TRIBUNENieuwsblad van de SP • jaargang 53 • nr. 3 • maart 2017 • € 1,75 • www.sp.nl BEN JIJ EEN JONGE SP’ER, MAAR GEEN ROOD-LID? SLUIT JE NU GRATIS AAN EN STEUN DE MEEST ACTIEVE POLITIEKE JONGEREN­ORGANISATIE VAN NEDERLAND!

#PakDeMacht-TOUR

ROOD is begonnen met de tour te krijgen, is ROOD Nijmegen bezig met #PakDeMacht. Door het hele land gaan een onderzoek naar discriminatie in het jongeren de macht terugpakken. Zo liep uitgaansgebied en natuurlijk was ROOD ROOD Groningen mee met de fakkel- aanwezig tijdens het Nationale ZorgDebat. tocht in Groningen tegen de gaswinning, Volg ROOD tijdens de #PakDeMacht-tour heeft ROOD Zutphen een stationsfeest op Facebook en Twitter en stuur al je foto’s georganiseerd om de nachttrein terug en materiaal naar ons op via [email protected]

DE SP ZET ZICH IN VOOR MENSELIJKE WAARDIGHEID, GELIJKWAARDIGHEID EN SOLIDARITEIT

Redactie Illustraties TRIBUNE IS EEN Diederik Olders (h), Jola van Dijk, Arend van Dam SP algemeen Redactie Tribune UITGAVE VAN DE Rob Janssen, Daniël de Jongh Wim Stevenhagen T (088) 243 55 55 Snouckaertlaan 70 SOCIALISTISCHE F (033) 462 55 12 3811 MB Amersfoort PARTIJ (SP) EN Vormgeving [email protected] T (088) 243 55 42 VERSCHIJNT Robert de Klerk, Gonnie Sluijs, Nynke Vissia De Tribune op Internet www.sp.nl F (033) 462 55 12 11 MAAL www.sp.nl/nieuws/tribune E [email protected] PER JAAR Aan dit nummer werkten mee Abonnementen- en , Robin Bruinsma, Ernst van Abonnement ledenadministratie De Tribune in Deursen, Sanne Gijsbers, Franco Gori, Rob Ne- € 5,00 per kwartaal (machtiging) Snouckaertlaan 70 gesproken vorm lisse, Paul Peters, Karen Veldkamp of € 24,00 per jaar (acceptgiro). 3811 MB Amersfoort Belangstellenden voor Losse nummers € 1,75. T (088) 243 55 40 de Tribune op cd kunnen Ontwerp cover SP-leden ontvangen de E [email protected] contact opnemen Gonnie Sluijs Tribune gratis. met de SP-administratie.

Incasso contributie Veel leden van de SP betalen hun contributie via een incassomachtiging. Sinds 1 oktober 2013 incasseert de SP het bedrag van de contributie in de eerste week van elk kwartaal. Daarbij vermelden we, conform wettelijke regels het betreffende lidnummer en het zogeheten incassanten-ID van de SP, te weten NL86ZZZ403462460000. Bij vragen over contributie-inning, kunt u contact opnemen met de ledenadministratie van de SP, via (088) 243 55 40 of [email protected] Tenzij anders vermeld, is op de inhoud van deze publicatie de Creative Commons Naamsvermelding-Niet Commercieel- GeenAfgeleideWerken 3.0 Nederland licentie van toepassing. http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/nl 2 TRIBUNE maart 2017 IN DIT NUMMER COLUMN ‘De hoofdzaak: een sociaal Nederland waarin iedere burger zich thuis voelt’ AOW op 65! 6 Je moet maar durven, als VVD. Die partij wil in de toekomst de AOW-leeftijd nog verder laten oplopen: tot 71,5 jaar. Zie het Het SP-legioen toch eens voor je, een politieagent die De Kloppers, de Plakkers, de met zijn rollator achter een jeugdbende Vouwers en de Vlaggers aan moet. Of een bejaarde bouwvakker die met een stok de steiger op klimt. Je 12 kunt erom lachen, maar het staat in het verkiezingsprogramma van de grootste partij.

Gelukkig kan het ook anders. Zij pakten de macht Kieskompas heeft de standpunten van ‘Dat had ik echt niet van mezelf partijen vergeleken en stelt vast dat de SP verwacht’ het meest linkse programma heeft. Het CPB heeft al onze plannen doorgerekend 16 en zegt dat die het beste zijn voor de koopkracht, goed voor de economie en goed voor de werkgelegenheid. Daarbij brengen we met ons programma ook de Rijksbegroting op orde. Ron Meyer ‘Het gevaar voor onze samenleving Het Nationaal ZorgFonds, de nieuwe zit in het Torentje’ studiebeurs, het verlagen van de huren met 400 euro, ik ben trots op ons 20 programma. Ik ben ook trots op ons plan om de AOW-leeftijd te verlagen. Zo komen er meer banen voor jongeren beschikbaar en kan iedereen die dat wil met 65 jaar met pensioen. Nationaal Zorgdebat 10.000 man op het Malieveld! Als ik zie hoeveel ouderen mantelzorg geven, of op hun kleinkinderen 24 passen als de ouders werken. Geen sportvereniging kan draaien zonder vrijwilligers en ook dat zijn vaak ouderen. De VVD ziet de AOW als een kostenpost, voor mij is het een goede investering. In een fatsoenlijke oude dag, maar ook in ons land. Redactie Tribune Snouckaertlaan 70 3811 MB Amersfoort T (088) 243 55 42 F (033) 462 55 12 10 Kandidatenlijst: De namen en de rugnummers E [email protected] 15 Uitgelicht: De diepte in De Tribune in gesproken vorm 23 SP-bestuur: ‘Onze plannen zijn overal in het land Belangstellenden voor de Tribune op cd kunnen uit te voeren’ contact opnemen met de SP-administratie. 28 LinksVoor: Remi Poppe is het nog steeds niet zat 29 Sandra kijkt: De stille beving

27 Nieuws 30 Puzzel 32 Theo de buurtconciërge Emile Roemer fractievoorzitter SP

TRIBUNE maart 2017 3 NIET STEMMEN

RUTTE STEUNEN

#PakDeMacht woensdag 15 maart verkiezingen

4 TRIBUNE maart 2017 COLUMN Rolluiken van Rutte

Wie de krant openslaat, leest niets anders dan een permanente drang om mensen op grond van hun culturele achtergrond te beoordelen. En ja, natuur- lijk, onze gemeenschappelijke taal, ons accent, onze gewoonten, tradities en onze achtergrond zijn be- NIET STEMMEN langrijk. Maar vormen zij werkelijk de oorzaak van de diepgevoelde ontheemding en afstand?

Michael Sandel, hoogleraar politieke filosofie aan Harvard, analyseerde het als volgt: “Economische onzekerheden vertalen zich politiek gezien in vraagstukken van identiteit. Het gaat dan om vragen als: “hoor ik erbij?”, “ben ik nog deelgenoot van deze samenleving?”, “is er respect voor mij?” Economische onzekerheid en de daar- aan gerelateerde onzekerheid over de maatschap- pelijke positie voeden de angst voor de ander.”

Het Sociaal Cultureel Planbureau sprak recent over bestaanszekerheid als een fundamenteel onderdeel van wat het de Nederlandse identiteit noemt. Als de brug over het ravijn van barbarij beschaving is, dan is de georganiseerde solidariteit een van de pijlers van die brug. Die maakt dat we de gevolgen van tegenslag en ongeluk zoveel mogelijk samen opvan- gen. Uitgerekend die pijler is 30 jaar lang aangeval- len door neoliberale politici. Dag in dag uit. RUTTE STEUNEN Het resultaat? 1 miljoen mensen kunnen de zorg- kosten niet of nauwelijks betalen. Wie wil studeren, moet zich fors in de schulden steken. Het onzekere contract is gemeengoed geworden. En 40 uur werk in de week is voor heel veel mensen geen garantie dat ze hun gezin kunnen onderhouden.

Als mensen de grond onder hun voeten vandaan zien verdwijnen, moet je niet raar opkijken als er minder empathie en vertrouwen in elkaar is. Dertig jaar VVD-beleid trok het Touwtje van Terlouw weg uit de brievenbus en bracht de Rolluiken van Rutte ervoor terug. Oftewel: toenemende bestaansonze- kerheid voedt het wantrouwen in elkaar.

Onze oplossing is het voeren van politieke, economi- sche en ideologische strijd voor bestaanszekerheid en georganiseerde solidariteit. De Portugese Nobel- prijswinnaar Jose Saramago vatte onze missie kern- achtig samen: “Als de omstandigheden zo bepalend zijn voor de mens, laat ons dan die omstandigheden woensdag 15 maart meer menselijk maken.” • Elke stem telt; blijf niet mokkend aan de kant staaan

• Neem je stempas en Ron Meyer identiteitsbewijs mee voorzitter SP ‘NA DE KAALSLAG IS HET DE HOOGSTE TIJD VOOR EEN INHAALSLAG’ SP-lijsttrekker Emile Roemer geniet van de debatten. ‘Ik weet voor wie en waarvoor ik het doe. Wij kennen de mensen, we weten wat er speelt.’ Hij laat zich niet afleiden door bijzaken en hypes: ‘Daar is de hoofdzaak, een sociaal Nederland waarin iedere burger zich thuisvoelt, veel te belangrijk voor.'

6 TRIBUNE maart 2017 ‘Ik kan me heel goed voorstellen dat mensen zich na zes jaar Rutte machteloos voelen’

ben wij ons in een vroeg stadium al over uitgesproken. De SP is er klaar voor om mee te regeren, maar dat zal nooit met de VVD en de PVV gebeuren. Ik noem die twee partijen in één adem, want aan alles merk je dat Wilders uit de VVD-school komt. Wij schuiven die Siamese tweeling aan de kant, de altijd lachende Rutte en de voortdurend schreeuwende Wilders.’

Het gesprek met Emile Roemer vindt precies drie weken voor woensdag 15 maart plaats op zijn kamer in het parlementsgebouw. Het laat zich raden dat zijn agenda propvol zit. Hij blijft er rustig onder, neemt de tijd om iedereen goed en grondig te woord te staan. Zo dadelijk volgt een interview door Karla Peijs, oud-minister van het CDA, die een programma maakt voor Omroep Zeeland. ’s Avonds moet hij in Amsterdam zijn en de volgende ochtend zal hij om half acht alweer in een radiostudio zitten. Zo zal hij onver- EMILE ROEMER is in topvorm. ‘Wij hebben het vrijwilligers op pad zijn om de kiezers ervan droten doorgaan, onvermoeibaar campagne beste programma voor een ander Neder- te overtuigen dat ze toch echt bij de SP moe- voeren en de boodschap van de SP verkon- land, voor een samenleving waarin de ten zijn voor onversneden links en sociaal digen. burgers zeggenschap krijgen over hun werk, beleid... Het is voor mij een voorrecht om ‘Het is extreem belangrijk dat er een andere hun woonomgeving, de zorg, over alles wat voorop te lopen in de campagne, om samen wind gaat waaien, dat de inwoners van ons hun leven raakt. Het CPB heeft onze plan- met al die enthousiaste SP’ers te knokken land de macht terugpakken, dat de mensen nen doorgerekend en wat is de uitkomst? voor betere zorg, hogere lonen en uitke- weer vastigheid in hun bestaan krijgen. Dat Het kan! Bij ons deelt iedereen mee in de ringen, voor een AOW-leeftijd van 65 jaar, jongeren een vaste baan krijgen en iets op welvaart.’ Hij ligt niet wakker van de peilin- voor meer betaalbare woningen en voor een kunnen bouwen, dat iedereen fatsoenlijk gen en blaakt van het zelfvertrouwen. ‘De eerlijker belastingstelsel.’ wordt beloond voor zijn werk, dat studenten grootste verschuivingen vinden altijd in de niet worden opgezadeld met een studie- laatste twee weken plaats. Vier jaar geleden ››Maar het vertrouwen van de mensen in schuld, dat het eigen zorgrisico verdwijnt, verschoven in de slotfase maar liefst zestig de politiek is tot een minimum gedaald. dat ouderen de zorg krijgen die ze verdienen zetels.’ ‘Dat is nogal logisch na zes jaar Rutte, na zes en dat wij weer naar elkaar omkijken in jaar afbraakbeleid van de VVD en de PvdA. plaats van elkaar als concurrent te beschou- Het beste programma en de volgens on- Zekerheden zijn verdwenen, de bezuinigin- wen. Het moet afgelopen zijn met ieder voor derzoeken nog altijd meest betrouwbare gen hebben ons land in een morele crisis zich, nooit was de behoefte aan solidariteit politicus, dat sterkt hem in zijn geloof in gestort. Het moet radicaal anders en dat is zo groot als nu. Dat wil ik duidelijk maken, een hele mooie uitslag. ‘Als je ziet hoeveel alleen mogelijk zonder de VVD. Daar heb- daar wil ik zoveel mogelijk kiezers van over-

TRIBUNE maart 2017 7 tuigen. Na de kaalslag is het de hoogste tijd je de echte deskundigen vindt. Wie met voor een inhaalslag en geen partij heeft daar ons mee wil doen, is van harte welkom. Wij zo’n goed programma voor als de SP.’ stellen ons open voor een samenwerking op links, maar dan wel op basis van onze Emile Roemer blijft onder alle omstandig- uitgangspunten. De SP doet wat de partij heden een baken van rust, hij laat zich niet altijd heeft gedaan: strijden tegen tweede- meeslepen door discussies op de sociale ling, tegen armoede, tegen woningnood. media, door de verharding in de campagne, Uiteraard heb ik geen goed woord over voor door het op de man spelen. ‘Mij maken ze de koers van de PvdA – die zich net zoals de de pis niet lauw, om het maar eens op z’n VVD schuldig heeft gemaakt aan neoliberaal Brabants uit te drukken. Ik weet waar ik beleid met desastreuze gevolgen – maar als voor sta en daar houd ik mij aan vast. Trou- die partij zich door ons mee laat nemen naar wens, vroeger werd er ook veel gescholden links valt er met ons te praten.’ op de politiek, alleen kwam dat niet zo naar buiten als tegenwoordig. Alles wordt meteen ››Hoe kijk je tegen de peilingen aan? wereldkundig gemaakt. Ze doen maar, ‘Ik heb inmiddels alle mogelijke peilingen ik telkens weer. Ik laat me niet afleiden door voorbij zien komen, ik laat me er niet door bijzaken. Daar is de hoofdzaak, een sociaal afleiden. Heel veel kiezers twijfelen nog. Nederland waarin iedere burger zich thuis Vier jaar geleden verschoven er maar liefst voelt, veel te belangrijk voor. Ik houd niet zestig zetels in vergelijking met de verkie- van trucjes, ik speel geen spelletjes, ik ben zingsonderzoeken. Wie links beleid wil, wie ik ben.’ moet strategisch stemmen en dat betekent voor de SP kiezen, alleen zo houd je de ››Betrouwbaar en consequent... VVD er buiten. Het is aan mij, aan ons om ‘Precies. Bij ons geen loze beloften, geen zoveel mogelijk mensen te overtuigen en gedraai en gekonkel. Ons verkiezingspro- over de streep te trekken. Ik weet hoe hard

‘Ik weet hoe hard al die SP’ers werken, daar krijg ik machtig veel energie van’

gramma helpt het land er weer bovenop en al die SP’ers er aan trekken, hoe ze langs een fantastische partij die structureel aan de kom me niet aan met praatjes dat wat de SP de deuren gaan met ons verhaal. Daar krijg weg timmert, die nooit zijn principes opzij wil niet mogelijk is. De doorrekening van ik machtig veel energie van. Vooral omdat zal zetten, die niet wijkt voor de waan van het CPB toont aan dat het wel degelijk kan, ik weet dat ze het niet voor zichzelf doen, de dag en die zich niet mee laat slepen door dat de huren omlaag en de salarissen en maar uit de volle overtuiging dat de SP politieke strapatsen.’ uitkeringen omhoog kunnen, dat een ander Nederland er weer bovenop kan helpen. Ik zorgstelsel haalbaar en betaalbaar is. En dan weet mij als lijsttrekker gesteund door een ››Dus nog maar een keer: betrouwbaarheid neemt van alle partijen bij ons de werkgele- sterk team, door het grootste vrijwilligers- boven alles. genheid ook nog eens het meeste toe.’ leger van ons land. Dat geeft mij veel ver- ‘Met de SP weet je wat je krijgt. Wij doen wat trouwen, dat inspireert mij.’ we zeggen. In ons mensbeeld is geen plaats ››Criticasters zeggen daarover: ja, de eerste voor zakkenvullers en wij verwerpen de vier jaar, maar daarna volgt een daling. ‘De kracht van de SP zit ’m in al die kanjers, vreemdelingenhaat van Wilders. In het Ne- ‘Onzin, niemand kan voorspellen hoe het in een sterk blok dat staat als een huis. Bij derland van de SP krijgt iedere burger gelijke met de wereldeconomie gaat. Wij maken ons draait het niet om de poppetjes. Wij kansen. Wij geven de macht terug aan de nu op basis van de financiële mogelijkhe- doen het samen, vanuit een ijzersterke bevolking, wij leggen de zeggenschap weer den keuzes voor een periode van vier jaar, partijorganisatie met cursussen en bijscho- bij de mensen. De zeggenschap over werk, daarna bekijken we de situatie opnieuw om lingen, met betrokkenheid, met gemoti- de zorg, het onderwijs, de woonomgeving. waar nodig bij te schaven en bij te sturen. veerde partijgenoten én in de wetenschap De SP wil dat iedereen weer naar elkaar om- En natuurlijk maakt de SP ook plannen dat de SP een hecht collectief is. Haal je kijkt. Dat niet alleen het eigenbelang, maar voor de toekomst, plannen voor een ander Wilders weg bij de PVV dan stort de boel ook dat van de ander telt, dat de sterkste belastingsysteem, voor duurzaamheid, voor als een kaartenhuis in elkaar. Bij ons zal dat schouders de zwaarste lasten dragen, dat de andere verhoudingen op de werkvloer, waar nooit gebeuren. Ik ben de trotse leider van welvaart eerlijk wordt verdeeld, dat iedereen

8 TRIBUNE maart 2017 DIT WIL DE SP

• Een Nationaal ZorgFonds zonder eigen risico • AOW met 65 en meer banen voor jongeren • Hogere lonen en een hogere AOW-uitkering • Geen belastingcadeaus meer voor multinationals en miljonairs • Lagere huren en meer betaalbare woningen • Een studiebeurs voor álle studenten • Investeren in een duurzame economie • Arbeidsmigratie beperken, uitbuiting en discriminatie bestrijden en nieuwkomers de taal laten leren.

met mooie woorden, maar die open kaart speelt en geen kaarten onder de tafel houdt.’

‘De laatste twee weken van de campagne worden cruciaal, daar ben ik me terdege van bewust. Ik geloof er heilig in dat wij twijfelaars onze kant op kunnen trekken, dat de SP een machtsblok van betekenis wordt, klaar om mee te regeren als het erop aankomt. Dat wij kunnen besturen, bewijzen profiteert van de opleving in de economie. Ik graag de discussie aan, met wie dan ook. Ik we al in de gemeenten en de provincies. En kan me heel goed voorstellen dat de mensen ga niemand uit de weg en strijd met open wat daar kan, moet in Den Haag ook lukken. zich na zes jaar Rutte machteloos voelen. vizier. Ik weet voor wie en waarvoor ik het Ik word echt niet ongeduldig van de schom- Dat ze het gevoel hebben respectloos te wor- doe. Wij kennen de mensen, wij weten wat melende peilingen. Op 15 maart zal dui- den behandeld, dat ze sceptisch en cynisch er speelt omdat we hen opzoeken, omdat delijk worden waar we staan. We gaan een zijn. Ik heb begrip voor de onvrede in de sa- wij naar hen luisteren om inzicht te krijgen heel mooi resultaat boeken, want het besef menleving, voor de gevoelens van ontheem- in wat er speelt en wat er leeft. De SP blijft onder de mensen dat alleen met een beleid ding, voor boosheid over de genadeloze niet op afstand, maar komt dichtbij. De SP zoals de SP dat uitdraagt de inhaalslag kan bezuinigingen. Daar komt de SP ook tegen neemt de kiezers serieus: nu, in de aanloop worden gemaakt, groeit met de dag. Zo sta ik in opstand en dat doen we, ik benadruk het naar de verkiezingen, maar ook daarna. er als lijsttrekker in: de kiezers vertrouwen nog maar eens, met veel strijdvaardigheid in Wij laten ze niet los, we blijven bouwen aan mij en ik vertrouw erop dat zij tot het inzicht alle geledingen van de partij.’ onze beweging omdat we geloven waar we komen dat ze met de SP het beste af zullen voor staan, omdat we ervan overtuigd zijn zijn. Dat wij mensen kunnen mobiliseren, Emile Roemer heeft zin in de debatten en dat het alleen anders kan in dit land met de hebben we bewezen met het Nationaal snapt niet dat er partijen zijn, vooral de PVV SP. Nederland verkeert in een morele crisis, ZorgFonds, dat in korte tijd is uitgegroeid en in iets mindere mate de VVD, die zich daar moeten we weer uit zien te komen. Ons tot een breed gedragen volksbeweging. En onttrekken aan het gevecht in de politieke verkiezingsprogramma is daarop afgestemd, één voor één hebben andere progressieve arena. ‘Ik heb geen flauw idee waarom zij dat verdedig ik met hand en tand: ik zeg partijen zich erbij aangesloten. Laat dat met debatten ontlopen, misschien denken ze altijd waar het op staat, helder en zonder de verkiezingen maar weer gebeuren, dat dat ze een groot risico lopen als ze met de vage toezeggingen of halve waarheden. Als zou een zegen zijn voor het land.’ • billen bloot gaan. Ze zoeken het zelf maar Nederland ergens behoefte aan heeft dan is uit, ik ga overal en op elk moment heel het wel aan een partij die niemand misleidt tekst Robin Bruinsma

TRIBUNE maart 2017 9 TOPPERS

12

1 2

3

15

10

10 TRIBUNE maart 2017 1. EMILE ROEMER (1962) SP-fractieleider Tweede Kamer Geld inzamelen voor Serious Request met de ‘Roemer Run’ van Den Haag naar Breda 2 (1979) Tweede Kamerlid Vechten voor de zorg, hier voor de thuiszorg samen met thuiszorgmedewerkers 3. (1985) Organiser/campagneleider FNV. Bij de FNV strijden voor zorg 4. (1969) Tweede Kamerlid Ludiek geld inza- melen voor zielige topbestuurders die kwamen lobbyen voor meer geld 5. (1975) Tweede Kamerlid Enthousiast actie voeren tegen het jeugdloon 6. SANDRA BECKERMAN (1983) Archeologe, teamleider SPark 7. (Breda, 1982) Tweede Kamerlid Lekker rennen bij The Daily Mile, het dagelijkse rondje hardlopen voor basisschoolleerlingen 8. (1984) Communicatiestrateeg 9. BART VAN KENT (1983) Medewerker Tweede Kamerfractie 10. CEM LACIN (1986) Vakbondsbestuurder FNV Demonstreren tegen haat, tijdens de Trump-demonstratie 11. (1979) Docent HBO 12. (1980) Tweede Kamerlid Strijden voor een fatsoenlijke politie-cao 7 13. (1983) Medewerker Communicatie SP-Tweede Kamerfractie 14. (1971) Tweede Kamerlid 15. ERIC SMALING (1957) Tweede Kamerlid In de bres voor goed ingepaste windmolenparken 16. (1988) Beleidsmedewerker ministerie van Economische Zaken 17. (1955) Tweede Kamerlid 18. DIEDERIK OLDERS (1970) Hoofdredacteur Tribune SP 19. TON HEERSCHOP (1965) Hoofd Veiligheid bij Ziekenhuis Venlo 20. AD MEIJER (1957) Voormalig ondernemer in medische en tandheelkundige instrumenten De gouden zorg-sloophamer 5 overhandigen aan staatssecretaris Van Rijn 21. Bas Maes (1980) - 22. Ron Meyer (1981) - 23. Sun Yoon van Dijk-van Leeuwen (1983). - 24. Daniël de Wit (1979) - 25. Bert Peterse (1983) - 26 Arnout Hoekstra (1984) - 27 Hans Boerwin- kel (1965) - 28 Patty Hamerslag (1972) - 29 Bram Buskoop (1995) 30 Nicole Temmink (1987) - 31 Nina de Ridder (1987) 32 Denise van Sluijs (1989) - 33 Aisha Akhiat (1981) - 34 Nicole van Gemert (1975) - 35 Jimmy Dijk (1985) - 36 Anita de Vos (1977) - 37 Ineke Bekkering (1962) - 38 Inez Staarink (1969) - 39 Nils Müller (1991) - 40 Fenna Feenstra (1970) 41 Marcel Olierook (1950) - 42 Mariska ten Heuw (1971) 43 Renske Helmer (1969) - 44 Arjan Vliegenthart (1978) 45 t/m 49 regionale kandidaten 50 Remi Poppe, (1938) (zie pagina 28 van deze Tribune) 4

foto's 1, 3, 7, 10, 20 archief SP 20 foto's 2, 4, 12 Sander van Oorspronk foto 15 Nynke Vissia foto 5 Karen Veldkamp

TRIBUNE maart 2017 11 CAMPAGNE VOEREN: DOE MEE! Verkiezingscampagnes zijn grillig, onvoorspelbaar en spannend. Maar in fel en helder – net als de posters die overal elke SP-campagne is één vaste waarde: een leger aan SP-actievelingen die opduiken dankzij onze plakteams. Belteams in het klein en in het groot strijden voor een samenleving waar de men- bellen leden en geïnteresseerden; in een selijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit vooropstaan. paar maanden vele duizenden gevoerde gesprekken, met bijvoorbeeld de enorme opkomst bij het Nationaal ZorgDebat als VEEL SP’ERS zijn niet zo van het stilzitten. langrijk. Maar voor de mensen die graag aan gevolg. Maar door het bellen winnen we ook Buiten verkiezingstijd is de SP de meest de slag willen, is er in campagnetijd een boel nieuwe, enthousiaste leden, die zich willen actieve partij. Acties voeren, hulpdiensten, te doen. Bekijk de 11 tips maar eens om een inzetten. discussieavonden, demonstreren, Tribunes indruk te krijgen. De SP-campagne is ver- vouwen, langs de deuren: het balboekje van nieuwend. Er is een speciale SP-campagne- En zo voert de SP naast een vernieuwende een actieve SP’er is goed gevuld. In verkie- app, er zijn belteams, je kunt de huizen langs campagne, ook echt een campagne waarin zingstijd gaat daar nog een schepje bovenop. met een speciale klop-app op je telefoon, de de mensen centraal staan. Dat is ook goed Al die mensen, dát is de kracht van de SP. sociale media-strategie is slimmer gewor- voor ná 15 maart. Want ook dan zijn we weer Waarom weten onze Kamerleden altijd beter den, er wordt straatkunst gemaakt, en ga zo de partij die zich met elke zetel inzet voor de dan die van andere partijen wat er in de maar door. mensen die strijden voor een betere wereld; maatschappij aan de hand is? Omdat al die de partij waarvan elk Tweede Kamerlid actievelingen dat op straat, aan de deur en Lekker op stoom snapt dat hij of zij niet in de Haagse bubbel bij de hulpdienst horen. En ondertussen is de campagne vol aan de moet blijven hangen. Een stem op de SP is gang. Het Nationaal ZorgDebat-met-mani- ook écht een stem op de idealen waar we Natuurlijk zijn er ook SP-leden die de SP festatie was een groot succes, Emile Roemer voor staan. gewoon steunen door lid te zijn. Heel be- is in debatten lekker op stoom en toont zich

ODE AAN ONZE HELDEN

Begin februari is er een filmpje rondgestuurd door Flyeraars, de Plakkers, de Telefonisten, de ­Muzikanten, de SP-voorzitter Ron Meyer. Hij noemt het een ode aan de Streetart’ers, de Hulpdienst’ers, de Bezorgers, de Chauffeurs, de actievelingen. Vouwers, de Vlaggers, de SPitsen, de Timmerlieden, de Nationaal ZorgFondsers, de Soep’ers en ook, ja ook, de ik-ga- ‘We hebben de technieken, de ideeën en de materialen om een geen-enkele-discussie-uit-de-weg’ers.’ ijzersterke campagne te voeren. Maar hoe hard we ook voorop lopen met technieken, vormgeving, apps en maps, ons ware goud zijn onze duizenden actievelingen. En daarom is de Pak-de- Tijdens een verkiezingscampagne worden er altijd meer Macht-video die we vandaag lanceren een ODE aan onze mensen actief. Het filmpje laat zien hoe actievelingen elkaar SP-helden: onze actievelingen. De leukste, stoerste en beste van versterken en inspireren en is het bekijken meer dan waard. de hele wereld!’ Een ode aan de Kloppers, de Buurters, de Hier te vinden: sp.nl/ZJX

12 TRIBUNE maart 2017 foto Bart Linssen 11 TIPS OM DE CAMPAGNE TE VERSTERKEN

TIP 1 BELANGRIJKSTE TIP: Alle beetjes helpen twijfelaars onderweg naar het stembureau SP’ers. Met applaus, maar ook met een vraag Er zijn 40.000 mensen die deze Tribune in zo’n felle SP-poster tegenkomen, is de kans uit de zaal. Op sp.nl/doe-mee staat onder- de bus krijgen. Als die allemaal iets kleins groter dat ze SP stemmen. aan een lijst met debatten die nog gepland doen, gaat het best hard. staan. TIP 4 TIP Hang de eerdere Tribune-posters op TIP 6 Vraag je SP-afdeling wat je kan doen Sinds september vormden de binnenpa- Haal anderen over te gaan stemmen Lokale SP-afdelingen organiseren van alles gina’s van de Tribune telkens een poster. Die Er zijn veel te veel niet-stemmers. Mensen tijdens de campagne. Op sp.nl/wij-sp kun je zijn nog steeds te gebruiken. Zoek ze nog die het hebben opgegeven. Juist de SP scoort onderaan de pagina zien onder welke afde- even op en hang er een of meer op slimme slechter bij een lage opkomst. Overtuig zo ling je valt. Daar vind je ook hoe je contact plaatsen op. Op je werk, in het buurthuis, op veel mogelijk mensen wél te gaan stem- kunt opnemen. Doen, want campagne een mededelingenbord. men. Want anders krijgen ze gewoon weer voeren is ook heel gezellig! hetzelfde Rutte-afbraakbeleid. TIP 5 TIP 3 Steun een SP’er in debat TIP 7 Gebruik de poster Er zijn honderden debatten in campagnetijd, Pak de macht op sociale media Plak de meegestuurde poster op een zicht- door heel Nederland. Het maakt veel uit Twitter, Facebook, Instagram en nog veel bare plaats op. Op je raam bijvoorbeeld. Als als SP-kandidaten gesteund worden door meer: op sociale media wordt veel gedis- foto's archief SP

TRIBUNE maart 2017 13 foto Rene den Engelsman©

cussieerd. Veel van die discussies kunnen schrijven het verkeerd op. Help ze met een maakt het heel gemakkelijk om het te delen wel wat vriendelijke en feitelijke SP’ers ingezonden brief. Formuleer kort, vriende- op sociale media. gebruiken. Weerleg onzin, zorg dat ze het lijk en met humor. Het lukt niet vaak, maar SP-standpunt niet vergeten, zeg het als je als de brief wel geplaatst wordt, krijgen TIP 9 een goed tv-optreden van Emile of andere duizenden tot honderdduizenden je opinie Vertegenwoordig de SP SP’ers zag. Van een positief SP-geluid wordt te lezen. Op verjaardagen, in sportkantines, in cafés het debat beter, en je kunt het doen wanneer en op straat gaat het de komende weken het je uitkomt. TIP 8 steeds meer over politiek. Zorg dat daar het Gebruik de SPits-app SP-standpunt goed vertegenwoordigd is. ‘Ik TIP 8 Als je een smartphone hebt, is de SPits-app ga SP stemmen, want...’ is een prima manier Help de kranten interessant. Gewoon te vinden in de App om mensen die je kent te overtuigen. Als jij Sommige krantenredacties vergeten weleens Store en in Google Play. De SPits-app ver- SP stemt, is het immers misschien wel een te vermelden wat het SP-standpunt is, of ze meldt interessant SP-campagnenieuws en goed idee... TIP 10 Ken de SP-standpunten (ongeveer) Het is een goed idee om de standpunten van de SP te kennen, voordat je anderen overtuigt. De meeste ken je heus wel. En het geeft niet als je moet zeggen: dat weet ik niet, die zoeken we op. Maar als je voor- bereid wilt zijn: lees de interviews in deze Tribune. Het verkiezingsprogramma en nóg meer standpunten – voor als je écht alles wilt weten, vind je hier: sp.nl/wij-sp TIP 11 Ga stemmen! Dit ligt erg voor de hand natuurlijk. Toch is het goed om van tevoren even na te denken: heb ik mijn stempas en identiteitsbewijs klaarliggen? Weet ik waar en wanneer ik ga stemmen? Moet ik nog namens iemand anders stemmen? Heb ik de machtiging daarvoor? •

foto archief SP tekst Diederik Olders

14 TRIBUNE maart 2017 UITGELICHT

MEDICIJNENMANNETJE

‘Zeg eens A!’ Straatkunstenaar Remko van Schaik heeft voor het Natio- onverwachte plekken, het Nationaal ZorgFonds bij zoveel mogelijk mensen naal ZorgFonds een speciaal street art 3D-kunstwerk gemaakt. Vanuit een onder de aandacht te brengen. Wil je dat er meer straatkunst ter ondersteu- bepaalde hoek bezien lijkt het net of er een gat in de grond zit, van waaruit ning van het Nationaal ZorgFonds komt? Kijk op ZegEensA.nl – de speciale dit medicijnenmannetje het achterste van zijn tong laat zien. Fysiotherapeut website. Daar vind je onder meer een video-interview met de kunstenaar en Bob van Ravensberg is een van de vele mensen die tijdens het Nationaal kun je een donatie doen voor nieuwe kunstwerken. • ZorgDebat op de foto gingen met het kunstwerk, balancerend op de kruk over het ‘gat’. Straatkunst is een manier om, met opvallende kunstwerken op foto Sanne Gijsbers

TRIBUNE maart 2017 15 ZO PAK JE DE MACHT! foto Diederik Olders

‘WE PAKTEN DE MACHT verbazing groeide hij uit tot hét gezicht van schoonmakers er samen stonden – met en DOOR SAMEN OP TE STAAN’ de actievoerders en werd hij in de media bij elkaar – heeft me kracht gegeven.’ geciteerd als ‘landelijk stakingsleider’. ‘Dat Kapi trok tijdens de acties veel op met had ik echt niet van mezelf verwacht. En huidig SP-voorzitter Ron Meyer, toen nog Een historische strijd was het. Ten eerste mijn familie al helemaal niet’, vertelt hij. campagneleider bij FNV Bondgenoten. vanwege de lengte: meer dan twee maan- ‘Ik was altijd een stille jongen. Maar op een Meyer adviseerde de actievoerders regel- den staakten de schoonmakers, de langste gegeven moment ben ik gewoon naar voren matig. ‘Gelukkig, want er waren soms best sector-brede staking sinds 1933! Maar ook gestapt en heb ik mijn mening verwoord. moeilijke momenten. Toen de acties langer de resultaten zijn bijzonder. Onder meer In de microfoon, ja. Het besef dat we als gingen duren, werden sommige collega’s is een loonsverhoging van 3,5 procent bang. Bijvoorbeeld om hun baan te verlie- afgedwongen. Plus dat de actievoerders zen. Maar we zijn bij elkaar gebleven en heb- hebben laten zien dat ze samen een vuist ben doorgezet.’ Tijdens de stakingen waren kunnen maken; een vuist tegen de race to er ook demonstratieve overnachtingen op the bottom die aanbesteding heet – waarin Utrecht Centraal. ‘Er was een SP’er uit nota werkgevers enerzijds en opdrachtgevers als bene Utrecht die ’s nachts niet naar huis NS en Schiphol anderzijds elkaar gevangen ging, maar bij ons in de stationshal bleef houden en waarvan de schoonmakers de slapen (Michel Eggermont –red.). Hij was er dupe worden. echt eentje van ons. Zo pakten we de macht, Kapi Lijfrock, werkzaam als voorman bij door samen op te staan.’ een schoonmaakbedrijf dat treinen reinigt,

was een van de actievoerders. Tot zijn eigen foto Suzanne van de Kerk

16 TRIBUNE maart 2017 Hoe pak je de macht? Vijf verhalen van gewone mensen die in verzet kwamen en samen met de SP resultaat hebben geboekt. ZO PAK JE DE MACHT! tekst Robin Bruinsma en Rob Janssen foto Karen Veldkamp

‘IN ACTIE MET DE KRACHT aandeelhoudersvergadering een halve VAN JONGEREN’ striptease: ‘Wij voelen ons uitgekleed met een half loon.’ McDonalds-chef Jo Stem- pels kreeg een Gouden Halve Hamburger De afschaffing van het jeugdloon vanaf uitgereikt: ‘De Oscar van de onderbetaling 21 jaar kwam eigenlijk tot stand via een klas- voor de kampioen van de onderbetaling.’ siek sneeuwbaleffect. ‘Toen we in 2015 be- Bastiaan Meijer: ‘Heel fijn was dat we steun gonnen, waren we met 150 jongeren’, vertelt kregen van de SP, GroenLinks, D66 en de Bastiaan Meijer van Young and United. PvdA.’ Afgelopen december heeft de Tweede Ron Meyer stond aan de basis van dit Kamer ingestemd met de aanpassing van jongereninitiatief van de FNV. ‘Een paar het minimum(jeugd)loon, zodat 22-jarigen maanden later liepen we al met 1500 vanaf juli dit jaar het normale minimum- mensen een mars door Amsterdam, onder loon krijgen en niet langer het schamele het motto F*ck het Jeugdloon. Ondertussen jeugdloon. Ook voor werkende jongeren

hadden we ook al 150.000 handtekeningen foto archief ROOD tussen 18 en 21 jaar gaat het loon omhoog. verzameld voor een petitie aan minister As- ‘We zijn al bezig met de volgende campagne: scher. Het was overduidelijk dat de maat- is door Young and United op opvallende flexcontracten onder jongeren’, zegt Basti- schappij van dat oneerlijke jeugdloon af manieren onder de aandacht gebracht. Zo aan Meijer: ‘Dat pakken we opnieuw op met wilde. Alleen de politiek wilde nog niet.’ deed een Albert Heijn-vulploegmedewerker de kracht van jongeren. De overwinning De beroerde positie van werkende jongeren namens Young and United tijdens een smaakt naar meer.’ foto archief Len Bitterling©

‘WE HEBBEN EEN BEWONERS-ACTIECOMITÉ OPGERICHT’

Geen auto, maar wel betalen voor een parkeerplaats? Belachelijk natuurlijk, maar woningcorporatie De Alliantie leek het wel wat. En dus kregen de beoogde

foto Sander van Oorspronk huurders van gloednieuwe woningen in de Amersfoortse wijk Randenbroek-Zuid drie dagen(!) voordat hun huurcontract VAN DIRECTEUR woorden, maar ook daden. Ze zetten druk ondertekend zou worden een brief. TOT ACTIVIST op de ketel en dat heeft geholpen. Uiteinde- Daarin stond een onaangename verras- lijk werd een nieuwe regeling overgenomen sing: er moest bovenop de huur verplicht door de minister, de regeling zoals mijn col- 37,50 euro betaald worden voor een Van gevangenisdirecteur tot actievoerder. lega en ik die op papier hadden gezet. Het is parkeerplaats. Zo niet? Geen sleutel. Geen Joost Hattinga Verschure kreeg de smaak zo een behoorlijk ingewikkelde materie en we auto? Pech gehad. te pakken dat hij zich blijft inspannen voor zijn er nog steeds mee bezig, maar neem van Gedwongen koppelverhuur, verkapte het personeel in het gevangeniswezen. Ook mij aan dat we er veel onheil mee afwenden. huurverhoging; allerlei kwalificaties al nam hij zelf al een aantal jaren geleden En verplicht stoppen is er niet meer bij, werden gebruikt om de handelswijze afscheid. ‘Je mag mij gerust activistisch evenmin als een gapend AOW-gat.’ van De Alliantie te omschrijven. Maar noemen. Zo beschouwd pas ik goed bij de Hattinga Verschure en Groeneveld richt- de zeventigjarige Len Bitterling houdt SP, de partij die ons altijd consequent heeft ten een actiegroep op, met 3500 leden. ‘Wij het simpel: ‘Oneerlijk. Zó oneerlijk.’ De gesteund.’ staan voor maar liefst 11.500 ambtenaren, nieuwe bewoners schreven brieven, scha- Hattinga Verschure doelt op zijn strijd tegen die omgerekend in koopkracht anderhalf kelden de Woonbond in en wat al niet de versobering van de vertrekregeling voor miljard euro vertegenwoordigen. Dat is meer. Maar De Alliantie gaf geen krimp. mensen met een ‘substantieel bezwarende bepaald geen klein bier’, zegt Hattinga Ver- Toen kwam de Amersfoortse SP langs. functie’. Tot 2010 mochten werknemers schure opgetogen. ‘Wij zijn trots op onszelf Len Bitterling vertelt. ‘De SP’ers kwamen in gevangenissen en huizen van bewaring én op de SP, die als geen andere partij in hier buurten en wilden weten wat er zoal met zo’n veeleisende baan op hun zestigste staat is maatschappelijke initiatieven te in onze wijk speelt. Dus toen heb ik ver- stoppen met werken. Ze kwamen dan onder ontplooien en stimuleren. Man, wij voelen teld over die parkeerplaatsen. Samen met een zogenaamde ontzie-regeling te vallen en ons echte activisten en ervaren dit als de de SP hebben we vervolgens een actieco- ontvingen vroegpensioen tot aan hun AOW- mooiste tijd van ons leven.’ mité op gericht. Daar zat ik in, namens de leeftijd (toen nog 65). bewoners.’ Er volgden diverse acties en Vanaf 2010 moest personeel vanaf 60 jaar wijkbijeenkomsten en uiteindelijk werd verplicht stoppen, met als ‘beloning’ een de druk voor De Alliantie kennelijk te uitgeklede voorziening. ‘Hun inkomen ging groot. Na anderhalf jaar is de huur van de met dertig procent omlaag en dat betekent parkeerplaats met 30 euro verlaagd. Met in de praktijk nogal wat.’ Samen met collega terugwerkende kracht. Gert Jan Groeneveld kwam Hattinga Ver- ‘De steun van de SP heeft ons echt op de schure in opstand. Er volgde een langdurige been gehouden al die tijd. Want sommige periode van overleg met ambtenaren, poli- bewoners dreigden tijdens de strijd af te tici en bewindslieden. haken’, blikt Len terug. Na het behalen ‘Toen heb ik de SP goed leren kennen. Mi- van het succes is ze SP-lid geworden. chiel van Nispen, Sharon Gesthuizen, Nine Inmiddels gaat ze zelf in haar stad als lid Kooiman, Ronald van Raak, noem ze maar van ‘de klopclub’ langs de deuren. op, de Tweede Kamerleden van de SP lieten

zien waar de partij voor staat: niet alleen Verschure© foto archief Joost Hattinga

18 TRIBUNE maart 2017 ‘WAAR WIJ VAN binnen te laten. ‘Eerst kwam de plaatselijke Zorgkompas en TSN. Toen vervolgens TSN DE THUISZORG WAREN, SP in verzet en vervolgens bemoeide de failliet ging, boden andere thuiszorgorga- WAS DE SP’ Kamerfractie zich ermee. Waar wij waren, nisaties hun diensten aan. Een belangrijke was de SP, en dat is nog steeds zo. De SP is partner is nu Markenheem, al loopt het echt de enige partij die zich serieus inspant volgens José van Halteren nog lang niet Kom niet aan Emile Roemer, want dan kom voor betere thuiszorg en voor de positie van soepel. ‘Er wordt nog steeds met waardeloze je aan José van Halteren. Sinds de acties het personeel.’ contracten gewapperd. Onze missie is nog rond thuiszorgorganisatie Sensire in de Sensire werd uiteindelijk overgenomen door lang niet volbracht.’ Achterhoek kan de SP-leider, en met hem Toen José en haar collega’s bij wijze van de hele partij, niet meer stuk bij de thuis- protest het gemeentehuis van Bronckhorst zorgmedewerkster uit Montferland. ‘Emile bezetten, was de SP-lijsttrekker erbij om ze is een schattebout’, zegt José onomwonden. een hart onder de riem te steken. ‘Ik heb Maar ook SP’er Renske Leijten, zorg-woord- inmiddels een speciale band met Emile op- voerder in de Tweede Kamer, maakt warme gebouwd. Als wij elkaar zien, vraagt hij altijd gevoelens los, evenals Lilian Marijnissen. ‘Ik hoe het gaat, hij toont oprechte belangstel- ben blij dat Lilian van de vakbond overstapt ling. Emile straalt warmte en betrouwbaar- naar de landelijke politiek. Haar kunnen wij heid uit.’ er goed bij hebben. En je moest eens weten Ze voelt zich inmiddels zo thuis bij de SP dat hoe blij wij hier met Renske zijn.’ ze in haar woonplaats als nieuw en actief lid José van Halteren, doortastend lid van de meewerkt aan de oprichting van een afde- actiegroep die strijdt voor betere arbeids- ling. ‘Dat gaat niet vanzelf, maar het komt voorwaarden in de thuiszorg, heeft de SP voor elkaar. Dat is mij een lief ding waard.’ pas goed leren kennen toen Sensire 1100 thuiszorgkrachten op straat wilde zetten om

ze via een achterdeur, onderbetaald, weer foto archief José van Halteren© foto Bas Stoffelsen

TRIBUNE maart 2017 19 ‘NIET STEMMEN, IS RUTTE STEUNEN!’ ‘REKEN AF MET RUTTE’ ‘Jarenlang neoliberaal beleid heeft een zware wissel getrokken op het vertrouwen van mensen’, stelt SP-partijvoorzitter Ron Meyer vast. ‘Heel veel mensen willen terugknokken. 15 maart is daarvoor een heel belangrijke stap en daarna moeten we doorgaan.’

ENKELE WEKEN voor de Tweede Kamer­ ››En dan? hoorde het laatst bijvoorbeeld heel duide- verkiezingen spreken we hem. Tussen ‘Alles begint altijd met een goed gesprek, lijk in Groningen. Van mensen die door de een overlegmoment met Emile Roemer in dicht bij de mensen. Ik heb het zelf gezien in aardbevingen, veroorzaakt door de gaswin- partijkantoor De Moed en een lange autorit de vijftien jaar dat ik actief ben. Als je wil dat ning, letterlijk en figuurlijk hun thuis kapot naar thuishaven Heerlen in. Ron is veel mensen gaan knokken, als je wil dat mensen zien gaan. Mensen voelen zich machteloos onderweg en reist kris-kras door Nederland. niet alleen gaan stemmen maar ook daad- omdat de NAM daar zo’n beetje alles bepaalt Campagne­beraad hier, tv-optreden daar, werkelijk iets gaan doen – of dat nu de straat en bovendien alles in het werk stelt om maar interviews tussendoor. En: huiskamer­ op gaan is, naar een Nationaal ZorgFonds- zo weinig mogelijk schade te vergoeden. En gesprekken bij mensen thuis. manifestatie gaan, of zich inzetten voor minister Kamp zit bij die NAM op schoot. een betere buurt. Als je wil dat mensen Mensen gaan gebukt onder een totaal gevoel ››Waarom voert de SP-partijvoorzitter met in beweging komen, dan zul je ze moeten van machteloosheid en de respectloosheid zo’n volle agenda eigenlijk nog huiskamer- ­bezielen, in het hart raken. Daar hoort alles vanuit het kabinet, vanuit de politiek. Dat gesprekken? bij: tv-spotjes, live-streams, maar bovenal: zie, voel en hoor ik elders in het land ook, op ‘Voorzitter of niet, elke SP’er wil met zoveel echt naar de mensen toe.’ heel veel verschillende manieren.’ mogelijk mensen in gesprek gaan. En niet alleen in verkiezingstijd maar het hele jaar ››Wat krijg je tijdens zulke gesprekken dan ››Dat gevoel van ontheemding, bedoel je? door. Wij geloven in bij de mensen thuis­ allemaal te horen en welke conclusie trek ‘Ja. In Groningen letterlijk: namelijk dat komen. Van tevoren vragen we hen: nodig je daaruit? mensen het koffertje bij de deur hebben ook je buren uit, vrienden, kennissen, ‘De rode draad is dat de bezuinigingen van staan, omdat ze op ieder moment van de gewoon iedereen die enige interesse heeft en de kabinetten-Rutte-Verhagen-Wilders en dag een aardbeving vrezen. Maar in andere laten we gewoon een uur uittrekken om met Rutte-Asscher een zeer zware wissel trekken delen van Nederland zie ik die ontheemding elkaar te spreken.’ op het vertrouwen van mensen. En dat men- ook. Omdat mensen vinden dat er niet meer sen zich ontheemd voelen. Dat de bedding naar hen wordt omgekeken. Door de enorme en samenhang onder grote druk staan. Ik economische onzekerheid, door de ieder-

20 TRIBUNE maart 2017 voor-zich-mentaliteit, door het beleid van een verdienmodel hebben gemaakt van in het verleden met dit beleid ingestemd. de afgelopen decennia waardoor mensen arbeidsmigratie. Dat mensen worden Wilders is in wezen niets anders dan de niet meer herkend en erkend worden. Let misbruikt als concurrenten van elkaar, als Siamese tweelingbroer van . wel: iets minder dan 50 miljard euro is er de handelswaar. Puur VVD-beleid, waaraan Veel mensen willen een heel andere richting laatste jaren bezuinigd op onze samenleving. ook heeft meegedaan. op. En terecht! 15 maart is het moment om Vijftig miljard kaalslag! Dat is niet iets wat Hij heeft nauwelijks grenzen gesteld aan met Rutte af te rekenen.’ je effe doet zonder gevolgen. Zoiets snijdt verdringing en uitbuiting. Er zijn 500.000 heel diep, tot op het bot van de samenleving. werklozen, maar bedrijven halen 340.000 ››Rutte staat hoger in de peilingen dan de Kijk, en dát is wat ik hoor tijdens die huis- Midden- en Oost-Europeanen hierheen om SP… kamergesprekken. Ik hoor dat mensen hun te werken voor de allerlaagste lonen. En ‘Ja, des te meer reden voor iedereen die met baan in de zorg zijn kwijtgeraakt omdat er daar heeft maar één groep profijt van en dat Rutte wil afrekenen én de zorg wil verbete- 70.000 zorgwerkers werden wegbezuinigd. zijn de werkgevers. Ze houden zo de lonen ren, de AOW-leeftijd wil verlagen en na de Ik hoor dat mensen hun baan zijn kwijt­ voor miljoenen mensen laag. Overigens, wat kaalslag de inhaalslag wil maken, om ook geraakt, omdat bouw- of vervoers­bedrijven veel mensen niet weten: ook Wilders heeft echt te gaan stemmen. Want niet stemmen, is Rutte steunen. Wie zwijgt, stemt toe. En het zijn geen tijden om toe te stemmen, maar om juist weer in idealen te geloven. Kijk. We zwemmen nog tegen de politieke ‘Ik weet één ding zeker: van stroom in. Maar toch lukt het ons om bijna 10.000 mensen de straat op te krijgen voor tegen de stroom in zwemmen, het Nationaal ZorgFonds. Dat is historisch! En een groot compliment aan al die SP-­ krijg je spierballen’ actievelingen! Het is de grootste manifes- tatie in verkiezingstijd van de afgelopen

TRIBUNE maart 2017 21 decennia. Ik weet dus één ding zeker: van ralen ligt, moet de 71-jarige naast de beton- het verschil tussen lef en laf. Kijk, iemand tegen de stroom in zwemmen, krijg je spier- molen staan terwijl er talloze jonge mensen als rommelt nu al met de AOW ballen. Als wij de stroom ook maar een klein niet aan het werk komen. Kortom: de last en wil de seniorendagen afschaffen, als je beetje mee krijgen, dan kunnen we heel van de crisis is op de rug gekomen van de dan ook nog de deur naar samenwerking hard vooruit.’ gewone mensen. Is het dan gek dat mensen met de VVD openhoudt, hoe wil je dan het vertrouwen verliezen en zich terugtrekken eigen risico of de marktwerking in de zorg ››Je hebt het over moeilijke tijden. Komt achter hun rolluiken? Ze hebben mooie aanpakken? Dat kán niet met de VVD. En, dat niet ook door buitenlandse invloeden, verhalen gehoord – en die horen ze nu weer Lodewijk Asscher wil de flexibilisering van zoals Trump, de Brexit en andere ontwik- – van politici als Asscher en Wilders die als de arbeidsmarkt aanpakken. Maar heeft hij kelingen? het erop aankwam in de zijspan van de VVD de afgelopen ­­5 jaar dan niet geleerd dat dat ‘Vast, Trump heeft allerlei foute bankiers uit sprongen. Dát is het echte gevaar.’ niet kan met Mark Rutte? Als Wall Street in zijn regering gezet. Van een de ongelijkheid wil bestrijden en Rutte een gekke vastgoed-miljardair in het Witte Huis ››Het gevaar waarvan volgens jou de VVD ramp voor het land noemt, dan zullen wij hoeft geen arbeider echt iets te verwachten. de motor is. De SP sluit die VVD als rege- dat drie keer met een vette ­marker onder- Maar laten we ons ook niet te veel laten ringspartner uit, maar de PvdA, Groen- strepen. Maar wat is die stoere taal waard afleiden. Het gevaar voor onze samenleving Links, D66 en 50Plus doen dat niet... als het kattenluikje naar Rutte wagenwijd zit binnen. Het gevaar zit in het Torentje. ‘Samenwerking van de SP en de VVD is op open blijft staan? Iedereen weet toch dat Het zijn moeilijke tijden omdat Rutte een landelijk vlak totaal onmogelijk. Wij willen door het kattenluikje vroeg of laat rotzooi kaalslag op onze economie en samenleving de AOW-leeftijd verlagen, zij verhogen. Wij naar binnen komt, dood of levend. Wie grote pleegde van 50 miljard. Miljarden aan belas- willen de marktwerking uit de zorg, zij wil- woorden spreekt, maar tegelijkertijd het tingcadeautjes voor multinationals en miljo- len meer winstdrift. Wij willen hogere lonen kattenluikje naar Rutte open laat staan, doet nairs bleven overeind, terwijl tienduizenden voor de mensen op de werkvloer, zij voor de een Samsommetje. Daar hebben de mensen thuiszorgers op straat werden gegooid. Er top. Wij zeggen dus vooraf: er is een histori- genoeg van. Zeg nou zelf: je stemt Jesse moest per se winst worden gemaakt over de sche kans om te gaan voor een regering zón- Klaver en je krijgt Mark Rutte er gratis bij: rug van patiënten. En als het aan de neolibe- der die verschrikkelijke VVD. En dat is nou dat is geen recept voor idealen, maar voor teleurstellingen.’ •

‘Moet straks de 71-jarige aan de betonmolen staan terwijl jongeren niet aan werk komen?’ tekst Rob Janssen foto’s Nynke Vissia

22 TRIBUNE maart 2017 De SP maakt in ruim 40 gemeenten deel uit van het ZO DOEN college. Hoe maken zij, door sociaal te besturen, het verschil? Zes inspirerende voorbeelden. tekst Rob Janssen WIJ DAT

RENSKE HELMER, NIJMEGEN GERRIE ELFRINK, ARNHEM ‘In een land als Nederland moet ieder kind AMSTERDAM: ‘ONZE PLANNEN kunnen leren zwemmen en ik vind het te ‘Je moet geldproblemen niet te lang laten ZIJN OVERAL UIT TE VOEREN’ gek voor woorden dat het schoolzwemmen doorsudderen want dan gaat het meestal afgeschaft is. Mijn inzet: geen kind verlaat van kwaad tot erger. Daarom hebben we een Blije gezichten en een opgeknapte buurt: de basisschool zonder zwemdiploma. Wij afspraak met woningcorporaties, energiele- dat typeert in een paar woorden de werk- stimuleren ouders, kinderen en scholen om veranciers en verzekeraars. Als mensen daar brigade. In Amsterdam kunnen mensen die kinderen zwemdiploma A te laten halen.’ een betalingsachterstand hebben, krijgen lang van een uitkering moesten rondkomen foto Jacqueline van den Boom© wij een seintje. Zo kunnen we snel samen sinds kort aan de slag. Door achterstallig met die mensen veel ellende voorkomen.’ onderhoud aan wegen, parken en openbare foto Cees Wouda gebouwen weg te werken. Met een echt con- tract en echt loon, zodat ze er zelf ook echt op vooruit gaan. Verantwoordelijk wethouder is Arjan Vlie- genthart van de SP. Hij is blij met het plan: ‘Te veel Amsterdammers staan aan de kant. Ze solliciteren zich suf, maar vinden geen baan. Met de werkbrigade slaan we twee vliegen in één klap: mensen hebben werk en onze buurten worden een stuk leefbaarder.’ Amsterdam investeert veel in het helpen van mensen die werkloos zijn. Als enige van de PETER VERSCHUREN, vier grote steden slaagde Amsterdam er in HOOGEZAND-SAPPEMEER JANNIE VISSCHER, om het aantal mensen in de bijstand in 2015 omlaag te brengen. Afgelopen jaar hielp ‘Veel mensen in onze gemeente zijn arm. ‘In Eindhoven zijn alle jonge kinderen de gemeente zevenduizend jongeren naar Daarom hebben we de afgelopen jaren een welkom in onze SPIL-centra. ‘SPIL’ staat school of aan een baan. Met de werkbrigade collectieve ziektekostenverzekering voor voor Spelen, Integreren, Leren; het is een doet de hoofdstad er nog een schepje boven- minima geregeld. Ook maakt de gemeente soort brede school. Ik ben daar trots op. We op. Vliegenthart: ‘De strijd tegen de werk- met tientallen organisaties afspraken om moeten van de wet kinderen met taalpro- loosheid is te belangrijk om op je handen uitsluiting te voorkomen en ervoor te blemen extra les bieden. Maar wij doen dat te blijven zitten. We zien dat andere steden zorgen dat mensen mee kunnen doen in de voor alle kinderen, niet alleen voor degenen met belangstelling kijken naar Amsterdam. maatschappij.’ met een achterstand. Het is belangrijk dat Onze plannen zijn overal in het land uit te foto Jeroen van Kooten© kinderen met een verschillende achtergrond voeren. Ook door de nieuwe regering, maar elkaar vroeg ontmoeten en samen spelend die moet er dan wel werk van willen maken.’ leren.’ foto Olivier Middendorp / HH© foto Jeroen van Kooten©

sociaal leer-werkbedrijf. Daardoor krijgen MARISKA TEN HEUW, HENGELO mensen die heel moeilijk aan het werk ko- men toch zicht op echt werk met een eerlijk ‘Wij zijn tegen de landelijke bezuinigingen loon. En: we hebben de gemeentefinanciën op de sociale werkplaats. Daarom laten we op orde gebracht, zonder te bezuinigen op in Hengelo het beheer en onderhoud van armoedebeleid, verenigingen of vrijwilli- straten en parken door een sociaal werk- gerswerk.’ voorzieningsbedrijf doen. Dat is een echt foto Suzanne van de Kerk

TRIBUNE maart 2017 23 foto Rob Nelissen

‘ DEZE BEWEGING IS NIET MEER TE STOPPEN’

IN EN OM de enorme tent op het Malieveld in Tienduizend mensen zijn naar het Nationaal Zorgdebat in Den Den Haag verzamelt zich op 18 februari een Haag gekomen. Zij hebben vier lijsttrekkers zien kiezen voor indrukwekkende mensenmassa. Met tien- het afschaffen van de marktwerking en van het eigen risico in tallen bussen uit heel Nederland stromen ze binnen. Zij komen voor het Nationaal de zorg. Dat Nationaal ZorgFonds gaat er komen! Zorgdebat. Lijsttrekkers Henk Krol (50Plus), Jesse Klaver (GroenLinks), Lodewijk Asscher (PvdA) en Emile Roemer (SP) debatteren over het Nationaal ZorgFonds. Al snel blijkt dat alle vier lijsttrekkers de marktwerking uit de zorg willen halen en het eigen risico willen afschaffen. Ieder zo op zijn eigen ma-

24 TRIBUNE maart 2017 foto Paul Peters foto Paul foto Floor Mertens Vos Marten de foto Peter

‘ DEZE BEWEGING IS NIET MEER TE STOPPEN’

nier. PvdA en GroenLinks blijken tégen het gezondheidszorg gewoon in het zorgpakket. Bulderend gejuich uitbreiden van het zorgpakket te zijn. De SP Roemer: ‘Hoe is het mogelijk dat het er ooit De duizenden mensen in de Nationaal wil tandartszorg, fysiotherapie en geestelijke uit is gehaald.’ ZorgFonds-tent laten de politici duidelijk merken waar ze het mee eens zijn. Dat Krol en – uiteraard – Roemer volmondig ja zeg- gen tegen het Nationaal ZorgFonds wordt met bulderend gejuich ontvangen. Dat Links blok tegen de marktwerking Klaver en Asscher dat niet doen komt hen op boegeroep te staan. Maar toch. Ondanks de en het eigen risico verschillen tekent zich na jaren SP-strijd een links blok tegen de marktwerking en tegen het eigen risico af. De SP is erin geslaagd van

TRIBUNE maart 2017 25 het Nationaal ZorgFonds hét verkiezings- thema te maken, met een kwart miljoen vrienden, ruime meerderheden in peilingen De grootste politieke manifestatie en 10.000 mensen die hiervoor speciaal naar Den Haag reizen. in deze campagne

Niet verder met Rutte Roemer houdt de andere lijsttrekkers toch zelfgemaakte borden, een brassband, een zingen van 15 maart een nationaal referen- nog even voor dat een beter zorgstelsel geluidswagen waarop speciale Nationaal dum over het Nationaal ZorgFonds. En na ­ niet lukt in een coalitie waar de VVD in zit. ZorgFonds-liedjes worden gezongen, en héél 15 maart? ‘Een kwart miljoen mensen zijn Roemer: ‘Als je echt verandering wilt, dan veel mensen. inmiddels vriend geworden van het kan dat niet met de VVD.’ De SP is de enige Nationaal ZorgFonds. Het zorgpersoneel die durft te zeggen niet verder te willen met ‘Energie en enthousiasme’ staat achter ons. Onze beweging om de Rutte. Roemer: ‘Er komt echt geen kabinet SP-leider Emile Roemer sluit de middag marktwerking in de zorg af te schaffen waarin SP en VVD zitten.’ af: ‘De grootste politieke manifestatie deze groeit. Deze beweging is niet meer te campagne. Tienduizend mensen die de poli- stoppen.’ • Na het debat lopen de duizenden mensen tiek oproepen een Nationaal ZorgFonds in te in een lange stoet langs het torentje van voeren. Met energie en enthousiasme. Wat premier Rutte. Een zonnig feest met vlaggen, een fantastische dag!’ Hij noemt de verkie- tekst Diederik Olders foto Diederik Olders Vos Maarten de foto Peter

foto Mathijs Spaas

26 TRIBUNE maart 2017 NIEUWS

>> ROOD KIEST HUISJESMELKER VAN HET JAAR 2017

ROOD, jong in de SP heeft huisbaas Soner Sari van woningcomplex HiCondo in Amsterdam gekozen tot Huisjesmelker van het Jaar 2017. Het is alweer de tiende keer dat deze oneervolle titel wordt toegekend aan de slechtste huisbaas, corporatie of bemiddelaar van Nederland. Sari verhuurt ‘luxe’ studentenwoningen in Amsterdam. Hij weigerde zijn pand fatsoenlijk op te leveren, doet nauwelijks aan onderhoud en intimideert en bedreigt zijn huurders. De ‘prijs’, een grappig vormgegeven bokaal, is door een woordvoerder in ontvangst genomen (foto onder).

‘Niet veilig in je eigen huis’ ROOD-voorzitter Merel Stoop: ‘Wat deze huisbaas allemaal flikt is bizar. Vooral de intimidatie gaat erg ver: hij laat huurders zwijgcontracten tekenen en is zelfs veroordeeld voor het fysiek mishandelen van een van zijn huurders.’ J. Boos is huurder bij Sari: ‘Mijn woning is niet fatsoenlijk opgeleverd af en ik voel me er niet veilig. Dat is het allerergste: dat je je niet veilig voelt in je eigen huis. Sari bedreigt mensen en schuwt geweld niet.’

Uit veel verschillende steden heeft ROOD

klachten over huisjesmelkers ontvangen. foto's Ernst van Deursen De meest gehoorde klachten gingen over achterstallig onderhoud, te hoge huren en intimidatie van de huurder door de kamertekort. ROOD en de SP pleiten voor worden bij verhuurders die de fout in gaan. huisbaas. het terugdringen van het kamertekort en Stoop: ‘Huurders als Sari komen talloze het bijbouwen van meer betaalbare keren in opspraak, maar kunnen gewoon Leegstand én kamertekort huurwoningen. Ook moet er een landelijk doorgaan met het uitbuiten van hun Er staat in Nederland 8,7 miljoen m2 aan vergunningenstelsel komen voor grote huurders. Dat moet worden aangepakt!’ kantoorruimte leeg en daarnaast is er een verhuurders. De vergunning moet afgepakt

Los hiervan blijft het natuurlijk belachelijk dat we eens per maand COLUMN gedwongen worden om in Straatsburg bij elkaar te komen, terwijl Brussel al vol staat met gebouwen van het Europees Parlement. Dennis de Jong Hoe eerder dit verhuiscircus stopt, hoe beter. Daarom ook maakte SP-fractievoorzitter ik eerder met Buitenlandse Zaken de afspraak dat we samen Europees Parlement zouden proberen een alternatief te ontwikkelen: Frankrijk een mooie andere instelling en het EP gewoon in Brussel.

EVEN GEEN Ik was dan ook erg verbaasd dat minister Koenders in een opinie in VERHUISCIRCUS het AD onlangs opeens kritiek leverde op Europarlementariërs die foto Suzanne van de Kerk altijd maar heen en weer aan het reizen waren – terwijl hij al anderhalf jaar de tijd heeft gehad om samen met ons te werken aan Wanneer we op 15 maart in Nederland naar de stembus gaan, zou echte oplossingen! Tijdens het jaarlijkse debat in de Tweede Kamer de Eurofractie eigenlijk in Straatsburg moeten zijn voor de plenaire over de EU, waar ook Europarlementariërs aan deel mogen nemen, bijeenkomst van het Europees Parlement. Maar dat gaan we dus heb ik hem erop aangesproken en deze week heb ik – in niet doen: we willen in Nederland zijn, bij de campagne en Straatsburg – met zijn ambtenaren afspraken gemaakt. We moeten natuurlijk bij de uitslagenavond. Op 13 maart gaan we in alles op alles zetten om een eind te maken aan het verhuiscircus, Amersfoort met de hele Eurofractie het belteam versterken en de niet via snelle nummertjes in een opinie in een krant, maar door een dagen ervoor en erna helpen we onze eigen afdelingen met de goed uitgewerkt plan dat we Straatsburg en daarmee de Fransen campagne. kunnen aanbieden. Aan de SP zal het niet liggen.

TRIBUNE maart 2017 27 LINKSVOOR ‘WE MOETEN SCHERP BLIJVEN’

Milieu-activist Remi Poppe ››Volgens onze ledenadministratie ben je orde. Het water rond de stad bevatte puur lid sinds 1980. gif, er werden scholen gesloten vanwege de (78) uit Vlaardingen is een ‘Ik ben van voor onze jaartelling! Ik ben er stank. Wij gingen om 6 uur ’s morgens naar echt haantje-de-voorste. Hij al bij sinds de oprichting in 1972, maar toen de fabriekspoorten. We benadrukten het was het eerste Vlaardingse hielden we dat nog niet zo bij.’ gezamenlijk belang: “Het is toch te gek voor gemeenteraadslid voor de SP, woorden dat je hier omwille van je boterham kwam samen met Jan Marijnissen ››Van lijsttrekker tot lijstduwer: je bent het je eigen viswater staat te verstieren?!” Zo als eerste SP’er in de Tweede nog niet zat? kregen we veel mensen van de werkvloer ‘Natuurlijk niet. Je bent niet snel te oud om achter de strijd tegen milieuvervuiling. We Kamer en was in 1977 de eerste op gepaste wijze politiek actief en nuttig te zijn niet tégen fabrieken, maar voor schóne landelijke SP-lijsttrekker. Veertig zijn. Ik denk mee over acties, geef als afde- fabrieken. Economie moet er voor de men- jaar later duwt hij de lijst, maar lingen daarom vragen politieke scholing en sen zijn en niet andersom.’ voor alles blijft hij activist: ‘Actie als we vijftig zetels halen dan ga ik de Kamer voeren is nodig, en veel leuker weer in. Politieke strijd en actie zijn nog ››Net als de politiek. dan vergaderen en ouwehoeren.’ steeds nodig: 1 procent van de wereldbevol- ‘Ja, de SP moet gereedschap in handen king bezit meer dan de overige 99 procent van de mensen zijn om zichzelf te kunnen samen. Dat is uitbuiting. Van arbeid, maar organiseren. Daarom hebben we de taak om ook van het milieu. Werkloosheid en milieu- ervoor te zorgen dat we scherp blijven: aan vervuiling zijn broer en zus. Wat niet genoeg bot gereedschap heb je niets. Daarvoor moet oplevert kiepert het bedrijfsleven eruit, je steeds een kritische analyse hebben van wereldwijd. Afval het milieu in, arbeiders de de oorzaken van het probleem dat je wilt poort uit.’ aanpakken; en daarop mensen mobiliseren en organiseren. Zo deden we dat altijd en dat ››Helpt actie voeren wel? moet zo blijven. Parlement of gemeenteraad ‘Ja, anders was ik er niet al die jaren mee is daarbij geen doel op zich, maar moeten doorgegaan. Zeker op milieugebied hebben we blijven zien als belangrijk extra gereed- we echt wel veel gepresteerd en vooruitgang schap in de strijd tegen een systeem van tekst DanielDaniël de Jongh geboekt. In de jaren zeventig voltrok zich in uitbuiting.’ • foto Karen Veldkamp Vlaardingen een milieuramp van de eerste

28 TRIBUNE maart 2017 ‘ALS JE HUIS KAPOT IS, IS JE HUID KAPOT’

helemaal geen forse verlaging laten doorre- bij de rechter. Maar het is niet genoeg. Er kenen bij het CPB. Verantwoordelijk minis- moet een andere regering komen. Anders ter Kamp zei zelfs letterlijk dat het kabinet worden de Groningers nog steeds murw met deze motie geen enkele opdracht krijgt. gebeukt door de gevoelloosheid van de Feitelijk is er dus nog niets veranderd. Pas NAM en moeten ze er telkens zelf voor

foto Rob Voss wanneer er écht iets verandert, kan lang- blijven zorgen dat ze krijgen waar ze recht zaam maar zeker het veiligheidsgevoel en op hebben. Zelfs het feit dat deze documen- SANDRA KIJKT vertrouwen groeien.’ taire vóór de verkiezingen landelijk door de NPO wordt uitgezonden, moest door de WIE Sandra Beckerman (1983), teamleider ››Hoe bedoel je? Groningers zelf met een twitteractie worden van wetenschappelijk bureau SPark en SP- ‘Afgelopen maand vertelde de zesjarige Ro- afgedwongen.’ fractievoorzitter in de Provinciale Staten van semarijn tijdens de fakkeltocht, de grootste Groningen demonstratie in Groningen sinds de jaren ››Het is belangrijk voor de Groningers dat tachtig, dat haar school niet veilig is. En ook de rest van Nederland De Stille Beving KIJKT De Stille Beving. Regie: Piet Hein van der dat ze gedroomd had dat ze roze behang ziet? Hoek (Dutch Broadcasting Company) in haar kamertje zou krijgen. Maar dat ‘Ja, deze film maakt zo duidelijk en voelbaar kan niet, want de scheuren in haar muren wat er aan de hand is, waarom het nodig is moeten telkens dichtgesmeerd worden na dat de overheid ingrijpt en de NAM eruit ››Wat heb je gezien? een beving. Wat zegt de premier in reactie gooit. Juist ook voor mensen die eigenlijk ‘Twee jaar uit het leven van de familie Heite, op de fakkeltocht: “Maar er gaat al zoveel nog niet veel weten van Groningen en mis- die net buiten Bedum woont, midden in het geld heen.” Het gaat niet om geld! Het gaat schien stiekem weleens “het valt wel mee Groningse aardbevingsgebied. De documen- om een veilige school en roze behang voor en ze zijn er nu toch mee bezig” gedacht taire De Stille Beving geeft een heel integer Rosemarijn!’ hebben. Als je huis kapot is, is je huid beeld van hoe de gaswinning het huis, maar kapot. En waarom? Deze bevingen zijn geen ook het leven van dit jonge gezin ontwricht. ››Jij wilt de Groningse strijd als Kamerlid natuurramp maar het gevolg van politieke Alleen al de titel is zo treffend, het is echt voortzetten? keuzes. De NAM en de overheid hebben dit een stille ramp.’ ‘De SP is sinds vorig jaar de grootste partij heel bewust gedaan, dat maakt het dubbel in Groningen en Eelco Eikenaar doet het zo pijnlijk.’ • ››Een ramp? sindsdien geweldig als Gedeputeerde, met ‘Het droomhuis van de familie Heite staat gaswinning als portefeuille. We hebben een er niet meer. Afgebroken, kapot door de verlaging van de gaswinning afgedwongen tekst Jola van Dijk gaswinning. Net als dat van vele andere families. Groningers zijn dubbel ontheemd geraakt: ze zijn niet alleen hun huis kwijt, maar ook hun gevoel van veiligheid. In de steek gelaten door een overheid die ze niet hielp en tegen de NAM liet vechten.’

››Maar daar wordt nu toch iets aan gedaan? ‘Er is geld uitgetrokken voor een oplossing, maar lang niet genoeg. Er is in de Tweede Kamer een motie aangenomen dat de gas- winning in Groningen verder wordt terug- gebracht, dat er een uitkoopregeling komt voor iedereen die het gaswinningsgebied wil verlaten en dat de schadeafwikkeling van de bewoners niet meer door de NAM wordt gedaan. Alleen zijn we er hiermee nog lang niet. Het zijn woorden, geen daden!’

››In verkiezingsbeloftes kunnen de Groningers niet wonen? ‘Op GroenLinks en SP na, hebben partijen

TRIBUNE maart 2017 29 puzzel #VERKIEZINGSPUZZEL De verkiezingspuzzel kent drie onderdelen: Cryptogram, Codekraker • In het 9-Omringd maakt u m.b.v. de hints en de negen gegeven letters en 9-Omringd. acht woorden van vijf letters (2 diagonaal, 3 verticaal, 3 horizontaal). Maak hierbij telkens gebruik van de drie letters ‘in de rij’. Deze drie in • Het Cryptogram combineert ditmaal cryptische omschrijvingen met het centrum gegeven letters hoeven niet in de huidige volgorde in het historische kruiswoord-omschrijvingen. woord voor te komen!

• In de Codekraker is ieder getal in het diagram gelijk aan (precies) 1 • De Eindoplossing is een 9-letterig verkiezingswoord dat u vindt door de letter uit het alfabet. Plaats gelijke letters in vakjes met gelijke getallen. letters van de vakjes met aanduiding A,B,C (etcetera) over te brengen In de tabel staan hints om u op weg te helpen. Zo komt de letter Z (een naar de Oplossingstabel. Dit woord kunt u als oplossing inzenden naar ‘2’) in deze puzzel tweemaal voor. de redactie.

OPLOSSINGEN FEBRUARI CRYPTOGRAM SPIRAALTJE Horizontaal: 4) Kraanvogel 10) Nalaten 11) Dankwoord 12) Pet 13) De volgorde van de gezochte woorden in het spiraaltje is: Schilderwerkje 16) Nawee 17) Eekhoorngras 19) Afrit 20) Naaktslak 21) Klimsparen; Nieuwsgroep; Polistekst; Troonraad; Digibeet; Toedeel; Linkse; Orgaan. Verticaal: 1) Aardschok 2) Aldoor 3) Handgemaakt 5) Van Dik Hout Elite; Emir; Ram; Ma. 6) Gewijde grond 7) Blokken 8) Stapelwolken 9) Inktstel 14) Weetal 15) Egaal 18) Alaaf.

De winnaar van februari is Sjon Sonnemans uit Tilburg. Stuur uw oplossing vóór 22 maart 2017 naar de puzzelredactie van de Tribune; Snouckaertlaan 70, 3811 MB Amersfoort of [email protected] Vergeet u niet uw naam en adres te vermelden? Onder de inzenders van een goede oplossing wordt een gesigneerd boek verloot uit de SP-boekenstal.

Tribune maart 2017

m/v

bank Indentificatie (BIC)*: voorletters: voorletters: * geen verplicht veld bij Nederlands IBAN (rekeningnr) woonplaats: Amersfoort woonplaats: NL86ZZZ403462460000 incassant ID: € 15,00 anders: € € 15,00 anders: o geboortedatum: mobiel: € 12,50 : Socialistische Partij (SP) : Snouckaertlaan 70 : 3811 MB : Nederland : betaling contributie : woonplaats: o

€ 10,00

o

adres postcode land kenmerk machtiging (in te vullen door SP): reden betaling naam € 7,50

o : : : : : : : : : : BON OM LID TE LID WORDEN OM BON Ik wil ook graag lid worden van ROOD (jong in de SP, tot 28 jaar) en sta één van mijn kwartaalbijdragen mijn kwartaalbijdragen tot 28 jaar) en sta één van ROOD (jong in de SP, van lid worden Ik wil ook graag af aan ROOD. € 5,00 (minimum)

plaats en datum handtekening Door ondertekening van dit formulier geeft u toestemming aan de SP om doorlopende incasso-opdrachten te sturen Door ondertekening van dit formulier geeft u toestemming aan de SP om doorlopende en aan uw bank om doorlopend naar uw bank om een bedrag van rekening af te schrijven wegens contributie Als u het niet eens bent met deze een bedrag van uw rekening af te schrijven overeenkomstig de opdracht SP. Neem hiervoor binnen 8 weken na afschrijving contact op met uw bank. afschrijving kunt u deze laten terugboeken. Vraag uw bank naar de voorwaarden. Ja, ik word lid van de SP. Ik ontvang een welkomstgeschenk en bovendien krijg ik elke maand het nieuws- Ik ontvang de SP. ik word lid van Ja, Ik kies voor de volgende kwartaalbijdrage: in de bus. en opinieblad De Tribune o naam adres + huisnr postcode roepnaam land email telefoon IBAN (rekeningnr.)

o DOORLOPENDE MACHTIGING Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: SP - Ledenadministratie, Antwoordnummer 407, 3800 VB Amersfoort. Antwoordnummer 407, Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel naar: SP - Ledenadministratie, 30 TRIBUNE maart 2017 [email protected] U kunt deze machtiging stopzetten met een telefoontje of e-mail aan de SP: (088) 243 55 40, puzzel #VERKIEZINGSPUZZEL

CODEKRAKER

CRYPTOGRAM Horizontaal 6 Adriaen van Bergen; turfschip; 80-jarig. Welke stad? (5) 7 Komt in varianten als Rijks-, Lands- HINTS 9-OMRINGD en des Duivels. (8) 9 Bestuurder schittert slechts klein aan het regeringsfirmament. (8 en 4,4) 2017 Henry en Lucas © FLW 11 Latijnse term voor ‘recht’. (3) 12 Wat je verdient is niet wat je krijgt. (5) 13 Slogan. (4) 15 1) Rutte ziet het niet. Wetgeving biedt rechtsregels; ... geeft kaders voor het implementeren daarvan. (11) 18 Conflict 2) Het Russiche ‘Doveryaj, no proveryaj’ werd tussen staten, uitgevochten middels sancties. (13) 22 [ENTER] Vluchteling. Wel eerst even examen Reagans ‘....., but verify’. doen. (17) 24 Als zij eenmaal gevestigd is, willen ze niet meer weg, die politici en monniken. 3) En de koning, hij ...... (4) 26 In buitenlandse dienst van hun land. (10) 29 Oktober ’97. “Even ...”, vermaande Jan 4) Hogere pensioensleeftijd kraakt de botten van Marijnissen. (6) 30 “Een beetje integer kan niet.” Zei wie? (5, achternaam) 31 Wanneer beloften Jantje ...... van politici vóór uw stem niet stroken met gedrag ná uw stem. (13) 33 Een (goede) relatie vergt 5) Politiek, een vreemde tak van ...... rede. (15) 36 Staat hield op te bestaan, 3 oktober 1990. (3, afk.) 37 Favoriet tijdverdrijf prins 6) Op die Brexit kun je liggen. Maurits van Oranje. Ook deze dieren stonden ‘op stal’. (11) 38 Hier, op het binnenhof, vernam Van 7) Verkiezingsbeloften, nu voor u gezongen op I-..... Oldenbarneveld zijn doodstraf. (7) . 8) Winnaars & Verliezers: ‘Jantje lacht, Jantje ...... ’ Verticaal 1 Algemene term voor een (vertegenwoordigend) bestuurlijk adviserend orgaan. (7) 2 Econoom vernam (1967) via zijn autoradio dat hij minister zou worden. (5) 3 Vertegenwoordiger mag geen opdracht hebben tot standpunt: stemmen zonder ... .(4) 4 Loopt voorop bij een betoging. (11) 5 Huis ...; dit vorstengeslacht regeerde over de Nederlanden (1481-1582). (8) 8 Rijk =/= Arm. (20) 10 Zeg verplicht: “Nee!” (6,6 en 12) 14 Ministerie speelt gebruikelijk in de achterhoede. (8) 16 Al die mensen die (niet) van voren een partij steunen. (9) 17 De nota voor Teeven’s buitenechtelijke verhouding? (16) 19 Stijlloze bedoening, daar bij het provinciebestuur. (2, afk. ) 20 Bij de FNV zijn dit allemaal kameraden. (11) 21 Hiermee laat u zich horen op 15 maart. (4) 23 Nederlands oud-politicus werd ook bekend door ‘Het kwartje van ...’. (5) 25 Beslissingsbevoegdheid: sprekend een plank. (11) 27 Organisatie behandelt aanvragen van mensen die Nederlander willen worden. (3, afk.) 28 Omroep fuseerde met Teleac en RVU tot NTR. (3, afk.) 32 Extremist kan, in vrije vorm, schadelijk zijn. (8) 34 Adviesorgaan van de Nederlandse overheid. (3, afk.) 35 Zet deze politieke partij aan tot gebruik van hersencellen? (4) 39 Niemand wil een telling? Wet aangenomen. (2, afk.)

TRIBUNE maart 2017 31 32 TRIBUNE maart 2017