DIAGNOZA POTRZEB KULTURALNYCH MIESZKAŃCÓW GMINY GOLCZEWO
Raport przygotowany dla Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu w Golczewie w ramach programu Narodowego Centrum Kultury “Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
Autorka opracowania: Joanna Wojtarowicz
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
SPIS TREŚCI
1. O programie DK+ Inicjatywy lokalne……………………………………………….. 2. Specyfika gminy Golczewo………………………………………………………….. 3. Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Golczewie i jego oferta kulturalna………... 4. Diagnoza potrzeb kulturalnych: metody badawcze………………………………. 5. Analiza badań……………………………………………………………………….... 6. Wnioski i podsumowanie…………………………………………………………….
1
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
DOM KULTURY+ INICJATYWY LOKALNE
Celem programu Narodowego Centrum Kultury Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne jest inicjowanie działań, które mają wzmocnić zaangażowanie domów kultury w życie społeczności lokalnej, pomóc w odkrywaniu i rozwijaniu potencjału i kapitału kulturowego jej członków oraz kulturotwórczych zasobów społeczności.
Program skierowany jest do domów kultury, które gotowe są prowadzić działania animacyjne w oparciu o przeprowadzoną wcześniej diagnozę, a przede wszystkim stawiają na bezpośrednią i bliską współpracę z przedstawicielami społeczności lokalnej. Główny nacisk programu położony jest na nawiązywanie przez dom kultury relacji z mieszkańcami wzmacnianie potencjału społecznego ma zaowocować stworzeniem wspólnych projektów na rzecz społeczności lokalnej i przestrzeni publicznej.
Program Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne ma służyć przede wszystkim: ● inicjowaniu nowych praktyk w zarządzaniu instytucją kultury, ● odkrywaniu i pobudzaniu aktywności społecznej, ● wspomaganiu rozwoju kapitału społecznego i kulturowego, ● poznawaniu nowych możliwości współpracy z mieszkańcami, ● wzmocnieniu roli domu kultury jako miejsca otwartego, wspólnego dla wszystkich mieszkańców.
Program Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne został przygotowany w ramach współpracy Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowego Centrum Kultury z ekspertami i przedstawicielami Obywateli Kultury.
LOKALNA DIAGNOZA SPOŁECZNA
Diagnoza społeczna – jest to dokument, w którym opisuje się określone sytuacje, zdarzenia i społeczne uwarunkowania danej społeczności. Jest to niezbędny
2
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016” element poprawnie zaplanowanego procesu wprowadzania zmian. Rezultatem przeprowadzenia diagnozy społecznej jest ekspertyza bądź raport, który stanowi podstawę do przeprowadzenia prognoz przyszłych działań. Diagnoza społeczna to badania, które odpowiadają na pytania: „jak jest”.
GMINA GOLCZEWO
Gmina Golczewo to gmina miejskowiejska. Leży w północnozachodniej części województwa zachodniopomorskiego i wraz z pięcioma innymi gminami tworzy powiat kamieński. W jej skład wchodzi 14 sołectw i 28 miejscowości (Sołectwa: Baczysław, Drzewica, Kłęby, Kozielice, Kretlewo, Mechowo, Niemica, Samlino, Unibórz, Upadły, Wołowiec i Wysoka Kamieńska. Pozostałe miejscowości: Barnisławice, Dargoszewko, Dargoszewo, Dobromyśl, Gacko, Gadom, GolczewoGaj, Imno, Kłodzino, Koplino, Książ, Niwka, Ronica, Sosnowice,Strażnica, Zielonka, Żabie)1. Ma ona 5 981 mieszkańców, co stanowi 12,5% ludności powiatu z czego 49,0% stanowią kobiety, a 51,0% męźczyźni. W latach 20022015 liczba mieszkańców zmalała o 1,2%. 66,1% mieszkańców gminy Golczewo jest w wieku produkcyjnym, 16,8% w wieku przedprodukcyjnym, a 17,1% mieszkańców jest w wieku poprodukcyjnym. Średnia wieku wynosi 39,2 lat (w tym 41,4 dla kobiet i 37,1 dla mężczyzn)2.
Struktura wieku, wg danych GUS z 2014 roku, przedstawia się następująco:
1 Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Golczewo_(gmina) 2 http://www.polskawliczbach.pl/gmina_Golczewo 3
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
Biologiczne grupy wieku (dane na rok 2014):
Ludność w wieku 014 lat: 14,5%, w tym: ● Kobiety: 13,5% ● Mężczyźni: 15,4% Ludność w wieku 1564 lat: 72,5%, w tym: ● Kobiety: 70,2% ● Mężczyźni: 74,8% Ludność w wieku 65 lat i więcej: 13,0%, w tym: ● Kobiety: 16,3% ● Mężczyźni: 9,8%
4
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
5
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
Rynek pracy: W gminie Golczewo na 1000 mieszkańców pracuje 117 osób. 56,4% wszystkich pracujących ogółem stanowią kobiety, a 43,6% mężczyźni. W 2014 roku bezrobocie w gminie wyniosło 17,9% (22,4% wśród kobiet i 14,3% wśród męźczyzn).
Poziom wykształcenia mieszkańców gminy Golczewo:
6
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016” Wydatki budżetu gminy na kulturę wyniosły w roku 2014 662,6 tys. Zł (111 zł/os.), co stanowi 3.7% udziału w całości budżetu3.
3 Wszystkie dane statystyczne pochodzą z portalu Polska w liczbach: http://www.polskawliczbach.pl/gmina_Golczewo
7
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
GMINNY OŚRODEK KULTURY I SPORTU W GOLCZEWIE
Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Golczewie jest bardzo młodą instytucją, która rozpoczęła swoją działalność w styczniu 2012 roku. Powstała i jest współfinansowana ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 20072013. Instytucję powołano z inicjatywy mieszkańców, przy pełnym poparciu władz samorządowych gminy Golczewo, w odpowiedzi na potrzebę utworzenia miejsca spotkań, wymiany kulturalnej i rozwoju inicjatyw społecznych. Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Golczewie znajduje się w centralnym punkcie miasta przy ul. Zwycięstwa 12. Placówka jest przystosowana do organizacji różnego rodzaju wydarzeń, m.in dzięki sali widowiskowej ze sceną i pomieszczeniom warsztatowym. Ponadto, na terenie gminy Golczewo znajdują się 4 świetlice wiejskie po renowacji, w: Kłodzinie, Mechowie, Wysokiej Kamieńskiej i Niemicy.
GOKiS od początku swojej działalności realizuje przedsięwzięcia w oparciu o potrzeby mieszkańców gminy. Prowadzi czynną współpracę z Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Golczewie, wspierając się wzajemnie w organizacji imprez sportowych połączonych z działaniami profilaktycznymi skierowanymi do różnych grup wiekowych. Jest miejscem spotkań różnych grup zrzeszających seniorów. Odbywają się tu spotkania Uniwersytetu Trzeciego Wieku, z którym GOKiS współorganizuje imprezy okolicznościowe oraz cieszące się dużym zainteresowaniem otwarte wykłady dla mieszkańców. Wspiera działalność Polskiego Związków Emerytów i Rencistów oraz Koła Gospodyń Wiejskich. Prowadzi współpracę ze Stowarzyszeniem Przyjaciół Ziemi Golczewskiej, organizując wspólnie cykliczne imprezy: mikołajki dla dzieci i młodzieży,
8
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016” "Zielony kiermasz" kiermasz sadzonek, skierowany do mieszkańców w celu zachęcenia ich do upiększania terenów zielonych w gminie i popularyzacji zachowań proekologicznych; "Sierpniówkę", czyli letni festyn dla mieszkańców obfitujący w atrakcje, koncerty, występy artystyczne, konkursy.
Jako ośrodek kultury i sportu, GOKiS stanowi centrum działań nie tylko kulturalnych, ale także sportowych i rekreacyjnych. Wspierane są tutaj grupy i drużyny sportowe z terenu gminy: drużyna piłkarska seniorów LKS Znicz z Wysokiej Kamieńskiej, drużyna piłkarska Iskra oraz działająca przy drużynie szkółka piłkarska dla najmłodszych (UKS Golczewita). Należy również wspomnieć o współpracy Ośrodka z kołem wędkarskim "Płoteczka" prężnie działającą grupą miłośników wędkowania w gminie Golczewo.
Oprócz stałych inicjatyw, GOKiS wspomaga również pojedyncze inicjatywy mieszkańców i grup nieformalnych, jak np. zlot motocyklistów, młodzieżowe bitwy hiphopowe czy wystawy i spotkania autorskie artystów z gminy. Działania GOKiS odbywają się na zasadzie konsultacji ze społecznością lokalną. Placówka stara się wychodzić naprzeciw potrzebom mieszkańców, dzięki czemu często zdarza się, że rodzice zwracają się z pomysłami aktywności dla najmłodszych. Z takich sugestii wyniknęła organizacja przez GOKiS zajęć tanecznych, cyklicznych zajęć plastycznych "Kreatywne czwartki" oraz półkolonii dla dzieci i młodzieży w okresie wakacji i ferii zimowych. Mnogość inicjatyw mieszkańców zrealizowanych w krótkim czasie w ramach działalności GOKiS, świadczy o bardzo dużej potrzebie i chęci rozwoju kulturalnego społeczności lokalnej.
Ostatnio działalność zainaugurował zespół redakcyjny gazetki "Niebieska Żaba". Jest to pierwsza w Golczewie gazetka redagowana w całości przez dzieci i młodzież. Wydawcą gazetki jest Gminny Ośrodek Kultury i Sportu.
9
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
DIAGNOZA POTRZEB KULTURALNYCH METODY BADAWCZE
Celem projektu jest rozpoznanie i pobudzenie potrzeb kulturalnych mieszkańców gminy Golczewo oraz stworzenie pola do realizacji aktywności społecznych. Istotne jest także działanie na rzecz aktywizacji świetlic wiejskich oraz dotarcie do grup nie biorących udziału w wydarzeniach organizowanych przez GOKiS. Diagnoza społeczna mieszkańców pozwala odkryć potrzeby kulturalne społeczności lokalnej i zachęcić ją do aktywnego uczestnictwa w kulturze.
Cele przeprowadzenia diagnozy społecznej wśród mieszkańców: ● uzyskanie informacji na temat potrzeb mieszkańców gminy Golczewo w zakresie działań kulturalnych ● poznanie i rozwijanie potencjału kulturotwórczego mieszkańców, ● aktywizacja społeczności lokalnej pobudzanie w mieszkańcach potrzeby uczestniczenia w życiu kulturalnym Gminy Golczewo, ● promowanie działań społeczności lokalnej, ● kreowanie roli instytucji kultury jako miejsca otwartego, wychodzącego naprzeciw potrzebom mieszkańców, ● zwiększenie obszaru działania ośrodka poprzez dotarcie do szerokiego grona odbiorców szczególnie do tych niezaangażowanych w działalność kulturalną w regionie.
Odbiorcami zadania są wszyscy mieszkańcy gminy Golczewo, a w szczególności osoby wcześniej nie biorące udziału w życiu kulturalnym gminy i działaniach organizowanych przez GOKiS, m.in.: ● mieszkańcy wsi w gminie Golczewo, ● seniorzy, wcześniej niezaktywizowani, ● osoby w wieku 2050 lat, ● dzieci i młodzież
10
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016” Celem diagnozy była identyfikacja zainteresowań, sposobów spędzania wolnego czasu oraz potrzeb kulturalnych mieszkańców gminy Golczewo, zarówno z miasta, jak i sołectw posiadających świetlice wiejskie. Diagnoza została przeprowadzona, aby dowiedzieć się jak postrzegana jest kultura, czego mieszkańcy oczekują od ośrodka kultury, co zrobić aby GOKiS odpowiedział na te oczekiwania oraz jak rozbudzić w mieszkańcach inicjatywę i potrzebę działań kulturalnych, a także jak te potrzeby skutecznie kształtować. Badanie jest również cenną informacją dla pracowników domu kultury, pokazującą jakie są potrzeby mieszkańców. Pozwoli to dopasować ofertę zajęć organizowanych przez GOKiS do oczekiwań odbiorców. Efektem będzie stworzenie takiego programu działań, który będzie atrakcyjny dla mieszkańców nie tylko Golczewa, ale również sołectw należących do gminy. Mamy nadzieję, że dzięki temu uda się zachęcić mieszkańców do aktwności i podejmowania samodzielnych inicjatyw kulturalnych.
Diagnozę przeprowadzono wykorzystując różne metody badawcze, aby dotrzeć do jak największej liczby mieszkańców. Przeprowadzono więc: 1. Badania jakościowe spotkanie fokusowe z przedstawicielami społeczności, organizacji pozarządowych oraz władz gminy, a także spotkania informacyjne w sołectwach z mieszkańcami wsi, 2. Badania ilościowe kwestionariuszowe, ankiety w formie papierowej zostały przekazane przez sołtysów mieszkańcom wsi, została również przygotowana ankieta online dla mieszkańców Golczewa, 3. Działania animacyjne warsztaty przeprowadzone w szkołach w Golczewie (z przedstawicielami młodzieży ze szkoły podstawowej (klasy 46) i gimnazjum (klasy 13)) oraz w Wysokiej Kamieńskiej (z młodzieżą ze szkoły podstawowej (klasy 46)).
11
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
ANALIZA BADAŃ
1. BADANIA JAKOŚCIOWE
● SPOTKANIE FOKUSOWE W GMINNYM OŚRODKU KULTURY I SPORTU W GOLCZEWIE
Badanie fokusowe polega na tym, że moderator prowadzi dyskusję zaproszonych wcześniej respondentów, dobranych zgodnie z kryteriami wynikającymi z celów projektu.
Na spotkanie do GOKiS zaproszeni zostali lokalni działacze, przedstawiciele organizacji pozarządowych i władz gminy, nauczyciele oraz wszyscy, których interesuje rozwój kultury w gminie. W badaniu wzięło udział ok. 20 osób zarówno
12
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016” mieszkańców Golczewa, jak i należących do gminy wsi (m.in. Wysokiej Kamieńskiej), z różnych środowisk: organizacji pozarządowych (m.in. Uniwersytet Trzeciego Wieku), klubów hobbystycznych (m.in. klub wędkarski “Płoteczka”), a także przedstawiciele rady gminy i wójt. Dyskusja toczyła się wokół postawionych przez moderatora zagadnień, dotyczących stanu kultury w gminie: 1. Jaka jest kultura w gminie? Co się dzieje? Co się działo przed powstaniem GOKiSu? Na co położyć największy nacisk? Jakimi ZASOBAMI powinna dysponować gmina, żeby realizować zadania kulturalne? Czy potencjał gminy jest wykorzystywany?
● Największy nacisk powinien zostać położony na wielokierunkowość działań: docieranie do jak największej liczby odbiorców, rozwój oferty zajęć w GOKiS, ale również wyjście naprzeciw mieszkańcom wsi, którzy mają utrudniony dostęp do kultury. ● Istotne jest znalezienie skutecznej drogi, która zachęciłaby dzieci i młodzież do czynnego uczestnictwa w kulturze nie tylko w zajęciach dodatkowach, ale także w organizowanych wydarzeniach i imprezach i wyrobienie w nich dobrych nawyków. Ważne jest, by dzieci miały możliwość uczestniczenia w zajęciach na terenie wsi, z których pochodzą, bo nie zawsze mają możliwość dojazdu do Golczewa, oferta musi być jednak dla nich atrakcyjna. Problemem jest jednak infrastruktura na wsiach świetlice są nieogrzewane i niedofinansowane. Przydałby się np. “Bus kultury”, który mógłby dowozić dzieci ze wsi na zajęcia do domu kultury w Golczewie, lub przyjeżdżać z ofertą do wsi. ● Kiedyś funkcjonowały różne rozwiąznia, np. Objazdowe kino warto byłoby do tego powrócić. ● Budżet na kulturę jest za mały GOKiS otrzymał dodatkowe pomieszczenia, ale czy będzie w stanie zapewnić tam prężną działalność? Na pewno jest to BAZA.
13
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016” 2. Cel nr 1 jeśli chodzi o kulturę, to…? Co jest najważniejsze? Co jest najbardziej potrzebne?
● Oferta kulturalna musi być przede wszystkim atrakcyjna i urozmaicona, by mogła przyciągnąć różne grupy wiekowe i społeczne (wzbudzanie potrzeb). ● Potrzebne jest zwiększenie funduszy na działalność kulturalną oraz odpowiednia infrastruktura, również na wsiach: budowa świetlic, dofinansowanie już istniejących, budowa placów rekreacyjnych, będących miejscem integracji mieszkańców. ● Należy “powrócić do korzeni”, czyli dobrych praktyk, które sprawdziły się w przeszłości (np. obwoźne kino).
3. Jakie są oczekiwania mieszkańców, jeśli chodzi o działania kulturalne w gminie? Jakie są potrzeby? Co jest zaspokajane (i w jakim stopniu), a co nie i co można zrobić, żeby to zmienić?
● Przede wszystkim powinna być przygotowana oferta dla świetlic wiejskich (dla dzieci, seniorów, osób dorosłych), w tej chwili jest duży problem w komunikacji i z działaniami “w terenie”. Przydałyby się np. zajęcia z języków obcych, ale w tej chwili możliwość nauki jest tylko w Golczewie. Aby jednak to było możliwe, konieczne jest zwiększenie funduszy na działalność kulturalną. Konieczna byłaby również modernizacja filii bibliotecznej w Wysokiej Kamieńskiej, gdzie brak komputerów podstawowego narzędzia pracy. ● Są pomysły, jednak bez odpowiedniego dofinansowania nie da się zbyt wiele zrobić nie ma np. Środków na opłacenie wysoko wykwalifikowanych instruktorów. ● Mieszkańcy często sami się organizują, potrafią się zmobilizować zakładają stowarzyszenia, działają na rzecz dzieci przydałaby się jednak ściślejsza współpraca pomiędzy nimi a ośrodkiem kultury.
4. W jaki sposób GOKiS odpowiada na potrzeby kulturalne mieszkańców?
14
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016” Czy są Państwo zadowoleni z oferty kulturalnej? Czego brakuje? Jak wygląda współpraca domu kultury z mieszkańcami? Czy dom kultury realizuje potrzeby mieszkańców? Czy mieszkańcy mają wpływ na ofertę GOKiS? Czy chcieliby mieć wpływ?
● Problemem jest zaangażowanie mieszkańców do działania na rzecz swojej społeczności, ponieważ ludzie nie chcą pracować za darmo. ● Brak oferty dla osób w średnim wieku. ● Dom kultury odpowiada na potrzeby mieszkańców w takim zakresie, w jakim może jest coraz lepiej, jednak oferta jest niewystarczająca, potrzebna jest lepsza baza lokalowa (świetlice!). ● Mieszkańcy nie mają wpływu na ofertę GOKiS, ponieważ nie biorą udziału w wydarzeniach, nie wiedzą, że moga mieć wpływ, że mogą wyjść z własną inicjatywą zorganizować coś, zaproponować. Brak jest ogólnie dostępnej informacji, że istnieje taka możliwość, a ludzie są przyzwyczajeni do biernego udziału że to im się coś proponuje, a nie, że oni sami mogą coś zaproponować.
5. Jacy są mieszkańcy gminy?
● Według respondentów biorących udział w spotkaniu fokusowym, mieszkańcy są leniwi, nieufni i zamknięci, jednak ciekawa oferta zajęć i wydarzeń mogłaby ich zachęcić do aktywności. ● Z drugiej strony są głodni wiedzy i kultury, chcą, by działo się więcej (np. koncerty). Trudno im wyjść samym z inicjatywą, jednak jeśli się ich poprosi chętnie włączają się do działania, potrafią się zorganizować.
6. Czy mają Państwo pomysł na zaktywizowanie mieszkańców, zachęcenie ich do czynnego uczestnictwa w kulturze, zaangażowanie ich do działania?
15
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016” ● Mieszkańców zachęciłaby na pewno atrakcyjna i zróżnicowana oferta kulturalna, zarówno jeśli chodzi o zajęcia, jak i wydarzenia. ● Ważne jest sieciowanie: budowanie współpracy pomiędzy GOKiSem, różnymi organizacjami i klubami tak, by nie działały samotnie, bo wspólne działanie daje większe możliwości. ● Poprawa infrastruktury i lepsze dofinansowanie, szczególnie świetlic wiejskich, na pewno spowodowałoby wzrost aktywności mieszkanców. ● Informowanie (zachęcanie mieszkańców do współpracy, dzielenia się swoimi pomysłami) i odpowiednia promocja działalności GOKiSu, wpłynęłyby na zaangażowanie mieszkańców.
● SPOTKANIA W ŚWIETLICACH WIEJSKICH: KŁODZINO, MECHOWO, NIEMICA, WYSOKA KAMIEŃSKA
Spotkania miały przede wszystkim charakter informacyjny i, oprócz zaprezentowania idei programu “Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne”, polegały na rozmowach z mieszkańcami, sołtysami na temat życia na wsiach w gminie Golczewo, na temat potrzeb kulturalnych, tego, czego brakuje, czego mieszkańcy oczekują nie tylko od domu kultury, ale także od władz gminy. Animatorzy wyjaśnili zebranym zasady przyznawania dotacji w ramach programu Inicjatywy Lokalne i zachęcali do rozwijania swoich pasji i realizowania pomysłów. Mieszkańcy pokazywali zdjęcia z wydarzeń wiejskich, które sami organizują, opowiadali o podejmowanych inicjatywach które finansowane są zazwyczaj ze środków własnych.
Na każde spotkanie przyszło po kilka osób, jedynie na spotkaniu w Niemicy nikt się nie pojawił co też może świadczyć o zainteresowaniu mieszkańców działalnością kulturalną.
WNIOSKI: Głównie zwracano uwagę na brak odpowiedniej infrastruktury na wsiach, która pozwoliłaby na organizowanie wydarzeń czy zajęć oraz brak dofinansowania ze strony władz gminy. W Mechowie i Kłodzinie podkreślano zaangażowanie
16
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016” mieszkańców w działania kulturalne na rzecz własnej społeczności lokalnej, chęć do organizowania i włączania się w różnorakie wydarzenia konsolidujące społeczność.
17
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
2. BADANIA ILOŚCIOWE:
● ANKIETY ROZDAWANE MIESZKAŃCOM WSI W GMINIE GOLCZEWO
Formularz ankiety:
ANKIETA Potrzeby kulturalne mieszkańców
Płeć: K / M
Wiek: ......
Wykształcenie: a) podstawowe b) średnie c) wyższe
Miejsce zamieszkania: …......
1. Co lubisz robić w wolnym czasie? …......
2. Które miejsca we wsi/gminie są dla Ciebie ważne?
…......
3. czy uczestniczysz w wydarzeniach kulturalnych w Golczewie/w gminie?
a) tak b) nie
4. W jaki sposób szukasz informacji o wydarzenia kulturalnych?
a) prasa b) plakat c) internet d) od znajomych e) inne:
......
5. Czy jesteś zadowolony z oferty kulturalnej w mieście/gminie?
a) tak b) nie
Jeśli nie, to dlaczego i czego Ci brakuje?
18
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
…......
6. Czy uważasz ze masz wpływ na ofertę kulturalną swojej wsi/Golczewa/gminy?
a) tak b) nie
7. Czy masz jakiś pomysł na wydarzenie kulturalne w swojej wsi/gminie?
a) tak b) nie
Jeśli tak, to co by to mogło być?
a)warsztaty b) koncert c) wystawa d) biesiada e) inne: ...... …......
8. Czy chciałbyś zorganizować jakieś wydarzenie kulturalne w swojej wsi/gminie?
a) tak b) nie
9. Gdzie chciałbyś zorganizować to wydarzenie? …......
Ankietę rozdano w 400 egzemplarzach na spotkaniach informacyjnych w 4 świetlicach wiejskich (po 100 egz. w każdej świetlicy).
Otrzymaliśmy 67 wypełnionych ankiet z miejscowości: Mechowo: 16 szt. Upadły: 22 szt. Ranica: 2 szt. Niemica: 5 szt. Kłodzino: 3 szt. Koplino: 4 szt. Wysoka Kamieńska: 15 szt.
Wykresy pokazują zbiorczą analizę wszystkich zebranych ankiet:
19
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
20
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
21
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
22
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
23
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
24
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
25
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
Jeśli jesteś niezadowolony, to dlaczego i czego Ci brakuje? ● Zbyt uboga oferta, zbyt mało imprez, również plenerowych i rodzinnych: 9 ● Brak zebrań z mieszkańcami: 1 ● Brak warsztatów dla mężczyzn: 1 ● Brak sportu: 2 ● Brak dostatecznych informacji o wydarzeniach: 2 ● Brak zainteresowania ośrodkami na wsi, spójnych działań i opieki nad świetlicami: 3 ● Brak warsztatów integracyjnych: 1 ● Brak zespołów muzycznych i teatralnych: 1 ● Brak kina, teatru: 2 ● Brak infrastruktury (świetlicy, ścieżek rowerowych, autobusów podmiejskich): 2 ● Nie podano: 5
26
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
27
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
28
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
Inne: wydarzenie rekreacyjnosportowe: 1 festyn: 1 spotkania z dziećmi i młodzieżą: 1 spotkania integracyjne z mieszkańcami: 1 2 3 spotkania z interesującymi ludźmi: 1 warsztaty rozwojowe dla liderów wiejskich i miejskich: 1 wyjazdy i wycieczki 1dniowe: 1
29
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
30
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
31
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
● ANKIETA ONLINE SKIEROWANA DO MIESZKAŃCÓW GOLCZEWA
Ankietę online wypełniło 31 osób.
32
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
33
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
34
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
35
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
36
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
37
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
38
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
Jeśli jesteś niezadowolony, to dlaczego i czego Ci brakuje? koncertów, wystawy, kina objazdowego, małego kina, możliwości ogladania nowości kinowych, oferty dla osób w średnim wieku, nie uprawiających sportu, sali do zajęć dla aktywnych, oferty kulturalnej poza Golczewem.
39
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
40
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
41
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
Inne: kino, seanse filmowe, wykłady o zdrowym stylu życia.
42
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
43
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
44
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
3. DZIAŁANIA ANIMACYJNE WARSZTATY Z MŁODZIEŻĄ
Warsztaty i spotkania z młodzieżą odbyły się w szkołach w Golczewie (przedstawiciele klas 46 szkoły podstawowej oraz przedstawiciele klas gimnazjalnych po 2 osoby z każdej klasy) i Wysokiej Kamieńskiej (dzieci z klas 46). Warsztat miał charakter 2etapowy:
1. Badał nastawienie uczniów do kultury, do domu kultury: pytania i odpowiedzi w formie mapy myśli i burzy mózgów (“Słoneczka”) 2. Badał potencjał ideotwórczy uczniów: pomysły na działania.
Spotkanie miało również charakter informujący o programie Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne i o możliwościach uzyskania dofinansowania swoich pomysłów.
45
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
GOLCZEWO:
1. “SŁONECZKA”
● CO LUBISZ ROBIĆ W WOLNYM CZASIE?
NAJCZĘSTSZE ODPOWIEDZI: Chodzić na spacery/spotykać się z przyjaciółmi,
46
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016” Grać w gry komputerowe, Czytać książki, Rysować, malować, Uprawiać sport/spędzać czas aktywnie: piłka nożna, piłka ręczna, siatkówka, jazda konna, jogging, jazda na rowerze, Słuchać muzyki, Oglądać filmy, TV, Inne: grać na gitarze, uczyć się, robić coś, co mnie rozwija, “myśleć, rozważać, planować, filozofować”, “wykonywać najciekawsze doświadczenia fizyczne i chemiczne”, odpoczywać.
● MOJE ULUBIONE MIEJSCE: W MIEŚCIE, WE WSI,W OKOLICY (dokąd lubię chodzić? Dokąd chodzę, gdy jest mi smutno/wesoło?)
NAJCZĘSTSZE ODPOWIEDZI: Orlik, boisko, hala sportowa, Plaża, Jezioro, Baszta, Restauracja Herbowa, Dom, Molo, Centrum Golczewa, Inne: “stare drzewo w moim ogrodzie”, “strumyk ukryty pośrdód dolin górskich”, las.
● MÓJ WYMARZONY DOM KULTURY
NAJCZĘSTSZE ODPOWIEDZI: Rozrywkowy, plac zabaw do rozrywki, Miejsce, gdzie dużo się dzieje, Miejsce nowoczesne, Miejsce, gdzie każdy znajdzie coś dla siebie.
47
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
● CZEGO WAM BRAKUJE?
NAJCZĘSTSZE ODPOWIEDZI: Zjeżdżalni nad jeziorem!!! Basenu!!! Większej sali gimnastycznej w szkole, odnowienia jej, Zajęć z fitnessu/zumby dla młodzieży, Wycieczek, Turniejów gier komputerowych, Zajęć sportowych/wf w szkole, koła nauki pływania, Parku, Warsztatów twórczych/artystycznych: śpiewu, plastycznych, naukowych (!), fryzjerskich, gotowania, Kół zainteresowań, Spotkań z wybitnymi osobami, gwiazdami, Infrastuktury: możliwości dojazdu z okolicznych wsi, szlaków rowerowych, Cierpliwości :)
● JAKIE WYDARZENIA/ZAJĘCIA PROPONUJESZ? (Co byście chcieli, żeby organizował GOKiS?)
NAJCZĘSTSZE ODPOWIEDZI: Konkursy, w tym plastyczne, Warsztaty plastyczne, wokalne, naukowe, Zajęcia muzyczne: nauka gry na instrumentach, Karaoke, Pokazy taneczne, teatralne, Wycieczki, Zajęcia teatralne, Imprezy okolicznościowe (więcej), Pokazy chemiczne, Nocne maratony filmowe.
48
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
● JAKIE WIDZICIE ZAGROŻENIA, PROBLEMY DLA KULTURY W MIEŚCIE?
NAJCZĘSTSZE ODPOWIEDZI: Mało miejsca do rozwoju (np. sport), Lenistwo, Mało osób czyta, Coraz mniej osób interesuje się zajęciami, Trudności w dojeździe z okolicznych wsi.
2. POMYSŁY NA DZIAŁANIA/INICJATYWY
Zorganizowanie artystycznego koła zainteresowań i wystawy prac plastycznych Warsztat lepienia z gliny, Warsztat komputerowy, Warsztat chemiczny, Stworzenie klubu książki, Zajęcia sportowe: fitness, samoobrona, Zorganizowanie koncertu, Spotkanie ze sławną osobą, Kiermasz, Warsztaty charytatywne zakończone wystawą i zbiórką pieniędzy (sprzedaż wykonanych w czasie warsztatów rzeczy) na rzecz zwierząt, chorych dzieci.
WYSOKA KAMIEŃSKA:
1. “SŁONECZKA”
49
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
CO LUBISZ ROBIĆ W WOLNYM CZASIE?
NAJCZĘSTSZE ODPOWIEDZI: Uprawiać sport: piłka nożna, piłka ręczna, jazda konna, jogging, gimnastyka, Grać w gry komputerowe, Rysować, malować, Bawić się, Nie wiem.
● MOJE ULUBIONE MIEJSCE: W MIEŚCIE, WE WSI,W OKOLICY (dokąd lubię chodzić? Dokąd chodzę, gdy jest mi smutno/wesoło?)
NAJCZĘSTSZE ODPOWIEDZI: Boisko, Mój pokój, Dom, Moja miejscowość.
● MÓJ WYMARZONY DOM KULTURY
NAJCZĘSTSZE ODPOWIEDZI: Kolorowy, żółty, miętowy,, Willa,
50
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016” GOKiS.
● CZEGO WAM BRAKUJE?
NAJCZĘSTSZE ODPOWIEDZI: Orlika, Zajęć matematycznych, Dodatkowych kółek: zajęć tanecznych (np. hiphop), wokalnych, Koncertów sławnych wykonawców, Zajęć sportowych, Basenu, Nauki gry na instrumentach, Niczego.
● JAKIE WYDARZENIA/ZAJĘCIA PROPONUJESZ? (Co byście chcieli, żeby organizował GOKiS?)
NAJCZĘSTSZE ODPOWIEDZI: Koncerty, Talentshow: pokazanie swoich umiejętności, Zajęcia matematyczne, Zajęcia muzyczne: lekcje tańca, śpiewu Zajęcia sportowe (np. gimnastyka), Nauka jazdy konnej, założenie małej szkółki jeździeckiej, Spotkania ze zwierzętami.
● JAKIE WIDZICIE ZAGROŻENIA, PROBLEMY DLA KULTURY W MIEŚCIE?
NAJCZĘSTSZE ODPOWIEDZI: Przemoc, przestępczość, Niszczenie zabytków.
51
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016” 2. POMYSŁY NA DZIAŁANIA/INICJATYWY
Zorganizowanie zajęć plastycznych, malarskich, Zorganizowanie warsztatów tanecznych, Spotkanie z twórcą gier komputerowych, Warsztaty gry na instrumentach, Spotkania ze zwierzętami, Zorganizowanie wydarzenia typu “Mam talent”, “I CAN’T Dance” ;) Zajęcia cyrkowe (akrobacja), Spotkanie ze sławną postacią
52
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
WNIOSKI I PODSUMOWANIE
Diagnoza potrzeb kulturalnych mieszkańców gminy Golczewo przeprowadzona przez Gminny Ośrodek Kultury i Sportu została pomyślana w taki sposób, aby objąć swoim zasięgiem jak najwięcej grup potencjalnych odbiorców, przeprowadzić możliwie kompleksowe badania i, co za tym idzie, uzyskać jak najbardziej rzetelne wyniki, które pozwolą odpowiedzieć na oczekiwania społeczności i dopasować do nich ofertę kulturalną GOKiSu. Przeprowadzono więc badania jakościowe (spotkanie fokusowe z przedstawicielami społeczności lokalnej oraz spotkania z mieszkańcami w świetlicach wiejskich), ilościowe (ankieta w wersji papierowej rozdysponowana wśród mieszkańców wsi oraz ankieta online dla mieszkańcó Golczewa), a także
53
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016” warsztaty z młodzieżą szkolną (SP i gimnazjum w Golczewie, SP w Wysokiej Kamieńskiej”).
Zdecydowana większość badanych bierze udział w wydarzeniach organizowanych przez GOKiS i jest zadowolona z oferty kulturalnej. Co ciekawe, wiele osób, które zadeklarowały, że nie biorą udziału w wydarzeniach i nie mają wpływu na ofertę, zaznaczyły, że są zadowolone z tego, co proponuje GOKiS. Jak w takim razie zachęcić je do aktywnego uczestnictwa? Tu jest pole do popisu dla pracowników domu kultury. Osoby, które nie biorą udziału w wydarzeniach kulturalnych tłumaczyły to brakiem czasu i pieniędzy, problemami z dojazdem. Co najciekawsze, osoby, które nie uczestniczą w życiu kulturalnym gminy, a zwłaszcza ci niezadowoleni z tego, co proponuje dom kultury, uważają, że mają wpływ na ofertę kulturalną w gminie!
Zdecydowana większość osób biorących udział w badaniu, zwłaszcza mieszkańców wsi, chciałaby zorganizować jakieś wydarzenie w swoim miejscu zamieszkania. Najczęściej podawaną odpowiedzią na pytanie dotyczące pomysłu na wydarzenie, które mogłoby się odbyć była biesiada, stąd nasuwa się wniosek, że mieszkańcy raczej przyszliby na imprezę dla nich zorganizowaną, niż sami zorganizowali coś dla siebie. Z drugiej strony, mieszkańcy wsi podkreślali brak spotkań integracyjnych dla swojej społeczności, a “biesiada” mogłaby w takiej integracji pomóc.
Mieszkańcy wsi, jak wynika z przeprowadzonych badań i rozmów chcą organizować wydarzenia kulturalne i działać, na pewno warto więc warto dać im jakiś impuls do działania tu również należałoby przemyśleć, w jaki sposób to zrobić, co poprawić, jak pomóc. Sytuacja przedstawia się gorzej w przypadku mieszkańców Golczewa: nie chcą organizować, nie uważają, że mają wpływ na ofertę, nie mają pomysłu na wydarzenia. Ankietę wypełniło jednak tylko 31 osób trudno więc powiedzieć, że jest to grupa reprezentatywna dla całej społeczności.
Istotnym problemem, który pojawił się we wszystkich badaniach, jest brak odpowiedniej komunikacji (autobusy) między Golczewem a innymi miescowościami w gminie, co bardzo utrudnia udział w zajęciach dodatkowych i wydarzeniach
54
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016” organizowanych przez GOKiS. To jest również kwestia, nad którą należałoby się pochylić: Czy jest możliwość poprawienia infrastruktury komunikacyjnej na terenie gminy? Czy jest możliwość zorganizaowania “kulturobusa”, który mógłby dowozić chętnych ze wsi na zajęcia dodatkowe do Golczewa? Jak można pomóc mieszkańcom wsi, aby mieli możliwość uczestniczenia w życiu kulturalnym gminy? Zwłaszcza, że tu pojawia się kolejny problem świetlice wiejskie nie są przystosowane do prowadzenia w nich zajęć (brak ogrzewania, brak odpowiedniej infrastruktury, brak komputerów) i nie wszystkie miejscowości takie świetlice posiadają (na ich brak również zwracali uwagę mieszkańcy). Istotną kwestią podkreślaną w badaniach jest również niedofinansowanie kultury, co powoduje, że oferta kulturalna nie dociera do mniejszych miejscowości i “nie wychodzi” poza Golczewo.
Jeśli chodzi o badania przeprowadzone wśród dzieci, to te z Wysokiej Kamieńskiej zdecydowanie największy nacisk kładły na zajęcia sportowe (zarówno jeśli chodzi o potrzeby, jak i braki), mało odnosząc się do działań stricte związanych z rozwojem kultury. Może wynikać z braku oferty kulturalnej we wsi bądź braku atrakcyjnej oferty, która byłaby w stanie zachęcić dzieci do uczestnictwa w działaniach i wyrobienia w nich odpowiednich nawyków, dzięki czemu chciałyby się rozwijać również w dziedzinie szeroko rozumianej kultury (udział w zajęciach, uczestnictwo w wydarzeniach). Należałoby się zastanowić, w jaki sposób “pozyskać” dzieci i zadbać o to, by zechciały stać się aktywnymi odbiorcami kultury.
Dzięki kompleksowości przeprowadzonych działań badawczych udało się uzyskać ciekawe i jak sądzę odzwierciedlające rzeczywiste potrzeby i problemy mieszkańców wyniki. Powinny one pomóc GOKiS i władzom gminy w unaocznieniu problemów, które utrudniają mieszkańcom aktywny udział w życiu kulturalnym, a także powinny skłonić do zastanowienia się, jak, w skuteczny sposób, owe problemy rozwiązać.
55
„Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Dom Kultury+ Inicjatywy Lokalne 2016”
56