SILS MARIA (CLOUDS OF SILS MARIA)

W KINACH OD 20 MARCA 2015

DYSTRYBUCJA W POLSCE

Al. Wojska Polskiego 41/43, 01-503 Warszawa tel.: (+4822) 536 92 00, fax: (+4822) 635 20 01 e-mail: [email protected] http://www.gutekfilm.pl SILS MARIA CLOUDS OF SILS MARIA

Re żyseria

Scenariusz Olivier Assayas

Monta ż Marion Monnier

Zdj ęcia

W rolach głównych :

Juliette Binoche Maria Enders Valentine Chloë Grace Moretz Jo-Ann Ellis Lars Eidinger Klaus Diesterweg Christopher Giles Angela Winkler Rosa Melchior

Producent

Produkcja CG Cinéma Pallas Film CAB Productions Vortex Sutra arte France Cinéma ZDF/Arte Orange Studio Radio Télévision Suisse SRG SSR idée suisse

Francja / Szwajcaria / Niemcy rok produkcji: 2014 czas trwania: 124 min. 35 mm – Dolby Digital Kolor OPIS FILMU

Wybitna aktorka u szczytu sławy. Pewna siebie, a jednocze śnie delikatna. Czuła i wymagaj ąca. Zawsze w ruchu, w drodze z jednego planu filmowego na kolejny. Z jednego ko ńca świata na drugi.

Kilka dni, które nieoczekiwanie sp ędzi w Alpach w towarzystwie swojej młodej asystentki, a zarazem jedynej przyjaciółki i powiernicy, pozwoli jej na nowo zrozumie ć siebie. Pod wpływem serii drobnych zdarze ń, spotkania z dawnym partnerem i kochankiem, konfrontacji z przeszło ści ą, intymnych rozmów Maria Enders b ędzie gotowa zagra ć najwi ększ ą życiow ą rol ę. Sam ą siebie.

W rolach głównych ogl ądamy aktorki reprezentuj ące trzy aktorskie pokolenia. Mari ę Enders zagrała nagrodzona Oscarem , znana z wybitnych kreacji w filmach Kie ślowskiego, Haneke i Szumowskiej. Partneruje jej Kristen Stewart, której światow ą popularno ść przyniósł wyst ęp w sadze „Zmierzch" – tutaj w wychwalanej przez krytyk ę, najdojrzalszej roli w swojej karierze, oraz osiemnastoletnia Chloë Moretz, jedna z najciekawszych ameryka ńskich aktorek młodego pokolenia, znana z filmów Tima Burtona i Martina Scorsese.

GŁOSY PRASY

Intensywno ść i psychologiczna wiarygodno ść relacji głównych bohaterek przypomina najlepsze kameralne dramaty Bergmana. Chicago Reader

Ci w ątpi ący w talent Stewart b ędą mieli trudny orzech do zgryzienia, patrz ąc jak świetnie radzi sobie u boku Binoche. Examiner.com

Niesamowicie anga żuj ące spojrzenie na prywatny świat gwiazdy. The Hollywood Reporter

Wielowarstwowa opowie ść , której sił ą s ą kobiece postaci i jedne z najlepszych ról w karierach odtwarzaj ących je aktorek. Variety

Binoche i Stewart tworz ą mistrzowski duet. Slant Magazine

Wnikliwy, intymny portret współczesnej kobiety. Time-Out

Subtelne, delikatne i melancholijne kino psychologiczne The Telegraph

RE ŻYSER O FILMIE

Ten film, opowiadający o przeszło ści, o tym jak sobie z ni ą radzimy i jak nas ukształtowała, przeszedł dług ą drog ę. Przeszedłem j ą wspólnie z Juliette Binoche. Pierwszy raz spotkaliśmy si ę na pocz ątku naszych karier. Napisałem wtedy wspólnie z André Téchiné scenariusz pełnego duchów filmu „Spotkanie”, w którym dwudziestoletnia Juliette zagrała główn ą rol ę. Ju ż wtedy opowiadałem tym filmem o Niewidzialnym i młodej aktorce, która szuka drogi daj ącej jej spełnienie. Od tamtej pory nasze ście żki szły równolegle, przecinaj ąc si ę tylko z rzadka, jak wtedy, gdy w 2008 roku kr ęcili śmy razem „Pewnego lata”.

To Juliette pierwsza dostrzegła, że mamy wspólnie co ś do zrobienia. Film, który był jak ledwo dostrzegalny cie ń w naszych karierach, który pozwoli nam wróci ć do tego, co najwa żniejsze. Z t ą my ślą zacz ąłem najpierw robi ć notatki, potem wymy śla ć postacie, a w ko ńcu fabuł ę, która tyle lat czekała, by da ć jej życie.

Pisanie to ście żka prowadz ąca od pomysłu do jego realizacji – a ta ci ągn ęła si ę na wysoko ściach, na których dostawałem zawrotów głowy. Nic dziwnego, że przed oczami miałem górskie szczyty i strome zbocza. Światło było wiosenne, a powietrze przejrzyste, czasami tylko unosiły si ę mgły przeszło ści, takie jak w filmie „Cloud Phenomena of Maloja”. Ta ście żka zaprowadziła mnie zarówno tam, gdzie wszystko si ę zacz ęło dla mnie i dla Juliette, ale równie ż do miejsca, w którym odnale źli śmy si ę dzisiaj, zadaj ąc sobie pytania o tera źniejszość i przede wszystkim – o przyszło ść .

Maria Enders jest aktork ą. Wspólnie z asystentk ą, Valentin ą, pracuj ą nad skomplikowanymi, bogatymi postaciami stworzonymi przez Wilhelma Melchiora. Postaciami, które jeszcze nie odkryły wszystkich swoich sekretów. Ale ich poszukiwania nie dotycz ą tak naprawd ę teatru i jego iluzji, czy meandrów fikcji, ale Człowieka, w najbardziej podstawowym tego słowa znaczeniu. Te słowa – napisane przez autora, wypowiadane przez aktorów i rezonuj ące w widzu – przywołuj ą pytania, które zadajemy sobie codziennie w naszych wewn ętrznych monologach. Tak, teatr to życie. A nawet co ś wi ęcej ni ż życie, bo odsłania wzniosło ść w najlepszych i najgorszych momentach, w sytuacjach banalnych i marzeniach.

Maria Enders nie jest ani Juliette Binoche, ani mn ą. Jest nami. Z nasz ą potrzeb ą wracania do przeszło ści. Nie po to, żeby j ą wyja śnia ć, ale by w niej odnale źć klucz do naszej to żsamo ści, do tego co uczyniło nas tymi, którymi jeste śmy i co pcha nas cały czas do przodu. Ona spogl ąda w otchła ń i widzi młod ą kobiet ę, któr ą była w wieku 20 lat. W gł ębi serca wci ąż jest taka sama, ale świat wokół niej si ę zmienił, a jej młodo ść – dziewiczo ść , ci ągłe odkrywanie – uleciała. I ju ż nie wróci.

Z drugiej strony nigdy nie zapominamy, czego młodo ść na nauczyła: ci ągłego wymy ślania świata na nowo, odkodowywania współczesnej rzeczywisto ści i tego, że trzeba zapłaci ć cen ę, żeby by ć jej cz ęś ci ą. Ta konfrontacja pomi ędzy przeszło ści ą a tera źniejszo ści ą wydała mi si ę idealn ą platform ą dla komedii – albo dramatu, w zale żno ści, z jakiej perspektywy na ni ą spojrze ć – o aktorce, która raczej z powodów zawodowych i obowi ązku a nie pragnienia zanurza si ę gł ębi czasu.

Kiedy wpatrujemy si ę w t ę pustk ę nie widzimy wiele wi ęcej ni ż siebie samych zastygłych w absolutnej tera źniejszo ści. Ten obraz jest w sercu „Sils Maria”. Maria Enders odkrywa, że jest rozdzielona na tysi ące awatarów, które żyj ą w sztucznych światach sławy i odrazy do współczesnych mediów. To tutaj zaciera si ę granica pomi ędzy tym, co najbardziej intymne, patetycznie banalne, a przestrzeni ą publiczn ą. Szukamy jej, ale nie mo żemy znale źć . Mo że ju ż przestała istnie ć?

Czy Maria Enders jest t ą młod ą dziewczyn ą, która kiedy ś zagrała Sigrid w filmie Wilhema Melchiora? Czy mo że dojrzał ą kobiet ą, któr ą widz ą w niej inni? A mo że jest jeszcze inn ą postaci ą, w któr ą si ę wcielała, a która pojawia si ę kiedy kto ś wpisze jej imi ę w wyszukiwarce Google czy YouTube? Czy poza sekretami prywatno ści, jedynym miejscem gdzie czas nie zostawia śladów, jest co ś, do czego mo że si ę ona odwoła ć?

Na bardzo wczesnym etapie prac nad tym filmem zacz ąłem my śle ć o chmurach, o niebie nad dolin ą Engandyna, o tym, jak jednocze śnie niewzruszony i poruszaj ący, onie śmielaj ący i ludzki mo że by ć krajobraz. Nie dotkni ęty przez czas świadek tych wszystkich istnie ń, które w ędrowały przez niego, łączyły si ę z nim przez tysi ące lat. I do świadczały oczywi ście budz ących zawroty głowy wysoko ści.

W 1924 roku Arnold Fanck, jeden z pionierów górskiej fotografii, nakr ęcił niesamowity film „Cloud Phenomena of Maloja”, w którym wierzchołki gór, chmury i wiatr ł ącz ą si ę w abstrakcyjne jedno, przywołuj ące klasyczne chi ńskie malarstwo. Ten czarno-biały film istnieje dzi ś tylko na zu żytej, wytartej kopii. A jednak mimo (a mo że dzi ęki) tym filtrom czu ć w uwiecznionych na filmie przestrzeniach jak ąś tajemnicz ą, niepokoj ącą prawd ę. Odsłaniaj ą si ę przed nami, cho ć dzieli nas blisko stulecie.

Czy nie na tym wła śnie polega proces tworzenia sztuki, która uwiecznia świat, ale poprzez indywidualne spojrzenie, które ukrywa tyle samo, co odsłania? Które stawia w świetle zarówno widzialne, jak i niewidzialne?

ARNOLD FANCK (1889-1974)

Miło śnik gór i geolog, który bardzo wcze śnie zainteresował si ę kinem. Ju ż w 1913 roku zrealizował dokument o swojej wspinaczce na Monte Rosa, co uczyniło go w Niemczech pionierem filmów przyrodniczych, sportowych i górskich. W 1924 roku nakr ęcił „Cloud Phenomena of Maloja”. Oryginalny negatyw filmu miał 14 minut i 30 sekund, ale do dzisiaj przetrwały tylko dwie identyczne dziewi ęciominutowe kopie. Jedna znajduje si ę w Austrii, druga w Szwajcarii. W 1925 roku Fanck zacz ął kr ęci ć filmy fabularne. Jego operatorzy, Sepp Algeier i Hans Schneeberger, równie ż byli pionierami zdj ęć wysokogórskich, a on sam stał si ę wynalazc ą filmu górskiego jako gatunku. Stało si ę to dzi ęki sukcesom filmów nakr ęconych mi ędzy 1925 a 1931 rokiem: „The Holy Mountain” (1926), „The Big Jump” (1927), „Der weiße Stadion” (1928), „The White Hell of Pitz- Palü” (1929, jego współre żyserem był słynny Georg Wilhelm Pabst), „Avalanche” (1930) i „White Ecstasy” (1931). Wyst ępowała w nich Leni Riefenstahl, a u jej boku cz ęsto pojawiał si ę Luis Trenker, jako próbuj ący zdoby ć jej serce amant. Kiedy Niemcy weszły na ście żkę narodowego socjalizmu Fanck szybko wyjechał z kraju i realizował filmy nawet w Japonii. Wrócił jednak do ojczyzny w 1939 roku i wst ąpił do partii nazistowskiej, dla której nakr ęcił dwa obrazy propagandowe. Po wojnie zabroniono mu realizacji filmów, a jego dotychczasowe filmy zostały zakazane. To był koniec jego kariery. Do ko ńca życia pracował jako le śnik, umarł w biedzie.

WILHELM MELCHIOR (1935-2010)

Urodzony w Hamburgu szwajcarski dramaturg. Większo ść swoich sztuk umiejscawiał w Szwajcarii, tej prawdziwej i tej wyobra żonej. Ten człowiek renesansu – pisał poezje, eseje, zajmował si ę botanik ą i realizacj ą filmów – mocno osadzony był w niemieckoj ęzycznym świecie. Jego surowe, przesycone nihilizmem komentarze dotycz ące niemieckiego społecze ństwa w czasie ekonomicznego rozkwitu przysporzyły mu wielu wrogów, ale tak że dały mu status kultowego twórcy swojej generacji. Tylko znikoma cz ęść jego twórczo ści została przetłumaczona i do dzisiaj pozostaje praktycznie nieznany poza kr ęgiem niemieckoj ęzycznym, cho ć wspominało si ę go kilkakrotnie w śród kandydatów do literackiego Nobla. Jego filmografia doczekała si ę natomiast wznowie ń na DVD i nowa publiczno ść mogła odkry ć dla siebie t ę oryginaln ą, niepokoj ącą i transgresywn ą twórczo ść , która nie straciła nic ze swojej fascynuj ącej siły.

SYLWETKA RE ŻYSERA

Olivier Assayas – urodzony w 1955 roku francuski scenarzysta, re żyser i krytyk filmowy. Jego ojcem był znany filmowiec Jacques Rémy, i to u niego na planie Assayas stawiał pierwsze kroki w przemy śle filmowym. W 1985 współpracował przy scenariuszu film „Spotkanie” André Téchiné, a jego samodzielny debiut „Désordre” z 1986 roku poprzedziła realizacja kilku filmów krótkometra żowych, a tak że publikacja tekstów w słynnym pi śmie „Cahiers du cinéma”. W swoich tekstach Assayas pisał o kinie, które kochał: europejskich i azjatyckich autorach filmowych – szczególnie cenił sobie Françoisa Truffauta i Hou Hsiao-Hsiena. Temu drugiemu po świ ęcił nawet dokument „Hou Hsiao-hsien: Portret ”. Do najwa żniejszych osi ągnie ć Assayasa nale żą „Zimna woda” (1994) i „” (1996), pokazane na festiwalu w Cannes w sekcji Un Certain Regard, „Ście żki uczu ć” (2000), „” (2002), „Czysta” (2004), które walczyły na tym samy festiwalu o Złot ą Palm ę w konkursie głównym, a tak że „Apres mai”, który otrzymał nagrod ę specjaln ą na festiwalu filmowym w Wenecji. W 2010 roku Assayas rozpocz ął realizacj ę serialu o legendarnym terrory ście pt. „”, który stał si ę wielkim przebojem na całym świecie.

Wybrana filmografia re żyserska: 1986 – Désordre 1989 – L'Enfant de l'hiver 1991 – Paryż si ę budzi / Paris s'éveille 1993 – Une Nouvelle Vie 1994 – Zimna woda / L'Eau froide 1996 – Irma Vep 1997 – Hou Hsiao-hsien: Portret / HHH - Un portrait de Hou Hsiao-Hsien 1998 – Fin août, début septembre 2000 – Ście żki uczu ć / Les destinées sentimentales 2002 – Demonlover 2004 – Czysta / Clean 2006 – Zakochany Pary ż / Paris, je t'aime (segment „Quartier des Enfants Rouges”) 2007 – Przej ście / 2007 – Kocham kino / Chacun son cinéma 2008 – Pewnego lata / L'Heure d'été 2010 – Carlos 2012 – Après mai 2014 – Sils Maria / Clouds of Sils Maria JULIETTE BINOCHE

Ur. 9 marca 1964 roku w Pary żu. Pochodzi z artystycznej rodziny – jej matka równie ż była aktork ą, a ojciec rze źbiarzem. W bardzo wczesnym wieku zacz ęła pobiera ć lekcje aktorstwa, których udzielała jej matka. Po kilku rolach teatralnych zadebiutowała w filmie w wieku 20 lat we francuskim obrazie „Les Nanas”. Zaraz potem wyst ąpiła w produkcji Jean-Luca Godarda „Zdrowa ś Mario”. Szybko przyszły wa żne role u innych słynnych re żyserów: w „Spotkaniu” André Téchiné, czy w „Złej krwi” Leosa Caraxa, z którym Binoche zwi ązała si ę prywatnie na kilka lat. Role w „Niezno śnej lekko ści bytu” Philipe'a Kaufmana u boku Daniela Day-Lewisa oraz w „Skazie” Louisa Malle'a razem z Jeremym Ironsem zwróciły na ni ą uwag ę Hollywood. Steven Spielberg chciał jej powierzy ć jedn ą z głównych ról w „Parku Jurajskim”, ale odmówiła przyjmuj ąc w zamian propozycj ę... Krzysztofa Kie ślowskiego. Za udział w jego filmie „Trzy kolory: Niebieski” zdobyła Cezara dla najlepszej aktorki oraz nagrod ę dla najlepszej aktorki na MFF w Wenecji. Po kolejnych rolach u polskiego re żysera – w „Białym” i „Czerwonym” – zagrała w „Angielskim pacjencie” Anthony'ego Mingelli. Wyst ęp ten przyniósł jej Oscara dla aktorki drugoplanowej, a kolejn ą nominacj ę do tej nagrody zdobyła udziałem w filmie „Czekolada” Lasse Halströma. Rola w „Zapiskach z Toskanii” przyniosła jej nagrod ę dla najlepszej aktorki podczas 63. Mi ędzynarodowego Festiwalu Filmowego w Cannes w 2010 roku.

Wybrana filmografia: 1985 – Spotkanie / Rendez-vous, re ż. André Téchiné 1986 – Zła krew / Mauvais sang, re ż. Leos Carax 1988 – Niezno śna lekkość bytu / The Unbearable Lightness of Being, re ż. Philip Kaufman 1991 – Kochankowie na mo ście / Les amants du Pont-Neuf, re ż. Leox Carax 1993 – Trzy kolory: niebieski / Trois couleurs: Bleu, re ż. Krzysztof Kie ślowski 1994 – Trzy kolory: biały / Trois couleurs: Blanc, re ż. Krzysztof Kie ślowski 1994 – Trzy kolory: czerwony / Trois couleurs: Rouge, re ż. Krzysztof Kie ślowski 1996 – Angielski pacjent / The English Patient, re ż. Anthony Minghella 2000 – Czekolada / Chocolat, re ż. Lasse Halström 2003 – Ukryte / Cache, re ż. Michael Haneke 2007 – Podró ż czerwonego balonika / Le voyage du ballon rouge, re ż. Hou Hsiao-Hsien 2008 – Niebo nad Pary żem / Paris, re ż. Cédric Klapisch 2008 – Pewnego lata / L'Heure d'été, re ż. Olivier Assayas 2010 – Zapiski z Toskanii / Copie conforme, re ż. 2011 – Sponsoring / Elles, re ż. Małgo śka Szumowska 2012 – Cosmopolis, re ż. David Cronenberg 2013 – Camille Claudel, 1915, re ż. Bruno Dumont KRISTEN STEWART

22-letnia Stewart swoj ą karier ę rozpocz ęła bardzo wcze śnie. Nie miała jeszcze 10 lat, gdy pojawiła si ę w „The Thirteenth Year”, telewizyjnej produkcji Disney Channel. Ju ż dwa lata pó źniej mo żna j ą było ogl ąda ć u boku Jodie Foster w thrillerze Davida Finchera pt. „Azyl”. Sukces tego filmu sprawił, że w 2002 roku młodziutka aktorka zagrała wspólnie z Dennisem Quaidem i Sharon Stone w „Cold Creek Manor” Mike’a Figgisa. Kolejn ą przełomow ą rol ą Stewart był wyst ęp w 2007 roku w gło śnym „Wszystko za życie” Seana Penna. A gdy sko ńczyła 19 lat znał j ą ju ż cały świat.

Wszystko dzi ęki wcieleniu si ę w Bell ę Swan, zwyczajn ą dziewczyn ę która zakochuje si ę w niezwykle przystojnym… wampirze. Saga „Zmierzch” biła wszelkie kasowe rekordy i jest jedn ą z najbardziej dochodowych serii w historii kina. Jej gwiazdy – Robert Pattinson i Kristen Stewart wła śnie – z dnia na dzie ń uzyskały status celebrytów na całym świecie. Uwielbianych przez publiczno ść i bardzo cz ęsto przez ni ą nagradzanych, krytyka filmowa w najlepszym razie lekcewa żyła. Ale ostatnio zacz ęło si ę to zmienia ć.

Robert Pattinson zyskał uznanie rol ą w „Cosmopolis” Davida Cronenberga, natomiast talent Stewart po prostu eksplodował w filmie „W drodze” Waltera Sallesa. Film oparty na „biblii bitników” zadebiutował w konkursie głównym festiwalu w Cannes i tym co przyci ągn ęło uwag ę recenzentów była wła śnie rola młodej aktorki. Po ugrzecznionym „Zmierzchu”, przeznaczonym dla nastoletniej widowni, Stewart zdecydowała si ę na odwa żne sceny nago ści, seksu i bardzo ekspresyjn ą gr ę. A co najwa żniejsze – zrobiła to znakomicie – i z celebrytki szybko awansowała do grupy najbardziej utalentowanych i obiecuj ących aktorek swojego pokolenia. Cho ć jak Stewart sama przyznaje jej prawdziwym marzeniem jest zostanie… pisark ą.

Wybrana filmografia: 2002 – Azyl / Panic Room, re ż. David Fincher 2003 – Cold Creek Manor, re ż. Mike Figgis 2007 – Wszystko za życie / Into the Wild, re ż. Sean Penn 2008 – Zmierzch / Twilight 2009 – Saga "Zmierzch": Ksi ęż yc w nowiu / The Twilight Saga: New Moon 2010 – Saga "Zmierzch": Za ćmienie / The Twilight Saga: Eclipse 2011 – Saga "Zmierzch": Przed świtem. Cz ęść 1 / The Twilight Saga: Breaking Dawn – Part 1 2012 – W drodze / On the Road, re ż. Walter Salles 2012 – Saga "Zmierzch": Przed świtem. Cz ęść 2 / The Twilight Saga: Breaking Dawn – Part 2 2012 – Królewna Śnie żka i Łowca / Snow White and the Huntsman 2014 – Sils Maria / Clouds of Sils Maria