Pioniers in Schaduwbeeld: Het Eerste Parlement Van Nederland 1796-1798

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Pioniers in Schaduwbeeld: Het Eerste Parlement Van Nederland 1796-1798 UvA-DARE (Digital Academic Repository) Pioniers in schaduwbeeld: het eerste parlement van Nederland 1796-1798 Oddens, J. Publication date 2012 Link to publication Citation for published version (APA): Oddens, J. (2012). Pioniers in schaduwbeeld: het eerste parlement van Nederland 1796- 1798. General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:29 Sep 2021 BRONNEN EN LITERATUUR Archivalia Gelders Archief Arnhem (GAA) Familiearchief Van Eck Inventarisnummers 41, 51 Gemeentearchief Den Haag (GADH) Archief Gemeenebestgezinde burgersociëteit Inventarisnummers 1, 2, 3, 4 Koninklijke Bibliotheek Den Haag (KB) Handschriftencollectie Inventarisnummers 68 B 15 en 133 L 24 Library of Congress Washington DC (LoC) Archief William Vans Murray Diary the Hague, 1797-1799 Nationaal Archief Den Haag (NA) Archief I.J.A. Gogel Inventarisnummer 2 Archief J.B. Bicker Inventarisnummer 59 Archief Provisionele Representanten, 1795-1796 Inventarisnummers 18, 23 Archief S.I. Wiselius Inventarisnummer 5 Archief Wetgevende Colleges Inventarisnummers 300, 311, 447, 504, 514 Stadsarchief Amsterdam (SAA) Familiearchief Bicker Inventarisnummers 151, 162, 174, 175, 282, 373, 377 433 Tresoar Fries Historisch en Letterkundig Centrum Leeuwarden (TL) Familiearchief Van Beyma Thoe Kingma Inventarisnummers 33, 227, 276, 277 Universiteitsbibliotheek Leiden (UBL) Bibliotheca Publica Latina Inventarisnummer 1037 Gedrukte bronnen Aa, Cornelis van der, Geschiedenis van den jongst-geëindigden oorlog, tot op het sluiten van den vrede te Amiens, bijzonder met betrekking tot de Bataafsche Republiek (10 delen, Amsterdam 1802-8). Aan het Bataafsche volk, over de redenen ter goed- of afkeuring van het thans aangeboden Ontwerp van Constitutie, uitgegeven door de burgerbijeenkomst, onder de spreuk Tot Nut van ’t Vaderland, te Amsterdam (Amsterdam 1797; Knuttel 22853). Aanmerkingen der Societeit voor Een en Ondeelbaarheid te Amsterdam op het Ontwerp van Constitutie voor het Bataafsche Volk, door de Nationale Vergadering het zelve volk ter goed of afkeuring aangeboden (Amsterdam 1797). Abbema B.E., e.a., Esquisse pour servir de base à la nouvelle constitution de la République batave = Schets tot grondslag eener nieuwe constitutie voor de Republiek der Bataven (Parijs [1793]). Adams, John, A defence of the constitutions of government of the United States of America (2 delen, Londen 1787). Afscheid van de Societeit voor eenheid en ondeelbaarheid te Amsteldam, door de burgers J. Konijnenburg en W.A. Ockerse, bij gelegenheid van hun vertrek naar Den Haage, als verkoozen repræsentanten van het Bataafsche volk, ter tweede Nationale Vergadering, en het daaröp uitgesproken andwoord van den burger president dier societeit, H. de Lemon, op den 24 augustus 1797, benevens het afscheid van den burger H.L. Bromet, verkooren repræsentant des Bataafschen volks, bij dezelve societeit ingekomen, den 28 aug. 1797 (Amsterdam 1797). Algemeene vaderlandsche letter-oefeningen, waarin de boeken en schriften, die dagelyks in ons vaderland en elders uitkomen, oordeelkundig tevens en vrymoedig verhandeld worden. Benevens mengelwerk, tot fraaije letteren, konsten en weetenschappen betrekkelyk (Amsterdam etc. 1791-1811). [Appelius, Jean Henri], De staatsomwenteling van 1795 in haren aart, loop, en gevolgen beschouwd (Leiden 1801). Authentique bylagen tot de gebeurenissen van den 12 junij 1798 (Leiden 1798; Knuttel 22996). [Beaufort, Lieven Ferdinand de], Verhandeling van de vryheit in den burgerstaet (Leiden etc. 1737). Beaufort, W.H. de ed., Brieven van en aan Joan Derck van der Capellen van de Poll (Utrecht 1879). 434 Bentham, Jeremy, Essay on political tactics. Containing six of the principal rules proper to be observed by a political assembly, in the process of forming a decision […] being a fragment of a larger work; a sketch of which is subjoined (Londen 1791). Bentham, Jeremy [en Samuel Romilly], Tactique des assemblées législatives, suivi d’un traité des sophismes politiques, Etienne Dumont ed. (2 delen, Genève etc. 1816). Berkhout, Willem Hendrik Teding van, Dagboek van een patriot. Journaal van Willem Hendrik Teding van Berkhout, L. de Gou ed. (Den Haag 1982). Beschryving eener plechtige begraafnis, van het Ontwerp van Constitutie. Door meer dan tachtig duizend neen zeggings verworpen, en ter dood gebragt (z.p. [1797]). Bicker, Jan Bernd, Een patriot in ballingschap 1787-1795. De autobiografische reisverslagen van een gevlucht Amsterdams regent en patriot van ‘progressieve signatuur’, M.N. Bisselink en A. Doedens ed. (Diemen 1983). Blauw, Jacob, ‘Mémoire ou renseignements sur la Hollande’, in: H.T. Colenbrander ed., Gedenkstukken der algemene geschiedenis van Nederland van 1795 tot 1840 (10 delen, Den Haag 1905-22) II, 633-73. Blauw, Jacob, ‘Memorie in dato 27 juni 1798’, in: H.T. Colenbrander ed., Gedenkstukken der algemene geschiedenis van Nederland van 1795 tot 1840 (10 delen, Den Haag 1905-22) II, 623-32. Blauw, Jacob, Mr. Jacobus Blauw, laatst envoyé der Bataafsche Republiek aan het hof van Weenen, aan het Uitvoerend Bewind der Bataafsche Republiek (Rotterdam [1798]). [Blauw, Jacob en Willem van Irhoven van Dam], Geschiedkundig verhaal van het gedrag der Nederlandsche gemeenebest-gezinden, gedurende den tegenwoordigen oorlog, door de Fransche Republiek en zynen aanhang verklaard op den 1 february 1793, dienende om met de daad aantetonen dat het Bataafsche volk, onaangezien de staat van onderdrukking waar in het zelve zig bevond, de wapenen der Fransche Republiek op alle mogelyke wyzen heeft ondersteund, om de bovengemelde factio te ondertebrengen (Haarlem 1795; Knuttel 22526). Boissy d’Anglas, François-Antoine de, Discours préliminaire au projet de constitution pour la République française, prononcé par Boissy d’Anglas, au nom de la Commission des Onze, dans la séance du 5 Messidor, an 3 (z.p. 1795). Boissy d’Anglas, François-Antoine de, Vertoog bij de aanbieding van het ontwerp van constitutie gedaan door Boissy d’Anglas, uit naam der commissie van elven, in de zitting van vyf messidor, des derden jaars (Haarlem 1796). Bolingbroke, Henry St. John, burggraaf, A dissertation upon parties (Londen 1735). [Bosch, Bernardus], De belydenis van een aristocraat (Rotterdam 1787; Knuttel 21529). [Bosch, Bernardus], De belydenis van een patriot (Rotterdam 1787; Knuttel 21526). [Bosch, Bernardus ed.], De burger Politieke Blixem (Leiden 1800-1). [Bosch, Bernardus], De eigenbaat (z.p. 1785; Knuttel 21092a). [Bosch, Bernardus ed.], De heer Janus Janus-zoon (Den Haag 1798-1801). [Bosch, Bernardus ed.], De heer Politieke Blixem (Den Haag 1801-2). 435 [Bosch, Bernardus ed.], De leerzame praat-al (Amsterdam 1790-92). [Bosch, Bernardus ed.], De politieke opmerker ([Amsterdam] 1795). Bosch, Bernardus, De waarheid aan de eigenbaat, in al derzelver afschuwelykheid ten toon gesteld (Amsterdam [1785]; Knuttel 21092b). Bosch, Bernardus, ‘Leevens-schets’, in: idem, Gedichten (3 delen, Leiden 1803) III, 269-332. [Bosch, Bernardus en IJsbrand van Hamelsveld ed.], De godsdienstvriend (Amsterdam 1789-95). [Bosch, Bernardus en Petronella Moens ed.], De vaderlandsche praat-al (Amsterdam 1793). [Bosch, Bernardus en Willem van Irhoven van Dam ed.], De telegraaph (Amsterdam 1797). [Bosch, Bernardus, Jacob Kantelaar, IJsbrand van Hamelsveld ed.], Vaderlandsche bibliotheek van wetenschap, kunst en smaak (Amsterdam 1789-96). Burke, Edmund, Reflections on the Revolution in France, and on the proceedings in certain societies in London relative to that event. In a letter intended to have been sent to a gentleman in Paris (Londen 1790). Burke, Edmund, Thoughts on the cause of the present discontents (Londen 1784; 1ste ed. 1770). Capellen tot den Pol, Joan Derk van der, Aan het volk van Nederland. Het patriottisch program uit 1781, H.L. Zwitzer ed. (Amsterdam 1987). ‘Concept-rapport, ter voldoening aan het Decreet Commissoriaal der N.V. van 19 jan. 1798’, in: [Jacob Kantelaar ed.], Authentique bylagen tot de geschiedenis der omwenteling van 22 january 1798, en van het arrest en ontslag van 28 leden der Nationaale Vergadering, representeerende het volk van Nederland (Amsterdam 1799) 47-52. Constitutie der Fransche Republicq (z.p. [ca. 1795]). Constitutie der Fransche republiek, voorgesteld aan het Fransche volk door de Nationale Conventie (z.p. 1795). Constitution de la république française (z.p. 1795). Costerus, Hendrik, ‘Verklaaring’, Nieuwe Nederlandsche jaerboeken, of vervolg der merkwaerdigste geschiedenissen, die voorgevallen zijn in de Vereenigde Provincien, de Generaliteitslanden en de volksplantingen van den staet 33 (1798) 750-55. [Cras, Hendrik], Gewigtig advys over de vraag: Moet eene Constitutie de Nationale Conventie, of eene Nationale Conventie, de Constitutie
Recommended publications
  • Geleerdheids Zetel, Hollands Roem!
    Geleerdsheids zetel, Hollands roem! Het literaire leven in Leiden 1760-1860 Honings, R.A.M. Citation Honings, R. A. M. (2011, October 5). Geleerdsheids zetel, Hollands roem! Het literaire leven in Leiden 1760-1860. Primavera Pers, Leiden. Retrieved from https://hdl.handle.net/1887/17893 Version: Publisher's Version Licence agreement concerning inclusion of doctoral License: thesis in the Institutional Repository of the University of Leiden Downloaded from: https://hdl.handle.net/1887/17893 Note: To cite this publication please use the final published version (if applicable). Geleerdheids zetel, Hollands roem! Doch, altijd my zoo dierbre wallen, Geleerdheids zetel, Hollands roem! Gy zaagt mijn ouderdom vervallen, Maar ook mijns levens eerste bloem. Willem Bilderdijk ‘Afscheid aan Leyden’ (1827) Voorwoord Dit boek gaat over het literaire leven in Leiden, door Eep Francken, Paul Hoftijzer en Willem Otterspeer. auteurs wel aangeduid als het ‘Bataafsch Athene’, een Zij hebben mijn werk met belangstelling gevolgd en stad met een rijke historie. Veel plekken in de stad zijn mij met hun kritische commentaar voor menige mis- ‘lieux de mémoire’, plaatsen van herinnering, waar stap behoed. men de geschiedenis kan proeven. De historie ligt Mijn voorliefde voor de negentiende eeuw en voor voor het oprapen en alle plekken vertellen hun eigen Bilderdijk heb ik te danken aan Peter van Zonneveld. verhaal, of het nu gaat om het Van der Werf-park, waar Hij maakte zijn studenten met mooie verhalen en in 1807 het befaamde kruitschip ontplofte, of de huizen anekdoten attent op de aanwezigheid van de geschie- op het Rapenburg. Steeds als ik Rapenburg 37 passeer, denis in hun omgeving en wist met zijn colleges bij links van de Bibliotheca Thysiana, moet ik wel even mij een gevoelige snaar te raken.
    [Show full text]
  • University of Groningen Voor Revolutiën Gebooren Huisman, Gerda C.; Bosscha, Johannes
    University of Groningen Voor revolutiën gebooren Huisman, Gerda C.; Bosscha, Johannes IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 2001 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): Huisman, G. C. (editor), & Bosscha, J. (2001). Voor revolutiën gebooren: brieven van Johannes Bosscha aan Gerard Tjaard Suringar, Parijs, 1788-1793. s.n. Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). The publication may also be distributed here under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license. More information can be found on the University of Groningen website: https://www.rug.nl/library/open-access/self-archiving-pure/taverne- amendment. Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum. Download date: 29-09-2021 VOOR REVOLUTIËN GEBOOREN VOOR REVOLUTIËN GEBOOREN BRIEVEN VAN JOHANNES BOSSCHA AAN GERARD TJAARD SURINGAR PARIJS, 1788-1793 uitgegeven door GERDA C.
    [Show full text]
  • 200 Jaar Na Het Bezoek Van Napoleon Aan Kennemerland
    1811-2011 200 jaar na het bezoek van Napoleon aan Kennemerland door A. van Oosterom k ben buitengewoon in mijn Schik met Nederland. De mensen herinneren zich hun onafhan- “Ikelijkheid alleen nog maar om des te beter de voordelen van de hereniging te voelen en daarin een uniformiteit van wetten, een gematigd stelsel van bijdragen en een geregeld verloop van zaken te ontdekken. Ze zijn meer Frans dan enig ander volk van de herenigde landen”.1, p. 708 Dit schreef keizer Napoleon Bonaparte van Frankrijk ( 1769-1821) vanuit Amsterdam aan zijn aangenomen zoon Eugène de Beauharnais, een van de twee kinderen van zijn ex-vrouw Joséphine de Beauharnais. Hij schreef dit tijdens het bezoek dat hij samen met zijn tweede echtgenote keizerin Marie Louise van Oostenrijk in september en oktober 1811 aan ons land bracht. Een jaar eerder had hij Nederland ingelijfd bij zijn keizerrijk. En nu volgde een kennismakingsbezoek met vooral het karakter van een inspectietocht. Overigens noteert Schama1, p. 707 bij deze briefpassage: “het was niet de eerste keer in zijn loopbaan dat de keizer een knieval verwarde met een enthousiaste begroeting “. Voor de bewoners van Kennemerland is die tocht alleen al daarom –en misschien juist daarom– gedenkwaardig, omdat Napoleon, toen op het toppunt van zijn macht, ook dit deel van ons land met een bezoek vereerde. Beverwijk en Velsen ontvingen hem daarbij op de voorgeschreven wijze, waartoe onder andere het luiden van de kerkklokken behoorde zodra hij de gemeentegrens passeerde.2, p. 52 In deze bijdrage zal aan dit bezoek aan Kennemerland aandacht worden besteed, maar dan wel in een ruime context van eraan voorafgaande gebeurtenissen, zowel in ons land als ook in Europa.
    [Show full text]
  • The Low Countries Journal of Social and Economic History Jaargang 17 2020 Nummer 2
    The Low Countries Journal jaargang 17 of Social and Economic 2020 History nummer 2 The Low Countries Journal of Social and Economic History jaargang 17 2020 nummer 2 • Britse krakers in Leiden [Hendriks, Nimanaj & Van der Steen] • Risk Management in 16th Century Antwerp [Dreijer] • Napoleon and the Dutch War Subsidy [Hay] • Mapping Foreign Migration to Belgium [Heynssens] ISSN15721701.pcovr.TSEG20202.indd Alle pagina's 20-08-20 12:53 Making War Pay for War Napoleon and the Dutch War Subsidy, 1795-1806 Mark Edward Hay tseg 17 (2): 55-82 doi: 10.18352/tseg.1102 Les avantages de cette brillante conquête pour la République sont immen- ses: elle lui donne des trésors, des magasins, des chantiers, des vaisseaux et surtout dans les affaires politiques et commercielles de l’Europe une prépondérance, dont il est impossible de calculer les effets et les suites. The representatives-on-mission with the Army of the North, reporting back to Paris after the conquest of the Dutch Republic in January 1795.1 Abstract Just over one decade ago, Pierre Branda published a study of Napoleonic public finance. The study marks a turning point in the historiography of Napoleonic war financing because, through relying on well-researched quantitative data, Branda lays to rest the long-held myth that Napoleon ‘made war pay for war’. However, the Franco-centric conceptualization of Napoleonic resource extraction and the tempo- ral delineation have resulted in a prism that omits certain sources of revenue. This omission has a bearing on Branda’s overall assessment of Napoleonic war financing. Through exploring French resource extraction in the Netherlands through forcing the Dutch to pay for the maintenance of a French contingent, this article builds on Branda’s work to shed a new light on the success of Napoleonic resource extraction and war financing.
    [Show full text]
  • Public Opinion and Foreign Policy: British and French Relations with the Netherlands
    Public Opinion and Foreign Policy: British and French Relations with the Netherlands, 1785-1815 Graeme Edward Callister PhD University of York Department of History September 2013 ABSTRACT This thesis examines the interplay of public opinion, national identity and foreign policy during the period 1785-1815, focusing on three consistently interconnected countries: the Netherlands, France and Great Britain. The Netherlands provides the centrepiece to the study, which considers how the Dutch were perceived as a nation, a people and as a political entity, at both governmental and popular levels, in the three countries throughout the period. Public opinion is theorised as a two-part phenomenon. Active public opinion represents the collated thoughts and responses of a certain public to an event or set of circumstances. Latent public opinion represents the sum of generally-accepted underlying social norms, stereotypes or preconceptions; the perceptions and representations latently present in unconscious mentalités. The thesis examines how perceptions and representations of the Netherlands in all three countries fed into public opinion and, ultimately, into national identity either of the self or the ‘other’. It then investigates the extent to which the triangular policies of Britain, France and the various incarnations of the Dutch state were shaped by popular perceptions, identities and opinion. While active opinion is shown to have generally been of negligible importance to the policy-making process, it is argued that the underlying themes of latent opinion often provided the conceptual background that politicians from all three countries used to make policy. The influence of latent opinion was often as much unconscious as deliberate.
    [Show full text]
  • Vrijheid, Gelijkheid Broederschap?
    VRIJHEID, GELIJKHEID BROEDERSCHAP? Een analyse naar de democratisering door het Utrechtse stadsbestuur ten tijde van de Bataafse Republiek 1795 – 1798. Arjen Koomen – 5501644 – Universiteit Utrecht Begeleider: Annelien de Dijn Scriptie Bachelor Geschiedenis – Vrijheid, gelijkheid en broederschap. Voorwoord De Bataafse Republiek was een periode van experimenteren met de democratie. Het was een tijd waar men unieke kansen had om het politieke bestel te hervormen en te democratiseren, maar dit ging niet altijd gemakkelijk. Democratische hervormingen waren stroef en werden na lange discussies doorgevoerd. Een versnelling van het proces werd verzorgd door gewelddadige acties. Hierop reageerden de Fransen met een ingreep in het proces en in de invloed van de acties. Zij hadden de Bataafse Republiek weliswaar autonomie gegund, maar waren nog militair aanwezig in de grote steden. De Bataafse tijd (1795-1797) is een uitermate belangrijke periode voor de totstandkoming van de Nederlandse democratie en de democratie op stedelijk niveau. De Bataafse Republiek is uitgebreid onderzocht door academici. Echter blijft Utrecht een vage schim in de historiografie. Wat zich precies heeft afgespeeld tijdens de Bataafse tijd in Utrecht is tot op heden vrijwel onbekend gebleven. De voorganger van de Bataafse Republiek, de patriottentijd, is daarentegen wel breed onderzocht. Met dit onderzoek wil ik licht werpen op de vage schim in de historiografie. Utrecht had een belangrijke rol in de Bataafse Republiek en in de Bataafse idealen van medezeggenschap en democratie. Ik ben dit onderzoek begonnen om deze vage schim in de historiografie te verduidelijken. Hoewel ik mij in eerste instantie op de meer bekende periode, de patriottentijd, wilde richten, heb ik uiteindelijk toch gekozen voor de Bataafse tijd in Utrecht.
    [Show full text]
  • The Fall of the Dutch Republic
    KMWlMWHUWi kmUf^ l~^/S Hi Ml MEMBmmmmB CORNELL UNIVERSITY LIBR4P,X,. .. FROM The Estate of G.L.Burr Cornell University Library \1 The original of this bool< is in the Cornell University Library. There are no known copyright restrictions in the United States on the use of the text. http://www.archive.org/details/cu31 92402851 3475 Cornell University Library DJ 202.V26 Fall of the Dutch republic 3 1924 028 513 475 THE FALL OF THE DUTCH REPUBLIC WILLIAM V After a mezzotint by Hodges THE FALL OF THE DUTCH REPUBLIC BT HENDRIK WILLEM VAN LOON WITH ILLUSTKATIONS BOSTON AND NEW YORK HOUGHTON MIFFLIN COMPANY ^f)t Stiber^ibe pwi^ <Cam6c)b0e 1913 COPYRIGHT, 1913, BY HENDRIK WILLED! VAN LOON ALL RIGHTS RESERVED Published March IQ23 TO THE MEMORY OP MY MOTHER "The best History is hut like the art of Rembrandt; it casts a vivid light on certain selected causes, on those which were best and greatest; it leaves all the rest in shadow and unseen." BusKEN HuET, in Eel Land van Rembrandt. " TO THE READER The following conversation is not uncommon: The well-intentioned Patron of Arts and Letters asks the Author what he is doing. "Writing a History." f* "That is good. Very good. A History of what. "The Fall of the Dutch Republic." "Splendid! That is what Motley has done, too, and we need some new light on the subject. Look at it from a modern, up-to-date point of view — show us how the People . Hold on, now. I am wrong. You said, 'The Fall of the Dutch Repub- lic'.'' Motley wrote the Rise.
    [Show full text]
  • Pioniers in Schaduwbeeld: Het Eerste Parlement Van Nederland 1796-1798
    UvA-DARE (Digital Academic Repository) Pioniers in schaduwbeeld: het eerste parlement van Nederland 1796-1798 Oddens, J. Publication date 2012 Link to publication Citation for published version (APA): Oddens, J. (2012). Pioniers in schaduwbeeld: het eerste parlement van Nederland 1796- 1798. General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:26 Sep 2021 EPILOOG ijdens de Bataafse herfst van 1803 overleed op zevenenvijftigjarige leeftijd Bernard Bosch. Het voormalig lid van de eerste en de tweede Nationale Vergadering, de Constituerende Vergadering en het Vertegenwoordigend Lichaam stierf eenzaam, T 1 verbitterd en berooid. Zijn laatste dagen had hij gesleten in een huisje dat hoorde bij het Scheveningse buitenverblijf Zeldenrust, waar hij leefde op kosten van een weldoener. De plaatselijke vrijmetselaarsloge De Ware Bataven betaalde zijn begrafenis in de Haagse Nieuwe Kerk.2 Bij leven belichaamde Bosch de ware Republikein.
    [Show full text]
  • Reize Door Het Aapenland (Onder Pseudoniem J.A
    Reize door het aapenland (onder pseudoniem J.A. Schasz) Gerrit Paape Editie P.J. Buijnsters bron J.A. Schasz, Reize door het aapenland (ed. P.J. Buijnsters). W.J. Thieme, Zutphen 1972 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/paap004reiz02_01/colofon.php © 2017 dbnl / P.J. Buijnsters 5 Inleiding 1. Overzicht van de inhoud In 1788 verscheen op niet aangegeven plaats een boek dat, hoewel door geen van onze literatuurhistorici zelfs maar genoemd, desondanks als zeldzaam voorbeeld van een oorspronkelijk-nederlands satirisch reisverhaal bijzondere aandacht verdient. Die onbekendheid wekt te meer verbazing, omdat de literaire oogst uit genoemd jaar minimaal mag heten(1), hetgeen stellig samenhangt met de politieke situatie van dat moment. Sinds de pruisische interventie van september 1787, die een voorlopig einde gemaakt had aan de Patriotten-revolutie, waren onze aktiefste schrijvers naar het buitenland gevlucht (Wolff en Deken, Pieter 't Hoen, Gerrit Paape) of anderszins tot stilzwijgen gebracht (Feith). Alle reden dus om nieuwsgierig te zijn naar het hier voor het eerst herdrukte verhaal. Het titelblad verschaft slechts summiere informatie: REIZE // door het // AAPENLAND. // door // J.A. SCHASZ, M.D. // MDCCLXXXVIII. De povere uitvoering - goedkoop papier, slordige druk - is die van het 18e-eeuwse populaire proza, al zal blijken dat de inhoud ons verbiedt aan leesvoer voor een onontwikkelde massa te denken. Erg groot zal de oplage waarschijnlijk niet geweest zijn en de exemplaren die in circulatie kwamen, hadden alles tegen zich om het slijtageproces van de tijd te weerstaan(2). Reeds door zijn titel maakt onze tekst zich als imaginair reisverhaal bekend. Het korte, met J.A.
    [Show full text]
  • & Slavernij Rijks Museum Rijks Museum
    16de eeuw & SlaveRnij RIJKS MUSEUM & SLAVERNIJ RIJKS muSeum & SlaveRnij Het Rijksmuseum, hét Nederlandse museum voor kunst en geschiedenis, werkt permanent aan het tonen van een completer beeld van het Nederlandse verleden. De 17de, 18de en 19de eeuw zijn daar een belangrijke periode in, de tijd waarin Nederland zich een machtspositie op het wereldtoneel verwierf. Die koloniale macht is onlosmakelijk verbonden met een systeem waarin slavernij een staats­ aangelegenheid was. Onder Nederlands gezag werden rondom de Atlantische en de Indische Oceaan mannen, vrouwen en kinderen tot slaaf gemaakt, onder dwang tewerkgesteld en tot objecten in administraties gereduceerd. Gedurende 250 jaar was het mensen in slavernij verboden zich te uiten, zich te laten horen, om bezit te hebben, om hun leven te documenteren. Dit systeem heeft zijn weerslag in de museumcollectie, zoals blijkt uit de 77 teksten van Rijksmuseum & Slavernij. In de korte teksten wordt de relatie toegelicht tussen het object en ons slavernijverleden. De onderwerpen die aan bod komen variëren van de toenmalige machthebbers, de Nederlandse aanwezigheid in bezet gebied, de relaties tussen de Nederlandse economie en slavernij, koloniale producten, de slavenhandel, en de kerk en slavernij, tot de aanwezig­ heid van mensen van kleur in Nederland en de manier waarop zij in kunst en kunstnijverheid zijn verbeeld, evenals de stemmen die opgingen tegen slavernij. De teksten van Rijksmuseum & Slavernij zijn vanaf februari 2021 een jaar lang terug te vinden op extra tekstbordjes in het museum: van de afdeling middeleeuwen tot in de afdeling 20ste eeuw. Ze zijn gebundeld in dit boekje. Daarbij is tot en met de zomer van 2021 de tentoonstelling Slavernij te zien.
    [Show full text]
  • Chapter 1: Introduction
    The Democratic Paradox The Democratic Paradox Dutch Revolutionary Struggles over Democratisation and Centralisation (1780-1813) De democratische paradox De Nederlandse revolutionaire strijd over democratisering en centralisatie (1780-1813) (met een samenvatting in het Nederlands) Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Universiteit Utrecht op gezag van de rector magnificus prof. dr. W.H. Gispen, ingevolge het besluit van het college van promoties in het openbaar te verdedigen op donderdag 6 september 2007 des middags te 2.30 uur door Thomas Poell geboren op 7 februari 1973, te Haarlem Promotoren: Prof. dr. M. Prak Prof. dr. I. de Haan Image on the cover: fragment of Nauwkeurige afbeelding van de Nationale Vergadering in Den Haag (Accurate Portrayal of the National Assembly in The Hague) signed by George Kockers in Middelburg 1797. Private collection of Rutger Schimmelpenninck. Contents Preface 7 1 Introduction 11 Current Explanations 13 The Debate on the Dutch Revolution 15 Historical Puzzles 17 The Political-Process Perspective 19 Democratisation and Centralisation 22 Operationalisation 24 Local Actors, Identities, and Coalitions 25 Central State Actors, Identities, and Coalitions 27 Focusing on Amsterdam 29 Research 31 Limitations 33 Organisation 34 2 The Patriot Revolt (1780-1787) 37 Elite Conflict 38 An Appeal to the Ideal of Popular Sovereignty 40 Popular Reactions 43 Liberal Ideas 45 Coalitions 48 The Construction of the Patriot Coalition 51 The Patriot Revolt in Amsterdam 53 The Patriot Coup 54 Consequences
    [Show full text]
  • Impost 38, 1 O M
    Belasting UDouane Museum Tentoonstelli 15 november ` USEUI per jaar voor de vrienden en van het Belasting & Douane Museum Rotterdam, voor de leden van de Werkgroep Geschiedeni Uverheidsfinanc zakelijke relaties. Impost 38, 1 O M Aan dit nummer werl on mee CqbBieze, Henk Fransc ca Estourgie, Frans Fox, Joke an iend erbaan. 200-jarig jubileum Geert Nieman, r Over m Pfeil, Anne-Marieke %hifMchalk, C ie Schwartz Dit jaar viert de Belastingdienst zijn 200-jarig jubileum. Ter gelegenheid hiervan opent minister van Financien drs. G. Zalm op dinsdag 14 november de tentoonstelling Redactle Van Gogel tot Zalm, 200 jaar Belastingdienst. Historicus Tom Pfeil, gespecialiseerd in Henk Duym, Leslie Sc va ns Fox de geschiedenis van de Nederlandse overheidsfinancien, schetst in zijn boeiende bij- Fotograftie Colle,W 'van het lasting & drage 'Eenpaerlick ende op eenen voet' het belang van het streven naar eenheid van lane Museui ciders vermeid beleid en uitvoering voor de ontwikkeling van de Nederlandse Belastingdienst. Volgens Pfeil was dit cruciaal voor een van de belangrijkste doelstellingen van de rmgeving Belastingdienst: zo veel mogelijk belastingplichtigen vrijwillig hun fiscale verplichtingen iianne de V ische vor eying laten voldoen. De eenheid van beleid en uitvoering was dan ook de peiler waarop de geloofwaardigheid van de Belastingdienst rustte. Drukw DeltaHage g? dienstverlening In deze Impost blikken we verder terug op een boeiende lente en zomer 2006, waarin de tentoonstelling Loden Last. Fietsbelasting 7924-1941 een groot aantal bezoekers Bijdragen voor Imp r. 39 trok. Tijdens de zomervakantie galmden dagelijks de kinderstemmen van vele enthou- Artikelen, boekrecen ' s eri re mede- siaste houders van het Jeugdvakantiepaspoort door het museum.
    [Show full text]