Maak kennis met de Uitslag Grote Politieke Meet & greet met Welke partij kinderredactie, p.2 Enquête, p.2 politieke partijen, p. 4 past bij jou? p. 8 DE KLEINE AMBASSADE STEMWIJZERmaart 2017 UITSLAG GROTE POLITIEKE ENQUÊTE OP WIE GA DOE JIJ STEMMEN? MEE STEM MEE!

OORLOG EN VREDE DISCRIMINATIE GEZONDHEID ARMOEDE VLUCHTELINGEN Schiedamse Kinderverkiezingen 19% 14% 14% 13% 11% WOENSDAG 15 MAART 2017 THEMA’S Kom samen met je klas naar het VOLGENS kinderstembureau bij jou in de buurt! KINDEREN TOP 5 Vergeet je stempas niet! HOE WERKT DEZE KRANT?

Volg deze stappen en ontdek welke partij het beste bij jou past.

LEES WELKE THEMA’S KINDEREN BELANGRIJK VINDEN Tijdens de Schiedamse Kinderverkiezingen op 15 maart mag jij je stem uitbrengen. IK WEET NU MAAK NET ALS DE Om een goede keuze te kunnen maken, moet je weten wat jij belangrijk vindt én waar PARTIJEN EEN EIGEN de verschillende partijen voor staan. Om jou te helpen een keuze te maken, heeft de ZELFS WAT HAAR TOP 5 (PAGINA 4) kinderredactie Tweede Kamerleden van bijna alle grote partijen geïnterviewd. Je leest alle antwoorden en standpunten in deze krant. Gebruik deze informatie om te LIEVELINGSDIER IS KIES OP PAGINA 8 DE ontdekken hoe jij over de onderwerpen denkt en vind de partij die bij jou past. STELLINGEN DIE BIJ Voor redactielid Hanke zijn dieren en JOUW MENING PASSEN het milieu heel belangrijk. Voordat zij naar Den Haag vertrok, wist zij BEKIJK DE ANT WOORDEN het al zeker: zij zou op de Partij voor VAN DE POLITIEKE PARTIJEN DUIDELIJKE ANTWOORDEN, de Dieren stemmen. Hoe gaaf is het dan als partijleider VERGELIJK ZE MET JOUW WE BEGREPEN ALLES bij jouw tafel aanschuift? En dan ook EIGEN ANT WOORDEN nog al je vragen wil beantwoorden?! “Michiel Nispen van de SP was eigenlijk ook We begrepen eigenlijk alles wat hij zei. Hij ONTDEK MET WELKE PARTIJ JOUW MENING wel heel goed,” klonk het aan de tafel bij vertelde dat hij een plan heeft bedacht voor Hanke: “Marianne Thieme vindt HET MEESTE OVEREENKOMT het groepje van Adam en Imane. “We wisten meer gymlessen op basisscholen. Want als dat andere partijen zich teveel met eigenlijk nog niet zoveel af van de partijen. je vroeg plezier krijgt in sporten, dan ga je mensen bezig houden. Zij komt op Nu we Kamerleden hebben gesproken, dat later ook meer doen en heb je minder voor alle levende wezens! Dat vind ik krijgen ze meer een gezicht. Sommigen gezondheidsproblemen. Wij hadden er heel goed. Ik vond het ook heel leuk gaven niet echt antwoord, ze praten nog nooit over nagedacht dat sporten ook dat we haar zoveel vragen mochten eromheen. Maar die man van de nuttig kan zijn.” stellen. Ik weet nu zelfs wat haar lie- SP gaf duidelijke antwoorden. velingsdier is! Ze is 44, maar leek echt veel jonger. Als er volgend jaar bij de Gemeenteraadsverkiezingen weer een verkiezingsproject is, wil ik tegen alle kinderen zeggen: Bekijk de Meteen meedoen, verkiezingsspecial van dit project is echt Studio PLU!S! superleuk!”

Lees het interview via  STUDIO PLUIS op pagina 6 >> 2 stemwijzer stemwijzer 3 MAAK KENNIS MET WELKE UITSLAG GROTE POLITIEKE ENQUÊTE ONDERWERPEN In februari hebben ruim 500 kinderen van 9 tot 13 jaar oud de Grote Politieke VONDEN DE REDACTIE! Enquête van de Kleine Ambassade ingevuld. Benieuwd of zij dezelfde dingen HANKE DAISY MARWA belangrijk vinden als jij? Bekijk hun antwoorden maar eens. NEDERLANDS ZOUDEN Om jou meer te kunnen vertellen CHRISTIAN ESEDALLAH WIE IS DE BAAS KINDEREN HET over politieke standpunten OVER MEER DINGEN van partijen, verdiepte de VAN NEDERLAND? MOETEN KUNNEN BELANGRIJKSTE? kinderredactie van deze krant zich WAT BETEKENT STEMMEN, BIJVOORBEELD in tien thema’s die voor kinderen De politiek/regering (3%) OVER OF NEDERLAND WEL 1 belangrijk zijn. In de politiek OORLOG EN VREDE: ‘DEMOCRATIE’? JULLIE ANTWOORDEN: OF NIET BIJ EUROPA MOET In Nederland leven we in noem je zo’n thema ‘portefeuille’. vrede, maar in veel Op deze pagina lees je wat de BLIJVEN, OF OVER OF het volk heeft directe invloed Koning Willem-Alexander (50%) andere landen in de redactieleden ontdekten én wat “Het gaat niet zo goed met de aarde. op het bestuur van een land NEDERLAND WEL OF GEEN wereld is er oorlog. In de zij zelf van de onderwerpen in hun We hebben maar één wereld en daar (40%) KONING MOET HEBBEN. afgelopen maanden zijn portefeuille vinden. Wat vind jij moeten we zuinig op zijn,” aldus het JULLIE ANTWOORDEN: er ook in landen vlakbij een belangrijk thema en waarom? groepje dat zich verdiepte in het onder- Allemaal/het volk (3%) (Als mensen wordt gevraagd om over Nederland erge dingen werp milieu en energie. Zo vindt Marwa: dat je mag stemmen dit soort dingen te stemmen, noem je gebeurd, aanslagen of “Nederland zou veel meer aandacht rellen bijvoorbeeld. TOM De burgemeester (1%) dat een ‘referendum’.) NESLIHAN DION ROOS voor bomen en natuurgebieden moeten het volk regeert Hierdoor voelen sommige FATIMAH hebben, want die zorgen voor minder Ook genoemd: kinderen, niemand, ik, mensen in Nederland zich CO2 en meer zuurstof. Bomen houden vrijheid van meningsuiting Feyenoord, iemand die dat goed kan, minder veilig. de aarde schoon!” Oorlog en vrede was de bank, 60% EENS voor deze kinderen ook een belangrijk dat iedereen mag mee beslissen onderwerp: “Iedereen zou in vrede moe- 2 ten kunnen leven, daarom moet er veel Grote Zaal, hier zat vroeger 40% ONEENS DISCRIMINATIE: Discri- aandacht voor zijn. Als er vrede is, gaat de Tweede Kamer minatie betekent dat het ook sneller goed in een land. Dat is THEMA’S iemand (of een groep belangrijk. We zouden samen met Euro- VOLGENS mensen) oneerlijk wordt pa andere landen moeten helpen, want KINDEREN behandeld of wordt bui- samen sta je sterker.” TOP 5 tengesloten omdat hij of zij ‘anders’ is. Bijvoorbeeld omdat TALHA ILHAAN “Waarom armoede zo’n belangrijk CARLY JENS iemand een andere onderwerp is? In Nederland leven OORLOG huidskleur of godsdienst zoveel kinderen in armoede, daar moet heeft. Discriminatie is wat aan worden gedaan. Maar arme EN VREDE verboden in Nederland, kinderen in het buitenland zijn net maar komt toch nog voor. zo belangrijk. Geen enkel kind zou in Alle Kamerleden krijgen ^ Groepsoverleg armoede mogen leven, kinderen kunnen persoonlijke uitleg over de enque te 19% er zelf niets aan doen.” Een ander speerpunt van dit groepje is mediawijsheid: “Het is belangrijk “Over sommige onderwerpen dacht WELKE PARTIJ KEN JIJ? 3 GEZONDHEID: Alle mensen dat je weet hoe je met media om moet ik nooit echt na, maar nu vind ik het DISCRIMINATIE in Nederland moeten hulp gaan, want je gebruikt het bijna de hele juist leuk om er een mening over te De 5 partijen die het meest werden genoemd 14% kunnen krijgen als zij ziek dag! School en ouders kunnen er best hebben,” aldus Carly. Over onderwijs zijn of als ze niet lekker wel wat meer aandacht aan besteden, bijvoorbeeld, daar hebben de kinderen in hun vel zitten. Het is zodat kinderen leren om er beter mee uit deze groep veel over gepraat: “Als belangrijk dat je altijd om te gaan. Maar sommige kinderen je geen onderwijs hebt gevolgd, is het naar de dokter kunt als weten al veel meer van social media dan moeilijker om een baan te vinden. Dan je ziek bent. Het is ook 23% 17% 16% 11% 9% GEZONDHEID volwassenen!” kom je sneller in de schulden of word belangrijk dat je met je arm. Wij vinden het best wel erg dat iemand kunt praten (bij- sommige mensen geen baan kunnen 14% voorbeeld een speciale JELTE vinden. Er zou genoeg werk moeten juf of meester) als je IMANE ADAM SOPHIE BAS zijn voor iedereen. Dat er uitkeringen ergens mee zit. bestaan, is wel goed. De uitkering moet niet te hoog zijn, maar wel hoog genoeg OVERIG om goed van rond te kunnen komen.” 29% 4 ARMOEDE: 1 op de 10 DARLYCHA ARMOEDE kinderen groeit op in RIVER ANISA armoede. Kinderen die FEMKE ZUBEJR in een arm gezin leven, Lunchen in de kantine van de Tweede Kamer VLUCHTELINGEN 13% kunnen een hoop tekort komen. Er is vaak niet genoeg geld voor bijvoor- “Ik dacht eerst dat politiek vooral Nog even de vragen doornemen WELKE POLITIEKE 11% beeld eten, kleding, sport heel veel door elkaar roepen was, nu PARTIJ GAAT VOLGENS en schoolreisjes. weet ik dat het vooral belangrijk is om JOU DE VERKIEZINGEN met elkaar te discussiëren en samen KINDEREN MOETEN IN BELGIË IS STEMMEN VERPLICHT te werken,” aldus Bas. Samen met WINNEN? 5 VLUCHTELINGEN: Vluch- zijn groepje verdiepte hij zich in de “Iedereen is gelijkwaardig. We hebben OP SCHOOL LES VOOR ALLE BELGEN, OMDAT DE telingen zijn mensen die thema’s gezondheid en vluchtelingen. misschien andere huidskleur of geloof, KRIJGEN OVER OVERHEID HET BELANGRIJK VINDT zich niet veilig voelen in “Iedereen heeft recht op een goede maar uiteindelijk is iedereen mens. Zo DAT ECHT IEDEREEN ZIJN MENING hun eigen land en daarom gezondheid. Daarom zou ook iedereen moeten we ook met elkaar omgaan,” VERKIEZINGEN, vluchten naar een ander toegang moeten hebben tot goede aldus de kinderen uit deze groep. “Dis- 1. tekst bij de foto GEEFT. IN NEDERLAND MAG JE ZELF land om daar een veilige zorg. Wij weten nu dat de regering daar criminatie zorgt ervoor dat mensen zich STEMMEN EN KIEZEN OF JE GAAT STEMMEN, MAAR plek te vinden. Er zijn ver- een belangrijke rol in speelt.” Over niet fijn voelen, terwijl iedereen toch lek- 2. schillende redenen om te het onderwerp vluchtelingen zeggen ker in z’n vel moet kunnen zitten. Tijdens DEMOCRATIE. EIGENLIJK ZOU STEMMEN HIER OOK vluchten, bijvoorbeeld de kinderen: “Als je zelf zou moeten dit project hebben we ontdekt dat het bij 3. VERPLICHT MOETEN WORDEN. vanwege een oorlog of vluchten, zou je ook opgevangen sommige onderwerpen best moeilijk is omdat mensen worden willen worden. Wij denken dat alle om keuzes te maken of te bedenken wat 75% EENS 4. gediscrimineerd. Er zijn ook vluchtelingen ook goed onderwijs je mening is. Nu wij meer weten over de 35% EENS mensen die vluchten omdat moeten krijgen. Dan leren ze de onderwerpen, is dat makkelijker. Soms 25% ONEENS er in hun eigen land te weinig Nederlandse taal goed en hebben ze waren we het niet met elkaar eens, maar 5. werk te vinden is. meer kans om zich in Nederland te door met elkaar te discussiëren kwamen Mmm... Cupcakes! 65% ONEENS redden.” we er altijd wel uit.” 6. vervolg op pagina 5 >> 4 stemwijzer stemwijzer 5

<< vervolg van pagina 3 EEN INTERVIEW MET 6 MILIEU EN ENERGIE: Het MAAK KENNIS MET milieu is de omgeving “Zorg is nu te duur waarin we leven. We moe- PLAK HIER EEN FOTO VAN JEZELF! voor mensen. De eigen ten goed voor die omge- bijdrage is onbetaalbaar. ving zorgen, omdat het Ook de regelgekkigheid moet milieu er ook voor zorgt verminderen. Mensen die in de dat wij gezond kunnen DE PARTIJEN zorg werken moeten veel teveel leven. Daarom is het ook tijd aan papierwerk besteden. belangrijk dat we meer In Nederland bestaan veel verschillende partijen. Zij hebben allemaal verschillende ideeën Het is zonde en duur om al schone energie gebrui- VUL ZELF IN over wat er in Nederland moet gebeuren en waar het geld van Nederland aan moet worden die sterke krachten daarvoor ken, zoals zonne- of JOUW NAAM: uitgegeven. Dit noemen we ook wel een politieke agenda. Sommige partijen vinden het in te zetten. Tot slot hebben windenergie. De manier bijvoorbeeld belangrijk dat er meer geld naar onderwijs gaat, andere vinden dat er meer Lunchte met ons mee mantelzorgers teveel last waarop we nu energie geld moet worden uitgegeven aan de aanleg van nieuwe wegen. Op de volgende pagina’s op hun schouders gekregen opwekken is vaak vervui- lees je welke onderwerpen de grootste politieke partijen het meest belangrijk vinden. door de bezuinigingen. Heeft een hulplijn voor mantelzorgers lend voor het milieu of er Het is heel fijn dat er worden energiebronnen Schrijf hier jouw top 5 onderwerpen CDA EEN INTERVIEW MET Christen-Democratisch Appèl mantelzorgers zijn, maar het wordt voor gebruikt die opra- Partijleider: Sybrand van nu te zwaar voor die familieleden ken, zoals olie en gas. Haersma Buma die zelf voor iemand moeten 1. zorgen.” 7 2. 1. “In Nederland is het ONDERWIJS: Ieder kind verschil tussen een moet naar een school kun- uitkering en betaald nen gaan die bij hem of haar 3. 2. “Een gezonde werk te klein. Dit leidt tot past. Het mag niet uitmaken levensstijl houdt mij mensen die denken: ik ga of je heel goed kunt leren of 4. 3. overeind. Maar eens niet meer werken. Het moet juist moeite hebt met reke- lonen om te gaan werken. nen of taal. En ook niet of in de zoveel tijd een Ook moeten de belastingen Groeide op in Volendam je in een rolstoel zit of heel 5. broodje kroket kan die moeten worden betaald erg druk bent. Alle kinderen Woont in Schiedam tekst bij de foto 4. Was vroeger advocaat ook gezond zijn, hoor. als je werkt omlaag. De belasting in moeten zich prettig voelen Daar krijg je een Nederland is te hoog, waardoor het duur op school. Dat betekent ook Welk onderwerp staat bij jou op 1? Schrijf hier waarom je voor dit “Discriminatie is heel erg. 5. is om iemand in dienst te nemen.” dat moet worden voorkomen geluksmomentje van.” onderwerp kiest. VVD Iedereen kan en moet dat kinderen teveel stress Volkspartij voor Vrijheid en meedoen. Uiteindelijk is hebben, bijvoorbeeld omdat Democratie iedereen verschillend, ze zenuwachtig zijn voor partijleider: maar wel gelijkwaardig.” "WE GINGEN MET toetsen. Mark Rutte “De VVD wil ervoor zorgen dat DE BUS NAAR 1. mensen een baan kunnen vinden. DEN HAAG" 8 Daarvoor is goed onderwijs heel PRIVACY: Privacy betekent 2. belangrijk. Als je op school goede lessen dat je het recht hebt om din- krijgt, je best doet en je diploma haalt, "MET DEZE SHIRTS gen voor jezelf te houden. kun je een baan vinden die bij je past en Denk daarbij aan vertrou- 3. “Door discussie kun je daarmee geld verdienen. Infrastructuur, WAREN WE GOED welijke gegevens, zoals wel eens tot een inzicht zoals goede wegen zijn ook belangrijk TE HERKENNEN" je adres, geboortedatum YES! geen file komen waar je eerst voor werkgelegenheid. Die maken of foto’s en filmp-jes van 4. Nederland aantrekkelijker voor bedrijven, EEN INTERVIEW MET jezelf. Al deze dingen niet aan had gedacht, omdat zij daardoor goed bereikbaar mogen niet zomaar worden 5. waardoor je een zijn voor goederen en werknemers. En gebruikt als jij daar geen andere mening krijgt.” meer bedrijven, betekent meer werk en toestemming voor hebt banen.” gegeven. Welke partijen hebben dit onderwerp ook op nummer 1? EEN INTERVIEW MET 9 WERK EN INKOMEN: Als je in Nederland een baan hebt, dan verdien je een salaris Welk onderwerp vind jij het minst belangrijk? Schrijf op waarom je dat vindt. waarvan je dingen kunt ko- pen. Als je geen werk hebt, dan krijg je een (bijstands) Houdt zich vooral bezig met gezondheid uitkering. Dit betekent dat je (net) genoeg geld krijgt om van te leven, bijvoor- Vermomt zich soms met hoed of bril Presenteerde het NOS journaal beeld om eten en de huur te betalen. Vaak is er dan “In de grondwet is discriminatie geen geld voor leuke din- al verboden. Rechters in gen of uitjes. Is soms ook nog juf Is vanaf haar 14e politiek actief D66 Nederland toetsen dat. Zij Democraten ’66 bewaken wetten die de politiek maakt. “De PvdA wil investeren in Partijleider: D66 wil het verbod op discriminatie 10 MEDIAWIJSHEID: Mediawijsheid bete- PVDA armoedebestrijding. Bijvoorbeeld verder omschrijven in de wet. Het kent dat je weet hoe je betrouwbare Partij van de Arbeid in voorzieningen die ervoor zorgen moet ook gaan over mensen met een informatie kunt vinden via verschil- dat álle kinderen kunnen sporten en mee beperking en ’ers. Ook op kleur lende media, zoals radio, televisie of partijleider: LHBT op schoolreis kunnen. Wanneer ouders of afkomst mag je niet discrimineren. internet. Maar ook dat je het verschil Lodewijk Asscher en kinderen zich minder zorgen hoeven te Iedereen heeft dezelfde rechten.” ziet tussen wat echt is en wat nep is op maken over of kinderen wel mee kunnen internet, in tijdschriften of doen met allerlei activiteiten, hebben ze “In hoeverre de overheid privacy op social media. Bedrijven minder stress en voelen ze zich beter. Dat Zorgde ervoor dat het advies van de juf/ mag schenden om mensen proberen steeds vaker om 1. meester belangrijker is dan je Cito-score 1. Met welke partij komt jouw mening het meest overeen? vinden we belangrijker dan nieuwe wegen.” te beschermen? Dat vind ik reclame te ‘verstoppen’ in een lastige discussie. Privacy is heel filmpjes of andere berich- 2. “Aandacht en liefde zijn de basis van 2. belangrijk. Ik denk dat we de juiste ten. Soms heb je daardoor ons zorgstelsel. Het zou heel goed verhouding moeten vinden. Bijvoorbeeld niet door dat je naar een 3. zijn als mensen in de zorg meer 3. door in te zetten op goede kwaliteit verborgen reclamebood- “Het leuke aan de waardering krijgen en meer tijd voor patiën- “Ik vind dat mensen in van informatie en minder op kwantiteit schap kijkt. Als je hier ten krijgen. Wij vinden ook dat het eigen de politiek niet zulke (de hoeveelheid). En samenwerking te meer kennis over hebt, 4. politiek is dat je de risico moet worden afgeschaft. De dikte van 4. lelijke taal moeten zoeken tussen internationale diensten. kun je ze wel sneller kans hebt om dingen je portemonnee moet niet bepalend zijn of gebruiken.” De politie mag niet zomaar computers ontdekken. te veranderen in je zorg kunt ontvangen. Als je zorg nodig van iedereen hacken.” 5. hebt, moet je het krijgen. Dat wordt dan Nederland.” 5. Tijdens de verkiezingen van 2012 vanuit belastingen betaald.” : lesbisch, homo, biseksueel, transgender LHBT vonden kinderen in Schiedam de Studeerde Maatschappijleer en Politicologie thema’s Armoede en Veiligheid het allerbelangrijkste. 6 stemwijzer stemwijzer 7

EEN INTERVIEW MET EEN INTERVIEW MET

PETRA VAN VEEREN EEN INTERVIEW MET "WE MOCHTEN ZOVEEL .. MICHIEL NISPEN DRINKEN ALS WE OOK GEINTERVIEWD WILDEN" Deze partijen hebben wij ook geïnterviewd, maar omdat ze niet bij de twaalf grootste horen zijn ze niet uitgewerkt in de stemwijzer. EEN INTERVIEW MET

Is zelf nog geen 50 jaar oud Reist liever niet met de auto Eerst kennismaken Vind het goed dat kinderen oefenen met politiek NIEUWE WEGEN Ook te zien in Studio PLU!S Partijleider: Jacques Monasch “Ik denk dat we kinderen les “Ons doel is om in 2050 heel veel moeten geven over internet en minder CO te produceren. Door 50PLUS 2 Partijleider: wat de gevaren zijn van social GROEN- bijvoorbeeld geen olie en gas media. Misschien zou het wel een apart meer te gebruiken, maar over te gaan op vak moeten zijn of zou het kunnen LINKS zonne-, wind- en waterenergie. Dat kan worden verwerkt in maatschappijleer. Partijleider: niet in één keer, dat moet stapsgewijs. Jongeren kunnen hier ook een rol in Ook hebben we samen met andere spelen, zij weten er veel van en kunnen partijen een klimaatwet gemaakt, zodat kinderen leren hoe ze om moeten gaan we de komende jaren samen kunnen met social media. Vaak nog veel beter Zit sinds 2014 in de Kamer zorgen voor een beter milieu.” dan volwassenen.” Zou PvdD stemmen als hij niet op de SP 1. mocht stemmen “Wij vinden dat we ons best Zit 7 jaar in de Tweede Kamer “Nu zijn er steeds meer moeten doen om ervoor te zorgen Zat eerst bij de PvdA 2. computers die mensen “Armoede is één van de dat de opvang van vluchtelingen vervangen. Dit zorgt voor veel SP speerpunten van de SP. Wij in hun eigen regio veilig en goed is. Kan werkeloosheid. Wanneer mensen op Socialistische Partij vinden dat het minimumloon en "MMM.. DE TWEEDE dat niet, dan willen wij meer opvang 3. 65-jarige leeftijd stoppen met werken, Partijleider: de uitkeringen met 10% omhoog moeten KAMER TRAKTEERDE bieden in Europa en Nederland. Het is EEN INTERVIEW MET “50Plus is een partij die scheelt dit een hoop. Als mensen tot gaan. Als mensen meer verdienen, OP CUPCAKES" 1. verschrikkelijk dat vluchtelingen geld 4. meer dan andere partij- hun 68e blijven doorwerken, nemen ze hebben zij ook meer geld om rond te betalen aan mensensmokkelaars en JOHAN HOUWERS en aandacht besteedt banen in beslag waardoor er te weinig komen en voor hun kinderen te zorgen. dat die mensensmokkelaars hen aan de oudere mensen werk is voor jonge mensen. Mensen Dus als ouders meer geld hebben, leven 2. laten verongelukken. Wij willen dat de 5. in Nederland.” moeten op 65-jarige leeftijd kunnen er minder kinderen in armoede.” meest kwetsbare vluchtelingen FRACTIE HOUWERS stoppen met werken en leuke dingen “Ik wil me graag inzet- - bijvoorbeeld zieken, kinderen, ouderen Partijleider: Johan Houwers kunnen gaan doen.” 1. “De klassen moeten kleiner 3. ten voor andere men- of zwangere vrouwen - via de VN uit (doet niet mee met de aankomende en er moet beter les worden sen. Dat had ik al op de slechte opvangkampen in crisisgebieden verkiezingen) gegeven. Ik ben voor een middelbare school.” worden gehaald en in Europa asiel 2. gemiddelde van 23 leerlingen per klas. 4. krijgen. In Nederland en Europa zijn we Wij vinden dit zo belangrijk dat we allemaal verantwoordelijk voor opvang 3. hier samen met D66 een wetsvoorstel 5. en we moeten plek vrijmaken voor voor hebben ingediend. De SP heeft vluchtelingen.” ook een initiatiefwet ingediend om 4. “In Nederland groeien basisschoolleerlingen meer gymlessen te 400.000 kinderen op in geven. Gemiddeld 3 uur per week. Fitte Is kandidaat-Kamerlid "WE KREGEN ALLEMAAL kinderen zijn slimme kinderen. En als ze Helpen met de catering (zit dus niet in de Tweede Kamer) armoede, daar moeten EEN STICKER" 5. jong beginnen, blijven ze later sporten we wat aan doen!” en zo blijven ze gezonder.” EEN INTERVIEW MET

EEN INTERVIEW MET Heeft een pak aan uit respect voor MARIANNE THIEME collega’s en kiezers "LUNCHEN TUSSEN DE KAMERLEDEN" IEDEREEN IS BENADERD “Mensen vluchten niet In de voorbereidingen voor dit zomaar. Het liefst willen ze verkiezingsproject zijn alle politieke blijven in het land waar ze partijen die deelnemen aan de Tweede vandaan komen. Daarom is het Kamerverkiezingen benaderd. DENK belangrijk dat we ze daar helpen, en ChristenUnie hebben op het laatste zodat ze daar kunnen blijven moment afgezegd voor de interviewdag wonen. Wij zijn maar een klein op 8 februari. Zij wilden ook niet achteraf Heeft Economie gestudeerd land, dus we hebben andere .. de enquête invullen. De PVV heeft, r landen nodig. Daarom moeten Is vegetarie Vindt politiek eigenlijk niet leuk Foto’s maken op het Binnenhof ondanks alle pogingen om contact te we samenwerken met de leggen, geen reactie gegeven. Het was Europese Unie. Hebben jullie daardoor helaas niet mogelijk om de “Mensen denken vaak dat je SGP al geleerd over de Tweede Staatskundig Gereformeerde standpunten van deze partijen weer te minder auto moet rijden en Wereldoorlog? Door goede Partij Werkt 70 uur per week geven in deze krant. PVDD vaker met de fiets moet gaan samenwerking is er niet nog Partij voor de Dieren Partijleider: om CO2-uitstoot te besparen. Maar het een keer een wereldoorlog Partijleider: allerbelangrijkste is dat we minder vlees uitgebroken en zal dat in de Marianne Thieme gaan eten. Als iedereen in Nederland één "HIER WERKT DE toekomst hopelijk ook niet keer per week geen vlees eet, levert dat meer gebeuren.” CHRISTEN- evenveel CO2 besparing op als 1.000.000 MINISTER-PRESIDENT" minder auto’s van de weg. Gelukkig UNIE Partijleider: komen steeds meer mensen erachter dat 1. “Leerlingen Gert Jan Segers tekst bij de foto 1. je ook heel lekker vegetarisch kunt eten. tekst bij de foto moeten op school 2. veel meer leren over 2. “Mijn lievelingsdier? “Hoe we oorlog kunnen voorko- ICT en programmeren. Ook DENK Een ezel, ik heb een men? In de eerste plaats moeten zijn de klassen te groot. Er (groep Kuzu/Özturk) zwak voor dieren we kijken of we zelf wel eerlijk “Als je in de politiek wordt lesgegeven gericht op de 3. Partijleider: 3. waar veel vooroor- bezig zijn. We moeten bijvoorbeeld zit, moet je vooral veel gemiddelde leerling. Dat sluit delen over zijn.” geen dingen halen uit arme landen die geduld hebben.” niet aan bij kinderen die aan mensen daar zelf nodig hebben, grond- 4. de onderkant of de bovenkant 4. stoffen bijvoorbeeld. Als alles eerlijk zitten. Zij snappen het niet of is verdeeld, is er minder ruzie, minder 5. zitten zich te vervelen. PVV 5. armoede en hoeven mensen ook niet op Dat moet veranderen.” (Partij voor de Vrijheid) de vlucht te slaan.” Vond dat wij betere vragen stelden dan Zijn lievelingseten is Chinees of Italiaans Partijleider: journalisten Groepsfoto voor de Ridderzaal Geert Wilders 8 stemwijzer WELKE PARTIJ PAST BIJ JOU? Zo werkt het: kies per vraag de stelling waarmee jij het eens bent. Zet daar een kruisje achter. Tel per partij hoe vaak jouw antwoorden met die van de partij overeenkomen.

DISCRIMINATIE UITSLAG GROTE POLITIEKE ENQUÊTE Het is belangrijk dat mensen elkaar goed leren kennen. Zo begrijpen we elkaar beter en zullen mensen minder vaak discrimineren. Het is daarom goed dat mensen met verschil- lende geloven of achtergronden meer bij elkaar in de wijk moeten wonen of samen op 74% school zitten. Het is niet zo erg dat mensen met verschillende achtergronden elkaar soms niet zo goed kennen. Mensen moeten vooral zelf meer contact met elkaar zoeken. 26%

VLUCHTELINGEN Vluchtelingen moeten in Nederland kunnen wonen als zij hulp nodig hebben. De landen in Europa moeten er samen voor zorgen dat vluchtelingen zo snel mogelijk 84% een goede plek vinden waar ze, zo lang als het nodig is, prettig kunnen wonen en leven. Nederland moet zo min mogelijk vluchtelingen opvangen. Anders wordt dit een probleem voor de mensen die nu al in Nederland wonen. 16%

OORLOG EN VREDE We moeten meer geld geven aan ons leger en defensie, zodat we onszelf beter beschermen tegen bijvoorbeeld terrorisme en geld hebben om onszelf te verdedigen. 60% We moeten minder geld geven aan ons leger en defensie. We moeten zo min mogelijk betrokken zijn bij oorlog, en ons leger daarom alleen inzetten om mensen in oorlogsge- % bieden te helpen. 40 MILIEU EN ENERGIE Om het milieu te sparen, moeten we zoveel mogelijk gebruikmaken van energiebronnen die minder schadelijk zijn voor het milieu, zoals zonne-energie en windenergie. Ook als dit misschien iets meer geld kost. 80% We kunnen het beste energiebronnen zoals olie en gas blijven gebruiken. Daar hebben we nu genoeg van, het is goedkoper en makkelijker te gebruiken. Als die bronnen 20% opraken, kunnen we altijd nog zonne- en windenergie gaan gebruiken. ARMOEDE Er zou een speciaal kindpakket moeten komen voor kinderen die in armoede leven. Met dat pakket kunnen zij dan bijvoorbeeld lid worden van een sportvereniging of hobby- club, kunnen ze kleding krijgen of kunnen ze meegaan met schoolreisjes. Zo kunnen deze 93% kinderen toch meedoen aan dingen waar hun ouders vaak geen geld voor hebben. Mensen moeten er zelf voor zorgen dat ze uit de armoede komen, bijvoorbeeld door werk te zoeken of minder geld uit te geven. 7%

GEZONDHEID Ieder kind zou dag en nacht (ook in het weekend) goede zorg moeten kunnen krijgen. Dus ook als je met iemand wilt praten, omdat het even niet goed met je gaat of omdat je ergens mee zit. Op iedere school zou iemand aangewezen moeten worden bij wie je 79% terecht kunt. Als je niet lekker in je vel zit kun je altijd al bij je ouders, vrienden of huisarts terecht. Het is daarom niet nodig dat er ook nog op school iemand is met wie je kunt praten of die je 21% in vertrouwen kunt nemen als je niet lekker in je vel zit. ONDERWIJS De toetsen die je maakt op school zouden minder belangrijk moeten worden. De mening van de school en jouw juf of meester is belangrijker bij het bepalen van een (eind)advies. 51% De toetsen die je maakt op school moeten het belangrijkste zijn bij het bepalen van een (eind)advies. 49%

PRIVACY Als je op internet je gegevens (zoals je naam, e-mail of telefoonnummer) invult, mogen ze niet worden doorgegeven aan andere mensen of organisaties. Ze moeten vertrouwe- 86% lijk blijven. De gegevens die je op internet invult mogen wel met anderen worden gedeeld. Als de politie die informatie kan inzien, kunnen agenten bijvoorbeeld sneller criminelen % opsporen. Dat ze dan ook jouw gegevens kunnen zien, moet dan maar. 14

MEDIAWIJSHEID Alle kinderen zouden op school les moeten krijgen over mediawijsheid. Ook moet de regering ervoor zorgen dat verborgen reclame gericht op kinderen verboden wordt. 73% Je ouders moeten ervoor zorgen dat je met media om leert gaan. Scholen of andere or- ganisaties hebben hier niets mee te maken. Ook mogen er reclames voor kinderen zijn. 27% Zij kunnen zelf onderzoeken of iets wel of niet slim is om te kopen. WERK EN INKOMEN Mensen die geen werk kunnen vinden, zouden meer geld moeten krijgen. Wanneer ze minder zorgen hebben over geld, hebben ze minder stress, maken ze minder snel schul- den en kunnen ze bijvoorbeeld een opleiding of cursus volgen waardoor ze ander werk 84% kunnen gaan doen. Je moet mensen die geen werk hebben geen extra geld geven. Als ze weinig geld hebben, zullen ze beter hun best doen om weer werk te vinden. 16%

Vul hier in hoe vaak jij het eens was met iedere politieke partij. Welke partij past het beste bij jou?