Informatiebijlage gemeente De Fryske Marren www.defryskemarren.nl 9 Tusken de Marren INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE DE FRYSKE MARREN | MEI 2018

INHOUD • Kort nieuws en gemeentelijke activiteitenkalender •Samen actief voor een leefbare omgeving • Trouwen in De Fryske Marren • De nieuwe fontein van Sloten • Bloemrijke bermen in het buitengebied!

Gemeentelijke activiteiten kalender Maandag 14 april Commissie bestuur, 19.30 uur Fietsen of treinen langs Dinsdag 15 mei de N359 in Lemmer! Raadsbrede commissie, 19.30 uur Op 2 juni is de landelijke Woensdag 16 mei Dag van de Bouw en het Commissie ruimte, 19.30 uur PUBQUIZ project: ‘de reconstructie Vrijdag 25 mei van de N359 in Lemmer’, Hoeveel huizen staan er in Sint doet daar aan mee. Pubquiz, 19:30 uur, 't Haske, Joure Nicolaasga? Wat is het duurste huis ter wereld? Woensdag 30 mei Op verschillende locaties Gemeenteraad, 19.30 uur Het kunnen zomaar vragen zijn langs en bij die N359 kun je tijdens de pubquiz op vrijdagavond van alles te weten komen, Woensdag 11 juni 25 mei in Joure. Weet jouw bijvoorbeeld hoe je een weg Commissie bestuur, 19.30 uur vriendengroep het meest over aanlegt/reconstrueert, van wonen? Dan maak je kans op leuke wie zo’n weg nou eigenlijk is en hoe inmeten werkt, op een nieuwe hightech- Dinsdag 12 juni prijzen! manier. En het mooie is: je kunt die verschillende locaties bezoeken op je Commissie samenleving, 19.30 uur eigen fiets! Of je stapt in een van de elektrische treintjes, leuk om te doen Kijk voor meer informatie op met de kinderen. Bovenstaande data zijn onder voorbehoud. www.defryskemarren.nl/pubquiz. Kijk voor actuele informatie op: De drankjes en hapjes zijn voor Kijk voor meer informatie over het project en de dag van de bouw op www.defryskemarren.nl . onze rekening. www.fryslan.frl/n359lemmer. De bijeenkomsten vinden plaats in het gemeentehuis in Joure, tenzij anders vermeld. INFORMATIEBIJEENKOMST GROND BURG. GEMEENTELIJKE KRIJGERPLEIN LF2018 VRIJWILLIGERSVERZEKERING VERKOCHT Activiteiten Wilt u weten dat wat de gemeentelijke vrijwilligersverzekering voor u Vrijdag 18 mei kan betekenen? Kom dan naar de informatiebijeenkomst op donderdag Opening 11Fountains, G.G. van der Walplein, 7 juni van 19.30 tot 21.30 uur in Party- en zalencentrum ’t Haske te Sloten Joure. Graag nodigen wij alle vrijwilligersorganisaties in De Fryske Marren uit. Dinsdag 15 mei tot 15 zaterdag september Colorfield Performance, Sloten Daar waar vrijwilligers in organisatieverband actief zijn, zijn ze in principe via deze gemeentelijke verzekering verzekerd voor schade. Zaterdag 26 mei Jochanan van Patmos, RK Kerk in Balk Maar hoe zit het nu precies: Op de plek waar het gemeentekantoor van Lemsterland Vrijdag 1 juni tot zondag 30 september • In welke gevallen komt u voor vergoeding in aanmerking? stond, komen zes appartementen Under de Toer, Lemmer • Z ijn de eigen WA-verzekeringen van de verenigingen nog nodig? en zes winkelpanden. Start van de • Wat moet u er voor doen om in aanmerking te komen? bouwwerkzaamheden is gepland in Juni het voorjaar van 2019. Camino de St. Odulphus, Sloten Een deskundige van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten zal u er alles over vertellen. Er wordt verwacht te kunnen starten Zaterdag 2 juni met de verkoop in het najaar van Historisch Kijkfeest Sloten Aanmelden kan door een mail te sturen naar 2018. Belangstellenden voor de [email protected]. Er zijn maar een beperkt appartementen en commerciële Vrijdag 1 en zaterdag 2 juni aantal plaatsen. U kunt daarom maximaal twee bestuursleden per ruimten kunnen zich melden bij Arcus Iepenloftspul Oudega organisatie opgeven. Vermeld daarbij de namen van de beide Zuid Projectontwikkeling B.V. ; bestuursleden en de organisatie, die u vertegenwoordigt. [email protected] of 046 411 3290. Meer informatie over LF2018 binnen De Fryske Marren vindt u op de website www.defryskemarren.nl/LF2018.

Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren | mei 2018 verschijnt maandelijks huis-aan-huis als bijlage van GrootdeFryskeMarren. Redactie communicatie gemeente De Fryske Marren, postbus 101, 8500 AC Joure, telefoon 14 05 14 E-mail [email protected]. Tekst Letterhuis, Esther van Opzeeland | gemeente De Fryske Marren. COLOFON Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren 2 MEI 2018

GEMEENTEGEZICHT De dorpencoördinatoren Samen actief voor een leefbare omgeving

Er gebeurt veel in de dorpen, stad en wijken van De Fryske Marren. Plaatselijke Belangen, wijkverenigingen, dorpshuizen, maar ook andere vrijwilligersorganisaties maken zich sterk voor de leefbaarheid in hun omgeving. De gemeente wil betrokken zijn bij deze partijen en werkt graag met ze samen door dorpencoördinatoren in te zetten. Zij vormen een FOTO NANTKO, NANTKO SCHANSSEMA onmisbare schakel tussen dorp en gemeente.

Van links naar rechts Ypie Kroes, Hendrik Hoekstra, Karien Aardema en Klaas Knobbe.

Een vitale, sociale en veilige Hulp bij procedures leefomgeving maak je met elkaar, De dorpencoördinatoren werken veel Heeft uw vereniging of organisatie een vraag voor de vinden de dorpencoördinatoren Klaas samen met lokale vrijwilligers. Hendrik: dorpencoördinator? Knobbe, Karien Aardema, Hendrik “Het opzetten van een project is best Hoekstra en Ypie Kroes. Het viertal wel complex. Er komt nogal wat bij Neem dan contact op met Klaas, Karien, Hendrik of Ypie via het algemene heeft elk een eigen werkgebied binnen kijken: het aanvragen van vergunningen telefoonnummer van de gemeente: 14 05 14 (zonder kengetal). De Fryske Marren en is actief betrokken en/of subsidies, een projectplan en bij de dorpsinitiatieven in hun rayon. begroting maken, betrokken partijen De dorpencoördinatoren zijn ook per mail bereikbaar: inlichten, etc. Als dorpencoördinator [email protected]. Aandacht voor elkaar bieden we daarin ondersteuning, In onze samenleving wordt het omzien want voor veel vrijwilligers is dit geen naar elkaar steeds belangrijker. dagelijkse kost. We denken mee in de andere belanghebbenden kunnen voor de besturen van Plaatselijke Klaas: “In de gemeente merken we organisatie en helpen bijvoorbeeld inlichten.” Karien vult aan: “We Belangen, maar ook voor andere dat ook. Er zijn allerlei inwoners- en bij de aanvraag van subsidies uit het vinden het belangrijk dat Plaatselijke verenigingen die interesse hebben. Als dorpsinitiatieven die het wonen in onze kernenbudget van de gemeente of Iepen Belangen goed op de hoogte zijn van een dorp of wijk met een vraagstuk gemeente aangenaam en plezierig Mienskipsfûns van de provincie. Voor al wat er speelt binnen de gemeente. bezig gaat, kan het handig zijn om maken. Dat kan van alles zijn: van die zaken hoeven Plaatselijke Belangen Ze hebben ons misschien nodig, maar gebruik te maken van de ervaring uit een buurtgenoten die samen een speeltuin of andere verenigingen niet per se op omgekeerd hebben wij hen ook nodig. ander dorp, waar hetzelfde onderwerp opknappen tot vrijwilligers die iets het gemeentehuis te komen. We komen Hun betrokkenheid bij gemeentelijke al eerder speelde. Dorpen inspireren en organiseren voor hun (kwetsbare) desgewenst ook bij hen langs.” ontwikkelingen en projecten is minstens helpen elkaar, dat is leuk om te zien.” medebewoners. Dagelijks hebben we zo belangrijk. Zij behartigen immers de te maken met Plaatselijk Belangen, Wederzijds betrokken belangen van onze inwoners.” De dorpencoördinatoren hebben al verenigingen en partijen, zoals de De coördinatoren zijn er niet alleen veel bijzondere initiatieven voorbij kerk, sport- en muziekverenigingen voor hulp bij de organisatie van Kennis en ervaring uitwisselen zien komen, die door verenigingen en of bijvoorbeeld de ouderraad van dorpsinitiatieven. Ze zoeken op hun Goede contacten zijn essentieel in het inwoners zelf zijn opgepakt. Karien: een school die iets wil aanpakken of beurt ook het contact op. Bijvoorbeeld werkveld van de dorpencoördinatoren. “De bedrijvigheid en ontmoetingen organiseren. Voor al deze partijen met bij projecten die op de agenda van Ypie: “Ieder dorp heeft zijn eigen die uit een dorpsinitiatief ontstaan, een vraag aan de gemeente zijn wij het de gemeente staan. Klaas: “Als er een vraagstukken en uitdagingen. We hebben een positieve invloed op eerste aanspreekpunt. We duiken de brug gerepareerd moet worden of een merken dat er behoefte is aan het het dorpsleven. Een fijne, sociale en gemeentelijke organisatie in, zoeken uit weg geasfalteerd, dan zorgt dat voor uitwisselen van kennis en ervaring op leefbare omgeving maak je uiteindelijk bij wie ze terecht kunnen, overleggen hinder in het dorp. Dergelijke zaken dat gebied. Als gemeente spelen we samen. De inzet van de vrijwilligers uit met collega-ambtenaren en brengen de geven we tijdig door aan Plaatselijk daar op in: we organiseren geregeld onze gemeente is daarbij van groot zaak onder de aandacht.” Belang, zodat zij omwonenden en bijeenkomsten en voorlichtingsavonden belang. Die moeten we koesteren.“

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nlKijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl 3 Trouwen in De Fryske Marren Voor sommige mensen is het de mooiste dag van je leven. Anderen doen het vooral omdat ze 'het goed geregeld willen hebben'. Wat de reden ook is: trouwen in De Fryske Marren is en blijft populair! Maar hoe zit het allemaal met trouwen? Wat is het verschil met een geregistreerd partnerschap? Hoe regel je zoiets? We leggen het graag uit!

De Fryske Marren populair bijna te verwaarlozen. Een belangrijk Verschillende soorten huwelijken Trouwambtenaren Onze gemeente is populair als plek om verschil: het huwelijk wordt in alle Sommige mensen vinden het prima De gemeente heeft dertien te trouwen. Bij onze eigen inwoners, landen erkend, een geregistreerd om alleen even tien minuten langs ervaren, enthousiaste en gedreven maar zeker ook bij mensen van buiten. partnerschap niet. Een klein te komen op het gemeentehuis, trouwambtenaren in dienst. Op de Ook niet zo gek: we hebben een paar verschilletje bij de ceremonie: bij een het huwelijk te voltrekken, en dan website van de gemeente vind je een prachtige officiële trouwlocaties in huwelijk is een 'ja-woord' verplicht, bij weer verder te gaan. Dit kan op overzicht van deze dames en heren. Ze Joure (de oude trouwzaal van Herema een partnerschapsregistratie mág het, maandagochtend en het is gratis. Is je zijn speciaal benoemd om huwelijken te State), Balk (het sfeervolle raadhuis), maar het hoeft niet. trouwerij echt een feest, dan trouw je voltrekken en partnerschapsregistraties Lemmer (het oude gemeentehuis) en met alles-er-op-en-er-aan. Dat kan de te doen. Op één na hebben ze verder Sloten (het voormalige stadhuis, nu hele week, zelfs op zaterdag of zondag. geen andere baan bij De Fryske Marren. Museum Stedhûs Sleat). Daarnaast Eén van onze trouwambtenaren komt Ze worden ook wel BABS genoemd: mag je in onze mooie gemeente bijna dan graag van te voren kennismaken buitengewoon ambtenaar burgerlijke overal trouwen. En dat biedt in een en de trouwplechtigheid doorspreken. stand. En inderdaad, er zijn ook ABS-en: kleurrijke gemeente als deze natuurlijk ambtenaren van de burgerlijke stand. prachtige mogelijkheden! We kijken als Op de website van de gemeente vind Zij werken op de afdeling burgerzaken gemeente bij elke aanvraag voor een je alles over verschillende vormen van van de gemeente en verzorgen het hele bijzondere locatie wel even of het een huwelijksceremonies en de kosten administratieve proces rond een huwelijk geschikte plek is. daarvan. Kijk daarvoor op: of een partnerschap maar ook de www.defryskemarren.nl/trouwen. aangifte van geboorten en overlijdens. Bijzondere locaties Monumentale gebouwen, boerderijen, Ik wil trouwen. En nu? Woudagemaal, Beachclub, Het begint met het melden bij de DE CIJFERS herenhuizen, molens, boerderijen... gemeente van een voorgenomen 2017 2016 2015 2014 2013 2012 je kunt het zo gek niet bedenken huwelijk. Vroeger noemden we dat HUWELIJKEN: 163 223 210 203 143 187 of het komt voorbij. Met Tsjerke 'in ondertrouw gaan'. Dit kan met een in Terherne hebben we zelfs de gesprekje op het gemeentehuis, maar PARTNERSCHAPPEN: 67 50 47 39 28 38 trouwlocatie binnen onze grenzen die de meeste mensen doen dit door het TOTAAL: 230 273 257 242 171 225 in 2018 verkozen is tot nummer één aanvragen van een meldingsformulier. trouwlocatie van Fryslân! Langskomen is dan niet meer nodig. ANDERE 77 101 74 83 17 15 Het meldingsformulier moet wel LOCATIES: (33,48%) (37,0%) (28,79%) (34,30%) (9,94%) (12,82%) Verschil trouwen en partnerschap minimaal twee weken (en maximaal Wat is eigenlijk het verschil een jaar) voor de trouwdatum bij ons De populairste periode om in het huwelijksbootje te treden is het derde kwartaal tussen trouwen en geregistreerd binnen zijn. Binnenkort is digitale (juli, augustus en september): in 2017 waren er 102 huwelijken en geregistreerde partnerschap? Wettelijk is het verschil aanvraag mogelijk. partnerschappen in deze periode (dat is 44%). FOTO: ROB ROTGERS FOTOGRAFIE Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren 4 MEI 2018

DE NIEUWE FONTEIN VAN SLOTEN Een meisje houdt een kievit in haar handen, terwijl ze op de schouders staat van een iets oudere jongen. De jongen balanceert op een stapel emmers, jerrycans en teilen. Het is het ontwerp van de nieuwe fontein, die in Sloten te bewonderen is. Dit betekenisvolle kunstwerk maakt deel uit van het project 11Fountains van Leeuwarden-Fryslân 2018.

Of er ooit nog een Elfstedentocht karakter en de geschiedenis van 'Kievit' komt, is met de huidige de betreffende stad. Het doel De fontein van Sloten, met de klimaatverandering zeer de van het project 11Fountains, naam 'Kievit', komt te staan vraag. Maar er zijn inmiddels hoofdonderdeel van LF2018, is op het Van der Walplein bij de een hoop 'spin-offs' die handig dat de elf fonteinen nieuw Fries entree van de stad. Het is een inspelen op het wereldwijd cultureel erfgoed gaan vormen en ontwerp van het Argentijns- bekende fenomeen. Denk zowel dit jaar als in de toekomst Britse kunstenaarsechtpaar aan de Elfstedenvaarroute, populaire bezienswaardigheden Jorge en Lucy Orta. Het meisje in de Fietselfstedentocht en de zijn voor nationale en het kunstwerk koestert de vogel 11-Stedenwandeltocht. In internationale bezoekers van de niet voor niets; de kievit hoort het kader van het evenement provincie. bij Fryslân, maar is momenteel Leeuwarden-Fryslân 2018 een bedreigde diersoort. In (LF2018) bestaat hier binnenkort zijn bek draagt de kievit een een mooie aanvulling op: de gouden sleutel: het symbool 11Fountains. In elk van de elf van de stad Sloten en haar steden van Fryslân staat vanaf 18 hechte gemeenschap. De slordig mei een nieuwe, unieke fontein, gestapelde emmers, jerrycans met een eigen verhaal dat past - REMCO EEMSING - en teilen onder de voeten van bij de stad waar het kunstwerk de jongen verwijzen naar water, te vinden is. De fonteinen zijn “Voor het de bron van al het leven. Iets ontworpen door prominente wat je in Fryslân veel tegenkomt, kunstenaars uit elf verschillende plein is het een maar wat op sommige andere landen. Bij elke fontein is gezocht plekken in de wereld helemaal naar een match tussen het verrijking” niet vanzelfsprekend is. werk van de kunstenaar en het

Fontein 'Kievit' zoals die in Sloten is te bewonderen als onderdeel van 11Fountains. FOTO: SPONTAAN VASTGELEGD, RIANNA HILARIUS VASTGELEGD, FOTO: SPONTAAN Remco Eemsing van gemeente De Fryske Marren.

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nlKijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl www.defryskemarren.nl 5 FOTO: SPONTAAN VASTGELEGD, RIANNA HILARIUS VASTGELEGD, FOTO: SPONTAAN

Theo Vis, voorzitter van de fonteinencommissie LF2018.

“Het is een indrukwekkend Om het de gemeente - wat water; het wordt een aantal ontwerp”, zegt Remco Eemsing - THEO VIS - onderhoud betreft - makkelijk keer gerecycled, voordat het van gemeente De Fryske te maken, gebruikt Mous ververst wordt. Marren. Hij is coördinator van “We lieten de kunstenaars Waterbeheer voor de initiatieven die plaatsvinden pompinstallatie componenten Feestelijke opening in het kader van LF2018. “Het inspiratie opdoen'” waar gemeentemonteurs Op vrijdag 18 mei is het dan kunstwerk is een verrijking ervaring mee hebben. zover. Op deze dag staat van het plein. Ik ben ervan Bovendien krijgt de installatie de officiële opening van de overtuigd dat het een impuls deze plek, zodat ze inspiratie is een mooi en prestigieus een telemetriesysteem. Dit fonteinen op het programma. geeft aan het toerisme in op konden doen voor het project”, aldus Steffen zorgt ervoor dat de monteurs Dit gebeurt in alle elf steden Sloten én de rest van De Fryske kunstwerk.” Een andere taak Jorritsma, sales manager bij op afstand kunnen zien of er gelijktijdig, tussen 16.00 en Marren. Wie weet praten we van de commissie was het Mous Waterbeheer. “We een storing is, bijvoorbeeld als 17.10 uur. Via beeldschermen straks, in combinatie met de vinden van de juiste locatie hebben opdrachten die veel gevolg van een verstopping. is te zien wat er op de andere andere tien fonteinen, over voor de fontein. In eerste groter zijn, maar binnen ons Verder is er bij de pomp ook tien locaties gebeurt. In Sloten een 'Elfstedenkunstroute'.” instantie was er veel discussie bedrijf is dit zeker weten gedacht aan duurzaamheid. zal het kunstenaarsechtpaar over dit onderwerp. Een de meest besproken klus.” De fontein gaat zuinig om met Orta de openingshandeling Voorkeurslocatie enquête, gehouden onder de verrichten, door het water Vanuit zijn functie bij inwoners van Sloten, moest van de fontein aan te zetten. de gemeente schoof uitkomst bieden. Er waren Voorafgaand aan de opening, Eemsing regelmatig aan drie opties: op het grasveld vanaf 14.00 uur, zijn er allerlei bij vergaderingen van de bij Brasserie De Mallemok, feestelijkheden. fonteinencommissie van in de weide aan het Bolwerk De Fryske Marren. Al sinds Noordzijde of op het Van der Eemsing: “We maken er een midden 2015 is die commissie Walplein. De uitslag van de vrolijke middag van, met bezig geweest om de komst enquête nam alle twijfel weg; eten en drinken, muziek, van de fontein 'Kievit' in goede meer dan driekwart van de marktkraampjes en leuke banen te leiden. Een belangrijk mensen koos voor het plein. activiteiten voor kinderen. eerste aandachtspunt was Dit is immers een bijzonder het ontwerp. Nadat de Duurzame pomp moment, dat het verdient kunstenaars Jorge en Lucy Nadat het ontwerp en de om gevierd te worden.” Orta waren uitgekozen door de locatie van de fontein waren Omwille van de veiligheid is de Stichting 11Fountains, nodigde vastgesteld, was het tijd om omgeving die vrijdagmiddag de commissie hen uit voor een te kijken naar de techniek. Een afgesloten voor autoverkeer. bezoek aan Sloten. “Zo konden jaar geleden ging gemeente Het publiek heeft zo volop we ervaren of er een klik was”, De Fryske Marren op zoek de ruimte om bij de opening vertelt Theo Vis, voorzitter naar een installateur om de aanwezig te zijn en mee te van de fonteinencommissie. pomp voor de fontein te doen aan de activiteiten. “Gelukkig bleek dat zo te zijn. leveren. Ze besloot voor een Rients Smit, inwoner van We hebben Jorge en Lucy lokale partij te kiezen: Mous Sloten, weet al zeker dat hij rondgeleid door de stad en Waterbeheer uit Balk. “Daar van de partij is op 18 mei. Hij verteld over de historie van waren we blij mee, want het is enthousiast over de komst van de fontein. “Ik vind het 11Fountains project een bijzonder initiatief. Er staat hier - STEFFEN JORRITSMA - binnenkort écht iets speciaals, wat Sloten zowel in Fryslân “De fontein is zeker weten de als daarbuiten op de kaart zet. Ik kijk ernaar uit om het meest besproken klus bij ons” RIANNA HILARIUS VASTGELEGD, FOTO: SPONTAAN kunstwerk straks 'in levende Steffen Jorritsma van Mous Waterbeheer uit Balk voor de bouwput. lijve' te zien.”

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl Printkeunst Jochanan van Patmos PrintkeunstPrinting, an artistic way of intercultural JochananBalk - RK van kerk, Patmos 26 mei 2018 Printing,communication an artistic way of intercultural BalkJoure - RK -kerk, De Oerdracht, 26 mei 2018 13 oktober 2018 communicationJoure - Museum Joure Joure - De Oerdracht, 13 oktober 2018 JoureTot 8 - septemberMuseum Joure 2018 Kulturroute Tsjûkemar Tot 8 september 2018 Kulturroute7 en 8 juli Tsjûkemar2018 The Colorfield Performance 7 en 8 juli 2018 TheOpen Colorfield art in Sloten Performance LÛD OpenSloten art - in 15 Sloten mei tot 30 september 2018 LÛDKunstkring Gaasterland Sloten - 15 mei tot 30 september 2018 KunstkringRijs - Rijsterbos Gaasterland Rijs - Rijsterbos Opening 11Fountains 15 augustus tot 15 oktober 2018 OpeningFontein 11FountainsSloten 15 augustus tot 15 oktober 2018 De Fryske Marren Fontein Sloten De Fryske Marren Sloten - 18 mei 2018 11 stedenzwemtocht Sloten - 18 mei 2018 11 stedenzwemtocht Friese elf steden Friese elf steden doet ook mee! Friese Folk Tour 18 tot 21 augustus 2018 doet ook mee! Friese Folk Tour 18 tot 21 augustus 2018 Joure en Balk - 29 mei tot 4 juni 2018 Joure en Balk - 29 mei tot 4 juni 2018 Musical Tommy Musical Tommy Joure - park Herema State WatWat zag zag de de Lemster Lemster Toer? Toer? Joure - park Herema State UnderUnder de de Toer Toer 13 13tot tot 16 16september september 2018 2018 LemmerLemmer - Hervormde - Hervormde kerk kerk 2 2 - 3 - 3juni, juni, 7 7juli juli - 30 - 30 september september 2018 2018 ExpositiesExposities en enAtelier- Atelier- en Tuindagenen Tuindagen StichtingStichting Keunst Keunst en enKeur Keur CaminoCamino de de St. St. Odulphus Odulphus JoureJoure en enSint Sint Nicolaasga Nicolaasga SlotenSloten - juni - juni 2018 2018 15 15en en16 16september september 2018 2018

HistorischHistorisch Kijkfeest Kijkfeest Sloten Sloten In moaieIn moaie jûn jûn yn ynoktober oktober SlotenSloten - 2 - 2juni juni 2018 2018 DeDe Lemster Lemster Wiven Wiven en enIt Lemster It Lemster Shantykoor Shantykoor LemmerLemmer - De - DeHege Hege Fonnen Fonnen OperaOpera Queen Queen Arthur Arthur 27 27en en28 28oktober oktober 2018 2018 JoureJoure - park - park Herema Herema State, State, 17 17 juni juni 2018 2018 FilmprojectFilmproject Ouwsterhaule Ouwsterhaule EenEen brug brug slaan slaan JoureJoure - 2 -en 2 en3 november 3 november 2018 2018 BalkBalk - 23 - 23 juni juni 2018 2018 JousterJouster Fanfare Fanfare IepenloftspulIepenloftspul ‘Flean ‘Flean op open ennim nim my mymei’ mei’ ProjectProject in hetin het kader kader van van Under Under de Toerde Toer StichtingStichting Iepenlofspul Iepenlofspul Bantegea Bantegea JoureJoure - 24 - 24november november 2018 2018 EilandEiland Marchjepôle Marchjepôle in inde de Tsjûkemar Tsjûkemar 2828 juni juni tot tot 16 16 juli juli 2018 2018 KunstrouteKunstroute Maeykehiem Maeykehiem TussenTussen Maeykehiem Maeykehiem en enSint Sint Nicolaasga Nicolaasga ProjectProject blauwe blauwe diesel diesel OpeningOpening 29 29juni, juni, 15.00 15.00 uur uur OudehaskeOudehaske - 1 - tot1 tot 15 15 juli juli 2018 2018 GedurendeGedurende maand maand juli juli2018 2018

ExpositieExpositie Gjalt Gjalt Blaauw Blaauw LeenLeen een een Fries Fries StichtingStichting Keunst Keunst en enKeur Keur BibliothekenBibliotheken Mar Mar en enFean Fean (Balk, (Balk, Joure, Joure, Lemmer) Lemmer) JoureJoure - park - park Herema Herema State State RegioRegio Friesland Friesland defryskemarren.nl/LF2018defryskemarren.nl/LF2018 3 3augustus augustus tot tot 17 17 september september 2018 2018 HeelHeel 2018, 2018, maar maar ook ook na naLF2018 LF2018

7,5-10 -21OF42KM HARDLOPEN OF WANDELEN • MEER THEATER BIJ EN ROND HET WATER • MEER BELEVING • MEER ZIEN EN AFZIEN Tusken de Marren | Informatiebijlage van gemeente De Fryske Marren MEI 2018 7 Bloemrijke bermen in het buitengebied

Wandelend of fietsend door het buitengebied van De Fryske Marren zie je in de juiste tijd van het jaar bermen met een grote variatie aan bloeiende planten. Dit mooie, karakteristieke plaatje is te danken aan nauwkeurig uitgevoerd onderhoud. Deels door de gemeente, deels door boeren die daar hun voordeel mee doen. FOTO: NANTKO, NANTKO SCHANSSEMA

Ludze de Jong uit Rotstergaast

Niet ál het bermbeheer in bij elkaar vormen ze zo'n 967 leefomgeving. Bloemrijke De Fryske Marren valt onder kilometer aan berm. bermen vergroten de de verantwoordelijkheid recreatieve waarde van het van de gemeente. De Biodiversiteit dankzij landschap van De Fryske

bermen langs de rijkswegen verschraling Marren. En de biodiversiteit FOTO: NANTKO, NANTKO SCHANSSEMA worden onderhouden door Bij al deze bermen zorgt de draagt ook bij aan het Rijkswaterstaat en die langs gemeente voor zoveel mogelijk bestrijden van plagen, zoals Ids Smink uit Oudemirdum de provinciale wegen door de verschraling. Verschraling die van de eikenprocessierups. provincie Fryslân. houdt in dat de bodem Bovendien zorgt het niet verrijkt wordt door verwijderen van het maaisel - IDS SMINK - De gemeente heeft achtergebleven maaisel. Zulke voor meer verkeersveiligheid de zorg voor dat wat verrijking zou namelijk leiden en een betere waterafvoer “Het hooi houdt de maag overblijft: openbare wegen tot ongewenste planten, zoals van het wegdek. Voor de in het buitengebied, grote brandnetel, kleefkruid verschraling past de gemeente rustig” plattelandswegen, fietspaden en akkerdistel, die kwetsbare twee maaimethoden toe: en wandelpaden. Daarbij bloeiende planten verdringen. maaien en hooien bij brede onderhoudt gemeente De Door het maaisel weg te halen bermen en klepelen met Fryske Marren ook bermen en verschraling op te laten een afvoerband bij smalle bermen langs de Schoterweg. Gaasterlander Ids Smink. Net langs enkele fietspaden in de treden, ontstaat er meer bermen. In het kader van de Vaak begint hij daar in juni al als De Jong beschouwt hij omgeving van het Tjeukemeer, variatie aan flora en fauna. Dit verkeersveiligheid, wordt de mee. “Sommige delen van de het maaisel als belangrijke die eigendom zijn van heeft diverse voordelen. eerste meterstrook - indien berm bevatten ridderzuring”, voeding voor zijn dieren. Wetterskip Fryslân. nodig - extra gemaaid. legt hij uit. “Dat is een lastig “In het hooi zitten veel Bijen en insecten die een onkruid, dat je niet te lang verschillende grassoorten en Hetzelfde geldt voor bermen gunstige invloed hebben Bermbeheer door boeren tussen de overige planten kruiden. Die zijn goed voor de langs een aantal fietspaden in op de nabijgelegen Voor het beheer van de moet laten zitten.” Daarna darmwerking en houden de Gaasterland, die in het bezit landbouwpercelen vinden bermen werkt gemeente De volgen er nog maaironden maag rustig.” Smink voert de zijn van Staatsbosbeheer. Alles in de bermen een prettige Fryske Marren samen met in augustus en in het najaar. eerste maaironde het liefst een aantal boeren in de regio. De Jong: “Het gras gaat kort voor de zomermaanden uit. Met hen sluit de gemeente gemaaid de winter in.” “Is het gras van de bermen contracten waarin afspraken lang, dan gooien fietsers hun - LUDZE DE JONG - staan over het maaien, Het onderhoud van de afval erin. Is het gras kort, dan afgestemd op de planten van bermen tussen Mirns en doen ze dat niet. De mens is “Het gras gaat kort de de specifieke bermen. Eén van Oudemirdum en tussen een vreemd wezen.” die boeren is Ludze de Jong uit Oudemirdum en Nijemirdum winter in” Rotstergaast. Sinds vier jaar is al zo'n zeven jaar de verzorgt hij het onderhoud verantwoordelijkheid van van de

Kijk voor het actuele gemeentenieuws op: www.defryskemarren.nl