Technika & Kontent Tv

TECHNIKA & KONTENT TV 10 kwietnia 2014 Rok VI Nr 4/2014(46) ISSN 2080-4407 CENA 9,90 zł (w tym 8% VAT)

BILANS OPOWIEŚĆ W ODCINKACH

TYLKO U NAS SZABŁOWSKA 4 & SZEWCZYK

WARTO WIEDZIEĆ TELEWIZJA 8K

SPIS TREŚCI

6 TYLKO U NAS WIDEOTEKA BARDZO DOROSŁEGO CZŁOWIEKA! Rozmowa z Marią Szabłowską i Krzysztofem Szewczykiem KONTENT

4 Z FRONTU WALKI O LEPSZE JUTRO

12 BILANS – SERIALE OPOWIEŚĆ W ODCINKACH – POSZUKIWANY TOWAR

28 KONFERENCJE – VI APLIKACJE TV DLA WSZYSTKICH, O TYM SIĘ MÓWI DLA WYBRANYCH? 19 STOPKLATKA TV JUŻ NADAJE 29 KONFERENCJE – XIV SYMPOZJUM ŚWIATA 20 NAGRODA CYBULSKIEGO TELEKOMUNIKACJI I MEDIÓW DLA PIOTRA GŁOWACKIEGO BLISKO, CORAZ BLIŻEJ… 21 SATELITY SES DOMINUJĄ 30 BYŁA KIEDYŚ TELEWIZJA... GDZIE SIĘ PODZIAŁY TECHNIKA TAMTE SERIALE? 32 MOJA HISTORIA TELEWIZJI

22 WARTO WIEDZIEĆ CZŁOWIEK GUMA TELEWIZJA 8K CZYNI POSTĘPY WRACA NA PRAGĘ

25 ZA I PRZECIW 33 NA CELOWNIKU ZAKLĘTE REWIRY HBBTV (1) FILM DODA CI SKRZYDEŁ

26 DO FIRMY, DO DOMU 34 MOIM ZDANIEM FARMER I JEGO KSIĄŻĘ &36 PRZED PREMIERĄ WIKINGOWIE

38 TELE INFO

44 NA PLANIE CO SŁYCHAĆ SĄSIEDZIE?

46 ZA KULISAMI Sezam SMAKI POLSKI...

48 KTO TO OGLĄDA? WIARYGODNOŚĆ I JAKOŚĆ TVP W OCENIE WIDZÓW Dla duszy 49 PREMIERA MIESIĄCA dla ciała 50 ZŁOTA DWUDZIESTKA 52 PIERWSZE TAKIE AUTO W CHMURZE 54 KUŚ CZERWIENIĄ UST SZAŁ UNIESIENIA, CZYLI GRYŹ 53 WERONIKA ROSATI DLA AVON MNIE PAN W AORTĘ 53 NOWY HOTEL WE WROCŁAWIU

KWIECIEŃ 2014 3 Z FRONTU WALKI O LEPSZE JUTRO

 UWAGA! UWAGA! Redaktorzy ru-  Strach się bać co napiszą redaktorzy Jacyków jest równie kontrowersyj- bryki Z frontu walki… przepraszają z Woronicza, jak prezes JB zostanie ny jak Joanna Horodyńska, zna się wszystkich Szanownych Czytelników CZŁOWIEKIEM ROKU Echa Kielc? na modzie i potrafi o niej mówić – tak za wprowadzające ich w błąd infor- jego zatrudnienie tłumaczy Jolanta macje, że nowa ustawa medialna,  Z Wiertniczej nadchodzą i dobre wia- Borowiec, szefowa kanału. Oczywi- porządkująca system fi nansowania domości, bo ile można pisać o… ście, zna się i potrafi ! mediów publicznych wejdzie w ży- cie w 2026, a najdalej w 2027 roku.  Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji Otóż nie i jeszcze raz nie. Realny wy- nie zna litości. 200 tysięcy kary ma daje się termin 2039 (i nic tu nie ma zapłacić TVN Style za jednorazową do rzeczy okrągła rocznica przypa- emisję w porze nocnej fi lmu Siła po- dająca w tym roku!). A skąd ta pew- żądania. Rewolucyjną czujność wy- ność? Ano z tego, co szef resortu kazał tym razem pewien widz (widz- kultury Bogdan Zdrojewski powie- ka), który zauważył, że fi lm zawiera dział 26 marca w radiowej Jedynce. treści jawnie pornografi czne „przed- A powiedział, że prace nad ustawą stawiające rzeczywiste akty kopulacji medialną trwają nadal. Z powodu i seksu oralnego” i zawiadomił o tym startu w wyborach do Parlamentu Do żółto-niebieskiej stacji wraca Hu- organ. Organ musiał zareagować Europejskiego minister KiDN może bert Urbański. Odetchną z nadzieją i zareagował. Że też i czujni widzo- nie dokończyć rozpoczętej reformy na nowe zakupy salony szybkich sa- wie i czujny organ nie reagują na co- fi nansowania mediów publicznych. mochodów, markowych ubrań i eks- dzienne akty skrajnej perwersji wszel-  Bogdan Zdrojewski stwierdził także, kluzywnych podróży. A wraca do? kiego rodzaju mające miejsce w cza- że do wejścia w życie ustawy medial- Nie wiadomo dokładnie, ale sądząc sie transmisji z okrągłego budynku nej w tym lub innym kształcie potrze- po zaroście może do formatu Co zro- na Wiejskiej? ba zgodności politycznej, a tej na ra- bisz jak spotkasz yeti? zie brakuje. Prace nad założeniami  W myśl pięknego ludowego zawoła- projektu ustawy są jednak kontynu-  Niczym dobry proboszcz co niedzie- nia: Nie ma jak to u nas w straży, słoń- owane. – W chwili obecnej jesteśmy la, także prezes TV PULS co miesiąc ca nie ma w d… parzy! telewizja pu- na etapie przygotowania obliczeń, daje na zapowiedzi. Tym razem za- bliczna przygotowuje na tegoroczną które są związane z formą prawną powiada start, oczywiście jesienią, jesień prawdziwą strażacką ofensy- pobierania abonamentu – powiedział albo najlepiej przyszłą wiosną, kolej- wę w postaci nowego serialu o face- minister Zdrojewski. nych nowych programów, ale jedna- tach z sikawkami. Ma z czego wybie- kowoż robi to z pewnym wahaniem. rać, bo do TVP zgłoszono aż cztery  Centrum Prasowe TVP w swoich ko- Wynika ono z faktu, że stacja bez- propozycje. Jeśli zwycięzcy pójdzie munikatach nie pozostawia złudzeń skutecznie – jak na razie – poszukuje na antenie tak dobrze jak aktualnie co do tego, że Złote Palmy, Oscary fachowców, gotowych pomysły szefa pokazywanemu tasiemcowi Chicago czy inne Prix Italia to tak naprawdę przekuć w czyn. Oni – to znaczy fa- Fire, który przegrywa w swym paśmie pozbawione rangi i ciężaru gatunko- chowcy – tak w ogóle się zgłaszają, ze wszystkimi, to zapowiada się GO- wego nagrody. Prawdziwe przyznaje ale żeby sprawdzić czy są fachowca- RĄCA jesień! się oczywiście nad Wisłą. Gdzie i ko- mi potrzeba czasu. A tego szef, który mu? Oto krótka lista: wszystkiego musi dopilnować sam,  Miłośnicy amatorskiego aktorstwa  Popularny poranny program TVP2 ma mało, bo szefuje… I tak mijają ko- i amatorskiego fi lmowania będą „Pytanie na Śniadanie” oraz redak- lejne tygodnie, miesiące i lata… niepocieszeni. Po jedenastu latach tor Joanna Racewicz z „Panoramy” grasowania po ekranie w niepamięć Dwójki znaleźli się w prestiżowym  Nareszcie! Młody, sympatyczny odchodzi format W-11, którym TVN gronie laureatów kolejnej edycji Gali i co tu dużo mówić, po prostu zawsze udowadniał, że jest w stanie wypro- „Osobowości i Sukcesy Roku 2014”. elegancki mężczyzna, Tomasz J. po- mować każdą bzdurę w tandetnym  Telewizja Polska otrzymała Złotą Ante- rzuca tych niewdzięczników z Mo- wykonaniu. Niby policjanci prowadzili nę Świata Telekomunikacji w kategorii kotowa i przeprowadza się za Wisłę. niby śledztwa łapiąc niby przestęp- Produkt Roku 2013 za wprowadzenie ców i odnosząc w tych pogoniach Regionalnego Systemu Ostrzegania. niby sukcesy. W niby telewizji? Tę prestiżową nagrodę przyznała kapituła Konkursu Złotych i Kryszta-  Życie w ogóle, a telewizyjne przede łowych Anten Świata Telekomunikacji wszystkim, nie znosi próżni i w miej- i Mediów. sce jednego zgranego pomysłu  Juliusz Braun, prezes Telewizji Pol- natychmiast pojawia się następny skiej, znalazł się w gronie laureatów kandydat do odcinania kuponów prestiżowej nagrody Kryształowego z przyszłej i bardzo oczekiwanej po- Smoka Sukcesu (Crystal Dragon of pularności, oglądalności i reklamo- Success), przyznawanej najlepszym wości. Oto fi rma ATM poszukuje kan- polskim menedżerom przez redakcję W Polsat Cafe wraz z Joanną Horo- dydatów, aktorów-amatorów do se- anglojęzycznego miesięcznika „Po- dyńską prowadzić będzie program rialu o policjantach i złodziejach. lish Market”. Gwiazdy na dywaniku. – Tomek Bardzo oryginalne!

4 KWIECIEŃ 2014

TYLKO U NAS Wideoteka BARDZO DOROSŁEGO CZŁOWIEKA!

Rozmowa z MARIĄ SZABŁOWSKĄ i KRZYSZTOFEM SZEWCZYKIEM

– Radio czy telewizor jest na okładce Państwa książ- lektor mówi coś na dany temat, a potem leci materiał ki Ludzkie gadanie, która ukazała się pod koniec ﬁ lmowy, któremu towarzyszy ten sam tekst. ubiegłego roku? – Maria Szabłowska: Wygląda jak radio sprzed lat, Uwagę przyciągają też prowadzący. Jaki styl najle- ale ma ekran, więc to chyba „dwa w jednym”. piej się dziś w telewizji sprawdza? – Krzysztof Szewczyk: Z pewnością telewizor, w którym – M.Sz. Własny. Wygląd jest oczywiście istotny, ale nie na dodatek nadawana jest reklama naszej książki. w takim sensie, jak często myślą młodzi ludzie, aspiru- jący do pracy w mediach. Nie wystarczy oszałamiająca – Państwa przygoda z dziennikarstwem zaczęła się uroda i markowe stroje. To, jak się wygląda, powinno od radia, ale dziś jako medialny duet kojarzycie się być zgodne z tym, co się mówi. głównie z telewizją. – K. Sz. Jesteśmy z dawnej szkoły dziennikarskiej, któ- – M.Sz. To jest nawet trochę niesprawiedliwe, że w ra- ra odrzuca szokowanie odbiorcy i nakazuje szanować diu można pracować całe życie i nie uzyska się takiej oraz ważyć słowo. Ceni też przygotowanie i dobry kon- rozpoznawalności, czy popularności – jakkolwiek to na- takt z gościem. zwiemy – jak przez rok, prowadząc w miarę często jakiś program. – Bezpośredni i samodzielny. – K.Sz. Powiem więcej, nawet nie trzeba niekiedy pro- – M.Sz. O, właśnie. Niestety, teraz jest taka telewizja, gramu, wystarczy pojawiać się przez pół minuty, mówić że prawie wszyscy czytają z promptera, – na dodatek coś głupiego i już cię rozpoznają. tekst napisany nie przez nich albo powtarzają podpo- – M.Sz. Woody Allen powiedział kiedyś, że wkrótce wiadane przez słuchawki zdania. Szykując się do roz- każdy będzie miał swoje medialne pięć minut i ku temu mowy, prowadzący nawet nie zamieni kilku zdań z bo- idzie. haterem przed rozpoczęciem nagrań, tylko spotyka się z nim już na antenie. Research też robi mu ktoś inny. – Ale jedni na pięciu minutach kończą, a Państwo? I jest to ze szkodą dla wszystkich: dziennikarza, roz- Ile macie za sobą tych „pięciominutówek”? mówcy, a przede wszystkim dla widza czy słuchacza. – M.Sz. Może trochę by się uzbierało (śmiech). I powiem Nie wyobrażam sobie, czy to w radiu, czy w telewizji, że- pani, że współczesne radio nieźle się do tego przyczy- bym przed nagraniem nie porozmawiała z bohaterem, nia, bo daje niesamowity i superszybki kontakt ze słu- nie wspominając już o samodzielnym poszukaniu infor- chaczem. Kiedyś tego nie było, a teraz mamy do dys- macji na jego temat. Zwłaszcza, że w tej chwili nie jest pozycji esemesy, facebooka, maile, że nie wspomnę to żadna sztuka. o konwencjonalnych telefonach, które też się zdarzają. To bardzo motywujące, bo jak się człowiek na fonii po- – Rozumiem, że dziennikarskie standardy także myli, od razu jest reakcja. w telewizji bardzo się zmieniły? – K. Sz. Dziś są zupełnie inne normy. Medialne po- – Czy podobnie nie dzieje się w telewizji? staci kreowane obecnie przez różne reality shows – K.Sz. Oczywiście, z tym że telewizja wymaga tro- czy inne widowiska, byłyby wcześniej absolutnie nie chę innego myślenia o przekazie. Tu działa się nie tyl- do przyjęcia. ko dźwiękiem, ale też, a może nawet częściej, obra- – M.Sz. Szokowanie widza, przyciąganie jego uwa- zem. Ludziom łatwiej się skupić na ilustracji do mate- gi prowokacją, nie mieściło się w normach, a teraz im riału, a wypowiedzi zdarza się im nie słuchać. Dlatego większy skandal, tym lepiej. Trudno się do tego przy- np. wiadomości są tak przygotowywane, że najpierw zwyczaić.

6 KWIECIEŃ 2014

TYLKO U NAS

– Jedno chyba się nie zmieniło, o pracy w mediach brakowało, a ślub ten by się nie odbył. Ksiądz zapytał nadal marzy wielu młodych ludzi. Czy telewizja ich o zawód, odpowiedzieli: „artists”, a on zrozumiał może być nałogiem, jak sugeruje podtytuł Państwa „ateist” i odmówił posługi. książki (…Życie, rock and roll i inne nałogi)? – K.SZ. Samo dziennikarstwo jest takim nałogiem. – Jesteście państwo szczęściarzami, którzy mieli – M.Sz. Może teraz jakby trochę mniej, ale ten zawód okazję oglądać na żywo słynny występ ABBY w Stu- z pewnością potraﬁ wypełnić ży- dio 2 w 1976 roku, ale też współ- cie. Przy czym obecni dziennika- tworzyliście muzyczne progra- rze mogą nam trochę zazdrościć. my… Dziś właściwie nie ma już redakcji, – M.Sz. Tu mocniej wykazał się a w nich mistrzów, od których moż- Krzysztof. W latach 80. prowadził na było się uczyć. Ja w jednej se- m.in.: Przeboje Dwójki, Wideotekę kundzie zdecydowałam się, że bę- i Jarmark. dę dziennikarką, a nie arabistką, gdy tylko weszłam do radia. – Przyznam, że zaskoczyła mnie informacja, iż współtwórcami – To w nim, już na początku za- Jarmarku byli Wojciech Pijanow- wodowej drogi, poprowadziliście ski oraz Włodzimierz Zientarski, Państwo Studio Rytm? Czy „we- dziś kojarzący się głównie z mo- spół w zespół”, jak mawiali Starsi toryzacją. Panowie, jest ciekawiej? – M.Sz. I, proszę mi wierzyć, – K.Sz. Odpowiedzią może być we trzech tworzyli program me- Wideoteka dorosłego człowieka ga popularny. Teraz już nie ma i książka też. tak oglądanych produkcji, bo jest – M.Sz. Nasz kolega, Marek Wier- zbyt duża konkurencja, a wtedy to nik na wieść o tym, że zamierzamy był chyba jedyny program robiony wydać w formie książki rozmowę na luzie. między sobą, ponoć złapał się za głowę: Chyba zwa- – K.Sz. Można było sobie na swobodę pozwolić, bo nie riowali, będą gadać, która artystka jest mądra, a która przekazywaliśmy strategicznych bieżących wiadomo- nie? Ale po lekturze zmienił zdanie. Rozmowa może się ści. Informacja, zwłaszcza polityczna i gospodarcza, ciekawie rozwinąć, gdy strony nawzajem się inspirują, była wtedy najważniejsza, więc bardzo kontrolowana, gdy mają podobną pasję i doświadczenia i pamiętają a rozrywka powstawała trochę na zasadzie „to sobie ją różne zdarzenia i postaci. róbcie”. Więc robiliśmy. Z czasem poprowadziłem Do- zwolone od lat 40 (dołączyła do niego później Maria – Skoro o tym mowa, z zainteresowaniem przeczyta- Szabłowska – przyp. red). Potem program przekształcił łam, jak prywatna historia pewnego romansu, a po- się w Wideotekę dorosłego człowieka, którą z różnymi tem ślubu, wpłynęła na muzyczny rozwój telewizji perypetiami i przerwami w nagrywaniu oraz emisji, pro- w socjalistycznym kraju. wadzimy do dziś. – M. Sz. Mówi pani o Andrzeju Korzyńskim i Sylwii So- – M.Sz. Dodałabym do tej listy też radiowy Magazyn korskiej, córce ówczesnego prezesa Radiokomitetu, Muzyczny Rytm oraz Muzykę Nocą. W TVP zadebiuto- czyli radia i telewizji, bo wtedy tymi instytucjami za- wałam w połowie lat 80., w wakacyjnym programie Stu- rządzano razem. Sylwia była piękną dziewczyną, nic dio Lato emitowanym w pierwszym programie TVP. Był dziwnego, że wpadła w oko Korzyńskiemu, wtedy jesz- robiony na żywo, miał silny kulturalny „przechył”. Nie cze studentowi Wyższej Szkoły Muzycznej. Andrzeja, bano się w nim np. rozmawiać o książkach, zapraszać wykształconego kompozytora, fascynował także big pisarzy, a nie tylko samych piosenkarzy. Prowadziłam beat. Małżeństwo z Sylwią, w szerszym niż prywatny, też magazyn Stare, nowe i najnowsze. kontekście, stało się szczęśliwym zbiegiem okolicz- ności dla polskiej sceny muzycznej. Korzyński wykla- – Czy dobra pamięć, choćby w takich programach rował teściowi rolę, jaką odgrywa ten rodzaj muzyki jak Stare, nowe, najnowsze, ale chyba bardziej Wi- i przekonał go do niej. Miał w kieszeni atut nie tylko deoteka..., dziennikarzowi się przydaje czy bywa też w postaci dyplomu muzycznej uczelni, ale też muzyki kłopotliwa? skomponowanej do paru przebojów, m.in. Żółtych ka- – K.Sz. Wiem, że pyta pani o umiejętność zapamięty- lendarzy. wania zdarzeń i występujących w nich ludzi, ale pierw- – K.Sz. Maria wspomniała o wzajemnym inspirowaniu sze skojarzenie, jakie mi się nasunęło w związku tym m.in. przytaczanymi w rozmowie zdarzeniami. I teraz, pytaniem, dotyczy mojego powrotu do TVP po ponad kiedy mówicie o ślubie Andrzeja i Sylwii, mnie przy- dziesięcioletniej przerwie. Po raz pierwszy zobaczyłem pomniała się Agnetha Fältskog, blondynka z ABBY, wtedy prompter. I... nigdy później z niego nie korzysta- która w 1971 roku wyszła za Björna Ulvaeusa. Mało łem. Wystarczyła mi własna pamięć.

8 KWIECIEŃ 2014 Tu zaczyna się magia...

Kubuś i Przyjaciele

Kacza Paczka

Klinika dla pluszaków

Jake i Piraci z Nibylandii

Zou Jej Wysokość Zosia

Goofy i inni

Tarzan

www.disneyjunior.pl TYLKO U NAS

– Także do przechowywania anegdotycznych zdarzeń? – To był wstęp do pytania o rodzinne koneksje w te- – M.Sz. Nie da się ukryć, że w dużej mierze dzięki niej lewizji. Czy bardzo się liczą? Wideoteka dorosłego człowieka tak długo się kręci, – K.Sz. Myślę, że wprowadzanie na mały ekran najbliż- że zyskała taką popularność. We wspomnieniach wra- szych jest dzisiaj bardziej widoczne, niż dawniej. Kiedy cają dawne przeboje, ale też to, co się wokół nich działo zaczynaliśmy przygodę z radiem, czyli w latach 70,. nie i co pozostało do dziś. było podobnych możliwości. Trzeba było praktykować, często dobrych parę lat, by wejść na wizję. Trzeba było – Sięgacie w swoich programach nie tylko po mu- mieć etat, a ten dostawało się z reguły po kimś odcho- zyczne obrazki. Chyba czas na wspomniane aneg- dzącym na emeryturę. Teraz wydaje się to łatwiejsze, doty. Proszę przypomnieć, dlaczego – za pana spra- bo i produkcji, i kanałów jest więcej, zwiększyło się pole wą – początkująca Grażyna Torbicka poczuła się do działania. tak skonsternowana? I czy już panu tamten psikus – M.Sz. I do zawodu wchodzi sporo ludzi, którzy nie wybaczyła? chcą zginąć w tłumie, szukają sposobu, by zaistnieć. – K.Sz. Grażyna jest osobą bardzo miłą, ale wychowa- I dzieje się to, o czym wspomnieliśmy wcześniej: popu- na została w domu z zasadami. U niej wszystko miało larność budowana jest na skandalu, przerzucaniu się swój czas i miejsce, musiało być „correct”, co nas, nie sytuacjami i wypowiedziami, które budzą gwałtowną ukrywam, bardzo z Wojtkiem Pijanowskim i Włodkiem reakcję, ale – z powodu nagminności – coraz rzadziej Zientarskim, prowokowało. Kiedy Grażyna pierwszy raz zapadają w pamięć, o co zabiegają ich inicjatorzy. Po- przyszła do telewizji, usiedliśmy razem w studiu emi- za tym, czym tu się chwalić. syjnym, z którego miała coś, na próbę, na żywo zapo- wiedzieć. Ja, zaraz potem, choć jeszcze przed Dzienni- – Przypomnijmy więc programy, które warto pamię- kiem TV, miałem zaprezentować codzienne notowania tać. Pojawił się w Państwa książce pomysł na pod- muzycznych przebojów Dwójki. Siedzieliśmy więc obok sumowanie telewizyjnej przeszłości dokonane siebie za stołem, w planie amerykańskim, czyli widocz- pod hasłem PRL w pigułce, przesyłka do Stanów. ni od pasa w górę. Grażyna szykowała się do występu, Co włożylibyście do takiej paczki na początku wa- zapaliła się w kamerze czerwona lampka, a wtedy ja szej przygody z TVP, a co dzisiaj? wziąłem ją za rękę. Ona nie wiedziała, że kamera te- – M.Sz. Z dawnych rzeczy na pewno czarno-biały ma- go nie widzi. Czytając, próbowała ją zdjąć i zachować teriał Kazimierza Kutza z Marylą Rodowicz i Urszulą Si- pokerową twarz. Niezapomniane. Taki żart z kolegami, pińską. Był fantastyczny. Pewnie wysłałabym też jakiś bacznie obserwującymi zdarzenie, sobie wymyśliliśmy. Jarmark… Były z nas trochę łobuziaki. – K.Sz. Jest tylko jeden problem – nic się nie zachowa- ło. Programy były realizowane na żywo… – Każdy telewizyjny nowicjusz musiał zapłacić fry- – M.Sz. To też był ewenement. Tyle produkcji szło w eter cowe? bez stworzenia ich dokumentacji. – K.Sz. Ja tak. Pamiętam, przyszedłem do Studia 2 z ra- – K.Sz. Albo, nawet jeśli coś się nagrywało, to – gdy nie dia. Ustawili nas młodych w szeregu, kamera przed na- było zlecenia „z góry” – materiał po jakimś czasie kami, za szybą ludzie. Każdy miał coś powiedzieć. Nie sowano. wiedzieliśmy, że wśród nas byli też podstawieni pracow- – M.Sz. Wśród emisji, pamiętanych do dziś przez telewi- nicy TVP. Kiedy przyszła moja kolej, stojący obok mnie dzów, których jednak nie jesteśmy w stanie odtworzyć, człowiek nadepnął mi na but. Pewnie czekali na jakąś były też grane na żywo, znakomite Teatry TV. gwałtowną, niekontrolowaną reakcję. – K.Sz. Kobra była świetna. Nadawana w wieczorne – M.Sz. Edyta Wojtczak, którą widzowie kojarzyli z oso- czwartki sprawiała, że wyludniały się ulice. Kto mógł, bą spokojną i wyważoną, też potraﬁ ła robić psikusy. zasiadał przed telewizorem. – K.Sz. Oj, wkręciła mnie kiedyś. Mieliśmy wspólny dyżur, – M.Sz. Powstawało wiele bardzo fajnych rzeczy, także w przerwie między zapowiedziami stwierdziła, że musi dlatego, że panował zupełnie inny stosunek do kultury. załatwić jakąś nie cierpiącą zwłoki sprawę, ale przed wej- Inaczej, bardziej kompleksowo, myślało się o widzu. ściem na antenę wróci na pewno. Przeżywałem istne ka- – K.Sz. I w tym duchu, ja bym do tej „paczki do Sta- tusze, patrząc co chwila na zegarek, gdy tymczasem pa- nów”, i przed laty, i dziś dodał programy dziecięce. ni Edyta piła spokojnie kawę w bufecie. W tym pamiętne Dobranocki, żeby najmłodsi Polacy, którym przyszło żyć z dala od ojczystego języka, mieli – Wiecie Państwo sporo zaskakujących rzeczy o lu- z nim stały kontakt. dziach mediów. Czy Piotr Kraśko nadal jest takim znawcą Limahla, jak przed laty? – W czym tkwi siła telewizji – dawnej i obecnej? – M.Sz. Wiele na to wskazuje, bo od czasu wygranego – K.Sz. W pomyśle na program. Za każdym razem. przez Piotrka muzycznego konkursu dla nastolatków, I w przeszłości, i współcześnie. u piosenkarza niewiele się zmieniło, a nasz obecny czo- – M.Sz. A według mnie telewizja PRL-u była o niebo sil- łowy dziennikarz Jedynki należy do osób, które, jak coś niejsza od dzisiejszej. Z racji monopolu. Była po prostu już wiedzą, to wiedzą. Kompletnie, ze szczegółami. jedyna. Nie ma już i nie będzie takiego zjawiska, jak np.

10 KWIECIEŃ 2014 – Dzi wkracza na – M.Sz. za Pa – Jak, ż – M.Sz. – Równocze mo – K.Sz. – A – K.Sz. co – Jest przy my przyrodnicze. A przyrodnicze. my

towa prowadz – M.Sz. riach, „nowe” i i opanowa ż dla toczy wszyscy – K.Sz si to, co co Wy dzonego kiedy dzonego jeste s co – K.Sz. w nie do wstawa z cz mog – K.Sz. telewizja… to tylko co si i si udaje Niektórym minowani. w bre – K.Sz. oteka bardzo doros gramu dzie

e e si przyjemne, ale przyjemne, fakt, fakt, ą

ł ę r dawnych produkcji.dawnych To mo a. ę

teraz programy typu talent show. Z talent typu programy teraz

ę dalej dzia ca pi ś nowe, ju ż

nowe. Ludzie dopiero ucz dopiero Ludzie nowe. sto je ogl sto je przyjemno ce stacjice komercyjnych, by nieustannie czy Pa ć cig Pokoju, ludzi ogarnia ludzi Pokoju, cig na po

ą ś ć ęć ę ę , co ł ł pierwszych emisjach z pierwszych

by my „on top”, „on my na . Tyle, yby si kiem nie ż

ma. Wyobra to z to takich programachtakich jest to, kuj . Ze powtórzenia. e Poza Bo Wideoteka doros Ja si ć A , dziesi

To wielkie bogactwo, ale bogactwo, To wielkie Zainteresowanie zawodowe z zawodowe Zainteresowanie A Mo potem? Trzeba przecie Trzeba potem?

ą nowy, wyj

ś zobaczy ć ć moja mama lubi najbardziej w

ń ę c tak d c tak łą ledzili transmisj ledzili ludzie, i przygotowani niesamowicie ja widz

za ż stwa zdaniem, b zdaniem, stwa sportem by sportem ń ja was mo

dzi ż

, co czy jej terytorium, terytorium, jej ę alu, ż ż stwo macie jeszcze czas, czas, jeszcze macie stwo wydane i ą ę pasj ś

ł losy Ewy Demarczyk, gdyby nie festiwal festiwal nie gdyby Demarczyk, Ewy losy e nie b e nie o z nami nie ma nic ( nic ma nie nami e pod dam. Tylko chcia dam. bym bardzo

nie ch ś ź rozmow

ęć ś ć , przede le si

gdzie

ż „najnowsze”, by te ci ogl , je

ł przez pani przez ugo wy ą e zapowiada si ę ł , pi a j ż . Radia te . Radia

ż tak

ś publiczna telewizja nie do nie telewizja publiczna

ł inspiruj tym podpisuj ś am sobie, ę ego cz ma dopiero 95 ciowy produkt. Ale produkt. ciowy ł ą owionymi w owionymi li –jak ę w ę ę

ś Rozmawia Wideotek nagle ca bie tnie zagl ż dzie jej w jej dzie ą i ą tna

ł o podobnie. Jak o podobnie. e zaskocz

ę tego, co tego, przysz

nim orientujemy. Jednocze na wszystkim, po trwa ł . żą ego cz ę ś ż ć ł . Trudno przewidzie

cie lat? owieka ą co. e ? w jakich ce. ę

ą ż ł w

o szale ż dzie wygl naszym przypadku –wi przypadku naszym Mari ż ą s zaistnie ł ś Opola, absolutnie kiedy ę

e by ł ą a: Jolanta Gajda-Zadworna a: Jolanta ł ż e o ca si

a Polska. Toa Polska. by miech). … czasami nie mo nie … czasami ę ł si

utrzyma dacie do

ę ł owieka ść nich uczestnikami. Do- uchamy, wszystkiego, uchamy, wszystkiego, gdyby te zasoby tra te zasoby gdyby ciekawie w ogóle, bo

ś . Ale ż ę . ł ę nawi powiem nieskromnie,powiem

o . Uwa zasadach, musi po- e lat. : Nie b : Nie nagrywa. Ca nagrywa. cieszy ę ć ś

programu? nie tylko ciekawe ciekawe tylko nie widzimy, jak ci mo ń

stwo. Tostwo. sytuacja

mog

czy nadal b nadal czy ą

telewizji: progra- telewizji: ... B ... racji zawodowej

w ą rozpoczyna za ż ż przyjemno ć da

ę eby telewizj am,

si archiwów. ż czasie emisji, nimi obracali. ć ć dzie ju

ę e j ś ł ę i ł a, do internet tak tak internet

ę a telewizja a telewizja te cig za ko dzie

na ą korzysta ć

ż ż ł zaanek- ż ń , jak katego- a wielka a wielka

e eby co

powie- prowa- ca ceni ł

zdeter-

y czas y czas rynku. ż dobre zdolni zdolni Wide- ę ż

pro- ś tym, emy dzie

ś ł nie, si poci ﬁ

ą ł ę ą ę ć ś y -

REKLAMA BILANS

House of Cards Szpiedzy w Warszawie

SERIALE OPOWIEŚĆ W ODCINKACH - poszukiwany towar

Seriale przeżywają złoty wiek. Zarówno dla największych nadawców, jak i ciągle rosnących stacji tematycznych, oferta serialowa jest coraz ważniejsza.

adawcy szukają dziś cyklicznych produkcji, któ- MIĘDZY STRAJKIEM re gwarantują im bezpieczeństwo zysku. To ten- A ZŁOTYM WIEKIEM Ndencja światowa, na którą otwarte są również Ale nie tylko strajk sprawił, że dziś możemy mówić polskie stacje telewizyjne. Polskie seriale w zasadzie o „złotym wieku seriali”. Zmieniły się technologie – i pro- ciągle nie są konkurencyjne dla innych rynków. A wła- dukcyjne, i emisyjne. Zmienił się też widz – jego upodo- ściwie nie były, bo w ostatnich sezonach zdarzały się bania są coraz bardziej wyrafi nowane.. wyjątki. Jest nadzieja, że będzie ich jeszcze więcej. Dziś serial to już nie skromna telewizyjna forma roz- Wielu ekspertów jest zgodnych co do tego, że strajk rywkowa, a wysokobudżetowa produkcja najczęściej scenarzystów w Hollywood na przełomie 2007 i 2008 z aktorami znanymi z wielkiego ekranu. – Ta tendencja roku paradoksalnie stał się katalizatorem produkcji se- zapewne się utrzyma – nowe produkcje typu premium rialowych w następnych sezonach. Producenci i gwiaz- będą jeszcze bardziej spektakularne, jeszcze droższe, dy kina zaniepokojeni protestami zwrócili się w stronę jeszcze bardziej atrakcyjne wizualnie i jeszcze bardziej rynku TV i seriali, tam poszukując sposobu na zarobko- podobne do fi lmów kinowych – uważa Michał Stryjecki, wanie na przyzwoitym poziomie. A gdy już rozsmako- kierownik ds. komunikacji i PR kanałów fi lmowych NC+. wali się w historiach i budżetach serialowych, zostali tu Rynek seriali to dziś wulkan w czasie erupcji. na dłużej. Mimo, że w okresie „postrajkowym” czasowo W najbliższych latach na pewno będzie zmieniał powstawały krótsze (8-9 odcinkowe) sezony serialowe się sam sposób konsumpcji seriali. Już dziś widz i zarobki nie zbliżały się do hollywoodzkich rekordów. chce decydować kiedy i w jaki sposób ogląda swoją Jeszcze 10 lat temu najjaśniej świecące gwiazdy ulubioną cykliczną produkcje. Serial House of Cards, Hollywood unikały odcinkowych produkcji telewizyj- który w Polsce pokazywany był już w tydzień po ame- nych. Dziś obecność Kevina Spaceya w House of Cards rykańskiej premierze – co jeszcze nie tak dawno by- już nikogo nie dziwi. Nie ucierpiał aktor, nie ucierpiał ło nie do pomyślenia – był pierwszą produkcją, któ- Hollywood, zyskał widz. rą amerykański serwis internetowy Netfl ix udostęp- A przypomnijmy: według raportu NPR ten strajk nił w całości, dając widzom możliwość obejrzenia przyniósł straty bliskie 1,5 mld dolarów. Dziś świat fi l- wszystkich odcinków naraz – przed premierową emi- mowej rozrywki stara się nie pamiętać o wydarzeniach sją w TV. – Być może to zapowiedź trendu, za którym sprzed ponad 6 lat i akcji 12 tysięcy amerykańskich sce- pójdą również inni producenci i operatorzy – wieszczy narzystów. Strata została szybko odrobiona. Stryjecki.

12 KWIECIEŃ 2014 BILANS

Dynastia kaczorów Wikingowie

Ciekawy wątek porusza Jolanta Kasparek, szefo- światowego rynku telewizyjnego. Kanałów telewizyjnych wa kanału CBS Europa: Wydaje się, że serial telewizyjny jest coraz więcej i każdy z nich stara się znaleźć swoje wchodzi w swoją złotą erę i w najbliższych latach będzie miejsce. Siłą rzeczy zatem zagospodarowywane są ko- nie tylko coraz ważniejszym składnikiem telewizyjnej lejne nisze – podkreśla Jacek Rakowiecki, rzecznik TVP oferty, ale także rosnącą konkurencją dla kina przezna- i znawca fi lmu. Jego zdaniem w Polsce w tę samą stronę czonego na duże ekrany. Dużą rolę dla popularyzowania pójdzie produkcja kontentu, w tym seriali. Będą to pro- seriali odegra z pewnością mnogość kanałów dystry- dukcje skierowane do bardzo konkretnej, niekoniecznie bucyjnych (telewizja, telewizja na żądanie, internet) oraz licznej grupy widzów, której preferencje można precy- możliwość oglądania fi lmów na różnych urządzeniach, zyjnie opisać. W innym wymiarze „realizacyjno-produk- w tym mobilnych (laptop, tablet czy telefon komórkowy). cyjnym” będziemy doświadczać natomiast coraz wyraź- Zdaniem nadawców nie sposób nie zauważyć „glo- niejszej polaryzacji. – Z jednej strony typowa konfekcja balizacji” na rynku producenckim – co też pośrednio, serialowa, realizowana możliwie szybko i możliwie tanio, ale znacząco przekłada się na rynek seriali. BBC za- z drugiej natomiast produkcje zdecydowanie jakościo- uważa, że produkcja telewizyjna jest obecnie znacz- we, dopracowane, wręcz dopieszczone scenariuszowo nie bardziej umiędzynarodowiona niż jeszcze kilka lat i realizacyjnie, dysponujące budżetami porównywalny- temu. – Zdarza się, że w przedsięwzięciach realizowa- mi z budżetami kinowymi i sięgające coraz częściej po nych przez BBC Worldwide uczestniczą nadawcy z kil- gwiazdy kina. Zarówno aktorskie, jak i reżyserskie – uwa- ku różnych krajów. W rezultacie takie koprodukcje mo- ża Rakowiecki. gą korzystać z dodatkowych źródeł fi nansowania oraz Zdaniem Izabelli Wiley, dyrektora generalnego A+E z połączonego doświadczenia wielu partnerów – mówi Networks Poland, jedną z najważniejszych tendencji na Jacek Koskowski, general manager and vice president rynku telewizyjnym jest nowatorski sposób opowiadania BBC Worldwide Poland. Takie rozwiązania przyciągają historii i w serialach fabularnych, i w paradokumentalnych. największe światowe talenty i umożliwiają im tworzenie – Nie wyświetlamy dziś standardowych fi lmów dokumental- unikatowego kontentu. Dowód z naszego rynku: Tele- nych, ale zacieramy granice pomiędzy rekonstrukcją wyda- wizja Polska będzie jednym z koproducentów Dzwonów rzeń, wypowiedziami ekspertów, elementami reality show, śmierci (The Passing Bells) – pięcioodcinkowego dra- a fabułą z wykorzystaniem gry aktorskiej – mówi szefowa matu, w który zaangażowało się BBC, a który powstaje A+E Networks w Polsce. Przywołuje przykład seriali poka- na stulecie I wojny światowej. To już kolejny taki projekt. zywanych w History: Amerykańscy zbieracze, Ludzie gór Przypomnijmy: w latach 2012-2013 TVP i BBC stworzyły czy najpopularniejsza produkcja 2012 i 2013 roku w USA dobrze przyjęty miniserial historyczny Szpiedzy w War- Duck Dynasty, czyli Dynastia kaczorów. szawie (The Spies of Warsaw). History jako pierwsza stacja dokumentalna rozpo- Seriale rzeczywiście przeżywają dziś renesans. częła produkcję czysto fabularnych treści takich jak Z analiz NC+ wynika, że spośród 1000 najlepiej oglą- serial przygodowy Wikingowie. – Nie boimy się również danych pozycji na polskich kanałach fi lmowych aż 88% eksperymentować z docu-soap – deklaruje Izabella Wi- stanowią seriale. Serial już od kilkunastu lat godnie kon- ley. Teraz na produkcje serialowe chce postawić też Di- kuruje o uwagę widza z fi lmami kinowymi. Współczesne scovery Channel. produkcje typu premium to często intrygujące scena- Universal (i jego polski oddział czyli Universal Ne- riusze, gigantyczne budżety porównywalne z kinowymi tworks Int. Poland) za to chętnie sięga do fi lmowej kla- hitami, nierzadko wielkie nazwiska twórców (Scorsese, syki i nie żałuje, czego dowodem zarówno zaoceaniczne Mann, Fincher, Champion). To wszystko gwarantuje se- jak i europejskie sukcesy takiej produkcji jak Bates Motel, rialom wysoki poziom artystyczny i niepowtarzalny cha- której fabuła, sceneria a nawet sposób realizacji odwołu- rakter, ale też szeroką widownię i wysoki zysk. je się do legendarnej Psychozy Alfreda Hitchcocka. – Będziemy obserwować coraz wyraźniejsza atomi- AXN z kolei „żywi” się krwawą legendą otaczającą zację produkcji serialowej, która jest efektem atomizacji Hannibala Lectera, znanego miłośnika… wyszukanych

KWIECIEŃ 2014 13 BILANS

Bates Motel Doktor Quinn MacGayver

Detektyw Monk Breaking Bad Doktor Who

dań. Druga seria tego serialu lada moment pojawi się produkcje jak Przyjaciele, Przez 24 godziny, czy Detek- na polskich ekranach. tyw Monk. – Obserwując bardzo uważnie to, co działo Wciąż bardzo chętnie – zauważa Jolanta Kasparek się z serialami przez te wszystkie lata możemy zaryzy- z CBS Euriopa – oglądane są ponadczasowe, dobrze kować twierdzenie, że tematyka jest kwestią drugopla- już znane seriale jak Doktor Quinn, Beverly Hills 90210, nową, stanowi raczej tło do pokazania oryginalnej fabu- MacGyver, Star Trek czy Gliniarz i prokurator, przypomi- ły, intrygi, skomplikowanych relacji między bohaterami nane przez CBS Drama czy CBS Action. Trochę odreal- – uważa Stryjecki. Najciekawsza jego zdaniem jest nione, ukazujące upiększony świat mogą być ucieczką ewolucja, jaka dokonuje się w obszarze poszcze- od prozy codzienności i zawsze znajdą cennego dla re- gólnych gatunków serialowych. Kryminały policyjne klamodawców odbiorcę. w wersji skandynawskiej zmusiły hollywoodzkich pro- ducentów do przedefi niowania podejścia do tematu, TEMATY, KTÓRE CHĘTNIE KUPI WIDZ stąd rozwinięcia warstwy fabularnej o wątki społecz- W światowej produkcji serialowej od blisko dekady no-obyczajowe, przekraczanie kolejnych tabu. Ewo- widać kilka wyraźnych kierunków rozwoju. Kierunki luuje również sam bohater. Coraz bardziej popularne te wyznacza przede wszystkim rynek amerykański. stają się postaci niejednoznaczne moralnie, skompli- Szczególnie dobrze mają się seriale kryminalne, histo- kowane psychologicznie, posługujące się swoim pry- ryczne (czasami bardziej kostiumowe niż historyczne), watnym kodeksem zasad lub zupełnie ich pozbawio- science fi ction i fantasy, niemal we wszystkich możli- ne (bohaterowie Dextera, Breaking Bad czy House of wych konfi guracjach – od political fi ction po produk- Cards). cje kryminalno-fantastyczne, czy kryminalno-histo- Przykład Doktora Who pokazuje, że każdy dobrze rycze. W zasadzie jedynymi europejskimi dodatkami zrobiony program może się okazać międzynarodo- do światowych trendów serialowych w ostatnich sezo- wym przebojem. Doktor Who trafi ł ostatnio do Księgi nach są brytyjskie fi lmy kostiumowe i skandynawskie rekordów Guinnessa jako największa w historii telewizji kryminały. Nadawcy obecni w Polsce nie mogą tych równoczesna emisja serialu TV – emitowano go do 94 globalnych tendencji nie dostrzegać – dlatego coraz krajów. odważniej sięgają po światowe hity. Nadawcy Canal+ Atutem serialu, który bezpośrednio wpływa na jego podkreślają, że przez prawie 20 lat obecności stacji potencjał, jest też rozpoznawalna w skali międzynaro- na polskim rynku premierowo pokazali Polakom po- dowej marka. Serialowi Sherlock pomaga fakt, że Sher- nad 100 seriali. Wprowadzili do Polski takie kultowe lock Holmes to globalna ikona. Ale niezależnie od tego

14 KWIECIEŃ 2014 70 7XUQHU(QWHUWDLQPHQW1HWZRUNV,QF$7LPH:DUQHU&RPSDQ\$OO5LJKWV5HVHUYHG

-HG\Q\WHJRW\SXZ3ROVFHNDQDáWHPDW\F]Q\JG]LHRERNNODV\NLVFL¿ZLG]RZLHPRJą]REDF]\ü VHULDOHIDQWDV\RUD]RGNU\ZF]HUHDOLW\VKRZV0LHVLĊF]QHSU]\URVW\OLF]E\ZLG]yZNDQDáX6FL¿ 8QLYHUVDOVLĊJDá\ZURNX 6RXUFH7HFK(GJH$*%1LHOVHQ

3DZHá.RODVD $UWXU*UREHO +HDGRI$I¿OLDWH6DOHV 6DOHV0DQDJHU 8QLYHUVDO1HWZRUNV,QWHUQDWLRQDO 8QLYHUVDO1HWZRUNV,QWHUQDWLRQDO (SDZHONRODVD#QEFXQLFRP (DUWXUJUREHO#QEFXQLFRP T: 0048 608 091 134 T: 0048 603 977 308 VFL¿XQLYHUVDOSO 6FL)L8QL3O BILANS

trzeba dbać o jakość oferowanej produkcji. – Dwa nowe tyle wyraziste, że przez jakiś czas znajdują swoich na- seriale, które w naszej ocenie spełniają wszystkie wspo- śladowców. Trudno jednak wskazać dominujący rodzaj mniane warunki, to The Musketeers i Atlantis – znane na serialu, temat czy portretowane środowisko – uważa całym świecie ikony kultury w niesztampowej i przystęp- Jacek Rakowiecki. Zaznacza jednak, że trochę ina- nej adaptacji. Spodziewamy się więc po nich bardzo czej wygląda to, gdy weźmiemy pod lupę produkcję dobrych wyników – zapowiada general manager BBC światową, a inaczej, gdy spojrzymy na rodzimy rynek. Worldwide Poland. – W Polsce różnorodność serialowa jest znacznie ogra- Agnieszka Niburska, deputy marketing director & niczona – dodaje. Public Relations HBO Polska, zauważa, że dziś coraz Jego słowa potwierdzają dane telemetryczne. częściej za oceanem, ale też w Europie mówi się, że Wśród hitów 2013 r. TVP w czołówce były nie zachod- prawdziwe, współczesne kino to seriale, że najlepsze nie kryminały czy thrillery, ale M jak miłość, Anna Ger- produkcje powstają właśnie w telewizji. HBO na przy- man i Ranczo. Średnia oglądalność minutowa tych

Sherlock Gra o tron Krew z krwi

kład szuka projektów, które prezentują inny punkt seriali często zbliżała sie do 7 mln, a udziały w rynku widzenia, które poruszają ważne dla widza tematy widowni sięgały 45% (dane NAM, grupa 4+). w nietypowy, oryginalny, odkrywczy sposób – tak jak Nadawcy komercyjni potwierdzają, że w myśl zasa- to było w kultowych już serialach Seks w wielkim mie- dy „bliższa ciału koszula” polskie seriale często mogą ście, Rzym, Rodzina Soprano, czy w najnowszych pro- angażować widzów jeszcze bardziej niż zagraniczne. dukcjach – Dziewczyny, Gra o tron, Detektyw. – Coraz – Oczywiście cały czas mamy na myśli seriale premium, częściej właśnie w HBO najwięksi twórcy kina realizują nie odbiegających skalą przedsięwzięcia od zagranicz- swoje najciekawsze projekty. Oczywiście jedno zawsze nych hitów – uważa Michał Stryjecki. Takimi serialami pozostaje niezmienne – to muszą być dobrze opowie- były autorskie produkcje Canal+ w Polsce Krew z krwi dziane historie – twierdzi Agnieszka Niburska. i Misja Afganistan. Nieco inaczej patrzy na rynek serialowy nadaw- Z kolei dyrektor generalna A+E Networks Poland ca publiczny. – Nie ma jednej dominującej tematyki. twierdzi, że istotne są nie tyle tematyka serialu czy miej- Oczywiście pojawiają się kolejne mody albo tytuły na sce wyprodukowania, ale sposób konstrukcji fabuły

Najpopularniejsze seriale 2013 (top 10, wszystkie stacje) AMR SHR % Tytuł Kanał TV Data emisji AMR 4+ SHR % M JAK MILOSC /TELENOW.POL./ TVP2 07-01-2013 7305946 44,77% ANNA GERMAN /SER.ROS.POL.CHORW.UKR./ TVP1 15-03-2013 6796639 40,04% RANCZO /SER.KOM.POL./ TVP1 14-04-2013 6770025 37,95% NA DOBRE I NA ZLE /SER.OBYCZ.POL./ TVP2 13-02-2013 6077191 36,52% OJCIEC MATEUSZ /SER.KRYM.OBYCZ.POL./ TVP1 14-11-2013 5288465 33,36% BARWY SZCZESCIA /SER.POL./ TVP2 30-12-2013 4861938 29,56% NAD ROZLEWISKIEM /SER.OBYCZ.POL./ TVP1 27-01-2013 4333907 25,18% KOMISARZ ALEX /SER.KRYM.POL/ TVP1 06-04-2013 3804001 23,56% MARIA Z NAZARETU /SER.REL.NIEM.WLO./ TVP1 06-12-2013 3644274 23,39% NASZE MATKI NASI OJCOWIE /MINISER.NIEM./ TVP1 19-06-2013 3611433 28,52% Wszystkie dane: Nielsen Audience Measurement, 4+

16 KWIECIEŃ 2014 BILANS

The Musketeers Gorejący krzew Hannibal Detektywi

i bohatera. Jej zdaniem widzowie kanałów fabularnych Klondike. Discovery Channel sięgnął po westernowe są spragnieni przede wszystkim autentyczności, histo- wzorce, które najczęściej sprawdzają się, niezależnie rii w których bohaterowie seriali są niedoskonali, mają od panujących mód. swoje przywary, ale jednocześnie budzą zainteresowanie. Właśnie dlatego pierwszą produkcją fabularną DOBRE I POLSKIE nadawcy był serial Wikingowie – oparty na faktach, któ- Na polskim rynku polskie produkcje są bardzo popu- remu bliżej do rzeczywistości współczesnej, niż historii. larne i osiągają bardzo dobre wyniki oglądalności, nie – Wyniki oglądalności – w USA średnio ponad 4 miliony tylko w największych stacjach. Na rynku globalnym widzów, w Polsce blisko 90 tysięcy – pokazują, że nie sytuacja jest trudniejsza. – Sukces produkcji HBO Eu- pomyliliśmy się – ocenia Izabella Wiley. rope – Gorejący krzew w reżyserii Agnieszki Holland Warto zwrócić uwagę – dodaje Jolanta Kasparek udowadnia jednak, że produkcje z naszej części Eu- z CBS Europa – na coraz odważniejsze ukazywanie ropy mogą odnieść sukces i znaleźć uznanie także na spraw obyczajowych, wątków związanych z seksem świecie – twierdzi Agnieszka Niburska z HBO Polska. czy mniejszościami seksualnymi (seriale homoseksu- Takie spojrzenie potwierdzają też polskie seriale alne w rodzaju Słowo na L czy Queer As Fol). Seriale Canal+ – Krew z krwi i Misja Afganistan. Premierowe stają się coraz odważniejsze, wzbudzając kontrower- odcinki tego pierwszego gromadziły średnio po 2 mln sje, ale też przyciągając coraz więcej widzów. Serial widzów TVP2. Wcześniej na antenach kodowanych telewizyjny jest nie tylko wyrafi nowaną rozrywką, ale serialu zgromadziły łącznie ponad milion widzów (Ca- także pełnoprawną wypowiedzią o świecie, porusza- nal+ i Canal + Film). Misja Afganistan nie odniosła jącą całe spektrum wątków aktywizujących widza do wprawdzie spektakularnego sukcesu, ale nadawca redefi niowania swoich poglądów. jest zadowolony z jej wyniku: w Canal+ serial oglądało Rzeczywiście nadawcy coraz chętniej eksperymen- średnio 164 tys. widzów. tują – nawet ci, którzy dotąd nie byli kojarzeni z ofertą Jacek Rakowiecki podkreśla, że istnieją przykła- serialową. Wyprodukowana przez Ridleya Scotta fi l- dy, że relatywnie małe rynki TV mogą wygenerować mowa opowieść w odcinkach Klondike to pierwszy produkt konkurencyjny, ale to raczej wyjątek, niż re- serial fabularny w historii Discovery Channel. Ukazuje guła. Przyczyn tego, że polskie seriale w zasadzie nie niezwykłe losy poszukiwaczy złota w niebezpiecznym są konkurencyjne dla innych rynków jest przynajmniej

Sama słodycz Lekarze Ranczo

KWIECIEŃ 2014 17 BILANS

Misja Afganistan Bez tajemnic To nie koniec świata

kilka. Przede wszystkim brakuje w Polsce środków fi - większego włączania się w to, co dzieje się na are- nansowych i czasu na porządne prace scenariuszowe. nie międzynarodowej. Przykładem jest serial Szpie- Po drugie budżety rodzimych seriali są nieporówny- dzy w Warszawie, pierwsza koprodukcję BBC z TVP. walne z budżetami seriali w innych krajach, nie tylko – Dzięki niej utalentowani polscy wykonawcy i produ- w Europie Zachodniej, co wynika z relatywnej płytkości cenci zostali dostrzeżeni przez szerszy krąg odbiorców, naszego rynku reklamowego, co nie pozwala na dobry co dla rynku polskiego jako całości jest bardzo korzyst- zarobek przy droższym serialu, oraz z braku pieniędzy ne – ocenia Koskowski. abonamentowych dla TVP: – Gdybyśmy dysponowali kwotami z tego tytułu choćby nawet kilkakrotnie niższy- SERIAL POZWALA ZAROBIĆ mi, niż na Zachodzie, moglibyśmy decydować się na Zarówno dla największych nadawców, jak i ciągle ro- pracochłonne i ambitne produkcje; dysponujemy jed- snących stacji tematycznych, oferta serialowa jest coraz nak kwotami kilkadziesiąt razy mniejszymi – podkreśla bardziej atrakcyjnym elementem ramówek. Trudno się Rakowiecki. Po trzecie, ciągle brakuje kreatywnych dziwić. Dane Nielsen Audience Measurement robią wra- producentów. Oczywistym ograniczeniem jest też ję- żenie. W 2013 r. Polsat zarobił na reklamach w blokach zyk, stąd też myśląc o ewentualnym eksporcie polskiej wokół seriali 1,2 mld zł. Wynik TVN jest niemal identycz- sztuki serialowej raczej należałoby myśleć kategoria- ny. Obie anteny TVP łącznie też zgarnęły miliard złotych. mi formatów, a nie gotowych produktów. Dotychczas Nawet jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że te sumy należy handlowymi sukcesami na tym polu pochwalić się mo- przepuścić przez fi ltr rabatów, jasno można stwierdzić: że głównie TVP. Nadawca publiczny już kilka lat temu seriale pozwalają nadawcom nieźle zarobić. Trudno się sprzedał na rynek rosyjski formaty serialowe M jak mi- więc dziwić, że tacy nadawcy, jak Discovery ekspery- łość i Glina. mentują z produkcją własnych seriali, a A+E Networks Jolanta Kasparek (CBS Europa) podkreśla: Konku- zapowiada uruchomienie kolejnych stacji H2 i Lifetime, rencja ze strony zachodnich seriali może wpłynąć na w których oferta serialowa będzie istotna. Trudno się też szybki rozwój polskiego rynku telewizyjno-fi lmowego, dziwić, że powstają takie naziemne projekty, jak Stopklat- lecz kluczem wydają się wciąż niewystarczające nakła- ka TV, gdzie seriale będą miały w ramówce stałe miej- dy fi nansowe oraz pewna niechęć środowiska fi lmowe- sca. – Cały czas szukamy wartościowych seriali – dekla- go związana z pobłażliwym traktowaniem form telewi- ruje Wawrzyniec Brach, dyrektor programowy Stopklatki zyjnych. Czy doczekamy się serialowego odpowiednika TV. I można te słowa uznać nie tylko za jego deklarację, polskiej szkoły fi lmowej? ale niemal całego środowiska telewizyjnego w Polsce. Bo Szef polskiego oddziału BBC twierdzi, że bran- dziś seriali szukają niemal wszyscy. ża telewizyjna w Polsce ma naturalnie możliwości PIOTR MACHUL

Najpopularniejsze seriale 2013 r. (top 5, tylko stacje tematyczne) AMR SHR % Najpopularniejsze seriale Tytuł Kanał TV Date AMR 4+ SHR % 2013 r. (top 5, tylko stacje tematyczne) RANCZO /SER.KOM.POL./ TVP Seriale 23-08-2013 708755 5,93% Kanal TV Wpływy w zł OJCIEC MATEUSZ /SER.KRYM.OBYCZ.POL./ TVP Seriale 30-12-2013 506109 5,45% Polsat 1250002625 CZTEREJ PANCERNI I PIES /SER.WOJ. Kino Polska 13-01-2013 446985 3,55% POL./ TVN 1210064795 CSI NY - KRYMINALNE ZAGADKI NOWEGO TVP2 631055532 AXN 24-01-2013 413784 3,51% JORKU /SER. SENS. USA/ TVP1 375619657 CZTERDZIESTOLATEK /SER FAB/ TVP Seriale 27-01-2013 401958 2,66% AXN 328381660 Wszystkie dane: Nielsen Audience Measurement, 4+

18 KWIECIEŃ 2014 O TYM SIĘ MÓWI STOPKLATKA TV już nadaje

Pokazem Niewinnych czarodziei Andrzeja Wajdy zainaugurował 15 marca o szóstej rano swój ekranowy byt nowy kanał ﬁ lmowy. Stopklatka TV to pierwszy na pierwszym multipleksie cyfrowym tylko ﬁ lmowy i zawsze bezpłatny kanał, którego zasięg techniczny to 95% populacji. Dzięki współpracy z operatorami kablowymi i satelitarnymi, do końca roku liczba abonentów powinna zbliżyć się do 9 milionów.

d kilku lat trwa przechodzenie telewizyjnej wi- Tydzień w Stopklatce wyglądać będzie następu- downi z kanałów ogólnych do tematycznych. jąco. Poniedziałki należeć będą do fi lmów historycz- ODodatkowo najszybciej rosnącą kategorią nych i wojennych. Wtorek to Wieczór kawalerski, czyli wśród audycji telewizyjnych są fi lmy i seriale. Na rynku klasyczne męskie gatunki: kryminały, thrillery i kino do tej pory istniała jednak znacząca luka. (…) Abonen- akcji. W środę za sprawą cotygodniowej porcji kome- ci płatnych kanałów fi lmowych mają w czym wybierać, dii rozlegnie się Śmiech na sali. Panie powinny zwró- dlatego oglądanie programów z tej kategorii zajmuje cić uwagę na czwartek, kiedy Stopklatka udowodni, Polakom korzystającym z ofert płatnej telewizji prawie że Kino jest kobietą. Również w czwartki pojawi się połowę czasu. Natomiast odbiorcy telewizji naziemnej pasmo dokumentalne Poza fi kcją, tworzone wraz mogli do tej pory czuć niedosyt – powiedział na konfe- z Dużym Formatem, reporterskim dodatkiem GW. rencji prasowej Bogusław Kisielewski, prezes zarządu Weekend to z kolei czas fi lmów kultowych, nagradza- Stopklatka S.A. – Stopklatka naszym zdaniem wypełni nych na festiwalach – hitów. Gwarancją jakości oferty tę przestrzeń, oferując widzom wysokiej jakości kontent stacji jest Rada Programowa, którą tworzą autoryte- fi lmowy w ogólnodostępnym kanale. ty polskiego kina: Andrzej Wajda, Agnieszka Holland

Bogusław Kisielewski

Zdaniem prezesa Kisielewskiego w pierwszym roku i Juliusz Machulski. W piątkowe popołudnia na ante- funkcjonowania pozwoli to stacji osiągnąć ok. 1% udzia- nie w specjalnym cyklu prezentowane będą fi lmy, któ- łu w oglądalności. W kolejnych latach wynik ten powi- re rekomendują widzom członkowie Rady. Stopklatka nien wzrosnąć do ok. 2-2,5%. planuje także inne pasma tematyczne. Według słów dyrektora programowego kanału Waw- Poza dbałością o atrakcyjny repertuar, fi rma zapo- rzyńca Bracha w jego ofercie znajdzie się kino europej- wiada rozwój usług dodanych w drugiej połowie roku: skie i hollywoodzkie, autorskie i gatunkowe, klasyczne HbbTV i second screen. i współczesne. W pierwszych tygodniach na antenie Start Stopklatki wsparty jest szeroką kampa- Stopklatki będzie można obejrzeć zarówno amerykań- nią reklamową, której twarzami zostali Magda- skie hity, jak i europejskich laureatów festiwali, pojawi lena Cielecka, Jerzy Stuhr i Paweł Małaszyński. się też zagraniczna i polska klasyka fi lmowa. Nie będzie Poza kampanią spotową w kinach i telewizji, cała na razie reprezentantów kina wschodnioeuropejskiego, trójka pojawi się także na nośnikach reklamy ze- bo uzyskanie praw do ich rozpowszechnienia jest cza- wnętrznej, w reklamach prasowych i spotach ra- sochłonne i kosztowne. diowych. (ał)

KWIECIEŃ 2014 19 O TYM SIĘ MÓWI

Piotr Głowacki Brawa dla laureatów NAGRODA CYBULSKIEGO dla Piotra Głowackiego

Podczas uroczystej gali, która odbyła się 26 marca br. w kinie Iluzjon – Muzeum Sztuki Filmowej w Warszawie Nagrodę Jury (Grażyna Barszczewska, Agata Buzek, Andrzej Kołodyński, Feliks Falk, ks. Andrzej Luter) tegorocznej edycji Nagrody im. Zbyszka Cybulskiego odebrał Piotr Głowacki za rolę w ﬁ lmie Dziewczyna z szafy w reż. Bodo Koxa. Nagrodę Kapituły za wybitną indywidualność artystyczną i dotychczasowy dorobek aktorski otrzymała z rąk Andrzeja Wajdy, Agnieszka Grochowska.

ręczono również Nagrodę im. Bolesława Mi- Komorowska, Krzysztof Majchrzak, Marian Opania, Do- chałka za najlepszą książkę fi lmową 2013 ro- rota Segda, Olgierd Łukaszewicz, Marek Kondrat, Zbi- Wku. Jej laureatem został Piotr Zwierzchowski gniew Zamachowski, Marcin Dorociński, Maja Osta- za książkę Kino nowej pamięci. Obraz II wojny światowej szewska, Sonia Bohosiewicz, Eryk Lubos, Agata Buzek w kinie polskim lat 60., Wydawnictwo Uniwersytetu Kazi- czy Maciej Stuhr. mierza Wielkiego, Bydgoszcz. TELE PRO jest jednym z patronów medialnych Na- Aktorom nominowanym w tym roku do Nagrody grody im. Zbyszka Cybulskiego. (JAK) (oprócz Piotra Głowackiego: Magdalenie Berus za rolę w fi lmie Bejbi blues, Julii Kijowskiej za Miłość, Marcie Nieradkiewicz za Płynące wieżowce, Dawidowi Ogrod- nikowi za Chce się żyć) wręczyła dyplomy Maja Komo- rowska, reprezentująca Kapitułę Nagrody. Ceniona w środowisku aktorskim i fi lmowym, Nagro- da im. Zbyszka Cybulskiego, wymyślona przez dzien- nikarkę ówczesnego tygodnika Ekran, Wiesławę Cza- pińską, jest wręczana od 1969. W 2005, po 10-letniej przerwie, została wznowiona przez Fundację KINO (wy- dawcę miesięcznika KINO). Jej pierwszym laureatem był przed laty Daniel Ol- brychski, do którego dołączyły w następnych latach tak wybitne postaci polskiego fi lmu i teatru, jak m.in.: Krystyna Janda, Jadwiga Jankowska-Cieślak, Maja Nominowani

20 KWIECIEŃ 2014 O TYM SIĘ MÓWI SATELITY SES dominują

Firma SES ogłosiła, że światowy zasięg satelitów ﬁ rmy zwiększył się w 2013 roku do 291 milionów gospodarstw domowych, w tym do 151 milionów w Europie.

znacza to, zarówno fi rmy dostarczają sygnał do nie- na świecie, jak i w Euro- mal wszystkich gospodarstw do- Opie, wzrost na poziomie mowych korzystających z telewi- 5% w porównaniu z ubiegłym ro- zji kablowej lub usług IPTV (95%) kiem, do czego przyczynił się oraz do zdecydowanej większości dynamiczny rozwój w Afryce gospodarstw domowych korzy- i na Bliskim Wschodzie, jak rów- stających bezpośrednio z usług nież w Indiach (wzrost o 18%) oraz satelitarnych (81%). Największym w regionie Azji i Pacyfi ku (wzrost krajowym rynkiem DTH dla SES o 7%). Zasięg SES w Ameryce w Europie pozostają Niemcy, Łacińskiej wzrósł o 5%, a Amery- gdzie aż 18 mln gospodarstw do- ce Północnej o 3%. Dane te po- mowych odbiera sygnał telewizyj- chodzą z dorocznego badania ny w przekazie DTH. rynkowego przeprowadzonego Za pośrednictwem satelitów przez SES, w tym analizy dokona- SES transmitowanych jest ponad nej w ramach Monitora Satelitar- 6200 kanałów telewizyjnych, w nego w Europie. tym 1800 w jakości HD. Bezpośredni zasięg satelitów Wyniki tegorocznego Monito- SES wzrósł w 2013 roku z 99 mi- ra Satelitarnego i badania rynku lionów do 106 milionów gospo- potwierdzają mocną pozycję SES darstw domowych z telewizją sate- wśród dostawców infrastruktury litarną. Uwzględniając domostwa nadawczej dla telewizji – powiedział korzystające z usług telewizji ka- Ferdinand Kayser, Chief Commer- blowych, do których sygnał do- cial Offi cer (CCO) w SES. Nasz silny starcza SES, zasięg fi rmy wzrósł wzrost jest bezpośrednim wynikiem z 152 do 153 milionów. Liczba go- znaczących inwestycji w nowe sate- spodarstw domowych korzystają- lity, zwłaszcza na bardzo ważnych cych z usług IPTV, dostarczanych i dynamicznych rynkach wschodzą- za pośrednictwem SES, wzrosła cych. Mamy też dodatkową możli- o 27% osiągając wynik 31 milio- wość wykorzystania silnej infrastruk- nów gospodarstw. Największy tury i usług oferowanych na rynkach wzrost bezpośredniego zasięgu rozwiniętych i dalszego rozwoju odnotowano w regionie Azji i Pacy- w Europie i Ameryce Północnej. Ja- fi ku (21%) oraz Afryce, na Bliskim ko lider w dziedzinie transmisji wi- Wschodzie i w Indiach (18%). Te deo, DTH, transmisji cyfrowej i HD, liczby potwierdzają stale rosnące SES odgrywa kluczową rolę w do- zasięgi satelitarne, jak również wio- starczaniu infrastruktury łączności dącą rolę przekazu satelitarnego, na całym świecie i jest odpowiednio jako metody transmisji, zwłaszcza przygotowana do dalszej cyfryzacji treści cyfrowych i HD. i rozwijania pozycji orbitalnych za- Wyniki Monitora Satelitarnego równo na dojrzałych, jak i na wyma- po raz kolejny podkreślają ważną gających wschodzących rynkach. rolę SES w Europie, gdzie satelity (kago)

KWIECIEŃ 2014 21 WARTO WIEDZIEĆ TECHNIKA TELEWIZJA 8K czyni postępy

Zawzięcie dyskutujemy czy rozpowszechni się telewizja 4K (UHD), a czekają nas jeszcze gorętsze dyskusje dotyczące jej ewentualnej a bardzo możliwej następczyni, telewizji 8K.

eśli 4K „nie podoba się” dlatego, że zajmuje zbyt pozornego źródła dźwięku wzdłuż poziomej osi przód- szerokie pasmo, a użytkownik, o ile nie siedzi -tył oraz tworzą odpowiednią przestrzeń dźwiękową Jtuż przy samym ekranie, nie jest w stanie odróż- – są to na przykład odbicia od ścian bocznych sal nić rozdzielczości 4K od HD, to co można powiedzieć koncertowych zwiększające wrażenie „zanurzenia się” o 4-krotnie dokładniejszym obrazie 8K? w dźwięku. Głośniki warstwy górnej umożliwiają lokalizację CO SŁYCHAĆ? pozornych źródeł dźwięku promieniujących znad głów Zacznę od… dźwięku. Obrazowi „Super High Vi- słuchaczy oraz, w połączeniu z warstwą dolną, sion” (pierwotna japońska nazwa 8K), tworzonemu do przesuwania takich źródeł wzdłuż osi pionowej gó- przez 32 miliony pikseli, musi towarzyszyć dźwięk ra-dół. Jest to nowość, nie występująca do tej pory o porównywalnej rozdzielczości – jest to dźwięk for- w systemach głośnikowych umożliwiających orienta- matu 22.2. Dźwięk ma być rzeczywiście przestrzenny cję wyłączenie wzdłuż osi poziomych. (3D), ale jednocześnie system ma być kompatybilny Super dokładna jest tu lokalizacja dźwięku „do- z systemami dotychczasowymi (np. 5.1). chodzącego z ekranu” – dzięki aż 11 głośnikom – trzy W tym formacie, zaprojektowanym przez Kimio kanały u góry ekranu (TpFL, TpFC, TpFR), trzy kanały Hamasaki (NHK) występują trzy warstwy (zawierające na dole ekranu (BtFL, BtFC, BtFR), oraz pięć kanałów łącznie 22 kanały) oraz 2 subwoofery LFE, zazwyczaj warstwy środkowej (FL, FLc, FC, FRc, FR). umieszczane na dole ekranu skrajnie po jego lewej Format taki, realizowany głównie w dużych po- i prawej stronie. Oznaczenie poszczególnych kanałów mieszczeniach (trudno sobie wyobrazić 24 głośniki podałem w tabelce 1. w trzech warstwach w nawet sporym domu) ma oczy- Klucz jest tu prosty: F to Front (przednie), B to Back wiście być ustandaryzowany, podobnie jak dotychcza- (tylne), Si to Side (bok), Tp to Top (góra), LFE to kanały sowe formaty dźwięku stereo i dźwięku dookolnego. efektowe (niskoczęstotliwościowe) a L, R i C to odpo- Podobnie więc do schematów rozstawień głośników wiednio pozycja lewa, prawa, w środku. Zresztą widać mono i bardzo dokładnych planów posadowienia gło- to dokładnie na rysunku 1. śników poszczególnych kanałów w formacie 5.1 poda- Podstawowe znaczenie mają tu głośniki warstwy je się tu też dokładne schematy konﬁ guracji głośników środkowej (10 kanałów), które odpowiadają wielo- w formacie 22.2. Głośniki rozstawiamy według poniż- kanałowym systemom 5.1, 6.1 czy 7.1. Materiały za- szego rysunku 2. pisane z dźwiękiem w tych formatach będą właśnie Naturalnie należy zapytać o realizację nagrań słyszalne z głośników tej warstwy. Głośniki boczne dźwięku w takim formacie. Techniki stereo są opisane w tej warstwie (przedni, boczny i tylny – umieszczone dokładnie, technika 5.1 już w nieco mniejszym stopniu, na obu ścianach prawej i lewej) odpowiadają za ruchy a technika 22.2?

123456789101112 FL FR FC LFE 1 BL BR FLc FRc BC LFE 2 SiL SiR

13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 TpFL TpFR TpFC TpC TpBL TpBR TpSiL TpSiR TpBC BtFC BtFL BtFR Tabela 1

22 KWIECIEŃ 2014 Rysunek 1

CO WIDAĆ? CAMBO A obraz? Przypominam tu (omawiane w poprzednich artykułach) porównanie ekranów począwszy od telewizji standardowej (to malutkie „SD” w dolnym le- Profesjonalny sprzęt do kamer wideo, statywy, wym rogu), poprzez to, z czego jesteśmy teraz dumni jazdy kamerowe, krany oraz inny sprzęt studyjny. i zadowoleni (również malutkie „HD” nieco powyżej), aż do godnego uwagi ekranu UHD („4K”) i imponują- cego swymi rozmiarami i rozdzielczością 8K. Oferujemy szeroki zakres Przyszłościowa telewizja 8K, mimo szeregu pytań specjalistycznego sprzętu do kamer wideo. odnoszących się do jej 4-krotnie „uboższej” UH (4K), jest dość silnie promowana, głównie przez Japoń- Nowoczesne i wygodne mobilne krany czyków. To oni (dokładniej dział badawczo-rozwojo- oraz statywy niezbędne dla każdego wy japońskiego nadawcy publicznego NHK) prezentowali elementy tego standardu począwszy od roku profesjonalnego operatora kamery. 2003 (!). I już wówczas było wiadomo, że ten format, Najwyższej jakości sprzęt oferowany o rozdzielczości 16 razy większej od rozdzielczości HD, prezentujący obrazy składające się z 33,2 me- przez producenta z ponad 65-letnim gapikseli, o strumieniu około 24 Gb/s (60 pól, bez doświadczeniem i praktyką. kompresji) – nie będzie technicznie łatwy do realizacji, ale możliwy. Będzie za to odpowiadał rozdziel- • statywy naramienne HDSLR, czości filmów 15/70 mm prezentowanych w kinach IMAX. • krany kamerowe, Chodzi nie tylko o rozdzielczość szczegółów, cho- • statywy, dzi też o barwy. Zachwyt widzów oglądających obra- • wózki, zy UHD (4K) wzbudza i rozdzielczość i znacznie lepsze kolory. Przestrzeń kolorów 8K będzie jeszcze lep- • jazdy kamerowe, sza. W stosunku do odnośnika – przestrzeni kolorów • elektroniczne i manualne głowice Pan-Tilt. CIE1931, telewizja HD (Zalecenie 709) pokrywa tylko ok. 36% możliwych kolorów, Adobe RGB to ok. 52% tej przestrzeni, cyfrowy projektor kinowy ponad 53%, a telewizja 8K (Zalecenie 2020) aż 75,8%. Prototypowy zestaw z 2003 roku składał się z kamery z czterema przetwornikami obrazowymi CCD (2,5”, rozdzielczość 3840x2048). Dwa z nich wytwarza- ły składową zieloną obrazu, pozostałe dwa – czerwoną i niebieską. Dzięki metodzie przesunięć pikseli zapew- niało to wynikowy obraz o rozdzielczości 7680 pikseli x 4320 linii. Zapis odbywał się w matrycy 16 rejestra- torów HD o łącznej pojemności 3,5 TB, co wystarczało

do zapisu 18 minut programu 8K. REKLAMA www.cambo.pl WARTO WIEDZIEĆ TECHNIKA

Rysunek 2

Równolegle testowano przesyłanie takich ogrom- 8K (prezentowane na ostatnim CES), producenci tacy nych ilości danych, poprzez światłowody, poprzez sieć jak Hitachi czy Grass Valley dbają o kamery oraz ze- internetową (wówczas stało się to możliwe po zastoso- stawy montażowe. waniu kompresji, strumień danych obrazowych zmalał Niektórzy (Korea Płd) planują w drobnych szcze- z 24 Gb/s do maksymalnie 0,6 Gb/s – 40-krotnie, stru- gółach przechodzenie do transmisji 4K, też dysku- mień danych fonicznych z 28 Mb/s do ok. 10 Mb/s). syjnej, ale mniej trudnej technicznie i fi nansowo. Inni W 2007 roku udało się skomprymować strumień da- (Japonia) sądzą wręcz przeciwnie, że koszty się ob- nych materiału 8K do wartości 250 Mb/s. niżą, gdy od razu przejdzie się do 8K i uniknie etapu Rozwój tej techniki wciąż przyspiesza. W 2012 ro- pośredniego – przejścia z HD na 4K przed ostatecz- ku powstał przetwornik 8K pracujący przy częstotli- nym z 4K na 8K. Transmisje satelitarne sygnałów 8K wości 120 ramek/s. Rozpoczęto próbne transmisje naziemne, pojawiła się kamera przenośna, jedno-czi- powe przetworniki w konfi guracji Bayera (jeden kolor na jeden piksel) i up-konwerterami zapewniającymi wszystkie trzy kolory. Kodowanie obrazu zwiększyło się z 10 bitów na bitów 12. Jednocześnie pracowano nad monitorami, które z defi nicji, przy takiej wysokiej rozdzielczości, musiały być bardzo duże. To z kolei groziło tym, że przy fi lmo- waniu z prędkością 60 ramek/s na takich dużych ekra- Rysunek 3 nach szybko poruszające się obiekty nie będą wystar- czająco ostre – zdecydowano się więc na kamery pra- Japończycy planują już na rok 2016. W Europie kanały cujące również przy 120 ramkach/s. To zaś oznacza, 4K UHD (50 ramek/s, strumień 40 Mb/s) pojawiły się że przetwornik obrazowy musiał nadążyć z obróbką na początku 2013 roku. około 4 miliardów pikseli w czasie 1 sekundy, co z kolei Oczywiście więcej się dzieje w telewizji 4K, którą, było równoważne strumieniowi danych ponad 50 Gb/s, w obliczu nadchodzącej „kłopotliwej” 8K traktuje się co z kolei wymagało bardzo szybkich przetworników może niezbyt poważnie, w końcu prawdziwe scho- A/C. I taki ultra-szybki i ultra-dokładny przetwornik ob- dy zaczną się potem. Tutaj rozwój widać w każdym razowy CMOS ma raptem 1,5” (38 mm). miejscu toru – od kamer, poprzez aparaturę studyjną, Oba formaty UHD: 4K i 8K zostały w sierpniu po płyty Blu-ray, czy konsole PlayStation. Pojawia- 2012 roku ustandaryzowane przez ITU – jest to Zalece- ją się nowe kodeki HEVC (High Effi ciency Video Co- nie BT.2020 ITU-R. ding) zmniejszające strumień danych 4K do wartości 20 Mb/s. Nawet YouTube dodał na swojej stronie opcję CO DALEJ? „2160p 4K”. Udało się już w pełni przesyłać sygnał 8K „upakowa- NHK i Mitsubishi Electric odpowiadają na to ko- ny” w jednym typowym, dawniej analogowym kanale derem HEVC dla standardu 8K, pracującym w czasie telewizyjnym (o szerokości 6 MHz). Udało się prze- rzeczywistym dzięki 17 wejściom 3G-SDI i 17 płytkom słać nieskomprymowany sygnał 8K poprzez eterne- pracującym równolegle, zapewnia to strumień mniej- towe łącze 100 Gb/s. Olimpiada zimowa w Soczi też szy niż 340 Mb/s (przy 8K). W ubiegłym roku dzięki była fi lmowana w tym formacie. Planowana na rok temu koderowi udało się uzyskać stopień kompresji 2020 Olimpiada Letnia w Tokio ma przyjąć postać re- 350:1 (85 Mb/s). gularnych transmisji telewizyjnego obrazu 8K. Firmy 8K atakuje… takie jak Sharp, LG czy Samsung dbają o telewizory GRZEGORZ MORKOWSKI

24 KWIECIEŃ 2014 ZA I PRZECIW

ZAKLĘTE REWIRY HbbTV (1)

Uwielbiam miny znajomych, gdy mówię, że w ﬁ rmie zajmujemy się także HbbTV. Następuje konsternacja na twarzy, zdziwienie w oczach i ulga, gdy po chwili dodaję: „nie martw się, nikt o tym nie słyszał”. Niestety.

aktem jest, że ten skrót określający bardzo obie- jest ich w użyciu już ponad 70. Pozytywnie nastawie- cujący kierunek rozwoju telewizji, znany jest tyl- ni są również operatorzy sieci i platform satelitarnych, Fko ludziom z branż związanych z TV. Dziwne, dzięki czemu aplikacje są szeroko dostępne dla więk- bo Polska była jednym z pierwszych krajów, które ko- szości widzów. Aplikacje kanału ProSieben użytkowa- mercyjnie wprowadziły standard HbbTV. ne są co miesiąc przez ponad 5 milionów abonentów, Większość z nas ogląda telewizję. Średnio 4 go- przy czym ważna jest też dynamika wzrostu – o 380% dziny dziennie. Ona jest i pozostanie zawsze cen- więcej użytkowników w ciągu roku (wg SevenOne me- trum domowej rozrywki, wokół której krążyć będą, dia, listopad 2012 - listopad 2013). Wszystkim działa- jak satelity, urządzenia mobilne. Jednakże nawet niom towarzyszą oczywiście kampanie reklamowo- najzwyklejszy Kowalski wie, że era tradycyjnej tele- -marketingowe. wizji to przeszłość. Orientuje się także, jaka jest jej Na polskim rynku usług telewizyjnych HbbTV przyszłość, bo mówią o tym w… telewizji. Smart TV, wdrażany jest od dwóch lat przez dwóch nadaw- UltraHD, second screen, social TV, VoD – te terminy ców: TVP S.A. i ESKA.TV. Pierwszy z nich nadaje funkcjonują w świadomości widzów, czyli konsumen- przede wszystkim bogate treści informacyjno-spor- tów. Skąd więc taka nieśmiałość wobec HbbTV? Tym towo-rozrywkowe docierające, zgodnie z najśwież- bardziej, że standard kryje w sobie wszystko, czego szymi deklaracjami, do 320 tys. odbiorników (wzrost oczekuje współczesny widz: spersonalizowanej ofer- o 100 tys. w porównaniu do danych z grudnia 2013 r). ty, interakcji z nadawcą oraz z innym widzami, wpły- Plany TVP na ten rok są imponujące i przewidują tak- wu na oglądane treści, możliwość ich rozszerzania, że wprowadzenie nowych usług, takich jak aplikacje porządnej dawki rozrywki i wiedzy. EPG z sugestią i wideo oraz aplikacje VOD. Nadawca Dowodem potencjału powinny być przede wszyst- postawił w szczególności na duże wydarzenia sporto- kim liczby prezentowane przez konsorcja branżo- we, jak Olimpiada Zimowa w Soczi (aplikacja Sochi.ru we (HbbTV Consortium i HD Forum), które zrzeszają 2014, 8 kanałów transmisji na życzenie) oraz Mistrzo- m.in. nadawców, producentów sprzętu RTV i urzą- stwa Świata w Piłce Nożnej 2014. ESKA.TV skutecz- dzeń elektronicznych, ﬁ rmy technologiczne, dewelo- nie postawiła na młodych, interaktywnych i mobilnych perów. Wśród europejskich krajów, które wprowadziły abonentów szukających szerokiego dostępu do roz- HbbTV, do czołówki należą Francja, Niemcy i Hiszpa- rywki i w tym kierunku będzie podążać. nia. W Niemczech aż 90% telewizorów posiada stan- MAGDA JABŁOŃSKA, dard HbbTV. Cały czas rośnie ilość aplikacji, obecnie Public & Media Relations, EVIO Polska

KWIECIEŃ 2014 25 DO FIRMY, DO DOMU TECHNIKA

ROUTER DO ŁĄCZY DYSK DO NAGRYWANIA TV ŚWIATŁOWODOWYCH Dyski My Passport AV-TV fi rmy WD o po- FRITZ!Box 7490 niemieckiej fi rmy AVM z wbudowanymi jemności 500 GB i 1 TB, dedyko- modemami ADSL2+ i VDSL2 z technologią vectoringu wane telewizorom SMART umożliwia korzystanie z podwójnej i symultanicznej sieci z funkcją nagrywania, ma- bezprzewodowej AC (z prędkością do 1300 Mbit/s w pa- ją funkcję szybkiej korekcji śmie 5 GHz) i N (z prędkością do 450 Mbit/s w paśmie błędów i obsługę ciągłe- 2.4 GHz). go strumieniowania, dzię- Router obsługuje połączenia telefoniczne w standar- ki czemu wiernie rejestrują dzie HD i wszystkie rodzaje połączeń z telefonami analo- obraz i płynnie odtwarzają nagrany gowymi (DECT – z funkcją faksu i automatycznej sekre- materiał. Obsługa standardu USB 3.0 znacznie tarki, IP, ISDN). Może być stacją bazową DECT dla 6 tele- usprawnia rejestrowanie wielu strumieni w jakości HD – je- fonów bezprzewodowych. System operacyjny FRITZ!OS śli telewizor ma dwa tunery, to można albo jednocześnie pozwala na użycie routera do zarządzania aplikacjami nagrywać programy z dwóch różnych kanałów albo oglą- Smart Home, jak np. serwer mediów (przechowywanie dać zarejestrowany wcześniej program i w tym samym plików muzycznych, zdjęć i fi lmów), funkcja NAS (łatwy czasie nagrywać inny. dostęp do wszystkich plików w sieci) czy kontrola i stero- My Passport AV-TV można zamontować na tylnej wanie wszystkimi inteligentnymi gniazdkami FRITZ!DECT. obudowie telewizora za pomocą dołączonego do zesta- A także funkcjami pomocniczymi: kontrola rodzicielska, wu mocowania, ustawić pionowo na dołączonym stojaku synchronizacja kontaktów, „Wake on LAN” – zdalne włą- lub ułożyć poziomo. czanie komputerów przez internet i wykonywanie rozmów telefonicznych przez smartfony za pośrednictwem Wi-Fi. Oprogramowanie ULTRA HD NA EKRANIE FULL HD FRITZ!OS zapewnia kompleksową Telewizory Sharp AQUOS Qu- ochronę całej sie- attron Pro 3D serii UQ10 (60, 70 ci, w tym spe- i 80”) wyświetlają 16 mln subpikseli – o 10 mln więcej niż stan- dardowe telewizory Full HD. Jeśli materiał ma niższą rozdzielczość, inteligentny upscaller panelu pod- niesie ją – niezależnie od źródła sygnału – do bliskiej 4K. Quattron Pro to druga gene- racja opracowanej przez Sharpa technologii, która do standardowej grupy subpikseli RGB (czer- cjalnie szyfrowaną sieć bezprzewodową WLAN i DECT. wony, zielony, niebieski) dodała Najnowszej generacji procesor i port WAN Gigabit żółty (Y). Efekt: ponad miliard odcieni kolorów i zdecydo- Ethernet dla połączeń z zewnętrznym modemem kablo- wanie lepsza jakość obrazu, zwłaszcza odtwarzania od- wym sprawiają, że FRITZ!Box 7490, wyposażony w szcze- cieni złota, żółtego, zielonego, niebieskiego i koloru skóry. gółowe polskie menu oraz 4 gigabitowe porty LAN i 2 por- W nowych panelach zastosowano inteligentną technolo- ty USB 2.0 i 3.0, jest optymalnie przystosowany do łącz gię sterowania subpikselami, która 4 subpiksele kolorów światłowodowych. podstawowych (RGBY) dzieli na górny i dolny, a więc jeden piksel obrazu składa się z 8 sterowanych niezależnie subpikseli. DODATKOWY DŹWIĘK AQUOS Quattron Pro są jedynymi na rynku europej- skim telewizorami Full HD LED TV z certyfi katem THX. Systemy SoundPlate LAB540W i LAP440 fi rmy LG, czyli A o wysoką jakość dźwięku dba technologia Yamaha HXT listwy głośnikowe Sound Bar, są idealnym dopełnieniem (Harmonics Enhancer Extended – poszerzony wzmac- nowoczesnych telewizorów z wąską ramką o przekątnej niacz harmonicznych), poprawiająca brzmienie tonów ekranu do 55”. Oba modele dysponują mocą 320 W i od- wysokich (są bardziej szczegółowe) i niskich (są głębsze twarzają dźwięk 4.1-kanałowy, przy czym listwa głośni- i wyraźniejsze). kowa NB5540 jest wyposażona w prze- Aplikacja Aquos Remote Lite pozwala na sterowanie twornik analogowo/cyfrowy Hi-Fi, za- telewizorem za pomocą gestów wykonywanych tabletem pewniający najwyższą jakość dźwięku. lub smartfonem, technologia Miracast – wyświetlać mul- Wyposażone są w zewnętrzny, bezprze- timedia i gry ze smartfona lub tabletu na ekranie telewi- wodowy głośnik niskotonowy. zora, a Bluetooth – przesyłać do telewizora muzykę oraz podłączyć myszkę i klawiaturę do obsługi portalu Aquos Net+. Nowa technologia Octoshape pozwala oglądać ka- nały HD nadawane strumieniowo przez internet, nawet przy transmisji nieprzekraczającej 5 Mb/s.

26 KWIECIEŃ 2014 DO FIRMY, DO DOMU

Z APARATU NA DROPBOX’A ULTRACIENKA RAMKA

Matryca BSI CMOS Monitor iiyama XU- 16 MP i udoskonalony, B2790HS wyposa- czterordzeniowy pro- żono w podświetlaną cesor 1,6 GHz Quad- diodami LED matrycę -Core współpracujący IPS i technologię Ad- z pamięcią RAM (2 GB) vanced Contrast Ratio, gwarantują szybkie która automatycznie działanie, pracującego dostosowuje jasność pod systemem ope- i kontrast do wyświe- racyjnym Android 4.3 tlanego w danym mo- (Jelly Bean), aparatu mencie obrazu. GALAXY Camera 2 i natych- Ma wejścia HDMI, miastowy dostęp do jego intuicyjnych funkcji. Pamięć wewnętrzną DVI i VGA oraz wyjścia słuchawkowe, VGA, DVI- (8 GB, w tym użytkownika ok. 2,8 GB, można rozszerzyć kartą mi- -D i HDMI. Stopka HAS pozwala na ustawienie croSD do 64 GB) wspiera zainstalowana fabrycznie aplikacja Drop- wysokości położenia monitora, a funkcja PIVOT box: 50 GB przestrzeni na wirtualnych dyskach przez 2 lata. na jego obrócenie o 90o. Dzięki ultracienkiej ram- Funkcja Tag & Go łączy aparat ze smartfonem lub innym urzą- ce monitor nadaje się do zastosowań wymagają- dzeniem obsługującym NFC, Mobile Link – dowolnie wybierać zdję- cych łączenia kilku ekranów. cia przed ich udostępnieniem, a Photo Beam – automatycznie prze- syłać fotografi e wyświetlane na 4,8” wyświetlaczu HD Super Clear Touch LCD do wcześniej zsynchronizowanego smartfona. Do prze- 4 OKNA NA EKRANIE syłania zdjęć można też wykorzystać Wi- -Fi. Funkcja Remote Viewfi nder (Zdalny W tabletach fi rmy Samsung GALAXY wizjer) umożliwia sterowanie aparatem NotePRO (12,2”, wymiary 295,6 x 204 za pomocą smartfona. x 7,95 mm, 750 g z Wi-Fi lub 753 g Fotografowanie ułatwiają 21-krotny z 3G/LTE) z rysikiem S Pen i GALAXY zoom optyczny i Smart Mode – 28 try- TabPRO (10,1 i 8,4”) bez rysika bów tematycznych. Modyfi kacjom moż- po raz pierwszy na świecie zana poddawać także fi lmy nagrywane stosowano wyświetlacz WQXGA m.in. w Full HD, a także wybrać prędkość w formacie 16:10, zapewniają- rejestracji materiału oraz przyspieszyć cy krystalicznie wyrazisty obraz lub spowolnić jego odtwarzanie (Multi o rozdzielczości 2560x1600, Motion Video). GALAXY Camera 2 umoż- złożony z ponad 4 mln px. W za- liwia korzystanie z aplikacji do błyskawicznej personalizacji, edycji leżności od modelu działają w sie- i wysyłki zdjęć (m.in. Paper Artist i Xtremer). Dodatkowe funkcje to ciach 3G, HSPA, Wi-Fi i LTE. m.in. Group Play (udostępnianie muzyki, obrazów i dokumentów Funkcja Multi Window umożliwia podział oraz gry grupowe), mobilne usługi Google (m.in. wyszukiwarka, Go- ekranu na 4 różne okna (a nawet 5), a wirtualna ogle Maps, Gmail) i YouTube. klawiatura ułatwia pisanie i korzystanie z funkcji Aparat ma otwieraną, ksenonową lampę błyskową oraz czujniki dotykowych. Rysik ułatwia korzystanie z tabletu akcelerometryczny, geomagnetyczny, żyroskopowy i żyroskop sys- i daje dostęp do funkcji Action Memo, Scrapbook, temu stabilizacji OIS. Screen Write i S Finder. Pen Window umożliwia narysowanie na ekranie okna o dowolnym wymiarze i uruchomienie w nim wielu różnych aplikacji, SUCHY MINILAB ATRAMENTOWY np. YouTube czy Kalkulatora, a Remote PC – ła- twy, bezpośredni dostęp do domowego lub biu- SureLab D700 fi rmy Epson to rowego komputera, dzięki czemu pliki można kompaktowy 6-kolorowy suchy edytować i zapisywać na odległość. minilab atramentowy drukujący Tablety mają preinstalowaną platformę Cisco – także z urządzeń przenośnych WebEx Meetings do obsługi wideokonferencji. – z rozdzielczością 1440x720 dpi Po raz pierwszy użytkownicy tabletów z syste- na nośnikach z roli o szerokości mem Android mogą udostępniać dowolne tre- 10,2-21 cm, z prędkością 360 ar- ści ze swoich ekranów oraz uruchamiać spotka- kuszy 10x15 cm/godz. w trybie nia WebEx korzystając z listy kontaktów. Funk- standardowym i 180 ark./godz. cja Samsung e-Meeting zapewnia współpracę w trybie najwyższej jakości. Atra- z możliwością udostępniania treści nawet bez do- ment Epson UltraChrome D6- stępu do centralnego serwera czy sieci. -S, w połączeniu z technologią Wydajność urządzeń zwiększają opcjonalne druku MicroPiezo (o zmiennej akcesoria Book Covers, USB LAN HUB, Universal wielkości kropli atramentu), daje BT Keyboard i S Action Mouse. Pamięć wewnętrz- ostre obrazy o żywych i dobrze ną, 32/64 GB (3 GB RAM) można kartą microSD nasyconych kolorach. zwiększyć do 64 GB. JERZY BOJANOWICZ

KWIECIEŃ 2014 27 KONFERENCJE

VI APLIKACJE TV DLA WSZYSTKICH, dla wybranych?

Statystyka robi wrażenia, bo nie sposób zlekceważyć sprzedaż ponad 2,6 mln telewizorów wyposażonych w funkcje smart (czyli z dostępem do sieci) na polskim rynku w ostatnich czterech latach.

ak wynika z danych GfK Polonia zaprezento- – mówił podczas konferencji Michał Wojciechowski wanych na wstępie VI konferencji Aplikacje TV, z Samsunga Polska. Jktóra odbyła się w połowie marca w Warszawie, Wiadomo, że nad systemami płatności dla wi- nie tylko owa wielkość sprzedaży plasuje nas w eu- dzów, które umożliwiłyby robienie zakupów przez pi- ropejskiej czołówce (niekwestionowanym liderem są lota, pracują także nadawcy, którzy zdecydowali się Niemcy), ale także informacja, że znakomita więk- na nadawanie hybrydowej telewizji Hbb TV: Eska TV szość smart telewizorów jest i TVP. W tym roku czeka nas już podłączanych do sieci też kilka nowych stacji nada- i wykorzystywanych zgodnie jących hybrydowo. Serwis z przeznaczeniem. Z danych Hbb TV ma mieć stacja Polo Samsunga, który sprzedaje TV i oczekujący na premierę w Polsce najwięcej tego typu w połowie kwietnia kanał Fo- odbiorników, wynika, że jesie- cus TV, ale także Stopklatka nią ubiegłego roku już 77% TV (w drugiej połowie roku), kupionych telewizorów smart która zadebiutowała na tele- tej ﬁ rmy było podłączane wizyjnym rynku 15 marca. do sieci. Ostatnie kilka mie- Statystyka wygląda zatem sięcy nieco wyhamowało ów budująco, przyszłość tak- trend, a to za sprawą końca że, ale obserwatorzy rynku analogowej telewizji naziemnej i wzrostu zaintereso- i specjaliści branży mediów elektronicznych nie kryją wania małymi i tańszymi modelami telewizorów, ale to wątpliwości i zastrzeżeń. Paweł Okopień (portal www. chwilowy spadek a nie stała tendencja. spiderweb.pl) tak komentował przebieg warszawskiej Globalnie, według szacunków ﬁ rmy Research imprezy: and Markets, w ubiegłym roku telewizorów z dostępem Obserwując prezentacje Sony, Philipsa, Smart Al- do sieci było już 307 mln (to 12,4% gospodarstw domo- liance, TCL miałem wrażenie, że producenci rozwijają wych), ale do 2018 roku ta liczba wzrośnie do 759 mln Smart TV tylko i wyłącznie dlatego, że Samsung je po- (wtedy urządzenie będzie stało w co czwartym domu). siada, a nie dlatego, że użytkownik tych funkcji rzeczy- Polacy pokochali telewizory z funkcją otwartego in- wiście pożąda. (…) Największym mankamentem inte- ternetu (Samsung odnotował w lutym 2014 roku blisko ligentnych telewizorów wciąż jest nawigacja. I niestety 9 mln kliknięć, w całym 2013 Polacy kliknęli aż 80 mi- producenci zdają się nie widzieć tego problemu. Drugą lionów razy) i nader często korzystają z możliwości ja- kwestią jest sama funkcjonalność tego Smart TV. Wciąż kie dają im kolejne aplikacje. Przez nie u Samsunga dla wielu telewizor jest przerośniętym tabletem. Dobit- (ma 120 aplikacji polskojęzycznych) można już zama- nym przykładem była koncepcja ARGO Computer, czyli wiać np. jedzenie na wynos i farmaceutyki. Płatności telewizora z Androidem, ale… bez tunera telewizyjne- na razie odbywają się przy odbiorze w realnym świe- go. Aplikacje od Samsunga również zdają się dowodzić cie, ale niebawem ma zadebiutować aplikacja Alma24, tej tezy. która umożliwi robienie przez telewizor zakupów w su- Konferencja potwierdziła, że smart TV czeka jesz- permarkecie i płatność z poziomu pilota. cze wyboista droga od sezonowej ciekawostki do po- – W lutym tego roku miesięcznie nasza platforma wszechnie obowiązującego standardu. Wydaje się smart TV miała 0,5 mln unikalnych użytkowników. Pro- jednak, że w przypadku dużych ekranów to nieuchron- gnozujemy, że w okolicy listopada przekroczy 1 mln na przyszłość. (Jak)

28 KWIECIEŃ 2014 KONFERENCJE

XIV SYMPOZJUM ŚWIATA TELEKOMUNIKACJI I MEDIÓW BLISKO, CORAZ BLIŻEJ…

Mowa o konsolidacji polskiego rynku telekomunikacyjnego i mediowego, który etap cyfryzacji naziemnej telewizji przeszedł nadspodziewanie dobrze i bez większych problemów, ale którego przyszłość oznaczona jest wieloma znakami zapytania, a uczestnicy wciąż nie mogą się zdecydować co dalej.

erspektywy były wątkiem przewodnim XIV Sympozjum Świata Telekomunikacji Pi Mediów, które odbyło się w trzeciej deka- dzie marca br. w warszawskim hotelu Westin. Wiele mówił o nich Rafał Trzaskowski, minister Administra- cji i Cyfryzacji w wystąpieniu inaugurującym dwu- dniową imprezę. Na wszystkie sposoby odmieniali hasła: kon- wergencja, konkurencja, konsolidacja, uczestnicy panelu dotyczącego granic współpracy na konku- rencyjnym, polskim rynku. Prowokacyjnie, ale i intrygująco brzmiało hasło że w Europie – np. w Austrii czy Irlandii procesy konso- kolejnej dyskusji, prowadzonej błyskotliwie przez Łu- lidacyjne wciąż jeszcze trwają. kasza Deca, red. naczelnego portalu TELKO.in Kon- O Polsce na cyfrowej mapie świata, wpływie cyfry- solidacja – moda czy konieczność, której udziałowcy zacji na poszczególne branże rozmawiali paneliści za- (reprezentanci Cyfrowego Polsatu, EmiTela, P4, o2, proszeni przez Michała Furę (UPC Polska). Starali się Netia i UPC) starali się przekonać słuchaczy, że gotowi także odpowiedzieć na pytanie: czy Agenda Cyfrowa są do daleko idących ustępstw na rzecz konkurentów, zapewni Europie równorzędną pozycję w światowym ale na przeszkodzie efektywnemu działaniu stoją czę- wyścigu i jak Polacy korzystają z produktów cyfrowego sto niespójne, a niekiedy wręcz szkodliwe uregulowa- świata. nia prawno-organizacyjne. Ciekawe były ich diagno- O tym, jak ważna jest osoba prowadzącego pa- zy dotyczące tego, jak rynek polski będzie wyglądać nel przekonali się uczestnicy i słuchacze dyskusji, do- za 5 lat na skutek, a może za przyczyną, konsolida- minujących podczas drugiego dnia konferencji. Jeśli cji. I tak Dominik Libicki (CP) podkreślił, że cyfryzacja jednak dr Krzysztof Heller prowadzący dyskusję Jaz- służy konsolidacji, Beata Mońka (była vice prezes C+ da na gapę, czyli łańcuch wartości w internecie tylko a teraz ekspert rynku mediowego) zapowiada duże pozwalał na momentami zbyt duże gadulstwo swych niespodzianki – jej zdaniem pojawią się nowe marki, ”podopiecznych”, o tyle Bogusław Chrabota (Rzecz- ale decydujący będzie, wciąż marginalizowany i po- pospolita) przez cały czas panelu Wpływ konsumpcji mijany w prognozach, czynnik ludzki. Patrycja Gołos mediów na model biznesowy z trudem przyjmował opi- z UPC przypuszczała, że wszystko tu i teraz może nie, będące w skrajnej niezgodzie z tezami przez sie- się zdarzyć, biorąc pod uwagę także zmieniającą się bie przyjętymi i lansowanymi. Choćby takimi, że wciąż na naszych oczach sytuację. Przedstawiciel EmiTela królem jest kontent a nie jego dystrybucja, że TVP nie apelował o więcej profesjonalizmu, a Wirtualnej Pol- ma ani możliwości, ani podstaw prawnych, by w więk- ski o porzucenie raz na zawsze idei samodzielnego szym niż dotychczas zakresie udostępniać swe pro- działania. Mirosław Godlewski z Netii przypomniał, gramy w internecie, że w końcu jeszcze długo funkcjo- że różnorodność w stylu i metodzie funkcjonowania nować będą klasyczne kanały dystrybucji, zaś kluczo- na rynku, szczególnie tak specyﬁ cznym, jest normal- we znaczenie będzie miało programowanie kontentu na i pożądana, zaś Jacek Niewęgłowski z P4 wskazał, i walka z internetowym piractwem. (JB)

KWIECIEŃ 2014 29 BYŁA KIEDYŚ TELEWIZJA...

Alternatywy 4 Czterej pancerni i pies Noce i dnie GDZIE SIĘ PODZIAŁY tamte seriale?

Mija półwiecze od powstania pierwszego polskiego serialu (Barbara i Jan, 1964) i czterdzieści lat od realizacji Czterdziestolatka. Ciekawe, że ten starożytny już serial, dość często wznawiany, nadal cieszy się sympatią widzów, a nawet zdobywa całkiem nową widownię.

jego fragmentów zmontowano cykl fi lmowych po latach, aspirują do miana „wielkich fi lmów małego felietonów o Kobiecie Pracującej z niezapo- ekranu”. Niektóre stały się legendą, jak choćby Noce Zmnianą Ireną Kwiatkowską, a Andrzej Kopiczyń- i dnie, z wielką starannością zekranizowana powieść ski jako inżynier Karwowski i Roman Kłosowski jako Marii Dąbrowskiej. Jak Kariera Nikodema Dyzmy, pełna Maliniak wystąpili w jednym z odcinków Świata według werwy i życiowej prawdy ekranizacja poczytnej kiedyś Kiepskich. Zaangażowani do pomocy w budowie auto- książki Tadeusza Dołęgi Mostowicza czy – mimo wia- strady A1, byli archetypami pewnych postaw z czasów domych zastrzeżeń – Stawka większa niż życie. słusznie minionych. PIONIERSKIE WYPRAWY POLAK POTRAFI? Historia polskiego serialu jest historią pionierskich wy- Czterdziestolatek Jerzego Gruzy był serialem z wy- praw w najprzeróżniejsze regiony tematyczne i różne raźnym podtekstem propagandowym. Nie on jeden. konwencje. Już na początku komediowa Wojna domo- W połowie lat 70. Polska wchodziła w etap tzw. gier- wa odkryła pewną prawdę, której potwierdzenie przy- kowskiego dobrobytu. Sławiono kult dobrej roboty (Po- niosło potem wiele produkcji. Tę mianowicie, że serial lak potrafi ), dowartościowywano kadrę menedżerską i fi lm telewizyjny tamtego okresu to przede wszystkim i inteligencję techniczną, które miały rozegrać bitwę aktor i dialog. W tym sensie seriale bywały niekiedy o nowoczesność i materialne standardy Polaków. De- bliższe teatrowi telewizji niż kinu, stając się jakby za- kada sukcesu się zawaliła, ale serial się obronił. Czym? rejestrowanym na taśmie teatrem rozszerzonych moż- Solidną warstwą realistycznej obserwacji, humorem, liwości technicznych. A przecież teatr awansował te- brakiem mentorstwa, tonem pogodnej życzliwości lewizję do rangi nośnika kultury artystycznej. Wybitne wobec ludzi, trafnym zapisem nastrojów, mód i opinii kreacje zdominowały zatem Wojnę domową, Królową lat 70. oraz – oczywiście – wyśmienitym aktorstwem. Bonę, Noce i dnie, Chłopów, Lalkę. Seriale były mocną stroną naszej telewizji. Dziś Niezapomniane role zawdzięczamy też serialo- także są jej mocną stroną, choć inaczej. Jakie były? wi Alternatywy 4, choć Alternatywy kochamy nie tyl- Pamięć po latach powiększa to, co skromne i małe, ko za to. Z perspektywy czasu kultowy już dziś serial szarości dodaje barw, a wspomnieniom blasku. Kto Stanisława Barei jawi się jako słodko-gorzki wizerunek dziś powie złe słowo o Karierze Nikodema Dyzmy, ówczesnej rzeczywistości z czytelnymi odniesienia- Domu, Chłopach czy Wojnie domowej? Wznawiane mi społeczno-politycznymi. Serial miał tak pozytywny

30 KWIECIEŃ 2014 BYŁA KIEDYŚ TELEWIZJA...

mentorstwa przynależnych u nas tematom historycz- nym. Zwłaszcza udziałowi Polaków w II wojnie świato- wej. Stawka większa niż życie ujmowała widzów sen- sacyjnym teatrem wojny, ukazywanym bez cierpienia i męczeństwa oraz atrakcyjnym bohaterem. Zaś serial Czterej pancerni i pies ujął kilku chwytami dosłownie z pierwszych kartek fi lmowego elementarza. A więc zróżnicowanymi typologicznie i charakterologicznie postaciami bohaterów, z których każdy miał dodatko- Polskie drogi wo jakiś sentymentalny hak w życiorysie. No i był jeszcze pies. Tam, gdzie zawodziło radio, telefon, ludzkie odzew, że Witold Pyrkosz jako zadziorny pijak Balce- oko, sprawność i spryt, nie zawodził nigdy psi instynkt, rek, „mówiący Himilsbachem”, otrzymał nawet od ja- wierność i przywiązanie. kiejś poważnej instytucji państwowej dyplom dla „naj- Różnymi tropami chadzał w minionym półwieczu sympatyczniejszego lumpenproletariusza”. polski serial. Sporo było prób chybionych, nieuda- Serial bez wysiłku dźwiga bagaż literatury. Anglicy nych, niepotrzebnych. Warto jednak docenić nieustan- sprawdzili to już wcześniej, ekranizując swoją klasykę. ne próby przymierzania się do różnych tematów, kon- Co więcej, nasze kino w odcinkach potrafi ło ożywić wencji i epok, do historii i do współczesności, do fi kcji dawną powieść epicką, jak Chłopi, Noce i dnie, Rodzi- i do faktów, do literatury klasycznej i oryginalnych scena Połanieckich, Nad Niemnem, Strachy. Ekranizacje nariuszy, czasem nawiązujących choćby do gazeto- tych dzieł, dziś raczej rzadko czytanych, odłożonych wej notatki (Najważniejszy dzień życia). I do bohaterów do lamusa literatury, okazały się wartościowym doko- różnej maści i stanu: mistrzów wywiadu, szabli, lan- naniem telewizji i ciekawym doświadczeniem reżyse- cetu, pługa, pistoletu, długopisu, także do skromnych rów (Jan Rybkowski, Jerzy Antczak, Zbigniew Kuźmiń- bohaterów pracy pozytywnej. ski, Ryszard Ber, Sylwester Szyszko i inni). Także tzw. literatura faktu, w odróżnieniu od fabuły, bywała źródłem inspiracji polskiego serialu. Przykła- dem Dyrektorzy, przedsięwzięcie wykonane przy uży- ciu skromnych środków, na pewno nie arcydzieło, ale mocno rezonujące w opinii społecznej lat 60. i 70. Losy tytułowych dyrektorów wielkiego zakładu przemysło- wego ukazywały problemy paląco aktualne, biografi e Chłopi ludzi jakby wyjęte z gazetowych notatek czy reportaży. Minione lata dowiodły, że dobry serial może po- Kariera Nikodema Dyzmy wstać z najrozmaitszego tworzywa: wielkiej literatury i literatury podrzędnej, reportażu, kroniki sądowej, wy- darzeń politycznych, artykułów publicystycznych, fe- lietonu. Doskonale przyswaja także pewne konwencje pozornie trudno przekładalne na język fi lmu, jak po- wieść epicka, esej historyczny (Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy), felieton prasowy (Wojna domowa) czy rozprawka fi lozofi czna (Klub profesora Tutki). Podczas gdy fi lm miał zawsze wymagania luksu- sowe, żądając wielkich konfl iktów i wielkiej literatury, świetnie zarysowanych postaci i wartkiej akcji, polski serial bazował właściwie na wszystkim. Różnorodność tworzywa stała się jego siłą i atrakcją. Dom Czterdziestolatek

SPRAWA KLOSSA I PANCERNYCH Kiedyś polski serial był kategorią artystyczną. I tak No i jest jeszcze fenomen Klossa i Pancernych, którym go oceniano – jako element kultury powszechnej na- to serialom – do dziś wznawianym w telewizji, choć wiązujący do dobrych wzorców teatru, kina czy tele- na szczęście już bez naiwnych ideologicznych podpo- wizji, nie tylko zresztą polskiej. Dziś serial w swojej wiedzi – także warto poświęcić słowo. ogromnej masie jawi się przede wszystkim jako ele- Porządnie zrealizowane i zagrane, choć ukazujące ment konstrukcyjny programu dostarczający rozrywki. historię wojenną w jedyny możliwy wówczas sposób, To taki pokarm dla widza. A czasami niestety pasza. dystansowały się od solennej powagi i dostojnego BARBARA KAŹMIERCZAK

KWIECIEŃ 2014 31 MOJA HISTORIA TELEWIZJI

Człowiek Guma WRACA NA PRAGĘ

Znakomita rzeźba Pawła Althamera zatytułowana Guma, wykonana w 2008 roku i podarowana przez artystę Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, należy do najwybitniejszych, najbardziej niezwykłych dzieł rzeźbiarskich sztuki polskiej XXI wieku.

olor, wyraz twarzy, ko- Nie zawsze tak było. Pół wieku temu na antenie Tele- stium, faktura, kontra- wizji Polskiej można było zobaczyć cykl, na któ- Kpost i wszystko inne rym wychowały się tysiące ludzi wrażliwych kunsztownie ze sobą zestrojo- i otwartych na istnienie sztuki. Pośrodku sali ne osiągnęły w niej niezwykle Muzeum Narodowego siadał przed kame- sugestywny wyraz. Ten wysoki rą dystyngowany pan i w fascynujący spo- na metr sześćdziesiąt posąg usta- sób opowiadał o artystach i ich kunszcie. wiony na niskim podeście przedstawia Czytał sztukę razem z nami. Program w skali 1:1 niepozorną sylwetkę stołecznego menela nazywał się Jak patrzeć na dzieło sztuki, uchwyconego w stanie poniedziałkowej glątwy i go- a jego gospodarzem był Profesor Jan ryczy egzystencji. Nic więcej i nic mniej. Ludzka Białostocki. pojedynczość przemieniona w dzieło sztuki. Po- Nie tylko ja wspominam z nostal- sąg przez wiele tygodni stał w narożnej witrynie gią ten cykl. Sztuka była wtedy na- nowotworzonej siedziby Muzeum przy Emilii Plater, prawdę cenniejsza niż złoto. Mówił wywołując mniej lub bardziej dosadne komenta- o niej – i to jak! – wytrawny znawca rze przechodniów. Zachodzi kłopotliwe pytanie, nad znawcami. Nie zaś usiłujący czy opłakany poziom tych komentarzy pozostaje dowieść rzekomego znawstwa w jakimś związku z poziomem refl eksji nad sztu- ktoś, kogo legitymacją i przepustką ką w publicznej telewizji? na ekran jest etat zajmowany w re- A w ślad za nim kolejne: czy edukacja ar- dakcji kulturalnej. Niestety, tamten tystyczna liczy się w dzisiejszej telewizji? Reto- program zszedł z anteny i nikt już nie ryczne pytanie. Nie liczy się. Podobnie jak prze- uczy widzów, jak patrzeć na dzieło sztu- pada z kretesem we współczesnych programach ki. A ciotki i wujowie kulturalni lepią zbio- szkolnych. Programy edukacyjne poświęcone rowy gust i smak jak za dawnych lat. To sztuce to jedno z najbardziej zaniedbanych, taka nasza rodzima specjalność od kiedy od lat leżących odłogiem poletek naszego ży- tylko pamiętam. cia kulturalnego. Rzecz nie w tym, że progra- A co do Gumy... Chodzą słuchy, mów takich w ogóle nie ma. Są. Chodzi o co że z Althamerowskim człowiekiem gumą innego: o to, jak sztuka jest w nich traktowana. jest problem. Zniknął ostatnio z wystawy. Fatalnie. Dominuje powierzchowna sprawoz- Jego kunsztownie zwieszona głowa odpa- dawczość i prowizorka. Wypowiadający się da ponoć od reszty. Niczym sztuka od cia- o sztuce recenzenci przerzucają się efekciar- ła telewizji. Cóż, fi gura nad wyraz delikatna, skimi etykietkami i bon motami. Wydarzenia ar- nic dziwnego, że traci głowę. Konserwatorzy tystyczne (książka, fi lm, koncert, płyta, wy- debatują, jak temu zaradzić. Zawiodło two- stawa malarska, spektakl teatralny) stają rzywo. Trudna sprawa. Niewykluczone, się w takim przelotnym ujęciu plikiem ak- że człowiek guma wróci wkrótce tam skąd cji notowanych przez moment na krytycznej przyszedł, na Pragę. giełdzie danego tygodnia czy miesiąca. MAREK HENDRYKOWSKI

32 KWIECIEŃ 2014 NA CELOWNIKU FILM doda ci skrzydeł

Gdzie są najlepsze kasztany? Oczywiście, na placu Pigalle. Gdzie musi być jakaś cywilizacja? Oczywiście, na Wschodzie. Kto żadnej pracy się nie boi? Oczywiście, kobieta pracująca. Co człowiek musi zrobić od czasu do czasu? Oczywiście, polatać. Skąd my to wszystko wiemy? Oczywiście, z polskich ﬁ lmów.

padła mi ostatnio do ręki wyjątkowa książ- i poprawia krawat”, czy wyznanie Gustawa ze Spisu ka Marka Hendrykowskiego, zatytułowana cudzołożnic (1994) Jerzego Stuhra – Przemijanie mnie Wdość „egzotycznie” jak na dzieło profesora trapi. Znalazły się w niej także „życiowe drogowskazy” – humanisty, nie botanika, które ukazało się nakładem typu: Są pociągi, na które się spóźniać nie wolno – nie- Wydawnictwa Naukowego Uniwersytetu im. Adama znajoma (Janina Szydłowska) do Szczęsnego (Józef Mickiewicza w Poznaniu – Najlepsze Nowak) w Celulozie (1953) Jerzego kasztany. Ten znakomity naukowiec, Kawalerowicza. a jednocześnie wnikliwy „szperacz” Najlepsze kasztany wyrastają w dziejach rodzimego kina, na do- w linii prostej ze Skrzydlatych słów datek obdarzony fantastycznym Henryka Markiewicza i Andrze- poczuciem humoru, przygotował ja Romanowskiego. Według mnie książkę, która jest obszernym zbio- skrzydlate słowa to także wyraże- rem cytatów z rodzimych fi lmów nia, zwroty i frazy, które z różnych i seriali (jej podtytuł brzmi: Księga powodów stały się sławne, utrwa- cytatów polskiego fi lmu). Tych wła- liły się w pamięci szerokiego krę- śnie, którym udało się wejść do po- Stawka większa niż życie gu ludzi i są przez nich powtarza- wszechnego obiegu, w mowie (bo to ne. Czasem dlatego, że są mądre, zła kobieta była) czy piśmie (Seksmisja jednak nam nie piękne czy dowcipne, czasem dlatego, że charaktery- zagraża – tytuł popularnonaukowego tekstu o zanika- zują postawę i poglądy jakiegoś wielkiego człowieka niu genów w męskim chromosomie, opublikowanym lub wiążą się z jakimś wydarzeniem. (…) Każde skrzy- na portalu odkrywcy.pl), a niektórym nawet w twórczym dlate słowo jest oczywiście cytatem, ale nie każdy cytat przetworzeniu (Nie ze mną te numery, brunet – z teleno- jest skrzydlatym słowem – pisał profesor Markiewicz. weli Brzydula). Książka Hendrykowskiego pochodzi z tego właśnie Hendrykowski przytacza więc pamiętne „dialogi pnia, stanowiąc znakomity dopełnienie – w aspekcie na cztery nogi”, które weszły do antologii rodzimego hu- kinematografi cznym – dzieła krakowskich humanistów. moru, jak: Jeśli ci wódka przeszkadza w pracy, to prze- To po prostu fi lmowe skrzydlate słowa. stań pracować – gość na przyjęciu w Ada, to nie wypada Na zakończenie ciekawostka. Okazuje się, że jed- (1936) Konrada Toma, O, tu się zgina dziób pingwina – no z najpopularniejszych skrzydlatych słów – Brunner, Wiesław Dymny jako Sobiekról w Ktokolwiek wie… (1966) ty świnio! – jest swego rodzaju fałszywką. To zdanie Kazimierza Kutza, Kumasz pan, czy masz pan za daleko w Stawce większej niż życie (1967-1968) Andrzeja Koni- do łba – Marek Kondrat jako Adaś Miauczyński do do- ca i Janusza Morgensterna nigdy nie padło (w jednym zorcy (Zbigniew Buczkowski) w Dniu świra (2002) Marka z odcinków Kloss powiedział tylko: Wyjątkowa z ciebie Koterskiego czy – szczególnie mi bliskie – Bez kota nie kanalia, Brunner). Tak naprawdę sformułowanie Brun- ma dla nas życia – Pawlakowa (Maria Zbyszewska) w Sa- ner, ty świnio! wymyślili członkowie krakowskiego ze- mych swoich (1967) Sylwestra Chęcińskiego. społu Tropicale Thaiti Granda Banda, mając na myśli Książka Hendrykowskiego to nie tylko zbiór zgrab- popularnego aktora amerykańskiego Yula Brynnera. nych, dowcipnych powiedzonek. Wiele tutaj także kon- I to by było na tyle – jak mawiał Jan Tadeusz Stani- statacji natury egzystencjalnej, niekiedy wręcz o tra- sławski, profesor mniemanologii stosowanej w serialu gicznym zabarwieniu, jak choćby fragment wiersza Zezem 1976 Janusza Zaorskiego. A w ogóle nie chce Jerzego Skolimowskiego z Rysopisu (1964) o człowie- mi się z Państwem gadać... ku z ręką na gardle, który „chce wszystko naprawić JERZY ARMATA

KWIECIEŃ 2014 33 MOIM ZDANIEM

FARMER I JEGO KSIĄŻĘ NIEMCY/WLK. BRYTANIA 2012 EMISJA: KUCHNIA+ Farmer I JEGO KSIĄŻĘ

Nie jest dla nikogo tajemnicą, że książę Walii Karol nie ma najlepszej opinii u swoich poddanych. A raczej u swoich potencjalnych poddanych, bowiem przedłużające się rządy jego matki, Elżbiety II, coraz bardziej oddalają perspektywę wstąpienia na brytyjski tron. Już wręcz otwarcie spekuluje się, że Karol, obecnie 65-letni, powinien abdykować na rzecz swego starszego syna, Williama.

stotnie, sytuacja księcia Karola jest nie do pozaz- Jednak z upływem czasu Karol zyskuje na do- droszczenia. Najdłużej na brytyjskim tronie zasia- świadczeniu i społecznej akceptacji. Film dokumental- Idała królowa Wiktoria, jej syn Edward VII czekał ny Bertrama Verhaaga Farmer i jego książę jest tego na koronację 60 lat. Elżbieta II uparcie dąży do pobicia ciekawym dowodem. Oto okazuje się, że książę Walii rekordu Wiktorii – koronowana w 1953 roku, królewskie prowadzi kilkusethektarowe gospodarstwo rolne, gdzie obowiązki pełni jeszcze dłużej - już wcześniej wyrę- hołduje się zasadom rolnictwa zrównoważonego, ina- czała chorego króla, podróżując w jego imieniu po naj- czej mówiąc – ekologicznego. Zarządzana przez Da- dalszych zakątkach świata. Jej najstarszy syn Karol, vida Wilsona farma skupia się na hodowli zwierząt urodzony jeszcze przed koronacją matki, czeka więc (tradycyjnych, będących na wyginięciu gatunków by- na wstąpienie na tron 61 lat, co zdaje się brytyjskim re- dła i trzody chlewnej) oraz ekologicznej uprawie roz- kordem w tej dziedzinie. Przy czym, w zasadzie wbrew maitych gatunków zbóż. Gospodarstwo ma charakter tradycji, jako książę Walii jest osobą dość bezbarwną, otwarty, wręcz pokazowy, można je zwiedzać, obser- wręcz nudną. wować księcia przy pracach gospodarskich, słuchać Ten niezbyt pochlebny wizerunek miał ocieplić jego przekonujących rad i zaskakujących kompetencją przed laty „ślub stulecia” – z Dianą Spencer, nieoczeki- opinii, a przede wszystkim podziwiać konsekwencję, waną wybranką bez książęcego rodowodu, w 1981 ro- z jaką trzyma się ekologicznych reguł. Założeniem jest ku. Istotnie, młodsza o kilkanaście lat od męża i otwar- samowystarczalność, podziw więc budzi to, że mimo ta na kontakty z ludźmi księżna spełniła swoje zadanie: pogodowych przeciwności farma przynosi stały, zna- dała księciu nie tylko synów, ale i znacznie poprawiła czący, choć nie zawsze najwyższy, dochód. Wpraw- jego publiczny wizerunek. Na krótko – po 11 latach do- dzie to efekt pracy Wilsona, jednak zasługi spływają szło do separacji, zakończonej w 1996 roku rozwodem. na Karola. Z punktu widzenia historii państwa – skandal, ale opinia Film Bertrama Verhaaga kończy znamienny cytat publiczna łatwo wybaczyła Dianie rezygnację z dwor- z Mahatmy Gandhiego: Najpierw cię ignorują. Potem skich ambicji, całą winą obarczając Karola. Nie pomo- śmieją się z ciebie. Później z tobą walczą. Później wy- gło też księciu małżeństwo z Camillą Parker-Bowles, grywasz. Smutne losy księcia Karola w końcu napawa- długoletnią przyjaciółką – jeśli nie największą miłością ją optymizmem. życia - Karola, jawną przyczyną rozwodu z Dianą. KONRAD J. ZARĘBSKI

34 KWIECIEŃ 2014 INDUSTRY ZONE

26—31 MAJA 2014 podczas 54. Krakowskiego Festiwalu Filmowego Warsztaty, seminaria, dyskusje panelowe, pokazy filmów, spotkania networkingowe, prezentacje KRAKOWSKIE TARGI FILMOWE — cyfrowa wideoteka DOCS TO GO! & ANIMATED IN POLAND — prezentacje filmów w postprodukcji DRAGON FORUM — pitching projektów dokumentalnych [email protected] www.krakowfilmfestival.pl PRZED PREMIERĄ Wikingowie Opowieść o niezwykłych przygodach nordyckich wojowników, pragnących poznawać świat i podbijać nowe tereny była jednym z telewizyjnych hitów ubiegłorocznej jesieni. Po sukcesie pierwszego sezonu, Wikingowie powrócą na antenę kanału History w kwietniu 2014.

ak zapewnia dystrybutor w drugim sezonie przyj- „Wikingowie”. Materiały promocyjne, w tym nasz tra- rzymy się, jak Ragnar Lodbrok (Travis Fimmel) iler, kręcone były w dwie kolejne soboty, w przerwie Jwykorzystuje swoją nowo zdobytą pozycję jarla, między zdjęciami do nowego sezonu. Oznaczało to by plądrować, grabić i odkrywać nowe królestwa wraz przede wszystkim niesamowite tempo pracy, jedno z grupą swoich nieustraszonych wojowników. Dzięki spóźnienie mogło oznaczać niewyrobienie się z mate- sojuszowi z królem Horikiem (Donal Logue), Ragnar riałem, a przecież zwiastun to tylko czubek góry lodo- posiada władzę większą niż kiedykolwiek. Okupiona wej – dodaje. jest ona jednak wielkim kosztem – zdradą brata, Rollo, Pomysłodawcą i autorem scenariusza Wikingów kłopotami w małżeństwie z Lagerthą (Katheryn Win- jest Michael Hirst, twórca m.in. wyróżnionego nagrodą nick) i pogardą jego ukochanego syna, Björna. Przyja- Akademii Filmowej obrazu Elizabeth, a także nomino- ciele stają się wrogami i tworzą się nieprawdopodobne wanej do Emmy i Złotego Globu Dynastii Tudorów. sojusze. Bohaterowie spiskują, wyrównują rachunki, Do obsady dołącza Alexander Ludwig (Igrzyska przelewają krew… a wszystko to pod czujnym okiem Śmierci) jako nastoletni Björn, mądry i odważny wo- bogów. jownik, syn Ragnara oraz Linus Roache (Prawo i porzą- Po raz kolejny zapowiedź serialu, która będzie wy- dek) jako Egbert, Król Wessex, silny człowiek z ogrom- korzystywana na całym świecie, stworzyło polskie stu- ną wiedzą i nieskrywanymi ambicjami. Oprócz Travisa dio animacji Platige Image. Jednak w przeciwieństwie Fimmela jako Ragnara Lodbroka, zobaczymy również do zeszłorocznego teasera, który był w całości anima- Katheryn Winnick w roli Lagerthy, wojowniczki i żony cją 3D, tym razem zwiastun łączy w sobie technologii Ragnara; Clive'a Standena w roli Rollo, impulsywnego „live-action” oraz efekty specjalne. i ambitnego brata Ragnara; George'a Blagdena w roli Praca przy takiej produkcji to zawsze duże wy- Athelstana, młodego, ale już nie niewinnego chrześci- zwanie, zwłaszcza, że tym razem musieliśmy znaleźć jańskiego mnicha; Jessalyn Gilsig w roli Siggy, pięknej najlepszy sposób na przeniesienie pomysłu zespołu wdowy po jarlu Haraldsonie; Donala Logue’a jako Kró-

kreatywnego z History na ekran. Następnie były zdję- la Horrika, który pragnie mieć Ragnara jako swojego cia oraz etap postprodukcji, podczas którego tworzyli- sprzymierzeńca; Gustafa Skarsgårda w roli Flokiego, śmy wszystkie efekty specjalne – mówi Tomek Bagiń- zwariowanego budowniczego łodzi oraz Allysę Suther- ski, reżyser zwiastuna. Byliśmy pod wielkim wrażeniem land jako Księżniczkę Aslaug, nowy obiekt zaintereso- ogromu przedsięwzięcia, jakim jest produkcja serialu wania Ragnara. (tow)

36 KWIECIEŃ 2014 POPULARNA TELENOWELA OD 7 KWIETNIA NA ANTENIE oglądaj od poniedziałku do piątku 17 00 20 50 MAGIA BEZ KOŃCA TYLKO W TELETOON+

teletoonplus.pl

www.facebook.com/teleTOONplus

ZADZWOŃ I ZAMÓW:

Robert Piotrowski Marek Świerkosz Magdalena Watras Rafał Wilczewski www.operatorplus.pl 513 111 776 513 111 669 502 555 773 605 456 460 [email protected]

reklama+TELEPRO GRACHI 205x290.indd 1 3/20/14 10:53 AM TELE INFO

KALENDARIUM 2-13.04 BUENOS AIRES, International Film Festival AWANSE/ TRANSFERY/ ODEJŚCIA 5-20.04 ISTAMBUŁ, International Film Festival  Wraz z rozwojem oferty internetowej, VOD i mobilnej Atmedia 5-6.04 CANNES MIPDOC, MIPFORMATS dokonują awansów w dziale in- 7-10.04 CANNES, MIPTV teractive. Radosław Gołąb objął 8-20.04 TORONTO, TIFF Kids - Toronto International Film Festival nowoutworzone stanowisko head For Children of new business development. Jo- 16-27.04 NOWY JORK, Tribeca Film Festival anna Pokojska (na zdjęciu) i Ilona Wyrozumska 25.04- 3.05 NYON, Vision Du Reel - Int. Documentary Film Festival awansowały na interactive sales executive, a Jo- 26.04-4.05 TARNÓW, 28 Tarnowska Nagroda Filmowa anna Christowa awansowała na stanowisko ju- nior interactive sales executive.  Jacek Balicki objął stanowisko PIKE WSPIERA, A RPD PATRONUJE dyrektora marketingu platformy Polska Izba Komunikacji Elektronicznej wspiera kolejną kam- nc+ od środy. Posiada wieloletnie panię realizowaną przez Biuro Rzecznika Praw Dziecka – Je- doświadczenie w zarządzaniu pro- stem mamy i taty, która zwraca uwagę społeczeństwa na pro- jektami marketingowymi na kie- blem wikłania dziecka w sprawy około rozwodowe rodziców rowniczych stanowiskach, zarów- oraz stawiania go w sytuacji konfl iktu lojalnościowego wobec no po stronie agencji, jak i w biznesie. Jednym nich. Przypomina także, że każde dziecko ma prawo do kon- z jego kluczowych zadań będzie dalszy rozwój taktów z obojgiem rodziców. usług i produktów z segmentu premium platfor- Jerzy Straszewski – Prezes Zarządu PIKE wystosował list my nc+. do członków Izby z prośbą o aktywne wsparcie kampanii. Ko-  Marta Fiedczak-Olejarz dołą- respondencja z zachętą do przyłączenia do wsparcia kampa- czyła do zespołu Discovery Ne- nii przekazana została także do współpracujących z Izbą i jej tworks Polska, gdzie objęła nowo członkami telewizji lokalnych. utworzone stanowisko Consumer Minister Marek Michalak – Rzecznik Praw Dziecka ob- Marketing & PR Manager Lifestyle. jął Honorowym Patronatem kategorię konkursową Reaguj Będzie odpowiadała za tworzenie na przemoc wobec dzieci. Masz prawo w XI edycji Konkur- strategii marketingowej i public relations dla ka- su dla Telewizji Lokalnych To Nas Dotyczy. Dla zwycięzców nałów lifestylowych: TLC, ID i Animal Planet. tej kategorii Rzecznik Praw Dziecka ufundował również na-  Jesus Perezagua, który przez wiele lat peł- grody pieniężne w wysokości: I miejsce – 5000 zł, II miejsce nił funkcje wykonawcze w FOX International – 3000 zł oraz III miejsce – 2000 zł. Channels (FIC), powiadomił fi rmę, że z dniem Jednocześnie proszę o nadsyłanie prac do kategorii Na- 30 kwietnia ustępuje ze stanowiska prezesa groda Publiczności. Nagroda w tej kategorii przyznana zosta- na region Europy i Afryki. Od tego momentu bę- nie z uwzględnieniem kryterium popularności nadesłanego dzie pełnił funkcje doradcze dla spółek grupy materiału, wśród widzów audycji To Nas Dotyczy, nadawanej  Bogusław Kisielewski został w programie telewizyjnym TVR, dostępnym w technologii sa- prezesem Kino Polska TV SA. Do- telitarnej, w dniach od 15 marca do 15 maja 2014 roku. tychczas był on członkiem zarządu spółki i dyrektorem generalnym. Kisielewski zastąpił Piotra Reischa, KUCHNIA+ PATRONEM który był prezesem siedem lat.  KUDŁATYCH KUCHARZY NA DIECIE Kuchnia+, objęła patronat medialny nad książką kulinarną Kudłaci kucha- LTE – ADVANCED NA FALI rze na diecie. Publikacja jest literacką Plus i Cyfrowy Polsat zaprezentowały możliwości wersją emitowanego na antenie stacji LTE-Advanced w paśmie 2x15 MHz na częstotli- programu Dieta Kudłaczy – jak kocha- wości 800 MHz, a osiągnięta testowo prędkość jąc jedzenie zrzucić wagę. aż 225 Mb/s to możliwa szybkość dla wszystkich Od 1 marca, w każdą sobotę wi- Polaków, gdy państwo polskie zdecyduje się na dzowie kuchni+ mogą oglądać pre- koncepcję jednej sieci dla wszystkich operato- mierowy odcinek serii prowadzonej rów. przez Si Kinga i Dave’a Myersa. Popularni Kudłacze to po- Osiągnięta szybkość LTE-A to aż 225 Mb/s, wszechnie znani miłośnicy dobrego jedzenia. W swoich pro- co jest całkowicie nowym wymiarem interne- gramach prezentowali pomysły na apetyczne i nierzadko ka- tu w Polsce. Plus i Cyfrowy Polsat jako pierw- loryczne potrawy. Taka fi lozofi a sprawiła, że obaj poważnie si pokazali możliwości LTE-Advanced – i udo- przybrali na wadze. W Diecie Kudłaczy Si i Dave postanawiają wodnili, że jest technicznie możliwe osiągnię- się odchudzić i zmieniają swoje przepisy, by zmniejszyć kalo- cie takiej szybkości oraz agregacja pasma ryczność dań, zachowując przy tym ich smak.  2x15 MHz. 

38 KWIECIEŃ 2014 TELE INFO

4FUN.TV Z PLAJADĄ.PL Stacja 4fun.tv oraz portal Plejada.pl rozpoczynają współpracę w ramach tworzenia i dystrybucji wspólne- go kontentu video. Dwie marki ściśle kojarzone z do- brą i ciekawą rozrywką, postanowiły skorzystać z po- tencjału jaki posiadają i stworzyć cykliczną rubrykę w ramach pozycji antenowej Cool Weekend w kanale muzycznym. Re- dakcja serwisu internetowego, SPACE AGE W ALVERNIA STUDIOS która specjalizu- W Alvernia Sudios zakończyły się prace nad dramatem je się w informa- science-fi ction Space Age produkowanym dla brytyj- cjach ze świata skiej stacji telewizyjnej Sky Arts przez Hillbilly Television, show-biznesu, Different Picture oraz FremantleMedia UK. W produk- będzie przygo- cji, będącej debiutem scenariuszowym Nicka Morana towywać wspól- i Ralfa Little, AS odpowiadała za produkcję wykonaw- nie z producentami 4fun.tv cotygodniowy, stały ele- czą oraz efekty wizualne. Premiera całej serii planowa- ment programu. na jest na maj 2014 na antenie telewizji Sky Arts. Każdy odcinek to nowy temat poruszany z gwiaz- Oprócz realizacji zdjęć i efektów VFX, Alvernia Su- dami spotkanymi podczas imprez, koncertów, festiwa- dios pojawia się również na ekranie – futurystyczne ko- li, pokazów mody oraz różnych wydarzeń kulturalnych. puły zagrały rolę statku kosmicznego.  Spotkania z postaciami polskiego show-biznesu, trak- towane z przymrużeniem oka, nietypowe rozmowy, za- bawne reakcje oraz kontrowersyjne wyznania gwiazd BARTOSZ KOŁSUT – to wszystko będzie można zobaczyć co tydzień w ru- MŁODYM MUZYKIEM ROKU bryce Plejady w Cool Weekendzie. Po emisji w stacji Grający na akordeonie Bartosz Kołsut telewizyjnej, materiały będą również dostępne na por- zwyciężył w polskim fi nale konkursu talu.  Młody Muzyk Roku i będzie reprezen- tował Polskę na Konkursie Eurowizji dla Młodych Muzyków w Kolonii. Mło- WIĘCEJ HANNIBALA dy Muzyk Roku to ogólnopolski konkurs Przed premierą drugiego sezonu Hannibala Sony Pic- na najlepszego młodego muzyka grającego na jednym tures Television (SPT) Networks rozszerza zakres cy- z instrumentów klasycznych, a zarazem realizowane frowego zasięgu i precyzji swojej nowej aplikacji se- z rozmachem nowoczesne show telewizyjne transmito- cond screen dostosowanej do serialu. Aplikacja jest wane i relacjonowane zarówno na antenie TVP Kultura, dostępna również w Polsce. W tym roku aplikacja jak i w internecie. do serialu Hannibal została uruchomiona także w Ro- Uczestnicy konkursu nie mogą mieć więcej niż 19 lat. sji, Polsce i Korei Południowej w dniu premiery dru- Konkurs składał się z dwóch etapów. Do półfi nału giego sezonu w poszczególnych krajach. Regiony te 17 kandydatów wyłoniło Ministerstwo Kultury i Dziedzic- dołączyły do hiszpańskojęzycznych krajów Ameryki twa Narodowego na podstawie ich dotychczasowych Łacińskiej, Brazylii, Azji Wschodniej, Hiszpanii i Portu- osiągnięć artystycznych – to m.in. stypendyści ministra galii, gdzie testowano aplikację podczas pierwszego kultury, laureaci prestiżowych konkursów. Przesłuchania sezonu serialu emitowanego w zeszłym roku. półfi nałowe odbyły się 4 marca – wtedy wybrano fi nało- Aplikacja second screen do Hannibal synchroni- wą siódemkę. Byli to (poza zwycięzcą): wiolonczelistka zuje się z emitowanym właśnie odcinkiem oraz wyko- Krystyna Wiśniewska, akordeonistka Inga Piwowarska, rzystuje technologię cyfrowego znaku wodnego, która pianista Viet Trung Nguyen, trębacz Wojciech Kaszuba, pozwala jej zsynchronizować się również z odcinkiem fl ecistka Karina Kamizela i altowiolinista Mateusz Doniec. odtwarzanym z DVR lub za pomocą VOD. Aplikacja 19 marca w Studiu Koncertowym Polskiego Radia jest dostępna w AppStore na wszystkie telefony i ta- im. Witolda Lutosławskiego, z towarzyszeniem Polskiej blety z systemem iOS oraz w sklepie Google Play Orkiestry Radiowej pod dyrekcją Łukasza Borowicza, na urządzenia z systemem Android. Poprzez aplikację każdy z fi nalistów wykonał fi nałowy utwór. Laureata wy- użytkownicy uzyskają dostęp do ekskluzywnych treści łoniło jury pod przewodnictwem Krzesimira Dębskiego, dotyczących Hannibala, mogą dowiedzieć się więcej ale na ostateczny werdykt wpływ mieli również widzowie o bohaterach, zobaczyć, jak rozwijają się ich relacje, TVP Kultura, którzy za pośrednictwem systemu audiotele oraz obejrzeć materiały zza kulis niedostępne nigdzie głosowali na swojego faworyta. Głos telewidzów był trak- indziej. Funkcje społecznościowe umożliwią widzom towany jako dodatkowy głos jurorski. Faworytem uczest- bezpośrednią interakcję z serialem i innymi fanami ników plebiscytu okazała się Inga Piowowarska.  Hannibala. 

KWIECIEŃ 2014 39 TELE INFO

DA VINCI LEARNING W NC+ Da Vinci Learning podjęło współpracę z kolejnym polskim operatorem cyfrowym. Od 18 marca kanał dostęp- ny jest na platformie nc+ dla abonentów wykupujących opcję Extra+ i tych, którzy już mają pakiet Uni- verse+. Da Vinci Lear- ning zadebiutowało w Polsce osiem lat temu i było do- DISCO Z TV.DISCO stępne między innymi na platformie n. TV.DISCO zostało ofi cjalnym patronem kanału DISCO Da Vinci Learning to kanał skierowany zarówno z TV.DISCO w Radio Disco Party. Internetowa stacja do młodszych, jak i starszych widzów, oferujący ramów- bezpośrednio nawiązuje do playlisty telewizji oraz jej kę z najlepszymi i wielokrotnie nagradzanymi programa- ramówki muzycznej. Można tam znaleźć tylko najlep- mi edukacyjnymi. Nawet najtrudniejsze tematy przedsta- sze hity polskiej sceny muzyki disco polo, biesiadnej wiane są tu w sposób łatwy, prosty i przyjemny. Każdy oraz dance w najwyższej jakości oraz niektóre pozycje znajdzie tu coś dla siebie – poczynając od fi zyki i chemii, programowe. Na stronie internetowej muzycznej stacji a kończąc na historii i biologii.  TV.DISCO umieszczony został player radia, dzięki któ- remu odbiorcy TV.DISCO mogą bezpośrednio słuchać kanału wspólnie tworzonego z Radiem Disco Party. DI- TVP NA KANONIZACJĘ SCO Z TV.DISCO posiada playlistę zbieżną ze stacją te- Kanonizację dwóch papieży zaplanowano na 27 kwiet- lewizyjną.  nia w Niedzielę Miłosierdzia Bożego. Na ten czas Te- lewizja Polska przygotowała bogatą i różnorodną ofer- tę programową. Najważniejszym punktem wielkiego STWÓRZ SWOJĄ POSTAĆ święta Kościoła katolickiego będzie msza kanoniza- Cartoon Network startuje z konkursem kreatywnym cyjna papieży – Jana XXIII i Jana Pawła II. Transmisję dla dzieci Stwórz swoją postać. Widzowie stacji będą z Watykanu 27 kwietnia przeprowadzi TVP1, TVP INFO mieli możliwość wymyślenia własnego bohatera pasu- i TVP Polonia. jącego do serialu Niesamowity świat Gumballa. Wszystkie programy informacyjne Telewizji Polskiej Cartoon Network stworzy osiem niepowtarzalnych na bieżąco będą relacjonować i komentować obchody maskotek na podstawie prac widzów przesłanych kanonizacyjne. TVP INFO zaprasza na specjalne Poran- na konkurs Stwórz swoją postać. Widzowie stacji co ty- ki z Watykanu 26 i 27 kwietnia od godz. 5:55. W dniu dzień dostaną nowe zadanie, które będzie polegać kanonizacji – 27 kwietnia – zaplanowano również spe- na stworzeniu postaci, która np. mogłaby być najlepszą cjalne wydanie Wiadomości z Rzymu o godz. 19:30 przyjaciółką Anais, młodszej siostry sympatycznego w TVP1 oraz specjalne wydanie Panoramy o godz. 18:00 kota Gumballa. Prace będzie można zgłaszać w formie w TVP2. Ponadto TVP INFO 26 i 27 kwietnia w nadawa- zdjęć lub skanów rysunków, albo poprzez wykorzysta- nych co pół godziny serwisach informacyjnych będzie nie interaktywnej aplikacji online KREATOR POSTACI, relacjonowała wydarzenia związane z kanonizacją. która pozwala dzieciom na tworzenie nowych bohate- TVP zaplanowała także szereg reportaży i odcin- rów ze świata Wattersonów przez dobieranie elemen- ków specjalnych programów związanych tematycznie tów ciała, ubrań oraz akcesoriów. W każdym tygodniu z osobą papieża Jana Pawła II, w tym m.in.: Świat się stacja nagrodzi twórcę najlepszej pracy niepowtarzalną kręci (2 kwietnia, godz. 18:30, TVP1); Prawdę mówiąc maskotką, która zostanie zrobiona na podstawie projek- (26 kwietnia o godz. 21:15, TVP INFO); Między ziemią tu zwycięzcy. Dodatkowo na koniec konkursu stacja wy- a niebem (27 kwietnia, godz. 8:30, TVP1); Kościół z bli- łoni jednego, głównego zwycięzcę, który zobaczy swoją ska (27 kwietnia o godz. 15:00, TVP INFO); Sąsiedzi postać w animowanej wersji na antenie stacji!  (27 kwietnia o godz. 18:30, TVP INFO), czy Dziś wie- czorem z Watykanu (25 i 27 kwietnia). W związku z kanonizacją TVP proponuje również ATMEDIA DLA ROMANCE TV wyjątkowe koncerty. Pierwszy 26 kwietnia o godz. 20:55 Romance TV i Atmedia rozpoczęły współpracę w zakre- z Łagiewnik pokaże TVP1 – Kolory Miłosierdzia, które- sie sprzedaży czasu reklamowego i akcji specjalnych. go scenariusz zbudowany będzie wokół motywu wę- Pierwsze reklamy zagoszczą w stacji 1 kwietnia br. drówek z Janem Pawłem II przez wszystkie kontynenty, Romance TV to całodobowy, polskojęzyczny kanał po których pielgrzymował papież Polak. Drugi – Tu za- telewizyjny dostępny za pośrednictwem operatorów ka- częła się Polska – koncert Placido Domingo – 27 kwietnia blowych i platform cyfrowych. Ramówka stacji opiera o godz. 19:05 (cz. I) i 22:50 (cz. II) pokaże TVP2. Placido się na fi lmach i serialach. Seriale to mieszanka roman- Domingo po raz pierwszy w Polsce wykona utwory napi- sów, opowieści i miłosnych historii, a fi lmy to w dużej sane do poezji Karola Wojtyły i zaprezentowane na płycie mierze komedie romantyczne.  Amore Infi nito. 

40 KWIECIEŃ 2014 TELE INFO

JESSICA ALBA UPC Z HBO GO Z MARKĄ BRAUN UPC Polska, lider ultraszybkiego internetu na polskim Firma Braun ogłosiła, że jej rynku, wprowadził nową ofertę, która łączy internet nową ambasadorką została z usługą HBO GO. Klienci decydujący się na jedną aktorka oraz ikona piękna – z prędkości internetowych UPC: 10 Mb/s, 30 Mb/s, Jessica Alba. Nominowana 60 Mb/s, 120 Mb/s oraz 250 Mb/s mogą za dodatko- do Złotego Globu aktorka wą opłatą zamówić dostęp do internetowego serwisu wystąpi w globalnej kam- HBO GO. Oferta skierowana jest zarówno do nowych, panii promocyjnej marki jak i obecnych klientów. HBO GO to ponad 2000 go- Braun, która będzie obej- dzin programów, w tym kultowe produkcje HBO i naj- mowała reklamy telewizyj- nowsze hity ﬁ lmowe, które można oglądać w każdej ne, prasowe, internetowe, chwili na komputerze, tablecie i smartfonie, oraz po- a także promocję w skle- przez aplikację telewizyjną. pach stacjonarnych. Kam- UPC Polska od lat wyznacza trendy na polskim pania wystartuje w marcu rynku usług internetowych. Oferowane prędkości 2014 r. Jessica Alba jest 10 Mb/s, 30 Mb/s, 60 Mb/s, 120 Mb/s oraz 250 Mb/s silną i pasjonującą kobietą, to gwarancja stabilności i swobodnego korzystania która jest wzorem dla in- ze wszystkich dostępnych usług w internecie w czanych. Jest idealną ambasa- sie rzeczywistym i symultanicznie na kilku urządze- dorką naszych produktów, niach. Dzięki temu, każdy domownik może korzystać które pomagają kobietom m.in. ze streamingu wydarzeń sportowych, koncertów zadbać o ich dobre samo- transmitowanych na żywo oraz serwisów muzycznych, poczucie i naturalne piękno. Marka Braun podziwia ją bez obawy o buforowanie materiału.  za osobowość, liczne talenty oraz zdolność do łączenia kariery aktorskiej i bycia wspaniałą mamą - komentuje Aleksandra Delﬁ ni, Global Braun Marketing Director. 

MTV POLSKA DZIĘKUJE WIDZOM MTV Polska jest jedną z najaktywniejszych marek w obszarze mediów społecznościowych. Oprócz Facebo- oka, stacja jest aktywna również na Twitterze, gdzie jej konto obserwuje ponad 456 tysięcy internautów. Filmy na kanale YouTube stacji zostały wyświetlone już niemal 7 000 000 razy. Proﬁ l MTV Polska w Google Plus śledzi już 140 tysięcy użytkowników. Ponadto kanał jest obecny na Instagramie, Pintereście, Asku i w serwisie Tumblr. Media społecznościowe to dla MTV naturalne środowi- PARAUSZEK I PRZYJACIELE sko. Staramy się być wszędzie tam, gdzie nasi widzowie WRACA DO MINIMINI+ mogą szukać pomysłu na dobrą zabawę. Milion polubień Nowy serial łódzkiego Se-ma-fora o przygodach plu- potwierdza rozrywkową siłę MTV – komentuje Beata Wę- szowego zajączka Parauszka i jego kolorowych przy- grzyn, odpowiedzialna za social media w Viacom Inter- jaciół wraca na ekrany MiniMini+, autorskiego kanału national Media Networks.  platformy nc+. Druga seria serialu Parauszek i Przyjaciele prezentu- je kolejne, pouczające i wesołe przygody mieszkańców PIOTR FRONCZEWSKI Naszego Lasu. Zajączek Parauszek, jego przyjaciół- JAKO KOT ŚPIOCH ka Usia, Łoś Łopatek, Miś Benek, Bóbr Klepek, Sroka Specjalnie dla widzów MiniMini+ Piotr Fronczewski Madzia, Wiewiórka Kitka pod okiem wszechwiedzącej znów wcieli się w Kota Śpiocha. Tym razem jako bardzo sowy Uhu odkrywają otaczający ich świat ucząc się mądry Kot opowie maluchom legendy z różnych zakąt- przy tym wielu pożytecznych rzeczy. Bajka ma cha- ków świata, m.in. autorstwa Braci Grimm i Hansa Chri- rakter edukacyjny, dlatego każdy odcinek zakończony stiana Andersena. Ukryte w nich uniwersalne prawdy nie jest mądrą pointą – mali widzowie dowiadują się m.in.: tylko poruszają dziecięcą wyobraźnię, ale także stano- że nie wolno bezpodstawnie oskarżać innych, że trzeba wią skarbnicę uniwersalnych mądrości, niosąc za sobą docenić to, co się ma, że kłamstwo ma krótkie nogi czy, przesłanie i naukę. W produkcji występuje także znany że należy sobie pomagać. Przedstawione problemy od- z serialu Rodzinka.pl Mateusz Pawłowski oraz Weronika noszą się do dziecięcego świata: bohaterowie odgry- Wachowska z M jak miłość. Nowa seria programu edu- wają przedstawienie teatralne, sprzątają las, organizują kacyjnego Opowieści Kota Śpiocha będzie emitowana konkurs piosenki, bawią się w Indian i wybierają wodza w weekendy o godz. 17:25 od 9 marca.  czy wreszcie malują pisanki w odcinku wielkanocnym. 

KWIECIEŃ 2014 41 TELE INFO

DRAGON CINEMA U DELEGATY AKADEMIA CARTOON NETWORK 2014 Delegata została wybrana na wyłącznego dystrybuto- W oczekiwaniu na tegoroczne rozgrywki Pucharu ra nowego kanału fi lmowego Dragon Cinema. Będzie Świata w piłce nożnej kanał dla dzieci Cartoon Ne- to pierwszy tego typu kanał fi lmowy w Polsce i w Eu- twork sprowadzi Brazylię do Europy dzięki trzeciej ropie, dostępny w jakości HD, 24 godziny na dobę, edycji popularnego konkursu Akademia Cartoon Ne- korzystający z całego bogactwa świata najlepszych fi l- twork: Futbol, w którym utalentowani, młodzi piłkarze mów azjatyckich pochodzących m.in. z Chin, Tajwanu, mogą wygrać trening z brazylijskim, zawodowym pił- Korei Płd. i Japonii. Dragon Cinema będzie kanałem karzem Luizem Gustavo Diasem. Konkurs rozpocznie odpłatnym w formule Premium TV. Start przewidziany się 16 maja. jest na kwiecień br. Tak jak w poprzednich latach, konkurs przezna- Miłośnicy kina rzadko mają okazję oglądać najlep- czony jest dla dzieci w wieku od 6 do 15 lat, a zada- sze fi lmy azjatyckie na swoich ekranach. W ofercie Dra- nie konkursowe polega na nagraniu minutowego wi- gon Cinema znajdzie się ponad 500 dzieł kinematografi i deo prezentującego najlepsze triki piłkarskie uczest- japońskiej, chińskiej, koreańskiej czy indyjskiej, wszyst- ników i przesłanie go między 16 maja a 13 czerwca kie w jakości HD w polskiej wersji językowej. przez stronę konkursową. Następnie do 29 czerwca Już od kwietnia kanał Dragon Cinema będzie do- wszyscy widzowie Cartoon Network i użytkownicy stro- stępny w dystrybucji w formule Premium TV – jedyny ny internetowej stacji będą mogli zagłosować na swo- na terenie Polski kanał korzystający z całego bogactwa je ulubione wideo. Nazwisko głównego zwycięzcy wy- świata fi lmów azjatyckich, od kina akcji po wybitne fi lmy branego przez jury Cartoon Network zostanie ogłoszo- ostatniej dekady.  ne 1 lipca. W nagrodę pojedzie on na specjalny trening z Luizem Gustavo. Do zwycięzcy z Polski dołączą inni zwycięzcy konkursu Akademia Cartoon Network z Eu- DEBIUTUJE FOKUS TV ropy. Trening ze światowej klasy piłkarzem zostanie na- I VOX MUSIC TV grany i wyemitowany na antenie Cartoon Network.  Kanał Fokus TV o charakterze edukacyjno-poznaw- czym oraz kanał muzyczny VOX Music TV rozpoczną emisję już w kwietniu br. Spółka ZPR po raz kolejny wy- brała agencję DELEGATA na wyłącznego dystrybutora swoich nowych stacji. Cechą wyróżniającą Fokus TV będzie edukacja przez rozrywkę dzięki obfi tości i różnorodności ramów- ki przy współpracy z wielkimi producentami kontentu na całym świecie. Programy adresowane będą do wi- dzów w każdym wieku, a pasma programowe dosto- sowane są do cyklu życia członków rodziny. Fokus TV przekona nas, że człowiek uczy się całe życie. Kanał nadawany będzie w ramach pierwszego Multiplexu. Z kolei nowa muzyczna stacja VOX Music TV gwarantuje pozytywne taneczne brzmienie, muzykę dys- kotekową, disco-polo, przekrojowo – od początków nurtu w latach 70-tych po dzisiejsze przeboje.  Luiz Gustavo Dias

PRENUMERATA: WARUNKIEM PRENUMERATY JEST DOKONANIE PRZELEWU MIĘDZYBANKOWEGO ZA 9 NUMERÓW TELE PRO (PRENUMERATA ROCZNA). DZIESIĄTY NUMER OTRZYMASZ GRATIS. KOSZT ROCZNEJ PRENUMERATY TO 89,10 PLN + KOSZTY PRZYSYŁEK POCZTOWYCH. INFORMACJI NA TEMAT PRENUMERATY UDZIELAMY POD NUMEREM TELEFONU 22 403 69 33 (W GODZ. 10:00 – 16:00) ORAZ E-MAIL: [email protected]. REALIZUJEMY WYŁĄCZNIE PRENUMERATY OPŁACONE. POTWIERDZENIE WPŁATY PRZESŁANE FAKSEM NA NUMER 022 632 66 52 LUB E-MAILEM NA ADRES [email protected] PRZYSPIESZY REALIZACJĘ PRENUMERATY. PROSIMY WPŁACAĆ NA KONTO: VITULUS AUREUS S.C., 02-972 WARSZAWA, UL. KS. PRYMASA A. HLONDA 10/81 BRE BANK S.A., RETAIL BANKING, ŁÓDŹ, AL. MICKIEWICZA 10, 90-050 ŁÓDŹ 81 1140 2017 0000 4302 0518 3696 DOPISEK: PRENUMERATA TELE PRO

42 KWIECIEŃ 2014 TELE INFO

PRZEDSZKOLAKI W SIECI DISCOVERY CHANNEL Przedszkolaki w sieci – Ciufcia.pl i Atmedia ogłosili Z NOWĄ IDENTYFIKACJĄ WIZUALNĄ wyniki badania młodych internautów. Discovery Channel ma od 23 marca nową identyfi kację wi- Przedszkolaki obecne w sieci mają szeroki do- zualną, a towarzyszą jej premiera nowego sezonu Fanów stęp do komputerów (79%), rośnie odsetek dzieci Czterech Kółek oraz całej nowej serii TURBO, obejmują- korzystających z internetu kilka razy w tygodniu. cej programy dla fanów motoryzacji na Discovery Chan- Coraz powszechniejszy jest dostęp do nowo- nel. Nowa wizualizacja została zaprojektowana przez we- czesnych technologii, takich jak smart TV, tablet, wnętrzny zespół kreatywny pod kierunkiem Stephena Roy- czy smartfon. Równocześnie rośnie popularność le’a, Creative Directora Discovery Networks CEEMEA. Jej wideo w sieci. centralnym elementem jest nowe logo, które łączy motyw Edukacyjny portal dla rodziców i dzieci Ciuf- kuli ziemskiej z literą „D” jak Discovery.  cia.pl i biuro reklamy telewizji i nowych mediów Atmedia opublikowały wyniki badania internau- tów w wieku przedszkolnym. GfK Polonia prze- ZMIANY W ZARZĄDZIE badała 2 191 rodziców, których dzieci są w wieku STOWARZYSZENIA SYGNAŁ od trzech do sześciu lat i są aktywnymi użytkowni- 27 marca br. podczas Walnego Zgromadzenia członków zo- kami internetu. Badanie przeprowadzono na prze- stał wybrany nowy zarząd Stowarzyszenia Dystrybutorów łomie stycznia i lutego br. Programów Telewizyjnych SYGNAŁ – organizacji, która skupia Z badania wyłania się nowy typ młodego inter- swoją działalność na ochronie własności intelektualnej i walce nauty – bardzo aktywnego. Aż 78% dzieci korzy- z piractwem. Prezesem została Teresa Wierzbowska, doradca sta z internetu kilka razy w tygodniu (wzrost z 67% zarządu Cyfrowego Polsatu ds. Public Affairs. Do 7 osobowe- w 2011 roku). Przedszkolaki mają szeroki dostęp go grona zarządu zostali ponownie wybrani: dotychczasowy nie tylko do komputerów (79% korzysta z kompu- prezes Jarosław Mojsiejuk reprezentujący Cyfrowy Polsat, To- tera w domu), ale też do nowoczesnych technolo- masz Gaweł z HBO, Jakub Kupniewski oraz Zbigniew Taraś gii, jak smartfon (42%), tablet (37%), czy smart TV z nc+. Nowymi członkami zarządu są: ekspert rynku mediów (18%). Duży odsetek badanych dzieci (16%) regu- Andrzej Zarębski oraz Marek Szydłowski z TVN, którzy zastą- larnie korzysta jednocześnie z TV i urządzeń mobil- pili Wojciecha Dziomdziorę i Pawła Grubę.  nych. Rośnie popularność wideo w sieci. Aż 70% przedszkolaków ogląda fi lmy i seriale w internecie. REKLAMA Jest to wzrost z 56% w porównaniu z poprzednim badaniem z 2011 roku. Popularne są serwisy fi lmowe ogólnotematyczne (53%), ale też strony stacji TV (26%). Nową popularną kategorią – 14% w porówna- niu do 1% w 2011 roku – są serwisy oferujące VOD. 

Ken Lindsay

PREMIERA BALLANTINES BRASIL W POLSCE Samba, capoeira i wizyta Kena Lindsay’a, globalne- go ambasadora marki Ballantine’s – to tylko niektóre z atrakcji, jakie towarzyszyły polskiej premierze Bal- lantine’s Brasil w warszawskim klubie Iguana Lounge. Ken zabrał gości w fascynującą podróż do świata marki, tłumacząc czym jest Ballantine’s Brasil, jak wygląda proces jego produkcji oraz z czym smakuje najlepiej. Po części oﬁ cjalnej, swoje umiejętności (pokazy capo- eiry oraz gorącej brazylijskiej samby) zaprezentowała grupa Samba Art. 

KWIECIEŃ 2014 43 NA PLANIE

Co słychać sąsiedzie?

Trzy stacje, dwa języki, dwa miasta i dwie rodziny – z polskiej Łomży oraz niemieckiego Erfurtu, czyli Co słychać sąsiedzie?

5 lat po upadku żelaznej kurtyny i 10 lat po roz- w Łomży, zarabiam mniej, niż mógłbym dostawać w in- szerzeniu Unii Europejskiej trzy stacje telewizyjne nym mieście, ale nie chcę być niedzielnym ojcem, który 2z Polski i Niemiec – TVP2, MDR oraz Deutsche po kilku latach dochodzi do wniosku, jak bardzo oddalił Welle – zdecydowały się dokonać bilansu doświadczeń się od rodziny – podkreśla Adam Siwek. po obu stronach granicy. Jak zmieniło się i jak aktual- – Poszukiwanie odpowiednich rodzin do reportażu nie wygląda codzienne życie na Wschodzie i na Zacho- telewizyjnego okazało się nie lada wyzwaniem – mówi dzie? Z jakimi problemami się borykamy, ile wydajemy Magdalena Gwóźdź, reporterka TVP2 i prezenterka Pa- w sklepach, jak wychowujemy dzieci, jak mieszkamy, noramy (jako dziecko mieszkała w Niemczech), która jak dużo pracujemy, ile zarabiamy, w jaki sposób spę- udała się do niemieckiej rodziny Schubertów w Erfur- dzamy czas wolny, jaki stosunek mamy do związków cie, aby przyjrzeć się ich codzienności. Jej koleżanka i rodziny? Jak kształtują się stereotypy, przez pryzmat z telewizji MDR, wychowana w Niemczech w rodzinie których postrzegamy sąsiadów zza Odry? Co łączy, polskich emigrantów, Olenka Kretschmer odwiedziła a co dzieli współczesnych Niemców i Polaków? natomiast państwa Siwków w Łomży. Życie obu rodzin Codzienne życie mieszkańców sąsiadujących kra- sportretowane zostały w formie reportażu. TVP2 wy- jów TVP2, Deutsche Welle oraz MDR pokazały na przy- emituje go już w maju bieżącego roku. kładzie dwóch wybranych rodzin – państwa Siwków Rozszerzeniem projektu, umożliwiającym pogłę- mieszkających na obrzeżach Łomży oraz Schubertów bienie informacji zawartych w reportażu, jest stale z Erfurt, stolicy kraju związkowego Turyngii w Niem- rozbudowywany, dwujęzyczny serwis internetowy de- czech. dykowany projektowi. Pod adresem http://sasiad.eu/ Anja Schubert i Rico Wohlmann oraz dwójka ich pl już teraz można porównać życie Polaków i Niem- dzieci mieszkają w Erfurcie, stolicy niemieckiej Tu- ców 25 lat po upadku komunizmu. Można tu znaleźć ryngii, w przestronnym, trzypokojowym mieszkaniu. materiały wideo dokumentujące życie obu rodzin, 33-letnia Anja – pielęgniarka i 37-letni Rico – też pielę- wypowiedzi bohaterów, sondy uliczne rejestrowane gniarz nie mają ślubu, ale czują się rodziną przez du- w obu krajach, materiały typu making of, wypowiedzi że R. Pracują w systemie zmianowym, dlatego w ciągu internautów. Podczas uroczystej inauguracji pro- tygodnia rodzina nie ma dla siebie zbyt wiele czasu, jektu w Berlinie, 13 marca, uczestnicy i autorzy progra- ale korzystają z pomocy niezawodnej „instytucji”: bab- mu podkreślali, że część oczekiwań twórców, a także ci. Małżeństwo Ewelina i Adam Siwkowie mieszkają stereotypów o sąsiadach się potwierdziła, ale były też z dwójką dzieci w Łomży, mieście na północny wschód zaskakujące elementy w polskiej i niemieckiej codzien- od Warszawy. Kilka lat temu kupili dom pod miastem. ności. Dla wielu Niemców niespodzianką było na przy- Dzieci – Bartek i Weronika – mają własne pokoje. Kre- kład, że przeciętny Polak zarabia tylko jedną czwartą dyt na mieszkanie oraz zainteresowania dzieci to ﬁ - tego, co przeciętny Niemiec. Polacy natomiast byli mi- nansowe priorytety pary, dlatego choć oboje pracują le zaskoczeni, że zmieniają się stereotypy na ich te- w pełnym wymiarze godzin, nie stać ich na zagranicz- mat. Większość pytanych Niemców uważa sąsiadów ne wakacje. 36-letnia Ewelina prowadzi kursy zawodo- za bardzo pracowitych, a w opiniach o Polakach prze- we dla kucharzy. 41-letni Adam jest nauczycielem tech- ważały pozytywne cechy. nologii żywienia, ale ma też kilka dodatkowych zajęć. Co słychać sąsiedzie? – już w maju na antenie Prowadzi między innymi szkołę nurkowania. – Pracuję TVP2.

44 KWIECIEŃ 2014

ZA KULISAMI

Tomasz Schafernaker Smaki Polski... Na początku listopada ubiegłego roku, Tomasz Schafernaker przyjechał do Gdańska aby rozpocząć zdjęcia do swojego nowego, autorskiego programu Smaki Polski według Tomasza Schafernakera.

omasz jest brytyjskim prezenterem prognozy charakterem programu, nagrywanie każdej sceny trwa- pogody na kanale BBC, a program ten jest jego ło długo, a dzień kończył się około 23:00, czyli po pra- Tdebiutem zarówno w dziedzinie programów roz- wie 18 godzinach ciężkiej pracy. Poszczególne sekwen- rywkowych, jak i programów prowadzonych w języku cje były też kręcone, tak jak ﬁ lm fabularny, w kolejności polskim. Zanim cała ekipa mogła przyjechać nad pol- niechronologicznej, co dodatkowo utrudniało zadanie. skie wybrzeże Bałtyku, odbyło się kilka spotkań w Lon- Podczas realizacji Smaków Polski... Tomasz i cała dynie, podczas których reżyser oraz producent ustalali ekipa spotkali wielu interesujących ludzi i spróbowali z prowadzącym tematykę programu, jego sugestie oraz wielu nowych rzeczy. Podczas odwiedzin w restauracji miejsca według niego najbardziej godne uwagi. Prze- Pod Łosiem kosztowali nieznanych polskich alkoho- dyskutowali smaki polskiej kuchni, które najbardziej li, a w tradycyjnym kaszubskim domu wciągali tabakę, interesują Tomasza i ostatecznie wybrali Kaszuby jako co niestety opóźniło nagrywanie z powodu nieustanne- cel. Następnie powstał scenariusz w języku angielskim. go kichania. Dopiero w Polsce dołączył do nich polski reżyser, który Jednak najciekawszym miejscem według Toma- przetłumaczył cały program na język ojczysty prowa- sza Schafernakera okazał się Słowiński Park Narodo- dzącego i towarzyszył im przez cały okres nagrywania. wy i wydmy. Co zaskakujące, pomimo że pochodzi Wszyscy członkowie ekipy, dwóch reżyserów, ka- z Gdańska, był to pierwszy raz kiedy odwiedził tę mini merzysta i dźwiękowiec, codziennie o 7 rano wyjeżdża- Saharę z piaskiem tak białym, jakby pochodził z tropi- li z hotelu Mercury (d. Hewelusz) na wybrane miejsce. kalnych plaż. Odwiedził on również jezioro, na którym Jak Tomasz sam wspomina, podczas realizacji zdjęć łowił ryby, a potem podpatrywał proces wędzenia. w lesie, w trakcie których musiał non-stop mówić do ka- Nie mogło oczywiście zabraknąć wpadek. W jednej mery np. o grzybach, kilka razy zdarzyło mu się prze- ze scen Tomasz miał krótko opisać historię Gdańska, wrócić z koszem, potykając się o korzenie drzew. Ja- a potem z uśmiechem wypić kieliszek Goldwassera ko, że program powstawał jednocześnie w angielskiej (tradycyjny alkohol produkowany w Gdańsku, z płatka- i w polskiej wersji językowej, Schafernaker rozpoczynał mi 22-karatowego złota). Oczywiście nie udało się na- dzień około 5:30, by przerobić materiał oraz nauczyć kręcić materiału za pierwszym razem, co w konsekwen- się tekstu na pamięć w obu językach! Jak sam niejed- cji prowadziło do kilkukrotnego powtarzania scen oraz nokrotnie przyznał w wywiadach, dużo trudności przy- opróżniania kolejnych kieliszków. Pod koniec dnia wszy- sporzyło mu występowanie przed kamerą i prezento- scy na planie mieli bardzo dobre humory, a zwłaszcza wanie w języku polskim. W związku z dwujęzycznym sam Tomasz. (AW)

46 KWIECIEŃ 2014

SEZAM

KTO TO OGLĄDA? Wiarygodność i jakość TVP W OCENIE WIDZÓW

Na zlecenie Biura Koordynacji Programowej TVP ﬁ rma TNS przeprowadziła w listopadzie 2013 roku badanie dotyczące zaufania oraz oceny propozycji programowych Telewizji Polskiej. Badaniu poddano tysiąc mieszkańców Polski powyżej 15 roku życia. Oto dokonany przez redakcję wybór niektórych wskaźników.

GATUNKI PROGRAMOWE W STACJACH stanowią jedynie reklamy, których zdaniem więk-  Zdaniem badanych kanały telewizji publicznej na- szości jest za dużo. dają najlepsze programy w trzynastu z dwudziestu  Relatywnie najwięcej badanych czuje przesyt tele- kategorii gatunków programowych: TVP 1 i TVP 2 nowelami oraz serialami paradokumentalnymi. znalazły się na pierwszym miejscu po sześć razy,  Zdaniem respondentów w telewizji publicznej natomiast TVP Regionalna – raz, w kategorii wiado- za mało jest programów popularnonaukowych mości regionalne. oraz przyrodniczych. Chętniej ankietowani ogląda-  TVP 1 nadaje najlepsze: fi lmy dokumentalne i repor- liby też polskie i zagraniczne fi lmy fabularne. taże, polskie fi lmy fabularne, programy dla dzieci  W porównaniu z poprzednim pomiarem spadło za- i młodzieży, programy informacyjne, wiadomości, potrzebowanie na programy popularnonaukowe programy o sztuce, kulturze, muzyce poważnej oraz i przyrodnicze oraz na fi lmy dokumentalne i repor- przedstawienia teatralne. W porównaniu z kwiet- taże. Chociaż jeśli chodzi o pierwszy z tych ga- niem 2013 więcej widzów przyznało, że stacja na- tunków, to nadal charakteryzuje się on najwyższym daje najlepsze teleturnieje, quizy i gry. W przypadku poziomem niedosytu. pozostałych kategorii albo nie nastąpiła zmiana, albo zaobserwowano spadek w ilości wskazań. MISJA TVP  TVP 2 natomiast najlepsza jest w kategorii progra-  Dla większości Polaków (7 na 10 osób) ważne jest, my publicystyczne, telenowele, polskie seriale fa- aby w Polsce istniała telewizja publiczna. Uzasad- bularne, programy rozrywkowe, kabarety oraz te- nieniem istnienia telewizji publicznej jest misja i za- leturnieje, quizy i gry. W stosunku do zeszłego po- dania jakie ma ona do spełnienia względem społe- miaru istotnie więcej osób przyznało, że TVP 2 jest czeństwa (55% tak sądzi). Zdaniem 2/3 responden- najlepsza w kategorii zagraniczne fi lmy fabularne tów TVP S.A. obecnie dobrze sprawdza się w tej roli. i programy informacyjne, wiadomości.  Satysfakcja ze stacji TVP traktowanych jako całość  Je śli chodzi o stacje komercyjne to respondenci w listopadzie 2013 roku wyniosła 6,8 i jest to wynik uznali, że TVN nadaje najlepsze zagraniczne fi lmy istotnie wyższy od oceny uzyskanej w kwietniu br. fabularne oraz seriale fabularne. Polsat wyróżnia  Analizuj ąc ocenę stacji w różnych wymiarach można się w kategorii seriale paradokumentalne i reklamy. zauważyć, że TVP 1 i TVP 2 odpowiadają za realiza- W kategorii programy popularnonaukowe i przy- cję misji – zapewniają kontakt z kulturą, dokształca- rodnicze na pierwszym miejscu znalazło się Disco- ją i popularyzują wiedzę poprzez programy popu- very. Najlepsze programy i relacje sportowe nadaje larnonaukowe i edukacyjne oraz pielęgnują tradycje Polsat sport. Natomiast jeśli chodzi o programy re- narodowe i patriotyczne. Dodatkowo TVP 2 częściej ligijne, to na pierwszym miejscu znalazła się Tele- postrzegana jest jako stacja o bogatej ofercie pro- wizja Trwam. gramowej, która dostarcza rozrywki, zatem łączy obowiązki telewizji publicznej z tym, co jest charak- GATUNKI PROGRAMOWE terystyczne dla stacji komercyjnych.  Wi ększość respondentów jest usatysfakcjonowa-  TVN i Polsat to stacje o bogatej ofercie programo- na ilością poszczególnych gatunków programów wej, dostarczające głównie rozrywki oraz goniące nadawanych przez telewizję publiczną. Problem za sensacją.

48 KWIECIEŃ 2014 SEZAM

PREMIERA MIESIĄCA OCENA WIARYGODNOŚCI STACJI  TVP 1 i TVP 2 cieszą się największym zaufaniem społeczeństwa – zdaniem trzech czwartych Pola- ków (po 74%) są to stacje wiarygodne.  Ni żej respondenci ocenili TVN i Polsat – w przypadku obu stacji 70% badanych uważa, że można ufać temu, co mówi się w nich o sprawach kraju i społeczeństwa.  Kana ły informacyjne, tj. TVP Info, Polsat News, TVN 24, oraz TVP Regionalna charakteryzują się niższymi wartościami wskaźnika zaufania (od 50% do 62%), na co wpływa ich relatywnie niska oglądalność, która z kolei przekłada się na wysoki odsetek odpowiedzi „trudno po- wiedzieć”. W tym kontekście oceny uzyskane przez TVP Info i TVP Regionalną można uznać za satysfakcjonujące. Polska:  Najmniejszym zaufaniem społeczeństwa cieszy operacja zmiana się Telewizja Trwam – ufa jej jedynie co czwarty ankietowany (25%). Jednak należy zwrócić uwa- gę, że zaufanie do tej stacji, począwszy od kwiet- 25 lat po rozpoczęciu transformacji oraz 10 lat od nia 2009, stale rośnie. wstąpienia Polski do Unii Europejskiej wymaga pod-  W stosunku do kwietnia 2013 r. zaufanie do stacji sumowań. Czy możemy rzeczywiście mówić – jak telewizyjnych wzrosło. twierdzą liczni komentatorzy – o skoku cywilizacyjnym naszego kraju? W serii Polska: operacja zmiana pro- TELEWIZJA CYFROWA wadzący program Łukasz Grass sprawdza, jak dale-  Zdecydowana większość gospodarstw domowych ce fundusze pomocowe Unii Europejskiej wpłynęły posiada jeden odbiornik telewizyjny. Kilka telewizo- na rozwój takich sektorów jak: transport, ochrona śro- rów można znaleźć w co piątym domu, przy czym dowiska, energetyka, ochrona zdrowia, kultura i szkol- przeważnie są to dwa odbiorniki. nictwo wyższe.  W Polsce największą popularnością cieszy się tele- Dzięki serii Polska: operacja zmiana znajdziemy się wizja satelitarna – do tego rodzaju sygnału telewizyj- m.in. w terminalu kontenerowym DCT w Gdańsku, któ- nego podłączonych jest 41% odbiorników. Na drugim ry jest w stanie obsłużyć nawet największe statki świa- miejscu znajduje się telewizja kablowa (30% telewizo- ta. Traﬁ my na plac budowy gazoportu w Świnoujściu, rów odbiera ten rodzaj sygnału), przy czym bardziej największej tego typu inwestycji w Europie Środkowo- popularny jest pakiet cyfrowy niż analogowy. -Wschodniej. Poznamy tajniki budowy nowoczesnych  Obecnie niemal ¼ odbiorników telewizyjnych odbiera tramwajów w Bydgoszczy oraz przyjrzymy się pracy naziemną telewizję cyfrową. W porównaniu z kwiet- superkomputera Instytutu Meteorologii i Gospodarki niem br. odsetek telewizorów podłączonych do tego Wodnej w Warszawie. sygnału wzrósł o 10 punktów procentowych. Wspólnie z Łukaszem Grassem poznamy także  Wi ększość odbiorników telewizyjnych podłączo- najlepszych polskich inżynierów, lekarzy i naukowców. nych do naziemnej telewizji cyfrowej nie posiada Na Politechnice w Poznaniu przyjrzymy się pracy stu- wbudowanego tunera i odbiera sygnał za pomocą dentów pracujących nad robotami, które w przyszło- dodatkowo zamontowanego dekodera (61%). ści będą pomagały ludziom w akcjach ratowniczych.  Cyfryzacja została na tyle dobrze wprowadzona, Wraz z inżynierami z Centrum Nanotechnologii Poli- że nie utrudniła korzystania z sygnału – większość techniki Gdańskiej będziemy szukali nadprzewodni- badanych osób przyznało, że nie utraciło możliwo- ków – materiałów o niezwykłych właściwościach, które ści naziemnego odbioru sygnału telewizyjnego. już niebawem zmienią oblicze energetyki, transportu  Cyfryzacja nie wpłynęła znacząco na sposób od- i ochrony zdrowia. Przekonamy się także, w jaki spo- bioru sygnału telewizyjnego. Jedynie nieliczni sób lekarze z Oddziału Intensywnej Terapii Kardiolo- w związku z cyfryzacją zdecydowali się na zakup gicznej w Warszawie dokonują niezwykle skompliko- telewizji satelitarnej (10%), pakietu telewizji kablo- wanej operacji „przez dziurkę od klucza”. wej (8%), bezpłatnego zestawu do odbioru telewizji Seria Polska: operacja zmiana daje dowód na to, satelitarnej (7%) lub IPTV (2%). że Polska to kraj, w którym innowacyjne technolo-  Wi ększość Polaków nie zrezygnowała także gie zyskują coraz większy wpływ na codzienne życie z dotychczasowej telewizji kablowej lub satelitar- mieszkańców. nej na rzecz naziemnej telewizji cyfrowej. Jedynie Premiera Polski: operacji zmiana 5 kwietnia na Di- co dziesiąty badany zdecydował się na taki krok. scovery Channel.

KWIECIEŃ 2014 49 ZŁOTA DWUDZIESTKA

GRA O TRON (SEZON 4) ALE BRYKA

Po Krwawych Godach, Dwóch twórczych fanów w których śmierć motoryzacji nie może poniosło wielu członków oprzeć się pokusie, rodziny Starków, Lanni- by zardzewiale graty sterowie nadal zasiadają przemienić w niezłe na Żelaznym Tronie i nie bryki… tym bardziej, jeśli zamierzają oddać władzy. mogą przy tym sporo zarobić.

EMISJA: 7 kwietnia, godz. 20.00 EMISJA: od 24 kwietnia, godz. 22.00

TAJEMNICE BURJ KHALIFA ROK Z NATURĄ

Kulisy funkcjonowania Jak pory roku wpływają najwyższej naziemnej na świat przyrody konstrukcji zbudowanej w różnych częściach kiedykolwiek przez czło- ziemskiego globu i jak wieka. Burj Khalifa, radzą sobie z tymi drapacz chmur z Dubaju zmianami zamieszkujące kosztował ponad 1,5 mld. poszczególne regiony dolarów. zwierzęta.

EMISJA: 18 kwietnia, godz. 22.00 EMISJA: od 21 kwietnia, godz. 20.00

JEDZ, MÓDL SIĘ, KOCHAJ NAGI INSTYNKT PRZETRWANIA

Ekranizacja bestsellero- Pary nieznanych sobie wej powieści Elisabeth osób próbują przeżyć Gilbert. Przeżywająca przez 21 dni w jednych kryzys trzydziestkokil- z najbardziej ekstremal- kuletnia Amerykanka nych miejsc na Ziemi. postanawia całkowicie Pozostawieni samym odmienić swoje życie. sobie, bez jedzenia, wody i ubrania.

EMISJA: 19 kwietnia, godz. 21.05 EMISJA: od 7 kwietnia, godz. 21.00

COMMUNITY 3 POLSKA LISTA Adwokat Jeff Winger traci Innowacyjna aplika- prawo do wykonywa- cja FUN APP, pozwala nia zawodu, gdy na jaw widzom m.in. bezpośred- wychodzą jego liczne nio podczas emisji tele- kłamstwa. Zapisuje się dysków we wszystkich do prowincjonalnego stacjach, oddawać głosy Greendale Community na swoje ulubione klipy. College.

EMISJA: od 7 kwietnia, godz. 20.35 EMISJA: od 23 marca, godz. 17.00

ZAMIESZKAĆ W DZICZY BOSONOGA CONTESSA – POWRÓT DO KLASYKI

Pod czujnym okiem Paula Ina Garten w 1978 roku DiMeo powstaną nieco- zakupiła mały, specjali- dzienne miejsca odpo- styczny sklep spożywczy czynku dla mieszkańców „Bosonoga Contessa” Ameryki, chcących uciec i zdobyła światową sławę od zgiełku i szalonego dzięki serii bestsellero- tempa miast. wych książek kuchar- skich.

EMISJA: od 10 kwietnia, godz. 22.00 EMISJA: od 10 kwietnia, godz.8.30, 13.00 i 19.00

50 KWIECIEŃ 2014 ZŁOTA DWUDZIESTKA

FRANKLIN I PRZYJACIELE – PODWODNA WYPRAWA KIRSTIE

Franklin, Miś i Pan Żółw Choć Maddie ma wyruszają w daleką za sobą wiele różnych podróż, podczas której ról na scenie, to zupełnie przeżyją wiele niesamo- nie potraﬁ wcielić się witych przygód. Spotkają w rolę matki. Zdaje sobie nowych przyjaciół sprawę, że jej syn Arlo i wezmą udział w akcji jest jak nieoszlifowany ratunkowej! diament, ale…

EMISJA: od 5 kwietnia, godz. 18.40 EMISJA: od 2 kwietnia, godz. 22.30

ODDZIAŁ SPECJALNY WZGÓRZE NADZIEI

Zapis śmiesznych Trwa wojna secesyjna. i nieprzewidywalnych Walczący po stronie przygód dwóch nasto- Konfederatów Inman latków – Kaza i Oliviera, po długim pobycie którzy ulegają wypadkowi w szpitalu postanawia i lądują w szpitalu. zdezerterować. Wymyka się straży i udaje w długą drogę do domu.

EMISJA: od 29 marca, godz. 10.10 EMISJA: 19 kwietnia, godz.21.00

WIDZIAŁEM DUCHA PRZEMINĘŁO Z WIATREM

Prawdziwe, choć niewia- Przez długie dziesięcio- rygodne historie o zjawi- lecia najbardziej kasowy skach paranormalnych. ﬁ lm w dziejach kina. Me- Opowiadają o nich ludzie, lodramat z okresu wojny którzy sami je przeżyli – secesyjnej z niezapo- i w dodatku udało im się mnianymi kreacjami pary je zarejestrować. odtwórców głównych ról.

EMISJA: od 2 kwietnia, godz. 21.30 EMISJA: 19 kwietnia, godz. 21.00

JASMINUM KULINARNE INSPIRACJE RACHEL KHOO: MIASTA ŚWIATA Nastrojowa, magiczna Rachel odwiedza różne opowieść o poszukiwa- miasta, od Barcelo- niu miłości i szczęścia ny po Niceę, próbuje za klasztornym murem, różnych potraw, spotyka gdzie samotnie miesz- się z miejscowymi mi- kają i marzą o wiecznym łośnikami dobrej kuchni zbawieniu trzej bracia i odkrywa najnowsze zakonni. kulinarne trendy.

EMISJA: 20 kwietnia, godz. 13.15 EMISJA: od 31 marca, godz. 18.00

WRAKI – SKŁADAKI Z LAS VEGAS CO CHCĄ WIEDZIEĆ FACECI?

Steve Darnell to samo- Kobiety, sport, samo- chodowy profesjonalista, chody, imprezy, seks. który z pasją wynajduje Oto tematy najczęściej zagrzebane na wysy- poruszane przez młodych piskach i nieużytkach mężczyzn z kraju części starych aut i daje nad Wisłą podczas im nowe życie w imponu- wspólnych wypadów jącej formie. na piwo.

EMISJA: od 1 kwietnia, godz. 20.00 EMISJA: od 14 kwietnia, godz. 23.00

KWIECIEŃ 2014 51 DLA DUSZY, DLA CIAŁA

TAKIE Pierwsze auto w chmurze

Volvo V60 Plug-in-Hybrid, choć fazę ładowania samochodu. Do tego wszystkiego Volvo przypomina auto z powieści scien- Praktycznym wsparciem może V60 Plug-in-Hybrid jest niezwykle ce-fi ction, istnieje naprawdę i jest być również inteligentny system ekonomicznym autem. Pod podłogą produkowane seryjnie. Pokazano je nawigacyjny, który chroni kierowcę bagażnika ukryto akumulator na specjalnej prezentacji w warsza- przed ulicznymi korkami poprzez o pojemności 12 kWh. Tylne koła wie z udziałem specjalistów z fi rmy wskazywanie alternatywnych napędza silnik elektryczny o mocy Volvo i ambasadora tej marki, Piotra objazdów. System umożliwia 70 KM, którego moment obrotowy Adamczyka. ponadto importowanie tras, które wynosi 200 Nm. Przednie koła Napęd elektryczny umożliwia po- z pomocą internetowego serwisu porusza 5-cylindrowy Diesel o po- konanie dystansu 50 km. Pierwsze Volvo, można samodzielnie tworzyć jemności 2,4 litra generujący moc 100 km można przejechać spalając i modyfi kować. 215 KM i moment obrotowy niecałe 2 litry paliwa. To auto Jednocześnie wszystkie dane – 440 Nm. przenosi kierowcę w nowy wymiar (np. o poziomie zużycia klocków Volvo V60 Plug-in można naładować - także za sprawą rozwiązań Cloud hamulcowych) mogą być automa- przez tradycyjne gniazdko elek- Computing, Machine-to-Machine tycznie i na bieżąco przesyłane tryczne (230V / 6A, 10A lub 16A) oraz Unifi ed Communiction. z Volvo V60 Plug-in-Hybrid do auto- w domu lub na parkingu. Czas Jest wiele korzyści płynących z wy- ryzowanego serwisu zgodnie z kon- ładowania zależy od poziomu korzystania najnowszych techno- cepcją Machine-to-Machine. Dzięki natężenia prądu. Pełne ładowanie logii w Volvo V60 Plug-in-Hybrid. temu mechanicy mogą mieć pełną przy natężeniu 16A trwa niewiele Dzięki integracji z platformą Sensus wiedzę o bieżącym stanie auta, ponad 2 godziny, dla 10A to Connect kierowca może zarządzać co umożliwia skrócenie przeglądu 4,5 godziny, a ładowanie prądem swoim autem z dowolnego miejsca technicznego. 6A potrwa ok. 7,5 godziny. i o każdej porze. Volvo V60 Plug-in-Hybrid wykorzy- Podczas ładowania samochodu, W tym celu wystarczy zainstalować stuje również koncepcję Unifi ed wnętrze auta może zostać schło- na smartfonie lub innym urządzeniu Communication. Wiadomości SMS, dzone lub nagrzane, dzięki klimaty- przenośnym specjalną aplikację, by które dostaje kierowca, mogą być zacji, którą użytkownik jest w stanie móc swobodnie sterować ogrze- odczytywane przez system głosowy, zaprogramować przy pomocy waniem postojowym, sprawdzać co istotnie zwiększa komfort i bez- zegara znajdującego się w menu poziom oleju lub paliwa, a także pieczeństwo jazdy. ustawień samochodu lub zdalnie

52 KWIECIEŃ 2014 DLA DUSZY, DLA CIAŁA

Weronika Rosati DLA AVON

Aktorka Weronika Rosati od kilku Aktualnie aktorka gra w nowej tygodni pełni funkcję ambasadora wersji ekranizacji powieści Dziecko reklamowego perfum Avon Femme Rosemary Iry Levina. W 1968 roku fi lm (woda perfumowana o zapachu na podstawie tej książki nakręcił także kwiatowo-owocowym skierowana Roman Polański. Tym razem reżyserią dla kobiet). Kampania z jej udziałem obrazu zajmie się Agnieszka Holland, prowadzona jest m.in. w prasie a całość podzielona zostanie na skła- i internecie. dający się z czterech części miniserial. W reklamach Avon Femme Weronika Zdjęcia do produkcji rozpoczęły Rosati wciela się w rolę gwiazdy się już w Paryżu. fi lmowej obleganej na czerwonym W nowej wersji Dziecka Rosemary dywanie przez fotoreporterów. Ma to w główne role wcielą się: znana z fi lmu podkreślać, że dzięki używaniu pro- Avatar Zoe Saldana i Patrick J. Adams, mowanego produktu każdego dnia którego polscy widzowie pamiętają można czuć się jak gwiazda. z serialu Lost. Zagubieni.

poprzez telefon komórkowy. Ponieważ przy krótszych trasach miejskich silnik spa- Nowy linowy jest używany bardzo rzadko, może się okazać, że olej napędowy jest już dość stary. W baku zainsta- lowano specjalny system, WE WROCŁAWIU który monitoruje jakość i wiek hotel paliwa. Może on zmusić pojazd do pracy w trybie spa- Uruchomiony na początku krzesłem do pracy. w celach służbowych linowym. kwietnia BEST WESTERN Zaplecze gastronomiczne do Wrocławia. Dogodna Volvo V60 Plug-in-Hybrid PLUS Q Hotel Wrocław to powierzchnia aż 250 m², lokalizacja, ok. kilometr będzie dostępne w Polsce oferuje 127 klimatyzowa- która została zaaranżo- od Rynku Starego Miasta wyłącznie w najwyższej nych pokoi z łazienka- wana na restaurację oraz oraz dworca kolejowego, wersji wyposażeniowej mi dla 254 gości, w tym lobby bar. Prostota, żywa dostęp do darmowego Summum, obejmującej 20 z rozkładaną sofą kolorystyka oraz nowocze- Wi-Fi na terenie całego m.in. reﬂ ektory ksenono- dla rodzin z dziećmi, sny design wnętrz idealnie hotelu oraz możliwość za- we, felgi z lekkich stopów, 1 apartament oraz komponują się z wystrojem parkowania w monitorowa- czy skórzaną tapicerkę. 2 pokoje przystosowane hotelu, tworząc spójną nym garażu podziemnym do potrzeb gości niepeł- całość. to dodatkowe atuty , które nosprawnych. Ich wnętrza Nowy wrocławski hotel z pewnością zostaną do- są proste i nowoczesne, posiada nie tylko nowo- cenione przez organizato- a kompleksowe wypo- czesne centrum konferen- rów spotkań oraz turystów sażenie zapewnia pełen cyjne, oferujące 5 funkcjo- biznesowych. Kolejnym komfort pobytu. Odpo- nalnych sal, umożliwiają- jest bogate zaplecze ga- wiadając na oczekiwania cych organizację spotkań stronomiczne, pozwalające turystów biznesowych, dla ponad 200 uczestni- na organizację bankietów, wszystkie pokoje w hotelu ków, ale również atrak- przyjęć ﬁ rmowych oraz posiadają sejf na laptop cyjne miejsce noclegu wszelkiego rodzaju uroczy- oraz biurko z wygodnym dla osób podróżujących stości.

KWIECIEŃ 2014 53 KUŚ CZERWIENIĄ UST SZAŁ UNIESIENIA, czyli gryź mnie pan w aortę

łynne powiedzenie profesora Aleksandra A dzisiaj? A dzisiaj na gwiazdę seriali kreuje się Bardiniego, bywało chętnie przez niego uży- kogoś, kogo nazwisko mogłoby firmować pokarm Swane w Studio 2 podczas legendarnych spo- dla kotów. A dzisiaj reporter głównego wydania tkań z przyszłymi adeptami trudnej telewizyjnej kon- wiadomości w publicznej telewizji wygląda, jakby feransjerki. Nie służyło, bynajmniej, udowodnieniu wypadł z tramwaju i podczas upadku uszkodził błyskotliwego poczucia humoru wielkiego człowieka sobie żuchwę, skutkiem czego mówi tak niewy- polskiego teatru, ale miało służyć i służyło w dosad- raźnie. A dzisiaj sformatowana guru od porząd- nej postaci określaniu stanu, w jakim mogli by zna- ków na kuchennym zapleczu rzuca na wizji k…mi, leźć się „studenci” jego telewizyjnej uczelni, gdyby choć kreuje się na damę europejskich salonów. osiągnęli pewien poziom biegłości ekranowej. A dzisiaj trzymający się długopisu wymuskany Tryb przyszły warunkowy jest tu niezbędny, wywiadowca odmienia przez wszystkie przypad- bo zarówno Profesor, jak i uczniowie zdawali sobie ki słowo WIELKA, w odniesieniu do aktorki, tylko doskonale sprawę z tego, że ci ostatni muszą wspiąć dlatego, że ta przed wieloma laty stanęła do ca- się na Himalaje własnych talentów i umiejętności, stingu obok hollywoodzkiej mega gwiazdy. A dzi- by choć trochę zbliżyć się do poziomu zawodowe- siaj w końcu „znana z tego, że jest znana” telewi- go, jaki osiągnęły takie osobowości telewizyjne jak: zyjna celebrytka, która zaliczyła (to odpowiednie Irena Dziedzic, Jacek Grot, Wiktor Zinn czy Tomasz słowo) chyba już wszystkie stacje, po raz kolej- Hopfer. I to ledwie cztery nazwiska z długiej listy ny wpycha się bez żenady na ekran. Tym razem „wielkich srebrnego ekranu”, którzy w drugiej po- w roli matki kilkutygodniowego dziecka, z którym łowie lat 70. ubiegłego wieku, bo o nich mówimy, podobno dla relaksu i zdrowia biega codziennie gościli na co dzień w polskich domach. Obecność po lesie. na telewizyjnym ekranie to był wtedy, poza oczywi- Za „starej Polski” cała ta gromadka mogłaby stą wiedzą i kompetencją, odpowiedni strój, głos, co najwyżej… płacić w terminie abonament RTV! wygląd i styl. To była po prostu klasa i osobowość. Człowieka i zawodowca. WD-40

REDAKCJA: REKLAMA: [email protected] Janusz Kołodziej DRUK: ARTDRUK, Kobyłka (red. naczelny) ZDJĘCIA: Magia kłamstwa (okładka – Canal+, i zespół WYDAWCA: TVP2), Sebastian Skalski/Biuro Prasowe ZNAK e-mail: [email protected] VITULUS AUREUS s.c. Literanova, Zoom_Fundacja KINO, SES Astra, Evio, AVM GmbH, WP Corp., Sharp Electronics ADRES WYDAWCY I REDAKCJI: STALE WSPÓŁPRACUJĄ: (Europe) GmbH, LG Electronics Polska, 02-972 Warszawa, Marek Hendrykowski, Wojciech Kowalczyk, Samsung Electronics Polska, iiyama, Epson, ul. ks. Prymasa A. Hlonda 10/81 Grzegorz Morkowski, Jacek Bielski, mmc ommunications, Alvernia Studios, Volvo tel.: 00 48 22 403 69 33 Andrzej Bukowiecki, Jerzy Bojanowicz, Auto Polska, Dobry Hotel Mięczkowski sp. fax: 00 48 22 403 96 65 Jan F. Lewandowski, Jerzy Armata, kom., Avon Polska oraz zespoły prasowe i PR e-mail: [email protected] Piotr Machul, Konrad J. Zarębski dystrybutorów ﬁ lmowych, stacji telewizyjnych, www.telepro.com.pl Opracowanie graﬁ czne: Anna Stępniak kanałów tematycznych i platform satelitarnych. REKLAMA

Festiwale, targi i nagrody, którym patronujemy

54 KWIECIEŃ 2014