BULETIN KHAS DOSM MenanganiMenanganiCovidCovid-19- 19di diMalaysia DOSM/BK/SEKTORAL/10.2020/SIRI 19 Buletin Khas DOSM (BKD) Aktiviti perkhidmatan makanan dan minuman di yang disediakan ini adalah berdasarkan kepada Selangor masih berjalan lancar kompilasi DOSM • Pemerhatian di sekitar Klang, Kuala Langat, Shah Alam, Kuala Intelligence Stats (DIS) Selangor, Rawang, Bukit Beruntung, Bangi dan Cyberjaya telah bagi tujuan input kepada mendapati operasi perniagaan adalah seperti berikut: stakeholders dan agensi utama, pada setiap hari di Penjaja tepi jalan: Tutup sepanjang tempoh Perintah Gerai / Warung (sarapan): 5%-10% dibuka Kawalan Pergerakan Restoran: 80% - 90% dibuka. (PKP). DIS disediakan oleh Restoran Makanan Segera: 100% dibuka (segelintir pejabat DOSM Negeri dan tutup awal) juga Bahagian Butiran Perkara di Ibu Pejabat • Perkhidmatan penghantaran makanan didapati berjalan seperti berdasarkan kajian ringkas biasa dan ada kala mendapat permintaan tinggi di kalangan orang berkaitan dengan ramai terutama waktu makan tengahari. perkembangan semasa dan kesannya kepada • Pengusaha makanan menggunakan media sosial dan telefon struktur sosial dan ekonomi dalam menerima tempahan daripada pelanggan dan membuat di Malaysia. perkhidmatan penghantaran makanan. BKD edisi kali ini • Kebanyakkan restoran India Muslim dan kedai makan orang Cina merangkumi topik-topik masih membuka premis perniagaan sepanjang tempoh PKP. berikut: • Kajian kes impak Perintah Kawalan Pegerakan (PKP) di IMPAK INDUSTRI PENGANGKUTAN lapangan bagi Negeri Pengusaha Bas Negeri Selangor, Perak Pulau Pinang, Kedah • Perkhidmatan bas di Selangor dihentikan sementara selaras dengan dan Perlis. PKP. Waktu operasi perkhidmatan RAPID KL telah dihadkan iaitu tiada perkhidmatan di antara jam 10.00 pagi hingga 5.00 petang. Penafian: Artikel dalam buletin khas ini adalah inisiatif pegawai • Konsortium Transnasional Berhad (KTB) telah menangguhkan semua DOSM berdasarkan perjalanan bermula 22 hingga 31 Mac 2020. pemerhatian dan pengumpulan maklumat • Perkhidmatan Bas di KLIA & Cyberjaya turut ditangguhkan bermula 23 ringkas secara ad-hoc di Mac 2020 lapangan semasa Perintah Kawalan Pergerakan Pendapatan Pemandu teksi dijangka menurun (PKP). Ianya tidak sebanyak 50% selepas PKP dilaksanakan. memenuhi sepenuhnya piawaian pengeluaran Pengusaha Teksi & e-hailing statistik rasmi negara. Justeru, kandungan buletin • Perkhidmatan teksi dan e-hailing di Lapangan Terbang Sultan Abdul ini tidak boleh ditafsir Aziz Shah (LTSAAS) dan Lapangan Terbang Antarabangsa Kuala sebagai statistik rasmi Lumpur (KLIA) masih berjalan seperti biasa. DOSM. • Berdasarkan pemerhatian dan temubual, kurang daripada 50% pemandu teksi dan e-hailing yang beroperasi di LTSAAS dan KLIA. 1 Kerajaan Negeri Pulau Pinang mengumumkan pengurangan perkhidmatan bas awam. Pendapatan • Restoran makanan segera masih menawarkan perkhidmatan take away. 70%-80% • Namun restoran masakan panas yang Makanan dan Minuman didominasi pengusaha telah menutup operasi. • Nilai jualan dijangka merosot 70% hingga 80% Pendapatan • Kerajaan Negeri Pulau Pinang Impak 75%-85% mengumumkan pengurangan perkhidmatan bas awam sebanyak 70% COVID-19 Pengangkutan • Perkhidmatan bas CAT pula dikurangkan 50% • Dijangkakan pendapatan menurun 75% Pulau Pinang hingga 85%. Pendapatan • Pendapatan aktiviti peruncitan dijangka menurun 35%-55% di antara 35% ke 55% berikutan kurang Peruncitan pelanggan yang hadir (hanya ketua keluarga/wakil keluarga) dan perbelanjaan tertumpu kepada barangan keperluan asas sahaja • Manakala di Penang Sentral semua premis ditutup • Pendapatan dijangka menurun 40% hingga 60% Terdapat lebihan pengeluaran produk pertanian di Perlis Food Trucks PENGINAPAN Aktiviti perkhidmatan TANAMAN food trucks pada bulan Pendapatan aktiviti Mac 2020 mencatatkan Buah-buahan Penginapan di Perlis penurunan sebanyak TANAMAN Anggaran pengeluaran dijangka menurun 25% berbanding bulan Sayur-sayuran buah Harumanis lebih tinggi pada bulan sebelum tahun yang sehingga 14 April 2020 Mac 2020 iaitu 74.8% sama. Jabatan Pertanian Perlis berdasarkan rekod balut berbanding 30% pada Sebahagian mereka memaklumkan terdapat buah bagi 8 Agen bulan sebelum tahun yang terlibat dengan lebihan pengeluran Pengembangan yang sama. aktiviti food trucks ini pada 25 Mac 2020 Tanaman (APT) Penurunan ini bergantung penuh antaranya Cili (210 kg), keseluruhannya adalah disumbang oleh kepada aktiviti jualan Terong (200 kg), Bendi sebanyak 51,907 kg. ketiadaan makanan dan akan (690 kg) dan Peria (352 Petani mencari pengunjung atau memberi impak yang kg) pelbagai alternatif bagi tempahan diterima lebih besar jika PKP Aktiviti penanaman memasarkan hasil sejak mula dilanjutkan. baharu tidak dapat pertanian seperti jualan pelaksanaan PKP. dilaksanakan pada online dan COD. Selain masa sekarang daripada itu, Jabatan berikutan kebanyakan Pertanian dan pihak sumber air kering FAMA membantu kerana cuaca panas dalam pemasaran yang berpanjangan 22 Pengusaha Bas Sekolah di Kedah terjejas teruk akibat COVID-19 • Pengusaha bas sekolah memaklumkan pendapatan mereka terjejas teruk kerana hampir 70% waris pelajar masih belum membuat pembayaran yuran bagi bulan Mac 2020. • Selain itu, pendapatan pengusaha bas ekspres telah menurun sehingga 50% di mana pada hari-hari biasa, terdapat sehingga 12 trip sehari dan semakin berkurang sejak penularan wabak COVID-19. • Pengusaha lori sewa juga memaklumkan pendapatan mereka menurun di antara 30 - 45% bagi bulan Mac 2020. Jika sebelum PKP, pergerakan setiap lori adalah sebanyak 5 kali seminggu tetapi telah berkurang kepada 2 kali seminggu di sepanjang PKP. Stesen minyak Makanan dan Minuman • Stesen minyak di Negeri Kedah masih beroperasi • Pengusaha makanan dan minuman di Kedah seperti biasa namun kebanyakannya akan melaporkan nilai jualan mereka telah menurun di memendekkan waktu operasi. antara 50% - 90% berbanding sebelum ini. • Menjangkakan nilai jualan bagi bulan Mac 2020 • Peniaga juga terpaksa mengurangkan menu akan menurun sehingga 60% - 70%. jualan dan hanya fokus kepada menu yang • Setakat ini, tiada laporan pekerja yang mendapat permintaan yang tinggi sahaja bagi diberhentikan walaupun tempoh operasi mengelakkan mereka dibebani dengan kerugian. disingkatkan. Ada beberapa stesen minyak yang • Ada juga peniaga yang mempromosi jualan mengurangkan bilangan pekerja yang bekerja pada mereka di media sosial dan menyediakan khidmat setiap hari. penghantaran (COD) tetapi agak terbatas. Pendapatan Perkhidmatan Feri di Perak merosot… Perkhidmatan Feri Peniaga pasar malam/pasar tani Akses feri ke pulau hanya dibuka melalui Jeti Food Truck (bumiputera) di kawasan Rehat dan Lumut manakala Jeti Marina Island ditutup kepada Rawat (RnR) melaporkan hasil merosot sebanyak penumpang bermula 21 Mac 2020. Jeti Marina 40% hingga 50% daripada anggaran pendapatan Island hanya dibuka untuk kes-kes kecemasan RM15,000 sebulan. melibatkan agensi kerajaan, contohnya Penjual kuih di pasar pagi memperoleh pendapatan menghantar pesakit ke Hospital Seri Manjung harian antara RM75 hingga RM100 sehari menggunakan bot ambulan KKM. menyuarakan sumber pendapatan 100% terjejas bagi tempoh PKP berikutan peniagaan tidak Feri penumpang ke Pulau Pangkor dan sebaliknya beroperasi. Nasib yang serupa dialami oleh juga dihadkan kepada 6 kali trip perjalanan (pergi seorang peniaga warga emas yang turut menutup dan balik) sepanjang tempoh kuarantin berbanding perniagaan menjual kuih buat sementara waktu 24 trip perjalanan (pergi dan balik) sebelum ini, kerana enggan mengambil sebarang risiko atas iaitu penurunan sebanyak 75% operasi faktor usia. perkhidmatan feri. Susulan daripada larangan semua pelancong dan Aktiviti pembuatan makanan pelawat luar daripada memasuki Pulau Pangkor berkuatkuasa 24 Mac sehingga 31 Mac 2020, Kajian kes secara rambang ke atas beberapa syarikat feri yang beroperasi dijangka akan terus pengusaha Bumiputera yang terlibat dalam aktiviti mengalami kerugian berikutan pengurangan jumlah pembuatan makanan seperti frozen food dan penumpang harian kepada lebih 90%. makanan kering (seperti kerepek dan bahalu) melaporkan mengalami anggaran kerugian sekitar 70% hingga 90% sepanjang tempoh PKP. 3.