AANGEBODEN DOOR UW FILMTHEATER, FDN & NVBF j VISAGES VILLAGES LIEFDESBRIEF AAN DE WERELD HAPPY END MICHAEL HANEKE MAAKT ZIJN EIGEN SUPERCUT IDFA CAMERASPECIAL IT’S THE CAMERA, STUPID! MURDER ON THE ORIENT EXPRESS STERREN IN KLASSIEKER AGATHA CHRISTIE SCHEIDEND IDFA-DIRECTEUR ALLY DERKS OVER 30 JAAR DOCUMENTAIRE #404 NOVEMBER/DECEMBER 2017 NOVEMBER/DECEMBER THE KILLING OF A SACRED DEER COLIN FARRELL STAAT VOOR EEN DUIVELS DILEMMA DE FILMKRANT FOTO FABRIZIO MALTESE #404 NOVEMBER/DECEMBER 2017 3 REDACTIONEEL Heeft film, dat fantastische veelkoppige monster, dat niet één ding is maar vele, en dat dan toch steeds weer herkenbaar is als film, heeft film een bijzondere positie als het erom gaat het seksisme en de misogynie te begrijpen die nu in de machts- structuren van de wereld worden ontmaskerd? Ik vraag me dat niet alleen af omdat de verkla- ringen over seksueel misbruik en grensover- schrijdend gedrag in de filmwereld begonnen. (Alhoewel een toekomstige cultuurfilosoof vast zal tegenwerpen dat het met onthullingen over seksueel misbruik in de katholieke kerk begon, waardoor we meteen de twee grote domeinen van troost en verbeelding uit de westerse we- reld te pakken hebben, maar daarvoor zijn de wonden van velen en de verwarring alom nog te vers). Maar ik vraag het me ook af omdat film, en breder andere audiovisuele massamedia, waarschijnlijk ook een rol spelen in het in stand houden, creëren, vergroten en verheerlijken van deze verhoudingen. Als Mark Cousins in The Story of Film zegt dat de filmgeschiedenis sek- sistisch is ‘by ommission’ dan moeten we ons misschien ook afvragen of seksisme niet de ‘default mode’ van de filmwereld is. Natuurlijk kun je een medium niet verant- woordelijk houden voor wat het representeert. Wapens doden geen mensen. Dat doen men- sen. Maar feit is dat met de revival van Laura Mulvey’s ‘male gaze’ een aantal jaar geleden we wel weer wakker werden over hoe Hollywood voor 95% van de tijd mannen altijd in een do- minante positie heeft afgebeeld, en vrouwen als subject (van hun verlangen, afkeer, jachtin- stinct), met recentelijk Darren Aronofsky’s mo- ther! als fascinerende spiegel van die fascina- tie/angst voor het ewig Weibliche van de moe- der/hoer/heilige. Films hoeven niet minder goed te worden als je ze op deze manier bekijkt. In A Personal Jour- ney with Martin Scorsese Through American Movies belijdt Scorsese zijn liefde voor King Vidors Duel in the Sun (1946), een film met een enorm gecompliceerde productiegeschiedenis. Actrice Jennifer Jones was de protegé (zo heet- te dat in die dagen) van producent David O. Selznick, waardoor hij de teugels zo strak hield dat Vidor uiteindelijk van de set wegliep. Selznick wilde van Jones een ster maken, en deed dat door van haar een seksobject te maken. Er zit een verkrachtingsscène in de film die ze zowel met weerstand als overgave onder- gaat. De herbevestiging van een mythe. Maar we moeten verder kijken dan het onderwerp, verder dan de aanpak van het onderwerp, want je kunt over dit onderwerp natuurlijk best een film maken. Maar waar staat de camera? Van wie is het perspectief? Als Gregory Peck komt binnenlopen wordt hij gefilmd als een held, lichtjes van onderen, reusachtig, mannelijk, vi- riel. Jones daarentegen zit op de grond, ze dweilt de vloer en wordt onder zijn blik nog klei- ner en bevalliger. Vanuit zijn ogen hebben we een perfecte blik op haar decolleté. Oude films kijken betekent de balans opma- ken van ons verleden, schreef de Duitse filmfi- losoof Siegfried Kracauer die mij altijd inspi- DE VONDSTEN VAN AGNÈS VARDA reert in het ontdekken van het visuele onderbe- wustzijn van films. Maar het betekent ook de balans opmaken van ons heden. Hoe gaan we de toekomst vormgeven met de kennis van nu VISAGES VILLAGES 4 9 over toen? DANA LINSSEN @DANALINSSEN DE FILMKRANT #404 NOVEMBER/DECEMBER 2017 4 STEUN DE DE VOLGENDE FILMKRANT VERSCHIJNT OP DONDERDAG 21 DECEMBER FILMKRANT: WORD #404 ABONNEE Word nu abonnee van de Filmkrant en ontvang Kedi op dvd. Als u nu abonnee wordt van de Filmkrant, dan ontvangt u als welkomstgeschenk de feelgood documentaire Kedi op dvd. Bent u zelf al abonnee en brengt u een nieuwe abonnee aan? Dan ontvangt u allebei het IDFA 2017 welkomstgeschenk.* Cameraspecial It’s the camera, stupid! 4 26 Honderdduizenden Turkse katten bewegen zich vrij door de straten van Istanboel. Al duizenden jaren wandelen ze in en uit de levens van men- sen. Zo zijn ze een essentieel onderdeel gewor- den van de diverse gemeenschappen die de stad zo kleurrijk maken. “Kattencafés, Grumpy THE THINKING VIDEO Cat en talloze kattenfora. Katten zijn booming. De poezen documentaire Kedi van de Turkse #13 ESSAY filmkrant.nl regisseur Ceyda Torun komt als geroepen”, MACHINE schreef Laura van Zuylen in de Filmkrant. “Voor poezenliefhebbers is er schattigheid te over in Tussen twee plotpijlers | Howard Hawks wordt als regis- Kedi. Maar Kedi is niet koddig. Zeven katten zijn seur geprezen voor twee schijnbaar tegengestelde talenten. onze gids bij een stadswandeling door het Enerzijds wordt hij gezien als iemand die kon zwelgen in ont- rumoerige Istanboel en langs zijn menselijke spannen momenten met zijn personages, scènes waarin bewoners.” mensen gewoon wat rondhangen, een maaltijd delen, een lied zingen, een grap maken. Anderzijds zorgde hij er als * Stort €36,– (meer mag ook, dan steunt u de meester in klassiek Hollywood altijd voor dat de plot in be- Filmkrant extra als donateur) op rekeningnum- weging bleef, zonder ‘dode momenten’. Hoe vond hij die ba- mer NL28 INGB 0005 3933 95 t.n.v. Stichting lans? Een fantastisch geregisseerde scène in Ball of Fire Fuurland te Amsterdam, o.v.v. ‘nieuwe abonnee’ (1941), waarin een complex groepsproces balanceert tussen en uw adresgegevens. Deze aanbieding is geldig twee pijlers in de plot, geeft een indruk. tot 21 december. Met dank aan Cinema Deli- catessen. CRISTINA ÁLVAREZ LÓPEZ EN ADRIAN MARTIN DE FILMKRANT #404 NOVEMBER/DECEMBER 2017 5 4 20 IDFA Ally Derks over drie NIET TE MISSEN ARTIKELEN decennia IDFA ‘Alles tussen poëzie en propaganda is geoorloofd’ 4 23 IDFA Ga deze maand in ieder geval naar: Doclab Uncharted Rituals Waarom geloof je wat je DE KLEUR- 1 The Killing of a Sacred Deer 4 6 gelooft 4 24 IDFA Jonathan Harris ‘Het internet is een 2 Visages villages 4 9 saaie Vinexwijk geworden’ 4 31 IDFA Ramia Suleiman 3 Happy End 4 10 over The Long Season Dansen met de camera 4 32 IDFA KUNSTENAAR 4 A Ghost Story 4 40 Ed Lachman over camera en perspectief Emotie uit een 5 Battle of the Sexes 4 43 filmkorrel 4 35 IDFA Monika Willi over Untitled De Het geheimzinnigste beroep waar ik mee in laatste film van Michael Glawogger aanraking gekomen ben sinds ik in de media- en reclamewereld rondstruin is ‘de grader’. Ieder- een weet wat een regisseur doet of kan zich iets voorstellen bij het werk van een art director. HUMANS OF FILM Maar wat doet de grader? Deze kleurcorrectie- specialist heeft een cruciale rol achter de schermen waar het publiek niets van weet maar AMSTERDAM alles van merkt. Kleurcorrectie gaat er niet alleen om dat de overgang van de ene scène Wat voor invloed hebben films op het leven van gewone naar de andere de kijker niet schokt door het Amsterdammers? Een serie straatfoto’s in samenwer- verschil in belichting. De grader is heer en king met Humans of Film Amsterdam. meester over de sfeer van de film. Ik zou heel graag de ruwe montage van Blade Runner 2049, “Een film die ik geweldig vind en die ik beschouw als een van de opvolger van de klassieker uit de jaren tach- tig, zonder kleurcorrectie bekijken. Waarschijn- A GHOST STORY 4 40 mijn favorieten, is Naked (1993) geregisseerd door Mike Leigh. Wees voorzichtig als je de film gaat downloaden, om- lijk is dit dystopische verhaal dan maar half zo 4 3 Redactioneel dat je misschien per ongeluk een ondeugende film download. meeslepend. In het kale licht van de werkelijke 4 4 The Thinking Maar ik hou echt van deze film omdat hij zo donker en duister opname-omstandigheden staat het verhaal RUBRIEKEN Machine 4 5 Niet is. De hoofdpersoon is heel nihilistisch en hij klaagt over al- misschien wel overeind, maar ontbreekt vrijwel te missen 4 5 Humans of Film Amsterdam 4 5 Het les. Ik kan mezelf een beetje vinden in de kritieke essentie zeker de magie die zorgt dat je er als kijker echt nieuwe kijken Ebele Wybenga over de grader 4 15 Typex van zijn personage. Hij blijft bepaalde vragen stellen over het in gaat geloven. Ik heb het geluk gehad een keer tekent Andy 4 25 Op ooghoogte Mark Cousins over zijn leven, maar uiteindelijk vindt hij niets positiefs. Met dat deel nieuwe boek: The Story of Looking 4 39 Filmkort Alle ben ik het niet helemaal eens. Maar in principe is de hele film andere films 4 46 Agenda en evenementen zijn gedachtestroom. Je wordt er zo ingetrokken dat je gaat 4 52 Filmsterren 4 55 Boeken Express io nism and Film denken: ‘Nou ja, wat heeft deze wereld mij te bieden?’ Wat ik 4 56 Thuiskijken Interview Errol Morris over Wormwood een grappige manier vind om dingen te bekijken, vooral om- 4 58 Actie! Op de set van Nocturne dat het zo’n groot thema beschouwt, over de betekenis van het leven. Je kunt dat in veel films zien, maar vaak wordt het 4 6 Yorgos op een clichématige manier gepresenteerd. De hoofdpersoon Lanthimos over in Naked praat over hetzelfde onderwerp, maar hij doet het INTERVIEWS The Killing of a droogjes en sarcastisch, een stijl waarmee ik me verbonden Sacred Deer ‘Als er iets mis is met mijn film is het mijn voel.