Schil Overwater De belg Nieuwe ledendag Aankondiging Jaargang 9 en de Oprichting Patrick Stouthuysen in portretten De Collegetour nummer 1 van de VVD 3 over onze VVD 5 9 10 8 februari 2013

65 jaar Volkspartij voor Vrijheid en democratie het Koningschap

n deze column was ik van plan Van 8 naar 41 zetels onze visie op Europa nog eens I duidelijk onder uw aandacht te brengen. David Cameron gaf met Historie - De VVD bestaat 65 jaar en zijn speech over dit onderwerp een dat geldt niet alleen voor de partij. Een goede aanzet om de discussie over half jaar na de oprichting trad de eerste Tweede-Kamerfractie aan onder leiding een zinvol en slagvaardig Europa, van de Rotterdamse burgemeester Pieter een discussie die de VVD al een paar Oud. jaar aanzwengelt, te voeren. En die De Volkspartij voor Vrijheid en Democra- belangrijke discussie zullen wij ook tie is ontstaan uit een fusie tussen de zeker voeren! Ik kom daar bij u op Partij van de Vrijheid van terug. Maar u begrijpt, ik heb naar (1897-1979) en het Comité-Oud. aanleiding van de actualiteit een Te socialistisch nieuwe column geschreven! De naamgever (1886-1968) was na de Tweede Wereldoorlog toegetreden tot de PvdA, maar kreeg het al gauw moei- Want wat een normale week leek te lijk met zijn keuze. Omdat het hem te worden, bleek uit het niets een his- socialistisch werd bij de club van Willem torisch moment. Koningin Beatrix Drees, richtte Oud zijn comité op met als doel om een democratische volkspar- heeft in de week van haar 75e ver- tij van de grond te krijgen. Dat lukte in jaardag aangekondigd dat zij de 1948. Stikker werd voorzitter, Oud tweede Troon op 30 april a.s. zal overdra- man. Maar dat zou snel veranderen. Oud had voor de oorlog zeventien jaar in de gen aan haar zoon, Prins Willem- Kamer gezeten en was in het tweede en Alexander. Een bijzonder moment derde kabinet-Colijn minister van Finan- voor haar, en voor het hele land. ciën geweest. Stikker had geen noemens- waardige politieke ervaring. Dus werd Een nieuwe periode breekt aan, een de man die sinds 1938 burgemeester van nieuwe generatie Oranjes neemt was (met onderbreking van de Campagne rond Pieter Oud, de eerste lijsttrekker van de VVD. het koninklijke stokje over. bezettingsjaren) de eerste lijsttrekker van de VVD bij de verkiezingen van juli 1948. was. Oud was het daar niet mee eens en 30e verjaardag aantreedt als fractielei- taculaire fase in het bestaan van de frac- Hij scoorde acht zetels op een totaal van diende tot tweemaal toe een motie van der, staat de VVD nog steeds op 16 zetels. tie in. In alle opzichten. Wie tot dan toe De VVD heeft grote waardering 100 waaruit de Tweede Kamer toen nog wantrouwen in. Die haalde het beide ke- Met als eerste propagan- dacht dat het stemmenkanon Wiegel niet voor de manier waarop Koningin bestond. ren niet, maar Stikker trad af en sleepte dachef en de jonge, polariserende Wiegel te overtreffen was, hield de adem even in het hele kabinet in zijn val mee. die handig gebruik maakt van televisie toen de negen jaar jongere Ed Raket in Beatrix invulling heeft gegeven Motie van wantrouwen door de kijker, en niet de verslaggever, ’82 36 zetels liet optekenen. Bijna één op aan het Koningschap. Nederland Drees formeerde een kabinet met de Ka- Krachtig leider recht in de ogen te kijken, scoort de VVD de vier kiezers had VVD gestemd. neemt afscheid van een geliefd, ge- tholieke Volkspartij (KVP) én de VVD, die Oud was een krachtig leider en wist alle anderhalf jaar later 22 zetels; een voorlo- één minister kreeg: Stikker op Buiten- verkiezingen in de jaren ‘50 te winnen pig record. Wiegel heeft van de VVD een Leiderswisseling waardeerd en gedreven monarch. landse Zaken. Daar lag meteen de kiem met als hoogtepunt 19 zetels in 1959 partij gemaakt die voor het eerste bredere Maar de feestvreugde was niet van lange Koningin Beatrix heeft grote kennis voor problemen tussen beide kopstuk- (de Kamer was inmiddels uitgebreid naar lagen van de bevolking ging aanspreken. duur. De ene na de andere affaire nes- van zaken en vertegenwoordigde ken. De jaren 50 stonden politiek gezien 150 volksvertegenwoordigers). Maar vier Al zou het nog wel even duren voordat telde zich in de VVD-burelen aan het Bin- voor een groot deel in het teken van de jaar later verloor de VVD met haar libe- het imago van blauwe blazers, parelket- nenhof en het was vooral troubleshooter met grote klasse en waardigheid gevolgen van het afscheid nemen van Ne- rale aartsvader drie zetels en ruimde de tingen en dixielandbandjes definitief was Albert-Jan Evenhuis (1941-2011) die veel ons land. Zij vervulde voor ons alle- derlands-Indië als kolonie. Stikker vond inmiddels 76-jarige Oud na vijftien jaar weggepoetst. Bij de reguliere verkiezin- problemen wist op te lossen. Niettemin maal de rol van stabiele en verbin- dat Nederland zich niet langer moest het veld. , minister van gen van 1977 was de beloning 28 zetels, trok een aantal zaken een zware wissel bemoeien met Nieuw-Guinea, nu Indo- Binnenlandse zaken in het kabinet-De bijna 18 procent van de stemmen. op de fractie. Na het verkiezingsdebacle dende factor in soms roerige tijden. nesië sinds 1949 officieel onafhankelijk Quay, nam het stokje over. dat hierop volgde, was rust nodig. Frits Zowel politiek en maatschappelijk, Bijna een op de vier kiezers Bolkestein gaf de aanzet tot een leiders- als ook voor haar persoonlijk. Onze Om beurten Met Wiegel als vicepremier en Koos Riet- wisseling, maar pleegde zelf geen coup. QUOTE In de acht jaar die volgen, wisselen Toxo- kerk (1927-1986) als fractieleider kon niet dankbaarheid voor de diensten die peus en het fractievoor- worden voorkomen dat de VVD vier jaar Koningin Beatrix ons land heeft be- zitterschap om beurten af. Electoraal ge- later weer moest inleveren, zij het be- wezen is groot. beurt er niet zoveel. Bij de verkiezingen scheiden. Wiegel schoof naar ‘Ik kijk met trots en vervolg op pagina 3 warme gevoelens terug in 1971, als kort voor zijn voren als opvolger en dat luidde een spec- op 65 jaar VVD’ Wij wensen Prins Willem- Benk Korthals, partijvoorzitter Alexander en Prinses Maxima 65 jaar VVD in hoogtepunten veel wijsheid en vertrouwen in de jaren die voor ons liggen. 1947 PvdV onderhandelt met de vrijzinnig-democraat 1948 Pieter Oud wordt na een half jaar voorzitter en volgt De VVD kijkt uit naar ons nieuw Pieter Oud. De Vrijzinnig Democratische Bond was in de Stikker op, die minister van Buitenlandse Zaken wordt in PvdA opgegaan, maar Oud voelt zich daar niet thuis en het brede-basiskabinet-Drees koninklijk paar! richt zich met een aantal geestverwanten tot de PvdV.

1946 Liberale Staatspartij Januari 1948 maakt plaats voor Partij Beide groeperingen gaan van de Vrijheid, geleid op in de Volkspartij voor

door Dirk Stikker Vrijheid en Democratie. Fractievoorzitter Tweede Kamer 2 Liberale waarden & Politieke praktijk lIBER 01 » 2013

de liberale waarden van de vvd Rol van de overheid Een overheid als nachtwakerstaat? Of een meer dan minimale overheid?

Dit is een serie over de belangrijkste liberale waarden - die veelal ook zijn opgenomen als waarden van de VVD. Het liberale huis kent ech- ter vele kamers, zoals een cliché gaat. Anders dan de meeste andere politieke stromingen kent het liberalisme geen doctrines waarop het is gestoeld. En dat is misschien wel het prettige aan het liberalisme: niets is afge- zegend. Omdat de liberale ‘waarheid’ niet bestaat, laten we vanuit twee ramen wat wind waaien door de liberale kamers.

Liberalen vinden het over het algemeen noodzakelijk dat de overheid zich alleen bemoeit met zaken waar het individu zelf niet voor kan zorgen. Toch houdt dit niet in dat alle liberalen een even grote rol voor de overheid zien weggelegd. Wanneer kan een individu het zelf en wanneer niet? De meningen verschillen: van Adam Smith’s ‘nachtwakersstaat’ tot Thomas Hill Green’s sociale rechten van mensen op zelfverwezenlijking. Voor beiden valt (liberaal gezien) genoeg te zeggen.

Kleinere rol van de overheid beschermt het individu

Huiver - De term nachtwakers- mee eens zijn en als ‘fout’ zodra zij staat werd voor het eerst gebruikt het er niet mee eens zijn. Dit zelfde in een speech van de Duitse socialist mechanisme geldt dus ook voor de Lasalle. Hij gebruikte de analogie van overheid, of zoals Smith het noemt een nachtwaker die alleen ’s nachts ‘the man of the system’ die ‘seems to ima- waakt tegen diefstal om de houding gine that he can arrange different mem- van klassiek-liberalen ten opzichte bers of a great society with as much ease van de overheid te verklaren. De klas- as the hand arranges the different pieces siek-liberaal Ludwig von Mises rea- upon a chess-board. He does not consider geerde op deze kritiek door te stellen that the pieces upon the chess-board have dat deze voorstelling van zaken net zo no other principle of motion besides that ridicuul is als een overheid die zich which the hand impresses upon them; but bemoeit met de ‘bereiding van zuur- that, in the great chess-board of human kool, de productie van broeksknopen society, every single piece has a principle Een meer dan minimale overheid kan bij uitstek liberaal zijn of met krantenpublicaties’. Als de ver- of motion of its own, altogether different gelijking met een nachtwaker over- from that which the legislature might Overheidsinterventies - De li- deze alleen aan de kerk zou worden heid van burgers moeten bevorderen trokken is, hoe zien klassiek-liberalen chose to impress upon it’. berale visie op staatstaken houdt in dat overgelaten. Andere voorbeelden van en een stimulans moeten zijn om met dan die rol voor de overheid? de overheid de veiligheid en een goede liberale sociale wetgeving zijn de Wo- overheidssteun op eigen kracht rich- Het individu uitgangspositie voor de ontplooiing ningwet en de eerste Ongevallenwet, ting te geven aan het leven. Hierbij zal Minimaal De klassiek-liberalen die liever een van de burger garandeert, opdat hij beide uit 1901 en ingevoerd door het altijd ruimte blijven voor bijvoorbeeld Volgens de klassiek-liberale traditie kleinere rol voor de overheid zien, of zij zoveel als mogelijk zelfstandig liberale kabinet-Pierson (1897-1901). armoedebeleid of sociale verzekerin- heeft de overheid alleen zeggenschap gaan namelijk uit van het individu. kan functioneren in de samenleving. De Woningwet hield onder meer in dat gen voor diegenen die als gevolg van over datgene wat nodig is om burgers De individuen (ambtenaren, poli- En zoveel als mogelijk de verantwoor- gemeentes woningen onbewoonbaar lichamelijke of geestelijke beperkin- in vrijheid te laten leven. In de prak- tici en bestuurders) die vanuit de delijkheid draagt voor zijn of haar ei- konden verklaren en dat uit algemene gen niet of nauwelijks in staat zijn tijk komt dit neer op minimale over- overheid keuzes maken voor de in- gen keuzes en daden. Het liberalisme middelen betere woningen konden hun eigen leven in de hand te nemen. heidsbemoeienis: politie, brandweer, dividuen (burgers) zijn niet altijd in biedt dan ook ruimte voor een over- worden gebouwd. Deze Woningwet Maar in tegenstelling tot collega-ide- leger en rechtbanken moeten deze staat om het ‘grotere geheel’ te zien, heid die zich met sociale wetgeving kwam tot stand vanuit zorgen over de ologen uit socialistische of sociaal- vrijheden handhaven. Het belangrijk- omdat zij zich vaak laten door ste is dat klassiek-liberalen weinig hetgeen in het eigen straatje past. op hebben met het aanbrengen van De huiver voor een grotere rol voor “Het liberalisme biedt ruimte voor een overheid die zich materiële gelijkheid; de enige gelijk- de overheid bij deze liberalen komt met sociale wetgeving bezighoudt” heid waar zij zich hard voor maken is voort uit de afkeer van de maakbare rechtsgelijkheid. samenleving. Voor deze liberalen is bezighoudt. Aangezien het in de ogen slechte woonsituatie van arbeiders in democratische hoek zal daarbij nooit dit idee onverenigbaar: wanneer wij van liberalen nastrevenswaardig is dat de steden die als gevolg van de Indu- de maatschappelijke gelijkheid op Waarom de huiver voor - door de uitgaan van individuen met elk hun burgers hun leven zoveel als mogelijk striële Revolutie snel groeiden. Met zichzelf het doel van de overheidsin- overheid georganiseerde - materiële eigen gedachten, meningen en ach- naar eigen goeddunken inrichten, zul- de Ongevallenwet werd een verzeke- terventie worden. In de ogen van libe- gelijkheid? Friedrich von Hayek wees tergrond is het haast onmogelijk om len zij toch een minimale uitgangs- ring ingesteld voor werknemers, hun ralen zet dit gelijkheidsideaal de deur in The Road to Serfdom op dat over- te denken dat elke beweging van deze positie moeten hebben om zich te weduwen en – in bepaalde gevallen – open naar een te grote overheid, die de heden die zoveel mogelijk welvaart individuen van ‘bovenaf’ is te sturen. ontplooien en daadwerkelijk deel te ook wezen in de gevaarlijke industri- verantwoordelijkheid die burgers zelf willen creëren voor alle burgers, dit Een samenleving is dan ook niet ‘ in nemen aan het maatschappelijk leven. ële bedrijven. Deze verzekering bood zouden moeten dragen overneemt en vaak doen via centralistische plan- te richten’. De slogans van de VVD Alleen dan kan de burger ook op zijn bescherming tegen de financiële ge- eigen initiatieven van burgers eerder ning. Juist in deze centralistische van ‘minder overheidsbemoeienis’ en of haar eigen verantwoordelijkheid volgen van een bedrijfsongeval. Aldus belemmert dan stimuleert. planning schuilt het gevaar voor ‘meer zelfredzaamheid’ worden vaak aangesproken worden. werd eind 19e en begin 20e eeuw on- totalitarisme. Moraalfilosoof Adam uitgelegd als desinteresse voor de der aanvoering van liberalen het pak- Bij liberalen komt de vrijheid voor bur- Smith wees in The Theory of Moral zwakkeren in de samenleving. Vanuit Staatstaak ket van staatstaken uitgebreid. gers op de eerste plaats. Dat betekent Sentiments op het verschijnsel dat de klassiek-liberale traditie is dit juist De eerste sociale wetgeving van eind dat het takenpakket van de overheid mensen geneigd zijn om zaken als te vertalen naar bescherming van het 19e en begin 20e eeuw moet worden Geen historische breuk niet beperkt blijft tot het waarborgen ‘goed’ te bestempelen wanneer zij er individu. bestempeld als liberaal. Zo werd in Het feit dat de VVD tegenwoordig pleit van inmenging van anderen in het le- de Grondwet uit 1848, opgesteld door voor een kleinere overheid en bestaan- ven van de burger (negatieve vrijheid), een commissie onder voorzitterschap de sociale regelingen wil inperken, maar ook overheidsinterventies bevat van de liberaal Thorbecke, een bepa- vormt geen breuk met de historie waarmee de individuele vrijheid van ling opgenomen waarmee armenzorg waarin liberalen juist de grondleggers de burger wordt bevorderd (positieve colofon een staatstaak werd. Johan Rudolph van sociale wetgeving waren. De soci- vrijheid). Thorbecke bekritiseerde de willekeur ale wetgeving die liberalen steeds voor

Liber is een uitgave van de VVD en en het paternalisme die in zijn ogen ogen hebben gehad, zou het eigen ini- verschijnt in principe acht keer per jaar. waren gemoeid met de armenzorg als tiatief moeten ondersteunen, de vrij- www.teldersstichting.nl (redactiesluiting: 29 januari 2013)

Realisatie: VVD algemeen secretariaat in samenwer- king met Meere Reclamestudio en een netwerk van VVD-correspondenten.

Grafische vormgeving en pre-press: Bezoekadres: Meere Reclamestudio, Den Haag Laan Copes van Cattenburch 52, Den Haag Website: www.vvd.nl Bladmanagement: Roland Keja COPYRIGHTS HET AUTEURSRECHT OP DE IN DEZE KRANT Fotografie: Mariëlle Ernst (pg 3, 9,10), VERSCHENEN ARTIKELEN WORDT DOOR DE VVD VOORBE- Bart van der Putten (pg 10), Gerard Smulders (pg 10) HOUDEN. 1959: Deelname van de VVD met drie ministers aan VVD, Shutterstock.com DE VVD HEEFT ALLE ZORG GEGEVEN AAN HET NAKOMEN kabinetten met de voorlopers van het CDA (1959-1971, VAN WETTELIJKE REPRORECHTEN. Druk: Janssen/Pers Rotatiedruk, Gennep met een onderbreking van 1965-1967) IS HET DESONDANKS ZO, DAT ER RECHTHEBBENDEN ZIJN, Verspreiding: Sandd B.V., Apeldoorn DIE NIET GETRACEERD KONDEN WORDEN OF VAN WIE DE CLAIM OP GEBRUIKT MATERIAAL NIET BEKEND WAS, DAN Advertenties: [email protected] WORDEN ZIJ VERZOCHT ZICH SCHRIFTELIJK MET DE VVD IN ISSN: 1872-0862 VERBINDING TE STELLEN, MET OPGAVE VAN HUN CLAIM EN Correspondentieadres: DE UITGAVE WAAROP DEZE CLAIM GEBASEERD IS. Algemeen secretariaat VVD 1959 Bij de Tweede Kamerverkiezingen 1963 Edzo Toxopeus volgt Oud op als DISCLAIMER DE REDACTIONELE INHOUD VAN LIBER KOMT Postbus 30836, 2500 GV Den Haag haalt Oud de eerste grote overwinning politiek leider VVD, later in afwisseling Telefoon: (070) 361 30 61 OP ZORGVULDIGE WIJZE IN SAMENWERKING MET VELE PAR- voor de VVD, van 13 naar 19 zetels. met Molly Geertsema E-mail: [email protected] TIJLEDEN EN -MEDEWERKERS TOT STAND EN GEEFT – TENZIJ ANDERS VERMELD – PER DEFINITIE DE STANDPUNTBEPALING Opzeggen: [email protected] VAN DE VVD WEER. lIBER 01 » 2013 3

kende een moeizame start, maar hij leid- Hij krijgt het behoorlijk voor de kiezen, 65 jaar VVD de de fractie wel naar ongekende hoog- eerst met een aanslag op zijn leven, ver- vervolg van pagina 1 ten: via 31 naar 38 zetels in 1998. Hij was volgens met de opstandige , het ook die als eerste liberaal sinds Pieter en dan met de eigenzinnige Ayaan Hirsi In de zomer van 1986 koos de VVD-fractie Oud het aandurfde met de PvdA in een Ali, die het in 2006 aan de stok krijgt met voor het eerst in haar bestaan een nieu- kabinet te stappen, zij het dat dit min of de eigen minister Rita Verdonk. Dan is we voorzitter: de voormalige Wageningse meer werd afgedwongen door D66 die Van Aartsen tot verbijstering van vrijwel professor , tot dan tot toen een sleutelpositie innam. iedereen in de nacht na de uitslag van de woordvoerder buitenland. gemeenteraadsverkiezingen al afgetre- Kort voor de eeuwwisseling vertrok Bol- den. Ander ongemak kestein naar Brussel om de stoel van De rust leek weer te keren, maar intus- Hans van den Broek (CDA) in te nemen; Schitterende winst sen begon een ander ongemak aan de in Den Haag had (1943- Omdat , aan wie Van Aartsen fractie te knagen. In 1980 waren drie 2010) een jaar eerder al de fractieleiding had gevraagd lijsttrekker te willen wor- confessionele partijen opgegaan in het overgenomen. Het ging goed met de eco- den, staatssecretaris was, koos de fractie CDA. volgde nomie, het ging goed met de VVD; in de Willibrord van Beek als fractievoorzitter a.i. Vier maanden later nam Rutte het “De grootste fractie ooit...” over, nadat hij een lijsttrekkersreferen- dum met Verdonk had gewonnen. De op als politiek leider en zou twaalf jaar peilingen kroop de tweede partij van het fractie van 22 steekt de hand in eigen lang drie kabinetten leiden. De VVD was land in 2001 zelfs tot ruim boven de 40 boezem en gaat over tot herbezinning. de onderliggende coalitiegenoot van zetels. Maar onder het volk gistte het. De Dat resulteert in 2010 in een schitterende 1982 tot ’89. Een groeiend aantal fractie- onvrede over ‘die zakkenvullers in Den winst van negen zetels. Voor het eerst in leden begon zich steeds meer te ergeren Haag’, de allochtonen, de files, de wacht- de geschiedenis is de VVD de grootste par- aan de in hun ogen arrogante opstelling lijsten in de zorg, de verloedering van het tij. Rutte wordt de eerste liberale minis- van de regeringspartner, zeker nadat vi- onderwijs, het was allemaal koren op de ter-president sedert 1918, gaat cepremier (1930-1995) molen van Pim Fortuyn. Vrijwel niemand de fractie leiden. In het voorjaar van 2012 ten onrechte monddood was gemaakt na op het Binnenhof had in de gaten dat trekt Wilders plotseling zijn gedoogsteun de parlementaire RSV-enquête. Voorjaar deze Rotterdammer de power had om het aan het minderheidskabinet van VVD en 1989 liepen de gemoederen hoog op toen politieke landschap grondig te herschik- CDA in, waardoor nieuwe verkiezingen het kabinet weigerde om een voorstel tot ken. Toen Fortuyn kort voor de verkiezin- nodig zijn. Tegen alle peilingen en ver- afschaffing van de fiscale aftrek van reis- gen van 15 mei 2002 ook nog werd dood- wachtingen in groeit de VVD door naar Geschiedenis van de fractie kosten terug te nemen. Voorhoeve was geschoten, was er geen houden meer aan. een all time high van 41 zetels. Halbe de enige van de 27 fractieleden die de De VVD verloor 14 zetels, de PvdA zelfs Zijlstra wordt de aanvoerder van deze Komende zomer verschijnt de historie teller op precies 50 interviews. Slechts regeringsploeg overeind wilde houden. 22. Dijkstal hield het voor gezien, Gerrit grootste fractie ooit, de twintigste sinds van de fractie, niet als wetenschappe- twee voormalige fractieleden weiger- Tevergeefs. Zalm nam het over. de geboorte in 1948. lijk standaardwerk, wel als vlot leesba- den medewerking: Geert Wilders en re ‘politieke thriller’. Voor de periode Jaap Metz. De mogelijkheid om vele Bloeiperiode Wonden likken André Vermeulen is de auteur van een 1948 tot begin jaren 70 kan uitslui- tientallen prominenten en ook vroe- Toen Voorhoeve vijf maanden later vijf Evenals in de jaren 80 breekt voor de nog te verschijnen boek over de historie tend worden geput uit geschreven gere fractiemedewerkers te spreken, zetels verloor, begonnen krachten op VVD een periode aan van wonden likken van de Tweede Kamerfractie bronnen. Voor de geschiedschrijving maakt het mogelijk om nieuw licht te hem in te praten om de eer aan zichzelf en langzaam aan herstellen, een proces vanaf ongeveer 1972 zijn en worden werpen op een aantal niet eerder be- te houden. Op Koninginnedag 1990 brak dat acht jaar duurt. Wanneer Zalm weer nog steeds veel achtergrondgesprek- schreven zaken of die in de pers een een nieuwe bloeiperiode voor de VVD minister van Financiën wordt, spreekt de ken gevoerd. Eind januari stond de ander, eigen leven zijn gaan leiden. aan: Frits Bolkestein nam de leiding over. fractie zich in grote meerderheid uit voor Reacties op dit artikel kunt u sturen naar [email protected] De Amsterdamse ‘koopman-intellectueel’ Jozias van Aartsen als nieuwe aanvoerder.

Schil Overwater verhaalt over 65 jaar VVD

Oprichting VVD - In het Amster- 21-jarige nog een hele reis om van het hij altijd heel strak en streng en duldde damse Bellevue, nu De La Mar Theater, dorpje Strijen per trein naar het grote daarbij echt geen tegenspraak Omdat werd op 24 januari 1948 de VVD opge- te reizen. Nee, ik bleef daar ik gewoon achterin de auto, mee mocht richt. Schil Overwater uit Strijen (85 jaar) niet een nacht; na de oprichting reisde ik rijden, kon ik als jonkie opmerkelijk ge- is nu nog de enige liberaal die bij deze weer gelijk terug. Gelukkig waren bij die noeg altijd met hem gewoon over de poli- oprichting aanwezig is geweest. “Bij het vergadering ook enige andere jongeren. tiek praten en discussiëren. Het grappige vorige jubileum, het 60-jarig bestaan van Zo ontmoette ik daar die was dat hij voor mij dan ook heel anders de VVD, waren het er nog vijf”, zegt Over- tot zijn dood altijd een goede vriend van was dan voor de rest van de VVD. Anders water berustend. “Als je ouder wordt, zie me is gebleven. Bij de oprichtingsverga- dan nu trokken vroeger slechts enkelen je nu eenmaal veel mensen wegvallen.” dering, zo weet ik, heerste echt een posi- in de partij aan de touwtjes. Bij een le- tieve sfeer. Ik weet nog wel dat sommige denvergadering kon vroeger alleen maar gehad. Ik wilde vooral lokaal actief zijn. zin. Ik ben gewoon liberaal. De VVD zal Vroeg bij liberalen wat moeite hadden met Pieter worden geapplaudisseerd. Nu zijn de le- Waarom? Omdat ik juist daar schik in dan ook altijd mijn partij blijven. Nee, nu “Onze partij bestaat alweer 65 jaar en Oud die na een korte tijd de leiding van den gelukkig veel meer betrokken bij de had. Los van veel bestuursfuncties bui- bemoei ik me echt niet meer met de poli- dat is best opmerkelijk. Geen andere libe- de partij overnam van Dirk Stikker. Om- partij en kan er ook uitgebreid worden ten de partij om, ben ik gewoon 38 jaar tiek. Wel zit ik nog steeds bij elke raads- rale partij is dat zo lang gelukt. VVD heeft dat Oud even bij de PvdA had gezeten, gediscussieerd. Raadslid gebleven in Strijen, waaronder vergadering in Strijen op de tribune. Dat dan ook altijd goede leiders gehad en die vroegen sommige liberale heren zich wel- 11 jaar als wethouder. Natuurlijk heb ik deed ik voor 1947. En dat doe ik nu dus werden altijd omringd door goede men- eens af of ‘die vrijzinnig democraat wel Niet alleen met Oud, ook met zijn op- veel daarnaast gedaan. Zo ben ik 21 jaar weer. sen. Ik ben begonnen als lid van de Partij één van ons was’. Een grote vergissing, volgers als Van Riel, Toxepeus, Wiegel lid van de Provinciale Staten van Zuid- van de Vrijheid, een van de voorgangers want hij zou jarenlang (tot 1963, red.) op en Nijpels heb ik altijd goede contacten Holland geweest, waarvan enkele jaren Positief denken van de VVD. Ja, ik was er vroeg bij. Ik kom bekwame wijze aan de touwtjes trekken gehouden. Als één van hen een spreek- als gedeputeerde. Ook was ik lang secre- In haar lange bestaan heeft de VVD na- dan ook uit een zeer politieke familie. Als van de VVD. beurt in de buurt had, kwam deze altijd taris en voorzitter van Kamercentrale tuurlijk altijd te maken gehad met pieken ‘jong broekie’ was ik secretaris van de wel bij mij thuis in Strijen eten. Ja, hoor: Dordrecht. Reden waarom ik uiteinde- en dalen. Nu verkeren we mogelijk nog Partij van de Vrijheid van afdeling Strij- Ijzervreter ook Rutte kent mij, maar dat is meer een lijk erevoorzitter ben geworden van KC even in een dip. Hoewel ik mijn tijd nu en. Toen deze partij het voornemen had Bij toeval maakte ik kort na de oprichting kennis.”Gniffelend: “Schil, zo noemt hij Dordrecht. Daarnaast ben ik lid van het wel heb gehad, doe ik via Liber daarom om met de groep van Pieter Oud (die als op een hele aparte wijze kennis met Oud. me altijd.” Hoofdbestuur van de VVD geweest. nog graag een oproep: laten we met z’n vrijzinnig democraat bij de Partij van de Hij werd door een kennis met de auto uit In mijn functioneren heb ik altijd gepleit allen nu de schouders eronder zetten en Arbeid had gezeten) samen te gaan, werd Rotterdam opgehaald voor allerlei bijeen- Lokaal actief voor een menselijk, sociaal gezicht van de VVD helpen om bij de komende ver- ik uit hoofde van mijn functie gevraagd komsten in het land. Oud was een echte Veel politieke vrienden van mij werden de partij. Dat werd me weleens kwalijk kiezingen weer goed uit de bus te komen. om bij de oprichting in Amsterdam aan- ijzervreter die niet eenvoudig was te be- namens de VVD Kamerlid of zelfs minis- genomen, maakte men mij gekscherend Blijf altijd positief denken; met jamme- wezig te zijn. Het was in die tijd voor een naderen. De partijbijeenkomsten leidde ter, maar ik heb nooit interesse hierin uit voor ‘links’, maar dat is natuurlijk on- ren komen we er niet.”

1971 Hans Wiegel treedt 1977 VVD groeit onder 1978 VVD voor het als nieuwe partijleider aan Hans Wiegel tot 28 zetels eerst boven en volgt Molly Geertsema de 100.000 leden op

1972 eerste doorbraak onder 1978 De VVD levert voor het 1981 Oprichting van de Haya van Somerenstichting, het opleidings- en Hans Wiegel: VVD groeit van eerst zes ministers, en wel in trainingsinstituut van de VVD. was vanaf 1969 vier jaar lang 16 naar 22 zetels het kabinet Van Agt-Wiegel voorzitter van de VVD en schonk toen veel aandacht aan training en opleiding. Zij overleed in 1980. 4 lIBER 01 » 2013

Hans Alberts: 36 jaar huismeester van het ‘partijbureau’

Kantoor - Hans Alberts heeft 36 jaar nes. Vervolgens trommelden we het gehe- een taart naar het AS. In de loop van de als huismeester gewerkt van het Alge- le kantoor op om al die losse pagina’s aan jaren hierna, liep het ledenaatal helaas meen Secretariaat (door buitenstaanders elkaar te nieten. Deze werden vervolgens weer geleidelijk terug. Opmerkelijk is dat ook wel het ‘partijbureau’ genoemd) van op de keukenvloer gebundeld tot pakket- begin dit jaar, toen ik met pensioen ging, de landelijke VVD. Dit secretariaat was jes voor de verschillende VVD-Kamercen- de VVD even zoveel leden telt als toen ik aanvankelijk gevestigd aan de Haagse Ko- trales of -afdelingen. Ook veel werk kostte begon.” ninginnegracht, en is sinds 2000 te vin- het kopiëren van stukken, zoals de amen- den aan de dichtbij gelegen Laan Copes dementen en moties die reglementair Mark Rutte Benk Korthals, van Cattenburch. Het AS is verantwoorde- voor een bepaalde datum moesten zijn Ander werk dat hij van begin tot eind van Partijvoorzitter lijk voor de ondersteuning van het Hoofd- verzonden. We hadden maar liefst 98 ver- zijn loopbaan verrichtte, is het verzorgen bestuur. Daaronder valt onder meer de schillende dozen op de plank voor zowel van vergaderingen die vooral tijdens de organisatie van bijeenkomsten, vereni- de Kamercentrales als de ondercentrales avonduren worden gehouden “Ja, dan zie 100.000 leden gingszaken en verkiezingscampagnes. die er toen nog waren.” je natuurlijk regelmatig bekende VVD- politici langskomen. En iedereen van hen Geen persoon die zo bekend is met het Volkspartij kende me wel als de huismeester, hoor.” Onze Volkspartij voor Vrijheid en Algemeen Secretariaat als Alberts, want Met de komst van Wiegel als partijleider Van de vele bekende VVD-politici heeft Democratie bestaat precies 65 jaar. hij werkte er maar liefst 36 jaar als huis- groeide de VVD uit tot een echte volks- Alberts met de huidige premier, Mark Op 24 januari 1948 werd in Amster- meester voordat hij kortgeleden afscheid partij. Iets dat duidelijk zichtbaar werd Rutte, nog het meeste contact gehad. Dat dam in theater Bellevue de VVD nam. Meermalen in het gesprek maakt zou echter al gauw na mijn binnenkomst aan de ledengroei in de jaren zeventig. komt omdat de huismeester ook lang opgericht, ontstaan door een fusie hij duidelijk dat het AS van nu enorm veranderen. Ik heb na een korte periode, “Ik heb de VVD zien groeien tot een was belast geweest met het aanschaffen van de Partij van de Vrijheid en het verschilt van dat van vroeger: “Tegen- in ieder geval geen enkele dag meer op partij van ruim 100.000 leden. Na elke (en uitreiken) van verkiezingsmateriaal. Comité Oud. Ik durf wel te zeggen woordig heerst daar een enorme werk- kantoor stil gezeten.” televisie-uitzending in het kader van de “Rutte kwam vroeger vaak namens een dat ik er zelf vanaf het allereerste druk, maar toen ik begon was er met ‘zendtijd politieke partijen’ stroomden afdeling bij mij op kantoor of in het pak- moment bij was. Het was in mijn name in de zomermaanden niet altijd Stencilmachines de nieuwe leden toe. Dat was echt gek- huis dat we aanvankelijk bezaten, om ouderlijk huis, op uitnodiging van even veel te doen. Tijdens het politiek re- Alberts vertelt dat de werkzaamheden kenwerk; zaten we met alle medewerkers materieel te kopen en te halen. Ja, het is mijn vader Henk, dat Stikker en ces werd zelfs onderling uitgemaakt wie van het AS toentertijd ook sterk ver- van het kantoor tot 24.00 uur klaar om gek om hem van die tijd te kennen en dat Oud voor het eerst met elkaar de naar kantoor ging en wie er thuis mocht schilde. “Er waren in de eerste periode de nieuwe leden in te schrijven. Vaak hij nu minister-president is. Het was ook mogelijkheden tot samenwerking blijven. Hadden ze op kantoor even niets natuurlijk nog geen computers. Hadden belde Wiegel om 23.00 uur ons even op heel bijzonder dat hij voor mijn afscheid bespraken. We kunnen achteraf omhanden, dan gingen sommige mensen we belangrijke informatie, dan draaiden en vroeg hij naar het aantal nieuwe aan- tijd wilde vrijmaken op het Torentje.” vaststellen dat dat het begin is ge- gewoon breien achter het bureau! Dat we heel veel kopietjes op de stencilmachi- meldingen. Vaste prik; stuurde hij weer weest van een prachtige liberale geschiedenis.

Mensen als Dirk Stikker, Pieter Oud, Hans Wiegel, Ed Nijpels, Frits Bolkestein, Mark Rutte en anderen Symposium 65-jarig jubileum VVD: hebben onze partij door de jaren heen op belangrijke momenten bij de arm genomen en vooruit geleid. Lessen trekken voor de liberale toekomst Ieder in zijn eigen situatie, ieder met zijn eigen thema van dat mo- ment en allemaal met het belang Presentaties - De VVD bestaat 65 waarmee het nog hard kan botsen. van onze kiezers voorop. Samen jaar. Een jubileum dat bij de eerstko- met vele anderen hebben zij vorm mende Algemene Ledenvergadering Reis door de tijd gegeven aan de geschiedenis van uitgebreider aandacht zal krijgen. In Van Schie en Woittiez nemen in hun onze volkspartij. kleinere kring werd niettemin dit jubi- workshop de aanwezigen mee in een leum op 24 januari (oprichtingsdatum) reis door de tijd. Aan de hand van een Met enige jaloezie kijk ik terug op eenvoudige wijze gevierd in het Mu- aantal onmiskenbaar liberale denkers naar het jaar 1982. Het jaar waarin seum voor Communicatie in Den Haag. wordt teruggekeken op de geschiedenis de VVD meer dan 100.000 leden Dit aan de hand van een mini-symposi- van het liberalisme. Maar de workshop telde. Flink veel meer dan de ruim um. Benk Korthals, de partijvoorzitter, is daarnaast nadrukkelijk bedoeld om 35.000 leden die nu, ruim dertig vertelt in zijn speech de aanwezigen stil te staan bij de vraag wat we daarvan jaar later, kleuring geven aan onze over de belangrijkste politieke gebeur- als eigentijdse liberalen kunnen leren partij. Daar zijn logische redenen tenissen van 65 jaar VVD. Hierbij haalt voor het heden en de toekomst. Hebben voor te noemen. Zo hebben alle hij ook zijn vader aan die een aanzien- we ons doel na 65 jaar VVD in Neder- politieke partijen na de ontzuiling lijke rol heeft gespeeld in de eerste ja- land zo langzamerhand bereikt? Op de te maken met een terugloop in het ren van de VVD, en zet hij specifiek de vraag wat de belangrijkste denkers van aantal leden. Ook gaan mensen aanwezige Schil Overwater in het spot- het liberalisme zijn geweest, noemt het niet zo snel langdurige verplichtin- licht die nu nog de enige liberaal is die publiek direct enkele namen die Van gen meer aan. Of het nu gaat om 65 jaar geleden getuige was van deze Schie ook al in zijn presentatie had een abonnement op een Tijdschrift, toenmalige oprichting. opgenomen, zoals John Locke, Adam bij een mobiel telefoonbedrijf of Smith, John Stuart Mill, August Hayek, Dirk Verhofstadt is een van de sprekers die een presentatie over het liberalisme houdt een lidmaatschap van een poli- Presentaties maar ook Margaret Thatcher. Allen bij de voering van het 65-jarig jubileum tieke partij, mensen willen de vrij- In de middag konden de aanwezigen hebben op gehele eigen wijze een niet heid om andere keuzes te kunnen luisteren naar een van de presentaties te onderschatten bijdrage geleverd aan Nederland en de soevereiniteit die het op het collectief. Wat dat betreft is ie- maken. Dat neemt niet weg dat le- die over het liberalisme werden gege- de liberale traditie. volk geniet, al moet wat dat betreft wel dereen het hartgrondig eens met de ge- denwerving de onverminderde aan- ven. Patrick van Schie, directeur van de een wakend oog op Brussel worden ge- vleugelde uitspraak van Thatcher: “The dacht van het Hoofdbestuur heeft. Teldersstichting, en Reinout Woittiez, Gemengd beeld houden. Over andere thema’s zijn de problem with socialism is that you eventu- Daarbij kijken we niet alleen naar onder meer de hoofdredacteur van Over de thema’s die deze vier denkers aanwezige liberalen duidelijk minder ally run out of someone else’s money.” de reguliere mogelijkheden, maar Liberaal Reveil, gaan met name in op en ene politica op de kaart hebben ge- te spreken. Te denken valt aan regel- ook naar nieuwe vormen om men- de roots van het liberalisme. Dirk Ver- zet, wordt vervolgens levendig gedis- drang van de overheid waardoor het sen aan onze partij of onze ideeën hofstadt, Vlaams publicist en kernlid cussieerd: hoe doen we het op die ter- eigen domein van de burger nodeloos te kunnen binden. Hier zult u in de van de onafhankelijke liberale denk- reinen tegenwoordig in Nederland? Het wordt binnengedrongen (vestigingsbe- loop van dit jaar meer over horen. tank, richt zich in een ander zaaltje beeld dat daarbij ontstaat is gemengd. leid en veiligheidsbeleid), de ruimte vooral op de toekomst van het libera- Enerzijds is het publiek veelal tevreden die de markt biedt aan nieuwkomers Op 24 januari stond de VVD in klei- vervolg op pagina 8 lisme en de mogelijke globale trends over de vrijheid van meningsuiting in en vooral het afwentelen van kosten ne kring al even stil bij onze 65e verjaardag. Tijdens de Algemene Ledenvergadering op 24 en 25 mei besteden we hier uitgebreider aan- dacht aan. Voor nu kunt u met het lezen van deze Liber alvast herinne- ringen en anekdotes opnieuw bele- 1982 Mede door doorbraak van 1990 Frits Bolkestein 1998 VVD haalt onder Frits Bolkestein ven. Ik hoop dat u met net zoveel de VVD in het zuiden, haalt de VVD treedt aan als opvolger een nieuw verkiezingsrecord met trots en warme gevoelens op 65 onder leiding van Nijpels voor een Joris Voorhoeve 38 zetels jaar VVD terugkijkt als ik. verkiezingsrecord van 36 zetels

1991 Bolkestein snijdt in een rede in Luzern voor het eerst de immigratie- problematiek aan en zet kort daarop een realistischer koers inzake Europese integratie in [email protected] Interview lIBER 01 » 2013 5

geloven inmiddels in de marktecono- aan die partij heeft, en daar dus steeds mie en hebben, in minder of meerdere minder op stemt. De kans is zelfs groot mate, liberale ideeën overgenomen. dat ze bij de eerstvolgende verkiezingen Politieke partijen zijn daarom meer op niet eens de kiesdrempel haalt.” elkaar gaan lijken, maar dat is wel weer De VVD verandert niet of nauwelijks. nadelig gaan werken voor de liberale Maar zojuist roemde u ook de bereid- partijen zelf. In veel Europese landen heid van de VVD om zich politiek te ver- hebben liberale partijen weinig profiel. nieuwen, zoals met Bolkestein’s visie op Daarom zie je dat veel liberale partijen immigratie en integratie. helaas meer aan personen zijn opge- “Ja, maar dat moet dan wel heel voor- hangen dan aan ideeën. Daarom is de zichtig gebeuren. Dat de VVD zich be- Nederlandse VVD zo bijzonder, want zij perkt tot een paar herkenbare thema’s kent al decennia lang hetzelfde profiel. (zoals financiële degelijkheid, veilig- Geen liberale partij in Europa heeft dan heid en minder overheid) en dat is heel ook zo’n impact als de VVD. En geen goed. Je moet je altijd blijven richten land zo liberaal als Nederland. Tel je op je ‘core business’, maar je moet dit een partij als D66 mee, dan heeft Neder- wel blijvend tegen het licht houden. land het grootste liberale electoraat in Het kan dus zeker geen kwaad om soms de wereld. Met Guy Verhofstadt hadden wat te pionieren, want er komen altijd

“Geen liberale partij in Europa heeft zo’n impact als de VVD”

we ook in België in de jaren negentig wel nieuwe thema’s aan die een liberale een grote liberale aanwezigheid. 25 pro- partij kan gebruiken. Als ondernemers- cent van het Belgisch electoraat heeft partij zou de VVD bijvoorbeeld het on- ooit liberaal gestemd, maar de VLD is derwerp duurzaamheid meer kunnen na haar omvorming tot de progressief opnemen, want heel veel ondernemin- liberale Open Vlaamse Liberalen en gen (en zeker niet alleen de kleintjes) Democraten (Open vld, red.) helaas ner- werken al duurzaam. Maar ja, dat is gens meer. Het profiel van deze partij mijn mening...” is dan ook flets. De kiezer koppelt deze liberale partij aan zoiets als minder be- Waar Europese liberalen elkaar lastingen, maar dan houdt het wel op. ontmoeten, is het Europees De Nederlandse VVD is voor mij daarom Parlement. Zo is uw Guy Ver- echt het voorbeeld voor alle liberale hofstadt voorzitter van deze partijen. Of beter gezegd: zou het voor- Alliantie van Liberalen en De- beeld moeten zijn voor andere liberale mocraten (ALDE) en maken mo- partijen. Het is jammer dat er zo weinig menteel ook drie VVD’ers hier naar elkaar wordt gekeken. In het be- onderdeel van uit. drijfsleven wordt veel gedaan aan ‘best “Ha, Guy Verhofstadt was een echt Bel- practices’. Dit gebeurt in de politiek te gisch fenomeen die in de jaren negen- weinig. Liberale partijen zouden name- tig het liberalisme bij ons op de kaart lijk veel van de VVD kunnen leren.” heeft gebracht. Hij begon in de jaren tachtig, als neo-liberaal, in de rechtse Wat zou men van de VVD kun- buitenbaan, maar neemt nu een veel nen leren? linksere positie in. Binnen de EU gaat Patrick Stouthuysen: “Qua profiel en qua imago tentoon- Verhofstadt zelfs erg ver met de Euro- spreidt de VVD heel veel continuïteit. pese federale kaart.” Ze is door haar continue koers altijd Met een glimlach: “Ik schat in dat uw herkenbaar gebleven. Zou je 20 of 40 VVD-parlementariërs het soms moeilijk “Van de VVD kunnen liberale jaar terugkijken op het politieke land- zullen hebben met hem.” schap in Nederland, dan zou je tussen alle partijen gelijk de VVD herkennen. Terug naar Nederland. Hoe kijkt partijen in Europa veel leren” En ook over 15 jaar zal de VVD gewoon u tegen de rol aan van de VVD herkenbaar zijn. Anders dan veel an- in de Nederlandse politiek? dere liberale partijen verschuift de “Ik volg niet de ‘dagjespolitiek’ in Ne- Hoe doet de VVD het internationaal gezien? Iemand die goed in staat is deze vraag te VVD politiek gezien niet of nauwelijks; derland, maar met de grote lijnen ben ze is een liberale partij die altijd op de ik natuurlijk wel bekend. De VVD heeft beantwoorden, is iemand die buiten de Nederlandse politiek staat, maar wel veel ken- nis over heeft. Zoals de Vlaamse hoogleraar Patrick Stouthuysen, werkzaam aan de Vrije Universiteit Brussel, tevens voormalig hoofdredacteur van het liberale opinieblad ‘Open’. Als politicoloog richt hij zich vooral op vergelijkend onderzoek van politieke stromingen en partijen. “Liberale partijen in Europa zouden in ieder geval meer naar de VVD moeten kijken, zo stelt hij. “Jammer dat dit zo weinig gebeurt.”

Tekst: Roland Keja

Professor Patrick Stouthuysen vind het van de jaren vaak zeer onvolkse partij- partijen weeromstuit niet over thema’s als liberaal interessant om de Neder- trekkers heeft gehad als Hans Wiegel of te praten als immigratie of integratie. landse VVD te duiden. “Zij is een Euro- Frits Bolkestein. Ondanks hun wat def- Door deze ‘political correctness’ zijn pees fenomeen”, zo maakt hij gelijk in tige uitstraling bleken juist zij erg goed de partijen in mijn land wel gegijzeld Stouthuysen tijdens een presentatie ten behoeve van de Teldersstichting. het gesprek duidelijk. in staat het kiezersvolk te beroeren. De geraakt. Dat verklaart ook het succes VVD heeft daarnaast ook politiek lef, van de Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA) rechterzijde van het politieke spectrum echt heel lang in Nederland geregeerd, In wat voor opzicht? want zij heeft het altijd aangedurfd van Bart de Wever die deze onderwer- zal zijn te vinden. Jullie geluk is het be- en dat is echt een prestatie. Het poli- “De VVD heeft zich altijd onderschei- om tegen de hoofdstroom in te roeien. pen een beetje a la Bolkestein in België staan van twee liberale partijen. Met de tieke landschap in Nederland is tegen- den van andere liberale partijen door Hierdoor heeft de VVD zich altijd tijdig bespreekbaar maakt; ook met de nodige VVD en D66 worden in Nederland twee woordig echter sterk versplinterd en zal haar beginselvastheid. Zowel qua bood- politiek kunnen vernieuwen. Neem een humor en stijl. Hoewel die partij wel verschillende liberale publieken aange- het dus steeds moeilijker worden om schap van de partij als qua imago. Zij thema als immigratie en integratie. Dat het Vlaams nationalisme bestrijkt, kent boord. Daarom is het ook zo goed dat coalities te sluiten. Tijdens het eerste straalt met haar voortdurende wens om is in Nederland door Bolkestein op een deze partij, in economische zin, terde- beide partijen er niet op uit zijn om met kabinet-Rutte zag je nog je een duide- een gezond financieel huishoudboekje heel correcte, democratische manier be- ge een klassiek liberaal programma.” elkaar te fuseren, want het resultaat zal lijke liberale koers en profiel. In het dan ook een enorme degelijkheid uit; spreekbaar gemaakt. Keurig is er vanuit geen synergie opleveren, maar slechts huidige kabinet is dit helaas moeilijker een partij waaraan je als burger ten- een liberaal perspectief naar deze on- Een stapje terug: hoe staat het veel intern gedonder. Hierdoor zou het geworden door de samenwerking met minste je centen durft te geven. Daar- derwerpen gekeken waarbij nooit enig liberalisme er - internationaal profiel voor de kiezer ook nog eens on- een sociaaldemocratische partij.” naast heeft de VVD ook altijd een gevoel ranzig taalgebruik werd gebezigd. Dat gezien - voor? duidelijk worden. Kijk maar naar een voor stijl gehad. Ook al noemt zij zich is ook de reden dat dit onderwerp be- “Als het gaat om het niveau van de idee- liberale partij als de FDP in Duitsland. een volkspartij, het is toch ook een par- spreekbaar is geworden in Nederland. ën heeft het liberalisme in de afgelo- Dat is een liberale partij zonder een tij waarin de bestuurders en de leden Dat ligt helaas anders in andere landen. pen decennia een enorme overwinning sterk profiel omdat er voortdurend Reacties op dit artikel kunt u opmerkelijk goed gekleed gaan. Het Neem mijn land. Door de invloed van geboekt. Het liberalisme is inmiddels koersverschuivingen te zien zijn. Het re- sturen naar [email protected] grappige bij de VVD is dat zij in de loop het Vlaams Blok wensen alle andere gemeengoed geworden. Alle partijen sultaat is dat de kiezer niet weet wat ze 6 Europa lIBER 01 » 2013

Bolkestein nog steeds actueel in “Interne Markt moet de focus Europa-discussie zijn van Europa” Inzetten - De recente toespraak van zorgen voor bruikbare Europese wetge- de Britse Premier Cameron was een ving voor iedereen. Zo heb ik recent de Gewicht - De VVD viert haar 65-jarige dus niet het einde van Nederland als zelf- Clubkas mooie aftrap voor een debat over een Europese aanbestedingsrichtlijn voor bestaan, niet alleen in Nederland, maar standige natie. De Europese begroting vormt de ‘clubkas’ hervorming van de Europese Unie. Zijn overheden behandeld. Overheden spen- ook in Europa. Voormalig VVD-leider en van de EU die door de lidstaten wordt eerste suggestie was om de EU te verbe- deren vele honderd miljarden per jaar oud-eurocommissaris Frits Bolkestein Omslag gevuld. Met dat geld moet spaarzaam teren met meer focus en aandacht voor via aanbestedingen in Europa. Dankzij heeft in de jaren negentig een leidende De lijn van Frits Bolkestein dient ook te worden omgesprongen. Uitgaven moeten het liberale hart van onze samenwer- de liberale inbreng hoeven kleine op- rol gespeeld in de nieuwe koers van de worden toegepast bij het zekerstellen van een hoge toegevoegde waarde hebben. king, onze interne markt. Dat is dan drachten niet meer Europees te wor- VVD in Europa. Hij verzette zich tegen onze gemeenschappelijke munt, de euro. Permanente subsidiestromen binnen de ook de basis van Europa en daar zijn den aanbesteed en krijgen overheden het streven naar een ‘Ever closer union’, Dit betekent dat Europa financieel een EU hebben de hervormingsbereidheid de voordelen van onze Unie het meest veel meer ruimte om aan te besteden van vele lidstaten aangetast. Sanering is zichtbaar voor Nederlandse onderne- naar eigen inzicht. In samenwerking daarom van vitaal belang. mers en consumenten. met , heb ik voorstellen ge- daan om bijvoorbeeld innovatie op te Vast percentage VVD-geluid nemen als criterium waarop mag wor- Daarnaast moeten lidstaten die in verge- Naast een D66 die alleen meer Europa den aanbesteed. In plaats van subsidies lijkbare omstandigheden verkeren ook wil en de PVV die niets wil, is plaats te verstrekken, kan de overheid veel be- gelijk worden behandeld. Het zou goed voor een helder en onderscheidend ter zelf innovatieve producten inkopen zijn wanneer elke lidstaat een zelfde vast VVD-geluid. Laten wij vooral eerst als zij innovatie wil stimuleren. Die percentage van zijn bruto nationaal pro- de basis gaan verbeteren. De interne ruimte is er nu en de nieuwe wetgeving duct (bnp) zou afdragen aan Brussel. Te markt bestaat nu 20 jaar, maar is nog biedt ook veel meer mogelijkheden denken valt aan een percentage onder de lang niet af. Uit een recent onderzoek voor het Midden- en kleinbedrijf om 1 procent bnp, opdat de Europese begro- van de Kamer van Koophandel blijkt mee te dingen naar een aanbesteding. ting in reële termen gelijk blijft. Hiermee dat één derde van de internationaal Dit soort wetgeving is uiteindelijk be- wordt recht gedaan aan het gelijkheids- opererende ondernemers geen voorde- langrijker dan een Europees vrouwen- beginsel, het zuinig omgaan met belas- len van de interne markt kan noemen. quota of andere onzinnige hobby´s van tinggelden en de noodzakelijke eenvoud Nog steeds is BTW terugvragen over de individuele eurocommissarissen. van de begroting. grens moeilijk of lopen ondernemers aan tegen andere productvoorschrif- Protectionisme Op deze manier worden structurele, ver- ten in een andere EU lidstaat. Voor Ne- Naast te geringe bekendheid werkt de lammende politieke gevechten tussen de derland liggen veel kansen in Europa, interne markt soms niet goed genoeg. instellingen en de lidstaten voorkomen Dat komt door protectionisme van en kunnen we ons via de modernisering sommige landen of dat Europees wet- van de EU-begroting richten op de inhoud geving niet goed worden geïmplemen- van het beleid. Wanneer de lidstaten de teerd in een lidstaat. Als vervolgens de EU meer taken opleggen dan afgespro- Europese Commissie daar een procedu- ken, zal de begroting moeten worden bij- re tegen aanspant om de markt verder zonder zich daarmee sceptisch op te stel- omslag van de oude naar de nieuwe eco- gesteld, dan wel moet de Europese Com- te liberaliseren, kan dat 5-6 jaar duren len ten aanzien van Europese samen- nomie moet maken en dat vergt moed en missie ‘nee’ verkopen. Hiertoe moet het voordat duidelijk is of een lidstaat in- werking. Bolkestein vond, en vindt, dat daadkracht. De Commissie en het Euro- begrotingsproces worden bijgesteld. derdaad over de schreef is gegaan. Vaak de Europese Unie alleen moet opereren pees Parlement (EP) moeten hierbij de Eu- is de kans voor de ondernemer op een op terreinen waar individuele lidstaten ropese Raad onder druk zetten in plaats Schatkistbewaarder nieuwe markt dan allang voorbij. Daar- niet effectief kunnen optreden en waar van meer geld te eisen. Het EP moet zich Al 65 jaar lang heeft de VVD een sterke om heb ik voorgesteld om een nieuwe reputatie als schatkistbewaarder. Daar- ´kort geding procedure´ in te voeren om is het van groot belang dat de VVD, waarbij binnen 3 maanden duidelijk is “En dat vergt moed en daadkracht” geheel in de traditie van Bolkestein, de ta- of een lidstaat haar markt afschermt of ken van de Europese Unie afbakent en de niet. Eurocommissaris Barnier (Interne Europa van meerwaarde is. Hierbij valt als de vertegenwoordiger van de belas- meerjarenbegroting drastisch hervormt. Markt) heeft al aangekondigd dit voor- te denken aan het gemeenschappelijke tingbetaler opstellen. Bij elke begrotings- Wat gold in de jaren negentig van de vo- stel over te zullen nemen. handelsbeleid en de gemeenschappelijke post moet worden afgevraagd: zijn deze rige eeuw, geldt ook in de 21ste eeuw. maar die kunnen nog sterk worden ver- markt, het motorblok van de welvaart in uitgaven strikt noodzakelijk? beterd. Volgens de Europese Commis- In 1992 zei Bill Clinton tijdens de Ame- de gehele Europese Unie. Zo kunnen de sie kan verdere optimalisering van de rikaanse presidentsverkiezingen al: It´s huidige 27 lidstaten gezamenlijk meer Verantwoordelijkheid interne markt de groei in Europa sterk the economy stupid! En dat geldt nu nog gewicht in de schaal leggen bij onderhan- De lidstaten dragen de verantwoordelijk- stimuleren. steeds. In Europa blijf ik mij inzetten delingen over een vrijhandelsakkoord heid voor de vrijheid van hun burgers en om die economische samenwerking te met bijvoorbeeld China dan Nederland moeten daarom investeren in onder meer Aanbestedingsrichtlijn versterken! alleen. Daarnaast is het logisch dat grens- sociale zekerheid, politie en defensie en Als fractievoorzitter in de Interne overschrijdende milieuproblemen een ge- onderwijs. Hiervoor heffen zij belasting. Markt Commissie namens de Europese meenschappelijke aanpak vergen. Milieu- De Europese Unie richt zich op grensover- liberalen, werk ik aan het wegnemen problemen die niet grensoverschrijdend schrijdende zaken en levert daarmee een van blokkades voor ondernemers en te [email protected] zijn, kunnen door lidstaten zelf worden belangrijke toegevoegde waarde aan het opgelost. Europese integratie betekent functioneren van de lidstaten. [email protected]

Data protectie

Amendementen - Dezer dagen is het Amandementen Vraagstukken dat alles zal moeten controleren. Is dat drukker dan anders in de wandelgangen Over de uiteindelijke wetgeving zal zo- Het is waarschijnlijk dat de discussie zich de Europese Commissie, of zal de contro- van het Europees Parlement. Onlangs als altijd worden besloten door de Raad zal concentreren op een drietal vraag- le moeten worden overgelaten aan voor- publiceerde de Europese Commissie na- van Ministers en door het Europees stukken. Welke gegevens dienen te wor- namelijk de lidstaten zelf? melijk haar voorstellen om te komen tot Parlement. Namens de Raad voert de den beschouwd als privé en welke niet? Intensieve onderhandelingen zullen on- een betere bescherming van de gegevens voorzitter, op dit moment Ierland, de In principe is alles privé, maar de Com- vermijdelijk het geval zijn. die heden ten dage, op vele wijzen, langs onderhandelingen. Het E.P. benoemt een missie zegt in algemene bewoordingen elektronische weg worden verzameld. rapporteur en deze rapporteur, een lid dat uitzonderingen hierop kunnen wor- Mocht u over deze problematiek een uit- van de Groene fractie, heeft inmiddels den gemaakt. Daarmee hangt nauw sa- gesproken mening hebben, dan bent u De belangstelling van de vele geïnteres- zijn tegenvoorstellen het daglicht doen men dat dan zal moeten worden bepaald van harte welkom die aan mij te kennen seerde partijen is groot. Het is weer eens zien. Tot 27 februari hebben individuele in welke mate, en wanneer, toestemming te geven. duidelijk dat het lobbycircuit in Europa parlementsleden de tijd om amendemen- van de gebruiker moet worden gevraagd. op volle toeren werkt. ten in te dienen. En dan nog een essentiële kwestie: wie [email protected]

Jan Mulder Hans van Baalen Burgerlijke Vrijheden, Buitenlandse Zaken, Justitie en Binnenlandse Toine Manders Veiligheids- en Defensiebeleid, Zaken, Begrotingscommissie Interne Markt, Industrie en Energie en Begrotingscontrole Juridische Zaken Politiek agenda lIBER 01 » 2013 7

Politiek Dagboek van…25 januari

huize een andere. Stukje ‘cultuurveran- dering’, zullen we maar zeggen. Joost van Keulen Goed nieuws via de sms. De provincie is akkoord met een financieel-technisch voorstel waardoor wij als gemeente geld Na zes jaar levert de VVD eindelijk weer een wethouder in het ‘rode‘ Samen met de CDA-collega die over duur- vrijmaken voor het oplossen van een aan- . Joost van Keulen is daar wethouder van Verkeer en Ver- zaamheid gaat met de auto naar de fa- tal knelpunten. Zo is er nu, eindelijk, geld briek van de SuikerUnie in Hoogkerk. Een om een goed fietspad aan te leggen naar voer, Economische Zaken, Innovatie, Internationalisering en Binnen- van de bedrijven die beeld- en geurbepa- Hoogkerk. Een langgekoesterde wens van stad. lend is voor Groningen. Het overleg gaat de bewoners en van de gemeenteraad. over duurzame oplossingen. Met de rest- Maar belangrijker nog: het is opnieuw stoffen die overblijven na behandeling een teken van de verbetering van de rela-

van de suikerbieten maakt de fabriek zelf tie met het provinciaal bestuur. biogas. Dat gas wordt vervolgens in het reguliere gasnet gepompt. Een prachtig Maar daar moeten de partners in de regio verdwijnen, de stad bereikbaar blijft en voorbeeld van een duurzaam economisch dan wel toe bereid zijn. Eerdere overleg- de wijken waar de ring doorheen loopt, model. Stilte op het stadhuis. Tijd voor een bier- We beginnen met een spannend overleg gen verliepen - eufemistisch gesteld - leefbaar blijven. Een uitdaging. Centraal tje, normaal gesproken. Maar dit week- op het Provinciehuis. Het - eenzijdig - af- wat stekelig. Maar vandaag blijkt dat de staat nu de vraag hoe we de bewoners van end niet: ik heb piketdienst. Spa’tje dan blazen van de RegioTram door Groningen ‘geste’ goed is gevallen. De voorzitter van de wijken betrekken bij de nieuwe inrich- maar. Ook best. heeft bij de partners in de regio, zoals de de stuurgroep sluit de vergadering met tingsplannen die wij aan het maken zijn. provincie en omliggende gemeenten als de woorden: ‘Een dikke streep eronder’. Hoogezand, Leek, Tynaarlo en Assen, voor Er is weer voldoende basis om samen op wat bestuurlijke pijn gezorgd. Het onver- voort te borduren. mijdelijke besluit (het geld was op...) leid- Het lokale TV-station OOG (Omroep Or- de tot de val van het vorige college van ganisatie Groningen) staat klaar voor een BenW en tot de nieuwe brede coalitie van kort interview over de Zuidelijke Ring- PvdA, VVD, SP, D66 en CDA. Als college Tijd voor een ‘afstemmingsoverleg’ (dat weg. Er zou sprake zijn van vertraging. Ik hebben wij voor de kerst al besloten om is een kop koffie in het prachtige, nieuwe kan de journalist geruststellen. Niet vergeten: de gemaakte plankosten deels te compen- hotel Prinsenhof (aanrader!!!)) met Henk seren. Een geste van 10 miljoen. De vraag Brink, ‘onze’ gedeputeerde van Verkeer die voorligt op deze koude vrijdagochtend en Vervoer in Drenthe. Altijd nuttig. Wensenlijstje opstellen is in hoeverre de partners in de regio hier Een aantal ambtenaren schuift aan om te genoegen mee nemen en in hoeverre wij spreken over het reclamebeleid in de stad. voor het bezoek samen in de toekomst de stad bereikbaar Zij komen een opdracht ophalen voor een houden. Groningen is de grootste stad in Net de Grote Markt weer overgestoken. nieuwe nota. Onze ambtenaren moeten van Mark Rutte de regio en de enige gemeente die groeit Tijd voor overleg over de Zuidelijke Ring- nog een beetje wennen aan de nieuwe en zal blijven groeien. Steeds meer men- weg, het allergrootste (en duurste) pro- bestuurscultuur. Meer aan de stad overla- sen moeten iedere dag de stad in om op ject in Noord-Nederland. Samen met de ten, meer in overleg met de ‘stadjers’, on- hun werk te komen. Zo werkt 18 procent provincie en het rijk gaan we er onder dernemers en andere partners. Letterlijk Een nieuwe impuls nodig van de inwoners van Assen in onze stad. meer voor zorgen dat de enige stoplich- staat in het coalitieakkoord dat “de ge- De bereikbaarheid van Groningen is dan ten (als wethouder Verkeer en Vervoer meente de wijsheid niet in pacht heeft”. voor de binnenstad ook een regionale opgave die wij samen moet ik eigenlijk spreken van “VRI”) op Voor u en mij een open deur, maar helaas moeten oplossen. de snelweg tussen Amsterdam en Bremen was de heersende opvatting hier ten stad-

tijd in zitten. Daarom ging ik pas na mijn Oud en nieuw in de politiek zestigste politiek actief worden. Dat vond ik ook leuk om te doen voor mijn lokale ge- De VVD leeft bij nieuw talent. Sommige mensen beginnen vroeg aan hun politieke meenschap. Omdat ik veel kennis heb van loopbaan, anderen laat, of zelfs heel laat. Stef Schuthof (20) en Piet van Geest (76) de agrarische sector ben ik zeven jaar gele- zijn beide (relatief kort) raadslid namens de VVD. Schuthof in gemeente Nederlek, den reeds lid geworden van de gemeentelij- Van Geest in Midden-Delfland. ke Commissie Grondgebied. Omdat ik hier levenslang woon, wisten de meeste men- sen me al gauw te vinden voor bijvoorbeeld Hoe geraakte u in de politiek? baar te spreken, zoals ik als kind al eens een uitleg over een bestemmingsplan. Dat PG: “Ik ben altijd al politiek geïnteres- deed bij een dodenherdenking. Vreemd is natuurlijk het leuke aan een agrarisch seerd geweest. En zo ook de rest van mijn genoeg werd ik, toen ik 17 jaar was, gebeld dorp als Maasland, één van de kernen van gezin. Mijn ene dochter is namens de door een plaatselijk lid van de VVD of ik ge- gemeente Midden-Delfland. Je staat als PvdA raadslid in Vlaardingen. Mijn andere ïnteresseerd was in de lokale politiek. Om- commissielid, maar ook als raadslid, altijd dochter is politiek-assistent voor een PvdA- dat ik me toen mateloos irriteerde aan het dicht bij de burger.” Piet van Geest (76 jaar) minister.”Lachend: “Ik kon, zo lijkt het wel, politiek populisme, zei ik natuurlijk ja.” hier niet achterblijven. Overigens rook ik SK: “Dat kon niet gezien mijn leeftijd. Tij- komen? Waarschijnlijk deed ik het toch hier vaak niet persoonlijk, maar aan de al eerder aan de lokale politiek door lid te Waarom niet eerder in de politiek dens de gemeenteraadsverkieizingen, op goed, want ik kreeg na een tijdje de vraag andere kant meestal wel hun ouders. Mis- zijn van een burgercommissie” gaan werken? 3 maart 2010, was ik nog maar 17 jaar. Ik of ik interesse had om kandidaat-raadslid schien moet ik dit via hen gaan doen, dat PG: “Dat was toentertijd niet te combine- werd pas 18 op 23 maart van dat jaar. Om te willen worden. Dat ik dit ook werd, heeft praat voor mij in ieder geval makkelijker.” SK: “Ik kom niet uit een politiek nest . Toch ren. Ik werkte bij mijn laatste werkgever die reden moest ik zelfs een maandje wach- natuurlijk te maken met het feit dat het was ik op een leeftijd van 11 of 12 jaar al (in de petrochemie) nota bene in ploegen- ten voordat ik alsnog beëdigd kon worden in 2010 ook erg voor de wind ging met de SK: “Politiek interesseert me nog steeds, geinteresseerd in de politiek. Ook heb ik dienst. Als je je politieke werkzaamheden als raadslid.” VVD. Onze fractie is qua leeftijd gemengd. dus ik zou op zich zeker verder willen het altijd mooi gevonden om in het open- serieus wilt uitvoeren, dan gaat er erg veel Daarom kon ik goed worden ingewerkt.” gaan. Wel erger ik me soms aan bepaalde Hoe ben je raadslid geworden? politieke gedragingen. Om in de belangstel- PG: “Onze wethouder Ronald Vuijk ging Hoe ziet je verdere politieke ling te komen of zieltjes te winnen, wordt na de verkiezingen door naar de Tweede carrière uit? er soms in de raad een heel andere mening Kamer. Toen de fractievoorzitter (Jan-Paul PG: “Zoals ik al zei ben ik voorlopig voor geventileerd dan buiten de raad. Ik kan van Staalduinen) hierdoor doorschoof naar een jaar gemeenteraadslid. Als ik geestelijk heel slecht tegen ‘politiek met de kleine p’, de functie wethouder, werd ik gevraagd of en lichamelijk goed functioneer, wil ik best maar misschien ben ik wel te beleefd voor ik raadslid wilde zijn. Hierop zei ik gelijk nog eens vier jaar. Ik kom niet bij de dok- de politiek en moet ik harder worden. Ik ‘ja’ omdat het toch maar voor een jaar zou ter, ik gebruik nog steeds geen medicijnen wil dus op zich wel verder, maar ben nu be- zijn. In maart volgend jaar worden, zoals en ben nog steeds bijna elke dag actief met zig met een studie rechten. Als ik opnieuw bekend, de nieuwe gemeenteraadsverkie- mijn moestuin. Niettemin hoop ik dat ook word gekozen voor mijn gemeente, wil ik zingen gehouden.” wat meer jongeren hier belangstelling zou- voor de volle vier jaar dienen. Ik moet dus den krijgen voor de lokale politiek, want, goed gaan kijken waar ik in verband met SK: ik voelde me heel jong toen ik naar mijn met uitzondering van de nieuwe wethou- mijn studie straks ga wonen. Hier in mijn eerste politieke vergaderingen ging. Want der, is iedereen hier in de lokale poltiek huidige woonplaats of straks in mijn stu- wat kon ik nu bijdragen als VWO’er? Wie boven de 50 jaar. De jongeren in Maasland diestad Rotterdam?” Stef Schuthof (20 jaar) luistert nu naar mij met mijn 17-jarig voor- zelf gaan benaderen? Ik ken de jongeren 8 Politieke stelling lIBER 01 » 2013

Masterclass KC Dordrecht wint tweede debattoernooi vervolg van pagina 4

Les Hoog niveau - Zaterdag 29 januari Woittiez brengt de bijeenkomst vond in de Utrechtse Winkel van Sinkel tot een einde met de conclusie dat het tweede masterclass debattoernooi de belangrijkste les die we kunnen plaats. Het toernooi werd in de catego- trekken nog altijd is dat de staat rie individueel en team gewonnen door verder moet terugtreden en het in- het team van de Kamercentrale (KC) Dor- dividu aan zet moet brengen. Er is drecht. dus nog een lange weg te gaan; de VVD kan niet met pensioen en moet Debatvaardigheden over 65 jaar nog maar eens gaan te- Twee jaar geleden is door de KC Den rugblikken. Haag het initiatief genomen om voor de deelnemers aan verschillende VVD mas- Ontwikkelingen terclasses een debattoernooi te organise- In een ander zaaltje vertelt Ver- ren. Het biedt de deelnemers de kans om hofstadt hoe het heersende opti- hun eigen debatvaardigheden te toetsen misme van voor de milleniumwisse- aan die van andere actieve VVD’ers en te- ling door zaken als terreurdreiging, gelijkertijd de liberale argumentatie aan globalisering en de financiële en te scherpen. Als winnaars van het eerste economische crisis inmiddels is om- toernooi had de gecombineerde master- geslagen tot een meer overheersend class van de KC en Afdeling de gevoel van angst en onzekerheid. Iets sportieve eer om het tweede toernooi te dat voor liberalen als vooruitgangs- organiseren. optimisten een opmerkelijk gevoel moet zijn, zo vertelt hij. Verhofstadt gaat uitgebreid in op enige globale Stellingen ontwikkelingen, zoals de groei van Terwijl buiten de binnenstad van Utrecht het groepsdenken (het idee dat wer- langzaam onder een sneeuwdek ver- kenden staan versus niet-werkenden dween, namen binnen zes teams het te- of oud versus jong), het nationa- gen elkaar op onder de inspirerende lei- lisme en het (groeps)egoïsme; ont- ding van Sander Dekker (staatssecretaris wikkelingen die steeds meer gaan OCW). Naast de KC’s van de vier grote ste- botsen met de waarden waarvoor den deden dit jaar ook de KC Dordrecht “Zes teams namen het tegen elkaar op onder leiding van staatssecretaris Sander Dekker”. het liberalisme staat. In zijn speech en de KC Zuid-Holland Noord mee. gaat hij met name uitgebreid in op De teams namen het tegen elkaar op in Ronald Vuijk (Tweede Kamerlid), Wil- Meer masterclasses heeft nu de eer om als gastheer van het het belang van Europa voor de vrije diverse debatvormen over de meest uit- lem Buunk (Raadslid gemeente Utrecht), Jeannette Baljeu, voorzitter van de jury derde masterclass debattoernooi op te markteconomie en de noodzakelijke eenlopende stellingen die zij zelf hadden Floor Vermeulen (Fractievoorzitter pro- constateerde dat “het algemene niveau treden. Het doel is dat dan nog meer mas- bescherming van privacy die hij ziet aangeleverd. In bijvoorbeeld de pitchron- vinciale staten Zuid-Holland), en Zohair erg hoog was”, maar dat het niveau van terclasses zullen deelnemen. als het topic van de komende jaren. de moesten alle deelnemers in een halve el Yassini (Statenlid provincie Utrecht het team uit Den Haag en het team uit Hij erkent dat er een spanning be- minuut de jury overtuigen met liberale en winnaar van het eerste toernooi). Zij Dordrecht toch ruim boven dat van de Gertjan te Hoonte staat tussen privacy en het aspect argumenten of zij voor of tegen de stel- heeft deze middag veel werk verzet met andere teams uitstak. Deze teams moch- van veiligheid en ziet daarom alleen ling “Doping moet worden toegestaan in het bijhouden van alle scores. Iedereen ten het daarom in een spannende finale de keuze voor het minste kwaad als de sport” waren. is zowel individueel en als team beoor- uitmaken wie zich de beste debaterende tijdelijke oplossing van deze tegen- deeld. Hierbij werd gekeken naar debat- masterclass van 2013 mag noemen. Dor- stelling. Scores technieken enerzijds en liberale argu- drecht won deze uiteindelijk en nam bo- Reacties op dit artikel kunt u De jury bestond deze middag uit Jean- mentatie anderzijds. vendien met Jim de Vos ook de individue- sturen naar [email protected] Links of rechts nette Baljeu (Wethouder Rotterdam), le overwinning mee naar huis. Dordrecht Hij waarschuwt de aanwezigen ook voor enige mogelijke misvattingen in het liberalisme. Zo vindt hij dat het liberalime zich niet alleen moet richten op hardwerkende mensen, maar juist op iedereen. Liberalen Gespreksrondes - Ter voorberei- Breed oriënteren zijn verder niet tegen sociale zeker- Speeddaten met het ding op de kandidatenlijsten voor de ge- Zo konden alle aanwezigen zich breed heid, maar zijn voor het recht op meenteraadsverkiezingen organiseerde oriënteren op politieke functies en bij zelfbeschikking, dus ook dat van Liberaal Vrouwen Netwerk het Liberaal Vrouwen Netwerk een speed- zichzelf te rade gaan of zij zich gingen zieken en gehandicapten. Ook is hij date met actieve vrouwelijke politici en kandideren voor de gemeenteraadsver- van oordeel dat liberalen terecht bestuurders in Rotterdam en omgeving. kiezingen of voor een andere politieke ageren tegen sociale fraude, maar Het format bestond uit de bekende korte functie. Het LVN hoopt natuurlijk dat ve- dat fiscale fraude hierbij niet moet gespreksrondes en kleine, maar steeds len dit zullen gaan doen! worden vergeten. Verder is hij fel wisselende groepjes. gekant om aan het liberalisme het Actieve bijdrage stempeltje links of rechts te plak- Politieke functies De middag werd mogelijk gemaakt door ken. “Het liberalisme heeft een unie- Julie van Mol, die de speeddate orga- de actieve bijdrage van de VVD-fractie ke positie”, zo oordeelt Verhofstadt. niseerde, was erin geslaagd een mooie in de Provincie Zuid-Holland. Veel dank “Links of rechts is alleen belangrijk afspiegeling van politieke functies bij el- daarvoor, eveneens voor de inleidende in het aantrekken van schoenen.” “Breed oriënteren op politieke functies....”

kaar te krijgen met Antoinette Laan (wet- woorden door Marijke van Dobben-de houder in Rotterdam), Ingrid de Bondt Bruijn (VVD fractie Provinciale Staten), (gedeputeerde Zuid-Holland), Stephanie die ook een deel van de middag kon mee- ter Borg (wethouder in Barendrecht), maken. Irene Koene (fractievoorzitter VVD Dor- drecht) en Eveline Padberg (secretaris KC Rotterdam). [email protected]

2004 Na Frits Bolkestein wordt Neelie Kroes de vol- 2006 Mark Rutte treedt 2012 VVD haalt met 41 zetels gende Nederlandse EU-commissaris van VVD-huize. aan als partijleider opnieuw een record. Zij komt enige jaren later hoog op de Forbes-lijst Het tweede kabinet Rutte terecht van The 100 Most Powerful Women. treedt aan

2010 Na een forse verkiezingswinst 2013 VVD viert wordt Mark Rutte de eerste liberale haar 65-jarig bestaan. premier sinds 1918 lIBER 01 » 2013 9

Nieuwe Ledendag Het waarom - VVD hield op zater- bouw. Anderen namen de gelegenheid leden ook geen versterking van de dag 26 januari opnieuw haar nieuwe te baat om te praten met de aanwezige partijstandpunten of nieuwe ideeën. ledendag. Honderden leden stroom- bewindslieden of met andere leden. En evenmin nieuwe bestuurders en den die dag het Tweede Kamergebouw Of om gewoon op de foto te gaan met politici voor de toekomstige VVD. in 24 portretten in om bij allerlei standjes kennis te de minister-president. Toch staat op die Waarom worden mensen eigenlijk lid maken met alle gremia van de partij. dag niet de politici centraal, maar de van de VVD? 26 nieuwe leden geven het Of om een rondleiding te krijgen van belangrijke, nieuwe leden zelf. Zonder antwoord. Tweede Kamerleden door het Kamerge- leden geen partij. En zonder nieuwe

Felix Zwetsloot Tony Merkelbach Philipine Vinke Lana Gerssen Jos Saelman Ernst Jansen (Hillegom) (Almere) (Hulshorst) (Geldermalsen) (Zoetermeer) (Bleiswijk)

Waarom lid? Waarom lid? Waarom lid? Waarom lid? Waarom lid? Waarom lid? "Vooral om reden van “Ik ben opnieuw lid geworden “Als je wilt dat er iets veran- “Omdat ik nu meer dan ooit “Rond de verkiezingen kwam “Ik vond het eens tijd worden lokale betrokkenheid." omdat de VVD haar consisten- dert, moet je zelf iets toevoe- overtuigd ben om lid te willen er vanuit de VVD enorm veel om mijn betrokkenheid bij de tie in haar liberale ideeën ge- gen.” worden van de VVD!” energie en vernieuwingsdrang VVD uit te dragen.” lukkig weer terug heeft gevon- los die ook hard nodig zijn in den.” deze crisisperiode.”

Rick van Well Florian van Hall Marcus van der Roest Heleen van der Klink John Louvenberg Stijn Louvenberg (Leiden) (Bilthoven) (De Meeren) (Soest) (Geleen) (Sittard)

Waarom lid? Waarom lid? Waarom lid? Waarom lid? Waarom lid? Waarom lid? “Omdat Leiden een heel “Niet alleen omdat de demo- “Omdat ik als ondernemer de “Ik wil een actieve bijdrage le- “Omdat ik al 40 jaar stem op “Nadat ik thuis jarenlang de actieve VVD-afdeling heeft.” cratie dit vraagt, maar ook om- VVD nog meer de ‘K’ van ‘MKB’ veren om de VVD als grootste de VVD en het dus tijd werd VVD met de paplepel kreeg in- dat ik een brief kreeg om lid te wil laten horen.” partij te houden.” voor mijn bijdrage!” gegoten, heb ik sinds kort zo- worden.” waar interesse gekregen in de politiek.”

Diana de Kreij Daniel Pardoen Jan Hofland Mark ter Hark Jayant Ramchandani Maarten de Vries (Krimpen aan de IJssel) () (Emmeloord) (Den Haag) (Waddinxveen) (Naarden)

Waarom lid? Waarom lid? Waarom lid? Waarom lid? Waarom lid? Waarom lid? “Omdat dit na de nivellering “80 procent van de doelstellin- “Toen te veel mensen de VVD “De komst van de nieuwe rege- “Omdat de VVD de partij is die “Ik was niet al te blij met de ka- de enige manier is om de VVD gen van de VVD zijn ook mijn uit begonnen te lopen, vond ik ring was voor mij heel positief. de juiste, belangrijke beslissin- binetsformatie, maar ik word liberaler te maken!” doelstellingen.” het tijd worden om juist lid te Natuurlijk, ik zag de aanloop- gen durft te nemen.” dan juist liever lid om me te worden.” problemen van het kabinet, laten horen. Uit de partij weg- maar dat was voor mij juist de lopen, helpt namelijk niet.” reden om nu lid worden.”

Hélene Phoa Peter Feller Hans Faas Annemarie Jansen Rolf Kroes Tom de Kleer (Utrecht) (Goeree-Overflakkee) (Laren) () (Rotterdam) (Ter Aar)

Waarom lid? Waarom lid? Waarom lid? Waarom lid? Waarom lid? Waarom lid? “Mijn lidmaatschap bij de VVD “Ik ben actief geweest bij een “Ik heb levenslang VVD ge- “Ik was altijd een zwevende “Ik ben opnieuw lid geworden “Ik ben 15 jaar en ben al jaren pastte goed bij mijn idee wat lokale partij, maar toen deze stemd. Toen mensen me vroe- kiezer geweest, maar op een omdat ik een grote bewonde- actief voor mijn lokale afdeling. er met Nederland moet gebeu- ophield te bestaan, vond ik dat gen om actief de politiek in te gegeven ogenblik wilde ik een ring had voor Rutte en Sam- Ik hou niet van mensen die ren.” de VVD nu de partij was die me gaan, deed ik dat. Ik wil raads- vaste keuze maken en heb ik som: geen geouwehoer, maar zeuren. De VVD vindt gelukkig het meest aansprak.” lid worden.” me verdiept in liberale den- gewoon gaan regeren.” dat jezelf de keuze hebt om je kers. Nu wil ik meer gaan doen leven in te richten en zo iets voor de VVD.” van je leven te maken.” 10 lIBER 01 » 2013

PotentiËle gemeenteraadsleden: Kom naar De Collegetour

Wanneer: Zaterdag 9 maart 2013

Locatie: De Rijtuigenloods, Piet Mondriaanplein 61 Amersfoort

Kosten:  19,50 euro (inclusief lunch, koffie en thee)

Voor wie: (potentiële) gemeenteraadsleden

Bent u een gemeenteraadslid of denkt handvatten geboden om na te gaan wat We hopen u op zaterdag 9 maart te mo- u erover na om raadslid te worden? een plek in de raad inhoudt en wat er van gen verwelkomen tijdens De Collegetour. Noteer dan zaterdag 9 maart 2013 vast in u als gemeenteraadslid wordt verwacht. Heeft u nog vragen? Neem dan contact uw agenda. Die dag organiseert de VVD Voorzitter van de Tweede Kamerfractie op met Karin de Kok ([email protected]; De Collegetour voor potentiële gemeen- Halbe Zijlstra geeft samen met Marco van 070 361 30 12). teraadsleden. Na deze dag kunt u een Kalleveen richting aan het onderdeel Het goede afweging maken of het raadslid- Liberaal Kompas waarbij hij ingaat op Inschrijving maatschap iets voor u is en gaat u met de de kernwaarden en de visie van de VVD. Schrijf u vandaag nog in via“MijnVVD” nodige tips & trucs naar huis. Ook de Kern van de Gemeenteraad komt (www.vvd.net / Bijeenkomsten) tijdens het programma aan de orde. Tot (www.vvd.net --> 'bijeenkomsten' --> De presentatie van deze dag is in handen slot gaan minister-president Mark Rutte De Collegetour. Inloggegevens kwijt? van staatssecretaris Sander Dekker en en Eurocommissaris Neelie Kroes het ge- fractievoorzitter in Anouk van sprek aan over het belang van een goede Neem dan contact op met het Alge- Eekelen. U krijgt tijdens De Collegetour gemeenteraad. meen Secretariaat, 070 361 30 61).

Programma van De Collegetour 10.00 t/m 16.00 uur

Welkom: Waarom ga ik op voor de lijst? Waarom ga ik op voor de lijst? (Benk Korthals) En wat heb ik over vier jaar bereikt? (Sander Dekker en Anouk van Eekelen + jury) (Lokale politici en trainers) Introductie: En wat heb ik over vier jaar bereikt? Waarom ga ik op voor de lijst? De kern van de gemeenteraad • 8 winnaars deelsessies op het podium (Sander Dekker en Anouk van Eekelen) ( en Stef Blok) • pitch draaien (20 sec) waarom ga ik • Het formele verhaal en /staatsrecht op voor de lijst? Het Liberaal Kompas en informele verhaal/de wandelgangen • 8 juryleden kiezen ieder één deelnemer (Halbe Zijlstra en Marco van Kalleveen) om te coachen richting 2014 In gesprek met Neelie Kroes en Mark Rutte (Hans van den Broek)

- Advertentie -