Studium Wykonalności dla projektu „Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa”

Gdańsk, Maj 2011

Studium Wykonalności przygotowany Studium Wykonalności przez : przygotowane dla : DS CONSULTING Sp. z o.o . Biall – Net Sp. z o.o. ul. Grunwaldzka 209, Gdańsk Otomin, ul. Słoneczna 43

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Spis tre ści 1. STRESZCZENIE STUDIUM WYKONALNOŚCI ...... 6 2. Wykonalność instytucjonalna ...... 12 2.1. Opis projektodawcy ...... 12

2.1.1. Status formalno – prawny beneficjenta ...... 13

2.1.2. Doświadczenie w realizacji projektów ...... 17

2.2. Opis wdrażania projektu ...... 18

2.3. Uwarunkowania prawne realizacji projektu ...... 21

2.4. Trwałość instytucjonalna ...... 22 3. WYKONALNOŚĆ TECHNICZNO TECHNOLOGICZNA ...... 24 3.1. Zgodność projektu z krajowymi i regionalnymi dokumentami strategicznymi ...... 24

3.1.1. Odniesienie do polityk horyzontalnych UE ...... 24

3.1.1.1. Polityka ochrony środowiska ...... 24

3.1.1.2. Polityka równych szans ...... 25

3.1.1.3. Polityka rozwoju społeczeństwa informacyjnego ...... 26

3.1.2. Zgodność projektu z dokumentami strategicznymi ...... 27

3.1.2.1. Zgodność z dokumentami strategicznymi UE ...... 27

3.1.2.2. Zgodność z krajowymi dokumentami strategicznymi...... 30

3.1.2.3. Zgodność z regionalnymi dokumentami strategicznymi ...... 39

3.1.2.4. Spójność z celami RPO i komplementarność z innymi programami ...... 39

3.2. Opis stanu aktualnego przed realizacją projektu ...... 42

3.2.1. Opis obszaru objętego potencjalnym oddziaływaniem projektu ...... 42

3.2.1.1. Lokalizacja projektu ...... 42

3.2.1.2. Kluczowe cechy terenu ...... 44

3.2.1.3. Otoczenie społeczno-gospodarcze projektu ...... 47

3.2.1.4. Infrastruktura telekomunikacyjna ...... 53

3.2.1.5. Rynek usług dostępowych ...... 59

3.3. Opis potrzeby realizacji projektu ...... 65

3.3.1. Problemy kluczowe ...... 71

3.4. Przedmiot projektu ...... 75

DS CONSULTING 2

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

3.4.1. Analiza różnych wariantów realizacji rozwiązania zidentyfikowanych problemów .. 76

3.4.2. Analiza wariantowa ...... 83

3.4.3. Optymalny wariant projektu ...... 85

3.4.4. Szczegółowy opis wybranego wariantu ...... 86

3.4.4.1. Lokalizacja, miejsce realizacji Projektu ...... 86

3.4.4.2. Trwałość technologiczna ...... 89

3.4.5. Opis stanu po realizacji Projektu – logika interwencji ...... 90

3.4.5.1. Wskaźniki produktu ...... 90

3.4.5.2. Wskaźniki rezultatu ...... 90

3.4.5.3. Wskaźniki oddziaływania Projektu – cele długofalowe ...... 91

3.4.5.4. Matryca logiczna Projektu ...... 92

3.4.5.5. Komplementarność Projektu ...... 95 4. WYKONALNOŚĆ FINANSOWO – EKONOMICZNA ...... 97 4.1. Analiza finansowa ...... 97

4.1.1. Określenie założeń do analizy finansowej ...... 97

4.1.2. Całkowite nakłady inwestycyjne ...... 98

4.1.3. Kalkulacja przychodów ze sprzedaży inwestora w wyniku realizacji projektu ...... 102

4.1.3.1. Analiza rynku oraz oferta powstała w wyniku realizacji projektu ...... 102

4.1.3.2. Prognozowana liczba odbiorców ...... 102

4.1.3.3. Polityka cenowa ...... 103

4.1.3.4. Program sprzedaży ...... 103

4.1.4. Kalkulacja kosztów eksploatacyjnych całego systemu bez realizacji projektu oraz z jego uwzględnieniem ...... 104

4.1.4.1. Plan amortyzacji ...... 106

4.1.5. Rachunek zysków i strat ...... 107

4.1.6. Zestawienie przepływów pieniężnych projektu ...... 108

4.1.7. Ustalenie wysokości dofinansowania ...... 111

4.1.8. Wyliczenie i interpretacja wskaźników finansowej efektywności projektu ...... 112

4.1.8.1. Wskaźnik FNPV/C i FRR/C ...... 112

4.1.8.2. Wskaźnik FNPV/K i FRR/K ...... 113

DS CONSULTING 3

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

4.1.9. Struktura finansowania ...... 114

4.1.10. Analiza trwałości finansowej Projektu ...... 117

4.1. Analiza ekonomiczna ...... 117

4.1.1. Określenie założeń do analizy ekonomicznej ...... 118

4.1.2. Rachunek kosztów i korzyści ekonomicznych ...... 119

4.1.2.1. Korekty ...... 119

4.1.2.2. Korzyści ekonomiczne ...... 119

4.1.3. Zestawienie i ocena jakościowa kosztów i korzyści, które nie mogły zostać wycenione ...... 121

4.1.4. Ustalenie wartości wskaźników efektywności ekonomicznej projektu ...... 122

4.1.4.1. Wskaźnik ENPV i ERR ...... 123

4.1.4.2. Wskaźnik B / C ...... 124

4.1.5. Analiza wrażliwości ...... 124

4.1.6. Analiza ryzyka ...... 129

4.1.6.1. Ryzyka strategiczne ...... 133

4.1.6.2. Ryzyka ekonomiczne, finansowe, rynkowe ...... 134

4.1.6.3. Ryzyka prawne ...... 135

4.1.6.4. Ryzyka techniczne ...... 135

4.1.6.5. Ryzyka organizacyjne ...... 136

4.1.6.6. Ocena ryzyk w projekcie ...... 137

4.1.7. Analiza wskaźnikowa...... 140 5. WPŁYW PROJEKTU NA ŚRODOWISKO ...... 142 5.1. Wpływ realizacji projektu na środowisko w trakcie realizacji robót budowlanych ...... 143

5.1.1. Informacje ogólne - rodzaj, skala i usytuowanie przedsięwzięcia...... 143

5.1.2. Rodzaje technologii ...... 146

5.1.3. Ewentualne warianty przedsięwzięcia...... 149

5.2. Wpływ inwestycji na środowisko po zakończeniu ...... 150

5.3. Wpływ na siedliska i gatunki zamieszkujące tereny NATURA 2000 i inne o znaczeniu krajowym ...... 154

5.3.1. Stopień ingerencji sieci w obszary Natura 2000 ...... 157

DS CONSULTING 4

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Spis tabel i wykresów ...... 159 Załączniki ...... 162

DS CONSULTING 5

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

1. STRESZCZENIE STUDIUM WYKONALNO ŚCI

Poniżej przedstawiono podstawowe informacje na temat realizowanego projektu. Informacje ogólne: Tytuł projektu: „Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” Wnioskodawca: Biall – Net Sp. z o.o. Miejsce realizacji projektu: Gdańsk, m. Gdańsk, powiat m. Gdańsk, województwo pomorskie Program: Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 Obszar priorytetowy: Oś priorytetowa II: Społeczeństwo Wiedzy 2.2.1 Rozwój infrastruktury społeczeństwa informacyjnego Cel główny Projektu: Celem głównym Projektu jest zwiększenie dostępu do szerokopasmowej infrastruktury telekomunikacyjnej oraz podniesienie poziomu wykorzystania technik informatycznych sferze gospodarczej i społecznej na terenie gmin: Żukowo, Kolbudy, Przywidz, Trąbki Wielkie oraz Pruszcz Gdański

Wykonalność instytucjonalna: Po przeprowadzonej analizie należy stwierdzić, że BIALL-NET sp. z o.o. jest stabilnym przedsiębiorstwem o solidnych podstawach instytucjonalnych. Firma funkcjonuje wykorzystując przewidzianą prawem formę działalności jaką jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Pozwala to na korzystanie z możliwości jakie daje spółka kapitałowa przy jednoczesnym zachowaniu pewnych elementów spółki osobowej – tych dotyczących kontroli i wpływu udziałowców na jej działalność. Stanowi to gwarancję, że rozpoczęte przedsięwzięcia zostaną zrealizowane od początku do końca, gdyż nie istnieje ryzyko niekontrolowanych zmian właścicielskich pociągających za sobą zmiany zarządu i polityki rozwoju firmy. Analizując opis wdrażania Projektu należy stwierdzić, że za jego realizację od początku do końca tj. od złożenia wniosku o dofinansowanie, wyłonienie wykonawcy w odpowiedniej

DS CONSULTING 6

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

procedurze, monitoring realizacji, płatności dla wykonawców, nadzór nad inwestycją i eksploatację powstałej sieci odpowiedzialny będzie Beneficjent BIALL-NET sp. z o.o. Jednocześnie Projektodawca zamierza skorzystać z usług Inżyniera Kontraktu, który wspomoże go w zakresie nadzoru nad wykonawcą projektu i prac oraz w rozliczeniu z funduszy pomocowych. Projekt ma zapewnione poparcie ze strony gmin, na których terenie będzie realizowany w związku z powyższym zakłada się, że nie napotka na przeszkody w postaci braku dostępu do gruntu lub sprzeczności z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego tudzież studiami uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin. Wszczęta jest procedura oceny oddziaływania na środowisko. Opis uwarunkowań środowiskowych zawarty w niniejszym Studium wykazuje, że Projekt nie napotka na przeszkody związane z koniecznością ochrony środowiska naturalnego albowiem nie oddziałuje na nie szkodliwie. Uzyskanie pozwolenia na budowę zapewnione będzie przez profesjonalnego wykonawcę. Ponieważ przepisy prawa budowlanego jasno określają jakie warunki muszą być spełnione, aby zostało wydane właściwe pozwolenie nie ma obaw, że wykonawca nie będzie miał możliwości uzyskania odpowiedniej decyzji.

Wykonalność techniczno-technologiczna Przedmiotowy projekt zlokalizowany będzie w południowo-wschodniej części województwa i swoim zasięgiem obejmie część powiatów gdańskiego oraz kartuskiego. Na terenie powiatu gdańskiego projekt obejmie gminy: Kolbudy, Przywidz, Pruszcz Gdański oraz Trąbki Wielkie. Na terenie powiatu kartuskiego projekt obejmie gminę Żukowo. Obszar objęty projektem zamieszkuje obecnie 76 885 osób co stanowi około 3,5% ogólnej liczby mieszkańców województwa. Na przestrzeni ostatnich lat, liczba mieszkańców gmin objętych projektem stale rośnie. Sytuacja taka dotyczy szczególnie gmin zaliczanych do aglomeracji trójmiejskiej, na terenie których powstaje wiele nowych osiedli mieszkaniowych. Podmioty zarejestrowane na analizowanym obszarze stanowiły 3% ogólnej podmiotów zarejestrowanych na terenie województwa pomorskiego. Analizowany obszar, ze względu na jego położenie oraz fakt, że zamieszkuje go głównie ludność w wieku przedprodukcyjnym i produkcyjnym, uznać można za rozwojowy w którym dostęp do Internetu i nowoczesnych narzędzi komunikacyjnych będzie coraz bardziej pożądany. Z drugiej jednak strony, patrząc na udostępnione dane na temat infrastruktury teleinformatycznej stwierdzić należy znaczne jej braki, które skutkują między innymi brakiem możliwości świadczenie usług szerokopasmowego dostępu do Internetu przez działających na tym terenie lokalnych operatorów telekomunikacyjnych.

DS CONSULTING 7

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Pomimo iż Województwo Pomorskie jest niewątpliwie jednym z liderów pod względem dostępu do Internetu to jeśli wziąć pod uwagę szerokopasmowy dostęp do Internetu, na tle kraju plasuje się ono w strefie średniej. Przygotowanie projektu poprzedzone zostało cyklem spotkań konsultacyjnych jakie odbył Beneficjent z operatorami działającymi na terenie gmin: Żukowo, Pruszcz Gdański, Kolbudy, Przywidz i Trąbki Wielkie. Wspólnie sformułowano kluczowe problemy jakie zdaniem operatorów powinny zostać rozwiązane aby zwiększyć poziom dostępności usług szerokopasmowych oraz zapobiec powiększaniu zjawiska wykluczenia cyfrowego a także pobudzić popyt i stworzyć konkurencję na rynku. Problem kluczowy, którego rozwiązanie ma na celu projekt „Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” to Brak konkurencji infrastrukturalnej ograniczający rozwój operatorów alternatywnych, powodujący niski poziom dostępności oraz wykorzystania szerokopasmowego Internetu, szczególnie na terenach wiejskich co prowadzi do pogłębiającego się rozwarstwienie regionu.

Wśród przyczyn występowania problemu kluczowego jakie najczęściej wskazywali operatorzy należy wymienić:

• brak konkurencyjnej, technicznej infrastruktury telekomunikacyjnej – kanalizacji telekomunikacyjnej oraz kabli światłowodowych, które mogłyby utworzyć kompletną warstwę fizyczną sieci szerokopasmowej; • brak finansowej rentowności inwestycji polegających na przyłączaniu nowych użytkowników do sieci w obszarach występowania problemu „wykluczenia cyfrowego”; • ograniczenie dostępności świadczonych usług dostępu do szerokopasmowego Internetu poprzez konieczność stosowanie wysokich opłat przez operatorów lokalnych; • brak na rynku lokalnym usług telekomunikacyjnych dostępnej usługi dzierżawienia włókien światłowodowych oraz kanalizacji telekomunikacyjnej;

Podstawowymi skutkami występowania problemu kluczowego są:

• brak możliwości rozwoju operatorów alternatywnych • niski stopień wykorzystania nowoczesnych ICT przez znaczną część mieszkańców regionu – pogłębiające się rozwarstwienie społeczne w regionie uznanym za perspektywiczny;

DS CONSULTING 8

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

• gorszy „start życiowy” dzieci i młodzieży z terenów objętych „wykluczeniem cyfrowym”; • niższa jakość życia na obszarach objętych „wykluczeniem cyfrowym”; • gorsze uwarunkowania dla rozpoczęcia i prowadzenia działalności gospodarczej; • relatywnie uboga oferta usług świadczonych drogą elektroniczną Dostęp do infrastruktury szerokopasmowej realizowany może być na wiele sposobów. Wybierając możliwe warianty realizacji projektu, położono szczególny nacisk na to jak faktycznie przyczyniają się one do określania różnych zakresów i możliwości realizacji projektu. Uwzględniając warunki zabudowy i zagospodarowania terenu oraz potrzeby i oczekiwania potencjalnych użytkowników a także pamiętając o przyszłym zapotrzebowaniu na przepływność, rozważyć należy wybór pomiędzy dwoma technologiami pozwalającymi na rozwiązanie zdefiniowanych wcześniej problemów:

• technologia radiowa • technologia światłowodowa

Wybór technologii w jakiej zostanie zrealizowana inwestycja został uzależniony od następujących czynników:

• przepływności – wymagana jest minimalna gwarantowana przepływność zapewniająca realizację obecnych i przyszłych usług; • zasięgu działania sieci • funkcjonalności, która będzie determinować wybór platformy czy rozwiązania sprzętowego, • skalowalności czyli możliwości łatwej rozbudowy, • niezawodności • kompatybilności z wykorzystywaną przez operatorów dotychczas technologią

Uwzględniając aktualne trendy w dziedzinie budowy sieci rozległych, w realizacji przedmiotowego projektu założono budowę sieci hierarchicznej z wykorzystaniem w warstwie szkieletowej oraz dystrybucyjnej technologii światłowodowej oraz budowę infrastruktury towarzyszącej pozwalającej na zastosowanie łączy radiowych w warstwie dostępowej. Sieć szkieletowa będzie ułożona w rurociągu złożonym z dwóch rur HDPE o średnicy fi 40 mm. Główny kabel szkieletowy łączący węzeł główny sieci w Otominie z ringiem szkieletowym będzie kablem światłowodowym jednodomowym 192-włóknowym. Węzły sieci szkieletowej będą połączone w strukturę ringu kablem światłowodowym jednodomowym 96-włóknowym, zakończonym na przełącznicach optycznych.

DS CONSULTING 9

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Sieć dystrybucyjna, na odcinkach budowanych od podstaw, będzie ułożona w rurociągu złożonym z jednej rury HDPE o średnicy fi 40 mm. Węzły sieci dystrybucyjnej będą połączone kablem światłowodowym jednodomowym 24-włóknowym zakończonym na przełącznicach optycznych. W wyniku realizacji projektu powstanie:

Lp Nazwa wartość

Długość wybudowanej sieci 1 95,4 km Internetu szerokopasmowego

Liczba węzłów dostępowych 2 umożliwiających dostęp do sieci 30 szt. szerokopasmowej Prognozuje się, że około 3 000 osób, głównie z terenów wiejskich dzięki wybudowanej infrastrukturze, uzyska możliwość dostępu do Internetu szerokopasmowego.

Wykonalność ekonomiczno-finansowa Prognoza rachunku przepływów pieniężnych dla wariantu inwestycyjnego potwierdza, że Beneficjent posiada odpowiednie zasoby finansowe na realizację analizowanego projektu i są one wystarczające do sfinansowania kosztów projektu podczas jego realizacji, a następnie eksploatacji. Spółka w czasie realizacji Projektu będzie posiłkować się kredytem inwestycyjnym w wysokości 6 mln zł oraz kredytem obrotowym na prefinansowanie dotacji. Oprócz tego w analizie ujęto również odpowiednio wysoką płynność finansową w trakcie realizacji Projektu aby zapewnić środki w razie wystąpienia zdarzeń nadzwyczajnych. Zestawienie negatywnych i pozytywnych przepływów finansowych przy 5 % stopie dyskontowej wyrażone jako zaktualizowana wartość bieżąca netto wynosi: NPV = - 4 410 066 zł Wewnętrzna stopa zwrotu (FRR/C) dla tego ujęcia wynosi: FRR/C = 1,04% Wartość finansowego NPV i IRR jest ujemna. Generowane przez Projekt przychody nie pokrywają kosztów, co świadczy o potrzebie dofinansowania Projektu ze środków unijnych. Patrząc na przedsięwzięcie od strony zaangażowania środków własnych inwestora efektywność projektu jest wyższa. Poniżej znajdują się wyniki wyliczeń opłacalności inwestycji z punktu widzenie zaangażowanego kapitału własnego inwestora. NPV/K = 1 971 671 zł IRR/K = 7,47 %

DS CONSULTING 10

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Jak wynika z powyższych wskaźników Projekt nie przysparza nadmiernych korzyści finansowych dla BIALL-NET. Stopa zwrotu z kapitałów własnych kształtuje się nieznacznie powyżej poziomu stopy dyskontowej. Potwierdza to, że realizacja Projektu odbywa się na terenie kwalifikującym się do wsparcia (brak jest przesłanek finansowych do realizacji Projektu z własnych środków przez podmioty prywatne, co ma wpływ na wykluczenie cyfrowe tego regionu). Wskaźniki efektywności społeczno-ekonomicznej Projektu dla przyjętych założeń przyjmują następujące wartości: ENPV = 28 190 209 zł ERR = 27,80 % B/C = 2,46 Powyższe wyliczenia uwzględniają jedynie kwantyfikowalne korzyści społeczne wynikające z realizacji Projektu. Dają one podstawę do wnioskowania, iż w ekonomicznym wymiarze jest to projekt efektywny. Z dużą dozą pewności można stwierdzić, iż korzyści związane z działaniem efektu mnożnikowego oraz efektu synergii są znacznie wyższe niż przedstawione w analizie, gdzie starano się uwzględnić jedynie wielkości dające się kwantyfikować i logicznie uzasadnić.

DS CONSULTING 11

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

2. WYKONALNO ŚĆ INSTYTUCJONALNA

2.1. Opis projektodawcy

Wnioskodawca

BIALL – NET sp. z o.o.

Adres Otomin, ul. Słoneczna 43, 80 – 174 Gdańsk

Telefon (58) 320 72 92

Fax (58) 320 72 96 e-mail [email protected]

NIP 593-226-86-72

REGON 192120212

Forma prawna Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Osoba upoważniona do podpisania umowy na dofinansowanie Projektu ze środków RPO WP

Stanowisko Prezes Zarządu

Osoba Arkadiusz Binder

Telefon (58) 320 72 92

Fax (58) 320 72 96 e-mail [email protected]

Osoba właściwa do kontaktów w sprawie Projektu

Stanowisko Prezes Zarządu

Osoba Arkadiusz Binder

Telefon (58) 320 72 92

Fax (58) 320 72 96 e-mail [email protected]

DS CONSULTING 12

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

2.1.1. Status formalno – prawny beneficjenta

BIALL-NET sp. z o.o. jest spółką prawa handlowego funkcjonującą w oparciu o przepisy Kodeksu spółek handlowych (dalej: Kodeks) z dnia 15.09.2000 r. (Dz. U. 2000 r. nr 94, poz. 1037), który reguluje tworzenie, organizację, funkcjonowanie, rozwiązywanie, łączenie, podział i przekształcanie spółek handlowych (art. 1 § 1). Zgodnie z art. 1 § 2 Kodeksu spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką prawa handlowego. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisu do rejestru (art. 12 Kodeksu). Przedsiębiorstwo BIALL-NET zostało zarejestrowane 17.06.2004 r. jako spółka z ograniczona odpowiedzialnością pod numerem Krajowego Rejestru Sądowego 000210311 w VII wydziale Gospodarczym KRS Sądu Rejonowego Gdańsk- Północ w Gdańsku. Historia firmy BIALL-NET zaczyna się jednak w 1995 roku, gdy jej obecny prezes Arkadiusz Binder, zaczął realizować swój pomysł stworzenia sieci internetowej na gdańskim osiedlu Chełm. W roku 1997, jako jeden z pierwszych w Polsce, otrzymał z Ministerstwa Łączności koncesję umożliwiającą budowę profesjonalnej sieci internetowej. Nowatorskie, na tamte czasy, przedsięwzięcie wcielił w życie budując sieć CHEŁMNET. W listopadzie 2000 roku powstała firma BIALL-NET, która do lipca 2004 roku współtworzyła firmę NET-SAT Media. W początkowym okresie NET-SAT Media bardzo szybko się rozwijała i odnosiła znaczące sukcesy, które były możliwe dzięki nakładowi finansowemu, technicznemu i intelektualnemu firmy BIALL-NET. Odmienne spojrzenie na politykę rozwoju i zarządzania sprawiło, że w lipcu 2004 roku firma BIALL-NET odłączyła się i została samodzielnym podmiotem rynku usług teleinformatycznych. 02.02.2006 roku BIALL-NET sp. z o. o. została wpisana do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych pod numerem 2 290. Zgodnie z art. 157 § 2 Kodeksu Umowa Spółki została zawarta w formie aktu notarialnego i zawiera wszystkie elementy przewidziane jako obowiązkowe w § 1 przywołanego artykułu. Określa ona: 1) firmę i siedzibę spółki, §1 2 ust. 1 Firma Spółki brzmi: BIALL-NET sp. z o.o. § 3 Siedzibą Spółki jest Otomin, gmina Kolbudy woj. Pomorskie. 2) przedmiot działalności spółki, Określony jest w § 6. 3) wysokość kapitału zakładowego,

1 Odwołania dotycz ą paragrafów i ust ępów w Umowie Spółki.

DS CONSULTING 13

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Określona w § 7 wynosi 50 000 złotych. W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że kapitał zakładowy może być podniesiony do kwoty 500 000 złotych w terminie do 2015 roku co nie będzie stanowiło zmiany umowy spółki. 4) czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział, Zgodnie z § 7 ust. 2 każdy wspólnik może posiadać więcej niż jeden udział, każdemu udziałowi przysługuje jeden głos. 5) liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników, Dane te wskazane są w § 7 ust. 3 umowy. 6) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony. Czas trwania Spółki jest nieoznaczony.

Organami Spółki, zgodnie z § 12 Umowy, oraz Tytułem III, Działem I, Rozdziałem 3 Kodeksu są: 1. Zarząd – organ uprawniony do reprezentacji; 2. Rada Nadzorcza – organ nadzoru; 3. Zgromadzenie Wspólników. Zarząd Składa się z Prezesa i Wiceprezesa Zarządu, co jest zgodne z art. 201 § 2 Kodeksu. Do jego kompetencji należy prowadzenie spraw Spółki, reprezentowanie jej na zewnątrz oraz wszystkie inne sprawy niezastrzeżone dla innych organów. Zgodnie z § 13 Umowy Członkowie Zarządu powoływani są uchwałą Zgromadzenia Wspólników. Do składania i podpisywania oświadczeń w imieniu Spółki są uprawnieni jednoosobowo. W tym miejscu należy zwrócić uwagę na fakt iż zgodnie z art. 230 Kodeksu rozporządzenie prawem lub zaciągnięcie zobowiązania do świadczenia o wartości dwukrotnie przewyższającej wysokość kapitału zakładowego wymaga uchwały wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Ma to niebagatelne znaczenie dla opisywanego w niniejszym Studium Projektu, albowiem kwoty zobowiązań wynikających z jego realizacji będą znacząco przewyższać dwukrotność kapitału zakładowego omawianej Spółki. Podkreślenia wymaga zatem fakt, że zgodnie z § 13 ustęp 6 i 7 Umowy „ rozporządzenie w imieniu Spółki prawem lub zaciągnięcie zobowiązania do świadczenia o wartości dwukrotnie przekraczającej wysokość kapitału zakładowego, nie wymaga zgody zgromadzenia wspólników . W odniesieniu do takich czynności nie stosuje się postanowień art. 230 kodeksu spółek handlowych”.

DS CONSULTING 14

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Rada Nadzorcza W jej skład wchodzi w chwili obecnej trzech członków, co jest zgodne z art. 215 § 1 Kodeksu oraz § 14 ust. 3 Umowy. Na podstawie § 14 Umowy Rada Nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności, co jest zgodne z art. 219 § 1 Kodeksu. Członkowie Rady Nadzorczej są powoływani i odwoływani uchwałą Zgromadzenia Wspólników na czas nieoznaczony. Zgromadzenie wspólników Spółka BIALL-NET ma trzech udziałowców będących osobami fizycznymi. Jak wspomniano wcześniej, kapitał zakładowy spółki wynosi 50 tysięcy złotych przenosząc tym samym dziesięciokrotnie minimalną wysokość kapitału wymaganą przepisami prawa i jest w całości opłacony. Zgodnie z art. 152 Kodeksu kapitał zakładowy Spółki dzieli się na udziały o równej wartości po 50 złotych każdy (art. 154 § 2 Kodeksu). Wspólnicy posiadają różne ilości udziałów, co jest zgodne z art. 153 Kodeksu i zapisane w § 7 ustęp 2 Umowy Spółki. Zgodnie z § 15 ust. 1 Umowy w Zgromadzeniu wspólników każdy Wspólnik posiada tyle głosów, ile posiada udziałów, co odpowiada treści art. 242 Kodeksu. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę, że przy tak niewielkiej liczbie udziałowców Spółka może sprawnie prowadzić swoją działalność bez obaw o brak zgody między udziałowcami co do kierunków i sposobu rozwoju. O stabilnej sytuacji Spółki świadczy dodatkowo fakt, że w chwili sporządzania niniejszego Studium Wykonalności, posiada ona kapitał zapasowy w wysokości 2 240 000 złotych. Chcąc zapewnić Spółce prawidłowy rozwój Prezes Zarządu wprowadził zarządzenia dotyczące zasad funkcjonowania firmy określające m.in. obieg dokumentów i jej strukturę organizacyjną, którą przedstawiono na poniższym schemacie. Na dzień składania wniosku Wnioskodawca zgodnie z załącznikiem I do rozporządzenia Komisji WE nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) jest małym przedsiębiorcą. Podsumowując należy stwierdzić, że BIALL-NET sp. z o.o. jest stabilnym przedsiębiorstwem o solidnych podstawach instytucjonalnych. Firma funkcjonuje wykorzystując przewidzianą prawem formę działalności jaką jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Pozwala to na korzystanie z możliwości jakie daje spółka kapitałowa przy jednoczesnym zachowaniu pewnych elementów spółki osobowej – tych dotyczących kontroli i wpływu udziałowców na jej działalność. Stanowi to gwarancję, że rozpoczęte przedsięwzięcia zostaną zrealizowane od początku do końca, gdyż nie istnieje ryzyko niekontrolowanych zmian właścicielskich pociągających za sobą zmiany zarządu i polityki rozwoju firmy.

DS CONSULTING 15

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Schemat 1 Struktura organizacyjna firmy BIALL-NET

Zarząd

Prezes Zarządu

Księgowość Dział Administracji Dział Handlowy Dział Inwestycji Dział Utrzymania Sieci

Kierownik Kierownik Działu Kierownik Kierownik Działu Działu utrzymania Administracji Handlowego Działu Inwestycji sieci

Kadry Biuro Obsługi Klienta Spec. ds. Dystrybucji Serwisant informacji

Przedstawiciel Kierownik BOK Pracownik BOK Handlowy

Ankieter

Procesy Sprawy BOK P-id Bok

Źródło: BIALL -NET sp. z o.o.

DS CONSULTING 16

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

2.1.2. Do świadczenie w realizacji projektów

BIALL-NET sp. z o.o. ma bardzo bogate doświadczenie w realizacji projektów polegających na budowie, sieci internetowych. Jest to podstawowa działalność firmy, będąca przedmiotem jej zainteresowań od początku istnienia. Poniższa tabela przedstawia część z wielu zrealizowanych w ciągu ostatnich pięciu lat przedsięwzięć dotyczących budowy sieci informatycznych.

Nazwa inwestycji Opis inwestycji Wartość inwestycji B2 ID:320 Projekt Budowa kanalizacji teletechnicznej w Gdańsku w obrębie ulic budowlany/budowa Związku Jaszczurczego, Marusarzówny, Wyrobka (około 3km). 650 000,00 zł. sieci Marusarzówny, Wybudowanie sieci Internet, TV na 36 budynkach Wyrobka wielorodzinnych. B10 ID: 230 Projekt Budowa kanalizacji teletechnicznej w Gdańsku w obrębie ul. budowlany/budowa Chałubińskiego, Biegańskiego, Grabowskiego (około 2,5km). sieci Chałubińskiego, 334 081,83 zł. Wybudowanie sieci Internet, TV na 24 budynkach Biegańskiego, wielorodzinnych. Grabowskiego B3 ID: 326 Projekt Budowa kanalizacji teletechnicznej w Gdańsku w obrębie ul. budowlany/budowa Cieszyńskiego, Cebertowicza w Gdańsku około (około 1km). sieci Cieszyńskiego, 38 819,38zł. Wybudowanie sieci Internet na 36 budynkach Cebertowicza wielorodzinnych. w Gdańsku B27 ID: 339 Budowa Budowa kanalizacji teletechnicznej w Gdańsku w obrębie ul. kanalizacji Bulońskiej (około 1km). teletechnicznej 25 093,31zł Wybudowanie sieci Internet, TV na 12 budynkach w Gdańsku w obrębie ul. wielorodzinnych. Bulońskiej. Budowa kanalizacji teletechnicznej w Gdańsku w obrębie ul. B11C ID: 325 Budowa Morenowe Wzgórze (około 1km) Wybudowanie sieci sieci osiedle Myśliwskie 67 555,97zł. Internet, TV na 5 budynkach Wielorodzinnych (około 300 3 etap II w Gdańsku mieszkań) Budowa kanalizacji teletechnicznej osiedle Nad Wodą B31 ID: 129 Budowa w rejonie ulicy Myśliwskiej w Gdańsku (około 2km) sieci osiedle Nad Wodą 447 992,02 zł Wybudowanie sieci Internet, TV na 19 budynkach w Gdańsku. Wielorodzinnych (500 mieszkań) Powyższe inwestycje finansowane były ze środków własnych Beneficjenta oraz z kredytów. Spółka BIALL-NET posiada również doświadczenie w zdobywaniu i prowadzeniu inwestycji współfinansowanych ze wspólnotowych środków pomocowych. Obecnie realizuje projekt pod nazwą „Zapewnienie dostępu do szerokopasmowego Internetu na terenie Otomina” dofinansowany na podstawie umowy nr POIG.08.04.00-22-085/10 w ramach działania 8.4 „Zapewnienie dostępu do Internetu na etapie „ostatniej mili” osi priorytetowej 8. „Społeczeństwo informacyjne – zwiększanie innowacyjności gospodarki” Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013. Całkowity koszt realizacji tego projektu wynosi 3 835 460,13 złotych. Maksymalna kwota dofinansowania przewidziana w zawartej umowie wynosi 1 886 291,86 złotych. W ramach opisywanego projektu BIALL-NET sp. z o.o. wybuduje blisko 10 km sieci światłowodowej i z wykorzystaniem sprzętu w technologii GPON zapewni szerokopasmowy dostęp do Internetu na terenie wsi Otomin położonej na przedmieściach Gdańska. W chwili tworzenia niniejszego Studium wyłoniony w odpowiedniej procedurze

DS CONSULTING 17

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

wykonawca kończy projekt budowlany i przystępuje do wykonywania prac. Beneficjent w celu zapewnienia właściwych procedur przy realizacji dofinansowanego projektu zapewnił sobie współpracę renomowanej firmy consultingowej, która ma doświadczenie w rozliczaniu wszelkiego rodzaju projektów dofinansowanych ze środków wspólnotowych. W tym miejscu warto wskazać, że już podpisując umowę na wykonanie niniejszego Studium Beneficjent zadbał o zapewnienie sobie właściwej obsługi ekonomicznej i formalnoprawnej wyrażając w umowie intencję dalszej współpracy ze swoim konsultantem w zakresie realizacji przedmiotowego Projektu, jego rozliczenia i monitoringu. Jak wynika z powyższego Beneficjent ma bardzo duże doświadczenie w budowaniu wszelkiego rodzaju sieci teletechnicznych w tym Internetowych. Jest solidnym i stabilnym uczestnikiem rynku usług telekomunikacyjnych, potrafiącym skutecznie realizować swoje przedsięwzięcia i pozyskiwać na nie środki. W tym celu zapewnia sobie współpracę firm wykonawczych, consultingowych i wszelkich innych których współdziałanie zwiększa szansę na sukces.

2.2. Opis wdra Ŝania projektu

Za wdrożenie Projektu w całości odpowiadać będzie Projektodawca i Beneficjent zarazem BIALL- NET sp. z o.o. Struktura organizacyjna Spółki, jak również jej forma prawna i charakter działalności opisane zostały w podrozdziale 2.1 Opis projektodawcy. Ponieważ całość ma być zrealizowana w systemie „zaprojektuj i wybuduj” Beneficjent zamierza wyłonić wykonawcę zdolnego do realizacji przedmiotowej inwestycji począwszy od stworzenia projektu i uzyskaniu przewidzianych prawem pozwoleń (w tym w szczególności pozwolenia na budowę), a skończywszy na kompleksowej realizacji Projektu. Wykonawca zostanie wyłoniony w odpowiedniej procedurze zapewniającej zachowanie zasad uczciwej konkurencji i wybór najkorzystniejszej oferty. Ponadto Beneficjent przewiduje skorzystanie z usługi Inżyniera Kontraktu – podmiotu zdolnego wesprzeć BIALL-NET sp. z o.o. w zakresie nadzoru nad „techniczną” częścią realizacji projektu oraz przy rozliczeniu środków pochodzących z dofinansowania. Planuje się następujące etapy wdrażania Projektu: 1. Opracowanie Programu Funkcjonalno-Użytkowego i Studium Wykonalności Na tym etapie zostanie opracowany Program Funkcjonalno-Użytkowy przedmiotowego przedsięwzięcia. Etap ten obejmuje również przygotowanie dokumentacji aplikacyjnej o dofinansowanie w tym Wniosku i Studium Wykonalności, które to dokumenty przygotowano do dnia 06.05.2011 r. Zakłada się że warunkiem koniecznym, od którego uzależnia się dalszą realizację Projektu jest uzyskanie przez spółkę BIALL-NET dofinansowania z funduszy unijnych. Etap ten ma być zrealizowany w całości do końca II kwartału 2011 r.

DS CONSULTING 18

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Na tym etapie planuje się również uzyskanie decyzji o oddziaływaniu na środowisko. W chwili obecnej złożony został do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wniosek o wydanie takiej decyzji dla przedmiotowego Projektu. 2. Decyzja o dofinansowaniu Wydanie decyzji o dofinansowaniu uzależnione jest od pozytywnego przejścia oceny formalnej i merytorycznej. Zakłada się, że decyzja taka zapadnie w ciągu pół roku od złożenia wniosku o dofinansowanie tj. do końca października 2011 roku. 3. Wyłonienie wykonawcy i inżyniera kontraktu W ramach tego etapu planuje się wyłonienie wykonawcy zdolnego do realizacji w całości opisywanego Projektu w formie „zaprojektuj i wybuduj”. Jak już wcześniej zaznaczono wykonawca zostanie wyłoniony w procedurze zapewniającej zachowanie zasad uczciwej konkurencji i pozwoli na wybranie najkorzystniejszej oferty. Beneficjent realizuje już projekt dofinansowany ze środków Wspólnotowych Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka w związku z powyższym zapoznał się już w praktyce z wymogami dotyczącymi przestrzegania Wspólnotowych zasad uczciwej konkurencji. Spółka zamierza wyłonić wykonawcę w drodze konkursu ofert. Przeprowadzenie niniejszego etapu planuje się na IV kwartał 2012 roku, po uzyskaniu pozytywnej decyzji o dofinansowaniu, o ile nie będzie niezależnych od Beneficjenta przesunięć, najpóźniej do 15 grudnia 2011 r. Również w drodze konkursu ofert Beneficjent zamierza wyłonić Inżyniera Kontraktu, którego zadaniem będzie wsparcie Projektodawcy przy nadzorze nad wykonawcą oraz w rozliczeniu Projektu. Planuje się, że wyłonienie Inżyniera Kontraktu nastąpi w podobnym terminie co wyłonienie wykonawcy. 4. Sporządzenie dokumentacji projektowej wraz z uzyskaniem niezbędnych pozwoleń Beneficjent planuje, że wyłoniony wykonawca sporządzi wszelkie projekty maksymalnie do końca III kwartału 2012 roku. Założenie takie jest możliwe w związku z faktem, że już do końca II kwartału 2011 gotowy będzie program funkcjonalno-użytkowy. Procedura uzyskania pozwolenia na budowę trwa 60 dni. W rezultacie zakłada się, że cały opisywany etap zostanie zrealizowany najpóźniej do końca III kwartału 2012 r. 5. Podpisanie umowy o dofinansowanie Stanowić będzie podstawę realizacji przedmiotowego Projektu. Beneficjent Planuje, że po uzyskaniu decyzji o dofinansowaniu Projektu umowę będzie można podpisać najpóźniej w II kwartale 2012 roku 6. Budowa pasywnej sieci światłowodowej i słupów strunobetonowych wraz z infrastrukturą

DS CONSULTING 19

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Po uzyskaniu niezbędnych pozwoleń i podpisaniu umowy o dofinansowanie Beneficjent zakłada, że wykonawca będzie mógł przystąpić do realizacji prac. Zakłada się, że prace rozpoczną się w II kwartale 2012 roku a zakończą w II kwartale 2014 roku. 7. Zamknięcie rozliczenia Projektu Beneficjent planuje zakończyć rozliczanie Projektu do końca III kwartału 2014 roku. Jak wcześniej wspomniano podpisując umowę na przygotowanie niniejszego Studium i wniosku aplikacyjnego Beneficjent planuje skorzystać z usług profesjonalnej firmy consultingowej, która wspomoże go w rozliczeniu projektu zapewniając prawidłowe i zgodne z wymogami wspólnotowymi przygotowanie wszystkich niezbędnych dokumentów. Powyższe etapy przedstawiają w skrócie i zarysie kolejność realizacji Projektu będącego przedmiotem szczegółowego omówienia w niniejszym Studium. Projekt realizowany będzie na przestrzeni ponad dwóch lat. W związku z powyższym już w trakcie jego realizacji możliwe będzie korzystanie z części tworzonej infrastruktury. Budowa całej sieci szerokopasmowej pokrywającej gminy Kolbudy, Przywidz, Trąbki Wielkie będzie podzielona na trzy etapy. I ETAP będzie obejmował sporządzenie całościowego projektu wraz z wybudowaniem części światłowodu i masztów (ok 1/3 wartości projektu). II i III ETAP obejmą budowę części światłowodu i masztów (każdy z etapów po ok 1/3 wartości projektu). Już w chwili obecnej Beneficjent przygotowuje się do zapewnienia odbioru sygnału z wybudowanej przez siebie (w ramach realizacji Projektu) szerokopasmowej sieci Internetu przez lokalnych dostawców „detalicznych”. Odbywają się obecnie liczne spotkania informacyjne. W rezultacie podpisano już dwa listy intencyjne pomiędzy Beneficjentem BIALL-NET sp. z o.o., a innymi firmami zainteresowanymi odbiorem sygnału – MMNET Aszyk Marek z gminy Kolbudy i SkwyNet Łukasz Flisikowski z gminy Wielki Klincz. Zaznaczyć należy, że ze względu na charakter gmin wiejskich nie ma na ich obszarze tak dużej konkurencji jak na obszarach zurbanizowanych. Realizacja projektu przyczyni się do zapewnienia lepszego dostępu dla detalicznych-końcowych odbiorców Internetu i zwiększenie konkurencji na tym rynku co w rezultacie powinno doprowadzić do obniżenia cen usług dostępu do sieci. Szczegółowo zasady finansowania Spółki zostały opisane w części finansowej Studium. W tym miejscu stwierdzić należy jedynie, że firma utrzymywać będzie się ze swojej bieżącej działalności, która w miarę realizacji Projektu przynosić będzie coraz większe zyski tak, iż realizacja dalszych etapów (drugiego i trzeciego) będzie również finansowana w części z zysków jakie przyniesie oddanie do eksploatacji wykonanych odcinków sieci szerokopasmowej. Ogólnie rzecz ujmując Projekt finansowany będzie ze środków własnych Beneficjenta, z dofinansowania z RPO WP oraz z kredytu.

DS CONSULTING 20

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Podsumowując opis wdrażania Projektu należy stwierdzić, że za jego realizację od początku do końca tj. od złożenia wniosku o dofinansowanie, wyłonienie wykonawcy w odpowiedniej procedurze, monitoring realizacji, płatności dla wykonawców, nadzór nad inwestycją i eksploatację powstałej sieci odpowiedzialny będzie Beneficjent BIALL-NET sp. z o.o. Jednocześnie Projektodawca zamierza skorzystać z usług Inżyniera Kontraktu, który wspomoże go w zakresie nadzoru nad wykonawcą projektu i prac oraz w rozliczeniu z funduszy pomocowych.

2.3. Uwarunkowania prawne realizacji projektu

Uwarunkowania prawne realizacji przedmiotowego Projektu nie wymagają dogłębnej analizy z punktu widzenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy tudzież miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zasadnicza część inwestycji sprowadza się do wybudowania kanalizacji teletechnicznej i ułożenia w niej światłowodów. Co do zasady natura takich instalacji wyłącza możliwość kolidowania z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego ponieważ prowadzone są one pod ziemią w pasie drogowym, zgodnie z przepisami ustawy o drogach publicznych (tekst jednolity: Dz. U. 2007 r. nr 19, poz. 115). Bliższego wyjaśnienia wymaga instalacja masztów przewidziana w Projekcie. Beneficjent planuje postawić maszty na gruntach będących własnością jednostek samorządu terytorialnego – gmin lub osób fizycznych. Spółka planuje, uzyskać prawo do wspomnianych gruntów na podstawie umów dzierżawy lub poprzez ich wykup od dotychczasowych właścicieli w zależności od sytuacji. Dużą elastyczność w tym zakresie daje fakt, że planowana lokalizacja masztów choć wskazana ze względu na najlepsze możliwości przesyłu sygnału nie jest ostatecznie zatwierdzona np. przez prawomocne decyzje administracyjne. W przypadku braku możliwości dojścia do porozumienia z właścicielem gruntu pozwala to na przeniesienie lokalizacji masztu w pobliskiej okolicy w miejsce, które będzie bardziej dostępne ze względu na możliwość uzyskania prawa do dysponowania gruntem dla tego celu. Zaznaczyć należy, że Beneficjent przeprowadził już konsultacje z władzami gmin, które ma obejmować Projekt. Gminy te wyraziły duże zainteresowanie. Zobowiązały się również do wszelkiej możliwej współpracy, w zakresie ich możliwości, w tym w szczególności właśnie do udostępnienia gruntów pod maszty i pod kanalizację teletechniczną. Kolejnym zagadnieniem istotnym z punktu widzenia możliwości realizacji Projektu jest ocena jego oddziaływania na środowisko (OOŚ). Obecnie prowadzona jest procedura przewidziana w ustawie z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. nr 199, poz. 1227) dotycząca właśnie tej oceny. Złożony został do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Gdańsku wniosek o wydanie decyzji OOŚ, od której uzależniona będzie ewentualna konieczność przygotowania Raportu oddziaływania na środowisko. Szczegółowo

DS CONSULTING 21

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

uwarunkowania środowiskowe przedmiotowego Projektu zostały opisane w rozdziale 5 Studium, w tym miejscu należy jedynie zaznaczyć, że wedle przewidywań Beneficjenta Projekt nie będzie wymagał Raportu o oddziaływaniu na środowisko i uzyska akceptację odpowiednich w tym zakresie władz. Decyzją o kluczowym znaczeniu dla realizacji projektu jest pozwolenie na budowę wydawane na podstawie ustawy Prawo budowlane (t.j.: Dz. U. 2010 r. nr 243, poz. 1623). Jak wspomniano w podrozdziale 2.2 planuje się, że pozwolenie na budowę zostanie wydane w III kwartale 2012 roku. Jego uzyskanie będzie leżało po stronie wykonawcy, który zgodnie z konwencją „zaprojektuj i wybuduj” przygotuje projekt budowlany, uzyska wszelkie niezbędne pozwolenia i wykona planowane przedsięwzięcie. Podsumowując Projekt będzie realizowany w pasach drogowych (sieć światłowodowa) lub punktach dogodnych do ustawienia masztów. Projekt ma zapewnione poparcie ze strony gmin, na których terenie będzie realizowany w związku z powyższym zakłada się, że nie napotka na przeszkody w postaci braku dostępu do gruntu lub sprzeczności z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego tudzież studiami uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin. Wszczęta jest procedura oceny oddziaływania na środowisko. Opis uwarunkowań środowiskowych zawarty w niniejszym Studium wykazuje, że Projekt nie napotka na przeszkody związane z koniecznością ochrony środowiska naturalnego albowiem nie oddziałuje na nie szkodliwie. Uzyskanie pozwolenia na budowę zapewnione będzie przez profesjonalnego wykonawcę. Ponieważ przepisy prawa budowlanego jasno określają jakie warunki muszą być spełnione, aby zostało wydane właściwe pozwolenie nie ma obaw, że wykonawca nie będzie miał możliwości uzyskania odpowiedniej decyzji.

2.4. Trwało ść instytucjonalna

Jednostką zarządzającą Projektem podczas realizacji inwestycji będzie firma BIALL-NET sp. z o.o. Beneficjent pozostanie również właścicielem majątku powstałego w wyniku realizacji Projektu. Beneficjent posiada wieloletnie doświadczenie w tworzeniu i zarządzaniu sieciami Internetowymi i świadczeniu usług teleinformatycznych. Początki działalności firmy sięgają połowy lat 90-tych, obecnie BIALL-NET prowadzi swoją działalność w dwóch dużych dzielnicach Gdańska – Morenie i Chełmie oraz rozwija swoją działalność na gminy wiejskie wokół Gdańska (wieś Otomin). Powstałą w wyniku realizacji Projektu infrastrukturą sieciową zarządzać będzie Beneficjent. BIALL-NET ze względu na zakres Projektu a także jego charakter, który ściśle wiąże się z obecną działalnością firmy, nie planuje wyodrębniania specjalnej jednostki do zarządzania powstałą siecią światłowodową.

DS CONSULTING 22

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Zgodnie z informacjami zawartymi w 2 rozdziale niniejszego Studium Wykonalności BIALL-NET jest prężnie działającą i rozwijającą się firmą. Obszar działalności firmy obejmuje obecnie głównie tereny leżące administracyjnie wewnątrz miasta Gdańska. Firma posiada ambitne plany rozwojowe, czego przykładem jest inwestycja realizowana na terenie Otomina oraz przedmiotowa inwestycja planowana na terenie gmin Kolbudy, Przywidz, Trąbki Wielkie, Pruszcz Gdański i Żukowo. Dodatkowo, BIALL-NET podążając za szybko rozwijającym się rynkiem usług telekomunikacyjnych stale rozszerza swoją ofertę, co zwiększa jego konkurencyjność wobec innych podmiotów. Forma prawna w jakiej funkcjonuje Beneficjent gwarantuje jego stabilne funkcjonowanie na rynku. Zastosowane nowoczesne rozwiązania technologiczne sprzyjają technicznej trwałości Projektu. Światłowody jednomodowe, które zostaną użyte w niniejszym projekcie w ramach sieci szkieletowej są zdecydowanie lepsze od wersji wielodomowej, ponieważ dają możliwość transmisji sygnału bez wzmacniania na odległość do 100 km. Światłowody układa się w rurociągu kablowym z rur HDPE40/3,7. Materiał użyty do produkcji rur (wysokiej gęstości polietylen) gwarantuje wieloletnią trwałość wyrobu nawet w środowiskach agresywnych. Rodzaj słupów, które wybrano do zastosowania w niniejszym projekcie (słupy strunobetonowe), był podyktowany głównie zaletami eksploatacyjnymi - duża trwałość, brak potrzeby konserwacji (poza pierścieniem metalowym - ocynkowane powłoką o grubości min. 100um - łączącym dwa segmenty masztu nie występują w podstawowej konstrukcji elementy metalowe narażone na działanie czynników atmosferycznych, brak też przy tym typie masztu konieczności stosowania odciągów). Żywotność podstawowych elementów infrastruktury niezbędnych do zapewnienia transmisji sygnału szerokopasmowego (rurociągu kablowego, kabli światłowodowych i słupów strunobetonowych) szacowana jest na minimum 20 – 25 lat, dlatego też w przyjętym okresie projekcji nie ma potrzeby przeprowadzania większych remontów planowanej sieci. Analiza finansowa firmy zaprezentowana w dalszej części niniejszego Studium Wykonalności w sposób jednoznaczny wskazuje, że BIALL-NET jest w stanie zapewnić sobie środki finansowe niezbędne do realizacji Projektu i jest w stanie zapewnić trwałość finansową Projektu w wymaganym pięcioletnim okresie trwałości. W związku z powyższym należy jednoznacznie stwierdzić, że Projekt ma zapewnioną znacznie większą niż pięcioletnią trwałość instytucjonalną zarówno z punktu widzenia instytucjonalnego, finansowego i technicznego.

DS CONSULTING 23

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

3. WYKONALNO ŚĆ TECHNICZNO TECHNOLOGICZNA

3.1. Zgodno ść projektu z krajowymi i regionalnymi dokumentami strategicznymi

3.1.1. Odniesienie do polityk horyzontalnych UE

3.1.1.1. Polityka ochrony środowiska

Zarówno europejska jak i krajowa polityka ochrony środowiska jest oparta o fundamentalną zasadę zrównoważonego rozwoju. Zasada zrównoważonego rozwoju została podniesiona w Polsce do rangi zasady konstytucyjnej. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej w art 5 zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Stała się one podstawą realizowanego na gruncie krajowym dokumentu przyjętego 22 maja 2009r. przez Sejm RP „Polityki ekologicznej państwa na lata 2009- 2012 z perspektywą do roku 2016”. Zasada zrównoważonego rozwoju podkreśla konieczność takiego rozwoju społeczno- ekonomicznego, by przy zaspokajaniu potrzeb obecnych i przyszłych pokoleń została zachowana równowaga przyrodnicza. Upowszechnienie szerokopasmowego dostępu do Internetu będzie bodźcem do rozwoju nowoczesnej elektronicznej gospodarki i elektronicznej administracji w regionie, a w konsekwencji sprzyjać będzie rozwojowi dziedzin gospodarki opartej na wiedzy a nie na przetwórstwie bogactw naturalnych. Istotą projektu jest stworzenie warunków do rozwoju „czystych” gałęzi gospodarki, w szczególności e-Turystyki. Województwo pomorskie, ze względu na duże bogactwo przyrodnicze regionu i występowanie atrakcyjnych terenów turystycznych, stwarza szansę na rozwój nowoczesnej turystyki, sportu i rekreacji. Dzięki realizacji projektu osoby wykorzystujące sieć szerokopasmowego Internetu nie będą musiały załatwiać części spraw w tradycyjny sposób, zatem możliwe jest zmniejszenie zużycia paliw oraz emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych, jak również będzie możliwe zmniejszenie zużycia papieru, co pośrednio będzie się wiązać ze zmniejszeniem liczby generowanych i składowanych odpadów. Na etapie przygotowania projektu dokonano analizy wariantowej prowadzącej do wyboru rozwiązań lokalizacyjnych, technicznych i technologicznych eliminujących, a także minimalizujących, potencjalne oddziaływanie na środowisko przyrodnicze, w szczególności na obszary objęte ochroną w ramach sieci Natura 2000. Dla planowanego projektu przeprowadzono analizę oddziaływań na środowisko zgodnie z postanowieniami Dyrektywy 85/337/EEC, zmienionej Dyrektywą 97/11/EC w sprawie oceny skutków niektórych publicznych i prywatnych przedsięwzięć dla środowiska oraz polskim prawodawstwem implementującym tę dyrektywę.

DS CONSULTING 24

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Szczegóły tej analizy przedstawione zostały w rozdziale Analiza oddziaływania na środowisko niniejszego studium. Analizy te dotyczyły zarówno fazy budowy, jak i późniejszej eksploatacji sieci. W rezultacie działania Projektu zaplanowano tak, aby niekorzystne ich oddziaływanie na ludzi, rośliny, zwierzęta, grzyby i siedliska przyrodnicze, wodę i powietrze w obu etapach było możliwie jak najmniejsze. Zasada przezorności wymaga podejmowania środków zapobiegawczych tam, gdzie nie poznano jeszcze dokładnego oddziaływania na środowisko. W Studium Wykonalności dokonano szczegółowej analizy robót związanych z budową i późniejszą eksploatacją sieci teleinformatycznej. Określono te działania, których oddziaływanie na środowisko mogłoby być najsilniejsze. Na tej podstawie przeanalizowano i zidentyfikowano zastane w projekcie sytuacje oraz zaproponowano katalog działań służących ograniczaniu znacznego oddziaływania na środowisko. Zasada prewencji (zapobiegania) zobowiązuje podejmującego negatywne oddziaływanie na środowisko do zapobiegania temu oddziaływaniu. W trakcie przygotowania Studium Wykonalności projektu, przeprowadzono analizy wariantowe przebiegów sieci pod kątem możliwego oddziaływania na środowisko. W ich rezultacie dokonano optymalizacji przebiegów poszczególnych odcinków sieci przez obszary chronione w tym obszary Natura 2000. Zasada „zanieczyszczający płaci” wymaga od wprowadzającego zanieczyszczenia ponoszenia kosztów usunięcia skutków lub zapobiegania zanieczyszczeniom. Generalnie roboty związane z budową i późniejszą eksploatacją sieci teleinformatycznej ze względu na ograniczony front robót nie odznaczają się wyjątkowymi zanieczyszczeniami środowiska. W Studium Wykonalności zaproponowano tym niemniej działania zapewniające ograniczenie potencjalnych zanieczyszczeń. Wystąpić może natomiast sytuacja usuwania drzew i krzewów na etapie budowy sieci, zwłaszcza z okolic pasów drogowych. Niezbędne jest wtedy dokonanie nasadzeń w takiej samej ilości i różnorodności gatunków, czyli działania odtworzeniowe. Pewnymi kosztami związanymi z tą zasadą będą opłaty za zajęcie pasa drogowego lub szlaku kolejowego. Projekt „Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” z uwagi na swój charakter, cele i technologie zastosowane na etapie projektowania, budowy i eksploatacji sieci, wypełnia w/w zasady polityki ochrony środowiska.

3.1.1.2. Polityka równych szans

Niniejszy projekt ma pozytywny wpływ na politykę równych szans. Projekt przyczynia się do wyrównania szans mieszkańców objętych jego zasięgiem w dostępie do sieci szerokopasmowej zapewniającej m.in. szybki dostęp do Internetu. Ponadto realizacja projektu pozwoli na większą aktywizację osób niepełnosprawnych zamieszkujących na terenie objętym „wykluczeniem cyfrowym” m.in. dzięki możliwości pracy i nauki zdalnej z wykorzystaniem Internetu. Główne determinanty negatywnie wpływające na politykę równości szans to:

DS CONSULTING 25

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

• dysproporcja płci na rynku pracy; • różnice w wynagrodzeniu za taką samą pracę; • ograniczenia w dostępie do edukacji; • mała elastyczność warunków pracy. Z wymienionymi powyżej przyczynami wiąże się także „wykluczenie cyfrowe” (ang. digital divide), co oznacza podział społeczeństwa na osoby z dostępem do sieci internetowej i nowoczesnych form komunikacji oraz na osoby bez takich możliwości z przyczyn niezależnych od nich. Problem ten dotyka osoby zamieszkujące na terenach o słabej infrastrukturze teleinformatycznej. Kwestia „wykluczenia cyfrowego” w sposób szczególny oddziałuje zaś na dostęp do edukacji i niską elastyczność warunków pracy. Projekt budowy sieci szerokopasmowej, będzie miał w tym kontekście pozytywne znaczenie dla realizacji polityki równych szans na terenie województwa. Poprzez stworzenie odpowiedniej infrastruktury teleinformatycznej zdecydowanej poprawie ulegnie dostęp do Internetu na obszarach obecnie niemal całkowicie odciętych od usług dostępowych (tereny wiejskie). Dostęp do sieci teleinformatycznej umożliwi wszystkim mieszkańcom regionu korzystanie z nowoczesnych usług typu e-zdrowie czy e-edukacja, co w znaczny sposób przyczyni się do zmniejszenia stopnia wykluczenia z konsumpcji usług elektronicznych. Spodziewany jest także znaczący spadek odsetka osób wykluczonych z rynku pracy, gdyż dostęp do zasobów sieci teleinformatycznej w znacznym stopniu ułatwia poszukiwanie pracy, a także w pozytywny sposób wpływa na tworzenie bardziej elastycznych warunków pracy (e-praca) co jest szczególnie ważne w przypadku kobiet. Biorąc pod uwagę opisane powyżej spodziewane rezultaty projektu, a także obecne uwarunkowania społeczno-ekonomiczne regionu, należy stwierdzić, iż realizacja projektu budowy sieci szerokopasmowej, jest jednym ze strategicznych wyzwań dla rozwoju regionu

3.1.1.3. Polityka rozwoju społecze ństwa informacyjnego

Realizacja projektu budowy sieci szerokopasmowej ma na celu poprawę warunków technicznych, ekonomicznych i operacyjnych do realizacji kluczowych elementów budowy jednolitej europejskiej przestrzeni informacyjnej. Niniejszy projekt ma pozytywny wpływ na politykę rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Głównym celem projektu jest: likwidacja obszarów wykluczenia informacyjnego na terenie gmin Kolbudy, Przywidz, Trąbki Wielkie, Żukowo i Pruszcz Gdański - głównie na obszarach wiejskich i małych miast. Budowa jednolitej infrastruktury teleinformatycznej pozwoli na zwiększenie dostępności do mediów elektronicznych, a także podniesie atrakcyjność obszarów dla operatorów telekomunikacyjnych świadczących usługę tzw. „ostatniej mili”. Otwarcie niedostępnego dotąd rynku spowoduje wzrost ilości inwestycji związanych z doprowadzeniem infrastruktury do odbiorcy końcowego

DS CONSULTING 26

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

oraz zwiększy zapotrzebowanie na usługi świadczone za pośrednictwem sieci. Projekt przyczyni się do przyspieszenia działań w zakresie: • budowy tańszego, szybszego oraz bezpieczniejszego dostępu do Internetu; • inwestycji w kapitał ludzki; • stymulowania wykorzystania Internetu dla różnych sfer życia obywateli. Stworzenie powszechnego, szerokopasmowego dostępu do Internetu stanowiącego bezpieczną infrastrukturę teleinformatyczną umożliwi rozwój nowoczesnych publicznych usług sieciowych w obszarach, które ułatwią życie obywatelom oraz przedsiębiorcom. Tak więc projekt „Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” wpisuje się w cele i priorytety strategii społeczeństwa informacyjnego określonych na szczeblu regionalnym, krajowym ale i UE, w szczególności w działania strategiczne obowiązującej Inicjatywy i2010 , ale także w nowej inicjatywy Komisji Europejskiej planowanej do roku 2015 (robocza nazwa EUROPA2020 ).

3.1.2. Zgodność projektu z dokumentami strategicznymi

Społeczeństwo informacyjne to nowy typ społeczeństwa, kształtujący się w krajach postindustrialnych, w których rozwój technologii osiągnął najszybsze tempo. W społeczeństwie informacyjnym zarządzanie informacjami, ich jakość i szybkość przepływu są zasadniczymi czynnikami konkurencyjności zarówno w przemyśle, jak i usługach. Aby zapobiec zagrożeniu jakie niesie ze sobą transformacja do społeczeństwa informacyjnego i gospodarki opartej na wiedzy, należy hamować proces powstawania nowego podziału społecznego, prowadzącego do wykluczenia geograficznego, ekonomicznego lub społecznego. Zwróciła na to uwagę Komisja Europejska, formułując założenia przyświecające powstawaniu społeczeństwa informacyjnego w krajach członkowskich.

3.1.2.1. Zgodno ść z dokumentami strategicznymi UE

Główne zasady odnoszące się do społeczeństwa informacyjnego to: powszechny dostęp wszystkich ludzi do podstawowego zakresu techniki komunikacyjnej i informacyjnej, otwarta sieć, czyli nieskrępowany dostęp do sieci wszystkich operatorów i usługodawców, zdolność współpracy wszelkiej techniki umożliwiającej pełen kontakt bez względu na miejsce pobytu ludzi, oraz stworzenie warunków dla konkurencji w tej dziedzinie.

Celem priorytetowym polityki Unii Europejskiej jest umożliwienie powszechnego dostępu do Internetu. W 2000 r. na posiedzeniu Rady Europejskiej w Lizbonie została zainicjowana nowa

DS CONSULTING 27

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

strategia polityczna i gospodarcza UE, zwana Strategią Lizbońską. W marcu 2005r. na szczycie Rady Europejskiej dokument „Wspólne działania na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Nowy początek Strategii Lizbońskiej”, określono mianem odnowionej Strategii Lizbońskiej. Dokument ten kładzie większy nacisk na innowacyjność i budowę gospodarki opartej na wiedzy oraz poprawę warunków prowadzenia działalności gospodarczej. Pierwszą inicjatywą podjętą w ramach nowej Strategii Lizbońskiej jest Inicjatywa i2010 - Europejskie Społeczeństwo Informacyjne na rzecz wzrostu i zatrudnienia, która została przyjęta przez Komisję Europejską w czerwcu 2005r. W ramach tego dokumentu określono 3 główne cele europejskiej polityki w dziedzinie społeczeństwa informacyjnego i mediów:

Cel: 1. Jednolita europejska przestrzeń informacyjna zapewniająca bezpieczną łączność szerokopasmową po przystępnych cenach, bogatą i zróżnicowaną zawartość oraz usługi cyfrowe.

Cel: 2. Osiągnięcie światowego poziomu badań i innowacji w dziedzinie ICT poprzez zrównanie się z głównymi konkurentami Europy.

Cel: 3. Integracyjne społeczeństwo informacyjne oferujące wysokiej jakości usługi publiczne i przyczyniające się do poprawy jakości życia.

Cel przedmiotowego projektu inwestycyjnego jest w pełni zgodny z celem 1 Inicjatywy i2010 w zakresie rozwoju łączności szerokopasmowej.

Sanacja Strategii Lizbońskiej przypisuje kluczowe znaczenie technik informacyjnych i telekomunikacyjnych, jako „motoru” napędzającego wzrost gospodarczy, konkurencyjność gospodarki i wzrost zatrudnienia. Unia Europejska, w porównaniu z innymi rozwiniętymi regionami świata, nie wykorzystuje bowiem w pełnym stopniu możliwości, jakie stwarzają technologie ICT zarówno pod względem ich wykorzystania, jak i poziomu inwestycji w tym sektorze. Niezależnie od formalnego zakończenia Inicjatywy i2010 Komisja Europejska nadal będzie zwracać szczególną uwagę na doprowadzenie do powszechności szerokopasmowego dostępu do Internetu na obszarze całej Unii Europejskiej. Potwierdzają to założenia nowej inicjatywy strategicznej UE na lata 2011-2020 (nazywanej roboczo EUROPA 2020), której zarys Komisja przedstawiła w komunikacie z 3 marca 2010r. „EUROPA 2020, Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu” . COM(2010) 202 final, zmierza do wyjścia z kryzysu i ma przygotować unijną gospodarkę na wyzwania następnego dziesięciolecia. W strategii Europa 2020 nakreślono wizję wysokiego poziomu zatrudnienia, gospodarki niskoemisyjnej, wydajności i spójności społecznej, który ma zostać osiągnięty poprzez konkretne działania na szczeblu unijnym i krajowym. Walka na rzecz wzrostu i zatrudnienia

DS CONSULTING 28

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

wymaga przyjęcia odpowiedzialności na najwyższym szczeblu politycznym oraz mobilizacji wszystkich podmiotów w całej Europie.

Europejska agenda cyfrowa, której założenia Komisja Europejska przedstawiła w komunikacie z 19 maja 2010r. „Europejska Agenda Cyfrowa” , COM(2010)245 final, jest jednym z siedmiu projektów przewodnich strategii Europa 2020. Jej zadaniem jest określenie głównej roli, jaką muszą odegrać technologie informacyjno-komunikacyjne (TIK), jeżeli Europa chce osiągnąć swoje ambicje na rok 2020. Bardzo szybki Internet jest niezbędny dla zapewnienia wzrostu gospodarczego, tworzenia miejsc pracy i dobrobytu oraz zapewnienia obywatelom dostępu do pożądanych przez nich treści i usług. Gospodarka przyszłości będzie gospodarką opartą na sieci i na wiedzy, w której centrum znajdować się będzie Internet. Dlatego w Europie potrzebny jest szeroko dostępny i konkurencyjny cenowo szybki i bardzo szybki dostęp do Internetu. Agenda Cyfrowa zakłada, że dalszy rozwój Wspólnoty wymaga doprowadzenia do stworzenia Jednolitego Cyfrowego Rynku UE, którego fundamentem musi być powszechność dostępu do szerokopasmowego Internetu i dlatego Europa musi inwestować w sieci teleinformatyczne o dużej przepustowości. Europa, zdaniem Komisji, potrzebuje jak najszybszego osiągnięcia niemal stuprocentowego pokrycia siecią szerokopasmową, co, jej zdaniem, jest osiągalne do roku 2020. Wszyscy odbiorcy na obszarze UE powinni mieć techniczną możliwość dołączenia do bardzo szybkiego Internetu o przepustowości co najmniej 30 Mb/s a połowa europejskich gospodarstw domowych będzie miała dostęp do połączeń o przepustowości przekraczającej 100 Mb/s. Obecnie dostęp do Internetu w Europie to głównie dostęp szerokopasmowy pierwszej generacji, czyli poprzez miedzianą sieć telefoniczną i sieć telewizji kablowej. Jednakże obywatele i przedsiębiorstwa coraz częściej chcą mieć dostęp do szybszych sieci nowej generacji, dlatego Komisja deklaruje, że będzie wspierać program intensywnych inwestycji mających na celu zagwarantowaniu powszechnego dostępu szerokopasmowego (stacjonarnego i bezprzewodowego) o szybkości stopniowo wzrastającej do 30 Mb/s i większej a szczególnie wspierać działania mające na celu stopniowe upowszechniania sieci dostępu nowej generacji, które przynajmniej połowie europejskich gospodarstw domowych, umożliwią korzystanie z bardzko szybkich połączeń o przepustowościach przekraczających 100 Mb/s.

We wrześniu 2010r. Komisja Europejska przyjęła zalecenie skierowane do krajowych organów regulacyjnych w sprawie sposobów regulacji dostępu stron trzecich do konkurencyjnych, bardzo szybkich sieci światłowodowych (znanych również jako sieci dostępu nowej generacji), które zapewniają użytkownikom dostęp szerokopasmowy w domu i w pracy. Zgodnie z dyrektywą ramową (2002/21/WE) organy regulacyjne zostały zobowiązane do szczególnego uwzględnienia zalecenia Komisji. Zalecenie gwarantuje operatorom telekomunikacyjnym jasność przepisów, zapewniając jednocześnie równowagę między potrzebą przyciągnięcia inwestycji a ochroną

DS CONSULTING 29

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

konkurencji. Zalecenie ma stymulować inwestycje w konkurencyjne sieci szerokopasmowe o bardzo dużej przepustowości, których wprowadzenie stanowi jeden z najważniejszych celów opracowanej przez Komisję europejskiej agendy cyfrowej oraz strategii Europa 2020. Zalecenie wchodzi w skład przedstawionego przez Komisję pakietu środków, których celem jest wspieranie rozwoju Internetu szerokopasmowego. W zaleceniu Komisji w sprawie regulowanego dostępu do sieci dostępu nowej generacji (NGA) przedstawiono wspólne podejście w zakresie regulacji dostępu do sieci światłowodowych. Sieci światłowodowe uzupełniają lub zastępują tradycyjne miedziane sieci dostępowe, które mają ograniczoną przepustowość. Instalacja światłowodów wymaga znacznych inwestycji. Zdaniem Komisji, światłowody stanowią jednak kolejny, naturalny etap ewolucji technologicznej stałych łączy telekomunikacyjnych i są konieczne do spełnienia ambitnych celów dotyczących internetu szerokopasmowego, określonych w agendzie cyfrowej.

Mając na uwadze stanowisko Komisji, można przyjąć, że projekt „Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” wpisuje się w logikę interwencji dla wsparcia Wspólnoty w obszarze rozwoju ICT nie tylko w horyzoncie Inicjatywy i 2010, ale także w nowej strategicznej inicjatywie Komisji Europejskiej planowanej do roku 2020.

W Rozporządzeniu (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylającym rozporządzenie (WE) nr 1783/1999 Artykuł 4 w części Konwergencja zakłada, iż: w ramach celu Konwergencja EFRR koncentruje swoją pomoc na wspieraniu zrównoważonego, zintegrowanego rozwoju gospodarczego oraz zatrudnienia na poziomie regionalnym i lokalnym poprzez mobilizowanie i wzmacnianie zdolności endogenicznych w ramach programów operacyjnych, których celem jest modernizacja i zróżnicowanie struktur gospodarczych (…). Jest to osiągane m.in. poprzez priorytet 2) społeczeństwo informacyjne, w tym rozwój infrastruktury łączności elektronicznej, opracowanie zawartości, usług i aplikacji na poziomie lokalnym, poprawa bezpieczeństwa dostępności do publicznych usług on-line i ich rozwój (…). 2

3.1.2.2. Zgodno ść z krajowymi dokumentami strategicznymi

Pierwszym, podstawowym krajowym dokumentem strategicznym jest Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 3 (SRK), która określa cele i priorytety polityki rozwoju kraju w perspektywie najbliższych lat oraz warunki, które powinny ten rozwój zapewnić. Głównym celem SRK jest podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców Polski, poszczególnych obywateli i rodzin.

2 Rozporządzenie (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1783/1999; L 210/3 3 Dokument przyjęty przez Radę Ministrów 29 listopada 2006 r.

DS CONSULTING 30

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Priorytetami strategicznymi Strategii Rozwoju Kraju 2007-2015 są:

• wzrost konkurencyjności i innowacyjności gospodarki;

• poprawa stanu infrastruktury technicznej i społecznej;

• wzrost zatrudnienia i podniesienie jego jakości;

• budowa zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa;

• rozwój obszarów wiejskich;

• rozwój regionalny i podniesienie spójności terytorialnej.

Zgodnie z priorytetem Poprawa stanu infrastruktury technicznej i społecznej, w celu przyspieszenia wzrostu gospodarczego i podniesienia poziomu życia mieszkańców, Polska musi wykonywać ogromny wysiłek zbudowania bądź zmodernizowania niezbędnej infrastruktury warunkującej prowadzenie konkurencyjnej działalności przez przedsiębiorców oraz osiągnięcie przez obywateli europejskiego poziomu cywilizacyjnego. Na jakość życia wpływa też dostęp do usług społecznych i ich poziom. Jednym z punktów Poprawy stanu infrastruktury technicznej i społecznej jest Infrastruktura techniczna. Istotnymi uwarunkowaniami przyspieszenia rozwoju i podnoszenia konkurencyjności gospodarki są dostępność i stan infrastruktury. Infrastruktura techniczna kraju wymaga obecnie modernizacji i rozbudowy, aby możliwe było umacnianie spójności społeczno-gospodarczej kraju, a także dyfuzja rozwoju z ośrodków o większym znaczeniu na obszary słabiej rozwinięte. Na szczególną uwagę zasługuje punkt c) infrastruktura teleinformatyczna 4, w którym zapisano, iż podnoszenie konkurencyjności gospodarki nie jest możliwe bez nowoczesnych technologii informatycznych i szeroko dostępnych usług sektora publicznego i biznesowego. Dlatego też zakłada się rozwijanie technik informacyjnych i komunikacyjnych (…). Rozwojowi infrastruktury teleinformacyjnej administracji publicznej towarzyszyć będzie zwiększenie oferty i poprawa jakości usług publicznych oraz rozwój i dostępność zasobów informacyjnych administracji w formie elektronicznej.

Na podstawie wytycznych UE, określających główne cele polityki spójności oraz uwzględniając uwarunkowania społeczno–gospodarcze Polski, przygotowano Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007–2013 (NSRO) wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie. Dokument określa kierunki wsparcia ze środków finansowych dostępnych z budżetu UE w okresie najbliższych lat w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) oraz Funduszu Spójności.

4 Strategia Rozwoju Kraju 20072015, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 29 listopada 2006r., Warszawa, listopad 2006; str. 4445. DS CONSULTING 31

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Celem strategicznym Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia dla Polski jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej.

Cel strategiczny NSRO osiągany będzie poprzez realizację horyzontalnych celów szczegółowych, wśród których należy wskazać:

• poprawę jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowę mechanizmów partnerstwa;

• poprawę jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej;

• budowę i modernizację infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski;

• podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług;

• wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej;

• wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich.

Zagadnienia związane z rozwojem społeczeństwa informacyjnego w sposób bezpośredni są uwzględnione w ramach Celu 4. Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług. Niniejszy projekt wpisuje się w Cel 4, odpowiadający wytycznej 1.2.3 Promowanie społeczeństwa informacyjnego dla wszystkich w ramach Strategicznych Wytycznych Wspólnoty (SWW) oraz Cel 1. NSRO Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów partnerstwa, odpowiadający wytycznej 1.3.4 Zdolności administracyjne w ramach SWW. 5 Niniejszy projekt obejmuje budowę infrastruktury technicznej, jest zatem zgodny z Celem 3. Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski. Ze względu na fakt, iż interwencja projektu dotyczyć będzie głównie obszarów o niskim zaludnieniu i obszarów wiejskich (gdzie skupiają się miejscowości „białe” i „szare”), przedsięwzięcie to jest również spójne z Celem 6. Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich.

5 Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 20072013 wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie Narodowa Strategia Spójności, Dokument zaakceptowany decyzją Komisji Europejskiej zatwierdzająca pewne elementy Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, maj 2007 r.; str.43 DS CONSULTING 32

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Rozwój społeczeństwa informacyjnego w Polsce będzie możliwy dzięki wdrożeniu kompleksowej Strategii rozwoju społeczeństwa informacyjnego 6, zakładającej zapewnienie dostępu do Internetu na terenie całego kraju (zarówno jeśli chodzi o instytucje publiczne, jak i indywidualnych użytkowników) oraz powszechnemu zastosowaniu technik informacyjnych i komunikacyjnych w instytucjach publicznych i biznesie.

Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego realizowana będzie w największym stopniu poprzez działania na szczeblu centralnym, skierowane zarówno do przedsiębiorstw, administracji, jak i całego społeczeństwa.

Opis szczegółowych aspektów rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce można znaleźć w dwóch dokumentach:

• Proponowane kierunki rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do 2020r., Ministerstwo Nauki i Informatyzacji, 2004r.;

• Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013.

Strategia ta zakłada, iż polityka Polski w dziedzinie społeczeństwa informacyjnego powinna odpowiadać konkretnym potrzebom tego społeczeństwa, a jednocześnie powinna być zgodna z polityką europejską i wykorzystywać jej najlepsze doświadczenia. Rozwojowi społeczeństwa informacyjnego w Polsce powinny trwale towarzyszyć:

• dostępność, bezpieczeństwo i zaufanie – możliwość uzyskania dostępu do rzetelnej informacji lub bezpiecznej usługi niezbędnej obywatelowi oraz przedsiębiorcy.

• otwartość i różnorodność – brak preferencji i brak dyskryminacji w dostępie do informacji, a w szczególności do informacji publicznej.

• powszechność i akceptowalność – dążenie, aby udział w dobrach społeczeństwa informacyjnego był oczywisty i jak najszerszy, a także by oferta produktów i usług społeczeństwa informacyjnego była maksymalnie szeroka.

• komunikacyjność i interoperacyjność – zapewnienie dotarcia do pożądanej informacji w sposób bezpieczny, szybki i prosty.

Rozwój społeczeństwa informacyjnego w Polsce wymaga skoordynowanych działań i harmonijnej współpracy sektora publicznego, prywatnego, ośrodków naukowo-badawczych oraz organizacji pozarządowych, a działania podejmowane w ramach wdrażania strategii powinny być koordynowane jako całościowy portfel inicjatyw i projektów.

6 Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce do roku 2013, MSWiA, grudzień 2008, www.mswia.gov.pl/strategia /

DS CONSULTING 33

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Analiza szans i zagrożeń oraz możliwości i ograniczeń w rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce doprowadziła do sformułowania poniższego katalogu niezbędnych postulatów, których realizacja bezpośrednio warunkuje powodzenie realizacji strategii:

I. Stworzenie warunków sprawnego rozwoju oraz funkcjonowania społeczeństwa informacyjnego:

• podniesienie poziomu motywacji, świadomości i umiejętności obywateli oraz wspieranie powszechnej i wielostronnej edukacji społeczeństwa w zakresie stosowania technologii informacyjnych. Wypełnianie potrzeb ludzi i podmiotów gospodarczych poprzez ułatwienie dostępu do usług publicznych opartych na technologiach informacyjnych i komunikacyjnych oraz realizację kompleksowych projektów informacyjnych i edukacyjnych;

• szerokie wsparcie środowisk zagrożonych „wykluczeniem cyfrowym” poprzez identyfikowanie i likwidowanie barier edukacyjnych, organizacyjnych, ekonomicznych i geograficznych powodujących wykluczenie z możliwości korzystania z technologii informacyjnych;

• wykorzystanie współpracy międzynarodowej do poznania osiągnięć innych krajów (w szczególności Unii Europejskiej) w rozwoju społeczeństwa informacyjnego oraz wzajemnego udostępniania transgranicznych usług elektronicznych, a także promowanie polskich firm i instytucji oraz opracowanych przez nie rozwiązań z dziedziny nowych technologii;

• wykorzystywanie nowych narzędzi i technologii w sposób umożliwiający wzmocnienie wpływu i współdecydowania obywateli o sprawach ich dotyczących, sprzyjający tym samym rozwojowi regionalnemu oraz powstawaniu lokalnych inicjatyw;

• stworzenie warunków dla wspierania praktyk i inicjatyw wspomagających rozwój społeczeństwa oraz zorganizowanie agendy badawczej i stałego monitoringu stanu socjalnego, ekonomicznego i technicznego rozwoju oraz efektów prowadzonych działań;

• prowadzenie działań zwiększających poczucie bezpieczeństwa obywateli, co oznacza konieczność zagwarantowania pełnej ochrony ich podstawowych praw, danych osobistych, tożsamości oraz eliminację zagrożeń cyfrowych.

II. Zapewnienie powszechnego dostępu do usług i treści w sieciach informacyjnych:

DS CONSULTING 34

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

• umożliwienie bezpłatnego korzystania z usług administracji publicznej (w szczególności usług służby zdrowia) z wykorzystaniem technologii informacyjnych;

• umożliwienie powszechnego dostępu do treści - bezpłatnie, gdy jest on własnością publiczną oraz odpłatnie, dla wynagradzania jego twórców, adekwatnie do wartości oraz popytu z uwzględnieniem ochrony praw własności intelektualnej. Uregulowanie prawne szczególnych sytuacji udostępniania w przypadku niepełnego zaangażowania środków publicznych w wytworzenie treści i usług;

• promowanie tworzenia i udostępniania usług wykorzystujących umiejętności przetwarzania informacji we wszystkich dziedzinach gospodarki i życia społecznego;

• zapewnienie wielokanałowości dostarczanych usług publicznych tak, aby postęp cywilizacyjny nie utrudniał korzystania z usług i aby były one łatwo dostępne dla wszystkich podmiotów, do których są skierowane.

III. Szersze wykorzystanie nowych technologii w celu podniesienia efektywności, innowacyjności i konkurencyjności gospodarki oraz współpracy firm:

• uaktywnienie sektora naukowo-badawczego dla innowacyjności rozwiązań wykorzystywanych przez podmioty gospodarcze (w szczególności małe i średnie przedsiębiorstwa);

• zwiększenie zaangażowania sektora publicznego i prywatnego w badania i wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w dziedzinie teleinformatyki i ekologii;

• zachowanie neutralności technologicznej sektora publicznego przez równe traktowanie różnych platform sprzętowych i programowych oraz określenie ram interoperacyjności technologii wdrażanych systemów teleinformatycznych tworząc tym samym dogodne warunki dla rozwoju konkurencyjności;

• zwiększenie konkurencyjności i innowacyjności polskich przedsiębiorstw poprzez stymulowanie wykorzystania nowych technologii, a w szczególności technologii informacyjnych.

IV. Stworzenie warunków prawno-ekonomicznych i organizacyjnych do zbudowania i powszechnego wykorzystania bezpiecznych sieci komunikacji cyfrowej:

• usunięcie barier technologicznych, organizacyjnych i prawnych w celu pełnego wykorzystania możliwości oferowanych przez technologie informacyjne i komunikacyjne, w szczególności przyjęcie rozwiązań legislacyjnych wspierających rozwój otwartego i konkurencyjnego rynku;

DS CONSULTING 35

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

• zapewnienie powszechnego dostępu do komunikacji elektronicznej poprzez wszystkie równoprawne kanały cyfrowe – telefoniczne, radiowe i telewizyjne – przewodowe i bezprzewodowe, stacjonarne i mobilne – przy wykorzystaniu wydajnych sieci szerokopasmowych nowej generacji o wysokiej przepustowości;

• zapewnienie skutecznej ochrony użytkowników sieci przed przestępstwami popełnianymi drogą elektroniczną;

• wspomaganie obywateli w sytuacjach kryzysowych (braku energii, klęsk żywiołowych, zamieszek lub działań terrorystycznych i wojennych) poprzez wykorzystanie dostępnych w takich warunkach technik informacyjnych;

• promowanie racjonalnego użytkowania urządzeń elektronicznych w kontekście ochrony zdrowia, ochrony środowiska, oszczędności energii elektrycznej oraz prawidłowej utylizacji zużytych urządzeń elektronicznych.

Cel projektu jest spójny ze wszystkimi trzema kierunkami strategicznymi określonymi w strategii:

• w obszarze „Człowiek” z kierunkiem strategicznym: Przyspieszenie rozwoju kapitału intelektualnego i społecznego Polaków dzięki wykorzystaniu technologii informacyjnych i komunikacyjnych;

• w obszarze „Gospodarka” z kierunkiem strategicznym: Wzrost efektywności, innowacyjności i konkurencyjności firm, a tym samym polskiej gospodarki na globalnym rynku oraz ułatwienie komunikacji i współpracy między firmami dzięki wykorzystaniu technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych;

• w obszarze „Państwo” z kierunkiem strategicznym: Wzrost dostępności i efektywności usług administracji publicznej przez wykorzystanie technologii informacyjnych i komunikacyjnych do przebudowy procesów wewnętrznych administracji i sposobu świadczenia usług.

Zgodność projektu z Krajowym Programem Reform (KPR) można zauważyć w:

• Priorytecie 3. Wzrost innowacyjności przedsiębiorstw;

• Priorytecie 4. Rozwój i modernizacja infrastruktury oraz zapewnienie warunków konkurencji w sektorach sieciowych.

Istotny wpływ na zapisy priorytetów powyżej wymienionych programów operacyjnych wspierających realizację założonych celów rozwoju społeczeństwa informacyjnego posiada także program Kierunki zwiększania innowacyjności gospodarki na lata 2007 – 2013.

DS CONSULTING 36

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Celem strategicznym programu jest: „Wzrost innowacyjności przedsiębiorstw dla utrzymania gospodarki na ścieżce szybkiego rozwoju i dla tworzenia nowych, lepszych miejsc pracy”, a celem proponowanych kierunków działań w ramach programu jest przekroczenie łącznie 15% poziomu zatrudnienia we wspomnianych powyżej sektorach. Wśród wskazanych kierunków działań, które w przyszłości pozwolą na zbudowanie gospodarki opartej na wiedzy należy wymienić:

• kierunek działań: Kadra dla nowoczesnej gospodarki;

• kierunek działań: Badania na rzecz gospodarki;

• kierunek działań: Własność intelektualna dla innowacji;

• kierunek działań: Kapitał na innowacje;

• kierunek działań: Infrastruktura dla innowacji.

Z punktu widzenia niniejszego projektu w zakresie budowy sieci szerokopasmowej należy wymienić V kierunek działań jako najbardziej istotny, a szczególnie uwzględniony w nim Obszar 4: Upowszechnienie wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych.

Działania w ramach tego obszaru powinny koncentrować się na następujących zagadnieniach:

• wsparcie przedsiębiorców w korzystaniu z technologii informacyjno-komunikacyjnych;

• tworzenie bezpiecznych sieci i systemów informatycznych;

• promocja handlu elektronicznego;

• wsparcie wykorzystania ICT przez administrację państwową;

• wsparcie finansowe na rzecz obniżania kosztów implementacji narzędzi ICT w firmach i dostarczania przedsiębiorstwom taniego i legalnego oprogramowania.

Aktualne kierunki polityki rządu w zakresie sieci szerokopasmowych wyznacza również przyjęty w listopadzie 2008r. dokument Plan stabilności i rozwoju gospodarki Polski wobec światowego kryzysu finansowego. Zakłada on między innymi znoszenie barier dla inwestycji w infrastrukturę telekomunikacyjną (teleinformatyczną) rekomendowanych przez Komitet Rady Ministrów do Spraw Informatyzacji i Łączności. W założeniach Planu zapisano między innymi, następujące zmiany w prawie, mające ułatwić rozwój sieci następnej generacji (NGN):

• zmianę definicji inwestycji celu publicznego, tak by obejmowała ona inwestycje telekomunikacyjne, co powinno spowodować ułatwienia w uzyskaniu decyzji o lokalizacji inwestycji na danym terenie. Ta zmiana o znaczeniu ustrojowym potwierdza uzasadnienie zaangażowania samorządów w budowę sieci szerokopasmowych;

DS CONSULTING 37

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

• analizę i usunięcie barier z procedury uchwalania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego;

• stworzenie jasnych i dostępnych inwestorowi przepisów określających warunki zagospodarowania i zabudowy terenu, uniezależniających proces inwestycyjny od jednorazowych decyzji organów administracyjnych;

• uproszczenie procedur związanych z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, m.in.: uszczegółowienie wymagań w zakresie telekomunikacji dotyczących treści miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, określenie zasad partycypowania inwestorów realizujących inwestycje celu publicznego w kosztach sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, wprowadzenie przesłanek zawieszenia postępowania oraz wprowadzenie terminów uzgodnień planu;

• dodanie do rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, instalacji związanych z dostępem do sieci i usług telekomunikacyjnych;

• rozszerzenie i sprecyzowanie katalogu zwolnień od obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, tak by obejmował on w wyraźny sposób elementy inwestycji telekomunikacyjnych. Katalog zwolnień obejmie m.in. inne niż budowa czynności budowlane (np. przebudowa i montaż) dotyczące obiektów telekomunikacyjnych, przyłączy telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych oraz instalacji telekomunikacyjnych;

• doprecyzowanie w ustawie o drogach publicznych pojęć „urządzenie infrastruktury technicznej niezwiązane z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego” i „obiekt budowlany niezwiązany z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego”, tak by przejrzyście określić status linii i innych elementów infrastruktury telekomunikacyjnej;

• inicjowanie projektów w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego.

W grudniu 2009r. Prezes Rady Ministrów powołał zespół międzyresortowy do spraw realizacji Programu Cyfrowa Polska 7. Celem tego programu jest upowszechnianie rozwoju usług szerokopasmowych do roku 2012, a w jego ramach przygotowano między innymi projekt ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci szerokopasmowych w telekomunikacji, przyjęty 8 sierpnia 2009

7 Zarządzenie nr 144 Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2009r. w sprawie powołania międzyresortowego zespołu do spraw realizacji Programu Cyfrowa Polska. DS CONSULTING 38

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

roku przez Komitet Stały Rady Ministrów. Do projektu ustawy załączono dokument przygotowany w UKE – Diagnoza rynku usług szerokopasmowych – zasadność i zakres interwencji publicznej.

Znaczenie infrastruktury sieci szerokopasmowych zostało również podkreślone, jako jeden z priorytetów raportu Polska 2030 przygotowanego przez zespół doradców strategicznych ministra Michała Boniego.

3.1.2.3. Zgodno ść z regionalnymi dokumentami strategicznymi

Realizacja projektu Wschodnio-Pomorskiej Sieci Szerokopasmowej jest zgodna ze Strategią Rozwoju Województwa Pomorskiego do roku 2020 (SRWP) i przyczyni się do realizacji priorytetów i działań Strategii. Jednym z trzech Priorytetów wspomnianego wyżej dokumentu jest priorytet 3 „dostępność”. W ramach tego priorytetu będzie realizowany cel strategiczny 2 „Poprawa funkcjonowania systemów infrastruktury technicznej i teleinformatycznej” obejmujący między innymi następujące działania: • poprawa sprawności funkcjonowania regionalnego rynku usług telekomunikacyjnych oraz rozwój szkieletowej infrastruktury teleinformatycznej i lokalnej sieci dostępowej dla zapewnienia powszechnego, szybkiego i bezpiecznego dostępu do wiedzy, usług i informacji oferowanych poprzez Internet.

Projekt polegający na budowie infrastruktury światłowodowej wraz z infrastrukturą towarzyszącą, w postaci masztów radiowych, umożliwiającą późniejsze zainstalowanie na nich przez lokalnych ISP urządzeń radiowych realizujących podłączenie dla odbiorcy końcowego w pełni wpisuje się w realizację Strategii Rozwoju Województwa. Projekt wpisuje się również w działania podejmowane w ramach realizacji Regionalnej Strategii Innowacji dla Województwa Pomorskiego (RIS-P). Cele główne, umieszczone w strukturze celów RIS-P dotyczą wszystkich obszarów obejmujących Strategię. Jednym z celów głównych określonych w strategii jest cel H1. „Budowanie konsensusu i partnerstwa dla rozwoju społeczeństwa informacyjnego i innowacyjności w Regionie”

Przedmiotowy projekt w całości wpisuje się w cel szczegółowy H1.4. „Wspieranie rozwoju społeczeństwa informacyjnego”, który jako jedno z zadań prowadzących do osiągnięcia celu określa rozwijanie infrastruktury szerokopasmowego dostępu do Internetu.

3.1.2.4. Spójno ść z celami RPO i komplementarno ść z innymi programami

Jednym z celów polityki spójności UE jest zapewnienie powszechnego dostępu do infrastruktury i usług społeczeństwa wiedzy. Istotne jest zarówno wspieranie kształcenia specjalistów w

DS CONSULTING 39

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

dziedzinach ważnych z punktu widzenia rozwoju regionu jak również zapewnienie dostępności infrastruktury społeczeństwa informacyjnego oraz rozwój aplikacji informatycznych stanowiących alternatywę dla tradycyjnych sposobów świadczenia usług dla przedsiębiorców i obywateli. Szczególnym wyzwaniem jest rozbudowa i rozwój infrastruktury teleinformatycznej, stanowiącej podstawę dla rozwoju społeczeństwa informacyjnego. By sprostać temu wyzwaniu, RPO w ramach Osi Priorytetowej 2 – Społeczeństwo wiedzy, definiuje działania zmierzające między innymi do wyrównania dysproporcji w zakresie dostępu i wykorzystania Internetu.

Oś Priorytetowa 2 – Społeczeństwo wiedzy. Celem głównym tej osi priorytetowej jest: „Tworzenie warunków sprzyjających budowaniu społeczeństwa wiedzy”

Sformułowany powyżej cel jest realizowany poprzez następujące cele szczegółowe:

• Poprawa jakości i dostępności infrastruktury dydaktycznej i naukowo-dydaktycznej szkół wyższych • Tworzenie podstaw rozwoju społeczeństwa informacyjnego.

Cel główny osi osiągnięty zostanie między innymi w wyniku realizacji poddziałania 2.2.1 RPO WP „Rozwój Infrastruktury Społeczeństwa Informacyjnego”. W ramach tego poddziałania realizowane będą przedsięwzięcia mające na celu zapewnienie powszechnego, szybkiego i bezpiecznego dostępu do wiedzy, usług elektronicznych oraz informacji oferowanych poprzez Internet dla mieszkańców, przedsiębiorców, inwestorów, turystów, a także instytucji życia publicznego po jak najniższych kosztach. Ponadto realizowane projekty powinny przyczyniać się do zmniejszenia dysproporcji w zakresie dostępu i wykorzystania Internetu oraz innych technik informacyjnych, w szczególności pomiędzy dużymi ośrodkami a obszarami wiejskimi i małymi miastami. Przedmiotem wsparcia będzie kompleksowa rozbudowa oraz modernizacja infrastruktury regionalnych (łączących miasta powiatowe i miejscowości gminne) oraz miejskich sieci szkieletowych, lokalnych sieci dostępowych (zwłaszcza w oparciu o technologię bezprzewodową) oraz kanałów alternatywnych zapewniających publiczny, szerokopasmowy dostęp do usług elektronicznych i Internetu. Realizowane projekty przyczynią się do poprawy warunków infrastrukturalnych dla funkcjonowania konkurencyjnego rynku operatorów internetowych.

Projekt „Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” jest całkowicie zgodny z poddziałaniem 2.2.1 Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego.

Działania realizowane w projekcie będą komplementarne w stosunku do działań, jakie są i będą realizowane w ramach:

DS CONSULTING 40

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

1. PO Innowacyjna Gospodarka (EFRR), przede wszystkich w ramach działań:

• Poddziałanie 4.5 Wsparcie inwestycji o dużym znaczeniu dla gospodarki, poddziałanie 4.5.2 „Wsparcie inwestycji w sektorze usług nowoczesnych”, gdzie przewidziano wsparcie dla inwestycji związanych z tworzeniem centrów IT (np. rozwój oprogramowania, testowanie i zarządzanie aplikacjami, projektowanie i wdrażanie sieci, optymalizacja produktu, zarządzanie bazami danych), • Priorytet 7 „Społeczeństwo informacyjne – budowa elektronicznej administracji”, w którym przewidziano wsparcie polegające na utworzeniu rozległej, ogólnokrajowej infrastruktury teleinformatycznej, umożliwiającej przesyłanie danych pomiędzy poszczególnymi platformami usług elektronicznych, portalami dziedzinowymi, rejestrami elektronicznymi i samymi urzędami, stanowiącej niezbędne zaplecze dla elektronicznych usług publicznych świadczonych dla obywateli i przedsiębiorców (back-office). Infrastruktura ta będzie wspomagać działania zarówno administracji rządowej, jak i samorządowej, • Priorytet 8 – „Społeczeństwo informacyjne – zwiększanie innowacyjności gospodarki” w którym wspierane są działania w zakresie tworzenia usług elektronicznych, tworzenia elektronicznej komunikacji między przedsiębiorcami, przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu. Priorytet 8. będzie realizowany w synergii z priorytetem 7, mającym na celu rozwój e-usług publicznych wspierających rozwój gospodarczy i zmniejszanie barier administracyjnych dla innowacyjnej działalności gospodarczej. Na priorytet ten składają się następujące poddziałania: a) poddziałanie 8.1 „Wspieranie działalności gospodarczej w dziedzinie gospodarki elektronicznej”, b) poddziałanie 8.2. „Wspieranie wdrażania elektronicznego biznesu typu B2B”, c) poddziałanie 8.3. „Przeciwdziałanie „wykluczeniu cyfrowemu” – eInclusion”, d) poddziałanie 8.4 „Zapewnienie dostępu do Internetu na etapie „ostatniej mili””;

Niezbędnym elementem/uzupełnieniem powyższych działań jest zapewnienie obywatelom dostępu do Internetu szerokopasmowego. W ramach działania wspierana będzie działalność między innymi małych i średnich przedsiębiorców, polegająca na zapewnieniu szerokopasmowego dostępu do Internetu na odcinku tzw. „ostatniej mili” na obszarach, na których działalność ta jest nieopłacalna finansowo.

2. PO Kapitał Ludzki (EFS) – w zakresie: działań na rzecz aktywnej integracji osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i dyskryminowanych na rynku pracy; prowadzenia szkoleń specjalistycznych w obszarze wykorzystania ICT, m.in. wykorzystania e-nauczania,

DS CONSULTING 41

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

doskonalenia zawodowego w zakresie korzystania i świadczenia e-usług (e-administracja, e- zdrowie itp.).

Projekt „Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa”, którego celem jest budowa regionalnej infrastruktury światłowodowej oraz masztów a następnie udostępnienie jej zainteresowanym operatorom lokalnym (ISP), w szczególności komplementarny będzie z działaniami polegającymi na budowie tzw. „ostatniej mili” podejmowanymi przez małych i średnich przedsiębiorców w ramach umów:

• POIG/8.4/2009/POM/44 - Dostęp do szerokopasmowego Internetu w miejscowości Żuława i woj. Pomorskie • POIG/8.4/ 2010/POM/85 - Zapewnienie dostępu do szerokopasmowego Internetu na terenie Otomina

Realizacja projektu stworzy możliwość pełnego korzystania z produktów powstałych w wyniku realizacji wymienionych wyżej projektów komplementarnych.

3.2. Opis stanu aktualnego przed realizacj ą projektu

3.2.1. Opis obszaru obj ętego potencjalnym oddziaływaniem projektu

3.2.1.1. Lokalizacja projektu

Województwo pomorskie znajduje się w północnej części Polski, posiada linię brzegową z Morzem Bałtyckim, sąsiadując jednocześnie z województwami:

• zachodniopomorskim od zachodu, • wielkopolskim i kujawsko-pomorskim od południa, • warmińsko-mazurskim od wschodu.

DS CONSULTING 42

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Rycina 1 Lokalizacja województwa pomorskiego na mapie Polski

Źródło: opracowanie własne. Siedzibą władz wojewódzkich jest miasto Gdańsk (455,5 tys. mieszkańców). Drugim co do wielkości miastem województwa jest Gdynia (249,2 tys. mieszkańców). Wraz z Sopotem, Gdańskiem i Gdynią tworzą wspólnie aglomerację zwaną Trójmiastem. Województwo zostało podzielone na szesnaście powiatów ziemskich i cztery powiaty grodzkie, tj.: Gdańsk, Gdynia, Słupsk, Sopot. Terytorium województwa pomorskiego zajmuje powierzchnię 18 310,36 km², co stanowi około 5,5% powierzchni Polski. Przedmiotowy projekt zlokalizowany będzie w południowo-wschodniej części województwa i swoim zasięgiem obejmie część powiatów gdańskiego oraz kartuskiego. Rycina 2 Lokalizacja powiatów na terenie województwa pomorskiego.

Źródło: opracowanie własne.

DS CONSULTING 43

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Obszar, na którym bezpośrednio będzie realizowany projekt obejmuje następujące gminy z terenu województwa: Tabela 1 Lista powiatów i gmin objętych projektem

Powiat Gmina

Kartuski Żukowo

Pruszcz Gdański

Trąbki Wielkie Gdański Kolbudy

Przywidz

Źródło: Opracowanie własne

Rycina 3 Lokalizacja gmin objętych projektem

Źródło: opracowanie własne.

3.2.1.2. Kluczowe cechy terenu

Powiat Gdański – ziemski jest położony w centralnej części Województwa Pomorskiego. Od północy graniczy bezpośrednio z aglomeracją trójmiejską, od zachodu z Pojezierzem Kaszubskim (Powiat Kartuski i Kościerski), z regionem Kociewia (Powiat Tczewski i Starogardzki) od południa, a od zachodu z terenem Żuław Wiślanych.

DS CONSULTING 44

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Powiat Gdański zajmuje bardzo zróżnicowany pod względem warunków naturalnych teren. Po stronie zachodniej rozciąga się Wyżyna Gdańska, położona na skraju Pojezierza Kaszubskiego wchodzącego w skład Pojezierza Pomorskiego, gdzie dominują łagodne tereny morenowe z niewielkimi wzgórzami, położonymi w dolinach jeziorami i lasami, a rzeka Radunia i jej liczne dopływy tworzą malownicze przełomy i zakola. Część wschodnia powiatu to Żuławy Gdańskie, leżące w dorzeczu Martwej Wisły i wchodzące w skład większego obszaru Żuław Wiślanych. Na terenach tych prowadzona jest intensywna produkcja rolna. Powierzchnia powiatu liczy 793 km2, ponad 67% stanowią użytki rolne, lasy porastają 17,5% obszaru. Powiat Gdański zamieszkuje ponad 79 tysięcy mieszkańców, z czego prawie 60% stanowią osoby w wieku produkcyjnym, a w wieku przedprodukcyjnym jest aż 27% mieszkańców. W skład Powiatu Gdańskiego wchodzi 7 gmin wiejskich: Cedry Wielkie, Kolbudy, Pruszcz Gdański, Przywidz, Pszczółki, Suchy Dąb i Trąbki Wielkie a także miasto Pruszcz Gdański. Przedmiotowy projekt swoim zasięgiem obejmie gminy: Kolbudy, Pruszcz Gdański, Przywidz i Trąbki Wielkie. Gmina Kolbudy – to gmina wiejska w całości znajdująca się w aglomeracji gdańskiej. W skład gminy wchodzi 15 sołectw : Babidół, Bąkowo, Bielkowo, Bielkówko, Buszkowy Górne, Czapielsk, Jankowo Gdańskie, Kolbudy, Kowale, Lisewiec, Lublewo Gdańskie, Łapino, Otomin, Ostróżki, Pręgowo. Gmina Kolbudy położona jest we wschodniej części Województwa Pomorskiego a jej obszar zajmuje południowo-wschodnią, krawędziową część Pojezierza Kaszubskiego, sąsiadującego z Żuławami Wiślanymi. Ulokowana na osi głównego szlaku komunikacyjnego Gdańsk - Kościerzyna (droga wojewódzka nr 221) graniczy z Gdańskiem, oraz z gminami: Żukowo, Trąbki Wielkie, Przywidz i Pruszcz Gdański. Według danych z roku 2009r. gmina Kolbudy ma obszar 82,8 km², w tym: • użytki rolne: 49% • użytki leśne: 34% Charakterystycznym dla całej gminy elementem jest dynamiczny rozwój budownictwa mieszkaniowego, indywidualnego i zwartego. Na pograniczu miasta Gdańska i gminy, w Kowalach, powstało nowoczesne osiedle o zabudowie wielorodzinnej (10.000 mieszkańców). Gmina Kolbudy cieszy się opinią gminy zasobnej. Pod względem dochodów przypadających na 1 mieszkańca od lat zajmuje czołowe miejsca w rankingach powiatowych i wojewódzkich. Gmina Pruszcz Gdański - to gmina wiejska w całości znajdująca się w aglomeracji gdańskiej. W skład gminy wchodzi 30 sołectw : Arciszewo, Będzieszyn, Bogatka, Borkowo Łostowickie, Bystra, Bystra-Osiedle, , Dziewięć Włók, Goszyn, Jagatowo, , Krępiec, Lędowo,

DS CONSULTING 45

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Łęgowo, Mokry Dwór, , , , Rokitnica, Roszkowo, Rotmanka, Rusocin, Straszyn, Świńcz, Wiślina, Wiślinka, , Żukczyn, Żuława, Żuławka. Według danych z roku 2009 gmina Pruszcz Gdański ma obszar 142,56 km², w tym: • użytki rolne: 79% • użytki leśne: 4% Gmina Pruszcz Gdański położona jest na obszarze dwóch krain geograficznych. Część wschodnia to Lewobrzeżne Żuławy Wiślane zwane również „Gdańską Holandią”. Część zachodnia Gminy to Pojezierze Kaszubskie. W Gminie Pruszcz Gdański równorzędne znaczenie ma rolnictwo, przemysł i usługi. Na terenie gminy jest 750 gospodarstw rolnych i około 1600 firm i zakładów. Największe z nich to: DGT sp. z o.o., Komers International, Makro Cash and Carry, PPHU Galeon, PHU Bazar, Tan Viet sp. z o.o. Walory naturalne i lokalizacja Gminy sprzyjają rozwojowi turystyki i agroturystyki. Tutejsze gospodarstwa i hotele stanowią bazę wypadową do Gdańska, Malborka i okolicznych miejscowości. Bliskie sąsiedztwo aglomeracji trójmiejskiej sprawia, że niektóre miejscowości rozwijają się jako „satelity” Trójmiasta. Powstają w nich nowoczesne osiedla mieszkaniowe. Gmina Przywidz - to gmina wiejska, w skład gminy wchodzi 18 sołectw : Przywidz, Borowina, Częstocin, Huta Dolna, Jodłowno, Kierzkowo, Kozia Góra, Marszewska Góra, Marszewska Kolonia, Michalin, Miłowo, Nowa Wieś Przywidzka, Olszanka, Piekło Górne, Pomlewo, Stara Huta, Sucha Huta, Trzepowo. Według danych z roku 2009 gmina Przywidz ma obszar 129,62 km², w tym: • użytki rolne: 50% • użytki leśne: 42% Położony na północny zachód od Przywidza teren Kaszubskiego Parku Krajobrazowego, wraz ze Wzgórzami Szymbarskimi, wśród których króluje Wieżyca, zwykło się nazywać Szwajcarią Kaszubsk. Gmina dysponuje ogromnymi walorami turystycznymi i krajobrazowymi. Gmian Trąbki Wielkie - to gmina wiejska, w skład gminy wchodzi 25 sołectw: Błotnia, Czerniewo, Cząstkowo, Domachowo, Drzewina, Ełganowo, Graniczna Wieś, Gołębiewo Wielkie, Gołębiewo Średnie, Gołębiewko, Klępiny, Kaczki, Kleszczewo, Kłodawa, Łaguszewo, Mierzeszyn, Pawłowo, Postołowo, Rościszewo, Sobowidz, Trąbki Małe, Trąbki Wielkie, Warcz, Zaskoczyn, Zła Wieś. Według danych z roku 2009 gmina Trąbki Wielkie ma obszar 162,62 km², w tym: • użytki rolne: 59% • użytki leśne: 31%

DS CONSULTING 46

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Gmina Trąbki Wielkie położona jest na Wyżynie Gdańskiej w południowej części Powiatu Gdańskiego, przy drodze wiodącej z Gdańska do Starogardu Gdańskiego. Oprócz rolnictwa w gminie bardzo dynamicznie rozwija się rzemiosło i usługi. Ze względu na walory geograficzne i klimatyczne, piękne położenie, bogate w grzyby lasy i czyste jeziora w gminie często przekwalifikowuje się gospodarstwa rolne w gospodarstwa agroturystyczne. Powiat Kartuski - prawie w całości położony jest w granicach Pojezierza Kaszubskiego. Powiat kartuski dzieli się na osiem gmin: Chmielno, Kartuzy, Przodkowo, Sierakowice, Somonino, Stężyca, Sulęczyno i Żukowo. Powiat kartuski zajmuje czwarte miejsce w województwie pomorskim pod względem ludności. (4,81% wszystkich mieszkańców województwa) Powiat kartuski od północy sąsiaduje z powiatem wejherowskim, od północnego zachodu z powiatem lęborskim, od zachodu z powiatem bytomskim, od południa z powiatem kościerskim i od południowego wschodu z powiatem gdańskim. Od północy powiat kartuski sąsiaduje z trójmiastem (zespołem aglomeracji miejskiej - Gdańsk - Sopot – Gdynia. Powierzchnia powiatu wynosi 112 tys. hektarów. Powiat kartuski zajmuje dziewiąte miejsce w województwie pomorskim pod względem wielkości. Przedmiotowy projekt realizowany będzie na terenie gminy Żukowo.

Gmina Żukowo ma powierzchnię 164 km2. Mieszka tam ponad 28 000 osób. Gmina jest podzielona na 19 sołectw. Główną dziedziną gospodarki pozostaje tu rolnictwo (60 % powierzchni gminy to tereny rolne), jednak bliskość Trójmiasta wpływa na rozwój niewielkich zakładów usługowych i drobnego przemysłu. Okolice Żukowa są atrakcyjne dla turystów z względu na dużą liczbę terenów rekreacyjnych (lasy zajmują około 20% powierzchni gminy). Geograficznie obszar gminy Żukowo przynależy do Pojezierza Kaszubskiego. Wyróżnia się on urozmaiconą rzeźbą terenu, wieloma zbiornikami wodnymi i znaczną liczbą cieków. Na taranie gminy zlokalizowane są następujące miejscowości: Babi Dół, Banino, Barniewice, Borkowo, Chwaszczyno, Glincz, Leźno, Lniska, Małkowo, Miszewo, Niestopowo, Otomano, Pępowo, Przyjaźń, Rębiechowo, Rutki, Skrzeszewo, Sulmin, Tuchom, Widlino, Żukowo.

3.2.1.3. Otoczenie społeczno-gospodarcze projektu

Demografia Województwo Pomorskie na koniec 2009r. zamieszkiwało 2 224,5 tys. mieszkańców, co stanowi 5,7% ludności kraju, a liczba ta systematycznie rośnie. Współczynnik feminizacji w województwie wynosi 106, tj. na 100 mężczyzn przypada tu 106 kobiet. Średnia długość życia kobiet to 79 lat, a mężczyzn 70 lat.

DS CONSULTING 47

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Obszar objęty projektem zamieszkuje obecnie 76 885 osób co stanowi około 3,5% ogólnej liczby mieszkańców województwa. Strukturę ludności w poszczególnych gminach objętych projektem przedstawiają poniższe tabele. Tabela 2 Powierzchnia i ludność

ludność Kobiety na Powierzchnia 2 100 w km 2 ogółem mężczyźni kobiety Na 1 km mężczyzn

Województwo 18310 2230099 1083139 1146960 122 106 pomorskie

Gmina Kolbudy 83 13604 6649 6955 165 105

Gmina Pruszcz 144 19379 9643 9736 135 101 Gdański

Gmina Przywidz 129 5271 2711 2560 41 94

Gmina Trąbki Wielkie 163 9918 4993 4925 61 99

Gmina Żukowo 164 28713 14284 14429 175 101

Źródło: Dane WUS w Gdańsku, stan na 31.12.2009r. Na przestrzeni ostatnich lat, liczba mieszkańców gmin objętych projektem stale rośnie.

DS CONSULTING 48

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wykres 1 Zmiana liczby mieszkańców gmin objętych projektem

25 000

20 000

15 000 Kolbudy Pruszcz Gda ński Przywidz Tr ąbki Wielkie 10 000 Żukowo

5 000

0 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Źródło: opracowanie własne.

Gęstość zaludnienia w województwie pomorskim wynosi średnio 122 mieszkańców/km². Większość ludności województwa pomorskiego zamieszkuje w ośrodkach miejskich – 66,7% (w kraju udział ludności miejskiej wyniósł 61,2%). Na obszarze objętym projektem, w trzech z pośród pięciu gmin gęstość zaludnienia jest znacznie wyższa od średniej wojewódzkiej. Sytuacja taka dotyczy gmin zaliczanych do aglomeracji trójmiejskiej, na terenie których powstaje wiele nowych osiedli mieszkaniowych.

DS CONSULTING 49

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Rycina 4 Gęstość zaludnienia województwa pomorskiego

Źródło: Wojewódzki Urząd Statystyczny Gdańsk.

Analizując sytuację odnośnie udziału grup ekonomicznych na obszarze objętym projektem, poza wzrostem liczby mieszkańców poszczególnych gmin ważnym odnotowania jest fakt, że większość ich mieszkańców to osoby w wieku przedprodukcyjnym i produkcyjnym czyli osoby potencjalnie najbardziej zainteresowane dostępem do nowoczesnych technik komunikacyjnych. Tabela 3 Ludność w wieku nieprodukcyjnym i produkcyjnym

ludność Ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w ogółem przedprodukcyjnym produkcyjnym poprodukcyjnym wieku produkcyjnym

Województwo 2230099 452881 1439523 337695 54,9 pomorskie

Gmina 13604 3125 9185 1294 48,1 Kolbudy

Gmina Pruszcz 19379 4508 12810 2061 51,3 Gdański

Gmina 5271 1280 3413 578 54,4 Przywidz

DS CONSULTING 50

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Gmina Trąbki 9918 2470 6389 1059 55,2 Wielkie

Gmina 28713 7362 18397 2954 56,1 Żukowo

Źródło: Dane WUS w Gdańsku, stan na 31.12.2009r.

Gospodarka Łącznie w województwie pomorskim w 2009r. zarejestrowanych było 249 262 podmiotów gospodarczych. Podmioty zarejestrowane na analizowanym obszarze stanowiły 3% ogólnej ich liczby. Potencjał ekonomiczny analizowanego regionu bazuje na tradycyjnych gałęziach przemysłu takich jak: budownictwo czy przetwórstwo. Największa ilość podmiotów gospodarki regionu skoncentrowana była jednak w sektorze handlu (23,64%) duże znaczenie ma również sektor obsługi nieruchomości (13,42%). Podział taki odpowiada ogólnemu trendowi w województwie. Tabela 4 Podmioty gospodarki narodowej wg sekcji PKD

Sekcja Wyszczególnienie Liczba udział % PKD A Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 295 3,70% B Rybactwo 4 0,05% C Górnictwo 10 0,13% D Przetwórstwo przemysłowe 1310 16,44% Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, E 10 0,13% gaz, wodę F Budownictwo 1248 15,66% Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów G samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku 1884 23,64% osobistego i domowego H Hotele i restauracje 151 1,90% I Transport, gospodarka magazynowa i łączność 713 8,95% J Pośrednictwo finansowe 209 2,62% Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z K 1069 13,42% prowadzeniem działalności gospodarczej Administracja publiczna i obrona narodowa, L obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne 44 0,55% ubezpieczenie zdrowotne M Edukacja 201 2,52% N Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 309 3,88% Działalność usługowa komunalna, społeczna O 511 6,41% i indywidualna, pozostała

P Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników 0

DS CONSULTING 51

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Q Organizacje i zespoły eksterytorialne 0 Ogółem 7968 100%

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Gospodarstwa domowe W analizie sytuacji ekonomicznej gospodarstw domowych brano pod uwagę zmienność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia na analizowanym obszarze w stosunku do obszaru województwa pomorskiego. Jak pokazano poniżej, w okresie 2004–2009 przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wzrosło w powiatach gdańskim i kartuskim o około 840 zł osiągając w relacji do średniej krajowej poziom odpowiednio 90 i 83%, co jest wynikiem niższym niż średnia dla województwa wynosząca 100,1% średniej krajowej. Wykres 2 Wzrost średniego wynagrodzenia

3 500,00

3 300,00

3 100,00

2 900,00

2 700,00

POMORSKIE 2 500,00 Powiat gda ński Powiat kartuski 2 300,00

2 100,00

1 900,00

1 700,00

1 500,00 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS.

Rynek pracy W województwie pomorskim od kilku lat zmniejszała się znacząco liczba osób zarejestrowanych jako bezrobotne. W latach 2006–2009 był to skokowy spadek zarejestrowanych bezrobotnych pozostających bez pracy dłużej niż 1 rok, z 60 873 do 18 543 osób. Wpływ na taką sytuację miała polepszająca się sytuacja na krajowym rynku pracy oraz umożliwienie podejmowania pracy obywatelom polskim w krajach Unii Europejskiej bez zezwolenia. Analogiczna sytuacja miała miejsce na analizowanym terenie.

DS CONSULTING 52

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wykres 3 Bezrobotni zarejestrowani pozostający bez pracy dłużej niż 1 rok

3 000

2 500

2 000

Powiat gda ński 1 500 Powiat kartuski

1 000

500

0 2006 2007 2008 2009

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS.

3.2.1.4. Infrastruktura telekomunikacyjna

Na podstawie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie inwentaryzacji pokrycia infrastrukturą telekomunikacyjną i publicznymi sieciami telekomunikacyjnymi zapewniającymi lub umożliwiającymi zapewnienie dostępu do Internetu, wydanego na podstawie art. 29 Ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej został zobligowany do przeprowadzenia procedury zebrania danych, przetworzenia ich oraz opublikowania wyników na stronie internetowej Urzędu. Ponieważ na dzień złożenia przedmiotowego projektu dane takie nie zostały udostępnione gdyż trwa ich pozyskiwanie od operatorów telekomunikacyjnych, opis infrastruktury telekomunikacyjnej zlokalizowanej na terenie gmin objętych projektem sporządzony został w oparciu o udostępnione na stronach internetowych wyniki inwentaryzacji infrastruktury szerokopasmowej przeprowadzonej na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego w ramach przygotowania do realizacji projektu pod nazwą „Pomorska Sieć Szerokopasmowa” oraz o badania prowadzone przez Urząd Komunikacji Elektronicznej. Przedstawiony poniżej stan aktualny jest na koniec roku 2009 jednakże według wiedzy projektodawcy, nie uległ on znacznym zmianom. Na zmiane sytuacji nie wpłynęło również uzgodnienie w październiku 2009 roku porozumienie regulacyjne pomiędzy TP S.A. a Prezesem UKE, zawierające postanowienia w sprawie inwestycji oraz udostępniania zasobów infrastruktury innym operatorom. Zobowiązanie inwestycyjne TP S.A. dotyczące 1,2 mln łączy

DS CONSULTING 53

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

szerokopasmowych, w tym zbudowania nowej dostępowej infrastruktury w obszarach tzw. „białych plam” definiowanych jako obszary spełniające następujące kryteria: • brak na danym obszarze sieci telekomunikacyjnej umożliwiającej świadczeniu usługi stałego dostępu do szerokopasmowego Internetu; • zdefiniowany i potwierdzony popyt na usługi szerokopasmowe na danym obszarze; • efektywność ekonomiczna inwestycji (maksymalny koszt budowy linii szerokopasmowej nie jest wyższy niż 9 tys. PLN). na terenie województwa pomorskiego dotyczyło jedynie trzy gminy: Debrzno, Potęgowo, Słupsk leżących poza obszarem planowanego projektu.

Według danych przekazanych przez 90% operatorów działających na terenie województwa, świadczących usługi dostępu do sieci szerokopasmowych, posiadających swoją infrastrukturę (najczęściej światłowodową), na terenie gmin objętych przedmiotowym projektem stwierdzono istnienie 20 węzłów światłowodowej sieci szerokopasmowej należących głównie do dużych, ogólnopolskich operatorów telekomunikacyjnych. Tabela 5 Zestawienie miejscowości w których znajdują się węzły sieci

W miejscowości znajduje się gmina miejscowość światłowodowy węzeł sieci szerokopasmowej

Babidół nie

Bielkówko nie

Buszkowy Górne nie

Czapielsk nie

Jankowo Gda ńskie tak

Kolbudy tak Kolbudy Kowale tak

Lisewiec nie

Lublewo Gda ńskie nie

Łapino tak

Otomin tak

Pr ęgowo Górne nie

DS CONSULTING 54

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Bogatka nie

Borkowo tak

Bystra nie

Cieplewo nie

Dziewi ęć Włók nie

Jagatowo nie

Juszkowo nie

Kr ępiec nie

Lędowo nie

Pruszcz Łęgowo tak Gdański Mokry Dwór nie

Przejazdowo nie

Radunica nie

Rokitnica nie

Roszkowo nie

Straszyn tak

Wi ślina tak

Wi ślinka tak

Żukczyn nie

Żuławka nie

Borowina tak

Huta Dolna nie

Jodłowno nie

Kierzkowo nie Przywidz Kozia Góra nie

Marszewska Góra nie

Michalin nie

DS CONSULTING 55

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Miłowo nie

Nowa Wie ś Przywidzka nie

Olszanka nie

Piekło Górne nie

Pomlewo nie

Przywidz tak

Stara Huta nie

Sucha Huta nie

Trzepowo nie

Błotnia nie

Czerniewo nie

Drzewina nie

Elganowo nie

Goł ębiewko nie

Goł ębiewo nie

Graniczna Wie ś nie

Kaczki nie

Kleszczewo nie Trąbki Wielkie Kl ępiny nie

Kłodawa nie

Mierzeszyn tak

Pawłowo nie

Postołowo nie

Ro ściszewo nie

Sobowidz tak

Tr ąbki Małe nie

Tr ąbki Wielkie tak

DS CONSULTING 56

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Warcz nie

Zła Wie ś nie

Żukowo tak

Babi Dół nie

Banino tak

Barniewice nie

Borkowo tak

Chwaszczyno tak

Czaple nie

Le źno nie

Lniska nie

Łapino Kartuskie nie

Małkowo nie

Miszewko nie Żukowo Miszewo nie

Niest ępowo nie

Nowy Glinicz nie

Otomino nie

Pępowo nie

Przyja źń tak

Rębiechowo nie

Skrzeszewo Żukowskie nie

Sulmin nie

Tuchom tak

Widlino nie

Żukowo nie

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego.

DS CONSULTING 57

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Udostępnione dane nie ujawniają właścicieli poszczególnych węzłów ani infrastruktury światłowodowej. Przyjąć jednak można, że znaczna większość z nich jest własnością operatora zasiedziałego czyli Telekomunikacji Polskiej S.A. Poniższa mapa pokazuje ujawnione w wyniku inwentaryzacji przebiegi sieci szerokopasmowych na obszarze (kolor zielony) objętym planowanym projektem. Rycina 5 Ujawnione w wyniku inwentaryzacji przebiegi sieci szerokopasmowych.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego.

Prezentowane wyniki wyraźnie wskazują znaczące braki w infrastrukturze telekomunikacyjnej występujące na obszarze planowanego projektu, które skutkują brakiem możliwości świadczenie usług szerokopasmowego dostępu do Internetu przez działających na tym terenie operatorów telekomunikacyjnych. Wnioski te potwierdzają badania nasycenia usługami dostępu do Internetu łączy o przepływności ≥2Mbit/s, na bazie własnej infrastruktury, przeprowadzone przez Urząd Komunikacji Elektronicznej. Prezentowana poniżej mapa przedstawia wskaźnik penetracji usługami dostępu do Internetu o wyższych przepływnościach. Uwzględnia usługi świadczone przez operatorów, którzy: • posiadają własną infrastrukturę przewodową lub stacjonarną bezprzewodową (a więc z wyłączeniem usług na bazie LLU i BSA), oraz • świadczą w danej gminie usługi dostępu do sieci Internet o przepływności ≥ 2Mbit/s.

DS CONSULTING 58

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Kolorem czerwonym oznaczono bardzo niską penetrację, kolorem pomarańczowym – niską penetrację, kolorem żółtym – średnią penetrację a kolorem niebieskim – wysoką penetrację. Przyjmując tak określone kryteria, analizując wykorzystanie usług o przepływnościach ≥ 2Mbit/s widać wyraźnie, że przytłaczająca większość gmin na terenie województwa w tym również gminy objęte przedmiotowym projektem, w bardzo ograniczonym stopniu korzystają z takich usług szerokopasmowych.

Rycina 6 Nasycenie Internetem szerokopasmowym.

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UKE. Ograniczenia w istnieniu infrastruktury telekomunikacyjnej powodują utrudniony do niej dostęp a co za tym idzie hamują rozwój usług świadczonych w oparciu o nią.

3.2.1.5. Rynek usług dost ępowych

Szerokopasmowy dostęp do Internetu stał się absolutnym standardem w krajach wysoko rozwiniętych. Dla obszaru, który zostanie objety planowanym projektem jak również dla całego województwa pomorskiego, brak jest szczegółowych badań dotyczących rynku usług dostępu do Internetu. Przyjąć jednak można, że nie odbiega on od trendów ogólnokrajowych. Polska niestety ciągle jest krajem, w którym koszt dostępu szerokopasmowego należy do relatywnie najwyższych w UE (patrz Wykres 4).

DS CONSULTING 59

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wykres 4 Średnia cena dostępu do Internetu szerokopasmowego w UE-27

Źródło: Komunikat Komisji Europejskiej „Konkurencyjność cyfrowa Europy. Raport 2009” (COM(2009) 390), część 2.

Rok 2009 był przełomowy w rozwoju usług szerokopasmowych. TP S.A. zdecydowała się wprowadzić do swojej oferty usługi dostępu do Internetu o przepływności 10 Mbit/s i wyższej. W ślad za nią podążył największy polski operator alternatywny, Netia, dostarczający podobnie do TP S.A. usługi telekomunikacyjne w oparciu o sieć PSTN. Netia jest nadal największym odbiorcą usług hurtowych (LLU, BSA) świadczonych przez TP S.A. Obydwaj operatorzy dostarczają usługi szerokopasmowe klientom indywidualnym wykorzystując technologię dostępową xDSL. Z porównania cen obydwu operatorów wynika, że Netia na koniec 2009 roku proponowała ceny niższe lub zbliżone do cen detalicznych z oferty TP S.A. Netia oferowała jednak klientom indywidualnym usługi dostępu do Internetu o wyższej przepływności niż TP S.A. co dodatkowo czyniło jej ofertę bardziej atrakcyjną. Podobne działania zmierzające do zwiększenia bazy klienckiej podejmował inny odbiorca usług hurtowych TP S.A. - Telefonia Dialog S.A. W przypadku operatorów telewizji kablowych ceny za dostęp do Internetu o przepływności 1 Mbit/s kształtowały się na poziomie podobnym do cen detalicznych operatorów sieci PSTN. W przedziale wyższych przepływności cena jednostkowa za jeden megabit proponowana przez operatorów TVK była zawsze atrakcyjniejsza niż w przypadku oferty operatorów sieci PSTN.

DS CONSULTING 60

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wykres 5 Porównanie cen detalicznych największych operatorów telekomunikacyjnych działających na rynku polskim w 2009 roku

Źródło: Raport o stanie rynku …, UKE, 2010

Komisja Europejska krytycznie odnosi się także do kwestii dostępu do Internetu w obszarach wiejskich. Polska jest w tym aspekcie wykazywana jako kraj, w którym nastąpił relatywnie najmniejszy wzrost w stosunku do penetracji w 2005r. Wykres 6 Dostęp do Internetu szerokopasmowego w UE-27 w obszarach wiejskich w skali 0-1, gdzie 1 oznacza brak różnić w stosunku do obszarów miejskich

Źródło: Komunikat Komisji Europejskiej „Konkurencyjność cyfrowa Europy. Raport 2009” (COM(2009) 390), część 2. Komisja Europejska we wspomnianym Komunikacie „Konkurencyjność cyfrowa Europy. Raport 2009” (COM(2009) 390) wskazuje, że istotne rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w kwestii dostępu szerokopasmowego, wpływają negatywnie na konkurencyjność całej UE.

DS CONSULTING 61

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Raport został stworzony na podstawie opracowanej na zlecenie Komisji Europejskiej metodyki BPI (Broadband Performance Index). Umożliwia ona w prosty sposób porównanie dokonań poszczególnych państw członkowskich w oparciu o ważony wskaźnik wyliczany na postawie zróżnicowanych kryteriów obejmujących m.in.: rozpowszechnienie Internetu szerokopasmowego (czyli miernik OECD stopnia penetracji infrastruktury szerokopasmowej), jego średnią prędkość, zasięg na obszarach miejskich i wiejskich, praktyczną dostępność, innowacyjność stosowanych rozwiązań (wyżej punktowane były np. rozwiązania optyczne), a także aspekty społeczno- ekonomiczne jego wykorzystania. Wskaźnik ten został opracowany w taki sposób, aby umożliwić UE i poszczególnym państwom członkowskim możliwie prostą identyfikację mocnych i słabych stron ich polityk w zakresie infrastruktur szerokopasmowych, a w szczególności wskazanie barier dla dalszego rozwoju. Wskaźnik ten umożliwia zatem zdiagnozowanie podstawowych problemów i zaplanowanie sposobu ich rozwiązania (patrz Wykres 7). Wykres 7 Struktura wskaźnika BPI w krajach UE-27

Źródło: Komunikat Komisji Europejskiej „Konkurencyjność cyfrowa Europy. Raport 2009” (COM(2009) 390), część 2. Analiza danych wskazuje na interesujące prawidłowości: • wszystkie kraje o najwyższym poziomie BPI prezentują zrównoważone połączenie różnych czynników stymulujących upowszechnienie szerokopasmowego dostępu do Internetu; dobrymi przykładami są Szwecja i Holandia, które wysoki poziom penetracji łączy szerokopasmowych (zarówno w obszarach miejskich i wiejskich) łączą z wysokim poziomem konkurencyjności usług i wysoką średnią szybkością łączy. W opinii Komisji jest to przyczyną stosunkowo niskich cenach i wysokiego popytu na usługi. Co ważne kraje te

DS CONSULTING 62

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

posiadają wieloletnie plany rozwoju infrastruktury szerokopasmowej całego kraju i prowadzą jej stały monitoring; • druga, najliczniejsza grupa to te kraje, w których generalnie dobre wyniki w prawie wszystkich wymiarach BPI poza jednym, dwoma aspektami: najczęściej ze względnie wysokimi cenami (jak w Belgia czy Norwegia), słabą konkurencyjnością na rynku (Włochy, Luksemburg) czy słabym pokryciem obszarów wiejskich szczególnie widocznym na Łotwie i Słowacji; w opinii Komisji niezbędne i dostateczne w takich przypadkach będą działania regulacyjne; • trzecia grupa (Polska, Grecja, Bułgaria i Rumunia) są krajami, które wykazują zdecydowanie niski poziom praktycznie wszystkich wskaźników cząstkowych BPI; w opinii Komisji jest to dowód na systemowy charakter problemu i wymaga podjęcia działań o charakterze infrastrukturalnym;

W przypadku Polski analiza Komisji Europejskiej wskazuje na następujące główne czynniki: • niski poziom konkurencyjności usług szerokopasmowych: o w Polsce działa około 350 licencjonowanych dostawców usług internetowych (ISP), a ich liczba stale rośnie; niestety, jedynie około 15 ISP działa na obszarze szerszym niż lokalny, (zdecydowana większość operatorów działa jako dostawcy usług dostępowych dotłaczając swoją infrastrukturę do już istniejącego węzła szkieletowego); • relatywnie wysokie ceny usług dostępu szerokopasmowego (w porównaniu z innymi krajami UE) przy niskiej średniej szybkości dostępu do sieci; • dotychczasowy praktyczny brak zainteresowania operatorów obszarami wiejskimi co skutkuje niskim ich pokryciem infrastrukturą szerokopasmową i relatywnie na tle UE dużą ilością obszarów „białych”. W Polsce coraz więcej osób korzysta z szerokopasmowego dostępu do Internetu. Jednakże, stopień penetracji wciąż zdecydowanie odbiega nie tylko od czołówki UE ale i od średniej krajów OECD i dystans ten się z roku na rok pogłębia.

Słaba pozycja usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu w Polsce jest konsekwencją kilku czynników, które można pogrupować w trzy kategorie: 1. słaba znajomość komputerów i Internetu – wiele osób w Polsce nie jest zainteresowanych posiadaniem ani komputera, ani dostępu do Internetu, co wynika przede wszystkim z niskiego poziomu wykształcenia informatycznego kraju;

DS CONSULTING 63

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

2. zbyt wysoki koszt dla konsumenta – cena dostępu do Internetu znacząco spadła w ostatnich latach i nie odbiega od średniej europejskiej, a nawet jest jedną z najniższych cen w UE, jednak biorąc pod uwagę zarobki, ciągle jest za wysoka, aby był on w zasięgu wszystkich chętnych; 3. istnienie tzw. „białych obszarów” – w Polsce istnieje bardzo wiele miejsc (nawet w obrębie dużych aglomeracji), gdzie nie jest technicznie możliwe uzyskanie szerokopasmowego dostępu do Internetu. Wśród przyczyn nieposiadania szerokopasmowego dostępu do Internetu w domu w gospodarstwach domowych korzystających z Internetu w ubiegłym roku 22% respondentów wskazało brak technicznych możliwości.

Wykres 8 Przyczyny nieposiadania szerokopasmowego dostępu do Internetu w domu (w % ogółu gospodarstw domowych korzystających z Internetu, lecz nie posiadających dostępu szerokopasmowego) w latach 2007-2008 8

Źródło: GUS 9. Dodatkowo, nie dość, że prędkość połączenia znacząco odbiega od średniej europejskiej, to jeszcze operatorzy (stacjonarni) nie oferują prawdziwych produktów triple play 10 , co jest obecnie standardem na świecie. Operatorzy alternatywni, oferują swoje usługi w przeważającej mierze w oparciu o BSA 11 , a nie o własną infrastrukturę czy LLU.

8 Odsetki nie sumują się do 100%, ze względu na możliwość wskazania więcej niż jednej odpowiedzi 9 Wykorzystanie technologii informacyjnotelekomunikacyjnych w przedsiębiorstwach, gospodarstwach domowych i przez osoby prywatne w 2008r., Notatka informacyjna, GUS . 10 Tripleplay to dostarczanie usług dostępu do Internetu, telefonii stacjonarnej oraz telewizji w pakiecie. Oferta TP jest ograniczona pod względem zasięgu . 11 BSA (ang. Beatstream Access) umożliwia świadczenie usługi xDSL na bazie infrastruktury innego operatora, do której dołącza się na poziomie węzłów regionalnych lub krajowych. DS CONSULTING 64

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wykres 9 Zestawienie udziałów procentowych linii DSL oferowanych poprzez BSA, LLU, odsprzedaż oraz sieć własną OA

Źródło: Raport o stanie rynku telekomunikacyjnego w Polsce w 2009, UKE W Polsce praktycznie nie istnieje konkurencja infrastrukturalna, ponieważ operatorzy alternatywni mają zbyt niski potencjał inwestycyjny aby znacząco poprawić sytuację w tej dziedzinie.

3.3. Opis potrzeby realizacji projektu

Pomimo iż Województwo Pomorskie jest niewątpliwie jednym z liderów pod wzgledem dostępu do Internetu, czego dowodzą chociażby dane na temat korzystania z Internetu, jakie przedstawia Raport „Diagnoza Społeczna 2009”, czy „Raport o stanie rynku telekomunikacyjnego w Polsce 2009” autorstwa UKE.

DS CONSULTING 65

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wykres 10 Korelacja odsetka gospodarstw domowych korzystających z Internetu z odsetkiem osób korzystających z Internetu w gospodarstwach domowych. Marzec 2009

Źródło: Diagnoza Społeczna 2009. A na mapie dostępności usług w poszczególnych gminach prezentowanej przez Prezesa UKE pokazującej nasycenie usługami dostępu do Internetu niezależnie od jego przepływności i technologii z wyłączeniem usług oferowanych przez sieci mobilne na bazie modemów 2G/3G, Województwo Pomorskie na tle innych województw wypada bardzo korzystnie,

DS CONSULTING 66

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Rycina 7 Mapa nasycenia Internetem

Źródło: UKE. to jeśli wziąć pod uwagę szerokopasmowy dostęp do Internetu, na tle kraju plasuje się ono w strefie średniej.

DS CONSULTING 67

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wykres 11 Procentowy udział liczby użytkowników końcowych korzystających z dostępu szerokopasmowego w podziale na województwa w 2009r.

Źródło: UKE; Raport o stanie rynku telekomunikacyjnego w 2009 roku.

Charakterystykę rozbieżności pomiędzy dostępnością Internetu a penetracją Internetem szerokopasmowym najlepiej ilustruje badanie „Wykorzystanie technologii informacyjno- telekomunikacyjnych w przedsiębiorstwach, gospodarstwach domowych i przez osoby prywatne w 2009r.” jakie przeprowadził Główny Urząd Statystyczny w ramach statystyki społeczeństwa informacyjnego w Polsce opracowywanej według zharmonizowanej w Unii Europejskiej metodologii. Tabela 6 Wykorzystanie technologii ICT przez gospodarstwa domowe

Region Lp Charakterystyka Ogółem Północno- Południowo Centralny Południowy Wschodni Północny zachodni - zachodni Gospodarstwa domowe z 12592287 2833250 2448437 2178228 1789928 1385634 1956810 osobami w wieku 16-74 lata

w tym: [%] [%] [%] [%] [%] [%] [%] – z dostępem do Internetu 56,7 56,9 58,4 51,5 60,2 55,6 57,5 i korzystające z niego – z dostępem do 1. Internetu 1,9 0,5 1,2 3,3 2,8 3,3 1,4 i niekorzystające z niego – bez dostępu do 41,3 42,4 40,3 45,1 36,9 40,9 41,1 Internetu

DS CONSULTING 68

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Gospodarstwa domowe korzystające z Internetu poprzez: – przez modem 2. analogowy lub połączenie 6,9 6,9 9,0 6,3 6,1 7,7 5,0 cyfrowe typu ISDN, – połączenia 31,2 34,2 31,6 25,6 33,2 26,1 34,3 szerokopasmowe Gospodarstwa domowe nieposiadające 41,3 42,4 40,3 45,1 36,9 40,9 41,1 dostępu do Internetu, w tym z powodu: - braku potrzeby 3. korzystania 20,3 18,7 21,1 21,4 19,8 21,1 20,3 z Internetu, Zbyt wysokie 12,4 13,9 10,5 11,3 12,4 13,0 13,2 koszty sprzętu Brak umiejętności 12,2 15,7 10,8 12,5 10,0 11,2 11,3

- zbyt wysokich 9,6 11,9 7,5 9,7 10,1 8,1 9,2 kosztów dostępu Gospodarstwa domowe nieposiadające 7,4 5,6 8,9 8,4 7,9 8,9 5,8 szerokopasmowe go w tym z powodu: 4. – zbyt wysokich 1,6 1,3 1,8 2,2 1,9 1,3 0,9 kosztów, – braku potrzeby, 3,5 3,1 4,2 2,8 5,1 4,4 2,0 – braku technicznych 1,6 1,0 1,5 2,2 1,2 2,0 2,0 możliwości Gospodarstwa domowe ponoszące 60,1 60,6 59,7 58,4 63,6 57,4 60,7 wydatki na ICT w 2008 r., w tym: 5. - na usługi internetowe - dostęp do sieci, 54,7 55,3 55,7 49,1 59,1 53,7 55,8 opłaty za przesyłanie Przeciętne miesięczne 6. 86 102 77 72 93 91 80 wydatki na ICT (w zł) na jedno

DS CONSULTING 69

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

gospodarstwo Przeciętne miesięczne wydatki (w zł) na 7. usługi 68 78 64 59 64 74 65 internetowe - dostęp do sieci i/lub opłaty Źródło: wykorzystanie technologii informacyjno-telekomunikacyjnych w przedsiębiorstwach, gospodarstwach domowych i przez osoby prywatne w 2009r., Główny Urząd Statystyczny.

Badanie wykorzystania technologii ICT przez gospodarstwa domowe prowadzone było w układzie makroregionalnym (NUTS-1). Biorąc pod uwagę strukturę społeczną województwa, można sformułować następujące wnioski:

• charakterystyczne dla makroregionu jest zjawisko, że gospodarstwa domowe nieposiadające dostępu do Internetu częściej niż średnio w kraju wskazują na „brak potrzeby oraz zbyt wysokie koszty sprzętu”; • gospodarstwa domowe posiadające dostęp do Internetu, częściej niż średnio w kraju korzystają z łączy szerokopasmowych; • gospodarstwa domowe nie posiadające dostęp do szerokopasmowego Internetu wskazują na brak możliwości technicznych podłączenia • wydatki na usługi związane z dostępem do Internetu (a także na szeroko pojęte ICT) są w makroregionie niższe niż przeciętne w kraju.

Powyższe zjawisko można zdiagnozować następująco: w regionie na skutek ograniczonej podaży nastąpiło ograniczenie popytu na szerokopasmowy dostęp do Internetu, co objawia się informacją o „braku potrzeby posiadania Internetu ”. Wspomniana „Diagnoza Społeczna 2009” nazywa to zjawiskiem samoograniczenia popytu. Podobne wnioski wysnuć można analizując wykorzystanie dostępu do Internetu przez przedsiębiorstwa:

• mimo, że przedsiębiorcy częściej wykorzystują nowoczesne formy zatrudnienia oparte na wykorzystaniu technologii ICT jak telepraca, to procent pracowników wykorzystujących Internet w codziennej pracy jest niższy niż w kraju; • więcej przedsiębiorców niż średnio w kraju deklaruje posiadanie szerokopasmowego dostępu do Internetu poprzez stałe łącze kablowe, ale więcej też wykorzystuje do tego celu technologię przez łącze bezprzewodowe (UMTS, GSM/GPRS); ta substytucja jest kolejnym dowodem na występowanie ograniczonej podaży innych technologii dostępu do szerokopasmowego Internetu.

DS CONSULTING 70

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Tabela 7 Przedsiębiorstwa z telepracownikami oraz pracujący korzystający z komputerów i Internetu (styczeń 2008)

Wyszczególnienie Pracujący wg stanu w dniu 31.01.08r. Przedsiębiorstwa a - liczba jednostek Przedsiębi w tym zatrudniające b - udział orstwa wykorzystujący osoby w systemie ogółem wykorzystujący jednostek razem komputery z dostępem telepracy komputery w populacji w % do Internetu

Ogółem 75924 2647 5063282 1818393 1429557

[%] 100 3.5 100.0 35.9 28.2

Województwo 5298 197 379066 119543 92055 pomorskie

[%] 100 3.7 100.0 31.5 24.3

Źródło: wykorzystanie technologii informacyjno-telekomunikacyjnych w przedsiębiorstwach, gospodarstwach domowych i przez osoby prywatne w 2008r., Główny Urząd Statystyczny.

Tabela 8 Rodzaje połączeń z Internetem w przedsiębiorstwach w styczniu 2008r.

Wyszczególnienie Przedsiębiorstwa a - liczba jednostek z dostępem do Internetu szerokopasmowym, w tym przez modem przez inne analogowy b - udział przez łącze łącze stałe przez łącze razem (zwykła linia jednostek ogółem w technologii (np. sieć bezprzewod telefoniczna) w populacji w % ogółem DSL (xDSL, telewizji owe (np. lub cyfrowy ADSL,SDSL kablowej, GSM, GPRS, ISDN itp.) energetycz UMTS, itp.) ną - PLC) Ogółem 75924 70365 31611 44605 37150 11937 18592 [%] 100 92.7 41.6 58.7 48.9 15.7 24.5 Województwo 5298 4833 2019 3248 2791 840 1362 pomorskie [%] 100 91.2 38.1 61.3 52.7 15.9 25.7

Źródło: wykorzystanie technologii informacyjno-telekomunikacyjnych w przedsiębiorstwach, gospodarstwach domowych i przez osoby prywatne w 2008r., Główny Urząd Statystyczny.

3.3.1. Problemy kluczowe

Przygotowanie projektu poprzedzone zostało cyklem spotkań konsultacyjnych jakie odbył Beneficjent z operatorami działającymi na terenie gmin: Żukowo, Pruszcz Gdański, Kolbudy, Przywidz i Trąbki Wielkie. W spotkaniach udział wzięli przedstawiciele następujących

DS CONSULTING 71

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

operatorów:

• SkwyNet – operujący na terenie gminy Przywidz • Telestar + TAV Electronic - operujący na terenie gminy Przywidz • MM-Net - operujący na terenie gmin Kolbudy i Przywidz • TELETRONIK - operujący na terenie gmin Kolbudy i Żukowo • ABAKS - operujący na terenie gmin Trąbki Wielkie i Pruszcz Gdański Wspólnie sformułowano kluczowe problemy jakie zdaniem operatorów powinny zostać rozwiązane aby zwiększyć poziom dostępności usług szerokopasmowych oraz zapobiec powiększaniu zjawiska wykluczenia cyfrowego a także pobudzić popyt i stworzyć konkurencję na rynku. Problem kluczowy, którego rozwiązanie ma na celu projekt „Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” to Brak konkurencji infrastrukturalnej ograniczający rozwój operatorów alternatywnych, powodujący niski poziom dostępności oraz wykorzystania szerokopasmowego Internetu, szczególnie na terenach wiejskich co prowadzi do pogłębiającego się rozwarstwienie regionu.

Wśród przyczyn występowania problemu kluczowego należy wymienić:

• brak konkurencyjnej, technicznej infrastruktury telekomunikacyjnej – kanalizacji telekomunikacyjnej oraz kabli światłowodowych, które mogłyby utworzyć kompletną warstwę fizyczną sieci szerokopasmowej; • brak finansowej rentowności inwestycji polegających na przyłączaniu nowych użytkowników do sieci w obszarach występowania problemu „wykluczenia cyfrowego”; • ograniczenie dostępności świadczonych usług dostępu do szerokopasmowego Internetu poprzez konieczność stosowanie wysokich opłat przez operatorów lokalnych; • brak na rynku lokalnym usług telekomunikacyjnych dostępnej usługi dzierżawienia włókien światłowodowych oraz kanalizacji telekomunikacyjnej;

Podstawowymi skutkami występowania problemu kluczowego są:

• brak możliwości rozwoju operatorów alternatywnych • niski stopień wykorzystania nowoczesnych ICT przez znaczną część mieszkańców regionu – pogłębiające się rozwarstwienie społeczne w regionie uznanym za perspektywiczny; • gorszy „start życiowy” dzieci i młodzieży z terenów objętych „wykluczeniem cyfrowym”; • niższa jakość życia na obszarach objętych „wykluczeniem cyfrowym”; • gorsze uwarunkowania dla rozpoczęcia i prowadzenia działalności gospodarczej; • relatywnie uboga oferta usług świadczonych drogą elektroniczną

DS CONSULTING 72

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Powyższe analizy wskazują, na złożony charakter problemu kluczowego. Z jednej strony region należy uznać za perspektywiczny cywilizacyjnie, o czym świadczą następujące czynniki:

• poprawiające się trendy demograficzne, a zwłaszcza korzystne saldo migracji wewnętrznych; • korzystna struktura rynku pracy (malejący wskaźnik bezrobocia długotrwałego); • wysoki odsetek ludności korzystającej z nowych technologii teleinformatycznych; • relatywnie wysoki poziom dochodów gospodarstw domowych; • relatywnie duża aktywność gospodarcza na tle województwa z drugiej zaś strony ograniczona przez możliwość dalszego rozwoju operatorów alternatywnych podaż powoduje stopniowy brak zainteresowania korzystaniem z szerokopasmowego dostępu do Internetu i powiększający się rozmiar „wykluczenia cyfrowego”. Zjawisko to ma charakter sprzężenia zwrotnego, co ilustruje poniższy schemat: brak dostępu do infrastruktury szerokopasmowej i brak umiejętności korzystania z nowoczesnych technik wpływa negatywnie na podaż i rozwój treści cyfrowych. To z kolei ogranicza popyt na dostęp do sprawnej infrastruktury teleinformatycznej i nie stymuluje nabywania e-umiejętności.

Rycina 8 „Koło wykluczenia cyfrowego”

Źródło: Opracowanie własne

Przeprowadzone analizy doprowadziły do sformułowania drzewa problemów. Niniejszy projekt rozwiązuje problemy leżące u podstawy drzewa i jest odpowiedzią na brak dostępnej dla operatorów lokalnych infrastruktury teleinformatycznej na obszarze gmin objętych jego zasięgiem.

DS CONSULTING 73

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Schemat 2: Drzewko problemów projektu

Źródło: Opracowanie własne

DS CONSULTING 74

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wszyscy operatorzy biorący udział w konsultacjach deklarują wykorzystanie powstałej w wyniku realizacji projektu infrastruktury szkieletowo-dystrybucyjnej oraz masztów do rozszerzania zasięgu działania i udostępnienia swojej oferty na terenach, które dotychczas leżały poza zasięgiem ich możliwości technicznych. Na potwierdzenie deklaracji zostanie zawarte stosowne porozumienie, listy intencyjne które zostaną dołączone do dokumentów aplikacyjnych.

3.4. Przedmiot projektu

Niniejszy rozdział przedstawia koncepcje techniczną przygotowaną na potrzeby realizacji Projektu na terenie gmin Żukowo, Kolbudy, Pruszcz Gdański, Przywidz i Trąbki Wielkie. Na podstawie zebranych danych, inwentaryzacji, danych źródłowych oraz przeprowadzonych analiz przedstawiono aspekty techniczne i technologiczne realizacji sieci z wykorzystaniem wyłącznie infrastruktury własnej. W niniejszym rozdziale przedstawiono analizę różnych wariantów realizacji projektu w obszarze infrastruktury pasywnej. W oparciu o przeprowadzone analizy dokonano rekomendacji wariantu optymalnego, pozwalającego w sposób efektywny kosztowo osiągnąć zakładane cele. Aby zapewnić trwałość projektu oraz jego opłacalność elementem kluczowym jest takie dobranie parametrów sieci, aby możliwe było świadczenie usług oczekiwanych przez operatorów lokalnych potencjalnie zainteresowanych korzystaniem z niej. Zakłada się, że świadczone będą co najmniej następujące usługi:

• kolokacja urządzeń, • dzierżawa ciemnych włókien. Najistotniejszym elementem warunkującym wybór technologii w jakiej wybudowana zostanie planowana sieć, jest zdefiniowanie minimalnej przepływności na łączu do i od przyszłego pojedynczego abonenta. Próbę oszacowania minimalnej przepływności na łączu dostępowym należy przeprowadzić w oparciu o wymagania na przepustowość głównych aplikacji sieci. W poniższej tabeli przedstawione zostały wymagania na pasmo głównych potencjalnych aplikacji w przyszłych sieci NGN (Next Generation Network).

Tabela 9 Wymaganie na pasmo w przyszłych sieciach dostępowych

Do abonenta (downstream) Od abonenta (upstream) SDTV 2 - 4 Mb/s na kanał SDTV 0,2 Mb/s HDTV 8-12 Mb/s na kanał HDTV 0,5 Mb/s podstawowy dostęp do podstawowy dostęp do Średnio 5 Mb/s Średnio 2 Mb/s Internetu (WWW, e-mail, inne) Internetu gry online ok. 2 Mb/s na sesję gry online ok. 2 Mb/s na

DS CONSULTING 75

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

sesję pobieranie mat. Dostęp do mat. multimedialnych ok. 8 Mb/s multimedialnych za ok. 2 Mb/s za pośrednictwem Internetu pośrednictwem Internetu e-learning, wideokonferencje ok. 3 Mb/s e-learning, wideokonferencje ok. 3 Mb/s zdalna praca ok. 4 Mb/s zdalna praca ok. 1 Mb/s przesyłanie danych na serwery w Internecie (obrazy, filmy, ok. 3 Mb/s itp.) zdalny monitoring ok. 0,5 Mb/s

Źródło: Computerworld 47/2007.

Z zestawiania powyżej wynika, że minimalna przepustowość łącza dostępowego, jaka będzie pozwalała na oferowanie operatorom całej gamy usług, powinna oscylować w granicach 6 Mbit/s.

3.4.1. Analiza ró Ŝnych wariantów realizacji rozwi ązania zidentyfikowanych problemów

Zgodnie z opublikowanymi 30 września 2009 roku „Wytycznymi wspólnotowymi w sprawie stosowania przepisów dotyczących pomocy państwa w odniesieniu do szybkiego wdrażania sieci szerokopasmowych”12 Dostęp szerokopasmowy ma kluczowe znaczenie dla rozwoju, przyjęcia i wykorzystywania technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) w gospodarce i społeczeństwie. Dostęp szerokopasmowy ma strategiczne znaczenie ze względu na możliwość przyśpieszenia wpływu wspomnianych technologii na rozwój i innowacje we wszystkich sektorach gospodarki oraz na spójność społeczną i terytorialną. Dostęp szerokopasmowy realizowany może być na wiele sposobów. W niniejszym rozdziale zostaną opisane możliwe warianty realizacji projektu, zawierające odmienne rozwiązania organizacyjne oraz technologiczne. Następnie zostanie przedstawiona analiza wariantów, odpowiadająca na pytanie, które z możliwych rozwiązań okaże się najlepsze z punktu widzenia interesariuszy, a więc będzie się charakteryzowało największymi korzyściami w stosunku do poniesionych kosztów. Pod koniec podrozdziału zostaną opisane zadania przewidziane dla wariantu uznanego w toku analiz za optymalny. Wybór wariantów do analizy będzie dotyczyć głównych aspektów realizacji projektu, takich jak:

• lokalizacja, • zakres projektu, • skala projektu,

12 Komunikat Komisji Europejskiej, Dziennik Urz ędowy UE, C 235/7

DS CONSULTING 76

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

• wykorzystana technologia. Wybierając możliwe warianty realizacji projektu, położono szczególny nacisk na to jak faktycznie przyczyniają się one do określania różnych zakresów i możliwości realizacji projektu.

Uwzględniając warunki zabudowy i zagospodarowania terenu oraz potrzeby i oczekiwania potencjalnych użytkowników a także pamiętając o przyszłym zapotrzebowaniu na przepływność, rozważyć należy wybór pomiędzy dwoma technologiami pozwalającymi na rozwiązanie zdefiniowanych wcześniej problemów:

• technologia radiowa • technologia światłowodowa

Technologia radiowa

Ostatnie lata bardzo sprzyjają rozwojowi technologii radiowych zarówno w zakresie bezpośrednio związanym z ewolucją rozwiązań technicznych jak i w zakresie zmian formalno- prawnych. Systemy radiowe od samego początku miały zapewniać dostęp do użytkownika końcowego do którego budowa infrastruktury kablowej jest trudna, nieopłacalna bądź czasochłonna. Większość systemów radiokomunikacyjnych do uzyskania poprawnego działania wymaga bezpośredniej widoczności (LOS - ang. Line of Sight). Oznacza to, że nadajnik i odbiornik „widzą się”, czyli pomiędzy nadajnikiem i odbiornikiem nie występują przeszkody, które mogłyby powodować przesłanianie sygnału. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technik możliwy jest prawidłowy odbiór sygnału nawet w sytuacji braku bezpośredniej widoczności (w sensie przedstawionym powyżej), co określa się jako N-LOS (ang. Non - Line of Sight), do odbiornika dociera wiele sygnałów, które na drodze propagacji uległy odbiciom, dyfrakcji i rozproszeniu. Ułatwia to jego instalowanie i uzyskiwanie dużych zasięgów. Ma to szczególnie tam, gdzie mamy do czynienia z trudnymi warunkami propagacji.

Konieczność zapewnienia wysokich przepływności spowodowana dynamicznym rozwojem usług dostępnych w sieci oraz zasięg terytorialny planowanej sieci powodują ograniczenie możliwości zastosowania technologii radiowych do radiolinii wimax-a.

standard 802.16e (WiMAX)

DS CONSULTING 77

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

WiMax - system szerokopasmowego radiowego dostępu to typowe rozwiązanie punkt - wiele punktów, przewidziany zgodnie ze standardami do pracy na częstotliwościach 6 - 11 GHz (pasmo licencjonowane), a co za tym idzie obejmujący swoim działaniem duże obszary. W praktyce na rynku europejskim dostępność sprzętu ogranicza się do pasma 3,5 GHz. Jest to najnowszy system na bieżąco ewoluujący zgodnie ze standardami tworzonymi przez specjalnie do tego celu powołaną grupę WiMax Forum skupiającą zarówno dostawców sprzętu, jak i inżynierów z branży telekomunikacyjnej IEEE. WiMAX – jako standard budowy Metropolitalnych Sieci Bezprzewodowych 802.16e, został opracowany w 2001 roku. Dzięki wielu zaletom bardzo szybko zyskał sobie popularność, ponieważ w prosty i tani sposób rozwiązuje wiele problemów, które trapią operatorów sieci, którzy przystępują do budowy nowej infrastruktury. System WiMax nie wymaga bezpośredniej widoczności co określa się jako N-LOS (ang. Non - Line of Sight). W przypadku systemu WiMax, często pojawia się informacja, o możliwości uzyskanie zasięgu 50 km i przepustowości 70 Mb/s. Są to parametry maksymalne uzyskiwane w specyficznych warunkach, m.in. w przypadku bezpośredniej widoczności i dla najniższego rodzaju modulacji. Przy planowaniu systemu należy przyjąć wartości bardziej praktyczne. W warunkach N-LOS rzeczywiste zasięgi spadają z kilkudziesięciu kilometrów do kilku kilometrów. Uzyskiwane przepustowości też nie są tak duże jak to jest prezentowane dla systemów o maksymalnych parametrach (np. kanału o szerokości 20 MHz). Oznacza to także, że maksymalna liczba użytkowników korzystająca z systemu w konfiguracji rzeczywistej jest mniejsza niż w systemie idealnym.

Rycina 9 Zasięgi systemów idealnego (lewy) i standardowego (prawy)

Źródło: WiMax Forum

DS CONSULTING 78

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

W celu poprawienia efektywności wykorzystania częstotliwości na terenie miasta należy przewidzieć uruchamianie klientów wyłącznie z antenami zewnętrznymi (z bezpośrednią widocznością oraz bez bezpośredniej widoczności) pracujących w większości przypadków (ok. 75 %) na najwyższej modulacji tj. 64QAM. Aby to uzyskać należy założyć ograniczenie zasięgów poszczególnych stacji bazowych do promienia 3 km.

Schemat 3 Schemat sieci radiowej

Internet S B

R B S B U K U K R adio lin ia 2 - 18 M bit/s U K

U K

Rad iolin ia 2 - 18 M bit/s U K

S B U K

U K U K U K

S B – stacja bazow a W iM ax R B – router brzegow y U K – użytkownik końcowy (term inale IP W iM ax – ruter abonencki) Źródło: opracowanie własne Ten sposób budowy sieci punkt - wiele punktów, pozwala na określenie liczby planowanych stacji bazowych. Jedna stacja obsługuje obszar do 25 km2 , co daje przy 2 kanałach o szerokości 3,5 MHz (40 Mbit/s netto dla modulacji 64QAM) przepływność ok. 1,5 Mbit/s/km2 . Z obserwacji realizacji podobnych projektów na przestrzeni ostatnich dwóch lat, wynika niewielka chęć angażowania się operatorów telekomunikacyjnych w komercyjne przedsięwzięcia oparte o technologię WiMAX. Główną przyczyną są wysokie nakłady inwestycyjne konieczne do wypromowania technologii oraz duża konkurencja ze strony standardu UMTS.

Linie radiowe Realizują transmisję punkt – punkt. Pracują na częstotliwościach od 7 do 38 GHz (pasmo licencjonowane). Charakteryzują się dużą odpornością na zmiany atmosferyczne. Mogą pracować wykorzystując szeroką gamę częstotliwości. Umożliwiają uzyskanie dużych przepływności. Linie radiowe wykorzystują różne typy interfejsów: E1 - typowy dla rozwiązań głosowych, 100Base-Tx - dla rozwiązań teleinformatycznych czy optyczny i elektryczny STM-1 - dla rozwiązań transmisyjnych.

DS CONSULTING 79

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Rozwiązania radiowe bez względu na sposób ich wykorzystania opisywane są najlepiej przez dwa podstawowe parametry tj. zakres częstotliwości oraz moc z jaką emituje urządzenie nadawcze. Przebywanie dłuższy czas w polu elektromagnetycznym wytwarzanym przez urządzenia nadawcze może mieć niekorzystny wpływ na zdrowie człowieka. Instalacja urządzeń radiowych, zgodnie z przepisami Ustawy o Ochronie Środowiska, wymaga przeprowadzania analiz oddziaływania na środowisko, a czasem konieczne jest wykonanie pomiarów pól elektromagnetycznych w otoczeniu obiektu. Oddziaływanie energii elektromagnetycznej na człowieka obrosło wieloma mitami. Konieczne może okazać się tłumaczenie lokalnym społecznościom, że instalowane zgodnie z prawem urządzenia nie będą negatywnie wpływały na ich zdrowie. Dodatkową niedogodnością o charakterze formalnym, przy planowaniu rozwiązania opartego o urządzenia pracujące w paśmie licencjonowanym jest konieczność uzyskiwania koncesji na wykorzystywanie pasma. Brak takiej koncesji oznacza korzystanie z pasma uwolnionego, narażonego na zakłócenia poprzez urządzenia innych sieci. Technologia światłowodowa Budowa sieci w tej technologii polega na wykorzystaniu medium transmisyjnego jakim jest światłowód do połączenia poszczególnych lokalizacji będących węzłami sieci. Światłowody wykonuje się jako jednomodowe i wielomodowe. Światłowody wielomodowe można podzielić na dwa typy: o współczynniku skokowym i gradientowym. Najczęściej spotykane są światłowody o płynnej zmianie współczynnika załamania pomiędzy rdzeniem a płaszczem, czyli gradientowe. Podstawowe parametry światłowodów jedno- i wielo- modowych przestawia poniżasz tabela: Tabela 10: Porównanie parametrów światłowodów

Światłowód wielomodowy Światłowód jednomodowy Przepustowość do 1 Gbit/s > 10 Gbit/s Zasięg do 2 km do 90 km

Źródło: Opracowanie własne Stosując technologię światłowodową, można wybierać pomiędzy dwoma podstawowymi sposobami transmisji we włóknie optycznym:

• bez zwielokrotnienia – transmisja tylko na jednej długości fali w jednym włóknie światłowodowym; • ze zwielokrotnieniem falowym – transmisja na wielu długościach fal w ramach jednego włókna światłowodowego

Zwielokrotnienie falowe WDM umożliwia zwielokrotnienie przepływności światłowodu poprzez równoległą, równoczesną i niezależną transmisję wielu kanałów optycznych o różnych długościach fali nadawanych w jednym włóknie światłowodowym.

DS CONSULTING 80

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wykres 12 Przepływność włókna światłowodu

Źródło: Vademecum teleinformatyka

Zwielokrotnienie falowe xWDM pozwala na osiągnięcie znacznie większych przepływności przy zastosowaniu pojedynczego włókna światłowodowego. Technologia światłowodowa jest obecnie najczęściej stosowanym rozwiązaniem wykorzystywanym do budowy sieci szerokopasmowych zarówno w warstwie szkieletowej jak i dystrybucyjnej, gdyż oferuje ogromne przepływności, zapewnia skalowalność, jest trwała, cechuje się dużą niezawodnością oraz może być wykorzystywana do realizacji usług klasy operatorskiej. Pozwala w jednym medium na uruchomienie różnego typu usług: danych, głosu i obrazu (tzw. sieci „triple play”), pozostawia jednocześnie bardzo dużą elastyczność w przypadku konieczności zwiększenia przepustowości sieci umożliwiając w przyszłości zastosowania technologii zwielokrotnienia xWDM, kiedy to istniejące rezerwy w kablu światłowodowym będą niewystarczające. Wybór technologii w jakiej zostanie zrealizowana inwestycja jest uzależniony od szeregu czynników:

• przepływności – wymagana jest minimalna gwarantowana przepływność zapewniająca realizację obecnych i przyszłych usług; • zasięgu działania sieci • funkcjonalności, która będzie determinować wybór platformy czy rozwiązania sprzętowego, • skalowalności czyli możliwości łatwej rozbudowy, • niezawodności

DS CONSULTING 81

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

• kompatybilności z wykorzystywaną przez operatorów dotychczas technologią

Główne cechy omówionych technologii przedstawia poniższa tabela. Tabela 11: Porównanie cech technologii

technologia technologia radiowa światłowodowa przepływność bardzo duża średnia zasięg duży średni funkcjonalności duże ograniczone skalowalność bardzo duża mała niezawodność duża mała kompatybilność duża mała

Źródło: Opracowanie własne Ze względu na ograniczone możliwości transmisyjne, łącza radiowe, zwłaszcza w warstwie szkieletowej, mają ograniczone zastosowanie. Pomimo iż osiągane obecnie przepustowości łączy mikrofalowych sięgają 1Gb/s, dla warstwy szkieletowej będą to wartości zbyt niskie. W warstwie dystrybucyjnej można rozważać zastosowanie tej technologii na odcinkach gałęzi końcowych drzewa. Wynika to z ograniczonej dostępności łącza, dużo mniejszej od technologii kablowej, spowodowanej występującymi lokalnie warunkami atmosferycznymi (duże opady śniegu lub deszczu, oblodzenie urządzeń). W takich wypadkach należy także wziąć pod uwagę konieczność budowy infrastruktury towarzyszącej niezbędnej do uruchomienia tego typu łączy tzn. wież czy masztów, kontenerów i przyłączy energetycznych. Topologia sieci Planowana sieć szerokopasmowa, szkieletowa i dystrybucyjna, zlokalizowana na terenie gmin Żukowo, Kolbudy, Pruszcz Gdański, Przywidz oraz Trąbki Wielkie na terenie województwa pomorskiego, będzie siecią, która w swoich założeniach ma umożliwić operatorom „ostatniej mili” (operaratorzy ISP) dostęp do usług hurtowych oraz oferowanie przez nich klientom końcowym mieszkańcom oraz podmiotom publicznym i gospodarczym na terenie gmin wielu usług realizowanych z wykorzystaniem wydajnej infrastruktury szerokopasmowej. Aby zaprojektować efektywną sieć otwartą dla innych operatorów należy wybrać odpowiednią architekturę, która umożliwi realizację założeń projektu. Jako najkorzystniejsze rozwiązanie dla planowanej sieci rekomenduje się budowę sieci dwuwarstwowej na którą składają się:

• warstwa szkieletowa, • warstwa dystrybucyjna

Rozwiązanie takie daje łatwiejsze utrzymanie sieci, uproszczone zarządzanie, zmniejsza czas potrzebny na zlokalizowanie awarii, zmniejsza ogólne koszty utrzymania sieci.

DS CONSULTING 82

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Planowanie sieci w architekturze szkieletowej i dystrybucyjnej ma duży wpływ na wybór optymalnej topologii dla każdej z warstw, uwzględniając jej rolę w sieci. Rolą warstwy szkieletowej w sieci jest:

• agregacja ruchu z sieci dystrybucyjnej • transport ruch w szkielecie sieci, • połączenia z operatorami, sieciami krajowymi i międzynarodowymi. Rolą warstwy dystrybucyjnej sieci jest:

• agregacja ruchu z sieci dostępowych, • punkty styku z operatorami ostatniej mili.

Dla warstwy szkieletowej sieci rekomenduje się zastosowanie topologii pierścienia. Rozwiązanie takie stanowi kompromis pomiędzy kosztem inwestycji a jego niezawodnością. W topologii tej, dowolny węzeł sieci połączony jest jednocześnie z co najmniej dwoma węzłami sąsiednimi co zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa. Uszkodzenie sieci na jednym odcinku lub uszkodzenia jednego węzła nie powoduje awarii całej sieci. Zapewnione są drogi zapasowe. Wykluczenie z sieci dotyczy tylko uszkodzonych elementów sieci. Sposobem zwiększenia bezpieczeństwa sieci jest zbudowanie łącza skrośnego (lub kilku cięciw), które podzieli projektowany pierścień na mniejsze pierścienie zapewniając większą bezawaryjność planowanego rozwiązania. Dla warstwy dystrybucyjnej sieci rekomenduje się topologię drzewa. Jest to technologia okablowania przypominająca kształtem rozgałęzione drzewo. Gałęzie drzewa dzielą się na podgałęzie, które z kolei podlegają znowu kolejnemu podziałowi. Jest to rozwiązanie optymalne ze względu na najmniejszą całkowitą długość budowy dla podłączenia wszystkich planowanych lokalizacji. Topologia drzewa jest tańsza w budowie w porównaniu np. z topologią gwiazdy czy pierścienia. Oszczędność ta wynika z możliwości przeprowadzenia optymalizacji przebiegów i minimalizacji liczby dublujących się połączeń. Sieć budowana w tej topologii, umożliwia optymalizację i łatwe zarządzanie ruchem w sieci. Niewątpliwą jej zaletą jest duża skalowalność i możliwość łatwego dołączania nowych węzłów poprzez ich podłączenie z jednym z istniejących węzłów sieci na dowolnym poziomie drzewa. Zestawienie najważniejszych cech wybranego rozwiązania przedstawiono poniżej.

3.4.2. Analiza wariantowa

Przedmiotowy projekt realizowany będzie na terenie na którym występują znaczące braki w infrastrukturze telekomunikacyjnej. Jak pokazano w opisie stanu aktualnego, większość istniejącej infrastruktury jest własnością operatora zasiedziałego, co w przypadku realizacji projektu przez podmiot konkurencyjny w stosunku do niego, dodatkowo utrudnia możliwość jego realizacji w oparciu o dzierżawę zasobów. Mając powyższe na uwadze, do analizy wariantowej wybrano dwa, według Beneficjenta możliwe do realizacji warianty.

DS CONSULTING 83

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wariant I – budowę infrastruktury szkieletowej z wykorzystaniem łączy światłowodowych i radiowych oraz budowę warstwy dystrybucyjnej z wykorzystaniem łączy radiowych Wariant II – budowę hierarchicznej infrastruktury światłowodowej wraz z infrastrukturą towarzyszącą pozwalającą umożliwiającą późniejsze zastosowanie przez lokalnych ISP łączy radiowych w warstwie dostępowej. Do analizy wielokryterialnej, przyjęto następujące kryteria określające wpływ na osiągnięcie celów projektu:

• Koszt uruchomienia sieci . Planując zakres projektu oraz wybierając rozwiązanie technologiczne nie należy kierować się zasadą ‘im szerzej oraz im droższe i bardziej skomplikowane rozwiązania tym lepsze’ lecz dostosować je do aktualnych potrzeb, uwzględniając jednocześnie możliwość rozbudowy w przyszłości. Warto założyć jednak początkową nadmiarowość rozwiązań aby nie musieć rozbudowywać sieci zaraz po uruchomieniu. • Koszt utrzymania . Rosnąca cena energii elektrycznej oraz stosowanie rozwiązań wymagających znacznych nakładów na bieżącą konserwację w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania (duża ilość anten) powinny być uwzględnione w wyborze wariantu realizacji. Dla tego kryterium zastosowana zostanie ocena odwrócona. Zero oznaczało będzie bardzo duży wpływ negatywny (bardzo wysoki koszt utrzymania) • Łatwy dostęp do sieci . Osiągnięcie zamierzonego celu jakim jest zwiększenie możliwości korzystania z wydajnej szerokopasmowej infrastruktury telekomunikacyjnej przez lokalnych ISP wymaga zagwarantowania łatwego do niej dostępu. Planując projekt należy zwrócić uwagę na realne możliwości poprawy sytuacji w tym zakresie. • Przepływność . Jest to jeden z podstawowych aspektów możliwości transmisyjnych planowanej sieci. Przed wyborem rozwiązania umożliwiającego realizację zamierzonego celu należy dokładnie określić minimalną gwarantowaną przepływność zapewniającą realizację obecnych jak i przyszłych usług. • Zasięg działania . Należy określić potrzebny do realizacji maksymalny wymagany zasięg działania sieci. Pozwali to od razu wykluczyć rozwiązania, których zakres działania nie spełni oczekiwanych wymagań. Na etapie wyboru należy uwzględnić także wpływ zakłóceń na działanie określonego medium transmisyjnego. • Skalowalność . Planowana sieć powinna mieć możliwość łatwej rozbudowy w przyszłości. Sieć szkieletowa i dystrybucyjna musi być projektowana w taki sposób, aby mogła podołać rozbudowie sieci dostępowej.

DS CONSULTING 84

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Jako najważniejsze dla osiągnięcia celu projektu uznano kryterium pierwsze, czwarte, będące odpowiednio kryterium ekonomicznym i technologicznym. Przyznano im odpowiednio wagi na poziomie 30 i 20 %. Jako bardzo ważne uznano również koszty utrzymania przyszłego rozwiązania, które determinowały będą koszty usług dla użytkowników końcowych oraz łatwość dostępu do sieci. Tabela 12 kryteria określające wpływ na osiągnięcie celów projektu

Stopień wpływu na kryterium waga osiągnięcie celu projektu Wariant I Wariant II koszt uruchomienia sieci 30 % 4 2 koszt utrzymania 15 % 1 3 łatwy dostęp do sieci 15 % 2 3 przepływność 20 % 2 3 zasięg działania 10 % 2 4 skalowalność 10 % 1 4 wpływ 2,35 2,9

0: brak wpływu, 1: niewielki wpływ, 2: umiarkowany wpływ, 3: istotny wpływ, 4: bardzo duży wpływ *

Źródło: Opracowanie własne Wynik przeprowadzonej analizy wskazał jednoznacznie na wybór wariantu II jako rekomendowanego do realizacji.

3.4.3. Optymalny wariant projektu

Uwzględniając aktualne trendy w dziedzinie budowy sieci rozległych, w realizacji przedmiotowego projektu przyjęto wykorzystanie w warstwie szkieletowej oraz dystrybucyjnej technologii światłowodowej oraz budowę infrastruktury towarzyszącej pozwalającej na zastosowanie łączy radiowych w warstwie dostępowej. Do wyznaczenia przebiegu pierścienia łączącego wskazane lokalizacje użyto algorytmu bazującego na rozwiązywaniu „problemu komiwojażera”. Problem komiwojażera przedstawia się następująco: komiwojażer musi odwiedzić N miast w taki sposób, by wrócił do miasta, z którego wyruszył pokonując jak najkrótszą drogą, musi wyznaczyć, więc sobie taką trasę między miastami, aby całkowity koszt jego podróży był najmniejszy. Do wyznaczenie długości pierścienia jako podstawę, przyjęto tabelę odległości drogowych pomiędzy planowanymi węzłami sieci. Następnym etapem planowania było projektowaniem eksperckie, realizowanym przez zespół wykwalifikowanych specjalistów. Projektowanie eksperckie miało na celu optymalizację przebiegu sieci z uwzględnieniem między innymi:

• danych demograficznych, • dane z inwentaryzacji sieci telekomunikacyjnych – pod kątem obszarów wykluczonych cyfrowo,

* dla ‘koszt utrzymania’ sposób oceny omówiony w opisie kryterium

DS CONSULTING 85

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

• dane topograficzne oraz sieć dróg – pod kątem optymalnych połączeń pomiędzy węzłami sieci, • minimalizacja dublowania istniejącej infrastruktury – powielanie przebiegów jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy jest uzasadnione.

Uzyskane wyniki pierwszego oraz drugiego etapu projektowania poddane zostały konsultacjom z operatorami lokalnymi (ISP) działającymi na terenie gmin objętych projektem. W wyniku przyjętych założeń dokonano przedstawionych w poniższych tabelach obliczeń długości sieci szkieletowej oraz dystrybucyjnej. W tabeli przedstawione zebrane obliczenia wynikające zwymiarowania i trasowania sieci w metryce drogowej zgodnie z algorytmami opisanymi powyżej. Tabela 13 Wymiarowanie sieci dystrybucyjnej

gmina [km] Żukowo Kolbudy Pruszcz Gdański 27,9 Przywidz Trąbki Wielkie Suma Źródło: Opracowanie własne Tabela 14 Wymiarowanie sieci szkieletowej

Szkielet sieci Algorytm Komiwojażera [km]

Powiat Kartuski – powiat Gdański 67,5

Źródło: Opracowanie własne Wstępne oszacowanie długości planowanej sieci określono na 95,4 km. Mając na uwadze wyznaczanie przebiegów wzdłuż dróg, pokrywanie się tras dla sieci szkieletowej i dystrybucyjnej oraz dalszą optymalizację tras, długości te mogą ulec zmianie na etapie tworzenia projektu technicznego.

3.4.4. Szczegółowy opis wybranego wariantu

3.4.4.1. Lokalizacja, miejsce realizacji Projektu

Celem projektu „Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” jest zapewnienie do końca 2014 roku możliwości dostępu do Internetu na terenie gmin: Kolbudy, Żukowo, Pruszcz Gdański, Trąbki Wielkie i Przywidz (powiaty: Gdański ziemski i Kartuski).

DS CONSULTING 86

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Planowane przedsięwzięcie polegało będzie na stworzeniu infrastruktury światłowodowej uzupełniającej istniejące zasoby w celu umożliwienia szerszego dostępu do szerokopasmowych usług internetowych na terenach zagrożonych wykluczeniem cyfrowym. W tym celu zostanie wybudowana sieć światłowodowa o łącznej orientacyjnej długość 95,4 km (w tym: 9 km głównego kabla szkieletowego 192-włóknowego, 58,5 km ringu szkieletowego 96-włóknowego oraz 27,9 km kabli światłowodowych 24-włóknowych w warstwie dystrybucyjnej). Wybudowana w ramach projektu infrastruktura ma służyć w przyszłości lokalnie działającym operatorom, którzy będą wykorzystywać ją w celu świadczenia dostępu do Internetu do realizacji w oparciu o wybudowaną przez nich „ostatnią milę” w technologii światłowodowej lub radiowej. Biorąc pod uwagę wyjątkowo trudne ukształtowanie terenu (duże pofałdowanie i zalesienie) oraz rozproszoną zabudowę realizacja ostatniej mili w technologii światłowodowej w większości przypadków będzie ekonomicznie nieuzasadniona. W związku z tym oprócz sieci światłowodowej w ramach projektu zaplanowano budowę 30 słupów strunobetonowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą (szafy teletechniczne w wyposażeniem) - na potrzeby realizacji przez operatorów łączy radiowych przy pomocy urządzeń radioliniowych punkt-punkt oraz urządzeń dostępu radiowego punkt-wielopunkt. Łączna liczba nowych węzłów sieci szerokopasmowej wyniesie 30, w tym 21 węzłów szkieletowo-dystrybucyjnych (węzły szkieletowe zaprojektowane na przebiegu szkieletu mają charakter również węzłów dystrybucyjnych) oraz 9 węzłów dystrybucyjnych. Lista wszystkich węzłów szkieletowo-dystrybucyjnych i dystrybucyjnych zamieszczona została w tabeli 15. „Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” zostanie przyłączona do Węzła Głównego znajdującego się w siedzibie firmy BIAL-NET Sp. z o.o. w miejscowości Otomin, który z kolei będzie połączony z istniejącą siecią BIALL-NET na terenie Gdańska. Połączenie to jest budowane w ramach realizowanego obecnie przez BIALL-NET projektu światłowodowej sieci dostępowej w miejscowości Otomin dofinansowanego w ramach Działania 8.4 PO IG Zapewnienie dostępu do Internetu na etapie „ostatniej mili”. Istniejąca gdańska sieć BIALL- NET jest bezpośrednio połączona z węzłem wymiany ruchu zlokalizowanym w budynku Centrum Techniki Okrętowej przy ul. Wały Piastowskie 1, gdzie jest zapewniony dostęp do Internetu dla „Wschodnio-Pomorskiej Sieci Szerokopasmowej”. W lokalizacji tej posiadają węzły kolokacyjne wszyscy główni operatorzy Internetowi w Polsce (m.in. TP, Netia, GTS Energis, TK Telekom). Tabela 15. Wykaz lokalizacji węzłów szkieletowo-dystrybucyjnych i dystrybucyjnych oraz słupów strunobetonowych

Oznaczenie L.p. Miejscowość Rodzaj obiektu sieci węzła sieci 1 WG Otomin węzeł główny 2 M1 Niestępowo węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 3 M2 Widlino węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup

DS CONSULTING 87

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

4 M3 Łapino Kartuskie węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 5 M4 Kolbudy węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 6 M5 Lublewo Gdańskie węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 7 M6 Bielkówko węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 8 M7 Jagatowo węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 9 M8 Kłodawa węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 10 M9 Trąbki Małe węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 11 M10 Trąbki Wielkie węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 12 M11 Czerniewo węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 13 M12 Kleszczewo węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 14 M13 Warcz węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 15 M14 Domachowo węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 16 M15 Mierzeszyn węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 17 M16 Miłowo węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 18 M17 Gromadzin węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 19 M18 Przywidz węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 20 M19 Pomlewo węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 21 M20 Jodłowno węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 22 M21 Czapielsk węzeł szkieletowo-dystrybucyjny + słup 23 M22 Babi Dół węzeł dystrybucyjny + słup 24 M23 Pręgowo Górne węzeł dystrybucyjny + słup 25 M24 Żuławka węzeł dystrybucyjny + słup 26 M25 Gołębiewo węzeł dystrybucyjny + słup 27 M26 Cząstkowo węzeł dystrybucyjny + słup 28 M27 Elganowo węzeł dystrybucyjny + słup 29 M28 Błotnia węzeł dystrybucyjny + słup 30 M29 Piekło Górne węzeł dystrybucyjny + słup 31 M30 Stara Huta węzeł dystrybucyjny + słup Sieć zostanie poprowadzona przede wszystkim w postaci rurociągów teletechnicznych w pasach drogowych istniejących dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych, lub w szczególnych przypadkach uwarunkowanych ochroną środowiska przy użyciu innych technologii, np. podwieszenia kabli na słupach elektroenergetycznych. Poza kablami światłowodowymi w rurociągach kablowych, w wyniku przeprowadzenia inwestycji w ramach projektu „Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” powstaną elementy infrastruktury telekomunikacyjnej takie jak słupy strunobetonowe oraz zewnętrzne szafy telekomunikacyjne. Obiekty te będą posiadały odpowiednim zabezpieczenia i możliwością zdalnego monitoringu zdarzeń. W zewnętrznych szafach telekomunikacyjnych, zlokalizowane zostanie 30 węzłów szkieletowo-dystrybucyjnych oraz węzłów dystrybucyjnych (pasywnych zakończeń szerokopasmowej sieci światłowodowej), w których lokalnie działający operatorzy będą mogli kolokować swoje urządzenia aktywne.

DS CONSULTING 88

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Słupy strunobetonowe o wysokości maksymalnej 32 m (w zależności od uwarunkowań terenowych), mają służyć do rozprowadzania sygnału szerokopasmowego drogą radiową (sygnał radiowy transmitowany przez nadajniki, których instalacja jako elementu sieci dostępowej nie wchodzi w zakres niniejszego projektu). Dla znaczącego skrócenia czasu realizacji całego przedsięwzięcia najkorzystniej jest całą inwestycję zrealizować wg zasady „zaprojektuj i wybuduj” łącznie z budową światłowodowej sieci pasywnej szkieletowej i dystrybucyjnej, budową słupów strunobetonowych z infrastrukturą oraz zewnętrznych szaf teletechnicznych z wyposażeniem. Przyjęcie takiego rozwiązanie spowoduje, że w procedurze przetargowej udział wezmą firmy, legitymujące się odpowiednim doświadczeniem, mocami przerobowymi, dysponujące odpowiednim potencjałem umożliwiającym realizację przedsięwzięcia o takiej skali. Taki sposób realizacji inwestycji jest także korzystny z punktu widzenia Inwestora. Inwestor ma do czynienia z partnerem posiadającym wszelkie kompetencje, który odpowiada kompleksowo za całość zadania.

3.4.4.2. Trwało ść technologiczna

Biorąc pod uwagę z założenia otwarty - pasywny charakter projektu (brak starzejących się technologicznie urządzeń aktywnych), wyjątkową trwałość zastosowanych technologii (światłowód, słupy strunobetonowe), a także topologię gwarantującą bardzo wysoką niezawodność, planowaną sieć cechuje wyjątkowa trwałość technologiczna, zapewniająca możliwość jej wykorzystania przez dziesiątki lat. Sieć będzie miała strukturę hierarchiczną zbudowaną w oparciu o warstwy sieci szkieletowej i sieci dystrybucyjnej. Dla warstwy sieci szkieletowej planuje się zastosowanie topologii pierścienia. Rozwiązanie to stanowi kompromis pomiędzy kosztem inwestycji, a niezawodnością projektowanego rozwiązania. Dla warstwy sieci dystrybucyjnej planuje się zastosowanie topologii drzewa. Jest ona tańsza w budowie w porównaniu np. z topologią gwiazdy. Oszczędność ta wynika z możliwości przeprowadzenia optymalizacji przebiegów i minimalizacji liczby dublujących się połączeń. Oprócz naturalnego zabezpieczenia ringu szkieletowego poprzez strukturę pierścienia dodatkowo jest możliwość zabezpieczeni głównego kabla szkieletowego przez połączenie projektowanej sieci z istniejącym kablem światłowodowym firmy Ziaja w relacji Gdańsk Matarnia – Kolbudy, z którym projektowane sieć krzyżuje się w miejscowości Niestępowo. BIALL-NET prowadzi w tej sprawie zaawansowane rozmowy z firmą Ziaja. Takie rozwiązanie gwarantuje praktycznie 100%-owe zabezpieczenie sieci szkieletowej na wypadek awarii.

DS CONSULTING 89

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

3.4.5. Opis stanu po realizacji Projektu – logika interwencji

Realizacja projektu pod nazwą „Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” wynika z braku na terenie gmin: Żukowo, Kolbudy, Przywidz, Trąbki Wielkie oraz Pruszcz Gdański, infrastruktury teleinformatycznej dostępnej dla lokalnych operatorów telekomunikacyjnych (ISP), jest więc zgodna z założeniami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013, osi priorytetowej 2 – Społeczeństwo wiedzy, której celem głównym jest „Tworzenie warunków sprzyjających budowaniu społeczeństwa wiedzy”, a celem szczegółowym „Tworzenie podstaw rozwoju społeczeństwa informacyjnego”. Bezpośrednim efektem realizacji opisanego przedsięwzięcia będzie powstanie spójnej sieci szerokopasmowej wykonanej w technologii światłowodowej oraz budowa infrastruktury towarzyszącej, w postaci masztów antenowych, pozwalającej na przyszłe zastosowanie łączy radiowych w warstwie dostępowej, co wpisuje się bezpośrednio w przytoczone wyżej cele programowe. W Programie odwołano się ponadto do założeń europejskich, podkreślając, że: „Jednym z celów polityki spójności UE jest zapewnienie powszechnego dostępu do infrastruktury i usług społeczeństwa wiedzy”.

3.4.5.1. Wska źniki produktu

Tabela 16 Wskaźniki produktu

Lp Nazwa Źródło weryfikacji 2011 2012 2013 2014

Długość wybudowanej sieci 1 Protokoły odbioru 0 10 80 95,4 Internetu szerokopasmowego (km)

Liczba węzłów dostępowych 2 umożliwiających dostęp do sieci Protokoły odbioru 0 3 25 30 szerokopasmowej (sztuki) Źródło: Opracowanie własne

3.4.5.2. Wska źniki rezultatu

Rezultaty powstania planowanej sieci będą dwojakiego rodzaju: Po pierwsze – dla mieszkańców gmin objętych oddziaływaniem projektu stworzona zostanie możliwość uzyskania dostępu do szerokopasmowego Internetu w warunkach konkurencji, po przystępnych cenach. Po drugie – dla operatorów lokalnych (ISP) stworzona zostanie możliwość świadczenia zaawansowanych usług telekomunikacyjnych w oparciu wybudowaną infrastrukturę. Długofalowym rezultatem realizacji projektu będzie wzrost konkurencji na rynku usług dostępu do szerokopasmowego Internetu oraz zwiększenie wykorzystania nowoczesnych narzędzi komunikacyjnych w pracy, nauce i życiu codziennym mieszkańców regionu.

DS CONSULTING 90

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Ponieważ projekt koncentruje się na budowie warstwy szkieletowej i dystrybucyjnej sieci, podana jako wskaźnik „Liczba osób, które uzyskały dostęp do szerokopasmowego Internetu” odnosi się do potencjalnej liczby osób i oszacowana została w oparciu o przeprowadzone badania popytowe polegające na oszacowaniu potencjału rynku przez lokalnych ISP zainteresowanych korzystaniem z wybudowanej infrastruktury oraz o dane demograficzne dla obszaru oddziaływania projektu. Tabela 17 Wskaźniki rezulatatu

Źródło Wartość Lp Nazwa 2014 weryfikacji bazowa Liczba osób, które uzyskały dostęp Badania 1 do szerokopasmowego Internetu 0 3 000 popytowe (osoby) Liczba osób, które uzyskały dostęp Badania 2. do szerokopasmowego Internetu 3 000 popytowe na obszarach wiejskich (osoby) Źródło: Opracowanie własne

3.4.5.3. Wska źniki oddziaływania Projektu – cele długofalowe

Cele projektu zostały sformułowane na podstawie:

• analizy stanu obecnego, w kontekście dostępu do sieci oraz usług szerokopasmowych na terenie gmin Żukowo, Kolbudy, Przywidz, Trąbki Wielkie oraz Pruszcz Gdański , • analizy problemów, która wskazała główne bariery blokujące rozwój lokalnych operatorów telekomunikacyjnych co wpływa na opóźnienia w rozwoju społeczeństwa informacyjnego w regionie, • analizy technicznej i technologicznej, wskazującej możliwości rozwiązania zidentyfikowanych problemów.

Celem głównym (strategicznym) projektu jest zwiększenie dostępu do szerokopasmowej infrastruktury telekomunikacyjnej oraz podniesienie poziomu wykorzystania technik informatycznych sferze gospodarczej i społecznej na terenie gmin: Żukowo, Kolbudy, Przywidz, Trąbki Wielkie oraz Pruszcz Gdański. Projekt przyczyni się do intensyfikacji rozwoju społecznego i gospodarczego gmin poprzez poprawę warunków dostępu wiedzy oraz zaawansowanych e-usług. Celem pośrednim projektu na poziomie długofalowego oddziaływania będzie bez wątpienia stworzenie warunków dla lokalnych ISP, którzy dzięki dostępnej infrastrukturze oraz działając w warunkach konkurencji, będą mogli oferować swoje usługi dla mieszkańców i przedsiębiorców po przystępnych cenach, co wpłynie na podniesienie atrakcyjności gmin oraz podniesienie jakości życia ich mieszkańców. Realizacja projektu wpłynie również na zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej oraz aktywizację gospodarczą gmin w oparciu o

DS CONSULTING 91

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

wykorzystanie nowoczesnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT). Wśród kolejnych celów pośrednich projektu na poziomie oddziaływania wymienić należy:

• przeciwdziałanie wykluczeniu informacyjnemu społeczności lokalnej, • wyrównywanie dysproporcji wewnątrz regionalnych w zakresie upowszechnienia dostępu do szerokopasmowego Internetu, • upowszechnienie wykorzystania ICT na rzecz świadczenia e-usług • podniesienie kwalifikacji zawodowych mieszkańców regionu, • poprawę jakości kształcenia młodzieży i zapobieganie patologiom, • rozwój e-usług, e-administracji, e-zdrowia oraz e-edukacji.

Projekt bedzie miał również pozytywny wpływ na wyrównywanie szans oraz będzie niwelował dyskryminacje. Przede wszystkim jednak, Projekt, poprzez podejmowane działania, przyczyni się do zapobieżenia wykluczeniu cyfrowemu mieszkańców gmin.

3.4.5.4. Matryca logiczna Projektu

W poniższej tabeli przedstawiono matrycę logiczną Projektu podsumowującą logikę interwencji.

DS CONSULTING 92

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Tabela 18 Matryca logiczna Projektu

Źródła informacji o Logika interwencji Wskaźniki realizacji Założenia wskaźniku PKB per capita w Tworzenie warunków Cel nadrzędny Województwie Dane GUS sprzyjających budowaniu (programowy, ogólny) Pomorskim Diagnoza Społeczna społeczeństwa wiedzy.

Zwiększenie dostępu do Dane Beneficjenta szerokopasmowej Liczba projektów z infrastruktury zakresu infrastruktury Badania GUS Osiągnięcie celu bezpośredniego projektu telekomunikacyjnej oraz telekomunikacyjnej: 1 „wykorzystanie determinowane jest koniecznością realizacji podniesienie poziomu technologii informacyjno- inwestycji zgodnie z zaplanowanym Cel bezpośredni projektu wykorzystania technik Gospodarstwa domowe telekomunikacyjnych w zakresem rzeczowym, przy wykorzystaniu (główny) informatycznych sferze korzystające z Internetu przedsiębiorstwach, najnowocześniejszych technologii oraz w gospodarczej i społecznej szerokopasmowego: 30% gospodarstwach wyniku prawidłowego wdrożenia na terenie gmin: Żukowo, domowych i przez osoby planowanych rozwiązań Kolbudy, Przywidz, Trąbki prywatne” Wielkie oraz Pruszcz

Gdański

Liczba osób, które uzyskały dostęp do Zwiększenie liczby osób szerokopasmowego Dane operatorów Zainteresowanie mieszkańców gmin korzystających z Internetu Internetu: 3000 osób lokalnych (ISP) na temat dostępem do usług szerokopasmowych szerokopasmowego na liczby abonentów

Rezultaty terenie gmin: Żukowo, podłączonych z Zainteresowanie lokalnych ISP Kolbudy, Przywidz, Trąbki wykorzystaniem wykorzystaniem sieci szerokopasmowej do Wielkie oraz Pruszcz Liczba osób, które wybudowanej świadczenia usług dla mieszkańców gmin Gdański uzyskały dostęp do infrastruktury szerokopasmowego Internetu na obszarach wiejskich: 3000 osób

DS CONSULTING 93

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Długość wybudowanej sieci Internetu Wybudowana sieć szerokopasmowego: szerokopasmowa 95,4 km Protokoły odbioru

Uzyskanie pozwoleń na budowę, Dokumentacja Produkty Liczba węzłów powykonawcza dostępowych Terminowy wybór wykonawców Beneficjenta umożliwiających dostęp

Uruchomione węzły sieci do sieci szerokopasmowej: 30 szt.

Opracowanie Środki finansowe dokumentacji niezbędnej Wkład własny do uzyskania Beneficjenta Wykonanie działań zgodnie z przyjętym dofinansowania harmonogramem, terminowość dostaw Zasoby osobowe: całkowity budżet projektu sprzętu i oprogramowania Wykonanie projektów Dedykowana struktura Działania brutto: 21 910 574,25 PLN Nadzór nad realizacją całej inwestycji przez technicznych i uzyskanie organizacyjna całkowita wartość Inżyniera Kontraktu i Beneficjenta, bieżące stosownych zezwoleń Beneficjenta projektu netto: monitorowanie postępu prac i powstających

17 813 475 PLN czynników zagrożenia (analiza ryzyk) oraz Budowa infrastruktury Wykonawcy zewnętrzni sprawne podejmowanie odpowiednich telekomunikacyjnej decyzji w strukturach zarządzania projektem Promocja projektu Zasoby rzeczowe: pomieszczenia, sprzęt Rozliczenie projektu Źródło: Opracowanie własne

DS CONSULTING 94

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

3.4.5.5. Komplementarno ść Projektu

Projekt budowy sieci szerokopasmowej dostępnej dla lokalnych operatorów telekomunikacyjnych jest komplementarny z działaniami zmierzającymi ku upowszechnieniu dostępu do technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Na obszarze powiatów gdańskiego i kartuskiego realizowane są projekty dofinansowane w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, działania 8.4 „Zapewnienie dostępu do Internetu na etapie ostatniej mili”. Działanie to jest adresowane do przedsiębiorców, świadczących usługi internetowe bezpośrednio dla mieszkańców w swoich regionach, tak więc projekty dofinansowane w ramach niniejszego działania mogą uzupełnić planowaną infrastrukturę. Szczegółową informacje na temat projektów finansowanych z działania 8.4 PO IG zawiera poniższa tabela.

DS CONSULTING 95

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Tabela 19 Wykaz projektów współfinansowanych z działania 8.4 PO IG

Nr wniosku Tytuł projektu powiat gmina Dostęp do szerokopasmowego POIG/8.4/2009/POM/44 Internetu w miejscowości gdański Pruszcz Gdański Żuławia i Jagatowo woj. Pomorskie miejscowości Żuława, Jagatowo Przeciwdziałanie Chmielno, Kartuzy, wykluczeniu cyfrowemu na Przodkowo, Sierakowice, kartuski, lęborski, POIG/8.4/2009/POM/116 etapie ostatniej mili szansą Somonino, Stężyca, wejcherowski rozwoju miejscowości Sulęczyno, Żukowo, Linia, powiatu kartuskiego Cewice Borzestowo, Borzestowska Huta, Cieszenie, Garcz, Kożyczkowo, Przewóz, Reskowo, Sznurki, Zawory, Bącz, Borowo, Burchardztwo, Głusino, Kaliska, Kolonia, Kosy, Łapalice, Mezowo, Nowa Huta, Pomieczyńska Huta, Prokowo, Ręboszewo, Sianowo, Sianowska Huta, Stara Huta, Barwik, Hopy, Kczewo, Kłosowo, Kłosówko, Kosowo, Rąb, Smołdzino, Szarłata, Tokary, Warzenko, Bącka Huta, Borowy Las, Bukowo, Długi Kierz, Kamienica Królewska, Kamienicki Młyn, Kujaty, Lemany, Leszczynki, Łyśniewo Sierakowickie, Mojusz, Mojuszewska Huta, Mrozy, Paczewo, Pałubice, Puzdrowo, Sierakowska Huta, Skrzeszewo, Smolniki, Stara Huta, Szklana, Szopa, Tuchlinek, Tuchlino, miejscowości Załakowo, Borcz, Kamela, Kaplica, Piotrowo, Połęczyno, Ramleje, Rąty, Rybaki, Starkowa Huta, Wyczechowo , Burocino, Gapowo, Kolano, Krzeszna, Łączyno, Łosienice, Niesiołowice, Nowa Sikorska Huta, Nowa Wieś, Nowe Czaple, Pierszczewo, Sikorzyno, Stara Sikorska Huta, Zgorzałe, Żuromino, Borek Kamienny, Bukowa Góra, Kistowo, Kłodno, Podjazy, Sucha, Węsiory, Zdunowice, Żakowo, Babi Dół, Barniewice, Czaple, Lniska, Małkowo, Miszewko, Miszewo, Niestępowo, Nowy Glinicz, Otomino, Pępowo, Rębiechowo, Skrzeszewo Żukowskie, Sulmin , Kobylasz, Miłoszewo, Potęgowo, Tłuczewo, Okalice, Osowo lęborskie Zapewnienie dostępu do szerokopasmowego POIG/8.4/2010/POM/85 Kolbudy Internetu na terenie gdański

Otomina

miejscowości Otomin Źródło: Opracowanie własne

DS CONSULTING 96

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

4. WYKONALNO ŚĆ FINANSOWO – EKONOMICZNA

4.1. Analiza finansowa

Analiza finansowa, przedstawiona w niniejszym Rozdziale, dotyczy badania zmian przepływów pieniężnych Beneficjenta, wynikających z realizacji Projektu. Wskaźniki oceny przedsięwzięcia rozpatrywano z dwóch punktów widzenia (1) wszystkich nakładów poniesionych na Projekt, oraz (2) z punktu widzenia inwestora (tzw. ujęcie właścicielskie). W tym wariancie uwzględniono wyłącznie koszt kapitału Beneficjenta. Do oszacowania właściwego wkładu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego zastosowano model różnicowy. Trwałość finansową Projektu tzn. zdolność Beneficjenta do wdrożenia oraz utrzymania Projektu po realizacji inwestycji, zbadano - analizując saldo przepływów pieniężnych w okresie eksploatacji obiektu. Tabele ze względu na wielkość zostały przedstawione w załączniku tabelarycznym, a dla przejrzystego opisu w analizie pokazano jedynie fragmenty tabel.

4.1.1. Okre ślenie zało Ŝeń do analizy finansowej

Analiza została sporządzona zgodnie z metodologią wskazaną w „Wytycznych w zakresie wybranych zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód” oraz wytyczne do studiów wykonalności dla projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla województwa pomorskiego na lata 2007-2013 - w zakresie społeczeństwa informacyjnego Analiza przeprowadzona została w cenach stałych, a do oceny efektywności finansowej wykorzystano jedynie rzeczywiste przepływy pieniężne, Wszelkie przyszłe przepływy wyrażone zostały w wartościach bieżących przy użyciu współczynnika dyskonta bazującego na stopie dyskontowej równej 5%, przy 15 latach okresu referencyjnego, zgodnie z obowiązującymi wytycznymi. Jako miary oceny efektywności przedsięwzięcia przyjęto zgodnie z zaleceniami programowymi:

••• FNPV – finansowa zaktualizowana wartość netto,

••• FRR – finansowa wewnętrzna stopa zwrotu,

••• FNPV/K – finansowa zaktualizowana wartość netto (ujęcie właścicielskie),

••• FRR/K – finansowa wewnętrzna stopa zwrotu (ujęcie właścicielskie),

••• ENPV - ekonomiczna zaktualizowana wartość netto,

••• EIRR – ekonomiczna wewnętrzna stopa zwrotu.

DS CONSULTING 97

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

4.1.2. Całkowite nakłady inwestycyjne

Całkowita wartość niniejszego projektu została oszacowana na kwotę 17 813 475 zł netto. Wszystkie koszty zostały uznano za kwalifikowane zgodnie z zapisami wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013. Założenia dla określenia wartości nakładów inwestycyjnych Projektu:

• informacje nt. wartości i pozycji nakładów inwestycyjnych na roboty budowlane pochodzą od autora projektu budowlanego, natomiast wycena nakładów na wyposażenie obiektów opierała się na dotychczasowych doświadczeniach oraz kosztorysach Wdrażającego; Dodatkowo do projektu włączono następujące koszty niezbędne do właściwej jego realizacji:

• Opracowanie studium wykonalności inwestycji określającego zasadność oraz metodykę wdrażania projektu i niezbędnego do złożenia kompletnego wniosku o dofinansowanie Projektu.

• Opracowanie dokumentacji technicznej niezbędnej do podjęcia planowanych prac.

• Koszty Inżyniera Kontraktu, który będzie sprawował nadzór nad całością prac składających się na niniejszy projekt, co powinno zapewnić właściwe wdrożenie planowanej inwestycji W budżecie Projektu założono nakłady odtworzeniowe zwiększające wartość inwestycji. Nakłady odtworzeniowe założono w kwotach wynikających z amortyzacji projektu. Zgodnie z opisaną w punkcie powyżej metodologią, wartość rezydualną przyjęto jako wartość niezamortyzowanego majątku powstałego w ramach Projektu oraz wartość niezamortyzowanych nakładów odtworzeniowych w ostatnim roku prognozy.

DS CONSULTING 98

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Tabela 20: Zestawienie nakładów inwestycyjnych projektu kwalifikowane Okres realizacji projektu Okres referencyjny Rok bazowy Nakłady inwestycyjne Jedn. 2007 2011 2012 2013 2014 2015 20142015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029

wydatki kwalifikowane A.1. Koszt opracowania dokumentacji 20 000,00 823 000,00 0,00 0,00 A.1.1 Koszt opracowania studium wykonalno ści 20 000,00 15 500,00 0,00 0,00 A.1.2 Dokumentacja projektowa 0,00 807 500,00 0,00 0,00 A.2. koszty przygotowania dokumentacji przetargowej i 0,00 0,00 0,00 0 przeprowadzenia procedury zamówie ń publicznych B.1. zakup nieruchomo ści (je śli dotyczy) 0,00 0,00 0,00 0 B.2. zakup ruchomych środków trwałych, urz ądze ń, sprz ętu, itp 0,00 0,00 0,00 0,00 B.3. In żynier Kontraktu 3 839,88 61 438,00 174 714,31 143 995,31 B.3.1 In żynier Kontraktu 3 839,88 61 438,00 174 714,31 143 995,31 B.4. koszty robót budowlano-monta żowych 0,00 2 195 121,95 7 922 084,55 5 242 293,50 B.4.1 Budowa ruroci ągu i kabla światłowodowego szkieletowego i 0,00 2 195 121,95 5 365 853,66 3 499 824,39 dystrybucyjnego B.4.2 Dostawa słupów strunobetonowych z infrastruktur ą 0,00 0,00 1 986 730,89 1 306 969,11 B.4.3 Dostawa szaf telekomunikacyjnych wraz z wyposa żeniem 0,00 0,00 204 000,00 156 000,00 B.4.4 Budowa infrastruktury i posadowienie słupów strunobetonowych 0,00 0,00 365 500,00 279 500,00 B.5. koszty monitoringu środowiska w okresie budowy 0,00 0,00 0,00 0,00 B.6. koszty promocji projektu 0,00 0,00 0,00 0,00 B.7. inne koszty niezb ędne do realizacji projektu 0,00 0,00 0,00 0,00 B.8. nakłady odtworzeniowe (podnosz ące warto ść środków trwałych, 0,00 0,00 0,00 0,00 remonty generalne) Źródło: Opracowanie własne na podstawie „Wytycznych do studiów wykonalności dla projektów Tabela 21: Zestawienie nakładów inwestycyjnych projektu niekwalifikowane Okres realizacji projektu Okres referencyjny Rok bazowy Nakłady inwestycyjne Jedn. 2007 2011 2012 2013 2014 2015 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029

wydatki niekwalifikowane A.1. Koszt opracowania dokumentacji 24 600,00 1 012 290,00 0,00 0 A.1.1 Koszt opracowania studium wykonalno ści 29 200,00 22 630,00 0,00 0,00 A.1.2 Dokumentacja projektowa 0,00 1 178 950,00 0,00 0,00 A.2. koszty przygotowania dokumentacji przetargowej i przeprowadzenia 0,00 0,00 0,00 0 procedury zamówie ń publicznych B.1. zakup nieruchomo ści (je śli dotyczy) 0,00 0,00 0,00 0 B.2. zakup ruchomych środków trwałych, urz ądze ń, sprz ętu, itp 0,00 0,00 0,00 0,00 B.3. In żynier Kontraktu 4 723,05 75 568,74 214 898,60 177 114,23 B.3.1 In żynier Kontraktu 5 606,22 89 699,48 335 451,48 210 233,16 B.4. koszty robót budowlano-monta żowych 0,00 2 700 000,00 9 744 164,00 6 448 021,00 B.4.1 Budowa ruroci ągu i kabla światłowodowego szkieletowego i 0,00 504 878,05 4 239 024,39 804 959,61 dystrybucyjnego B.4.2 Dostawa słupów strunobetonowych z infrastruktur ą 0,00 0,00 456 948,11 300 602,89 B.4.3 Dostawa szaf telekomunikacyjnych wraz z wyposa żeniem 0,00 0,00 46 920,00 35 880,00 B.4.4 Budowa infrastruktury i posadowienie słupów strunobetonowych 0,00 0,00 84 065,00 64 285,00 B.5. koszty monitoringu środowiska w okresie budowy 0,00 0,00 0,00 0,00 B.6. koszty promocji projektu 0,00 0,00 0,00 0,00 B.7. inne koszty niezb ędne do realizacji projektu 0,00 0,00 0,00 0,00 B.8. nakłady odtworzeniowe (podnosz ące warto ść środków trwałych, 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 3 145 957,31 0,00 0,00 0,00 0,00 1 774 247,50 0,00 0,00 0,00 1 774 247,50 0,00 0,00 0,00 remonty generalne) Źródło: Opracowanie własne na podstawie „Wytycznych do studiów wykonalności dla projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007- 2013”

DS CONSULTING 99

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Tabela 22: Harmonogram rzeczowo-finansowy

Rok Faza przedrealizacyjna Faza realizacji bazo Nakłady inwestycyjne 2011 2012 2013 2014 wy 2007 I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. IV kw. I kw. II kw. III kw. IV kw. A.1. Koszt opracowania dokumentacji 0,00 12 300,00 36 900,00 0,00 38 130,00 0,00 0,00 1 986 450,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,000,00 A.1.1 Koszt opracowania studium wykonalno ści 12 300,00 36 900,00 38 130,00 A.1.2 Dokumentacja projektowa 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1 986 450,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 A.2. koszty przygotowania dokumentacji przetargowej i przeprowadzenia procedury zamówie ń publicznych B.1. zakup nieruchomo ści (je śli dotyczy) B.2. zakup ruchomych środków trwałych, urz ądze ń, sprz ętu, itp B.3. In żynier Kontraktu 0,00 0,00 0,00 9 446,09 18 892,19 18 892,19 18 892,19 94 460,93 94 460,93 99 183,97 118 076,16 118 076,16 118 076,16 118 076,16 118 076,16 0,00 B.3.1 In żynier Kontraktu 0,00 0,00 0,00 9 446,09 18 892,19 18 892,19 18 892,19 94 460,93 94 460,93 99 183,97 118 076,16 118 076,16 118 076,16 118 076,16 118 076,16 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 B.4. koszty robót budowlano-monta żowych 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 2 700 000,00 1 000 000,00 3 218 597,00 1 900 000,00 3 625 567,00 2 200 000,00 4 248 021,00 0,00 0,00 B.4.1 Budowa ruroci ągu i kabla światłowodowego szkieletowego i 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 2 700 000,00 1 000 000,00 1 900 000,00 1 900 000,00 1 800 000,00 2 200 000,00 2 104 784,00 0,00 0,00 B.4.2 Dostawa słupów strunobetonowych z infrastruktur ą 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1 030 162,00 0,00 1 413 517,00 0,00 1 607 572,00 0,00 0,00 B.4.3 Dostawa szaf telekomunikacyjnych wraz z wyposa żeniem 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 103 320,00 0,00 147 600,00 0,00 191 880,00 0,00 0,00 B.4.4 Budowa infrastruktury i posadowienie słupów strunobetonowych 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 185 115,00 0,00 264 450,00 0,00 343 785,00 0,00 0,00 B.5. koszty monitoringu środowiska w okresie budowy B.6. koszty promocji projektu B.7. inne koszty niezb ędne do realizacji projektu 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 B.7.1 Koszty osobowe zwi ązane z zarz ądzaniem Projektem B.8. nakłady odtworzeniowe (podnosz ące warto ść środków trwałych, remonty generalne) Źródło: Opracowanie własne na podstawie „Wytycznych do studiów wykonalności dla projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007- 2013”

DS CONSULTING 100

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wykres 13: Wykres Gantt’a – wykres obejmuje okres od rozpoczęcia procedury przetargowej do rozliczenie danej pozycji kosztów. Lata realizacji 2011 2012 2013 2014 Wyszczególnienie kw. 1 kw. 2 kw. 3 kw. 4 kw. 1 kw. 2 kw. 3 kw. 4 kw. 1 kw. 2 kw. 3 kw. 4 kw. 1 kw. 2 kw. 3 kw. 4 Studium Wykonalno ści Opracowanie Programu Funkcjonalno-U żytkowego Procedury przetargowe Dokumentacja projektowa Uzyskanie pozwolenia na budow ę Roboty budowlano monta żowe Sie ć pasywna - światłowód szkieletowy i dystrybucyjny Budowa ruroci ągu i kabla światłowodowego szkieletowego i dystrybucyjnego Słupy strunobetonowe wraz z infrastruktur ą Dostawa słupów strunobetonowych z infrastruktur ą Dostawa szaf telekomunikacyjnych wraz z wyposa żeniem Budowa infrastruktury i posadowienie słupów strunobetonowych In żynier kontraktu Rozliczenie Projektu Źródło: Opracowanie własne na podstawie harmonogramu rzeczowo-finansowego

DS CONSULTING 101

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

4.1.3. Kalkulacja przychodów ze sprzeda Ŝy inwestora w wyniku realizacji projektu

4.1.3.1. Analiza rynku oraz oferta powstała w wyniku realizacji projektu

W ramach Projektu powstanie infrastruktura teleinformatyczna dostępna dla lokalnych operatorów telekomunikacyjnych. A więc powstanie produkt: spójna sieć szerokopasmowa wykonana w technologii światłowodowej oraz infrastruktura towarzysząca, w postaci masztów antenowych, pozwalającej na przyszłe zastosowanie łączy radiowych w warstwie dostępowej. Infrastruktura ta zostanie udostępniona odpłatnie operatorom świadczącym usługi telekomunikacyjne na terenie realizowanego Projektu. Obszar realizacji Projektu nie dysponuje obecnie infrastrukturą teleinformatyczną dostępną dla lokalnych operatorów telekomunikacyjnych.

4.1.3.2. Prognozowana liczba odbiorców

W ramach prac przygotowawczych zorganizowano spotkania informacyjne z przedstawicielami gmin oraz operatorami na obszarze objętym Projektem. Operatorzy na tym etapie mogli zgłaszać uwagi do Projektu co przyczyni się w przyszłości (fazie eksploatacji) do lepszego wykorzystania powstałej w ramach Projektu infrastruktury. Wstępnie zainteresowanymi operatorami są: • SkwyNet (Przywidz) Firma zajmuje się projektowaniem witryn internetowych, sieciami komputerowymi (lan wlan), serwerami i również outsourcingiem. Wykorzystuje najnowocześniejsze technologie. • MM-Net (Kolbudy, Przywidz) Sieć działającą od maja 2004 roku. Oferuje stały dostęp do sieci Internet za pośrednictwem urządzeń radiowych Wi-Fi. Warunkiem technicznym umożliwiającym podłączenie do sieci jest zachowanie widoczności pomiędzy antena bazową MM-Net a anteną odbiorczą. Sieć oferuje łącze z dynamicznym podziałem o prędkości do 2Mbit/s (w Przywidzu do 1M/bit/s) bez limitów transferu. • TELETRONIK (Kolbudy, Żukowo) Firma Usługi Elektroniczne Teletronik powstała w 1991 roku w Redzie. Założycielem i właścicielem firmy Teletronik jest aboslwent Wydziału Elektroniki Politechniki Gdańskiej mgr inż. Adam Stachecki. Jej siedziba mieści się od samego założenia w Redzie przy ulicy Sobieskiego 7. Od samego początku działalność firmy skupia się w 99% na budowie i eksploatacji sieci telewizji kablowej.

DS CONSULTING 102

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Poza tym firma wykonuje usługi w zakresie monitoringu, alarmów oraz sieci telekomunikacyjnych. • ABAKS (Trąbki Wlk., Pruszcz Gd.) Firma ABAKS powstała w maju 2004 roku, jest lokalnym operatorem świadczącym usługi Internetowe mieszkańcom niektórych gmin województwa pomorskiego. Drugim profilem firmy jest wdrażanie oraz sprzedaż sprzętu na potrzeby budowy sieci bezprzewodowych WLAN oraz GSM. • Telestar (Przywidz)

4.1.3.3. Polityka cenowa

Jak już wcześniej pisano obszar objęty Projektem nie jest wyposażony w sieć która powstanie w ramach Projektu. Beneficjent planuje udostępnianie włókien światłowodowych oraz masztów uwzględniając opłaty oparte na długości udostępnianego odcinka. W ramach kalkulacji Beneficjent biorąc pod uwagę koszty eksploatacyjne powstałej infrastruktury oraz możliwość zwrotu zainwestowanych środków (wkładu własnego w ciągu 8 lat – nie uwzględniając dyskontowania) przewiduje przychody za 1 km sieci na poziomie 1 300 zł miesięcznie. Ze względu na dynamiczny rozwój gmin objętych Projektem, które poprzez inwestycje drogowe realizowane obecnie na terenie dróg wyjazdowych z Gdańska stają się atrakcyjnymi terenami do zamieszkanie, planuje się wzrost popytu na usługi świadczone przez operatorów co będzie miało bezpośrednie przełożenie na przychody BIALL-NET. W ramach Projektu przyjęto do prognozy wzrost przychodów z 1 km sieci od 2018 roku na poziomie 500 zł (co daje przychody w wysokości 1 800 zł za 1 km sieci miesięcznie od roku 2018). Obecnie teren na którym realizowany jest Projekt dynamicznie się rozwija i może dojść do sytuacji że niektóre odcinki sieci będą korzystniejsze z punktu widzenia potencjalnych klientów (operatorów) ze względu na możliwości sprzedaży ich usług. W takie sytuacji Beneficjent przewiduje przetarg na korzystnie z danego odcinka/ włókna w światłowodzie na tym odcinku. BIALL-NET przy dzierżawie operatorom powstałej infrastruktury zapewni zachowanie zasad uczciwej konkurencji.

4.1.3.4. Program sprzeda Ŝy

Prognoza przychodów została przygotowana w oparciu o plany rozwojowe BIAL-NET oraz prognozowane przychody wynikające z realizacji Projektu. Wariant bezinwestycyjny zakłada plany rozwojowe BIAL-NET. Prognozo oparto na przychodach z lat 2006-2010. W poniższej tabeli zaprezentowano strukturę przychodów BIAL-NET w 2010 roku.

DS CONSULTING 103

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Tabela 23 Struktura przychodów BIALL-NET

Usługa opłata Liczba abonentów Przychody netto Struktura aktywacja aktywacja 1 404 40 153 1,57% EMAIL abonament 11 189 0,01% abonament 14 170 484 183 18,92% TV inne 4 490 0,02% abonament 41 229 1 715 414 67,03% INTERNET serwis 491 16 373 0,64% inne 105 164 013 6,41% abonament 2 128 43 462 1,70% VOIP połączenia 2 063 46 603 1,82% inne 4 789 0,03% www abonament 5 1 821 0,07% inne serwis 98 45 660 1,78% Suma 2 559 149 100,00% Źródło: Opracowanie własne

Prognoza przychodów w wariancie inwestycyjnym zakłada zwiększenie przychodów w wyniku realizacji Projektu. W ramach Projektu powstanie infrastruktura teleinformatyczna która zostanie udostępniona odpłatnie operatorom świadczącym usługi telekomunikacyjne na terenie realizowanego Projektu. Tabela 24 Plan przychodów Projektu

Wyszczególnienie 2013 2014 2015 2016 2017 długość sieci 10 40 70 70 70 cena za 1 km sieci 1 300 1 312 1 326 1 340 1 354 Przychody ze dzierżawy sieci 156 000 629 866 1 113 728 1 125 311 1 137 014 Suma 156 000 629 866 1 113 728 1 125 311 1 137 014 Źródło: Opracowanie własne Planuje się sukcesywne oddawanie do użytku infrastruktury wybudowanej w ramach Projektu. Do końca 2012 roku planuje się wykonanie 10 km światłowodu co pozwoli na udostępnienie tej infrastruktury już w roku 2013. Kolejne w roku 2013 zostanie wykonane kolejne 30 km, a następnie w roku 2014 ostatnie 30 km. Do liczenia przychodów z dzierżawy infrastruktury przyjęto jedynie 70 km światłowodu a nie całą długość 95,4 km.

4.1.4. Kalkulacja kosztów eksploatacyjnych całego systemu bez realizacji projektu oraz z jego uwzgl ędnieniem

Prognoza w wariancie bezinwestycyjnym oparta była na kosztach ponoszony przez Biall-net w latach 2006-2010. W prognozie ujęto również plany rozwojowej Biall-net analogicznie jak w przypadku przychodów.

DS CONSULTING 104

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Tabela 25 Struktura kosztów wariant bezinwestycyjny

Dane historyczne Prognoza Wyszczególnienie 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Koszty zużycie materiałów i 78 423 92 808 131 486 145 601 147 931 159 363 162 710 166 533 170 863 energii wzrost historyczny 18,34% 41,68% 10,73% 1,60% 2,05% 2,10% 2,35% 2,60% usługi obce 375 331 318 096 374 704 559 076 618 894 642 538 608 796 605 747 621 496 wzrost historyczny -15,25% 17,80% 49,20% 1,60% 2,05% 2,10% 2,35% 2,60% podatki i opłaty 3 174 1 166 2 442 872 916 971 990 1 010 1 030 wzrost historyczny -63,25% 109,32% -64,28% 5,00% 6,00% 2,00% 2,00% 2,00% Wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne 411 792 503 931 567 041 596 744 614 647 632 471 649 548 672 282 697 829 i inne świadczenia wzrost historyczny 22,38% 12,52% 5,24% 3,00% 2,90% 2,70% 3,50% 3,80% pozostałe koszty 349 167 370 013 453 430 601 383 611 006 623 531 636 625 651 586 668 527 rodzajowe wzrost historyczny 5,97% 22,54% 32,63% 1,60% 2,05% 2,10% 2,35% 2,60% amortyzacja 145 527 343 815 491 918 491 918 495 707 493 154 671 570 272 171 248 421 Suma 1 363 414 1 629 829 2 021 021 2 395 594 2 489 099 2 552 028 2 730 239 2 369 329 2 408 167 Źródło: Opracowanie własne

Jak wynika z powyższej tabeli główną pozycją kosztów Biall-net są koszty wynagrodzeń ubezpieczeń społecznych i inne świadczenia. Wynika do z rodzaju prowadzonej działalności. Koszty funkcjonowania BIALL-NET w wariancie inwestycyjnym przedstawia tabela poniżej. Tabela 26 Struktura kosztów wariant inwestycyjny

Wyszczególnienie 2013 2014 2015 2016 2017 Koszty zużycie materiałów i energii 163 110 167 333 171 863 176 332 180 916 usługi obce 619 796 626 747 662 496 679 721 697 394 amortyzacja 1 065 638 1 493 390 2 022 669 2 010 794 2 287 280 podatki 1 290 1 610 2 025 2 046 2 067 wynagrodzenia 650 348 673 882 699 829 726 422 754 026 pozostałe koszty 636 625 651 586 668 527 685 909 703 743 Suma 3 136 807 3 614 548 4 227 409 4 281 223 4 625 425

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych BIALL-NET

DS CONSULTING 105

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Tabela 27 Struktura kosztów Projekt

Wyszczególnienie 2013 2014 2015 2016 2017 Koszty zużycie materiałów i energii 400 800 1 000 1 026 1 053 usługi obce 11 000 21 000 41 000 42 066 43 160 amortyzacja 394 068 1 221 219 1 774 248 1 774 248 1 774 248 podatki 300 600 995 995 995 wynagrodzenia 800 1 600 2 000 2 076 2 155 pozostałe koszty Suma 406 568 1 245 219 1 819 243 1 820 411 1 821 610 Źródło: Prognoza na podstawie planowanych wydatków BIALL-NET Realizacja Projektu przyczyni się do wzrostu kosztów: • Zużycia materiałów i energii o 1 000 zł – wzrost wynika z planowanych pracach związanych z konserwacją powstałej infrastruktury • Usług obcych o 41 000 zł – 40 000 zł to koszty dzierżawy gruntu pod maszty oraz 1 000 zł wynikający z usługi konserwacji powstałej infrastruktury • Podatków o 995 zł – podatek od nieruchomości wyliczony na podstawie powierzchni zajmowanej przez maszty (przyjęto powierzchnie 50 m2 oraz stawkę podatków w wysokości 19,90 zł za 1m2) • Wynagrodzenia o 2 000 zł – koszty obsługi administracyjno/księgowej powstałej infrastruktury

4.1.4.1. Plan amortyzacji

Plan amortyzacji została skalkulowana w oparciu o założenie, iż sieć będzie oddawana do użytku sukcesywnie rozpoczynając od 2012 roku, a w kolejnym roku rozpocznie się jej amortyzacja. Dla prac całej powstałej infrastruktury przyjęto stawkę w wysokości 10%. Stawka ta uwzględnia faktyczne zużycie sieci światłowodowej. W tabeli poniżej została przedstawiona amortyzacja Projektu oraz dotychczasowa amortyzacja (wraz z nakładami odtworzeniowymi).

DS CONSULTING 106

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Tabela 28: Fragment planu amortyzacji

Obecny 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 majątek Wartość brutto 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 "Amortyzacja" 491 918 495 707 493 154 435 024 35 625 11 875 0 0 Umorzenie 1 483 875 1 979 582 2 472 736 2 907 760 2 943 385 2 955 260 2 955 260 2 955 260 Wartość netto 1 471 385 975 678 482 524 47 500 11 875 0 0 0 Inwestycje 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 odtworzeniowe Wartość brutto 0 0 1 182 731 1 182 731 1 182 731 1 182 731 2 565 161 2 565 161 "Amortyzacja" 0 0 0 236 546 236 546 236 546 236 546 513 032 Umorzenie 0 0 0 236 546 473 092 709 639 946 185 1 459 217 Wartość netto 0 0 1 182 731 946 185 709 639 473 092 1 618 976 1 105 944 Projekt 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Wartość brutto 0 0 3 940 678 12 212 191 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 "Amortyzacja" 0 0 0 394 068 1 221 219 1 774 248 1 774 248 1 774 248 Umorzenie 0 0 0 394 068 1 615 287 3 389 534 5 163 782 6 938 029 Wartość netto 0 0 3 940 678 11 818 123 16 127 188 14 352 941 12 578 693 10 804 446

Źródło: Opracowanie własne

Nakłady odtworzeniowe na Projekt przewidywane są w roku 2019 w wysokości 3 145 957 zł, 2024 w wysokości 1 774 248 zł oraz w 2028 w wysokości 1 774 248 zł. Wartość rezydualną przyjęto jako wartość niezamortyzowanego majątku powstałego w ramach Projektu oraz wartość niezamortyzowanych nakładów odtworzeniowych w ostatnim roku prognozy. Niezdyskontowana wartość rezydualna w ostatnim roku prognozy (roku 2029) wynosi 2 483 947 zł, a zdyskontowana 1 032 131 zł

4.1.5. Rachunek zysków i strat

Zgodnie z założeniami opisanymi w poprzednich paragrafach dotyczących przychodów, kosztów eksploatacyjnych oraz amortyzacji opracowany został rachunek wyników planowanej inwestycji. Poniżej znajduje się fragment niniejszej prognozy w wariancie różnicowym, uwzględniającym zmiany pomiędzy funkcjonowaniem obiektu w oparciu o dotychczasowe zasoby, a planowaną infrastrukturą. Pełne zestawienie, jak również warianty bazowy i docelowy znajdują się w załączniku.

Tabela 29: Rachunek zysków dla Projektu (wariant różnicowy)

Wariant różnicowy - Projekt 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

Przychody operacyjne 0 0 156 000 629 866 1 113 728 1 125 311 1 137 014 Przychody ze sprzedaży produktów 0 0 156 000 629 866 1 113 728 1 125 311 1 137 014 Przychody ze sprzedaży towarów 0 0 0 0 0 0 0 Koszty operacyjne 40 000 31 000 406 568 1 245 219 1 819 243 1 820 411 1 821 610

DS CONSULTING 107

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Amortyzacja 0 0 394 068 1 221 219 1 774 248 1 774 248 1 774 248 Zużycie materiałów i energii 0 0 400 800 1 000 1 026 1 053 Usługi obce 40 000 31 000 11 000 21 000 41 000 42 066 43 160 Podatki i opłaty 0 0 300 600 995 995 995 Wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 0 0 800 1 600 2 000 2 076 2 155 Pozostałe koszty 0 0 0 0 0 0 0 Wynik na sprzedaży -40 000 -31 000 -250 568 -615 353 -705 514 -695 099 -684 595 Pozostałe przychody operacyjne 0 0 231 163 716 375 1 040 785 1 040 785 1 040 785 Pozostałe przychody operacyjne- rozliczenie dotacji 0 0 236 515 732 960 1 064 881 1 064 881 1 064 881 Pozostałe koszty operacyjne 0 0 0 0 0 0 0

Wynik na działalności operacyjnej -40 000 -31 000 -14 053 117 607 359 367 369 782 380 286 Przychody finansowe 0 0 0 0 0 0 0 Koszty finansowe 0 120 000 400 000 480 000 480 000 360 000 280 000 Wynik na działalności gospodarczej -40 000 -151 000 -414 053 -362 393 -120 633 9 782 100 286 Zyski nadzwyczajne 0 0 0 0 0 0 0 Straty nadzwyczajne 0 0 0 0 0 0 0 Zysk / strata brutto -40 000 -151 000 -414 053 -362 393 -120 633 9 782 100 286 Podatek CIT -7 600 -28 690 -78 670 -68 855 -22 920 1 859 19 054 Zysk / strata netto -32 400 -122 310 -335 383 -293 538 -97 713 7 923 81 231 Źródło: Opracowanie własne

4.1.6. Zestawienie przepływów pieni ęŜ nych projektu

Przepływy pieniężne w latach realizacji inwestycji zapewniane zostaną przez środki BIALL-NET oraz z dotacji UE. Finansowanie to znajduje swoje odzwierciedlenie w zmianach stanu rozliczeń międzyokresowych, gdyż to ta pozycja bilansowa służy do rozliczania dotacji. Sporządzony rachunek uwzględnia wydatki majątkowe ponoszone na realizację Projektu. Tabela 30: Rachunek przepływów pieniężnych Projektu (wariant różnicowy)

Wariant różnicowy - Projekt 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 A. Przepływy środków pieniężnych z działalności

operacyjnej I. Zysk (strata) netto -32 400 -122 310 -335 383 -293 538 -97 713 7 923 81 231 II. Korekty razem 0 0 171 766 531 432 753 450 710 422 710 433 1. Amortyzacja 0 0 394 068 1 221 219 1 774 248 1 774 248 1 774 248 2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych 0 0 0 0 0 0 0 3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) 0 0 0 0 0 0 0 4. Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej 0 0 0 0 0 0 0 5. Zmiana stanu rezerw 0 0 0 0 0 0 0 6. Zmiana stanu zapasów 0 0 -6 022 -18 291 -18 677 -447 -452 7. Zmiana stanu należności 0 0 -13 957 -42 396 -43 291 -1 036 -1 047 8. Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z 0 0 34 192 103 861 106 052 2 539 2 565 wyjątkiem pożyczek i kredytów 9. Inne korekty 0 0 -236 515 -732 960 -1 064 881 -1 064 881 -1 064 881 III. Przepływy pieniężne netto z działalności -32 400 -122 310 -163 617 237 894 655 738 718 345 791 664 operacyjnej (I±II)

DS CONSULTING 108

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

B. Przepływy środków pieniężnych z działalności 0 0 0 0 0 0 0 inwestycyjnej I. Wpływy 0 0 0 0 0 0 0 1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz 0 0 0 0 0 0 0 rzeczowych aktywów trwałych 2. Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości 0 0 0 0 0 0 0 niematerialne i prawne 3. Z aktywów finansowych, w tym: 0 0 0 0 0 0 0 4. Inne wpływy inwestycyjne 0 0 0 0 0 0 0 II. Wydatki 7 680 3 932 998 8 271 513 5 530 284 0 0 0 1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz 7 680 3 932 998 8 271 513 5 530 284 0 0 0 rzeczowych aktywów trwałych 2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości 0 0 0 0 0 0 0 niematerialne i prawne 3. Na aktywa finansowe, w tym: 0 0 0 0 0 0 0 4. Inne wydatki inwestycyjne 0 0 0 0 0 0 0 III. Przepływy pieniężne netto z działalności -7 680 -3 932 998 -8 271 513 -5 530 284 0 0 0 inwestycyjnej (I-II) C. Przepływy środków pieniężnych z działalności 0 0 0 0 0 0 0 finansowej I. Wpływy 0 3 332 236 8 358 079 5 446 293 0 0 0 1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i 0 0 0 0 0 0 0 innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału 2. Kredyty i pożyczki 0 1 958 059 4 256 461 1 000 000 0 0 0 3. Emisja dłużnych papierów wartościowych 0 0 0 0 0 0 0 4. Inne wpływy finansowe 0 1 374 177 4 101 618 4 446 293 0 0 0 II. Wydatki 0 0 0 1 214 520 1 500 000 1 000 000 1 500 000 1. Nabycie udziałów (akcji) własnych 0 0 0 0 0 0 0 2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli 0 0 0 0 0 0 0 3. Inne, niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z 0 0 0 0 0 0 0 tytułu podziału zysku 4. Spłaty kredytów i pożyczek 0 0 0 1 214 520 1 500 000 1 000 000 1 500 000 III. Przepływy pieniężne netto z działalności 0 3 332 236 8 358 079 4 231 773 -1 500 000 -1 000 000 -1 500 000 finansowej (I-II) D. Przepływy pieniężne netto razem (A.III±B.III±C.III) -40 080 -723 072 -77 051 -1 060 617 -844 262 -281 655 -708 336 E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w 0 0 0 0 0 0 0 tym - zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic 0 0 0 0 0 0 0 kursowych F. Środki pieniężne na początek okresu 0 -40 080 -763 152 -840 203 -1 900 820 -2 745 082 -3 026 737 G. Środki pieniężne na koniec okresu (F±D), w tym -40 080 -763 152 -840 203 -1 900 820 -2 745 082 -3 026 737 -3 735 073 Źródło: Opracowanie własne Płynność finansową Projektu zapewnią środki własne BIALL-NET oraz kredyt inwestycyjny w wysokości 6 000 000 zł.

DS CONSULTING 109

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Tabela 31: Rachunek przepływów pieniężnych wariant inwestycyjny

Wariant różnicowy - Projekt 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej I. Zysk (strata) netto 74 229 178 271 -9 100 505 462 855 568 1 116 604 1 116 612 II. Korekty razem 478 605 519 635 864 307 854 330 1 022 763 969 244 1 246 471 1. Amortyzacja 495 707 493 154 1 065 638 1 493 390 2 022 669 2 010 794 2 287 280 2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych 3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) 4. Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej 5. Zmiana stanu rezerw 6. Zmiana stanu zapasów -21 136 -11 240 -13 707 -26 594 -27 529 -9 885 -10 199 7. Zmiana stanu należności 976 479 -26 053 -31 771 -61 640 -63 807 -22 911 -23 639 8. Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z 107 555 63 774 80 662 182 134 156 311 56 127 57 909 wyjątkiem pożyczek i kredytów 9. Inne korekty -1 080 000 0 -236 515 -732 960 -1 064 881 -1 064 881 -1 064 881 III. Przepływy pieniężne netto z działalności 552 834 697 906 855 207 1 359 792 1 878 331 2 085 848 2 363 083 operacyjnej (I±II) B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej

I. Wpływy 0 0 0 0 0 0 0

1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 2. Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne

3. Z aktywów finansowych, w tym:

4. Inne wpływy inwestycyjne

II. Wydatki 7 680 5 115 729 8 271 513 5 530 284 0 1 382 430 0 1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz 7 680 5 115 729 8 271 513 5 530 284 0 1 382 430 0 rzeczowych aktywów trwałych 2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne 3. Na aktywa finansowe, w tym: 4. Inne wydatki inwestycyjne III. Przepływy pieniężne netto z działalności -7 680 -5 115 729 -8 271 513 -5 530 284 0 -1 382 430 0 inwestycyjnej (I-II) C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej I. Wpływy 1 080 000 3 332 236 8 358 079 5 446 293 0 0 0 1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i 1 080 000 innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału 2. Kredyty i pożyczki 1 958 059 4 256 461 1 000 000 0 0 0 3. Emisja dłużnych papierów wartościowych 4. Inne wpływy finansowe 1 374 177 4 101 618 4 446 293 II. Wydatki 81 360 81 360 49 680 1 214 520 1 500 000 1 000 000 1 500 000 1. Nabycie udziałów (akcji) własnych 2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli 3. Inne, niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku 4. Spłaty kredytów i pożyczek 81 360 81 360 49 680 1 214 520 1 500 000 1 000 000 1 500 000

DS CONSULTING 110

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

5. Wykup dłużnych papierów wartościowych 6. Z tytułu innych zobowiązań finansowych 7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego 8. Odsetki 9. Inne wydatki finansowe III. Przepływy pieniężne netto z działalności 998 640 3 250 876 8 308 399 4 231 773 -1 500 000 -1 000 000 -1 500 000 finansowej (I-II) D. Przepływy pieniężne netto razem (A.III±B.III±C.III) 1 543 795 -1 166 947 892 093 61 281 378 331 -296 582 863 083 E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym - zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych F. Środki pieniężne na początek okresu 55 503 1 599 297 432 350 1 324 443 1 385 724 1 764 055 1 467 473 G. Środki pieniężne na koniec okresu (F±D), w tym 1 599 297 432 350 1 324 443 1 385 724 1 764 055 1 467 473 2 330 556 Źródło: Opracowanie własne

Zaprezentowany powyżej rachunek przepływów pieniężnych dowodzi możliwości zapewnienia funkcjonowania planowanej infrastruktury w całym okresie referencyjnym.

4.1.7. Ustalenie wysoko ści dofinansowania

Analizę występowania w projekcie pomocy publicznej przeprowadzono w oparciu o zapisy Wytycznych dla Beneficjentów w zakresie stosowania pomocy publicznej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 stanowiących Załącznik nr 3 do Przewodnika Beneficjenta RPO WP. W związku z twierdzeniem, że w Projekcie wystąpi pomoc publiczna dofinansowanie zostało ustalone zgodnie z zasadami rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 7 grudnia 2009 r. w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w zakresie: energetyki, infrastruktury telekomunikacyjnej, infrastruktury sfery badawczo-rozwojowej, lecznictwa uzdrowiskowego w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 214, poz. 1661). Zgodnie z tymi wytycznymi przyjęto dla wydatków dotyczących nabycia i wytworzenia środków trwałych dofinansowanie na poziomie 60% - 40% dofinansowanie dla województwa pomorskiego plus 20% w przypadku mikro i małego przedsiębiorstwa. Dla prac związanych z przygotowanie Projektu 50% (koszty dokumentacji projektowej, Studium Wykonalności, Inżynier Kontraktu)

Tabela 32 Struktura finansowanie kosztów kwalifikowanych

Struktura 2011 2012 2013 2014 Suma finansowanie Bialnet 9 535,95 1 231 823,98 3 238 719,55 2 154 515,52 6 634 595,00 EFRR 14 303,93 1 847 735,97 4 858 079,32 3 231 773,29 9 951 892,50 Suma 23 839,88 3 079 559,95 8 096 798,87 5 386 288,81 16 586 487,50

DS CONSULTING 111

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Źródło: Opracowanie własne

4.1.8. Wyliczenie i interpretacja wska źników finansowej efektywno ści projektu

Analiza została wykonana z punktu widzenia wszystkich nakładów poniesionych na projekt oraz z punktu widzenia rentowności nakładów poniesionych przez inwestora (ujęcie właścicielskie). Analizę przygotowano w cenach stałych dla lat 2011-2029 przy stopie dyskontowej w wysokości 5%. Dla obydwu ujęć wyznaczono zaktualizowaną wartość netto oraz wewnętrzną stopę zwrotu.

4.1.8.1. Wska źnik FNPV/C i FRR/C

Zgodnie z dokumentem Wytyczne do studiów wykonalności dla projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 – w zakresie „Społeczeństwo informacyjnego” dokonano analizy następujących strumieni pieniężnych: przychodów, wartość rezydualnej, kosztów operacyjnych, nakładów inwestycyjnych, a następnie dokonano oszacowania wskaźników efektywności inwestycji. Tabela 33: Fragment kalkulacji wskaźników FNPV/C i FRR/C13

Rok 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Wpływy ogółem 0 0 156 000 629 866 1 113 728 1 125 311 1 137 014 Przychody operacyjne ogółem 0 0 156 000 629 866 1 113 728 1 125 311 1 137 014 Wartość rezydualna 0 0 0 0 0 0 0 Wypływy ogółem 23 840 3 079 560 8 109 299 5 410 289 44 995 46 163 47 362 Koszty operacyjne ogółem 40 000 31 000 12 500 24 000 44 995 46 163 47 362 Wydatki odtworzeniowe 0 0 0 0 0 0 0 Nakłady inwestycyjne ogółem -16 160 3 048 560 8 096 799 5 386 289 0 0 0 Przepływy pieniężne netto -23 840 -3 079 560 -7 953 299 -4 780 423 1 068 733 1 079 148 1 089 652 stopa dyskontowa 5%

Finansowa zaktualizowana wartość netto inwestycji -4 410 066

(FNPV/C) Finansowa wewnętrzna stopa 1,04% zwrotu z inwestycji (FRR/C) Źródło: Opracowanie własne Zestawienie negatywnych i pozytywnych przepływów finansowych przy 5 % stopie dyskontowej wyrażone jako zaktualizowana wartość bieżąca netto wynosi: NPV = - 4 410 066 zł Wartość zaktualizowana netto reprezentuje sumę wszystkich wydatków (tu nakładów inwestycyjnych) i wpływów pieniężnych netto (oszczędności), które zostały sprowadzone do

13 Pełna tabela znajduje się w Załączniku do niniejszego opracowania

DS CONSULTING 112

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

warunków porównywalnych względem pierwszego roku obliczeniowego. Innymi słowy NPV obrazuje, czy przy uwzględnieniu wartości pieniądza w czasie, dany projekt przyniesie jakąś nadwyżkę finansową, tzn. czy jest zasadna jego realizacja. Wewnętrzna stopa zwrotu (FRR/C) dla tego ujęcia wynosi: FRR/C = 1,04% Wewnętrzna stopa zwrotu określa maksymalny koszt kapitału, przy którym uzyskane wpływy równoważą wydatki. Jeżeli rzeczywisty koszt kapitału przekroczy wewnętrzną stopę zwrotu, to analizowane przedsięwzięcie nie przyniesie dodatkowego strumienia pieniężnego. Innymi słowy FRR/C pokazuje, jaki procent całkowitych wydatków inwestor „odzyskuje” rocznie z projektu. Wartość finansowego NPV i IRR jest ujemna. Generowane przez Projekt przychody nie pokrywają kosztów, co świadczy o potrzebie dofinansowania Projektu ze środków unijnych.

4.1.8.2. Wska źnik FNPV/K i FRR/K

Patrząc na przedsięwzięcie od strony zaangażowania środków własnych inwestora efektywność projektu jest wyższa, mniejsza jest ujemna nadwyżka finansowa. Poniżej znajdują się wyniki wyliczeń opłacalności inwestycji z punktu widzenie zaangażowanego kapitału własnego inwestora. Tabela 34: Fragment kalkulacji wskaźników FNPV/K i FRR/K14

Dotacja EFRR 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Wpływy ogółem 0 14 304 2 003 736 5 487 945 4 345 502 1 125 311 1 137 014 Przychody operacyjne ogółem 0 0 156 000 629 866 1 113 728 1 125 311 1 137 014 Dotacja EFRR 14 304 14 304 1 847 736 4 858 079 3 231 773 0 0 Wartość rezydualna 0 0 0 0 0 0 0 Wypływy ogółem 23 840 3 236 205 8 612 533 5 993 523 524 995 406 163 327 362 Koszty operacyjne ogółem 40 000 31 000 12 500 24 000 44 995 46 163 47 362 Wydatki odtworzeniowe 0 0 0 0 0 0 0 Koszty finansowania 0 156 645 503 234 583 234 480 000 360 000 280 000 Nakłady inwestycyjne ogółem -16 160 3 048 560 8 096 799 5 386 289 0 0 0 Przepływy pieniężne netto -23 840 -3 221 901 -6 608 797 -505 578 3 820 507 719 148 809 652 stopa dyskontowa 5%

Finansowa zaktualizowana wartość netto inwestycji 1 971 671

(FNPV/K) Finansowa wewnętrzna stopa zwrotu z inwestycji 7,47%

(FRR/K) Źródło: Opracowanie własne

14 Pełna tabela znajduje się w Załączniku do niniejszego opracowania

DS CONSULTING 113

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

NPV/K = 1 971 671 zł IRR/K = 7,47 %

Jak wynika z powyższej tabeli Projekt nie przysparza nadmiernych korzyści finansowych dla BIALL-NET. Stopa zwrotu z kapitałów własnych kształtuje się nieznacznie powyżej poziomu stopy dyskontowej. Potwierdza to, że realizacja Projektu odbywa się na terenie kwalifikującym się do wsparcia (brak jest przesłanek finansowych do realizacji Projektu z własnych środków, co ma wpływ na wykluczenie cyfrowe tego regionu).

4.1.9. Struktura finansowania

Zgodnie z wyznaczonym poziomem dofinansowania na poziomie 60% kosztów kwalifikowanych. Projektu przyjęto dofinansowanie z EFRR na poziomie 9 951 892,50 zł. Środki na współfinansowanie zapewnione są przez BIALL-NET w kwocie 6 634 595,00 zł.

DS CONSULTING 114

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Tabela 35: Struktura finansowania Projektu

Rok Lata realizacji Wyszczególnienie Bazowy 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 suma do 2007 I. Koszty kwalifikowane EFRR 14 303,93 1 847 735,97 4 858 079,32 3 231 773,29 9 951 892,50 Budżet państwa Budżet Samorządu Województwa Pomorskiego Budżet Powiatu Budżet Gminy WFOŚiGW PFRON Środki własne BIALL-NET 0,00 Inne 9 535,95 1 231 823,98 3 238 719,55 2 154 515,52 0,00 0,00 0,00 0,00 23 839,88 3 079 559,95 8 096 798,87 5 386 288,81 16 586 487,50 Suma źródeł pokrycia kosztów kwalifikowany

II. Koszty niekwalifikowane Budżet państwa Budżet Samorządu Województwa Pomorskiego Budżet Powiatu Budżet Gminy WFOŚiGW PFRON Środki własne BIALL-NET 34 806,22 1 796 157,53 2 077 162,34 1 415 960,66 Inne Suma źródeł pokrycia kosztów 0,00 0,00 0,00 0,00 niekwalifikowanych 34 806,22 1 796 157,53 2 077 162,34 1 415 960,66 5 324 086,75 Suma źródeł finansowania łącznie 0,00 0,00 0,00 0,00 58 646,09 4 875 717,48 10 173 961,21 6 802 249,47 21 910 574,25

DS CONSULTING 115

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Okres referencyjny Wyszczególnienie 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 I. Koszty kwalifikowane

EFRR Budżet państwa Budżet Samorządu Województwa Pomorskiego Budżet Powiatu Budżet Gminy WFOŚiGW PFRON Środki własne BIALL-NET Inne

Suma źródeł pokrycia kosztów kwalifikowany

II. Koszty niekwalifikowane Budżet państwa Budżet Samorządu Województwa Pomorskiego Budżet Powiatu Budżet Gminy WFOŚiGW PFRON Środki własne BIALL-NET Inne Suma źródeł pokrycia kosztów niekwalifikowanych 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Suma źródeł finansowania łącznie 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Źródło: Opracowanie własne

DS CONSULTING 116

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

4.1.10. Analiza trwało ści finansowej Projektu

Rachunek przepływów pieniężnych dla wariantu inwestycyjnego przedstawiony we wcześniejszych rozdziałach potwierdza, że Beneficjent posiada odpowiednie zasoby finansowe na realizację analizowanego projektu i są one wystarczające do sfinansowania kosztów projektu podczas jego realizacji, a następnie eksploatacji. W ramach założeń do finansowanie Projektu przyjęto kredyt inwestycyjny w wysokości 6 000 000 zł, kredyt na prefinansowanie w wysokości 1 231 991 zł. Przy wyliczaniu kredytu pomostowego przyjęto, że dotacje będą rozliczanie kwartalnie co jest zgodne z procedurami rozliczania wniosków o płatność w ramach RPO WP na lata 2007-2013. Przyjęto również utrzymanie odpowiedniego stanu środków pieniężnych zapewniającego kredytowanie VAT-u z inwestycji oraz bieżącą działalność firmy. Oprocentowanie dla kredytu inwestycyjnego oraz pomostowego przyjęto w oparciu o podpisane umowy kredytowe BIALL-NET. Tabela 36 Kredyt pomostowy

Wyszczególnienie 2012 2013 2014 Wartość kredytu na początek okresu 2 186 011 4 927 965 3 289 371 Raty Kapitałowe 1 639 508 4 242 477 4 521 363 Odsetki 546 503 685 488 Wartość kredytu na koniec okresu 1 231 991 Źródło: Opracowanie własne Tabela 37 Kredyt inwestycyjny

Wyszczególnienie 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Wartość kredytu na początek okresu 1 500 000 5 000 000 6 000 000 6 000 000 4 500 000 3 500 000 Raty Kapitałowe 1 500 000 1 000 000 1 500 000 Odsetki 120 000 400 000 480 000 480 000 360 000 280 000 Wartość kredytu na koniec okresu 1 500 000 5 000 000 6 000 000 4 500 000 3 500 000 2 000 000 Źródło: Opracowanie własne Należy tutaj zaznaczyć, że potencjał kredytowy BIALL-NET jest wysoki. Spółka generuje około 1 mln zł nadwyżki rocznie (zysk plus amortyzacja) którą może przeznaczyć na inwestycje.

4.1. Analiza ekonomiczna

Społeczno-ekonomiczna analiza kosztów i korzyści uwzględnia nie tylko finansowe koszty i korzyści wyrażane przepływami pieniężnymi, ale również ma za zadanie dostarczyć informacji o tych aspektach oddziaływania przedsięwzięcia, które nie są przedmiotem transakcji rynkowych. W niniejszym rozdziale przeanalizowano program inwestycyjny właśnie w takim ujęciu, a więc z uwzględnieniem tych korzyści i kosztów inwestycji, które nie są bezpośrednio mierzalne. Podjęto tu próbę kwantyfikacji kosztów i korzyści społeczno-ekonomicznych, a uzyskane tą drogą wielkości włączono do formuł oceny społeczno-ekonomicznej. Analiza ta ma na celu wykazanie,

DS CONSULTING 117

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

że dane przedsięwzięcie doprowadzi do wzrostu dobrobytu społeczności objętej jego skutkami. Należy przy okazji podkreślić, iż z uwagi na trudność oszacowania wielkości wpływu poszczególnych czynników trzeba mieć świadomość pewnej niedoskonałości wyników i traktować je bardziej jako wielkości przybliżone, odzwierciedlające skalę oddziaływania, niż bezwzględne i niepodważalne wyniki.

4.1.1. Okre ślenie zało Ŝeń do analizy ekonomicznej

W odróżnieniu od zaprezentowanej powyżej analizy finansowej, opisana w niniejszym rozdziale analiza ekonomiczna została wykonana z punktu widzenia społeczności, a nie samego Projektu. Za podstawę do poniższych kwalifikacji przyjęto jednak przepływy pieniężne zdefiniowane w analizie finansowej, skorygowanej jednak o czynniki, będące neutralne z punktu widzenia otoczenia Projektu, dokonując tzw. korekty o efekty fiskalne. Osiągnięto to eliminując z analizy wszelkie przepływy mające jedynie charakter transferów pieniężnych takich jak VAT i świadczenia na ubezpieczenia społeczne. W celu dokonania tego, zdefiniowane w analizie finansowej koszty operacyjne (z wyłączeniem płac) a również nakłady inwestycyjne, ponoszone podczas analizy przez Beneficjenta, skorygowano o wartość podatku VAT. Dodatkowo, w przypadku kosztów, wyłączono pozycję ubezpieczeń społecznych i pozostałych świadczeń, natomiast w przypadku wynagrodzeń dokonano korekty o zawarte w nich transfery na cele ubezpieczeń społecznych. W kolejnym etapie analizy zdefiniowano zewnętrze efekty ekonomiczne. Po identyfikacji wskazanych poniżej kosztów i korzyści poddano je ponownej weryfikacji przy zastosowaniu procedury wykazanej na poniższym wykresie. Do kalkulacji przyjęto jedynie czynniki poddające się kwantyfikacji ekonomicznej i wywierające istotny wpływ na wyniki. Niektóre identyfikowane czynniki, mimo świadomości ich oddziaływania są tak trudne do oszacowania, że musiały zostać pominięte; inne zostały pominięte świadomie, gdyż ich wpływ na wyniki analizy jest marginalny. Schemat 4: Wybór czynników do analizy ekonomicznej

Identyfikacja kosztów / korzy ści społeczno - ekonomicznych

Wielko ści całkowicie Wielko ści poddaj ące si ę niewymierne waloryzacji ekonomicznej

Wielko ści pomijalne Wielko ści istotne - bez istotnego wpływu na wyniki - silnie oddziaływujące na efekt

Źródło: Opracowanie własne

DS CONSULTING 118

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

W kolejnym etapie analizy dokonano kwantyfikacji wybranych kosztów i korzyści ekonomicznych. Efekty te zostały dołączone do skorygowanych przepływów finansowych tworząc rachunek kosztów i korzyści ekonomicznych stanowiący podstawę do wyliczenia wskaźników efektywności ekonomicznej Projektu. Dla określenia tych wielkości przyjęto stopę dyskontową na poziomie 5,5%.

4.1.2. Rachunek kosztów i korzyści ekonomicznych

Zwykle przy analizie projektu inwestycyjnego związanego z powstaniem lub modernizacją obiektu, bierze się pod uwagę wzrost atrakcyjności takich wskaźników jak: przyrost miejsc pracy, czy zwiększenie dochodów z tytułu realizacji planowanej inwestycji. Nie sposób jednak zapomnieć o jego wpływie na otoczenie gospodarcze regionu. Dla porządku należy zaznaczyć, że w przypadku rachunku ekonomicznego obiektywne wartościowanie poszczególnych kategorii jest trudne, a uzyskiwane wyniki analizy opłacalności poprzez brak odniesienia nie są jednoznaczne.

4.1.2.1. Korekty

Jak już wspomniano powyżej do analizy finansowej przyjęto kwoty netto, dlatego w korektach znajduję się jedynie podatek dochodowy zapłacony przez wykonawcę inwestycji. Zdyskontowane korekty fiskalne wynoszą więc 301 660 zł.

4.1.2.2. Korzy ści ekonomiczne

Utrzymanie miejsc pracy w firmach wykonawczych Jedną z kategorii korzyści ekonomicznych jest powstanie nowych miejsc pracy u operatorów dzierżawiących powstała infrastrukturę. Przyjęto, że dzięki realizacji Projektu 8 osób znajdzie zatrudnienie. Do oszacowano tej korzyści wykorzystano wartość przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw skorygowana do poziomu wynagrodzenia ukrytego, uwzględniającego stopę bezrobocia w regionie oraz poziom dodatkowych obciążeń wynikających z transferów środków na ubezpieczenia społeczne. Dla określenia wynagrodzenia w analizie zastosowano wzór 15 : SW = FW*(1-u)*(1- t )

15 European Commission, The New Programming Period 2007-2013: Guidance On The Methodology For Carrying Out Cost-Benefit Analysis, Working Document No. 4.

DS CONSULTING 119

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

gdzie:

SW - oznacza wynagrodzenie ukryte

FW - oznacza wynagrodzenie finansowe (rynkowe) u oznacza regionalny wskaźnik stopy bezrobocia t oznacza stawkę wpłat z tytułu ubezpieczenia społecznego i odpowiednich podatków Na podstawie danych Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego w Gdańsku do analizy przyjęto stawkę wynagrodzenia na poziomie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w marcu 2011 roku w kwocie 3 466,00 zł. Wartość tę skorygowano o współczynnik 13,3% stopy bezrobocia według danych Urzędu Statystycznego w Gdańsku za marzec 2011 roku oraz wartość składek na ubezpieczenia społeczne, oszacowane na 28% wynagrodzenia brutto. W wyniku wykonanych obliczeń stawkę wynagrodzenia oszacowano na poziomie 2 151,60 zł. Korzyść oszacowana została na poziomie 206 553,60 zł rocznie przez cały okres analiz.

Wzrost wartości nieruchomości w sąsiedztwie inwestycji Niezwykle istotnym efektem zewnętrznym w Projektach infrastrukturalnych jest ich wpływ na wartość nieruchomości w bezpośrednim sąsiedztwie. Nowoczesna inwestycja pociągnie za sobą zwiększenie wartości rynkowej okolicznych zabudowań i działek. W analizie ograniczono się do oszacowania wartości wpływu na nieruchomości gruntowe. Obecne cena działki, skalkulowana na podstawie dostępnego ofert sprzedaży działek mieszczą się w przedziale od 42 zł/m2 do nawet 300 zł/m2. Najwięcej oferta znajduje się w przedziale od 85 zł/m2 do 120 zł/m2, do analizy przyjęto dolną granicę. Zakłada się, że cena ta wzrośnie o około 5% (4 zł). Istotne oddziaływanie Projektu to około 1 500 m do 3 km (przyjęto 1 500 m do wyliczeń). Biorąc pod uwagę, że nie wszystkie grunty w okolicy nadają się na grunty pod zabudowę lub do obrotu rynkowego przyjęto wskaźnik ewentualnej zabudowy na poziomie 50%. Tak zredukowana powierzchni wynosi około 7 046 tys. m2., Biorąc pod uwagę wyliczoną powierzchnię oraz wskaźnik wzrostu wartości gruntu określono, iż wartości nieruchomości przyjęta do analizy wzrośnie o około 15 mln zł. Nastąpi on skokowo w pierwszym roku funkcjonowanie sieci światłowodowej.

Oszczędność czasu docelowych Beneficjentów Jednym z efektów wdrożenia projektu będzie oszczędność czasu końcowych Beneficjentów. Praktyka wskazuje, iż znaczna część osób poświęca sporo czasu na wyszukiwanie informacji, komunikację elektroniczną, zakupy przez Internet oraz korzystanie z Internetowego dostępu do administracji państwowej (załatwianie spraw przez Internet zamiast w okienkach). Wdrożenie

DS CONSULTING 120

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

projektu i dostarczenie wszystkim tym osobom szybkiego i bezpiecznego Internetu wpłynie na możliwość skorzystania z wszystkich dostępnych usług Internetowych w krótkim czasie. Należy przyjąć, iż zaoszczędzony czas będzie mógł być wykorzystany na inne czynności, takie jak poświęcenie czasu rodzinie, praca, uprawianie sportu, korzystanie z oferty kulturowej itp. Ciężko jest jednak w jednoznaczny sposób oszacować korzyści wynikające z alternatywnego wykorzystania czasu. Najbardziej miarodajnym sposobem wyliczenie zysku wynikającego z oszczędności czasu jest porównanie tego czasu do możliwości uzyskania dochodów przez końcowych Beneficjentów (czyli do wynagrodzenia). Korzyść ekonomiczną z tego tytułu oszacowano w oparciu o wskaźnik wynagrodzenia ukrytego, eliminującego niedoskonałości rynku pracy i występowanie tzw. „szarej strefy” na rynku pracy, które zostało przedstawione przy wyliczaniu korzyści wynikających z nowego zatrudnienia. Do analizy przyjęto, że realizacja Projektu przyczyni się do oszczędności czasu w wysokości 15 minut dziennie. Biorąc pod uwagę obliczone wynagrodzenie o wartości 2 151,60 zł i przy podzieleniu liczby przez liczbę godzin (160h-miesięczny czas pracy) uzyskujemy wartość 13,45 zł za 15 minut zaoszczędzonego czasu. Tabela 38 Korzyści wynikające z zaoszczędzonego czasu

korzyści na 1 Wyszczególnienie 2013 2014 2015 2016 2017 użytkownika w minutach Korzyści wynikające z oszczędności 5 400 czasu (rocznie) Liczba podłączonych użytkowników 30 200 500 1 000 1 500 Łączna oszczędność czasu w minutach 162 000 1 080 000 2 700 000 5 400 000 8 100 000 Łączna oszczędność czasu w godzinach 2 700 18 000 45 000 90 000 135 000 Wynagrodzenie za 1h 13 13 13 13 13 Łącznie korzyści wynikające z 36 308 242 055 605 138 1 210 275 1 815 413 oszczędności czasu Źródło: Opracowanie własne

4.1.3. Zestawienie i ocena jako ściowa kosztów i korzy ści, które nie mogły zosta ć wycenione

Realizacja projektu przyniesie określone korzyści dla Gmin Kolbudy, Przywidz, Trąbki Wielkie, Żukowo i Pruszcz Gdański ich mieszkańców i podmiotów prowadzących tam działalności gospodarcze. Między innymi szereg korzyści o charakterze niekwantyfikowalnym, wśród których najistotniejsze są:

DS CONSULTING 121

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wzrost jakości życia mieszkańców gmin objętych Projektem. W wyniku realizacji Projektu wzrośnie jakość życia mieszkańców. Pojawi się możliwość korzystania z szerokopasmowego Internetu. Wzrost konkurencyjności gmin objętych Projektem. Realizacja Projektu przyczyni się do wzrostu atrakcyjności inwestycyjnej gmin objętych Projektem. Poprawa wizerunku gmin objętych Projektem. W wyniku realizacji Projektu poprawi się wizerunek gmin objętych Projektem. Ostatecznie na realizacji Projektu skorzystają nie tylko mieszkańcy, ale wszyscy odwiedzający, jak również przyszli przedsiębiorcy. Gminy objęte Projektem będą kojarzony jako nowoczesna, posiadająca bogatą infrastrukturę obszar na którym warto prowadzić działalność gospodarczą oraz mieszkać.

4.1.4. Ustalenie warto ści wska źników efektywno ści ekonomicznej projektu

W celu oceny, czy Projekt przynosi istotne korzyści społeczne i kwalifikuje się do wsparcia w ramach dotacji z funduszy UE dokonano kalkulacji podstawowych wskaźników jego efektywności.

DS CONSULTING 122

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

4.1.4.1. Wska źnik ENPV i ERR

Zgodnie z założeniami opisanymi w poprzednich paragrafach dokonano kalkulacji wskaźników efektywności ekonomicznej Projektu zgodnie z poniższą tabelą. Tabela 39: Fragment tabeli analizy ekonomicznej 16

Wyszczególnienie

PRZEPŁYWY FINANSOWE 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 A. Rezultaty analizy finansowej -23 840 -3 079 560 -7 953 299 -4 780 423 1 068 733 1 079 148 1 089 652 A.1. Roczne przepływy różnicowe -23 840 -3 079 560 -7 953 299 -4 780 423 1 068 733 1 079 148 1 089 652 KOREKTY FISKALNE B. Korekta o transfery -307 57 923 153 839 102 339 0 0 0 B.1.Transfer CIT wykonawcy -307 57 923 153 839 102 339 0 0 0 KORZYŚCI SPOŁECZNO-EKONOMICZNE D. Korzyści społeczno-ekonomiczne 0 0 0 0 15 215 777 448 609 811 691 D.1. Wzrost wartości przyległych gruntów 0 0 0 14 972 915 0 0 D.2. Nowe miejsca pracy 0 0 0 0 206 554 206 554 206 554 D.3. Korzyści wynikające z oszczędności czasu 0 0 0 0 36 308 242 055 605 138 Przepływy ekonomiczne netto -23 533 -3 137 483 -8 107 138 -4 882 763 16 284 510 1 527 757 1 901 343 Stopa dyskontowa 5,50%

ENPV/C 28 190 209 B 45 811 371

ERR/C 27,80% C 18 631 695

B / C 2,46

Źródło: Opracowanie własne Wskaźniki efektywności społeczno-ekonomicznej Projektu dla przyjętych założeń przyjmują następujące wartości: ENPV = 28 190 209 zł ERR = 27,80 %

W związku z powyższymi wyliczeniami należy stwierdzić, iż Projekt kwalifikuje się do wsparcia finansowego ze środków UE.

Powyższe wyliczenia uwzględniają jedynie kwantyfikowalne korzyści społeczne wynikające z realizacji Projektu. Dają one podstawę do wnioskowania, iż w ekonomicznym wymiarze jest to projekt efektywny. Z dużą dozą pewności można stwierdzić, iż korzyści związane z działaniem efektu mnożnikowego oraz efektu synergii są znacznie wyższe niż przedstawione w analizie, gdzie starano się uwzględnić jedynie wielkości dające się kwantyfikować i logicznie uzasadnić.

16 Pełna tabela znajduje się w Załączniku do niniejszego opracowania

DS CONSULTING 123

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

4.1.4.2. Wska źnik B / C

Zgodnie z wytycznymi dokonano również kalkulacji wskaźnika B/C. W tym celu zdyskontowano wszystkie wpływy i korzyści ekonomiczne (B) oraz koszty niniejszego Projektu (C), a następnie dokonano kalkulacji ilorazu obu tych wartości. B = 45 811 371 C = 18 631 695

B/C = 2,46

Wskaźnik B/C powyżej wartości „1” jest zgodny z wyliczonymi powyżej wartościami ENPV i ERR, które są odpowiednio wyższe od 0 i przekraczające przyjętą stopę dyskontową, co dowodzi zasadności przyznania wsparcia niniejszemu Projektowi.

4.1.5. Analiza wra Ŝliwo ści

Analiza wrażliwości jest jedną z najczęściej stosowanych technik analizy ryzyka. Wskazuje ona jak zmienią się przepływy pieniężne, a tym samym wskaźniki NPV, ENPV, ERR oraz B/C, w odpowiedzi na określoną zmianę wielkości badanego czynnika, przy założeniu ceteris paribus, tj. utrzymaniu pozostałych warunków bez zmian. W niniejszej części zbadano wrażliwość podanych wyżej wskaźników na zmiany wpływu takich czynników jak: • Nakłady inwestycyjne • Przychody z dzierżawy powstałej infrastruktury • Korzyści społeczne

Nie wzięto pod uwagę wpływu zmiany wielkości źródeł finansowania – zakres zadania jest niezmienny niezależnie od poziomu dofinansowania, zmniejszenie jednego źródła (fundusz strukturalny) automatycznie musi powodować uzupełnienie niedoboru poprzez drugie źródło (Beneficjent). W analizie wrażliwości zmieniano wielkość wpływu o +/- 20%. Wyniki analizy zostały zaprezentowane w formie tabeli oraz na wykresie. Nachylenie linii na wykresie wskazuje jak

DS CONSULTING 124

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

wrażliwy jest dany wskaźnik Projektu na zmiany każdej z danych wejściowych: im linia jest bardziej stroma, tym Projekt wykazuje większą wrażliwość na zmianę danych wejściowych.. Tabela 40: Analiza wrażliwości FNPV względem wybranych zmiennych (zł)

Nakłady Przychody z % warto ści inwestycyjne Korzy ści dzier żawy oczekiwanej w okresie ekonomiczne powstałej realizacji infrastruktury

70% -126 339 -5 557 701 -9 716 088 80% -1 936 793 -5 557 701 -8 329 959 90% -3 747 247 -5 557 701 -6 943 830 100% -4 410 066 -4 410 066 -4 410 066 110% -7 368 154 -4 410 066 -4 171 571 120% -9 178 608 -4 410 066 -2 785 442 130% -10 989 062 -4 410 066 -1 399 313 odchylenie 3 935 008 613 436 3 025 636 Źródło: Opracowanie własne W przypadku finansowej wartości bieżącej netto największe znaczenie wydają się mieć koszty inwestycyjne. Przy zmianie nakładów o 30% w stosunku do tego co zaplanowano FNPV/C waha się w zakresie +/- 3 911 tys. zł.

DS CONSULTING 125

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wykres 14 Analiza wrażliwości FNPV względem wybranych zmiennych (zł)

0 70% 80% 90% 100% 110% 120% 130%

-2 000 000

-4 000 000

-6 000 000

-8 000 000

-10 000 000

-12 000 000

Nakłady inwestycyjne w okresie realizacji Korzy ści ekonomiczne Przychody z dzier żawy powstałej infrastruktury Źródło: Opracowanie własne Tabela 41: Analiza wrażliwości FRR względem wybranych zmiennych (zł)

Nakłady Przychody z % warto ści inwestycyjne Korzy ści dzier żawy oczekiwanej w okresie ekonomiczne powstałej realizacji infrastruktury

70% 4,86% 0,29% -4,10% 80% 3,09% 0,29% -2,52% 90% 1,59% 1,04% -1,07% 100% 1,04% 1,04% 1,04% 110% -0,85% 1,04% 1,56% 120% -1,85% 1,04% 2,76% 130% -2,75% 1,04% 3,90% odchylenie 2,73% 0,36% 2,90% Źródło: Opracowanie własne Podobnie jak w przypadku poprzedniego wskaźnika również tu w całym badanym obszarze zmienności stopa zwrotu pozostaje poniżej stopy dyskontowej tzn. nawet 30% wzrost przychodów z dzierżawy korzystających z infrastruktury nie powoduje przekroczenia progu rentowności finansowej Projektu. Te same informacje zostały przedstawione w formie graficznej na wykresie.

DS CONSULTING 126

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wykres 15 Analiza wrażliwości FRR względem wybranych zmiennych

6,00%

5,00%

4,00%

3,00%

2,00%

1,00%

0,00%

-1,00% 70% 80% 90% 100% 110% 120% 130%

-2,00%

-3,00%

-4,00%

-5,00%

Nakłady inwestycyjne w okresie realizacji Korzy ści ekonomiczne Przychody z dzier żawy powstałej infrastruktury

Źródło: Opracowanie własne

Tabela 42: Analiza wrażliwości ENPV względem wybranych zmiennych (zł)

Nakłady Przychody z % warto ści inwestycyjne Korzy ści dzier żawy oczekiwanej w okresie ekonomiczne powstałej realizacji infrastruktury

70% 32 469 288 17 052 660 23 066 194 80% 30 655 551 20 377 799 24 386 822 90% 28 841 814 23 702 938 25 707 450 100% 28 190 209 28 190 209 28 190 209 110% 25 214 341 30 353 217 28 348 705 120% 23 400 604 33 678 356 29 669 333 130% 21 586 867 37 003 495 30 989 961 odchylenie 3 942 664 7 196 539 2 886 498 Źródło: Opracowanie własne Efektywność ekonomiczna inwestycji w znacznym stopniu zależy od korzyści ekonomicznych realizowanych dzięki Projektowi. Gdyby korzyści te spadły, zmniejszy się efektywność Projektu. Ich spadek o 30% powoduje spadek ENPV do poziomu około 17 mln zł. Projekt wykazuje również stosunkowo dużą wrażliwość na ewentualne zmiany kosztów inwestycyjnych (wartość inwestycji). Gdyby okazało się, że koszty będą wyższe niż założone to również wpłynie to na pogorszenie efektowności ekonomicznej przedsięwzięcia. Tu jednak analiza wrażliwości wykazała, iż nawet ewentualne zwiększenie kosztów inwestycji o 30% nie

DS CONSULTING 127

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

powoduje spadku wskaźnika ENPV poniżej 0 (czyli Projekt wciąż pozostaje efektywny ekonomicznie). Pozostałe zmienne nie mają tak istotnego wpływu na efektywność ekonomiczną inwestycji. Te same informacje zostały przedstawione w formie graficznej na wykresie.

Wykres 16 Analiza wrażliwości ENPV względem wybranych zmiennych

40 000 000

36 000 000

32 000 000

28 000 000

24 000 000

20 000 000

16 000 000

12 000 000

8 000 000

4 000 000

0 70% 80% 90% 100% 110% 120% 130% Nakłady inwestycyjne w okresie realizacji Korzy ści ekonomiczne Przychody z dzier żawy powstałej infrastruktury

Źródło: Opracowanie własne

Tabela 43: Analiza wrażliwości ERR względem wybranych zmiennych (zł)

Nakłady Przychody z % warto ści inwestycyjne Korzy ści dzier żawy oczekiwanej w okresie ekonomiczne powstałej realizacji infrastruktury

70% 37,36% 18,15% 22,82% 80% 32,40% 20,50% 23,62% 90% 28,43% 22,84% 24,41% 100% 27,80% 27,80% 27,80% 110% 22,47% 27,53% 25,95% 120% 20,17% 29,87% 26,71% 130% 18,18% 32,22% 27,46% odchylenie 6,88% 5,16% 1,94% Źródło: Opracowanie własne Do poziomu 18,18% spada ekonomiczna stopa zwrotu w przypadku wzrostu kosztów inwestycji o 30%. Gdyby natomiast korzyści ekonomiczne zmniejszyły się o 30% to wówczas EIRR obniży się do 22,82%.

DS CONSULTING 128

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Tak więc w każdym wypadku stopa zwrotu pozostaje powyżej wartości granicznej 5% (tj. przyjętej stopy dyskontowej). Omawiane zależności zobrazowane są na wykresie poniżej.

4.1.6. Analiza ryzyka

Ryzyko w projekcie to możliwość wystąpienia w mniejszym lub większym stopniu nieoczekiwanych okoliczności powodujących powstanie: • opóźnień w projekcie; • braku realizacji pełnego zakresu projektu; • nieuzyskanie zakładanych skutków projektu; • przekroczenie budżetu projektu. Ryzyko można określić w postaci wystąpienia pewnej mierzalnej finansowej straty z oszacowanym lub pewnym poziomem prawdopodobieństwa zaistnienia. Prawidłowe zarządzanie projektem wymaga identyfikacji ryzyka, określenia wpływu ryzyka na projekt, jak również przygotowania działań mających na celu eliminowanie czynników mogących wywołać pojawienie się ryzyka lub działań korygujących mających na celu neutralizację skutków wystąpienia ryzyka. Umiejętność identyfikacji ryzyka przez beneficjenta, kierownika projektu lub uczestników projektu ma kluczowe znaczenie dla przygotowania planów działań mających eliminować czynniki ryzyka lub neutralizować wystąpienie ryzyka. Za zarządzanie ryzykiem w projekcie jest odpowiedzialny kierownik projektu - Inżynier Kontraktu, który w przypadku braku uprawnień lub wątpliwości przy przygotowaniem planów zarządzania ryzykiem komunikować się będzie z beneficjentem. Zarządzanie ryzykiem projektu obejmuje procesy identyfikacji, analizowania i odpowiadania na ryzyko w projekcie. Zarządzanie to związane jest nierozłącznie z podejmowaniem decyzji. Konieczne jest założenie pewnego prawdopodobieństwa wystąpienia czynników zakłócających i wspomagających. Zarządzanie ryzykiem w projekcie to zarządzanie polegające na monitorowaniu i obniżaniu ryzyka do poziomu akceptowalnego przez kierownika projektu. Zarządzanie ryzykiem składa się z następujących procesów głównych: • planowanie zarządzania ryzykiem; • identyfikacja ryzyka; • jakościowa analiza ryzyka; • ilościowa analiza ryzyka; • planowanie reakcji na ryzyko;

DS CONSULTING 129

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

• monitorowanie i kontrolowanie ryzyka. Planowanie zarządzania ryzykiem jest to zbiór czynności, które mają na celu z jednej strony przygotowanie i zorganizowanie procesu zarządzania ryzykiem przez Inżyniera kontraktu z drugiej zaś doprowadzenie do powstania właściwej struktury organizacyjnej. Jej zadaniem będzie podjęcie działań zmierzających do:

• izolowania i zmniejszenia ryzyka; • eliminowania ryzyka (jeśli jest to możliwe i uzasadnione); • przygotowania alternatywnych sposobów działania; • określenia rezerw czasowych i pieniężnych w celu zabezpieczenia przed zagrożeniami mogącymi pojawić się podczas planowania i wykonywania prac projektowych. Plan taki powinien zawierać:

• metodykę określającą sposoby, narzędzia i źródła danych, które należy wykorzystać w zarządzaniu ryzykiem; • opis ról i obowiązków poszczególnych zespołów roboczych jak i pracowników organizacji względem procesu zarządzania ryzykiem; • całkowity budżet projektu oraz kwotę przeznaczoną na proces zarządzania ryzykiem; • listę terminów określających wszystkie działania związane z procesem zarządzania ryzykiem na wszystkich etapach projektu; • system oceny i interpretacji zdarzeń mogących wywołać niepożądany przebieg projektu; • progi akceptacji, czyli kryteria określające kiedy powinny zostać podjęte działania będące odpowiedzią na zaistniałe ryzyko; • sposoby tworzenia dokumentacji procesu zarządzania ryzykiem; • charakterystykę procesu śledzenia ryzyka w czasie realizacji projektu. Identyfikacja ryzyka Są to działania, których celem jest wykrycie źródeł ryzyka a następnie ich usystematyzowanie według przyjętych kategorii. Identyfikacja ryzyka jest procesem wykonywanym wielokrotnie podczas planowania, jak i w trakcie realizacji projektu. Zespół zarządzający ryzykiem otrzymuje listę zidentyfikowanych źródeł ryzyka usystematyzowaną według określonych kategorii oraz spis czynności wyzwalających, (symptomów, sygnałów ostrzegawczych) wskazujących że wkrótce może dojść, lub że już doszło do wystąpienia niekorzystnego zdarzenia.

DS CONSULTING 130

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Analiza jakościowa ryzyka Głównym zadaniem tej fazy procesu zarządzania ryzykiem jest oszacowanie wielkości prawdopodobieństwa i skutków zaistnienia zidentyfikowanych uprzednio ryzyk. Na tym etapie wykonuje się hierarchizację zidentyfikowanych niebezpieczeństw według ich potencjalnego wpływu na proces realizacji przedsięwzięcia. Ilościowa analiza ryzyka Proces ten ma na celu określenie wymiernych wartości wielkości prawdopodobieństwa oraz skutków wystąpienia zdarzeń niekorzystnych zarówno dla poszczególnych czynności projektu, jak i dla całego przedsięwzięcia. Pomiar taki pozwala ustalić w wielkościach wymiernych szansę osiągnięcia celów projektu, określić poziomy niezbędnych rezerw i przeprowadzić szczegółową analizę typu, „co-jeśli”. Ilościowa analiza ryzyka jest poprzedzana badaniami jakościowymi. Planowanie reakcji na ryzyko Jest to proces opracowywania wariantów postępowania dotyczących czynności zmniejszających zagrożenia i zwiększających potencjalne korzyści dla sformułowanych celów projektowych. Plan reakcji na ryzyko to kluczowy etap procesu zarządzania ryzykiem, gdyż opracowuje się w nim metody reagowania na zdarzenia korzystne i niekorzystne. Skuteczność planowania reakcji na ryzyka zadań zagrożonych ma bezpośredni wpływ na wzrost lub spadek ryzyka realizacji całego projektu. Planowane reakcje muszą być proporcjonalne do skutków wystąpienia niekorzystnych zjawisk, likwidować (lub niwelować) wpływy danego zagrożenia w sposób kosztowo efektywny oraz być realizowane terminowo. Do najbardziej popularnych strategii zalicza się: • unikanie ryzyka - polega na takiej modyfikacji planów realizacji projektu, by zlikwidować dane ryzyko (niestety nie można w praktyce wyeliminować wszystkich zdarzeń, z którymi wiążą się niebezpieczeństwa) albo korzystnie zmienić uwarunkowania z nim związane; • transfer ryzyka - to działanie polegające na przeniesieniu skutków wystąpienia ryzyka na inny podmiot. Działanie to jest najskuteczniejsze w obszarze finansów, wiąże się ono zazwyczaj z koniecznością wypłacenia premii podmiotowi przyjmującemu ryzyko (np. ubezpieczenie na wypadek włamania do firmy); • łagodzenie ryzyka - to najpowszechniejsza ze wszystkich strategii reagowania na ryzyko. Proces ten polega na podejmowaniu określonych działań prowadzących do zmniejszenia prawdopodobieństwa lub skutków ryzyka; • akceptacja ryzyka - polega na przyjęciu i udźwignięciu wszelkich konsekwencji wynikających z ewentualnego wystąpienia niekorzystnego zjawiska. Jest to świadoma decyzja osób zarządzających ryzykiem, by nie wprowadzać żadnych zmian w planie projektu związanych z wystąpieniem danego niekorzystnego zjawiska. Istnieją dwa podstawowe typy akceptacji ryzyka: aktywna i pasywna. Pasywna akceptacja polega na przyjęciu ryzyka bez podejmowania jakichkolwiek działań w celu rozwiązania problemów jakie

DS CONSULTING 131

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

się z nim wiążą. Natomiast aktywna akceptacja polega na pogodzeniu się z ryzykiem, ale wymaga stworzenia specjalnego planu działania w razie wystąpienia niekorzystnego zdarzenia, a w niektórych przypadkach tzw. planu odwrotu. Plan awaryjny - buduje się go tylko dla zidentyfikowanych ryzyk, które mogą pojawić się w trakcie realizacji projektu. Wcześniejsze opracowanie planu awaryjnego może w sposób istotny obniżyć koszty działań podejmowanych w reakcji na wystąpienie danego niekorzystnego zjawiska. Monitorowanie i kontrola ryzyka Jest to proces wdrożenia planu zarządzania ryzykiem, nieustannej obserwacji i nadzorowaniu zidentyfikowanych ryzyk, identyfikacji nowo powstałych zagrożeń oraz systematycznego oceniania skuteczności podejmowanych działań prewencyjnych. Monitorowanie i kontrola ryzyka dostarcza informacji niezbędnych do podejmowania decyzji wyprzedzających pojawienie się niekorzystnych zdarzeń. Celem monitorowania ryzyka jest ustalenie czy:

• wdrożono zgodnie z planem strategie reakcji na ryzyka; • działanie podejmowane w ramach realizacji planów reakcji na ryzyko skutkują oczekiwanymi rezultatami; • przyjęte założenia projektu są aktualne; • podczas realizacji projektu nie doszło do zmian w szczególnym i ogólnym poziomie ryzyka (np. zgodnie z analizą trendów); • wystąpiły czynniki wyzwalające zidentyfikowane ryzyka; • wystąpiły nowe ryzyka nierozpoznane uprzednio. Plan zarządzania ryzykiem Szczegółowy plan zarządzania ryzykiem zostanie opracowany przez Inżyniera Kontraktu przy współudziale beneficjenta przed rozpoczęciem rzeczowej realizacji projektu. Zostaną wykonane omówione powyżej działania: • opracowanie Planu zarządzania ryzykiem; • identyfikacja ryzyka; • jakościowa analiza ryzyka; • ilościowa analiza ryzyka; • zaplanowanie reakcji na ryzyko; • opracowanie systemu monitorowania i kontrolowania ryzyka; • w zakresie odpowiadającym charakterowi i zakresowi działań w projekcie.

DS CONSULTING 132

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Szczegółowa analiza i identyfikacja ryzyka w projekcie powinna zostać wykonana przez Inżyniera Kontraktu po podjęciu przez beneficjenta ostatecznej decyzji o rozpoczęciu przygotowań do realizacji projektu i zadań w projekcie. Proces ten powinien być kontynuowany przez cały okres realizacji projektu. Rejestr ryzyk powinien być aktualizowany stosownie do ryzyk występujących w danym etapie inwestycji. Poniżej przedstawiono ogólny rejestr ryzyk w projekcie.

4.1.6.1. Ryzyka strategiczne

Przekroczenie planowanego budżetu inwestycji Założenia techniczne i lokalne uwarunkowania inwestycji w obszarach (warunki prawne, lokalne uwarunkowania techniczne, dodatkowe warunki stawiane przez jednostki samorządu terytorialnego, operatorów) mogą spowodować, że w trakcie realizacji inwestycji budżet niektórych zadań projektu w zostanie przekroczony. Po podpisaniu umowy o dofinansowanie jej renegocjacja zmierzająca do zwiększenia kwoty dofinansowania nie będzie możliwa, w związku z czym Beneficjent będzie musiało pokryć zwiększone nakłady z własnych źródeł finansowania. Przekroczenie harmonogramu w projekcie skutkujące nieukończeniem realizacji inwestycji w terminie. Mając na uwadze złożoność przedsięwzięcia, istnieje ryzyko przekroczenia harmonogramu na skutek opóźnień uwarunkowanych przygotowaniem inwestycji od strony prawnej, organizacyjnej, technicznej (istotne modyfikacje projektu w trakcie realizacji spowodowanej lokalnymi warunkami w miejscu inwestycji) oraz opóźnieniami rzeczowej realizacji inwestycji (niewłaściwy sposób realizacji inwestycji przez wykonawców i dostawców, zbyt mały potencjał techniczny wykonawców uniemożliwiający realizację inwestycji zgodnie z harmonogramem, siła wyższa). Konsekwencją przekroczenia harmonogramu projektu może być konieczność modyfikacji harmonogramu rzeczowo-finansowego inwestycji i aneksowania umowy o dofinansowanie. Wymaga to również wprowadzenia zmian do rocznych założeń budżetowych i Wieloletnich Planów Inwestycyjnych Województwa, zmiany harmonogramu projektu, ponownej analizy relacji i czasów trwania zadań między zadaniami projektu. Konsekwencją znaczącego przekroczenia harmonogramu może być niezrealizowanie projektu do roku 2015. Wydatki niezrealizowane w tym terminie zgodnie z art. 93 rozporządzenia Rady UE nr 1083/2006 z dnia z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 nie będą refundowane. W takiej sytuacji pojawi się zagrożenie, że Beneficjent nie otrzyma zwrotu wydanych środków, oraz nie będzie w stanie spłacić zaciągniętych kredytów na realizację inwestycji.

DS CONSULTING 133

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Zmiany prawa w obszarze specyfiki projektu Zmiany prawa mogą powodować powstanie nowych obowiązków dotyczących realizacji i eksploatacji inwestycji, nieprzewidzianych w planie przedsięwzięcia i wpływających negatywnie na projekt, włącznie z ograniczeniem jego zakresu lub zwiększającym koszty funkcjonowania. Trudne do przewidzenia trendy gospodarki globalnej oraz regionalnej i zmiany technologii dostępu do Internetu mogące silnie wpłynąć na popyt oraz na przychody Beneficjenta Ryzyko biznesowe przedsięwzięcia polega na możliwości zaistnienia zmiany w otoczeniu społeczno-ekonomicznym oraz ewentualnych zmian w technologiach przesyłowych w telekomunikacji w perspektywie wieloletniej, co może wpłynąć negatywnie na poziom przychodów Beneficjenta.

4.1.6.2. Ryzyka ekonomiczne, finansowe, rynkowe

Brak lub zbyt mała liczba operatorów telekomunikacyjnych (ISP) korzystających z sieci W pierwszym okresie funkcjonowania infrastruktury liczba operatorów lokalnych może nie zapewnić Beneficjentowi przychodów na odpowiednim poziomie, ustalonym w trakcie analizy finansowo-ekonomicznej. Zbyt małe zapotrzebowanie odbiorców końcowych na usługi Zbyt niska świadomość korzyści z wykorzystania technologii teleinformatycznych, Internetu i niskie umiejętności w zakresie wykorzystania sieci docelowej grupy odbiorców końcowych (mieszkańcy, przedsiębiorcy) mogą obniżyć popyt na usługi operatorów lokalnych (ISP) korzystających z wybudowanej sieci. Analiza popytu na usługi szerokopasmowe oparta na danych demograficznych może przedstawiać niedokładne obliczenia dotyczące popytu, co przełoży się na zbyt niskie przychody operatorów a w konsekwencji Beneficjenta. Obniżenie cen usług telekomunikacyjnych przez znaczących operatorów telekomunikacyjnych poniżej cen zakładanych dla usług świadczonych przez Beneficjenta oraz obniżenie cen wywołane wzrostem konkurencji na rynku usług telekomunikacyjnych. Obniżenie cen usług telekomunikacyjnych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych działających w warunkach konkurencji rynkowej ma generalnie pozytywne oddziaływanie dla odbiorców końcowych usług. Dla Beneficjenta skutkować może jednak znaczącym spadkiem wartości sprzedaży usług poniżej zakładanego poziomu. Niewłaściwie określone koszty utrzymania infrastruktury znacząco obniżające poziom dochodów. Nieuwzględnienie niektórych pozycji kosztów utrzymania infrastruktury może spowodować rezygnację ze świadczenia usług ze względu na niezadowalający poziom rentowności działalności wynikający z wewnętrznej oceny finansowej przedsięwzięcia. Niedoszacowanie wartości zamówienia na budowę infrastruktury w obszarach inwestycyjnych

DS CONSULTING 134

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Zbyt optymistyczne założenia finansowe na etapie przygotowania przetargów na wybór wykonawców i dostawcy mogą okazać się nierealne do zrealizowania (zbyt wysokie ceny ofertowe w stosunku do oszacowanej wartości zamówienia i posiadanych środków finansowych). Utrata płynności finansowania inwestycji przez Wykonawcę Możliwość utraty płynności finansowej przez Wykonawcę infrastruktury skutkująca zaległościami względem podwykonawców oraz dostawców i w efekcie wstrzymaniem prac budowlanych lub montażowych może spowodować opóźnienia w realizacji projektu. W skrajnym przypadku może zaistnieć konieczność rozwiązania umowy z wykonawcą i wybór nowego podmiotu. Brak refundacji poszczególnych wydatków z powodu niezgodności z umową o dofinansowanie lub projektem Zamówienia na roboty i dostawy niespójne z umową o dofinansowanie, dokumentacją projektu i nieprawidłowa (niezgodna z umową, wytycznymi, prawem) dokumentacja wydatków (dokumenty księgowe, protokoły odbioru, ewidencje środków trwałych itp.) mogą skutkować nieuzyskaniem refundacji poniesionych wydatków lub koniecznością zwrotu otrzymanych środków w zakresie wydatków uznanych za poniesione niezgodnie z umową o dofinansowanie. Opóźnienie refundacji wydatków Przedłużająca się weryfikacja dokumentacji wydatków służąca refundacji wydatków przez Instytucję Zarządzającą i Pośredniczącą może zakłócić płynność finansową województwa poprzez konieczność pozyskiwania dodatkowych źródeł bieżącego finansowania inwestycji.

4.1.6.3. Ryzyka prawne

Utrudnienia w pozyskiwaniu praw do dysponowania nieruchomościami na cele budowy infrastruktury Może zaistnieć sytuacja w której dysponenci nieruchomości, podmioty zarządzające obszarami, na których powinna być realizowana inwestycja (np. zarządcy dróg) opóźniają lub nie wyrażają zgody na ich udostępnienie. Nieterminowe działanie wykonawcy i dostawcy Niedotrzymywanie warunków umów przez wykonawców i dostawcę w zakresie harmonogramu prac może skutkować opóźnieniami w realizacji inwestycji w obszarach i uruchamianiem poszczególnych relacji sieci.

4.1.6.4. Ryzyka techniczne

Powstanie okoliczności wymagających zmiany założeń projektowych i zmiany projektu technicznego inwestycji Uwarunkowania lokalne (prawne, techniczne, geofizyczne) ujawniające się w chwili

DS CONSULTING 135

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

przygotowywania projektu technicznego lub wejścia na teren inwestycji, które mogą wpłynąć na konieczność modyfikacji przyjętych założeń technicznych. Inna przyczyna to zmiany technologiczne (np. nowa generacja urządzeń dostarczanych przez dostawców sprzętu) skutkująca w zmianach typów i parametrów urządzeń lub innych rozwiązań technicznych. Utrudnienia w realizacji inwestycji wynikające z uwarunkowań naturalnych terenu województwa pomorskiego Możliwość wystąpienia utrudnień w realizacji inwestycji wynikających z zagospodarowania i ukształtowania terenu, zastanej roślinności (obszary zabudowane, uzbrojenie terenu, zbiorniki wodne tereny zabagnione i torfowiska, rosnące drzewa itp.) lub ograniczeń prawnych (parki narodowe, rezerwaty, biegnący okres gwarancji na nawierzchnię dróg itp.) na planowanym przebiegu linii światłowodowej. Kumulacja działań w wielu obszarach w tym samym okresie czasu Zespół projektowy (beneficjenta i inżyniera kontraktu) będzie zmuszony do realizacji swoich zadań na kilku obszarach inwestycyjnych jednocześnie, co może wpłynąć negatywnie na jakość nadzoru nad wykonawcami. Zbyt mały potencjał techniczny i doświadczenie Wykonawcy infrastruktury Wykonawca może nie dysponować odpowiednim potencjałem technicznym do realizacji inwestycji w obszarze inwestycyjnym poprzez niewystarczającą liczbę zespołów projektowych i roboczych. Skutkować to może opóźnieniem prac lub obniżeniem ich jakości. Rozszerzenie zakresu inwestycji w trakcie jej trwania w obszarze skutkujące zwiększeniem nakładów inwestycyjnych Osiągnięcie założonych rezultatów może wymagać zwiększenia zakresu inwestycji lub zmianę technologii skutkującą podwyższeniem nakładów inwestycyjnych. Projekt techniczny nie odpowiada celom projektu Projekt techniczny przygotowany przez Wykonawcę może nie odpowiadać celom projektu, co może spowodować zagrożenie dla osiągnięcia zakładanych wskaźników rezultatów projektu.

4.1.6.5. Ryzyka organizacyjne

Konflikty społeczne związane z realizacją inwestycji Ogólne protesty mieszkańców „przeciwko szkodliwemu wpływowi”, lokalizacji infrastruktury itp. Działania lokalne stron zainteresowanych „opóźnieniem” inwestycji w obszarach. Mieszkańcy i „lokalne grupy interesu” mogą swoimi działaniami zmierzać do zmiany zakresu inwestycji (czasu realizacji, lokalizacji infrastruktury itp.) skutkujące zmianą zakresu przedsięwzięcia lub opóźnieniem realizacji.

DS CONSULTING 136

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Przekroczenie ustawowych terminów w postępowaniach administracyjnych Czas trwania procedur administracyjnych na terenie obszarów inwestycyjnych może przekroczyć ustawowo przyjęte terminy. Wprawdzie procedury administracyjne muszą się toczyć zgodnie z przepisami prawa, ale istnieją czynniki przedłużające czas podejmowania decyzji ponad pierwotnie założony termin (opinie, uzgodnienia, inne czynniki).

4.1.6.6. Ocena ryzyk w projekcie

Analiza została przeprowadzona jako analiza jakościowa z uwzględnieniem prawdopodobieństwa wystąpienia danego ryzyka z przypisaniem kategorii jakościowej – ryzyko niskie, średnie lub wysokie. Tabela 44 Ocena ryzyk w Projekcie

Wpływ na Prawdopodobie ństwo projekt wyst ąpienia wyra żony jako D - (D - du że, Rodzaj ryzyka du ży, Planowane działania zaradcze S - średnie, S – średni M - małe) lub M – mały)

Strategiczne

Wprowadzenie dyscypliny zarz ądzania kontraktem odnosz ącej si ę do zakresu inwestycji, harmonogramu prac, nakładów Przekroczenie planowanego budżetu inwestycyjnych terminów odbioru cz ęś ciowego i ko ńcowego. inwestycji W szczególno ści rozło żenie wydatków w przedziale czasu, S D bie żą cy monitoring osi ąganych wyników finansowych i W trakcie realizacji inwestycji budżet podj ęcie działa ń zapobiegawczych, skutkuj ących ewentualnie niektórych zadań projektu zostanie ograniczeniem zakresu inwestycji, realokacj ą środków w przekroczony. kolejnych latach lub zwi ększeniem bud żetu projektu przez beneficjenta.

Przekroczenie harmonogramu w projekcie skutkujące nieukończeniem Nadzór nad realizacj ą całej inwestycji przez In żyniera realizacji inwestycji w terminie Kontraktu i Beneficjenta, bie żą ce monitorowanie post ępu prac D D i powstaj ących czynników zagro żenia (analiza ryzyk) oraz Zagrożenie, że Beneficjent nie otrzyma sprawne podejmowanie odpowiednich decyzji w strukturach zwrotu wydanych środków z EFRR, oraz zarz ądzania projektem. nie będzie w stanie spłacić kredytów zaciągniętych na realizację inwestycji.

Zmiany prawa w obszarze specyfiki projektu

Zmiany prawa mogą powodować Śledzenie procesu legislacyjnego w obszarze obejmuj ącym powstanie nowych obowiązków zagadnienia zwi ązane z planowaniem i funkcjonowaniem dotyczących realizacji i eksploatacji S D projektu. inwestycji, nieprzewidzianych w planie przedsięwzięcia i wpływających negatywnie na projekt, włącznie z ograniczeniem jego zakresu lub zwiększającym koszty funkcjonowania.

DS CONSULTING 137

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Trudne do przewidzenia trendy gospodarki globalnej oraz regionalnej i zmiany technologii dost ępu do Internetu mog ące silnie wpłyn ąć na popyt oraz na przychody Beneficjenta Monitorowanie trendów rynkowych i odpowiednio wczesne Mo żliwo ść zmiany w otoczeniu S S społeczno ekonomicznym oraz reagowanie na przewidywane zmiany. ewentualnych zmian w technologiach przesyłowych w telekomunikacji w perspektywie wieloletniej, wpływaj ących negatywnie na poziom przychodów Beneficjenta

Ekonomiczne, finansowe, rynkowe

Brak lub zbyt mała liczba operatorów Konsultacje z odbiorcami (klientami) skutkujące telekomunikacyjnych (ISP) dostosowaniem oferty do potrzeb rynku, prowadzenie działań korzystających z sieci S S promocyjnych Liczba operatorów lokalnych może nie i informacyjnych wśród operatorów. Działania promocyjne i zapewnić Beneficjentowi przychodów na marketingowe w celu pozyskiwania nowych lokalnych odpowiednim poziomie. operatorów telekomunikacyjnych.

Zbyt małe zapotrzebowanie odbiorców końcowych na usługi Pobudzanie popytu przez akcje promocyjne i edukacyjne w Zbyt niska świadomość korzyści ramach projektu, również wdrażanie projektów w ramach z wykorzystania technologii S S Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 8.3, teleinformatycznych, Internetu i niskie Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Przygotowanie planu umiejętności w zakresie wykorzystania promocji projektu. sieci docelowej grupy odbiorców końcowych.

Obniżenie cen usług Stworzenie elastycznych mechanizmów kształtowania cen telekomunikacyjnych przez znaczących w umowie, pozwalaj ące dostosowanie cen usług Beneficjenta operatorów do warunków rynkowych z zachowaniem celów przedsi ęwzi ęcia. Jak najwcze śniejsze rozpocz ęcie działalno ści Obniżenie cen do wysokości zakładanych S S w celu ugruntowania pozycji Beneficjenta na rynku. Analiza dla usług świadczonych przez działa ń regulatora wzgl ędem znacz ących operatorów, co do Beneficjenta oraz obniżenie cen dopuszczalno ści stosowania cenników naruszaj ących uczciw ą wywołany wzrostem konkurencji na konkurencj ę. Zgłaszanie praktyk stanowi ących nieuczciw ą rynku usług telekomunikacyjnych. konkurencj ę wła ściwym organom Pa ństwa.

Niewłaściwie określone koszty Weryfikacja zało żeń finansowo ekonomicznych utrzymania infrastruktury znacząco przedsi ęwzi ęcia na etapie analizy wykonalno ści obniżające poziom dochodów przedsi ęwzi ęcia. Konsultacje z potencjalnymi operatorami D D Beneficjenta zainteresowanymi korzystaniem z sieci. Opracowanie mechanizmów regulacji wysoko ści opłat za korzystanie z Nieuwzględnienie niektórych pozycji sieci. kosztów utrzymania infrastruktury.

Niedoszacowanie wartości zamówienia na budowę infrastruktury w obszarach Weryfikacja podstaw oszacowania warto ści zamówienia przed inwestycyjnych ogłoszeniem post ępowa ń przetargowych, podział zakresów S D post ępowa ń przetargowych i stopniowe uruchamianie Zbyt optymistyczne założenia finansowe kolejnych post ępowa ń. na etapie przygotowania przetargów na wybór wykonawcy i dostawcy

Utrata płynno ści finansowania inwestycji przez Wykonawc ę Podział inwestycji na etapy uwarunkowane technicznie i funkcjonalnie, rozliczanie cz ęś ciowe inwestycji po odbiorze Możliwość utraty płynności finansowej S S etapu. Ustalenie odpowiednich warunków udziału (zdolno ść wykonawcy infrastruktury pasywnej finansowa) przy wyborze wykonawców. skutkując wstrzymaniem prac budowlanych lub montażowych.

DS CONSULTING 138

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Brak refundacji wydatków z powodu niezgodno ści z projektem Weryfikacja opisu przedmiotu zamówie ń publicznych i oferty Nieprawidłowa dokumentacja wydatków S S wykonawcy. Kontrola zgodno ści faktur z dokumentacj ą może skutkować nieuzyskaniem projektu i zapisami umowy o dofinansowanie. refundacji poniesionych wydatków lub koniecznością zwrotu otrzymanych środków.

Opó źnienie refundacji wydatków Wst ępna weryfikacja dokumentacji finansowej w trakcie jej Przedłużająca się weryfikacja D M tworzenia. Opracowanie wzorów dokumentów w uzgodnieniu dokumentacji wydatków służąca z Instytucj ą Zarz ądzaj ącą. refundacji wydatków może zakłócić płynność finansową Beneficjenta

Prawne

Utrudnienia w pozyskiwaniu praw do dysponowania nieruchomościami na Ustalenie procedur we współpracy z lokalnymi JST. cele budowy infrastruktury Po średnictwo JST w rozstrzyganiu sporów. Ustalenie przebiegu inwestycji w oparciu o kryterium jak najmniejszej Dysponenci nieruchomości, podmioty D S liczby dysponentów nieruchomo ści od których wymagana jest zarządzające obszarami, na których zgoda na budow ę. Opracowanie listy obszarów, na których powinna być realizowana inwestycja (np. realizacja mo że by ć zagro żona wraz z ustaleniem przyczyn drogi) opóźniają lub nie wyrażają zgody i ewentualnych alternatywnych lokalizacji inwestycji. na ich udostępnienie.

Ustalenie harmonogramu prac, systemu kar umownych Nieterminowe działanie Wykonawcy i w ostateczno ści procedury rozwi ązania umowy z i Dostawcy D D wykonawc ą. Stworzenie listy wykonawców zast ępczych. Stały Niedotrzymywanie warunków umowy nadzór Zarz ądzaj ącego projektem nad harmonogramem prac przez wykonawcę i dostawcę wykonawcy.

Techniczne

Opracowanie systemu monitorowania i zgłaszania zmian Powstanie okoliczno ści wymagaj ących In żynierowi Kontraktu w celu aktualizacji harmonogramu zmiany zało żeń projektowych i zmiany i bud żetu. Analiza zgodno ści i dopuszczalno ści projektu S S proponowanych zmian w projekcie z umow ą o Konieczność modyfikacji przyjętych dofinansowanie projektu w uzgodnieniu z Instytucj ą założeń technicznych. Po średnicz ącą/Zarz ądzaj ącą.

Utrudnienia w realizacji inwestycji wynikające z uwarunkowań naturalnych terenu województwa Analiza przebiegu linii światłowodowej pod wzgl ędem minimalizacji kolizji z utrudnieniami na etapie projektowania pomorskiego D S infrastruktury pasywnej. W przypadku niemo żno ści unikni ęcia Utrudnienia wynikające z kolizji – zastosowanie specjalistycznych technologii budowy zagospodarowania i ukształtowania linii światłowodowych. terenu, zastanej roślinności lub ograniczeń prawnych.

Kumulacja działa ń w wielu obszarach Wła ściwa ocena posiadanych zasobów osobowych w tym samym okresie czasu beneficjenta i uzyskanie odpowiedniego wsparcia podmiotu eksperckiego w okresie poprzedzaj ącym wybór In żyniera Zespół projektowy (beneficjenta S S Kontraktu oraz wsparcie przez In żyniera Kontraktu. i inżyniera kontraktu) będzie zmuszony Elastyczna struktura zespołu zarz ądzaj ącego projektem do realizacji swoich zadań na kilku umo żliwiaj ąca zwi ększenie składu osobowego lub przekazanie obszarach inwestycyjnych jednocześnie. cz ęś ci zada ń In żynierowi Kontraktu.

Zbyt mały potencjał techniczny i doświadczenie Wykonawcy Przygotowanie kryteriów podmiotowych i przedmiotowych infrastruktury udziału w post ępowaniu na wybór wykonawcy w oparciu o rozeznanie rynku wykonawców i wymogi inwestycji pod S S Wykonawca może nie dysponować wzgl ędem do świadczenia i zaanga żowania zasobów odpowiednim potencjałem technicznym wykonawcy odpowiednich do skali i zakresu robot do realizacji inwestycji w obszarze budowlanych. inwestycyjnym.

DS CONSULTING 139

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Rozszerzenie zakresu inwestycji w trakcie jej trwania w obszarze skutkuj ące zwi ększeniem nakładów inwestycyjnych Analiza mo żliwych zmian przebiegu sieci lub technologii przez beneficjenta i In żyniera Kontraktu na etapie Realizacja inwestycji w celu osiągnięcia M S projektowania sieci. Wybór rozwi ązania optymalnego w założonych rezultatów może wymagać oparciu o kryteria funkcjonalno ści i wymaganych nakładów zwiększenia zakresu inwestycji lub przy zachowaniu zgodno ści z zało żeniami projektu. zmianę technologii skutkującą podwyższeniem nakładów inwestycyjnych.

Projekt techniczny nie odpowiada celom projektu Szczegółowa weryfikacja projektu inwestycji przygotowanego Projekt techniczny przygotowany przez przez In żyniera Kontraktu i zatwierdzenie projektu przed M S wykonawcę może rozpocz ęciem prac w poszczególnych obszarach nie odpowiadać celom projektu – inwestycyjnych. zagrożenie dla osiągnięcia zakładanych wskaźników rezultatów projektu.

Organizacyjne

Konflikty społeczne związane z realizacją inwestycji Analiza przyczyn konfliktu. Prowadzenie szeroko rozumianej Ogólne protesty mieszkańców S S akcji informacyjnej lub zastosowanie odpowiednich „przeciwko szkodliwemu wpływowi„, dopuszczalnych prawem środków. lokalizacji infrastruktury itp. Działania lokalne stron zainteresowanych „opóźnieniem” inwestycji w obszarach.

Jak najwcze śniejsze wszcz ęcie post ępowa ń administracyjnych. Przekroczenie ustawowych terminów Bie żący monitoring post ępowa ń i niezwłoczna reakcja w w postępowaniach administracyjnych przypadku opó źnie ń w celu ich unikni ęcia. Zalecany stały kontakt z organami administracji prowadz ącymi D D Czas trwania procedur post ępowania. Zastosowanie środków administracyjnych administracyjnych na terenie obszarów wynikaj ących z Kodeksu post ępowania administracyjnego w inwestycyjnych może przekroczyć przypadku opó źnie ń le żą cych po stronie uprawnionych ustawowo przyjęte terminy. organów administracji.

Źródło: Opracowanie własne

4.1.7. Analiza wska źnikowa

Wskaźniki przepustowości: • Przepływność dostarczana poszczególnym użytkownikom - przepływność 1 Giga do 10 Gigabitów • Przepływność dostarczona na obszar objęty projektem - przepływność światłowodowa łącza o transmisji minimum 1 Gigabit - punkt-punkt • Ilość stworzonych Publicznych Punktów Dostępu do Internetu (stanowisk) - w ramach projektu nie zostaną stworzone żadne Publiczne Punkty Dostępu do Internetu. Wskaźniki funkcjonalności: - Ilość stanowisk/punktów dostępu z określoną funkcjonalnością systemu - w ramach projektu – przynajmniej na tym etapie nie będą wytworzone „stanowiska/punkty dostępu” z określoną

DS CONSULTING 140

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

funkcjonalnością systemu – choćby dlatego, że instalowane będą „ciemne włókna” bez jakiegokolwiek systemu urządzeń aktywnych. Można jednak spojrzeć tutaj przez pryzmat wybudowanych węzłów – będą to: 21 węzłów szkieletowo-dystrybucyjnych i 9 węzłów dystrybucyjnych. Wskaźniki efektywności produktu: • Nakłady/przepływność [PLN/Mbit] – 17 813 475 PLN / 10GB = 1 781 347,5 PLN/GB Wskaźniki rezultatu: • Łączna liczba osób korzystających ze zbudowanych systemów – 3 000 klientów końcowych • Łączna liczba osób korzystających z udostępnionych usług elektronicznych - 3 000 klientów końcowych Wskaźniki efektywności rezultatów: • Nakłady/liczba osób korzystających ze zbudowanych systemów [PLN/osoba/rok] - 17 813 475 PLN / 3 000 osób = 5 938 • Nakłady/liczba osób korzystających z udostępnionych usług elektronicznych [PLN/osoba/rok] - 17 813 475 PLN / 3 000 osób = 5 938 Wskaźniki oddziaływania: • Poprawa atrakcyjności inwestycyjnej regionu (efekty z analizy kosztów i korzyści społecznych 3-5 lat po realizacji inwestycji) – w roku 2018 saldo kosztów i korzyści wyniesie 2 880 235

DS CONSULTING 141

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

5. WPŁYW PROJEKTU NA ŚRODOWISKO

Województwo pomorskie wyróżnia się na tle kraju wieloma walorami przyrodniczymi. Wynikają one ze znacznego zróżnicowania środowiska i krajobrazu naturalnego oraz z dużego stopnia zachowania naturalności ekosystemów. Mapa 1 Formy ochrony przyrody w województwie pomorskim

PARKI NARODOWE: I-Słowiński Park Narodowy II -Park Narodowy "Bory Tucholskie" PARKI KRAJOBRAZOWE: 1-Dolina Słupi 2 -Kaszubski 3-Trójmiejski 4-Nadmorski 5 -Mierzeja Wiślana 6- Pojezierza Iławskiego 7-Wdzydzki 8 -Tucholski 9-Zaborski OTULINY PARKÓW OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU REZERWATY PRZYRODY Źródło: Opracowanie własne

Występowanie na terenie województwa pomorskiego obszarów o najwyższych i wysokich walorach przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych, wielu stanowisk rzadkich gatunków roślin i zwierząt oraz pojedynczych, cennych obiektów przyrodniczych wpłynęło na usta nowienie wielu szczególnych form ochrony przyrody. Najwyższą rangę reprezentują: Słowiński Park Narodowy utworzony w 1967 roku, a w 1977 uznany przez UNESCO za Światowy Rezerwat Biosfery oraz Park Narodowy Bory Tucholskie utworzony w 1996 roku. Mniejsze po wierzchniowo obszary obejmujące zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym ekosystemy, osobliwości florystyczne lub faunistyczne, mające istotną wartość ze względów przyrodniczych, naukowych bądź krajobrazowych objęte zostały ochroną rezerwatową.

DS CONSULTING 142

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Na terenie powiatu gdańskiego - wyróżniające się wartości przyrodnicze i krajobrazowe części obszaru objęte są różnymi formami ochrony przyrody i krajobrazu. Występują tu: cztery rezerwaty przyrody („Jar Reknicy”, „Bursztynowa Góra”, „Wyspa na Jeziorze Przywidz” i „Dolina Kłodawy”), fragmenty czterech Obszarów Chronionego Krajobrazu: „Otomińskiego”, „Przywidzkiego”, „Żuław Gdańskich” i „Doliny Raduni”, 75 pomników przyrody oraz dwa użytki ekologiczne (powołane uchwałami Rady Gminy Kolbudy). Łącznie różnymi formami ochrony przyrody objęte jest 32,6% powierzchni powiatu. Największy odsetek powierzchni chronionych występuje w gminie Suchy Dąb (100%) i Cedry Wielkie (99,8%), najmniejszy w gminie Trąbki Wielkie (0,6%) i w mieście Pruszcz Gdański, gdzie poza czterema pomnikami przyrody nie występują inne formy ochrony przyrody. Najwyższej rangi formami ochrony przyrody (rezerwaty) objęte jest ponad 86,1 ha w gminach Kolbudy, Przywidz i Trąbki Wielkie. W powiecie kartuskim istnieje obecnie 14 rezerwatów przyrody o łącznej powierzchni 847,96 ha. Jedenaście rezerwatów znajduje się w Kaszubskim Parku Krajobrazowym, natomiast pozostałe - poza granicami parku. Najwięcej rezerwatów, bo aż 11 ma gmina Kartuzy, w gminie Stężyca są dwa, w gminie Sierakowice i Somonino po jednym. Projektuje się w najbliższym czasie stworzenie w powiecie kartuskim jeszcze dwóch rezerwatów - torfowiskowego w gminie Sulęczyno o nazwie „Torfowisko Karwęczyńskie” i w gminie Stężyca rezerwatu florystycznego na łąkach nad Jeziorem Patulskim.. Wydzielono również w powiecie trzy obszary chronione krajobrazu: kartuski, gowidliński i Dolina Raduni oraz kilka pięknie ukształtowanych zespołów przyrodniczo - krajobrazowych: Rynna Potęgowska, Rynna Kamienicka, Dolina Łeby, Rynna Mirachowska, Obniżenie Chmieleńskie, Rynna Brodnicko - Kartuska, Rynna Raduńska i Rynna Dąbrowsko - Ostrzycka. Żadne z wymienionych terenów nie znajdują się w zasięgu oddziaływania przedmiotowego projektu.

5.1. Wpływ realizacji projektu na środowisko w trakcie realizacji robót budowlanych

5.1.1. Informacje ogólne - rodzaj, skala i usytuowanie przedsi ęwzi ęcia.

Celem projektu „Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” jest zapewnienie do końca 2014 roku możliwości dostępu do Internetu na terenie gmin: Kolbudy, Żukowo, Pruszcz Gdański, Trąbki Wielkie i Przywidz. Planowane przedsięwzięcie polegało będzie na stworzeniu infrastruktury światłowodowej uzupełniającej istniejące zasoby w celu umożliwienia szerszego dostępu do szerokopasmowych

DS CONSULTING 143

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

usług internetowych na terenach zagrożonych wykluczeniem cyfrowym. Projekt zakłada budowę nowych odcinków sieci światłowodowej o łącznej długość 95,4 km oraz wybudowanie 30 słupów strunobetonowych o wysokości maksymalnej 30 m. Łączna liczba węzłów sieci wyniesie 30, w tym 21 węzłów szkieletowo-dystrybucyjnych (węzły szkieletowe zaprojektowane na przebiegu szkieletu mają charakter również węzłów dystrybucyjnych) oraz 9 węzłów dystrybucyjnych. Regionalne i lokalne elementy sieci nie są wymienione w aneksach I i II do dyrektywy OOŚ oraz w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu oddziaływania na środowisko. Zatem, zgodnie z unijnym i krajowym prawem, nie powinno być wymagane przeprowadzenie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Powierzchnia zajmowanej nieruchomości, a także obiektu budowlanego oraz dotychczasowy sposób ich wykorzystywania i pokrycie nieruchomości szatą roślinną Przy założeniu, iż podstawą projektowanej szerokopasmowej sieci Internetu będą kable światłowodowe prowadzone w istniejącej i budowanej kanalizacji teletechnicznej lub z wykorzystaniem sieci elektroenergetycznej, wnioskujemy, iż zajmowanie powierzchni przez sieć będzie dotyczyło jedynie okresu jej budowy i ewentualnych napraw w przypadku awarii. W analizie oddziaływania na glebę przyjęto, że budowa światłowodów i słupów będzie powodowała czasową ingerencję (wjazdy maszyn roboczych w maksymalnej szerokości 2,5 m od skraju drogi, wzdłuż której będzie kładziony światłowód, w przypadku słupów do 30m od skraju drogi). Linie optotelekomunikacyjne przebiegające wzdłuż dróg, buduje się z kabli dielektrycznych w rurociągach kablowych układanych jak najbliżej pasa wywłaszczenia w odległości poziomej co najmniej 1 m od zewnętrznej krawędzi rowu odwadniającego, biegnącego wzdłuż drogi. Układanie rur rurociągu kablowego powinno być realizowane na głębokości 1m +/- 5cm od powierzchni wykopu. Stosowanie zmniejszonych głębokości wykopu może zostać podyktowane trudnymi warunkami terenowymi (np. grunty skaliste) wymagającymi specjalnych metod wydobywczych. Prace będą prowadzone na odcinkach około 250-500 m dziennie, w zależności od otoczenia oraz stopnia skomplikowania terenu. Dotyczy to w szczególności elementów sieci układanych w wykopach o głębokości do 1 m. Jedynymi obiektami kubaturowymi powstałymi w wyniku przeprowadzenia inwestycji będą słupy strunobetonowe oraz szafy telekomunikacyjne, w których zlokalizowane zostanie 30 węzłów szkieletowo-dystrybucyjnych oraz węzłów dystrybucyjnych. Wielkość szaf telekomunikacyjnych (66 cm x 80 cm), zapotrzebowanie na teren (150 cm x 100 cm) oraz usytuowanie ich w miejscowościach spowoduje, iż nie będą one miały wpływu na walory krajobrazowe.

DS CONSULTING 144

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Poza kablami światłowodowymi i szafami kablowymi, elementem infrastruktury telekomunikacyjnej będą słupy strunobetonowe o wysokości maksymalnej 30 m (w zależności od uwarunkowań terenowych), które mają służyć do rozprowadzania sygnału szerokopasmowego drogą radiową (sygnał radiowy transmitowany przez nadajniki, których instalacja jako elementu sieci dostępowej nie jest ujęta w niniejszym projekcie). Słupy strunobetonowe zajmują powierzchnię koła o średnicy 60 cm, zapotrzebowanie na teren wynosi 50m2 na pojedynczy słup (obszar 10m x 5m otoczony ogrodzeniem, w obrębie którego zostaną zlokalizowane ww. szafy telekomunikacyjne – jedna szafa na jeden słup). Szafka energetyczna zasilająca zostanie zamontowana bezpośrednio na słupie, więc nie tworzy dodatkowego zapotrzebowania na teren. Słupy zostaną usytuowane w pasach drogowych lub na terenach gminnych. Charakterystyka projektowanych słupów: • słup strunobetonowy (zbudowany z prętów zbrojeniowych i betonu, rozprowadzanego na etapie wykonywania metodą wibrowania); • trwałość minimum 50 lat; • niska nasiąkliwość (dzięki metodzie produkcji uzyskuje się bardzo małą porowatość powierzchni); • mrozoodporność; • wyposażone w drogi komunikacji pionowej; • nie wymagają konserwacji (brak jakichkolwiek odciągów, elementy betonowe nie wymagają malowania farbami zabezpieczającymi); • estetyczny wygląd. Słupy mają być wyposażone w niekorodującą skrzynkę elektryczną (wiszącą, zamontowaną do słupa). Słupy strunobetonowe powinny spełniać wymagania normy PN-87/B-03265. Montaż słupa, po jego dostarczeniu na miejsce budowy (przy użyciu specjalistycznych samochodów transportowych), polega na wykonaniu otworu pod fundament (przy użyciu wiertnicy samojezdnej), wysypaniu odpowiedniej warstwy żwiru, osadzenia i wypionowania słupa. Montaż powoduje wyemitowanie do atmosfery pewnej ilości spalin (praca wiertnicy, wielotonowego samochodu transportowego i dźwigu samojezdnego), jednak ze względu na szybki czas montażu ilość emisji spalin nie jest znacząca dla środowiska. Żwir pod fundamenty prefabrykowane powinien odpowiadać wymaganiom BN-66/6774-01. danymi w dokumentacji projektowej oraz oceny warunków gruntowych.

DS CONSULTING 145

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Metoda wykonywania wykopów powinna być dobrana w zależności od ich wymiarów, ukształtowania terenu oraz rodzaju gruntu. Jeżeli dokumentacja projektowa nie przewiduje inaczej, to wszędzie tam, gdzie jest to możliwe, należy wykopy pod słupy wykonywać przy zastosowaniu zestawu wiertniczego na podwoziu samochodowym. Należy zwrócić uwagę, aby nie była naruszona struktura gruntu dna wykopu, a wykop był zgodny z PN-68/B-06050. Słupy strunobetonowe należy montować na podłożu wyrównanym w pozycji poziomej. W zależności od warunków pracy, słupy w ich części podziemnej należy wyposażyć w belki ustojowe. Dla słupów, których dokumentacja projektowa nie przewiduje belek ustojowych, wykopy pod podziemne części słupów należy wypełniać zaprawą cementową, której skład i właściwości zaakceptuje Zamawiający. W tym przypadku otwory pod słupy powinny być wiercone. Stawianie słupów powinno odbywać się za pomocą sprzętu mechanicznego przestrzegając zasad określonych w „Instrukcji bezpiecznej pracy w energetyce”. Odchyłka osi słupa od pionu, po jego ustawieniu, nie może być większa niż 0,001 wysokości słupa. Założono, że słupy będą ustawione na trasie kabla światłowodowego, średnio co 3 km, przy założeniu jak największej widoczności (w maksymalnie wysokich punktach okolicy). Ponadto projektodawca stara się zmaksymalizować liczbę węzłów, które będą mieścić się w istniejących obiektach budowlanych lub przy drogach. Nie planuje się zniszczenia szaty roślinnej. W trakcie wykonywania prac budowlanych w miejscach innych niż torowisko lub asfaltowa nawierzchnia drogi zaleca się ostrożne zdejmowanie przypowierzchniowej warstwy ziemi o głębokości około 10 cm wraz z darnią oraz staranne i uporządkowane jej układanie w wyznaczonych miejscach. W incydentalnym przypadku konieczności wycinki drzew konieczne jest pozyskanie stosownych zezwoleń oraz wykonanie nasadzeń rekompensujących straty powstałe w środowisku. Projektowana infrastruktura teletechniczna nie narusza granic obszarów chronionych przyrodniczo (Natura 2000, parków narodowych i krajobrazowych, rezerwatów przyrody).

5.1.2. Rodzaje technologii

Przeprowadzone analizy techniczno-ekonomiczne wskazały, że najwięcej zalet posiada wybudowanie planowanej infrastruktury za pomocą kabli światłowodowych. Technologia ta jest tańsza w budowie i utrzymaniu sieci, relatywnie najmniej ingeruje w środowisko przyrodnicze oraz charakteryzuje się dość dużą prostotą rozwiązań. Zarekomendowano zastosowanie sieci hierarchicznej zbudowanej w oparciu o warstwy sieci szkieletowej i sieci dystrybucyjnej. Dla warstwy sieci szkieletowej zarekomendowana została topologia pierścienia. Rozwiązanie to stanowi kompromis pomiędzy kosztem inwestycji a niezawodnością projektowanego rozwiązania. Dla warstwy sieci dystrybucyjnej zarekomendowano topologię drzewa. Jest ona korzystniejsza w budowie w porównaniu np. z

DS CONSULTING 146

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

topologią gwiazdy. Oszczędność ta wynika z możliwości przeprowadzenia optymalizacji przebiegów i minimalizacji liczby dublujących się połączeń. Sieć zostanie poprowadzona przede wszystkim w postaci rurociągów teletechnicznych w pasach drogowych istniejących dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych, lub w szczególnych przypadkach uwarunkowanych ochroną środowiska przy użyciu innych technologii, np. podwieszenia kabli na słupach elektroenergetycznych. Warstwa szkieletu sieci Warstwę szkieletu sieci będzie tworzyć wybudowana sieć światłowodowa wraz z węzłami sieci szkieletowej tworząc logiczną całość. Warstwa szkieletowa sieci składa się z:

• części pasywnej – rurociągów kablowych, studni telekomunikacyjnych, kabli światłowodowych wraz z osprzętem pasywnym niezbędnym do zakańczania kabli w węzłach oraz wszystkimi instalacjami koniecznymi do poprawnego działania sieci, • części aktywnej – urządzeń aktywnych zlokalizowanych w węzłach sieci szkieletowej.

Warstwa dystrybucyjna Warstwę dystrybucyjną sieci tworzy będzie tworzyć wybudowana sieć światłowodowa wraz z węzłami sieci dystrybucyjnej tworząc logiczną całość Warstwa dystrybucyjna sieci składa się z:

• części pasywnej – rurociągów kablowych, studni telekomunikacyjnych, kabli światłowodowych wraz z osprzętem pasywnym niezbędnym do zakańczania kabli w węzłach zlokalizowanych przy masztach

Budowane odcinki sieci zostaną poprowadzone przede wszystkim w postaci rurociągów teletechnicznych wzdłuż istniejących dróg, w postaci kanalizacji teletechnicznej w pasach drogowych istniejących dróg krajowych i gminnych. Sieć szkieletowa na odcinkach gdzie sieć będzie budowana od podstaw, powinna być ułożona w rurociągu złożonym z dwóch rur HDPE o średnicy fi 40 mm. Główny kabel szkieletowy łączący węzeł główny sieci w Otominie z ringiem szkieletowym powinien być kablem światłowodowym jednodomowym 192-włóknowym. Węzły sieci szkieletowej powinny być połączone w strukturę ringu kablem światłowodowym jednodomowym 96-włóknowym, zakończonym na przełącznicach optycznych. Sieć dystrybucyjna, na odcinkach budowanych od podstaw, powinna być ułożona w rurociągu

DS CONSULTING 147

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

złożonym z jednej rury HDPE o średnicy fi 40 mm. Węzły sieci dystrybucyjnej powinny być połączone kablem światłowodowym jednodomowym 24-włóknowym zakończonym na przełącznicach optycznych. W przypadku gdy sieć dystrybucyjna i szkieletowa będą przebiegały wspólnie należy zastosować parametry budowy dla sieci szkieletowej. Węzły szkieletowe – węzły szkieletowe mają być zlokalizowane w pomieszczeniu, kontenerze telekomunikacyjnym lub zewnętrznej szafie teletechnicznej.

Węzły dystrybucyjne – węzły będą zawierały osprzęt aktywny i pasywny, węzły mogą zasilać kolejne węzły w drzewie sieci. Węzły dystrybucyjne mogą być zlokalizowane w pomieszczeniu, kontenerze telekomunikacyjnym lub zewnętrznej szafie teletechnicznej. Wybudowane w ramach projektu słupy mają służyć w przyszłości lokalnie działającym operatorom, którzy będą mogli wykorzystać je do realizacji łączy radiowych przy pomocy urządzeń radioliniowych punkt-punkt oraz urządzeń dostępu radiowego punkt-wielopunkt. Dostawa i instalacja tych urządzeń nie jest przedmiotem projektu. W zakresie łączności punkt- wielopunkt zakłada się wykorzystanie urządzeń pracujących w pasmie nielicencjonowanym, natomiast w przypadku łączności punkt-punkt rozważa się również wykorzystanie urządzeń pracujących w pasmach licencjonowanych. Takie założenie powoduje konieczność wykorzystywania anten o bardzo małej mocy wypromieniowanej EIRP (equivalent isotropic radiated power), wynoszącej maksymalnie 1 W (Wat) EIRP, co w przybliżeniu odpowiada mocy promieniowanej przez 4 telefony komórkowe. Dzięki temu instalacja taka będzie całkowicie bezpieczna zarówno dla ludzi, jak i dla środowiska. Bezpieczeństwo tego typu urządzeń (urządzeń radiowych pracujących w paśmie nielicencjonowanym) pośrednio poświadczył ustawodawca w Prawie Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2001 r. Nr 62 poz. 627 z późn. zm.) i rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie określenia przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213 Poz. 1397). Rozporządzenie to określa, iż uzyskanie decyzji środowiskowej, a tym samym decyzji o braku szkodliwego wpływu na środowisko, może być potencjalnie wymagane w przypadku instalacji radiokomunikacyjnej o emitowanej mocy przekraczającej 15 W (15 W EIRP), przy dodatkowym spełnieniu warunku, że miejsca dostępne dla ludności znajdują się w odległości nie mniejszej niż 5 m od środka elektrycznego, w osi głównej wiązki promieniowania tej anteny, W przyszłości nie planuje się instalacji radiokomunikacyjnych. których moc przekraczać będzie 15 Watów (15 W EIRP). To samo Rozporządzenie stanowi, iż urządzenia radioliniowe punkt-punkt (radiolinie), nie wymagają uzyskania decyzji środowiskowej. Zatem z uwagi na brak szkodliwego wpływu na środowisko wskazanych technologii, decyzje środowiskowe dla przyszłych instalacji radiokomunikacyjnych nie będą wymagane.

DS CONSULTING 148

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

5.1.3. Ewentualne warianty przedsi ęwzi ęcia.

W ramach przygotowania do opracowania projektu „ Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa ” przeprowadzono analizę możliwości wykorzystania istniejących włókien światłowodowych i kanalizacji. Stwierdza się, że na terenie gmin objętych projektem nie ma możliwości wydzierżawienia włókien światłowodowych ze względu na brak sieci operatorów działających na tym terenie konieczna będzie budowa 95,4 km sieci. Szczegóły dotyczące wyboru optymalnego wariantu technologicznego zostały opisane w rozdziale trzecim studium. Minimalizacja oddziaływania na środowisko, w szczególności na obszary chronione i obszary Natura 2000 nastąpi poprzez planowanie przebiegów w sposób nie naruszający granicach tych obszarów. Koncepcja techniczna Wschodnio-Pomorskiej Sieci Szerokopasmowej były tworzone w oparciu o zapotrzebowanie na dostęp do infrastruktury szerokopasmowej przez lokalnych operatorów telekomunikacyjnych (ISP) świadczących usługi na danym terenie. Analiza prowadząca do wyboru wariantu dokonana została w następujących wymiarach: • zgodności z logiką interwencji UE , to jest ocena, w jaki sposób dany wariant technicznej realizacji projektu pozwoli na osiągnięcie zakładanych wskaźników Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego; • finansowym , co oznacza porównanie zarówno kosztów budowy jak i późniejszej eksploatacji sieci szerokopasmowej; • środowiskowym , to jest ocena na ile realizacja danego wariantu wiązać się będzie z komplikacjami wynikającymi w szczególności ze stopnia ingerencji w środowisko naturalne. Podczas prac dotyczących przebiegu sieci oraz doboru wariantów przedsięwzięcia Wykonawca przyjął następujące kryteria: • minimalizacja kolizji z obszarami chronionymi (rezerwaty, parki narodowe, parki krajobrazowe, obszary Natura 2000 oraz projektowane obszary sieci Natura 2000) oraz jak najmniejsza potencjalna uciążliwość dla siedlisk przyrodniczych, • maksymalizacja obszaru pokrytego zasięgiem sieci, • minimalizacja kosztu wykonania sieci, • minimalizacja wykorzystanych zasobów oraz pośrednio zanieczyszczeń odprowadzonych do atmosfery i odpadów, wynikających z prowadzenia prac, • minimalizacja uciążliwości inwestycji dla użytkowników ruchu drogowego. Podstawą projektowanej sieci szerokopasmowej będą kable światłowodowe prowadzone w budowanej kanalizacji teletechnicznej. Powierzchnia będzie zajmowana jedynie w trakcie

DS CONSULTING 149

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

budowy i ewentualnych napraw w przypadku awarii. Kanalizacja teletechniczna oraz węzły po wybudowaniu będą zajmowały minimalną powierzchni terenu gdyż w większości są projektowane w istniejących pasach drogowych, wzdłuż istniejących ciągów komunikacyjnych. Budowa kanalizacji teletechnicznej spowoduje krótkotrwałą ingerencję w środowisko naturalne (wjazd maszyn roboczych, usunięcie pokrywy roślinnej w pasie do 2,5 m szerokości od skraju drogi, wzdłuż której będzie układany światłowód). Na aktualnym etapie rekomendacji technologii budowy sieci warianty alternatywne jej budowy dotyczyły: • wyboru kabli światłowodowych lub linii radiowych, • wykorzystania istniejącej infrastruktury lub budowy nowej równolegle do istniejącej (w nielicznych odcinkach), • wyboru takiego przebiegu sieci (w założeniu prowadzenia jej wzdłuż dróg lub sieci elektroenergetycznych), aby nie ingerować w obszary chronione.

5.2. Wpływ inwestycji na środowisko po zako ńczeniu

Przewidywana ilość wykorzystanej wody, surowców, materiałów paliw oraz energii Zużywanie paliw energii oraz surowców i wody znacząco będzie różniło się w fazie budowy i fazie eksploatacji sieci. Faza budowy Aktualny etap projektu pozwala jedynie wskaźnikowo i szacunkowo podać wielkości zużywanej w trakcie budowy wody i oleju napędowego. Woda będzie zużywana dla potrzeb socjalno- bytowych ekip budowlanych (mycie, przygotowanie gorących napojów). Ocenia się, że to zużycie będzie wynosiło około 15 litrów / dzień / 1 pracownika. Zużycie oleju napędowego przez transport, maszyny robocze (koparki, spychacze, itp.) oraz spalinowe generatory prądu szacuje się na około 60 - 80 litrów ON / dzień robót. Zużycie innych surowców: • kable światłowodowe (rodzaj, km/tony); • materiały budowlane (cegły pustaki, pokrywy włazów) tony; • cement (tony); • piasek (tony).

DS CONSULTING 150

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Jeśli chodzi o emisje hałasu dla samochodów przyjmuje się równoważny poziom mocy akustycznej - czas emisji hałasu:

Pora dzienna:

• jazda samochodów osobowych – 2500 sek. / 8 godzin, • jazda samochodów ciężarowych – 600 sek. / 8 godzin.

Pora nocna:

• jazda samochodów osobowych – 200 sek. / 1 godzin, • jazda samochodów ciężarowych – 80 sek. / 1 godzin. Faza eksploatacji Przewiduje się, że w fazie eksploatacji podstawowa energia zużywana będzie w postaci energii elektrycznej. Wielkość tego zużycia będzie zależna od mocy urządzeń zainstalowanych w węzłach sieci (węzłach szkieletowo-dystrybucyjnych, węzłach dystrybucyjnych oraz w Centrum Zarządzania Siecią). Prognozowane dla obszaru objętego projektem:

• liczba węzłów szkieletowo-dystrybucyjnych – 21 szt., • liczba węzłów dystrybucyjnych – 9 szt., • Centrum Zarządzania Siecią – 1 szt. Tabela 45 Prognozowane zużycie energii elektrycznej w okresie eksploatacji w interwale rocznym

Moc zainstalowana Zużycie energii elektrycznej* Wyszczególnienie [kW] [kWh / rok] Węzły szkieletowo-dystrybucyjne – 21 szt . 42,0 367 920 Węzły dystrybucyjne – 9 szt . 18,0 157 680 Centrum Zarządzania Siecią - 1 szt . 0,5 4 380 Razem 60,5 529 980

* zużycie wyznaczono dla 24h/dobę pracy poszczególnych elementów sieci i jej zarządzania

Źródło: Opracowanie własne Zużycie wody na etapie eksploatacji będzie śladowe i wynikać będzie wyłącznie z potrzeb socjalnych ekip remontowych, konserwujących infrastrukturę, usuwających awarie, itp., natomiast zużycie paliwa szacuje się na około 2.500 l ON na jeden samochód uczestniczący w czynnościach związanych z utrzymaniem bieżącym infrastruktury.

DS CONSULTING 151

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Rozwiązania chroniące środowisko Ograniczanie szkodliwego oddziaływania projektu na środowisko prócz zapewnienia niezawodnej i taniej usługi internetowej, będzie priorytetem budowy i eksploatacji sieci. W związku z pracami budowlanymi, jakich wymaga realizacja nowych odcinków sieci, którymi będą typowe prace ziemne, Wykonawca będzie miał obowiązek znać i stosować w czasie prowadzenia robót wszelkie przepisy dotyczące odnowy środowiska naturalnego. Materiały, które w sposób trwały są szkodliwe dla otoczenia, nie będą dopuszczone do użycia. Budowa sieci nie powinna wymagać wycinki drzew. Gdyby jednak taka sytuacja zaistniała, może się okazać, że inwestor powinien uzyskać stosowne zezwolenie na wycinkę i uiścić odpowiednie opłaty, jak również zaproponować inne nasadzenia. Do przewidywanych typowych, ograniczających szkodliwe oddziaływanie na środowisko działań, które będą zastosowane w fazie budowy zaliczyć można:

• nie podejmowanie prac budowlanych w nocy, • w celu ograniczenia degradacji gleby, odkładanie jej wierzchniej warstwy w miejscach wykopów, aby po ich zasypaniu pozostawić teren w jak największym stopniu nienaruszony, • zabezpieczanie terenu prac przed rozlewem paliw. Konieczne będzie również stosowanie technologii mającej najmniejszy negatywny wpływ na poszczególne elementy środowiska w szczególnych sytuacjach, postępowanie zgodnie z zaleceniami ujętymi w poniższej tabeli.

Tabela 46 Możliwe sytuacje oraz proponowane środki zaradcze

Sytuacja Proponowane środki zaradcze

Tereny zabagnione Zastosowanie technologii kabla doziemnego, w opancerzeniu z drutów i zatorfione poniżej poziomu stalowych i w osłonie ochronnej z mas termoplastycznych. drogi kołowej

Prowadzenie sieci tą stroną jezdni, po której drzewa nie występują. Szpaler drzew z prawej lub W przypadku konieczności przełożenia kabli na drugą stronę drogi, zaleca lewej strony drogi wykonanie przewiertu pod jezdnią.

Szpalery drzew z obydwu Rozważenie możliwości poprowadzenia rurociągu kablowego inną trasą stron drogi (aleja) i dokonanie zmian w projekcie budowlanym. Alternatywą może być również wykonanie instalacji w postaci linii napowietrznej. Jeśli konieczna będzie

DS CONSULTING 152

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

wycinka drzew (w przypadku braku możliwości jej zapobieżenia), zarządca drogi powinien pozyskać zgodę właściwego miejscowo wójta, burmistrza bądź prezydenta oraz zrealizować nasadzenia rekompensujące straty powstałe w środowisku.

Prowadzenie sieci stroną jezdni, po której zabytki lub dobra kultury Zabytek lub inne dobro materialnej nie występują. W przypadku braku możliwości spełnienia ww. kultury materialnej przy wymagania Wykonawca zaleca poprowadzenie instalacji w postaci drodze napowietrznej lub przeprojektowanie odcinka sieci w celu ominięcia obiektu zabytkowego.

Teren zabudowany (wieś lub Wykorzystanie istniejącej infrastruktury teletechnicznej miasto)

Przebieg sieci wzdłuż granic Prowadzenie instalacji drugą stroną drogi lub przeprojektowanie odcinka parku narodowego lub sieci. rezerwatu

Realizację skrzyżowania poprzez podwieszenie kabla w kanalizacji do tego przeznaczonej pod mostem bądź wykonanie przewiertu pod ciekiem. Przebieg sieci w poprzek Uzgodnienie należy przeprowadzić z właściwym dyrektorem regionalnego doliny rzecznej zarządu gospodarki wodnej lub innym organem wykonującym prawa właścicielskie w stosunku do wód publicznych stanowiących własność Skarbu Państwa.

Polna lub leśna wąska droga, istniejąca gęsta sieć uzbrojenia podziemnego – dotyczy terenów miejskich, Wykorzystanie istniejącej infrastruktury teletechnicznej wąska droga lub zabytkowe centrum miasta, brak poboczy, wąski pas drogowy

Źródło: Opracowanie własne

Projektowana sieć nie będzie wpływać na warunki środowiskowe, w tym na zanieczyszczenie atmosfery. Elementy przesyłowe nie będą źródłem innych emisji (pyłów, gazów). Jedynie w okresie budowy, lokalnie mogą powstać chwilowe zwiększenia zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym, nie mające znaczenia dla ogólnej jakości środowiska. Projektowana infrastruktura nie wymagaj zasilania w wodę oraz odprowadzenia ścieków, poza wodami opadowymi, których skład fizyko-chemiczny nie zostanie zmieniony w wyniku ich funkcjonowania. Ponadto eksploatacja sieci światłowodowej nie spowoduje pogorszenia jakości

DS CONSULTING 153

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

powietrza atmosferycznego, wód ani gleby.

5.3. Wpływ na siedliska i gatunki zamieszkuj ące tereny NATURA 2000 i inne o znaczeniu krajowym

Lokalizacja obszarów Natura 2000 na terenie województwa pomorskiego w podziale na Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków oraz Specjalne Obszary Ochrony Siedliskowej, prezentują poniższe rysunki. Mapa 2 Natura 2000 - Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków

Źródło : http://www.gdansk.rdos.gov.pl

DS CONSULTING 154

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Mapa 3 Natura 2000 - Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk

Źródło : http://www.gdansk.rdos.gov.pl Przedmiotowy projekt realizowany będzie w kwadracie B3 w którym jak wynika z powyższej mapy, nie występują Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków.

DS CONSULTING 155

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Mapa 4 Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków – obszar B3

Źródło : http://www.gdansk.rdos.gov.pl

Podobnie sytuacja przedstawia się w zakresie ochrony siedlisk.

DS CONSULTING 156

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Mapa 5 Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków – obszar B3

Źródło : http://www.gdansk.rdos.gov

Projekt, tak w fazie budowy, jak i eksploatacji ze względu na swoją specyfikę nie będzie znacząco oddziaływał na środowisko. Na terenie realizacji projektu oraz w zasięgu jego znaczącego oddziaływania nie znajdują się obszary podlegające ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2004 r. Nr 92, poz. 880, z późn. zm.).

5.3.1. Stopie ń ingerencji sieci w obszary Natura 2000

Jak pokazuje poniższa mapa, prezentująca przebiegi planowanej sieci szerokopasmowej, projekt w żadnym stopniu nie będzie ingerował w obszary Natura 2000.

DS CONSULTING 157

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Mapa 6 Planowane przebiegi „Wschodnio-pomorskiej Sieci Szerokopasmowej”

Źródło: Opracowanie własne

DS CONSULTING 158

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Spis tabel i wykresów

SPIS TABEL Tabela 1 Lista powiatów i gmin obj ętych projektem ...... 44 Tabela 2 Powierzchnia i ludno ść ...... 48 Tabela 3 Ludno ść w wieku nieprodukcyjnym i produkcyjnym ...... 50 Tabela 4 Podmioty gospodarki narodowej wg sekcji PKD ...... 51 Tabela 5 Zestawienie miejscowo ści w których znajduj ą si ę w ęzły sieci ...... 54 Tabela 6 Wykorzystanie technologii ICT przez gospodarstwa domowe ...... 68 Tabela 7 Przedsi ębiorstwa z telepracownikami oraz pracuj ący korzystaj ący z komputerów i Internetu (stycze ń 2008) ...... 71 Tabela 8 Rodzaje poł ącze ń z Internetem w przedsi ębiorstwach w styczniu 2008r...... 71 Tabela 9 Wymaganie na pasmo w przyszłych sieciach dost ępowych ...... 75 Tabela 10: Porównanie parametrów światłowodów ...... 80 Tabela 11: Porównanie cech technologii ...... 82 Tabela 12 kryteria okre ślaj ące wpływ na osi ągni ęcie celów projektu ...... 85 Tabela 13 Wymiarowanie sieci dystrybucyjnej ...... 86 Tabela 14 Wymiarowanie sieci szkieletowej ...... 86 Tabela 15 Wska źniki produktu ...... 90 Tabela 16 Wska źniki rezulatatu ...... 91 Tabela 17 Matryca logiczna Projektu ...... 93 Tabela 18 Wykaz projektów współfinansowanych z działania 8.4 PO IG ...... 96 Tabela 19: Zestawienie nakładów inwestycyjnych projektu kwalifikowane ...... 99 Tabela 20: Zestawienie nakładów inwestycyjnych projektu niekwalifikowane ...... 99 Tabela 21: Harmonogram rzeczowo-finansowy ...... 100 Tabela 22 Struktura przychodów BIALL-NET ...... 104 Tabela 23 Plan przychodów Projektu ...... 104 Tabela 24 Struktura kosztów wariant bezinwestycyjny ...... 105 Tabela 25 Struktura kosztów wariant inwestycyjny ...... 105 Tabela 26 Struktura kosztów Projekt ...... 106 Tabela 27: Fragment planu amortyzacji ...... 107 Tabela 28: Rachunek zysków dla Projektu (wariant różnicowy) ...... 107 Tabela 29: Rachunek przepływów pieni ęż nych Projektu (wariant różnicowy) ...... 108 Tabela 30: Rachunek przepływów pieni ęż nych wariant inwestycyjny ...... 110 Tabela 31 Struktura finansowanie kosztów kwalifikowanych ...... 111 Tabela 32: Fragment kalkulacji wska źników FNPV/C i FRR/C ...... 112 Tabela 33: Fragment kalkulacji wska źników FNPV/K i FRR/K ...... 113 Tabela 34: Struktura finansowania Projektu ...... 115 Tabela 35 Kredyt pomostowy ...... 117 Tabela 36 Kredyt inwestycyjny ...... 117 Tabela 37 Korzy ści wynikaj ące z zaoszcz ędzonego czasu ...... 121 Tabela 38: Fragment tabeli analizy ekonomicznej ...... 123 Tabela 39: Analiza wra żliwo ści FNPV wzgl ędem wybranych zmiennych (zł) ...... 125 Tabela 40: Analiza wra żliwo ści FRR wzgl ędem wybranych zmiennych (zł) ...... 126 Tabela 41: Analiza wra żliwo ści ENPV wzgl ędem wybranych zmiennych (zł) ...... 127 Tabela 42: Analiza wra żliwo ści ERR wzgl ędem wybranych zmiennych (zł) ...... 128 Tabela 43: Analiza ryzyka ...... Bł ąd! Nie zdefiniowano zakładki.

DS CONSULTING 159

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Tabela 44: Analiza wska źnikowa ...... Bł ąd! Nie zdefiniowano zakładki. Tabela 45 Prognozowane zu życie energii elektrycznej w okresie eksploatacji w interwale rocznym ...... 151 Tabela 46 Mo żliwe sytuacje oraz proponowane środki zaradcze ...... 152

SPIS WYKRESÓW Wykres 1 Zmiana liczby mieszka ńców gmin obj ętych projektem ...... 49 Wykres 2 Wzrost średniego wynagrodzenia ...... 52 Wykres 3 Bezrobotni zarejestrowani pozostaj ący bez pracy dłu żej ni ż 1 rok ...... 53 Wykres 4 Średnia cena dost ępu do Internetu szerokopasmowego w UE-27 ...... 60 Wykres 5 Porównanie cen detalicznych najwi ększych operatorów telekomunikacyjnych działaj ących na rynku polskim w 2009 roku ...... 61 Wykres 6 Dost ęp do Internetu szerokopasmowego w UE-27 w obszarach wiejskich w skali 0-1, gdzie 1 oznacza brak ró żni ć w stosunku do obszarów miejskich ...... 61 Wykres 7 Struktura wska źnika BPI w krajach UE-27 ...... 62 Wykres 8 Przyczyny nieposiadania szerokopasmowego dost ępu do Internetu w domu (w % ogółu gospodarstw domowych korzystaj ących z Internetu, lecz nie posiadaj ących dost ępu szerokopasmowego) w latach 2007-2008 ...... 64 Wykres 9 Zestawienie udziałów procentowych linii DSL oferowanych poprzez BSA, LLU, odsprzeda ż oraz sie ć własn ą OA ...... 65 Wykres 10 Korelacja odsetka gospodarstw domowych korzystaj ących z Internetu z odsetkiem osób korzystaj ących z Internetu w gospodarstwach domowych. Marzec 2009 ...... 66 Wykres 11 Procentowy udział liczby u żytkowników ko ńcowych korzystaj ących z dost ępu szerokopasmowego w podziale na województwa w 2009r...... 68 Wykres 12 Przepływno ść włókna światłowodu...... 81 Wykres 13: Wykres Gantt’a – wykres obejmuje okres od rozpocz ęcia procedury przetargowej do rozliczenie danej pozycji kosztów...... 101 Wykres 14 Analiza wra żliwo ści FNPV wzgl ędem wybranych zmiennych (zł) ...... 126 Wykres 15 Analiza wra żliwo ści FRR wzgl ędem wybranych zmiennych ...... 127 Wykres 16 Analiza wra żliwo ści ENPV wzgl ędem wybranych zmiennych ...... 128

SPIS RYCIN Rycina 1 Lokalizacja województwa pomorskiego na mapie Polski ...... 43 Rycina 2 Lokalizacja powiatów na terenie województwa pomorskiego...... 43 Rycina 3 Lokalizacja gmin obj ętych projektem ...... 44 Rycina 4 G ęsto ść zaludnienia województwa pomorskiego ...... 50 Rycina 5 Ujawnione w wyniku inwentaryzacji przebiegi sieci szerokopasmowych...... 58 Rycina 6 Nasycenie Internetem szerokopasmowym...... 59 Rycina 7 Mapa nasycenia Internetem ...... 67 Rycina 8 „Koło wykluczenia cyfrowego” ...... 73 Rycina 9 Zasi ęgi systemów idealnego (lewy) i standardowego (prawy) ...... 78

DS CONSULTING 160

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

SPIS MAP Mapa 1 Formy ochrony przyrody w województwie pomorskim ...... 142 Mapa 2 Natura 2000 - Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków ...... 154 Mapa 3 Natura 2000 - Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk ...... 155 Mapa 4 Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków – obszar B3 ...... 156 Mapa 5 Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków – obszar B3 ...... 157 Mapa 6 Planowane przebiegi „Wschodnio-pomorskiej Sieci Szerokopasmowej” ...... 158

SPIS SCHEMATÓW Schemat 1 Struktura organizacyjna firmy BIALL-NET ...... 16 Schemat 2: Drzewko problemów projektu ...... 74 Schemat 3 Schemat sieci radiowej ...... 79 Schemat 4: Wybór czynników do analizy ekonomicznej ...... 118

DS CONSULTING 161

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Zał ączniki

Zało żenia makroekonomiczne 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029

Zało żenia makroekonomiczne Inflacja 2,5% 3,1% 2,7% 2,4% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% PKB 2,5% 3,2% 4,1% 4,2% 4,7% 5,2% 5,2% 5,2% 5,2% 5,2% 5,2% 5,2% 5,2% 5,2% 5,2% 5,2% 5,2% 5,2% 5,2% 5,2% Dynamika kosztów robót budowlanych 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 102,0% 202,0% 302,0% Prognoza kursu walutowego Euro 3,90 zł 3,80 zł 3,80 zł 3,70 zł 3,60 zł 3,50 zł 3,50 zł 3,50 zł 3,50 zł 3,50 zł 3,50 zł 3,50 zł 3,50 zł 3,50 zł 3,50 zł 3,50 zł 3,50 zł 3,50 zł 3,50 zł 3,50 zł Kredyty komercyjne 6,5% 6,6% 6,7% 6,5% 6,5% 6,4% 6,4% 6,4% 6,4% 6,4% 6,4% 6,4% 6,4% 6,4% 6,4% 6,4% 6,4% 6,4% 6,4% 6,4% 1-roczna stopa WIBOR 4,5% 4,6% 4,7% 4,5% 4,5% 4,4% 4,4% 4,4% 4,4% 4,4% 4,4% 4,4% 4,4% 4,4% 4,4% 4,4% 4,4% 4,4% 4,4% 4,4% Mar ża kredyt komercyjny 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% Po życzka preferencyjna 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% 5,0% Stawka podatku od nieruchomo ści 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% 2,0% Stawka podatku CIT 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% 19,0% Zmiany realne kosztów operacyjnych Wynagrodzenia 2,5% 3,0% 2,9% 2,7% 3,5% 3,8% 3,8% 3,8% 3,8% 3,8% 3,8% 3,8% 3,8% 3,8% 3,8% 3,8% 3,8% 3,8% 3,8% 3,8% Narzuty na wynagrodzenia 2,5% 3,0% 2,9% 2,7% 3,5% 3,5% 3,5% 3,5% 3,5% 3,5% 3,5% 3,5% 3,5% 3,5% 3,5% 3,5% 3,5% 3,5% 3,5% 3,5% Materiały 1,3% 1,6% 2,1% 2,1% 2,4% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% Energia 1,3% 1,6% 2,1% 2,1% 2,4% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% Usługi obce 1,3% 1,6% 2,1% 2,1% 2,4% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% Podatki i opłaty 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Pozostałe koszty bezpo średnie 1,3% 1,6% 2,1% 2,1% 2,4% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6% 2,6%

Kapitał obrotowy 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 202 3 2024 2025 2026 2027 2028 2029 średni okres nale żno ści (ogółem) rotacje nalezno ści 32,66 32,66 32,66 32,66 32,66 32,66 32,66 32,66 32,66 32,66 3 2,66 32,66 32,66 32,66 32,66 32,66 32,66 32,66 32,66 32,66 rotacja zapasów rotacja zapasów 14,09 14,09 14,09 14,09 14,09 14,09 14,09 14,09 14,09 14,09 1 4,09 14,09 14,09 14,09 14,09 14,09 14,09 14,09 14,09 14,09 rotacja zobowi ąza ń rotacja zobowi ąza ń 126,99 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00 80,00

DS CONSULTING 162

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wariant bezinwestycyjny

Prognoza Wyszczególnienie 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 Przychody ze sprzeda ży produktów 2 653 317 2 944 516 3 143 624 3 358 714 3 588 020 3 832 518 4 085 027 4 348 396 4 623 148 4 909 830 5 209 017 5 521 311 5 847 346 6 187 786 6 543 327 6 914 699 7 302 669 7 708 043 8 121 525 historyczny wzrost przychodów prognozowany wzrost przychodów ponad inflacj ę 5% 6% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2% 2%

Prognoza Wyszczególnienie 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 Koszty zu życie materiałów i energii 147 931 159 363 162 710 166 533 170 863 175 306 179 864 184 540 189 338 194 261 199 312 204 494 209 811 215 266 220 863 226 605 232 497 238 542 238 542 wzrost historyczny 1,60% 2,05% 2,10% 2,35% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 0,00% usługi obce 618 894 642 538 608 796 605 747 621 496 637 655 654 234 671 244 688 696 706 602 724 974 743 823 763 163 783 005 803 363 824 251 845 681 867 669 867 669 wzrost historyczny 1,60% 2,05% 2,10% 2,35% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 0,00% podatki i opłaty 916 971 990 1 010 1 030 1 051 1 072 1 093 1 115 1 137 1 160 1 183 1 207 1 231 1 255 1 281 1 306 1 332 1 359 wzrost historyczny 5,00% 6,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% 2,00% Wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 614 647 632 471 649 548 672 282 697 829 724 346 751 872 780 443 810 099 840 883 872 837 906 005 940 433 976 169 1 013 264 1 051 768 1 091 735 1 133 221 1 133 221 wzrost historyczny 3,00% 2,90% 2,70% 3,50% 3,80% 3,80% 3,80% 3,80% 3,80% 3,80% 3,80% 3,80% 3,80% 3,80% 3,80% 3,80% 3,80% 3,80% 0,00% pozostałe koszty rodzajowe 611 006 623 531 636 625 651 586 668 527 685 909 703 743 722 040 740 813 760 074 779 836 800 112 820 915 842 259 864 157 886 625 909 678 933 329 933 329 wzrost historyczny 1,60% 2,05% 2,10% 2,35% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 2,60% 0,00% amortyzacja 495 707 493 154 671 570 272 171 248 421 236 546 513 032 276 486 276 486 276 486 552 972 276 486 276 486 276 486 552 972 276 486 276 486 276 486 552 972 Suma 2 489 099 2 552 028 2 730 239 2 369 329 2 408 167 2 460 813 2 803 816 2 635 846 2 706 548 2 779 444 3 131 091 2 932 103 3 012 014 3 094 416 3 455 874 3 267 015 3 357 383 3 450 579 3 727 092

Projekt

Wyszczególnienie 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 długo ść sieci 10 40 70 70 70 70 70 70 70 70 70 70 70 70 70 70 70 cena za 1 km sieci 1 300 1 312 1 326 1 340 1 354 1 800 1 819 1 838 1 857 1 876 1 896 1 915 1 935 1 955 1 976 1 996 2 017 Przychody ze dzier żawy sieci 156 000 629 866 1 113 728 1 125 311 1 137 014 1 512 000 1 527 725 1 543 613 1 559 667 1 575 887 1 592 276 1 608 836 1 625 568 1 642 474 1 659 556 1 676 815 1 694 254 Suma 156 000 629 866 1 113 728 1 125 311 1 137 014 1 512 000 1 527 725 1 543 613 1 559 667 1 575 887 1 592 276 1 608 836 1 625 568 1 642 474 1 659 556 1 676 815 1 694 254

Wyszczególnienie 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 Koszty zu życie materiałów i energii 400 800 1 000 1 026 1 053 1 080 1 108 1 137 1 166 1 197 1 228 1 260 1 293 1 326 1 361 1 396 1 432 usługi obce 11 000 21 000 41 000 42 066 43 160 44 282 45 433 46 614 47 826 49 070 50 346 51 655 52 998 54 376 55 789 57 240 58 728 amortyzacja 394 068 1 221 219 1 774 248 1 774 248 1 774 248 1 774 248 1 774 248 2 088 843 2 088 843 2 088 843 1 694 775 867 624 492 020 492 020 492 020 492 020 669 445 podatki 300 600 995 995 995 995 995 995 995 995 995 995 995 995 995 995 995 wynagrodzenia 800 1 600 2 000 2 076 2 155 2 237 2 322 2 410 2 502 2 597 2 695 2 798 2 904 3 014 3 129 3 248 3 371 pozostałe koszty Suma 406 568 1 245 219 1 819 243 1 820 411 1 821 610 1 822 841 1 824 106 2 140 000 2 141 333 2 142 702 1 750 039 924 331 550 210 551 732 553 295 554 899 733 972

Wariant inwestycyjny

Wyszczególnienie 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 Koszty zu życie materiałów i energii 147 931 159 363 163 110 167 333 171 863 176 332 180 916 185 620 190 446 195 398 200 478 205 691 211 039 216 526 222 155 227 931 233 858 239 938 239 974 usługi obce 618 894 642 538 619 796 626 747 662 496 679 721 697 394 715 526 734 130 753 217 772 801 792 893 813 509 834 660 856 361 878 626 901 471 924 909 926 397 amortyzacja 495 707 493 154 1 065 638 1 493 390 2 022 669 2 010 794 2 287 280 2 050 734 2 050 734 2 365 329 2 641 815 2 365 329 1 971 262 1 144 110 1 044 993 768 507 768 507 768 507 1 222 417 podatki 916 971 1 290 1 610 2 025 2 046 2 067 2 088 2 110 2 132 2 155 2 178 2 202 2 226 2 250 2 276 2 301 2 327 2 354 wynagrodzenia 614 647 632 471 650 348 673 882 699 829 726 422 754 026 782 679 812 421 843 293 875 338 908 601 943 128 978 967 1 016 168 1 054 782 1 094 864 1 136 469 1 136 592 pozostałe koszty 611 006 623 531 636 625 651 586 668 527 685 909 703 743 722 040 740 813 760 074 779 836 800 112 820 915 842 259 864 157 886 625 909 678 933 329 933 329 Suma 2 489 099 2 552 028 3 136 807 3 614 548 4 227 409 4 281 223 4 625 425 4 458 687 4 530 654 4 919 444 5 272 424 5 074 805 4 762 053 4 018 747 4 006 084 3 818 747 3 910 677 4 005 478 4 461 064

DS CONSULTING 163

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Obecny maj ątek 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 Warto ść brutto 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 "Amortyzacja" 495 707 493 154 435 024 35 625 11 875 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Umorzenie 1 979 582 2 472 736 2 907 760 2 943 385 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 2 955 260 Warto ść netto 975 678 482 524 47 500 11 875 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Inwestycje odtworzeniowe 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 Warto ść brutto 0 1 182 731 1 182 731 1 182 731 1 182 731 2 565 161 2 565 161 2 565 161 2 565 161 3 947 591 3 947 591 3 947 591 3 947 591 5 330 022 5 330 022 5 330 022 5 330 022 6 712 452 6 712 452 "Amortyzacja" 0 0 236 546 236 546 236 546 236 546 513 032 276 486 276 486 276 486 552 972 276 486 276 486 276 486 552 972 276 486 276 486 276 486 552 972 Umorzenie 0 0 236 546 473 092 709 639 946 185 1 459 217 1 735 703 2 012 189 2 288 675 2 841 647 3 118 133 3 394 619 3 671 105 4 224 078 4 500 564 4 777 050 5 053 536 5 606 508 Warto ść netto 0 1 182 731 946 185 709 639 473 092 1 618 976 1 105 944 829 458 552 972 1 658 916 1 105 944 829 458 552 972 1 658 916 1 105 944 829 458 552 972 1 658 916 1 105 944

Projekt 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 Warto ść brutto 0 3 940 678 12 212 191 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 "Amortyzacja" 0 0 394 068 1 221 219 1 774 248 1 774 248 1 774 248 1 774 248 1 774 248 1 774 248 1 774 248 1 774 248 1 380 180 553 028 0 0 0 0 0 Umorzenie 0 0 394 068 1 615 287 3 389 534 5 163 782 6 938 029 8 712 277 10 486 524 12 260 772 14 035 019 15 809 267 17 189 447 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 17 742 475 Warto ść netto 0 3 940 678 11 818 123 16 127 188 14 352 941 12 578 693 10 804 446 9 030 198 7 255 951 5 481 703 3 707 456 1 933 208 553 028 0 0 0 0 0 0 Nakł ądy odtworzeniowe Projekt 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 Warto ść brutto 0 0 0 0 0 0 0 0 3 145 957 3 145 957 3 145 957 3 145 957 3 145 957 4 920 205 4 920 205 4 920 205 4 920 205 6 694 452 6 694 452 "Amortyzacja" 0 0 0 0 0 0 0 0 0 314 596 314 596 314 596 314 596 314 596 492 020 492 020 492 020 492 020 669 445 Umorzenie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 314 596 629 191 943 787 1 258 383 1 572 979 2 064 999 2 557 020 3 049 040 3 541 061 4 210 506 Warto ść netto 0 0 0 0 0 0 0 0 3 145 957 2 831 362 2 516 766 2 202 170 1 887 574 3 347 226 2 855 206 2 363 185 1 871 165 3 153 392 2 483 947

DS CONSULTING 164

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Rachunek wyników - wariant bezinwestycyjny 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029

Przychody operacyjne 2 653 317 2 944 516 3 143 624 3 358 714 3 588 020 3 832 518 4 085 027 4 348 396 4 623 148 4 909 830 5 209 017 5 521 311 5 847 346 6 187 786 6 543 327 6 914 699 7 302 669 7 708 043 8 121 525

Przychody ze sprzeda ży produktów 2 653 317 2 944 516 3 143 624 3 358 714 3 588 020 3 832 518 4 085 027 4 348 396 4 623 148 4 909 830 5 209 017 5 521 311 5 847 346 6 187 786 6 543 327 6 914 699 7 302 669 7 708 043 8 121 525 Przychody ze sprzeda ży towarów

Koszty operacyjne 2 489 099 2 552 028 2 730 239 2 369 329 2 408 167 2 460 813 2 803 816 2 635 846 2 706 548 2 779 444 3 131 091 2 932 103 3 012 014 3 094 416 3 455 874 3 267 015 3 357 383 3 450 579 3 727 092

Amortyzacja 495 707 493 154 671 570 272 171 248 421 236 546 513 032 276 486 276 486 276 486 552 972 276 486 276 486 276 486 552 972 276 486 276 486 276 486 552 972 Zu życie materiałów i energii 147 931 159 363 162 710 166 533 170 863 175 306 179 864 184 540 189 338 194 261 199 312 204 494 209 811 215 266 220 863 226 605 232 497 238 542 238 542 Usługi obce 618 894 642 538 608 796 605 747 621 496 637 655 654 234 671 244 688 696 706 602 724 974 743 823 763 163 783 005 803 363 824 251 845 681 867 669 867 669 Podatki i opłaty 916 971 990 1 010 1 030 1 051 1 072 1 093 1 115 1 137 1 160 1 183 1 207 1 231 1 255 1 281 1 306 1 332 1 359 Wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 614 647 632 471 649 548 672 282 697 829 724 346 751 872 780 443 810 099 840 883 872 837 906 005 940 433 976 169 1 013 264 1 051 768 1 091 735 1 133 221 1 133 221 Pozostałe koszty 611 006 623 531 636 625 651 586 668 527 685 909 703 743 722 040 740 813 760 074 779 836 800 112 820 915 842 259 864 157 886 625 909 678 933 329 933 329

Wynik na sprzeda ży 164 217 392 487 413 385 989 384 1 179 853 1 371 706 1 281 211 1 712 550 1 916 600 2 130 386 2 077 926 2 589 208 2 835 333 3 093 370 3 087 452 3 647 683 3 945 287 4 257 464 4 394 433

Pozostałe przychody operacyjne 0000000000000000000 Pozostałe przychody operacyjne Dotacje Pozostałe koszty operacyjne

Wynik na działalno ści operacyjnej 164 217 392 487 413 385 989 384 1 179 853 1 371 706 1 281 211 1 712 550 1 916 600 2 130 386 2 077 926 2 589 208 2 835 333 3 093 370 3 087 452 3 647 683 3 945 287 4 257 464 4 394 433

Przychody finansowe Koszty finansowe 32 577 21 399 10 566 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964

Wynik na działalno ści gospodarczej 131 641 371 088 402 818 986 421 1 176 890 1 368 742 1 278 248 1 709 587 1 913 636 2 127 422 2 074 962 2 586 245 2 832 369 3 090 407 3 084 488 3 644 720 3 942 323 4 254 500 4 391 469

Zyski nadzwyczajne Straty nadzwyczajne

Zysk / strata brutto 131 641 371 088 402 818 986 421 1 176 890 1 368 742 1 278 248 1 709 587 1 913 636 2 127 422 2 074 962 2 586 245 2 832 369 3 090 407 3 084 488 3 644 720 3 942 323 4 254 500 4 391 469

Podatek CIT 25 012 70 507 76 536 187 420 223 609 260 061 242 867 324 821 363 591 404 210 394 243 491 387 538 150 587 177 586 053 692 497 749 041 808 355 0

Zysk / strata netto 106 629 300 581 326 283 799 001 953 281 1 108 681 1 035 381 1 384 765 1 550 046 1 723 212 1 680 719 2 094 858 2 294 219 2 503 230 2 498 436 2 952 223 3 193 282 3 446 145 4 391 469

DS CONSULTING 165

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Rachunek wyników - wariant inwestycyjny 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029

Przychody operacyjne 2 653 317 2 944 516 3 299 624 3 988 579 4 701 748 4 957 830 5 222 041 5 860 396 6 150 873 6 453 443 6 768 683 7 097 199 7 439 623 7 796 622 8 168 895 8 557 173 8 962 225 9 384 858 9 815 779

Przychody ze sprzeda ży produktów 2 653 317 2 944 516 3 299 624 3 988 579 4 701 748 4 957 830 5 222 041 5 860 396 6 150 873 6 453 443 6 768 683 7 097 199 7 439 623 7 796 622 8 168 895 8 557 173 8 962 225 9 384 858 9 815 779 Przychody ze sprzeda ży towarów

Koszty operacyjne 2 529 099 2 583 028 3 136 807 3 614 548 4 227 409 4 281 223 4 625 425 4 458 687 4 530 654 4 919 444 5 272 424 5 074 805 4 762 053 4 018 747 4 006 084 3 818 747 3 910 677 4 005 478 4 461 064

Amortyzacja 495 707 493 154 1 065 638 1 493 390 2 022 669 2 010 794 2 287 280 2 050 734 2 050 734 2 365 329 2 641 815 2 365 329 1 971 262 1 144 110 1 044 993 768 507 768 507 768 507 1 222 417 Zu życie materiałów i energii 147 931 159 363 163 110 167 333 171 863 176 332 180 916 185 620 190 446 195 398 200 478 205 691 211 039 216 526 222 155 227 931 233 858 239 938 239 974 Usługi obce 658 894 673 538 619 796 626 747 662 496 679 721 697 394 715 526 734 130 753 217 772 801 792 893 813 509 834 660 856 361 878 626 901 471 924 909 926 397 Podatki i opłaty 916 971 1 290 1 610 2 025 2 046 2 067 2 088 2 110 2 132 2 155 2 178 2 202 2 226 2 250 2 276 2 301 2 327 2 354 Wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 614 647 632 471 650 348 673 882 699 829 726 422 754 026 782 679 812 421 843 293 875 338 908 601 943 128 978 967 1 016 168 1 054 782 1 094 864 1 136 469 1 136 592 Pozostałe koszty 611 006 623 531 636 625 651 586 668 527 685 909 703 743 722 040 740 813 760 074 779 836 800 112 820 915 842 259 864 157 886 625 909 678 933 329 933 329

Wynik na sprzeda ży 124 217 361 487 162 817 374 031 474 339 676 606 596 616 1 401 709 1 620 219 1 533 999 1 496 260 2 022 394 2 677 570 3 777 875 4 162 810 4 738 425 5 051 548 5 379 379 5 354 715

Pozostałe przychody operacyjne 0 0 236 515 732 960 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 828 367 331 921 0 0 0 0 0 Pozostałe przychody operacyjne Pozostałe przychody operacyjne-rozliczenie dotacji 0 0 236 515 732 960 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 828 367 331 921 0 0 0 0 0 Pozostałe koszty operacyjne

Wynik na działalno ści operacyjnej 124 217 361 487 399 331 1 106 991 1 539 220 1 741 487 1 661 497 2 466 590 2 685 101 2 598 881 2 561 141 3 087 275 3 505 936 4 109 796 4 162 810 4 738 425 5 051 548 5 379 379 5 354 715

Przychody finansowe Koszty finansowe 32 577 141 399 410 566 482 964 482 964 362 964 282 964 162 964 82 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964 2 964

Wynik na działalno ści gospodarczej 91 641 220 088 -11 235 624 028 1 056 257 1 378 524 1 378 534 2 303 627 2 602 137 2 595 917 2 558 177 3 084 312 3 502 973 4 106 832 4 159 847 4 735 462 5 048 584 5 376 416 5 351 751

Zyski nadzwyczajne Straty nadzwyczajne

Zysk / strata brutto 91 641 220 088 -11 235 624 028 1 056 257 1 378 524 1 378 534 2 303 627 2 602 137 2 595 917 2 558 177 3 084 312 3 502 973 4 106 832 4 159 847 4 735 462 5 048 584 5 376 416 5 351 751

Podatek CIT 17 412 41 817 -2 135 118 565 200 689 261 920 261 921 437 689 494 406 493 224 486 054 586 019 665 565 780 298 790 371 899 738 959 231 1 021 519 0

Zysk / strata netto 74 229 178 271 -9 100 505 462 855 568 1 116 604 1 116 612 1 865 938 2 107 731 2 102 693 2 072 124 2 498 292 2 837 408 3 326 534 3 369 476 3 835 724 4 089 353 4 354 897 5 351 751

DS CONSULTING 166

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wariant ró żnicowy - Projekt 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029

Przychody operacyjne 0 0 156 000 629 866 1 113 728 1 125 311 1 137 014 1 512 000 1 527 725 1 543 613 1 559 667 1 575 887 1 592 276 1 608 836 1 625 568 1 642 474 1 659 556 1 676 815 1 694 254

Przychody ze sprzeda ży produktów 0 0 156 000 629 866 1 113 728 1 125 311 1 137 014 1 512 000 1 527 725 1 543 613 1 559 667 1 575 887 1 592 276 1 608 836 1 625 568 1 642 474 1 659 556 1 676 815 1 694 254 Przychody ze sprzeda ży towarów 0000000000000000000

Koszty operacyjne 40 000 31 000 406 568 1 245 219 1 819 243 1 820 411 1 821 610 1 822 841 1 824 106 2 140 000 2 141 333 2 142 702 1 750 039 924 331 550 210 551 732 553 295 554 899 733 972

Amortyzacja 0 0 394 068 1 221 219 1 774 248 1 774 248 1 774 248 1 774 248 1 774 248 2 088 843 2 088 843 2 088 843 1 694 775 867 624 492 020 492 020 492 020 492 020 669 445 Zu życie materiałów i energii 0 0 400 800 1 000 1 026 1 053 1 080 1 108 1 137 1 166 1 197 1 228 1 260 1 293 1 326 1 361 1 396 1 432 Usługi obce 40 000 31 000 11 000 21 000 41 000 42 066 43 160 44 282 45 433 46 614 47 826 49 070 50 346 51 655 52 998 54 376 55 789 57 240 58 728 Podatki i opłaty 0 0 300 600 995 995 995 995 995 995 995 995 995 995 995 995 995 995 995 Wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia 0 0 800 1 600 2 000 2 076 2 155 2 237 2 322 2 410 2 502 2 597 2 695 2 798 2 904 3 014 3 129 3 248 3 371 Pozostałe koszty 0000000000000000000

Wynik na sprzeda ży -40 000 -31 000 -250 568 -615 353 -705 514 -695 099 -684 595 -310 841 -296 381 -596 386 -581 666 -566 814 -157 763 684 505 1 075 358 1 090 742 1 106 261 1 121 916 960 282

Pozostałe przychody operacyjne 0 0 236 515 732 960 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 828 367 331 921 0 0 0 0 0 Pozostałe przychody operacyjne 0000000000000000000 Pozostałe przychody operacyjne-rozliczenie dotacji 0 0 236 515 732 960 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 1 064 881 828 367 331 921 0 0 0 0 0 Pozostałe koszty operacyjne 0000000000000000000

Wynik na działalno ści operacyjnej -40 000 -31 000 -14 053 117 607 359 367 369 782 380 286 754 040 768 500 468 495 483 215 498 067 670 604 1 016 425 1 075 358 1 090 742 1 106 261 1 121 916 960 282

Przychody finansowe 0000000000000000000 Koszty finansowe 0 120 000 400 000 480 000 480 000 360 000 280 000 160 000 80 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Wynik na działalno ści gospodarczej -40 000 -151 000 -414 053 -362 393 -120 633 9 782 100 286 594 040 688 500 468 495 483 215 498 067 670 604 1 016 425 1 075 358 1 090 742 1 106 261 1 121 916 960 282

Zyski nadzwyczajne 0000000000000000000 Straty nadzwyczajne 0000000000000000000

Zysk / strata brutto -40 000 -151 000 -414 053 -362 393 -120 633 9 782 100 286 594 040 688 500 468 495 483 215 498 067 670 604 1 016 425 1 075 358 1 090 742 1 106 261 1 121 916 960 282

Podatek CIT -7 600 -28 690 -78 670 -68 855 -22 920 1 859 19 054 112 868 130 815 89 014 91 811 94 633 127 415 193 121 204 318 207 241 210 190 213 164 0

Zysk / strata netto -32 400 -122 310 -335 383 -293 538 -97 713 7 923 81 231 481 172 557 685 379 481 391 404 403 434 543 189 823 305 871 040 883 501 896 071 908 752 960 282

DS CONSULTING 167

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wariant bezinwestycyjny 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 A. Przepływy środków pieni ęż nych z działalno ści operacyjnej I. Zysk (strata) netto 106 629 300 581 326 283 799 001 953 281 1 108 681 1 035 381 1 384 765 1 550 046 1 723 212 1 680 719 2 094 858 2 294 219 2 503 230 2 498 436 2 952 223 3 193 282 3 446 145 4 391 469 II. Korekty razem 478 605 519 635 692 541 322 898 269 313 258 822 536 038 300 481 301 518 302 605 580 231 304 939 306 191 307 503 585 365 310 321 311 834 313 419 1 630 763 1. Amortyzacja 495 707 493 154 671 570 272 171 248 421 236 546 513 032 276 486 276 486 276 486 552 972 276 486 276 486 276 486 552 972 276 486 276 486 276 486 552 972 2. Zyski (straty) z tytułu ró żnic kursowych 3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) 4. Zysk (strata) z działalno ści inwestycyjnej 5. Zmiana stanu rezerw 6. Zmiana stanu zapasów -21 136 -11 240 -7 686 -8 303 -8 851 -9 438 -9 747 -10 166 -10 606 -11 066 -11 549 -12 055 -12 585 -13 141 -13 724 -14 335 -14 976 -15 648 297 534 7. Zmiana stanu nale żno ści 976 479 -26 053 -17 814 -19 244 -20 516 -21 875 -22 592 -23 563 -24 582 -25 649 -26 768 -27 941 -29 170 -30 459 -31 810 -33 226 -34 711 -36 268 689 631 8. Zmiana stanu zobowi ąza ń krótkoterminowych, z wyj ątkiem po życzek i kredytów 107 555 63 774 46 470 78 273 50 259 53 589 55 344 57 725 60 220 62 834 65 575 68 448 71 460 74 617 77 927 81 397 85 035 88 849 90 626 9. Inne korekty -1 080 000 III. Przepływy pieni ęż ne netto z działalno ści operacyjnej (I±II) 585 234 820 216 1 018 823 1 121 899 1 222 594 1 367 503 1 571 419 1 685 247 1 851 564 2 025 817 2 260 950 2 399 797 2 600 410 2 810 733 3 083 801 3 262 544 3 505 115 3 759 564 6 022 232 B. Przepływy środków pieni ęż nych z działalno ści inwestycyjnej I. Wpływy 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Zbycie warto ści niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 2. Zbycie inwestycji w nieruchomo ści oraz warto ści niematerialne i prawne 3. Z aktywów finansowych, w tym: 4. Inne wpływy inwestycyjne II. Wydatki 0 1 182 731 0 0 0 1 382 430 0 0 0 1 382 430 0 0 0 1 382 430 0 0 0 1 382 430 0 1. Nabycie warto ści niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 0 1 182 731 0 0 0 1 382 430 0 0 0 1 382 430 0 0 0 1 382 430 0 0 0 1 382 430 0 2. Inwestycje w nieruchomo ści oraz warto ści niematerialne i prawne 3. Na aktywa finansowe, w tym: 4. Inne wydatki inwestycyjne III. Przepływy pieni ęż ne netto z działalno ści inwestycyjnej (I-II) 0 -1 182 731 0 0 0 -1 382 430 0 0 0 -1 382 430 0 0 0 -1 382 430 0 0 0 -1 382 430 0 C. Przepływy środków pieni ęż nych z działalno ści finansowej I. Wpływy 1 080 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz 1 080 000 dopłat do kapitału 2. Kredyty i po życzki 3. Emisja dłu żnych papierów warto ściowych 4. Inne wpływy finansowe (dotacje) II. Wydatki 81 360 81 360 49 680 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Nabycie udziałów (akcji) własnych 2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz wła ścicieli 3. Inne, ni ż wypłaty na rzecz wła ścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku 4. Spłaty kredytów i po życzek 81 360 81 360 49 680 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5. Wykup dłu żnych papierów warto ściowych 6. Z tytułu innych zobowi ąza ń finansowych 7. Płatno ści zobowi ąza ń z tytułu umów leasingu finansowego 8. Odsetki 9. Inne wydatki finansowe III. Przepływy pieni ęż ne netto z działalno ści finansowej (I-II) 998 640 -81 360 -49 680 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 D. Przepływy pieni ęż ne netto razem (A.III±B.III±C.III) 1 583 874 -443 875 969 143 1 121 899 1 222 594 -14 927 1 571 419 1 685 247 1 851 564 643 387 2 260 950 2 399 797 2 600 410 1 428 302 3 083 801 3 262 544 3 505 115 2 377 134 6 022 232 E. Bilansowa zmiana stanu środków pieni ęż nych, w tym - zmiana stanu środków pieni ęż nych z tytułu ró żnic kursowych F. Środki pieni ęż ne na pocz ątek okresu 55 503 1 639 377 1 195 502 2 164 645 3 286 544 4 509 138 4 494 210 6 065 629 7 750 876 9 602 439 10 245 826 12 506 776 14 906 574 17 506 983 18 935 285 22 019 086 25 281 630 28 786 745 31 163 879 G. Środki pieni ęż ne na koniec okresu (F±D), w tym 1 639 377 1 195 502 2 164 645 3 286 544 4 509 138 4 494 210 6 065 629 7 750 876 9 602 439 10 245 826 12 506 776 14 906 574 17 506 983 18 935 285 22 019 086 25 281 630 28 786 745 31 163 879 37 186 111

DS CONSULTING 168

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wariant inwestycyjny 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 A. Przepływy środków pieni ęż nych z działalno ści operacyjnej I. Zysk (strata) netto 74 229 178 271 -9 100 505 462 855 568 1 116 604 1 116 612 1 865 938 2 107 731 2 102 693 2 072 124 2 498 292 2 837 408 3 326 534 3 369 476 3 835 724 4 089 353 4 354 897 5 351 751 II. Korekty razem 478 605 519 635 864 307 854 330 1 022 763 969 244 1 246 471 1 044 012 1 012 317 1 328 015 1 605 655 1 330 379 1 174 093 844 715 1 078 910 803 882 805 410 807 012 367 375 1. Amortyzacja 495 707 493 154 1 065 638 1 493 390 2 022 669 2 010 794 2 287 280 2 050 734 2 050 734 2 365 329 2 641 815 2 365 329 1 971 262 1 144 110 1 044 993 768 507 768 507 768 507 1 222 417 2. Zyski (straty) z tytułu ró żnic kursowych 3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) 4. Zysk (strata) z działalno ści inwestycyjnej 5. Zmiana stanu rezerw 6. Zmiana stanu zapasów -21 136 -11 240 -13 707 -26 594 -27 529 -9 885 -10 199 -24 641 -11 213 -11 679 -12 168 -12 681 -13 218 -13 780 -14 370 -14 988 -15 635 -16 314 362 260 7. Zmiana stanu nale żno ści 976 479 -26 053 -31 771 -61 640 -63 807 -22 911 -23 639 -57 113 -25 989 -27 071 -28 204 -29 392 -30 636 -31 940 -33 307 -34 739 -36 240 -37 813 839 654 8. Zmiana stanu zobowi ąza ń krótkoterminowych, z wyj ątkiem po życzek i kredytów 107 555 63 774 80 662 182 134 156 311 56 127 57 909 139 913 63 666 66 317 69 094 72 003 75 052 78 246 81 594 85 102 88 779 92 632 -2 056 955 9. Inne korekty -1 080 000 0 -236 515 -732 960 -1 064 881 -1 064 881 -1 064 881 -1 064 881 -1 064 881 -1 064 881 -1 064 881 -1 064 881 -828 367 -331 921 0 0 0 0 0 III. Przepływy pieni ęż ne netto z działalno ści operacyjnej (I±II) 552 834 697 906 855 207 1 359 792 1 878 331 2 085 848 2 363 083 2 909 950 3 120 048 3 430 708 3 677 779 3 828 671 4 011 500 4 171 249 4 448 386 4 639 606 4 894 763 5 161 909 5 719 127 B. Przepływy środków pieni ęż nych z działalno ści inwestycyjnej I. Wpływy 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Zbycie warto ści niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 2. Zbycie inwestycji w nieruchomo ści oraz warto ści niematerialne i prawne 3. Z aktywów finansowych, w tym: 4. Inne wpływy inwestycyjne II. Wydatki 7 680 5 115 729 8 271 513 5 530 284 0 1 382 430 0 0 3 145 957 1 382 430 0 0 0 3 156 678 0 0 0 3 156 678 0 1. Nabycie warto ści niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 7 680 5 115 729 8 271 513 5 530 284 0 1 382 430 0 0 3 145 957 1 382 430 0 0 0 3 156 678 0 0 0 3 156 678 0 2. Inwestycje w nieruchomo ści oraz warto ści niematerialne i prawne 3. Na aktywa finansowe, w tym: 4. Inne wydatki inwestycyjne III. Przepływy pieni ęż ne netto z działalno ści inwestycyjnej (I-II) -7 680 -5 115 729 -8 271 513 -5 530 284 0 -1 382 430 0 0 -3 145 957 -1 382 430 0 0 0 -3 156 678 0 0 0 -3 156 678 0 C. Przepływy środków pieni ęż nych z działalno ści finansowej I. Wpływy 1 080 000 3 332 236 8 358 079 5 446 293 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz 1 080 000 dopłat do kapitału 2. Kredyty i po życzki 1 958 059 4 256 461 1 000 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3. Emisja dłu żnych papierów warto ściowych 4. Inne wpływy finansowe (dotacje) 1 374 177 4 101 618 4 446 293 II. Wydatki 81 360 81 360 49 680 1 214 520 1 500 000 1 000 000 1 500 000 1 000 000 1 000 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Nabycie udziałów (akcji) własnych 2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz wła ścicieli 3. Inne, ni ż wypłaty na rzecz wła ścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku 4. Spłaty kredytów i po życzek 81 360 81 360 49 680 1 214 520 1 500 000 1 000 000 1 500 000 1 000 000 1 000 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5. Wykup dłu żnych papierów warto ściowych 6. Z tytułu innych zobowi ąza ń finansowych 7. Płatno ści zobowi ąza ń z tytułu umów leasingu finansowego 8. Odsetki 9. Inne wydatki finansowe III. Przepływy pieni ęż ne netto z działalno ści finansowej (I-II) 998 640 3 250 876 8 308 399 4 231 773 -1 500 000 -1 000 000 -1 500 000 -1 000 000 -1 000 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 D. Przepływy pieni ęż ne netto razem (A.III±B.III±C.III) 1 543 795 -1 166 947 892 093 61 281 378 331 -296 582 863 083 1 909 950 -1 025 909 2 048 277 3 677 779 3 828 671 4 011 500 1 014 571 4 448 386 4 639 606 4 894 763 2 005 231 5 719 127 E. Bilansowa zmiana stanu środków pieni ęż nych, w tym - zmiana stanu środków pieni ęż nych z tytułu ró żnic kursowych F. Środki pieni ęż ne na pocz ątek okresu 55 503 1 599 297 432 350 1 324 443 1 385 724 1 764 055 1 467 473 2 330 556 4 240 506 3 214 596 5 262 874 8 940 653 12 769 324 16 780 824 17 795 396 22 243 781 26 883 387 31 778 151 33 783 382 G. Środki pieni ęż ne na koniec okresu (F±D), w tym 1 599 297 432 350 1 324 443 1 385 724 1 764 055 1 467 473 2 330 556 4 240 506 3 214 596 5 262 874 8 940 653 12 769 324 16 780 824 17 795 396 22 243 781 26 883 387 31 778 151 33 783 382 39 502 508

DS CONSULTING 169

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wariant ró żnicowy - Projekt 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 A. Przepływy środków pieni ęż nych z działalno ści operacyjnej I. Zysk (strata) netto -32 400 -122 310 -335 383 -293 538 -97 713 7 923 81 231 481 172 557 685 379 481 391 404 403 434 543 189 823 305 871 040 883 501 896 071 908 752 960 282 II. Korekty razem 0 0 171 766 531 432 753 450 710 422 710 433 743 531 710 799 1 025 410 1 025 425 1 025 440 867 902 537 212 493 545 493 561 493 577 493 593 -1 263 387 1. Amortyzacja 0 0 394 068 1 221 219 1 774 248 1 774 248 1 774 248 1 774 248 1 774 248 2 088 843 2 088 843 2 088 843 1 694 775 867 624 492 020 492 020 492 020 492 020 669 445 2. Zyski (straty) z tytułu ró żnic kursowych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4. Zysk (strata) z działalno ści inwestycyjnej 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5. Zmiana stanu rezerw 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 6. Zmiana stanu zapasów 0 0 -6 022 -18 291 -18 677 -447 -452 -14 475 -607 -613 -620 -626 -633 -639 -646 -653 -659 -666 64 726 7. Zmiana stanu nale żno ści 0 0 -13 957 -42 396 -43 291 -1 036 -1 047 -33 550 -1 407 -1 422 -1 436 -1 451 -1 466 -1 482 -1 497 -1 513 -1 528 -1 544 150 023 8. Zmiana stanu zobowi ąza ń krótkoterminowych, z wyj ątkiem po życzek i kredytów 0 0 34 192 103 861 106 052 2 539 2 565 82 189 3 447 3 482 3 519 3 555 3 592 3 630 3 667 3 705 3 744 3 783 -2 147 581 9. Inne korekty 0 0 -236 515 -732 960 -1 064 881 -1 064 881 -1 064 881 -1 064 881 -1 064 881 -1 064 881 -1 064 881 -1 064 881 -828 367 -331 921 0 0 0 0 0 III. Przepływy pieni ęż ne netto z działalno ści operacyjnej (I±II) -32 400 -122 310 -163 617 237 894 655 738 718 345 791 664 1 224 703 1 268 484 1 404 890 1 416 829 1 428 874 1 411 091 1 360 517 1 364 585 1 377 062 1 389 648 1 402 345 -303 106 B. Przepływy środków pieni ęż nych z działalno ści inwestycyjnej 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 I. Wpływy 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Zbycie warto ści niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2. Zbycie inwestycji w nieruchomo ści oraz warto ści niematerialne i prawne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3. Z aktywów finansowych, w tym: 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4. Inne wpływy inwestycyjne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 II. Wydatki 7 680 3 932 998 8 271 513 5 530 284 0 0 0 0 3 145 957 0 0 0 0 1 774 248 0 0 0 1 774 248 0 1. Nabycie warto ści niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 7 680 3 932 998 8 271 513 5 530 284 0 0 0 0 3 145 957 0 0 0 0 1 774 248 0 0 0 1 774 248 0 2. Inwestycje w nieruchomo ści oraz warto ści niematerialne i prawne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3. Na aktywa finansowe, w tym: 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4. Inne wydatki inwestycyjne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 III. Przepływy pieni ęż ne netto z działalno ści inwestycyjnej (I-II) -7 680 -3 932 998 -8 271 513 -5 530 284 0 0 0 0 -3 145 957 0 0 0 0 -1 774 248 0 0 0 -1 774 248 0 C. Przepływy środków pieni ęż nych z działalno ści finansowej 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 I. Wpływy 0 3 332 236 8 358 079 5 446 293 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz 0000000000000000000 dopłat do kapitału 2. Kredyty i po życzki 0 1 958 059 4 256 461 1 000 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3. Emisja dłu żnych papierów warto ściowych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4. Inne wpływy finansowe 0 1 374 177 4 101 618 4 446 293 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 II. Wydatki 0 0 0 1 214 520 1 500 000 1 000 000 1 500 000 1 000 000 1 000 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Nabycie udziałów (akcji) własnych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz wła ścicieli 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3. Inne, ni ż wypłaty na rzecz wła ścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4. Spłaty kredytów i po życzek 0 0 0 1 214 520 1 500 000 1 000 000 1 500 000 1 000 000 1 000 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5. Wykup dłu żnych papierów warto ściowych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 6. Z tytułu innych zobowi ąza ń finansowych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7. Płatno ści zobowi ąza ń z tytułu umów leasingu finansowego 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 8. Odsetki 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 9. Inne wydatki finansowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 III. Przepływy pieni ęż ne netto z działalno ści finansowej (I-II) 0 3 332 236 8 358 079 4 231 773 -1 500 000 -1 000 000 -1 500 000 -1 000 000 -1 000 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 D. Przepływy pieni ęż ne netto razem (A.III±B.III±C.III) -40 080 -723 072 -77 051 -1 060 617 -844 262 -281 655 -708 336 224 703 -2 877 473 1 404 890 1 416 829 1 428 874 1 411 091 -413 731 1 364 585 1 377 062 1 389 648 -371 903 -303 106 E. Bilansowa zmiana stanu środków pieni ęż nych, w tym 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - zmiana stanu środków pieni ęż nych z tytułu ró żnic kursowych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 F. Środki pieni ęż ne na pocz ątek okresu 0 -40 080 -763 152 -840 203 -1 900 820 -2 745 082 -3 026 737 -3 735 073 -3 510 370 -6 387 843 -4 982 953 -3 566 124 -2 137 250 -726 159 -1 139 890 224 695 1 601 757 2 991 406 2 619 503 G. Środki pieni ęż ne na koniec okresu (F±D), w tym -40 080 -763 152 -840 203 -1 900 820 -2 745 082 -3 026 737 -3 735 073 -3 510 370 -6 387 843 -4 982 953 -3 566 124 -2 137 250 -726 159 -1 139 890 224 695 1 601 757 2 991 406 2 619 503 2 316 397

DS CONSULTING 170

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

A K T Y W A - Bilans wariant bezinwestycyjny 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 A. Aktywa trwałe 1 520 600 2 210 177 1 538 607 1 266 435 1 018 014 2 163 898 1 650 866 1 374 380 1 097 894 2 203 838 1 650 866 1 374 380 1 097 894 2 203 838 1 650 866 1 374 380 1 097 894 2 203 838 1 650 866 I. Warto ści niematerialne i prawne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Koszty zako ńczonych prac rozwojowych 2. Warto ść firmy 3. Inne warto ści niematerialne i prawne 4. Zaliczki na warto ści niematerialne i prawne II. Rzeczowe aktywa trwałe 1 520 600 2 210 177 1 538 607 1 266 435 1 018 014 2 163 898 1 650 866 1 374 380 1 097 894 2 203 838 1 650 866 1 374 380 1 097 894 2 203 838 1 650 866 1 374 380 1 097 894 2 203 838 1 650 866 1. Środki trwałe 975 678 1 665 255 993 685 721 514 473 092 1 618 976 1 105 944 829 458 552 972 1 658 916 1 105 944 829 458 552 972 1 658 916 1 105 944 829 458 552 972 1 658 916 1 105 944 a) grunty (w tym prawo u żytkowania wieczystego gruntu) b) budynki, lokale i obiekty in żynierii l ądowej i wodnej c) urz ądzenia techniczne i maszyny 855 601 1 582 130 946 185 709 639 473 092 1 618 976 1 105 944 829 458 552 972 1 658 916 1 105 944 829 458 552 972 1 658 916 1 105 944 829 458 552 972 1 658 916 1 105 944 d) środki transportu 120 077 83 125 47 500 11 875 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 e) inne środki trwałe 2. Środki trwałe w budowie 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 3. Zaliczki na środki trwałe w budowie III.Nale żno ści długoterminowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Od jednostek powi ązanych 2. Od pozostałych jednostek IV. Inwestycje długoterminowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Nieruchomo ści 2. Warto ści niematerialne i prawne 3. Długoterminowe aktywa finansowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4. Inne inwestycje długoterminowe V. Długoterminowe rozliczenia mi ędzyokresowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 2. Inne rozliczenia mi ędzyokresowe B. Aktywa obrotowe 2 133 024 1 726 443 2 721 086 3 870 531 5 122 492 5 138 877 6 742 635 8 461 611 10 348 362 11 028 464 13 327 731 15 767 523 18 409 688 19 881 590 23 010 924 26 321 030 29 875 832 32 304 882 37 339 950 I. Zapasy 102 419 113 660 121 345 129 648 138 499 147 937 157 684 167 850 178 455 189 522 201 070 213 125 225 710 238 851 252 575 266 910 281 886 297 534 0 1. Materiały 102 419 113 660 121 345 129 648 138 499 147 937 157 684 167 850 178 455 189 522 201 070 213 125 225 710 238 851 252 575 266 910 281 886 297 534 0 2. Półprodukty i produkty w toku 3. Produkty gotowe 4. Towary 5. Zaliczki na dostawy II. Nale żno ści krótkoterminowe 387 880 413 933 431 747 450 991 471 506 493 382 515 973 539 537 564 118 589 767 616 535 644 476 673 646 704 105 735 915 769 141 803 852 840 121 150 490 1. Nale żno ści od jednostek powi ązanych a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty: b) inne 2. Nale żno ści od pozostałych jednostek 387 880 413 933 431 747 450 991 471 506 493 382 515 973 539 537 564 118 589 767 616 535 644 476 673 646 704 105 735 915 769 141 803 852 840 121 150 490 a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty: 237 390 263 443 281 257 300 501 321 016 342 892 365 483 389 047 413 628 439 277 466 045 493 986 523 156 553 615 585 425 618 651 653 362 689 631 0 - do 12 miesi ęcy 237 390 263 443 281 257 300 501 321 016 342 892 365 483 389 047 413 628 439 277 466 045 493 986 523 156 553 615 585 425 618 651 653 362 689 631 0 - powy żej 12 miesi ęcy b) z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpiecze ń społ. i zdrowotnych oraz innych 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 świad. c) inne 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 d) wewn ątrzzakładowe e) dochodzone na drodze s ądowej III.Inwestycje krótkoterminowe 1 639 377 1 195 502 2 164 645 3 286 544 4 509 138 4 494 210 6 065 629 7 750 876 9 602 439 10 245 826 12 506 776 14 906 574 17 506 983 18 935 285 22 019 086 25 281 630 28 786 745 31 163 879 37 186 111 1. Krótkoterminowe aktywa finansowe 1 639 377 1 195 502 2 164 645 3 286 544 4 509 138 4 494 210 6 065 629 7 750 876 9 602 439 10 245 826 12 506 776 14 906 574 17 506 983 18 935 285 22 019 086 25 281 630 28 786 745 31 163 879 37 186 111 a) w jednostkach powi ązanych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 b) w pozostałych jednostkach 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 c) środki pieni ęż ne i inne aktywa pieni ęż ne 1 639 377 1 195 502 2 164 645 3 286 544 4 509 138 4 494 210 6 065 629 7 750 876 9 602 439 10 245 826 12 506 776 14 906 574 17 506 983 18 935 285 22 019 086 25 281 630 28 786 745 31 163 879 37 186 111 - środki pieni ęż ne w kasie i na rachunkach 1 639 377 1 195 502 2 164 645 3 286 544 4 509 138 4 494 210 6 065 629 7 750 876 9 602 439 10 245 826 12 506 776 14 906 574 17 506 983 18 935 285 22 019 086 25 281 630 28 786 745 31 163 879 37 186 111 - inne środki pieni ęż ne - inne aktywa pieni ęż ne 2. Inne inwestycje krótkoterminowe IV. Krótkoterminowe rozliczenia mi ędzyokresowe 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 Aktywa razem 3 653 624 3 936 619 4 259 692 5 136 966 6 140 506 7 302 775 8 393 500 9 835 990 11 446 256 13 232 302 14 978 597 17 141 903 19 507 581 22 085 428 24 661 790 27 695 410 30 973 726 34 508 720 38 990 816

DS CONSULTING 171

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

P A S Y W A - Bilans wariant bezinwestycyjny 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 A. Kapitał (fundusz) własny 2 700 504 3 001 085 3 327 368 4 126 369 5 079 649 6 188 330 7 223 711 8 608 476 10 158 522 11 881 734 13 562 453 15 657 311 17 951 530 20 454 760 22 953 195 25 905 418 29 098 700 32 544 845 36 936 314 I. Kapitał (fundusz) podstawowy 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 II. Nale żne wpłaty na kapitał podstawowy (wielko ść ujemna) III. Udziały (akcje) własne (wielko ść ujemna) IV. Kapitał (fundusz) zapasowy 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 V. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny VI. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych 303 875 410 504 711 085 1 037 368 1 836 369 2 789 649 3 898 330 4 933 711 6 318 476 7 868 522 9 591 734 11 272 453 13 367 311 15 661 530 18 164 760 20 663 195 23 615 418 26 808 700 30 254 845 VIII.Zysk (strata) netto 106 629 300 581 326 283 799 001 953 281 1 108 681 1 035 381 1 384 765 1 550 046 1 723 212 1 680 719 2 094 858 2 294 219 2 503 230 2 498 436 2 952 223 3 193 282 3 446 145 4 391 469 IX. Odpisy z zysku netto w ci ągu roku obrotowego (wielko ść ujemna) B. Zobowi ązania i rezerwy na zobowi ązania 953 120 935 534 932 324 1 010 597 1 060 856 1 114 445 1 169 789 1 227 514 1 287 734 1 350 568 1 416 143 1 484 591 1 556 051 1 630 668 1 708 595 1 789 991 1 875 026 1 963 875 2 054 501 I. Rezerwy na zobowi ązania 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 II. Zobowi ązania długoterminowe 131 040 49 680 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Wobec jednostek powi ązanych 2. Wobec pozostałych jednostek 131 040 49 680 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 a) kredyty i po życzki 131 040 49 680 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 b) z tytułu emisji dłu żnych papierów warto ściowych c) inne zobowi ązania finansowe d) inne III. Zobowi ązania krótkoterminowe 822 080 885 854 932 324 1 010 597 1 060 856 1 114 445 1 169 789 1 227 514 1 287 734 1 350 568 1 416 143 1 484 591 1 556 051 1 630 668 1 708 595 1 789 991 1 875 026 1 963 875 2 054 501 1. Wobec jednostek powi ązanych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 a) z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalno ści: b) inne zobowi ązania finansowe 2. Wobec pozostałych jednostek 822 080 885 854 932 324 1 010 597 1 060 856 1 114 445 1 169 789 1 227 514 1 287 734 1 350 568 1 416 143 1 484 591 1 556 051 1 630 668 1 708 595 1 789 991 1 875 026 1 963 875 2 054 501 a) kredyty i po życzki 149 957 149 907 152 737 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 b) z tytułu emisji dłu żnych papierów warto ściowych c) inne zobowi ązania finansowe d) z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalno ści: 581 549 645 373 689 013 736 156 786 415 840 004 895 348 953 073 1 013 293 1 076 127 1 141 702 1 210 150 1 281 610 1 356 227 1 434 154 1 515 550 1 600 585 1 689 434 1 780 060 - do 12 miesi ęcy 581 549 645 373 689 013 736 156 786 415 840 004 895 348 953 073 1 013 293 1 076 127 1 141 702 1 210 150 1 281 610 1 356 227 1 434 154 1 515 550 1 600 585 1 689 434 1 780 060 - powy żej 12 miesi ęcy e) zaliczki otrzymane na dostawy f) zobowi ązania wewn ątrzzakładowe g) z tytułu podatków, ceł, ubezpiecze ń i innych świadcze ń 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 h) z tytułu wynagrodze ń 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 i) inne 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 3. Fundusze specjalne IV. Rozliczenia mi ędzyokresowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Ujemna warto ść firmy 2. Inne rozliczenia mi ędzyokresowe 0000000000000000000 Pasywa razem 3 653 624 3 936 619 4 259 692 5 136 966 6 140 506 7 302 775 8 393 500 9 835 990 11 446 256 13 232 302 14 978 597 17 141 903 19 507 581 22 085 428 24 661 790 27 695 410 30 973 726 34 508 720 38 990 816

DS CONSULTING 172

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

A K T Y W A - Bilans wariant inwestycyjny 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 A. Aktywa trwałe 1 528 279 6 150 854 13 356 730 17 393 623 15 370 955 14 742 591 12 455 311 10 404 578 11 499 802 10 516 903 7 875 087 5 509 758 3 538 497 5 551 064 4 506 072 3 737 565 2 969 058 5 357 230 4 134 812 I. Warto ści niematerialne i prawne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Koszty zako ńczonych prac rozwojowych 2. Warto ść firmy 3. Inne warto ści niematerialne i prawne 4. Zaliczki na warto ści niematerialne i prawne II. Rzeczowe aktywa trwałe 1 528 279 6 150 854 13 356 730 17 393 623 15 370 955 14 742 591 12 455 311 10 404 578 11 499 802 10 516 903 7 875 087 5 509 758 3 538 497 5 551 064 4 506 072 3 737 565 2 969 058 5 357 230 4 134 812 1. Środki trwałe 975 678 5 605 933 12 811 808 16 848 702 14 826 033 14 197 670 11 910 390 9 859 656 10 954 880 9 971 981 7 330 166 4 964 836 2 993 575 5 006 142 3 961 150 3 192 643 2 424 137 4 812 308 3 589 891 a) grunty (w tym prawo u żytkowania wieczystego gruntu) b) budynki, lokale i obiekty in żynierii l ądowej i wodnej c) urz ądzenia techniczne i maszyny 855 601 5 522 807 12 764 308 16 836 827 14 826 033 14 197 670 11 910 390 9 859 656 10 954 880 9 971 981 7 330 166 4 964 836 2 993 575 5 006 142 3 961 150 3 192 643 2 424 137 4 812 308 3 589 891 d) środki transportu 120 077 83 125 47 500 11 875 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 e) inne środki trwałe 2. Środki trwałe w budowie 552 601 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 544 922 3. Zaliczki na środki trwałe w budowie III.Nale żno ści długoterminowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Od jednostek powi ązanych 2. Od pozostałych jednostek IV. Inwestycje długoterminowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Nieruchomo ści 2. Warto ści niematerialne i prawne 3. Długoterminowe aktywa finansowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4. Inne inwestycje długoterminowe V. Długoterminowe rozliczenia mi ędzyokresowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 2. Inne rozliczenia mi ędzyokresowe 0 B. Aktywa obrotowe 2 092 944 963 291 1 900 862 2 050 378 2 520 044 2 256 258 3 153 178 5 144 882 4 156 174 6 243 201 9 961 352 13 832 096 17 887 451 18 947 743 23 443 805 28 133 138 33 079 776 35 139 133 39 656 347 I. Zapasy 102 419 113 660 127 367 153 961 181 489 191 374 201 573 226 214 237 426 249 106 261 274 273 955 287 173 300 953 315 323 330 311 345 946 362 260 0 1. Materiały 102 419 113 660 127 367 153 961 181 489 191 374 201 573 226 214 237 426 249 106 261 274 273 955 287 173 300 953 315 323 330 311 345 946 362 260 0 2. Półprodukty i produkty w toku 3. Produkty gotowe 4. Towary 5. Zaliczki na dostawy II. Nale żno ści krótkoterminowe 387 880 413 933 445 704 507 344 571 151 594 062 617 701 674 814 700 802 727 873 756 077 785 469 816 105 848 046 881 353 916 092 952 331 990 144 150 490 1. Nale żno ści od jednostek powi ązanych a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty: b) inne 2. Nale żno ści od pozostałych jednostek 387 880 413 933 445 704 507 344 571 151 594 062 617 701 674 814 700 802 727 873 756 077 785 469 816 105 848 046 881 353 916 092 952 331 990 144 150 490 a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty: 237 390 263 443 295 214 356 854 420 661 443 572 467 211 524 324 550 312 577 383 605 587 634 979 665 616 697 556 730 863 765 602 801 841 839 654 0 - do 12 miesi ęcy 237 390 263 443 295 214 356 854 420 661 443 572 467 211 524 324 550 312 577 383 605 587 634 979 665 616 697 556 730 863 765 602 801 841 839 654 0 - powy żej 12 miesi ęcy b) z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpiecze ń społ. i zdrowotnych oraz innych 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 27 238 świad. c) inne 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 123 252 d) wewn ątrzzakładowe e) dochodzone na drodze s ądowej III.Inwestycje krótkoterminowe 1 599 297 432 350 1 324 443 1 385 724 1 764 055 1 467 473 2 330 556 4 240 506 3 214 596 5 262 874 8 940 653 12 769 324 16 780 824 17 795 396 22 243 781 26 883 387 31 778 151 33 783 382 39 502 508 1. Krótkoterminowe aktywa finansowe 1 599 297 432 350 1 324 443 1 385 724 1 764 055 1 467 473 2 330 556 4 240 506 3 214 596 5 262 874 8 940 653 12 769 324 16 780 824 17 795 396 22 243 781 26 883 387 31 778 151 33 783 382 39 502 508 a) w jednostkach powi ązanych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 b) w pozostałych jednostkach 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 c) środki pieni ęż ne i inne aktywa pieni ęż ne 1 599 297 432 350 1 324 443 1 385 724 1 764 055 1 467 473 2 330 556 4 240 506 3 214 596 5 262 874 8 940 653 12 769 324 16 780 824 17 795 396 22 243 781 26 883 387 31 778 151 33 783 382 39 502 508 - środki pieni ęż ne w kasie i na rachunkach 1 599 297 432 350 1 324 443 1 385 724 1 764 055 1 467 473 2 330 556 4 240 506 3 214 596 5 262 874 8 940 653 12 769 324 16 780 824 17 795 396 22 243 781 26 883 387 31 778 151 33 783 382 39 502 508 - inne środki pieni ęż ne - inne aktywa pieni ęż ne 2. Inne inwestycje krótkoterminowe IV. Krótkoterminowe rozliczenia mi ędzyokresowe 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 3 349 Aktywa razem 3 621 224 7 114 145 15 257 592 19 444 001 17 890 999 16 998 849 15 608 490 15 549 460 15 655 975 16 760 103 17 836 440 19 341 854 21 425 947 24 498 807 27 949 877 31 870 703 36 048 834 40 496 363 43 791 159

DS CONSULTING 173

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

P A S Y W A - Bilans wariant inwestycyjny 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 A. Kapitał (fundusz) własny 2 668 104 2 846 375 2 837 275 3 342 737 4 198 305 5 314 909 6 431 522 8 297 459 10 405 190 12 507 883 14 580 007 17 078 299 19 915 707 23 242 241 26 611 717 30 447 441 34 536 794 38 891 690 44 243 442 I. Kapitał (fundusz) podstawowy 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 50 000 II. Nale żne wpłaty na kapitał podstawowy (wielko ść ujemna) III. Udziały (akcje) własne (wielko ść ujemna) IV. Kapitał (fundusz) zapasowy 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 2 240 000 V. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny VI. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych 303 875 378 104 556 375 547 275 1 052 737 1 908 305 3 024 909 4 141 522 6 007 459 8 115 190 10 217 883 12 290 007 14 788 299 17 625 707 20 952 241 24 321 717 28 157 441 32 246 794 36 601 690 VIII.Zysk (strata) netto 74 229 178 271 -9 100 505 462 855 568 1 116 604 1 116 612 1 865 938 2 107 731 2 102 693 2 072 124 2 498 292 2 837 408 3 326 534 3 369 476 3 835 724 4 089 353 4 354 897 5 351 751 IX. Odpisy z zysku netto w ci ągu roku obrotowego (wielko ść ujemna) B. Zobowi ązania i rezerwy na zobowi ązania 953 120 4 267 770 12 420 317 16 101 264 13 692 694 11 683 940 9 176 968 7 252 000 5 250 785 4 252 221 3 256 433 2 263 555 1 510 241 1 256 566 1 338 160 1 423 262 1 512 041 1 604 673 -452 282 I. Rezerwy na zobowi ązania 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 II. Zobowi ązania długoterminowe 131 040 2 007 739 6 214 520 6 000 000 4 500 000 3 500 000 2 000 000 1 000 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Wobec jednostek powi ązanych 2. Wobec pozostałych jednostek 131 040 2 007 739 6 214 520 6 000 000 4 500 000 3 500 000 2 000 000 1 000 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 a) kredyty i po życzki 131 040 2 007 739 6 214 520 6 000 000 4 500 000 3 500 000 2 000 000 1 000 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 b) z tytułu emisji dłu żnych papierów warto ściowych c) inne zobowi ązania finansowe d) inne III. Zobowi ązania krótkoterminowe 822 080 885 854 966 516 1 148 650 1 304 961 1 361 089 1 418 998 1 558 911 1 622 578 1 688 894 1 757 988 1 829 991 1 905 043 1 983 290 2 064 884 2 149 986 2 238 764 2 331 396 274 441 1. Wobec jednostek powi ązanych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 a) z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalno ści: b) inne zobowi ązania finansowe 2. Wobec pozostałych jednostek 822 080 885 854 966 516 1 148 650 1 304 961 1 361 089 1 418 998 1 558 911 1 622 578 1 688 894 1 757 988 1 829 991 1 905 043 1 983 290 2 064 884 2 149 986 2 238 764 2 331 396 274 441 a) kredyty i po życzki 149 957 149 907 152 737 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 183 867 b) z tytułu emisji dłu żnych papierów warto ściowych c) inne zobowi ązania finansowe d) z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalno ści: 581 549 645 373 723 205 874 209 1 030 520 1 086 648 1 144 557 1 284 470 1 348 137 1 414 453 1 483 547 1 555 550 1 630 602 1 708 849 1 790 443 1 875 545 1 964 323 2 056 955 0 - do 12 miesi ęcy 581 549 645 373 723 205 874 209 1 030 520 1 086 648 1 144 557 1 284 470 1 348 137 1 414 453 1 483 547 1 555 550 1 630 602 1 708 849 1 790 443 1 875 545 1 964 323 2 056 955 0 - powy żej 12 miesi ęcy e) zaliczki otrzymane na dostawy f) zobowi ązania wewn ątrzzakładowe g) z tytułu podatków, ceł, ubezpiecze ń i innych świadcze ń 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 32 750 h) z tytułu wynagrodze ń 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 32 933 i) inne 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 24 892 3. Fundusze specjalne IV. Rozliczenia mi ędzyokresowe 0 1 374 177 5 239 281 8 952 614 7 887 732 6 822 851 5 757 970 4 693 089 3 628 208 2 563 326 1 498 445 433 564 -394 803 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 1. Ujemna warto ść firmy 2. Inne rozliczenia mi ędzyokresowe 0 1 374 177 5 239 281 8 952 614 7 887 732 6 822 851 5 757 970 4 693 089 3 628 208 2 563 326 1 498 445 433 564 -394 803 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 - długoterminowe 0 1 374 177 5 239 281 8 952 614 7 887 732 6 822 851 5 757 970 4 693 089 3 628 208 2 563 326 1 498 445 433 564 -394 803 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 - krótkoterminowe Pasywa razem 3 621 224 7 114 145 15 257 592 19 444 001 17 890 999 16 998 849 15 608 490 15 549 460 15 655 975 16 760 103 17 836 440 19 341 854 21 425 947 24 498 807 27 949 877 31 870 703 36 048 834 40 496 363 43 791 159

DS CONSULTING 174

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

A K T Y W A - Wariant ró żnicowy - Projekt 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 A. Aktywa trwałe 7 680 3 940 678 11 818 123 16 127 188 14 352 941 12 578 693 10 804 446 9 030 198 10 401 908 8 313 065 6 224 221 4 135 378 2 440 603 3 347 226 2 855 206 2 363 185 1 871 165 3 153 392 2 483 947 I. Warto ści niematerialne i prawne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Koszty zako ńczonych prac rozwojowych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2. Warto ść firmy 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3. Inne warto ści niematerialne i prawne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4. Zaliczki na warto ści niematerialne i prawne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 II. Rzeczowe aktywa trwałe 7 680 3 940 678 11 818 123 16 127 188 14 352 941 12 578 693 10 804 446 9 030 198 10 401 908 8 313 065 6 224 221 4 135 378 2 440 603 3 347 226 2 855 206 2 363 185 1 871 165 3 153 392 2 483 947 1. Środki trwałe 0 3 940 678 11 818 123 16 127 188 14 352 941 12 578 693 10 804 446 9 030 198 10 401 908 8 313 065 6 224 221 4 135 378 2 440 603 3 347 226 2 855 206 2 363 185 1 871 165 3 153 392 2 483 947 a) grunty (w tym prawo u żytkowania wieczystego gruntu) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 b) budynki, lokale i obiekty in żynierii l ądowej i wodnej 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 c) urz ądzenia techniczne i maszyny 0 3 940 678 11 818 123 16 127 188 14 352 941 12 578 693 10 804 446 9 030 198 10 401 908 8 313 065 6 224 221 4 135 378 2 440 603 3 347 226 2 855 206 2 363 185 1 871 165 3 153 392 2 483 947 d) środki transportu 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 e) inne środki trwałe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2. Środki trwałe w budowie 7 680 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3. Zaliczki na środki trwałe w budowie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 III.Nale żno ści długoterminowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Od jednostek powi ązanych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2. Od pozostałych jednostek 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 IV. Inwestycje długoterminowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 V. Długoterminowe rozliczenia mi ędzyokresowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2. Inne rozliczenia mi ędzyokresowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 B. Aktywa obrotowe -40 080 -763 152 -820 224 -1 820 153 -2 602 448 -2 882 619 -3 589 456 -3 316 729 -6 192 188 -4 785 263 -3 366 378 -1 935 427 -522 237 -933 847 432 881 1 812 108 3 203 944 2 834 251 2 316 397 I. Zapasy 0 0 6 022 24 313 42 990 43 437 43 889 58 364 58 971 59 584 60 204 60 830 61 463 62 102 62 748 63 400 64 060 64 726 0 1. Materiały 0 0 6 022 24 313 42 990 43 437 43 889 58 364 58 971 59 584 60 204 60 830 61 463 62 102 62 748 63 400 64 060 64 726 0 2. Półprodukty i produkty w toku 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3. Produkty gotowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4. Towary 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5. Zaliczki na dostawy 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 II. Nale żno ści krótkoterminowe 0 0 13 957 56 353 99 644 100 680 101 728 135 277 136 684 138 105 139 542 140 993 142 459 143 941 145 438 146 950 148 479 150 023 0 1. Nale żno ści od jednostek powi ązanych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty: 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 b) inne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2. Nale żno ści od pozostałych jednostek 0 0 13 957 56 353 99 644 100 680 101 728 135 277 136 684 138 105 139 542 140 993 142 459 143 941 145 438 146 950 148 479 150 023 0 a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty: 0 0 13 957 56 353 99 644 100 680 101 728 135 277 136 684 138 105 139 542 140 993 142 459 143 941 145 438 146 950 148 479 150 023 0 - do 12 miesi ęcy 0 0 13 957 56 353 99 644 100 680 101 728 135 277 136 684 138 105 139 542 140 993 142 459 143 941 145 438 146 950 148 479 150 023 0 - powy żej 12 miesi ęcy 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 b) z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpiecze ń społ. i zdrowotnych oraz innych 0000000000000000000 świad. c) inne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 d) wewn ątrzzakładowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 e) dochodzone na drodze s ądowej 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 III.Inwestycje krótkoterminowe -40 080 -763 152 -840 203 -1 900 820 -2 745 082 -3 026 737 -3 735 073 -3 510 370 -6 387 843 -4 982 953 -3 566 124 -2 137 250 -726 159 -1 139 890 224 695 1 601 757 2 991 406 2 619 503 2 316 397 1. Krótkoterminowe aktywa finansowe -40 080 -763 152 -840 203 -1 900 820 -2 745 082 -3 026 737 -3 735 073 -3 510 370 -6 387 843 -4 982 953 -3 566 124 -2 137 250 -726 159 -1 139 890 224 695 1 601 757 2 991 406 2 619 503 2 316 397 a) w jednostkach powi ązanych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 b) w pozostałych jednostkach 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 c) środki pieni ęż ne i inne aktywa pieni ęż ne -40 080 -763 152 -840 203 -1 900 820 -2 745 082 -3 026 737 -3 735 073 -3 510 370 -6 387 843 -4 982 953 -3 566 124 -2 137 250 -726 159 -1 139 890 224 695 1 601 757 2 991 406 2 619 503 2 316 397 - środki pieni ęż ne w kasie i na rachunkach -40 080 -763 152 -840 203 -1 900 820 -2 745 082 -3 026 737 -3 735 073 -3 510 370 -6 387 843 -4 982 953 -3 566 124 -2 137 250 -726 159 -1 139 890 224 695 1 601 757 2 991 406 2 619 503 2 316 397 - inne środki pieni ęż ne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - inne aktywa pieni ęż ne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2. Inne inwestycje krótkoterminowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 IV. Krótkoterminowe rozliczenia mi ędzyokresowe 0000000000000000000 Aktywa razem -32 400 3 177 526 10 997 899 14 307 035 11 750 493 9 696 074 7 214 989 5 713 469 4 209 720 3 527 802 2 857 843 2 199 951 1 918 366 2 413 379 3 288 087 4 175 293 5 075 109 5 987 643 4 800 344

DS CONSULTING 175

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

P A S Y W A - Wariant ró żnicowy - Projekt 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 A. Kapitał (fundusz) własny -32 400 -154 710 -490 093 -783 631 -881 344 -873 421 -792 189 -311 017 246 668 626 149 1 017 553 1 420 988 1 964 176 2 787 481 3 658 521 4 542 022 5 438 094 6 346 845 7 307 127 I. Kapitał (fundusz) podstawowy 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 II. Nale żne wpłaty na kapitał podstawowy (wielko ść ujemna) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 III. Udziały (akcje) własne (wielko ść ujemna) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 IV. Kapitał (fundusz) zapasowy 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 V. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 VI. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych 0 -32 400 -154 710 -490 093 -783 631 -881 344 -873 421 -792 189 -311 017 246 668 626 149 1 017 553 1 420 988 1 964 176 2 787 481 3 658 521 4 542 022 5 438 094 6 346 845 VIII.Zysk (strata) netto -32 400 -122 310 -335 383 -293 538 -97 713 7 923 81 231 481 172 557 685 379 481 391 404 403 434 543 189 823 305 871 040 883 501 896 071 908 752 960 282 IX. Odpisy z zysku netto w ci ągu roku obrotowego (wielko ść ujemna) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 B. Zobowi ązania i rezerwy na zobowi ązania 0 3 332 236 11 487 993 15 090 666 12 631 837 10 569 495 8 007 179 6 024 486 3 963 051 2 901 652 1 840 290 778 964 -45 811 -374 102 -370 435 -366 729 -362 985 -359 202 -2 506 784 I. Rezerwy na zobowi ązania 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2. Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - długoterminowa 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - krótkoterminowa 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3. Pozostałe rezerwy 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - długoterminowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - krótkoterminowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 II. Zobowi ązania długoterminowe 0 1 958 059 6 214 520 6 000 000 4 500 000 3 500 000 2 000 000 1 000 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1. Wobec jednostek powi ązanych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2. Wobec pozostałych jednostek 0 1 958 059 6 214 520 6 000 000 4 500 000 3 500 000 2 000 000 1 000 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 a) kredyty i po życzki 0 1 958 059 6 214 520 6 000 000 4 500 000 3 500 000 2 000 000 1 000 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 b) z tytułu emisji dłu żnych papierów warto ściowych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 c) inne zobowi ązania finansowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 d) inne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 III. Zobowi ązania krótkoterminowe 0 0 34 192 138 053 244 105 246 644 249 209 331 397 334 844 338 326 341 845 345 400 348 992 352 622 356 289 359 994 363 738 367 521 -1 780 060 1. Wobec jednostek powi ązanych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 a) z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalno ści: 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - do 12 miesi ęcy 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - powy żej 12 miesi ęcy 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 b) inne zobowi ązania finansowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2. Wobec pozostałych jednostek 0 0 34 192 138 053 244 105 246 644 249 209 331 397 334 844 338 326 341 845 345 400 348 992 352 622 356 289 359 994 363 738 367 521 -1 780 060 a) kredyty i po życzki 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 b) z tytułu emisji dłu żnych papierów warto ściowych 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 c) inne zobowi ązania finansowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 d) z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalno ści: 0 0 34 192 138 053 244 105 246 644 249 209 331 397 334 844 338 326 341 845 345 400 348 992 352 622 356 289 359 994 363 738 367 521 -1 780 060 - do 12 miesi ęcy 0 0 34 192 138 053 244 105 246 644 249 209 331 397 334 844 338 326 341 845 345 400 348 992 352 622 356 289 359 994 363 738 367 521 -1 780 060 - powy żej 12 miesi ęcy 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 e) zaliczki otrzymane na dostawy 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 f) zobowi ązania wewn ątrzzakładowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 g) z tytułu podatków, ceł, ubezpiecze ń i innych świadcze ń 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 h) z tytułu wynagrodze ń 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 i) inne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3. Fundusze specjalne 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 IV. Rozliczenia mi ędzyokresowe 0 1 374 177 5 239 281 8 952 614 7 887 732 6 822 851 5 757 970 4 693 089 3 628 208 2 563 326 1 498 445 433 564 -394 803 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 1. Ujemna warto ść firmy 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2. Inne rozliczenia mi ędzyokresowe 0 1 374 177 5 239 281 8 952 614 7 887 732 6 822 851 5 757 970 4 693 089 3 628 208 2 563 326 1 498 445 433 564 -394 803 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 - długoterminowe 0 1 374 177 5 239 281 8 952 614 7 887 732 6 822 851 5 757 970 4 693 089 3 628 208 2 563 326 1 498 445 433 564 -394 803 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 -726 723 - krótkoterminowe 0000000000000000000 Pasywa razem -32 400 3 177 526 10 997 899 14 307 035 11 750 493 9 696 074 7 214 989 5 713 469 4 209 720 3 527 802 2 857 843 2 199 951 1 918 366 2 413 379 3 288 087 4 175 293 5 075 109 5 987 643 4 800 344

DS CONSULTING 176

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

Wska źniki efektywno ści finansowej inwestycji Rok 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 Wpływy ogółem 0 0 156 000 629 866 1 113 728 1 125 311 1 137 014 1 512 000 1 527 725 1 543 613 1 559 667 1 575 887 1 592 276 1 608 836 1 625 568 1 642 474 1 659 556 1 676 815 4 178 200 Przychody operacyjne ogółem 0 0 156 000 629 866 1 113 728 1 125 311 1 137 014 1 512 000 1 527 725 1 543 613 1 559 667 1 575 887 1 592 276 1 608 836 1 625 568 1 642 474 1 659 556 1 676 815 1 694 254 Warto ść rezydualna 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 02 483 947 Wypływy ogółem 23 840 3 079 560 8 109 299 5 410 289 44 995 46 163 47 362 48 594 3 195 815 51 156 52 490 53 858 55 264 1 830 955 58 189 59 711 61 274 1 837 126 61 274 Koszty operacyjne ogółem 40 000 31 000 12 500 24 000 44 995 46 163 47 362 48 594 49 858 51 156 52 490 53 858 55 264 56 707 58 189 59 711 61 274 62 879 61 274 Wydatki odtworzeniowe 0 0 0 0 0 0 0 03 145 957 0 0 0 01 774 248 0 0 01 774 248 0 Nakłady inwestycyjne ogółem -16 160 3 048 5608 096 7995 386 289 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Przepływy pieni ęż ne netto -23 840 -3 079 560 -7 953 299 -4 780 423 1 068 733 1 079 148 1 089 652 1 463 406 -1 668 091 1 492 457 1 507 177 1 522 029 1 537 012 -222 119 1 567 379 1 582 763 1 598 282 -160 311 4 116 926 stopa dyskontowa 5% Finansowa zaktualizowana warto ść netto inwestycji -4 410 066 (FNPV/C) Finansowa wewn ętrzna stopa zwrotu z inwestycji (FRR/C) 1,04%

Wska źniki efektywno ści finansowej inwestycji (z uwzgl ędnieniem dotacji) Dotacja EFRR 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 Wpływy ogółem 0 14 304 2 003 736 5 487 945 4 345 502 1 125 311 1 137 014 1 512 000 1 527 725 1 543 613 1 559 667 1 575 887 1 592 276 1 608 836 1 625 568 1 642 474 1 659 556 1 676 815 4 178 200 Przychody operacyjne ogółem 0 0 156 000 629 866 1 113 728 1 125 311 1 137 014 1 512 000 1 527 725 1 543 613 1 559 667 1 575 887 1 592 276 1 608 836 1 625 568 1 642 474 1 659 556 1 676 815 1 694 254 Dotacja EFRR 14 304 14 3041 847 7364 858 0793 231 773 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Warto ść rezydualna 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 02 483 947 Wypływy ogółem 23 840 3 236 205 8 612 533 5 993 523 524 995 406 163 327 362 208 594 3 275 815 51 156 52 490 53 858 55 264 1 830 955 58 189 59 711 61 274 1 837 126 61 274 Koszty operacyjne ogółem 40 000 31 000 12 500 24 000 44 995 46 163 47 362 48 594 49 858 51 156 52 490 53 858 55 264 56 707 58 189 59 711 61 274 62 879 61 274 Wydatki odtworzeniowe 0 0 0 0 0 0 0 03 145 957 0 0 0 01 774 248 0 0 01 774 248 0 Koszty finansowania 0 156 645 503 234 583 234 480 000 360 000 280 000 160 000 80 000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Nakłady inwestycyjne ogółem -16 160 3 048 5608 096 7995 386 289 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Przepływy pieni ęż ne netto -23 840 -3 221 901 -6 608 797 -505 578 3 820 507 719 148 809 652 1 303 406 -1 748 091 1 492 457 1 507 177 1 522 029 1 537 012 -222 119 1 567 379 1 582 763 1 598 282 -160 311 4 116 926 stopa dyskontowa 5% Finansowa zaktualizowana warto ść netto inwestycji 1 971 671 (FNPV/K) Finansowa wewn ętrzna stopa zwrotu z inwestycji (FRR/K) 7,47%

Wyszczególnienie PRZEPŁYWY FINANSOWE 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 A. Rezultaty analizy finansowej -23 840 -3 079 560 -7 953 299 -4 780 423 1 068 733 1 079 148 1 089 652 1 463 406 -1 668 091 1 492 457 1 507 177 1 522 029 1 537 012 -222 119 1 567 379 1 582 763 1 598 282 -160 311 4 116 926 A.1. Roczne przepływy ró żnicowe -23 840 -3 079 560 -7 953 299 -4 780 423 1 068 733 1 079 148 1 089 652 1 463 406 -1 668 091 1 492 457 1 507 177 1 522 029 1 537 012 -222 119 1 567 379 1 582 763 1 598 282 -160 311 4 116 926 KOREKTY FISKALNE B. Korekta o transfery -307 57 923153 839102 339 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 B.1.Transfer CIT wykonawcy -307 57 923153 839102 339 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 KORZY ŚCI SPOŁECZNO-EKONOMICZNE D. Korzy ści społeczno-ekonomiczne 0 0 0 0 15 215 777 448 609 811 691 1 416 829 2 021 966 2 627 104 3 232 241 3 837 379 3 837 379 3 837 379 3 837 379 3 837 379 3 837 379 3 837 379 3 837 379 D.1. Wzrost warto ści przyległych gruntów 0 0 014 972 915 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 D.2. Nowe miejsca pracy 0 0 0 0 206 554 206 554 206 554 206 554 206 554 206 554 206 554 206 554 206 554 206 554 206 554 206 554 206 554 206 554 206 554 D.3. Korzy ści wynikaj ące z oszcz ędno ści czasu 0 0 0 0 36 308 242 055 605 138 1 210 275 1 815 413 2 420 550 3 025 688 3 630 825 3 630 825 3 630 825 3 630 825 3 630 825 3 630 825 3 630 825 3 630 825 Przepływy ekonomiczne netto -23 533 -3 137 483 -8 107 138 -4 882 763 16 284 510 1 527 757 1 901 343 2 880 235 353 875 4 119 560 4 739 418 5 359 407 5 374 391 3 615 260 5 404 757 5 420 141 5 435 660 3 677 067 7 954 305 Stopa dyskontowa 5,50% ENPV/C 28 190 209 B 45 811 371 ERR/C 27,80% C 18 631 695 B / C 2,46

DS CONSULTING 177

„Wschodnio-Pomorska Sieć Szerokopasmowa” 05 Maja 2011

DS CONSULTING 178