Dz.U. Z 2001 R. Nr 142, Poz. 1591; Z 2002 R

Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7822 – Poz. 1475

1475

1475 UCHWAŁA Nr XLVIII/297/10 RADY MIASTA I GMINY BUK UCHWAŁA Nr XLVIII/297/10 RADY MIASTA I GMINY BUK z dnia 9 lutego 2010 r. z dnia 9 lutego 2010 r. ww sprawie sprawie uchw uchwaleniaalenia „Gminnego „Gminnego Programu Programu Opieki nad Opieki Zabytkami nad Zabytkami dla Miasta i dlaGminy Miasta Buk nai Gminy lata 2010 Buk – 2013”. na lata 2010 – 2013” Na postawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591; z 2002 r. NrNa 23, postawie poz. 220, art.Nr 62, 18 poz. ust. 55 28, pktNr 113, 15 poz.ustawy 984, Nrz dnia153, poz.31, 1271, poz. Nr 214,206, poz. Nr 1806;97, poz. z 2003 804) r. Nr Rada 80, poz. Miasta 717, iNr Gminy 162, poz. 1568;8 marca z 2004 1990 r. Nr r.102, o poz.samorządzie 1055, Nr 116, gminnym poz. 1203; (Dz.U. z 2005 z r. NrBuk 172, uchwala poz. 1441, co Nr następuje: 175, poz. 1457; z 2006 r. Nr 17, poz. 128, Nr 181,2001 poz. r. 1337;Nr 142, z 2007 poz. r. Nr 1591; 48, poz. z 327,2002 Nr r. 138, Nr poz.23, 974, poz. Nr 173, poz. 1218; z 2008 r. Nr 180, poz. 1111, Nr 223, poz. 1458; z 2009 r. Nr 52, poz. 420, Nr 157, poz. 1241) w związku z art. 87 ust. 3 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, §1. Uchwala się do realizacji „Gminny Program nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, poz. 1568; z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 238, poz. 2390; z 2006 r. Nr 50, poz. 362, Nr 126, poz. 875; zpoz. 2007 1271, r. Nr 192, Nr poz. 214, 1394; poz. z 2009 1806; r. Nr z 31, 2003 poz. 206, r. Nr Nr 80,97, poz.Opieki 804) Rada nad Miasta Zabytkami i Gminy dlaBuk Miastauchwala co i Gminy następuje: Buk na poz. 717, Nr 162, poz. 1568; z 2004 r. Nr 102, lata 2010 – 2013” stanowiący załącznik nr 1 do §1.poz. 1055,Uchwala Nr si116,ę do realizpoz. acji1203; „Gminny z 2005 Program r. Nr Opieki 172, nad Zabytkamininiejszej dlauchwały. Miasta i Gminy Buk na lata 2010 – 2013” stanowipoz. 1441,ący za łą Nrcznik 175, nr 1 poz.do niniejszej 1457; uchwa z 2006ły. r. Nr 17, §2. Wykonanie uchwały powierza się Burmi- §2.poz. 128,Wykonanie Nr 181, uchwa poz.ł y1337; powierza z 2007 się Burmistrzowi r. Nr 48, poz. Miasta i strzowiGminy Buk. Miasta i Gminy Buk. §3.327, NrUchwa 138,ł apoz. wchodzi 974, w Nr życie 173, po uppoz.ływie 1218; 14 dni z od2008 dnia jej ogł§3.oszenia Uchwała w Dzienniku wchodzi Urzędowym w życie Województwa po upływie 14 dni Wielkopolskiego.r. Nr 180, poz. 1111, Nr 223, poz. 1458; z 2009 od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Wo- r. Nr 52, poz. 420, Nr 157, poz. 1241) w związku jewództwa Wielkopolskiego. Przewodniczz art. 87 ust.ący 3 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o Radyochronie Miasta zabytków i Gminy Buk i opiece nad zabytkami (Dz.U. Przewodniczący (Nr-) Andrzej162, poz. Jankowski 1568; z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr Rady Miasta i Gminy Buk 238, poz. 2390; z 2006 r. Nr 50, poz. 362, Nr 126, (-) Andrzej Jankowski Załącznik poz. 875; z 2007 r. Nr 192, poz. 1394; z 2009 r. Nr do Uchwały Nr XLVIII/297/10 Rady Miasta i Gminy Buk z dnia 09 lutego 2010 r. Załącznik w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami dla Miasta i Gminy Buk nado lata Uchwały 2010 – 2013. Nr XLVIII/297/10 Rady Miasta i Gminy Buk GMINNY PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI DLA MIASTA I GMINY BUK na lata 2010z –dnia 2013 09 lutego 2010 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Opieki Wykonany na zlecenie Urzędu Miasta i Gminy Buk nad Zabytkami dla Miasta i Gminy Buk na lata 2010 – 2013 Maria Piotrowska Puszczykowo,GMINNY wrzesiePROGRAMń 2009 OPIEKIrok. NAD ZABYTKAMI DLA MIASTA I GMINY BUK NA LATA 2010 – 2013

SpisWykonany treści: na zlecenie Urzędu Miasta i Gminy Buk Maria Piotrowska Puszczykowo, wrzesień 2009 rok.

Spis treści:

1. Wstęp 5 1.1. Cel opracowania gminnego programu opieki nad zabytkami 5 1.2. Podstawa prawna opracowania gminnego programu opieki nad zabytkami 6 1.2.1. Ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym 6 1.2.2. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami 7 2. Uwarunkowania zewnętrzne opieki nad zasobami dziedzictwa kulturowego 9 Zakres opieki nad zabytkami sprawowanej na obszarze gminy, określony przez 2.1. 9 opracowania odnoszące się do Wielkopolski 2.1.1. Strategia rozwoju województwa wielkopolskiego 9 2.1.2. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa Wielkopolskiego 10 2.1.3. Wielkopolski wojewódzki program opieki nad zabytkami na lata 2008 – 2011 11 2.1.4. Strategia rozwoju Powiatu Poznańskiego 2006 – 2013 12 2.1.5. Plan Rozwoju Lokalnego powiatu poznańskiego w latach 2007 – 2013 13 2.1.6. Program ochrony środowiska dla powiatu poznańskiego 13 2.1.7. Raport o stanie zabytków w powiecie poznańskim. 14

41 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7823 – Poz. 1475

Powiatowy program opieki nad zabytkami powiatu poznańskiego na lata 2008 – 2.1.8. 15 2011 3. Zasoby dziedzictwa i krajobrazu kulturowego miasta i gminy Buk 16 3.1. Zasoby zabytków w mieście i gminie Buk 18 Obiekty zabytkowe nieruchome o najwyższym znaczeniu dla miasta i gminy Buk 3.2. 19 (wykaz obiektów wpisanych do rejestru zabytków) Obiekty zabytkowe nieruchome wpisane do rejestru zabytków będące własnością 3.2.1. 20 Samorządu Miasta i Gminy Buk Obiekty zabytkowe nieruchome z terenu miasta i gminy Buk (wykaz obiektów 3.3. 20 wpisanych do Gminnej Ewidencji Zabytków) 3.4. Zespoły najcenniejszych zabytków ruchomych na terenie miasta i gminy Buk 34 Krajobraz kulturowy (obszarowe wpisy do rejestru zabytków, obszary 3.5. 35 chronionego krajobrazu) 3.5.1. Obszarowe wpisy do rejestru zabytków 35 3.5.2. Pomniki przyrody 36 3.6. Zabytki archeologiczne 36 3.6.1. Wykaz stanowisk archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków 37 3.6.2. Wykaz stanowisk o własnej formie krajobrazowej 37 Zestawienie liczbowe zewidencjonowanych stanowisk archeologicznych łącznie 3.6.3. z ich funkcją oraz krótką analizą chronologiczną (opis koncentracji stanowisk 37 archeologicznych – uwarunkowania fizjograficzne) Uwarunkowania wewnętrzne opieki nad zasobami dziedzictwa i krajobrazu 4. 40 kulturowego na obszarze miasta i gminy Buk 4.1. Stan zachowania zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków 40 Stan zachowania zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, 4.1.1. 43 będących własnością Samorządu Miasta i Gminy Buk 4.2. Stan zachowania zabytków ruchomych 44 Stan zachowania dziedzictwa archeologicznego oraz istotne zagrożenia dla 4.3. 44 zabytków archeologicznych Obszary największego zagrożenia dla zabytków archeologicznych w mieście i 4.3.1. 46 gminie Buk 4.3.2. Najważniejsze zasady ochrony zabytków archeologicznych 47 Uwarunkowania wynikające ze Strategii rozwoju miasta i gminy Buk na lata 4.4. 47 2004 – 2015 Uwarunkowania wynikające ze Studium uwarunkowań i kierunków 4.5. 48 zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Buk Uwarunkowania wynikające z miejscowych planów zagospodarowania 4.6. 52 przestrzennego obowiązujących na terenie miasta i gminy Buk Uwarunkowania wynikające z przepisów dotyczących ochrony przyrody i 4.7. 59 równowagi ekologicznej Uwarunkowania wynikające z Gminnego programu opieki nad zabytkami na lata 4.8. 60 2006 – 2009 dla miasta i gminy Buk Cele gminnego programu opieki nad zabytkami (art. 87 ustawy z dnia 23 lipca 5. 64 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami) 6. Kierunki realizacji gminnego programu opieki nad zabytkami 65 6.1. Gminna ewidencja zabytków 65 Działanie – weryfikacja gminnej ewidencji zabytków nieruchomych oraz 6.1.1. 65 sporządzenie gminnej ewidencji zabytków małej architektury 6.1.2. Działanie – sporządzenie gminnej ewidencji zabytków archeologicznych 66 Promocja regionu i edukacja przez prezentację lokalnych zasobów dziedzictwa 6.2. 66 kulturowego 6.2.1. Działanie – udostępnianie i promocja zabytków nieruchomych 66 6.2.2. Działanie – edukacja w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego 67 6.3. Sprawowanie opieki nad zachowanymi zabytkami w regionie 68 6.3.1. Działanie – zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do 68

42 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7824 – Poz. 1475

poprawy stanu ich zachowania Działanie – sporządzenie wykazu zespołów i obiektów nieruchomych, stanowisk archeologicznych typowanych do rejestru zabytków z terenu miasta i gminy Buk 6.3.2. 69 w celu uwzględnienia ich w dokumentach planistycznych i inwestycyjnych gminy 7. Instrumentarium realizacji gminnego programu opieki nad zabytkami 70 8. Monitoring działania gminnego programu opieki nad zabytkami 72 Niektóre zewnętrzne źródła finansowania gminnego programu opieki nad 9. 72 zabytkami

Wst1.ę p.Wstęp. stycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw sprzyjających wzrostowi środków finansowych na 1.1.1.1. CelCel opracowaniaopracowania gminnego gminnego programu programu opieki nadopieki zabytkami. opiekę nad zabytkami; Podstawowymnad zabytkami. założeniem przedstawionego poniżej „Programu opieki- określenie nad zabytkami warunków dla Miasta współpracy i Gminy Buk z nawłaścicielami lata 2010 – 2013” jestPodstawowym ukierunkowanie dziazałożeniemłań lokalnego przedstawionego samorządu, których poni celem- bzabytków,ędzie poprawa eliminujących stanu zachowania sytuacje i utrzymania konfliktowe środowiska zwią - kulturowego.żej „Programu Dla opieki realizacji nad tego zabytkami założenia, dla w ostatnichMiasta i latachGmi- kładziezane si ęz coraz wykorzystaniem większy nacisk tychna aktywizacj zabytków;ę lokalnych środowisk samorzny Bukądowych. na lata W 2010 ramach – budowy2013” nowoczesnegojest ukierunkowanie oblicza „spo łecze- ń podejmowaniestwa obywatelskiego” przedsięwzięć dostrzega się potrzeb umożliwiającychę pogłębiania samodziałańświadomo lokalnegości spo samorządu,łeczeństwa w którychoparciu o celemfundamenty będzie miejscowych tworzenie tradycji miejsc kulturowych. pracy związanych Lokalna tradycja z opieką jest szczególnie nad za- cennympoprawa dziedz stanuictwem zachowania kulturowym, i utrzymania składa się ze środowiska splotu wydarze ńbytkami; (kontekst dziejowy, historie poszczególnych ludzi, rodzin, grup spokulturowego.łecznych) i zachowanych Dla realizacji pami tegoątek założenia,(zabytki archeologiczne, w ostat- zachowane- wspieranie ukształ towaniedziałań przestrzeni zmierzających miejskiej do i wiejskiej,pozyskania zabytki architektury i budownictwa, zabytki ruchome). Miejscowa historia, najczęściej dotycząca poszczególnych rodzin czy niewielkich nich latach kładzie się coraz większy nacisk na ak- środków finansowych na opiekę nad zabytkami; grup mieszkańców, z reguły połączona z dziejami regionu czy kraju. Opieka nad dziedzictwem kulturowym powinna zatem leżeć u podstawtywizację budowania lokalnych nowoczesnego środowisk spo samorządowych.łeczeństwa, świadomego W swojej- uwzględnienie przeszłości. Dziedzictwo uwarunkowań to w oczywisty ochrony sposób zabytków pomaga definiowaramach budowyć tożsamo śćnowoczesnego kulturową jako wartoobliczaściowy „społeczeń składnik -strukturyprzy wspó sporządzaniułczesnej cywilizacji. i zmianie miejscowych planów Istotnstwaą obywatelskiego” rolę w tych działaniach dostrzega mają do sięspe łpotrzebęnienia samorz pogłęądy.- Ich zagospodarowaniapraca oraz stymulowanie przestrzennego aktywności środowisk oraz i organizacji studium powinnabiania samoświadomości obejmować następują cespołeczeństwa zagadnienia merytoryczne: w oparciu uwarunkowań i kierunków zagospodarowania prze- -o fundamentywłączenie miejscowychproblemów ochrony tradycji zabytków kulturowych. do systemu zadastrzennegoń strategicznych miasta. wynikających z koncepcji przestrzennego zagospodarowaniaLokalna tradycja kraju; jest szczególnie cennym dziedzic- Niniejszy program jest drugą edycją tego doku- -twem kulturowym,uwzględnianie uwarunkowa składa się ń ze ochrony splotu zabytków, wydarzeń w tym krajobrazumentu. Pierwszy kulturowego Gminny i dziedzictwa program archeologicznego, opieki nad łą zacznie- z uwarunkowaniami(kontekst dziejowy, ochrony historie przyrody poszczególnych i równowagi ekologicznej; ludzi, bytkami na lata 2006 – 2009 dla Miasta i Gminy -rodzin, zahamowaniegrup społecznych) procesów i degradacjizachowanych zabytków pamiątek i doprowadzenie Buk do został poprawy powołany stanu ich przezzachowania; Radę Miasta i Gminy -(zabytki wyeksponowanie archeologiczne, poszczególnych zachowane zabytkówukształtowanie oraz walorów Buk krajobrazu uchwałą kulturowego; z dnia 30 października 2007 roku, nr -przestrzeni podejmowanie miejskiej dzia i ł wiejskiej,ań zwiększaj zabytkiących atrakcyjno architekść- zabytkówXVI/84/07, dla potrzeb opublikowaną społecznych, turystycznych następnie i w edukacyjnych Dzienniku oraz wspieranietury i budownictwa, inicjatyw sprzyjaj zabytkiących wzrostowi ruchome). środkó Miejscowaw finansowych Urzędowym na opiekę nad Województwa zabytkami; Wielkopolskiego w dniu - określenie warunków współpracy z właścicielami zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe związane z historia, najczęściej dotycząca poszczególnych ro- 5 grudnia 2007 roku (Nr 181, poz. 4019). wykorzystaniem tych zabytków; dzin czy niewielkich grup mieszkańców, z reguły - podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad zabytkami; -połączona wspieranie z dziejami dział aregionuń zmierzaj czyących kraju. do pozyskania Opieka nad środków finansowych1.2. Podstawa na opiek prawnaę nad zabytkami; opracowania gminnego -dziedzictwem uwzględnienie kulturowym uwarunkowa powinnań ochrony zatem zabytków leżeć przy u sporzprogramuądzaniu i zmianieopieki nad miejscowych zabytkami. planów zagospodarowania przestrzennegopodstaw budowania oraz studium nowoczesnego uwarunkowań społeczeństwa, i kierunków zagospodarowania 1.2.1. przestrzennego Ustawa z dnia miasta. 8 marca 1990 roku o sa- Niniejszyświadomego program swojej jest drug przeszłości.ą edycją tego Dziedzictwo dokumentu. Pierwszy to w Gminnymorządzie program gminnym opieki nad (Dz.U. zabytkami z 2001 na lata r. 2006Nr 142, – 2009 poz. dla Miastaoczywisty i Gminy sposób Buk zosta pomagał powo łany definiować przez Rad ętożsamość Miasta i Gminy 1591Buk uchwa z późniejszymiłą z dnia 30 pa zmianami):ździernika 2007 roku, nr XVI/84/07, opublikowankulturową ą jakonastę pnie wartościowy w Dzienniku Urz składnikędowym strukturyWojewództwa Wielkopolskiego- art. 7 ust. 1 wpkt dniu 9: 5„Zaspakajanie grudnia 2007 roku zbiorowych (Nr 181, poz. po - 4019).współczesnej cywilizacji. trzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. Istotną rolę w tych działaniach mają do spełnienia W szczególności zadania własne obejmują sprawy: 1.2.samorządy. Podstawa Ich prawnapraca orazopracowania stymulowanie gminnego aktywnoprogramu -opieki9) nad kultury zabytkami. w tym bibliotek gminnych i innych insty- 1.2.1.ści środowisk Ustawa zi dniaorganizacji 8 marca 1990powinna roku oobejmować samorządzie nagminnym- tucji (Dz.U. kultury z 2001 oraz r. Nr ochrony 142, poz. zabytków 1591 z póź niejszymii opieki nadzmianami): za- -stępujące art. zagadnienia7 ust. 1 pkt 9: „Zaspakajaniemerytoryczne: zbiorowych potrzeb wspólnotybytkami.” należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania- włączenie własne obejmujproblemówą sprawy: ochrony 9) kultury zabytków w tym bibliotek do sys -gminnych1.2.2. i innych Ustawa instytucji z dnia kultury 23 lipcaoraz ochrony 2003 rokuzabytków o ochro i opieki- nad zabytkami.” temu zadań strategicznych wynikających z koncep- nie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2003 1.2.2. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2003 r. Nr 162, poz. 1568 z pócjiź niejszymiprzestrzennego zmianami): zagospodarowania kraju; r. Nr 162, poz. 1568 z późniejszymi zmianami): - - uwzględnianieart. 4: „Ochrona uwarunkowań zabytków polega, ochrony w szczególno zabytków,ści, na podejmowania- art. 4: „Ochrona przez organy zabytków administracji polega, publicznej w szczegól działań - majw tymących krajobrazu na celu: kulturowego i dziedzictwa arche- ności, na podejmowania przez organy administracji 1.ologicznego, zapewnienie łącznie warunków z uwarunkowaniami prawnych, organizacyjnych ochrony i finansowychpublicznej umo działańżliwiaj ąmającychcych trwałe na zachowanie celu: zabytków oraz ich zagospodarprzyrody iowanie równowagi i utrzymanie; ekologicznej; 1. zapewnienie warunków prawnych, organiza- 2. - zahamowaniezapobieganie procesówzagrożeniom degradacji mogącym spowodowa zabytkówć uszczerbek i cyjnych dla warto i finansowychści zabytków; umożliwiających trwałe za- 3.doprowadzenie udaremnianie do poprawyniszczenia stanui niewł aichściwego zachowania; korzystania z zabytków;chowanie zabytków oraz ich zagospodarowanie i 4. - wyeksponowanieprzeciwdziałanie kradzie poszczególnychży, zaginięciu lub zabytków nielegalnemu utrzymanie;wywozowi zabytków za granicę; oraz walorów krajobrazu kulturowego; 2. zapobieganie zagrożeniom mogącym spowodo- - podejmowanie działań zwiększających atrak- wać uszczerbek dla wartości zabytków; cyjność zabytków dla potrzeb społecznych, tury- 3. udaremnianie niszczenia i niewłaściwego korzy- 43 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7825 – Poz. 1475 stania z zabytków; konserwatora zabytków; 4. przeciwdziałanie kradzieży, zaginięciu lub niele- 3. gminny program opieki nad zabytkami ogłasza- galnemu wywozowi zabytków za granicę; ny jest w wojewódzkim dzienniku urzędowym; 5. kontrolę stanu zachowania i przeznaczenia za- 4. z realizacji gminnego programu opieki nad za- bytków; bytkami burmistrz sporządza co 2 lata sprawozda- 6. uwzględnianie zadań ochronnych w planowa- nie, które przedstawia radzie miasta. niu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz kształ- towaniu środowiska”. 2. Uwarunkowania zewnętrzne opieki nad zasoba- - art. 5: „Opieka nad zabytkami sprawowana przez mi dziedzictwa kulturowego. jego właściciela lub posiadacza polega, w szczegól- 2.1. Zakres opieki nad zabytkami sprawowanej na ności, na zapewnieniu warunków: obszarze gminy, określony przez opracowania odno- 1. naukowego badania i dokumentowania zabyt- szące się do Wielkopolski. ku; 2.1.1. Strategia rozwoju województwa wielkopol- 2. prowadzenia prac konserwatorskich, restaura- skiego. torskich i robót budowlanych przy zabytku; „Strategia rozwoju województwa wielkopolskie- 3. zabezpieczenia i utrzymania zabytku oraz jego go do roku 2020” jest dokumentem opracowanym otoczenia w jak najlepszym stanie; przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielko- 4. korzystania z zabytku w sposób zapewniający polskiego, a przyjętym przez Sejmik Województwa trwałe zachowanie jego wartości; Wielkopolskiego dnia 19 grudnia 2005 r. 5. popularyzowania i upowszechniania wiedzy o Strategia określa uwarunkowania, cele i kierunki zabytku oraz jego znaczeniu dla historii i kultury”. rozwoju województwa. Ustalenia zawarte w wy- - art. 18 i art. 19: zakładają obowiązek uwzględ- mienionym dokumencie stanowią podstawę do spo- niania w strategii rozwoju miasta, w studium uwa- rządzenia planu zagospodarowania przestrzennego runkowań i kierunków zagospodarowania prze- województwa, przez co mają bezpośredni wpływ na strzennego miasta oraz w miejscowych planach zachowanie i poprawę krajobrazu kulturowego. zagospodarowania przestrzennego ochrony zabyt- Celem głównym „Strategii rozwoju województwa ków i opieki nad zabytkami oraz zapisów zawartych wielkopolskiego” jest poprawa jakości przestrzeni w gminnym programie opieki nad zabytkami. województwa, systemu edukacji, rynku pracy, go- - art. 20: studium i plany miejscowe wymagają spodarki oraz sfery społecznej skutkująca wzrostem odpowiednio zaopiniowania lub uzgodnienia przez poziomu życia mieszkańców, która ma być reali- wojewódzkiego konserwatora zabytków zowana przy pomocy celów strategicznych i ope- - art. 22 ust. 4: „Wójt (burmistrz, prezydent mia- racyjnych. Największe znaczenie dla dziedzictwa sta) prowadzi gminną ewidencję zabytków w formie kulturowego ma cel strategiczny: „Dostosowanie zbioru kart adresowych zabytków nieruchomych z przestrzeni do wyzwań XXI wieku”, który osiągnięty terenu gminy, objętych wojewódzką ewidencją za- będzie przez realizację celów operacyjnych, w tym bytków”. celu operacyjnego pt.: „Wzrost znaczenia i zacho- - art. 32 ust. 1 pkt 3 i ust 2: stanowi o przyjmo- wania dziedzictwa kulturowego”, cyt.: „Dziedzic- waniu przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) two kulturowe w rozwoju Wielkopolski pełni kilka zawiadomień o znalezieniu w trakcie prowadzenia funkcji. Jest ono czynnikiem integracji społecznej, robót budowlanych lub ziemnych przedmiotu, co stanowi instrument promocji regionu oraz przyczy- do którego istnieje przypuszczenie, że jest on zania się do rozwoju gospodarczego, gdyż może być bytkiem i zawiadomienie o tym fakcie właściwego bazą dla turystyki i usług kulturalnych. Szczególnie wojewódzkiego konserwatora zabytków. ważnym elementem tego dziedzictwa jest wielko- - art. 33 ust. 1 i ust 2: stanowi o przyjmowaniu polska kultura przedsiębiorczości. Cel ten realizowa- przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) zawia- ny będzie przede wszystkim poprzez: inwestycje w domień o przypadkowym znalezieniu przedmiotu, instytucje kultury, ochronę dorobku kulturowego, co do którego istnieje przypuszczenie, że jest on wsparcie działań powiększających dorobek kultural- zabytkiem archeologicznym i zawiadomienie o tym ny regionu i promocję aktywności kulturalnej miesz- fakcie właściwego wojewódzkiego konserwatora kańców”. zabytków. 2.1.2. Plan zagospodarowania przestrzennego - art. 81: organ stanowiący miasta lub powiatu województwa wielkopolskiego. ma prawo udzielania dotacji na prace konserwator- Plan Zagospodarowania Przestrzennego Woje- skie, restauratorskie lub roboty budowlane przy za- wództwa Wielkopolskiego został uchwalony przez bytku wpisanym do rejestru zabytków, na zasadach Sejmik Województwa Wielkopolskiego uchwałą Nr określonych w podjętej przez ten organ uchwale. XLII/628/2001 w dniu 26 listopada 2001 r. - art. 87: stanowi, że: Plan ten nie ma rangi prawa miejscowego, jest 1. burmistrz sporządza na okres 4 lat gminny pro- jednak wiążący, ponieważ jego ustalenia muszą być gram opieki nad zabytkami; uwzględnione w uchwalanych przez organy samo- 2. gminny program opieki nad zabytkami przyjmu- rządu terytorialnego studiach uwarunkowań i kie- je rada miejska po uzyskaniu opinii wojewódzkiego runków zagospodarowania przestrzennego gmin, z Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7826 – Poz. 1475 którymi z kolei musi być spójny każdy opracowany wymieniono w dokumencie w kontekście szybkie- miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego go rozwoju gospodarczego w obszarze oddziały- oraz w planie zapisane zostają wszystkie zadania wania autostrady A2 i ruchliwych tras lokalnych. rządowe i samorządu województwa służące reali- Szczególnie wskazano tutaj odcinek od Poznania w zacji ponadlokalnych celów publicznych ze wskaza- kierunku zachodnim, przy jednoczesnym zakwali- niem obszarów, na których przewiduje się realizację fikowaniu Buku do ośrodków o niskim potencjale tych zadań. rozwoju przemysłowego. Dokument wskazał rów- Podstawowym celem planu jest harmonijny i zrów- nież na potrzebę rewaloryzacji szeregu ośrodków noważony rozwój obszaru całego województwa. miejskich, w tym Buku. (W kontekście obecności Pojęcie „zrównoważony rozwój” łączy w sobie: ład dużego ruchu tranzytowego, powinno pozytywnie społeczny, ład ekonomiczny, ład ekologiczny oraz wpływać na rozwój bazy turystycznej tworzonej m. najbardziej podkreślony ład przestrzenny wyrażają- in. w oparciu o zasoby dziedzictwa kulturowego – cy się dążeniem do harmonijności, uporządkowania przyp. autora). i proporcjonalności wszystkich elementów środowi- 2.1.3. Wielkopolski wojewódzki program opieki ska bytowania człowieka. nad zabytkami na lata 2008 – 2011. Plan uznaje, że podstawową zasadą pozwalająca 17 grudnia 2007 roku uchwałą nr XVIII/243/07 na zachowanie dóbr kultury dla przyszłych pokoleń Sejmiku Województwa Wielkopolskiego przyjęto jest bezwzględne przestrzeganie obowiązującego w Wielkopolski wojewódzki program opieki nad za- tym zakresie prawa. Ochrona dziedzictwa kulturo- bytkami na lata 2008 – 2011. Do powstania tego wego powinna być realizowana poprzez właściwe dokumentu, podobnie jak w przypadku programów zapisy w miejscowych planach zagospodarowania gminnych, samorząd województwa został zobowią- przestrzennego oraz w studiach uwarunkowań i kie- zany ustawą dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie runków zagospodarowania przestrzennego gmin. zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, Ochrona dóbr kultury materialnej i niematerialnej poz. 1568 z 2003 roku). Zadania Sejmiku Woje- jest celem polityki przestrzennej. Plan podkreśla, że wództwa i Urzędu Marszałkowskiego, jakkolwiek w elementy naturalne i kulturowe w krajobrazie mogą sposób istotny różnią się od zadań jakie realizują sa- pozytywnie stymulować inne dziedziny życia jed- morządy gminne, z uwagi na podejmowaną opiekę nakże pod warunkiem m.in. właściwego wykorzy- nad tym samym dziedzictwem, powinny dążyć do stania zasobów dziedzictwa kulturowego poprzez odszukiwania wspólnych płaszczyzn działania. Nie- dostosowanie funkcji obiektów dla turystyki, przez wątpliwie taką wspólną płaszczyzną będą te dobra dbałość o stan techniczny i estetykę zabytków i dziedzictwa kulturowego, których wartość wykra- otoczenia. cza poza mikroregion gminy tworząc obraz dziedzic- W Planie Zagospodarowania Przestrzennego Wo- twa kulturowego Wielkopolski. Odszukiwanie tych jewództwa Wielkopolskiego przyjęto, że: elementów może pomóc samorządom gminny, we 1. Ścisłej ochronie konserwatorskiej powinny współpracy z samorządem województwa, w pro- podlegać tereny, na których zachowały się zespoły wadzeniu działań na rzecz ratowania najlepszych przestrzenne wpisane do rejestru zabytków. Celem obiektów zabytkowych, ich szerszej promocji itp. takich działań jest zachowanie ich historycznego W Wielkopolskim wojewódzkim programie opieki charakteru oraz zapewnienie ochrony i rewaloryza- nad zabytkami na lata 2008 – 2011, miasto i gmi- cji. na Buk zasadniczo nie jest uwidoczniona. Przyczyny 2. Należy chronić historyczne zespoły sakralne, tego stanu rzeczy należy szukać przede wszystkim pałacowo – parkowe, folwarki, zabytkowe budynki w podstawowym charakterze omawianego doku- mieszkalne, gospodarcze, szkoły, wiatraki, młyny, mentu. gorzelnie i inne elementy np.: krzyże, kapliczki. 2.1.4. Strategia rozwoju powiatu poznańskiego 3. Należy przestrzegać wytycznych konserwator- 2006 – 2013. skich, nie tylko w odniesieniu do poszczególnych Strategia rozwoju Powiatu Poznańskiego 2006- obiektów objętych ochroną, lecz również w obrębie 2013 zatwierdzona została uchwałą nr XXXVII/348/ zagadnień związanych z zagospodarowaniem zabyt- II/2006 Rady Powiatu Poznańskiego z dnia 31 stycz- kowych układów urbanistycznych. nia 2006 roku. Jest to jeden z najważniejszych do- 4. Należy chronić krajobraz, a w rejonach o naj- kumentów programowych samorządu powiatowe- wyższych walorach przyrodniczych i kulturowych go. Na podstawie strategii tworzy się dokumenty o wykluczyć realizacje obiektów, które charakterem charakterze operacyjnym – plan rozwoju lokalnego i kolidują z otoczeniem. inne dokumenty branżowe. Odnosząc się do ochro- 5. Należy wydobyć w układzie przestrzennym ele- ny środowiska kulturowego należy wyróżnić nastę- menty kompozycji urbanistycznej: dominant prze- pujące cele i działania: strzennych, osi widokowych, ekspozycji, dolin, Cel strategiczny IV: Zwiększanie efektywności skarp, charakterystycznych form terenowych, grup wykorzystywania walorów przyrodniczych i po- zieleni, alei. tencjału kulturowego i następnie cel szczegółowy Miasto i Gmina Buk, w odniesieniu do kwestii za- 11: Rozwój potencjału turystycznego powiatu. W gospodarowania zasobów dziedzictwa kulturowego, tym zakresie cel operacyjny 11.1: Wzmocnienie Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7827 – Poz. 1475 promocji turystycznej powiatu. W obrębie tego powiatu, omówienie źródeł przeobrażeń środowi- celu sformułowano kilka działań. Działanie 11.1.1: ska przyrodniczego oraz cele ekologiczne i kierunki Opracowanie i wdrożenie kompleksowego produk- działań zmierzających do jego ochrony na poziomie tu turystycznego powiatu. Działanie to obejmie m. państwa, województwa, powiatu oraz gmin. Wśród in. inwentaryzację zasobów przyrodniczych i kultu- działań priorytetowych wymienia się w dokumencie rowych, istniejące i planowane szlaki turystyczne, potrzebę ochrony krajobrazu i zasobów przyrodni- drogi rowerowe oraz obiekty zabytkowe. Działanie czych w sposób zrównoważony, co także sprzyja 11.1.2: Rozpowszechnienie informacji promocyj- ochronie dziedzictwa kulturowego. nych dotyczących walorów oraz usług turystycz- 2.1.7. Raport o stanie zabytków w powiecie po- nych. W ramach celu operacyjnego 11.2: Poprawa znańskim. atrakcyjności turystycznej powiatu, wyróżniono Raport o stanie zabytków w powiecie poznańskim działanie 11.2.1: Wsparcie rozwoju infrastruktury opracowany został w roku 2005 przez pracowni- turystycznej. Działanie to obejmie zagadnienia zwią- ków Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w zane z zagospodarowaniem szlaków turystycznych. Poznaniu. Zawiera on wykazy obiektów architektu- Ważnym dla zagadnienia opieki nad zabytkami jest ry i zabytków archeologicznych, analizę stanu ich cel szczegółowy 12: Rozwój działalności kulturalnej zachowania, omówienie nakładów finansowych na i sportowo-rekreacyjnej, a w tym cel operacyjny ochronę dóbr kultury oraz realizacji konserwator- 12.1: Poprawa infrastruktury kulturalnej i ochrona skich z lat 2003 – 2004. W Raporcie w sposób dziedzictwa kulturowego. W tym zakresie ważne zbiorczy przedstawiono podstawowe dane liczbo- jest działanie 12.1.1: Renowacja i konserwacja dóbr we określające zasoby zabytków w poszczególnych kultury z terenu powiatu. Działanie to polegać będzie gminach powiatu, w tym w mieście i gminie Buk głównie na dofinansowaniu inwestycji związanych z oraz ich stan zachowania. Ponadto sporo miejsca renowacją2.1.6. i Programkonserwacją ochrony obiektów środowiska zabytkowych. dla powiatu poznańskiego.poświęcono tu założeniom programu ochrony za- 2.1.5.Prog ram Plan ochrony rozwoju środowiska lokalnego dla Powiatu powiatu Pozna poznańńskiego- zatwierdzonybytków na zostaterenieł uchwa powiatu,łą Rady wPowiatu tym równieżPoznańskiego zagad nr- skiegoXIX/158/2/2004 w latach 2007 z dnia – 2013.29 czerwca 2004 r. Dokument ten zawieranieniom charakterystyk opieki zabytkówę powiatu, na terenieomówienie miasta źróde łi przeobragminy żeń Opracowanieśrodowiska przyrodniczego Planu Rozwoju oraz Lokalnego cele ekologiczne powiatu i kierunki Buk. dzia Zaakcentowanołań zmierzających domiędzy jego ochrony innymi naspecyfikę poziomie gminpaństwa, poznańskiegowojewództwa, w latach powiatu 2007 oraz gmin.– 2013 Wś ródzwiązane działań priorytetowychjest powiatu wymienia polegającą się w dokumencie na ich wielorakich potrzebę ochrony związkach krajobrazu i z przygotowaniamizasobów przyrodniczych jednostek w sposób samorządu zrównowa terytorialżony, co- takżprzestrzennyche sprzyja ochronie zdziedzictwa Poznaniem kulturowego. jako wielkim skupi- nego2.1.7. do skorzystaniaRaport o stanie z zabytków unijnych w środków powiecie pozna pomoń-skim.skiem mieszkańców, żywym ośrodkiem kulturo- cowych.Raport Dokument o stanie zabytków ten przedstawia w powiecie pozna sytuacjęńskim spo opracowany- twórczym został w itp. roku W 2005 omówieniu przez pracowników charakterystyki Wojewódzkiego zabyt- Urzędu łeczno-ekonomicznąOchrony Zabytków powiatuw Poznaniu. oraz Zawiera przewidywany on wykazy obiektów ków architektury urbanistycznych i zabytków wymieniono archeologicznych, Buk jako analiz cennąę stanu ich zachowania, omówienie nakładów finansowych na ochronę dóbr kultury oraz realizacji konserwatorskich z lat 2003 – 2004. W rozwój poszczególnych sektorów. Podkreśla się tu przestrzeń miejską kształtowaną od 1289 roku, (s. Raporcie w sposób zbiorczy przedstawiono podstawowe dane liczbowe określające zasoby zabytków w poszczególnych gminach m. in. duże walory środowiska przyrodniczego i kul- 30). Wśród zabytków architektury uwagę zwrócono powiatu, w tym w mieście i gminie Buk oraz ich stan zachowania. Ponadto sporo miejsca poświęcono tu założeniom programu turowego, stanowiące podstawę rozwoju turystyki na kościoły w Buku i Niepruszewie (ss. 33, 35) oraz ochrony zabytków na terenie powiatu, w tym również zagadnieniom opieki zabytków na terenie miasta i gminy Buk. na terenieZaakcentowano powiatu. mi ędzy innymi specyfikę gmin powiatu polegajsynagogęącą na wich Bukuwielorakich (s. 35). zwi ą Omówionozkach przestrzennych również z zaPoznaniem- jako 2.1.6.wielkim Program skupiskiem ochrony mieszka środowiskańców, żywym dla o śpowiaturodkiem kulturotwórczymgadnienia konserwatorskie itp. W omówieniu związane charakterystyki z ochroną zabytków par - poznańskiego.urbanistycznych wymieniono Buk jako cenną przestrzeń miejskku wą Niepruszewiekształtowaną od (ss. 1289 40 roku, i 41). (s. 30).W ramachWśród zabytków działań architektury Programuwagę zwróconoochrony środowiskana kościoły w dla Buku Powiatu i Niepruszewie Poznań -(ss. 33,służących 35) oraz synagog ochronieę w zabytków,Buku (s. 35). wymieniono Omówiono równie szeregż zagadnienia skiegokonser zatwierdzonywatorskie zwi zostałązane zuchwałą ochroną parkuRady w Powiatu Niepruszewie obiektów, (ss. 40 i 41). które W ramach powinny dzia ła zostaćń służą cych wpisane ochronie do zabytków, reje- Poznańskiegowymieniono nr szereg XIX/158/2/2004 obiektów, które z powinnydnia 29 zostaczerwć wpisane- stru do zabytkówrejestru zabytków województwa województwa wielkopolskiego wielkopolskiego – –ta tabela- poniżej ca 2004(s. 66). r. Dokument ten zawiera charakterystykę bela poniżej (s. 66).

MIEJSCOWOŚĆ OBIEKT Buk Ratusz ul. Poznańska nr 1 Szkoła, ul. Szarych Szeregów nr 8 Poczta, ul. Dworcowa nr 4 Wieża ciśnień, ul. Dobieżyńska Młyn, ul. Dobieżyńska nr 40 Dwór, ul. Niegolewskich nr 11 a Wybrane domy mieszkalne przy Placu Przemysława, Placu

Reszki, ul. Dworcowej i ul. Poznańskiej Niepruszewo Zespół folwarczny

2.1.8.2.1.8. Powiatowy Powiatowy program program opieki nadnad zabytkami zabytkami powiatu niono pozna układńskiego urbanistyczny na lata 2008 – 2011.Buku, Następnie wymie- powiatuW rozdziale poznańskiego 3, Zasoby na dziedzictwa lata 2008 i –krajobrazu 2011. kulturowegoniono powiatu kościoły wymieniono i synagogę najcenniejsze w mieście obs zaryoraz i wobiekty Niepru zabytkowe- W wyst rozdzialeępujące 3,na Zasobyterenie miasta dziedzictwa i gminy Buk. i krajobrazu W pierwszym szewie.rzędzie wymieniono Wspomniano układ również urbanistyczny zabytkowy Buku, parkNastę wpnie tej wymieniono kulturowegokościoły i powiatusynagogę wymienionow mieście oraz najcenniejsze w Niepruszewie. ob Wspomniano- samej wsi równie (ss.ż zabytkowy 17 – 19). park Opisano w tej samej również wsi (ss. wypo 17 – -19). Opisano szaryrównie i obiektyż wyposa zabytkoweżenie kościo występującełów w Buku i naNiepruszewie. terenie Sposażenieśród szczególnie kościołów warto w Bukuściowych i Niepruszewie. obiektów tzw. Spośródruchomych miastawymieniono i gminy ChrystusaBuk. W pierwszymBoleściwego rzędziez cmentarza wymie w Buku- (s.szczególnie 22). Podejmuj wartościowychąc tematykę zabytków obiektów archeologicznych, tzw. rucho - scharakteryzowano poznane zasoby dziedzictwa pradziejowego na terenie miasta i gminy Buk (ss.25 i nn). W rozdziale 9. Kierunki działań dla realizacji powiatowego programu opieki nad zabytkami. Podział na obszary, projekty, zadania (ss. 66 i nn), podjęto tematykę praktycznej realizacji zadań opiekuńczych, jakie nakłada na siebie samorząd powiatu poznańskiego. Wśród zamierzeń sformułowano m.in. działania polegające na udzielaniu na wniosek zainteresowanych podmiotów dotacji celowych na sfinansowanie lub dofinansowanie prac konserwatorskich, restauratorskich lub budowlanych przy obiektach zabytkowych z terenu powiatu poznańskiego wpisanych do rejestru zabytków nie będących własnością starostwa, w szczególności obiektów architektury i budownictwa, zabytków ruchomych i zabytków archeologicznych, ustanawianiu przez starostę na wniosek Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków społecznych opiekunów zabytków, wydawaniu przez starostę na wniosek Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków decyzji o zabezpieczeniu obiektów zabytkowych zagrożonych zniszczeniem lub uszkodzeniem, umieszczaniu przez starostę w uzgodnieniu z Wielkopolskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków na obiekcie zabytkowym nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków znaków informujących o tym, iż obiekty te podlegają ochronie, opracowaniu i wdrożeniu kompleksowego produktu turystycznego powiatu, wspieraniu na wniosek zainteresowanych podmiotów przedsięwzięć samorządów gminnych związanych z rozwojem infrastruktury turystycznej, współpracy z instytucjami i organizacjami działającymi na rzecz ochrony zasobów kulturowych i przyrodniczych oraz rozwoju turystyki i upowszechnianiu wiedzy o zasobach kulturowych i przyrodniczych powiatu oraz jego walorach turystycznych.

3. Zasoby dziedzictwa i krajobrazu kulturowego miasta i gminy Buk. Gmina położona jest w zachodniej części powiatu poznańskiego. Dzieje Buku sięgają drugiej połowy XIII stulecia. Centrum układu urbanistycznego w typie szachownicowym stanowi czworokątny rynek o XIV – wiecznej genezie, obecnie noszący nazwę Placu Przemysława, z którego naroży bierze początek osiem wylotowych ulic – Poznańska, Ratuszowa, Poprzeczna, Zenktelera, Zdrojowa, Bohaterów Bukowskich, Garncarska i Rzeźnicka. Pierzeje placu zamykają bloki regularnej zabudowy w zdecydowanej

46 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7828 – Poz. 1475 mych wymieniono Chrystusa Boleściwego z cmen- odzwierciedla zarys murów i fosy, jakimi otoczone tarza w Buku (s. 22). Podejmując tematykę zabyt- było średniowieczne miasto. Fortyfikacje zostały ro- ków archeologicznych, scharakteryzowano poznane zebrane w XIX wieku. Na wschód od Placu Prze- zasoby dziedzictwa pradziejowego na terenie miasta mysława znajduje się zbliżony kształtem do trójkąta i gminy Buk (ss.25 i nn). Plac Stanisława Reszki, pośrodku którego wznosił W rozdziale 9. Kierunki działań dla realizacji po- się kościół ewangelicki, przebudowany w 1962 wiatowego programu opieki nad zabytkami. Podział roku, tak iż całkowicie utracił cechy zabytkowe. Na na obszary, projekty, zadania (ss. 66 i nn), podję- południe od miasta zlokalizowany jest dworzec ko- to tematykę praktycznej realizacji zadań opiekuń- lejowy, połączony z miastem ulicą Dworcową. Po- czych, jakie nakłada na siebie samorząd powiatu wstanie linii kolejowej Poznań – Frankfurt w drugiej poznańskiego. Wśród zamierzeń sformułowano połowie XIX stulecia stało się istotnym czynnikiem m.in. działania polegające na udzielaniu na wnio- w rozwoju przestrzennym miasta i powodem oży- sek zainteresowanych podmiotów dotacji celowych wienia budowlanego. na sfinansowanie lub dofinansowanie prac kon- Do najcenniejszych zabytków architektury sakral- serwatorskich, restauratorskich lub budowlanych nej Buku należą drewniany kościół cmentarny p.w. przy obiektach zabytkowych z terenu powiatu po- Św. Krzyża zbudowany około 1760 roku z funda- znańskiego wpisanych do rejestru zabytków nie cji Wiktora Raczyńskiego w miejscu rozebranego będących własnością starostwa, w szczególności w 1609 roku, również drewnianego kościoła p. w. obiektów architektury i budownictwa, zabytków Św. Wojciecha oraz usytuowana opodal drewniana ruchomych i zabytków archeologicznych, ustana- dzwonnica z drugiej połowy XVIII wieku. Kościół pa- wianiu przez starostę na wniosek Wielkopolskiego rafialny p. w. Św. Stanisława Biskupa przy ul. Mury Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków społecz- 29 powstały w roku 1846, następnie odbudowany nych opiekunów zabytków, wydawaniu przez sta- po pożarze w latach 1946 – 1951 pod kierunkiem rostę na wniosek Wielkopolskiego Wojewódzkiego architekta Rogera Sławskiego o cechach późnego Konserwatora Zabytków decyzji o zabezpieczeniu klasycyzmu znajduje się w bardzo dobrym stanie obiektów zabytkowych zagrożonych zniszczeniem technicznym. Przy ul. Mury wznosi się również lub uszkodzeniem, umieszczaniu przez starostę w synagoga o formach architektury neoromańskiej uzgodnieniu z Wielkopolskim Wojewódzkim Konser- wystawiona w 1893 roku, która wymaga przede watorem Zabytków na obiekcie zabytkowym nieru- wszystkim naprawy elewacji i pokrycia dachowe- chomym wpisanym do rejestru zabytków znaków go. Niedaleko bożnicy przy ul. Mury nr 4 znajduje informujących o tym, iż obiekty te podlegają ochro- się budynek dawnej szkoły Talmudu, obecnie dom nie, opracowaniu i wdrożeniu kompleksowego pro- mieszkalny, również wpisany do rejestru zabytków i duktu turystycznego powiatu, wspieraniu na wnio- poddawany bieżącym konserwacjom. sek zainteresowanych podmiotów przedsięwzięć Do cennych zabytków kultury należą również ka- samorządów gminnych związanych z rozwojem nonia usytuowana przy Placu Przemysława nr 24 z infrastruktury turystycznej, współpracy z instytu- drugiej połowy XVIII wieku oraz dawny pałac bisku- cjami i organizacjami działającymi na rzecz ochrony pi przy Placu Przemysława nr 1 zbudowany w poło- zasobów kulturowych i przyrodniczych oraz rozwo- wie XIX wieku. Ochronie konserwatorskiej podlega ju turystyki i upowszechnianiu wiedzy o zasobach także zespół dworski położony przy ulicy Niegolew- kulturowych i przyrodniczych powiatu oraz jego wa- skich (nr 11 a), niekiedy zaliczany do terytorium lorach turystycznych. Wielkiej Wsi. Dwór zbudowany w 1930 roku, utrzymany w stanie dobrym, jest siedzibą Zespołu Szkół 3. Zasoby dziedzictwa i krajobrazu kulturowego Rolniczych. Park dworski założony w drugiej poło- miasta i gminy Buk. wie XIX stulecia, wpisany do rejestru zabytków. Gmina położona jest w zachodniej części powia- Ochroną konserwatorską poprzez wpis do rejestru tu poznańskiego. Dzieje Buku sięgają drugiej poło- zabytków objęte są ponadto szpital Św. Ducha przy wy XIII stulecia. Centrum układu urbanistycznego Placu St. Reszki nr 27 oraz sąd przy Placu St. Resz- w typie szachownicowym stanowi czworokątny ki nr 5, aktualnie przeznaczone na cele mieszkalne. rynek o XIV – wiecznej genezie, obecnie noszący Wśród budynków użyteczności publicznej do najcie- nazwę Placu Przemysława, z którego naroży bie- kawszych architektonicznie należą: wspomniany już rze początek osiem wylotowych ulic – Poznańska, ratusz przy ul. Poznańskiej, poczta przy ul. Dworco- Ratuszowa, Poprzeczna, Zenktelera, Zdrojowa, wej nr 4, a także szkoły przy ul. Szarych Szeregów Bohaterów Bukowskich, Garncarska i Rzeźnicka. i ul. Szkolnej. Na uwagę zasługuje zespół zabudowy Pierzeje placu zamykają bloki regularnej zabudowy dworca kolejowego, wieża ciśnień, młyn i gorzelnia w zdecydowanej większości powstałe w czwartej przy ul. Dobieżyńskiej, a także mleczarnia przy ul. ćwierci XIX wieku oraz początkach XX stulecia. W Bohaterów Bukowskich. południowo – wschodnim narożniku rynku, u zbiegu Zabudowa mieszkalna Buku pochodzi w zdecydo- ulic Ratuszowej i Poznańskiej wznosi się neorene- wanej większości z XIX i początków XX stulecia. sansowy ratusz zbudowany w latach 1897 – 1898. Najstarszym zachowanym budynkiem jest dawna Ulica Mury, obiegająca kwartały ścisłego centrum karczma usytuowana przy ul. Niegolewskich nr 7, Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7829 – Poz. 1475 zbudowana w konstrukcji szkieletowej, prawdopo- nad jeziorem Niepruszewskim. Ochrona konserwa- dobnie na przełomie XVIII i XIX wieku. torska obejmuje również park dworski w Wysoczce, Do szczególnie cennych zabytków sakralnych na ujęty w rejestrze zabytków. Niestety dwór utracił terenie gminy należy późnogotycki kościół parafial- cechy zabytkowe w wyniku przebudowy w pierw- ny p. w. Św. Wawrzyńca w Niepruszewie, zbudo- szej dekadzie XX wieku. wany około 1580 roku. Przed kościołem wznosi się Zachowane na terenie gminy cmentarze, do tej okazała brama – dzwonnica z 1782 roku, której ele- pory nie zostały wpisane do rejestru zabytków. wacje poddawane są renowacji. Spośród nekropoli z tego terenu na szczególną uwa- W gminie Buk znajdują się dwa zespoły rezyden- gę zasługuję cmentarz żydowski w Wielkiej Wsi. cjonalne wpisane do rejestru zabytków, w Niepru- Cmentarz utrzymany jest w dobrym stanie, odre- szewie i Cieślach. Pierwszy powstały w drugiej po- staurowany i ogrodzony w latach 90 tych. W sumie łowie XIX wieku tworzy malowniczo położony, nad na terenie gminy zewidencjonowano 5 cmentarzy:

Jeziorem Niepruszewskim park w stylu krajobra- w Buku 2 katolickie, 1 ewangelicki, w Wielkiej Wsi zowym oraz eklektyczny pałac, zbudowany około – wspomniany – żydowski i w Niepruszewie 1 ka- 1890 roku. Obiekt jest własnością prywatną. Zespół tolicki. dworsko – parkowy w Cieślach stanowiący mienie Źródło: Raport o stanie zabytków w gminie i mie- Agencji Nieruchomości Rolnych Oddziału Terenowe- ście Buk, Poznań 2004 rok, z uzupełnieniami. go w Poznaniu składa się z dworu powstałego w roku 1935, oficyny z drugiej ćwierci XIX stulecia 3.1. Zasoby zabytków w mieście i gminie Buk oraz rozległego parku, również rozciągającego się

W TYM WPISANY TYP OBIEKTU MUROWANY DREWNIANY DO REJESTRU 1. UKŁADY URBANISTYCZNE 1 1 2. ZABUDOWA MIESZKALNA 320 5 6 3. OBIEKTY SAKRALNE 7 2 6 a. kościoły nowożytne XVI – XVIII w. 1 1 2 b. kościoły XIX w. – 1945r. 2 1 c. synagogi, bożnice 1 1 d. kaplice, dzwonnice, bramy, ogrodzenia 3 1 2 inne 4. OBIEKTY UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ 14 1 4 a. ratusze 1 b. budynki adm. publicznej, sądy, banki, 3 1 poczty c. szkoły 9 1 d. karczmy i zajazdy 1 1 e. inne 1 1 5. OBIEKTY PRZEMYSŁOWE I 23 GOSPODARCZE a. dworce kolejowe z zespołami bud. 2 b. spichrze, magazyny, stodoły 17 c. młyny 1 d. gorzelnie i browary 1 e. mleczarnie 1 f. wieże ciśnień 1 6. PAŁACE I DWORY 8 2 7. ZESPOŁY FOLWARCZNE 5 1 a. stodoły 3 1 b. spichrze 4 1 c. obory 10 1 d. stajnie 4 2 e. chlewnie 1 1 f. kuźnie 3 1 g. inne magazyny 1 h. gorzelnie i browary 1 i. inne 1 8. BUDOWNICTWO WIEJSKIE (w zagrodach) 30 2 a. stodoły 15 2 b. obory 13 c. inne 2

48 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7830 – Poz. 1475

9. PARKI 4 4 a. bramy i ogrodzenia 2 1 10. CMENTARZE 5 1 a. rzymsko-katolickie 3 b. ewangelickie 1 c. żydowskie 1 11. STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE a. grodziska 2 b. osady 290 c. cmentarzyska 11 d. inne 4

ŹŹródło:ródło: Raport Raport o stanie o stanie zabytków zabytków w Mieście w i GminieMieście Buk, i Gmi Pozna- ń 2004- rok,stodoła, z uzupe 1882r,łnieniami. nr rej.: 2596/A z 21.06.1996 r. nie Buk, Poznań 2004 rok, z uzupełnieniami. - spichrz, 1880r, nr rej.: 2596/A z 21.06.1996 r. 3.2. Obiekty zabytkowe nieruchome o najwyższym znaczeniu dla miasta- chlewnia, i gminy Buk k. XIX (wykaz w, obiektów nr rej.: 2596/Awpisanych z do 21.06.1996 rejestru zabytków,3.2. Obiekty chronionych zabytkowe na podstawie nieruchome przepisów ustawy o najwyż z dnia 23- lipcar. 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, Dz.U. Nr 162, poz. 1568 z 2003 r. ze zm.). szym znaczeniu dla miasta i gminy Buk (wykaz obiektówBuk wpisanych do rejestru zabytków, chro- Niepruszewo nionych- uknaład podstawie urbanistyczny, przepisów nr rej.: 2548/A ustawy z 8.02.1956 z dnia r. 23 - kościół par. p.w. św. Wawrzyńca, 1580r, nr rej.: lipca- 2003kośció rokuł par. o p.w. ochronie św. Stanis zabytkówława Biskupa, i 1838opiece-46r, nad nr rej.: 2482/A2387/A z 9.03.1931 z 10.03.1931 r. r. zabytkami,- kościół cmentarny Dz.U. p.w. Nr Ś162,więtego poz. Krzy 1568ża, szach., z 2003XVIII w, r. nr ze rej.: 2501/A- brama-dzwonnica, z 30.10.1953 r. 1782r, nr rej.: 1581/A z zm.).- dzwonnica, drewn., nr rej.: 144/A z 15.07.1968 r. 27.07.1974 r. - synagoga, ul. Mury 2, 2 poł. XIX w, nr rej.: 2146/A z 1.02.1988 r. - szkoła talmudyczna, ul. Mury 4, 2 poł. XIX w, nr rej.: 2146/A z- 1.02.1988 zespół pałacowy:r. -Buk dom, ul. Niegolewskich 7, szach., XVIII/XIX w, nr rej.: 928/A z- 24.02.1970pałac, po r. 1870r, nr rej.: 1414/A z 1.03.1973 r. -- układs urbanistyczny,ąd, ob. dom mieszkalny, nr rej.: pl. Reszki2548/A 5, pocz. z 8.02.1956 XIX w, nr rej.: 926/A- park, z 24.02.1970 2 poł. r.XIX w, nr rej.: 1414/A z 1.03.1973 r.- szpital Św. Ducha, ob. dom mieszkalny, pl. Reszki 17, 1600r,r. poł. XIXw, nr rej.: 305/A z 17.10.1968 r. -- kościółpał acpar. biskupi, p.w. ob. św. dom Stanisława mieszkalny, RynekBiskupa, 1, po ł1838-. XIX w, nr rej.: 927/A z 24.02.1970 r. 46r,- nr rej.:kanonia, 2482/A ob. dom z mieszkalny,9.03.1931 Rynek r. 24, 2 poł. XVIII w, nr rej.:Wielka 925/A z Wieś24.02.1970 r.

Cie- kościółśle cmentarny p.w. Świętego Krzyża, szach., - park dworski, 2 poł. XIX w, nr rej.: 1801/A z XVIII- w,zespó nr rej.:ł dworski: 2501/A z 30.10.1953 r. 18.08.1980 r. -- dzwonnica,dwór, 1930 drewn.,-34, nr rej.: nr 2059/Arej.: 144/A z 23.01.1986 z 15.07.1968 r. r.- park, 1 poł. XIX – XX w, nr rej.: 1800/A z 18.08.1980 r. Wysoczka -- synagoga,oficyna (stary ul. Murydworek), 2, 1 po 2 ł. poł.XIX w, XIX nr rej.: w, 2631/A nr rej.: z 26.11.1998 - park, r. 2 poł. XIX w, nr rej.: 1802/A z 18.08.1980 - zespół folwarczny, przy zespole dworskim: 2146/A- kuz ź1.02.1988nia, 1923r, nr rej.:r. 2596/A z 21.06.1996 r. r. -- szkołastajnia talmudyczna, z wozownią, k.ul. XIX Mury w, nr 4, rej.: 2 poł.2596/A XIX z 21.06.1996 w, nr r. rej.:- 2146/Astodo ła,z 1882r,1.02.1988 nr rej.: 2596/Ar. z 21.06.1996 r. 3.2.1. Obiekty zabytkowe nieruchome wpisane -- dom,spichrz, ul. Niegolewskich 1880r, nr rej.: 2596/A 7, szach., z 21.06.1996 XVIII/XIX r. w, do rejestru zabytków będące własnością Samorzą- nr- rej.: 928/Achlewnia, z k.24.02.1970 XIX w, nr rej.: r. 2596/A z 21.06.1996 r. du Miasta i Gminy Buk. - sąd, ob. dom mieszkalny, pl. Reszki 5, pocz. XIX Samorząd Miasta i Gminy Buk jest właścicielem Niepruszewo w,- nr rej.:ko ś926/Aciół par. p.w.z 24.02.1970 św. Wawrzyń ca,r. 1580r, nr rej.: 2387/A z 10.03.1931synagogi, r. wzniesionej w drugiej połowie XIX wie- -- szpitalbrama Św.-dzwonnica, Ducha, 1782r, ob. nr domrej.: 1 581/A mieszkalny, z 27.07.1974 pl. r. lu w centrum miasta przy ulicy Mury 2. Zabytek Reszki- 17,zespó ł 1600r, pałacowy: poł. XIXw, nr rej.: 305/A z został wpisany do Rejestru Zabytków Wojewódz- 17.10.1968- pałac, r.po 1870r, nr rej.: 1414/A z 1.03.1973 r. twa Wielkopolskiego pod numerem 2146/A decy- -- pałacpark, biskupi, 2 poł. ob.XIX domw, nr rej.:mieszkalny, 1414/A z 1.03.1973 Rynek r.1, poł. zją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia XIX w, nr rej.: 927/A z 24.02.1970 r. 1.02.1988 roku. Wielka Wieś -- kanonia,park dworski,ob. dom 2 po mieszkalny,ł. XIX w, nr rej.: Rynek 1801/A 24, z 18.08.1980 2 poł. r. 3.3. Obiekty zabytkowe nieruchome z terenu mia- XVIII w, nr rej.: 925/A z 24.02.1970 r. sta i gminy Buk (wykaz obiektów wpisanych do Wysoczka Gminnej Ewidencji Zabytków w rozumieniu przepi- -Cieśle park, 2 poł. XIX w, nr rej.: 1802/A z 18.08.1980 r. sów ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie - zespół dworski: zabytków i opiece nad zabytkami, Dz.U. Nr 162, 3.2.1.- dwór, Obiekty 1930-34, zabytkowe nr rej.: nieruchome 2059/A wpisane z 23.01.1986 do rejestru zabytków r. poz. będą 1568ce własno z 2003ścią Samorz r. zeą duzm. Miasta oraz i GminyRozporządzenia Buk. Mi- - park, 1 poł. XIX – XX w, nr rej.: 1800/A z nistra Kultury z dnia 14 maja 2004 r. w sprawie pro- 18.08.1980 r. wadzenia rejestru zabytków, krajowej, wojewódz- - oficyna (stary dworek), 1 poł. XIX w, nr rej.: kiej i gminnej ewidencji zabytków oraz krajowego 2631/A z 26.11.1998 r. wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych49 - zespół folwarczny, przy zespole dworskim: za granicę niezgodnie z prawem, Dz.U. Nr 124 poz. - kuźnia, 1923r, nr rej.: 2596/A z 21.06.1996 r. 1305 z 2004 r.). - stajnia z wozownią, k. XIX w, nr rej.: 2596/A z 21.06.1996 r. Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7831 – Poz. 1475

Miejscowość Ulica Numer Obiekt Czas powstania Buk Mury 30 kościół parafialny p.w. 1838 - 1846 r. św. Stanisława Biskupa Buk Mury 30 dom katechetyczny ok. 1895 r. Buk Mury 30 budynek gospodarczy kon. XIX w. plebanii Buk Mury 29 Plebania ok. 1870 r. Buk Mury 28 dom katolicki, ob. dom ok. 1913 r. parafialny, przejściowo Kaplica NMP Buk Bohaterów 19a kościół cmentarny p.w. 1760 r. Bukowskich Św. Krzyża Buk Bohaterów 19 dzwonnica na cmentarzu XVIII w. Bukowskich Buk Mury 5 synagoga 1893 r. Buk Mury 4 jesziwa gminy żydowskiej 1905 r. Buk Bohaterów 19a brama cmentarna 2 poł. XIX w. Bukowskich Buk Bohaterów 19a figura Chrystusa na 1762 r. Bukowskich obelisku, cmentarz Buk Ratuszowa 1 ratusz 1897-98 r. Buk pl. Reszki 5 sąd i więzienie pocz. XIX w. Buk pl. Reszki 27 szpital Św. Ducha ok. 1600 r., ok. poł. XIX w. Buk pl. Reszki 26 szkoła pocz. XX w. Buk Szkolna 12 szkoła 1897 r. Buk Szarych 8 szkoła 1903-1905 r. Szeregów Buk Słoneczna 6 szkoła 1897 r. Buk Dworcowa 10 poczta 1895 r. Dobieżyn Kolejowa 6 dworzec kolejowy 1880 r., rozbud. 1895 r. Buk Kolejowa 1 dom mieszkalny 1895 r. Buk Kolejowa 3 dom mieszkalny 1895 r. Dobieżyn Bukowska 1 dróżniczówka 1895 r. Buk Bukowska 4 dom mieszkalny 1895 r. Buk Niegolewskich 7 karczma 2 poł. XVIII w. Buk pl. Przemysława 2 hotel 3 ćw. XIX w. Buk pl. Przemysława 1 pałac biskupi poł. XIX w. Buk pl. Przemysława 24 kanonia 2 poł. XVIII w, 4 ćw. XIX w. Buk Niegolewskich 11 czworak 4 ćw. XIX w. Buk Basztowa 2 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Basztowa 6 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Bohaterów 1 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Bukowskich Buk Bohaterów 2 dom mieszkalny kon. XIX w. Bukowskich Buk Bohaterów 4 dom mieszkalny 1900-1914 r. Bukowskich Buk Bohaterów 7 dom mieszkalny XVIII/XIX w. Bukowskich Buk Bohaterów 12 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Bukowskich Buk Bohaterów 14 dom mieszkalny 1900-1910 r. Bukowskich Buk Bohaterów 15 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Bukowskich

50 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7832 – Poz. 1475

Buk Bohaterów 17 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w. Bukowskich Buk Bohaterów 19 dom mieszkalny kon. XVIII w, pocz. XX w. Bukowskich Buk Bohaterów 20 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Bukowskich Buk Bohaterów 21 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w, 1914 r. Bukowskich Buk Bohaterów 22 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w. Bukowskich Buk Bohaterów 23 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Bukowskich Buk Bohaterów 24 dom mieszkalny 1900-1914 r. Bukowskich Buk Bohaterów 27 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w. Bukowskich Buk Dobieżyńska 3 dom mieszkalny 1936 r. Buk Dobieżyńska 5/7 dom mieszkalny l. 20-te XX w. Buk Dworcowa 2 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Dworcowa 8 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Dworcowa 12 dom mieszkalny kon. XIX w. Buk Dworcowa 29 willa 4 ćw. XIX w. Buk Dworcowa 32 dom mieszkalny pocz. XX w. Buk Dworcowa 34/2 i dom mieszkalny 1 ćw. XX w. 36 Buk Dworcowa 46 kamienica 1908 r. Buk Dworcowa 51 i 53 dom mieszkalny l. 20-te XX w. Buk Dworcowa 55 dom mieszkalny l. 20-te XX w. Buk Dworcowa 9 willa pocz. XX w. Buk Dworcowa 65 dom mieszkalny 1906 r. Buk Dworcowa 67/2 dom mieszkalny pocz. XX w. Buk Dworcowa 76 dom mieszkalny l. 20, 30-te XX w. Buk Dworcowa 79 dom mieszkalny pocz. XX w. Buk Dworcowa 85 dom mieszkalny 1900-1910 r. Buk Dworcowa 98 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Dworcowa 98 budynek gospodarczy pocz. XX w. Buk Garncarska 1 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w. Buk Garncarska 5 magazyn 4 ćw. XIX w. Buk Grodziska 1 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Grodziska 2 dom mieszkalny pocz. XX w. Buk Grodziska 6 dom mieszkalny 1900-1910 r. Buk Grodziska 8 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Grodziska 10 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Grodziska 12 dom mieszkalny kon. XIX w. Buk Grodziska 13 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Grodziska 16 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Grodziska 18 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Grodziska 19 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w. Buk Grodziska 20 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk Grodziska 23 dom mieszkalny 1900-1910 r. Buk Grodziska 26 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w. Buk Grodziska 28 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Grodziska 29 dom mieszkalny ok. 1900 r. Buk Kościelna 1 dom mieszkalny pocz. XX w.

51 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7833 – Poz. 1475

Buk Kościelna 2 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Kościelna 5 dom mieszkalny 1 ćw. XX w, l. 30-te XX w. Buk Kościelna 6 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Kościelna 7 dom mieszkalny 2 ćw. XIX w. Buk Kościelna 8 dom mieszkalny 1908 r. Buk Kościelna 9 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Kościelna 10 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Kościelna 11 dom mieszkalny pocz. XX w. Buk Kościelna 13 dom mieszkalny 1766 r. Buk pl. Przemysława 2b dom mieszkalny pocz. XX w. Buk Dworcowa 27 dom mieszkalny 1ćw. XX w. Buk Niegolewskich 1 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Niegolewskich 4 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Niegolewskich 5 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Niegolewskich 8a warsztat kon. XIX w. Buk Wielkowiejska 55 budynek gospodarczy 4 ćw. XIX w. Buk Mury 8a magazyn 1 ćw. XX w. Buk Mury 9 kamienica 1900-1914 r. Buk Mury 10 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w, l. 20,30-te XX w. Buk Mury 11 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w. Buk Mury 12 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w. Buk Mury 15 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Mury 16 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Mury 20 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Mury 25 dom mieszkalny 1 ćw. XIX w. Buk Mury 27 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Mury 27 budynek gospodarczy 4 ćw. XX w. Buk Mury 32 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Mury 26 dom mieszkalny XIX/XX w. Buk Mury 39 dom mieszkalny XIX/XX w. Buk Mury 40 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Mury 44 dom mieszkalny kon. XIX w. Buk Mury 45 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Bohaterów 5 budynek gospodarczy pocz. XX w. Bukowskich Buk Mury 3 dom mieszkalny pocz. XX w. Buk Wielkowiejska 53 i 55 dom mieszkalny 1 poł. XIX w, 4 ćw. XX w. Buk Otuska 5 dom mieszkalny pocz. XX w. Buk Otuska 6 dom mieszkalny 2 ćw. XIX w. Buk Mury 36 kamienica 1900-1910 r. Buk Otuska 10 stodoła 1 ćw. XX w. Buk Otuska 15 dom mieszkalny kon. XIX w. Buk Otuska 2 kamienica 1 ćw. XX w. Buk Poznańska 2 kamienica 1 ćw. XIX w. Buk Poznańska 9 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk Poznańska 10 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w. Buk Poznańska 11 kamienica XIX/XX w. Buk Poznańska 12 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk Poznańska 13 kamienica pocz. XX w. Buk Poznańska 14 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk Poznańska 15 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk Poznańska 7 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk Poznańska 8 kamienica 4 ćw. XIX w.

52 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7834 – Poz. 1475

Buk Poznańska 6 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk Poznańska 3 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk Poznańska 8 oficyna mieszkalna 4 ćw. XIX w. Buk Poznańska 16 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk Poznańska 17 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk Poznańska 18 dom mieszkalny XVIII/XIX w, l. 30-te XX w. Buk pl. Przemysława 3 kamienica 3 ćw. XIX w. Buk pl. Przemysława 4 kamienica 3 ćw. XIX w. Buk pl. Przemysława 5 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w. Buk pl. Przemysława 6 kamienica 3 ćw. XIX w. i 1 ćw. XX w. Buk pl. Przemysława 7 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk pl. Przemysława 8 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk pl. Przemysława 9 kamienica 4 ćw. XX w. Buk pl. Przemysława 10 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk pl. Przemysława 10 spichlerz kon. XIX w. Buk pl. Przemysława 11 kamienica pocz. XX w. Buk pl. Przemysława 12 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk pl. Przemysława 13 kamienica pocz. XX w. Buk pl. Przemysława 14 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk pl. Przemysława 15 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk pl. Przemysława 16 kamienica 4 ćw. XIX w. i pocz. XX w. Buk pl. Przemysława 17 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk pl. Przemysława 18 kamienica 3 ćw. XIX Buk pl. Przemysława 19 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk pl. Przemysława 20 dom mieszkalny pocz. XX w, l. 30-te XX w. Buk pl. Przemysława 21 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk pl. Przemysława 22 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk pl. Przemysława 23 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk Przykop 6 dom mieszkalny ok., 1900 r. Buk Przykop 8 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w Buk Przykop 11 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Przykop 13 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w. Buk Przykop 14/16 dom mieszkalny 2 poł. XIX w, ok. 1910 r. Buk Przykop 17 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Przykop 23 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk pl. Reszki 1 kamienica 3 ćw. XIX w. Buk pl. Reszki 2 kamienica 3 ćw. XIX w. Buk pl. Reszki 4 kamienica 1903 r. Buk pl. Reszki 6 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk pl. Reszki 7 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk pl. Reszki 9 dom mieszkalny pocz. XX w. Buk pl. Reszki 10 kamienica pocz. XX w. Buk pl. Reszki 12 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk pl. Reszki 11 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk pl. Reszki 14 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk pl. Reszki 15 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk pl. Reszki 16 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w. Buk pl. Reszki 17 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk pl. Reszki 18 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w. Buk pl. Reszki 19 kamienica 3 ćw. XIX w. Buk pl. Reszki 20 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk pl. Reszki 21 dom mieszkalny pocz. XX w. Buk pl. Reszki 22 kamienica pocz. XX w. Buk pl. Reszki 23 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w.

53 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7835 – Poz. 1475

Buk pl. Reszki 24 kamienica 4 ćw. XIX w. Buk pl. Reszki 25 kamienica 1 ćw. XX w. Buk pl. Reszki 28 dom mieszkalny poł. XIX w. Buk św. Rocha 1 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk św. Rocha 3 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk św. Rocha 4 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk św. Rocha 5 kamienica 1 ćw. XX w. Buk św. Rocha 7 dom mieszkalny kon. XIX w. Buk św. Rocha 9 dom mieszkalny kon. XIX w. Buk św. Rocha 12 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk św. Rocha 14 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w. Buk św. Rocha 17 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w. Buk św. Rocha 15 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk św. Rocha 23 dom mieszkalny 1928 r. Buk św. Rocha 25 dom mieszkalny 1838 r. Buk Rzeźnicka 2 dom mieszkalny kon. XIX w. Buk Rzeźnicka 4 dom mieszkalny 1 ćw. XIX w, XIX/XX w. Buk Rzeźnicka 5 dom mieszkalny XIX/XX w. Buk Rzeźnicka 5 a dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Sportowa 4 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Sportowa 12 dom mieszkalny 2 ćw. XIX w. Buk Szarych 6 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Szeregów Buk Szewska 1 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Szewska 2 dom mieszkalny pocz. XX w. Buk Szewska 4 dom mieszkalny pocz. XX w. Buk Szewska 5 kamienica 1909 r. Buk Szewska 5 magazyn l. 20-te XX w. Buk Szewska 5 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Szkolna 1 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Szkolna 2 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Szkolna 3 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Szkolna 4 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Szkolna 5 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Szkolna 11 dom mieszkalny pocz. XX w. Buk Szkolna 13 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Tylna 2 kamienica ok. 1900 r. Buk Wąska 1 oficyna 4 ćw. XIX w. Buk Wielkowiejska 8 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Wielkowiejska 9 dom mieszkalny l. 20-te XX w. Buk Wielkowiejska 10 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Wielkowiejska 11 budynek gospodarczy 1899 r. Buk Wielkowiejska 15 dom mieszkalny 1920 r. Buk Wielkowiejska 17 dom mieszkalny 1904 r. Buk Wielkowiejska 25 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Wielkowiejska 26 dom mieszkalny pocz. XX w. Buk Wielkowiejska 27 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Wielkowiejska 29 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Wielkowiejska 31 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Wielkowiejska 32 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Wielkowiejska 40 i 42 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Wielkowiejska 43 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Wielkowiejska 45 dom mieszkalny kon. XIX w. Buk Wielkowiejska 48 dom mieszkalny 3 ćw. XIX w, kon. XIX w.

54 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7836 – Poz. 1475

Buk Wielkowiejska 50 kamienica 1 ćw. XX w. Buk Wielkowiejska 51 kuźnia 4 ćw. XIX w. Buk Wielkowiejska 1 dom mieszkalny 1 ćw. XX w. Buk Wielkowiejska 40 a budynek gospodarczy 1899 r. Buk Wielkowiejska 40 a budynek gospodarczy 1927 r. Buk Zdrojowa 1 kamienica 1 ćw. Xx w. Buk Zenktelera 1 kamienica 3 ćw. XIX w. Buk Zenktelera 2 kamienica 3 ćw. XIX w. Buk Zenktelera 3 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Zenktelera 4 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Buk Szarych 1 spichlerz 4 ćw. XIX w. Szeregów Buk Mury 13 spichlerz 4 ćw. XIX w. Buk pl. Przemysława 17 magazyn 2 poł. XIX w. Buk pl. Przemysława 18 magazyn 2 poł. XIX w. Buk Bohaterów 15 a mleczarnia 1882 r, l. 30-te XX w. Bukowskich Buk Dobieżyńska 40 młyn zbożowy 1911 r. Buk Dobieżyńska 53 gorzelnia 1897 r. Buk Dobieżyńska 66 dom mieszkalny ok.. 1913 r. Buk Dobieżyńska 66 wodociągi miejskie ok. 1913 r. Buk Dobieżyńska 66 wodociągowa wieża 1914 r. ciśnień-komunalna Buk Grodziska 59 a stodoła 4 ćw. XIX w. Cieśle 2 dwór 1935 r. Cieśle 2 park l. 30 XX w. Cieśle 1 rządcówka, oficyna l. 20 XX w. Cieśle 1 magazyn zbożowy i magazyn - ok. 1880 r., stajnia stajnia - 1923 r. Cieśle 1 obora 1881 r. Cieśle 1 kuźnia ok. 1923 r. Cieśle 1 stodoła ok. 1882 r. Cieśle 1 stajnia z wozownią 4 ćw. XIX w. Cieśle 1 obora 4 ćw. XIX w. Cieśle 3 budynek mieszkalny l. 20 XX w. kowala Cieśle 6 ośmiorak 1881 r. Cieśle 7 czworak l. 20 XX w. Cieśle 8 czworak l. 20 XX w. Cieśle 4 czworak ok. 1920 r. Cieśle 5 czworak ok. 1920 r. Dakowy Suche Szkolna 34 kuźnia 1911 r. Dakowy Suche Szkolna 15 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Dakowy Suche Szkolna 9 dom mieszkalny 1900 r. Dakowy Suche Szkolna 41 dom mieszkalny 1900-1910 r. Dakowy Suche Szkolna 41 obora 1910-1920 r. Dakowy Suche Szkolna 41 stodoła 1910-1920 r. Dakowy Suche Szkolna 47/49 dom mieszkalny 1909 r. Dakowy Suche Szkolna 28 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Dakowy Suche Szkolna 44 dom mieszkalny 1910-20 r. Dakowy Suche Szkolna 24 dom mieszkalny 1896 r. Dakowy Suche Szkolna 24 stodoła 1894 r. Dakowy Suche Szkolna 4 obora 1942 r. Dakowy Suche Szkolna 4 stodoła l. 40 XX w.

55 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7837 – Poz. 1475

Dakowy Suche Osada 1 dom mieszkalny 1906 r. Dakowy Suche Osada 1 obora pocz. XX w. Dakowy Suche Osada 4 budynek mieszkalno- 1 ćw. XX w. gospodarczy Dakowy Suche Osada 10 stodoła pocz. XX w. Dakowy Suche Osada 10 dom mieszkalny pocz. XX w. Dobieżyn Powstańców 47 dwór ok. 1880-1890 r. Wielkopolskich Dobieżyn Powstańców 41 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Wielkopolskich Dobieżyn Powstańców 41 stodoła 4 ćw. XIX w. Wielkopolskich Dobieżyn Bukowska 5 dom mieszkalny 1923 r. Dobieżyn Bukowska 5 stodoła 1910 r. Dobieżyn Bukowska 10 dom mieszkalny l. 20 XX w. Dobieżyn Bukowska 16 dom mieszkalny 1910 r. Dobieżyn Bukowska 103 stodoła 1910-1920 r. Dobieżyn Powstańców 27 dom mieszkalny l. 20 XX w. Wielkopolskich Dobieżyn Jarzębinowa 1 dom mieszkalny 1910-1920 r. Dobieżyn Jarzębinowa 3 dom mieszkalny 1912 r. Dobieżyn Jarzębinowa 5 dom mieszkalny 1912 r. Dobieżyn Jarzębinowa 5 obora 1912 r. Dobieżyn Jarzębinowa 6 dom mieszkalny Dobieżyn Jarzębinowa 6 obora Dobieżyn Jarzębinowa 7 dom mieszkalny 1929 r. Dobieżyn Jarzębinowa 8 dom mieszkalny l. 20 XX w. Dobieżyn Jarzębinowa 10 dom mieszkalny 1920 r. Dobieżyn Otuska 2 dom mieszkalny 1900-1910 r. Dobieżyn Podgórna 1 dom mieszkalny 1900-1910 r. Dobieżyn Podgórna 11 dom mieszkalny 1930 r. Dobieżyn Podgórna 11 stodoła 1912 r. Dobieżyn Podgórna 11 obora 1912 r. Dobieżyn Podgórna 27 dom mieszkalny l. 20 XX w. Dobieżyn Powstańców 5 stodoła 1910 r. Wielkopolskich Dobieżyn Powstańców 13 dom mieszkalny 1910 r. Wielkopolskich Dobieżyn Powstańców 19 dom mieszkalny 4 ćw. XX w. Wielkopolskich Dobieżyn Powstańców 19 obora 4 ćw. XX w. Wielkopolskich Dobieżyn Powstańców 29 obora 1894 r. Wielkopolskich Dobieżyn Powstańców 36 dom mieszkalny 1900-1910 r. Wielkopolskich Dobieżyn Powstańców 36 budynek gospodarczy 1900-1910 r. Wielkopolskich Dobieżyn Powstańców 55 dom mieszkalny 1900-1910 r. Wielkopolskich Dobieżyn Powstańców 57 dom mieszkalny 1900-1910 r. Wielkopolskich Dobieżyn Powstańców 58 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Wielkopolskich Dobieżyn Powstańców 60 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w.

56 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7838 – Poz. 1475

Wielkopolskich Dobieżyn Szkolna 1 obora 1900-1910 r. Dobieżyn Szkolna 2 dom mieszkalny 1910-1920 r. Dobieżyn Szkolna 2 obora 1910-1920 r. Kalwy 17a dwór 4 ćw. XIX w. Kalwy 17a obora II II poł. XIX w. Kalwy 17a obora I I poł. XIX w. Kalwy 17a stodoła 1872 r. Kalwy 16 dwojak 1900 r. Kalwy 6 dom mieszkalny 1908 r. Kalwy 6 obora 1900-1910 r. Kalwy 12 dom mieszkalny 1910-1920 r. Kalwy 14 dom mieszkalny 1910-1920 r. Kalwy 18 dom mieszkalny 1910-1920 r. Kalwy 18 stodoła 1900 r. Niepruszewo Starowiejska 28 kościół par. p.w. św. 1580 r. Wawrzyńca Niepruszewo Starowiejska 28 brama-dzwonnica 1782 r. Niepruszewo Starowiejska 30 plebania 1856 r. Niepruszewo Starowiejska 21 pałac k. XIX w. Niepruszewo Starowiejska 21 park dworski I poł. XIX w. Niepruszewo Starowiejska 21 brama do parku 3 ćw. XiX w. pałacowego Niepruszewo Starowiejska 26 szkoła 1900 r. Niepruszewo Starowiejska 21 brama do majątku 4 ćw. XIX w. Niepruszewo Starowiejska 21 kuźnia-stelmacharnia 1888 r. Niepruszewo Starowiejska 21 gorzelnia 1866 r. Niepruszewo Starowiejska 21 spichlerz zbożowy 1868 r. Niepruszewo Starowiejska 21 obora 1890 r. Niepruszewo Starowiejska 3 ośmiorak ok. 1870 r. Niepruszewo Starowiejska 5 sześciorak 1900 r. Niepruszewo Starowiejska 7 ośmiorak 1870 r. Niepruszewo Starowiejska 9 czworak 1900 r. Niepruszewo Starowiejska 13 sześciorak 1870 r. Niepruszewo Starowiejska 32 ośmiorak 4 ćw. XIX w. Niepruszewo Poznańska 16 dom mieszkalny 1920 r. Niepruszewo Starowiejska 15 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Niepruszewo Starowiejska 15 budynek mieszkalno- 1900- 1910 r. gospodarczy Niepruszewo Starowiejska 22 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Niepruszewo Starowiejska 22 stodoła 1910- 1920 r. Niepruszewo Starowiejska 24 dom mieszkalny 1930 r. Niepruszewo Akacjowa 1 dom mieszkalny l. 20 XX w. Niepruszewo Krótka 11 dom mieszkalny 1910- 1920 r. Niepruszewo Leśna 33 dom mieszkalny l. 20 XX w. Niepruszewo Leśna 33 obora l. 20 XX w. Otusz 41 dwojak 1 ćw. XX w. Otusz 43 rządcówka XIX/XX w. Otusz 23 szkoła 1910-1920 r. Otusz 45 poczta p. XX w. Otusz 44 dworzec p. XX w. Otusz 44 rampy kolejowe p. XX w. Otusz 29 sześciorak 1900 r. Otusz 30 czworak 1860 r.

57 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7839 – Poz. 1475

Otusz 9 dom mieszkalny XIX/XX w. Otusz 9 obora 1917 r. Otusz 15 dom mieszkalny 1910-1920 r. Otusz 16 dom mieszkalny 1910 r. Otusz 18 dom mieszkalny 1935 r. Otusz 22 dom mieszkalny 1886 r. Otusz 11 stodoła 4 ćw. XIX w. Otusz 20 szkoła 1910-1920 r. Otusz 43 spichrz k. XIX w. Otusz 43 stajnia k. XIX w. Otusz 43 obora k. XIX w. Otusz 31 dom mieszkalny 1 ćw. XIX w. Otusz 15 stodoła 1910 r. Otusz 43 obora - jałownik 1900 r. Pawłówko 10 budynek mieszkalny p. XX w. Pawłówko 11 budynek mieszkalno- p. XX w. gospodarczy Szewce Bukowska 92 dwór 1880-1890 r. Szewce Bukowska 82 kaplica 1919 r. Szewce Bukowska 104 kuźnia 1900- 1910 r. Szewce Bukowska 115 stodoła 4 ćw. XIX w. Szewce Bukowska 115 dom mieszkalny 4 ćw. XIX w. Szewce Bukowska 152 stodoła 1900- 1910 r. Szewce Bukowska 152 obora 1900- 1910 r. Szewce Strumykowa 19 stodoła 1900- 1910 r. Szewce Ogrodowa 17 stodoła 1910 r. Szewce Ogrodowa 6 dom mieszkalny 1910 r. Szewce Mylna 2/4 czworak 1910 r. Szewce Bukowska 141 czworak 4 ćw. XIX w. Szewce Bukowska 136 dom mieszkalny 1900 r. Szewce Bukowska 136 stodoła 1902 r. Szewce Bukowska 132 dom mieszkalny 1900- 1910 r. Szewce Bukowska 151 a dom mieszkalny l. 20 XX w. Szewce Bukowska 114 stodoła 1888 r. Szewce Bukowska 114 obora 4 ćw. XIX w. Szewce Mylna 6/8 czworak 1889 r. Szewce Bukowska 108 obora 4 ćw. XIX w. Szewce Bukowska 98 spichlerz zbożowy 1886 r. Szewce Bukowska 108 obora 4 ćw. XIX w. Huby Szewskie Polna 28 stodoła 4 ćw. XIX w. Huby Szewskie Polna 28 stodoła 4 ćw. XIX w. Huby Szewskie Polna 28 dom mieszkalny 1900 r. Wielka Wieś Św. Rocha 26 park 2 poł. XIX w. Wielka Wieś Św. Rocha 26 dwór ok. 1900 r. Wielka Wieś Folwarczna 19 rządcówka 2 poł. XIX w. Wielka Wieś Folwarczna 19 stodoła Wielka Wieś Folwarczna 19 kuźnia Wielka Wieś Folwarczna 19 obora Wielka Wieś Folwarczna 13 dom mieszkalny- ok. 1900 r. dwunastorodzinny Wysoczka 16 stajnia 1921 r. Wysoczka 16 obora 1900-1910 r. Wysoczka 17 czworak 1900- 1910 r. Wysoczka 13 czworak 1862 r.

58 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7840 – Poz. 1475

Wysoczka 11 czworak 1869 r. Wysoczka 15 park 2 poł. XIX w. Wysoczka 16 obora 1900- 1910 r. Wysoczka 16 magazyn zbożowy 1900 r. (spichlerz) Wysoczka 16 świniarnia 1900-1910 r. Żegowo 1 szkoła 1900-1910 r. Żegowo 2 stodoła 1900-1910 r. Żegowo 2 dom mieszkalny 1900-1910 r. Żegowo 4 dom mieszkalny 1910-1920 r. Żegowo 4 obora 1935 r. Żegowo 4 dom powtórzony 4 ćw. XIX w. Żegowo 4 stodoła 4 ćw. XIX w. Żegowo 7 obora 1900-1910 r. Żegowo 7 dom mieszkalny 1900-1910 r. Żegowo 10 dom mieszkalny 1900 r. Żegowo 11 dom mieszkalny 1925 r. Żegowo 11 obora 1926 r. Żegowo 14 dom mieszkalny 1900-1910 r. Żegowo 18 dom mieszkalny l. 20 -30 XX w. Żegowo 19 stodoła 1910 r.

3.4. 3.4.Zespo Zespołyły najcenniejszych najcenniejszych zabytków zabytków ruchomych na rucho terenie- miastadnia i8 gminy lutego Buk. 1956 r. – nr rejestru 2548/A. W gra- Na mychterenie nagminy terenie Buk domiasta rejestru i gminyzabytków Buk. ruchomych, wpisano wystrójnicach i wyposa strefyżenie ochrony z kościo konserwatorskiejła par. p.w. św. Wawrzy znajdujeńca w się Niepruszewie.Na terenie Wpisu gminy dokonano Buk do 17.02.2009 rejestru roku,zabytków pod numerem: rucho- 146/Wlkp/B,najstarsza decyzj częśćą WWKZ, miasta WR kształtowana – 4152/690/2008/2009. od średnio Poza- tymmych, zespoł emwpisano na szczególn wystróją uwag i wyposażenieę zasługują liczne z kościoła zabytki par. znajduj ąwiecza,ce się w ko ażś ciele do początkówcmentarnym p.w. XX Ś stulecia,w. Krzyża zasadniczow Buku oraz piaskowcowap.w. św. figuraWawrzyńca Chrystusa w Bole Niepruszewie.ściwego, znajduj Wpisuąca si dokoę na tym- żeo cmentarzu. obrysie wyznaczonym przez ulicę Mury. Ponadto Zasobynano ewidencji 17.02.2009 zabytków roku, ruc homychpod numerem: na terenie 146/Wlkp/B, miasta i gminy Bukstrefa wynosz taą obejmujełącznie 92 kartyPlac ewidencyjne,St. Reszki orazw tym część 32 karty ulicy sporzdecyzjąądzone dlaWWKZ, kościo WRła parafialnego – 4152/690/2008/2009. p.w. św. Stanisława PozaBiskupa wBohaterów Buku, 32 karty Bukowskich sporządzone wraz dla koz śkościołemcioła filialnego p. w. p.w. Św. Św. Krzytymża w zespołem Buku, 1 karta na dlaszczególną belki z dzw uwagęonnicy cmentarnejzasługują przylicz -kościeleKrzyża p.w. Śi w.cmentarzem. Krzyża oraz 2Rozplanowanie karty sporządzone ulic dla i placów indywidualnychne zabytki detali znajdujące architektonicznych się w kościele - drzwi cmentarnymi kutego w piaskowcu oraz kartusza gabaryty w domach działek po zachowałyłożonych przy się placu niemal Stanis niezmieława - Reszkip.w. w Buku. Św. KrzyżaPonadto ww ko Bukuściele oraz w Niepruszewie piaskowcowa założ ono figu 25- kartnionym ewidencyjnych kształcie. dla zabytków ruchomych, w tym karta dla klasycyzujra Chrystusaącego nagrobka Boleściwego, Karola Ż eroznajdującańskiego. W się przypadku na tymże tego zespoSkutkiemłu obiektów wpisu zabytkowych, do rejestru należ y zabytkówzauważyć, że ochronie jedynie połowa posiada wytyczne konserwatorskie. cmentarzu. podlegają:

3.5. ZasobyKrajobraz ewidencji kulturowy zabytków (obszarowe ruchomych wpisy do rejestruna terenie zabytków, 1.obszary historyczne chronionego granice krajobrazu) działek zabudowy, 3.5.1.miasta Obszarowe i gminy wpisy Buk dowynoszą rejestru zabytków.łącznie 92 karty ewi- 2. historycznie ukształtowany układ ulic wraz z Załodencyjne,żenie urbanistyczne w tym 32 Buku karty obję sporządzonete jest ochroną konserwatorskdla kościoła ą poprzezliniami wpis zabudowy, do rejestru zabytków decyzją Wojewódzkiego Konserwatoraparafialnego Zabytków p.w. św.z dn iaStanisława 8 lutego 1956 Biskupa r. – nr rejestru w Buku, 2548/A. W3. granicach dawne kompozycje strefy ochrony terenów konserwatorskiej zielonych znajduje (parków, się najstarsza32 karty część sporządzone miasta kształtowana dla kościoła od średniowiecza, filialnego aż do p.w. pocz ątkówcmentarzy, XX stulecia, skwerów zasadniczo i alei), o obrysie wyznaczonym przez ulicŚw.ę Mury. Krzyża Ponadto w strefaBuku, ta 1 obej kartamuje dla Plac belki St. Reszki z dzwonnicy oraz część ulicy4. Bohaterów zachowana Bukowskich dawna wrazinfrastruktura z kościołem technicznap. w. Św. Krzy – ża i cmentarzem.cmentarnej Rozplanowanie przy kościele ulic p.w.i placów Św. oraz Krzyża gabaryty oraz dzia 2łek zachowagłównieły sikolejowaę niemal niezmienionym i przemysłowa kszta (włcie. zakresie, który Skutkiemkarty wpisusporządzone do rejestru dla zabytków indywidualnych ochronie podlega detaliją :archi - nie będzie kolidował z rozwojem przestrzeni miej- 1. tektonicznychhistoryczne -granice drzwi dzia i kutegołek zabudowy, w piaskowcu kartu- skiej), 2. sza whistorycznie domach ukszta położonychłtowany u przykład ulic placu wraz Stanisława z liniami zabudowy, 5. zachowana dawna mała architektura, 3. Reszkidawne w Buku. kompozycje Ponadto terenów w kościele zielonych w (parków, Niepruszewie cmentarzy, skwerów6. nawarstwia i alei), kulturowe i zewidencjonowane 4. założonozachowana 25 kart dawna ewidencyjnych infrastruktura techniczna dla zabytków – głównie ru -kolejowastanowiska i przemys archeologiczne.łowa (w zakresie, który nie będzie kolidował z rozwojemchomych, przestrzeni w tym miejskiej), karta dla klasycyzującego nagrob- W celu ochrony dawnego obrazu miasta, weryfi- 5. ka Karolazachowana Żerońskiego. dawna mał aW architektura, przypadku tego zespołu kacji podlegają nowe elementy przestrzenne. 6. nawarstwia kulturowe i zewidencjonowane stanowiska archeologiczne. obiektów zabytkowych, należy zauważyć, że jedy- W celu ochrony dawnego obrazu miasta, weryfikacji podlegają nowe elementy przestrzenne. nie połowa posiada wytyczne konserwatorskie. 3.5.2. Pomniki przyrody

3.5.2. Pomniki przyrody Obiekty uznane za pomniki przyrody odznaczają się Obiekty3.5. uznane Krajobraz za pomniki kulturowy przyrody odznaczaj (obszaroweą się rzadko wpisyś ci doą wyst rzadkościąępowania, znacznym występowania, wiekiem, okazaznacznymłymi wymiarami wiekiem, i oka- osobliwrejestruą form zabytków,ą lub innymi obszary cechami chronionegowyróżniającymi krajobrazu) dany okaz wśródzałymi osobników wymiarami danego gatunku i osobliwą lub innych formą podobnych lub innymi obiektów. ce- Obszar3.5.1. miasta Obszarowe i gminy Buk wpisycharakteryzuje do rejestru się wyst zabytków.ępowaniem niewielkiejchami ilo wyróżniającymiści pomników przyrody. dany okaz wśród osobników Założenie urbanistyczne Buku objęte jest ochroną danego gatunku lub innych podobnych obiektów. konserwatorskąLp. Gatunek poprzezObwód wpis pier doś .rejestru (cm) Miejscowozabytkówść PodstawaObszar prawna miasta i gminy Buk charakteryzuje się wy- decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z stępowaniem niewielkiej ilości pomników przyrody.

59 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7841 – Poz. 1475

Lp. Gatunek Obwód pierś. Miejscowość Podstawa prawna Lp. Gatunek Obwód pierś. Miejscowość Podstawa prawna (cm) (cm) 1 Lipa 290 Buk Dz. Urz. Nr 5 z 20.05.1986 1Lp. LipaGatunek 290Obw ód pierś. BukMiejscowo ść Dz.Podstawa Urz. Nr prawna 5 z 20.05.1986 drobnolistna drobnolistna (cm) 2 Platan 480 Cieśle Dz. Urz. Nr 5 z 20.05.1986 21 PlatanLipa 480290 CieBukś le Dz. Urz. Nr 5 z 20.05.1986 klonolistny klodrobnolistnanolistny 3 Dąb 375 Cieśle Dz. Urz. Nr 5 z 20.05.1986 32 DPlatanąb 375480 Cieśle Dz. Urz. Nr 5 z 20.05.1986 szypułkowy szypuklonolistnyłkowy 4 Dąb 510 Cieśle Dz. Urz. Nr 5 z 20.05.1986 43 Dąb 510375 Cieśle Dz. Urz. Nr 5 z 20.05.1986 szypułkowy szypułkowy 5 Kasztanowiec 325 Cieśle Dz. Urz..Nr 5 z 20.05.1986 54 KasztanowiecDąb 325510 Cieśle Dz. Urz..NrUrz. Nr 5 z 20.05.1986 zwyczajny zwyczajnyszypułkowy 6 Dąb 423 Wysoczka Uchwała Rady Miasta i Gminy Buk 65 DKasztanowiecąb 423325 WysoczkaCieśle UcDz.hwa Urz..Nrła Rady 5 z Miasta20.05.1986 i Gminy Buk szypułkowy z 11.12.1996 Nr XXXII/167/96 szypuzwyczajnyłkowy z 11.12.1996 Nr XXXII/167/96

3.6. Zabytki6 D archeologiczne.ąb 423 Wysoczkajak i ruchomeUchwa zabytkiła Rady z Miasta nich pochodzące i Gminy Buk i skarby. 3.6. Zabytki archeologiczne. 3.6. ZabytekZabytki archeologiczne. archeologiczny,szypułkowy to zabytek nieruchomy, Europejskaz 11.12.1996 konwencja oNr ochronie XXXII/167/96 archeologicznego Zabytek archeologiczny, to zabytek nieruchomy, będący powierzchniową, podziemną lub podwodną pozostałością egzystencji i Zabytekbędący archeologiczny, powierzchniową, to zabytek podziemną nieruchomy, lub bę dpodwodnąący powierzchniow dziedzictwaą, podziemn kulturowegoą lub podwodn uznajeą pozosta je jakołości ąźródło egzystencji „zbio i- działalności człowieka, złożoną z nawarstwień kulturowych i znajdujących się w nich wytworów bądź ich śladów lub zabytek 3.6.dzia łalnopozostałościąZabytkiści człowieka, archeologiczne. egzystencji złożoną z nawarstwie i działalnościń kulturowych człowieka, i znajduj rowejących si pamięcię w nich wytworów europejskiej bąd ź i ich instrument śladów lub dla zabytek badań ruchomy, będący tym wytworem (art. 3 pkt 4 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami). ruchomy, będący tym wytworem (art. 3 pkt 4 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami). ZabytkiZabytekzłożoną archeologicznearcheologiczny, z nawarstwień s ąto cz zabytekęści kulturowychą dziedzictwa nieruchomy, kulturowego.i bznajdującychędący powierzchniow Na zasóbhistorycznych zabytkówą, podziemn archeoloą i lubnaukowych”. gicznychpodwodn ską pozostaładają siłoęś zarównocią egzystencji tzw. i Zabytki archeologiczne są częścią dziedzictwa kulturowego. Na zasób zabytków archeologicznych składają się zarówno tzw. stanowiskadziałalnosię wści archeologiczne nichczłowieka, wytworów zło ż–on warstwy ąbądź z nawarstwie ich kulturowe śladówń kulturowych i obiektylub zabytek archeologiczne, i znajduj ących jak się iw ruchome nich wytworów zabytki zb ąnichdź ich pochodz śladówące lub i skarby.zabytek stanowiska archeologiczne – warstwy kulturowe i obiekty archeologiczne, jak i ruchome zabytki z nich pochodzące i skarby. Europejskaruchomy,ruchomy, b ękonwencjadący będący tym wytworem o ochronietym wytworem (art. archeologicznego 3 pkt 4(art. ustawy 3 pkt dziedzictwa o ochronie 4 usta- zabytkówkulturowego3.6.1. i opiece uznajeWykaz nad je stanowiskzabytkami).jako źródło „zbiarcheologicznychorowej pamięci europejskiejwpisa- ZabytkiEuropejska archeologiczne konwencja o s ąochronie częścią archeologicznegodziedzictwa kulturowego. dziedzictwa Na zasób kulturowego zabytków uznaje archeolo je jakogicznych źródło sk„zbiładajoroweją się zarównopamięci europejskiejtzw. i instrumentwy o ochronie dla badań zabytków historycznych i opiece i naukowych”. nad zabytkami). nych do rejestru zabytków. stanowiskai instrument archeologiczne dla badań historycznych – warstwy i kulturowenaukowych”. i obiekty archeologiczne, jak i ruchome zabytki z nich pochodzące i skarby. Zabytki archeologiczne są częścią dziedzictwa Na terenie gminy Buk znajduje się 1 stanowisko Europejska konwencja o ochronie archeologicznego dziedzictwa kulturowego uznaje je jako źródło „zbiorowej pamięci europejskiej 3.6.1.kulturowego. Wykaz stanowisk Na zasób archeologicznych zabytków archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków.archeologiczne wpisane do rejestru zabytków – i3.6.1. instrument Wykaz dla badastanowiskń historycznych archeologicznych i naukowych”. wpisanych do rejestru zabytków. Na terenieskładają gminy się Buk zarówno znajduje tzw. się 1stanowiska stanowisko archeologicznearcheologicz- wpisaneosada do wrejestru Wysoczce zabytków położona – osada naw Wys poluoczce użytkowanym położona na Na terenie gminy Buk znajduje się 1 stanowisko archeologiczne wpisane do rejestru zabytków – osada w Wysoczce położona na polu neużytkowanym – warstwy rolniczo. kulturowe i obiekty archeologiczne, rolniczo. 3.6.1.polu u żytkowanymWykaz stanowisk rolniczo. archeologicznych wpisanych do rejestru zabytków.

Na terenie gminy Buk znajduje się 1 stanowisko archeologiczne wpisane do rejestru zabytków – osada w Wysoczce położona na MIEJSCOWOŚĆ OBSZAR AZP OBIEKT Nr rejestru polu użytkowanymMIEJSCOWO rolniczo. ŚĆ OBSZAR AZP OBIEKT Nr rejestru Wysoczka, stan. 9 osada wczesnośredniowieczna 2287/A Wysoczka, stan. 9 osada wczesnośredniowieczna 2287/A

MIEJSCOWOŚĆ OBSZAR AZP OBIEKT Nr rejestru 3.6.2. Wykaz stanowisk o własnej formie krajobrazowej. 3.6.2. 3.6.2.WykazWysoczka, Wykaz stanowisk stanowisk ostan. własnej 9 oformie własnej krajobrazowej. formie krajo osada- wczesnoNa terenieśredniowieczna gminy Buk zarejestrowano2287/A 2 stanowi-

brazowej. ska archeologiczne o własnej formie krajobrazowej Na terenie gminy Buk zarejestrowano 2 stanowiska archeologiczne o własnej formie krajobrazowej - grodziska, położone w Buku i 3.6.2.Na terenie Wykaz gminy stanowisk Buk zarejestrowano o własnej formie 2 stanowiska krajobrazowej. archeologiczne o- wgrodziska,łasnej formie położone krajobrazowej w Buku - grodziska, i Niepruszewie. położone w Buku i Niepruszewie. Niepruszewie.

Na terenie gminy Buk zarejestrowano 2 stanowiska archeologiczne o własnej formie krajobrazowej - grodziska, położone w Buku i Miejscowość Obiekt Niepruszewie. Miejscowość Obiekt Buk, stan. 1 grodzisko WŚ Buk, stan. 1 grodzisko WŚ Niepruszewo, stan. 2 grodzisko WŚ Niepruszewo,Miejscowo stan. 2 ść grodzisko WŚ Obiekt

Buk, stan. 1 grodzisko WŚ 3.6.3. 3.6.3.Zestawienie Zestawienie liczbowe zewidencjonowanych liczbowe zewidencjonowa stanowisk -archeologicznychNależy jednak łącznie pamiętać, z ich funkcj żeą oraz zbiór krótk dokumentacjią analizą 3.6.3. ZestawienieNiepruszewo, liczbowe stan. zewidencjonowanych 2 stanowiskgrodzisko archeologicznych WŚ łącznie z ich funkcją oraz krótką analizą chronologicznnych stanowiską (opis koncentracji archeologicznych stanowisk archeologicznych łącznie z ich – uwarunkowaniaAZP, reprezentujący fizjograficzne). ewidencję zasobów archeolo- chronologiczną (opis koncentracji stanowisk archeologicznych – uwarunkowania fizjograficzne). Podstawowfunkcjąą i wiod orazą c krótkąą metod ą analizą ewidencjonowania chronologiczną stanowisk (opis archeologicznych gicznych, jest jest ogólnopolski otwarty i ciągle program uzupełniany badawczo – w proce- 3.6.3.Podstawow Zestawienieą i wiodąc liczboweą metodą zewidencjonowanychewidencjonowania stanowisk stanowisk archeologicznych archeologicznych jest łą ogólnopolskicznie z ich funkcj programą oraz badawczo krótką analiz – ą konserwatorskikoncentracji Archeolog stanowiskiczne archeologicznychZdjęcie Polski (AZP). – Systematyzujeuwarun- sie dotychczasowy archeologicznego zasób wiedzy rozpoznania o rozpoznaniu terenu. archeologicznym Do zbioru chronologicznkonserwatorskią Archeolog(opis koncentracjiiczne Zdj stanowiskęcie Polski archeologicznych (AZP). Systematyzuje – uwarunkowania dotychczasowy fizjograficzne). zasób wiedzy o rozpoznaniu archeologicznym terenu,kowania poprzez fizjograficzne). obserwację archeologiczną terenu oraz uwzględnianiewłączane informacji są zawartych informacje w archiwach, o wszystkich zbiorach sukcesywnie muzealnych, Podstawowterenu, poprzezą i wiod obserwacjącą metodę archeologiczną ewidencjonowaniaą terenu orazstanowisk uwzgl archeologicznychędnianie informacji jest zawartych ogólnopolski w archiwach, program zbiorachbadawczo muzealnych, – instytucjachPodstawową i publikacjach. i wiodącą Należ ymetodą jednak pamiewidencjonowaniaętać, że zbiór dokumentacji odkrywanych AZP, reprezentuj reliktachący ewidencj przeszłościę zasobów niezależnie od konserwatorskiinstytucjach i publikacjach. Archeologiczne Nale Zdjży jednakęcie Polski pami (AZP).ętać, ż eSystematyzuje zbiór dokumentacji dotychczasowy AZP, reprezentuj zasób wiedzyący ewidencj o rozpoznaniuę zasobów archeologicznym archeologicznych,stanowisk archeologicznych jest otwarty i ciągle jestuzupe ogólnopolskiłniany w procesie pro archeologicznego- charakteru rozpoznaniabadań, a także terenu. wszystkie Do zbioru wbieżącełączane inforsą - terenu,archeologicznych, poprzez obserwacj jest otwartyę archeologiczn i ciągle uzupeą terenułniany oraz w procesie uwzględnianie archeologicznego informacji rozpoznaniazawartych w terenu.archiwach, Do zbioru zbiorach włą muzealnych,czane są informacjegram o badawczo wszystkich sukcesywnie – konserwatorski odkrywanych Archeologiczne reliktach przesz łmacjeości niezale weryfikująceżnie od charakteru lub uzupełniające badań, a takż edotychczaso wszystkie - instytucjachinformacje o i wszystkich publikacjach. sukcesywnie Należy jednak odkrywanych pamiętać ,relikta że zbiórch dokumentacjiprzeszłości niezale AZP,ż niereprezentuj od charakteruący ewidencj badań,ę a zasobów także wszystkie bieżące informacje weryfikujące lub uzupełniające dotychczasowe dane. W ten sposób dokumentacja stanowisk archeologicznych archeologicznych,bieżąZdjęciece informacje Polski jest weryfikuj (AZP). otwarty Systematyzujeące i ci lubągle uzupe uzupełniajłniany dotychczasowyące dotychczasowew procesie archeologicznego dane.we W dane. ten sposób Wrozpoznania ten dokumentacja sposób terenu. dokumentacja Dostanowisk zbioru warcheologicznychłą czane stanowisk są utworzona metodą AZP jest źródłem najbardziej aktualnej wiedzy o terenie. utworzonazasób metod wiedzyą AZP o rozpoznaniujest źródłem najbardziej archeologicznym aktualnej wiedzytere- o tearcheologicznychrenie. utworzona metodą AZP jest źró- Poniinformacjeższa tabela o wszystkich prezentuje sukcesywnie zasoby archeologicznego odkrywanych reliktadziedzictwach przesz kulturowegołości niezale naż terenienie od charakterugminy Buk bada ń, a także wszystkie Poniżnu,sza tabelapoprzez prezentuje obserwację zasoby archeologiczną archeologicznego terenu dziedzictwa oraz kulturowegodłem najbardziej na terenie aktualnej gminy Buk wiedzy o terenie. bieżące informacje weryfikujące lub uzupełniające dotychczasowe dane. W ten sposób dokumentacja stanowisk archeologicznych utworzona uwzględnianie metodą AZP informacji jest źródłem zawartych najbardziej waktualnej archiwach, wiedzy o terenie.Poniższa tabela prezentuje zasoby archeologiczne- Kategorie faktów osadniczych w obrębie stanowisk Poniżzbiorachsza tabela muzealnych,prezentuje zasoby instytucjach archeologicznegoKategorie i fakt publikacjach. ódziedzictwaw osadniczych kulturowegogo wdziedzictwa obr naębie terenie stanowisk kulturowego gminy Buk na terenie gminy Buk Ogólna ilość Cmentarzyska Cmentarzyska Ogólna ilość Grodziska Cmentarzyska Cmentarzyska Osady Inne stan. Grodziska Kategoriepłaskie faktów kurhanoweosadniczych w obrOsadyębie stanowiskInne stan. płaskie kurhanowe arheologicznych arheologicznychOgólna ilość 2 10 Cmentarzyska 2Cmentarzyska 289 4 307 2Grodziska 10 2 289Osady 4 Inne 307 stan. płaskie kurhanowe arheologicznych 2 10 2 289 4 307 60 60 60 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7842 – Poz. 1475

Źródło: Raport o stanie zabytków archeologicz- innymi na krawędziach i stokach doliny rzeki Mogil- nych w województwie wielkopolskim, [w:] Wielko- nicy oraz wzdłuż krawędzi jeziora Niepruszewskie- polski Biuletyn Konserwatorski, t. 3, cz. 1, Poznań go. Rejonem skoncentrowanego osadnictwa pra- Źródło: Raport o stanie zabytków archeologicznych w województwie wielkopolskim, [w:] Wielkopolski Biuletyn Konserwatorski, 2006. dziejowego jest rejon miejscowości Dakowy Suche, t. 3, cz. 1, Poznań 2006. Buk, Kalwy oraz Wielkiej Wsi i Wysoczki, wokół Teren obejmujTeren obejmującyący gminę Buk gminę położ onyBuk jest położony w obrębie jest Równiny w ob- Opalenickiej,rozciągających stanowi ą sięcej tamczęść ciekówPojezierza wodnych Poznańskiego. i podmo Równin- ę stanowirębie wysoczyzna Równiny morenowa Opalenickiej, falista stanowiącej i płaska. Sieć częśćhydrograficzna Po- kłychterenu łąk.jest dobrzeNa szczególną rozwinięta, uwagę składaj zasługująą się na nie grodziskausytuowane południkowojezierza rzekaPoznańskiego. Mogilnica i Równinęjej odnogi, stanowirynna jeziora wysoczy Niepruszewskiego- wczesnośredniowieczne oraz większe i mniejsze w cieki Buku wodne i Niepruszewie, płynące w dolinachzna rzecznych,morenowa dzisiaj falista już i wpłaska. większo Siećści poro hydrograficznaśniętych łąkami. które razem z otaczającymi je osadami stanowią Najstarszeterenu ś lady jest osadnictwa dobrze rozwinięta, na terenie miasta składają i gminy się Buk na wi nieążą sięwczesnośredniowieczne z środkowym okresem epoki zespoły kamienia osadnicze. – mezolitem (około 8300usytuowane – 4300 lat p.n.e). południkowo Była to ludno rzekaść zbieracko Mogilnica – łowiecka i jej odprowadz- ąWca VIIItraperski w. nastąpił typ gospodarowania. rozwój osadnictwa Wyraźniejsze wczesnośre pozostało-ści po osadnictwienogi, rynna pochodz jezioraą z Niepruszewskiegomłodszej epoki kamienia, oraz to większe jest neolitu (4300dniowiecznego. – 1700 lat p.n.e.). W okresie Z różnych wczesnego stanowisk z średniowie tego okresu- pochodzi mniejszeą krzemienne cieki i kamienne wodne płynące narzędzia w p racy. dolinach Intensywne rzecz osadnictwo- cza zajmowane na tych terenach są nie zwi tylkoązane rejony jest z ludno dolinści rzecznych,ą kultury łużyckiej,nych, której dzisiaj rozwój już w przypada większości na okres porośniętych 1200 – 500 latłąkami. p.n.e. Wielkopolskale i terenyę pokrywa wysoczyzny.ła w tym czasie W tymgęsta czasiejuż sieć kształtujeosadnicza tej kultury.Najstarsze Na przełomie ślady epoki osadnictwa brązu i żelaza na (650 terenie – 500 lat miasta p.n.e.) i pojawisięł a obecnysię tutaj ludno układść kultury miejscowości, pomorskiej stanowiska przemieszczaj śreącej- się z Pomorzagminy do Buk Wielkopolski. wiążą się Mniej z środkowym danych posiadamy okresem na temat epo- osadnictwadniowieczne z młodszego i nowożytne okresu przedrzymskiego występujące (II w – I pobliżuw. p.n.e.). Podstawoweki kamienia informacje – mezolitem na temat osadnictwa (około 8300 w tym – okresie 4300 dostarczy lat obecnychły nam badania miejscowości realizowane wyznaczają w ramach Archeologicznego tym samym ich Zdjęciap.n.e). Polski. Była Wyra to źludnośćny wzrost zbieracko osadnictwa – notuje łowiecka się na prowa terenie- gminymetrykę. Buk w okresie Osadnictwo wpływów późnośredniowieczne rzymskich i wędrówek ludów doku -(III – VI dzącaw. n.e.), traperski kiedy to pojawiatyp gospodarowania. się ludność kultury Wyraźniejsze przeworskiej. mentuje materiał ceramiczny z XVI – XVIII w. wo- Osadnictwopozostałości pradziejowe po osadnictwie związane jest z pochodzą ciekami wodnymi, z młodszej z regu ły kółgrupuje wsi sijakę wzd Buk,łuż Dakowydolin rzecznych Suche, oraz Niepruszewo, na wyniesieniach Kal -i tak skupiaepoki się miedzy kamienia, innymi to na jest kraw neolituędziach i (4300 stokach – doliny 1700 rzeki lat Mogilnicywy, będący oraz wzd ślademłuż kraw ichędzi nieprzerwanego jeziora Niepruszewskiego. osadnictwa Rejonemp.n.e.). skoncentrowanego Z różnych stanowisk osadnictwa z pradziejowegotego okresu jestpocho rejon- miejscowotrwającegości Dakowy do dziś. Suche, Buk, Kalwy oraz Wielkiej Wsi i Wysoczki,dzą krzemienne wokół rozci ąigaj kamienneących się tamnarzędzia cieków wodnychpracy. Inten i podmok- łychOsadnictwo łąk. Na szczególn w czasachą uwag ęnowożytnych zasługują grodziska na tych te- wczesnosywneśredniowieczne osadnictwo w Bnauku tych i Niepruszewie, terenach związane które razem jest z otaczaj renachącymi śledzićje osadami możemy stanowi ągłównie wczesno śpoprzezredniowieczne źródła zespo ar- ły osadnicze. z ludnością kultury łużyckiej, której rozwój przypada cheologiczne pochodzące z penetracji powierzchnio- W VIII w. nastąpił rozwój osadnictwa wczesnośredniowiecznego. W okresie wczesnego średniowiecza zajmowane są nie tylko na okres 1200 – 500 lat p.n.e. Wielkopolskę pokry- wych wykonywanych w ramach Archeologicznego rejony dolin rzecznych, ale i tereny wysoczyzny. W tym czasie kształtuje się obecny układ miejscowości, stanowiska wała w tym czasie gęsta już sieć osadnicza tej kul- Zdjęcia Polski. średniowieczne i nowożytne występujące w pobliżu obecnych miejscowości wyznaczają tym samym ich metrykę. Osadnictwo późnotury.średniowieczne Na przełomie dokumentuje epoki brązu materia i żelazał ceramiczny (650 z– XVI 500 – XVIIIWyniki w. wokó badańł wsi jak na Buk, tym Dakowy obszarze Suche, świadczą, Niepruszewo, że te - Kalwy,lat bp.n.e.)ędący ś ladempojawiła ich nieprzerwanegosię tutaj ludność osadnictwa kultury trwajpomorącego- doren dzi ś ten. był intensywnie zasiedlony, a osadnictwo Osadnictwoskiej przemieszczającej w czasach nowożytnych się z naPomorza tych terenach do Wielkopol śledzić mo- żemywystępowało głównie poprzez we źwszystkichródła archeologiczne okresach pochodz pradziejówące z i penetracski.ji Mniej powierzchniowych danych posiadamy wykonywanych na temat w ramachosadnictwa Archeologicznego z średniowiecza Zdjęcia Polski. z wyraźną intensyfikacją w kulturze Wynikimłodszego badań na okresutym obszarze przedrzymskiego świadczą, że teren (II – tenI w. by p.n.e.).ł intensywnie łużyckiej zasiedlony, i okresu a osadnictwo wpływów wyst ęrzymskich.powało we wszystkich W przekro - okresachPodstawowe pradziejów informacjei średniowiecza na z tematwyraźn ą osadnictwa intensyfikacj ąw w kulturzeju chronologicznym łużyckiej i okresu mamy wpływów do rzymskich.czynienia Wz zespołami przekroju chronologicznymtym okresie mamydostarczyły do czynienia nam badaniaz zespołami realizowane kultur pocz ąwwszy kulturod epoki począwszy kamienia, neolitycznymi,od epoki kamienia, łużyck ąneolitycznymi,, przeworską, wczesnopolskramach ą Archeologicznego oraz okresu średniowiecznego Zdjęcia Polski. i nowo ż Wyraźnyytnego. łużycką, przeworską, wczesnopolską oraz okresu wzrost osadnictwa notuje się na terenie gminy Buk średniowiecznego i nowożytnego. 4. w okresieUwarunkowania wpływów we wnrzymskichętrzne opieki i wędrówek nad zasobami ludów dziedzictwa i krajobrazu kulturowego na obszarze miasta i gminy Buk. 4.1. (III –Stan VI w.zachowania n.e.), kiedy zabytków to pojawia nieruchomych się ludność wpisanych kultu do- rejestru4. Uwarunkowaniazabytków. wewnętrzne opieki nad zaso- ry przeworskiej. bami dziedzictwa i krajobrazu kulturowego na ob- Osadnictwo pradziejowe związane jest z ciekami szarze miasta i gminy Buk. wodnymi, z reguły grupuje się wzdłuż dolin rzecz- 4.1. Stan zachowania zabytków nieruchomych nych oraz na wyniesieniach i tak skupia się miedzy wpisanych do rejestru zabytków.

MIEJSCOWOŚĆ OBIEKT STAN ZACHOWANIA BUK układ urbanistyczny 4 kościół parafialny p. w. św. Stanisława 5 kościół cmentarny p. w. Św. Krzyża 4 dzwonnica przy kościele p. w. Św. Krzyża 5 synagoga ul. Mury nr 7 3 szkoła Talmudu obecnie dom mieszkalny ul. Mury nr 4 4 szpital Św. Ducha obecnie dom mieszkalny plac Reszki nr 4 27 pałac biskupi obecnie dom mieszkalny plac Przemysława 3 nr 1 kanonia obecnie dom mieszkalny plac Przemysława nr 24 4 karczma - chałupa ul. Niegolewskich nr 7 1 sąd i więzienie obecnie dom mieszkalny plac Reszki nr 5 3 CIEŚLE dwór 3

61 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7843 – Poz. 1475

oficyna 2 Park 3 kuźnia 2 stajnia z wozownią 2 obora 1 stodoła 2 stajnia 2 chlewnia 2 spichlerz 2 NIEPRUSZEWO kościół parafialny 4 brama – dzwonnica 4 pałac 3 park dworski 3 WIELKA WIEŚ park dworski 4 WYSOCZKA park dworski 2

LEGENDA:LEGENDA: kamienic, liczne zwłaszcza w obrębie Placu Przemy- 1. 1.Bardzo Bardzo z łyzły sława. Niezbędne jest określenie gabarytów i form 2. 2.Z Złyły szyldów reklamowych i tablic informacyjnych oraz 3. 3.Dostateczny Dostateczny zasad ich umieszczania na budynkach w mieście, 4. 4.Dobry Dobry co ma istotne znaczenie w utrzymaniu estetyki ulic 5. 5.Bardzo Bardzo dobry dobry i placów. W najbliższym czasie należy przewidzieć prace remontowe w kościele Św. Krzyża na cmen- HistorycznyHistoryczny układ przestrzenny układ przestrzenny Buku zachowany Buku jestzachowany w dobrym stanie.tarzu Czytelny w Buku jest wuk ład zakresie ulic. Nie konstrukcji zmienione pozostaje i szalowania wiele granicjest dzia włek dobrym zabudowy. stanie. Na terenie Czytelny starego jest miasta układ zachowa ulic. Nieła si ę znacznaścian orazczęść pokrycia dawnej architektury. dachowego. Na Kompleksowegoomawianym terenie re - wystzmienioneępuje jedynie pozostaje kilka elementów wiele granicdysharmonizuj działeką zabudowy.cych (pawilony handlowemontu wymaga i budynki przede mieszkalne wszystkim z lat 60 –budynek 80 XX w.) dawne oraz liczne- przykNałady terenie wadliwie starego przeprowadzonych miasta zachowała modernizacji się witryn znaczna sklepowych. go sądu Wię kszoprzyść placu budynków Reszki mi eszkalnych5 w Buku. zbudowanych Dawna karcz w -XIX wiekuczęść oraz nadawnej począ tkuarchitektury. XX wieku jest Na w omawianymzadowalającym terenie stanie technicznym.ma przy ProwadzoneNiegolewskich są w 7nich w Bukubieżące będąc naprawy własnością i remonty. W najgorszymwystępuje stanie jedynie pozostaj kilkaą budynki elementów powstał edysharmonizują w 1 – 3 ćw. XIX- wieku.prywatną, Wykazuj ąod one wielu duże latzuż ycienieużytkowana, elementów konstrukcyjnych, znajduje się będącychce po cz(pawilonyęści brakiem handlowe prowadzenia i budynki bieżących mieszkalne napraw i zremontów, lat w a bardzotakże stosowaniem złym stanie oszcz technicznym,ędnościowych grożącymtechnologii i ka - materiałów z czasu budowy. Należy jednak zauważyć, że jeszcze wiele budynków powinno zostać poddanych remontom, jak 60 – 80 XX w.) oraz liczne przykłady wadliwie prze- tastrofą budowlaną. Konieczne jest natychmiasto- również docelowej rewaloryzacji, zwłaszcza w zakresie wyglądu elewacji. Niezbędne jest określenie gabarytów i form szyldów prowadzonych modernizacji witryn sklepowych. we zabezpieczenie go przed zawaleniem, którego reklamowych i tablic informacyjnych oraz zasad ich umieszczania na budynkach w mieście, co ma istotne znaczenie w utrzymaniu Większość budynków mieszkalnych zbudowanych wykonanie Wielkopolski Wojewódzki Konserwator estetyki ulic i placów. Dokumentacje techniczne inwestycji prowadzonych na terenie, który został wpisany do rejestru zabytków, jak projektyw XIX wszystkich wieku oraz prace na remontowo początku – XXbudowlanych wieku jest wymagaj w ąZabytków uzgodnienia nakazał z Wielkopolskim w 2004 Wojewódzkim roku, a następnie Konserwatorem pilny Zabytków.zadowalającym W jej opracowan stanieiu technicznym.powinny posłuż Prowadzoneyć pomocą zachowane są remont. XIX – wieczne Możliwa przekazy byłaby ikonograficzne również translokacja wyglądu rynku bu - bukowskiegow nich bieżąceoraz przyleg naprawyłych ulic. i remonty.W ostatnich W latach najgorszym w mieście realizowanedynku za s ą zgodąremonty właściciela elewacji i dachów do skansenu kamienic, budowliczne - zwłaszczastanie w pozostają obrębie Placu budynki Przemys powstałeława. Niezb w 1ędne – 3 jest ćw. okre XIXślenie gabarytównictwa drewnianego. i form szyldów Parkreklamowych przy zespole i tablic dworskim informacyjnychwieku. Wykazują oraz zasad one ich duże umieszczania zużycie naelementów budynkach konw mie- ście,w co Wielkiej ma istotne Wsi znaczenie znajduje w utrzymaniu się w stanie estetyki dobrym ulic i placów. na W najblistrukcyjnych,ższym czasie będące należy przewidziepo częścić brakiemprace remontowe prowadze w ko- ścielebieżąco Św. Krzy wykonywaneża na cmentarzu są w prace Buku w pielęgnacyjne zakresie konstrukcji i sa- i szalowaniania bieżących ścian oraz napraw pokrycia i remontów,dachowego. Kompleksowegoa także stosowa remontu- nitarne. wymaga W przede Niepruszewie wszystkim wbudynek obrębie dawnego zespołu sądu parko przy - placuniem Reszki oszczędnościowych 5 w Buku. Dawna karczma technologii przy Niegolewskich i materiałów 7 z w Bukuwo b–ęd pałacowegoąc własnością prywatndo najważniejszychą, od wielu lat nieupracżytkowana, remon- znajdujeczasu się budowy.w bardzo zNależyłym stanie jednak technicznym, zauważyć, grożą żecym jeszcze katastrof ątowych budowlan niezbędnychą. Konieczne jest do natychmiastowe przeprowadzenia zabezpieczenie zaliczyć go przedwiele zawaleniem, budynków którego powinno wykonanie zostać Wielkopolski poddanych Wojewódzki remon- Konserwatortrzeba naprawę Zabytków dachu, nakaza rynienł w 2004 i rur roku, spustowych a następnie oraz pilny remont.tom, Mo jakżliwa również byłaby równie docelowejż translokacja rewaloryzacji, budynku zwłaszza zgod-ą włarenowacjęściciela do skansenu elewacji budownictwa i stolarki okiennej. drewnianego. Park Park w przyNie- zespolecza dworskim w zakresie w Wielkiej wyglądu Wsi znajduje elewacji. si ę Niezbędnew stanie dobrym jest na biepruszewieżąco wykonywane podzielony są prace praktycznie pielęgnacyjne pomiędzy i sanitarne. trzech W Niepruszewieokreślenie w obrgabarytówębie zespo ił uform parkowo szyldów – pałacowego reklamowych do najwa żniejszychużytkowników prac remontowych – zasadnicza niezb ęczęśćdnych dowraz przeprowadzenia z pałacem zaliczyi tablicć trzeba informacyjnych naprawę dachu, orazrynien zasad i rur spustowych ich umieszczania oraz renowacj jestę elewacji własnością i stolarki prywatną, okiennej. Parkdziałka w Niepruszewie z placem zabaw podzielonyna budynkach praktycznie w pomi mieście,ędzy trzech co ma uż ytkownikówistotne znaczenie – zasadnicza jest część własnością wraz z pałacem gminy jest iw częśćłasnoś ciparkuą prywatn położonaą, dział kajest z placemw utrzymaniuzabaw jest w łestetykiasnością gminyulic i iplaców. część parku Dokumentacje położona jest na dziana działce,łce, na której na którejjest jezioro jest ijezioro stanowi i wstanowiłasność Skarbuwłasność Państwa.techniczne Park w stanie inwestycji dostatecznym, prowadzonych układ kompozycyjny na terenie, zachowany Skarbu i dość Państwa. wyraźnie widoczny.Park w stanie Park dostatecznym,wymaga przeprowadzenia układ prac któryporządkowych został wpisany i rewaloryzacyjnych. do rejestru Dwór zabytków, i park w jak Cie proślach- odkompozycyjny kilku lat nie jest uzachowanyżytkowany, coi dość stwarza wyraźnie bezpośrednie widocz - niebezpieczejekty wszystkichństwo szybkiego prace i powaremontowożnego zaniedbania – budowlanych stanu technicznego ny. Park budynku, wymaga gdzie przeprowadzenia już stwierdzono nieszczelno prac porządkości pokrycia- dachowegowymagają i zawilgocenie uzgodnienia stropów z Wielkopolskim najwyższej kondygnacji. Wojewódz Podobnie- wych remontu i rewaloryzacyjnych. dachu, a także elewacji Dwór wymaga i park oficyna, w Cieślach zamieszkana przez kilka rodzin, gdzie zaobserwowano również zarysowania ścian budynku, świadczące o problemach ze statyką kim Konserwatorem Zabytków. W jej opracowaniu od kilku lat nie jest użytkowany, co stwarza bezpo- konstrukcji. Park utrzymany w stanie dostatecznym. Konieczne jest prowadzenie bieżących prac pielęgnacyjnych, a w przyszłości powinny posłużyć pomocą zachowane XIX – wiecz- średnie niebezpieczeństwo szybkiego i poważnego pełnej rewaloryzacji parku. Układ kompozycyjny jest wyraźny i czytelny. Bardzo zły stan techniczny przedstawia, usytuowany tuż ne przekazy ikonograficzne wyglądu rynku bukow- zaniedbania stanu technicznego budynku, gdzie już obok zespołu dworskiego folwark w Cieślach. Budynki są nieużytkowane i z roku na rok podlegają postępującej w szybkim tempie skiego oraz przyległych ulic. W ostatnich latach w stwierdzono nieszczelności pokrycia dachowego i mieście realizowane są remonty elewacji i dachów zawilgocenie stropów najwyższej kondygnacji. Po-

62 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7844 – Poz. 1475

dobnie remontu dachu, a także elewacji wymaga podstawie Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochro- oficyna, zamieszkana przez kilka rodzin, gdzie zanie zabytków i opiece nad zabytkami. Plany, studia i obserwowano również zarysowania ścian budynku, strategie powinny przewidywać rozwiązania właści- świadczące o problemach ze statyką konstrukcji. we dla zapobiegania powstawaniu zagrożeń dla za- Park utrzymany w stanie dostatecznym. Konieczne bytków oraz zagwarantowania im ochrony podczas jest prowadzenie bieżących prac pielęgnacyjnych, realizacji różnego rodzaju inwestycji związanych z a w przyszłości pełnej rewaloryzacji parku. Układ aktywizacją gospodarczą i przemysłową regionu, kompozycyjny jest wyraźny i czytelny. Bardzo zły a także programy ich rewaloryzacji. Wyznaczone stan techniczny przedstawia, usytuowany tuż obok kierunki rozwoju i zagospodarowania terenu i jego zespołu dworskiego folwark w Cieślach. Budynki są przeznaczenia nie mogą być sprzeczne z zasadami nieużytkowane i z roku na rok podlegają postępu- sprawowania opieki nad zabytkami. dewastacji.jącej w Konieczne szybkim jesttempie znalezienie dewastacji. dla nich Konieczne sposobu zagospodarowania jest gwarantującego utrzymanie we właściwym stanie. Park w Wysoczceznalezienie ma mocno dla nich zniekszta sposobułcony uk zagospodarowaniaład kompozycyjny na skutek4.1.1. jego dewastacji Stan zachowania w latach poprzednich. zabytków Wymaga nieruchomych przeprowadzeniagwarantującego prac rewaloryzacyjnychutrzymanie we właściwymoraz nasadzeń stanie.uzupełniaj ącychwpisanych drzewostan do rejestruparkowy orazzabytków, odtworzenia będących dawnego własno układu- kompozycyjnego. dewastacji.Park w Wysoczce Konieczne jestma znalezieniemocno zniekształcony dla nich sposobu układ zagospodarowania ścią Samorządu gwarantuj Miastaącego utrzymanie i Gminy Buk.we właściwym stanie. Park Szczegółowe założenia programu ochrony i opieki nad zabytkami należy precyzować w miejscowych planach zagospodarowania wkompozycyjny Wysoczce ma mocno na skutek zniekszta jegołcony dewastacji układ kompozycyjny w latach na skutekW dniujego dewastacji 2 listopada w latach 2009 poprzednich. roku Samorząd Wymaga Miasta i przestrzennego,przeprowadzenia będ ąpraccych rewaloryzacyjnych aktualnie w przygotowaniu oraz nasadze orazń studiumuzupełniaj uwarunkowaących drzewostanń i kierunków parkowy zagospodarowania oraz odtworzenia przestrzennego dawnego układu gminy,poprzednich. a także w strategii Wymaga jej rozwoju. przeprowadzenia W miejscowych prac planach rewa- zagospodarowaniaGminy Buk pozyskałprzestrzennego na własność niezbędne jestbukowską ujęcie obiektów syna- kompozycyjnego.loryzacyjnych oraz nasadzeń uzupełniających drze- gogę, która do tej pory pozostawała w gestii śro- zabytkowych,Szczegółowe zarówno założenia wpisanych programu do ochrony rejestru i zabytków,opieki nad jak zabytkami i znajduj naleącychży siprecyzowaę w ewidencjić w miejscowych Wielkopolskiego planach Wojewódzkiego zagospodarowania wostan parkowy oraz odtworzenia dawnego układu dowisk żydowskich. Budynek w minionych latach Konserwatoraprzestrzennego, Zabytków będących w Poznaniu, aktualnie wyznaczeniew przygotowaniu stref orazochrony studium konserwatorskiej uwarunkowa ńza ił okiżerunkóweń rezydencjonalnych zagospodarowania i urbanistycznych przestrzennego a kompozycyjnego. wyremontowany ze środków Urzędu Miasta i Gminy takgminy,że okre aś lenietakże najwa w strategiiżniejszych jej rozwoju. zasad dba Wł omiejscowychści o nie na podstawie planach zagospodarowania Ustawy z dnia 23 przestrzennegolipca 2003 r. o ochronniezbędneie zabytków jest ujęcie i opieceobiektów nadzabytkowych, zabytkami.Szczegółowe Plany, zarówno założenia studia wpisanych i strategie programu do powinny rejestru ochrony zabytków,przewidywa i opie jakć rozwi-i znajdujBuk,ązaniaących miał wł asiś ęciwesłużyć w ewidencji dla realizacjom zapobiegania Wielkopolskiego różnychpowstawaniu Wojewódzkiegowydarzeń zagroże ńkul dla- zabytkówKonserwatoraki nad oraz zabytkami zagwarantowania Zabytków należy w Poznaniu, im precyzować ochrony wyznaczenie podczas w realizacjistref miejsco ochrony -różnego konserwatorskiejturalnych. rodzaju inwestycji Uregulowanie założ ezwiń rezydencjonalnychązanych kwestii z aktywizacj własnościowych i urbanistycznychą gospodarcz ą i a przemystakwychże okrełow planachąś lenieregionu, najwa zagospodarowania a takżniejszychże programy zasad ich dba rewaloryzacji. przestrzennego,łości o nie na Wyznaczone podstawie pozwoli Ustawy kierunki wz dnia rozwoju niedalekiej 23 lipca i zagospodarowania 2003 przyszłości r. o ochron zrealizowaćieterenu zabytków i jego i opiece ten przeznaczenianadbędących zabytkami. nieaktualnie Plany,mogą by studia ćw sprzeczne przygotowaniu i strategie z zasadami powinny oraz sprawowania przewidywa studiumć opieki rozwiprogram. ąnadzania zabytkami. w ł Waściwe ślad dla za zapobiegania przejęciem powstawaniu własności, zagro mającżeń dla zabytkówuwarunkowań oraz zagwarantowania i kierunków zagospodarowaniaim ochrony podczas realizacji prze- różnanego względzie rodzaju inwestycji plany „ożywienia” związanych zzabytków, aktywizacją agospodarcz także ą i 4.1.1.przemysstrzennego Stanłow zachowaniaą regionu,gminy, a zabytków atak takżeże programy wnieruch strategii ichomych rewaloryzacji. jej wpisanych rozwoju. Wyznaczone do rejestruobowiązek zabytków, kierunki prawny rozwoju będących wynikający i zagospodarowania własnością z Samorz ustawy terenuądu zMiasta dniai jego i 23 GminyprzeznaczeniaW miejscowychBuk. nie mog planachą być sprzeczne zagospodarowania z zasadami sprawowania prze- opiekilipca nad2003 zabytkami. roku o ochronie zabytków i opiece nad W dniustrzennego 2 listopada niezbędne 2009 roku Samorz jest ujęcieąd Miasta obiektów i Gminy zabytBuk pozyska- zabytkami,ł na własno ść(Dz.U. bukowsk Nrą 162, synagog poz.ę, która 1568 do ztej 2003 pory r. ze pozostawa4.1.1.kowych, łaStan w zarówno gestii zachowania środowisk wpisanych zabytków żydowskich. donieruch rejestru Budynekomych zabytków, wpisanych w minionych do rejestruzm.),latach wyremontowanyUrząd zabytków, Miasta będ ąi cych zeGminy środków własno podjął śUrzcią ęSamorz dustarania Miastaądu i o MiastaGminy pozy i- Buk,Gminyjak mia i łznajdujących Buk.służy ć realizacjom się rówż nychewidencji wydarze Wielkopolskiegoń kulturalnych. Uregulowanie skanie dodatkowych kwestii własnoś ciowychśrodków pozwoli na remont w niedalekiej i adaptację przyszłości zrealizować ten program. W ślad za przejęciem własności, mając na względzie plany „ożywienia” zabytków, a także WWojewódzkiego dniu 2 listopada 2009Konserwatora roku Samorz Zabytkówąd Miasta i Gminyw Pozna Buk- pozyskaz budżetówł na własno ść Ministra bukowsk Kulturyą synagog i ę, Dziedzictwa która do tej pory Naro - obowiązek prawny wynikający z ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, (Dz.U. Nr 162, pozostawaniu, wyznaczenieła w gestii śstrefrodowisk ochrony żydowskich. konserwatorskiej Budynek w minionych za- dowego latach wyremontowany i Wielkopolskiego ze środków Regionalnego Urzędu Miasta Programu i Gminy poz.Buk, 1568 mia z ł2003 służy r.ć zerealizacjom zm.), Urz ąródż Miastanych wydarze i Gminyń kulturalnych.podjął starania Uregulowanie o pozyskanie kwestiidodatkowych własno śśrodkówciowych na pozwoli remont w i adaptacjniedalekieję z budłożeńżetów Ministrarezydencjonalnych Kultury i Dziedzictwa i urbanistycznych Narodowego ai Wielkopolskitakże Operacyjnegoego Regionalnego na lataProgramu 2007-2013. Operacyjnego na lata 2007- przyszokreśleniełości zrealizowa najważniejszychć ten program. zasad W śdbałościlad za przej oę ciemnie na wł asności, mając na względzie plany „ożywienia” zabytków, a także 2013.obowi ązek prawny wynikający z ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, (Dz.U. Nr 162, poz. 1568 z 2003 r. ze zm.), Urząd Miasta i Gminy podjął starania o pozyskanie dodatkowych środków na remont i adaptację z budWszystkieżetów Ministra prace Kultury przy i obiektachDziedzictwa wpisanych Narodowego do i Wielkopolskirejestru zabytkego óRegionalnegow wymagaj Programuą pozwolenia Operacyjnego Wielkopolsk na lataiego 2007 - 2013.Wojew ódzkiego Konserwatora Zabytków.

4.2. 4.2.WszystkieStan Stan zachowania zachowania prace zabytków przy zabytków obiektach ruchomych. ruchomych. wpisanych do rejestruruchomych zabytków wchodzącychwymagają pozwolenia w skład Wielkopolsk wyposażeniaiego W Buku,W WojewBuku, zachowana zachowanaódzkiego na terenie Konserwatora na cmentarza terenie cmentarza parafialnego Zabytków. parafial przy koś-cieletamtejszego p.w. św. Krzy ż kościoła.a piaskowcowa W ostatnichrzeźba Chrystusa latach Bole prowaściwego,- prezentuje nego przysię obecnie kościele w dobrym p.w. św.stanie. Krzyża Rzeźba piaskowcowaw roku 2001 zosta ładzone poddana były kompleksowym prace remontowo pracom konserwatorskim– konserwatorskie, z funduszy w Wielkopolskiego4.2.rzeźba StanChrystusa zachowania Wojewódzkiego Boleściwego, zabytków Konserwatora ruchomych. prezentuje Zabytków. się obec Stan- zachowaniaznacznym wyposa stopniużeń ko usuwająceściołów w mie dawneście w wi zaniedbania.ększości przypadkówWnie Buku, w dobrym zachowana jest dobry stanie. lubna tereniedostateczny. Rzeźba cmentarza w roku parafialnego 2001 została przy ko ścieleNa p.w.szczególna św. Krzy żuwagęa piaskowcowa zasługuje rze źudanaba Chrystusa konserwacja Boleściwego, W prezentujeNiepruszewie,poddana si kompleksowymę obecnie wskutek w wielol dobrym etnich pracom stanie. zaniedba Rze konserwatorskimźbań orazw roku nieprofesjonalnych 2001 zostaołtarzała poddana reperacji głównego. kompleksowym i odnawiania, Ewentualne pracom doprowadzono dalsze konserwatorskim prace do znacznej konser z funduszy - degradacjiWielkopolskiegoz funduszy zabytków Wielkopolskiego Wojewódzkiego ruchomych wchodz Konserwatora Wojewódzkiegoących w sk Zabytków.ład wyposa Kon Stan-żenia zachowaniawatorskie tamtejszego wyposa powinnykościożła.eń W ko dotyczyć ostatnichściołów w latach pozostałychmieś cieprowadzone w wię kszo ołtarzy. byściły praceprzypadkówserwatora remontowo jestZabytków. – dobrykonserwatorskie, lub Standostateczny. zachowania w znacznym swyposażeńtopniu usuwaj ącePonadto dawne zaniedbania. w Niepruszewie, Na szczególna w uwag otoczeniuę zasługuje kościoła, udana konserwacjaWkościołów Niepruszewie, ołtarza w mieście wskutekgłównego. w wielol większościEwentualneetnich zaniedba dalsze przypadków praceń oraz konserwatorskie nieprofesjonalnych jest znajduje powinny reperacji się dotyczy kilkanaście i odnawiania,ć pozosta interesującychł ychdoprowadzono ołtarzy. Ponadto nagrobkówdo znacznej w Niepruszewie,degradacjidobry lub zabytków wdostateczny. otoczeniu ruchomych kościoła, wchodz znajdujeących się kilkanaw składś ciewyposa interżesujeniao ązróżnicowanym cychtamtejszego nagrobków kościo o staniezróła. żWnicowanym ostatnich zachowania, latachstanie prowadzonektórezachowania, również byktóreły również powinny zostać w całości zewidencjonowane, a w przyszłości poddane pracom konserwatorskim. praceW remontowoNiepruszewie, – konserwatorskie, wskutek wieloletnich w znacznym zaniedbań stopniu usuwaj ąpowinnyce dawne zaniedbania.zostać w całości Na szczególna zewidencjonowane, uwagę zasługuje audana w

konserwacjaoraz nieprofesjonalnych ołtarza głównego. Ewentualne reperacji dalsze i odnawiania, prace konserwatorskie przyszłości powinny poddane dotyczy pracomć pozosta konserwatorskim.łych ołtarzy. Ponadto w Wszystkie prace przy obiektach wpisanych do rejestru zabytków wymagają pozwolenia Niepruszewie,doprowadzono w otoczeniu do znacznej kościoł a, degradacjiznajduje się kilkana zabytkówście inter esujących nagrobków o zróżnicowanym stanie zachowania, które równieWielkopolskiż powinny egozosta Wojewć w całoóśdzkiegoci zewidencjonowane, Konserwatora a w Zabytk przyszłóośw.ci poddane pracom konserwatorskim.

4.3. WszystkieStan zachowania prace dziedzictwa przy obiektach archeologicznego wpisanych oraz do istotnerejestru zagro zabytkżeniaó dlaw wymagajzabytków ąarcheologicznych. pozwolenia StanowiskaWielkopolski archeologiczneego Wojewnie wpisaneódzkiego do rejestru Konserwatora zabytków, ujawnione Zabytkó w.głównie podczas badań AZP, stanowią podstawową i najliczniejsz ą grupę, która składa się na archeologiczne dziedzictwo kulturowe. Najlepiej zachowane są stanowiska archeologiczne poł4.3.oż4.3.one na Stan Stan nieu zachowaniaż ytkach, zachowania terenach dziedzictwa dziedzictwa niezabudowanych archeologicznego archeologicz oraz terenach oraz- istotne zalesionych.AZP, zagro stanowiążenia dla zabytków podstawową archeologicznych. i najliczniejszą grupę, W Stanowiskamynegośl art. oraz 6 pktarcheologiczne istotne 3 Ustawy zagrożenia z dnianie wpisane 23 l ipca dla do2003 zabytków rejestru r. o ochronie zabytków, arche zabytków- ujawnionektóra i opiece składagłównie nad się podczaszabytkami na archeologiczne bada (Dz.U.ń AZP, Nr stanowi 162, dziedzictwo poz.ą po 1568)dstawow kulą -i wszystkienajliczniejszologicznych. zabytkią grup archeologiczneę, która składa – bezsię nawzgl archeologiczneędu na stan zachowania dziedzictwoturowe. podlegaj kulturowe. ąNajlepiej ochronie Najlepiej i zachowaneopiece. zachowane sąsą stanowiskastanowiska archeologiczne arche- AktualniepołStanowiskaożone zagro na nieużeniem ż archeologiczneytkach, dla stanowisk terenach niezabudowanych archeologicznych nie wpisane do orazsą inwestycje reje terenach- ologiczne zalesionych.budowlane położone i przemys łnaowe, nieużytkach, nielegalna eksploatacja terenach pianiezaśnic- i żwirowni.Wstru my ś zabytków,l Istotneart. 6 pkt zagro 3 Ustawy ujawnioneżenie dla z dnia zachowania głównie 23 lipca substancji2003 podczas r. o ochronie zabytkowej badań zabytków stanowiskbudowanych i opiece archeologicznych nadoraz zabytkami terenach zlokalizowanych (Dz.U. zalesionych. Nr 162, poz.w obr 1568)ębie pół uprawnychwszystkie stanowi zabytki g archeologicznełęboka orka. Niektóre – bez wzgl zagroędużenia na stanpojawi zachowaniały się w ci podlegajągu ostatnichą ochronie lat, jak i opiece.na przyk ład działalność tzw. poszukiwaczyAktualnie zagro skarbówżeniem z wykrywaczami dla stanowisk archeologicznych metali, których rozmiarów są inwestycje nie potrafimybudowlane oceni i przemysć. Działowe,łalno śćnielegalna ta szczególnie eksploatacja zagraż apia śnic i cmentarzyskomżwirowni. Istotne zlokalizowanym zagrożenie dla na zachowania terenie gminy. substancji Wiele zagrozabytkowejżeń wynika stanowisk z przyspieszonego archeologicznych rozwoju zlokalizowanych gospodarczego w –obr jakę biejuż pół wspomnianouprawnych u stanowiżycie ci ężgłękiegoboka sprzorka.ętu Niektóre w rolnictwie, zagro żrozwójenia pojawi budownictwały się w ci naągu obrze ostatnichżach miast, lat, jak budowa na przyk drógład idzia obwodnic.łalność tzw.A zatem podstawowymposzukiwaczy zagro skarbówżeniem z wykrywaczamidla stanowisk archeologicznych metali, których rozmiarów oraz nawarstwie nie potrafimyń kulturowych ocenić. sDziaą wszelkiełalność inwestycje ta szczególnie zwią zagrazane żza zabudowaniemcmentarzyskom i zagospodarowaniem zlokalizowanym na terenu, terenie które gminy. wymagaj Wiele ązagro prowadzeniażeń wynika prac z przyspieszonegoziemno-budowlanych. rozwoju gospodarczego – jak już Abywspomniano zapobiec zniszczeniu użycie cięż stanowiskkiego sprz archeologicznych,ętu w rolnictwie, rozwój prace ziemnebudownictwa prowadzone na obrze w żstrefieach miast, ochrony budowa zewidencjonowanych dróg i obwodnic. A zatem stanowiskpodstawowym archeologicznych zagrożeniem wymagaj dla stanowiską prowadzenia archeologicznych prac archeologicznych oraz nawarstwie w zakresień kulturowych uzgodnionym są wszelkie z Wielkopolskim inwestycje zwi ązane z zabudowaniem i zagospodarowaniem terenu, które wymagają prowadzenia prac ziemno-budowlanych. Aby zapobiec zniszczeniu stanowisk archeologicznych, prace ziemne prowadzone w strefie ochrony zewidencjonowanych stanowisk archeologicznych wymagają prowadzenia prac archeologicznych w zakresie uzgodnionym z Wielkopolskim 63

63 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7845 – Poz. 1475

W myśl art. 6 pkt 3 Ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. potwierdzić dane ze źródeł pisanych. Pozyskany w o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. trakcie badań materiał ruchomy umożliwia uzupeł- Nr 162, poz. 1568) wszystkie zabytki archeologicz- nienie danych o kulturze materialnej mieszkańców. ne – bez względu na stan zachowania podlegają Zagrożeniem dla dziedzictwa archeologiczne jest ochronie i opiece. też rozwój turystyki zwłaszcza nad rzekami, jezio- Aktualnie zagrożeniem dla stanowisk archeolo- rami i w obszarach leśnych. Tereny te atrakcyjne gicznych są inwestycje budowlane i przemysłowe, pod względem rekreacyjnym obecnie, często były nielegalna eksploatacja piaśnic i żwirowni. Istotne również okupowane przez ludzi w pradziejach i zagrożenie dla zachowania substancji zabytkowej wczesnym średniowieczu. Dostęp do wody, który stanowisk archeologicznych zlokalizowanych w ob- stanowił podstawę egzystencji osadniczej umożli- rębie pół uprawnych stanowi głęboka orka. Niektóre wiał tworzenie niezwykle licznych osad o metryce zagrożenia pojawiły się w ciągu ostatnich lat, jak sięgającej od epoki kamienia po czasy nowożytne. na przykład działalność tzw. poszukiwaczy skarbów Rozwój przemysłu, turystyki, budownictwa miesz- z wykrywaczami metali, których rozmiarów nie po- kaniowego, może stanowić istotne zagrożenie dla trafimy ocenić. Działalność ta szczególnie zagraża zabytków archeologicznych, dlatego ważne jest cmentarzyskom zlokalizowanym na terenie gminy. wypełnianie przez inwestorów wymogów konser- Wiele zagrożeń wynika z przyspieszonego rozwoju watorskich określonych przez Wielkopolskiego Wo- gospodarczego – jak już wspomniano użycie cięż- jewódzkiego Konserwatora Zabytków. kiego sprzętu w rolnictwie, rozwój budownictwa na obrzeżach miast, budowa dróg i obwodnic. A 4.3.1. Obszary największego zagrożenia dla za- Wojewódzkimzatem podstawowym Konserwatorem zagrożeniem Zabytków. Jest dlato szczególnie stanowisk wa żnebytków podczas archeologicznychtakich inwestycji jak wbudowa mieście obwodnic, i gminie dróg, Buk. zbiornikówarcheologicznych retencyjnych, orazkopal ń nawarstwień kruszywa, gdy ż kulturowychinwestycje te z uwagiNajwiększym na szerokopłaszyznowy zagrożeniem charakter dla prac stanowisk ziemnych, archew - bezpowrotnysą wszelkie sposób inwestycje niszczą substancj związaneę zabytkow z zabudowaniemą i obiekty archeologiczne. ologicznych oraz nawarstwień kulturowych na te- Przebudowai zagospodarowaniem układów urbanistycznych, terenu, któreruralistycznych wymagają i za łprooże-ń pałrenieacowo - miastaparkowych i gminy prowadzi Buk cz ęsto są do jak naruszenia już wspomniano średniowiecznychwadzenia prac i nowo ziemno-budowlanych.żytnych nawarstwień kulturowych. W zwiąwcześniej,zku z tym wszystkie wszelkie prace inwestycje ziemne wymagaj związaneą jednoczesnego z zabu- prowadzeniaAby zapobiec badań archeologicznych. zniszczeniu stanowisk Wyniki bada archeologiczń często stanowi- ądowaniem jedyną dokumentacj i zagospodarowaniemę następujących po terenu, sobie epizodów które wy - osadniczychnych, prace na tym ziemne terenie. prowadzone Pozwalają skorygowa w strefieć, uszcz ochronyegółowi ć imagają potwierdzi prowadzeniać dane ze źróde szerokopłaszczyznowychł pisanych. Pozyskany w trakcie prac badazewidencjonowanychń materiał ruchomy umo ż stanowiskliwia uzupeł nienie archeologicznych danych o kulturze materialnejziemno-budowlanych. mieszkańców. Należą do nich między innymi Zagrożeniem dla dziedzictwa archeologiczne jest też rozwój turystyki zwłaszcza nad rzekami, jeziorami i w obszarach leśnych. wymagają prowadzenia prac archeologicznych w planowane na najbliższe lata inwestycje: Tereny te atrakcyjne pod względem rekreacyjnym obecnie, często były również okupowane przez ludzi w pradziejach i wczesnym zakresie uzgodnionym z Wielkopolskim Wojewódz- 1. Tereny w Strefie Aktywizacji Gospodarczej w średniowieczu. Dostęp do wody, który stanowił podstawę egzystencji osadniczej umożliwiał tworzenie niezwykle licznych osad o metrycekim Konserwatoremsięgającej od epoki Zabytków.kamienia po czasyJest tonowo szczególnieżytne. Niepruszewie – tuż obok węzła autostrady A2 – Rozwójważne przemys podczasłu, turystyki, takich budownictwa inwestycji mieszkaniowego, jak budowa ob mo- że stanowiplan zagospodarowaniać istotne zagrożenie dla przestrzennego zabytków archeologicznych, wyznacza dlategowodnic, ważne dróg, jest wype zbiornikówłnianie przez retencyjnych, inwestorów wymogówkopalń kru ko-nserwatorskichten teren okrepodś lonychobiekty przez produkcyjne, Wielkopolskiego składy Wojewódzkiego i maga- Konserwatoraszywa, gdyż Zabytków. inwestycje te z uwagi na szerokopła- zyny. szyznowy charakter prac ziemnych, w bezpowrotny 2. Tereny w Buku w rejonie torów kolejowych (E 4.3.1.sposób Obszary niszczą najwi substancjęększego zagro zabytkowążenia dla zabytków i obiekty archeologicznych ar- – 20) wprzeznaczone mieście i gminie pod Buk. działalność gospodarczą. Najwicheologiczne.ększym zagrożeniem dla stanowisk archeologicznych oraz nawarstwie3. Budowań kulturowych obiektu na handlowoterenie miasta - usługowegoi gminy Buk s ąprzy jak ju ż wspomnianoPrzebudowa wcześniej, układów wszelkie inwestycje urbanistycznych, związane z zabudowaniem rurali- ul. Otuskieji zagospodarowaniem w Wielkiej terenu,Wsi. które wymagają prowadzenia szerokopstycznychłaszczyznowych i założeń prac pałacowo-parkowych ziemno-budowlanych. prowadziNależą do nich mi4.ę dzyBudownictwo innymi planowane mieszkaniowe na najbliższe – lataobszar inwestycje: inwesty - 1. częstoTereny do naruszenia w Strefie Aktywizacji średniowiecznych Gospodarczej i nowożytw Niepruszewie- cji – dlatuż obokbudownictwa węzła autostrady jednorodzinnego A2 – plan zagospodarowania wytyczono w przestrzennegonych nawarstwień wyznacza tenkulturowych. teren pod obiekty W związku produkcyjne, z tym skł ady Buku,i magazyny. Wielkiej Wsi, Dobieżynie, Szewcach, Niepru- 2. wszystkieTereny pracew Buku ziemne w rejonie wymagają torów kolejowych jednoczesnego (E – 20) przeznaczone szewie, pod Cieślach działalno i śćOtuszu. gospodarcz W samymą. Buku znajdują 3. prowadzeniaBudowa obiektu badań handlowo archeologicznych. - usługowego przy Wyniki ul. Otuskiej ba- wsię Wielkiej również Wsi. tereny pod budownictwo wielorodzinne. 4. dań Budownictwo często stanowią mieszkaniowe jedyną – dokumentację obszar inwestycji nastę dla budownictwa- 5. Planowana jednorodzinnego budowa wytyczono obiektu w Buku,hotelarskiego Wielkiej Wsi, nad Dobieżynie, Szewcach, Niepruszewie, Cieślach i Otuszu. W samym Buku znajdują się również tereny pod budownictwo pujących po sobie epizodów osadniczych na tym jeziorem w Niepruszewie. wielorodzinne. 5. terenie.Planowana Pozwalają budowa skorygować, obiektu hotelarskiego uszczegółowić nad jeziorem i w Niepruszewie.

W celu ochrony stanowisk archeologicznych oraz pradziejowych, średniowiecznych i nowożytnych nawarstwień kulturowych niezbędne jest uzgadnianie oraz wypełnianie przez inwestorów wymogów konserwatorskich zawartych w opiniach i decyzjach określonych przez Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

4.3.2.4.3.2. Najwa Najważniejszeżniejsze zasady ochrony zasady zabytków ochrony archeologicznych zabytków Wprowadzenie zapisu zapewniającego prawidło- Respektowaniearcheologicznych wyznaczonych stref ochrony stanowisk archeologicznychwą ochronę na załącznikach archeologicznego graficznych przy dziedzictwa sporządzaniu kulturo - dokumentówRespektowanie planistycznych. wyznaczonych stref ochrony sta- wego w stosunku do stref występowania stanowisk Wprowadzenienowisk archeologicznych zapisu zapewniają cego na załącznikachprawidłową ochron graficzę archeolo- archeologicznychgicznego dziedzictwa orazkulturowego obszarów w stosunku chronionych do stref tj. występowania stanowisk archeologicznych oraz obszarów chronionych tj. układu urbanistycznego miasta Buk, obiektów wpisanych nych przy sporządzaniu dokumentów planistycz- układu urbanistycznego miasta Buk, obiektów wpi- do rejestru zabytków i ujętych w ewidencji zabytków: nych. sanych do rejestru zabytków i ujętych w ewidencji

zabytków: Prace inwestycyjne, w tym ziemne związane z budownictwem i zagospodarowaniem terenu, w obrębie obszarów chronionych tj. układu urbanistycznego miasta Buk, obiektów wpisanych do rejestru zabytków i ujętych w ewidencji zabytków oraz stref występowania stanowisk archeologicznych, wymagają uzgodnienia z WUOZ w Poznaniu, który określi warunki realizacji inwestycji.

4.4. Uwarunkowania wynikające ze Strategii rozwoju społeczno – gospodarczego miasta i gminy Buk 2004 - 2015. Rada Miasta i Gminy Buk Uchwałą Nr XX/139/08 z dnia 29 stycznia 2008 r. zaktualizowała dokument pt.: „Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta i Gminy Buk 2004 – 2015”. Określając zakres wykonania ustaleń strategii, w niewielkim stopniu poruszono kwestię istnienia dziedzictwa kulturowego oraz jego wykorzystania w rozwoju lokalnego środowiska. W rozdziale Ochrona środowiska przyrodniczego wymieniono zabytkowe parki w Cieślach, Wielkiej Wsi, Wysoczce i Niepruszewie, które zachowały się na terenie gminy (ss. 15 i 16). W analizie SWOT, w tzw. mocnych stronach wymieniono walory turystyczne, w słabych zaś brak finansów na promowanie kultury, a w tym mało rozwinięte zaplecze turystyczne. Następnie w tzw. szansach wymieniono rozwój turystyki (ss. 53 – 56). Dokument sformułował Misję Miasta i Gminy Buk, która ma być obszarem dobrze funkcjonującej infrastruktury społecznej i gospodarczej, zintegrowanej z obszarem aglomeracji poznańskiej. Gmina ma mieć dobrą ofertę turystyczną opartą na jeziorze Niepruszewskim i gospodarczą w obszarach głównych ciągów komunikacyjnych. Bezpieczny samorząd ma sprzyjać rozwojowi różnych form usług, kultury i rekreacji (s. 59). Diagnozując stan środowiska lokalnego, pozytywnie oceniono „tradycję” (s. 62). W dokumencie zaproponowano szereg działań w tzw. Wybranym wariancie rozwoju, w którym wskazano m.in. na potrzebę stworzenia terenów rekreacyjno – turystycznych nad jeziorem Niepruszewskim. 4.5. Uwarunkowania wynikające ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Buk.

64 Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Jest to szczególnie ważne podczas takich inwestycji jak budowa obwodnic, dróg, zbiorników retencyjnych, kopalń kruszywa, gdyż inwestycje te z uwagi na szerokopłaszyznowy charakter prac ziemnych, w bezpowrotny sposób niszczą substancję zabytkową i obiekty archeologiczne. Przebudowa układów urbanistycznych, ruralistycznych i założeń pałacowo-parkowych prowadzi często do naruszenia średniowiecznych i nowożytnych nawarstwień kulturowych. W związku z tym wszystkie prace ziemne wymagają jednoczesnego prowadzenia badań archeologicznych. Wyniki badań często stanowią jedyną dokumentację następujących po sobie epizodów osadniczych na tym terenie. Pozwalają skorygować, uszczegółowić i potwierdzić dane ze źródeł pisanych. Pozyskany w trakcie badań materiał ruchomy umożliwia uzupełnienie danych o kulturze materialnej mieszkańców. Zagrożeniem dla dziedzictwa archeologiczne jest też rozwój turystyki zwłaszcza nad rzekami, jeziorami i w obszarach leśnych. Tereny te atrakcyjne pod względem rekreacyjnym obecnie, często były również okupowane przez ludzi w pradziejach i wczesnym średniowieczu. Dostęp do wody, który stanowił podstawę egzystencji osadniczej umożliwiał tworzenie niezwykle licznych osad o metryce sięgającej od epoki kamienia po czasy nowożytne. Rozwój przemysłu, turystyki, budownictwa mieszkaniowego, może stanowić istotne zagrożenie dla zabytków archeologicznych, dlatego ważne jest wypełnianie przez inwestorów wymogów konserwatorskich określonych przez Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

4.3.1. Obszary największego zagrożenia dla zabytków archeologicznych w mieście i gminie Buk. Największym zagrożeniem dla stanowisk archeologicznych oraz nawarstwień kulturowych na terenie miasta i gminy Buk są jak już wspomniano wcześniej, wszelkie inwestycje związane z zabudowaniem i zagospodarowaniem terenu, które wymagają prowadzenia szerokopłaszczyznowych prac ziemno-budowlanych. Należą do nich między innymi planowane na najbliższe lata inwestycje: 1. Tereny w Strefie Aktywizacji Gospodarczej w Niepruszewie – tuż obok węzła autostrady A2 – plan zagospodarowania przestrzennego wyznacza ten teren pod obiekty produkcyjne, składy i magazyny. 2. Tereny w Buku w rejonie torów kolejowych (E – 20) przeznaczone pod działalność gospodarczą. 3. Budowa obiektu handlowo - usługowego przy ul. Otuskiej w Wielkiej Wsi. 4. Budownictwo mieszkaniowe – obszar inwestycji dla budownictwa jednorodzinnego wytyczono w Buku, Wielkiej Wsi, Dobieżynie, Szewcach, Niepruszewie, Cieślach i Otuszu. W samym Buku znajdują się również tereny pod budownictwo wielorodzinne. 5. Planowana budowa obiektu hotelarskiego nad jeziorem w Niepruszewie.

4.3.2. Najważniejsze zasady ochrony zabytków archeologicznych Respektowanie wyznaczonych stref ochrony stanowisk archeologicznych na załącznikach graficznych przy sporządzaniu dokumentów planistycznych. Wprowadzenie zapisu zapewniającego prawidłową ochronę archeologicznego dziedzictwa kulturowego w stosunku do stref wystDziennikępowania Urzędowy stanowisk archeologicznych oraz obszarów chronionych tj. układu urbanistycznego miasta Buk, obiektów wpisanych do rejestruWojewództwa zabytków Wielkopolskiego i ujętych w ewidencji Nr 73 zabytków: – 7846 – Poz. 1475

Prace inwestycyjne, w tym ziemne związane z budownictwem i zagospodarowaniem terenu, w obrębie obszarów chronionych tj. układu urbanistycznego miasta Buk, obiektów wpisanych do rejestru zabytków i ujętych w ewidencji zabytków oraz stref występowania stanowisk archeologicznych, wymagają uzgodnienia z WUOZ w Poznaniu, który określi warunki realizacji inwestycji.

4.4. 4.4.Uwarunkowania Uwarunkowania wynikaj wynikająceące ze Strategii ze Strategiirozwoju spo rozłeczno- 22– gospodarczego maja 1996 rokumiasta (s. i gminy 11). BukMając 2004 na - uwadze2015. okre- Radawoju Miasta społeczno i Gminy Buk – Uchwa gospodarczegołą Nr XX/139/08 miasta z dnia i gminy29 stycznia ślenie 2008 r.zasobów zaktualizowa orazła dokumentzdefiniowanie pt.: „Strategia roli dziedzictwa Rozwoju SpoBukłeczno 2004-Gospodarczego - 2015. Miasta i Gminy Buk 2004 – 2015”. Okreśkulturowegolając zakres wykonania w rozwoju ustale miastań strategii, i gminy w niewielkim Buk, w stopniuspo- poruszonoRada kwesti Miastaę istnienia i Gminy dziedzictwa Buk Uchwałą kulturowego Nr XX/139/08 oraz jego wykorzystani sób bardzieja w rozwoju szczegółowy lokalnego opisano środowiska. historię W rozdziale miejsco - Ochronaz dnia środowiska 29 stycznia przyrodniczego 2008 r. zaktualizowała wymieniono zabytkowe dokument parki wwości Cieślach, (ss. Wielkiej 14 – 16).Wsi, WysoczcePrzy tej okazjii Niepruszewie, sformułowano które zachowapt.: ły „Strategia się na terenie Rozwoju gminy (ss. Społeczno-Gospodarcze15 i 16). W analizie SWOT,- w tzw.podstawowe mocnych stronach zasady wymie kształtowanianiono walory turystyczne, przestrzeni w w słabychgo Miastazaś brak ifinansów Gminy naBuk promowanie 2004 – 2015”.kultury, aOkreślając w tym mało rozwinioparciuęte zaplecze o zastaną turystyczne. strukturę Nast historyczną:ępnie w tzw. „…szansach Rozwój wymienionozakres wykonaniarozwój turystyki ustaleń (ss. 53 strategii,– 56). Dokument w niewielkim sformułowa ł Misjprzestrzennyę Miasta i Gminy powinien Buk, którastanowić ma by kontynuacjęć obszarem dobrze histo - funkcjonujstopniuącej poruszono infrastruktury kwestię społecznej istnienia i gospodarczej, dziedzictwa zintegrowanej rycznie z obszarem ukształtowanego aglomeracji pozna organizmuńskiej. Gmina urbanistyczne ma mieć dobr- ą ofertkulturowegoę turystyczną opart orazą na jego jeziorze wykorzystania Niepruszewskim w i rozwojugospodarcz ą wgo obszarach na zasadzie głównych wzajem¬nego ciągów komunikacyjnych. przenikania sięBezpi strukeczny- samorząd ma sprzyjać rozwojowi różnych form usług, kultury i rekreacji (s. 59). Diagnozując stan środowiska lokalnego, lokalnego środowiska. W rozdziale Ochrona środo- tur o społecznie akceptowanej funkcji. Występujące pozytywnie oceniono „tradycję” (s. 62). W dokumencie zaproponowano szereg działań w tzw. Wybranym wariancie rozwoju, w wiska przyrodniczego wymieniono zabytkowe parki obiekty i budowle o wartościach kulturowych powin- którym wskazano m.in. na potrzebę stworzenia terenów rekreacyjno – turystycznych nad jeziorem Niepruszewskim. 4.5.w Cieślach,Uwarunkowania Wielkiej wynikaj Wsi, Wysoczceące ze Studium i Niepruszewie, uwarunkowań i kierunkówny stanowić zagospodarowania główny element przestrzennego kompozycyjny, miasta i gminy które Buk.- które zachowały się na terenie gminy (ss. 15 i 16). mu podporządkowane są pozostałe. Stąd też wynika W analizie SWOT, w tzw. mocnych stronach wy- konieczność określenia ogólnych zasad kształtowa- mieniono walory turystyczne, w słabych zaś brak nia przestrzeni w bezpośrednim sąsiedztwie zabyt-64 finansów na promowanie kultury, a w tym mało ków w ramach miejscowego planu zagospodaro- rozwinięte zaplecze turystyczne. Następnie w tzw. wania przestrzennego …”. Zaakcentowano również szansach wymieniono rozwój turystyki (ss. 53 – pierwszorzędną role tradycji w tworzeniu indywidu- 56). Dokument sformułował Misję Miasta i Gminy alnego obrazu miejscowości: „… Stan i zróżnicowa- Buk, która ma być obszarem dobrze funkcjonującej nie walorów środowiska kulturowego rozpatrywane infrastruktury społecznej i gospodarczej, zintegro- jest w «studium» przede wszystkim poprzez analizę wanej z obszarem aglomeracji poznańskiej. Gmina zbiorów obiektów i terenów kształtujących specy- ma mieć dobrą ofertę turystyczną opartą na jeziorze ficzną fizjonomię Buku, tworzących jego kulturową Niepruszewskim i gospodarczą w obszarach głów- tożsamość. Dzieje każdego miasta, a więc i Buku nych ciągów komunikacyjnych. Bezpieczny samo- zapisane są w jego rozplanowaniu i architekturze, rząd ma sprzyjać rozwojowi różnych form usług, które w sposób widoczny oddziałują na indywidual- kultury i rekreacji (s. 59). Diagnozując stan środo- ny charakter miasta. W przypadku Buku o tym indy- wiska lokalnego, pozytywnie oceniono „tradycję” widualnym charakterze decydują: układ historycz- (s. 62). W dokumencie zaproponowano szereg dzia- nego śródmieścia, niektóre elementy osadnictwa łań w tzw. Wybranym wariancie rozwoju, w którym wiejskiego, ukształtowanie terenów otwartych oraz wskazano m.in. na potrzebę stworzenia terenów pojedyncze obiekty o charakterze dominant w skali rekreacyjno – turystycznych nad jeziorem Niepru- miasta i jego fragmentów. Część z nich, a przede szewskim. wszystkim zabytkowe centrum stanowi zasadniczy 4.5. Uwarunkowania wynikające ze Studium symbol miasta. Są to wartościowe elementy struk- uwarunkowań i kierunków zagospodarowania prze- tury miasta, które należy chronić w maksymalnym strzennego miasta i gminy Buk. stopniu, także i poprzez politykę przestrzenną, a W dniu 26 czerwca 2007 roku, Uchwałą Nr wykorzystywać ich atrakcyjność dla przyszłego roz- XII/54/07 Rady Miasta i Gminy Buk wprowadzono woju miasta. Wytwarzają one łącznie z ukształtowa- zmiany do Studium uwarunkowań i kierunków zago- niem terenu charakterystyczny krajobraz kulturowy. spodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Buk. Uznaje się, że elementami dziedzictwa kulturowego Zmiany wprowadzono do dokumentu sformułowa- Buku wynikającymi z jego rozplanowania, zabudo- nego w listopadzie 1999 roku i przyjętego przez wy, architektury, przedstawiającymi duże wartości Radę Miasta i Gminy Buk 29 lutego 2000 roku. i stanowiącymi przedmiot rozważań «studium» jest W części tekstowej z listopada 1999 roku (załącz- układ przestrzenny stanowiący rezultat długotrwa- nik nr 2) część pierwsza, wymieniono miejscowe łego procesu urbanizacyjnego i poddany odmien- plany zagospodarowania przestrzennego: miejsco- nym wpływom miasta współczesnego utworzony wy plan zagospodarowania przestrzennego terenów przez: poświadczone archeologicznie osadnictwo aktywności gospodarczej w Niepruszewie uchwalo- wczesnośredniowieczne stanowiące obszary cenne ny uchwałą Nr XXVII/128/96 Rady Miasta i Gmi- archeologicznie, a jednocześnie zagrożone parciem ny w Buku z dnia 22 maja 1996 roku i miejscowy inwestycyjnym, obejmują teren miasta; osadnictwo plan zagospodarowania przestrzennego terenów bu- wczesnośredniowieczne (…) wykształcone w kil- downictwa mieszkaniowego w Buku w rejonie ulic ku etapach średniowieczne miasto lokacyjne (…). Dworcowej i Dobieżyńskiej uchwalony uchwałą Nr Specyfika tego ważnego pod względem zabytko- XXVII/129/96 Rady Miasta i Gminy w Buku z dnia wym obszaru wynika ze współistnienia kolejnych Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7847 – Poz. 1475 faz rozwojowych, różnorodnie dziś czytelnych pod przestrzennego…” (ss. 18 – 19). względem urbanistyczno – architektonicznym (…) W rozdziale Podstawowe kierunki ochrony i eks- Ważnymi elementami dziedzictwa kulturowego są pozycji środowiska kulturowego wskazano na po- struktury osadnicze położone w obrębie obecnego trzebę analizy dotychczas funkcjonujących w obiegu terytorium miejskiego lecz odrębne pod względem prawnym oraz stosowanych w codziennej praktyce historycznej genezy, włączane funkcjonalnie bądź stref ochrony konserwatorskiej (ss. 47 – 48). administracyjnie w granice miasta od XIX wieku, po Część druga jest tekstem z 2007 r. zawierającym czasy obecne, a także samodzielne struktury osad- identyfikację obszarów i problemów stanowiących nicze położone na obszarze gminy. Zaliczają się do przedmiot zmiany. W rozdziale Obszary i zasady nich: wsie o różnym stopniu zachowania pierwotne- ochrony dziedzictwa kulturowego, sformułowano go rozplanowania i zabudowy oraz zróżnicowanym podstawowe wytyczne konserwatorskie odnoszące stopniu utrzymania rolniczego, otwartego krajobra- się do przestrzeni zabytkowej Miasta i Gminy Buk, zu; dawne zespoły dworskie i folwarczne (Cieśle, wynikające z ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o Dobieżyn, Kalwy, Otusz, Szewce, Wysoczka) o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Ponadto niejednorodnym stopniu przetrwania historycznego w odniesieniu do miejscowych planów zagospoda- rozplanowania i zabudowy, zespół pałacowo – fol- rowania przestrzennego określono podstawowe wy- warczny w Niepruszewie oraz zespoły dworów w tyczne konserwatorskie, stwierdzając, że powinny Buku przy ul. Niegolewskich i przy ul. Wielka Wieś; one zawierać wskazania dotyczące postępowania parki krajobrazowe w Cieślach, Niepruszewie, Wiel- względem obiektów zabytkowych, a w szczegól- kiej Wsi, Wysoczce; cmentarze historyczne w Buku ności: „…wszelkie prace remontowo-budowlane (…) w Niepruszewie (…) w Wielkiej Wsi (…) obszary oraz konserwatorskie prowadzone przy obiektach rozwojowe z drugiej połowy XIX i pierwszej połowy wpisanych do rejestru zabytków oraz prace doty- XX wieku, związane z zespołami dworca kolejowe- czące bryły (elewacje, dach, stolarka otworowa) go w Buku i Otuszu oraz zabudową wzdłuż szla- budynków ujętych w ewidencji zabytków, jak rów- ków wylotowych (…) (ss. 14 – 18). W dokumencie nież prace podejmowane na terenie zabytkowych wymieniono również ważniejsze obiekty zabytkowe parków (wycinki, nowe nasadzenia, prace pielęgna- i dominanty przestrzenne: zespół kościoła parafial- cyjno-porządkowe, podziały geodezyjne, lokaliza- nego p. w. św. Stanisława Biskupa, zespół kościo- cje nowych budynków, ogrodzenia) oraz działania ła cmentarnego p. w. Św. Krzyża, zespół synagogi inwestycyjne na terenie zabytkowych cmentarzy i przy ul. Mury, ratusz, dawną kanonię przy placu w obszarze stref występowania zabytków archeolo- Przemysława, dawny pałac biskupi przy placu Prze- gicznych winny być konsultowane z Wielkopolskim mysława, dawny sąd powiatowy przy placu Reszki, Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w Pozna- dawny szpital p.w. Św. Ducha przy placu Reszki, niu i poprzedzone pozwoleniem…” W odniesieniu szkoły przy ulicach: Słonecznej, Szarych Szeregów do zabytków archeologicznych stwierdzono, że: „… i Szkolnej, szkołę katolicką i przedszkole przy placu teren miasta i gminy Buk został rozpoznany arche- Reszki, pocztę przy ulicy Dworcowej, dom zakonny ologicznie. Na obszarze miasta i gminy Buk znajdują Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego się zewidencjonowane stanowiska archeologiczne. a Paulo przy placu Reszki, hotel przy placu Reszki, Szczególna koncentracja stanowisk archeologicz- wieżę ciśnień przy ulicy Dobieżyńskiej, młyn przy nych występuje w centralnej i południowo¬zachod- ulicy Dobieżyńskiej, zespół gorzelni, spichlerze przy niej części miasta (…) W ustaleniach miejscowego ulicach: Mury, Szarych Szeregów, Wąskiej, a także planu zagospodarowania przestrzennego powinny na terenie gminy: dwór, park i zespół folwarczny znaleźć się wskazania dotyczące postępowania w Cieślach, kościół, pałac, park i bramę cmenta- względem stanowisk archeologicznych tj.: wszyst- rza kościelnego w Niepruszewie. W studium sfor- kie zewidencjonowane stanowiska archeologiczne mułowano również „…kłopotliwe…” zobowiązanie będące pod ochroną konserwatorską (art. 6 ust. 1 do „… honorowania przeszłości historycznej (…) pkt 3, Ustawy o ochronie i opiece nad zabytkami przy jednoczesnej presji wynikającej z konieczności z dnia 23 lipca 2003 r. Dz.U. Nr 162, poz. 1568), usprawnienia układu komunikacyjnego, zaspokoje- zgodnie z art. 145 cytowanej wyżej ustawy powin- nia potrzeb lokalizacyjnych związanych z ekspansją ny zostać ujęte w gminnej ewidencji zabytków. Pod- inwestycji produkcyjnych, inżynieryjnych, mieszka- czas prac ziemnych na obszarze występowania sta- niowych itp. (…) Występowanie obiektów i tere- nowisk archeologicznych oraz w strefie ich ochrony nów chronionych ze względu na wartości kulturowe konieczne jest prowadzenie badań archeologicznych wymusza ich ochronę aby mogły służyć przyszłym w zakresie uzgodnionym z WWKZ (s. 25). Następ- pokoleniom świadcząc o tożsamości terytorialnej re- nie tekst Studium zaopatrzono w spis obiektów ob- gionu. Pojmowane potocznie nieograniczone prawo jętych ochroną konserwatorską (ss. 26 – 43) oraz dysponowania własnością staje się niejednokrotnie obiektów wpisanych do rejestru zabytków (w tym źródłem konfliktów, stąd też wynika potrzeba okre- archeologicznych (ss. 43 - 44). Tekst studium za- ślenia szczegółowych zasad wykorzystania obiek- myka tabela - wykaz obowiązujących miejscowych tów zabytkowych do celów współczesnych potrzeb planów zagospodarowania przestrzennego w gminie w ramach miejscowego planu zagospodarowania Buk z lat 1996 – 2005 (ss. 59 – 60). Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7848 – Poz. 1475

4.6. Uwarunkowania wynikające z miejscowych żytne nawarstwienia kulturowe w strefie ochrony planów zagospodarowania przestrzennego obowią- konserwatorskiej obejmującej miasto Buk oraz hi- zujących na terenie miasta i gminy Buk. storycznie ukształtowane miejscowości oznaczone Wykaz obowiązujących miejscowych planów zana rysunku planu, - zewidencjonowane stanowiska gospodarowania przestrzennego w gminie Buk wraz archeologiczne; b) w strefie tej obowiązują następu- z adnotacjami związanymi z ochrona zabytków. jące ustalenia: - opiniowanie i uzgadnianie z Woje- wódzkim Urzędem Ochrony Zabytków w Poznaniu Buk. przed uzyskaniem decyzji o pozwoleniu na budowę 1. Mpzp terenów budownictwa mieszkaniowego wszelkich prac ziemnych związanych z zagospoda- w rej. ulic Dworcowej i Dobieżyńskiej, 22.05.1996r, rowaniem i zabudowaniem terenu celem ustalenia XXVII/129/1996, Dz.U. Woj. Pozn. z 1996r. Nr 18, obowiązującego inwestora zakresu badań archeolo- poz. 189. gicznych. 2. Mpzp terenów przyległych do obwodnicy mia- 6. Zmiana mpzp terenów przyległych do obwod- sta Buk (drogi wojewódzkiej) na odcinku od ulicy nicy miasta Buku (drogi wojewódzkiej Nr 307) na Dworcowej do ulicy Grodziskiej, 24.10.2000r, odcinku od ulicy Dworcowej do ulicy Grodziskiej XXX/185/2000, Dz.U. Woj. Wlkp. z 2000 r. Nr 79, w zakresie działki o nr ewidencyjnym 728/80, poz. 1056. §11. 1. W zakresie środowiska kultu- 26.08.2008 r., XXVIII/173/2008, Dz.U. Woj. Wlkp. rowego plan ustala: 1) ochronę obiektów wpisa- z 2008r, Nr 177, poz 2879. §7. Ustalenia dotyczące nych do rejestru zabytków usytuowanych przy ulicy zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków Dworcowej Nr 53 i Nr 55, 2) strefy ochrony konser- oraz dóbr kultury współczesnej: dla ochrony arche- watorskiej: a) strefę „B” ochrony konserwatorskiej ologicznego dziedzictwa kulturowego, prace ziemne zachowanych elementów zabytkowych – otulina związane z zagospodarowaniem i zabudowaniem te- układu staromiejskiego ulicy Dworcowej, b) strefę renu wymagają uzgodnienia z właściwym organem „K” ochrony krajobrazu. 2. Plan ustala, w odniesie- ochrony zabytków przed uzyskaniem pozwolenia na niu do obiektów wpisanych do rejestru zabytków budowę, dla określenia konieczności ewentualnych wymaganie szczegółowe dla inwestowania i zago- prac archeologicznych. spodarowania, obowiązek uzgadniania przez inwe- 7. Mpzp terenów położonych w Buku i Wielkiej stora wszelkich prac remontowych dotyczących Wsi w bezpośrednim sąsiedztwie ulic: Storczyko- samego obiektu jak i jego otoczenia z Wojewódzkim wej i Różanej, 16.12.2008 r. XXXII/202/08, Dz.U. Konserwatorem Zabytków. Woj. Wlkp. z 2009 r. Nr 18, poz. 290. §7. Ustale- 3. Mpzp terenu AG – aktywizacji gospodarczej nia dotyczące zasad ochrony dziedzictwa kulturo- obejmującego teren likwidowanego odcinka drogi wego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej: lokalnej pomiędzy ulicą Dobieżyńską, a ulicą Prze- dla ochrony archeologicznego dziedzictwa kulturo- mysłową w obszarze własności „Wavin Metalplast wego, prace ziemne związane z zagospodarowa- Buk Sp z o. o.” w miejscowości Buk, 27.11.2001 niem i zabudowaniem terenu wymagają uzgodnie- r, XLIV/274/2001, Dz.U. Woj. Wlkp. z 2001 r. Nr nia z właściwym organem ochrony zabytków przed 151, poz. 3202. uzyskaniem pozwolenia na budowę, dla określenia 4. Mpzp terenu położonego w Buku przy ulicy konieczności ewentualnych prac archeologicznych. Mury obejmującego działkę nr 411 oraz część działki nr 405 stanowiącej ulicę na długości przylegającej Wielka Wieś. do działki nr 411, 25.02.2003 r., VIII/44/03, Dz.U. 8. Mpzp terenu zabudowy mieszkaniowej jednoro- Woj. Wlkp. z 2003 r. Nr 37, poz. 725. §3, pkt 1, 7) dzinnej w miejscowości Wielka Wieś – gmina Buk, w obszarze miejscowego planu w strefie występo- 28.12.2001 r., XLVI/280/2001, Dz.U. Woj. Wlkp. wania stanowisk archeologicznych inwestor zobo- z 2002 r. Nr 4, poz. 188. wiązany jest przy wykonywaniu prac ziemnych zle- 9. Mpzp terenu zabudowy mieszkaniowej jednoro- cić stały nadzór archeologiczno – konserwatorskich dzinnej na obszarze działek nr 401/17 do 401/26 w nad całością prac ziemnych. miejscowości Wielka Wieś, gmina Buk, 27.08.2002 5. Mpzp terenów położonych w rejonie ulicy r., LV/322/2002, Dz.U. Woj. Wlkp. z 2002 r. Nr Dworcowej, torów kolejowych, drogi do Szewc, 118, poz. 3302, §6. 2. Przy prowadzeniu prac rzeki Trupiny w Buku, 25.03.2008 r., XXII/149/08, ziemnych w razie przypadkowego odkrycia obiek- Dz.U. Woj. Wlkp. z 2008 r. Nr 126, poz. 2305. §7. tów archeologicznych przez ekipę budowlaną nale- Zasady ochrony dziedzictwa kulturowego, zabyt- ży, zgodnie z art. 22 i 24 ustawy z dnia 15 lutego ków oraz dóbr kultury współczesnej. Dla ochrony 1996 r. o ochronie dóbr kultury (Dz.U. z 1999 r, Nr dziedzictwa kulturowego w miejscowym planie za- 98, poz. 1150 z późn. zm.) zabezpieczyć znalezi- gospodarowania przestrzennego ustala się archeolo- sko i zgłosić ten fakt do Działu Ochrony Zabytków giczną strefę ochrony konserwatorskiej o granicach Archeologicznych w Poznaniu (Pałac Górków, ul. przedstawionych na rysunku planu: a) przedmiotem Wodna 27, 61-781 Poznań) lub do Wojewódzkiego ochrony w archeologicznej strefie ochrony konser- Oddziału Służby Ochrony Zabytków w Poznaniu – watorskiej są znajdujące się w niej zabytki arche- Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Za- ologiczne: - pradziejowe, średniowieczne i nowo- bytków. Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7849 – Poz. 1475

10. Mpzp terenów położonych w Wielkiej Wsi w cjonowane stanowiska archeologiczne objęte ochro- bezpośrednim sąsiedztwie ulic: Otuskiej, Storczy- ną konserwatorską wynikającą z art. 6 ust. 1 pkt 3a kowej i Różanej, 26.08.2008 r., XXVIII/174/08, ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków Dz.U. Woj. Wlkp. z 2008 r. Nr 174, poz. 2900. i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, poz. 1568; z §7. Ustalenia dotyczące ochrony dziedzictwa kultu- 2004 r, Nr 96, poz. 959; Nr 238, poz. 2390)….”, rowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej: pkt 2) „…§9 ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. Wszel- dla ochrony archeologicznego dziedzictwa kulturo- kie prace ziemno – budowlane, należy uzgodnić z wego, prace ziemne związane z zagospodarowa- Wielkopolskim Wojewódzkim Konserwatorem Za- niem i zabudowaniem terenu wymagają uzgodnie- bytków w Poznaniu, w celu określenia konieczności nia z właściwym organem ochrony zabytków przed prowadzenia przez inwestora prac archeologicznych uzyskaniem pozwolenia na budowę, dla określenia przy realizacji inwestycji…” konieczności ewentualnych prac archeologicznych. 15. Mpzp terenów aktywności gospodarczej w Niepruszewie – gmina Buk, 29.05.2001r, Niepruszewo. XXXIX/242/2001, Dz.U. Woj. Wlkp. z 2001 r. Nr 11. Mpzp terenów aktywizacji gospodarczej w 67, poz. 1228, §10. W zakresie ochrony środowi- Niepruszewie, 22.05.1996 r., XXVII/128/1996. ska kulturowego: 1. Plan wskazuje obszar objęty Dz.U. Woj. Pozn. z 1996r. Nr 18, poz. 188. planem jako tereny archeologicznej strefy ochrony 12. Mpzp terenów aktywizacji gospodarczej w konserwatorskiej objęte ochroną prawną na podsta- Niepruszewie położonych pomiędzy drogą woje- wie ustawy z dnia 15 lutego 1962 roku o ochronie wódzką nr 307 a projektowaną drogą komunika- dóbr kultury (Dz.U. z 1999 r., Nr 98, poz. 1150 cji wewnętrznej, 29.12.2000 r. XXXIII/209/2000, z późniejszymi zmianami). 2. W obrębie archeolo- Dz.U. Woj. Wlkp. z 2001 r. Nr 4, poz. 43, §9. 1. gicznej strefy prawnej ochrony konserwatorskiej, Plan wskazuje obszar objęty planem jako tereny plan ustala: 1) wymaganie szczegółowe dla inwe- archeologicznej strefy ochrony konserwatorskiej stowania i zagospodarowania – obowiązek uzyska- objęte ochrona prawną (ustawa z dnia 15 lutego nia przez inwestora zezwolenia konserwatorskiego 1962 roku o ochronie dóbr kultury (Dz.U. z 1999 do prowadzenia jakichkolwiek prac ziemnych, 2) w r., Nr 98, poz. 1150), 2. W obrębie archeologicznej procesie realizacyjnym zapewnienie stałego nadzoru strefy prawnej ochrony konserwatorskiej, plan usta- archeologicznego dla wszystkich inwestycji wyma- la: 1) wymaganie szczegółowe dla inwestowania gających prac ziemnych. i zagospodarowania – obowiązek uzyskania przez 16. Mpzp terenu zabudowy mieszkaniowej z usłu- inwestora zezwolenia konserwatorskiego do prowa- gami w Niepruszewie przy ulicy Poznańskiej – gmi- dzenia jakichkolwiek prac ziemnych. 2) w procesie na Buk, 28.12.2001 r., XLVI/281/2001, Dz.U. Woj. realizacyjnym zapewnienia stałego nadzoru arche- Wlkp. z 2002 r. Nr 105, poz. 2624. ologicznego dla wszystkich inwestycji wymagają- 17. Uchwała w sprawie zmiany uchwały Nr cych prac ziemnych. XXXIX/242/2001 Rady Miasta i Gminy Buk z dnia 13. Zmiana uchwały Nr XXVII/128/96 Rady Mia- 29 maja 2001 r. w sprawie uchwalenia mpzp te- sta i Gminy w Buku z dnia 22 maja 1996r. w sprawie renów aktywności gospodarczej w Niepruszewie uchwalenia mpzp terenów aktywizacji gospodarczej – gmina Buk, 30.08.2005 r. XLII/223/05, Dz.U. w Niepruszewie, 30.08.2005r, XLII/221/05, Dz.U. Woj. Wlkp. z 2005 r. Nr 145, poz. 4028. §4. 1. Woj. Wlkp. z 2005 r. Nr 145, poz. 4026. §4. pkt 2) 1) „…§10 pkt 1 otrzymuje brzmienie: Na obszarze Na obszarze objętym planem znajdują się zewiden- objętym planem znajdują się zewidencjonowane cjonowane stanowiska archeologiczne objęte ochro- stanowiska archeologiczne objęte ochroną konser- ną konserwatorską art. 6 ust. 1, pkt 3a ustawy z watorską wynikającą z art. 6 ust. 1 pkt 3a usta- dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece wy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, poz. 1568; z 2004 opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, poz. 1568; z r., Nr 96, poz. 959; Nr 238, poz. 2390). Wszelkie 2004 r; Nr 96, poz. 959; Nr 238, poz. 2390). 2) prace ziemno – budowlane, należy uzgodnić z Wiel- §10 pkt 2 ppkt 1 otrzymuje brzmienie: 1) wszelkie kopolskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków prace ziemno – budowlane, należy uzgodnić z Wiel- w Poznaniu, w celu określenia konieczności prowa- kopolskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków dzenia przez inwestora prac archeologicznych przy w Poznaniu, w celu określenia konieczności prowa- realizacji inwestycji. dzenia przez inwestora prac archeologicznych przy 14. Zmiana uchwały Nr XXXIII/209/2000 Rady realizacji inwestycji…” Miasta i Gminy Buk z dnia 29 grudnia 2000 r. w spra- 18. Uchwała w sprawie zmiany mpzp terenów wie uchwalenia mpzp terenów aktywizacji gospo- aktywności gospodarczej w Niepruszewie – gmina darczej w Niepruszewie położonych pomiędzy drogą Buk, 26.08.2008 r., Nr XVIII/175/08, Dz.U. Woj. wojewódzką nr 307, a projektowaną drogą komu- Wlkp. 2009 r. Nr 29, poz. 456. §7. Ustalenia doty- nikacji wewnętrznej, 30.08.2005 r., XVII/222/05, czące zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i za- Dz.U. Woj. Wlkp. z 2005 r. Nr 145, poz. 4028. bytków oraz dóbr kultury współczesnej: dla ochrony §4.1. pkt 1) „…§9, ust. 1 otrzymuje brzmienie: 1. archeologicznego dziedzictwa kulturowego, prace Na obszarze objętym planem znajdują się zewiden- ziemne związane z zagospodarowaniem i zabudo- Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7850 – Poz. 1475 waniem terenu wymagają uzgodnienia z właściwym ologicznych Muzeum Archeologicznego w Poznaniu organem ochrony zabytków przed uzyskaniem po- (Pałac Górków, ul. Wodna 27, 61-781 Poznań) lub zwolenia na budowę, dla określenia konieczności do Wojewódzkiego Oddziału Ochrony Zabytków w ewentualnych prac archeologicznych. Poznaniu – Wielkopolskiego Wojewódzkiego Kon- 19. Mpzp terenów położonych w Nieprusze- serwatora Zabytków. wie przy ulicy Poznańskiej, 26.08.2008 r., Nr XXVIII/172/08, Dz.U. Woj. Wlkp. z 2008 r. Nr Dobra. 174, poz. 2899. §7. Ustalenia dotyczące ochrony 24. Mpzp terenów położonych w Dobrej przy dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kul- drodze gminnej 158 w sąsiedztwie wsi Sznyfin tury współczesnej: dla ochrony archeologicznego na obszarze działki o nr ewid. 94, 25.02.2003 r, dziedzictwa kulturowego, prace ziemne związane VIII/43/03, Dz.U. Woj. Wlkp. z 2003 r. Nr 37, poz. z zagospodarowaniem i zabudowaniem terenu wy- 724. magają uzgodnienia z właściwym organem ochrony zabytków przed uzyskaniem pozwolenia na budo- Cieśle. wę, dla określenia konieczności ewentualnych prac 25. Mpzp gminy Buk, w części dotyczącej wsi archeologicznych. Cieśle – teren eksploatacji złóż kruszywa natural- 20. Zmiana mpzp terenów aktywności go- nego (fragment działki ewidencyjnej o nr 41/3), spodarczej w Niepruszewie, 26.08.2008 r., 17.04.2003 r, X/53/03, Dz.U. Woj. Wlkp. z 2003 XXVIII/175/08, Dz.U. Woj. Wlkp. z 2009 r. Nr 29, r. Nr 82, poz. 1581. §6. 4) Inwestor po otrzymaniu poz. 436. §7. Ustalenia dotyczące zasad ochrony koncesji na wydobywanie kopaliny (przed przystą- dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kul- pieniem do prac ziemnych), zobowiązany jest po- tury współczesnej: dla ochrony archeologicznego wiadomić Konserwatora Zabytków Archeologicz- dziedzictwa kulturowego, prace ziemne związane nych w Poznaniu w celu ustalenia sposobu realizacji z zagospodarowaniem i zabudowaniem terenu wy- warunków konserwatorskich na powyższym obsza- magają uzgodnienia z właściwym organem ochrony rze. zabytków przed uzyskaniem pozwolenia na budo- wę, dla określenia konieczności ewentualnych prac Żródło: Zmiana studium uwarunkowań i kierun- archeologicznych. ków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Buk, część 2, Buk 2007. Szewce. 21. Mpzp terenów położonych w Szewcach 4.7. Uwarunkowania wynikające z przepisów do- przy skrzyżowaniu dróg powiatowych nr 32734 nr tyczących ochrony przyrody i równowagi ekologicz- 32707, 29.08.2000 r., XXXVIII/176/2000, Dz.U. nej. Woj. Wlkp. z 2000 r. Nr 65, poz. 876. Podstawowe normy prawne określające zakres Otusz. ochrony przyrody zawarte są w ustawie z dnia 16 22. Mpzp gminy Buk, w części dotyczącej wsi kwietnia 2004 roku, o ochronie przyrody (Dz.U. z Otusz – teren eksploatacji złóż kruszywa natural- 2004 r. Nr 92, poz. 880, z 2005 r. Nr 113, poz. nego (działki ewidencyjne o nr 160/1 i 160/2 – o 954, Nr 130, poz. 1087.). łącznej powierzchni ca 14 ha, z pominięciem grun- 1. Do obszarów chronionego krajobrazu mają za- tów leśnych o powierzchni 1,07 ha), 28.12.2001 r. stosowanie m.in. art. 23 i 24. Powołanie i funkcjo- XLVI/282/2001, Dz.U. Woj. Wlkp. z 2002 r. Nr 4, nowanie obszarów chronionego krajobrazu angażuje poz. 189, §7. 6) Z racji położenia terenu na obszarze zarówno administrację państwową (wojewodę) jak i stanowiska archeologicznego, inwestor po otrzyma- samorząd gminny. Z ogólnych zapisów związanych niu koncesji na wydobywanie kopaliny (przed przy- z ochroną tych obszarów na szczególną uwagę za- stąpieniem do prac ziemnych), zobowiązany jest sługują wskazania zawarte w art. 24, w podpunk- powiadomić Konserwatora Zabytków Archeologicz- tach 3, 5 i 9, w których pośrednio chronione są nych w Poznaniu w celu ustalenia sposobu realizacji zabytkowe zadrzewienia śródpolne, czy inne zabyt- warunków konserwatorskich. kowe formy ziemne. 23. Mpzp terenów zabudowy mieszkaniowej poło- 2. Największa zależność między ochroną przyrody żonych w Otuszu przy drodze gminnej 32010 (Huby i opieką nad zabytkami występuje w odniesieniu do Otuskie), 28.01.2003r, VI/35/03, Dz.U. Woj. Wlkp. ochrony pomników przyrody. W art. 40, jest mowa z 2003 r. Nr 30, poz. 568. §6. 2. Przy prowadze- o ochronie przyrody z uwzględnieniem wartości niu prac ziemnych w razie ujawnienia przedmiotu, przyrodniczych, naukowych, kulturowych, histo- który posiada cechy zabytku lub odkrycia obiektów rycznych lub krajobrazowych. Dzięki takiej formule, archeologicznych przez ekipę budowlaną należy, omawiana ustawa w istotny sposób włącza się w zgodnie z art. 22 i 24 ustawy z dnia 15 lutego 1962 obszar ochrony zabytkowych kompleksów zieleni. r. o ochronie dóbr kultury (Dz.U. z 1999 r., Nr 98, poz. 1150 z późn. zm.) zabezpieczyć znalezisko i 4.8. Uwarunkowania wynikające z ustaleń Gmin- zgłosić ten fakt do Działu Ochrony Zabytków Arche- nego programu opieki nad zabytkami na lata 2006 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7851 – Poz. 1475

– 2009 dla miasta i gminy Buk. plany. W szczególności zaś działania miejscowego Gminny program opieki nad zabytkami na lata samorządu prowadzone były w następujących ob- 2006 – 2009 dla Miasta i Gminy Buk został przy- szarach: jęty uchwałą z dnia 30 października 2007 roku. 1. „…Obejmujących procedurę planistyczną zmie- Przesunięcie czasowe powołania programu zostało rzającą do uchwalenia (…) miejscowych planów za- wyjaśnione w Uzasadnieniu do omawianej uchwały. gospodarowania przestrzennego. (…) Badany okres, Dokument, w odniesieniu do jego merytorycznego dla którego sporządza się niniejsze sprawozdanie, kształtu, został podzielony na szereg następujących wiązał się z podjętymi działaniami na rzecz opra- rozdziałów. Na wstępie wprowadzono postanowie- cowywania planów miejscowych, które wymagały nia ogólne. Następnie do programu dołączono wy- każdorazowego wystąpienia do WWKZ w celu uzy- kaz zabytków znajdujących się na terenie Miasta i skania opinii na temat ich projektów. Uznać więc Gminy Buk, w tym obiektów wpisanych do rejestru można, iż poza ustawowym obowiązkiem stosow- zabytków, a następnie „objętych ochroną konser- nych uzgodnień, działania podejmowane przez tutej- watorską” (bez weryfikacji terenowej). W kolejnym szy Organ uwzględniały ujęte w Programie zasady rozdziale ustalono zasady ochrony obiektów wpisa- ochrony obiektów wpisanych do rejestru zabytków nych do rejestru zabytków i podlegających ochro- i podlegające ochronie konserwatorskiej, także w nie konserwatorskiej na terenie Miasta i Gminy Buk. zakresie obszarów występowania stanowisk arche- W ramach tego rozdziału sformułowano zasady ologicznych…”. ochrony historycznie ukształtowanej przestrzeni w 2. Podejmujących „…czynności w procedurze wy- obrębie obszaru starego miasta Buku, wpisanego dawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospo- do rejestru zabytków pod nr: 2548/A z 8 lutego darowania terenu oraz decyzji o ustaleniu lokalizacji 1956 roku. W obrębie pozostałych terenów zabu- inwestycji celu publicznego. Realizacje inwestycji dowanych postulowano wprowadzenie zasad prze- budowlanych, przede wszystkim na terenie histo- kształceń, które nie będą prowadziły do destrukcji rycznego układu urbanistycznego Buku, wpisanego przestrzeni ukształtowanej w przeszłości. Następnie do rejestru zabytków, a także w strefie ochrony określono ogólne zasady ochrony poszczególnych konserwatorskiej oraz na obszarach występowania obiektów: zabytkowych parków, cmentarzy oraz stanowisk archeologicznych, podlegały w każdym dawnej zabudowy. Określono również zasady har- przypadku uzgodnieniu z Wielkopolskim Wojewódz- monijnego dostosowania nowej architektury do za- kim Konserwatorem Zabytków w Poznaniu, który po stanej przestrzeni, a także zasady ochrony terenów, zbadaniu obszaru objętego decyzją, wydaje stosow- na których znajdują się zewidencjonowane stanowi- ne postanowienie uzgadniające. (…) Powyższa pro- ska archeologiczne. Wskazano również konieczność cedura dotyczy także każdej planowanej inwestycji umieszczania odpowiednich zapisów regulujących związanej ze zmianą sposobu użytkowania budynku zakresy ochrony konserwatorskiej w miejscowych lub jego części, zarówno w odniesieniu do obiektów planach zagospodarowania przestrzennego. W na- objętych ochroną, jak i rozmieszczonych w obrębie stępnym rozdziale zestawiono priorytetowe cele i historycznego układu urbanistycznego. Burmistrz zadania związane z realizacją opieki nad zabytkami, Miasta i Gminy Buk (władztwo decyzyjne), a także odwołując się do zapisów Raportu o stanie zabyt- Wielkopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków w ków w mieście i gminie Buk, opracowanego przez Poznaniu (poprzez podejmowane działania uzgadnia- Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Poznaniu jące), posiadają tym samym bezpośredni wpływ na w czerwcu 2005 roku. Ramowe plany dotyczyły realizację zapisów Programu, w myśl których nowa rewaloryzacji Placu Przemysława, prowadzenia re- zabudowa winna być dostosowana do historycznej montów kamienic znajdujących się w obrębie sta- kompozycji przestrzennej w zakresie rozplanowania, rego miasta oraz prac remontowych zespołu rezy- skali i bryły zabudowy, przy założeniu harmonijnego dencjonalno – folwarcznego w Cieślach i kościoła współistnienia elementów kompozycji historycznej w Niepruszewie. Wymieniono również podstawowe i współczesnej oraz winna nawiązywać formami obowiązki właścicieli obiektów zabytkowych oraz współczesnymi do lokalnej tradycji architektonicz- planowane wsparcie administracji samorządowej nej…”. Miasta i Gminy Buk. W postanowieniach końcowych 3. Inicjujących „…działania na rzecz prac remon- wskazano na pilną potrzebę sporządzenia Gminnej towych przy kościele parafialnym p.w. św. Waw- Ewidencji Zabytków oraz wskazano na określenia rzyńca w Niepruszewie (…) jakie od końca maja do wysokości corocznego funduszu przeznaczonego końca października 2007 r. miały miejsce w obrębie na prace remontowe i konserwatorskie przy zabyt- zabytku, przy ścisłej kontroli Wielkopolskiego Wo- kach wpisanych do rejestru zabytków. jewódzkiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu. W styczniu 2009 roku przyjęto sprawozdanie z Całkowity koszt miał wynieść ok. 863 tys. zło- realizacji powyższego programu. W sprawozdaniu tych. Natomiast same prace remontowe objęły w odniesiono się w sposób szczegółowy do planowa- szczególności: wymianę belek zabytkowej więźby nych zamierzeń ujętych w Programie. Zaznaczono dachowej, wymianę łat oraz ułożenie nowej czer- przy tym, że działania Urzędu Miasta i Gminy wykra- wonej dachówki o powierzchni ok. 1000m2, wy- czały niejednokrotnie poza nakreślony w Programie mianę opierzenia i rynny oraz wykonanie biernego Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7852 – Poz. 1475 zabezpieczenia przeciwpożarowego (nasączenie im- 7. Związanych z niezwłocznym przystąpieniem pregnatem). Podkreślić należy, iż remont przedmio- do opracowania gminnej ewidencji zabytków. „… towego obiektu wiązał się z Uchwałą Nr XIV/78/07 Gminna ewidencja zabytków została opracowana Rady Miasta i Gminy Buk z dnia 25 września 2007 na przełomie 2007 i 2008 roku. Składa się ona z roku w sprawie: udzielenia dotacji celowej z budże- części papierowej i elektronicznego pliku bazy da- tu Miasta i Gminy Buk Parafii Rzymsko-Katolickiej nych”. w Niepruszewie p.w. Św. Wawrzyńca. Powyższa 8. Odnoszących się do corocznego określenia „… dotacja związana była także z wcześniejszą Uchwa- przez Radę Miasta i Gminy Buk w uchwale budżeto- łą Nr XI/20/07 Rady Miasta i Gminy Buk z dnia 29 wej wysokość środków przeznaczonych na dotacje maja 2007 roku w sprawie: zasad i trybu postę- na prace konserwatorskie, restauratorskie lub robo- powania, udzielania i rozliczania dotacji na prace ty budowlane przy zabytkach wpisanych do reje- konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowla- stru…”. ne dla obiektów zabytkowych wpisanych do reje- Żródło: Sprawozdanie z realizacji Gminnego Pro- stru zabytków nie stanowiących własności Gminy gramu Opieki nad Zabytkami na lata 2006-2009 dla Buk....”. Miasta i Gminy Buk. Buk styczeń 2009. 4. Innych realizujących zapisy odnoszące się „… do Uchwały nr XI/20/07 Rady Miasta i Gminy Buk 5. Cele gminnego programu opieki nad zabytkami z dnia 29 maja 2007 roku w sprawie: zasad i try- (art. 87 ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochro- bu postępowania, udzielania i rozliczania dotacji na nie zabytków i opiece nad zabytkami). prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty bu- 1. Włączenie problemów ochrony zabytków do dowlane dla obiektów zabytkowych wpisanych do systemu zadań strategicznych wynikających z kon- rejestru zabytków nie stanowiących własności Gmi- cepcji przestrzennego zagospodarowania kraju. ny Buk. (…) Zgodnie z Uchwałą nr XIX/135/07 Rady 2. Uwzględnianie uwarunkowań ochrony zabyt- Miasta i Gminy Buk z dnia 28 grudnia 2007 roku w ków, w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa sprawie: budżetu Miasta i Gminy Buk na rok 2008, archeologicznego, łącznie z uwarunkowaniami na powyższy cel przeznaczono 50.000 zł…”. ochrony przyrody i równowagi ekologicznej. 5. Wspierających inicjatywy sprzyjające „…wzro- 3. Zahamowanie procesów degradacji zabytków i stowi środków finansowych na opiekę nad za- doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania. bytkami…” które sformułowano „…w uchwałach 4. Wyeksponowanie poszczególnych zabytków budżetowych. Zgodnie z zapisami załącznika nr 6 oraz walorów krajobrazu kulturowego. do Uchwały Nr XXVIII/182/08 Rady Miasta i Gmi- 5. Podejmowanie działań zwiększających atrak- ny Buk z dnia 26 sierpnia 2008 r., stanowiącego cyjność zabytków dla potrzeb społecznych, tury- wydatki na wieloletnie programy inwestycyjne w stycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw latach 2008 – 2010, przewidziana została do sfi- sprzyjających wzrostowi środków finansowych na nansowania modernizacja Placu Przemysława, ul. opiekę nad zabytkami. Poznańskiej oraz ul. Dworcowej w Buku w latach 6. Określenie warunków współpracy z właścicie- 2008 – 2010 za kwotę 150.000. Obszar objęty lami zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe planami modernizacyjnymi obejmuje (…) zasadniczą związane z wykorzystaniem tych zabytków. cześć wpisanego do rejestru zabytków historyczne- 7. Podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających go układu urbanistycznego Buku. tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad za- 6. Podejmujących „…na terenie Miasta i Gminy bytkami. Buk działań na rzecz popularyzowania i upowszechniania wiedzy o zabytku oraz jego znaczeniu dla hi- 6. Kierunki realizacji gminnego programu opieki storii i kultury, a także wyeksponowania poszcze- nad zabytkami. gólnych zabytków i doprowadzenia do poprawy ich 6.1. Gminna ewidencji zabytków. stanu. Znalazło to w 2008 r. odzwierciedlenie w 6.1.1. Działanie – weryfikacja gminnej ewidencji złożonym do Urzędu Marszałkowskiego Wojewódz- zabytków nieruchomych oraz sporządzenie gmin- twa Wielkopolskiego – Departamentu Wdrażania nej ewidencji zabytków małej architektury, tj. nie- Programu Regionalnego, wniosku preselekcyjnego wielkich obiektów budowlanych wznoszonych w dla projektu pt. „Budowa Muzeum Regionalnego ramach zagospodarowania terenu, w tym krzyży, Ziemi Bukowskiej z Elementami Kultury Żydowskiej kapliczek, rzeźby ogrodowej, zabytkowych ele- Zachodniej Wielkopolski”. Przedmiotowy wniosek mentów infrastruktury komunalnej zachowanych w złożony został w ramach priorytetu I. działanie 6.2. miejscach publicznych (pomp, hydrantów) itp. Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyj- nego na lata 2007-2013…” Program obejmuje „... przekształcenie Synagogi Bukowskiej w salę wysta- wienniczo-widowiskową muzeum oraz przekształ- cenie Biblioteki i Kina Miasta i Gminy Buk w nowo- czesne zaplecze muzeum…” Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7853 – Poz. 1475

Czas realizacji w L.p. Działanie latach Weryfikacja gminnej ewidencji zabytków, która została sporządzona w 2008 roku w formie zbioru kart adresowych zabytków nieruchomych zewidencjonowanych przez Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Weryfikacja będzie polegać na 1. 2011 systematycznym aktualizowaniu kart adresowych o uzyskane dane i dokumentację fotograficzną w tym działania związane z rozpoznaniem i wprowadzaniem do ewidencji zmian powstałych w wyniku rozbiórek, modernizacji i remontów obiektów. Sporządzenie gminnej ewidencji zabytków małej architektury w formie zbioru kart adresowych zabytków w uzgodnieniu z Wojewódzkim 2. 2011 Urzędem Ochrony Zabytków, w tym także najciekawszych obiektów znajdujących się na cmentarzach z terenu miasta i gminy.

6.1.2. Działanie – sporządzenie gminnej ewidencji zabytków archeologicznych.

Czas realizacji w L.p. Działanie latach Wykonanie gminnej ewidencji zabytków archeologicznych w formie kart zespołu stanowisk archeologicznych zgodnie z zaleceniem WWKZ, 1. 2010 systematycznie uaktualnianej na podstawie informacji uzyskiwanych od WUOZ w Poznaniu i częstotliwością uzgodnioną z WWKZ Sporządzenie mapy dziedzictwa kulturowego miasta i gminy z naniesioną lokalizacją obiektów i obszarów chronionych oraz stref 2. ochrony stanowisk archeologicznych, systematycznie uaktualnianą na 2011 podstawie informacji uzyskiwanych z WUOZ w Poznaniu i z częstotliwością uzgodnioną z WWKZ Sporządzenie elektronicznej bazy o stanowiskach archeologicznych wytypowanych do wpisania do rejestru zabytków na podstawie 3. 2012 informacji uzyskiwanych z WUOZ w Poznaniu i z częstotliwością uzgodnioną z WWKZ

6.2. Promocja regionu i edukacja przez prezentację lokalnych zasobów dziedzictwa kulturowego. 6.2.1. Działanie – udostępnianie i promocja zabytków nieruchomych.

Czas realizacji w L.p. Działanie latach Rozpowszechnienie informacji na temat obiektów wpisanych do 1. rejestru zabytków z terenu miasta i gminy, a także zabytkowego 2010 – 2013 złożenia urbanistycznego Buku. Udostępnienie gminnej ewidencji zabytków oraz „Programu opieki nad 2. zabytkami miasta i gminy Buk na lata 2010 – 2013” na stronie 2010 internetowej Urzędu Miasta i Gminy Buk. Publikowanie miejskich materiałów reklamowych i turystycznych 3. 2010 – 2013 dotyczących istniejących w mieście i gminie zabytków. Wspieranie organizacji i stowarzyszeń w opracowaniu i publikacji materiałów dotyczących historii i zabytków miasta i gminy. Zbieranie i 4. skupowanie materiałów archiwalnych (tj.: stare zdjęcia, mapy, 2010 – 2013 przedmioty codziennego użytku) dotyczących miasta i gminy oraz mieszkańców. Zwiększenie atrakcyjności zabytków dla potrzeb turystycznych poprzez 5. 2010 – 2013 umieszczenie tablic informacyjnych przy obiektach zabytkowych. Przygotowanie koncepcji projektu utworzenia na terenie miasta i gminy 6. ścieżek dydaktycznych przedstawiających jej historię i zabytki na 2011 – 2013 potrzeby promocji turystycznej.

71 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7854 – Poz. 1475

Przeprowadzenie spotkań z właścicielami obiektów zabytkowych w 7. 2010 – 2013 celu ustalenia możliwości i zasad ich udostępniania.

6.2.2. Działanie – edukacja w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego, prowadzona w szkołach i instytucjach kultury znajdujących się na terenie miasta i gminy Buk.

Czas realizacji w L.p. Działanie latach Włączenie tematyki ochrony dziedzictwa kulturowego do zajęć 1. 2010 – 2013 szkolnych w szkołach podstawowych i gimnazjach. Wdrażanie do zajęć szkolnych pojęć związanych z krajobrazem 2. 2010 – 2013 kulturowym miasta i gminy oraz regionu. Informowanie młodzieży szkolnej o zasobach krajobrazu kulturowego 3. 2010 – 2013 miasta i gminy. Zorganizowanie w ramach zajęć szkolnych wycieczek po 4. najciekawszych i najważniejszych miejscach w mieście i gminie oraz 2010 – 2013 przedstawienie im obiektów zabytkowych.

6.3. Sprawowanie opieki nad zachowanymi zabytkami w regionie. 6.3.1. Działanie – zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania.

Czas realizacji w L.p. Działanie latach Informowanie właścicieli obiektów zabytkowych o możliwościach 1. 2010 – 2013 pozyskania środków na ich remonty Merytoryczna pomoc właścicielom zabytków w tworzeniu wniosków 2. 2010 – 2013 aplikacyjnych o środki na ich odnowę Nawiązanie współpracy z właścicielami obiektów znajdujących się w

gminnej ewidencji zabytków w zakresie: a. Rozpowszechnianie informacji na temat profilaktyki 3. 2010 – 2013 konserwatorskiej stosowanej w odniesieniu do zabytków. b. Zbieranie informacji na temat przeprowadzonych remontów i 2010 – 2013 odnotowanie tych faktów w kartach adresowych obiektów. Aktywne zachęcanie sektora prywatnego do zagospodarowania 4. 2010 – 2013 obiektów zabytkowych. Stworzenie możliwości zwolnień z podatku od nieruchomości dla właścicieli remontujących zewnętrzne elementy budynków 5. zabytkowych leżących w strefach ochrony historycznego założenia 2011 – 2013 urbanistycznego na podstawie uzgodnionych z WUOZ programów lub projektów. Interwencja władz miasta i gminy przy rażących naruszeniach prawa budowlanego głównie dotyczących rozbudowy i przebudowy 6. zmieniającej bryłę obiektów lub ich charakterystycznych elementów 2010 – 2013 (zwłaszcza na obszarach objętych ochroną konserwatorską i przy obiektach wpisanych do rejestru zabytków). Prowadzenie przez Urząd Miasta i Gminy Buk działań remontowych i rewitalizacyjnych, w zakresie swoich kompetencji, na obszarze 7. 2010 – 2013 zabytkowego centrum miasta oraz w zabytkowej synagodze będącej własnością Samorządu Miasta i Gminy Buk.

6.3.2. Działanie – sporządzenie wykazu zespołów i obiektów nieruchomych, stanowisk archeologicznych typowanych do rejestru zabytków z terenu miasta i gminy Buk w celu uwzględnienia ich w dokumentach planistycznych i inwestycyjnych gminy.

72 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7855 – Poz. 1475

Czas realizacji w L.p. Działanie latach Współpraca z Wielkopolskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w sprawie wpisania do rejestru zabytków nieruchomych (w tym archeologicznych) województwa wielkopolskiego obiektów nieujętych 1. jeszcze w rejestrze, a reprezentujących duże walory historyczne, naukowe lub artystyczne i stanowiących ważne miejsce w krajobrazie kulturowym miasta i gminy: a. Obiekty, które należy wpisać do rejestru 2010 – 2013 b. Wyznaczenie stref ochrony stanowisk archeologicznych na załącznikach graficznych, respektowanych przy sporządzaniu dokumentów planistycznych miasta i gminy oraz wprowadzenie zapisu zapewniającego prawidłową ochronę archeologicznego dziedzictwa kulturowego w stosunku do stref występowania 2010 - 2013 stanowisk archeologicznych oraz obszarów chronionych: „Prace inwestycyjne, w tym ziemne związane z zabudowaniem i zagospodarowaniem terenu, w obrębie obszarów chronionych i stref występowania stanowisk archeologicznych, wymagają uzgodnienia z WWKZ, który określi warunki realizacji inwestycji.”

7. 7. InstrumentariumInstrumentarium realizacji realizacji gminnego gminnego programu programu opieki nad zabytkami.2. Instrumenty finansowe: opieki nad zabytkami. - dotacje Podmiotem powołującym gminny program opieki nad zabytkami jest samorz- subwencjeąd miasta i gminy. Realizacja programu odbywać się będziePodmiotem poprzez zespó powołującymł działań władz gminny miasta i gminyprogram na rzecz opieki osi ągnięcia- dofinansowania celów w nim przyjętych. Samorznad ązabytkamid winien oddzia jestł ywasamorządć na inne miasta podmioty i gminy. mające doReali czynienia- -z obiektami projekty zabytkowymi, uwzględniające w tym finansowanie także na mieszka z funduńców - miastazacja i gminy programu Buk, tak odbywać by wywo sięłać wbędzie nich potrzeb poprzezę zachowania zespół dziedzictwaszy Unii Europejskiejkulturowego, jako fundamentalnego dobra identyfikdziałańują cego władz ich miastatożsamo iść gminy. W odniesieniu na rzecz do osiągnięcialokalnej społeczno ś3.ci pielInstrumentyęgnowanie tradycjispołeczne: zawartej w zabytkach ma ścisły zwicelówązek z ksztaw nimłtowaniem przyjętych. poczucia własnej wartości. W odniesieniu do- edukacjapodmiotów kulturowa gospodarczych dobra kultury, jakimi są zabytki,Samorząd mają potencja winienlnie du oddziaływaćżą wartość marketingow na inne ą podmio itp. - - informacja Abyty zrealizowa mające ć do zamierzone czynienia cele z okre obiektamiślone w konkretnych zabytkowymi, dzia łaniach- współpracanależy zastosować możliwie najszersze spectrum narzędzi – instrumentów. Zakłada się, że w realizacji powyżej zredagowanego gminnego programu opieki nad zabytkami wykorzystane w tym także na mieszkańców miasta i gminy Buk, - współdziałanie z organizacjami społecznymi zostaną następujące grupy instrumentów: instrumenty prawne, finansowe, społeczne, koordynacja oraz instrumenty kontrolne. tak by wywołać w nich potrzebę zachowania dzie- 4. Koordynacja: 1. Instrumenty prawne: - dzictwaprogramy kulturowego, określające jako polityk fundamentalnegoę państwa i województwa dobra w zakresie- strategie ochrony rozwoju dziedzictwa miasta kulturowego, - identyfikującegodokumenty wydawane ich tożsamość. przez Wielkopolskiego W odniesieniu Wojewódzkiego do - plany Konserwatora rozwoju Zabytków lokalnego wynikające z przepisów ustawowych,lokalnej społeczności pielęgnowanie tradycji zawar- - programy prac konserwatorskich - tej wuchwa zabytkachły miejscowego ma ścisły samorz związekądu odnosz z kształtowaące się do zagadnie- ń- regulujprogramyących ochrony kształtowanie środowiska przestrzeni. 2. niem Instrumentypoczucia własnejfinansowe: wartości. W odniesieniu do - studia i analizy, koncepcje zrównoważonego roz- - podmiotówdotacje gospodarczych dobra kultury, jakimi są woju - zabytki,subwencje mają potencjalnie dużą wartość marketin- - plany rewitalizacji - gowądofinansowania itp. 5. Instrumenty kontrolne: - Abyprojekty zrealizować uwzględniaj zamierzoneące finansowanie cele z określone funduszy Unii w Europejskiej- utworzenie w ramach Urzędu Miasta i Gminy 3. konkretnychInstrumenty działaniach społeczne: należy zastosować możli- Buk, jednoosobowej odpowiedzialności za sposób - wie najszerszeedukacja kulturowa spectrum narzędzi – instrumentów. w jaki realizowane będą poszczególne zadania wy- - Zakładainformacja się, że w realizacji powyżej zredagowanego nikające z ustaleń niniejszego programu. Proponuje - gminnegowspół praca programu opieki nad zabytkami wyko- się, aby zobowiązanie to powierzyć kierownikowi - współdziałanie z organizacjami społecznymi rzystane zostaną następujące grupy instrumentów: Referatu Inwestycji i Planowania. Powierzenia wyżej 4. Koordynacja: instrumenty prawne, finansowe, społeczne, koordy- wymienionego obowiązku dokona Burmistrz Miasta - strategie rozwoju miasta - nacjaplany oraz rozwojuinstrumenty lokalnego kontrolne. i Gminy Buk niezwłocznie po uchwaleniu przez Radę - 1. Instrumentyprogramy prac prawne: konserwatorskich Miasta i Gminy Buk powyższego programu, - - programyprogramy ochrony określające środowiska politykę państwa i woje- - aktualizacja bazy danych ewidencji gminnej, - wództwastudia wi analizy, zakresie koncepcje ochrony zrównowa dziedzictważonego rozwoju kulturo - - monitoring stanu zachowania i rozwoju środowi- - wego,plany rewitalizacji ska kulturowego, 5. - dokumentyInstrumenty kontrolne: wydawane przez Wielkopolskiego 8. Monitoring działania gminnego programu opieki utworzenieWojewódzkiego w ramach UrzKonserwatoraędu Miasta i Gminy Zabytków Buk, jednoosobowewynikają- j odpowiedzialnonad zabytkami.ści za sposób w jaki realizowane będą poszczególnece z przepisów zadania ustawowych, wynikające z ustaleń niniejszego programu. ProponujeZgodnie się ,z aby art. zobowi 87 ust.ązanie 5 toustawy powierzy zć dniakierownikowi 23 lipca Referatu- uchwały Inwestycji miejscowego i Planowania. samorządu Powierzenia odnoszącewyżej wymienionego się 2003 obowi r.ązku o ochroniedokona Burmistrz zabytków Miasta i opiece i Gminy nad Buk zabytka - niezwdo łoczniezagadnień po uchwaleniu regulujących przez Radkształtowanieę Miasta i Gminy przestrze Buk powy- żmiszego Burmistrz programu, Miasta i Gminy Buk zobowiązany jest ni. do sporządzania co 2 lata sprawozdania z gminne-

73 Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7856 – Poz. 1475 go programu opieki nad zabytkami. Sprawozdanie skich, restauratorskich i robót budowlanych dotacja to przedstawiane jest Radzie Miasta i Gminy. Po 4 może być udzielona do 100% nakładów koniecz- latach program powinien zostać zaktualizowany i nych na ich wykonanie. ponownie przyjęty przez Radę Miasta i Gminy. 8. W przypadku, jeżeli stan zachowania zabytku, Do wykonania powyższego zadania, Zespół Ko- o którym mowa w ust. 1 wymaga niezwłocznego ordynujący monitorujący „Gminny program opieki podjęcia prac konserwatorskich, restauratorskich i nad zabytkami dla Miasta i Gminy Buk na lata 2010 robót budowlanych dotacja może być udzielona do – 2013” przynajmniej raz na dwa lata przedstawi 100% nakładów koniecznych na wykonanie tych pisemną analizę stopnia realizacji powyższego pro- prac. gramu. 9. Łączna wartość dotacji udzielonych z budże- 9. Niektóre zewnętrzne źródła finansowania gmin- tu Miasta i Gminy Buk oraz innych źródeł sektora nego programu opieki nad zabytkami. finansów publicznych nie może przekroczyć wyso- Obowiązek dbania o stan zabytków spoczywa na kości 100% nakładów koniecznych na wykonanie właścicielach i posiadaczach zabytków. tych prac lub robót. Środowisko lokalne, doceniając potrzebę ochrony Wsparciem dla zadań z zakresu ochrony zabytków dziedzictwa kulturowego, wprowadziło system po- są także zewnętrzne źródła dofinansowania udziela- mocy finansowej adresowanej do właścicieli i po- ne zgodnie z obowiązującą ustawą z dnia 23 lipca siadaczy obiektów zabytkowych. System ten został 2003 r. o ochronie zabytków i opieki nad zabytkami. określony uchwałą nr XI/50/07 Rady Miasta i Gmi- 1. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowe- ny Buk z dnia 29 maja 2007 r. w sprawie: zasad i go (www.mkidn.gov.pl) wspiera prace konserwa- trybu postępowania, udzielania i rozliczania dotacji torskie w ramach 6 priorytetów programu operacyj- na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty nego „Dziedzictwo Kulturowe”: budowlane dla obiektów zabytkowych wpisanych - Rewaloryzacja zabytków nieruchomych i rucho- do rejestru zabytków nie stanowiących własności mych Gminy Buk. W sposób szczególny dotacje celowe - Rozwój instytucji muzealnych pochodzące z budżetu Gminy przeznaczone są dla - Ochrona dziedzictwa narodowego poza granica- osób fizycznych lub jednostek organizacyjnych pomi kraju siadających tytuł prawny do zabytków wpisanych - Ochrona zabytków archeologicznych do rejestru zabytków, którzy zobowiązani są z mocy - Tworzenie zasobów cyfrowych dziedzictwa kul- prawa do finansowania, prowadzenia prac konser- turowego watorskich, restauratorskich i robót budowlanych - Ochrona zabytkowych cmentarzy przy tych zabytkach. W załączniku uchwały okre- 2. Wielkopolski Wojewódzki Konserwator Zabyt- ślono przedmiot udzielania dotacji: ków (wosoz.bip-i.pl/public) przyznaje dotacje na 1. Gmina może udzielić dotacji na wykonanie prac prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty bu- konserwatorskich, restauratorskich i robót budowla- dowlane przy obiektach wpisanych do rejestru zanych w obiektach wpisanych do rejestru zabytków. bytków na podstawie wniosków złożonych przez 2. Dotacja może być udzielona na pokrycie kosz- właścicieli, posiadaczy lub użytkowników zabyt- tów wykonania planowanych prac prowadzonych ków. z zachowaniem przepisów ustawy – Prawo zamó- 3. Samorząd Województwa Wielkopolskiego wień publicznych. (www.bip.umww.pl), w ramach swojego budżetu 3. Osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna po- także przewiduje środki na pomoc finansową ukie- siadająca tytuł prawny do zabytku może otrzymać runkowaną na ochronę zabytków i opiekę nad za- dotację częściowo lub w całości pokrywającą kosz- bytkami. Są to dotacje celowe przeznaczone na fi- ty prowadzenia prac. nansowanie lub dofinansowanie prac remontowych 4. Wniosek o udzielenie dotacji, o której mowa w i konserwatorskich obiektów zabytkowych zarówno ust. 1, może dotyczyć prac, które wykonane zosta- jednostkom sektora finansów publicznych jak rów- ną w roku złożenia przez wnioskodawcę wniosku nież pozostałym jednostkom. lub w roku następnym po roku złożenia wniosku. 4. Fundusz Kościelny (www.mswia.gov.pl) jest 5. Dotacje, o których mowa w ust. 1 mogą obej- formą pomocy udzielanej wyłącznie na remonty i mować nakłady konieczne na realizację prac wymie- konserwacje zabytkowych obiektów o charakterze nionych w art. 77 ustawy o ochronie zabytków i sakralnym i to tylko na wykonywanie podstawo- opiece nad zabytkami. wych prac zabezpieczających obiektów. Z Funduszu 6. Dotacja może być udzielona do wysokości 50% nie finansuje się remontów i konserwacji obiektów nakładów koniecznych na wykonanie prac konser- towarzyszących, wyposażenia obiektów sakralnych watorskich, restauratorskich i robót budowlanych oraz otoczenia świątyni, a także stałych elemen- przy zabytku. tów wystroju wnętrz. Podmiotami uprawnionymi do 7. Jeśli zabytek, o którym mowa w ust. 1 posia- otrzymywania środków Funduszu Kościelnego są: da wyjątkową wartość historyczną, artystyczną lub - osoby prawne Kościoła Katolickiego naukową albo wymaga przeprowadzenia złożonych - osoby prawne innych kościołów i związków pod względem technologicznym prac konserwator- wyznaniowych działających na podstawie ustaw o Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 73 – 7857 – Poz. 1475, 1476 stosunku Państwa do kościołów oraz związków wy- 1965, ze. zm.). znaniowych 5. Ponadto istnieją możliwości zdobywania środ- - osoby prawne kościołów i związków wyznanio- ków finansowych ze źródeł zewnętrznych na zada- wych wpisanych do rejestru kościołów i związków nia inwestycyjne i społeczne do współfinansowania wyznaniowych, o którym mowa w art. 30 ustawy z funduszy krajowych i zagranicznych Unii Europej- z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności skiej. sumienia i wyznania (Dz.U. z 2005 Nr 231, poz.

1476

UCHWAŁA Nr XLVIII/299/10 RADY MIASTA I GMINY BUK

z dnia 9 lutego 2010 r.

w sprawie zmiany uchwały Nr XLIV/268/09 Rady Miasta i Gminy Buk z dnia 27 października 2009 r. w sprawie opłaty targowej w roku 2010 oraz poboru tej opłaty

Na podstawie art. 19 pkt l lit. a i pkt 2 ustawy czepą lub przy parkowanym pojeździe w wysokości z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach - 22,00 zł, lokalnych (Dz.U. z 2006 r. , Nr 121, poz. 844, Nr c) ze straganu, stolika lub z ziemi za każde miejsce 220, poz. 1601, Nr 225, poz. 1635, Nr 245, poz. o szerokości do 2,5 m w wysokości - 17,00 zł. 1775, Nr 249, poz. 1828, Nr 251, poz. 1847; z 2. za sprzedaż artykułów spożywczych: 2008 r., Nr 93, poz. 585, Nr 116, poz. 730, Nr a) z samochodu ciężarowego i ciągników rolni- 223, poz. 1463; z 2009 r., Nr 56, poz. 458 oraz czych lub przy parkowanym pojeździe w wysokości M.P. z 2006 r., Nr 72, poz. 721, Nr 75, poz. 758; - 20,00 zł, z 2007 r., Nr 47, poz. 557, Nr 76, poz. 813; z b) z samochodu osobowego, osobowego z przy- 2008 r., Nr 59, poz. 531, Nr 78, poz. 692; z 2009 czepą lub przy parkowanym pojeździe w wysokości r., Nr 52, poz. 742, Nr 67, poz. 872) w związku z - 20,00 zł, art. 18 ust. 2 pkt 8 i art. 40 ust. 1 ustawy z dnia c) ze straganu, stolika lub z ziemi za każde miejsce 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z o szerokości do 2,5 m w wysokości - 13,00 zł. 2001 r., Nr 142, poz. 1591; z 2002 r. Nr 23, poz. 3. za sprzedaż artykułów rolnych nieprzetworzo- 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, nych, owoców, kwiatów, sadzonek, roślin ozdob- poz. 1271, Nr 214, poz. 1806; z 2003 r. Nr 80, nych, drzewek, krzewów ozdobnych, żywych zwie- poz. 717, Nr 162, poz. 1568; z 2004 r., Nr 102, rząt, jajek: poz. 1055 i Nr 116, poz. 1203; z 2005 r., Nr 172, a) z samochodu ciężarowego i ciągników rolni- poz. 1441, Nr 175, poz. 1457; z 2006 r., Nr 17, czych lub przy parkowanym pojeździe w wysoko- poz. 128, Nr 181, poz. 1337; z 2007 r., Nr 48, ści- 11,00 zł, poz. 327, Nr 138, poz. 974, Nr 173, poz. 1218; z b) z samochodu osobowego, osobowego z przy- 2008 r., Nr 180, poz. 1111, Nr 223, poz. 1458; z czepą lub przy parkowanym pojeździe w wysokości 2009 r., Nr 52, poz. 420, Nr 157, poz. 1241) Rada - 11,00 zł, Miasta i Gminy Buk uchwala co następuje: c) ze straganu, stolika za każde miejsce o szeroko- ści do 2,5 m w wysokości - 11,00 zł, §1. W Uchwale Nr XLIV/268/09 Rady Miasta i d) z ziemi za każde miejsce o szerokości do 2,5 m Gminy Buk z dnia 27 października 2009 roku w w wysokości - 11,00 zł, sprawie opłaty targowej w roku 2010 oraz poboru e) przy drobnej sprzedaży z ręki lub kosza za każde tej opłaty (Dz.Urz. Województwa Wielkopolskiego miejsce o powierzchni do 1 m2 w wysokości - 5,00 Nr 219, poz. 3778), wprowadza się następujące zł. zmiany: §2. Wykonanie Uchwały powierza się Burmistrzo- 1. §1 otrzymuje brzmienie: wi Miasta i Gminy Buk. Ustala się następujące dzienne stawki opłaty tar- §3. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni gowej od jednego stanowiska: od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Woje- 1. za sprzedaż artykułów przemysłowych i prze- wództwa Wielkopolskiego. mysłowo - spożywczych: a) z samochodu ciężarowego i ciągników rolni- Przewodniczący czych lub przy parkowanym pojeździe w wysokości Rady Miasta i Gminy Buk - 22,00 zł, (-) Andrzej Jankowski b) z samochodu osobowego, osobowego z przy-