Concertvereniging Koninklijk Vlaams Muziekconservatorium Antwerpen Ovc Onder Auspiciën Van Ministerie Van De Vlaamse Gemeenschap Dienst Voor Muziek En Lyrische Kunst
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
deSingel CONCERTVERENIGING KONINKLIJK VLAAMS MUZIEKCONSERVATORIUM ANTWERPEN OVC ONDER AUSPICIËN VAN MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP DIENST VOOR MUZIEK EN LYRISCHE KUNST HET SINGELSEIZOEN 87-88 KWAM TOT STAND MET STEUN VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP EN DE NATIONALE LOTERIJ EN HEEFT ALS BELANGRIJKSTE SPONSORS AGFA GEVAERT, HET GEMEENTEKREDIET VAN BELGIE, DE STANDAARD EN SWIFT. deSingel 87-88 DINSDAG 24 NOVEMBER 87 COLLEGIUM VOCAL INSTRUMENTAAL ENSEMBLE PHILIPPE HER RE WEG HE Collegium Vocale Programma Instrumentaal Ensemble Antonio Vivaldi dirigent Philippe Herreweghe 1678-1741 Stabat Mater voor alt, strijkers en continuo solisten Barbara Schlick sopraan Domenico Scarlatti 1685-1 757 Guillemette Laurens ait Stabat Mater voor 10-stemmig koor en continuo Nico van der Meel tenor sopranen Dominique Verkinderen Marion van Zonneveld Pauze Peter Kooy bas Setske Mostaert Annelies Coene Giovanni Battista Bononcini Marie-Hélène Chesneau 1670-1755 Evelyne Vis Stabat Mater voor 4-stemmig koor, solisten, Miriame Ruggeri strijkers en continuo Brigitte Verkinderen alten Betty Van den Berghe Rik Jacobs Cathérine Joussellin Steve Dejardin tenoren André Berkvens Jan Herman Philip Van Isacker Jan Van Elsacker Andrea Keiler viool Stéphane Leys Guillaine Wauters viool Renaud Machart Christine Angot altviool Frits Van Huile Raphaël Pidoux cel lo Jan Depuydt Jonathan Cable vi olone Paul Van den Berghe Johan Huys orgel Pieter Coene 11 COLLEGIUM VOCALE muzikale artikulatie, het finaal stellen Het Collegium Vocale werd opgericht van de barokke pathos, dit alles geeft in 1970 op initiatief van Philippe aanleiding tot een klankbeeld en expres Herreweghe. siviteit die heel verfrissend en boeiend Het vokaal ensemble was in de jaren zijn. Op dit terrein verricht het Collegium Vocale baanbrekend werk en PHILIPPE HERREWEGHE zeventig de eerste groep die op het gebied van de vokale polyfonie resoluut oefent het een diepe invloed uit op Het Collegium Vocale wordt geleid door nieuwe wegen insloeg. Van meetaf aan het koorleven in ons land. Philippe Herreweghe, een Gentenaar werd er intensief samengewerkt met Het ensemble is het meest bekend om die zijn studies geneeskunde en psychia Musica Antiqua Amsterdam en Ton Koopman. zijn talloze koncerten (20 tot 30 uit trie kombineerde met een konservato- In die kombinatie kwam het reeds in voeringen per jaar in o.m. Festival riumopleiding in zijn geboortestad. februari 1973 tot de allereerste uit van Vlaanderen, Festival de Wallonie, Philippe Herreweghe studeerde er piano, voering van Bachs Johannes Passion, Holland Festival en vele andere belang orgel en klavecimbel. in kleine bezetting met baroki nstrumen- rijke buitenlandse festivalsteden). In 1978 richt hij in het Institut de ten en uitgaande van de retoriek. Het maakte ook ontelbare opnamen voor Musique Ancienne in Versailles het Deze produktie ging ook twee maal naar Belgische, Franse, Duitse, Nederlandse Koor en Orkest van de Chapelle Royale het Englisch Bach Festival in de Queen en Engelse radio- en televisiestations. de Paris op. Voor de leiding van beide Elisabeth Hall te Londen. Het discografisch palmarès van het ensembles doet het instituut nog steeds Van doorslaggevend belang was tevens Collegium Vocale is ondertussen indruk beroep op Herreweghe. de nauwe samenwerking met Nicolaus wekkend geworden. Tot de meest merk In 1981 werd Philippe Herreweghe artis Harnoncourt (Matthaus Passion van Bach waardige plaatopnamen behoren de opera's tiek direkteur van het Festival de en Mozart met het Concertgebouworkest) Zais en Zoroastre van J.P. Rameau, Musique Ancienne van Saintes. en Gustav Leonhardt (integrale der het Requiem van Gilles, de Cantiones Bachcantates voor Telefunken). Sacrae van Lassus, de Matthaus Passion Het Collegium Vocale bestaat uit zestien van Bach, de motetten van de voorvaderen tot twintig jonge zangers met een van Bach, Orfeo van Gluck, die Schopfung gedegen muzikale achtergrond. van Haydn en de motetten van Rameau, De bijzondere stemplaatsing, het ver Mendelssohn en Brahms. mijden van vibrato, de konsekwente { BARBARA SCHLICK GUILLEMETTE LAURENS •( NICO VAN DER MEEL PETER KOOY De sopraan Barbara Schlick is geboren Guillemette Laurens vatte haar zang- Nog voor het afsluiten van zijn studie Peter Kooy begon op 6-jarige leeftijd in Wurzburg en studeerde te Essen bij studies aan bij haar vader, die profes (in juni 1987) aan het Rotterdamse te zingen in het koor van zijn vader. professor Wesselrnann. Thans doceert sor is aan het konservatori urn van konservatoriurn, genoot Nico van der Pas in 1975 koos hij als hoofdvak solo ze naast haar intensieve koncertaktivi- Toulouse. Meel reeds zo'n sukses, dat hij het zang, nadat hij eerst viool had gestu teit aan de Wurzburger Musikhochschule Louis Erlo introduceert haar in de moeilijk had te kiezen uit diverse deerd. en geeft ze kursussen voor oude muziek Opéra Studio, waar ze twee jaar ver- zeer prestigieuze aanbiedingen. In 1980 studeerde hij af aan het in Frankfurt en Bremen. bl i jft. Zijn koncert- en oratoriumrepertoire Sweelinck konservatoriurn te Amsterdam, In 1967 startte haar internationale Ma een ontmoeting met Pierre Barrat omvat komposities van de 16de tot de waar hij bij Max van Egmond studeerde. solistenkarrière bij het Scherbaum werkt ze twee jaar op de Atelier Lyrique 20ste eeuw, van Monteverdi's Marien- Sinds 1972 is hij werkzaam bij het barokensemble. Zij trad op in heel du Rhin en specialiseert er zich in vespez tot de Serenade van Britten. Radio Kamerkoor van de N.O.S. Naast Europa, de USA en de USSR. Tussen hedendaags muziektheater. Een derde Hij werkte o.m. reeds met Musica Antiqua het barokwerk is Peter Kooy eveneens de dirigenten waarmee ze heeft gewerkt, ontmoeting, met Philippe Herreweghe, Koln, London Baroque Ensemble en het 1 iedvertolker en maakte hij o.m. opnamen noteren we de namen van Michel Corboz, brengt haar in kontakt met de barok- Monteverdi Choir. van werk van Schubert, Brahms en Wolf. Ton Koopman, Sigiswald Kuyken en uiter muziek. In 1980 vervoegt ze Les Arts Bij het Holland Festival 85 werkte Hij was op de grote Europese festivals aard Philippe Herreweghe. Florissants, Nog later gaat ze zich hij als koorleider mee en als solist en werkte o.a. met Gustav Leonardt, toeleggen op de belcanto. in de produktie 'Ra' van Murray Shafer. Ton Koopman en Philippe Herreweghe. { Onder leiding van John Eliot Gardiner zong hij het Mozart-Requiem in Italie en Bachs Weihnachtsoratoriurn in London. In München Berlioz' L'Enfance du Christ onder leiding van Sir Colin Davis. Deze maand debuteert hij met het Concertgebouworkest o.l.v. Antal Dorati. ANTONIO VIVALDI werd het originele, dikwijls 2 strofen Stabat mater dolorosa Sancta Mater, istud agas, Juxta crucem lacrimosa Crucifixi fige plagas verbindende, rijmschema aab-ccb gedeel Dum pendebat Filius. Cordi meo valide. In de middeleeuwen ontstond de gewoonte telijk verstoord. Anderzijds vatte om aan het Alléluia een 'sequentia'. Vivaldi zelfs 2 strofen samen tot 1 Cujus animamam gementem, Tui nati vulnerati, (vervolg) toe te voegen, dat weliswaar (3 en 4, 7 en 8). Zo bekwam hij voor Contristatam et dolentem, Tam dignati pro me pati, Pertransivit gladius. Poenas mecum divide. in de stijl van het gregoriaans gekompo- zijn kompositie een 9-delige geleding neerd werd, maar door zijn tekst, die waarbij het Amen een apart slotdeel 0 quam tristis et afflicta Fac me tecum pie fiere, uit eigentijdse Latijnse en berijmde Fuit ilia benedicta Crucifixo condolere, vormt. De gedeeltelijk verloren gegane Mater Unigeniti ! Donec ego vixero. verzen bestond, eigenlijk niet tot binding met het oorspronkelij ke rijm de liturgie behoorde. schema maakte Vivaldi tot op zekere Quae maerebat et dolebat, Juxta crucem tecum stare, De massale produktie van sequentia's Pia Mater dum videbat Et me tibi sociare hoogte goed door een muzikale binding Nati poenas inclyti. In planctu desidero. noopte het Concilie van Trente (1545 van de strofen: op de teksten van de -63) om hun aantal te beperken tot delen 4, 5 en 6 zette hij de muziek Quis est homo qui non fleret, Virgo Virginum praeclara, Matrem Christi si videret Mihi jam non sis amara: vijf. Hiertoe behoort het Stabat Mater, van de delen 1, 2 en 3. Afgezien van In tanto supplicio ? Fac me tecum plangere. waarvan de tekst wellicht van de hand deze herhalingen behouden deze enkel Quis non posset contristari, Fac ut portem Christi mortem, van de H. Bonaventura (1221-1274) is, en dubbel strofen telkens een uitgespro Christi Matrem contemplari Passionis fac consortem, hoewel het lang aan Jacopone da Todi ken eigen karakter door wisseling van Dolentem cum Filio ? Et plagas recolere. toegeschreven werd. Tot op heden is tempi en maatsoorten. Pro peccatis suae gentis Fac me plagis vulnerari, de vraag naar het auteurschap nog steeds Vidit Jesum in tormentis, Fac me cruce inebriari, niet opgelost. et flagellis subditum. Et cruore Fi 1 i i. Vivaldi, als priester goed vertrouwd Vidit suum dulcem natum Flammis ne urar succensus, met de liturgie, was bij zijn toon Moriendo desolatum, Per te Virgo sim defensus zetting van de Stabat Mater-tekst duide Dum emisit spiritum. In die judicii. lijk bekommerd om gestrengheid. Zo zette hij van de 20 strofen van de Eia Mater, fons amoris, Christe cum sit hinc exire, Me sentire vim doloris Da per Matrem me venire sequentia slechts de eerste 10 op Fac, ut tecum lugeam. Ad palmam victoriae. muziek, en van 5 ervan wijzigde hij de volgorde. Wat origineel de 2de, Fac ut ardeat cor meum Quando corpus morietur, In amando Christum Deum, Fac ut animae donetur de 3de, de 4de en de 5de en de 6de ut sibi complaceam. Paradisi gloria. Amen. Allelu strofe waren werden bij hem de 3de, de 5de, de 6de en de 4de. Daardoor DOMENICO SCARLATTI grote polyfonisten. De kontrapuntische het in essentie dramatische Stabat een zacht golvende figuur, die gehoord bekwaamheid die evident is in de onop Mater van Pergolesi. wordt wanneer de sopranen voor het Een van de grote wereldburgers van houdelijk levendige tweedelig geschreven In plaats van elk vers met gedifferen- eerst de woorden Stabat mater dolorosa de 18de eeuw, de Napolitaan Domenico sonates was het gevolg van de diepgaande teerde dynamiek en parodie te behande zingen.