Show Publication Content!
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
170 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica VII pod redakcją Bożeny Wójtowicz i Wiktora Osucha Redaktor Naczelny ZastępcaSławomir RedaktoraKurek Naczelnego RadaTomasz Programowa Rachwał Gideon Biger, Zbigniew Długosz, Anatol Jakobson, Sławomir Kurek (Chair), Roman Malarz, Keisuke Matsui, Ana María Liberali, Tomasz Rachwał (Vice-chair), Aleksandar Petrovic, Natalia M. Syssoeva, Zdeněk Szczyrba, Wanda Wilczyńska-Michalik, Witold Wilczyński, Bożena Wójtowicz, Mirosław ListaWójtowicz, recenzentów Jiuchen Zhang, Zbigniew Zioło Krystyna German, Zygmunt Górka, Jerzy Kitowski, Tomasz Komornicki, Włodzimierz Kurek, Rene Matlovic, Piotr Pachura, Joanna Pociask-Karteczka, Zbigniew Podgórski, Eugeniusz Rydz, Przemy- sław Śleszyński, Elżbieta Szkurłat, Mariusz Szubert, Zygmunt Szymla, Zdenek Szczyrba, Marek Więckowski, Bogdan Włodarczyk, Andrzej Zborowski Oświadczenie o wersji pierwotnej: wersja drukowana jest wersją pierwotną Strona internetowa z dostępem do pełnych tekstów i informacjami dla autorów: http://annalesgeo.up.krakow.pl/ Sekretarz Redakcji Kamila Ziółkowska-Weiss ZastępcaInstytut Geografii, Sekretarza Zakład Redakcji Turystyki i Badań Regionalnych Dariusz Nowotnik Instytut Geografii, Zakład Geografii Społeczno-Ekonomicznej Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie 30-084 Kraków, ul. Podchorążych 2, p. 519 tel. (+48) 12 662 62 67 e-mail: [email protected] © Copyright by Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków 2014 ISSN 2084-5456 Wydawnictwo Naukowe UP Redakcja / Dział Promocji 30–084 Kraków, ul. Podchorążych 2 tel. / faks 12–662–63–83, tel. 12–662–67–56 e-mail: [email protected] http://www.wydawnictwoup.pl druk i oprawa Zespół Poligraficzny UP Wprowadzenie Artykuły prezentowane w niniejszym tomie stanowią kontynuację rozważań i dys- kusji prezentowanych podczas Międzynarodowego Seminarium Naukowego Dydak- tyków Szkół Wyższych oraz Nauczycieli Geografii i Przyrody „Innowacje w kształce- niu geograficznym i przyrodniczym”. Seminarium odbyło się w dniach 26–27 wrze- śnia 2013 roku w Instytucie Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie i było zorganizowane przez Zakład Dydaktyki Geografii Instytutu Geografii Uniwer- sytetu Pedagogicznego w Krakowie oraz Oddział Krakowski Polskiego Towarzystwa Geograficznego. W pierwszej części „Innowacje w edukacji regionalnej” Wacław Cabaj zapre- zentował spostrzeżenia dotyczące trudności studentów geografii w dokonywaniu samodzielnych obserwacji w terenie i opisu obserwowanych obiektów, a prawdo- podobną przyczyną wspomnianych trudności są coraz rzadziej prowadzone lekcji geografii w terenie przez nauczycieli gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych. T. Vileyto oraz E.M. Rebko przedstawili analizę, ocenę, a także duże możliwości wykorzystania elektronicznej wersji publikacji Przyroda Sankt Petersburga, zwłasz- cza w aspekcie możliwości rozwoju świadomości ekologicznej uczniów. Michał Zatorski wskazał na szanse ponownego rozwoju geografii jako przed- miotu szkolnego w ujęciu regionalnym śladami koncepcji W. Nałkowskiego, E. Ro- mera, S. Pawłowskiego i J. Flisa, natomiast Zygmunt Tomasz Gajowniczek zapropo- nował innowacyjny przykład wykorzystania badań regionalnych ze szczególnym uwzględnieniem historii i dziedzictwa kulturowego Mazowsza do zastosowania w szkole. Podobna tematyka badawcza jest kontynuowana w artykule Pawła Fran- czaka na obszarze Babiogórskiego Parku Narodowego i dotyczy innowacyjnego wy- korzystania ścieżek i infrastruktury dydaktycznej dla potrzeb niepełnosprawnych. Niniejszy tom uzupełniają artykuły dotyczące szeroko rozumianych przemian struktur przyrodniczo-społeczno-gospodarczych regionu. Tomasz Bryndal przed- stawił czynniki wpływające na poziom ryzyka powodziowego oraz konieczność pro- wadzenia tzw. edukacji powodziowej istotnej, a przemiany struktury przestrzennej miasta na obszarze Nowego Miasta w Mysłowicach zaprezentowała Weronika Dra- gan, natomiast możliwości rozwoju gminy Jaworze, szczególnie w zakresie dynami- ki zaludnienia pokazała Monika Olberek-Żyła. Jarosław Kazimierczak przedstawił przekształcenia funkcjonalne obiektu, na przykładzie gazowni w Toruniu i adaptacji na potrzeby planetarium. Marcin Popiel zaprezentował proces kreowania produktów turystycznych dla osób niepełnosprawnych pokazując nieco inne zasady i przykłady segmentacji ryn- ku turystycznego dla tej grupy turystów, a swoistym przykładem innowacyjności w hotelarstwie w zakresie przekształcenia obiektów zabytkowych na potrzeby [4] bazy noclegowej i konferencyjnej jest artykuł Kamili Ziółkowskiej-Weiss i Marcina Popiela. Redaktorzy i Autorzy tomu mają nadzieję, że zawarte w nim artykuły przyczy- nią się do ożywienia dyskusji na temat edukacji geograficznej i przyrodniczej na różnych poziomach kształcenia oraz będą inspiracją do dalszych badań i wymiany doświadczeń. Wiktor Osuch Bożena Wójtowicz Introduction Articles presented in this volume are the continuation of deliberations and discus- sions presented during the International Academic Seminar of University Educators and Teachers of Geography and Nature, entitled “Innovation in geography and na- tural science education”. The seminar took place on 26–27 September 2013 at the Institute of Geography at the Pedagogical University of Cracow and was organized by the Department of Didactics of Geography of the Institute of Geography at the Pedagogical University in Cracow and the Cracow Branch of the Polish Geographical Society. In the first part of the “Innovation in regional education”, Wacław Cabaj pre- sented insight into the difficulties geography students have with making indepen- dent observations in the field and describing effects of their observations, along with the probable cause of those difficulties, which is lack of proper fieldwork at the secondary school level. Tatiana Vileyto and E.M. Rebko presented an analysis, evaluation, as well as great opportunities of using an electronic version of the publication Nature of St. Petersburg, especially in terms of opportunities of developing the environmental awareness of the students. Michał Zatorski pointed out the chances of re-development of geography as a school subject, following the regional concept of W. Nałkowski, E. Romer, S. Pawłowski, and J. Flis; while Zygmunt Tomasz Gajowniczek proposed an innova- tive notion of using regional research, with particular emphasis on the history and heritage of Mazovia, for school purposes. A similar theme of research is continued in the article by Paweł Franczak on the innovative use of paths and educational facili- ties for the disabled at the area of Babiogórski National Park. This volume is complemented with the articles relating to the wider changes of natural and socio-economic structures of a region. Tomasz Bryndal presented the factors affecting the level of flood risk and the need for the so-called flood educa- tion, which is important in taking effective action to reduce susceptibility to flood- ing. Transformation of the spatial structure of the city in the area of Nowe Miasto in Mysłowice was presented by Weronika Dragan, while opportunities for the Jawor- ze commune, particularly in terms of population dynamics, was showed by Moni- ka Olberek-Żyła. Jarosław Kazimierczak presented the functional transformation of a building, based on the example of gasworks in Toruń and how it was adapted to house a planetarium. Marcin Popiel presented the process of creating tourism products for people with disabilities by showing slightly different rules and examples of segmentation of the tourism market applying to this group of tourists. The article by Kamila Ziół- kowska-Weiss and Marcin Popiel constitutes a specific example of innovation in the [6] hotel industry, that is the conversion of historic buildings for the purpose of the con- ference venues. Editors and Authors of this volume hope that these articles will stimulate dis- cussion on geography and natural science education at various levels of education, and that they will be an inspiration for further researchWiktor and Osuch,exchange Bożena of experiences. Wójtowicz Translated by Sławomir Kurek INNOWACJE W EDUKACJI REGIONALNEJ FOLIA 170 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica VII (2014) Wacław Cabaj Obserwacje w nauczaniu geografii turystycznej Streszczenie W nauczaniu geografii w szkole średniej duży nacisk położono na umiejętność rozwiązywa- nia testów. Zaniedbano zaś nauczania obserwacji. Dlatego u studentów, również na kierunku turystyka i rekreacja jest duża nieporadność w samodzielnych obserwacjach. A w celach nauczania tego przedmiotu jest wykształcenie umiejętności samodzielnego pozyskiwania wiadomości o walorach rekreacyjnych, atrakcjach turystycznych i infrastrukturze. W toku nauczania geografii turystycznej należy wprowadzić i ćwiczyć umiejętność obserwacji. Obejmuje ona postawienie celu obserwacji, dobór metod oraz umiejętność odczytu i in- terpretacji wyniku. Analiza samodzielnych prac studentów pozwala wskazać, że głównym powodem kłopotów ze studenckimi obserwacjami są: 1– brak umiejętności ich dokonywania, 2 – nieporadność w przedstawianiu ich wyników, spowodowana słabym opanowaniem języ- ka,Słowa 3 – brakikluczowe: w wiedzy ogólnej. geografia turystyczna; nauczanie; obiekt turystyczny; obserwacja Observations in the teaching of tourism geography Abstract In the teaching of geography in the secondary school a large emphasis was put on the ability of the tests solving, while teaching of observations was neglected. Therefore, a low level of the unassisted work, of the secondary schools students, was observed. The skill