Zał ącznik nr xxx do Uchwały nr xxxxx Rady Gminy Stryszawa z dnia xx.xx.2017 r.
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025
Źródło: www.pixabay.com
Stryszawa, 30 czerwiec 2017 r.
•AUDYT I PLANOWANIE ENERGETYCZNE • MODERNIZACJA SYSTEMÓW CIEPŁOWNICZYCH • •OPRACOWANIA Z ZAKRESU OCHRONY ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I ZASOBÓW MINERALNYCH • • RAPORTY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO • OPERATY WODNOPRAWNE •
„PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025” został opracowany przez firm ę ENERGOBA – Doradztwo Energetyczne, Jarosław Zi ęba na podstawie umowy z Gmin ą Stryszawa o numerze GK.602/01/2017 z dnia 20.03.2017 r. Niniejsze opracowanie wykonano zgodnie z przepisami obowi ązuj ącymi w dniu przekazania projektu. Opracowanie jest zgodne z umow ą i kompletne z punktu widzenia celu, któremu ma służyć.
Zamawiaj ący: Wójt Gminy Stryszawa
Kierownik projektu: mgr in ż. Jarosław Zi ęba
Stryszawa, 30 czerwiec 2017 r.
43 – 600 Jaworzno ul. Nowa 3 m/25 • +48 600 502 159 • [email protected] • www.energoba.pl NIP 632 – 103 – 21 – 88 • Regon 277519374 • mBank S.A. 43 – 1140 2004 – 000 3102 3050 2774 PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 3 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025
SPIS TRE ŚCI
1. WYKAZ SKRÓTÓW ...... 5 2. WST ĘP ...... 7 2.1. Cel i zakres opracowania ...... 7 2.2. Opis przyj ętej metodyki ...... 8 2.3. Charakterystyka Gminy ...... 8 3. SPÓJNO ŚĆ PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI I PROGRAMOWYMI ...... 17 3.1. Dokumenty mi ędzynarodowe...... 17 3.2. Dokumenty krajowe ...... 18 3.3. Dokumenty wojewódzkie ...... 29 3.4. Dokumenty lokalne ...... 34 4. STRESZCZENIE W J ĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ...... 39 5. OCENA STANU ŚRODOWISKA ...... 42 5.1. Ochrona klimatu i jako ści powietrza ...... 42 5.2. Zagro żenia hałasem ...... 48 5.3. Promieniowanie elektromagnetyczne ...... 51 5.4. Gospodarowanie wodami ...... 54 5.5. Gospodarka wodno-ściekowa...... 67 5.6. Zasoby geologiczne ...... 71 5.7. Gleby ...... 73 5.8. Gospodarka odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów ...... 78 5.9. Zasoby przyrodnicze ...... 92 5.10. Zagro żenia powa żnymi awariami ...... 97 5.11. Edukacja ekologiczna ...... 102 6. EFEKTY REALIZACJI DOTYCHCZASOWEGO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA ...... 104 7. CELE PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA, ZADANIA I WSKA ŹNIKI ...... 106 8. SYSTEM INSTYTUCJI ZAANGA ŻOWANYCH W REALIZACJ Ę PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA ...... 114 9. PROCEDURY MONITORINGU, PRZEGL ĄDU STOPNIA REALIZACJI PROGRAMU PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 4 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 OCHRONY ŚRODOWISKA ORAZ JEGO AKTUALIZACJI ...... 120 10. WYKAZ INTERESARIUSZY ZAANGA ŻOWANYCH W PRACE NAD PROGRAMEM OCHRONY ŚRODOWISKA ...... 123 11. WYKORZYSTANE MATERIAŁY I OPRACOWANIA ...... 124 12. SPIS TABEL ...... 127 13. SPIS ILUSTRACJI ...... 129
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 5 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 1. WYKAZ SKRÓTÓW
APGO WM Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Małopolskiego Analiza SWOT Narz ędzie słu żą ce do analizy strategicznej. Opiera si ę ona na okre śleniu silnych oraz słabych stron, a tak że wynikaj ących z nich szans oraz zagro żeń. GDDKiA Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad GIO Ś Główny Inspektorat Ochrony Środowiska GUS Główny Urz ąd Statystyczny JCW Jednolita cz ęść wód JCWP Jednolita cz ęść wód powierzchniowych JCWPd Jednolita cz ęść wód podziemnych JST Jednostka samorz ądu terytorialnego KPGO Krajowy Plan Gospodarki Odpadami KZGW Krajowy Zarz ąd Gospodarki Wodnej NFO ŚiGW Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej OZE Odnawialne Źródła Energii PEM Pola elektromagnetyczne PM Ś Pa ństwowy Monitoring Środowiska POKzA Program Oczyszczania Kraju z Azbestu POP Program Ochrony Powietrza PO Ś Program Ochrony Środowiska PROW Program Rozwoju Obszarów Wiejskich RDLP Regionalna Dyrekcja Lasów Pa ństwowych RDO Ś Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska RDW Ramowa Dyrektywa Wodna RZGW Regionalny Zarz ąd Gospodarki Wodnej SOO Ś Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko UE Unia Europejska WFO ŚiGW Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej WIO Ś Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska WPO Ś Wojewódzki Program Ochrony Środowiska PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 6 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 MODR Małopolski O środek Doradztwa Rolniczego ZS Zespół Szkół ZDW Zarz ąd Dróg Wojewódzkich MZMiUW Małopolski Zarz ąd Melioracji i Urz ądze ń Wodnych ZDR Zakłady Du żego Ryzyka ZZR Zakłady Zwi ększonego Ryzyka
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 7 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 2. WST ĘP
2.1. Cel i zakres opracowania
Przedmiotem opracowania jest Program Ochrony Środowiska (zwany dalej Programem lub PO Ś) dla Gminy Stryszawa na lata 2018 – 2021 z uwzgl ędnieniem perspektyw na lata 2022- 2025. Poprzednia aktualizacja Programu Ochrony Środowiska został opracowana w roku 2011 r. i przyj ęta Uchwał ą nr XV/115/12 Rady Gminy Stryszawa z dnia 2 marca 2012 roku. W zwi ązku z upływem okresu programowania ww. dokumentu powstała konieczno ść opracowania Programu Ochrony Środowiska na lata kolejne wraz z now ą perspektyw ą czasow ą, zgodnie z obecnie obowi ązuj ącymi dokumentami strategicznymi i operacyjnymi. Obowi ązek wykonania Programu Ochrony Środowiska wynika z ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo Ochrony Środowiska (Dz. U. 2016, poz. 672 z pó źn. zm.), a w szczególno ści: „Art. 17. 1. Organ wykonawczy województwa, powiatu i gminy, w celu realizacji polityki ochrony środowiska, sporz ądza odpowiednio wojewódzkie, powiatowe i gminne programy ochrony środowiska, uwzgl ędniaj ąc cele zawarte w strategiach, programach i dokumentach programowych, o których mowa w art. 14 ust. 1. Art. 18. 1. Programy, o których mowa w art. 17 ust. 1, uchwala odpowiednio sejmik województwa, rada powiatu albo rada gminy. Z wykonania programów organ wykonawczy województwa, powiatu i gminy sporz ądza co 2 lata raporty, które przedstawia si ę odpowiednio sejmikowi województwa, radzie powiatu lub radzie gminy.” Gminne Programy ochrony środowiska tworzone s ą w celu realizacji polityki ochrony środowiska na szczeblu gminnym. Program musi by ć zbie żny z zało żeniami najwa żniejszych projektów na ró żnym szczeblu programowania regionalnego, w zwi ązku z powy ższym sporz ądzaj ąc ten dokument nale ży uwzgl ędnia ć równie ż wymagania dokumentów strategicznych wy ższego szczebla, w tym przypadku dokumentów wojewódzkich i krajowych. Celem niniejszego dokumentu jest przedstawienie racjonalnych działa ń przyczyniaj ących si ę do poprawy stanu środowiska gminy, b ądź te ż do utrzymania dobrego poziomu tam, gdzie został on osi ągni ęty w wyniku realizacji zało żeń Programu Ochrony Środowiska Gminy Stryszawa na lata 2004 - 2015. Zawarte w PO Ś rozwi ązania inwestycyjne oraz organizacyjne i informacyjne przyczyni ą si ę do wła ściwego, zgodnego z zasad ą zrównowa żonego rozwoju, gospodarowania zasobami przyrodniczymi, a zaktualizowany dokument pozwoli władzom PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 8 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 Gminy Stryszawa na bie żą co kontrolowa ć stan środowiska oraz planowa ć na tej podstawie działania słu żą ce ochronie środowiska.
2.2. Opis przyj ętej metodyki
Przygotowany Program Ochrony Środowiska dla Gminy Stryszawa na lata 2018 – 2021 z uwzgl ędnieniem perspektyw na lata 2022- 2025 spełnia wymogi Wytycznych do opracowania wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska opracowanych przez Ministerstwo Środowiska opublikowanych we wrze śniu 2015 r. Przy jego opracowywaniu korzystano z zapisów zawartych w dokumentach strategicznych obowi ązuj ących dla kraju, województwa małopolskiego, powiatu suskiego oraz Gminy Stryszawa. Ponadto niniejszy PO Ś został tak że oparty na zapisach dokumentów strategicznych zwi ązanych z rozwojem lokalnym Gminy Stryszawa, w tym np. na Planie Gospodarki Niskoemisyjnej. Przy opracowaniu Programu wykorzystano materiały i informacje dost ępne w bazie danych Głównego Urz ędu Statystycznego, Wojewódzkiej Inspekcji Ochrony Środowiska w Krakowie, Urz ędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, Starostwa Powiatowego w Suchej Beskidzkiej, Urz ędu Gminy Stryszawa oraz dane uzyskane od jednostek i podmiotów działaj ących na omawianym terenie.
2.3. Charakterystyka Gminy
2.3.1. Poło żenie
Gmina Stryszawa jest gmin ą wiejsk ą poło żon ą w południowo-zachodniej cz ęś ci województwa małopolskiego, na wysoko ści od około 360,0 m n.p.m. do 1 110,9 m n.p.m. Przynale ży do powiatu suskiego. Gmina zajmuje obszar 114 km 2. Pod wzgl ędem obszaru zajmuje w śród gmin 8 miejsce w województwie. Stryszawa jest siedzib ą władz gminy, do której nale żą Hucisko, Kuków, Kurów, Krzeszów, Lachowice, Targoszów i Pewelka. Geograficznie Gmina jest poło żona w obr ębie Beskidów u podnó ża Jałowca na obszarze trzech regionów: Beskidu Małego, Beskidu Makowskiego ( Średniego) i Beskidu Żywieckiego (Wysokiego). Jej granice administracyjne przebiegają zgodnie z granicami naturalnymi grzbietów i potoków, wyznaczaj ą je w szczególno ści – od południa: Pasmo Przedbabiogórskie PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 9 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 z Jałowcem (1110 m n.p.m.), od zachodu: Pasmo Pewelskie z gór ą Gachowizn ą (759 m n.p.m.), od wschodu: góra Żurawnica (726 m n.p.m.) oraz Magurka (872 m n.p.m.) i od północy Pasmo Beskidu Małego z Leskowcem (922 m n.p.m.) i Łaman ą Skał ą (929 m n.p.m. ) Gmina graniczy od południa z gminami Zawoja i Koszarawa, od zachodu z gminami Jele śnia i Ślemie ń, od północy z Andrychowem i Mucharzem, a od wschodu z Zembrzycami, Such ą Beskidzk ą i Makowem Podhala ńskim.
Rysunek 1 Podział administracyjny województwa małopolskiego.
Źródło: http://www.odkryjmalopolske.pl/podzial-administracyjny.html PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 10 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 Rysunek 2 Mapa pogl ądowa –Suski
Źródło: http://powiatsuski.pl/pag/mapa_pogladowa.htm
2.3.2. Demografia
Zgodnie z danymi uzyskanymi z Urz ędu Gminy liczba ludno ści faktycznie zamieszkuj ąca na terenie Gminy wynosiła 10 230 osób na koniec roku 2015 i 10 234 osoby na dzie ń 31.12.2016 r. Szczegółowe dane w poni ższej tabeli.
Tabela 1: Dane demograficzne WARTO ŚĆ WYSZCZEGÓLNIENIE wg stanu na dzie ń wg stanu na 31.12.2015 r. dzie ń 31.12.2016 r. Ludno ść wg faktycznego miejsca zameldowania (POBYT STAŁY) PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 11 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 WARTO ŚĆ WYSZCZEGÓLNIENIE wg stanu na dzie ń wg stanu na 31.12.2015 r. dzie ń 31.12.2016 r. s s s s s s s s s s Źródło: Urz ąd Gminy Stryszawa
2.3.3. Budowa geologiczna
Budowa geologiczna i tektonika podło ża skalnego wyst ępuj ącego na terenie gminy Stryszawa, jest wynikiem długotrwałych, skomplikowanych procesów geologicznych, (takich jak sedymentacja i fałdowanie), zachodz ących na terenie Karpat Zewn ętrznych (fliszowych). Obszar Gminy jest w cało ści poło żony na terenie tej du żej jednostki geologicznej. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 12 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 Podło że Karpat Zewn ętrznych tworz ą osady fliszowe wykształcone jako kompleksy łupków, piaskowców i zlepie ńców. Na omawianym obszarze dominuj ą utwory kredowe i trzeciorz ędowe. W ramach utworów fliszowych wyst ępuj ą tu dwie serie osadów wykształcone w postaci płaszczowin. S ą to serie śląska i magurska. Seria śląska obejmuje północn ą i środkow ą cz ęść gminy Stryszawa. Buduje ona wzniesienia Beskidu Małego. Najstarszymi osadami odsłaniaj ącymi si ę na powierzchni terenu, buduj ącymi seri ę śląsk ą, s ą górnokredowe piaskowce grubo- i cienkoławicowe, łupki i zlepie ńce warstw godulskich i istebnia ńskich. Kolejnymi warstwami s ą trzeciorz ędowe (paleogen) łupki czarne z syderytami i sferosyderytami i cienko ławicowymi piaskowcami przechodz ącymi ku górze w grubo ławicowe piaskowce i zlepie ńce (warstwy istebnia ńskie górne). Na nich zalegaj ą łupki pstre z wkładkami piaskowców gruboziarnistych i zlepie ńców ci ęż kowickich oraz łupki i piaskowce warstw hieroglifowych. Najwy żej wyst ępuj ą piaskowce muskowitowe szare wapniste i łupki margliste (warstwy kro śnie ńskie). Wymienione wy żej osady powszechnie odsłaniaj ą si ę na powierzchni terenu. Seria magurska, buduj ąca wzniesienia Beskidu Makowskiego, jest rozległ ą płaszczowin ą obejmuj ącą swym zasi ęgiem południow ą cz ęść gminy. Buduj ące seri ę osady łupków i piaskowców górnokredowych i trzeciorz ędowych (paleogen) tworz ą kilka warstw o odmiennym charakterze geologicznym. Najstarszymi osadami s ą tu górnokredowe piaskowce cienko i średnioławicowe, rzadziej grubo ławicowe z łupkami ilastymi i marglistymi, miejscami z wkładkami zlepie ńców (warstwy inoceramowi – ropianieckie). Kolejnymi warstwami s ą pstre łupki z piaskowcami ci ęż kowickimi (piaskowce grubo ławicowe i zlepie ńce). Na nich zalegaj ą piaskowce cie ńkoławicowe z łupkami (warstwy hieroglifowe), w nich wkładki grubo ławicowych piaskowców sieleckich i pasierbieckich ze zlepie ńcami. Kolejnymi osadami s ą łupki, cz ęsto margliste z rzadkimi wkładkami piaskowców glaukonitowych (warstwy podmagurskie). Najwy żej wyst ępuj ą piaskowce grubo ławicowe muskowitowi i glaukonitowe, czasem zlepie ńcowate z cienkimi wkładkami łupków (warstwy magurskie). Kredowe i trzeciorz ędowe utwory Karpat fliszowych, w ni żej poło żonych terenach dolin, przykryte s ą osadami czwartorz ędowymi. Okres czwartorz ędu dzielony jest na dwie cz ęś ci: plejstocen i holocen. Z okresu plejstocenu, z okresu ostatniego zlodowacenia północnopolskiego, pochodz ą wyst ępuj ące tu mady, mułki, piaski i żwiry rzeczne. Buduj ą one terasy nadzalewowe skalno-akumulacyjne i akumulacyjne o wysoko ści 7,0-10,0 m i ponad 15,0 m n.p. rzeki. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 13 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 Z przełomu plejstocenu i holocenu pochodz ą licznie wyst ępuj ące na terenie gminy koluwia osuwiskowe. Zbudowane s ą one z iłów, glin, rumoszu skalnego, głazów i bloków skalnych. Powstały one w wyniku osuwania si ę fliszu karpackiego oraz pokrywaj ących go utworów czwartorz ędowych. S ą to osady osuwisk współcze śnie tworz ących si ę jak i osuwisk starszych (przedholoce ńskich). Mi ąż szo ść materiału koluwialnego wynosi od 1-10 m przy płytkich osuwiskach strukturalno-zwietrzelinowych, do kilkudziesi ęciu metrów mi ąż szo ści przy wielkich osuwiskach strukturalnych obejmuj ących czasem kilka ogniw litostratygraficznych fliszu. W stosunku do budowy geologicznej w wi ększo ści s ą to osuwiska zło żone, a ze wzgl ędu na poło żenie nale żą do insekwentnych osuwisk stokowo-zboczowych. Osadom koluwialnym towarzysz ą pokrywy iłów, glin i piasków zwietrzelinowych. Utwory holoce ńskie to najmłodsze współcze śnie spotykane osady czwartorz ędu buduj ące głownie doliny rzeczne. Wi ększa cz ęść osadów czwartorz ędowych na terenie gminy pochodzi z tego okresu. S ą to aluwialne osady holoce ńskie zbudowane z mułków, piasków i żwirów rzecznych b ędących stosunkowo młodymi osadami o zmiennej mi ąż szo ści. Osady te buduj ą terasy nadzalewowe skalno-akumulacyjne i akumulacyjne o wysoko ści 3,0- 6,0 m n.p. rzeki, oraz terasy zalewowe i kamie ńce o wysoko ści 0,5-3,0 m n.p. rzeki. 1
2.3.4. Warunki klimatyczne
Pod wzgl ędem klimatycznym obszar gminy znajduje si ę w oddziaływaniu klimatów górskich i podgórskich (wg E. Romera). Na podstawie zale żno ści pomi ędzy średni ą roczn ą temperatur ą, a wysoko ści ą nad poziom morza, obszar ten został zakwalifikowany do trzech pi ęter klimatycznych: umiarkowanie ciepłego, umiarkowanie chłodnego i chłodnego. (wg Hessa, 1965). Wydzielenie wymienionych pi ęter klimatycznych zwi ązane jest ponadto z rze źbą terenu i zasi ęgiem wyst ępowania pi ęter ro ślinnych. Wybrane dane klimatyczne dla gminy Stryszawa prezentuje poni ższa tabela:
1 „Opracowanie EKOFIZJOGRAFICZNE dla obszaru gminy Stryszawa” – Instytut Rozwoju Miast, Kraków czerwiec 2011 r.
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 14 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 Tabela 2 Wybrane dane klimatyczne dla pi ęter klimatycznych na terenie gminy Stryszawa Dane klimatyczne Pi ętro umiarkowanie Pi ętro umiarkowanie Pi ętro chłodne ciepłe chłodne Wysoko ść 260-680 m n.p.m 680-1080 m n.p.m. pow. 1080 m n.p.m. Temperatura średnia 6-8°C 4-6°C 2-4°C roczna Średnia roczna suma 1000 mm 1400 mm 1600 mm opadów Średnia liczba dni z 105 140 180 pokryw ą śnie żną Średnia pr ędko ść 2,5 3,0 4,0 wiatru Średnia liczba dni 55 45 40 pogodnych Średnia liczba dni 175 160 145 pochmurnych Średnia liczba dni 50 100 140 z mgł ą Źródło: opracowanie własne
Na kształtowanie pogody maj ą wpływ głównie masy wilgotnego powietrza polarnomorskiego oraz masy suchego powietrza polarno-kontynentalnego. Opisywane masy powietrza cechuje du ża zmienno ść temperatury w zale żno ści od pory roku, w zimie powietrze polarno- kontynentalne jest mro źne, latem gor ące. Ponadto na klimat lokalny maj ą wpływ masy powietrza zwrotnikowego kształtuj ące ciepł ą i słoneczn ą pogod ę w okresie letnim. Średnia temperatura w roku na terenie gminy Stryszawa wynosi od 8°C w dolinie Stryszawki i Lachówki do poni żej 4°C pod szczytem Jałowca. Średnia temperatura roczna poni żej 6°C wyst ępuje na rozległych wierzchowinach poszczególnych szczytów górskich. Najcieplejszym miesi ącem jest lipiec, najchłodniejszym luty. Z okre ślonymi średnimi temperaturami powietrza dla poszczególnych pi ęter klimatycznych, wi ąż e si ę czas trwania okresu nie zimowego (temperatura średnia dobowe powy żej 0°C). wraz ze wzrostem wysoko ści wydłu ża si ę okres trwania zimy termicznej (temperatura średnia PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 15 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 dobowa poni żej 0°C). Zima na terenie gminy wyst ępuje w okresie od około 3 miesi ęcy na terenie pi ętra umiarkowanie ciepłego (od połowy grudnia do połowy marca), do około 4 miesi ęcy w wy ższych partiach górskich. Przymrozki na terenie gminy wyst ępuj ą od około 180 dni w nisko poło żonych, wypukłych formach terenu do około 200-220 dni w rejonach górskich. Pierwsze przymrozki pojawiaj ą si ę w połowie pa ździernika, ostatnie z ko ńcem kwietnia. Lato termiczne ze średni ą temperatur ą dobow ą powy żej 15°C rozpoczyna si ę w pierwszej dekadzie czerwca, natomiast ko ńczy si ę na przełomie sierpnia i wrze śnia. Czas trwania lata maleje ze wzrostem wysoko ści o około 13 dni/100 m na wypukłych formach terenowych i 17 dni/100 m we wkl ęsłych formach. Z długo ści ą trwania okresu bezprzymrozkowego zwi ązana jest długo ść trwania okresu wegetacyjnego ze średni ą temperatur ą dobow ą powy żej 5°C. Okres wegetacyjny w dolinie Stryszawki i Lachówki trwa od pocz ątku kwietnia do połowy listopada (210-220 dni), natomiast w szczytowych partiach górskich od połowy kwietnia do ko ńca pa ździernika (180 - 190 dni). Średnia suma opadów wynosi około 900-1000 mm w dolinie Stryszawki i 1300-1400 mm w szczytowych partiach górskich. Najbardziej deszczowymi miesi ącami s ą miesi ące letnie (czerwiec, lipiec, sierpie ń), najni ższe opady wyst ępuj ą w zimie (stycze ń, luty, marzec). Zró żnicowanie czasu zalegania i grubo ści pokrywy śnie żnej jest silnie zwi ązane z wysoko ści ą terenu. Liczba dni z pokryw ą śnie żną waha si ę od 65 do 180 dni w najwy ższych partiach gór. Na terenie gminy Stryszawa mo żna wyró żni ć trzy strefy trwało ści pokrywy śnie żnej. Strefa podgórsk ą do 600 m n.p.m charakteryzuje si ę zró żnicowanym terminem pojawiania si ę i zaniku oraz zmienna trwało ści ą warstwy śniegu. Pokrywa śniegu o grubo ści powy żej 50 cm wyst ępuje tu w styczniu, lutym i marcu. Strefa beskidzka powyżej 600m n.p.m, charakteryzuje si ę mniejszymi wahaniami, dłu ższym okresem zalegania i wi ększ ą grubo ści ą pokrywy śnie żnej. Grubo ść pokrywy śnie żnej powy żej 50 cm wyst ępuje tu w okresie pi ęciu miesi ęcy. Pokrywa powy żej 100 cm wyst ępuje jedynie powy żej 650 m n.p.m. z najwi ększym prawdopodobie ństwem wyst ąpienia w marcu. Trzecia strefa trwało ści pokrywy śnie żnej w której śnieg utrzymuje si ę najdłu żej, obejmuje najwy ższe szczyty górskie. Na obszarze gminy przewa żaj ą wiatry południowo-zachodnie oraz zachodnie. Cisza wyst ępuje w około ¼ cz ęś ci roku, liczba dni bezwietrznych maleje wraz ze wzrostem wysoko ści. Gmina Stryszawa znajduje si ę w zasi ęgu oddziaływania fenu (wiatru halnego), który pojawia si ę PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 16 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 jesieni ą oraz zim ą. Omawiany obszar jest dobrze przewietrzany, Średnia roczna pr ędko ść wiatru wynosi od 1,5 m/s w dolinach do 4 m/s na szczytach i wierzchowinach.2
2 „Opracowanie EKOFIZJOGRAFICZNE dla obszaru gminy Stryszawa” – Instytut Rozwoju Miast, Kraków czerwiec 2011 r. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 17 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 3. SPÓJNO ŚĆ PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI I PROGRAMOWYMI
3.1. Dokumenty mi ędzynarodowe
Na konstruowanie zapisów prawodawstwa polskiego wpływ maj ą zało żenia dokumentów, umów i konwencji mi ędzynarodowych, które to dokumenty narzucaj ą Polsce działania w zakresie ochrony środowiska. Jednym z najwa żniejszych dokumentów, zwi ązanych ze zrównowa żonym rozwojem jest opracowana w 1992 r. tzw. „Agenda 21” - Światowy Program Rozwoju Zrównowa żonego . Dokument ten zwraca szczególn ą uwag ę na konieczno ść ochrony zasobów naturalnych i racjonalnego gospodarowania nimi w celu zapewnienia trwałego i zrównowa żonego rozwoju. Kolejnym najbardziej rozpowszechnionym dokumentem mi ędzynarodowym jest Protokół z Kioto w sprawie zmian klimatu. Dokument zawiera cele związane z ograniczeniem i redukcj ą emisji gazów cieplarnianych. Obecnie priorytetowe dla Polski jest dostosowanie swoich działa ń w zakresie ochrony środowiska do polityki Unii Europejskiej, tak aby umo żliwiły one osi ągni ęcie celów środowiskowych UE. Główne zało żenia polityki Wspólnoty w zakresie środowiska naturalnego okre ślone s ą w Traktacie Ustanawiaj ącym Wspólnot ę Europejsk ą w Tytule XIX - Środowisko Naturalne . Wypełnienie zapisów Traktatu przez pa ństwa członkowskie przyczyni si ę do zachowania, ochrony i poprawy jako ści środowiska naturalnego – z uwzgl ędnieniem ró żnorodno ści sytuacji w ró żnych regionach Wspólnoty - ale równie ż do ochrony zdrowia ludzkiego. Innym wa żnym dokumentem, wyznaczaj ącym ramy realizacji polityki wspólnotowej w zakresie ochrony środowiska jest Program Działa ń Wspólnoty Europejskiej w dziedzinie Środowiska . Obecna polityka UE do 2020 roku opiera si ę na 7. programie działa ń w zakresie środowisk, który okre śla trzy główne cele: • ochrona przyrody i wzmocnienie odporno ści ekologicznej, • zwi ększenie trwałego rozwoju, efektywniej korzystaj ącej z zasobów gospodarki, ograniczenie niskoemisyjnej gospodarki, • skuteczne przeciwdziałanie zagro żeniom zwi ązane ze środowiskiem dla zdrowia. Natomiast w dokumencie Strategia Europa 2020 ustalono pięć głównych celów, które UE ma osi ągn ąć do 2020 roku. W ramach działa ń dotycz ących zmian klimatu PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 18 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 oraz zrównowa żonego wykorzystania energii zapisano, że: • nale ży ograniczy ć emisje gazów cieplarnianych o 20 proc. w stosunku do poziomu z 1990 r. (lub nawet o 30 proc., je śli warunki b ędą sprzyjaj ące), • 20 proc. energii powinno pochodzi ć ze źródeł odnawialnych, • efektywno ść energetyczna powinna wzrosn ąć o 20 proc.
3.2. Dokumenty krajowe
I. Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju. Polska 2030. Trzecia Fala Nowoczesno ści 1. Cel 7 – Zapewnienie bezpiecze ństwa energetycznego oraz ochrona i poprawa stanu środowiska 1.i. Kierunek interwencji – Modernizacja infrastruktury i bezpiecze ństwo energetyczne, 1.ii. Kierunek interwencji – Modernizacja sieci elektroenergetycznych i ciepłowniczych, 1.iii. Kierunek interwencji – Realizacja programu inteligentnych sieci w elektroenergetyce, 1.iv. Kierunek interwencji – Wzmocnienie roli odbiorców finalnych w zarz ądzaniu zu życiem energii, 1.v. Kierunek interwencji – Stworzenie zach ęt przyspieszaj ących rozwój zielonej gospodarki, 1.vi. Kierunek interwencji – Zwi ększenie poziomu ochrony środowiska, 2. Cel 8 – Wzmocnienie mechanizmów terytorialnego równoważenia rozwoju dla rozwijania i pełnego wykorzystania potencjałów regionalnych 2.i. Kierunek interwencji – Rewitalizacja obszarów problemowych w miastach, 2.ii. Kierunek interwencji – Stworzenie warunków sprzyjaj ących tworzeniu pozarolniczych miejsc pracy na wsi i zwi ększaniu mobilno ści zawodowej na linii obszary wiejskie – miasta, 2.iii. Kierunek interwencji – Zrównowa żony wzrost produktywno ści i konkurencyjno ści sektora rolno-spo żywczego zapewniaj ący bezpiecze ństwo żywno ściowe oraz stymuluj ący wzrost pozarolniczego zatrudnienia i przedsi ębiorczo ści na obszarach wiejskich, 2.iv. Kierunek interwencji – Wprowadzenie rozwi ąza ń prawno-organizacyjnych stymuluj ących rozwój miast, 3. Cel 9 – Zwi ększenie dost ępno ści terytorialnej Polski PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 19 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 3.i. Kierunek interwencji – Udro żnienie obszarów miejskich i metropolitarnych poprzez utworzenie zrównowa żonego, spójnego i przyjaznego u żytkownikom systemu transportowego. II. Strategia Rozwoju Kraju 2020 1. Obszar strategiczny I. Sprawne i efektywne pa ństwo 1.i. Cel I.1. Przej ście od administrowania do zarz ądzania rozwojem 1.i.a) Priorytetowy kierunek interwencji I.1.5. Zapewnienie ładu przestrzennego, 1.ii. Cel I.3. Wzmocnienie warunków sprzyjaj ących realizacji indywidualnych potrzeb i aktywno ści obywatela 1.ii.a) Priorytetowy kierunek interwencji I.3.3. Zwi ększenie bezpiecze ństwa obywatela, 2. Obszar strategiczny II. Konkurencyjna gospodarka 2.i. Cel II.2. Wzrost wydajno ści gospodarki 2.i.a) Priorytetowy kierunek interwencji II.2.3. Zwi ększenie konkurencyjno ści i modernizacja sektora rolno-spo żywczego, 2.ii. Cel II.5. Zwi ększenie wykorzystania technologii cyfrowych 2.ii.a) Priorytetowy kierunek interwencji II.5.2. Upowszechnienie wykorzystania technologii cyfrowych, 2.iii. Cel II.6. Bezpiecze ństwo energetyczne i środowisko 2.iii.a) Priorytetowy kierunek interwencji II.6.1. Racjonalne gospodarowanie zasobami, 2.iii.b) Priorytetowy kierunek interwencji II.6.2. Poprawa efektywno ści energetycznej, 2.iii.c) Priorytetowy kierunek interwencji II.6.3. Zwi ększenie dywersyfikacji dostaw paliw i energii, 2.iii.d) Priorytetowy kierunek interwencji II.6.4. Poprawa stanu środowiska, 2.iii.e) II.6.5. Adaptacja do zmian klimatu, 2.iv. Cel II.7. Zwi ększenie efektywno ści transportu 2.iv.a) Priorytetowy kierunek interwencji II.7.1. Zwi ększenie efektywno ści zarz ądzania w sektorze transportowym, 2.iv.b) Priorytetowy kierunek interwencji II.7.2. Modernizacja i rozbudowa poł ącze ń transportowych, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 20 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 2.iv.c) Priorytetowy kierunek interwencji II.7.3. Udro żnienie obszarów miejskich, 3. Obszar strategiczny III. Spójno ść społeczna i terytorialna 3.i. Cel III.2. Zapewnienie dost ępu i okre ślonych standardów usług publicznych 3.i.a) Priorytetowy kierunek interwencji III.2.1. Podnoszenie jako ści i dost ępno ści usług publicznych, 3.ii. Cel III.3. Wzmocnienie mechanizmów terytorialnego równowa żenia rozwoju oraz integracja przestrzenna dla rozwijania i pełnego wykorzystania potencjałów regionalnych 3.ii.a) Priorytetowy kierunek interwencji III.3.1. Tworzenie warunków instytucjonalnych, prawnych i finansowych dla realizacji działa ń rozwojowych w regionach, 3.ii.b) Priorytetowy kierunek interwencji III.3.2. Wzmacnianie o środków wojewódzkich, 3.ii.c) Priorytetowy kierunek interwencji III.3.3. Tworzenie warunków dla rozwoju o środków regionalnych, subregionalnych i lokalnych oraz wzmacniania potencjału obszarów wiejskich, 3.ii.d) Priorytetowy kierunek interwencji III.3.4. Zwi ększenie spójno ści terytorialnej. III. Strategia „Bezpiecze ństwo Energetyczne i Środowisko” 1. Cel 1. Zrównowa żone gospodarowanie zasobami środowiska 1.i. Kierunek interwencji 1.1. Racjonalne i efektywne gospodarowanie zasobami kopalin, 1.ii. Kierunek interwencji 1.2. Gospodarowanie wodami dla ochrony przed powodzi ą, susz ą i deficytem wody, 1.iii. Kierunek interwencji 1.3. Zachowanie bogactwa ró żnorodno ści biologicznej, w tym wielofunkcyjna gospodarka le śna, 1.iv. Kierunek interwencji 1.4. Uporz ądkowanie zarz ądzania przestrzeni ą, 2. Cel 2. Zapewnienie gospodarce krajowej bezpiecznego i konkurencyjnego zaopatrzenia w energi ę 2.i. Kierunek interwencji 2.1. Lepsze wykorzystanie krajowych zasobów energii, 2.ii. Kierunek interwencji 2.2. Poprawa efektywno ści energetycznej, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 21 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 2.iii. Kierunek interwencji 2.6. Wzrost znaczenia rozproszonych, odnawialnych źródeł energii, 2.iv. Kierunek interwencji 2.7. Rozwój energetyczny obszarów podmiejskich i wiejskich, 2.v. Kierunek interwencji 2.8. Rozwój systemu zaopatrywania nowej generacji pojazdów wykorzystuj ących paliwa alternatywne, 3. Cel 3. Poprawa stanu środowiska 3.i. Kierunek interwencji 3.1. Zapewnienie dost ępu do czystej wody dla społecze ństwa i gospodarki, 3.ii. Kierunek interwencji 3.2. Racjonalne gospodarowanie odpadami, w tym wykorzystanie ich na cele energetyczne, 3.iii. Kierunek interwencji 3.3. Ochrona powietrza, w tym ograniczenie oddziaływania energetyki, 3.iv. Kierunek interwencji 3.4. Wspieranie nowych i promocja polskich technologii energetycznych i środowiskowych, 3.v. Kierunek interwencji 3.5. Promowanie zachowa ń ekologicznych oraz tworzenie warunków do powstawania zielonych miejsc pracy. IV. Strategia innowacyjno ści i efektywno ści gospodarki „Dynamiczna Polska 2020” 1. Cel 1: Dostosowanie otoczenia regulacyjnego i finansowego do potrzeb innowacyjnej i efektywnej gospodarki 1.i. Kierunek działa ń 1.2. Koncentracja wydatków publicznych na działaniach prorozwojowych i innowacyjnych 1.i.a) Działanie 1.2.3. Identyfikacja i wspieranie rozwoju obszarów i technologii o najwi ększym potencjale wzrostu, 1.i.b) Działanie 1.2.4. Wspieranie ró żnych form innowacji, 1.i.c) Działanie 1.2.5. Wspieranie transferu wiedzy i wdra żania nowych/nowoczesnych technologii w gospodarce (w tym technologii środowiskowych), 1.ii. Kierunek działa ń 1.3. Uproszczenie, zapewnienie spójno ści i przejrzysto ści systemu danin publicznych maj ące na wzgl ędzie potrzeby efektywnej i innowacyjnej gospodarki 1.ii.a) Działanie 1.3.2. Eliminacja szkodliwych subsydiów i racjonalizacja ulg PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 22 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 podatkowych, 2. Cel 3: Wzrost efektywno ści wykorzystania zasobów naturalnych i surowców 2.i. Kierunek działa ń 3.1. Transformacja systemu społeczno-gospodarczego na tzw. „bardziej zielon ą ście żkę”, zwłaszcza ograniczanie energo- i materiałochłonno ści gospodarki, 2.i.a) Działanie 3.1.1. Tworzenie warunków dla rozwoju zrównowa żonej produkcji i konsumpcji oraz zrównowa żonej polityki przemysłowej, 2.i.b) Działanie 3.1.2. Podnoszenie społecznej świadomo ści i poziomu wiedzy na temat wyzwa ń zrównowa żonego rozwoju i zmian klimatu, 2.i.c) Działanie 3.1.3. Wspieranie potencjału badawczego oraz eksportowego w zakresie technologii środowiskowych, ze szczególnym uwzgl ędnieniem niskoemisyjnych technologii w ęglowych (CTW), 2.i.d) Działanie 3.1.4. Promowanie przedsi ębiorczo ści typu „business & biodiversity”, w szczególno ści na obszarach zagro żonych peryferyjno ści ą, 2.ii. Kierunek działa ń 3.2. Wspieranie rozwoju zrównowa żonego budownictwa na etapie planowania, projektowania, wznoszenia budynków oraz zarz ądzania nimi przez cały cykl życia 2.ii.a) Działanie 3.2.1. Poprawa efektywno ści energetycznej i materiałowej przedsi ęwzi ęć architektoniczno-budowlanych oraz istniej ących zasobów, 2.ii.b) Działanie 3.2.2. Stosowanie zasad zrównowa żonej architektury. V. Strategia rozwoju transportu do 2020 roku (z perspektyw ą do 2030 roku) 1. Cel strategiczny 1. Stworzenie zintegrowanego systemu transportowego 1.i. Cel szczegółowy 1. Stworzenie nowoczesnej i spójnej sieci infrastruktury transportowej, 1.ii. Cel szczegółowy 4. Ograniczanie negatywnego wpływu transportu na środowisko, VI. Strategia zrównowa żonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa na lata 2012–2020 1. Cel szczegółowy 2. Poprawa warunków życia na obszarach wiejskich oraz poprawa ich dost ępno ści przestrzennej 1.i. Priorytet 2.1. Rozwój infrastruktury gwarantującej bezpieczeństwo energetyczne, sanitarne i wodne na obszarach wiejskich 1.i.a) Kierunek interwencji 2.1.1. Modernizacja sieci przesyłowych i dystrybucyjnych energii elektrycznej, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 23 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 1.i.b) Kierunek interwencji 2.1.2. Dywersyfikacja źródeł wytwarzania energii elektrycznej, 1.i.c) Kierunek interwencji 2.1.3. Rozbudowa i modernizacja uj ęć wody i sieci wodoci ągowej, 1.i.d) Kierunek interwencji 2.1.4. Rozbudowa i modernizacja sieci kanalizacyjnej i oczyszczalni ścieków, 1.i.e) Kierunek interwencji 2.1.5. Rozwój systemów zbiórki, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, 1.i.f) Kierunek interwencji 2.1.6. Rozbudowa sieci przesyłowej i dystrybucyjnej gazu ziemnego, 1.ii. Priorytet 2.2. Rozwój infrastruktury transportowej gwarantuj ącej dost ępno ść transportow ą obszarów wiejskich 1.ii.a) Kierunek interwencji 2.2.1. Rozbudowa i modernizacja lokalnej infrastruktury drogowej i kolejowej, 1.ii.b) Kierunek interwencji 2.2.2. Tworzenie powi ąza ń lokalnej sieci drogowej z sieci ą dróg regionalnych, krajowych, ekspresowych i autostrad, 1.ii.c) Kierunek interwencji 2.2.3. Tworzenie infrastruktury w ęzłów przesiadkowych, transportu kołowego i kolejowego, 1.iii. Priorytet 2.5. Rozwój infrastruktury bezpiecze ństwa na obszarach wiejskich 1.iii.a) Kierunek interwencji 2.5.1. Rozwój infrastruktury wodno-melioracyjnej i innej łagodz ącej zagro żenia naturalne, 2. Cel szczegółowy 3. Bezpiecze ństwo żywno ściowe 2.i. Priorytet 3.2. Wytwarzanie wysokiej jako ści, bezpiecznych dla konsumentów produktów rolno ‐spo żywczych 2.i.a) Kierunek interwencji 3.2.2. Wsparcie wytwarzania wysokiej jako ści produktów rolno ‐spo żywczych, w tym produktów wytwarzanych metodami integrowanymi, ekologicznymi oraz tradycyjnymi metodami produkcji z lokalnych surowców i zasobów oraz produktów rybnych, 2.ii. Priorytet 3.4. Podnoszenie świadomo ści i wiedzy producentów oraz konsumentów w zakresie produkcji rolno ‐spo żywczej i zasad żywienia 2.ii.a) Kierunek interwencji 3.4.3. Wsparcie działalno ści innowacyjnej ukierunkowanej na zmiany wzorców produkcji i konsumpcji, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 24 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 3. Cel szczegółowy 5. Ochrona środowiska i adaptacja do zmian klimatu na obszarach wiejskich 3.i. Priorytet 5.1. Ochrona środowiska naturalnego w sektorze rolniczym i ró żnorodno ści biologicznej na obszarach wiejskich 3.i.a) Kierunek interwencji 5.1.1. Ochrona ró żnorodno ści biologicznej, w tym unikalnych ekosystemów oraz flory i fauny zwi ązanych z gospodark ą roln ą i ryback ą, 3.i.b) Kierunek interwencji 5.1.2. Ochrona jako ści wód, w tym racjonalna gospodarka nawozami i środkami ochrony ro ślin, 3.i.c) Kierunek interwencji 5.1.3. Racjonalne wykorzystanie zasobów wodnych na potrzeby rolnictwa i rybactwa oraz zwi ększanie retencji wodnej, 3.i.d) Kierunek interwencji 5.1.4. Ochrona gleb przed erozj ą, zakwaszeniem, spadkiem zawarto ści materii organicznej i zanieczyszczeniem metalami ci ęż kimi, 3.i.e) Kierunek interwencji 5.1.5. Rozwój wiedzy w zakresie ochrony środowiska rolniczego i ró żnorodno ści biologicznej na obszarach wiejskich i jej upowszechnianie, 3.ii. Priorytet 5.2. Kształtowanie przestrzeni wiejskiej z uwzgl ędnieniem ochrony krajobrazu i ładu przestrzennego 3.ii.a) Kierunek interwencji 5.2.1. Zachowanie unikalnych form krajobrazu rolniczego, 3.ii.b) Kierunek interwencji 5.2.2. Wła ściwe planowanie przestrzenne, 3.ii.c) Kierunek interwencji 5.2.3. Racjonalna gospodarka gruntami, 3.iii. Priorytet 5.3. Adaptacja rolnictwa i rybactwa do zmian klimatu oraz ich udział w przeciwdziałaniu tym zmianom (mitygacji) 3.iii.a) Kierunek interwencji 5.3.1. Adaptacja produkcji rolnej i rybackiej do zmian klimatu, 3.iii.b) Kierunek interwencji 5.3.2. Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych w rolnictwie i całym ła ńcuchu rolno ‐żywno ściowym, 3.iii.c) Kierunek interwencji 5.3.3. Zwi ększenie sekwestracji w ęgla w glebie i biomasie wytwarzanej w rolnictwie, 3.iii.d) Kierunek interwencji 5.3.4. Badania w zakresie wzajemnego PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 25 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 oddziaływania rozwoju obszarów wiejskich, rolnictwa i rybactwa na zmiany klimatu, 3.iii.e) Kierunek interwencji 5.3.5. Upowszechnianie wiedzy w zakresie praktyk przyjaznych klimatowi w śród konsumentów i producentów rolno ‐spo żywczych, 3.iv. Priorytet 5.4. Zrównowa żona gospodarka le śna i łowiecka na obszarach wiejskich 3.iv.a) Kierunek interwencji 5.4.1. Racjonalne zwi ększenie zasobów le śnych, 3.iv.b) Kierunek interwencji 5.4.2. Odbudowa drzewostanów po zniszczeniach spowodowanych katastrofami naturalnymi, 3.iv.c) Kierunek interwencji 5.4.3 Zrównowa żona gospodarka łowiecka słu żą ca ochronie środowiska oraz rozwojowi rolnictwa i rybactwa, 3.iv.d) Kierunek interwencji 5.4.4. Wzmacnianie publicznych funkcji lasów, 3.v. Priorytet 5.5. Zwi ększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii na obszarach wiejskich 3.v.a) Kierunek interwencji 5.5.1. Racjonalne wykorzystanie rolniczej i rybackiej przestrzeni produkcyjnej do produkcji energii ze źródeł odnawialnych, 3.v.b) Kierunek interwencji 5.5.2. Zwiększenie dost ępno ści cenowej i upowszechnienie rozwi ąza ń w zakresie odnawialnych źródeł energii w śród mieszka ńców obszarów wiejskich. VII. Strategia „Sprawne Pa ństwo 2020” 1. Cel 3. Skuteczne zarz ądzanie i koordynacja działa ń rozwojowych 1.i. Kierunek interwencji 3.2. Skuteczny system zarz ądzania rozwojem kraju 1.i.a) Przedsi ęwzi ęcie 3.2.1. Wprowadzenie mechanizmów zapewniaj ących spójno ść programowania społeczno-gospodarczego i przestrzennego, 1.i.b) Przedsi ęwzi ęcie 3.2.2. Zapewnienie ładu przestrzennego, 1.i.c) Przedsi ęwzi ęcie 3.2.3. Wspieranie rozwoju wykorzystania informacji przestrzennej z wykorzystaniem technologii cyfrowych, 2. Cel 5. Efektywne świadczenie usług publicznych 2.i. Kierunek interwencji 5.2. Ochrona praw i interesów konsumentów 2.i.a) Przedsi ęwzi ęcie 5.2.3. Wzrost świadomo ści uczestników obrotu o przysługuj ących konsumentom prawach oraz stymulacja aktywno ści PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 26 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 konsumenckiej w obszarze ochrony tych praw, 2.ii. Kierunek interwencji 5.5. Standaryzacja i zarz ądzanie usługami publicznymi, ze szczególnym uwzgl ędnieniem technologii cyfrowych 2.ii.a) Przedsi ęwzi ęcie 5.5.2. Nowoczesne zarz ądzanie usługami publicznymi, 3. Cel 7. Zapewnienie wysokiego poziomu bezpiecze ństwa i porz ądku publicznego 3.i. Kierunek interwencji 7.5. Doskonalenie systemu zarz ądzania kryzysowego 3.i.a) Przedsi ęwzi ęcie 7.5.1. Usprawnienie działania struktur zarz ądzania kryzysowego. VIII. Strategia rozwoju systemu bezpiecze ństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej 2022 1. Cel 3. Rozwój odporno ści na zagro żenia bezpiecze ństwa narodowego 1.i. Priorytet 3.1. Zwi ększanie odporno ści infrastruktury krytycznej 1.i.a) Kierunek interwencji 3.1.3. Zapewnienie bezpiecze ństwa funkcjonowania energetyki j ądrowej w Polsce, 2. Cel 4. Zwi ększenie integracji polityk publicznych z polityk ą bezpiecze ństwa 2.i. Priorytet 4.1. Integracja rozwoju społeczno-gospodarczego i bezpiecze ństwa narodowego 2.i.a) Kierunek interwencji 4.1.1. Wzmocnienie relacji mi ędzy rozwojem regionalnym kraju, a polityk ą obronn ą, 2.i.b) Kierunek interwencji 4.1.2. Koordynacja działa ń i procedur planowania przestrzennego uwzgl ędniaj ących wymagania obronno ści i bezpiecze ństwa pa ństwa, 2.i.c) Kierunek interwencji 4.1.3. Wspieranie rozwoju infrastruktury przez sektor bezpiecze ństwa, 2.i.d) Kierunek interwencji 4.1.4. Wspieranie ochrony środowiska przez sektor bezpiecze ństwa, IX. Krajowa strategia rozwoju regionalnego 2010–2020: regiony, miasta, obszary wiejskie 1. Cel 1. Wspomaganie wzrostu konkurencyjno ści regionów 1.i. Kierunek działa ń 1.1. Wzmacnianie funkcji metropolitalnych o środków wojewódzkich i integracja ich obszarów funkcjonalnych 1.i.a) Działanie 1.1.1. Warszawa – stolica pa ństwa, 1.i.b) Działanie 1.1.2. Pozostałe o środki wojewódzkie, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 27 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 1.ii. Kierunek działa ń 1.2. Tworzenie warunków dla rozprzestrzeniania procesów rozwojowych i zwi ększania ich absorpcji na obszary poza o środkami wojewódzkimi 1.ii.a) Działanie 1.2.1. Zwi ększanie dost ępno ści komunikacyjnej wewn ątrz regionów, 1.ii.b) Działanie 1.2.2. Wspieranie rozwoju i znaczenia miast subregionalnych, 1.ii.c) Działanie 1.2.3. Pełniejsze wykorzystanie potencjału rozwojowego obszarów wiejskich, 1.iii. Kierunek działa ń 1.3. Budowa podstaw konkurencyjno ści województw – działania tematyczne 1.iii.a) Działanie 1.3.5. Dywersyfikacja źródeł i efektywne wykorzystanie energii oraz reagowanie na zagro żenia naturalne, 1.iii.b) Działanie 1.3.6. Wykorzystanie walorów środowiska przyrodniczego oraz potencjału dziedzictwa kulturowego 2. Cel 2. Budowanie spójno ści terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych 2.i. Kierunek działa ń 2.2. Wspieranie obszarów wiejskich o najni ższym poziomie dost ępu mieszka ńców do dóbr i usług warunkuj ących mo żliwo ści rozwojowe 2.i.a) Działanie 2.2.3. Zwi ększanie dost ępno ści i jako ści usług komunikacyjnych, 2.i.b) Działanie 2.2.4. Usługi komunalne i zwi ązane z ochron ą środowiska, 2.ii. Kierunek działa ń 2.3. Restrukturyzacja i rewitalizacja miast i innych obszarów trac ących dotychczasowe funkcje społeczno-gospodarcze, 2.iii. Kierunek działa ń 2.4. Przezwyci ęż anie niedogodno ści zwi ązanych z poło żeniem obszarów przygranicznych, szczególnie wzdłu ż zewn ętrznych granic UE, 2.iv. Kierunek działa ń 2.5. Zwi ększanie dost ępno ści transportowej do o środków wojewódzkich na obszarach o najni ższej dost ępno ści. X. Strategia Rozwoju Kapitału Ludzkiego 2020 1. Cel szczegółowy 4. Poprawa zdrowia obywateli oraz efektywno ści systemu opieki zdrowotnej 1.i. Kierunek interwencji – kształtowanie zdrowego stylu życia poprzez promocj ę zdrowia, edukacj ę zdrowotn ą oraz pro środowiskow ą oraz działania wspieraj ące dost ęp do zdrowej i bezpiecznej żywno ści, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 28 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 XI. Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego 2020 1. Cel szczegółowy 4. Rozwój i efektywne wykorzystanie potencjału kulturowego i kreatywnego 1.i. Priorytet Strategii 4.1. Wzmocnienie roli kultury w budowaniu spójno ści społecznej 1.i.a) Kierunek działa ń 4.1.2. Ochrona dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego oraz krajobrazu, XII. Polityka energetyczna Polski do 2030 roku 1. Kierunek – poprawa efektywno ści energetycznej 1.i. Cel główny – dąż enie do utrzymania zeroenergetycznego wzrostu gospodarczego, tj. rozwoju gospodarki nast ępuj ącego bez wzrostu zapotrzebowania na energi ę pierwotn ą, 1.ii. Cel główny – konsekwentne zmniejszanie energochłonno ści polskiej gospodarki do poziomu UE-15, 2. Kierunek – wzrost bezpiecze ństwa dostaw paliw i energii 2.i. Cel główny – racjonalne i efektywne gospodarowanie zło żami w ęgla, znajduj ącymi si ę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, 2.ii. Cel główny – zapewnienie bezpiecze ństwa energetycznego kraju poprzez dywersyfikacj ę źródeł i kierunków dostaw gazu ziemnego, 3. Kierunek – wytwarzanie i przesyłanie energii elektrycznej oraz ciepła 3.i. Cel główny – zapewnienie ci ągłego pokrycia zapotrzebowania na energi ę przy uwzgl ędnieniu maksymalnego mo żliwego wykorzystania krajowych zasobów oraz przyjaznych środowisku technologii, 4. Kierunek – dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez wprowadzenie energetyki j ądrowej 4.i. Cel główny – przygotowanie infrastruktury dla energetyki j ądrowej i zapewnienie inwestorom warunków do wybudowania i uruchomienia elektrowni j ądrowych opartych na bezpiecznych technologiach, z poparciem społecznym i z zapewnieniem wysokiej kultury bezpiecze ństwa j ądrowego na wszystkich etapach: lokalizacji, projektowania, budowy, uruchomienia, eksploatacji i likwidacji elektrowni j ądrowych 5. Kierunek – rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw 5.i. Cel główny – wzrost udziału odnawialnych źródeł energii w finalnym zu życiu energii co najmniej do poziomu 15% w 2020 roku oraz dalszy wzrost tego wskaźnika PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 29 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 w latach nast ępnych, 5.ii. Cel główny – osi ągni ęcie w 2020 roku 10% udziału biopaliw w rynku paliw transportowych oraz zwi ększenie wykorzystania biopaliw II generacji, 5.iii. Cel główny – ochrona lasów przed nadmiernym eksploatowaniem, w celu pozyskiwania biomasy oraz zrównowa żone wykorzystanie obszarów rolniczych na cele OZE, w tym biopaliw, tak aby nie doprowadzi ć do konkurencji pomi ędzy energetyk ą odnawialn ą i rolnictwem oraz zachowa ć ró żnorodno ść biologiczn ą, 5.iv. Cel główny – wykorzystanie do produkcji energii elektrycznej istniej ących urz ądze ń pi ętrz ących stanowi ących własno ść Skarbu Pa ństwa, 5.v. Cel główny – zwi ększenie stopnia dywersyfikacji źródeł dostaw oraz stworzenie optymalnych warunków do rozwoju energetyki rozproszonej opartej na lokalnie dost ępnych surowcach, 6. Kierunek – rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii 6.i. Cel główny – zapewnienie niezakłóconego funkcjonowania rynków paliw i energii, a przez to przeciwdziałanie nadmiernemu wzrostowi cen, 7. Kierunek – ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko 7.i. Cel główny – ograniczenie emisji CO2 do 2020 roku przy zachowaniu wysokiego poziomu bezpiecze ństwa energetycznego, 7.ii. Cel główny – ograniczenie emisji SO2 i NOx oraz pyłów (w tym PM10 i PM2,5) do poziomów wynikaj ących z obecnych i projektowanych regulacji unijnych, 7.iii. Cel główny – ograniczanie negatywnego oddziaływania energetyki na stan wód powierzchniowych i podziemnych, 7.iv. Cel główny – minimalizacja składowania odpadów poprzez jak najszersze wykorzystanie ich w gospodarce, 7.v. Cel główny – zmiana struktury wytwarzania energii w kierunku technologii niskoemisyjnych.
3.3. Dokumenty wojewódzkie
I. Program Strategiczny Ochrona Środowiska Przyj ęty uchwał ą nr lVI/894/14 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 27 pa ździernika 2014 r. Program Strategiczny Ochrona Środowiska jest aktualizacj ą Programu Ochrony Środowiska PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 30 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 Województwa Małopolskiego na lata 2007-2014, który został przyj ęty przez Sejmik Województwa Małopolskiego w dniu 24 wrze śnia 2007 r. Jest on jednocze śnie dokumentem, który realizuje Strategi ę Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2011-2020. Program prezentuje działania przewidziane do realizacji w latach 2014-2020 w tym tak że te, które nie wynikaj ą z bezpo średnich kompetencji Samorz ądu Województwa Małopolskiego. Jest wi ęc dokumentem kompleksowo traktuj ącym zadania ochrony środowiska poprzez okre ślone priorytety i najistotniejsze kierunki działa ń. Główny cel PSO Ś to: Poprawa bezpiecze ństwa ekologicznego oraz ochrona zasobów środowiska dla rozwoju Małopolski i jest on realizowany poprzez nast ępuj ące priorytety: 1. Poprawa jako ści powietrza, ochrona przed hałasem oraz minimalizacja oddziaływania promieniowania elektromagnetycznego. 2. Ochrona zasobów wodnych. 3. Rozw ijanie systemu gospodarki odpadami. 4. Przeciwdziałanie wyst ępowaniu i minimalizowanie skutków negatywnych zjawisk atmosferycznych, geodynamicznych i awarii przemysłowych. 5. Regionalna polityka energetyczna. 6. Ochrona i zachowanie środowiska przyrodniczego. 7. Wsparcie systemu zarz ądzania bezpiecze ństwem publicznym. 8. Edukacja ekologiczna, kształtowanie i promocja postaw w zakresie ochrony środowiska i bezpiecze ństwa publicznego oraz usprawnienie mechanizmów administracyjno- prawnych i ekonomicznych. II. Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2011 - 2021 Została przyj ęta uchwał ą Nr XII/183/11 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 26 wrze śnia 2011 r. W śród wszystkich, podstawowych, obszarów Strategii rozwoju znajduj ą si ę działania zwi ązane z ochron ą środowiska, co powinno zapewni ć spójno ść polityki w zakresie wszystkich sektorów w województwie. W szczególno ści nale ży wymieni ć obszar (6) „Bezpiecze ństwo ekologiczne, zdrowotne i społeczne”, w ramach, którego przewidziane s ą działania w zakresie ochrony zasobów wodnych, poprawy jako ści powietrza, ochrony przed hałasem i promieniowaniem elektromagnetycznym, rozwijania gospodarki odpadami, przeciwdziałania negatywnym zjawiskom naturalnym i awariom przemysłowym, ochrony przyrody, regionalnej polityki energetycznej oraz edukacji. Działania na rzecz środowiska w ramach pozostałych obszarów to: PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 31 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 • Obszar 1 Gospodarka wiedzy i aktywno ści (wsparcie nowoczesnych technologii środowiskowych), • Obszar 2 Dziedzictwo i przemysły czasu wolnego (zintegrowana ochrona krajobrazu i środowiska przyrodniczego, rewitalizacja obszarów zdegradowanych), • Obszar 3 Infrastruktura dla dost ępno ści komunikacyjnej (budowa obwodnic, wspieranie rozwoju transportu ekologicznego, w tym wodnego, tworzenie transportu publicznego przyjaznego ludziom i środowisku), • Obszar 4 Krakowski obszar metropolitarny i inne subregiony (rozwój infrastruktury niezb ędnej dla rozwoju dziedzin perspektywicznej przewagi technologicznej Krakowa – czysta energia, technologie informacyjne i komunikacyjne oraz multimedia), • Obszar 5 Rozwój miast i terenów wiejskich (wdro żenie instrumentów wsparcia rolnictwa ekologicznego i produkcji zdrowej żywno ści). III. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Małopolskiego Został przyj ęty Uchwał ą Nr XV/174/03 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 22 grudnia 2003 r. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa jest głównym elementem systemu planowania przestrzennego w województwie i słu ży do okre ślania przestrzennych aspektów polityki rozwojowej. Plan ten jest dokumentem, za po średnictwem którego s ą przenoszone do planowania miejscowego ustalenia strategii rozwoju. Zawiera tak że przestrzenne odniesienia zada ń rz ądowych wpisanych do rejestru i samorz ądu województwa umieszczonych w programach wojewódzkich, polegaj ące na ustaleniu obszarów, na których przewiduje si ę ich realizacj ę. Głównym zadaniem planu jest okre ślenie celów oraz zasad i kierunków gospodarowania przestrzeni ą województwa, które stanowi ą rozwini ęcie zało żeń polityki przestrzennej pa ństwa, zawartej w Koncepcji zagospodarowania przestrzennego kraju. Cel generalny zagospodarowania przestrzennego województwa małopolskiego to harmonijne gospodarowanie przestrzeni ą jako podstawa dynamicznego i zrównowa żonego rozwoju województwa. IV. Regionalny Plan Energetyczny dla województwa małopolskiego na lata 2012-2032 - projekt Dokument okre śli podstawowe zało żenia polityki energetycznej województwa oraz stanowi ć będzie podstaw ę do jej wdro żenia. Regionalny Plan Energetyczny stanowi ć b ędzie rozwini ęcie PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 32 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 i uszczegółowienie kierunku działania przyj ętego w Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2011-2020 w obszarze energetyki. RPE opracowywany w oparciu o zasad ę zrównowa żonego rozwoju gospodarki energetycznej b ędzie wytyczał szereg konkretnych działa ń maj ących na celu zwi ększenie efektywno ści energetycznej w regionie oraz umo żliwiaj ących skuteczne wykorzystanie potencjału województwa w zakresie energii odnawialnej. V. Program ochrony powietrza dla województwa małopolskiego Został przyj ęty uchwał ą Nr XLII/662/13 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 30 wrze śnia 2013 r. Celem Programu ochrony powietrza jest osi ągni ęcie w całej Małopolsce do 2023 r. dopuszczalnych poziomów zanieczyszcze ń w powietrzu: pyłu PM10, PM2,5, benzo(a)pirenu, dwutlenku azotu i dwutlenku siarki. Głównymi kierunkami działa ń w zakresie ochrony powietrza wyznaczonymi w Programie jest m.in.: • Wprowadzenie ogranicze ń w stosowaniu paliw stałych na obszarze Krakowa, • Realizacja gminnych programów ograniczania niskiej emisji – eliminacja niskosprawnych urz ądze ń na paliwa stałe, • Rozbudowa i modernizacja sieci ciepłowniczych i sieci gazowych zapewniaj ąca podł ączenie nowych u żytkowników, • Termomodernizacja budynków oraz wspieranie budownictwa energooszcz ędnego w budownictwie mieszkaniowym oraz w obiektach u żyteczno ści publicznej, • Ograniczenie emisji z transportu, • Ograniczenie emisji przemysłowej, • Edukacja ekologiczna mieszka ńców, • Poprawa warunków przewietrzania miast i ochrona terenów zielonych. Efektem realizacji Programu powinno by ć zmniejszenie wielko ści emisji zanieczyszcze ń emitowanych do powietrza, w tym pyłu PM10 i pyłu PM2,5 o około 28%, aby mo żliwe było osi ągniecie norm jako ści powietrza. Elementem Programu ochrony powietrza jest Plan działa ń krótkoterminowych, który wprowadza 3 stopnie zagro żenia zanieczyszczeniem powietrza: I stopie ń zagro żenia (kod żółty) o charakterze informacyjnym, II stopie ń zagro żenia (kod pomara ńczowy) o charakterze informacyjno-ostrzegawczym, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 33 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 III stopie ń zagro żenia (kod czerwony) o charakterze informacyjno-ostrzegawczym i nakazowym. VI. Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego Został przyj ęty uchwał ą nr XLII/663/13 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 30 wrze śnia 2013 r. Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego obejmuje ł ącznie 805,35 km dróg o nat ęż eniu ruchu powy żej 3 mln pojazdów rocznie oraz 106,5 km linii kolejowych o nat ęż eniu ruchu powy żej 30 tys. poci ągów rocznie. Dokument wykazał wyst ąpienie przekrocze ń poziomów dopuszczalnych hałasu wzdłu ż dróg o ł ącznej długo ści 501,5 km. Celem dokumentu jest dostosowanie poziomu hałasu do dopuszczalnego poprzez budow ę w perspektywie do roku 2033 ok. 39,1 km ekranów akustycznych oraz zastosowanie ok. 382 km nawierzchni o obni żonej hała śliwo ści. Odpowiedzialnymi za realizacj ę Programu ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego s ą zarz ądcy infrastruktury drogowej i kolejowej (tj. Zarz ąd Dróg Wojewódzkich w Krakowie, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Stalexport Autostrada Małopolska S.A., PKP Polskie Linie Kolejowe Sp. z o.o.). VII. Plan Gospodarki Odpadami Województwa Małopolskiego Został przyj ęty uchwał ą Nr XXV/397/12 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 2 lipca 2012 r. Plan Gospodarki Odpadami Województwa Małopolskiego przedstawia analiz ę stanu gospodarki odpadami na terenie województwa, prognozę zmian oraz cele i kierunki działa ń w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów oraz kształtowania systemu gospodarki odpadami. Uchwała w sprawie wykonania Planu Gospodarki Odpadami Województwa Małopolskiego okre śla: - regiony gospodarki odpadami komunalnymi, - regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych w poszczególnych regionach oraz instalacje przewidziane do zast ępczej obsługi tych regionów, do czasu uruchomienia regionalnych instalacji, w przypadku gdy znajduj ąca si ę w nich instalacja uległa awarii lub nie mo że przyjmowa ć odpadów z innych przyczyn, - regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych niespełniaj ące wymaga ń PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 34 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 ochrony środowiska, których modernizacja nie jest mo żliwa z przyczyn technicznych lub nie jest uzasadniona z przyczyn ekonomicznych. VIII. Program Małej Retencji Województwa Małopolskiego Został przyj ęty uchwał ą Nr XXV/344/04 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 25 pa ździernika 2004 r. Program małej retencji województwa małopolskiego obejmuje obszar całego województwa małopolskiego na terenie bezpo średniej zlewni Wisły oraz jej głównych dopływów: lewobrze żnych – Przemszy, Pr ądnika, Dłubni, Szreniawy, prawobrze żnych – Skawy, Raby, Uszwicy, Dunajca z Łososin ą i Biał ą, Wisłoki z Rop ą. Zbiorniki małej retencji uwzgl ędnione w programie s ą lokalizowane na dopływach w zlewniach w/w rzek na terenie 62 gmin w 17 powiatach.
3.4. Dokumenty lokalne
Powiatowe: I. Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Suskiego na lata 2012 – 2015 z perspektyw ą na lata 2016 – 2019 Została przyj ęta uchwał ą Nr 290/12 Zarz ądu Województwa Małopolskiego z dnia 15 marca 2012 r. Program przedstawia aktualny stan środowiska, okre śla hierarchi ę niezb ędnych działa ń zmierzaj ących do poprawy tego stanu, umo żliwia koordynacj ę decyzji administracyjnych oraz wybór decyzji inwestycyjnych podejmowanych przez ró żne podmioty i instytucje. Przedstawia tak że główne cele przeznaczone do realizacji usystematyzowane w nast ępuj ących grupach: • kierunki działa ń systemowych, • ochrona zasobów naturalnych, • poprawa jako ści środowiska i bezpiecze ństwa ekologicznego. W Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Suskiego cele środowiskowe skupiaj ą si ę głównie na ochronie wód, ochronie powietrza, ochronie przed hałasem oraz ochronie przyrody. Okre ślone cele maj ą wpłyn ąć odpowiednio na: utrzymanie i osi ągni ęcie dobrego stanu wszystkich wód, utrzymanie okre ślonego stanu powietrza w zakresie pyłu PM10, zmniejszenie nara żenia na ponadnormatywny hałas oraz zachowanie PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 35 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 bioró żnorodno ści biologicznej. II. Program Rozwoju Powiatu Suskiego na lata 2016-2020 Został przyj ęty Uchwał ą NR 0007/XVIII/126/2016 Rady Powiatu Suskiego z dnia 24 maja 2016 r. Program Rozwoju Powiatu Suskiego na lata 2016-2020 pełni kluczow ą rol ę, jako generalny plan post ępowania władz samorz ądu powiatowego, ale równie ż jako narz ędzie współpracy z partnerami publicznymi, prywatnymi i pozarz ądowymi. Okre śla kierunki konkretnych działa ń, jakie planuj ą podj ąć władze powiatu, a których głównym celem jest osi ągni ęcie długotrwałego i zrównowa żonego rozwoju społecznego i gospodarczego. Zapisy zawarte w dokumencie uwzgl ędniaj ą mo żliwo ści bud żetowe powiatu suskiego oraz odpowiadaj ą okresowi programowania w Polsce funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Program jest zbudowany w oparciu o schemat, w którym wyznaczone zostały: wizja, misja, obszary strategiczne, cele strategiczne, cele operacyjne i kluczowe działania. Wizja powiatu sformułowana została nast ępuj ąco: Powiat suski - Podbabiogórze - rozpoznawalne i atrakcyjne miejsce życia, pracy i sp ędzania czasu wolnego; tworz ące szanse na rozwój ludzi i nowoczesnej przedsi ębiorczo ści; silne tradycyjnymi warto ściami i aspiracjami swoich mieszka ńców, świadomie czerpi ące z dziedzictwa kulturowego, walorów przyrodniczo-krajobrazowych, a tak że poło żenia na granicy Małopolski i Śląska. Natomiast wydzielone 4 obszary priorytetowe to kolejno: 1. Gospodarka, przedsi ębiorczo ść i edukacja dostosowana do potrzeb rynku pracy; 2. Środowisko naturalne, dziedzictwo kulturowe, turystyka; 3. Dost ępno ść i spójno ść komunikacyjna; 4. Bezpiecze ństwo społeczne i zdrowotne, porz ądek publiczny, społecze ństwo obywatelskie.
Gminne: I. Program Ochrony Środowiska Gminy Stryszawa na lata 2004 – 2014 Pierwszy Program Ochrony Środowiska dla Gminy Stryszawa na lata 2004 – 2014, został opracowany w roku 2004, za ś jego aktualizacja została wykonana w sierpniu 2011 r. i przyj ęta Uchwał ą nr XV/115/12 Rady Gminy Stryszawa z dnia 2 marca 2012 roku. W Programie, przy uwzgl ędnieniu poło żenia i charakteru Gminy Stryszawa, stanu środowiska naturalnego, warunków i planów rozwoju oraz potencjału gospodarczego Gminy okre ślono nast ępuj ące cele i zadania w zakresie kształtowania i ochrony środowiska: PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 36 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 • ograniczenie energochłonno ści i materiałochłonno ści produkcji i usług, ograniczenie zu życia energii i mediów przez mieszka ńców gminy i podmioty gospodarcze, promocja alternatywnych źródeł energii, • preferencj ę dla działa ń systemowych w zakresie ochrony i kształtowania środowiska w duchu rozwoju zrównowa żonego, uwzgl ędniaj ących zło żono ść środowiska i przestrzeni gospodarczo - społecznej, w powi ązaniu z działaniami podejmowanymi na szczeblu powiatu i województwa oraz realizowanymi przez s ąsiednie gminy, • wdro żenie i doskonalenie systemu informacji o środowisku, zgodnego z wymogami prawa ochrony środowiska i wzbogaconego o funkcje realizuj ące zadania z zakresu edukacji ekologicznej i promocji zasad ekorozwoju w gminie oraz propaguj ącego wizerunek „gminy ekologicznej” wobec potencjalnych inwestorów krajowych i zagranicznych, • wspieranie działa ń organizacji pozarz ądowych i inicjatyw lokalnych w zakresie ochrony środowiska oraz ocena i doradztwo w przypadku zamierze ń mog ących powodowa ć skutki środowiskowe (oceny oddziaływania na środowisko), • pozyskanie funduszy centralnych oraz UE dla zada ń realizuj ących zasady rozwoju zrównowa żonego, w szczególno ści z zakresu ochrony środowiska i edukacji ekologicznej. II. Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Stryszawa 2015 – 2020 z horyzontem długoterminowym do 2030 roku Został przyj ęty Uchwał ą Nr XV/120/16 Rady Gminy Stryszawa z dnia 14 kwietnia 2016 r. W Planie przedstawiono działania i uwarunkowania słu żą ce redukcji emisji zanieczyszcze ń powietrza ze szczególnym uwzgl ędnieniem emisji pyłów i CO 2. W ramach prac nad opracowaniem, na podstawie przeprowadzonej w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, jednostkach i budynkach nale żą cych do gminy oraz w wi ększych zakładach przemysłowych ankietyzacji wykonano inwentaryzacj ę źródeł niskiej emisji dla Gminy Stryszawa. Cel główny Planu przyj ęte do realizacji w okresie 2015 ÷ 2020 to: • ograniczenie zu życia energii o 12 157,6 GJ/rok, 2,66%
• ograniczenie emisji: CO 2 o 1 109,3 Mg/rok, 3,12 % • ograniczenie emisji pyłu PM 10 o 11,1 Mg/rok, • ograniczenie emisji pyłu PM 2,5 o 10,5 Mg/rok, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 37 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 • ograniczenie emisji benzo(a)pirenu o 0,008 Mg/rok, • produkcja energii z O ŹE wynosz ąca 1 061,5 GJ/rok, 2%, do roku 2020 w stosunku do roku bazowego 2014. III. Strategia Rozwoju Gminy Stryszawa Jest podstawowym dokumentem planistycznym okre ślaj ącym najwa żniejsze kierunki rozwoju społeczno-gospodarczego gminy. Strategia wyznacza cele oraz identyfikuje obszary uznane za kluczowe z punktu widzenia poprawy poziomu życia mieszka ńców, konkurencyjno ści podmiotów oraz wzrostu potencjału stymuluj ącego rozwój społeczno-gospodarczy. Zaplanowano w niej podj ęcie działa ń, które maj ą na celu zrównowa żony wzrost gospodarczy i ogóln ą popraw ę jako ści życia mieszka ńców. Kluczow ą dziedzin ą, która przyczyni si ę to osi ągni ęcia tego celu jest turystyka. Walory naturalne, rozwini ęta infrastruktura, zaplecze noclegowe i rozwój małej przedsi ębiorczo ści na potrzeby turystów przyczynia si ę do przekształcenia gminy w atrakcyjne centrum turystyczne. Celem Stryszawy jest promocja rodzimych tradycji i warto ści. IV. Plan Rozwoju Lokalnego dla Gminy Stryszawa na lata 2016 - 2023 Został przyj ęty Uchwał ą Rady Gminy Stryszawa NR XIX/158/16 w dniu 29 listopada 2016 r. Plan Rozwoju Lokalnego dla Gminy Stryszawa jest dokumentem wskazuj ącym najwa żniejsze do realizacji zadania, zarówno społeczne jak i gospodarcze, infrastrukturalne, ekologiczne i przestrzenne, na których powinna by ć skoncentrowana uwaga organów gminy. Uj ęte zadania planowane s ą do wdra żania w okresie 2017-2023. Uj ęto w nim inwestycje w zakresie infrastruktury komunalnej (wodno-ściekowej), które winny by ć realizowane w pierwszej kolejno ści, by wraz z innymi czynnikami zapewni ć popraw ę bytu mieszka ńców i zwi ększy ć szans ę lokalnej gospodarki. W dalszej kolejno ści zaplanowano przedsi ęwzi ęcia z zakresu rozwoju infrastruktury społecznej, w tym budow ę boisk sportowych, infrastruktury o światy, kultury, rekreacji oraz z zakresu ochrony środowiska i turystyki. V. Plan odnowy miejscowo ści Stryszawa na lata 2010 2016 Został przyj ęty Uchwał ą Rady Gminy Stryszawa NR XXXVIII/291/10 w dniu 27 kwietnia 2010 r. Plan Odnowy Miejscowo ści jest dokumentem operacyjnym przygotowanym w oparciu o materiały udost ępnione przez Urz ąd Gminy Stryszawa. Jest on zgodny z dokumentami strategicznymi gminy: Planem Rozwoju Lokalnego dla Gminy Stryszawa oraz Strategi ą Rozwoju Gminy Stryszawa. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 38 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 Dokument został opracowany w celu wyznaczenia kierunków rozwoju z uwzgl ędnieniem aktualnej sytuacji społeczno-ekonomicznej na tym obszarze oraz mocnych i słabych stron, jak równie ż szans i zagro żeń. Plan Odnowy Miejscowo ści wskazuje kierunki zaanga żowania środków funduszy strukturalnych i środków własnych gminy. Realizacja Planu stworzy warunki dla rozwoju społeczno-ekonomicznego i aktywizacji ludno ści przez wsparcie projektów zwi ązanych z zagospodarowaniem przestrzeni publicznej, w tym utrzymaniem, odbudow ą i popraw ą stanu dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi oraz podniesieniem atrakcyjno ści turystycznej obszaru. Wpłynie to na popraw ę jako ści życia przez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszka ńców oraz promowanie miejscowo ści. Umo żliwi rozwój to żsamo ści społeczno ści lokalnej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszaru oraz wpłynie na wzrost atrakcyjno ści turystycznej i inwestycyjnej. VI. Plan odnowy miejscowo ści Pewelka na lata 2011 2017 Został przyj ęty Uchwał ą Rady Gminy Stryszawa NR VI/43/11 w dniu 15 kwietnia 2011 r. Plan Odnowy Miejscowo ści Pewelka, jest dokumentem strategicznym okre ślaj ącym kierunek rozwoju wsi w sferze społeczno – gospodarczej na lata 2011-2017, poprzez realizacj ę zada ń inwestycyjnych i przedsi ęwzi ęć anga żuj ących społeczno ść lokaln ą. Zawiera charakterystyk ę miejscowo ści, inwentaryzacj ę zasobów słu żą cą uj ęciu stanu rzeczywistego, analiz ę SWOT czyli mocne i słabe strony miejscowo ści, planowane kierunki rozwoju miejscowo ści wraz z harmonogramem działa ń.
Ustalenia niniejszego Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Stryszawa są w pełni zgodne z wymienionymi powy żej programami i planami, a tak że pozostaj ą w zgodzie z obowi ązuj ącymi uwarunkowaniami politycznymi, prawnymi i gospodarczymi. S ą realizacj ą celów i działa ń dokumentów wy ższego rz ędu. Zapisy Programu s ą spójne z aktualnymi programami i strategiami funkcjonuj ącymi na obszarze gminy i powiatu.
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 39 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 4. STRESZCZENIE W J ĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
Celem opracowania „Programu ochrony środowiska dla Gminy Stryszawa na lata 2018 - 2021 z uwzgl ędnieniem perspektywy na lata 2022-2025” był fakt, że jest to podstawowe narz ędzie prowadzenia polityki ekologicznej na terenie Gminy. Według zało żeń opracowanie programu mo że doprowadzi ć do poprawy stanu środowiska naturalnego, efektywnego zarz ądzania środowiskiem, zapewni skuteczne mechanizmy chroni ące środowisko przed degradacj ą, a tak że stworzy warunki dla wdro żenia wymaga ń obowi ązuj ącego w tym zakresie prawa. Opracowanie, jakim jest Program Ochrony Środowiska, okre śla polityk ę środowiskow ą, a tak że wyznacza cele i zadania środowiskowe oraz szczegółowe programy zarz ądzania środowiskowego, które odnosz ą si ę do aspektów środowiskowych, usystematyzowanych według priorytetów. Niniejszy Program zawiera, mi ędzy innymi, rozpoznanie aktualnego stanu środowiska w gminie, przedstawia propozycje oraz opis zada ń, które niezb ędne s ą do kompleksowego rozwi ązania problemów zwi ązanych z ochron ą środowiska. Program definiuje problemy w celu ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko źródeł zanieczyszcze ń, nakłada nacisk na ochron ę i rozwój walorów środowiska oraz racjonalne gospodarowanie z uwzgl ędnieniem konieczno ści ochrony środowiska. Oceny osi ągni ętych celów oraz stopnia ich realizacji dokonuje si ę co 2 lata. W Programie omówiono aspekty ochrony środowiska w gminie w odniesieniu m.in. do gospodarki wodno-ściekowej, gospodarki odpadami, ochrony powierzchni ziemi i gleb, ochrony powietrza, ochrony przed hałasem, ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym, ochrony przyrody, edukacji ekologicznej, z podaniem ich charakterystyki oraz ocen ą stanu aktualnego.
Charakterystyka Gminy Gmina Stryszawa jest gmin ą wiejsk ą, która le ży w powiecie suskim w województwie małopolskim. Gmina graniczy od południa z gminami Zawoja i Koszarawa, od zachodu z gminami Jele śnia i Ślemie ń, od północy z Andrychowem i Mucharzem, a od wschodu z Zembrzycami, Such ą Beskidzk ą i Makowem Podhala ńskim. Siedziba władz gminy znajduje si ę we wsi Stryszawa. W skład gminy wchodz ą nast ępuj ące wsie: Stryszawa (siedziba Gminy), Hucisko, Kuków, Kurów, Krzeszów, Lachowice, Targoszów i Pewelka. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 40 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025
Spójno ść programu ochrony środowiska z dokumentami strategicznymi i programowymi Na konstruowanie zapisów prawodawstwa polskiego wpływ maj ą zało żenia dokumentów, umów i konwencji mi ędzynarodowych, które to dokumenty narzucaj ą Polsce działania w zakresie ochrony środowiska. Istnieje konieczno ść , aby tre ść Programu była spójna z nadrz ędnymi dokumentami strategicznymi, dokumentami sektorowymi oraz z dokumentami o charakterze wdro żeniowym. W Programie opisano dokumenty mi ędzynarodowe i krajowe, które wpływaj ą na tre ść tego dokumentu.
Ocena stanu środowiska W niniejszym opracowaniu opisano stan środowiska na terenie Gminy Stryszawa. Wyznaczono w tym zakresie nast ępuj ące kategorie: • Ochrona klimatu i jako ści powietrza (uwzgl ędniaj ąca stan aktualny, identyfikuj ąca zagro żenia i źródła zanieczyszczenia powietrza), • Zagro żenia hałasem (uwzgl ędniaj ące stan aktualny, identyfikuj ące zagro żenia i źródła zanieczyszcze ń środowiska nadmiernym hałasem), • Promieniowanie elektromagnetyczne (uwzgl ędniaj ące stan aktualny, identyfikuj ące zagro żenia wynikaj ące z promieniowania elektromagnetycznego), • Gospodarowanie wodami (uwzgl ędniaj ące stan aktualny wód powierzchniowych i podziemnych, identyfikuj ące zagro żenia i źródła zanieczyszcze ń środowiska wodnego), • Gospodarka wodno – ściekowa (uwzgl ędniaj ąca stan aktualny sieci wodoci ągowej i kanalizacyjnej, identyfikuj ąca zagro żenia i źródła zanieczyszcze ń z tym zwi ązane), • Zasoby geologiczne (uwzgl ędniaj ące stan aktualny, identyfikuj ące zagro żenia i źródła zanieczyszcze ń zwi ązane z eksploatacj ą kopalin), • Gleby (uwzgl ędniaj ące stan aktualny, identyfikuj ą zagro żenia i źródła zanieczyszcze ń środowiska glebowego), • Gospodarka odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów (uwzgl ędniaj ąca stan aktualny, identyfikuj ąca zagro żenia zwi ązane z gospodark ą odpadami na terenie Gminy), • Zasoby przyrodnicze (uwzgl ędniaj ące stan aktualny, identyfikuj ące zagro żenia dla wyst ępuj ących na terenie Gminy form ochrony przyrody), PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 41 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 • Zagro żenia powa żnymi awariami (uwzgl ędniaj ące stan aktualny, identyfikuj ące zagro żenia dla wyst ępuj ących na terenie Gminy zakładów), • Edukacja ekologiczna (opis prowadzonej na terenie Gminy edukacji ekologicznej mieszka ńców). Efekty realizacji dotychczasowego programu ochrony środowiska W Gminie Stryszawa obowi ązuje Program Ochrony Środowiska dla Gminy Stryszawa na lata 2011 – 2014 przyj ęty Uchwał ą Rady Gminy Stryszawa Nr XV/115/12 w dnia 02 marca 2012 r. Zrealizowane działania wynikaj ące z zało żeń tego Programu przyczyniły si ę do poprawy stanu środowiska gminy, a tak że do utrzymania dobrego poziomu tam, gdzie został on osi ągni ęty. W rozdziale 6 Programu dokonano oceny realizacji zało żonych celów wynikaj ących z poprzedniego Programu. W pozostałych rozdziałach omówiono: cele programu ochrony środowiska, zadania i wska źniki, system instytucji zaanga żowanych w jego realizacj ę, procedur ę monitoringu stopnia realizacji Programu oraz wykaz interesariuszy zaanga żowanych w prace nad Programem. W niniejszym Programie zestawiono cele wynikaj ące z dokumentów wy ższego szczebla. Na ich podstawie wyznaczono cele i strategi ę ich realizacji na poziomie gminnym. Wyznaczone zadania s ą spójne z planowanymi inwestycjami gminnymi oraz obowi ązuj ącym prawem lokalnym. Wła ściwe wykorzystanie mo żliwych rozwi ąza ń o charakterze organizacyjnym ma istotne znaczenie w procesie wdrażania programu i jego realizacji. Na realizacj ę cz ęś ci zada ń niniejszego Programu Ochrony Środowiska Gmina Stryszawa będzie musiała przeznaczy ć środki własne. Fundusze te pochodz ą z bie żą cych środków, takich jak np. podatki i opłaty lokalne, udziały w podatkach stanowi ących dochód bud żetu pa ństwa. Wkład własny jest równie ż niezb ędny do uzyskania niektórych dotacji, gdzie konieczne jest zainwestowanie w przedsi ęwzi ęcie własnych środków na wymaganym poziomie. Dla cz ęś ci zało żeń niniejszego Programu Ochrony Środowiska niezb ędnym b ędzie uzyskanie funduszy pochodz ących ze źródeł unijnych oraz innych organizacji mi ędzynarodowych poprzez przyst ąpienie do konkretnych programów i projektów. St ąd w Programie omówiono po krótce instytucje zaanga żowane w jego realizacj ę. Wprowadzenie zasad monitoringu umo żliwi sprawn ą realizacj ę działa ń, jak równie ż pozwoli na bie żą cą aktualizacj ę celów programu. Do opracowania niniejszego dokumentu niezb ędne było pozyskanie danych z ró żnych instytucji zarówno z sektora publicznego jak te ż prywatnego, co omówiono w rozdziale 10. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 42 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 5. OCENA STANU ŚRODOWISKA
5.1. Ochrona klimatu i jako ści powietrza
5.1.1 Stan jako ści powietrza atmosferycznego
„Ocena jako ści powietrza w województwie małopolskim w 2015 roku” 3 została wykonana przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie według zasad okre ślonych w art. 89 ustawy Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U. 2016 poz. 672), zgodnie z obowi ązuj ącymi aktami prawa krajowego i unijnego (UE) dotycz ącymi ocen jako ści powietrza. Celem oceny jako ści powietrza było uzyskanie informacji o st ęż eniach zanieczyszcze ń na obszarze poszczególnych stref województwa małopolskiego. Podstaw ę klasyfikacji stref w oparciu o wyniki rocznej oceny jako ści powietrza stanowi ą: • dopuszczalny poziom substancji w powietrzu (z uwzględnieniem dozwolonej liczby przekrocze ń poziomu dopuszczalnego okre ślonego dla niektórych zanieczyszcze ń), • dopuszczalny poziom substancji w powietrzu powi ększony o margines tolerancji (dozwolone przypadki przekrocze ń poziomu dopuszczalnego odnosz ą si ę tak że do jego warto ści powi ększonej o margines tolerancji), • poziomy docelowe dla niektórych substancji, • poziomy celów długoterminowych dla ozonu. Klasyfikacj ę stref wykonano oddzielnie dla dwóch grup kryteriów: • okre ślonych w celu ochrony zdrowia - dla obszaru zwykłego (Z), • okre ślonych w celu ochrony ro ślin (dla obszaru województwa z wył ączeniem aglomeracji oraz miast powy żej 100 tys. mieszka ńców) dla ka żdego zanieczyszczenia oddzielnie, na podstawie najwy ższych st ęż eń (tzn. wyst ępuj ących w najbardziej zanieczyszczonych rejonach) na obszarze aglomeracji lub innej strefy.
Gmina Stryszawa została zaliczona do strefy o kodzie PL1203 – strefa małopolska. Ocen ę wykonano pod k ątem spełnienia kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia dla nast ępuj ących substancji:
3 „Ocena jako ści powietrza w województwie małopolskim w 2015 roku”, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie, http://www.krakow.pios.gov.pl PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 43 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 - dwutlenek siarki (SO 2),
- dwutlenek azotu (NO 2), - tlenek w ęgla (CO),
- benzen (C 6H6),
- ozon (O 3), - pył zawieszony PM10 (PM10), - pył zawieszony PM2,5 (PM2.5), - ołów (Pb) w pyle zawieszonym PM10, - arsen (As) w pyle zawieszonym PM10, - kadm (Cd) w pyle zawieszonym PM10, - nikiel (Ni) w pyle zawieszonym PM10, - benzo(a)piren (B(a)P) w pyle zawieszonym PM10.
W poni ższej tabeli przedstawiono wyniki klasyfikacji strefy małopolskiej w 2015 roku dla wszystkich zanieczyszcze ń uwzgl ędnianych w ocenie rocznej dokonywanej pod k ątem ochrony zdrowia.
Tabela 3: Klasyfikacja zanieczyszcze ń pod k ątem ochrony zdrowia Nazwa Klasy dla poszczególnych zanieczyszcze ń w obszarach strefy strefy SO 2 NO 2 CO PM 10 PM C6H6 Pb As Cd Ni B(a) O3 2,5 P
Strefa małopolska A A A C C A A A A A C C PL1203 Źródło: „Ocena jako ści powietrza w województwie małopolskim w 2015 roku.”
Ocena wykonana pod k ątem spełnienia kryteriów odniesionych do ochrony roślin obejmowała:
- dwutlenek siarki (SO 2),
- tlenki azotu (NO x),
- ozon (O 3).
W poni ższej tabeli przedstawiono wyniki klasyfikacji strefy małopolskiej pod k ątem ochrony ro ślin. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 44 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 Tabela 4: Klasyfikacja zanieczyszcze ń pod k ątem ochrony ro ślin Nazwa strefy Klasy dla poszczególnych zanieczyszcze ń w obszarach strefy
NO x O3 SO 2
Strefa małopolska A C A PL1203 Źródło: „Ocena jako ści powietrza w województwie małopolskim w 2015 roku.”
W rocznej ocenie jako ści powietrza za rok 2015 wykonanej według powy ższych kryteriów ustanowionych ze wzgl ędu na ochron ę zdrowia oraz ochron ę ro ślin gmina Stryszawa zaliczona została do klasy C/D2 (ze wzgl ędu na przekroczenie poziomu celu długoterminowego ozonu). Kryterium stanowi ące podstaw ę do zakwalifikowania strefy do klasy C/D2 stanowiło zanieczyszczenie i czas u średniania st ęż eń. Cały obszar strefy małopolskiej zakwalifikowano jako obszar przekroczenia normatywnych st ęż eń zanieczyszcze ń B(a)P/rok w pyle zawieszonym PM10. Ponadto gmin ę Stryszawa jako jedn ą ze 148 gmin w strefie małopolskiej zakwalifikowano jako obszar przekroczenia normatywnych st ęż eń zanieczyszcze ń pyłu zawieszonego PM10 - st ęż enia 24-godzinne. Na terenie strefy małopolskiej, stwierdzono tak że przekroczenie poziomu celu długoterminowego, okre ślonego w odniesieniu do st ęż enia ozonu (8 godz. średnia krocz ąca). Wyniki oceny st ęż eń zanieczyszcze ń w powietrzu wyst ępuj ących w 2015 r. na obszarze strefy małopolskiej, uwzgl ędniaj ące kryterium ochrony ro ślin, wykazały przekroczenia stanu dopuszczalnego poziomów ozonu.
Wyniki „Oceny jako ści powietrza w województwie małopolskim w 2015 roku” wskazuj ą na konieczno ść intensyfikacji działa ń okre ślonych w „Programie ochrony powietrza dla województwa małopolskiego” opracowanym w 2013 roku, a na szczeblach gminnych w „Planach gospodarki niskoemisyjnej” dla poszczególnych gmin strefy małopolskiej.
Jak wynika z „Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Stryszawa 2015 – 2020 z horyzontem długoterminowym do 2030 roku oraz z bada ń przeprowadzonych w gminie wyst ępuj ące na terenie gminy zanieczyszczenia powietrza, spowodowane s ą m.in. przez nast ępuj ące czynniki: • przewaga w ęgla i drewna jako paliwa do ogrzewania budynków mieszkalnych, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 45 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 • emisja zanieczyszcze ń spoza granic gminy. Do emitorów zanieczyszcze ń powietrza zlokalizowanych na terenie gminy zaliczyć nale ży przede wszystkim niskosprawne piece i piony kominowe gospodarstw domowych na w ęgiel i drewno. Niska emisja jest źródłem takich zanieczyszczenia jak dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, tlenek w ęgla, pył, sadza, a wi ęc typowych zanieczyszcze ń powstaj ących podczas spalania paliw stałych i gazowych. Problemem wyst ępuj ącym na terenie gminy jest cz ęste spalane w piecach w ęglowych wysokokalorycznych odpadów komunalnych, w tym spalanie tworzyw sztucznych powoduj ące emisj ę dioksyn – najbardziej toksycznych substancji chemicznych, które s ą wdychane przez ludzi i zwierz ęta, a tak że osiadaj ą na owocach, glebie i wodzie. W przypadku emisji bytowej, zwi ązanej z mieszkalnictwem jednorodzinnym zanieczyszczenia uwalniane na niedu żej wysoko ści cz ęsto pozostaj ą i kumuluj ą si ę w otoczeniu źródła emisji. Poło żenie miejscowo ści w dolinach, powoduje okresowo słabe ruchy mas powietrza i dodatkowo utrudnia rozpraszanie zanieczyszcze ń w atmosferze. Ponadto na terenie Gminy zlokalizowane s ą jednostki produkcyjne i usługowe, które równie ż s ą źródłami emisji zanieczyszcze ń do powietrza. Zwi ększon ą ilo ść zanieczyszcze ń powstaj ących ze spalania paliw transportowych powoduje przebieg przez teren Gminy drogi wojewódzkiej.
5.1.2 Zaopatrzenie w ciepło
Na terenie Gminy nie ma zorganizowanego systemu ciepłowniczego, istniej ą lokalne źródła ciepła z zastosowaniem indywidualnych systemów grzewczych, cechuj ące si ę znaczn ą emisj ą zanieczyszcze ń w procesie spalania. W budynkach u żyteczno ści publicznej kotłownie opalane s ą w ęglem, gazem oraz olejem. Paliwem dominuj ącym w budownictwie mieszkalnym jest w ęgiel i drewno.
Wójt Gminy przyznał w 2016 r. 21 dotacji dla mieszka ńców gminy, w efekcie czego kotły węglowe o niskiej sprawno ści zostało wymienionych na kotłowi w ęglowe proekologiczne opalanych ekogroszkiem, kotły gazowe o wysokiej sprawno ść i lub kotły opalane peletemi. W zale żno ści od rodzaju zamontowanego kotła osoby fizyczne otrzymały wsparcie finansowe na nast ępuj ących warunkach: • kotłownia węglowa opalanej ekogroszkiem: maksymalna wysoko ść dofinansowania do 3 500 zł, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 46 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 • kotłownia na biomas ę: maksymalna wysoko ść dofinansowania do 3 800 zł, • kotłownia olejowa: maksymalna wysoko ść dofinansowania do 3 500 zł, • kotłownia gazowa: maksymalna wysoko ść dofinansowania do 3 800 zł, • ogrzewanie elektryczne: maksymalna wysoko ść dofinansowania do 2 500 zł, Aktualnie w Urz ędzie Gminy trwa przyjmowanie wniosków mieszka ńców zainteresowanych wymian ą kotłowni w ęglowych na proekologiczne w roku 2017. W chwili obecnej 40 wniosków czeka na zamkni ęcie finansowania poprzez dotacj ę z WFO ŚiGW.
5.1.3 Źródła energii odnawialnej
Polska jako członek UE zobowi ązana jest do realizacji tzw. pakietu klimatyczno - energetycznego, który zakłada dla niej m. in. zwi ększenie udziału energii ze źródeł odnawialnych do 15 % w 2020 roku (zamiast 20 % jak średnio w UE). Spowodowane jest to faktem wyst ępowania mniejszych zasobów i efektywno ści odnawialnych źródeł energii. W zwi ązku z tym ka żda jednostka samorz ądu terytorialnego w Polsce powinna d ąż yć do pozyskiwania energii z odnawialnych źródeł energii, a tym samym przyczynia ć si ę do realizacji zało żeń pakietu.
W Powiecie Suskim realizowany jest pilota żowy projekt współfinansowany przez Szwajcari ę w ramach Szwajcarskiego Programu Współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie oraz mieszka ńców Powiatu Suskiego w ramach „Programu zwi ększenia wykorzystania odnawialnych źródeł energii i poprawy jako ści powietrza w obr ębie obszarów NATURA 2000, Powiatu suskiego”. W ramach projektu do 30.12.2013 r. wykonano, poza instalacją solarn ą dla Szpitala Rejonowego w Suchej Beskidzkiej, równie ż instalacje solarne dla 2349 budynków mieszkalnych Powiatu Suskiego (w tym 490 na terenie Gminy Stryszawa). W roku 2016 r. podpisano umow ę na wykonanie instalacji solarnych dla 658 rodzin z terenu Powiatu Suskiego.4
4 http://solary.powiatsuski.pl/ PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 47 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 5.1.4 Analiza SWOT
W formie tabelarycznej przedstawiono analiz ę SWOT dla obszaru interwencji ochrona klimatu i jako ści powietrza atmosferycznego.
Tabela 5: Analiza SWOT – ochrona klimatu i jako ści powietrza atmosferycznego Jako ść powietrza Mocne strony Słabe strony • systematyczna modernizacja • brak zorganizowanego systemu i remonty nawierzchni dróg ciepłowniczego, dominacja gminnych, indywidualnych, nieekologicznych • systematyczne przeprowadzanie źródeł ogrzewania, działa ń termomodernizacyjnych • niska efektywno ść energetyczna (kompleksowych i cz ęś ciowych) w starszych budynków mieszkalnych wewn Czynniki Czynniki
obiektach gminnych, spowodowana zastosowaniem • przeprowadzenie modernizacji nieodpowiednich materiałów ę trzne trzne oświetlenia ulicznego na terenie budowlanych. gminy, • wzrost wykorzystania OZE, • brak w najbli ższym otoczeniu Gminy, zakładów mog ących mie ć znacz ący wpływ na stan powietrza atmosferycznego. Szanse Zagro żenia • stopniowe zast ąpienie ogrzewania • zanieczyszczenie powietrza węglowego, bardziej wynikaj ące z tzw. niskiej emisji, nowoczesnym systemem (w tym • spalanie odpadów w piecach OZE) domowych, • termomodernizacja budynków • wzrost liczby samochodów,
zewn użyteczno ści publicznej z • Czynniki Czynniki wysoki koszt inwestycji w OZE. wykorzystaniem odnawialnych ę
trzne trzne źródeł energii, wymiana źródła c.o. i c.w.u., • budowa, modernizacja i oznakowanie ście żek rowerowych, • poprawa efektywno ści energetycznej urz ądze ń w infrastrukturze komunalnej. Źródło: opracowanie własne
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 48 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 5.2. Zagro żenia hałasem
5.2.1. Stan wyj ściowy
Hałas definiuje si ę jako wszystkie niepo żą dane, nieprzyjemne, dokuczliwe lub szkodliwe drgania mechaniczne o środka spr ęż ystego oddziałuj ące na organizm ludzki i środowisko. Hałasem jest wi ęc ka żdy dźwi ęk, który w danych warunkach jest okre ślony jako szkodliwy, uci ąż liwy lub przeszkadzaj ący, niezale żnie od jego parametrów fizycznych. Uci ąż liwy hałas nie tylko wywiera negatywny wpływ na wytrzymało ść psychofizyczn ą człowieka, ale mo że równie ż w skrajnych przypadkach, powodowa ć trwałe uszkodzenie słuchu. Klimatem akustycznym środowiska zewn ętrznego umownie nazywa si ę zespół zjawisk akustycznych zachodz ących w środowisku, okre ślony za pomoc ą parametrów akustycznych czasu i przestrzeni. Zagro żenie hałasem i wibracjami charakteryzuje si ę mnogo ści ą źródeł i powszechno ści ą wyst ępowania. Wraz z rozwojem cywilizacyjnym, nast ępuje zarówno wzrost liczby źródeł hałasu jak i ich aktywno ści. Najbardziej uci ąż liwymi emitorami hałasu i wibracji, maj ącymi zasadniczy wpływ na klimat akustyczny środowiska, s ą: trasy komunikacyjne (pojazdy samochodowe, ci ęż arowe, motocykle), place budowy oraz miejsca publiczne. Uci ąż liwo ść hałasu dla organizmu zale ży od nat ęż enia d źwi ęku, jego cz ęstotliwo ści i czasu trwania.
Do oceny akustycznej środowiska stosuje si ę poziom równowa żny d źwi ęku (L Aeq ), który jest uśrednionym poziomem d źwi ęku w funkcji czasu. Poziom ten mierzony jest w decybelach. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku uzale żnione s ą od źródła hałasu, pory dnia oraz przeznaczenia terenu. Podstaw ą okre ślenia dopuszczalnej warto ści poziomu równowa żnego hałasu dla danego terenu jest zaklasyfikowanie go do okre ślonej kategorii, o wyborze której decyduje sposób jego zagospodarowania. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 15 pa ździernika 2014 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporz ądzenia w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2014, poz. 112), na terenach zabudowy zagrodowej i wielorodzinnej dopuszczalny poziom d źwi ęku wzdłu ż dróg w porze dziennej wynosi 65 dB, a w porze nocnej 56 dB, a od pozostałych obiektów w porze dziennej 55 dB, a w porze nocnej 45 dB. Natomiast dopuszczalny poziom hałasu na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (w tym tak że na terenach zwi ązanych z pobytem dzieci, terenach domów opieki i szpitali) wzdłu ż dróg w porze dziennej wynosi 61 dB, a w porze nocnej 56 dB, a od pozostałych obiektów w porze dziennej 50 dB, PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 49 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 a w porze nocnej 40 dB. Oceny stanu akustycznego środowiska i obserwacji zmian dokonuje si ę w ramach Pa ństwowego Monitoringu Środowiska, zgodnie z art. 117 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2016, poz. 672 z pó źn. zm.). W rozumieniu ww. ustawy ochrona przed hałasem polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu akustycznego środowiska, w szczególno ści na utrzymaniu poziomu hałasu poni żej dopuszczalnego lub co najmniej na tym poziomie, oraz zmniejszeniu poziomu hałasu co najmniej do dopuszczalnego, gdy nie jest on dotrzymany.
5.2.2. Źródła hałasu
Hałas drogowy Na klimat akustyczny środowiska na terenie Gminy wpływa przede wszystkim ruch drogowy. Zagro żenie hałasem drogowym zwi ązane jest przede wszystkim z gwałtownym przyrostem w ostatnich latach nat ęż enia przewozów towarowych i osobowych w ruchu lokalnym oraz tranzytowym. Przez teren Gminy przebiegaj ą jedna droga o znaczeniu ponadlokalnym, o znacznym nat ęż eniu ruchu: • droga wojewódzka nr 946 relacji Żywiec – Sucha Beskidzka (około 7,7 km na terenie Gminy). Droga ta jest w przewa żaj ącej długo ści nowo wybudowana, w dobrym stanie technicznym oraz odpowiada standardom okre ślonym dla tych dróg. Wewn ętrzny układ komunikacyjny Gminy opiera si ę głównie na drogach powiatowych. Jako ść dróg powiatowych jest zró żnicowana, w wi ększo ści przebudowana, o wła ściwych standardach. Uzupełnieniem systemu komunikacyjnego s ą drogi gminne oraz wewn ętrzne obsługuj ące wsie i wi ększe skupiska zabudowy o ł ącznej długo ści 52,0 km oraz drogi wewn ętrzne obsługuj ące niewielkie zespoły zabudowy oraz pojedyncze obiekty.
Hałas kolejowy Przez teren Gminy przebiega linia kolejowa I klasy nr 97 relacji Skawina - Żywiec z przystankami osobowymi. Budynek dworca w Stryszawie został adaptowany na sklep spo żywczy, a ruch pasa żerski został tutaj zawieszony w 2010 roku. Dnia 11 grudnia 2011 r. PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 50 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 przestały kursowa ć poci ągi REGIO KKS ŻYWIEC-SUCHA Beskidzka. Ponowny ruch osobowy został czasowo przywrócony w weekendy w okresie wakacyjnym w roku 2015. W planach jest rewitalizacja tego odcinka. Hałas pochodz ący z komunikacji kolejowej z uwagi na jej lokalny i okresowy charakter mo żna uzna ć za pomijalny.
Hałas przemysłowy Hałas przemysłowy na terenie Gminy mo że pochodzi ć od warsztatów rzemie ślniczych, produkcyjnych i usługowych i b ędzie on spowodowany eksploatacj ą instalacji lub urz ądze ń zawi ązanych z prowadzon ą działalno ści ą gospodarcz ą. Uci ąż liwo ść hałasu emitowanego z tych obiektów zale ży od ich ilo ści, czasu pracy oraz odległo ści od terenów podlegaj ących ochronie akustycznej, jednak z uwagi na zakres ich działalności uci ąż liwo ść ta jest lokalna, skupiona wokół zakładów. Z uwagi na inwestycje dla podmiotu PACYGA Import-Export, 34-206 Kuków 86 A wydano „Decyzj ę o środowiskowych uwarunkowaniach” nr GK.6220.11.2015 z dnia 12.08.2016 r. okre ślaj ącą warunki wykorzystania terenu w fazie realizacji i eksploatacji lub użytkowania przedsi ęwzi ęcia, ze szczególnym uwzgl ędnieniem konieczno ści ochrony cennych warto ści przyrodniczych, zasobów naturalnych i zabytków oraz ograniczenia uci ąż liwo ści dla terenów sąsiedzkich podczas realizacji inwestycji jak i podczas eksploatacji inwestycji. W decyzji Inwestor został zobowi ązany do wykonania analizy porealizacyjnej w zakresie oddziaływa ń emisji hałasu na zabudow ę mieszkaniow ą.
5.2.3. Analiza SWOT Tabela 6: Analiza SWOT – ochrona klimatu akustycznego Klimat akustyczny Mocne strony Słabe strony • brak zagro żeń akustycznych (z • przyrost nat ęż enia ruchu wewn
Czynniki Czynniki wył ączeniem ci ągów komunikacyjnego. komunikacyjnych), ę trzne trzne • drogi ponadlokalne są w trakcie lub bezpo średnio po przebudowie, s ą o odpowiednich parametrach technicznych.
PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 51 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 Klimat akustyczny Szanse Zagro żenia • podejmowanie działa ń maj ących na • wzrost liczby zarejestrowanych celu zmniejszenie emisji hałasu pojazdów samochodowych, komunikacyjnego, • wysokie koszty rozbudowy • zewn poprawa jako ści dróg lokalnych, transportu przyjaznego środowisku Czynniki Czynniki • upowszechnianie idei naturalnemu,
ę •
trzne trzne stosowanie samochodu osobowego „ecodrivingu” jako podstawowego środka • poło żenie nacisku na rozwój transportu infrastruktury rowerowej, w ęzłów przesiadkowych, korzystanie z komunikacji zbiorowej, Źródło: opracowanie własne
5.3. Promieniowanie elektromagnetyczne
5.3.1. Stan wyj ściowy
Potencjalnymi źródłami promieniowania elektromagnetycznego s ą: • urz ądzenia wytwarzaj ące stałe pole elektryczne i magnetyczne, • urz ądzenia wytwarzaj ące pole elektryczne i magnetyczne o cz ęstotliwo ści 50 Hz, (stacje i linie elektroenergetyczne wysokiego napi ęcia), • urz ądzenia wytwarzaj ące pole elektromagnetyczne o cz ęstotliwo ści od 1 kHz do 300 GHz, (urz ądzenia radiokomunikacyjne, radionawigacyjne i radiolokacyjne), • inne źródła promieniowania z zakresu cz ęstotliwo ści: 0 - 0,5 Hz, 0,5 - 50 Hz oraz 50-1000 Hz.
Normy środowiskowe ustanowione w celu ochrony ludno ści przed promieniowaniem elektromagnetycznym zawarte s ą w rozporz ądzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 pa ździernika 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883). Prowadz ący instalacj ę, u żytkownik stacji elektroenergetycznej lub napowietrznej linii PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 52 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 elektroenergetycznej lub instalacji stacji nadawczej emitującej pola elektromagnetyczne o cz ęstotliwo ściach od 30 kHz do 300 GHz, s ą obowi ązani do wykonania pomiarów poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku, co reguluje ustawa Prawo ochrony środowiska. Nat ęż enie pól elektromagnetycznych na okre ślonym obszarze jest wypadkow ą wielu czynników i jest wielko ści ą zmienn ą w czasie, zale żną przede wszystkim od liczby i rodzaju działaj ących w tym samym czasie źródeł promieniowania. Badania polegaj ą na pomiarze nat ęż enia składowej elektrycznej pola elektromagnetycznego (parametr charakteryzuj ący oddziaływanie pola) w miejscach dost ępnych dla ludno ści w przedziałach cz ęstotliwo ści co najmniej 3 MHz do 3 000 MHz. Według monitoringu prowadzonego przez WIO Ś w Krakowie w 2015 r. średnia arytmetyczna zmierzonych warto ści nat ęż eń pól elektromagnetycznych promieniowania dla obowi ązuj ącego zakresu od 3 MHz do 3 000 MHz w województwie małopolskim (w punktach pomiarowych zlokalizowanych w: centralnych dzielnicach lub osiedlach miast o liczbie mieszka ńców przekraczaj ącej 50 tys., pozostałych miastach i na terenach wiejskich) nie przekroczyła warto ści dopuszczalnej składowej elektrycznej wynosz ącej 7 V/m (zgodnie z ww. rozporz ądzeniem Ministra Środowiska). Na terenie Gminy pomiary warto ści promieniowania elektromagnetycznego nie były prowadzone, natomiast średnia arytmetyczna zmierzonych warto ści na terenach wiejskich w województwie małopolskim wyniosła 0,163 V/m, czyli znacznie poni żej dopuszczalnej normy.
5.3.2. Źródła promieniowania elektromagnetycznego
Na dzie ń dzisiejszy na terenie Gminy wyst ępuj ą źródła promieniowania niejonizuj ącego w postaci stacji przeka źnikowych telefonii komórkowej. W trakcie realizacji jest budowa napowietrznej linii elektroenergetycznych wysokiego napi ęcia 110 kV realcji Jele śnia – Sucha Beskidzka, która równie ż b ędzie stanowiła istotne źródło promieniowania niejonizuj ącego. Dystrybutorem energii elektrycznej na terenie Gminy jest TAURON Dystrybucja S.A. Energia elektryczna dostarczana jest do wszystkich zabudowań w Gminie i zapewnia pełne zaopatrzenie. Odbiorcy na terenie Gminy zaopatrywania są poprzez sie ć dystrybucyjn ą SN i nN, w której skład wchodz ą: PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY STRYSZAWA NA LATA 2018-2021 str. 53 Z UWZGL ĘDNIENIEM PERSPEKTYW NA LATA 2022-2025 • Linie napowietrzne i kablowe średniego napi ęcia (SN), • Stacje transformatorowe SN/nN, • Linie niskiego napi ęcia (nN). Pola elektromagnetyczne stacji telefonii komórkowej o g ęsto ści mocy wi ększych ni ż warto ści graniczne, wyst ępuj ą w miejscach niedost ępnych dla ludzi - wie ża ko ścielna w Hucisku i Czepelówka (maszt Emitel - ZRiT). 5
Rysunek 3 Lokalizacja stacji bazowych telefonii komórkowej w Gminie Stryszawa