ZESZYTY NAUKOWE Tom 12, Rocznik VI Numer 2/2017
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ZESZYTY NAUKOWE tom 12, rocznik VI numer 2/2017 Sucha Beskidzka 2017 Rada programowa ks. prof. zw. dr hab. Maciej Ostrowski, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II, Kraków, Polska prof. zw. dr hab. Janusz Sondel, Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii, Sucha Beskidzka, Polska prof. dr hab. Andrzej Matuszyk, Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii, Sucha Beskidzka, Polska dr Marek Łabaj, prof. WSTiE, Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii, Sucha Beskidzka, Polska Doc. RNDr. Branislav Nižnanský CSc., Technická univerzita, Liberec, Czechy Prof. PhDr. ThDr. Amantius Akimjak, PhD., Katolícka univerzita, Ružomberok, Słowacja doc. Ing. Emília Janigová, PhD., Katolícka univerzita, Ružomberok, Słowacja Prof. Dr. Bosse Lagerqvist, University of Gothenburg, Göteborg, Szwecja Prof. Dr. László Dinya, Karoly Robert Faculty of University of Debrecen, Gyöngyös, Węgry Dr. Sándor Némethy, University of Gothenburg, Szwecja and Kaposvár University, Węgry Associate Professor Dr. Giovanni Ruggieri, University of Palermo, Włochy Redakcja czasopisma dr Jadwiga Sobczuk (przewodnicząca Kolegium Redakcyjnego) dr hab. Joanna Sondel-Cedarmas dr Bartłomiej Walas dr Marek Nocoń Redaktorzy tematyczni dr Krzysztof Borkowski dr Adam Drosik Redaktor językowy: mgr Joanna Fabin, mgr Grażyna Tokarska Redaktor statystyczny: mgr Przemysław Jaśko Tłumaczenia: mgr Radosław Kucia ISSN 2084-8722 Numer rejestracji sądowej: Nr Rej Pr 2603 Wersją pierwotną czasopisma jest wersja papierowa Indeksacja w bazach czasopism naukowych: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (lista B, 5 punktów) IC Journals Master List © Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej 34-200 Sucha Beskidzka, ul. Zamkowa 1 tel. 048 33 874 54 25, 874 20 80 fax: 048 33 874 46 05 e-mail: [email protected] http://www.wste.edu.pl 2 Spis treści OD REDAKCJI.................................................................................. 5 Janusz Sondel Dwaj ludzie z wózkiem ........................................................................ 7 Zdzisław Mach Kilka uwag o pamięci zbiorowej i kształtowaniu tożsamości (ze szczególnym uwzględnieniem relacji polsko-żydowskich) ............ 28 Wiesława Piątkowska-Stepaniak Polak Europejczyk z obawami............................................................ 40 Adam Drosik W więzieniu widoczności medialnej. Rozważania o mikropolityce w „panoptykonicznej rzeczywistości” ........................ 56 Magdalena Różycka, Marek Nocoń Niestandardowe narzędzia komunikacji marketingowej. Marketing emocji w wirtualnej przestrzeni ......................................... 73 Bartosz Maziarz Proces modernizacji polskiej armii w perspektywie planu modernizacji technicznej sił zbrojnych na lata 2017-2022. Szanse i zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa .............................. 106 3 Jadwiga Sobczuk Posłowie do Sejmu Krajowego w Galicji z terenu współczesnego powiatu suskiego ........................................ 120 Małgorzata Maria Fijał Włoskie koncepcje Euroafryki na tle procesu integracji europejskiej w latach 1945-1957 ...................................................... 149 Grzegorz Haber Chile pod rządami Augusto Pinocheta. Latynoamerykańskie doświadczenia z neoliberalnym modelem rozwoju ........................... 168 Helena Kalábová, Martin Korych Patočkův životní pohyb v základu pomáhající profese ...................... 177 Wytyczne dla autorów publikujących w Zeszytach Naukowych WSTiE ................................................. ..186 Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii w Suchej Beskidzkiej ......... 192 4 OD REDAKCJI Oddajemy w Państwa ręce kolejny numer „Zeszytów Naukowych Wyższej Szkoły Turystyki Ekologii”. Czasopismo jest platformą prezentacji różnorodnych stanowisk naukowych oraz konkretnych wyników prac badawczych. Aktualny numer poświęcony jest głównie zagadnieniom politologicznym – zarówno aktualnym, jak też historycznym. Redakcja Zeszytów Naukowych żegna z głębokim żalem Rektora Wyższej Szkoły Turystyki i Ekologii prof. Janusza Sondla, który publikował na łamach naszego czasopisma. Bardzo ceniliśmy współpracę z Panem Profesorem – wysoki poziom merytoryczny tekstów i ogromną kulturę języka. W 2017 roku otrzymaliśmy od Pana Profesora tekst wspomnieniowy, którym pozwalamy sobie otworzyć niniejszy numer. Jest to nasze pożegnanie Człowieka zajmującego wyjątkową pozycję w świecie nauki, a równocześnie kochającego życie we wszelkich jego przejawach i ogromnego optymisty. Na początek zapraszamy Państwa do lektury bardzo ciekawego tekstu autorstwa prof. Zdzisława Macha z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Artykuł ma charakter publicystyczny – co świadomie, jako redakcja podkreślamy (zgadzając się z recenzentami) – ale naszym zdaniem temat upolitycznienia pamięci, jej politycznej instrumentalizacji jest ciągle aktualny, a głos Pana Profesora może być punktem wyjścia do szerszej dyskusji na łamach naszego pisma. Cztery następne artykuły poruszają aktualne, współczesne zagadnienia. Prof. Wiesława Piątkowska-Stepaniak porusza temat dotyczący tworzenia tożsamości europejskiej wśród Polaków, dr Adam Drosik – medialnej widoczności i problemów z tym zagadnieniem związanych, dr Magdalena Różycka i dr Marek Nocoń – marketingu emocji w przestrzeni wirtualnej, natomiast dr Bartosz Maziarz – szans i zagrożeń bezpieczeństwa państwa wynikających z modernizacji polskiej armii. Grupa trzech artykułów dotyczy zagadnień historycznych – od Sejmu Krajowego w Galicji (dr Jadwiga Sobczuk), poprzez włoskie koncepcje tworzenia Euroafryki (mgr Małgorzata Fijał) do rządów Augusto Pinocheta w Chile (dr Grzegorz Haber). Numer zamyka praca dr Heleny Kalábovej i mgr Martina Korycha przedstawiająca koncepcję Jana Patočki, którą można zastosować dla zawodów wspomagających. Mamy nadzieje, że różnorodność poruszonych zagadnień sprawi, że każdy czytelnik znajdzie coś dla siebie. 5 prof. zw. dr hab. Janusz Sondel (1937-2017) Rektor Wyższej Szkoły Turystyki i Ekologii 2001-2017 6 Zeszyty Naukowe WSTiE prof. zw. dr hab. Janusz Sondel Wyższa Szkoła Turystyki i Ekologii Sucha Beskidzka DWAJ LUDZIE Z WÓZKIEM1 Two man with a cart Pod koniec lat 50. ubiegłego wieku w kinach niemal całej Polski można było obejrzeć, zwykle jako dodatek przed podstawowym seansem, interesującą, chociaż mocno irracjonalną etiudę filmową o dwóch ludziach, którzy wyłonili się z morza, dźwigając staroświecką szafę z lustrem i razem z nią wędrowali po mieście. Doświadczywszy jednak wielu przykrości, a nawet okrucieństw, zdecydowali się powrócić w morskie odmęty, co zilustrował na taśmie filmowej młodziutki reżyser Roman Polański. W jakimś momencie ta opowieść zaczęła mi się kojarzyć z pewnym moim życiowym epizodem, w którym również uczestniczyło dwóch ludzi, tyle że ta historia wydarzyła się naprawdę, po drugie chodziło nie o szafę, lecz o ciężki wózek, po trzecie nie był to spacer po mieście jak w filmie Polańskiego, lecz uciążliwa wędrówka przez Gorce i Beskid Wyspowy, a dokładniej – z Łopusznej do Bochni i wreszcie po czwarte nie tylko nie została przez nikogo uwieczniona w filmie, ale nawet aż do dnia dzisiejszego nie doczekała się swojego kronikarza, chociaż z całą pewnością stanowi swoisty przyczynek do dziejów nietypowej turystyki górskiej. Jako jeden z tych dwóch wędrowców chciałem zatem o niej opowiedzieć, mając nadzieję, że wzbudzi ona zainteresowanie nie tylko wytrawnego turysty. Był koniec października 1963 r. Siedziałem z przyjaciółmi w kawiarni bocheńskiej przy małej czarnej parzonej w szklance, gdyż innej w tym lokalu nie serwowano. Trzech z nich: Roman Popielak, Staszek Kaczmarczyk i Boguś Porwisz byli wcześniej moimi podwładnymi w harcerstwie i jeszcze pozostawali w luźnym związku z komendą hufca, ja natomiast wycofałem się z tej działalności, gdyż nie odpowiadała mi komunistyczna indoktrynacja w ZHP oraz tolerowanie palenia i pijaństwa wśród instruktorów. Czwarty z kolegów, wówczas już magister inżynier, Kazimierz Wingert, nigdy do harcerstwa nie należał. Wszyscy pięciu byliśmy – jak to się dzisiaj określa – „fanami” turystyki pieszej, głównie górskiej, ale również i motorowej, 1 Wspomnienia ś. p. Pana Profesora, Rektora Wyższej Szkoły Turystyki i Ekologii, które przekazał redakcji Zeszytów Naukowych pod koniec 2016 roku. 7 J. Sondel, Dwaj ludzie z wózkiem niekiedy zresztą łącząc obie te formy i traktując posiadane motocykle jako środek transportu do punktu wyjścia na górskie trasy. Często towarzyszyło nam kilku lub kilkunastu znajomych, wśród których szczególnie ceniliśmy sobie starsze od nas małżeństwo Zbyszka i Lusi Borków. Wprawdzie oni nigdy w góry się wybierali, ale cierpliwie czekali na nasz powrót, co dawało nam poczucie pewności, że po powrocie zastaniemy pozostawione motocykle w stanie nieuszkodzonym, a przede wszystkim, że w ogóle je zastaniemy. Zbyszek zwykle wyciągał się wzdłuż swojego „junaka”, podkładając kurtkę pod głowę, Lusia spacerowała po okolicy albo oglądała wystawy, gdy to było np. Krościenko. My natomiast, wówczas młode i wysportowane osiłki, szukaliśmy sposobu na upuszczenie energii, która nas rozpierała. I nie były to tylko intensywne wycieczki górskie, ale również i dziwaczne pomysły, które bardziej zrównoważonych znajomych najpierw zdumiewały, a potem budziły uśmiech politowania i wzruszenie ramion. Przede wszystkim zatem przyjęliśmy założenie, że żadna pogoda nie będzie w stanie zniweczyć naszych planów turystycznych i nawet nie dopuszczaliśmy myśli, że przez jakąś ulewę, wichurę, śnieżycę czy inne podobne niesprzyjające zjawiska można zrezygnować z wycieczki. Wyjątki były dopuszczalne tylko w przypadku wypraw motorowych, natomiast nie było takiej mocy, która powstrzymałaby