Hoe Is De Aanstaande Tweede Kamer Samengesteld?
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Hoe is de aanstaande Tweede Kamer samengesteld? TEKST Jan van Dam, Marcel Ham FOTO’S ANP, Remko de Waal, Robin Utrecht ILLUSTRATIES Len Blonk EEN BEETJE KLEURRIJKER, NAUWELIJKS VROUWELIJKER EN HEEL ERG HOOG OPGELEID De aanstaande Tweede Kamer zal waarschijnlijk voor een derde uit vrouwen bestaan. Het aantal leden met een oe representatief wordt de nieuwe migratieachtergrond Tweede Kamer? Hoeveel vrouwen of leden met een migratieachtergrond neemt in vergelijking komen er straks in, en hoeveel met nu toe. Maar de hogeropgeleiden? HOm dat in te schatten, keken we op basis van de volksvertegenwoordigers peilingen van half februari naar de kandidatenlijsten van de politieke partijen. We trokken de achter- met een praktische gronden na van de eerste 40 kandidaten van de VVD, de eerste 20 van de PVV, de eerste 15 kandi- opleiding zijn net als nu daten van CDA, PvdA, GroenLinks, D66, SP. Verder namen we de eerste 6 kandidaten van SGP, Chris- ver te zoeken. De politieke tenUnie, Forum voor Democratie, Denk, JA21, PvdD, 50PLUS (totaal 177) onder de loep. Behalve wellicht elite en het ‘gemene volk’ de VVD, hebben we zo alle partijen ruim bemeten. Uit de telling komt duidelijk naar voren dat de lijken steeds verder uit kandidaat-leden nog steeds voor het merendeel man, wit en hoogopgeleid zijn. Momenteel is elkaar te groeien. ongeveer een derde van het aantal Kamerleden 22 Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken VOORJAAR 2021 nummer 1 Wat komt er in het regeerakkoord? De verwachte percentuele samenstelling van de nieuwe Tweede Kamer naar sekse, migratieachtergrond en opleiding ziet er als volgt uit: Aanstaande Tweede Kamer, man-vrouw-verdeling • Aantal mannen: 63% • Aantal vrouwen: 37% Opleiding kandidaat-Kamerleden • Universitair: 80% (waarvan 1,7% niet afgemaakt) • Hbo: 12% • Mbo: 2% • Overig: 6% vrouw (47). Dat zal in de nieuwe Kamer niet veel anders zijn. Het aantal burgers met een migratie- achtergrond zal wel sterk toenemen: van 10% nu (15 leden) naar 17% straks (30 Kamerleden). Ook kandidaten uit een gezin waarvan een van de ouders een migratieachtergrond heeft, tellen we daarbij mee. Denk daarbij bijvoorbeeld aan Jesse Klaver (GroenLinks) en Vera Bergkamp (D66). Aanstaande Kamerleden met Terwijl vrouwen en burgers met een migratie- een migratieachtergrond achtergrond straks nog vertegenwoordigd zijn, • Aantal witte mannen en vrouwen: 83% geldt dat nauwelijks voor mensen met een • Aantal mensen met een migratieachtergrond: 17% opleiding anders dan de universiteit of het hbo.1 Als alles meezit, zitten er straks drie mbo’ers in de Kamer. Tien jaar geleden al stelden de bestuurs- kundigen Mark Bovens en Anchrit Wille vast dat Nederland wordt bestuurd door de burgers met de hoogste diploma’s.2 Daar komt de komende vier jaar geen verandering in. Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken VOORJAAR 2021 nummer 1 23 Witte mannelijke kandidaten We keken per partij SGP 100% Forum voor 83% naar etniciteit, Democratie man-vrouw-verdeling JA21 83% en opleiding. We gingen PVV 80% daarbij steeds uit van 50plus 66% de eerdergenoemde te VVD 57% D66 53% verwachten aantallen CDA 53% zetels per partij. Dat SP 40% levert de volgende PvdA 33% staafdiagrammen op. PvdD 33% GroenLinks 33% ChristenUnie 33% Denk 16% Het overgrote merendeel van de kandidaat-Kamerleden, circa 92%, heeft een academische (80%) of hbo-opleiding (12%) genoten. Van de Nederlandse bevolking heeft 41% universitair of hoger beroepsonderwijs gevolgd.3 Opleidingsniveau kandidaat-Kamerleden • Universitair • Universitair/hbo • Mbo • Overig 39 (1 studie 12 (2 studie • • niet afgemaakt) 14 niet afgemaakt) • 1 • 0 • 2 • • 1 • 1 • 1 5 • 1 • 6 • 1 5 • 4 • 1 5 • 6 (1 studie • 6 • 0 niet afgerond) 24 Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken VOORJAAR 2021 nummer 1 Wat komt er in het regeerakkoord? Kandidaten met migratieachtergrond PVV 0% 50plus 0% JA21 0% SGP 0% PvdD 0% Forum voor 0% Democratie CDA 7% ChristenUnie 7% D66 13% VVD 18% SP 27% GroenLinks 27% PvdA 40% Denk 83% Dat alle zes kandidaten van de SGP en ChristenUnie univer- sitair geschoold zijn, mag, gelet op de in de protestantse kringen geldende leerstelling sola scriptura, eigenlijk geen 6 verwondering wekken. Dat ook alle kandidaten van Denk • de universiteit hebben doorlopen, wijst erop dat Kamer- leden met een migratieachtergrond sterk lijken op hun witte collega’s. Wat dan weer de vraag oproept in hoeverre zij de belangen van de lageropgeleide migranten weten te 5 vertegenwoordigen. • 0 • 1 • Bestuurskundigen Mark Bovens en Anchrit Wille noemden tien jaar geleden de opleidingskloof tussen hogeropgeleide politici en lageropgeleide burgers problematisch, omdat beide groepen verschillende zorgen en belangen hebben. • 5 De bestuurskundigen wezen bijvoorbeeld op het verschillende • 1 gewicht dat hoger- en lageropgeleiden hechten aan crimina- liteitsbestrijding, het naleven van normen en waarden, en opleiding (Zie ook pagina 27). Jan van Dam is journalist, Marcel Ham hoofdredacteur van het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken • 6 Noten 1 https://www.parlement.com/id/vk6bd3xy9nl2/ opleidingsniveau_tweede_kamerleden 2 https://www.socialevraagstukken.nl/ de-tweedeling-tussen-hoger-en-lager-opgeleiden/ 3 https://digitaal.scp.nl/ssn2020/onderwijs/ 14 • 0 Bronnen • 1 • Kandidatenlijsten politieke partijen • • Linkedin • Persoonlijke websites van kandidaat- Kamerleden • Parlement.com • tweedekamer.nl Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken VOORJAAR 2021 nummer 1 25.