111 Van De Iirectielwer Het Jaar OP RIJKS MUSEUM a M T Jd

g;tre .4 I 111 van de iIrectielwer het jaar OP. JIM 11~1~3,., • • RIJKS MUSEUM a m t jd a m Verslag van de directie over het jaar 1994 Boekmanstichting- Bibiiotheek Herengracht 415 1017 BP Amsterdam Tel. 6243739 R J 1.~MI am st erd am POSTBUS 74888 1070 ON AMSTERDAM TELEFOON 020 -673 21 21 TELEFAX 020 -679 81 46 VERSLAG VAN DE DIRECTIE OVER HET JAAR 1994 Doelstelling Doelstelling: Het Rijksmuseum is een museum van kunst en geschiedenis dat zich ten doel stelt voor het nationale en internationale publiek een repi esentatief overzicht van de Nederlandse kunst en geschiedenis vanaf de middeleeuwen en belangrijke aspecten van Europese en Aziatische kunst te tonen. Dit impliceert dat het Rijksmuseum voorwerpen van kunst en geschiedenis bewaart, beheert, conseiveererestaureert, wetenschappelijk onderzoekt en bewerkt, verza- melt, presenteert en toegankelijk maakt, en tentoonstellingen organiseert. (uit: Zorg voor de Nationale Schatkamer, beleidsnota van het Rijksmuseum 1991-1999) VERSL AG VAN DE DIRECTIE OVER HET JAAR 1994 Inhoud Jaarverslag 1994 5 Bijlagen 1 Aanwinsten 19 2 Schenkers en legatoren 46 3 a. Restauratie en conservatie 47 b. Collectiebeheer en registratie 49 c. Bibliotheek 49 4 Bruiklenen aan tentoonstellingen elders 50 5 Tentoonstellingen en presentaties 52 6 Publikaties van het Rijksmuseum 53 7 Publikaties van medewerkers 54 8 Externe activiteiten 57 9 Voordrachten en lezingen 60 10 Lunchpauzelezingen 63 11 Bezoekcijfers 65 12 Ontvangsten, congressen, symposia en bijzondere bezoeken 67 13 Personeelsgegevens 67 14 Verzuimcijfers 75 15 Opleidingen 75 16 Verkort overzicht exploitatierekening 1994 76 17 Exploitatierekening 1994 baten/ lasten basis 77 18 Overzicht sponsoren 78 19 De belangrijkste werkzaamheden aan het gebouw 78 VERSL AG VAN DE DIRECTIE OVER HET JAAR 1994 jaarverslag 1994 afb. 1en 2: De tentoonstelling Gebed in Schoonheid' {.2. • '• . • • s• 1 TjUie.= fjj 4 • • ••••• ••• t. WAIT L. • VERSLAG VAN DE DIRECTIE OVER HET JAAR 1994 jaarverslag 1994 Jaarverslag 1994 1994 was een moeilijk, maar leer succesvol jaar. Moeilijk, omdat wij voor de taak stonden een tekort van 1,6 miljoen gulden in te lopen. Dankzij gezamenlijke inzet is cht gelukt zonder dat daarbij het functioneren van het museum teveel werd gehinderd. Het was ook een succesvol jam-,vanwege de toename van het aantal bezoekers. In 1994 kwamen 1.044.099 bezoekers in het Rijksmuseum. Het Rijksmuseum was één van de weinige musea waar het bezoekersaantal steeg. Die stijging was des te opmerkelijker omdat het bezoek van buitenlandse toeristen aan Amsterdam opvallend daalde. Bovendien doet zich een wijziging voor in de aard van het buitenlands bezoek: meer jongeren en meer budgettoeristen, voor wie een bezoek aan een museum blijkbaar minder voor de hand ligt. Maar de daling van bezoek door buitenlands publiek is dus in 1994 meer dan goed gemaakt door de toename van het Nederlands bezoek. Eén van de belangrijkste doelstellingen van ons beleid werd daarmee in het afgelopen jaar gerealiseerd. Het succes van de 'Dageraad' Het jaar 199•1 begon niet het indrukwekkende succes van de wintertentoonstelling Dageraad der Gouden Eeuw', met bijna 300.000 bezoekers de drukstbezochte tentoonstelling -na de twee 12embrandttentoonstellingen- die het Rijksmuseum ooit organiseerde. Dit bewees dat een "moeilijke" tentoonstelling, mits goed gepresenteerd, loch een publiekssuc- ces kan worclen. In de beste traditie van het Rijksmuseum was de 'Dageraad der Gouden Eetnv', net zoals overigens de wintertentoonstelling 1994/1995 Gebed in schoonheid', nieuw en verrassend, ~dal iets wezenlijks werd toegevoegd aan de kunstgeschiedenis. Dit 5 soort tentoonstellingen roept maatschappelijke discussie op en stimuleert flieliWC wetenschappelijke initiatieven, die zullen voortgaan nadat de tentoonstelling is beëindigd. De Nederlanders wisten volop de weg naar het museum te vinden en voor het eerst sinds lange tijd werd het Rijksmuseum in (lie periode zelfs door nicer Nederlanders clan buitenlandse toeristen bezocht. 'Gebed in Schoonheid' Met de keuze van het onderwerp van de wintertentoonstelling 1994/1995 had het museum het zich niet gernakkelijk gemaakt. 'Gebed in Schoonheid' ging over de beleving van mid- deleeuwse objecten van privé-devotie en stelde daarmee een onderwerp aan de orde dat niet zonder meer aan de objecten zelf af te lezen is. Veel aandacht werd daarom besteed aan een presentatie waarin de beleving van de objecten centraal stond en die ondersteund werd door een gelaagd systeem van informatievoorziening: tekstborden, etiketten, een rondleiding en objectinformatie Op audiotour en een audiovisuele produktie die in meei- algemene zin informatie gaf over cle devotie in de middeleeuwen. Vanwege de renovatie van kap oust was de daaronder gelegen tentoonstellingszaal niet beschikbaar. Bij grote uitzondering werd daarom de wintertentoonstelling gehouden in de Eregalerij, een locatie die het uiteindelijke effect zeer ten goed kwam. Al snel bleek het publiek zeer enthousiast; de verblijfsduur in de tentoonstelling VERSLAG VAN DE DIRECTIE OVER HET JAAR 1994 jaarverslag 1994 bleek verhoogd van de gebruikelijke een á anderhalf uur tot twee, drie en soms zelfs vier uur. De verwerkingscapaciteit van de tentoonstelling kwam hierdoor ver onder de begrote 350 (nieuwe) bezoekers per uur te liggen. Op piektijden had dit voor het publiek soms onaangename gevolgen door de lange wachttijden en soms een 'uitverkocht' bij de kassa's. Inrichting Het beleid van het museum is, sinds de tentoonstelling 'Schilders van Venetië' in 1990, om de vormgeving van de jaarlijkse wintertentoonstelling steeds een vernieuwend karakter te geven. Wim (.rouwel slaagde daar zeer goed in bij de "Dageraad der Gouden Eenw'. Keso Dekker, ontwerper van 'Gebed in Schoonheid', koos een geheel andere maar ook buitenge- meen effectieve benadering. Hij gebruikte materialen die op zichzelf onaanzienlijk zijn, als rubber, hardboard, elastiek, vitrage en vurehout. Dankzij de zorgvuldige verwerking van deze materialen en het contrast met het 'schatkarakter' van de objecten leverde dit een fas- cinerend effect op. Dit effect werd versterkt door de uitzonderlijke verlichting van ruimte en objecten, ontworpen door jan Hofstra. De ervaringen die aldus worden opgedaan bij tijdelijke tentoonstellingen zijn zeer zinvol bij cie inrichting van de vaste opstelling, zoals de poppenhuiszaal en de meubelzaal, ontworpen door Wim Quist, en bij de ontwikkeling van nieuwe opstellingen zoals de door Total Design te on twerpen opstelling 19cle- en 20ste-eeuwse geschiedenis en de VOC-opstelling van de afdeling Nederlandse geschiedenis. In die zin wordt de laboratoriumfunctie van tentoonstellingen, als beschreven in de beleidsnota, ook voor de presentatie van de collectie een feit. Met name het gebruik van licht en kleur heeft de voortdurende aandacht. Het zinderend museum Het afgelopen jaar werd gekenmerkt door een reeks tentoonstellingen, naast de winterten- toonstellingen, die stuk voor stuk een eigen karakter hadden en een heel eigen belangstel- ling genereerden of het nu om algemeen gel iteresseerd of specialistisch publiek ging. Het organiseren van tentoonstellingen is echter geen doel op zichzelf. Wat opvalt aan het tentoonstellingsprogramma van het museum is dat uit elke tentoonstelling iets van innerlijke noodzaak blijkt. Dat gold voor de reeks exposities in het Rijksprentenkabinet met alle wetenschappelijke implicaties van dien. Maar ook was er de fototentoonstelling 'Zorg in Nederland', met specifiek maatschappelijk draagvlak. Het beleid om in kleine, goedverzorg- de, presentaties aandacht aan de collectie te besteden leidde tot vele mooie aanwinstenpre- sentaties en textielopstellingen en werd door cie regelmatige bezoeker goed ontvangen. Dankzij het per 1januari ingestelde evenementenbureau, dat de organisatie op zich nam van lezingen, rondleidingen, de open dag en het museumweekeinde, kon het museum beter voldoen aan de vraag naar specifieke publieksactiviteiten. Het aantal inschrijvingen op de eerste serie evenementen was boven verwachting. Het museum zinderde. Helaas moest in het najaar besloten worden de voor de zomer van 1995 geplande tentoonstelling 'Het Bataafsch Musaeum', ter herdenking van het jaar 1795, wegens het ont- breken van financiën af te gelasten. Gelukkig bleek het mogelijk de tentoonstelling in ietwat afgeslankte vorm in 1996 in Den Haag te laten plaatsvinden. VERSLAG VAN DE DIRECTIE OVER HET JAAR 1994 jaarverslag l994 afb. 3: Omwerpschets voor de tentoonstelling 'Gebed in Seim nheid" door Keso Dekker TIT 1 VERSLAG VAN DE DIRECTIE OVER HET JAAR 1994 jaarverslag 1994 Overig publieksbeleid en publieksbegeleiding Het museum staat al .jaren goed bekend oni zijn activiteiten voor het onderwijs. Dit jaar werd begonnen met de stelsehnatige herziening van het educatief materiaal (projectpakket- ten en speurtochten), waaraan door de veranderingen in het onderwijs andere eisen worden gesteld clan voorheen. Bovendien werden plannen uitgewerkt otn jeugd en jongeren buiten het onderwijs om te bereiken. Een goed voorbeeld was de opzet van het veelbekeken televisieprogramma voor kinderen 'Klokhuis', dat twee uitzendingen wijdde aan het museum. Daarnaast werd de ideevorming voor de museumzondagen verder uitgewerkt. Deze dagen, die in 1995 2ullen starten, zijn bedoeld als vrolijke en leerzame inuseumdagen voor zowel kinderen als ouders. ()ok werd verder gewerkt aan het welbevinden van de bezoeker. In de werkgroep 'Welbevinden', opgericht in 1993, houden de afdelingen die direct bij het publiek in bet museum betrokken zijn

Load more