Penyata Rasmi Parlimen Parliamentary Debates

Jilld III Hari Jumaat Bil. 13 2hb Ogos, 1985

PENYATA RASMI PARLIMEN PARLIAMENTARY DEBATES

DEWAN NEGARA SENATE

PARLIMEN KEENAM Sixth Parliament

PENGGAL KETIGA Third Session

KANDUNGANNYA MENGANGKAT SUMPAH: Dato' Dr K. S. Nijhar [Ruangan 3041]

PENGUMUMAN TUAN YANG DI-PERTUA: Mengalu-alukan Ahli Baru [Ruangan 3041]

JAWAPAN-JAWAPAN MULUT BAGI PERTANYAAN-PERTANYAAN [Ruangan 3041]

USUL: Waktu Mesyuarat dan Urusan yang dibebaskan daripada Peraturan Mesyuarat dan Penangguhan Mesyuarat [Ruangan 3103]

RANG UNDANG-UNDANG: Rang Undang-undang Telekomunikasi (Pindaan) [Ruangan 3104] Rang Undang-undang Perkhidmatan Telekomunikasi (Syarikat Pengganti) [Ruangan 3125] Rang Undang-undang Pencen (Pindaan) [Ruangan 3153] MALAYSIA

PARLIMEN KEENAM — DEWAN NEGARA Penyata Rasmi Parlimen

PENGGAL YANG KEDUA

AHLI-AHLI DEWAN NEGARA

Yang Berhormat Tuan Yang di-Pertua, Tan Sri Datuk Ben Stephens,' P.S.M. S.P.D.K., B.E.M. (Dilantik), Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Menteri, Dato Dr. Moha- mad Yusof bin Haji Mohamad Noor, J.M.N., S.M.T., P.P.T (Dilantik) Timbalan Yang di-Pertua, Datuk Abang Haji Ahmad Urai bir Datu Hakim Abang Haji Mohiddeen (Sarawak) Tuan Abdul Ghani bin Haji Othman (Dilantik) Lt. Kol. (B) Abdul Hamid bin Ibrahim, S.M.S., K.M.N., P.I.S (Dilantik) Tuan Haji Abdul Hamid bin Haji Latif (Dilantik) Tuan Haji Abdul Wahab bin Haji Abu Bakar, A.M.N. (Dilantik^ Toh Muda Dr. Abdullah Fadzil bin Che Wan, P.C.M. (Dilantik; Tuan Haji Abu Bakar bin Lajim (Dilantik) Tuan Ahmad bin Othman, B.M.S., A.M.K., A.M.N., P.J.K (Kedah) Puan Hajjah Azizah binti Mohd. Said (Dilantik) Tuan Bee Yang Sek (Kedah) Tuan Fadzil bin Mahmood, A.M.N., P.P.N., PJ.K. (Perlis) Puan Hajjah Habibah binti Abdul Ghani, K.M.N., A.M.P. A.M.N., P.J.K. (Pahang) Tuan Harun bin Hassan (Terengganu) Puan Hasanah binti Haji Mohd. Kassim @ Hasanah Fatimah binti Haji Mohd. Kassim, A.M.N., P.P.N., P.J.K. (Terengganu) Tuan Hassan bin Nam (Dilantik) Tuan Haji Hussein bin Ahmad (Dilantik) Tuan Haji Ibrahim bin Haji Ujang (Negeri Sembilan) Datuk Ishak bin Abdul Rahman, D.S.P.N., A.M.N., P.J.K (Pulau Pinang) 3035 2 OGOS 1985 3036

Yang Berhormat. Tan Sri Ismail Khan, P.M.N., P.S.M., P.N.B.S., B.K.T., P.P.T. (Dilantik, Tuan Jaafar bin Harun (Dilantik) Datuk James Bernard Willie, P.G.D.K. (Sabah) Puan Sri Janaki Athi Nahappan, A.M.N., P.J.K. (Dilantik) Dato Kamaruzaman bin Ahmad (Dilantik) Tuan Kenneth Kenyan Anak Temenggong Koh, K.M.N., J.B..S. (Sarawak) Dato Khoo Kay Por,D.M.P.N., J.M.N., J.P. (Pulau Pinang) Tuan Kuan Peng Soon @ Kuan Peng Ching (Perak) Dato K. Kumaran, D.P.M.P., K.M.N., P.M.P., P.P.T. J.P. (Di- lantik) Tuan Lim Kean Siew (Dilantik) Cik Lim Sean Lean @ Lim Hiang Nai, K.M.N.-(Dilantik) Datuk Loh Fook Yen, D.S.I.J., P.P.N., P.I.S. (Dilantik) Tuan Loo Swee Mok, A.M.N., P.P.N. (Pahang) Tuan Haji Mohamed bin Yahya, P.I.S., B.S.I., A.M.N. (Johor) Datuk Haji Mohd. Din bin Jaafar, P.G.D.K., A.D.K., B.K. (Dilantik) Tuan Haji Mohd. Noor bin Haji Abdullah (Kelantan) Tuan Mohd. Noor bin Bedah, P.J.K., P.J.B. (Perlis) Tuan Mohd. Yusoff bin Kassim (Perak) Tuan Mohd. Yusoff @ Yusof Haji Md. Nor (Kelantan) Tuan Nasir bin Haji Manap, A.M.N., P.J.K. (Melaka) Puan Nen Abidah binti Abdullah, A.M.N., P.P.N., P.J.K. (Dilan- tik) Tuan Ng Ah Poi, P.P.N., J.P. (Melaka) Dato Dr. K.S. Nijhar (Dilantik) Tuan M.G. Pandithan (Selangor) Tuan Paramjit Singh (Dilantik) Dato G. Pasamanickam, S.P.M.J., D.P.M.J., D.S.I.J., P.I.S., B.S.I., J.S.M., A.M.N., J.P. (Dilantik) Puan Rokiah @ Maimun binti Zainuddin, A.M.N., P.J.K. (Dilan- tik) Tan Sri C. Selvarajah, P.S.M. (Dilantik) Tuan Haji Shaharom bin Haji Maasom, A.M.N., P.J.K. (Dilan- tik) 3037 2 OGOS 1985 3038 Yang Berhormat Tuan A. Shaik Dawood Abu Bakar @ A.S. Dawood, (Dilantik) Tuan Stephen Timothy Wan Ullok (Dilantik) Tuan Haji Shuaib bin Lazim (Dilantik) Tuan Tan Chang Soong, A.M.N. (Dilantik) Tuan Tay Chee King, K.M.N., B.S.I., P.I.S., A.M.N., J.P. (Johor) Tuan Tiong Hiew King (Dilantik) Tuan Wong Yau Ket (Sabah) Dato1 Haji Zakaria bin Haji Yahya (Selangor) 3039 2 OGOS 1985 3040

DEWAN NEGARA

PEGAWAI-PEGAWAI KANAN

Setiausaha Dewan Negara: Haji Ahmad Hasmuni bin Haji Hussein Penolong Setiausaha: Ghazali bin Haji Abdul Hamid Penolong Setiausaha: Abdullah bin Abdul Wahab

BAHAGIAN PENYATA RASMI PARLIMEN Ketua Penyunting: Yahya Manap Penyunting Kanan: P. B. Menon Penyunting Kanan: Haji Osman bin Sidik Penolong Penyunting: N. Ramaswamy Penolong Penyunting: Amran bin Ahmad

Pemberita-Pemberita Louis Yeoh Sim Ngoh Haji Abdul Rahman bin Haji Abu Samah Suhor bin Husin Mohd. Saleh bin Mohd. Yusof Juliah binti Awam Supiah binti Dewak Ismail bin Hassan Shamsiah binti Mohd. Yusof Hajjah Kalsom binti Ghazali Mohamed bin Osman Norishah binti Mohd. Thani

BENTARA MESYUARAT Mejar (B) Haji Ahmad bin Buntu 3041 2 OGOS 1985 3042 MALAYSIA DEWAN NEGARA

Jumaat, 2hb Ogos, 1985

Mesyuarat dimulakan pada pukul 3.00 petang

DOA Timbalan Menteri Kerjaraya (Dato Zainal Abidin bin Zin): Tuan Yang di-Pertua, untuk (Tuan Yang di-Pertua mempengerusikan makluman Ahli Yang Berhormat, Kerajaan Mesyuarat) belum lagi memutuskan tentang nama yang akan diberikan kepada jambatan yang meng- MENGANGKAT SUMPAH hubungi Tanah Besar Semenanjung dengan Pulau Pinang yang telah siap dibina. Ahli Yang Berhormat yang tersebut di bawah ini telah mengangkat Sumpah seperti yang Sudah menjadi pengetahuan umum bahawa disebutkan dalam Perlembagaan: banyak cadangan untuk menamakan jambatan ini daripada rakyat dan daripada orang indivi- Dato' Dr K.S. Nijhar. du, termasuk Ahli Yang Berhormat ini. Keraja- an akan memutuskan nama jambatan ini tidak lama lagi dan saya percaya cadangan daripada PENGUMUMAN TUAN YANG Yang Berhormat ini juga akan dikemukakan DI-PERTUA kepada Jemaah Menteri. Mengalu-alukan Ahli Baru Tuan Jaafar bin Harun: Soalan tambahan, Tuan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang Berhorm- Tuan Yang di-Pertua. Saya suka mendapat at, saya mengucapkan selamat datang dan tah- penjelasan daripada Yang Berhormat Timbal- niah kepada Ahli Yang Berhormat yang baru an Menteri berkenaan berhubung dengan Jam- sahaja mengangkat Sumpah sebentar tadi. batan Pulau Pinang ini, iaitu berapakah perbe- Saya berharap semoga Ahli yang baru dilantik lanjaan membina jambatan ini dan bila dimu- itu dapat memberikan sumbangan yang bergu- lakan dan bila tarikhnya telah siap sempurna na dan berfaedah kepada Dewan ini dan kepa- dan berapa ramai kontraknya, siapa "hama da negara seterusnya dan semoga beliau dapat kontraknya yang menyudahkan jambatan ini? berkhidmat dengan cetnerlangnya. Dato Zainal Abidin bin Zin: Tuan Yang di- Pertua, perbelanjaan keseluruhan jambatan ini JAWAPAN-JAWAPAN termasuk pengambilan balik tanah, menebus MULUT BAGI guna tanah dan mengadakan 'landscaping' di PERTANYAAN-PERTANYAAN Seberang Perai dan di Pulau Pinang menelan belanja lebih kurang $1.2 billion. JAMBATAN DI PULAU PINANG Kontrak yang membina jambatan ini ialah 1. Dato Kamaruzaman bin Ahmad minta Men- kontrak daripada Korea, 'Hyundai', kalau ti- teri Kerjaraya menyatakan sama ada Jambatan dak silap saya. raksaksa di Pulau Pinang telah diberi nama yang sesuai dan jika belum sama ada beliau Saya tidak tahu bilangan pekerja-pekerja akan mengkaji untuk menamakan jambatan yang terlibat dengan pembinaan jambatan ini, itu Jambatan Nasional memandangkan Kera- tetapi saya yakin bilangannya adalah banyak, jaan Barisan Nasionallah yang bertanggungja- termasuk bilangan yang banyak daripada rak- wab ke atas kejayaan projek tersebut. yat tempatan. 3043 2 OGOS 1985 3044 Jambatan ini telah dibina pada dua tahun kepada Dewan ini sama ada feri akan diberhen- lepas dan sepatutnya saya percaya jambatan ini tikan ataupun tidak. Tetapi saya percaya baha- telah siap kerana pada esok hari jam 8.00 pagi wa feri akan diteruskan walaupun jambatan ini Yang Amat Berhormat Perdana Menteri akan akan dibuka kepada umum pada bulan Sep- melalui jambatan ini dengan menaiki kereta tember nanti. nasional Proton Saga.

BURUH DI BIDANG PENANAMAN PADI Datuk Haji Mohd. Din bin Jaafar: Soalan tambahan, Tuan Yang diPertua. Saya suka. 2. Tuan Haji Shahrom bin Haji Maasom minta bertanya kepada Yang Berhormat Timbalan Menteri Buruh menyatakan sama ada benar Menteri yang berkenaan bilamana Jambatan bahawa Kerajaan kita kekurangan buruh da- "Pulau Pinang ini telah siap digunakan, adakah lam bidang penanaman padi dan akan me- perkhidmatan feri di Pulau Pinang ini akan ngimport buruh dari Bangladesh, jika benar, terjejas bilamana-tol yang akan dipungut itu berapa ramai pula jumlahnya dan bagaimana lebih murah daripada pengangkutan kos me- puta syarat-syarat yang dikenakan kepada me- ngangkut kenderaan menggunakan feri. Ada- reka itu. kah dalam jangka panjang itu nanti perkhidmatan feri menyeberangi ke Seberang Perai itu Timbalan Menteri Buruh (Dato' Haji Zakaria tidak akan digunakan lagi? bin Haji Abdul Rahman) Tuan Yang di-Pertua, daripada beberapa kajian yang telah dijalan- Soalan saya yang kedua, Tuan Yang dikan oleh Kementerian Pertanian sektor pena- Pertua, oleh kerana Proton Saga adalah kereta naman padi ada mengalami kekurangan buruh yang pertama dengan rasminya digunakan me- pada masa-masa yang lampau. Walau bagai- nyeberang jambatan ini, kenapa tidak digunak- manapun, kekurangan buruh di sektor ini telah an sahaja nama jambatan itu sebagai "Jambat- dapat diatasi dengan berbagai-bagai cara ter- an Saga"? masuk penggunaan jentera moden dan teknik- teknik baru bagi aktiviti-aktiviti yang biasanya banyak menggunakan tenaga buruh. Dato Zainal Abidin bin Zin: Terima kasih, Tuan Yang di-Pertua. Saya tidak dapat mem- Oleh yang demikian, pada masa ini Kerajaan bawa kedua-dua cadangan ini kerana cadang- tidak ada cadangan untuk mengambil buruh an 'saga' ini merupakan cadangan yang terbaru dari Bangladesh khusus bagi sektor penanam- sekali hari ini, dan oleh sebab kita telah mengan padi. gunakan 'saga' ini kepada kereta nasional kita Proton Saga, saya rasa saya tidak dapat kemu- Dato' G. Pasamanickam: Bolehkah Yang kakan nama 'saga' ini sebagai Jambatan Saga. Berhormat Timbalan Menteri memberitahu Lagipun saga ini merah, nanti mereka kata sama ada kekurangan pekerja ini wujud hanya Jambatan Merah. di sektor penanaman padi sahajakah atau ada sektor-sektor yang lain? Soalan yang awal saya minta Yang Berhorm- at ulangkan. Dato' Haji Zakaria bin Haji Abdul Rahman: Tuan Yang di-Pertua, sebagaimana yang selalu diperkatakan bahawa kekurangan tenaga pe- Datuk Haji Mohd. Din bin Jaafar: Oleh kera- kerja dalam negara kita terdapat di beberapa na perkhidmatan jambatan ini .... sektor pekerjaan terutama sekali sektor perla- dangan, kedua sektor binaan dan lain-lain sek- Dato Zainal Abidin bin Zin: Ya, terima kasih. tor pertanian. Inilah terdapat kekurangan yang Itu saya dapat baca balik. agak ketara pada masa ini.

Apa yang telah dilmaklurakan bahawa kita Datuk Haji Mohd. Din bin Jaafar:Tuan Yang akan mengenakan bayaran tol sama dengan di-Pertua, saya suka bertanya daripada segi bayaran feri dan dengan itu tidaklah menjadi penggunaan jentera moden oleh penanam-pe- kewajipan kepada saya untuk menerangkan nanam padi kita, adakah jentera moden yang 3045 2 OGOS 1985 3046 digunakan untuk menanam padi sekali atau- PERADUAN THE WILD GAMES' BAGI pun jentera moden ini hanya digunakan waktu MURID-MURID menuai padi sahaja kerana kalau di negeri Barat kita lihat sedangkan menanam pokok 3. Tuan Haji Abdul Wahab bin Haji Abu Bakar tomato itu sendiripun menggunakan jentera (di bawah S.O. 23 (2)) minta Menteri Pelajaran yang mana mereka boleh menanam di antara 3 menyatakan sama ada beliau sedar bahawa juta pokok dalam sehari dengan menggunakan bukan murid-murid membuang masa dan jentera. Adakah kita "menggunakan jentera, wang ringgit untuk menyertai peraduan The padi kita setelah disemai kita akan masukkan Wild Games malahan guru-guru juga terlibat, dalam jentera itu dan kita boleh menggunakan dan jika sedar, nyatakan tindakan beliau akan mesin terus menanam ataupun kita menggu- ambil untuk mengharamkan perjudian "The nakan secara tabur. Yang mana di antara ke- Wild Games' ini. dua ini yang digunakan oleh petani-petani kita pada masa sekarang? Timbalan Menteri Pelajaran (Tuan Bujang bin Haji Ulis): Tuan Yang di-Pertua, Kemente- Dato' Haji Zakaria bin Haji Abdul Rahman: rian Pelajaran memang mehgetahui berlakunya Tuan Yang di-Pertua, sebagai yang kita semua permainan The Wild Games' di beberapa buah juga maklum bahawa penggunaan jentera dan sekolah. Pihak Jabatan Pelajaran Negeri telah teknik-teknik moden di dalam penanaman padi mengarahkan supaya sekolah berkenaan mem- adalah pada masa ini digunakan di semua berhentikan permainan ini. Walau bagaimana- peringkat. Di peringkat penanaman umpama- pun, pihak Kementerian Pelajaran akan terus mengawasi supaya permainan ini tidak berlaku nya jentera-jentera pembajak digunakan untuk di sekolah-sekolah lain. tenggala tanah dan juga ada pihak-pihak seperti MARDI dan lain-lain, telah mencuba menggunakan jentera bagi menyemai anak- anak padi. Pada masa ini juga teknik tabur terus, satu teknik moden, digunakan di dalam INDUSTRI PELANCONGAN OLEH penanaman padi di mana benih-benih padi SWASTA ditabur terus ke bendang-bendang. 4. Tuan Haji Abu Bakar bin Lajim minta Men- teri Perdagangan dan Perindustrian menyatak- Begltu juga pada peringkat penjagaannya, an: penggunaan alat-alat moden, menggunakan racun-racun serengga, baja dan sebagainya. (a) Projek-projek Kerajaan yang telah Demikianlah juga pada peringkat penuaiannya dan sedang dirancangkan untuk mem- iaitu jentera-jentera penuai juga digunakan bangunkan kawasan-kawasan pelan- pada masa itu. congan di negara ini; dan (b) bagaimana projek-projek ini dilaksa- Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Tuan nakan dan sama ada ianya diusahakan Mohd. Yusoff bin Kassim. oleh Kerajaan Persekutuan atau Kera- jaan Negeri atau ditawarkan kepada Tuan Haji Abdul Wahab bin Haji Abu Bakar: kontraktor asing atau tempatan. Tuan Yang di-Pertua, dengan izin, soalan No.3. Timbalan Menteri Perdagangan dan Perin- dustrian (Tuan Muhuyiddin bin Haji Mohd. Yassin): Tuan Yang di-Pertua, Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Tuan Mohd. Yusoff bin Kassim. (a) Industri pelancongan di negara ini adalah sebuah industri yang boleh dikatakan 'baru' dan kebanyakan pem- Tuan Haji Abdul Wahab bin Haji Abu Bakar: bangunan di dalam industri ini adalah Tuan Yang di-Pertua, dengan izin, soalan dipelopori oleh sektor swasta. Pengli- No.3. batan Kerajaan di dalam industri ini 3047 2 OGOS 1985 3048

adalah melalui agensi-agensi seperti kawasan yang mempunyai potensi un- Perbadanan Kemajuan Pelancongan, tuk membangunkan pelancongan. Di Perbadanan-perbadanan Kemajuan antara kawasan-kawasan ini ialah Pu- Ekonomi Negeri, KEJORA dan lau Langkawi, Pulau Pangkor dan Lu- UDA. mut, kawasan Merang-Besut Rhu dan Mersing-Endau-Rompin di Pantai Ti- mur serta beberapa kawasan di Kota Perbadanan Kemajuan Pelancong- Kinabalu dan Kuching di Sabah dan an telahpun membangunkan bebera- Sarawak. pa kawasan di Pantai Timur sepertr Hotel Tanjong Jara dan Pusat Pelawat Beberapa projek berdasarkan kepa- Rantau Abang dan Motel Desa di da kajian-kajian induk pelancongan Kuala Terengganu serta Club Medi- ini telahpun dikemukakan oleh Perba- terranee di Kuantan, Pahang. Di Ban- danan Kemajuan Pelancongan dan tai Barat Perbadanan Kemajuan Pe- Perbadanan-perbadanan Kemajuan lancongan telah membangunkan Ho- Ekbriomi Negeri untuk dilaksanakan tel Langkawi Country Club. Pengli- di bawah Rancangan Malaysia Keli- batan Kerajaan di dalam pembangun- ma. Projek-projek ini sekiranya diteri- an pelancongan di kawasan-kawasan ma akan dilaksana di dalam Rancang- ini adalah bertujuan untuk memba- an Malaysia yang Kelima. ngunkan kawasan-kawasan yang kurang maju tetapi mempunyat potensi (b) Selaras dengan konsep pengswastaan dalam bidang pelancongan. la juga dan pensyarikatan Malaysia, sektor bertujuan menarik dan menyakinkan swasta sentiasa digalakkan untuk pelabur-pelabur swasta ke kawasan- membangun dan melaksanakan pro- kawasan tersebut untuk membangun- jek-projek ini, sama ada secara bersen- kan kemudahan-kemudahan infra- dirian ataupun melalui usahasama struktur serta menyebarkan lagi fae- dengan Kerajaan-kerajaan Negeri dah-faedah pelancongan ke kawasan- ataupun agensi-agensi Kerajaan yang kawasan berkenaan. berkenaan. Untuk makluman Ahii Yang Berhormat, beberapa projek pelancongan seperti di Tanjong Rhu, Selain dari itu Perbadanan Kemaju- Langkawi dan di Pulau Pangkor adaan Pelancongan telah juga membantu lah dilaksanakan oleh pihak swasta. di dalam membangunkan tempat-tempat tumpuan pelancongan seperti EKSPORT BARANGAN PERTANIAN Medan Portugis di Melaka. Perbadan- an Kemajuan Ekonomi Negeri pula 5. Toh Muda Dr. Abdullah Fadzil bin Che Wan telah membangunkan beberapa hotel minta Menteri Perdagangan dan Perindustrian seperti Hotel Perdana, di Kelantan, menyatakan jumlah pendapatan daripada eks- Hotel Pantai Primula di Kuala Ter- port barangan pertanian dan peratusan sum- engganu, Hotel Tanjong Bidara di bangan sektor ini dibandingkan dengan eks- Melaka sementara Kompleks Pelan- port-eksport barangan lain bagi tempoh lima congan Desaru dibangunkan oleh tahun yang lampau; dan juga nyatakan tindak- KEJORA. an Kerajaan bagi memperhebat dan mempelbagaikan lagi sumber-sumber pertanian untuk eksport. Untuk memastikan perkembangan industri pelancongan dapat dilaksa- Tuan Muhyiddin bin Haji Mohd. Yassin: nakan dengan berkesan, Perbadanan Tuan Yang di-Pertua, jumlah pendapatan dari Kemajuan Pelancongan telahpun me- eksport barangan pertanian di dalam tahun laksanakan kajian-kajian induk pe- 1984 ialah sebanyak $13,769 juta iaitu meru- lancongan (tourism masterplan study) pakan 35.6% daripada jumlah pendapatan eks- dan telah mengenal tentu beberapa port semua komoditi. Lima tahun yang talu 3049 2 OGOS 1985 3050 jumlahnya ialah sebanyak $13,200 juta atau- Peningkatan pengeluaran koko akan dila- pun 54.8% dari jumlah pendapatan eksport kukan melalui peningkatan daya pengeluaran negara. pekebun-pekebun kecil dan perluasan kawasan-kawasan tanaman koko terutamanya di Sabah dan di Sarawak. Kerajaan juga telah Sebahagian besar, iaitu kira-kira 75% dari- menubuhkan Lembaga Koko Negara bagi pada jumlah eksport komoditi-komiditi perta- memperhebatkan pertambahan pengeluaran nian adalah terdiri daripada kelapa sawit, ge- koko. tah dan kayu balak. Memandangkan kep_ada hakikat ini Kerajaan bukan sahaja telah me- Bagi komoditi-komodtti makanan yang lain, ngatur langkah-langkah bagi meningkatkan selain daripada menjalankan program-pro- pengeluaran komoditi-komiditi tradisional itu, gram untuk meninggikan daya pengeluaran tetapi juga bagi meningkatkan pengeksportan petani-petani, Kerajaan juga menggalakkan lain-lain komoditi pertanian khususnya komo- penyertaan sektor swasta dalarn pengusaha ko- diti-komoditi makanan seperti koko, buah- moditi-komoditi itu secara komersial dan juga buahan, sayur-sayuran dan hasil-hasil perikan- besar-besaran. Ini dilakukan melalui penyam- an. paian maklumat-maklumat mengenai peluang- peluang dalam sub-sektor pengeluaran makan- Kerajaan memang sentiasa berusaha untuk an, mengadakan galakan-galakan tertentu dan memperhebatkan dan mempelbagaikan sum- menyelaras usaha-usaha mendapatkan tanah ber-sumber pertanian untuk dieksport. Untuk yang lebih sesuai. makluman Ahli Yang Berhormat, pada masa Dato G. Pasamanickam: Soalan tambahan, kita mencapai kemerdekaan, getah sahaja me- Tuan Yang di-Pertua. Bolehkah Yang Ber- rupakan sumber pertanian utama yang diek- hormat Timbalan Menteri memberi tahu nega- sport. ra manakah yang paling banyak mengimport hasil pertanian kita ke negaranya berbanding Pada awal tahun 1960an, Kerajaan telah dengan negara-negara lain dan apa jenis perta- melaksanakan dasar bagi mempelbagaikan nian ke negara itu? Terima kasih. ekonomi amnya dan pertanian khasnya di mana kelapa sawit telahpun diperkenalkan da- Tuan Muhyiddin bin Haji Mohd. Yassin: lam sektor pertanian negara di samping koko Tuan Yang di-Pertua, pengimport-pengimport yang pada masa ini semakin bertambah pen- utama bagi komoditi-komoditi Malaysia ialah ting sebagai sumber pertanian yang dieksport. negara Jepun, negara Amerika Syarikat, negara India, negara China dan beberapa negara lain di rantau ASEAN. Eksport utama kita ke Hasil daripada usaha-usaha ini, eksport mi- negara seperti di China ialah getah dan juga nyak kelapa sawit telah bertambah daripada kelapa sawit, di India eksport terbesar kita 400,100 metrik tan bernilai $263.1 juta pada ialah minyak kelapa sawit, di Jepun export tahun 1970 kepada 2.98 juta metrik tan bernilai terbesar kita ialah kayu balak dan beberapa $4,543.3 juta pada tahun 1984. Eksport koko negara lain mengikut jenis-jenis bahan-bahan juga telah bertambah daripada 2,406 metrik sebagaimana yang telah saya sebutkan tadi. tan bernilai $5.4 juta kepada 65,804 tan bernilai $337.9 juta dalam tempoh yang sama. Datuk Haji Mohd. Din bin Jaafar: Tuan Yang di-Pertua, oleh kerana soalan yang akan saya kemukakan pun lebih kurang sama tetapi Sebenarnya Kerajaan akan terus berusaha ada satu soalan yang akan saya tanyakan di sini untuk meningkatkan lagi eksport dengan mem- iaitu mengenai soal koko. Saya ingin bertanya pertingkatkan aktiviti penyelidikan dan pem- negara Malaysia ini yang keberapa besarnya bangunan, penstabilan harga, dan mencari pa- sebagai negara pengeksport koko di dunia sele- saran baru, menggalakkan memproses barang- pas daripada Nigeria. Adakah Malaysia ini an dan menyediakan beberapa insentif pelabur- jatuh sebagai negara yang kedua, yang ketiga an di sektor pertanian bagi meningkatkan eks- ataupun kita pengeksport koko yang pertama port. pada masa sekarang? 3051 2 OGOS 1985 3052 Tuan Muhyiddin bin Haji Mohd. Yassin: di antara nilai-nilai eksport ini adalah berda- Tuan Yang di-Pertua, saya tidak dapat hendak sarkan kepada penemuan-penemuan baru mempastikan kerana perangkaan belum lagi yang telahpun kita perolehi selama ini seperti diperolehi tetapi mengikut kenyataan daripada juga kita menekankan sekarang ini supaya in- Kementerian Perusahaan Utama kemungkin- dustri-industri dalam negeri dapat mempert- an kita mulai tahun ini kalau tidak silap saya, ingkatkan hasil pembuatan mereka untuk diek- kita menjadi pengeluar koko yang terbesar di sport. Maka trend sektor pembuatan mengam- dunia. bil bahagian yang lebih pada masa-masa hadapan adalah lebih jelas. Toh Muda Dr. Abdullah Fadzil bin Che Wan: Soalan tambahan, Tuan Yang di-Pertua. Nam- Namun begitu langkah-langkah juga kita paknya trend eksport bahan-bahan pertanian ambil dalam keadaan yang sama supaya hasil- negara kita menurun sejak tahun 1980 hingga hasil komoditi kita dari segi barang-barang tahun sudah daripada 54.8% hingga sampai pertanian akan juga kita tingkatkan dengan kepada 35.6%. Apakah trend ini akan berte- pentmuan komoditi-komoditi yang baru seba- rusan dan apakah strategi pihak Kerajaan bagi gaimana yarig telahpun saya sebutkan tadi. menentukan agar bahan-bahan eksport pertanian ini dapat dipertingkatkan lagi agar negara Malaysia ini sebagai sebuah negara yang begitu Tuan Haji Abdul Wahab bin Haji Abu Bakar: subur dengan tanah dan iklim yang baik dapat Soalan tambahan, Tuan Yang di-Pertua. Dari- mengekalkan imej ataupun prestasi sebagai se- pada kenyataan Yang Berhormat Timbalan buah negara pertanian yang benar-benar dapat Menteri mengakui bahawa trend eksport ba- disumbangkan sumber-sumber pertanian ke- rangan kita ini semakin menurun tetapi dalam pada dunia? rangka memperhebatkan eksport sumber-sumber pertanian ini saya kira ada beberapa teknik yang masih belum diselesaikan dengan diplo- Tuan Muhyiddin bin Haji Mohd. Yassin: matik ke luar negeri. Adakah pihak Kementeri- Tuan Yang di-Pertua, sebagaimana yang saya an berkenaan sedang menjalankan usaha-usa- sebutkan tadi iaitu kalau dilihat dari segi pera- ha ini iaitu terdapat seperti negara China di tusan memanglah didapati bahawa jumlah eks- mana sentiasa wujud, dengan izin, imbalance of port kita dari segi pertanian telahpun menurun trade dengan negara China sedangkan pengek- iaitu pada tahun 1979, umpamanya lima tahun sportan sumber minyak sawit ke negara itu yang lalu 54.8% nilainya $13,200 kepada memang ada potensi. Saya pernah difahamkan 35.6% tetapi nilaiannya bertambah kepada iaitu jika sekeiuarga rakyat China menggunak- $ 13,769 berbanding dengan jumlah nilaian eks- an sebotol 3 liter minyak sawit kita maka port negara pada sesuatu tahun. Bermakna seluruh negara Malaysia ini kalau ditanam walaupun peratusnya menurun tetapi kadar sawit pun tidak cukup. Kenapa kita tidak eks- nilaian ataupun volume exported telahpun me- ploit keadaan ini di mana kita boleh mengadak- ningkat. Namun begitu kita sedar bahawa ini an hubungan 'barter trade' dengan negara Chi- adalah disebabkan oleh dasar-dasar yang ter- na. Dengan demikian saya kira selain daripada tentu yang diamalkan oleh negara untuk mem- sumber-sumber yang baru yang amat rumit peibagaikan eksport kita iaitu kita tidak hanya untuk diterokai lebih baik kita menghubung- bergantung sebahagian besar hasil negara dari- kan 'barter trade' dengan eksport kelapa sawit pada eksport barang-barang pertanian tetapi ini secara berkesan dengan negara China. Ada- kita telahpun mengambil langkah untuk mem- kah ini termasuk di dalam bidang yang sedang pelbagaikan eksport kita iaitu dengan penemu- dlpertimbangkan oleh pihak Kerajaan? an hasil-hasil baru seperti minyak, gas cecair dan juga hasil-hasil barang-barang pembuatan ataupun barang-barang pengeluaran yang diu- Tuan Muhyiddin bin Haji Mohd. Yassin: sahakan oleh industri dalam negeri kita. Jadi, Tuan Yang di-Pertua, saya ucapkan terima bermakna walaupun peratusan eksport ba- kasih kepada Yang Berhormat kerana perhati- rangan berasaskan pertanian telah menurun, an beliau dan kesedaran bahawa kita patut kita berpendapat pada jangka panjangnya vo- meningkatkan eksport kita ke negara-negara, lumenya akan bertambah tetapi pembahagian terutama di mana kita menghadapi masalah 3053 2 OGOS 1985 3054 imbangan perdagangan dan memang sebenar- Yang kedua, apakah industri getah kita kini nya sebagaimana yang saya sebutkan tadi kita menghadapi masalah. menghadapi masalah imbangan perdagangan ataupun balance of trade, dengan izin, dengan Tuan Muhyiddin bin Haji Mohd. Yassin: negara China semenjak kita mengadakan hu- Tuan Yang di-Pertua, kalau dibandingkan bungan diplomatik dengan negara tersebut. masa lepas dengan masa sekarang, saya boleh menyatakan bahawa kita telahpun dapat mem- Tetapi sebagaimana Yang Berhormat juga pelajari teknik dan teknologi baru dari segi sedia maklum usaha-usaha memang sentiasa memproses barang-barang yang dikeluarkan dijalankan, malahan lebih agresif kita menja- oleh negara kita yang berasaskan lcomoditi. lankan usaha-usaha penggalakan eksport seka- Dan adalah menjadi dasar kita juga untuk rang kalau dibandingkan dengan masa yang memastikan bahawa kita bukan sahaja terke- lepas. nal sebagai mengeksport barang-barang komoditi tetapi juga pengeluar dan pengeksport Kita juga telah mengenal-pasti kawasan-ka- barang-barang yang diproses berasaskan ko- wasan dan wilayah-wilayah di mana potensi moditi yang dikeluarkan oleh negara kita. Se- bagi hasil barangan kita adalah lebih besar bab itu galakan diberi kepada pengusaha-pe- termasuklah negara China. Memang kita me- ngusaha untuk mengeluarkan barang-barang nyedari hakikat bahawa masih banyak lagi yang berasaskan getah yang berasaskan hasil- ruang-ruang yang boleh kita terokai untuk hasil pertanian yang lain. Dengan sebab itu, membolehkan hasil barangan kita seperti mi- saya yakin bahawa kalau dibandingkan dengan nyak kelapa sawit menembusi pasaran-pasaran masa tempoh 10 tahun yang lepas dengan apa yang baru seperti negara China itu, tetapi seba- yang telahpun kita capai sekarang ini, kita gaimana juga Ahli Yang Berhormat sedia mak- telahpun mencapai kejayaan yang amat meng- lum, selain daripada usaha-usaha untuk me- galakkan. nembusi pasaran, kita juga menghadapi persaingan-persaingan yang hebat daripada pengelu- Di samping itu, kita memang menyedari ba- ar-pengeluar barangan yang hampir serupa se- nyak masalah-masalah dari segi pasaran dan perti dari segi minyak makanan, kita juga harga komoditi sebagaimana yang disebutkan menghadapi persaingan dari segi minyak-mi- oleh Ahli Yang Berhormat, umpamanya, ma- nyak makan yang lain, yang juga diusahakan salah mengenai harga getah yang sekarang ini oleh negara-negara yang tersebut dan juga di- agaknya meleset dan agaknya membebankan bekalkan oleh negara-negara pengeksport yang banyak pengusaha-pengusaha pekebun-peke- lain. bun kecil di dalam negara kita. Dan kita juga telahpun mengambil langkah- Tetapi pada jangka panjangnya adalah men- langkah dan akan terus mengambil langkah di jadi dasar kita supaya kita dapat memperting- dalam Badan seperti INDRO dan INDRA katkan eksport kita dengan cara melihat kawa- untuk mengadakan perundingan-perundingan san-kawasan yang baru, terutama di mana ne- bagi mencapai satu keadaan di mana harga gara kita menghadapi masalah imbangan perd- yang lebih setabil dan terjamin dapat diwujud- agangan dan langkah ini terus dijalankan. Ma- kan bagi pengeluar-pengeluar utama seperti lahan Yang Amat Berhormat Perdana Menteri kita ini dan langkah ini akan terus diambil sendiri mengambil langkah itu untuk membo- khasnya bagi mengatasi masalah kemerosotan lehkan kita dapat mencari pasaran baru bagi harga getah yang kita hadapi sekarang ini. barang-barang yang dihasilkan oleh negara kita. PENYAKIT KUKU DAN MULUT DI KELANTAN Puan Nen Abidah binti Haji Abdullah: Soalan tambahan, Tuan Yang di-Pertua. Di manakah 6. Tuan Hassan bin Nam minta Menteri Perta- kejayaan kita dalam menggunakan bahan-bah- nian menyatakan: an utama kita untuk mengeluarkan bahan- (a) bilangan kerbau lembu orang-orang bahan buatan kita sendiri. kampung di Kelantan yang terkorban 3055 2 OGOS 1985 3056

akibat wabak penyakit kuku dan mu- KAMPUCHEA — PERUNDINGAN lut baru-baru ini; BERSAMA VIETNAM

(b) mengapa penyakit tersebut selalunya 7. Dato' Haji Zakaria bin Haji Yahya minta menyerang binatang-binatang ternak- Menteri Luar Negeri menyatakan: an di Kelantan; dan (a) keputusan-keputusan yang dipersetujui oleh Menteri Luar-Menteri Luar (c) sama ada binatang-binatang liar se- ASEAN dalam sidangnya yang ke La- perti rusa dan seladang juga boleh, pan Belas di Kuala Lumpur baru-baru terkena penyakit ini; jika ya, nyatakan ini mcngenai penyelesaian penduduk juga sama ada penyakit ini boleh ter- Vietnam di Kampuchea, kerjasama kena kepada manusia yang termakan ekonomi aatarabangsa serta penu- daging binatang-binatang tersebut. buhan Majlis Ekonomi Dataran Pasi- fik (Pasific Basin); dan Timbalan Menteri Luar Negeri (Tuan Abdul (b) sama ada negata-negara ASEAN Kadir bin Haji Sheikh Fadzir): Tuan Yang di- yang lain njenyokong pandangan dan Pertua, setakat yang diketahui secara rasmi: cadangan Malaysia mengenai perkara tersebut. (a) Tlada teraakan lembu atau kerbau yang terkorban akibat mengidap penyakit kuku dan mulut di negeri Ke- 34. Dato' Haji Zakaria bin Haji Yahya minta lantan. Menteri Luar Negeri menyatakan keputusan yang telah dipersetujui dalarn" Sidang Menteri Luar Menteri Luar ASEAN yang Ke Lapan (b) Penyakit kuku dan mulut berlaku di Belas yang diadakan baru-baru ini mengenai negeri Kelantan oleh kerana pertam- cadangan Malaysia bagi mewujudkan kerjasa- bahan pergerakan ternakan daripada ma negara-negara ASEAN mengatur strategi negara jiran di kawasan sempadan ter- antarabangsa untuk menentang salahguna dan utama di musim perayaan oleh pihak- pengedaran dadah yang sedang mengancam pihak yang tidak bertanggungjawab keharmonian dan keselamatan di kebanyakan yang enggan mematuhi peraturan-pe- negara di seluruh dunia sekarang ini. raturan yang telah ditetapkan.

(c) Binatang-binatang liar seperti rusa Tuan Abdul Kadir bin Haji Sheikh Fadzir: dan seladang boleh dijangkiti oleh pe- Tuan Yang di-Pertua, dalam Persidangan nyakit ini tetapi tidak ada kes yang Menteri-menteri Luar ASEAN yang ke Lapan dilaporkan. Manusia yang memakan Belas di Kuala Lumpur pada 8hb - 9hb Julai daging binatang-binatang ini yang te- lalu, ketetapan telah diambil bagi mencadang- lah dimasak tidak terkena penyakit kan Perundingan Perantaraan di antara Kera- ini. jaan Campuran Demokratik Kampuchea pim- pinan Putera Sihanouk dan Vietnam. Para Menteri Luar ASEAN juga bersetuju bahawa Puan Nen Abidah binti Haji Abdullah: Soalan Heng Samrin boleh ikut serta dalam perun- tambahan, Tuan Yang di-Pertua. Baru-baru ini dingan tersebut bersama Vietnam. ASEAN kita dapat lihat di TV bahawa penyakit mulut berharap cadangan ini akan disambut baik bagi kerbau dan lembu dapat diubat dengan oleh Vietnam sebagai usaha bersama ke arah tanah liat, sehingga ini adakah tanah liat itu mencapai penyelesaian politik yang menyelu- dapat menghilangkah penyakit mulut bagi ker- ruh terhadap masalah Kampuchea. bau-kerbau dan lembu. Mengenai kerjasama ekonomi antarabangsa, Persidangan Menteri-menteri Luar ASEAN Tuan Abdul Kadir bin Haji Sheikh Fadzir: telah menekankan betapa pentingnya diwujud- Tuan Yang di-Pertua, perkara itu masih diuji kan kerjasama yang lebih rapat dan produktif lagi oleh jabatan yang berkenaan. [Ketawa] di antara negara-negara maju dan yang sedang 3057 2 OGOS 1985 3058 membangun bagi menentukan pertumbuhan sekarang seperti Heng Samrin? Dan juga dalam ekonomi dunia yang meluas dan berpanjangan. perkara ini salah satu daripada komposisi Ke- ASEAN juga menyatakan sokongannya kerajaan Campuran Demokratik Kampuchea itu pada usaha-usaha untuk mengadakan Persi- ialah Pol Pot. Pol Pot telah membayangkan dangan Sedunia bagi membetulkan kepincang- ianya tidak akan menaruh perasaan kecil hati an atau ketidakseimbangan dalam struktur jika sekiranya ia tidak terpilih dalam pilihanra- ekonomi dunia secara menyeluruh. ya Kampuchea nanti. Jadi, tidakkah ini dianggap oleh ASEAN bahawa ini adalah merupak- Para Menteri Luar ASEAN juga menyaiak- an sebagai satu perkara yang mana penyelesaian kebimbangan mereka terhadap gejala-geja- an Kampuchea ini biar pilihanraya diadakan ia 'perlindungan' dalam perdagangan antara- sekalipun tanpa Pol Pot menyertai dalam pili- bangsa yang berleluasa harga-harga barangan hanraya ini krisis dalam Kampuchea itu sentia- utama yang tidak setabil, hutang antarabangsa sa akan berterusan?" yang tinggi dan juga nilai penukaran wang yang terlalu sering berubah-ubah kerana faktor-faktor ini telah menjejaskan pembangun- Yang kedua, seperti mana Tuan Yang di- an ekonomi negara-negara membangun. Persi- Pertua, mungkin di Malaysia kita hanya me- dangan tersebut juga menegaskan pegangan nganggapkan Kerajaan Campuran Kampuc- dan keyakinan ASEAN terhadap sistem perda- hea antara Khmer Rouge, Norodum Sihanouk gangan antarabangsa yang terbuka sebagai dan mungkin Khieu Samphan yang ketiga go- asas bagi pembangunan ekonomi semua nega- longan dalam kes ini, jadi Pol Pot itu jarang ra. sekali ditimbulkan dalam Malaysia bahawa sebagai satu rejim yang ditolak oleh rakyat Penubuhan Majlis Ekonomi Dataran Pasifik Kampuchea kerana kehadiran Vietnam atas (Pacific Basin) tidak disentuh oleh Persidangan permintaan rakyat Kampuchea dan mereka Menteri-menteri Luar ASEAN kerana soal ini mahukan supaya kehadiran Vietnam di sana tidak ada di dalam agenda. Yang dibincangkan sabagai satu pasukan tentera yang melindungi ialah kerjasama AS AN dengan beberapa ne- rakyat Kampuchea daripada berulangnya pe- gara rantau Pasifik di bidang sumber tenaga ristiwa-peristiwa kejam yang dilakukan oleh manusia dimana persetujuan bersama telah di- Pol Pot yang telah membunuh lebih daripada 5 capai bagi melaksanakan 32 projek. juta umat manusia dalam Kampuchea. Jadi tidakkah ini sebagai satu bayangan bahawa Mengenai soalan (b) pula, Tuan Yang di- tanpa penyertaan Pol Pot itu adalah sebagai Pertua, keputusan-keputusan yang dipersetujui satu petanda tidak ada penghujungan satu pe- oleh Menteri-menteri Luar ASEAN ataupun nyelesaian dan krisis demi krisis akan tetap mana-mana juga persidangan ASEAN adalah wujud di sana? Jadi adakah ini dalam panda- melalui consensus atau secara sebulat suara. ngan Menteri-menteri Luar ASEAN telah Oleh itu, tidak timbul masalah siapa menyo- membuat kajian dalam soal ini? kong atau tidak kerana setiap keputusan adalah persetujuan bersama. Tuan Abdul Kadir bin Haji Sheikh Fadzir: Datuk Haji Mohd. Din bin Jaafar: Soalan Tuan Yang di-Pertua, soal mengadakan pili- tambahan, Tuan Yang di-Pertua, saya suka hanraya di Kampuchea adalah satu perkara bertanya kepada Yang Berhormat Timbalan yang substantif. Perkara ini sering dibincang- Menteri iaitu seperti mana yang pernah dica- bincangkan, tetapi tidak ada sesuatu perbin- dangkan oleh negara-negara ASEAN mahu- cangan yang formal yang telah diadakan di pun dengan rakan-rakan dialog ASEAN dalam antara pihak-pihak yang berkenaan. menyelesaikan masalah Kampuchea dan satu daripadanya ialah cadangan untuk mengadakan satupilihanraya yang diselia oleh Bangsa- Memanglah apa yang telah dikatakan oleh bangsa Bersatu seperti mana cadangan ASE- Pol Pot ataupun radio Khmer Rouge baru- AN dan adakah ini telah diterima oleh Keraja- baru ini, laporan dari radio Khmer Rouge an ataupun pemimpin Kampuchea pada masa bahawa klik Pol Pot sanggup diketepikan jika 3059 2 OGOS 1985 3060 ini diperlukan untuk mencapai sesuatu penye- Tuan Abdul Kadir bin Haji Sheikh Fadzir: lesaian politik di Kampuchea. Laporan ini ma- Tuan Yang di-Pertua, memanglah benar baha- sih samar-samar lagi tetapi kalaulah laporan wa Kementerian Luar-Negeri-sesuai dengan ini benar, maka itu satu kenyataan yang patut sikap dan semangat Kerajaan yang ada seka- dialu-alukan, bukan sangat mengenai sama rang pada keseluruhannya ingin hendak mene- ada kenyataan itu baik atau tidak tetapi lebih- kankan soal-soal ekonomi yang akan memba- lebih lagi berdasarkan bahawa ada puak-puak wa manfaat sebanyak-banyaknya kepada rak- di Kampuchea yang sanggup membuat, deng- yat dan negara kita. an izin, 'the ultimate sacrifice', pengorbanan yang besar demi kepentingan "negara mereka.' Satu rangka kerja yang lengkap untuk me- Jadi perkara ini masih diselidiki dan kita sama- majukan perkara ini dengan benar-benar efek- sama berdoalah bahawa perubahan sikap di tif telahpun digubal oleh Kementerian Luar kalangan Pol Pot itu memang benar. Negeri dan perkara tni sedang dibincangkan dengan Kementerian-kementerian lain dan ins- yaAllah saya rasa satu rangka kerja yang Mengenai perkara yang kedua itu saya pun lengkap dan tepat akan dipersetujui oleh Kera- kurang faham sedikit kerana dia memusing- jaan dalam sedikit masa lagi untuk dilaksanak- musing teruk sangat, jadi kalau boleh diulang an dengan bersungguh-sungguh kemudian ke- sekali lagi - saya kurang faham tentang apa lak. yang sebenar dimaksudkan oleh Ahli Yang Berhormat tadi, saya minta maaf. Sungguhpun soal Kampuchea ini sering dibincangkan tetapi oleh sebab Kampuchea itu adalah terlalu penting kerana ianya berkaitan Datuk Haji Mohd. Din bin Jaafar: Tuan rapat dengan masa depan dan kestabilan poli- Yang di-Pertua, saya sendiripun lupa juga. tik rantau kita ini, maka itulah sebabnya kita [Ketawa] Jadi kalau sekiranya kedua-dua pi- begitu sangat menekankan soal Kampuchea hak lupa, saya fikir, saya tarik baliklah soalan itu. Namun demikian, ingin saya memberi ja- itu. [Ketawa] minan kepada Dewan ini bahawa soal Kam- puchea, sungguhpun nampak Kementerian Luar ini sibuk dengan Kampuchea sahaja atau- Tuan Abdul Chani bin Haji Othman: Tuan pun kadangkala dengan Antartika tetapi Kam- Yang di-Pertua, soalan tambahan. Kalau seki- puchea hanya mengambil masa yang begitu ranya kita mengasingkan masalah Kampuchea sedikit untuk kita memikirkan, malah boleh sebagai satu masalah jasa baik diplomatik kita dikatakan hampir 90% dari masa kita di Ke- mengenai masalah rantau ini, saya dapat me- menterian Luar Negeri adalah berkaitann ngesan bahawa daripada jawapan Timbalan dengan soal-soal yang lain khususnya hubung- Menteri pada hari ini dan jawapan-jawapan an kita dengan negara-negara yang lain, khu- daripada Yang Berhormat Menteri terhadap susnya pula dalam soal sosio ekonomi ataupun soalan-soalan yang lalu dasar luar negeri kita pembangunan sosio ekonomi. banyak menekankan tentang perkara-perkara ekonomi. EKONOMI NEGARA — GALAKAN PELABUR Soalan tambahan saya ialah sejauh manakah Timbalan Menteri dapat menerangkan kepada 8. Tuan Tan Chang Soong minta Menteri Perd- Dewan ini iaitu sejauhmana explicitnya percu- agangan dan Perindustrian menyatakan tinda- bahan dasar luar negara kita ini yang menekankan-tindakan yang sedang diambil oleh Ke kan tentang perkara-perkara ekonomi dengan menteriannya untuk mempertingkatkan akti- negara-negara lain. Jika benar, saya ingin ber- viti-aktiviti ekonomi negara kita memandang- tanya apakah strategi dan juga logistiknya pi- kan kedudukan ekonomi yang kurang memu- hak Kementerian yang berkenaan untuk mem- askan; dan sama ada Akta Kordinasi Industri perkuatkan wakil-wakil dan kedutaan-keduta- akan dikaji semula untuk menggalakkan lebih an kita dalam soal hubungan ekonomi itu? banyak pelaburan. 3061 2 OGOS 1985 3062

Tuan Muhyiddin bin Haji Mohd. Yassin: ROGOL — JUMLAH KES Tuan Yang di-Pertua, Kementerian saya sentiasa berusaha untuk menggalakkan aktiviti- 9. Puan Lim Sean Lean minta Menteri Dalam aktiviti ekonomi di negara ini, khasnya dalam Negeri menyatakan: bidang perindustrian. (a) jumlah kes rogol yang telah dilaporkan sejak lima tahun dahulu; Seperti Ahli Yang Berhormat sedia maklum, (b) jumlah kes yang telah diserahkan ke- faktor utama yang akan menarik minat pela- pada pihak polis; bur-pelabur sama ada asing atau tempatah, selain daripada dasar-dasar pelaburan yang (c) bilangan perogol-perogol yang telah liberal ialah iklim pelaburan secara keseluru- ditangkap oleh pihak berkuasa; dan hannya. Ini meliputi kestabilan politik dan (d) hukuman yang paling keras yang per- ekonomi negara, sistem pentadbiran yang ber- nah dijatuhkan ke atas pesalah-pesa- sih dan cekap, kemudahan-kemudahan infra- lah ini. struktur seperti sistem pengangkutan, perhubungan, air, elektrik, bahan-bahan mentah dan tenaga pekerja yang mahir. Timbalan Menteri Dalam Negeri (Tuan Radzi bin Sheikh Ahmad): Tuan Yang di-Pertua, bagi menjawab soalan: Mengenai dasar-dasar pelaburan iaitu perkara yang berkaitan terus dengan Kementerian (a) Memandangkan soalan Yang Ber- saya, sukacita dinyatakan bahawa Kerajaan hormat ini tidak memberikan tempoh sentiasa mengkaji galakan-galakan yang diberi yang jelas, maka saya hanya akan me- kepada pelabur-pelabur supaya ianya menjadi ngambil tempoh 10 tahun kebelakang- iebih menarik dan dapat menggalakkan lebih an ini di mana kes rogol yang telah banyak pelaburan di negara kita. dilaporkan sejak tahun 1975 hingga Jun 1985 adalah sebanyak 3,902 kes. Tuan Yang di-Pertua, sepertimana yang di- (b) Semua kes-kes di atas telah diserah- ketahui umum, Kerajaan menggalakkan pela- kan kepada pihak Polis untuk siasatan bur-pelabur asing datang dan melabur di nega- dan tindakan lanjut. ra kita. Negara kita mengamalkan konsep ekonomi terbuka dan dalam usaha menarik pela- (c) Dari jumlah 3,902 kes tersebut, sera- bur-pelabur asing, kita juga telah mempraktik- mai 2,199 orang perogol telah ditang- kan dasar di mana rakyat asing dibenarkan kap oleh Polis. memiliki ekuiti majoriti bagi projek yang me- (d) Hukuman paling keras yang pernah ngeksport sebahagian besar pengeluarannya. dijatuh ke atas pesalah-pesalah ini ia- Dalam kes-kes tertentu, milikan ekuiti sehing- lah penjara selama tujuh tahun. ga 100% oleh rakyat asing boleh dipertimbangkan. Dato' G. Pasamanickam: Tuan Yang di-Pert- Berhubung dengan Akta Penyelarasan Pe- ua, bila kes rogol sampai sahaja hinakan orang rindustrian, sukacita saya memaklumkan ba- laki-laki dalam negara ini. Ini aniaya daripada hawa seperti Akta Galakan Pelaburan, ianya kaum wanita. Bolehkah Yang Berhormat Men- juga sedang dikaji semula untuk menggalakkan teri memberitahu dalam tempoh 10 tahun yang lebih banyak pelabur-pelabur dan perkem- lepas, adakah diterima laporan daripada pihak bangan aktiviti industri perkilangan. Caranya laki-laki bahawa ia telah dirogol oleh perempu- ialah dengan membolehkan banyak lagi syari- an? [Ketawa]. Kerana, Tuan Yang di-Pertua, kat dikecualikan daripada mendapat Lesen Pe- lelaki malulah mahu pergi report dengan Polis ngilang dan tertakluk kepada Akta tersebut. sebab itu sahaja. Perubahan-perubahan kepada Akta tersebut (b) Bolehkah Yang Berhormat Menteri akan dimaklumkan apabila tindakan memin- memberitahu sama ada hukuman danya selesai tidak berapa lama lagi. yang diberikan terhadap orang-orang 3063 2 OGOS 1985 3064

yang sabit kesalahannya merogol tiap-tiap kejadian itu ada sebabnya dan rogol sama tanpa mengira lelaki atau perem- mesti ada sebabnya kenapa kes rogol itu ter- puan. jadi. Apabila kita mencerita kes rogol, kita tidak dapat elak untuk melihat kepada faktor Tuan Radzi bin Sheikh Ahmad: luan Yang utama kejadian kes rogol iaitu adakah melalui di-Pertua, soalan-soalan yang telah dikemu- kerelaan mangsa rogol itu sendiri. Jika melalui kakan oleh Yang Berhormat tadi amat sukar kerelaan mangsa rogol Hu sendiri maka kes saya menjawab, tetapi Saya akan menurripukan rogol itu tidak menjadi rogol. Jadi, di antara jawapan saya berpandukan kepada perimda- faktor-faktor yang saya sebut 40% yang dise- ngan-perundangan yang terdapat di negara babkan oleh wanita bermakna ada kerelaan kita. dari kaum wanita oleh sebab permulaan awal dan seterusnya. Bukanlah saya hendak meng- Mengikut undang-undang negara kita, rogol hina kaum wanita. Saya menyebut ini dengan dilakukan oleh seorang laki-laki kepada seo- harapan kita semua menyedari bahawa ada rang perempuan. Jadi oleh yang demikian, ti- sebab-sebab yang menyebabkan kes rogol itu daklah dapat saya menjawab? soalan yang pert- meningkat dari masa ke semasa. ama. Begitu juga soalan yang kedua tadi. Dato Kamaruzaman bin Ahmad: Soalan tam- Tuan Fadzil bin Mahmood: Tuan Yang di- bahan. Yang Berhormat tadi telahpun menya- Pertua, saya ingin bertanya kepada Menteri takan 3,902 orang, angka ini besar. Adakah yang berkenaan. Dalam bilangan yang diberik- disebabkan hukumannya barangkali tidak be- an oleh Menteri tadi iaitu sebanyak 3,902 kes gitu berat dan adakah perkara ini Yang Ber- yang berlaku adakah meningkat daripada satu hormat bercadang hendak meminda undang- tahun ke satu tahun sebab yang diberikan oleh undang diberat hukumannya macam mana Timbalan Menteri tadi adalah secara umum. kita membuat hukuman memberatkan masa- Adakah meningkat daripada satu tahun ke satu lah-masalah dadah. Dadah hukumannya peng- tahun. Sekiranya ada peningkatan, bagaimana habis berat, mati, gantung mati. Kemudian cara kita hendak mengurangkan kes-kes rogol yang kedua, penjara seumur hidup, seterusnya ini. Dan yang ketiga, kes-kes rogol ini di mana berikutnya. Barangkali kes rogol juga huku- banyak berlaku, sama ada di bandar ataupun mannya kurang berat. Oleh sebab itu mereka di luar bandar. tidak takut untuk melakukan sesuatu perkara yang tidak diingini oleh masyarakat. Soalan Tuan Radzi bin Sheikh Ahmad: Tuan Yang saya adakah Yang Berhormat berfikir huku- di-Pertua, untuk menjawab soalan yang perta- man-hukuman ini tidak berat dan bercadang ma, jawapannya memang mengikut statistik untuk hendak meminda undang-undang ini yang disimpankan oleh pihak Polis, semenjak untuk memberatkan. Sekian. 10 tahun kebelakangan ini, kes kejadian rogol meningkat dari tahun ke tahun. Tuan Radzi bin Sheikh Ahmad: Tuan Yang di-Pertua, di bawah undang-undang yang sedia Untuk menjawab soalan yang kedua, lang- ada, saya sendiri mengakui bahawa hukuman- kah-langkah yang kita boleh buat adakah menya itu adalah berat iaitu penjara sehingga 20 lalui undang-undang mungkin dimaksudkan tahun atau didenda atau disebat. Saya tidak oleh Yang Berhormat tadi, jawab saya cukup faham adakah Yang Berhormat maksudkan senang, sebab kes rogol ini terlibatkan manu- kita beratkan lagi. Apa berat lagi, 20 tahun itu sia. Jadi, mengikut kajian kepolisian, kejadian saya percaya amat berat. Jadi tentang hukum- rogol adalah diisytiharkan sebagai satu jena- an ini kita serahkan kepada mahkamah yang yah yang tidak boleh dicegah melainkan kedu- menjatuhkan hukuman. Dan saya percaya ba- a-dua pihak itu mengurangkan. hawa Yang di-Pertua Mahkamah yang membi- carakan kes rogol sekarang ini akan mengambil Saya telah dipetik baru-baru ini menjawab kira faktor-faktor yang menyebabkan rogol itu soalan mengatakan 40% kes rogol disebabkan berlaku. Sebab itulah dalam jawapan saya yang oleh wanita. Tetapi apa yang saya ingin jelas- asal tadi, saya menyebutkan bahawa hukuman kan di sini, kita semua sedia maklum bahawa yang paling keras yang pernah diberi ialah 3065 2 OGOS 1985 3066 hanya selama 7 tahun sahaja. Mungkin dise- seterusnya, itu walaupun dia rela tetapi dari babkan faktor-faktor yang diketahui oleh mah- segi undang-undang tidak diberi dengan rela kamah itu sendiri. hati oleh wanta itu, itu rogol dalam perundangan di bawah Kanun Keseksaan kita. Walau bagaimanapun, ingin saya menjelaskan di sini bahawa kes-kes rogol yang berlaku Tentang adakah kita bercadang untuk me- kepada mangsa kita berumur 14 tahun ke ba- minda undang-undang ini, saya tidak bolehlah wah, juga hukumannya sama dan pihak Pegu- menjawab dengan tepatnya walaupun kita akui am Negara sedang berusaha untuk menggubal- bahawa di negara kita, kita masih dalam kajian kan undang-undang ini, meminda hukuman ini setapak demi setapak untuk kita mengamalkan agar hukuman penjara mandatory, dengan perundangan dengan secara Islam. izin, Tuan Yang di-Pertua, dikenakan kepada- mereka yang melakukan rogol kepada wanita yang kurang umur daripada 14 tahun. GAJI/ELAUN PEKERJA PUSAT MEMBELI-BELAH Tuan Haji Shaharom bin Haji Maasom: Tuan Yang di-Pertua, saya ingin mendapat penjelas- 10. Tuan Haji Ibrahim bin Haji Ujang minta an daripada Yang Berhormat Menteri, mengi- Menteri Buruh menyatakan sama ada Kemen- kut takrif perundangan, apa beza di antara terian ada menyediakan garis panduan kepada rogol dengan zina? Yang keduanya, hukuman pekerja-pekerja di Pusat Membeli Belah atau yang dijatuhkan kepada pesalah-pesalah dari- Pasaraya yang wujud di bandar-bandar seluruh pada perkataan rogol atau zina, sebab itu saya negara dan Majikan-majikan dikehendaki: minta penjelasan antara rogol dengan zina itu, (i) membayar-gaji/elaun yang sama kepa- apa perbezaan atau takrifnya. Kemudian yang da semua pekerja mengikut peringkat keduanya kepada pesalah-pesalah Islam yang tugas masing-masing; didapati bersalah melakukan rogol atau zina itu, hukuman yang dijalankan sekarang ini (ii) ada pilihan bagi pakaian seragam ke- diambil daripada mana, punca mana. Jika seki- pada pekerja wanita Islam yang dise- ranya undang-undang Islam telah menentukan suaikan dengan keperibadian Musli- bahawa setiap pesalah yang melakukan zina mah; dan atau rogol itu ada undang-undang yang terten- (iii) memberi kemudahan bagi wanita Is- tu menjatuhkan hukuman ke atasnya jika sabit lam menunaikan fardhu Sembahyang. kesalahan, adakah Kerajaan bercadang akan meminda undang-undang ini kepada peraturan 16. Puan Rokiah binti Zainuddin minta Mente- dan hukuman yang telah ditentukan oleh Islam ri Buruh menyatakan langkah-langkah yang sebagai Ugama Rasmi dalam negara kita. diambil bagi memastikan tidak ada perbezaan gaji di antara jurujual Melayu dengan yang Tuan Radzi bin Sheikh Ahmad: Tuan Yang bukan Melayu seperti yang terdapat di sete- di-Pertua, terima kasih kepada Ahli Yang Ber- ngah-setengah pusat membeli-belah. hormat. Punca ataupun faktor yang menyebabkan berbezanya di antara kes zina dengan Dato' Haji Zakaria bin Haji Abdul Rahman: rogol ialah kerelaan yang saya sebutkan tadi. Tuan Yang di-Pertua, saya mohon izin menja- Bila seseorang wanita itu dirogol tanpa kerela- wab soalan ini bersekali dengan soalan bilangannya, lelaki itu melakukan rogol. Tatapi jika an 16 dalam Aturan Urusan Mesyuarat hari ini seorang lelaki dan seorang wanita dengan kere- kerana kedua-duanya mempunyai maksud laan mereka menjalankan perbuatan yang kita yang hampir sama. tahu, mereka boleh dikatakan melakukan zina tetapi tidak melakukan rogol. Jadi, fakior uta- Tuan Yang di-Pertua, pada masa ini ada ma ialah kerelaan wanita itu ataupun kerelaan Undang-undang iaitu Perintah Peraturan Gaji yang didapati melalui penipuan, dia mengha- Pembantu-pembantu Kedai 1970 yang dibuat yalkan wanita dengan minuman, dengan lain- di bawah Akta Majlis Penetapan Gaji 1947 lain bahan yang menghayalkan wanita ataupun yang menetapkan kadar gaji minima untuk dia membuat perjanjian hendak kahwin dan pembantu-pembantu kedai di mana termasuk 3067 2 OGOS 1985 3068 juga pekerja-pekerja di Pusat-pusat Membeli Pentadbiran Keretapi Tanah Melayu sedang Belah. Pembantu-pembantu kedai tidak boleh menyiapkan kertas laporan untuk Kerajaan "dibayar kurang daripada kadar gaji minima membuat keputusan. Laporan ini juga akan yang telah ditetapkan sama untuk semua pe- memberikan cadangan bentuk pembiayaan kerja-pekerja dari semua kaum. Melalui perun- dan pelaksanaannya. Pihak Kerajaan akan me- dingan dan perjanjian di antara majikan dan nentukan pihak-pihak yang akan melaksanak- pekerja gaji boleh dibayar melebihi gaji minima an projek ini kelak. yang ditetapkan di bawah perisian itu. Mung- kin juga ada perbezaan bayaran gaji yang dibuat oleh majikan-majikan kepada pekerja-pe- BANGUNAN KERAJAAN — MUTU kerja Melayu dengan pekerja-pekerja bukan PEMBINAAN Melayu di Pusat-pusat Membeli Belah akan tetapi ini biasanya disebabkan oleh perbezaan 12. Tuan Mohd. Noor bin Bedah minta Menteri lama tempoh perkhidmatan dan pengalaman Kerja Raya menyatakan sama ada beliau sedar bahawa pembinaan infrastruktur dan bangu- serta perbezaan tugas yang dijalankan oleh seseorang pekerja. Majikan-rnajikan Pusat-pu- nan-bangunan Kerajaan yang diselanggarakan oleh JKR sejak akhir-akhir ini adalah begitu sat Membeli Belah tidak sepatutnya membayar rendah mutunya, seperti konkrit bangunan gaji yang berbeza kepada pekerja-pekerja da- yang retak, jalan 'raya yang pecah-pecah dan lam kategori yang sama semata-mata kerana lain-lain; jika benar, nyajakan langkah-lang- perbezaan kaum. kah yang telah dan akan dilaksanakan oleh Kementerian bagi menjamin mutu pembinaan Tuan Yang di-Pertua, namun demikian, Un- harta awam sentiasa baik dan berkualiti. dang-undang tersebut tidak merangkumi pakaian seragam dan kemudahan menunaikan fard- Dato Zainal Abidin bin Zin: Tuan Yang di- hu Sembahyang. Bagaimanapun, Kementerian Pertua, adalah tidak tepat menyatakan bahawa saya sentiasa mengambil perhatian berat terha- pembinaan infrastruktur seperti jalanraya yang dap kemudahan bagi pekerja-pekerja Islam diselenggarakan oleh JKR adalah rendah mu- menunaikan Sembahyang dan berusaha meng- tunya sejak akhir-akhir ini. Sebaliknya, pembi- galakkan majikan-majikan swasta menyediak- naan jalanraya sekarang adaiah lebih tiriggi an kemudahan-kemudahan yang diperlukan daripada mutu jalanraya yang telah dibina itu. dalam masa yang lampau. Di antara faktor- faktor utama yang menyebabkan kerusakan jalanraya tersebut ialah terdapatnya sekarang kenderaan-kenderaan berat yang begitu banyak, dan juga membawa muatan lebihan, KERETAPI CEPAT KELANTAN-KUALA yang menggunakan jalanraya tersebut, jika di- LUMPUR bandingkan dengan bilangan kenderaan-ken- 11. Tuan Haji Shuaib bin Lazim minta Menteri deraan tersebut di masa yang lalu. Kerusakan Pengangkutan menyatakan kedudukan ran- ke atas jalanraya yang baru dibina juga berlaku cangan untuk mengadakan sistem keretapi ce- oleh kerana banyaknya kenderaan-kenderaan pat dari Kelantan ke Kuala Lumpur dan sama seperti itu menggunakan jalan-jalanraya terse- ada projek ini akan dijalankan oleh Keretapi but sesudah sahaja jalanraya itu siap dibina. Tanah Melayu atau akan diswastakan. Kerosakan akan dialami lebih teruk lagi jika mutu pembinaan jalanraya yang digunakan sekarang serupa dan tidak dinaikkan pering- Menteri Kebajikan Masyarakat (Dato' Abu katnya daripada mutu pembinaan yang digu- Hassan bin Haji Omar): Tuan Yang di-Pertua, nakan di masa yang lampau. rancangan pembinaan landasan keretapi baha- ru Timur/Barat yang menghubungkan Pela- Di antara langkah-langkah untuk mengatasi buhan Kelang dengan bandar-bandar di negeri masalah ini yang diambil oleh Kementerian Pantai Timur Semenanjung adalah di dalam saya ialah mendirikan beberapa stesyen tim- peringkat akhir persiapan untuk mendapatkan bang muatan di tempat-tempat strategik di keputusan daripada Kerajaan. sepanjang jalanraya di seluruh negara ini yang 3069 2 OGOS 1985 3070

dikenalpasti telah dirosakkan oleh kendera- di atas tanah yang lembik, kerja-kerja mene- an-kenderaan berat seperti yang saya katakan gohkan tanah tapak dipastikan terlebih dahulu tadi: Dengan adanya stesyen-stesyen ini, maka sebelum pembinaan dimulakan. lori-lori yang disyaki membawa muatan lebihan akan ditimbang jika didapati membawa Tuan Yang di-Pertua : Ahli-ahli Yang Ber- muatan yang berlebihan itu akan didenda seca- hormat, waktu sudah cukup. ra kompaun oleh pihak penguatkuasa. Sebagai langkah-langkah tambahan, Kementerian saya [Masa untuk Pertanyaan bagi Jawab Mulut juga akan menubuhkan Unit Penguatkuasa telah cukup dan Jawapan bagi Pertanyaan No. Jalanraya dengan meminjam kakitangan dari- 15 hingga 54 adalah diberi di bawah ini] pada Jabatan Polis dan bukan sahaja mengawal kegunaan jalanraya oleh kenderaan-kenderaan berlebihan muatan tetapi juga untuk men- JALAN-JALAN BESAR ROSAK — jaga keselamatan dan kebersihan jalan-jalanra- SIASATAN ya itu. Sebagai dasar, Kementerian saya juga akan membina jalan-jalanraya secara berpe- 15. Puan Sri Datin Janaki Athi Nahappan min- ringkat-peringkat iaitu membina jalanraya ta Menteri Kerja Raya menyatakan meman- yang mana kekuatannya dilakukan mengikut dangkan kepada keadaan jalan-jalan besar di kehendak lalulintas jangka pendek, tetapi negara kita sentiasa rosak sama ada Kerajaan membina jalanraya dengan mengambil kira akan menyiasat perkara ini dengan mendalam densiti lalu lintas untuk keperluan lalu lintas di supaya tindakan awal dapat diambil untuk dalam beberapa waktu. mengatasi masalah ini. Dato Zainal Abidin bin Zin: Kerajaan akan Mengikut pembinaan bangunan konkrit Ke- dalam sedikit masa lagi melantik satu Firma menterian ini yang didapati retak, soalan ini Perunding Antarabangsa yang bergabong terlalu am dan tidak dapat saya jawab secara dengan Firma Perunding Tempatan untuk terperinci. Walau bagaimanapun, saya telah menjalankan satu kajian penting mengenai difahamkan bahawa bilangan retak yang terda- Muatan Gandar (AXLE LOAD) dimulakan di pat di setengah-setengah bangunan adalah me- seluruh negara. Kajian ini akan menilai di libatkan sebilangan kecil bangunan-bangunan antara lain kekuatan turapan dan struktur ja- yang telah dibina oleh Kementerian saya, jika lanraya-jalanraya yang sedia ada. Ptawaian re- dibandingkan dengan bilangan bangunan-ba- kabentuk yang ada dan Muatan Gandar yang ngunan yang telah disiapkan. Saya telah difa- digunakan oleh kenderaan-kenderaan, teruta- hamkan bahawa retak-retak yang terdapat di ma kenderaan-kenderaan berat, akan juga di- bangunan-bangunan tersebut lazimnya adalah kaji. berlaku di bangunan-bangunan yang telah dibina di atas tapak tanah yang lembik yang Di samping itu, Firma Perunding yang akan lazimnya mengambil masa yang panjang sedi- dilantik itu akan diminta membuat kajian ter- kit sebelum tapak itu menjadi teguh. Retak- perinci ke atas kerosakan jalanraya dan Lebuh- retak yang terdapat di bangunan-bangunan raya di beberapa tempat tertentu. Di antara tersebut tidak semestinya merbahaya, tetapi tujuan kajian itu juga adalah untuk mengenal tetap cukup tegoh dan selamat untuk digunak- pasti faktor-faktor dan sebab-sebab berlaku- an. nya kerosakan tersebut, dan mencadangkan program membina semula dan menguatkan jalanraya-jalanraya dengan menggunakan Kementerian saya telahpun mengambil per- Muatan Gandar yang Optima. Lebuhraya-le- hatian yang serius terhadap pembinaan bangu- buhraya yang termasuk di dalam kajian itu nan-bangunan yang dibina oleh Kementerian ialah: ini pada masa hadapan dan langkah-langkah tertentu akan diambil bagi mempastikan terle- (i) Lebuhraya Timur - Barat bih dahulu mana-mana pembinaan bangunan- bangunan itu dibuat di atas tanah yang teguh. (ii) Lebuhraya Kuala Lumpur - Seremban Jika bangunan-bangunan tersebut perlu dibina (iii) Lebuhraya Kuala Lumpur - Karak 3071 2 OGOS 1985 3072 (iv) Lebuhraya Jerangau Jabor Lipis melalui Jalanraya Mentara, Me- rapoh dan Kg. Pagar Sasak. Mengenai (v) Lebuhraya Kuantan - Segamat. perkara ini, Jalanraya Gua Musang ke Mentara akan ditarkan, di mana buat Juru Perunding itu dijangka akan dilantik setakat ini tawaran telahpun diterima. dan memulakan kewajipan mereka pada bulan Dari Mentara ke Merapoh pula, kerja- Oktober 1985 ini, dan akan siap menjalankan kerja tanah telahpun siap dan kerja kajian itu dalam jangka masa 1 — 1/4 tahun. mentar akan bermula dalam sedikit masa lagi. Dari Merapoh ke Kg, Pagar (Soalan No.16. Sila lihal Jawapan kepada soalan Sasak, kerja-kerja mentar telahpun No. 10) siap ke peringkat 90%. Jalanraya yang sedia ada dari Kg. Pagar Sasak ke Kuala Lipis didapati dalam keadaan LEBUHRAYA GUA MUSANG — KUALA yang baik.-Oleh itu, sesudah semua LIPIS - PEMBINAAN kerja-kerja yang tersebut di atas siap 17. Tuan Mohd. Yusoff @ Yusoff hin Haji dilaksanakan akan terdapat satu ja- Mohd. Nor minta Menteri Kerja Raya lanraya tar menyambungi Gua Mu- menyatakan:- sang dengan Kuala Lipis melalui Men- tara, Merapoh dan-Kg. Pagar Sasak. (a) bila projek Lebuhraya Gua Musang ke Kuala Lipis dapat dimulakan; dan (b) Sebab-sebab mengapa projek Jalanra- ya Gua Musang ke Kuala Lipis tidak (b) sebab-sebab mengapa projek Lebuh- dapat dimulakan hingga ini adalah raya yang tersebut tidak diberi keuta- kerana projek ini didapati tidak begitu maan sehingga sekarang ini. mendesak dibina dengan sebegitu segera jika dibandingkan dengan pro- Dato Zainal Abidin bin Zin: jek-projek jalanraya yang lain yang terdapat di negara ini. Di samping itu (a) Pembinaan projek Jalan Raya Gua keadaan kemerosotan ekonomi yang Musang ke Kuala Lipis telah dima- dihadapi oleh negara hingga ke hari ini sukkan di dalam satu package di ba- telah tidak mengizinkan Kerajaan wah rancangan projek Kuala membina semua jalan-jalanraya yang Krai/Gua Musang/Kuala dikenalpasti yang perlu dibina, kecuali Lipis/Raub, di mana hanya Jalanraya projek-projek yang mana keutamaan- Kuala Krai/Gua Musang sahaja yang nya tinggi dan perlu dilaksanakan telah siap dibina pada tahun 1983. dengan seberapa segera. Walau bagai- Setakat ini jalanraya dari Gua manapun, kerja-kerja pembinaan dari Musang/Kuala Lipis/Raub telah ha- Gua Musang ke Mentara, Merapoh nya siap di peringkat kajian kemung- dan Kg. Pagar Sasak yang sedang di- kinan semenjak tahun 1980. Oleh ke- laksanakan sekarang apabila siap kerana masalah mendapatkan peruntuk- lak akan dapat menyambung jalanra- an akibat daripada keadaan kemero- ya Gua Musang ke Kuala Lipis. Pe- sotan ekonomi yang dialami oleh ne- nyambungan Gua Musang ke Kuala gara ini sekarang, kerja-kerja reka- Lipis secara sebegini didapati mema- bentuk kejuruteraan jalanraya terse- dai buat sementara waktu. but tidak dapat dimulakan hingga ke masa ini.

Walau bagaimanapun, sukalah DEWAN BAHASA DAN PUSTAKA - saya memaklumkan kepada Ahli KEUTAMAAN PENGARANG ASING Yang Berhormat bahawa Kementeri- an saya telahpun mengambil tindakan 18. Tuan Haji Abdul Hamid bin Haji Latif yang tertentu untuk menyambungkan minta Menteri Pelajaran menyatakan sama ada Jalanraya Gua Musang dengan Kuala benar bahawa Dewan Bahasa dan Pustaka 3073 2 OGOS 1985 3074 memberi keutamaan menterjemah dan mence- Dadah Merbahaya 1952 sejak dikuatkuasakan tak cerita-cerita rakyat yang dikarang oleh adalah seperti berikut:- bangsa asing tetapi mengenepikan ccrita-cerita rakyat yang dikarang oleh pengarang tempatan Jumlah tangkapan — 2,977 orang bagi bahan bacaan. Jumlah yang dihukum — 94 orang gantung Tuan Bujang bin Haji Ulis: Adalah tidak Jumlah yang dikenakan — 210 orang benar sama sekali Dewan Bahasa dan Pustaka hukuman penjara seumur mengutamakan pengarang-pengarang asing hidup dalam menerbitkan buku-buku sastera rakyat' Jumlah hukuman ringan — 143 orang Sejak Dewan Bahasa dan Pustaka ditubuhkan hingga kini sebanyak 61 buah buku sastera rakyat telah diterbitkan. Daripada jumlah ini Bagi Akta Dadah Berbahaya (Langkah- hanya 2 buah yang diterjemah daripada bahasa langkah Pencegahan Khas) 1985 sejak ia diku- asing, sebuah dari Eropah dan sebuah dari atkuasakanpada !5.6.85 belum ada tangkapan Asia. Buku cerita Rakyat Asia mengandungi 6 dibuat tetapi seramai 21 orang tahanan iaitu 9 jilid merupakan projek penerbitan bersama orang di Pusat Pemillihan Akhlak Pulau Jere- DBP dengan Asian Cultural Centre for Unesco jak dan 12 orang di Pusat Pemulihan Akhlak (ACCU) yang beribu pejabat di Tokyo. Dalam Muar telah dilanjutkan tempoh-tempoh tahan- projek ini cerita-cerita rakyat dari Malaysia juga diterjemahkan ke daiam bahasa-bahasa an mereka bagi tempoh 2 tahun. Asia yang menyertai projek tersebut. Projek terjemahan dari bahasa asing ini amat berguna KUTIPAN TOL — MENSWASTAKAN bagi memberikan pelbagai pengalaman dan pengetahuan kepada para pembaca. Pada masa 20. Datuk G. Pasamanickam minta Menteri ini juga DBP sedang mengusahakan penerbitan Kerja Raya menyatakan sama ada Kerajaan sastera rakyat daripada tiap-tiap negeri di Ma- berhasrat untuk menswastakan kutipan Tol; laysia. Empat buah daripadanya sudah pun jika benar bila dan jika tidak berikan sebab terdapat di pasaran, iaitu cerita-cerita rakyat mengapa tidak diswastakan. dari Sabah, Sarawak, Pahang dan Perlis. Dato Zainal Abidin bin Zin: Buat masa ini Kerajaan memang berhasrat untuk menswastakan beberapa bahagian-bahagian Lebuhraya PENGEDAR DADAH - HUKUMAN Utara-Selatan yang dianggap boleh diswastakan yang belum dibina oleh Lembaga Lebuhra- 19. Puan Habibah binti Abdul Ghani minta ya Malaysia. Walau bagaimanapun, perkara Menteri Dalam Negeri menyatakan selepas ini masih lagi dalam pertimbangan serius oleh Akta Dadah Berbahaya diluluskan, jumlah pe- Kerajaan, sama ada pengswastaan itu perlu ngedar-pengedar yang telah dapat dikesan dan dilaksanakan atau tidak. Dalam Hai ini, Ke- ditangkap dan dihukum di bawah akta terse- menterian saya sedang sekarang menjalankan but. satu kajian secara terperinci untuk meninjau kemungkinan itu. Kajian itu akan selesai dalam Tuan Radzi bin Sheikh Ahmad: Soalan dari sedikit masa lagi dan, selepas itu akan dikemu- Ahli Yang Berhormat itu tidak berapa jelas kakan kepada kerajaan untuk pertimbangan. kerana pada masa ini terdapat dua Akta Dadah yang berkuatkuasa iaitu Akta Dadah Merba- haya 1952 (Pindaan 1983} dan Akta Dadah PEGAWAI PELAJARAN DAERAH - Berbahaya (Langkah-langkah Pencegahan JUMLAH Khas) 1985 iaitu yang baru diluluskan dalam 21. Datuk K. Kumaran minta Menteri Pelajar- sidang Parlimen yang lalu. an menyatakan: Walau bagaimanapun untuk makluman (a) jumlah pegawai pelajaran Daerah di Ahli Yang Berhormat itu, perangkaan tang- Semenanjung Malaysia sekarang me- kapan dan orang yang dihukum bagi Akta ngikut pecahan kaum; 3075 2 OGOS 1985 3076 (b) sama ada Kementerian akan melantik MEMBASMI KEMISKINAN lebih lagi rakyat keturunan India dan Cina ke jawatan Pegawai Pelajaran 22. Tuan M.G. Pandithan minta Perdana Men- Daerah pada masa hadapan; teri menyatakan sama ada polisi Kerajaan menghapuskan kemiskinan benar-benar ber- (c) sama ada Kementerian Pelajaran kesan, kalau benar sebutkan peratusnya me- mempunyai pegawai/penyelia yang ngikut bangsa. berkelayakan dalam aliran -Bahasa Tamil dengan secukupnya di Pejabat Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Dato' Pelajaran Daerah untuk menyelia-se- Mohamad Khalil bin Yaakob): Dasar Kerajaan kolah Tamil dan di setiap Daerah di untuk membasmi kemiskinan adalah berkesan Negara ini; dan seperti yang dapat dilihat daripada angka-ang- (d) langkah-langkah akan diambil oleh ka kadar kemiskinan yang diberikan dalam Kementerian untuk melantik pega- dokuman-dokuman Rancahgan Lima Tahun wai-pegawai yang berkelayakan Ba- Kerajaan. Kadar kemiskinan di Semenanjung hasa Tamil untuk,menyelia sekolah- Malaysia telah berkurang daripada 49.3 pera- sekolah Tamil di setiap daerah. tus dalam tahun 1970 kepada 29 peratus dalam tahun 1980. Dalam awal tahun-tahun lapan Tuan Bujang bin Haji Ulis: puluhan, kadar kemiskinan didapati meningkat sedikit kepada 30.3 peratus dalam tahun (a) Jumlah Pegawai Pelajaran Daerah di 1983 disebabkan kemelesetan ekonomi negara Semenanjung Malaysia ialah 57 berikutan daripada kemelesetan ekonomi du- orang. Mereka adalah terdiri daripada nia. Di Sabah dan Sarawak, kemajuan yang 53 orang Melayu, 3 orang Cina dan 1 memuaskan juga telah dicapai dalam usaha orang India. membasmi kemiskinan. (b) Untuk makluman Ahli Yang Ber- hormat, perlantikan Pegawai-pegawai Kadar kemiskinan di Sabah telah berkurang Pelajaran Daerah adalah dibuat me- daripada 41.1 peratus dalam tahun 1979 kepa- ngikut keperluan perjawatan dan juga da 29.2 peratus dalam tahun 1982 sementara di kesesuaian calon-calon yang berkena- Sarawak daripada 47.7 peratus kepada 31.1 an. peratus dalam tempoh yang sama. (c) Kementerian Pelajaran telah pun me- Saya suka menjelaskan di sini bahawa kema- nempatkan pegawai-pegawai yang juan yang telah dicapai untuk membasmi ke- berkelayakan dan mencukupi di Ja- miskinan seperti yang ditunjukkan oleh angka- batan Pelajaran Negeri dan Pejabat angka kadar kemiskinan perlu juga mengam- Pelajaran Daerah untuk menyelia se- bilkira berbagai perkhidmatan dan kemudahan mua jenis sekolah termasuk Sekolah- awam yang disediakan oleh Kerajaan. Perkhid- sekolah Tamil. matan dan kemudahan awam ini termasuk (d) Keperluan untuk melantik pegawai- pelajaran, kesihatan, pengangkutan, bekalan pegawai yang berkelayakan Bahasa air dan elektrik serta berbagai subsidi yang Tamil untuk menyelia sekolah-seko- disediakan oleh Kerajaan telah dapat mening- lah Tamil di tiap-tiap daerah tidak katkan lagi mutu dan taraf hidup golongan timbul. Ini memandangkan jumlah miskin. SRJK(T) tidak banyak, di samping itu Penyelia SRJK(T) di Jabatan Pelajar- Kemajuan yang dicapai setakat ini adalah an Negeri dan kakitangan penting Ba- hasil daripada program dan projek yang dilak- hasa Tamil di setiap daerah sudah sanakan Kerajaan yang telah dinikmati oleh mencukupi bagi mengawas, menyelia semua kaum seperti Yang Berhormat sedia dan menjalankan kursus Bahasa Ta- maklum, matlamat pembasmian kemiskinan mil. Jemaah Nazir Sekolah juga me- adalah tanpa mengira kaum atau bangsa dan ngadakan lawatan-lawatan ke dari itu Kerajaan tidak bercadang memberikan SRJK(T). peratusnya mengikut bangsa. 3077 2 OGOS 1985 3078

MAS — PENERBANGAN KELIMA KE Taraf kewarganegaraan Malaysia seseorang LONDON itu bukan ditentukan oleh tempat kelahiran beliau. Sebaliknya taraf kewarganegaraan sese- 23. Dato' Haji Zakaria bin Haji Yahya minta orang itu, termasuk kanak-kanak, adalah di- Menteri Pengangkutan menyatakan bahawa tentukan mengikut peruntukan-peruntukan di dengan persetujuan yang telah dicapai antara bawah Bahagian Ketiga, Perlembagaan Ma- Sistem Penerbangan Malaysia (MAS) dengan laysia. British Airways (BA) yang memberikan-kebe- naran kepada MAS mengadakan penerbangan kelima ke London itu, bilangan tambahan penumpang yang di peruntukan kepada MAS JEMAAH HAJI MELALUI LUTH dan sama ada terdapat sekatan-sekatan lain yang disyaratkan oleh British Airways kepada 25. Dato' Kamaruzzaman bin Ahmad minta sistem Penerbangan Malaysia (MAS). Perdana Menteri menyatakan-bilangan Jemaah Haji yang menunaikan Fardhu Haji pada ta- Timbalan Menteri Pengangkutan (Puan Haj- hun sudah yang melalui LUTH dan yang melalui swasta; dan sama ada beliau sedar bahawa jah Rahmah binti Othman): Di dalam runding- ramai Jemaah-jem'aah Haji yang melalui an terakhir di peringkat Kerajaan di antara pihak British dan Malaysia, yang telah di adak- LUTH yang hendak pergi kali yang kedua an pada 30-31 Julai, 1985 di Kuala Lumpur isu- melalui syarikat-syarikat. swasta; jika sedar isu berkaitan dengan penerbangan MAS keli- apakah ini membuktikan kelemahan perkhidma ke London telah dibincangkan. Persetujuan matan LUTH pada keseluruhannya dan deng- telah dicapai tanpa sekatan-sekatan lain dan an demikiah perlu dikaji semula fungsi dan dengan demikian pihak MAS akan mengadak- keujudan Tabung Haji. an penerbangan kelima ini ke London pada bulan Julai 1986. Dalam penerbangan MAS Dato' Mohamad Khalil bin Yaakob: Bilangan kelima ini ke London MAS boleh membawa Jemaah Haji yang menunaikan Fardhu Haji sebanyak 310 penumpang, seperti di dalam pada tahun 1984 melalui Tabung Haji adalah penerbangan-penerbangan lain ke seramai 23,479 orang sementara melalui syari- London.OIeh yang demikian jumlah penum- kat swasta adalah 1,270 orang. Ini bermakna pang-penumpang yang boleh dibawa oleh lebih kurang 5 peratus daripada Jemaah Haji pada tahun lalu telah tidak.menggunakan per- MAS ke London akan meningkat dari 1240 khidmatan Tabung Haji. kepada 1550 setiap minggu. Adalah tidak tepat jika dikatakan bahawa ramai Jemaah Haji yang hendak menunaikan KERAKYATAN ANAK RAKYAT NEGARA Fardhu Haji buat kali kedua mahu menunaik- ASING an melalui syarikat-syarikat swasta. Bilangan yang pergi bagi kali kedua didapati tidak ba- 24. Tuan Haji Abdul Hamid bin Haji Latif nyak ditaksirkan kadarnya lebih kurang 1 pe- minta Menteri Dalam Negeri menyatakan ratus daripada jumlah bakal haji tiap-tiap ta- sama ada benar bahawa terdapat ramai rakyat hun; dan di antara mereka, ada yang pergi negara asing melahirkan anak mereka di dalam melalui Tabung Haji sementara yang lain seca- negara ini dengan bertujuan mendapatkan tara bersehdirian mungkin kerana hendak mela- raf kerakyatan negara ini bagi anak-anak yang wat ke negara-negara lain atau kerana ada dilahirkan di negara ini; jika benar apakah urusan rasmi atau urusan perniagaan di luar langkah Kerajaan untuk membenteras perbu- negeri sebelum atau selepas musim haji. atan ini. Kerajaan tidak bercadang untuk mengkaji Tuan Radzi bin Sheikh Ahmad: Kementerian semula fungsi dan keujudan Tabang Haji pada Dalam Negeri belum mengesan mana-mana masa ini oleh kerana perkhidmatan haji yang warganegara asing yang melahirkan anak me- disediakan oleh Tabung Haji adalah memuas- reka dinegara ini dengan tujuan untuk menda- kan dan sentiasa diberi keutamaan, diperbaiki patkan taraf kewarganegaraan Malaysia. dan dipertingkatkan olehnya. 3079 2 OGOS 1985 3080 KAD PENGENALAN MERAH/SIJIL sekitar Wilayah Persekutuan dan Selangor KERAKYATAN serta kepada rupabentuk Stadium, Kementeri- an ini belum lagi bercadang untuk memajukan 26. Tuan Haji Shahrom bin Haji Maasom min- Stadium Tun Razak sebagai sebuah Stadium ta Menteri Dalam Negeri menyatakan:- yang boleh digunakan oleh sukan-sukan lain (a) jumlah Kad Pengenalan Merah yang seperti lumba basikal. dikeluarkan dari 31.8.57 hingga 31.12.77 dan dari 1.1.78 hingga sekarang; PENCEROBOHAN NELAYAN ASING (b) jumlah sijil kerakyatan yang telah di- 28. Tuan Haji Abu Bakar bin Lajiih minta keluarkan kepada pemegang-peme- Menteri Dalam Negeri menyatakan:- gang Kad Pengenalan Merah di dalam (a) jumlah kes-kes jenayah yang dilakuk- (a) di atas; dan an oleh bot nelayan asing ke atas ne- (c) jumlah Kad Pengenalan Merah yang layan tempatan tahun lalu. dipulangkan kepada, Kerajaan oleh (b) sama ada jumlah kes-kes seperti ini kerana pemiliknya tidak lagi menetap semakin meningkat; dan di sini. (c) langkah-langkah Kementerian untuk Tuan Radzi bin Sheikh Ahmad: Kementerian mengatasi pencerobohan tersebut. Dalam Negeri telah mengeluarkan sebanyak 939,988 Kad Pengenalan Merah. Dalam tem- Tuan Radzi bin Sheikh Ahmad: Untuk mak- poh yang sama sebanyak 2,236,568 sijil kerak- luman Ahli Yang Berhormatt- yatan telah dikeluarkan mengikut peruntukan (a) Sepanjang tahun lalu (1984) terdapat yang ditetapkan dalam Perlembagaan Malay- dua kejadian rompakan ke atas nelay- sia. an tempatan dilapurkan kepada pihak polis. Kejadian pertaW dilakukan 8,372 Kad Pengenalan Merah telah dipu- oleh Bot BC 6004 yang dikenalpasti langkan kepada Kerajaan oleh kerana peme- kepunyaan Jabatan Kastam Indone- gangnya tidak menetap di negara ini. sia dan kejadian satu lagi dilakukan oleh sebuah bot yang tidak dikenali. STADIUM HOKI DI PERAK Dari siasatan yang dijalankan didapati tiada bukti yang menunjukkan 27. Tuan Mohd. Yusoff bin Kassint minta Men- kedua-dua kejadian jenayah itu dila- teri Kebudayaan, Belia dan Sukan menyatakan kukan oleh bot nelayan-nelayan asing. memandangkan Negeri Perak akan mendirikan sebuah Stadium Hoki yang lebih besar nya- (b) Bagi tahun 1985 ini kes-kes itu me- takan sama ada stadium Tun Abdul Razak, ningkat sedikit. Hingga bulan Jun lalu Jalan Duta, Kuala Lumpur akan dijadikan ada sebanyak 5 kes jenayah dilapor- Stadium untuk sukan-sukan lain seperti lumba kan kepada pihak polis. Kes-kes terse- basikal dan sebagainya. but berlaku di kawasan Langkawi dan Sabah. Dari siasatan yang dijalankan Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan (Da- didapati kes-kes tersebut juga tidak tuk Dr. Sulaiman bin Haji Daud): Pembinaan dilakukan oleh nelayan asing. sebuah Stadium Hoki di Negeri Perak patutlah dianggap sebagai langkah untuk memajukan (c) Kerajaan sentiasa mengambil bebera- sukan hoki di seluruh negara dengan memberi pa langkah untuk mencegah kemasuk- kemudahan yang sesuai seperti padang astro- an atau pencerobohan nelayan asing turf. Adalah menjadi impian Kementerian ke Perairan Wilayah Malaysia. Antara serta peminat dan pemain hoki di seluruh nega- langkah tersebut ialah: ra untuk mengada dan mendapatkan lebih ba- (i) Mengadakan rondaan dan oper- nyak padang hoki supaya terdapat perseim- asi bersama oleh Agensi dan Ja- bangan kemudahan di serata tempat. Meman- batan Kerajaan iaitu Polis Merin, dangkan kepada keperluan pemain hoki di TLDM dan Jabatan Perikanan. 3081 2 OGOS 1985 3082

(ii) Operasi pengkhususan menggu- yang menyebabkan harga barangan utama ternakan strategi-strategi baru oleh masuk getah telah merosot. Masalah ini men- Polis seperti merieinpatkan ang- jadi bertambah teruk berikutan dari bekalan gota-anggota PPH di pulau-pu- yang berlebihan oleh beberapa negara pengelu- lau sebagai 'post pemerhati', ar getah asli. menggunakan bot-bot kecil jenis laju secara berpasangan untuk Untuk makluman Ahli Dewan Yang Mulia menyekat dan menangkap penje- ini, harga getah asli adalah ditentukan oleh nayah dan lain-lain lagi faktor bekalan dan permintaan dan Malaysia secara bersendirian tidak boleh mempengaruhi (iii) Meningkat rondaan kawalan harga getah. Walau bagaimanapun, penglibat- udara oleh Unit Udara PDRM an Malaysia yang aktif dalam Perjanjian Getah untuk mengesan kemasukan bot- Asli Antarabangsa yang bertujuan untuk bot nelayan asing yang mana mejjstabilkan harga di paras yang lumayan maklumat ini akan disampaikan merupakao salah satu.langkah bagi menentuk- kepada bot-bot -ronda polis Me- an kedudukan di paras yang sihat kepada perin untuk bertindak. ngeluar. Sehingga mi negara-negara anggota telah menyumbang sebanyak lebih kurang (iv) Meningkatkan rondaan-rondaan $705 juta kepada INRO dimana Malaysia telah di kawasan-kawasan yang sensi- menyumbangkan sebanyak $179 juta sementa- tif dari masa ke semasa oleh bot- ra negara-negara pengeluar lain dalam ling- bot ronda Polis Merin; dan kungan $177juta dan negara-negara pengguna juga memberi sumbangan sehingga lebih ku- (v) Polis Merin setiap masa menga- rang $349 juta walaupun ada beberapa negara wal Perairan Wilayah Malaysia yang belum membuat sumbangan sepenuhnya. dari diceroboh oleh Nelayan-ne- Sehingga ini Pengurus Stok Penimbal telahpun layan asing yang datang dengan membeli lebih dari 300,000 getah di pasaian tujuan untuk menangkap ikan. dalam usaha untuk mempertahankan kedu- Nelayan-nelayan asing yang di- dukan harga dari terus jatuh ke paras yang tangkap akan didakwa di mahka- lebih rendah lagi. Sekiranya tiada pembelian mah sejajar dengan kesalahan- yang dilakukan oleh INRO keadaan pasaran kesalahan yang mereka lakukan. getah asli pada masa ini mungkin akan menjadi lebih buruk lagi dimana harga mungkin akan terus jatuh ke paras yang tidak diingini.

Selain dari itu agensi-agensi seperti MARD- HARGA GETAH PEKEBUN KECIL EC dan RISDA terus bergiat membeli getah dari pekebun-pekebun kecil dengan harga yang 29. Tuan Hassan bin Nam mina Menteri Peru- berpatutan. Kerajaan juga telah mengambil sahaan Utama menyatakan sama ada beliau langkah menaikkan tingkat harga 'threshold' sedar bahawa oleh kerana harga getah ketika kepada$2.10sekilo berkuatkuasa pada 18.5.85 ini masih terlalu rendah, pekebun-pekebun ke- setelah mengambil kira kepentingan pengeluar- cil kurang berminat menoreh getah. Jika sedar pengeluar dan dengan itu eksport getah tidak- nyatakan usaha yang sedang diambil oleh Ke- dikenakan sebarang duti eksport pada masa rajaan untuk membantu meninggikan harga ini. getah. Malaysia berharap negara-negara pengeluar Tuan Megat Junid bin Megat Ayob: Harga getah asli akan mengambil langkah-langkah getah asli yang rendah telah memberi kesan bagi mengawal pengeluarannya bagi memper- yang tidak sihat khususnya terhadap pekebun baiki imbangan bekalan dengan permintaan kecil. Masalah ini wujud berikutan dari keada- getah dunia supaya pasaran getah tidak dijejas- an ekonomi dunia yang belum begitu pulih kan lagi. 3083 2 OGOS 1985 3084

KOPERASI BERDAPTAR DAN DEPOSIT Koperasi dan menyediakan Daftar TETAP Harta Mudah Tunai yang perlu disampaikan kepada Ketua Pendaftar 30. Tuan Tan Chang Soong minta Menteri pada. tiap-tiap bulan. Disamping itu Pembangunan Negara dan Luar Bandar me- koperasi-koperasi yang berkenaan nyatakan: adalah juga dikehendaki mengadakan (a) bilangan syarikat koperasi yang ada di nisbah mudah tunai sebanyak 25%. negara ini; Kementerian saya sekarang ini sedang mengkaji Kaedah-kaedah 1949 yang (b) jumlah syarikat koperasi sebegiru ada kaitan dengan penerimaan depo- yang telah menambahkan cawangan- sit untuk dibuat pindaan-pindaan se- cawangan kewangannya untuk me- bagai satu langkah untuk memperke- nambah simpanan wang orang ramai; tatkan penerimaan deposit daripada (c) menyatakan jumlah wang simpanan bukan ahli dari memperbaiki pengu- itu; dan rusan. (d) tindakan-tindakan yang sedang diam- Perbincangan-perbincangan awal bil untuk menjamin supaya wang sim- telah pun diadakan dengan pejabat panan itu telah diuruskan dengan se- Peguam Negara berkaitan dengan wajarnya. perkara tersebut Menteri Pembangunan Negara dan Luar Ban- dar (Datuk Seri Sanusi bin Junid): PEKERJA ASING — PE1SGAMBILAN (a) Bilangan koperasi yang berdaftar di 31. Toh Muda Dr. Abdullah Fadzil Che Wan Semenanjong pada 31.12.84 ialah minta Menteri Buruh menyatakan peratusan 1,707 buah. pengangguran di negara ini pada masa kini (b) Bilangan koperasi yang menerima de- dibandingkan dengan masa-masa lampau dan posit-deposit tetap daripada ahli-ahli sama ada pengambilan pekerja-pekerja asing dan sebahagian daripada orangramai akan menambahkan lagi masalah penganggur- ialah 22. Jumlah Pejabat Tempatan an dan juga nyatakan jumlah pekerja-pekerja yang dibuka oleh koperasi-koperasi asing yang ada sekarang dan sama ada jumlah tersebut di Semenanjong Malaysia ia- ini akan ditambah atau dikurangkan. lah 297. Dato' Haji Zakaria bin Haji Abdul Rahman: (c) Jumlah wang simpanan dan pertaru- Peratusan pengangguran di negara ini tiap-tiap han-pertaruhan yang di terima pada tahun bagi 10 tahun yang lepas adalah seperti 31.12.84 adalah seperti berikut:- beikut:-

(i) Simpanan = $ 298,765,931.00 1976 6.1 (savings) 1977 6.1 (ii) Pertaruhan = $1,964,881,175.00 1978 6.1 tetap 1979 5.6 (iii). Pertaruhan = $ 194,310,178.00 1980 5.7 khas 1981 5.1 1982 5.1 $2,457,957,284.00 1983 6.0 1984 6.2 (d) Deposit-deposit yang diterima oleh 1985 6.2 (anggaran) koperasi-koperasi adalah dianggapse- bagai 'borrowings'. Dengan yang de- Jumlah pekerja-pekerja asing pada masa ini miklan koperasi-koperasl dikehen- tidak mungkin menambahkan masalah pe- daki mendapatkan had kuasa pinja- ngangguran negara oleh kerana kerja-kerja manluar daripada Ketua pendaftar yang dikendalikan oleh pekerja asing itu tidak 3085 2 OGOS 1985 3086 boleh dikendalikan oleh pekerja kita. Kema- salah satu cara untuk mempertingkatkan pert- sukan pekerja asing hanya dibenarkan berasas- ahanan negara, tetapi buat masa ini Kerajaan kan kepada kemahiran dan kepakaran mereka. masih belum bercadang untuk mengadakan Keutamaan pekerjaan dibenkan kepada rak- perkhidmatan tersebut. Perkhidmatan wajib yat negara ini tetapi di mana rakyat tidak bukan sahaja melibatkan implikasi kewangan mempunyai kemahiran atau tidak berkesang- yang besar tetapi juga mengambilkira bahawa gupan bagi sesuatu pekerjaan, perkerja-pekerja Kerajaan telahpun membentuk rancangan- asing dibenarkan masuk untuk tempoh masa rancangan pertahanan yang difikirkan lengkap yang singkat sahaja. Mereka sebenarnya mem- dan praktik setimpal dengan kemampuan ne- bantu bagi menampong tenaga kerja tempatan gara untuk menghadapi sebarang kemungkin- dan telah memberi sumbangan kepada pemba- an yang berupa ancaman, sama ada ancaman ngunan negara. Mengikut rekod Jabatan Imi- dari dalam dan luar tanpa mewujudkan Com- geresen jumlah pekerja-pekerja asing yang se- pulsory Service. dang bekerja di negara ini adalah seperti berikut:- INDUSTRI PERUMAHAN 1984 1985 33. Toh Muda Dr, Abdullah Fadzil Che Wan (i) Pengurusan 9,849 minta Menteri Perumahan dan Kerajaan Tem- (ii) Teknikal dan 2,816 patan menyatakan mengapakah industri peru- Penyeliaan mahan di negara ini, kecuali di Wilayah Perse- (iii) Buruh 635 445 kutuan, masih lembab lagi, sama ada Kemente- rian ingin melihat industri perumahan yang Adalah dipercayai bahawa jumlah pekerja lebih giat dan aktif lagi, kalau ya, apakah asing di dalam negeri akan dikurangkan dari usaha-usaha yang diambil bagi menghidup- masa ke semasa memandangkan negara kita kan semuta minat orang ramai dalam industri sedang giat melatih pekerja-pekerja kita untuk pembangunan harta. menjalankan tugas-tugas yang disandang oleh pekerja-pekerja asing. Timbalan Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan (Dato S. Subramaniam): Untuk mak- COMPULSORY SERVICE PERKHIDMAT- luman Ahli Yang Berhormat, kelembapan in- AN dustri perumahan pada masa ini adalah ber- TENTERA punca dari beberapa faktor. Di antaranya, ialah kedudukan ekonomi negara yang masih 32. Tuan Mohd. Yusof bin Kassim minta Men- lagi mengalami kemelesetan, harga rumah yang teri Pertahanan menyatakan sama ada beliau berada di paras di luar kemampuan kebanyak- sedar bahawa tentera Vietnam mudah sahaja an mereka yang memerlukan rumah, kadar akan menceroboh negara Thai dan meman- faedah pinjaman wang yang tinggi dan keku- dangkan Malaysia berjiran dengan Negeri Thai rangan rumah-rumah kos rendah dan sederha- sama ada beliau akan menambahkan bilangan na. Keadaan yang lembab dalam industri peru- tentera kita termasuk mengadakan 'Compuls- mahan adalah melibatkan terutamanya rumah ory Service' atau perkhidmatan tentera. yang harganya melebihi $100,000 seunit. Bagi rumah yang harganya kurang $100,000 seunit, Timbalan Menteri Pertahanan (Datuk Abang permintaannya adalah baik. Abu Bakar bin Datu Bandar Abang Haji Mus- tapha): Kerajaan bukan sahaja sedar tentang Kementerian saya memang ingin melihat ke- pencerobohan tentera Vietnam ke dalam wila- lembapan yang dialami dalam industri peru- yah Negeri Thai malah sentiasa mengikut seti- mahan ini berakhir. Oleh kerana rumah kos ap perkembangan yang berlaku dan telah me- rendah dan sederhana mempunyai pasaran ngambilkira dalam merancang strategi perta- yang menggalakkan pada masa ini dan keada- hanan negara. an ini dijangka terus wujud dalam beberapa tahun yang akan datang, maka beberapa lang- Walaupun perkara menambahkan bilangan kah telah, sedang dan akan diambil untuk tentera termasuk mengadakan 'Compulsory menggalakkan pembinaan rumah-rumah jenis Service' atau perkhidmatan wajib merupakan ini. 3087 2 OGOS 1985 3088 Langkah-langkah ialah:- K.amaruzaman bin Ahmad di Dewan yang mu- (a) pengswastaan projek-projek peru- lia ini pada 1hb. Ogos 1985 dan saya tidak mahan kos rendah dan kos sederhana bercadang-untuk membuat apa-apa tambahan. oleh Kerajaan-kerajaan Negeri;

(b) mempercepatkan proses tukar syarat INSENTIP KEWANGAN KEPADA dan pecah sempadan tanah untuk pe- SYARIKAT KOMPUTER rumahan serta mempercepatkari proses meluluskan pelan bangunan dan 36. Dato Karnaruzaman bin Ahmad minta mengeluarkan perakuan layak didu- Menteri Kewangan menyatakan sama ada beli- duki; au akan mengkaji untuk memberi insentif ke- (c) membenarkan kepadatan pengguna- wangan dan perdagangan kepada syarikat-sya- an tanah yang lebih tinggi untuk tanah rikat komputer untuk menggalakkan mereka perumahan; membesarkan perniagaan mereka demi untuk memaju dan memodenkan pembangunan ne- (d) penggunaan pelan-pclan seragam un- gara. tuk rumah kos rendah dan rumah kos sederhana. Timbalan Menteri Kewangan (Dato Dr. Tan (e) meneruskan pemberian kemudahan Tiong Hong): Sebagai galakan kepada syarikat- pinjaman perumahan dengan kadar syarikat komputer dan juga untuk menggalak- faedah yang lebih rendah dari kadar kan penggunaan komputer oleh sektor swasta, faedah pasaran, iaitu 10% setahun un- duti import sebanyak 25% ke atas komputer tuk pinjaman bagi rumah yang ber- telah diturunkan ke kadar 5% semenjak tahun harga kurang daripada $60,000 seunit 1982 lagi. Cukai Jualan 10% masih dikekalkan. dan 11% setahun untuk pinjaman Dengan duti import yang rendah ini akan me- bagi rumah yang berharga di antara ngurangkan kos pengimportannya. $60,000 hingga $100,000 seunit; dan (f) meneruskan penyelidikan serta meng- Bagi menggalakkan syarikat-syarikat me- galakkan penggunaan sistem-sistem ngeluarkan komputer dan juga membesarkan pembinaan yang lebih moden dalam perniagaan, beberapa jenis galakan disediakan industri perumahan dalam keadaan di bawah Akta Galakan Pelaburan 1968 seperti yang sesuai. Taraf Perintis, Kredit Cukai Pelaburan, Galak- an Tempat Kedudukan, Galakan Penggunaan Buruh dan lain-lain lagi sepertimana yang juga (Soalan No.34. Sila lihat Jawapan kepada disediakan untuk lain-lain industri dalam sek- Soalan No.7) tor perkilangan.

Oleh yang demikian adalah dirasai Kerajaan BAYARAN TELEFON/TELEX telah memberi bantuan yang berpatutan da- KE LUAR NEGERI lam hal ini. 35. Tuan A. Shaik Dawood minta Menteri Te- naga, Telekom dan Pos menyatakan sama ada Selain dari itu, satu Jawatankuasa Kecil Pe- Kerajaan akan mengkaji semula bayaran tele- nyeludupan Daun Tembakau telah juga ditu- fon dan teleks keluar negeri memandangkan buh oleh Kerajaan Negeri Kelantan, yang ber- bayaran tersebut dikebanyakan negara-negara tanggungjawab untuk membenteraskan masa- Asia lebih murah berbanding dengan bayaran lah ini. Jabatan Kastam dan Eksais Di Raja di Malaysia. adalah diwakili dalam Jawatankuasa ini.

Tuan Haji Abdul Rahim bin Abu Bakar: Saya Setakat ini, pihak Kastam telah berjaya me- telahpun bercakap mengenai perkara ini sema- rampas sebanyak 10,000 kilogram daun temba- sa menjawab soalan Yang Berhormat Dato' kau yang diseludup masuk ke negara ini. 3089 2 OGOS 1985 3090 LAWATAN MENTERI PERUSAHAAN 1.3 Kerajaan Burma telah membayang- AWAM KE BURMA kan bahawa negaranya memerlukan bekalan-bekalan untuk keperluan in- 37. Tuan Haji Shahrom bin Haji Maasom min- dustri seperti alat-alat dan mesin, dan ta Menteri Perusahaan Awam menyatakan ha- telah membayangkan kesanggupan- sil yang telah dicapai dari lawatan beliau ke nya untuk membeli dari Malaysia. Burma pada awal 1985 dan nyatakan juga: (a) jumlah beras yang akan dibeli dari Di antara perkara-perkara yang telah diper- Burma; setujui ialah:- (b) lama masa perjanjian pembelian beras 2.1 Syarikat Fima Metal Box akan me- itu dan harga yang ditetapkan; dan nyertai tender pembekalan alat-alat dan mesirr untuk 'Rolled over Seal (c) jumlah pengaliran wang Malaysia ke Pactory Project' yang telah ditawar- Burma untuk maksud ini. karToleh "Food Stuff Industries Cor- poration" Burma. Timbalan Menteri Perusahaan Awam (Tuan Haji Daud bin Dato Haji Taha): Lawatan rasmi 2.2 Kerajaan Burma telah ditawarkan ban- ke Burma telah diadakan pada 25 — 29 Mac tuan teknik dalam bentuk peluang latihan 1985. Dalam lawatan tersebut, pandangan bagi pegawai-pegawai Burma di bidang akan perlunya dipertingkatkan perhubungan teknologi pemerosesan padi dan beras. Pi- dua hala dari aspek ekonomi (perdagangan) hak Burma telah menerima tawaran ini. dan kerjasama teknik seperti latihan telah dibangkitkan. Di antara perkara-perkara yang Hasil dari lawatan tersebut, kini MATTRA telah dibincangkan ialah:- sedang membuat susulan untuk melaksanakan 1.1 Kerajaan Burma telah digesa untuk perdagangan timbalbalas dengan Burma. mengadakan hubungan perdagangan dengan Malaysia secara terus tanpa Mengenai pembelian beras dari Burma, per- melalui negara ketiga. Gesaan juga setujuan telah dicapai bahawa:- telah dibuat supaya Burma menggunakan perkhidmatan MATTRA, se- (a) Sebanyak 40,000 tan metrik beras dari buah syarikat perdagangan antara- jenis Emata Super 5% Hancur akan bangsa Malaysia bagi tujuan ini. dibeli dari Burma. Bekalan akan dibuat di antara butan Ogos hingga bulan Dalam hal ini Burma telah memba- November 1985. yangkan yang pihaknya memang me- (b) Perjanjian pembelian beras tersebut ngetahui mengenai penubuhan dan adalah selama 4 bulan (Ogos - Novem- peranan MATTRA dalam bidang ber 1985). Harga yang telah ditetap- perdagangan antarabangsa Malaysia. kan ialah berasaskan harga pasaran semasa. 1.2 Kerajaan Burma juga telah diminta supaya dapat menyalurkan apa-apa (c) Jumlah pengaliran wang Malaysia ke maklumat mengenai sesuatu kontrek Burma untuk tujuan ini adalah sejum- khususnya ke Kementerian Perusaha- lah yang dibayar sebagai harga beras. an Awam supaya maklumat itu dapat disebarkan ke agensi-agensi khasnya di bawah Kementerian ini. Peluang ini JUALAN UBATAN MODEN/ adalah amat besar ertinya kerana TRADISIONAL Burma kini sedang merancang program pembangunan untuk 4 tahun 38. Tuan Haji Abu Bakar bin Lajim minta akan datang dan adalah dijangka ba- Menteri Kesihatan menyatakan sama ada beli- nyak kontrek tertentu akan ditawar- au sedar pengedaran bahan-bahan perubatan kan oleh Kerajaan Burma. moden dan tradisional di kaki-kaki lima, dan 3091 2 OGOS 1985 3092 jika sedar, nyatakan langkah yang diambil un- di negara kita sama ada Kerajaan bercadang tuk melindungi pengguna dari termakan ubat untuk menggubal undang-undang mengenak- yang tiada pengesahan khusus dari pakar peru- an hukuman gantung sampai mati kepada pe- batan. salah-pesalah yang terlibat.

Timbalan Menteri Kesihatan (Dato' K. Pat- Dato' Mohamed Khalil bin Yaakob: Buat hmanaban): Saya sedar bahawa amalan menju- masa ini Kerajaan tidak bercadang meminda al ubat-ubatan moden dan tradisional masih undang-undang yang berkenaan bagi mempe- berterusan di tepi-tepi jalan di negara ini. runtukkan hukuman mati bagi kesalahan rogol oleh kerana hukuman yang ada sekarang ada- Saya sedar bahawa ada kalanya ubat-ubatan lah difikirkan memadai dan berkesan. Seksyen yang mengandungi racun-racun tertentu dijual 376 Kanun Keseksaan memperuntukkan se- oleh mereka yang tidak bertauliah dan berlesen perti berikut:- dan perbuatan ini adalah bertentangan dengan peruntukan di bawah Ordinan Racun 1952. 376. Sesiapa melakukan rogol hendaklah dihukum penjara selama tem- Pegawai-pegawai Farmasi Kerajaan dari se- poh yang boleh dilanjutkan hingga dua masa ke semasa menjalani pemeriksaan ke atas puluh tahun, dan hendaklah juga dike- penjual-penjual ubat di tepi-tepi jalan serta nakan denda, atau sebat. kedai-kedai. Bagi tempoh 1981 hingga bulan Jun tahun ini, seramai 44 penjual ubat di tepi- tepi jalan telah diperiksa dan 22 orang daripada mereka didapati memiliki racun berjadual dan PERANG IRAN/IRAQ tindakan mahkamah telah dan sedang diambil terhadap mereka. 41. Tuan Haji Shuaib bin Lazim minta Menteri Luar Negeri menyatakan peranan Malaysia di Saya ingin menyeru kepada orang ramai dalam Peperangan Saudara Iran/Iraq dan supaya berhati-hati apabila membeli ubat-ubat sama ada beliau akan mengkaji untuk menu- dari penjaja-penjaja di kaki lima. Ubat-ubat buhkan satu jawatankuasa Parlimen untuk khasnya yang mengandungi racun-racun ha- mengkaji dan menjalankan tugas pendamaian. ruslah dibeli dari kedai-kedai farmasi sahaja, di atas perakuan doktor perubatan. Tuan Abdul Kadir bin Haji Sheikh Fadzir: Saya ingin menegaskan sekali lagi bahawa Ma- KEMALANGAN JALANRAYA — laysia tiada campurtangan dan tiada memain- SIASATAN kan apa-apa peranan dalam perang Iran/Iraq 39. Puan Sri Datin Janaki Athi Nahappan min- ini. Sumbangan kita adalah hanya dalam rang- ta Menteri Pengangkutan menyatakan meman- ka Jawatankuasa Damai Islam. dangkan kemalangan jalanraya sering berlaku sama ada beliau akan menyiasat dengan men- Malaysia sebagai salah satu anggota Jawa- dalam supaya tindakan awal dapat diambil tankuasa Damai Islam yang ditubuhkan oleh untuk mengelakkan daripada berlakunya ke- Persidangan negara-negara Islam hanya itu malangan di jalan-jalan raya. memainkan peranan dalam rangka untuk mencapai satu pendamaian bagi peperangan ini. Puan Hajjah Rahmah binti Othman: Soalan Usaha-usaha ini sedang dilaksanakan dan un- yang sama maksudnya telahpun dijawab di tuk maklum Dewan yang mulia ini Jawatanku- Dewan yang mulia ini pada 31hb. Julai, 1985. asa Damai Islam akan mengadakan mesyuarat seterusnya pada Pertengahan bulan September KESALAHAN ROGOL — MEMINDA nanti. UNDANG-UNDANG Saya tidak begitu jelas tentang tujuan baha- 40. Puan Sri Datin Janaki Athi Nahappan min- gian kedua soalan ini tetapi jika apa yang ta Perdana Menteri menyatakan memandang- dimaksudkan itu ialah mengenai penubuhan kan bahawa jenayah perogolan sering berlaku satu Jawatankuasa Parlimen Negara kita maka 3093 2 OGOS 1985 3094 saya fikir ianya tidaklah wajar oleh kerana 'Sivik' di sekolah menengah masih belum men- peperangan ini adalah di luar bidang kuasa capai matlamat Dasar Pelajaran Kebangsaan, Parlimen kita. dan nyatakan langlah-langkah yang diambil untuk memperbaikinya. PENDERMA DARAH DI HOSPITAL Tuan Bujang bin Haji Ulis: Mata Pelajaran 42. Tuan Haji Shuaib bin Lazim minta Menteri Sivik merupakan satu alat memupuk dan mem- Kesihatan menyatakan sama ada beliau akan memberi galakan atau insentif kepada pen- bimbing murid-murid memahani konsep-kons- derma-penderma darah memandangkan keku- ep kemasyarakatan sesuai dengan raatlamat Dasar Pelajaran Kebangsaan. Pada masa ini rangan darah di kebanyakkan hospital di selu- Pendidikan Sivik merupakan satu mata pela- ruh negara. jaran yang wajib di pelajarai oleh murid-murid sekolah. Dato K. Pathmanaban: Pada amnya tidak terdapat kelcurangan bekalan darah di hospital-hospital Kerajaan. Walau.bagaimanapun, Dalam Usaha membaikr mutu pengajaran pada waktu-waktu yang tertentu seperti pada dan pembelajaran sivik, Kementerian Pelajar- bulan puasa dan cuti am panjang semasa pera- an telah mengeluarkan Pekeliling Iktisas Bil. yaan, kekurangan darah bagi sesuatu kumpul- 5/1984 bertarikh 7hb. September, 1984. Di an- an berlaku kerana penderma darah enggan tara lain pekeliling ini meminta supaya Panitia menderma darah pada masa-masa itu. Pusat- matapelajaran sivik ditubuhkan, mengadakan pusat tabung darah di hospital-hospital sentia- latihan dan ujian bagi mata pelajaran sivik dan sa merancang dan membuat persediaan terle- semua guru bertanggungjawab untuk menye- bih dahulu untuk menghadapi keadaan-keada- mai dan menerap kesedaran nilai-nilai dan uns- an seperti yang dinyatakan. ur-unsur sivik di kalangan murid.

Menderma darah adalah dianggap satu sumbangan kepada masyarakat dan tidak mem- Kementerian Pelajaran juga sedang berusaha menggubal dan melaksanakan program punyai apa-apa akibat kesihatan. Orang ramai 1 perlulah menderma darah dengan sukarela dan baru 'Pendidikan Kewarganegaraan bagi ikhlas tanpa mengharapkan apa-apa ganjaran, menggantikan mata pelajaran sivik. Matlamat atas dasar perikemanusiaan untuk menolong dan objektif pendidikan kewarganegaraan ia- atau membantu mereka-mereka yang sakit dan lah untuk melahirkan masyarakat dan warga- memerlukan darah. Petubuhan Kesihatan Se- negara. Malaysia yang mempunyai sifat-sifat dunia (WHO) juga bersetuju dengan strategi ini kerakyatan dan keperibadian, selaras dengan dan juga mengesyurkan supaya perkembangan perinsip-prinsip Rukunegara. perkhdimatan darah kebangsaan dilakukan dengan sukarela tanpa pemberian hadiah (in- centive). Kerajaan akan terus menggalakkan orang-orang awam untuk menderma darah MEMBASMI KEMISKINAN tanpa menawarkan sebarang hadiah. 44. Tuan Jaafar bin Harun minta Perdana Walau bagaimanapun, penderma-penderma Menteri menyatakan:- darah adalah diberi kemudahan rawatan per- (a) langkah-langkah Kerajaan untuk cuma di Hospital Kerajaan dalam 3 bulan pembasmian kemiskinan dalam jang- selepas pendermaan yang akhir. ka masa lima tahun yang akan datang; (b) sejak usaha-usaha menghapuskan ke- MATA PELAJARAN SIVIK DI SEKOLAH miskinan dimulakan, peratus kejaya- MENENGAH an yang telah dicapai dalam tahun- tahun 1982, 1983 dan 1984; dan 43. Tuan Mohd. Noor bin Bedah minta Menteri Pelajaran menyatakan sama ada benar bahawa (c) jumlah wang yang telah dibelanjakan pengajaran dan pembelajaran mata pelajaran untuk tujuan ini. 3095 2 OGOS 1985 3096 Dato Mohamed Khalil bin Yaakob: juta telah diperuntukkan untuk pro- (a) Dalam jangka masa lima tahun akan gram-program dan projek-projek ber- datang, Kerajaan akan terus berusaha tujuan membasmi kemiskinan semen- membasmi kemiskinan supaya menje- tara sejumlah $465 juta lagi adalah lang tahun 1990 matlamat pembasmi- bagi projek-projek yang memberi fae- an kemiskinan tercapai. Strategi-stra- dah kepada kedua-dua matlamat Da- tegi, program-program dan projek- sar Ekonomi Baru (DEB), iaitu pem- projek yang telah saya sebutkan semasa basmian kemiskinan dan penyusunan mejawab soalan daripada Y.B. Tuan semula masyarakat. Sehingga tahun Jaafar bin Harun pada Ihb. Ogos, 1983, daripada peruntukkan berjum- 1985 akan terus dan dipergiatkan lagi lah $10,497 juta ini, sebanyak $6,699 pelaksanaannya dalam jangka masa juta telah dibelanjakan. Jumlah pe- lima tahun akan datang. Butir-butir runtukkan yang akan disediakan un- lanjut mengenai langkah-langkah Ke- tuk melaksanakan usaha-usaha mem- rajaan ini untuk membasmi kemiskin- basmi kemiskinan bagi tempoh lima an akan diumumkan dalam dokumen tahun akan datang akan diumumkan Rancangan Malaysia Kelima yang semasa jnembentangkan dokumen pada masa ini sedang dalam peringkat Rancangan Malaysia Kelima kelak. penyediaan dan di jangka dibentangkan dalam Dewan yang mulia ini pada Sayugia dimaklumkan bahawa kesimpulan awal tahun 1986. mengenai kemiskinan berasaskan angka-angka yang disebutkan tadi tidak memberi gambaran (b) Kemajuan yang dicapai setakat ini ke- yang tepat mengenai taraf hidup atau kebajik- arah pencapaian matlamat pembasmian golongan miskin. Berbagai perkhidmatan an kemiskinan adalah didapati memu- dan kemudahan-kemudahan asas telah disedi- askan terutama dalam dekad pertama akan oleh Kerajaan yang membantu mening- pelaksanaan Dasar Ekonomi Baru iai- katkan taraf hidup mereka. Kemudahan-ke- tu 1971 — 80. Kadar kemiskinan di mudahan asas dan perkhidmatan-perkhidmat- Semenanjung Malaysia telah berku- an ini termasuklah pelajaran, kesihatan, perang daripada 49.3 peratus dalam ta- ngangkutan, bekalan air dan elektrik dan ber- hun 1970 kepada 29 peratus dalam bagai subsidi yang diberikan oleh Kerajaan. tahun 1980. Kemajuan atau kejayaan yang diperolehi dalam awal tahun- tahun lapan puluhan didapati tidak pada kadar yang sama dengan yang DASAR EKONOMI BARU — KAJIAN dicapai dalam tempoh 1971 - 80. Ini adalah disebabkan oleh kemelesetan 45. Tuan Paramjit Singh minta Perdana Men- ekonomi negara dan kemerosotan teri menyatakan sama ada Kerajaan akan me- harga-harga barangan utama teruta- nimbang untuk menyiasat semula dasar eko- manya getah asli dan kelapa sawit. nomi baru supaya memberi peruntukan bagi Kadar kemiskinan telah meningkat se- kemajuan kepada, bukan sahaja orang-orang dikit kepada 30.3 peratus dalam tahun Melayu tetapi juga kepada orang-orang bukan 1983. Di Sabah dan Sarawak, kadar Melayu yang terlalu miskin. kemiskinan telah juga berkurang daripada 41.1 peratus dalam tahun 1979 kepada 29.2 peratus dalam tahun 1982 Dato Mohamed Khalil bin Yaakob: Berhu- bung dengan soalan Ahli Yang Berhormat, bagi Sabah sementara bagi Sarawak daripada 47.7 peratus kepada 31.3 pe- saya suka menjelaskan dahulu mengenai ke- ratus bagi tempoh yang sama. nyataan beliau yang bermaksud bahawa Dasar Ekonomi Baru hanya untuk memberi faedah kepada orang-orang Melayu sahaja. Dasar (c) Bagi tempoh Rancangan Malaysia Ekonomi Baru bukan dirangka dan dilaksa- Keempat, 1981 - 85, sejumlah $10,497 nakan semata-mata untuk memberi faedah ke- 3097 2 OGOS 1985 3098 pada orang-orang Melayu sahaja. DEB diran- demi untuk mencapai hasrat negara untuk ber- cang berasaskan pertumbuhan ekonomi dan jimat cermat dan melambangkan kesenian ke- bertujuan untuk menghapuskan kemiskinan budayaan dan bangsa. tanpa mengira kaum dan menyusun semula masyarakat supaya kaum-kaum utama di ne- Datuk Dr. Sulaiman bin Haji Daud: Maksud- gara ini tidak dikenali menerusi satu-satu kegi- nya ialah usaha-usaha menanam rasa cinta atan ekonomi yang tertentu sahaja. Dengan dikalangan rakyat terhadap nilai-nilai serta demikian, soal menylasat semula DEB seperti identiti kebangsaan agar mereka merasa bang- yang dinyatakan oleh Yang Berhormat itu bagi ga dengan hakmilik dan keperibadian sendiri. tujuan memberi peruntukan-peruntukan Ter- Dengan cara ini kita dapat mengelakkan diri tentu kepada orang-orang Melayu dan juga daripada memberikan penilaian tinggi terha- bukan Melayu tidak timbul. dap kebudayaan asing sehingga ke peringkat sanggup mengimport dengan kos yang tinggi Untuk makluman Yang Berhormat, pihak segala keperluan hidup baik keperluan jasmani Kerajaan sentiasa mengkaji pelaksanaan DEB mahupun keperluan rohani dari negara luar. bagi mengetahui kemajuan yang dinikmati oleh Dengan berbuat demikian kita juga dapat me- semua kaum. Ketika ini Kerajaan sedang menyekat pengaliran mata wang negara ke luar neliti dengan berhati-hati perlaksanaan DEB negeri yang kalau dibiarkan sudah pasti akan dalam konteks pertumbuhan ekonomi yang menjejaskan kedudukan ekonomi negara. lembab yang sedang kita alami sekarang akibat dari kemerosotan ekonomi dunia dan hasil Di antara langkah-langkah utama yang dija- penelitian tersebut dimasukkan dalam doku- lankan bagi mencapai matlamat ini adalah me- men Rancangan Malaysia Kelima kelak. Do- nyekat atau mengurangkan kemasukan unsur- kumen ini akan dikemukakan di Dewan yang unsur seni budaya asing yang negatif sama ada mulia ini pada awal tahun hadapan. melalui media massa atau media letronik. Usa- ha ini juga termasuk langkah-langkah mengurangkan kemasukan artis-artis luar, gerakan- MISC — KAPAL PENUMPANG gerakan kempen membeli barangan keluaran MALAYSIA — INDIA tempatan, memakan buah-buahan tempatan 46. Senator Tuan A. Shaik Dawood minta dan juga penggalakan pelancongan dalam ne- Perdana Menteri menyatakan sama ada Perba- geri. Apa yang jelas di sini ialah apabila kita danan Perkapalan Antarabangsa Malaysia mengutamakan cara hidup sendiri, hasil daya bercadang mengadakan pekhidmatan kapal usaha sendiri serta menghargai daya kreatif penumpang antara Malaysia dengan India aki- kita sendiri maka tidak lagi perlu membeli atau bat kebakaran kapal M.V. Chitambaram da- mengimport dari luar. Maka dengan sendirinya lam usaha menarik lebih banyak pelancongan sikap yang tersebut akan membantu dalam ke negara ini. mencapai hasrat negara untuk berjimat cermat serta memberi tempat yang sewajarnya kepada Menteri Kehakiman dan Menteri di Jabatan seni budaya bangsa. Perdana Menteri (Datuk Dr. James P. Ongkili): Perbadanan Perkapalan Antarabangsa Malay- sia Berhad (MISC) pada masa ini tidak mem- JURANG PERBEZAAN KAYA — punyai apa-apa rancangan untuk mengadakan MISKIN perkhidmnatan kapal penumpang antara Ma- 48. Tuan M.G Pandithan minta Perdana Men- laysia dengan India. Kapal-kapal MISC digu- teri menyatakan sama ada beliau sedar dasar nakan sepenuhnya untuk pengangkutan kargo. dan tindakan Kerajaan hanya menguntung golongan kaya dan yang miskin pula menjadi PENERAPAN NILAI KESENIAN/ bertambah miskin; jika ya, nyatakan langkah- KEBUDAYAAN langkah yang boleh diambil untuk mengurangkan jurang perbezaan ini. 47. Puan Nen Abidah binti Haji Abdullah minta Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan menya- Dato' Mohamed Khalil bin Yaakob Kerajaan takan apakah yang dimaksudkan dengan pene- tidak bersetuju dengan pendapat Ahli Yang rapan nilai kesenian dan kebudayaan bangsa Berhormat Senator yang mengatakan bahawa 3099 2 OGOS 1985 3100 dasar dan tindakan Kerajaan hanya mengun- PENYELUDUPAN DAUN TEMBAKAU tungkan goiongan kaya sedangkan yang miskin dikatakan menjadi bertambah miskin. Sela- 49. Puan Rokiah binti Zainuddin minta Mente- ras dengan jawapan yang telah dikemukakan di ri Kewangan menyatakan sama ada beliau se- Dewan ini pada 30hb. Julai, 1985 (soalan dari- dar ada penyeludupan daun-daun tembakau pada Y.B. Tuan Abdul Ghani Othman), saya dari negara lain ke negara kita; jika sedar ingin menegaskan bahawa dasar pembangunan apakah langkah-langkah yang telah diambil negara ini ialah untuk mengagihkan faedah bagi mengatasi masalah tersebut. pertumbuhan ekonomi kepada semua golongan rakyat. Dato Dr. Tan Tiong Hong: Penyeludupan daun tembakau dari negara lain, terutamanya Pada pendapat Kerajaan, sehingga ini, tidak Thailand, ke negara ini memanglah disedari. terdapat bukti yang boleh menunjukkan bela- kunya keadaan seperti yang dikatakan oleh Untuk mengatasi masalah jni Jabatan Kas- Yang Berhormat itu. Kita harus lebih berhati- tam dan Eksais Di Raja telahpun meningkat- hati dalam soal ujudnya perbezaan ini kerana kan kegiatan-pencegahnya terhadap penyelu- dalam konteks negara kita, Kerajaan telah me- dupan itu.Langkah-langkah yang telah diam- mainkan peranan penting dalam menyediakan bil oleh Jabatan tersebut ialah:- banyak kemudahan-kemudahan asas untuk (i) Mengadakan lebih banyak.sekatanja- kepentingan rakyat terutamanya mereka yang lanraya di tempat-tempat tertentu; berpendapatan rendah. (ii) menambahkan rondaan di sungai, Kita harus sedar bahawa dengan adanya laut dan darat; pertumbuhan, kemakmuran dan kestabilan (iii) mengadakah kerjasama yang lebih ra- ekonomi semua golongan rakyat mendapat pe- pat dengan impoma-impoma untuk luang untuk meninggikan pendapataan dan mendapat maklumat mengenai kegiat- taraf hidup mereka. Sejauh manakah tiap-tiap an penyeludupan daun tembakau; kumpulan dan mencapai tingkat hidup yang lebih tinggi bergantung kepada kemampuan, (iv) mengadakan kerajasama yang rapat daya pengeluaran, pengetahuan serta kesang- dengan Lembaga Tembakau Negara gupan untuk bekerja kuat untuk mencapai untuk mendapat bantuannya dalam matlamat masing-masing. penyiasatan penyeludupan; (v) mengadakan satu 'profile' mengenai Dakwaan yang dibuat bahawa golongan kegiatan penyeludupan tembakau, miskin menjadi bertambah miskin adalah tidak untuk membantu supaya kegiatan benar. Pendapatan purata bulanan bagi isiru- pencegahan dapat dilaksanakan seca- mah dalam kumpulan pendapatan 40 peratus ra lebih berkesan. terendah didapati telah meningkat daripada $75.90 dalam tahun 1970 kepada $186.19 dalam tahun 1979. LPN — KOMPLEKS MENGERING Disamping itu, kemudahan pelajaran dan PADI latihan, kesihatan dan infrastruktur yang semakin meluas telah membolehkan golongan 50. Puan Rokiah binti Zainuddin minta Mente- yang dahulunya hidup miskin menikmati taraf ri Perusahaan Awam menyatakan keupayaan kemudahan yang lebih tinggi dan seterusnya kompleks padi LPN di Kedah dan Perlis untuk mendapat pendapatan yang lebih lumayan. memproses dan membeli padi pada semusim.

Berdasarkan keterangan ini, Kerajaan me- Tuan Haji Daud bin Dato Haji Taha: Pada ngakui wujudnya perbezaan antara golongan masa ini LPN mempunyai 19 buah kompleks yang berada dengan tidak berada di negara ini mengering dan mengilang padi di Negeri Ke- tetapi adalah menjadi hasrat pihak Kerajaan dah dan Perlis. Jumlah tersebut terdiri seba- untuk sentiasa mengawasinya supaya jurang nyak 12 kompleks bersepadu mengering dan tersebut tidak menjadi meluas. mengilang dan 3 kompleks mengering di Ke- 3101 2 OGOS 1985 3102 dah. Manakala di Perlis pula terdapat 2 kom- Tuan Bujang bin Haji Ulis: Biasiswa Kecil pleks bersepadu mengering dan mengtlang dan Persekutuan Khas diberi hanya kepada pala- 2 kompleks mengering. jar-pelajar Bumiputra di Sekolah Menengah Bantuan Penuh Kerajaan yang hilang tempat Setiap kompleks LPN mempunyai keupaya- pergantungan. Setakat ini seramai 15 orang an mengering di antara 6,000 - 10,000 tan pelajar sahaja telah dihadiahkan biasiswa ber- meterik dan mengilang 8,000 tan metrik semu- kenaan. sim (6 bulan). Kesemua kompleks LPN di Kedah dan Perlis berkeupayaan mengering di antara 108,000 -180,000 tan metrik dan mengi' lang 112,000 tan metrik semusim. KEWARGANEGARAAN ANAK PENDANTANG HARAM Keupayaan mengering padi di sesebuah kompleks adalah bergantung kepada keadaan 53. Dato' K. Kumaran minta Menteri Dalam dan mutu padi yang dibeli. Padi yang mempun- Negeri menyatakan polisi dan pendirian Keraja- yai wap basah yang tinggi, banyak sampah, an terhadap: hampa dan jerami akan mengambil masa pe- (a) kewarganegaraan anak-anak yang la- ngeringan yang lebih lama serta kos yang lebih hir kepada pendatang-pendatang ha- tinggi. ram yang bekerja di sektor perladang- an dan pembinaan negara ini;

AGENSI YANG DISWASTAKAN (b) kewarganegaraan anak-anak yang lahir kepada pelarian dan pendatang 51. Datu G. Pasamanickam minta Perdana haram yang tinggal di khemah-khe- Menteri menyatakan agensi-agensi yang telah mah pelarian negara ini; dan dan akan diswastakan. (c) kewarganegaraan anak-anak yang la- Dato Mohamed Khalid bin Yaakob: Setakat hir kepada rakyat bermastautin tetap ini sebuah agensi adalah dalam pertimbangan (permanent residence) di negara ini untuk diswastakan tetapi belum sampai kepe- yang lahir sebelum 1957 sebelum 1963 ringkat menyerahkan agensi itu kepada pihak dan selepas tahun-tahun ini. swasta untuk mengambil alih pengendaliannya kerana ada beberapa perkara yang belum selesai. Agensi itu adalah Jabatan Talikom Malay- Tuan Radzi bin Sheikh Ahmad: Kementerian sia yang Rang Undang-undang untuk membo- Dalam Negeri menganugerahkan taraf kewar- lehkan Agensi ini diswastakan akan di ben- ganegaraan kepada seseorang itu mengikut ke- tangkan kepada Dewan Negara di sessi yang perluan yang termaktub dalam Bahagian Keti- sedang berjalan sekarang. ga, Perlembagaan Malaysia. Anak-anak pendatang haram, tanpa mengira negara asal ibu- Pengswastaan agensi-agensi lain akan dike- bapa mereka atau tujuan mereka berada di sini, nalpasti oleh Kerajaan, atau oleh agensi itu tidak layak untuk mendapat taraf kewargane- sendiri atau oleh sektor swasta dari satu masa garaan Malaysia. ke satu masa. Kerajaan akan menimbang kesesuaian menswastakan agensi-agensi tersebut setelah dikaji dengan teliti dan rapi. Kanak-kanak yang lahir dalam Persekutuan kepada ibubapa yang bermastautin di negara ini sebelum 1957 dan sebelum Hari Malaysta, BIASISWA KECIL PERSEKUTUAN KHAS iaitu 16,963 adalah tertakluk kepada peruntukan di bawah Bahagian I, Jadual Kedua, Perlem- 52. Dato' G. Pasamanickam minta Menteri Pe- bagaan Malaysia. Bahagian Kedua, Jadual Ke- lajaran menyatakan memberi pecahan-pecah- dua Perlembagaan Malaysia pula menetapkan an kaum bagi Biasiswa Kecil Persekutuan Khas taraf kerakyatan bagi kanak-kanak yang lahir yang diberikan oleh Kementerian Pelajaran. selepas hari Malaysia. 3103 2 OGOS 1985 3104

DOKTOR PAKAR HOSPITAL KUALA Timbalan Menteri Pertahanan (Datuk Abang KANGSAR Abu Bakar bin Datu Bandar Abang Haji Mus- tapha): Tuan Yang di-Pertua, saya mohon me- 54. Puan Nen Abidah binti Haji Abdullah minta nyokong. Menteri Kesihatan menyatakan sama ada pihaknya sedang berusaha untuk mencari ganti Timbalan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang doktor pakar yang telah ditukarkan dari ru- Berhormat, sekarang saya kemukakan usul mah sakit Kuala Kangsar, oleh kerana. Hospi- atas nama Yang Berhormat Datuk Dr. James tal tersebut terpaksa menghadapi pesakit-pesa- P. Ongkili untuk diputuskan. kit yang berlipatganda iaitu dari 300 hingga 400 orang ada tiap-tiap hari. Usul dikemuka bagi diputuskan, dan disetu- jukan. Dato' K. Pathmanaban: Pada masa ini Ke- menterian Kesihatan masih menghadapi keku- Diputuskan, rangan pakar-pakar dalam bidang perubatan. Bahawa, walau apapun peruntukan- Kementerian Kesihatan akan menempatkan peruntukan Peraturan Mesyuarat 11, pakar-pakar perubatan ini di Hospital Daerah, Majlis Dewan Negara tidak akan di- Kuala Kangsar apabila keadaan mengizinkan. tangguhkan hari ini sehingga telah selesai dipertimbangkan-semua sekali urus- Walau bagaimanapun, pesakit-pesakit dari an yang tertera dalam Aturan Urusan Hospital Daerah, Kuala Kangsar, yang me- Mesyuarat untuk hari ini, dan apabila merlukan perkhidmatan kepakaran akan diru- tamat mesyuarat, Dewan ini akan di- jukan ke Hospital Besar, Ipoh dan Hospital tangguhkan kepada suatu tarikh yang Daerah, Taiping yang berhampiran di mana tidak ditetapkan. perkhidmatan kepakaran disediakan. Pakar- pakar dari Hospital Daerah Taiping juga akan membuat lawatan ke Hospital Daerah Kuala Kangsar pada semasa ke semasa. RANG UNDANG-UNDANG

USUL RANG UNDANG-UNDANG TELEKOMUNIKASI (PINDAAN) WAKTU MESYUARAT DAN URUSAN YANG DIBEBASKAN DARIPADA Bacaan Kali Yang Kedua dan Ketiga PERATURAN MESYUARAT DAN PENANGGUHAN MESYUARAT Aturan Urusan Mesyuarat dibacakan bagi menyambung semula perbahasan yang ditang- Menteri Kehakiman dan Menteri di Jabatan guhkan atas masalah, Bahawa Rang Undang- Perdana Menteri (Datuk Dr. James P. Ongkili): undang ini dibacakan kali yang kedua seka- Tuan Yang di-Pertua, saya mohon mencadang- rang(1hbOgos, 1985) kan: 4.10 ptg. Bahawa, walau apapun peruntukan- peruntukan Peraturan Mesyuarat II, Datuk Haji Mohd. Din bin Jaafar: Tuan Majlis Dewan Negara tidak akan di- Yang di-Pertua, menyambung semula ucapan tangguhkan hari ini sehingga telah sele- saya pada kelmarin yang mana saya telah me- sai dipertimbangkan semua sekali urus- nyentuh bahawa negara kita masih lagi muda an yang tertera dalam Aturan Urusan dalam penggunaan, telekomunikasi yang mo- Mesyuarat untuk hari ini, dan apabila den dan rakyat di negara ini belum pun puas tamat mesyuarat, Dewan ini akan di- menikmati kemudahan-kemudahan telekomu- tangguhkan kepada suatu tarikh yang nikasi yang moden. Saya berharap supaya bila- tidak ditetapkan. mana pengambilanalih telekomunikasi ini oleh 3105 2 OGOS 1985 3106

syarikat-syarikat swasta yang telah ditentukan yang saya katakan telekomunikasi ini adalah kelak supaya ianya akan meneruskan perkhid- merupakan sebagai satu perhubungan dan juga matan-perkhidmatan yang lebih baik. Seperti- berbagai rahsia-rahsia yang terkandung di da- mana kita percaya beberapa tahun kebelakang- lamnya dan kita khuatir rahsia-rahsia Keraja- an, kita telah bersungut, ramai rakyat bersu- an kita juga akan dapat dirakamkan oleh anasi- ngut bahawa perkhidmatan telekomunikasi r-anasir yang tidak bertanggungjawab daripa- kita tidak memuaskan baik di dalam negeri da kuasa-kuasa luar dan mereka menyogokkan mahupun perkhidmatan di luar negeri, tetapi lebih daripada 2 tahun gaji, sogokkan dia deng- setelah kita mencapai semuanya yang hampir- an harga lebih daripada 2 tahun gaji dan ra- hampir memuaskan, maka Kerajaan telah cuba kamkan ini, boleh buat satu pita rakaman apa- menswastakan telekomunikasi negara int kepa- apa perbincangan, perbualan negara kita ini di da syarikat-syarikat yang tertentu. antara Perdana Menteri kita, perbualan dengan pihak-pihak intelligence tentera kita dan Maka kita khuatir jika sekiranya syarikat- sebagainya dan kita khuatir pihak swasta tidak syarikat ini tidak akan dapat mengendalikan akan dapat menyimpan, mereka tidak akan dengan lebih baik maka ini ibarat kata pepatah dapat menyimpan rahsia-rahsia seperti ini. 'Seperti tikus membaiki- labu', bukan untuk memperbaiki, di sebaliknya kita akan lebih Kerajaan haruslah berhati-hati dalam soal banyak menghadapi perkara-perkara yang ti- ini. Saya minta perkara ini tidak akan berlaku dak diingini pada masa-masa yang akan da- tetapi sebagai seorang warganegara yang cin- tang. takan negara ini, yang sayangkan negara ini tidak akan dimusnahkan dengan sekelip mata Tuan Yang di-Pertua, telekomunikasi ada- kerana disebabkan satu jabatan yang mempun- lah merupakan sebagai salu kemudahan awam yai pengaruh yang begitu kuat, yang begitu yang paling penting di mana-mana jua di du- berguna kepada negara ini tetapi kita jadikan nia, apa lagi seperti negara kita Malaysia, sedia sebagai sebuah syarikat. perti hospital, tenaga elektrik, air, sekolah, jalanraya dan telekomunikasi inilah satu-satu- Jadi, Tuan Yang di-Pertua, inilah sebagai nya pada awalnya bilamana saya membahas- satu peringatan saya. kan Rang Undang-undang ini adalah merupakan sebagai satu nadi penggerak di dalam Ini telahpun berlaku satu peristiwa di Kuala negara kita dan ianya juga banyak perkara- Lumpur, saya ingat mungkin sebulan yang perkara yang patut diambil perhatian kerana lepas bilamana kuasa tenaga elektrik telah ter- telekomunikasi inilah juga salah satu daripada putus di seluruh Kuala Lumpur. Lampu-lampu nadi penyimpan rahsia dan maklumat negara isyarat tidak dapat berjalan, semua kereta di dan bila sekiranya telekomunikasi negara ini Kuala Lumpur sudah tidak dapat berjalan, telah diswastakan, mungkin penjagaannya ti- bergerak. Polis-polis trafik kita tidak tahu apa dak sama sepertimana apa yang dibuat atau mahu buat, mana polis-polis kita di seluruh kawalannya seperti yang dilakukan oleh pihak negara. Mereka tidak dapat menggerakkan ke Kerajaan. mana haluan kereta-kereta ini mesti mahu dila- rikan. Dengan kuasa tenaga elektrik sahaja, Kita khuatir ini adalah soal dunia, soal wang kalaulah berlaku kecemasan atau darurat di yang mustahak. Jadi manusia kadang-kadang negara kita seperti itu, saya fikir kita tidak tidak mengambil kira, untuk kepentingan dia boleh buat apa-apa lagi, apa pertahanan kita seorang diri sahaja mungkin tidak menjadi sedangkan traffic jam dengan terputusnya te- masalah kerana dia boleh meninggalkan nega- naga elektrik di seluruh Kuala Lumpur, kita ra ini pergi ke mana sahaja asalkan mereka itu sudah tidak boleh buat apa-apa, tidak tahu dapat menjamin dan menampung hidupnya di berapa lama, barangkali hampir 48 jam pihak negara lain. Jadi inilah saya fikir, saya tidak polis trafik baru dapat mengembalikan semula akan menjelaskan lebih panjang di dalam soa! bilamana kuasa tenaga elektrik dapat dipulih- ini kerana mungkin Ahli-ahli Yang Berhormat kan. Itu baru tenaga elektrik sahaja. Jadi ini dalam Dewan ini juga mengetahui dan dapat sebagai satu contoh, sebagai satu amaran kepa- mendalami maksud-maksudnya kerana inilah da negara kita, sebab kita tidak ada satu jalan 3107 2 OGOS 1985 3108 lain, tidak ada satu alternatif yang lain bagai- tidak cintakan negara ini sedangkan kita mem- mana untuk kita mengelakkan semua ini dari- punyai musuh kita di dalam jabatan-jabatan pada berlaku. yang tertentu. Mereka ini adalah orang yang hanya akan Cuba kita lihat kalau misalnya di Korea, menekan butang, menekan switch sahaja mere- mereka mempunyai jalanraya yang begitu luas, ka dapat memberikan maklumat apa yang ada yang besar. Mungkin kita berpendapat bahawa di negara ini. jalanraya yang mereka buat besar itu semata- mata untuk menampung kenderaan-kenderaan Mungkin rumah saya boleh dipasang pita jangka panjang, mungkin kenderaan di Korea rakaman bila saya membuat hubungan telefon ini akan bertambah lebih banyak, jadi mereka. ke mana-mana, mungkin perbualan dan per- buat jalanraya yang lebih besar. Yang sebenar- bincangan saya itu boleh didengari. Ini juga hya bukan itu maksud Kerajaan Korea atau- harus dungatkan, mahu meminda undang-un- pun setengah-setengah Kerajaan, mungkin di dang adalah satu perkara yang mudah. Kita Perancis juga terdapat begitu. Bukan itu mak- boleh catatkan sahaja dalam kertas ini. Ini kita sudnya, tetapi mereka memikirkan jika terda- masukkan dalam mesin cetak, kita boleh buat, patnya sesuatu keadaan darurat di negara itu, kita bacakan. Tetapi perlaksanaannya nanti mereka boleh melarikan kenderaan-kenderaa- tidak semudah membuat undang-undang. Itu- an, jangan menggunakan jalanraya dan mereka lah ingatan saya kepada Kerajaan yang ingin akan menurunkan jet-jet fighter mereka di ja- menswastakan telekomunikasi negara ini harus lanraya-jalanraya. Ini juga yang terdapat di mengambil kira yang lebih mendalam lagi jika Korea dengan tujuan mereka buat lebuhraya satu perkara yang akan bangkit, yang akan yang begitu besar untuk kegunaan mendarat- timbul yang tidak disedari oleh pihak Keraja- kan jet-jet pejuang mereka pada bila-bila masa. an, maka siapa yang harus dipertanggungja- Itu pilihan yang kedua kepada Korea dan wabkan dalam soal ini. Sudah tentu Ahli-ahli mungkin ini juga terdapat di France kalau kita Yang Berhormat dalam Dewan ini juga yang lihat. bertanggungjawab kerana kita juga yang melu- luskannya. Itulah pandangan saya daripada apa yang akan timbul, jika sekiranya ini terlak- Barangkali kalau kita lihat jalan yang dibuat sana. di Perancis itu hampir 20 batu lurus meman- jang lebuhrayanya tetapi tujuannya itulah, me- Kita berharap mudah-mudahan apa juga reka akan terus mendaratkan tentera, menggu- perkara-perkara yang tidak diingini tidak akan nakan jalanraya itu tempat helikopter menda- terjadi. Kita berdoa mudah-mudahan segala- rat dan menurunkan tentera-tentera mereka. galanya berjalan dengan baik. Saya percaya Tetapi kita tidak ada persediaan seperti ini, apa juga yang dirancangkan oleh Kerajaan baru putus tenaga elektrik, kereta jam semua adalah untuk tujuan yang baik, demi untuk habis. Ada orang yang dari Subang Airport kebaikan. Tetapi yang saya katakan tadi, kita mahu sampai ke hotel mengambil masa 6 jam masih mengharapkan kebaikan, kepuasan dan baru sampai, ada yang bawa anaknya tidur sebagainya. Adakah Kerajaan yakin dengan dalam kereta. Ini baru perkara kecit sahaja, menswastakan telekomunikasi ini juga yang baru terputus tenaga elektrik, lampu isyarat mereka akan dapat memperbaiki perkhidmat- tidak dapat menyala. Itu baru sedikit, apa lagi an yang lebih daripada Kerajaan. Kalau syari- soal telekomunikasi. Jadi kita harus berhati- kat swasta, sudah tentu mereka akan mencari hati, saya minta kepada pihak Kerajaan supaya ongkos atau mencari sumber kewangan dengan berhati-hati dalam soal ini. menggunakan pinjaman-pinjaman daripada pihak-pihak bank atau daripada institusi-institusi kewangan, mahupun daripada dalam ne- Kita tidak tahu apa akibatnya, mungkin geri dan kalau tidak dapat dari dalam negeri, perkara ini tidak kita rasakan sekarang, tidak mereka akan cuba mendapatkan sindikit pin- timbul sekarang. Yang saya katakan mereka jaman wang dari luar negeri untuk diperbesar- yang sanggup menerima sogokan dari mana- kan, untuk memudahkan, memberikan kemu- mana pihak, anasir-anasir yang lain, mereka dahan yang begitu baik. Bila kos pembaikan ini 3109 2 OGOS 1985 3110

sudah bertambah, kepada siapa orang yang itu adalah datang daripada perasaan dan fikir- akhir untuk membayar kos ini nanti. Orang an saya dan saya harap bilamana syarikat yang terakhir yang akan membiayai kos adalah swasta ini telah mengambil alih, kawalselia pengguna, dengan izin, the last person who daricpada pihak Kerajaan haruslah diambil pays the cost is the consumer. Inilah keadaan perhatian yang sebaik-baiknya dari masa ke yang selalu berlaku, pengguna-pengguna ada- semasa dan dengan itu saya berharap mudah- lah orang yang terakhir sekali yang membiayai mudahan Akta ini bila dilaksanakan nanti ia sebarang kos yang akan timbul. Ini harus dise- akan berjalan dengan seberat-beratnya dan dari. Walaupun Kerajaan akan membelanjak- syarikat pengganti ini juga akan dapat melak- an beribu-ribu juta ringgit tetapi kos yang akhir sanakan khidmatnya seperti mana yang diha- akan dipertanggungjawabkan kepada penggu- rapkan oleh rakyat negara ini dan juga negara- na yang akhir baikpun seorang yang berpenda- kita yang sedang membangun ini, yang saya patan kecil mereka itu adalah orang yang ber- katakan kita masih lagi sebagai negara yang tanggungjawab. belum mempunyai cukup kemudahan-kemu- duhan yang diperlukan kalau kita bandingkan Tuan Yang di-Pertua, saya fikir saya tidak dengan negara-negara yang sudah maju di Ba- akan banyak menyentuh dalam soal ini lagi rat. cuma beberapa perkara yang sedikit harus saya sebutkan di sini iaitu dari segi pencetakan pan- Maka dengan itu, Tuan Yang di-Pertua, saya duan telefon, iaitu penggunaan nama-nama menyokong Rang Undang-undang untuk me- dalam panduan telefon. Kadang-kadang kita minda Akta Akta Telekomunikasi 1950. dapati nama-nama yang dicetak dalam panduan telefon ini tidak menurut seperti nama- nama yang tertentu, nama yang sebenarnya. 4.27 ptg. Nampaknya pencetak-pencetak kita atau mesin-mesin cetak kita di sini yang sudah menggu- Puan Nen Abidah binti Abdullah: Tuan Yang nakan komputer terpaksa tunduk mengikut di-Pertua, saya juga bangun bersama-sama un- bahasa komputer. Katakanlah kalau nama tuk mengambil bahagian dalam membahaskan saya Datuk Haji Mohd. Din bin Jaafar, bahasa satu Akta yang dinamakan Akta Telekomunik- komputer tidak boleh terus begitu, dia taruh di asi (Pindaan) 1985. Kita mengucapkan terima sana Jaafar Datuk Mohd. Din, Senator di kasih kepada Timbalan Menteri yang telah hujung. Macam bahasa MAS juga, bahasa membentangkan Akta ini dengan cukup pan- komputer, terbalik. jang lebar dan merasakan bahawa ini adalah menjadi tanggungjawab kita bersama. Saya harap dalam penggunaan-penggunaan buku-buku panduan telefon ini mestilah meng- Tuan Yang di-Pertua, perkhidmatan Tele- gunakan nama Ali bin Abu, bukan di sana Abu kom adalah merupakan satu perkhidmatan Ali bin di hujung. Itu maksud saya bahasa yang sangat penting di negara ini, bukan sahaja kumputer. Seolah-olah bahasa nama ini sudah digunakan oleh orang yang berpangkat tinggi tidak diindahkan lagi, menurut kehendak cara atau yang berpendapatan tinggi, atau orang bahasa Inggeris yang mana surname, itu yang kaya tetapi bagi orang miskin atau yang ber- diunderline. Ini juga yang kerap kali saya mera- pendapatan rendah mereka merasakan bahawa sa bingung, nama kita yang sudah dicatatkan penggunaan telefon pada masa ini ataupun dalam surat beranak dan sebagainya tetapi pada masa yang kita katakan masa yang sangat dalam panduan telefon nama sudah lain. Itulah penting adalah amat berguna. Di masa yang teguran saya yang secara ringkas mengenai lalu, kita juga merasa hairan melihat rumah- panduan telefon ini. rumah orang kaya yang ada menaruh dan menggunakan telefon tetapi sekarang tidak Tuan Yang di-Pertua, saya tidak akan me- menjadi hairan kiranya di rumah-rumah atau nyentuh lebih panjang lagi dalam soal Akta ini, di kampung-kampung ada telefon. mungkin perkara ini mempunyai dua Akta yang hampir serupa maksudnya. Apa juga Kita merasa bangga oleh kerana pemakaian yang saya sentuh di sini saya harap akan diam- telefon sudah begitu meluas di negara kita. bil perhatian dan apa juga yang saya Iafazkan Maklumlah ada anak-anak yang sudah bekerja 3111 2 OGOS 1985 3112 dan ada berpendapatan yang lebih lumayan mendengar lagi suara-suara orang bergaduh merasakan bahawa perlu disambung telefon di atau bersembang-sembang perkara-perkara rumah ibu-bapa mereka. Dan anak-anak pula yang bukan-bukan drdalam telefon. " berasa bimbang sekiranya dalam seminggu sahaja tidak mendengar berita dari kampung oleh itu jalan yang paling senang dan paling rengkas Bagi pihak Kerajaan yang apabila diswas- ialah dengan telefon. Maka perkhidmatan tele- takan Telekomunikasi ini harus membuat garis kom patut diperkemas kinikan bagi merigikut panduan atau syarat-syarat tertentu supaya kamampuan rakyat di negara kita sekarang ini. mutu atau nilai kakitangan perkhidmatan adalah adil dan saksama. Saya berharap kepada Perkhidmatan telefon harus juga diubahsuai Kerajaan walau bagaimanapun Telekom ini supaya mutu perkhidmatan telekom yang ada diswastakan nanti akan menjadi satu pengawa! hari ini tidaklah diperkotak katikkan dengan kepada syarikat pengganti supaya kebajikan sebab pengswastaan. Saya takut, Tuan Yang dan ketidak puasan tidak akan berlaku kepada di-Pertua, emosi mereka semakin tinggi dan kakitangan-kakitangan yang sedang berkhid- Kerajaan tidak boleh buat apa-apa sedangkan mat dengap Telekom. telekom sudah diswastakan. Seperkara lagi yang harus kita perhatikan Tuan Yang di-Pertua, dasar pengswastaan apabila telah diswastakan, jnungkin pihak ini mungkin lebih baik atau tidak seperti apa yang diswastakan sentiasa mencari keuntung- yang dikatakan oleh rakan-rakan saya Per- an. Kita perlu mengingatkan supaya Perkhid- khidmatan Telekom pada hari ini kadang-ka- matan Telekom kepada penduduk-penduduk dang terdapat berlaku kerosakan sehingga be- luar bandar dan kemudahan-Kemudahan yang berapa hari dan tidak dapat diperbaiki dengan ada sekarang ini tidak akan menjejaskan kemu- segera. Dan saya juga hairan iaitu berhubung dahan mereka, dan kita tidak mahu mendengar dengan sewaan telefon yang ada berbeza-beza, lagi bahawa iaitu dengan adanya pengswastaan ada yang $24, ada $20, ada yang lebih; apakah ini adalah lebih teruk lagi dari masa-masa yang cara ini tidak dapat diselaraskan kepada semua lalu. pemilik-pemilik telefon. Kita berharap dengan adanya dasar peng- Bagi pihak kakitangan Telekom pula, erti- swastaan itu agar dapat meringankan beban- nya operator-operator ada setengah-setengah- beban yang ditanggung oleh Kerajaan, Tetapi nya yang menyambut telefon dengan suara kita juga berharap supaya akibatnya tidak yang kasar dan tidak begitu melayan akan akan diterima oleh orang ramai ataupun rak- pelanggan-pelanggan mungkin ada konfrant- yat-rakyat di luar bandar yang akan merasa asi di rumah sehtngga sampai di pejabat dan kepayahan. Dan kemudahan-kemudahan yang ditelefon pun mahu konfrantasi juga. Perkara lebih baik harus dapat dinikmati seperti pan- ini tidak payah dinafikan oleh mereka, pelang- ggilan-panggilan telefon, penggunaannya, gan-pelanggan sahaja yang tidak suka hendak permohonan-permohonan yang kadangkala membesar-besarkan perkara yang kecil. Sung- membosankan pemohon-pemohon seperti guhpun begitu, perkara ini tidak harus dila- yang pernah berlaku dewasa ini. Ada seorang kukan, seperti curi line juga berlaku iaitu yang memohon untuk dipasang telefon ke pernah apabila kita angkat telefon dan kita boleh dengar orang lain bersembang atau kita rumahnya, kadang-kadang boleh dikatakan boleh dengar seorang suami dan isteri ber- dua tahun pun belum boleh dapat lagi. gaduh dalam telefon. Ini pun ada juga. Ber- makna rahsia-rahsia tidak dapat disimpan Tuan Yang di-Pertua, baru-baru ini Dato' atau tidak dapat dirahsiakan iaitu apabila me- Leo Moggie, Menteri Tenaga, Telekom dan reka bercakap di dalam telefon. Jadi dengan Pos telah berkata kadar bayaran telekom da- sebab itu kita berharap jugalah apabila pihak- lam negeri akan dinaikkan sebanyak 30% tidak pihak ini diswastakan, mungkin dapat diper- akan membebankan para pengguna. Beliau ha- baiki lebih-lebih lagi dan mungkin kita akan rus ingat sekalipun 100 panggilan cuma sebulan dapat menggunakan telefon atau tidak akan merupakan panggilan percuma sebanyak $13 3113 2 OGOS 1985 3114 sebulan tetapi apa yang mendukacitakan ber- Jadi, saya tidaklah memanjangkan perba- banding pemakaian telefon, ertinya keadaan- hasan saya dan dengan ini saya menyokong keadaan kedai perniagaan dan di gedung-ge- Rang Undang-undang yang telah dibentang- dung tertentu sudah tentu menggunackan ba- kan di Dewan yang mulia ini. nyak panggilan di atas urusan perniagaan mereka berbanding dengan rumah tidak membuat Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Tuan panggilan seberang laut, panggilan-panggilan Abu Bakar bin Lajim. jauh tetapi mengapa bayarannya lebih daripada bayaran yang dikenakan kepada kedai-ke- 4.37 ptg dai. Tuan Abu Bakar bin Lajim: Tuan Yang di- Pertua, di dalam perbahasan Rang Undang- Jadi dengan ini dinyatakan bahawa ada kala- undang berkenaan dengan Akta Telekomunik- nya menjadi hairan juga bagi kita, adakah bagi asi 1950 di samping menyokongnya yang saya mereka yang memeriksa pemakaian telefon ini rasa amat berpatutan sekali diluluskan. iaitu melebihi atau mengurangkan pada tempat-tempat yang tertentu. Saya ingin membawa beberapa perkara di Dewan ini berhubung dengan telekomunikasi. Mengenai pengswastaan juga, Jabatan Tele- Telekomunikasi ialah keperluan asas untuk kom, beliau telah menerangkan sebuah syari- pembangunan sosial dan ekonomi sesebuah kat akan dilantik untuk mengendalikan per- negara. Oleh itu perbekalan perkhidmatan Te- khidmatan ini. Beliau menegaskan Kerajaan tekomunikasi yang cukup dan berkesan amat telah melantik sebuah Jawatankuasa di bawah penting. Dan dia adalah pendorong utama bagi Yunit Perancang Ekonomi, Jabatan Perdana pertumbuhan ekonomi. Menteri untuk mengkaji segala aspek pengswa- takan untuk mengawasi perlaksanaannya. Perkhidmatan telefon dan teleks ialah per- Saya berharap agar Jawatankuasa Perancang- khidmatan utama yang menggunakan rangkaian Ekonomi akan dilantik tidaklah terdiri dari- an hubungan jauh atau pemancaran telekomu- pada kaum lelaki sahaja, jauhkanlah sikap nikasi. Dalam tempoh 10 tahun yang lepas diskriminasi kepada kaum wanita, lantiklah sistem telekomunikasi Malaysia mengalami ka- sama kaum wanita dan berilah peluang wanita dar pertumbuhan yang tinggi iaitu 15% setahun sama membincangkan hal-hal yang mungkin bagi perkhidmatan telefon dan 30% setahun dapat diatasi bersama. bagi perkhidmatan teleks.

Yang Berhormat Menteri juga telah mene- Sungguhpun perkhidmatan telefon dan tele- gaskan kakitangan Jabatan Telekom yang ks memberi 90% kepada jumlah hasil yang ingin berkhidmat dengan syarikat itu perlu diperolehi, namun perkhidmatan telekomunik- mengikut syarat dan peraturan syarikat dan asi yang baru patut diberi perhatian. Ini ialah menegaskan bahawa mereka tidak akan kehi- perkhidmatan telematic yang merupakan sing- langan taraf pencen. Saya berharap supaya katan antara telecomunication dan informatic, wang pencen yang harus dibayar kepada kaki- dengan izin. Perkhidmatan ini telahpun digu- tangan yang sudah diambil berkerja dengan nakan di Malaysia yang dipanggil BERITEKS. syarikat itu nanti tidak akan membebankan Dalam hal ini saya ingin menarik perhatian Kerajaan pula. Dan juga beliau menegaskan Ahli-ahli Yang Berhormat di Dewan ini, kepa- mereka akan menerima faedah lain seperti bo- da dua matlamat menyeluruh Jabatan Telekom nus, peluang memiliki saham syarikat itu dan Malaysia dalam usahanya merancang, melak- ini adalah satu peluang keemasan. Dengan sana dan memperluaskan serta menyelenggara adanya peluang-peluang seperti ini akan mem- dengan sempurna. bolehkan rakyat membeli saham-saham dalam Pertama, satu sistem perkhidmatan telekomu- syarikat telekom yang akan menjadi syarikat nikasi dalam negeri yang cukup dan berkesan pengganti dan penjualan saham itu pula dapat untuk semua lapisan rakyat Malaysia sejajar dibuat secara perseorangan. dengan dasar Kerajaan. 3115 2 OGOS 1985 3116 Kedua, satu sistem perkhidmatan telekomu- kira-kira 4 buah telefon bagi setiap 100 orang, nikasi yang menjamtn keselamatan negara tetapi apabila dibandingkan bilangan telefon serta menggalakkan pertumbuhan ekonomi se- mengikut kawasan bandar dan luar bandar, cara menyeluruh terutama ekonomi rakyat perbezaannya amat ketara. Di kawasan bandar luar bandar, dalam usaha Jabatan Telekom terdapat kira-kira 14 telefon bagi tiap-tiap 100 Malaysia mencapai matlamat di atas ia masih orang penduduk, sementara di kawasan luar jauh ketinggalan untuk memenuhi keperluan bandar terdapat kira-kira 2 teleton bagi tiap rakyat. 100 orang penduduk. Jurang perbezaan yang sangat besar ini mencerminkan ketinggalan ka- Dalam dua tahun pertama Rancangan Ma" wasan luar bandar dalam pembangunan sosio laysia Keempat, Jabatan Telekom Malaysia ekonomi. telah memasang sebanyak 234,924 telefon baru dan 2,209 telex baru. Sungguhpun demikian Tuan Yang di-Pertua, telekomunikasi ialah bilangan penunggu telefon meningkat naik dari teknologi asing dan istimewanya dicipta dan 133,606 di akhir Rancangan Malaysia Ketiga diretebentuk di negara maju. Teknologi yang kepada 189,808 di akhir tahun 1982, dan bagi digunakan dalam sistem telekomunikasi diang- telex pula dari 1,058 kepada 1,794. Mengikut gar berubah setiap 5 tahun, sementara keba- ramalan Jabatan Telekom Malaysia jumlah nyakan sistem itu dapat digunakan sehingga 15 permintaan telefon pada akhir tahun 1985 tahun. Oleh itu saya mengesyorkan supaya akan meningkat kepada 1.6 juta. Jabatan Telekom Malaysia tidak seharusnya Tuan Yang di-Pertua, satu lagi perkembang- mengejar teknologi moden atau sophisticated, an baru dalam perkhidmatan telekomunikasi dengan izin, sehingga kita tidak berkeupayaan di negara ini ialah peningkatan permintaan menyokong dan mengejarnya 7Apa yang pen- telefon di rumah kediaman. Contohnya, pada ting ialah penggunaan teknologi yang teruji tahun 1976 nisbah bilangan telefon kediaman dan pemindahan dapat dilakukan di kilang- dengan telefon perniagaan ialah 47% bagi tele- kilang tempatan. Dengan cara ini sistem teleko- fon kediaman dan 53% bagi telefon perniaga- munikasi yang sesuai boleh dikeluarkan di ne- an. Tetapi pada akhir tahun 1982 bilangan gara ini. Oleh itu negara-negara pembekal hen- telefon kediaman telah meningkat yang mana daklah disyaratkan menggunakan sumber te- nisbahnya ialah 63% bagi telefon kediaman naga pekerja dan bahan tempatan serta menu- dan 37% bagi telefon perniagaan. Ini membuk- buhkan kilang pengeluaran tempatan. Cara ini tikan bahawa Jabatan Telekom Malaysia patut dapat menggalakkan pemindahan tekonolgi lebih berkesan menyelesaikan kelewatan ribu- dalam bidang ini. an penunggu untuk mendapatkan perkhidmatan telefon di rumah. Seperkara lagi yang saya ingin utarakan di sini, ialah implikasi dari perubahan corak hi- Jabatan Telekom Malaysia patut juga sedar dup kesan dari perkembangan pesat rangkaian bahawa telefon sekarang bukan lagi satu keisti- perkhidmatan baru telekomunikasi. Rangkai- mewaan atau untuk perniagaan sahaja, tetapi an telekomunikasi yang saya maksudkan itu satu keperluan harian bagi orang ramai. Wa- ialah sebuah rangkaian terbesar yang pernah laupun kemudahan telefon tidak sepenting ke- dicipta oleh manusia di muka bumi dan ruang mudahan awam lain, seperti bekalan air dan angka lepas. la mempunyai keupayaan me- elektrik, hak rakyat untuk berhubung, untuk nyambung hampir semua rangkaian telekomu- mendapatkan maklumat dan bertukar fikiran nikasi sesebuah negara dengan negara lain dan adalah sama diperlukan. Sekiranya kemudah- digunakan untuk hubungan antara manusia an telefon sukar diperolehi oleh semua pemo- dengan manusia, mesin dengan mesin dan ma- hon kediaman, maka telefon rakyat patut di- nusia dengan manusia. Rangkaian ini adalah perbanyakkan lagi. harta yang sungguh tinggi nilai dan potensinya. Penggunaannya dijangka menjimatkan masa, Seperkara lagi ialah jurang perbezaan di an- tenaga dan perbelanjaan-perbelanjaan. Ada- tara bilangan telefon di bandar dan di luar kah diramalkan di masa hadapan setiap rumah bandar patut dikurangkan. Mengikut perang- kediaman akan mempunyai telefon, televisyen kaan dalam tahun 1981, di Malaysia terdapat dan video tape untuk membantu rakyat dalam 3117 2 OGOS 1985 3118 urusan perniagaan, kerja harian, pendidikan bayaran telefon tempatan sekarang adalah ti- dan hiburan. Menjelang akhir abad diramal- dak tepat pada waktunya pula, walaupun kakan kesemua rumah kediaman akan menjadi dar bayaran bagi penggunaan telefon dalam pusat makluman dan hiburan, akibatnya cara negeri akan menambahkan pendapatan Kera- hidup dan pekerjaan kita akan berubah. jaan, tetapi dalam keadaan sekarang iaitu ketika kemerosotan ekonomi dunia masih terus- Saya berharap pihak Kerajaan memberi per- menerus Kerajaan harus berusaha mengurang- hatian kesan corak hidup ini terhadap kebuda- kan beban rakyat terutama dalam perniagaan yaan, semangat kejiranan dan penglibatan supaya memajukan perkembangan ekonomi umum dalam masyarakat majmuk. negara, saya berharap Kerajaan akan menimbang kembali kadar bayaran telefon tempatan. Tuan Yang di-Pertua, kita sekarang berada- di dalam zaman teknologi penerangan, inform- Tuan Yang di-Pertua, saya hendak menge- ation technology age, dengan izin, di mana syorkan kepada Kerajaan iaitu kadar bayaran beberapa perkhidmatari dan kemudahan baru telifon tempatan bagi tempoh 6 hingga 9 minit dalam bidang perhubungan telah mula mun- pertama tinggallah sama seperti kadar lama, cul hasil percantuman teknologi komputer dan tetapi buat setiap panggilan yang memakan telekomumkasi. Kemajuan dalam bidang ini waktu lebih daripada 9 minit bolehlah dikenak- telah melahirkan beberapa isu baru yang belum an kadar baru yang sepatutnya kepada setiap pernah ditimbulkan. Kita terpaksa memikir- minit yang melebihi. Saya berpendapat bahawa kan isu seperti hak cipta maklumat, hak rakyat dengan itu ia akan berkhidmat untuk penggu- mendapat maklumat, pertindungan dan kesela- naannya atau mencegah setengah pengguna matan maklumat dan pengaliran data ke luar dari menggunakan telefon antuk bercakap le- negeri. Memandangkan berapa mustahaknya bih, menghabiskan masa dari yang perlu. maklumat dan data kepada sesebuah negara, saya harap pihak Kerajaan meneliti hal-hal Dengan itu, Tuan Yang di-Pertua, saya me- berikut, menyemak semula dan meminda Ak- nyokong Rang Undang-undang ini. ta-akta yang terlibat dengannya. Untuk mengakhiri hujah-hujah saya, sekali lagi saya me- 4.51 ptg. nyokong pindaan terhadap Akta Telekomu- nikasi, 1965. Timbalan Menteri Tenaga, Telekom dan Pos (Tuan Haji Abdul Rahim bin Abu Bakar): Tuan Yang di-Pertua, bagi menjawab kepada semua 4.48 ptg. perkara-perkara yang dibangkitkan dalam Dewan yang mulia ini, pertama sekali saya Tuan Tiong Hiew King: Tuan Yang di-Pert- mahu merakamkan terima kasih kepada 4 ua, saya suka menyentuh sedikit terhadap ka- orang Ahli Dewan ini yang telah turut serta dar baru bayaran telefon yang telah dikuat- membahas dan memberi pandangan-panda- kuasakan mulai 16.7.1985. ngan yang saya kira bernas dalam Majlis ini. Dalam masyarakat perniagaan, telefon ada- Sememangnyalah kita juga tahu apabila se- lah satu alat perhubungan yang sangat perlu suatu keadaan itu dipinda atau satu keadaan untuk memudahkan kegiatan perniagaan da- yang harus diubah, timbullah persoalan-perso- lam negeri mahupun dengan luar negeri. alan yang banyak di kepala kita. Apapun perubahan tentunya akan timbullah kerisauan, kita Saya sangat gembira melihat kadar bayaran akan tertanya berbagai-bagai. Bolehkah ia le- buat panggilan antarabangsa telah diturunkan, bih baik daripada ada, sekurang-kurangnya dan langkah ini akan menggalakkan pengguna sebaik semacam yang ada sekarang. Timbullah telefon dan perniagaan mereka masing-masing risau macam yang dibangkitkan oleh 4 Ahli dengan peniaga-peniaga luar negeri, dengan itu Yang Berhormat tadi. Kebanyakan risau dari perniagaan antarabangsa akan boleh dipert- segi keselamatan, tahap pembangunan, prest- ingkatkan dan langkah kemajuan ekonomi asi perkhidmatan dan juga kesan-kesan kepada serta kadar pertumbuhan ekonomi negara sosio ekonomi ataupun pembangunan kemu- akan dipercepatkan. Tetapi kenaikan kadar dahan ini di luar bandar. 3119 2 OGOS 1985 3120 Sebenarnya perkara-perkara yang dibang- Lagi satu perkara yang juga menjadi kerisau- kitkan secara menyeluruh pun merupakan satu an ialah tentang tahap perkhidmatan telekom perkara atau kumpulan isu-isu yang'difikirkan, yang sekarang ini kurang memuaskan masih oleh Kerajaan sebelum memutuskan kepada banyak 'waiters' atau setengah Ahli Yang Ber- pembentangan undang-undang ini kepada hormat mahu menggunakan perkataan pe- Dewan yang mulia ini. Dan perkara-perkara nunggu' (saya tak berapa sedap menggunakan itu memang telah diselesaikan dan kita dapat 'penunggu', sebab ertinya lain sedikit) masih mengamankannya sehingga Kerajaan percaya banyak sekarang ini dan disangsikan sama ada Rang Undang-undang ini akan membenarkan dengan penswastaan ini perkara orang me- kemajuan yang lebih pesat kepada sistem per- nunggu atau permohonan-permohonan yang khidmatan telekomunikasi kita dalam negara tidak diselesaikan ini akan bertambah runcing ini. atau meningkat. Atau mungkinkah ada bertambah baik prestasinya dari segi apabila dija- Tuan Yang di-Pertua, saya tidaklah lagi ber- lankan oleh pihak syarikat nanti. cadang untuk berbahas dalam soal tarif yang diumumkan oleh Kerajaan pada 16 haribulan Sebenarnya untuk makluman, sebelum kita lalu; sama ada tarif luar negeri diturunkan dan menswastakan atau bercadang iintuk mens- tarif dalam negeri dinaikkan, sebab perkara ini wastakan ini kita telahpun menjalankan pro- sudahpun dibincang dan dibahaskan di dalam jek-projek untuk memperbaiki ststem atau ke- Dewan yang mulia ini. mudahan telekomunikasi ini. Setakat ini kita sedang dalam membelanjakan jumlah duit se- Satu perkara yang juga dibangkitkan agak banyak $5.8 billion atau ribu juta ringgit, ter- menarik oleh Yang Berhormat Datuk Haji masuklah persiapan atau 'rangkaian tempatan' Mohd. Din Jaafar iaitu tentang mungkinkah yang akan menelan belanja $2.4 juta yang dija- kawalselia dan keselamatan rahsia atau dari lankan oleh 4 kontraktor besar yang pernah segi komunikasi ini dapat terjaga dan dapat pun diterangkan dalam Dewan ini. Saya kira memberi kebaikan kepada Kerajaan, rakyat apabila siap, kita belanja habis $5.8 billion jelata seluruhnya. Ini sebenarnya salah satu mengikut perancangan kita masalah-masalah perkara yang paling pokok, yang paling pen- perkhidmatan yang kurang memuaskan, 'bil- ting yang dipertimbangkan oleh Kerajaan da- ling' yang kurang kemas dan barangkali yang lam membentukkan pindaan Rang Undang- diutarakan oleh Yang Berhormat Puan Nen undang ini dan dalam membentukkan konsep Abidah Abdullah, iaitu masalah 'cross line', itu penswastaan telekomunikasi ini. juga insya Allah, akan dapat dikurangkan sebanyak mungkin. Saya kira $5.8 billion ini juga Kami yakin apabila dipisahkan operasi dan termasuk sistem billing dan memperkemaski- penyelenggaraan perkhidmatan ini kepada nikan dari segi billing-billing kita dan akan satu syarikat dan kawalselia masih terletak dapat mengurangkan lagi masalah-masalah kepada kerajaan, effectnya akan lebih baik. billing yang dibangkitkan juga oleh Yang Ber- Lagipun, kita sudah ada, dari segi undang- hormat Puan Nen Abidah tadi. undang, peruntukan-peruntukan di dalam Akta itu, misalnya seksyen-seksyen 7, 23, 24, Satu perkara lagi sebagaimana dalam ucap- 25, 40 dan 41 dan seksyen-seksyen lain yang an saya juga dibangkitkan sekali lagi oleh Yang berkaitan dengan menjaga kepentingan kesela- Berhormat Datuk Haji Mohd. Din Jaafar iaitu matan, mengawal operasi telekomunikasi dan kos, akhirnya katanya akan dibebankan kepa- sebagainya. Kami yakin peruntukan-perun- da pengguna. Dalam ucapan saya semasa pem- tukan yang ada dalam Akta Telekomunikasi bentangan juga saya tekankan setiap perubah- 1950 adalah mencukupi untuk menentukan ba- an tarif haruslah mendapat persetujuan Mente- hawa kepentingan rakyat dan Kerajaan serta ri yang bertanggungjawab, iaitu Menteri di soal keselamatan terus terkawal selepas per- Kementerian saya. Proses untuk meluluskan khidmatan telekomunikasi diswastakan. Dari ini tentu banyak dan banyak perkiraan dan segi kawalselia ini juga sebagaimana saya ter- pertimbangan. Saya kira dalam pertimbangan angkan tadi, dari segi peruntukan-peruntukan ini tentulah keadaan kemampuan rakyat jelata yang saya sebutkan tadi sudah mencukupi. seluruhnya, terutama rakyat di luar bandar 3121 2 OGOS 1985 3122 yang kurang mampu akan diambil kira sebagai dapat dilakukan oleh satu Kerajaan yang de- satu perkara pokok yang amat penting. Saya mokratik yang mengharapkan sokongan dan kira ini tidak payah dirisaukan kerana proses persetujuan daripada rakyat seluruhnya teruta- dan prosidurnya akan dapat mempastikan kea- ma sekali dalam musim-musim pilihanraya. dilan atas usaha-usaha untuk meningkatkan bayaran yang akan dibebankan kepada peng- Satu lagi, saya juga mahu membuat satu guna-pengguna. riaksi kepada Yang Berhormat Datuk Haji Mohd. Din Jaafar yang pada hari semalam Perkara-perkara lain yang juga dibangkit- menyatakan bahawa kita ini barangkali terge- kan, umpamanya seperti ada setengah-sete- sa-gesa atau terbawa-bawa atau terikut-ikut ngah pegawai telefon atau telefonis operator kepada negara-negara yang maju, walhal nega- atau operator telefon ini berbicara kasar, ini ra kita masih tidak mempunyai keadaan atau masih merupakan terlalu awal untuk menswas- memang perkara yang banyak kali dikemukakan di berbagai-bagai foram, termasuklah di takan perkhidmatan telekom bersyarikat. dalam Dewan yang mulia ini. Tetapi, mengikut perhatian Kementerian, perkara ini sudah ba- Sebenarnya inilah juga perkiraan Kerajaan. nyak berkurangan walaupun masih ada sekali Soal terikut-ikut, soal terbawa-bawa tidak tim- sekala. Kalau ada sekali sekala itu saya mohon- bul, kita tentunya mengambil kira, mengambil kan Ahli-ahli Dewan juga mengambil kira ba- panduan daripada negara-negara maju - hawa mereka ini juga manusia, adakala, walau- tentu,kerana inilah cara kita majukan diri kita pun biasanya punyai halus budi bahasanya, untuk setaraf, setanding dengan negara lain. tersalah tidur barangkali atau selepas berbalah Tetapi dalam hal menjalankan apa yang kita barangkali, mungkin sekali sekala bekerja be- mahu jalankan kita perkirakan kepada ke- rat, terkeluar juga dari batasan sopan. Kadang- mampuan dan keadaan kita sendiri. Dari segi kala juga mungkin yang menanya juga kasar, itu kita putuskan sampai waktunya; tidak tim- jadi timbullah kekasaran jawapan. Walau ba- bul terlalu awal, sudah sampai waktunya kita gaimanapun, pihak Kementerian dan Jabatan menjalankan dengan keadaan kita dan kemam- Telekom sendiri memang sentiasa membuat puan kita ini soal proses penswastaan yang perhatian supaya ini dapat dikurangkan seba- sedang kita bentangkan dalam Dewan ini. nyak mungkin. Saya rasa tidak adil kalau dikatakan kita tergesa-gesa dan terikut-ikut sahaja kepada ne- Satu lagi yang juga dibangkitkan banyak kali gara-negara yang membuatkan kilang-kilang oleh dua Ahli Yang Berhormat iaitu Yang atau perkakas-perkakas ataupun alat-alat ini Berhormat Puan Hajjah Habibah Abdul Ghani untuk mendapat pasaran kepada negara kita dan Yang Berhormat Datuk Haji Mohd. Din ini. Kita mahu negara kita maju dan pasti Jaafar iaitu janganlah hendaknya proses pens- untuk maju di zaman ini kita mesti maju dalam wastaan ini mengkorbankan kehendak-kehen- bidang komunikasi. Jadi usaha ini adalah un- dak atau tuntutan atau aspirasi orang-orang tuk memberi facility, dengan izin, kepada kea- luar bandar atau orang-orang yang kurang daan telekomunikasi supaya berkembang mampu. dengan baik.

Sebagai Kerajaan Barisan Nasional sebagai- Juga yang telah dibangkitkan oleh Datuk mana biasanya perkara inilah yang paling po- Haji Mohd. Din Jaafar soal kita takut apabila kok kita perhatikan, namun tidaklah sehingga sudah diswastakan kita hilang kontrol kepada mengorbankan mana-mana pihak. Dalam segi syarikat ini. Syarikat-syarikat ini akan membu- mengendahkan perkara-perkara ini, inilah satu at sewenang-wenang sahaja. Saya telah terang- perkara yang kita ambil kira kerana negara kita kan tadi ada undang-undang yang merupakan masih mempunyai orang-orang yang miskin kawalselia, undang-undang keselamatan untuk dan luar bandar yang masih banyak peratusan- menjaga kepentingan rakyat dan negara. Kita nya. Kalau ini tidak diambil kira, kita tidak juga harus faham bahawa awal-awalnya syari- ambil kira sebahagian besar atau majoriti rak- kat ini adalah dipunyai seratus peratus oleh yat jelata dalam negara ini. Ini tidak mungkin Kerajaan dan tentunya pada awal-awal kita 3123 2 OGOS 1985 3124 akan dapat mengawatnya sebagai tuan punya bidang yang paling cepat berubah. Sebenarnya syarikat ini. Jadi, soal kita takut syarikat ini memanglah kita sedar dan kita memanglah sudah tidak dapat dikawal, berbuat sewenang- menggunakan alat-alat atau sistem-sistem yang wenang hanya semata-mata untuk kewangan teruji supaya kepentingan negara dan rakyat atau untung sahaja tidak timbul. Kemudian dapat sentiasa terkawal. hari juga tidak timbul oleh kerana ada Akta- akta yang merangkumi atau mengawasi perge- [Timbalan Yang di-Pertua mempengerusikan rakan syarikat-syarikaPyang mengendalikan Mesyuarat] perkhidmatan telekomunikasi. Tuan Yang di-Pertua, saya rasa itulah sahaja Perkara yang dibangkitkan oleh Yang Ber- jawapan saya secara menyeluruh. Walau bagai- hormat Tuan Haji Abu Bakar Lajim sudahpun manapun, bagi penutupnya saya rasa tidak saya memberi jawapan secara umum tadi baha- payahlah, tidak usahlah Ahli-ahli Dewan yang wa beliau juga risau dan takut perkembagan mulia ini terlalu risau kerana masalah-masalah kemudahan ini tidak tersibar kepada seluruh yang mungkin.dikirakan akan timbul kepada lapisan rakyat. Saya sudah terangkan bahawa negara dan rakyat dari segi keselamatan, dari ini tidak mungkin akan terjadi kerana inilah segi kemudahan-kemudahan rakyat sebab per- perkara yang kita amat pentingkan sebagai kara-perkara ini memang dalam perkiraan Ke- satu Kerajaan yang demokratik, yang sensitif rajaan. Dan Kerajaan, dalam-perkiraan inilah kepada aspirasi rakyat. juga merasakan dengan penswastaan ini selain ianya mengurangkan beban tanggungan Kera- Perkara-perkara lain juga telah banyak saya jaan tetapi ia juga akan menimbulkan effici- jawab tetapi diulangkan juga oleh Yang Ber- ency, dengan izin, atau kecekapan jentera pe- hormat Tuan Haji Abu Bakar Lajim. Perkara ngendalian ini lebih baik. Dan kecekapan sen- yang dibangkitkan harus saya membuat riaksi diri akan memberi untung kepada semua pi- di sini ialah tentang jurang perbezaan penetra- hak, kepada Kerajaan, kepada syarikat dan tion points, dengan izin, jumlah dikatakan juga kepada rakyat jelata. Atas asas itulah kalau di bandar 14 tiap-tiap 100 penduduk konsep penswastaan ini dikemukakan ke da- kalau di luar bandar 4. lam Dewan yang mulia ini.

Memanglah kalau dapat sebenarnya kita sa- Timbalan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang maratakan tentunya tidak timbul soal miskin Berhormat, sekarang saya kemukakan masa- kaya. Sebenarnya soal telefon ini tidaklah seru- lah kepada Majlis bagi diputuskan. Masalah- pa dengan soal-soal lain. Sebenarnya dia ber- nya ialah bahawa Rang Undang-undang ini kait rapat juga kemudahan ini dengan keadaan dibacakan kali yang kedua sekarang. economic status keadaan penduduk di kawasan-kawasan tertentu. Perkhidmatan telefon ini tidak diberi begitu sahaja tetapi diberi deng- Masalah dikemuka bagi diputuskan, dan di- an permohonan. Jadi, saya kira walaupun kita setujukan. rasa secara ideal haruslah ini dapat dikurangkan atau disamaratakan tetapi saya Fikir tidak Rang Undang-undang dibacakan kali yang mungkin selagi keadaan sektor ekonomi luar kedua dan diserahkan kepada Dewan sebagai bandar dan bandar serupa ini kita dapat sa- Jawatankuasa. makan. Mungkin kita dapat kurangkan dan itulah sebabnya Kerajaan kita membelanjakan, Dewan bersidang sebagai Jawatankuasa. $5.8 billion untuk juga dapat kurangkan perbezaan-perbezaan yang disebut dan dibangkitkan Rang Undang-undang ditimbangkan dalam oleh Yang Berhormat Tuan Haji Abu Bakar Jawatankuasa. Lajim. [Timbalan Yang di-Pertua mempengerusikan Satu perkara juga dikatakan bahawa kita Jawatankuasa] harus menggunakan teknologi atau sistem-sistem yang telah teruji, tidak mudah berubah- Fasal 1 hingga 26 diperintahkan jadi sebaha- ubah sebab bidang telekomunikasi ialah satu gian daripada Rang Undang-undang. 3125 2 OGOS 1985 3126 Rang Undang-undang dilaporkan dengan JTM adalah penyelenggaraan dan operasi per- tidak ada pindaan: dibacakan kali yang ketiga khidmatan telekomunikasi iaitu berhubungan dan diluluskan. dengan perkhidmatan telekomunikasi antarabangsa dan dalam negeri.

RANG UNDANG-UNDANG Kerajaan telah memutuskan bahawa kedua- PERKHIDMATAN TELEKOMUNIKASI dua tanggungjawab itu harus diasingkan. (SYARIKAT PENGGANTI) Tanggungjawab yang bercorak pengawasan untuk menentukan pencapaian matlamat tele- Bacaan Kali Yang Kedua dan Ketiga komunikasi negara harus kekal sebagai fungsi Kerajaan sekarang secara langsung. Untuk berbuat demikian Akta Telekomunikasi 1950 5.10 ptg. yang sedia ada telah dipinda dengan sewajarnya Satu Rang Undang-undang bagi maksud Tuan Haji Abdul Rahim bin Abu Bakar: Tuan itu iaitu untuk meminda Akta Telekomunikasi Yang di-Pertua, saya mohon mencadangkan 1950 telah dibentangkan dan diluluskan secara iaitu Rang Undang-undang bernama Suatu berasingan di Dewan yang mulia ini sebentar Akta untuk mengadakan peruntukan bagi meletakhak harta, hak-hak liabiliti-liabiliti Kera- tadi. jaan Malaysia berhubung dengan perkhidmatan telekomunikasi pada suatu syarikat, untuk Tuan Yang di-Pertua, pengendalian dan pe- membuat perkiraan-perkiraan kewangan bagi nyelenggaraan rangkaian telekomunikasi akan syarikat itu, untuk mengadakan peruntukan dikeluarkan daripada fungsi Jabatan Kerajaan bagi perkara-perkara berhubungan dengan ka- secara langsung. Telekomunikasi merupakan kitangan dan bagi perkara-perkara lain yang teknologi yang kian berubah dengan pesatnya. berkaitan dengannya dibacakan bagi kali ke- Organisasi yang bertanggungjawab terhadap dua sekarang. pengendalian perkhidmatan telekomunikasi itu seharusnya berkeupayaan untuk bergerak Tuan Yang di-Pertua, Kerajaan telah mem- ke arah perubahan itu serta mempunyai kelen- buat suatu keputusan dasar untuk mengubah- turan atau flexibility pengurusan untuk bertin- kan kedudukan Jabatan Telekom Malaysia dak dengan segera demi kepentingan perkhid- (JTM) dengan tujuan menubuhkan satu orga- matan telekomunikasi. nisasi yang akan mempunyai keadaan yang lebih baik bagi mengendali dan menguruskan Adalah dirasakan perlu pada masa ini untuk sesuatu rangkaian telekomunikasi moden. mengeluarkan fungsi biasa ini yang dikendalikan oleh birokrasi Jabatan Kerajaan daripada Pada masa sekarang JTM dipertanggungkan tanggungjawab Jabatan Kerajaan. Kami yakin dengan dua fungsi asas. Pertamanya adalah bahawa pengendalian dan penyelenggaraan untuk bertindak sebagai suatu Badan yang me- perkhidmatan telekomunikasi boleh diuruskan ngawasi perkhidmatan telekomunikasi, me- dengan lebih baik oleh sebuah organisasi deng- ngadakan perjanjian-perjanjian dengan lain- an kelenturan atau flexibility yang munasabah, lain Badan pentadbir telekomunikasi, menen- yang lebih berkemungkinan diperolehi dalam tukan piawaian-piawaian teknikal bagi pera- suatu syarikat yang beroperasi di bawah Akta latan telekomunikasi yang digunakan di negara Syarikat. ini, menentukan serta memperuntukkan penggunaan frequency, radio dan sebagainya. Tu- Walau bagaimanapun, peraturan-peraturan gas-tugas tersebut pada asasnya berhubungan dan langkah-langkah untuk melaksanakan ke- dengan fungsi pengawasan atau dengan izin, putusan ini hendaklah dibuat secara beransur- regulations, dan adalah selaras dengan amalan ansur. Dalam lain perkataan, walaupun adalah di negara-negara lain. Tanggungjawab kedua- tujuan Kerajaan untuk menswastakan operasi nya yang pada masa kini dikendalikan oleh sistem telekomunikasi dari segi penyertaan 3127 2 OGOS 1985 3128 equiti oleh pihak swasta, proses ke arah pens- Wilayah Persekutuan dan tanah JTM yang wastaan itu seharus dijalankan secara beransu- diperolehi secara perjanjian persendirian atau r-ansur. Oleh kerana itu, sebagai langkah pert- private treaty, tanah-tanah lain yang akan di- ama untuk membolehkan penswastaan akhir- pindah-milik dengan cara perundingan dengan nya adalah hasrat Kerajaan untuk memperba- Kerajaan-kerajaan Negeri seperti yang dipe- dankan sebuah syarikat di bawah Akta Syari- runtukkan dalam Perlembagaan Malaysia. kat 1965, dengan equitinya dimiliki oleh Kera- jaan sepenuhnya pada mulanya, penyertaan equiti oleh sektor swasta akarr berlaku pada Tuan Yang di-Pertua, pada mulanya Syari- peringkat kemudian. kat Pengganti terpaksa menjadi sebuah syarikat yang dimiliki sepenuhnya oleh Kerajaan Tuan Yang di-Pertua, Akta ini iaitu Akta- tetapi hasrat Kerajaan dalam masa depan iaitu Perkhidmatan Telekomunikasi (Syarikat Peng- tidak lama lagi memang bertujuan untuk mena- ganti) 1985 adalah bertujuan untuk memboleh- rik minat pelabur-pelabur selain dari Kerajaan kan sebuah syarikat ditubuhkan bagi meng- untuk memegang equiti syarikat itu. ambil-alih fungsi pengendalian dan penyelenggaraan rangkaian telekomunikasi Malay- Dalam konteks ini Seksyen 5 Rang Undang- sia di dalam dan di luar negeri daripada Jabat- undang ini memperuntukkan pengeluaran sean Telekom Malaysia. lanya menyediakan pe- curity syarikat itu kepada Menteri Kewangan runtukan untuk meletakhak harta, hak dan diperbadankan dan juga membolehkan Mente- liabiliti Kerajaan Malaysia berhubung dengan ri Kewangan melupuskan security itu kepada perkhidmatan telekomunikasi kepada syarikat mana-mana pihak swasta atau orang ramai yang akan mengambil-alih pengendalian per- apabila difikirkan perlu. khidmatan-perkhidmatan telekomunikasi daripada JTM serta mengadakan peruntukan- peruntukan mengenai perkara-perkara ke- Seksyen 6 pula memberi kuasa kepada Men- wangan dan kakitangan dan lain-lain hal ber- teri Kewangan untuk memperolehi security kaitan dengan syarikat itu. Syarikat Pengganti atau mana-mana anak syarikat serta melupuskan security itu. Tuan Yang di-Pertua, Bahagian II Rang Undang-undang ini menyediakan peruntukan- Seksyen 7 memberi kuasa kepada Menteri peruntukan bagi pemindahan harta dan seba- Kewangan untuk melantik calon-calon bagi gainya kepada syarikat pengganti termasuk melaksanakan sebahagian daripada fungsi- membuat perkiraan-perkiraan kewangan bagi fungsinya. syarikat itu.

Seksyen 3 di Bahagian itu memperuntukkan Seksyen 8 Rang Undang-undang ini mempe- pemindahan semua harta, hak dan liabiliti runtukkan struktur kewangan Syarikat Peng- JTM sekarang kepada syarikat itu pada tarikh ganti yang membolehkan Kerajaan memberi yang akan ditentukan oleh Menteri yang ber- bantuan yang sesuai untuk menyusun semula tanggungjawab bersabit dengan perkhidmatan modal yakni capital restructuring syarikat itu. telekomunikasi, melainkan tanah-tanah terke- cuali dan harta ditetapkan yang diperlukan Tuan Yang di-Pertua, saya juga ingin mena- oleh JTM bagi menjalankan fungsinya sebagai rik perhatian kepada Bahagian III Rang Unda- badan kawal selia. ng-undang ini. Bahagian ini menyediakan enabling provision, dengan izin, untuk mengu- Pemindahan tersebut termasuklah pemin- ruskan pemindahan kakitangan daripada JTM dahan semua pinjaman Kerajaan kepada Sya- kepada Syarikat Pengganti yang dicadangkan. rikat Pengganti yang akan dikehendaki menan- Dalam proses melaksanakan dasar penswasta- datangani perjanjian-perjanjian yang baru an, Kerajaan akan sentiasa mengambil kira dengan Kerajaan. Pada tarikh perbadanan, ta- kebajikan anggota kakitangan yang terlibat. nah yang akan dipindah-milik kepada Syarikat Oleh kerana ini adalah perlu untuk meyakin- Pengganti adalah tanah JTM yang berada di kan kakitangan JTM bahawa kepentingan dan 3129 2 OGOS 1985 3130 masa hadapan mereka disisi undang-undang Timbalan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang telah dipertimbangkan sepenuhnya dalam me- Berhormat, masalah di hadapan Majlis ialah laksanakan dasar penswastaan berhubung Rang Undang-undang bernama suatu Akta dengan JTM. untuk mengadakan peruntukan bagi meletakhak harta, hak-hak dan liabiliti-liabiliti Kera- Akta ini membuat peruntukan-peruntukan jaan Malaysia berhubung dengan perkhidmat- tertentu bagi perkara itu. Pertamanya, Syarikat an telekomunikasi pada suatu syarikat, untuk Pengganti yang menganibil alih fungsi pengen- membuat perkiraan-perkiraan kewangan bagi dalian perkhidmatan telekomunikasi hendak- syarikat itu, untuk mengadakan peruntukan lah menerima di dalam penggajiannya semua bagi perkara-perkara berhubung dengan kaki- kakitangan Jabatan Telekom Malaysia yang tangan dan bagi perkara-perkara lain yang telah diberi pilihan oleh Kerajaan dan telah berkaitan dengannya, dibacakan kali yang ke- memilih untuk berkhidmat sebagai pekerja sya- dua sekarang dan terbuka untuk dibahas. Si- rikat itu. lakan Yang Berhormat-. Keduanya, mereka yang memilih untuk berkhidmat sebagai pekerja Syarikat Pengganti hendaklah digaji oleh syarikat itu atas term- 5.24 ptg. term dan syarat-syarat perkhidmatan yang tidak kurang baiknya daripada term-term dan Dato K. Kumaran: Tuan-Yang di-Pertua, syarat-syarat perkhidmatan yang kepadanya saya menyokong Rang Undang-undang Akta mereka berhak sebelum sahaja tarikh pemin- Perkhidmatan Telekomunisi (Syarikat Peng- dahan. ganti) 1985 yang dibentangkan oleh Yang Ber- hormat Timbalan Menteri "Tenaga, Telekom Saya juga ingin menyatakan bahawa adalah dan Pos. hasrat Kerajaan untuk membuat pindaan-pindaan yang sesuai kepada Akta Pencen 1980 bagi menentukan bahawa kakitangan yang ter- Rang Undang-undang ini bertujuan melak- libat dalam penswastaan dan memilih untuk sanakan hasrat Kerajaan menswastakan Jabat-. berkhidmat dalam Syarikat Pengganti yang an Telekom Malaysia. Saya mengucapkan tah- ditubuhkan untuk melaksanakan dasar pens- niah kepada Kerajaan ke atas langkah bijak wastaan tidak akan berkerugian dari segi pen- dan berani yang diambilnya untuk menswas- cen. takan Jabatan Telekom. Walaupun sudah tiga Memandangkan kedudukan yang di jelaskan tahun konsep penswastaan disebut-sebutkan itu, Tuan yang di-Pertua, maka adalah perlu masih tidak wujud satu bidang pun yang telah bagi Rang Undang-undang ini dipertimbang- mengambil langkah ke arah penswastaan. Da- kan oleh Dewan yang mulia ini untuk menga- lam aspek ini Jabatan Telekom telah mencatat- dakan peruntukan bagi meletakhak harta, hak- kan sejarah sebagai suatu agensi yang ulung hak dan liabiliti-liabiliti Kerajaan Malaysia mengambil langkah ke arah penswastaan. Ini berhubung dengan perkhidmatan telekomu- adalah satu lagi kejayaan Kerajaan 2M menge- nikasi pada suatu syarikat, untuk membuat nalkan konsep penswastaan di negara ini. Sya- perkiraan-perkiraan kewangan bagi syarikat bas diucapkan. itu untuk mengadakan peruntukan-peruntukan bagi perkara-perkara berhubung dengan kakitangan dan bagi perkara-perkara lain yang Seperti sedia maklum, adalah sukar bagi berkaitan dengannya. seseorang berokerat untuk menjelma dalam suatu konsep baru meninggalkan norma- Saya dengan ini, mohon mencadangkan. norma yang telah diuji dan berjaya. Saya faham perkara ini telah menjadi suatu pengha- Menteri Kehakiman dan Menteri di Jabatan lang kepada konsep penswastaan. Walau ba- Perdana Menteri (Datuk Dr. James P. Ongkili): gaimanapun, Kerajaan telah mengambil lang- Tuan Yang di-Pertua, saya mohon menyo- kah yang positif untuk memberi satu perkhid- kong. matan yang efisyen kepada rakyatnya. 3131 2 OGOS 1985 3132

Saya mengambil peluang ini untuk mengi- Terdapat banyak jenis spekulasi kerana ngatkan Kerajaan supaya berjaga-jaga dalam Jabatan Telekom kini adalah satu jabatan semua aspek ini agar suatu rancangan sistema- yang boteh dikatakan 'overstaffed' dan tidak tik digubal bagi implimentasikan penswastaan ketat dalam organisasinya, Saya berharap dengan cara yang efektif dan adil. Akta yang dibentangkan ini akan dapat memberi jawapan kepada spekulasi mereka dan Saya mengesyorkan satu Jawatankuasa memberi satu gambaran yang jelas terhadap Khas tertinggi ditubuhkan untuk mengkaji semasa depan mereka. mua aspek penswastaan Jabatan Telekom-di negara ini agar boleh, dengan izin, 'tie-up lopse Akta ini memberi peluang kepada pegawai end' supaya pemindahan ini dijalankan dengan dan pekerja-pekerja Telekom menikmati ke- secara licin dan teratur. Saya berharap Jawatan- mudahan-kemudahan yang sama seperti dahu- kuasa ini dianggotai oleh wakil-wakil Kesatu- lu selepas penswastaan. an Kebangsaan Pekerja Telekom kerana mereka terlibat secara langsung dalam penswastaan ini. Tuan Yang di-Pertua, Akta ini membuat peruntukan mengenai perkara-perkara yang Tuan Yang di-Pertua, saya pasti dan yakin berkaitan dengan kakitangan dan setiap orang penswastaan Jabatan Telekom ini akan me- diberi option oteh Kerajaan Malaysia untuk ningkatkan lagi mutu produktiviti perkhidmat- memilih berkhidmat sebagai pekerja syarikat pengganti atas terma-terma dan syarat-syarat an telekom di negara ini. Penswastaan juga perkhidmatan yang tidak kurang baiknya dari- akan mengurangkan beban Kerajaan menang- gung perbelanjaan yang tinggi bagi kakita- pada terma-terma dan syarat syarat yang me- ngannya. reka berhak sebelum tarikh pemindahannya. Akan tetapi saya berharap pegawai-pegawai Kerajaan yang memilih kekal dalam perkhid- Seperti sedia maklum, perkhidmatan sivil di matan Kerajaan, tidak akan ditempatkan se- negara ini adalah di antara yang terbesar deng- wenang-wenangnya dalam sebarang jabatan an negara-negara membangun di dunia ini. lain. Mereka hendaklah diberi peluang memilih Kerajaan membelanjakan 46 sen setiap ringgit jabatan dan tempat yang sesuai untuk mereka pendapatannya untuk membiayai perkhidmat- berkhidmat. Pemilihan ini hendaklah diberi an sivil di negara ini. Kos ini adalah terlalu untuk mengelakkan sebarang kesukaran ke- tinggi dan saya berharap dengan menswastakan Jabatan Telekom, Kerajaan dapat menji- pada keluarga mereka. matkan wang kerana Kerajaan tidak lagi perlu menahggung gaji dan lain-lain kemudahan ka- Jawatankuasa Khas yang ditubuhkan itu kitangannya dalam perkhidmatan-perkhid- hendaklah mempastikan pekerja-pekerja Tele- matan seperti Telekom ini kom sama ada memilih menyertai syarikat pengganti atau sebaliknya tidak dipermainkan Usaha kita menswastakan Jabatan Telekom oleh majikan atau Ketua Jabatan baru mereka. ini adalah satu yang sejajar dengan perkem- Pengalaman mereka hendaklah diambil kira bangan di negara-negara yang lain. Perkhid- dalam penempatan mereka ke jawatan baru. matan telekom telah dari permulaannya bergiat sebagai usaha swasta di Amerika Syarikat; Tuan Yang di-Pertua, seperti kita sedia mak- perkhidmatan telekom di negara itu adalah ium sebagai satu tindakan berlanjutan pens- yang terbaik di dunia. Baru-baru ini negara wastaan Akta Pencen, 1980 juga akan dipinda Jepun dan juga United Kingdom telah mens- dalam sessi Parlimen ini untuk membolehkan wastakan perkhidmatan Telekom mereka kakitangan Kerajaan yang memilih berkhid- dengan hasil yang baik. Jadi kita di Malaysia mat dengan syarikat pengganti menerima pen- hanya melangkah seganding dengan dunia da- cen setesusnya. Ini adalah satu langkah yang lam usaha penswastaan perkhidmatan-per- wajar dan saya berharap tindakan ini akan khidmatan ini akan tetapi masih terdapat kera- menghapuskan sebarang prasangka di kalang- guan di kalangan pekerja-pekerja Telekom ten- an pekerja Telekom tentang faedah pencen dan tang masa depan mereka. graduity mereka. 3133 2 OGOS 1985 3134

Walaupun demikian, saya khuatir peruntuk- perkhidmatan yang penting dan terkawal. Saya an yang secukupnya tidak dibuat terhadap tidak ingin melihat anasir-anasir yang berto- kakitangan Kerajaan yang memilih berkhid- peng shareholders menceroboh syarikat-syari- mat dengan syarikat pengganti tentang kemu- kat telekomunikasi dan menjadi ancaman ke- dahan-kemudahan lain seperti pinjaman-pin- pada keselamatan negara kita. Ini adalah suatu jaman perumahan, kenderaan dan sebagainya perkara yang penting dan harus kaji semasa yang mereka sedang menikmati dari Kerajaan pemilihan dan penubuhan syarikat baru dibu- sekarang. at. Kerajaan hendaklah berhati-hati dalam penerimaan sebarang shareholders untuk me- Saya berharap proviso yang secukupnya nyertai ekuiti di syarikat-syarikat tertentu agar hendaklah dibuat untuk menampung keperiu- menjaga keselamatan negara. an ini agar mereka terus menikmati-kemudahan-kemudahan ini. Mereka tidak harus diminta bayar batik pinjaman ini ataupun dike- Saya berharap peluang untuk penyertaan hendaki membayar kadar faedah yang lebih dalam syarikat pengganti nanti akan dijalan- tinggi kerana memilih pekerjaan dengan syari- kan secara -terbuka dan .bukan sebagai satu kat pengganti. Begitu juga saya berharap, ke- langkah sulit.Syarikat ini akan mengendalikan mudahan yang sewajarnya akan diberi kepada asas modal yang luas untuk mengendalikan mereka. perkhidmatan serta menjalankan penyelidikan dan kemajuan (researchand development) se- Selain daripada itu pekerja-pekerja Jabatan cara berterusan untuk sentiasa mengejar per- Telekom hendaklah diberi taklimat dan cera- kembangan teknologi. Jadi saham-saham sya- mah dengan sejelasnya agar tidak ada anasir- rikat ini bolehlah diedarkan kepada beberapa anasir yang mengambil kesempatan untuk me- badan perniagaan ataupun perusahaan dan nimbulkan kucar-kacir dengan menjadikan isu juga kepada pekerja-pekerja yang boleh di- penswastaan sebagai modal untuk keperluan khaskan sebahagian daripada saham ini. Saya sempit mereka. Manakala penswastaan me- harap bahawa dalam pengedaran saham ini ngurangkan beban kewangan Kerajaan, rakyat kelak, badan-badan seperti MAIKA Holding berharap perkhidmatan yang lebih bermutu akan juga diberi peluang yang sewajarnya seja- daripada syarikat yang berorientasi keuntung- jar dengan matlamat dan cita-cita Dasar Eko- an semata-mata. nomi Baru.

Tuan Yang di-Pertua, Jabatan Telekom ini mempunyai ramai pekerja dari semua keturun- Tuan Yang di-Pertua, akhir sekali saya ber- an pada masa sekarang. Apabila sebuah syari- harap Kerajaan akan seterusnya mengambil kat pengganti ditubuhkan saya berharap pelu- langkah yang positive untuk menswastakan ang-peluang pekerjaan dan kenaikan pangkat perkhidmatan-perkhidmatan pengangkutan akan terus dibuka bagi semua rakyat Malaysia, dan kemudahan-kemudahan awam yang lain Kita tidak mahu peluang-peluang ini terjadi di negara ini berikutan dengan penswastaan sebagai monopoli satu kaum atau penolakan Jabatan Telekom ini. Penswastaan Jabatan- kepada kaum-kaum yang tertentu. Jika keada- jabatan Pengangkutan dan kemudahan awam an yang malang begitu berlaku, sudah tentu akan memberi perkhidmatan yang selesa, ce- imej Kerajaan dan dasar penswastaan sendiri kap dan bermutu kepada rakyat di samping akan terjejas dan mendapat penerimaan yang mengurangkan beban kewangan Kerajaan. Ini lembab dari rakyat. adalah sejajar dengan cita-cita dan aspirasi negara menswastakan perkhidmatan-perkhid- Tuan Yang di-Pertua, begitu juga dalam matan tertentu di negara ini. pemilihan syarikat pengganti pada suatu masa akan datang. Saya menyeru Kerajaan berjaga, dan berhati-hati dalam penubuhan dan pemi- Dengan kata-kata ini, saya ingin menyokong lihan syarikat dan pekerjanya semasa penswas- penuh Rang Undang-undang Perkhidmatan taan dilakukan kelak. Kita semua sedia mak- Telekomunikasi (Syarikat Pengganti) 1985 ini. lum, perkhidmatan telekomunikasi adalah satu Sekian, terima kasih. 3135 2 OGOS 1985 3136 5.34 ptg. adalah lebih mudah, lebih lentur untuk menghadapi cabaran inovasi dan perubahan tekno- Tuan Abdul Ghani bin Haji Othman: Tuan togi pada masa sekarang dan pada masa hadap- yang di-Pertua, saya bangun untuk menyokong an. Saya berasa gembira kerana pihak Timbal- Rang Undang-undang berhubung dengan an Menteri sanggup membuat pengakuan se- Akta yang memperuntukkan harta dan hak- perti tersebut bahawa jabatan Kerajaan tidak- hak dan libiliti-liabiliti Kerajaan Malaysia ber- lah begitu lentur untuk menerima cabaran se- hubungan dengan perkhidmatan telekomunik- perti dalam bidang teknologi. asi pada suatu syarikat dan seterusnya untuk membuat perkiraan-perkiraan kewangan bagi Rang Undang-undang ini juga memberi pe- syarikat itu, untuk mengadakan peruntukan runtukan proses bagaimana dari segi perun- mengenai perkara-perkara berhubung dengan. dangan penswastaan itu akan dilakukan. Dari- kakitangan dan juga bagi perkara-perkara lain pada keadaan yang" ada sekarang ini perun- yang berkaitan dengannya. Sambil menyokong dangan ini akan memperbadankan jabatan ter- saya mengambil kesempatan di sini untuk sebut supaya diletak di bawah pihak Kemente- memberi pandangan saya berkaitan dengan rian Kewangan dan daripada situ Menteri Ke- Akta tersebut. wangan akan menyalurkan perbadanan terse- but kepada syarikat yang akan dipilih untuk mewarisi perbadanan tersebut. Seperti yang telah diterangkan oleh Yang Berhormat Timbalan Menteri yang berkenaan bahawa Rang Undang-undang ini adalah me- Tuan Yang di-Pertua, apabila kita melihat rupakan suatu usaha merintis ke arah mens- proses yang akan dilalui nanti akhirnya kita wastakan satu jabatan Kerajaan, sambil Kera- akan -tiba kepada peringkat dii mana penswas- jaan melengkapkan apa yang sewajarnya dibu- taan akan berlaku. Jadi, dalam kesempatan at dari segi peruntukan kewangan dan juga yang diberikan kepada saya untuk membin- peruntukan teknikal supaya jabatan tersebut cangkan tentang Rang Undang-undang ini akan berubah ke arah kedudukan yang lebih saya ingin merujuk kepada apakah kemungki- sempurna lagi, Rang Undang-undang ini akan nan-kemungkinan yang akan berlaku apabila dapat meneruskan usaha supaya tiba masanya proses penswastaan akan sebenarnya berlaku suatu hari nanti akan dapat diswastakan. Ini selepas perbadanan dibuat melalui Rang Un- adalah suatu contoh yang agak unik untuk dang-undang ini. dilihat kerana seperti yang telah diterangkan oleh Yang Berhormat Timbalan Menteri tadi Sebelum saya membincangkan serba sedikit bahawa Kerajaan terpaksa membelanjakan be- mengenai kemungkinan-kemungkinan terse- gitu banyak sekali kewangannya supaya tahap but, saya ingin merujuk kepada suatu perkara kecekapan jabatan Kerajaan mestilah dipert- yang disebutkan oleh Yang Berhormat Timbal- ingkatkan terlebih dahulu supaya dapat dis- an Menteri iaitu penswastaan akan dapat me- wastakan. Jadi, siapa jua yang akan mewarisi ngurangkan kos perbelanjaan Kerajaan. Me- jabatan Kerajaan tersebut, ianya akan mewa- mandangkan kepada dasar dan seterusnya tin- risi satu perkhidmatan yang dianggap cekap dakan yang dibuat oleh Kerajaan secara medan sempurna kedudukannya. nyeluruh pada masa ini, saya tidaklah begitu mudah menerima hujah-hujah yang mengatakan bahawa tujuan penswastaan adalah untuk Yang Berhormat Menteri juga ada menga- mengurangkan belanjawan Kerajaan. Kerana takan bahawa penswastaan ini tujuannya ada- kita terpaksa melihat proses penswastaan ini lah untuk mengurangkan kos belanjawan Ke- ataupun objektif penswastaan ini dalam kon- rajaan pada masa ini dan pada masa hadapan. teks yang lebih luas di mana kita juga membe- Sambil itu pula dia juga mengatakan bahawa lanjakan berpuluh bahkan beratus juta belan- oleh kerana bidang telekomunikasi ini adalah jawan Kerajaan untuk industri-industri berat. begitu cepat perubahan teknologi maka pihak Kita terpaksa menswastakan mungkin kerana yang paling sesuai untuk menghadapi cabaran kita terus menceburkan sektor awam ke arah tersebut bukannya jabatan Kerajaan. Satu sya- industri berat. Kalau itulah tujuannya maka rikat yang dibentuk di bawah Akta Syarikat saya menerima hujah kita terpaksa membuat 3137 2 OGOS 1985 3138 penswastaan kerana kita hendak menuju ke keuntungan kepada mereka. Ada bidang, ada arah industri berat di mana beribu juta ringgit bahagian-bahagian di dalam perkhidmatan te- belanjawan Kerajaan akan disalurkan ke arah lekomunikasi yang semestinya tidak memberi itu. keuntungan yang terpaksa ditanggung oleh pihak Kerajaan kerana tujuan memenuhi objek- Tetapi yang penting pada saya mengenai soal tif tujuan sosial ataupun kemasyarakatan Ke- penswastaan ini ialah dari segi kepentingan rajaan. Kalau sekiranya diswastakan dan kalau pengguna di negara ini, itu yang saya tekankan. tidak dilihat secara terperinci maka faedah Penswastaan semestinya dibuat untuk tujuan yang dirasakan oleh bahagian-bahagian terse- dan faedah yang akan dirasakan oleh pihak" but akan luput kerana ianya tidak akan dihi- pengguna. Kalau sekiranya di bidang teleko raukan oleh pihak swasta. Dan selain daripada munikasi maka pihak pengguna telekomunika- itu kita juga terpaksa melihat sejauh mana silah yang sewajarnya ditekankan di sini tujuan pihak swasta akan dapat memelihara kepen- penswastaan itu. Dan kalau kita tengok dia tingan pekerja-pekerja yang mungkin menjadi punya faedah dan kosnya maka faedah yang bentindih dia punya sumbangannya kepada pi- sewajarnya dirasakan oleh pengguna-penggu- hak swasta. Saya percaya bahawa sebahagian na bidang telekomunikasi ini ialah dari segi daripada Rang Undang-undang ini adalah sejauh manakah harga itu yang akan menjadi memberi peruntukan untuk menghadapi masa- lebih wajar dibandingkan dengan keadaan lah seperti yang saya sebutkan tadi. yang ada sekarang, sejauh manakah perkhid- Tuan Yang di-Pertua, selain daripada mene- matan telekomunikasi itu akan lebih berbagai kankan bahawa soal penswastaan itu adalah seperti yang ada sekarang ataupun dari segi untuk memberi faedah kepada pihak penggu- kualitinya ataupun dari segi inovasi yahg kita na, saya ingin di sini memberi beberapa panda- harap-harapkan. Jadi, ini adalah ciri-ciri yang ngan mengenai kemungkinan yang akan berla- sepatutnya dirasakan oleh pihak pengguna seku dan mungkin dapat dipertimbangkan oleh lepas kita melaksanakan penswastaan dari segi pihak Kementerian yang berkenaan apabila harga, dari segi kualiti, dari segi pelbagaian tiba masanya nanti. Beberapa kriteria mungkin perkhidmatan dan dari segi inovasi. dapat dilihat secara terperinci apabila hendak menswastakan nanti. Kita hendaklah Kita mengharapkan dengan adanya pihak mempastikan jumlah syarikat-syarikat yang swasta yang mengendalikan tentang bidang akan mewarisi perbadanan tersebut. Kita perkhidmatan ini maka faedah-faedah itu se- hendak melihat apakah harta dan liability wajarnya dirasakan oleh pihak pengguna. syarikat-syarikat tersebut, apakah tujuan Penswastaan juga tidak semata-mata akan syarikat itu. memberi faedah kepada masyarakat. Penswas- taan juga mestilah dilihat dari segi kosnya. Yang kedua, kita mestilah melihat tentang Seperti yang kita maklum bahawa dalam bi- struktur industri yang kita hendak bentuk sele- dang telekomunikasi pengalaman kita hingga pas perbadanan nanti. Maksud saya di sini kini adalah dalam bentuk monopoli yang dimi- ialah struktur industri sejauh mana industri liki oleh pihak Kerajaan, kuasa menopoli ada- tersebut akan mengizinkan pertandingan yang tah terletak kepada pihak Kerajaan. Dan kalau sihat di kalangan syarikat-syarikat yang akan kita mengalihkan kuasa monopoli itu kepada mewarisi nanti. Kita hendak pastikan bahawa pihak syarikat, besar kemungkinan kuasa mo- kalau sekiranya hanya satu syarikat yang menopoli itu juga akan digunakan oleh syarkat warisi, kita hendak pastikan bahawa kuasa dengan secara perniagaan, bukan dengan seca- monopoli tadi dapat diawasi dan sekiranya ra pentadbiran ataupun dengan secara perkira- banyak syarikat yang akan mewarisi, kita hen- an politik. dak pastikan sejauh mana pertandingan akan berlaku di dalam industri tersebut di kalangan Satu lagi kos yang mungkin kita rasakan syarikat-syarikat yang mewarisi perbadanan daripada penswastaan selain daripada mono- itu. Kemungkinan juga kita hendak mempas- poli secara commercial ialah pihak swasta tidak tikan suasana pengawasan yang akan dibuat begitu ghairah untuk memberi perkhidmatan oleh pihak yang akan diperuntukkan kuasa di mana perkhidmatan tersebut tidak memberi untuk mengawas bidang telekomunikasi nanti. 3139 2 OGOS 1985 3140 Suasana pengawasan dari segi polisi pertan- oleh pihak tertentu. Tidak ada maknanya da- dingan di antara syarikat, polisi pengawasan lam soal penswastaan kalau sekiranya kita ti- dari segi kecekapan dan sebagainya. Dan saya dak mengizinkan pertandingan dalam pasaran. juga mengharapkan bahawa. Kementerian Amalan yang telah kita lalui, yang pernah kita membuat peruntukan yang sewajarnya dari baca di negara-negara yang telah menjalankan segi obligasi pihak syarikat untuk memenuhi penswastaan selama dua tiga tahun ini seperti bidang-bidang perkhidmatan yang mana ti- di Amerika Syarikat dan seterusnya United dak akan ada keuntungan yang dapat dirasak- Kingdom menunjukkan dan membuktikan ba- an oleh syarikat-syarikat itu. Dan jika sekita- hawa pertandingan di pasaran adalah satu ciri nya tidak ada keuntungan daripada bahagian- yang penting untuk menjayakan projek dasar bahagian perkhidmatan itu bagaimanakah ia- penswastaan di negara-negara tersebut. nya akan diongkosi oleh pihak syarikat ataupun bagaimana, sejauh mana pihak Kerajaan Untuk mempastikan adanya pertandingan akan campurtangan dalam soal tersebut. di dalam pasaran di dalam industri tersebut, Dan juga saya hendak memberi pandangan kita hendak mempastikan seperti yang saya mengenai dari segi masa di mana syarikat- katakan tadi bahawa struktur industri itu, syarikat itu sebenarnya akan menerima, akan sama ada dari segi mendatar kita mempunyai mewarisi perbadanan itu sama ada sekuriti berbagai-bagai syarikat untuk memberi per- ataupun saham dipasarkan secara terbuka ke- khidmatan di dalam bidang-bidang yang sama, pada rakyat biasa ataupun kepada pekerja- ataupun kita hendak pastikan secara menegak pekerja yang sedia ada di dalam sektor terse- sama ada banyak industri ataupun syarikat- but. Dan akhirnya wajar kita meneliti sejauh syarikat yang berctanding di antara satu deng- mana Kerajaan akan mengekaikan pemilikan- an yang lain dari segi perkhidmatan yang sama, nya, kalau sekiranya ia tidak akan memiiiki dari segi mendatar dan juga dari segi menegak. jaba'tan tersebut ataupun perbadanan tersebut secara 100%, kita hendak tahu sama ada Kera- Tuan Yang di-Pertua, itu adalah pandangan jaan sekurang-kurangnya mengekalkan seba- saya yang saya anggap sewajarnya diambil kira hagian daripada pemilikan perbadanan terse- oleh pihak Kerajaan apabila kita membincang- but. kan tentang soal penswastaan. Oleh kerana ini adalah kali yang pertama, ianya seolah-olah Tuan Yang di-Pertua, dalam soal mempas- membuat satu tradisi untuk pihak Kerajaan. tikan bahawa pengguna-pengguna telekomu- Oleh yang demikian saya menyarankan dengan nikasi di negara ini akan dapat menuai faedah sekuat-kuatnya supaya pihak Kerajaan me- secara optima sekali maka tidak ada cara yang ngambil berat tentang ciri-ciri pertandingan di lebih sesuai selain daripada mengizinkan pen- dalam pasaran. tandingan yang secukup-cukupnya di dalam pasaran telekomunikasi - bidang telekomunik- Seterusnya saya ingin melihat tentang bi- asi nanti. Saya percaya bahawa walaupun ada dang kuasa yang diberikan kepada pihak yang pihak yang akan mengawasi bidang tersebut, akan menyelia industri ini. Saya minta maaf saya tidak yakin bahawa faedah itu akan dapat kerana saya hanya melihat perkara ini dari segi dirasakan oleh pengguna secara optima. Cara ekonomi sahaja. Jadi dalam soal bidang kuasa, yang paling mudah, yang paling singkat untuk saya hendak pastikan bahawa pihak yang akan mengoptimakan faedah yang dirasakan oleh menyelia itu mempunyai kuasa untuk menen- pengguna ialah dengan mengizinkan kuasa- tukan harga ataupun price policy terhadap kuasa pasaran untuk menentukan sejauh mana industri tersebut. harga ditetapkan untuk paras pasaran, apakah jenis perkhidmatan yang akan diminta, apakah jenis kualiti yang diminta dan sebagainya. Ada berbagai-bagai cara untuk menentukan harga. Cara yang paling mudah yang digunak- Di sini adalah penting sekali untuk pihak an oleh beberapa Kerajaan di negara Barat Kerajaan mempastikan, kaiau kita hendak ialah dengan meletakkan harga lebih tinggi menswastakan maka kita terpaksa mempastik- daripada kos untuk menyediakan perkhidmatan bahawa pasaran itu tidak akan dimonopoliti an tersebut. Jadi pihak yang menyelia industri 3141 2 OGOS 1985 3142 tersebut akan mengenakan peratus yang terten- Kalau sekiranya M AS terbang daripada sini tu. Kalau ia mengatakan bahawa kos untuk ke Ipoh hasilnya lebih rendah daripada kosnya, menyediakan perkhidmatan adalah 10% maka mungkin hasi! yang kita dapatkan daripada sewajarnyalah harga itu peratusnya lebih tinggi penerbangan perkhidmatan daripada Kuala daripada kos yang ditanggung oleh industri Lumpur ke Pulau Pinang akan membiayai kos tersebut. perkhidmatan daripada Kuala Lumpur ke Ipoh. Itu maksud saya. Jadi timbul berbagai Dalam soal ini kita tidak sewajarnya terlalu bentuk subsidi silang di dalam perkhidmatan ketat untuk menentukan tentang soal harga. Kerajaan dan saya percaya ini berlaku di dalam Kita sewajarnya mengambil peranan yang sektor telekomunikasi. Besar kemungkinan ka- agak sementara di dalam soal harga ini. Saya lau kita tidak mengambil kira perkara ini, percaya bahawa pihak penyelia ataupun pe- maka perkhidmatan telekomunikasi tidak ngawas sewajarnya menetapkan harga pada akan tiba ke ceruk rantau di negara kita ini dari ketika di mana kuasa-kuasa pasaran masih lagi subsidi yang mungkin terpaksa diperuntukkan belum dapat mempengaruhi industri tersebut. kepada perkhidmatan-perkhidmatan di kawa- Kita mengharapkan jika sekiranya adanya kesan-kawasan luar bandar. mungkinan, adanya pihak syarikat yang baru dapat memasuki pasaran dan syarikat-syarikat Jadi saya hendak memberi pandangan di sini tersebut bertindak berdasarkan kepada apa supaya pihak Kerajaan mengambil kira, supa- yang diminta oleh pasaran, lama kelamaan ya adanya peruntukan pihak swasta nanti terus akan tiba masa di mana peranan pengawas tadt memberi perkhidmatan yang sewajarnya, supa- akan dapat digantikan dengan kuasa pasaran. ya adanya keadilan dari segi perkhidmatan Kuasa pasaran sebenarnya, Tuan Yang di- telekomunikasi di negara kita ini. Kalau sekira- Pertua, sewajarnya akan membawa kos ke arah nya subsidi silang bukan cara yang paling tepat yang paling rendah dan kalau sekiranya kos dari segi perkiraan ekonomi untuk terus me- tadi akan turun rendah, maka apa yang berlaku nyediakan perkhidmatan ini, maka sewajar- di dalam pasaran dari segi harga, ianya akan nyalah subsidi secara langsung diberikan kepa- wajar turun begitu juga. da sektor tersebut

Tuan Yang di-Pertua, dari segi polisi menen- Tuan Yang di-Pertua, itu adalah beberapa tukan harga, saya percaya seperti Yang Ber- pandangan yang dapat saya sampaikan di sini. hormat Timbalan Menteri mengatakan tadi Secara rumuskannya ialah saya menyokong bahawa ianya akan sentiasa diawasi oleh pihak Rang Undang-undang ini dengan harapan ba- yang akan menyelia. Tetapi saya mencadang- hawa faedahnya pada satu hari nanti akan kan bahawa penyeliaan dari segi harga ini dirasakan secara optima kepada pengguna- adalah untuk masa tertentu dengan harapan pengguna telekomunikasi di negara ini. Sekian, bahawa pertandingan di dalam pasaran akan terima kasih. akhirnya meletakkan industri itu kepada tahap yang lebih tinggi kecekapannya dan seterusnya faedah itu akan dirasakan oleh pihak penggu- 5.58 ptg. na-pengguna. Lt. Kol. (B) Abdul Hamid bin Ibrahim: Tuan Seterusnya saya ingin menyentuh tentang Yang di-Pertua, saya turut serta untuk memba- obligasi pihak syarikat-syarikat swasta terha- haskan Rang Undang-undang Perkhidmatan dap sektor-sektor ataupun bahagian-bahagian Telekomunikasi (Syarikat Pengganti) 1985. yang tidak akan menguntungkan mereka. Kita tahu dalam jabatan-jabatan Kerajaan di mana Terlebih dahulu saya ingin mengucapkan berbagai jenis perkhidmatan diberikan, sama tahniah kepada Kementerian Tenaga, Telekom ada dari segi jenisnya ataupun dari segi tempat dan Pos kerana berjaya menyediakan Rang lokasi yang disediakan perkhidmatan tersebut, Undang-undang yang lengkap serta teratur ini kita dapati bahawa ada tempat di mana penye- untuk memberi kuasa kepada Kerajaan Perse- diaan kos itu adalah lebih tinggi daripada hasil kutuan dalam hasratnya untuk diswastakan yang didapatkan. Jabatan Telekom Malaysia. 3143 2 OGOS 1985 3144

Walau bagaimanapun, saya ingin memberi saya harap apabila Rang Undang-undang ini perhatian kepada satu perkara sahaja yang dikuatkuasakan, maka Kerajaan akan menge- saya khuatir akan menimbulkan beberapa ma- luarkan arahan untuk memberi aktiviti-aktiviti sajah apabila Rang Undang-undang ini dikuat- yang sepatutnya dijalankan oleh syarikat peng- kuasakan kelak. Mengikut Rang Undang-un- ganti ini. dang ini, seluruh perkhidmatan telekomunikasi akan diswastakan kepada satu syarikat sahaja. Sekian sahaja pandangan saya dan dengan Pada pendapat saya ini adalah bertentangan itu saya menyokong Rang Undang-undang dengan prinsip penswastaan kerana- tujuan Akta Perkhidmatan Telekomunikasi (Syarikat penswastaan ialah bukan sahaja untuk merf-~ Pengganti), 1985. ngankan perbelanjaan Kerajaan, ianya juga ialah untuk menggalakkan persaingan supaya 6.03 ptg. mutu perkhidmatan yang diberi kelak akan bertambah baik dan dengan adanya persaing- Tuan Haji Abu Bakar bin Lajim: Tuan Yang an, kita harap maka harga-harga perkhidmat- diPertua saya bangun memohon izin berucap an yang dikenakan kelak akan berpatutan. untuk menyokong Rang Undang-undang Per- Juga oleh sebab Rang Undang-undang ini khidmatan Telekomunikasi (Syarikat Peng- memberi kuasa kepada satu syarikat sahaja, ganti) 1985. maka saya ingin mengetahui sama ada hak-hak dan liabiliti-liabiliti syarikat pengganti itu bo- Seperti mana Ahli-ahli Yang Berhormat se- leh dipecahkan atau dilaburkan untuk menu- mua tahu sekarang ini semua perkhidmatan buhkan anak syarikat ataupun syarikat usaha- telekomunikasi diusahakan oleh Kerajaan me- sama dengan pihak-pihak yang lain. lalui Jabatan Telekom Malaysia secara monopoli. Bidang kuasa ini bukan sahaja merang- Saya bertanya demikian oleh sebab baru- kumi pertubuhan awam tetapi juga ke atas baru ini saya telah membaca di dalam sebuah agensi dan institusi Kerajaan yang lain terma- majalah mingguan yang melaporkan bahawa suk polis dan tentera. Monopoli ini dapat men- Kerajaan Malaysia telah bersetuju untuk me- jaga hak dan kepentingan Kerajaan. Ketika ini nubuhkan sebuah syarikat kerjasama dengan Kerajaan ingin menswastakan beberapa agensi Kerajaan Indonesia untuk mengendalikan per- kemudahan awam dan bidang telekomunikasi khidmatan telekomunikasi melalui satallite. Ji- tidak terlepas dalam usaha tersebut. kalaulah Kerajaan ingin hendak menubuhkan syarikat ini, maka mengikut Rang Undang- Dalam langkah ini, saya menyokong usha undang ini Menteri yang berkenaan tidaklah penswastaan tersebut, tetapi saya syorkan pi- boleh memindah apa-apa harta atau liabiliti hak Kerajaan mengambil perhatian bahawa Kerajaan kepada syarikat yang mungkin ditu- telekomunikasi ialah satu perusahaan di mana buhkan itu. Ini adalah termaktub di dalam kosnya menurun (declining cost industry). Bagi Fasal 3 yang memberi kuasa kepada Menteri menikmati faedah penurunan harga ini, sebuah iaitu Menteri boleh menetapkan satu tarikh rangkaian telekomunikasi itu mesti mengan- pemindahan untuk memindahkan semua hart- dungi bilangan pengguna yang besar (economy a-harta Kerajaan. Ini bermakna harta-harta of scale). Oleh itu adalah diharapkan bahawa yang sedia ada pada masa ini boleh dipindah penswastaan telekomunikasi tidak melibatkan kepada satu syarikat sekali sahaja, dan Rang pemecahan rangkaian telekomunikasi yang te- Undang-undang ini tidak juga mengatakan ada lah dibina dengan perbelanjaan yang besar dan berkuasa untuk melabur ataupun memecahkan sedang diperkembangkan atau perpecahan per- hak-hak atau liabiliti Kerajaan itu. khidmatan untuk diberi kepada pihak-pihak tertentu (privatisation without fragmentation) Sebelum saya menutup pandangan saya ini, saya tidak nampak sesuatu peruntukan yang Tuan Yang di-Pertua, Malaysia adalah di mengatakan bahawa Menteri berkenaan ber- antara beberapa negara seperti Britain, Jepun kuasa untuk menetapkan aktiviti-aktiviti syari- dan Australia yang sedang menyemak atau kat pengganti yang akan mengambilalih hak- meminda Akta Peraturan Perkhidmatan Tele- hak dan liabiliti-liabiliti Kerajaan. Oleh ilu komunikasi sekarang ini. Dalam hal ini pihak 3145 2 OGOS 1985 3146 Kerajaan perlu juga mengambil perhatian ter- tersebut mengambil berat dan dapat sama me- hadap beberapa kesan dari langkah penswasta- nganjurkan dalam usaha Kerajaan menjalan- an-tersebut- Pertama, memandangkan teleko- kan kempen penyalahgunaan dadah, kempen munikasi ialah kemudahan untuk semua lapis- kebersihan, kempen keselamatan Jalanraya an rakyat, tarif yang dikenakan tidak seharu- dan sebagainya. Tanggungjawab sosial ini pa- snya membebankan rakyat dan tidak boleh tut disyaratkan juga kepada syarikat pengganti dinaikkan dengan sewenang-wenangnya. Ke- itu kelak. rajaan perlu faham bahawa penentuari tarif yang sesuai sangat rumit dan bayaran-bayaran Tuan Yang di-Pertua, saya harap syor-syor lain hendaklah diambil kira. Contohnya bayar- saya itu dapat diberi perhatian oleh pihak Ke- an permulaan seperti cagaran, pembelian sa- rajaan. Dengan ini saya menyokong Rang Un- ham, pelaburan dan bayaran pemasangan, dang-undang ini diluluskan. Sekian, terima ka- sewa talian dan peralatan dan bayaran panggi- sih. lan tempatan, Kadar bayaran panggilan jauh dalam negeri dan luar negeri dan perkara yang Timbalan Yang di-Pertua: Saya minta Yang serupa mungkin sudah ditimbulkan oleh ka- Berhormat Timbalan Menteri menjawab. wan-kawan saya tadi, tetapi saya ingin membuat emphasis dalam perkara ini lagi. Oleh itu 6.10ptg. adalah menjadi harapan saya supaya Kerajaan masih dapat menetapkan kepada pihak swasta Tuan Haji Abdul Rahim bin Abu Bakar: Tuan yang akan mengendalikan bidang telekomu- Yang di-Pertua, bagi menjawab atau membuat nikasi bahawa kajian tarif dapat dilakukan reaksi kepada pandangan dan hujah yang di- setiap dua atau tiga tahun. Dengan cara ini, kemukakan oleh Ahli-ahli Yang Berhormat di kita dapat mempastikan bahawa kadar bayar- dalam Dewan yang mulia ini, saya awal-awal an berasingan dengan harga barang keperluan lagi mengambil kesempatan untuk mengucap- dan perkhidmatan semasa. kan terima kasih sekali lagi kerana penyertaan Ahli-ahli Yang Berhormat dalam membincangkan perkara ini. Tuan Yang di-Pertua, dalam usaha Kerajaan menswastakan bidang telekomunikasi ini, ia Hujah-hujah yang dikemukakan itu semua- juga patut mengambil kira bahawa motif uta- nya telah saya notakan dan mungkin saya tidak ma sesuatu syarikat pengganti swasta itu ada- dapat menjawab secara keseluruhannya. Saya lah keuntungan dari nilai wang. Syarikat terse- mohon izin akan membangkitkan satu dua but mungkin tidak dapat memberi keutamaan perkara yang saya kira agak menarik dan se- dalam hal-hal yang berkaitan dengan kesela- lainnya kalau terlalu banyak yang disyorkan matan rahsia negara, pembangunan pelajaran dan dicadangkan harus dapat dipertimbang- dan meningkatkan kesedaran terhadap isu-isu kan dikemudian hari kelak. penting untuk orang ramai. Oleh itu saya syorkan pihak Kerajaan boleh menetapkan syarat- Yang pertama yang saya hendak sentuh ia- syarat yang berkaitan dengan perkara-perkara lah yang dibangkitkan oleh Dato' K. Kumar- yang baru saya sebutkan tadi ketika menyerah- an. Keseluruhan ucapannya saya rasa banyak kan bidang telekomunikasi kepada pihak swas- memuji dan memberi tahniah dan akhir-akhir- ta. Kerajaan juga patut boleh mengawal mutu nya supaya dapatlah pertimbangan MAIKA penggunaan alat-alat telekomunikasi. Kawal- dikira sama dalam pengswastaan nanti. Itu an ini perlu untuk melindungi pengguna-peng- terserah kepada Kerajaan nanti sebab masih guna dan menjamin management yang tinggi. belum sampai waktunya hendak di kira siapa Janganlah tidak ada kawalan langsung sehing- walaupun MAIKA pada waktu ini. gakan berbagai-bagai jenis mutu rendah alat- alat telekomunikasi dapat dipasarkan kepada Tetapi yang menarik dalam ucapannya ialah para pengguna. supaya satu jawatankuasa ditubuhkan dalam segi usaha pengswastaan ini untuk mengkaji perkara-perkara yang disebutkan tadi loose Seperkara lagi ialah pihak Kerajaan hendak- end diperkemaskan semua dari segi proses lah boleh melibatkan syarikat pengganti swasta pengswastaan ini. 3147 2 OGOS 1985 3148 Yang sebenarnya jawatankuasa khas ini te- Kerajaan sudah membelanjakan sebanyak lahpun ditubuhkan dan dianggotai oleh Unit $5.8 billion barulah hendak serah kepada satu Perancang Ekonomi, Jabatan Perdana Menteri syarikat tertentu.Ini tentunya syarikat itu-medan juga Kementerian saya sendiri dalam pro- nerima keadaan atau satu entity yang sedia ses pengswastaan ini. Jawatankuasa ini sedang untung. Tetapi, kalau ditengok dari segi itu berjalan dan kebanyakan hasil daripada kajian mungkin juga boleh diterima, tetapi yang harus jawatankuasa ini kita bentangkan di sini Jawa- kita tengok dari segi tanggungjawab atau sikap tankuasa ini akan berterusan untuk mengkaji tanggungjawab Kerajaan kepada rakyat jelata supaya perkara-perkara yang timbul dari segi dan pembangunan telekomunikasi di negara proses pengswastaan ini, terutama sekali masa-" ini. Soal kita hendak swasta satu bab soal kita lah pekerja-pekerja dan option yang diberi hendak menyediakan kemudahan kepada rak- nanti dapat diselaraskan dan diselesaikan. yat, itu satu soal lain pula. Jadi Kerajaan tidak hanya pentingkan satu isu, isu hendak meng- Tetapi perkara yang paling pokok yang diswastakan satu, tetapi memberi kemudahan bangkitkan supaya terjagalah hendaknya ke- kepada rakyat kita membelanjakan sebanyak pentingan pekerja dalam telekom $5.8 billion. Jadi secara kebetulah sahaja proses sekarang.saya telah sebutkan tadi dalam masa pengswastaan ini datang. Cara mana pun po- pembentangan bahawa apa pun ditawarkan koknya kemudahan asas dikira dapat disam- terms dan conditions bagi penawaran itu untuk paikan kepada keseluruhan dan semua lapisan dipilihkan oleh pekerja tidak boleh kurang rakyat. daripada yang mereka nikmati sekarang ini. Kalau tengok dari segi itu saya rasa tidaklah Jadi, dengan sendirinya saya kira akan seca- begitu negatif sebagaimana rasanya kias atau ra umumnya walaupun tidak begitu detail ter- sindir yang diberi oleh Yang Berhormat itu jaga kepentingan pekerja. (mungkin tidak menyindir). Dari segi flexibility syarikat atau badan swasta dengan Kerajaan Satu lagi juga disyorkan supaya keterangan memang diakui kerana satu badan yang lebih diberi kepada semua pekerja-pekerja dan kum- kecil yang mempunyai sistem yang tertentu pulan telekom ini supaya tidak dimasuki oleh yang lebih bebas dan autonomous dan bertang- elemen-elemen yang negatif kepada pekerja- gungjawab secara langsung kepada Jemaah Pe- pekerja telekom. Sebenarnya sudah bermula ngarah tentulah mempunyai flexibility yang semasa persldangan Dewan Rakyat lagi pun lebih. Dan dalam keadaan perkembangan tele- sudah mula satu program yang dibuat oleh komunikasi ini perkara 'flexibility' amat pen- Menteri saya sendiri menjelajah keseluruh pe- ting untuk syarikat atau satu badan itu menge- lusuk negara, di pusat-pusat tertentu bagi jar pembangunan dan menyesuaikan diri da- memberi keterangan kepada pekerja-pekerja lam keadaan dan masa yang sentiasa berubah. telekom. Kalau tidak silap saya, semalam pun beliau berada di Melaka untuk menerangkan Sebenarnya walaupun disebut banyak kali, kepada pekerja-pekerja di sekitar Bandar Me- pengswastaan ini ialah dengan tujuan supaya laka. Pada 9hb di Sarawak dan kalau tidak mengurangkan beban tanggungan Kerajaan silap 16hb ini juga akan ke Sabah untuk mene- itu bukan dasar pokok. Tetapi pada keseluru- rangkan perckara ini. Ertinya yang disyorkan hannya Salah bagi menjaga kepentingan negara itu telahpun dijalankan oleh Kementerian saya dan rakyat. yang dijalankan sendiri oleh Menteri saya. Kalau dihalusi, sebenarnya akhirnya juga Perkara yang dibangkitkan agak menarik pengguna yang lebih untung.Sebab pengawas- dan kadang-kadang saya rasa confused ialah taan ini juga bertujuan supaya timbul satu daripada Yang Berhormat Tuan Abdul Ghani efficiency hasil daripada flexibility. Bila ianya Othman. Berat sedikit hujah yang diberikan efficient, sebagaimana saya pernah sebut, ke- Saya sudah notakan semuanya dan saya akan untungan semua pihak akan dapat. Pihak buat reaksi satu dua perkara iaitu beliau awal- swasta akan dapat untung, pihak pengguna awal menyebutkan satu perkataan yang anih juga akan dapat untung apabila sesuatu itu atau unik. berjalan dengan efficient, kosnya akan lebih 3149 2 OGOS 1985 3150

berkurangan. Dan bila kos kurang beban kepa- Jadi saya kira tambah lagilah syarikat ini da pengguna akan kurang dan dengan sendiri- asal daripada Kerajaan dan kita tentulah mele- nya sebagai Kerajaan hari ini akan untung takkan filosofi yang tertentu, asas-asas dan kerana mendapatkan satu syarikat yang dapat dasar-dasar tertentu supaya ada subsidi silang memberi perkhidmatan yang baik dan murah sebagai satu filosofi syarikat ini. Dan kita mesti kepada rakyat jelata. faham juga sebagaimana yang saya terangkan tadi 2-3 tahun atau 4-5 tahun awal-awal ini, syarikat ini akan dipunyai oleh Kerajaan 100% Dari segi monopoli yang ditakuti, Yang Ber- dan tentulah ada berkemungkinan dan ada hormat mencadangkan supaya market forces, peluang Kerajaan meletakkan Filosofi khusu- dengan izin, berfungsi supaya menentukan har- snya filosofi subsidi silang ini sebagai satu ga dan bayaran yang ditentukan oleh syarikat filosofi yang dilandaskan secara konkrit oleh itu. Tetapi mengikut kajian kami setakat hari syarikat ini untuk masa-masa depannya kerana ini kita hanya ada lebih kurang 900,000 pelang- filosofi yang berasaskan social element ini tentu gan sahaja dan dari segi network yang kita juga akan memberi keuntungan secara tidak jalankan sebegitu rupa, dari segi technicalnya, langsung atau iangsung kepada syarikat ini di untuk menjalankan fragmentation tidak begitu akhir-akhir nanti. mudah. Saya rasa hujah yang saya sebutkan juga terangkum tentang apa yang dibangkitkan oleh Kedua, dari segi jumlah pelanggan yang ada Yang Berhormat tadi berkaitan dengan kekua- di negara yang kecil sebegini, kita rasa tidak saan atau tahap mana kawalselia harus diadak- ada economy of scale dan akan menimbulkan an sebab saya kirakan tadi tidak ada competiti- kos yang tinggi kalau dipecah-pecahkan kepa- on, kita akan beri kepada satu syarikat buat da syarikat yang banyak. Lagi pun kalau diki- permulaan, setakat hari ini hanya satu syarikat rakan contoh satu negeri yang baru menswas- sahaja akan diserahkan. takan telekomnya, iaitu United Kingdom juga Tuan Yang di-Pertua, saya rasa itu yang diswastakan kepada satu syarikat sahaja pada dapat saya buat reaksi kepada Yang Berhorm- waktu inL Itu pun saya rasa dari segi jumlah at Tuan Abdul Ghani, tetapi kepada Yang pelanggan-pelanggannya lebih banyak, barang Berhormat Lt. Kol.(B) Abdul Hamid Ibrahim kali 3-4 kali ganda daripada kita dapat waktu juga menyebutkan tentang monopoli dan per- ini. Walaupun saya akui kalau ada competition saingan — itu sudah saya terangkan. Tetapi atau persaingan, market forces akan menen- satu soalan yang disebutkan, adakah syarikat tukan harga dan bayaran atau dapat mengu- ini punya kuasa untuk menjalankan perniaga- rangkan beban kepada pengguna tetapi keadaan dalam segi joint-venture dan perjanjian lain. an kita akan lebih disadvantage kepada peng- Saya kira apabila telekom sudah merupakan guna sendiri kalau dipecah-pecahkan kerana satu syarikat tentunya dikongkong oleh unda- kita tidak mempunyai base pasaran yang besar. ng-undang syarikat dan peraturan syarikat sendiri akan dapat bergerak sebagai syarikat-syarikat lain juga. Tetapi setakat hari ini, buat Satu lagi, juga ditakuti, bahawa sebagai satu permulaannya oleh kerana Kerajaan mempun- syarikat tentunya akan menumpukan pusat- yai 100% sahamnya, tentulah dikawal oleh pusat untung (profit centre) sahaja di mana ada Kerajaan. Namun syarikat boleh bergerak ka- aktiviti yang memberi untung di situlah akan lau dibenarkan oleh jumaah pengarahnya atau ditumpukan. Saya kira perkara ini tidak begitu pemegang sahamnya sebagaimana syarikat tepat sebab banyak syarikat-syarikat kita yang lain-lain juga. tidak pun diserahkan oleh Kerajaan menjalankan social activities sekarang ini untuk memba- Untuk Menteri menetapkan aktiviti-aktiviti ngunkan sama negara kita ini kerana negara syarikat ini, saya rasa tidak kena pada tempat- yang membangun, rakyat yang maju juga akan nya, kalau begitu ertinya tidak payah kita swas- memberi keuntungan, memberikan activities takan. Sebenarnya bila sudah diswastakan ak- kepada keseluruhannya secara tida langsung tiviti-aktiviti syarikat itu termasuk filosofi busi- kalaupun tidak secara langsung. nessnya, juga akan ditentukan oleh jumaah 3151 2 OGOS 1985 3152 pengarahnya yang sudah tentu, akan dinamak- lama Kerajaan kita ini mempunyai satu sistem, an oleh tuanpunya iaitu Kerajaan sendiri buat tiap-tiap alat yang hendak dibawa di sini mesti permulaan ini. Jadi, tidak kenalah kalau Men- ada satu kelulusan oleh Jabatan berkehaan, teri akan menentukan akdviti-aktiviti syarikat kalau berkaitan dengan Jabatan Telekom, tele- ini, kalau itu perginya sebagaimana yang saya fonlah, dipanggil dengan izin, type approval. katakan tadi perginya juga macam department Apa pun alat yang di bawa ke sini mesti dilulus- yang ada sekarang ini, tidak timbullah kesan kan oleh Jabatan berkenaan, kalau Jabatan atau keuntungan penswastaan atau proses Telekom, Jabatan Telekomlah dahulu supaya penswastaan yang kita hajatkan. typenya diapproved. Sesudah typenya diapproved, barutah boleh dipasarkan di sini. Dengan Tuan Yang di-Pertua, Yang Berhormat cara begitu kita rasa kita dapat kawal dari segi Tuan Abu Bakar bin Lajim mengemukakan mutu dan kepentingan pengguna sendiri. banyak syor-syor dan satu dua pandangannya iaitu privatisation not tantamounting to frag- mention, dengan izin, yang disebutkan itu, saya Tuan Yang di-Pertua, setakat itu saya dapat rasa tak payah saya komen sebab itu agak selari memberi reaksi dan sekali lagi saya mengakhiri dengan hujah saya awai-awal tadi. Saya rasa dengan terima kasih dan saya juga merasa Yang Berhormat Tuan Abu Bakar bin Lajim sukacita kerana sama-sama kita menjaga dan barangkali faham keadaan sistem dan rangkai- merasa concerned tentang kepentingan rakyat an telekom dan jumlah pelanggan yang kita dan negara kita dalam Dewan yang mulia ini. ada, sebab itu dia tolong saya daripada awal- Terima kasih. awal ucapannya supaya tidak payah kita frag- mentkan atau dibanyak-banyakkan syarikat, Timbalan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang hanya memadai dengan privatisation kepada Berhormat, sekarang saya kemukakan masa- satu syarikat sahaja. Terima kasih. lah kepada Majlis bagi diputuskan. Masalah- nya ialah bahawa Rang Undang-undang ini Mengenai kajian tarif akan dipertimbang- dibacakan kali yang kedua sekarang. kan sama ada jumlah 2 tahun, 3 tahun sekali atau tidak itu akan dipertimbangkan. Walau- pun pada waktu ini tidak ditetapkan period Masalah dikemuka bagi diputuskan, dan di- atau jangka masanya, tetapi mungkin akan setujukan. ditetapkan di kemudian hari. Yang Berhormat juga sekali lagi membangkitkan tentang keselamatan dan jua cara-cara lain bagaimana Kera- Rang Undang-undang dibacakan kali yang jaan dan masyarakat seluruhnya dapat dipas- kedua dan diserahkan kepada Dewan sebagai ttkan. Ini hanya saya dapat mengulangi apa Jawatankuasa. yang saya terangkan tadi. Dewan bersidang sebagai Jawatankuasa. Mengikut kajian kami apa provision yang telah diberi dan terdapat daripada Akta Tele- kom 1950 itu dengan Fasal-fasal 7 dan seteru- Rang Undang-undang ditimbangkan dalam snya yang saya sebut awal-awal tadi sudah kita Jawatankuasa. yakin, cukup bagi kita sebagai satu tool, satu alat untuk kawalselia, menentukan serta mempastikan atau mengurangkan dan menghapus- (Timbalan Yang di-Pertua mempengemsikan kan kesangsian Kerajaan atau kita semua ter- Jawatankuasd) hadapnya. Fasal 1 hingga 9 diperintahkan jadi sebahagian Satu sahaja yang disebutkan sebagai satu daripada Rang Undang-undang. keterangan yang ditakutkan oleh Yang Ber- hormat tadi iaitu tentang alat-alat telekomunikasi ini janganlah hendaknya dipasarkan se- Rang Undang-undang dilaporkan dengan wenang-wenangnya sahaja supaya kepenting- tidak ada pindaan: dibacakan kali yang ketiga an pengguna dapat terjaga. Sebenarnya sudah dan diluluskan. 3153 2 OGOS 1985 3154

RANG UNDANG-UNDANG perlantikan untuk berkhidmat dengan mana- PENCEN (PINDAAN) mana pertubuhan perniagaan di mana Keraja- an mempunyai kepentingan secara tidak lang- Bacaan Kedua dan Ketiga Kali Yang sung iaitu menerusi badan-badan yang ditu- 6.30 ptg. buhkan sendiri.

Timbalan Menteri dj Jabatan Perdana Men- Dalam membuat pindaan kepada Seksyen teri (Puan Shariffah Dorah binti Dato'_Syed 12A, ungkapan yang berbunyi: dalam mana Mohammed): Tuan Yang di-Pertua, saya Tno- Kerajaan atau mana-mana Kerajaan Negeri hon mencadangkan supaya Akta Pencen (Pin- mempunyai kepentingan adalah dikeluarkan. daan) 1985 dibaca bagi kali yang kedua. Perkataan perniagaan selepas perkataan pertubuhan juga dikeluarkan, supaya persaraan tidak diadakan hanya kepada pertubuhan Seksyen 12A Akta ibu iaitu Akta Pencen, perniagaan selain daripada pertubuhan antara- 1980 adalah dicadangkan dipinda bagi mem- bangsa sepertimana yang terdapat sekarang. perluaskan pemakaiannya, bukan sahaja bagi Dengan ini persaraan boleh dilakukan apabila pertubuhan perniagaan di mana Kerajaan seseorang pegawai yang sedang berkhidmat mempunyai kepentingan secara langsung atau- diperlukan oleh pertubuhan lain seperti Uni- pun tidak langsung, tetapi juga bagi memboleh- versiti Islam Antarabaagsa. kan pegawai tetap bersara atas sebab penswastaan. Dengan memperluaskan pemakaian Seksyen ini, saya suka menegaskan bahawa mana-mana Seksyen 12A Akta Pencen, 1980 memboleh- pihak tidak perlu bimbang ke atas kemungkin- kan seseorang pegawai berpencen dalam per- an menyalahgunakan peruntukan ini bagi khidmatan awam yang belum meningkat umur membersarakan seseorang pegawai untuk ber- 50 tahun dibersarakan untuk berkhidmat da- khidmat dalam mana-mana pertubuhan kera- lam pertubuhan perniagaan di mana Kerajaan na kawalan rapi akan dibuat dan hanya pega- Persekutuan atau mana-mana Kerajaan Negeri wai yang dilantik oleh/atau dilantik dengan mempunyai kepentingan atau mana-mana kelulusan Kerajaan Persekutuan sahaja boleh pertubuhan antarabangsa di mana Malaysia dibersarakan. menjadi anggotanya, dengan syarat perlantikan itu dibuat oleh/atau dengan kelulusan Kera- Tuan Yang di-Pertua, berikutan dengan pin- jaan Persekutuan. daan yang dicadangkan kepada Seksyen 12A, beberapa pindaan lagi adalah dicadangkan Dalam hal persaraan ini, pencen dan ganjar- bagi membolehkan faedah persaraan dibayar an adalah dihitung berdasarkan tempoh per- kepada pegawai tetap yang disarakan atas se- khidmatan dan gaji yang diterima sebelum me- bab penswastaan. Pindaan-pindaan yang dica- ninggalkan perkhidmatannya, akan tetapi fae- dangkan adalah seperti berikut:- dah persaraan ini akan ditangguhkan bayaran- (a) Kelayakan Kaedah Persaraan nya sehingga pegawai berkenaan mencapai Dengan pindaan kepada Seksyen umur 50 tahun. Sekiranya berlaku kematian 12A, adalah dicadangkan pegawai te- sebelum mencapai umur 50 tahun, pegawai itu tap yang telah disahkan dalam jawat- akan dianggap seolah-olah telah mati dalam an tetapi belum diberi taraf berpencen perkhidmatan awam dan tanggungannya layak yang dibersarakan atas sebab pens- diberi faedah kematian berkuatkuasa sehari wastaan disifatkan sebagai pegawai selepas kematian. berpencen. Dalam hal ini mereka layak untuk menerima pencen seku- Tuan Yang di-Pertua, kepentingan Kerajaan rang-kurangnya 1/5 daripada gaji yang dimaksudkan dalam Seksyen 12A telah akhir yang diterima, sepertimana yang ditetapkan sebagai kepentingan yang nyata diperuntukkan sekarang bagi pegawai dan secara langsung. Oleh itu, peruntukan tetap yang telah disahkan dalam ja- yang ada sekarang adalah terlalu sempit dalam watan yang dikehendaki bersara atas pemakaiannya. lanya tidak boleh dipakai bagi sebab kesihatan, ataupun kepada 3155 2 OGOS 1985 3156 tanggungan pegawai yang mati dalam bagi maksud faedah pencen dan gan- perkhidmatan sebelum diberi taraf jaran. Pada hakikatnya, apabila seseo- berpencen. rarig pegawai di sarakan, tarafnya sebagai seorang pegawai perkhidmatan (b) Syarat-syarat Pembayaran awam adalah terputus. Walau bagai- Seseorang pegawai yang telah di- manapun, bagi mereka yang bersara bersarakan di- bawah Seksyen 12A atas sebab penswastaan dan menerima hendaklah berkhidmat dalam pertu- gaji dan terma serta syarat-syarat per- buhan atau anak syarikatnya bagi khidmatan awam tidak melebihi 2 ta- tempoh sekurang-kurangnya 5 tahun hun yang ditawarkan itu, adalah dica- ataupun sehingga meningkat umur dangkan tempoh itu boleh diambil persaraan pilihan sendiri iaitu 45 ta- kira. hun bagi pegawai wanita dan 50 tahun bagi pegawai lelaki. Syarat ini dica- Dalam pada itu, adalah juga dicadangkan untuk mempastikan bahawa dangkan supaya gaji akhir bagi mere- pegawai berkenaan akan menyum- ka yang akan dipakai bagi perkiraan bangkan perkhidmatannya "dengan faedah persaraan, hendaklah berda- pertubuhan berkenaan dan persaraan sarkan gaji akhir di syarikat swasta di bawah Seksyen ini tidak pula digu- sebelum diberi tanggagaji perkhid- nakan sebagai cara keluar dari per- matan swasta. Oleh itu, tafsiran gaji khidmatan awam tanpa menggugur- akhir dan tempoh perkhidmatan yang kan kelayakan kepada faedah persara- boleh diambil kira hendaklah diubah- an. suai. Bagi menampung kos pencen seseorang pegawai semasa berkhidmat dengan pihak swasta berkenaan di Syarat untuk berkhidmat selama 5 mana tempoh itu akan diambil kira, tahun telahpun ditetapkan bagi pega- syarikat berkenaan adalah dikehen- wai yang dibersarakan demi kepen- daki mencarum sebanyak 171/2% dari- tingan negara. Walau bagaimanapun, pada gajinya kepada Kerajaan. bagi seseorang yang mana perkhidmatannya ditamatkan oleh pertubuhan Tuan Yang di-Pertua, pindaan yang serupa atas sebab kesihatan, ataupun oleh kepada Seksyen 13 dan seksyen-seksyen yang syarikat swasta atas langkah mengu- berikut Akta Pencen (Pihak Berkuasa Berka- rangkan perbelanjaan, adalah dica- nun dan Tempatan) 1980 telahpun dibentang dangkan supaya bayaran faedah per- dan diluluskan oleh Parlimen dalam persida- saraan diuruskan kepadanya walau- ngannya yang berlangsung pada bulan April pun masih belum meningkat umur yang lalu. Kali ini pindaan adalah dicadangkan persaraan pilihan sendiri. Ini disebab- kepada Seksyen 12A Akta Pencen, 1980 yang kan penamatan perkhidmatan bukan- khusus dipakai bagi Perkhidmatan Awam. lah merupakan kehendak diri sendiri Saya suka mengulangi bahawa pindaan yang tetapi oleh sebab kesihatannya atau- dicadangkan kepada Seksyen 12A ini bagi pun atas kehendak syarikat dalam ke- memperluaskan pemakaiannya kepada seba- adaan yang tertentu. rang organisasi tidak kira sama ada Kerajaan mempunyai kepentingan secara langsung atau (c) Faedah Persaraan tidak langsung. Pencen dan ganjaran adalah dikira berdasarkan kepada tempoh perkhid- Pindaan-pindaan lain yang dicadangkan ia- matan dalam perkhidmatan awam lah bagi membolehkan seseorang pegawai tetap dan gaji akhir yang diterima. Dalam yang telah disahkan dalam jawatan tetapi be- usaha meminda Seksyen 12A persoal- lum diberi taraf berpencen layak menerima an yang timbul ialah mengenai tem- faedah pencen sekurang-kurangnya 1/5 daripa- poh perkhidmatan dan gaji akhir sese- da gaji akhir yang dkerima apabila disarakan orang pegawai yang akan diambi) kira atas sebab penswastaan. 3157 2 OGOS 1985 3158 Bagi tujuan perkiraan faedah persaraan, dan masih mempunyai keinginan sebagai seo- tempoh perkhidmatan yang akan diambil kira rang manusia biasa, sementelahan pula balu hendaklah termasuk tempoh perkhidmatan di tadi ada 2 atau 3 orang anak. syarikat swasta semasa pegawai berkenaan menerima gaji dan terma serta syarat-syarat Per- Yang malangnya kepada balu-balu tadi, jika khidmatan Awam, manakala gaji akhir yang mereka ini berkahwin lagi pencen balu tadi dipakai hendaklah berdasarkan gaji akhir yang hilang. Inilah yang menyebabkan si balu tadi diterima.sebelum ditawarkan tanggagaji swas- mengambil keputusan tidak mahu berkahwin ta.Faedah persaraan yang dilayakki itu akan lagi, tetapi kalau pihak Kerajaan terus mem- dibekukan bayarannya sehingga seseorang pe- beri pencen balu tersebut bolehlah si balu tadi gawai tetap yang disarakan atas sebab pens- berkahwin lagi bagi menyambung zuriatnya. wastaan mencapai umur 45 tahun bagi pegawai Ini sesuailah sebagaimana yang disarankan wanita dan 50 tahun bagi pegawai laki-laki. oleh Perdana Menteri kita hendak menjadikan Walau bagaimanapun, dalam keadaan di mana penduduk negara ini sampai ke matlamat 70 perkhidmatannya ditamatkan atas sebab kesi- juta orahg pada tahun 2,0.00 yang akan datang hatan ataupuri atas sebab pengurangan perbe- nanti dan akan ramailah pula lelaki yang ingin lanjaan oleh syarikat swasta dalam keadaan melamar balu tadi kerana balu tersebut ada yang tertentu, faedah persaraannya adalah di- pencen yang boleh mengukuhkan kedudukan cadang dibayar sungguhpun pegawai berkena- ekonomi rumahtangga mereka yang baru, jadi an belum meningkat umur persaraan pilihan tidaklah si balu tadi apabila berkahwin lain sendiri. maka hilanglah pencen tadi.

Tuan Yang di-Pertua, saya mohon menca- Apabila nasib yang malang pula menimpa, dangkan. misalnya perkara yang kita tidak ketahui si balu tadi akan kehilangan suaminya sekali lagi Menteri Kehakiman dan Menteri di Jabatan sama ada bercerai hidup atau mati, tetapi bila Perdana Menteri (Datuk Dr. James P. Ongkili): mana penceraian ini berlaku, balu ini tadi tidak Tuan Yang di-Pertua, saya mohon menyo- dapat apa-apa untuk sara hidup. Maka si balu kong. tadi bagi menampung hidupnya terpaksalah bekerja di kilang-kilang dengan pendapatan yang tidak berapa sen. Timbalan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang Berhormat, masalah di hadapan Majlis ialah Rang Undang-undang bernama Suatu Akta Sebagaimana yang kita ketahui kilang-ki- untuk meminda Akta Pencen, 1980 dibacakan lang yang banyak di negara kita ialah kilang- kali kedua sekarang dan terbuka untuk diba- kilang elektronik yang banyak menggunakan has. Dipersilakan. tenaga mata tetapi pendapatannya apa yang saya katakan tadi tidak seberapa. Oleh kerana mereka ini hendak meneruskan hidupnya ter- 6.39 ptg. paksalah bekerja dan lama-kelamaan mata si balu tadi rosak dan tidak nampak. Bila mata Puan Hajjah Azizah binti Mohd. Said: Tuan beliau tidak nampak lagi siapa pun tidak sudi Yang di-Pertua, saya menyokong Akta Pencen menerima untuk bekerja dan tidak ingin menja- ini dengan membawa sedikit hujah, iaitu yang dikan isteri. Peristiwa ini memang ada berlaku pertama, saya menyokong Akta Pencen ini seperti yang dijadikan cerita-cerita drama di tetapi saya kurang berpuas hati dengan cara radio dan di televisyen. Benar ini berlaku dan yang telah dilaksanakan oleh Kerajaan kepada telah dapat saya lihat di mana-mana iaitu di balu-balu bekas tentera dan polis yang keba- kampung-kampung terpencil dan kampung nyakannya balu-balu yang menerima pencen yang berhampiran dengan tempat tinggal saya. dari kedua-dua anggota Pasukan Keselamatan Alangkah malangnya nasib seseorang wanita ini disebabkan suami-suami mereka mati ter- di bumi merdeka Malaysia yang sedang menuju korban bagi mempertahankan negara. Keba- ke arah negara-negara membangun di rantau nyakannya balu-balu tadi masih muda remaja Asia dan di dunia ini. Ini tidaklah termasuk 3159 2 OGOS 1985 3160 nasib ataupun wanita-wanita yang telah memi- mendapat ijazah pertama daripada rriana- lih jalan syirik yang terjerumus di lembah- mana universiti. Begitulah adilnya pihak Kera- lembah kehinaan. jaan kita menjalankan "kewajipannyar Jadi, Akta yang kita bentangkan pada petang ini Akhirnya, saya berharap Kerajaan hendak- ialah khusus berkenaan dengan pegawai-pe- lah mengkaji semula Akta bagi pencen balu- gawai Kerajaan yang akan berpindah kepada balu tersebut supaya dapat pembelaan yang swasta. sewajarnya. Itulah sahaja, Tuan Yang di-Pertua, saya Itulah sahaja ucapan saya yang ringkas dan akan ambil ingatan di atas apa-apa pandangan pendek kerana saya orang baru, saya tak dapat tadi. hendak mengulas lebih panjang, jadi saya harap pihak Kementerian yang berkenaan akan Timbalan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang mengambil berat tentang perkara ini dan deng- Berhormat, sekarang saya kemukakan masa- an ini saya menyokong Akta ini diluluskan. lah kepada Majlis bagi diputuskan. MalJalah- Sekian, terima kasih. nya ialah bahawa Rang-Undang-undang ini dibacakan kali yang kedua sekarang. Timbalan Yang di Pertua: Tidak ada yang hendak bercakap lagi? Saya persilakan Yang Masalah dikemuka bagi diputuskan, dan di- Berhormat Timbalan Menteri menjawab. setujukan.

Rang Undang-undang dibacakan kali yang 6.43 ptg. kedua dan diserahkan kepada Dewan sebagai Jawatankuasa. Puan Shariffah Dorah binti Dato' Syed Mo- hammed: Tuan Yang di-Pertua, saya mengu- Dewan bersidang sebagai Jawatankuasa. capkan banyak terima kasih di atas kerjasama dan perhatian Yang Berhormat Puan Hajjah Rang Undang-undang ditimbangkan dalam Azizah terhadap pencen dan kebajikan khusu- Jawatankuasa. snya pada wanita. (Timbalan Yang di-Pertua mempengerusikan Mengikut peruntukan dalam Akta Pencen Jawatankuasa) sekarang ialah seseorang balu yang berkahwin semula adalah hilang pencennya tetapi pencen Fasal 1 hingga 7 diperintahkan jadi sebahagi- balu yang berkenaan akan dipindah kepada an daripada Rang Undang-undang. anak-anaknya yang masih di bawah umur 21 tahun. Jadi, peruntukan ini adalah sama — Rang Undang-undang dilaporkan dengan balu, duda adalah sama. Si duda itupun kalau tidak ada pindaan: dibacakan kali yang ketiga dia berkahwin lain, diapun tak dapat hak pen- dan diluluskan. cen bekas isterinya. Begitu juga janda ataupun balu tadi kalau dia berkahwin lain maka putus- Timbalan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang lah bayaran ataupun habuan pencennya tetapi Berhormat, Dewan ini ditangguhkan kepada sekiranya kedua-dua pihak ini ada anak maka suatu tarikh yang tidak ditetapkan. bayaran pencen itu akan diteruskan sehingga anak itu berumur 21 tahun ataupun sehingga Dewan ditangguhkan pada pukul 6.47petang.