I. Dane Identyfikacyjne Kontroli
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
LSZ.411.003.01.2018 I/18/003 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli I/18/003 – Zapewnienie bezpieczeństwa na publicznych placach zabaw oraz w miejscach przeznaczonych do rekreacji Jednostka Najwyższa Izba Kontroli przeprowadzająca Delegatura w Szczecinie kontrolę Kontrolerzy 1. Marzanna Wierzbicka, doradca techniczny, upoważnienie do kontroli nr LSZ/62/2018 z dnia 29 marca 2018 r. (dowód: akta kontroli str. 1-2) 2. Marcin Stefaniak, doradca techniczny, upoważnienie do kontroli nr LSZ/60/2018 z dnia 29 marca 2018 r. (dowód: akta kontroli str. 3-4) Jednostka Urząd Miejski w Łobzie1 kontrolowana ul. Niepodległości 13, 73-150 Łobez Kierownik jednostki Piotr Ćwikła, Burmistrz Łobza2 kontrolowanej (dowód: akta kontroli str. 5) II. Ocena kontrolowanej działalności3 4 5 Ocena ogólna W kontrolowanym przez NIK okresie , Gmina Łobez podejmowała działania na rzecz urządzania nowych placów zabaw i siłowni plenerowych oraz doposażania w urządzenia istniejących placów zabaw. W zapytaniach ofertowych oraz składanych zamówieniach Gmina nie określała dostawcom wymagań w zakresie bezpieczeństwa urządzeń. We wszystkich czterech zawartych w kontrolowanym okresie pisemnych umowach, zobowiązano dostawców do dostarczenia wyposażenia spełniającego wymogi bezpieczeństwa oraz wykonania przedmiotu umowy zgodnie z obowiązującymi przepisami i Polskimi Normami. Spośród dwóch skontrolowanych inwestycji, jedną zrealizowano zgodnie z zawartą umową oraz dokumentacją projektową. Zasady korzystania z gminnych placów zabaw określone zostały dopiero 31 sierpnia 2017 r. W 2016 r. i 2017 r. zlecono przeprowadzenie okresowych kontroli obiektów budowlanych na placach zabaw. Dokonywano wymiany piasku w piaskownicach oraz wykonywano bieżące naprawy urządzeń. Na trzech z pięciu skontrolowanych placach zabaw i siłowni plenerowej, zapewniono należyty stan techniczny urządzeń. Wszystkie objęte kontrolą obiekty utrzymywane były we właściwym stanie higieniczno-sanitarnym. Stwierdzone podczas kontroli nieprawidłowości dotyczyły m.in.: 1/ niezgłoszenia organowi administracji architektoniczno-budowlanej, budowy 33 obiektów małej architektury na placach zabaw zlokalizowanych w miejscach publicznych; 1 Dalej: Urząd. 2 Od 8 grudnia 2014 r., dalej: Burmistrz. 3 Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna. Jeżeli sformułowanie oceny ogólnej według proponowanej skali byłoby nadmiernie utrudnione, albo taka ocena nie dawałaby prawdziwego obrazu funkcjonowania kontrolowanej jednostki w zakresie objętym kontrolą, stosuje się ocenę opisową, bądź uzupełnia ocenę ogólną o dodatkowe objaśnienie 4 Lata 2016-2018, do dnia zakończenia czynności kontrolnych, tj. 13 lipca 2018 r. 5 Dalej: Gmina. 2 2/ zastosowania na trzech placach zabaw, ogrodzenia niespełniającego wymagań ustalonych w przepisach, określających warunki techniczne jakim powinny odpowiadać budynki i związane z nimi urządzenia; 3/ niezapewnienia dla czterech urządzeń na dwóch placach zabaw, ustalonych wielkości stref bezpieczeństwa oraz niezastosowania w strefach bezpieczeństwa trzech urządzeń, rodzajów nawierzchni amortyzującej upadki, wskazanej w dokumentacji technicznej; 4/ niezapewnienia kontroli okresowej obiektów budowlanych, o której mowa w przepisach art. 62 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane6, na czterech gminnych placach zabaw; 5/ niezapewnienia należytego stanu technicznego części urządzeń na placach zabaw; 6/ niezgodności ewidencji środków trwałych stanowiących wyposażenie placów zabaw oraz siłowni plenerowych, ze stanem faktycznym; 7/ nieprzechowywania w Urzędzie dla 21% urządzeń zainstalowanych na placach zabaw w latach 2016-2017, ich dokumentacji technicznej oraz instrukcji użytkowania, konserwacji lub przeglądów. III. Opis ustalonego stanu faktycznego 1. Urządzanie publicznych placów zabaw i miejsc służących rekreacji Opis stanu 1.1. Według stanu na 30 kwietnia 2018 r., na terenie Gminy zlokalizowane były 34 faktycznego gminne place zabaw7 oraz sześć siłowni plenerowych8 (na koniec 2017 r. takich obiektów było odpowiednio: 35 i sześć, a na koniec 2016 r.: 36 i dwa). Według wyjaśnień udzielonych przez Zastępcę Burmistrza, z placu zabaw zlokalizowanego przy Przedszkolu Miejskim Nr 1 w Łobzie korzystały jedynie dzieci uczęszczające do tej placówki, a poza godzinami urzędowania teren Przedszkola i zlokalizowanego tam placu zabaw nie był dostępny dla mieszkańców. Natomiast z placu zabaw w miejscowości Bełczna, poza przedszkolakami korzystały także dzieci uczęszczające do świetlicy wiejskiej w tej miejscowości. (dowód: akta kontroli str. 91-93, 553) W Urzędzie nie była prowadzona odrębna ewidencja (rejestr) funkcjonujących placów zabaw oraz siłowni plenerowych. Nie prowadzono również ewidencji urządzeń tam zamontowanych oraz kart dla poszczególnych urządzeń9. Informacje o takich obiektach znajdowały się w zbiorach dokumentów posiadanych przez komórki organizacyjne Urzędu zajmujące się urządzaniem i doposażaniem placów zabaw oraz siłowni plenerowych, a także bieżącym nadzorem nad ich funkcjonowaniem10. Obiekty takie ewidencjonowano w Urzędzie na potrzeby zlecenia ich corocznych przeglądów. W czasie kontroli NIK sporządzone zostało zestawienie placów zabaw oraz siłowni plenerowych, będących własnością Gminy, według stanu na 31 marca 2018 r. wraz z podaniem ich lokalizacji. W Wydziale Finansowo-Budżetowym Urzędu11 prowadzona była ewidencja syntetyczna i analityczna środków trwałych, w której ujmowano urządzenia zakupione na place zabaw i siłownie plenerowe. Nie wszystkie urządzenia oddane do użytku w latach 6 Dz. U. z 2018 r. poz. 1202, ze zm.; dalej: ustawa Prawo budowlane. 7 25 placów zabaw (73,5%) zlokalizowanych było w sołectwach, a dwa funkcjonowały przy placówkach oświatowych - Przedszkolu Miejskim Nr 1 w Łobzie oraz w jego filii w miejscowości Bełczna. 8 Spośród siłowni plenerowych jedna zlokalizowana była w sołectwie, a pozostałe na terenie miasta. Obiektów takich nie było w placówkach oświatowych. 9 Zawierających podstawowe dane o urządzeniu, jego certyfikacji, dacie montażu, okresie gwarancji, przeprowadzonych czynnościach konserwacyjnych, naprawach i modernizacjach. 10 W szczególności: w dokumentacji przekazanej przez wykonawców oraz w protokołach z kontroli okresowych obiektów małej architektury. 11 Dalej: Wydział FB. 3 2016-2017, zostały ujęte w ewidencji środków trwałych, a zdemontowane wykreślone z tej ewidencji, co opisano w dalszej części wystąpienia pokontrolnego (str. 15-16). (dowód: akta kontroli str. 79-80, 204-213, 387-388, 394, 398, 544-549, 628-639, 784-808, 963-985) W kontrolowanym przez NIK okresie, urządzaniem nowych placów zabaw oraz siłowni plenerowych lub doposażaniem w urządzenia istniejących obiektów, zajmowali się pracownicy trzech wydziałów Urzędu: Wydziału Organizacyjno-Administracyjnego12 Wydziału Infrastruktury Komunalnej i Ochrony Środowiska13, a także Wydziału Inwestycji i Rozwoju Lokalnego14. Wydział IR odpowiedzialny był także za składanie wniosków o dofinansowanie budowy placów zabaw oraz miejsc przeznaczonych do rekreacji. (dowód: akta kontroli str. 6-38, 60-64, 91, 253-258, 263, 682-686) Zgodnie z przepisami art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym15, organy gminy mogą wydawać akty prawa miejscowego w zakresie zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. Na wniosek Burmistrza, Rada Miejska w Łobzie uchwałą Nr XXXIII/253/2017 z dnia 31 sierpnia 2017 r. w sprawie przyjęcia regulaminu korzystania z placów zabaw zlokalizowanych na terenie Gminy Łobez16, przyjęła Regulamin korzystania z placów zabaw Gminy Łobez17. Określono w nim m.in. zasady korzystania z placów zabaw, a także, że każdy przypadek stwierdzenia przez użytkowników niesprawności jakiegokolwiek elementu, należy zgłosić do Urzędu. W Regulaminie tym ustalono, że plac zabaw przeznaczony jest również dla osób dorosłych, jeżeli na jego terenie znajdują się urządzenia siłowni plenerowej lub urządzenia typu fitness. Ustalono także, że dzieci i osoby dorosłe mogą korzystać z urządzeń i wyposażenia placu zabaw zgodnie z instrukcją korzystania z urządzenia, w szczególności odpowiednio do wieku, wzrostu i wagi, jak również wprowadzono zakazy: zaśmiecania, wprowadzania zwierząt, korzystania z niesprawnych urządzeń i korzystania z placu zabaw w sposób sprzeczny z jego przeznaczeniem. Oględziny przeprowadzone na czterech placach zabaw wykazały, że na trzech z nich w dniu oględzin zamieszczony był ww. Regulamin. Przed uchwaleniem Regulaminu, w Urzędzie nie ustalano zasad korzystania z placów zabaw. Nie były również kierowane pod obrady Rady Miejskiej projekty takich regulaminów. (dowód: akta kontroli str. 39-53, 187) W sprawie skierowania wniosku o uchwalenie Regulaminu korzystania z placu zabaw w 2017 r., pomimo iż obiekty takie funkcjonowały w Gminie w latach wcześniejszych, Zastępca Burmistrza wyjaśnił, iż tylko jeden z placów zabaw był placem dużym, zawierającym wiele elementów. Pozostałe składały się z kilku urządzeń typu huśtawka i zjeżdżalnia lub piaskownica. Wyjaśnił także: w momencie rozbudowy placu zabaw na terenie Osiedla Książąt Pomorskich w Łobzie i przewidywaną realizacją następnych placów zabaw, powstała potrzeba stworzenia prawa miejscowego w zakresie zasad 12 Dalej: Wydział OA. Do zadań tego Wydziału w myśl przepisów § 15, pkt I ppkt 6 Regulaminu organizacyjnego Urzędu ustalonego zarządzeniem Burmistrza Nr 164/2015 z dnia 3 lipca 2015 r. w sprawie ustalenia Regulaminu organizacyjnego Urzędu Miejskiego w