Interne Geneeskunde 3 · 2020 3
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
NUMMER 3 JAARGANG 11 INTERNE OKTOBER 2020 GENEESKUNDE Magazine voor de internist COVID-19 Telehealth Bas Oude Elberink Vijf artsen blikken terug op Het gebruik van digitale een hectische en bijzondere technologie voor Directeur van de Nederlandse Internisten Vereniging crisistijd gezondheidszorg op afstand neemt na 13,5 jaar afscheid Integrative Medicine Buitengewone Voor- en tegenstanders aan het conciliumvergadering 2020 woord Positieve ontwikkelingen rondom de COVID-19-crisis INTERVIEW 6 Bas Oude Elberink, directeur van de Nederlandse Internisten Vereniging, neemt na 13,5 jaar afscheid Een snelle insuline- respons bij de maaltijd1 Voor behandeling van diabetes mellitus Integrative Medicine 16 Acupunctuur 18 Integrative Medicine 20 Hoe begeleid je vanuit het Een pleidooi voor de eeuwenoude Een kritische noot bij volwassenen, jongeren en kinderen ziekenhuis de patiënt bij geneeskundige behandelmethode aanvullende behandelingen? van 1 jaar en ouder.1 COVID-19 - Buitengewone RUBRIEKEN Terugblik op een conciliumvergadering Reactie 9 Een voltooid leven: een onvoltooide hectische en 2020 26 rol voor de internist bijzondere crisistijd 10 Een Nederlandse Cartoon 23 Dokter Media - arts in dienst van Boekbespreking 35 Niet-helpen voor hulpverleners Nuance bij medisch het Habsburgse rijk 28 De medicus in de literatuur 36 nieuws 15 Cola Debrot - Een Antilliaan in Rondetafel Europa Telehealth vraagt Diabeteszorg Column Yvo Smulders 38 om nieuwe adviseert over best Refereren 2.0 vaardigheden 24 mogelijke zorg 32 Bijwerkingen: De meest frequent gemelde bijwerking bij gebruik van Fiasp® is hypoglykemie. Hypoglykemie kan eerder optreden na een injectie met Fiasp® vergeleken met andere maaltijdinsulines vanwege de eerder intredende werking. 1 SPC Fiasasp® Verkorte productinformatie zie elders in deze uitgave INTERNE GENEESKUNDE 3 · 2020 3 1126-122426-1224 FFiasp_advA4_210920_v1.inddiasp_advA4_210920_v1.indd 1 221-09-201-09-20 113:243:24 Van de voorzitter Cruciale schakel Op het moment van schrijven van deze column hebben we net de eerste sessie gehad van de allereerste online internistendagen. Deze sessie smaakte naar meer! Wat een prestatie van de commissie, die het gelukt is om in zeer korte tijd een heel aantrekkelijk en divers online programma aan te bieden. En dat was ook te zien in het grote aantal van meer dan 1000 aanmeldingen. Ik kijk wat dat betreft nu al uit naar de grand rounds, de heilige huisjes, en als uitsmijter de beste abstractsessie. De impact van de pandemie op ons dagelijks werk is nog steeds enorm. Voor een belangrijk deel heeft dat te maken met de cruciale rol die wij internisten spelen in de opvang en behandeling van COVID-19-patiënten, zowel op de SEH, IC en cohortafdelingen. Aan de vooravond van de tweede golf is het een continue uitdaging om naast de uitbreiding van klinische capaciteit voor COVID-19-patiënten ook te zorgen dat de reguliere zorg zoveel mogelijk doorgang kan vinden. Op het moment van verschijnen van dit blad zal duidelijk zijn in hoeverre we daar in geslaagd zijn. Het is hierbij in ieder geval erg interessant om in de terugblik op de crisistijd te lezen hoe een aantal collega’s uit het Amphia ziekenhuis de periode van de eerste golf hebben ervaren (pagina 10-14). Ook is het mooi om te lezen hoe de crisis een aantal belangrijke positieve ontwikkelingen heeft gehad voor de opleiding (pagina 26-27) en voor telehealth, met de uitdagingen die daar vervolgens bij komen kijken (pagina 24-25). Het is daarbij in deze gepolariseerde tijd belangrijk dat collega’s proberen enige nuance en duiding te geven bij het medisch nieuws (pagina 15). En voor ons artsen om goed en helder te blijven communiceren, ook met andersdenkenden of twijfelaars. Zoals Febe Smits betoogt in haar artikel (pagina 22-23), ‘Communicatie is de enige remedie tegen verdeeldheid’. Ook is communicatie ontzettend belangrijk om inzichtelijk te maken wat wij internisten doen. Als medisch specialisten met de breedste medische kennis zijn wij in het ziekenhuis multi- inzetbaar, maar helaas leidt die brede inzetbaarheid soms ook tot vanzelfsprekendheid. Die brede basis is wat ons bindt en is onze kracht, maar maakt het soms ook moeilijk om deze kracht zichtbaar te maken. Wij moeten daarom met elkaar laten zien hoe wij een essentiële bijdrage leveren in de huidige zorg. Het is daarbij van belang dat wij gezamenlijk één boodschap uitdragen, hoe verschillend wij soms ook lijken door onze eigen expertises. De komende tijd zullen wij als NIV-bestuur daarom met jullie de uitdaging aan gaan om aan Nederland te laten zien waarom de internist een cruciale schakel in de zorg is, zodat we ook de komende jaren deze belangrijke rol kunnen blijven vervullen. Na een periode van 13,5 jaar treedt Bas Oude Elberink terug als directeur van de NIV. In die periode heeft de NIV onder zijn leiding een enorme professionalisering doorgemaakt, waar Bas met genoegen op terug kijkt in het interview aan het begin van dit magazine (pagina 6-8). Wij zijn Bas erg dankbaar voor het belangrijke werk dat hij voor de NIV heeft verricht. Robin Peeters Voorzitter NIV COLOFON Interne Geneeskunde, magazine voor de internist Vormgeving en DTP 11e jaargang, nummer 3, oktober 2020 HGPDESiGN, Alphen aan den Rijn Redactie Uitgever Hans Ablij, Gysèle Bleumink (hoofdredacteur), Caroline Canté, MacChain, Connecting Medical Initiatives, Charlotte Krol, Lianne van der Meer, Coco Opheij, Harriët Teijen, Postbus 330, 1960 AH Heemskerk Hein Visser ISSN 2211-100X Redactie-adres MacChain © NIV, 2020 E-mail: [email protected] Website NIV: www.internisten.nl INTERNE GENEESKUNDE 3 · 2020 5 6 INTERNE GENEESKUNDE 3 · 2020 Interview Bas Oude Elberink blikt – met genoegen – terug TEKST: FRANK VAN WIJCK • BEELD: MARLOU PULLES Hoewel Bas Oude Elberink dacht zijn functie voor vijf jaar te zullen vervul professionaliseren – af te ronden. len, neemt hij pas na 13,5 jaar afscheid als directeur van de Nederlandse ‘En in principe was dat ook wel zo,’ Internisten Vereniging. Een doelgroep die hij heeft moeten leren kennen, zegt hij nu hij na 13,5 jaar afscheid zo geeft hij toe, maar die hij blijkens zijn uitlatingen in dit afscheidsinter neemt, ‘maar die professionalise- view nu duidelijk een warm hart toedraagt. ring belandde steeds weer in een nieuwe fase. Dus zei ik op een gege- Oude Elberink herinnert zich nog het Gezondheidswetenschappen, ven moment: “Ik blijf gewoon zo lang terdege hoe hij moest wennen aan management en beheer om precies als ik er energie van krijg, niet met de doelgroep waarmee hij als direc- te zijn, wat toen nog alleen mogelijk tegenzin naar mijn werk ga en niet teur van de NIV te maken kreeg. was in Maastricht.’ En zo kwam van het gevoel heb dat ik op de winkel ‘Ik kwam uit een beleidsfunctie het een het ander. Na zijn opleiding zit te passen”. Dat gevoel heb ik ove- bij de Nederlandse Vereniging van kwam Oude Elberink als junior bin- rigens nog steeds niet, want ik blijf Ziekenhuizen’, vertelt hij. ‘Ik werkte nen bij het ministerie van VWS, waar mij verbazen over het feit dat ieder- daar met ziekenhuisbestuurders, hij opklom tot beleidsmedewerker en een wel ziet in welke richting de zorg mensen die meteen in de gordijnen zich ging bezighouden met de lokale zich moet ontwikkelen, maar dat de klimmen als je over details begint. initiatieven en het goodwillvraag- weg daar naartoe toch zo ontzet- En ik kreeg bij de NIV te maken met stuk van medisch specialisten. En tend lang is. Hoe lang praten we al internisten, die – met het oog op hun daarna volgde dus de NVZ, waar hij niet over zaken als anderhalvelijns- functie volstrekt begrijpelijk – juist zich boog over de cao-onderhande- zorg en perverse prikkels? Net zoals heel erg van de details zijn. Dat was lingen. ‘Een bijzondere tak van sport ik mij verbaas over hoe wij als ver- wennen voor me.’ waar ik veel van heb geleerd. Maar zekerden met onze gezondheidszorg Met de zorg was Oude Elberink toen ik had ook leidinggevende ambities omgaan. We vinden gezondheid het wél al vertrouwd. Na in zijn jonge en de NIV bood mij een unieke kans grootste goed, maar als de zorgpre- jaren meerdere keren in het zie- om die te realiseren.’ Dat maakte het mie een euro omhoog gaat, klagen kenhuis te zijn beland, besloot hij directeurschap van de NIV tot een we steen en been. Terwijl de verze- geneeskunde te gaan studeren. Toch logische vervolgstap. keringspremie voor onze auto net kwam hij daar twee jaar later, na zoveel kost, en die betalen we zon- het behalen van zijn propedeuse, Professionalisering der morren.’ op terug. ‘Ik vond het te breed’, Vijf jaar, dacht Oude Elberink, Het agendapunt dat voor Oude zegt hij. ‘Bovendien had ik inmid- dat zou lang genoeg moeten zijn Elberink al die jaren het belang- dels besloten dat de management- om de opdracht waarmee hij rijkste bleef, is het bijeenhouden kant me toch meer trok. Dus werd werd binnengehaald – het bureau van de interne geneeskunde. ‘Dat INTERNE GENEESKUNDE 3 · 2020 7 zal ook een belangrijk aandachts- punt blijven’, zegt hij. ‘We heb- ‘Externe profilering van ben die dertien differentiaties en de kunst is ondanks het bestaan daar- de internist en de interne van toch de eenheid te blijven bewa- ken. Het is immers juist de samen- geneeskunde blijft een hang die de interne geneeskunde en dus ook de internist zo sterk maakt. Versnippering zou dramatisch zijn moeilijk onderwerp’ en de dreiging daarvan is er zeker wel geweest. Daarom hebben we als NIV ook zo geïnvesteerd in goede samenwerking met onze deelspeci- alistische verenigingen – denk aan oncologie en hematologie – en in het streven naar een gezamenlijke strategie. We hebben nu ook op het bureau medewerkers die de deelspe- die periode ook een enorm belang- gedachtegoed van JZOJP (juiste zorg cialismen ondersteunen. Zo kunnen rijke rol gespeeld. Omdat hetzelfde op juiste plaats). ‘In preventie kun- zij onze expertise benutten en blij- geldt voor de huisartsen en long- nen internisten door hun brede ken- ven wij op de hoogte van hun ont- artsen willen we onszelf dan niet op nis een enorme belangrijke rol spe- wikkelingen.