Program Ochrony Zadrzewień Przydrożnych W Otwartym Krajobrazie W Gminie Pawonków Zrealizowano W Ramach Projektu „Drogi Dla Natury – Kampania Na Rzecz Zadrzewień”
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
PROGRAM OCHRONY ZADRZEWIEŃ PRZYDROŻNYCH W OTWARTYM KRAJOBRAZIE W GMINIE PAWONKÓW ZREALIZOWANO W RAMACH PROJEKTU „DROGI DLA NATURY – KAMPANIA NA RZECZ ZADRZEWIEŃ” Autor: Grzegorz Racheniuk Projekt „Roads for Nature – campaign promoting trees in Poland`s rural landscapes, as habitats and ecological corridors” wspierany jest przez program LIFE+ Unii Europejskiej oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 1 Projekt „Roads for Nature – campaign promoting trees in Poland`s rural landscapes, as habitats and ecological corridors” wspierany jest przez program LIFE+ Unii Europejskiej oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. 2 Spis treści: WSTĘP I 1. Opis Gminy Pawonków……………………………………………………………………………………………………5 2. Cel i zakres opracowania……………………………………………………………………..………………………….6 3. Projekt „Drogi Do Natury”…………………………………………………………………………………..………….6 4. Znaczenie alej …………………………………………………………………………………………………………………7 5. Porady przy sadzeniu i pielęgnacji…………………………………………………………………………………..9 PODSUMOWANIE INWENTARYZACJI II 1. Skład gatunkowy zadzrzewień linowych Gminy Pawonków………………………………………….16 2. Stan zdrowotny zadzrzewień linowych Gminy Pawonków……………………………………………17 3. Stan zachowania zadzrzewień linowych Gminy Pawonków………………………………………….18 4. Podsumowanie miejsc do nasadzeń……………………………………………………………………………..20 5. Drzewa a krzyże przydrożne, cenny i ważny element krajobrazu Śląska……………………….21 CZĘŚĆ III PRZEGLĄD ISTNIEJĄCYCH ZADRZEWIEŃ W GMINIE PAWONKÓW Instrukcja do wypełniania ankiety inwentaryzacji zadrzewień liniowych……………………………….23 Ankieta nr 1 – szpaler młodych dębów koło Kośmidrów…………………………………………………….27 Ankieta nr 2 – szpaler dębów, Kośmidry ul. Stawowa…………………………………………………………29 Ankieta nr 3 – szpaler dębów, Kośmidry ul. Kuźnicka………………………………………………………….32 Ankieta nr 4 – szpaler dębów 4A i aleja dębowo – brzozowa 4B koło Solarni……………….34 i 37 Ankieta nr 5 – szpaler jesionów koło Dralin…………………………………………………………………………39 Ankieta nr 6 – szpaler dębów przy drodze Kanus – Łagiewniki Wielkie……………………………….41 Ankieta nr 7 – szpaler morwy przy drodze Łagiewniki Wielkie – Pustkowie………………………..43 Ankieta nr 8 – szpaler topoli włoskiej na północ od Łagiewnik Wielkich…………………………….45 Ankieta nr 9 – aleja wielo gatunkowa przy drodze Łagiewniki Wielkie – Nowe Łagiewniki...47 Ankieta nr 10 – szpaler dębowy na północ od Nowych Łagiewnik…………………………………………50 Ankieta nr 11 – aleja jesionu pensylwańskiego droga krajowa nr 46…………………………………….52 Ankieta nr 12 – nasadzenia jarzębu przy drodze krajowej nr 11……………………………………………59 Ankieta nr 13 – szpaler wielogatunkowy na południe od Łagiewnik Małych………………………...61 Ankieta nr 14 – szpaler dębów Pawonków ul. Ogrodowa……………………………………………………..64 Ankieta nr 15 – aleja dębów Pawonków ul. Kośmiderska……………………………………………………..66 Ankieta nr 16 – aleja lipowa Skrzydłowice – Łagiewnik Małe………………………………………………..69 Ankieta nr 17 – szpaler/aleja dębowo – brzozowa na południe od Łagiewnik Małych………….71 Ankieta nr 18 – aleja dębowo – brzozowa Łagiewniki Małe ul. Wyzwolenia do Skrzydłowic..73 Ankieta nr 19 – szpaler topoli osiki Gwoździany w kierunku Dzielni……………………………………..75 Ankieta nr 20 – szpaler dębowo – brzozowy Pawonków ul. Cegielnia…………………………………..78 Ankieta nr 21 – aleja lipowa z udziałem jesionów pensylwańskich Skrzydłowice ul. Łączna…80 Ankieta nr 22 – aleja dębowo – brzozowa Skrzydłowice ul. Gwoździańska…………………………..82 Ankieta nr 23 – aleja dębu czerwonego i jesionu wyniosłego w Goździanach obok boiska…..85 Ankieta nr 24 – szpaler dębów Gwoździany ul. Sienkiewicza w kierunku lasu……………………….87 Ankieta nr 25 – szpaler dębów Gwoździany ul. Spółdzielcza obok fermy……………………………...89 Ankieta nr 26 – aleja dębów Łagiewniki Wielkie ul. Pietruchowa……………………………………….…91 3 CZĘŚĆ IV PRZEGLĄD POTENCJALNYCH MIEJSC DO NASADZEŃ NOWYCH ALEJ I SZPALERÓW W GMINIE PAWONKÓW Miejsce do nasadzeń nr 1, – Lisowice – Draliny ………………………..…………………………………….……94 Miejsce do nasadzeń nr 2, – Draliny ul. Pawonkowska…………………………………………………….……95 Miejsce do nasadzeń nr 3, – Kanus – Łagiewniki Wielkie………………………………………………….……96 Miejsce do nasadzeń nr 4, – Łagiewniki Wielkie ul. Topolowa……………………………………………….97 Miejsce do nasadzeń nr 5, – Łagiewniki Wielkie w kierunki Ciasnej ………………………………….....98 Miejsce do nasadzeń nr 6, – dojazd z DK 46 do wsi Napłatki.……………………………………..….…….99 Miejsce do nasadzeń nr 7, – Lisowice ul. Słowackiego……………………………………………………..…100 Miejsce do nasadzeń nr 8, – Draliny ul. Wiejska i Graniczna……………………………………………...101 Miejsce do nasadzeń nr 9, – Draliny ul. Pawonkowska……………………………………………………….102 Miejsce do nasadzeń nr 10, – droga Pawonków – Łagiewniki Wielkie…………….…………………103 Miejsce do nasadzeń nr 11, – Łagiewniki Wielkie ul. Polna……………………………………….…..…...104 Miejsce do nasadzeń nr 12, – Łagiewniki Wielkie ul. Ogrodowa………………………………………...105 Miejsce do nasadzeń nr 13, – na północ od Kuźnicy……………………………………………………….….106 Miejsce do nasadzeń nr 14, – droga Pawonków – Skrzydłowice …………………………………..……107 Miejsce do nasadzeń nr 15, – Łagiewniki Małe ul. Powstańców…………………………………..…....108 Miejsce do nasadzeń nr 16, – Łagiewniki Małe ul. Lubliniecka………………………….……….….…...109 Miejsce do nasadzeń nr 17, – Łagiewniki Małe ul. Przyjaźni……………………………….……………...110 Miejsce do nasadzeń nr 18, – Gwoździany dojazd do DK 46……………..………………………….…...111 Miejsce do nasadzeń nr 19, – Gwoździany ul. Spółdzielcza…………………………..……….…….…….112 CZĘŚĆ V PODSUMOWANIE 1. Wykaz zadrzewień o szczególnych walorach…………………………………………………….…………….113 2. Wykaz drzew do objęcia ochroną pomnikową…………………………………………………….………….113 3. Wykaz miejsc konfliktowych…………………………………………………………………………………………..114 4. Wykaz wymaganych ekspertyz…………………………………………………………..…………………………..114 5. Wykaz drzew, na których przeprowadzono zabiegi pielęgnacyjne………………………………….114 6. Wykaz miejsc, w których przeprowadzono modelowe nasadzenia…………………………………115 7. Plan finasowania przewidzianych przedsięwzięć…………………………………………………….........116 8. Rekomendacje do dokumentów planistycznych……………………………………………………………..117 9. Podsumowanie i wnioski…………………………………………………………………………………………………118 10. Podsumowanie tabelaryczne nowych nasadzeń i uzupełnień w istniejących alejach………119 4 I WSTĘP 1. Opis gminy Gmina Pawonków przystąpiła do programu „Drogi dla Natury” we wrześniu 2014 roku. Informacje o gminie Gmina Pawonków zajmująca 119 km2 i licząca ok. 6545 mieszkańców położona jest w północno- zachodniej części województwa śląskiego w powiecie lublinieckim. Pawonków sąsiaduje z miastem powiatowym Lubliniec; do Katowic odległość wynosi 70 km, do Częstochowy 45 km. W skład gminy Pawonków wchodzą miejscowości: Pawonków, Draliny, Kośmidry, Koszwice, Łagiewniki Małe, Łagiewniki Wielkie, Skrzydłowice, Gwoździany, Lisowice, Solarnia. Obszar gminy Pawonków to obszar typowo rolniczy, zarówno z uwagi na warunki przyrodniczo- klimatyczne, dobre gleby oraz brak przemysłu. W oparciu o liczne stawy hodowlane (teren Kośmider, Gwoździan) rozwinęła się produkcja karpia. Tereny gminy zasobne są w takie bogactwa naturalne jak piaski i iły, które wykorzystywane są do produkcji ceramiki budowlanej. Użytki rolne zajmują 5 580 ha, co stanowi 47% pow. Gminy, natomiast lasy to 44,5% powierzchni gminy. Miejscowość Pawonków będąca siedzibą gminy o tej samej nazwie stanowi centrum administracyjno- usługowe dla okolicznych mieszkańców. Sołectwo to położone jest na skraju Garbu Woźnickiego, który jest wyraźnie rzucającym się w oczy elementem krajobrazu. Przebiega on od Zawiercia przez Koszęcin, a kończy się w okolicach Kocur w powiecie oleskim. Najwyżej położone miejsce w Pawonkowie znajduje się za Pietraszowicami i wynosi 279,3 m. n.p.m., a najniższym rejonie Dolniaka wynosi około 242,4 m. n.p.m. Pawonków znajduje się w zlewni rzeki Mała Panew. O walorach przyrodniczych gminy Pawonków decydują przede wszystkim: - dolina rzeki Lublinicy wraz z kompleksem leśnym w jej otoczeniu, - występowanie fragmentów cennej pod względem przyrodniczym roślinności bagiennej w otoczeniu borów świeżych, wilgotnych i bagiennych, - torfowisko i bagno śródleśne „Kośmidry” oraz otaczające je drzewostany stanowiące zanikający element środowiska leśnego, - kompleksy stawów hodowlanych – ostoja ptactwa wodnego – będące również miejscem występowania rzadkich i chronionych gatunków roślin, ptaków i ich miejsc lęgowych, - duże, zwarte kompleksy leśne – zajmujące 44,5% obszaru gminy – zaliczane do lasów grupy I-szej, tj. ochronnych, gdzie można podziwiać rzadko spotykane w środowisku leśnym rododendrony oraz, obok gatunków pospolitych dla boru, gatunki objętych prawną ochroną Typowy krajobraz Gminy Pawonków w części rolniczej 5 2. Cele i zakres opracowania a. Przegląd oraz oszacowanie stanu zadrzewień przydrożnych na terenie gminy Pawonków; b. Identyfikacja walorów przyrodniczych, krajobrazowych, historycznych, użytkowych. zadrzewień przydrożnych; c. Identyfikacja głównych problemów i miejsc konfliktowych wynikających z występowania zadrzewień przydrożnych; d. Przedstawienie propozycji działań mających na celu zachowanie zadrzewień przydrożnych; e. Stworzenie planu nasadzeń i odtwarzania alej. 3. Projekt „Drogi dla Natury” Obejmująca swym zasięgiem teren całej Polski akcja „Drogi dla Natury”, zainicjowanej w 2009 roku przez Fundację EkoRozwoju, ma na celu ochronę przydrożnych drzew. Akcja ta korzysta z pomocy i wsparcia Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (w ramach projektu „Drogi dla Natury – kampania na rzecz zadrzewień”), a także Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej czy programu Unii Europejskiej LIFE+. Projekt ten, rozpoczęty w 2012 roku, jest realizowany w 24 gminach na terenie 9 województw.