TARIM VE ORMAN İL MÜDÜRLÜĞÜ

2018 YILI 1. DÖNEM FAALİYET RAPORU

İÇİNDEKİLER

KONU SAYFA

MİSYON – VİZYON 2

MANİSA TARIMINA GENEL BAKIŞ 3 – 17

TARIM VE ORMAN İL MÜDÜRLÜĞÜNÜN GENEL TANIMI 18

TEŞKİLAT YAPISI 19 – 23

GIDA VE YEM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 24 – 28

BİTKİSEL ÜRETİM VE BİTKİ SAĞLIĞI ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 28 – 51

HAYVAN SAĞLIĞI, YETİŞTİRİCİLİĞİ VE SU ÜRÜNLERİ 52 – 68 ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

KOORDİNASYON VE TARIMSAL VERİLER ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 69 – 73

KIRSAL KALKINMA VE ÖRGÜTLENME ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 74 – 78

ARAZİ TOPLULAŞTIRMA VE T. ALTYAPI ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 79 – 82

MERA ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 83

1

MİSYONUMUZ

Sürdürülebilir tarımsal üretimi, yeterli ve güvenilir gıdaya erişimi, kırsal kalkınmayı ve rekabet edilebilirliği sağlamak amacıyla yenilikçi politikalar belirlemek, uygulamak, izlemek ve değerlendirmek.

VİZYONUMUZ

Gıda, tarım ve hayvancılıkta rekabetçi, milli ve küresel çözümler üreten güçlü bir Türkiye.

2

MANİSA TARIMINA GENEL BAKIŞ Manisa verimli toprakları, iklim ve sulama avantajı ile birlikte gerek tarımsal sanayi gerekse bitkisel ve hayvansal üretim bakımından ülkemiz tarımında önemli bir yere sahiptir. Uluslararası Rekabet Araştırmaları Kurumu (URAK)’nun 2016 yılında yapmış yapmış olduğu İllerarası Rekabetçilik Endeksi 2013-2014 yılı araştırma sonuçlarına göre Manisa Türkiye’deki 81 il içinde en rekabetçi 12 İl konumundadır. TÜİK’in 2015 yılı bazlı yaptığı illerde yaşam endeksi çalışmasına göre Manisa genel sıralamada 31. sırada yer almaktadır. TÜİK Genel Nüfus Sayımı ve Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’ne göre ülkemizin nüfusu 2007’de 70.586.256 iken 2012’de 75.627.384’e ve 2018’de ise 80.810.525’e çıkmıştır. Manisa nüfusu da 2007’de 1.319.920 iken 2012’de 1.346.162’ye 2018’de ise 1.413.041’e yükselmiştir. TÜİK’in yaptığı nüfus projeksiyonlarına göre; Manisa nüfusu 2023’te 1.370.823 olacaktır. Türkiye toplam nüfusunun % 1,77 si Manisa’da yaşamaktadır. Toplam İl Nüfusunun % 67’si İl ve İlçe Merkez Mahallelerinde, % 33’ü ise Kırsal Mahallelerde ikamet etmektedir.

Manisa ve İlçelerinin Nüfusu İL/İLÇE MERKEZİ İLÇESİ ERKEK KADIN TOPLAM 8.041 8.109 16.150 83.789 84.094 167.883 ALAŞEHİR 52.425 50.306 102.731 19.097 22.032 41.129 GÖLMARMARA 7.648 7.595 15.243 GÖRDES 13.874 14.494 28.368 KIRKAĞAÇ 23.232 19.484 42.716 KÖPRÜBAŞI 6.511 6.774 13.285 KULA 21.939 22.464 44.403 79.675 81.135 160.810 SARIGÖL 17.871 18.152 36.023 SARUHANLI 27.187 27.072 54.259 10.127 10.207 20.334 SOMA 54.707 54.131 108.838 ŞEHZADELER 87.472 83.481 170.953 80.668 79.515 160.183 116.115 113.618 229.733 TOPLAM 710.378 702.663 1.413.041 Kaynak: TÜİK, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları (2017)

İlimizdeki nüfus yoğunluğu kuzeydoğu bölümü dışında oldukça yüksektir. Nüfus yoğunluğu yönünden Şehzadeler ve Yunusemre ilçeleri dışında Turgutlu, Soma, Salihli, Alaşehir, Akhisar ilçeleri öne çıkmaktadır. Manisa’nın nüfus yoğunluğu en fazla olan ilçesi Şehzadeler, nüfus yoğunluğu en fazla olan ikinci ilçesi ise Turgutlu olarak dikkat çekmektedir. Buna karşın Demirci, Gördes, Köprübaşı ve Selendi ilçelerinin nüfus yoğunlukları Manisa’nın diğer ilçelerine göre daha düşüktür.

3

Manisa’daki orta yaş nüfus grubunun payı, ülke geneline kıyasla daha yüksektir. İlçelere bakıldığında Yunusemre ilçesinin 31,2’lik değerle en düşük medyan yaşa sahip olduğu ve Şehzadeler, Kırkağaç, Soma ve Turgutlu ilçelerinin ise TR33 Bölgesi’ne kıyasla daha düşük medyan yaş değerlerine sahip olduğu görülmektedir. Birçok ilçede 33-39 yaş aralığında olan bu değer, Gördes ve Köprübaşı’nda 40’ın da üzerine çıkmaktadır. Özellikle Köprübaşı’nda 43,8’i bulan bu değerin bu ilçelerde yüksek olması ilçe nüfuslarının diğer pek çok ilçeden daha düşük olması ile ilişkilendirilebilir.

İlimizde okuryazar oranı Türkiye ortalamasının üzerindedir. Ülke genelinde 15 yaş üzeri nüfustaki %94,7’lik okuryazarlık oranına karşılık Manisa il genelindeki %96,6’lık okuryazarlık oranı dikkat çekmektedir.

İlimizde iş gücüne katılım oranı, ülke genelinin ve çevre illerin birçoğunun üzerindedir. İş gücüne katılma oranı, belirli bir dönemde istihdam edilenlerle işsizlerin toplamının oluşturduğu iş gücünün 15-64 yaş aralığındaki toplam nüfus olan aktif nüfusa oranıdır. Söz konusu oran, ülke genelinde %50,8 iken Manisa’da %55,5’tir.

İlimizde işsizlik oranı oldukça düşük seviyededir. Manisa’daki istihdam oranı %52,7’lik değeriyle ülke geneli ve Denizli dışındaki çevre illerinin üzerindedir.

İl genelinde istihdam edilenlerin büyük bir kısmı tarım sektöründe çalışmaktadır.

İstihdamın Sektörel Dağılımı (%) Tarım Sanayi Hizmet Manisa 40,7 25,1 34,2 Türkiye 22,7 27,2 50,1 Kaynak: TÜİK, Nüfus ve Konut Araştırması (2011)

İlimizde imalat sanayii istihdamında en fazla paya sahip olan sektör %14,9’luk payla gıda ürünleri imalatı sektörüdür.

İlimiz, bitkisel üretim yönünden ülkede üst sıralarda yer almaktadır. Manisa yıllık 4,5 milyar TL’den fazla üretimiyle ülke genelindeki bitkisel üretimin %3,03’sını gerçekleştirmektedir. İlimizin bitkisel üretimi İzmir dışında çevresinde yer alan tüm illerin ve Bölge illerinin üzerindedir. TUİK verilerine göre Manisa bitkisel üretimde ülkede 7. sırada yer almaktadır.

Bitkisel Üretim Değerleri Payı (%) Sırası (1.000 TL) Antalya 10.091.217 7,46 1 Konya 7.536.258 5,57 2 Mersin 7.334.443 5,42 3 Şanlıurfa 5.568.100 4,12 4 Adana 5.292.529 3,91 5 İzmir 4.571.320 3,38 6 Manisa 4.097.712 3,03 7 Türkiye 135.226.040 100 Kaynak: TÜİK Bölgesel İstatistikler (2017)

4

İlimiz hayvancılıkta da ülke genelinde üst sıralarda yer almaktadır. Manisa canlı hayvanlar değeri açısından ülke genelinde %2,12’lik oranıyla 13. sırada yer almaktadır.

Canlı Hayvanlar Payı (%) Sırası Değerleri (1.000)TL) Konya 6.438.395 5,46 1 Izmir 5.284.421 4,68 2 Balikesir 3.895.604 3,63 3 Erzurum 3.717.096 3,02 4 Ankara 3.534.089 2,61 5 Manisa 2.493.285 2,42 13 Türkiye 117.796.769 100 Kaynak: TÜİK Bölgesel İstatistikler (2017)

Manisa hayvansal ürünler değerleri açısından ülkede 34. sırada yer almaktadır.

Hayvansal Ürünler Payı (%) Sırası Değerleri (1.000)TL Konya 1.877.746 5,81 1 Izmir 1.422.552 4,40 2 Erzurum 1.155.856 3,58 3 Diyarbakir 1.065.969 3,30 4 Balikesir 979.075 3,03 5 Manisa 387.350 1,20 34 Türkiye 32.325.358 100 Kaynak: TÜİK Bölgesel İstatistikler (2016)

İlimizde nadasa bırakılan alanların oranı oldukça düşüktür. Ülke genelinde %17,2 oranındaki nadas alanlarının, Manisa ilinde düşük düzeyde (%2,2) olması önemlidir. Bu durum, il genelinde toprağın yoğun olarak ekilip biçildiğini göstermektedir. Ayrıca, Manisa ilinin ülke genelinde %3,4’lük tarım alanını kaplayan sebze bahçelerinde %6,4’lük oranıyla ülke ortalamasının üstünde olduğu da görülmektedir. İlde işlenen tarım alanlarının miktarında katma değeri yüksek ürünler olan meyveler, içecek ve baharat bitkilerinin %40,3’lük bir yer kaplaması dikkat çekicidir.

Tarım Alanlarının Kullanıma Göre Dağılımı Yem Nadas Uzun Ömürlü Tarım Alanı İşlenen Tarım Sebze Alanı Bitkileri Alanı Bitkilerin Alanı (hektar) alanı (hektar) (hektar) Alanı (hektar) (hektar) (hektar) Manisa 492.609 287.584 11.863 33.734 205.025 32.676 Türkiye 23.711.140 20.381.921 3.998.297 804.142 2.048.447 1.867.205 Kaynak: TÜİK Bölgesel İstatistikler (2016)

5

Tarım Alanlarının İlçelere Göre Dağılımı TARIM ARAZİSİ MEYVE TOPLAM OLUP İLÇE ADI TARLA SEBZE (Zeytin NADAS TARIM KULLMAYAN Dahil) ARAZİSİ ARAZİ AHMETLİ 25.749 10.422 70.702 8.313 0 115.186

AKHİSAR 287.300 43.120 480.150 14.315 0 825.445

ALAŞEHİR 111.120 12.435 234.153 8.480 0 366.188

DEMİRCİ 213.102 8.290 62.410 10.400 2.600 296.802

GÖLMARMAR 28.007 22.700 40.738 660 0 92.105 A GÖRDES 224.241 7.475 41.375 35.061 0 308.152

KIRKAĞAÇ 68.311 30.889 114.975 700 0 214.875

KÖPRÜBAŞI 95.422 1.560 47.009 5.416 10.535 159.942

KULA 298.461 18.245 31.529 7.398 0 355.633

SALİHLİ 299.015 39.455 223.425 4.000 15.068 580.963

SARIGÖL 65.983 8.172 103.178 0 0 177.333

SARUHANLI 141.096 29.156 222.718 0 0 392.970

SELENDİ 305.665 8.840 32.004 14.212 0 360.721

SOMA 117.725 19.170 73.575 2.500 5.500 218.470

ŞEHZADELER 179.119 17.325 120.166 520 5.000 322.130

TURGUTLU 75.200 44.504 129.299 900 0 249.903

YUNUSEMRE 51.525 7.236 42.200 1.000 990 102.951

TOPLAM 2.587.041 328.994 2.069.606 113.875 39.693 5.139.209 Kaynak: Bakanlık İl Müdürlüğü (2017)

İlimizde uzun ömürlü bitkilerin kapladığı alanlarda bağ alanı ve zeytin ağaçlarının kapladığı alan öne çıkmaktadır. Ülke genelinde bağ alanı oranı %14,4 iken bu oran ilde %40,0’dır. Bu oranın yüksek olmasında özellikle Alaşehir, Sarıgöl, Salihli, Turgutlu, Saruhanlı gibi ilçelerin payı oldukça fazladır. Zeytin ağaçlarının kapladığı alan incelendiğinde ise ülke genelindeki %25,5’lik orana karşın Manisa’da bu oran %47,4 olarak öne çıkmaktadır.

Uzun Ömürlü Bitkiler Alanlarının Türlerine Göre Dağılımı Toplam Uzun Diğer Meyveler Zeytin Alanı Ömürlü Bitkiler Bağ Alanı (hektar) Alanı (hektar) (hektar) Alanı (hektar) Manisa 205.025 26.538 79.305 99.181 Türkiye 3.329.227 2.048.447 435.231 845.544 Kaynak: TÜİK Bölgesel İstatistikler (2016)

6

İlimizde organik üretim oldukça gelişmiştir. Ülke genelinde organik üretim yapan 75.067 çiftçinin 5,51’i Manisa’dadır. İlimizin ülke organik üretimindeki payı %10,8’dir.

Organik Üretim Çiftçi Sayısı Üretim Alanı (Ha) Üretim (ton) Manisa 4.143 22.255 259.142 Türkiye 75.067 539.884 2.398.429 Kaynak: TÜİK Bölgesel İstatistikler (2017)

İlimiz, ülkemizde en fazla traktöre sahip ildir. Ülkemizde mevcut traktörlerin % 5,48’i ilimizde bulunmaktadır. Tarımsal üretimde kullanılan diğer alet ve makine sayında ise ülkemiz genelinde Konya ilinden sonra 2. Sırada gelmektedir.

Tarım alet ve makine sayısı

Gübre Sabit Seyyar Ekim Su Pulluk dağıtma süt süt Biçerdöver Traktör makinesi pompası makinesi sağım sağım tesisi makinesi Manisa 78.827 6.414 15.365 42.613 438 10.965 17 74.433 Türkiye 1.375.807 462.037 424.183 707.675 12.226 319.885 17.199 1.306.736 Kaynak: TÜİK Bölgesel İstatistikler (2017)

İlimiz tarım arazilerinin sulama oranı oldukça yüksektir. Toplam tarım arazimizin % 47’si sulanmaktadır. Özellikle Şehzadeler, Gölmarmara, Turgutlu, Ahmetli, Alaşehir, Salihli, Kırkağaç, Saruhanlı, Sarıgöl ve Yunusemre ilçelerimizin tarım alanları % 50’nin üzerinde bir oranda sulanmaktadır.

Tarım arazilerinin sulanma durumu TOPLAM TARIM SULANMAYAN SULANAN SULAMA İLÇE ALANI (dekar) ALAN (dekar) ALAN (dekar) ORANI (%) AHMETLİ 115.186 24.499 90.687 79 AKHİSAR 824.885 483.905 340.980 41 ALAŞEHİR 366.188 114.594 251.594 69 DEMİRCİ 296.802 275.052 21.750 7 GÖLMARMARA 92.105 9.260 82.845 90 GÖRDES 308.152 268.352 39.800 13 KIRKAĞAÇ 214.875 75.536 139.339 65 KÖPRÜBAŞI 159.942 119.178 40.764 25 KULA 355.633 303.829 51.804 15 SALİHLİ 580.963 196.404 384.559 66 SARIGÖL 177.333 68.995 108.338 61 SARUHANLI 392.970 143.514 249.456 63 SELENDİ 360.721 345.281 15.440 4 SOMA 218.470 184.770 33.700 15 ŞEHZADELER 322.130 25.929 296.201 92 TURGUTLU 249.903 45.149 204.754 82 YUNUSEMRE 102.951 41.961 60.990 59 TOPLAM 5.139.209 2.726.208 2.413.001 47 Kaynak: Bakanlık İl Müdürlüğü (2017)

7

İlimizde 258.704 hektar alanda tarla ürünleri üretimi yapılmaktadır. Bu alandan toplam 1.724.994 ton ürün elde edilmiştir. Aşağıda yer alan tabloda ilimizde en fazla ekilişi yapılan ilk on tarla ürünü üretimi verilmiştir.

İlimizdeki önemli tarla bitkileri üretimi

EKİLİŞ MİKTARI ÜRETİM VERİM ÜRÜNÜN ADI (Dekar) MİKTARI (Ton) (Kg/Dekar)

BUĞDAY 1.046.531 287.067 274,30 ARPA 335.333 77.053 229,78 MISIR (Dane) 330.526 319.117 965,48 TÜTÜN 310.335 19.230 61,97 FİĞ ( yeşil ot) 179.097 185.267 1.034,45 MISIR (Silaj) 124.007 632.059 5.096,96 SUSAM 80.150 4.354 54,32 PAMUK (kütlü) 58.525 31.900 545,07 NOHUT 40.699 3.795 93,25 YONCA (yeşil ot) 31.581 105.070 3.327,00 Kaynak: TÜİK Bitkisel Üretim İstatistikleri (2017)

İlimizde 206.960 hektar alanda meyve ürünleri üretimi yapılmaktadır. Bu alandan toplam 1.932.019 ton ürün elde edilmiştir. Aşağıda yer alan tabloda ilimizde en fazla üretimi yapılan ilk on meyve üretimi verilmiştir.

İlimizdeki önemli meyve ürünleri üretimi

MEYVE VEREN ÜRETİM VERİM ÜRÜNÜN ADI AĞAÇ SAYISI MİKTARI (Ton) (Kg/Ağaç-Dekar) KUR.Ç.SİZ ÜZÜM (Da.) 605.959 1.083.710,00 1.788,42 SOF. Ç.SİZ ÜZÜM (Da.) 149.463 385.741,00 2.580,85 ZEYTİN (YAĞLIK) 4.783.524 145.666,00 30,45 ZEYTİN (SOFRALIK) 14.763.616 121.066,00 8,20 SOF. Ç.Lİ ÜZÜM (Da.) 31.395 57.394,00 1.828,13 KİRAZ 2.328.299 43.638,00 18,74 ERİK 624.223 14.713,00 23,57 ŞEFTALİ 340.930 14.642,00 42,95 ÇİLEK (Da) 4.011 13.974,00 3.483,92 ARMUT 257.442 7.526,00 29,23 ŞAR.ÜZÜM (Da.) 7.220 6.830,00 945,98 Kaynak: TÜİK Bitkisel Üretim İstatistikleri (2017)

8

İlimizde 32.899 hektar alanda sebze ürünleri üretimi yapılmaktadır. Bu alandan toplam 1.528.038 ton ürün elde edilmiştir. Aşağıda yer alan tabloda ilimizde en fazla üretimi yapılan ilk on sebze ürünleri üretimi verilmiştir.

İlimizdeki önemli sebze ürünleri üretimi

EKİLİŞ MİKTARI ÜRETİM VERİM ÜRÜNÜN ADI (Dekar) MİKTARI (Ton) (Kg./Dekar) DOMATES 131.128 975.142 7.436,57 BİBER 53.284 180.208 3.382,03 KAVUN 43.160 112.525 2.607,16 KARPUZ 33.683 108.074 3.208,56 HIYAR 14.499 51.179 3.529,83 ISPANAK 9.043 11.002 1.216,63 PATLICAN 6.912 16.787 2.428,67 FASULYE (Taze) 5.591 6.069 1.085,49 LAHANA (Beyaz) 5.442 14.571 2.677,51 KARNABAHAR 5.382 10.840 2.014,12 Kaynak: TÜİK Bitkisel Üretim İstatistikleri (2017) Not: Örtüaltı üretimi sebze üretimi içerisinde verilmiştir.

İlimizde toplam 230.890 adet büyükbaş hayvan mevcudu bulunmaktadır. Ülkemizde mevcut 16.105.025 adet büyükbaş hayvanın % 1,43 ü ilimizde bulunmaktadır.

Genç- Sağılan Hayvan Adı Yetişkin Toplam Yavru hayvan Sığır (Kültür) 99.646 44.800 144.446 sayısı50.459 Sığır(Melez) 45.424 20.092 65.516 (baş)22.558 MANİSA Sığır(Yerli) 15.133 5.413 20.546 6.244 Manda 331 51 382 144 Toplam 160.534 70.356 230.890 79.405 Sığır (Kültür) 5.718.421 2.086.167 7.804.588 2.940.907 Sığır(Melez) 4.766.647 1.769.426 6.536.073 2.426.764 TÜRKİYE Sığır(Yerli) 1.204.761 398.164 1.602.925 601.377 Manda 124.353 37.086 161.439 69.497 Toplam 11.814.182 4.290.843 16.105.025 6.038.545 Kaynak: TÜİK Hayvancılık İstatistikleri (2017)

İlimizde toplam 984.999 adet küçükbaş hayvan mevcudu bulunmaktadır. Bu hayvanların 771.004 adedi koyun, 213.995 adedi keçidir. Ülkemizde mevcut 44.312.308 adet küçükbaş hayvanın % 2,22 si ilimizde bulunmaktadır.

9

Sağılan hayvan Hayvan Adı Yetişkin Genç-Yavru Toplam sayısı Koyun (Yerli) 588.464 172.273 760.737 332.925 Koyun(Merinos) 8.589 1.678 10.267 4.398 MANİSA Keçi(Kıl) 153.659 60.336 213.995 69.223 Keçi (Tiftik) - - - - Toplam 750.712 234.287 984.999 406.546 Koyun (Yerli) 25.536.583 5.720.825 31.257.408 16.330.147 Koyun(Merinos) 1.948.627 471.601 2.420.228 1.173.267 TÜRKİYE Keçi(Kıl) 8.201.139 2.217.888 10.419.027 4.877.554 Keçi (Tiftik) 172.421 43.224 215.645 86.027 Toplam 35.858.770 8.453.538 44.312.308 22.466.995 Kaynak: TÜİK Hayvancılık İstatistikleri (2017)

İlimizde toplam 43.005.837 adet tavuk bulunmaktadır. Manisa toplam 12.930.270 adet yumurta tavuğu mevcudu ile ülkemizde Afyon ve Konya’dan sonra en fazla yumurta tavuğuna sahip 3. İl konumundadır. Ülkemiz yumurta tavuğu varlığının % 10,63’ü ilimizde bulunmaktadır. Toplam 30.075.567 adet et tavuğu (broiler) mevcudu ile ülkemizde ilk sıradadır. Ülkemiz et tavuğu (broiler) varlığının % 13,59’u ilimizde bulunmaktadır. İlimiz hindi varlığı ile de Türkiye’de ilk sırada bulunmaktadır. Toplam 3.872.460 adet hindi varlığı ile Manisa, ülkemiz hindi varlığının % 23,15’ine sahiptir.

MANİSA TÜRKİYE Hayvan Adı Mevcut sayı Mevcut sayı Et Tavuğu 30.075.567 221.245.322 Yumurta Tavuğu 12.930.270 121.556.027 Hindi 896.642 3.872.460 Kaz 1.732 978.384 Ördek 1.425 491.561 Kaynak: TÜİK Hayvancılık İstatistikleri (2017) *Not: Et tavuğu (Broiler) sayıları ticari işletmelerin kümeslerinde 2017 yılı sonu referans tarihte canlı olarak bulunan sayılardır. Yıl boyunca üretilen toplam sayı değildir.

Arıcılık ve Diğer Hayvan Sayıları HAYVAN TÜRÜ VE ÜRÜN SAYISI Eski tip kovan 1.165 ARICILIK Yeni tip kovan 79.729 (Arıcı) İşletme Sayısı 1.553 AT 1.526 EŞEK 2.502 DİĞER KATIR 118 DEVE 46 DOMUZ 0 Kaynak: TÜİK Hayvancılık İstatistikleri (2017)

10

İlimizde gelişmiş kanatlı sektörü hayvansal üretimde de kendini göstermektedir. 2017 yılında en fazla ürettiğimiz hayvansal ürün 396.997 ton üretim ile tavuk eti olmuştur. Bu değer ile Türkiye Tavuk eti üretiminin % 16,9’u karşılanmaktadır. 3 Milyar 775 Milyon adet yumurta üretimimiz ile Türkiye yumurta üretiminin %11,5’ini karşılamaktayız

ÜRÜNÜN CİNSİ YILLIK ÜRETİM MİKTARI

TAVUK ETİ 396.997,48 Ton SIĞIR ETİ 8.658,73 Ton KOYUN - KEÇİ ETİ 1.349,39 Ton İNEK SÜTÜ 259.292,93 Ton KOYUN SÜTÜ 25.522,16 Ton KEÇİ SÜTÜ 7.129,96 Ton BAL 981,74 Ton BALMUMU 26,48 Ton YUMURTA 3.775.638.840 Adet DERİ (sığır) 36.229 Adet DERİ(koyun+keçi) 79.376 Adet YÜN 671,32 Ton KIL 216,33 Ton GÜBRE (Büyükbaş) 314.943,00 Ton GÜBRE (Küçükbaş) 88.649,91 Ton GÜBRE (Tavuk) 30.000,00 Ton Kaynak: Bakanlık İl Müdürlüğü (2017)

İl genelinde Müdürlüğümüz Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı 73.266 tarım işletmesi bulunmakta olup, bu işletmeler genel olarak Türkiye genelinde olduğu gibi parçalı arazi yapısına sahiptir. Her tarım işletmesinin 4 kişilik aileden oluştuğu varsayılırsa İlimizde 293.064 kişi geçimini tarımdan sağlamaktadır diyebiliriz. İlimizde Çiftçi Kayıt Sistemine Kayıtlı 3.308.018 dekar tarım arazisi bulunmakta olup kayıtlı tarım işletmelerinin kullandıkları arazilerin ortalama büyüklüğü 45 dekardır. Tarım işletmelerinin kullandıkları arazilerin yaklaşık % 30’u 20 dekar ve daha küçük parsel büyüklüğüne sahip olup, ancak % 9’u 100 dekardan büyük parsele sahiptir.

İlimiz genelinde Hayvancılık Bilgi Sistemine kayıtlı 42.565 hayvancılık işletmesi bulunmakta olup; Büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinde işletme başına ortalama 8,2 adet büyükbaş hayvan, küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde ise işletme başına ortalama 65,8 adet küçükbaş hayvan bulunmaktadır. İşletmelerin %60 ı karma, % 29,7 si büyükbaş, % 5,5 i küçükbaş % 1,4 ü ise kanatlı işletmesidir.

Manisa ilinin en önemli bitkisel ürünleri Kuru ve Yaş Üzüm, Zeytin, Kiraz, Tütün, Kurutmalık ve Yaş Domates, Mısır ve Kavundur. İlimizin Türkiye tarımsal üretimi içerisinde ağırlığı olan tarımsal ürünleri ve ülke üretimindeki yeri TUİK 2017 yılı verilerine göre aşağıya çıkarılmıştır.

11

TÜRKİYE ÜRETİMİ MANİSA ÜRETİMİ ÜRÜN TÜRÜ ORANI % 2017 (TON) 2017 (TON) ÜZÜM (Toplam ) 4.200.000 1.534.419 36,5 KURUTMALIK ÇEKİRDEKSİZ 1.240.000 1.083.710 87,4 SOFRALIK ÜZÜM 2.109.000 443.135 21,0 TÜTÜN 80.000 19.230 24,0 TAVUK ETİ 2.136.733 360.627 16,9 ZEYTİN 2.100.000 266.732 12,7 YUMURTA ( adet ) 19.281.196.000 2.218.526.228 11,5 DOMATES 12.750.000 975.142 7,6 KİRAZ 627.132 43.638 7,0 BİBER 2.608.172 180.208 6,9 KAVUN 1.813.422 112.525 6,2 MISIR (DANE) 5.900.000 319.117 5,4 SÜT ( İnek ) 18.762.319 236.814 1,3 BUĞDAY 21.500.000 287.067 1,3 ARPA 7.100.000 77.053 1,1 Kaynak: TÜİK Bitkisel Üretim İstatistikleri (2017) TÜİK Hayvansal Üretim İstatistikleri (2017) Bakanlık İl Müdürlüğü (2017)

Manisa bir sanayi ili olmasının yanında, geniş bitkisel ve hayvansal ürün yelpazesi ile Türkiye tarımında çok önemli bir yere sahiptir. Manisa; Üzüm üretiminde ülkemizde 1. Tütün üretiminde ülkemizde 1. Tavuk eti üretiminde ülkemizde 1. Hindi varlığında ülkemizde 1. Zeytin üretiminde ülkemizde 2. (Sofralık Zeytin üretiminde 1. Yağlık zeytin üretiminde 5.) Salçalık biber üretiminde ülkemizde 2. Salçalık domates üretiminde ülkemizde 2. Yumurta üretiminde ülkemizde 3. Kiraz üretiminde ülkemizde 3. Turşuluk hıyar üretiminde ülkemizde 3. Kavun üretiminde ülkemizde 4. Dolmalık biber üretiminde ülkemizde 4. Sivri biber üretiminde ülkemizde 4. Taze soğan üretiminde ülkemizde 4. Kereviz üretiminde ülkemizde 4. Erik üretiminde ülkemizde 5. Mısır üretiminde ülkemizde 6. Çilek üretiminde ülkemizde 7. Badem üretiminde ülkemizde 8. Sırada yer almaktadır.

12

İlimizdeki ihracat değerleri, İzmir hariç çevre illerin üzerindedir. 2017 yılı içerisinde ilimizden başta kuru üzüm ve taze üzüm olmak üzere toplam 519.869 ton tarım ürünü ihracı gerçekleşmiştir. Türkiye İhracatçılar Meclisinin 2017 yılı verilerine göre ilimizden gerçekleşen tarımsal ihracatın parasal değeri 537.167.000 dolar olmuştur. İlimizden tüm sektörlerden yapılan ihracatın değeri 4.001.897.000 dolardır. Tarım sektörünün ihracat değeri ilimizin tüm sektörlerdeki ihracat değerinin % 13,42 sini karşılamaktadır.

ÜRÜN ADI MİKTAR (TON)

Taze Üzüm 247.470 Taze Kiraz 32.808 Taze Nar 16.634,2 Taze Domates 7.859,5 Taze İncir 2.574 Taze Armut 7.648 Taze Sebze-Meyve (Diğer) 40.143,5 Kuru Üzüm 155.567,5 Kuru Domates 3.354 Kuru Sebze-Meyve (Diğer) 6.270,5 Zeytin 2.937 Tasnif Dışı 5.463.34 Tohum (Çeşitli) 11.486 Orman Ürünleri 242 Fide - Fidan 0 Süs Bitkisi 129 Yumurta 4.280,38 Kanatlı Eti ve Ürünleri 14.578,85 Süt Ürünleri 196,78 Diğer Hayvancılık Ürünleri 1.481,25 İşlenmiş Ürün (Salça vb) 35.441 TOPLAM 519.869,58 Kaynak: Bakanlık İl Müdürlüğü (2017)

Milli Tarım Projesi Havza Bazlı Destekleme Modeli kapsamında, Ülkemizde arz açığı bulunan, stratejik öneme haiz, bölgesel önem arz eden, insan beslenmesi - sağlığı ve hayvansal üretim açısından önemli 21 ürünün istatistiki verileri, ekim nöbeti (münavebe), iklim, toprak ve topografya, su kısıtı verileri (mevcut su potansiyeli ve bitki su tüketimi), İl-İlçe (Kamu, STK ve Üniversiteler) önerileri de dikkate alınarak oluşturulan Karar Destek Sistemi sonuçları ile 3 tarım havzasında bulunan İlimizde toplam 14 ürüne tarımsal destek verilmektedir.

Havza bazlı destekleme modeli çerçevesinde ilimizde desteklenen ürünler ise Arpa, Buğday, Mısır (Dane), Pamuk (Kütlü), Yem Bitkileri, Zeytinyağı, Nohut, Kuru Fasulye, Mercimek, Ayçiçeği (Yağlık), Çavdar, Tritikale, Patates ve Yulaftır

13

İlimiz çiftçilerine 2018 yılı içerisinde toplam 156.669.371,90 TL tarımsal destekleme ödemesi yapılmıştır. Destekleme uygulamaları devam etmektedir.

2002 2017 2018 DESTEKLER (Milyon TL) (Milyon TL) (Milyon TL) ALAN BAZLI DESTEKLER 54 50,8 48,6

FARK ÖDEMESİ 11,5 20,6 36,5

HAYVANCILIK 1,2 54,6 54,5

DİĞER (Sert.Toh. fidan, Ar-Ge, - 16,2 16,4 ÇATAK, Tarımsal Sigorta, vs.)

GENEL TOPLAM 67 142,3 156,6

Not: 2017 yılı içerisinde ödenen tarımsal destekleri gösterir detaylı tablolar 15.-16. sayfalarda yer almaktadır.

İlimizde Bakanlığımız Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı kapsamında 2018 yılında toplam 9.758.815 TL Hibe ödemesi gerçekleşmiştir.

Bireysel Sulama Sistemlerinin Desteklenmesi 2.288.815 Genç Çiftçi Projelerinin Desteklenmesi 7.470.000 Toplam 9.758.815 Not: Detaylı tablolar Kırsal Kalkınma Şube Müdürlüğü çalışmalarında yer almaktadır.

2017 yılında Müdürlüğümüz Genel Bütçesi kaynaklı toplam 2.522.270 TL yatırım gerçekleştirilmiştir.

Genel Bütçe Projeleri 1.354.108 Mera Hizmetleri (Cari) 26.403 İl Müdürlüğü Giderleri (Cari) 1.103.037 Toplam 2.522.270 Not: Detaylı tablo 17. sayfada yer almaktadır.

14

2018 YILI İÇERİSİNDE ÖDENEN TARIMSAL DESTEKLER

( BAŞVURULAR DEVAM ETMEKTEDİR)

Konusu Destekleme Adı Miktar (TL) Mazot – Gübre Desteği 48.587.008,38 Organik Tarım Desteklemesi Alan Bazlı İyi Tarım Uygulamaları Desteklemesi Destekler Fındık Alan Bazlı Gelir Desteği 16.407,72 Toplam 48.603.416,10 Yağlı Tohumlu Bitkiler Desteği Pamuk Prim Desteği 28.556.889,60 Fark Ödemesi Dane Mısır Desteklemesi 7.961.335,01 Destekleri Zeytinyağı Desteklemesi Toplam 36.518.224,61 Bambus Arısı Desteği 103.860,00 Halk Elinde Küçükbaş Islah Desteği 784.160,00 Süt Kalitesinin Arttırılması Desteği 1.133.502,23 Büyükbaş Yerinde Koruma Desteği Anaç Manda Desteklemesi 61.750,00 Malak Desteği 9.450,00 Buzağı Desteklemesi 12.926.800,00 Arı Koloni Desteği 518.700,00 Hayvancılık Hastalıktan Ari İşletme Desteği 2.897.600,00 Destekleri Çiğ Süt Desteklemesi 11.524.554,03 Su Ürünleri Desteklemesi 246.618,00 Anaç Koyun – Keçi Desteklemesi 10.542.475,00 Sürü Yöneticisi İstihdamı Desteklemesi 70.000,00 Onaylı İşletme Destekleri 338.240,00 Küpeleme Desteği 95.597,00 Yem Bitkileri Desteklemesi 13.368.115,32 Toplam 54.581.421,58 Biyoteknik Mücadele Desteği 33.605,00 Biyolojik Mücadele Toplam 33.605,00 Çatak Desteği 12.236.892,69 Sertifikalı Fidan Desteği 1.856.957,86 Sertifikalı Tohumluk Desteği 25.949,57 Sertifikalı Tohumluk Üretimi Desteği Diğer Tarımsal Küçük Aile İşletme Desteği 265.383,00 Destekler Zeytin Rehabilitasyon Desteği Hububat-Baklagil Desteği 2.057.521,49 Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Desteği 490.000,00 Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Desteği Toplam 16.932.704,61

GENEL TOPLAM 156.669.371,90

15

2017 YILI İÇERİSİNDE ÖDENEN TARIMSAL DESTEKLER

TOPLAM DESTEKLEME ÖDEMELERİ (2017)

Konusu Destekleme Adı Miktar (TL) Mazot – Gübre Desteği 35.540.588,42 Organik Tarım Desteklemesi 9.888.651,35 Alan Bazlı İyi Tarım Uygulamaları Desteklemesi 5.397.046,45 Destekler Fındık Alan Bazlı Gelir Desteği 6.162,33 Toplam 50.832.448,55 Yağlı Tohumlu Bitkiler Desteği 8.437.166,25 Fark Ödemesi Dane Mısır Desteklemesi 6.702.286,80 Destekleri Zeytinyağı Desteklemesi 5.518.106 Toplam 20.657.559,05 Bambus Arısı Desteği 33.360,00 Halk Elinde Küçükbaş Islah Desteği 466.120,00 Besilik Erkek Sığır Desteği 2.815.000,00 Büyükbaş Yerinde Koruma Desteği 114.950,00 Anaç Manda Desteklemesi 22.050,00 Buzağı Desteklemesi 12.323.450,00 Arı Koloni Desteği 485.660,00

Hastalıktan Ari İşletme Desteği 1.751.462,50 Hayvancılık Çiğ Süt Desteklemesi 13.815.914,40 Destekleri Su Ürünleri Desteklemesi 222,847.31 Anaç Koyun – Keçi Desteklemesi 10.427.225,00 Sürü Yöneticisi İstihdamı Desteklemesi 50.000,00 Onaylı İşletme Destekleri 429.130,00 Küpeleme Desteği 108.360,00 Yem Bitkileri Desteklemesi 11.550.858,63 Toplam 54.616.387,84 Biyolojik Mücadele Desteği 5.227.329,27 Biyolojik Mücadele Toplam 5.227.329,27 Çatak Desteği 6.137.367,73 Sertifikalı Fidan Desteği 1.392.811,00 Sertifikalı Tohumluk Desteği 290.344,76 Sertifikalı Tohumluk Üretimi Desteği 81.660,00 Diğer Tarımsal Küçük Aile İşletme Desteği 263.720,90 Destekler Zeytin Rehabilitasyon Desteği 33.783,80 Hububat-Baklagil Desteği 1.955.546,80 Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Desteği 750.000 Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Desteği 81.500 Toplam 10.986.734,23

GENEL TOPLAM 142.320.458,94

16

GENEL BÜTÇE PROJELERİ

Sıra Ödeneği Harcama Projenin Adı No (TL) (TL) 1 Bitkisel Üretimi Geliştirme Projeleri 41.000 2.349 2 Hayvancılığı Geliştirme Projeleri 145.000 7.576 3 Organik Tarımın Yaygınlaştırılması ve Kontrolü Projesi 155.000 5.042 İyi Tarım Uygulamalarının Yaygınlaştırılması ve 4 44.000 668 Kontrolü Projesi 5 Çevre Amaçlı Tarımsal Alanların Korunması Projesi 13.000 4.788 6 Doğal Soğanlı Çiçek Koruma Projesi 17.000 305 7 Su Ürünleri Üretimin Geliştirme Projesi 3.000 259 8 Kontrol Hizmetlerinin Geliştirilmesi Projesi 6.000 9 Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Projesi 8.000 1.625 10 Tarım Arazilerinin Devir ve Takip Sistemi Projesi 35.000 11 Tarımsal Yayım Hizmetlerinin Desteklenmesi Projesi 33.172 1.692 12 Arazi Toplulaştırma Projesi 20.000 1.102 13 Kadın Çiftçiler Tarımsal Yayım Projesi 25.000 14 Bitki Sağlığı Uygulamaları ve Kontrolü Projesi 255.000 35.615 15 Hayvan Hastalık ve Zararlıları İle Mücadele Projesi 78.000 3.755 16 Sularda Tarımsal Faaliyetli Kirliliğin Ölçülmesi Projesi 5.000 1.250 17 Tarımsal İzleme ve Bilgi Sistemi Projesi 689 18 Entegre İdare ve Kontrol Projesi 2.960 19 İl Müdürlükleri Yatırım 883.172 69.675 20 Gıda Hizmetleri Cari 28.000 5.942 21 İl Müdürlüğü Cari Giderleri 663.556 109.473 22 Mera Hizmetleri ( Cari ) 30.000 1.333 İl Cari Toplamı 721.556 116.748 TOPLAM 1.609.728 186.423

17

TARIM VE ORMAN İL MÜDÜRLÜĞÜNÜN GENEL TANIMI

MÜDÜRLÜĞÜMÜZÜN GÖREVLERİ

Müdürlüğümüz; Manisa ili sınırları içinde Tarım ve Orman Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında 03/06/2011 tarih ve 639 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 28. maddesi hükümlerine dayanılarak hazırlanan “Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Taşra Teşkilatı’nın Kuruluşu, Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelike” göre, ilin tarımsal ( bitki, hayvan ve su ürünleri) üretim faaliyetlerini yönlendirmek, hizmetin gerektirdiği planlamaları yapmak, projeleri hazırlamak uygulamak ve sonuçları değerlendirmek, üreticinin ihtiyacı olan girdileri temin ve tevzii etmek, yeni teknolojik gelişmeleri üreticiye yaymak üzere çalışmalar yapmaktadır.

Bu çalışmaları aşağıdaki faaliyet alanları içinde özetlenmiştir;

 İlin tarımsal envanterini çıkarmak ve üretim potansiyelini belirlemek,  Çevreye duyarlı doğal kaynakların korunması ve sürdürülebilirlikle ilgili yeni teknolojileri ve bilgileri çiftçilere ulaştırabilmek, ilin tarımsal yayım programım hazırlamak programın gerçekleşebilmesi için üretici, üretici örgütleri, üniversite, özel sektör ile işbirliği yapmak,  Tarım ürünlerinin işlenip, değerlendirilmesine, pazarlanmasına ve bunun için gerekli tesislerin kurdurulmasına yardımcı olacak çalışmaları yapmak, bu konuda üreticileri ve müteşebbisleri yönlendirmek,  Tarımla ilgili her türlü istatistiki bilginin zamanında toplanmasını sağlamak,  İl dahilinde hayvansal ve bitkisel hastalık ve zararlıları belirlemek, koruma programlarını hazırlamak ve uygulamak,  Suni tohumlama hizmetlerini yürütmek ve soy kütüğü sisteminin yaygınlaştırılması için il bazında çalışmalar yapmak,  Tarım ve kırsal kalkınma projeleri hazırlamak, projeye dayalı işletmelerin kredi taleplerini incelemek,  İl dahilinde ilaç bayileri ve ilgili kişileri gıda ve yem stoklarını kontrol etmek, etüt ve envanterlerini hazırlamak, teknik ve sağlık şartları bakımından gerekli denetimleri yapmak,  Su ürünleri ve su ürünleri kaynaklarının sürdürülebilirlik temelinde işletilmesi ile ilgili çalışmalar yapmak,  Kayıt sistemleri veri girişleri ve destekleme uygulamalarını yapmak,  Çiftçi malları korunması, tabii afet yardım yapılmasını sağlamak için ilgili kuruluşlarla işbirliği yapmak ve çalışmalara yardımcı olmak,  Köy el sanatlarının geliştirilmesi ve mamullerinin pazarlanmasına yardımcı olmak,  Çiftçilerin kooperatif veya birlik şeklinde teşkilatlanmasını teşvik etmek, etüt ve projeler hazırlamak, mali yardımda bulunmak ve denetlemek,  Tarım Sigortaları Kanunu çerçevesindeki uygulamaların yaygınlaştırılmasına yönelik eğitim yayım ve tanıtım çalışmaları yapmak,  Çiftçi çocukları ve gençleri için eğitim programları ve projeleri uygulamaktır.

Müdürlüğümüz bu çalışmaları, şube müdürlükleri ve ilçe müdürlükleri kanalı ile yürütmektedir.

18

TEŞKİLAT YAPISI

Müdürlüğümüz 8.5.1984 tarih ve 212 Sayılı Kanun Hükmündeki Kararnameye göre hazırlanarak 17.1.1985 tarihinde yürürlüğe giren Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Taşra Teşkilatı’nın Kuruluşu, Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları Hakkındaki Yönetmelik’e göre faaliyete başlamıştır. Söz konusu yönetmelikten önce mevcut olan bakanlık il ve ilçe birimleri bu yönetmeliğin hizmetleri, döner sermaye işletmeleri ile birlikte Bakanlık İl Müdürlüğü ve Bakanlık İlçe Müdürlüklerine verilmiştir.

Daha sonra 6.3.1985 tarihinde kabul edilen 3161 sayılı kanun ile Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları Hakkında 3046 Sayılı Kanun, Genel Kadro ve Usulü hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve İl İdaresi Kanunu Hükümlerine uygun olarak Bakanlığı temsilen il ve ilçe seviyesinde taşra teşkilatı kurulabileceği ve bağlı kuruluşlarında her bölge, il ve ilçede gerektiği hallerde ayrı birimler halinde teşkilatlanabilmeleri hükme bağlanmıştır.

3.6.2011 tarihli 639 sayılı Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 28. maddesi hükümlerine dayanarak hazırlanan yönerge kapsamında, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bünyesindeki taşra teşkilatının kuruluşu, görevleri ile çalışma usul ve esasları yeniden düzenlenmiştir.

İl Müdürlüğümüz, İl Müdürü, 2 Teknik İl Müdür Yardımcısı, 1 İdari İl Müdür Yardımcısı yönetiminde aşağıdaki hizmet birimlerinden oluşmaktadır;

Ana Hizmet Birimleri:  Gıda ve Yem Şube Müdürlüğü  Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürlüğü  Hayvan Sağlığı, Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Şube Müdürlüğü  Kırsal Kalkınma ve Örgütlenme Şube Müdürlüğü  Arazi Toplulaştırma ve Tarımsal Altyapı Şube Müdürlüğü  Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürlüğü  Çayır, Mera ve Yem Bitkileri Şube Müdürlüğü Yardımcı Birimler:  İdari ve Mali İşler Şube Müdürlüğü  Hukuk Hizmetleri  Gerek Duyulan Hizmet Birimleri İl İdari Teşkilatlanmasında, 17 ilçede Bakanlık İlçe Müdürlükleri bulunmaktadır.

19

İl Müdürü

Teknik İl Müdür Teknik İl Müdür İdari İl Müdür Yardımcısı Yardımcısı Yardımcısı Avukat

İlçe Müdürlükleri

Gıda ve Yem Şube Ahmetli Müdürlüğü Akhisar

Alaşehir Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Demirci Müdürlüğü Gölmarmara Hayvan Sağlığı, Yetiştiriciliği ve Su Gördes Ürünleri Şube Müdürlüğü Kırkağaç

Kırsal Kalkınma ve Köprübaşı Örgütlenme Şube Müdürlüğü Kula

Arazi Toplulaştırma ve Salihli Tarımsal Altyapı Şube Müdürlüğü Sarıgöl

Koordinasyon ve Saruhanlı Tarımsal Veriler Şube Müdürlüğü Selendi Çayır, Mera ve Yem Bitkileri Şube Soma Müdürlüğü Şehzadeler

İdari ve Mali İşler Şube Turgutlu Müdürlüğü Yunusemre

20

PERSONEL DURUMU

İl Müdürlüğü Personeli

Manisa İl Müdürlüğü Personel Sayısı Genel İdari Hizmetler 22 Avukat 3 Teknik ve sağlık Hizmetleri 8 Mühendis 89 Veteriner Hekim 19 Biyolog - Su Ürün. Mühendisi 6 Teknisyen- Tekniker 28 Yardımcı Hizmetler 6 İşçi 34 4-C Personel 20 4-B Personel 10 TOPLAM 245

İlçe Müdürlüğü Personeli

17 İlçe Müdürlüğü Personel Sayısı Genel İdari Hizmetler 46 Teknik ve sağlık Hizmetleri 37 Mühendis 264 Veteriner Hekim 116 Biyolog - Su Ürün. Mühendisi 7 Teknisyen- Tekniker 100 Yardımcı Hizmetler 9 İşçi 35 4-C Personel 65 4-B Personel 44 TOPLAM 723

Manisa İl Müdürlüğünde 245 ve İlçe Müdürlüklerinde 723 personel olmak üzere toplam 968 personelle hizmet verilmektedir.

21

BİNA VE LOJMAN DURUMU

Müdürlüğümüz Manisa ili Şehzadeler İlçesi2. Anafartalar Mahallesi 1513 Sokak 16 Numaralı adreste bulunmaktadır. Geniş bir kampüs alanı içerisinde 4 katlı ana hizmet binası, 2 katlı idari bina, 4 katlı 2 adet lojman, yemekhane ve yardımcı hizmetler binası, analiz laboratuvarı binası ile garaj ve ona ait bina yer almaktadır. Ana hizmet binası içerisinde Şehzadeler İlçe Müdürlüğümüz ve Şube Müdürlüklerimiz bulunmaktadır. Aynı zamanda kampüs içerisinde 2 katlı binada hizmet veren Yunusemre ilçe Müdürlüğü ile Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği binası da yer almaktadır. İl ve İlçe Müdürlüklerimizin hizmet bina durumlarını gösterir tablo aşağıda verilmiştir.

İlçesi Bina Durumu Yüzölçümü (m2) İL MÜDÜRLÜĞÜ Merkez binaları lojmanları ve bahçe 26.849,44 ALAŞEHİR Hizmet Binası ve Bahçe 500,00 AKHİSAR Hizmet Binası lojmanlar ve Bahçe 3.444 AHMETLİ Hizmet Binası (Kaymakamlık Bina) 409,00 DEMİRCİ Hizmet Binası 224,20 GÖRDES Hizmet Binası ve Bahçe 194 GÖLMARMARA Hizmet Binası (Yıkıldı Arsa) 1.495,03 KIRKAĞAÇ Hizmet Binası ve Bahçe 811,00 KÖPRÜBAŞI Hizmet Binası ve Bahçe 405,00 KULA Hizmet Binası 174,00 SARUHANLI Hizmet Binası ve Bahçe 9.395,00 SALİHLİ Hizmet Binası ve Bahçe 1.776,00 SARIGÖL Hizmet Binası ve Bahçe 2.575,00 SELENDİ Hizmet Binası ve Bahçe 1.549,00 SOMA Hizmet Binası ve Bahçe 1.250 TURGUTLU Hizmet Binası ve Bahçe 3.200,00 YUNUSEMRE Merkez Kampüs İçerisinde 2.324,00 ŞEHZADELER Merkez Hizmet Binası içinde 26.849,44

ARAÇ VARLIĞI

22

İl Müdürlüğümüz ile İlçe Müdürlüklerimizin hizmetlerini gerçekleştirmek için kullandığı araçların durumunu gösterir tablo aşağıda yer almaktadır

PİCK ANALİZ İLÇE BİNEK MİNİBÜS MOTOSİKLET DİĞER KİRALIK TOPLAM -UP ARACI

MERKEZ 2 3 1 1 3 13 23

AHMETLİ 1 2 3 AKHİSAR 1 2 6 9

ALAŞEHİR 2 1 5 8

DEMİRCİ 1 1 3 5

GÖLMARMA 1 2 3

GÖRDESRA 2 1 3 6 KIRKAĞAÇ 1 3 4

KULA 1 3 4 KÖPRÜBAŞI 1 2 3

SALİHLİ 1 2 7 3 13 SARIGÖL 2 3 2 7 SARUHANLI 1 4 5

SELENDİ 1 1 2 2 6 SOMA 1 4 5 TURGUTLU 3 4 7

ŞEHZADELER 1 5 6 YUNUSEMRE 1 1 4 6 TOPLAM 9 26 1 1 13 3 70 123

23

GIDA VE YEM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

3.6.2011 tarihli 639 sayılı Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 28. maddesi hükümlerine dayanarak hazırlanan yönerge kapsamında İl Müdürlüğü, Şube Müdürlükleri ve görevleri düzenlenmiştir. Bu yönerge kapsamında Gıda ve Yem Şube Müdürlüğümüzün görevleri aşağıdaki gibidir.

• Gıda ve yem güvenilirliğini gözeterek tüketiciyi ve halk sağlığını koruyucu tedbirleri Bakanlığın belirlediği esasları il düzeyinde yürütmek. Gıda, gıda katkı maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin üretim, işleme ve satış-pazarlama ile ilgili izin ve kayıtlarını yapmak, üretim, satış yeri ve toplu tüketim yerlerinin izleme, kontrol ve denetimlerini yapmak. • Gıda, gıda katkı maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemelerin ihracat ve ithalatında Bakanlık ile ilgili işlemlerinin il düzeyindekilerini yürütmek. • Kombina ve mezbahalarda görev yapan akredite veteriner hekimlerin kaydını yapmak ve bunları konuyla ilgili mevzuatta belirlenmiş görevleri yönüyle denetlemek. • Organik tarım ve iyi tarım uygulamalarına göre üretilen ürünlerin gıda güvenirliği yönüyle denetimlerini yapmak. • Bakanlıkça verilen görev çerçevesinde gıda kalıntı izlemeleri yanında bireysel şikayet veya alo gıda ihbar hattına gelen şikayetlerle ilgili gerekli inceleme ve denetleme işlemlerini yürütmek. • Gıda ve beslenmeyle ilişkili olarak gerek bakanlıktan gelen, gerekse il düzeyinde belirlenmiş projelerle ilgili çalışmalar yürütmek. • Konusunda faaliyet gösteren laboratuvarları mevzuatı çerçevesinde belgelendirilmek, kaydını almak, izlemek, yetkili oldukları hususlarda denetlemek. Yem ve yem katkı maddelerinin üretim, işleme ve satış, ihracat, ithalat ile ilgili olarak gerekli kontrolleri ve işlemleri yapmak, denetlemelerini gerçekleştirmek. • TAPDK ile ilgili Bakanlığımız tarafından verilen iş ve işlemleri yapmak • Diğer mevzuat ve il müdürü tarafından verilecek benzeri görevler yapmak.

GIDA VE YEM ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 2018 YILI ÇALIŞMALARI Merkezde 22 adet, ilçelerde 253 adet görev yapan kontrol görevlisi ile gıda ve yem üretim, toplu tüketim ve satış yerleri olmak üzere toplam 17.036 adet işyerine 14.226 adet denetim gerçekleştirilmiştir. İlçeler bazında gerçekleştirilen denetim miktarları tablo halinde aşağıda gösterilmektedir.

24

YEM DENETİM GIDA DENETİM GENEL TOPLAM İLÇE 2017 2017 2018*

AHMETLİ 9 265 274 AKHİSAR 66 2.173 2.239 ALAŞEHİR 19 600 619 DEMİRCİ 1 349 350 GÖLMARMARA 10 183 193 GÖRDES 47 478 525 KIRKAĞAÇ 35 577 612 KÖPRÜBAŞI 7 163 170 KULA 0 497 497 SALİHLİ 52 1.213 1.265 SARIGÖL 7 370 377 SARUHANLI 19 479 498 SELENDİ 2 260 262 SOMA 35 868 903 ŞEHZADELER 38 1.939 1.977 TURGUTLU 72 1.548 1.620 YUNUSEMRE 39 1.806 1.845 GENEL TOPLAM 458 13.768 14.226

*Veriler 01.07.2018 tarihine kadar

Bu denetimlerde 751 numune alınmıştır. Muayene ve analiz sonuçlarına göre 627 numune olumlu, 41 numune olumsuz bulunmuştur. 83 adet numunenin sonucu henüz belli olmamıştır.

Yapılan denetimler ve alınan numune analizleri sonucunda denetimlerin 1285 adet denetiminde olumsuzluklara rastlanmış ve sonucunda 197 adet cezai işlem uygulanmıştır. İlimizde 2018 yılında uygulanan idari para cezası toplamı 1.239.821 ₺ dır. Ayrıca Alo Gıda 174 ile gelen 313 adet ihbar ve şikâyet başvurusuna 306 adet denetim yapılmıştır. 62 adet denetimde olumsuzluklara rastlanılmış ve bu kapsamda 23 adet cezai işlem uygulanmıştır ve bunun sonucunda 199.289 ₺ idari para cezası uygulanmıştır.

25

İlçeler bazında kayıt/onay belgeli gıda ve yem işletmelerini gösteren tablo aşağıda yer almaktadır.

KAYITLI KAYITLI GIDA ONAYLI ONAYLI KAYITLI GIDA SATIŞ-TOPLU GENEL İLÇE GIDA YEM YEM ÜRETİM TÜKETİM TOPLAM İŞLETMESİ İŞLETMESİ İŞLETMESİ İŞLETMESİ İŞLETMESİ AHMETLİ 4 31 202 0 9 309 AKHİSAR 28 490 1.711 5 62 2.409 ALAŞEHİR 8 169 815 2 42 1.085 DEMİRCİ 31 83 356 5 21 483 GÖLMARMARA 0 16 163 0 7 224 GÖRDES 13 40 321 2 25 424 KIRKAĞAÇ 8 112 402 2 25 577 KÖPRÜBAŞI 7 20 138 2 9 240 KULA 37 99 445 3 41 605 SALİHLİ 60 243 1.563 17 72 2.001 SARIGÖL 13 57 386 1 11 480 SARUHANLI 12 114 528 3 39 751 SELENDİ 12 25 222 1 17 300 SOMA 11 109 944 3 15 1.085 ŞEHZADELER 16 206 1.757 7 61 2.115 TURGUTLU 18 217 1.553 17 58 1.969 YUNUSEMRE 15 212 1.542 6 32 1.975 GENEL 293 2.252 13.054 76 546 17.044 Not:TOPLAM Manisa ilimizde faaliyet konusu sebebiyle işletme kayıt belgesi olmayan 1192 adet işletmemiz bulunmaktadır

01.07.2018 tarihi itibariyle Müdürlüğümüzde 98 adet ithalat gerçekleştirilmiştir. 01.07.2018 tarihi itibariyle Müdürlüğümüzce Rusya Federasyonu’na ihracat edilecek ürünlere yönelik yapılan denetimler sonucu 642 adet Gıda Güvenliği Sağlık Sertifikası düzenlenmiştir. Bununla birlikte; 1.979 adet Sağlık Sertifikası ve 49 adet AB Kuru Meyve Sağlık Sertifikası düzenlenmiştir.

26

İlimizde faaliyet gösteren 1935 adet üretim olmak üzere gıda sanayi firmaları faaliyet konularına göre sayılarını gösterir tablo altta yer almaktadır.

GIDA SANAYİ

KONUSU SAYISI KONUSU SAYISI

Süt ve Süt Ürünleri işletmesi 66 Unlu Mamuller üretimi 529

Çiğ Süt Toplama Merkezleri 149 Un Üretimi 30 Et ve Et Ürünleri 49 Ekmek ve Ekmek Üretimi 443 Yumurta ve Yumurta Ürünleri İşleme ve Bisküvi, çikolata, kakaolu vb ürünler 34 6 Sıvı Yumurta Tesisi üretimi

Meyve ve/veya Sebze (Konserve Salça vb. ) Pasta, börek, hamur ve sütlü tatlılar gibi İşleme, Yaş Meyve Sebze Paketleyen 139 566 her türlü pastacılık ürünleri üretimi, İşletme (RF İhracat Firmaları-soğuk hava depoları dahil) Fermente ve Salamura 411 Takviye Edici Gıda Üretimi 7

Zeytinyağı üretimi (Yağhaneler hariç) 14 Yeniden ambalajlama/Gıda Ambalajlama 61

Sıvı ve katı bitkisel yağ üretimi, 4 Şekerleme Üretimi 50

Yağhaneler ve Yağ Dolumu 159 Tahin, Helva ve Pekmez Üretimi 47

Bal, Polen Arı sütü ve temel petek üretimi Çerez, cips ve benzeri ürünler üretimi 12 6 ve ambalajlama

Hazır çorba ve bulyon, puding, toz Alkollü İçecek 13 21 karışımlar, mayonez, sos ve benzeri üretimi

Alkolsüz İçecek 19 Hazır Yemek, Tabldot Yemek üretimi 93

Gıda İle Temas Eden Madde ve Malzeme 43 Kahve ve kahve ürünleri üretimi 15 Üretimi

Doğal ve Fabrikasyon olarak kurutulmuş Dondurma ve yenilebilir buz ürünleri 77 39 gıda, Kuruyemiş İşleme üretimi

27

Şube Müdürlüğümüz tarafından verilen eğitimler şöyledir;

 İl Müdürlüğünde Şubemiz Başkanlığında 17 İlçe Müdürlükleri ile 2017 Yılı Değerlendirme Toplantısı yapıldı, İlçe Müdürlüklerinin yaşadığı problemler ve Şube Müdürlüğünün tespit ettiği konular hakkında toplantı yapıldı.  İl Müdürlüğümüz personellerine (Gıda kontrol görevlileri dışındaki kurum personellerine) Bilinçli Gıda Tüketicisi Eğitimi ve Et, Süt ve Yumurta konusunda hakkında konusunda bilgilendirme toplantısı yapıldı.  İl Müdürlüğümüz personellerine (Gıda kontrol görevlileri dışındaki kurum personellerine) Gıda ve Yem Şube Müdürlüğünün işleri hakkında bilgilendirme toplantısı yapıldı.  İl Müdürlüğümüz personellerine gelen Bakanlık Yazıları ve çıkan Et, Süt ve Yumurta konusunda çıkan yeni yönetmelikler ile ilgili bilgilendirme toplantısı yapıldı.  İl Müdürlüğümüz personelleri tarafından ilçe denetimi komisyonlarında yer alacak personellere denetimler konusunda Hijyen Eğitimi ve Milli Eğitim Bakanlığı ile yapılan protokol konusunda bilgi verildi.  İl Müdürlüğümüz Yemekhane ve Hazır Yemek konusuna bakan personeller tarafından İl Jandarma Personellerine İç İşleri Bakanlığı ile yaptığımız protokol konusunda bilgi verildi.  İlçe Müdürlüğü personelleri tarafından Ortaöğretim okul öğrencilerine Gıda Güvenirliği ve Bilinçli Tüketici olma eğitimi yapıldı.  27 Haziranda Bakanlığımız Personelleri tarafından personellerimize, işletmelere, depo sahiplerine ve üreticilerine Kuru Üzüm Okratoksin A konusunda eğitim verildi.  İl Müdürlüğünde Şubemiz Başkanlığında 17 İlçe Müdürlükleri ile 2018 Yılında her 3 ayda bir İlçe Müdürlüklerinin yaşadığı problemler ve Şube Müdürlüğünün tespit ettiği konular hakkında değerlendirme toplantısı yapıldı.

28

BİTKİSEL ÜRETİM VE BİTKİ SAĞLIĞI ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

3.6.2011 tarihli 639 sayılı Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 28. maddesi hükümlerine dayanarak hazırlanan yönerge kapsamında İl Müdürlüğü, Şube Müdürlükleri ve görevleri düzenlenmiştir. Bu yönerge kapsamında Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürlüğümüzün görevleri aşağıdaki gibidir.

 İlin bitkisel üretim potansiyeline uygun geliştirme projeleri hazırlamak ve/veya hazırlatmak, - Bakanlığın politika, stratejik plan ve programlarına dayalı il için üretimi uygun ve çiftçilere kazanç sağlayıcı, bitkisel üretim desenlerini belirlemek,  İldeki bitkisel üretimi, Bakanlığın belirlediği esaslar dahilinde ve tarım ve sanayi entegrasyonunu sağlayacak şekilde yönlendirmek,  Bakanlığın belirlediği esaslar doğrultusunda ildeki bitkisel ürünlerde üretimi, verimliliği ve çeşitliliği artıcı çalışmalar yapmak,  Ürün kaybını ve ekolojik sisteme zarar verici faaliyetleri önleyici işlemleri mevzuatı çerçevesinde yürütmek,  Bakanlığın insan sağlığını ve ekolojik dengeyi gözeterek belirlediği ve esaslarını ortaya koyduğu yeni üretim şekillerinin ilde uygulanması yönünde çalışmalarda bulunmak,  Alternatif üretim tekniklerine yönelik üretici, üretici örgütleri, müteşebbis ve tüketicilere eğitim ve yayım hizmetlerinde bulunmak, denetim faaliyetlerini yürütmek alternatif tarımsal üretim tekniklerine yönelik Bakanlıkça verilecek görevleri yapmak,  İlin içerisinde olduğu tarım havzası mevzuatı ve gerekliliği çerçevesinde faaliyet göstermek,  İlde sertifikalı tohum ve fide-fidan üretimi ve kullanılmasını sağlayıcı faaliyette bulunmak,  Tohumluk üretimlerinin beyanname kabulü, tarla kontrollerini yapmak ve numune alarak ilgili kuruluşlara göndermek,  Tohumluk piyasasında yetkilendirme ile ilgili faaliyetleri yürütmek,  Tohumluk üretici, işleyici, yetiştirici ve bayilerinin izin, kayıt ve kontrolünü yapmak,  Tohumluk, süs bitkileri, doğal çiçek soğanları ve kesme çiçek vb üretim materyalinin ilgili ithalat ve ihracat işlemlerini yürütmek.  Mera tespit, tahdit, ıslah ve tahsis ile mera dışına çıkarılma ve bu gibi yerler ile ilin içerisinde bulunduğu tarım havzasına dair faaliyetlerde mevzuatı doğrultusunda işlemler yürütmek.  İl dahilinde faaliyette bulunan her türlü gübre ve toprak düzenleyicilerinin üretim yerleri, gübre bayileri ile bu bayilerin depolarını ve buralardaki piyasaya arz edilmiş ürünleri belirlenmiş esaslara göre uygunluğunu denetlemek,  Bakanlığın il müdürlüklerine yetki devri yaptığı gübreler için ithalat uygunluk belgelerini düzenlemek,  İlde ilk defa faaliyete geçen gübre fabrikaları ile gübre üretim yerleri için lisans başvurularında, bu fabrika ve üretim yerlerinin mevzuata uygunluğunu denetlemek, uygunluk raporunu Bakanlığa göndermek,  Üreticilerce toprak analiz sonuçlarına dayalı gübre kullanımını sağlamak için eğitim çalışmaları yapmak,  İlde bulunan toprak-bitki analiz laboratuvarlarının yetkilendirilmesi ve faaliyetleri ile ilgili olarak Bakanlıkça istenen hususları yerine getirmek,

29

 İl dahilinde çözümlenemeyen hastalık, teşhis ve tedavi problemlerini ilgili araştırma merkezlerine ve Bakanlığa intikal ettirmek, araştırma ve teşhis sonuçlarına göre gerekli tedbirleri almak,  İl dahilinde bitkilere zarar veren hastalık, zararlı ve yabancı otları tespit etmek ve mücadele programlarını hazırlayarak onaylanmış programların uygulanmasını sağlamak.  Bakanlıkça belirlenmiş esaslarla ildeki bitki sağlığını korumak, bitki hastalık ve zararlıları ile erken uyarı tahmin vb yöntemlerle ve entegre/ biyolojik mücadele gibi en az kimyasal kullanımını sağlayıcı modern metot ve usullerle mücadele etmek, bu işlerle ilgili gerekli eğitim ve altyapının hazırlanmasını sağlamak,  Tarımsal işletmelerde kullanılan kimyasalların kaydına ilişkin kayıtları kontrol etmek, izlemek ve denetlemek,  Bitki pasaport sistemi ile bitki ve bitkisel ürün hareketlerini ilde kontrol etmek,  İl dahilindeki bitki sağlığı ile ilgili iç ve dış karantina hizmetlerini yürütmek, » Zirai ilaç satışı, zirai mücadele alet ve makineleri imalat, toptancılığı ve bayiliği gibi hususlarda gerekli kontrol işlemi yapılarak faaliyetlerine Bakanlıkça belirlenmiş esaslar çerçevesinde kaydını yapmak, izin vermek, denetimlerini gerçekleştirmek.  Konusunda faaliyet gösteren laboratuarları belgelendirmek, yetkili oldukları hususlarda denetlemek.  Örnek çiftçi yetiştirmek gayesi ile çiftçi çocukları, kadınlar ve gençleri için eğitim programları ve projeleri uygulamak,  Kayıt sistemleri veri girişleri ve kayıt sistemlerine dayalı destekleme uygulamalarını yapmak.  Diğer mevzuat ve il müdürü tarafından verilecek benzeri görevler yapmak.

BİTKİ KORUMA ÇALIŞMALARI

Bitki hastalık, zararlı ve yabancı ot mücadelesinde; mücadele etmenlerinin yoğunluk durumları, biyolojileri, çevre koşulları, faydalı ve zararlılar dengesi vb. konular dikkate alınarak yapılan çalışmalarda amaç, tüketicilerin sağlıklı ve yeterli düzeyde ürüne ulaşabilmesinin yanında, çevrenin korunmasını sağlamaktır. Zirai mücadele çalışmaları ile ürünlerin kalitesi ve verimi yükseltilirken, kullanılan kimyasalların çevre ve insan sağlığına da olumsuz etki yapmasını engellemektir. 2018 Yılının ilk 6 ayında Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürlüğümüz tarafından yapılan bitki hastalık ve zararlıları ile mücadele çalışmaları şu şekilde gerçekleşmiştir.

Zirai mücadele alet ve makine üretim işletmeleri;

İlimizde yoğunluğu Turgutlu ilçemizde olmak üzere toplam 36 adet Zirai mücadele alet ve makine üretim işletmesi mevcuttur. İşletmelerin ilçelere göre dağılımı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

İLÇELER TOPLAM İLÇELER TOPLAM AKHİSAR 1 SARUHANLI 2 ALAŞEHİR 2 TURGUTLU 25 GÖLMARMARA 1 YUNUSEMRE 3 SALİHLİ 2 TOPLAM 36

30

Zirai mücadele alet ve makine bayileri;

İlimizde 182 adedi özel, 51 adedi ise tüzel kişi olmak üzere toplam 233 adet Zirai mücadele alet ve makine bayisi faaliyet göstermektedir. 2018 yılında Manisa'daki 233 Alet Makina bayisine toplamda 152 denetim gerçekleştirilmiştir. Söz konusu Zirai mücadele alet ve makine bayilerinin ilçelere göre dağılımı aşağıda gösterilmiştir.

İLÇELER ÖZEL BAYİLER TÜZEL BAYİLER TOPLAM AHMETLİ 3 1 4 AKHİSAR 28 5 33 ALAŞEHİR 32 6 38 DEMİRCİ 1 1 2 GÖLMARMARA 3 1 4 GÖRDES 5 2 7 KIRKAĞAÇ 8 1 9 KÖPRÜBAŞI 1 1 2 KULA 6 1 7 SALİHLİ 22 9 31 SARIGÖL 23 3 26 SARUHANLI 14 7 21 SELENDİ 1 1 2 SOMA 7 2 9 ŞEHZADELER 18 6 24 TURGUTLU 8 2 10 YUNUSEMRE 2 2 4 TOPLAM 182 51 233

Tohum bayileri;

İlimizde toplam 233 adet tohum bayisi bulunmaktadır. 2017 yılında Manisa'da bulunan 233 Tohum bayisinin tamamı denetlenmiştir. Tohum bayilerinin ilçelere göre dağılımını gösterir tablo aşağıda yer almaktadır.

İLÇESİ ADEDİ İLÇESİ ADEDİ AHMETLİ 9 KULA 7 AKHİSAR 28 SALİHLİ 51 ALAŞEHİR 17 SARIGÖL 16 DEMİRCİ 2 SARUHANLI 23 GÖLMARMARA 7 SELENDİ 3 GÖRDES 6 SOMA 7 KIRKAĞAÇ 6 ŞEHZADELER 27 KÖPRÜBAŞI 4 TURGUTLU 20 TOPLAM 233 2018 yılı ilk altı ayı için yapılan denetim sayısı 115 olup denetimler devam etmektedir.

31

Bitki koruma ürünü bayileri;

İlimizde toplam 426 adet Zirai mücadele ilaç bayisi bulunmaktadır. 2018 yılı ilk 6 ayı için Manisa'daki 426 BKÜ (Bitki Koruma Ürünü) bayisine toplamda 617denetim gerçekleştirilmiştir.

MEYVE HASTALIK VE ZARARLILARI İLE MÜCADELE

İlimizde yoğun meyve üretimi yapılmaktadır. Kiraz hemen hemen tüm ilçelerimizde yetiştirilmektedir. Kiraz hasadı Nisan-15 te başlayıp, Ağustos ayı başına kadar olan dönemde devam etmektedir. Ülke genelinde mevsim normallerinin dışında seyreden hava koşullarından dolayı birçok meyvede olduğu gibi kirazda da hasat normal döneminden 2 hafta geriye kayarak nisan başında başlamıştır. . Kirazda monilya, Yaprak büken, Ağaç kızıl kurdu, Ağaç sarı kurdu, kiraz sineği, kapnodis, yaprak biti zararlılarına karşı tuzak ve arazi gözlemlerine göre ilaçlama ilanı verilmektedir. Bahçelerde dölleyici eksikliği, çiçek döneminin yağışlı ve serin gitmesi sorun oluşturmaktadır. Ağaç yazıcı böceği lokal bögelerde sorun oluşturmaktadır. Dimethoate etkili maddesinin kirazda yasaklanması bazı konularda tek etkili madde olması sebebiyle sorun oluşturmaktadır. 2017 yılında yapılan sürveyler sonucunda kirazda 5 ilçemizde Drosophila suzukii zararlısı tespit edilmiş olup bu alanlarda 2018 yılında eradikasyon çalışması yapılacaktır. Bu zararlıya karşı sürvey çalışmaları titizlikle yapılmaktadır. İlimizde Ceviz, badem, şeftali, erik, cennet elması, elma yetiştiriciliği de lokal bölgelerde yapılmakta olup, bu meyve çeşitlerinde arız olan zararlılara karşı tuzak asımı yapılarak ilaçlama ilanları müdürlüğümüzce verilmektedir. 2018 yılında Demirci ilçesinde ISPM-26 çerçevesinde Akdeniz Meyve Sineğinden Ari Alan projesi başlatılmıştır. Konu doğrultusunda 143 adet tuzak asılmış olup haftalık sayımları devam etmektedir. 2017 yılında yapılan meyve hastalıkları ve zararlılarıile mücadele sonuçlarını gösterir tablo aşağıdadır. 2018 verileri yılsonunda kesinleşecektir.

32

KONULAR PROGRAM GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME Elma Armutta 4.150 da 5500 da 132(%) KayısıdaKaraleke Monilya 19.700 da 27.500 da 139 Ayvada Monilya 100 da 100 da 100 Şeftali Yaprak Kıvırcığı 7.390 da 7390 da 100 Ateş Yanıklığı 700 da 1200 da 171 San-Jose (Kış) 750 da 750 da 100 San-Jose (Yaz) 1.560 da 1.880 da 120 Erik Koşnili 3.100 da 4.100 da 132 Dut Kabuklu Biti 2.700 da 2.850 da 105 Elma Ağ Kurdu 540 da 560 da 96 Elma Gövde Kurdu 155 da 155 da 100 Elma İç Kurdu 2.560 da 3.060 da 119 Ayva İç Kurdu 100 da 100 da 100 Kiraz Sineği 31.280 da 33.360 da 106 Meyve Testereli Arıları 5.500 da 4.500 da 82 Meyve yaprak Bitleri 32.740 da 38.440 da 117 Meyve Ağacı Akarları 5.540 da 25.600 da 462 Yaprak Büken 14.660 da 18.460 da 126 İncir Kanlı balsıra 100 da 100 da 100 Meyve Göz Kurdu 760 da 600 da 130

SEBZE HASTALIK VE ZARARLILARI İLE MÜCADELE

Zararlı Yönünden Yazlık Sebzeler

• Domates Güvesi- 2017 yılına nazaran daha yoğun olarak görülmüştür. Zaten yeşil kurt için kullanılan ilaçlar genel olarak domates güvesini de baskı altına almaktadır. İlçe müdürlüğü ve tarım danışmanları tarafından yerinde kontrol edilerek gerekli ilaçlar tavsiye edilmiştir. • Yeşil Kurt – Bu yıl yoğunluk görüldü. İlçe müdürlüğü ve tarım danışmanları tarafından yerinde kontrol edilerek gerekli ilaçlar tavsiye edilmiştir. Özellikle domates ve biber meyvelerinde yeşil kurt gözlendiği için çürümeler görüldü. • Trips ve Beyaz Sinek- Çok yoğun değil. Yine de mücadele için ilaç önerisinde bulunuldu. Çünkü beyazsinek hastalık ve virüs yayılması için vektör görevi yapmaktadır.

33

• Danaburnu- Genel bir sıkıntı yaşanmamıştır. Fidelikler kontrol edilmiş ve risk olan yerlere önerilerde bulunulmuştur. • 2018 yılı ilk 6 ayı için yapılan sürvey çalışmaları ve hastalık zararlı kontrolleri devam etmektedir. 2018 yılında domateste kaynaklanan en büyük sorun bakteriyel solgunluk virüsü hastalığıdır. Özellikle Gölmarmara ilçesi domates üretim alanlarında hastalık çok yoğun olarak görülmüş olup önemli ürün kayıplarına sebep olmuştur.

Hastalık Yönünden Yazlık Sebzeler

• Bakteriyel ve fungal hastalıklar- Yağış ve iklim kaynaklı çok yoğun bakteriyel ve fungal hastalıklar gözlemlenmiştir. İlçe müdürlüğü ve tarım danışmanları tarafından yerinde kontrol edilerek gerekli ilaçlar tavsiye edilmiştir. Viral hastalıklar Domates ve biberde çok yoğun olarak görülmüştür.

Hastalık Yönünden Kışlık Sebzeler

• İl geneli bir sıkıntı gözlemlenmedi. • Kışlık sebzeler ilimizde (Ispanak hariç) küçük alanlarda küçük aile işletmeciliği şeklinde yapılmaktadır. • Sebzelerden il genelinde Hasat Öncesi Denetim kapsamında İlçe müdürlükleri tarafından numune alınarak yetkili laboratuvarlara gönderilmiştir. 2017 yılında yapılan sebze hastalıkları ve zararlıları ile mücadele sonuçlarını gösterir tablo aşağıdadır.

KONULAR PROGRAM GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME Danaburnu 10800 Da 6300 Da (%)59 Bozkurt 33500 Da 32900 Da 98 Patates Böceği 500 Da 500 Da 100 KabakgillerdeMildiyö 44000 Da 41000 Da 93 Fideliklerde çökerten 6.072 da 6.072 Da 100 Kabakgillerde Külleme 55950 Da 45800 Da 82 Kırmızı Örümcek 101500 Da 95000 Da 94 Beyaz Sinek 34000 Da 30000 Da 88 Domates Pas akarı 27000 Da 26000 Da 96 Yaprak Galeri Sineği 500 Da 500 Da 100 Patlıcangillerde Külleme 36600 Da 27500 Da 75 Sebzede Yeşilkurt 103000 Da 87500 Da 85 Domates Bakteriyel Benek 40900 Da 28850 Da 71 SebzeHast Yaprak Biti 89000 Da 83500 Da 94 Domates Güvesi 87100 Da 56900 Da 65 Erken Yaprak Yananıklığı 10000 Da 5000 Da 50 Domates Mildiyo Hastalığı 23000 Da 19000 Da 83 Lahana Kelebeği 200 Da 100 Da 50 2018 yılı gerçekleşme oranı yılsonunda kesinleşecektir.

34

HUBUBAT HASTALIK VE ZARARLILARI İLE MÜCADELE

İlimizde 2018 yılı Hububat ekiliş alanı 1.343.060 dekardır. 2018 yılı süne sürvey programı kapsamında 170.462dekar alanda Kıymetlendirme sürvey çalışmaları 18 ekip 75 teknik elemanla 17 ilçede yapılmıştır. İlimizde süne mücadelesi eğitimi tüm teknik elemanların katılımı ile 10.04.2018 tarihinde Bornova Zirai Mücadele Araştırma Enstüsünün katılımı ile İl Müdürlüğümüzde gerçekleştirilmiştir. Kışlak sürvey raporları incelendiğinde son 3-4 yıldır kışlaklardaki süne popülasyonlarında önemli bir değişiklik olmadığı görülmektedir. Bu stabil durum arazideki kıymetlendirme sürvey sayımlarda da tespit edilmiştir. Önceki yıllara göre ergin popülasyonunda önemli bir artış-azalış olmadığı tespit edilmiştir. Kaba Sürvey 28.03.2018-12.04.2018 tarihleri arasında, Kıymetlendirme Sürveyi ise 13.04.2018- 23.04.2018 tarihleri arasında yapılmıştır. Kıymetlendirme Surveyi sonucu m2 de 0,8 ve üzeri kışlamış ergin bulunan 5.626 dekarlık sürvey alanında yumurta (Parazitlenme) sürveyi 08.05.2018 tarihinde başlatılmıştır. 17.05.2018 tarihinde bitirilmiştir. İlimizde parazitlenme oranı ortalama % 74,64 olarak tespit edilmiştir. Yapılan sürveyler sonucunda ilimizde ilimizde 9.700 da alanda ilaçlamaya karar verilmiş olup toplam 3.450 da alanda kimyasal ilaçlama yapılmıştır. İlimizde lokal olarak zarar yapan Hortumlu Böcek bu yıl da zararlı konumuna geçmiş olup 03.Nisan.2018 – 21.Nisan.2018 tarihleri arasında kimyasal mücadele için ilan verilmiş Şehzadeler, Yunus Emre, Saruhanlı, Akhisar, Turgutlu, Ahmetli, Kırkağaç,Salihli ve Alaşehir ilçelerimizde 17.200 Da alanda bu zararlı ile kimyasal mücadele yapılmıştır. Pas hastalıkları ilimizde 2011 yılında epidemi yapmıştır. Bu yıl ilkbahar yağışlarının normal seviyelerde seyretmesi sebebi ile pas hastalıkları ilimizde önemli bir zarara yol açmamıştır. Drenajı kötü, tesviyesiz, sık ekim yapılan ve yabancı ot mücadelesi yapılmayan alanlarda pas hastalıklarına şiddetinin arttığı geçen yıllarda görülmüştür. Yapılan eğitimlerde bu konulara ağırlık verilmekte çiftçilerimiz bu konularda eğitilmiştir. İlimizde Bin Tepeler olarak tabir edilen bölgede geçen yıllara göre Zabrus zararlısının şiddetini arttırdığı tespit edilmiş olup bu konuda çiftçilerimiz bilgilendirilme toplantıları yapılmıştır. 2018 yılında yapılan hububat hastalıkları ve zararlıları ile mücadele sonuçlarını gösterir tablo aşağıdadır.

35

KONULAR PROGRAM GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME Sürme 5550 Ton 5600 Ton 101,81(%) Süne(sürvey) 220.000 Da 102230 Da 46,47 Ekin Bambulu 0 Da 0 Da 0,00 Ekin Kambur Böceği 364 Ton 300 Ton 82,41 Buğday Hortumlu 27.600 Da 15.000 Da 54,34 MısırdaBöceği Bozkurt 1500 Da 1000 Da 66,66 Mısır Koçan Kurdu 38.300 Da 51.800 Da 135,25 Nohut Antraknozu 93 Ton 120 Ton 129,03 Nohut Mercimek Yeşil 900 Da 900 Da 100,00 NohutKurdu Yaprak Sineği 200 Da 200 Da 100,00 Baklagil Tohum 300 Da 300 Da 100,00 YoncaBöcekleri Hortumlu Böceği 2750 Da 8750 Da 318,18

2018 yılı verileri yıl sonunda kesinleşecektir.

ENDÜSTRİ BİTKİLERİ HASTALIK VE ZARARLILARI İLE MÜCADELE

İlimizde pamuk ekim alanları 2016 yılında 17.075 da iken 2017 yılında 66.493 da alana çıkmış olup 1 hastalık ve 8 zararlıya karşı denetimli çiftçi mücadelesi şeklinde bir mücadele yapılmıştır. Yeşilkurt zararlısına karşı bazı ilçelerimizde kimyasal mücadele yapılmıştır. Son yıllarda pamuk alanlarında damlama sulamaya geçildiğinden ve Beyazaltın 440, Glodya, Gloria gibi çeşitlerde dekara 550-600 kg ürün alınmıştır. 2017 yılı içerisinde yaklaşık 175.000 da alanda tütün ekilişi gerçekleşmiştir. 2017 yılı içerisinde tütünde 4 hastalık ve 4 zararlıya karşı denetimli çiftçi mücadelesi yapılmıştır. Tütünde ilimizde sözleşmeli üretim yapıldığından kimyasal mücadelede kullanılacak ilaçlar sözleşme sahibi firma tarafından temin edilerek çiftçi tarafından kullanılmaktadır. Pamukta makineli hasada uygun ekim yapılması, yüksek verimli çeşitlerin kullanılması ile birlikte verim 600-700 kg’a kadar çıkmıştır. Tütünde ortalama verim 80-120 kg/da şeklinde gerçekleşmiştir. Her iki üründe epidemi yapan hastalık ve zararlıya rastlanmamıştır. Hastalık ve zararlıdan kaynaklı verim kaybı yaşanmamıştır. 2017 yılında yapılan endüstri bitkileri hastalıkları ve zararlıları ile mücadele sonuçlarını gösterir tablo aşağıdadır.

36

KONULAR PROGRAM GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME Pamuk Fide kök Çürüklüğü 43 Ton 27 Ton 62,79(%) Pamuk Toprak Altı Zararlıları 2.500 Da 1.500 Da 60 Pamukta Pembe Kurt Sap 7.750 Da 4.400 Da 56,77 PamuktaSökümü Yeşil Kurt 15.500 Da 44.577 Da 287,59 Pamukta tütün Thripsi 13.300 Da 13.100 Da 98,49 Pamukta Tütün Beyaz Sineği 8.500 Da 15.650 Da 184,11 Pamukta yaprak Biti 16.150 Da 35.376 Da 219 Pamukta yaprak Piresi 13.550 Da 29.377 Da 216,8 Pamukta Kırmızı Örümcek 18.250 Da 16.550 Da 90,68 Pamukta yabancı Ot 19.150 Da 18.950 Da 98,95 Tütün Fideliklerinde mavi 267.700 Da 225.121 Da 84 Tarladaküf mavi Küf 25.529 Da 54.881 Da 214,97 Tütün Fideliklerinde 198.800 Da 162.700 Da 81,84 Tütündeçökerten Külleme 2.830 Da 2 Da 0,07 Tütünde Bozkurt 200.800 Da 209.702 Da 104,43 Tütünde Yaprak Biti Tütün Piresi 2018 verileri yıl sonunda kesinleşecektir.

SUBTROPİK MEYVE HASTALIK VE ZARARLILARI İLE MÜCADELE

2018 yılında zeytin hastalıkları yönünden sadece halkalı leke hastalığı taban arazilerde epidemi yapmıştır. Bu konuda sonbahar ilaçlaması yapan bahçelerde zarar oranı daha az olmuştur. Zeytin akarı zararı özellikle Edremit çeşidi zeytinlerde zarar yapmış olup, Bakanlık tarafından verilen geçici tavsiye ye göre ilaçlama yapılarak popülasyon azalmıştır. Zeytin sineği zararı için tüm ilçelerimizde 1 ilan verilmiştir. Zeytin için önemli olan kış soğukları bakımından 2018 yılında zarar oluşmamıştır. Sofralık zeytin üretiminde önemli sorun olan zeytin kabuklu biti son yıllarda yapılan ilaçlama ilanları ve yeni nesil ilaçlar ile sorun olmaktan çıkmıştır. Zeytin güvesi, Zeytin pamuklu biti, zeytin fidan tırtılı konusunda tuzak ve arazi gözlemleri sonucunda bir ilaçlama ilanı verilmiştir. Zeytin antraknozu ve zeytin akarı konusunda takiplerimiz devam etmektedir.

GENEL ZARARLILAR, YABANCI OT VE PARAZİT BİTKİLER İLE MÜCADELE

2018 yılında ilimizde Çekirge zararlısına karşı kimyasal mücadele yapılmamıştır. Tarla faresi mücadelesinde kış aylarında eğitimlere önem verilmiş olup, mücadelede öncelikle kültürel mücadelenin yapılması, doğal hayatın korunması ve gerektiğinde tüm insan ve çevre sağlığı önlemleri alındıktan sonra tarama mücadele yapılmasının önemi yapılan çiftçi toplantılarında üreticilere anlatılmıştır. Tarla faresi mücadelesi için Müdürlüğümüzde yeterli miktarda zehirli yem bulunmaktadır. Yaban domuzu popülasyonu ilimizde her yıl artmakta olup, zararıda bu oranda artmaktadır. Çiftçilerimiz bu konuda önlem almaya (elektirikli tel, patlayan tüp, korkuluk v.b) çalışmakta olup bu

37

önlemlerde yabani domuz zararını önlemede yetersiz kalmaktadır. İlimizde tarımsal amaçlı sürek avları düzenlenmekte olup bu avlara katılacak avcı sayısı yetersiz kalmaktadır. 2017 yılında yapılan genel zararlılar, yabancı ot ve parazit bitkiler ile sonuçlarını gösterir tablo aşağıdadır.

KONULAR PROGRAM GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME Çekirge(DYM) 16750 Da 1600 Da 9,56(%) Tarla Faresi 34800 Da 25000 Da 71,84 Yabani Domuz 2540 Ad. 1900 Ad. 74,80 Hububatta Geniş Yapraklı 306500 Da 300000 Da 97,88 HububattaYabancı Ot Dar Yapraklı Yabancı 12000 Da 12000 Da 100,00 MısırdaOt Yabancı Ot 63000 Da 85000 Da 134,92

2018 yılı verileri yıl sonunda kesinleşecektir.

BAĞ HASTALIK VE ZARARLILARI İLE MÜCADELE

Oldukça ılık ve kurak bir kışın ardından geçmiş yıllara oranla daha erken olarak Mart ayı içinde bağlar uyanmaya başlamıştır. Doğuşun geçmiş yıllara oranla % 20-30 civarında az olduğu gözlenmiştir. Bazı alanlarda uyanmama ve düzensiz uyanma sıkıntıları yaşanmıştır. Bu sorun gittikçe artmaktadır. Geçmiş yıllarda yaşanan ilkbahar geç donları 2018 yılında yaşanmamıştır. Ancak Haziran, Temmuz ve Ağustos ayının başında il genelinde afetderecesinde dolu zararı oldu. Dolu zararının verim olarak rekolteye etkisini yanında Alaşehir ve Sarıgöl ilçelerimizde sofralık üzüm kalitesine ciddi manada zarar vermiştir. Özellikle Temmuz ayında ve olgunlaşma döneminde Ağustos ayında yaşanan şiddetli yağışlardan dolayı üzümlerde patlamalar oluşmuş olup bazı bağ alanlarında çürümeler başlamıştır. Bu çürümelerin karşımıza Okratoksin-A olarak geleceği öngörüsü ile İl genelinde Okratoksin –A oluşumunu önlemek amacıyla seferberlik başlatılmıştır. Hazırlanan büyük branda afiş ve pankartlar ile farkındalık oluşturulmaya çalışılmıştır. Yaşanan doğal afetler hakkında il ve ilçe müdürlüklerimizce hasar tespitler yapılarak durum Bakanlığımıza bildirilmiştir. Ayrıntılı bilgi KTV şube müdürlüğündedir. Olgunlaşma açısından geçmiş yıllara oranla 15-20 gün erkencilik söz konusu olup,bunun nedeni iklim değişikliğine bağlı olarak ılık kışın ardından bağların erken uyanmasıdır.

38

Erkenci üzüm çeşitlerinde(Süperiorseedlessvb) sofralık olarak hasat tarihi (geçen yıldan 15 gün önce) 9 Temmuz / ihracat tarihi 11 Temmuz 2018, Sultaniye Üzüm çeşidinde ise sofralık üzüm olarak hasat tarihi 22 Ağustos / ihracat tarihi 23 Ağustos 2018 olarak tespit edilerek hasat ve ihracatına izin verilmiştir.

Erkenci çeşitlerde (Süperiorseedles ağırlıklı) fiyat üreticiden alış ortalama 2017 yılında 1,5-2 tl/kg civarında gerçekleşmesine rağmen 2018 yılında 2,5-3 tl/kg olmuştur. Hakim çeşidimiz Sultaniye ’de fiyat geçen yıla nazaran oldukça iyi olup üretici beklentisini karşılamıştır. Sofralık Sultaniye üzüm fiyatı sezon başında 1,80-2,,2tl civarında başlamıştır. ( Geçen yıl fiyat70-85 kuruşa kadar gerilemişti.) 2018 yılı sofralık üzüm ihracatı 23 temmuzda başlamış olup, ihracat hızlı bir şekilde devam etmektedir. 2017 yılı sofralık üzüm ihracatı rakamları ise şu şekildedir. 2017 yılı sofralık üzüm ihracatı rakamları ise şu şekildedir

RUSYA AVRUPA TOPLAM 169000 ton 85000 ton 254000 ton

(2016 yılı sofralık üzüm ihracat miktarı 130.157,55 ton .) (2015 yılı sofralık üzüm ihracat miktarı 155.849 ton ) (2014 yılı sofralık üzüm ihracat miktarı 250.840 ton ) Sofralık üzümde İhracatın çoğunluğu Rusya Federasyonuna yapılmaktadır. 2016 yılında Rusya federasyonu tarafından getirilen Üzüm alım yasağının kalkması nedeniyle 2017 yılında rekor düzeyde sofralık üzüm ihracatı yapılmış olup; 2018 yılında bu rekorun yenilenmesi beklenilmektedir. Geçtiğimiz 2017 Yılında Cumhuriyet tarihinde bir ilk yaşanmış, Üzüm rekoltesi Bakanlığımızca açıklanmıştır. Geçen yıl, Manisa’da 270.000 ton kuru üzüm rekoltesi tahmin edilmiştir. Türkiye’de ise toplam rekolte 310 bin ton kuru üzüm olarak tahmin edilmiştir. 2016-2017 yılı üretim dönemi kuru üzüm ihracat döneminde gerçekleşen kuru üzüm ihracat miktarı 270.000 ton olarak gerçekleşmiştir. (Bir önceki sezon olan 2015-2016 yıllarına ait kuru üzüm ihracatı ise 202 bin tondu.) 2018 yılında kuru üzüm açısından da bir rekor beklenmektedir. 07.082018 tarihi itibariyle 262b.n ton ihracat gerçekleşmiş olup geçen yıl aynı döneme göre 10 bin ton daha fazla kuru üzüm ihracatı gerçekleşmiştir.

39

Hastalık ve zararlılar açısından değerlendirme

Bağcılığın yoğun olarak yapıldığı 10 ilçede Erken Uyarı kapsamında her Pazartesi – Perşembe hastalık zararlı ve fenolojik takip yapılmıştır. Bu kapsamda mücadele gerektiren hastalık ve zararlılara karşı sms sisteminden uyarılar yapılmıştır. Sms sisteminde 60 bin üretici kayıtlıdır. Bunun 40 bini bağcıdır. Sms sistemi 2005 yılından beri verimli bir şekilde hastalık ve zararlılar ilanlarını duyurmada etkin olarak kullanılmaktadır. Bağın ana zararlısı için Salkım Güvesi tuzakları güncel olarak izlenmiş ve ilanlar verilmiştir. Bağın ana zararlısı Salkım güvesi açısından epidemik (salgın) bir yıl yaşanmıştır. İlçe Müdürlüklerimizin ilanlarına uymayan bazı alanlarda çok ciddi salkım güvesi zararı oluşmuştur. Sezon boyunca Emposca ve Trips populasyonunda bir artış yaşanmıştır. Mevsim şartlarının oldukça yağmurlu ve nemli gitmesi nedeniyle fungal hastalıklar özellikle Külleme ve Mildiyö açısından epidemi/salgın yaşanmasına neden olmuştur. Bu konuda 17 ilçe resmi yazı ile uyarılmıştır. Hava şartları tamamen Mildiyö hastalığına müsait giden, günlerce yağmur alan, yağış nedeniyle mücadelenin zamanında yapılamadığı Alaşehir ve Sarıgöl ilçelerimize nazaran diğer ilçelerimizde Mildiyö açısından çok fazla bir zarar oluşmamıştır. İlçe Müdürlüklerimizce erken uyarı kapsamında ilaçlama ilanlarının zamanında verilmiş ve üreticilerin ilanlara uyması yönünde sms ile duyuru yapılmıştır. Bağ Küllemesi epidemi(salgın) boyutlarında görülmüş, yoğun bir mücadele gerektirmiştir. Külleme hastalığına karşı koruyucu mücadele yapılması için üreticiler uyarılmış ve hastalıkla mücadelenin doğru ve zamanında yapılması sağlanmıştır. Ancak kapalı bağlarda ve yağış nedeniyle mücadelenin ihmal edildiği bağlarda hastalık sorun oluşturmuştur. (Hastalık gelmeden İl Müdürlüğümüz yazısıyla küllemenin risk olacağı öngörülmüş ilçe müdürlükleri ve üreticiler uyarılmıştır. Aynı uyarı Mildiyö içinde yapılmıştır. ) Unlu bit populasyonunda son yıllarda ciddi bir artış söz konusudur. Tüm il genelinde yaygın olarak görülmüştür. İlaçlama dönemleri konusunda 2 kez ilçe müdürlükleri resmi yazı ile uyarılmış olup bu doğrultuda üreticilere ilaçlama ilanı verilmesi istenilmiştir. Önceki yıl sergilerde ciddi bir sorun oluşturan unlu bit bu yılda popülasyonu artmış ancak il ve ilçe müdürlüklerimizce yapılan takip ve ilaçlama uyarılarının zamanında verilmesiyle bu sene unlu bit sergide sorun oluşturmamıştır. Unlu bit sergide üzümlerin sergiye yapışmasına neden olmakta ciddi oranda kaliteye olumsuz etki yapmaktadır. Önümüzdeki yılda Unlu Bitin önemini koruyacağını düşünüyoruz. Bu konuda insiyatifi çiftçiye ve bayilere bırakmadan, mücadele zamanlarını tespit ederek sms ve diğer şekillerde ilçe bağcılarına duyurulmuştur. Sonuç itibariyle, 2017 yılında hastalık ve zararlılar açısından oldukça zor bir yaşanmış olup, hastalık ve zararlılar açısından mücadelenin iyi yönetilemediği lokalbazı bağlarda değişik oranlardakalite ve kantite kayıpları az da olsa yaşanmıştır.

40

Bağ Hastalık ve Zararlıları Tahmin ve Erken Uyarı Projesi Çalışmaları

Bağ Hasatalık ve Zararlıları Tahmin ve Erken Uyarı Projesi ÇalışmalarıManisalı Çiftçiler Erken Uyarı İstasyonlarından elde edilen verilerle hastalık ve zararlılar gelmeden önceden bilgilendirildi. Bağcılığın yoğun olarak yapıldığı ilçeler başta olmak üzere, coğrafi farklılıklar da göz önünde tutularak erken uyarı sistemi istasyonları kuruludur. İl Müdürlüğümüz ve Büyükşehir Belediyesi bünyesinde gerçekleştirilen Bağ Tahmin ve Erken Uyarı İstasyonu Projesi kapsamında Yunus Emre İlçesinde 25 bin dekar alanda 2 istasyon, Ahmetli'de 50 bin dekar alanda 1 istasyon, Akhisar'da 19 bin dekar alanda 1 istasyon, Alaşehir'de 196 bin dekar alanda 2 istasyon, Gölmarmara'da 20 bin dekar alanda 1 istasyon, Salihli'de 110 bin dekar alanda 2 istasyon, Sarıgöl'de 85 bin dekar alanda 2 istasyon, Saruhanlı'da 90 bin dekar alanda 1 istasyon, Turgutlu'da 82 bin dekar alanda 2 istasyon ve daha önce Şehzadeler Belediyesiyle yapmış olduğumuz proje kapsamında Şehzadeler İlçesinde de 65 bin dekar alanda 2 istasyon olmak üzere Toplamda 10 ilçede, 742 bin dekar alanda, 16 Bağ Tahmin ve Erken Uyarı İstasyonundan alınan veriler ile Bağda erken uyarı çalışmaları gerçekleştirilmiştir.

Bu sistem sayesinde saha istasyonlarından alınan veriler İlçe Müdürlüklerimiz bünyesinde konusunda uzman teknik personellerimizce değerlendirilerek, Bağda Salkım Güvesi, Bağ Mildiyösü ve Bağ Küllemesi gibi önemli zararlara yol açan hastalıklara karşı mücadele zamanı, doğru olarak tespit edilmiştir. Hastalıklarla mücadelede zaman çok önemlidir. Gereksiz bir ilaçlama maddi anlamda da bizi zarara uğratacaktır. Bu anlamda erken uyarı istasyonları yardımıyla zamanında mücadele ile ürün kayıpları önlenerek, maddi kayıpların da önüne geçilmiştir. İl/İlçe Müdürlüklerimiz olarak bağ alanlarındaki teknik takip oldukça önemli olup; sezon başından sezon sonuna kadar kesinlikle ihmal edilmeden en az haftanın 2 günü olmak üzere bizzat sahada kontroller yapılmıştır.. 2018 yılında yapılan bağ hastalık ve zararlıları ile mücadele sonuçlarını gösterir tablo aşağıdadır

41

KONULAR PROGRAM GERÇEKLEŞME GERÇEKLEŞME Bağ Mildiyösü 743.285 Da 743.285 Da 100(%) Bağ Küllemesi 744.035 Da 744.035 Da 100 Bağda Ölükol 730.985 Ad. 730.985 Ad. 100 Bağda Kurşuni Küf 123.000 Da 123.000 Da 100 Salkım güvesi 756.985 Da 756.985 Da 100 Bağda Maymuncuk 91.875 Da 91.875 Da 100 Bağ Thripsleri 395.975 Da 395.975 Da 100 Bağda Kırmızı 242.500 Da 242.500 Da 100 BağdaÖrümcek Unlu bit 21.200 Da 21.200 Da 100 Bağda Kahverengi 4.000 Da 4.000 Da 100 BağKoşnil Haziran Böceği 21.800 Da 21.800 Da 100 Bağ Uyuzu 4.400 Da 4.400 Da 100

Üzüm satışındaki en önemli sorunumuz ilaç kalıntısı ve kuru üzümde Okratoksin - A dır. 2018 Yılı İl Müdürlüğümüzce ''Kalıntısız Üzüm Üretim Yılı'' olarak değerlendirilmiş olup müdürlüğümüz tarafından verilecek eğitimler ve personelin sahada aktif olarak bulunmaları sağlanarak, kalıntısız üzüm üretimi yönünde üreticiler teknik yönden destek verilmiştir

42

Asma yaprağı ve üzümde kalıntıyı önlemek, üreticilerde gerekli bilinç ve farkındalık oluşturmak için 10.000 adet afiş bastırılmış, bağcılık yapılan köylere asılarak eğitimlerde kullanılmıştır. Üreticilerin pestisit kalıntısına karşı bilinçlendirilmesi, tarım ilaçlarının alım satımınınreçete ile yapılması ve bunun kontrolü, bayii denetimlerinin eksiksiz yapılması, hasat öncesi ürünlerin kalıntı kontrolü ve yasal işlemlerin uygulanması, biyoteknik mücadelenin yaygınlaştırılması, Eküy, entegre mücadele, tarla okulu çalışmaları İlimizde büyük bir titizlik ve bütünlükle gerçekleştirilmek için çalışmalar yapılmıştır. Eğitimler, tüm yetişme dönemini kapsayacak şekilde yıl boyunca eğitim yayım çalışmaları gece ve gündüz olmak üzere her mahallede yapılması planlanmış ve bu şekilde talimatlandırılmıştır.

Okratoksin-A’yı önlemek için büyük bir eğitim seferberliği başlatıldı. İl Müdürü makamı talimatıyla gece gündüz her köyde eğitimler yapılmıştır.İl Müdürlüğünce bu kapsamda sezon başından beri çiftçileri bilgilendirmek, temiz ve kalıntısız üzüm elde etmek için bağcılık yapılan tüm köylerde eğitim çalışmaları yapılmaktadır. Özellikle hasatın yaklaştığı, ilaç kalıntısı ve Okratoksin-A açısından kritik olan bugünlerde eğitim, bilgilendirme ve farkındalık çalışmalarına hız verilmiştir. Çiftçilerin dikkatini çekmek için bağcılığın yoğun olduğu 10 ilçede, bilgilendirme pankartları asılmış, afiş ve broşürler dağıtılmıştır. Bu eğitimler 2016-2017 yılında da yapılmış olup, özellikle İlimizde hemen her bağcının önceden kullandığı clorpyriphosethyl, iprodione, propineb aktif maddeli ilaçların yasaklanması nedeniyle, bu aktif maddeli ilaçların kullanılmaması adına büyük aşama sağlanmıştır. Kalıntısız asma yaprağı eldesi içinde farkındalık oluşturulmuş ve eğitimler gerçekleştirilmiştir.

43

Bakanlığımızın programı doğrultusunda Hasat öncesi denetimler ile üreticilerin üretim sezonu boyunca kullandığı ilaçlar denetlenmekte uygunsuz pestisit çıkan üreticilere 5996 sayılı kanun kapsamında adli/idari ceza uygulanmaktadır. 2017 yılında üzümde hasat öncesi dönemde 268 adet üzüm numunesi alınmış olup, 263 adet numune sonucu temiz çıkmış 5 numunede ruhsatsız ilaç tespit edilmiştir. 2018 yılı numune alma çalışmalarımız halen aktif olarak devam etmektedir. Kuru üzümde pestisit kalıntısı açısından ciddi bir iyileşme yaşanmıştır. Analiz sonuçlarına göre mrl üstü pestisit kalıntısı tespit edilmediği gibi AB ülkelerinin istediği şartlara uygun kuru üzüm üretimi gerçekleştirilmiştir.(1 tırlık partide en fazla 5 aktif madde şartı ) Ancak bu iyileşmenin önümüzdeki yıllarda sürdürülebilir olması için aynı şekilde eğim ve kontrol çalışmalarına halen devam edilmelidir.

Biyoteknik Mücadele

Destek/ Yıl 2016 2017 Artış Kişi Sayısı 4.526 kişi 5.748 kişi % 27 Destekleme Miktarı 5.227.000 TL 6.502.298 TL % 24,4 Alan 149.386 dekar 185.779 dekar % 24,36

Bakanlığımız biyoteknik mücadele uygulayan üreticilere dekar başına 35 TL /dekar olan destekleme tutarını 2018 yılında 50 tl/dekara yükseltmiştir. Manisa, Türkiye'de biyoteknik mücadele uygulayan iller arasında kişi ve alan bazında birinci sıradadır. Ancak bunu yeterli görmüyoruz. Önümüzdeki yıllarda biyoteknik mücadele yapılan alan ve kişi sayısı açısından Manisa'nın tamamında biyoteknik mücadele yapılması öncelikli hedefimizdir. Bu destekten Manisalı tüm bağcıların yararlanmasını istiyor ve bu yönde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Salkım güvesine karşı biyoteknik mücadele alanı her yıl artarak devam etmektedir. 2023 hedefimiz tüm bağ alanlarımızda biyoteknik Mücadeleyi uygulamaktır. Kimyasal tarım ilacı kullanılmadan Salkım Güvesine karşı mücadele yapılması biyoteknik mücadele ile mümkün olmaktadır. Biyoteknikmücadele; bitkisel üretimi olumsuz etkileyen zararlı organizmalarla mücadelede, kimyasal ilaç kullanımına alternatif bir seçenek olarak insan sağlığına ve çevreye dost yöntemlerden biridir. Bu kapsamda bağın en önemli zararlısı Salkım Güvesine karşı üreticilerimiz tarafından tel olarak adlandırılan feromonların bağlara asılmasıyla kimyasal ilaç kullanmadan zararlıya karşı mücadele yapılmış olmaktadır. Bu feromonlarda dişi kelebeğin kokusu bulunmaktadır. Bir dekar bağa yaklaşık olarak 45–60 adet arasında feromon asılarak ortama dişi kelebek kokusu yayılmakta ve bu sayede dişi ve erkek kelebeklerin birbirlerini bulmaları engellenmektedir. Böylece zararlının çiftleşmesi engellenerek üzümde zarar yapması önlenmektedir. Bu nedenle bu tekniğe "Salkım Güvesi Çiftleşmeyi Engelleme Tekniği" de denilmektedir. Feromonlar, nisan ayı başlarında bağlara asılmakta ve 5–6 ay boyunca bağda salkım güvesine karşı koruma sağlanmaktadır. Böylece kimyasal ilaçların yanlış kullanımından kaynaklanan olumsuz sonuçlar ortadan kaldırılmaktadır. Biyoteknik mücadele uygulamasıyla daha az ilaç kullanıldığı gibi salkım güvesiyle bağda daha etkin bir mücadele yürütülmektedir. Böylece üzüm hasadına yakın dönemde ilaç kullanımının önüne geçildiğinden ilaç kalıntısı önlenmekte, hem üreticiler hem tüketiciler hem de çevre açısından önemli kazanımlar elde edilmektedir. Biyoteknik Mücadele desteğinden % 95 inden Manisa ili bağcıları yararlanmaktadır. Bu nedenle bu desteğin devam etmesi Manisa ve Manisalı bağcılar açısından oldukça önemlidir.

44

Biyoteknik Mücadeleyi Yaygınlaştırma ve Aktif Madde Sayısını Azaltma Projesi Çalışmalarına Başlandı

Kuru Üzüm Üretiminde Aktif Madde Sayısını Azaltma ve Biyoteknik Mücadeleyi Yaygınlaştırma Projesi" Ahmetli İlçesinde başladı. Proje ile Alahıdır ve Gökkaya Mahallelerinde bulunan tahmini 10.000 dekarlık bağ alanında salkım güvesi mücadelesine karşı Biyoteknik Mücadele Yöntemini uygulayarak, aktif madde sayısının azaltılması, insan sağlığı ve çevre için çok büyük önem arz eden kalıntısız üzüm üretimini sağlamak hedeflenmektedir. İl Müdürlüğümüz sezon başından sezon sonuna kadar stratejik ürün olarak gördüğü üzüm üretimini aktif olarak sahada kontrol ederek, Dünyaca ünlü Manisa Sultaniye Üzümünün üretilmesinde aktif olarak yer almaktadır

SERTİFİKALI FİDAN – TOHUM ÜRETİMİ

2017 yılında ilimizde 1.500 dekar alanda sertifikalı fidan üretimi yapılmıştır. Yıl içerisinde bu alanlara 400 adet kontrol raporu düzenlenmiştir. 4.278 dekar alanda ise sertifikalı tohum üretimi yapılmaktadır. Bu alanlara ise 151 adet tarla kontrol raporu düzenlenmiştir. 2018 yılı çalışmaları devam etmektedir.

45

KİMYEVİ GÜBRE TÜKETİMİ

2018 yılı ilk 6 ayı için ruhsatlu 530 gübre bayinin 270 adetinde denetleme yapılmış ve 22 adet numune alınmıştır 2017 yılında ilimizde toplam 239.459 ton kimyevi gübre tüketimi olmuştur. Tüketimi en fazla yapılan gübre 145.069 ton ile azotlu gübredir.2017 yılı gübre tüketimini gösterir tablo aşağıda yer almaktadır. 2018 yılı tüketim sayıları henüz netleşmemiştir.

NO GÜBRE CİNSİ TÜKETİM 1 A.Sülfat (%21 N) 21.383(TON) 2 Kalsiyum A.Nitrat (%26 N) 4.883 3 A.Nitrat (%33 N) 1.006 4 ÜRE (%46 N) 30.914 5 TSP (% 42-44 P2O5) 1.147 6 DAP (% 18-46) 10.124 7 Kompoze (20.20.0) 16.617 8 Kompoze (20.20.0+Zn 1.009 9 Katkılı)Kompoze (15.15.15) 11.763 10 Kompoze (15.15.15+Zn 13.828 11 Katkılı)Potasyum Nitrat(13.0.46) 1.380 12 Potasyum Sülfat % 50 2.356 13 K2O5)Kal.Nitrat % 15,5N-25,5 197 14 CaO)MAP(11.52.0) 557 15 13.24.32 Kompoze 4.765 TOPLAM 121.929 ÇEVİRİMLİ GÜBRE TÜKETİMİ AZOTLU (%21 N) 145.069 FOSFORLU (%17 P2O5) 81.944 POTASLI (%50 K2O) 12.447 TOPLAM 239.459

PESTİSİT KULLANIM MİKTARLARI

İlimizde 2017 yılı içerisinde 3.015.000 kg kuru, 813.379 lt sıvı formda pestisit (zirai ilaç) kullanılmıştır. En fazla pestisit kullanımı fungusit türlerindeki ilaçlarda yapılmıştır. İlimizdeki bağ alanlarının fazla olması bu tür ilaçların kullanımındaki fazlalığın en önemli etkenidir. En fazla ilaç kullanımının yapıldığı ilçemiz ise bağ üretiminin yoğun olarak yapıldığı Alaşehir ilçemizdir. İlimizde 2017 yılı ilçeler bazında pestisit kullanım miktarının gösterir tablo aşağıda yer almaktadır.

2018 yılı pestisit kullanım miktarları yıl sonunda netleşecektir.

46

İNSEKTİSİT FUNGUSİT HERBİSİT AKARİSİT DİĞERLERİ İLÇE ADI kg lt kg lt kg lt kg lt kg lt AHMETLİ 1.976 1.698 216.542 14.205 0 1.563 0 967 0 0 AKHİSAR 1.626 36.226 272.300 16.002 0 6.207 0 1.349 0 0 ALAŞEHİR 709 32.776 566.204 36.725 37 1.469 0 12.045 48 2.958 DEMİRCİ 0 48 16 224 0 52 0 0 0 0 GÖLMARMARA 5.106 21.647 83.769 2.714 385 8.325 312 6.107 38 0 GÖRDES 435 1.152 5.762 2.667 0 3.762 0 0 85 0 KIRKA 1.601 49.275 94.368 4.723 1712 17.685 0 3.690 56 0 KÖPRÜBAŞIĞAÇ 102 392 3.605 2.197 0 2.260 0 79 13 0 KULA 545 195 5.576 155 0 65 32 33 69 0 SALİHLİ 4.002 33.627 358.693 20.926 265 12.398 347 1.685 15 5.677 SARIGÖL 230 27.499 262.147 45.317 0 7.365 0 5.323 5 1.356 SARUHANLI 2.025 46.745 435.268 18.296 585 7.442 0 2.574 2.099 0 SELENDİ 15 792 1.155 35 0 5.775 0 0 26 0 SOMA 563 1.506 2.540 676 0 6.114 135 3.445 8 0 ŞEHZADELER 13.426 22.603 200.745 56.517 272 3.763 1.076 2.763 511 1.845 TURGUTLU 2.752 31.501 320.739 87.756 1302 3.547 67 2.509 5 8.157 YUNUSEMRE 7.235 12.087 132.679 29.458 176 1.996 576 1.583 287 1.084 TOPLAM 42.348 319.769 2.962.108 338.593 4.734 89.788 2.545 44.152 3.265 21.077

ENTEGRE KONTROLLÜ ÜRÜN YÖNETİMİ UYGULAMASI

Bakanlığımızca 2010 yılında uygulamaya konulan entegre ve kontrollü ürün yönetimi projesi, tarımsal üretim alanlarında zararlı organizmalarla mücadelede; entegre mücadele prensipleri doğrultusunda hareket edilerek, çevre dostu mücadele yöntem ve tekniklerinin uyum içerisinde kullanılıp, zorunlu hallerde, son çare olarak kimyasal mücadelenin tercih edildiği, kimyasal kullanımının zorunlu olduğu durumlarda ise önceliğin biyolojik preparatlara verildiği, böylece kalıntı sorunu olmayan, sağlıklı, güvenilir ürün yetiştirilmesi esasına dayanan bir sistemdir. Çalışmanın yürütüldüğü üretim alanlarından alınan ürün numuneleri kalıntı analizi yönünden değerlendirilmek üzere laboratuvara gönderilmekte ve sonucu olumlu çıkan ürünler için sertifika düzenlenerek ürünler pazara sunulmaktadır.

47

İlimizde entegre ve kontrollü ürün yönetimi projesi bağ, zeytin ve kiraz yetiştiriciliğinde yapılmakta olup 2018 yılı durumunu gösterir tablo aşağıda yer almaktadır.

ÜRÜN ADI ÜRETİCİ SAYISI

Bağ 1000

Zeytin 350

Kiraz 260

Şeftali 60

TOPLAM 1670

İYİ TARIM UYGULAMALARI

İlimizde İyi tarım uygulamaları ile ilgili ilk faaliyetler, 2004-2005 yıllarında, üzüm ve kiraz ihracatçılarından gelen taleplere bağlı olarak (EUREPG.A.P.) başlamıştır. Bakanlığımızca İyi tarım uygulamaları faaliyetlerinin başladığı 2007 yılından bu yana İlimizde hem İyi tarım uygulamaları hem de GLOBALGAP kritelerine göre üretim yapılmaktadır. İlimizde 2017 yılında 2263 üretici, 180849 dekar alanda İyi tarım uygulamaları kontrol noktaları ve uygunluk kritelerine göre üretim yaparak 300.626.770 ton İyi tarım uygulamaları sertifikalı ürün üretilmiştir. Bakanlığımızın "iİyi tarım uygulamalarının yaygınlaştırılması ve kontrolü projesi" kapsamında 2013 yılından bu yana İlimizde proje faaliyetleri yürütülmektedir. İlimizde proje faaliyetleri kapsamında yapılan çalışmalar diğer illere örnek olmaktadır. Yurtdışında sıvı atıkların buharlaştırılması yolu ile yok edilmesi için kullanılan sistem Bakanlığımızın "İyi tarım uygulamalarının yaygınlaştırılması ve Kontrolü projesi" kapsamında ilk kez İlimizde üreticilerle birlikte uygulanarak kullanılmaya başlanmıştır.

48

ORGANİK TARIM

İlimizde organik tarım faaliyetleri 1985-1986 yılında organik çekirdeksiz kuru üzüm üretimi ile başlamıştır. Yıllara bağlı olarak ürün çeşitliliği ve üretim alanı artmıştır. Son yıllarda İlimizde yapılan yayım çalışmaları ile birlikte organik tarım yapan üretici sayısı nerdeyse iki katına çıkmıştır ancak organik ürünlerin pazarlanmasında yaşanan sıkıntılar İlimizde organik tarımın gelişmesini engellemektedir

MANİSA İLİ ORGANİK BİTKİSEL ÜRETİM 2017 İSTATİSTİKLERİ

Çiftçi Sayısı Üretim Alanı (ha) Üretim Miktarı (ton) 4.143 222.553 259.141,88

Ürünler Çiftçi Sayısı Üretim Alanı (ha) Üretim Miktarı (ton) Üzüm 2.871 87.897,58 168.064,19 Zeytin 2.255 77.323,73 26.707,33 Diğer Ürünler 2.383 57.332 64.370,30 Toplam 7.509 222.553 259.141,88

ORGANİK HAYVANSAL ÜRETİM İSTATİSTİKLERİ

Üretim Miktarı Üretim Miktarı Hayvan Türü İşletme Sayısı Hayvan Sayısı (ton) (adet) Büyükbaş 1 1.896 5.610 Kanatlı 23 224.000 58.933.328

 2018 yılında İlimizde Organik tarım konularında 972 kişiye eğitim verilmiş, 92 denetim yapılmıştır.  İlimizde görevli Organik tarım birimi elemanlarına yönelik olarak "Organik Tarımda Kompostun Önemi ve Kompost Yapım Teknikleri" konusunda hizmetiçi eğitim düzenlenmiştir. Eğitime 43 teknik eleman katılmıştır.  22.03. 2018 tarihinde Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü "Prof. Dr. Mehmet MARANGOZ" tarafından Organik tarım birimi elemanlarımıza yönelik olarak "Organik Ürünlerin Pazar Yapısı ve Pazarlanması" konulu konferans İl Müdürlüğü toplantı salonunda düzenlenmiştir.

49

Gurme İzmir başlığı altında 9-12 Mayıs 2018 tarihleri arasında İzmir'de düzenlenen "Ekoloji 8. İzmir Organik Ürünler Fuarı'nda Bakanlık standına Manisa İl Müdürlüğü olarak katılım sağlanmıştır. Fuarda "Organik tarımın yaygınlaştırılması ve kontrolü projesi" kapsamında İl Müdürlüğümüzce hazırlanan "Bay Kıvrık Organik Tarım Öğretiyor" isimli 3. Bölümlük çizgi filmin ilk gösterimi yapılmıştır

ÇEVRE AMAÇLI TARIM ARAZİLERİNİ KORUMA(ÇATAK) PROJESİ

Çevre Amaçlı Tarım Arazilerini Koruma (ÇATAK) Projesi, Tarımsal arazilerde toprak ve su kalitesinin korunması, yenilenebilir doğal kaynakların sürdürülebilirliği ile yoğun tarımsal faaliyetlerin olumsuz etkilerinin azaltılmasına yönelik gerekli kültürel tedbirlerin alınması amacını taşımaktadır. ÇATAK Projesi 2018 Yılı için Destekleme miktarları dekar başına birinci Kategori: 45 TL, ikinci Kategori: 60 TL, üçüncü Kategori: 135 TL dir. Araziler Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi(TAKBİS) ve Tarım Bilgi Sistemi(TBS) ile uyumlu olacaktır. Manisa İlimizde Çevre Amaçlı Tarım Arazilerini Koruma(ÇATAK) programı 2011 yılında üç ilçemizde 3.744,882 dekar alanda uygulanmıştır. 2012 yılında altı ilçemizde 9.629,935 dekar alana çıkarak uygulanmıştır. 2013 yılında sekiz ilçemizde uygulanmış olup 14803,492 dekaralanda bu program gerçekleştirilmiştir. ÇATAK programı 2014 yılında dokuz ilçemizde uygulanmış olup 23.148,25 dekaralanda bu program gerçekleştirilmiştir. ÇATAK programı 2015 yılında onbeş ilçemizde uygulanmış olup 1.406 üreticimiz 41.810,913 dekaralanda bu programı gerçekleştirerek 4.473.668,16 TL. destekleme ödemesi üreticilerin hesabına yatırılmıştır. ÇATAK Programı 2016 yılında İlimizde onyedi ilçemizde 2576 üreticide 85.577,740 da alanda 9.864.153,86 TL destekleme ödemesi yapılmıştır. ÇATAK programı 2017 yılında Bakanlığın onayına müteakip Manisa İlimizin mevcut onyedi ilçesinde 105.000 dekaralanda çıkarılmış olup 2017 yılında toplamda 3089 üreticiye 103.495,371 da alanda 12.236.892,69 TL destekleme ödemesi yapılmıştır. 2018 yılında 17 ilçede 1244 üretici 51.470,452 da alanda yeni sözleşme imzalanmıştır. Totalde 3 yıllık proje toplamında 130.000 da arazide ÇATAK Desteklemesi verilmektedir.

ÇİFTÇİ TARLA OKULU PROJESİ

Bakanlığımızca 2012 yılında yapılan Bitki Sağlığı ve Karantina Bölge toplantılarında alınan kararlar neticesinde 2014 yılından itibaren İl Müdürlüklerimiz tarafından bitki sağlığı eğitim çalışmalarının bir bölümü tarla okulları şeklinde gerçekleştirilmesi kararlaştırılmıştır. Bu bağlamda; Ülkemizde bitki sağlığı uygulamalarında çiftçi eğitimlerine yeni bir vizyon ve ivme kazandırmak

50 amacıyla Bakanlığımızca yaygınlaştırılmaya çalışılan "Tarla Okulları" çiftçi eğitim yayım çalışmaları çiftçilerimizin katılım ve motivasyonlarının sağlanması amaçlanmıştır. İlimizde 2018 yılı "Tarla Okulları Projesi" çalışmaları kapsamında, başta bağ ve zeytin yetiştiriciliği olmak üzere 14 konuda 28 tarla okulu açılmış burada yapılan eğitimlere ise 488 üreticimiz katılmıştır.

Konu Okul Sayısı Çiftçi sayısı Bağ 5 91 Zeytin 5 107 Kiraz 4 60 Biber 1 22 HIYAR KORNİŞON 2 25 ÇİLEK 1 20 Ceviz 1 25 ANTEP FISTIĞI 1 23 Z.MÜC 3 150 KALİBRASYONBUDAMA 1 10 SULAMA 1 10 GÜBRELEME 1 10 KAVUN 1 13 HIYAR(ÖRTÜALTI) 1 40 TOPLAM 28 488

TAHMİN VE ERKEN UYARI SİSTEMİ

İl Müdürlüğümüz 25 yıldır Bağlarda tahmin ve Erken Uyarı proje ile bağcılarımıza sistemli olarak hizmet götürmeye çalışmaktadır. Manisa Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü ile Manisa Büyükşehir Belediyesi'nin ortaklaşa gerçekleştirdiği Bağ Tahmin ve Erken Uyarı İstasyonu Projesi 10 İlçede 16 istasyon ile 742 bin dekar alanda uygulanmaktadır. Saha istasyonlarından alınan veriler değerlendirerek, Bağda Salkım Güvesi, Bağ Mildiyösü ve Bağ Küllemesi gibi önemli zararlara yol açan hastalıklara karşı mücadele zamanı, doğru olarak tespit edilebilmektedir. Uyarılar ilimizde mevcut olan SMS sistemine kayıtlı 64.000 üreticimizin cep telefonlarına kısa mesaj olarak iletilmektedir. 2018yılı çalışmaları devam etmektedir.

51

HAYVAN SAĞLIĞI, YETİŞTİRİCİLİĞİ VE SU ÜRÜNLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

3.6.2011 tarihli 639 sayılı Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 28. maddesi hükümlerine dayanarak hazırlanan yönerge kapsamında İl Müdürlüğü, Şube Müdürlükleri ve görevleri düzenlenmiştir. Bu yönerge kapsamında Hayvan Sağlığı, Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Şube Müdürlüğümüzün görevleri aşağıdaki gibidir.

• Hayvan sağlığı ve hayvan refahının korunmasının yanı sıra, güvenilir gıda temini ve hayvan ve ürünlerinden insanlara ve hayvanlara geçen hastalıkların önlenerek halk sağlığının korunması amacıyla, il çapında hazırlanan plan, program ve projeleri uygulamak, hayvan hastalık ve zararlılarına karşı koruyucu hizmetleri yürütmek, tedavilerini yapmak, kontrol etmek, denetlemek, • Bakanlıkça belirlenmiş esaslarla ve yetkiyle sınırlı olarak hayvanların tanımlamak, tescil etmek, kayıt altına almak, ildeki hayvan hareketlerini kontrol etmek • Yurtiçi ve yurtdışı hayvan ve hayvansal ürünlerin hareketlerinin kontrolü ile canlı hayvan ve hayvansal ürünlerin ithalat ve ihracatlarında Bakanlık ile ilgili işlemleri yürütmek, Bakanlıkça belirlenmiş esaslar doğrultusunda hayvan hastalıkları ve zararlıları ile mücadele etmek, koruyucu ve tedavi edici hayvan sağlığı hizmetlerini yürütmek, hayvan refahını sağlayıcı çalışmalarda bulunmak, hayvan sağlığı ile ilgili karantina hizmetlerini yürütmek, • Hayvan sağlığı, teşhis ve tedavi edici ve koruyucu maddeler ile bunların etken ve yardımcı maddelerinin üretim, satış, ihracat, ithalat, taşıma, muhafazası ile ilgili kayıtları tutmak, Bakanlıkça belirlenmiş esaslarla ve yetkiyle sınırlı olarak faaliyetleri ile ilgili izin vermek, izlemek, kontrol etmek ve denetlemek, İl dahilinde çözümlenemeyen hastalık, teşhis ve tedavi problemlerini ilgili araştırma merkezlerine ve Bakanlığa intikal ettirmek, araştırma ve teşhis sonuçlarına göre gerekli tedbirleri almak, • Hayvan sağlığı, teşhis, tedavi ve koruyucu hizmetler alanında faaliyet gösteren, kişi, kurum ve kuruluşlar ile hayvan-hayvansal ürün, üretim, satış, kesim ve eğitim, araştırma yerleri ve barınakların durumları ve faaliyetlerinin kaydını tutmak, • Bakanlıkça belirlenmiş esaslarla ve yetkiyle sınırlı olarak, faaliyetleri ile ilgili izin vermek, izlemek, kontrol etmek ve denetlemek, • İldeki damızlık hayvanların sağlık kontrollerini yapmak, • Konusunda faaliyet gösteren laboratuarların belgelendirilmesi, yetkili oldukları hususlarda denetlemek. • Hayvan ıslahı faaliyetlerini ve bu faaliyetlerin veri tabanı çalışmalarını yürütmek, • Bakanlıkça düzenlenen suni tohumlama kurslarına ilişkin koordinasyonu sağlamak, suni tohumlama yapma izni vermek, sperma ve embriyo üretim merkezleri ve laboratuvarlarının kontrol ve denetimlerini yapmak, • Bakanlığın belirlediği hayvan ıslah programını ilde uygulamak, izlemek. • Büyükbaş ve küçükbaş damızlık yetiştiriciliği yapılan işletmelerin, teknik yönden kontrolünü yapmak, • Bakanlığın belirlediği çerçevede, İlde hayvansal üretimin insan sağlığı ve ekolojik dengeyi koruyucu yöntemlerle yapılmasına ilişkin çalışmalar gerçekleştirmek, bunları denetlemek, İlde hayvansal üretimin arttırılmasına ve pazarlanmasına yönelik faaliyetlerde bulunmak, • Hayvancılık projeleri ile ilgili personel eğitimi ve bütçe ihtiyaçlarını tespit etmek ve ilin hayvancılık konusunda üretim potansiyelini belirlemek,

52

• Projeye dayalı olarak kurulmak istenen hayvancılık işletmelerine ilişkin teknik yardım taleplerini değerlendirmek, • Kurulmak istenen hayvancılık tesislerinin izin ve tescil işlemlerini yapmak, izlemek ve denetlemek, • Hayvancılık ve su ürünleri üretim potansiyeline uygun geliştirme projeleri hazırlamak ve/veya hazırlatmak, • Su ürünlerinin ve su ürünleri kaynaklarının sürdürülebilirlik temelinde işletilmesi ve geliştirilmesini sağlamak, buna yönelik koruma önlemlerini gerçekleştirmek, avcılık ve yetiştiriciliğe, su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasına, balıkçı barınakları ile balıkçılık ve su ürünleri alt yapılarının geliştirilmesi ve işletilmesine, su ürünleri ile ilgili her türlü bilgi ve belge toplanmasına ve bu bilgilere yönelik kayıt sisteminin geliştirilmesine ilişkin düzenlemeleri uygulamak, getirilen düzenlemeler kapsamında izleme, kontrol ve denetim ile cezai müeyyideleri gerçekleştirmek, • Balıkçılık ve su ürünleri kaynaklarını koruma, üretim ve yetiştiricilik alanlarını belirleyerek, bu alanlarda koruyucu tedbirleri almak, Su ürünleri ile ilgili inceleme, değerlendirme çalışmaları yapmak, • Bakanlığın belirlediği esaslar dahilinde ve yetkisi ölçüsünde ilde her türlü teşvik ve koruma tedbirlerinin alınmasını, balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliğine uygun üretim alanları ve balıkçı barınaklarına ilişkin esasları, üretim araçlarının asgari vasıf ve şartlarını kiralanma ve kullanılma • Su ürünlerinin yetiştiriciliği kapsamında ithalat ve ihracat işlemlerini Bakanlık faaliyetleri çerçevesinde gerçekleştirmek, • Su ürünleri üretim, işleme ve satış yerlerinin ruhsatlandırmak, denetlenmek, • Amatör ve ticari balıkçılık ile ilgili düzenlemeleri, gerekli işlem ve denetlemeleri yapmak, • Akarsu ve kuru dere yataklarından kum, çakıl ve benzeri maddelerin alınması ve işletilmesi faaliyetlerine ilişkin su ürünlerini korumak adına çevresel etki değerlendirme çalışmalarını yürütmek, • Kalıntı - nitrat izleme çalışmaları; alıcı ortam su kirliliği çalışmaları, atık su kirliliği Konusu ile ilgili il yayım programlarını hazırlamak, faydalı bilgiler, broşür, el kitabı, demonstrasyonlar, gösteri ve benzeri yollarla kendi elemanlarına ve çiftçilere, tüketicilere ulaştırmak ve tarım teknolojilerine ait yeni bilgileri çiftçilere yayım yoluyla iletmek, • Örnek çiftçi yetiştirmek gayesi ile çiftçi çocukları, kadınlar ve gençleri için eğitim programları ve projeleri uygulamak, Diğer mevzuat ve il müdürü tarafından verilecek benzeri görevler yapmak.

HAYVAN SAĞLIĞI, YETİŞTİRİCİLİĞİ VE SU ÜRÜNLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 2017 – 2018 YILI ÇALIŞMALARI

İlimiz Kanatlı üretimi bakımından Ülkemizin önemli merkezlerinden birisidir. İlimiz TUİK verilerine göre Ülke genelinde Hindi sayısı olarak 1. Sırada, Broiler sayısında 1. Sırada ve Yumurtacı Tavuk sayısı bakımından da 3. sırada bulunmaktadır. İlimizde bulunan kanatlı işletmeleri ayrıntılı olarak aşağıda listelenmiştir:

53

BROİLER KÜMES HİNDİ KÜMES YUMURTACI KÜMES DAMIZLIK KÜMES İŞLETME KÜMES İLÇE SAYISI SAYISI SAYISI KAPASİTE SAYISI KAPASİTE SAYISI KAPASİTE SAYISI KAPASİTE

AHMETLİ 26 57 56 1.093.800 - - 1 28.000 - - AKHİSAR 100 298 233 3.895.820 - - 53 4.538.478 12 139.486 ALAŞEHİR 61 115 91 1.168.500 24 251.300 - - - - DEMİRCİ 26 33 31 704.978 - - 2 1.250 - - GÖLMARMARA 5 15 15 441.191 ------GÖRDES 45 58 58 1.037.699 - - 3 17.800 - - KIRKAĞAÇ 22 51 39 772.468 - - - - 12 117.504 KÖPRÜBAŞI 85 130 130 2.540.000 ------KULA 62 91 91 2.068.270 - - - - SALİHLİ 122 222 200 5.325.900 7 75.500 22 1.175.256 - - SARIGÖL 10 21 21 513.200 ------SARUHANLI 45 239 88 1.919.000 - - 52 4.677.000 99 885.344 SELENDİ 11 23 23 500.000 ------SOMA 29 72 69 1.853.340 - - 1 9.300 - - ŞEHZADELER 7 37 33 641.552 4 225.240 - - TURGUTLU 109 235 203 3.439.390 24 139.150 13 581.436 - - YUNUSEMRE 12 64 29 454.069 - - 3 100.000 32 350.000 TOPLAM 777 1.761 1.410 28.369.177 55 465.950 154 11.353.760 155 1.492.334

54

HAYVAN HASTALIKLARI İLE MÜCADELE HİZMETLERİ

İlimizde 230.500 adet büyükbaş, 985.000 adet küçükbaş, 43 milyon adet tavuk, 900.000 adet hindi ve 90.000 adet arı kovanı mevcudu bulunmaktadır. Hayvan Sağlığı, Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Şube Müdürlüğümüz tarafından 709 bin büyükbaş, 766 bin küçükbaş, 11 bin 240 adet kedi köpek aşısı olmak üzere toplam 1.486 bin aşı yapılmıştır. Yaklaşık 89 milyon sağlık taraması gerçekleştirilmiştir. İlimizde projeli, hastalık çıkışına göre, özel istek üzerine ve serbest veteriner hekimler tarafından yapılan aşılama sayılarını gösterir tablo aşağıda verilmiştir.

HAYVAN HASTALIKLARI İLE MÜCADELE SONUÇLARI

ÖZEL HASTALIK İLÇE KÖY PROJELİ HASTALIK SERBEST TOPLAM İSTEK AGALACTIA 5 1 0 0 1000 1060 2060 ANTHRAX 5 4 0 3726 0 0 3726 BULAŞICI KEÇİ 6 0 0 0 2520 660 3180 CİĞER AĞRISI CLOSTRİDİAL 56 68 34265 0 65830 19846 119941 KOYUN KEÇİ 61 25 109504 0 0 0 109504 BRUSELLOZU KOYUN KEÇİ ÇİÇEK 23 2 19986 7217 6172 750 34125 KOYUN KEÇİ VEBASI 113 63 322304 0 0 0 322304 KUDUZ 109 119 12976 0 0 712 13688 LUMPY SKIN 99 266 227256 0 0 0 227256 DİSEASE MAVİDİL 45 23 148914 16869 0 0 165783 NEWCASTLE 11 5 10000 0 0 33533976 33543976 PASTEURELLOSIS 1 0 0 0 0 623 623 RUAM (MALLEİN) 2 3 0 0 19 0 19 TESTİ SIĞIR BRUSELLOZU 76 231 34095 0 0 0 34095 ŞAP GRUBU 126 228 403924 324 2815 0 407063 TÜBERKÜLİN TESTİ 25 19 3065 482 213 0 3760 TOPLAM 763 1057 1326289 28618 78569 33557627 34991103

55

ŞAP AŞILAMASI SONUÇLARI (2018 YILI)

İLÇE TÜR İLKBAHAR SONBAHAR GERÇEKLEŞME % AHMETLİ Büyükbaş 3.750 3.750 4.165 111,07 AKHİSAR Büyükbaş 13.106 13.106 15.289 116,66 ALAŞEHİR Büyükbaş 10.250 10.250 11.912 116,21 DEMİRCİ Büyükbaş 13.000 13.000 14.956 115,05 GÖLMARMARA Büyükbaş 1.906 1.906 1.834 96,22 GÖRDES Büyükbaş 18.661 18.661 16.097 86,26 KIRKAĞAÇ Büyükbaş 6.645 6.645 6.413 96,51 KÖPRÜBAŞI Büyükbaş 3.840 3.840 3.922 102,14 KULA Büyükbaş 35.100 35.100 31.218 88,94 SALİHLİ Büyükbaş 39.300 39.300 41.841 106,47 SARIGÖL Büyükbaş 9.500 9.500 10.686 112,48 SARUHANLI Büyükbaş 3.900 3.900 4.449 114,08 SELENDİ Büyükbaş 13.200 13.200 14.782 111,98 SOMA Büyükbaş 8.120 8.120 8.889 109,47 ŞEHZADELER Büyükbaş 9.124 9.124 10.710 117,38 TURGUTLU Büyükbaş 25.371 25.371 35.982 141,82 YUNUSEMRE Büyükbaş 11.234 11.234 12.709 113,13 TOPLAM 226.007 226.007 245.854 108,78

LSD (NODÜLER EKZANTEM) AŞILAMA SONUÇLARI (2018 YILI)

PROGRAM İLÇE TÜR GERÇEKLEŞME % (YILLIK) AHMETLİ Büyükbaş 3.750 4.103 109,41 AKHİSAR Büyükbaş 13.106 14.573 111,19 ALAŞEHİR Büyükbaş 10.250 10.128 98,81 DEMİRCİ Büyükbaş 13.000 12.673 97,48 GÖLMARMARA Büyükbaş 1.906 2.111 110,76 GÖRDES Büyükbaş 18.661 16.840 90,24 KIRKAĞAÇ Büyükbaş 6.645 6.050 91,05 KÖPRÜBAŞI Büyükbaş 3.840 4.842 126,09 KULA Büyükbaş 35.100 30.630 87,26 SALİHLİ Büyükbaş 39.300 37.352 95,04 SARIGÖL Büyükbaş 9.500 12.114 127,52 SARUHANLI Büyükbaş 3.900 3.980 102,05 SELENDİ Büyükbaş 13.200 14.793 112,07 SOMA Büyükbaş 8.120 8.201 101 ŞEHZADELER Büyükbaş 9.124 9.022 98,88 TURGUTLU Büyükbaş 25.371 30.808 121,43 YUNUSEMRE Büyükbaş 11.234 12.664 112,73 TOPLAM 226.007 230.884 102,16

56

HAYVAN İTLAF VE TAZMİNATLARI

5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 5. Maddesine dayanılarak hazırlanan “Hayvan Hastalıklarında Tazminat Yönetmeliği” çerçevesinde, Hayvanlarda herhangi bir tazminatlı hastalık tespit edilmesi sonucu resmî veteriner hekim veya yetkilendirilmiş veteriner hekim gözetiminde mecburî kesime tâbi tutulan veya itlaf edilen hayvanlar ile mezbahalarda tespit edilen tazminatlı hastalık nedeniyle imha edilen hayvanların bedelleri Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen oranlarda, hastalık nedeniyle imha edilen hayvansal ürünlerin, yem, madde ve malzemelerin bedelleri ile imha, nakliye ve dezenfeksiyon masrafları Bakanlık tarafından sahiplerine tazminat olarak ödenir denilmektedir. Bu kapsamda 2018 yılında toplam 53 hayvan için 231.914,98 TL tazminat ödemesi yapılmıştır.

TOPLAM HASTALIK TAZMİNATLARI

HASTALIK HAYVAN SAYISI TAZMİNAT MİKTARI KUDUZ 5 23.783,16 ANAFLAKTİK ŞOK 12 55.062 TÜBERKÜLOZ 32 149.394,82 BRUCELLA 1 675 ATIK DESTEĞİ 3 3.000 TOPLAM 53 231.984,98

BUZAĞI ÖLÜMLERİ

2017 yılı içerisinde ilimize 62.456 buzağı doğumu gerçekleşmiş ve 714 buzağı kaybı yaşanmıştır. Buzağı ölüm oranı % 1.14 oranındadır.

BUZAĞI ÖLÜM AYNI TARİH ARALIĞINDA DOĞAN VE ÖLÜM Tarih RAKAMLARI KÜPELENEN BUZAĞI MİKTARI ORANI 1. ÜÇ AY 2017 219 Adet 2. ÜÇ AY 2017 103 Adet 3. ÜÇ AY 2017 229 Adet 62.456 % 1,14 3. ÜÇ AY 2017 163 Adet TOPLAM 714 ADET

Buzağı ve Kuzu-Oğlak Ölümlerini engelleyebilmek amacıyla yapılan çalışmalar :

 Bornova Veteriner Kontrol Enstitüsünden gelen uzmanlarla 4 ilçemizde hem Yetiştiricilere hem de Veteriner Hekimlere yönelik Buzağı Ölümleri konulu eğitimler yapıldı.  Salihli İlçemizde ‘Buzağı ve Kuzu-Oğlak Ölümlerinin Önlenmesi’ konulu eğitim düzenlendi. İl Müdürlüğümüzün koordinasyonunda yapılan eğitime Manisa Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği ve Manisa Veteriner Hekimleri Odası destek verdi. Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesinden gelen 4 Öğretim Üyesi önce yetiştiricilere sonra da Veteriner Hekimlere ‘Buzağı ve

57

Kuzu-Oğlak Ölümlerinin Önlenmesi’ ve ‘Buzağı ve Kuzu-Oğlakların Beslenmesi’ konularında bilgi verdi. Katılım yoğun ve ilgi fazlaydı.  Kuzu ve Oğlakların Ölümlerinin azaltılması ile ilgili İl Müdürlüğümüzün koordinatörlüğünde Büyükşehir Belediyesi ve Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliğinin katkılarıyla ‘Dezenfeksiyon Projesi’ hayata geçirildi. Bu projeye göre Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Dezenfektan alımı sağladı, Büyükşehir Belediyesinin İlaçlama ekipleri de bu dezenfektanlarla ilimiz genelindeki ağıllarda dezenfektan uygulaması yaptılar. Bu uygulamanın amacı kuzu ve oğlaklarda ölüme sebebiyet veren E.Coli bakterisinin ve diğer mikrobiyal ajanların yokedilmesi yada en azından mikrobiyal yükün azaltılarak enfeksiyon riskinin en aza indirilmesidir. Bu nedenle Manisa İlinde Kuzu Oğlak doğumların başladığı Kasım-Aralık aylarından önce ağıllarda dezenfeksiyon uygulaması yapılmıştır. İlimiz Genelinde toplam 5400 koyun keçi işletmesine dezenfektan uygulaması yapıldı.

YILLARA GÖRE HASTALIK ÇIKIŞLARI

İlimizde yıllar itibariyle tespit edilmiş olan hastalıklar aşağıdaki sıralanmıştır. Hastalıkların görülme oranları, sıklıkları ve çeşitlerine göre hastalıklarla mücadele yöntemleri belirlenmekte, yapılan aşılama ve mücadele çalışmalarının etkinliği ölçülmektedir. Tabloda 2017 yılında yapılan gayretli aşılama çalışmalarının hastalık çıkışlarını azalttığı görülebilmektedir.

HASTALIK 2014 2015 2016 2017 ŞAP 1 7 8 1 Tüberküloz 27 17 16 15 Kuduz 12 15 13 13 LSD - - 40 1 Mavidil 26 2 1 - PPR 1 - 1 - Brucelloz (Sığır) 1 - 2 1 Brucelloz (Koyun) - 1 2 - Anthrax - - - 2 Koyun Keçi Çiçek 5 2 - 8 Avian İnfluenza - 7 - - Newcastle - - 2 2

58

SÜT ÜRETİM

İlimizde üretilen süt miktarları aşağıya çıkarılmıştır. Üretilen sütün sanayiye giden ve tahmini olarak kayıtlı olmayan süt miktarları belirtilmiştir. Üretilen sütlerin soğutulmasında kullanılan Süt Tankı Miktarı 697 adettir. Bu süt tankları İl ve İlçe Müdürlüklerimizce denetlenmektedir. MANİSA İLİ SÜT ÜRETİMİ Süt Üretim Miktarı (Ton) Kayıtlı Üretilen Süt Miktarı (Sanayiye Giden) (Yıl/Ton) 268.554 Ton Kayıtlı Olmayan Üretilen Süt Miktarı (Tahmini) (Yıl/Ton) 188.000 Ton Toplam Süt Üretimi (2017 Yılı/Ton) 456.554 Ton

HASTALIKTAN ARİ İŞLETMELER ve ONAYLI SÜT ÇİFTLİKLERİ

Ülkemizde yaygın olarak görülen Tüberküloz ve Bruselloz Hastalıkları ile etkin mücadele edilmesi, sürdürülebilir hayvancılığın sağlanması ve hayvanlardan insanlara bulaşabilen bu hastalıklardan halk sağlığının korunması amacı ile İlimizde 18 adet hastalıktan ari işletme bulunmaktadır. Aynı zamanda hastalıktan ari işletmelerden 3 tanesi AB standartlarında süt üreten Onaylı Süt çiftliği kapsamındadır. İlimizde bu Hastalıktan Ari ve Onaylı Süt Çiftliklerinde bulunan hayvan sayıları ile 2017 yılı destekleme miktarları aşağıya çıkarılmıştır.

HASTALIKTAN ARİ İŞLETMELER

İLÇE İŞLETME SAYISI HAYVAN SAYISI SALİHLİ 9 5.586 ŞEHZADELER 2 573 TURGUTLU 4 970 YUNUSEMRE 3 2.059 TOPLAM 18 9.188

ONAYLI SÜT ÇİFTLİKLERİ

İLÇE İŞLETME SAYISI HAYVAN SAYISI SALİHLİ 1 3.018 ŞEHZADELER 1 315 YUNUSEMRE 1 1.499 TOPLAM 3 4.832

59

KESİMHANELER VE ET ÜRETİMİ

İlimizde toplam 2 adet kanatlı kesimhanesi (1 adet Broiler, 1 adet Bıldırcın), 11 adet kırmızı et kesimhanesi olmak üzere toplam 13 adet kesimhane bulunmaktadır. Bu kesimhanelere 2018 yılı ilk altı aylık dönemde 17 kez denetim yapılmıştır. İlimizde ayrıca 1 adet balıkçılık ürünleri işleme tesisi bulunmaktadır.

2018 YILI OCAK-HAZİRAN TARİHLERİNDEKİ KIRMIZI ET ÜRETİMİ (MEZBAHA KESİM) Büyükbaş Küçükbaş İLÇE Toplam Et (kg) Adet Kg Adet Kg AKHİSAR 1.055 284.850 8.522 170.440 455.290 ALAŞEHİR 1.152 311.040 11.981 239.620 550.660 DEMİRCİ 181 48.870 100 2.000 50.870 GÖRDES 352 95.040 532 10.640 105.680 SELENDİ 24 6.480 36 720 7.200 SALİHLİ 3.705 1.000.350 9.380 187.600 1.187.950 SARIGÖL 114 30.780 393 7.860 38.640 SOMA 285 76.950 373 7.460 84.410 ŞEHZADELER 5.384 1.453.680 4.463 89.260 1.542.940 TURGUTLU 7.945 2.145.150 2.097 41.940 2.187.090 KULA 80 21.600 275 5.500 27.100 TOPLAM 20.277 5.474.790 38.152 763.040 6.237.830

HAYVANSAL YAN ÜRÜN İŞLEME TESİSLERİ

İnsan Tüketimi Amacıyla Kullanılmayan Hayvansal Yan Ürünler Yönetmeliği kapsamında Halk ve hayvan sağlığına, gıda ve yem güvenilirliğine yönelik riskleri engellemek veya asgariye indirmek amacıyla insan tüketimine sunulmayan hayvansal yan ürünler ile bunların türev ürünlerini işleyen tesisler için Onay yada Kayıt Belgesi düzenlenmektedir. İlimizde hayvansal yan ürünler kapsamında çalışan;  3 adet Hayvansal Organik Gübre Tesisi,  2 adet Solucan Gübre Tesisi  3 adet Rendering  2 adet Deri İşleme Tesisi  1 adet Yün Deposu  1 adet Yarasa Gübresi (Guana) Depolama ve Satış Yeri  1 adet Don Yağ İşleme Tesisi bulunmaktadır.

Bu tesislere 2018 yılı ilk altı aylık dönemde 18 kez denetim yapılmıştır.

EV VE SÜS HAYVANLARI SATIŞ YERLERİ

İlimizde toplam 57 adet Ev ve Süs Hayvanları Satış Yeri bulunmaktadır. Bu işletmelere 2018 yılı içerisinde 70 denetim uygulanmıştır.

60

İLÇESİ ÇALIŞMA İZİNLİ KURULUŞ İZİNLİ TOPLAM AKHİSAR 6 0 6 ALAŞEHİR 4 0 4 DEMİRCİ 1 0 1 KIRKAĞAÇ 1 1 2 SALİHLİ 9 2 11 SARIGÖL 1 0 1 SOMA 4 2 6 ŞEHZADELER 10 1 11 TURGUTLU 8 2 10 YUNUSEMRE 5 0 5 TOPLAM 49 8 57

DENEY HAYVANLARI ÜRETİCİ, KULLANICI VE TEDARİKÇİ KURULUŞLAR

Deneysel ve diğer bilimsel amaçlar için kullanılacak hayvanları yetiştiren ve barındıran, deney hayvanı üretici, tedarikçi, kullanıcı ve araştırma yetkili kuruluşlar Bakanlığımızca ruhsatlandırılmaktadır.

İLÇESİ SAYISI SALİHLİ 1 YUNUSEMRE 1 TOPLAM 2

VETERİNER HEKİM MUAYENEHANE VE POLİKLİNİKLERİ Veteriner Hekim Muayenehane ve Poliklinik Yönetmeliği gereğince İlimizde toplam 142 Muayenehane ve 2 adet Poliklinik bulunmaktadır. Aynı zamanda Veteriner Tıbbi Ürünler Hakkında Yönetmelik gereği Muayenehane, Poliklinik, Veteriner Hekim istihdam eden hayvancılık işletmeleri ve kamu kuruluşlarına Veteriner Tıbbi Ürün Temin İzni verilmektedir.

İLÇESİ SAYISI İLÇESİ SAYISI AHMETLİ 1 SALİHLİ 31 AKHİSAR 11 SARIGÖL 6 ALAŞEHİR 13 SARUHANLI 5 DEMİRCİ 5 SELENDİ 7 GÖLMARMARA 1 SOMA 5 GÖRDES 8 TURGUTLU 9 KIRKAĞAÇ 5 ŞEHZADELER 11 KÖPRÜBAŞI 3 YUNUSEMRE 6 KULA 17 TOPLAM 144

MUAYENEHANE/POLİKLİNİKLERDE ÇALIŞAN VETERİNER HEKİM : 155 VETERİNER TIBBİ ÜRÜN PERAKENDE SATIŞ İZİNLERİ : 143 VETERİNER TIBBİ ÜRÜN TEMİN İZNİ VERİLEN İŞLETME SAYISI : 18

61

SUNİ TOHUMLAMA UYGULAMALARI 6343 Sayılı Veteriner Hekimliği Mesleğinin İcrasına Dair Kanun, 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun Zootekni başlıklı 10. Maddesi, Bakanlık Makamının 07.04.2000 Tarih ve TSKD/STT-054 Sayılı “Suni Tohumlamanın Özelleştirilmesi Hakkındaki “Olur”ları ve 08 Aralık 2011 tarihli ve 28136 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan “Suni Tohumlama, Tabii Tohumlama ve Embriyo Transferi Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik”in 7. Maddesine istinaden ilimiz genelinde suni tohumlama faaliyetleri için özel sektöre yetki devri yapılmıştır. Bu kapsamda her yıl suni tohumlama sözleşmeleri yenilenmek sureti ile Özel Suni Tohumlama Faaliyetleri Serbest ve Hayvancılık İşletmeleri çalışanı Veteriner Hekimleri ve bunların sorumluluğunda Veteriner Sağlık Teknikeri ve Teknisyenleri tarafından İl Müdürlüğümüz denetiminde yürütülmektedir. 2017 yılında İlimizde Suni Tohumlama yapan uygulayıcı sayıları ile 2017 yılında yapılan Suni Tohumlama sayıları aşağıdadır:

MANİSA İL GENELİNDE İLÇELER BAZINDA SUNİ TOHUMLAMA UYGULAMA SAYILARI

TOHUMLANAN İNEK TOHUMLANAN İNEK İLÇESİ İLÇESİ SAYISI SAYISI AHMETLİ 950 SALİHLİ 20,955 AKHİSAR 3.276 SARIGÖL 4,462 ALAŞEHİR 3,213 SARUHANLI 2,061 DEMİRCİ 6,752 SELENDİ 7,191 GÖLMARMARA 306 SOMA 1,167 GÖRDES 5,140 ŞEHZADELER 5,460 KIRKAĞAÇ 948 TURGUTLU 4,790 KÖPRÜBAŞI 1,161 YUNUSEMRE 1,478 KULA 15,006 GENEL TOPLAM 84,316

2018 YILI İÇİN SUNİ TOHUMLAMA İZNİ VERİLEN UYGULAYICILAR

KLİNİK/POLİKLİNİK SAHİBİ UYGULAYICILAR 129 HAYVANCILIK İŞLETMELERİNDEKİ UYGULAYICILAR 13 TOPLAM 142

HAYVAN HAREKETLERİ KAYIT İŞLEMLERİ

İlimizden diğer İllere yapılan hayvan sevkleri, hayvanların küpeleri, kayıtları ve aşılamaları tamamlanmışsa, İlçe Müdürlüklerimizde görevli Veteriner Hekimlerce sağlık kontrolünden geçirildikten sonra Veteriner Sağlık Raporu verilmek suretiyle yapılmaktadır. Yapılan hayvan sevkleri Bakanlığımız veritabanı olan TÜRKVET sisteminde kaydedilmektedir. 2017 yılında İlimize diğer illerden gelen ve İlimizden diğer illere yapılan hayvan sevkleri aşağıda tablo halinde gösterilmiştir.

İL GENELİ BÜYÜKBAŞ (ADET)

Gelen Hayvan Sayısı 2.374 Giden Hayvan Sayısı 4.177

62

ARICILIK KONUSUNDA YAPILAN ÇALIŞMALAR

İlimizde Nektar Kaynaklarının Arttırılması, Çam Balı Üretim Alanlarının Korunması, Arıların ormanın iç kısımlarına taşınması, bu kısımlara yollar, arıların konulabileceği arılıklar ve arılar için temiz su kaynaklarının sağlanması için Arıcılık Komisyonu kurulmuştur. Arı Üreticileri, Tarım İlçe Müdürlükleri ve Orman İşletme Müdürlükleri ile işbirliği içerisinde Şehzadeler, Yunusemre, Salihli, Gördes, Demirci, Gölmarmara, Soma, Kırkağaç ilçelerinde Bal Ormanlarının kurulması ile ilgili yer tespit çalışmaları yapılmış ve diğer ilçelerde de çalışmalar devam etmektedir. Her ilçede bal ormanı yapılması öngörülmüştür. Salihli ve Saruhanlı ilçelerinde doğal kekik alanlarının çiçeklenme dönemi öncesi kesimlerinin önüne geçmek için çalışmaya başlanmıştır. 2017 yılında Halk Eğitim Merkezi, T tipi Cezaevin de 80 saatlık arıcılık kurslarında 85 kişiye sertifika verilmiştir. Viral Arı Hastalıkları ile ilgili arı üreticilerine yönelik 1 günlük kurs verilmiştir. 10 ilçede ve 20 mahallede arıcılara yönelik arıcılık eğitimi yapılmıştır. İlçe AKS veri giriş elemanlarına 1 günlük eğitim verilmiştir.

KOVAN SAYISINA GÖRE ARICILIK İŞLETMELERİ ORANI 2017

1—29 Kovana 30-99 Kovana 100-199 Kovana 200-499 Kovana İL TOPLAMI Sahip İşletmeler Sahip İşletmeler Sahip İşletmeler Sahip İşletmeler % % % %

Toplam 1197 adet 34,92 44,94 15,45 4,69 işletmenin Toplam75.734 adet 6,21 43,22 31,28 19,29 Arılı Kovanın

Yılı İşletme Sayısı Koloni Sayısı Destekleme Tutarı 2017 559 51870 518.700,00 TL 2016 544 48566 485.660,00 TL 2015 501 46055 460.550,00 TL

63

HAYVAN SAĞLIĞI ÇALIŞMALARINDA YÜRÜTTÜĞÜMÜZ PROJELER

 Veteriner Biyolojik Ürün (Aşı) Taşıma Aracı yaptırıldı. İl Müdürlüğümüzde bulunan bir aracın arkasına soğutmalı bir kasa yaptırıldı. Veteriner Biyolojik Ürünleri (aşıları) bu araçla soğuk zinciri kırmadan İlçe Müdürlüklerimize sevk ediyoruz.  İlçe Müdürlüklerimize Medikal Tip Soğutucular alındı. Bu sayede ev tipi buzdolapları yerine aşıları daha güvenli bir şekilde muhafaza edebiliyoruz.  Aynı zamanda İlçelerimizde elektrik kesintisi riskine karşı İlçe Müdürlüklerimize Jeneratör alımı yapılmıştır. Elektrik kesintisi olsa dahi aşılarımız güvenlik şekilde muhafaza ediliyor.  İl ve İlçe Müdürlüklerimizde çalışan Veteriner Sağlık Çalışanlarına tek tip saha kıyafetleri yaptırdık. Yazlık ve Kışlık olmak üzere birer takım kıyafet ve çizmelerin alımı yapıldı. Kurumsal kimliğimizin yetiştirici gözünde daha etkin bir şekilde temsil edilmesi sağlanmış oldu.  İl ve İlçe Müdürlüklerimizde görevli Veteriner Sağlık Çalışanlarının ihtiyaç duyabileceği enjektör, enjektör ucu, kan tüpü, eldiven vb. her türlü alet ekipman ve malzeme alımları yapılmaktadır.  Arıcılık konusunda yapılan inceleme ve denetimlerde kullanılmak üzere her İlçe Müdürlüğümüze ikişer adet arıcılık malzemeleri alımı yapılmış ve dağıtılmıştır.  İlimiz genelinde Hayvan Sağlığı çalışmalarında ve Denetimlerde bir örnekliliğin sağlanabilmesi için Salihli İlçemizde İlçe Müdürlerimizin ve İl ve İlçe Müdürlüklerimizde görevli Veteriner Sağlık Çalışanlarının katıldığı 2 günlük bir çalıştay düzenlendi.  İlimiz ‘Damızlık Koç Teke Yetiştiriciliği Yatırımlarının Desteklenmesine İlişkin Proje’ kapsamında olmamasına rağmen Birliğimiz ve İl Müdürlüğümüzün gayretleri ile Manisa ili bu projenin içerisine alınmıştır. Şu anda Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliğimiz ile birlikte bu proje dahilinde 500 baş kapasiteli koç teke ağılı projesi hazırlanmış ve yapımına başlanmıştır. Proje bitiminde İlimizde bulunan küçükbaş hayvan yetiştiricilerine bu ağılda bulunan kaliteli damızlık koç ve teke sağlanabilecektir.

64

MANİSA İLİNDE SU ÜRÜNLERİ AVCILIĞI VE YETİŞTİRİCİLİĞİ

A –BARAJLARDA SU ÜRÜNLERİ ÜRETİMİ VE AVCILIĞI

1 – Gölmarmara Gölü : Gölmarmara ve Salihli İlçeleri sınırları içerisindedir. 68 km²’lik su yüzey alanına sahiptir. S.S. Gölmarmara Su Ürünleri Kooperatifi 07.01.2015 tarihinde beş yıllık yeni kira sözleşmesi yapılmıştır. Gölmarmara gölünde ruhsatlı yaklaşık 102 ticari balık avcısı 51 adet ruhsatlı balıkçı teknesi ile avcılık yapmaktadır. Gölmarmara gölünde 2017 yılında resmi kayıtlara giren avcılık miktarı; 105.451 kg Sazan balığı, 44.116 kg Sudak balığı ve 1.421 kg Yayın balığı olmak üzere 150.988.-kg, resmi su ürünleri avcılığı gerçekleşmiştir. Kayıtlara geçmeyen kaçak su ürünleri avcılığı ile 2017 yılında toplam 200.000.- kg su ürünleri avcılığı yapıldığı tahmin edilmektedir. Aynı dönemde avlanan 44.116 kg Sudak Balığı Göller Bölgesindeki su ürünleri işleme tesislerinde işlenerek yurt dışına işlenmiş su ürünleri olarak pazarlanmıştır. Yöre balıkçısı yaklaşık 150.988.kg su ürünleri satışından bölge balıkçısı 1.207.904,-TL para kazanmıştır. Gölmarmara gölünde Ege bölgesi ardı ardına yaşadığı kurak yıllar, İzmir'in içme suyu ihtiyacı için yapılan Gördes barajının su toplanmaya başlaması nedeniyle Gölmarmara da son 20 yılın en az su rezervine sahip dönemini yaşanmaktadır. Gölmarmara gölü Gördes barajından gelen Kumçay ve Demirköprü barajından gelen besleme kanalıyla beslenmekte olup, Salihli İlçesi, Pazarköy Mahallesi, Kapaklar Mevkiinde Manisa İli Tarımsal Sulama havzasına yine ayrı bir kanal ile bağlıdır. Yörede balık avcısı, satıcısı, restoran çalışanları ile yaklaşık 200 aile su ürünleri avcılığından geçimini doğrudan veya dolaylı olarak sağladığı tahmin edilmektedir. Gölmarmara gölür "Sulak Alan" statüsünde olup, Uluslararası Ramsar Sözleşmesine girmeye aday bir sulak alandır.

2- DemirköprüBarajı : Köprübaşı - Salihli İlçeleri sınırları içerisinde bulunmaktadır. Baraj 45,7 km²’lik su yüzey alanına sahiptir. Barajın su ürünleri avlak sahası S.S. Köprübaşı Su Ürünleri Kooperatifi tarafından 10.08.2015 tarihinden itibaren 5 yıl süreyle kiralanmıştır. Baraj Gölünde yaklaşık 68 adet ticari su ürünleri avcısı, 47 adet ruhsatlı gemi ruhsatı bulunmaktadır. Baraj gölünde 2017 yılında 36.303.- kg Sazan balığı, 8.466.- kg Yayın balığı, 24.164.- kg havuz balığı olmak üzere toplamda 68.933.-kg su ürünleri avlanarak Su ürünleri kooperatifi başkanlığınca iç piyasaya pazarlanmıştır. SS. Köprübaşı Su ürünleri kooperatifi üyeleri 2017 yılında 68.933.- kg su ürünleri satışından yaklaşık 400.000,-Tl para kazanmıştır. Demirköprü Baraj Gölünde bir Adet 500 ton /yıl kapasiteli (400 ton/yıl alabalık, 100 ton/yıl aynalı sazan) aktif su ürünleri üretim tesisi ile bir adet 25 ton/yıl kapasiteli pasif pozisyonda su ürünleri işletmesi (5 ton/yıl Alabalık ve 20 ton/yıl aynalı Sazan) olmak üzere iki adet su ürünleri üretim tesisi bulunmaktadır. Demirköprü barajında her 6-7 yılda bir kez Kasım ve Aralık aylarında tabandaki organik maddelerin oksijensiz koşullarda bakterilerce parçalanması sonucunda ortama yüksek düzeyde metan gazı (=bataklık gazı=tüp gaz) salınımı gerçekleşmektedir. Bu dönemde sudaki oksijen miktarı 2 mg/lt nin altına düşmesi nedeniyle Su ürünleri işletmelerinde tüm alabalıklarda toplu yada kısmi ölüm

65 görülmektedir. Demirköprü barajı Gediz nehri, Borlu çayı ve mevsimsel akan küçük su kaynakları ile beslenmektedir. Demirköprü barajı Gediz nehri üzerine 1960 lı yıllarda inşaa edilmiş, eletrik üretme, tarımsal sulama amaçlı yapılmış yaşlı bir baraj gölüdür. Kütahya'nın Gediz kasabasından doğarak geçtiği bölgelerin kısmen arıtılmış da olsa evsel, sanayi ve yağışlar yolu ile tarımsal atık sularını da Demirköprü barajına taşımaktadır.

3 – Soma Sevişler Barajı : Soma İlçesi Sevişler Köyü sınırları içerisindedir. 5,8 km²’lik su yüzey alanına sahiptir. Baraj gölünde geçmişten bu yana ticari su ürünleri avcılığı yapmakta olan S.S. Sevişler, Naldöken ve Çevresi Su Ürünleri Kooperatifin kooperatif şartlarını kaybetmesi, geçmiş kira borçlarını ödememesi nedeniyle 21.02.2017 tarihinde su ürünleri avlak sahasının kira sözleşmesi iptal edilmiştir. Su ürünleri avlak sahası Soma da madenlerde çalışan işçi sayısının fazla olması nedeniyle amatör balıkçı sahası olarak değerlendirilmektedir. 2017 Yılına kadar Sevişler Baraj gölünde var olan 3 alabalık tesisinden iki tesisin kira borçlarının ödememesi nedeniyle 2017 yılında ruhsatları iptal edilmiştir. Halen faaliyette olan 500 ton/yıl proje kapasiteli bir adet alabalık işletmesi 100 ton/yıl fiili kapasiteyle üretimine devam etmektedir. Mevcut tesisin havuz sayısını arttırma yatırımları devam etmektedir. Ayrıca Türkiye'nin sayılı büyük alabalık üreticilerinden Papila Su Ürünleri İşletmesi barajın kiralanabilir su yüzey alanında 800 ton/yıl kapasiteli alabalık tesisi kurmak için projelendirme çalışmaları devam etmektedir.

4 – Alaşehir Afşar Barajı : Alaşehir – Sarıgöl İlçeleri sınırları içerisindedir. 5,7 km²’lik su yüzey alanına sahiptir. 2017 yılında beş yıllığına S.S. Gireli Su Ürünleri Kooperatifine su ürünleri avlak sahası kiralanmıştır. Mevcut kurulu Kooperatiflerde toplam 6 avcı, 10 adet avlanan tekne mevcuttur. Afşar barajında su ürünleri kooperatifi tarafından avlanan balık miktarı yaklaşık 4000 kg dır. Afşar barajında su derinliğinin az olması, 2006 yılında metan patlaması yaşanması, yağışlı dönemlerde üç ayrı nehirden baraja bulanık su taşıması, barajın su derinliğinin 15 metreden az olması, tarımsal sulama başladığında su miktarının iyice azalması gibi nedenlerle Afşar barajı su ürünleri yetiştiricilik tesisi yatırımı yapmaya uygun değildir.

5- Kula Göleti : Kulagöletini İmamlı dere beslemektedir. İmamlı dere yılın ancak 4-5 ayı akmaktadır. Gölet amatör balık avcılığı sahası olarak değerlendirmektedir. Sulama göletinde bir adet 25 ton/yıl kapasiteli alabalık ve aynalı sazan kafes işletmesi mevcut olup pasif konumdadır.

66

B) AKARSU VE YER ALTI SULARINI KULLANARAK ÜRETİM YAPAN SU ÜRÜNLERİ İŞLETMELERİ

İlimizde Karada akarsu kaynaklarını ve yer altı sularını kullanarak üretim yapan 10 adet, karada faaliyet gösteren su ürünleri işletmesi mevcuttur. Şehzadeler ilçesi sınırlarında bir adet 350.-kg/yıl (500.000 adet/yıl) Sülük işletmesine Bakanlığımızca Ön İzin verilmiş olup projesi onay aşamasındadır. Merkez’de 2 adet; (Gürle, Kale), Turgutlu’da 2 adet; (Merkez ve Karaköy-Aldağ) Salihli’de 2 adet; (Adala ve Allahdiyen) Gördes’te 1 adet (Kobaklar), Soma’da 1 adet (Yağcılı), Akhisar’da 1 adet (Ilıcaksu Akvaryum Balığı İşletmesi) Akhisar- Akselendi, Ilıcaksu Mevkiinde bir adet Akvaryum Balığı tesisinde yaklaşık 50.000 ile 100.000.- adet arasında akvaryum balığı üretimi gerçekleşmektedir. Turgutlu Kasabası, Tok Sanayi Sitesinde bir adet Mavi-Yeşil Alg Üretim Tesisinde (Spirulina platensis) yaklaşık 500 kg ile 1000 kg arasında Alg (Mavi-Yeşil alg = su yosunu) üretimi gerçekleşmektedir. Üretilen Mavi-Yeşil alg Gıda Takviyesi olarak kullanılmaktadır.

İlimizde 3 adet barajda, 10 adet karada olmak üzere toplam 13 adet su ürünleri işletmesi bulunmaktadır.

C-) BALIKLANDIRMA FAALİYETLERİ

Bakanlığımızın balıklandırma programı çerçevesinde her yıl İlimize tahsis ettiği yaklaşık 50.000.-adet pullu sazan balığı yavrusu Manisa ilinde yeni yapılmış 17 adet sulama göletleri balıklandırılmıştır. Ayrıca 2017 yılı sonunda Alaşehir ve Salihli ilçelerinde yükseltisi 600 metre ve daha yukarı olan akarsu kaynaklarımıza 250 gram ile 350 gram arası ortalama canlı ağırlığı olan kırmızı benekli alabalık (Salmo trouta fario) anaç adayları salınarak söz konusu kaynaklarımız alabalık popülasyonunca zenginleştirilmiştir.

D- SU ÜRÜNLERİ FAALİYETLERİ

İlimizde Manisa Merkezde, Salihli, Gölmarmara, Köprübaşı ve Soma İlçe Müdürlüklerinde olmak üzere beş adet su ürünleri kontrol teknesi bulunmaktadır. İl Müdürlüğümüzce su ürünleri avlak sahalarına ve su ürünleri işletmelerine avcılık ve üretim yoğunlukları da dikkate alınarak düzenli olarak denetlenmektedir. İl ve İlçe Müdürlüklerimizce su ürünleri avlak sahalarında avlanan balıkların asgari boy kontrolleri, avcılıkta kullanılan asgari balık ağ gözü aralıkları, zaman yasağı ve av araç ve gereçlerinin kontrolü, gerçek kişi ticari su ürünleri ruhsat kontrolü, gerçek kişi gemi ruhsatlarının kontrolü düzenli olarak gerçekleştirilmektedir. Gölmarmara İlçe Jandarma Karakolu bünyesinde Gölmarmara Gölünün denetlenmesinde görev yapacak Jandarma Bot Komutanlığına personel görevlendirilmesi ve techizat alınması beklenmektedir.

67

İl Müdürlüğümüzde 5 adet, Gölmarmara İlçe Müdürlüğünde 2, Salihli İlçe Müdürlüğünde 2 adet su ürünleri mühendisi, diğer ilçe Müdürlüklerinin her birinde en az 2 adet su ürünleri kontrol görevlisi ile kontrol ve denetim hizmetleri gerçekleşmektedir.

2017 YILI AVLANAN BALIK MİKTARLARI

GÖLMARMARA DEMİRKÖPRÜ AVŞAR GÖLÜ SEVİŞLER GÖLÜ GENEL TOPLAM BALIK TÜRÜ GÖLÜ (KG) GÖLÜ (KG) (KG) (KG) (KG) SAZAN 105.451 33.303 3.400 350 145.504 SUDAK 44.116 0 0 0 44.116 YAYIN 1421 8.466 0 0 9887 KOLYOZ 0 0 0 200 200 HAVUZ 0 24164 0 0 24164 TOPLAM 224.571

2017 YILINDA YETİŞTİRİCİLİK YOLUYLA ÜRETİLEN SU ÜRÜNLERİ MİKTARLARI

BALIK TÜRÜ ÜRETİM MİKTARI (Kg) ALABALIK 418.000 AYNALI SAZAN 25.000 TOPLAM BALIK ÜRETİMİ 443.000 YAVRU BALIK ÜRETİMİ ÜRETİM MİKTARI (ADET) ALABALIK YAVRUSU 2.500.000 AYNALI SAZAN YAVRUSU 0 AKVARYUM BALIĞI 50.000 TOPLAM ÜRETİM 2.510.000 MAVİ-YEŞİL ALG ÜRETİMİ ÜRETİM MİKTARI (Kg) SPİRULİNA PLATENSİS 500

68

KOORDİNASYON VE TARIMSAL VERİLER ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

3.6.2011 tarihli 639 sayılı Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 28. maddesi hükümlerine dayanarak hazırlanan yönerge kapsamında İl Müdürlüğü, Şube Müdürlükleri ve görevleri düzenlenmiştir. Bu yönerge kapsamında Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürlüğümüzün görevleri aşağıdaki gibidir.

• İlde çiftçilerin karşılaştığı problemleri araştırma enstitülerine iletmek, çözümlerin çiftçilere iletilmesini sağlamak, ilde görev yapan personelin hizmet içi eğitimlerini koordine etmek, • İl yayım programlarının görev alanları ile ilgili kısmını hazırlamak ve program gerçekleşmelerini izlemekle görevli ildeki diğer şube müdürlükleri ve ilgili diğer paydaşlarla işbirliği yaparak; ilin yayım programını ildeki tarımsal sorunların çözümüne ve belirlenen hedeflere ulaşacak şekilde hazırlamak, ilin yayım programının ve programlarla ilgili gerçekleşmelerin Bakanlığa ulaşmasını sağlamak. • Araştırma kuruluşları ile doğrudan merkeze bağlı olan benzeri kuruluş ve merkezlerce işbirliği halinde uygulamaya yönelik deneme ve demonstrasyon programlamak ve yürütmek, sonuçlarına göre çiftçilere tavsiyelerde bulunmak • İlin tarım ürünlerinin ekiliş, verim ve üretimlerini tahmin çalışmalarını yapmak, tarımla ilgili her turlu istatistik bilgilerinin zamanında toplanmasını ve tarımsal envanterin oluşturulmasını ve yayınlanmasını sağlamak, • ilin, yatırım ve bütçe tekliflerini yapmak, onaylanan program ve projelerin dağıtımının planlanması, izlenmesi ve harcamalarını konsolide ederek ilgili birime göndermek, • Bakanlığının orta ve uzun vadeli strateji politikaları çerçevesinde çalışmalarını yürütmek ve koordine etmek, • İstatistik ve döküm çalışması yapmak, tarımsal veri tabanındaki bilgileri Bakanlık merkez birimleri ile hızlı ve sağlıklı bir şekilde paylaşmak, İstatistik Veri Ağı (İVA), Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (CMVA) ve diğer istatistik projeleri kapsamında veri ve bilgilerin zamanında toplanmasını ve değerlendirilmesini sağlamak • Ürünler, riskler bölgeler ve isletme ölçekleri itibariyle sağlanacak prim desteğine ilişkin çalışmalar yapmak, • 14/06/2005 tarihli 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu çerçevesinde tarım sigortaları ile ilgili çalışmaları yürütmek ve tarım sigortası uygulamalarının yaygınlaştırılmasına yönelik eğitim, yayım ve tanıtım çalışmalarını yapmak. • Afete uğrayan çiftçilerin hasar tespit çalışmalarını yapmak ve 2090 sayılı Tabii Afetlerden Zarar Gören Çiftçilere Yapılacak Yardımlar Hakkındaki Kanun ile ilgili çalışmaları yürütmek. • 4081 sayılı Çiftçi Mallarının Korunması Hakkındaki Kanun çerçevesinde Bakanlığımızla ilgili çalışmaları yürütmek. • Küresel iklim değişiklikleri, kuraklık, çölleşme ile ilgili çalışmalar yapmak ve yaptırmak • Afete uğrayan çiftçilerle ilgili yapılabilecek diğer mevzuat düzenlemeleri kapsamındaki çalışmaları yürütmek. • İl Müdürlüğü faaliyetlerinde birden fazla şubeyi ilgilendiren konular başta olmak üzere şubeler arası koordinasyonu sağlamak. • Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerini Düzenlenmesine Dair Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemleri yürütmek, uygulamaları yaygınlaştırmak için eğitim, yayım ve tanıtım çalışmalarını yapmak.

69

• Kırsal alanda yaşayan kadına yönelik ev ekonomisi konularında eğitim ve yayım çalışmalarını planlamak, uygulanmasını sağlamak, izlemek değerlendirmek. • Kırsal alanda yaşayan kadınların tarımsal üretime katılımını sağlamak, eğitim ihtiyacına dayalı plan ve programlar hazırlamak, uygulanmasını sağlamak, izlemek ve değerlendirmek, fiziksel ve sosyal çevre ile olan ilişkilerini düzenlemek, kadının durumu ve sorunları ile ilgili araştırmalar yapmak, çözüm önerilerini ortaya koymak, projeler geliştirmek ve uygulamak. • Diğer mevzuat ve İl Müdürü tarafından verilecek benzeri görevlerin yapmak.

KOORDİNASYON VE TARIMSAL VERİLER ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 2018 YILI ÇALIŞMALARI

İL YAYIM PROGRAM VE DEĞERLENDİRME ÇALIŞMALARI

İl Yayım Programında tespit edilen 63 adet problemin çözümüne yönelik amaçlar ve sayısal hedefler doğrultusunda aşağıdaki çalışmalar gerçekleştirilmiştir.

Türü Faaliyet Sayısı Katılımcı Sayısı Çiftçi İnceleme Gezileri, Teşvik Müsabakaları, Sergiler, Konferanslar, Paneller ve Diğer 8 1.215 Benzeri Faaliyetler Demonstrasyonlar 10 75 Çiftçi Toplantıları 300 6.540 Çiftçi Kursları 6 115 TOPLAM 324 7.945

KADIN ÇİFTÇİ PROGRAMI

Yürütülen Ulusal Eylem Planı Eğitimleri Ulusal Eylem Planı kapsamında, İyi tarım uygulamalarının önemi, Bağlarda Tekniğine göre hastalık ve zararlılarla mücadele ve gübreleme, zeytin hastalıkları ve zararlıları ile mücadele, Gezen tavuk üretimi, İpek böceği yetiştiriciliği, İstiridye mantarı yetiştiriciliği, tüketici hakları, kırsal kalkınma hibe projeleri konularında çiftçi toplantıları düzenlenerek bilgiler verilmiştir.

70

2018 yılında yürütülen “Kadın Çiftçiler Tarımsal Yeniliklerle Buluşuyor” Projesi kapsamında 5 İlçemizde 5 çiftçiye 20 dekarlık yeni çeşit bağ demonstrasyonların dikimleri yapılmıştır.

KATILAN KADIN EĞİTİMİN SAYISI ÇİFTÇİ SAYISI 1 DÖNEM 18 161 2. DÖNEM 7 119 TOPLAM 25 280

İSTATİSTİK ÇALIŞMALARI

İstatistik Veri Ağı (İVA) kapsamında bitkisel üretim alan ve verim değerleri yılda 3 dönem halinde yapılan tahmini veri girişi çalışmaları yürütülmüştür. Tarım bilgi sistemi (TBS) içerisinde yer alan İl/İlçe verim bilgileri modülüne, Manisa İli kapsamında prim desteklemesi tabi tarım ürünlerinin min/max verim değerleri İlçe müdürlüklerinden alınarak sisteme girişleri yapılmıştır. Tarım ürünleri maliyet sistemi (TAMSİS) kapsamında, İlçeler bazında yoğun olarak bulunan tarım ürünleri tespitleri yapılarak, İlçe müdürlükleri tarafından maliyetlerinin sisteme girişleri yaptırılmıştır. Tarım ürünleri fiyat izleme sistemi (TÜFİS) kapsamında, market, hal, aracı, pazar, üretici kısmında bulunan belirli tarım ürünlerinin İlçe müdürlükleri tarafından sisteme girilen fiyat girişleri günlük olarak kontrol ve takipleri yürütülmektedir. Kamu kurumları, mahkemeler ve diğer kuruluşlar tarafından talep edilen tarım ürünleriyle ilgili maliyetler ve münavebe, yetiştiricilik vb. yazışmalar yürütülmüştür.

ÇİFTLİK MUHASEBE VERİ AĞI SİSTEMİ (ÇMVA)

2017 yılında ÇMVA katılım anlaşması imzalanmış olan 155 işletmenin 2017 yılının ilk aylarında kapanış envanterleri yapılmış olup 2018 yılı için İlimizde 150 işletme ile Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Katılım Anlaşması imzalanarak bu işletmelerin açılış envanterleri yapılmıştır.

71

Sözleşme imzalanan işletmelerin 2018 yılında, gerçekleşen bitkisel ve hayvansal üretim bilgilerinin ÇMVA Web Modülüne girişleri yapılmıştır. 2017 yılında ÇMVA Desteklemesi almaya hak kazanan 155 işletmenin işlemleri yapılmaktadır.

TARIMSAL YAYIM VE DANIŞMANLIK

11 Adet kişi/kurumda 28 adet danışman Aktif olarak görev yapmaktadır. Hizmet verilen işletme sayısı 1.698 dur. 5488 Sayılı Tarım Kanunu ile 08.09.2006 tarih ve 26283 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanan uygulama esasları doğrultusunda İlimizde çalışmalarımız devam etmektedir. 2018 yılı içerisinde; 2018/1.denetimleri Nisan ayı içerisinde gerçekleştirilmiş, çiftçi görüşmeleri de tamamlanmıştır. Uygulama ve denetimlerde cezai işlem gerektiren bir husus ile de karşılaşılmamıştır. 2018/1 İl Teknik Komitesi toplantısı destekleme tebliğinin yayımının gecikmesi ve gündemde yeni konu ve cezai işlem talebi olmaması nedenleriyle yapılmamış, 2018/2. Ve 2018/3. Komite toplantısının ise tarihleri henüz belirlenmemiştir. 2018 yılı destekleme tebliğinin yayımını müteakiben tebliğin eksiksiz uygulanması amacıyla ilçe ziyaretleri gerçekleştirilmiştir. Destekleme başvuru süreci sorunsuz tamamlanmış ve 2018 yılı 1. Dilim ödemesi için toplam 11 kurumda çalışan 28 danışman adına (1698 çiftçi) toplam 490.000TL’lik destekleme ödemesi gerçekleştirilmiştir.

TARIMSAL İŞLETME DANIŞMANLIĞI (TİD) UYGULAMALARI

İl ve İlçe Müdürlüklerimizde daha verimli ve etkin çalışma yürütülebilmesi amacıyla Tarımsal İşletme Danışmanı (TİD) olarak ifade edilen, işletme bazlı yeni bir çalışma modeline geçilmiştir. Mart 2016 tarihi itibarıyla bu uygulama başlatılmıştır. Bu kapsamda ilimiz genelinde 17 ilçe Müdürlüğümüzde teknik personel tarafından 46.172 hayvansal ve 73.382 bitkisel olmak üzere 119.554 adet işletmeye hizmet verilmektedir. Tarımsal işletme danışmanı personel tarafından 2018 yılında 1.739 adet işletme ziyareti yapılmıştır.

TARIMSAL AFET ÇALIŞMALARI

01.01.2018 - 30.06.2018 tarihleri arasında 17 ilçemizde tabii afet meydana gelmiş 22.638 çiftçimizin 339.641 dekarlık ekili ve dikili alanlarında bulunan tarla, meyve, sebze ürünleri ve zarar görmüştür.

2018 YILI AFETE MARUZ KALAN ÇİFTÇİ VE ARAZİ MİKTARI

İlçe Sayısı 17 Köy Sayısı 393 Çiftçi Sayısı 22.638 Alan (Da) 339.641

72

KIRSAL KALKINMA VE ÖRGÜTLENME ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

03.06.2011 tarihli 639 sayılı Tarım ve Orman Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 28’inci maddesi hükümlerine dayanarak hazırlanan yönerge kapsamında İl Müdürlüğü, Şube Müdürlükleri ve görevleri düzenlenmiştir. Bu yönerge kapsamında Kırsal Kalkınma ve Örgütlenme Şube Müdürlüğümüzün görevleri aşağıdaki gibidir.

• Projeye dayalı olarak kurulacak işletmelere ait kredi taleplerini inceleyerek uygun olanların gerekli proje ve çiftlik geliştirme projelerini hazırlamak, • Bakanlıkça verilecek yetki çerçevesinde, kooperatifler ve diğer tarımsal örgütlerin ve iştiraklerinin kuruluşlarına izin vermek, izlemek ve denetlemek, Çiftçilerin kooperatif veya birlik şeklinde teşkilatlanmasını ve kooperatifçiliği teşvik etmek, bu amaçla etüt ve projeler hazırlamak, kooperatiflerin kurulması için teknik ve yetkisi dahilinde mali yardımda bulunmak ve denetlemek, • İl dahilindeki çiftçi birlikleri ve ortaklıkları, döner sermaye işletmeler, vakıflar, tarım ürünlerini işleyen, pazarlayan şirketlerin kurulmasına yol göstermek, yardımcı olmak, Bakanlıkça yürütülen iç ve dış kaynaklı entegre ve münferit bitkisel üretim, hayvancılık ve su ürünleri üretim, değerlendirme, pazarlama ve kırsal kalkınma projelerinin ili ile ilgili kısımlarını uygulamak, uygulatmak, hibelerin zamanında ve amacına uygun olarak kullanılmasını takip ve kontrol etmek, • Kırsal kalkınma desteklerinin gerçekleştirilmesi ve kırsal kalkınma programları ile ilgili Bakanlık uygulamaları yönünde faaliyette bulunmak, • İlde tarımsal mekanizasyon düzeyinin artması için bu konuda Bakanlıkça belirlenmiş esaslar çerçevesinde faaliyette bulunmak, Tarım ürünlerinin işlenip değerlendirmesine, pazarlamasına ve bunun için gerekli tesislerin kurdurulmasına yardımcı olacak çalışmaları yapmak, bu konuda üreticileri ve müteşebbisleri yönlendirmek, • Bakanlıkça yürütülen iç ve dış kaynaklı entegre ve münferit bitkisel üretim, hayvancılık ve su ürünleri üretim, değerlendirme, pazarlama ve kırsal kalkınma projelerinin il ile ilgili kısımlarını uygulamak, uygulatmak, hibelerin zamanında ve amacına uygun olarak kullanılmasını takip ve kontrol etmek, Projeler çerçevesinde köylerde istihdam imkânlarını artırmak amacıyla el sanatlarının geliştirilmesini, yayılmasını ve tanıtılmasını sağlayıcı ve mamullerinin pazarlanmasını kolaylaştırıcı tedbirler almak, • Konusu ile ilgili il yayım programlarını hazırlamak, faydalı bilgiler, broşür, el kitabı, gösteri ve benzeri yollarla kendi elemanlarına ve çiftçilere ulaştırmak ve tarım teknolojilerine ait yeni bilgilere çiftçilere yayım yoluyla iletmek, • Örnek çiftçi yetiştirmek gayesi ile çiftçi çocukları, kadınlar ve gençleri için eğitim programları ve projeleri uygulamak, Diğer mevzuat ve il müdürü tarafından verilecek benzeri görevler yapmak.

73

KIRSAL KALKINMA VE ÖRGÜTLENME ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

3.6.2011 tarihli 639 sayılı Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 28. maddesi hükümlerine dayanarak hazırlanan yönerge kapsamında İl Müdürlüğü, Şube Müdürlükleri ve görevleri düzenlenmiştir. Bu yönerge kapsamında Kırsal Kalkınma ve Örgütlenme Şube Müdürlüğümüzün görevleri aşağıdaki gibidir.

• Projeye dayalı olarak kurulacak işletmelere ait kredi taleplerini inceleyerek uygun olanların gerekli proje ve çiftlik geliştirme projelerini hazırlamak, • Bakanlıkça verilecek yetki çerçevesinde, kooperatifler ve diğer tarımsal örgütlerin ve iştiraklerinin kuruluşlarına izin vermek, izlemek ve denetlemek, Çiftçilerin kooperatif veya birlik şeklinde teşkilatlanmasını ve kooperatifçiliği teşvik etmek, bu amaçla etüt ve projeler hazırlamak, kooperatiflerin kurulması için teknik ve yetkisi dahilinde mali yardımda bulunmak ve denetlemek, • İl dahilindeki çiftçi birlikleri ve ortaklıkları, döner sermaye işletmeler, vakıflar, tarım ürünlerini işleyen, pazarlayan şirketlerin kurulmasına yol göstermek, yardımcı olmak, Bakanlıkça yürütülen iç ve dış kaynaklı entegre ve münferit bitkisel üretim, hayvancılık ve su ürünleri üretim, değerlendirme, pazarlama ve kırsal kalkınma projelerinin ili ile ilgili kısımlarını uygulamak, uygulatmak, hibelerin zamanında ve amacına uygun olarak kullanılmasını takip ve kontrol etmek, • Kırsal kalkınma desteklerinin gerçekleştirilmesi ve kırsal kalkınma programları ile ilgili Bakanlık uygulamaları yönünde faaliyette bulunmak, • İlde tarımsal mekanizasyon düzeyinin artması için bu konuda Bakanlıkça belirlenmiş esaslar çerçevesinde faaliyette bulunmak, Tarım ürünlerinin işlenip değerlendirmesine, pazarlamasına ve bunun için gerekli tesislerin kurdurulmasına yardımcı olacak çalışmaları yapmak, bu konuda üreticileri ve müteşebbisleri yönlendirmek, • Bakanlıkça yürütülen iç ve dış kaynaklı entegre ve münferit bitkisel üretim, hayvancılık ve su ürünleri üretim, değerlendirme, pazarlama ve kırsal kalkınma projelerinin il ile ilgili kısımlarını uygulamak, uygulatmak, hibelerin zamanında ve amacına uygun olarak kullanılmasını takip ve kontrol etmek, Projeler çerçevesinde köylerde istihdam imkânlarını artırmak amacıyla el sanatlarının geliştirilmesini, yayılmasını ve tanıtılmasını sağlayıcı ve mamullerinin pazarlanmasını kolaylaştırıcı tedbirler almak, • Konusu ile ilgili il yayım programlarını hazırlamak, faydalı bilgiler, broşür, el kitabı, gösteri ve benzeri yollarla kendi elemanlarına ve çiftçilere ulaştırmak ve tarım teknolojilerine ait yeni bilgilere çiftçilere yayım yoluyla iletmek, • Örnek çiftçi yetiştirmek gayesi ile çiftçi çocukları, kadınlar ve gençleri için eğitim programları ve projeleri uygulamak, Diğer mevzuat ve il müdürü tarafından verilecek benzeri görevler yapmak.

74

2017 YILI ÇALIŞMALARI

KOOPERATİF ÇALIŞMALARI

İlimizde 2018 yılı Ağustos ayı itibarıyla 258 adet Kooperatif ve 3 adet Kooperatifler Birliği ile 13 adet Üretici Birliği ve 4 adet Yetiştirici Birliği olmak üzere toplam 278 adet Tarımsal Amaçlı Örgüt mevcuttur. Bu örgütlerin güncel kayıtlı Ortak/Üye sayısı 39.050’dir. Ayrıca 258 kooperatiften 151’i Kooperatif birliklerine ortaktır.  2018 yılı içerisinde 3 adet Tarımsal Kalkınma Kooperatifinin kuruluşu tamamlandı, 1 adet Tarımsal Kalkınma Kooperatifinin kuruluş işlemleri devam ediyor. 3 adet Sulama Kooperatifi kapandı.  2 adet Kooperatifin Ana sözleşmelerindeki Madde Değişikliği talepleri değerlendirilerek onaylandı.  2 adet kooperatif çalışma bölgesinde ortak ve ortak dışı Kadın Çiftçilere yönelik “Kooperatifleşmenin Önemi ve Kooperatiflerde Kadın Çiftçilerin Etkinliğinin Arttırılması” Temalı Eğitim Toplantılar düzenlendi.  Muaccel hale gelen borçların 6736 Sayılı ve 7020 Sayılı Kanunlar çerçevesinde yeniden yapılandırılmasına ilişkin muhatap kooperatifler bilgilendirildi. Talepte bulunanların borçlarına yapılandırma işlemi tesis edildi.  1 adet Kooperatif ile 1 adet Yetiştirici Birliği hakkında Ortaklar ve Üyeler tarafından yapılan şikâyet ve müracaatlar incelendi. Yapılan denetlemeler neticesi hakkında taraflar bilgilendirildi.  Kooperatif, Kooperatif Bölge Birliği, Üretici Birliği ve Yetiştirici Birliklerinin Olağan, Olağanüstü ve Kuruluş Genel Kurul Toplantılarına Kanun, Tüzük, Ana sözleşme ve mevzuata uygun olarak yapılması için Bakanlık Temsilcisi görevi personelimizce ifa edildi.  Bakanlıkça yürütülen «Sulama Kooperatiflerinde Su Kullanım Etkinliğini Arttıracak Tedbirlerin Uygulanması Projesi» kapsamında; Bakanlığımızca tertip edilen toplantılara iştirak edilmiş olup İlimizdeki tüm Sulama Kooperatiflerini kapsayacak şekilde çalışmalar yapıldı.  Bakanlıkça yürütülen 2015 yılında başlayan ve 2019 yılına kadar devam edecek olan «Tarımsal Amaçlı Kooperatiflerin Pazarlama Kabiliyetlerinin Geliştirme Projesi» kapsamında; yapılan çalıştay ve toplantılara katılım sağlanmış olup, elde edilen bilgiler İl düzeyinde yapılan toplantılarla kooperatiflere aktarılmıştır.  Halen yeni yatırım yapılmayan en son 2011 yılında kaynak aktarılan Bakanlık ve KASDP Programlarından desteklenerek ilimizde yürütülen projelerin proje kapsamındaki kredileri en son 2016 yılında kullandırılmış olup tamamlanan bu projelerin Teknik ve Mali Denetimini devam etmektedir.

TARIMSAL AMAÇLI ÖRGÜTLER

İlimizde Bakanlığımıza bağlı faaliyet gösteren 151 adet Tarımsal Kalkınma, 101 adet Sulama ve 6 adet Su Ürünleri kooperatifi olmak üzere toplam 258 adet tarımsal amaçlı kooperatif bulunmaktadır. Ayrıca İlimizde 3 adet Kooperatif Bölge Birliği, 13 adet Üretici Birliği ve 4 adet Yetiştirici Birliği faaliyet göstermektedir. Aşağıdaki tabloda ilimizde faaliyet gösteren Tarımsal Amaçlı Örgütler ile bu örgütlerin Ortak/Üye sayıları gösterilmektedir.

75

Örgüt Türü Örgüt Sayısı Ortak/Üye Sayısı Tarımsal Kalkınma Kooperatifi 151 13.635 Sulama Kooperatifi 101 13.844 Kooperatifler Su Ürünleri Kooperatifi 6 478 Toplam 258 27.957 Kooperatif Bölge Birliği 3 151 Üretici Birlikleri (5200 Sayılı Kanunla) 13 9.138 Birlikler Yetiştirici Birlikleri (5996 Sayılı Kanunla) 4 1.955 TOPLAM 278 39.050

KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARININ DESTEKLENMESİ PROGRAMI

1 - KKYDP Ekonomik Yatırımlar:

KKYDP ekonomik yatırımlar kapsamında 2018 yılı Ağustos ayı itibarı ile 223 adet proje tamamlanmıştır. 11. Etap 31.08.2018 tarihinde tamamlanacaktır. 12. Etap 31.05.2019 tarihinde tamamlanacaktır. Gerçekleşen hibe ödemesi : 57.098.502,75 TL.

ETAP BAŞVURU PROG. SÖZLEŞME YILI FESİH TAMAMLANAN % 50 HİBE NO SAYISI ALINAN İMZALANAN 2006 1 21 13 13 1 12 2.006.767,18 TL 2006 2 37 26 26 4 22 3.091.990,54 TL 2007 3 110 46 36 4 32 5.145.973,04 TL 2008 4 96 22 18 3 15 3.648.809,01 TL 2009 5 100 18 15 1 14 3.439.167,81 TL 2011-12 6 117 27 20 5 15 3.893.152,88 TL 2013 7 54 39 26 1 25 6.721.596,45 TL 2014 8 51 36 33 1 32 10.178.738,48 TL 2015 9 65 36 28 28 11.576.632,05 TL 2015 10 37 16 12 1 11 5.154.107,81 TL 2017 11 131 30 24 17 7.524.126,01 TL 2018 12 144 74 71 TOPLAM 819 309 251 21 223 62.382.061,25 TL

76

2- Makine Ekipman Alımları:

2006 yılından itibaren Makine Ekipman Alımları Projesi kapsamında toplamda 4.504 adet makine ekipman teslim edilmiştir. Hibeye esas proje tutarı : 51.903.217-TL. Ödenen hibe tutarı : 21.053.481-TL.

2015 yılından itibaren makine ekipman hibe desteği verilmemektedir.

3 - Bireysel Sulama Ekipman Alımı:

2007-2017 yılları arasında 227 adet proje tamamlanmıştır. Bu projeler ile 10.591 dekar tarım alanına basınçlı sulama sistemleri ile modern sulama imkânları sağlanmıştır. Hibeye esas proje tutarı : 10.296.733 TL. Ödenen hibe tutarı : 4.969.411 TL. 2018 yılında; 83 adet yatırımcımızla damla ve yağmurlama sulama sistemi sözleşmesi imzalanmış olup uygulama sonunda toplam 7.159,00 Dekar arazi basınçlı sulamaya açılmıştır.

YATIRIMCI Hibeye Esas Mal Alım Tutarı Hibe Tutarı (%50) YILI ALAN (Da) SAYISI (TL,KDV Hariç) (TL,KDV Hariç)

2018 83 4.577.631,00 2.288.815,00 7.159,00

4 - Genç Çiftçi Projesi:

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı kapsamında Genç Çiftçi Projelerine en fazla 30.000,00 TL hibe desteği verilmektedir.

77

HİBE HİBE TUTARI BAŞVURUSU YILLAR BAŞVURU DESTEĞİ (TL- KDV ONAYLANAN VERİLEN HARİÇ) Hayvancılık-Büyükbaş-Dişi 4.994 3.591 135 4.050.000,00 Düve Hayvancılık-Küçükbaş-Koyun 1.600 1.203 33 990.000,00 2016 Hayvancılık-Küçükbaş-Keçi 148 33 2 60.000,00 Bitkisel Üretim 706 397 57 1.710.000,00 TOPLAM 7.448 5.224 227 6.810.000,00 Hayvancılık-Büyükbaş-Sığır 1.748 1.223 135 4.050.000,00 Hayvancılık-Küçükbaş-Koyun 742 499 41 1.230.000,00 2017 Hayvancılık-Küçükbaş-Keçi 57 34 2 60.000,00 Bitkisel Üretim 432 247 61 1.830.000,00 TOPLAM 2.979 2.003 239 7.170.000,00 Hayvancılık-Büyükbaş-Sığır 1561 1153 127 3.810.000,00 Hayvancılık-Küçükbaş-Koyun 1227 937 46 1.380.000,00 2018 Bitkisel Üretim 239 153 76 2.280.000,00 TOPLAM 3.027 2.243 249 7.470.000,00 GENEL TOPLAM 13.454 9.470 715 21.450.000,00

Küçükbaş hayvan (damızlık koyun) projesi kapsamında yer alan 46 adet genç çiftçilerimize (32 adet dişi koyun + 2 adet koç) verilecektir. Koyun seçim heyeti sahada çalışmalarına devam etmekte olup 20 adet çiftçi ailemize 680 adet küçükbaş teslimatı gerçekleştirilmiştir. Kalan küçükbaş teslimat hızla yapılacaktır. 25 adet çiftçimizin her birine 40 adet kovan, arı ve arıcılıkla ilgili malzemeleri içeren 30.000 TL değerinde % 100 hibe desteği sağlanacak olup Türkiye Arıcılar Birliği ile sözleşmeler tamamlanmıştır. Arı ve malzeme teslimatı kısa sürede gerçekleşecektir. Bitkisel üretim konusunda genç çiftçilerimizle sözleşmeler imzalanmış olup tesis kurulma aşamasına geçilmiştir. İlimizde Bakanlığımız tarafından Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı kapsamında 2018 yılında; 1 - Tarıma Dayalı Yatırımların Desteklenmesi : 14.919.762.- TL 2 - Bireysel Sulama Sistemlerinin Desteklenmesi : 2.378.411.- TL 3 - Genç Çiftçi Projelerinin Desteklenmesi : 7.470.000.- TL Olmak üzere toplam; 24.768.173 TL. Hibe ödemesi gerçekleşecektir.

78

ARAZİ TOPLULAŞTIRMA VE TARIMSAL ALTYAPI ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

3.6.2011 tarihli 639 sayılı Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 28. maddesi hükümlerine dayanarak hazırlanan yönerge kapsamında İl Müdürlüğü, Şube Müdürlükleri ve görevleri düzenlenmiştir. Bu yönerge kapsamında Tarımsal Altyapı ve Arazi Değerlendirme Şube Müdürlüğümüzün görevleri aşağıdaki gibidir.

 Arazi ve toprak etüdü, sınıflama ve haritalama işlerini yapmak, yaptırmak,  Toprak ve arazi veri tabanına ilişkin çalışmaları yapmak,  Toprak ve sulama suyu ile ilgili analizleri yapmak ve yaptırmak,  Arazi kullanım planlarını yapmak, yaptırmak,  Çalışma konuları ile ilgili ihale ve kesin hesap işlemlerini yapmak,  Tarımsal üretim potansiyeli yüksek ovaların belirlenmesi işlemlerini yapmak, yaptırmak,  Toprak ve sulama suyu analiz laboratuvarlarının kuruluş izinleri ile ilgili işlemleri yürütmek,  Toprak ve arazilerin korunması, geliştirilmesi ve verimli kullanılması ile ilgili çalışmalar yapmak, uygulanmasını sağlamak, izlemek ve değerlendirmek, toprak, su, biyolojik çeşitlilik gibi doğal kaynakların doğal olaylar veya arazi kullanımından kaynaklanan bozulmalarını önlemek için gerekli tedbirleri almak,  Tarım dışı arazi kullanım taleplerini değerlendirmek,  Tarım alanlarının korunması ve amacına uygun kullanımını sağlamak için gerekli tedbirleri almak, aldırmak ve zorunlu hallerde amacı dışında kullanımına izin vermek,  Diğer kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği yaparak, arazi değerlendirmesine esas nüfus, iklim, toprak, bitki, hidroloji, jeoloji ve diğer arazi bilgilerini temin etmek,  Tarım arazilerinin korunması ve geliştirilmesine yönelik uygulanmış veya planlanan projelerin tarımsal üretime etkileri yönünden incelenmesi ve değerlendirilmesi için ilgili kuruluşlarla işbirliği yapmak, yatırım önceliklerinin belirlenmesine yardımcı olmak,  Toprak koruma kurullarının sekretarya hizmetlerini yürütmek, çalışmalarda bulunmak ve katılım sağlamak,  5403 sayılı Kanun kapsamında yapılan özel arazi toplulaştırma taleplerini değerlendirmek, kontrol etmek,  Kırsal alan düzenlemesi, geliştirilmesi ve altyapı çalışmalarını yapmak yaptırmak,  İdari bağlılık işlemlerini (köy altı yerleşim birimlerinin birleştirilerek yeni köy oluşturulması, bağımsız köy oluşturulması) yürütmek,  Çalışma konuları ile ilgili ihale ve kesin hesap işlemlerini yapmak,  Tarımsal sulamada verimliliği artırmak, uygun sulama tekniklerinin kullanımını sağlamak,  Sorunlu ve sorunlu olabilecek tarım arazilerini tespit etmek, ettirmek ve uygun projeler (Erozyon, drenaj, arazi ıslahı vd.) hazırlamak, hazırlatmak, uygulamak ve uygulatmak,  İl dâhilinde sulamaya açılan alanlarla ilgili kuruluşlarca işbirliği yaparak sulu tarım tekniklerini hazırlanacak bir program içerisinde çiftçilere öğretmek ve yaymak.  Entegre İdare ve Kontrol Sistemi ve Coğrafi Bilgi Sistemine (CBS) dayalı çalışmaları yürütmek.  Görev alanı ile ilgili tarımsal bilgi ve yeni teknolojileri çiftçilere ulaştırmak, tüketicileri bilgilendirmek, çiftçi çocukları, kadınlar ve gençleri için eğitim programları ve projeleri uygulamak,  Tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgelerinin kurulması amacıyla, yapılacak müracaatların ilk değerlendirmesini ve uygun görülenler için yer seçimi ön çalışmalarını yapmak,

79

 Tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgelerine ilişkin sekretarya hizmetlerini yürütmek, komisyonlar oluşturmak, teknik destek sağlamak ve çalışmaları koordine etmek,  Kurulmuş tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgelerinin uygulamalarını takip etmek, izlemek ve değerlendirmek,  Su kaynaklarının, tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan kirliliğe karşı korunması ve su kalitesinin izlenmesine yönelik çalışmaları yürütmek.  Diğer mevzuat ve il müdürü tarafından verilecek benzeri görevler yapmak.

ARAZİ TOPLULAŞTIRMA VE TARIMSAL ALTYAPI ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 2018 YILI ÇALIŞMALARI

TARIM REFORMU KANUNU İLE İLGİLİ UYGULAMALAR;

MANİSA KIRKAĞAÇ AT VE TİGH PROJESİ (15.000 Ha alan)

Şube Müdürlüğümüze tevdi edilen birçok görev 3083 sayılı Kanun hükümlerince Bakanlar Kurulu tarafından “ Tarım Reformu Uygulama Alanı” ilan edilen alanlarda yapılması gereken işlemleri içermektedir. İlimizde daha önceden söz konusu kanun kapsamında ilan edilen uygulama alanı bulunmadığından her hangi bir işlem yapılamamaktaydı Ancak arazi toplulaştırma talebinde bulunan köyler ve uygun potansiyel alanlarla ilgili inceleme ve değerlendirme çalışmaları sonucu Kırkağaç ilçemizde Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme projesi çalışmaları başlamıştır. A.İ. ve T.İ.G.H kapsamında Kırkağaç ilçemizde toplam 15.000 hektar alan için Bakanlar Kurulu kararı alınmış olup Söz konusu alanın halihazır haritası pafta ve ortofoto kullanılarak çıkarılmıştır. Tapu kayıtlarına şerhler konulmuş. Kırkağaç Merkezde muhtarlara bilgilendirme toplantısı yapılmıştır. İl Müdürlüğümüzde Paydaş Kurumlar arasında Bilgilendirme toplantısı yapılmıştır. Sayısallaştırma bitirilmiş olup Köy Bilgilendirme Toplantıları aşamasına gelmişti.

19.04.2018 tarih ve 7139 Sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün Teşkilat Ve Görevleri Hakkinda Kanun İle Bazi Kanunlarda Ve Gida, Tarim Ve Hayvancilik Bakanliğinin Teşkilat ve Görevleri Hakkinda Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapilmasina Dair Kanun ile arazi toplulaştırma faaliyetleri DSİ Genel Müdürlüğüne devredilmiştir.

5403 SAYILI TOPRAK KORUMA VE ARAZİ KULLANIM KANUNU UYGULAMALARI;

Kanun çerçevesinde toplam 85 adet müracaat yapılmış olup bu müracaatların değerlendirilmesi sonucunda; Toplam 173,587 hektar tarım arazisine 5403 sayılı kanun çerçevesinde kullanım izni verilmiştir. Bunların detayı aşağıdaki gibidir. 67,84 hektar araziye Tarım dışı kullanım izni verilmemiştir. 6.4786 hektar tarım arazisine tarımsal amaçlı yapı yapılmak üzere kullanım izni verilmiştir.

80

Başvuru İzin Verilen

Sayısı Alan (Ha) Tarımsal Amaçlı 66 6,4786 Yapılar Tarım Dışı 19 67,1084 İstenen TOPLAMAlanlar 85 173,587

Kanun Kapsamı Dışında Kalan 3573 Sayılı Zeytincilik Kanunu kapsamında; 19 Adet Başvuru alınmıştır Değerlendirilen Alan (Ha): 1,058449, İzin Verilen(ha) : 0,706929

NİTRAT DİREKTİFİNİN UYGULANMASI PROJESİ ÇALIŞMALARI

Tarımın yoğun ve yanlış uygulanmasından kaynaklanan kirliliğin tespiti için nitrat izleme çalışması yapılmaktadır. Tarımsal kaynaklı nitratın suda ve toprakta neden olduğu kirlenmenin tespit edilmesi, azaltılması ve önlenmesi amacıyla 182 yeraltı suyu, 6 yüzey suyu olmak üzere toplam 188 gözlem istasyonu mevcut olup yüzey sularından her ay yeraltı sularından ise üç ayda bir numune alınarak nitrat, toplam azot, toplam fosfor, orto fosfat, klorofil-a gibi analizler gezici laboratuvar aracıyla yerinde yapılmaktadır. Bu sonuçlar her ay sonunda Tarım Bakanlığı Nitrat Portalına işlenmektedir. 2018 yılı içerisinde 1. dönemde toplam 800 adet analiz gerçekleştirilmiştir.

YÜZEY YER ALTI YER ALTI YÜZEY ANALİZ İSTASYON İSTASYON ANALİZ TOPLAM SAYISI SAYISI SAYISI SAYISI 6 182 336 464 800

LABORATUAR ANALİZLERİ

İl Müdürlüğümüz Kapsamındaki Tarımsal Analiz Laboratuvarımızda 2018 yılı 1. Dönem içerisinde 5.384 adet toprak, 154 adet sulama suyu, 162 adet yaprak analizi yapılmıştır. Laboratuvarımız; son teknoloji cihazları kullanarak elde ettiği sonuçlar, son literatür bilgileri ve edindiği tecrübeyle gübreleme raporları yazarak çiftçimizin daha az gübre ile daha yüksek verimli ve kaliteli ürün yetiştirmesini sağlamaktadır. İlimizde bulunan özel ve resmi laboratuvarların yaptığı analiz miktarları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

81

TOPRAK YAPRAK SU

Resmi Lab. 5864 164 156

2018 Özel Lab. 4585 82 1631 Toplam 10.449 246 1787

ARAZİ EDİNDİRME ve SATIŞ İŞLEMLERİ;

2018 yılı içerisinde Yabancı Uyruklu Gerçek Kişilere Demirci ilçemizde 3 parselde 52 dekarlık alan, Gördes ilçemizde 16 adet parselde 237 dekarlık alan olmak üzere il genelinde toplam 289 dekar tarım arazisinin ceviz yetiştiriciliği yapılması amacıyla yabancı kişilere (14 şahıs) satışı gerçekleştirilmiştir.

İlimizde 2018 yılı içerisinde satış yoluyla mülkiyet devri için 8418 parselde 65620 dekar arazide satış işlemi yapılması istenmiş bu arazilerin 7824 adet parselinin (58704 dekar)satışına izin verilmiş,6916 dekar arazinin(594 adet parsel) satışına izin verilmemiştir.

Ayrıca miras yolu ile mülkiyet devir için 2654 parselde 19517 dekarlık alan için başvuru yapılmış, bunlardan 2117 parselde toplam 15280 dekar arazinin devrine izin verilmiş,4237 dekar arazinin (537 adet parsel) devrine 6537 sayılı kanun gereği izin verilmemiştir.

82

MERA ŞUBE ÇALIŞMALARI

Manisa İlinde 2018 Yılı 1. Dönem sonu itibariyle 865 mahallede tespit çalışmaları tamamlanmış olup, bu çalışmalarda 32.529 hektar mera alanı tespit edilmiştir. Tespit yapılan mahallelerden 480 adedinde toplam 12.348 hektarlık alanın tahdidi yapılmıştır. 3 İlçede 3 mahallemizde mera ıslah çalışması devam etmektedir. Islah çalışması yapılan tüm mera alanı 18.065,19 dekardır. Islah çalışmaları için toplamda 1.619.9333,07 TL harcama yapılmıştır. Ödemeler yılsonuna kadar devam edecektir. 2018 yılında 33 mahallede toplam 1.270,00 da. alanda tahdit çalışmaları tamamlanarak MERBİS’e gönderilmiştir. 2018 yılında çeşitli bakanlıklardan yatırım talebi üzerine 37 adet mahallede, Otoyol yapımı, Şantiye yeri tahsisi, gölet inşaatı, atık deposu, ariyet ocağı, katı atık transfer istasyonu, spor tesisleri, su sondaj arama çalışmaları için Mera Kanunu 14. Madde Uygulamaları gereğince çalışmalar yapılarak yatırıma kazandırılmıştır. 2018 yılında 60 adet çiftçi veya çiftçi örgütüne ıslah amaçlı, üniversite kontrollü, projeli olmak üzere mera kiralaması yapılmıştır. Tespit ve Tahdit askı çalışmalarını tamamlamak üzere 1 adet Teknik Ekip görev yapmaktadır. Meraların korunması, amacına uygun kullanımı ve durumlarının daha da geliştirilmesi için ilgili müdürlüklerle ve çalışma yapılan alanların mülki amirleri ile ortak bilgilendirme çalışmaları ve toplantıları ve çiftçi eğitim çalışmaları yapılmıştır.

83