Jrb DAE 2019 Binnenwerk.Indd 105 22-10-19 09:32 106 Kees Van Strien

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Jrb DAE 2019 Binnenwerk.Indd 105 22-10-19 09:32 106 Kees Van Strien Kees van Strien Een talent van wereldformaat: God of ketter Voltaire in de Republiek, 1733-1778 Kernwoorden: Voltaire – receptiegeschiedenis – Haagse uitgevers – Nederlandse vertalers – toneelkritiek In dit artikel wil ik een globaal overzicht geven van de manier waarop er in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden is gereageerd op Voltaire (1694- 1778) als persoon en auteur tijdens diens leven. Het was een tijd waarin welge- stelde families hun kinderen Franstalig lieten opvoeden en waarin de jonge Bel- le van Zuylen en leden van families zoals Boreel en Van Hogendorp met elkaar in het Frans correspondeerden. Ze waren meer vertrouwd met de fabels van La Fontaine en de komedies van Molière dan met vader Cats en werk van andere literatoren van eigen bodem. De taal van Voltaire en de man zelf maakten zo- doende integraal deel uit van het literaire landschap in de Republiek. Voltaire had er ook persoonlijke kennissen. Tussen 1736 en 1743 verbleef hij ruim zes maanden in Holland. Daar woonden veel van zijn uitgevers en was hij, dankzij Nederlands- en Franstalige tijdschriften, vooral bekend als boeiend historicus en schrijver van toneelstukken die ook hier gespeeld en vertaald werden. Boven- dien kwam hij als vertrouweling van koning Frederik II van Pruisen en als ie- mand die vaak met overheid en kerk in de clinch lag, regelmatig in het nieuws. Bij mijn onderzoek heb ik wat betreft Franstalige kranten en tijdschriften dankbaar gebruik gemaakt van de onvolprezen internetsite Le Gazetier universel en voor de Nederlandstalige van Delpher en de Encyclopedie van Nederlandstalige tijdschriften (Rietje van Vliet, ed.). Veel andere informatie is afkomstig uit fami- liearchieven, vooral briefwisselingen en dagboeken. Voltaire heeft altijd enthousiaste of kritische lezers gehad en ook de weten- schap heeft zich over hem ontfermd met studies, biografieën, steeds weer nieu- we uitgaven van zijn werken en zijn uitgebreide correspondentie. De geïnteres- seerde lezer kan ik aanbevelen René Pomeau (ed.), Voltaire en son temps (Oxford 1995), de Complete Works / Œuvres complètes (1968-) en de Correspondence and related documents (1968-1977), beide gepubliceerd door de Voltaire Foundati- on in Oxford. Onder de tijdschriften dienen de jaarlijks verschijnende Revue Voltaire (Paris 2000-) en de Cahiers Voltaire (Ferney-Voltaire 2002-) genoemd te worden. Jeroom Vercruysse schreef een studie over Voltaires bezoeken aan de Republiek: Voltaire et la Hollande (Genève 1966; Studies on Voltaire 46) en Guest (guest) IP: 170.106.202.126 jrb DAE 2019 binnenwerk.indd 105 22-10-19 09:32 106 Kees van Strien een overzicht van Nederlandse en Vlaamse vertalingen van diens werken.1 Ten behoeve van een Nederlandstalig publiek publiceerde Jan Pieter van der Ster- re Voltaire en de Republiek. Teksten van Voltaire over Holland en Hollanders (Am- sterdam / Antwerpen 2006). Mijn eigen bijdragen verschenen onder andere in bovengenoemde tijdschriften en in Voltaire in Holland, 1736-1745 (Leuven 2011) en Voltaire in Holland, 1746-1778 (Leuven 2016). Op bezoek in de Republiek, 1736-1743 In december 1736 vluchtte de toen 42-jarige Voltaire overhaast naar Holland. Hij woonde al twee jaar bij zijn maîtresse Emilie Du Châtelet in een kasteel vlakbij de grens met het nog zelfstandige Lotharingen. Hij was daar heen ge- gaan nadat zijn Lettres philosophiques in Parijs publiekelijk waren verbrand en er een arrestatiebevel tegen hem was uitgevaardigd. In 1736 was hij opnieuw bang voor arrestatie vanwege zijn gedicht Le Mondain, een apologie van het luxe mo- dieuze leven en een verheerlijking van het aardse bestaan, waar Adam en Eva met hun vuile nagels in het paradijs nooit van hadden kunnen dromen.2 Vol- taire had meer dan eens kennis gemaakt met onbegrip van de autoriteiten voor zijn gedrag en publicaties. Zo zat hij in 1716-1717 een jaar in de Bastille en later bijna twee jaar als balling in Engeland. Op kerstavond 1736 arriveerde hij in Lei- den. Regelmatig ging hij naar Amsterdam om bij zijn uitgevers Ledet & Desbor- des te werken aan het persklaar maken van Éléments de la philosophie de Newton, een redelijk goed gelukte poging ook als wetenschapper naam te maken.3 Voltaire was in 1713 al eens in Nederland geweest als page van de Franse am- bassadeur. Hij moest toen binnen een jaar terugkeren naar Frankrijk omwille van een – als schandelijk ervaren – affaire met Olympe (‘Pimpette’) Dunoyer, een Franse hugenootse jongedame.4 In Leiden ging Voltaire veel om met hoog- leraar Willem Jacob ’s Gravesande, die met zijn publicaties Newton op de kaart heeft gezet op het Europese vasteland. De filosoof vergat ook niet contact op te nemen met uitgevers van couranten en gazettes om de berichtgeving over hem- zelf in gewenste banen te leiden. In Amsterdam liet hij zich graag fêteren door bewonderaars. Zijn Historie van Karel XII was in 1733-1734 een bestseller, van zijn treurspel Brutus waren niet minder dan drie vertalingen verschenen en de Amsterdammers Govert Klinkhamer en Sybrand Feitama waren, ieder voor zich, al jaren bezig met een vertaling van zijn epos over koning Hendrik IV, een gedicht dat hem in Engeland een koninklijke toelage had opgeleverd. Bo- vendien zou De Dood van Cesar worden opgevoerd in de Amsterdamse schouw- burg. Tijdens een feestmaal met meer dan dertig literatoren, onder wie leden van het genootschap Oefening Beschaaft de Kunsten, schreef hij gedichtjes in 1 Jeroom Vercruysse, ‘Bibliographie provisoire des traductions néerlandaises et flamandes de Voltaire’, Studies on Voltaire, 116 (1973) 19-64. 2 Zie Pomeau, Voltaire en son temps, I, 329. 3 Ibidem, 349-351. 4 Roger Pearson, Voltaire de almachtige. Een leven lang op zoek naar vrijheid (Amsterdam 2006) 74-76. Guest (guest) IP: 170.106.202.126 jrb DAE 2019 binnenwerk.indd 106 22-10-19 09:32 Een talent van wereldformaat: God of ketter 107 de alba amicorum van Feitama en Willem van der Pot. Toen hij in maart 1737 hoorde dat hij niet meer in gevaar was, keerde hij terug naar Emilie.5 Half juni 1740 stuurde hij een door hem bewerkt handschrift van de An­ ti­Machiavel van de kersverse koning Frederik II van Pruisen naar Den Haag om het te laten drukken. Kort daarna bedacht Frederik dat bepaalde passages die hij als kroonprins geschreven had zijn relatie met bevriende mogendheden geen goed zouden doen nu hij koning was. Voltaire reisde naar Den Haag om te voorkomen dat het boek ongewijzigd zou worden uitgegeven. Zijn onderhan- delingen met uitgever Johannes van Duren leverden niets op. De Anti­Machia­ vel verscheen in oktober 1740, een week later gevolgd door een door Voltaire aangepaste versie bij Van Durens concurrent Pierre Paupie. Intussen was Vol- taire een graag geziene gast bij diplomaten en politici en in september had hij in Kleef zijn eerste ontmoeting met Frederik II. Bij wijze van vriendendienst publiceerde de filosoof in Den Haag een anoniem pamflet, dat ook afgedrukt werd in de nieuwsbladen, waarin hij beargumenteerde dat de baronie Herstal eigenlijk aan Pruisen toebehoorde. Frederik stuurde zijn soldaten erop af en de prins-bisschop van Luik had geen andere keus dan over de brug te komen met klinkende munt.6 In 1743 had Voltaire voldoende redenen te geloven dat er in Berlijn meer kansen voor hem lagen dan in Parijs. Ondanks het overweldigende succes van Mérope, had de Académie française hem niet tot lid gekozen. Bovendien mocht La Mort de César niet opgevoerd worden.7 De filosoof was 48 jaar oud en Frede- rik bleef maar aandringen. Voltaires reisroute liep via Den Haag, waar hij aan- kwam op 20 juni. Hij logeerde op de Pruisische ambassade. De Oostenrijkse Successieoorlog, waarbij Frankrijk, Spanje en Pruisen tegen Oostenrijk, En- geland en de Republiek vochten, duurde al drie jaar en Voltaires diplomatieke kennissen vermoedden dat hij ook een missie had namens Frankrijk, want hij deed wel erg zijn best de Haagse politici ervan te overtuigen dat de echte vrien- den van Holland niet de Oostenrijkers maar de Fransen waren. Hierbij kon hij niet heen om Willem van Haren, gedeputeerde namens Friesland, die in zijn gedicht Leonidas effectief gepleit had voor meer steun aan Oostenrijk.8 Voltaire complimenteerde Van Haren met zijn talenten in een 12-regelig ge- dicht, dat al snel werd afgedrukt in kranten en tijdschriften. Op een van de vele vertalingen van het dichtstuk heeft Voltaire schriftelijk in het Nederlands gere- ageerd. Een bijzonder document! Ook voor mijzelf toen ik in het niet onderte- kende briefje het handschrift van Voltaire herkende.9 Omdat de filosoof toch in Den Haag was, nam hij ook contact op met de Waalse predikanten Charles Chais en Armand Boisbeleau de La Chapelle, die bijdragen schreven in toon- 5 Kees van Strien, ‘Voltaire in Leiden’, Leids Jaarboekje, 101 (2009) 91-105. 6 Kees van Strien, ‘Voltaire in Haagse kringen’, Jaarboek Die Haghe (2009) 45-53. 7 Pomeau, Voltaire en son temps, I, 417-423. 8 Kees van Strien, ‘Il n’est rien tel que l’à-propos...’ L’accueil fait en Hollande aux Vers à Guillaume van Haren (1743)’, Cahiers Voltaire 6 (2006) 7-26; John Besseling, ‘Voltaire, Joan Jacob Mauricius en de Surinaamse slavernij’, Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman, 36 (2013) 25. 9 Leeuwarden, Tresoar, 860 Hs., f. 4; zie ook Van Strien, ‘Voltaire in Haagse kringen’, 58-63. Guest (guest) IP: 170.106.202.126 jrb DAE 2019 binnenwerk.indd 107 22-10-19 09:32 108 Kees van Strien aangevende literaire tijdschriften.10 Als auteur moet je journalisten te vriend houden! Of alle personen die Voltaire tussen 1736 en 1743 in de Republiek heeft ontmoet hem meteen herkend hebben op basis van de geflatteerde gravure in Éléments de la philosophie de Newton is onduidelijk, maar voor Voltaire waren het acht drukke jaren. Toen hij na terugkeer uit Berlijn op 2 november 1743 voor- goed uit de Republiek naar zijn Emilie terugkeerde, zou hij de bekende maar apocriefe woorden gesproken hebben: ‘Adieu canards, canaux, canailles’.11 Vol- taires groeiende lezersschare in de Republiek zal zich hierdoor niet geschof- feerd hebben gevoeld, ook omdat de elite zelf wel eens moeite had met het la- gere volk dat zijn plaats niet zou kennen.
Recommended publications
  • The Origins of Contemporary France: the Ancient Regime
    The Origins of Contemporary France: The Ancient Regime Hippolyte A. Taine The Origins of Contemporary France: The Ancient Regime Table of Contents The Origins of Contemporary France: The Ancient Regime...............................................................................1 Hippolyte A. Taine.........................................................................................................................................2 INTRODUCTION.........................................................................................................................................4 PREFACE BY THE AUTHOR: ON POLITICAL IGNORANCE AND WISDOM....................................9 BOOK FIRST. THE STRUCTURE OF THE ANCIENT SOCIETY......................................................................12 CHAPTER I. THE ORIGIN OF PRIVILEGES..........................................................................................13 CHAPTER II. THE PRIVILEGED CLASSES...........................................................................................19 CHAPTER III. LOCAL SERVICES DUE BY THE PRIVILEGED CLASSES........................................27 CHAPTER IV. PUBLIC SERVICES DUE BY THE PRIVILEGED CLASSES.......................................43 BOOK SECOND. MORALS AND CHARACTERS...............................................................................................56 CHAPTER I. MORAL PRINCIPLES UNDER THE ANCIENT REGIME...............................................57 CHAPTER II. DRAWING ROOM LIFE.[1]..............................................................................................76
    [Show full text]
  • A Biographical Critique of Voltaire by John Morely) [1872]
    The Online Library of Liberty A Project Of Liberty Fund, Inc. John Morley, The Works of Voltaire, Vol. XXI (A Biographical Critique of Voltaire by John Morely) [1872] The Online Library Of Liberty This E-Book (PDF format) is published by Liberty Fund, Inc., a private, non-profit, educational foundation established in 1960 to encourage study of the ideal of a society of free and responsible individuals. 2010 was the 50th anniversary year of the founding of Liberty Fund. It is part of the Online Library of Liberty web site http://oll.libertyfund.org, which was established in 2004 in order to further the educational goals of Liberty Fund, Inc. To find out more about the author or title, to use the site's powerful search engine, to see other titles in other formats (HTML, facsimile PDF), or to make use of the hundreds of essays, educational aids, and study guides, please visit the OLL web site. This title is also part of the Portable Library of Liberty DVD which contains over 1,000 books and quotes about liberty and power, and is available free of charge upon request. The cuneiform inscription that appears in the logo and serves as a design element in all Liberty Fund books and web sites is the earliest-known written appearance of the word “freedom” (amagi), or “liberty.” It is taken from a clay document written about 2300 B.C. in the Sumerian city-state of Lagash, in present day Iraq. To find out more about Liberty Fund, Inc., or the Online Library of Liberty Project, please contact the Director at [email protected].
    [Show full text]
  • Voltaire's History of Charles XII, King of Sweden
    EVERYMAN S LIBRARY EDITED BY ERNEST RHYS BIOGRAPHY VOLTAIRE S HISTORY OF CHARLES TWELFTH INTRODUCTORY NOTE BY RT. HON. JOHN BURNS, M.P. THE PUBLISHERS OF LIBIfyFRr WILL BE PLEASED TO SEND FREELY TO ALL APPLICANTS A LIST OF THE PUBLISHED AND PROJECTED VOLUMES TO BE COMPRISED UNDER THE FOLLOWING THIRTEEN HEADINGS: TRAVEL ^ SCIENCE ^ FICTION THEOLOGY & PHILOSOPHY HISTORY ^ CLASSICAL FOR YOUNG PEOPLE ESSAYS ^ ORATORY POETRY & DRAMA BIOGRAPHY REFERENCE ROMANCE IN FOUR STYLES OF BINDING : CLOTH, FLAT BACK, COLOURED TOP ; LEATHER, ROUND CORNERS, GILT TOP; LIBRARY BINDING IN CLOTH, & QUARTER PIGSKIN LTD. LONDON: J. M. DENT & SONS, NEW YORK: E. P. DUTTON & CO. VOLTAIRE S HI STORY of CHARLES XII KING SWEDEN Translated 6y WINIFRED -<D TODHUNTER LONDON: PUBLISHED byJ-M-DENT S-SONS-IS3 AND IN NEW YORK BY E-P- DUTTONSCO FIRST ISSUE OF THIS EDITION . 1908 REPRINTED .... 1912 PREFATORY NOTE " much To Charles the Twelfth of Sweden I owe in best stead all It of what has stood me my life. but a that was nearly thirty years ago, when boy, in the New Cut. I I bought his Life for a penny a took it home and devoured it. It made great but the impression on me. Not his wars, Spartan me with the heroism of his character. He inspired over weakness, weari idea of triumphing physical to bear all manner ness and pain. To inure his body to bathe in ice, or of hardships indifferently, face his the torrid rays of the sun, to discipline physical the niceties powers by gymnastics, to despise of to make his an instrument as food and drink, body and at the same time to have that of tempered steel, the mind, that body absolutely at the disposition of seemed to me conduct worthy of a hero.
    [Show full text]
  • The Venetian Conspiracy
    The Venetian Conspiracy « Against Oligarchy – Table of Contents Address delivered to the ICLC Conference near Wiesbaden, Germany, Easter Sunday, 1981; (appeared in Campaigner, September, 1981) Periods of history marked, like the one we are living through, by the convulsive instability of human institutions pose a special challenge for those who seek to base their actions on adequate and authentic knowledge of historical process. Such knowledge can come only through viewing history as the lawful interplay of contending conspiracies pitting Platonists against their epistemological and political adversaries. There is no better way to gain insight into such matters than through the study of the history of the Venetian oligarchy, the classic example of oligarchical despotism and evil outside of the Far East. Venice called itself the Serenissima Republica (Serene Republic), but it was no republic in any sense comprehensible to an American, as James Fenimore Cooper points out in the preface to his novel The Bravo. But its sinister institutions do provide an unmatched continuity of the most hideous oligarchical rule for fifteen centuries and more, from the years of the moribund Roman Empire in the West to the Napoleonic Wars, only yesterday in historical terms. Venice can best be thought of as a kind of conveyor belt, transporting the Babylonian contagions of decadent antiquity smack dab into the world of modern states. The more than one and one-half millennia of Venetian continuity is first of all that of the oligarchical families and the government that was their stooge, but it is even more the relentless application of a characteristic method of statecraft and political intelligence.
    [Show full text]
  • Courtiers and Favourites of Royalty
    I CSburfiers and O/ •/vitlllVIll {IJ ith Contemporar ColL French V\ Lr iBRARUN AT T)l' " I Speak then ! am prepared for anything Froîn'th'e palîitîhg by E. Lami Socièf: a 0\4errtU tir 'Baker Courtiers and Favoimtes of T{oyalty Semoirs of the Court of France Witli Contemporary and IModern lUiistrations Colleôted from the French U^ational ^Archives BY Léon Vallée LIBRARIAN AT THE BIBLIOTHEQUE NATIONALE (Memoirs (•Madame d' Épinay In Three Volumes Vol. II Paris Société des bibliophiles New York zMerrill &- 'Baker EDITION T>U "PETIT TRIANON Limited to One TJiousand Sets ^^^ No._ ,VX aiuoJ ,3ni>I scil îêiIî §ni:>l2fi ,toiabiQ \o lallsJ ddt oi x^&iàli z'id Iha oi miri asnoritur; mzzu9\ lo 223iqm3 ;nq .xf .rM 9311b'.' ,. - . ««È««a4£g^ Letter of Diderot, asking that the King, Louis XV, authorize him to sell liis library to the Empres^ of Russia From the Bibliothèque Nationale of Paris "Manuscrits français, nouvelles acquisitions, j/r No. 31, page 57' Photographed under the direction of Léon Vallée especially for this work ^: ^ ^= V ^ s ^ ^ *^ ^ ^ •- N ^' '^^ N ^ ^ >^ 1 1 li > ^< i ^ ^ '^ 5 I ] f^N Ml ^ > "^ \ \ '^ -^ > ^ X y l ^ ^ .X ^ o LIST OF ILLUSTRATIONS VOLUME n " SpEAK, THEN ! I ASI PREPARED FOR AnYTHING." FrOUtispieCe paqb FrANCCEIL PROTB8TING Hl8 INNOCENCE .12 Petrus Nicole 36 St. Germain . 42 Carlo Vanloo 48 Charles Pineau Duclos ......... 186 The Hermitaoe 230 Monsieur Grimm's Tête-à-tête with Madame d'Épinat . 264 Chantilly 328 MEMOIRS AND CORRESPONDENCE or MADAME D'ÉPINAY CONTENTS OF VOL. II Chapter VII {tontinued). PAOS Departure of the travellera—Madame d'Épinay hurries to Mailleraye •with her husband—M.
    [Show full text]
  • Bibliographie Provisoire Des Uaduuions Nderlandaises Er
    \ STUDIES ON VOLTAIRE serontpoint fAch6sde voir ce suppl6mentret Peut-Ctreinspirera-t- il i ceui qui le sont encorele d6sirde cesserde l'6tre6e. Du resie,s'il est vrai, comme l'avanceM. Pomeau,que de nos iours 'les Frangais continuent de ressembleraux Welches'60, les censureset les moquerieslanc6es par Voltaire contre sescom- Bibliographie provisoire des uaduuions patriotesdtaient m6rit6es: ceux qu'on aime, on les chAtie.Et s'il est vrai, commele prdtendDiderot, que le sentimentpatriotique nderlandaiseser flamandes de Volmire 'embrassele bonheur actuelet futur de la cit6'6r'Voltaire m6ritele titre de bon patriote.Ma1gr6 tout ce qu'il reprochaitd son pays, par Jeroom Vercruysse il I'aimait, to.-,ten le critiquant, dans le desseinet I'esp6rancede I'am€liorerselon ses iddes et son iddal,influence, en I'occurtence, par l'exempled'un autrepays. Somme toute, il se conformaiti sa Contenu propre prescription,qu' 'il faut aimersa patrie, quelques injustices qu'on y essuie'62. Prdface,p.zr ss Mdlanges, 6d. van den Heuvel, voudrais dire que.cette f€te n'6tait pas p'73','8,u, Extraits divers, nos r-6 ;.u*,., des.tudes vor- :l'l:1"t:-"'",t"it"il!.ilili{::'r:,A:i: (Euyres tairiennes' in Troror* sur Voltaire et ains, on est convaincu que le triomphe riunies, no 7 (1911), i.zoo. n'6tait pas seulement pr6par6 et Ie xwrte siicle - (Dluyres aLY ok supro, n'.5. accueilli par les voltairiens, mais que le isoldes,nos 8-r54 02 Lettre I J. J. Ro.rtseau, jo aoirt peuple lui-m€me ddsirait sincdrement ont dir reconnaitre honorer l'lomme avait kylt Correspondance,nos r 1755.
    [Show full text]
  • The Role of the Venetian Oligarchy in Reformation, Counter-Reformation, Enlightenment, and the Thirty Years’ War
    Against Oligarchy (http://tarpley.net Website of Webster Griffin Tarpley) MIA 1 | P a g e May 22, 2011 Against Oligarchy (http://tarpley.net Website of Webster Griffin Tarpley) Venice The Venetian Conspiracy Address delivered to the ICLC Conference near Wiesbaden, Germany, Easter Sunday, 1981; (appeared in Campaigner, September, 1981) Periods of history marked, like the one we are living through, by the convulsive instability of human institutions pose a special challenge for those who seek to base their actions on adequate and authentic knowledge of historical process. Such knowledge can come only through viewing history as the lawful interplay of contending conspiracies pitting Platonists against their epistemological and political adversaries. There is no better way to gain insight into such matters than through the study of the history of the Venetian oligarchy, the classic example of oligarchical despotism and evil outside of the Far East. Venice called itself the Serenissima Republica (Serene Republic), but it was no republic in any sense comprehensible to an American, as James Fenimore Cooper points out in the preface to his novel The Bravo. But its sinister institutions do provide an unmatched continuity of the most hideous oligarchical rule for fifteen centuries and more, from the years of the moribund Roman Empire in the West to the Napoleonic Wars, only yesterday in historical terms. Venice can best be thought of as a kind of conveyor belt, transporting the Babylonian contagions of decadent antiquity smack dab into the world of modern states. The more than one and one-half millennia of Venetian continuity is first of all that of the oligarchical families and the government that was their stooge, but it is even more the relentless application of a characteristic method of statecraft and political intelligence.
    [Show full text]
  • The WORKS OJ VOLTAZRE * *
    The WORKS OJ VOLTAZRE "Between two servants of Humanr'ty, who appeared eighteen hundred years apart, there is a mysferious rrlation. * * * * Let ur'say $2 wilh a sentiment of' profound resjrct: JESUS WEPT: VOLTAIRE SMILED. Of that diwinr trar and of that human smde is composcd the sweetness of thr present civilixattbn. ' vrcjrOR nmo. @rlE HVNWED 8tSIkTf-EIGKT DESIGNS, i3Y*1MISING REPRODVCiIONS OF RARE ajl~ENGRALIINGS, SELL PLlriiES, PHO- TOGRPVJKC5 & CURIOUS FAC-SIMILE& c I *i 4 * IfWRUCTIOyAL RESOURCES CENTER COLLEGE OF DU PAGE COPYRICHTI Ipl, BY E. R. DUMONT OWNEDBY THESr. HVERT Gum Nsw YOU VOLTAI RE INTRODUCTORY AND BIOGRAPHICAL VICTOR HUGO’S ORATION CANDIDE POETICAL DISSERTATIONS VOL. ]-PART I CONTENTS ME. PUBLISHERS’PREFACE . e.5 INTRODUCTION.... “9 THE MANY-SIDEDVOLTAIRE . 14 INCIDENTS IN HIS LIFE . 15 OLIVERGOLDSMITH ON VOLTAIRE . * . 32 HIS LIFE PURPOSE. ’ 39 VICTORHUGO’S ORATION . - 44 CANDIDE;OR, THE OPTIMIST a 59 PARTI1 . : 209 POETICALDISSERTATIONS: ON EQUALITYOF CONDITIONS. a83 ON LIBERTY . 289 ON THE NATURE OF MAN . ‘ * 295 ON MODERATIONIN ALL THINGS . 302 LIST OF PLATES PARTI PAOB MEETINGOF VOLTAIREAND FRANKLIN Frontispiece VICTORHUGO . , . 44 VIRTUETRIUMPHANT OVER VICE . , . z8a PUBLISHER’S PREFACE. Students of Voltaire need not be told that nearly every important circumstance in connection with the history of this extraordinary man, from his birth to the final interment of his ashes in the Pantheon at Paris, is still matter of bitter con- troversy. If, guided in our judgment by the detractors of Voltaire, we were to read only the vituperative pro- ductions of the sentimentalists, the orthodox critics of the schools, the Dr. Johnsons, the Abb6 Maynards, Voltaire would still remain the most remarkable man of the eighteenth century.
    [Show full text]
  • Voltaire Contra Los Fanáticos
    «CREE LO QUE YO CREO Y LO QUE NO PUEDES CREER, O PERECERÁS; CREE O TE ABORREZCO; CREE O TE HARÉ TODO EL DAÑO QUE PUEDA.» Ese era el dogma del fanatismo según Voltaire. Y, como los atentados contra Charlie Hebdo volvieron a demostrar, lo sigue siendo hoy, dos siglos y medio después. Así que no es casual que las obras del filósofo se hayan convertido en el fenómeno editorial del momento en Francia. Voltaire fue, según Savater, el primer intelectual, un pensador que nunca se conformó con entender el mundo, sino que ansiaba transformarlo, y que comprendió como nadie antes que el texto era un poderoso instrumento de propaganda. De ahí su estilo directo, divertido y nunca frívolo, en el que prima siempre la voluntad pedagógica. Los paralelismos entre Savater y Voltaire son claros. En Savater reconocemos a Voltaire y por eso nadie mejor que él para exprimir su pensamiento y ofrecernos esta antología del gran ilustrado, llena de ironía y agudeza, además de estudiar su figura y acercarla a la lucha contra los fanatismos actuales. Se nos permite así conocer las reflexiones de un hombre genial, que dedicó su vida a combatir siglos de intolerancia, de rutinas dogmáticas, de autoridad mal entendida y peor ejercida. ¿Sus armas? Una aguda inteligencia y un espíritu sarcásticamente irreverente que impregnan toda su obra. www.lectulandia.com - Página 2 Fernando Savater Voltaire contra los fanáticos ePub r1.0 Titivillus 31.12.15 www.lectulandia.com - Página 3 Fernando Savater, 2015 Editor digital: Titivillus ePub base r1.2 www.lectulandia.com - Página 4 PRÓLOGO EL REGRESO DE VOLTAIRE EN LA GRAN MANIFESTACIÓN QUE SE CELEBRÓ en París después de los asesinatos de Charlie Hebdo, encabezada por jefes de Estado de numerosos países, se enarbolaron innumerables pancartas con el lema «Je suis Charlie».
    [Show full text]
  • Voltaire a Sketch of His Life and Works
    Voltaire A Sketch Of His Life And Works By G. W. Foote Voltaire A Sketch Of His Life And Works EARLY LIFE Two hundred years ago, on November 21st, 1604, a child emerged on the world at Paris. The baptismal register on the following day gave the name François Marie Arouet, and the youth afterwards christened himself Voltaire. The flesh was so weakly that the babe was ondovc (the term employed for informal sprinkling with water at home), lest there might be no time for the ecclesiastical rite. 1. He was a younger son. The name Voltaire is, perhaps, an anagram of the Arouet 1. j. (le jeune) the u being converted into r, and the j into r. In like manner, an old college tutor of his, Père Thoulié, transformed himself, by a similar anagrammatic process, into the Abbé Olivetomitting the unnecessary h from his original name. This method of reforming a plebeian name into one more distinguishedlooking seems not to have been uncommon in those times, as Jean Baptiste Pocquelin took the name of Molière, and Charles Secondât that of Montesquieu. Something may have been wrong with the performance of the sacred ceremony, since the child certainly grew up to think more of “the world, the flesh, and the devil” than of the other trinity of Father, Son, and Holy Ghost. His father was a respectable attorney, and his mother came of noble family. His godfather and early preceptor was the Abbé de Chateauneuf, who made no pietist of him, but introduced him to his friend, the famous Ninon l'Enclos, the antiquated Aspasia who is said to have inspired a passion in the l‟Abbé Gedouin at the age of eighty, and who was sufficiently struck with young Voltaire to leave him a legacy of two thousand francs, wherewith to provide himself a library.
    [Show full text]
  • Voltaire: a Sketch of His Life and Works
    VOLTAIRE: A SKETCH OF HIS LIFE AND WORKS is eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included with this eBook or online at hp://www.gutenberg.org/license. Title: Voltaire: A Sket of his Life and Works Author: J. M. Wheeler and G. W. Foote Release Date: Mar , [EBook #] Language: English Character set encoding: UTF- *** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK VOLTAIRE: A SKETCH OF HIS LIFE AND WORKS *** Produced by David Widger. ii VOLTAIRE: A SKETCH OF HIS LIFE AND WORKS WITH SELECTIONS FROM HIS WRITINGS By J. M. Wheeler & G. W. Foote. London CONTENTS INTRODUCTION PREFACE EARLY LIFE HEGIRA TO ENGLAND EXAMPLES FROM ENGLAND AT CIREY “CANDIDE” THE ENCYCLOPÆDIA LAST DAYS HIS CHARACTER AND SERVICES TRIBUTES TO VOLTAIRE SELECTIONS FROM VOLTAIRE’S WORKS History Wars Politics e Population estion Nature’s Way iv Prayer Doubt and Speculation Dr. Pangloss and the Dervish Motives for Conduct Self-Love Go From Your Village Religious Prejudices Sacred History Dupe And Rogue “Delenda Est Carthago” Jesus and Mohammed How Faiths Spread Superstition e Bible Transubstantiation Dreams and Ghosts Mortifying the Flesh Heaven Magic DETACHED THOUGHTS INTRODUCTION share in this lile book on Voltaire is a very minor one. My old friend and M colleague, Mr. J. M. Wheeler, had wrien the greater part of the following pages before he brought the enterprise to my aention. I went through his copy with him, and assisted him in making some alterations and additions.
    [Show full text]