Studium Aleksandrów-Załącznik Nr 1 Do

BIURO STUDIÓW I PROJEKTÓW STILUS Piotr Łaszek uL. DŁUGA 15, 97-300 PIOTRKÓW TRYBUNALSKI

ul. Rwańska 5, 97-300 PIOTRKÓW TRYBUNALSKI FAX 44 647-42-28 601 34-76-89, 604-78-06-79 [email protected]

PROJEKTOWANIE - DORADZTWO - OBSŁUGA INWESTORSKA

REGON : 473238672 NIP : 771-147-06-72 KONTO : 28 1050 1937 1000 0022 7929 8026 ING Bank Śląski O/ Piotrków Tryb. ______

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Załącznik Nr 1 do uchwały Nr XXXI/236/2018 Rady Gminy Aleksandrów z dnia 19 pa ździernika 2018 r.

Aleksandrów, 2018 r. STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

ZESPÓŁ AUTORSKI OPRACOWANIA

‹ Dionizy Głowacki - Wójt Gminy Aleksandrów ‹ Paweł Mamrot - Sekretarz Gminy Aleksandrów

‹ GENERALNY PROJEKTANT :

mgr in ż. arch. urb. Mirosław Kazimierz ŁASZEK Warszawska Izba Urbanistów Nr Ew. W-A 115

‹ OPRACOWANIE :

mgr Piotr ŁASZEK Biuro Studiów i Projektów „STILUS” Piotr Łaszek, ul. Długa 15 97-300 Piotrków Trybunalski

‹ KONSULTACJE : ∗ Ewa Dziembor - Przewodnicz ąca Rady Gminy w Aleksandrów ∗ Marek Pi ątkowski - Przewodnicz ący Komisji Rewizyjnej ∗ Waldemar Anczkiewicz - Przewodnicz ący Komisji Bud żetowo – Samorz ądowej ∗ Mariusz Magiera - Przewodnicz ący komisji Kultury, O światy, Opieki Społecznej i Spraw Socjalnych ∗ Halina Pasikowska - Kierownik Referatu Gospodarki Przestrzennej, Komunalnej i Gruntami, Rolnictwa i Ochrony Środowiska ∗ Czesław Purgał - Inspektor ds. Gospodarki Przestrzennej

str. 2

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

I UWARUNKOWANIA

SPIS TRE ŚCI

A. UWARUNKOWANIA

1. WST ĘP 1.1 Podstawa opracowania 1.1.1 Uchwała o przyst ąpieniu do sporz ądzania zmiany studium 1.2 Cel opracowania zmiany studium 1.3 Zakres opracowania zmiany studium 1.3.1 Obszar obj ęty opracowaniem 1.3.2. Zawarto ść opracowania 1.4 Materiały wyj ściowe do opracowania

2. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 2.1 Historyczny rozwój przestrzeni 2.2 Analiza struktury elementów to żsamo ści funkcjonalno – przestrzennej 2.3 Makrostruktury funkcjonalno – przestrzenne gminy 2.4 Obszar i struktura funkcjonalna 2.5 Zarys demografii 2.6 Infrastruktura społeczna 2.6.1 Mieszkalnictwo 2.6.2 Oświata 2.6.3 Kultura 2.6.4 Zdrowie i opieka społeczna 2.6.5 Sport i rekreacja 2.6.6 Działalno ść gospodarcza , usługi i przemysł 2.7 Infrastruktura techniczna 2.7.1 Komunikacja 2.7.2 Zaopatrzenie w wod ę 2.7.3 Gospodarka ściekowa 2.7.4 Elektroenergetyka 2.7.5 Gazownictwo 2.7.6 Ciepłownictwo 2.7.7 Telekomunikacja 2.7.8 Sieci informatyczne 2.7.9 Gospodarka odpadami 2.8 Środowisko przyrodnicze 2.8.1 Ukształtowanie terenu 2.8.2 Klimat 2.8.3 Gleby 2.8.4 Zło ża surowców mineralnych 2.8.5 Wody powierzchniowe 2.8.6 Wody podziemne 2.8.7 Szata ro ślinna i walory przyrodnicze 2.8.8 Obszary i elementy prawnie chronione 2.8.9 Syntetyczna ocena warunków ekofizjograficznych - przydatno ść terenu 2.9 Środowisko kulturowe 2.9.1 Ogólna charakterystyka środowiska kulturowego gminy 2.9.2 Elementy historycznego układu urbanistycznego 2.9.3 Obiekty kulturowe wpisane do rejestru zabytków 2.9.4 Obiekty kulturowe wpisane do gminnej ewidencji 2.9.5 Stanowiska archeologiczne

str. 3

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

2.9.6 Dobra kultury współczesnej 2.9.7 Syntetyczna ocena stanu środowiska kulturowego 2.10 Rolnicza przestrze ń produkcyjna 2.11 Jako ść życia mieszka ńców 2.12 Stan ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony 2.13 Ponadlokalne cele publiczne 2.14 Potrzeby i mo żliwo ści rozwoju gminy 2.14.1 Analizy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne. 2.14.2 Prognozy demograficzne, w tym uwzgl ędniaj ące, tam gdzie to uzasadnione, migracje w ramach miejskich obszarów funkcjonalnych o środka wojewódzkiego. 2.14.3 Mo żliwo ści finansowania przez gmin ę wykonania sieci komunikacyjnej i infrastruktury technicznej, a tak że infrastruktury społecznej, słu żą cych realizacji zada ń własnych gminy.

3. UWARUNKOWANIA ZEWN ĘTRZNE ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO OBSZARU GMINY 3.1 Powi ązania przyrodnicze 3.2 Infrastruktura społeczna 3.3 Infrastruktura techniczna 3.4 Analiza powi ąza ń z gminami s ąsiednimi 3.5 Uwarunkowania wynikaj ące z wymaga ń ochrony przeciwpowodziowej 3.6 Uwarunkowania formalno-prawne

4. SYNTEZA UWARUNKOWA Ń ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY 4.1. Uwarunkowania rozwoju przestrzennego gminy Aleksandrów. 4.2. Główne kierunki rozwoju funkcjonowania przestrzennego gminy Aleksandrów.

MAPA UWARUNKOWA Ń ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY

B. KIERUNKI I POLITYKA

5. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY 5.1 Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy 5.2. Obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów ochrony przyrody i krajobrazu kulturowego 5.2.1. System powi ąza ń przyrodniczych 5.2.2 Prawna ochrona środowiska przyrodniczego 5.2.3 Mo żliwo ści zwi ększenia bogactwa przyrodniczego gminy i poprawy warunków środowiskowych 5.2.4 Przeciwdziałanie zagro żeniu powodzi ą 5.3 Obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej 5.3.1 Elementy podlegaj ące ochronie prawnej 5.3.2 Strefy ochrony 5.4 Obszary chronione na podstawie przepisów o lasach. 5.5 Obszary chronione na podstawie przepisu o ochronie gruntów rolnych i le śnych. 5.6 Obszary chronione na podstawie przepisów o ochronie wód. 5.7 Kierunki zmian w strukturze przestrzennej 5.7.1 Obszary kierunkowych przekształce ń struktury przestrzennej 5.7.2 Podstawowe typy terenów wyró żnionych ze wzgl ędu na sposób u żytkowania oraz zasady i wska źniki zagospodarowania i kształtowania tych terenów 5.7.3 Obszary wymagaj ące rehabilitacji i rekultywacji 5.8 Kierunki zabezpieczenia wymogów obronno ści i ochrony cywilnej 5.8.1 Tereny zamkni ęte 5.9 Kierunki rozwoju komunikacji 5.10 Kierunki rozwoju infrastruktury technicznej

str. 4

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

5.10.1 Zaopatrzenie w wod ę 5.10.2 Gospodarka ściekowa 5.10.3 Odprowadzanie wód opadowych 5.10.4 Elektroenergetyka 5.10.5 Gazownictwo 5.10.6 Ciepłownictwo 5.10.7 Telekomunikacja 5.10.8 Gospodarka odpadami 5.10.9 Odnawialne źródła energii 5.11 Obszary wyznaczone do opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz wymagaj ące zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne 5.12 Zadania i inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym 5.13 Szlaki turystyczne 5.14 Obszary nara żone na niebezpiecze ństwo powodzi oraz osuwania si ę mas ziemnych 5.15 Obiekty lub obszary dla których wyznacza si ę w zło żu kopalin filar ochronny 5.16 Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowi ązuj ące na nich ograniczenia w prowadzeniu działalno ści gospodarczej

6. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W SOŁECTWACH 6.1 Zakres i zasady ustalenia kierunków zagospodarowania w poszczególnych sołectwach 6.1.1 Aleksandrów 6.1.17 Niewierszyn 6.1.2 Borowiec 6.1.18 Reczków Nowy 6.1.3 Brzezie 6.1.19 Ostrów 6.1.4 Ciechomin 6.1.20 Ro żenek 6.1.5 Dąbrowa nad Czarn ą 6.1.21 Sieczka 6.1.6 Dąbrówka 6.1.22 Siucice 6.1.7 Dębowa Góra 6.1.23 Siucice Kolonia 6.1.8 Dębowa Góra Kolonia 6.1.24 Skotniki 6.1.9 Jaksonek 6.1.25 Stara 6.1.10 Janikowice 6.1.26 Stara Kolonia 6.1.11 Justynów 6.1.27 Szarbsko 6.1.12 Kalinków 6.1.28 Taraska 6.1.13 Kamocka Wola 6.1.29 Wacławów 6.1.14 Kaw ęczyn 6.1.30 Włodzimierzów 6.1.15 Kotuszów 6.1.31 Wolica 6.1.16 Marianów 6.1.32 Wólka Skotnicka

7. STANDARDY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

8. KLAUZULA

9. SPIS ZAŁ ĄCZNIKÓW

10. MATERIAŁY WYKORZYSTANE PRZY SPORZ ĄDZANIU STUDIUM

11. UZASADNIENIE ZAWIERAJ ĄCE OBJA ŚNIENIA PRZYJ ĘTYCH ROZWI ĄZA Ń ORAZ SYNTEZA USTALE Ń

str. 5

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

A UWARUNKOWANIA

1. WST ĘP

1.1 Podstawa opracowania

Podstaw ą opracowania niniejszego dokumentu planistycznego jest uchwała Nr XXXI/229/14 Rady Gminy Aleksandrów z dnia 7 maja 2014 r. w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia zmiany studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Aleksandrów. Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów podlegaj ące obecnej zmianie zostało wykonane w 2000 r. i zatwierdzone uchwał ą nr XVIII/115/2000 Rady Gminy w Aleksandrowie z dnia 28 czerwca 2000r. i wraz ze zmianami obowi ązuje do dzisiaj. Zmiana studium wykonywana jest w trybie ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2017 r, poz. 1073, 1566) oraz uwzgl ędnia wymogi Rozporz ądzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (Dz. U. Nr 118 z 2004 r., poz. 1233).

W ramach zmiany studium przyst ąpiono do opracowania nowego dokumentu w granicach administracyjnych gminy bez wyszczególniania zmian w stosunku do dokumentu obowi ązuj ącego. Zmianie podlega cały dokument w zakresie uwarunkowań, kierunków oraz skali map opracowania. Odst ąpiono wi ęc od zastosowania art. 9 ust. 3a, z uwagi na zmian ę dokumentu w cało ści. Niniejsze opracowanie stanowi nowe studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów.

1.2 Cel opracowania studium

Potrzeba opracowania zmiany studium i uchwalenia nowego studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego dla gminy Aleksandrów wynika zarówno z przesłanek formalnych jak i merytorycznych. W wyniku analizy dokonanej w trybie art. 32 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym stwierdzono m. innymi że obowi ązuj ące studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów nie w pełni odpowiada aktualnym potrzebom zagospodarowania przestrzennego gminy. Wyst ąpiła wi ęc konieczno ść wprowadzenia zmian w aktualnej polityce gminy w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego, czyli przyst ąpienia do opracowania zaktualizowanego studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Dla wybranych fragmentów obszaru gminy Aleksandrów nale ży równie ż wdro żyć procedur ę uchwalenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w oparciu o zaktualizowan ą polityk ę przestrzenn ą gminy. Dotyczy to przede wszystkim nowych terenów wydobywczych z udokumentowanymi zło żami wyst ępowania surowców naturalnych oraz nowych terenów inwestycyjnych i mieszkaniowych.

Przesłankami formalnymi s ą ponadto: • Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. • Rozporz ądzenie Ministra Infrastruktury z 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. • Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego - aktualizacja z 2010 r. • Strategia rozwoju województwa łódzkiego. • Plan gospodarki odpadami dla województwa łódzkiego na lata 2016 - 2022 z uwzgl ędnieniem lat 2023 – 2028 • Plan ochrony Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, 1998 r., • „Wojewódzki Program Małej Retencji dla województwa łódzkiego” oraz Aneks do "Wojewódzkiego Programu Małej Retencji dla województwa łódzkiego" przyj ęte uchwał ą Nr 581/10 z dnia 13.04.2010 r. w sprawie zatwierdzenia Wojewódzkiego Programu Małej Retencji dla województwa łódzkiego wraz z Aneksem… i Prognozą oddziaływania na środowisko. • Bilans zasobu kopalin i wód podziemnych w Polsce za 2016 r. wg. stanu na dzie ń 31grudnia 2016r.

str. 6

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

• Program ochrony środowiska województwa łódzkiego. • Polityka energetyczna Polski do roku 2025. • Dyrektywa Siedliskowa Specjalny Obszar Ochrony Siedliskowej „Dolina Środkowej Pilicy” i „Dolina Czarnej”. • System Obszarów Chronionych oprac. Marszałka Województwa Łódzkiego .

1.3 Zakres opracowania studium

1.3.1 Obszar obj ęty opracowaniem

Opracowanie studium obejmuje obszar gminy Aleksandrów w jej granicach administracyjnych. Gmina Aleksandrów poło żona jest w południowo-wschodniej cz ęś ci powiatu piotrkowskiego. Od południa graniczy z gmin ą Przedbórz, od wschodu z gminami Żarnów i Parady ż, od północy z gmin ą Mniszków oraz od zachodu z gminami Sulejów i R ęczno. Powierzchnia gminy Aleksandrów wynosi ok. 144 km2, co stanowi ok. 10% powierzchni powiatu piotrkowskiego. Według stanu na 31.12.2014 r. gmina liczyła ogółem 4 383 mieszka ńców, w tym 2 182 m ęż czyzn i 2 201 kobiet. Średnia g ęsto ść zaludnienia wynosi 30 osób na km 2.

1.3.2 Zawarto ść opracowania

Niniejsze opracowanie stanowi zmian ę „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów” z 2000 r. zatwierdzonego uchwał ą nr XVIII/115/2000 Rady Gminy w Aleksandrowie z dnia 28 czerwca 2000r. wraz ze zmianami i jest opracowaniem Noego dokumentu planistycznego w zakresie kierunków i polityki przestrzennej gminy Aleksandrów. Obecna edycja studium wykorzystuje wszystkie zgromadzone materiały i przeprowadzone analizy, zgłoszone opinie i uwagi, jest dostosowana do nowych uwarunkowa ń formalnych oraz merytorycznych wynikaj ących z wykonanych po 2008r. opracowa ń dotycz ących województwa łódzkiego, jego wybranych fragmentów oraz gmin. W zakresie uwarunkowa ń rozwoju dokonano aktualizacji danych ilo ściowych oraz jako ściowych charakteryzuj ących gmin ę. W opracowaniu uwzgl ędniono równie ż elementy i formy zagospodarowania ustalone w opracowaniach dotycz ących województwa łódzkiego. W zakresie uwarunkowa ń przyrodniczych oraz ochrony środowiska wykorzystano materiały pochodz ące przede wszystkim z: „Planu ochrony Sulejowskiego Parku Krajobrazowego”, „Planu Ochrony Środowiska gminy Aleksandrów” oraz „Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego”, dotycz ące wyznaczeniu poszczególnych form ochrony – powierzchniowych i punktowych. Ustalenia zmiany studium obejmuj ące polityk ę i kierunki zagospodarowania podlegały znacz ącym korektom i uzupełnieniom. Wprowadzone zmiany uwzgl ędniały: − okre ślenie funkcji wiod ącej terenów wyró żnionych na rysunku studium, − korytarz komunikacyjny drogi ekspresowej S12, − budow ę zbiorników retencyjnych „D ębowa Góra”, „Szarbsko”, „Wólka Skotnicka”, − ustalenia planu ochrony Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, − utworzony Obszar Natura 2000 - „Dolina Środkowej Pilicy” oraz „Dolina Czarnej”, − utworzony „Pilicza ński” Obszar Chronionego Krajobrazu, − projektowane formy ochrony przyrody ustalone w województwie łódzkim, − istniej ące i projektowane tereny i obszary górnicze, − tereny zmeliorowane okre ślone przez Zarz ąd Melioracji, − tereny zagro żenia powodziowego wyznaczone przez Regionalny Zarz ąd Gospodarki Wodnej, − aktualizacj ę stref ochrony konserwatorskiej (strefy K, E, B, W, OW), − weryfikacj ę i oznaczenie obiektów i terenów zabytkowych, − uwzgl ędnienie stanowisk archeologicznych, − weryfikacj ę terenów przeznaczonych do objęcia obowi ązkiem sporz ądzenia m.p.z.p., − zmiany w układzie komunikacyjnym dróg powiatowych, gminnych i krajowych,

str. 7

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

− wskazanie terenów przestrzeni publicznej, wymagaj ących rehabilitacji, uzyskania zgody na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze, z wyst ępuj ącymi ograniczeniami w zagospodarowaniu.

Studium zawiera pełne ustalenia uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy przedstawione w tek ście i rysunku, zgodnie z ustaw ą z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz rozporz ądzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Uwarunkowania rozwoju gminy ilustruj ą dwa rysunki doł ączone do niniejszego tekstu studium. Zał ączniki do uchwały o uchwaleniu zmiany studium stanowi ą: − Tekst studium – zał. nr 1 do Uchwały Rady Gminy Aleksandrów, − Rysunek studium – plansza „Uwarunkowania” oraz plansza „Kierunki i polityka” – w skali 1:10000 - zał. nr 2a i 2b do Uchwały Rady Gminy Aleksandrów, − Rozstrzygni ęcie sposobu rozpatrzenia uwag zgłoszonych w trakcie wyło żenia projektu studium do publicznego wgl ądu, zał. nr 3 do Uchwały Rady Gminy Aleksandrów.

Dokumentacj ę planistyczn ą stanowi zbiór dokumentów potwierdzaj ących poszczególne etapy procedury formalno-prawnej. Zgodnie z obowiązuj ącą ustaw ą, po uchwaleniu przez Rad ę Gminy Aleksandrów, sporz ądzona zmiana studium b ędzie okre śla ć polityk ę przestrzenn ą gminy Aleksandrów, w tym lokalne zasady zagospodarowania przestrzennego. Nie b ędzie aktem prawa miejscowego, ale jej ustalenia b ędą wi ążą ce dla organu gminy przy sporz ądzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz opiniowaniu koncesji na wydobycie kopalin.

Tekst i rysunek studium, zawieraj ące ustalenia studium, stanowi ą integralnie ze sob ą zwi ązany dokument i winny by ć stosowane komplementarnie. Oznaczenia graficzne ustale ń na rysunkach dostosowano do skali map, co oznacza i ż dopuszcza si ę uszczegółowienie przebiegu granic poszczególnych terenów oraz przebiegu dróg i sieci infrastruktury technicznej na etapie sporz ądzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, pod warunkiem utrzymania zamierzonej dyspozycji przestrzennej.

1.4 Materiały wyj ściowe

• Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego, aktualizacja 2010 r., • Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego 2020. Łód ź • Wojewódzki Program Małej Retencji (zbiorniki wodne przewidziane do budowy lub modernizacji - powy żej i poni żej 5 ha), • Strategia Rozwoju Powiatu Piotrkowskiego na lata 2014-2020, Piotrków Trybunalski 2014 r. • Dane dotycz ące terenów i obszarów górniczych na terenie gminy Aleksandrów uzyskane z Wydziału Geologii przy Urz ędzie Marszałkowskim w Łodzi, • Bilans zasobów kopalin w Polsce stan na 31.12.2016 r. • Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów z 2000 r. wraz z zmianami, Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla terenu i obszaru górniczego w miejscowo ści Wolica, • Raport o stanie środowiska w województwie łódzkim w 2014 roku, • Mapa topograficzna w skali 1:10000, MODGiK Łód ź, • Uchwała nr XI/90/2016 Rady Gminy Aleksandrów z dnia 25 lutego 2016 r. w sprawie uchwalenia „Strategii rozwi ązywania problemów społecznych dla Gminy Aleksandrów na lata 2016 - 2022” • Dane statystyczne pobrane ze strony internetowej www.stat.gov.pl oraz dane o gminie ze strony gminy www.aleksandrow.bip.pl .

str. 8

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

2. UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY

2.1 Historyczny rozwój przestrzeni

Proces kształtowania si ę sieci osiedle ńczej obszaru opracowania, rozpocz ęty w XII w. zako ńczył si ę w zasadzie w latach osiemdziesi ątych XIX w. Relikty trasy komunikacyjnej wiod ącej wzdłu ż rzeki Pilicy s ą mało czytelne, a obszary zainwestowania siedliskowego tego okresu – trudne do identyfikacji. Pod uwag ę jednak mog ą by ć tutaj brane miejscowo ści: Niewierszyn, Szarbsko, Justynów i Skotniki. Najstarsza wzmianka dotycz ąca wykształconego układu ruralistycznego dotyczy D ąbrowy nad Czarn ą i pochodzi z 1176 roku. Kazimierz Sprawiedliwy oddał wówczas wie ś D ąbrow ę (w akcie fundacyjnym) klasztorowi Cystersów w Sulejowie. W wiekach nast ępnych miejscowo ść ta zasłyn ęła z wyrobów r ękodzielniczych, a szczególnie z garncarstwa, którego rozwój ł ączy si ę z okresem panowania Kazimierza Wielkiego. Pierwszy ko ściół w D ąbrowie powstał na pocz ątku XV w. (obecny, murowany został zbudowany w latach 1890-1903 wg projektu arch. Konstantego Wojciechowskiego). W 1819 roku wie ś przeszła na skarb pa ństwa i została rozparcelowana. Drug ą znan ą w średniowieczu jednostk ą osadnicz ą były Skotniki. Legenda ł ączy powstanie tej miejscowo ści tak że z Kazimierzem Wielkim. Na powierzchni 3,3 ha istnieje park podworski z ruinami XVII w. dworu, drewniany pó źnogotycki ko ściół z 1528 r. (przebudowany w XVIII w.) oraz zło żony układ rozplanowania przestrzennego. Obiekty te, obok wspomnianego dworu – pałacu (obecnie obj ętego ochron ą konserwatorsk ą) stanowi ą o krajobrazie kulturowym tej ciekawej miejscowo ści. Jedn ą z najciekawszych miejscowości jest jednak Szarbsko. Poło żone na stokach wąwozu wy żłobionego przez lokalny dopływ rz. Pilicy – posiada unikalny krajobraz i bardzo wiele obiektów kubaturowych, a szczególnie chałup o charakterystycznej dla tego regionu architekturze.

Sie ć osiedle ńcza gminy posiada wiele warto ściowych układów rurystycznych (rurystyka – nauka o budowie wsi) o stosunkowo starej metryce. Do układów takich zaliczy ć nale ży obok uprzednio wspomnianych tak że miejscowo ści: Borowiec, Kotuszów, Ro żenek, Wólka Skotnicka, Kalinków i Skotniki. Obecnie sie ć osiedle ńcza gminy charakteryzuje si ę pasmowym (N - S) układem osiedle ńczym. Wi ększo ść miejscowo ści usytuowana jest przy lub obok drogi powiatowej relacji Przedbórz – Błogie Szlacheckie oraz Sulejów - Krasik.

2.2 Analiza struktury elementów to żsamo ści funkcjonalno – przestrzennej

Analizuj ąc struktury funkcjonalno - przestrzenne gminy odniesiono je do istniej ącego stanu funkcjonalno - prawnego oraz podziału na sołectwa. Stan formalno - prawny ma tutaj istotne znaczenie w zakresie ochrony warto ści kulturowych i walorów przyrodniczych obszaru opracowania - warto ści stanowi ącym ró żne formy ochrony konserwatorskiej i społecznej. Podział na sołectwa umo żliwił (w dalszych etapach prac projektowych i konsultacjach społecznych), precyzyjne formułowanie kierunków i polityki zagospodarowania przestrzennego gminy. Na etapie uwarunkowa ń stwierdzono, że podstawowymi elementami wyznaczaj ącymi to żsamo ść obszaru gminy s ą : − Układy pradolin rzek: Pilicy i Czarnej Malenieckiej, − Sulejowski Park Krajobrazowy (fragment), − Du że kompleksy le śne i biologicznie czynne (obszary prawego brzegu rz. Pilicy), − Obszar Chronionego Krajobrazu „Pilicza ński”, − Projektowany Obszar Chronionego Krajobrazu „Spalsko-Sulejowski”, − Obszar Natura 2000 „Dolina Czarnej”, − Obszar Natura 2000 „Dolina Środkowej Pilicy” − rezerwat przyrody Diabla Góra oraz Jaksonek.

str. 9

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

2.3 Makrostruktury funkcjonalno - przestrzenne gminy

W przestrzeni obszaru gminy nie wykształciły si ę do dzisiaj jednorodne makrostruktury. Wyodr ębni ć jednak mo żna tutaj kilka układów, posiadających czyteln ą typologie. Nale ży do nich zaliczy ć : − południkowo rozmieszczone obszary lasów, ł ąk i pastwisk, − południkowo rozmieszczon ą rolnicz ą przestrze ń produkcyjn ą wzdłu ż teoretycznej linii ł ącz ącej wsie Jaksonek - Dąbrowa nad Czarn ą - Aleksandrów - Stara – Skotniki, − wykształtowany układ rolniczej przestrzeni produkcyjnej rejonu Siucic, − wykształcone układy wsi podstawowych: D ąbrowa nad Czarn ą, Aleksandrów, Siucice, Skotniki i Wólka Skotnicka.

2.4 Obszar i struktura funkcjonalna

Obszar gminy wynosi 14402 ha (± 144,02 km²) i podzielony jest na 32 sołectwa, posiadaj ące łącznie 74 jednostki osiedle ńcze.

Aleksandrów Na terenie Polski wyst ępuj ą 44 miejscowo ści o tej nazwie. S ą one po świadczone w XIX i XX w. głównie na terenie byłego zaboru rosyjskiego (dzisiejsze woj. łódzkie, mazowieckie, świ ętokrzyskie). Jest to nazwa pami ątkowa, gdy ż pochodzi od imienia Aleksander. Nazwy miejscowe Aleksandrów, Aleksandrowo s ą zwi ązane b ądź z imieniem wła ściciela, b ądź te ż upami ętniaj ą imi ę rosyjskich dynastów. Mo że by ć to ślad rusyfikacji pozostawiony na tym terenie, (Malec M., 2003). Wie ś sołecka poło żona w centralnej cz ęś ci gm., 9 km od drogi krajowej nr 74 Piotrków Tryb.-Kielce, graniczy z sołectwami: Kalinków, Marianów, Janikowice, Kaw ęczyn. Pow. 330,63 ha, w tym gruntów ornych 293,92 ha. Integralne cz ęś ci wsi: Stefanów (Stefanówek) – osiedle poło żone na SW od wsi, SGKP podaje, że był to dawny folwark, le żą cy w powiecie opoczy ńskim, gm. Niewierszyn, parafia Dąbrowa. W XIX w. liczył 3 domy i 22 mieszka ńców oraz zajmował 212 mórg obszaru, z tego 186 mórg roli. Został oddzielony od dóbr Janikowice. Rys historyczny: SGKP podaje, że na pocz. XIX w. istniała wie ś le żą ca w powiecie opoczy ńskim, gm. Niewierszyn. Wie ś nale żała do parafii w D ąbrowie i istniała tam szkoła wiejska. Wie ś wchodziła w skład folwarku Janikowice i liczyła 22 osady, poło żone na 465 morgach ziemi.

Borowiec Wie ś sołecka poło żona w południowo-wschodniej cz ęś ci gm., na prawym brzegu rz. Czarnej, w pobli żu uj ścia rz. Popławki, s ą to podmokłe tereny pradolin. Wie ś oddalona około 5 km od drogi krajowej Piotrków Tryb.-Kielce i Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Kotuszów, Ro żenek, Kalinków i D ębowa Góra oraz zachodni ą granic ą gm. Pow. 297,27 ha, w tym gruntów ornych 265, 99 ha. Integralne cz ęś ci wsi: Por ęba – osiedle powstałe po wyr ębie lasu, dawniej mieszka ńcy trudzili si ę wypalaniem drewna dla uzyskania w ęgla drzewnego i produkcji smoły (Rospond S., 1984). Rys historyczny: SGKP podaje, że na pocz ątku XIX w. istniała wie ś nad rz. Czarn ą w powiecie opoczy ńskim, gm. Niewierszyn, nale żą ca do parafii D ąbrowa. We wsi znajdowało si ę 14 domów, odnotowano 73 mieszka ńców i zajmowała 256 mórg obszaru. Borowiec nale żał do dóbr Kotuszowa, a od 1875r. został oddzielony jako osobny folwark o rozległo ści 357 mórg, a sama wie ś liczyła 10 osad, z gruntem 81 mórg.

Brzezie Długosz w 1470 r. wymieniał Brzeszye, czyli Brzezie – miejsce poro śni ęte brzozami. Liczne nazwy na terenie Polski świadcz ą o bogatym drzewostanie. Nazwa Brzezie pochodzi z pocz. XX w., przedtem wie ś nazywała si ę Polesie. Poprzednia nazwa utrzymuje si ę w śród ludzi starszych (Rospond S., 1984). Wie ś sołecka poło żona w południowo – wschodniej cz ęś ci gm., 4,5 km od drogi Jaksonek – Skotniki i 11,5 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Wacławów i zachodni ą granic ą gm. Pow. 143,32 ha, w tym grunty orne 133,21 ha. Integralna cz ęść wsi: Brzezie-Kolonia – przysiółek poło żony na wschodniej granicy gm., na NE od wsi. Sosnowice – ( nazwa topograficzna okre ślona od lasu sosnowego) przysiółek le śny, SGKP podaje, że była to osada wło ścia ńska, le żąca w powiecie

str. 10

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW opoczy ńskim, gm. Machory, nale żą ca do parafii Skórkowice. Na pocz. XIX w. liczyła 3 domy i 28 mieszka ńców oraz zajmowała obszar 75 mórg.

Ciechomin Wie ś sołecka poło żona we wschodniej cz ęś ci gm., na podmokłych obszarach pradolinnych, przy drodze lokalnej Krasik – Skórkowice, 4,5 km od Aleksandrowa, graniczy ze sołectwami: Kalinków, Ro żenek, Marianów, Siucice, Siucice-Kolonia oraz ze wschodni ą granic ą gm. Pow. 572,47 ha, w tym grunty orne 490,78 ha. Integralne cz ęś ci wsi: Kukur ędy Ciechomi ńskie i Kukur ędy Ciechomskie – osiedla poło żone na N od wsi, jest to dalsze przedłu żenie Ciechomina. Rys historyczny: Wg regestru poborowego powiatu opoczy ńskiego w 1508 r. wie ś Rosznek i Ciechomin były własno ści ą Mikołaja Chocimira. SGKP podaje Ciechomin jako wie ś w powiecie opoczy ńskim, gm. Niewierszyn, nale żą cą do parafii Skórkowice i D ąbrowa. W 1827 odnotowano tu 12 domów i 97 mieszka ńców. Pod koniec XIX w. wie ś ponad trzykrotnie powi ększyła si ę i liczyła 61 domów i 361 mieszka ńców oraz zajmowała 852 mórg ziemi wło ścia ńskiej.

Dąbrowa nad Czarn ą Nazwa znana ju ż w XIV w.: in Dambrawa (1357), pochodzi od wyrazu dąbrowa, czyli lasu li ściastego z przewag ą d ębów. Nazwa u żywana osobno lub w zestawieniu z innymi wyra żeniami, np. D ąbrowa nad Czarn ą – wie ś poło żona przy rzece Czarnej (Malec M., 2003). Wie ś sołecka poło żona w północnej częś ci gm., na prawym brzegu rz. Czarnej przy drodze Jaksonek – Skotniki, oddalona o 2 km od drogi nr 74 Piotrków Tryb. – Kielce i 7 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Włodzimierzów, Kotuszów, Borowiec, D ębowa Góra, Taraska. Pow. 162,19 ha, w tym grunty orne 121,97 ha. Integralne cz ęś ci wsi: D ąbrowa-Kolonia – kolonia wiejska poło żona na N od wsi. Rys historyczny: Nazwa wsi bierze si ę st ąd, że po obu stronach rzeki Czarnej były g ęste lasy d ębowe , pełne dzikiej zwierzyny, a nad brzegami rzeki osiedlali si ę ludzie, tworz ąc osad ę, w miejscu wykarczowanego lasu. Najstarsza zapisana wzmianka historyczna dotyczy wsi z 1176 r., Kiedy to ksi ążę Kazimierz Sprawiedliwy przekazał wie ś aktem fundacyjnym klasztorowi Cystersów w Sulejowie. Wynika zatem, że D ąbrowa jest tak star ą osad ą jak nadpiliczny Sulejów (Dekowski J., 1977). Najstarsz ą budowl ą we wsi był drewniany ko ściół, który istniał ju ż w 1415 r. i był on zapewne wzniesiony z fundacji opatów sulejowskich. Wie ś w posiadaniu klasztoru Cystersów pozostała do 1819 r., po czym przeszła na własno ść skarbu pa ństwa i została rozparcelowana. SGKP podaje, że w 1827 r. wie ś liczyła 41 domów i 328 mieszka ńców. Znajdowała si ę tu szkoła, gorzelnia i ko ściół parafialny. Ko ściół został zbudowany z drewna w 1834 r. Natomiast parafia dekanatu opoczy ńskiego liczyła 2408 osób i istniała ju ż w 1521 r. W latach siedemdziesi ątych XIX w. D ąbrowa liczyła 42 domy, 393 mieszka ńców oraz rozpo ścierała si ę na 559 morgach roli dworskiej i 230 morgach roli wło ścia ńskiej. D ąbrowa od niepami ętnych czasów słyn ęła z wyrobów r ęko dzielnych, a w szczególno ści garncarstwa. Rozwój tej tradycji przypisywany jest okresowi panowania Kazimierza Wielkiego. Jeszcze w k. XIX w. we wsi było pi ęć dziesi ęciu garncarzy, którzy wyrabiali ró żne naczynia u żytkowe oraz kafle słu żą ce do budowy pieców. D ąbrowa w tym czasie była pr ęż nym i aktywnym o środkiem rzemie ślniczym, do którego na nauk ę i praktyk ę przybywali uczniowie z całego obszaru ziem polskich. Wie ś w tym czasie musiała wygl ąda ć malowniczo, gdy ż po jednej stronie stały domy mieszka ńców, a po drugiej piece garncarskie. Garncarze d ąbrowscy tworzyli zwart ą społeczno ść lokaln ą, bardzo wyró żniała si ę od okolicznej ludno ści rolniczej. Niestety ju ż w okresie mi ędzywojnia naliczono we wsi jedynie trzech garncarzy, a kiedy zmarli nie było ju ż ich kontynuatorów. Wie ś przestała by ć o środkiem garncarstwa, a rozwijaj ący si ę przemysł w miastach, wyparł wiejskich rzemie ślników i przysłowie „ że nie święci garnki lepi ą” straciło swe znaczenie. Obecnie brak śladów we wsi po garncarstwie. Okres II wojny światowej zaznaczył si ę tragicznymi wydarzeniami we wsi. 19.01.1944 r. hitlerowcy dokonali masowej egzekucji przy mo ście nad rzek ą Czarn ą. Życie straciło dwudziestu żołnierzy Polski Walcz ącej, przywiezionych do wsi jako wi ęź niów z Tomaszowa Maz. ich mogiła znajduje si ę na miejscowym cmentarzu, a pami ęć o nich utrwala niewielki pomnik przy mo ście na rzece Czarnej (Nowakowski T.,1983).

Dąbrówka Nazwa znana od XV w.: Dambrowka (1430), pochodzi od wyrazu d ąbrówka, czyli zaro śla d ębowe, mała d ąbrowa (Malec M., 2003). Wie ś sołecka poło żona w centralnej cz ęś ci gm., przy drodze

str. 11

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Jaksonek – Skotniki, 4 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Skotniki, Szarbsko, Kawęczyn, Janikowice, Stara-Kolonia i Stara. Pow. 413,69 ha, w tym grunty orne 345 ha. Rys historyczny: Wie ś wzi ęła sw ą nazw ę podobno, od imienia ksi ęż nej Dobrawy, która przyje żdżała tu na wypoczynek. SGKP podaje, że w XIX w. była to wie ś le żą ca w powiecie koneckim, gm. Skotniki, nale żą ca do parafii Skórkowice i oddalona o 34 wiorsty od Ko ńskich. Liczyła 25 d. i 162 mk. Zajmowała 400 mórg roli wło ścia ńskiej. W 1850 postawiona została kaplica pw. Świ ętej Rozalii, a na jej fundamentach, w pó źniejszych latach, został zbudowany ko ściół pw. tej samej patronki.

Dębowa Góra Wie ś sołecka poło żona w północnej cz ęś ci gm., wzdłu ż lewego brzegu rzeki Czarnej, obejmuje obszary podmokłe i pradolin. Wie ś poło żona po obu stronach drogi Jaksonek-Skotniki, oddalona o 3 km od drogi nr 74 Piotrków Tryb. - Kielce i 6 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: D ębowa Góra-Kolonia, D ąbrowa nad Czarn ą, Kotuszów, Borowiec, Kalinków i Kamocka Wola. Pow. 222 ha, w tym grunty orne 161,55 ha. Integralne cz ęś ci wsi: Kukur ędy D ębowskie – osobne zabudowania, wysuni ęte najbardziej na S wsi, le żą ce na E od drogi Jaksonek-Skotniki, Ruda Papiernia – była to dawna nomenklatura wieczysto czynszowa poło żona na 20 morgach ziemi, w której w XIX w. znajdował si ę młyn i papiernia. Wie ś le żą ca nad samym brzegiem rzeki Czarnej, stanowiła północn ą granic ę wsi. Rys historyczny: Wie ś istniała ju ż w XV w. i nale żała do Macieja i Katarzyny Dembowskich herbu „Jastrz ębiec” (Dekowski J., 1977). W ksi ędze wieczystej odnotowano, że w 1689 r. wła ścicielem dóbr D ębowa Góra i Kaw ęczyn był Stefan Dunin. SGKP podaje, że na pocz. XIX była tu wie ś i folwark le żą ce w powiecie opoczy ńskim, w gm. Niewierszyn i nale żą cym do parafii Dąbrowa. W 1827 r. były tu 22 domostwa i 104 mieszkańców. Pod k. XIX w. wie ś liczyła 15 d i 164 mk., a dobra wsi składały si ę z folwarku D ębowa Góra, nomenklatury Ruda i „attynencyi Bratków”. Obszar wsi wynosił 950 mórg, na których rozpo ścierały si ę pola orne, ogrody, ł ąki, pastwiska, lasy, zaro śla, nieu żytki i place. Dominował płodozmian dziewi ęciopolowy. Były tu cztery budynki murowane i 15 drewnianych. Wie ż le żała nad rzek ą Czarn ą, w pobli żu dworu. Po uwłaszczeniu przeniesiono j ą w inne miejsce. Około 1928 r. folwark obejmuj ący 200 mórg został rozparcelowany.

Dębowa Góra Kolonia Wie ś sołecka poło żona w północnej cz ęś ci gm., 0,5 km od drogi Jaksonek – Skotniki, 3,5 km od drogi nr 74 i ponad 5 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Taraska, Niewierszyn, Kamocka Wola, Dębowa Góra, D ąbrowa nad Czarn ą. Pow. 187 ha, w tym grunty orne 138,69 ha. Rys historyczny: W XV w. kolonia razem z wsi ą D ębowa Góra nale żały do Macieja i Katarzyny Dembowskich herbu „Jastrz ębiec”. Historia wspólna z wsi ą D ębowa Góra (Dekowski J., 1977).

Jaksonek (Nazwa pochodzi podobno od nazwiska Jaks lub Jakson – jednego z byłych wła ścicieli wsi.) Wie ś sołecka poło żona najbardziej na N gm., w otulinie Sulejowskiego PK, przez wie ś przebiega droga krajowa nr 74 Piotrków Tryb. – Kielce, oddalona jest 2,5 km od drogi krajowej nr 12 Piotrków Tryb. – Radom, 9 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Taraska, Włodzimierzów, Kotuszów oraz z Lasem Jakso ńskim stanowi ącym północn ą granic ę gm. Pow. Wynosi 235,8 ha, w tym grunty orne 222,5 ha. Rys historyczny: SGKP podaje, że była to wie ś le żą ca w powiecie opoczy ńskim, gm. Radonia, nale żą ca do parafii D ąbrowa i oddalona od Sulejowa o 6 wiorst. Liczyła 18 domów i 173 mieszka ńców oraz zajmowała pow. 374 mórg ziemi wło ścia ńskiej.

Janikowice Wie ś sołecka poło żona w centralnej cz ęś ci gm., niecałe 3 km od drogi Jaksonek – Skotniki, 1 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Aleksandrów, Marianów, Justynów, Stara Kolonia, D ąbrówka i Kaw ęczyn. Pow. 244,18 ha, w tym grunty orne 187 ha. Rys historyczny: SGKP podaje istnienie wsi i folwarku poło żonym w powiecie opoczy ńskim, gm. Niewierszyn, nale żącym do parafii D ąbrowa. W 1827 r. było tu 28 domów i 175 mieszka ńców, a w 1880 r. 21 domów i 174 mieszka ńców. Folwark obejmował wsie: Janikowice, Aleksandrów, Kolanków, Maryanów i Wiatka. We wsi były 3 budynki murowane i 9 drewnianych, płodozmian sze ściopolowy. Znajdowały si ę tu pokłady piaskowca.

str. 12

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Justynów Wie ś sołecka poło żona w południowo – wschodniej cz ęś ci gm., 1,5 km od drogi Kra śnik – Skórkowice, 6 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Wolica, Stara Kolonia, Siucice, Siucice Kolonia oraz z granic ą gminy. Pow. 216,5 ha, w tym gruntów ornych 206 ha. Integralna cz ęść wsi: Matyldów – osobne zabudowania poło żone na S od wsi, przy cieku wypływaj ącym z lasu na wys. 225 m n.p.m., Stary Justynów – pierwotne osiedle wsi poło żone na SE od obecnego. Rys historyczny: SGKP wymienia Justynów jako osad ę w powiecie opoczy ńskim, gm. Machory, nale żą cą do parafii Skórkowice. Liczy 4 d. i 27 mk, a rozci ąga si ę na 100 morgach ziemi dworskiej i 4 morgach ziemi wło ścia ńskiej. Wie ś nale żała do dóbr Siucice. Kalinków Wie ś sołecka poło żona w wschodniej cz ęś ci gm., 1,5 km od drogi Jaksonek – Skotniki i 2 km od drogi Krasik – Skórkowice, 4 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Kaw ęczyn, Kamocka Wola, Dębowa Góra, Ro żenek, Ciechomin, Marianów i Aleksandrów. Pow. 485 ha z czego gruntów ornych 395 ha. Rys historyczny: SGKP wzmiankuje o wsi w powiecie opoczy ńskim, gm. Niewierszyn, nale żą cej do parafii D ąbrowa. Wie ś le ży 25 wiorst od Opoczna i liczy 20 domów i 147mieszka ńców, zajmuje 325 mórg ziemi wło ścia ńskiej i 1 morg ę ziemi dworskiej, nale ży do dóbr Janikowice.

Kamocka Wola Wolami, wólkami, b ądź Wolicami okre ślano od I połowy XIII w. takie wsie, które korzystały z pewnych swobód. Były to cz ęsto osady przyle śne, gdy ż w zamian za karczunek le śny mieszka ńcy wól korzystali z wolizny na okres do 20 lat. Wole były lokowane na prawie polskim, pó źniej niemieckim (Ropsond S., 1984). Wie ś sołecka poło żona w centralnej cz ęś ci gm., przy drodze Jaksonek – Skotniki, 3 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Niewierszyn, D ębowa Góra Kolonia, D ębowa Góra, Kalinków, Kaw ęczyn, Sieczka. Pow. 239 ha, z czego gruntów ornych 181,5 ha. Rys historyczny: SGKP wzmiankuje o wsi wło ścia ńskiej, w powiecie opoczy ńskim gm. Niewierszyn, nale żą cej do parafii D ąbrowa. Wie ś liczyła 16 d. i 140 mk. oraz 228 mórg obszaru

Kaw ęczyn Wie ś sołecka poło żona w centralnej cz ęś ci gm., 0,5 km od drogi Jaksonek – Skotniki, 1 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Sieczka, Kamocka Wola, Kalinków, Aleksandrów, Janikowice, Dąbrówka, Szarbsko. Pow. 191 ha, z czego gruntów ornych 165 ha. Rys historyczny: Wie ś w 1689 r. nale żała do Stefana Dunina, który w swym posiadaniu miał tak że D ębow ą Gór ę (wie ś i koloni ę). W 1798 r. po Felicjanie Bratkowskim maj ątek przej ął Tomasz Bratkowski wraz z dzie ćmi, a ż do 1838 r., kiedy to we wrze śniu dobra odkupił Teodor Kamocki. SGKP podaje wie ś le żą cą w powiecie opoczy ńskim, gm. Niewierszyn, w parafii D ąbrowa. W 1827 r. było tu 14 d. i 98 mk. W 1870 r. Anna z Badowskich – Rupniewska nabyła prawem własności od Teofila Sieroci ńskiego maj ątek, który obejmował 494 morgi i 170 pr ętów, co zarejestrowano w 1876 r. Po zmarłej Annie otwarto post ępowanie spadkowe. Pod koniec XIX wieku SGKP podaje, że wie ś liczyła 13 d. i 118 mk. oraz zajmowała 446 mórg obszaru dworskiego i 128 mórg ziemi wło ścia ńskiej. W 1930 r. nast ąpił podział dóbr Kaw ęczyn w terenie, pomi ędzy dzieci Heleny Rupniewskiej – Korytowskiej (córki Anny). Jan Kazimierz jako najstarszy syn otrzymał Kaw ęczyn – Ośrodek, Romana dostała Kaw ęczyn – Złocie ń, Michał otrzymał Kaw ęczyn – Michałów, a Jadwiga Kaw ęczyn – Julia. W tym czasie podzielono, tak że budynki gospodarcze. W okresie II wojny światowej i okupacji zamordowani zostali, w Tomaszowie Mazowieckim, wszyscy m ęż czy źni z czterech gospodarstw. Natomiast wdowy – wła ścicielki wraz z dzie ćmi, w 1945 r. wysiedlono gospodarstw. Grunty za ś rozparcelowano, mimo, że żadne z nich nie posiadało 50 ha ziemi ornej. W 1946 r. Honorata Korytowaka – żona Jerzego, nabyła od Skarbu Pa ństwa w mocy ustawy o Reformie Rolnej gospodarstwo wraz z zabudowaniami. W 1950 r. zało żono Spółdzielni ę Produkcyjn ą, do której wł ączono wszystkie nowopowstałe gospodarstwa, a w obiektach dworskich umieszczono kierownictwo spółdzielni i lokatorów. Wtedy to doszło do dewastacji w obiektach dworskich. 6 lat pó źniej spółdzielnia ogłosiła upadło ść , a Honoracie zwrócono gospodarstwo, lecz z długami po spółdzielni.

Kotuszów Wie ś sołecka poło żona w północno – wschodniej cz ęś ci gm., 0,5 km od drogi nr 74 Piotrków Tryb. – Kielce, 9 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Jaksonek, Włodzimierzów, D ąbrowa nad

str. 13

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Czarn ą, Borowiec oraz ze wschodni ą granic ą gm. Pow. 477 ha, z czego 432 ha to grunty orne. Integralne cz ęś ci wsi: Stanisławów (nazwa pami ątkowa pochodz ąca od imienia wła ściciela (Rospond S., 1984 r.)) – osobny ci ąg zabudowa ń o układzie liniowym, budynki poło żone po jednej stronie drogi, z blokowym układem pól. Osiedle le ży na W od wsi. Praga – pojedyncze lu źne zabudowania stanowi ące osiedle poło żone na W od wsi, przy lesie. Mieszka ńcy zajmowali si ę wyr ębem drewna. Rys historyczny: SGKP podaje, że była to wie ś i folwark nad rzek ą Czarn ą, w powiecie opoczy ńskim, gm. Niewierszyn, parafia D ąbrowa. W 1827 r. były tu 23 d. i 82 mk., pod koniec XIX w. 30 d. i 250 mk. Wie ś t ę wspomina Długosz (t.I.335). Folwark Kotuszów wraz z wsi ą Kotuszów i Borowiec zajmowały rozległe tereny – 1026 mórg. Znajdowała si ę tu tak że osada młynarska poło żona na 16 morgach, w której zliczono 17 budynków z drewna i 1 budynek murowany oraz młyn wodny. Dominował płodozmian sze ścio- i dziesi ęciopolowy. Zalegały tu pokłady torfu. Od dóbr tych w 1875 r. został oddzielony folwark Borowiec.

Niewierszyn Wie ś sołecka poło żona w zachodniej cz ęś ci gm., przy drodze Sulejów – Aleksandrów, 4 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Ostrów, Taraska, D ębowa Góra, Kamocka Wola, Sieczka. Pow. 309,20 ha , z czego gruntów ornych 216,34 ha. Integralne cz ęś ci wsi: Stary Niewierszyn lub Stara Wie ś – na SE od obecnej wsi znajduje si ę pierwsze siedlisko Niewierszyna, Poło żone nad stawem zasilanym przez ciek bez nazwy. Dawniej była to mała wioska zało żona wokół ruin niewierszy ńskiego dworu, zasiedlona przez ludno ść z okolic Opoczno. Rys historyczny: Wg SGKP była to wie ś nad rzek ą Pilic ą, przy uj ściu rzeki Czarnej, le żą ca w powiecie opoczy ńskim, gm. Niewierszyn, parafia D ąbrowa. W 1827 r. były tu 23 domy i 184 mieszka ńców, a w 1880 r. 36 d. i 357 mk. Natomiast Folwark Niewierszyn ze wsi ą Ostrów, Kamocka Wola i Żalesie rozlegał si ę na 1448 morgach, w tym gruntów ornych i ogrodów 672, ł ąk 52, pastwisk 77, lasu 607, nieu żytków 40 mórg. Budynków murowanych 1 i 17 drewnianych. Wie ś Niewierszyn liczyła osad 42, z gruntem 597 mórg. Gmina Niewierszyn liczyła 2368 mieszka ńców i poło żona była na 9499 morgach, w tym ziemi folwarcznej 4802 morgi. S ąd gminy okr ęgu V znajdował si ę w Wójcinie, placówka pocztowa w Sulejowie, a UG w Aleksandrowie. W skład gm. wchodziły wsie: Aleksandrów, Borowiec, Ciechomin, D ębowa Góra, Janikowice, Kalinków, Kamocka Wola, Kaw ęczyn, Kotuszów, Marianów, Niewierszyn, W ęż ykowola, Ostrów, Ro żenek, Ruda, Stefanów, Wiatka, Zalesie.

Reczków Nowy Wie ś sołecka poło żona w południowej cz ęś ci gm., na północy stoku wzniesienia polodowcowego moreny czołowej o wys. 225 m n.p.m., przy drodze Jaksonek – Skotniki, 7 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Skotniki, Wólka Skotnicka, Wacławów. Pow. 339,12 ha, z czego gruntów ornych 307,57 ha. Integralne cz ęś ci wsi: Gniewosze (Gniwosy) - osiedle poło żone na NW od wsi, po drugiej stronie drogi, nazwa pochodzi z okresu przesiedlenia Reczkowa, wtedy to paru gospodarzy pogniewało si ę i osiedliło z dala od wsi. Rys historyczny: Wie ś została przesiedlona w k. XIX wieku z terenu obecnego Reczkowa Starego, w którym niegdy ś znajdował si ę folwark, a obecnie siedziba nadle śnictwa. Na przełomie sierpnia i wrze śnia 1944 r. we wsi znajdował si ę obóz pracy. Wi ęź niowie byli zmuszani do robót fortyfikacyjnych wzdłu ż Pilicy lub do pracy w kamieniołomach. Obóz został zlikwidowany 14.01.1945 r., a wi ęź niowie zwolnieni lub wywiezieni. Przez obóz w Reczkowie przeszło około trzy tysi ące osób (Nowakowski T., 1983).

Ostrów Nazwa pochodzi od wyrazu ostrów, który oznacza wyspę na jeziorze lub rzece, b ądź k ępę na bagnach. Nazywane tak były miejscowo ści poło żone na rozwidleniu rzek (Malec M. 2003). Wie ś letniskowa (sołecka) poło żona w zachodniej cz ęś ci gminy, na terenie Sulejowskiego PK, 1 km od drogi Sulejów – Aleksandrów, 7 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Taraska, Niewierszyn, Sieczka oraz z zachodni ą granic ą gminy, któr ą stanowi rzeka Pilica. Pow. 111 ha, z czego gruntów ornych 79 ha. Integralne cz ęś ci wsi: Ostrów nad Czarn ą, Ostrów nad Pilic ą – dwa siedliska wsi, poło żone prostopadle do siebie, w dolinach dwóch rzek Pilicy i Czarnej. Rys historyczny: Wg regestry poborowej z 1577 r. wła ścicielem wsi był Jan Dembowski – miał tu dwa ogrodzenia z rol ą. SGKP podaje, że była to wie ś wło ścia ńska, nad rzek ą Pilic ą , w powiecie opoczy ńskim, gm. Niewierszyn,

str. 14

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW parafia D ąbrowa. W 1827 r. było tu 6 domów i 46 mieszka ńców, a pod koniec XIX w. 17 d., 80 mieszka ńców i rozci ągała si ę na 389 morgach. Wie ś nale żała do folwarku Niewierszyn.

Ro żenek Wie ś sołecka poło żona we wschodniej cz ęś ci gminy, nad rzek ą Czarn ą, przy drodze Krasik – Skórkowice, ponad 3 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Borowiec, Ciechomin, Kalinków. Pow. wynosi 119 ha, z czego gruntów ornych 108 ha. Rys historyczny: Osada rolnicza znana ju ż w XV w., wie ś Ro żenek w parafii Skórkowice była własno ści ą Krz ątkowskiego. Z łanów ziemi płacona była dziesi ęcina snopowa i konopna „prebendzie Krzconowskiej”. Warto ść dziesi ęciny wynosiła od ½ grzyw do 2 grzyw. Natomiast z karczmy, zagrody i folwarku rycerskiego dawano dziesi ęcin ę snopow ą do Skórkowic (Długosz, L. B., I, 382). W XVI w. wieś nale żała do parafii D ąbrowa, dwór do Sławna i tam płacił dziesi ęcin ę (Łaski, L. B. I, 636). Wg regestru poborowego powiatu opoczy ńskiego z 1508 r. wie ś Rozannek nale żała do Mikołaja Chocimira, a nast ępnie do Piotra i Jakuba Krzetowskich herbu Zadora. W 1577 r. zabudowania i ziemi ę we wsi posiadali: Stanisław Cisielski ½ łan i jedną zagrod ę z rol ą, Piotr Kretowski ½ łan i trzy zagrody, Wielewicki ½ łan, Jakub Krzetowski 1 ½ łan. (Powi ński, Małop., 293, 482). W XVI w. SGKP podaje, że wie ś i folwark Rozannek le ży nad rzek ą Czarn ą, w powiecie opoczy ńskim, gm. Niewierszyn, parafia D ąbrowa. We wsi znajdowała si ę gorzelnia, młyn wodny, plantacja chmielu, 16 d. i liczyła 56 mk. Natomiast młyn składał si ę z jednego domu i zamieszkiwany był przez 13 mk. W XVIII w. wie ś miała podwójn ą nazw ę Ro żenek – Ciechomin, pod koniec XVIII w. wła ścicielem był Ludwik Zawisza Czarny, który odkupił wie ś od braci Fayglów – Jana Antoniego i Karola. Maj ątkiem po śmierci Zawiszy Czarnego zarz ądza jego rodzina, nast ępnie w 1841 r. odsprzedaj ą wie ś Franciszkowi Karczewskiemu, który dysponuje ni ą przez 18 lat, a w 1859 r. wła ścicielami zostaje rodzina Ko źmi ńskich przez trzy kolejne pokolenia. W grudniu 1769 r. pod wsi ą doszło do starcia z armi ą carsk ą dowodzon ą przez pułkownika Jana Drewitza. Wojska polskie poniosły wówczas kl ęsk ę (Dekowski J., 1977). W 1827 r. było tu 31 d. i 205 mk. W 1884 r. folwark rozci ągał si ę na 1028 morgach, w skład których wchodziło 435 mórg gruntów ornych i ogrodów, 89 mórg ł ąk, 81 mórg pastwisk, 375 mórg lasu, 50 mórg nieu żytków, las urz ądzony, budynków murowanych 4, drewnianych 20. Dominował płodozmian sze ściu-, siedmio-, i o śmiopolowy. Wie ś Ro żenek liczyła wówczas 14 osad i 10 mórg gruntu. W 1914 r. Stanisław i Ksawery Ko źmi ńscy odsprzedali dobra Aleksandrowi Bolesławowi Ryszardowi Sztremer. Jednak że Sztremer źle gospodarował i Ro żenek w tym czasie wiele razy był wystawiany na licytacj ę . XVIII-wieczny dworek modrzewiowy w opłakanym stanie wraz z maj ątkiem odkupił Stanisław Seweryn Fraytag żonaty z Ann ą Wolick ą i on był ostatnim wła ścicielem przed 1939 r. Po II wojnie światowej Ro żenek został przej ęty przez Skarb Pa ństwa – maj ątek rozparcelowano, a park podzielono na trzech wła ścicieli: dworek, spichlerz i północn ą cz ęść parku dostała Gminna Spółdzielnia Samopomoc Chłopska (powstały tam składy w ęgla, nawozów mineralnych i magazyn), południow ą cz ęść parku otrzymało le śnictwo i znajdowała si ę tam le śniczówka, a dawne podwórze z ku źni ą i szpalerami drzew użytkowało kółko rolnicze.

Sieczka Wie ś sołecka poło żona w centralnej cz ęś ci gm., w otulinie Sulejowskiego PK, przy drodze Sulejów – Aleksandrów, 2 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Niewierszyn, Kamocka Wola, Kaw ęczyn, Szarbsko. Pow. wynosi 462 ha, z czego 364 ha to grunty orne. Integralne cz ęś ci wsi: Opoczniaki – osiedle zało żone i zbudowane przez zwart ą grup ę przybyszów z okolic Opoczna. Zasiedlili tak że Stary Niewierszyn i Władysławów. Rys historyczny: Cała wie ś wraz z nazw ą i zabudowaniami została przeniesiona na ten teren na pocz. XX w., zza Sulejowa, z terenów przeznaczonych ówcze śnie do zalesienia. Jeszcze SGKP wymienia Sieczk ę, jako wie ś wło ścia ńsk ą, poło żon ą nad rzek ą Pilic ą, w powiecie opoczy ńskim, gm. Owczary, nale żą cą do parafii Podklasztor Sulejowski. W 1827 r. było tu jedno zabudowanie i 8 mieszka ńców. (Wroniszeski J., 1964).

Siucice (Siuczyce, Syenczyce XVI w.) Wie ś sołecka poło żona we wschodniej cz ęś ci gminy, przy drodze Krasik – Skórkowice, 5 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Siucice Kolonia, Justynów, Marianów, Ciechomin. Pow. wynosi 437 ha, z czego 403 ha to grunty orne. Rys historyczny: SGKP podaje, że w XVI w. wie ś Syenczyce płaciła dziesi ęcin ę z łanów dworskich warto ści jednej grzywny, któr ą pobierał pleban w

str. 15

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Skórkowicach (Łaski, L. B., 621). W XIX w. wie ś, kolonia i osada młynarska Siucice le żała w powiecie opoczy ńskim, gm. Machory i nale żała do parafii Skórkowice. W 1827 r. było tu 46 d. i 265 mk., a w1880 r. liczyła 52 d. i 361 mk. W 1874 dobra Siuczyce składały si ę z folwarku Siucice i Justynów oraz nowoutworzonej koloni Sulimów. Maj ątek rozci ągał si ę na obszarze 1188 mórg. W 1885 r. dobra zostały rozparcelowane i rozdzielone na folwark Siucice z obszarem 369 mórg, folwark Justynów 375 mórg, młyn Siucice licz ący cztery zabudowania. Wie ś Siuczyce w tym czasie składała si ę z 53 osad i le żała na 631 morgach obszaru, wie ś Zawada (obecnie Siucice Kolonia) składała si ę z 6 osad i zajmowała 108 mórg obszaru.

Siucice - Kolonia, Zawada Wie ś sołecka poło żona we wschodniej cz ęś ci gm., przy drodze Krasik – Skórkowice, 6 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Siucice, Justynów, Ciechomin oraz ze wschodni ą granic ą gminy. Pow. wynosi 287 ha, z czego 262,30 ha to grunty orne. Integralne cz ęś ci wsi: Karczówka – osiedle powstałe po wykarczowaniu lasu na E od wsi, przy rzece Czarnej. Siucice – Młyn i Zawada – dawne wsie powstałe po rozparcelowaniu gruntów folwarku Siucice w 1885 r. Obecnie osiedla wsi Siucice. Rys historyczny: Historia wspólna z wsi ą Siucice.

Skotniki Wie ś sołecka poło żona w południowej cz ęś ci gm., nad rz. Pilic ą, z trzech stron jest otoczona lasem nale żą cym do Sulejowskiego PK oraz jego otuliny, przy drodze Jaksonek-Skotniki-Przedbórz, 10 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Szarbsko, Dąbrówka, Stara, Wólka Skotnicka, Reczków Nowy, Wacławów oraz południow ą granic ą gm. Pow. 276,76 ha, z czego 220,56 ha to grunty orne. Integralne cz ęś ci wsi: Nad Stawem, Piachy, Przedmie ście, W Ługu, Za Cmentarzem – n. wskazuj ą miejsce, gdzie dana cz ęść wsi si ę znajduje. Rys historyczny: Na pocz. XVI w. istniał tam ju ż dwór z folwarkiem i rol ą, zwan ą Doln ą Niw ą, płacił dziesi ęcin ę plebani w R ęcznie, kmieci za ś „kantoryi sandomierskiej”, a plebanowi płacono jedynie kolędę. Była to wie ś le żą ca w parafii R ęczno, nale żą ca do Jana Wspinka, miała 6 łanów, z których dziesi ęcin ę konopn ą i snopow ą płacono kantoryi sandomierskiej. Znajdowała si ę tam karczma i zagroda, a w 1531 r. Mikołaj Wspinek ufundował drewniany ko ściół. Dziedzic Skotnik, Mikołaj Wspinek (zwany te ż Spinek), który otrzymał wie ś w posagu żony, najprawdopodobniej ju ż w latach dwudziestych XVI w. wybudował tak że najstarsz ą wschodni ą cz ęść dworu w Skotnikach. Według regestru poborowego powiatu opoczy ńskiego z 1508 r. od 1604 r. ko ściół stał si ę parafialnym, licz ącym w dekanacie koneckim 1280 wiernych. Gm. Skotniki liczyła 2233 mieszka ńców i 11607 mórg obszaru, w tym ziemi dworskiej 8120 mórg. S ąd gm. Okr ęgu V znajdował si ę w Fałkowie, placówka pocztowa w Przedborzu, a w skład gm. Wchodziły miejscowo ści: D ąbrówka, Faliszew, Justynów, Józefów, Ojrze ń, Papiernia, Reczków, Skotniki, Stara, Szarbsko, Wacławów, Wólka Skotnicka, Zygmuntów. W XVII w. Skotniki nale żały do Trojanowskich, to oni rozbudowali dwór od strony północno-zachodniej. W pó źniejszych latach znaleziono kamienny kartusz z herbem tej rodziny w piwnicach dworu. W 1800 r. wła ścicielem Skotnik i okolicznych wsi był Józef Ł ącki. Po jego śmierci w 1846 r. wie ś otrzymuje jego siostra Konstancja z Ł ęckich Lubie ńska. W 1853 r. maj ątek nabyła Romania z Rutkowskich herbu Mycielska, a w 1860 r. za 120 tysi ęcy srebrnych rubli dobra odkupił Edward Wzdulski. SGKP podaje, że Skotniki w 1871 r. to wie ś, folwark i dobra nad rzek ą Pilic ą le żą ce w powiecie koneckim, gm. i parafia Skotniki, w odległo ści od Ko ńskich 35 wiorst. Mie ści si ę tam drewniany ko ściół parafialny, szkoła pocz ątkowa, UG, gorzelnia, fryszerka, młyn wodny. Znajduj ą si ę tam pokłady kamienia ciosowego i rudy żelaznej. Dobra Skotnik składały si ę z folwarku: Skotniki, Wólka Skotnicka, Reczków, nomenklatury Ojrzyn i Papiernia licz ącej 6 osad i 44 morgi obszaru, wsi Wólka Skotnicka z 23 osadami i 339 morgami, wsi Ojrze ń z 5 osadami i 53 morgami, wsi Justynów z 5 osadami i 315 morgami obszaru, wsi Reczków z 21 osadami i 265 morgami, wsi Wacławów z 23 osadami i 315 morgami obszaru. Po 11 latach w 1871 r. wła ścicielem maj ątku był Dom Handlowy firmy Samuel Antoni Fraenkel z Warszawy . Nast ępnie maj ątek odziedziczył syn Samuela – Mikołaj Iwanicz- Fraenkel i przez kolejne lata maj ątek przechodzi z r ąk do r ąk: w 1895 r. nabywa go Adam Krasi ński, w 1909 r. przejmuje Henryk Raczy ński, rok pó źniej nabywa maj ątek Igor Stannicki i Wanda Plater Zyberkta ż, która w 1934 r. darowała maj ątek matce El żbiecie herbu Tyszkiewiczów herbu Jezierska z pierwszego ślubu, herbu Plater Zyberkowej z szacunku do 275 tysi ęcy złotych polskich. A dnia 31.08.1934 r. Urz ąd Wojewódzki w Łodzi przej ął od matki i córki Zyberkowskich Skotniki, a

str. 16

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW nast ępnie Urz ąd Wojewódzki w Piotrkowie Tryb. Dnia 16.01.1944 r., żandarmeria przeprowadziła aresztowania we wsiach z okolic Skotnik. Zatrzymano ponad 30 osób. Cz ęść z nich po przeprowadzeniu bada ń, w szkole w Skotnikach, została wywieziony i rozstrzelana w dwóch grupach we wsi Ojrze ń. Na przełomie sierpnia i wrze śnia 1944 r. we wsi znajdował si ę obóz pracy. Wi ęź niowie byli zmuszani do robót fortyfikacyjnych wzdłu ż Pilicy lub do pracy w kamieniołomach. Obóz został zlikwidowany 14.01.1945 r., a wi ęź niowie zwolnieni lub wywiezieni. Przeci ętnie w obozie pracowało około dwustu osób i byli to przede wszystkim Polacy lub Cygani.

Stara Wie ś sołecka poło żona w centralnej cz ęś ci gminy, przy drodze Jaksonek – Skotniki na rozwidleniu dróg na Przedbórz i Skórkowice, 5,5 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Skotniki, Dąbrówka, Stara Kolonia, Wólka Skotnicka. Pow. wynosi 360 ha z czego 309,67 ha to grunty orne. Integralne cz ęś ci wsi: K ępina – nazwa od rozległej połaci gruntów, na których jest poło żona. Podchojny ( Pod Chojnami) – osiedle poło żone przy lesie na SW od wsi. Kazimierzów – nazwa od pierwszego imienia osadnika. Kajetanek (Kajetanów) – nazwa od pierwszego imienia osadnika. Piaski nazwa od terenu na jakim si ę znajduje. S ą trzy osiedla powstałe po przeprowadzeniu w dwudziestoleciu mi ędzywojennym komasacji gruntów. Rys historyczny: Wieś znana od połowy XV w., nale żała do parafii Skórkowice i była własno ści ą Zawiszy Starskiego oraz miała łany kmiecie, z których dziesi ątą cz ęść snopow ą i konopn ą przekazywano do scholastryi sandomierskiej (Długosz, L. B., t. I. 335, 382) Na pocz ątku XVI w. dziesi ęcina z pól folwarcznych (jedno pole zwane Popławy) płacona była dla plebani w Skórkowicach (Łaski, L. B., I, 621). Wg regestru poboru opoczy ńskiego z 1577 r. we wsi Stara, parafia Skórkowice, Stanisław Starski posiadał 4 łany i trzy zagrody, Jan Starski 3 łany, ½ łana pastwiska, 2 zagrody z rol ą (Powi ński, Małop., 288). Na podstawie ksi ąg wieczystych wiadomo, że w 1792 r. dobra wsi Stara przej ął Stanisław i Zygmunt Kraszkowski, a nast ępnie Zygmunt odkupił, w pa ździerniku tego roku od brata drug ą połow ę ziemi. W dniu 17.12.1844 r. po śmierci Zygmunta, maj ątek dziedziczy jego rodzina. A w 1845 r. Ferdynand Zaj ączkowski odkupuje od trzech osób z rodziny Kraszkowskich Star ą. W 1864 r. uwłaszczono grunty wło ścia ńskie. SGKP podaje, że Stara to wie ś i folwark le żą cy nad rzek ą Pilic ą w powiecie koneckim, gm. Skotniki i parafia Skórkowice. W 1827 r. było tu 19 d. i 169 mk., a w 1880 r. 33 d. i 302 mk. W 1885 r. folwark Stara rozci ągał si ę na 1263 morgach obszaru i zajmował grunty orne, ogrody, ł ąki, pastwiska, las nieurz ądzony i nieu żytki. Znajdowały si ę tam trzy budynki murowane i 20 drewnianych oraz dominował płodozmian siedmio-, dwunasto- i trzynastopolowy. W skład dóbr folwarku wchodziły wsie: Stara, Szarbsko, D ąbrówka i Zygmuntów. W 1917 r. cało ść dóbr, o rozległo ści 72 pr ętów, została przepisana na Wincentego Ditkowskiego – syna poprzedniego wła ściciela – Franciszka Ditkowskiego. Ten jednak ju ż w 1930 r. sprzedał grunty Jancentemu Pietruszko. Od 1939 r. wła ścicielem parku i cz ęś ci ziem w Starej jest Jan Gielec. Dnia 14.01.1944r. gestapo aresztowało grup ę mieszka ńców wsi. Siedmioro z nich, tego dnia, po przesłuchaniach straciło życie, drug ą cz ęść zwolniono.

Stara Kolonia Wie ś sołecka poło żona w centralnej cz ęś ci gminy, niecały km od drogi Jaksonek – Skotniki, 6 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Stara, D ąbrówka, Jnikowice, Justynów, Wolica, Wólka Skotnicka. pow. wynosi 201,74 ha z czego 187,65 ha to grunty orne. Integralne cz ęś ci wsi: Karczunek – cz ęść zabudowa ń przy lesie na S wsi. Rys historyczny: Stara Kolonia jest młodsz ą jednostk ą osiedle ńcz ą ni ż wie ś Stara, lecz od zawsze stanowiła integraln ą cz ęść Starej, ani żeli osobn ą wie ś. Została zało żona w XX w. jako osiedle, lecz po rozbudowaniu si ę zacz ęła stanowi ć oddzieln ą jednostk ę osiedle ńcz ą. Historia wspólna z wsi ą Stara. Od lat 90 XX w. zauwa żalny jest rozwój budownictwa letniskowego we wsi.

Wacławów Wie ś sołecka poło żona w południowej cz ęś ci gminy, 2 km od drogi Jaksonek – Skotniki, 8,5 km od Aleksandrowa , graniczy z sołectwami: Skotniki, Reczków Nowy, Wólka Skotnicka, Wolica, Brzezie oraz z południow ą granic ą gm. Pow. wynosi 168,61 ha, z czego 147,76 ha to grunty orne. SGKP wzmiankuje, że w XIX w. była to wie ś w powiecie koneckim, gm. i parafia Skotniki. Odległo ść od

str. 17

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Ko ńskich wynosiła 30 wiorst. Wie ś liczyła wówczas 17 d. i 91 mk. oraz rozci ągała si ę na 329 morgach obszaru.

Szarbsko (Szarbsk) Wie ś sołecka poło żona w zachodniej cz ęś ci gminy, na obszarze Sulejowskiego PK i jego otuliny, niecały km od drogi Jaksonek – Skotniki, 5 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Sieczka, Kaw ęczyn, D ąbrówka, Skotniki oraz zachodni ą granic ą gminy. Pow. wynosi 310 ha, z czego 218,69 ha to grunty orne. Rys historyczny: SGKP podaje, że wie ś i folwark le ży w powiecie koneckim, gm. Skotniki, parafia Skórkowice i ma 21 d., 171 mk. i zajmuje obszar 347 mórg ziemi wło ścia ńskiej. Wg regestru poborowego powiatu opoczy ńskiego z 1508 r. wie ś Szarbsko i Stara D ąbrówka płaciły poborowi 1 grzywn ę i 18 gruntów. W 1827 r. było tu 19 d. i 143 mk. W 1885 r. folwark Szarbsko został oddzielony od dóbr Stara i miał rozległo ść 292 morgi, w tym gruntów ornych i ogrodów 170 mórg, ł ąk 17 mórg, pastwisk 26 mórg, nieu żytków 78 mórg. Znajdowało si ę tu 8 budynków drewnianych. W 1908 r. maj ątek Szarbsko nabył Maciej Żurawski. Nast ępnie w 1957 r. przeszedł on w r ęce Edwarda Rozumowskiego, a od 1981 r. maj ątek (dwór z parkiem i ziemi ą) przej ęła El żbieta Dąbrowska, która wraz z m ęż em, gospodaruje dobytkiem a ż do dnia obecnego.

Taraska Wie ś sołecka poło żona w północno-zachodniej cz ęś ci gminy, przy drodze Sulejów-Aleksandrów, 5 km od Sulejowa i drogi krajowej nr 12 Piotrków-Radom, 9 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Jaksonek, Włodzimierzów, D ąbrowa nad Czarn ą, D ębowa Góra Kolonia, Niewierszyn, Ostrów oraz północną i zachodni ą granic ą gminy. Pow. wynosi 184,26 ha, z czego 130,13 ha to grunty orne. Integralne cz ęś ci wsi: Taraska-Góry – cz ęść wsi poło żona na niewielkich wzniesieniach dochodz ących miejscami do 200 m n.p.m. Taraska-Niwy – cz ęść wsi poło żona na S od Gór, na wysoko ści około 180 m n.p.m. Cz ęś ci te rozdzielaj ą pola uprawne, a deniwelacje terenu dochodz ą tu do 20 m n.p.m. Młyn – dawna osada młynarska, poło żona przy rzece Czarnej, w pobli żu mostu na drodze Sulejów – Aleksandrów. Obecnie zachowało si ę jedno gospodarstwo w tym budynek mieszkalny, budynek gospodarczy i drewniana szopa po drugiej stronie drogi. Po młynie nie ma śladów, gdy ż przez miejsce, gdzie stał, biegnie droga lokalna. Taraska-Kolonia – osiedle poło żone przy lesie mi ędzy Górami, a Niwami. Rys historyczny: SGKP wzmiankuje o wsi le żą cej nad rzek ą Czarn ą, w powiecie opoczy ńskim gmina Radonia, parafia Błogie, poło żonej od Opoczna o 26 wiorst. Wie ś w 1827 r. liczyła 10 d. i 63 mk. Oraz nale żała do parafii D ąbrowa. W XIX w. natomiast 14 d., 106 mk. I rozci ągała si ę na 245 morgach obszaru. Przed 1939 r. funkcjonował tu o środek wypoczynkowy, pó źniej podczas II wojny światowej i a ż do połowy lat 60 XX w. stacjonowało wojsko w o środku. W latach 70 i 80 XX w. funkcjonowały w Tarasce dwa ośrodki kolonijne, a na bazie jednego z nich powstał Dom Dziecka. Pod koniec lat 80 ubiegłego stulecia miejscowo ść dwukrotnie była baz ą Ogólnopolskiego Nocnego Rajdu Mazowieckiego – pieszej imprezy turystycznej. O środki i pó źniej Dom Dziecka poło żone były po śród lasów sosnowych, niedaleko Pilicy. Od 1990 r. Dom Dziecka w Tarasce corocznie organizował akcje plastyczne, w których udział brali znani arty ści wraz z dzie ćmi. Dom Dziecka funkcjonował w Tarasce do 31.07.1998 r., a nast ępnie wraz z wychowankami został przeniesiony do Sulejowa. Po przeniesieniu Domu Dziecka opustoszały. Dopiero w 2003 r. zostały zakupione przez fundacj ę Art of living. W drugim budynku o środek kolonijny funkcjonował jeszcze w lipcu 1997 r. i nale żał do PSS Kielce.

Włodzimierzów Wie ś sołecka położona w północnej gminy, w otulinie Sulejowskiego PK, przy drodze Jaksonek- Skotniki, niecały km od drogi krajowej nr 74 Piotrków-Kielce, 8 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Taraska, Jaksonek, Kotuszów, D ąbrowa nad Czarn ą. Pow. wynosi 152 ha, z czego 139 ha to grunty orne. Integralne cz ęś ci wsi: Karczunek – wg SGKP był to dawny folwark nad rzek ą Czarn ą, le żą cy w powiecie opoczy ńskim, gm. Radonia, parafia D ąbrowa. Nale żał do dóbr Dąbrowa. Obecnie jest to siedem zabudowa ń pod lasem, rozproszonych w terenie. Zalesice – nazwa pochodzi od obszaru, na jakim jest poło żony, patrz ąc od strony W jest to obszar za lasem. Osiedle ci ągn ące si ę wzdłu ż drogi Jaksonek-Skotniki, zabudowania równoległe do wsi. Rys historyczny: SGKP wzmiankuje o wsi

str. 18

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW le żą cej w powiecie opoczy ńskim, gmina Radonia, nale żą cej do parafii D ąbrowa. Odległo ść st ąd do Opoczna wynosi 25 wiorst. Wie ś w XIX w. liczyła 9 d. i 19 mk. oraz zajmowała obszar 71 mórg.

Wolica (Skórkowska Wola) Wie ś poło żona we wschodniej cz ęś ci gminy przy drodze Stara-Skórkowice, 6,5 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Wacławów, Wólka Skotnicka, Stara, Stara Kolonia, Justynów oraz ze wschodni ą granic ą gminy. Powierzchnia wynosi 203,8 ha z czego 183 ha to grunty orne. Integralne cz ęś ci wsi: Wie ś składa si ę z dwóch osiedli – starszego i nowszego, tj. Wolica Nowa i Wolica Stara poło żona na S od Wolicy Nowej. Rys historyczny: Na pocz ątku XVI w. dziesi ęcin ę z całej wsi o warto ści do dwóch seksagen, płacono plebani w Skórkowicach. Wg regestru poborowego powiatu opoczy ńskiego z 1508 r. wie ś Skórkowice i Wola były własno ści ą Mikołaja i Jana ze Skórkowic oraz płacili oni poborowi dwie grzywny. W 1577 r. Mateusz Skórkowski płacił od 5 łanów, 6 zagród z rol ą i cz ęść plebana ¾ łanu i dwie zagrody. Natomiast M ścicław i Jakub Skórkowscy płacili ½ łanu kmiecia (Pawi ński, Małop. 288, 482).

Wólka Skotnicka Wie ś poło żona w południowej cz ęś ci gminy, 0,5 km od drogi Jaksonek-Skotniki, 8 km od Aleksandrowa, graniczy z sołectwami: Skotniki, Stara, Stara Kolonia, Wolica, Wacławów, Reczków Nowy. Powierzchnia wynosi 359,40 ha, z czego 302 ha to grunty orne. Rys historyczny: W połowie XV w. wie ś była własno ści ą Jana Wspinka i miała 10 łanów, z których dziesi ęcin ę snopow ą i konopn ą warto ści 4 grzywien płacona kontoryi sandomierskiej. Znajdowała si ę tam karczma i zagrodnicy. Wg regestru poborowego z 1508 r. wie ś Skotniki i Wola nale żały do Jana Skotnickiego (Pawi ński, Małop., 482). W 1827 r. Skotnicka Wola – wie ś i folwark, le żą cy w powiecie koneckim, gmina i parafia Skotniki, liczyła 12 domów i 103 mieszka ńców.

Liczba ludno ści Powierzchnia Liczba Sołectwo Jednostki osiedle ńcze na dzie ń sołectwa (w ha) budynków 31.12.2014 Aleksandrów Aleksandrów 451,3839 80 199 Stefanów Borowiec Borowiec 463,9772 49 120 Por ęba Brzezie Brzezie Kolonia Brzezie 256,2516 20 44 Sosnowiec Ciechomin Ciechomin 693,5204 101 217 Kukurendy Ciechomskie Dąbrowa nad Czarn ą Dabrowa nad Czarn ą Kolonia D ąbrowa 208,6541 114 174 Piła Dąbrówka Dąbrówka Gawrony 452,7134 83 179 Kępina Dębowa Góra Dębowa Góra Kukurendy D ębowskie 240,6358 56 111 Ruda Papiernia Dębowa Góra Kolonia Dębowa Góra Kolonia 329,1841 75 170 Jaksonek Jaksonek 900,7746 74 184 Janikowice Janikowice 343,7653 77 156 Łąki Justynów Justynów 381,9596 47 56 Matyldów Kalinków Kalinków Wiatka 379,2457 44 169 Zalesie Kamocka Wola Kamocka Wola 188,6272 33 96 Kaw ęczyn Kaw ęczyn 285,9825 29 79 Kotuszów Kotuszów 549,3365 81 251 Stanisławów

str. 19

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Marianów Marianów 234,0604 47 111 Niewierszyn Niewierszyn 498,6736 94 238 Stary Niewierszyn Reczków Nowy Reczków Nowy Ojrze ń 204,9323 80 70 Gniewosze Ostrów Ostrów 335,2817 64 170 Ro żenek Ro żenek 366,5374 39 112 Sieczka Sieczka Opoczniaki 630,6713 69 137 Władysławów

Siucice Siucice 328,7184 80 163 Gaj

Siucice Kolonia Siucice - Kolonia 473,7720 54 131 Karczówka Skotniki Justynów Skotniki 1 346,0080 135 292 Nowy Józefów Siedliska Stara Kazimierzów Stara Podchojny 260,3515 58 153 Kajetanek Piaski Stara Kolonia Niwa Woli ńska Stara Kolonia Skrzynki 338,4706 40 65 Niwa Wole ńska Dąbrówka Szarbsko Szarbsko 654,5143 63 107 Zygmuntów Taraska Taraska Góry 1 108,3235 48 83 Młyn Wacławów Wacławów 571,7546 24 62 Włodzimierzów Zalesice Włodzimierzów 236,1030 47 112 Praga Karczunek Wolica Wolica Stara Wolica 368,9968 36 58 Nowa Wolica Wólka Skotnicka Wólka Skotnicka 332,7802 45 163 Dane o sołectwach w gminie Aleksandrów (Urz ąd Gminy w Aleksandrowie)

Najwi ększe przestrzennie (powy żej 900 ha) s ą sołectwa: Skotniki, Taraska, Jaksonek, najmniejszym jest sołectwo Reczków Nowy (204 ha). Najwi ęcej mieszkańców maj ą sołectwa Kotuszów, Niewierszyn, Ciechomin, Aleksandrów i Jaksonek.

Gmina Aleksandrów jest gmin ą rolnicz ą, ponad 60% jej powierzchni stanowi ą u żytki rolne. Istotny odsetek przestrzeni gminy stanowi ą równie ż tereny liniowych sieci infrastruktury technicznej i tereny wód otwartych. Do pierwszych zaliczy ć nale ży przede wszystkim sie ć drogow ą, a do drugich układ rzek, jezior i stawów. Administracja le śna Lasów Pa ństwowych na terenie opracowania sprawowana jest przez Nadle śnictwa Opoczno, Przedbórz i Smardzewice.

Wyszczególnienie 2010 2011 2012 2013 2014 Grunty le śne ogółem grunty le śne 4 874,2 49 20,2 4 925,7 4 926,63 4 944,74 grunty le śne publiczne Skarbu Pa ństwa 3 147,5 3 147,5 3 146,0 3 144,93 3 146,04 (w zarz ądzie Lasów (3 094,5) (3 094,5) (3 095,0) (3 194,93) (3 095,04) Pa ństwowych)

str. 20

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

grunty le śne prywatne 1 708,0 1 754,0 1 761,0 1 763,0 1 780,00 Lasy ogółem lasy 4 805,0 4 850,5 4 856,1 4 857,03 4 875,24 lasy publiczne Skarbu 3078,3 3078,3 3076,9 3075,78 3 076,99 Pa ństwa (w zarz ądzie (3025,3) (3025,3) (3025,9) (3025,7)8 (3 025,99) Lasów Pa ństwowych) lasy le śne prywatne -brak danych 1753,5 1760,5 1762,55 1 779,55 Powierzchnia gruntów le śnych i lasów (w ha) w gminie Aleksandrów pod wzgl ędem własno ści w latach 2010-2014 (GUS, 2010-2014)

Kompleksy le śne ci ągn ą si ę wzdłu ż rzeki Pilicy stanowi ąc fragment Sulejowskiego Parku Krajobrazowego. Wi ększe kompleksy le śne znajduj ą sie w pobli żu miejscowo ści: Brzezie, Wolica, Taraska, Borowiec (Por ęba). Powierzchnia gruntów le śnych w roku 2014 wynosiła 4 944,74 ha, powierzchnia lasów 4 875,24 ha, lesisto ść - 33,8 %. Gospodarka le śna nie odgrywa istotnej roli w gospodarce gminy. Drewno pozyskuje si ę z lasów prywatnych, s ą to ilo ści do ok 970 m 3 grubizny. Odnowa zalesie ń odbywa si ę równie ż w lasach prywatnych w ilo ści od 27 do 44 ha rocznie. Gospodarka le śna polega m.in. na wykonywaniu trzebie ży wczesnej i pó źnej oraz wycinki sanitarnej.

Wyszczególnienie 2010 2011 2012 2013 2014 Pozyskiwanie drewna 466 971 850 832 1 247 (grubizny) w m 3 Odnowienia i zalesienia w 44,0 29,6 33,1 27,6 20,7 ha Pozyskiwanie drewna i odnowa zalesie ń w lasach w gminie Aleksandrów w latach 2010-2014 (GUS, 2010-2014)

2.5 Zarys demografii

Gmina Aleksandrów (wg stanu na 31.12.2014 r.) liczy ogółem 4 383 mieszka ńców, w tym 2 182 męż czyzn i 2 201 kobiet. Średnia g ęsto ść zaludnienia wynosi 30 osób na km 2.

Wyszczególnienie 2010 2011 2012 2013 2014 Liczba ludno ści gminy Liczba ludno ści ogółem 4 435 4 408 4 407 4 391 4 383 Liczba m ęż czyzn 2 182 2 171 2 184 2 177 2 182 Liczba kobiet 2 253 2 237 2 223 2 214 2 201 Liczba ludno ści według ekonomicznych grup wiekowych Wiek przedprodukcyjny 880 859 824 803 787 Wiek produkcyjny 2 606 2 593 2 624 2 633 2 653 Wiek produkcyjny - mobilny 1 559 1 555 1 600 1 605 1 622 Wiek poprodukcyjny 949 956 959 955 943 Wska źniki demograficzne Przyrost naturalny -17 -20 -26 -30 -30 Saldo migracji 5 -7 7 9 brak danych Demografia w gminie Aleksandrów w latach 2010-2014 (GUS, 2010-2014)

Pod wzgl ędem liczby ludno ści gmina Aleksandrów jest jedn ą z mniej zaludnionych gmin powiatu piotrkowskiego - mieszka ńcy gminy stanowi ą 4,7% ludno ści powiatu.

Wyszczególnienie 2010 2011 2012 2013 2014 Wiek przedprodukcyjny 19,8 19,5 18,7 18,3 18 Wiek produkcyjny 58,8 58,8 59 60 60,5 Wiek poprodukcyjny 21,4 21,7 21,8 21,8 21,5 Struktura ekonomicznych grup wieku mieszka ńców gminy Aleksandrów w latach 2010-2014 (GUS, 2010-2014)

Liczba osób zamieszkałych na terenie gminy utrzymuje si ę na wzgl ędnie stałym poziomie, z niewielk ą tendencj ą spadkow ą, przyczyn ą takiego stanu rzeczy jest przede wszystkim ujemny wska źnik przyrostu naturalnego. Populacja gminy charakteryzuje si ę obecnie mało korzystn ą struktur ą wiekow ą, poniewa ż znacz ąco przewa ża liczba osób w wieku poprodukcyjnym nad populacj ą w wieku przedprodukcyjnym.

str. 21

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Wska źniki demograficzne dla gminy Aleksandrów wynosz ą (wg GUS, 2014): • wska źnik obci ąż enia demograficznego: − ludno ść w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym – 65,2 osób, − ludno ść w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym –119,8 osób, − ludno ść w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym – 35,5 osób.

• udział ludno ści według ekonomicznych grup wieku w % ludno ści ogółem: − w wieku nieprodukcyjnym – 18 % osób, − w wieku produkcyjnym – 60,5 % osób, − w wieku poprodukcyjnym – 21,5 % osób.

• wska źniki modułu gminnego: − gęsto ść zaludnienia – 30 osób na 1 km 2, − kobiety na 100 m ęż czyzn – 101.

2.6 Infrastruktura społeczna

W uwarunkowaniach zagospodarowania przestrzennego obszaru opracowania, analizie podlegaj ą tylko wybrane elementy infrastruktury społecznej, takie jak: mieszkalnictwo, szkolnictwo podstawowe, kultura, zdrowie, sport i rekreacja oraz sie ć handlowo - gastronomiczna. Analizy te wykorzystane s ą pod kątem ewentualnego zapotrzebowania gminy na nowe tereny inwestycyjne.

2.6.1 Mieszkalnictwo

Dla poziomu życia ludno ści gminy wa żne s ą równie ż wska źniki mieszkaniowe, tj.: powierzchnia lokalu, wyposa żenie w instalacje techniczno-sanitarne, dost ęp do infrastruktury technicznej. Na terenie gminy jest ł ącznie 1 775 budynków mieszkalnych (w zasobach osób prywatnych), 1 825 mieszka ń, o przeci ętnej powierzchni ponad 77 m 2.

Wyszczególnienie Jednostka 2010 2011 2012 2013 2014 Budynki mieszkalne szt. 1 767 1 762 1 762 1 771 1 775 Zasoby mieszkaniowe Mieszkania ogółem szt. 1 774 1 787 1 819 1 825 brak danych Izby szt. 6 666 6 736 6 897 6 954 brak danych Powierzchnia u żytkowa m2 134 451 135 927 139 328 140 636 brak danych mieszka ń ogółem Wska źniki Przeci ętna powierzchnia m2 75,8 76,1 76,7 77,1 brak danych użytkowa 1 mieszkania Przeci ętna powierzchnia m2 30,3 30,8 31,6 32,0 brak danych użytkowa na 1 osob ę Liczba mieszka ń na 1000 - 400,0 405,4 412,1 415,6 brak danych mieszka ńców Wyposa żenie mieszka ń w instalacje Wodoci ąg szt. 1 514 1 527 1 556 1 565 brak danych Ust ęp spłukiwany szt. 1 068 1 081 1 110 1 119 brak danych Łazienka szt. 950 963 992 1 001 brak danych Centralne ogrzewanie szt. 746 759 788 797 brak danych Charakterystyka zasobów mieszkaniowych w gminie Aleksandrów w latach 2010-2014 (GUS, 2010-2014)

W wyposa żeniu mieszka ń 85,8% posiada wodoci ąg, 54,8% łazienk ę, a 43,7% centralne ogrzewanie.

str. 22

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Przeci ętna powierzchnia u żytkowa jednego mieszkania w gminie wynosi 77,1 m 2 – w porównaniu średnia wielko ść mieszkania w powiecie piotrkowskim wynosi 87, 6 m 2, w województwie łódzkim 66,4 m 2. Przeci ętna powierzchnia u żytkowa mieszkania na 1 osob ę w gminie wynosi 32 m 2, w powiecie – 28,2 m 2, a w województwie – 25,4 m 2. Z okresem wzniesienia budynku mieszkalnego wi ąż e si ę zarówno rodzaj stosowanych materiałów budowlanych, stan techniczny budynku oraz przeci ętna wielko ść powierzchni u żytkowej. Jako ść i komfort zamieszkania z roku na rok ulega stopniowej poprawie, co wynika w główniej mierze z podwy ższania stanu technicznego budynków ju ż istniej ących (podczas remontów i termomodernizacji) oraz budowy nowych. Zmiany średniej powierzchni u żytkowej mieszkania świadcz ą o zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych w poszczególnych okresach.

2.6.2 Oświata

Na obszarze gminy funkcjonuj ą 3 szkoły podstawowe (Aleksandrów, Skotniki, D ąbrowa nad Czarn ą) oraz gimnazjum w D ąbrowie nad Czarn ą. Gimnazjum wykorzystuje na swe potrzeby pomieszczenia szkolne SP w D ąbrowie nad Czarn ą. Placówkami o światowymi na terenie gminy Aleksandrów zarz ądza Gminny Zespół O światy. Ilo ść absolwentów utrzymuje si ę na podobnym poziomie od wielu lat i wynosi około 70 osób rocznie. Na obszarze gminy funkcjonuj ą tak że cztery przedszkola. S ą to oddziały zlokalizowane przy szkołach podstawowych. Ze wzgl ędów demograficznych nie nale ży jednak zakłada ć znacznego zwi ększenia ilo ści dzieci w szkołach ponad stan aktualny oraz konieczno ści budowy nowych obiektów szkolnych.

Liczba Powierzchnia Liczba nauczycieli Liczba sal Sale Placówka o światowa uczniów/kl użytkowa dydaktycznych 2 gimnastyczne . O osoby etaty w m Szkoła Podstawowa w 140 16 16 10 800 1 Aleksandrowie Szkoła Podstawowa w 115 15 15 7 980 1 Dąbrowie nad Czarn ą Szkoła Podstawowa w 100 13 13 8 800 brak Skotnikach Publiczne Gimnazjum wspólna ze w Dąbrowie nad 146 17 17 7 1370 szkoł ą Czarn ą podstawow ą Informacje o placówkach o światowych na terenie gminy Aleksandrów (Urz ąd Gminy w Aleksandrowie) Gmina zapewnia edukacj ę dzieci i młodzie ży na poziomie podstawowym i gimnazjalnym. Do szkół na poziomie średnim i zawodowym młodzie ż dojeżdża do pobliskich miast: Sulejowa lub Piotrkowa Trybunalskiego, Opoczna i Przedborza. Przy szkole w Skotnikach działa punkt przedszkolny.

W Aleksandrowie działa Wioska Internetowa (przy Urzędzie Gminy), która oferuje usługi z zakresu kształcenia na odległo ść , mo żliwo ści bezpłatnego korzystania z komputerów Internetu dla ka żdego mieszka ńca. Projekt jest współfinansowany w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

2.6.3 Kultura

Na obszarze gminy działaj ą nast ępuj ące instytucje kulturalne: • Gminne Centrum Kultury w Aleksandrowie • Gminna Biblioteka Publiczna w Aleksandrowie • Filia Biblioteczna w Skotnikach • Świetlica Wiejska w Ciechominie • Świetlica Wiejska w Jaksonku • Świetlica Wiejska w Siucicach • Świetlica Wiejska w Skotnikach Gminne Centrum Kultury w Aleksandrowie jest instytucj ą prowadz ącą działalno ść kulturaln ą w zakresie: rozpoznania i rozbudzanie zainteresowa ń oraz potrzeb kulturalnych, edukacji kulturalnej,

str. 23

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW tworzenia warunków dla rozwoju amatorskiego ruchu artystycznego, kół i klubów zainteresowa ń. Priorytetowym zadaniem jest edukacja artystyczna dzieci i młodzie ży. Gminna Biblioteka Publiczna współtworzy życie kulturalne gminy poprzez inicjowanie i organizowanie szeregu wydarze ń kulturalnych oraz prowadzi edukacj ę biblioteczn ą, informatyczn ą, kulturaln ą i artystyczn ą. Podstawowym zadaniem biblioteki jest prowadzenie i upowszechnianie czytelnictwa. Ksi ęgozbiór biblioteki i filii liczy ok 17 900 woluminów (w tym: literatura pi ękna dla dorosłych, literatura dzieci ęca i młodzie żowa, literatura innych działów). W ci ągu roku biblioteka obsługuje ok 400 czytelników i dokonuje ok 9 000 wypo życze ń na zewn ątrz (dane: GUS, 2013). Gminne centrum Kultury i Gminna Biblioteka Publiczna prowadz ą cykliczne imprezy np.: zwi ązane ze świ ętami pa ństwowymi, konkursy, kiermasze, wystawy, spotkania okoliczno ściowe. Kalendarz imprez realizowanych na terenie gminy Aleksandrów jest urozmaicony, obejmuje coroczne uroczysto ści i imprezy cykliczne (np. Gminne Świ ęto Plonów), imprezy kulturalne i sportowe, pikniki rodzinne oraz: konkursy, warsztaty, spotkania i przegl ądy twórczo ści. Ośrodkami kultu religijnego w gminie s ą parafie oraz kaplice rzymsko-katolickie. Ko ścioły mieszcz ą si ę w miejscowo ściach: Dąbrówka, Dąbrowa nad Czarn ą, Skotniki. W Aleksandrowie znajduje si ę kaplica. Na terenie gminy Aleksandrów znajduje si ę wiele zabytków architektonicznych. Do rejestru zabytków województwa łódzkiego wpisane s ą mi ędzy innymi obiekty sakralne oraz dawne rezydencje wiejskie z parkami. Tradycyjnie funkcje rekreacyjne wspieraj ą jednostki Ochotniczych Stra ży Po żarnych mieszcz ące si ę w D ąbrowie nad Czarn ą, Niewierszynie, Siucicach i Skotnikach.

2.6.4 Zdrowie i opieka społeczna

Opieka zdrowotna na terenie gminy Aleksandrów realizowana jest poprzez Gminny O środek Zdrowia w Aleksandrowie, Ośrodek Zdrowia w Skotnikach, NZOZ SULMED w D ąbrowie nad Czarn ą oraz Środowiskowy Dom Samopomocy w D ąbrówce.

Zapewnienie opieki medycznej dla mieszka ńców gminy w zakresie podstawowym, realizowane jest poprzez O środek Zdrowia w Aleksandrowie i Skotnikach oraz NZOZ SULMED w D ąbrowie nad Czarn ą. W Aleksandrowie i D ąbrowie nad Czarn ą funkcjonuj ą ponadto punkty apteczne. W gminie aktywnie działa Środowiskowy Dom Samopomocy w D ąbrówce (D ąbrówka 59), który na zlecenie Gminy Aleksandrów prowadzony jest przez Stowarzyszenie Centrum Wspierania Inicjatyw. ŚDS posiada 60 miejsc, działa od 2012 roku. W ŚDS mieszka ńcy gminy mog ą korzysta ć z zabiegów rehabilitacyjnych.

Specjalistyczn ą oraz szpitaln ą opiek ę medyczn ą mieszka ńcom gminy zapewniaj ą szpitale w Piotrkowie Trybunalskim, Bełchatowie, Opocznie, Tomaszowie Mazowieckim i Ko ńskich.

Pomoc społeczna realizowana jest poprzez Gminny O środek Pomocy Społecznej w Aleksandrowie, Gminn ą Komisj ę Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych, Zespół Interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy oraz w ramach Punktu konsultacyjnego dla osób i rodzin z problemem alkoholowym

Gminy O środek Pomocy Społecznej w Aleksandrowie realizuje zadania zgodnie z wymogami okre ślanymi przez przepisy prawa stosownie do zalece ń Wójta Gminy Aleksandrów. GOPS realizuje swe zadania na podstawie m.in.: ustawy o pomocy społecznej, ustawy o świadczeniach rodzinnych, ustawy o dodatkach mieszkaniowych, ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, ustawy o wychowaniu w trze źwo ści i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, przepisów dotycz ących samorz ądu gminnego, finansów publicznych, rehabilitacji zawodowej i społecznej, zatrudnienia osób niepełnosprawnych, zamówie ń publicznych i systemu ubezpiecze ń społecznych i innych. O środek mo że udziela ć pomocy w formie pieni ęż nej oraz rzeczowej i przy realizacji zada ń współdziała z organizacjami społecznymi i pozarz ądowymi, ko ściołem katolickim, innymi ko ściołami, zwi ązkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.

str. 24

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Wyszczególnienie 2010 2011 2012 2013 2014 Liczba rodzin korzystaj ących 242 236 236 243 227 z pomocy GOPS ogółem Liczba osób w rodzinach 841 847 803 857 793 Liczba osób według powodów przyznania pomocy z GOPS Ubóstwo 57 53 72 86 80 Bezrobocie 77 81 79 86 77 Niepełnosprawno ść 50 44 46 42 41 Długotrwała choroba 85 68 73 63 59 Ochrona macierzy ństwa 34 36 32 44 50 Bezradno ść w sprawach 66 69 69 71 79 opieku ńczo-wychowawczych Alkoholizm 6 4 3 5 4 Realizacja innych zada ń przez GOPS Liczba zasiłków stałych 148 40 142 192 195 i pomocy w naturze Liczba osób, dla których 1 1 1 1 1 świadczone s ą usługi opieku ńcze Działalno ść GOPS w Aleksandrowie w latach 2010-2014 (GOPS Aleksandrów)

W ramach pomocy społecznej w GOPS w Aleksandrowie prowadzone s ą działania: • do żywienia dzieci i młodzie ży (w roku 2014 - ogółem 231 dzieci) we współpracy ze Stowarzyszeniem "Inicjatywa Rozs ądnych Polaków"; • dowozu osób niepełnosprawnych do Warsztatu Terapii Zaj ęciowej (w roku 2014 - 60 osób); • pomoc dla osób pokrzywdzonych przemoc ą domow ą poprzez Zespół Interdyscyplinarny (w roku 2014 sporz ądzono 17 tzw. Niebieskich Kart przeciwko sprawcom przemocy) ; • pomoc dla osób i rodzin maj ących problem z uzale żnieniami poprzez GKRPA oraz Punkt konsultacyjny. GKRPA przeprowadza rozmowy motywacyjne (w roku 2014 - 20 rozmów), kieruje na leczenie, wydaje zezwolenia i prowadzi kontrol ę punktów sprzeda ży alkoholu (w roku 2014 funkcjonowało 20 punktów sprzeda ży, w tym 9 punktów sprzeda ży alkoholu o zawarto ści alkoholu powy żej 18%).

2.6.5 Sport i rekreacja

Na terenie gminy zlokalizowane s ą nast ępuj ące obiekty sportowe: • Kompleks sportowy "Moje boisko - Orlik 2012" w D ąbrowie nad Czarn ą • Kompleks wielofunkcyjny w Skotnikach • Obiekty sportowe przy placówkach o światowych (sale gimnastyczne oraz boiska) • Place zabaw przy szkołach podstawowych W Gminie Aleksandrów działa Ludowy Klub Sportowy "Błysk", który realizuje zadania publiczne z zakresu upowszechniania kultury fizycznej i sportu. Gmina posiada szerok ą ofert ę imprez rekreacyjnych dla ró żnych grup wiekowych i dla całych rodzin, m. in. rajdy rowerowe, turnieje piłki no żnej i siatkowej oraz tenisa stołowego. Przez teren gminy przebiega fragment niebieskiego pieszego szlaku turystycznego o długo ści 24 km, ci ągn ącego si ę wokół Zbiornika Sulejowskiego i wzdłu ż rzeki Pilicy. Szlak obejmuje miejscowo ści: Taraska - Ostrów - Niewierszyn - Władysławów - Szarbsko - Dąbrówka - Stara - Stara Kolonia - Wolica - Brzezie - Wacławów - Skotniki. Korytem rzeki Pilicy prowadzi szlak wodny. W miejscowo ściach Skotniki i Ostrów znajduj ą si ę przystanie kajakowe. Gospodarstwa agroturystyczne na terenie gminy Aleksandrów znajduj ą si ę w miejscowo ściach: Dąbrówka, Skotniki, Stara. Miejsca noclegowe oferuje równie ż: • ośrodek fundacji Art Of Living Polska w Tarasce - Centrum Promocji Zdrowia, • Zabrodzin - Słoneczna Osada w Sieczce, • Dom Rekolekcyjny w D ąbrówce. Baz ę gastronomiczn ą w gminie tworz ą restauracje i bary oraz stołówki w o środkach i gospodarstwach agroturystycznych.

str. 25

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

2.6.6 Działalno ść gospodarcza, usługi i przemysł

Ogółem na terenie gminy działają około 182 podmioty prowadz ące działalno ść gospodarcz ą w sektorze publicznym oraz prywatnym. Poło żenie geograficzno-administracyjne gminy, w środkowej cz ęś ci Polski, na szlaku dróg krajowych nr 72 i nr 12, mog ą sprzyja ć rozwojowi gospodarczemu gminy. W gminie działalno ść gospodarcza koncentruje si ę wzdłu ż wa żnych szlaków komunikacyjnych.

Wyszczególnienie 2010 2011 2012 2013 2014 Rejestr REGON ogółem Podmioty gospodarki 152 163 154 156 182 narodowej ogółem Sektor publiczny 9 9 9 10 11 Sektor prywatny 143 154 145 146 171 Sektor prywatny Osoby fizyczne prowadz ące 122 133 122 122 142 działalno ść gospodarcz ą Spółki handlowe 4 4 5 5 5 Spółki handlowe z udziałem kapitału 1 1 1 1 1 zagranicznego Spółdzielnie 1 1 2 2 2 Stowarzyszenie 6 7 7 8 8 i organizacje społeczne Podmioty gospodarki narodowej w gminie Aleksandrów w latach 2010-2014 (GUS 2010-2014)

Rynek pracy na terenie gminy kształtowany jest głównie przez sektor prywatny - ogółem w gminie zarejestrowanych jest 182 podmioty - w tym 171 tworzy sektor prywatny (ponad 93%). W sektorze prywatnym przewa żaj ą osoby fizyczne prowadz ące działalno ść gospodarcz ą (83%). Na terenie gminy Aleksandrów najwi ęcej podmiotów działa w obszarze handlu hurtowego i detalicznego (29 % ogółu zarejestrowanych podmiotów) oraz budownictwa (18 %).

Sektor gospodarki: 2010 2011 2012 2013 2014 rolnictwo, le śnictwo, łowiectwo i rybactwo 14 18 17 18 18 górnictwo i wydobywanie 2 2 2 2 2 przetwórstwo przemysłowe 22 21 19 17 21 wytwarzanie i zaopatrywanie w energi ę elektryczn ą, gaz, 42 4 4 4 4 par ę wodn ą, gor ącą wod ę budownictwo 23 25 25 27 33 handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów 48 51 50 49 53 samochodowych, wł ączaj ąc motocykle transport i gospodarka magazynowa 3 3 3 4 5 działalno ść zwi ązana z zakwaterowaniem i usługami 2 2 2 2 2 gastronomicznymi informacja i komunikacja 2 2 - - 1 działalno ść finansowa i ubezpieczeniowa 3 3 - - - działalno ść profesjonalna, naukowa i techniczna 7 6 4 6 9 działalno ść w zakresie usług administrowania - 2 3 1 2 i działalno ść wspieraj ąca administracja publiczna i obrona narodowa; 6 6 6 6 6 obowi ązkowe ubezpieczenia społeczne edukacja 4 5 6 6 7 opieka zdrowotna i pomoc społeczna 2 2 2 2 4 działalno ść zwi ązana z kultur ą, rozrywk ą, rekreacj ą 4 3 2 4 4 pozostała działalno ść usługowa; gospodarstwa domowe zatrudniaj ące pracowników; gospodarstwa domowe 7 8 9 8 11 produkuj ące wyroby i świadcz ące usługi na własne potrzeby OGÓŁEM 152 163 154 156 182 Zestawienie podmiotów gospodarki narodowej w gminie Aleksandrów wg sekcji PKD w latach 2009-2013 (GUS, 2009- 2013)

str. 26

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

W roku 2014 zarejestrowano w gminie 26 nowych podmiotów gospodarczych prywatnych, natomiast wyrejestrowanych zostało 6 podmiotów (GUS, 2014). Głównym zaj ęciem mieszka ńców gminy jest praca w rolnictwie, instytucjach obsługi ludno ści, w tym słu żbie zdrowia i szkolnictwie oraz w przedsi ębiorstwach prywatnych usługowych, a zwłaszcza w handlu i budownictwie.

W gminie Aleksandrów w śród podmiotów prowadz ących działalno ść gospodarcz ą zdecydowanie przewa żaj ą małe podmioty (np. jednoosobowe lub rodzinne) zajmuj ące si ę głównie handlem i usługami. S ą to najcz ęś ciej sklepy i hurtownie (spo żywcze, materiałów budowlanych itp.), a tak że drobne zakłady produkcyjno-usługowe, jak warsztaty samochodowe, szwalnie, usługi remontowo- budowlane, itp. Średnich przedsi ębiorstw, zakładów przemysłowych, jest niewiele. Na terenie gminy nie ma du żego przemysłu. Do najwi ększych prywatnych pracodawców działaj ących na terenie gminy nale ży zaliczy ć nast ępuj ące firmy: • Urszula Lena Grabowska BiG Spółka Cywilna - Skotniki, bran ża produkcyjno- usługowa, realizacja projektów budowlanych, • Zakład Chemiczny WABA WiB J ęcek - Dąbrowa nad Czarn ą, bran ża produkcyjna, produkcja chemiczna, • Zakład produkcji drzewnej POLTRAK, Skotniki, • Tartak Zofia Paras, Skotniki.

Podmiotem z otocznia biznesu jest instytucja finansowa: Bank Spółdzielczy Ziemi Piotrkowskiej oddział w Aleksandrowie.

2.7 Infrastruktura techniczna

2.7.1 Komunikacja

Układ komunikacji kołowej tworz ą - drogi krajowe, powiatowe, gminne i wewn ętrzne. W północnej cz ęś ci gminy przebiega droga krajowa Nr 74 przewidziana do przebudowy do parametrów drogi głównej ruchu przyspieszonego. W północnej cz ęś ci gminy projektowana jest równie ż droga ekspresowa S-12. Istniej ący układ sieci drogowej obok ww. dróg krajowych przedstawia si ę nast ępuj ąco:

Długo ść drogi w gminie Numer drogi Nazwa drogi (km) Drogi krajowe 74 Wielu ń - Piotrków Trybunalski - Kielce - Zamo ść - Zosin 2,45 Drogi powiatowe 1502E Sulejów - Kaw ęczyn - Krasik 15,51 1503E Ro żenek - Siucice 4,41 1504E Stara - Skórkowice - Żarnów 4,78 3908E Skotniki - Czermno 1,73 3118E Prymusowa Wola - Parady ż - Skórkowice - Reczków 3,73 Przedbórz - Skotniki - Jaksonek - Radonia 3921E 20,55 - Błogie Szlacheckie Drogi gminne 110001E Jaksonek - Kotuszów –Borowiec – Kalinków – Kamocka Wola 5,6 110002E Ostrów-Dąbrowa n/Czarn ą – Kotuszów - gr. Gminy Parady ż (Wójcin) 3,9 110003E Ostrów – Kolonia D ębowa Góra. 3,69 110004E Dębowa Góra - Ro żenek 4,5 110005E Dąbrówka - Szarbsko - Niewierszyn 4,5 110006E Aleksandrów - Janikowice 2,6 110007E Marianów - Justynów - Siucice Kolonia 5,9 110008E Marianów - Siucice 1,1 110009E Wólka Skotnicka 4,0 110010E Reczków Nowy - Wacławów 3,9 110011E Skotniki - Brzezie – gr. gm. Żarnów – (Ruszenice) 6,5 Sie ć komunikacyjna w gminie Aleksandrów

str. 27

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

W gminie jest ogółem 50,71 km dróg powiatowych oraz 46,2 km dróg gminnych, w tym: 28,95 o nawierzchni ulepszonej i 17,25 km o nawierzchni nieulepszonej. Powy ższ ą sie ć dróg publicznych uzupełniaj ą drogi wewn ętrzne będące w zarz ądzie gminy Aleksandrów. W gminie nie ma sieci kolejowej.

2.7.2 Zaopatrzenie w wod ę

Długo ść sieci wodoci ągowej (na koniec 2014 r.) w gminie wynosi 121,52 km, do sieci przył ączonych jest 1 720 gospodarstw. Z sieci wodoci ągowej korzysta 88,4 % mieszka ńców gminy. Podstaw ą systemu wodoci ągowania gminy s ą studnie gł ębinowe i uj ęcia wody: • uj ęcie wody (hydrofornia) Aleksandrów - wydajno ść 60,00 m 3/dob ę; • uj ęcie wody Ciechomin - wydajno ść 25,00 m 3/dob ę; • uj ęcie wody (hydrofornia) Jaksonek - wydajno ść 40,00 m 3/dob ę; • uj ęcia wody rezerwowe w miejscowo ści Niewierszyn . Wymienione uj ęcia nie posiadaj ą ustanowionych stref ochrony po średniej. Wyszczególnienie Jednostka 2010 2011 2012 2013 2014 Długo ść sieci km 120,42 120,42 120,42 121,52 121,52 wodoci ągowej* Liczba gospodarstw szt. 1 506 1 640 1 665 1 701 1 720 przył ączonych do sieci* Eksploatacja sieci wodoci ągowej – dm 3 171,0 153,6 165,5 163,6 158,3 gospodarstwa domowe** Zu życie wody w gospodarstwach m3 38,5 34,7 37,6 37,2 36,2 domowych na 1 mieszka ńca** Stan sieci wodoci ągowej i zu życie wody w latach 2010-2014 w gminie Aleksandrów (Urz ąd Gminy w Aleksandrowie, GUS, 2010-2014) * Urz ąd Gminy w Aleksandrowie ** Główny Urz ąd Statystyczny, Bank Danych Regionalnych

2.7.3 Gospodarka ściekowa

Na terenie gminy nie ma sieci kanalizacji sanitarnej oraz nie funkcjonuje oczyszczalnia ścieków komunalnych. Mieszka ńcy korzystaj ą z przydomowych oczyszczalni ścieków oraz z bezodpływowych zbiorników na nieczysto ści płynne. Nieczysto ści ciekłe s ą wywo żone do oczyszczalni poza terenem gminy przez firmy zewn ętrzne, na indywidualne zgłoszenie mieszka ńców. Przy budynkach szkoły podstawowej w miejscowo ści Aleksandrów, D ąbrowa nad Czarn ą i Skotniki oraz przy budynku Urz ędu Gminy w Aleksandrowie funkcjonuj ą biologiczne oczyszczalnie ścieków.

2.7.4 Elektroenergetyka

Gmina Aleksandrów jest w pełni zelektryfikowana. Energia elektryczna dostarczana jest na teren gminy magistralnymi napowietrznymi liniami 15 kV, wyprowadzonymi ze stacji 110/15kV „My ślibórz” na terenie gminy Żarnów oraz ze stacji 110/15 kV „Sulejów” zlokalizowanej w Sulejowie. Dla dostarczenia energii i mocy elektrycznej dla poszczególnych odbiorców słu ży terenowa sie ć elektroenergetyczna 15 kV z lokalnymi stacjami transformatorowymi oraz linie NN. W gminie funkcjonuj ą cztery małe elektrownie wodne w miejscowo ściach: Siucice - Kolonia, Ro żenek i dwa obiekty w D ąbrowie nad Czarn ą.

2.7.5 Gazownictwo

Przez teren gminy przebiega fragment sieci gazowej w postaci gazoci ągu wysokopr ęż nego magistralnego relacji Piotrków Trybunalski - Ko ńskie. Długo ść sieci przesyłowej na terenie gminy wynosi 6,490 km.

str. 28

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Mieszka ńcy gminy korzystaj ą z gazu propan-butan w 11-kg butlach. Jest to forma bardzo rozpowszechniona, ze wzgl ędu na dost ępno ść punktów wymiany – minimum jeden punkt znajduje w ka żdej miejscowo ści.

2.7.6 Ciepłownictwo

Źródłem energii do ogrzewania pomieszcze ń s ą paleniska piecowe, głównym czynnikiem grzewczym jest w ęgiel oraz inne produkty w ęglopochodne, bardzo rzadko olej opałowy. Stosunkowo du ży jest równie ż udział opalania kotłowni lokalnych (w gospodarstwach domowych) biomas ą, najcz ęś ciej resztkami z rolnictwa. W budynkach mieszkalnych s ą instalacje centralnego ogrzewania, do celów kulinarnych wykorzystywane s ą paleniska kuchenne, kuchnie na propon-butan, kuchnie elektryczne, a do podgrzania wody uzupełniaj ąco termy elektryczne. Niski stopie ń koncentracji zabudowy nie sprzyja rozwojowi sieci ciepłowniczej. Wi ększe urz ądzenie energetyczne spalania paliw działaj ą w kotłowniach w budynkach u żyteczno ści publicznej. W niektórych obiektach przeprowadzono modernizacj ę urz ądze ń grzewczych poprzez wprowadzenie nowocze śniejszych, bardziej ekologicznych pieców oraz wprowadzeniu oleju opałowego jako czynnika grzewczego.

Budynek Rodzaj paliwa w kotłowni Urz ąd Gminy w Aleksandrowie olej opałowy Szkoła Podstawowa w Aleksandrowie olej opałowy Szkoła Podstawowa w Skotnikach olej opałowy Szkoła Podstawowa w D ąbrowie nad jeden kocioł na pellet Czarn ą i Publiczne Gimnazjum i jeden kocioł na olej opałowy Środowiskowy Dom Samopomocy w pellet Dąbrówce Kotłownie w budynkach u żyteczno ści publicznej w gminie Aleksandrów (Urz ąd Gminy w Aleksandrowie)

2.7.7 Telekomunikacja

Przez teren gminy przebiega trasa kabla telekomunikacyjnego ( światłowód) Błogie Szlacheckie - Skotniki oraz trasa kabla telekomunikacyjnego ( światłowód) Skotniki - Przedbórz. Przeka źnik wszystkich operatorów sieci komórkowych znajduje się w miejscowo ści Sieczka. Stopie ń telefonizacji na obszarze gminy Aleksandrów uzna ć nale ży za dostateczny. W niektórych miejscowo ściach wyst ępuj ą jednak problemy z ł ączno ści ą sieci telefonii komórkowej i szerokopasmowego Internetu.

2.7.8 Sieci informatyczne.

Na terenie gminy usługi internetowe dostarczane s ą sieci ą kablow ą, na bazie telefonii stacjonarnej i telewizji kablowej oraz bezprzewodowo.

2.7.9 Gospodarka odpadami

Nowe przepisy nakładaj ą na gmin ę obowi ązek selektywnego zbierania odpadów komunalnych w celu osi ągni ęcia odpowiednich poziomów recyklingu. Taki system gospodarowania odpadami komunalnymi zacz ął funkcjonowa ć w gminie od 1 lipca 2013 roku. Odbiorc ą odpadów komunalnych z terenu gminy jest firma EKOM z siedzib ą w Nowinach. Firma ta wyposa żyła mieszka ńców w pojemniki plastikowe na odpady zmieszane o pojemno ściach 120 l i 240 l oraz w worki na frakcje selektywnie zbierane o pojemno ści 120 l. System zbiórki odpadów komunalnych w gminie opiera si ę na zbiórce odpadów niesegregowanych (zmieszanych) oraz segregowanych, w podziale na: • papier, tektur ę, opakowania wielomateriałowe, tworzywa sztuczne, • szkło, szkło bezbarwne i kolorowe. Odpady zmieszane i segregowane s ą odbierane co 4 tygodnie i przekazywane do okre ślonych instalacji.

str. 29

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Rodzaj Jednostka 2010 2011 2012 2013 2014 Ilo ść odpadów komunalnych zebranych Mg 489,5 526,0 663,4 418,2 657,5 ogółem Ilo ść odpadów komunalnych zebranych Mg 48,2 54,3 49,5 72,1 167,3 selektywnie Liczba gospodarstw obj ętych szt. 980 1 010 1 029 1 405 1 340 selektywn ą zbiórk ą odpadów Wytworzone osady ściekowe m³ 128,5 142,6 148,5 1939 603,5 Odpady zbierane w gminie Aleksandrów w latach 2010-2014 (Urz ąd Gminy w Aleksandrowie)

Mieszka ńcy mog ą dostarcza ć odpady komunalne, takie jak: przeterminowane leki, zu żyte baterie i akumulatory, zu żyty sprz ęt elektryczny i elektroniczny, chemikalia, meble i inne odpady wielkogabarytowe, zu żyte opony i materiały rozbiórkowe oraz szkło bezbarwne i kolorowe do Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych w Aleksandrowie. Gmina Aleksandrów, według „Plan gospodarki odpadami dla województwa łódzkiego na lata 2016 - 2022 z uwzgl ędnieniem lat 2023 – 2028” nale ży do regionu III gospodarowania odpadami, dla którego główn ą instalacj ą (Regionaln ą Instalacj ą Przetwarzania Odpadów Komunalnych tzw. RIPOK) jest składowisko w Pukininie na terenie gminy Rawa Mazowiecka. Składowisko to, jako spółka Zakład Gospodarki Odpadami AQUARIUM Sp. z.o.o. posiada pozwolenie zintegrowane na odbiór odpadów oraz zgodnie z Uchwał ą XXXV/687/2013 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 26 kwietnia 2013 roku. Posiada ono instalacje mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych (MBP) oraz składowisko odpadów. Ponadto druga spółka – Zakład Gospodarki Odpadami Pukinin – uruchomiła w 2013 roku składowisko odpadów niebezpiecznych, w tym azbestu.

Instalacje przewidziane do Funkcjonuj ące zast ępczej obsługi regionalne instalacje regionów do przetwarzania Rodzaj regionalnej instalacji w przypadku gdy regionalna odpadów instalacja uległa awarii lub nie komunalnych mo że przyjmowa ć odpadów (RIPOK) z innych przyczyn Pukinin, Julków gm. Skierniewice gm. Rawa Tomaszów Mazowiecki Instalacja do mechaniczno- biologicznego Mazowiecka ul. Piaskowa 122 przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych Piotrków Trybunalski i wydzielenia ze zmieszanych odpadów komunalnych ul. 1-go Maja 25 frakcji nadaj ących si ę w cało ści lub w cz ęś ci do Płoszów, Piotrków Trybunalski ul. Wolska odzysku gm. Radomsko Sulejów ul. Psarskiego 3 Lubochnia Górki 68/74

Instalacja do przetwarzania selektywnie zebranych odpadów zielonych i innych bioodpadów oraz wytwarzania z nich produktów o wła ściwo ściach nawozowych lub środków wspomagaj ących upraw ę ro ślin, spełniaj ącego wymagania okre ślone w Płoszów, Ró żanna, gm. Opoczno przepisach odr ębnych lub materiału po procesie gm. Radomsko kompostowania lub fermentacji dopuszczonego do odzysku w procesie R10, spełniaj ącego wymagania okre ślone w przepisach wydanych na podstawie art. 30 ust. 7 ustawy o odpadach Instalacja do składowania odpadów powstaj ących Lubochnia Górki Brzeziny, ul. Łódzka w procesie mechaniczno-biologicznego przetwarzania 68/74 Koluszki zmieszanych odpadów komunalnych oraz pozostało ści Pukinin gm. Rawa Mazowiecka z sortowania odpadów komunalnych o pojemno ści Rzgów ul. Ogrodowa 115

str. 30

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

pozwalaj ącej na przyjmowanie przez okres nie krótszy Kruszów gm. Tuszyn ni ż 15 lat odpadów w ilo ści nie mniejszej ni ż Moszczenica ul. Cegielniana powstaj ąca w instalacji do mechaniczno-biologicznego Lubochnia Górki przetwarzania zmieszanych odpadów 68/74 Ró żanna gm. Opoczno Kąsie gm. Kamie ńsk Płoszów gm. Radomsko Aleksandrów Kolonia gm. Aleksandrów Regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych w regionie III (wg Planu gospodarki odpadami dla województwa łódzkiego na lata 2016 - 2022 z uwzgl ędnieniem lat 2023 - 2028)

2.8 Środowisko przyrodnicze

Środowisko przyrodnicze obszaru gminy Aleksandrów cechuj ą zró żnicowane przestrzennie, ilo ściowo i jako ściowo walory. Bonitacja poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego, składaj ących si ę na całokształt warunków fizjograficznych gminy Aleksandrów oraz istniej ących form zagospodarowania przestrzennego pozwoliła na wyró żnienie na obszarze gminy:

A - terenów wskazanych do dominacji funkcji przyrodniczej – z racji wysokich walorów przyrodniczych, istotnej roli w ochronie bioró żnorodno ści lub niskiej odporno ści środowiska na wszelkie procesy antropogeniczne, do których nale żą : - obszary obj ęte prawn ą ochron ą przyrody lub ochrony takiej wymagaj ące – istniej ące i proponowane formy ochrony przyrody: obszary Natura 2000, rezerwaty przyrody, u żytki ekologiczne, pomniki przyrody, Sulejowski Park Krajobrazowy, obszary chronionego krajobrazu – są to obszary o wyró żniaj ących si ę walorach środowiska przyrodniczego, wymagaj ące ogranicze ń w lokalizacji inwestycji uci ąż liwych lub potencjalnie uci ąż liwych dla środowiska. Zagospodarowanie przestrzenne tych terenów winno bezwarunkowo uwzględnia ć ustalenia planów ochrony poszczególnych obszarów lub zapisów ochronnych z ustanawiaj ących je aktów prawnych; - doliny rzek: Pilicy i Czarnej Malenieckiej – obszary te wymagaj ą zachowania otwartego charakteru jako korytarze ekologiczne (w tym migracyjne dla wielu gatunków fauny) oraz korytarze wentylacyjne. Ochrona dolin rzek wymaga unikania lokalizacji inwestycji przegradzaj ących rzeki w celu zapewnienia ich dro żno ści jako korytarzy migracyjnych oraz wył ączenia z trwałego zainwestowania jako obszarów szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Pilica i odcinka rzeki Czarna Maleniecka o prawdopodobie ństwie wyst ąpienia raz na 100 lat (1%), raz na dziesi ęć lat (10%), zgodnie z Mapami zagro żenia powodziowego oraz obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z „Studium dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej – Etap I – Rzeka Czarna Maleniecka”. - tereny zieleni urz ądzonej: parki i cmentarze – obszary te wymagaj ą ochrony wyst ępuj ących w nich, niejednokrotnie szczególnie cennych drzewostanów, stanowi ących enklawy ekologiczne, uzupełniaj ące i wspomagaj ące kompleksowy system ekologiczny gminy.

B - terenów wskazanych do rozwoju funkcji le śnej – do których zaliczy ć nale ży istniej ące kompleksy le śne oraz z reguły przyległe do nich tereny o niskiej przydatno ści dla rolnictwa, wskazane do zalesie ń – ochrona lasów powinna polega ć przede wszystkim na ograniczaniu przeznaczania gruntów le śnych na cele niele śne, intensyfikacji działa ń zmierzaj ących do zalesiania nowych gruntów, a gospodarka le śna prowadzona powinna by ć na podstawie obowi ązuj ących planów urz ądzania lasów. Dopuszczalne jest urz ądzanie na omawianych terenach szlaków turystycznych oraz miejsc postojowych i punktów widokowych. Kształtowanie zalesie ń, szczególnie na terenie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, powinno si ę odbywa ć w sposób zapewniaj ący optymaln ą ochron ę ró żnorodno ści biologicznej i walorów krajobrazowych. Z tego wzgl ędu nale ży, zgodnie z postulatami, zapisanymi w planie ochrony Parku, przestrzega ć kilku zasad w zakresie rozwoju zalesie ń: - za po żą dane obszary koncentracji zalesie ń przyjmuje si ę pasma terenu ł ącz ące istniej ące niewielkie lub du że kompleksy le śne w cało ść lub zapewniaj ące powi ązania z innymi ekosystemami,

str. 31

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

- wprowadzanie zalesie ń preferowane jest na najsłabszych glebach (funkcja glebochronna) oraz na wododziałach (funkcja wodochronna) - wła ściwy dobór drzewostanu zwi ązany jest z dostosowaniem go do typu potencjalnego siedliska le śnego, - wykorzystywanie w zalesianiu wył ącznie gatunków rodzimych, - tworzenie strefy ekotonowej (na styku pomi ędzy ekosystemami le śnymi i polnymi), która sprzyja podnoszeniu stabilno ści ekosystemu le śnego oraz tworzy pewnego rodzaju barier ę dla szkodliwych czynników zewn ętrznych oraz zwi ększa ró żnorodno ść biologiczn ą. Strefa ekotonowa powinna przyjmowa ć posta ć pasa ochronnego o szer. 10-30 metrów z ro ślinno ści ró żnych pi ęter.

C - terenów wskazanych do rozwoju funkcji rolniczej – do których nale żą obszary o szczególnie wyró żniaj ących si ę warunkach dla produkcji rolnej (gleby wy ższych klas bonitacyjnych, dobre warunki klimatyczne i wodne), na których mo żliwa jest lokalizacja inwestycji zwi ązanych z gospodark ą roln ą oraz przetwórstwem rolno-spo żywczym. Tereny te w celu wła ściwego kształtowania przestrzeni rolniczej preferowane s ą do wprowadzania zadrzewień śródpolnych.

2.8.1 Ukształtowanie terenu

Gmina Aleksandrów, zgodnie z podziałem fizyczno - geograficznym J. Kondrackiego, le ży na terenie prowincji Wzniesie ń Południowomazowieckich, w podprowincji Równina Piotrkowska. Ukształtowanie terenu gminy jest do ść zró żnicowane, ze wzgl ędu na przeci ęcie obszaru przez dwie doliny du żych rzek, tj. Pilicy i Czarnej Malenieckiej. Najbardziej urozmaicona jest rze źba terenu środkowego oraz środkowo - zachodniego obszaru gminy w rejonie miejscowo ści: D ąbrówka, Wólka Skotnicka, Skotniki. Teren lekko opada ku północy, która to cz ęść jest bardziej monotonna pod wzgl ędem ukształtowania. Najwy ższy punkt gminy wynosi 255,3 m n.p.m. i jest zlokalizowany na wschód od wsi D ąbrówka. Punkt najni ższy znajduje si ę w północno - zachodniej cz ęś ci gminy w dolinie rzeki Pilicy i wynosi około 168 m n.p.m. Gleby, wyst ępuj ące na terenie gminy, s ą w wi ększo ści pochodzenia mineralnego: gleby bielicoziemne (bielicowe, bielice, rdzawe), w mniejszym stopniu - bruntatnoziemne (brunatne wła ściwe, płowe). W sąsiedztwie cieków wodnych s ą te ż gleby napływowe aluwialne (m.in. mady rzeczne) oraz hydrogeniczne (bagienne i pobagienne).

2.8.2 Klimat

Według podziału Polski na dzielnice rolniczo-klimatyczne gmina Aleksandrów poło żona jest w centrum przejściowego i zmiennego klimatu w tzw. łódzkiej dzielnicy klimatycznej, która charakteryzuje si ę du żą zmienno ści ą pogody oraz zró żnicowanymi warunkami meteorologicznymi w poszczególnych latach. Zaznaczaj ą si ę tu wpływy zarówno mas powietrza polarno-kontynentalnego jak i polarno-morskiego. Przewa żaj ą wiatry zachodnie i południowo – zachodnie, z niewielkim zró żnicowaniem w zale żno ści od pór roku. Warunki topoklimatyczne charakterystyczne dla subregionu łódzkiego: • średnia temperatura stycznia: -3,3 0C, • średnia temperatura lipca: +17,9 0C, • średnioroczna temperatura: +8,5 0C, • średni czas trwania zimy: 80 dni, • średni czas trwania lata: 85-90 dni, • średnia roczna suma opadów: 600-650 mm, • długo ść okresu wegetacyjnego tj. okresu z temperatur ą powy żej 5 0C trwa 210 dni, • średnia pr ędko ść wiatru – 3,4m/s, • wiatry napływaj ą głównie z kierunków: zachodniego oraz południowo-zachodniego. Najcieplejszym miesi ącem jest lipiec, a najchłodniejszym stycze ń. Najwy ższe parowanie terenowe wyst ępuje latem z maksimum w czerwcu i lipcu ok. 77,0mm, najmniejsze zim ą z minimum w grudniu i styczniu ok. 9,0mm.

str. 32

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

2.8.3 Gleby

W gminie Aleksandrów przewa żaj ą gleby bielicoziemne (bielicowe, bielice, rdzawe), a w mniejszym stopniu wyst ępuj ą bruntatnoziemne (brunatne wła ściwe, płowe). W s ąsiedztwie cieków wodnych wyst ępuj ą gleby napływowe aluwialne oraz hydrogeniczne (bagienne i pobagienne). Pod wzgl ędem przydatno ści rolniczej gleby gminy w najwi ększym stopniu nale żą do kompleksów: le śnego, żytniego i zbo żowo - pastewnego. Gleby gminy Aleksandrów nale żą do jednych ze słabszych w rejonie piotrkowskim.

2.8.4 Zło ża surowców mineralnych

Na terenie gminy wg Bilansu zasobów złó ż kopalin w Polsce wg stanu na 31.12.2014 r. (PIG, PIB, Warszawa 2015) wyst ępuje sze ść udokumentowanych złó ż. S ą to: − Stara Kolonia – o zasobach: 328 000 t – zło że rozpoznane szczegółowo (w kat. A+B+C1); − Wolica II – o zasobach 97 000 t – zło że eksploatowane (obecne wydobycie: 0 t); − Wolica III – o zasobach 25 000 t – zło że zagospodarowane, eksploatowane okresowo; − Wolica IV – o zasobach 313 000 t – zło że rozpoznane szczegółowo (w kat. A+B+C1); − Wolica V – o zasobach 106 000 t – zło że rozpoznane szczegółowo (w kat. A+B+C1); − Wolica VI – o zasobach 225 000 t - eksploatowane (obecne wydobycie: 1 000 t).

2.8.5 Wody powierzchniowe

Pod wzgl ędem hydrograficznym obszar gminy Aleksandrów poło żony jest całkowicie w dorzeczu rzeki Wisły , w obr ębie zlewni rzeki Pilicy. Sie ć hydrograficzn ą gminy Aleksandrów tworz ą rzeki Pilica, dopływ Wisły oraz Czarna Maleniecka, dopływ Pilicy, które w północno – zachodniej cz ęś ci gminy tworz ą wa żny w ęzeł wodny. Gmina Aleksandrów zlokalizowana jest na obszarach Jednolitych Cz ęś ci Wód Powierzchniowych JCWP : • RW200017254532 – Rado ńka • RW20001025451 – Pilica od Zwleczy do Zbiornika Sulejowskiego • RW20009254499 – Czarna Maleniecka od Barbarki do ujścia • RW200062544949 – Popławka • RW20006254489 – Barbarka • RW200062543692 – Ojrzanka • RW200062544929 – Czarna

Na terenie gminy bior ą tak że pocz ątek liczne bezimienne cieki (dopływy Pilicy i Czarnej Malenieckiej). Odwodnienie obszaru opracowania odbywa si ę w kierunku północnym i północno- zachodnim ku Pradolinie Warszawsko-Berli ńskiej. Na terenie gminy Aleksandrów nie wyst ępuj ą wi ększe naturalne zbiorniki wodne. Wszystkie wi ększe zbiorniki pełni ą rol ę stawów gospodarczych.

Badania jakości wód powierzchniowych obejmuj ą na terenie gminy Aleksandrów tylko rzek ę Pilic ę. W 2013 r. dwie jednolite cz ęś ci wód, obejmuj ące Pilic ę od Kanału Koniecpol-Radoszewica do Zwleczy oraz od Zwleczy do Zbiornika Sulejów okre ślone zostały jako złe, zarówno pod wzgl ędem ekologicznym, jak i chemicznym. Głównym zagro żeniem i źródłem zanieczyszcze ń dla wód powierzchniowych (oddziałuj ącym równie ż na wody podziemne), na terenie gminy s ą nieoczyszczone lub oczyszczone tylko cz ęś ciowo ścieki, odprowadzane do rzek i rowów melioracyjnych lub wylewane na pola.

Zagro żenie powodziowe wodami 1% na terenie gminy Aleksandrów zwi ązane jest z dolinami najwi ększych rzek: Pilicy i Czarnej Malenieckiej i wyst ępuje w zachodniej i środkowej cz ęś ci omawianego obszaru. Tereny powodziowe zajmuj ą ponad 1 200 ha powierzchni i stanowi ą około 8,5% powierzchni gminy.

str. 33

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Na terenie gminy Aleksandrów nie wyst ępuj ą wi ększe naturalne zbiorniki wodne. Wszystkie zbiorniki maj ą charakter rybnych stawów gospodarczych. „Wojewódzki Program Małej Retencji dla województwa łódzkiego” oraz Aneks do "Wojewódzkiego Programu Małej Retencji dla województwa łódzkiego" przyj ęte uchwał ą Nr 581/10 z dnia 13.04.2010 r. w sprawie zatwierdzenia Wojewódzkiego Programu Małej Retencji dla województwa łódzkiego wraz z Aneksem… i Prognoz ą oddziaływania na środowisko zakładaj ą budow ę 4 zbiorników: D ębowa Góra na Czarnej Malenieckiej o powierzchni 40 ha i pojemno ści około 600 tys. m 3, Szarbsko o powierzchni 5 ha i pojemno ści 80 tys. m3, Wólka Skotnicka o powierzchni 0,4 ha i pojemno ści 4,8 tys. m3 oraz Justynów o powierzchni 0,05 ha i pojemno ści 1 tys. m 3. W bezpo średnim s ąsiedztwie gminy Aleksandrów, na terenie przyległej gminy Parady ż, na rzece Czarna Maleniecka planowany jest zbiornik Przył ęk o powierzchni 90,7 ha i pojemno ści 1 723,3 tys. m3.

2.8.6 Wody podziemne

Gmina Aleksandrów znajduje si ę w obr ębie jednostki hydrogeologicznej nale żą cej do podregionu Małogosko-Sulejowskiego. Wody podziemne na terenie gminy wyst ępuj ą głównie w utworach czwartorz ędowych oraz jurajskich. Gmina Aleksandrów zlokalizowana jest na obszarach Jednolitych Cz ęś ci Wód Podziemnych JCWPd PLG 200084 i PLG 200085.

Główny u żytkowy poziom wodono śny w gminie tworz ą wody jurajskie. W obr ębie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny stanowi ą go uszczelnione i skrasowiałe wapienie i margle. Wyst ępuj ące w nich wody nale żą do kategorii wód szczelinowych. Gł ęboko ść wyst ępowania zwierciadła wód jurajskich pod powierzchni ą terenu waha si ę od kilku do 60 m, lokalnie si ęga nawet do 90 m. S ą to wody na ogół o zwierciadle swobodnym, tylko miejscami wykazuj ą ci śnienie dochodz ące do 700 kPa. W środkowo-zachodniej cz ęś ci gminy (rejon Szarbska) wody jurajskie wyst ępuj ą w zlepie ńcach, s ą za żelazione i nie nadaj ą si ę do celów gospodarczych. Wody czwartorz ędowe nie tworz ą ci ągłego horyzontu, a ich stan uzale żniony jest głównie od opadów atmosferycznych. Wyst ępuj ą w postaci wód zawieszonych lub mi ędzymorenowych. Północna cz ęść gminy Aleksandrów znajduje si ę w zasi ęgu szczelinowo-krasowego Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 410 „Opoczno”. Poziom wodono śny wyst ępuje tu w utworach jury. Klasa jako ści wód w zbiorniku okre ślana jest na: Ia, Ib i Ic. Średnia gł ęboko ść uj ęć szacowana jest na powy żej od 100 m. Szacunkowe zasoby dyspozycyjne wód kształtuj ą si ę na wysoko ści 115 tys.m 3/dob ę. Jako ść zwykłych wód podziemnych na obszarze gminy nie jest obj ęta monitoringiem regionalnym.

2.8.7 Szata ro ślinna i walory przyrodnicze

Szata ro ślinna wi ększo ści terenu gminy Aleksandrów jest do ść urozmaicona; składa si ę na ni ą ro ślinno ść pól, ł ąk, torfowisk i lasów. Lasy ogółem zajmuj ą w gminie Aleksandrów 4 875,24 ha, co stanowi 33,8% powierzchni gminy (wg BDL, stan na 31.12.2014 r.). Lasy pa ństwowe stanowi ą 63,5% powierzchni lasów. Nadzorowane s ą przez Regionaln ą Dyrekcj ą Lasów Pa ństwowych w Łodzi, Nadle śnictwa Opoczno, Przedbórz i Smardzewice. Głównym gatunkem lasotwórczym jest sosna. Stanowi ona około 89% drzewostanu. Poza tym wyst ępuje świerk (0,8% udziału), jodła (0,5%), d ąb (ok. 2,4%), brzoza (ok. 2,9%) i olsza (około 3,2%). W lasach dominuj ą bory (ok. 80%) – najcz ęś ciej s ą to bory świe że. Siedliska le śne zajmuj ą około 17,1%, a olsy około 2,9% powierzchni. Wśród borów mieszanych sosnowo-dębowych najwy ższe warto ści przyrodniczo-le śne posiadaj ą bory w okolicach Taraski. Natomiast najcenniejsze bory sosnowe wyst ępuj ą w Justynowie. Lasy ł ęgowe maj ące znaczenie przyrodniczo-le śne zachowały si ę w uroczyskach: mi ędzy Sulejowem i Ostrowem (wraz ze stref ą uj ściow ą Czarnej Malenieckiej) oraz rejon Justynowa, a tak że Borowiec-Dąbrowa nad Czarn ą. Z kolei bagienne lasy olszowe najlepiej reprezentowane s ą w uroczysku Czarny Las koło Justynowa oraz mi ędzy Sulejowem i Tarask ą. Lasy mieszane reprezentowane przez lasy d ębowe z domieszk ą sosny i nale żące do termofilnych zbiorowisk: d ąbrowy świetlistej i gr ądu wysokiego

str. 34

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW spotyka si ę jeszcze w uroczysku Jaksonek. Równie ż w Jaksonku znale źć mo żna dąbrowy – naturalne lasy puszcza ńskie.

Walory florystyczne terenu gminy tworz ą przede wszystkim gatunki szeroko rozpowszechnione w północnej i środkowej Europie, w tym równie ż gatunki o charakterze eurosyberyjskim. Najliczniej spotykane s ą jednak ro śliny maj ące swoje centrum wyst ępowania w Europie Środkowej (buk zwyczajny, grab pospolity, d ąb szypułkowy, lipa szerokolistna i klon zwyczajny, z ro ślin zielnych nale ży wymieni ć: turzyce palczast ą, zawilec gajowy i szczyr trwały).

Świat zwierz ąt wi ększo ści obszaru gminy jest typowy dla środkowej Polski. Mo żna tu wymieni ć gatunki szeroko rozpowszechnione na kontynencie euroazjatyckim (ssaki: zaj ąc szarak, kuna le śna, sarna, dzik; z ptaków: sójka, dzwoniec, świergotek ł ąkowy i drzewny, słowik rdzawy, k ąskawa, kulczyk). Pojawiaj ą si ę te ż gatunki o charakterze południowym, reprezentowane głównie przez bogaty świat owadów, a w śród kr ęgowców: chomiki i nietoperze.

2.8.8 Obszary i elementy prawnie chronione

Na terenie gminy Aleksandrów wyst ępuj ą elementy środowiska przyrodniczego, które z uwagi na wysokie warto ści obj ęte zostały ró żnymi formami ochrony wprowadzonymi na podstawie przepisów ogólnych z zakresu ochrony przyrody i środowiska oraz miejscowych aktów prawnych. Nale żą do nich: • Sulejowski Park Krajobrazowy • Pilicza ński Obszar Chronionego Krajobrazu • Rezerwat le śno-florystyczny "Jaksonek" • Rezerwat przyrody "Diabla Góra" • Obszar maj ący znaczenie dla Wspólnoty Natura 2000 Dolina Środkowej Pilicy • Obszar maj ący znaczenie dla Wspólnoty Natura 2000 Dolina Czarnej • 4 pomniki przyrody • 15 u żytków ekologicznych

Łączna powierzchnia ogólna u żytków ekologicznych w gminie wynosi 12,43 ha.

Na terenie gminy znajduj ą si ę równie ż zabytkowe parki podworskie (obj ęte rejestrem zabytków) w miejscowo ściach: D ębowa Góra, Ro żenek, Skotniki, Szarbsko. Wzdłu ż zachodniej granicy gminy ci ągnie si ę główny korytarz ekologiczny Południowo-Centralny - Doliny Pilicy Południowy.

str. 35

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Rozmieszczenie obszarów pod ochron ą na terenie gminy Aleksandrów (www.gdos.gov.pl) Sulejowski Park Krajobrazowy o całkowitej powierzchni 53 760 ha, w granicach województwa łódzkiego 17 030 ha. Park utworzony został w 21 lipca 1994r. (Rozporz ądzenie Nr 3/94 Wojewody Piotrkowskiego w sprawie utworzenia Sulejowskiego Parku Krajobrazowego - Dz. Urz. Woj. Piotrkowskiego Nr 22, poz. 136. Park poło żony jest na terenie powiatu piotrkowskiego (gminy: Ręczno, Aleksandrów, Sulejów oraz cz ęś ciowo w: mie ście Piotrków Trybunalski), na terenie Tomaszowa Mazowieckiego (powiat tomaszowski) i gminy Mniszków (powiat opoczy ński). Park poło żony jest nad środkow ą Pilic ą i charakteryzuje go krajobraz doliny Pilicy. Na terenie Parku wraz z otulin ą znajduje si ę 9 rezerwatów przyrody. Przedmiotem ochrony s ą jodły pospolite, świerki, buki, klony i jawory. W Parku wyst ępuj ą murawy nawapienne - płaszczycie, torfy i ł ąki o podło żu piaszczysto - torfowym.

str. 36

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Pilicza ński Obszar Chronionego Krajobrazu o powierzchni całkowitej 46 340 ha, obejmuj ący tereny chronione ze wzgl ędu na wyró żniaj ący si ę krajobraz o zró żnicowanych ekosystemach. Jest to warto ściowy obszar dla zaspokajania potrzeb zwi ązanych z turystyk ą i wypoczynkiem, a tak że pełni ących funkcj ę korytarzy ekologicznych. Dla obszaru obowi ązuj ą przepisy uchwały Nr XXII/407/12 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 27 marca 2012 r. w sprawie Pilicza ńskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu.

Rezerwat przyrody "Jaksonek" - rezerwat florystyczny Jaksonek poło żony jest na terenie Gminy Aleksandrów w Nadle śnictwie Smardzewice, Le śnictwie Jaksonek, oddziały 164 i, j, k, 165b-d, 166d, 172b, 173a-d,f, 174a-c,f (obr ębu Błogie). Rezerwat został utworzony na powierzchni 26,90 ha Zarz ądzeniem Ministra Le śnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 18 maja 1984 roku w sprawie uznania za rezerwaty przyrody (MP Nr 15, poz. 108 z 1984 r.) w celu ochrony naturalnego stanowiska zimoziołu północnego. W 1989 r. rezerwat został powi ększony do powierzchni 79,69 ha, przez wł ączenie płatów d ąbrowy świetlistej, zarz ądzeniem Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Le śnictwa z dnia 10 maja 1989 roku zmieniaj ącym zarz ądzenie w sprawie uznania za rezerwaty § 21 z. 1984 roku (MP Nr 17, poz. 119, z 1989 r.). Obecna podstawa prawna to Rozporz ądzenie NR 17/2007 Wojewody Łódzkiego z dnia 17 kwietnia 2007 r. w sprawie rezerwatu przyrody "Jaksonek" (Dz.Urz.Woj.Łódzkiego Nr 121, poz.1083). Celem utworzenia rezerwatu jest zachowanie stanowiska zimoziołu północnego oraz kilku zbiorowisk le śnych o charakterze naturalnym, a w szczególno ści dobrze zachowany płat d ąbrowy świetlistej Potentillo albae-Quercetum , zespołu dawniej rozpowszechnionego w okolicach Sulejowa. W rezerwacie wyst ępuje 5 zbiorowisk le śnych. S ą to: d ąbrowa świetlista Potentillo albae-Quercetum wyst ępuj ąca na wysoczy źnie, gr ąd kontynentalny Tilio cordatae-Carpinetum betuli (w podzespołach: typowym i wysokim) zajmuj ący kraw ędziow ą cz ęść doliny, bór mieszany sosnowo-dębowy Querco roboris-Pinetum porastaj ący zbocze doliny, suboceaniczny bór świe ży Leucobryo-Pinetum i bór suchy Cladonio-Pinetum rosn ące u podnó ża stoku dolinnego oraz na niewielkiej powierzchni (dawny lej po bombie z okresu II wojny światowej) fragmentarycznie wykształcony ols Ribeso nigri-Alnetum . W przewadze wyst ępuj ą drzewostany stare w VI klasie wieku o dobrze wykształconej warstwie podrostów i podszytów. Najcenniejszym elementem flory jest rzadki na obszarze Polski środkowej gatunek zimoziołu północnego Linnaea borealis, który ma charakter reliktu glacjalnego (główny przedmiot ochrony rezerwatu). Jest to typowy gatunek wokółpolarny, głównie strefy tundry i mszystych lasów iglastych północnej Europy, Azji i Ameryki. Rezerwat jest cennym obiektem naukowym i dydaktycznym - jest to naturalny model ilustruj ący zró żnicowanie gleb i szaty ro ślinnej, pocz ąwszy od doliny Pilicy, poprzez teras ę nadzalewow ą i zbocze, a ż po kraw ędź i wysoczyzn ę. Na terenie rezerwatu obowi ązuj ą wymienione w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.

Rezerwat przyrody "Diabla Góra" - rezerwat krajobrazowy, utworzony zarz ądzeniem Ministerstwa Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych z dnia 29 grudnia 1987 r. w sprawie uznania za rezerwaty przyrody (MP nr 5, poz. 47 z 20.02.1988 r.). Obecna podstawa prawna to Zarz ądzenie NR 9/2010 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Łodzi z dnia 11 lutego 2010 r. w sprawie rezerwatu przyrody "Diabla Góra" (Dz. Urz. Woj. Łódzkiego Nr 77, poz. 629). Rezerwat poło żony jest w Nadle śnictwie Przedbórz na terenie obr ębu Reczków, w le śnictwie Józefów. Całkowita jego powierzchnia wynosi około 161,19 ha, z czego zaledwie niespełna 23 ha wyst ępuje na terenie gminy Aleksandrów. Celem utworzenia rezerwatu jest ochrona poro śni ętego lasem izolowanego wzgórza z wychodniami skał piaskowych, miejsca bitew partyzanckich okresu II wojny światowej. Rezerwat pozwala na zachowanie siedlisk naturalnych zbiorowisk ro ślinnych z wychodniami skał piaskowych, a zalegaj ące na zboczach wzniesienia żółte i ró żowe piaskowce według poda ń ludowych były budulcem do utworzenia w tym miejscu piekła. Na terenie rezerwatu obowi ązuje na lata 2011-2030 plan ochrony, przyj ęty Zarz ądzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Łodzi z dnia 31 grudnia 2014 r. zmieniaj ącym zarz ądzenie w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody "Diabla Góra" (Dz. Urz. Woj. Łódzkiego z 2015 r., poz. 129).

str. 37

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Obszar maj ący znaczenie dla Wspólnoty Dolina Środkowej Pilicy PLH100008 Projektowany specjalny obszar ochrony siedlisk w ramach sieci Natura 2000 obejmuje fragment doliny rzeki Pilicy od Przedborza do przedmie ść Sulejowa. Powierzchnia całego obszaru wynosi 3 787,43 ha, w tym na terenie gminy Aleksandrów znajduje si ę około 1117 ha. Obszar zwi ązany ze środkow ą Pilic ą reprezentuje najlepiej zachowany w województwie łódzkim fragment doliny rzecznej, charakteryzuj ący si ę wieloma cechami przyrody dzikiej i naturalnym krajobrazem. Obszar siedliskowy Dolina Środkowej Pilicy znajduje si ę niemal w cało ści w granicach Sulejowskiego Parku Krajobrazowego. Dolina Środkowej Pilicy ma szczególne znaczenie dla zachowania ekosystemów lasów ł ęgowych, starorzeczy, mulistych brzegów rzek i łąk świe żych w regionie łódzkim. Wyst ępuj ą tu istotne dla zachowania ró żnorodno ści biologicznej siedliska wodne i torfowiskowe: starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne (kod 3150), zalewane muliste brzegi rzek (3270) oraz torfowiska przej ściowe i trz ęsawiska (7140); siedliska murawowe, ł ąkowe i ziołoro ślowe: wydmy śródl ądowe z murawami szczotlichowymi (2330), suche wrzosowiska (4030), ciepłolubne śródl ądowe murawy napiaskowe (6120), murawy kserotermiczne (6210), murawy bli źniaczkowate (6230), ziołoro śla nadrzeczne (6430) i świe że ł ąki u żytkowane ekstensywnie (6510); siedliska le śne: gr ąd subkontynentalny (9170-2), bór bagienny (*91D0-2), ł ęgi wierzbowe, olszowe i jesionowe (*91E0), łęg wi ązowo-jesionowy (*91F0) oraz sosnowy bór chrobotkowy (*91T0-1). Pilica w środkowym biegu jest miejscem wyst ępowania bardzo licznej populacji trzepli zielonej Ophiogomphus cecilia , wyst ępuje tu równie ż zalotka wi ększa Leucorrhinia pectoralis oraz czerwo ńczyk nieparka Lycaena dispar . Spo śród mi ęczaków wyst ępuje skójka grubo skorupowa Unio krassus , która jest tu gatunkiem rzadkim i nielicznym. Spo śród gatunków ryb wymienionych w dyrektywie siedliskowej na obszarze Środkowej Doliny Pilicy stwierdzono wyst ępowanie: piskorza Misgumus fossilis , kozy złotawej Sabanejewia aurata , kozy Cobitis taenia , minoga ukrai ńskiego Eudontomyzon mariae , ró żanki Rhodeus sericeus i bolenia Aspiusaspius . Wyst ępuje tu tak że traszka grzebieniasta Triturus cristatus , kumak nizinny Bombina bombina , bóbr Castor fiber i wydra Lutra Lutra . Dolina Środkowej Pilicy wyró żnia si ę naturalnym krajobrazem rzecznym, zró żnicowan ą ro ślinno ści ą oraz bogat ą faun ą, zwłaszcza ptaków. Zaobserwowano około 200 gatunków ptaków, w tym prawie 150 gatunków odbywa tu l ęgi. Na omawianym terenie gniazduj ą m.in.: bocian czarny Ciconia nigra , bocian biały Ciconia ciconia , trzmielojad Pernis apivorus , błotniak stawowy Circus aeruginosus , derkacz Crex crex , kropiatka Porzana porzana , zielonka Porzana parva , żuraw Grus grus , lelek Caprimulgus europaeus , zimorodek Alcedo atthis , dzi ęcioł średni Dendrocopos medius i dzi ęcioł czarny Dryocopus martius . Dla omawianego obszaru Natura 2000 obowi ązuje plan zada ń ochronnych, przyj ęty Zarz ądzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Łodzi z dnia 7 marca 2014 r. (Dz.Urz.W.Ł. z 2014r. poz. 1235) ze zmianami (Dz.Urz.W.Ł. z 2016 r. poz.925). Do zada ń ochronnych nale żą m.in. usuwanie drzew z terenów muraw napiaskowych i suchych wrzosowisk, zaniechanie prac hydrotechnicznych i regulacyjnych koryt rzek w starorzeczach, zaniechanie zabudowy mulistych brzegów rzek, ich zasypywania i za śmiecania.

Obszar maj ący znaczenie dla Wspólnoty Dolina Czarnej PLH 260015 – fragment obejmuj ący uj ściowy odcinek rzeki Projektowany specjalny obszar ochrony siedlisk w ramach sieci Natura 2000 obejmuje na terenie gminy Aleksandrów dolny odcinek rzeki Czarnej Malenieckiej, charakteryzuj ący si ę do ść szerok ą dolin ą, pokryt ą w du żej cz ęś ci przez utwory piaszczyste. Liczne s ą tu ławice i pla że. Rzeka płynie czasami kilkoma korytami, co wskazuje na dawny charakter roztokowy. Zw ęż enia doliny wyst ępuj ą w m.in. Ro żenku i Dąbrowie nad Czarn ą. Powierzchnia całego obszaru wynosi około 5 766 ha, w tym na terenie gminy Aleksandrów znajduje si ę około 398 ha. Na omawianym obszarze wyró żniono 16 typów siedlisk przyrodniczych Natura 2000, przy czym najwi ększe powierzchnie zajmuj ą torfowiska przej ściowe i trz ęsawiska (kod 7140) oraz Ł ęgi wierzbowe i jesionowo-olszowe (*91E0). Spo śród gatunków ryb wymienionych w dyrektywie siedliskowej w Czarnej stwierdzono wyst ępowanie kozy Cobitis taenia , minoga ukrai ńskiego Eudontomyzon mariae i głowacza białopłetwego Cottus gobio , z płazów: kumaka nizinnego Bimbina bombina i traszki grzebieniastej Triturus cristatus , a z saków: bobra Castor fiber , wydry Lutra Lutra , mopka Barbastella barbastellus i nocka du żego Myotis myotis . W granicach obszaru wyst ępuj ą stanowiska trzepli zielonej Ophiogomphus cecilia i zalotki wi ększej Leucorhinia

str. 38

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW pectoralis . W dolnym odcinku rzeki wyst ępuje tak że skójka grubo skorupowa Unio Krassus . Mał ż ten znajduje w dopływach Pilicy dogodne siedlisko i jest tam cz ęsto jedynym lub dominuj ącym gatunkiem Unionidae . Na terenie ostoi gniazduj ą m.in.: cietrzew Tetrao tetrix , jarz ąbek Bonasa Banasia , bocian czarny Ciconia nigra , derkacz Crex crex , żuraw Grus grus , lelek Caprimulgus europaeus , zimorodek Alcedo attis , dziecioł czarny Dryocopus martius , lerka Lullula Arborea i gąsiorek Lanius collurio . Na terenie omawianego obszaru stwierdzono wyst ępowanie wielu cennych gatunków ro ślin naczyniowych, w tym m.in.: starca bagiennego Senecio paludosus , bobrka trójlistkowego Menenthes trifoliata , widłaka go ździstego Lycopodium clavatum i paprotki zwyczajnej Polypodium vulgare . Dla omawianego obszaru Natura 2000 obowi ązuje plan zada ń ochronnych, przyj ęty Zarz ądzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Łodzi z dnia 29 kwietnia 2014 r. (Dz. Urz. W. Ł. z 2014r. poz. 2136). Do zada ń ochronnych nale żą m.in. wycinka drzew i krzewów z wywiezieniem biomasy z terenów muraw napiaskowych, muraw ni żowych, suchych wrzosowisk i torfowisk przej ściowych oraz koszenie i wypas.

Obwód Nr na wys. Nazwa Sposób wprowadzenia Opis Lokalizacja RDO Ś 1,3 m (cm) Zarz ądzenie Nr 45/87 Wojewody Piotrkowskiego z dnia 15 grudnia 1987 r. Dąbrowa 1261 Dąb szypułkowy w sprawie uznania za pomniki Dąb szypułkowy 490 nad Czarn ą przyrody (Dz. Urz. Woj. (Piła) Piotrkowskiego Nr 17, poz. 177) Rozporz ądzenie Nr 4/96 325 2 Klony pospolite 2 Klony pospolite, Wojewody Piotrkowskiego 315 Wi ąz polny, z dnia 4 listopada 1996 r. Wi ąz polny 320 1262 Lipa drobnolistna, w sprawie uznania za pomniki Lipa drobnolistna 327 Ro żenek Modrzew przyrody europejski (Dz. Urz. Woj. Piotrkowskiego Modrzew europejski 300 Nr 21, poz. 75) dąb bezszypułkowy 420 Taraska dąb bezszypułkowy 395 Taraska dąb bezszypułkowy 363 Taraska dąb bezszypułkowy 340 Taraska dąb bezszypułkowy 440 Taraska 11 dębów Zarz ądzenie Nr 45/87 1263 dąb bezszypułkowy 340 Jaksonek bezszypułkowych Wojewody Piotrkowskiego dąb bezszypułkowy 315 Jaksonek z dnia 15 grudnia 1987 r. ą w sprawie uznania za pomniki d b bezszypułkowy 263 Jaksonek przyrody dąb bezszypułkowy 232 Jaksonek (Dz. Urz. Woj. Piotrkowskiego dąb bezszypułkowy 286 Jaksonek Nr 17, poz. 177) dąb bezszypułkowy 244 Jaksonek Głaz narzutowy, poro śni ęty mchem, o 1264 Głaz narzutowy wymiarach dł. 280 cm, - Taraska szer. 210 cm, obwód ok. 740 cm Pomniki przyrody na terenie gminy Aleksandrów (RDO Ś, stan na 02.2015r.)

nr Obszar Rozporz ądzenie Nazwa Lokalizacja RDO Ś w ha wprowadzaj ące bagno, zalewisko Ro żenek, Le śnictwo Ro żenek, oddz. 176 b 168 0,35 rzeki Czarnej Rozporz ądzenie N-ctwo Opoczno, dz. Nr 408 Nr 57/2001 Wojewody Taraska, Le śnictwo Taraska, oddz. 189 j 169 bagno 0,3 Łódzkiego z dnia N-ctwo Smardzewice, dz. Nr 189 17 grudnia 2001 r. Taraska, Le śnictwo Taraska, oddz. 193 d 170 bagno 0,46 w sprawie uznania za N-ctwo Smardzewice, dz. Nr 193 użytki ekologiczne Taraska, Le śnictwo Taraska, oddz. 194 d 171 bagno 0,63 N-ctwo Smardzewice, dz. Nr 194 172 bagno 0,39 Skotniki, Le śnictwo Józefów, oddz. 3 l

str. 39

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

N-ctwo Przedbórz, dz. Nr 998 Skotniki, Le śnictwo Józefów, oddz. 4 h 173 bagno 4,55 N-ctwo Przedbórz, dz. Nr 999 Skotniki, Le śnictwo Józefów, oddz. 6 f 174 bagno 3,75 N-ctwo Przedbórz, dz. Nr 1001 Rozporz ądzenie Skotniki, Le śnictwo Józefów, oddz. 19 c 175 bagno 0,37 Nr 57/2001 Wojewody N-ctwo Przedbórz, dz. Nr 1015 Łódzkiego z dnia Szarbsko, Le śnictwo Józefów, oddz. 502 sx 176 bagno 0,06 17 grudnia 2001 r. N-ctwo Przedbórz, dz. Nr 663 w sprawie uznania za Szarbsko, Le śnictwo Józefów, oddz. 502 zx 177 bagno 0,06 użytki ekologiczne N-ctwo Przedbórz, dz. Nr 663 Szarbsko, Le śnictwo Józefów, oddz. 502 fy 178 bagno 0,11 N-ctwo Przedbórz, dz. Nr 658 Skotniki, Le śnictwo Józefów, oddz. 513 w 179 bagno 0,56 N-ctwo Przedbórz, dz. Nr 1027 Rozporz ądzenie Skotniki I, Le śnictwo Józefów oddz. 513 n o; 180 bagno 0,14 Nr 46/2005 Wojewody N-ctwo Przedbórz dz. Nr 513/6/719 Łódzkiego z dnia Skotniki II, Le śnictwo Józefów oddz. 513 t; 181 bagno 0,23 1 grudnia 2005 r. N-ctwo Przedbórz dz. Nr 513/7/1027 w sprawie uznania za Skotniki III, Le śnictwo Józefów oddz. 513 z; 182 łąka 0,47 użytki ekologiczne N-ctwo Przedbórz dz. Nr 513/8/756 Użytki ekologiczne na terenie gminy Aleksandrów (RDO Ś, stan na 02.2015r.)

Na terenie gminy Aleksandrów proponuje si ę równie ż do ochrony prawnej fragment Spalsko- Sulejowskiego obszaru chronionego krajobrazu. Tereny proponowane do ochrony wymagaj ą podj ęcia zdecydowanych działa ń zmierzaj ących do jej usankcjonowania, prowadz ącego do okre ślenia konkretnych zakazów i nakazów w zakresie mo żliwo ści korzystania z tych obszarów i ich dost ępno ści. Realizacja proponowanej formy ochrony poprawi warunki dla kształtowania zewn ętrznych powi ąza ń ekologicznych gminy Aleksandrów i tworzenia wspólnej polityki proekologicznej na poziomie województwa, powiatu lub zwi ązków ponadgminnych. Daje to tak że nadzieje na zwi ększenie mo żliwo ści kształtowania przestrzeni w zgodzie z zasadami zrównowa żonego rozwoju.

2.8.9 Syntetyczna ocena warunków ekofizjograficznych – przydatno ść terenu.

Mieszkalnictwo Nowe tereny mieszkaniowe nale ży wyznacza ć z uwzgl ędnieniem istniej ących uwarunkowa ń przyrodniczych (szczególnie zasad ochrony istniej ących i proponowanych form ochrony przyrody) oraz realnych potrzeb mieszka ńców gminy. Z punktu widzenia uwarunkowa ń geologiczno- in żynierskich, poza terenami dolinnymi, nie ma wi ększych przeciwwskaza ń dla lokalizacji zabudowy. Ograniczenia w tym zakresie wynikaj ą przede wszystkim z potrzeby ochrony walorów przyrodniczych i krajobrazowych. Zabudowa mieszkaniowa powinna rozwija ć si ę przede wszystkim w ramach istniej ących struktur osadniczych, stanowi ć uzupełnienie lub kontynuacj ę istniej ących ci ągów zabudowy, a dopiero po wyczerpaniu si ę tych zasobów przestrzennych, wkroczy ć na nowe tereny. Rejonami o warunkach korzystnych dla rozwoju budownictwa s ą w szczególno ści obszary gruntów zwartych, spoistych i twardoplastycznych, na których nie wyst ępuj ą zjawiska geodynamiczne, o gł ęboko ści wyst ępowania wód gruntowych przekraczaj ącej 2 m. Warunkiem tworzenia nowych terenów zabudowy powinien by ć rozwój sieci kanalizacyjnej w gminie.

Działalno ść gospodarcza. Tereny aktywno ści gospodarczej powinny, podobnie jak tereny zabudowy mieszkaniowej, stanowi ć kontynuacj ę istniej ących struktur. Tworzenie nowych terenów produkcyjno-usługowych powinno by ć ści śle uwarunkowane ich dost ępno ści ą komunikacyjn ą oraz mo żliwo ściami wyposa żenia terenu w niezb ędn ą infrastruktur ę techniczn ą, zwłaszcza ze wzgl ędu na lokalizacj ę cz ęś ci obszaru gminy w granicach Głównego Zbiornika Wód Podziemnych – w urz ądzenia gospodarki wodno-ściekowej.

str. 40

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Turystyka i rekreacja Tereny o wysokich walorach przyrodniczych stanowi ą jednocze śnie, ze wzgl ędu na swoje naturalne warunki, tereny szczególnie atrakcyjne dla rozwoju wszelkich form rekreacji i wypoczynku. Rozwój tej funkcji powinien by ć jednak podporz ądkowany zasadom ochrony przyrody i krajobrazu. Na terenach istniej ących i proponowanych form ochrony przyrody, w szczególno ści obszarów Natura 2000, szczegółowe zasady zagospodarowania przestrzennego, w tym warunki lokalizacji ewentualnych obiektów budowlanych, powinny wynika ć i by ć zgodne z ustaleniami odpowiednich planów ochrony, a w przypadku ich braku – zgodne z zapisami odpowiednich aktów prawnych stanowi ących o tych formach ochrony. Ze wzgl ędu na wysok ą atrakcyjno ść turystyczn ą gminy nale ży umo żliwia ć jej dalszy rozwój w tym kierunku poprzez pełniejsze wykorzystanie istniej ącego potencjału, m.in.: adaptacj ę rzek i stawów do aktywnego wypoczynku, a tak że rozwój infrastruktury turystycznej: ście żek rowerowych, szlaków turystyki pieszej, opartych zarówno o przyrodnicze, jak i kulturowe walory obszaru.

Rolnictwo Warunki przyrodnicze gminy Aleksandrów oceniane pod wzgl ędem ich przydatno ści dla produkcji rolnej s ą niezbyt wysokie. Wpływ ma na to przede wszystkim niewielkie powierzchnie gleb wysokich klas bonitacyjnych – najwy ższe s ą tu gleby klasy IIIa i IIIb. Wyst ępuj ą lokalnie w północnej i środkowej cz ęś ci gminy, w rejonie miejscowo ści Kotuszów, Włodzimierzów, Janikowice i Siucice. Charakteryzuj ą si ę one znaczn ą zasobno ści ą w składniki pokarmowe, dobrymi warunkami wodno- powietrznymi, dobr ą struktur ą i s ą łatwe do uprawy. W otoczeniu kompleksów gleb klasy III oraz w rejonie miejscowo ści D ębowa Góra, Kamocka Wola, Janikowice, Ciechomin, Siucice i Reczków Nowy wyst ępuj ą gleby klasy IV. Przy prawidłowym zagospodarowaniu gleby te pozwalaj ą uzyskiwa ć do ść wysokie plony wszystkich gatunków uprawnych. W dolinach rzek oraz lokalnych obni żeniach terenu wyst ępuj ą gleby hydrogeniczne (w tym gleby pochodzenia organicznego), tzn.: torfowe, mułowo-torfowe, czarne ziemie, mady lekkie i bardzo lekkie. Celowe jest pozostawienie ich w dotychczasowym u żytkowaniu ze wzgl ędu na ich specyfik ę oraz rol ę, jak ą odgrywaj ą w funkcjonowaniu biologicznym ekosystemów ł ąkowo- pastwiskowych.

Dolesienia Wska źnik lesisto ści dla gminy Aleksandrów jest wy ższy ni ż przeci ętna warto ść w powiecie piotrkowskim i wynosi 33,7% w 2013 r. (powiat: 24,2%). Kluczowe jest dolesianie terenów o najni ższych klasach bonitacyjnych, nieprzydatnych rolniczo, niekorzystnie usytuowanych, słabo plonuj ących, wyjałowionych lub s ąsiaduj ących z ciekawymi krajobrazowo obszarami przyrodniczymi. Co wi ęcej – wskazane jest uzupełnianie istniej ących kompleksów le śnych oraz tworzenie mi ędzy nimi elementów ł ącznikowych. Wybór terenów przeznaczonych pod zalesienia powinien si ę odbywa ć przy uwzgl ędnieniu kilku czynników: - klasy bonitacyjnej gleb – powinny to by ć gleby klas V i VI, w uzasadnionych przypadkach klasy IV, nie nadaj ące si ę do efektywnego u żytkowania rolnego, - struktury powi ąza ń przyrodniczych – po żą danymi terenami do zalesie ń s ą strefy korytarzy ekologicznych, nale ży tak że bra ć pod uwag ę uwarunkowania wynikaj ące z zapisów Planu ochrony Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, - uci ąż liwo ści elementów zagospodarowania – drogi o du żym nat ęż eniu ruchu, szczególnie o ruchu krajowym, powinny by ć w miar ę mo żliwo ści obudowane pasami wysokiej zieleni izolacyjnej, maj ącej na celu zminimalizowanie uci ąż liwo ści ich oddziaływania.

Ograniczenia wynikaj ące z potrzeb ochrony zasobów środowiska oraz wyst ępowania uci ąż liwo ści i zagro żeń Na obszarze gminy nale ży przede wszystkim chroni ć przed zmian ą u żytkowania tereny o szczególnych walorach ekologicznych i krajobrazowych. Ograniczenia w zagospodarowaniu dolin rzecznych wynikaj ą z pełnionych przez nie funkcji – są one naturalnymi korytarzami ekologicznymi, hydrologicznymi i przewietrzaj ącymi. Wyst ępuj ące na terenie gminy doliny powinny ł ączy ć si ę bez przeszkód z dolinami na terenach s ąsiaduj ących i tworzy ć z nimi jednolity system ekologiczny. W tym

str. 41

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW celu nie nale ży wyznacza ć zwartej zabudowy jako poprzecznych przegród. Dodatkowo zabudowa ta nie powinna pojawia ć si ę w nich ze wzgl ędów na zagro żenie powodziowe. Z przepisów szczególnych wynikaj ą, wielokrotnie ju ż podkre ślane, ograniczenia w zagospodarowywaniu obszarów i obiektów przyrodniczych obj ętych ochron ą prawn ą. Ograniczenia w zagospodarowaniu dotycz ą tak że terenów o najwy ższych walorach glebowych, wskazanych do rozwoju rolnictwa. Tereny zmeliorowane mog ą z kolei wymaga ć poprawy stosunków wodnych. W obr ębie terenów w bezpo średnim s ąsiedztwie linii energetycznych powinny by ć zachowane strefy ochronne, w których wyst ępuj ą ograniczenia w mo żliwo ści zabudowy i zagospodarowania terenu (np.: zakaz lokalizacji budynków mieszkalnych i innych przeznaczonych na stały pobyt ludzi, zakaz wprowadzania nasadze ń zieleni wysokiej). Na terenie gminy wyst ępuj ą obszary zagro żone zalaniem wodami powodziowymi. Na terenach tych nale ży respektowa ć zakaz lokalizacji zabudowy wynikaj ący z przepisów szczególnych. Tereny nieskanalizowanej do tej pory zabudowy, szczególnie wyst ępuj ące w granicach GZWP Opoczno, wymagaj ą priorytetowej poprawy warunków sanitarnych w tym zakresie.

2.9 Środowisko kulturowe

2.9.1 Ogólna charakterystyka środowiska kulturowego gminy

Wielowiekowa historia osadnictwa na terenie gminy Aleksandrów wpłyn ęła na wyst ępowanie cennych dóbr kultury materialnej. Wobec czego mo żna wyró żni ć 4 ich podstawowe grupy: - układy przestrzenne wsi; - obiekty architektury i budownictwa; - zespoły zieleni urz ądzonej (parki); - obiekty i stanowiska archeologiczne.

Układy przestrzenne wsi Rozwój osadnictwa na terenie gminy Aleksandrów następował w kilku okresach, czego odzwierciedleniem s ą rodzaje układów przestrzennych wsi. Uwarunkowania środowiskowe oraz kulturowo – gospodarczo – polityczne determinowały rozplanowanie poszczególnych osad. Warto zaznaczy ć, i ż wsie charakteryzuj ące si ę cennymi układami przestrzennymi s ą rozmieszczone nieregularnie na terenie całej gminy. Chronione układy przestrzenne posiadaj ą poni ższe wsie:

• Aleksandrów - wie ś sznurowa • Borowiec - przysiółek • Dąbrowa nad Czarn ą - układ nierozpoznany • Kalinków - ulicówka • Kotuszów - owalnica • Ro żenek - ulicówka • Skotniki - zło żony układ przestrzenny • Szarbsko- układ nierozpoznany

Obiekty architektury i budownictwa: Z zakresu obiektów architektury i budownictwa w rejestrze zabytków Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków znajduje si ę 5 obiektów o charakterze świeckim oraz 2 obiekty sakralne. Podsumowuj ąc, na terenie gminy zlokalizowanych jest 7 obiektów wysokiej rangi kulturowo – historyczno – poznawczej. W gminnej ewidencji znajduje si ę 25 obiektów, z czego zaledwie 4 sakralne. Pozostała cz ęść w wi ększo ści jest reliktem osadnictwa wiejskiego. Dodatkowo bogate tradycje młynarstwa (szczególnie wiek XIX i pocz ątek XX) na terenie gminy Aleksandrów pozostawiły po sobie ślad w postaci 7 młynów wodnych równie ż znajduj ących si ę w gminnej ewidencji zabytków.

Zespoły zieleni urz ądzonej (parki) oraz cmentarze Na terenie gminy znajduje si ę obecnie 7 zabytkowych parków, z czego 3 jest wpisanych do rejestru zabytków, pozostałe za ś znajduj ą si ę w gminnej ewidencji. 3 pierwsze stanowi ą cz ęść zespołów

str. 42

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW dworsko – parkowych. Obiekty cmentarne wpisane do gminnej ewidencji zabytków nale żą do wyznania rzymsko – katolickiego i zlokalizowane s ą w miejscowo ściach: D ąbrowa nad Czarn ą, Dąbrówka i 2 obiekty w Skotnikach”.

Obiekty i stanowiska archeologiczne Rozwój osadnictwa na terenie gminy przebiegał stosunkowo dynamicznie. Świadcz ą o tym liczne stanowiska archeologiczne, pocz ąwszy od epoki kamienia, przez okres br ązu, okres rzymski, a ż po średniowiecze i okres nowo żytny. Najwi ększe zgrupowania punktów osadniczych znajduj ą si ę w rejonie Skotnik, Justynowa oraz Starej - Kolonii w cz ęś ci południowej, Zygmuntowa, Szarbska na zachodzie, Siucic na wschodzie oraz D ąbrowy nad Czarn ą i D ębowej Góry w cz ęś ci północnej.

2.9.2 Elementy historycznego układu urbanistycznego

Na terenie gminy Aleksandrów przewa ża sznurowy układ urbanistyczny wsi. W du żej mierze dominuj ą ulicówki (wsie rozwijające si ę, po obu stronach wzdłu ż traktów, dróg). Do powy ższych mo żna zaliczy ć m. in. Aleksandrów, Kalinków, Kotuszów oraz Ro żenek – wpisane do gminnej ewidencji konserwatorskiej. Liczne s ą równie ż wsie o zło żonym charakterze przestrzennym, powstałe w ró żnych okresach historycznych (m.in. Skotniki), b ądź te o nietypowym, cz ęsto nieokre ślonym układzie (D ąbrowa nad Czarn ą czy Szarbsko). Na terenie gminy wyst ępuj ą równie ż przysiółki, które na skutek rozwoju przekształciły si ę w osobne wsie (m.in. Zygmuntów, Borowiec). Warto jednak zaznaczy ć, i ż wsi ą o najciekawszym rodzaju przestrzennym na terenie gminy jest Kotuszów. Wie ś ta przejawia cechy charakterystyczne dla owalnic (du ży plac w centrum wsi z dwoma stawami).

2.9.3 Obiekty kulturowe wpisane do rejestru zabytków

Na terenie gminy Aleksandrów znajduje si ę wiele zabytków architektonicznych. Do rejestru zabytków województwa łódzkiego wpisane s ą obiekty sakralne oraz dawne rezydencje wiejskie z parkami.

• Dąbrowa nad Czarn ą - ko ściół rzymsko-katolicki p.w. św. Piotra i Pawła, z 1890-98, 1902 (ko ściół, kaplica, ogrodzenie i otoczenie) - A/96 z 4.08.2010 • Dębowa Góra - zespół dworski z XVIII w: − dwór - 778 z 30.05.197 3 − park - 378 z 10.11.1986 • Dębowa Góra - zespół dworski z XVIII w.: • Ro żenek - zespół dworski z XIX w.: spichlerz i park - 357 z 06.08.1985 • Skotniki - ko ściół parafialny p.w. Niepokalanego Pocz ęcia NMP z XVIII w. : − ko ściół - 308 z 15.02.1967 − dzwonnica - 31-II-17 z 25.09.1947 • Skotniki - zespół dworski z XVI-XVII w.: − dwór (lamus) - 509 z 15.06.1967 − park - 274 z 19.04.1994

Miejscowo ść ulica/nr nazwa opis data materiał 1 2 3 4 5 6 Dębowa Góra dwór XVIII-XIX w. murowany Ro żenek 5 spichlerz w zespole dworsko- rozebrany kon. XIX w. drewniany parkowym Ro żenek 5 dwór w zespole spalony kon. XIX w. drewniany dworsko-parkowym Ro żenek 5 kurnik w zespole rozebrany XIX w. dworsko-parkowym Skotniki dwór XVI-XVII w. murowany Skotniki ko ściół parafii 1501 r. drewniany rzymsko-katolickiej pw. Niepokalanego Pocz ęcia NMP

str. 43

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Skotniki dzwonnica ko ścioła parafialnego 1501 r. drewniany pw. Niepokalanego Pocz ęcia NMP Dąbrowa ko ściół parafii 1890 – 1899 r. murowany nad Czarn ą rzymsko-katolickiej pw. Piotra i Pawła Dąbrowa kaplica ko ścioła parafialnego pw. kon. XIX w. murowany nad Czarn ą Piotra i Pawła Dąbrowa ogrodzenie ko ścioła parafialnego 1902 r. murowany nad Czarn ą pw. Piotra i Pawła Dębowa Góra park w zespole dworsko- XVIII – XIX w. parkowym Skotniki park XVI – XVII w. Ro żenek park w zespole dworsko- poł. XIX w. parkowym Obiekty architektury i budownictwa wpisane do rejestru zabytków nieruchomych:

Obiekty architektury i budownictwa wpisane do rejestru zabytków ruchomych, stanowi ące głównie wystrój i wyposa żenie ko ścioła parafialnego pw. Niepokalanego Pocz ęcia NMP w Skotnikach: • ołtarz główny z obrazem Matki Boskiej Cz ęstochowskiej ( koniec XVIII w.) • ołtarz w kaplicy z krucyfiksem (koniec XVIII w.) • dwa ołtarze boczne przy ścianie t ęczowej (koniec XVIII w.) • obraz św. Anny Samotrzecia w ołtarzu bocznym ( II poł. XVI w.) • obraz św. Rodzina w ołtarzu bocznym po str. Epist. ( 1857 r.) • belka t ęczowa (XVIII w.) • kapitele słupów, drewno rze źbione (XVIII w.) • chór muzyczny i prospekt organowy (XVIII w.) • chrzcielnica, kamie ń rze źb. ( XVI w.) • ambona, drewno rze źb. (koniec XVIII w.) • kropielnica, piaskowiec ( 1626 r. w kruchcie) • lampka wieczna, mosi ądz srebrz. (koniec XVIII w.) • krzy ż procesyjny, drewn. rze źb. malow. ( II poł. XVIII w.) • osiem szt. lichtarzy, cyna (koniec XVIII w.) • cztery obrazy św. Ewangelistów, ol. ( XVII-XVIII w.) • obraz św. Maria Magdalena, ol. ( XVII-XVIII w.) • drzwi, drewno i okucia żelazne ( I poł. XIX w. w zakrystii) • drzwi do kruchty, drewno (XVIII w.) • kartusz z postaci ą św. Jerzego nad wej ściem do kruchty (XIX w.) • rze źba Chrystus ukrzy żowany, drewno rze źb. w kruchcie • drzwi do zakrystii, drewno (XVIII w.) • zamek drzwiowy w/w drzwi, żelazo kute (XVII w.) • kielich, srebro w zakrystii (XVIII w.) • monstrancja, srebro złocone ( I poł. XVIII w. ) jw. • lawetarz, mied ź (XVIII w.) jw. • sukienki z obrazu Matki Boskiej z Dzieci ątkiem (poł. XIX w.) • dzwon, spi żowy (pocz. XVII w.) w dzwonnicy (64x64) • dzwon, spi żowy, 56,5x55 (pocz. XVII w.) jw. • nagrobek Jana Chrzciciela Jordana z Zakliczyna (ok. 1810 ) na cmentarzu przyko ścielnym • nagrobek Józefa Sariusza Ł ęckiego z Nadola (ok. 1840) jw. • figura przydrożna z rze źbą Chrystusa Frasobliwego ( II poł. XVII w.) jw. W gminie poza zabytkami wpisanymi do rejestru, znajduj ą si ę równie ż inne obiekty o walorach architektonicznych, tradycyjnych dla regionu. S ą to: obiekty nale żą ce do zespołów przyrodniczych, drewniane domy mieszkalne, młyny wodne (w miejscowościach: D ąbrowa nad Czarn ą, Ro żenek, Siucice - Kolonia), parki (w miejscowo ściach: D ąbrowa nad Czarn ą, Sieczka, Stara Kolonia i Szarbsko) cmentarze (w miejscowo ściach: D ąbrowa nad Czarn ą, D ąbrówka, Skotniki).

str. 44

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Ponadto na obszarze gminy Aleksandrów wyst ępuj ą liczne stanowiska archeologiczne - ponad 120, z epok: kamienia, br ązu, okresu rzymskiego, średniowiecza i okresu nowo żytnego. Szczególne skupienie znalezisk wyst ępuje w kierunku post ępuj ącego osadnictwa w rejonie południowym (Skotniki, Justynów, Stara Kolonia), zachodnim (Szarbsko i Zygmuntów) i północnym (D ąbrowa nad Czarna i D ębowa Góra). Stanowiska archeologiczne gminy obejmują obszary archeologicznego zdj ęcia Polski o numerach; 75-57, 76-56, 76-57, 77-56, 77-57, 78-56, 78-57, 75-56.

2.9.4 Obiekty kulturowe znajduj ące si ę w gminnej ewidencji zabytków

Zgodnie z gminną ewidencj ą zabytków na terenie gminy Aleksandrów opiece podlegaj ą:

Miejscowo ść ulica/nr nazwa opis data materiał 1 2 3 4 5 6 Aleksandrów 4 chałupa rozebrany, 1900 r. drewniany wykre ślony Aleksandrów 7 chałupa 1920 r. drewniany Aleksandrów 21 chałupa rozebrany, 1880 r. drewniany wykre ślony Aleksandrów 23 chałupa rozebrany, 1902 r. drewniany wykre ślony Aleksandrów 30 chałupa rozebrany, 1870 r. drewniany wykre ślony Dąbrowa zespół ko ścielny 1875 – 1899 r. murowany nad Czarn ą Dąbrowa plebania ko ścioła parafialnego 1875 – 1899 r. murowany nad Czarn ą pw. Piotra i Pawła Dąbrowa 19 dom rozebrany, kon. XIX w. nad Czarn ą wykre ślony Dąbrowa 30 chałupa 1901 r. drewniany nad Czarn ą Dębowa Góra stodoła rozebrany XIX w. murowany Dębowa Góra zespół dworski XVIII – XIX w. ró żne Ojrze ń 11 chałupa rozebrany, 1910 r. drewniany wykre ślony Ro żenek 13 chałupa kon. XIX w. drewniany Sieczka 17 chałupa rozebrany, kon. XIX w. drewniano- wykre ślony murowany Sieczka 18 chałupa rozebrany, pocz. XIX w. drewniany wykre ślony Sieczka 19 chałupa rozebrany, pocz. XIX w. drewniany wykre ślony Siucice 32 obora 1900 r. murowany Siucice 32 chałupa 1900 r. drewniany Siucice 32 stodoła 1900 r. drewniany Siucice 32 zagroda 1900 r. Skotniki plebania ko ścioła parafialnego pocz. XX w. murowany pw. Niepokalanego Pocz ęcia NMP Skotniki 22 chałupa 1910 r. drewniany Skotniki 25 chałupa wykre ślony 1910 r. drewniany Skotniki 26 chałupa 1910 r. drewniany Skotniki figurka przed ko ściołem 1926 r. parafialnym pw. Niepokalanego Pocz ęcia NMP Zawada 38 zagroda 1890 r. Zawada 38 chałupa 1890 r. drewniany Zawada 38 stodoła 1890 r. drewniany Dąbrowa młyn wodny XX w. drewniany nad Czarn ą Ojrze ń brak młyn wodny, wykre ślony pocz. XX w. drewniany Piła młyn wodny trwała ruina, 1905 r. murowany wykre ślony Ro żenek 5 młyn wodny pocz. XX w. murowany,

str. 45

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

w zespole dworskim Siucice młyn wodny 1946 r. murowany Szarbsko brak młyn wodny wykre ślony XIX w. drewniany, spalony Kaw ęczyn park poł. XIX w. Piła park XIX w. Stara park XIX w. Szarbsko park XIX w. Dąbrowa nad cmentarz wyznania Czarn ą rzymsko - katolickiego Dąbrówka cmentarz wyznania rzymsko - katolickiego Skotniki cmentarz wyznania (dwa obiekty) rzymsko - katolickiego

2.9.5 Stanowiska archeologiczne

Na terenie gminy Aleksandrów wyst ępuj ą liczne ślady działalno ści człowieka w postaci stanowisk archeologicznych. Warto podkre śli ć ró żnorodno ść okresów ich pochodzenia. Najwi ęcej stanowisk charakteryzuje si ę pochodzeniem nowo żytnym (Jaksonek, Siucice), w mniejszej cz ęś ci pochodzi z epoki kamienia, br ązu czy żelaza (spotykane m.in. we wsiach Ostrów, Borowiec, Kotuszów, Zygmuntów i D ąbrówka). Pozostało ści datowane na okres paleolitu stwierdzono na terenie wsi Ostrów. Warto tak że zaznaczy ć, i ż na terenie gminy w du żej ilo ści wyst ępuj ą tak że stanowiska meozlityczne jak i neolityczne (np. Zygmuntów i Skotniki). Najwi ększe skupiska stanowisk archeologicznych znajduj ą si ę w Ostrowie, Kotuszowie, Zygmuntowie i Kolonii Siucice oraz Skotniki (tj. zachodnie pierzeje gminy, wschodnia oraz południowo – wschodnia cz ęść gminy).

Nr lokalizacja Nr Nr stanowiska Chronologia Kultura obszaru stanowiska w na obszarze miejscowo ści 1 2 3 4 5 6 75-56 Jaksonek 30 1 okres nowo żytny Jaksonek 31 2 okres nowo żytny Jaksonek 32 3 okres nowo żytny Szarbsko 73 9 okres neolitu ceramiki sznurowej 75-57 Stanisławów 42 3 epoka kamienia pradziejowa 76-56 Dębowa Góra 1 1 okres rzymski ? przeworska ? okres nowo żytny Dębowa Góra 2 2 ? pradziejowa okres nowo żytny Niewierszyn 3 1 ? pradziejowa Ostrów 4 1 epoka kamienia pradziejowa II (starszy) okres epoki br ązu trzciniecka Ostrów 5 2 okres rzymski przeworska Ostrów 6 3 epoka br ązu ? pradziejowa paleolit ? Ostrów 7 4 okres nowo żytny Ostrów 8 5 epoka kamienia pradziejowa Ostrów 9 6 II/III epoka br ązu trzciniecko-łu życka Ostrów 10 7 okres nowo żytny Dębowa Góra 11 3 okres nowo żytny Dąbrowa 12 1 epoka br ązu ? łu życka ? okres rzymski ? przeworska ? Dąbrowa 13 2 okres nowo żytny Ostrów 19 8 III ( środkowy) okres epoki br ązu łu życka Ostrów 20 9 III ( środkowy) okres epoki br ązu łu życka 76-57 Ro żenek 1 1 ? pradziejowa okres wczesno-pó źnego średniowiecza Borowiec 2 1 IV (młodszy) okres epoki br ązu - łu życka okres halsztacki Borowiec 3 2 wczesna epoka żelaza grobów kloszowych

str. 46

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Dąbrowa 5 3 I (wczesny) okres epoki br ązu ceramiki grzebykowo-dołkowej – trzciniecka ? Borowiec 6 3 epoka br ązu trzciniecka ? Borowiec 7 4 I (wczesny) okres epoki br ązu pradziejowa Borowiec 8 5 ? pradziejowa Kotuszów 9 1 ? pradziejowa Kotuszów 10 2 schyłkowy okres neolitu / ceramiki grzebykowo-dołkowej – I (wczesny) okres epoki br ązu trzciniecka ? Kotuszów 11 3 epoka br ązu łu życka ? Kotuszów 12 4 okres mezolitu-neolitu trzciniecko-łu życka ? epoka br ązu pradziejowa Kotuszów 13 5 III ( środkowy) okres epoki br ązu trzciniecko-łu życka ? Kotuszów 14 6 epoka br ązu ? pradziejowa Stanisławów 15 1 okres nowo żytny Stanisławów 16 2 okres nowo żytny Por ęba 19 1 okres mezolitu-neolitu ? pradziejowa 77-56 Szarbsko 7 1 II (starszy) okres epoki br ązu trzciniecka Szarbsko 8 2 II (starszy) okres epoki br ązu trzciniecka ? Zygmuntów 9 4 okres mezolitu-neolitu pradziejowa pó źny okres late ński - okres przeworska rzymski Zygmuntów 10 10 okres neolitu ? pradziejowa okres rzymski przeworska III okres wczesnego średniowiecza Dąbrówka 11 1 okres mezolitu ? pradziejowa Szarbsko 20 3 pó źny okres rzymski przeworska III okres wczesnego średniowiecza epoka kamienia - I (wczesny) pradziejowa okres epoki br ązu Szarbsko 21 4 okres halsztacki łu życka Szarbsko 22 5 epoka kamienia - I (wczesny) pradziejowa okres epoki br ązu Zygmuntów 26 1 epoka kamienia - I (wczesny) pradziejowa okres epoki br ązu okres halsztacki łu życka Zygmuntów 27 2 IV (młodszy) okres epoki br ązu łu życka Zygmuntów 28 3 okres neolitu - I (wczesny) okres pradziejowa epoki br ązu ? wczesna epoka żelaza pomorska Zygmuntów 29 5 okres halsztacki łu życka okres rzymski przeworska okres wczesnego średniowiecza epoka kamienia - I (wczesny) okres epoki br ązu pradziejowa

Zygmuntów 30 6 okres neolitu - I (wczesny) okres pradziejowa epoki br ązu Zygmuntów 31 7 epoka kamienia - I (wczesny) pradziejowa okres epoki br ązu okres halsztacki łu życka okres rzymski przeworska III okres wczesnego średniowiecza Zygmuntów 32 8 IV (młodszy) okres epoki br ązu łu życka I (wczesny) okres epoki br ązu pradziejowa epoka kamienia pradziejowa Zygmuntów 33 9 okres neolitu - I (wczesny) okres ceramiki sznurowej epoki br ązu Zygmuntów 34 11 epoka kamienia pradziejowa okres halsztacki łu życka Dąbrówka 35 2 II (starszy) okres epoki br ązu trzciniecka Dąbrówka 36 3 okres nowo żytny Dąbrówka 37 4 II (starszy) okres epoki br ązu trzciniecka Dąbrówka 38 5 epoka kamienia pradziejowa

str. 47

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Dąbrówka 39 6 pó źny okres late ński – okres przeworska ? rzymski ? Janikowice 40 1 okres rzymski przeworska Janikowice 41 2 okres nowo żytny okres wczesnego średniowiecza - pó źne średniowiecze pó źne średniowiecze – okres nowo żytny Kaw ęczyn 42 1 okres nowo żytny Kaw ęczyn 43 2 okres wczesnego średniowiecza okres nowo żytny Sieczka 48 1 epoka br ązu ? łu życka ? Sieczka 49 2 okres nowo żytny Sieczka 50 3 okres nowo żytny Stara 51 3 ? pradziejowa okres nowo żytny Sieczka 61 4 schyłkowy neolit / I (wczesny) ceramiki grzebykowo - dołkowej okres epoki br ązu Szarbsko 62 6 ? pradziejowa Szarbsko 63 7 ? pradziejowa Szarbsko 64 8 okres nowo żytny Zygmuntów 67 12 epoka br ązu łu życka Zygmuntów 68 13 epoka br ązu ? łu życka ? Zygmuntów 69 14 pó źny okres rzymski ? przeworska ? Zygmuntów 70 15 ? pradziejowa Zygmuntów 71 16 schyłkowy neolit / I (wczesny) pradziejowa okres epoki br ązu okres nowo żytny Zygmuntów 72 17 epoka br ązu ? łu życka ? 77-57 Aleksandrów 3 1 okres nowo żytny Ciechomin 4 1 okres nowo żytny Kukur ędy Ciechomin 5 2 okres nowo żytny Kukur ędy Ciechomin 6 3 okres nowo żytny Ciechomin 7 4 epoka br ązu ? pradziejowa Janikowice 8 3 okres nowo żytny Justynów 9 1 okres nowo żytny Siucice Kolonia 10 1 okres nowo żytny Siucice Kolonia 11 2 okres nowo żytny Siucice Kolonia 12 3 okres nowo żytny Siucice Kolonia 13 4 okres nowo żytny Siucice Kolonia 14 5 epoka br ązu pradziejowa Siucice Kolonia 15 6 okres nowo żytny Siucice Kolonia 16 7 okres nowo żytny Siucice Kolonia 17 8 epoka br ązu łu życka ? Siucice Kolonia 18 9 okres nowo żytny Siucice Kolonia 19 10 epoka kamienia - I (wczesny) pradziejowa okres epoki br ązu Siucice Kolonia 20 11 okres nowo żytny Siucice Kolonia 21 12 epoka kamienia - I (wczesny) pradziejowa okres epoki br ązu Siucice Kolonia 22 13 pó źne średniowiecze – okres nowo żytny Siucice Kolonia 23 14 okres wczesnego średniowiecza/pó źne średniowiecze Siucice Kolonia 24 15 okres nowo żytny Siucice Kolonia 25 16 okres wczesnego średniowiecza ? Ro żenek 36 2 okres nowo żytny Siucice 37 1 epoka kamienia ? pradziejowa Siucice 38 2 okres nowo żytny Siucice 39 3 okres nowo żytny Siucice 40 4 okres nowo żytny Wolica 44 3 pó źne średniowiecze- okres nowo żytny

str. 48

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

78-56 Skotniki 7 1 okres neolitu pucharów lejkowatych Stara 14 1 III ( środkowy) okres epoki br ązu łu życka Stara 15 2 IV (młodszy) okres epoki br ązu - łu życka okres halsztacki ? Józefów Nowy 18 1 pó źne średniowiecze – okres nowo żytny Justynów 19 1 okres nowo żytny Justynów 20 2 okres nowo żytny Justynów 21 3 I (wczesny) okres epoki br ązu ? pradziejowa Justynów 22 4 epoka kamienia pradziejowa IV (młodszy) okres epoki br ązu łu życka /okres halsztacki Justynów 23 5 pó źne średniowiecze – okres nowo żytny Stara Kolonia 24 1 epoka br ązu łu życka ? Stara Kolonia 25 2 okres nowo żytny Reczków Nowy 57 1 okres nowo żytny Skotniki 58 2 okres nowo żytny Skotniki 59 3 okres mezolitu komornicka Skotniki 60 4 okres mezolitu komornicka ? Skotniki 61 5 okres mezolitu komornicka ? Skotniki 62 6 okres nowo żytny Skotniki 63 7 okres nowo żytny Skotniki 64 8 epoka kamienia pradziejowa Skotniki 65 9 okres wczesnego średniowiecza Skotniki 66 10 pó źne średniowiecze - okres nowo żytny Skotniki 67 11 okres nowo żytny Stara 68 4 IV (młodszy) okres epoki łu życka br ązu/okres halsztacki epoka kamienia pradziejowa Stara 69 5 okres nowo żytny Stara 70 6 okres rzymski ? przeworska okres nowo żytny Stara 71 7 okres nowo żytny Wólka 72 1 epoka kamienia pradziejowa Skotnicka Wólka 73 2 okres nowo żytny Skotnicka Wólka 74 3 okres wczesnego średniowiecza ? Skotnicka 78-57 Wolica 56 1 okres nowo żytny Wolica 57 2 okres nowo żytny

2.9.6 Dobra kultury współczesnej

Zgodnie z definicj ą zawart ą w obowi ązuj ącej ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, za ww. dobra nale ży rozumie ć nieb ędące zabytkami dobra kultury, takie jak pomniki, miejsca pami ęci, budynki, ich wn ętrza i detale, zespoły budynków, zało żenia urbanistyczne i krajobrazowe, b ędące uznanym dorobkiem współcze śnie żyj ących pokole ń, je żeli cechuje je wysoka warto ść artystyczna lub historyczna . Po analizie uznano, że na terenie gminy s ą to licznie wyst ępuj ące przydro żne kapliczki i krzy że na terenie całej gminy oraz miejsca pami ęci na terenie gminy, takie jak: - Pomnik po świ ęcony pomordowanym podczas pacyfikacji 1944 r koło mostu nad rzek ą w D ąbrowie nad Czarn ą. - Obelisk w miejscowo ści Kaw ęczyn upami ętniaj ący rozbicie przez oddział partyzancki „Trojan” pacyfikacyjnej kolumny samochodów niemieckich. - Obelisk po świ ęcony pami ęci ppor. art. Bolesława Odrow ąż a-Szukiewicza, który jako „Cichociemny” zgin ął podczas zrzutu w dniu 17 lutego 1943 r. w okolicach folwarku Bratków – teren przy drodze powiatowej, pomi ędzy wioskami Sieczka i Niewierszyn.

str. 49

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

- Pomnik upami ętniaj ący pomordowanych w 1944 r przez hitlerowskiego okupanta mieszka ńców wsi Zygmuntów – poło żony na brzegu rzeki Pilicy, we wsi Zygmuntów. - Pomnik „Ojrze ń” w miejscowo ści Reczów Nowy.

2.9.7 Syntetyczna ocena stanu środowiska kulturowego

Środowisko kulturowe gminy Aleksandrów jest zró żnicowane. Z jednej strony du ża liczba stanowisk archeologicznych odkrytych na terenie gminy mo że świadczy ć o dynamicznym rozkwicie osadnictwa przed wieloma wiekami, z drugiej za ś niewielka liczba obiektów wpisanych zarówno do ewidencji jak i rejestru zabytków odzwierciedla niekorzystne wpływy historyczno – polityczne. Warto tak że podkre śli ć, że du ża cz ęść istniej ących, chronionych prawnie obiektów jest zagro żona nieodwracalnymi w skutkach procesami dewastacji i degradacji. Do obiektów wyj ątkowo nara żonych na oddziaływanie powy ższych procesów nale ży zaliczy ć te wykonane z drewna. W złej sytuacji znajduj ą si ę równie ż parki dawnych zespołów rezydencjalnych oraz cmentarze.

2.10 Rolnicza przestrze ń produkcyjna

Gmina Aleksandrów jest gmina rolnicz ą, ponad 60% jej powierzchni stanowi ą u żytki rolne. Korzystne warunki dla rozwoju rolnictwa kształtuj ą si ę dzi ęki rze źbie terenu i łagodnemu klimatowi, natomiast przeszkod ę stanowi ą: słaba jako ś ziemi oraz rozległe tereny le śne. Du że kompleksy najlepszych gleb w gminie (III i IV klasa bonitacyjna) wyst ępuj ą w rejonie miejscowo ści: Niewierszyn, Kotuszów, Włodzimierzów, Ro żenek, Aleksandrów i Siucice. Na pozostałym obszarze wyst ępuj ą zró żnicowane warunki glebowe z przewag ą gleb o niskiej warto ści bonitacyjnej, z najsłabszymi glebami w południowej cz ęś ci gminy.

Kierunek wykorzystanie u żytków rolnych Powierzchnia w ha Grunty rolne 7 424 Sady 106 Łąki trwałe 619 Pastwiska trwałe 494 Grunty rolne zabudowane 216 Grunty pod rowami 80 Ogółem u żytki rolne 8 939

Użytki rolne według kierunków wykorzystania (w ha) w roku 2014 (GUS, 2014) Powierzchnia Gospodarstwa rolne ogółem (ha) grunty ogółem 7 351,09 użytki rolne ogółem 5 728,35 użytki rolne w dobrej kulturze 5 276,57 pod zasiewami 4 102,64 grunty ugorowane 141,71 uprawy trwałe 45,43 sady 45,43 ogrody przydomowe 38,25 łąki trwałe 812,30 pastwiska trwałe 136,24 pozostałe u żytki rolne 451,78 lasy i grunty le śne 1 247,04 pozostałe grunty 375,70 Użytki rolne według kierunków wykorzystania (w ha) w roku 2014 (GUS, 2014)

Ogółem na terenie gminy s ą 984 gospodarstwa rolne o ł ącznej powierzchni 7 351,09 ha. Najwi ęcej jest gospodarstw o powierzchni od 1 do 5 ha (stanowi ą one ponad 49 % gospodarstw w gminie), natomiast najmniej jest gospodarstw powy żej 15 ha (ok 6 %).

str. 50

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Wielko ść gospodarstwa Liczba gospodarstw (szt.) Powierzchnia gospodarstw (ha) do 1 ha wł ącznie 112 144,68 1-5 ha 424 1 720,00 5-10 ha 282 2 497,85 10-15 ha 106 1 556,71 15 ha i powy żej 60 1 431,85 Ogółem 984 7 351,09 Struktura gospodarstw rolnych w gminie Aleksandrów (GUS, Powszechny Spis Rolny, 2010) Uprawy zbo żowe w gminie zajmuj ą 3 558,18 ha, czyli ok. 48 % powierzchni produkcyjnej gruntów rolnych. Przewa ża produkcja zbó ż: żyta, pszenicy, owsa, j ęczmienia. Ponadto uprawia si ę ziemniaki - 115,90 ha oraz ro śliny przemysłowe - 122,81 ha i rzepak - 121,32 ha. Dla rolnictwa w gminie znaczenie ma równie ż hodowla zwierz ąt gospodarskich. W ogółem 582 gospodarstwach pogłowie sztuk du żych wynosi 2 973 sztuk. Bydło i trzoda chlewna hodowana jest w 410 gospodarstwach w ilo ści (dane z roku 2010): • 2 111 sztuk bydła, w tym 1 172 krów, • 3 713 sztuk trzody chlewnej (w tym: 3 420 loch), • 88 koni, • 14 977 sztuk drobiu (11 679 kur). W gminie ziemie orne s ą wapnowane, zu żywa si ę średnio 10,6 kg nawozów wapniowych na 1 ha użytków rolnych. Oprócz czynników naturalnych wpływ na degradacj ę gleb maj ą czynniki antropogeniczne, jak np.: stosowanie nawozów szczególnie azotowych (57,1 kg na 1 ha u żytków) i potasowych (7,6 kg), fosforowych (7,6 kg). Ponadto wa żnym elementem jest zanieczyszczenie powietrza (zwłaszcza zwi ązkami siarki i azotu w postaci kwa śnych opadów mokrych lub suchych). Na 1 ha u żytków rolnych w gminie zu żywa sie ponadto 72,2 kg nawozów mineralnych.

2.11 Jako ść życia mieszka ńców

Poziom jako ści życia mieszka ńców okre ślaj ą m.in. dochody mieszka ńców gminy, poziom bezrobocia, poczucie bezpiecze ństwa, poziom zdrowotno ści oraz stan infrastruktury społecznej i technicznej.

Na poziom życia mieszka ńców najwi ększy wpływ ma zakres realizacji zada ń własnych gminy. Do zada ń z tego zakresu zalicza si ę przede wszystkim sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, które zaspokajaj ą zbiorowe potrzeby populacji, a nie s ą ustawowo zastrze żone na rzecz innych podmiotów działaj ących na obszarze gminy. Zgodnie z ustaw ą o samorz ądzie terytorialnym do zada ń własnych gminy nale żą szczególnie nast ępuj ące zadania: - ład przestrzenny i gospodarka terenami, - ochrona środowiska, - gminne drogi, ulice i przestrzenie publiczne, - wodoci ągi i zaopatrzenie w wod ę, - kanalizacja i oczyszczanie ścieków komunalnych, - utrzymanie czysto ści i urz ądzenia sanitarne, - wysypiska i utylizacja odpadów komunalnych, - zaopatrzenie w energi ę elektryczn ą i ciepln ą, - lokalny transport zbiorowy, - ochrona zdrowia, - pomoc społeczna, - komunalne budownictwo mieszkaniowe, - oświata, - kultura (w tym biblioteki), - kultura fizyczna, rekreacja i sport, - targowiska i obiekty handlowe, - ziele ń komunalna i zadrzewienie, - cmentarze komunalne, - porz ądek publiczny i ochrona przeciwpo żarowa, - utrzymanie gminnych obiektów i urz ądze ń u żyteczno ści publicznej,

str. 51

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Analiza przestrzenna uwarunkowa ń realizacji zada ń własnych gminy stanowi przesłank ę merytoryczn ą oceny trendów rozwojowych obszaru, a problemy jakości życia mieszka ńców winny by ć na bie żąco monitorowane.

2.12. Stan ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony.

Gmina Aleksandrów nie posiada planu zagospodarowania przestrzennego dla całego obszaru gminy. Na jej terenie obowi ązuje 1 miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego uchwalonych w roku 2015, obejmuj ący fragment obszaru i terenu górniczego w miejscowości Wolica. Powy ższy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego funkcjonuje wi ęc obecnie jako jedyny akt prawa miejscowego w zakresie planowania przestrzennego i stanowi podstaw ę do wydawania wypisów i za świadcze ń o przeznaczeniu i zagospodarowaniu terenu obj ętego opracowaniem.

2.13. Ponadlokalne cele publiczne.

Zgodnie z obowi ązuj ącym planem zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego przyj ętym uchwał ą Nr LX/1648/10 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 21 wrze śnia 2010r. ze zmianami i aktualizacjami na terenie gminy Aleksandrów wyst ępuj ą nast ępuj ące przedsi ęwzi ęcia zaliczane do ponadlokalnych celów publicznych: - budowa drogi ekspresowej S-12; - przebudowa i modernizacja drogi krajowej Nr 74; - budowa linii napowietrznych 110kV; - budowa magistralnego gazoci ągu wysokiego ci śnienia.

2.14 . Potrzeby i mo żliwo ści rozwoju gminy.

Podstawowymi potrzebami w zakresie polityki przestrzennej na terenie gminy Aleksandrów jest uregulowanie nast ępuj ących zagadnie ń w ró żnych płaszczyznach: − okre ślenie funkcji wiod ącej terenów wyró żnionych na rysunku studium, − wykorzystanie wyznaczonego korytarza komunikacyjnego drogi ekspresowej S12, − budowa zbiorników retencyjnych „D ębowa Góra”, „Szarbsko”, „Wólka Skotnicka” wraz z zagospodarowaniem ich otoczenia, − ustalenia planu ochrony Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, − uwarunkowania wynikaj ące z utworzenia Obszaru Natura 2000 - „Dolina Środkowej Pilicy” oraz „Dolina Czarnej”, − uwarunkowania wynikaj ące z utworzenia „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, − uwarunkowania wynikaj ące z projektowanych form ochrony przyrody ustalonych w planie województwa łódzkiego, − istniej ące i projektowane tereny i obszary górnicze, − uwarunkowania wynikaj ące z wyst ępowania terenów zmeliorowanych, − uwarunkowania wynikaj ące z wyst ępowania tereny zagro żenia powodziowego wyznaczone przez Regionalny Zarz ąd Gospodarki Wodnej, − uwarunkowania wynikaj ące z wyst ępowania stref ochrony konserwatorskiej (strefy K, E, B, W, OW), − weryfikacja i oznaczenie obiektów i terenów zabytkowych, − uwzgl ędnienie stanowisk archeologicznych, − uwarunkowania wynikaj ące z zmian w układzie komunikacyjnym dróg powiatowych, gminnych i krajowych, − wskazanie terenów przestrzeni publicznej, wymagaj ących rehabilitacji, uzyskania zgody na zmian ę przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze, z wyst ępuj ącymi ograniczeniami w zagospodarowaniu.

str. 52

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

2.14.1 Analizy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne.

Na podstawie danych statystycznych uwzgl ędniaj ących analizy ekonomiczne, środowiskowe i społeczne wypracowano wnioski dotycz ące poszczególnych terenów oraz mo żliwo ści ich zagospodarowania. W zwi ązku z brakiem ruchu budowlanego w cz ęś ci terenów przeznaczonych pod zabudow ę w obowi ązuj ącym studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz obserwuj ąc aktualny ruch budowlany na pozostałym terenie gminy, dokonano korekty przeznaczenia poszczególnych terenów oraz wyznaczono nowe tereny, potencjalnie predysponowane do zmiany zagospodarowania i wyznaczenia nowego kierunku zagospodarowania przestrzennego.

2.14.2 Prognozy demograficzne, w tym uwzgl ędniaj ące, tam gdzie to uzasadnione, migracje w ramach miejskich obszarów funkcjonalnych o środka wojewódzkiego.

Według prognozy statystycznej GUS „Prognoza ludno ści na lata 2008-2035” liczba mieszka ńców województwa b ędzie sukcesywnie male ć w całym okresie obj ętym prognoz ą. Prognozy demograficzne dla powiatu piotrkowskiego oraz dla gminy Aleksandrów równie ż wykazuj ą tendencje spadku liczby ludno ści. Jak wynika z przeprowadzonych analiz na terenie gminy Aleksandrów obserwuje si ę spadek liczby ludno ści. Uzasadnia to prowadzenie polityki przestrzennej o charakterze nie ekspansywnym, lecz dostosowanym do aktualnych potrzeb rozwojowych gminy.

2.14.3 Mo żliwo ści finansowania przez gmin ę wykonania sieci komunikacyjnej i infrastruktury technicznej, a tak że infrastruktury społecznej, słu żą cych realizacji zada ń własnych gminy.

Finansowanie przez gmin ę wykonania sieci komunikacyjnej i infrastruktury technicznej, jak równie ż wszelkiej infrastruktury społecznej byłoby niemo żliwe bez udziału środków zewn ętrznych i pozyskiwania przez gmin ę zewn ętrznych źródeł finansowania. Formy bezzwrotnych po życzek, dotacji celowych i dofinansowa ń s ą najpopularniejszymi formami finansowania poszczególnych zada ń inwestycyjnych na terenie gminy. Wymagaj ą one równie ż udziału własnego, który zabezpieczany jest ka żdorazowo w bud żecie gminy.

2.14.4 Bilans terenów przeznaczonych pod zabudow ę.

Zgodnie z obowi ązuj ącą polityk ą przestrzenn ą gminy Aleksandrów wyra żon ą w obowi ązuj ącym studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego powierzchnia terenów przeznaczonych pod zabudow ę wynosi około 1115,08ha. Tereny te usytuowane głównie wzdłu ż głównych układów komunikacyjnych stanowi ą podstaw ę do prowadzenia polityki w zakresie planowania przestrzennego i rozwoju budownictwa na terenie gminy. W trakcie prac planistycznych wprowadzono korekty powierzchniowe terenów przeznaczonych pod zabudow ę. Wynikały one głównie z obserwowanego ruchu budowlanego na poszczególnych terenach oraz zainteresowania poszczególnymi terenami pod wzgl ędem nowej zabudowy.

Bilans terenu przeznaczonego pod zabudow ę w ha Lp Obowi ązuj ące studium Projekt studium uwarunkowa ń i uwarunkowa ń i kierunków kierunków zagospodarowania zagospodarowania przestrzennego przestrzennego gminy gminy Aleksandrów – 2006 r. Aleksandrów – 2017 r. 1 1115,08 867,9

Projektowana powierzchnia terenów przeznaczonych pod zabudowę wynosi około 867,0ha co stanowi korekt ę powierzchniow ą w stosunku do aktualnie obowi ązuj ącego studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego o około 247,18ha, czyli o około 22,1% powierzchni. W wyniku przeprowadzonej analizy wyznaczono główne kierunki zmian dotycz ące likwidacji terenów przeznaczonych pod zabudow ę w miejscowo ściach Siucice, Skotniki, Ro żenek i Aleksandrów oraz wyznaczenia nowych terenów w miejscowo ści Ostrów, Włodzimierzów i Kaw ęczyn.

str. 53

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

3. UWARUNKOWANIA ZEWN ĘTRZNE ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO OBSZARU GMINY.

3.1 Powi ązania przyrodnicze

Główne powi ązania przyrodnicze z obszarami s ąsiednimi to: - Sulejowski Park Krajobrazowy wraz z otulin ą, - Pradolina rzeki Czarnej Malenieckiej, - Kompleksy lasów pradoliny rzeki Pilicy i obszarów przyległych.

3.2 Infrastruktura społeczna

W zakresie szkolnictwa ponadpodstawowego usługi realizowane s ą w Sulejowie, Piotrkowie Trybunalskim, Opocznie, Przedborzu i Żarnowie,. W zakresie szkolnictwa wy ższego w Piotrkowie Trybunalskim, Kielcach i w Łodzi - oferuj ącej szerok ą gam ę kierunków akademickich. W zakresie ponadlokalnych usług kulturalnych wiod ącą role w tym zakresie spełnia Sulejów, Opoczno i Piotrków Trybunalski. Pozostałe elementy układu infrastruktury społecznej realizowane s ą (w ró żnym zakresie) na obszarze gminy.

3.3 Infrastruktura techniczna

Do najistotniejszych powi ąza ń regionalnych i ponadlokalnych gminy w tym zakresie nale ży: - droga krajowa Nr 74, - drogi powiatowe w układzie wschód-zachód oraz północ-południe, - turystyczny szlak wodny rz. Pilicy, - turystyczny szlak wodny rz. Czarnej Malenieckiej.

3.4 Analiza powi ąza ń z gminami s ąsiednimi

Wst ępna analiza funkcjonalno - przestrzenna dokonana dla obszaru gminy wykazuje, że na obszarze granicz ącym z gminami s ąsiednimi brak konfliktów, które by mogły narusza ć procesy inwestycyjne. Istnieje natomiast wiele zagadnień i problemów warunkuj ących mo żliwo ści nawi ązywania i rozwijania współpracy szczególnie w zakresie zaspokajania potrzeb lokalnych społeczno ści. Płaszczyzn ą współpracy mog ą by ć stosunki bilateralne, a tak że działalno ść w ramach Zwi ązku Gmin Nadpilicza ńskich. Do najistotniejszych płaszczyzn współpracy i mi ędzygminnej działalno ści zaliczy ć nale ży: - tworzenie bazy turystyczno - wypoczynkowej, - poprawa funkcjonowania komunikacji, telekomunikacji i ł ączno ści, - ochrona środowiska przyrodniczego, - poprawa funkcjonowania sieci infrastruktury zdrowia, sportu, rekreacji i kultury, - zwi ększanie potencjału ekofizycznego obszarów rolniczej przestrzeni produkcyjnej oraz ukierunkowanie jej na gospodark ę ekologiczn ą i ekoturystyk ę, - poł ączenia mostowe z zachodnim brzegiem Pilicy (kładki pieszo-jezdne w ramach układu szlaków turystycznych).

3.5 Uwarunkowania wynikaj ące z wymaga ń ochrony przeciwpowodziowej

Na terenie gminy wyznaczono obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Pilica i odcinka rzeki Czarna Maleniecka o prawdopodobie ństwie wyst ąpienia raz na 100 lat (1%), raz na dziesi ęć lat (10%), zgodnie z mapami zagro żenia powodziowego oraz obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z „Studium dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej – Etap I – Rzeka Czarna Maleniecka”. Na powy ższych obszarach obowi ązuj ą zakazy wynikaj ące z przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo Wodne.

str. 54

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Na terenie gminy wyznaczono równie ż obszar nara żony na niebezpiecze ństwo powodzi, na którym prawdopodobie ństwo wyst ąpienia powodzi jest niskie i wynosi raz na 500 lat (0,2%), na którym istnieje znacz ące ryzyko powodzi lub jest prawdopodobne wyst ąpienie znacz ącego ryzyka powodzi zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo Wodne.

Uwarunkowania: - zakaz gromadzenia ścieków, odchodów zwierz ęcych, środków chemicznych, a tak że innych substancji lub materiałów, które mog ą zanieczy ści ć wody, prowadzenia odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, w szczególno ści ich składowania na obszarze szczególnego zagro żenia powodzi ą; - zakaz lokalizowania nowych cmentarzy na obszarze szczególnego zagro żenia powodzi ą; - konieczno ść zachowania i tworzenie wszelkich systemów retencji wód, budow ę i rozbudow ę zbiorników retencyjnych, suchych zbiorników przeciwpowodziowych oraz polderów przeciwpowodziowych; - konieczno ść racjonalnego retencjonowania wód oraz u żytkowania budowli przeciwpowodziowych, a tak że sterowania przepływami wód; - konieczno ść wprowadzenia i koordynowania funkcjonowania systemu ostrzegania przed niebezpiecznymi zjawiskami zachodz ącymi w atmosferze oraz hydrosferze; - konieczno ść kształtowania zagospodarowania przestrzennego dolin rzecznych lub obszarów szczególnego zagro żenia powodzi ą poprzez budowanie oraz utrzymywanie wałów przeciwpowodziowych, a tak że kanałów ulgi.

3.6 Uwarunkowania formalno-prawne.

Gmina posiada przyj ętą uchwał ą Rady Gminy Aleksandrów Nr X/81/2015 z dnia 30 grudnia 2015 r „Strategi ę Rozwoju Gminy Aleksandrów na lata 2015-2022”. W dokumencie tym identyfikacja najwa żniejszych problemów (w tym zagospodarowania przestrzennego obszaru gminy), wykonana metod ą SWOT, stanowiła dostateczn ą i kompetentn ą przesłank ę dla zmian w polityce przestrzennej gminy oraz zmian prawa miejscowego w dziedzinie planowania przestrzennego.

Gmina posiada tak że inne istotne dla gospodarowania przestrzeni ą dokumenty: • „Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych dla Gminy Aleksandrów na lata 2016 – 2022” przyj ęta uchwał ą Nr XI/90/2016 RADY GMINY ALEKSANDRÓW z dnia 25 lutego 2016 r. • „Program Ochrony Środowiska dla Gminy Aleksandrów na lata 2016-2019” sporz ądzony w 2016r. • „Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Aleksandrów na lata 2004-2014” sporz ądzony w 2004r. i zaktualizowany w roku 2010. • „Gminna ewidencja zabytków” • Plany odnowy miejscowo ści zatwierdzone uchwałami: - Nr XXV/138/2009 Rady Gminy w Aleksandrowie z dnia 17 lutego 2009 roku w sprawie zatwierdzenia „Planu odnowy miejscowo ści Jaksonek". - Nr XXVII/158/2009 Rady Gminy w Aleksandrowie z dnia 22 kwietnia 2009 roku Zmieniaj ąca uchwał ę w sprawie zatwierdzenia Planu Odnowy miejscowo ści Jaksonek . - Nr XXXII/193/2009 Rady Gminy w Aleksandrowie z dnia 30 listopada 2009 roku w sprawie zatwierdzenia „Planu Odnowy Miejscowo ści Ciechomin na lata 2009-2016". - Nr XL/242/2010 Rady Gminy w Aleksandrowie z dnia 26 sierpnia 2010 roku w sprawie zatwierdzenia „Planu Odnowy Miejscowo ści Skotniki na lata 2010 -2017". - Nr VIII/43/2011 Rady Gminy w Aleksandrowie z dnia 2 wrze śnia 2011 roku w sprawie zatwierdzenia „Planu Odnowy Miejscowo ści Aleksandrów na lata 2011 -2018". - Nr XXVII/189/2013 Rady Gminy Aleksandrów z dnia 29 listopada 2013 roku w sprawie zmiany uchwały zatwierdzaj ącej Plan Odnowy Miejscowo ści Niewierszyn. - Nr XXVII/190/2013 Rady Gminy Aleksandrów z dnia 29 listopada 2013 roku w sprawie zmiany uchwały zatwierdzaj ącej „Plan Odnowy Miejscowo ści Aleksandrów na lata 2011 - 2018".

str. 55

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

- Nr XXVII/191/2013 Rady Gminy Aleksandrów z dnia 29 listopada 2013 roku w sprawie zatwierdzenia „Planu Odnowy Miejscowo ści D ąbrowa nad Czarn ą na lata 2013 -2020".

Uwarunkowania formalno-prawne zawarte s ą równie ż w obowi ązuj ących przepisach prawa zawartych w ustawach, rozporz ądzeniach, zarz ądzeniach i decyzjach, dotycz ących problematyki omawianej w niniejszym opracowaniu.

Niniejsze studium okre śla politykę gminy w zakresie uporz ądkowania polityki przestrzennej i zdynamizowania procedur w tym zakresie w oparciu o obowi ązuj ące unormowania formalno-prawne.

4 SYNTEZA UWARUNKOWA Ń ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY

4.1. Uwarunkowania rozwoju przestrzennego gminy Aleksandrów.

Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów podlegaj ące zmianie zostało wykonane w 2000 r. i zatwierdzone uchwał ą nr XVIII/115/2000 Rady Gminy w Aleksandrowie z dnia 28 czerwca 2000r. i wraz ze zmianami obowi ązuje do dzisiaj. Siedmioletni okres obowi ązywania dokumentu od jego ostatniej aktualizacji powoduje, i ż ustalenia w nim zawarte zdezaktualizowały si ę w cz ęś ci, co powoduje koniczno ść wprowadzenia korekt i zmiany w/w dokumentu. Zmiana studium wykonywana jest w trybie ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz uwzgl ędnia wymogi Rozporz ądzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy . Potrzeba opracowania zmiany studium wynika zarówno z przesłanek formalnych jak i merytorycznych. W wyniku analizy dokonanej w trybie art. 32 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym stwierdzono m. innymi że obowi ązuj ące studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów nie w pełni odpowiada aktualnym potrzebom zagospodarowania przestrzennego gminy. Wyst ąpiła wi ęc konieczno ść wprowadzenia zmian w aktualnej polityce gminy w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego, czyli przyst ąpienia do opracowania zaktualizowanego studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Dla wybranych fragmentów obszaru gminy Aleksandrów nale ży równie ż wdro żyć procedurę uchwalenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w oparciu o zaktualizowan ą polityk ę przestrzenn ą gminy. Dotyczy to przede wszystkim nowych terenów wydobywczych z udokumentowanymi zło żami wyst ępowania surowców naturalnych oraz nowych terenów inwestycyjnych i mieszkaniowych.

W trybie proceduralnym do Urz ędu Gminy w Aleksandrowie napływały wnioski odnosz ące si ę do konieczno ści zmian polityki przestrzennej gminy. Dotyczyły one trenów wydobycia surowców naturalnych, terenów zabudowy produkcyjno-usługowej i mieszkaniowej. Zestawienie wniosków w trybie art. 11 ust. 1 , które wpłyn ęły w ustawowym terminie do Urz ędu Gminy Aleksandrów przedstawia poni ższa tabela.

Lp Nr działek Wnioskowane przeznaczenie 1 356 Stara Kolonia eksploatacja złó ż 2 371/2, Kotuszów bud. mieszkalne jednorodzinne 382, Kotuszów 426, Kotuszów 496, Kotuszów 3 422/2 D ąbrówka bud. mieszkalne jednorodzinne 4 1286,1426 Sieczka bud. mieszkalne jednorodzinne 5 905,906,670 Skotniki Zabudowa produkcyjno - usługowa 6 239 Wólka Skotnicka Kopalnia piaskowca 116,124 Brzezie Kopalnia piaskowca 7 70,71,72 Włodzimierzów Elektr.fotowoltaiczna 443/1,443/2,444 Reczków Nowy Elektr. wiatrowa 8 366, 367,368 Stara Kolonia eksploatacja złó ż 9 473 Reczków Nowy eksploatacja złó ż

str. 56

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

10 297/1 Wolica eksploatacja złó ż

Odr ębny temat stanowi problematyka dolesie ń, gdy ż ze wzgl ędu na wyst ępowanie na obszarze gminy gleb o niskiej bonitacji, jak równie ż mo żliwo ści ą pozyskania środków finansowych z źródeł publicznych, zainteresowanie zalesieniem tych gleb stale ro śnie. Dotyczy to przede wszystkim terenów poło żonych w pobli żu lub na granicy z istniej ącymi kompleksami le śnymi. Mo żna, wi ęc zało żyć, że zainteresowanie przeznaczeniem słabych gleb pod zalesienia b ędzie miało tendencj ę wzrostow ą. Pogodzenie tej tendencji z kameralnymi zainteresowaniami inwestycyjnymi stanowi istotny argument za konieczno ści ą przyst ąpienia do opracowania nowej polityki przestrzennej gminy w tym zakresie. Nale ży tak że podkre śli ć, że zmiana polityki przestrzennej gminy b ędzie umo żliwiała uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na obszarze gminy.

4.2. Główne kierunki rozwoju funkcjonowania przestrzennego gminy Aleksandrów.

W świetle zebranych materiałów, analiz i programów oraz społecznych oczekiwa ń mo żna wyró żni ć kilka obszarów koniecznych i pilnych działa ń planistycznych: − Powi ększenie obszarów rozwojowych z przeznaczeniem na przemysł zwi ązany z wydobyciem kopalin - ukształtowanie miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (mpzp) nowych terenów przemysłowo-wydobywczych na gruntach obr ębów Wolica i Stara Kolonia. − Ustanowienie nowych terenów przemysłowo-produkcyjnych lub usługowych. Tereny te stanowiłby ofertow ą rezerw ę terenow ą dla pozyskiwania nowych inwestorów, którzy ju ż obecnie s ą zainteresowani nabywaniem gruntów na obszarze gminy. − Delimitacja obszarowa zmierzaj ąca do wskazania lokalizacji usług gastronomiczno-hotelarskich dla obsługi drogi Krajowej Nr 74. − Konieczno ść „wytrasowania” i uwzgl ędnienia w polityce gminy ewentualnego wariantu projektowanej drogi ekspresowej S-12. − Budowa parkingów dla ruchu tranzytowego. − Rozstrzygni ęcie kwestii przeznaczenia gruntów o niskiej bonitacji gleb pod alternatywne przeznaczenie (pod warunkiem, że nie s ą to obszary prawem chronione), z zało żeniem konieczno ści wykonywania (mpzp) - sukcesywnie w miar ę aktualnych potrzeb. − Konieczno ść „pogł ębienia” problematyki układów infrastruktury technicznej ze szczególnym uwzgl ędnieniem sieci komunikacji kołowej, elektroenergetyki oraz kanalizacji gminnej (równie ż w porozumieniu z gminami s ąsiednimi). − Wyznaczenie terenów wył ączonych z zabudowy – zakaz zabudowy. − Wyznaczenie terenów przeznaczonych pod zalesienie. − Wyznaczenie terenów pod budow ę zbiorników wodnych (w korelacji z obowi ązuj ącym wojewódzkim programem małej i średniej retencji) - retencyjnych „D ębowa Góra”, „Szarbsko”, „Wólka Skotnicka” oraz rekreacyjnych. − Wyznaczenie terenów pod nowe stacje GPZ oraz linie 110kV i 15kV. − Rozwa żenie mo żliwo ści lokalizowania na terenie gminy urz ądze ń instalacji do produkcji energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii o mocy powy żej 100kW wraz z ich strefami ochronnymi.

str. 57

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

str. 58

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

B. KIERUNKI I POLITYKA

5. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

5.1 Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów, w tym wynikaj ące z audytu krajobrazowego oraz kierunki i wska źniki dotycz ące zagospodarowania oraz u żytkowania terenów, w tym tereny przeznaczone pod zabudow ę oraz tereny wył ączone spod zabudowy.

Zgodnie z regulacj ą prawn ą ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w niniejszym Studium okre ślono kierunki zagospodarowania obszaru gminy w zakresie art. 10, ust. 2, pkt. 1-16. Niniejsze poprzedzone zostało analiz ą uwarunkowa ń okre ślonych w art. 10, ust. 1, pkt. 1-14. Kierunki i polityk ę zagospodarowania przestrzennego gminy zapisano w niniejszym opracowaniu w odniesieniu do poszczególnych sołectw. Mo żna je wi ęc traktowa ć jako cele zagospodarowania przestrzennego na omawianych i przedstawionych graficznie terenach (mapa w skali 1:10000).

Wyrazem d ążenia do osi ągni ęcia wyznaczonego celu jest przyj ęcie polityki i jej realizacja przez kolejne władze samorz ądowe gminy i jej organy wykonawcze. Kryteria kwalifikacyjne ustalone zostały na drodze analizy obiektywnych uwarunkowa ń funkcjonalno - przestrzennych oraz w procedurze wszechstronnej konsultacji społecznej. Kryteria te uwzgl ędniaj ą charakter gminy, jej aktualne i przewidywane potrzeby, wzgl ędy ekonomiczne, kulturowe, ekologiczne oraz zasady kształtowania przestrzennego ładu.

Przyj ęta wi ęc uchwał ą Rady Gminy polityka przestrzenna b ędzie podstaw ą do podejmowania kolejnych prac planistycznych w gminie jak i podstaw ą do przygotowania analiz zgodno ści tych opracowa ń z przyj ętą w Studium (...) polityk ą. Cele rozwoju zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów zostały sformułowane w wyniku wszechstronnej analizy uwarunkowa ń przestrzennych, których synteza stanowi fragment niniejszego opracowania.

Zapisane w Studium (...) kierunki i polityka przyj ęły w niniejszym dokumencie form ę syntetyczn ą w celu łatwego posługiwania si ę opracowaniem w praktyce realizacji polityki przestrzennej gminy. Wynika to z obowi ązku przestrzegania regulacji prawnej zawartej w art. 14, ust. 5, art. 20, ust. 1 o obowi ązku badania spójno ści rozwi ąza ń w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego (m.p.z.p.) z polityk ą przestrzenn ą gminy okre ślon ą w Studium (...) i w konkretnym przypadku (gdy istniej ą obowi ązuj ące m.p.z.p.) korygowania rozwi ąza ń przestrzennych z ustaleniami Studium (…).

Ograniczenia i wył ączenia w zagospodarowaniu poszczególnych terenów na obszarze gminy Aleksandrów nie dotycz ą inwestycji celu publicznego z zakresu łączno ści publicznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 maja 2010r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych.

Ogólne zasady polityki przestrzennej gminy regulowane s ą obiektywnymi uwarunkowaniami oraz przepisami prawa rzeczowego. W odniesieniu do wyst ępuj ących na obszarze gminy głównych zada ń wyodr ębni ć nale ży m.in.: − Dążenie do poprawy ładu przestrzennego na drodze sukcesywnego wdra żania opracowa ń m.p.z.p. − Ochrona i optymalne wykorzystanie istniej ących warto ści środowiska przyrodniczego i kulturowego. − Ochrona i modernizacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej oraz realizacja programów dolesie ń. − Zachowanie terenów otwartych wył ączonych z zabudowy kubaturowej i w miar ę mo żliwo ści wył ączonych z lokalizacji nadziemnych urz ądze ń infrastruktury technicznej. − Podejmowanie koncesjonowanej działalno ści wydobycia kopalin ze złó ż wyst ępuj ących w obr ębie gruntów najgorszych klas bonitacyjnych.

str. 59

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

− Intensyfikacja rozwoju miejscowo ści gminnej; - rozbudowa, sanacja i rekonstrukcja układów substandardowych na drodze wdra żania opracowa ń m.p.z.p. − Rozwój budownictwa mieszkaniowego-jednorodzinnego oraz zagrodowego. − Tworzenie wewn ętrznych, organizacyjnych i programowych podstaw dla rozwoju budownictwa mieszkaniowego. − Rozwój obszarów rekreacji weekendowej i pobytowej oraz rozwój budownictwa rekreacyjnego na atrakcyjnych obszarach gminy. − Wdro żenie procedur przygotowania obszarów stanowi ących potencjaln ą ofert ę gminy dla pozyskania inwestorów realizuj ących oczekiwane i niezb ędne dla rozwoju gminy inwestycyjne przedsi ęwzi ęcia – strefa ekonomiczna oraz nowe tereny usługowe, przemysłowe i produkcyjne. − Modernizacja układu komunikacji kołowej oraz zachowanie rezerw pod rozwój sieci komunikacyjnej ze szczególnym uwzgl ędnieniem dróg ekspresowych S-12 i S-74 oraz zmodernizowanego odcinka drogi krajowej Nr 74. − Realizacja ście żek rowerowych na obrze żach komunikacji kołowej oraz ście żek rowerowych – rekreacyjnych, ł ącz ących atrakcyjne obszary gminy. − Tworzenie organizacyjnych i programowych podstaw dla rozwoju usług i działalno ści gospodarczej. − Dbało ść o higien ę i estetyk ę miejsc zamieszkiwania, pracy i wypoczynku. − Realizacja programu małej retencji, poprzez budow ę zbiorników wodnych.

5.2 Obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody i krajobrazu kulturowego

5.2.1 System powi ąza ń przyrodniczych

Środowisko przyrodnicze gminy Aleksandrów jest urozmaicone. Wpływa na to fakt, i ż przez teren gminy przepływaj ą dwie rzeki o znaczeniu ponadregionalnym pod wzgl ędem tworzonych przez nie ekosystemów. Rzeki Pilica oraz Czarna Maleniecka stanowi ą wyj ątkowo efektywne korytarze ekologiczne, a tak że oddziałuj ą na rodzaj jak i jako ść całego środowiska naturalnego gminy. Konieczna jest ochrona tych że elementów systemu ekologicznego, które zapewniaj ą powi ązania gminy z elementami systemu ekologicznego szczebla krajowego oraz regionalnego. Dolina rzeki Pilicy zapewnia poł ączenie obszaru opracowania z dolin ą Warty. Dolina rzeki Czarnej Malenieckiej (dopływ Pilicy) stanowi istotny element regionalnej sieci powi ąza ń ekologicznych i obj ęta jest ochron ą w ramach obszaru ochrony siedlisk Natura 2000 „Dolina Czarnej” PLH 260015. Przez gminę Aleksandrów przebiega równie ż wschodnia granica Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, zasobnego w walory przyrodniczo – krajobrazowe. Wybitne zasoby przyrodnicze obszarów nadpilickich (zwłaszcza l ęgowiska rzadkich ptaków) włączono do ogólnoeuropejskiej sieci specjalnych obszarów ochrony siedlisk Natura 2000 (chroni ące obszary zgodnie z Dyrektyw ą Ptasi ą jak i Siedliskow ą). Ponadto, na obszarze gminy Aleksandrów projektuje si ę obszary chronionego krajobrazu – „Spalsko - Sulejowski”. Kompleksy le śne północno-zachodniej oraz północnej cz ęś ci gminy posiadaj ą swoj ą kontynuacje poza granicami gminy. Podsumowuj ąc, środowisko gminy Aleksandrów odgrywa wa żną rol ę w regionalnym systemie ekologicznym powiatów piotrkowskiego i opoczy ńskiego, jak równie ż całego województwa.

5.2.2 Prawna ochrona zasobów środowiska przyrodniczego

Przepisani reguluj ącymi to zagadnienie s ą: • Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. prawo ochrony środowiska. • Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r o ochronie przyrody. • Ustawa z dnia 8 pa ździernika 2008r. o udost ępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społecze ństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko. Nakładaj ą one obowi ązek ustalania zasad zrównowa żonego rozwoju, utrzymania lub przywracania równowagi środowiska i ró żnorodno ści biologicznej oraz racjonalnego wykorzystania zasobów oraz

str. 60

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW okre ślaj ą cele, zasady i formy ochrony przyrody żywej i nieo żywionej, jak równie ż ustalaj ą zasady post ępowania w sprawie oceny inwestycji zawsze lub potencjalnie oddziałuj ących na środowisko. Istotnym zagadnieniem jest równie ż ochrona krajobrazu we wszystkich opracowaniach planistycznych. Rygorom ochrony podlegaj ą wszystkie obiekty i obszary systemu konserwatorskiej ochrony przyrody, a wyst ępuj ące lub projektowane na obszarze gminy.

Do najwa żniejszych zaliczy ć nale ży: − Sulejowski Park Krajobrazowy wraz z otulin ą. − Obszar ochrony siedlisk Natura 2000 „Dolina Środkowej Pilicy” PLH100008. − Obszar ochrony siedlisk Natura 2000 „Dolina Czarnej” PLH 260015. − Obszar Chronionego Krajobrazu „Pilicza ński”. − Rezerwat przyrody „Jaksonek”. − Rezerwat przyrody „Diabla Góra”. − Projektowany Obszar Chronionego Krajobrazu „Spalsko-Sulejowski”. − 4 pomniki przyrody. − 15 użytków ekologicznych.

W systemie konserwatorskiej ochrony przyrody ochronie podlegaj ą równie ż obiekty wymienione w rejestrze i ewidencji słu żb ochrony przyrody. Ochrona obiektów i obszarów przyrodniczych obj ętych prawn ą ochron ą odbywa si ę poprzez respektowanie w pełni zasad ochrony zawartych w aktach prawnych ustanawiających poszczególne formy ochrony.

Dla powy ższych terenów, w ramach których zlokalizowane s ą ww. fragmenty obszaru gminy oraz obiekty, nale ży przyj ąć taki sposób zagospodarowania, który do czasu obj ęcia ich ww. formami prawnymi zapewni ich ochron ę. Dla cennych okazów wskazanych do obj ęcia prawn ą ochron ą nale ży wykluczy ć wykonywanie robót ziemnych w odległo ści co najmniej równej rzutowi korony drzewa na powierzchni ziemi, jednak nie mniejszej ni ż 10 m.

POLITYKA: − W pracach planistycznych nale ży uwzgl ędni ć zasady i warunki ochrony zasobów środowiska przyrodniczego gminy, a w tym szczególnie przepisów prawa w tym zakresie. − Ustala si ę obowi ązek ochrony istniej ących i projektowanych form ochrony przyrody. − Nale ży utrzyma ć i chroni ć pomniki przyrody i uwzgl ędni ć je w m.p.z.p. oraz na etapie wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. − Ustala si ę zakaz wyci ęcia, niszczenia lub uszkadzania oraz zanieczyszczenia terenu w pobli żu pomnika przyrody, wzniecania ognia oraz wnoszenia jakichkolwiek obiektów budowlanych w promieniu 15,0 m od obiektu chronionego. − Ustala si ę obowi ązek uporz ądkowania gospodarki ściekowej poprzez realizacj ę programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych przydomowych systemów oczyszczania ścieków. − Stosowa ć szczegółowe rozwi ązania wynikaj ące z podstawowego zało żenia, że preferowanymi rodzajami aktywno ści społeczno – gospodarczej na obszarach chronionych s ą: • rolnictwo ze wskazaniem na rolnictwo zrównowa żone i ekologiczne, • turystyka poznawcza w formach przyjaznych przyrodzie i limitowanych odporno ści ą na jej presj ę, • osadnictwo, rzemiosło, usługi i przetwórstwo rolne w obszarach i formach nie zagra żaj ących przyrodzie, walorom kulturowym i krajobrazowym, • inne formy działalno ści gospodarczej zwi ązane z obsług ą turystyki i funkcjonowaniem poszczególnych jednostek osadniczych. − Dla zachowania ci ągło ści korytarzy ekologicznych o znaczeniu lokalnym i regionalnym postuluje si ę ich rozpoznanie, ochron ę i niedopuszczenie do ich zabudowy. Warunkiem realizacji obiektów hydrotechnicznych na rzekach jest konieczno ść budowy przepławek dla ryb. − Zaleca si ę dokonanie korekty wielko ści obszarów przeznaczonych pod zainwestowanie zgodnie z realnymi potrzebami inwestycyjnymi.

str. 61

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

− Postuluje si ę wzmo żenie nadzoru budowlanego i kontroli w zakresie zachowania lub przywracania ładu przestrzennego w krajobrazie oraz stały nadzór nad przestrzeganiem dyscypliny budowlanej. − Wprowadzanie nowoczesnych technologii grzewczych, zwi ększanie udziału energii pochodz ącej z odnawialnych źródeł. − Szczególnej ochronie podlegaj ą główne w ęzły i korytarze ekologiczne – wi ększe kompleksy le śne i doliny rzek: Pilicy i Czarnej Malenieckiej. − W obr ębie dolin nale ży wprowadzi ć ograniczenia w realizacji zabudowy obiektami trwałymi (szczególnie na terenach zagro żenia powodziowego) oraz nale ży wykluczy ć wszelkie zmiany w ukształtowaniu terenu, które mog ą doprowadzi ć do niszczenia ich naturalnego kształtu i zasobów bioró żnorodno ści, w tym tworzenia du żych zbiorników retencyjnych. − Przy wyznaczaniu nowych terenów inwestycyjnych należy uwzgl ędni ć warunki geologiczno- in żynierskie, okre ślaj ące przydatno ść terenów pod zabudow ę – zaleca si ę przeznaczanie pod zainwestowanie terenów w obr ębie obszarów o korzystnych warunkach fizjograficznych dla rozwoju osadnictwa, uzupełniaj ąc w pierwszej kolejno ści istniej ące struktury. − Nale ży bezwzgl ędnie uwzgl ędni ć zasady ochrony obiektów i obszarów obj ętych ochron ą prawn ą na podstawie przepisów odr ębnych, szczególnie obowi ązuj ących planów ochrony (Sulejowski Park Krajobrazowy). − Dla terenów gminy wskazywanych do obj ęcia ochron ą prawn ą (Spalsko-Sulejowski Obszar Chronionego Krajobrazu) nale ży przyj ąć taki sposób zagospodarowania, który do czasu ustanowienia formy ochrony prawnej wykluczy degradacj ę ekosystemów, utrat ę walorów przyrodniczych i krajobrazowych oraz zapewni ich racjonalny rozwój zgodny z zasadami zrównowa żonego rozwoju. − Nale ży wprowadzi ć ustalenia w zakresie infrastruktury technicznej prowadz ące do poprawy stanu czysto ści wód i ograniczenia ich degradacji (poprzez budowę gminnego systemu kanalizacji). − Nale ży dostosowa ć zabiegi melioracyjne do aktualnych potrzeb środowiska. − Niezb ędna jest ochrona gleb najwy ższych klas bonitacyjnych (III) przez zmian ą sposobu użytkowania. − Nale ży zapewni ć ochron ę i rozwój terenów zieleni poprzez wprowadzanie nowych nasadze ń w ci ągach dróg oraz wskazywanie nowych terenów zieleni publicznej. − Wprowadzenie na terenach le śnych zakazu lokalizacji zabudowy kubaturowej za wyjątkiem obiektów zwi ązanych z gospodark ą le śną i ekstensywn ą funkcj ą turystyczno-rekreacyjn ą oraz niezb ędnych urz ądze ń infrastruktury technicznej. − Kształtowanie zalesie ń w sposób zapewniaj ący optymaln ą ochron ę ró żnorodno ści biologicznej i walorów krajobrazowych danego terenu. − Wprowadzenie zapisów umo żliwiaj ących w gminie rozwój źródeł energii odnawialnej. − Dla parków dworskich wci ągni ętych do rejestru zabytków – we wsiach D ębowa Góra, Skotniki, Ro żenek obowi ązuj ą zasady ochrony zawarte w pkt. 2.9.3. − Dla parków dworskich wci ągni ętych do gminnej ewidencji zabytków – we wsiach Kaw ęczyn, Piła, Szarbsko, Stara obowi ązuj ą zasady ochrony zawarte w pkt. 2.9.4. − Dla terenów poło żonych w granicach Sulejowskiego Parku Krajobrazowego strategi ę ochronn ą wraz z zasadami zagospodarowania okre śla plan ochrony Sulejowskiego Parku Krajobrazowego w którym ustala si ę: • Działania ochronne w odniesieniu do terenów nie objętych ochron ą prawn ą a wymagaj ących wzmo żonej ochrony, tj. dla ekosystemów le śnych (lasy i ich s ąsiedztwo), ekosystemów niele śnych (ł ąki i u żytki rolne), ekosystemów wodno-torfowiskowych (zbiorniki wodne, oczka, doły potorfowe, sadzawki, bagna, mokradła, torfowiska). • Zasady utrzymania korytarzy ekologicznych w odniesieniu do dolin: Pilicy oraz Czarnej Malenieckiej. • Szczególne warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczania ich u żytkowania. • Tereny wył ączone z zabudowy (m.in. tarasy zalewowe rzek Pilicy i Czarnej Malenieckiej). • Ograniczenia lokalizacji obiektów i urz ądze ń infrastruktury technicznej i komunikacyjnej.

str. 62

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

• Ograniczenia lokalizacji obiektów i urz ądze ń infrastruktury turystycznej, edukacyjnej i rekreacyjnej. • Szczególne warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia ich u żytkowania wynikaj ące z uwarunkowa ń kulturowych. • Zasady kształtowania terenów zieleni i zadrzewie ń, • Warunki lokalizacji planowanych inwestycji celu publicznego oraz zwi ązane z nimi zagro żenia. − Zgodnie z ustaleniami planu ochrony SPK na jego terenie dla ochrony wgl ądów widokowych i powi ąza ń widokowych zaleca si ę wprowadzenie zakazu lokalizacji nowych, czytelnych w krajobrazie elementów infrastruktury technicznej (maszty, słupy elektroenergetycznych linii przesyłowych). − Gabaryty i architektura nie powinny powodowa ć dysharmonii otoczenia, wpływa ć negatywnie na warunki percepcji parku i s ąsiaduj ących terenów z równie wysokimi walorami kulturowymi i krajobrazowymi. − Nowa zabudowa powinna stanowi ć uzupełnienie ju ż istniej ącej w nawi ązaniu do jej charakteru stylem i form ą oraz materiałem budowlanym. − Ilo ść kondygnacji naziemnych dla budynków mieszkalnych winna zosta ć ograniczona do dwóch kondygnacji naziemnych z nieprzekraczaln ą wysoko ści ą zabudowy do 9 m i nachyleniu połaci dachowych miedzy 15° - 40°. − Nale ży stosowa ć a żurowe ogrodzenia ułatwiaj ące migracj ę drobnych zwierz ąt do wysoko ści zgodnej z warunkami zabudowy. − Ochrona domów drewnianych, mo żliwo ści ą adaptacji na cele letniskowe (pod nadzorem wła ściwego urz ędu konserwatorskiego). − W granicach Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk „Dolina Środkowej Pilicy” oraz „Dolina Czarnej”, obowi ązuje nakaz przeprowadzania procedur oceny oddziaływania na środowisko zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami w zakresie ochrony środowiska. − Zgodnie z ustaleniami „Planu zagospodarowania przestrzennego Województwa Łódzkiego” na terenie gminy Aleksandrów wskazuje si ę tereny oraz obiekty do obj ęcia nast ępuj ącymi formami ochrony przyrody: • obszary chronionego krajobrazu „Spalsko - Sulejowski”. • stanowisko dokumentacyjne „Skarpa nad Czarn ą”, (około 3,0 ha powierzchni) chroni ący stromy stok doliny rzeki Czarnej Malenieckiej, jeden z pi ękniejszych przykładów naturalnej, erozyjno-akumulacyjnej działalno ści nieuregulowanej rzeki. • pomniki przyrody.

5.3 Obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej

Uwarunkowaniem okre ślaj ącym kierunki i polityk ę zagospodarowania przestrzennego gminy, jest stan i funkcjonowanie środowiska kulturowego. Reguluj ącym te zagadnienia przepisem jest ustawa z dnia 23 lipca 2003r o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami . Do istotnych przepisów merytorycznych nale żą tak że konwencje mi ędzynarodowe jak np. Europejska Konwencja o Ochronie Dziedzictwa Archeologicznego (La Valetta, 16 stycznia 1992 r.) czy Konwencja o Ochronie Dziedzictwa Architektonicznego w Europie (Grenada, 23 czerwca 1985 r.), oraz „Karta Megarida” z 29 maja 1994 r. oraz istotne dla kształtowania przestrzeni akty deklaratywne jak „Karta Wenecka” i „Karta Florencka”.

Udokumentowane zasoby środowiska kulturowego stanowi ą podstaw ę do rozwoju gminy Aleksandrów. Wobec czego, nale ży wyznaczy ć cele kształtowania tego środowiska poprzez : - wzmocnienie istniej ących walorów oraz tworzenie nowych warto ści na terenie całej gminy, - tworzenie zagospodarowania przestrzeni gminy w nawiązaniu do elementów środowiska kulturowego.

str. 63

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Przyj ęto, i ż zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków b ędą kontynuowane i obejmowa ć będą pełne respektowanie zasad ochrony dla obiektów objętych ochron ą na mocy przepisów szczególnych wraz z uwzgl ędnieniem wpływu tych obiektów na sposób zagospodarowania terenów, w których s ą zlokalizowane lub terenów w ich s ąsiedztwie. Ponadto zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków obejmowa ć b ędą równie ż wyznaczenie stref ochrony konserwatorskiej wraz z ustaleniem zakresu działa ń dla terenów wchodz ących w ich skład. Ww. obiekty oraz projektowane strefy ochrony konserwatorskiej wyró żniono na rysunku studium – plansza „Kierunki i polityka”.

5.3.1 Elementy podlegaj ące ochronie

Do elementów środowiska kulturowego podlegaj ących ochronie nale żą: - obiekty w rejestrze zabytków, - obiekty w gminnej ewidencji zabytków, - stanowiska archeologiczne.

Wykazy ww. obiektów i terenów zamieszczono w Rozdziale A – Uwarunkowania pkt. 2.9 (środowisko kulturowe). W odniesieniu do obiektów i terenów uj ętych w rejestrze zabytków obowi ązuje ich zagospodarowanie, prowadzenie bada ń, prac, robót oraz podejmowanie innych działa ń zwi ązanych z nimi zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami, dotycz ącymi ochrony zabytków i opieki nad nimi. Pozwolenia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków wymaga: - prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru, - wykonywanie robót budowlanych w otoczeniu zabytku, - prowadzenie bada ń konserwatorskich zabytku wpisanego do rejestru, - prowadzenie bada ń architektonicznych zabytku wpisanego do rejestru, - przemieszczanie zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru, - trwałe przeniesienie zabytku ruchomego wpisanego do rejestru, z naruszeniem ustalonego tradycj ą wystroju wn ętrza, w którym zabytek ten si ę znajduje, - dokonywanie podziału zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru, - zmiana przeznaczenia zabytku wpisanego do rejestru lub sposobu korzystania z tego zabytku, - umieszczanie na zabytku wpisanym do rejestru urz ądze ń technicznych, tablic, reklam oraz napisów, - podejmowanie innych działa ń, które mogłyby prowadzi ć do naruszenia substancji lub zmiany wygl ądu zabytku wpisanego do rejestru.

W odniesieniu do obiektów i terenów znajduj ących si ę w gminnej ewidencji konserwatorskiej, poło żonych w obr ębie stref konserwatorskich i poza nimi w przypadku ich: remontu, przebudowy, rozbudowy, adaptacji, zmiany sposobu u żytkowania, rozbiórki lub prowadzenia prac rewaloryzacyjnych (parki, cmentarze) ustala si ę: - prowadzenie gospodarki maj ącej na celu wyeksponowanie obiektów zabytkowych, eliminowanie obiektów dysharmonizuj ących z obiektami zabytkowymi oraz porz ądkowanie otaczaj ącej przestrzeni, - oznakowanie obiektów zabytkowych i znajduj ących si ę w gminnej ewidencji zabytków, - przeprowadzenie remontów bie żących wszystkich wymagaj ących tego typu działa ń obiektów umieszczonych w rejestrze zabytków, b ądź gminnej ewidencji zabytków, - dla parków dworskich wci ągni ętych do rejestru zabytków w celu ich ochrony nale ży przeprowadzi ć kompleksowe prace rewaloryzacyjne maj ące przywróci ć zabytkowym parkom ich dawn ą świetno ść a polegaj ące m.in. na zabiegach leczniczo – piel ęgnacyjnych starodrzewu parkowego, uznaniu najcenniejszych okazów drzew za pomniki przyrody, przeprowadzenie procesu oznakowania i opisania parków w sposób podkre ślaj ący zasady ochrony i u żytkowania, wydobyciu cech kompozycyjnych układów przestrzennych (zapewnieniu wła ściwych form użytkowania).

str. 64

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

5.3.2 Strefy ochrony

Ustala si ę formy ochrony w postaci stref ochronnych: „B” – ochrony konserwatorskiej historycznych układów przestrzennych, „K” – ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego, „E” – ochrony konserwatorskiej otwartych panoram, „W” – ochrony archeologicznej, „OW” – obserwacji archeologicznej. Granice stref przedstawiono na planszy studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów - Kierunki i polityka.

POLITYKA: − Wszelkie prace przy obiektach wpisanych do rejestru i ewidencji zabytków oraz w ich bezpo średnim otoczeniu prowadzi ć nale ży zgodnie z przepisami wynikaj ącymi z ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz ustawy prawo budowlane. − Zakłada si ę kontynuacj ę sporz ądzania okresowych, specjalistycznych analiz stanu środowiska kulturowego gminy Aleksandrów w celu stworzenia aktualnych, merytorycznych podstaw procesów planistycznych i decyzji administracyjnych dotycz ących obiektów i obszarów istotnych dla ochrony i kształtowania środowiska kulturowego gminy. − Zasady zagospodarowania wyznaczonych stref ochronnych: Strefa „B” – ochrony konserwatorskiej historycznych układów przestrzennych obejmuje historyczny układ urbanistyczny wsi Aleksandrów, Borowiec, D ąbrowa Nad Czarn ą, Kalinków, Kotuszów, Ro żenek, Szarbsko oraz wsi Skotniki, który nosi cechy miasteczka z rynkiem i wychodz ącymi z niego uliczkami. • Ochronie podlega układ urbanistyczny, w tym sie ć drogowa, linie regulacyjne dróg, podziały własno ściowe, osie kompozycyjne, tradycyjna skala i typ zabudowy. • W ramach podejmowanych działa ń nale ży porz ądkowa ć tereny z przypadkowych obiektów degraduj ących otoczenie zabytków lub wprowadzenie ekranów zieleni, izoluj ących elementy dysharmonizuj ące z zabytkiem, a ju ż zrealizowane. • Uzgodnienia z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków wymagaj ą: - trwałe zmiany elewacji i brył budynków eksponowanych w przestrzeni publicznej obj ętej ochron ą, - wyburzenia obiektów powstałych przed 1945 r. • Dla nowych obiektów: - obowi ązuje uzyskanie wytycznych Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków do projektu budowlanego, - uzgodnienie z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków projektu budowlanego, je żeli wymóg uzyskania uzgodnienia zawieraj ą ww. wytyczne. • Przed dokonaniem ewentualnych wyburze ń, w okre ślonych, na etapie uzgodnienia przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków przypadkach, obowi ązuje wykonanie dokumentacji inwentaryzacyjnej. • Nale ży nawi ązywa ć now ą i remontowan ą zabudow ą do charakteru i skali zabudowy tradycyjnej pod wzgl ędem formy, wysoko ści, lokalizacji (usytuowanie budynków w okre ślonej, tradycyjnej linii zabudowy, kierunek kalenicy dachu. • Nale ży wykluczy ć lokalizacj ę reklam wielkoformatowych o pow. powy żej 1,5 m².

Strefa „K” – ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego , obejmuje najbardziej warto ściowy fragment doliny rzeki Czarnej, wyznaczono w celu zapobiegania nadmiernemu zag ęszczeniu zabudowy oraz wykluczeniu obudowania dróg, lasów, parków deformuj ących krajobraz kulturowy. • Ochronie podlegaj ą wybitne walory krajobrazowe, przyrodnicze i kulturowe. • W ramach podejmowanych działa ń ustala si ę priorytet dla działa ń podporz ądkowanych nakazom ochrony otoczenia historycznych zespołów przestrzennych i środowiska przyrodniczego.

str. 65

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

• Obowi ązuje zakaz lokalizowania agresywnych krajobrazowo obiektów (powy żej 400 m 2 powierzchni i 12m do najwy ższego punktu dachu). • Obowi ązuje ograniczenie rozpraszania zabudowy. • Zaleca si ę stosowanie kolorystyki neutralnej. • Obowi ązuje zakaz budowy ogrodze ń z betonowych elementów prefabrykowanych. • Nale ży wykluczy ć wprowadzenie ogrodze ń przesłaniaj ących widok chronionego terenu. • Nale ży przeciwdziała ć chaotycznej zabudowie letniskowej w miejscowo ści Dąbrowa nad Czarn ą i Ostrów.

Strefa „E” - ochrony konserwatorskiej otwartych panoram obejmuje cz ęść gruntów wsi Taraska . • Ochronie podlegaj ą walory krajobrazowe – otwarte panoramy. • W ramach podejmowanych działa ń wył ącza si ę tereny z zalesie ń, a w uzasadnionych przypadkach zalesienia mog ą mie ć miejsce po uzyskaniu pozytywnej opinii Dyrekcji Zespołu Nadpilicznych Parków Krajobrazowych. • Obowi ązuje zakaz budowy obiektów agresywnych i dysharmonijnych krajobrazowo (maszty telefonii komórkowej, elektrownie wiatrowe itp.).

Strefa „W” - ochrony archeologicznej obejmuje tereny wyst ępowania stanowisk archeologicznych; b ędących w głównej mierze pozostało ściami terenowymi pradziejowego i historycznego osadnictwa oraz pozostało ściami cmentarzysk. • Ochronie podlegaj ą pozostało ści osadnictwa pradziejowego i średniowiecznego, jakie zlokalizowano podczas bada ń powierzchniowych. • W ramach podejmowanych działa ń warunki realizacji inwestycji wymagaj ących prac ziemnych nale ży uzgodni ć z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków oraz uzyska ć pozwolenia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na wykonanie tych prac. • Wszelkie prace ziemne mog ą by ć prowadzone po uprzednim wykonaniu ratowniczych wykopaliskowych bada ń archeologicznych. • Na całym obszarze obj ętym studium przy du żych inwestycjach liniowych (tj. projektowane trasy komunikacyjne, linie elektroenergetyczne, ruroci ągi) nale ży przeprowadzi ć nadzory archeologiczne, dla których nale ży wyst ąpi ć o wydanie pozwolenia dla ich przeprowadzenia do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. • Nowe odkryte stanowiska archeologiczne nale ży oznaczy ć, zabezpieczy ć i powiadomi ć Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. • Dopuszczalne jest powi ększenie strefy ochrony archeologicznej po odkryciu nowych stanowisk i wciągni ęciu do ewidencji zabytków archeologicznych. • Zasi ęg i forma ochrony archeologicznej nowoodkrytych stanowisk b ędzie okre ślana przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Strefa „OW” - obserwacji archeologicznej obejmuje znaczne skupiska stanowisk archeologicznych. • Ochronie podlega du ża ilo ść stanowisk archeologicznych pochodz ących z pocz ątku naszej ery o warto ści naukowej i historycznej • W ramach podejmowanych działa ń warunki realizacji inwestycji wymagaj ących prac ziemnych nale ży uzgodni ć z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków oraz uzyska ć pozwolenia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na wykonanie tych prac. − Ustala si ę zasad ę zachowania cmentarzy i mogił historycznych poprzez: • wył ączenia ich z wszelkiej działalno ści inwestycyjnej nie zwi ązanej z rewaloryzacj ą obiektu, • zachowanie i konserwacj ę historycznych elementów ukształtowania terenu cmentarzy, • zachowanie i konserwacj ę starodrzewu, zabytkowych nagrobków, krzy ży i innych elementów małej architektury, • usuwanie elementów zniekształcaj ących (samosiewy, erozja, śmietniki etc.),

str. 66

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

• uwzgl ędnienie ich wyst ępowania przy ustalaniu warunków zabudowy i zagospodarowania terenu z nimi s ąsiaduj ących. − Ustala si ę obowi ązek przedkładania do uzgodnienia z wła ściwym wojewódzkim konserwatorem zabytków projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w zakresie kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu. − Nale ży d ążyć do zachowania w nienaruszonym stanie obiektów znajduj ących si ę w rejestrze zabytków poprzez bie żącą konserwacj ę i remonty przeprowadzane pod nadzorem słu żb konserwatorskich. − Formami ochrony obiektów i budynków mog ą by ć równie ż: • sprzeda ż pojedynczych, niewykorzystywanych obiektów mieszkalnych lub inwentarskich na cele mieszkalne i rekreacyjne, po przeprowadzonej pod nadzorem słu żb konserwatorskich adaptacji lub renowacji.

5.4 Obszary chronione na podstawie przepisów o lasach.

Zasady ochrony terenów le śnych zapisane s ą mi ędzy innymi w ustawie z dnia 28 wrze śnia 1991 r. o lasach . W interesie wszystkich mieszka ńców jest zwi ększenie lesisto ści obszaru gminy. Obecny stan zalesienia obszaru nie gwarantuje prawidłowych warunków biocenotycznych wielu fragmentów obszaru opracowania studium, ze wzgl ędu na nierównomierne rozło żenie w przestrzeni obszarów zalesionych. Zgodnie z regulacjami ustawy o lasach nale ży d ążyć do wyznaczania granic polno – le śnych i wdro żyć program zalesiania gleb marginalnych i obszarów enklaw i półenklaw le śnych. W niniejszym studium delimitowano obszary dolesie ń w oparciu o zaproponowane granice polno – le śne oraz w oparciu o wyst ępowanie kompleksów le śnych i obszarów biologicznie czynnych, lecz posiadaj ące mał ą przydatno ść dla funkcji rolniczych. Istotnym kierunkiem polityki zagospodarowania przestrzennego gminy winien by ć program zalesianie nieu żytków i ochrona zieleni śródpolnej.

Warunkiem dolesie ń poszczególnych terenów, a w szczególno ści ł ąk, pastwisk, muraw, turzycowisk, zespołów wydm śródl ądowych, terenów podmokłych czy brzegów rzek, jest dokonanie analizy i stwierdzenie mo żliwo ści dokonania dolesienia bez negatywnego wpływu na stan siedliska i jego bioró żnorodno ść . Z tego te ż wzgl ędu nale ży przestrzega ć poni ższych zasad w zakresie rozwoju zalesie ń: − za po żądane obszary koncentracji zalesie ń przyjmuje si ę pasma terenu ł ącz ące istniej ące niewielkie lub du że kompleksy le śne w cało ść lub zapewniaj ące powi ązania z innymi ekosystemami. − wprowadzanie zalesie ń preferowane jest na najsłabszych glebach (funkcja glebochronna) oraz na wododziałach (funkcja wodochronna). − wła ściwy dobór drzewostanu zwi ązany jest z dostosowaniem go do typu potencjalnego siedliska le śnego. − wykorzystywanie w zalesianiu wył ącznie gatunków rodzimych. − tworzenie strefy ekotonowej (na styku pomi ędzy ekosystemami le śnymi i polnymi), która sprzyja podnoszeniu stabilno ści ekosystemu le śnego oraz tworzy pewnego rodzaju barier ę dla szkodliwych czynników zewn ętrznych oraz zwi ększa ró żnorodno ść biologiczn ą. Strefa ekotonowa powinna przyjmowa ć posta ć pasa ochronnego o szer. 10-30 metrów z ro ślinno ści ró żnych pi ęter.

POLITYKA: − Nale ży d ążyć do zalesiania nieu żytków i chroni ć ziele ń śródpoln ą. − Ustala si ę zakaz przeznaczania terenów le śnych na inne cele, z wyj ątkiem terenów, które w regulacjach prawa miejscowego wykonywanych w trybie m.p.z.p. predysponowane b ędą do pełnienia innych funkcji. − Ustala si ę obowi ązek prowadzenia aktywnej polityki w zakresie zalesiania obszaru gminy, szczególnie w terenach ł ącz ących istniej ące niewielkie lub du że kompleksy le śne w cało ść lub zapewniaj ące powi ązania z innymi ekosystemami – np. Kalinków – Kaw ęczyn – Niewierszyn lub wschodnia granica gminy Kotuszów - Borowiec. − Zalesianiu winny podlega ć grunty ni ższych klas bonitacyjnych pod warunkiem, że teren przewidziany do zalesiania:

str. 67

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

• graniczy z istniej ącym lasem, • posiada powierzchni ę nie mniejsz ą ni ż 0,5 ha, • nie jest zmeliorowany, • nie graniczy z uprawami sadowniczymi lub szklarniowymi o powierzchni wi ększej ni ż 0,25 ha. − Ustala si ę zakaz wznoszenia w lasach obiektów budowlanych z wyj ątkiem obiektów integralnie zwi ązanych z funkcj ą lasu lub z funkcj ą wynikaj ącą z m.p.z.p. − Ustala si ę zakaz lokalizacji w lasach składowisk odpadów.

5.5 Obszary chronione na podstawie przepisu o ochronie gruntów rolnych i le śnych.

Zgonie z regulacjami ustawy z dnia 3 lutego 1995r. o ochronie gruntów rolnych i le śnych grunty rolnicze klasy I-III podlegaj ą ochronie, a ich przeznaczenie na inny ni ż rolniczy cel wymaga uzyskania zgody ministra wła ściwego do spraw rozwoju wsi. Zmiana przeznaczenia tych gruntów wymaga uzyskania zgody na zmian ę przeznaczenia z u żytkowania rolniczego na nierolnicze, która mo że by ć dokonana wył ącznie w trybie uchwalania planu miejscowego. Na obszarze gminy Aleksandrów przewa żaj ą gleby lekkie utworzone z piasków słabo gliniastych klasy IV, V i VI. Najwi ększe kompleksy najsłabszych gleb wyst ępuj ą w południowej cz ęś ci obszaru gminy. Gleby wysokich klas bonitacyjnych (klasa III) wyst ępuj ą jedynie lokalnie w rejonie miejscowo ści: Kotuszów, Włodzimierzów, Janikowice i Siucice. Gleby klasy IV otaczaj ą kompleksy gleb III klasy, a ponadto wyst ępuj ą w rejonie Dębowej Góry, Kamockiej Woli, Janikowic, Ciechomina, Siucic i Reczkowa Nowego. Wśród gleb omawianego obszaru przewa żaj ą gleby bielicoziemne (bielicowe, bielice, rdzawe), w mniejszym stopniu wyst ępuj ą bruntatnoziemne (brunatne wła ściwe, płowe). Gleby hydrogeniczne (w tym gleby pochodzenia organicznego), tzn.: torfowe, mułowo-torfowe, czarne ziemie, mady lekkie i bardzo lekkie wyst ępuj ą głównie w dolinach rzek i obni żeniach. Pod wzgl ędem przydatno ści rolniczej gleby gminy w najwi ększym stopniu nale żą do kompleksów: żytniego oraz zbo żowo – pastewnego. W niniejszym studium kompleks gleb o najwy ższych klasach bonitacyjnych został zaliczony do rolniczej przestrzeni produkcyjnej na której celowo obowi ązuje zakaz zabudowy ze wzgl ędu na ochron ę warto ści warunkuj ącej efektywno ść rolnictwa na tym obszarze. Pozostałe kompleksy gleb o ni ższych bonitacjach zostały uznane za rolnicz ą przestrze ń produkcyjn ą z ograniczeniem dla innych funkcji i zaleceniem restrukturyzacji kultur rolniczych. Na obszarze gminy wyznaczono równie ż tereny przeznaczone do zainwestowania (zabudowa mieszkalna i zagrodowa), które ze wzgl ędu na lokalizacj ę na obszarze gruntów kl. III wymagaj ą uzyskania zgody na zmian ę przeznaczenia z użytkowania rolniczego na cele nierolnicze.

POLITYKA: − W trakcie opracowywania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (m.p.z.p.) nale ży bezwzgl ędnie uzyska ć stosowne zgody na przeznaczenie gruntów rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne stosownie do przepisów ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i le śnych. − Wyst ępowanie obszarów chronionych na podstawie przepisów szczególnych i niniejszego studium winno by ć respektowane w trakcie opracowywania, opiniowania, uzgadniania i zatwierdzania m.p.z.p. − Zagospodarowanie terenów zlokalizowanych na obszarze wyst ępowania gruntów rolniczych kl. I-III dopuszczalne jest w terenach istniej ącej zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej oraz na terenach produkcyjnych i przemysłowych dla których sporz ądzane b ędą m.p.z.p. po uzyskaniu zgody na zmian ę ich przeznaczenia.

5.6 Obszary chronione na podstawie przepisów o ochronie wód .

Przepisem reguluj ącym to zagadnienie jest ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo Wodne . Na obszarze opracowania wyst ępuj ą wody podziemne zwi ązane z utworami czwartorz ędowymi i jurajskimi. Od gł ęboko ści zalegania osadów zale ży gł ęboko ść lustra wody. Główny użytkowy poziom wodono śny w gminie tworz ą wody jurajskie. W obr ębie Sulejowskiego Parku

str. 68

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Krajobrazowego i jego otuliny stanowi ą go uszczelnione i skrasowiałe wapienie i margle. Wyst ępuj ące w nich wody nale żą do kategorii wód szczelinowych. Gł ęboko ść wyst ępowania zwierciadła wód jurajskich pod powierzchni ą terenu waha si ę od kilku do 60 m, lokalnie si ęga nawet do 90 m. S ą to wody na ogół o zwierciadle swobodnym, tylko miejscami wykazuj ą ci śnienie dochodz ące do 700 kPa. W środkowo-zachodniej cz ęś ci gminy (rejon Szarbska) wody jurajskie wyst ępuj ą w zlepie ńcach, s ą za żelazione i nie nadaj ą si ę do celów gospodarczych. Wody czwartorz ędowe nie tworz ą ci ągłego horyzontu, a ich stan uzale żniony jest głównie od opadów atmosferycznych. Wyst ępuj ą w postaci wód zawieszonych lub mi ędzymorenowych. Północna cz ęść gminy Aleksandrów znajduje si ę w zasi ęgu szczelinowo-krasowego Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 410 „Opoczno” w granicach projektowanego obszaru ochronnego zbiornika wód podziemnych, który nie jest jednak w najbli ższym czasie projektowany do ustanowienia. Poziom wodono śny wyst ępuje tu w utworach jury. Klasa jako ści wód w zbiorniku okre ślana jest na: Ia, Ib i Ic. Średnia gł ęboko ść uj ęć szacowana jest na powy żej od 100 m. Szacunkowe zasoby dyspozycyjne wód kształtuj ą si ę na wysoko ści 115 tys.m 3/dob ę. Jako ść zwykłych wód podziemnych na obszarze gminy nie jest obj ęta monitoringiem regionalnym.

POLITYKA: − Na gruntach na których usytuowane s ą uj ęcia wody wyznacza si ę 8-10 m pas ochrony (licz ąc od zarysu budowli i urz ądze ń słu żących do poboru wody) jako teren ochrony bezpo średniej uj ęcia. − Zakazuje si ę odprowadzania nie oczyszczonych ścieków do wód powierzchniowych. − Nale ży ustala ć w opracowaniach m.p.z.p. i decyzjach administracyjnych, warunki ochrony wód przed zanieczyszczeniem. − W przypadku rozbie żno ści terminów realizacji budownictwa i budowy elementów zbiorczego systemu kanalizacji sanitarnej ustala si ę obowi ązek budowy (na okres przej ściowy) szczelnych zbiorników bezodpływowych, lub budow ę przydomowych biologicznych oczyszczalni ścieków i ustanowienie obowi ązku docelowego przył ączania (po analizie techniczno – ekonomicznej) wszystkich obiektów do zbiorczych systemów oczyszczania ścieków. − Zakazuje si ę zabudowywania pradolin i obudowywania (kanalizowania) cieków wodnych. − Zakazuje si ę niszczenia lub uszkadzania urz ądze ń wodnych. − Rozwi ązanie kolizji z istniej ącymi urz ądzeniami melioracji wodnych lub rzek ą powinno by ć dokonane zgodnie z przepisami ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne. − Zakazuje si ę grodzenia nieruchomości przyległych do powierzchniowych wód publicznych odległo ści mniejszej ni ż 1,5 m od linii brzegu. − Zakłada si ę podj ęcie działa ń zmierzaj ących do poprawy czysto ści wód powierzchniowych. − Zakłada si ę podj ęcie działa ń wdra żaj ących inwestycje małej retencji wód. − Zakłada si ę realizacj ę 4 zbiorników w miejscowo ściach: • Dębowa Góra na rzece Czarnej Malenieckiej o powierzchni 40 ha i pojemno ści około 600 tys. m 3. • Szarbsko o powierzchni 5 ha i pojemno ści 80 tys. m3. • Wólka Skotnicka o powierzchni 0,4 ha i pojemno ści 4,8 tys. m3. • Justynów o powierzchni 0,05 ha i pojemno ści 1 tys. m 3. − Zakłada si ę uwzgl ędnianie w zagospodarowaniu przestrzennym gminy projektowanego w bezpo średnim s ąsiedztwie gminy, na terenie przyległej gminy Paradyż, na rzece Czarna Maleniecka zbiornika „Przył ęk” o powierzchni 90,7 ha i pojemno ści 1 723,3 tys. m 3 oraz poszerzenie jego granic na tereny gminy Aleksandrów. − Poszerzenie granic projektowanego zbiornika „Przył ęk” oraz budowa zbiornika w miejscowo ści Dębowa Góra uwzgl ędnia ć powinny uwarunkowania wynikaj ące z planu zada ń ochronnych przyj ętego dla Obszaru Natura2000 „Dolina Czarnej” − Projektuje si ę budow ę zbiorników retencyjnych o powierzchni poni żej 5,0ha.

str. 69

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

5.7 Kierunki zmian w strukturze przestrzennej

5.7.1 Kierunkowe przekształcenia struktury przestrzennej

Do podstawowych zada ń i kierunków w procesie przekształcania struktury przestrzennej gminy Aleksandrów nale ży zaliczy ć: - restrukturyzacj ę rolnictwa, ze wskazaniem na rozwój rolnictwa ekologicznego i specjalistycznego, - powi ększanie pasów terenów otwartych wył ączonych z zabudowy i zainwestowania, - wzbogacanie struktury Sulejowskiego Parku Krajobrazowego oraz projektowanych obszarów chronionych, - intensyfikacj ę rozwoju miejscowo ści gminnej, rozbudowa, sanacja i rekonstrukcja układów substandardowych, - rozwój przedsi ębiorczo ści lokalnej z zagospodarowaniem przestrzeni dla rozwoju przemysłu nieuci ąż liwego, transportu i usług, - zapewnianie przestrzeni dla budownictwa mieszkaniowego, - rozwój rekreacji weekendowej i pobytowej oraz budownictwa rekreacji indywidualnej w atrakcyjnych obszarach gminy, - rozwój ście żek rowerowych wraz z niezb ędn ą infrastruktur ą na obrze żach układu komunikacji kołowej oraz budowa ście żek rowerowych i rekreacyjnych, ł ącz ących atrakcyjne tereny na obszarze gminy , - modernizacja układu komunikacji kołowej lokalnej i tranzytowej, - rozwój agroturystyki i turystyki kwalifikowanej, - wdro żenie procedur przygotowywania obszarów stanowi ących ofert ę gminy dla pozyskania inwestorów z zewn ątrz, - dbało ść o higien ę i estetyk ę miejsca zamieszkania, pracy i odpoczynku oraz osi ąganie stanu ładu przestrzennego.

W zagospodarowaniu przestrzennym gminy uwzgl ędnia si ę ochron ę dobrze zachowanego krajobrazu przyrodniczego o du żych walorach u żytkowych, tradycyjnego krajobrazu rolniczego oraz harmonijnego i naturalnego krajobrazu historycznego o walorach zabytkowych poprzez: - wykorzystanie istotnych cech przyrodniczych obszaru zwi ązanych z terenami poło żonymi w S - w ramach projektowanych OCHK, (ochronie podlegaj ą doliny rzek i tereny le śne stanowi ące elementy systemu ekologicznego) poprzez dostosowanie zagospodarowania do uwarunkowa ń wynikaj ących ze specyfiki tych przestrzeni, powi ększanie powierzchni zalesionych według zasady tworzenia przestrzeni le śnych poł ączonych w system ci ągły z istniej ącymi kompleksami le śnymi, - ochron ę przed rozproszon ą zabudow ą terenów nierozbudowanych, ze szczególnym uwzgl ędnieniem terenów o wysokiej bonitacji gleb oraz zmeliorowanych, - ograniczenia w urbanizowaniu obszarów o niekorzystnych warunkach fizjograficznych w dolinach rzek i na podmokłych terenach ł ąk, - wykorzystanie szczególnych cech i miejsc okre ślaj ących warto ści kulturowe i historyczne - nowa zabudowa winna nawi ązywa ć do charakteru tradycyjnej, regionalnej zabudowy, - zakaz lokalizowania w s ąsiedztwie obiektów zabytkowych budynków zasłaniaj ących widok na zabytek a tak że obiektów dysharmonizuj ących przestrzennie i kompozycyjnie z tym zabytkiem, - ochron ę miejsc narodowej poło żonych poza zabytkowymi cmentarzami, - ograniczenia obudowy terenów przyległych do drogi krajowej nr 74, - stref ę ochronn ą od gazoci ągu wysokiego ci śnienia,

Struktur ę funkcjonalno-przestrzenn ą gminy przedstawia rysunek zmiany studium – „Kierunki i polityka” w skali 1:10000.

str. 70

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

5.7.2 Podstawowe typy terenów wyró żnione ze wzgl ędu na sposób u żytkowania oraz zasady i wska źniki zagospodarowania i użytkowania.

Na obszarze gminy Aleksandrów wyró żniono tereny o zró żnicowanym sposobie zagospodarowania:

TERENY MIESZKANIOWE „M” - obejmuj ą tereny zabudowy mieszkaniowej-jednorodzinnej, zagrodowej, rekreacji indywidualnej i mieszkaniowo-usługowej:

Zabudowa mieszkaniowa - jednorodzinna i mieszkaniowo-usługowa: - kształtowanie przestrzeni na tych terenach wymaga sytuowania nowej zabudowy mieszkaniowej – jednorodzinnej w formie wolnostoj ących budynków mieszkalnych jednorodzinnych, - obowi ązuje zachowanie minimum 70% powierzchni działki jako powierzchni biologicznie czynnej, - wielko ść działki 1000m2 - 2000m2, - wysoko ść zabudowy do najwy ższego punktu kalenicy dachu – 5,0 – 10,0m, - wysoko ść okapu od poziomu terenu – 2,5m - 6,5 m.

Zabudowa mieszkaniowo-usługowa: - kształtowanie przestrzeni na tych terenach wymaga sytuowania nowej zabudowy mieszkaniowo-usługowej w formie wolnostoj ących budynków mieszkalnych z dopuszczeniem usług nieuci ąż liwych, - obowi ązuje wykluczenie mo żliwo ści prowadzenia działalno ści gospodarczej (produkcyjnej, przetwórczej, składowej, hurtowego handlu i innych), której oddziaływanie wykraczało b ędzie poza teren działki budowlanej zarówno w budynkach, jak i poza nimi, - obowi ązuje zachowanie minimum 70% powierzchni działki jako powierzchni biologicznie czynnej, - wielko ść działki 1000m2 - 2000m2, - wysoko ść zabudowy do najwy ższego punktu kalenicy dachu – 5,0 – 10,0m, - wysoko ść okapu od poziomu terenu – 2,5m - 6,5 m.

Zabudowa zagrodowa: - tereny zabudowy zagrodowej w gospodarstwach rolnych, hodowlanych i ogrodniczych, w skład której wchodzi zabudowa mieszkalna jednorodzinna, inwentarska i gospodarcza z towarzysz ącymi usługami, w tym wytwórczo ści i rzemiosła, usługami agroturystycznymi; - tereny te wymagaj ą sukcesywnego wyposa żenia w niezb ędne urz ądzenia i obiekty infrastruktury technicznej, - minimalna wielko ść działki 1500m2, - wysoko ść zabudowy mieszkalnej – 5,0m - 10 m w najwy ższym punkcie kalenicy dachu oraz maksymalna odległo ść okapu od poziomu terenu – 2,5m - 6,5 m, - wysoko ść zabudowy dla budynków gospodarczych zwi ązanych z obsług ą rolnictwa w najwy ższym punkcie kalenicy dachu – 4,0m - 12,0 m, - wysoko ść zabudowy dla budowli rolniczych – do 20,0m, - budynki o ró żnych funkcjach wchodz ące w skład gospodarstwa rolnego winny stanowi ć zespół o cechach nawi ązuj ących do miejscowych i regionalnych tradycji budownictwa pod wzgl ędem sposobu zagospodarowania działki, architektury i u żytych materiałów budowlanych.

Zabudowa rekreacji indywidualnej: - zabudowa rekreacyjna – budynki rekreacji indywidualnej przeznaczone do wypoczynku okresowego, - kształtowanie przestrzeni na tych terenach wymaga tworzenia zespołów zabudowy jako osiedli o wysokiej jako ści życia mieszka ńców,

str. 71

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

- obowi ązuje zachowanie w maksymalnym stopniu istniej ących zadrzewie ń, - obowi ązuje zachowanie udziału terenów zieleni w powierzchni działki na poziomie co najmniej 70%, - wielko ść działki dla zabudowy rekreacyjnej 500,0 m² - 1000 m², - wysoko ść w najwy ższym punkcie kalenicy dachu do 4,0m - 8 m z tolerancj ą do 20% tej wysoko ści, - rozbudowa systemu ulic dojazdowych nast ępowa ć powinna równocze śnie z udost ępnieniem nowych terenów do zainwestowania, - realizacja urz ądze ń i obiektów infrastruktury technicznej i komunikacji; - w granicach terenów poro śni ętych lasem ustala si ę nakaz pozostawienia le śnego charakteru dziełek oraz ograniczenia do niezb ędnego minimum wycinki drzew.

TERENY USŁUGOWE „U”

- obejmuj ą tereny zabudowy usługowej i urz ądze ń zwi ązanych z obsług ą komunikacji, infrastruktur ą techniczn ą, zabudowy magazynowej i składowej itp. - obowi ązuje dopuszczenie do 60 % powierzchni działki jako maksymalnej powierzchni zabudowy, - obowi ązuje zachowanie udział terenów zieleni w powierzchni działki co najmniej 10%, - minimalna wielko ść działki 2000 m 2, - wysoko ść zabudowy w najwy ższym punkcie dachu – 5,0 m – 10,0m; - dopuszcza si ę zwi ększenie wysoko ści dla pojedynczych elementów zwi ązanych z technologi ą produkcji i składowania do 40m npt, - zaleca si ę stosowanie szpalerów, grup zieleni lokalizowanych wzdłu ż granic terenu pełni ących funkcj ę izolacji zewn ętrznej umo żliwiaj ących harmonijne wkomponowanie obiektów w otaczaj ący niezurbanizowany krajobraz.

TERENY PRODUKCYJNO-PRZEMYSŁOWE „P”

- obejmuj ą tereny zabudowy produkcyjnej, przemysłowej, przemysłowo-składowej, przemysłowo- usługowej, przetwórczej i magazynowej; - tereny prowadzenia działalno ści gospodarczej (produkcyjno-przemysłowej), której oddziaływanie wykraczało b ędzie poza teren działki budowlanej zarówno w budynkach, jak i poza nimi oraz przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko, dla których przeprowadzona ocena o oddziaływaniu na środowisko wykazała brak negatywnego oddziaływania, - obowi ązuje zachowanie minimum 20% powierzchni działki jako powierzchni biologicznie czynnej, - wielko ści działek min. 2000m2, - wysoko ść zabudowy do najwy ższego punktu kalenicy dachu – 25,0m, - dopuszcza si ę równie ż budow ę wy ższych obiektów, je żeli s ą one niezb ędne dla procesów technologicznych (silosy, kominy, urz ądzenia techniczne, maszyny, magazyny, itp.) wył ącznie na terenach wyznaczonych w Studium (…) i oznaczonych „P”; - wysokość okapu od poziomu terenu – 2,5m - 10,5m; - zaleca si ę stosowanie szpalerów zieleni (grup zieleni niskiej i wysokiej o szeroko ści minimalnej 2,0m) lokalizowanych wzdłu ż granic terenu pełni ących funkcj ę izolacji zewn ętrznej umo żliwiaj ących harmonijne wkomponowanie obiektów w otaczaj ący niezurbanizowany krajobraz.

TERENY POWIERZCHNIOWEJ EKSPLOATACJI SUROWCÓW „PE”

- obejmuj ą tereny eksploatacji surowców naturalnych w ramach udokumentowanych złó ż, - warunki zagospodarowania oraz kierunki rekultywacji zgodnie z wydanymi koncesjami.

str. 72

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

TERENY LASÓW „Rl”

- obejmuj ą tereny lasów i gruntów le śnych oraz parków, - w odniesieniu do parków uj ętych w ewidencji konserwatorskiej obowi ązuj ą formy ochrony i zasady rewaloryzacji jak dla parków zabytkowych. - obowi ązuje zakaz zabudowy, z wyj ątkiem zapewnienia warunków bezpiecze ństwa terenów le śnych oraz obiektów zwi ązanych z gospodark ą le śną.

TERENY DOLESIENIA „Rld”

- obejmuj ą tereny gruntów przeznaczone do dolesie ń.

TERENY ROLNE „R”

- obejmuj ą tereny kompleksów gruntów rolnych (u żytki rolne), - obowi ązuje zakaz lokalizowania nowej zabudowy, z wyj ątkiem zapewnienia warunków bezpiecze ństwa i higieny, z mo żliwo ści ą wymiany istniej ącej zabudowy w granicach istniej ących siedlisk oraz zabudowy siedliskowej zwi ązanej z prowadzeniem gospodarstwa rolniczego’ - dopuszcza si ę lokalizacj ę obiektów infrastruktury technicznej.

TERENY ŁĄK „RZ”

- obejmuj ą tereny kompleksów łąki i pastwisk, - obowi ązuje zakaz lokalizowania nowej zabudowy, z wyj ątkiem zapewnienia warunków bezpiecze ństwa i higieny, z mo żliwo ści ą wymiany istniej ącej zabudowy w granicach istniej ących siedlisk oraz zabudowy siedliskowej zwi ązanej z prowadzeniem gospodarstwa rolniczego. - dopuszcza si ę lokalizacj ę obiektów infrastruktury technicznej.

WODY POWIERZCHNIOWE „W”

- obejmuj ą tereny rzek, cieków wodnych i zbiorników wodnych.

Dla wszystkich wy żej wymienionych terenów: - poło żonych w granicach Sulejowskiego Parku Krajobrazowego (SPK) w zagospodarowaniu winny by ć respektowane wytyczne zawarte w obowi ązuj ących aktach prawa w tym uchwały nr XLVII/614/18 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego. - poło żonych w granicach istniej ących i projektowanych form ochrony przyrody winny by ć respektowane wytyczne zawarte studium oraz w przepisach szczególnych i odr ębnych, - poło żonych wzdłu ż dróg krajowych DK 12 (projektowana S-12) i DK 74, warunkiem zarówno podziału jak i przekształcenia oraz zagospodarowania działek winna by ć dost ępno ść do dróg o ni ższej klasie technicznej ni ż drogi krajowe. - nie nale ży przekształca ć funkcji ani wykonywa ć podziałów na działki, je żeli istniej ące działki lub działki powstałe w wyniku podziałów nie maj ą dost ępno ści do dróg publicznych poprzez system komunikacji lokalnej.

Granice wy żej wymienionych terenów obejmuj ących istniej ące i modernizowane zagospodarowanie oraz tereny rozwojowe gminy przeznaczone dla ró żnych funkcji oznaczono na rysunku zmiany studium zatytułowanym „Kierunki i polityka”. Nale ży równie ż podkre śli ć, że ustalenia zawarte w studium, zarówno w cz ęś ci tekstowej, jak i na rysunkach wyra żaj ą kierunki polityki przestrzennej, które wi ążą ce b ędą przy sporz ądzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. W studium przedstawiono zgeneralizowany obraz u żytkowania terenów, tzn. że okre ślone na rysunku

str. 73

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW przeznaczenie terenu oznacza funkcj ę dominuj ącą (a nie wył ączn ą) i mo że by ć uzupełnione innymi funkcjami, które jednak nie mog ą by ć przeciwstawne funkcji dominuj ącej i pogarsza ć warunków jej egzystencji. Okre ślenia: tereny zabudowy mieszkalnej-jednorodzinnej, zagrodowej, rekreacji indywidualnej dotycz ą dominuj ących rodzajów zabudowy. Działalno ść okre ślana mianem przemysłowej, wydobywczej i usługowej nie mo że swoj ą uci ąż liwo ści ą przekracza ć na terenach podlegaj ących ochronie wynikaj ącej z przepisów szczególnych i odr ębnych dopuszczalnych warto ści oddziaływa ń okre ślonych w tych przepisach.

5.7.3 Obszary wymagaj ące przekształce ń, rekultywacji, rehabilitacji i remediacji.

Obszary wymagaj ące przekształce ń – nie wyst ępuj ą. Obszary wymagaj ące rekultywacji - tereny eksploatacji powierzchniowej surowców. W przypadku likwidacji zakładu górniczego przedsi ębiorca zobowi ązany b ędzie do przeprowadzenia rekultywacji gruntów i zagospodarowania terenów po działalno ści górniczej. Rekultywacja powinna przebiega ć w kierunku rolnym lub le śnym, w zale żno ści od kierunku wyznaczonego w koncesji (dotyczy wyrobisk poeksploatacyjnych powstałych w wyniku wydobywania piaskowca ze złó ż w ramach istniej ących i projektowanych terenów i obszarów górniczych). Obszary wymagaj ące rehabilitacji – nie wyst ępuj ą. Obszary wymagaj ące remediacji – nie wyst ępuj ą.

5.8. Kierunki zabezpieczenia wymogów obronno ści i ochrony cywilnej.

Rezerwowanie obszarów na potrzeby realizacji celów obrony cywilnej dokonuje si ę na etapie m.p.z.p. w oparciu o m.in. nast ępuj ące uregulowania prawne: − Ustawa z dnia 21 listopada 1967r. o powszechnym obowi ązku obrony Rzeczypospolitej polskiej. − Ustawa z dnia 23 sierpnia 2001r. o organizowaniu zada ń na rzecz obronno ści pa ństwa realizowanych przez przedsi ębiorców. − Rozporz ądzenie Rady Ministrów z dnia 13 stycznia 2004r. w sprawie ogólnych zasad wykonywania zada ń w ramach powszechnego obowi ązku obrony. − Rozporz ądzenie Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Szefa Obrony Cywilnej Kraju, szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin. − Rozporz ądzenie Ministra Infrastruktury z dnia 07 maja 2004r., w sprawie sposobu uwzgl ędniania w zagospodarowaniu przestrzennym potrzeb obronno ści i bezpiecze ństwa pa ństwa. − Rozporz ądzenie Ministra Kultury z dnia 25 sierpnia 2004r. w sprawie organizacji i sposobu ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych . − Rozporz ądzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 02 marca 1999r. w sprawie parkingów, na które s ą usuwane pojazdy przewo żące towary niebezpieczne .

POLITYKA: − Problematyk ę obrony cywilnej nale ży uwzgl ędnia ć we wszystkich opracowywanych m.p.z.p. − Na obszarze opracowania nie przewiduje si ę lokalizacji parkingu dla pojazdów przewo żą cych towary niebezpieczne zgodnie z zał ącznikiem graficznym. − W przypadku realizacji obiektów o wysoko ści 50,00m npt i wi ększej (wie ż, kominów, masztów, słupów itp.) w celu uzgodnienia lokalizacji i sposobu oznakowania przeszkodowego tych obiektów, przed uzyskaniem pozwolenia na ich budow ę nale ży obiekty zgłosi ć do Szefostwa Słu żby Ruchu Lotniczego Sił Zbrojnych RP – Wydział Lotniskowy (ul. Żwirki i Wigury 1C, 00- 912 Warszawa) poprzez WSzW w Łodzi. − Wymogi obronno ści i obrony cywilnej zabezpiecza ć nale ży poprzez: • wskazanie potrzeby racjonalnej i oszcz ędnej eksploatacji wód gł ębinowych z uwzgl ędnieniem w sytuacji szczególnej, w bilansie potrzeb istniej ących studni wierconych. • wprowadzenie zakazu lokalizacji zabudowy w terenach dolinnych, z dopuszczeniem lokalizacji obiektów i urz ądze ń słu żą cych ochronie przed powodzi ą, zbiorników wodnych mo żliwych do wykorzystania dla celów p.-po ż. oraz zapewnienie odpowiednich dojazdów do rzeki w sytuacji zagro żenia.

str. 74

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

• powi ązanie sieci dróg tworz ących podstawowy układ drogowy gminy z sieci ą dróg zewnętrznych - drogami krajowymi DK 74 i DK 12 – docelowo drogami ekspresowymi. • zapewnienie stref ochronnych wzdłu ż magistralnych sieci uzbrojenia - gazoci ągu wysokiego ci śnienia oraz linii wysokiego napi ęcia. • ograniczenie ilo ści skrzy żowa ń dróg lokalnych – dojazdowych z drogami krajowymi DK 74 i DK 12.

5.8.1 Tereny zamkni ęte

Na terenie gminy Aleksandrów nie wyst ępuj ą tereny uznane zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami za zamkni ęte.

5.9 Kierunki rozwoju komunikacji

Na terenie gminy w zakresie układu drogowego planowane s ą nast ępuj ące inwestycje: - przebudowa drogi krajowej DK 74 relacji Sulejów – Kielce – Tarnobrzeg – Nisko do parametrów drogi ruchu przyspieszonego. - budowa drogi ekspresowej S-12 relacji (A-1) Piotrków Tryb. – Sulejów – Radom jako obwodnica Sulejowa prowadzona po skraju Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, jej przebieg ma charakter orientacyjny i mo że ulec u ści śleniu w studium trasowania S-12 winien by ć skoordynowany z przebiegiem na terenie miasta Sulejowa. - planowany do budowy most przez rzek ę Pilic ę w miejscowo ści Ł ęg R ęczy ński w ramach poł ączenia drogi krajowej DK 91 z drog ą wojewódzk ą 742, drog ą krajow ą DK 74, DK 12, przebieg drogi pomi ędzy Skotnikami i Ł ęgiem Ręczy ńskim ma charakter orientacyjny.

Sposób skomunikowania terenów przyległych do drogi ekspresowej winien spełnia ć wymagania okre ślone w ustawie z dnia 21 marca 1985r o drogach publicznych oraz rozporz ądzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999r w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiada ć drogi publiczne i ich usytuowanie .

Na obszarze gminy Aleksandrów nie przewiduje si ę wyznaczenia lokalizacji parkingu o którym mowa w art. 106 ust. 2 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych , na który będą usuwane pojazdy przewo żą ce niebezpieczne ładunki zgodnie z rozporz ądzeniem Ministra Spraw Wewn ętrznych z dnia 13 listopada 2012r. w sprawie warunków technicznych parkingów, na które s ą usuwane pojazdy przewo żą ce towary niebezpieczne .

Na obszarze gminy projektuje si ę równie ż ście żki rowerowe na obszarach komunikacji kołowej (w miar ę potrzeb i mo żliwo ści) oraz ście żki rowerowe o charakterze rekreacyjnym wzdłu ż głównych szlaków turystycznych i komunikacyjnych oraz rzek Pilicy i Czarnej Malenieckiej.

Stosownie do ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych sie ć drogowa na obszarze gminy Aleksandrów winna zosta ć sparametryzowana na etapie wykonywania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (m.p.z.p.).

Na etapie niniejszego studium ustala si ę kierunki i polityk ę w tym zakresie, odnosz ące si ę do nast ępuj ących układów drogowych:

- Droga ekspresowa S-12 winna posiada ć pas drogowy szeroko ść min. 40 m. Odległo ść zabudowy od zewn ętrznej kraw ędzi jezdni winna wynosi ć: • na obszarze zwartej zabudowy nie mniej ni ż 20,0 m, • poza terenami zwartej zabudowy nie mniej ni ż 40,0 m, • od obiektów przeznaczonych na stały pobyt ludzi min. 40,0 m (od kraw ędzi jezdni).

str. 75

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

- Droga krajowa DK 74 – klasy GP winna posiada ć pas drogowy szeroko ść min. 40 m. Odległo ść zabudowy od zewn ętrznej kraw ędzi jezdni winna wynosi ć: • na obszarze zwartej zabudowy nie mniej niż 20,0 m, • poza terenami zwartej zabudowy nie mniej ni ż 40,0 m, • od obiektów przeznaczonych na stały pobyt ludzi min. 40,0 m (od kraw ędzi jezdni).

- Drogi wojewódzkie – na terenie gminy Aleksandrów nie wyst ępuj ą drogi wojewódzkie.

- Drogi powiatowe – klasy Z - winny posiada ć pas drogowy o szeroko ści 15,0 – 20,0m. Odległo ść zabudowy od zewn ętrznej kraw ędzi jezdni winna wynosi ć: • na obszarze zwartej zabudowy nie mniej ni ż 8,0 m, • poza terenami zwarte] zabudowy nie mniej ni ż 20,0 m, • od obiektów przeznaczonych na stały pobyt ludzi nie mniej ni ż 15,0 m (licz ąc od kraw ędzi jezdni).

- Drogi gminne – klasy L, lub wyj ątkowo D - winny posiada ć pas drogowy o szeroko ści nie mniejsz ą ni ż 15,0 m. Odległo ść zabudowy od zewn ętrznej kraw ędzi jezdni winna wynosi ć: • na obszarze zwartej zabudowy nie mniej ni ż 6,0 m, • poza terenami zwartej zabudowy nie mniej ni ż 15,0 m, • od obiektów przeznaczonych na stały pobyt ludzi nie mniej ni ż 10,0 m (licz ąc od kraw ędzi jezdni).

Dla projektowanych dróg poło żonych w granicach Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk „Dolina Środkowej Pilicy” oraz „Dolina Czarnej” nale ży przeprowadzi ć procedur ę ich oddziaływania na środowisko zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami.

Uwzgl ędniony w studium przebieg ww. dróg krajowych jest zgodny ze studium uikzp miasta i gminy Sulejów oraz planem ochrony Sulejowskiego Parku Krajobrazowego. Obydwie drogi na terenie gminy Aleksandrów prowadzone s ą w znacznej odległo ści od granic ww. SOOS „Dolina Środkowej Pilicy” i ich realizacja b ędzie oddziaływa ć w sposób nieznacz ący na chroniony obszar. W przypadku zmiany orientacyjnego przebiegu polegaj ącej na bezpo średnim zbli żeniu do granic SOOS nale ży podda ć inwestycj ę procedurze oddziaływania na środowisko w my śl obowi ązuj ących przepisów o ochronie środowiska.

Sie ć kolejowa Przez obszar gminy nie przebiegaj ą linie kolejowe oraz brak jest projektowanych linii kolejowych.

POLITYKA: − Wykonuj ąc miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego nale ży przy parametryzacji dróg uwzgl ędni ć rozporz ądzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w/s warunków technicznych jakimi powinny odpowiada ć drogi publiczne i ich usytuowanie uwzgl ędniaj ąc tak że lokalne uwarunkowania jak np. zainwestowanie obszarów, topografi ę terenu, stan techniczny układów, obci ąż enia ruchem etc. oraz istniej ące opracowania bran żowe i programy rozwoju sieci drogowej woj. łódzkiego. − Ustala si ę, że dost ępno ść terenów rozwojowych zlokalizowanych przy drodze ekspresowej S-12 mo żliwa b ędzie jedynie za po średnictwem w ęzłów komunikacyjnych z drogami o ni ższej kategorii. − Ustala si ę, że dost ępno ść terenów rozwojowych zlokalizowanych przy drodze DK 74 mo żliwa będzie za po średnictwem istniej ących i projektowanych zjazdów z drogi krajowej oraz dróg gminnych i powiatowych. − Brak bezpo średniego skomunikowania terenów przyległych do drogi ekspresowej S-12. − Wykonanie bezkolizyjnych skrzy żowa ń dróg ni ższej kategorii z drog ą S-12 i DK-74 oraz w ęzła drogowego dróg S-12 i DK-74 w miejscowo ści Strzelce, gm. Mniszków na granicy z gmin ą Mniszków.

str. 76

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

− Realizacja ście żek rowerowych i infrastruktury towarzysz ącej w oparciu o programy lokalne zgodnie z przepisami odr ębnymi i szczególnymi. − Realizacja kładek i mostu na rzece Pilica w oparciu o programy lokalne zgodnie z przepisami odr ębnymi i szczególnymi.

5.10 Kierunki rozwoju infrastruktury technicznej

Rozwój infrastruktury technicznej na terenie gminy Aleksandrów nale ży do priorytetów stawianych przez władze samorz ądowe. W „Planie Rozwoju Lokalnego Gminy Aleksandrów na lata 2004 – 2013” oraz w obecnej strategii rozwoju gminy na lata 2015-2022 zanalizowano problem słabego stanu technicznego jak i pewnej stagnacji rozwojowej infrastruktury technicznej. Jako pierwszy, główny cel strategiczny rozwoju gminy uznano bezpo średnie inwestycje w infrastruktur ę techniczn ą, od których zale ży rozwój gospodarczy gminy oraz jako ść życia jej mieszka ńców.

Do głównych elementów integruj ących obszar z otoczeniem w zakresie infrastruktury technicznej wymagaj ących ustalenia kierunków polityki przestrzennej gminy zaliczono: − sieci wodoci ągowe i kanalizacyjne; − linie energetyczne 110 kV i 15kV wraz z podstacjami i Głównym Punktem Zasilania; − sie ć gazow ą wysokiego, średniego i niskiego ci śnienia; − instalacje do unieszkodliwiania i składowania odpadów zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami; − instalacje do produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych (w szczególno ści panele fotowoltaiczne, pompy ciepła i biogazownie).

5.10.1 Zaopatrzenie w wod ę

Gmina zrealizowała plan poprawy stanu technicznego sieci wodoci ągowej oraz jej rozbudowy. Długo ść sieci wodoci ągowej (na koniec 2014 r.) w gminie wynosi 121,52 km, do sieci przył ączonych jest 1 720 gospodarstw. Z sieci wodoci ągowej korzysta 88,4 % mieszka ńców gminy. Przewiduje si ę dalsz ą rozbudow ę sieci wodoci ągowej w oparciu o istniej ące uj ęcia wody (hydrofornie) w Aleksandrowie i Jaksonku oraz uj ęcie wody w Ciechominie. Na terenie gminy zlokalizowane jest równie ż uj ęcie wody rezerwowe w miejscowo ści Niewierszyn. Nie planuje si ę lokalizacji nowych uj ęć .

5.10.2 Gospodarka ściekowa

Dla poprawy stanu sanitarnego gminy ścieki odprowadzane powinny by ć w sposób zorganizowany do gminnej sieci kanalizacji sanitarnej. W pierwszym rz ędzie winny by ć skanalizowane jednostki osadnicze posiadaj ące wodoci ągi. Niemniej jednak z uwagi na wysoki koszt instalacji, zgodnie strategi ą rozwoju gminy dopuszczono budow ę przydomowych oczyszczalni ścieków. Dla budownictwa rozproszonego winny by ć stosowane niewielkie oczyszczalnie typu bioblok dla kilku zabudowa ń, oczyszczalnie przydomowe lub szczelne szamba. Wobec obecnego braku kanalizacji gmina wspiera budow ę przydomowych, szczelnych szamb i oczyszczalni ścieków. Na ten cel planuje si ę dalsze przeznaczanie funduszy z bud żetu gminy oraz dofinansowania unijnego.

5.10.3 Odprowadzenie wód opadowych

Nie przewiduje si ę tworzenia zorganizowanego systemu odprowadzenia wód powierzchniowych. Proponuje si ę prowadzenie specjalnej polityki w zakresie gospodarowania środkami chemicznymi stref przybrze żnych wód powierzchniowych i obszarów źródliskowych oraz wprowadzenie stref buforowych w postaci barier biologicznych wzdłu ż cieków zagro żonych spływami powierzchniowymi z pól zanieczyszczonych środkami chemicznymi oraz odbudowanie zniszczonych stref ekotonowych.

str. 77

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

5.10.4 Elektroenergetyka

Istniej ący system zasilania elektroenergetycznego wymaga zmodernizowania, głównie w zakresie linii niskiego napi ęcia oraz stacji transformatorowych 15/04 kV z zasilaj ącymi je liniami odgał ęź nymi 15 kV . W celu zaspokojenia obecnych i perspektywicznych potrzeb elektroenergetycznych na poziomie lokalnym poszczególnych wsi konieczne jest w najbliższych latach modernizowanie istniej ącej infrastruktury elektroenergetycznej. Na terenach wyznaczonych dla nowej zabudowy, usług lub zwi ększenia intensywno ści istniej ącego zagospodarowania nale ży przewidzie ć budow ę nowej sieci elektroenergetycznej średniego lub niskiego napi ęcia lub rozbudow ę istniej ącej sieci średniego i niskiego napi ęcia. Do głównych celów strategicznych w zakresie energetyki nale żą na terenie gminy Aleksandrów realizacja działa ń organizacyjnych i inwestycyjnych na rzecz gospodarki niskoemisyjnej na terenie gminy oraz modernizacja i rozwój sieci elektroenergetycznej wraz z budow ą stacji GPZ według potrzeb.

5.10.5 Gazownictwo

Na terenie gminy zlokalizowany jest odcinek gazoci ągu wysokiego ci śnienia relacji Jaksonek – Kukur ędy Dębowskie, dla którego wyznaczona jest strefa kontrolowana, której linia środkowa pokrywa si ę z osi ą gazoci ągu. W strefie kontrolowanej nie nale ży wznosi ć budynków, urz ądza ć stałych składów i magazynów, sadzi ć drzew oraz nie powinna by ć podejmowana żadna działalno ść mog ąca zagrozi ć trwało ści gazoci ągu podczas jego eksploatacji. Docelowo gmina winna by ć zgazyfikowana poprzez nowe odcinki gazoci ągu średniego i niskiego ci śnienia wyprowadzone z istniej ących lub projektowanych stacji redukcyjnych przy zachowaniu warunków: − warunków technicznych, jakim powinny odpowiada ć sieci gazowe zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami; − w liniach rozgraniczaj ących dróg publicznych i niepublicznych stanowi ących dost ęp z terenów z zabudow ą mieszkaniową do dróg publicznych, nale ży rezerwowa ć trasy dla sieci gazowej; − linie ogrodze ń powinny przebiega ć min. 0,5m od gazoci ągu średniego ci śnienia; − linie ogrodze ń powinny przebiega ć min. 3,0m od gazoci ągu wysokiego ci śnienia; − szafki gazowe dla budownictwa jednorodzinnego i zagrodowego winny by ć lokalizowane w linii ogrodze ń i otwierane na zewn ątrz ogrodzenia, a w pozostałych przypadkach w miejscu uzgodnionym z zarz ądzaj ącym sieci ą gazow ą. Gazyfikacja mo żliwa b ędzie po spełnieniu kryteriów technicznych oraz ekonomicznej opłacalno ści inwestycji oraz po zawarciu stosownej umowy z Przedsi ębiorstwem Gazowniczym.

5.10.6 Ciepłownictwo

W zwi ązku z brakiem na terenie gminy sieci ciepłowniczych, głównym źródłem zaopatrzenia w ciepło pozostan ą kotłownie lokalne i indywidualne zasilane m. in.: w ęglem, olejem opałowym, gazem oraz eko-groszkiem. Zakłada si ę stopniowe zast ępowanie kotłów i pieców o złym stanie technicznym niskoemisyjnymi urz ądzeniami grzewczymi posiadaj ącymi certyfikaty bezpiecze ństwa ekologicznego. Dotyczy to równie ż nowopowstaj ących na terenie gminy kotłowni i systemów grzewczych. Zakłada si ę rozwój sieci gazowej dla zaopatrywania ludno ści w paliwo oraz rozwój indywidualnych kotłowni opartych na pompach ciepła oraz rozwi ązaniach ekologicznych wykorzystuj ących odnawialne źródła energii, takie jak sło ńce lub geotermia.

5.10.7 Telekomunikacja

Zaopatrzenie w zakresie stacjonarnych ł ączy telefonicznych obecnie i w przyszło ści b ędzie realizowane przez operatorów publicznych i prywatnych stosownie do wyst ępuj ących potrzeb. Z punktu widzenia operatora sieci telefonii stacjonarnej zachodzi potrzeba zapewnienia w liniach rozgraniczaj ących ulic i ci ągach komunikacyjnych pasa technicznego dla lokalizacji sieci

str. 78

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW telekomunikacyjnej. W uzupełnieniu do sieci telefonii stacjonarnej na obszarze gminy jest i b ędzie realizowana z powodzeniem ł ączno ść w zakresie telefonii komórkowej.

5.10.8 Gospodarka odpadami

Zgodnie z zapisami w Planie gospodarki odpadami dla województwa łódzkiego na lata 2016 - 2022 z uwzgl ędnieniem lat 2023 – 2028 wszelkie stałe odpady komunalne z terenu Gminy Aleksandrów powinny by ć przekazane do składowania do Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych. W regionie III gospodarki odpadami komunalnymi, do którego została przypisana Gmina Aleksandrów, funkcjonuj ą nast ępuj ące instalacje regionalne: • Instalacja do mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych i wydzielenia ze zmieszanych odpadów komunalnych frakcji nadaj ących si ę w cało ści lub w cz ęś ci do odzysku - instalacja przetwarzania odpadów komunalnych w Pukininie nr 140, będąca własno ści ą Spółki ZGO AQUARIUM z siedzib ą przy ul. Katowickiej 20, 96-200 Rawa Mazowiecka oraz instalacja przetwarzania odpadów komunalnych w Płoszowie, gm. Radomsko. • Instalacja do przetwarzania selektywnie zebranych odpadów zielonych i innych bioodpadów oraz wytwarzania z nich produktów o wła ściwo ściach nawozowych lub środków wspomagaj ących upraw ę ro ślin, spełniaj ącego wymagania okre ślone w przepisach odr ębnych lub materiału po procesie kompostowania lub fermentacji dopuszczonego do odzysku w procesie R10, spełniaj ącego wymagania okre ślone w przepisach wydanych na podstawie art. 30 ust. 7 ustawy o odpadach - instalacja przetwarzania odpadów komunalnych w Płoszowie, gm. Radomsko.

5.10.9 Odnawialne źródła energii .

Ustala si ę wspieranie przedsi ęwzi ęć zmierzaj ących do realizacji urz ądze ń i instalacji wykorzystuj ących źródła odnawialne (wiatr, energia słoneczna, zło ża geotermalne) do produkcji energii elektrycznej i ciepła zgodnie zapisami Traktatu Akcesyjnego przyst ąpienia RP do Unii Europejskiej i zapisem Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009r.

Na terenie gminy nie przewiduje si ę wyznaczania terenów dla lokalizacji elektrowni wiatrowych o mocy przekraczaj ącej 100kW. Na terenie całej gminy dopuszcza si ę lokalizacj ę instalacji o mocy nie przekraczaj ącej 100kW. Ustala si ę, i ż na terenie całej gminy Aleksandrów mo żliwe jest lokalizowanie urz ądze ń do produkcji energii elektrycznej wykorzystuj ących źródła odnawialne o mocy nieprzekraczaj ącej 100kW (za wyj ątkiem energii z wiatru), tzw. efekt fotowoltaiczny oraz biomas ę i energi ę geotermaln ą, przy zachowaniu warunków wynikaj ących z obowi ązuj ących przepisów prawa. Dopuszcza si ę pozyskiwanie energii z wiatru w ramach mikroinstalacji zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami. W granicach gminy wyznacza si ę dwa tereny lokalizacji elektrowni fotowoltaicznych o mocy powy żej 100kW w miejscowo ści Włodzimierzów oraz Aleksandrów oraz lokalizacj ę elektrowni wodnych na rzece Czarna Maleniecka.

5.11 Obszary wyznaczone do opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz wymagaj ące zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne .

Na obszarze gminy Aleksandrów nie wyznacza si ę terenów do obj ęcia obowi ązkiem opracowania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

Na obszarze gminy wyst ępuj ą tereny wymagaj ące zmiany przeznaczenia: - z u żytkowania le śnego na niele śne - tereny przewidziane do rozwoju urbanizacji i zabudowy na obszarze sołectwa Ostrów oraz tereny przemysłowe na obszarze sołectwa Reczków Nowy, Kol. Stara i Wolica. - gruntów rolnych na cele nierolnicze (grunty kla. RIII).

str. 79

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

W przypadku ewentualnego sporz ądzenia planów dla terenów zabudowy zwi ązanej z produkcj ą roln ą wskazane jest wyró żnienie gospodarstw z zabudow ą inwentarsk ą o obsadzie do 60 DJP oraz o wi ększej obsadzie zwierz ęcej, które maj ą charakter ferm.

Na terenie gminy Aleksandrów wyznacza si ę obszary wymagaj ące przeprowadzenia scale ń i podziałów nieruchomo ści na terenie sołectwa Ciechomin.

Na terenie gminy Aleksandrów nie wyznacza si ę obszarów rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzeda ży powy żej 2000 m².

Dla istniej ących i projektowanych terenów górniczych mo żna opracowywa ć miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego zgodnie z regulacjami przepisów odr ębnych i szczególnych.

5.12 Zadania i inwestycje i inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym.

Zadania rz ądowe Na obszarze opracowania brak jest przedsięwzi ęć umieszczonych w programach zada ń rz ądowych.

Zadania inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym Zgodnie z obowi ązuj ącym planem zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego przyj ętym uchwał ą Nr LX/1648/10 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 21 wrze śnia 2010r . ze zmianami na terenie gminy Aleksandrów wyst ępuj ą przedsi ęwzi ęcia zaliczane do ponadlokalnych celów publicznych: - budowa drogi ekspresowej S-12; - przebudowa i modernizacja drogi krajowej Nr 74.

Inwestycje lokalne celu publicznego - zagospodarowanie terenu sportowo-rekreacyjnego w s ąsiedztwie szkoły we wsi Aleksandrów, - modernizacja dróg gminnych, - modernizacja linii napowietrznych średniego napi ęcia, - budowa gazoci ągu średniego ci śnienia.

W Studium wyznacza si ę obszary przestrzeni publicznej, czyli obszary o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszka ńców, poprawy jako ści ich życia oraz sprzyjaj ące nawi ązywaniu kontaktów społecznych ze wzgl ędu na ich poło żenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne. Obszary te oznaczone zostały na zał ączniku graficznym punktowo, odpowiednio do skali opracowania: Aleksandrów – teren wokół budynku Urz ędu Gminy oraz otoczenie szkoły podstawowej. Skotniki - rynek, Dąbrowa nad Czarn ą – otoczenie szkoły podstawowej Ro żenek – centralna cz ęść miejscowo ści sołeckiej na skrzy żowaniu szlaków komunikacyjnych Szarbsko - centralna cz ęść miejscowo ści sołeckiej na skrzy żowaniu szlaków komunikacyjnych, Dąbrówka – Środowiskowy Dom Samopomocy, Siucice – plac przy świetlicy Niewierszyn – plac przy remizie OSP Jaksonek – plac przy świetlicy Stara - plac przy remizie OSP

Pozostałe inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym realizowane b ędą w oparciu o art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomo ściami w sukcesywnie uchwalanych m.p.z.p. dla poszczególnych terenów gminy Aleksandrów.

str. 80

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

5.13 Szlaki turystyczne.

Projektowane szlaki turystyczne zgodnie z aktualizacj ą „Planu zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego ”

Na terenie gminy zlokalizowane są zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego nast ępuj ące szlaki: • Szlak pieszy-niebieski (Taraska - Ostrów - Niewierszyn - Władysławów - Szarbsko - Dąbrówka - Stara - Stara Kolonia - Wolica - Brzezie - Wacławów – Skotniki); • Szlak wodny rzeki Pilicy z przystaniami w Ostrowie i Skotnikach ; • Szlak Regionalny Parków Krajobrazowych ; • Szlak Grunwaldzki ; • Szlak Roma ński .

Projektowane szlaki postulowane do realizacji przez gmin ę Aleksandrów Na terenie gminy projektowane są nast ępuj ące szlaki: • Szlaki rowerowe wzdłu ż rzeki Pilicy, • Szlak rowerowy Ostrów-Niewierszyn-Kaw ęczyn-Dąbrówka-Szarbsko-Stara-Skotniki, • Szlak pieszo-rowerowy szlakiem walk partyzanckich, • Szlak pieszo-rowerowy szlakiem Powstania Styczniowego, • Trasy widokowe w m-ci Ostrów i Szarbsko, • Ście żki edukacyjne na obszarze N2000 Dolina Środkowej Pilicy.

5.14 Obszary nara żone na niebezpiecze ństwo powodzi oraz osuwania si ę mas ziemnych.

Obszary nara żone na niebezpiecze ństwo powodzi oznaczone w cz ęś ci graficznej studium wyst ępuj ą w dolinie rzeki Pilicy oraz rzeki Czarna Maleniecka. Na obszarach szczególnego zagro żenia powodzi ą zastosowanie maj ą przepisy ustawy z dnia 18 lipca 2001r. Prawo Wodne w tym w szczególno ści zakazy i ograniczenia w mo żliwo ści zagospodarowania tych obszarów.

Na obszarze gminy wyst ępuj ą obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Pilica i odcinka rzeki Czarna Maleniecka o prawdopodobie ństwie wyst ąpienia raz na 100 lat (1%), raz na dziesi ęć lat (10%) oraz w zasi ęgu obszaru nara żonego na niebezpiecze ństwo powodzi, na którym prawdopodobie ństwo wyst ąpienia powodzi jest niskie i wynosi raz na 500 lat (0,2%), lub na którym istnieje prawdopodobie ństwo wyst ąpienia zdarzenia ekstremalnego, zgodnie z Mapami zagro żenia powodziowego oraz obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z „Studium dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej – Etap I – Rzeka Czarna Maleniecka”.

Na terenie gminy nie wyst ępuj ą udokumentowane obszary nara żone na niebezpiecze ństwo osuwania si ę mas ziemnych . Na terenie gminy Aleksandrów w dolinie rzeki Pilicy wyst ępuj ą natomiast domniemane tereny o predyspozycjach do rozwoju ruchów masowych (według PGI wskazanych w ramach systemu osłony przeciwosuwiskowej). Dla terenów tych nie przeprowadzono jednak bada ń potwierdzaj ących wyst ępowanie ruchów masowych.

POLITYKA: − Na obszarach szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Pilica i Czarna Maleniecka o prawdopodobie ństwie wyst ąpienia raz na 100 lat (1%), raz na dziesi ęć lat (10%) zabrania si ę wykonywania robót oraz czynno ści, które mog ą utrudni ć ochron ę przed powodzi ą, w tym wykonywania urz ądze ń wodnych oraz wznoszenia innych obiektów budowlanych z wyj ątkiem dróg rowerowych; − Na obszarach szczególnego zagro żenia powodzi ą w uzasadnionych przypadkach dopuszcza si ę realizacj ę inwestycji po uzyskaniu stosownej decyzji Dyrektora Regionalnego Zarz ądu Gospodarki Wodnej zwalniaj ącej od zakazów wykonywania robót oraz czynno ści, które mog ą utrudni ć ochron ę przed powodzi ą;

str. 81

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

− Zabrania si ę sadzenia drzew lub krzewów, z wyj ątkiem plantacji wiklinowych na potrzeby regulacji wód oraz ro ślinno ści stanowi ącej element zabudowy biologicznej dolin rzecznych lub słu żą cej do wzmacniania brzegów, obwałowa ń lub obsypisk; − Zabrania si ę zmiany ukształtowania terenu, składowania materiałów oraz wykonywania innych robót, z wyj ątkiem robót zwi ązanych z regulacj ą lub utrzymywaniem wód oraz brzegu morskiego, budow ą, przebudow ą lub remontem drogi rowerowej, a tak że utrzymywaniem, odbudow ą, rozbudow ą lub przebudow ą wałów przeciwpowodziowych wraz z obiektami zwi ązanymi z nimi funkcjonalnie oraz czynno ści zwi ązanych z wyznaczaniem szlaku turystycznego pieszego lub rowerowego; − Zakłada si ę zachowanie i tworzenie wszelkich systemów retencji wód, budow ę i rozbudow ę zbiorników retencyjnych, suchych zbiorników przeciwpowodziowych oraz polderów przeciwpowodziowych; − Zakłada si ę racjonalne retencjonowanie wód oraz u żytkowanie budowli przeciwpowodziowych, a tak że sterowanie przepływami wód; − Zakłada si ę wprowadzanie i koordynowanie funkcjonowania systemu ostrzegania przed niebezpiecznymi zjawiskami zachodz ącymi w atmosferze oraz hydrosferze; − Zakłada si ę kształtowanie zagospodarowania przestrzennego dolin rzecznych lub obszarów szczególnego zagro żenia powodzi ą, budowanie oraz utrzymywanie wałów przeciwpowodziowych, a tak że kanałów ulgi.

5.15 Obiekty lub obszary dla których wyznacza si ę w zło żu kopalin filar ochronny.

Nie wyst ępuj ą.

5.16 Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowi ązuj ące na nich ograniczenia w prowadzeniu działalno ści gospodarczej.

Nie wyst ępuj ą.

6. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W SOŁECTWACH

6.1 Zakres i zasady ustalenia kierunków zagospodarowania w poszczególnych sołectwach

Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów w cz ęś ci opisowej i graficznej odniesiono do obszarów sołectw:

6.1.1. Aleksandrów 6.1.17. Niewierszyn 6.1.2. Borowiec 6.1.18. Reczków Nowy 6.1.3. Brzezie 6.1.19. Ostrów 6.1.4. Ciechomin 6.1.20. Ro żenek 6.1.5. Dąbrowa nad Czarn ą 6.1.21. Sieczka 6.1.6. Dąbrówka 6.1.22. Siucice 6.1.7. Dębowa Góra 6.1.23. Siucice Kolonia 6.1.8. Dębowa Góra Kolonia 6.1.24. Skotniki 6.1.9. Jaksonek 6.1.25. Stara 6.1.10. Janikowice 6.1.26. Stara Kolonia 6.1.11. Justynów 6.1.27. Szarbsko 6.1.12. Kalinków 6.1.28. Taraska 6.1.13. Kamocka Wola 6.1.29. Wacławów 6.1.14. Kaw ęczyn 6.1.30. Włodzimierzów 6.1.15. Kotuszów 6.1.31. Wolica 6.1.16. Marianów 6.1.32. Wólka Skotnicka

str. 82

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Poni ższe ustalenia stanowi ą podstaw ę do badania spójno ści rozwi ąza ń projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (art. 18 ust. 2, pkt. 2a) z polityk ą przestrzenn ą gminy Aleksandrów - okre ślon ą w niniejszym Studium.

Dla obszarów poszczególnych sołectw przedstawiono szczegółowe uwarunkowania wykluczaj ące i ograniczaj ące zabudow ę lub zmian ę zagospodarowania terenu oraz kierunki polityki gminy na danym terenie.

str. 83

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.1. ALEKSANDRÓW − Sołectwo zamieszkałe przez 199 osób i granicz ące z sołectwami: Kaw ęczyn, Kalinków, Marianów i Janikowice. − Jednostki osiedle ńcze: Aleksandrów i Stefanów (Stefanówek).

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne i tereny zieleni śródpolnej oraz tereny zakwalifikowane do zalesie ń, − Kompleksy gleb chronionych przed nierolniczym użytkowaniem (III klasa bonitacyjna), − Strefa ochrony bezpo średniej uj ęcia wody, − Strefy ochronne od liniowych sieci infrastruktury technicznej (pod warunkiem wydania rozporz ądzenia w/s obszarów ograniczonego u żytkowania terenu).

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Obiekty wpisane do gminnej ewidencji zabytków, − Układ przestrzenny wsi Aleksandrów chroniony prawnie (wie ś sznurowa) – ochrona konserwatorska układów przestrzennych „B”, − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, − Południowo-zachodnia cz ęść sołectwa zmeliorowana, − Obszary uwzgl ędnione w programach dotycz ących bezpiecze ństwa wewn ętrznego i obronno ści kraju, − Uci ążliwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej (droga powiatowa DP 1502E relacji Sulejów - Krasik).

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO. − Rozwój zabudowy mieszkalnej − Teren zieleni urz ądzonej w środkowej cz ęś ci sołectwa (m.in. teren sportowy), − Obszary le śne i przeznaczone do zalesie ń w północnej cz ęś ci sołectwa, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach słabej klasy bonitacyjnej, − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą obiekty wpisane do gminnej ewidencji zabytków (rozdz. 2.9.) ze szczególnym uwzgl ędnieniem formy rozplanowania miejscowo ści gminnej (wie ś sznurowa), − Uj ęcia wody jako element zagospodarowania przestrzennego sołectwa, − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych przydomowych systemów oczyszczania ścieków, − Kontynuacja programu zaopatrzenia populacji w wod ę, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Rozbudowa, konserwacja i modernizacja sieci elektroenergetycznych, − Rozbudowa i modernizacja sieci telekomunikacyjnej, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach, − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego, − Budowa kompleksu boisk wielofunkcyjnych, − Budowa instalacji fotowoltaicznej o mocy powy żej 100kW w s ąsiedztwie szkoły i budynku urz ędu Gminy.

str. 84

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.2. BOROWIEC − Sołectwo zamieszkałe przez 120 osób i granicz ące z sołectwami: Kotuszów, Dębowa Góra, Kalinków, Ro żenek oraz z gmin ą Parady ż. − Jednostki osiedleńcze: Borowiec i Por ęba.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne i zakwalifikowane do zalesie ń, celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Projekt budowy zbiornika wodnego (fragment zbiornika „D ębowa Góra”) w zachodniej cz ęś ci sołectwa na rz. Czarnej Malenieckiej zgodnie z Wojewódzkim Programem Małej Retencji. − Obszary pradolin, podmokłe, o niskiej no śno ści oraz tereny wyst ępowanie inwersji klimatycznych celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego. − Obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z „Studium dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej – Etap I – Rzeka Czarna Maleniecka”. − Wa żne główne i wspomagaj ące ci ągi i w ęzły ekologiczne przyrodniczego modelu obszaru opracowania - celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIA − Ochrona konserwatorska historycznego układu przestrzennego wsi Borowiec (przysiółek) strefa „B”, − Południowa cz ęść sołectwa obj ęta konserwatorsk ą ochron ą krajobrazu kulturowego rzeki Czarnej Malenieckiej – strefa „K”, − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W” oraz obserwacji archeologicznej „OW”, − W południowej cz ęś ci sołectwa zlokalizowany jest użytek ekologiczny, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach Obszaru Natura2000 „Dolina Czarnej”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów na projektowanym „Spalsko-Sulejowskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej − Rozwój zabudowy rekreacji indywidualnej (letniskowej) w zachodniej cz ęś ci sołectwa w terenach zabudowy mieszkalnej, dla którego w miar ę potrzeb, nale ży wykona ć m.p.z.p., − Opracowanie programu dolesie ń i ustalenie granicy polno – le śnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary i obiekty konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Ochronie konserwatorskiej podlega układ przestrzenny wsi Borowiec (przysiółek), krajobraz kulturowy doliny rzeki Czarnej Malenieckiej oraz strefy ochrony stanowisk archeologicznych i obserwacji archeologicznej Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (rozdz. 2.9.), − Optymalne zagospodarowanie terenów bezpo średnio przylegaj ących do projektowanego zbiornika wodnego „D ębowa Góra” (o powierzchni pow. 5 ha, zgodnie z Wojewódzkim Programem Małej Retencji), − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Kontynuacja programu zaopatrzenia populacji w wod ę, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Rozbudowa, konserwacja i modernizacja sieci elektroenergetycznych,

str. 85

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

− Rozbudowa i modernizacja sieci telekomunikacyjnej − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach. − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego, − Zakłada si ę uwzgl ędnianie w zagospodarowaniu przestrzennym gminy projektowanego w bezpo średnim s ąsiedztwie gminy, na terenie przyległej gminy Paradyż, na rzece Czarna Maleniecka zbiornika „Przył ęk” o powierzchni 90,7 ha i pojemno ści 1 723,3 tys. m 3 oraz poszerzenie jego granic na tereny gminy Aleksandrów. − Poszerzenie granic zbiornika „Przył ęk” uwzgl ędnia ć powinno uwarunkowania wynikaj ące z planu zada ń ochronnych przyj ętego dla Obszaru Natura2000 „Dolina Czarnej”.

str. 86

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.3 BRZEZIE − Sołectwo zamieszkałe przez 44 osoby i granicz ące z sołectwem Wacławów oraz z gmin ą Żarnów. − Jednostki osiedle ńcze: Brzezie, Kolonia Brzezie i Sosnowiec.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne wył ączone z zainwestowania kubaturowego.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, − Obszary wyst ępowania złó ż surowców mineralnych.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Kontynuacja programu zaopatrzenia populacji w wod ę, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Rozbudowa, konserwacja i modernizacja sieci elektroenergetycznych, − Rozbudowa i modernizacja sieci telekomunikacyjnej, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach). − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego. − Rozwój przemysłu wydobywczego w granicach udokumentowanych złó ż surowców naturalnych w oparciu o uchwalanie m.p.z.p. − Eksploatacja złó ż piaskowca w ramach wydanych koncesji. − W przypadku zako ńczenia działalno ści górniczej na terenie sołectwa nale ży przeprowadzi ć proces rekultywacji gruntów w kierunku le śnym lub rolniczym.

str. 87

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.4 CIECHOMIN − Sołectwo zamieszkałe przez 217 osób i granicz ące z sołectwami: Kalinków, Ro żenek, Marianów,Siucice, Siucice Kolonia oraz z gmin ą Parady ż. − Jednostki osiedle ńcze: Ciechomin.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Wschodnia cz ęść sołectwa obj ęta stref ą ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego rzeki Czarnej Malenieckiej – strefa „K”, − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych “W”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia sołectwa w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach Obszaru Natura2000 „Dolina Czarnej”, − Uci ążliwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej − (droga powiatowa DP 1503E relacji Ro żenek - Skórkowice).

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Opracowanie programu dolesie ń i ustalenie granicy polno – le śnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą strefy ochrony stanowisk archeologicznych „W” (rozdz 2.9.). − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary i obiekty konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Kontynuacja programu zaopatrzenia populacji w wod ę, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Rozbudowa, konserwacja i modernizacja sieci elektroenergetycznych, − Rozbudowa i modernizacja sieci telekomunikacyjnej, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach. − Zagospodarowanie terenu po byłej szkole podstawowej. − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego. − Zakłada si ę uwzgl ędnianie w zagospodarowaniu przestrzennym gminy projektowanego w bezpo średnim s ąsiedztwie gminy, na terenie przyległej gminy Paradyż, na rzece Czarna

str. 88

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

Maleniecka zbiornika „Przył ęk” o powierzchni 90,7 ha i pojemno ści 1 723,3 tys. m 3 oraz poszerzenie jego granic na tereny gminy Aleksandrów. − Poszerzenie granic zbiornika „Przył ęk” uwzgl ędnia ć powinno uwarunkowania wynikaj ące z planu zada ń ochronnych przyj ętego dla Obszaru Natura2000 „Dolina Czarnej”

str. 89

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.5 DĄBROWA NAD CZARN Ą − Sołectwo zamieszkałe przez 174 osoby i granicz ące z sołectwami: Taraska, Włodzimierzów, Kotuszów, D ębowa Góra i D ębowa Góra Kolonia. − Jednostki osiedle ńcze: D ąbrowa Nad Czarn ą, Piła i Kolonia D ąbrowa.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne i zakwalifikowane do zalesie ń, celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Obszary pradolin, podmokle, o niskiej no śno ści oraz tereny wyst ępowania inwersji klimatycznych celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z „Studium dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej – Etap I – Rzeka Czarna Maleniecka”. − Wykluczenie zabudowy ze wzgl ędu na stref ę zakazu zabudowy od rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z uchwał ą nr XLVII/614/18 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego. − Wa żne główne i wspomagaj ące ci ągi oraz w ęzły ekologiczne przyrodniczego modelu obszaru opracowania - celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − W sołectwie zlokalizowane s ą obiekty wpisane do rejestru zabytków (północna cz ęść parku zlokalizowanego w sołectwie D ębowa Góra) oraz gminnej ewidencji zabytków (w tym park w Pile), − Południowa cz ęść sołectwa obj ęta stref ą ochrony konserwatorskiej historycznego układu przestrzennego wsi D ąbrowa Nad Czarn ą – strefa „B”, − Cz ęść sołectwa obj ęta stref ą ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego rzeki Czarnej Malenieckiej – strefa „K”, − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W” oraz obserwacji archeologicznej − „OW”, − Południowa cz ęść sołectwa poło żona jest na terenie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, − Na terenie sołectwa wyst ępuj ą pomniki przyrody jako forma ochrony konserwatorskiej, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia sołectwa na projektowanym „Spalsko - Sulejowskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu, − Ograniczenia rozwoju funkcji mieszkaniowo - rekreacyjnej w środkowej cz ęś ci sołectwa, wynikaj ące z poło żenia w bezpo średnim s ąsiedztwie koryta rzeki Czarnej Malenieckiej, − Uci ążliwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej (droga powiatowa DP 3921E relacji Przedbórz – Błonie Szlacheckie).

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ograniczenia rozwoju funkcji mieszkaniowej dla terenów zabudowy zagrodowej poło żonych w południowej cz ęś ci sołectwa, zgodnie z planem ochrony Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą obiekty wci ągni ęte do gminnej ewidencji zabytków oraz strefy „B”, „K”, „W”, i „OW” (rozdz. 2.9.), − Budowa zbiornika retencyjnego z uwzgl ędnieniem uwarunkowa ń wynikaj ących z planu zada ń ochronnych przyj ętego dla Obszaru Natura2000 „Dolina Czarnej”. − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary i obiekty konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Kontynuacja programu zaopatrzenia populacji w wod ę,

str. 90

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

− Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Rozbudowa, konserwacja i modernizacja sieci elektroenergetycznych, − Rozbudowa i modernizacja sieci telekomunikacyjnej, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych,, − Realizacja programu zaopatrzenia siedlisk w energi ę gazu ziemnego. − Realizacja fragmentu gazoci ągu przesyłowego wysokiego ci śnienia (kierunek Jaksonek Kukur ędy Dębowskie), − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach. − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego. − Rozbudowa i przebudowa budynku OSP. − Budowa budynku świetlicy wiejskiej.

str. 91

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.6 DĄBRÓWKA − Sołectwo zamieszkałe przez 179 osób i granicz ące z sołectwami: Skotniki, Szarbsko, Kaw ęczyn, Janikowice, Stara Kolonia i Stara. − Jednostki osiedle ńcze: D ąbrówka, Gawrony - Kępa i K ępina.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne i zakwalifikowane do zalesie ń, celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Wa żne główne i wspomagaj ące ci ągi oraz w ęzły ekologiczne przyrodniczego modelu obszar opracowania - celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Cmentarz rzymsko-katolicki w gminnej ewidencji zabytków, − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W” oraz obserwacji archeologicznej „OW”, − Zachodnia cz ęść sołectwa poło żona na terenie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia sołectwa w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia sołectwa na terenie projektowanego „Spalsko– Sulejowskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu , − Uci ąż liwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej (droga powiatowa DP 3921E relacji Przedbórz – Błogie Szlacheckie).

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Opracowanie programu dolesie ń i ustalenie granicy polno – le śnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie konserwatorskiej podlega obiekt wpisany do gminnej ewidencja zabytków oraz strefy ochrony stanowisk archeologicznych „W” i obserwacji archeologicznej „OW” (rozdz. 2.9). − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary i obiekty konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Kontynuacja programu zaopatrzenia populacji w wod ę, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach. − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego. − Urz ądzenie miejsca rekreacji i wypoczynku.

str. 92

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.7 DĘBOWA GÓRA − Sołectwo zamieszkałe przez 111 osób i granicz ące z sołectwami: D ębowa Góra Kolonia, D ąbrowa Nad Czarn ą, Kotuszów, Borowiec, Kalinków i Kamocka Wola. − Jednostki osiedle ńcze: D ębowa Góra, Kukur ędy D ębowskie i Ruda Papiernia.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Wykluczenie zabudowy ze wzgl ędu na stref ę zakazu zabudowy od rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z uchwał ą nr XLVII/614/18 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego. − Obszary pradolin, podmokle, o niskiej no śno ści oraz tereny wyst ępowania inwersji klimatycznych celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego. − Obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z „Studium dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej – Etap I – Rzeka Czarna Maleniecka”.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Na terenie sołectwa zlokalizowane s ą dwa obiekty wpisane do gminnej ewidencji zabytków (stodoła z XIX w. i zespół dworski z przełomu XVIII i XIX w.), − Ochrona konserwatorska strefy ochrony krajobrazu kulturowego doliny rzeki Czarnej Malenieckiej strefa „K”, − Wyst ępowanie strefy ochrony stanowisk archeologicznych „W” w północnej cz ęś ci sołectwa, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia sołectwa cz ęś ciowo w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia cz ęś ci sołectwa w granicach Obszaru Natura2000 „Dolina Czarnej”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów sołectwa na projektowanym „Spalsko – Sulejowskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu, − Uci ąż liwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej (droga powiatowa DP 3921E relacji Przedbórz – Błonie Szlacheckie).

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą obiekty wci ągni ęte do gminnej ewidencji zabytków, strefy ochrony stanowisk archeologicznych oraz obserwacji archeologicznej (rozdz. 2.9.), − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary i obiekty konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2 8), − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Kontynuacja programu zaopatrzenia populacji w wod ę, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Rozbudowa, konserwacja i modernizacja sieci elektroenergetycznych, − Rozbudowa i modernizacja sieci telekomunikacyjnej, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach, − Realizacja fragmentu gazoci ągu przesyłowego wysokiego ci śnienia (kierunek Jaksonek Kukur ędy Dębowskie) oraz realizacja programu zaopatrzenia siedlisk w energi ę gazu ziemnego. − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego.

str. 93

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.8 DĘBOWA GÓRA KOLONIA − Sołectwo zamieszkałe przez 170 osób i granicz ące z sołectwami: Taraska, Niewierszyn, Kamocka Wola, D ębowa Góra i D ąbrowa Nad Czarn ą. − Jedna jednostka osiedle ńcza.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Wykluczenie zabudowy ze wzgl ędu na stref ę zakazu zabudowy od rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z uchwał ą nr XLVII/614/18 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego − Obszary pradolin, podmokłe, o niskiej no śno ści oraz tereny wyst ępowania inwersji klimatycznych celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z „Studium dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej – Etap I – Rzeka Czarna Maleniecka”. − Wa żne główne i wspomagaj ące ci ągi i w ęzły ekologiczne przyrodniczego modelu obszaru opracowania - celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego,

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Północny fragment sołectwa obj ęty stref ą ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego doliny rzeki Czarnej Malenieckiej – strefa „K”, − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W” oraz strefy ochrony obserwacji archeologicznej „OW” w północnej cz ęś ci sołectwa, − Północna i północno-wschodnia cz ęść sołectwa poło żona na terenie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, − Ograniczenia rozwoju funkcji mieszkaniowo-rekreacyjnej w północnym fragmencie sołectwa zgodnie z ustaleniami planu ochrony Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia cz ęś ci sołectwa w granicach Obszaru Natura2000 „Dolina Czarnej”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów sołectwa na projektowanym „Spalsko – Sulejowskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu, − Uci ążliwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej − (droga powiatowa DP 3921E relacji Przedbórz – Błonie Szlacheckie).

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą obiekty wpisane do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, strefa ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego doliny rzeki Czarnej Malenieckiej – strefa „K”, strefy ochrony stanowisk archeologicznych oraz obserwacji archeologicznej (rozdz. 2.9.), − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary i obiekty konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Kontynuacja programu zaopatrzenia populacji w wod ę, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Rozbudowa, konserwacja i modernizacja sieci elektroenergetycznych, − Rozbudowa i modernizacja sieci telekomunikacyjnej, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych,

str. 94

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

− Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Realizacja fragmentu gazoci ągu przesyłowego wysokiego ci śnienia (kierunek Jaksonek, Kukur ędy Dębowskie), − Realizacja programu zaopatrzenia siedlisk w energi ę gazu ziemnego. − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego.

str. 95

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.9 JAKSONEK − Sołectwo zamieszkałe przez 184 osoby i granicz ące z sołectwami: Taraska, Kotuszów, Włodzimierzów oraz z kompleksami lasów pa ństwowych. − Jedna jednostka osiedle ńcza.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − W południowo-wschodniej cz ęś ci sołectwa kompleksy gleb chronionych przed nierolniczym użytkowaniem (III klasa bonitacyjna), − Strefa kontrolowana od liniowych sieci infrastruktury technicznej (istniej ący gazoci ąg wysokiego ci śnienia), − Wa żne główne i wspomagaj ące ci ągi i w ęzły ekologiczne przyrodniczego modelu obszaru opracowania - celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Strefa ochrony bezpo średniej uj ęcia wody.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Uci ąż liwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej (droga krajowa DK-74 relacji Piotrków Trybunalski – Barwinek (Bukareszt) oraz droga powiatowa DP 3921E relacji Przedbórz – Błonie Szlacheckie), − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W”, − Teren lasów pa ństwowych poło żony w obr ębie otuliny Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów na projektowanym „Spalsko-Sulejowskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu. − Istniej ące pomniki przyrody (zachodnia cz ęść sołectwa),

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Przebudowa drogi krajowej DK 74 do parametrów drogi głównej ruchu przyspieszonego, − Budowa drogi ekspresowej S-12, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą strefy ochrony stanowisk archeologicznych „W”, − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody, a szczególnie pomniki przyrody (d ęby szypułkowe na terenie lasów pa ństwowych) (rozdz. 2.8), − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Kontynuacja programu zaopatrzenia populacji w wod ę, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Rozbudowa, konserwacja i modernizacja sieci elektroenergetycznych, − Rozbudowa i modernizacja sieci telekomunikacyjnej, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Realizacja programu zaopatrzenia siedlisk w energi ę gazu ziemnego, − Realizacja fragmentu gazoci ągu przesyłowego wysokiego ci śnienia (kierunek południkowy na Kukur ędy D ębowskie), − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach. − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego. − Zagospodarowanie terenu wokół świetlicy wiejskiej.

str. 96

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.10 JANIKOWICE − Sołectwo zamieszkałe przez 156 osób i granicz ące z sołectwami: D ąbrówka, Kaw ęczyn, Aleksandrów, Marianów, Justynów i Stara Kolonia. − Jednostki osiedle ńcze; Janikowice i Ł ąki.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne, celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Wyst ępowanie kompleksów gleb chronionych o najwy ższych klasach bonitacyjnych (III klasa) celowo wył ączonych z zainwestowania kubaturowego,

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą strefy ochrony stanowisk archeologicznych „W” (rozdz.2.9.), − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Kontynuacja programu zaopatrzenia populacji w wod ę, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Rozbudowa, konserwacja i modernizacja sieci elektroenergetycznych, − Rozbudowa i modernizacja sieci telekomunikacyjnej, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadownicze (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach. − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego. − Budowa świetlicy wiejskiej.

str. 97

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.11 JUSTYNÓW − Sołectwo zamieszkałe przez 56 osób i granicz ące z sołectwami: Wolica, Stara Kolonia, Siucice, Siucice Kolonia oraz z gmin ą Żarnów. − Jednostki osiedle ńcze: Justynów i Matyldów.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOWĘ − Obszary le śne i zakwalifikowane do zalesie ń, celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W” oraz strefy ochrony obserwacji archeologicznej „OW”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, − Brak obiektywnych warunków fizjograficznych i zapotrzebowania społecznego dla wyznaczania nowych terenów budownictwa mieszkaniowego.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Opracowanie programu dolesie ń i ustalenie granicy polno – le śnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą strefy ochrony stanowisk archeologicznych „W” oraz strefa ochrony obserwacji archeologicznej „OW”, − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Adaptacja istniej ącego układu funkcjonalno - przestrzennego z mo żliwo ści ą intensyfikacji zabudowy siedliskowej i usługowej, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej, ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach, − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego.

str. 98

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.12 KALINKÓW − Sołectwo zamieszkałe przez 169 osób i granicz ące z sołectwami: Kaw ęczyn, Kamocka Wola, Dębowa Góra, Ro żenek, Ciechomin, Marianów i Aleksandrów. − Jednostki osiedle ńcze: Kalinków, Wiatka i Zalesie.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne i zakwalifikowane do zalesie ń, celowo wyleczone z zainwestowania kubaturowego, − Obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z „Studium dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej – Etap I – Rzeka Czarna Maleniecka”.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Strefa ochrony konserwatorskiej historycznego układu przestrzennego wsi Kalinków (ulicówka) strefa „B”, − W północnej cz ęś ci sołectwa południowa granica zasi ęgu strefy ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego doliny rzeki Czarnej Malenieckiej – strefa „K”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia cz ęś ci sołectwa w granicach Obszaru Natura2000 „Dolina Czarnej, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów sołectwa na projektowanym „Spalsko – Sulejowskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu, − Brak obiektywnych warunków fizjograficznych i zapotrzebowania społecznego dla wyznaczania nowych terenów budownictwa mieszkaniowego.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Opracowanie programu dolesie ń i ustalenie granicy polno – le śnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie konserwatorskiej podlega obiekt wpisany do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, układ przestrzenny wsi Kalinków (ulicówka) oraz strefa ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego doliny rzeki Czarnej Malenieckiej - strefa „K” (rozdz. 2.9.), − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Adaptacja istniej ącego układu funkcjonalno - przestrzennego z mo żliwo ści ą intensyfikacji zabudowy siedliskowej i usługowej, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach, − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego.

str. 99

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.13 KAMOCKA WOLA − Sołectwo zamieszkałe przez 96 osób i granicz ące z sołectwami: Niewierszyn, D ębowa Góra Kolonia, Dębowa Góra, Kalinków, Kaw ęczyn i Sieczka, − Jedna jednostka osiedle ńcza,

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne i zakwalifikowane do zalesie ń, celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Strefy ochronne od liniowych sieci infrastruktury technicznej zgodnie z przepisami odr ębnymi.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach otuliny Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów sołectwa na projektowanym „Spalsko – Sulejowskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu, − Brak obiektywnych warunków fizjograficznych i zapotrzebowania społecznego dla wyznaczania nowych terenów budownictwa mieszkaniowego, − Uci ążliwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej (droga powiatowa DP 3921E relacji Przedbórz – Błogie Szlacheckie).

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Adaptacja istniej ącego układu funkcjonalno - przestrzennego z mo żliwo ści intensyfikacji zabudowy siedliskowej i usługowej, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach. − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego, − Rozwój terenów rekreacji indywidualnej i wypoczynku.

str. 100

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.14 KAW ĘCZYN − Sołectwo zamieszkałe przez 79 osób i granicz ące z sołectwami: Sieczka, Kamocka Wola, Kalinków, Aleksandrów, Janikowice, D ąbrówka i Szarbsko. − Jedna jednostka osiedle ńcza.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne i zakwalifikowane do zalesie ń, celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego. − Strefy ochronne od liniowych sieci infrastruktury technicznej (pod warunkiem wydania rozporz ądzenia w/s obszarów ograniczonego u żytkowania terenu).

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Wyst ępowanie strefy ochrony stanowiska archeologicznego „W”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów sołectwa na projektowanym „Spalsko – Sulejowskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu, − Wyst ępowanie terenów zmeliorowanych w południowej cz ęś ci sołectwa.

str. 101

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.15 KOTUSZÓW − Sołectwo zamieszkałe przez 251 osób i granicz ące z sołectwami: Jaksonek, Włodzimierzów, Dąbrowa Nad Czarn ą, Borowiec oraz z gmin ą Parady ż. − Jednostki osiedle ńcze: Kotuszów i Stanisławów.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne i zakwalifikowane do zalesie ń, celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Obszary pradolin, podmokle, o niskiej no śno ści oraz tereny wyst ępowania inwersji klimatycznych celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z „Studium dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej – Etap I – Rzeka Czarna Maleniecka”, − Południowy fragment sołectwa przeznaczony pod budowę zbiornika retencyjnego „D ębowa Góra” zgodnie z Wojewódzkim Programem Małej Retencji, − Wyst ępowanie obszarów glebowych o najwy ższych klasach bonitacyjnych - celowo wył ączonych z zainwestowania kubaturowego, zabudowy i innego u żytkowania z wyj ątkiem rolniczego, − Strefy ochronne od liniowych sieci infrastruktury technicznej zgodnie z przepisami odr ębnymi, − Wa żne główne i wspomagaj ące ci ągi i w ęzły ekologiczne przyrodniczego modelu obszaru opracowania - celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Strefa ochrony konserwatorskiej historycznego układu przestrzennego wsi Kotuszów (owalnica) strefa „B”, − Południowa cz ęść sołectwa poło żona w strefie ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego doliny Czarnej Malenieckiej – strefa „K”, − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W” i stref ochrony obserwacji archeologicznej „OW”, − Uci ąż liwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej (przebieg drogi krajowej DK 74 relacji Piotrków Trybunalski – Barwinek (Bukareszt), − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach otuliny Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia cz ęś ci sołectwa w granicach Obszaru Natura2000 „Dolina Czarnej”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach projektowanego „Spalsko- Sulejowskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − W północnej cz ęś ci sołectwa przy drodze krajowej DK 74 wyznacza si ę tereny zabudowy produkcyjno usługowej dla którego wykona ć nale ży m.p.z.p., − Opracowanie programu dolesie ń i ustalenie granicy polno – le śnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Podniesienie rangi drogi krajowej DK 74 parametrów drogi głównej ruchu przyspieszonego, − Ochronie konserwatorskiej podlega osiem stref ochrony stanowisk archeologicznych „W”, strefa ochrony obserwacji archeologicznej „OW”, forma rozplanowania wsi Kotuszów (owalnica) (rozdz. 2.9), − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów. − Adaptacja istniej ącego układu funkcjonalno - przestrzennego z mo żliwo ści ą intensyfikacji zabudowy siedliskowej i usługowej,

str. 102

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

− Południowy fragment sołectwa przeznaczony pod budowę zbiornika retencyjnego „D ębowa Góra” zgodnie z Wojewódzkim Programem Małej Retencji, − Wyznacza si ę obszar kierunkowy zagospodarowania przestrzennego z funkcj ą obsługi drogi krajowej DK 74, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego. − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego. − Budowa świetlicy wiejskiej, − Zagospodarowanie terenów wokół zbiorników wodnych.

str. 103

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.16 MARIANÓW − Sołectwo zamieszkałe przez 111 osób i granicz ące z sołectwami: Aleksandrów, Kalinków, Ciechomin, Siucice, Justynów i Janikowice. − Jedna jednostka osiedle ńcza.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne i zakwalifikowane do zalesie ń, celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach. − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego, − Rozwój terenów integracji społecznej, rekreacji indywidualnej i wypoczynku.

str. 104

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.17 NIEWIERSZYN − Sołectwo zamieszkałe przez 238 osób i granicz ące z sołectwami: Ostrów, Taraska, D ębowa Góra, Kamocka Wola i Sieczka. − Jednostki osiedle ńcze: Niewierszyn i Stary Niewierszyn.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne i zakwalifikowane do zalesie ń, celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Wyst ępowanie obszarów glebowych o najwy ższych klasach bonitacyjnych - celowo wył ączonych z zainwestowania kubaturowego, zabudowy i innego u żytkowania z wyj ątkiem rolniczego, − Wykluczenie zabudowy ze wzgl ędu na stref ę zakazu zabudowy od rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z uchwał ą nr XLVII/614/18 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego − Obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Pilica o prawdopodobie ństwie wyst ąpienia raz na 100 lat (1%), raz na dziesi ęć lat (10%), zgodnie z Mapami zagro żenia powodziowego,

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Zachodnia cz ęść sołectwa poło żona w obr ębie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny, − Strefa ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego doliny rzeki Czarnej Malenieckiej strefa „K”, − Wyst ępowanie strefy ochrony obserwacji archeologicznej „OW” i ochrony stanowisk archeologicznych „W”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w istniej ącym Obszarze Natura 2000 „Dolina Środkowej Pilicy” − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów na projektowanym „Spalsko-Sulejowskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu, − Uci ąż liwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej (droga powiatowa DP 1502E relacji Sulejów - Krasik).

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − W celu poszerzenia w kierunku północno-zachodnim zasi ęgu zabudowy, w przypadku realizacji zabudowy o funkcji uzupełniaj ącej (innej ni ż zabudowa zagrodowa) konieczne b ędzie uzyskanie zgody na przeznaczenie gruntów rolnych na cele nierolnicze, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Ochronie konserwatorskiej podlega strefa ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego doliny rzeki Czarnej Malenieckiej – strefa „K” oraz strefa ochrony obserwacji archeologicznej „OW” jak i stanowisk archeologicznych „W” (rozdz. 2.9.), − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Rozwój agroturystyki z wykorzystaniem istniej ących układów funkcjonalno - przestrzennych. − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego, − Rozwój terenów rekreacji indywidualnej i wypoczynku.

str. 105

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.18 RECZKÓW NOWY − Sołectwo zamieszkałe przez 70 osób i granicz ące z sołectwami: Skotniki, Wólka Skotnicka i Wacławów. − Jednostki osiedle ńcze: Reczków Nowy, Ojrze ń i Gniewosy (Gniewosze).

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne i zakwalifikowane do zalesie ń, celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego,

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Uci ąż liwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej (zwi ązane z przebiegiem drogi powiatowej DP 3921E relacji Przedbórz – Błogie Szlacheckie), − Wyst ępowanie strefy ochrony stanowiska archeologicznego „W”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w „Pilicza ńskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu,

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Opracowanie programu dolesie ń i ustalenie granicy polno – le śnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie konserwatorskiej podlega strefa ochrony stanowiska archeologicznego „W” (rozdz. 2.9.), − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Zagospodarowanie terenów bezpo średnio przylegaj ących do zbiornika wodnego, − Rozwój przemysłu wydobywczego w granicach udokumentowanych złó ż surowców naturalnych w oparciu o uchwalanie m.p.z.p. − Eksploatacja złó ż piaskowca w ramach wydanych koncesji. − W przypadku zako ńczenia działalno ści górniczej na terenie sołectwa nale ży przeprowadzi ć proces rekultywacji gruntów w kierunku le śnym lub rolniczym, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Rozbudowa i modernizacja sieci telekomunikacyjnej, − Rozwój agroturystyki z wykorzystaniem istniej ących układów funkcjonalno – przestrzennych. − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego, − Przebudowa świetlicy wiejskiej.

str. 106

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.19 OSTRÓW − Sołectwo zamieszkałe przez 170 osób i granicz ące z sołectwami: Taraska, Niewierszyn, Sieczka oraz z gmin ą Sulejów. − Jedna jednostka osiedle ńcza.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne i zakwalifikowane do zalesie ń, celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, za wyj ątkiem terenów zabudowy mieszkalnej i rekreacyjnej, dla których po uzyskaniu zgody na zmian ę przeznaczenia z u żytkowania le śnego uchwalony zostanie m.p.z.p. − Wykluczenie zabudowy ze wzgl ędu na stref ę zakazu zabudowy od rzeki Czarna Maleniecka i Pilica, zgodnie z uchwał ą nr XLVII/614/18 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego. − Obszary pradolin, podmokłe o niskiej no śno ści oraz tereny wyst ępowania inwersji klimatycznych celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Pilica i odcinka rzeki Czarna Maleniecka o prawdopodobie ństwie wyst ąpienia raz na 100 lat (1%), raz na dziesi ęć lat (10%), zgodnie z Mapami zagro żenia powodziowego. − Obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z „Studium dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej – Etap I – Rzeka Czarna Maleniecka”, − Wa żne główne i wspomagaj ące ci ągi i w ęzły ekologiczne przyrodniczego modelu obszaru opracowania - celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Teren udokumentowanych stanowisk archeologicznych (strefy „W”) o du żej warto ść ponadlokalnej m.in. cmentarzysko Kultury Przeworskiej (stanowisko nr 76-56/5 Ostrów).

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Północna cz ęść sołectwa poło żona w strefie ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego doliny rzeki Czarnej Malenieckiej – strefa „K”, − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W” oraz strefy ochrony obserwacji archeologicznej „OW”, − Obszar sołectwa poło żony jest w granicach Sulejowskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów na projektowanym „Spalsko-Sulejowskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia w granicach Obszaru Natura 2000 „Dolina Środkowej Pilicy” oraz „Dolina Czarnej”, − Obszary nara żone na niebezpiecze ństwo powodzi, na którym prawdopodobie ństwo wyst ąpienia powodzi jest niskie i wynosi raz na 500 lat (0,2%), lub na którym istnieje prawdopodobie ństwo wyst ąpienia zdarzenia ekstremalnego.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Wyznaczenie terenów przeznaczonych pod zabudow ę mieszkaln ą-jednorodzinn ą i rekreacyjn ą dla których po uzyskaniu zgody na zmian ę przeznaczenia gruntów le śnych na cele niele śne uchwalone zostan ą m.p.z.p. − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Obszary zabudowy letniskowej w zachodniej cz ęś ci sołectwa oraz poło żone wzdłu ż drogi powiatowej DP 1502E wykorzystuj ące walory krajobrazowe doliny rzeki Pilicy, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą strefy ochrony stanowisk archeologicznych „W” oraz strefa ochrony obserwacji archeologicznej „OW” (rozdz. 2.9.), − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2 .8.), − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Wdrażanie kompleksowego programu zaopatrzenia populacji w wod ę,

str. 107

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

− Rozbudowa i modernizacja sieci telekomunikacyjnej, − Budowa ście żek rowerowych wzdłu ż rzeki Pilicy wraz z kładk ą na rzece Pilica. − Budowa infrastruktury turystycznej słu żą cej aktywizacji terenów poło żonych wzdłu ż rzeki Pilicy i Czarnej Malenieckiej, − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego, − Rozwój terenów integracji społecznej, rekreacji indywidualnej i wypoczynku.

str. 108

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.20 RO ŻENEK − Sołectwo zamieszkałe przez 112 osób i granicz ące z sołectwami Borowiec, Kalinków i Ciechomin oraz z gmin ą Parady ż. − Jedna jednostka osiedle ńcza.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne celowo wył ączone z zabudowy kubaturowej, − Wyst ępowanie obszarów glebowych o najwy ższych klasach bonitacyjnych (III klasa) – celowo wył ączonych z zainwestowania kubaturowego, zabudowy i innego u żytkowania z wyj ątkiem rolniczego, − Obszary pradolin, podmokłe, o niskiej no śno ści oraz tereny wyst ępowania inwersji klimatycznych celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z „Studium dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej – Etap I – Rzeka Czarna Maleniecka”. − Wa żne główne i wspomagaj ące ci ągi i w ęzły ekologiczne przyrodniczego modelu obszaru opracowania - celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Użytek ekologiczny zlokalizowany w północno-zachodniej cz ęś ci sołectwa.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Park podworski wci ągni ęty do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, za ś chałupa i młyn wodny do gminnej ewidencji zabytków, − Strefa ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego doliny rzeki Czarnej Malenieckiej strefa „K”, − Strefa ochrony konserwatorskiej historycznego układu przestrzennego wsi Ro żenek – strefa „B”, − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W”, − W sołectwie wyst ępuje pomnik przyrody (grupa drzew), − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach Obszaru Natura 2000 „Dolina Czarnej”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w „Pilicza ńskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu − Uci ąż liwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dolnej klasy bonitacyjnej, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą obiekty wpisane do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i gminnej ewidencji zabytków oraz forma rozplanowania wsi Ro żenek (ulicówka), krajobraz kulturowy doliny rzeki Czarnej Malenieckiej jak i strefy ochrony stanowisk archeologicznych (rozdz. 2.9.), − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Rozwój budownictwa letniskowego i agroturystyki z wykorzystaniem istniej ących układów funkcjonalno – przestrzennych. − Budowa ście żek rowerowych wzdłu ż szlaków komunikacyjnych oraz rzeki Czarna Maleniecka. − Budowa infrastruktury turystycznej słu żą cej aktywizacji terenów poło żonych wzdłu ż rzeki Czarnej Malenieckiej, − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego, − Zagospodarowanie centralnej cz ęś ci miejscowo ści Ro żenek. − Zakłada si ę uwzgl ędnianie w zagospodarowaniu przestrzennym gminy projektowanego w bezpo średnim s ąsiedztwie gminy, na terenie przyległej gminy Paradyż, na rzece Czarna

str. 109

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

str. 110

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.21 SIECZKA − Sołectwo zamieszkałe przez 137 osób i granicz ące z sołectwami: Niewierszyn, Kamocka Wola, Kaw ęczyn i Szarbsko oraz z gmin ą Sulejów. − Jednostki osiedle ńcze: Sieczka, Opocznianki i Władysławów.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne i zakwalifikowane do zalesie ń, celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Wykluczenie zabudowy ze wzgl ędu na stref ę zakazu zabudowy od rzeki Pilica, zgodnie z uchwał ą nr XLVII/614/18 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego. − Obszary pradolin, podmokle, o niskiej no śno ści oraz tereny wyst ępowania inwersji klimatycznych celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Pilica o prawdopodobie ństwie wyst ąpienia raz na 100 lat (1%), raz na dziesi ęć lat (10%), zgodnie z Mapami zagro żenia powodziowego. − Wa żne główne i wspomagaj ące ci ągi i w ęzły ekologiczne przyrodniczego modelu obszaru opracowania - celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Cztery obiekty wpisane są do gminnej ewidencji zabytków, − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W”, − Zachodnia cz ęść sołectwa poło żona w granicach Sulejowskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach Obszaru Natura 2000 – „Dolina Środkowej Pilicy”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów na projektowanym „Spalsko-Sulejowskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu, − Wschodnie pierzeje sołectwa s ą zmeliorowane, − Uci ąż liwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej. − Obszary nara żone na niebezpiecze ństwo powodzi, na którym prawdopodobie ństwo wyst ąpienia powodzi jest niskie i wynosi raz na 500 lat (0,2%), lub na którym istnieje prawdopodobie ństwo wyst ąpienia zdarzenia ekstremalnego.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Opracowanie programu dolesie ń i ustalenie granicy polno – le śnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą obiekty wci ągni ęte do gminnej ewidencji zabytków oraz stanowiska archeologiczne (rozdz. 2.9.), − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz. dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach, − Rozwój agroturystyki z wykorzystaniem istniej ących układów funkcjonalno – przestrzennych, − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Budowa ście żek rowerowych wzdłu ż rzeki Pilicy, − Budowa infrastruktury turystycznej słu żą cej aktywizacji terenów poło żonych wzdłu ż rzeki Pilicy, − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego oraz budowa chodników,

str. 111

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

− Rozwój terenów rekreacji indywidualnej i wypoczynku oraz Zagospodarowanie zbiornika wodnego w miejscowo ści Sieczka.

str. 112

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.22 SIUCICE − Sołectwo zamieszkałe przez 163 osoby i granicz ące z sołectwami: Siucice Kolonia, Justynów, Marianów i Ciechomin. − Jednostki osiedle ńcze: Siucice i Gaj.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Niewielkie obszary le śne w północno-wschodniej cz ęś ci sołectwa celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Wyst ępowanie obszarów glebowych o najwy ższych klasach bonitacyjnych (III klasa) – celowo wył ączonych z zainwestowania kubaturowego, zabudowy i innego u żytkowania z wyj ątkiem rolniczego.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Na terenie sołectwa zlokalizowane s ą cztery obiekty oraz młyn wodny wci ągni ęty do gminnej ewidencji zabytków, − We wschodniej cz ęś ci sołectwa niewielki fragment zasi ęgu strefy ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego doliny rzeki Czarnej Malenieckiej - strefa „K”, − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, − Brak obiektywnych warunków fizjograficznych i zapotrzebowania społecznego dla wyznaczania nowych terenów budownictwa mieszkaniowego, − Uci ąż liwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej. − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą obiekty wpisane do gminnej ewidencji zabytków (m.in. młyn na rz. Czarnej z 1946 r.) oraz stanowiska archeologiczne (rozdz. 2.9.), − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Adaptacja istniej ącego układu funkcjonalno - przestrzennego z zaleceniem rewaloryzacji i rehabilitacji substancji kubaturowych, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Rozbudowa, konserwacja i modernizacja sieci elektroenergetycznych, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego.

str. 113

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.23 SIUCICE-KOLONIA − Sołectwo zamieszkałe przez 131 osób i granicz ące z sołectwami: Justynów, Siucice, Ciechomin oraz z gmin ą Żarnów i Parady ż. − Jednostki osiedle ńcze: Siucice-Kolonia i Karczówka.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Wyst ępowanie obszarów glebowych o najwy ższych klasach bonitacyjnych (III klasa) – celowo wył ączonych z zainwestowania kubaturowego, zabudowy i innego u żytkowania z wyj ątkiem rolniczego, − Obszary szczególnego zagro żenia powodzią rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z „Studium dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej – Etap I – Rzeka Czarna Maleniecka”, − Obszary pradolin, podmokle, o niskiej no śno ści oraz tereny wyst ępowania inwersji klimatycznych celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Wa żne główne i wspomagaj ące ci ągi i w ęzły ekologiczne przyrodniczego modelu obszaru opracowania - celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego,

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − W Kolonii Siucice (tzw. Zawada) zlokalizowane s ą trzy obiekty wpisane do ewidencji konserwatorskiej, − We wschodniej cz ęś ci sołectwa niewielki fragment zasi ęgu strefy ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego doliny rzeki Czarnej Malenieckiej - „K”, − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W” oraz strefy ochrony obserwacji archeologicznej „OW”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach Obszaru Natura 2000 – „Dolina Czarnej”, − Uciąż liwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Tereny zabudowy produkcyjno-usługowej zlokalizowane w centralnej cz ęś ci sołectwa, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą obiekty wpisane do gminnej ewidencji zabytków, strefa ochrony krajobrazu kulturowego doliny rzeki Czarnej Malenieckiej, strefy ochrony stanowisk archeologicznych oraz obserwacji archeologicznej (rozdz. 2.9.), − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Rozbudowa, konserwacja i modernizacja sieci elektroenergetycznych, − Rozwój agroturystyki z wykorzystaniem istniej ących układów funkcjonalno – przestrzennych, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego, − Utworzenie o środka integracji społecznej, − Budowa boiska wielofunkcyjnego.

str. 114

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.24 SKOTNIKI − Sołectwo zamieszkałe przez 292 osoby i granicz ące z sołectwami: Szarbsko, D ąbrówka, Stara, Wólka Skotnicka, Reczków Nowy i Wacławów oraz z gmin ą Przedbórz i R ęczno. − Jednostki osiedle ńcze: Skotniki, Justynów, Siedliska i Józefów Nowy.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Wykluczenie zabudowy ze wzgl ędu na stref ę zakazu zabudowy od rzeki Pilica, zgodnie z uchwał ą nr XLVII/614/18 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego. − Obszary pradolin, podmokle, o niskiej no śno ści oraz tereny wyst ępowania inwersji klimatycznych celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Pilica o prawdopodobie ństwie wyst ąpienia raz na 100 lat (1%), raz na dziesi ęć lat (10%), zgodnie z Mapami zagro żenia powodziowego. − Wa żne główne i wspomagaj ące ci ągi i w ęzły ekologiczne przyrodniczego modelu obszaru opracowania - celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Na terenie sołectwa wyst ępuj ą u żytki ekologiczne (tzw. cz ęść sołectwa - Józefów), − Strefa ochrony bezpo średniej uj ęcia wody.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Planowane tereny dolesie ń, − Na terenie sołectwa zlokalizowane s ą obiekty wpisane do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz gminnej ewidencji zabytków, − Strefa ochrony konserwatorskiej historycznych układów przestrzennych wsi Skotniki – strefa „B”, − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W” oraz stref ochrony obserwacji archeologicznej „OW”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach Sulejowskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia w granicach Obszaru Natura 2000 – „Dolina Środkowej Pilicy”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów na projektowanym „Spalsko-Sulejowskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu, − Strefy ochrony po średniej od uj ęcia wody, − Uci ąż liwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej. − Obszary nara żone na niebezpiecze ństwo powodzi, na którym prawdopodobie ństwo wyst ąpienia powodzi jest niskie i wynosi raz na 500 lat (0,2%), lub na którym istnieje prawdopodobie ństwo wyst ąpienia zdarzenia ekstremalnego.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą obiekty wpisane do rejestru i gminnej ewidencji zabytków w tym szczególnie zespół sakralny i rezydencjalny, zabytkowy cmentarz, stanowiska i strefy archeologiczne oraz forma rozplanowania wsi Skotniki (układ zło żony) (rozdz. 2.9.), − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Rozbudowa i modernizacja sieci telekomunikacyjnej,

str. 115

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

− Rozbudowa, konserwacja i modernizacja sieci elektroenergetycznych, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Aktywizacja i renowacja terenów zabytkowego parku i jego otoczenia oraz dworu w Skotnikach z mo żliwo ści ą wprowadzenia funkcji usługowej w uzgodnieniu z służbą ochrony zabytków, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej, ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach, − W zagospodarowaniu nale ży uwzgl ędni ć powi ązania funkcjonalno – przestrzenne mi ędzy ko ściołem, a zespołem rezydencjonalnym zwi ązanym z dworem w Skotnikach oraz zapewnienie komunikacji mi ędzy wsi ą Skotniki i Józefów Nowy z omini ęciem parku w Skotnikach, − W centrum wsi Skotniki ustala się obszar przestrzeni publicznej o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszka ńców oraz sprzyjaj ący nawi ązywaniu kontaktów społecznych, − Kształtowanie ww. przestrzeni publicznej prowadzi ć poprzez modernizacj ę układu komunikacyjnego, chodników, urz ądzenie zieleni wraz z elementami małej architektury, urz ądzenie miejsca wypoczynku dla zaspokojenia potrzeb społecznych i kulturalnych społeczno ści lokalnej, − Budowa ście żek rowerowych wzdłu ż rzeki Pilicy wraz z kładk ą na rzece Pilica. − Dla trasy drogi ł ącz ącej układ komunikacyjny gminy Aleksandrów poprzez most lub kładk ę na rz. Pilicy w m. Ł ęg R ęczy ński z układem komunikacyjnym gminy R ęczno dopuszcza si ę u ści ślenia przebiegu na podstawie dalszych prac projektowych, − Budowa infrastruktury turystycznej słu żą cej aktywizacji terenów poło żonych wzdłu ż rzeki Pilicy, − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego. − Rozwój agroturystyki z wykorzystaniem istniej ących układów funkcjonalno – przestrzennych.

str. 116

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.25 STARA − Sołectwo zamieszkałe przez 153 osoby i granicz ące z sołectwami: Skotniki, D ąbrówka, Stara Kolonia i Wólka Skotnicka. − Jednostki osiedle ńcze: Stara, Kazimierzów, Podchojny, Piaski i Kajetanek.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Na terenie sołectwa jest zlokalizowany park wci ągni ęty do gminnej ewidencji zabytków, − Uci ąż liwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej, − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W” oraz strefy ochrony obserwacji archeologicznej „OW”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach Sulejowskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny (zachodnie pierzeje sołectwa), − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu. − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów na projektowanym „Spalsko-Sulejowskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą strefy ochrony stanowisk archeologicznych „W” oraz strefa ochrony obserwacji archeologicznej „OW”, − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków lub alternatywnie (po opracowaniu analiz techniczno - ekonomicznych) realizacji programu kanalizacji sanitarnej funkcjonuj ącej na zasadzie grupowego systemu oczyszczania ścieków, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach. − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego, − Rozbudowa i przebudowa budynku OSP z przeznaczeniem na świetlice wiejsk ą.

str. 117

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.26 STARA KOLONIA − Sołectwo zamieszkałe przez 65 osób i granicz ące z sołectwami: Stara, D ąbrówka, Janikowice, Justynów, Wolica i Wólka Skotnicka. − Jednostki osiedle ńcze: Stara Kolonia, Niwa Woli ńska, Niwa Wole ńska, Skrzynki i D ąbrówka.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Strefy ochronne od liniowych sieci infrastruktury technicznej zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami odr ębnymi.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, − Uci ąż liwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie konserwatorskiej podlega obiekt wci ągni ęty do gminnej ewidencji zabytków oraz strefa ochrony stanowisk archeologicznych „W” (rozdz. 2.9.), − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów. − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach, − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego.

str. 118

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.27 SZARBSKO − Sołectwo zamieszkałe przez 107 osób i granicz ące z sołectwami: Sieczka, Kaw ęczyn, D ąbrówka i Skotniki oraz z gmin ą R ęczno. − Jednostki osiedleńcze: Szarbsko i Zygmuntów.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Na terenie sołectwa zlokalizowane s ą dwa obiekty wpisane do gminnej ewidencji zabytków (park), − Strefa ochrony konserwatorskiej historycznego układu przestrzennego wsi Szarbsko – strefa „B”, − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W” oraz wyznaczonych stref ochrony obserwacji archeologicznej „OW”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w Obszarze Natura 2000 „Dolina Środkowej Pilicy”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach Sulejowskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów na projektowanym „Spalsko-Sulejowskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu. − Obszary nara żone na niebezpiecze ństwo powodzi, na którym prawdopodobie ństwo wyst ąpienia powodzi jest niskie i wynosi raz na 500 lat (0,2%), lub na którym istnieje prawdopodobie ństwo wyst ąpienia zdarzenia ekstremalnego. − Wyst ępowanie w dolinie rzeki Pilicy nieudokumentowanych domniemanych terenów o predyspozycjach do rozwoju ruchów masowych (według PGI wskazanych w ramach systemu osłony przeciwosuwiskowej) dla których nie przeprowadzono bada ń potwierdzaj ących wyst ępowanie ruchów masowych.

KIERUNKI l POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej w s ąsiedztwie istniej ącej zabudowy mieszkalnej w Zygmuntowie oraz w obszarze poło żonym na południowy-zachód od wsi Szarbsko, − Rozwój agroturystyki z wykorzystaniem istniej ących układów funkcjonalno-przestrzennych, − Opracowanie programu dolesie ń i ustalenie granicy polno – le śnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary i obiekty konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą obiekty wpisane do gminnej ewidencji zabytków, forma rozplanowania wsi Szarbsko oraz strefa ochrony stanowisk archeologicznych „W” (rozdz. 2.9.), − Zakłada si ę wdro żenie bada ń podstawowych w zakresie ruralistyki, architektury i krajobrazu,

str. 119

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

− Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Kontynuacja programu zaopatrzenia populacji w wod ę, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − W centrum wsi Szarbsko (wolny plac zlokalizowany bezpo średnio przy drodze gminnej) ustala si ę jako obszar przestrzeni publicznej o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszka ńców oraz sprzyjający nawi ązywaniu kontaktów społecznych, − Kształtowanie ww. przestrzeni prowadzi ć poprzez modernizacj ę układu komunikacyjnego, chodników, urz ądzenie zieleni wraz z elementami małej architektury, urz ądzenie miejsca wypoczynku dla zaspokojenia potrzeb społecznych i kulturalnych społeczno ści lokalnej, − Budowa infrastruktury turystycznej słu żą cej aktywizacji terenów poło żonych wzdłu ż rzeki Pilicy. − Budowa ście żek rowerowych wzdłu ż rzeki Pilicy wraz z kładk ą na rzece Pilica, − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego, − Rozwój terenów integracji społecznej, rekreacji indywidualnej i wypoczynku.

str. 120

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.28 TARASKA − Sołectwo zamieszkałe przez 83 osoby i granicz ące z sołectwami: Jaksonek, Włodzimierzów, Dąbrowa Nad Czarn ą, D ębowa Góra Kolonia, Niewierszyn i Ostrów oraz z gminą Sulejów. − Jednostki osiedle ńcze: Taraska, Góry, Młyn i Niwy.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Obszar rezerwatu przyrody „Jaksonek”, − Wykluczenie zabudowy ze wzgl ędu na stref ę zakazu zabudowy od rzeki Czarna Maleniecka i Pilica, zgodnie z uchwał ą nr XLVII/614/18 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego. − Obszary pradolin, podmokłe, o niskiej no śno ści oraz tereny wyst ępowania inwersji klimatycznych celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Pilica i odcinka rzeki Czarna Maleniecka o prawdopodobie ństwie wyst ąpienia raz na 100 lat (1%), raz na dziesi ęć lat (10%), zgodnie z Mapami zagro żenia powodziowego. − Obszary szczególnego zagro żenia powodzi ą rzeki Czarna Maleniecka, zgodnie z „Studium dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej – Etap I – Rzeka Czarna Maleniecka”. − Wa żne główne i wspomagaj ące ciągi i w ęzły ekologiczne przyrodniczego modelu obszaru opracowania - celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego,

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Przez teren sołectwa przebiegaj ą nast ępuj ące strefy ochrony konserwatorskiej: strefa ochrony konserwatorskiej krajobrazu kulturowego doliny rzeki Czarnej Malenieckiej – „K”, strefa ochrony otwartych panoram (obejmuj ąca cały kompleks zabudowy zagrodowej zlokalizowany w lasach pa ństwowych) – strefa „E”, − Na terenie sołectwa wyst ępuje strefa ochrony obserwacji archeologicznej „OW oraz strefy ochrony stanowisk archeologicznych „W”, − Sołectwo poło żone jest na w granicach Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia sołectwa na terenach Obszaru Natura 2000 „Dolina Środkowej Pilicy” i „Dolina Czarnej”, − Wyst ępowanie istniej ących pomników przyrody, − Ograniczenia rozwoju funkcji mieszkalnej i rekreacyjnej terenów poło żonych w dolinie rzeki Czarnej Malenieckiej oraz zabudowy we wsi Taraska, wynikaj ące z planu ochrony Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, − Obszary nara żone na niebezpiecze ństwo powodzi, na którym prawdopodobie ństwo wyst ąpienia powodzi jest niskie i wynosi raz na 500 lat (0,2%), lub na którym istnieje prawdopodobie ństwo wyst ąpienia zdarzenia ekstremalnego.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej w ramach zabudowy zagrodowej i mieszkalnej-jednorodzinnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Teren wsi Taraska wył ączony z dolesie ń ze wzgl ędów krajobrazowych (strefa ochrony otwartych panoram), zakaz zabudowy obiektów agresywnych krajobrazowo, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, lub alternatywnie (po wykonaniu analizy techniczno - ekonomicznej) wykonania programu kanalizacji sanitarnej funkcjonuj ącej na zasadzie, grupowego systemu oczyszczania ścieków, − Kontynuacja programu zaopatrzenia populacji w wod ę. − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą strefy ochrony konserwatorskiej „K”, „E”, strefy ochrony stanowisk archeologicznych „W” jak i strefa ochrony obserwacji archeologicznej „OW”,

str. 121

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

− Ochronie prawnej podlegaj ą obszary i obiekty konserwatorskiego systemu ochrony przyrody, − Rozwój agroturystyki z wykorzystaniem istniej ących układów funkcjonalno-przestrzennych, − Rozbudowa, konserwacja i modernizacja sieci elektroenergetycznych. − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego.

str. 122

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.29 WACŁAWÓW − Sołectwo zamieszkałe przez 62 osoby i granicz ące z sołectwami: Skotniki, Reczków Nowy , Wólka Skotnicka, Wolica i Brzezie, oraz z gmin ą Przedbórz i Żarnów. − Jedna jednostka osiedle ńcza.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne i projektowanych dolesie ń, celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego, − Fragment rezerwatu przyrody Diabla Góra.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu.

str. 123

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.30 WŁODZIMIERZÓW − Sołectwo zamieszkałe przez 112 osób i granicz ące z sołectwami: Taraska, Jaksonek, Kotuszów i D ąbrowa Nad Czarn ą. − Jednostki osiedle ńcze: Włodzimierzów, Zalesice, Praga i Karczunek.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Zachodnia cz ęść sołectwa poło żona na terenie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny, − Sołectwo poło żone jest w obr ębie projektowanego „Spalsko-Sulejowskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, − Uci ąż liwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej (droga powiatowa DP 3921E relacji Przedbórz – Błogie Szlacheckie).

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Opracowanie programu dolesie ń i ustalenie granicy polno – le śnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków lub alternatywnie (po opracowaniu analiz techniczno - ekonomicznych) realizacji programu kanalizacji sanitarnej funkcjonuj ącej na zasadzie grupowego systemu oczyszczania ścieków, − Utrzymywanie systemu zbierania, usuwania, utylizacji i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, − Budowa chodników i modernizacja oświetlenia ulicznego, − Kontynuacja programu zaopatrzenia populacji w wod ę, − Rozbudowa i modernizacja sieci telekomunikacyjnych, − Rozwój budownictwa mieszkalnego-jednorodzinnego z wykorzystaniem istniej ących układów funkcjonalno – przestrzennych oraz nowych terenów inwestycyjnych, − Wyznaczenie nowych terenów zabudowy mieszkalnej-jednorodzinnej i mieszkalno-usługowej oraz opracowanie dla nich m.p.z.p., − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego.

str. 124

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.31 WOLICA − Sołectwo zamieszkałe przez 58 osób i granicz ące z sołectwami: Wacławów, Wólka Skotnicka, Stara Kolonia i Justynów, oraz z gmin ą Żarnów. − Jednostki osiedle ńcze: Wolica, Stara Wolica i Wolica Nowa.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne i zakwalifikowane do zalesie ń, celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego z wyj ątkiem terenów wydobywczych, dla których uchwalony zostanie m.p.z.p., − Obszary wyst ępowania złó ż surowców mineralnych - piaskowca (z wyj ątkiem obiektów zwi ązanych z pozyskiwaniem kopalin).

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu, z wyj ątkiem terenów wydobywczych, dla których uchwalony zostanie m.p.z.p., − Uci ąż liwo ści akustyczne i fizykochemiczne generowane funkcjonowaniem komunikacji kołowej, − Tereny i obszary górnicze wyznaczone na terenie sołectwa: • WOLICA II (Pole A i Pole B) starosty piotrkowskiego na wydobywanie piaskowca ze zło ża Wolica II z 30 kwietnia 2010 znak RZ.IV-7512/1/5/09/10 – cz. Dz. 207/4 i 209 wa żna do 31 marca 2025 r. • WOLICA VI starosty piotrkowskiego na wydobywanie piaskowca ze zło ża Wolica VI – pole B z 18 marca 2013 znak RS-IV.6522.3.2013 wa żna do16 sierpnia 2021 r.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Opracowanie programu dolesie ń i ustalenie granicy polno – le śnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą strefy ochrony stanowisk archeologicznych „W”, − Ochronie prawnej podlegaj ą obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2.8.), − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków lub alternatywnie (po opracowaniu analiz techniczno - ekonomicznych) realizacji programu kanalizacji sanitarnej funkcjonuj ącej na zasadzie grupowego systemu oczyszczania ścieków, − Rozwój przemysłu wydobywczego w granicach udokumentowanych złó ż surowców naturalnych w oparciu o uchwalanie m.p.z.p. − Eksploatacja złó ż piaskowca w ramach wydanych koncesji. − W przypadku zako ńczenia działalno ści górniczej na terenie sołectwa nale ży przeprowadzi ć proces rekultywacji gruntów w kierunku le śnym lub rolniczym, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych, − Popularyzacja i promocja specjalistycznych form produkcji rolniczej ogrodniczej i sadowniczej (w tym form rolnictwa ekologicznego) oraz dąż enie do tworzenia gospodarstw o wy ższych areałach, − Rozwój budownictwa mieszkalnego-jednorodzinnego i agroturystyki z wykorzystaniem istniej ących układów funkcjonalno – przestrzennych. − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego.

str. 125

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

6.1.32 WÓLKA SKOTNICKA − Sołectwo zamieszkałe przez 163 osoby i granicz ące z sołectwami: Skotniki, Stara, Stara Kolonia, Wolica, Wacławów i Nowy Raczków. − Jedna jednostka osiedle ńcza.

UWARUNKOWANIA WYKLUCZAJ ĄCE ZABUDOW Ę − Obszary le śne i zakwalifikowane do zalesień, celowo wył ączone z zainwestowania kubaturowego.

UWARUNKOWANIA OGRANICZAJ ĄCE ZAINWESTOWANIE − Wyst ępowanie stref ochrony stanowisk archeologicznych „W”, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach otuliny Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów w granicach „Pilicza ńskiego” Obszaru Chronionego Krajobrazu. − Ograniczenia wynikaj ące z poło żenia terenów na projektowanym „Spalsko-Sulejowskim” Obszarze Chronionego Krajobrazu.

KIERUNKI I POLITYKA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO − Rozwój zabudowy mieszkalnej, − Opracowanie programu dolesie ń i ustalenie granicy polno – le śnej, − Obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej na glebach średniej i dobrej klasy bonitacyjnej, − Ochronie konserwatorskiej podlegaj ą strefy ochrony stanowisk archeologicznych „W”, − Ochronie prawnej podlegaj ą projektowane obszary konserwatorskiego systemu ochrony przyrody (rozdz. 2 8.), − Ochrona i konserwacja zieleni śródpolnej jako wa żnego elementu funkcjonowania ekosystemów, − Prawidłowe u żytkowanie i wykorzystanie walorów zbiornika wodnego „Wólka Skotnicka” (pow. poni żej 5 ha), − Adaptacja istniej ącego układu funkcjonalno - przestrzennego z zaleceniem rewaloryzacji i rehabilitacji substancji kubaturowych, − Realizacja programu stosowania indywidualnych, bezobsługowych, biologicznych systemów oczyszczania ścieków, − Budowa chodników i modernizacja o świetlenia ulicznego, − Kontynuacja programu zaopatrzenia populacji w wod ę, − Realizacja fragmentu systemu ście żek rowerowych. − Rozwój budownictwa mieszkalnego-jednorodzinnego i agroturystyki z wykorzystaniem istniej ących układów funkcjonalno – przestrzennych. − Modernizacja i przebudowa układu komunikacyjnego, − Rozwój terenów integracji społecznej, rekreacji indywidualnej i wypoczynku. − Rozwój przemysłu wydobywczego w granicach udokumentowanych złó ż surowców naturalnych w oparciu o uchwalanie m.p.z.p. − Eksploatacja złó ż piaskowca w ramach wydanych koncesji. − W przypadku zako ńczenia działalno ści górniczej na terenie sołectwa nale ży przeprowadzi ć proces rekultywacji gruntów w kierunku le śnym lub rolniczym,

str. 126

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

7. STANDARDY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

Dla kierunków polityki przestrzennej gminy Aleksandrów (realizowanych sukcesywnie poprzez uchwalanie m.p.z.p. dla fragmentów terenów gminy Aleksandrów) ustala si ę nast ępuj ące standardy zabudowy i zagospodarowania przestrzennego.

Standardy te nie dotycz ą inwestycji celu publicznego z zakresy ł ączno ści publicznej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 maja 2010r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych .

‹ „M” TERENY MIESZKANIOWE (tereny obejmuj ą zabudow ę mieszkaln ą-jednorodzinn ą, zagrodow ą i mieszkalno-usługow ą)

Dla zabudowy mieszkalnej-jednorodzinnej, zagrodowej i mieszkalno-usługowej − Nowe budownictwo mieszkaniowe, zagrodowe i mieszkalno-usługowe mo że by ć realizowane wył ącznie na terenach oznaczonych liter ą „M” w cz ęś ci graficznej Studium (…); − Maksymalna wysoko ść budynków mieszkalnych i mieszkalno-usługowych nie mo że przekracza ć 10,0m npt, a na terenach stref ochrony konserwatorskiej układów osadniczych – 8,0m npt; − Szeroko ści elewacji frontowych oraz wysoko ści elewacji frontowych winny by ć dostosowane do wyst ępuj ących w s ąsiedztwie terenu obj ętego ustaleniami m.p.z.p. − Na terenach zabudowy pie żejowej dopuszcza si ę inn ą wysoko ść maksymaln ą w nawi ązaniu do istniej ącej zabudowy zgodnie z ustaleniami m.p.z.p. − W ustaleniach m.p.z.p. na terenie gminy Aleksandrów zaleca si ę stosowanie zapisów preferuj ących dachy dwuspadowe i wielospadowe o nachyleniu połaci dachowych do 40o; − Na terenach oznaczonych „M” nie przewiduje si ę lokalizacji osiedli mieszkaniowych- wielorodzinnych oraz budynków mieszkalnych-wielorodzinnych i obiektów o wysoko ści przekraczaj ącej 10,0m npt; − Dla terenów budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego, budownictwa zagrodowego oraz mieszkalno-usługowego zaleca si ę w m.p.z.p. fragmentów gminy Aleksandrów, pozostawienie min. 45% terenu czynnego biologicznie w ka żdej lokalizacji; − W m.p.z.p nale ży równie ż uwzgl ędnia ć szczegółowe uwarunkowania wynikaj ące z ustale ń kierunków zagospodarowania przestrzennego dla poszczególnych miejscowo ści i sołectw oraz obowi ązuj ących przepisów odr ębnych i szczególnych.

Dla zabudowy rekreacyjnej − Maksymalna wysoko ść budynków mieszkalnych rekreacji indywidualnej oraz obiektów rekreacyjnych nie mo że przekracza ć 8,0m npt. − Szeroko ści elewacji frontowych oraz wysoko ści elewacji frontowych winny by ć dostosowane do wyst ępuj ących w s ąsiedztwie terenu obj ętego ustaleniami m.p.z.p. − W ustaleniach m.p.z.p. na terenie gminy Aleksandrów zaleca si ę stosowanie zapisów preferuj ących dachy dwuspadowe i wielospadowe o nachyleniu połaci dachowych w przedziale do 45 o; − Na terenach budownictwa rekreacyjnego nie przewiduje si ę lokalizacji osiedli mieszkaniowych- wielorodzinnych oraz budynków mieszkalnych-wielorodzinnych i obiektów o wysoko ści przekraczaj ącej 10,0m npt za wyj ątkiem obiektów towarzysz ących funkcji rekreacyjnej. − Dla terenów budownictwa mieszkalnego rekreacji indywidualnej zaleca si ę w m.p.z.p. fragmentów gminy Aleksandrów, pozostawienie min. 45% terenu czynnego biologicznie w ka żdej lokalizacji; − W m.p.z.p nale ży równie ż uwzgl ędnia ć szczegółowe uwarunkowania wynikaj ące z ustale ń kierunków zagospodarowania przestrzennego dla poszczególnych miejscowo ści i sołectw oraz obowi ązuj ących przepisów odr ębnych i szczególnych.

str. 127

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

‹ „U” TERENY USŁUGOWE

− Szeroko ści elewacji frontowych oraz wysoko ści elewacji frontowych winny by ć dostosowane do wyst ępuj ących w s ąsiedztwie terenu obj ętego ustaleniami m.p.z.p. − Przy obiektach usługowych ustala si ę obowi ązek wyznaczenia miejsc parkingowych zgodnie z projektowanym przeznaczeniem projektowanych obiektów w tym miejsc parkingowych dla osób niepełnosprawnych; − Dla obiektów u żyteczno ści publicznej oraz obiektów usługowych ustala si ę obowi ązek wykonywania podjazdów umo żliwiaj ących korzystanie z tych usług osobom niepełnosprawnym; − Na terenach oznaczonych „U” poza obiektami usługowymi dopuszcza si ę lokalizacj ę budynków o funkcji usługowej z uzupełniaj ącą funkcja mieszkaln ą. − Dla terenów usługowych zaleca si ę w m.p.z.p. fragmentów gminy Aleksandrów, pozostawienie min. 40% terenu czynnego biologicznie w ka żdej lokalizacji; − W m.p.z.p nale ży równie ż uwzgl ędnia ć szczegółowe uwarunkowania wynikaj ące z ustale ń kierunków zagospodarowania przestrzennego dla poszczególnych miejscowo ści i sołectw oraz obowi ązuj ących przepisów odr ębnych i szczególnych.

‹ „P” TERENY PRODUKCYJNO-PRZEMYSŁOWE

− Maksymaln ą wysoko ść budynków przemysłowych ustala si ę na 25,0m npt; − Dopuszcza si ę równie ż budow ę wy ższych obiektów, je żeli s ą one niezb ędne dla procesów technologicznych (silosy, kominy, urz ądzenia techniczne, maszyny, magazyny, itp.) wył ącznie na terenach wyznaczonych w Studium (…) i oznaczonych „P”; − Realizacj ę budynków produkcyjnych, przemysłowych, przemysłowo-składowych, przemysłowo- usługowych i magazynowych dopuszcza si ę wył ącznie na terenach wyznaczonych w Studium (…) i oznaczonych „P”; − Dla terenów produkcyjno-przemysłowych zaleca si ę w m.p.z.p. fragmentów gminy Aleksandrów, pozostawienie min. 20% terenu czynnego biologicznie w ka żdej lokalizacji; − W m.p.z.p nale ży równie ż uwzgl ędnia ć szczegółowe uwarunkowania wynikaj ące z ustale ń kierunków zagospodarowania przestrzennego dla poszczególnych miejscowo ści i sołectw oraz obowi ązuj ących przepisów odr ębnych i szczególnych.

‹ „PE” TERENY POWIERZCHNIOWEJ EKSPLOATACJI SUROWCÓW

‹ OBIEKTY INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ

− Maksymaln ą wysoko ść obiektów infrastruktury technicznej (masztów, słupów elektroenergetycznych, masztów telefonii komórkowej itp.) ustala si ę na 100,00m npt. − Budow ę obiektów o wysoko ści równej i wi ększej ni ż 50m npt realizowa ć nale ży z uwzgl ędnieniem postanowie ń rozporz ądzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 czerwca 2003r. w sprawie sposobu zgłaszania i oznakowania przeszkód lotniczych. − Budowa obiektów o wysoko ści równej i wi ększej ni ż 50m npt, przed wydaniem pozwolenia na budow ę podlega zgłoszeniu do Szefostwa Słu żb Ruchu Lotniczego SZ RP w Warszawie.

str. 128

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

− Budowa obiektów o wysoko ści równej i wi ększej ni ż 100m npt, przed wydaniem pozwolenia na budow ę podlega zgłoszeniu do Szefostwa Słu żb Ruchu Lotniczego SZ RP w Warszawie oraz Urz ędu Lotnictwa Cywilnego w Warszawie. − W m.p.z.p nale ży równie ż uwzgl ędnia ć szczegółowe uwarunkowania wynikaj ące z ustale ń kierunków zagospodarowania przestrzennego dla poszczególnych miejscowo ści i sołectw oraz obowi ązuj ących przepisów odr ębnych i szczególnych.

‹ MIEJSCA POSTOJOWE

− Na terenie całej gminy powinna by ć realizowana zasada budowy miejsc postojowych przez poszczególnych inwestorów i prowadz ących działalno ść gospodarcz ą (wymagaj ącą obsługi parkingowej) z własnych środków i na terenach pozostaj ących w ich dyspozycji (własno ści, władaniu czy zarz ądzie). − Wskazane jest aby gmina przyj ęła odpowiednie wska źniki minimalnej liczby miejsc postojowych (mp) wymaganych dla nowych obiektów o ró żnych funkcjach: • Budownictwo mieszkaniowe i zagrodowe - 1 dom = 1-1,5 mp • Biura i urz ędy lokalne, obiekty usługowe - 1000 m 2 powierzchni u żytkowej = 10-20 mp • Obiekty handlowe - 1000 m 2 powierzchni u żytkowej = 10-25 mp • Zakłady produkcyjne - 100 zatrudnionych = 8-20 mp • Obiekty gastronomiczne i hotelarskie - 100 miejsc = 12-20 mp • Miejsca zgromadze ń, obiekty sportowe - 100 u żytkowników = 12-20 mp • Cmentarze - 5000 m 2 = 50 mp • Szkoły - 50 zatrudnionych = 15-25 mp

8. KLAUZULA

Ustalenia niniejszego studium stanowi ą merytoryczn ą podstaw ę do kształtowania polityki przestrzennej na obszarze gminy Aleksandrów oraz prawn ą podstaw ę do badania zgodno ści rozwi ąza ń projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz koncesji na wydobywanie kopalin z polityk ą przestrzenn ą gminy Aleksandrów okre ślon ą w niniejszym studium i zatwierdzonym uchwał ą Nr XXXI/236/2018 Rady Gminy Aleksandrów, z dnia 19 października 2018 r.

9. SPIS ZAŁ ĄCZNIKÓW

9.1 Cz ęść graficzna „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów - Uwarunkowania”, mapa w skali 1:10000 (Zał. Nr 2a do uchwały). 9.2 Cz ęść graficzna „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów - Kierunki i Polityka”, mapa w skali 1:10000 (Zał. Nr 2b do uchwały). 9.3 Wykaz stanowisk archeologicznych systemu AZP.

10. MATERIAŁY WYKORZYSTANE PRZY SPORZ ĄDZANIU STUDIUM

− Uchwała Nr XXXI/229/14 Rady Gminy Aleksandrów z dnia 7 maja 2014 r. w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia zmiany studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Aleksandrów. − Materiały kartograficzne pochodz ące z Zasobów Urz ędu Marszałkowskiego w Łodzi Departament Geodezji i Kartografii zarejestrowane pod Nr GWIII.7522.1.107.2015. − Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów zatwierdzone uchwał ą nr XVIII/115/2000 Rady Gminy w Aleksandrowie z dnia 28 czerwca 2000r. ze zmianami.

str. 129

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

− Uchwała Nr VIII/60/15 Rady Gminy Aleksandrów z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla terenu i obszaru górniczego w miejscowo ści Wolica, gmina Aleksandrów. − Analiza zmian w zagospodarowaniu przestrzennym gminy Aleksandrów wykonana w trybie art. 32 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. − Strategia Rozwoju Gminy Aleksandrów na lata 2015-2022 przyj ęta uchwał ą Rady Gminy Aleksandrów Nr X/81/2015 z dnia 30 grudnia 2015 r. − Program ochrony środowiska dla gminy Aleksandrów – 2016 r. − Prognoza oddziaływania na środowisko projektu studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów. − Opracowanie ekofizjograficzne dla Gminy Aleksandrów – 2015r. − Plan gospodarki odpadami dla województwa łódzkiego na lata 2016 - 2022 z uwzgl ędnieniem lat 2023 – 2028 (Uchwała nr XL/502/17 Sejmiku Województwa Łódzkiego z 20 czerwca 2017 r.) − Gminna ewidencja zabytków Gminy Aleksandrów. − Uchwała nr XX/121/2012 Rady Gminy Aleksandrów z dnia 20 grudnia 2012 roku w sprawie regulaminu utrzymania czysto ści i porz ądku na terenie gminy Aleksandrów. − „Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Łódzkiego-Aktualizacja”, wrzesie ń 2010r. − Program Małej Retencji dla Województwa Łódzkiego. − „Bilans zasobu kopalin i wód podziemnych w Polsce za 2016 r.” wg. stanu na dzie ń 31grudnia 2016r. − Polityka energetyczna Polski do roku 2025. − Dane statystyczne i informacje uzyskane w ramach konsultacji w Urz ędzie Gminy Aleksandrów. − Wnioski i uwagi podmiotów fizycznych i prawnych do zmiany studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów. − Geotermia niskotemperaturowa w Polsce i na świecie. Stan aktualny i perspektywy rozwoju, Kapu ści ński J., Rodzoch A., 2010r.

11. UZASADNIENIE ZAWIERAJ ĄCE OBJA ŚNIENIA PRZYJ ĘTYCH ROZWI ĄZA Ń ORAZ SYNTEZA USTALE Ń

Stosownie do ustale ń §4 ust. 1 pkt. 4 rozporz ądzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, wprowadzenie pogł ębionych korekt polityki przestrzennej gminy oparte zostało na: - analizie o której mowa w art. 32 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, - wnioskach osób fizycznych i prawnych oraz UG Aleksandrów, - opiniach, wnioskach i uzgodnieniach uzyskanych w trybie art. 11 ustawy, - opinii Komisji Rady Gminy Aleksandrów - opinii Gminnej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej, o której mowa w art. 11, pkt. 5 ustawy; - przepisach odr ębnych i szczególnych.

Korekty, o których mowa powy żej dotycz ą: - Korekty powierzchni wyznaczonych obszarów przeznaczonych pod zabudow ę mieszkaniow ą i mieszkalno-usługow ą poprzez zmiany lokalizacji terenów preferowanych do zmiany przeznaczenia. - Wytyczenia nowych obszarów i poszerzenia dotychczasowych pod tereny: przemysłowe, przemysłowo-składowe i usługowe. - Poszerzenie i utworzenie nowych terenów wydobycia kopalin z udokumentowanych złó ż. - Rozwoju budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego oraz zagrodowego. - Aktywizacji terenów przyległych do drogi krajowej DK 74 w zakresie usług gastronomiczno- hotelarskich oraz przemysłu i usług.

str. 130

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

- Uwzgl ędnienia korytarzy komunikacyjnych drogi ekspresowej S-12, zmierzaj ącego do odpowiedniego zagospodarowania terenów poło żonych w ich s ąsiedztwie, ze wskazaniem na ograniczenia „obudowy” terenów przyległych do tych szlaków komunikacyjnych oraz braku bezpo średniego skomunikowania z drog ą ekspresow ą S-12. - Rozbudowy i budowy sieci infrastruktury technicznej ze szczególnym uwzgl ędnieniem kanalizacji sanitarnej. - Budowy ście żek rowerowych na obszarach komunikacji kołowej oraz ście żek rowerowych – rekreacyjnych wzdłu ż szlaku wodnego rzeki Pilicy oraz wzdłu ż rzeki Czarna Maleniecka. - Wyznaczenie terenów preferowanych pod lokalizacj ę linii wysokiego napi ęcia i stacji GPZ. - Doprowadzenia do poprawy stanu lesisto ści gminy poprzez dolesienia szczególnie gleb IV, V, VI i VIz klasy bonitacyjnej. - Ochrony projektowanych form ochrony przyrody, ze szczególnym uwzgl ędnieniem projektowanych obszarów chronionego krajobrazu OCHK „Spalsko-Sulejowski” oraz terenów istniej ących. - Budowy zbiorników małej retencji i wyznaczenia obszarów rekreacyjnych zwi ązanych ze zbiornikami wodnymi i terenami zalesionymi.

Pozostały zakres polityki przestrzennej uległ nieznacznym modyfikacjom (szczególnie w zakresie ochrony warto ści kulturowych i ochrony środowiska przyrodniczego), dostosowuj ącym polityk ę przestrzenn ą Gminy Aleksandrów do obowi ązuj ących przepisów prawa. Ponadto now ą polityk ę gminy cechuje kontynuacja kierunków przyj ętych w obowi ązuj ącym Studium(…) rozszerzona o uwarunkowania wynikaj ące ze zmian społeczno gospodarczych oraz zmian przepisów prawa.

Zagadnienia wynikaj ące z cyt. na wst ępie niniejszej syntezy rozporz ądzenia rozstrzygni ęte zostały w trybie ustawowym w obowi ązuj ących m.p.z.p. dla poszczególnych terenów Gminy Aleksandrów i zostały uwzgl ędnione w niniejszym opracowaniu.

str. 131

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

PODSUMOWANIE do STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

zatwierdzonego uchwał ą Nr XXXI/236/2018/ RADY GMINY ALEKSANDRÓW z dnia 19 pa ździernika 2018 r.

w sprawie uchwalenia studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów

Zmiana obowi ązuj ącego na terenie gminy Aleksandrów studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów sporz ądzona została w oparciu o uchwał ę Nr XXXI/229/14 Rady Gminy Aleksandrów z dnia 7 maja 2014 r., w sprawie przyst ąpienia do sporz ądzenia zmiany Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów.

Projekt studium sporz ądzony został w oparciu o ustaw ę z dnia 27 marca 2003 r., o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, rozporz ądzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r., w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz ustaw ę z dnia 3 pa ździernika 2008 r., o udost ępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społecze ństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

W trakcie prac planistycznych przeprowadzono procedur ę wynikaj ącą z powy ższych przepisów. Sporz ądzono projekt studium (…), który uzyskał pozytywn ą opini ę Gminnej Komisji Urbanistyczno – Architektonicznej w Aleksandrowie oraz niezb ędne uzgodnienia i opinie wynikaj ące z przywołanych wy żej przepisów. Przeprowadzono równie ż procedur ę strategicznej oceny oddziaływania na środowisko przedmiotowego dokumentu zgodnie z regulacjami ustawy z dnia 3 pa ździernika 2008 r., o udost ępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społecze ństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Zgodnie z art. 11 ust. 10 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym projekt studium (…) wraz z prognoz ą o oddziaływaniu na środowisko wyło żono do publicznego wgl ądu w dniach od 04 wrze śnia 2017 r do 26 wrze śnia 2017 r., a w dniu 25 wrze śnia 2017 r., przeprowadzona została w Urz ędzie Gminy w Aleksandrowie dyskusja publiczna nad przyj ętymi w studium (…) rozwi ązaniami. Do wyło żonego projektu wpłyn ęły dwie uwagi, które rozpatrzone zostały negatywnie. Rozstrzygni ęcie o sposobie rozpatrzenia uwag stanowi zał ącznik do uchwały.

Uwagi zło żone do projektu studium nie zawierały/zawierały treści dotycz ących prognozy o oddziaływaniu na środowisko opracowywanego dokumentu.

str. 132

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

W dokumencie przyj ętym przywołan ą na wst ępie uchwał ą, zgodnie z art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 3 pa ździernika 2008 r., o udost ępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społecze ństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko uwzgl ędniono:

1) ustalenia zawarte w prognozie oddziaływania na środowisko – w cało ści; 2) opinie wła ściwych organów, o których mowa w art. 57 i 58 – w cało ści; 3) zgłoszone uwagi i wnioski - zło żone do przyst ąpienia – w cało ści; - zło żone po wyło żeniu – odrzucone. 4) wyniki post ępowania dotycz ącego transgranicznego oddziaływania na środowisko, je żeli zostało przeprowadzone - nie dotyczy; 5) propozycje dotycz ące metod i cz ęstotliwo ści przeprowadzania monitoringu skutków realizacji postanowie ń dokumentu – w prognozie zaproponowano prowadzenie monitoringu zmian w środowisku ka żdorazowo przy wykonywaniu oceny aktualno ści studium tj. przynajmniej raz w czasie trwania kadencji kolejnej Rady Gminy.

Wobec powy ższego w świetle obowi ązuj ących przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1073, ze zmianami) ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorz ądzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1875 ze zmianami) uchwał ą nr XXIII/181/2017 Rady Gminy Aleksandrów z dnia 29 listopada 2017 r. zatwierdzono „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów”.

Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Wójt Gminy Aleksandrów w dniu 12 lutego 2018 r. przedstawia wojewodzie uchwał ę o uchwaleniu studium wraz z zał ącznikami, o których mowa w ust. 1, oraz dokumentacją prac planistycznych w celu oceny ich zgodno ści z przepisami prawnymi. W dniu 13 marca 2018 r. Wojewoda Łódzki rozstrzygni ęciem nadzorczym znak PNIK-I.4131.163.2018 stwierdził niewa żno ść uchwały.

Gmina Aleksandrów nie zło żyła w przewidzianym terminie, skargi do s ądu administracyjnego i zgodnie z art. 28 ust. 2 przyst ąpiła do ponowienia czynno ści art. 11 i 17, ponawia si ę w zakresie niezb ędnym do doprowadzenia do zgodno ści projektu studium lub planu z przepisami prawnymi. Zgodnie z uwagami rozstrzygni ęcia nadzorczego zawiadomiono o przyst ąpieniu do sporz ądzenia studium wła ściwy organ ochrony granic. Z uwagi na zmian ę w obowi ązuj ących przepisach prawa, które mają bezpo średni wpływ na uwarunkowania i kształtowanie polityki przestrzennej w studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, zawiadomienie ponowiono równie ż do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Łodzi i Pa ństwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. W toku prowadzonego post ępowania w sprawie ponowienia czynno ści planistycznych przeanalizowano równie ż ponowie zapisy przygotowanego projektu studium. Projekt studium przesłano do ponownego zaopiniowania i uzgodnienia z organami o których mowa powy żej. Wobec braku uwag oraz wobec pozytywnego uzgodnienia i zaopiniowania przedło żonego projektu stwierdzono, że w zakresie kierunków i polityki przestrzennej projekt studium nie ró żni si ę od dokumentu zatwierdzonego uchwał ą nr XXIII/181/2017 Rady Gminy Aleksandrów z dnia 29 listopada 2017 r. Wobec powy ższego odst ąpiono od ponowienia wyło żenia projektu studium do publicznego wgl ądu oraz od przeprowadzenia dyskusji publicznej na rozwi ązaniami przyj ętymi w dokumencie. Uzasadnieniem pomini ęcia tej cz ęś ci procedury planistycznej w ponawianych czynno ściach jest fakt, że w obecnej edycji projektu studium nie prowadzono zmian istotnych z punktu widzenia jednostki. Zmiany ograniczyły si ę jedynie do przywołania nazewnictwa i konkretnych przepisów prawa, które w roku bie żą cym si ę ukazały, tj.: uchwały nr XLVII/614/18 Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego (Dz. Urz. Woj. Łódzkiego z 2018 r. poz. 1342) oraz ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (t. j. Dz. u. z 2017 r. poz. 1566 ze zmianami). Równie ż organy uzgadniaj ące i opiniuj ące nie zgłosiły żadnych uwag do przyj ętych w projekcie rozwi ąza ń akceptuj ą zapis projektu studium sprzed procedury ponowienia. Stanowisko takie prezentowane jest w judykaturze – np. w wyroku Naczelnego S ądu Administracyjnego z 2 pa ździernika 2012 r., II OSK

str. 133

STUDIUM UWARUNKOWA Ń i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY ALEKSANDRÓW

1426/12 (LEX nr 1234142) stwierdzono, i ż to charakter i rozmiar dokonanych zmian b ędzie decyduj ący dla ewentualnej konieczno ści ponowienia procedury planistycznej. W sytuacji, gdy dokonane zmiany b ędą miały charakter jednostkowy, niewywieraj ący wpływu na sytuacj ę prawn ą sąsiednich nieruchomo ści, mog ą one zosta ć wprowadzone bez konieczno ści ponowienia procedury planistycznej. Dopiero wprowadzenie zmian o charakterze ogólniejszym oraz w sytuacji istnienia konfliktu interesów ró żnych grup wła ścicieli działek poło żonych na obszarze obj ętym zmianami, powtórzenie czynno ści planistycznych w tym zakresie nale ży uzna ć za konieczne (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10.01.2014 r. sygn. akt. II OSK 505/13). Wyrok ten dotyczy co prawda procedury uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jednak że co do zasady z tak ą sam ą sytuacja prawn ą mamy do czynienia w sprawie przedmiotowej. W wyroku tym czytamy dalej, że „ Brak ponowienia okre ślonych czynno ści planistycznych mo że mie ć ró żne skutki prawne - mo że nie mie ć wpływu na prawidłowo ść podj ętej uchwały, mo że jednak że w okre ślonych sytuacjach skutkowa ć konieczno ści ą stwierdzenia jej niewa żno ści. Kryterium powinien by ć tu stopie ń modyfikacji tre ści projektu uchwały w stosunku do projektu uchwały sprzed dokonania zmian (por. wyrok Wojewódzkiego S ądu Administracyjnego w Krakowie z 12 stycznia 2012 r., II SA/Kr 1718/11, LEX nr 1107628)” . W przedmiotowym post ępowaniu stwierdzono, że zakres wprowadzonych zmian w projekcie „Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Aleksandrów” uprawniał Wójta Gminy Aleksandrów do pomini ęcia ponownej procedury wyło żenia projektu do publicznego wgl ądu.

Wobec powy ższego w świetle obowi ązuj ących przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1073, 1566, z 2018 r. poz. 1496, 1544) ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorz ądzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2018 r., poz. 994, 1000, 1349, 1432) stwierdzono, że przyj ęcie przedmiotowej uchwały stało si ę uzasadnione.

str. 134