DOCSLIB.ORG

Przyroda Sudetów

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Przyroda Sudetów MUZEUM PRZYRODNICZE w JELENIEJ GÓRZE ZACHODNIOSUDECKIE TOWARZYSTWO PRZYRODNICZE PRZYRODA SUDETÓW ROCZNIK Tom 22, 2019 Naturam si sequemur ducem, nunquam aberrabimus JELENIA GÓRA 2019 Redaktor naukowy BOŻENA GRAMSZ Zespó³ redakcyjny BO¯ENA GRAMSZ CZES£AW NARKIEWICZ STANISŁAW FIRSZT LESZEK KOŚNY Rada naukowa ANDRZEJ CHLEBICKI JIŘÍ FLOUSEK ANDRZEJ GRODZICKI ZBIGNIEW JAKUBIEC PIOTR MIGOŃ DARIUSZ TARNAWSKI KRZYSZTOF ŚWIERKOSZ WILLI XYLANDER Recenzenci JANUSZ BADURA (Wrocław) KRZYSZTOF PARZÓCH (Wrocław) PAWEŁ BUCZYŃSKI (Lublin) TADEUSZ PAWLIKOWSKI (Toruń) TOMASZ JAWORSKI (Raszyn) ANNA RONIKIER (Kraków) CEZARY KABAŁA (Wrocław) KATARZYNA SZCZEPAŃSKA (Wrocław) JAROSŁAW KANIA (Wrocław) EWA SZCZĘŚNIAK (Wrocław) PIOTR MIGOŃ (Wrocław) BARBARA TOKARSKA-GUZIK (Katowice) BARTŁOMIEJ NAJBAR (Zielona Góra) JAN URBAN (Kraków) TOMASZ OLBRYCHT (Rzeszów) LUDWIK ŻOŁNIERZ (Wrocław) Wersją pierwotną (referencyjną) czasopisma jest wersja papierowa. T³umaczenie streszczeñ BEATA POKRYSZKO Dtp „AD REM”, tel. 75 75 222 15, www.adrem.jgora.pl Opracowanie kartograficzne „PLAN”, tel. 75 75 260 77 (str. 132) Druk KDD Konin Nak³ad 1200 egz. Wydawca MUZEUM PRZYRODNICZE w JELENIEJ GÓRZE oraz ZACHODNIOSUDECKIE TO WA RZY STWO PRZYRODNICZE Adres redakcji: 58-560 Jelenia Góra, ul. Cieplicka 11A tel. 75 75 515 06 e-mail: [email protected] [email protected] www.muzeum-cieplice.pl Na okładce: Łąki z pełnikiem europejskim Trollius europaeus koło Płoniny ISSN 1895-8109 w Górach Kaczawskich (fot. Cz. Narkiewicz). PRZYRODA SUDETÓW t. 22(2019): 3-6 Ewa Szczęśniak Zanokcica ciemna Asplenium adiantum-nigrum L. na Wzgórzach Kiełczyńskich (Masyw Ślęży) Wstęp niepotwierdzone, prawdopodobnie już nie Zanokcica ciemna Asplenium adiantum- istnieje). Jest u nas zaliczana do grupy tzw. -nigrum L. s.l. jest gatunkiem kosmopolitycz- paproci serpentynitowych, notowanych nym, notowanym w Azji, Afryce, Australii głównie lub wyłącznie na sudeckich ser- i południowej części Ameryki Północnej pentynitach, gdzie zajmują szczeliny skalne (HULTEN i FRIES 1986). W Europie jej zwarty i inicjalne gleby w sąsiedztwie wychodni. zasięg obejmuje kraje basenu Morza Śród- Tylko trzy stanowiska zanokcicy ciemnej ziemnego po wschodnie wybrzeże Grecji odnotowano na innych rodzajach skał: pia- (Peloponez), na północ sięga po Wyspy Bry- skowcach k. Złotoryi / Jerzmanowej-Zdroju tyjskie, południowo-zachodnią Norwegię, (Gold: Bärehhöhle bei Seifenau; FIEK 1881, Niemcy i południową Polskę, na wschodzie SCHUBE 1903) i piaskowcach lub łupkach na po kraje karpackie do wybrze- ży morza Czarnego. Najdalej na wschód wysunięte europej- skie stanowiska odnotowano na południowym Krymie (JALAS i SUOMINEN 1972). A. adiantum- -nigrum jest hemikryptofitem, ciepłolubnym i preferującym półcień, zasiedlającym szcze- liny skalne. Na terenie Europy występuje na bezwapiennych skałach różnego rodzaju, głów- nie na obszarach wyżynnych i w reglach (REICHSTEIN 1984). W Polsce notowana była w Sudetach i na izolowanym stanowisku na Surmiakowej Grapie / Surmiakowym Gro- niu koło Zawoi w Masywie Fot. 1. Zanokcica ciemna Asplenium adiantum-nigrum na po- Babiej Góry (okaz w KRAM, łudniowym stoku Wzgórz Kiełczyńskich (fot. E. Szczę- lg. M. Raciborski 1879, we- śniak). ryfikowany przez J. Kornasia; Phot. 1. Black spleenwort Asplenium adiantum-nigrum on south- mimo poszukiwań stanowisko ern slope of Kiełczyńskie Hills (photo E. Szczęśniak). 4 EWA SZCZĘŚNIAK Surmiakowej Grapie, lecz stanowiska te już PL (kat. EN, gatunek zagrożony wymarciem; nie istnieją, oraz łupkach zieleńcowych na KaźmierczaKowa i in. 2016). wzgórzu Popiel w Górach Kaczawskich. Część populacji zasiedla naturalne odsłonię- cia skalne, część grupuje się w nieczynnych Opis stanowiska na Wzgórzach kamieniołomach. A. adiantum-nigrum jest Kiełczyńskich gatunkiem występującym w fitocenozach W 2018 r. podczas kontroli stanu za- (często silnie zubożałych) klasyfikowanych nokcic na wychodniach serpentynitów do zespołu Asplenietum cuneifolii GAUCKLER na południowym stoku Wzgórz Kiełczyń- 1954 (związek Asplenion cuneifolii BR.-BL. skich stwierdzono obecność jednej rośliny ex EggLER 1955, klasa Asplenietea tricho- A. adiantum-nigrum. Paproć była bardzo manis (BR.-BL. in MEIER et BR.-BL. 1934) OBE- mała, miała wykształcone zaledwie trzy RDORFER 197 7, CHYTRY 2009), obejmującego liście, w tym jeden z zaburzoną blaszką zbiorowiska paproci szczelinowych skał (fot. 1). Sądząc po rozmiarach i kształcie serpentynitowych. blaszek był to okaz młody, ale wytwarzają- Zanokcica ciemna należy do zanokcic cy już nieliczne zarodnie. o przynajmniej dwukrotnie pierzasto złożo- Pomimo że A. adiantum-nigrum jest nych liściach. Od pozostałych gatunków z tej w Polsce gatunkiem występującym w pła- grupy występujących w Polsce wyróżnia ją tach zespołu Asplenietum cuneifolii, zwią- skórzasta, połyskliwa i zimotrwała blaszka zanego ze szczelinami skał serpentynito- liściowa (od rosnącej wyłącznie na serpen- wych, okaz znaleziony na Wzgórzach Kieł- tynicie niezimotrwałej zanokcicy serpenty- czyńskich rósł na płytkiej, silnie szkieletowej nowej A. cuneifolium) oraz długie (10)15 do glebie przy malutkiej (ok. 20 cm wys.) wy- 45 cm liście z ciemnym ogonkiem i trójkątną, chodni serpetynitu, w płacie murawy ksero- najczęściej dużą blaszką (od związanej z wa- termicznej, przetrwałej w luce nasadzonego pieniami zanokcicy murowej A. ruta-muraria drzewostanu sosnowego. o liściach krótkich, (2)4-10 do 15 cm, z zie- lonym ogonkiem i małą blaszką, w zarysie Zdjęcie fitosocjologiczne: 09.09.2018, jajowatą lub jajowato-trójkątną). Liczebność powierzchnia 20 m2, ekspozycja S, nachyle- zanokcicy ciemnej w Polsce ocenia się na nie 15o, c 70%, d 10%, liczba gatunków na- ok. 650-700 kęp (2010-2015, Żołnierz npbl.), czyniowych 15 (mszaków nie uwzględniono). a jej stanowiska znajdują się w zakresie pię- Gatunki diagnostyczne klasy Festuco- tra pogórza (od 180 m n.p.m. na Kamiennym -Brometea BR.-BL. et Tüxen ex Soó 1947 Grzbiecie do ok. 550 m n.p.m. na Raduni). i związku Koelerio-Phleion phleoidis KOR- Główne populacje rosną w Górach Sowich NECK 1974 (CHYTRY 2007): Centaurea scabio- i w Masywie Ślęży. Ponadto nadal jest obecna sa 1; Centaurea stoebe +; Dianthus carthu- na wzgórzu Popiel w Górach Kaczawskich (tu sianorum 2; Euphorbia cyparissias 1; Koeleria obserwuje się wzrost liczebności) oraz w Ma- macrantha r; Phleum phleoides 2; Pimpinel- sywie Grochowej (Żołnierz 2014). la saxifraga +; Potentilla arenaria 3; Rumex Podobnie jak pozostałe gatunki paproci acetosella +; naserpentynitowych (A. adulterinum i A. cu- towarzyszące: Achillea millefolium 1; neifolium) jest w Polsce gatunkiem rzadkim, Asplenium adiantum-nigrum r; Campanu- objętym ścisłą ochroną prawną z wymogiem la rotundifolia +; Festuca ovina +; Festu- wyznaczenia strefy ochronnej o promieniu ca trachyphylla 3; Galium verum 1; Silene do 30 m od granic stanowiska (Rozporzą- vulgaris 1; Thymus pulegioides 1; Viscaria dzenie 2014) i ujętym na Czerwonej Liście vulgaris +. Zanokcica ciemna Asplenium adiantum-nigrum L. na Wzgórzach Kiełczyńskich 5 Dyskusja Za główne czynniki zagrażające zanok- cicy ciemnej uznaje się małą liczbę istnieją- Odnotowywana obecność A. adian- cych stanowisk (w zależności od zdefinio- tum-nigrum na Wzgórzach Kiełczyńskich wania istnieje 8 do 12 stanowisk, zanikły 3) jest dość krótka i nieciągła. MILDE (1857) i małą liczebność wystąpień (zaledwie 3 na przedgórzu sudeckim podawał stano- wystąpienia liczą około 100 osobników lub wiska tego gatunku z Masywu Grochowej, więcej) oraz małą konkurencyjność gatunku Wzgórz Oleszeńskich, Gozdnika i Raduni, – na części stanowisk liczebność zmniej- lecz wyraźnie zaznaczał, że nie znalazł go sza się w wyniku zarastania przez trawy na Wzgórzach Kiełczyńskich. Z tego ob- i jeżyny (np. Gozdnik), będącego efektem szaru z grupy gatunków spokrewnionych m.in. eutrofizacji (SzczęŚniaK 2006, Żołnierz podawał jedynie jako częstą A. serpentini 2014). Siedlisko, w którym ją stwierdzono na TAUSCH (obecnie A. cuneifolium VIV). Infor- Wzgórzach Kiełczyńskich, jest sprzyjające, macja o występowaniu zanokcicy ciemnej o niewielkim zacienieniu i braku gatunków na Wzgórzach Kiełczyńskich pojawia się silnie konkurencyjnych, więc te czynniki nie dopiero w opracowaniu FIEKA (1881) i była mogły przyczynić się do eliminacji gatunku. powtórzona we florze SCHUBEGO (1903). Pax Dodatkowym zagrożeniem, kilkakrotnie ob- (1915) w opracowaniu flory Śląska nie wy- serwowanym na Gozdniku, jest zrywanie mienia szczegółowo stanowisk z Masywu liści A. adiantum-nigrum do bukietów oraz Ślęży ze względu na ich liczbę, podając zgryzanie zimą liści przez jeleniowate, ale ogólnie serpentynity. Zaskakujący jest fakt, że pomimo ist- nie powoduje to zamierania kęp. Liczebność niejących sprzyjających warunków siedli- populacji ze Wzgórz Kiełczyńskich z przeło- skowych i stosunkowo małej antropopre- mu XIX i XX w. nie jest znana, w przypadku sji, co było wystarczające dla przetrwania małego wystąpienia do jego zaniku mógł populacji A. cuneifolium i A. adulterinum, doprowadzić przypadkowy czynnik. stanowiska zanokcicy ciemnej na Wzgó- Ponowne odnalezienie zanokcicy ciem- rzach Kiełczyńskich zanikły. W latach po- nej na Raduni (reczyńska i ŚwierKoSz 2010) wojennych, mimo intensywnych poszuki- i na Wzgórzach Kiełczyńskich jest optymi- stycznym sygnałem, świadczącym o zacho- wań, nie była tutaj potwierdzana. KarPowicz w 1959 r. prowadziła badania terenowe na dzącej rekolonizacji zajmowanych w prze- Raduni i Gozdniku i podsumowała stan szłości siedlisk. Jednak skrajnie mała liczeb- wiedzy odnośnie paproci serpentynitowych ność obu stanowisk (1 kępa)
Load more

Recommended publications
  • <I>Clathrus Delicatus</I>
    ISSN (print) 0093-4666 © 2010. Mycotaxon, Ltd. ISSN (online) 2154-8889 MYCOTAXON doi: 10.5248/114.319 Volume 114, pp. 319–328 October–December 2010 Development and morphology of Clathrus delicatus (Phallomycetidae, Phallaceae) from India S. Swapna1, S. Abrar1, C. Manoharachary2 & M. Krishnappa1* [email protected], [email protected] cmchary@rediffmail.com & *[email protected] 1Department of Post Graduate Studies and Research in Applied Botany Jnana Sahyadri, Kuvempu University, Shankaraghatta-577451, Karnataka, India 2Mycology and Plant Pathology Laboratory, Department of Botany Osmania University, Hyderabad-500007, Andhra Pradesh, India Abstract — During fieldwork, Clathrus delicatus was collected from the Muthodi forest range in the Bhadra Wildlife Sanctuary in the state of Karnataka, India. Although this species was previously recorded from India, these reports did not include detailed morphological descriptions. Here we describe C. delicatus and provide illustrations and notes on fruitbody development, which has not been well characterized in the past. Key words — Phallaceae, peridial suture, primordia, sporoma, volva-gel Introduction Members of Phallales, commonly called stinkhorns, produce foul-smelling fruitbodies that attract insects. Their distinctive odor is produced by a combination of chemicals such as hydrogen sulfide and methyl mercaptan (List & Freund 1968). Stinkhorns typically develop very quickly, often within few hours, with the spore bearing structures (receptacles) emerging from globose to ovoid structures called ‘myco-eggs’ (Lloyd 1906, Pegler et al. 1995). The order Phallales comprises 2 families, 26 genera, and 88 species (Kirk et al. 2008). Clathroid members of family Phallaceae form multipileate receptacles (Gäumann 1952) with beautiful and bright colored sporomata. Clathrus is unique in having latticed, hollow, spherical or stellate receptacles with slimy glebae (spore masses) borne on their inner surfaces (Pegler et al.
    [Show full text]
  • A Second Record of the Species Clathrus Ruber P. Micheli Ex Pers. in Romania, and Notes on Its Distribution in Southeastern Europe
    ECOLOGIA BALKANICA 2020, Vol. 12, Issue 2 December 2020 pp. 213-217 Short note A Second Record of the Species Clathrus ruber P. Micheli ex Pers. in Romania, and Notes on its Distribution in Southeastern Europe Ciprian Bîrsan1*, Constantin Mardari1, Ovidiu Copoţ1, Cătălin Tănase2 1 - A. Fătu Botanical Garden, Alexandru Ioan Cuza University of Iaşi, 7-9 Dumbrava Roşie, 700487 Iaşi, ROMANIA 2 - Faculty of Biology, Alexandru Ioan Cuza University of Iaşi, Carol I 20A, 700505 Iaşi, ROMANIA *Corresponding author: [email protected] Abstract. In this short note, the fungal species Clathrus ruber is reported for the second time in Romania, 60 years after the first record. It was identified in the northeastern part of the country, in Iaşi region, in a Lolium sward from a private garden. Twenty fruitbodies were counted between June and October 2020. It is not known how the species was brought into the garden. Key words: stinkhorns, rare species, distribution, new occurrence. Introduction on sandy and calcareous soils, in coniferous Clathrus ruber P. Micheli ex Pers. (syn. forests (Mallorca, Sardinia, Corsica), but also C. cancellatus Tourn. ex Fr.) is one of the two on the French Atlantic coast (Breitenbach & species of the genus Clathrus (Phallaceae, Kränzlin, 1986; Gerhardt, 1999). It is a Phallales) that have been identified in species with a Mediterranean origin, Romania (besides C. archeri (Berk.) Dring occurring throughout the year in southern (Bereş, 1996)). The species was first France. Sporadic occurrences have been described by the Italian botanist Pier reported in Central Europe. The species is Antonio Micheli in 1729 (Micheli, 1729).
    [Show full text]
  • November 2011 Growers Notebook :: Organic Growers School | Mynewsletterbuilder
    November 2011 Growers Notebook :: Organic Growers School | MyNewsletterBuilder View as Web Page Subscribe Send to a Friend Organic Growers School 19th Annual Spring Conference Organic Growers School Spring Conference March 3-4, 2012 University of North Carolina at Asheville A Weekend of Workshops for Beginning Gardeners to Advanced Commercial Growers Featuring over 100 classes on all aspects of sustainable Topics includeliving! Gardening, Greener Living, Farming, Livestock, Permaculture, Alternative Energy, Herbs, Primitve Skills, Fruit Production, Forestry, Cooking, Landscaping, and more! PLUS a seed & plant exchange, kids program, trade show, and silent auction. Our schedule will post online and registration will open December 15th A sneak peek at our favorite classes for 2012: Farmstead BioChar, Small-Scale Grass Management using an Austrian Scythe, Keeping A Family Milk Cow, Value-Added Firewood, Resiliance Farming Techniques, Preserving Wild Foods, Medicinal Herbs for Kids, Charcuterie, Forest Gardening, Permaculture and Human Nutrition, and much, much more! Want to expose your business to the largest convergence of foodies, farmers, and conscious consumers in the southeast? Consider a Conference Sponsorship. Are you a high school student interested in a future in We agriculture?have scholarship opportunities for high school students and FFA members! Apply online starting December 15th. Are you a commercial farmer in Cherokee, Swain, Jackson, Clay, or Macon County? We are partnering with Sow True Seed to offer scholarships for farmers from far western NC. Apply online starting December 15th. Volunteer Opportunities are available in exchange for registration fees. Application https://www.mynewsletterbuilder.com/email/newsletter/1411135411[11/18/16, 12:25:51 PM] November 2011 Growers Notebook :: Organic Growers School | MyNewsletterBuilder period begins December 15th.
    [Show full text]
  • Clathrus Natalensis Fungal Planet Description Sheets 351
    350 Persoonia – Volume 41, 2018 Clathrus natalensis Fungal Planet description sheets 351 Fungal Planet 836 – 13 December 2018 Clathrus natalensis G.S. Medeiros, Melanda, T.S. Cabral, B.D.B Silva & Baseia, sp. nov. Etymology. Named in reference to the type locality, Natal City. tubes in transverse section. This species presents similarities with Clathrus cristatus with the colour of the arms and mesh Classification — Clathraceae, Phallales, Phallomycetidae. arrangement, but that presents basidiomata with crests along Immature basidiomata subglobose, 13–18 × 16–22 mm, greyish the arm edges (Fazolino et al. 2010), a characteristic absent in white (12A1–12B1 KW) with a single and thick rhizomorph grey- C. natalensis. In a BLASTn search, the ITS sequence obtained ish white (12A1–12B1 KW). Expanded basidiomata obovate to in this study has 94 % similarity to Clathrus ruber (GenBank subglobose 46–95 × 24–71 mm. Arm meshes pentagonal to GQ981501). However, C. ruber can easily be distinguished hexagonal, rugose at the beginning of development, becoming by the bright red colour, smaller meshes, and the immature smooth afterwards, 32–90 × 20–70 mm, dull red to pinkish white basidiome marked by reticulations (Dring 1980). In the phylo- (8B3–8A2), transverse section of an arm shows 3–4 tubes genetic analysis, C. natalensis does not group with any species subglobose, elongated to piriform. Pseudostipe absent. Gleba available on GenBank; in fact, they are clearly morphologically mucilaginous, in all inner part of arms, olive brown (KW 4F4), different. Clathrus columnatus and C. archeri show distinct re- with an unpleasant smell. Volva 50–140 × 10–40 mm, greyish ceptacle arrangements, columnar in the first, and united arms white (12A1–12B1 KW), with thick rhizomorph, greyish white below with pointed tips initially attached in the latter (Bosc 1811, (12A1–12B1 KW).
    [Show full text]
  • The Aspects of Reproduction of Clathrus Archeri (Berk.) Dring by Re-Situ Method in the National Nature Park Hutsulshchyna
    DOI: 10.2478/frp-2018-00 Leśne Prace Badawcze / Forest Research Papers Available online: www.lesne-prace-badawcze.pl Wrzesień / September 2018, Vol. 79 (3): 287–293 ORIGINAL RESEARCH ARTICLE e-ISSN 2082-8926 The aspects of reproduction of Clathrus archeri (Berk.) Dring by re-situ method in the National Nature Park Hutsulshchyna Mariia Pasaylyuk1 , Yurii Petrichuk2, Nadiia Tsvyd3*, Maryna Sukhomlyn4 1National Nature park Hutsulshchyna, 84 druzhba Street, kosiv, Ivano-Frankivsk region 78600, ukraine; 2National Nature park Hutsulshchyna, 84 druzhba Street, kosiv, Ivano-Frankivsk region 78600, ukraine; 3department of plant biology, educational and Scientific Centre“Institute of Biology and Medicine” of taras Shevchenko National university of kyiv, 2 Hlushkova avenue, kyiv 03127, ukraine; 4department of plant Biology, educational and Scientific Centre“Institute of Biology and Medicine” of taras Shevchenko National university of kyiv, 2 Hlushkova avenue, kyiv 03127, ukraine *tel: +380 994951183, e-mail: [email protected] Abstract. the biodiversity preservation is one of the main missions on present days. two main trends of biodiversity conservation in-situ and ex-situ are known today. However, use of both these methods is not enough for the protection of rare species of macromycetes. therefore, we need a new method for protecting the rare species of fungi, which support their vital process in not only the laboratory but also reproducing it in nature. In this article, we propose the use of a new method of preserving the rare species of fungi in nature. the re-situ is a method that provides introducing and support of vital functions of mushroom in nature with the forming of their basidioma.
    [Show full text]
  • Stinkhorn Mushrooms (Agaricomycetes: Phallales: Phallaceae)1 Eleanor Phillips, Jennifer L
    PP345 Stinkhorn Mushrooms (Agaricomycetes: Phallales: Phallaceae)1 Eleanor Phillips, Jennifer L. Gillett-Kaufman, and Matthew E. Smith2 Summary methods to disperse to new areas. Fungi that do not release their spores into the wind are sometimes referred to as gas- “You’ll smell them before you see them!” is a common teromycetes (stomach fungi) or sequestrate fungi (because statement of caution experienced mushroom foragers will they sequester their spores away). Many gasteromycete tell you when discussing stinkhorn mushrooms. Stinkhorns fungi, including the stinkhorns, utilize other organisms for give off a strong, offensive, rotting odor. The odor is typi- spore dispersal. Stinkhorns are given their name due to the cally described as smelling of rotting dung or carrion or a smell emitted from the slimy spore mass that is most often combination of the two. Many stinkhorns have a phallic exposed at the top of their stalks at maturity. The spore appearance, which has led to their inclusion in different mass is typically referred to as the gleba. This smell is useful folklore and cultural superstitions worldwide. In fact, the in attracting insects and other invertebrates that spread the taxonomic name for this group is the Phallales in reference spores to new locations. Stinkhorn mushrooms typically to their phallic appearance, and one common genus in grow on decaying wood or other plant material (Bessette et this group of fungi is the genus Phallus. Their common al. 2007). Stinkhorns are especially common in the mulch name is derived from “stink” (for the foul smell they emit) of home gardens in Florida and across the Gulf Coast and “horn” (for the shape of the mature fruiting body).
    [Show full text]
  • New Records from Lithuania of Fungi Alien to Europe
    MYCOTAXON ISSN (print) 0093-4666 (online) 2154-8889 © 2016. Mycotaxon, Ltd. January–March 2016—Volume 131, pp. 49–60 http://dx.doi.org/10.5248/131.49 New records from Lithuania of fungi alien to Europe Jurga Motiejūnaitė1*, Ernestas Kutorga2, Jonas Kasparavičius1, Vaidotas Lygis1 & Goda Norkutė1 1 Institute of Botany of Nature Research Centre, Žaliųjų Ežerų Str. 49, Vilnius, LT-08406 Lithuania 2 Department of Botany and Genetics, Vilnius University, Saulėtekio Av. 7, Vilnius, LT-10222 Lithuania * Correspondence to: [email protected] Abstract — First records from Lithuania of the ascomycete Ophiostoma novo-ulmi and basidiomycetes Clathrus archeri, Leucocoprinus cepistipes, and Stropharia rugosoannulata are presented. All four species are alien to Europe and two, C. archeri and S. rugosoannulata, have never been recorded in the eastern part of the Baltic Sea region before. Also, a reassessment of the status in Lithuania of the alien pathogen Hymenoscyphus fraxineus and its close relative, the non-pathogenic H. albidus indigenous to Europe, indicates that only H. fraxineus occurs in Lithuania. Descriptions of the examined fungi are presented, and remarks on their habitats and distribution are provided. Key words — anthropogenic habitats, distribution, invasive species, non-native fungi, saprobes Introduction Precise data on diversity and distribution of fungi, their geographical ranges, and habitat requirements are often lacking even for comparatively well- studied regions. Fragmentary baseline knowledge of fungal taxonomy, ecology, and geographical distribution is probably one reason why research on alien organisms and their effect on ecosystems has so far paid insufficient attention to fungi (Pyšek et al. 2008), with the exception of some invasive pathogenic species that cause conspicuous damage to vegetation or wildlife (Desprez- Loustau et al.
    [Show full text]
  • Clathrus Archeri
    © Demetrio Merino Alcántara [email protected] Condiciones de uso Clathrus archeri (Berk.) Dring, Kew Bull. 35(1): 29 (1980) Phallaceae, Phallales, Phallomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi ≡ Anthurus archeri (Berk.) E. Fisch., Jb. Königl. Bot. Gart. Berlin 4: 81 (1886) = Anthurus sepioides McAlpine [as 'sepioïdes'], Victorian Nat. 20(3): 42 (1903) ≡ Aserophallus archeri (Berk.) Kuntze, Revis. gen. pl. (Leipzig) 2: 1-576 (1891) ≡ Clathrus archeri (Berk.) Dring, Kew Bull. 35(1): 29 (1980) var. archeri ≡ Lysurus archeri Berk., in Hooker, Bot. Antarct. Voy., III, Fl. Tasman. 2: 264 (1859) [1860] ≡ Pseudocolus archeri (Berk.) Lloyd, Mycol. Writ. 4(Letter 47): 14 (1913) ≡ Schizmaturus archeri (Berk.) Locq., Bull. trimest. Féd. Mycol. Dauphiné-Savoie 17(no. 65): 18 (1977) Material estudiado: Francia, Aquitania, Oloron St. Marie, Feas, 30TXN9182, 242 m, en suelo en borde de camino junto a arroyo y bajo Castanea sativa, 3-VII-2016, leg. Dianora Estrada y Demetrio Merino, JA-CUSSTA: 8776. Descripción macroscópica: Volva de 38-41 x 22-35 mm, de ovoide a elipsoidal, gelatinosa, blanquecina, formando un huevo en estado joven y que abre para permitir el desarrollo de las lacinias y la gleba. Lacinias de 65-81 x 5-7 mm, en número de 4 a 7, de color rojo vivo y consistencia esponjosa. Gleba de color verde oliva. Olor a heces humanas. Descripción microscópica: Basidios no observados. Basidiosporas cilíndricas, con una gútula en cada extremo, lisas, hialinas, de (4,9-)5,5-6,8(-7,4) × (1,8-) 2,1-2,8(-3,1) µm; Q = (1,8-)2,2-3,1(-3,7); N = 85; Me = 6,2 × 2,4 µm; Qe = 2,6.
    [Show full text]
  • Thematic Area: Conservation of Fungi Moderator: Dr
    XVI Congress of Euroepan Mycologists, N. Marmaras, Halkidiki, Greece September 18-23, 2011 Abstracts NAGREF-Forest Research Institute, Vassilika, Thessaloniki, Greece. XVI CEM Organizing Committee Dr. Stephanos Diamandis (chairman, Greece) Dr. Charikleia (Haroula) Perlerou (Greece) Dr. David Minter (UK, ex officio, EMA President) Dr. Tetiana Andrianova (Ukraine, ex officio, EMA Secretary) Dr. Zapi Gonou (Greece, ex officio, EMA Treasurer) Dr. Eva Kapsanaki-Gotsi (University of Athens, Greece) Dr. Thomas Papachristou (Greece, ex officio, Director of the FRI) Dr. Nadia Psurtseva (Russia) Mr. Vasilis Christopoulos (Greece) Mr. George Tziros (Greece) Dr. Eleni Topalidou (Greece) XVI CEM Scientific Advisory Committee Professor Dr. Reinhard Agerer (University of Munich, Germany) Dr. Vladimir Antonin (Moravian Museum, Brno, Czech Republic) Dr. Paul Cannon (CABI & Royal Botanic Gardens, Kew, UK) Dr. Anders Dahlberg (Swedish Species Information Centre, Uppsala, Sweden) Dr. Cvetomir Denchev (Institute of Biodiversity and Ecosystem Research , Bulgarian Academy of Sciences, Bulgaria) Dr. Leo van Griensven (Wageningen University & Research, Netherlands) Dr. Eva Kapsanaki-Gotsi (University of Athens, Greece) Professor Olga Marfenina (Moscow State University, Russia) Dr. Claudia Perini (University of Siena, Italy) Dr. Reinhold Poeder (University of Innsbruck, Austria) Governing Committee of the European Mycological Association (2007-2011) Dr. David Minter President, UK Dr. Stephanos Diamandis Vice-President, Greece Dr. Tetiana Andrianova Secretary, Ukraine Dr. Zacharoula Gonou-Zagou Treasurer, Greece Dr. Izabela Kalucka Membership Secretary, Poland Dr. Ivona Kautmanova Meetings Secretary, Slovakia Dr. Machiel Nordeloos Executive Editor, Netherlands Dr. Beatrice Senn-Irlett Conservation officer, Switzerland Only copy-editing and formatting of abstracts have been done, therefore the authors are fully responsible for the scientific content of their abstracts Abstract Book editors Dr.
    [Show full text]
  • Fungal Planet Description Sheets: 785– 867
    Persoonia 41, 2018: 238–417 ISSN (Online) 1878-9080 www.ingentaconnect.com/content/nhn/pimj RESEARCH ARTICLE https://doi.org/10.3767/persoonia.2018.41.12 Fungal Planet description sheets: 785– 867 P.W. Crous1,2, J.J. Luangsa-ard3, M.J. Wingfield4, A.J. Carnegie5, M. Hernández-Restrepo1, L. Lombard1, J. Roux4, R.W. Barreto6, I.G. Baseia7, J.F. Cano-Lira8, M.P. Martín9, O.V. Morozova10, A.M. Stchigel8, B.A. Summerell11, T.E. Brandrud12, B. Dima13, D. García8, A. Giraldo1,14, J. Guarro8, L.F.P. Gusmão15, P. Khamsuntorn3, M.E. Noordeloos16, S. Nuankaew17, U. Pinruan3, E. Rodríguez-Andrade8, C.M. Souza-Motta18, R. Thangavel19, A.L. van Iperen1, V.P. Abreu20, T. Accioly21, J.L. Alves6, J.P. Andrade15, M. Bahram22,27, H.-O. Baral23, E. Barbier24, C.W. Barnes25, E. Bendiksen12, E. Bernard24, J.D.P. Bezerra18, J.L. Bezerra18, E. Bizio26,27, J.E. Blair28, T.M. Bulyonkova29, T.S. Cabral30, M.V. Caiafa31, T. Cantillo15, A.A. Colmán6, L.B. Conceição15, S. Cruz31, A.O.B. Cunha18, B.A. Darveaux32, A.L. da Silva6, G.A. da Silva18, G.M. da Silva7, R.M.F. da Silva18, R.J.V. de Oliveira18, R.L. Oliveira21, J.T. De Souza33, M. Dueñas9, H.C. Evans34, F. Epifani35, M.T.C. Felipe18, J. Fernández-López9, B.W. Ferreira6, C.N. Figueiredo36, N.V. Filippova37, J.A. Flores38, J. Gené8, G. Ghorbani39, T.B. Gibertoni40, A.M. Glushakova41, R. Healy31, S.M. Huhndorf42, I. Iturrieta-González8, M. Javan-Nikkhah39, R.F. Juciano43, Ž. Jurjević44, A.V.
    [Show full text]
  • Distribution And.Pdf
    Pol. J. Environ. Stud. Vol. 25, No. 3 (2016), 1197-1204 DOI: 10.15244/pjoes/61230 Original Research Distribution and Molecular Characterization of an Alien Fungus, Clathrus archeri, in Poland Marcin Pietras1*, Maria Rudawska1, Grzegorz Iszkuło1,2, Anna Kujawa3, Tomasz Leski1 1Institute of Dendrology, Polish Academy of Sciences, Parkowa 5, 62-035 Kórnik, Poland 2Faculty of Biological Sciences, University of Zielona Gora, Szafrana 1, 65-516 Zielona Gora, Poland 3Institute for Agricultural and Forest Environment, Polish Academy of Sciences, Field Station in Turew, Szkolna 4, Turew, 64-000 Kościan, Poland Received: 11 October 2015 Accepted: 30 December 2015 Abstract Clathrus archeri is a saprotrophic fungus native to Australia and New Zealand and known in Europe since the beginning of the 20th century. In Poland, C. archeri was recorded for the fi rst time in 1973 and since then basidiomata of this fungus have been recorded almost 90 times, mostly in the southern part of the country. In the present study, we update the distribution of C. archeri in Poland and include the latest records from Central Poland. We show a signifi cant increase in the number of C. archeri observations in recent years (R2 = 0.400, p<0.001). Our research shows that precipitation should be regarded as an important factor in the spread of C. archeri. Additionally, intraspecifi c genetic variability of nrRNA of C. archeri from different localities in Poland has been determined. Obtained results indicate zero to low levels of diversity in the nrITS and nrLSU sequences obtained from 16 C. archeri basidiomata from different localities in Poland (evolutionary divergence between sequences up to 0.002 and 0.001 for nrITS and nrLSU, respectively).
    [Show full text]
  • The Aspects of Reproduction of Clathrus Archeri (Berk.) Dring by Re-Situ Method in the National Nature Park Hutsulshchyna
    DOI: 10.2478/frp-2018-0028 Leśne Prace Badawcze / Forest Research Papers Wersja PDF: www.lesne-prace-badawcze.pl Wrzesień / September 2018, Vol. 79 (3): 281–287 oryGINalNa PraCa NaUKowa e-ISSN 2082-8926 The aspects of reproduction of Clathrus archeri (Berk.) Dring by re-situ method in the National Nature Park Hutsulshchyna Mariia Pasaylyuk1, Yurii Petrichuk2, Nadiia Tsvyd3*, Maryna Sukhomlyn4 1National Nature Park Hutsulshchyna, 84 Druzhba Street, Kosiv, Ivano-Frankivsk Region 78600, Ukraine; 2National Nature Park Hutsulshchyna, 84 Druzhba Street, Kosiv, Ivano-Frankivsk Region 78600, Ukraine; 3Department of Plant biology, Educational and Scientific Centre “Institute of Biology and Medicine” of Taras Shevchenko National University of Kyiv, 2 Hlushkova Avenue, Kyiv 03127, Ukraine; 4Department of Plant Biology, Educational and Scientific Centre “Institute of Biology and Medicine” of Taras Shevchenko National University of Kyiv, 2 Hlushkova Avenue, Kyiv 03127, Ukraine *Tel. +380 994951183, e-mail: [email protected] Abstract. The biodiversity preservation is one of the main missions on present days. Two main trends of biodiversity conservation in-situ and ex-situ are known today. However, use of both these methods is not enough for the protection of rare species of macromycetes. Therefore, we need a new method for protecting the rare species of fungi, which support their vital process in not only the laboratory but also reproducing it in nature. In this article, we propose the use of a new method of preserving the rare species of fungi in nature. The re-situ is a method that provides introducing and support of vital functions of mushroom in nature with the forming of their basidioma.
    [Show full text]