Download PDF Van Tekst

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Download PDF Van Tekst Memoires 1925-1953 Willem Oltmans bron Willem Oltmans, Memoires 1925-1953. In den Toren, Baarn 1985 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/oltm003memo01_01/colofon.php © 2013 dbnl / Willem Oltmans Stichting 4 Voor mijn lieve ouders Willem Oltmans, Memoires 1925-1953 7 Oorsprong (1925-1936) De overheersende herinnering aan mijn jeugd is er één van gevoelens van contactloosheid en eenzaamheid. De mogelijkheden tot heilzame communicatie waren in alle toonaarden fysiek en materieel aanwezig. Bijna alles mocht. Bijna alles kon. En toch voelde ik me alsof ik zonder naaste familie en alléén leefde. ‘We zijn allemaal essentieel alléén,’ noteerde H.G. Wells in zijn auto-biografie, ‘zowel in ons zenuwgestel als in onze beenderen.’ Als kind ben je je die wijsheid niet bewust en hunker je naar intiem contact. Je zoekt een mentale paraplu tegen de onbekende, vreemde buitenwereld. Wij woonden in een landhuis, ‘De Horst’ in Bosch en Duin, tussen Bilthoven en Zeist. De villa was gebouwd door de architect Karel de Bazel. Er behoorden enkele hectaren bebost en heuvelachtig terrein bij. Er was een vijver met een fontein. Onder een steen zat een kraan, waarmee een waterval kon worden aangedraaid. Er was een moestuin met een krakende waterput. Er was een gaard met vruchtbomen en vruchtstruiken, tot en met kruisbessen en rode bessen toe. ‘De Horst’ was een ouderwetse buitenplaats. Een halve eeuw later beleef ik die herinnering als een sprookje. Het lijkt haast onwerkelijk, dat het echt allemaal heeft bestaan en deel uitmaakte van die eerste cruciale jaren. Naast de entrée, aan het begin van de oprijlaan, woonde de tuinman, soms chauffeur, met zijn gezin. Tegenover dit bijgebouw lag de garage. Toen ik klein was stonden er twee Cadillacs in geparkeerd. Mijn vader, Antonie Cornelis Oltmans, was in die dagen advocaat en procureur te Amsterdam. Hij hield kantoor aan de Heerengracht. Hij was bovendien op 17 juni 1919 afgestudeerd als scheikundig ingenieur te Delft. Mijn moeder, Alexandrine van der Woude, was een al even erudiete ouder. Zij liep het gymnasium af in Maastricht, het conservatorium in Luik voor altviool en zij studeerde klassieke letteren aan de Universiteit van Amsterdam. Zij hield intens veel van muziek. Zij bespeelde behalve de alt en de viola d'amore, eveneens de piano. Ik herinner me, hoe zij zichzelf in de muziek- Willem Oltmans, Memoires 1925-1953 8 kamer op haar Pleyel vleugel begeleidde in liederen van Schumann, Grieg of Fauré. Mijn oudere broer, Hendrik Alexander, in 1923 geboren, had een kamer halverwege de derde etage. Mijn jongere broer, Rudolf Theodoor, in 1928 geboren, en ik, Willem Leonard uit 1925, hadden kamers op de tweede etage. Hier waren ook de slaapkamer van mijn ouders, een speelkamer, een linnenkamer, een badkamer en een logeerkamer. Bij mij stond een Pleyel piano, waar ik vooral in de oorlogsjaren veel op zou spelen. Het huis was ruim. Wanneer er tegelijkertijd beneden en boven werd gemusiceerd, stoorde men elkaar niet. Het inwonende personeel had de derde etage voor zichzelf. De jeugdjaren en wat toen gebeurde vormen de sleutel tot begrip voor wat in het latere leven van een mens wordt. Men dankt de erkenning van deze fundamentele waarheid voornamelijk aan het baanbrekende werk van de Weense psychiater Sigmund Freud. Wanneer ik dus, zoals nu, graaf in de herinnering van mijn ‘inner scrapbook’ realiseer ik me, dat die eerste jaren werden gekenmerkt door een gevoel van gebrek aan geborgenheid, niet in materiële zin, maar als kind. De afstand tussen mijn lieve ouders en mezelf leek eindeloos. Zij waren de enige vertrouwde personen om me heen, maar voor mijn gevoel bleven mijn vader en moeder toch ‘vreemden’. Mij is meer dan eens verteld, dat ik als baby, in tegenstelling tot mijn broers, obstinaat was. Ik mepte het bord pap uit de handen van mijn moeder om het voedsel vervolgens in volmaakte rust van de kinderjuffrouw tot me te nemen. Het leek soms of ik met juffrouw Van Riet affectievere betrekkingen onderhield dan met mijn moeder. Ik vroeg mijzelf later dan ook dikwijls af, hoe het schrijnende verdriet van toen precies is begonnen en of ik zelf niet een vervelend en dwarsliggend kereltje was geweest. Hoe komt het, dat een baby de moeder verwerpt? De Zwitserse psycho-analytica Alice Miller heeft veel van haar werk gericht op de oorsprong van het leven, op de trauma's die de mens vanaf de kinderjaren met zich meedraagt. Juist omdat men een aangeboren angst heeft om deze jaren, die dikwijls bezaaid zijn met emotionele landmijnen, te betreden of nog eens grondig te reconstrueren, stort menig psychisch kaartenhuis van mensen zelfs op oudere leeftijd alsnog ineen. Ook Jean Piaget, de kinder-psycholoog, en Jerome Kagan, de ontwikkelings-psycholoog van de Harvard Universiteit hebben in hun werken menig voor mij verborgen gebleven emotioneel projectiel opgeruimd. Zo schreef Alice Miller eens: ‘De moeder staart naar de baby, die Willem Oltmans, Memoires 1925-1953 9 zij in de armen houdt. De baby kijkt op zijn beurt naar de moeder en vindt zichzelf in haar terug. Dat wil zeggen: mits de moeder ook werkelijk naar het unieke, kleine, hulpeloze wezentje kijkt en niet bezig is alles van zichzelf in het kind te projecteren, zoals haar eigen verwachtingen, angsten of plannen voor haar kind. Want in dát geval zal de baby niet zichzelf in zijn moeders gezicht vinden, maar juist haar eigen met zichzelf in de knoop zitten aanvoelen.’1. De zin, die hier dan op volgt, lijkt me in dit verband het belangrijkste; ‘Dit kind zal in het laatste geval namenlijk zonder spiegel blijven en zal voor de rest van zijn leven tevergeefs naar een spiegelbeeld blijven zoeken.’ Bijna zestig jaar ná het de pap uit de hand slaan, ben ik me gaan afvragen of die eerste botsingen met mijn moeder inderdaad hier werden verklaard. Ook al stelde professor Kagan nog onlangs, dat men een minder acceptabele verklaring kent voor de ontwikkeling van de menselijke psychologie, dan voor de levenscyclus van een fruitvlieg, ergens zal men een begin moeten maken. Dus: ben ik inderdaad, door een gebroken spiegelbeeld met mijn moeder, in die eerste jaren als Sisyphus veroordeeld geweest, om steeds weer op weg te zijn geweest naar een uiteindelijke illusie, waarvan bij voorbaat vast stond, dat zij in strijd was met de werkelijkheid? Want vast staat, dat ik een leven lang op zoek was naar volmaakt vertrouwen, misschien zelfs naar geloof in één medemens, zij het een man of een vrouw. Alle verwoede pogingen één relatie in totale overgave tot stand te brengen, zouden telkens weer in een stroom van tranen mislukken. Een echt opgaan in een ander zou een onvervulde wens blijven, zo zelfs, dat ik op een bepaald moment in mijn leven het rusteloos zoeken naar een werkelijk ‘attachment’ tot een ander heb laten varen. De analyticus John Bowlby heeft een trilogie aan dit onderwerp gewijd. In deel drie noteerde hij: ‘Intieme bindingen zijn het middelpunt waaromheen het leven van een persoon zich afspeelt, niet alléén wanneer hij nog een baby, een dreumes of een adolescent is, maar dit geldt evenzeer voor jaren van mentale rijpheid en zelfs tot op hoge leeftijd.’2. Met Bowlby geloof ik, dat de meest omvattende ervaring, die een mens zou moeten kunnen beleven, het in liefde in elkaar opgaan van twee verwante zielen zou moeten zijn. Ik ben er niet in geslaagd dit ideaal - of is het een illusie? - ooit te verwezenlijken. 1. ‘Prisoners of Childhood’, Basic Books, New York (1981), pag. 32. 2. ‘Loss, Sadness & Depression’, Vol. III, New York, Basic Books, pag. 442. Willem Oltmans, Memoires 1925-1953 10 Pas nu besef ik, dat ik misschien mijn hele leven heb geprobeerd in enigerlei vorm die gemankeerde moederliefde terug te vinden. Deed juist het Milleriaanse gebroken spiegelbeeld uit mijn prille jaren me als een razende roland op jacht gaan naar de perfecte intimiteit? Dr. Miller wees er bijvoorbeeld ook op, hoe noodzakelijk het was, dat ouders zelf onder evenwichtige omstandigheden waren opgegroeid, opdat zij hun kinderen een gezond narcisme zouden kunnen meegeven. Maar hoeveel vaders en moeders hebben respect en tolerantie voor hun kinderziel moeten missen? Hoeveel moeders zullen zich, als gevolg van eigen negatieve jeugdervaringen, onzeker en als gebrekkig spiegelbeeld jegens hun kinderen opstellen? Zulke moeders zullen voor het behoud van hun eigen narcistisch evenwicht op onnatuurlijke wijze afhankelijk zijn van de wijze waarop één kind, of soms ook meerdere kinderen, zich gedragen. Sommige van deze moeders zullen hun onzekerheid achter een bikkelharde façade proberen te verbergen. Het kind wordt dan, van achter een psychisch rookgordijn, autoritair benaderd. In extreme gevallen zal de moeder zich totalitair jegens het kind opstellen. Pas veel en veel later in mijn leven ben ik gaan inzien, dat de scheve relatie met mijn ouders uit de tijd op ‘De Horst’ ten nauwste verband heeft gehouden met hun eigen trieste jeugdervaringen. Dat zij zich krampachtig jegens ons gedroegen, was het gevolg van de psychische averij, die zij hadden opgelopen lang vóórdat mijn broers en ik embryo's waren geworden. Een kind heeft voor het ontwikkelen van een gevoel van eigenwaarde nodig, dat het vooral door de moeder wordt gerespecteerd en bemind in overeenstemming met eigen aard en karakter. Wanneer de relatie moeder-kind echter vrijwel permanent is gestoord, kan bij het kind een ernstige psychische ontsporing ontstaan. De jongen, die vanaf de wieg onvoorstelbaar veel affectie tekort is gekomen, zal bijvoorbeeld bij het opgroeien onoverkomelijke communicatieproblemen krijgen. Hij zal mogelijk eerst bewust en later onbewust toch steeds weer op de ouders terugvallen. Pijnlijke eenzaamheidsgevoelens binnen het ouderlijk huis kunnen tot afzondering binnen het IK leiden. Een dergelijk ernstig, diep emotioneel probleem zal dan in analyse bewust moeten worden gemaakt. Maar hoe dikwijls, aangenomen dat de behandeling slaagt, is dan reeds een belangrijk deel van het leven vernield? Het tragische bij gestoorde moeder-kind relaties is, dat het absoluut niet betekent, dat de moeder haar kind niet met haar hele Willem Oltmans, Memoires 1925-1953 11 hart innig lief zou hebben gehad.
Recommended publications
  • Meles Meles) Population at Eindegooi, the Netherlands
    Defragmentation measures and the increase of a local European badger (Meles meles) population at Eindegooi, the Netherlands Hans (J.) Vink1, Rob C. van Apeldoorn2 & Hans (G.J.) Bekker3 1 National Forest Service, P.O. Box 1300, NL-3970 NG Driebergen, the Netherlands, e-mail: [email protected] 2 Alterra, Wageningen University and Research , P.O. Box 47, NL-6700 AA Wageningen, the Netherlands 3 Rijkswaterstaat, Centre for Transport and Navigation, P.O Box 5044, NL-2600 GA Delft, the Netherlands Abstract: Twenty four years’ data on European badger (Meles meles) and sett numbers have been collected by direct observation of a local population at Eindegooi, which straddles the Dutch provinces of Utrecht and Noord- Holland. The population has shown periods of both slow and exponential growth and spatial dynamics show colonization of the entire study area. Analysis of how population dynamics respond to defragmentation measures involving roads has been undertaken. This suggests that tunnels and other measures make a positive contribution. At low densities and during periods of slow growth these measures can increase the lifetime of reproducing indi- viduals and help badgers to safely disperse and colonize new habitat patches. Their positive effect on the popula- tion is illustrated by the fact that an individual’s mortality risk from traffic has remained more or less constant, despite the increasing number of cars on motorways and provincial roads that dissect the study area. Keywords: badger, Meles meles, population growth, badger friendly measures, traffic, roads. Introduction reducing fatal traffic accidents, but also on defragmenting isolated badger populations. The Dutch European badger (Meles meles) Initially organized at the local level, a national population is recovering after a strong decline defragmentation policy was initiated, which is in the second half of the last century (Wiertz still ongoing (Ministerie van Landbouw, Na- & Vink 1986, Wiertz 1992, Moll 2002, Moll tuurbeheer en Visserij 1990, Bekker & Canters 2005).
    [Show full text]
  • T Sant in Aerdenhout. Nieuw Project Stichting Historische Interieurs in Amsterdam
    Dienkeuken in villa ’t Sant in Aerdenhout. Nieuw project Stichting Historische Interieurs in Amsterdam Hartvoor het huis Met het project Van grachtenhuis tot villa in het groen gaat Stichting Historische Interieurs in Amsterdam opnieuw woningen portretteren – ditmaal grachtenhuizen in Amsterdam en villa’s in het Gooi en Zuid- Kennemerland. Aan het eind van het project worden de vondsten gebundeld en gepubliceerd in drie boeken. Waarom trokken sommige welgestelde Amsterdammers naar ‘buiten’ en anderen niet, hoe beleven de huidige bewoners hun woning en welke bijzondere vondsten komen de onderzoekers tegen? Tekst | Barbara Laan iets brengt je beter in contact met het is dat wel de reden waarom het zulk dankbaar werk is om leven van vroeger dan een bezoek aan een oude huizen te bestuderen, erachter te komen wie er hebben oud en bijzonder woonhuis. De geur van gewoond en welke vaklui verantwoordelijk waren voor het fraaie boenwas, de krakende vloeren, de zijdezacht houtwerk, de kleurrijke ramen, de patronen en decoraties. geworden trapleuning; de jaren van aanraking Het onderzoeksproject van Stichting Historische Interieurs in Nen gebruik gaven het huis zijn indringende patina en sfeer. Amsterdam maakt het mogelijk deze kennis te verzamelen en De historische materialen, zorgzaam onderhouden, dragen vast te leggen voor toekomstige generaties, zoals eerder al is onmiskenbaar bij aan de tastbaarheid van de tijd. Misschien gedaan over wonen in Amsterdam Zuid. juli/augustus 2016 | Herenhuis 63 Voormalige eetkamer van de familie Van Ogtrop in Amsterdam. Stempel De Bazel – De Ploeg op het onderstel van de eettafel van de familie Van Ogtrop in Amsterdam. De stad of de frisse buitenlucht? In het tijdvak 1875-1945 ging het Amsterdam zowel economisch Jaren van aanraking als artistiek voor de wind.
    [Show full text]
  • (Johannes Ludovicus Matheus) Lauweriks / Verzameling
    Nummer Toegang: ZWOL Zwollo, F. (Frans) (sr): materiaal van L.J.M. (Johannes Ludovicus Matheus) Lauweriks / Verzameling Het Nieuwe Instituut (c) 2000 This finding aid is written in Dutch. 2 Zwollo, F. (Frans) (sr): materiaal van L.J.M. ZWOL (Johannes Ludovicus Matheus) Lauweriks / Verzameling ZWOL Zwollo, F. (Frans) (sr): materiaal van L.J.M. 3 (Johannes Ludovicus Matheus) Lauweriks / Verzameling INHOUDSOPGAVE BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF......................................................................5 Aanwijzingen voor de gebruiker.......................................................................6 Citeerinstructie............................................................................................6 Openbaarheidsbeperkingen.........................................................................6 Archiefvorming.................................................................................................7 Geschiedenis van de archiefvormer.............................................................7 Zwollo, Frans (sr.).....................................................................................7 Lauweriks, Johannes Ludovicus Mattheus................................................8 Verwant materiaal..........................................................................................10 BESCHRIJVING VAN DE SERIES EN ARCHIEFBESTANDDELEN........................................11 ZWOL Zwollo, F. (Frans) (sr): materiaal van L.J.M. 5 (Johannes Ludovicus Matheus) Lauweriks / Verzameling Beschrijving van het archief
    [Show full text]
  • K.P.C. De Bazel, Architect
    K.P.C. de Bazel, architect Nol Verhagen De Bussumse architect Karel Petrus Cornelis de Bazel (1869­1923) is landelijk vooral bekend als de architect van het kantoor van de Nederlandsche Handel ­ Maatschappij (NHM) aan de Vijzelstraat in Amsterdam, dat nu bekend staat als: De Bazel. Dat is een eer die voor zover ik weet geen enkele andere Nederlandse architect te beurt Getekend portret is gevallen. Maar in Bussum blijft de herinnering aan De van K.P.C. de Bazel, tekenaar en datering Bazel levend in de vorm van een groot aantal woonhuizen en onbekend woningcomplexen die hier zijn gerealiseerd. De K.P.C. de Bazelstraat Bazelstraat, een mooie herinnering aan de Tot de verbeelding spreken ongetwijfeld villa architect van deze wijk. Meentwijck aan de Groothertoginnelaan, gebouwd in 1912, en de modelboerderij Oud In hout gebouwd Bussem, gebouwd tussen 1903 en 1905. Interessant is verder het houten woonhuis Maar De Bazel bouwde niet alleen voor de dat De Bazel al in 1903 voor A.J. van der Vies rijken. In een bijlage bij het proefschrift K.P.C. bouwde aan de Rijksstraatweg, nu Amers- de Bazel – Architect van Adriaan Wessel foortsestraatweg 31. Dit adres lag destijds in Reinink uit 1965 staan alle uitgevoerde de Verboden Kring die behoorde bij Werk V, bouwwerken van de hand van De Bazel op- gelegen op de plek waar nu het viaduct gesomd. Daarin vind je behalve de villa’s heel over de A1 aan het eind van de Huizerweg wat keren de aanduiding arbeiderswoning, ligt. Werk V was onderdeel van de ring van tuinmanswoning, knechtswoning, brugwach- verdedigingswerken ten zuiden van de Vesting terswoning of boswachterswoning.
    [Show full text]
  • Urban Europe.Indd | Sander Pinkse Boekproductie | 10/11/16 / 13:03 | Pag
    omslag Urban Europe.indd | Sander Pinkse Boekproductie | 10/11/16 / 13:03 | Pag. All Pages In Urban Europe, urban researchers and practitioners based in Amsterdam tell the story of the European city, sharing their knowledge – Europe Urban of and insights into urban dynamics in short, thought- provoking pieces. Their essays were collected on the occasion of the adoption of the Pact of Amsterdam with an Urban Agenda for the European Union during the Urban Europe Dutch Presidency of the Council in 2016. The fifty essays gathered in this volume present perspectives from diverse academic disciplines in the humanities and the social sciences. Fifty Tales of the City The authors — including the Mayor of Amsterdam, urban activists, civil servants and academic observers — cover a wide range of topical issues, inviting and encouraging us to rethink citizenship, connectivity, innovation, sustainability and representation as well as the role of cities in administrative and political networks. With the Urban Agenda for the European Union, EU Member States of the city Fifty tales have acknowledged the potential of cities to address the societal challenges of the 21st century. This is part of a larger, global trend. These are all good reasons to learn more about urban dynamics and to understand the challenges that cities have faced in the past and that they currently face. Often but not necessarily taking Amsterdam as an example, the essays in this volume will help you grasp the complexity of urban Europe and identify the challenges your own city is confronting. Virginie Mamadouh is associate professor of Political and Cultural Geography in the Department of Geography, Planning and International Development Studies at the University of Amsterdam.
    [Show full text]
  • Building Modernity
    Building Modernity Indische Architecture and Colonial Autonomy, 1920-1940 Martijn Veenendaal 4026241 Supervisor: Prof. Dr. Gerrit Knaap Bachelor thesis 22 June 2015 13,309 words “When two people meet, each one is changed by the other so you’ve got two new people.”1 1 John Steinbeck, The Winter of Our Discontent (New York: The Viking Press, 1961). Page | 1 Index of Contents Introduction 3 Chapter I Architecture and Colonial Autonomy 6 The Ethical State 6 The Open State 8 Decentralization and Colonial Autonomy 9 Colonial Architecture: The Maturation of a Discipline 10 Autonomous Colonialists 15 Chapter II The Indische Style: the role of the “native” in modernity 19 Re-developing the “native” 19 The Debate: adherents and adversaries 21 Thomas Karsten: association and cultural synthesis 27 The Ideology of the Indische Style 31 Chapter III Material Culture and Cultural Colonial Citizenship 33 The Indies Fatherland 34 Colonial Difference and Cultural Citizenship 36 The Colonial Mimic Men 38 A Colonial Divide? 39 The End of Association 40 Conclusion 42 Bibliography 44 Illustrations Appendix I: figure 1-5 17 Appendix II: figure 6-9 32 Page | 2 Introduction There exist two camps there, the first one claiming that the mother country must transport ‘civilization’, including art, to the colony. There is too little remaining of the Javanese art to bestow it with lasting value; while the Javanese himself, whose cooperation would be necessary, no longer possesses artistry. Mais, à qui la faute? On the other side there is a camp that argues the complete
    [Show full text]
  • Het De Hunze Van Starkenborghpad 2014
    De Hunze – Van Starkenborgh pad een wandelroute door de Groninger stadswijk De Hunze / Van Starkenborgh Het logo van ‘De Hunze’ in 1989. De grijze vlek is de vereenvoudigde landkaart van de buurt. Het logo was ontworpen voor de planontwikkeling en werd gebruikt bij de verkoopadvertenties voor de verschillende deelprojecten. Na oplevering van de woningen is het logo in gebruik genomen door het Hunze Overleg Platform (H.O.P.) totdat H.O.P. in 2003 overging in Bewonersorganisatie De Hunze / Van Starkenborgh (B.H.S.) Het 1 2 Het De Hunze – Van Starkenborghpad Stg. de Algehele Aanraking, i.s.m. Bewonersorganisatie De Hunze / Van Starkenborgh en Stadsdeelcoördinatie Noorddijk, presenteert: Het De Hunze – Van Starkenborghpad Drukwerk: ’t Hartje B.V. Omslagontwerp: Hans Huisjes Teksten en Beeld : Paul Marius Borggreve Gedicht Kliko-opstelsteen: Lianne van Gemert Foto Granpré Molièreweg 1990: Peter Imthorn Foto Dirty looks in de winter: Marcel Imthorn Met dank aan: Hans Huisjes, Frits Barkhuis, Lianne van Gemert, Mijnske Sival, Ina Bos, Peter en Marcel Imthorn, Marianne Huizinga, Marjory Simonides, Klaas van Dijk, Rik Andreae, Kees van Bohemen, Liesbeth Visser en de leden van de dinsdagwandelgroep, Ruadhan van Kalker en niet in de minste plaats Petra van Kalker. Deze gids is gerealiseerd met de financiële steun van: SDC, BHS, PLUS Gils, ’t Hartje, Het Kasteel, Tonny van Moorsel – de Graaf, Logopedie Praktijk Wicherlink, Fysio 4 Noorderhoogebrug, Fietscentrum Bus, Autobedrijf Ceulen &Ko*, Kunst*Kolonie*Veenhuizen, Janke Sinnema, Maria Hintzbergen, Jan en Willy Timmer, de familie Scholten en diverse anonieme gevers. algehele.blogspot.nl Groningen, 2014 3 4 INLEIDING De stad Groningen bestaat nu bijna 1000 jaar en bestond ook ver daarvoor al als Drents esdorp op een uitloper van de Hondsrug.
    [Show full text]
  • Academische Boekengids
    UvA-DARE (Digital Academic Repository) De Indische wortels van het Nederlandse modernisme: ideeën over oosterse spiritualiteit bepaalden de interesse in Indische kunst Weststeijn, T. Publication date 2008 Published in De Academische Boekengids Link to publication Citation for published version (APA): Weststeijn, T. (2008). De Indische wortels van het Nederlandse modernisme: ideeën over oosterse spiritualiteit bepaalden de interesse in Indische kunst. De Academische Boekengids, 71, 2-8. http://www.academischeboekengids.nl/do.php?a=show_visitor_artikel&id=770 General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:28 Sep 2021 Academische Boekengids Thijs Weststeijn De Indische wortels van het Nederlandse modernisme Ideeën over oosterse spiritualiteit bepaalden de interesse in Indische kunst [intro] Grondleggers van het Nederlandse modernisme, zoals Berlage en Mondriaan, waren beïnvloed door de cultuur van het huidige Indonesië.
    [Show full text]
  • Het Ontwerptalent Van Karel De Bazel
    Woensdag 3 maart 2021 Historische Kring Bussum website: www.historischekringbussum.nl e-mail: [email protected] facebook: www.facebook.com/historischekringbussum/ 15 HKB.logo.krant.indd 1 01-12-20 16:22 Bussumse bouwmeester was ook binnenhuisarchitect en glasontwerper Het ontwerptalent van Karel de Bazel Karel de Bazel is blijvend bekend als de architect van het naar hem vernoemde gebouw De Bazel in de Vijzelstraat dat lange tijd een bankgebouw was, maar tegenwoordig het Amsterdams Stadsarchief huisvest. Hij ontwierp ook talrijke woningen in Bussum, vooral in het Brediuskwartier, het Vondelkwartier en in de Godelindebuurt. In laatstgenoemde buurt is er een straat naar hem vernoemd. Naast bouwmeester was hij een toonaangevend binnenhuisarchitect en glasontwerper. Opleiding en eerste werkervaring Sint-Vituskerk in Hilversum en de Karel Petrus Cornelis de Bazel Sint-Bavokathedraal in Haarlem. werd op 14 februari 1869 geboren Hij bevorderde de jonge De Bazel in Den Helder. Zijn vader was con- tot opzichter en later tot Chef de ciërge van het Ministerie van Mari- Bureau. Op het bureau leerde Karel ne. Na de lagere school begon Karel de architect, sieraden- en boekban- als leerjongen bij een timmerman. dontwerper Mathieu Lauweriks Hij volgde de avondopleiding kennen. bouwkunde aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Samen bezochten zij in 1893 het in Den Haag en werd in 1888 aan- British Museum in Londen, waar gesteld als tekenaar bij een Haags zij gegrepen werden door Assyri- architectenbureau. sche en Egyptische kunst, die zij natekenden en die hun architec- In 1889 werd De Bazel benoemd tuur diepgaand zoude beïnvloe- ¢ Het ontwerp voor een bibliotheekgebouw uit 1896 van De Bazel.
    [Show full text]
  • Douwes Dekker En Multatuli
    Verzameld werk. Deel 4 Menno ter Braak onder redactie van M. van Crevel, H.A. Gomperts en G.H. 's-Gravesande bron Menno ter Braak, Verzameld werk. Deel 4. G.A. van Oorschot, Amsterdam 1951 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/braa002verz04_01/colofon.htm © 2007 dbnl / erven Menno ter Braak / de samenstellers en/of hun rechtsopvolgers i.s.m. t.o. 3 Menno ter Braak, Verzameld werk. Deel 4 5 In gesprek met de vorigen Menno ter Braak, Verzameld werk. Deel 4 7 De vorigen Onder het schiften van een groot aantal opstellen, die ik tussen 1933 en 1938 schreef, ontstond dit boek langzamerhand vanzelf, nl. in de vorm van een reeks ontmoetingen met de ‘vorigen’. Onder het herlezen immers kwam ik steeds weer tot de ontdekking, dat ik over mijn generatiegenoten nog weinig had kunnen zeggen, dat mij definitief genoeg voorkwam om in een boek te worden herdrukt; en zo kwam ik er toe, voorlopig alles uit te schakelen, wat op hen betrekking had. De hier gebundelde essays zijn dus ‘gesprekken’ met hen, over wie ik iets definitiefs meende te hebben geschreven; ‘definitief’ uiteraard niet opgevat in de zin van ‘objectief en voor eeuwig’, want aan zulke pretenties heb ik nog steeds niet leren geloven. De reeks dezer ‘vorigen’ loopt van Erasmus tot Jan Romein, om te besluiten met een proeve van critiek op mijn ‘vorig’ zelf. De moraal van de bundel scheen mij het best te zijn samengevat in een brief over het individualisme, die ik daarom aan deze verzameling heb toegevoegd. 's-Gravenhage, Juni 1938 Menno ter Braak, Verzameld werk.
    [Show full text]
  • M Ondriaan Stichting Jaarverslag 2007
    1 2007 Jaarverslag Mondriaan Stichting 1 De Mondriaan Stichting is een cultuurfonds dat bijzondere Mondriaan projecten voor beeldende kunst, vormgeving en cultureel erf­ goed ondersteunt en stimuleert. De Mondriaan Stichting Stichting 2 geeft financiële ondersteuning, en soms ook advies, aan 2 instellingen, bedrijven en overheden, zowel nationaal als 3 internationaal. In 2007 werden 673 projecten onder steund, 3 waarvan 368 in het buitenland. Aan deze projecten werd 4 een bedrag van € 24.140.522 besteed. 4. 5 5. 6. 6. 7. 200Jaarverslag 2007 7. Voor meer informatie 8. Mondriaan Stichting (Mondriaan Foundation) 8. Jacob Obrechtstraat 56 1071 KN Amsterdam t (020) 676 20 32 f (020) 676 20 36 e [email protected] 109. w www.mondriaanfoundation.nl 109. Mondriaan Stichting Jaarverslag 2007 Voorwoord In 2007 ondersteunde de Mondriaan Stichting met € 24.140.522 meer dan 670 projecten in Nederland en 45 andere landen. Deze projecten bestonden uit een groot aantal verschillende activiteiten: van presentaties tot aankopen, van publicaties tot program­ meringen. Musea, presentatie­instellingen, kunstenaarsinitiatieven, archieven, bibliotheken en andere organisaties maakten in deze projecten beeldende kunst, vormgeving en cultureel erfgoed toegankelijk voor een groot en divers publiek. Naast het ondersteunen van projecten heeft de Mondriaan Stichting dit jaar ook een aantal opmerkelijke activiteiten ontwikkeld. Met het Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst stelde zij de publicatie Second Opinion samen, over subsidiëring van beeldende kunst(enaars). Bijzonder was eveneens de samenwerking met Stichting Doen en Hivos in Arts Collaboratory, dat onafhankelijke kunstenaarsinitiatieven in Afrika, Azië en Latijns­ Amerika financiert. De Mondriaan Stichting ondersteunt de uitwisseling tussen deze kunstenaarsinitiatieven en Nederlandse instellingen voor beeldende kunst.
    [Show full text]
  • Champions League “Fred” Parsons
    FRIDAY - SUNDAY, SEPTEMBER 4-6, 2009 Amsterdam Pfeffer (1972) and others. dance Galerie Clairefontaine “Sonia Gaskell” explores the life and Sept. 9-12 work of the Russian-born dancer and % 352-47-23-24 choreographer Sonia Gaskell www.photomeetings.lu (1904-74) through photographs, cos- tumes and video clips. Paris Jewish Historical Museum photography Sept. 11-Jan. 31 “August Sander: Look, Observe and % 31-20-5310-310 Think” showcases a selection of impor- www.jhm.nl tant works by German photographer August Sander (1876-1964). design Fondation Cartier Bresson “Made in Britain” displays bags and Sept. 9-Dec. 20 purses designed by English designers % 33-1-5680-2700 selected from recent collections by Vi- vienne Westwood, Alexander Mc- www.henricartierbresson.org Queen, Stella McCartney, Paul Smith and others. art Museum of Bags and Purses “Bruegel, Memling, Van Eyck ... The Sept. 7 to Feb. 21 Brukenthal collection” brings together % 31-20-5246-452 50 works by masters of the Flemish www.tassenmuseum.nl school, including Van Eyck (ca. 1395-1441) and Bruegel (1525-69), alongside works by Titian (ca. Berlin 1490-1576) Lorenzo Lotto fireworks (1480-1556) and others. “Pyronale 2009” brings six interna- Musee Jacquemart-André tional pyrotechnical companies to com- Sept. 11-Jan. 11 pete on the Maifeld area of Berlin’s % Olympiastadion for two nights of spar- 33-1-4562-1159 kle and noise. www.musee-jacquemart-andre.com Olympia Stadium Sept. 4-5 Rotterdam % 49-30-3157-5413 art www.pyronale.biz “New Horizons: The Hague School and the modern Dutch Landscape” juxta- Bonn poses 30 historic 19th-century photo- music graphs with a selection of The Hague Empire bag in gold solid “Beethovenfest 2009” is a classical- School paintings by Willem Roelofs, brass, red enamel and music festival featuring performances Anton Mauve, the Maris brothers and Swarovski crystals by by Kent Nagano, Ingo Metzmacher, Johan Weissenbruch and others Alexander McQueen (2008) Sol Gabetta, Valery Gergiev, Gustavo Kunsthal at the Museum of Bags and Dudamel and others.
    [Show full text]