"21 Jun11887 Biel^ V#Stit\^
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
KORENDIJK - STRIENEMONDE SOCIAAL-ECONOMISCHE SCHETS VAN EEN RUILVERKAVELINGSGEBIED IN DE HOEKSCHE WAARD Verslagen £> DEN HAAG <P No. 186 <r» "21 JUN11887 BIEL^ V#STIT\^ Juni I967 indbouw-Economisch Instituut - Conradkade 175 ~ 's-Gravenhage - Tel. 6l„41.6l INHOUDSOPGAVE Biz, LIJST VANBIJLAGE N 4 WOORD VOORAF 7 INLEIDING HOOFDSTUKI ALGEMEEN SOCIAAL-ECONOMISCHE ASPECTEN 10 § 1.Bevolkin g 10 § 2.Veranderinge n ind e samenstelling van de be roepsbevolking 12 § 3«Werkgelegenhei d enforensism e 14 HOOFDSTUK II ASPECTEN VAND EAGRARISGH-ECONOMISCH SSTRUCTUU R 17 § 1.Hoofd -e nnevenberöepe n van degeregistreer den 17 § 2.Bedrijfsgroottestructuu r 19 § 3»Wijziginge n inhe t aantal geregistreerden 23 § 4» Verkaveling 24 § 5•Eigendo m enpach t 25 HOOFDSTUK III DEAGRARISCH EBEDRIJVE N 27 § 1.Grondgebrui k enbedrijfstyp e 27 § 2.Akkerbou w 27 § 3- Veehouderij 29 § 4- Fruitteelt enoverig e tuinbouw 31 § 5°Arbeidsbezettin g 34 § 6.Mechanisati e 37 § 7«Bedrijfsuitkomste n 38 HOOFDSTUK IV ENKELEAGRARISCH-SOCIAL E ASPECTEN 40 §1 .D ebedrijfshoofde n 40 § 2.Opvolgin g op envrijkome nva nbedrijve n 41. SAMENVATTING 44 257 - 4 - LIJST VAÏÏBIJLAGE ! Blz. 1 Verloop van de bevolking sinds 1910 48 2 Geboorten- en vestigingsoverschotten 49 3 Bevolking naar wijken 50 4 Enige gegevens per wijk 51 5 Mannelijke beroepsbevolking naar bedrijfstak 52 6 Mannelijke agrarische beroepsbevolking 53 7 Ter plaatsegevestigd ebedrijve nme t minstens 10ma n personeel 54 8 Woonforensen naar woon-,werkgemeent e enbedrijfsta k 55 9 Werkforensen naar werk-, woongemeente enbedrijfsta k 56 10 De ontwikkeling van de werkgelegenheid ter plaatse en de uitgaande pendel 57 11 Telplichtige geregistreerden in het blok in 1966 58 .12 Agrariërs naar deelgebied, bedrijfsgrootte enbedrijfs - type .59 13 Nevenberoepenva nd eB - enhoofdberoepe nva n deC-gere - gistreerden 60 14 -Geregistreerden in groep D 61 15 De speciale bedrijven in het blok 62 16 De ontwikkeling van het aantal grondgebruikers naar grootteklasse 63 17 Ontwikkeling in de deelgebieden sedert i960 • 64 18 Wijzigingen in het aantal geregistreerden sedert i960 65 19 Verdwenen geregistreerden in de periode I96O-1966 6b 20 Nieuw-geregistreerden in de periode I96O-I966 67- 21 Overdrachten ind eperiod e I96O-I966 68 22 Verkaveling . 69 23 Ontwikkeling in de rechtsvorm van het grondgebruik 70 24 Eigendom en pacht 71 25 Ontwikkeling van het grondgebruik 72 26 Grondgebruik 73 27 Ontwikkeling van het bouwlandgebruik 74 28 Bouwlandgebruik 75 29 Weiderundvee 76 30 Melkkoeien 77 31 Ontwikkeling van de melkveehouderij 78 32 Graslandgebruik enmelkveehouderi j 79 33 Schapen 80 34 Fok- en mestvarkens 81 35 Pluimvee 82 36 Ontwikkeling van de tuinbouwteelten 83 37 Het areaal aan hardfruit op de bedrijven 84 38 Ontwikkeling van de hardfruitteelt 85 39 Waardering en leeftijd van de hardfruitaanplant 86 40 Ontwikkeling van de arbeidsbezetting op de bedrijven 87 257 5- Biz. 41 Arbeidsbezettingstypen 88 42 Vaste arbeiders opd ebedrijve n 89 43 Vergelijking vanhe t aantal vaste arbeiders opd ebedrij ven ini96 0e n196 6 90 44 Leeftijd vand evast e arbeiders 91 45 Het gebruikva n landbouwtrekkers opd ebedrijve n 92 46 Het gebruikva n eeneige ncombin e 93 47 Ke graanoogst 94 48 Het rooienva n aardappelen enbiete n 95 49 Machinaal zaaien,pote n enplante n 96 50 Het transport 97 51 Bedrijfsuitkomsten 98 52 Leeftijd vand ebedrijfshoofde n 99 53 Landbouwonderwijs 100 54 Bedrijfsopvolging 101 55 Structureel aflopend grondgebruik 102 56 Fruitteeltvakscholingva nvermoedelijk e opvolgers 103 257 - 7- WOOEDVOORA F De Cultuurtechnische Dienst verzocht in juliI96 6he tLand - bouw-EçonomischInstituu t een sociaal-economische schetst emake n vanhe t ruilverkavelingsgebied "Strienemonde".Naderhan d werd overeengekomen het aangrenzende ruilverkavelingsgebied "Korendijk" alsdeelgebie d indez e schets tebetrekken ,aangezie n waarschijn lijkbeid e ruilverkavelingsgebieden zoudenworde n samengevoegd» Het totale gebiedva ndez e tweeruilverkavelingen ,da t ca.860 0h a groot is,omva tpraktisc hd egehel e gemeenten Goudswaard,Piershil , Nieuw-Beijerland,Zuid-Beijerlan d enNumansdor p (uitgezonderd het eilandTiengemete n enenkel e zuidelijkepolder s inNumansdorp )e n enkelepolder s ind egemeent eKlaaswaal . Van degegeven sui t deze schets- ee nuitwerkin g van enee n toelichting opd ebestaand e statistische documentatie overhe tbe trokken gebied -maak t deCultuurtechnisch e Dienst gebruikbi jd e voorbereidingswerkzaamhedenvoo rd eruilverkavelin g end esamen stellingva nhe trappor t exart .3 4va nd eRuilverkavelingswet . Dit verslagi suitgebrach t doord e afdeling Streekonderzoek. DE;DIRECTEUR , !' 'I" v-t-; 's-Gravenhage, juniI96 7 (Dr.A .Maris ) 257 9- INLEIDING Deze sociaal-economische schetsgeef t eenbeschrijvin g van dei n voorbereiding zijnderuilverkavelin g "Korendijk-Strienemonde" (+86O O ha). Het gebied ligt ind eHoeksch eWaar d enomva tpraktisc hd egehel e gemeenten Goudswaard,Piershil ,N ieuw-Beijerland ,Zuid-Beijerlan d en Numansdorp enenkel epolder s vand egemeent eKlaaswaal « Op dekaar t l) isd ebegrenzin g vanhe tblo k (de twee ruilverkavelingsgebiedente.za- ' men)aangegeve n end e inoverle gme t de Cultuurtechnische Dienst ge maakte onderverdeling inee n4~"fca ldeelgebiede n aangebracht,namelijk s I Korendijk (gemeente Goudswaard) II Piershil enNieuw-Beijerlan d III DenHitser t (gemeenteZuid-Beijerland ) IV Cromstrijen (gemeenteNumansdor p enee ndee l van degemeent eKlaaswaal ) Het gebied bestaat sterkoverwegen d uit zeerjong e zeekleigronden, uitstekend geschikt voord e teelt van eengrot evariati e aangewassen . Slechts de ruilverkavelingKorendij k omvat gedeeltelijk gronden,waar vanhe t gebruikmee rbeperk t is.I ndi t inhoofdzaa k akkerbouwgebied ontwikkelt zich eenareaa l aanmodern e fruitaanplant. Het gebied ondergaat een toenemende invloed van debedrijvighei d in eno mRotterdam .Te nbehoev eva nbeter everbindinge nme td eRandsta d Holland is er eenhoofdverkeerswe gi nnoord-zuidrichtin g doorheenge legd.Planne n tot eengemeentelijk eherindelin gva nd eHoeksch eWaar d hebbengelei d tot eenopdrach t door degemeente n tot eenonderzoe k naar dewenselijkhei d hiervan end emanie rwaaro pdi e eventueel tot stand zoumoete nkomen . Alsbasi svoo rdez e sociaal-economische schetsheef t inhoofdzaa k statistisch materiaal gediend,bestaand eui ts a.individuel e gegevens vanalle .i nhe t blokwonend e geregistreerden, voor zover telplichtigbi jd elandbouwtellinge n vanhe t Centraal.Bu reauvoo rd eStatistiek , enwe lui t deMeitellinge n i960,196 6e n deDecembertellin g I965I b.pe r gemeentebeschikbar e gegevensui t deAlgemen e volkstelling i960, deVolks -e nberoepstellin g194 7 enander e landbouwtellingen. Dank zijd emedewerkin g vangemeentelijk e instanties enparticu lieren zijn,uitgaand e van eerdergenoemd materiaal,nader e informaties verkregen tenbehoev e vand e verslaggeving. l)Opgenome nme t toestemming vand e TopografischeDiens t5 reproducti e vanhe t kaartfragment isverboden . 257 - 10- HOOFDSTUK I ALGEMEEN SOCIAAL-ECONOMISCHE ASPECTEN Daard e"begrenzin gva nhe t ruilverkavelingsgebied niet geheel sa menvalt met gemeentegrenzen,i she tnie tmogelij k over deomvang ,sa menstelling enhe thistorisch e verloop vand ebevolkin g end eberoeps bevolking inhe tblo k exacte cijfers tegeven .Allee nd egemeent ePiers - hil ligt geheel inhe tblok ,Goudswaar d enZuid-Beijerlan d geheel,o p het totbeid e gemeentenbehorend e eilandTiengemete nn a (met+ 15 0be woners)e nNieuw-Beijerland ,me tuitzonderin g vanee nklei ndee l ten noordenva nd eRuiseweg .Va nd egemeent e Numansdorp ligt eveneens een kleindee l niet inhe tblok ,namelij k depolder s tenzuide nva nd e Nu- manspoldersedijk .Va nd egemeent e Strijenwone n enkele inwoners (bij DeKlem )i nhe tblok ,va nKlaaswaa l debewoner s vand epolder sKlein - Cromstrijene nNieuw-Cromstrijen . Eenbeschrijvin g vand e sociaal-economische aspecteni sgebaseer d opd egemeentelijk egegeven s vand egemeente nGoudswaard ,Piershil , Nieuw-Beijerland,Zuid-Beijerlan d enNumansdorp . §1. Bevolking (bijlagen 1 t/m 4) Numansdorp heeftme t ruim 48OOverrewe gd emeest einwoners , Piershil metno ggee n100 0d eminste .D e ontwikkeling vanhe t aantal inwoners isi nd evij f gemeentennie tparalle l verlopen.He t aantalin wonersva nZuid-Beijerlan d enNieuw-Beijerlan d ispraktisc h sedert de oorlog gelijk gebleven (enkleine r dani nd e jaren dertig), tegen een toenemingvoo rNumansdor p enPiershi l van1 1à lZÇo.D e ontwikkeling in delaatstgenoemd e gemeenten verlooptnagenoe g gelijk aandi evoo r de geheleHoeksch eWaard; ;d e ontwikkeling inGoudswaar d houdt praktisch hetmidde ntusse ndi ei nZuid - enNieuw-Beijerlan d enerzijdse nNumans dorp enPiershi landerzijds . 257 - 11 - Grafiek 1 ONWIKKELING VAN HET AANTAL INWONERS Indexcijfer (1947 = 100) 130 120 110 100 90 ••-y »**~ / ^ 80 10 60 i 1910 '20 '30 '40 '47 '50 '55 '60 '65 Goudswaard Piershil Numansdorp Zuid-Beijerland — Nieuw-Beijerland ++++++ Nederland Het verloop van de bevolking in de gemeenten in het "blok werd steeds sterk beïnvloed door vertrekoverschotten. In Goudswaard en Zuid- Beijerland bleek ook in de laatste jaren het aantal inwoners dat ver trok groter dan het aantal dat zich in de gemeente vestigde. In Numans dorp, de grootste gemeente in deze omgeving, is geleidelijk aan het vertrekoverschot aan het verdwijnen en is er praktisch een evenwicht ontstaan tussen vertrek en vestiging. Naarmate men door snelverkeer op steeds grotere afstanden kan gaan werken, zijn vestiging en vertrek minder een aanwijzing voor de werkgelegenheid ter plaatse en meer van de wohingruimte.