Basic Neuroanatomy
Online Tutorial
Lars Klimaschewski MD PhD Department of Anatomy, Histology and Embryology Division of Neuroanatomy Medical University Innsbruck
www.neuroanatomy.at Resources
CNS Compendium for medical students (Division of Neuroanatomy)
Frozen brain sections (Division of Clinical Anatomy)
Histological sections (Division of Histology)
Brain Model (3B Scientific) Embryonic 3 vesicle stage 5 vesicle stage (day 25, 4 mm) (day 42, 12 mm) Telencephalon Neuroanatomy I II Lateral ventricle Prosencephalon Foramen Monroi (forebrain) III Diencephalon Mesencephalon (midbrain) Mesencephalon Rhombencephalon IV Aquaeduct (hindbrain) Rhombencephalon Met- and Myelencephalon Medulla spinalis (spinal cord) Medulla spinalis Canalis centralis
CN VII/VIII Flexura cervicalis Isthmus (CN IV)
Medulla spinalis Flexura pontina
Cerebellum CN V
CN IX-XII Telencephalic vesicle (day 60, 30 mm) Optic cup Bulbus olfactorius (CN I) Adult Gyrus precentralis Neuroanatomy Gyrus postcentralis Lobus frontalis Lobus parietalis
Sulcus lateralis Insula Lobus occipitalis
Lobus temporalis Cerebellum
Medulla spinalis 8 cervical segments 12 thoracic segments 5 lumbal segments 5 sacral segments
Diencephalon Corpus callosum Chiasma opticum Pineal gland - Pituitary gland - Epiphysis Hypophysis Cerebellum Mesencephalon (Arbor vitae)
Pons Aquaeduct
Medulla oblongata Central canal IV. ventricle Functional Neuroanatomy
Hearing Special INPUT sensory CNS Vestibular
Vision Taste Smell INPUT OUTPUT
Sensory Motor (afferent) (efferent)
Exteroception Proprioception Enteroception (surface) (musculosceletal) (viscera) Somatic Visceral
Noci- Thermo - Mechano- Chemo- ceptor ceptor ceptor ceptor Involun- Volun- Para- Sym- Enteric tary tary sympathetic pathetic
SKELETOMUSC. GLANDS
BRANCHIO- CARDIAC GENIC MUSC. MUSC.
SMOOTH MUSC.
Spinal cord
Main motor and sensory systems dorsal horn
ventral horn Cervical spinal cord
Fasciculus gracilis
Posterolateral tract Fasciculus cuneatus (from Th3) (Lissauer)
Dorsal horn Zona intermedia I II III IV Tr. corticospinalis lat. Tr. spinocerebel. post. V
Autonomic tracts VI Tr. spinocerebel. ant. VII Tr. tegmentospinalis X VIII IX Tr. spinothalamicus lat. Ventral horn IX Tr. spinoolivaris
Fasciculi proprii Tr. spinotectalis
Tr. olivospinalis Tr. spinovestibularis
Tr. reticulospinalis Tr. tectospinalis Tr. spinothalamicus ant.
Tr. vestibulospinalis Tr. corticospinalis ant. Cortical areas*
Capsula interna (Crus posterius)
Mesencephalon (Crura cerebri)
Pons (ventral) Corticospinal tract (CST)
Medulla spinalis (Tr. corticospinalis lat.) Pyramidal decussation in medulla oblongata 12% of fibers cross over at segmental level
*sources: motor cortex, pre- Ventral horn motor cortex, frontal eye field, prefrontal cortex, Broca center, cingulate motor cortex, soma- tosensory cortex (25%) Ventral horn lesion – C7/8
flaccid paralysis Corticospinal tract lesion
spastic paralysis Conscious proprioception and exteroception Gyrus postcentralis (discriminative touch): dorsal column - medial lemniscal pathway
Nucleus ventr. Lemniscus medialis posterolat. Nucleus ruber Nucleus ventr. posteromed. Substantia nigra
Ganglion trigeminale
Lemniscus med.
Nucl. n. trigemini
Nucleus gracilis
Dorsal root ganglion Nucleus cuneatus Dorsal column syndrome (Th10)
hypesthesia sensory ataxia Exteroception (pain, temperature): Gyrus postcentralis spinothalamic pathway
Thalamus (VPLN)
Formatio reticularis
Spinal lemniscus
Tractus spinothalamicus lateralis (LSTT) Dorsal horn syndrome (C5-C8)
analgesia thermanaesthesia Unconscious proprioception: spinocerebellar and cuneocerebellar tracts
Vermis, Zona intermedia Pedunculus cerebellaris superior
Tractus spinocerebellaris anterior Tractus spinocerebellaris posterior Tractus cuneocerebellaris Brain Model White matter Granule cell layer
Fissura cerebelli Arbor vitae
Nucl. globosus
Nucl. fastigii
Nucl. emboliformis
Nucl. dentatus
Folia cerebelli
Molecular layer
Caput nucl. caudati Pedunculi cerebri
Capsula interna Nucl. ruber crus anterius
Putamen
Pars sublentiformis
Pars retrolentiformis Nucl. n. III
Aquaeduct Substantia nigra pars compacta Dopamine
Striatum Frontal lobe
Substantia nigra
VTA (Ventral Tegmental Area) week 8 Lateral ventricle Epithalamus Epiphysis and Commissura posterior Plexus of lateral ventricle Thalamus dorsalis Specific and unspecific nuclei, Plexus of III. ventricle Metathalamus (Corpora geniculata)
Ganglionic eminence Subthalamus Globus pallidus Nucl. subthalamicus Hypothalamus Hypophysis Corpora mamillaria
Nucleus caudatus adult Corpus callosum
Thalamus dorsalis Fornix
Putamen Capsula interna
Globus pallidus III. ventricle
Tractus opticus Hypothalamus Hippocampus Lateral ventricle
Fornix
C.c.
Thalamus
Caudate nucleus Hippocampus
Claustrum Caudate nucleus * * * * * * Internal capsule * *
III. V. * Fornix Archi- and Paleocortex - 'Limbic System' Limbic structures
Commissura fornicis
Genu corporis callosi Splenium corp. callosi
Nucl. anterior thalami Corpus fornicis
Columna fornicis
Corpora mammillaria Crus fornicis
Fimbria hippocampi Chiasma opticum
Gyrus dentatus Infundibulum
Hypophysis Pes hippocampi Cornu ammonis Pons C.c.
* * * Cajal Acetylcholine
Neocortex Thalamus
Medial septal nuclei Basal nucleus of Meynert
Ponto-mesencephalo- tegmental complex Neocortex cerebri I
II
III
IV
V
VI
white matter Brodmann Areas
Quantitative neuroanatomy of the neocortex - comparative aspects
• 50,000–100,000 neurons under 1 mm2 cortical surface (primates have higher numbers in the visual cortex) • Cortical thickness varies (2–4 mm) and is highest in humans • 100,000,000 cortical minicolumns with up to 110 neurons each • Cortical neurons packed at high density: ~100,000/mm3 (mouse), humans (24,000/mm3), rats (55,000/mm3), and only 6,000/mm3 in elephants
Terrestrial brain Elephant Human Rat Brain weight (g) 4800 1300 2 Neocortex (mm2) 630,000 250,000 600 Neuron density (/mm3) 6000 24,000 55,000 Neuron number 11 billion 20 billion 0.02 billion
• Each neuron contacts 500 other neurons on average; synaptic density remarkably similar at around 1 billion synapses per mm3; 80% of cortical neurons are excitatory and 20% are inhibitory; average number of synapses per neuron = 8000 • Dependent on cortical thickness axonal length is appr. 4 km/mm3 and dendritic length is appr. 0.4 km/mm3
Thank you for your attention!