<<

FICHA DE ANTECEDENTES DE ESPECIE

Cora glabrata (Spreng.) Fr.

Anteriormente llamada glabratum (Spreng.) D. Hawksw.

1. Nomenclatura

Nombre campo Datos Reino Fungi Phyllum o División Clase Orden Familia Género Nombre científico Cora glabrata Autores especie (Spreng.) Fr. Referencia descripción Th. Fries (1838) Epicrisis Systematis Mycologici: 556 (1838) especie Sinonimia valor Thelephora glabrata Spreng. Sinonimia autor Sprengel Sinonimia bibliografía Sprengel 1820, K. svenska VetenskAkad. Handl. 41: 51 Sinonimia valor Dictyonema glabratum (Spreng.) D. Hawksw. Sinonimia autor (Sprengel) D. Hawksworth Hawksworth, D.L. 1988. A new name for Dictyonema pavonium Sinonimia bibliografía (Swartz) Parmasto. The Lichenologist. 20(1):101-101 Sinonimia valor Cora bovei Speg. Sinonimia autor Spegazzini Spegazzini, C. 1888. Fungi Fuegiani. Boletín de la Academia Sinonimia bibliografía Nacional de Ciencias en Córdoba. 11(2):135-311 Sinonimia valor Cora reticulifera Vain. Sinonimia autor Vainio Vainio, E.A. 1890. Étude sur la classification naturelle et la Sinonimia bibliografía morphologie des du Brésil. Pars prima. Acta Societatis pro Fauna et Flora Fennica. 7(1):1-247 Sinonimia valor Corella brasiliensis Vain. Sinonimia autor Vainio Vainio, E.A. 1890. Étude sur la classification naturelle et la Sinonimia bibliografía morphologie des Lichens du Brésil. Pars prima. Acta Societatis pro Fauna et Flora Fennica. 7(1):1-247 Sinonimia valor Corella tomentosa Vain. Sinonimia autor Vainio Vainio, E.A. 1899. Lichenes novi rarioresque, ser. III. Hedwigia Sinonimia bibliografía Beiblätter. 38:(253)-(259) Sinonimia valor Corella zahlbruckneri Schiffn. Sinonimia autor Schiffner Zahlbruckner 1927, Denkschr. K. Akad. Wiss. Wien, Math.-nat. Kl. Sinonimia bibliografía 83: 200 Sinonimia valor Gyrolophium elegans Krombh. Sinonimia autor Krombholz

Ficha INICIO 17mo Proceso RCE página 1 de 12 Nombre campo Datos Krombholz, J.V. von. 1831. Naturgetreue Abbildungen und Sinonimia bibliografía Beschreibungen der Schwämme. 1:1-85 Sinonimia valor Gyrolophium mauritianum G. Kunze ex Krombh. Sinonimia autor G. Kunze ex Krombholz Krombholz, J.V. von. 1831. Naturgetreue Abbildungen und Sinonimia bibliografía Beschreibungen der Schwämme. 1:1-85 Sinonimia valor Ulva montana Sw. Sinonimia autor Swartz Swartz, O.P. 1788. Nova genera et species Plantarum seu prodromus descriptioneum vegetabilium maximam parte Sinonimia bibliografía incognitorum qua sub itinere in Indiam Occidentalem annis 1783- 1787 digessit Olof Swartz M.D. Sinonimia valor Wainiocora ciferrii Tomas. Sinonimia autor Tomaselli Sinonimia bibliografía Tomaselli 1950, Arch. bot. Forli 26: 8 Nombre común SIN INFORMACIÓN Idioma SIN INFORMACIÓN Estudios recientes en el género han aumentado la diversidad, determinándose la existencia de entre 126 a 400 especies cripticas dentro de lo que generalmente se consideraba una sola especie en Nota taxonómica Dictyonema glabratum (= Cora glabrata), con varias especies nuevas mencionadas para Chile (Lücking et al. 2013, 2014, 2016) por lo que es dudoso que todos los registros en Chile para C. glabrata correspondan a una única especie.

2. Descripción Descripción Basidiomas sésiles, solitarios o imbricados y unidos en rosetas de hasta 20 cm o más de diámetro, los pileos individuales flabeiformes, semicirculares o reniformes, rara vez casi estipitados, con frecuencia fusionándose lateralmente, 1-6 (-8) x 1-6 (-8) cm de ancho, delgado, 0.18-1.2 (-1.4) mm, membranoso o casi similar al papel, quebradizo cuando está seco, superficie superior generalmente de forma clara y densa pero superficialmente sulcada-zonada, a veces con finas, arrugas concéntricas, sin fibrillas radiales, lisas, ligeramente villosas, en estado vivo azul verdoso brillante o azul verdoso, en herbario se vuelve blanco cremoso a gris blanquecino, amarillo grisáceo, o verde grisáceo, gris-azul-verde, azul- verde o gris azulado, en la parte central generalmente más oscura, el borde de 2-3 mm generalmente de color crema ocráceo, o verdoso o verde tinta en el borde. Fotobionte Chroococcus (Rivulariaceae); superficie inferior densamente concéntricamente zonada, gris a verdoso o azul-grisáceo (algo más oscuro que la superficie superior), a la lupa luce granulosa a aracnoide; himenóforos primero dispersos, 0.2-0.4 mm hasta 1 mm diámetro y 0.3-0.6 (-1) mm de alto, 1-2 mm de distancia entre sí, irregularmente en forma de copa o apotecio, luego uniéndose para formar crestas concéntricas interrumpidas, finalmente poligonalmente o casi reticuladamente agrietadas; superficie inicialmente de color crema profundo, luego pálido ocráceo u opaco amarillento-grisáceo-rojizo; en muestras antiguas, las manchas himeniales se caen comenzando desde el margen y, por lo tanto, la superficie inferior se vuelve estéril, basidioma en capas; subhimenio: (30-) 50-150 (-200) µm de espesor; himenio: formado por basidioles muy numerosos y basidios dispersos; basidioles: 4-7 µm diam. hifas: sin pinzas; basidios: a menudo pocas o ausentes, 15-20 (-25) x (5.5-) 6-8.5 µm; esterigmas: 4 o raramente 2, ligeramente subcónicas, 5-7.5 µm de largo;

Ficha INICIO 17mo Proceso RCE página 2 de 12 basidiosporas: a menudo pocas y en mal estado, forma de lágrima elipsoide, ligeramente en forma de bote, con apículo lateral (proyección para unión al esterigma), sin gotas, (6.5-) 7.5-8.5 x (3.8-) 4-4.5 (-5) µm; impresión de esporas: blanco. Pruebas puntuales: todas negativas Metabolitos secundarios: ninguno detectado (Ryan 2002). Descripción Basidiomas sésiles, solitarios o imbricados y unidos en rosetas de hasta 20 cm o Simple más de diámetro, los pileos individuales flabeiformes, semicirculares o reniformes, rara vez casi estipitados, con frecuencia fusionándose lateralmente, superficie superior generalmente de forma clara y densa pero superficialmente sulcada-zonada, a veces con finas arrugas concéntricas, sin fibrillas radiales, lisas, ligeramente villosas, en estado vivo azul verdoso brillante o azul verdoso, la parte central generalmente más oscura, el borde de 2-3 mm generalmente de color crema ocráceo, o verdoso o verde tinta en el borde. Superficie inferior densamente zonada concéntricamente, más oscura que la superficie superior; himenóforos primero dispersos, 1-2 mm de distancia entre sí, irregularmente en forma de copa o apotecio, luego uniéndose para formar crestas concéntricas interrumpidas, poligonal o reticuladamente agrietadas; superficie inicialmente de color crema profundo, luego pálido ocráceo u opaco amarillento-grisáceo-rojizo, basidioma en capas; himenio: formado por basidioles muy numerosos y basidios dispersos; basidios: a menudo pocas o ausentes; esterigmas: 4 o raramente 2, ligeramente subcónicas; basidiosporas: a menudo pocas y en mal estado, forma de lágrima elipsoide, ligeramente en forma de bote, con apículo lateral; impresión de esporas: blanco. Pruebas puntuales: todas negativas Metabolitos secundarios: ninguno detectado. Rasgos El basidiocarpo flaveliforme, con bandas concéntricas, el borde ligeramente mas distintivos claro que el resto del cuerpo, sin fibrillas y ligeramente villoso, formando estantes en los sustratos donde se sitúa. Rasgos El basidiocarpo flaveliforme, con bandas concéntricas, el borde ligeramente mas distintivos claro que el resto del cuerpo, sin fibrillas y ligeramente villoso, formando estantes (simple) en los sustratos donde se sitúa.

3. Historia Natural

Hábito (sólo NO APLICA para plantas) Comportamiento NO APLICA (sólo para animales) Reproducción SI en Chile Reproducción Hay evidencias de reproducción sexual del micobionte a través de la formación de basidiomas. No hay evidencias de estructuras de dispersión vegetativa como isidias o soredias. Reproducción Reproducción sexual del micobionte por la formación de esporas, sin simple formación de estructuras de dispersión vegetativa. Tipo de Alimentación NO APLICA Dieta NO APLICA Dieta simple NO APLICA Interacciones NO APLICA Relevantes Especie NO APLICA Interacción

Ficha INICIO 17mo Proceso RCE página 3 de 12 Hábitat Epífito, con amplia valencia, desde ambientes tropicales a templados. Hábitat SIMPLE Epífito en ambientes tropicales a templados.

4. Distribución y demografía.

Países donde se distribuye en forma natural País Argentina País Australia País Bahamas País Belice País Bolivia País Brasil País Chile País Colombia País Costa Rica País Cuba País Ecuador País El Salvador País Estados Unidos País Guatemala País Guyana País Guyana Francesa País Haiti País Honduras País Jamaica País Mexico País Panama País Peru País Puerto Rico País República dominicana País Sudáfrica País Surinam País Trinidad y Tobago País Uruguay País Venezuela Países donde se distribuye en forma exótica País SIN INFORMACIÓN Origen especie respecto de NATIVA Chile Endémico de Chile NO

Ficha INICIO 17mo Proceso RCE página 4 de 12 Distribución La especie, en el sentido tradicional, tiene una distribución cosmopolita, y en Chile se presenta desde la región de Antofagasta a la región de Magallanes, incluyendo al Archipiélago de Juan Fernández. Es importante destacar que la especie, en el sentido tradicional, es un agregado de cientos de especies semicrípticas, cuya circusncripción está en proceso (Lücking et al. 2013, 2014, 2016).

A continuación se muestra la Tabla de distribución y datos relevantes de la especie. (ésta se construye a partir de la tabla de atributos del shapefile).

Registro Nombre de la Elevación Año Colector Determinador Fuente N_S Localidad (m) FOLLMAN G, 1 (436) Cerro Moreno 1131 1967 FOLLMANN 2 (947) PN Fray Jorge 633 G & J REDÓN 1972 H. A. 3 (695) 1965 Valle de Anson 271 MSC Imshaug Mas Afuera, H. A. Campo 4 (685) 1965 1260 MSC Imshaug Correspondencia . PEREIRA I, Ramadillas de SAN MARTÍN 5 (948) 1995 493 Tragualemu J & MOYA M 2002. QUILHOT W, M CUELLAR, R DÍAZ, F 6 (949) Isla Mocha 30 RIQUELME & C RUBIO. 2010. RUBIO C, M SAAVEDRA, M CUÉLLAR, 7 (956) PN Conguillío 1159 R DÍAZ & W QUILHOT. 2013 H. A. Refugio 8 (678) 1969 971 MSC Imshaug Antillanca L.R. 9 (698) 1972 Ancud 93 F Landrum QUILHOT W, M CUELLAR, R DÍAZ, F 10 (950) Queulat 135 RIQUELME & C RUBIO. 2012. 11 (733) 1929 Península Taitao 13 S H. A. 12 (682) 1969 Puerto Alert 138 MSC Imshaug 13 (731 1896 P. Dusén Rio Azopardo 37 S S = Swedish Museum of Natural History (Suecia). MSC = Michigan State University (EEUU). F = Field Museum of Natural History (EEUU)

Cuando se trate de muchos puntos de colecta, observación o muestreo, para una misma localidad, basta con agruparlos a nivel de localidad y poner esa información en la tabla. Distribución SIMPLE Posee una distribución cosmopolita, conocida en Chile entre las regiones de Antofagasta y Magallanes, incluido el Archipiélago de Juan Fernández. Distribución altitudinal 13 a 1260 (msnm) Distribución regional dentro de Chile

Ficha INICIO 17mo Proceso RCE página 5 de 12 Región Antofagasta Situación Presente Región Aysén del General Carlos Ibáñez del Campo Situación Presente Región Bio Bío Situación Presente Región Coquimbo Situación Presente Región La Araucanía Situación Presente Región Los Lagos Situación Presente Región Los Ríos Situación Presente Región Magallanes y de la Antártica Chilena Situación Presente Región Maule Situación Presente Región Valparaíso Situación Presente Distribución dentro de Chile_Provincial Provincia Antofagasta Situación Presente Provincia Aisén Situación Presente Provincia Capitán Prat Situación Presente Provincia Coihaique Situación Presente Provincia Arauco Situación Presente Provincia Limarí Situación Presente Provincia Cautín Situación Presente Provincia Malleco Situación Presente Provincia Chiloé Situación Presente Provincia Llanquihue Situación Presente Provincia Osorno Situación Presente Provincia Valdivia Situación Presente Provincia Tierra del Fuego Situación Presente Provincia Última Esperanza

Ficha INICIO 17mo Proceso RCE página 6 de 12 Situación Presente Provincia Cauquenes Situación Presente Provincia Valparaíso Situación Presente Distribución dentro de Chile_Comunal Comuna Antofagasta Situación Presente Comuna Aisén Situación Presente Comuna Cisnes Situación Presente Comuna Cochrane Situación Presente Comuna Tortel Situación Presente Comuna Lago Verde Situación Presente Comuna Contulmo Situación Presente Comuna Lebu Situación Presente Comuna Ovalle Situación Presente Comuna Melipeuco Situación Presente Comuna Angol Situación Presente Comuna Ancud Situación Presente Comuna Puerto Montt Situación Presente Comuna Puerto Varas Situación Presente Comuna Puyehue Situación Presente Comuna Corral Situación Presente Comuna Los Lagos Situación Presente Comuna Panguipulli Situación Presente Comuna Valdivia Situación Presente Comuna Timaukel Situación Presente Comuna Natales Situación Presente

Ficha INICIO 17mo Proceso RCE página 7 de 12 Comuna Pelluhue Situación Presente Comuna Juan Fernández Situación Presente Distribución según piso Piso 7 vegetacional Luebert y Piso 19 Pliscoff Piso 50 Piso 61 Piso 62 Piso 71 Piso 84 Piso 85 Piso 89 Piso 91 Piso 92 MAPA EXTENSION Coberturas\Extensión Presencia\Cora_glabrata.shp PRESENCIA (LINK) MAPA AREA DE Coberturas\Área Ocupación\Cora_glabrata_AO.shp OCUPACION (LINK)

SUPERFICIE DE Para el cálculo de la extensión de la presencia se utilizó el método del mínimo polígono EXTENSIÓN DE LA convexo, en base a sus registros y colectas. Se excluyeron de esta estimación mar, PRESENCIA (km2) países limítrofes y cuerpos de agua. Lo que resultó en una superficie de 434.496 km2 SUPERFICIE ÁREA DE Para el cálculo del área de ocupación se utilizó el método de la IUCN (grilla con OCUPACIÓN (km2) cuadrículas de 2 x 2 km,) contabilizando aquellas cuadrículas que se intersectan con los puntos de registros y colectas de la especie. Lo que resultó en una superficie de 208 km2.

Ficha INICIO 17mo Proceso RCE página 8 de 12 PRESENCIA EN ÁREAS SI; PROTEGIDAS (SI/NO/SIN Parque Nacional (PN): Bosque Fray Jorge (2) INFORMACIÓN) Parque Nacional (PN): Archipiélago Juan Fernández (3,4) Parque Nacional (PN): Conguillío (7) Parque Nacional (PN): Puyehue (8) Parque Nacional (PN) :Queulat (10) Parque Nacional (PN): Laguna San Rafael (11) Parque Nacional (PN): Bernardo OHiggins (12) Parque Nacional (PN): Vicente Perez Rosales (13) Reserva Nacional (RN): Isla Mocha (6) PRESENCIA EN ÁREAS SI; CON PROTECCIÓN Área Marina Isla Mocha (6) Península de Mejillones (1) Tregualemu (5)

5. Demografía.

Información poblacional SIN INFORMACIÓN Información poblacional SIN INFORMACIÓN SIMPLE

6. Estado de conservación

Clasificada nacionalmente NO según Estado Conservación Esta Vigente SI Categoría Rara y Fuera de peligro Fuente Categoría Actual Boletín 47 Referencia de la Clasificación QUILHOT W, I PEREIRA, G GUZMÁN, R RODRÍGUEZ & I SEREY (1998) Categorías de conservación de líquenes nativos de Chile. Boletín del Museo Nacional de Historia Natural 47: 9- 22. N° Proceso de RCE Año clasificación 1998 Zona de Aplicación Rara en la I y II regiones, Fuera de Peligro en el resto de su distribución (Quilhot et al. 1998) Criterios RCE

7. Categoría de Conservación asignada Internacional (UICN).

Clasificación Internacional NO EVALUADA (NE) según UICN

8. Amenazas.

Efectos de la especie NO APLICA Tipo de Amenazas sobre la especie

Ficha INICIO 17mo Proceso RCE página 9 de 12 Descripción de Amenazas sobre la especie Descripción de Amenazas sobre la especie SIMPLE

9. Normativa.

Normativa regulación SIN INFORMACIÓN Incluida en algún Convenio Internacional NO Nombre del o los Convenios o Acuerdos Internacionales (señalar apéndice del acuerdo)

10. Usos y manejos.

Listado de las formas de uso SIN INFORMACIÓN Descripción de usos SIN INFORMACIÓN Descripción de usos SIMPLE SIN INFORMACIÓN

11. Conservación/Investigación.

Nombre de proyectos, programas, investigación, etc, desarrollados con la especies Nombre del proyecto SIN INFORMACIÓN Objetivo SIN INFORMACIÓN

Tipología de proyecto SIN INFORMACIÓN Institución ejecutora SIN INFORMACIÓN Datos de contacto SIN INFORMACIÓN Periodo de desarrollo SIN INFORMACIÓN

12. Bibliografía.

Nombre completo de la QUILHOT W, I PEREIRA, G GUZMÁN, R RODRÍGUEZ & I SEREY publicación (1998) Categorías de conservación de líquenes nativos de Chile. Boletín del Museo Nacional de Historia Natural 47: 9-22. Año de la publicación 1998 Tipo de publicación (a) Artículo de Revista Forma de citar dentro de Quilhot et al. 1998 textos Nombre completo de la RYAN BD (2002) Dictyonema. En: Nash TH III, BD Ryan, C Gries & publicación F Bungartz (eds.) Flora of the Greater Sonoran Desert Region. I. Lichens Unlimited, Arizona State University, Tempe, Arizona, pp. 169-171. Año de la publicación 2002 Tipo de publicación (c) Capítulo de Libro

Ficha INICIO 17mo Proceso RCE página 10 de 12 Forma de citar dentro de Ryan 2002 textos Nombre completo de la LÜCKING R, M DAL-FORNO, J D LAWREY, F BUNGARTZ, M E publicación HOLGADO ROJAS, J E HERNÁNDEZ, M P MARCELLI, B MONCADA, E A MORALES, M P NELSEN, E PAZ, L SALCEDO, A SPIELMANN, K WILK, S WILL-WOLF & A YÁÑEZ (2013) Ten new species of lichenized Basidiomycota in the genera Dictyonema and Cora (Agaricales: Hygrophoraceae), with a key to all accepted genera and species in the Dictyonema clade. Phytotaxa 139: 1–38. Año de la publicación 2013 Tipo de publicación (a) Artículo de Revista Forma de citar dentro de Lücking et al. 2013 textos Nombre completo de la LÜCKING R, M DAL-FORNO, M SIKAROODI, P M GILLEVET, F publicación BUNGARTZ, B MONCADA, A YÁÑEZ, J L CHAVES, L F COCA & J D LAWREY (2014) A single macrolichen constitutes hundreds of unrecognized species. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States 111: 11091–11096. Año de la publicación 2014 Tipo de publicación (a) Artículo de Revista Forma de citar dentro de Lücking et al. 2014 textos Nombre completo de la LÜCKING R, M DAL FORNO, B MONCADA, LF COCA, LY publicación VARGAS-MENDOZA, A APTROOT ET AL (2016) Turbo- to assemble a megadiverse lichen : seventy new species of Cora (Basidiomycota: Agaricales: Hygrophoraceae), honouring David Leslie Hawksworth’s seventieth birthday. Fungal Diversity. 84: 139-207 Año de la publicación 2016 Tipo de publicación (a) Artículo de Revista Forma de citar dentro de Lücking et al. 2016 textos Experto SIN INFORMACIÓN

13. Multimedia e imágenes.

Imagen de la especie

Nombre del archivo Cora_glabrata_1 Restricciones a la difusión Sin restricción de la imagen

Ficha INICIO 17mo Proceso RCE página 11 de 12 Nombre del autor de la Reinaldo Vargas Castillo misma Correo electrónico del [email protected] autor Imagen de la especie

Nombre del archivo Cora_glabrata_2 Restricciones a la difusión Sin restricción de la imagen Nombre del autor de la Reinaldo Vargas Castillo misma Correo electrónico del [email protected] autor

LINK a páginas WEB de http://www.mycobank.org/ interés Descripción link Base de datos nomenclaturales y asociados (referencia a la descripción, entre otros). LINK a páginas WEB de https://lichenportal.org/cnalh/ interés Descripción link Base de datos integrada de herbarios de líquenes de Norteamérica (incluyendo algunos países de Europa). Videos SIN INFORMACIÓN Descripción video SIN INFORMACIÓN Audio SIN INFORMACIÓN Descripción video SIN INFORMACIÓN

14. Observaciones.

Observación 1 (propuesta de clasificación del consultor) Observación 2 (sugerencias y observaciones que no se pueden incluir en los campos anteriores, como por ejemplo las clasificaciones regionales)

Ficha INICIO 17mo Proceso RCE página 12 de 12