AANGEBODEN DOOR UW FILMTHEATER, NVF & NVB CHARLIE KAUFMAN EN ALLE EN ALLE CHARLIE KAUFMAN VAN ID CHECK TOT REALITY CHECK REALITY TOT ID CHECK VAN IFFR 2016

#384 FEBRUARI 2016

ANOMALISA ANOMALISA FILMS UIT OORLOGSGEBIEDEN GESNEUVELDE LOUVRE HET OVER SPANNEND DETECTIVE-ESSAY DETECTIVE-ESSAY SPANNEND IFFR FRANCOFONIA OPENT HET SLEEP HERMANS VERFILMING BEYOND THE MOVIES AT TEKENT ANDY TYPEX LICHTHERAPIE GLOEDVOLLE OF SPLENDOUR ANDEREN CEMETERY OPENINGSFILM UN CERTAIN REGARD Filmfestival Cannes 2015

WINNAAR BESTE FILM a sweet taste Valletta Filmfestival 2015 of life SELECTIE International Filmfestival Rotterdam 2016

/CineartNL /CineartNL VANAF 11 FEBRUARI IN DE BIOSCOOP www.cineart.nl /cineartnederland 3a

Filmkrant.An.indd 1 14-01-16 12:13 DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 3

REDACTIONEEL Het International Film Festival Rotterdam heeft als hoofdthema dit jaar ID Check. Zoals het een echt postmodern programma betaamt is het over diverse subsec- ties uitgespreid en is het aan de bezoeker om zijn eigen identiteit samen te stellen. Maar ik wilde het eigenlijk even hebben over de vorige zin. En de connectie tussen identiteit en lid- woord. Stel je voor dat dit stukje was begonnen met “International Film Festival Rotterdam heeft etc…” Hadden we dat dan raar gevonden? Het kan geen filmliefhebber ontgaan zijn dat de Nederlandse filmfestivals zich de afgelopen ja- ren als merknamen laten marketen. Het Inter- national Documentary Filmfestival Amsterdam werd IDFA en het IFFR werd IFFR. Nu ben ik slechts een parttime taalpurist, en ben ik dol op het spelen met en breken van taal- regels. Ik had er geen enkele moeite mee om eer- der deze maand ruimhartig op De Grote Dilem- ma op Dinsdag Weekkalender in te vullen dat ik liever de rest van mijn leven straattaal wilde praten YO dan eenmalig 1000 euro te stelen van een familielid naar keuze (terwijl, denk je eens in, hoeveel woordenboeken je dáár wel niet van had kunnen kopen…!). Maar ik kan het toch niet laten om na te den- ken wat het weglaten van zo’n simpel lidwoordje eigenlijk betekent. Een lidwoord geeft identiteit. Een bepaalde, of een onbepaalde. Ooit eens was het gebruik van een lidwoord bij allerlei categorieën afkortingen, eigen- en soortnamen niet alleen verplicht, maar ook on- derscheidend. Denk maar aan ‘dé enige echte…’, toch iets anders dan ‘een enige echte’ of ‘enige echte’. Tegenwoordig is het weglaten van het lidwoord niet alleen een gevolg van ons staccato taalgebruik door sms, app en Twitter. En, moet ik daaraan toevoegen, in journalistieke taal ook door het afnemen van woordaantallen. Tijd = geld = ruimte = lettertekens. Alweer iets wat ge- ëconomiseerd wordt. Maar ook van een onbe- holpen poging om van afkortingen eigennamen te maken en van alles een merk. Nou is IDFA een acroniem (een afkorting die ook als woord kan worden uitgesproken) en IFFR niet (probeer maar eens). Dus in de meeste ge- vallen dat je ergens ‘IFFR’ leest, denk je er in ge- dachten ‘het’ bij, want anders loopt de zin niet. Taal is muziek. En een lidwoord is een soort op- maat. Laat je het weg, dan heeft dat betekenis, dan wordt een zin kortademig. En je wilt toch niet dat je bezoekers buiten adem in hun bio- scoopstoelen neerploffen? Het weglaten van het lidwoord, van een be- paling, van betekenis en informatie over woord- geslacht en syntaxis, heeft ook een psycholo- gisch effect. Er zijn talen zonder lidwoorden. Het gebruik van het lidwoord is in de Nederlandse taal al eerder geëvolueerd. Dus misschien moe- ten we er niet om treuren. Maar het skippen van W.F. HERMANS EN DE NIETIGHEID VAN DE MENS lidwoorden geeft een zin ook iets generieks, zelfs onverschilligs. Niet toevallig een van de IN DE IFFR-OPENINGSFILM subthema’s van de ID-check die het (ik gebruik het nog maar even voor de zekerheid) IFFR op de film-oogst van 2015 loslaat: The Generic Self BEYOND SLEEP 4 20 (met lidwoord). Is nu het afwezige lidwoord in de naam van het festival generic, ironisch of ideologisch bedoeld? DANA LINSSEN @DANALINSSEN DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 4

STEUN DE DE VOLGENDE FILMKRANT VERSCHIJNT OP DONDERDAG 3 MAART FILMKRANT: WORD #384

ABONNEE! Word nu donateur van de Filmkrant en ontvang Dheepan op dvd!

Word nu abonnee van de Filmkrant en ontvang als welkomstgeschenk Dheepan, de Gouden Palmwinnaar van het festival van Cannes 2015. Bent u zelf al abonnee en brengt u THE ASSASSIN een nieuwe abonnee aan? Dan ontvangt u allebei het welkomst­ Hou Hsiao-hsiens meest verfijnde film 4 9 geschenk. *

Twee volwassenen en twee kinderen uit Sri Lanka die elkaar nog nooit gezien hebben, wor- den een gezin en krijgen asiel in Frankrijk. In een Niet te missen Parijse buitenwijk moeten ze overleven tussen de heersende drugsbendes. Dheepan is de Ga deze maand in ieder geval naar: nieuwe film van Jacques Audiard, maker van 1 Francofonia 4 6 onder meer Un prophète en De rouille et d’os. 2 Anomalisa 4 12 “Dheepan past perfect in het rijtje films dat 3 The Assassin 4 10 Audiard heeft gemaakt — slechts zeven in 21 4 Beyond Sleep 4 20 jaar, dus hij neemt de tijd — omdat ze zonder 5 Cemetery of Splendour 4 24 uitzondering gaan over mensen die zichzelf opnieuw moeten uitvinden om te overleven”, aldus de Filmkrant.

* Stort € 35,- (meer mag ook, dan steunt u de Filmkrant extra als donateur) op rekeningnum- mer NL28 INGB 0005 3933 95 t.n.v. Stichting Fuurland te Amsterdam, o.v.v. ‘nieuwe abonnee’ GESNEUVELDE FILMS en uw adresgegevens. Deze aanbieding is geldig Vijf urgente films die het IFFR niet haalden 4 17 tot 3 maart. Met dank aan Lumière. FRANCOFONIA 4 6 DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 5

4 6 Francofonia Kunst tussen massa en macht 4 11 The Assassin ARTIKELEN Family Tree Hoe liggen de Sterren 2015 ­verhoudingen? 4 14 Die wilde dieren, dat zijn wij Het thema ID Check BEELDEND op het International Film Festival Rotterdam 4 19 Profiel Adachi Niet Holocaustfilm Son of Saul of liefdesdrama Masao In Deep Focus op het IFFR Carol, maar de gruweldocumentaire The Look of Silence is in de Filmkrantrubriek­ Filmsterren de best gewaardeerde film van 2015. Joshua Oppen­ GELUID heimers film over de massamoord op (ver- meende) communisten na Soeharto’s coup in In de Balie zijn radiomakers, omroep-bobo’s en 1965 in Indonesië haalde op een schaal van vijf podcast-pioniers uit binnen- en buitenland een score van bijna 4,7. Son of Saul eindigde er samengeschoold om te discussiëren over de op een haarlengte achter. Verder veel overal hoog toekomst van audio. Ik ben uitgenodigd als bui- gewaardeerde films in de Top Tien: Pixars Inside tenstaander met een mening over media. Wat is Out, Birdman, Mad Max: Fury Road, Carol, 45 er aan de hand? Years en A Pigeon Sat on a Branch Reflecting on Voor bewegend beeld heeft de digitale revo- Existence. Verrassend is de hoge waardering voor lutie zich al voltrokken. Video heeft zich op Jauja. Lisandro Alonso’s drama met Viggo spectaculaire wijze losgemaakt van televisie en Morten­sen als Deen­­se leger­kapitein die in leidt online een uitbundig on demand leven.

LE BOIS DONT LES RÊVES SONT FAITS 4 14 Patagonië op zoek gaat naar zijn verdwenen Maar geluid, met uitzondering van muziek, is dochter, staat op een ge­deelde tiende en elfde nog altijd het meest thuis op de radio. Er zijn 4 3 Redactioneel 4 4 Niet te plaats. Curieus detail: de roadmovie dreigde aan talloze talentvolle makers die prachtige pro- missen 4 5 Nieuws Jaaroverzicht Nederland voorbij te gaan omdat geen enkele gramma’s maken om naar te luisteren en hun RUBRIEKEN filmsterren 4 5 Het nieuwe kijken distributeur er brood in zag. Dankzij EYE kreeg werk via digitale media willen verspreiden. Maar Ebele Wybenga over beeldend geluid 4 13 Op ooghoogte Mark Cousins Jauja ruim een jaar na zijn première op het film- online geluid heeft nog lang niet dezelfde vlucht over Whose cinema 4 16 Typex tekent Andy 4 35 Kort Alle andere festival van Cannes alsnog een bescheiden genomen als online video. films 4 40 Agenda plus evenementen, pers en sterren 4 49 Thuis­ Nederlandse uitbreng. Alle films in de Top Tien Het succes van de Amerikaanse podcasts kijken Making a Murderer, Spike Lee’s Chi-raq, Harrie Geelen Film­ werden uitzonderlijk hoog gewaardeerd. Niet ‘This American Life’ en ‘Serial’ vervult alle aan- collectie 4 52 Boeken The Permanent Crisis of Film Criticism eerder in de 35-jarige geschiedenis van de Film­ wezigen van hoop. Zelf ben ik fan van Monocle 4 53 Word Wide Angle Adrian Martin over die goeie slechte ouwe tijd sterren was een minimale score van 4,2 nodig 24, het online radiostation van het tijdschrift 4 54 Actie! Op de set van Adrift om in de Top Tien te belanden. Monocle. Ik luister on demand naar hun losse Opmerkelijk is dat ook de best gewaardeerde programma’s, die me bijpraten over één obses- 4 9 Hou Hsiao-hsien over The film in de Nederlandse Top Tien een documen- sie zoals printmedia of design. Maar successen Assassin Wachten op de wind taire is. Morgan Knibbe’s veelbekroonde, aan- zijn nog schaars en audiomakers worstelen met INTERVIEWS 4 20 Boudewijn Koole over grijpende vluchtelingendrama Those Who Feel grote vragen. Hoe verleiden we mensen om te Beyond Sleep, openingsfilm van het IFFR ‘Laat je vallen’ 4 22 Hany the Fire Burning haalde een score van precies 4. luisteren? Hoe zorgen we dat ons werk gevon- Abu-Assad over The Idol ‘Kom een dagje naar Gaza!’ 4 24 Apichatpong Op de tweede plaats weer een documentaire: den wordt? Wie gaat betalen voor ons werk? Weerasethakul over Cemetery of Splendour ‘Niet weggaan, zei Béla op Tom Fassaerts A Family Affair. Ook hoog een dag’ 4 26 Naomi Kawase over An ‘Ik graaf onder mezelf in de aarde’ gewaardeerd werden Sam de Jongs debuut 4 29 Nabil Ayouch over Much Loved ‘Marokko heeft zijn spiegel Prins en Remy van Heugtens met het Gouden gebroken’ 4 30 Dubbelgesprek Manu Riche en Dimitri Verhulst ‘Wat ik Kalf voor Beste Film bekroonde Gluckauf. De tijd zag in het AZC bleef aan mijn ribben kleven’ 4 32 Na 25 jaar vertrekt dat een film van Alex van Warmerdam automa- oprichter Gerard Huisman bij Contact Film ‘Film is kunst’ 4 34 Joachim tisch de hoogst gewaardeerde Neder­landse film Trier over Louder than Bombs Thuis, ver ver weg was, lijkt voorbij. Schneider vs Bax moet het in de Nederlandse Top Tien doen met de zesde plaats. Publieke werken, Tussen 10 en 12, The

Paradise Suite en Michiel de Ruyter vielen net THIS AMERICAN LIFE buiten de Top Tien. JOS VAN DER BURG Video valt makkelijk te promoten op social MET DANK AAN BERTIL POUWELS media, je krijgt al een glimp van wat je kunt ver- wachten en als je op afspelen klikt zit je er meteen in. Audio vraagt om een ander soort Internationale Top Tien 1 THE LOOK OF SILENCE aandacht, je moet er even in komen en dat valt (JOSHUA OPPENHEIMER) | 2 SON OF SAUL (LÁSZLÓ niet mee als je een scherm voor je hebt vol visu- NEMES) | 3 INSIDE OUT (PETE DOCTER, RONNIE DEL ele prikkels. We delen een geluidsfragment dat CARMEN) | 4 BIRDMAN (ALEJANDRO GONZALEZ IÑÁRRI­ ons raakt niet met hetzelfde gemak als een TU) | 5 MAD MAX: FURY ROAD (GEORGE MILLER) | 6 A smartphone-foto of een linkje. Dat werkt rem- PIGEON SAT ON A BRANCH REFLECTING ON EXISTENCE mend voor de verspreiding van professioneel

APICHATPONG WEERASETHAKUL 4 24 (ROY ANDERSSON) | 7 CAROL (TODD HAYNES) | 8 45 geproduceerd geluid. YEARS (ANDREW HAIGH) | 9 CITIZENFOUR (LAURA Dan heb je nog de naamkwestie. Iedereen 4 10 The Assassin De vijand aan je POITRAS) | 10/11 JAUJA (LISANDRO ALONSO) / KURT weet wat je bedoelt als je ‘radioprogramma’ borst 4 12 Anomalisa Iedereen is KOBAIN: MONTAGE OF HECK (BRETT MORGEN) zegt. Daar denk je meteen een zender en een FM RECENSIES gelijk, behalve ik 4 21 Beyond Sleep frequentie bij. Maar hoe noem je een medium- Dwalen in een slapeloos moeras 4 23 The Idol Schoonheid in de Nederlandse Top Tien 1 THOSE WHO FEEL THE neutrale ‘mediaproductie om naar te luisteren’? verdoemenis 4 25 Cemetery of Splendour … en de dood die als een FIRE BURNING (MORGAN KNIB­BE) | 2 A FAMILY AFFAIR In de wereld van digitaal geluid heb je alleen het droom is 4 27 An Wassen, koken, rusten, roeren 4 35 The Revenant (TOM FASSAERT) | 3 PRINS (SAM DE JONG) | 4 GLUCK­ onhandige ‘podcast’, dat vooral herinnert aan De beer is los Spotlight All the Church’s Men 4 36 99 Homes Waan­ AUF (REMY VAN HEUGTEN) | 5 DE SURPRISE (MIKE VAN de beginjaren van iPod en bovendien een zweem zinnige huisjesmelker Much Loved Hypocrisie in Marrakech 4 37 James DIEM) | 6 SCHNEIDER VS. BAX (ALEX VAN WARMER­ van amateurisme met zich meedraagt. White Wat doen we met moeder? D’Ardennen Modderige Vlaamse noir DAM) | 7 BLOED, ZWEET EN TRANEN (DIEDERICK KOOP­ Ik denk dat de audiorevolutie pas echt uit- 4 39 Knielen op een bed violen Radicaliserende gristen Problemski AL) | 8/9 ZURICH (SACHA POLAK) / BANANA PANCAKES breekt zodra er een sterk alternatief voor het Hotel De eeuwige pauze van het AZC AND THE CHILDREN OF STICKY RICE (DAAN VELDHUI­ woord podcast gevonden is. ZEN) | 10 DE GROTE ZWAEN (MAX PORCELIJN) EBELE WYBENGA

DE FILMKRANT IS EEN UITGAVE WEBREDACTIE EDO DIJKSTERHUIS (NIEUWS), EVA SCENE/LI CHEUK-TO, IVO DE KOCK, SHELLY KRAICER, U DESON­DANKS MENEN DAT U RECHTEN BEZIT OP EEN COLOFON VAN STICHTING FUURLAND, SANCHO RODRIGUEZ, LAURA VAN ZUYLEN | FILMKRANT. OMAR LARABI, ADRIAN MARTIN, MARTIJN MEIJER, JANNA VAN DE GEBRUIKTE BEELDEN, DAN KUNT U ALTIJD PRINSENGRACHT 770, 1017 LE AMSTERDAM, 020 LIVE GERLINDA HEYWEGEN, FILMKRANT.LIVE@GMAIL. REINSMA, BERI SHALMASHI, MARK VAN DEN TEMPEL, CONTACT OPNEMEN MET DE UITGEVER VIA INFO@ 623 0121, [email protected], WWW.FILMKRANT.NL | COM | BUREAU & AGENDA ILONKA BUNDA, AGENDA@ TYPEX, SANDRA HEERMA VAN VOSS, ANDRÉ WAARDEN­ ­ FILMKRANT.NL | DE FILMKRANT WORDT MEDE MOGELIJK OPRICHTERS JAN HEIJS & HENK RABBERS | ZAKELIJKE FILMKRANT.NL | VORMGEVING­­ BART OOSTERHOORN, BURG, EBELE WYBENGA, LAURA VAN ZUYLEN | DRUK GEMAAKT DANKZIJ EEN FINANCIËLE BIJDRAGE VAN DE LEIDING & ADVERTENTIE-ACQUISITIE JAN DOENSE, [email protected] | BEHEER WEBSITE HENK RODI ROTATIEDRUK, DIEMEN | OPLAGE 30.000 | ©2015 NEDERLANDSE­ VERENIGING VAN FILMDISTRIBUTEURS [email protected] | HOOFDREDACTIE DANA LINSSEN | RABBERS | COVER TYPEX | FOTOGRAFIE BOB BRONS­HOFF, STICHTING FUURLAND/DE FILMKRANT, AMSTERDAM | (NVF) EN DE NEDERLANDSE VERENIGING VAN BIOSCOOP­ EINDREDACTIE­ MARISKA GRAVELAND, RONALD ROVERS | RINGEL GOSLINGA, GEERT SNOEIJER, DANNY WILLEMS | ISSN 0169-8109 | DE FILMKRANT­ HEEFT GEPROBEERD DE ­EXPLOITANTEN (NVB) | DE FILMKRANT WORDT U MEDE REDACTIE JOOST BROEREN, JOS VAN DER BURG, HUGO VERDER WERKTEN MEE LEO BANKERSEN, MARK RECHTHEBBENDEN­ VAN HET GEBRUIK­TE BEELD­ AANGEBODEN DOOR UW FILMTHEATER EMMERZAEL, SACHA GERTSIK, [email protected] COUSINS, KEES DRIESSEN, JAN PIETER EKKER, GOLDEN MATERIAAL TE ACHTERHALEN­ EN IN TE LICHTEN.­ MOCHT DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 6

Francofonia KUNST TUSSEN MASSA EN MACHT Francofonia is een geestig, prikkelend en speculatief detective- essay over de geschiedenis van het Louvre. Met hoofdrollen voor Napoleon en Marianne, en de twee mannen die in de Tweede Wereldoorlog een plot beraamden om de kunstschatten van het museum uit handen van de nazi’s te houden. DOOR DANA LINSSEN

FILMKRANT.LIVE VERZORGT IN FEBRUARI EEN INTRODUCTIE BIJ Francofonia | FOCUS ARNHEM, 7 FEBRUARI 16.00 UUR | DOOR GERLINDA HEYWEGEN DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 7

“Zonder mij was er hier niets”, zegt Napoleon ergens traditie. De film is, in Sokoerovs eigen woorden, eentje tegen onverschillige cultuurbarbaren die misschien halverwege Francofonia tegen Marianne, het Franse die aan elk verlangen tot categorisatie ontstijgt, maar zouden denken dat kunstige kroonluchters ideale kap- symbool van vrijheid en rede. En met ‘hier’ bedoelt hij voor hemzelf is die eclectische stijl, waarin hij zelf stokken waren. In een veelzeggend intermezzo neemt natuurlijk het Parijse Louvre, het museum dat decor en ook als medeplichtige wordt opgevoerd, vrij nieuw. Sokoerov ons mee naar het beleg van Leningrad en me- onderwerp is van de nieuwe film van Aleksander So- Hij noemt de film een “docu-fantasia” of een “ci- moreert dat daar heel wat minder zorgvuldig met het koerov, een geestige en spannende mix van speelfilm, ne-poem”. Voor zijn filmcollage maakte hij gebruik van erfgoed in de Hermitage, toneel van zijn andere muse- historische reconstructie en prikkelend detective-es- foto’s, schilderijen, archiefbeelden, nagemaakte histo- umfilm Russian Ark, werd omgegaan. say. rische films, documentaire observaties en fictiescènes Marianne zegt niets. Ze zucht. En in haar zuchten om het verhaal van het museum te vertellen. Blik in de toekomst klinken woorden. Liberté. Egalité. Fraternité. De heilige Centraal punt in al zijn bespiegelingen is de plot Met hoeveel melancholie en berusting moeten we drie-eenheid van de Franse revolutie. De toverspreuk die tijdens de bezetting van Parijs in de Tweede We- Francofonia bekijken? Het einde van de film is ver- van het verenigde Europa. Zuchtzegt ze om dat ze moe reldoorlog zou zijn beraamd door museumdirecteur ontrustend. Sokoerov die als verteller regelmatig de is? Omdat haar idealen moe zijn? Omdat het automa- Jacques Jaujard en Franziskus Graaf Wolff Metternich, gebeurtenissen in zijn eigen film interrumpeert, roept tismen zijn geworden? Net zoals Napoleon alleen maar de Duitse officier die in de eerste oorlogsjaren verant- Jaujard en Metternich naar binnen. Braaf zitten ze “kijk, dit ben ik” kan pochen over alle schilderijen waar woordelijk was voor de ‘Kunstschutz’ in Frankrijk. Sa- naast elkaar op een stoeltje, terwijl hij ze een blik in de hij op staat afgebeeld. Je zou denken dat hij het Louvre men zouden zij de kunstschatten uit het Louvre veilig toekomst gunt. Het zal niemand verbazen dat hen daar eigenhandig heeft ingericht. De kunstwerken die hij hebben gesteld. Het is een fantastisch verhaal dat zowel vergetelheid wacht. Ze dematerialiseren al terwijl ze niet in opdracht liet maken, roofde hij als oorlogsbuit. doet denken aan The Monuments Men (2014) als Volker daar zitten. Vermoeid idealisme versus protserig-narcistische Schlöndorffs Kammerspiel Diplomatie (2014). Avontu- Het geeft ook aan hoe speculatief Sokoerovs verhaal machtswellust en hebzucht. Is dat wat er van 2000 jaar renfilm en diplomatieke krachtmeting ineen. is. Is de loop van de geschiedenis werkelijk aan indivi- Europese cultuurgeschiedenis is overgebleven? duen toe te schrijven? Marianne en Napoleon zijn twee van de gidsen die Stad in de stad Dat is het antwoord op de vraag om wie we werkelijk Aleksander Sokoerov uitzocht om ons door de geschie- Het Louvre is vaker toneel geweest van films, van Go- moeten rouwen. Is dat de mens, het individu dat het denis van het museum te leiden. Gidsen. Maar het zijn dard tot Tsai Ming-liang. Als het museum een oude tegen de wereldgeschiedenis aflegt? Jaujard zijn we bij- ook schimmen. Spoken. wijze man zou zijn, dan kan ik me voorstellen dat het na vergeten. Maar de Mona Lisa hangt daar nog steeds. Je kunt de kunstgeschiedenis niet los zien van die met milde geamuseerdheid toeziet hoe filmmakers En glimlacht. spanning tussen macht en massa. Tussen de vraag proberen greep te krijgen op die “stad in de stad” Maar net zoals niemand weet waarom zij glimlacht, van wie kunst is en voor wie. Je moet je voorstellen zoals Sokoerov het noemt. Het is alsof het museum en de reden dat we niet weten wat de reden is waarom dat naast elk kunstwerk in het Louvre Napoleon of filmmakers keer op keer uitdaagt om via bewegende we maar naar haar blijven kijken, is Francofonia uitein- Marianne staat, terwijl de andere over de schouder beelden contact te maken met die in de tijd gestolde delijk geen droefgeestige film. Er zit iets uitermate vi- meekijkt, of zachtjes in je oor fluistert: “Van mij.” Of: beeldhouwwerken, schilderijen en andere artefacten. taals en positiefs in dat kleine moment van vervoering “Vrijheid. Gelijkheid. Broederschap.” Dat is in het kort Om een vorm te vinden voor dat wat er in het hoofd en dat kunst teweeg kan brengen en in de vele vragen die (nog steeds) de cruciale vraag in de kunsten anno het het hart gebeurt van iedereen die naar die kunstwerken Sokoerov op ons afvuurt. digitale nu: eigendomsrechten versus ‘access for all’. kijkt: dat ze ondanks hun ongenaakbare marmer en op- In een interview met The New York Times ter gele- gedroogde olieverf gaan dansen en zwieren. Loskomen genheid van de première van de film in Venetië zei hij: Docu-fantasia van de zwaartekracht. Bevrijd worden van de tijd. “We zijn niet onherroepelijk bestemd om beschaafd Aleksander Sokoerov is waarschijnlijk het meest De laatste jaren verheugen musea zich in toenemen- te zijn. Of het nu de bloedige oorlogen uit het verleden bekend door zijn film Russian Ark (2002) waarin hij de mate in de belangstelling van filmmakers. Het is zijn, of de computerrevolutie van tegenwoordig, we dankzij de toen nog relatief nieuwe digitale technologie belangrijk om je af te vragen waarom, behalve dat het moeten elke keer weer bewijzen dat we beschaafd kun- in een ononderbroken shot van 96 minuten door de imponerende en fotogenieke locaties en verzamelingen nen zijn.” Hermitage in St. Petersburg en drie eeuwen Russische zijn. Zijn musea, zoals Francofonia stelt, de archieven Misschien kan de esthetische ervaring niet zonder geschiedenis beweegt. Francofonia kan in veel op- van onze beschaving? En realiseren we ons meer dan dat gevoel van dreigend verlies en de wetenschap dat zichten als een companion piece van die film worden ooit dat die archieven, zoals de Franse filosoof Jacques we ons moeten inspannen om te behoeden en behou- beschouwd, niet alleen omdat hij zich weer in een mu- Derrida dat noemde een “plek van rouw” zijn, omdat den wat de moeite waard is. Het is een uitermate ro- seum afspeelt, en de rol onderzoekt die musea en kunst met elk bewaren ook het vergaan, met elk onthouden mantische kunstopvatting natuurlijk. Maar misschien hebben als we naar de geschiedenissen van massa en ook het vergeten begint? Kan film die vergetelheid ke- kan schoonheid wel niet zonder ethiek. En wordt het macht kijken, onderwerpen van veel van Sokoerovs ren? Adem inblazen? hoog tijd dat we dat weer durven denken. Ook voorbij films, of het nu filmessays, documentaires of fictiever- De ondertitel van Francofonia is niet voor niets Sokoerovs eigen weemoed durven denken. Het brengt tellingen waren. Denk maar aan zijn drieluik over de Elegy for Europe, treurdicht voor Europa, een titel die de kunst weer terug waar hij hoort: in de handen van de tirannen van de twintigste eeuw die de geschiedenis doet denken aan de andere klaagliederen die Sokoerov maker en de ogen van de toeschouwer. van zijn land bepaalden: Hitler (Moloch, 1999), Lenin filmde: Moscow Elegy (over filmmaker Tarkovski wiens (Taurus, 2000) en Hirohito (The Sun, 2004), met zijn erfgenaam hij wel wordt genoemd, 1987), Petersburg verfilming van Goethes Faust (2011) als epiloog op onze Elegy (over zanger Fjodor Sjaljapin, 1989) en Elegy of a Francofonia 11111 FRANKRIJK/NEDERLAND/ avondlandse cultuur. Voyage (gefilmd in museum Boijmans van Beuningen in DUITSLAND, 2015 | REGIE ALEKSANDER SOKOEROV | 88 De vergelijking met Russian Ark gaat ook op omdat Rotterdam, 2001). Het roept natuurlijk de vraag op wat MINUTEN | MET LOUIS-DO DE LENCQUESAING, BEN­ Sokoerov de film gebruikt voor een vormexperiment. er behalve het besef dat elk museum ook een graftombe JAMIN UTZERAT, VINCENT NEMETH, JOHANNA KORT­ Zo revolutionair als one-takefilm Russian Ark is het is, verder nog te beklagen is in het Louvre? HALS ALTES | DISTRIBUTIE CONTACT FILM | TE ZIEN OP HET FILMFESTIVAL ROTTERDAM ALS OPENINGS­­FILM niet. De hybride vorm die hij in Francofonia gebruikt Dankzij een Duitser, een vijand met cultuurhisto- VAN DE CRITICS’ CHOICE DIE DIT JAAR GEHEEL GEWIJD heeft binnen de filmgeschiedenis inmiddels een hele risch besef, werden de kunstwerken gered uit de gretige ZAL ZIJN AAN DE VRAAG ‘WHOSE CINEMA’, EN VANAF 4 handen van roofzuchtige overheersers, en beschermt FEBRUARI IN DE BIOSCOPEN TE ZIEN vanaf 21 januari

3ga

adv_HITCHCOCKTRUFFAUT_Filmkrant_118x148.indd 1 03-01-16 21:36

vanaf 4 fEBRuaRi in dE filmthEatERs vanaf 3 maaRt in dE filmthEatERs DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 9

Hou Hsiao-hsien over The Assassin

FILMKRANT.LIVE VERZORGT IN FEBRUARI EEN INTRODUCTIE BIJ The Assassin | FILMSCHUUR HAARLEM, 17 FEBRUARI 16.30 UUR

Een martial-artsfilm over een huurmoordenaar Maar aan symboliek en verklaringen doet de vader van kungfu-films, vaak gebaseerd zijn op verhalen uit een die in het China van de negende eeuw de de Nieuwe Taiwanese Cinema niet vaak. Sterker nog. meer dan duizend jaar oude literaire traditie. En vooral opdracht krijgt de enige zielsverwant te doden In het gesprek met Hou valt steeds weer op hoe heer- als je weet dat Hou de film zo realistisch mogelijk wilde die ze ooit gekend heeft. Hou Hsiao-hsiens lijk banaal zijn motivatie is om dingen zus of zo aan te maken. Want realisme en Chinese geschiedenis vormen The Assassin is een uniek en oogstrelend spel pakken. min of meer het dna van deze maker. van beweging en licht. DOOR RONALD ROVERS Waarom zegt Nie Yinniang zo weinig? “Omdat ze het verkeerde accent had. Niet negende-eeuws Geduld Zoals de meeste huurmoordenaars in de filmgeschie- genoeg.” Waarom moest de film nu gemaakt worden, Realisme. Daar kwam Hou in het gesprek steeds op denis – van Le samurai tot Léon, le professional en terwijl hij al sinds zijn studententijd met het idee terug. Wat bedoelt hij daar precies mee, vragen we, Anton Chirgurh in No Country for Old Men - zegt Nie rondliep? “Omdat actrice Shu Qi anders te oud werd.” want als je niet beter weet, zou je door de schitterende Yinniang bijna niets. Zestien zinnen, om precies te zijn. (Shu Qi is een soort muze voor Hou, hij schreef de vergezichten, de kleurenrijkdom en de zeldzaam nauw- De meeste gaan op aan een oude wijsheid die ze ie- film met haar in gedachten.) En vooral: hoe kwamen keurige composities zomaar kunnen denken dat het mand vertelt, over een blauw vogeltje dat ooit naar het die ongelofelijk mooie beelden tot stand? (Wie deze niet realistisch is. “Het is mijn realisme”, zegt Hou na koninklijk paleis werd gebracht. Drie jaar lang maakt film niet op een groot scherm gaat zien, doet zichzelf wat gedraai. “Als een scène goed voelde, na alles wat ik het geen enkel geluid. Op een dag zegt iemand dat het serieus tekort.) Hou houdt het op een zesde zintuig, weet over de acteurs en de personages, en na alles wat misschien helpt als het vogeltje niet zo alleen is. Daarop dat hij deelt met cameraman Mark Lee Ping-bin. ik over die periode gelezen heb, dan ging die door. Dat laat de koning een spiegel voor de kooi zetten, zodat betekende soms dagen wachten op de wind, die het het beestje denkt dat het gezelschap heeft. Waarop het Bovenmenselijk linnen en zijde dat de personages dragen precies goed begint te zingen en te dansen. Zo blij is het, dat het de The Assassin is een martial-artsfilm zonder gelijke. moest laten bewegen. De choreograaf die alle gevechten hele nacht doorgaat. Het danst en zingt tot de volgende Van een maker waarvan niemand het verwachtte. Hou nauwkeurig had ontworpen heb ik weer van voor af aan ochtend. Dan valt het dood neer. Hsiao-hsien (1947) brak wereldwijd door met een laten beginnen omdat de gevechten op de een of andere strikt formalistische stijl van statische camera, diepe manier niet bij de personages pasten. Gerepeteerd heb- Zesde zintuig focus en lange takes en was een van de pioniers van wat ben we niet, behalve voor één dansscène. De gevechten Volgens Hou Hsiao-hsien is dit een wijsheid met een wel Aziatisch minimalisme of contemplatieve cine- moesten spontaan zijn. Geduld hebben hoort erbij.” Hij diepe betekenis, ouder nog dan het verhaal uit de ma wordt genoemd. Op het eerste gezicht een aardige had tenslotte ook al een paar decennia gewacht om de Tang-dynastie (618 tot 907) waar The Assassin op stap verwijderd van de wuxiafilms waarin personages film te kunnen maken. Wat hem tijdens de opnamen gebaseerd is. Maar wat die wijsheid is wil Hou niet zelden tijd hebben voor contemplatie omdat ze druk vooral stoorde was het geluid van voorbijrazend ver- zeggen op de zonnige dag in Cannes dat we hem met zijn met bovenmenselijke acrobatiek en mythische keer. De ruis uit die andere realiteit. een groepje journalisten spreken, ook al is het duidelijk zwaardgevechten. Maar die afstand wordt kleiner als een parabel over eenzaamheid en zielsverwantschap. je weet dat wuxiafilms, anders dan de meer eigentijdse VERVOLG OP PAGINA 10 4 DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 10

4 VERVOLG VAN PAGINA 9

Vrouwelijke huurmoordenaar Maar die realiteit was hem ook wel eens terwille. Een scène laat in de film waarin Nie Yinniang in een gesprek de confrontatie met haar mentor aangaat, werd aan de rand van een afgrond gefilmd. De wolken naast hen in de diepte zijn bijna te mooi om waar te zijn, maar ze waren er gewoon die dag, vertelt Hou. Geen computer aan te pas gekomen. Realisme betekende vooral ook een gedegen voorbereiding. Hij herlas zijn boeken over de Tang-dynastie en overlegde veelvuldig met de drie scenaristen, vooral over de details van het dagelijks leven. De drum op de soundtrack die elke ochtend en avond vanuit het paleis over de stad schalde, de inrichting van kamers in het paleis of het aangezicht van een boerderijtje in het landschap. Dat het verhaal om een vrouwelijke huurmoordenaar draait, is ook geen fantasie, zegt Hou. Die bepalende rol van vrouwen in die periode was juist een belangrijke reden om de film te maken. Sinds het lezen van het oorspronkelijke verhaal, dat volgens hem in een soort elementaire poëzie was geschreven, is hij af en aan eigenlijk altijd over Nie Yinniang blijven nadenken. Ze was trouwens niet de enige. Vrouwen werden in die periode vaker als huurmoordenaar getraind.

Andere taal Hij wil toch nog iets over de taal kwijt. “Dat het perso- nage Nie Yinniang zo weinig zegt, was niet alleen een kwestie van het verkeerde accent. De taal die mensen toen spraken was ruwer, meer elementair. Mensen The Assassin spraken minder woorden, hadden minder nauwkeuri- ge woorden. Niet alleen voor de wereld om hen heen, vooral ook voor hun emoties. Die emoties moesten in de film dus zonder woorden duidelijk worden, uit li- chaamshoudingen en bewegingen.” Voor westerlingen, of laten we zeggen voor mensen uit de 21ste eeuw, le- vend in een wereld waarin elk detail benoemd wordt en steeds minder aan de verbeelding wordt overgelaten, is daardoor niet altijd direct duidelijk hoe de verhoudin- gen in The Assassin liggen. Maar dat geeft niet, het is een uitstekende film om nog een keer te zien.

Mobiele telefoon Wat is de staat van de Taiwanese cinema, wil een col- The Assassin is zonder twijfel de meest Palm voor beste regie voor een film die hij al zijn hele lega nog snel voor het eindsignaal weten. Bijna al het verfijnde en trefzekere film die de Taiwanese leven wilde maken: een martial-artsfilm gebaseerd geld gaat naar commerciële films, zegt Hou, die ook ei- regisseur Hou Hsiao-hsien ooit heeft gemaakt. op een kort verhaal van de negende-eeuwse schrijver genaar is van drie Taiwanese arthousebioscopen. “Heel Maar er zit zoveel meer in deze slow martial- Pei Xing over een vrouwelijke huurmoordenaar die anders dan hoe het was. Jonge generaties willen snel artsfilm dan alleen de schoonheid die het oog de man moet doden aan wie zij eens beloofd was. Zijn gemonteerde, lineair vertelde verhalen zien, weet hij. kan zien. Het is een epos over de wind. Een dood zou later een schakel zijn in de keten van gebeur- Verliezen anders de aandacht.” Het klinkt als een zucht. liefdesdrama over loyaliteit en wraak. tenissen die het einde van de Chinese Tang-dynastie Zelf weet hij niet eens hoe je een mobiele telefoon ge- DOOR DANA LINSSEN inluidde. bruikt om te filmen. Hij weet ook niet of film kijken op Deze Nie Yinniang is als kind gekidnapt door de zo’n schermpje wel kunst is. Het tijdperk waar hij uit The Assassin is zo mooi dat je bijna zou vergeten te kij- prinses/non Jiaxin, de verbannen tweelingzuster van voortkwam, zegt Hou letterlijk, is voorbij. Misschien. ken. Schoonheid is een machtig wapen. Acht jaar na Le prinses Jiacheng en de moeder van haar neef Tian Het is maar hoe je het bekijkt. De Tang-dynastie is ook voyage du ballon rouge, Hou Hsiao-hsiens hommage Ji’an. Tijdens haar ballingschap is Yinniang opgeleid voorbij, maar werd in de 1300 jaar sinds haar verdwij- aan de Franse klassieker Le ballon rouge (1956), won de tot dodelijke wreekster, niet alleen in de handen van nen nooit zo mooi tot leven gebracht. 5 Taiwanese regisseur vorig jaar in Cannes een Gouden het gezag, maar ook om de persoonlijke wraakmissie DE FILMKRANT STAMBOOM DOOR GOLDEN SCENE/LI CHEUK-TO, VERTALING SHELLY KRAICER #384 FEBRUARI 2016 11

The Assassin Family Tree

van Jiaxin te vervullen. omkeerbare ogenblik waarop de levensdraad is doorge- voor een vertelling die net als Yinnian in de luwte, Iets van die achtergronden van het verhaal zien we sneden. Op dat moment wordt het geluid weggedraaid, achter gordijnen en in de schaduw wacht tot ze toe in kristalhelder zwart-wit gefilmde proloog, waarin en is alles vertraagd en onscherp. moet slaan. Hou, de meester van de observerende to- Nie Yinniang zowel met grote trefzekerheid een cor- Het is dat moment van sterven dat door Akira taalshots, in onvergetelijke films als City of Sadness, rupte potentaat neersteekt, als faalt een opdracht uit te Kurosawa al in slow motion werd gefilmd. Een effect Good Men, Good Women en Flowers of Shanghai, laat voeren omdat zij er op het laatste moment niet in slaagt dat door latere filmmakers zo vaak gebruikt is om het de camera zachtjes bewegen, als het ware voortbewo- een man te doden die met zijn zoontje speelt. Om spektakel van de dood te laten zien, maar in Kurosa- gen door de wind, en door de ogen van Yinniang, altijd haar loyaliteit aan haar meesteres te bewijzen moet zij wa’s films juist een tegengestelde functie heeft: om alert, en steeds geduldig. De blik van de film versmelt vervolgens de taak volbrengen waar zij voor is voorbe- de wreedheid van het moment te verzachten en om te met die van zijn zwijgzame en vaak onzichtbare hoofd- stemd: het doden van haar neef en ooit verloofde Tian laten zien dat wat daar gebeurt, zowel split second als persoon. Ji’an, de gouverneur van Weibo, een van de opstandige eeuwigheid is. De dood onttrekt zich aan de tijd. The Assassin is een wuxia met weinig gevechten, provincies die de macht van het keizerrijk wil breken. Maar de scène is nog niet afgelopen. De tijd van de een epos over de wind die wacht en toeslaat, en de ge- Het is een missie die zowel haar krijgsethiek als haar wereld neemt het weer over. Het paard, geschrokken schiedenis in beweging zet. Maar het is vooral een film menselijke waarden op de proef stelt. van de dood van zijn meester, ijlt weg. En in die vlucht die een vrouwelijke blik aanneemt, en daarmee ook een beweegt de camera naar de boomtoppen, in beweging andere kijk geeft op genre, loyaliteit, macht en geschie- De split second van de eeuwigheid gezet door die plotselinge beweging die op de dood denis. Yinniang is een Chinese Antigone. Een door Al in de eerste zwart-witbeelden van de film blijkt volgt. De naklap, de echo. De wind vliedt weg als een het lot en steeds maar weer die wind voortgestuwde dat die mix van scherpte en zachtheid die Nie Yinnians vlucht vogels en zet de bladerkroon in beweging. Het is heldin. karakter kenmerkt ook de blik van de film is. We zien Yinnian, snel als de wind. Maar ook de geest van haar hoe ze tussen een bosje wacht op haar prooi, wendbaar slachtoffer die daar verwaait. The Assassin 11111 TAIWAN, 2015 | REGIE HOU als een windvlaag tussen de stammen. Op het moment HSIAO-HSIEN | 105 MINUTEN |MET SHU QI, CHANG CHEN, ZHOU YUN, SATOSHI TSUMABUKI, JUAN CHING- dat ze toeslaat snijdt het geluid van haar dolk niet al- Female gaze TIAN | DISTRIBUTIE LUMIÈRE | TE ZIEN OP HET leen de halsslagader van haar slachtoffer door, maar En dan moet het nog beginnen. Het zwart-wit maakt FILMFESTIVAL ROTTERDAM EN VANAF 18 FEBRUARI. ook onze trommelvliezen. Het onontkoombare en on- plaats voor grandioze kleuren. Het enerverende begin EYE WIJDT EEN PROGRAMMA AAN HOU HSIAO-HSIEN DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 12

Anomalisa

Zeven jaar na zijn magnum opus Synecdoche, New York is er inbeeldt, in Confessions of a Dangerous Mind (George Clooney, 2002). eindelijk een nieuwe film van schrijver Charlie Kaufman. Het IFFR Zie: de bitterzoete weergave van de onmogelijkheid vertoont animatiefilm­ Anomalisa waarin hij verder onder­zoekt om zelfs degene die je liefhebt écht te kennen in Eternal Sunshine of the Spotless Mind (Michel Gondry, 2004). hoe de menselijke­ identiteit ten koste van de ander tot stand En zie vooral: Synecdoche, New York (2008), de komt. DOOR JOOST BROEREN eerste film die Kaufman zelf regisseerde (omdat Spike Jonze het eerst wel, en toen niet wilde doen) en tot op Een grap van Monthy Python, uit Life of Brian. De pro- Bijfiguren heden zijn magnum opus. Theatermaker Caden Cotard feet Brian spreekt een horde volgelingen toe. Hij wil Die thema’s komen keer op keer terug in Kaufmans (Philip Seymour Hoffman) bouwt, in een poging een zo van ze af. “You don’t have to follow me. You are all indi- scenario’s. Zie: doorbraakfilm Being John Malkovich realistisch mogelijk werk te maken, zijn complete leven viduals!” De meute scandeert hem massaal na: “Yes, we (Spike Jonze, 1999) – de titel alleen al! – waarin een na, inclusief een acteur die hem speelt – en dus ver- are all individuals! We are all different!” En dan piept poppenspeler via een luikje in het hoofd van acteur volgens weer een acteur die die acteur moet spelen, en een klein stemmetje, van ergens achterin: “I’m not.” John Malkovich kan kruipen. zo voorts en zo verder. De apotheose van de film komt Scenarist en regisseur Charlie Kaufman heeft een Zie: de speelse omgang met het nature vs. nurture wanneer de door zichzelf geobsedeerde Caden zich carrière gebouwd op het uitdiepen van die ogenschijn- debat en de inwisselbaarheid van de mens in het min of realiseert dat al die andere mensen, de bijfiguren in zijn lijk simpele dualiteit, die toch de kern van ons mens- meer mislukte Human Nature (Michel Gondry, 2001). leven, óók allemaal individuen zijn, met een even rijk zijn raakt. Hoe wij met zijn allen op grofweg dezelfde Zie: het metaspel in Adaptation. (Spike Jonze, innerlijk leven als hijzelf. manier, wanhopig en tegen de klippen op proberen 2002), waarin Kaufman zichzelf opvoert als schrijver onafhankelijke individuen te zijn. En hoe we daarbij de met writer’s block, en zijn fictieve tweelingbroer Do- Realistisch individualiteit van al die andere individuen uit het oog nald (die zelfs een scenariocredit krijgt) als zijn popu- Nu kunnen we Anomalisa aan die illustere rij toevoe- verliezen, en de neiging hebben ze te reduceren tot een listische wederhelft. gen, al was er een succesvolle crowdfunding-campagne homogeen geheel, dat van de Ander. Zie: de talkshowhost die CIA-spion was, of zich dat nodig voordat een studio het aandurfde de film aan te DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 13

WHOSE CINEMA Mark Cousins (The Story of Film, A Story of Children and Film) schrijft maandelijks over film- en beeldassociaties. Voor het Slow Criticism Project dat ter gelegen­ heid van het International Film Festival Rotterdam geheel in het teken van de Cri­ tics’ Choice Whose Cinema zal staan, vroegen wij hem om een bijdrage. Hier de Nederlandse versie van de column.

Tot aan het digitale tijdperk voelde het alsof de cinema achter tralies zat. Hollywood en Bolly- wood ondernamen buitengewoon creatieve en marketinggerichte inspanningen om films in onze hoofden te krijgen, maar hielden met nadruk vol dat het eigendom van, laten we zeg- gen het beeld van Darth Vader of Ingrid Berg- man in Casablanca 1 00% van hun was. Ze kolo- niseerden ons onderbewuste en zeiden vervol- gens: handen thuis, noli me tangere. Deze beel- den en gevoelens die je in je hoofd hebt zijn van ons. Over een vurige missie gesproken. Wat ook niet hielp was dat, als een van de jongste kunstvormen, een groter deel van de films dan in het geval van muziek of schilderijen, nog onder auteursrechten vielen. En het was, in de predigitale dagen en zelfs nog voor de video- tape, zo goed als onmogelijk om een film in han- den te krijgen. Zelfs als je er eentje wilde bezit- ten, of stelen, dan ging dat niet. Schaarste, controle, eigendomsrechten: het waren deze dingen die onze filmconsumptie wanhopig maakten. We waren smekelingen. Onderdanig. Cinema was iets wat met ons FILMKRANT.LIVE VERZORGT IN FEBRUARI EEN INTRODUCTIE BIJ Anomalisa | gedaan werd als het ons iets wilde doen. FILMSCHUUR HAARLEM, 27 FEBRUARI 14.15 UUR Tegenwoordig kunnen we zowel dominant als onderdadig zijn. Cinefilie in het digitale tijdperk is Anomalisa sm. We kunnen een film in onze zak meenemen, afspelen als we er zin in hebben, op pauze zetten tot we tijd hebben om verder te kijken, en kopiëren als we daar zin in hebben. Dat voorziet in meer smaken, meer verlangens. Velen van ons zullen zich nog steeds willen overgeven, twee uur vast- geklonken zitten en gedwongen worden te kijken. Aangezien ik diverse films hebt gemaakt waarvoor ik filmfragmenten heb gebruikt – The Story of Film, A Story of Children and Film, kopen. Kaufman verfilmde samen met animator Duke uit de gezichten (zoals gebruikelijk in poppenanimatie) Cinema Iran etc. – ben ik het gaan waarderen om ook zelf controle over het beeld te kunnen Johnson een toneelstuk dat hij al in 2005 schreef, opge- bestaan, wordt niet weggepoetst, en toch ben je binnen nemen, net zoals het beeld mij kan controleren. zet als een soort hoorspel waarbij de cast (dezelfde spe- enkele minuten vergeten dat je naar poppen zit te kij- Natuurlijk ligt het copyright van het complete lers die in de film te horen zijn) op het podium de tekst ken en zijn Michael en Lisa personen van vlees en bloed kunstwerk nog steeds bij de makers, maar losse las, zonder echt te spelen. Die tekst is nu, vrijwel woord geworden. Wat dat betreft is hun seksscène halverwege scènes en beelden kunnen nu, dankzij vele voor woord, de basis voor deze meesterlijke stop-mo- de film een hoogtepunt: zelden werd seks in een Ame- legale precedenten, gebruikt worden om er betekenissen aan te geven waarvoor ze niet per tionanimatiefilm, waarin zelfhulpboekenschrijver rikaanse film zó realistisch getoond, met alle klungelig- se bedoeld waren. Michael Stone (David Thewlis) ten onder dreigt te gaan heid die er óók bij hoort. Als Hollywood zo goed was in verleiding, dan in een leven waarin alles hetzelfde is. Tot hij op een za- Toch had de film nooit als live action gemaakt kun- kunnen we nu een deel van die productie (scè- kenreis de jongere Lisa (Jennifer Jason Leigh) ontmoet, nen worden. Juist in animatie blijft de intense saaiheid nes uit films) gebruiken om te laten zien hoe die die een uitweg naar iets anders lijkt te bieden. van Michaels leven enigszins dragelijk. En juist doordat verleiding werkt. Ik realiseer me dat ik ervan geniet om zowel meester als slaaf te zijn. Ik Wie op basis van Kaufmans eerdere werk, dat vol het poppen zijn, kan iedereen hetzelfde gezicht hebben vind het leuk om een film vast te binden en uit zit met absurdistische wendingen en speels anti-rea- en lijkt het toch realistisch. Al die keuzes maken Ano- te kleden, net zoals de film dat met mij kan lisme, verwacht dat hij in deze animatiefilm helemáál malisa tot een onverwacht sobere film, waarin Kauf- doen. Karl Marx mag dan begrepen hebben hoe los gaat, staat een verrassing te wachten. Ja, Michaels man pijnlijk duidelijk maakt hoe makkelijk we anderen het zat met bezit en controle, maar Sigmund afgestompte blik op het leven wordt zichtbaar gemaakt verwaarlozen. Freud ook. MARK COUSINS doordat behalve hij en Lisa alle andere figuren exact @MARKCOUSINSFILM hetzelfde gezicht hebben, en hun stemmen zonder uitzondering door Tom Noonan worden ingespro- IN HET KADER VAN DE CRITICS’ CHOICE OP HET FILM­ Anomalisa 11111 VERENIGDE STATEN, 2015 | ken. Maar op die gimmick na is Anomalisa Kaufmans FESTIVAL ROTTERDAM ZAL MARK COUSINS ONDER DE REGIE DUKE JOHNSON & CHARLIE KAUFMAN | 90 NOEMER ‘BIGGER THAN THE SHINING’ EEN PRESEN­ meest realistische film tot nu toe, ondanks het feit dat MINUTEN | MET DAVID THEWLIS, JENNIFER JASON TATIE GEVEN OVER DE VRAAG ‘WHOSE CINEMA’ | VOOR de makers de onvolkomenheden van hun poppenspel LEIGH, TOM NOONAN | DISTRIBUTIE UNIVERSAL | TE MEER INFORMATIE www.iffr.com zichtbaar houden. De snijlijn van de twee helften waar- ZIEN OP HET IFFR EN VANAF 25 FEBRUARI DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 14

De spanning tussen eigen identiteit en het grote geheel groeit naarmate de wereld kleiner wordt. Onder de noemer ID Check zijn in de selectie van het International Film Festival Rotterdam in alle sec­­ties films te vinden die dat gegeven van dichtbij bekijken. De camera voert je van de generieke wereldburgers in businessclass tot een prostituee in een park in Parijs en vraagt wanneer mensen zichzelf nog kunnen zijn? Of is blending in inderdaad better for business? DOOR SANDRA HEERMA VAN VOSS

WINWIN

Zeg Roodkapje waar ga je hene eeuwig in transit. Mannen en vrouwen die nergens Want daar zit de crux, tot irritatie van elk bedrijf met Zo alleen wonen of verankeren, gehuld in een uniform van de- wereldambities: de levensbehoeften van de massa zijn Zo alleen signkleding en iPhone. In glazen vergaderruimtes en blijven kleinschalig, specifiek, irrationeel en een verzwelgen ze prooi na kwetsbare prooi, met altijd die beetje knullig. Metropolen mogen hun verleden dan Een man van middelbare leeftijd in een smoezelig pak onveranderlijke, starre glimlach. Als perfect gestileerde letterlijk kunnen afbreken, wij mensen kunnen dat loopt door een dennenbos. Hij lijkt zoekende; hij kijkt, satire over de macht van geld staat Hoesl’s film dicht bij niet. We verlangen naar dat ene kinderdrankje of dat ademt, roeit in een houten bootje over een meer. Dan de werkelijkheid. versleten paar schoenen, naar die ene geur of stem. Wie trekt hij zijn kleren uit; ontdoet zich van alles wat hem Eén van de investeerders uit WINWIN is van Oos- zich dagelijks door een van Rem Koolhaas’ gedroom- nader identificeert, zelfs zijn bril, en dobbert naakt tenrijkse komaf, maar zet zijn vertrouwdheid met lokale de generic cities beweegt loopt het risico van zijn om- op zijn rug op het water. Hij maait en spletst met zijn gebruiken alleen nog in als lokaas. Wat doet het ertoe geving te vervreemden, zeker als hij door migratie oude armen en kijkt naar de lucht. Hij is even niemand meer. wie hij was of waar hij vandaan komt? Het verleden is sociale contacten heeft moeten opgeven. Hij hervindt zichzelf. ballast. Blending in is better for business. Overmeesteren De Iraanse architect uit Greater Things (Vahid Even daarvoor heeft de naamloze antiheld uit WIN- en opslokken is het doel, liefst hele steden tegelijk. Hakimzadeh, 2015) werkt op een modern kantoor in WIN (Daniel Hoesl, 2015) zich teruggetrokken als Het resultaat is tweeledig: met de lokale, het centrum van Londen en heeft dus ogenschijnlijk bestuursvoorzitter van het bedrijf van zijn vader, waar klein-menselijke verliezen staan de economiekaternen succes. Maar hij is zo eenzaam dat hij verlamd lijkt: al drie generaties een frisdrankje geproduceerd wordt. dagelijks vol, terwijl de globalisering vooral in de gro- vergaderingen en zakendiners ondergaat hij zwijgend, Het klassiek-Oostenrijkse imago ten spijt draait de te steden leidt tot nog meer eenvormigheid. De twee met een dode blik in zijn ogen. Online boekt hij lukraak fabriek verlies en dreigen duizenden werknemers hun uur lange taxirit door Hong Kong uit Where Are You een vliegticket, mijdt Teheran en klikt op Tokyo, waar baan kwijt te raken. De film opent met het ongemak- Going (Yang Zhengfan, 2016) voert langs een eindeloze, hij niemand kan verstaan en dus een nog veel grotere kelijke gesprek dat onze antiheld moet voeren met een afstompende reeks viaducten en torenflats en eindigt vreemde wordt. Hij slaapt in een kartonnen tunnel- ingevlogen team van investeerders. Engerds zijn het, in een krioelend centrum vol neon-verlichte, Chinese huisje, bezoekt een kattencafé en komt toevallig in deze zelfverklaarde redders in nood, zo clean, glad en en Engelse bedrijfslogos. De taxipassagiers praten over contact met een Japanse vrouw. emotieloos dat ze wel malafide moeten zijn. Louis Vuitton-tassen, maar ook over de verschillen De twee sluiten een vriendschap zonder woorden, Een bezoekje aan de business lounge van een wil- tussen een Brits en een Hongkongs kopje thee. en zoals zij hem redt met thee en warme kleren en aan- lekeurig vliegveld volstaat om dit globetrottende dacht, redt hij haar uit een huwelijkscrisis. In plaats toplaagje uit het zakenleven in het wild te kunnen In het bos zijn de wilde dieren van met haar echtgenoot, die ze nukkend achterlaat in zien. WINWIN maakt deel uit van het IFFR-thema- In het bos hun glazen kubuswoning, reist ze met de vreemdeling programma The Generic Self, en zo er al ‘generic peo- In het bos naar een boomhut in een afgelegen bos. ’s Nachts drij- ple’ bestaan, vind je ze hier: ongrijpbaar, onplaatsbaar, ven ze zwijgend naast elkaar in een stomend meer. Ze DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 15

GIRLS LOST

merfeesten en uitgestorven sneeuwvlakten, joggers en bosbouwers en moeders met kinderwagens. Met een paar vaste bezoekers wist Simon zo’n band op te bouwen dat ze haar hun levensverhaal toevertrouw- den. Een prostituee beschrijft het staand buiten wer- luisteren, kijken. Net als in WINWIN biedt de natuur Momo worden Kim, Momo en Mackan, jongens ‘met ken met vaak nerveuze klanten. Ze praat over haar een uitweg uit de wurggreep van een op hol geslagen piemels’, zoals ze tot hun stomme verbazing consta- ex, haar vader, haar vriend. Ze is geestig en tragisch beschaving; het is de laatst overgebleven plek voor teren. Hun spierkracht wordt daadkracht: ze durven en volkomen zichzelf, ook als we haar op een zonnige een ID Check. opeens alles. Ze voetballen en drinken bier. Niemand dag hand in hand met haar dochtertje door hetzelfde Themaprogramma Gender.net belicht de meest pest ze. In één nacht is hun leven veranderd. bos zien lopen. intieme dimensie van onze identiteit: onze sekse. Dat gaat te snel. Momo en Mackan willen terug Een beleefde, welbespraakte homoseksueel biecht Als de drie Zweedse tieners uit Girls Lost (Alexan- naar wie ze waren, met alle nadelen vandien, terwijl op dat hij naar het bos komt om te cruisen, als hij dra-Therese Kleining, 2015) ‘s ochtends samen over Kim het niet meer weet en radeloos op de vlucht behoefte heeft aan sex-om-de-sex. Hij wijst de groene heuvels naar school fietsen lijkt het leven nog slaat. De korte, autobiografische film van kunstenaar paadjes aan ‘waar het gebeurt’, glimt nog na bij zijn mooi: ze hebben elkaar, ze kunnen de wereld aan. A. Liparoto sluit af in eenzelfde twijfel. Wie zagen we lekkerste herinnering en beschrijft de troosteloosheid Maar op het schoolplein wapenen ze zich. Op school hier op een zolderetage ontbijten, internetten, dou- van regenachtige middagen zonder contact. Dank- liggen ze eruit. ‘Lelijke kutten horen hier niet’, luidt chen, zich scheren en aankleden? Was het de mooie zij Simon’s engelengeduld en respect voor mensen, het weinig subtiele oordeel van de leider waar de rest Abigail, of was het Andrew, een jongen met een kuif haar oog voor de uniciteit van elk verhaal, is haar achteraan hobbelt. Geduwd, geschopt en vernederd en spierballen? Is de filmer hen allebei? Hoeveel film rustgevend zo als een echte boswandeling. Niets trekken de drie vriendinnen zich ’s middags weer identiteiten kan een mens aan? klopt hier, niets dient ergens toe; alles lééft. terug in hun huizen, waar Momo maskers maakt, Kim zich in bad dompelt en Bella zich verliest in haar Ben niet bang voor de wilde dieren Die wilde dieren, dat zijn wij. Onze kern, onze ziel, broeikas vol eigenaardige kweeksels. Ben niet bang laat zich niet vangen – niet door de strakke kaders Als in die kas een wonderplant opbloeit en de drie Ben niet bang van vroeger, niet door de grenzeloze verwarring van elkaar uitdagen om van het sap dat eruit druppelt te nu. Aan eigenzinnige, intelligente filmmakers als drinken, wordt het bos het decor van hun seksuele Claire Simon is niet bang; zij gaat midden tussen hen hierboven de mooie, wezenlijke taak om ons het dier transformatie. In de freudiaanse lezing van Roodkap- in staan. Twee jaar lang filmde ze het Bois de Vincen- in onszelf te blijven tonen. 5 je verliest zij in het bos haar onschuld en wordt ze van nes bij Parijs en legde de seizoenen vast. In Le bois een meisje een (menstruerende) vrouw; Kim, Bella en dont les rêves sont faits (2015) zien we chaotische zo-

- dyna spannende een brengt broer uit het feit dat de maker moeite heeft heeft moeite maker de dat feit het uit

in religie. Het offer van de jongste jongste de van offer Het religie. in 1904, nog steeds gevoelig ligt, blijkt blijkt ligt, gevoelig steeds nog 1904,

trekken met de functie die dit heeft heeft dit die functie de met trekken de genocide tegen de Herero-stam in in Herero-stam de tegen genocide de

een centrale rol, ik wil een parallel parallel een wil ik rol, centrale een dat als het ware onderzoek doet naar naar doet onderzoek ware het als dat

betekenis van zichzelf offeren speelt speelt offeren zichzelf van betekenis Dat het onderwerp van de film, film, de van onderwerp het Dat

voor de buitenwereld. Maar ook de de ook Maar buitenwereld. de voor het establishment.” het

enerzijds. Dit is nogal een blinde vlek vlek blinde een nogal is Dit enerzijds. Het gaat om grassroots tegenover tegenover grassroots om gaat Het

loosheid van veel families in Iran, Iran, in families veel van loosheid machthebbers, koste wat het kost. kost. het wat koste machthebbers,

- uitzicht de aspecten: schillende delen probeert te vechten tegen de de tegen vechten te probeert delen

- ver om in in - mid simpele hele met die mensen, Forget About Your Son Your About Forget

: “Het gaat mij mij gaat “Het : het verhaal van een gewone groep groep gewone een van verhaal het Scenarist Kaveh Kiani Kaveh Scenarist

is is “ : Skulls Regisseur Vincent Moloi Vincent Regisseur

veling los te laten. te los veling

uit te roeien. te uit ­ lie haar om moeilijk het vindt der

nog niet getrouwd. Maar zijn moe zijn Maar getrouwd. niet nog Duitse generaal om deze volledig volledig deze om generaal Duitse ­

2013 lag kunnen halen. kunnen lag 2013 zijn leven te offeren, hij is immers immers is hij offeren, te leven zijn ten, volgde het bevel van een een van bevel het volgde ten,

antwoorden naar de autoriteiten. de naar antwoorden geplande release die uiteindelijk in in uiteindelijk die release geplande worden. De jongste broer is bereid bereid is broer jongste De worden. onderdrukking door de kolonis de door onderdrukking ­

- ver te zomaar niet is dit als verhaal Bertha Fonds, maar heeft nooit de de nooit heeft maar Fonds, Bertha zal hij als enige geëxecuteerd geëxecuteerd enige als hij zal volking in opstand kwam tegen de de tegen kwam opstand in volking

speelt de doodstraf een grote rol. Een Een rol. grote een doodstraf de speelt 2009 ondersteund door het IDFA IDFA het door ondersteund 2009 ­ be lokale de Nadat eeuw. tigste neemt, zich op antwoordelijkheid

haal plaats in de gevangenis en en gevangenis de in plaats haal werd in in werd genoemd. niet den Skulls de eerste genocide van de twin de van genocide eerste de ­ ­ ver de broers de van één Als den:

- ver het van deel groot een staat, nu - wor stammen lokale de onder den Herero en Nama staat bekend als als bekend staat Nama en Herero ­ gevon uitweg een wordt Er gen.

Bovendien vindt, zoals het scenario scenario het zoals vindt, Bovendien - do 80.000 de Maar herdacht. men dit verschrikkelijke lot te wijzi te lot verschrikkelijke dit Duitsland. De genocide tegen de de tegen genocide De Duitsland. ­

toe onder de radar is gebleven. gebleven. is radar de onder toe - omkwa die Duitsers 1750 circa de vindt een advocaat die probeert probeert die advocaat een vindt fen, op zoek naar erkenning van van erkenning naar zoek op fen,

zich afspeelt in een gebied dat tot nu nu tot dat gebied een in afspeelt zich hoofdstad Windhoek, daar worden worden daar Windhoek, hoofdstad Herero die een oude zaak afstof zaak oude een die Herero ­ familie De doodstraf. de met pen

den aan een dergelijke speelfilm die die speelfilm dergelijke een aan den herinneren, zoals in de Namibische Namibische de in zoals herinneren, vier hun misdaad moeten beko moeten misdaad hun vier Centraal staan de overgebleven overgebleven de staan Centraal ­

- verbin kan zich die vinden te cent wel monumenten die aan de oorlog oorlog de aan die monumenten wel rechtbank valt het vonnis dat alle alle dat vonnis het valt rechtbank menten na de genocide van 1904. 1904. van genocide de na menten

- produ een Iran in moeilijk is Het sprake was van een genocide. Er zijn zijn Er genocide. een van was sprake door de veiligheidsdienst. In de de In veiligheidsdienst. de door meenamen voor rassenexperi voor meenamen ­

verdriet.” een flink deel daarvan ontkent dat er er dat ontkent daarvan deel flink een jaar werk worden zij gearresteerd gearresteerd zij worden werk jaar terug te krijgen die de Duitsers Duitsers de die krijgen te terug

de moeder die wordt verscheurd van van verscheurd wordt die moeder de een Duitstalig deel van de bevolking, bevolking, de van deel Duitstalig een om hun geld te verdienen. Na een een Na verdienen. te geld hun om Namibië, levert om de schedels schedels de om levert Namibië,

ook hun vrouwen, en natuurlijk ook ook natuurlijk en vrouwen, hun ook te filmen. Namibië kent nog altijd altijd nog kent Namibië filmen. te bij gebrek aan andere manieren manieren andere aan gebrek bij die de Herero, de kleinste stam in in stam kleinste de Herero, de die

miek teweeg tussen de broers, maar maar broers, de tussen teweeg miek om de gewenste mensen en locaties locaties en mensen gewenste de om | Een film over de strijd strijd de over film Een | Namibië opium vervoeren broers Vier | Iran

Documentaire Drama

Skulls Son Your About Forget

5 4

FEBRUARI 2016 FEBRUARI #384 2016 FEBRUARI #384

DE FILMKRANT DE FILMKRANT DE

DE FILMKRANT BEELD UIT BONBON DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 8 #384 FEBRUARI 2016 1

uit de gevangenis te smokkelen. smokkelen. te gevangenis de uit

bij elkaar te krijgen. te elkaar bij kind te verwekken is door sperma sperma door is verwekken te kind

lanceren om de rest van het budget budget het van rest de om lanceren

drijven. De enige manier om een een om manier enige De drijven. misschien voorgoed gesneuveld zijn. gesneuveld voorgoed misschien

DOOR BERI SHALMASHI BERI DOOR

een crowdfunding-campagne te te crowdfunding-campagne een het onmogelijk om de liefde te be te liefde de om onmogelijk het ­

bij vijf urgente films die nu nog niet de zalen halen, of of halen, zalen de niet nog nu die films urgente vijf bij

Palestina geweest. Hij overweegt overweegt Hij geweest. Palestina gestaan in de cel, en daardoor is is daardoor en cel, de in gestaan

hebben. In dit denkbeeldige programmaboekje staan we stil stil we staan programmaboekje denkbeeldige dit In hebben.

Palestijns Mayasi is zelf nog nooit in in nooit nog zelf is Mayasi Palestijns ­ toe niet is contact Fysiek wens.

sterven gaandeweg de productie, of meer geld of tijd nodig nodig tijd of geld meer of productie, de gaandeweg sterven eigen filmfonds en de Libanees- de en filmfonds eigen Toch heeft het stel een kinder een stel het heeft Toch ­

films uit zulke fragiele gebieden dat ze een vroege dood dood vroege een ze dat gebieden fragiele zulke uit films aan financiering. Palestina kent geen geen kent Palestina financiering. aan over de toekomst met zijn vrouw. vrouw. zijn met toekomst de over

postproductie ligt stil door gebrek gebrek door stil ligt postproductie vangenis. Hij voelt zich onzeker onzeker zich voelt Hij vangenis. bijvoorbeeld het Hubert Bals Fonds. Maar soms komen de de komen soms Maar Fonds. Bals Hubert het bijvoorbeeld

ontwikkeld, maar de rest van de de van rest de maar ontwikkeld, opgelegd in een Israëlische ge Israëlische een in opgelegd ­

vinden hun weg naar het festival dankzij ondersteuning van van ondersteuning dankzij festival het naar weg hun vinden

gefilmd op 35mm, dat materiaal is is materiaal dat 35mm, op gefilmd vangenisstraf van twintig jaar jaar twintig van vangenisstraf

bare verhalen verhalen ­ bare kwets Ook blijven. te lijken vandaan ons

zich terug trok. Desalniettemin is er er is Desalniettemin trok. terug zich ­ ge een wordt man Een | Palestina

wereld. Dat geeft een kijkje in werelden die anders ver van van ver anders die werelden in kijkje een geeft Dat wereld.

budget, tot één van de investeerders investeerders de van één tot budget,

Elk jaar vertoont het IFFR prachtige films van over de hele hele de over van films prachtige IFFR het vertoont jaar Elk Drama was toen weinig, maar voldoende voldoende maar weinig, toen was

Bonbon volledig opgenomen in Libanon. Er Er Libanon. in opgenomen volledig

Israëlische gevangenis, maar werd werd maar gevangenis, Israëlische

speelt zich af in een een in af zich speelt Bonbon

gaande weet te houden.” te weet gaande

zijn, en hoe de natuur zichzelf zichzelf natuur de hoe en zijn,

toont mij hoe nietig mijn problemen problemen mijn nietig hoe mij toont

schoonheid in creatie. Het gegeven gegeven Het creatie. in schoonheid

de schoonheid kan laten zien, zien, laten kan schoonheid de

reld vol onrecht het leven nog steeds steeds nog leven het onrecht vol reld

- we een in alsof is Het kind. een van

raakt zwanger, en bevalt uiteindelijk uiteindelijk bevalt en zwanger, raakt

sperma uit de gevangenis, de vrouw vrouw de gevangenis, de uit sperma

Palestijnse koppels smokkelen smokkelen koppels Palestijnse

rast toen ik het las in een artikel. artikel. een in las het ik toen rast

- ver totaal was ik echt, gebeurt maar

ven van de film klinkt totaal bizar, bizar, totaal klinkt film de van ven

- gege “Het : Regisseur Rakan Mayasi Rakan Regisseur

in vervulling te doen gaan. doen te vervulling in

ook om ondanks alles hun droom droom hun alles ondanks om ook

wilt, en wie weet lukt het dit stel stel dit het lukt weet wie en wilt,

Niets is onmogelijk als je het echt echt het je als onmogelijk is Niets

7 2

FEBRUARI 2016 FEBRUARI #384 FEBRUARI 2016 FEBRUARI #384

DE FILMKRANT DE DE FILMKRANT DE

BONBON UIT BEELD

DE FILMKRANT DE FILMKRANT BEELD UIT HAVIBON #384 FEBRUARI 2016 6 #384 FEBRUARI 2016 3

bied. Havibon gaat over de mensen die wachten op nieuws van hun Money Baby verdwenen vaders en broers ter­ Thriller wijl ze proberen te overleven in een nieuwe omgeving. Iraaks Koerdistan | Een thriller met als arena de Koerdische stad Regisseur Hakar Abdulqadir: “Sinds hoofdstad Erbil, post-Saddam de komst van IS zijn in Irak alleen al Hoessein. De protagonist vocht meer dan drie miljoen mensen gemi- ooit tegen het Ba’ath regime en greerd, waarvan ruim een miljoen vluchtte vervolgens naar Frank­ naar Koerdistan. Deze vluchtelingen rijk. Nu keert hij terug naar een re­ deelden hun gruwelijke verhalen met gio waar idealen hebben plaats­ mij. Geen enkele Koerd is onbekend gemaakt voor kapitalisme. De re­ met zulke omstandigheden. 27 jaar gio is booming, en de vrijheids­ geleden pleegde Saddam Hoessein strijders van vroeger zijn nu mil­ een genocide tegen ons, ook toen jonair. Zo ook de hoofdpersoon. sloegen we massaal op de vlucht. Ik Zijn Franse vrouw werd verliefd was acht en raakte mijn familie op hem toen hij idealist was, en kwijt, ik heb net zo lang gezocht tot heeft moeite met hem nu er dol­ Enkele weken voordat IS Mosoel ik ze weer terug vond. Havibon lartekens in zijn ogen staan. verovert, een uur van Erbil vandaan, moest ik wel maken. Ik hoop dat de kondigt Sanad, het filmfonds van Havibon personages ook herenigd worden Regisseur Hiner Saleem: “In het Abu Dhabi, in Cannes groots aan de Documentaire met hun familie en door kunnen met nieuwe Irak hebben de Koerden toe- productie van Money Baby te onder- hun levens, net als ik.” gang tot het oliegeld van hun regio, steunen. Niet veel later wordt het Iraaks Koerdistan | De yezidi’s, Havibon werd tijdens de Biënnale daarom gaat het economisch hard onmogelijk om filmprojecten in Erbil aanhangers van een Koerdische van Venetië gepresenteerd in het Final vooruit. De film gaat over het uit- te draaien. De veiligheidssituatie religieuze minderheid, slaan mas­ Cut-programma en beloond met de eenvallen van een gedroomd land, wordt instabiel en ook inhoudelijk saal op de vlucht nadat hun gebied Marketing and Distrubution Award. nu geld het collectieve ideaal van raakt de werkelijkheid steeds verder in augustus 2014 in handen komt De film is in postproductie blijven vrijheid ruïneert, zoals dat in Europa van het verhaal van Money Baby ver- van IS. Ze zitten dagen vast op de hangen. Het filmfonds in Iraaks ook gebeurde na de jaren zeventig. wijderd. De peshmerga’s keren terug Sinjarberg zonder water, voedsel, Koerdistan kan het toegezegde post- Er is niets meer van over.” naar het front en het geld raakt op. of hoop. Ten einde raad gaan drie productiebudget niet kan betalen als Hiner Saleem is een bekroonde Inmiddels verkeert Iraaks Koerdi­ mannen op zoek naar middelen om gevolg van de crisis in de regio. Vele filmmaker, wiens laatste film My stan in een economische crisis, en hun families in leven te houden. festivals vragen om de film, de produ- Sweet Pepper Land, een western, ook deelt de regio een grens van meer Ondertussen komen hun vrouwen cent is naarstig op zoek naar bronnen Iraaks Koerdistan als decor gebruikt. dan duizend kilometer met IS. en kinderen weg, naar veiliger ge­ om de film alsnog af te ronden. DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 19

Deep Focus Adachi Masao

De Japanse filmmaker Adachi Masao haalt ons stromingen, die alles meesleuren in hun kracht, zijn (1969). Adachi schreef ook zelf het scenario van deze uit de trance waarin we heilig overtuigd zijn van metaforen voor de algemene staat van de samenleving. film, over twee jongeren die willen sterven. We volgen onze fysieke en intellectuele vrijheid. We Misantroop Adachi toont vervolgens een zwijgzame ze op het dak van een flatgebouw, de perfecte achter- hebben Adachi nodig om ons uit The Matrix te protagonist, die plaatsneemt in een winkelcentrum, grond voor een nihilistisch verhaal. Met close-ups van halen. Onder de noemer Deep Focus vertoont om te vasten. verkrachtingen en bloedige taferelen schudt Adachi de het IFFR zeven van zijn bijzondere films, die kijker wakker. Net als in Artist of Fasting. Film wordt niet minder dan een aanklacht tegen de mens­ Hongerkunstenaar ingezet als elektrotherapie. heid zijn. DOOR OMAR LARABI De verklaring van deze merkwaardige wending ligt in Adachi’s evenknie Franz Kafka. Artist of Fasting is een Wanstaltig Regisseur Adachi Masao (1939) zit gevangen in de ziel eigentijdse bewerking van Kafka’s Een hongerkunste- Dit avantgardisme kan gebruikt worden als aanklacht van de jaren zestig, zijn jongere jaren. Een revolutionair naar (1924), een kort verhaal over een vastende man tegen de mensheid, zoals in AKA Serial Killer (1969). tijdperk, waarin burgerrechten ter discussie staan, met die tot de constatering komt dat hongerstakingen nog Adachi filmde het landschap waarin een seriemoorde- de Vietnamoorlog, de Cubaanse rakettencrisis en de maar weinig in zwang zijn. Kafka’s befaamde bevreem- naar zich heeft begeven. Intense jazzmuziek begeleidt guerrillastrijd in Palestina. Adachi, die ook actief was dende verhaalelementen vinden hun weg terug in de de unheimische band tussen mens en omgeving. Tus- in het softpornogenre van de pink film, mengt zich in film. Zo zien we hoe de man met de dag beroemder sendoor wordt, zoals gebruikelijk in Adachi’s werk, op dat laatste conflict door zich in 1971 aan te sluiten bij wordt, omringd door belangstellenden. Er ontstaat een Godard-achtige wijze gespeeld met zwart-witcontras- de PLO (de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie) en het kloof, tussen hem en het publiek, een ravijn waarin de ten, intense camerahoeken en het weglaten van geluid. Rode Leger, een Japanse organisatie die als terroristisch menselijke bemoeizicht opdoemt. Het zijn instrumenten die de kern van zijn werk wordt beschouwd. Zijn documentaire Red Army (1971), De vastende vreemdeling krijgt van alle kanten hulp versterken. Ze dragen bij aan de overredingskracht van over Palestijnse guerrillastrijders, blijft lange tijd zijn aangeboden, maar hij gaat nergens op in. Is dit een be- de wanstaltige schouwspelen. Met als doel ons uit de laatste film. schimping van de gemaakte oprechtheid? Een oproep trance te halen waarin we heilig overtuigd zijn van onze Na 28 jaar in Libanon te hebben gewoond, wordt om met een kritischer blik te kijken naar politici? Of fysieke en intellectuele vrijheid. We hebben Adachi Adachi na drie jaar gevangenschap in verband met pas- moeten we sowieso meer twijfelen? Het staat buiten nodig om ons uit The Matrix te halen. Daarvoor moeten poortfraude in 2000 teruggestuurd naar zijn geboor- kijf dat de man zichzelf vrijwillig in de marge plaatst. we kennis nemen van de perversies, als bewijs dat het teland Japan. Daar maakt hij zeven jaar later Prisoner/ Zo iemand moet je niet als slachtoffer zien, maar juist niet Adachi’s streven is dat achterhaald is, maar juist de Terrorist, na een onderbreking van 36 jaar. Het is net als indicator van een chronisch probleem: de hebzucht wereld, die al die tijd heeft stilgestaan. als zijn nieuwste film, Artist of Fasting, een geconser- die de consumptiemaatschappij tot gevolg heeft. Het veerde visie op de maatschappij. Alsof Adachi’s linkse zijn symptomen van een fascistoïde samenleving, idealen onveranderlijk zijn. Hoewel zijn latere werk niet waarin we verblind zijn door onze welvaart. Zodoende Artist of Fasting 11111 JAPAN/ZUID-KOREA, per se zo taboedoorbrekend is als zijn werk in het hip- zijn de omstanders de ware slachtoffers. Wij zijn de 2015 | REGIE ADACHI MASAO | 105 MINUTEN | MET pietijdperk, blijft hij vasthoudend in zijn benadering. slachtoffers. YAMAMOTO HIROSHI, SAKURAI TAIZO, HONDA SHOICHI | Dat is kenmerkend voor Adachi, die als commentator De ironische mise-en-scène onderstreept die ge- TE ZIEN OP IFFR, DAT EEN DEEP FOCUS-PROGRAMMA geen onderscheid maakt tussen film, kunst en politiek. dachte. Het grauwe winkelcentrum kan vergeleken VERTOONT ROND ADACHI MASAO | IN DE SECTIE DEEP FOCUS WIJDT IFFR NOG TWEE ANDERE PROGRAMMA’S Ook in Artist of Fasting vallen die samen, zoals in de worden met een plek waar een visuele vorm van maso- AAN FILMMAKERS DIE EXTRA AANDACHT VERDIENEN: openingsscène, waarin beelden van de kernramp bij chisme kan worden bedreven. Dit komt vaker terug CLAUDIO CALIGARI EN PERE PORTABELLA & LA Fukushima worden getoond. De verwoestende over- in Adachi’s werk, zoals in Go, Go, Second Time Virgin ESCUELA DE BARCELONA DE FILMKRANT FOTO GEERT SNOEIJER #384 FEBRUARI 2016 20

Boudewijn Koole over Beyond Sleep‘LAAT JE VALLEN’ IFFR-openingsfilmBeyond Sleep is de verfilming van W.F. Hermans’ rijke roman Nooit meer slapen, over een jonge geoloog die tijdens een expeditie alle zekerheden verliest. Regisseur Boudewijn Koole: ‘We hebben een sterk verlangen naar mysterie, naar niet weten. Dat is eindeloos veel boeiender dan weten.’

FILMKRANT.LIVE VERZORGT IN FEBRUARI EEN INTRODUCTIE BIJ Beyond Sleep | DOOR MARISKA GRAVELAND FILMSCHUUR HAARLEM, 13 FEBRUARI 16.30 UUR DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 21

Beyond Sleep is niet een letterlijke verfilming geworden Vrouwennavel Blinddoek van Nooit meer slapen. Tijdens een eerder setbezoek Misschien moet je durven vallen? “Precies, het vallen Alfred laat langzaam zijn geloof in de wetenschap ergens op de toendra in het noorden van Noorwegen zelf als staat van zijn, dat vind ik interessant. Hoe het los (‘de titanische poging van het menselijk intellect noemde regisseur Boudewijn Koole het ‘jammen met voelt om in een bepaalde toestand te komen. Er is maar zich uit zijn kosmische isolement te verlossen door te W.F. Hermans’. De jonge geoloog Alfred (Reinout van één manier om in de toestand van slapen, verliefd zijn, begrijpen’, zoals Hermans het de pompeuze geoloog Scholten Aschat) zoekt daar tijdens een expeditie extase te komen en dat is door je te laten vallen, de Nummedal laat zeggen). Koole: “Wat mij boeit is juist een meteorietinslag waarmee hij een beroemd we- controle te verliezen. Daar schuilt iets engs in en juist het níet weten. Je moet niet alles willen bevatten of tenschapper hoopt te worden. De lichtelijk paranoïde dat wil ik aftasten. “Toen ik acht jaar oud was, wilde ik snappen, ook niet in deze film. De mens heeft een sterk wetenschapper voelt zich ondertussen chronisch onge- het moment waarop je in slaap valt bewust meemaken. verlangen naar mysterie, naar niet weten, dat is einde- makkelijk bij zijn veel sportievere Noorse expeditiele- Wat natuurlijk niet lukte. ‘s Nachts werd ik soms wak- loos veel boeiender dan weten. Een wetenschappelijke den en raakt verdwaald. Die desoriëntatie van Alfred is ker met hallucinaties waarin mijn kamer heel groot of ontdekking blijft een feit totdat het weerlegd wordt, het wat Koole (Kauwboy) het meeste aantrok in het boek. heel klein werd, als een Alice in Wonderland. Dan leken is tijdelijk een nuttig model om mee te werken. Iets om Wat blijft er over als je niets meer hebt om je aan mijn voeten mijlenver weg.” even in te geloven. vast te houden, als alle zekerheden je worden ontno- In Beyond Sleep speelt Koole ook met die wisselende “Alfred weet niet wat hij zoekt. Zo werkt dat ook men? Koole: “Alfred verliest zijn kompas, zijn horloge, schaalgrootte. Bijvoorbeeld door een vrouwennavel te met het filmmaken zelf. Je wordt als regisseur geacht zijn makkers, hij raakt de weg kwijt, luchtfoto’s heeft laten lijken op een meteorietkrater. “We hebben men- richting en betekenis te geven, terwijl ik het fijn vindt hij niet. Hij verliest het zicht als hij in de mist terecht- sen gefilmd als kleine poppetjes in de bergen of juist in om een paar essentiële dingen niet te weten en open komt, hij verliest het vertrouwen in zijn lichaam als hij waanzinnige close-ups waardoor een gezicht zo groot te houden. Zo blijft de reis leuk. Wat acteur Reinout voor de zoveelste keer valt. Hij kan niet op God terug- als een landschap wordt. In het begin zie je een rivier van Scholten Aschat en ik ontdekten is dat we ons aan vallen, en komt erachter hoe stompzinnig de weten- waar je de maat niet van kunt inschatten. Wij mensen elkaar konden overgeven zonder alles te willen weten. schap kan zijn – alles wordt onderuit gehaald.” gaan er permanent van uit dat we bovenaan de na- Alsof je met een blinddoek loopt en op de ander moet Alfred klampt zich in het begin van de film nog vast tuurlijke keten staan, maar het is verfrissend om dat vertrouwen. We zijn ook een paar dagen samen de ber- aan het tellen van voetstappen, het meten van zijn om te draaien. Misschien zijn we er wel om de muggen gen ingegaan waar we verdwaalden omdat het – heel omgeving, aan notities. ‘Elke zandkorrel wordt gewo- van voedsel te voorzien. Hermans’ roman gaat over die toepasselijk – zo mistig werd dat we naar elkaar moes- gen, dat heeft niets met geologie, de grote vragen, te hoogmoed. Maar het verraste me ook hoe komisch het ten roepen om elkaar terug te vinden. Zo navigeer je maken, dat is boekhouden’, zoals de hautaine professor boek is, want het is toch absurd wat we met zijn allen samen. Nummedal al zegt. Als je maar kennis vergaart dan heb aan het doen zijn. Ik heb Nooit meer slapen vaak herle- “Er zijn meer parallellen tussen het filmmaken en je houvast en controle, dan komt het wel goed, denkt zen en zag steeds beter hoe knap het in elkaar zit, echt het boek. Ik ben net zo gierend ambitieus als Alfred, en Alfred. Hij is argwanend, onzeker en voelt zich buiten- prachtig. Hoe Hermans subtiel laat zien dat onze spo- net zo’n kluns, en wil ook per se die ‘meteoriet’ vin- gesloten. Zijn innerlijke kompas is in de war geraakt ren worden uitgewist, net als een doorweekt briefje op den, en dat de film slaagt. Ook ik moest het met steeds door de groepsdruk. Koole: “Hij is vooral bezig met hoe een rots. Want volgens Hermans is er gewoon niets.” minder materiaal doen. Ik vervloekte mezelf tijdens de mensen naar hem kijken. Dat is al te menselijk, dat her- Iemand die niet in betekenis gelooft kan wel een heel montage: had ik nou maar die ene close-up gedraaid kennen we allemaal. Hij moet loskomen van de groep betekenisvolle roman schrijven. Het scheppend nihi- of meer dialogen gehad om op terug te vallen. Voor en de verwachtingen van zijn ouders. En dan blijkt dat lisme. “Dat maakt deze roman voor mij hoopvol. Alfred mijn nieuwe film Disappearance met Rifka Lodeizen, de weg kwijt zijn minder eng is dan die sociale druk – vindt zichzelf, alles klopt, het is rond. Wie denk je wel ook opgenomen in het noorden van Noorwegen, heb vallen is minder erg dan falen. Zodra de anderen niet niet dat je bent, zegt Hermans aan de ene kant. Straks ik meer gedraaid. Maar met Beyond Sleep moest ik het meer kijken springt hij van steen naar steen. Dan kan groeit er mos over je heen. Tegelijkertijd kun je niet doen met wat die ik had. Dat is een stuk moeilijker hij zonder kompas de weg vinden.” leven zonder invloed op je omgeving te hebben. Beide componeren, maar daar gaat de film ook over. Bij deze ideeën zijn waar, het één sluit het ander niet uit.” film moest het echt zo.” 5 Dwalen in een slapeloos moeras Voorbij de slaap, daar ben je nooit meer Sleep is het conflict zich in de geest van één en zijn jonge Noorse collega Arne (Pål Sverre nauwkeurig doorgevoerd in hoe zij zich door echt wakker. Een jonge geoloog ver­ persoon af: de jonge geoloog Alfred, ingeto- Hagen), twee jongens, elk op hun eigen ma- de weidse ruimte bewegen. dwaalt in de Noorse wildernis, maar voor­ gen gespeeld door Reinout Scholten van nier behept met een vadercomplex. De inwisselbaarheid van zijn reisgenoten al in zijn eigen hoofd. Boudewijn Koole Aschat. In het hoge noorden hoopt hij we- Anderzijds: Qvigstadt (Thorbjørn Harr) en voegt onzekerheid toe in de toch al fragiele verfilmde W.F. Hermans’ Nooit meer sla- tenschappelijk bewijs te vinden, maar eigen- Mikkelsen (Anders Baasmo Christiansen), ervaring van Alfred. Want in het hoge noor- pen als Beyond Sleep en opent het Inter­ lijk wil hij vooral zichzelf bewijzen. bonkige Vikings met blonde baarden die met den is het altijd licht en alsof dat niet genoeg national Film Festival Rotterdam. Met drie Noorse collega’s trekt hij erop zelfverzekerde tred het ruwe terrein door- is om hem wakker te houden, zijn er die eeu- uit. Hoewel, zijn ze wel met zijn vieren? kruisen. Koole legt steeds subtiel de nadruk wige muggen. Maar nooit meer slapen bete- Vier mannen in de noordelijke wildernis. Koole presenteert zijn personages subtiel als op die tweedeling, te beginnen met de fy- kent ook: nooit meer echt wakker, nooit Vier kleine stipjes mens in een woest en twee sets dubbelgangers. Enerzijds: Alfred sieke gelijkenis van de gekozen acteurs, en meer zeker weten dat je niet droomt. Koole weids landschap van rotsen, gras en moeras. gebruikt alle middelen – het afwisselend Dat zijn de beelden die het meest beklijven in grootse en dan weer intieme camerawerk en Beyond Sleep, Boudewijn Koole’s verfilming het bijna tastbare geluidsontwerp voorop – van Nooit meer slapen van W.F. Hermans. om de kijker te laten wegzakken in het drijf- Dat zijn film dit jaar het International Film zand van Alfreds brein. De fysieke moerassen Festival Rotterdam mag openen is een te- zijn één ding; uit het geestelijk moeras waar recht erepodium voor Koole, die met zijn Alfred dwaalt is het veel moeilijker een uit- tweede speelfilm de belofte van zijn gelau- weg vinden. werde Kauwboy (2012) inlost. JOOST BROEREN 11111 Met grootse beelden maakt Koole de nie- tigheid van de mens in één oogopslag duide- lijk. De magistrale beelden doen denken aan Beyond Sleep NEDERLAND/NOORWEGEN, 2016 | The Loneliest Planet (2011) van Julia Loktev. REGIE BOUDEWIJN KOOLE | 106 MINUTEN | MET In haar film was het een relatie die op het REINOUT SCHOLTEN VAN ASCHAT | DISTRIBUTIE spel kwam te staan door het besef dat de SEPTEMBER FILM | TE ZIEN OP HET IFFR EN VANAF 11 mens nietig en onbetekenend is. In Beyond FEBRUARI DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 22

De winnaar van de Arabische Idols deed de inwoners van Gaza twee jaar geleden even hun ellende vergeten. Met The Idol, te zien op het IFFR, verfilmde Hany Abu-Assad zijn wonderlijke levensverhaal. Een gesprek over Gaza, Hollywood en Nederland. DOOR JOS VAN DER BURG

Nee, de kans is klein dat hij ooit weer in Nederland komt wonen, zegt Hany Abu-Assad skypend achter zijn computer in Hollywood. Dat hij net wakker is, is niet te merken, want zijn woordenstroom valt nau- welijks te stuiten. Over Nederland zo dadelijk meer. Eerst helpt de Nederlands-Palestijnse filmmaker mij uit de droom over zijn leven in Hollywood: geen villa, geen zwembad, geen butler, geen jetset. “Ik woon niet in de rijke buurt, maar in West-Hollywood in een ap- partementje in een grote flat, waarin denk ik duizend mensen wonen. Het gebouw ligt tegenover Beverly Hills.” Abu-Assad woont er tijdelijk, maar ook daarover straks meer. Eerst moeten we het over The Idol hebben, dat anders dan Abu-Assads vorige films Paradise Now (over twee zelfmoordterroristen) en Omar (over een voor Israël spionerende Palestijn) geen loodzwaar dra- ma is, maar een feelgoodmovie. Een film van Abu-As- sad met een happy end? De maker lacht: “Daar is toch niets mis mee? Wat niet wil zeggen dat ik vrolijker ben geworden over de wereld. Ik ben alleen maar pessimis- tischer en meer teleurgesteld geworden. Maar dat staat los van de film.” Abu-Assad kwam op het idee voor The Idol toen hij zag wat het winnen van Arab Idol door Mohammad Assaf losmaakte bij de inwoners van Gaza. “Iedereen ging de straat op om het te vieren. Vergeten waren alle ellende en onenigheid. Opeens besefte ik hoe kunst in moeilijke tijden – we zitten als Palestijnen, Ara- bieren en moslims op het dieptepunt– iets moois kan voortbrengen. Prachtig hoe in deze donkere tijd Assaf, gebruikmakend van een verwerpelijk concept, met zijn zangkunst en allure mensen bij elkaar wist te brengen.” Verwerpelijk concept? “Natuurlijk. Idols misbruikt het talent van jonge mensen die beroemd willen worden. Het wil zoveel mogelijk geld aan hen verdienen. Idols lanceert hen als bliksemschichten, waarna het meestal slecht afloopt. Als kunstenaar, ook als zanger, moet je groeien. Maar dat uit een omsingeld land, waarin de verwoesting enorm is, ondanks dit verwerpelijke concept, iets moois naar buiten kwam, ontroerde mij diep. Ik zie Assaf als een mooie bloem die uit een lelijk betonnen gebouw groeit.”

Op eieren lopen Assaf, die na Arab Idol uitgroeide tot een ster die overal ter wereld optreedt, is niet alleen een mooie bloem, Hany Abu-Assad over The Idol maar ook een man die controle wil hebben over zijn imago in de buitenwereld. Zijn opmerkingen na het zien van een eerste filmversie leidden tot veranderingen in de film, zegt Abu-Assad, die daar geen problemen mee had. “Het waren kleinigheden. Zoals de opmer- king van de kinderen in de film dat ze als ze later groot zijn de wereld zullen heroveren. Dat vond hij negatief klinken, omdat het slaat op de bezetting van Palesti- na.” Lachend: “De kinderen zeggen nu dat ze de wereld gaan veranderen.” Het wikken en wegen van woorden illustreert nog eens dat Palestijnse filmmakers altijd DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 23

op eieren lopen, omdat overal politieke voetangels en toen hij naar Hollywood werd gelokt, jarenlang aan het van de jaren tachtig en negentig. Nederland pretendeer- klemmen liggen. lijntje werd gehouden, en eindigde als regisseur van de toen een open-minded, tolerant en rationeel land The Idol is in de eerste plaats een hommage aan de belabberde thriller The Courier? Zo naïef is hij niet te zijn. Ik geloofde erin, maar ben zwaar teleurgesteld. Gaza, zegt Abu-Assad. “Ik wilde Gaza zo portretteren meer, lacht Abu-Assad. “Officieel woon ik in Nazareth. Irrationele denkers bepalen nu de sfeer en de rationele dat je ervan gaat houden. Gaza verdient dat. Ondanks Na The Courier heb ik in Palestina Omar en The Idol denkers zijn in de marge gedreven. Het is zó kleinzielig alle onrecht vind je er ongelofelijk veel menselijkheid.” gemaakt, maar ik woon nu vier maanden in Hollywood allemaal. De massa gelooft in nonsens en Wilders maakt Hij maakt een vergelijking met de watersnoodramp om een project met Fox Studio te ontwikkelen. We zijn gebruik van die golf. Hij is een goede surfer.” na de orkaan Katrina in New Orleans. “Daar gingen bezig met het beter maken van een script en dat gaat mensen elkaar te lijf in de ellende. Ze sloegen elkaar de eigenlijk best goed. Meer kan ik er niet over zeggen, Verloren liefde hersens in en er waren verkrachtingen. In Gaza hebben maar ik zal niet dezelfde fouten maken als na Paradise Dat Abu-Assad wel in de Verenigde Staten wil wonen, de mensen ondanks de ellende hun menselijkheid niet Now. Ik zal nooit meer een film regisseren waarvan ik terwijl presidentskandidaat Donald Trump nog veel verloren. Ze zijn nuchter. Dat is ongelofelijk, want de het script niet goed vind. Bij The Courier wist ik dat idiotere uitspraken doet dan Wilders, is minder raar verwoestingen door de oorlogen zijn enorm. Ik geloof- het slecht was, maar ik kreeg veel geld om de film te re- dan het lijkt, betoogt hij. “Amerika heeft zichzelf nooit de niet wat ik zag toen ik er was.” gisseren. Ik ben nu beter voorbereid: eerst zien en dan verkocht als open minded. Het pretendeert niet dat het De ellende in Gaza had volgens Abu-Assad als geloven.” een links, sociaal en liberaal land is. Dus daarvan ver- verrassend bijeffect dat de kinderen in The Idol ver- Niet alleen in Hollywood, maar ook in Nederland wacht ik sowieso minder. Al zijn er zeker grote denkers, bluffend naturel acteren. “Zij hebben twee oorlogen heeft Abu-Assad ijzers in het vuur liggen. Zo hoopt hij maar die komen niet in de mainstream terecht. Ik heb meegemaakt (de Israëlische bombardementen in 2009 een Engelstalige speelfilm over Willem van Oranje te er mensen ontmoet die socialer zijn dan alle Europea- en 2012, JvdB) en zo lang in angst geleefd, dat ze geen maken. “Willem van Oranje vind ik een geweldig ver- nen bij elkaar.” angst meer kennen. Ze zijn emotioneel naakt en ner- haal. Ik voel me als Palestijn verbonden met zijn strijd Het is duidelijk: de Verenigde Staten zijn voor gens bang voor. Geen angst voor de camera of voor tegen de Spaanse bezetting. Hij betaalde een enorm Abu-Assad een land, maar Nederland is een verloren mij en ook niet voor emoties. Dat had ik niet kunnen hoge prijs voor zijn principes, met als tragisch einde dat liefde. Hij praat erover als een verbitterde ex-minnaar, dromen. Toen het meisje moest spelen dat ze doodgaat, hij de bevrijding niet meemaakte. Ik wil dit verhaal aan die zich vroegere mooie tijden herinnert. “Eind jaren riep ze op mijn verzoek de verschrikkelijkste beelden de wereld vertellen, waar bijna niemand de ontstaans- zeventig waren er nog politici als Den Uyl en Van Agt. uit haar leven op. Zonder angst herinnerde ze zich het geschiedenis van Nederland kent.” Er speelt nog iets. Het was een genot om naar hun debatten te luisteren. omkomen van haar oom in de oorlog.” Hoe het nu met “Ik zie deze film als mijn afscheidscadeau aan Neder- Ook als je het niet met hen eens was, was je gefasci- het meisje is? “Dat is een tragisch verhaal. Ze is met land. Als dank aan het land waarin ik vijfentwintig jaar neerd door hun logica en retoriek. Zij waren geen in- haar familie uit Gaza naar Berlijn gevlucht.” De reden? (van 1980 t/m 2005, JvdB) heb gewoond.” Het klinkt tellectuele bedriegers. Zie jij dat nu nog in de politiek? “Kom een dagje naar Gaza! Het gevaar komt er van alle dramatisch, maar Abu-Assad meent het, want weer in Het gaat niet meer om logisch redeneren, maar om de kanten. Van IS tot weet ik veel.” Nederland gaan wonen ziet hij zichzelf niet doen. “Het beste slogans. Om makkelijk scoren. Ik was een buiten- Nederlandse weer maakt me depressief. Als de zon lander, een vreemdeling, die goed Nederlands moest Willem van Oranje schijnt, voel ik me veel beter.” Lachend: “Misschien ben leren om politici als Van Agt en Den Uyl te kunnen vol- Terug naar Abu-Assads appartement in West-Holly- ik een klimaatvluchteling.” Een minstens even belang- gen. Nu verstaat iedere boerenlul de slogans. Dat is niet wood. Wat heeft hij in Hollywood te zoeken? Maakt rijke reden om niet terug te komen is het veranderende goed. Politiek moet niet makkelijk te volgen zijn, want hij dezelfde fout als na zijn succesfilm Paradise Now, politieke klimaat. “Ik ben opgegroeid in het Nederland het is ontzettend gecompliceerd.”

de hoofdpersoon. Het meisje dat weigert naar schoonheid in een stuk van de wereld zich te conformeren aan de beperkingen die dat om hen heen uit elkaar valt. Van schoonheid en hoop de maatschappij haar oplegt, is als perso- Het tweede deel van de film speelt zich nage een stuk interessanter dan haar talent- tien jaar later af, en richt zich explicieter op In het levensverhaal van de Palestijnse jonge Mohammad in het Gaza van de vroege volle maar onzekere broer. Ook de jonge, de- de aanloop naar Assafs deelname aan Arab Arab Idol-winnaar Mohammad Assaf jaren nul, waar hij met zijn zusje Nour en buterende actrice Hiba Atallah speelt haar Idol (de originele Arabische titel van de film, blijkt de zangcompetitie waar twee vriendjes een bandje heeft. Voor wie mannelijke tegenspelertjes van het doek. Ya tayr el tayer, is de titel van het eerste lied Hany Abu-­Assads The Idol naartoe werkt zonder voorkennis de film in gaat, is de vrij- Hier is de film op zijn sterkst, dicht op deze dat Assaf in het programma zong). Hier ko- het minst spannend. gevochten Nour in dit deel van de film in feite onschuldige personages en hun zoektocht men we, hoewel de film op waarheid is geba- seerd, in sprookjesachtiger gebied. Twin­ Een Idols-winnaar met politieke en maat- tiger Assaf steekt illegaal de grens met schappelijke betekenis, daar kunnen we ons Egyp­te over, en weet zonder toegangsticket in Europa weinig bij voorstellen. Maar in de toch een plek in de voorrondes te bemachti- Arabische landen is die er wel: toen gen. Mohammad Assaf uit Gaza in 2003 de tv- De echte beelden die Abu-Assad in het show won, werd daar hoop uit geput. Uit alle slot­akkoord van de film steeds vaker door uithoeken kwamen de stemmen voor de zijn gefictionaliseerde versie heen snijdt – Palestijnse deelnemer binnen, wat gezien van pleinen vol mensen die op schermen werd als een teken dat verbroedering in de Assafs opmars in de competitie volgen, en conflictgebieden nog altijd mogelijk is. van BBC- en CNN-reportages over dit on- Het was dat gevoel van hoop dat regisseur verwachte talent – botsen daar te veel mee. Hany Abu-Assad aantrok in het project, toen Abu-Assad laat zich net te veel vangen in de een producent hem vroeg het levensverhaal clichés van de sportfilm (underdog wordt van Assaf te vertellen. Maar die optimisti- winnaar), en verschiet zo de belofte die de sche insteek blijkt in The Idol niet altijd goed film in het eerste uur creëerde. te passen bij het natuurlijke temperament van de regisseur, die zich in Paradise Now JOOST BROEREN 11111 (2005) en Omar (2012), beide genomineerd voor een Oscar voor beste niet-Engelstalige The Idol PALESTINA, 2015 | REGIE HANY ABU-ASSAD | film, juist richtte op het punt waar verbroe- 100 MINUTEN | MET TAWFEEK BARHOM, HIBA ATALLAH, dering botst op een weerbarstige realiteit. QAIS ATALLAH | DISTRIBUTIE SEPTEMBER FILM | TE Het eerste deel van de film volgen we de ZIEN OP IFFR EN VANAF 2 JUNI DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 24

Apichatpong Weerasethakul over Cemetery of Splendour ‘NIET WEGGAAN, ZEI BÉLA OP EEN DAG’

Een zaal vol slapende soldaten in een ziekenhuis­ dat gebouwd dering ‘mysterieus’ en symptomatisch voor een groter probleem. blijkt op een voormalige begraafplaats, waar de geesten van oude Toch staan die fantastische elementen in Cemetery koningen hun eeuwige gevecht voortzetten­ en de jongemannen­ of Splendour minder op de voorgrond dan in Weeraset- hakuls eerdere films. Het verhaal over een vrijwilligster ziek maken. Een politieke allegorie van Apichatpong Weerase­ die zich ontfermt over een zaal met slachtoffers van thakul. DOOR RONALD ROVERS een mysterieuze slaapziekte wordt in vergelijking rus- tiger verteld, al beschreef iemand de sfeer tijdens het Nooit het monster laten zien, leerde Apichatpong gezicht, maar Apichatpong Weerasethakuls films zijn Filmfestival Cannes treffend als “kalme hysterie”. Want Weera­sethakul van de films van de oude horrormeester eigenlijk niks anders dan verbeeldingen van zijn per- dit is ook zijn meest politieke film, waarin je het zie- Jacques Tourneur (die in I Walked with a Zombie wel soonlijke fascinaties, angsten en frustraties, gefilterd kenhuis, een voormalige schoolgebouw, makkelijk als degelijk de zombie liet zien.) Het is een regel die hij een door alledaagse en magische praktijken uit de Thaise metafoor voor heel Thailand kunt zien. En dat is niet jaar of tien geleden oppikte bij het maken van Tropical cultuur. zonder risico, wordt in het gesprek dat we daags na de Malady, waar hij zich nog steeds aan lijkt te houden. Geesten en goden lopen gewoon de kamer binnen première met de maker hadden snel duidelijk. Het monster in Cemetery of Splendour zie je dus niet. waar mensen aan tafel zitten en zijn in niets van de Tegelijk staart het je recht in het gezicht. levenden te onderscheiden, tijgers zijn geen katachtige Zoals altijd heeft u een persoonlijke film gemaakt, Voor westerlingen met een rationeel wereldbeeld roofdieren maar mythische wezens en ziektes zijn nooit maar misschien is het ook uw meest politieke film? zijn ze soms lastig te doorgronden, zeker op het eerste alleen een private aangelegenheid maar zonder uitzon- “Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives was meer geïnteresseerd in het spelen met stijl. Cemetery is minder intellect en juist meer emotie. Het is allemaal FILMKRANT.LIVE VERZORGT IN FEBRUARI EEN INTRODUCTIE BIJ Cemetery of Splendour | FILMSCHUUR HAARLEM, 6 nogal persoonlijk, want ik heb de hele film in mijn ge- FEBRUARI 16.15 UUR boortestad Khon Kaen opgenomen. De stad is in korte tijd heel erg veranderd door de politieke situatie en de DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 25

omwoelen van die schuldige aarde (de Isaan- provincie is niet alleen de armste van het … en de dood die als een droom is land, maar ook getekend door bloedige con- flicten), het zijn allemaal metaforen voor de Waarschijnlijk lijden we allemaal aan een Past Lives) in wiens werk geen scheidslijnen we ook Jen, een vrijwilligster uit het dorp, en militaire machtsovername in mei 2014. mysterieuze slaapziekte en hebben we de tussen de verschillende realiteiten bestaan. Keng, een jonge vrouw van wie wordt gezegd Met elke nieuwe film die hij maakt logen- lichttherapie van Apichatpong Weeras­ Er is geen andere filmmaker in de wereld die dat ze als medium met de slapende mannen straft Apichatpong het vooroordeel dat zijn ethakul nodig om daarvan te genezen. de geesten van dode koningen, een close-up kan communiceren. Soms worden ze even films hermetisch of mystiek zouden zijn. En van een urinezak aan een ziekenhuisbed, de wakker, en zo raakt Jen bevriend met Itt, die van al zijn films heeft Cemetery waarschijn- Er zijn veel beelden in Cemetery of Splendour stille eenzaamheid van boeddhistische tem- op zijn beurt weer doorgeefluik is voor een lijk de meest toegankelijke, eenvoudige, en die je na afloop van de film in je ogen zou wil- pelkitsch, een erectie onder een laken en al veel oudere geschiedenis, en de stemmen binnen de verschillende domeinen van len bewaren. Zachtjes je oogleden er over- dat groen groener groenst van het Noordoost van degenen voor wie de dood een droom is: droom, waakslaap en wakkere realiteit, line- heen sluiten, ze koesteren in je traanvocht. Thaise Khon Kaen (de geboorteplaats van de de oude koningen wier graven door de air vertelde plot. Hij countert elke vorm van Omdat hun stille onnadrukkelijke schoon- filmmaker) in één film bij elkaar kan brengen bouwwerkzaamheden buiten het ziekenhuis mogelijke plechtigheid of zweverigheid met heid ontroert. en eruit laten zien alsof het duizelingwek- zijn geschonden en wier slaap die als een de praktische alledaagsheid, compassie en Één beeld in het bijzonder vat dat gevoel kend licht van terloopsheid is. dood is, is verstoord. genereuze humor die zo kenmerkend zijn voor mij samen: het is een shot van de lucht: Er is een ander beeld in Cemetery of Cemetery of Splendour is in zekere zin een voor het boeddhisme. Cemetery of Splendour bleekblauw, verwaaide wattenwolk, zo’n Splendour dat meer opvalt, omdat het vaker vervolg op Syndromes and a Century (2006), is de lichttherapie die de toeschouwer eufo- lucht, gewoon, niet bijzonder spectaculair. herhaald wordt, in alle neonkleuren die het de semi-autobiografische film waarin risch wekt uit zijn sluimer. En dan rechts in beeld een microscopisch spectrum rijk is. Het is het beeld van een ge- Apichatpong Weerasethakul terugkeerde DANA LINSSEN 11111 vergrote waterdruppel. Een amoebe. Zo’n ïmproviseerd ziekenhuiszaaltje vol slapende naar het ziekenhuis waar zijn beide ouders krioelende zee van leven. Ik weet niet onder soldaten. Ze worden daar behandeld tegen werkten. Ook in die film liepen traditionele wat voor omstandigheden je die twee dingen een mysterieuze slaapziekte. Het grootste en westerse geneeskunde, het banale en het tegelijkertijd kunt zien - het grote en het gedeelte van de tijd liggen ze daar in coma- spirituele, popcultuur, sciencefiction en Cemetery of Splendour THAILAND/VERENIGD kleine, het zichtbare en het onzichtbare, nu teuze toestand, beschenen door hel oplich- boeddhisme naadloos in elkaar over. Het KONINKRIJK/FRANKRIJK, 2015 | REGIE APICHATPONG eens met je ene, dan weer met je andere oog - tende fluorescerende lampen. Slow cinema werd hem door de censuur niet in dank afge- WEERASETHAKUL | 122 MINUTEN | METENJIRA PONG­ anders dan in een film van de Thaise regis- science fiction. nomen. In Cemetery of Splendour komt daar PAS WIDNER, BANLOP LOMNOI, JARINPATTRA RUEAN­ seur Apichatpong Weerasethakul (Tropical Tussen de verpleegsters en artsen die nog een politieke dimensie bij: de slapende GRAM | DISTRIBUTIE LUMIÈRE | TE ZIEN OP HET FILM­ Malady, Uncle Boonmee Who Can Recall His rondom hun bedden scharrelen ontmoeten soldaten, de geesten van het verleden, het FESTIVAL ROTTERDAM EN VANAF 4 FEBRUARI

Apichatpong Weerasethakul over Cemetery of Splendour ‘NIET WEGGAAN, ZEI BÉLA OP EEN DAG’

militaire dictatuur. Soms voel ik een verstikkende onze- bankrekening bevroren tot je een verklaring onderte- Het publiek weet inmiddels wat het van u kan ver- kerheid over de toekomst. Dan wil ik ontsnappen. Een kent waarin je zegt niets politieks meer te onderne- wachten. Valt het u tegenwoordig makkelijker om manier om te dat te doen is dromen, in je slaap ergens men.” bovennatuurlijke elementen in uw films te stoppen? anders heen gaan. Tegelijk heeft dat slapen en dromen “Bovennatuurlijk? Nou ja, mijn films zijn eigenlijk heel van de soldaten in het ziekenhuis met de politieke situ- Dus denkt u eraan ergens anders te gaan wonen? “Ja, simpel een soort vastleggen van hoe ik leef. In Thailand atie in het land te maken. Als kijker hoef je dat allemaal maar het is ook mijn thuis. Vorig jaar gaf ik even les in zijn we in de context van animisme en hindoeïsme ge- niet te weten om de film te waarderen, maar persoonlijk Sarajevo met Béla Tarr. En Tarr, zoals jullie misschien wend om te denken dat onzichtbare dingen zich in ons voel ik voortdurend het verdriet van die plek. Ik heb weten, is zelf ooit Hongarije uit gevlucht. ‘Joe, niet midden bewegen. Mensen zoeken nog steeds naar win- vijftien jaar daar in de buurt gewoond, ik heb in dat ge- doen’, zei Béla op een dag. ‘Niet weggaan.’ Ik denk dat hij nende loterijnummers op bomen en bidden vaak. De bouw op school gezeten. Maar het leek me de beste keu- probeerde te zeggen dat hij iets in zichzelf was kwijtge- cultuur is vergeven van dat magische denken.” ze. Ik speel heel erg met de gedachte om mijn films van- raakt toen hij uit Hongarije vertrok.” wege de groeiende restricties niet meer in Thailand te Als u ondanks het regime wel in Thailand blijft, leidt maken. Dat ik mijn laatste Thaise film dan in mijn ge- Hebt u door de Gouden Palm voor Uncle Boonmee dat dan niet tot een soort morele of creatieve crisis? boortestad zou maken, leek me een passend afscheid.” meer of juist minder last van de staat? “In Thailand Voelt u nooit de behoefte om uw kritiek heel expliciet staat cinema niet hoog aangeschreven, ook al organi- naar buiten te brengen? “Nee. Ik lees veel en er is al Wat voor restricties? “In Thailand kun je over veel be- seerde men een groot feest toen ik met de Palm naar veel rake kritiek geleverd. Film is daar niet voor be- langrijke dingen in het openbaar niet meer praten: de huis kwam. Aan de andere kant staan tegenstanders wel doeld, vind ik. Plus: mijn frustraties komen vooral staat, religie, monarchie, seks. Wat blijft er dan nog meteen klaar. Ik kreeg nogal wat doodsbedreigingen doordat ik een paar essentiële onderwerpen niet eens over? Ik heb me de laatste tijd vaak afgevraagd of ik me- door iets wat ik in een openbaar interview had gezegd. mag aanraken. Niet eens een beetje. Zoals het idee van zelf nog een kunstenaar kan noemen als ik zoveel be- Als je dan op de Facebookpagina’s van die mensen gaat geloof, dat voor veel mensen zo’n cruciaal deel van het langrijke dingen niet mag benoemen of er vrij op mag kijken, staan die vol met foto’s en berichten over hun dagelijks leven is. Heel interessant. Een verschijnsel dat reflecteren. Als je je wel publiekelijk uitspreekt, word je bezoekjes aan religieuze tempels. Bizar. Fascinerend en over de hele wereld bestaat. Maar ik mag er niks meer naar ‘attitude adjustment-sessies’ gestuurd en wordt je ziekmakend tegelijk.” over zeggen.” 5 DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 26

Veel Japanners dachten dat het niet meer bestond, tot men ont­ dekte dat lepra gewoon nog nieuwe slachtoffers maakte. Naomi Kawase gebruikt die onwaarschijnlijke achter­grond en een schattige 76-jarige dame voor een reflectie op onze zielsverwant­ schap met de natuur. DOOR RONALD ROVERS ‘IK GRAAF Naomi Kawase over An ONDER MEZELF IN DE AARDE’ DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 27

De filmmaakster die volgens sommige critici vooral ze in het openbaar veel negatieve reacties. Tokue gaat In deze film speelt de menselijke natuur een voorname favoriet is bij de programmeurs van het festival van ondertussen rustig haar gangetje. rol, in uw andere films van de laatste jaren speelde de Cannes omdat ze ondanks een aantal weinig spraak- natuur buiten een voorname rol. Waar betekent na- makende films steeds weer geselecteerd wordt, was een Vorig jaar vertelde u dat het lastig was om geld te vin- tuur voor u? “Dit was de eerste keer dat ik in Tokio jaar na Still the Water alweer terug aan de Cote d’Azur. den voor nieuwe projecten, maar een jaar later bent u filmde. Dit sanatorium bestaat ook echt, aan de rand In vergelijking met The Mourning Forest uit 2007 of alweer terug. “Ik heb geluk gehad. Nee, we zaten toen al van de stad. Kijk, zelfs in Tokio is er natuur. De natuur haar weinig verhullende Shara uit 2003 is An inderdaad midden in het proces van het maken van An.” was er altijd al, de stad kwam later. Daarom probeert aan de sentimentele kant. Het rodebonenjamfestijn Tokue te communiceren met die natuur. Ze beseft dat had van het festival weliswaar geen plek in de hoofd- De eerste reacties zijn niet onverdeeld positief. An we ook in de stad niet alles onder controle hebben. Ze competitie gekregen, maar mocht wel zijprogramma vaart meer op sentiment en mikt meer op de praat tegen de kersenbloesem, ze praat tegen de zon en Un Certain Regard openen. In Japan heeft An het predi- mainstream. “Die kritiek op mijn films is er altijd ge- de maan. Die levenshouding wil ze doorgeven aan de kaat ‘typisch Japanse film’ gekregen: een zoete film met weest. En inderdaad, An is meer mainstream. Ik wil veel volgende generatie, zonder didactisch te worden. een lach en een traan, uitsluitend gericht op de binnen- mensen bereiken met dit verhaal.” “In Tokio konden we de vier seizoenen filmen, dat landse markt. was ook belangrijk. Op de zuidelijke eilanden kennen An draait om een schattige 76-jarige vrouw die Uw films zijn meestal meer contemplatief.An leunt we alleen zomer. Vier seizoenen geven vier verschillen- zomaar op een dag bij het kleine eettentje op straat meer op dialogen. Waarom die verandering? “Een de kleurpaletten, die wilde ik in de film hebben. En het verschijnt waar de zwijgzame Sentaro dorayaki maakt, groot verschil met mijn eerdere films is dat dit de verfil- betekent ook dat er een begin en een eind is. Mensen kleine pannenkoekjes gevuld met rodebonenjam (an ming van een roman is, geschreven door Durian Suke- die de seizoenen meemaken zien om zich heen dat het genaamd). De bescheiden Tokue vraagt zachtjes of ze gawa, met wie ik al jaren samenwerk. Het was zijn idee leven steeds opnieuw begint. Die cyclus in de natuur in de keuken mag werken, Sentaro schuift haar verzoek om er een film van te maken. Maar ik ben het niet met je resoneerde met wat mijn personages meemaakten.” vriendelijk opzij. Maar ze houdt aan. Echt niet? Nee. eens dat de film meer op woorden drijft. De personages Asjeblieft? Nee. Daarop drukt ze eigengemaakte an in hebben meer te zeggen dan in mijn eerdere films, dat is Hoe ziet u zichzelf en uw werk in de Japanse cinema? z’n handen en gaat ervandoor. Later op de dag heeft waar, maar ik hoop dat kijkers nadenken over wat er “Als een eeuwige buitenstaander. Ik woon in Nara, de hij eindelijk een moment vrij en omdat er niks beters achter die woorden zit. Wat ik wil zeggen wordt niet oudste stad van Japan en de oorspronkelijke hoofdstad te doen is, eet hij een van Tokue’s pannenkoekjes. Ka- letterlijk door de woorden overgebracht. Dat was trou- van het land, ver weg van Tokio en omgeven door ber- boem! Denk Anton Ego in Pixars Ratatouille. wens nog best moeilijk, om de emotionele flow van de gen. Anders dan Kore-eda Hirokazu, een collega en Fast forward naar lange rijen wachtenden die alle- film vast te houden en niet van alles te benoemen. De vriend die wel in Tokio woont, heb ik geen kort lijntje maal Tokue’s dorayaki willen. Vanaf dat moment vor- psychologie van een film moet je niet uitspreken, maar met het centrum, met wat er in de filmwereld omgaat. men Tokue, Sentaro en Wakana, die ook al vóór Tokue’s laten zien.” Voor mij als filmmaker is het belangrijk dat ik niet om- aankomst elke dag in de schoolpauze pannenkoekjes kom in die informatie. Ik koester dat ik de ruimte en de kwam kopen, een soort surrogaatgezin. Ze trekken Is lepra nog steeds een actuele kwestie in Japan of is de tijd heb om goed naar mezelf te kijken, naar de toestand samen op en langzaam komen hun achtergronden in situatie de laatste jaren verbeterd? “Het is tegenwoor- waar ik in verkeer. Misschien herhaal ik mezelf, maar ik beeld. Sentaro draagt een groot verdriet met zich mee, dig vooral een kwestie van onwetendheid. Toen ik aan geloof dat ik, zo lang ik maar onder mezelf in de aarde zoals we al vermoedden, maar het is Tokue die in Ka- de film werkte ontdekte ik dat die sanatoria bekend- blijf graven, uiteindelijk aan de andere kant uitkom en wase’s goedmoedige film de show steelt. De oude dame stonden als ‘het Japanse Auschwitz’. Bijna niemand was me daar met mensen kan verbinden. Ook al denken die blijkt in een leprakolonie te wonen, dat wil zeggen een zich er bewust van dat die mensen opgesloten zaten. De anders over het leven. Dat is hoe ik als kunstenaar naar sanatorium aan de rand van Tokio. Tot 1996 was het de wet is nu dus wel veranderd, maar nog steeds hebben de wereld kijk. Daarom leef ik op de plek waar mijn wor- bewoners van zulke sanatoria verboden om buiten de mensen met lepra veel last van discriminatie. Ze hebben tels liggen.” 5 hekken te komen. Sinds dat wel is toegestaan, krijgen grote moeite om banen te vinden.”

voor de natuur wordt afgedwongen. De opmerkingen hebben enkel een meer- Wassen, koken, rusten, roeren waarde in de keuken. Van begin tot eind ma- ken we de bereiding van de ‘an’ mee. Kawase Naomi Kawase bewijst in An dat je elkaar Regard-programma in Cannes afgelopen bijvoorbeeld of de wuivende blaadjes aan de toont die niet gelikt of overdreven kleurrijk in de keuken, tijdens het weken van rode jaar, dat je elkaar in de keuken leert kennen. kersenboom waar Tokue naar terugzwaait. zoals in kookprogramma’s. Ze deelt haar fas- bonen, leert kennen. De situatie dwingt je met elkaar praten. Stadsgeluiden overstemmen meestal de na- cinatie voor het ambacht: wassen, weken, Soms over het koken zelf, soms dwaal je af. tuur, maar via close-ups van wiegende bloe- koken, laten rusten, voorzichtig roeren, en- Een pubermeisje en een zwijgzame kok tref- De bejaarde Tokue solliciteert in het afhaal- sem en het gedruppel van een kabbelend zovoorts. De mooiste opmerking maakt fen elkaar dagelijks in een klein, Japans bak- zaakje van de sombere Sentaro. Dag in dag beekje, vestigt Kawase er telkens weer de Tokue op het moment dat haar bonenpasta kerswinkeltje. Ze zijn onopvallend, slachtof- uit maakt hij dorayaki, pannenkoekjes met aandacht op. bijna af is. De zoetstoffen gaan erbij en fers van maatschappelijke desinteresse. Het ‘an’ ertussen, een zoete rodebonenpasta. De Subtiel zijn metaforen als het omslaande Sentaro wil de boel aan de kook brengen. leven dendert voorbij, net zoals de trein die komst van Tokue doorbreekt de sleur en weer dat samenhangt met de veranderende Tokue reageert verontwaardigd. Deze ont- door hun ingedutte stadje raast. En zij staan geeft hem de macht over zijn eigen leven te- gemoedstoestand van de personages. Of het moeting is een eerste date: de twee moeten letterlijk en figuurlijk langs het spoor te rug. Hij is nog steeds alleen, maar niet meer opbloeien en uitvallen van de kersenbloe- eerst een paar uur aan elkaar wennen. Zo’n wachten. Tot een derde verschoppeling aan- eenzaam. sem, dat symbool staat voor de dood en let- opmerking snijdt hout; dan wordt spirituali- waait: een bejaarde vrouw met verminkte Net als in haar vorige films als The terlijk het verstrijken van de tijd aangeeft. teit opeens even grappig als poëtisch. handen. Door haar ziekte is ze sociaal ver- Mourning Forest (2007) en Still The Water Waar Kawase er daarentegen in de dialogen stoten, maar haar levenslust is aanstekelijk. (2014) heeft Kawase een grote belangstelling eerder in slaagde realiteit en spiritualiteit in LAURA VAN ZUYLEN 11111 An is gemoedelijk, zomers, en ondertussen voor het immateriële. In An voeren de verha- elkaar te laten overlopen (het aardse werd een knappe bespiegeling over eenzaamheid len van bonen, bomen, wind, maan en zon sacraal en spiritualiteit kreeg grond onder de An JAPAN, 2015 | REGIE NAOMI KAWASE | 117 MINU­- en de dood. geregeld de boventoon. Sterk zijn de mo- voeten), kleeft aan de bovenzinnelijke tek- TEN | MET KIRIN KIKI, MASATOSHI NAGASE | DISTRI­ De Japanse regisseur Naomi Kawase be- menten waarop we die vertellingen via beeld sten in An iets zweverigs en zoetsappigs. BUTIE CINEÀRT | TE ZIEN OP HET FILMFESTIVAL wijst in An, openingsfilm van het Un Certain ervaren. De zon die op een gezicht brandt Clichés dreigen wanneer via taal het respect ROTTERDAM EN VANAF 11 FEBRUARI ISABELLE HUPPERT ‘EXCEPTIONAL. CHRISTOPHER ABBOTT IS THE REAL DEAL. HE CONTROLS YOUR GABRIEL BYRNE JESSE EISENBERG ATTENTION LIKE A YOUNG HARVEY KEITEL. CYNTHIA NIXON SWINGS FOR THE FENCES.’ - VANITY FAIR DEVIN DRUID OFFICIËLE WINNAAR OFFICIËLE SELECTIE PUBLIEKSPRIJS SELECTIE TORONTO SUNDANCE LOCARNO INTERNATIONAL FILM FILM FILM FESTIVAL FESTIVAL FESTIVAL LOUDER THAN BOMBS JAMES WHITE

EEN FILM VAN JOACHIM TRIER OSLO 31. AUGUST

CHRISTOPHER ABBOTT CYNTHIA NIXON SCOTT MESCUDI EEN FILM VAN JOSH MOND

VANAF 28 JANUARI IN DE BIOSCOOP 3gt

OPENINGSFILM

Naar de bestseller ‘NOOIT MEER SLAPEN’ van Willem Frederik Hermans

“ELEGANT, WELL-HONED AND INTRIGUING... THE PERFORMANCES ARE UNIFORMLY EXCELLENT” VARIETY BEYOND SLEEP Een fi lm van BOUDEWIJN KOOLE (Kauwboy)

18 FEBRUARI

IN DE BIOSCOOP

ANIMAL KINGDOM, BEACHSIDE FILMS, MEMENTO FILMS DISTRIBUTION, MEMENTO FILMS INTERNATIONAL, BONA FIDE PRODUCTIONS IN CO-PRODUCTION WITH ARTE FRANCE CINEMA, DON’T LOOK NOW INTERNATIONAL SALES MEMENTO FILMS INTERNATIONAL

ASTRACHAN, ALBERT BERGER & RON YERXA, MARC TURTLETAUB, ALEXANDRE MALLET-GUY WRITTEN BY ESKIL VOGT & JOACHIM TRIER DIRECTED BY JOACHIM TRIER A MOTLYS, MEMENTO FILMS PRODUCTION, NIMBUS FILM PRODUCTION IN ASSOCIATION WITH

CO-PRODUCERS BO EHRHARDT, MIKKEL JERSIN EXECUTIVE PRODUCERS SIGVE ENDRESEN, FREDERICK W. GREEN, MICHAEL B. CLARK, EMILIE GEORGES, NICHOLAS SHUMAKER, NAIMA ABED, JOACHIM TRIER, ESKIL VOGT PRODUCED BY THOMAS ROBSAHM, JOSHUA

LINE PRODUCER KATHRYN DEAN CASTING LAURA ROSENTHAL SOUND DESIGN GISLE TVEITO EDITOR OLIVIER BUGGE COUTTE COMPOSER OLA FLØTTUM COSTUMES EMMA POTTER PRODUCTION DESIGN MOLLY HUGHES DIRECTOR OF PHOTOGRAPHY JAKOB IHRE, fsf REINOUT PÅL SVERRE ANDERS THORBJØRN

AND MEMENTO FILMS PRESENT A FILM BY JOACHIM TRIER “LOUDER THAN BOMBS” GABRIEL BYRNE, JESSE EISENBERG, ISABELLE HUPPERT, DEVIN DRUID, RACHEL BROSNAHAN, RUBY JERINS, MEGAN KETCH WITH DAVID STRATHAIRN AND AMY RYAN

MOTLYS SCHOLTEN VAN ASCHAT HAGEN BAASMO CHRISTIANSEN HARR

/BeyondSleepFilm www.septemberfi lm.nl /septemberfi lmnl

WWW.REMAININLIGHT.NL VANAF 11 FEBRUARI IN DE BIOSCOOP

Louder Than Bombs Filmkrant.indd 1 13/01/16 15:32 DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 29

joenen mensen de clips. Het was die week een gekken- huis. Toen we terugkwamen bleek dat het Ministerie van Communicatie onze film had verboden, zonder hem überhaupt te zien.”

Hoe verhouden deze reacties zich tot je vorige filmLes chevaux de Dieu? Wat mij betreft is die film namelijk schokkender. “Ik vind die film ook veel schokkender dan Much Loved, maar toen Les chevaux de Dieu uit- kwam waren er veel minder problemen. Er waren wat reacties, maar boven alles was de film toen een hit. Les chevaux de Dieu was voor twaalf jaar en ouder, deze film is verboden. Blijkbaar is seks op het grote scherm een groter taboe dan ik had gedacht.”

Maar in Marokko wordt ook gewoon pornografie geke- ken. Waarom is jouw film dan plots de zondebok? “Omdat het een spiegel is. Als je die voor iemands ge- zicht houdt kan diegene twee dingen doen: in de spiegel kijken of hem breken. Marokko heeft zijn spiegel gebro- ken.”

Omdat de realiteit enger is? “Ja, er is een sterke hypo- crisie in ons land. Iedereen weet van prostitutie in Ma- rokko, iedereen praat erover, maar wanneer je het op een realistische manier afbeeldt wordt dat gezien als Nabil Ayouch over Much Loved een schande.”

Het ministerie labelde je film als pornografisch en vrouwonvriendelijk, terwijl ik zou zeggen dat het juist de mannen zijn die er in de film slecht vanaf komen. “Er is een reden waarom deze film zo genadeloos is ver- boden. Als ik de vrouwen als slachtoffers had afgebeeld zou de film vast voor minder ophef hebben gezorgd.”

Wat lag voor jou eigenlijk ten grondslag aan deze film? Zelfs in Marokko was Nabil Ayouchs Les che­ niet-professionele acteur) worden sindsdien door hun “Ik hou ervan om een tijd de socioloog te spelen voordat vaux de Dieu, een film waarin een paar jongeren landgenoten verguisd. In november werd Abidar zelfs ik weer een regisseur ben. Zo is Les chevaux de Dieu ook in Marrakesh opgroeien tot zelfmoord­ ­terroris­ door een onbekende man in Casablanca toegetakeld. tot stand gekomen. Voor Much Loved heb ik in anderhalf ten, een aardig succes. Zijn nieuwe film Much Ziekenhuis noch politiebureau hielpen haar toen. jaar met meer dan 200 prostituees gesproken. Hun ver- Loved, over een groep prostituees,­ klinkt een Terwijl Much Loved van land naar land door Europa halen hebben mijn film enorm gevormd. Ik vind het heel stuk eenvoudiger te behappen,­ maar de schok­ trekt is de film nog steeds niet legaal in Marokko te goed dat mensen dankzij Much Loved over hen praten. kende realiteit is dat Marokko meer moeite zien. Toch hebben veel mensen de film daar al we- Mensen die onzichtbaar waren zijn nu plots het middel- heeft met seks dan met terrorisme. “Blijkbaar ten te vinden, onder andere via pornosites en illegale punt van de aandacht. Geloof me, dit is het begin van is seks op het grote scherm een groter taboe dvd-circuits. Diegenen die hem op die manier hebben een lang gevecht voor ons allen.” dan ik dacht.” DOOR HUGO EMMERZAEL gezien zullen hun schouders vast hebben opgehaald. Zo schokkend is Much Loved immers niet. Sterker nog: Heb je een strategie voor dat gevecht? “Nee, maar ik Het begon allemaal met een paar fragmenten van de film is ingetogen en schetst juist een oprecht en ben ervan overtuigd dat mensen Much Loved kunnen Much Loved die tijdens de première van het filmfesti- menselijk portret van de prostituees. Voor de première vinden als ze ernaar zoeken.” val Cannes online verschenen en Marokko bereikten. van Much Loved in België sprak Ayouch dus veel over de Hetzelfde land waar de film zich afspeelt en dat Nabil misvattingen rondom zijn film: “Als ik de vrouwen als Veel mensen vinden je film op pornografische sites en Ayouchs filmplan in eerste instantie groen licht gaf, slachtoffers had afgebeeld zou de film vast voor minder via illegale dvd-circuits. Hoop je dat de film zich zo was plots in shock. Much Loved gaat namelijk over ophef hebben gezorgd.” blijft verspreiden? “Dat is niet waar ik als regisseur op Marokkaanse prostituees, een onderwerp dat eigen- hoop, maar ik weet dat de film de Arabische wereld gaat lijk verbleekt naast voorganger Les chevaux de Dieu, Wat gebeurde er in Marokko toen je film in Cannes in bereiken, op wat voor manier dan ook.” waarin jongeren opgroeien tot zelfmoordterrorist. Het première ging? “Toen we Much Loved maakten was er Marokkaanse Ministerie voor Communicatie besloot nooit een probleem, maar toen hij eenmaal in Cannes Much Loved IS TE ZIEN OP HET IFFR EN VANAF 11 de film als pornografisch te labelen en te verbieden. draaide, lekten een paar fragmenten uit op het internet. FEBRUARI IN DE BIOSCOPEN | LEES OOK DE RECENSIE De hele film hebben ze echter nooit gezien. Ayouch en Mensen plaatsten hysterische reacties op Facebook OP PAGINA 36: ‘AYOUCH GAAT TABOES EN SCHIJN­ hoofdrolspeelster Loubna Abidar (een getalenteerde zonder de hele film te hebben gezien. Plots zagen mil- HEILIGHEID ONOMWONDEN TE LIJF’ DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 30

Manu Riche en Dimitri Verhulst over Problemski Hotel ‘WAT IK ZAG IN HET AZC BLEEF

Uit een werkverblijf in een Belgisch asielzoekerscentrum puurde Vooral omdat Verhulst geen afstand kon houden: “Ik ga altijd dicht op de mensen zitten. Zo bleef ik nachten de Vlaamse schrijver Dimitri Verhulst een ironische maar realis­ op met mensen die om politieke, religieuze of andere tische novelle. Documentairemaker Manu Riche vertaalde deze in redenen afgemaakt zouden worden bij een terugkeer. Ik sprak ook met zichtbaar gefolterde mensen. Het een rauwe brok fictie, te zien op het IFFR. ‘Problemski Hotel toont personage Maqsood bestaat echt, zijn ogen zal ik nooit het leven zoals het is: hopeloos absurd.’ DOOR IVO DE KOCK vergeten. Hij zat wekenlang opgesloten in een klein kot in Pakistan, waar ze kleine doses pepperspray inspoten Van een grappige film word je niet noodzakelijk vro- “maar toen ik in 2001 voor het literaire tijdschrift Deus zodat de ogen uit zijn hoofd brandden. Van zoiets af- lijker. Getuige Problemski Hotel, een bij momenten Ex Machina een stuk maakte over deze problematiek, stand bewaren kan ik niet.” hilarische Dimitri Verhulst-adaptatie waar volgens zaten de asielzoekerscentra ook al overvol.” Dat leidde de Belgische regisseur Manu Riche, bekend van het in het Kempische Arendonk tot racistische opstootjes: Voyeur dEUS-portret Tempo of a Restless Soul, “weinig hoop “De directie van asielzoekerscentrum Totem weet die Verhulst wilde zijn ervaringen dan ook niet vertalen in in zit”. Omdat het leven er getoond wordt als “hopeloos xenofobie aan onwetendheid. Daarom planden ze een een objectief journalistiek stuk, maar in een subjectief absurd”. Riche weigert de toeschouwer met een goed literair festival waar schrijvers verhalen over asielzoe- literair werk. Toch zond hij eerst een artikel naar de gevoel en gesust geweten de zaal uit te sturen. Depres- kers zouden vertellen. Ze nodigden me uit en omdat krant De Morgen “omdat er mensen dood in containers sief ben je evenmin, daarvoor zit er te veel humor in ik zelf onwetend was, verbleef ik eerst een tijdje in het werden aangetroffen en ik het gevoel had dat ik er met deze ironische kijk op de donkere kant van het bestaan. asielzoekerscentrum. Ik verzamelde er zoveel materi- mijn neus bovenop zat. Een van de bewoners had zijn Met de huidige vluchtelingencrisis lijkt de release aal dat het verhaaltje een boek werd. Ook al omdat de container besteld en nam van iedereen afscheid. Ook perfect getimed, maar dat is eerder een tragisch toe- problematiek aan mijn ribben bleef kleven.” Iets wat de directie was op de hoogte maar die zag het als een val. Auteur Dimitri Verhulst (De helaasheid der dingen) Verhulst niet voorzien had: “Ik kwam mezelf tegen in vrije keuze en wilde de toekomst van de man niet in de publiceerde zijn novelle Problemski Hotel reeds in 2003 het asielzoekerscentrum. Ik dacht tegen een stootje te weg staan. Omdat het zo brandend actueel was schreef en cineast Manu Riche is al jaren bezig met het film- kunnen omdat ik zelf een deel van mijn jeugd in een ik dat stuk.” Daarna bundelde Verhulst verschillende project. “Dimitri’s boek gaat over een thema dat al even tehuis had doorgebracht en vertrouwd was met samen- losse verhalen en zette hij de realiteit om in fictie omdat sluimert in onze samenleving”, zegt Riche, “maar toen leven in een instelling. Maar ik vond mezelf er plots een “die levens sowieso al gefictionaliseerd zijn. Asiel- ik drie jaar geleden met Steve Hawes aan het scenario verwend nest en ging sneller naar huis dan voorzien. zoekers worden vaak gedwongen om een nationaliteit, begon kon ik een crisis van deze omvang niet voorzien.” Ik kon het niet meer aan. Er was zoveel misère, na een afkomst en opleiding te bedenken die hen meer kansen “Dit lijkt een heel actuele film”, vult Verhulst aan, week werd ik gek.” biedt. Ze leven in een leugenachtige wereld met de DE FILMKRANT MANU RICHE DOOR DANNY WILLEMS | DIMITRI VERHULST DOOR RINGEL GOSLINGA #384 FEBRUARI 2016 31

hoofd had. Ik zocht iets dat tegelijk in de realiteit zat en er afstand van nam en dat vond ik in dit boek.” Op geen enkel moment overwoog de documentairemaker er een documentaire van te maken “omdat ik vond dat het boek de werkelijkheid overstijgt. Dimitri’s novelle raakt de realiteit maar laat er zich niet door vastpinnen. Zelf verplaats ik me graag van de realiteit naar een meta-rea- liteit, een surrealisme.” Mede doordat hij gewend was om voor het tv-pro- gramma Striptease een ironische kijk op de werke- lijkheid te brengen slaagde Riche er vlot in de absurde literaire stijl filmisch te vertalen: “Ook mijn documen- taires, zoals Hoge bomen, bevatten altijd ironie. Ik kan de realiteit heel erg serieus nemen zonder zelf té ernstig te worden. De realiteit van Problemski Hotel is tegelijk zwaarwichtig en absurd. Dat zit ook in het personage Bipul. Een man die vegeteert, niet echt weet waarom hij hier zit en waar hij naartoe kan gaan. Een man zonder hoop die weer gaat leven, en opnieuw ontdekt wat ver- langen is, wanneer asielzoekster Lidia binnenstapt.” Dimitri Verhulst werd nauw betrokken bij het pro- ject. Hij las het scenario in verschillende stadia, ver- zorgde de Nederlandse dialogen en vertaalde ook de T.S. Eliot-citaten. Die kwamen er omdat Verhulst tijdens de kerstperiode in het asielzoekerscentrum verbleef en in zijn boek “ging pingpongen met T.S. Eliots openings- zin van The Waste Land, ‘April is the cruellest month’, omdat dat volgens mij niet april maar december is. De kerstmaand met al zijn valse beloftes. In de film sloop Manu Riche en Dimitri Verhulst over Problemski Hotel meer Eliot, omdat die gedichten beter werken in een filmisch kerstverhaal. In een roman worden citaten snel snobistisch, maar in de film zorgen ze voor een poëti- sche klank.” Er zijn nog meer verschillen tussen boek en film. Zo drong zich vijftien jaar later iets heel nieuws op. “De ‘WAT IK ZAG IN HET AZC BLEEF smartphone werd een onmisbaar element in het leven nodige fictie. Bovendien vond ik literatuur daar krach- van asielzoekers”, onderstreept Verhulst, “je bestelt er Voor Riche was de centrale locatie, een oud Brussels tiger dan journalistiek. Ik kon het wranger maken door je container mee, je hebt gps, je hebt een kompas. Dat bankgebouw dat vlak na de opnamen werd gesloopt, een er humor in te stoppen, wat voor een journalist ethisch futiel lijkende technische ding verandert het verhaal.” godsgeschenk: “Een documentaire zou gedraaid zijn in gezien onmogelijk is.” Dat de verhaallijn van het liefdespaar iets strakker werd, een echt asielzoekerscentrum, maar ik wilde weg van Via zijn hoofdpersoon, de Ethiopische fotograaf Bi- lijkt hem een goede zet: “Je bent veel meer bezig met het die stereotiepe omgeving, zodat de kijker zich afvraagt pul, plaatste Verhulst zichzelf in het verhaal: “De vertel- koppel Lidia-Bipul dan in het boek. Doordat Lidia eer- waar die mensen zich bevinden en wat er met hen ge- ler is een voyeur. Bipul kent als fotograaf het belang en der arriveert krijg je een mooie spanningsboog.” Riche beurt. Met de locatie was de toon van de film gezet. Het de hypocrisie van een goede foto. Bij de Vietnamoorlog besloot ook om van Bipul geen fotograaf te maken: “Met gebouw is een personage en zorgt voor een bevreem- werden de mensen gemobiliseerd tegen de oorlog met een personage zonder geheugen, of iemand die speelt dende, onwerkelijke sfeer.” Enkele bizarre rode draden behulp van de juiste foto, die van het huilende branden- dat hij geen geheugen heeft, kon ik meer kanten uit. Het – een kerstboom die steeds verhuist en een joggende de meisje. En nu opnieuw, met het vanuit een perfect was een rijker gegeven én ik hoefde geen informatie te vrouw – maken het verhaal universeel. “Problemski perspectief opgenomen beeld van het op het strand geven over zijn afkomst. Ik vond een leeg omhulsel wel Hotel is meer een film over de condition humaine dan aangespoelde verdronken jongetje zien we plots de on- interessant. Bovendien wilde ik al die personages niet over reële vluchtelingen”, aldus Riche, “hun verhaal is zichtbare asielzoeker wél.” Zijn verteller “is de voyeur reduceren tot vertegenwoordigers van werelddelen. Ik ons verhaal.” Alleen bekijken de asielzoekers de wereld die ik was. Ik verbleef daar om verhalen te sprokkelen had zin om de wereld van de vluchtelingen veel groter te met tegelijk verwonderde en nuchtere ogen: “Er kruisen en misschien ook net zoals die fotograaf met de missie maken.” twee werelden die niet in elkaar passen, daardoor zit er de wereld beter te maken. Maar op dat moment blijft de absurditeit en humor in. Problemski Hotel is geen tra- fotograaf wel denken aan perspectief en lichtinval, zoals Papier gedie. Al is de toon donker en blijft het onzeker of het ik bezig was met mijn verhaal, met in welke tijd het zou Verhulst prijst Riche omdat hij “de absurditeit in beel- liefdesverhaal iets verandert aan Bipuls situatie.” spelen, of het een kort verhaal, toneelstuk of sleutelro- den omzet. Problemski Hotel heeft geen nationaliteit, is Zoals ook Riche en Verhulst twijfelen of hun aan- man zou worden. Dat is bijna obsceen, je voelt je daar geen typisch Vlaamse film. Net zoals Bipul is de film van klacht iets in beweging zal brengen. “Wanneer je met vuil bij.” nergens en van overal.” Dat ziet Riche lichtjes anders: kunst bezig bent is het moeilijk om geen spiegel te ma- “Ik heb niet zitten zoeken naar een nationale identiteit ken”, reageert Verhulst op de vraag of hij de samenleving Ironie maar naar een persoonlijke toon. De surrealistische een spiegel wil voorhouden, “maar alles hangt af van Vrij onverwacht groeide Problemski Hotel uit tot een humor en de hardheid maken de film wel heel Belgisch.” de kijker; wanneer mensen er niet in willen kijken sta je bestseller. Reeds in 2004 begonnen Verhulst en docu- Wat Verhulst aan zijn land doet denken is de kafkaëske daar met je spiegel!” mentairemaker Manu Riche, die elkaar kenden van een bureaucratie en het feit dat je papieren moet hebben om theaterproject, te praten over een mogelijke verfilming. iemand te zijn: “Dat is de nieuwe gedachte in de wereld, “Wat me aansprak was dat de novelle dicht bij de rea- papier. Ik vond dat een van de zeer aangrijpende dingen liteit staat maar er toch een heel eigen visie op heeft”, in Stefan Zweigs De wereld van gisteren, dat er in 1914 Problemski Hotel IS TE ZIEN OP IFFR EN VANAF 28 JANUARI IN DE BIOSCOOP | LEES DE RECENSIE OP PAGINA aldus Riche. “Ik was toen al bezig met deze problema- plots een paspoort werd bedacht. Waarom? We zijn het 39: ‘GRIMMIGE POËZIE EN VERLANGEN NAAR MENSE­ tiek maar ik vond het in de novelle zo juist en absurd gewoon, maar eigenlijk is het absurd dat je papieren LIJK­HEID IN EEN VISUEEL KRACHTIGE VER­BEELDING VAN beschreven dat het beter was dan wat ik zelf in mijn moet hebben waarop staat wie je bent.” HET LEVEN IN EEN ASIELCENTRUM’ DE FILMKRANT FOTO GEERT SNOEIJER #384 FEBRUARI 32

Gerard Huisman, 25 jaar distributeur ‘FILM IS KUNST’ Al een kwart eeuw werpt distributeur Gerard Huisman zich met van onder de miljoen en uit een economisch zwak land. Als daar iets gemaakt wordt – iets vernieuwends en Contact Film op voor films die anderen laten liggen. Hij het liefst een eerste of tweede film – moet je dat met ontdekte Nuri Bilge Ceylan, Bruno Dumont, de Dardennes en een andere bril op bekijken. Nederland was destijds Andrei Zvyagintsev. Hij overleefde bezuinigingen, de meer open naar andere culturen.” digitalisering en het instorten van de dvd-markt. Zijn laatste Toch wel spannend Destijds, dan hebben we het over begin jaren negentig. gevecht: de artistieke uitverkoop van de filmtheaters. Na een opleiding als beeldend kunstenaar en verschil- ‘De vooringenomenheid is een verschrikking.’ DOOR MARK VAN DEN TEMPEL lende functies in de culturele sector werkte Huisman als aankoper bij het Nederlands Film Instituut. Door Groot geworden door klein te blijven: het zou de slogan Veel liever steekt hij zijn geld in de aankoop van een bezuinigingen verloor hij zijn baan en besloot in 1991 van filmdistributeur Contact Film kunnen zijn. Alleen mooie film. Een mooie kwetsbare film. Voordat die term voor zichzelf te beginnen: Contact Film Cinematheek doet Gerard Huisman niet aan reclamecampagnes: veel zijn betekenis verloor hadden Huisman en zijn overle- was geboren. te duur. Thuis in Arnhem woont hij naast zijn eigen den partner Lenneke de Coninck hem al geformuleerd. De eerste film, Winckelmanns Reisen, was een flop. bedrijf. “We hebben bijna geen overhead, en de goed- Een filmmaker kon nog zo onbegrepen, tegendraads of Maar doordat hij met wat steun van onder meer Rieks koopste werkruimte van alle distributeurs. Iedereen lastig zijn, in Contact Film vond hij of zij een mede- Hadders de documentaire Paris is Burning kon aanko- heeft gewoon minimumloon. Dat is ook onze redding stander. Terwijl Huisman koffie maakt, wil hij het nog pen, kreeg Gerard toch een succesje. Met Bruce Webers geweest.” wel even uitleggen. “Kwetsbaar betekent: een budget Let’s Get Lost had hij zelfs een onvervalste hit. “Ik kon DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 33

mijn investeerders terugbetalen en had een klein start- gaf.” Het was Être et avoir, en halverwege besefte Huis- programmeren.” Liever reizen de programmeurs van de kapitaaltje. Toen dacht ik: dit is toch wel spannend, ik man iets bijzonders te zien. “Maar het was pas mijn grote filmhuizen zelf de grote festivals af. “Ik heb me ga door.” allereerste film van het festival! Ik heb nog vier dagen altijd afgevraagd waarom ze daar zijn. Sommige weten Werk, wonen, passies: het loopt bij Gerard Huisman gewacht, en toen toch een bod gedaan. Voor driedui- veel over film, maar met name de jonge generatie vindt allemaal door elkaar heen. Zijn huis, een verbouwde zend gulden mocht ik hem hebben.” dat ze in Toronto moeten zijn zodat ze op voorhand school in een Arnhemse volksbuurt, wordt gedomi- Toen de documentaire over het Franse plattelands- al kunnen zeggen: die wel en die niet. Terwijl daar in neerd door kunst. Afrikaans keramiek, metershoge schooltje eenmaal in de Nederlandse theaters draaide, Nederland elke maand een filmbeurs voor wordt geor- kasten vol kunstboeken, schilderijen van bevriende gebeurde er iets geks. “Rialto belde al de eerste dag, ze ganiseerd. Maar daar halen de grote jongens hun neus kunstenaars aan de muur. Een gang door, en je komt in moesten mensen teleurstellen. Er stond een rij! En dat voor op. Ik vind dat beschamend.” de werkruimtes van Contact Film. Stapels 35mm ko- was ook in andere steden het geval.” Uiteindelijk trok Contact Film heeft in 25 jaar tijd een roestvrijstalen pieën, dozen vol persmateriaal, een wand met dvd’s. Être et avoir 350.000 bezoekers. “We hadden toen een reputatie voor kwaliteit opgebouwd. In de catalogus Staande voor de rekken met filmprints besef je hoe- buffer van een paar jaar.” Ook de documentaires Die zitten Gouden Palmen (Uncle Boonmee), Gouden Leeu- veel belangrijke titels in de catalogus van Contact Film Salzmänner von Tibet en The Story of the Weeping Ca- wen (The Return) en Oscars (No Man’s Land). Slechte staan. De eerste films van de Dardennes, Walter Salles, mel haalden bezoekersaantallen van rond de 100.000. pers krijgen zijn films eigenlijk nooit. Toch moet Gerard Carlos Reygadas, Bruno Dumont, Danis Tanovic, Nuri Vorig jaar ging het dan toch bijna fout, met de bio- tegenwoordig hemel en aarde bewegen om zijn films Bilge Ceylan, Jia Zhang-ke en Andrei Zvyagintsev zijn scoopversie van Charlotte Roches schandaalroman überhaupt onder de aandacht van de programmeurs te allemaal door Huisman ontdekt en uitgebracht. Dan Vochtige streken. “Ik wist dat het riskant was, maar brengen. heb je een instinct voor goede cinema. Huisman: “Ci- wij gelóófden in die film. Feuchtgebiete is gewoon een “Niemand had Valley of Love nog gezien, maar ik nema is voor mij eenzelfde kunstvorm als schilderen, prachtig liefdesverhaal. Maar toen de theaters er heel kreeg al mailtjes: hoe kunnen jullie nou een film met dans, literatuur en toneel. Natuurlijk behoort een deel vreemd op reageerden, werd ik nerveus. Ze vonden hem Depardieu uitbrengen? Natuurlijk, rechtse bal, enorme ervan tot de entertainmentindustrie. Daar heb ik niks heel vunzig, niet hun ‘cup of tea’. Wij probeerden nog uit klootzak, maar hij is en blijft een goed acteur. In die op tegen. Ik ga ook naar Star Wars. Maar als distribu- te leggen waarom hij op heel veel niveaus wel bijzonder film speelt hij waanzinnig goed, en de regisseur heeft teur kijk ik altijd met de ogen van iemand die film als was, het acteren, de montage. Maar ze keken vooral naar zijn privésituatie gebruikt om hem tot extra emotionele kunstvorm ziet. Ik zoek een bepaald soort originaliteit, hun doelgroep en dat zijn oudere bezoekers.” diepgang te bewegen. Uiteindelijk kreeg de film goede een vernieuwing in filmtaal.” Huisman vroeg nog snel een lening aan bij het recensies, maar ik had van tevoren grote moeite om Sommige makers bleven hem lang trouw (Dumont, Duitse Filmfonds, wetende dat hij die bij een flop niet hem in de theaters te krijgen.” Bilge Ceylan), de meeste vertrokken na hun eerste hoefde terug te betalen. Dat, plus een last minute tv-­ De reden voor het wantrouwen van kleine arthouse- succes naar grotere distributeurs. Gerard snapt het, verkoop aan de NPO, hield de schade beperkt. Maar films is geen geheim. Veel filmtheaters zitten in dure koestert geen wrok. “Als de films groter worden, wordt achttien kopieën was duidelijk te hoog gegrepen. “Ik nieuwe panden, of moeten de andere activiteiten (to- er ook meer geld in gestoken. Dan zegt zo’n producent: heb er nachten van wakker gelegen.” neelproductie, politiek café) van hun stichtingen hel- kan Contact Film een veel hoger bedrag op tafel leggen? pen financieren. “Film als melkkoe: dat vind ik zó erg. Nee natuurlijk.” Haakje Ik weet dat ze beukennootjes nodig hebben, geen pro- Het is niet alleen niet kunnen, het is ook niet willen. Tja, de filmtheaters. Het product van Contact Film was bleem voor mij. Maar waarom moet je als filmtheater Huisman heeft zichzelf een aantal regels opgelegd om al nooit het eenvoudigst af te zetten, maar de laatste ja- Youth drie keer op een dag draaien als hij in Amsterdam te kunnen overleven. Niet op scriptbasis aankopen, ren is het wel erg lastig geworden om nog zalen te vin- op zeven andere plekken ook te zien is?” maar altijd de film zelf gezien hebben. Geen film kopen den voor titels als Pasolini, Ilo Ilo, Refugiado en Hard omdat er een bekende acteur inzit. Niet te veel betalen. to Be a God. “De vooringenomenheid bij de theaters is Op afstand En nooit een package deal sluiten. “Nooit gedaan, zelfs een verschrikking. Een jonge generatie programmeurs Een laatste koffie, en Gerard vertelt over hoe hij met als ik de andere films kende of zelfs aardig vond. Veel die zijn klassiekers niet kent, niet genoeg ziet, zich niet Bruno Dumont een tentoonstelling bezocht. Hoe de re- mooie films zijn op die manier naar een ander gegaan. openstelt. Voor wie film puur een middel is om geld gisseur, staande voor een schilderij van Matisse, stond Maar als het misgaat is het altijd om de beukennootjes.” te verdienen, en niet een kunstvorm. Dat vind ik mis- te huilen van ontroering. “Dumont is iemand die een schien wel het belangrijkste punt dat ik wil maken, de heel gesloten indruk maakt, maar op een of andere ma- Heel vunzig onderwaardering van film als kunstvorm.” nier hoefden we maar twee dingen te zeggen om elkaar Het klinkt logisch, maar het zijn wel degelijk vallen Om niet alleen over zijn eigen situatie te praten te begrijpen.” waar veel collega-distributeurs wel in zijn getrapt. noemt hij als voorbeeld een film van collega’s. “Cine­ Het is eigenlijk de enige naam die hij noemt als het Package deals, het aankopen van films en er verplicht mien kreeg Sworn Virgin amper geplaatst in Amster­ gaat om vrienden in de filmwereld. “Ik heb het gevoel een aantal bij moeten nemen, heeft bijvoorbeeld dam. De filmtheaters worden gesubsidieerd om kwets- alles altijd van een afstand te hebben bekeken.” Hij is A-Film de das omgedaan. En op scriptbasis inkopen baar filmaanbod te vertonen. Maar ze gaven geen somber over de vooruitzichten in de branche. Weg- is onder onafhankelijke distributeurs eerder regel dan inhoudelijke reden waarom ze die film niet wilden vallende televisiegelden gaan veel collega’s in de pro- uitzondering. Gerard ziet, en handelt, vaak meteen. draaien. Dan hoor ik dat de film te weinig ‘haakjes’ blemen brengen, schat hij. En als de televisie artfilms Zo stond hij dit jaar als eerste bij de sales agent in heeft, of ze gooien het op het te grote aanbod. Pardon? niet langer uitzendt, wordt het helemaal zo’n elitaire Cannes om een bod te doen op Son of Saul. “Dat was Het is kunst! Maar nee, ze moeten een ‘haakje’ hebben aangelegenheid. “Dan wordt het tijd om te zeggen: er 20.000 euro voor de Benelux-rechten, veel geld voor om een film aan op te kunnen hangen. Vervolgens zie ik zijn andere dingen. We zoeken wegen om verder door ons. Toen ik de booth verliet, zag ik de anderen al aan- dat Youth in zijn premièreweken in sommige theaters te gaan, het zou jammer zijn als het ophoudt. Ik ga niet komen, en wist ik het wel. Uiteindelijk is die verkocht drie keer op een dag draait. Dan kun je dus veertien door tot sint-juttemis.” voor vier keer zoveel.” voorstellingen niet besteden aan andere films.” Zijn twee medewerkers hebben al aangegeven even- Daar staan mooie successen tegenover. Die keer in En dat terwijl de digitalisering de programmeur tueel het stokje over te zullen nemen. Hij kijkt om zich Cannes, dat hij op de eerste dag net zijn accreditatie zoveel extra vrijheid biedt. “Vroeger moest je de fy- heen, naar de getuigen van een leven gevuld met kunst had opgehaald. “Alles zat bomvol, maar ik zag een sieke kopie hebben, nu kan je een bestand op de server en schoonheid, en knipoogt. “Wat ik iedereen zal afra- bevriende sales agent die me een kaartje voor zijn film zetten en naar believen inzetten. Je kan heel creatief den.” 5 DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 34

Joachim Trier over Louder Than Bombs

Waar stopt de vrijheid van het individu? beeld zelf nogal conventioneel is. Cliché zelfs. voor de belangrijkste kwestie die de film op tafel legt: Joachim Trier voert Isabelle Huppert op als een Na die proloog met Jonah volgt de rest van het ver- niet alleen de behoefte aan zelfontplooiing van ouders oorlogsfotograaf die voor haar werk koos. Haar haal. Isabelle Reed (Huppert) was een gelauwerde oor- die op gespannen voet staat met de gezinsverantwoor- gezin schoot er bij in. En nu is ze dood. logsfotograaf die een paar jaar terug bij een auto-on- delijkheden, maar ook de behoefte aan afzondering. DOOR RONALD ROVERS geluk om het leven is gekomen. Jonah was haar oudste Aan een leven ergens anders. Een belangrijk detail met zoon, inmiddels zelf dus vader. De jongste, Conrad, betrekking tot het perspectief van Louder Than Bombs Het is wel eens gezegd dat Joachim Trier meer schrijver woont nog thuis bij Gene (Byrne) die ooit een carrière is dat Reed er zelf geen moeite mee had dat ze zo vaak is dan filmmaker en daar zit zeker iets in. Triers En- als acteur opgaf om bij zijn zoons te zijn. Nu Conrad op reis was. Zij werd gekweld door iets anders: het ab- gelstalige debuut met Isabelle Huppert, Gabriel Byrne in de puberteit is, heeft Gene de grootste moeite om surde en desoriënterende contrast tussen oorlogssitua- en Jesse Eisenberg is uiteindelijk te veel een construct contact te maken met de jongen, die zich steeds meer tie en thuissituatie. om blijvend indruk te maken maar binnen de grenzen afsluit en terugtrekt. Trier vertelt gefascineerd te zijn door oorlogsfoto- van het melodrama is het een zeldzaam experiment. grafen. “Er zit iets nobels en onbaatzuchtigs in je leven Hupperts personage, om te beginnen, is dood. Demonen riskeren om andermans ellende aan de wereld te laten Trier en coscenarist Eskil Vogt (beiden 1974) spelen Als die blauwdruk eenmaal duidelijk is, ontpopt Louder zien, maar het heeft ook iets volstrekt egoïstisch door- met de regels van de Amerikaanse familiedrama’s waar Than Bombs zich als een constant schuivend spel van dat je de mensen om je heen opzadelt met de angst dat ze in de jaren zeventig en tachtig mee opgroeiden, ver- perspectieven, wat je het gevoel geeft op die hellende jou iets overkomt. Veel oorlogsfotografen beschrijven telde Trier tijdens het filmfestival van Cannes. Kramer draaischijf te staan die vroeger in kermisattracties te zichzelf als adrenalinejunkies. Ze beamen dat die in- vs. Kramer, Ordinary People, “films over het idee van vinden was. Soms kijk je door Gene’s ogen, dan weer tensiteit iets verslavends heeft. Mensen met een grote zelfontplooiing binnen het gezin, over de spanning laat de film je meer met Conrad identificeren. “Ik hou ambitie en een sterk zelfbeeld kunnen zich vaak moei- tussen verbondenheid en de behoefte aan afzondering, van de verteltraditie waarin je niet zozeer antagonisten lijk verplaatsen in anderen. Vooral binnen het gezin.” en de pijn die daarbij hoort.” Hij wilde daar een eigen- creëert”, vertelt Trier, “maar alle perspectieven langs Zoals gezegd is het allemaal vooral op papier inte- tijdse draai aan geven met Louder Than Bombs, waar- laat komen en de motivatie van elk afzonderlijk indivi- ressant. De eenvoudige opzet van de dialoogscènes, de van de titel geen verwijzing is naar het nummer van du laat zien. Ik hou ook van ellipsen, waarin je de kijker overbekende personages die soms meer als een sjab- The Smiths of hun oorspronkelijke inspiratie, Elizabeth van A naar C meeneemt zonder meteen B te laten zien. loon voelen dan als iemand van vlees en bloed – vooral Smarts gedicht By Grand Central Station I Sat Down Eskil en ik hebben de film als een roman benaderd.” Conrad is het levende standbeeld van de opstandige and Wept. “Het verwijst naar iets dat de onverenig- Vervolgens dienen zich nieuwe spanningen aan. puber – en de weinig verrassende plot metselen de boel baarheid van iets groots in de wereld en het alledaagse Gelijktijdig met de opening van een postume expositie dicht en halen een beetje het leven uit de film. Ondanks gezinsleven weergeeft”. van haar werk wil een collega van Reed een column het experimentele karakter. Ondanks de boeiende vra- Het eerste shot is van een baby die zich vasthoudt over haar dood publiceren die de verhoudingen binnen gen die gesteld worden. En ondanks het feestje dat het aan de vinger van zijn vader Jonah (Eisenberg). Dat vat het gezin fundamenteel dreigt te veranderen en die een elke keer weer is om Isabelle Huppert te zien. de hele film eigenlijk al samen. Niet alleen omdat het soort deadline stelt voor Gene’s pogingen om Conrad Louder Than Bombs 11111 NOORWEGEN/ een verlangen naar verbondenheid laat zien, maar ook te bereiken. Ondertussen worstelt Jonah met zijn ei- FRANKRIJK/DENEMARKEN, 2015 | REGIE JOACHIM TRIER omdat het een begin is van strijd. Het illustreert ook gen demonen. Hupperts personage, dat alleen als een | 109 MINUTEN | MET ISABELLE HUPPERT, GABRIEL hoe doordacht Louder Than Bombs is en welke con- schim uit het verleden aanwezig is die niettemin over BYRNE, JESSE EISENBERG | DISTRIBUTIE REMAIN IN trasten en verbintenissen de film ambieert, terwijl het alles een schaduw werpt, is min of meer een katalysator LIGHT | TE ZIEN VANAF 18 FEBRUARI DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 35

tolkt door acteur Mark Ruffalo, die Rezendes Spotlight grondig heeft bestudeerd. Het is exempla- risch voor de uitstekende casting van ac- teursregisseur Tom McCarthy. All the Het resultaat is een intense film die on- vermijdelijk vragen oproept over hoe het er nu binnen de katholieke kerk aan toe gaat. De Church’s Men zorgvuldig opgebouwde spanning kan niet verhullen dat Spotlight verder een traditio- Spannende verfilming van de onthullin­ neel vertelde film is, maar om vernieuwing is gen van The Boston Globe over misbruik het McCarthy niet te doen. Nu de rijen bin- in de katholieke kerk, waarin de camera nen de kerk zich weer gesloten lijken te heb- de dynamiek van de newsroom op de hie­ ben, wil hij deze ernstige geschiedenis over len zit. SPOTLIGHT massaal misbruik en schending van vertrou- wen nog een keer aan een groot publiek ver- Iedereen had het kunnen weten, maar nie- file priester. Niet echt, was het antwoord. stelde wegkijkers benadrukten samen met tellen. Want ook dit verhaal dreigde bijna in mand wilde het weten. De pedofiele aberra- Het speciale Spotlight-team dat een paar vooraanstaande lieden uit pers en bedrijfsle- een la te verdwijnen. Net voor The Globe het ties in de katholieke kerk zijn lang verborgen jaar eerder was opgezet voor langdurige on- ven vooral het esoterische karakter van de in 2001 wilde publiceren, vlogen twee vlieg- gehouden voor het publiek. Totdat dagblad derzoeksjournalistieke projecten kwam ver- kerk en de verkrachting van een paar tuigen het WTC in. The Boston Globe in 2001 de resultaten pre- volgens na veel graafwerk, tegenwerking en kwajongens mocht geen roet in het eten senteerde van een nietsontziend onderzoek. pijnlijke gesprekken met slachtofffers tot de gooien. Het spreekwoord ‘wie goed doet, OMAR LARABI 11111 De zaak kwam aan het rollen toen de kers- ontdekking dat het om een wijdverbreide goed ontmoet’ werd grondig misbruikt door verse hoofdredacteur Marty Baron (Liev praktijk ging die systematisch buiten de deze discipelen. De doofpotten en ontken- Spotlight VERENIGDE STATEN, 2015 | REGIE TOM Schreiber) direct na zijn aantreden infor- openbaarheid werd gehouden. De heersende ningen leidden vooral bij Spotlightjournalist MCCARTHY | MET MARK RUFFALO, MICHAEL KEATON, meerde of er ooit een follow-up was gemaakt belangen waren simpelweg te groot, de Mike Rezendes tot de nodige frustraties. De RACHEL MCADAMS | 128 MINUTEN | DISTRIBUTIE van dat ene verhaal over een mogelijk pedo- macht van de slachtoffers te klein. De welge- bekende onderzoeksjournalist wordt ver- ENTERTAINMENT ONE | TE ZIEN VANAF 28 JANUARI

tie. Hij weet dat. Birdman werkte omdat het The Revenant die kunstmatigheid uitbuitte, overdreef. The Revenant gebruikt ook Iñárritu’s geliefde hy- perbool maar legt de nadruk juist op de De beer is los wreedheid, die andere string in zijn dna. Maar de film is meer dan dat. Dit bloederige Over de plot van Alejandro González Iñár­ en extreem fysieke survivalverhaal dat zich ritu’s Oscarfavoriet kunnen we kort zijn. in 1823 afspeelt in de wildernis van Montana Het is een wraakverhaal. En Leonardo Di­ en South-Dakota wil Birdmans antipode caprio’s personage Hugh Glass is de man zijn. Broadway is het summum van kunst- die wraak wil nemen. matigheid, het dak van het grote Amerikaanse gebouw, The Revenant het fun- Alejandro González Iñárritu houdt van lijden dament. En het fundament is bloed. Want met een grote L. Hij schrijft er verhalen over elk land in de wereld is gebouwd op bloed. THE REVENANT en trekt er decors voor op, creëert films als Dat wordt wel eens vergeten, en ik vermoed gigantische theaters waar mannen de volle dat Iñárritu de Amerikanen daaraan wilde fysieke ervaring omdat ze bijna onophoude- The Revenant is, hoe sterker. Zo gaat het ruimte krijgen voor hun lijdensverhaal en herinneren. lijk te horen zijn, er is ook een weergaloos, door, tweeëneenhalf uur lang. Je hoeft niet grote gebaren. Niet zomaar mannen. Maar The Revenant is net als Birdman ook onvergetelijk gevecht met een beer en een van Iñárritu’s barokke stijl te houden om te Sterren. Mannen die groter lijken dan het le- een theater voor zijn acteur. Iñárritu kan niet bizarre in vivo overnachting die DiCaprio zien dat hij een voortreffelijke regisseur is. Al ven. Sean Penn, Brad Pitt, Javier Bardem, anders. Hij verandert de wildernis in een niet alleen de Oscar voor beste acteur gaat zal Emmanuel Lubezki’s camera – hij van de Michael Keaton en nu Leonardo DiCaprio. spektakel, groots en meeslepend, bezorgen maar ook de prijs voor beste paar- Openbaringen van Terrence Malick – een Het is geen verrassing dat de regisseur zoveel zowel door schitterende vergezichten als denfluisteraar. Iñárritu blijft elk bloederig grote hulp zijn geweest. Maar het blijft thea- succes heeft in de Amerika. door alle aardse en fysieke details. Niet al- detail even verbeten registreren als ter. Het is geen natuur. Iñárritu’s machostijl heeft iets wreeds en leen DiCaprio’s ademhaling en gesjok door DiCaprio’s personage probeert te overleven.

kunstmatigs. Soms een zweem van exploita- de sneeuw maken de film tot een intense en Op de momenten dat The Revenant z’n RONALD ROVERS 11111

wreedheid en focus kwijt is, zoals wanneer Glass een vrouw redt om daar later in het The Revenant VERENIGDE STATEN, 2015 | REGIE FILMKRANT.LIVE VERZORGT IN JANUARI EEN INTRODUCTIE BIJ The Revenant | scenario keurig profijt van te hebben, ver- ALEJANDRO GONZÁLEZ IÑÁRRITU | 156 MINUTEN | MET FOCUS ARNHEM, 30 JANUARI 16.45 UUR liest de film aan kracht. Maar dat is maar LEONARDO DICAPRIO, TOM HARDY, DOMHNALL heel soms. Hoe verbetener en doelgerichter GLEESON | WARNER | TE ZIEN VANAF 25 JANUARI

Brasserie Valentijn wacht, die in 1952 bij Cape Cod in een sneeuw- Sanne Vogel | Succesrestaurant Valentijn storm de bemanning van twee tankers probeert maakt zich op voor Valentijnsdag. Het menu is te halen. TE ZIEN VANAF 28 JANUARI KORT klaar, de tafels zijn gedekt, de liefde kan ver- klaard worden. Chefkok Roeland Fernhout Alvin en de Chipmunks: The Road Chip stelde een liefdesmenu samen, eigenaar Geor- Walt Becker | Ondanks pogingen van de VN lukt gina Verbaan heeft de zaak onder controle. Maar het maar niet om de drie gecastreerde eek- dan verschijnt een oude liefde. hoorns uit de bioscoop te houden. Deze keer TE ZIEN VANAF 28 JANUARI zakken Alvin, Simon en Theodore af naar Miami 5th Wave waar ze een bruiloft verstoren met hun J Blakeson | Chloë Grace Moretz weerstond al a-capella geneuzel. TE ZIEN VANAF 3 FEBRUARI vier dodelijke golven van buitenaardse invasies DE MISSIE en nu komt er verdomme nog een vijfde ook! Als 13 Hours: Secret Soldiers Of Benghazi ze haar broertje maar kan redden. Michael Bay | Op Amerikaans terrein in Libië De missie TE ZIEN VANAF 28 JANUARI wordt de ambassadeur vermoord waarna veilig- Robert Oey | Wat betekent dat nou eigenlijk, The Finest Hours heidstroepen orde in de chaos proberen te zien. een VN-Missie? Documentairemaker Robert Craig Gillespie | Fictieversie van een waarge- De chaos van Michael Bay dan, niet die van Oey laat je meekijken door de ogen van kolonel BRASSERIE VALENTIJN beurde reddingsactie van de Amerikaanse kust- Libische rebellen. TE ZIEN VANAF 4 FEBRUARI Joost de Wolf die sinds 2014 als waarnemend DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 36

99 Homes Waanzinnige huisjesmelker Michael Shannon runt door de huisuitzet­ eens een onderkomen vinden voor zijn moe- tingen tijdens de financiële crisis een der en zijn negen jaar oude zoon. Nou wil het florerende vastgoedpraktijk. 99 Homes net dat Carver een mannetje zoekt die wat laat zien dat er altijd iemand winst maakt van zijn vuile werk kan overnemen. Zo sluit op het verlies van een ander. Nash in het geheim een deal met een religi- euze fanaticus die in een nog groter goed dan In Werner Herzogs My Son, My Son, What God gelooft. Have Ye Done speelt Michael Shannon een Geld is immers waar het in 99 Homes om religieuze fanaticus die zich opsluit in zijn draait en veelal weet Bahrani, die scenario, MUCH LOVED huis met, beweert hij, meerdere gegijzelden. regie, productie en montage voor zijn reke- Het is aan Willem Dafoe in detectivemodus ning nam, voelbaar te maken waarom het het maken van pornografie aan zijn broek om hem zijn huis uit te praten en hem te ar- huidige kapitalistische systeem niet werkt. Much Loved kreeg, zegt meer over Marokkaanse repressie resteren. Kijk maar eens naar de poster van De rijken worden rijker en de armen worden dan over de film. die film en je begrijpt waarom er negentig armer, je weet het wel, maar als Nash men- Ook de altijd op de loer liggende romanti- minuten uit die premisse te halen zijn: die sen zoals hijzelf voor Carver uit hun huis Hypocrisie in sering van het prostitutievak is grotendeels indringende, Kinskiaanse ogen van de moet zetten voel je het echt. Helaas valt dat vermeden. Hoogstens kun je opmerken dat hoofd­rolspeler betekenen niets anders dan niet te zeggen van het familiedrama dat Nash Ayouch met zijn keuze voor hoeren die zich waanzin. Als het aan Shannon ligt gaat hij ondergaat. Als hij meer geld verdient en fa- Marrakech specialiseren in rijke klanten het meest nergens heen. miliebanden verwaarloost, boet deze film kleurrijke segment van de markt laat zien. In 99 Homes, de zesde speelfilm van aan kracht in. Net als in andere Bahrani- Spraakmakend is de nieuwste film van de Dat er ook een andere kant is, komt pas aan Ramin Bahrani, is het juist Shannon die films wordt het snel te sentimenteel. geëngageerde Frans-Marokkaanse regis­ bod wanneer het drietal zich grootmoedig mensen uit hun huizen jaagt. Hij speelt vast- Uiteindelijk is het de waanzinnige blik van seur Nabil Ayouch zeker. Met dit op uit­ ontfermt over straatwerkster Hlima. Of ter- goedagent Rick Carver die tijdens de Shannon die deze film draagt. Hij is het ge- voerige research gebaseerde drama, te loops, wanneer een hongerig jongetje bekent Amerikaanse crisis namens de bank panden zicht van het kapitalisme in zijn meest zien tijdens het IFFR, gaat hij taboes en voor pakweg tien euro zijn diensten aan te komt opeisen van mensen die schulden heb- waanzinnige vorm en als het aan hem ligt schijnheiligheid onomwonden te lijf. bieden. ben. Diezelfde indringende ogen als in My gaat hij weer nergens heen. De nogal losse, ogenschijnlijk geïmprovi- Son zien nu huilende kinderen, smekende Nadat Much Loved in première was gegaan in seerde opbouw doet zich het meest voelen in moeders en door hun hoofd geschoten va- HUGO EMMERZAEL 111231 Cannes was de Marokkaanse regering er als het begin, waar Ayouch soms wat al te lang ders. Sommige mensen verliezen liever hun de kippen bij om vertoning in eigen land te blijft hangen in impressies van de partywe- leven dan hun huis. 99 Homes VERENIGDE STATEN, 2015 | REGIE RAMIN verbieden. Want Marrakech, waar dit ver- reld. Ook de manier waarop de vrouwen on- Het laat Carver onberoerd. Zelfs de wate- BAHRANI | 112 MINUTEN | MET ANDREW GARFIELD, haal over prostitutie zich afspeelt, mag dan derling temperamentvol zwenken tussen rige ogen van Dennis Nash (Andrew Garfield MICHAEL SHANNON, LAURA DERN | DISTRIBUTIE DUTCH een lustoord zijn voor rijke en geile Saoediërs conflict en warme kameraadschap komt als zachtaardig trailer trash) doen hem niets. FILMWORKS | TE ZIEN VANAF 4 FEBRUARI | LEES HET en Europeanen, je moet natuurlijk wel net nogal nadrukkelijk over. Over het acteren Zonder baan en zonder huis moet Nash in- INTERVIEW MET RAMIN BAHRANI OP filmkrant.nl doen alsof dit niet bestaat. zelf geen kwaad woord. Met de non-profes- Daarbij werd debuterend actrice Loubna sionele spelers die Ayouch in de wijk zelf Abidar, die de informele leidster speelt van ontdekte, heeft hij goud in handen. een trio zelfstandig werkende vrouwen van Gaandeweg wint Much Loved wel aan plezier en hun brave chauffeur Said, dusda- kracht naarmate de hypocrisie waar de vrou- nig belaagd dat ze naar Frankrijk uitweek. wen tegenop boksen scherper voor het voet- Ook dat haalde ruimschoots het nieuws. licht komt. Corruptie bij de politie, wrange Geweldige gratis publiciteit allemaal voor taferelen bij de familie van een van de vrou- een film die anders misschien over het hoofd wen, die eerst als melkkoe wordt gebruikt en zou zijn gezien. Los van de taboedoorbre- vervolgens verstoten. Goed getroffen zijn kende kanten (ook homoseksualiteit komt ook de momenten waarop de vrouwen laten voorbij) is Much Loved vooral een treffend merken dat ze, ondanks hun bravoure, hopen neergezette milieuschets, maar in drama- ooit aan dit leven te mogen ontsnappen. tisch opzicht niet heel opzienbarend. Minder Opmaat naar een mooi melancholiek slot. krachtig dan Nabil Ayouchs vorige film Les Een open einde, want zo realistisch blijft het chevaux de Dieu, over radicalisering in een wel. sloppenwijk. LEO BANKERSEN 11111 Of om het positiever te stellen: Ayouch kiest voor een realistische benadering die Much Loved | MAROKKO/FRANKRIJK, 2015 | REGIE nergens onnodig sensationeel of spectacu- NABIL AYOUCH | 104 MINUTEN | MET LOUBNA ABIDAR, lair is. De seks is openhartig en ontnuchte- HALIMA KARAOUANE | DISTRIBUTIE IMAGINE | TE ZIEN rend, maar niet explicieter dan nodig is. Dat TIJDENS HET IFFR EN VANAF 11 FEBRUARI | ZIE OOK HET 99 HOMES Ayouch daarvoor toch een aanklacht wegens INTERVIEW MET NABIL AYOUCH OP PAGINA 29

Chef Operaties van de VN-missie in Mali ope- ken om iets te regelen voordat de bruiloft Fifty Shades of Black reert. De Wolf heeft na aankomst z’n koffer nog begint. TE ZIEN VANAF 4 FEBRUARI Michael Tiddes | Parodie op het tuigjes- en niet uitgepakt of het Malinese leger lanceert striemetjesfestijn van Fifty Shades of Grey dat een aanval op de rebellen. Operatie Noordpool Paul Ruven eerder al onder handen nam in De TE ZIEN VANAF 4 FEBRUARI Grethe Bøe-Waal | Naar verluidt spannend en overgave. Geschreven door Marlon Wayans, die The Choice uitdagend survivalavontuur voor de hele familie ook de hoofdrol opeiste. Ross Katz | Travis en Gabby ontmoeten elkaar waarin de 13-jarige Julia en de 8-jarige tweeling TE ZIEN VANAF 11 FEBRUARI als buren maar belanden al snel in een relatie Ida en Sindre door een misverstand op een ver- Zoolander 2 die zwaar op de proef wordt gesteld. laten eiland in de Noordelijke IJszee belanden. Ben Stiller | Fuck yeah! Derek en Hansel slaan TE ZIEN VANAF 4 FEBRUARI Kan iedereen gebeuren. weer aan het modelleren met hun tuitmondjes Storm TE ZIEN VANAF 10 FEBRUARI en heroïnelook, maar worden al snel door Kaspar Astrup Schröder | De Deense kleuter Fissa GOOSEBUMPS 3D Interpol ingeschakeld om een internationaal Storm verhuist met zijn ouders naar Thailand Bobby Boermans | NL variant van Project X – is complot te ontrafelen. TE ZIEN VANAF 11 FEBRUARI en ontdekt een hele nieuwe wereld. de ambitie – waarin een stel vrienden een feest Goosebumps 3D TE ZIEN VANAF 4 FEBRUARI organiseren dat volgens planning totaal uit de Rob Letterman | Avonturenkomedie over jongen How To Be Single Ride Along 2 hand loopt. TE ZIEN VANAF 4 FEBRUARI + meisje die in gevecht gaan met de demonen Christian Ditter | Romkom over singles in New Tim Story | Actiekomedie met Ice Cube en Kevin die haar vader voor z’n young adult horrorboe- York met Dakota Johnson, Alison Brie, Leslie Hart die net als de chipmunks naar Miami trek- ken had bedacht. TE ZIEN VANAF 11 FEBRUARI Mann en Rebel Wilson. TE ZIEN VANAF 11 FEBRUARI DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 37

agressief duidelijk aan alle aanwezigen. Dat James White zijn moeder behoefte heeft aan de bijeen- komsten, doet er voor hem niet toe. Zijn on- behouwen optreden wijst op een getroe- Wat doen we bleerde geest. Je hoeft geen psycholoog te zijn om te zien dat de wortels ervan in de verhou- ding met zijn ouders liggen. met moeder? Door op vakantie te gaan naar Mexico, waar hij knetterverliefd wordt, hoopt James Een feestbeestende twintiger wordt ge­ te ontsnappen aan zijn moeder. Maar een te- confronteerd met zijn egocentrisme als lefoontje van thuis zet zijn leven op zijn kop: zijn terminaal zieke moeder een beroep ze is terminaal ziek en vraagt hem voor haar D’ARDENNEN op hem doet. Moeder en zoon hebben het te komen zorgen. Met zijn nieuwe vlam keert moeilijk met elkaar. James terug naar huis. Wat volgt is een rela- een samen met zijn broer opgezette mislukte tiedrama tussen moeder en zoon, dat doet D’Ardennen autoroof, drukt op de relaties van het drietal. Filmwetten zijn er om gebroken te worden, denken aan het werk van John Cassavetes. Wanneer moeder Mariette de boel niet lan- moet scenarist en regisseur Josh Mond, die James is een onbetrouwbare verzorger, die op ger kan sussen en het gezelschap in het hart een achtergrond heeft in de Amerikaanse on- cruciale momenten zijn moeder in de steek Modderige van de demonische Ardennen stuit op enkele afhankelijke filmwereld, hebben gedacht. In laat. Zij is geen vrouw die dat stilletjes laat onprettig gestoorde figuren, lopen de span- zijn speelfilmregiedebuut James White is de passeren. De twee schelden, tieren en vech- ningen onhoudbaar hoog op. Een bloederige hoofdpersoon verre van sympathiek. ten elkaar het huis uit. Dat zou weinig boei- Vlaamse noir explosie kan niet uitblijven. Daarmee lapt de film de wet dat de kijker per- end zijn als we niet zouden voelen dat onder Voor die gewelddadige derde akte geeft sonages leuk moet vinden, of op zijn minst het gevecht het verlangen ligt naar een lief- Deze stijlvolle Vlaamse noir is een soci­ Pront ons ruim de kans om kennis te maken met ze moet kunnen meeleven, aan zijn laars. devolle relatie. De strijd van moeder en zoon aal-realistische thriller vol donkere met de personages en het spanningsveld De twintiger in James White is een egocentri- levert schrijnende momenten op, maar ook humor die rustig maar onafwendbaar waarin ze zich en elkaar gewrongen hebben. sche lapzwans, die zijn dagen vult met zijn het gevoel dat we naar een masterclass acte- afstevent op een stormachtig slot. Daardoor gaan we meeleven met deze be- roes uitslapen thuis bij z’n moeder, bij wie hij ren kijken. ‘Laat je maar lekker gaan’, horen schadigde zielen. Pront laat hen evolueren in nog steeds inwoont. ’s Nachts komt hij tot le- we de regisseur in gedachten roepen. Het le- Er wordt in Vlaanderen door aanstormend een troosteloos universum en verbindt de ven in bars en clubs. Ooit had hij de ambitie vert een drama op waarin de acteurs zich jong filmtalent opvallend veel gekeken én sombere sociale situatie met hun buitenspo- om schrijver te worden, maar daar wordt hij kunnen uitleven, maar dat emotioneel over- gelonkt naar Hollywood. Na Welp (Jonas rig gedrag. De antihelden hunkeren naar een niet graag aan herinnerd. Maar dan komt de the-top gaat. Wie vertelt Josh Mond dat Govaerts) en Black (Adil El Arbi en Bilall normaal leven (“Ik wil gewoon saai zijn”, ver- realiteit binnenzeilen, die begint met de dood minder meer is? Fallah) lijkt ook de romantische modder- zucht Sylvie) maar worstelen met innerlijke van zijn vader, die James sinds de scheiding JOS VAN DER BURG 11111 thriller D’Ardennen een spontane sollicitatie wonden die hen anders naar de wereld doen van zijn ouders niet meer heeft gezien. Dat voor een plek in de droomfabriek. Maar kijken. Waardoor ze domme dingen doen. James het belachelijk vindt dat zijn moeder James White VERENIGDE STATEN, 2015 | REGIE JOSH Robin Pront wil er films met een ziel maken, Wanneer liefde en loyaliteit op de proef thuis een shiva (rouwperiode) organiseert MOND | 85 MINUTEN | DISTRIBUTIE SEPTEMBER FILM | auteurcinema met schwung. gesteld worden, blijken door haat gedreven voor de man die van haar scheidde, maakt hij TE ZIEN VANAF 28 JANUARI Net zoals zijn voorbeeld Werner Herzog waanzinnige daden niet langer ondenkbaar. houdt voormalig kortefilmmaker Pront (Plan Die ontsporing vertaalt Pront in een stijl- B, Injury Time) van instinctief levende dro- breuk waarbij de finale een andere toon aan- mers die volgens de regisseur “komen aan- slaat en de brutale misdaadfilm omslaat in zetten met oplossingen die groter zijn dan een gruwelijk, tragisch liefdesverhaal. Een het probleem”. Zijn debuutfilm D’Ardennen is twist die kunstmatig kan lijken maar eigen- een sociaal-realistische thriller vol donkere lijk perfect verankerd zit in de verknipte per- humor die rustig maar onafwendbaar afste- soonlijkheid van de personages. D’Ardennen vent op een stormachtig slot. Met dank aan is geen zielloze genreoefening maar stijl- in de marge levende personages die geboren volle, urgente Vlaamse noir. Pront serveert lijken om er een knoeiboel van te maken. De ons een gedurfde mix van humor, dreiging en ongewilde antagonisten zijn twee met crimi- geweld met een krachtige emotioneel fond. naliteit flirtende broers: Kenneth (Kevin Janssens met litteken en fout kapsel) en Dave IVO DE KOCK 11111 (scenarist Jeroen Perceval). De eerste keert na een gevangenisstraf terug naar zijn D’Ardennen BELGIË, 2015 | REGIE ROBIN PRONT | Antwerpse achterbuurt waar de tweede zijn MET KEVIN JANSSENS, JEROEN PERCEVAL, VEERLE meisje Sylvie gekaapt heeft. Dit geheim, en BAETENS | 93 MINUTEN | DISTRIBUTIE PARADISO | TE het feit dat Kenneth alleen opdraaide voor ZIEN TIJDENS HET IFFR EN VANAF 4 FEBRUARI JAMES WHITE

Deadpool Mediterranea dat hij het familiefortuin gaat verdelen. Tim Miller | Een ex-commando wordt onderdeel Jonas Carpignano | Op zoek naar een beter leven TE ZIEN VANAF 18 FEBRUARI van een vaag experiment waardoor hij extreem maken twee mannen de gevaarlijke reis van Triple 9 geneeskundige krachten krijgt en het alterego Afrika naar Italië en stuitten daar op extreme John Hillcoat | Criminelen en corrupte agenten Deadpool aanneemt. TE ZIEN VANAF 11 FEBRUARI vijandigheid en levensgevaarlijk geweld. plannen de moord op een politieagent om een TE ZIEN VANAF 18 FEBRUARI enorme roofoverval uit te kunnen voeren. Robinson Crusoe TE ZIEN VANAF 18 FEBRUARI Vincent Kesteloot | Hoezo onbewoond eiland?! Dirty Grandpa Animatiekomedie waarin het verhaal van Dan Mazer | Vlak voor z’n huwelijk wordt een Crusoe nou eens een keer door de dieren wordt stijve gast meegelokt om met z’n grootvader, verteld. TE ZIEN VANAF 17 FEBRUARI een geperverteerde generaal (Robert de Niro), naar Florida te rijden voor Spring Break. Zootropolis TE ZIEN VANAF 18 FEBRUARI Byron Howard, Rich Moore, Jared Bush | In een Familieweekend stad vol mensachtige dieren moeten een voort- Pieter van Rijn | Een rijke weduwnaar (Derek de vluchtige vos en een konijn dat net aan z’n baan Lint) nodigt zijn kinderen uit (Dirk Zeelenberg, als rechercheur is begonnen een enorm komplot Jelka van Houten en Tim Haars) omdat hij FAMILIEWEEKEND ontrafelen. TE ZIEN VANAF 17 FEBRUARI belangrijk nieuws heeft. Die zijn ervan overtuigd DIRTY GRANDPA Highlights Februari 2016 (Hou Hsiao-Hsien, 2015)

The Assassin

Retrospectief IFFR: de dag van de Hou Hsiao-Hsien dwarse fi lm Bij de première (18 februari) van The Voor de vierde keer in EYE: De dag van de Assassin, de nieuwste fi lm van de dwarse fi lm, met vertoning van vijf Taiwanese regisseur Hou Hsiao-hsien, bijzondere fi lms uit de IFFR Publiekprijs. brengt EYE twee van zijn vroegere, zelden Het betreft titels die in de publieksenquête vertoonde fi lms uit in de theaters. De tegenstrijdig werden gewaardeerd: van digitaal gerestaureerde klassiekers A Time ‘buitengewoon goed’ tot ‘buitengewoon to Live and a Time to Die (1985) en Dust in slecht’. the Wind (1985) zijn vanaf half februari 7 februari, zie eyefi lm.nl/dwarsefi lm landelijk te zien. Close-Up Fantastisch Kinder Film A New Generation of Film and Video Festival Het Fantastisch Kinderfi lm Festival gaat dit Artists in the Netherlands jaar over reizen naar onbekende plekken Close-Up is een groepstentoonstelling met maar ook over onderweg zijn in je eigen een groot aantal recente fi lm/videowerken stad of dorp. Reis mee op de fi ets, met de en ruimtelijke installaties van een jongere trein, op je rolschaatsen of misschien zelfs generatie fi lmmakers/kunstenaars die wel in een luchtballon! werken in Nederland. Zie ook eyefi lm.nl/ 29 februari t/m 6 maart closeup. 31 januari t/m 22 mei

EYE FILMMUSEUM AMSTERDAM Info & tickets eyefi lm.nl

EYE_AD_FILMKRANT_02-2016.indd 1 14-01-16 16:43 DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 39

autoritaire pseudovader zoekt in religieus mond, rotjong!”), en zijn relatie met zijn Knielen op een bed violen fanatisme? Of zien we een man die zich bo- steenrijke wereldse buurman. Het voelt als ven gewone stervelingen wil uittillen, wat afraffelen. Dat Knielen op een bed violen ook hem in het maatschappelijk leven niet lukt, een déjà vu oproept, komt doordat hij in een Radicaliserende gristen maar wel met een extreme vorm van religie? veertigjarige Nederlandse filmtraditie over Knielen op een bed violen schetst een tra- het verstikkende geloof van mannenbroeders In de verfilming van Jan Siebelinks best­ Met Hans gaat het van kwaad – een pas- gisch geval van religieuze radicalisering. Een staat. Alles is nu wel gezegd over die klamme seller Knielen op een bed violen wordt een send woord in dit verband – tot erger. Als hij eeuwig actueel thema, waarvoor blijkbaar deken. Laten we afspreken dat de traditie met man verscheurd tussen de liefde voor zijn in zijn tuin letterlijk het licht ziet, slaat de re- alle religies vatbaar zijn. Evenals patriarchale deze film stopt. vrouw en kinderen en een sektarisch ligieuze mataglap definitief toe. “Papa heeft verhoudingen. In Knielen op een bed violen JOS VAN DER BURG 11111 zwartekraaiengeloof. God gezien”, zegt zijn zoontje. “Nee, papa zijn vrouwen geschapen om mannen te die- heeft een beetje te hard gewerkt”, antwoordt nen. Wie het anders ziet, is bevangen door Knielen op een bed violen NEDERLAND, 2016 | Je kunt veel zeggen over vroegere met hel en Margje, die Hans tevergeefs probeert terug te satan. In de tweede helft van de film worden REGIE BEN SOMBOGAART | 112 MINUTEN | MET BARRY verdoemenis zwaaiende dominees, maar voeren naar planeet aarde. Als de film acht snel, te snel, andere zaken uit Siebelinks ro- ATSMA, NOORTJE HERLAAR, MARCEL HENSEMA | niet dat ze niet duidelijk waren. De mens is jaar vooruit springt, houdt Hans wekelijks man behandeld, zoals de generatiekloof tus- DISTRIBUTIE SEPTEMBER FILM | TE ZIEN VANAF 25 een worm, die het verdient om vertrapt te thuis religieuze gebedsdiensten met de sen Hans en zijn jongste zoon (“Je houdt je FEBRUARI worden. Voor wie van God houdt, is alles op zwarte kraaien. Margje mag als huisvrouw de aarde minder waard, zegt een gristelijke fun- heren van drank en spijs voorzien. Weer acht damentalist in 1949 tegen plantenkweker jaar later, we zijn in 1965 beland, komt de film Hans Sieves in Knielen op een bed violen. tot een (melo)dramatische climax. Hans moet kiezen tussen “klein geluk of Knielen op een bed violen ziet er visueel eeuwig zielenheil”, zo houdt hij hem voor. uitstekend uit, maar is niet het aangrijpende Klein geluk is al het aardse, zoals een geluk- drama geworden dat het misschien had kun- kig huwelijk. nen zijn. Dat ligt niet aan de acteurs (Barry Een mens in normale doen zou de zwarte Atsma als Hans, Noortje Herlaar als Margje), kraai met pek en veren wegjagen, maar Hans, maar aan de onbegrijpelijkheid van Hans’ die gelukkig getrouwd is met Margje, heeft religieuze sektarisme. Waarom sluit hij zich het moeilijk, wat hem vatbaar maakt voor de aan bij zeloten, die zijn huwelijk en gezin de zwartgallige religieuze praatjes. Als kweker vernieling in helpen? Wat drijft hem? Is hij houdt hij nauwelijks het hoofd boven water een hulpeloos mens die in de klauwen van en hij worstelt met schuldgevoelens over zijn een sekte valt? Een psychotische man, die in vader, een grafdelver, die een inktzwart geloof een kliniek thuishoort? Of een man die na de aanhing, en stikte toen hij in een graf viel. dood van zijn tirannieke vader een nieuwe KNIELEN OP EEN BED VIOLEN

lijke weg heeft hij niet gekozen, en dat heeft onze goede vriend Bipul, die in dit vreemde Problemski Hotel goed uitgepakt. vagevuur Lidia uit Kazachstan ontmoet en Hoewel de grimmige werkelijkheid nooit door haar weer even de liefde mag voelen. ver weg is – denk aan de trauma’s die de Maar ja, Lidia is niet van plan te blijven. Die De eeuwige pauze van het azc mensen opliepen – heeft de manier waarop liefdesgeschiedenis brengt een vleugje poë- Riche de gebeurtenissen in scène zet eerder zie binnen handbereik, al is het geen ver- Wie adem wil halen, moet maken dat hij Problemski Hotel is de verfilming van de suc- iets van een absurdistisch theaterstuk. haallijn die de hele film draagt. Het grootste wegkomt. Problemski Hotel, te zien op cesvolle novelle van Dimitri Verhulst uit Waarmee hij de kern van dit onwerkelijke le- drama komt uit andere hoek. het IFFR, is een visueel krachtige ver­ 2003. Die overigens was geïnspireerd op een ven in pauzestand vermoedelijk beter raakt Daarmee wordt dan alsnog het gevaar be- beelding van het leven in een asielzoe­ bestaande vluchtelingenopvang in België. en het ook universeler maakt dan met een zworen dat Problemski Hotel voortijdig kerscentrum, vol grimmige poëzie en ver­ Riche is een gerenommeerd documentai- nagespeelde documentaire. Ook het voor- dreigt te verzanden in een mozaïek van anek- langen naar menselijkheid. remaker. Het had dus voor de hand gelegen treffelijke acteursgezelschap, deels uit de dotes en onwerkelijke situaties waar de dat hij deze eerste speelfilm had opgezet als theaterwereld, deels zelf vluchteling, voelt spanning langzaam uit wegsijpelt. Tot Riche Bipul, zo noemen zijn lotgenoten in een een felrealistisch docudrama. Die gemakke- die verbinding tussen realiteit en verbeel- keihard terugkomt met een rauw einde Brussels asielzoekerscentrum hem. Hoe hij ding goed aan. Het gevoel van vervreemding waarin de tegenstelling tussen schokkende echt heet of waar hij vandaan komt weet hij wordt versterkt door de locatie, een voorma- tragedie en naïeve goedwillendheid bijna niet meer. Dat geheugenverlies is een geluk lig bankgebouw met zijn grote, onpersoon- onverdraaglijk is. Gaat dit over de schreef, of bij een ongeluk, want nu kan hij niet terug- lijke ruimtes. is het een afstraffing om de zich amuserende gestuurd worden, iets wat de anderen wel Zowel vluchteling als ambtenaar is daar kijker tot de orde te roepen? boven het hoofd hangt. Tenzij ze bijvoor- gevangen in een ironisch rollenspel vol ob- beeld een levensgevaarlijk tripje in een con- sessies, wanhoopsacties of domweg pogin- LEO BANKERSEN 111231 tainer richting Engeland weten te boeken. gen de sleur te bezweren. Vaak tragikomisch, Je zou bijna denken dat de Belgische film- zoals het doelloos rondzeulen met een reus- Problemski Hotel BELGIË, 2015 | REGIE MANU maker Manu Riche hier heet van de naald achtige kerstboom of de roekeloze fiets- RICHE | 110 MINUTEN | MET TAREK HALABY, EVGENIA commentaar levert op de recente vluchtelin- tochtjes van een Afrikaan, maar ook wrang BRENDES | DISTRIBUTIE LUMIÈRE | TE ZIEN OP HET gensituatie in Europa. Dat blijkt echter een en grimmig. IFFR EN VANAF 28 JANUARI | ZIE OOK HET INTERVIEW samenloop van omstandigheden te zijn. PROBLEMSKI HOTEL Dat alles lankmoedig gadegeslagen door MET MANU RICHE EN DIMITRI VERHULST OP PAGINA 30

A Time to Live and a Time to Die Grimsby All You Need is Me Hou Hsiao-hsien | Omdat The Assassin ver- Louis Leterrier | Voor een nieuwe opdracht ziet Wim van der Aa | Portret van de succesvolle schijnt, vertoont EYE een selectie van films uit een topspion zich gedwongen samen te werken kunstschilder Aart Donker die samen met zijn het oeuvre van de Taiwanese meesterfilmer. met zijn broer die professioneel voetbalhooligan eveneens schilderende broers begin jaren TE ZIEN VANAF 18 FEBRUARI is. En waarom ook niet. negentig snel naam maakt in de internationale TE ZIEN VANAF 25 FEBRUARI kunstwereld. In New York begint Donkers leven Pride and Prejudice and Zombies uit elkaar te vallen als hij zijn grote liefde ver- Burr Steers | Jane Austens klassieker over rela- liest. TE ZIEN VANAF 25 FEBRUARI tieperikelen en sociale klassen in 19e eeuws Engeland heeft er een nieuw probleem bij: een Gods of Egypt 3D legertje zombies. TE ZIEN VANAF 18 JANUARI Alex Proyas| Een kruimeldief sluit zich aan bij HAIL, CAESAR! een mythische god op een queeste door het Hail, Caesar! oude Egypte. Al was het land in hun tijd best Dust in the Wind Joel Coen, Ethan Coen | Een regelaar in Holly- modern. TE ZIEN VANAF 25 FEBRUARI Hou Hsiao-hsien | Omdat The Assassin ver- wood in de jaren vijftig moet alles uit de kast schijnt, vertoont EYE een selectie van films uit halen om de ego’s van de studiosterren in toom het oeuvre van de Taiwanese meesterfilmer. te houden. TE ZIEN VANAF 18 JANUARI RONALD ROVERS TE ZIEN VANAF FEBRUARI GRIMSBY @RONALDROVERS DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 40

feb | Buurman & Buurman vanaf wo Danish Girl | Joy | Publieke Werken | Klassieker Alice in den Stadten zo 3 feb | Cementary of Splendour van- The Revenant 24 en zo 31 jan, 21.00 | Roadtrips af do 4 feb | Francofonia vanaf do 4 4 Eye Filmmuseum Stand by Me vr 29 jan, 23.00 | The feb | Knielen op een bed violen vanaf IJpromenade 1 | 020-589 1400 | eye- Straight Story vr 22 jan, 23.00 | Ale- do 25 feb | Louder than Bombs van- film.nl | Raadpleeg de website voor jandro González Iñárritu Special af do 18 feb | Where to Invade Next het actuele programma 21 Grams zo 21 feb, 23.00 | Amores vanaf do 25 feb | Nog te zien The Da- Premières James White vanaf do Perros vr 5 feb, 23.00 | Babel vr 19 nish Girl | The Lady in the Van | Spot- 28 jan | Cinema Egzotik: Sexy Time feb, 23.00 | Biutiful vr 26 feb, 23.00 light | Film & Architectuur Ander- Vixen! + Porky’s vr 22 jan, 20.00 | Agenda matt do 4 feb | Movies that Matter Film NL Zuiderzeewerken zo 24 jan, De Filmkrant is niet verantwoordelijk voor onjuiste vermeldin­ Inbetween Worlds ma 15 feb 16.00 | The Royal Ballet Live Rhap- Apeldoorn gen of programmawijzigingen. De volgende Filmkrant ver­ sody + The Two Pigeons di 26 jan 4 Filmtheater/Podium Gigant schijnt op donderdag 3 maart. 4 Het Ketelhuis Nieuwstraat 377 | 055‑521 6346 | Amsterdam Westergasfabriekterrein | Pazza- gigant.nl 4 Cinema De Balie nistraat 4 | 020-684 0090 | ketel- Corn Island ma 1 t/m wo 3 feb | El- le Girl Blue vr 19 en di 23 feb, 19.30 | Kleine-Gartmanplantsoen 10 | huis.nl ser di 2 t/m wo 10 feb | The Danish Alkmaar wo 24 feb, 11.00 | Suffragette vr 29 Informatie: 020-553 5151 | Reserve- Premières Beyond Sleep vanaf do Girl do 25 t/m ma 29 feb | A Family 4 Filmhuis Alkmaar jan en di 2 feb, 19.30 | wo 3 feb, 11.00 ring: 020-553 5100 | debalie.nl 11 feb | Brasserie Valentijn vanaf do Affair do 4 t/m wo 10 feb | Francofo- Verdronkenoord 12 | 072-520 2022 | | Trainspotting vr 25 feb, 19.30 | A Premièrefilm Francofonia vanaf do 21 jan | Francofonia vanaf do 4 feb | nia do 18 t/m ma 29 feb | Knielen op filmhuisalkmaar.nl | Raadpleeg Walk in the Woods vr 5 en di 9 feb, 4 feb | Reguliere films A Family af- Knielen op een bed violen vanaf do een bed violen zo 21 t/m ma 29 feb | verder de website voor het complete 19.30 | wo 10 feb, 11.00 | Matinee fair | Janis: Little Girl Blue | The Pearl 25 feb | Much Loved vanaf do 11 feb The Lady in the Van do 4 t/m zo 28 programma voorstelling Brozer za 30 jan, 13.00 | Button | A Strange Love Affair With | Problemski Hotel vanaf do 28 jan | feb | Out of Nature ma 1 t/m wo 3 feb Gluckauf za 19 dec, 13.00 | The Best Ego | The Future of Love Thema: On- Tous les chats sont gris vanaf do 21 | The Postman’s White Nights do 25 of IDFA za 23 jan, 10.30 sterfelijke liefde met de filmOnly Lo- jan | Nog te zien Elser | Out of Nature t/m ma 29 feb | Publieke werken ma Almelo vers Left Alive za 13 feb, 20.00 | Publieke Werken | Strange Love Af- 1 t/m wo 24 feb | Reis naar het noor- 4 Filmhuis Almelo Alphen a/d Rijn 4 Filmhuis Cavia fair with Ego | AMFI Student Fashion den za 20 t/m zo 28 feb | Room zo 21 Elisabethhof 4 | Informatie/reser- Van Hallstraat 52-1 | 020-681 1419 Films Korte films gemaakt door stu- Naast veel mooie feb (voorpremière) | Son of Saul ma veren 0546-850 264 | filmhuisal- 4 Parkfilmhuis | filmhuiscavia.nl | Aanvang: 20.30 denten van het Amsterdam Fashion 1 t/m ma 29 feb | Spotlight do 11 t/m melo.nl | Aanvang: 20.15 Cornelis Geellaan 2 (Park Rijn- Black God, White Devil zo 28 feb, Institute do 21 en vr 22 jan, 17.00 | bespiegelingen zo 28 feb | Tous les chats sont gris Elephant Song wo 10 feb | Une en- stroom) | 0172-493 737 | parkfilm- 15.00 | Celestial Wives of the Het Schimmenrijk Filmjournalist ma 1 t/m wo 17 feb | Le tout nouveau fance wo 24 feb | The Lobster vr 29 huis.nl Meadow Mari do 21 en vr 22 jan, Hans Beerekamp eert recent overle- knoopt El botón de testament do 11 t/m wo 24 feb | Mo- jan | The Paradise Suite vr 26 feb | Knight of Cups zo 24 en do 28 jan, 20.30 | The Emperor’s Naked Army den filmpersoonlijkheden met frag- vies that Matter Inbetween Worlds Publieke Werken vr 19 feb | Son of 20.30 | Life do 21, za 23 en di 26 jan, Marches On do 4 en vr 5 feb, 20.30 menten en mooie woorden zo 14 feb, nácar op subtiele di 9 feb | Speciale éénmalige ver- Saul vr 22 jan | Suffragette vr 5 feb 20.30 | vr 22 jan, 19.15 | The Paradi- | The Hourglass Sanatorium zo 31 17.00 | Psychoanalyse & Film The toningen Full Throttle III (Plank- se Suite vr 22, ma 25 en wo 27 jan, jan, 15.00 | M do 11 en vr 12 feb, 20.30 Broken Circle Breakdown wo 20 feb, wijze de uitroeiing gas III)- Eindtijd ma 15 feb (Regis- Almere Haven 20.30 | di 26 jan, 13.30 | A Perfect | Pushwagner do 28 en vr 29 jan, 20.00 (met inleiding en discussie na seur Renger van den Heuvel & schrij- Day vr 29 jan, 10.30 | za 30 jan en ma 20.30 | Women without Men do 18 afloop) |Amongst Friends De maan- van de inheemse ver Geerten Meijsing aanwezig) | Hit- 4 Corrosia Theater, Expo & Film 1 feb, 20.30 | di 2 feb, 13.30 | Le tout en vr 19 feb, 20.30 | Amsterdam Ex- delijkse sneak preview met personal chcock/ Truffaut zo 7 feb | Sketches Markt 43 | 036-521 5929 | corrosia. nouveau testament vr 29 jan, 21.30 | perimental Avantgarde Filmfest touch ma ma 15 feb, 21.15 | Gay Film Patagonische be- of Siberia zo 14 feb | The Best of IDFA nl zo 31 jan, di 2 feb en wo 3 feb, 20.30 Atrabilious vr 26 en za 27 feb, 20.00 Night elke derde di van de maand, on tour met o.a. Ninnoc, At Home in Annie Hall vr 26 feb, 20.00 4 Cinecenter 21.15 | Deutsches Kino About a Girl volking aan de the World, Ukrainian Sheriffs & So- 4 Het nieuwe filmhuis/De nieuwe Amersfoort Lijnbaansgracht 236 | 020-623 di 23 feb, 19.30 | Die Lügen der Sie- nita zo 28 feb bibliotheek 6615 (vanaf 15.45) | cinecenter.nl | ger di 26 jan, 19.30 moorden op de Stadhuisplein 101 | 036-548 6000 | 4 Filmtheater De Lieve Vrouw Programmering is onder voorbe- 4 Kriterion Arnhem denieuwebibliotheek.nl/hetnieu- Lieve Vrouwestraat 13 | 033‑422 houd, raadpleeg ook de website Roetersstraat 170 | 020‑623 1709 | politieke gevan- wefilmhuis 6555 | lievevrouw.nl | Programma O.a. verwacht Cinemore Anomali- kriterion.nl | Raadpleeg de website 4 Focus Filmtheater Burnt vr 12 en di 16 feb, 19.30 | wo 17 wordt wekelijks aangevuld, zie sa (éénmalig en met inleiding) vr 12 voor het complete programma genen onder de Korenmarkt 42 | 026‑442 4283 | feb, 11.00 | Carol vr 22 en di 26 jan, website feb | Knielen op een bed violen van- O.a. verwacht D’Ardennen vanaf do focusarnhem.nl | Raadpleeg verder 19.30 | wo 27 jan, 11.00 | Janis: Litt- Premières Beyond Sleep vanaf do 11 af do 25 feb | Nog te zien Carol | The 28 jan | Anomalisa vanaf do 25 feb junta van Pino- de website voor het volledige pro- | Hail, Caesar! vanaf do 18 feb | Le- gramma gend vanaf do 21 jan | The Revenant chet in de jaren James White vanaf do 28 jan | Janis: vanaf do 28 jan Little Girl Blue vanaf do 21 jan | Jher- Retrospectief Taiwanese grootmeester 4 Lab111 zeventig. onimus Bosch - Touched by the De- Arie Biemondstraat 111 | 020-616 vil vanaf do 21 jan | Problemski Hotel De Chinees-Taiwanese regisseur zoek naar een beter leven. Als de naar de stad trekken, brak Hou in- 9994 | [email protected] | lab111.nl | 111231 vanaf do 28 jan | Best of IDFA on tour Hou Hsiao-hsien (1947) is de god- jongen in militaire dienst moet, ternationaal door. A Summer at Raadpleeg de website voor het Mariska Graveland in de za 21 jan, 13.00 actuele programma father van de slow cinema. In de zweert zijn vriendin hem eeuwige Grandpa’s (1984) portretteert twee Filmkrant jaren tachtig zorgde hij met zijn trouw, maar als hij terugkomt is ze stadskinderen, die de zomer bij Ex-Pats Cinema Dheepan do 21 jan | Assen meesterlijke familiekronieken te- getrouwd met een ander. Voordat hun grootouders op het platteland Mustang do 25 feb gen de achtergrond van de turbu- Hou deze films maakte, had hij er doorbrengen. Als extraatje in het 4 Melkweg Cinema 4 Bioscoop De Nieuwe Kolk lente recente geschiedenis van al zes op zijn naam staan. Vier zijn retrospectief is ook Flowers of Lijnbaansgracht 234a | Info en Weiersstraat 1 | 088-012 8560 | Taiwan voor een filmsensatie in de in het retrospectief te zien, waar- Shanghai te zien; geen vroege film reserveringen: 020-531 8181 | melk- asserfilmliga.nl | Aanvang: 20.30 internationale filmwereld. Hou onder zijn speelfilmdebuutCute van Hou, maar een historisch dra- weg.nl | Raadpleeg de website voor Mia madre ma 8 en di 9 feb | I nostra werd het boegbeeld van de Taiwa­ Girl (1980), een romantisch boy ma uit 1998. Het eind negentiende het complete programma ragazzi ma 29 feb en di 1 mrt | Que nese New Wave (1982-1987), die meets girl-verhaal. In The Green eeuw in bordelen in Shanghai­ spe- Muziekfilms Snarky Puppy: Fa- horas ela volta? ma 15 en di 16 feb | opkwam na versoepeling van de Green Grass of Home (1983) grijpt lende historische drama is visueel mily Dinner Volume Two vr 22 jan, Son of Saul ma 1 en di 2 feb | Victo- censuur. A Time to Live and a Time Hou de verliefdheid van een leraar oogstrelend, maar mist volgens 18.00 en 21.00 | Aux 88: Portrait of ria ma 22 en di 23 feb | Youth ma 25 to Die (1985), misschien zijn mooi- op een dorpsschool aan voor een veel critici de emotionerende an Electronic Band vr 26 feb, 21.00 en di 26 jan ste film, stond in 1995 hoog in een studie van het Taiwanese platte- kracht van Hou’s beste werk. Of (met Q&A) door filmmakers samengestelde land. Met het op Fellini’s I vitelloni dat zo is, kunnen we nu eindelijk 4 Rialto Bergen Top Tien aller tijden. Maar zoals geïnspireerde The Boys from zelf beoordelen, want de film is Ceintuurbaan 338 | 020‑676 8700 | vaker het geval met meesterwer- Fengkuei (1983), een portret van nooit in Nederland uitgebracht. rialtofilm.nl 4 Fth CineBergen/Zwarte Schuur Premières An vanaf do 11 feb | Ce- ken: eenmaal uitgeroepen tot klas- vier jongens die van het platteland EYEFILM.NL Eeuwigelaan 7 | 072-589 6310 | siekers zijn ze zelden nog te zien. metery of Splendour vanaf do 4 feb cinebergen.nl | Raadpleeg verder de Een goed idee daarom van EYE om | Francofonia vanaf do 4 feb | Medi- website voor het actuele program- met als aanleiding Hou’s nieuwste terrenea vanaf do 18 feb | Klassie- ma filmThe Assassin een zes films tel- ker Playtime di 2 en di 9 feb | I Vin- Carol za 23 en di 26 jan, 20.00 | Hu- lend retrospectief van zijn vroege ti di 16 en di 23 feb | DeBalie@Rial- man di 2 feb, 20.00 | Publieke Wer- films te houden. Natuurlijk is A to Francofonia do 4 feb, 20.00 | Ci- ken vr 22 jan, 14.30 | zo 24 jan, 11.00 Time to Live and a Time to Die nemaArabe Letter to the King za 20 | Le tout nouveau testament ma 1 daarin te zien. In de autobiogra- feb, 16.00 | Documentaire All You feb, 20.00 | Best of IDFA on tour za fisch geïnspireerde familiekroniek Need is Me zo 21 feb, 16.00 (regis- 6 feb, 14.00 groeit een jongen op in het snel seur aanwezig) | Cracking the Frame veranderende Taiwan van de jaren The Muses of Bashevis Singer wo 24 Borne vijftig en zestig, waar industriali- feb, 19.30 | Filmclub Mediterranea satie en urbanisatie de oude tradi- do 18 feb, 11.00 4 Filmhuis Borne tionele levensstijl verdringen. In 4 Filmtheater De Uitkijk Marktstraat 23 | Informatie/reser- Dust in the Wind (1987) trekt een Prinsengracht 452 | 020-223 2416 | veren 074-265 7200 | kulturhus- Chinees stelletje naar Taipei op THE BOYS FROM FENKUEI uitkijk.nl | Raadpleeg de website borne.nl voor het volledige programma Frances Ha wo 10 feb | Interstellar DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 41

Expose (3 nominaties). In Maarten 14 feb, 20.00| di 16 feb, 14.15| wo 17 feb, 19.30 | The Best of IDFA on tour Groens Rotor raakt een surveillan- feb, 20.30 | Tout les chats sont gris za 27 feb, 12.00 | Deutsches Kino Kort in de prijzen cemedewerker (Raymond Thiry) do 18 feb, 19.00| vr 19 en za 20 feb, Charleen macht Schluss wo 17 feb, achter een batterij monitors door 16.00| wo 24 feb, 20.30 | Klassie- 19.30 | Let’s Talk About Water do 18 Waarom lang als het kort kan? Centipede Trilogy een reputatie het monotone geluid van een ven- kers Les enfants du paradis zo 7 feb, t/m za 20 feb Damnation | Lost Ri- Leve de korte film! Natuurlijk ho- van ‘rioolfilmer’ heeft hoog te tilator volledig in de war, met de- 19.30 | ma 8 feb, 13.30 | Hitchcock/ vers | Weemoed & Wildernis | ren daar ook prijzen bij, want lange houden. Het draait uiteraard alle- sastreuze gevolgen. In Balls van Truffaut vr 5 feb, 11.00 en 19.00 | ma films krijgen die ook. Dat zal een maal om de prijzen, die worden Janne Schmidt organiseren de 8 feb, 20.00 (met lezing) | di 9 feb, Den Bosch paar jaar geleden de gedachte zijn uitgereikt in tien categorieën: fic- huisgenoten van een zwaar zieke 20.00 | Slow Food Film Festival zo geweest bij de organisatoren van tie, documentaire, experimenteel, student een afscheidsetentje wan- 24 jan, 10.00 – 18.00 | Best of IDFA 4 Verkadefabriek de Shortcutz Awards. Het evene- animatie, regie, script, camera, neer hij weer thuis gaat wonen. on tour do 28 jan, 18.45 | zo 31 jan, Boschdijkstraat 45 | 073-681 8160 | ment is op 25 januari in EYE toe aan montage, acteur en actrice. De Het wordt een emotionele con- 15.30 | Film met nagesprek Vlees- verkadefabriek.nl | Raadpleeg zijn derde editie. In de jury zitten maker van de beste korte film frontatie. In Moniek van der verlangen wo 17 feb, 20.00 | Sneak verder de website Nederlandse filmmakers die het strijkt tienduizend euro op. Elke Kallens dansfilmExpose danst een Preview Verrassende voorpremière Best of IDFA on tour za 23 jan, 16.30 evenement een warm hart toedra- categorie telt vier genomineerde meisje vrij en vrolijk in de privacy elke di, 20.30 | Te Gast Down to Earth zo 24 jan, gen, onder wie Nanouk Leopold films. Grote kanshebbers voor één van haar kamer. Maar is ze wel al- 11.30 (makers aanwezig) | IFFR Live As I Open My Eyes vr 29 jan, 20.00 (Boven is het stil), Gouden Kalve­ of meer prijzen zijn Rotor (5 nomi- leen? SHORTCUTZNETWORK.COM Capelle a/d IJssel | The Garbage Helicopter zo 31 jan, ren-winnaar Remy van Heugten naties), Balls (4 nominaties) en EYEFILM.NL (Gluckauf), documentairemaker 4 Isalatheater 20.00 | The Model za 30 jan, 16.00 | Heddy Honigmann (Om de wereld Stadsplein 5 | 010-458 6300 | isa- La novia zo 31 jan, 16.00 | Préjudice in 50 concerten) en animator Hisko latheater.nl | Aanvang: 20.00 | za 30 jan, 20.00 Hulsing (Junkyard). Ook aanwezig Raadpleeg de website voor het is de Palestijns-Nederlandse film- volledige programma Den Haag maker Hany Abu Assad, die in Brasserie Valentijn vr 26 feb en di Nederland is vanwege de vertoning 1 mrt | Carol di 23 feb | Chorus di 4 Filmhuis Den Haag van The Idol (zie op pag. 22 en 23 16 feb | Mannenharten 2 zo 31 jan, Spui 191 | 070‑365 6030/345 9900 interview en recensie) op het film- 14.30 | Publieke Werken vr 29 jan en The Hateful Eight | filmhuisdenhaag.nl | Raadpleeg de festival van Rotterdam. Toespra­ di 2 feb | Steve Jobs di 9 feb website voor het programma ken zijn er onder andere van Tom is na Django Un- Premières 99 Homes vanaf do 4 feb Six, die sinds zijn The Human ROTOR Delft | An vanaf do 11 feb | Anomalisa van- chained Taranti- af do 25 feb | The Assassin vanaf do 4 Filmhuis Lumen 25 feb | Cemetery of Splendor vanaf wo 24 feb | Loin des hommes wo 27 feb, 10.45 en 21.30| za 27 feb, 19.00| ski Hotel do 11 en vr 12 feb, 21.15| za Doelenplein 5 | 015‑214 0226 | film- no’s tweede wes- do 4 feb | D’Ardennen vanaf do 4 feb jan | Turist wo 17 feb zo 28 feb, 20.30| ma 29 feb, 20.30| 13 feb, 18.45| zo 14 feb, 16.00| di 16 huis-lumen.nl | Raadpleeg de web- | Francofonia vanaf do 4 feb | Hit- ook nog te zien in maart | Black do 11 feb, 20.00| vr 19 feb, 19.00| za 20 site voor de exacte data en tijden tern, maar minder chcock/Truffaut vanaf do 21 jan | Ja- Breda en vr 12 feb, 19.00| za 13 feb, 21.15| feb, 21.15| ma 22 feb, 20.30 | Publie- Auld Lang Syne do 25 feb, 19.30 (re- mes White vanaf do 28 jan | Janis ma 15 feb, 20.30 | Burnt do 21 jan, ke Werken vr 22 jan, 15.45 en 21.30| gisseur aanwezig) | Chinatown ma controversieel en vanaf do 21 jan | Mediterranea van- 4 Chassé Cinema 21.30| vr 22 jan, 11.00 en 21.15| za za 23 jan, 18.45| ma 25 jan, 20.00| 22 feb | De confrontatie do 28 jan af do 18 feb | Much Loved vanaf do 11 Claudius Prinsenlaan 8 | 076-530 23 jan, 15.45 en 19.00| di 26 jan, do 28 jan, 19.00| vr 29 jan, 15.45 | Les Cowboys vanaf do 28 jan | El gelaagd en veel feb | Problemski Hotel vanaf do 28 3131 | chasse.nl 14.15| wo 27 jan 14.30 en 20.30 | Ca- en 21.30| zo 30 jan, 13.00 en 18.45| Club vanaf do 11 feb | The End of the jan | Tous les chats sont gris vanaf Premières An vanaf do 11 feb | The rol do 21 jan, 18.45 | vr 22 jan, 10.45 zo 31 jan, 20.00| wo 3 feb, 14.30| Tour vanaf do 21 jan | A Family Affair meer op puur ver- do 21 jan | Where to Invade Next van- Assassin vanaf do 25 feb | Cemen- en 18.45 | za 23 jan, 13.00 en 21.15 | vr 5 feb, 18.45| zo 7 feb, 16.00| wo vanaf do 4 feb | Hitchcock/Truffaut af do 25 feb | Best of IDFA on Tour tery of Splendour vanaf do 4 feb | zo 24 jan, 20.00 | di 26 jan, 14.00 | 10 feb, 14.30| vr 12 feb, 16.00| zo 14 ma 15 feb | Janis: Little Girl Blue do 11 maak gericht dan zo 24 jan, 14.00 | Royal Opera House Francofonia vanaf do 4 feb | James wo 27 jan, 20.00 | do 28 jan, 21.30 | feb, 15.45| vr 19 feb, 21.15| wo 24 feb | Die Lügen der Sieger do 21 jan | Live Rachmaninov’s Rhapsody + The White vanaf do 28 jan | Janis: Lit- vr 29 jan, 10.45 en 18.45 | za 30 jan, feb, 20.00| vr 26 feb, 11.00| za 27 Out of Nature vanaf do 25 feb | Still de voorganger. Two Pigeons di 26 jan | La Traviata tle Girl Blue vanaf do 21 jan | Knie- 15.45 en 21.15 | zo 31 jan, 13.00| ma 1 feb, 21.30| ook nog te zien in maart | Walking ma 25 jan | A Strange Love do 4 feb | IFFR Live La novia zo 31 jan len op een bed violen vanaf do 25 feb feb, 20.00| wo 3 feb, 20.00| vr 5 feb, Sketches of Siberia do 4 feb, 19.00| Affair with Ego vanaf do 4 feb | Tout (…) Door het ge- | Ciné Première zo 7 feb | Corpora- | Problemski Hotel vanaf do 28 jan 16.00| za 6 feb, 21.15| vr 12 feb, 11.00| za 6 feb, 19.00 | Steve Jobs do 4 feb, les chats sont gris vanaf do 25 feb | te Bodies do 11 t/m za 13 feb | Movies | Spotlight vanaf do 28 jan | Where wo 17 feb, 14.30| zo 21 feb, 20.00| do 21.15| vr 5 feb, 21.15| za 6 feb, 15.45| The Wakhan Front vanaf do 18 feb | brek aan context that Matter Inbetween Worlds zo 14 to Invade Next vanaf do 25 feb | Nog 25 feb, 18.45| vr 26 feb, 15.45| zo 28 zo 7 feb, 20.00| wo 10 feb, 20.00| IFFR Live vr 29 t/m zo 31 jan | Movies feb, 15.00 | Amongst Friend Sneak te zien Carol | The Danish Girl | Pu- feb, 15.45| ook nog te zien in maart vr 12 feb, 15.45| za 13 feb, 15.45| zo that Matter Inbetween Worlds do 4 krijgt het expliciet Preview ma 15 feb, 21.15 | Film & De- blieke Werken | Cracking the Frame | The Danisch Girl do 4 feb, 21.30| bat De missie do 18 feb, 19.00 | Crac- A Ballerina’s Tale ma 25 jan, 19.20 vr 5 feb, 15.45| za 6 feb, 18.45| zo 7 ADVERTORIAL verbeelde en king the Frame I Remember Your | Nan Golding – I Remember Your feb, 15.45| ma 8 feb, 20.30| wo 10 Face zo 21 feb | Gay Film Night Hid- Face ma 29 feb, 19.20 | Royal Ope- feb, 20.30| do 11 feb, 18.45| vr 12 Inbetween Worlds in sa­­­distische ge- den Away ma 25 jan, 19.30 | Jess and ra House Ballet The Two Pigeons feb, 10.45 en 18.45| za 13 feb, 13.00 James ma 24 feb, 19.30 di 26 jan, 20.15 (live) | Royal Opera en 19.00| do 18 feb, 21.15| za 20 feb, Movies that Matter on tour weld (dat Taran- 4 Nutshuis House La Traviata ma 15 feb, 19.00 18.45| ma 22 feb, 20.00| wo 24 feb, Riviervismarkt 5 | 070-345 9090 | (recorded) | Boek in Beeld Room ma 14.30| vr 26 feb, 16.00 en 21.15| za 27 In februari brengt Movies that soldaten te overbruggen. Hier­ tino al eerder uit nutshuis.nl 22 feb, 19.30 | Gay Film Night Jess & feb, 15.45 en 21.15| ma 29 feb, 14.00| Matter On Tour de spannende door wordt hij veelvuldig be- Scarface wo 20 jan, 20.00 | za 23 James di 23 feb, 19.20 | Ontbijtfilm ook nog te zien in maart | Francofo- speelfilmInbetween Worlds naar dreigd. Jesper wil zijn vriend hel- de context van de jan, 13.30 | Taxi Teheran wo 27 jan, Beyond Sleep zo 31 jan, 10.45 | zo 28 nia do 18 feb, 21.30| vr 19 feb, 11.00| vijftien steden door heel Neder­ pen, maar orders van hogerhand 20.00 | za 30 jan, 14.00 feb, 10.45 (titel nog niet bekend) | za 20 feb, 19.00| zo 21 feb, 20.30| land. Hoewel zijn broer tijdens verbieden dit. Hoe humaan en be- exploitatiecinema Exhibition on Screen Goya – Visions do 25 feb, 21.15| vr 26 feb, 19.00| za een eerdere missie in Afghanistan hulpzaam kunnen soldaten in een Den Helder of Flesh and Blood di 16 feb, 19.30 | 27 feb, 16.00| zo 28 feb, 13.30| ook om het leven kwam, accepteert de ‘vredesmissie’ zijn wanneer ze trok en salonfähig IFFR Live (met nagesprek regisseur) nog te zien in maart | Glassland vr Duitse soldaat Jesper voor de belemmerd worden door militaire 4 Cinema Zevenskoop As I Open My Eyes vr 29 jan, 20.00 29 jan, 11.00 en 19.00| za 30 jan, twee­de maal een uitzending naar orders en bureaucratie? De film maakte voor een Julianaplein 43 | 0223‑610 941 | | The Garbage Helicopter zo 31 jan, 19.00| zo 31 jan, 16.00| ma 1 feb, het oorlogsgebied. Daar raakt hij wordt vertoond in combinatie http://cinemazevenskoop.wix. 20.00 | The Model za 30 jan, 16.00 | 20.30| di 2 feb, 20.00 | Janis: Litt- bevriend met de jonge tolk Tarik, met een inleiding of nagesprek. mainstream- com/recent | Aanvang: 20.30 | La novia zo 31 jan, 16.00 | IFFR Short le Girl Blue vr 19 feb, 10.45 en 21.30| die is aangesteld om de taalbarri- Raadpleeg de website voor het Highlights ma 15 feb, 19.15 | Film- za 20 feb, 21.30| zo 21 feb, 16.00| di ère tussen de lokale burgers en de MOVIESTHATMATTER.NL publiek) in The volledige programma club wo 17, do 18, vr 19, wo 24 , vr 26 23 feb, 20.00 | Jheronimus Bosch – Carol do 4 t/m ma 8 feb | Elser do 18 feb | Dansfilm Voor de dans - De- Touched by the Devil do 21 jan, 21.15| Hateful Eight een t/m ma 29 feb | Mon roi do 11 t/m ma dicated to Dance ma 25 jan, 19.20 vr 22 jan, 19.00| ma 25 jan, 20.30 | 15 feb | Publieke Werken do 21 t/m | Les ballets de-ci, de là wo 24 feb, The Lady in the Van do 4 feb, 18.45| uitgesproken ma 25 jan | Rams do 28 jan t/m ma 1 19.15 | Cultuurnacht Videoclippro- vr 5 feb, 10.45 en 21.30| za 6 feb, feb | A Walk in the Woods do 25 t/m gramma samengesteld door filmma- 16.00 en 21.30| wo 10 feb, 14.45| do cynische onder- ma 29 feb ker Johan Rijpma vr 22 feb, 23.30 | 11 feb, 21.30| vr 12 feb, 21.30| za 13 Sundance Film Festival Award-Win- feb, 21.30| zo 14 feb, 20.30| ma 15 toon en naar bij­ ning Shorts 2015 vr 22 feb, 23.30 | feb, 20.00| di 16 feb, 14.00| do 18 Deventer Voorfilm januari Myself Universe feb, 18.45| vr 19 feb, 15.45 en 18.45| smaakje. 4 Filmhuis De Keizer za 20 feb, 15.45| zo 21 feb, 15.45| do Keizerstraat 78 | 0570‑618 822 | Bussum 25 feb, 21.30| vr 26 feb, 18.45| za 27 11111 filmhuisdekeizer.nl | Raapleeg feb, 18.45| zo 28 feb, 20.00| ma 29 Mike Lebbing in de Filmkrant verder de website 4 Filmhuis Bussum feb, 20.00| ook nog te zien in maart 600 Miles vr 26 feb, 14.00 en 21.45 Brediusweg 1 | 035-693 8694 | | Out of Nature do 21 jan, 19.00| vr 22 | za 27 feb, 21.45 | Beyond Sleep do filmhuisbussum.nl | Raadpleeg jan, 16.00| za 23 jan, 13.30 en 21.30| 11, zo 14, ma 15, wo 17, ma 22 en di voor het volledige programma de zo 24 jan, 20.30| di 26 jan, 20.00| 23 feb, 20.00 | vr 12 feb, 14.00 en website vr 29 jan, 21.15| za 30 jan, 16.00 en INBETWEEN WORLDS 19.30 | za 13 feb, 19.00 | di 16 feb, D’Ardennen do 25 feb, 19.00| vr 26 21.30| wo 3 feb, 20.30 | Problem- 14.00 en 17.15 | do 18, zo 21 en wo 24 DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 42

feb, 20.30 | vr 19 feb, 14.00 en 19.00 zich hetzelfde gedragen? Ze wil Emmen | za 20 feb, 19.30 | El Botón de Ná- zich niet klakkeloos aanpassen car vr 12 feb, 16.30 en 21.15 | vr 14 4 Filmhuis Emmen Inhaalslag maar ook niet worden buitenge- feb, 16.45 | di 16 feb, 14.30 en 20.00 Het International Documentary sloten. De Deense documentaire Westeinde 70 | 0591-668 250 | | wo 17 feb, 20.30 | Chorus vr 22 jan, Film Festival Amsterdam gemist At Home in the World van Andreas filmhuisemmen.nl | Aanvang: ma Nog meer over film weten? 19.30 | za 23 jan, 19.00 en 21.45 | eind vorig jaar? Geen nood, want Koefoed laat zien hoe jonge vluch- 20.15 en wo, 19.00 De Filmkrant komt live in de zo 24 jan, 20.00 | di 26 jan, 14.30 vier festivalwinnaars reizen onder telingen op een Rode Kruis-school Ixcanul ma 15 feb, 20.15 | wo 17 feb, filmtheaters bij u in de | wo 27 jan, 17.45 | El Club do 21 en de titel The Best of IDFA On Tour in Denemarken worden voorbereid 19.00 | The Lesson ma 1 feb, 20.15 buurt. Filmkrantmedewer­ zo 24 jan, 20.30 | vr 22 jan, 21.45 | door Nederland. De vier films zijn op het reguliere onderwijs. De film, | wo 3 feb, 19.00 | The Lobster ma kers verzorgen elke maand di 26 jan, 14.00 en 17.15 | wo 27 jan, tussen 23 januari en 3 april in maar die de prijs voor middellange do- 22 feb, 20.15 | wo 24 feb, 19.00 | Intro’s bij speciaal geselec­ 20.00 | The Danish Girl do 21 jan t/m liefst 43 filmtheaters te zien. Een cumentaire won, concentreert The Postman’s White Nights ma 29 teerde films en daarnaast di 26 jan, 20.00 | vr 22 en za 30 jan, unieke kans om op één dag vier zich op een introverte Tsjetsjeense feb, 20.15 | wo 2 mrt, 19.00 Réali- inleidingen, lezingen, Q&A’s 19.00 | za 23 jan, 21.30 | zo 24 jan, uitstekende documentaires te zien. vluchteling. Het IDFA-publiek was té ma 25, 20.15 | wo 27 jan, 19.00 | en workshops bij andere 16.15 | wo 27 jan, di 2 en wo 3 feb, Waaronder Ukrainian Sheriffs het meest onder de indruk van Son of Saul ma 8 feb, 20.15 | wo 10 films uit het actuele aanbod 17.15 | vr 29 jan, 14.00 en 21.45 | zo 31 (Oekraïne/Letland/Duitsland, Sonita van de Iraanse filmmaakster feb, 19.00 en filmprogramma’s. jan, 20.30 | Elser do 18 en zo 21 feb, 2015) van Roman Bondarchuk. De Rokhsareh Ghaem Maghami en 20.00 | vr 19 feb, 19.30 | za 20 feb, film schetst een tragikomisch por- kende haar portret van een acht- Goes 21.45 | di 23 feb, 14.30 | wo 24 feb, tret van een sheriffduo in een afge- tienjarige Afghaanse vluchteling in 17.15 | A Family Affair vr 22 jan, 14.30 legen Oekraïens dorp. De mannen Teheran de publieksprijs toe. 4 ’t Beest en 21.30 | za 23 jan, 19.30 | Franco- stuiten op kleine en grote proble- Naast de op volwassenen gerichte Beestenmarkt 3 | 0113‑228 142 | fonia do 4, wo 10, do 11 en zo 14 feb, men, waarvan sommige de politie- selectie is er voor kinderen in de tbeest.nl | Raadpleeg verder de 20.00 | vr 5 feb, 16.30 | vr 5, za 6 en ke orde bedreigen. De film won de voorjaarsvakantie (20 februari t/m website voor het complete pro- vr 12 feb, 19.00 | zo 7 feb, 16.45 | ma juryprijs voor beste lange docu- 6 maart) de IDFA Junior On Tour, gramma 8 feb, 20.00 | di 9 feb, 14.00 en 17.15 mentaire. De prijs voor beste kin- met drie jeugddocumentaires voor Er ist wieder da do 21, di 26 en wo | vr 12 feb, 14.30 | za 13 feb, 19.30 | derdocumentaire ging naar de kinderen van 8 tot 12 jaar. Te zien is 27 jan, 20.00 | vr 22 jan, 13.30 | Suf- di 16 en wo 17 feb, 17.45 | Jheroni- Nederlandse filmNinnoc van Niki het Duitse Bubbly Big Top (Maike fragette vr 29 jan, 13.30 en 20.00 mus Bosch – Touched By the De- Padidar. De film portretteert een Backhaus en Tessa Langhans), dat Op de juiste mo- FRANCOFONIA vil vr 22 jan, 14.00 | zo 24 jan, 16.45 meisje dat zich slecht thuis voelt in twee kinderen volgt in een rond- Gouda | di 26 jan, 17.45 | wo 27 jan, 20.30 | groepen. Waarom moet iedereen trekkend familiecircus. Het menten in haar Knielen op een bed violen do 25, zo Nederlandse Hoofd vol dromen 4 Filmhuis 28 en ma 29 feb, di 1 en wo 2 mrt, (Marinka de Jongh) is een portret documentaire Lethmaetstraat 45 | 0182‑522 200 | 20.00 | vr 26 en za 27 feb, 19.00 | di van twee twintigers met een ver- filmhuisgouda.nl 1 mrt, 11.00 | Out of Nature vr 5 feb, standelijke beperking. En het haalt Berg uit- Corn Island do 11 en di 16 feb, 20.30 | 14.30 en 19.30 | za 6 feb, 21.30 | zo Noorse Dancing for You (Erlend zo 14 feb, 11.00 | vr 19 feb, 19.00 | El- 7 feb, 20.30 | di 9 feb, 17.45 | wo 10 Mo) portretteert een meisje dat spraken van Joplin ser za 6 en vr 12 feb, 21.45 | zo 7 feb, feb, 20.00 | Publieke Werken vr 12, kampioen ‘halling’ (een Noorse 16.00 | di 9 feb, 14.00 | za 13 feb, zo 14, vr 19 en vr 26 feb, 16.15 | za 13 volksdans) wil worden. Na verto- aan. “I want to be 19.00 | wo 17 feb, 20.30 | A Family feb, 21.30 | wo 17 feb, di 1 en wo 2 ning van de drie films is er een Affair di 2 feb, 14.00 | vr 5 feb, 19.00 MUCH LOVED mrt, 17.15 | wo 2 mrt, 16.45 | Sket- workshop, waarin de kinderen een happy so badly” | ma 8 en di 23 feb, 20.30 | vr 12 feb, ches of Siberia zo 7 feb, 16.15 | di 9 miniatuur documentairefilmset 15.30 | zo 14 feb, 16.00 | Janis: Litt- feb, 14.30 | wo 10 feb, 17.45 | Spot- met zichzelf in de hoofdrol kunnen hakt er stevig in, le Girl Blue za 13, vr 19 en za 27 feb, light do 28 jan, ma 1 t/m do 4 feb, zo 21.45 | zo 14 feb, 20.30 | zo 21 feb, NINNOC ontwerpen. IDFA.NL 7 en di 9 feb, 20.00 | vr 29 jan, 16.15 net als “je kan je 16.00 | Jheronimus Bosch wo 3 en en 21.30 | za 30 jan, 21.30 | zo 31 jan, di 9 feb, 20.30 | za 6 feb, 19.00 | The 16.45 | di 2 en vr 5 feb, 14.00 | vr 5 en niet voorstellen Lady in the Van vr 19 feb, 15.30 | za za 6 feb, 21.15 | wo 10 feb, 17.15 | Ste- Diemen Drachten 20 feb, 19.00 | zo 21 feb, 20.30 | vr 26 ve Jobs vr 19 feb, 16.30 en 21.30 | za 4 Filmtheater De Omval 4 Schouwburg De Lawei hoe moeilijk het is feb, 19.00 | zo 28 feb, 11.00 | Mon Roi 20 feb, 19.00 | zo 21 feb, 16.15 | di 23 Ouddiemerlaan 104 | 020-600 Burgemeester Wuiteweg 24 | lawei. do 4, zo 7 en ma 15 feb, 20.30 | vr 5 feb, 14.00 en 17.15 | wo 24 feb, 20.00 1897 | theaterdeomval.nl nl/film | Reserveer via de website of om mij te zijn”. Die feb, 15.30 | vr 12 feb, 19.00 | di 16 feb, THE REVENANT | A Strange Love Affair With Ego vr Carol do 4 feb, 20.00 | zo 7 feb, 11.00 bel 0512 335 050 14.00 | Spotlight do 25 en ma 29 feb, 5 feb, 16.15 en 21.30 | za 6 feb, 19.30 | di 9 feb, 14.00 en 20.00 | The Da- Chorus wo 17 feb, 20.30 | The Danish kwetsbaarheid 20.30 | vr 26 feb, 21.45 | za 27 feb, 4 Alkmaar | Filmhuis Alkmaar | Tales do 28 jan en di 2 feb, 20.30 | nish Girl do 25 feb, 20.00 | di 1 mrt, Girl do 25 t/m za 27 feb, 20.30 | El- 19.00 | zo 28 feb, 16.00 | Steve Jobs 23 februari vr 29 jan, 14.30 | za 30 jan, 21.45 | di 14.00 en 20.00 | Jheronimus Bosch - ser do 11 t/m za 13 feb, 20.30 | Jher- schreeuwt Joplin ma 1, di 2, wo 10 en zo 28 feb, 20.30 Verrassingsfilm | Filmkrant.Live 2 en wo 3 feb, 17.45 | Tous les chats Touched by the Devil do 11 feb, 20.00 onimus Bosch - Touched by the de- | vr 5 en za 20 feb, 21.45 | zo 7 feb, Intro sont gris vr 26 feb, 14.30 en 19.30 | | di 16 feb, 14.00 en 20.00 | Our Litt- vil do 4 feb, 10.30 | Life do 28 t/m za uit in Janis: Little 11.00 | Valley of Love do 18, ma 22 en 4 Arnhem | Focus za 27 feb, 19.30 | zo 28 feb, 16.45 | le Sister do 18 feb, 20.00 | di 23 feb, 30 jan, 20.30 | Louder than Bombs wo 24 feb, 20.30 | zo 21 feb, 11.00 | di 7 februari 16.00 uur di 1 en wo 2 mrt, 17.45 | The Wakhan 14.00 en 20.00 | Publieke Werken do do 18 t/m za 20 feb, 20.30 | Pawn Girl Blue. 23 feb, 14.00 | vr 26 feb, 15.30 | The Francofonia | Filmkrant.Live Intro Front vr 19 feb, 14.30 en 21.45 | za 20 28 jan, 20.00 | zo 31 jan, 11.00 | Suf- Sacrifice do 21 t/m za 23 jan, 20.30 | Best of IDFA on tour za 6 feb, 13.00 door Gerlinda Heywegen feb, 21.30 | di 23 en wo 24 feb, 17.45 | fragette do 21 jan, 20.00 | di 26 jan, Rams wo 3 en wo 10 feb, 20.30 | Son 11111 At Home in the World | Ninnoc | So- 4 Groningen | Groninger Forum A Walk in the Woods vr 29 jan, 16.30 14.00 en 20.00 | The Best of IDFA on of Saul wo 27 jan, 20.30 | A Walk in Ivo De Kock in de Filmkrant nita | Ukrainian Sheriffs 3 t/m 7 februari en 19.00 | za 30 jan, 19.30 | di 2 feb, tour zo 21 feb, 11.00 the Woods do 4 t/m za 6 feb, 20.30 IFFR Groningen | Intro’s en Q&A’s 14.30 | wo 3 feb, 20.30 | Where to Groningen door Laura van Zuylen, Omar Invade Next do 25 feb, zo 28 feb, di Doetinchem Eindhoven Larabi, Gerlinda Heywegen 1 mrt en wo 2 mrt, 20.30 | vr 26 feb, 4 Groninger Forum 4 Haarlem | Filmschuur 16.30 en 21.30 | za 27 feb, 21.30 | di 4 Filmhuis/Gruitpoort 4 Plaza Futura/Natlab Hereplein 73 | 050-312 0433 | gro- 30 januari 15.45 uur 1 mrt, 11.30 | Kopfestival Is the Man Hofstraat 2 | 0314-340 943 | gruit- Kastanjelaan 500 | 040‑294 6848 | ningerforum.nl | Raadpleeg de The Revenant | Filmkrant.Live who is Tall Happy? vr 29 jan, 19.30 poort.nl natlab.nl | Raadpleeg de website website voor het complate pro- Intro | IFFR Live The Garbage Helicopter Our Little Sister do 11, di 16 en ma 22 voor het volledige programma gramma 4 Haarlem | Filmschuur zo 31 jan, 20.00 | La novia zo 31 jan, feb, 20.30 | di 16 feb, 14.00 | za 20 An vanaf do 11 feb | Anomalisa van- Nieuwe films An vanaf do 11 feb | 6 februari 16.15 uur 16.00 | Klassieker Hitchcock/Truf- feb, 15.00 | Problemski Hotel do 25 af do 25 feb | D’ Ardennen vanaf do Anomalisa vanaf do 25 feb | The As- Cemetery of Splendour | faut ma 25 jan en ma 1 feb, 20.30 | en za 27 feb, 20.30 | di 1 mrt, 14.00 4 feb | The Assassin vanaf do 18 feb sassin vanaf do 25 feb | Beyond Filmkrant.Live Intro Gay Film Night Hidden Away di 26 en 20.30 | Publieke Werken do 21 jan | Cementary of Splendour vanaf do Sleep vanaf do 11 feb | Buurman & 4 Haarlem | Filmschuur jan, 20.30 | Jess & James di 23 feb, t/m za 23 jan, di 26 jan, ma 1, vr 5 en 4 feb | Hail, Caesar! vanaf do 18 feb Buurman – Al 40 jaar beste vrien- 13 februari 16.30 uur 20.30 | Saxion #Doinggood ma 8 ma 8 feb, 20.30 | za 23 en vr 29 jan, | Knielen op een bed violen vanaf do den! vanaf do 18 feb | Cementery Beyond Sleep Filmkrant.Live Intro feb, 15.00 | Filmcursus Film & Mu- 15.00 | di 26 jan, 14.00 | Suffraget- 25 feb | The Lady in the Van vanaf do of Splendour vanaf do 4 feb | D’Ar- 4 Haarlem | Filmschuur ziek The Broken Circle Breakdown te do 28 jan t/m za 30 jan en di 2 feb, 21 jan | De missie vanaf do 4 feb | The dennen vanaf do 4 feb | James Whi- 27 februari 14.15 uur ma 8 feb, 19.30 | Control ma 22 feb, 20.30 | za 30 jan, 15.00 | di 2 feb, Revenant vanaf do 28 jan | Spotlight te vanaf do 28 jan | Knielen op een Anomalisa | Filmkrant.Live Intro 19.30 | Moonrise Kingdom ma 29 14.00 | Le tout nouveau testament vanaf do 28 jan bed violen vanaf di 25 feb | Problem- 4 Haarlem | Filmschuur feb, 19.30 | Singin’ in the Rain ma 15 vr 22, 15.00 | ma 25 jan, 20.30 4 Filmhuis De Zwarte Doos ski Hotel vanaf do 28 jan | The Re- 27 februari 16.30 uur feb, 19.30 | Sneak Preview Verras- TU/e terrein | 040-247 5348 of venant vanaf do 28 jan | Room van- The Assassin | Filmkrant.Live Intro sende voorpremière di 9 feb, 20.30 | Dordrecht 040-2474900 (di t/m do) | de- af do 3 mrt | Spotlight vanaf do 28 4 Much Loved | Kijk voor theaters Specials B-Movie Orchestra + Hail, zwartedoos.nl | Aanvang: 20.00 | jan | Where to Invade Next vanaf do en data op filmkrant.nl/ Caesar! vr 12 feb, 22.45 | Buurman 4 Cinema The Movies Raadpleeg de website voor het 25 feb | En verder Nachtshoppers filmkrantlive & Buurman klussen ’s avonds (16+) Nieuwstraat 60-62 | Info & reser- actuele programma zo 31 jan | Sketches of Siberia wo 10 do 25 feb, 22.15 | Best of IDFA on veren: 078-720 0777 (vanaf 11.00) | The Martian ma 1 t/m wo 3 feb | The feb | Zorba the Greek za 20 feb | IFFR Raadpleeg ook de agenda van Tour zo 28 feb, 14.00 | Horrornacht themoviesdordrecht.nl | Raadpleeg Wolfpack ma 25 t/m wo 27 jan in Groningen wo 3 t/m zo 7 feb | Ci- uw filmtheater | Voor meer Krampus za 13 feb, 22.00 | Rondeel de website voor het actuele pro- neclub En equilibre ma 22 feb | The informatie en boekingen Cinema Concrete Love – The Böhm gramma Whakan Front ma 8 feb | Bowie on FILMKRANT.NL/FILMKRANTLIVE Family di 16 feb, 20.30 Screen Basquiat zo 21 feb | The Lin- guini Incident zo 14 feb | Cinemadi- DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 43

ADVERTORIAL (regisseuse aanwezig) | Een Dag in ge of Heck do 21 jan, 19.30 | Klassie- 25 feb | Er ist wieder da 28 en 29 jan het Jaar vr 22 jan, 20.00 (acteurs ker Invasion of the Body Snatchers | Les enfants du paradis zo 28 feb, Internationaal aanwezig) | The Duke of Burgundy vr 22 jan, 20.15 | zo 24 jan, 15.00 13.30 | Mustang di 2 feb | Our Little vr 5 en za 6 feb, 20.00 | The End of Sister di 23 feb | Publieke Werken do Filmfestival Assen the Tour do 25 en vr 26 feb, 20.00 | A Hilversum 11 en vr 12 feb | Rams di 16 feb | Pawn Family Affair do 4 feb, 20.00 | Félix Sacrifice vr 26 feb | Son of Saul do 21 Op 12 en 13 maart 2016 vindt al- sende films passeren de revue. et Meira ma 22 feb, 20.00 | De gro- 4 Filmtheater en vr 22 jan | Steve Jobs di 9 feb | The zo 24 jan, 14.00 (regisseur 26 jan | za 13 weer de 36e editie van het Inter­ Het IFA wordt omlijst door tal van te Zwaen Herenplein 5 | 035‑623 5466 | Lobster IDFA on Tour nationaal Filmfestival Assen - andere activiteiten, zoals muziek, aanwezig) | Marketa Lazarová zo 14 filmtheaterhilversum.nl | Raad- en zo 14 feb Vrouw & Film (IFA) plaats. Het IFA poëzie, kunst en lekker eten en feb, 14.00 (met lezing en filmfragm.) pleeg de website voor het actuele is een meerdaags festival, waarbij drinken. Zo kun je een film kijken | Our little Sister za 27 en ma 29 feb, programma Kampen de positie van vrouwen in de film- op een bijzondere locatie of je 20.00 | zo 28 feb, 14.00 | Pride zo wereld centraal staat. Verwacht kunt op zaterdagochtend aan- 31 jan, 20.00 (Theater Landgraaf) Hoogeveen 4 Filmhuis deze dagen kwalitatief sterke schuiven bij ons heerlijke filmfes- | Refugiado ma 25 jan, 14.00 | Son Burgwal 84 | Reserveren via website films en documentaires gemaakt tivalontbijt. Kortom, het belooft of Saul vr 29, za 30 jan en ma 1 feb, 4 Luxor-Theater | filmhuiskampen.nl door, over en met vrouwen in de een boordevol en fantastisch 20.00 | zo 31 jan, 14.00 | Still Life zo JT Hoogeveen, van Echtenplein | Corn Island vr 19 en za 20 feb | A Per- hoofdrol. Authentieke, rauwe filmweekend te worden! 28 feb, 14.00 (Theater Landgraaf) 0528-234 000 | filmhuishoogeveen. fect Day vr 12 en za 13 feb | Publie- verhalen, documentaires met | Suffragette do 18 t/m za 20 feb, nl ke Werken vr 5 en za 6 feb | Rams vr maatschappelijke relevantie, Meer informatie vind je op onze 20.00 | ma 22 feb, 14.00 | Youth (La 45 Years di 2 en ma 8 feb, 20.15 | 26 en za 27 feb | Son of Saul vr 22 en Giovinezza) do 11 t/m za 13 feb en ma Mia madre ma 25 jan, 20:15 | A Per- za 23 jan | Virgin Mountain vr 29 en maar ook lichtvoetige en verras- website FILMFESTIVALASSEN.NL 15 feb, 20.00 | Euregion shorts Film- fect Day di 16 en ma 22 feb, 20.15 za 30 jan festival za 23 jan, vanaf 10.00 | IDFA | Filmquiz Literatuur en film do 11 ner Breakfast at Tiffany’s di 23 feb | za 30 en zo 31 jan, 20.15 | The Para- on Tour za 21 feb, 14.00 (4 docu’s) feb, 19.30 Best of IDFA on Tour zo 28 feb dise Suite di 26 jan, 20.15 | Seymour: Leeuwarden 4 RKZ Bios An Introduction zo 7 feb, 20.15 | di 9 4 Slieker Film Emmastraat 15-s101 | 050‑526 feb, 14.00 | Theeb ma 1 feb, 20.15 | di Helmond Hoorn Wilhelminaplein 92 | Reserveringen 2482 | rkzbios.nl | Raadpleeg verder 2 feb, 14.00 4 De Cacaofabriek 4 Cinema Oostereiland In combinatie met 058‑205 0320 (tijdens kassa-uren) de website voor het actuele pro- Cacaokade 1 | 0492‑529 009 (di Krententuin 25 | 0229-232 296 | | sliekerfilm.nl | Raadpleeg de web- gramma t/m do van 9.00 tot 17.00) | cacao- cinemaoostereiland.nl | Raadpleeg Kore-eda’s uiterst site voor het complete programma Le tout nouveau testament za 30 Heemskerk fabriek.nl/film | Raadpleeg de de website voor het complete pro- David Bowie Is vanaf do 4 feb | Janis: jan en ma 1 feb, 20.30 | The Wakhan 4 Fh Heemskerk/Gebouw de Cirkel website voor het actuele program- gramma nauwkeurige, Little Girl Blue vanaf do 21 jan | Spot- Front za 23 en ma 25 jan, 20.30 Cirkel 1 | 0251‑214 720 | filmhuis- ma Verwacht The Danish Girl di 2 feb | light vanaf do 28 jan | Best of 2015 4 Vera Zienema heemskerk.nl | Aanvang: 20.00 Hitchcock/Truffaut za 23, di 26 en maar onnadruk- weekend 23 en 24 jan | IFFR Live 28 Oosterstraat 44 | 050‑313 4681 | Nog te zien Son of Saul zo 24 jan | Hengelo do 28 jan | Human zo 24 jan | Jhero- t/m 30 jan vera-groningen.nl | Aanvang: 36e Heemskerkse Filmdagen Char- nimus Bosch - Touched by the De- kelijke stijl maakt 21.00 lie’s Country zo 31 jan | Everest vr 29 4 Filmhuis Hengelo vil do 21, zo 24 en di 26 jan | Louder Lelystad 20.000 Days on Earth di 23 feb | De- jan | He Named Me Malala di 2 feb | Beursstr 44 | 074-255 6789 | film- than Bombs do 18 t/m wo 24 feb | de afwezigheid athgasm ma 15 feb | The End of the The Paradise Suite za 30 jan | Pu- huishengelo.nl Problemski Hotel vr 29 jan, zo 31 jan 4 Filmtheater/Agora Tour di 2 feb | IFFR in Groningen blieke Werken wo 3 feb | Le tout Carol vr 29 jan, za 30 jan en do 4 feb, en di 2 feb | The Revenant do 28 jan van groot drama Agorabaan 12 | 0320-239 239 | Un chien Andalou + La coquille et nouveau testament ma 1 feb | Ver- 20.15 | vr 5 feb, 16.00 | Gluckauf za 13 t/m wo 3 feb | Spotlight do 28 jan agora-lelystad.nl | Aanvang: 20.15 le clergyman (met live soundtrack wacht Steve Jobs zo 14 feb | Suffrag- en wo 17 feb, 20.15 | Human zo 21 feb, t/m wo 3 feb | Best of IDFA on tour de film zowel bij- | Raadpleeg de website voor het door Kinetophone) zo 7 feb, 16.00 | ette zo 21 feb | Ventoux zo 7 feb | Vir- 15.00 | The Lobster do 28 jan, wo za 23 jan complete programma David Bowie clipavond (met VJ Fen- gin Mountain zo 28 feb 3 en vr 5 feb, 20.15 | Publieke Wer- zonder aange- Love di 26 jan no Werkman en afterparty) za 6 feb, ken do 21, za 23 en wo 27 jan, 20.15 | Houten 21.00 | Movies that Matter The Bri- vr 22 jan, 16.00 | Son of Saul vr 19, za naam als enigs- de’s Side di 9 feb Heerlen 20 en wo 24 feb, 20.15 | Le tout nou- 4 Film Aan de Slinger Leusden 4 Filmhuis De Spiegel veau testament do 11, vr 12 en do 18 De Slinger 40 | 030-635 1024 | zins onopmerke- 4 De Filmtuin Haarlem De Bongerd 18 | 5e verdieping Glas- feb, 20.15 | vr 19 feb, 16.00 | Virgin filmaandeslinger.nl | Aanvang: De Smidse 1b | 033-495 3107 | de- paleis | 045‑577 2209 | filmhuisde- Mountain za 6 en wo 10 feb, 20.15 | 20.30, tenzij anders aangegeven lijk. Zonder de tuininleusden.nl | Vertoning van 4 Filmschuur spiegel.nl Youth do 25 za 27 feb, 20.15 | zo 28 Bridge of Spies do 18 en vr 19 feb | sept t/m mei Lange Begijnestraat 9 | 023-517 Beyond my Walls do 28 jan, 20.00 feb, 15.00 | Music & Movies Monta- Carol do 4 en vr 5 feb | Citizenfour do echt pijnlijke Verwacht Big Eyes zo 21 feb | Ge- 3910 | filmschuur.nl | Raadpleeg jaagd door de wind vr 5 feb (o.v.b.) | verder de website voor het complete slissende invloed op het leven van Hilkman) heeft een jongen zoveel kwesties die in Turist ma 15 en di 16 feb programma de slachtoffers en zichzelf. In last van gêne dat een bezoek aan An vanaf do 11 feb | D’Ardennen ma Liever Home Suite Home (Jeroen Houben) het toilet een lastige opgave wordt. eerdere films wer- Lisse 8 feb, 21.15 | Cemetery of Splendour leidt een hotelcontroleur een saai In de dansfilmGrip (Kim de Bis) vanaf do 4 feb | Hitchcock/Truffaut regionaal leven tot hij in Parijs een wake up komen dans en poëzie samen in den aangesneden 4 Filmhuis/Cultureel Centrum ‘t za 23 jan, 12.15 | ma 25 jan, 19.30 | call krijgt. In Leven (Paul Haans) een audiovisuele reis. Joep Vosse­ Poelhuys James White vanaf do 28 jan | Ja- De huidige fixatie op landsgrenzen delen drie mensen zonder het van belds Ich kann nur sagen, dass ich is Our Little Sister Vivaldistraat 4 | 0252‑213 458 | nis: Little Girl Blue za 23 jan, 14.00 doet vergeten dat er tussen grens- elkaar te weten iets gemeenschap- deine Situation absolut verstehe filmhuis-lisse.nl | Aanvang: 20.30 | ma 25 jan, 21.15 | The Lady in the regio’s in landen die aan elkaar pelijks. Crossroads (Vincent gaat over een steen. In het in de een kalm vloeiend Carol di 16 feb | La isla mínima di 23 Van vanaf do 21 jan | Louder than grenzen vaak een intensieve cultu- Konings) voert een oude motorrij- toekomst spelende | <3 4VR (Mark feb | Marie Heurtin di 26 jan | The Bombs vanaf do 18 feb | Nan Goldin rele uitwisseling bestaat. Zo’n ge- der op, die zich in cafés onder- Stevens) is aanraking van mensen beekje zonder Paradise Suite di 2 feb | Seymour: An - I Remember Your Face ma 15 feb, bied is de Maas-Rijnregio in Zuid- dompelt in het verleden, tot hij be- verboden en zijn er alleen nog di- Introduction di 2 feb | Youth di 9 feb 19.00 | Problemski Hotel ma 1 feb, Limburg, Duitsland en België. Het seft dat hij zijn zoon iets anders gitale contacten. Naast deze noemenswaardi- 19.00 | The Revenant vanaf do 28 jan Euregion Shorts Filmfestival haakt moet bieden in het leven. De letters Nederlandse films en films uit Maastricht | Spotlight vanaf do 28 jan | Best of aan bij de uitwisseling tussen deze in de titel Dabda (Esrin Üsümüs) Duitsland en België staan films uit ge stroomversnel- IDFA on tour za 23 jan, za 30 jan en gebieden. Het rondreizende festi- verwijzen naar Engelse woorden onder meer Groot-Brittannië, 4 Lumière za 6 feb, 11.30 val dat in elk van de drie grensre- voor vijf stadia in verdriet: denial, India, de Verenigde Staten en lingen. Bogaardenstraat 40b | 043‑321 gio’s wordt gehouden, is op 23 fe- anger, bargain, depression en ac- Ierland op het programma. Ook 4080 | lumiere.nl | Raadpleeg ver- Hardenberg bruari te gast in filmhuis De ceptance. De film toont een perso- zijn er workshops en exposities. 11111 der de website voor het actuele Spiegel in Heerlen en filmhuis Het nage dat deze stadia doorloopt, EUREGIONSHORTS.EU Sasja Koetsier in de programma 4 Filmhuis Hardenberg Premières An vanaf do 11 feb | D’Ar- Domein in Sittard. Op het pro- maar wat gebeurt er eigenlijk met FILMHUISDESPIEGEL.NL Filmkrant dennen vanaf wo 10 feb | The Assas- Badhuisplein 3 | 0523-280 353 | gramma staan vooral korte films hem? In De schaamte (Raymon FILMHUISHETDOMEIN.NL filmhuishardenberg.nl | Aanvang: uit België, Nederland en Duitsland. sin vanaf do 25 feb | Cementary Of 20.00 Maar het festival kijkt verder dan Splendour vanaf do 4 feb | Francifo- Dheepan di 2 en wo 3 feb | My Old deze drie landen, want er zijn films nia vanaf do 4 feb | Hail Caesar! van- Lady zo 21 feb | Wild zo 21 feb uit alle hoeken van de wereld te af do 18 feb | Knielen op een bed vi- zien. Nederland is met tien films olen vanaf do 25 feb | Louder Than Harderwijk aanwezig. Weemoed (Yorn Heijne) Bombs vanaf do 18 feb | Much Lo- voert op een zolder een pratende ved vanaf do 11 feb | Nooit meer sla- 4 Filmhuis Harderwijk/ man op, maar tegen wie praat hij? pen vanaf do 11 feb | Where to In- Catharinakapel Dam Soil (Rami el Harayri) gaat vade Next vanaf do 25 feb | Studi- Klooster 1 | 0341-419 500 | film- over twee illegale drugsfabrikan- um Generale The Forecaster ma 15 huisharderwijk.nl ten, die door een neef, die politiea- feb, 19.30 | Ran-zen ma 1 feb, 19.30 Bridge of Spies za 27 en ma 29 feb, gent is, worden betrapt. In Tussen­ | Vleesverlangen ma 29 feb, 19.30 | 20.15 | di 1 mrt, 14.00 | Burnt za 6 en tijd (Christian van Duuren) is een Das Weisse Band ma 22 feb, 19.30 | ma 8 feb, 20.15 | De Grote Zwaen za jongen die getuige is van een au- Best of IDFA on tour zo 21 feb, 14.00 13 en ma 15 feb, 20.15 | The Lobster to-ongeluk, met zijn acties van be- CROSSROADS | Screenmatter Ben Rivers en Aily za 23 en zo 24 jan, 20.15 | Marguerite Nash di 2 feb, 19.30 | Gay Film Night DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 44

steracteurs, onder wie Sylvia feb, 12.00 | Voorpremière (titel nog filmtheaterfanfare.nl | Raadpleeg Chang en Chow Yun Fat. Het ge- niet bekend) do 18 en di 23 feb, 12.00 de website voor het complete pro- Aziatische cinema stileerde production design is van | Filmdebat Lessen uit Star Wars gramma William Chang Suk Ping, de vaste (lezing & Film) di 9 feb, 19.00 | Cur- Carol do 28 jan, 20.15 | Les cowboys De Aziatische cinema kennen we onaal vooral bekend van actie- en ontwerper van Wong Kar-wai. sus filmgeschiedenis Auteurtheorie do 21 jan, 20.15 | Er ist wieder da do in Nederland voornamelijk van crimefilms, zoals Election. Met het Slotfilm is het omnibusproject di 16 feb, 19.30 | Alfred Hitchcock di 18 feb, 20.15 (met inleiding) | Our artfilms. Denk aan het werk van originele Office doet hij iets wat Distance. De coproductie van 23 feb, 19.30 | Psychoanalyse & Film Little Sister do 11 feb, 20.15 | Publie- filmmakers als Hirokazu Kore-eda onmogelijk lijkt, maar toch goed China, Singapore en Thailand be- The Broken Circle Breakdown wo 17 ke Werken do 4 feb, 20.15 (Our Little Sister), Tsai Ming-liang uitpakt: een musical laten afspelen vat drie korte films van drie regis- feb, 19.30 (Stray Dogs) en Hou Hsiao-hsien tegen de deprimerende achter- seurs. In elke film speelt acteur Purmerend (The Assassin). Artfilms zijn ook grond van de financiële crisis. De Chen Bolin de hoofdrol. Een van de Oirschot op het CinemAsia Film Festival te film voert in een miljardenbedrijf bijdragen is van de Thaise filmma- 4 Filmhuis Purmerend zien, maar het festival vertoont personages op die verstrikt zitten ker Sivaroj Kongsakul, die in 2011 4 Filmclub/Rabotheater De Enck Kerkstraat 11 | 0299-416 506 (re- ook grote Aziatische publieks- in de extreem competitieve finan- een Tiger Award won op het film- De Loop 67 | 0499-572 691 | deenck. serveringen via internet) | film- films. Met het streven om de Azia­ ciële wereld van het moderne Azië. festival Rotterdam met Eternity. nl huispurmerend.nl tische cinema in zijn volle breedte De prestigieuze musical met thril- 12 Years a Slave ma 22 feb Carol za 27 feb, 20.30 | El club vr 19 feb, 20.30 | Corn Island vr 26 feb, te laten zien, is het festival uniek. lerelementen wordt bevolkt door CINEMASIA.NL De negende editie van het festival Oldenzaal 20.30 | Ixcanul za 23 en di 26 jan, wordt 1 t/m 6 maart in Kriterion en 20.30 | The Lobster vr 29 jan, 20.30 Rialto gehouden. Op het moment 4 Filmhuis/Stadstheater De Bond | A Perfect Day vr 22 jan, 20.30 | Pu- van schrijven wordt nog aan het Molenstraat 25 | 0541-511 094 | blieke Werken zo 20 en di 23 feb, programma gesleuteld, maar de filmhuisoldenzaal.nl | 20.30 | Que horas ela volta? za 13 openings- en slotfilm zijn wel be- Mustang di 2 en wo 3 feb | Tokyo feb, 20.30 | di 16 feb, 13.30 en 20.30 kend. Het festival opent met de Story di 26 jan, 14.00 | X + Y di 16 feb, | Suffragette vr 5 en di 9 feb, 20.30 | combinatie van musical en thriller 19.30 | wo 17 feb, 20.00 Le tout nouveau testament vr 12 feb, Office van Hongkong-regisseur­ 20.30 | Youth za 30 jan, 20.30 | di 2 Johnnie To. To is één van Hong­ Oss “Hoogstens de feb, 13.30 en 20.30 kongs productiefste en internatio- naal meest gelauwerde filmmakers 4 Cultuurpodium Groene Engel trekvogels weten Roermond en producenten. Hij heeft ruim Kruisstraat 15 | 0412-405 504 | zestig films in allerlei genres op groene-engel.nl | raadpleeg de waar [de taiga] 4 ECI Cultuurfabriek zijn naam staan, maar is internati- OFFICE website voor het complete pro- ECI 13 | 0475-317 171 | ecicultuurfa- gramma eindigt”, schreef briek.nl | Raadpleeg de website voor Er ist wieder da za 27 feb | Ixcanul zo het actuele programma Jess & James di 16 feb, 19.30 | Re- nationaal Film Festival Rotterdam 31 jan t/m di 2 feb | Publieke Werken Tsjechov in De reis Burnt nog t/m wo 3 feb | Carol do 11 gisseur in Focus: Hou Hsiao Hsien A Middelharnis (IFFR) zo 14 feb, 11.00 | Best of IDFA zo 14 t/m di 16 feb | Son of Saul zo 21 feb t/m wo 2 mrt | Une enfance do Time to Live and a Time to Die zo 21 4 Fh Middelharnis (Het Diekhuus) on tour At Home in the World, Nin- t/m di 23 feb | Tous les chats sont naar Sachalin. 28 jan t/m wo 10 feb | Er ist wieder feb, 15.00 | Movies that Matter In- Beneden Zandpad 7 | 0187-482 400 noc, Sonita en Ukrainian Sheriffs za gris zo 28 feb t/m di 1 mrt | Le tout da do 11 t/m wo 24 feb | Human do 25 between Worlds ma 22 feb, 19.30 | hetdiekhuus.nl | Aanvang: 20.00 20 feb, 14.00 | Roze Borrel Jess & Ja- nouveau testament zo 24 t/m di 26 Ben van Lieshout feb t/m wo 2 mrt | Jeannes Gang wo Claustrofobia wo 17 feb | The Dark mes zo 21 feb, 14.15 | Movies that jan | Best of IDFA on tour za 13 feb 17 feb, 20.00 (regisseur aanwezig) | Middelburg Horse do 4 feb | Fifthy Shades of Matter Inbetween Worlds ma 22 weet die onmete- Mustang nog t/m wo 27 jan | I nostri Grey wo 10 feb | Pride do 11 feb | Sel- feb, 19.30 (met inleiding en nage- Oudenbosch ragazzi do 28 jan t/m wo 10 feb | 4 Cinema Middelburg ma wo 3 feb | Turist do 18 feb | Wild sprek) | Filmcursus Cursus Premi- lijkheid in zijn do- Pawn Sacrifice nog t/m wo 3 feb | A Achter de Houttuinen 30 | 0118‑613 Tales do 25 feb ère ma 1, ma 15 en za 20 feb, 19.30 4 Filmtheater Fanfare Perfect Day nog t/m wo 3 feb | Pu- 482 | cinemamiddelburg.nl | Cursusavond Games en Film wo 3 Utopiazaal (Markland College) | cumentaire Sket- blieke Werken do 11 feb t/m wo 2 mrt Carol do 4 en wo 17 feb, 20.00 | vr 5 Neerijnen feb, 19.30 | Filmkring An do 4 en di 9 Pagnevaartweg 7 | 0165‑314 503 | | Rams do 18 feb t/m wo 2 mrt | Son feb, 21.30 | za 6 , wo 10, do 11 en zo ches of Siberia bij- of Saul nog t/m wo 27 jan | Virgin 14 feb, 15.00 | ma 8 feb, 18.30 | vr 12 4 Stroomhuis Neerijnen ADVERTORIAL Mountain do 4 t/m wo 17 feb | Best en za 13 feb, 19.00 | El Club vr 19 feb, Van Pallandtweg 1 | 06-1347 3992 | zonder mooi te of IDFA on tour zo 21 feb, 13.00 19.00 | ma 22 feb, 18.30 | wo 24 feb, stroomhuisneerijnen.nl Rialto in februari 20.00 | Hitchcock/Truffaut vr 19 en De vliegenpijn van Quame Nyantakij vangen. (…) In ly- za 20 feb, 21.30 | Jheronimus Bosch (voorpremière) do 9 feb, 19.30 | Spe- Rotterdam - Touched By the Devil zo 31 jan, cial Frans Weisz Charlotte + Leven? rische beelden die 4 Lantaren Venster 15.00 | wo 3 feb, 14.00 | The Kid vr of Theater? za 27 feb eerste film om Otto Reuchlinweg 996 (Gebouw 26 feb, 21.30 | zo 28 feb, 13.30 | Life 16.30, Berlijns-Joods etentje om je zo zou willen in- New Orleans, Wilhelmina Pier) | zo 24 jan, 15.00 | wo 27 jan, 20.00 18.15 en de tweede film om 20.00 010‑277 2277 | lantarenvenster.nl | | Mustang do 28 jan, 20.00 | vr 29 (met toelichting door Frans Weisz) lijsten trekt het Raadpleeg de website voor het en za 30 jan, 21.30 | I Nostri Ragaz- Let op: reserveren is noodzakelijk en actuele programma zi vr 29 jan, 19.00 | ma 1 feb, 18.30 kan tot di 23 feb via de website landschap in al- The Best of IDFA on tour zo 24 jan, | wo 3 feb, 20.00 | Our Little Sister 10.30 | za 20 feb, 12.00 | IFFR wo vr 19 feb, 15.00 | zo 21 feb, 15.15 | di lerlei kleurscha- 27 jan t/m zo 7 feb | Gay Film Night 23 feb, 20.00 | Out of Nature vr 26 Nieuwegein di 9 feb, 21.30 | Rotterdams Open feb, 15.00 | za 27 feb, 21.30 | ma 29 4 FTN/Wolff Nieuwegein keringen aan ons Doek di 16 feb, 20.00 | Sneak Pre- feb, 18.30 | wo 2 mrt, 14.00 | Publie- Passage 102 | 030‑604 5678 | view Verrassende voorpremière elke ke Werken vr 5 feb, 19.00 | za 6 en za filmtheaternieuwegein.tk | Aan- voorbij, onder- ma, 21.30 | 13 feb, 21.30 | zo 7 en vr 12 feb, 15.00 vang: 20.15 | ma 15 feb, 18.30 | Rams do 18 en zo Carol di 9 feb | Publieke Werken di 26 steund door frag- 21 feb, 20.00 | za 20 feb, 19.00 | wo jan | Sufftagette di 16 feb | Le tout Schagen 24 feb, 15.30 | Son of Saul vr 22 jan, nouveau testament di 2 feb menten uit Nan- 4 Fth De Luxe/Scagon Theater 21.30 | za 23 jan, 19.00 | zo 24 jan, Torenstraat 1B (Cultuurhuis M18) | 20.00 | wo 27 jan, 14.00 | A Stran- Nijmegen sens dagboek 0224-213 162 | filmtheaterdeluxe.nl ge Love Affair With Ego do 25 feb en ALL YOU NEED IS ME | Aanvang: 20.00 di 1 mrt, 20.00 | za 27 feb, 19.00 | zo 4 Lux Door Siberië, het 45 Years do 28 en vr 29 jan, 20.00 28 feb, 15.15 | Suffragette vr 5 en zo Mariënburg 38-39 | 024-381 6859 | Rialto Podium All You Need Is Me | Documentaire | Amy do 21 jan, 20.00 | Life do 4 en 7 feb, 15.00 | za 6 feb, 19.00 | do 11 vr 5 feb, 20.00 | do 11 en lux-nijmegen.nl De Balie@ Rialto | Francofonia in aanwezigheid van de regisseur, land van de toe- The Lobster en zo 14 feb, 20.00 | vr 12 feb, 21.30 Premières An vanaf do 11 feb | Ano- Donderdag 4 februari om 20.00 zondag 21 februari om 16.00 uur. vr 12 feb, 20.00 | Passolini vr 22 jan, | Le tout nouveau testament vr 22 malisa vanaf do 25 feb | D’Ardennen uur laat een deskundige weer zijn/ De film draait om de alom gewaar- komst. 20.00 | Seymour: An Introduction zo jan, 15.00 | za 23 jan, 21.30 | ma 25 vanaf do 4 feb | Francofonia vanaf do haar licht schijnen op een nieuwe deerde en bijzonder talentvolle 28 feb, 15.00 | Slow West do 18 t/m jan, 18.30 | Youth do 25 en za 27 feb, 4 feb | Hail, Caesar! vanaf do 18 feb film die in Rialto te zien is. Ditmaal kunstenaar Aad Donker die begin 11111 za 20 feb, 20.00 | The Wolfpack zo 15.00 | vr 26 feb, 19.00 | zo 28 feb en | Knielen op een bed violen vanaf do staat Francofonia centraal, van jaren 90 razendsnel naam maakte Mariska Graveland in de 31 jan, 15.00 | Youth do 25 en vr 26 wo 2 mrt, 20.00 | Movies that Mat- 25 feb | Louder Than Bombs/Back feb, 20.00 Aleksandr Sokoerov, over het als aanstormend kunstenaar, sa- Filmkrant ter Inbetween Worlds di 9 feb, 20.00 Home vanaf do 18 feb | Sneak Pre- Louvre gedurende de Duitse be- men met zijn schilderende broers | The President di 26 jan, 20.00 | view Verrassende voorpremière elke zetting in WOII. Tijdens het inlei- Gijs en Justus. All You Need Is Me Schiedam Avond van de Franse Film Les héri- di, 21.30 | FilmOntbijt Ontbijt (9.30) dende gesprek wordt ingegaan op vertelt het tragische levensverhaal tiers wo 17 feb, 20.00 | The Best of en Film (11.00) elke zo | FilmFlirt do de verhouding tussen kunst en van Donkers. Regisseur Wim van 4 Wenneker Cinema IDFA on tour za 20 feb, 12.30 18 feb | LuxClassics zo 21 feb, 12.00 macht. Gast van de avond is direc- der Aar wisselt uniek archiefmate- Vijgensteeg 2 | 010-473 3000 | wen- | LuxDocs Jheronimus Bosch wo 3 teur Collecties van het Rijks­ riaal af met interviews met onder nekercinema.nl feb, 19.30 | IndoFilmCafé Selamat museum, Taco Dibbits. andere de twee broers en Peter Burnt do 28 t/m za 30 jan, 20.30 | Pagi, Malam zo 14 feb, 19.30 | Best Carol do 4 t/m za 6 en di 9 feb, 20.30 Klashorst. RIALTOFILM.NL of the Fest Het beste van het Inter- | Er ist wieder da vr 22, za 23, vr 29 DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 45

en za 30 jan, 21.00 | zo 24 jan en wo Sacrificevr 12 t/m zo 14 feb | Publie- 3 feb, 15.00 | Hitchock/Truffaut zo ke Werken vr 22 t/m zo 24 jan | Son 28 feb, 15.00 | Invasion of the Bo- of Saul ma 25 en di 26 jan | Virgin Overzichtstentoonstelling videokunst dysnatchers zo 31 jan, 15.00 | Pawn Mountain vr 29 t/m zo 31 jan | Y au- Sacrifice za 20, vr 26 en za 27 feb, ra-t-il de la neige à Noël? ma 1 en di Schrijven over videokunst is het- een schepnetje, ‘in performatieve waarbij de oorzaak ambigu blijft’. 21.00 | zo 21 feb, wo 24 feb en wo 2 2 feb | The best of IDFA on tour zo 21 zelfde als proberen om water in een projecten de veranderende relatie Ook zijn er films die ‘een halluci- mrt, 15.00 | Publieke Werken vr 5, za feb | Matinee voorstelling 45 Years schepnetje te vangen. Museale vi- tussen de moderne mens en diens nerende, zintuiglijke begoocheling 6, vr 12 en za 13 feb, 21.00 | zo 7 en ma 22 feb, 15.00 | Euregion Shorts deo-installaties en geprojecteerde omgeving onder de loep en ver- oproepen’, naast installaties ‘waar- wo 10 feb, 15.00 | Son of Saul do 18 Film Festival di 23 feb videobeelden moet je vooral zien. diept zich in raadselachtige occul- aan wetenschappelijk en techno- t/m za 20 feb, 20.30 | Steve Jobs do Wie erover schrijft, belandt al snel te rituelen’. Zachary Formwalt be- logisch onderzoek ten grondslag 25 t/m za 27 feb, 20.30 | Suffragette Soest in onbegrijpelijk kunstjargon of studeert in zijn werken ‘de com- ligt en geluid en licht belangrijke do 11 t/m za 13 feb, 20.30 | wo 17 feb, nietszeggende algemeenheden. De plexe relatie tussen geschiedenis, elementen vormen’. Maar er is ook 15.00 | Le tout nouveau testament 4 Filmhuis Artishock expositie Close up – A New Gene­ economie en beeldproductie’. En maatschappelijk geëngageerd do 21, vr 22 en za 23 jan, 20.30 | wo Steenhoffstraat 46a | 06-4387 0112 ration of Film and Video Artists in Janis Rafa laat ‘catastrofes zien werk, waaronder dat van belit sağ 27 jan, 15.00 | artishock-soest.nl | Aanvang: The Netherlands in EYE kun je en Hamza Halloubi, ‘dat in poëti- 20.15, tenzij anders vermeld daarom het beste maar gewoon be- sche overpeinzingen reflecteert op Schijndel Mad Max: Fury Road vr 5 feb, 19.00 zoeken. De groepstentoonstelling de situatie in de islamitische we- | Publieke Werken ma 22 en wo 24 die van 31 januari t/m 22 mei wordt reld’. Duidelijk? Dan begrijpt u 4 Filmclub Schijndel/City Theater feb | Rams ma 8 en wo 10 feb | Suf- gehouden, omvat een groot aantal misschien ook deze omschrijving Hoofdstraat 145 | 073-547 4837 | fragette ma 15 en wo 17 feb | Virgin recente film- en videowerken en van de organisatoren: ‘Kunstenaar schijndelfilm.nl | Raadpleeg de Mountain ma 1, wo 3 en zo 28 feb installaties van een nieuwe gene- en componist Mariska de Groot website voor het actuele program- ratie filmmakers/kunstenaars in heeft een installatie ontwikkeld ma Stadskanaal Nederland. Typerend voor hun met lichtprojecties op een groot X + Y di 26 jan, 20.30 werk is dat het de grenzen tussen aantal roterende schijven, die aan 4 Het Gasthuis 4 Filmliga Stadskanaal film, video en beeldende kunst pre-cinema-apparaten doen den- Lidwinahof 70 | Raadpleeg de web- Menistenplein 9 | 0599‑610 777 | slecht. Ze maken zowel werk voor ken. De projecties brengen een in- site (schijndelfilm.nl) voor het smoky.nl | Aanvang: 20.15 Je hoeft Rakshan het scherm, vaak meerdere scher- trigerend schaduwspel teweeg van actuele programma 45 Years di 1 mrt | Dheepan di 9 feb men, als ruimtelijke installaties grafische patronen, beweging en | Une enfance di 23 feb | The Lob- Bani-Etemads waarin bewegend beeld een rol reflecties op de wand. De frequen- Sittard ster di 2 feb | Mia madre di 26 jan | I speelt. De expositie wil een ober- ties van het licht worden daarbij nostra ragazzi di 16 feb eerdere films niet zicht geven van ontwikkelingen in opgevangen door licht-sensitieve 4 Filmhuis Het Domein deze kunst. Er is werk te zien van speakers die het vervolgens tot ge- Kapittelstraat 6 | 046-451 4384 | Tiel gezien te hebben onder andere Melanie Bonajo. Zij luid transformeren.’ We zeiden het filmhuishetdomein.nl | Aanvang: legt, schrijven de organisatoren in al: videokunst moet je zien! 4 Filmtheater Agnietenhof 20.00 om Tales te kun- een poging om water te vangen in NACHTELIJKE DWALING (Melanie Bonajo) EYEFILM.NL 45 Years ma 22 feb | Carol zo 28 en St. Agnietenstraat 2 | 0344-673 ma 29 feb | Chrorus vr 19 en za 20 500 | agnietenhof.nl nen waarderen: feb | Er ist wieder da vr 5 en za 6 feb The Intern zo 28 feb, 11.00 | Jheroni- en wo 17 feb, 20.30 | Our Little Sister Springweg 50 | 030‑231 3789 | Virgin Mountain do 25 feb t/m wo 2 | Mon Roi ma 15 en di 16 feb | The Pa- mus Bosch di 2 feb, 10.30 | Joy di 23 de verhalen staan zo 24 jan | A Perfect Day di 2en wo 3 Raadpleeg de wekelijkse filmladder mrt | Best of IDFA on tour do 18 t/m radise Suite vr 26 en za 27 feb | Pawn en wo 24 feb, 20.30 | Mon Roi di 16 feb, 20.30 | Problemski Hotel do 25 en Uitloper wo 24 feb op zichzelf. Geluk- feb, 20.00 | Rams di 9 en wo 10 feb, 20.30 | Son of Saul di 26 en wo 27 Veendam Vlaardingen kig maar, want jan | A Walk in the Woods do 28 jan Een B-Movie Trip 4 Filmhuis vanBeresteyn 4 Filmtheater Het Zeepaard haar films waren Tilburg Museumplein 5a | 0598-317 730 | Veerplein 134e (JT Bioscoop, kleine B-Movie Orchestra is terug en dat is B-Movie Orchestra vrolijk aan de vanberesteyn.nl | Aanvang: 20.00 zaal) | [email protected] | het- goed nieuws voor iedereen die van haal gaat. Het resultaat is verras- in Nederland al- 4 Cinecitta Brasserie Valentijn wo 10 feb, 20.00 zeepaard.nl (info & reserveren) vrolijke, maffe en swingende live send en geeft deze muziek nieuwe Willem II straat 29 | 06-8369 8775 | (o.v.b.) | Carol ma 15 feb, 20.00 | Carol do 11 feb, 20.30 | zo 14 feb, uitgevoerde filmmuziek houdt. Na allure. Blazers, percussie, leen incidenteel cinecitta.nl | Raadpleeg de website Marguerite ma 29 feb, 20.00 | Mus- 16.15 | Mon Roi do 18 feb, 20.30 | zo twee goed ontvangen albums be- Hammondorgel, drums, gitaren en voor het actuele programma tang ma 22 feb, 20.00 | The Paradi- 21 feb, 16.15 | Our Little Sister do 25 gint de band aan een nieuwe tour- de zang van de Cinematic Fever op festivals te se Suite ma 25 jan, 20.00 | Publie- feb, 20.30 | zo 28 feb, 16.15 | Rams nee en presenteert het nieuwe al- Girls begeleiden de uit de cinema- Uden ke Werken di 2 feb, 19.30 (met inlei- do 4 feb, 20.30 | zo 7 feb, 16.15 | Suf- bum Dr. Jekyll and Sister Hyde. krochten opgediepte filmbeelden zien. Maar het ding) | Suffragette ma 1 feb, 20.00 fragette do 21 jan, 20.30 | zo 24 jan, Onder die naam zal ook worden ge- met scheurende auto’s, misdadi- 4 Filmhuis De Pul | Le tout nouveau testament ma 8 16.15 | Le tout nouveau testament toerd. De aftrap vindt 6 februari gers en bedwelmende erotiek. Ook heeft wel tot ge- Kapelstraat 13 | 0413-265 091 | feb, 20.00 do 28 jan, 20.30 | zo 31 jan, 16.15 plaats in De Tolhuistuin in de psychedelische wereld is nooit filmpul.com | Raadpleeg verder de Amsterdam. Het doel van de tour- ver weg, want op het podium kun- volg dat ook de website voor het complete pro- Veenendaal Vlissingen nee is “gepimpte B-film sound- nen muzikanten zomaar verande- gramma tracks en obscure filmbeelden sa- ren in filmhelden. De band belooft meest bescheiden Burnt wo 17 feb | Miss You Already do 4 Filmhuis Veenendaal 4 Cine City men te brengen tot één grote B-­ “een film/muziekevenement met 18 feb | Our Little Sister do 11 feb | A Kees Stipplein 72 (Spectrum) | Spuikomweg 1 | Zie de bioscooplad- movie trip”. Seks, horror, science- beel­­den van wellustige vampiers, scènes doorleefd Perfect Day do 28 jan | Slow West do Alleen info 06-5388 3412 | film- der en de agenda in de dagbladen fiction, monsters en misdaad vor- gevleugelde superhelden, moord- 21 jan | Son of Saul do 4 feb | Tous les huisveenendaal.nl | men de inspiratiebronnen van het lustige superbabes en in elkaar ge- voelen, met een chats sont gris do 25 feb Bridge of Spies za 27 feb, 20.00 | Ca- Wageningen twaalfkoppige B-Movie Orchestra, knutselde monsters, die samen­ rol za 20 feb, 20.00 | zo 28 feb, 14.30 bij voorkeur verpakt in films die het smelten met de sound van span- onuitgesproken Utrecht | Mon Roi zo 21 feb, 14.30 | Our Little 4 Filmhuis Movie W net niet hebben of juist lachwek- ning, gevaar, erotiek en een flink Sister zo 14 feb, 14.30 | Pawn Sacri- Generaal Foulkesweg 42a (‘t Ven- kend slecht zijn. Dat deze films toch pak slaag”. Aan de promotaal zal het maar rijke voorge- 4 ’t Hoogt fice zo 31 jan, 14.30 | za 6 feb, 20.00 ster) | moview.nl | Raadpleeg de vaak een enorme aantrekkings- niet liggen. Hoogt 4 | 030‑232 8388 | hoogt.nl | The Program za 23 jan, 20.00 | Pu- website voor het complete en actue- kracht hebben, danken ze niet zel- schiedenis. Nieuwe films The Assassin van- blieke Werken zo 7 feb, 14.30 | za le programma af do 25 feb | Beyond Sleep vanaf do 13 en wo 17 feb, 20.00 | Suffraget- Corn Island vr 5 t/m wo 10 feb | Janis: den aan hun muziek, waarmee B-MOVIE-ORCHESTRA.NL 111231 11 feb | Cemetary of Splendour van- te zo 24 jan, 14.30 | za 30 jan, 20.00 Little Girl Blue vr 29 jan t/m zo 7 feb | Joost Broeren in de Filmkrant af do 4 feb | Francophonia vanaf do | Veenendaal Filmt! Amateurkunst- Jheronimus Bosch - Touched by the 4 feb | Janis: Little Girl Blue van- festival za 13 feb, 13.30 | zo 14 feb, Devil vr 22 jan t/m wo 3 feb | Rams af do 21 jan | Mediterranea vanaf do 12.00 do 21 t/m za 30 jan | Song from the 18 feb | Much Loved vanaf do 11 feb Forest ma 25 jan | IFFR Live La no- | Problemski Hotel vanaf do 28 jan | via zo 31 jan Tous les Chats Son Gris vanaf do 21 Venlo jan | Best of IDFA on Tour zo 24 jan, 4 Filmtheater De Nieuwe Scene zo 31 jan en zo 7 feb | Sneak Preview Nieuwstraat 13 | 077‑351 8183 | Weesp Verrassende voorpremière di 9 feb | nieuwescene.nl 4 Theater City Of Wesopa Roze Maandag Jess and James ma Er ist wieder da nog t/m wo 27 jan | Herengracht 23 | 0294-458 093 | 15 feb, 19.15 The Danish Girl do 18 t/m wo 24 feb wesopa.nl | Aanvang: 20.00 4 Louis Hartlooper Complex | Glassland do 11 t/m wo 24 feb | I 45 Years do 28 jan | Bridge of Spies Tolsteegbrug 1 | 030‑232 0452 | nostri ragazzi do 21 jan t/m wo 3 feb do 25 feb | Er ist wieder da do 18 feb hartlooper.nl | Raadpleeg de web- | Pawn Sacrifice do 21 jan t/m wo 3 | Spectre do 4 en zo 7 feb | Tu dors site voor het wekelijkse programma feb | A Perfect Day do 25 feb t/m wo Nicole do 21 janVirgin Mountain do Filmcursus: Geschiedenis van de 2 mrt | Publieke Werken do 11 t/m wo 11 feb Film ma 25 jan, ma 1, ma 8, ma 15 en 24 feb | Rams do 4 t/m wo 17 feb | B-MOVIE ORCHESTRA (foto Jochem Jurgens) ma 22 feb, 19.30 - 13.00 Son of Saul do 21 jan t/m wo 10 feb | 4 Springhaver 1 en 2 Suffragette do 25 feb t/m wo 2 mrt | DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 46

20.15 Nights | Publieke Werken | Suffrag- 16 feb, 14.30 | Youth do 28 jan, 20.30 Winterswijk A Family Affair di 2 feb | Slow West di ette | Testament of Youth | vr 29 jan, 17.00 | za 30 jan, 21.00 | Waterproblemen 4 Filmhuis/Servicetheater 23 feb | Son of Saul di 16 feb | Youth zo 31 jan, 15.00 | Klassiekers Les en- Skopein di 26 jan Zoetermeer fants du paradis do 18 en za 20 feb, Het besef dat de wereld door kli- land en met vissen die geen vrije Meddosestr 4-8 | 054-352 1515 | 19.30 | di 23 feb, 14.00 | Invasion of maatverandering met steeds gro- doorgang meer hebben. Het goede filmhuiswinterswijk.nl | Aanvang: Zevenaar 4 Filmhuis Cameo the Bodysnatchers vr 22 jan, 17.00 | tere waterproblemen te maken nieuws is dat het besef dat groot- 21.00 Theaterplein 10 | filmhuiscameo.nl di 26 jan, 20.30 | Vintage Cinema O’ krijgt – droogtes en overstromin- schalige ingrepen in de natuur, zo- A Perfect Day di 2 feb | Son of Saul di 4 Filmhuis Zevenaar | Aanvang: 20.00 Horten di 2 en di 16 feb, 20.30 | Spe- gen – dringt steeds meer door. als dammen, nooit zonder gevol- 16 feb | Le tout nouveau testament Wittenburgstr 14 | 0316-331 527 | Dheepan di 16 feb, 20.00 | Die laat- ciaal Vogels en landschap van Zutp- Eind vorig jaar drong het probleem gen blijven, begint door te dringen. di 26 jan Reserveringen 0316-344 250 (na ste zomer di 2 feb, 20.00 | Irratio- hen wo 17 feb, 20.00 zich nog eens op door overstro- De makers van de documentaire 19.15) | filmhuiszevenaar.nl nal Man di 9 feb, 20.00 | The Virgin mingen in Noord-Engeland. Lost Rivers gaan op zoek naar on- Woerden Carol do 4, vr 12, di 16, ma 22 feb, Mountain di 23 feb, 20.00 | X + Y di Zwolle Goede timing van Filmhuis Lumen dergrondse rivieren in steden. Deze 14.30 | vr 5, zo 7, di 9, za 13, ma 15 26 jan, 20.00 | Youth di 1 mrt, 20.00 om het van 18 t/m 20 februari on- rivieren stroomden in het verleden 4 AnnexCinema feb, 20.15 | di 9 feb, 10.30 | Dummie 4 Filmtheater Fraterhuis der de titel Let’s Talk About Water bovengronds, maar werden in de Rosmolenlaan 1 | 0348-436 510 | de Mummie zo 7 t/m wo 10 feb, 14.30 Zutphen Blijmarkt 25 | Reserveren via web- over de waterproblematiek te heb- negentiende eeuw, toen stedelijke annexcinema.nl | Raadpleeg de site | A Family Affair zo 21 feb, 14.30 | wo site | filmtheaterfraterhuis.nl ben. Dat juist Lumen zich op dit rivieren ernstig vervuild raakten en voor het actuele programma 24 feb, 20.15 | Holland - Natuur in 4 Filmtheater Luxor An vr 26 feb, 19.15 | za 27, 18.15 | zo onderwerp stort, is begrijpelijk, besmettingsbronnen waren, on- Verwacht Brasserie Valentijn do 28 de Delta wo 24 feb, 14.30 | Jheroni- Houtmarkt 64 | 0575‑513 750 | 28 en ma 29 feb, 16.15 | wo 2 mrt, want Delft wordt bevolkt door stu- dergronds gedreven. Zulke onder- jan | The Choice do 4 feb | Gods of mus Bosch zo 24 jan, 14.30 | zo 24 en luxorzutphen.nl | Raadpleeg verder 18.45 | The Assassin vr 26 feb, 21.30 denten van de Technische Univer­ grondse rivieren bestaan onder Egypt do 25 feb | Deadpool do 11 feb | wo 27 jan, 20.15 | The Lobster do 28, de website voor het complete pro- | za 27 feb, 20.30 | zo 28 feb, 12.00 siteit, waar een enorme ‘waterken- meer in Toronto en Seoul. In Digna Knielen op een bed violen di 25 feb | za 30 jan en ma 1 feb, 20.15 | vr 29 gramma | ma 29 feb en wo 2 mrt, 21.00 | di nis’ aanwezig is. Op het ‘waterfes- Sinkes veelgeprezen documentaire The Revenant do 28 jan | Sneekweek jan, 14.30 | di 2 feb, 10.30 | I Nostri Carol do 11 en zo 14 feb, 20.30 | vr 1 mrt, 16.00 | Beyond Sleep (Nooit tival’ in Lumen worden lezingen en Weemoed & Wildernis gaat het do 21 jan | Spotlight do 28 jan Ragazzi do 11 feb, 19.30 | zo 14 feb, 12 feb, 17.00 | za 13 feb, 21.00 | Fe- Meer Slapen) do 11 feb, 20.30 | vr 12 debatten gehouden, maar er zijn over de natuuringrepen­ op het 20.15 | ma 15 feb, 14.30 | Pawn Sa- lix & Meira za 6 feb, 18.30 | ma 8 en feb, 21.15 | za 13 feb, 17.00 | zo 14, di ook drie films te zien. De Ameri­ Zuid-Hollandse eilandje Tien­ Zaandam crifice vr 29 jan en di 2 feb, 20.15 | wo wo 10 feb, 20.30 | De Grote Zwaen 16 en do 18 feb, 14.00 | wo 17 en di 23 kaanse documentaire DamNation gemeten, van oudsher een agra- 3 feb, 14.30 | The Postman’s Whi- vr 19 en wo 24 feb, 20.30 | zo 21 feb, feb, 19.45 | vr 19 en za 20 feb, 19.15 | gaat over de schadelijke gevolgen risch gebied met akkerland, totdat 4 Filmtheater De Fabriek te Nights vr 12 en di 16 feb, 20.15 | wo 15.00 | How to Change the World vr zo 21 feb, 19.30 | wo 24 feb, 13.30 | van stuwdammen. Ze worden ge- de boeren moesten plaatsmaken Jan Sijbrandsteeg 12 | 075‑631 1993 17 feb, 14.30 | Publieke Werken do 21, 5 feb, 17.00 | zo 7 en di 9 feb, 20.30 Black vr 5 en wo 10 feb, 13.30 | zo bouwd voor de opwekking van voor de aanleg van ‘nieuwe wilde | Reserveren via belbios | de-fa- wo 27, do 28, zo 31 jan en ma 1 feb, | Ice and the Sky vr 22 en zo 24 jan, 7 feb, 12.00 | ma 8 feb, 20.30 | El elektriciteit en hebben een ‘groen’ natuur’. Goede zaak of idiote ver- briek.nl | Raadpleeg verder de web- 14.30 | vr 22 en ma 25 jan, 20.15 | di 20.30 | Ixcanul zo 31 jan en wo 3 feb, Botón De Nácar vr 5 feb, 16.00 | zo imago, maar veroorzaken veel eco- nietiging van kostbare landbouw- site voor het actuele programma 26 jan, 10.30 en 20.15 | Rams do 18, 20.30 | di 2 feb, 14.30 | Journey to 7 feb, 16.30 | di 9 feb, 14.00 | Bridge logische problemen. Zoals met de gronden? Carol do 21 t/m za 23 en wo 27 jan | za 20 en ma 22 feb, 20.15 | di 23 feb, the Shore zo 21 en di 23 feb, 20.30 Of Spies do 11 en ma 15 feb, 19.45 | vr Jheronimus Bosch Touched by the 10.30 | Son of Saul zo 31 jan en wo 3 | Marketa Lazarova zo 14 feb, 15.00 12 en wo 17 feb, 13.30 | Cemetery Of waterhuishouding in het achter- FILMHUIS-LUMEN.NL Devil do 21 en zo 24 jan | The Lobster feb, 20.15 | di 2 feb, 14.30 | Suffrag- | ma 15 feb, 20.30 | Mustang do 21 Splendour do 18 feb, 19.45 | vr 19 feb, vr 22, za 23 en di 26 jan | I nostri ra- ette do 4, za 6, ma 8, wo 17, vr 19, zo jan, 20.30 | za 23 jan, 18.30 | zo 24 13.30 | za 20 feb, 16.30 | ma 22 feb, gazzi vr 22 t/m ma 25 en wo 27 jan | 21 en di 23 feb, 20.15 | vr 5, do 11, vr jan, 15.00 | di 26 jan, 14.30 | The Pa- 20.00 | The Danish Girl do 4, wo 17 The Paradise Suite do 28 t/m zo 31 19 en di 23 feb, 14.30 | di 16 feb 10.30 radise Suite vr 26 feb, 17.00 | za 27 en wo 24 feb, 14.00 | vr 5 en za 6 feb, jan en ma 1 feb | Son of Saul vr 29 | Wilde Mossels zo 14 feb, 14.30 | feb, 21.00 | zo 28 feb, 15.00 | Publie- 19.15 | zo 7 feb, 11.15 | wo 10 feb, 19.45 t/m zo 31 jan en di 2 feb | Tales do 28 Youth vr 22 en di 26 jan, 14.30 | za 24 ke Werken do 4 en vr 5 feb, 20.30 | | ma 8, do 11 en do 18 feb, 14.30 | vr 12 t/m za 30 jan en di 2 feb | Youth do 21 jan, 20.15 za 6 feb, 21.00 | zo 7 feb, 15.00 | di 9 en za 13 feb, 16.30 | ma 15 feb, 20.30 t/m di 26 en do 28 t/m zo 31, ma 1 feb feb, 14.30 | Son of Saul vr 19 en za 20 | vr 19 en za 20 feb, 21.15 | Francofo- en di 2 feb feb, 17.00 | ma 22, do 25 en ma 29 nia do 4, wo 10 en wo 17 feb, 20.30 | Zierikzee feb, 20.30 | za 27 feb, 18.30 | Sworn vr 5 en do 11 feb, 14.00 | vr 5 en za 6 4 Filmtheater Zierikzee Virgin vr 29 jan, 20.30 | za 30 jan, feb, 19.00 | zo 7 en zo 14 feb, 20.00 Zaltbommel Korte Nobelstraat 37-39 | 0111-411 18.30 | ma 1 feb, 20.00 | Le tout nou- | ma 8 feb, 19.45 | di 9 en ma 15 feb, 4 Filmtheater Cinemaarten 223 | fizi.nl | Raadpleeg de website veau testament vr 26 en zo 28 feb, 14.30 | vr 12 en za 13 feb, 19.15 | Hail, In Theater de Poorterij Nieuw- voor het actuele programma 20.30 | Trainwreck za 23 jan, 21.00 | Caesar! do 18 en di 23 feb, 20.30 | DAMNATION straat 2 | Reserveren via e-mail Verwacht Er ist wieder da | Man- ma 25 jan, 20.30 | Virgin Mountain vr 19, za 20 feb en di 1 mrt, 21.00 | zo [email protected] | Aanvang nenharten 2 | The Postman’s White vr 12 feb, 20.30 | za 13 feb, 18.30 | di 21 en zo 28 feb, 20.00 | ma 22 feb, Bor Beekman de Volkskrant der Burg van Jos Het Parool Busch Gerhard Cinema.nl/VPRO de Graaf Belinda van Trouw Gawie Keyser Amsterdammer De Groene Dana Linssen Handelsblad NRC Nientied André nu.nl Rovers Ronald De Filmkrant/Trouw Floortje Smit de Volkskrant Waardenburg André Handelsblad NRC Ab Zagt Dagblad Algemeen Zwol Coen van Handelsblad NRC

Black 11111 112311 11111 11111 11111 112311 11111 11111 11111 11111 11111 11111 El botón de nácar 11111 11111 11111 11111 11111 112311 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Capture the Flag 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Criminal Activities 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Daddy’s Home 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 111231 11111 11111 The Danish Girl 11111 11111 111231 11111 11111 123111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Elser 11111 111231 11111 11111 11111 112311 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Hitchcock/Truffaut 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 111231 11111 11111 The Hateful Eight 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Joy 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Krampus 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Legend 11111 11111 11111 112311 11111 11111 11111 112311 11111 11111 11111 11111 The Lady in the Van 11111 11111 11111 112311 11111 11111 11111 11111 11111 111231 11111 11111 Out of Nature 11111 11111 11111 11111 11111 112311 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Sketches of Siberia 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Star Wars: The Force Awakens 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 A Strange Love Affair with Ego 11111 11111 11111 11111 11111 111231 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Tales 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Tous les chats sont gris 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 The Wakhan Front 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111

is zeer goed | is goed | is redelijk | is matig | is slecht | is zeer slecht | is niet gezien DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 47

14.30 | wo 24 feb, 19.45 | do 25 en ma 40 jaar beste vrienden do 28 jan, wo 29 feb, 14.00 | vr 26, za 27 feb en wo 10 feb 11.00 | IDFA on tour Junior zo 2 mrt, 21.15 | wo 2 mrt, 11.30 | Knie- 28 feb, 13.00 (Met workshop) Lezersacties februari len Op Een Bed Violen do 25 feb, 14.30 | do 25 feb, 20.30 | vr 26 en Bussum Que horas ela volta? toch af te reizen. In de loop der ja- September Film stelt vijf dvd’s van za 27 feb, 13.30 | vr 26, za 27 feb en Val is een toe- ren zijn ze van elkaar vervreemd, Human beschikbaar voor lezers van wo 2 mrt, 19.00 | zo 28 feb, 11.15 en 4 Filmhuis Bussum gewijde huis- maar tijdens de reis komen ze de Filmkrant. 17.00 | ma 29 feb en di 1 mrt, 11.30 | Antboy en de wraak van de Rode Fu- houdster uit langzaam dichter tot elkaar. Valley ma 29 feb, 21.15 | di 1 mrt, 16.30 | wo rie 6+ za 23 jan, 16.00 | wo 27 jan, São Paulo die al of Love is een intieme road movie Mustang 2 mrt, 13.45 | The Lady In The Van 14.45 | Dummie de Mummie en de dertien jaar van Guillaume Nicloux (The Kid­ In een dorpje in vr 12, za 13, vr 19 en za 20 feb, 19.00 sfinx van Shakaba 6+ za 13, zo 14 , za voor hetzelfde napping of Michel Houellebecq­ ), het noorden | zo 14 feb, 12.00 | di 16 en di 23 feb, 20 en zo 21feb, 13.30| wo 17, wo 24 gezin werkt. waarin Isabelle Huppert en Gérard van Turkije 14.30 | zo 21 feb, 16.00 | wo 24 feb, en ma 29 feb, 14.45| za 27 en zo 28 Dan staat doch- Depardieu voor het eerst sinds 35 worden vijf 20.30 | Portret van een Tuin vr 19 feb, 13.00 | ook nog te zien in maart ter Jéssica on- jaar samen te zien zijn. De film ging jonge, verwees- feb, 16.15 | zo 21 feb, 16.30 | di 23 | Reis naar het Noorden 6+ vr 29 jan, verwacht voor in première op het filmfestival van de zussen door feb, 14.00 | Publieke Werken vr 5, za za 13 en zo 28 feb 16.00| za 30 jan de deur, op zoek Cannes 2015. hun conserva- 6 , wo 24 feb en wo 2 mrt, 16.30 | zo en zo 31 jan, 13.30| wo 3 feb, 14.45| naar een tijde- Contact Film stelt vijf dvd’s van tieve familie 7 feb, 13.30 | wo 10, vr 12 en ma 22 za 13 feb,16.00| zo 14 feb, 13.00| za lijk onderdak. De zelfverzekerde en Valley of Love beschikbaar voor le- thuis vastgezet feb, 14.00 | zo 14 feb, 11.15 | vr 19 feb, 20 feb, 13.00| zo 21 feb, 13.00| za 27 eigenwijze Jéssica weigert de huis- zers van de Filmkrant. en uitgehuwe- 13.45 | ma 29 feb en di 1 mrt, 11.00 | feb, 13.30| zo 28 feb, 16.00| ook nog regels te accepteren. Val staat voor lijkt. Maar de ma 29 feb, 19.00 | The Revenant do te zien in maart | Fantastisch Kin- een keuze: blijft ze haar werkgevers Human meisjes laten zich niet zomaar op- 4, di 9 en di 16 feb, 19.45 | vr 5, za 6, derfilm Festival za 6 en zo 7 feb, trouw of kiest ze voor haar kind? Wat maakt ons sluiten en vechten, elk op hun ei- vr 12 en za 13 feb, 21.00 | zo 7, zo 14, 9.00 – 16.00 “Jéssica’s eerste overtreding is dat menselijk? Dat gen manier, terug. Mustang draai- maa 22 feb en di 1 mrt, 19.30 | ma 8 ze niet op de matras in Vals dienst- is de hoofd- de in 2015 in de Quinzaine des en ma 15 feb, 14.00 | wo 10, vr 19, za Delft bodekamertje gaat slapen, maar vraag van film- Réalisateurs op het filmfestival van 20, wo 24, vr 26, ma 29 feb en wo 2 als vanzelfsprekend de luxe gas- maker Yann Cannes en is genomineerd voor mrt, 16.00 | za 27 feb, 15.45 | zo 28 4 Filmhuis Lumen Het grootste com- tenkamer claimt”, schreef de Arthus-Ber­ een Oscar in de categorie Beste feb, 13.30 | Spotlight do 4 feb, 14.30 Mama Moe en de Kraai 4+ vanaf do 4 Filmkrant. “[Regisseur Anna] trand in zijn niet-Engelstalige Film. In Amster­ ­ | vr 5 en za 6 feb, 21.30 | zo 7 en zo 14 feb | Operatie Noordpool 6+ vanaf do pliment dat je een Muylaert lijkt niet geïnteresseerd documentaire dam werd de film geselecteerd voor feb, 20.30 | wo 10 feb, 16.30 | vr 12 11 feb | Phantom Boy 6+ do 4 t/m wo in een politieke aanklacht, maar Human. Om het de hoofdcompetitie van World en wo 17 feb, 16.15 | za 13 feb, 21.15 11 feb | IDFA Junior on tour do 25 feb filmmaker mis- vooral in de sociale en psychologi- antwoord hier- Cinema 2015. “Debuterend regis- | A Walk In The Woods vr 26 feb en sche mechanismes tussen arm en op de te vinden, seur Deniz Gamze Ergüven, die zelf di 1 mrt 14.00 | zo 28 en ma 29 feb, Den Haag schien kunt ge- rijk. Que horas ela volta? is een verzamelde hij in Frank­rijk opgroeide, schreef sa- 18.30 | Where To Invade Next do 25 mooi geacteerd en intelligent ge- drie jaar lang verhalen van meer men met de Franse regisseur Alice feb, 19.45 | vr 26 feb, 16.00 | zo 28 4 Filmhuis Den Haag ven, is dat hij ook schreven klassendrama.” dan 2000 vrouwen en mannen uit Wino­cour het scenario van deze feb, 20.30 | di 1 mrt, 18.45 | wo 2 mrt, Fantastisch Kinderfilm Festival za September Film stelt vijf dvd’s van 60 verschillende landen. Daarin prachtig verbeelde aanklacht tegen 11.00 | Verwacht Belgica | A Big- 30 en zo 31 jan | IDFA Junior wo 24 het levenloze tot Que horas ela volta? beschikbaar staan thema’s als liefde, oorlog, het oerconservatieve gedachte- ger Splash | Brooklyn | Les Innocen- feb (met workshop) voor lezers van de Filmkrant. homoseksualiteit, vergevingsge- goed dat de (ontluikende) vrouwe- tes (Agnus Dei) | Room | The Best of 4 Nutshuis leven brengt. Hay- zindheid, familie, leven na de lijke seksualiteit demoniseert en IDFA on tour zo 14 feb met At Home Pippi Langkous in Tuka Tuka Land Valley of Love dood, geluk, immigratie en de zin onderdrukt”, aldus de website van in The World | Ninnoc | Sonita | Uk- 4+ wo 27 jan, 13.30 en 15.30 | za 30 nes moet een Isabelle en van het bestaan centraal. Human World Cinema. Twin Pics stelt vijf rainian Sheriffs | Fraterhuis Acade- jan, 11.00 | Gérard verloren biedt een indrukwekkende kijk op dvd’s van Mustang beschikbaar mie Hoe film de kijker een droom- Toy Story 6+ za 23 jan, 11.00 enorme perfectio- zes maanden de hedendaagse samenleving, af- voor lezers van de Filmkrant. spiegel voorhoudt en een illusoire, geleden hun gewisseld met prachtige beelden symbolische werkelijkheid weet te Deventer nist zijn om de zoon Michael. van onze planeet. “Van lichtvoeti- Interesse? scheppen (door Tjeu van den Berk) Hij liet een brief ge herinneringen tot zeer pijnlijke Stuur een e-mail met naam en za 13 feb | Waarom de specialisatie 4 Filmhuis De Keizer vlakken in het achter waarin geschiedenissen, van vurige op- adres naar [email protected] en dramaturgie (door de broers en film- Buurman & Buurman – Al 40 jaar hij voorstelt om roepen aan wereldleiders tot intie- geef daarin aan voor welke actie u makers Lazlo en Dylan Tonk) za 27 beste vrienden! 3+ wo 2, zo 14, wo 17, beeld zo te kunnen af te spreken in me ontboezemingen, van getoonde belangstelling hebt. N.B. Slechts feb | Café Zinnema Regression za 27 wo 24 en ma 29 feb, di 1 en wo 2 mrt, Death Valley, in emoties tot ingehouden tranen; elk één actie per inzender en wie het feb, 22.30 14.30 | Buurman & Buurman Pyjama bespelen, zo tast- de Verenigde Staten. Vader en persoon heeft zijn eigen verhaal en eerst komt, die het eerst maalt. ontbijt wo 2 mrt, 9.00 | De nieuwe moeder, een voormalig Frans ac- toon”, aldus de website van het Deze actie loopt tot 12 december. Jeugdfilm avonturen van het molletje 3+ wo 27 baar te kunnen teurskoppel, hebben elkaar lang IDFA 2015, waar Human in pre­ Win­naars ontvangen bericht en jan, zo 31 jan en wo 3 feb, 14.30 | Reis niet gezien. Ondanks de absurdi- mière ging. over de uitslag kan niet gecorres- Overzicht van vertoningen naar het Noorden 6+ zo 31 jan, wo 3, maken. Velours, teit van de situatie besluiten ze pondeerd worden. van kinder‑ en jeugdfilms in wo 10, zo 14, wo 17, wo 24 en ma 29 de Nederlandse filmtheaters feb en di 1 mrt, 14.00 | De sneeuw- bont, leer, hout, en filmhuizen. Adressen van koningin 2 3D wo 27 jan, 14.00 | IDFA Gouda Purmerend Utrecht de betreffende theaters zijn junior zo 28 feb, 14.30 | wo 2 mrt, alles leeft en te vinden in het eerste deel 14.00 | Workshop: Wees stil wo 2 4 Filmhuis 4 Filmhuis Purmerend 4 ’t Hoogt van deze agendarubriek. mrt, 15.30 ademt door pre- Mini en de muggen 4+ zo 21, wo 24 Phantom Boy 6+ zo 21 feb, 13.30 Storm 3+ vanaf 6 feb | IDFA juni- en zo 28 feb, 13.30 or on Tour di 23 feb | Smart Movies Amsterdam Diemen cies het juiste Rotterdam Film en wetenschapscollege voor Heemskerk kids do 25 feb 4 Het Ketelhuis 4 Filmtheater De Omval licht, de juiste 4 Lantaren Venster Robinson Crusoe vanaf 6+ do 18 Reis naar het Noorden 6+ wo 24 feb, 4 Fh Heemskerk/Gebouw de Cirkel Verwacht The Good Dinosaur 6+ | Veendam feb | Woezel & Pip – Op zoek naar 14.30 | zo 28 feb, 11.00 kleurcontrasten 36e Heemskerkse Filmdagen De Reis naar het Noorden 6+ | Antboy de Sloddervos! 4+ vanaf wo 20 jan | Boskampi’s 6+ za 30 jan, 14.00 | en de wraak van de Rode Furie 6+ 4 Filmhuis vanBeresteyn Zootropolis 6+ vanaf do 18 feb | Nog Doetinchem en de juiste af- Dummie de Mummie en de Sfinx van Keet en Koen en de speurtocht naar te zien Buurman & Buurman, al 40 Shakaba 6+ zo 31 jan, 14.00 Schiedam Bassie & Adriaan 4+ zo 24 jan, 14.00 jaar beste vrienden! 3+ | Dummie 4 Filmhuis/Gruitpoort stand tot de ca- | De kleine prins 6+ zo 14 feb, 14.00 de Mummie en de Sfinx van Sha- Johan en de Verenkoning 6+ za 6 en Middelburg 4 Wenneker Cinema kaba 6+ | Race naar de Maan 6+ | wo 10 feb, 15.00 mera. Dummie de Mummie 2 6+ za 20, Snoopy & Charlie Brown: The Pe- 4 Cinema Middelburg ma 22 en di 23 feb, 15.00 | zo 21 feb, Woerden anuts Film 6+ Drachten 11111 The Best of IDFA Junior zo 21 feb, 13.00 | Fashion Chicks 8+ zo 24 en zo 4 AnnexCinema 4 Rialto Ronald Rovers over Carol in 13.30 | Reis naar het Noorden 6+ ma 31 jan, 13.00 | The Good Dinosaur 6+ Alvin en de Chipmunks: Roadtrip 6+ Operatie Noordpool 7+ vanaf wo 10 4 Schouwburg de Lawei 22 t/m wo 24 feb, 14.00 do 25 t/m za 27 feb, 15.00 | zo 28 feb, wo 3 feb | Robinson Crusoe 6+ wo 17 feb | Storm 3+ vanaf wo 3 feb | Nog De Boskampi’s 6+ zo 7 feb, 15.00 | de Filmkrant 13.00 | Snoopy & Charlie Brown 6+ feb | Zootropolis 6+ wo 17 feb te zien Buurman & Buurman – Al 40 Peuterpret Avonturen van het Mol- zo 7 en zo 14 feb, 13.00 jaar beste vrienden! 3+ | Sprookjes letje zo 28 feb, 11.00 | De Gruffalo zo Oldenzaal in de Krokus za 27 feb t/m zo 6 mrt 31 jan, 11.00 4 Filmhuis/Stadstheater De Bond Zwolle Binnenstebuiten 6+ zo 21 feb Soest 4 Filmtheater Fraterhuis 4 Filmhuis Artishock Phantom Boy 6+ za 23 en za 30 jan, Breda Eindhoven Dummie de Mummie en de Sfinx van 15.45 | zo 24 en zo 31 jan, 14.00 4 Chassé Cinema 4 Plaza Futura/Natlab Oss Shakaba 6+ vr 5 feb, 14.00 Buurman & Buurman: al 40 jaar Fantastisch Kinderfilm Festival za 4 Cultuurpodium Groene Engel beste vrienden 3+ vanaf wo 3 feb | 23 en zo 24 jan IDFA Junior on tour za 13 feb Operatie Noordpool 7+ vanaf wo 10 feb | Storm 3+ vanaf zo 7 feb | Peu- terochtend Buurman & Buurman: al SELECTION MUNICH FESTIVAL FESTIVAL FESTIVAL FILM FESTIVAL DE CANNES DE CANNES DE CANNES FUTURE PRIZE NOMINATIE NOMINATIE GRAND GOUDEN CAMERA PRIZE CRITICS 2015 2015 2015 2015 De Filmkrant steunt het MEDITERRANEA

“RIJK, ZORGVULDIG OPGEBOUWD EN ACTUEEL.

VERDIENT EEN GROOT PUBLIEK!” vakantiepark - THE GUARDIAN Bio Vakantieoord jij toch ook?

sms BIO naar 4333 en doneer 2 euro In het Bio Vakantieoord kunnen gezinnen met kinderen met een complexe handicap onbeperkt genieten. VANAF 18 FEBRUARI IN DE FILMTHEATERS Jouw hulp is onmisbaar! www.artifi lm.nl/mediterranea.asp 4gd www.stichtingbio.nl

5 februari 2016 | nr. 324 Het blad van/voor muziekliefhebbers

IEDEREEN KAN HE I FILM het gouden Paul Ruven & Marian Batavier 324 T! DEE VANAF 5 FEBRUARI ZIN hoe verkoop hoe verzin je het? IN ONZE WINKELS je het?

NO RISK DISC: www.platomania.eu • www.sounds-venlo.nl en speciale adressen. Als extra een hoofdstuk over Nederlandse gouden film-ide ë testen en omwerken tot een gouden film-idee. GEHEIM VANboek HET HOLLYWOOD deze unieke handleiding over hoe je idee kunt baar maken. Danfilm-idee bestaat. kun je het ook zelf verzinnen, heel eenvoudig en daarna verkoop - THE FLOWER GUY en verkocht het voor 2,5 miljoen dollar. discreet aan maitresses bloemen aflevert van overspelige filmsterren. Hij noemde het 1985 per ongeluk is ingevroren in ijs, ontdooit nu en denkt dat alles nog als in 1985 is zinnetje maar goud is. doen. En het maakt ook niets uit of je nog nooit iets in de film gedaan hebt. Als dat te kopen, vaak voor miljoenen dollars. hebt is een gouden film-idee.Dan staat Hollywoodom dat ene zinnetje in de rij van je RIJK DOOR 1 ZIN: HET GOUDEN FILMIDEE staat volRIJK DOOR 1 ZIN: HET metsucces-voorbeelden, tips, trucs, Hollywood-kenners Paul Ruven en Marian Batavier schreven na hun succesvolle als je weetHet uit welke lijkt simpel, en dat is het ook, elementen een gouden Dezelfde man las in de krant een artikel over een bloemen-man, die in het geheim Een man verkocht het volgende zinnetje voor 600.000 dollar: “Een die politieagent, er niets Je eens voor hoeft naar Hollywood, je kunt het gewoon vanuit je luie stoel Iedereen kan door 1 zinnetjeworden. schatrijk Vandaag nog. Het enige dat je nodig Nederlands Fonds de Film. voor werd mogelijk gemaakthet van door een bijdrage uitgave Deze €19,95. baar voor september daar verkrijg - half vanaf de Theatrebookshop; van Een uitgave Het gouden filmidee”. “Rijk door 1 zin. en Marian Batavier: Paul boek van Ruven Het nieuwe CAUSES www.kroese-online.nl • www.platenhuis-het-oor.nl www.velvetmusic.nl • www.waterput.nl www.de-drvkkery.nl STUDENTENFILM WON. OSCAR VOOR BESTE BUITENLANDSE O.A. MEE AAN ‘ALASKA’, DAT EEN EN MARIAN BATAVIER WERKTEN BEKENDE FILMMAKERS PAUL RUVEN

LEES HET VANDAAG! en.

in .”

FILMIDEE

Paul Ruven & Marian Batavier Marian & Ruven Paul het gouden het OPERATIE NOORDPOOL VANAF 10 FEBRUARI IN DE BIOSCOOP

www.twinfi lm.nl DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 49

Harrie Geelen Filmcollectie Thuiskijken LIEFDE VOOR HET ONGEPOLIJSTE drachtfilm uit 1973 voor het Voorlichtingsbureau voor de Voeding, gaat over ongezond eten. Jong en oud ver- tellen, streng of giechelend, wat ze daarover menen te weten. De spreektaal (vaak straattaal) geeft, met zijn natuurlijke haperingen en herhalingen, in combinatie met de karikaturale personages, vanzelf een komisch effect. Maar Geelen speelt verder, door iemand op de rug af te beelden, woorden bij dieren in de mond te leggen, oneffenheden als een microfoon die eerst nog te ver weg staat of een telefoon die tussendoor rinkelt er gewoon in te houden, en vooral met zijn levendige, grillige lijnvoering, die hem in staat stelt om met een kleine beweging in iemands gezichtsuitdrukking of handgebaar een detail in de dialoog te benadrukken. Deze film is duidelijk gemaakt voor een volwas- sen publiek. Net als Gouden Kalf-winnaar Getekende mensen (1984), een relatief lange opdrachtfilm van 22 minuten voor een stichting voor drugsverslaafden, die nog beter is – vooral vanwege het zwaardere onder- werp. Ook hier een eindeloze afwisseling van tekenstij- len en achtergronden, maar dit keer minder komisch en vooral tragisch. Geelen vindt treffende portretten voor verslaafden als het meisje dat vertelt dat ze zo stoned was dat “ik niet meer wist wat ze met me deden, het enige wat ik belangrijk vond, was dat ik de poen kreeg”. En ook wanhopige ouders komen aan het woord, zoals Hij kon in animatie bijna alles – en wat hij niet zelf weinig enthousiast was over het resultaat; Geelen de onvermurwbare vader die liever nog had dat zijn kon probeerde hij ook. Want: ‘Ik maak dingen neemt deze gelegenheid te baat om, in het bijgevoegde verslaafde kind dan maar “onder de groene zoden” lag: omdat ik ze wil. En niet omdat ik ze kan.’ Met documentaireportret door Hans Walther, te benadruk- “Dan had ik ze kunnen bezoeken. En dan had ik kunnen zijn ongewoon veelzijdige oeuvre verdient ken dat Toonder over zijn werk niet ontevreden was. zeggen: daar ligt een kind van ons. Daar.” Harrie Geelen een plek in het pantheon van de Samen genomen kan dit gemakkelijk de verkeerde Nederlandse animatie. DOOR KEES DRIESSEN indruk geven: dat Geelen, net als het grootste deel van Tijdsdruk het publiek, animatie ziet als iets voor kinderen. Maar Dit zijn ook de twee films die, samen met twee korte Harrie Geelen. Hoeveel mensen in Nederland zouden dat klopt niet. “Ik houd niet heel erg van gelikt werk”, commercials, door EYE zijn gerestaureerd en dus in die naam kunnen thuisbrengen? En hoeveel filmlief- zegt hij tegen Walther, en hij animeerde zijn scenario’s uitstekende kwaliteit op deze dvd staan. De meeste hebbers? Mijn sterke vermoeden is: te weinig. Terwijl daarom het liefst zelf: “Als je het aan een ander gaf, films komen echter uit Geelens privécollectie, waarbij het beste wat Geelen gemaakt heeft, behoort tot het dan werd het weer Disney.” En dat wilde hij niet. De de best beschikbare kwaliteit vaak niet beter is dan de beste wat de Nederlandse animatiewereld heeft voort- meeste korte films op deze dvd onderschrijven, in hun VHS die Geelen destijds mee naar huis kreeg. Dat we- gebracht. licht chaotische, vaak schetsmatige losheid, die liefde tende, valt het allemaal nog alleszins mee. Daarom is het zo mooi dat animatiekenner Jan- voor ongepolijste, vaak juist op volwassenen gerichte Bovendien: het werk is ook inhoudelijk lang niet Willem de Vries in eigen beheer deze verzamel-dvd creativiteit. allemaal even sterk. Maar wel zeer veelzijdig. Omdat de heeft uitgebracht. Een fraaie aanvulling op De Vries’ Toonder Studio’s zo veel commercials animeerden voor eerdere eigen uitgaven over de Toonder Studio’s, waar- Ideeënman zo veel verschillende opdrachtgevers moest Geelen aan Geelen voor een belangrijk deel van zijn carrière Dat geldt vooral voor zijn twee beste werken: animatie- voortdurend (en vaak onder hoge tijdsdruk) van stijl verbonden was. documentaires, vooruitstrevend voor die tijd, waarbij wisselen. Dus combineerde hij live-action met anima- Geelen was niet alleen animator, hij illustreerde ook oorspronkelijk interviewmateriaal, verzameld door tie, stop-motion met pentekeningen, schilderwerk met kinderboeken, schreef liedjes en was scenarist van heel Nederland, met allerlei accenten, is voorzien van gefotografeerde cut-outs. En hij pionierde met com- populaire jeugdseries als Q&Q (1974/76) en Kunt u een losse animatiestijl, die wisselt van persoon tot puteranimatie – helaas is die inmiddels, ondanks de mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer? (1972- persoon (die nooit lijken op de echte geïnterviewden, vele rekenuren die destijds voor elke seconde compu- 76). Wat ertoe leidde dat Hamelen-ster Rob de Nijs de omdat Geelen die niet zelf had gezien). Geelen gaat van terbeeld nodig waren, behoorlijk verouderd. En ook de hoofdrol insprak en inzong van Geelens met souples- potlood tot penseel, van zwart-witschetsen tot kleur- live-actionpoppen van de onuitstaanbare tv-serie De se geanimeerde Het verhaal van de krekel en de mier rijk geaquarelleerde straattaferelen en van komische Sommeltjes zijn terecht weggemoffeld bij de extra’s. (1978), terwijl de muziek werd geschreven door Hame- karikaturen tot psychologische portretten met genu- len-componist Joop Stokkermans. anceerde blikken en bewegingen. Een staalkaart van Harrie Geelen Filmcollectie 11111 NEDER­ Geelen was ook scenarist van de familiefilm Als je stijlen van een maker die zichzelf tegenover Walther LAND, 2015 | REGIE HARRIE GEELEN | 163 MINUTEN | begrijpt wat ik bedoel (1983), de eerste avondvullende met recht “typisch een ideeënman” noemt – deze films DVD IN EIGEN BEHEER, TE BESTELLEN VOOR € 20,90 Nederlandse animatie, over Toonders personages Ollie tellen minstens één creatief idee per shot. INCL VERZENDKOSTEN VIA [email protected] B. Bommel en Tom Poes. Bekend is dat Marten Toonder De eerste, Je moet het zelf maar (w)eten, een op- DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 50

Making a Murderer STERK STAALTJE TUNNELVISIE die op een andere dader wijzen, ene Gregory Allen die bekendstaat als sex offender, worden genegeerd. Avery houdt vol dat hij onschuldig is, maar wordt door een jury toch schuldig bevonden. De rechter veroordeelt hem tot 32 jaar cel. Het is een sterk voorbeeld van tun- nelvisie bij politie en justitie, een fenomeen dat we in Nederland kennen uit de zaak-Lucia de B.

Verkoold lijk Advocaten doen in 1995 een poging om de zaak-Avery opnieuw te openen, maar dat loopt op niets uit. Dat lukt pas in 2001, als na DNA-onderzoek blijkt dat een van de schaamharen die zijn aangetroffen op het lichaam van het slachtoffer van Gregory Allen is. Uit- eindelijk komt Avery vrij op 11 september 2003. Het is groot nieuws. De politie van Manitowoc County wordt hevig bekritiseerd in de pers. Justitie kondigt een onderzoek aan, maar al snel volgt de conclusie dat de politie weinig fout heeft gedaan. Met behulp van een paar fanatieke advocaten spant Avery een rechtszaak aan tegen de politie en eist 36 miljoen dollar smar- tengeld. Ook wordt er een ‘Avery-commissie’ in het leven geroepen die aandringt op veranderingen in het rechtssysteem. En juist op het moment dat de lokale politie in het nauw gedreven is, wordt het verkoolde lijk van een jonge fotografe aangetroffen op het terrein van Avery’s autosloperij. Het duurt niet lang voordat Avery weer vastzit. En opnieuw zegt hij dat hij onschuldig is. De politie wil hem erin luizen, beweert hij, zoals ze dat in 1985 ook hebben gedaan. Omdat hij geld nodig heeft, derer, dat wel wordt vergeleken met true crime-docu- wordt de rechtszaak tegen de politie geschikt: Avery Misschien is de schuldvraag niet het belang­ series als The Staircase (2004) en The Jinx (2015). Maar krijgt slechts 400.000 dollar. rijkste element van Making a Murderer, de was in die laatste serie de regisseur regelmatig in beeld, Op dit punt zijn we pas aan het eind van aflevering spraakmakende documentaireserie over de in Making a Murderer blijven Ricciardi en Demos op de twee. Er volgen nog acht afleveringen waarin de kijker, rechtszaak rond Steven Avery. Schokkend is achtergrond. Ook hebben de twee geen reconstructies net als bij The Staircase, door twijfel verscheurd wordt: het falen van politie en justitie. opgenomen in hun documentaire. Hun aanpak is strikt heeft hij het nou wel of niet gedaan? Is Avery een naïeve DOOR MARTIJN MEIJER journalistiek, ze vertellen het verhaal aan de hand van figuur die door de politie tot moordenaar is ‘gemaakt’ interviews, journaalbeelden, telefoongesprekken, ju- (vandaar de titel) of een geslepen moordenaar die zich Na achttien jaar in de cel te hebben gezeten, is de ridische documenten, foto’s en videobeelden uit de onschuldig voordoet? Over die vraag worden momen- 41-jarige Amerikaan Steven Avery weer vrij. Hij om- rechtszaak en het politiebureau. Het lijkt dan ook een teel eindeloze discussies gevoerd. Maar misschien is de helst zijn familieleden, hij lacht naar de camera’s. Er objectieve weergave van de zaak, hoewel critici zeggen schuldvraag niet het belangrijkste element van Making wordt een krantenkop getoond: ‘DNA frees man after 18 dat ze duidelijk op de hand zijn van Avery. De omvang a Murderer. Wat werkelijk schokkend is, is het falen van years.’ Avery zegt dat hij de gelukkigste man op aarde is. van het materiaal dat Ricciardi en Demos presenteren politie en justitie. Het lokale politieapparaat blijkt in de Alleen zijn zus heeft een voorgevoel: ‘Be careful. Mani- is indrukwekkend, maar ook vermoeiend voor de kijker, documentaire door en door corrupt en komt daar nog towoc county is not done with you.’ die bij iedere aflevering een enorme hoeveel feiten en mee weg ook. Er werken mensen die in staat zijn om Zo begint de tiendelige documentaire Making a feitjes te verwerken krijgt. bewijs te manipuleren (waarschijnlijk hebben agenten Murderer, die op 18 december voor het eerst te zien was Het verhaal begint in 1985, als Steven Avery op bloed van Avery aangebracht in de auto van het slacht- op Netflix (de eerste aflevering is beschikbaar gesteld 23-jarige leeftijd onterecht veroordeeld wordt voor offer) en als dat later aan het licht komt, blijven ze glas- op YouTube). Laura Ricciardi en Moira Demos, filmstu- het verkrachten en molesteren van een vrouw. Avery, hard ontkennen. Het is afwachten of de documentaire denten aan Columbia University in New York, raakten afkomstig uit een white trash-familie die een autos- de aanzet zal geven tot ontslagen en hervormingen bij in 2005 geïnteresseerd in Avery. Ze verhuisden naar loperij heeft in Manitowoc County, staat bekend als de politie van Manitowoc County. Manitowoc County in de staat Wisconsin en gedurende een probleemgeval en is al een aantal keer in aanraking

enkele jaren volgden ze de bizarre wendingen en ont- geweest met de politie voor kleine vergrijpen. Dus de Making a Murderer 11111 VERENIGDE hullingen in deze zaak. politie is er onmiddellijk van overtuigd dat hij de dader STATEN, 2015 | REGIE MOIRA DEMOS, LAURA RICCIARDI Uiteindelijk deden ze tien jaar over Making a Mur- is, ook al beschikt hij over een solide alibi. Alle tekenen | TE ZIEN OP VOD (NETFLIX) DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 51

Chi-Raq NO PEACE, NO PUSSY Chi-Raq is een weer een echte Spike Lee-joint: seksualiteit hier om bendegeweld van binnenuit te speels, urgent en behoorlijk problematisch. ontmantelen. Vooral Cannons Chi-Raq ondergaat een DOOR HUGO EMMERZAEL louterende ontwikkeling. Zijn verhaal toont een grote gelijkenis met die van Zuid-Afrikaanse oorlogsmisda- Spike Lee nam voor Chi-Raq Aristofanes’ klassieke digers die na de burgeroorlog op televisie hun daden komedie Lysistrata, over een vrouw die de Peloponne- moesten opbiechten voor de Waarheids- en Verzoe- sische Oorlog wil beëindigen met een seksstaking, en ningscommissie. Zijn personage, dat symbool lijkt plaatste dat verhaal in het hedendaagse Chicago, een te staan voor alle gangsters, transformeert tijdens de stad die wordt gekweld door bendegeweld. Het is een biecht van ongevoelige antiheld tot nederig mens. slimme overzetting: de volledig in rijm gesproken film Deze verhaallijn is ook vatbaar voor kritiek en het is zowel een verwijzing naar de klassieke tekst als een zijn vooral de mensen uit Chicago geweest die het modern hiphopwerk. Niet voor niets opent Chi-Raq hardst naar Spike Lee hebben uitgehaald. Er was bij- met titels die Nick Cannons openingsnummer uitspel- voorbeeld al ophef na de lancering van Chi-Raqs eerste len, een paring van beeld en geluid zoals je dat voorna- trailer waarin Samuel L. Jackson de probleemstad in melijk in hiphopvideo’s op YouTube vindt. oranje pak op komische wijze introduceert. Volgens Lee haalt het beste uit rapper Cannon als gangster de inwoners van Chicago, die de naam ‘Chi-Raq’ als Chi-Raq, leider van de ‘Trojans gang’. De rivaliserende aanstootgevend beschouwen, zou deze film de echte gangleden zijn natuurlijk lid van de Spartans en staan problemen waar ze mee kampen niet representeren. onder leiding van Cyclops (Wesley Snipes met ooglap). Sterker nog: met zijn muzikale komedie zou Lee de Het moge duidelijk zijn dat Lee zijn bronmateriaal wanhoop en het geweld in Chicago alleen maar trivia- niet volledig getrouw, maar juist op speelse, wilde en liseren. absurde wijze benadert. Zo lijkt Lee’s Lysistrata, met overtuiging gespeeld door Teyonah Parris, eerder uit Satire Destiny’s Childs videoclip voor Survivor dan uit de Toen kwam er een tweede trailer, inclusief voorwoord oudheid te zijn gestapt. Echo’s van die clip zijn onmis- van Lee. “Dit is een satire”, legde hij uit, waarschijnlijk kenbaar wanneer ze in militair ornaat haar mantra haar aan diegenen die hadden gemist dat Samuel L. Jackson mantra aan een leger vrouwen laat horen: ‘no peace, no in deze film in oranje pak en in rijm de camera direct pussy!’ toespreekt. Het doet eigenlijk allemaal weer denken aan Bamboozled, Lee’s controversiële film uit 2000 die Geile idioten zelfs opent met de woordenboekdefinitie van satire. Haar seksuele protest inspireert de vrouwen van Chi- Lee gebruikte toen de controversiële minstrel shows en cago om hun partners de ‘entree en toegang te ont- de iconische Blackface om Amerikaanse televisie een zeggen’. Het zijn de opeenvolgende tegenstribbelingen spiegel voor te houden. ‘Dit doen jullie nog steeds met van de mannen die de gangsters in een nieuw daglicht zwarte televisie’, leek hij met die omstreden, ontoegan- zetten: niet als ruige alfamannen met een (misplaatste) kelijke film te willen zeggen. erecode, maar als geile idioten die niet verder kijken Chi-Raq is misschien even problematisch als Bam- dan hun geslachtsdeel lang is. Een wanhopige tactiek boozled, maar is tegelijkertijd een stuk toegankelijker, van de mannen om de vrouwen die zich inmiddels ver- energieker en daardoor effectiever. Spike Lee gebruikt schanst hebben over de streep te trekken is het afspelen zijn films niet om problemen op te lossen, maar om ze van romantische slow jams op grote speakers, hopende aan de kaak te stellen. Zelfs zijn grootste klassieker Do ze weer in de juiste stemming te brengen. the Right Thing kan als racistisch en kortzichtig gezien Chi-Raq zit vol met dit soort clichés over de verhou- worden. Net als die film biedt Chi-Raq geen echte op- dingen tussen mannen en vrouwen. Dat is vaak prima, lossingen voor Chicago of voor de zwarte Amerikaanse het bronmateriaal is immers een 2400 jaar oude kome- bevolking, al kun je er nog steeds belangrijke vraag- die, maar tegelijkertijd blijven sommige urgente vragen stukken uithalen. Wat kunnen we wel doen voor vrede? rondom de plot onbeantwoord. Wat nou als een man Minder seks is waarschijnlijk niet de oplossing. Ons zich de seks, ondanks protest, wel toe-eigent? Er wordt überhaupt bekommeren om deze problemen, ongeacht nooit stilgestaan bij eventuele verkrachtingen of seksu- hoe ver weg ze voor ons zijn, is misschien een begin. ele intimidaties die zouden kunnen plaatsvinden. Nog Als er immers iets is wat je wel uit Chi-Raq kan halen, een teken dat Spike Lee, die dat overigens ook openlijk dan is het wel dat vrede bij liefde begint. toegeeft, moeite heeft met het maken van films vanuit een vrouwelijk perspectief.

Lee’s ongenuanceerde vrouwbeeld is een oprecht Chi-Raq 11111 VERENIGDE STATEN, 2015 | gemis, maar tegelijkertijd moet er ook gekeken wor- REGIE SPIKE LEE | TE ZIEN OP (IMPORT) DVD EN BLU-

den naar wat hij wel met Chi-Raq vertelt. Lee gebruikt RAY (R1/A) EN VOD VANAF 26 JANUARI DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 52 Boeken Filmkritiek SINDS MENSENHEUGENIS Boeken kort

Inside Track FOR INDEPENDENT FILMMAKERS | ADAM LEIPZIG | 2015, BEDFORD BOOKS | € 22,99 IN CRISIS Adam Leipzig vraagt zich af waarom het zo moeilijk is om Jesse Eisenberg schrijf nepkritieken en James van een filmidee tot een film te Franco maakt vodcasts met zijn alter ego. komen en waarom 90 procent Niemand neemt de filmkritiek meer serieus van alle films die gemaakt wor- den, niet wordt gezien. Volgens lijkt het wel. Filmwetenschapper Mattias Frey hem heb je als beginnend film- laat zien dat die crisis misschien wel een maker ‘inside information’ essentieel onderdeel van de filmkritiek is. nodig. Als voormalig medewerker van Disney en DOOR DANA LINSSEN president van National Geographic Films claimt hij die te hebben en deelt die in een 99 stappen- plan. A.O. Scott, de filmcriticus van The New York Times, LARS VON TRIER HEEFT ZOJUIST EEN CRITICUS TE GRAZEN GENOMEN IN ZIJN KORTE FILM OCCUPATION (2009) brengt volgende maand het boek Better Living Through Adventures in the Lives of Others JAMES QUINN Criticism uit. Het is een titel die goed samenvat hoe het | 2015, I.B. TAURIS | € 19,99 debat over filmkritiek is gevoerd sinds Bruce Willis bij- hun analyses verwijzen naar de jaren zestig en zeventig Als documentairemaker kom je na twintig jaar geleden in Cannes uitriep dat toch nie- als de gouden jaren van de filmkritiek. Waarbij we niet voor allerlei ethische vraagstuk- ken te staan. Wat als de geïnter- mand meer recensies las omdat “het geschreven woord moeten vergeten dat dat ook de jaren waren dat de Eu- viewde zijn familiegeheimen de dinosauriërs achterna was”. Aan de ene kant worden ropese artfilm op z’n hoogtepunt was, en – in ieder ge- vertelt of zijn aandeel in illegale critici door de industrie verdacht gemaakt en te kakken val in Nederland – bijna elk huishouden nog een krant activiteiten opbiecht? Wat doe gezet (denk ook aan de fake-recensie van acteur Jesse in de bus kreeg (tegen zo’n 40% nu). je dan als filmmaker? Negeren, Eisenberg in The New Yorker, en de vodcasts die James gebruiken, of iets ertussenin? James Quinn heeft naar aanleiding van zijn Franco met zijn alter ego Semaj maakt), aan de ande- Identiteitscrisis eigen ervaringen als documentairemaker dit re kant zijn ze druk bezig met zelflegitimatie. Dus als Het boek eindigt met de vraag wat er eigenlijk zo goed boek samengesteld met essays van collega’s, filmkritiek tot een beter leven kan bijdragen, dan is dat is aan autoriteit en critici met gezag en wat de angst die die hun ervaringen met zulke kwesties delen. helemaal mooi meegenomen in deze tijden waarin alles te verliezen eigenlijk zegt over de culturele commenta- nut moet hebben. Sleutelwerk in die discussie was The toren van nu. Die belangrijke vraag komt er in een con- Contemporary Documentary DANIEL MARCUS & SELMIN KARA | 2016, ROUTLEDGE | € 37,99 Death of the Critic (2007) van literatuurwetenschapper clusie van zes bladzijden wat bekaaid van af. Zeker als De documentaire evolueert. Had Rónán McDonald, die uitlegde dat de veelgeprezen de- dat leidt tot platitudes als ‘film heeft altijd vele functies je ooit alleen Robert Flaherty mocratisering van de kunstkritiek door internet de in- en doelen gehad, waarom kan dat niet ook voor de met een camera in een kano en houd van kritiek noch kunst veel goed gedaan heeft, en filmkritiek opgaan?’ Een in aanzet zinvolle discussie hier en daar een verdwaalde stelt dat critici het weer over kwaliteit moeten durven wekt zo toch de indruk dat we niet moeten zeuren, om- grootstadsymfonie, tegenwoor- dig zijn er geanimeerde docu- hebben om hun gezag terug te veroveren. dat het altijd al zo was, en dat is wrang doordat er door mentaires, mockumentaries, de crisis in krantenland wel degelijk banen en professi- cinema verité, docufictie, docu- Autoriteitsangst onele perspectieven op de tocht staan en er voor online drama, digital storytelling, etnofictie en exploi- The Death of the Critic is ook een ijkpunt in het eind twintig jaar na dato ook nog steeds geen fatsoenlijke tatiedocumentaires. Om maar iets te noemen. vorig jaar verschenen The Permanent Crisis of Film verdienmodellen zijn. De discussie over het ‘nut’ van Daniel Marcus en Selmin Kara stelden een bloemlezing van essays samen over de ontwik- Criticism. The Anxiety of Authority waarin filmwe- filmkritiek die Scott en MacDonald willen voeren krijgt keling van de documentaire in de afgelopen tenschapper Mattias Frey de gezagskwestie historisch dan vanzelf iets van een achterhoedegevecht, alsof honderd jaar. in kaart bracht. En wat bleek: die ‘authority anxiety’ met het historisch diskwalificeren van het gezag van is zo oud als de filmkritiek zelf. Dat is een prikkelen- de criticus ook het beroep van zijn legitimiteit wordt De Nederlandse documentairefilm 1965-1990 de en verfrissend aanpak. Als de crisis eigen is aan de ontdaan. BERT HOGENKAMP | 2015, BOOM | €29,90 Voorzien van prachtige afbeel- kritiek, dan is het geen zwakte maar een kracht. Hij De inherente crisis van de filmkritiek zoals Frey dingen levert VU-hoogleraar bespreekt zijn stelling aan de hand van een chronolo- die signaleert is meer dan een identiteitscrisis die Bert Hogenkamp een uitgebreid gisch overzicht dat begint bij de legitimatiediscussie voortkomt uit de vraag hoe zich te verhouden tot verslag over de geschiedenis van in de dagen van de vroege cinema – film als kunst en nieuwe ontwikkelingen. Daarvoor duurt de huidige de documentaire tussen 1965 kritiek als serieus beroep – en verder voert via de cine- nieuwe-mediacrisis te lang. Het herdenken van wat en 1990. Halverwege de jaren zestig zou er een paradigmawis- filie en de subjectieve filmkritiek van bladen als Cahiers filmkritiek is (of waar en voor wie) zou dan wel eens seling hebben plaatsgevonden. du Cinéma en Sight and Sound naar de eerste tekenen behalve tot nieuwe antwoorden ook tot nieuwe me- Jonge makers verzonnen nieuwe stijlen, putten van deconstructie onder invloed van het naoorlogse thodologieën en strategieën en een helderder praktijk de technologische mogelijkheden uit en ont- anti-autoritarisme, om te eindigen bij de huidige ‘cri- kunnen leiden. wikkelden een nieuwe visie op de samenleving. sis’ waarin met name de opkomst van internet en het The Permanent Crisis of Film Criticism THE SAMENSTELLING SEMNA SEGAL, INTERNATIONAL ineenstorten van de papieren media de gezagscrisis ANXIETY OF AUTHORITY | MATTIAS FREY | AMSTERDAM THEATRE & FILM BOOKS, LEIDSEPLEIN 26, 1017 PT nieuw leven zouden hebben ingeblazen. UNIVERSITY PRESS, 2015 | 196 PAGINA’S | € 34,95 OF AMSTERDAM, T 020-622 6489, WWW.THEATREAND­ Frey signaleert dat de meeste commentatoren in GRATIS DOWNLOAD VIA OAPEN.ORG FILMBOOKS.COM DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 53

DE GOEIE SLECHTE OUWE TIJD In een geestige column die de Schotse filmcriticus De Australische filmcriticus Adrian Martin verleden meten. Maar er zit ook iets nostalgisch in, een Gilbert Adair (1944-2011) ergens in de jaren tachtig kijkt naar opvallende discussies en tendensen droefgeestig stilzetten van de tijd. schreef, peinsde hij dat voor een homoseksueel als rond filmmakers. DOOR ADRIAN MARTIN In Saint Laurent werpt Bonello ons over die ‘wall of hijzelf de vrolijke dagen allemaal in het verleden la- oppression’ naar de andere kant, naar de aristocrati- gen. Hoeveel opwindender was het, zei hij, toen het sche, extravagante Visconti-zijde. Het hoofdpersonage allemaal niet mocht en in het geniep moest – toen alle van deze impressionistische biopic kende inderdaad communicatie met een potentiële partner (lange of Film heeft een gecompliceerde relatie met wat we- gewelddadige onderdrukking in zijn jeugd maar leefde korte termijn) een zaak van cryptische signalen was, tenschapper Brian Henderson de ‘wall of oppression’ de rest van zijn leven vooral in een decadente, bevoor- van gecodeerde afspraken en subtiele gebaren die als in noemde, die ongebreidelde erotische spanning ver- rechte andere wereld: geld, mode, drugs, clubs, mu- een choreografie heen en weer gingen. Het was een spel leende aan allerlei onuitgesproken verlangens (homo, ziek, ruige en anonieme seks. waarmee je klappen op kon lopen (stel je die in-denial hetero, alles wat God verbood) die op het punt stonden Zoals veel films laten zien – waaronder discoflic 54 homo-erotische stoere kerels voor in Cammell/Roegs in daden omgezet te worden. Voordat die muur naar (1998) en Haynes’ evocatie van de naar Bowie-gesti- Performance), of, au contraire, een gezellige tijd had. beneden komt, zijn drama, suspense en romantiek mo- leerde glamrock in Velvet Goldmine (1998) – zette de Op het moment dat seksualiteit helemaal in de gelijk. Als hij eenmaal tegen de vlakte gaat, betreden we geschiedenis hardhandig haken om dit louche paradijs openbaarheid is, niet langer onderworpen aan zo’n vreemd terrein waar alles is toegestaan, zonder grenzen op aarde: door het verschijnen van aids en alle dood en meedogenloos regime van onderdrukking, redeneerde of barrières: dat van de decadentie. En ergens daartus- vergankelijkheid werd die tijd het object van een nos- Adair, gaat er iets verloren. Voor het grootste deel zijn sen bevindt zich dat grijze spectrum van een ‘genor- talgisch verlangen dat voor veel mensen uitgroeide tot we het erover eens dat het een vooruitgang is als be- maliseerde’, banale publieke wereld. Deze gedachten een soort fetisj. Maar zo lang het duurde – zoals een knellingen verdwijnen: de samenleving als geheel tole- komen op bij het zien van twee uitstekende, prachtig van Bonello’s gewaagde splitscreen sequenties laat zien reert meer diversiteit, wat een eerlijker en rechtvaardi- gestileerde films: Todd Haynes’ Carol (2015) en Ber- – slaagde Yves Saint Laurents koninkrijkje er zelfs in ger waardering is van de rechten van alle ingezetenen… trand Bonello’s Saint Laurent (2014). de rellen van mei ’68 aan zich voorbij te laten gaan. Een Maar Adair wilde een gedachte optekenen die daar Het valt op hoe vaak Haynes – afgezien van Safe ander soort bevroren tijd. tegen inging: was hij wel zo extatisch nu hij gedwongen (1995), nog steeds zijn beste film – het verleden heeft Als we het hebben over de verbeelding van repressie was die verborgen onderwereld te verlaten en zich op- opgezocht. Er is een aspect aan zijn sensibiliteit (en die in cinema, hebben we het vaak over het genre van het nieuw bij de normale wereld te voegen waaraan hij ooit van veel andere kunstenaars) dat zich bewust afkeert melodrama en vooral die van zijn maestro Douglas Sirk. zo behendig ontsnapte? Zijn eigenzinnige versie van van het nu, om de onderdrukkingen uit het verleden te Maar denk er eens over na: Sirk eindigde zijn carrière dandy-romantiek resoneerde uitstekend met die zin kunnen voelen: afstompend, maar spannend om heen op precies de juiste ‘tijd van begrenzingen’: het einde van Charles Maurice de Talleyrand waar Bernardo Ber- te gaan, op welke grote of kleine manier dan ook. Na- van het studiosysteem in Hollywood, en het einde van tolucci de titel van zijn tweede film op baseerde: ‘Alleen tuurlijk wil Haynes (opnieuw: zoals veel anderen) ook die slechte ouwe jaren vijftig. Hij hoefde nooit de con- degenen die voor de revolutie leefden, weten hoe zoet de geschiedenis analyseren, begrijpen waar we vandaan frontatie aan te gaan met, of drama te maken van de het leven kan zijn.’ komen, onze afstand – of gebrek aan afstand – tot dat ‘vrije samenleving’. Mazzelaar. 5 DE FILMKRANT #384 FEBRUARI 2016 54 Actie!

Prinseneiland, naast nr 34 , Amsterdam 7 juli 2015, 10.31 uur

“Zal ik meteen maar even een striptease doen? Dan hebben we het functioneel naakt ook maar gehad”, zegt uitvoerend produ- cente Nichon Glerum, terwijl ze haar panty uittrekt. Het is een snikhete dag in juli. Op een rafelrand bij het Amsterdamse spoor vinden opnamen plaats voor Adrift. Glerum is tevens verantwoordelijk voor het produc- tion design, de kleding , setdressing, props en de visagie. En ze houdt de continuïteit in de gaten, en helpt mee met de catering. Adrift is namelijk een coöperatieve film; iedereen doet alles. En iedereen is verant- woordelijk voor alles. Het collectief, Sinking Ships genaamd, bestaat uit een aantal film- festivalmedewerkers – fotografen, schrij- vers, ontwerpers en uitgevers – die geza- menlijk hun theoretische filmkennis én filmliefde in de praktijk wilden brengen. Het is vooral een mannenclubje”, legt camera- wit hemd, getatoeëerde schouder – smijt HOOFDROLSPELER RUUD JONKERS, GELUIDSMAN DANAN VOORN EN idee voor Adrift – of The Boat, zoals de kort- man en editor Bram Belloni uit. “We hebben zijn fiets tegen een boom, gaat aan boord van CAMERAMAN BRAM BELLONI film aanvankelijk heette – is ontstaan aan de eigenlijk maar een vrouw.” “En die kan niet de gammele boot en ontdekt een slaapzak: er bar, tijdens het International Film Festival acteren!”, lacht Glerum. Ook de geluidsman heeft iemand aan boord geslapen. Na één Rotterdam. heeft zich vrijwillig aangemeld; Danan keer repeteren, wordt de scène direct opge- Bij het schrijven van het script hield het Voorn zit nog op het Mediacollege Amster­ nomen. Na de tweede take is iedereen tevre- collectief al zoveel mogelijk rekening met de dam, en heeft ook geassisteerd bij de mon- den. “We doen bijna alles in twee takes”, legt kosten en baten: met een verhaal dat inter- tage. “Kees Driessen en Nicole Santé hebben Baker uit. “Een enkele keer in drie takes en Adrift - When No Future is Now NEDERLAND, nationaal aanspreekt, één hoofdlocatie en samen een middagje pornoacteurs gespeeld”, maximaal in vier takes.” 2015 | SCENARIO & REGIE MARK BAKER | PRODUCTIE slechts tien opnamedagen. “Maar in de zegt Mark Baker. “Althans, ze hebben buiten Het collectief had gehoopt dat hun eerste SINKING SHIPS COLLECTIVE (MARK BAKER, BRAM praktijk loop je toch tegen van alles aan”, ver- beeld gesteund en gekreund.” Michiel proeve op het IFFR in wereldpremière zou BELLONI, NICHON GLERUM, SJOUKJE VAN GOOL, RUUD telt Glerum. “De boot hadden we twee Lande­weerd is tweede cameraman, Sjoukje gaan, maar Adrift werd niet geselecteerd. Tot JONKERS, MICHIEL LANDEWEERD, JETSKE KRABBEN­ maanden geleden al geregeld. Maar een dag van Gool heeft onderwateropnamen ge- overmaat van ramp werd ook de festivaldag- DAM, DANAN VOORN, GERALD ZEVENBOOM) | voor de opnamen bleek dat de motor het niet maakt, Felix Kalkman doet de setfotografie, krant weggesaneerd. Waar de film nu te zien UITVOEREND PRODUCENT NICHON GLERUM | CAMERA deed. Toen hebben we ‘m hier helemaal Gerald Zevenboom heeft de film geprodu- zal zijn, weet Belloni nog niet. “We hebben BRAM BELLONI (DP), MICHIEL LANDEWEERD, SJOUKJE naartoe moeten laten slepen.” ceerd. “We hebben nog wel een gaatje in de hem naar nog een aantal andere festivals ge- VAN GOOL | GELUID DANAN VOORN | MONTAGE BRAM Het verhaal, over een voormalige punker begroting”, aldus Glerum. stuurd.” Glerum: “Voor mijn part gaan we BELLONI, DANAN VOORN | PRODUCTION DESIGN NICHON die zijn idealen heeft laten varen, is losjes ge- “Zijn jullie klaar voor repetities?”, vraagt naar Karlovy Vary. Of Thessaloníki.” GLERUM | KLEDING NICHON GLERUM | MAKE UP MEREL ïnspireerd op een buurman van hoofdrolspe- scenarioschrijver annex opnameleider Mark HALFWEEG | MUZIEK MOBY | MET RUUD JONKERS, ler Ruud Jonkers. Zijn tegenspeler Jetske Baker. Als er nog een intercity voorbij is ge- JAN PIETER EKKER JETSKE KRABBENDAM | KLEUR, 21 MINUTEN | TE ZIEN Krabbendam reageerde op een oproep. “Het raasd, kan er worden gerepeteerd: Jonkers – FOTO BOB BRONSHOFF VANAF ???

DE FILMKRANT #385 VERSCHIJNT OP DONDERDAG 3 MAART Volgende maand ROOM HISTORY’S FUTURE THE EVENT BELGICA FULL CONTACT BROOKLYN A BIGGER SPLASH ROKJESDAG LONDON HAS FALLEN WHERE TO INVADE NEXT CONCUSSION SECRET IN THEIR EYES DE HELLEVEEG SEASONS SISTERS LAND OF MINE – UNDER SANDET MOUNTAINS MAY DEPARTMIRACLES FROM HEAVEN TRANSIT HAVANNA RISEN EXPERIMENTER ARABIAN NIGHTS EL ABRAZO DE LA SERPIENTE BANG GANG (A MODERN LOVE STORY) PREJUDICE TANNA LES INNOCENTES ALIAS MARIA 25 FEBRUARI IN DE BIOSCOOP

A FILM BY MANU RICHE

FROM THE NOVEL BY DIMITRI VERHULST (DE HELAASHEID DER DINGEN)

28 JANUARI IN DE BIOSCOOP 4 FEBRUARI IN DE BIOSCOOP www.lumiere.be 2gat www.lumiere.be 1

Filmkrant_Combi_Assassin-Problemski-Cemetery.indd 1 15-01-16 10:58 - VERONICA MAGAZINE

- VPRO CINEMA

- AD

- DE FILMKRANT

28 JANUARI IN DE BIOSCOOP #TheRevenant TheRevenant.nl