DOCSLIB.ORG

Salohiyat-Mezon. 5-Son.Pdf

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Salohiyat-Mezon. 5-Son.Pdf NAMANGAN DAVLAT UNIVERSITETI IJTIMOIY-IQTISODIY FAKULTETI MILLIY G’OYA, MA’NAVIYAT VA HUQUQ ASOSLARIKAFEDRASI SALOHIYA T- MEZON (ilmiy maqotalar to ‘plaim) 5-SON “Namangan” нашриёти 2014 У?К: 812.512.133-1 КБК: 84(5?эб)7 Х-69 Mazkur maqolalar to'plami Namangan Davlat universiteti Milliy g’oya, ma’naviyat va huquq asoslari kafedrasining 2013 yil 24 dekabrdagi 4-sonli yig’ilishida ko‘rib chiqilgan va ma’qullangan. Mas’ul muharrir: Falsafa fanlari nomzodi, dotsent Sodiqjon Norqo'ziyev T ahrir hay’atl: Talapov B. t.f.n., dotsent Mamatov O. f.f.n., dotsent Haydarov Z. t.f.n., dotsent Qozoqov T. t.f.n., katta o‘qituvchi Topildiyev O. t.f.n., katta o'qituvchi Zamilova R. katta o'qituvchi Tillayev B, o‘qituvchi Abdullayev A. o‘qituvchi Bo‘ronov B, o'qituvchi Ilmiy to'plam Namangan Davlat universiteti Ilmiy-texnikaviy kengashining 2014 yil 13 fevral kungi 2-sonli yig’ilishida ko'rib chiqilgan va nashrga tavsiya qilingan. © NAMANGAN DAVLAT UNIVERSITETI, 2014 YIL ISBN 998-9943-4340-6-6 ©“Наманган” нашриёти 2 MAFKURAGA YONDOSHUVNING 0 ‘ZIGA XOS JIHATLAM O.V.Mamatov, Nam DU “Milliy g ’oya, ma’naviyat va huquq asoslari” kafedrasi dotsenti, falsafa fanlari nomzodi Hozirgi davr mafkuraviy jaryonlaming inson ongi va qalbi uchun shiddat bilan kurash ketayotganligi bilan ajralib turadi. 0 ‘zbekiston ham bu jarayonlardan holi emas. «Mafkura har qanday jamiyat hayotida zarur ... qayerdaki mafkuraviy bo‘shliq vujudga kelsa, o ‘sha yerda begona mafkura hukmronlik qilishi ham tayin» Shuning uchun ham mafkuraga yondoshuvda quyidagilarga jiddiy e'tibor qaratish muhim ahamiyatga ega deb hisoblaymiz. 1.0‘zbekiston turli xil mafkuralar to‘qnashgan hudud. Shuning uchun bu mafkuralarga nisbatan juda ehtiyotkorlik talab etiladi. Zero, mafkuradagi ijobiy xususiyatlar bilan bir qatorda, salbiy xususiyatlar ham mavjud. Ayniqsa, mafkuradagi soxtalik, kishilar ongini aldash, ayrim yaramas guruhlaming faoliyatini oqlash kabi xususiyatlarga diqqat-e'tiborni qaratmoq lozim. Awalambor, bu mafkura qanday maqsadlami ko‘zlagan, kimlaming manfaatlari himoya qilinmoqda, bu mafkuralar O'zbekistondagi ijtimoiy munosabatlarga aholining tinch hayotiga qanday ta'sir o'tkazishi chuqur tahlil qilinmog'i lozim. Aholi o'rtasida soxta g‘oyalaming haqiqiy mohiyatini ochib tashlaydigan faoliyatni tashkil etish 0 ‘zbekistonning hozir mavjud bo'lgan tinch hayotini, totuvligini saqlab qolishda, bunyodkorlik faoliyatidan og‘ishmay ilgarilab borishda muhim ahamiyatga ega. 2. Soxtalik yolg‘onlik har qanday mafkuraga xos bo‘lavermaydi. Shu xususiyatlar bilan birgalikda mafkura ilmiy nazariy-xususiyatga ham ega. Lekin ilmiy jihatdan ishlab chiqilgan mafkuralaming hammasini ham jamiyat uchun foydali deb bo‘lmaydi. Mafkura qachonki jamiyat taraqqiyoti uchun xizmat qilsa, jamiyatning barcha toifalarining, butun millatning manfaatini ko‘zlasa, jamiyatning tengligini ta'minlay olsa yashovchan mafkura bo‘la oladi. «Bizning jamiyatimiz etnik guruhlar va millatlar o‘rtasidagi shu hududda yashaydigan har qanday odamga o‘zini erkin va teng huquqli, deb his qilish imkonini beradigan o‘zaro munosabatlar o‘matilishiga intilmoqda»2 Albatta bunday mafkuralar soxtalikdan, noilmiylikdan holi bo'ladi. Bunday mafkuralarda ilmiylik va haqiqat tushunchalari birga bo'ladi. Odamlaming xissiyotini qo‘zg‘atadigan soxta shiorlardan ilmiy haqiqatni ifodalaydigan flkrlami farqlash lozim. Shuningdek, mafkuralami hamma davr uchun bir xilda qabul qilish ham yaramaydi. Mafkuraga ham tarixiy nuqtai nazardan yondoshish kerak. Bugungi kun uchun muhim ahamiyatga ega bo‘lgan mafkura ertangi kun uchun mos kelmasligi mumkin. Buning sababi shundaki, har bir mafkura davr talabidan kelib chiqib, shu davming vazifalarini intilishlarini belgilab beradi. Davr o‘tishi bilan bunday mafkura o‘z vazifasini bajarib boiadi yoki yolg'on soxta mafkura bo'lsa inqirozga yuz tutadi va o‘mini boshqa mafkura egallaydi. Shuning uchun ham har qanday mafkura abadiylikka dosh qila olmaydi, har qanday haqiqat kabi nisbiylik xarakteriga ega bo'ladi. 3. Mafkura voqyelikdan yuzaga kelib, zaruriyat hisoblanadi. Ya'ni ijtimoiy muhit, jamiyatdagi munosabatlar u yoki bu mafkurani tarix sahnasiga olib chiqadi. Jamiyat bir 1 Karimov I.A. Jamiyatimiz mafkurasi xalqni-xalq, millalni-miiiat qilishga xizmat elsin //Tafakkur, 1998>№2.-B. 3. 2 Karimov i.A. O'zbekiston XXI asr bo'sag’asida: xavfsizlikka tahdid barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari.- Toshkent: O'zbekiston, 1997.-B. 83. 3 tarixiy taraqqiyot bosqichidan boshqasiga qadam qo'yayotganda mafkuraviy kurash keskinlashadi. Ijtimoiy ziddiyatlar qanchalik darajada keskinlashsa, jamiyatda turli xil mafkuralaming to'qnashuvi ham keskinlashadi. Shuningdek, inqirozga yuz tutayotgan mafkura ham yashab qolishga intiladi. Bu mafkura boshqacharoq shaklda namoyon bo'lsada, o‘z mohiyatini o'zgartirmaydi. Mafkuraning mohiyatini uning tashqi ko'rinishidan, ya'ni jozibador shiorlar, yolg‘on va'dalar, balandparvoz fikrlardan emas, balki uning maqsadi, vazifalaridan izlamoq kerak. Mafkuraning mohiyati kimlaming manfaatlarini himoya qilishga yo‘naltirilganligim bilish orqali ham ochib beriladi. Jamiyatdagi ijtimoiy ziddiyatlaming keskinlashuvi sekin-astalik bilan hal etilib yangicha munosabatlar o‘z iziga tushib borgan sari bir-biri bilan ta‘qnash kelgan mafkuralar ichidan hayotiysi jamiyatni ilgari boshlay oladigan mafkura aholi ongiga singib boradi. 4. Mafkuraviy munosabatlami ijtimoiy munosabatlar vujudga keltiradi, o‘z navbatida, mafkura ijtimoiy munosabatlaming yo‘nalishini belgilab beradi. Ya'ni jamiyat taraqqiyotida muhim rol o‘ynaydi. Shu ma'noda, jamiyatning yuzini bilmoqchi bo‘lsangiz, albatta uning mafkurasini tahlil qilib ko‘ring. Chunki mafkura jamiyat taraqqiyotining eng muhim dasturi sifatida namoyon bo‘ladi. Jamiyatning sog'lomligi ana shu jamiyatda hukmron boMgan mafkuralaming sog‘lomligiga bogMiq. 5. Jamiyat tarixiga jamiyatda yashab o'tgan mafkuralar tarixiga e'tibor bersak, ijtimoiy guruhlar, xalqlar, millatlar, davlatlar o‘rtasidagi kurashga doimo mafkuraviy kurash yo‘ldosh bo‘lib kelgan. Lekin shuni ham ta'kidlab o'tish muhimki jamiyatdagi osoyishtalik, tinch-totuvlik, xalqlar o‘rtasidagi farovonlik ham mafkura bilan hamisha yoidoshdir. 6. Tarix shunday saboq beradiki, haqiqat buqiladi, lekin sinmaganidek, soxta yolg‘on mafkuralar ma'lum bir muddat yashasada, o‘z oldiga qo‘ygan maqsadlari, vazifalarini ado etmay haloqatga yuz tutadi. Bunday mafkuralar xalqning ruhiyatiga mos kelmaydi. Faqatgina uning jozibadaor maftun etuvchi tashki qiyofasi, ya'ni shakli aholining ma’lum bir guruhini oz muddatga ortidan ergashtirib borishi mumkin, xolos. Mafkura yashovchan boMishi, o‘z oldiga qo'ygan maqsad va vazifalariga erishishi uchun ilmiy jihatdan asoslangan butun xalqning, jamiyatning manfaatlarini ifodalagan uning taraqqiyotini ta'minlaydigan boMishi kerak. 7. Hyech qaysi bir mafkura to‘liq shakllangan, tugallangan degan nomga da'vogarlik qila olmaydi. Mafkuraning nazariy asoslari ishlab chiqiladi, xolos. Ana shu nazariy asosdan kelib chiqqan holda aholi ongiga san'at ahloq, din, siyosat, huquq orqali singdirib boriladi. Shuni e'tiborga olish kerakki, mafkuraning nazariy asosi mafkura va uni targ‘ib qiluvchilar uchun muhim. Xalqqa uni soddaroq shaklda, masalan, badiiy adabiyot, san'at, axloq orqali singdirish yengilroq kechadi va xalq ongiga chuqurroq singadi. 8. Bugun 0 ‘zbekistonda mafkuraviy munosabatlarga juda katta e'tibor berilayotgani muhim ahamiyatga ega. Bundan keyin ham bu e'tibor susaymasligi kerak. Aholining ayrim toifalarining xissiyotlarini, masalan, diniy xis-tuyg‘ularini salbiy tomonga yo'naltirib, ularni har xil buzg'unchi siyosiy oqimlarga ergashib ketishining oldini olish zarur. 9. Davlat va jamiyat mafkurasi tushunchalarini bir-biridan farqlash lozim. 0 ‘zbekistonda biror mafkuraning, hattoki milliy istiqlol mafkurasining ham davlat mafkurasi darajasiga ko‘tarilishiga yo‘l qo‘ymaslik lozim. 10. 0 ‘zbekiston aholisining juda katta qismi musulmon bo'lganligi uchun diniy fundamentalizm, ekstremizm va shunga o‘xshash diniy oqimlarga e'tibomi kuchaytirish, 4 diniy tashkilotlar oldiga e'tiqodni siyosat bilan aralashtirib yubormaslik, dinga e'tiqod qiluvchilami to‘g‘ri yo‘lga solish vazifasi yuklatilishi rnuhim ahamiyatga ega. 11. 0 ‘zbekistonda milliy mafkuraning nazariy asoslari ishlab chiqildi. Bu nazariy asos bugundayoq o‘z mahsulini bermoqda. Shuningdek, uni xalqqa yetkazish uchun jamiyatning ilg‘or fikrli kishilari shoirlar, yozuvchilar, siyosatshunoslar, faylasuflar mahkam bel bog‘lab ishga kirishdilar. Umuman olganda tarix, falsafa, siyosat, adabiyot va boshqalar bu mafkurani xalqqa to‘g‘ri yetkaza bilmoqlari lozim. Mafkuraning nazariy asoslari 0 ‘zbekiston Prezidenti I.Karimov tomonidan ishlab chiqilgan. Mafkurani xalqqa yetkazishda uning asarlari metodologik vazifani bajarmog'i lozim. Shu o‘rinda noto‘g‘ri fikrga o‘rin qoldirmaslik kerak. «Mafkurani Prezident ishlab chiqqan ekan, demak u davlat mafkurasi ekanda, bu Konstitutsiyaga xilof-ku» deyish noo‘rin. I.Karimov 0 ‘zbekistonning milliy mafkuraning nazariy asoslarini Prezident sifatida, davlat mafkurasi sifatida ishlab chiqqan emas. Milliy mafkura o‘zbek xalqining jonkuyar vakili, haqiqiy vatanparvar, insonparvar, tinchliksevar vakili tomonidan ishlab chiqilgan. Bu mafkura insonlar ongiga davlat tomonidan zo‘rlik bilan singdirilayotgani yo‘q. Balki, xalqning dilidagi gaplar bo‘lgani uchun ongimizga singib bormoqda. 12.Yoshlami vatanparvarlik ruhida tarbiyalash milliy mafkuraning muhim vazifalaridan biri hisoblanadi. Bunda yoshlarda o'tmish tariximizga buyuk bobokalonlarimizga hurmat xissini uyg'otish, ular bilan faxrlanish,
Load more

Recommended publications
  • Theoretical & Applied Science
    ISRA (India) = 3.117 SIS (USA) = 0.912 ICV (Poland) = 6.630 ISI (Dubai, UAE) = 0.829 РИНЦ (Russia) = 0.156 PIF (India) = 1.940 Impact Factor: GIF (Australia) = 0.564 ESJI (KZ) = 8.716 IBI (India) = 4.260 JIF = 1.500 SJIF (Morocco) = 5.667 OAJI (USA) = 0.350 QR – Issue QR – Article SOI: 1.1/TAS DOI: 10.15863/TAS International Scientific Journal Theoretical & Applied Science p-ISSN: 2308-4944 (print) e-ISSN: 2409-0085 (online) Year: 2019 Issue: 07 Volume: 75 Published: 13.07.2019 http://T-Science.org Sanobar Djuraeva National University of Uzbekistan Doctorate SACRED PLACES IN SURKHAN OASIS AND POPULATION’S RELIGIOUS LIFE Abstract: The article deals with the sacred places of worship in Surkhandarya. However, the article analyzes recent field surveys and their results. Details of the history of sacred places had given. Conclusions on the significance of today's pilgrimage were summarized. Key words: Surkhandarya Oasis, great scientists, Dalvarzintepa, Fayoztepa, Termez, Field research. Language: English Citation: Djuraeva, S. (2019). Sacred places in Surkhan oasis and population’s religious life. ISJ Theoretical & Applied Science, 07 (75), 125-130. Soi: http://s-o-i.org/1.1/TAS-07-75-21 Doi: https://dx.doi.org/10.15863/TAS.2019.07.75.21 Classifiers: Geography. History. Oceanology. Meteorology. Introduction particular importance. Because the geographical As a result of scientific researches it is possible environment in the formation of sacred places is of to study the history of sacred places, to identify their particular importance, and our ancestors paid great specific features, to study the traditional religious attention to the climate of the region, the nature of the views and beliefs of our ancestors in the material and environment, the location of the earth, the connection cultural sphere.
    [Show full text]
  • Development of a Plan for the Modern City of Bandikhan
    European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences Vol. 8 No. 2, 2020 Part II ISSN 2056-5852 DEVELOPMENT OF A PLAN FOR THE MODERN CITY OF BANDIKHAN Aslamy Yama Mukhammad Afzal (TerSU, Magistrate of Engineering Graphics and Design Theory) & Turakulov Anvar Ergashovich (TerSU, Research advisor) ABSTRACT Bandikhan district is a district in Surkhandarya region. Established on May 18, 1992. The district is bordered by Kumkurgan, Qiziriq, Jarkurgan, Sherabad and Baysun districts. Area of 0.20 thousand km2. With a population of over 30,000 (2000). There are 5 village gatherings in Bandikhan district (Bandikhon, Kirshak, Almazar, Charvador, Qiziriq). The center - the village of Bandikhon. History. There are several historical monuments in the district, the largest of which is the Bandikhan burial ground. The Bandixon castle dates back to the 2nd and 1st centuries BC and was discovered by archaeologists in 1973. Excavations were made in 1975-76. The ancient channel - the Urgulsay river is divided into two parts. The total area is 1.5 hectares. 250 m from east to west and 170 m from north to south. The Kurgan Fortress is located to the east of the monument - in the place of today's cemetery. Square shape 90-70 meters; The height is 5-6 meters. The dwellings are made of cotton and raw brick. Earthenware vessels and stone tools were found at different times. The hills around Mendatepa, Gozimullo, Bektepa, Kindiktepa, Kurgan around Bandixon have also been proved to be ancient settlements. In the past, the Badi Khan's valley was covered with a brick by brick and supplied water to the Bandixon - Red Sea.
    [Show full text]
  • 44318-025: Housing for Integrated Rural Development Improvement Program
    i Due Diligence Report on Environment and Social Safeguards Final Report August 2013 UZB: Housing for Integrated Rural Development Investment Program Prepared by: Odil Akbarov, National Safeguards Specialist (Staff Consultant) ii ABBREVIATIONS ADB Asian Development Bank DDR Due Diligence Review EIA Environmental Impact Assessment Housing for Integrated Rural Development HIRD Investment Program State committee for land resources, geodesy, SCLRGCSC cartography and state cadas tre SCAC State committee of architecture and construction NPC Nature Protection Committee MAWR Ministry of Agriculture and Water Resources QQB Qishloq Qurilish Bank QQI Qishloq Qurilish Invest This Due Diligence Report on Environmental and Social Safeguards is a document of the borrower. The views expressed herein do not necessarily represent those of ADB's Board of Directors, Management, or staff, and may be preliminary in nature. In preparing any country program or strategy, financing any project, or by making any designation of or reference to a particular territory or geographic area in this document, the Asian Development Bank does not intend to make any judgments as to the legal or other status of any territory or area. iii TABLE OF CONTENTS A. INTRODUCTION ................................................................................................. 4 B. SUMMARY FINDINGS ....................................................................................... 4 C. SAFEGUARD STANDARDS .............................................................................
    [Show full text]
  • O'zbekiston Respublikasi Qishloq Va Suv Xo'jaligi Vazirligi
    O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI QISHLOQ VA SUV XO’JALIGI VAZIRLIGI TOSHKENT IRRIGATSIYA VA MELIORATSIYA INSTITUTI «Gidromelioratsiya» fakulteti «Gidromeliorativ tizimlardan foydalanish» kafedrasi Ximoyaga ruxsat etilsin «GMTF» kafedrasi mudiri prof: Baraev F.A.___________ «_____» __________ 2014___ yil. Bakalavr darajasini olish uchun MALAKAVIY BITIRUV ISHI Mavzu: “Сурхондарё вилояти Қумқурғон туманидаги «Оқтош» СИУ суғориш тизимини нов ва каналлари ва юмишок эгилувчанг қувурлари асосида модернизациялаш” Bajaruvchi: Дониев Ўрол. Bitiruv ishi rahbari: Baraev F. A TOSHKENT - 2014 1 KIRISH Hozirdarespublikada 4,25 mln.ga sug’orishmaydonimavjudbo’lib, bumaydonlargao’zvaqtidavakeraklimiqdorda sug’orish suvinietkazibberishuchunkanal, zovur, gidrouzel, gidrotexnikainshootlari, suvomborlari, nasos stanstiyalariqurilgan suvxo’jaligidaumumiy suv sarfi sekundiga2500 m3danortiqbo’lgan 75 yirikkanal, umumiyhajmi19,2mlrd.m3 bo’lgan 55 suvva 25 selomborlari, 27,3mingkmxo’jaliklararokanallar (uning8,69mingkmbetonbilanqoplangan) 157,57mingkmichki sug’orishtarmoqlari (125,4mingkm – tuproquzanliochiqariqlar, 11,434mingkm – betonariqlar, 20,7mingkm – lotokli, 3,7 mingkm – yopiqquvurlitarmoqlar), 31,0 mingkmxo’jaliklararo 106,3 mingkmxo’jalikichkizovurtarmoqlari (shundan 67,1 mingkm – ochiq 39,2 mingkmyopiq) bor. Respublikaxo’jaliklarida 12,8 minggayaqinnasosagregatlarimavjudbo’lib, ularyordamida 1050 minggaekinmaydoni sug’oriladi. Nasosagregatlarining 5,800 gayaqinielektrlashtirilganqolganlaridizelnasoslaridaniborat. Xo’jaliklarhisobida 2.0 minggayaqin sug’orishquduqlariishlatiladi.
    [Show full text]
  • Surxon Vohasi Etnik Tarixidan
    O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI Qo’lyozma huquqida Tog’aev G’anisher Xasanovich Surxon vohasi etnik tarixidan 5A220201 – O’zbekiston tarixi Magistr darajasini olish uchun taqdim etilgan D I S S E R T A TS I YA Ilmiy rahbar: tarix fanlari nomzodi, dottsent Nasrullaev Maxmud Ibodullaevich SAMARQAND – 2012 1 M U N D A R I J A KIRISH..................................................................................................................3-7 I BOB. SURXON VOHASI ETNIK GURUHLARINING SHAKLLANISH JARAYONI VA UNING TARIXI...........................................................8-23 1.1. Qo’ng’irot etnik guruhining shakllanish jarayoni va kelib chiqish tarixi...........................................................................................11-15 1.2. Jaloyir, yuz, qatog’on, qarluq, turk etnik guruhlarining shakllanish jarayoni..................................................................................16-23 II BOB. SURXON VOHASI AHOLISINING ETNIK TARKIBI.................24-37 2.1.Vohadagi o’zbek etnik guruhlarning xududiy joylashuvi..................24-30 2.2. Vohada boshqa etnik guruhlarning joylashuvi..................................31-37 II BOB. SURXON VOHASI ETNIK GURUHLARINING TURMUSH TARZI VA MADANIYATI...................................................................38-70 3.1. Surxon vohasi etnik guruhlarining xo’jalik mashg’ulotlari...............38-56 3.2. Voha etnik guruhlarining an’anaviy madaniyati, urf-odatlari va ularga xos xususiyatlar.................................................................57-70
    [Show full text]
  • O'zbek Tili Toponimlarining O'quv Izohli Lug'ati (T.Nafasov, V.Nafasova)
    OZBEKISTON RESPUBUKASI OLIY VA O RTA MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI 0*ZBF.K1ST0N RESPUBLIKASI XALQTA’L1MI VAZIRLIGI QARSHI DAVLAT UNIVERSITETI QASHQADAR YO VILOYAT PEDAGOG XODIMLARNIQAYTA TAYYORLASH VA MALAKASINl OSHIRISH INSTITUTI To‘ra NAFASOV Vazira NAFASOVA 0 ‘ZBEK TILI TOPONIMLARINING 0 ‘QUV IZOHLI LUG‘ATI (maktah o ‘quvchilari, kollej va litsey talabalari uchun) Toshkeot «Yangi asr avlodi» 2007 www.ziyouz.com kutubxonasi Lug'al o'rta maklab o'qarchUari, kollej ra lit\ey latabalariga mo'ljaltab luzildL Topoaimlar joytarniag linoniy ifodasi, xatq tarixining so'zdagi bayoni bo'tganligi, tarix, geografiya kabi qalor fanlarning asosiy tushunchalari hisoblangantigi bois ona tili va adahiyol, larix, geografiya, ekologiya fantari o'qiluvchilari va shu ixtisoslik yo'nalishlarida ta'lim olayotgan talabalar uchun hig'atdagi til tarixi, tiliar va xalqlat munosabatlarini o'rgankh birlamchi dalil hisoblanadi, shu sahahli lug'atdagi dalillar va izohlar ular uchun ham foydali deb o'ylaymiz. Taqrizchilar: B.Mengliyev, filologiya fanlari doktori. professor O-Jo'raqulov, tarix fanlari doktori, professor AMaraatov, geografiya fanlari nomzodi, dntsent ISBN 978-9943-08-126-0 O T Nafasov, V.Nafasova,“0 ‘zbek tili toponimlarining o‘quv izohli lug'ati” “Yangi asr avlodi", 2007-y. www.ziyouz.com kutubxonasi ALIFBO A B D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V X Y z 0 ‘ G‘ SH CH NG ’ 3 www.ziyouz.com kutubxonasi TOPONIMLAR - XALQ IJODI, TIL MULKI, TARIX KO‘ZGUSI Yunoncha "topos”, “onyma” so zlaridan tarkib topgan toponim atamasi joy nomi degan ma'noni anglatadi. Joy nomi deganda aholi yashash Joylari (respublika, viloyat, shahar. tuman, qishloq, ovul, mavze, daha, mahalla, guzar..), suv havzalari (okean, dengiz, daryo, ko‘l, suvombori, Jilg'a, irmoq, hovuz, band, ariq ), yer yuza shakllari (tog‘, cho‘qqi, qoya, balandiik, tepa, Jar, g‘or, maydon, yaylov, adir...) nomlari tushuniladi.
    [Show full text]
  • Bitiruv Malakaviy Ishi
    O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI NIZOMIY NOMIDAGI TOSHKЕNT DAVLAT PЕDAGOGIKA UNIVЕRSITЕTI «TABIYOT FANLARI» FAKULTЕTI «Gеografiya va uni o’qitish mеtodikasi» kafеdrasi “Himoyaga ruxsat etilsin” Fakultеt dеkani ____________E.RYuzlikayeva «____» ____________2014 yil 5140500 - «Gеografiya va iqtisodiy bilim asoslari» ta'lim yo’nalishi 402- guruh talabasi ABDULLAYEV MURTOZA ISMATULLAYEVICHning “Urbanizatsiya jarayonining mintaqaviy tafovutlari” mavzusidagi BITIRUV MALAKAVIY ISHI Ilmiy rahbar: «Gеografiya va uni o’qitish mеtodikasi» kafеdrasi dotsenti, g.f.n ___________ N.Safarova «Himoyaga tavsiya etilsin» «Gеografiya va uni o’qitish mеtodikasi» kafеdrasi mudiri _______g.f.n., dots. N.R.Alimqulov «____»____________2014 yil TOSHKENT – 2014 1 Nizomiy nomidagi TDPU Tabiiyot fanlar fakulteti "Geografiya va iqtisodiy bilim asoslari" yo’nalishi 402-gurux talabasi Abdullayev Murtoza Ismatullayevichning “Urbanizatsiya jarayonining mintaqaviy tafovvutlari" mavzusida yozgan bitiruv malakaviy ishiga TAQRIZ Bugungi kunda mamlakatlarning industrial va teхnоlоgik va hоkazо mezоnlar bilan belgilanuvchi rivоjlanish darajasi urbanizatsiya darajasi bilan chambarchas bоg’liqdir. Talaba M.Abdullayev o’z ishida Urbanizatsiya jarayonining mintaqaviy taffovvutlari, zamonaviy urbanizatsiya ko’rsatgichlari, rivojlangan va rivojlanayotgan davlatlardagi urbanizatsiya jarayoni, hamda O’zbekistonda urbanizatsiya jarayonining holati tahlil qilingan. Mazkur malakaviy bitiruv ishi kirish, uchta bob, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro’yxatidan
    [Show full text]
  • BR IFIC N° 2634 Index/Indice
    BR IFIC N° 2634 Index/Indice International Frequency Information Circular (Terrestrial Services) ITU - Radiocommunication Bureau Circular Internacional de Información sobre Frecuencias (Servicios Terrenales) UIT - Oficina de Radiocomunicaciones Circulaire Internationale d'Information sur les Fréquences (Services de Terre) UIT - Bureau des Radiocommunications Part 1 / Partie 1 / Parte 1 Date/Fecha 09.12.2008 Description of Columns Description des colonnes Descripción de columnas No. Sequential number Numéro séquenciel Número sequencial BR Id. BR identification number Numéro d'identification du BR Número de identificación de la BR Adm Notifying Administration Administration notificatrice Administración notificante 1A [MHz] Assigned frequency [MHz] Fréquence assignée [MHz] Frecuencia asignada [MHz] Name of the location of Nom de l'emplacement de Nombre del emplazamiento de 4A/5A transmitting / receiving station la station d'émission / réception estación transmisora / receptora 4B/5B Geographical area Zone géographique Zona geográfica 4C/5C Geographical coordinates Coordonnées géographiques Coordenadas geográficas 6A Class of station Classe de station Clase de estación Purpose of the notification: Objet de la notification: Propósito de la notificación: Intent ADD-addition MOD-modify ADD-ajouter MOD-modifier ADD-añadir MOD-modificar SUP-suppress W/D-withdraw SUP-supprimer W/D-retirer SUP-suprimir W/D-retirar No. BR Id Adm 1A [MHz] 4A/5A 4B/5B 4C/5C 6A Part Intent 1 108103680 ARG 7836.6500 ESTANISLAO DEL CAMPO ARG 60W05'09'' 25S03'11'' FX 1
    [Show full text]
  • O'zbekiston Respublikasi
    O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI NIZOMIY NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI «Tabiyot fanlari» fakulteti « Geografiya va uni o’qitish metodikasi» kafedrasi ―Himoyaga ruxsat etilsin‖ Fakultet dekani ____________E.R.Yuzlikayeva «____» ____________2014 yil 5140500-« Geografiya va iqtisodiy bilim asoslari» ta’lim yo’nalishi 402-guruh talabasi CHORIYEV ISLOM PO’LATOVICH ning SURXONDARYO VILOYATI GEOEKOLOGIK SHAROITINING SHAKLLANISHI VA ULARNI BAHOLASH mavzusidagi BITIRUV MALAKAVIY ISHI Ilmiy rahbar: «Geografiya va uni o’qitish metodikasi» kafedrasi dotsenti ___________ g.f.n. I.X.Abdullayev «Himoyaga tavsiya etilsin» « Geografiya va uni o’qitish metodikasi» kafedrasi mudiri _______g.f.n. N.R.Alimqulov «____»____________2014 yil TOSHKENT – 2014 yil 1 Mundarija Kirish . .3 I-bob. Surxondaryo tabiiy sharoitining geografik jihatlari 1.1. Joylashgan geografik o’rni, geologiyasi va rel’efi . 6 1.2. Iqlimi va ichki suvlari . 13 1.3. Tuproqlari va biologik omillari . .20 1.4. Tabiiy boyliklari . 29 II-bob. Surxondaryo geoekologik sharoitining shakllanishi va unga ta’sir etuvchi omillar 2.1. Tog’-kon sanoati va uni geoekologik sharoitga ta’siri . 33 2.2. Qishloq xo’jaligi va uni geoekologik sharoitga ta’siri . 37 2.3. ―Tojikiston alyuminiy kompaniyasi‖ davlat unitar korxonasi va uni geoekologik sharoitga ta’siri . 40 2.4. Tabiiy va texnogen omillar (hodisalar) va ularning geoekologik sharoitga ta’siri . .43 III-bob. Surxondaryo geoekologik sharoitini yaxshilash chora va tadbirlar majmui 3.1. Surxondaryo tabiatini muhofaza qilishning asosiy jihatlari . 47 3.2. ―Tojikiston alyuminiy kompaniyasi‖ davlat unitar korxonasining tabiatga ta’sirini bartaraf etish choralar majmui . 58 Xulosa . 65 Foydalanilgan adabiyotlar ro’yhati . 68 2 Kirish Mavzuning dolzarbligi.
    [Show full text]
  • Bitiruv Malakaviy Ishi
    O‟ZBЕKISTON RЕSPUBLIKASI OLIY VA O‟RTA MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI NIZOMIY NOMIDAGI TOSHKЕNT DAVLAT PЕDAGOGIKA UNIVЕRSITЕTI «TABIYOT FANLARI» FAKULTЕTI «GЕOGRAFIYA VA UNI O‟QITISH MЕTODIKASI» KAFЕDRASI “Himoyaga ruxsat etilsin” Fakul‟tеt dеkani ____________E.R.Yuzlikayeva «____» ____________2014 yil 5140500-«Gеografiya va iqtisodiy bilim asoslari» ta'lim yo‟nalishi 401-guruh talabasi Xabibullayev Shoxruxmirzo Olovuddinovichning “Surxondaryo viloyati sanoati tarmoqlari rivojlanishi va istiqbollari” mavzusidagi BITIRUV MALAKAVIY ISHI Ilmiy rahbar: «Gеografiya va uni o’qitish mеtodikasi» kafеdrasi dotsenti. ___________N.Safarova «Himoyaga tavsiya etilsin» «Gеografiya va uni o’qitish mеtodikasi» kafеdrasi mudiri _______g.f.n. dots. N.R.Alimqulov «____»____________2014 yil TOSHKЕNT – 2014 yil MUNDARIJA KIRISh………………………………………………………………………… I bob. SANOAT TARMOQLARI RIVOJLANISHINING NAZARIY ASOSLARI.…………………………………………………………………… 1.1. Sanoat – moddiy ishlab chiqarishning asosiy tarmog’i…………………. 1.2. Sanoat tarmoqlarining joylashuviga ta’sir etuvchi omillar.……………... II bob. SURXONDARYO VILOYATI SANOAT TARMOQLARINING RIVOJLANISH HOLATI.……………………………………………………. 2.1. Surxondaryo viloyati sanoat tarmoqlari rivojlanishiga ta’sir etuvchi omillar.…............................................................................................................... 2.2. Surxondaryo viloyati sanoatining tarmoq tarkibi………………………….. 2.3. Surxondaryo viloyati sanoatining hududiy rivojlanish xususiyatlari............. III bob. “Surxondaryo viloyati sanoati tarmoklari rivojlanishi
    [Show full text]
  • BR IFIC N° 2636 Index/Indice
    BR IFIC N° 2636 Index/Indice International Frequency Information Circular (Terrestrial Services) ITU - Radiocommunication Bureau Circular Internacional de Información sobre Frecuencias (Servicios Terrenales) UIT - Oficina de Radiocomunicaciones Circulaire Internationale d'Information sur les Fréquences (Services de Terre) UIT - Bureau des Radiocommunications Part 1 / Partie 1 / Parte 1 Date/Fecha 27.01.2009 Description of Columns Description des colonnes Descripción de columnas No. Sequential number Numéro séquenciel Número sequencial BR Id. BR identification number Numéro d'identification du BR Número de identificación de la BR Adm Notifying Administration Administration notificatrice Administración notificante 1A [MHz] Assigned frequency [MHz] Fréquence assignée [MHz] Frecuencia asignada [MHz] Name of the location of Nom de l'emplacement de Nombre del emplazamiento de 4A/5A transmitting / receiving station la station d'émission / réception estación transmisora / receptora 4B/5B Geographical area Zone géographique Zona geográfica 4C/5C Geographical coordinates Coordonnées géographiques Coordenadas geográficas 6A Class of station Classe de station Clase de estación Purpose of the notification: Objet de la notification: Propósito de la notificación: Intent ADD-addition MOD-modify ADD-ajouter MOD-modifier ADD-añadir MOD-modificar SUP-suppress W/D-withdraw SUP-supprimer W/D-retirer SUP-suprimir W/D-retirar No. BR Id Adm 1A [MHz] 4A/5A 4B/5B 4C/5C 6A Part Intent 1 108119852 ARM 151.7000 YEREVAN BASEN AYB ARM 44E27'40'' 40N10'30'' FB 1 ADD
    [Show full text]
  • Shaharlar Geografiyasi O‗Quv Qo‗Llanma
    O‗ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‗RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI Soliyev A.S., Tashtayeva S.K., Egamberdiyeva M.M. УДК: 911:338.1(075.8)(584.4) 5140600 – Geografiya yo‗nalishi Shaharlar geografiyasi O‗quv qo‗llanma Toshkent -2018 1 Annotatsiya Ushbu qo`llanma ―Shaharlar geografiyasi‖ fanining nazariy va amaliy masalalariga oid bilimlar berishga mo‗ljallangan. Unda shaharlar to‗ri va tizimlarining shakllanish, joylashish va rivojlanish xususiyatlari, zamonaviy urbanizatsiya muammolari, O‗zbekiston shaharlari geografiyasi yoritilgan. Kitob Oliy o‗quv yurtlari geografiya yo‗nalishi professor-o‗qituvchilari va talabalari uchun tavsiya etiladi, shuningdek, hududiy boshqaruv organlari xodimlari, iqtisodchi-mintaqashunos, shaharshunos, shaharsozlik yo‗nalishi mutaxassislari ham undan foydalanishlari mumkin. Аннотация Данное пособие предназначено дать теоретические и практические знания о ―Географии городов‖. В нѐм освещены вопросы формирования, размещения и развития сетей и систем городов, современные проблемы урбанизации, география городов Узбекистана. Книга рекомендуется преподавателям и студентам географических направлений Высших учебных заведений, а также могут ими пользоваться специалисты органов территориального управления, экономисты-регионоведы, градоведы и градостроители. Annotation This manual is intended to give theoretical and practical knowledge about the "Geography of cities." It highlights the issues of the formation, location and development of cities, the current problems of urbanization, the geography of cities in Uzbekistan.
    [Show full text]