Załącznik do uchwały Rady Gminy Klimontów nr…………..z dnia……………………

STRATEGIA ROZWOJU GMINY KLIMONTÓW 2008-2015

KLIMONTÓW 2007

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Spis tre ści

1. Wst ęp…………… …………...…………………………………………...... ……... 3 2. Diagnoza stanu gminy …...... 4 2.1. Poło Ŝenie geograficzne...... …….……………………………...………. 4 2.2. Środowisko przyrodnicze ………………………..……………….....………... 4 2.3. Turystyka i kultura ………………………. ………………………...... ……….. 5 2.4. Infrastruktura drogowa ...... ………..…………………....…………. 7 2.5. Sie ć wodno-kanalizacyjna ...…………………………………………....………. 9 2.6. Gospodarki odpadami …………………………………………………...……… 12 2.7. Sie ć gazowa ...... ……………………..…………………………...... …. 12 2.8. Sie ć elektryczna …………………………………………..……………...... 13 2.9. Ciepłownictwo ………………………… ………………………………...... …. 15 2.11 Sie ć telekomunikacyjna ...... ………………………………………………….. 15 2.12 Podmioty gospodarcze ………………………………………………………….. 16 2.13 Sfera społeczna...... …………………………………………… 16

2.14 Aktywno ść społeczna ………………………………………………………………. 17 2.15 Rolnictwo …………………………………………………………...... …….. 17 2.15 O świata ……………………………………………………………………. 19 3. Analiza SWOT …………………………………………………………………... 19 4. Analiza problemów i celów oraz uwarunkowania zewn ętrzne …………………. 23 5. Wizja i misja gminy ……………………………………………………………... 24 6. Cele strategiczne i projekty ……………………………………………………... 25 7. Powi ązanie Strategii rozwoju Gminy Klimontów z dokumentami strategicznymi...... 33 8. Wdra Ŝanie i monitoring strategii………………………………………………… 42

2

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

1. Wst ęp

Podstawowym celem działania samorz ądu jest osi ągni ęcie zrównowa Ŝonego rozwoju regionu, który prowadzi do poprawy jako ści Ŝycia lokalnej społeczno ści. Posiadanie Strategii Rozwoju Gminy ma istotne znaczenie dla realizacji zrównowa Ŝonego rozwoju gminy i ułatwia władzy samorz ądowej podejmowanie strategicznych decyzji. W przygotowaniu strategii uczestnicz ą przedstawiciele władz lokalnych (wójt, radni), przedsi ębiorcy, przedstawiciele organizacji pozarz ądowych oraz aktywni mieszka ńcy gminy. Oznacza to, Ŝe w proces wyznaczania celów rozwoju społeczno-gospodarczego lokalnych społeczno ści wł ączone jest jak najszersze grono odbiorców pó źniejszych działa ń. Dzi ęki temu strategia pozwala na przedstawienie interesów lokalnej społeczno ści, a konsekwentnie realizowana daje mieszka ńcom oraz podmiotom gospodarczym poczucie stabilizacji. Współudział partnerów społeczno-gospodarczych stanowi istotny wkład w budow ę społecze ństwa obywatelskiego. Monitorowanie i czasowe aktualizacje słu Ŝą dodatkowo zapewnieniu koncentracji środków i efektywno ści ich wykorzystania. Strategia jest dokumentem otwartym na modyfikacje i uzupełnienia. Wa Ŝne, aby była dokumentem, do którego odwołuj ą si ę nie tylko władze, ale i mieszka ńcy Gminy. Strategia jako nakre ślenie kierunków wieloletniego rozwoju, pozwala wykaza ć zasadno ść i celowo ść aplikowania o dofinansowanie projektów gminnych (realizowanych przez samorz ąd gminny oraz podmioty gospodarcze i społeczne) z funduszy zewn ętrznych, w tym z funduszy Unii Europejskiej. W praktyce niemo Ŝliwe jest bowiem pozyskanie środków finansowych z ró Ŝnorodnych programów pomocowych (np. Unii Europejskiej) bez rzetelnego i jasnego zaprezentowania celów i priorytetów rozwoju gminy. Dodatkowo dokument ten ułatwia opracowywanie dokumentacji projektowej i pozwala na łatwiejsze zawi ązywanie porozumie ń mi ędzygminnych dla realizacji ponad gminnych projektów. Strategia Rozwoju Gminy Klimontów obejmuje lata 2007-2015, co pokrywa si ę z okresami najwa Ŝniejszych krajowych i regionalnych dokumentów strategicznych oraz okresem programowania wydatków bud Ŝetowych Unii Europejskiej na współfinansowanie sektorowych programów operacyjnych. Dokument powstał przy uwzgl ędnieniu najwa Ŝniejszych dokumentów strategicznych i programowych, które mog ą, dzi ęki zapisanym w nich formom wsparcia, przyczyni ć si ę do realizacji zało Ŝeń strategii.

3

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

2. Diagnoza stanu gminy

2.1 Poło Ŝenie geograficzne.

Gmina Klimontów poło Ŝona jest na wy Ŝynie Kielecko-Sandomierskiej, przy trasie Warszawa - Rzeszów. Krajobraz tutejszy to stosunkowo płaska wy Ŝyna lessowa, wyniesiona na wysoko ść 220-290 m n.p.m., z bardzo g ęst ą sieci ą dolin i w ąwozów lessowych stanowi ących dopełnienie doliny Koprzywianki, b ędącą dominuj ącą cz ęś ci ą krajobrazu gminy. Le Ŝy ona w cało ści w dorzeczu Koprzywianki, lewego dopływu Wisły. Gmina Klimontów usytuowana jest przy wa Ŝnym szlaku komunikacyjnym – poprzez teren gminy przebiega trasa krajowa nr 9 (Barwinek – Rzeszów - Radom), która to stanowi o ś rozwojow ą gminy.

Klimontów został zało Ŝony około 1240 roku przez Kasztelana Krakowskiego Klemensa i od niego wywodzi sw ą nazw ę. Prawa miejskie uzyskał w 1604 roku za spraw ą Jana Zbigniewa Ossoli ńskiego, który sprowadził tu zakon Dominikanów i ufundował im ko ściół oraz klasztor. W XVII w. miasto stało si ę o środkiem produkcji sukna. Po utracie praw miejskich w 1869 roku, Klimontów rozwijał si ę dzi ęki aktywno ści wła ścicieli oraz mieszka ńców. Klimontów zachował cechy układu urbanistycznego i zabudowy małego miasteczka.

2.2 Środowisko przyrodnicze.

Geologicznie obszar Gminy buduj ą pofałdowane utwory kambryjskie oraz sylurskie. Miejscowo nieco gł ębiej wyst ępuj ą skały pochodzenia dewo ńskiego. Cechy fizyczno- geograficzne charakterystyczne dla Wy Ŝyny Sandomierskiej mo Ŝna spotka ć na obszarze gminy Klimontów. Krajobraz pokryty jest g ęst ą sieci ą dolin i w ąwozów lessowych stanowi ących dopełnienie doliny Koprzywianki b ędącej dominant ą krajobrazotwórcz ą doliny. Wysoka warto ść krajobrazowa przedstawiaj ą sob ą zwłaszcza w ąwozy wyerodowane w lessowych pokrywach wyst ępuj ące zwłaszcza w miejscowo ści Konary. Wysoko ść wzgl ędna, ponad dna dolin, wynosi 20-50 m n.p.m. Doliny głównych rzek wyst ępuj ą na wysoko ści 200 m n.p.m. i s ą stosunkowo szerokie; szeroko ść dna doliny Koprzywianki wynosi 200-1500 m (najszersza jest w okolicy Klimontowa i Nawodzic). Ró Ŝnica wysoko ści wzgl ędnej w obr ębie Gminy wynosi 120 m, od 170 m n.p.m. w dolinie Koprzywianki (wie ś

4

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Rybnica) do 290 m. n.p.m. w okolicy Konar i Nawodzic. Obszar Gminy le Ŝy w cało ści w dorzeczu rzeki Koprzywianki, lewego dopływu Wisły. Du Ŝa atrakcj ę krajobrazow ą stanowi ą kompleksy stawów rybnych, najwi ększe w Ułanowicach i Rybnicy. Do walorów krajobrazowo-przyrodniczych zaliczy ć nale Ŝy park krajobrazowy z XIX w. w Górkach przy Zespole Pałacowym z ciekawymi gatunkami drzew, pozostało ści parku krajobrazowego XIX w. w P ęchowie zlokalizowanego przy tamtejszym zespole dworskim pochodz ącym z tego samego okresu oraz park dworski krajobrazowy równie Ŝ z XIX w. w Byszowie. Na terenie Gminy znajduj ą si ę równie Ŝ liczne pomniki przyrody w postaci starych drzew m.in. w Klimontowie, Byszowie, Nowej Wsi, Górkach.

2.3 Turystyka i kultura.

W Gminie Klimontów organizowane s ą ró Ŝnego rodzaju imprezy kulturalne, cykliczne imprezy o charakterze lokalnym, ponadlokalnym, jak równie Ŝ ogólnopolskim. Do niektórych z nich mo Ŝemy zaliczy ć: Klimontowska Majówka, Obchody rocznicy bitwy pod Konarami, Piknik Rodzinny organizowany z okazji „Dnia Dziecka”, Mi ędzyzakładowy Puchar w Piłce No Ŝnej o Puchar Dziecka pod hasłem "Ofiaruj Dzieciom Wakacje" /zasi ęg-4 powiaty/, cykl imprez w czasie wakacji organizowany w ramach nieobozowej akcji letniej, Brunonalia, Jarmark na św. Jacka, Po Ŝegnanie wakacji, 11 listopada - uroczysto ści patriotyczne przy cmentarzu legionistów w Górach P ęchowskich. Na terenie gminy znajduje si ę jeden klub sportowy – LKS Klimontowianka. Natomiast, je śli chodzi o dobra kulturowe i zabytki to Gmina posiada kilka takich obiektów. W pierwszej kolejno ści jest to barokowa kolegiata p.w. św. Józefa ufundowana przez kanclerza Jerzego Ossoli ńskiego, dworek infułatów z XVIIIw, zespół klasztorny Dominikanów składaj ący si ę z ko ścioła p.w. św. Jacka z lat 1617-1620 i klasztoru z lat 1620-1623, w którym znajduje si ę wirydarz z ci ągiem sklepionych kru Ŝganków, synagoga z resztkami kirkutu z 1815 r. W innych sołectwach na uwag ę zasługuj ą: w Go źlicach - ko ściół z XIII w. wybudowany za czasów panowania Bolesława Krzywoustego i wielokrotnie rozbudowywany, w Górkach - pałac Ledóchowskich z pocz ątku XIX wieku, przebudowany w roku 1896 przez Władysława Markoniego. W Ossolinie (niegdy ś mie ście) - pozostało ści zamku Ossoli ńskich z lat 1633- 1635 z zachowanymi resztkami fundamentów oraz pot ęŜ na arkada mostu ł ącz ącego dawniej pałac z przeciwległym wzgórzem, oraz kaplica podziemna zwana Betlejemsk ą z 1640 roku, zbudowana na rzucie zbli Ŝonym do trójk ąta, nakryta nadziemnym kopcem usypanym z ziemi przywiezionej z miejsca narodzin Chrystusa - Betlejem, w Konarach - wąwozy lessowe oraz

5

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów ruiny zamku z XIVw., nazywanego „wej ściem do piekła", w Górach P ęchowskich - cmentarz legionistów z pomnikiem odsłoni ętym 8 IX 1929 roku przez prezydenta Ignacego Mo ścickiego. W P ęchowie - zespół dworski, dwór murowany z XIX w. Do walorów krajobrazowo-przyrodniczych zaliczy ć nale Ŝy XIX wieczn ą alej ę kasztanow ą prowadz ącą z Klimontowa do Górek oraz dworski park krajobrazowy w Byszowie - równie Ŝ z XIX wieku. Zarówno walory krajobrazowe jak i liczne zabytki świadcz ą o wysokiej atrakcyjno ści turystycznej Gminy. Na baz ę turystyczn ą, gastronomiczn ą składa si ę: • Restauracja w Klubie "Dario" w Górkach Klimontowskich z ilo ści ą 120 miejsc do konsumpcji. W Gminie, w miejscowo ści Rybnica działaj ą dwa gospodarstwa agroturystyczne, dysponuj ące 10 i 9 miejscami noclegowymi: 1. Andrzej Radomyski, - gospodarstwo prowadzi własn ą kuchni ę; - nocleg; - łazienka z prysznicem; 2. Beata Fudala - gospodarstwo prowadzi własn ą kuchni ę; - nocleg; - łazienka z prysznicem; Gospodarstwa poło Ŝone s ą nad stawem, z dala od centrów komunikacyjnych. W obszarze kultury nale Ŝy podkre śli ć rol ę Gminnego O środka Kultury w Klimontowie, który jest głównym o środkiem kultury na terenie Gminy. Prowadzone s ą w nim zaj ęcia dla dzieci i młodzie Ŝy. Ponadto, GOK sprawuje nadzór merytoryczny nad twórcami, zespołami i kołami zainteresowa ń z terenu Gminy Klimontów. Do stałych form pracy O środka nale Ŝy organizacja obchodów uroczysto ści, rocznic pa ństwowych, organizacja imprez kulturalnych, rozrywkowych i sportowych dla dzieci, młodzie Ŝy, dorosłych - mieszka ńców Gminy Klimontów. W krajowej waloryzacji turystycznej, opracowanej jeszcze przed oddaniem do uŜytkowania zbiornika wodnego „Szymanowice”, cały obszar gminy Klimontów zaliczono do terenów o niewielkiej przydatno ści do wypoczynku, na co składa si ę m.in. niedobór bazy turystycznej oraz retencji wodnej o funkcji rekreacyjnej. Obecnie do podstawowych elementów zagospodarowania turystycznego mo Ŝna zaliczy ć: wymieniony wy Ŝej zbiornik oraz dwa piesze szlaki turystyczne: zielony Cha ńcza –

6

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Pielaszów i czerwony Gołoszyjce – Bidaczów Stary. Dla rozwoju tej funkcji mo Ŝe by ć równie Ŝ wykorzystany fakt przebiegu przez obszar gminy monastycznego szlaku Cystersów (fragment P ętli Kieleckiej Małopolskiego Szlaku Cystersów – Jędrzejów, Koprzywnica, Wąchock, Sulejów), historycznego szlaku Piłsudskiego oraz szlaku z okresu II wojny światowej, regionalnego szlaku Jabłkowego (ok. 20 km). Cała Gmina jest obszarem o korzystnych warunkach do rozwoju agroturystyki i zakwalifikowana do potencjalnego, Nadwi śla ńskiego Rejonu Turystyczno – Rekreacyjnego. Wskazanym byłoby wykreowanie poda Ŝy i popytu na formy rekreacji zwi ązane z pobytem na wsi i nad wod ą (agroturystyka, turystyka rowerowa,sporty wodne, i inne), na bazie wymienionego ju Ŝ zbiornika „Szymanowice”, który wymaga jednak odpowiedniego zagospodarowania turystycznego, poprzez budow ę infrastruktury turystycznej (oznakowanie, pola namiotowe, mała gastronomia, punkty obsługi tranzytu, punkty informacji, itp.). Planuj ąc zagospodarowanie turystyczno – rekreacyjne nale Ŝy jednak pami ęta ć, i Ŝ cz ęść gminy poło Ŝona jest na obszarze podlegaj ącym ochronie prawnej (obszar chronionego krajobrazu). Wykorzystanie zasobów naturalnych do uprawiania turystyki ekologicznej.

2.4 Infrastruktura drogowa.

Układ drogowy w gminie przedstawia si ę nast ępuj ąco: a. drogi krajowe: droga Radom-Rzeszów Nr 9E -371 ilo ść km na terenie gminy – 10,700 stan techniczny - dobry b. drogi wojewódzkie: droga Iwaniska – Klimontów - Koprzywnica – Ciszyca nr 758 ilo ść km na terenie gminy – 15,385 stan techniczny - dobry c. drogi powiatowe: ilo ść km na terenie gminy – 56,140 w tym: - o nawierzchni twardej – 40,756 km - o nawierzchni bitumicznej - 40,0 km - o nawierzchni kamiennej (ulepszonej) – 1,7 km - o nawierzchni gruntowej – 14,6 km

7

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Wykaz dróg Powiatowych Nowy Stary Lp. numer numer Nazwa drogi drogi drogi 1. 0798 T 42322 Węgrce Szlacheckie – Falisławice – Faliszowice 2. 0807 T 42335 Borek Klimontowski – Kolonia Zbigniewice – Zbiegowice – Nied źwice – Trzykosy – Gnieszowice – Koprzywnica 3. 0777 T 42201/42323 Świ ątniki – Faliszowice – Kolonia Faliszowice – Chobrzany – Janowice – Byszów 4. 0780 T 42303 Wola Malkowska – Bogoria – Moszyny – Jurkowice – Kolonia Pełczyce – Nowa Wie ś – Julianów – Klimontów 5. 0782 T 42305 Klimontów – Adamczowice – Dziewków – Węgrce Szlacheckie – Nasławice – Smyków – Świ ątniki – Bicza – Dębiany - Obrazów 6. 0787 T 42311/42382 Pokrzywianka – Olbierzowice – Witowice – Pęcławice Górne – Kolonia P ęcławicka – Wagnerówka – Łukawica 7. 0789 T 42313/42380 Klimontów – Szymanowice Górne – Szymanowice Dolne – Nawodzice – Rybnica – Królewice – Gieraszowice – Wólka Gieraszowska – Dmosice – Zbigniewice – Kolonia Zbigniewice – Postronna 8. 0796 T 42320 Go źlice – Wilkowice – Ossoin – Dziewków - Przybysławice 9. 0797 T 42321/42157 Pęchów – Pęchowiec – Śniekozy – Zakrzów – Go źlice – śuków – Sternalice – Osiny – Usarzów

d. drogi gminne: ilo ść km na terenie gminy – 90,550 w tym: - o nawierzchni asfaltowej – 37,600 km - o nawierzchni utwardzonej (mieszanki sortowane, niesortowalne, tłucze ń) - 32,400 km - drogi gruntowe, dojazdowe do pól – 20,550 km

Wykaz dróg gminnych Nowy Stary Lp. numer numer Nazwa drogi Długo ść w mb. drogi drogi 1. 001128 T 4221001 Grabina – Kolonia Zakrzów 2 100 2. 001129 T 4221002 Go źlice – Kozia Górka 1 750 3. 001130 T 4221003 Zakrzów przez wie ś 2 750 4. 001131 T 4221004 Ossolin – Śniekozy 1 750 5. 001132 T 4221005 Wilkowice przez wie ś 1 200 6. 001133 T 4221006 Ossolin – Węgrce Szlacheckie 2 000 7. 001134 T 4221007 Krobielice – Kolonia Krobielice 1 100 8. 001135 T 4221008 Krobielice – Ossolin 2500 9. 001136 T 4221009 Przybysławice – Adamczowice 1250 10. 001137 T 4221010 Przybysławice – Adamczowice – Gule 1500 11. 001138 T 4221011 Byszów przez wie ś 1500

8

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

12. 001139 T 4221012 Adamczowice Kolonia 3500 13. 001140 T 4221013 Borek Klimontowski – Kępie 4000 14. 001141 T 4221014 Rogacz – Byszówka 2600 15. 001142 T 4221015 Borek Klimontowski przez wie ś 800 16. 001143 T 4221016 Rybnica przez wie ś 1800 17. 001144 T 4221017 Nawodzice przez wie ś 3200 18. 001145 T 4221018 Nawodzice – Wólka Gieraszowska 2100 19. 001146 T 4221019 Szymanowice Górne przez wie ś 1750 20. 001147 T 4221020 Szymanowice Dolne – wysypisko śmieci 3600 21. 001148 T 4221021 Szymanowice Dolne przez wie ś 800 22. 001149 T 4221022 Nowa Wie ś – Julianów 1600 23. 001150 T 4221023 Olbierzowice przez wie ś 1100 24. 001151 T 4221024 Nowa Wie ś przez wie ś 1720 25. 001152 T 4221025 Kolonia Konary – Domaradzie 1750 26. 001153 T 4221026 Płaczkowice przez wie ś 2400 27. 001154 T 4221027 Pokrzywianka – Wola Konarska 2000 28. 001155 T 4221028 Klimontów – Górki 2600 29. 001156 T 4221029 Pęchów – Obojce 600 30. 001157 T 4221030 Pęchów przez wie ś 750 31. 001158 T 4221031 Pęchów – Kolonia Ga ć 1600 32. 001159 T 4221032 Pęchów – Góry P ęchowskie – Beradz 2800 33. 001160 T 4221033 Kroblice przez wie ś 1300 34. 001161 T 4221034 Pęchowiec przez wie ś 1250 35. 001162 T 4221035 Wola Konarska – Płaczkowice 2200 36. 001163 T 4221036 Górki - Beradz 1400 37. 001164 T 4221037 Ułanowice – Olbierzowice 1100 38. 001165 T 4221038 Kolonia Adamczowice – Tenczynopol 530 39. 001166 T 4221039 Konary – Kolonia Konary – Zaoraniec 2300 40. 001167 T 4221040 Byszów – Węgrce Szlacheckie 1750 41. 00168 T 4221041 Konary – Kujawy 3700 42. 001169 T 4221042 Pęchów – Kolonia P ęchowiec 1800 43. 001170 T 4221043 Adamczowice – Kolonia Ossolin 3000 44. 001171 T 4221044 Nawodzice – Nowa Wie ś – Zyznów 2900 45. 001172 T 4221045 Zakrzów – Kolonia P ęchów 1450 46. 001173 T 4221046 Nasławice – Jugoszów 2000 47. 001174 T 4221047 Ułanowice przez wie ś 1400 Razem: 90 550

W Klimontowie w kontek ście komunikacji zbiorowej brak jest linii kolejowych i dworców PKS, funkcjonuje natomiast prywatna komunikacja – 4 przewo źników.

2.5 Sie ć wodno – kanalizacyjna.

Gmina Klimontów charakteryzuje si ę słabo rozwini ętym systemem zaopatrzenia w wod ę. Na jej terenie eksploatowany jest obecnie wodoci ąg grupowy „Klimontów", zaopatruj ący w wod ę miejscowo ści Klimontów, Górki, Nowa Wie ś, Szymanowice Dolne, Szymanowice Górne oraz sie ć wodoci ągowa zasilana z systemów wodoci ągowych

9

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów eksploatowanych na obszarach s ąsiednich gmin Lipnik i Bogoria, Iwaniska z której zaopatrywani s ą odbiorcy w miejscowo ściach Grabina, Go źlice , cz ęś ciowo Nowa Wie ś, Beradz- Płaczkowice. W wieloletniej perspektywie zakłada si ę, Ŝe wszystkie miejscowo ści na terenie gminy Klimontów zaopatrywane b ędą w wod ę w sposób zorganizowany tzn. b ędą korzysta ć z istniej ących lub projektowanych systemów wodoci ągowych. Obecny stan przedstawia si ę nast ępuj ąco: - całkowita długo ść sieci wodoci ągowej wynosi – 66,20 km - stopień zwodoci ągowania gminy – 43,44 - liczba gospodarstw podł ączonych do sieci – 1 062 Wodoci ąg komunalny „Klimontów" zasilany z uj ęcia wody w Górkach zaopatruje w wod ę Klimontów, Górki, Nowa Wie ś, Szymanowice Dolne, Szymanowice Górne. Niewielka rezerwa wydajno ści uj ęcia wody w Górkach pozwala, po odpowiedniej rozbudowie istniej ącej sieci wodoci ągowej, na doprowadzenie wody do najbli Ŝej poło Ŝonych miejscowo ści. Wykonane badania hydrogeologiczne wykazały brak na obszarze gminy Klimontów odpowiednich zasobów wód podziemnych, które mo Ŝna by wykorzysta ć do zaopatrzenia w wod ę pitn ą miejscowo ści pozbawionych sieci wodoci ągowej. W tej sytuacji jedyn ą mo Ŝliwo ścią zaopatrzenia w wod ę miejscowo ści poło Ŝonych poza zasi ęgiem systemu wodoci ągowego istniej ącego na obszarze gminy jest wykorzystanie zasobów wód podziemnych eksploatowanych w gminach ościennych. Z mo Ŝliwo ści tej korzystaj ą ju Ŝ miejscowo ści: Go źlice, Grabina, cz ęś ciowo Nowa Wie ś, Beradz - Płaczkowice. Źródłem zaopatrzenia w wod ę pozostałych miejscowo ści na obszarze gminy Klimontów mo Ŝe by ć uj ęcie wody podziemnej w miejscowo ści Wi ązownica na terenie gminy Staszów b ędące własno ści ą Kopalni i Zakładów Chemicznych Siarki „Siarkopol" w Grzybowie i posiadaj ące odpowiedni ą rezerw ę wydajno ści. Z uj ęcia tego na potrzeby gminy Klimontów mo Ŝe by ć dostarczana woda w ilo ści 30 m 3/h. Zaopatrzenie w wod ę gminy Klimontów z uj ęcia wody w Wi ązownicy wymagało będzie budowy ruroci ągu dosyłowego od uj ęcia do Górek oraz rozdzielczej sieci wodoci ągowej doprowadzaj ącej wod ę do poszczególnych miejscowo ści gminy. Budowa sieci wodoci ągowej powinna by ć realizowana w pierwszej kolejno ści w tych miejscowo ściach, w których wyst ępuj ą okresowe braki wody lub woda jest bardzo złej jako ści. Jako alternatywne źródło zaopatrzenia w wod ę pitn ą gminy Klimontów mo Ŝe by ć równie Ŝ brany pod uwag ę zbiornik wody na rzece Koprzywniance, w miejscowo ści

10

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Szymanowice. Podejmowanie wody z tego źródła wymagało będzie jednak kosztownego uzdatniania. Wraz z rozbudow ą systemu zaopatrzenia w wod ę powinna post ępowa ć równie Ŝ budowa poszczególnych grupowych systemów kanalizacji sanitarnej. Obecny stan przedstawia si ę nast ępuj ąco: - całkowita długo ść sieci kanalizacyjnej wynosi – 25,90 km - stopie ń skanalizowania gminy –23,23 - liczba gospodarstw rolnych podł ączonych do sieci – 568 Na lata 2007-2015 planowane s ą inwestycje zwi ązane z rozbudow ą sieci kanalizacyjnej o długo ści 55 793 mb w nast ępuj ących miejscowo ściach: – Adamczowice, Beradz, Grabina, Góry P ęchowskie, P ęchów, Klimontów (8 przył ączy), Nowa Wie ś, Płaczkowice, Pokrzywianka, Szymanowice Dolne. System kanalizacji sanitarnej na terenie Klimontowa, z komunaln ą, mechaniczno- biologiczn ą oczyszczalni ą ścieków istniej ącą przy ul. Osieckiej, obejmuje swoim zasi ęgiem jedynie cz ęść tej miejscowo ści. Przepustowo ść oczyszczalni wynosz ąca 400 m 3/d obecnie wykorzystana jest w połowie. Istniej ą, wi ęc warunki do rozbudowy tego systemu w oparciu o istniej ącą oczyszczalni ę. Zakłada si ę przył ączenie do systemu kanalizacji sanitarnej eksploatowanego na terenie Klimontowa nast ępuj ących miejscowo ści poło Ŝonych w zlewni Koprzywnianki, powy Ŝej istniej ącej oczyszczalni ścieków: Adamczowice, Beradz, Grabina, Góry P ęchowskie, P ęchów, Klimontów (8 przył ączy), Nowa Wie ś, Płaczkowice, Pokrzywianka, Szymanowice Dolne. Zakłada si ę, Ŝe z uwagi na trudne warunki terenowe wyst ępuj ące na obszarze gminy Klimontów, charakteryzuj ące si ę bardzo urozmaicon ą rze źbą i zró Ŝnicowanym układem wysoko ściowym, planowane ci ągi kanalizacyjne w du Ŝej cz ęś ci b ędą kanalizacj ą grawitacyjno - tłoczn ą z pompowniami sieciowymi. Na terenach o zabudowie rozproszonej, niskiej intensywno ści, pozbawionej cieków powierzchniowych o przepływach umo Ŝliwiaj ących odprowadzanie oczyszczonych ścieków z oczyszczalni, zakłada si ę mo Ŝliwo ść odprowadzania ścieków bytowo - gospodarczych do szczelnych, bezodpływowych zbiorników, a nast ępnie ich odwo Ŝenie specjalistycznym transportem asenizacyjnym do najbli Ŝszych punktów zlewnych przy oczyszczalniach ścieków. Na terenach poło Ŝonych poza strefami ochronnymi uj ęć wody i posiadaj ących wła ściwe warunki gruntowo - wodne, dopuszcza si ę mo Ŝliwo ść rozs ączkowania ścieków w gruncie, po ich uprzednim oczyszczeniu w osadniku.

11

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

2.6 Gospodarka odpadami

Odpady z terenu gminy Klimontów wywo Ŝone s ą na składowisko komunalne w Szymanowicach Dolnych, o pow. 1,73 ha, eksploatowane od roku 1998: - powierzchnia niecki składowiska 0,70 ha - gł ęboko ść składowiska 6m - pojemno ść geometryczna niecki ok. 40 tys. m 3 - zakładany okres eksploatacji 15 lat dla potrzeb gminy Klimontów przy rocznej ilo ści wytwarzanych odpadów 2 660m 3 - stan nagromadzenia odpadów na koniec 2006r. wynosi: 13 984m 3 Składowisko ma charakter podpowierzchniowy w byłym wyrobisku piasku o znacznym zagł ębieniu. Wła ścicielem składowiska jest Gmina Klimontów a zarz ądzaj ącym – Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej. Zakłada si ę wprowadzenie na szerok ą skal ę praktyki selektywnego gromadzenia odpadów w miejscach ich powstawania, w celu odzyskania surowców wtórnych w postaci makulatury, szkła, złomu metali, opakowa ń z tworzyw sztucznych itp. Wprowadzenie tej formy gromadzenia odpadów, obok korzy ści z odzyskanych surowców wtórnych, pozwoli na wydłu Ŝenie okresu eksploatacji istniej ącego składowiska. Z Przegl ądu Ekologicznego wynika pozytywna ocena – jest to jedyne pozytywne składowisko na obszarze Ekologicznego Zwi ązku Gmin Dorzecza Koprzywianki. Gmina Klimontów została wst ępnie zaliczona do rejonu południowo – wschodniego obejmuj ącego powiaty: sandomierski, opatowski, staszowski i buski. W ramach tego systemu planuje si ę tworzenie Rejonowych Zakładów Gospodarki Odpadami w skład których powinny wej ść : sortownia, kompostownia i składowisko.

2.7 Sie ć gazowa.

Na terenie gminy Klimontów obecny system zaopatrzenia w gaz przedstawia si ę nast ępuj ąco: - długo ść sieci gazowej – 13,2 km - stopie ń zgazyfikowania gminy – 6,51 - ilo ść przył ączy – 160 Zakłada si ę, Ŝe w wieloletniej perspektywie wszystkie miejscowo ści na obszarze gminy Klimontów b ędą mogły korzysta ć z gazu sieciowego. Mo Ŝliwo ści takie stwarza przecinaj ący południow ą cz ęść gminy magistralny gazoci ąg wysokiego ci śnienia 250 mm

12

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Sandomierz - Grzybów oraz wybudowana przy tym gazoci ągu, w rejonie miejscowo ści Szymanowice Dolne, stacja redukcyjno - pomiarowa I-go stopnia o przepustowo ści 3.000 Nm 3/h. Obecnie istniej ący na terenie gminy system gazowniczy, zasilany z tej stacji, doprowadzony jest jedynie do Klimontowa. W celu osiągni ęcia zało Ŝonego celu, planuje si ę rozbudow ę istniej ącego systemu gazowniczego w oparciu o opracowany Program gazyfikacji gminy Klimontów i okolic. Przy rozbudowie sieci gazoci ągów na obszarze gminy zakłada si ę wykorzystanie istniej ących gazoci ągów o wi ększych przekrojach, pełni ących funkcje sieci przesyłowej. Zgodnie z opracowanym Programem gazyfikacji, zakłada si ę rozbudow ę ci ągu redukcyjno - pomiarowego w istniej ącej stacji redukcyjnej gazu do przepustowo ści 4.500 Nm 3/h i przesył gazu za po średnictwem gazoci ągów planowanych na obszarze gminy Klimontów do miejscowo ści poło Ŝonych na terenach s ąsiednich gmin: Osiek, Bogoria, Iwaniska, Lipnik i Samborzec.

2.8 Sie ć elektryczna. Podstawowym Głównym Zasilaniem gminy w energi ę elektryczn ą jest GPZ 110/15 Klimontów oraz GPZ 110/15 Opatów.

Nazwa GPZ Dane znamieniowe Obci ąŜ enie [MW+MVAr] Wysokie Średnie Moc (w dniu 17.01.2007r. o godz. 17 00 ) Napi ęcie napi ęcie transformatora [kV] [kV] [MVA] Klimontów 110 15 10 0,0 + j 0,0 10 5,3 + j 1,7 Opatów 110 15 16 0,0 + j 0,0 16 8,0 + j 0,0

Energia elektryczna w w/w GPZ wyprowadzona jest na teren miasta i gminy liniami napowietrznymi: Rodzaj linii elektroenergetycznej napowietrzne kablowe Razem km km km Linie wysokiego napi ęcia (110 kV) 10,3 0 11,0 Linie średniego napi ęcia (15 kV) 105,1 9,7 114,8 Linie niskiego napi ęcia (0,4 kV) 162,7 2,1 164,8

13

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów do 84 stacji transformatorowych SN/Nn – o ł ącznej mocy – 7,0 MVA zasilaj ących teren gminy.

Ilo ść odbiorców energii elektrycznej – ogółem : 2 838 osób,

w tym podmioty gospodarcze: 294,

gospodarstwa domowe i rolne: 2 544.

Obszar gminy obsługiwany jest w zakresie elektroenergetyki przez Rzeszowski Zakład Energetyczny S.A. - Rejon Energetyczny w Staszowie przy ul. Krakowskiej 44. W Klimontowie przy ul. Osoli ńskiej znajduje si ę Posterunek Energetyczny, który dokonuje przegl ądów, konserwacji i remontu oraz budowy urz ądze ń elektroenergetycznych średniego i niskiego napi ęcia, oraz Pogotowie Energetyczne usuwaj ące bie Ŝą ce awarie.

W ostatnich latach w wielu miejscowo ściach gminy przeprowadzona była reelektryfikacja sieci elektroenergetycznych w wyniku której dobudowano stacje transformatorowe, sieci średniego i niskiego napi ęcia, przeprowadzono równie Ŝ remont kapitalny sieci niskiego napi ęcia, jak równie Ŝ wymieniono transformatory na jednostki o wi ększej mocy. Na terenie gminy wyst ępuj ą jeszcze miejscowo ści w których odbiorcy otrzymuj ą energi ę elektryczn ą o zani Ŝonych parametrach napi ęciowych, które wymagaj ą reelektryfikacji tj. dobudowy stacji transformatorowych, sieci średniego i niskiego napi ęcia w celu poprawy warunków zasilania. Do miejscowo ści tych nale Ŝą :

Wymagany zakres robót Przebudowa lnN reelektryfikacyjnych (rozwoju) (odtworzenie) Lp. Miejscowo ść SN st.tr. nawi ązania drewno beton przył ącza nN km szt. km km km szt. 1. Adamczowice 0,6 2 0,3 3,6 64 2. Górki 0,3 1 0,1 1,9 3,4 23 3. Góry 1,0 4 0,4 Pęchowskie 4. Kępa 1,0 24 Byszowska 5. Kroblice 0,2 1 0,1 2,4 34 6. Nawodzice 1,8 2 0,2 RAZEM: 3,9 10 1,1 2,9 9,4 145,0 Źródło: RZE DYSTRYBUCJA Sp. z o.o. ul. 8-go Marca 6, 35 – 959 Rze

14

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

2.9 Ciepłownictwo.

W siedliskach zagrodowych i zabudowie mieszkaniowej dominuje ogrzewanie piecowe. Cz ęść budynków mieszkalnych posiada instalacje centralnego ogrzewania zasilane z własnych kotłowni opalanych paliwem stałym, rzadziej gazem. Wi ększe źródła ciepła istniej ą w obiektach usługowych i u Ŝyteczno ści publicznej. Istniej ący na obszarze gminy system gazowniczy oraz mo Ŝliwo ści jego rozbudowy, stwarzaj ą warunki do szerokiego wykorzystania do celów grzewczych paliwa gazowego, które pozwoli na znaczne ograniczenie emisji pyłów i szkodliwych gazów wyst ępuj ącej w kotłowniach opalanych paliwami stałymi. Bior ąc pod uwag ę stan zainwestowania gminy i brak zespołów zabudowy wymagaj ących dostawy wi ększych ilo ści ciepła do celów grzewczych i przygotowania ciepłej wody uŜytkowej, nie zachodzi potrzeba tworzenia na jej terenie zorganizowanych systemów ciepłowniczych. Zakłada si ę natomiast sukcesywn ą modernizacj ę wi ększych kotłowni istniej ących przede wszystkim w obiektach u Ŝyteczno ści publicznej, opalanych paliwem stałym (w ęgiel, koks), polegaj ącą na wymianie jednostek kotłowych na wysoko sprawne kotły opalane gazem lub olejem opałowym. Zakłada si ę równie Ŝ, Ŝe wraz z planowan ą rozbudow ą systemu gazowniczego, obecnie powszechnie stosowany w zabudowie mieszkaniowej i zagrodowej do celów grzewczych opał stały, zast ępowany b ędzie paliwem gazowym.

2.10 Sie ć telekomunikacyjna.

Usługi telekomunikacyjne w gminie świadczy Telekomunikacja Polska S.A. Abonentów gminy obsługuje nowoczesna centrala cyfrowa w Klimontowie o pojemno ści 1200 NN i zaj ętości 10 13 z wyj ątkiem miejscowo ści Beradz, Go źlice, Nowa Wie ś, które cz ęś ciowo obsługuj ą s ąsiaduj ące z gmin ą centrale, i Płaczkowic, które w cało ści obsługuje centrala w Kobyłanach. Wska źnik g ęsto ści telefonicznej w gminie obrazuj ący ilo ść abonentów na 100 mieszka ńców wynosi 9,42 ab/100 Mk, a na dzie ń 31.06.2000r. - 11.16 ab/100 Mk. natomiast docelowo planowany jest na 11,21 ab/Mk.. Dla porównania wska źnik g ęsto ści telefonicznej w kraju i na tle gmin s ąsiedzkich na koniec 2002 wynosił: • kraj ogółem -24,92 ab/100 Mk

15

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

• miasto -31,68 ab/100 Mk wie ś - - 13,96 ab/100 Mk a na tle gmin o ściennych: • Lipnik - 24,92 ab/100 Mk • Iwaniska - 31,68 ab/100 Mk • Obrazów - 9,94 ab/100 Mk • Samborzec - 11,61 ab/100 Mk • Koprzywnica - 13,35 ab/100 Mk Sie ć telekomunikacyjna gminy stanowi ą: • kabel światłowodowy „Koprzywnica-Klimontów" • kabel dalekosi ęŜ ny TKD tradycyjny „Tarnobrzeg- Kielce" • linia napowietrzna „Klimontów-Lipnik'" • linia napowietrzna abonencka „Klimontów-Koprzywnicav

2.11 Podmioty gospodarcze.

Z po śród wielu podmiotów gospodarczych działaj ących na terenie Gminy, najliczniej reprezentowane są podmioty zwi ązane z handlem oraz usługami (231 podmiotów). Do wi ększych z około 20 zakładów usługowych nale Ŝą : Przedsi ębiorstwo Handlowo-Usługowe "KLIM-GAZ", Przedsi ębiorstwo Usługowo –Produkcyjno - Handlowe "OMIKRON" sp. z o.o., Stacja Paliw Klimontów, G.S. „SCh” Klimontów, UG Klimontów, FHU Kon-Kar.

2.12 Sfera społeczna.

Struktura wieku ludno ści Gminy Klimontów nie odbiega od średniej dla Powiatu Kieleckiego. W porównaniu ze średni ą dla Województwa Świ ętokrzyskiego ludno ść Gminy Klimontów jest „młoda”. Dane dotycz ące wykształcenia ludno ści (dane dotycz ące osób w wieku powy Ŝej 13 lat) Gminy Klimontów zbli Ŝone s ą ze średni ą dla Województwa Świ ętokrzyskiego. W porównaniu ze średni ą dla województwa w gminie ni Ŝszy jest poziom osób z wykształceniem wy Ŝszym i policealnym a wy Ŝszy z wykształceniem podstawowym uko ńczonym i nieuko ńczonym. Przewiduje si ę dalszy ci ąg wzrostu osób w wieku produkcyjnym, co rzutowa ć b ędzie na wzrost liczby aktywnych zawodowo i mo Ŝe skutkowa ć będzie dalszym wzrostem bezrobocia. nisk ą aktywno ści ą społeczn ą, oraz powi ększaj ącą si ę grup ą mieszka ńców zagro Ŝonych wykluczeniem społecznym.

16

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

2.13 Aktywno ść społeczna Niska aktywno ść społeczna, oraz powi ększaj ącą si ę grup ą mieszka ńców zagro Ŝona wykluczeniem społecznym.

2.14 Rolnictwo. W Gminie Klimontów wyst ępuj ą korzystne dla rozwoju rolnictwa warunki klimatyczne, a tak Ŝe dobre gleby: • grunty orne - 6964,9522 ha, • sady - 347,5062 ha • łąki - 644,0264 ha • pastwiska - 307,2272 ha • grunty pod lasami - 1024,2021 ha w tym lasy i grunty le śne - 982,6603 ha grunty zakrzewione i zalesione - 41,5418 ha • grunty pod wodami - 66,7188 ha w tym: wody stoj ące - 8,0039 ha wody płyn ące - 38,9721 ha rowy - 19,7878 ha zalew – 54 ha kąpielisko - 1.4 ha

W podziale na poszczególne klasy bonitacyjne struktura gleb w Gminie Klimontów przedstawia si ę nast ępuj ąco: Klasa bonitacyjna I II IIIa IIIb IVa IVb V VI Grunty 443,5800 1691,6871 1999,0375 776,5235 887,4251 664,4802 402,5413 99,6775 orne Sady 38,6300 107,8285 97,5707 28,6263 38,0205 23,2992 12,6850 0,8460

Klasa bonitacyjna I II III IV V VI Łąki 0,5600 112,4319 298,4053 170,2537 48,5977 13,7778 Pastwiska 0,5300 18,5616 79,7535 92,9350 51,9703 63,4768

17

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Gospodarka Gminy bazuje obecnie głównie na uprawie buraka cukrowego, zbó Ŝ, warzyw, sadów oraz hodowli. W Gminie dominuj ą małe oraz średnie gospodarstwa rolne o pow. ok. 5 ha, w tym zdecydowanie przewa Ŝa sektor indywidualny:

ZBO śA W TYM: 3 320 ha

PSZENICA OZIMA 943 ha

PSZENICA JARA 366 ha

śYTO OZIME 167 ha

PSZEN śYTO OZIME 405 ha

PSZEN śYTO JARE 40 ha

OWIES 152 ha

JĘCZMIE Ń OZIMY 3 ha

JĘCZMIE Ń JARY 676 ha

MIESZANKA ZBO śOWA JARA 880 ha

KUKURYDZA NA ZIARNO I KISZONK Ę 20 ha

STR ĄCZKOWE GRUBO NASIENNE 27 ha

RZEPAK OZIMY 3 ha

BURAKI CUKROWE 40 ha

ZIEMNIAKI 432 ha

OKOPOWE PASTEWNE 42 ha

TRUSKAWKI 65 ha

WARZYWA 1128 ha

18

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

SADY W TYM: 716 ha

JABŁONIE 434 ha

GRUSZE 3 ha

ŚLIWY 17 ha

WI ŚNIE 177 ha

POZOSTAŁE UPRAWY OWOCOWE 84 ha

Dane szacunkowe ARiMR – uprawy w gminie Klimontów w 2007 roku

2.14 Oświata.

Infrastruktur ę edukacyjn ą Gminy tworz ą natomiast działaj ące na jej terenie szkoły podstawowe (Klimontów, Nawodzice, oraz filia w Ossolinie), gimnazjum, oraz zespół szkół ponadgimnazjalnych, w którego skład liceum ogólnokształc ące: profil humanistyczny, matematyczno-informatyczny, biologiczno-chemiczny, technikum handlowe-technik handlowiec, technikum mechaniczne technik-mechanik, technikum uzupełniaj ące (3-letnie po ZSZ), zasadnicza szkoła zawodowa-ślusarz, uzupełniaj ące liceum ogólnokształc ące dla dorosłych-zaoczne, technikum dla dorosłych-zaoczne.

3. Analiza SWOT

Nazwa “SWOT” jest akronimem angielskich słów: Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats, oznaczaj ących kolejno: Siły (Silne strony), Słabo ści (Słabe strony), Szanse i Zagro Ŝenia. W literaturze spotka ć mo Ŝna bardzo ró Ŝne próby jej zdefiniowania. Przewa Ŝaj ą przy tym uj ęcia, zgodnie z którymi analiza SWOT to: o „Kompleksowa metoda słu Ŝą ca do badania otoczenia obszaru i analizy jego wn ętrza”, o „Jedna z metod rejestracji i klasyfikacji czynników warunkuj ących strategi ę obszaru”, o „Jedno z podstawowych narz ędzi planowania strategicznego obszaru/ regionu, o „Metoda oceny sytuacji strategicznej obszaru/regionu”.

19

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Analiza SWOT jest metod ą analizy dokonywanej przez uczestników procesu planowania strategicznego. Zgodnie z najlepsz ą wiedz ą uczestników warsztatów analizowane s ą silne i słabe strony obszaru/ regionu oraz szanse i zagro Ŝenia zewn ętrzne. Przeprowadzona analiza SWOT pozwoliła na: o identyfikacj ę i analiz ę szans i zagro Ŝeń w otoczeniu gminy Klimontów, o identyfikacj ę i analiz ę mocnych i słabych stron gminy Klimontów dla całej gminy i w ka Ŝdym z obszarów kluczowych.

Wyniki analizy SWOT znajduj ą si ę w poni Ŝszej tabeli:

Tabela 1 Analiza SWOT Gminy Klimontów Silne strony Słabe strony

1. Dobre, Ŝyzne gleby sprzyjaj ące intensywnej 1. Brak inwestora strategicznego na terenie gminy produkcji rolnej. Klimontów, skutkuj ący brakiem miejsc pracy na 2. Atrakcyjno ść turystyczno – rekreacyjna gminy terenie gminy (zbiornik wodny w Szymanowicach, cenne 2. Niski stopie ń zwodoci ągowania gminy zabytki, potencjał dla agroturystyki) Klimontów 3. Blisko ść turystycznego miasta Sandomierza i 3. Emigracja ludzi młodych i wykształconych znanej atrakcji historycznej – ruin zamku w (brak mo Ŝliwo ści znalezienia pracy zgodnej z Uje ździe – gm. Iwaniska oczekiwaniami młodych ludzi) 4. Dziedzictwo kulturowe (zabytki, kapliczki, 4. Bezrobocie i relatywnie niska stopa Ŝyciowa ko ścioły) mieszka ńców gminy Klimontów 5. Czyste powietrze i brak bezpo średniego 5. Nara Ŝenie lokalnego rolnictwa na kl ęski i sąsiedztwa uci ąŜ liwych szlaków szkody pogodowe (susze, przymrozki) i brak komunikacyjnych środków rolników na ubezpieczanie upraw 8. Otwarto ść władz gminy Klimontów na 6. Mała liczba, wzgl ędem posiadanego potencjału, inwestorów wewn ętrznych i zewn ętrznych podmiotów gospodarczych na terenie gminy 9. Mo Ŝliwo ść produkcji energii odnawialnej, Klimontów w tym biopaliw 7. Niski stopie ń skanalizowania gminy 10. Lokalne produkty gastronomiczne Klimontów 8. Brak pełnej infrastruktury turystyczno – rekreacyjnej (konieczno ść lepszego zagospodarowania terenów wokół zbiornika wodnego w Szymanowicach – sporty wodne, aktywny wypoczynek, baza gastronomiczno- noclegowa) 9. Niska opłacalno ść produkcji rolnej 10. Niski poziom przedsi ębiorczo ści mieszka ńców 11. Brak dostatecznego wyposa Ŝenia świetlic wiejskich i remiz stra Ŝackich na terenie gminy Klimontów. 12. Brak centrum informacji turystycznej, systemu promocji turystyki lokalnej, tablic informacyjnych w sołectwach gminy Klimontów 13. Niska aktywno ść społeczna

20

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

14. UboŜenie społecze ństwa 15. Emigracja mieszka ńców w wieku produkcyjnym Szanse Zagro Ŝenia

1. Potencjał przyrodniczo-turystyczny gminy. 1. Niezadowalaj ący stan infrastruktury 2. Poło Ŝenie gminy przy trasie mi ędzynarodowej komunikacyjnej na terenie gminy Klimontów nr 9, Radom-Opatów-Rzeszów-Barwinek - 2. Peryferyjne poło Ŝenie gminy Klimontów w granica ze Słowacj ą) układzie woj. świ ętokrzyskiego – dawne woj. 3. Mo Ŝliwy napływ ludno ści miejskiej na tarnobrzeskie. wypoczynek, szczególnie weekendowy m.in. nad 3. Wysokie bezrobocie na terenie gminy i zbiornikiem wodnym w Szymanowicach ubo Ŝenie społecze ństwa 4. Wystarczaj ąca dost ępna przestrze ń 4. Skomplikowane i długotrwałe procedury inwestycyjna korzystania z zewn ętrznych źródeł finansowania 5. Dost ępno ść zewn ętrznych środków (np. dla inwestycji planowanych przez władze gminy finansowych Unii Europejskiej i krajowych) na Klimontów rozwój społeczno-gospodarczy gminy Klimontów 5. Brak stabilizacji cen w rolnictwie (warzywa, 7. Mo Ŝliwo ść prowadzenia takiej produkcji rolnej sadownictwo itd.) oraz systematyczny wzrost cen i warzywniczej, która odpowiadałaby potrzebom energii i paliw do produkcji rolnej rynku regionalnego, krajowego i zagranicznego, w 6. Ni Ŝ demograficzny odbijaj ący si ę w liczbie tym rynku UE (sadownictwo, ekologiczne mieszka ńców, w tym uczniów na terenie gminy warzywnictwo) Klimontów 7. Brak funduszy na utrzymanie zabytków 8. Plany skanalizowania gminy Klimontów w (kapliczek, pomników przyrody, ramach funduszy strukturalnych UE lokalnych zabytków) 9. Tworzenie i wspieranie pozarolniczych miejsc 8. Niska dost ępno ść do Internetu na terenie pracy na terenie gminy gminy Klimontów 10. Planowana realizacja programów Odnowy wsi 9. Brak oferty turystycznej (np. dla grup PROW 2007-2013 w kolejnych sołectwach gminy zorganizowanych) Klimontów w ramach funduszy UE 10. Emigracja mieszka ńców w wieku 11. Przychylne nastawienie samorz ądu gminnego produkcyjnym oraz studentów do inicjatyw społecznych. 12. Dost ępno ść kredytów i dotacji dla młodych rolników 13. Mo Ŝliwo ść wyznaczenia atrakcyjnych szlaków turystycznych pieszych i rowerowych na terenie gminy Klimontów (prowadz ących równie Ŝ do atrakcji turystycznych gmin s ąsiednich np. zamek w uje ździe, Zakon Cystersów w Koprzywnicy)

Podsumowuj ąc:

Głównym atutem gminy Klimontów są jej walory przyrodniczo-krajobrazowe oraz potencjał turystyczno-rekreacyjny. Siln ą stron ą gminy jest tak Ŝe wysoki poziom produkcji rolnej (głownie zbó Ŝ, warzywnictwa oraz rozwijaj ące si ę w ostatnich latach sadownictwo) osi ągany dzi ęki urodzajnym glebom i wysokiej kulturze rolnej. Nale Ŝy podkre śli ć, Ŝe gmina posiada atrakcyjne, jeszcze nie w pełni niezagospodarowane przestrzenie dla rozwoju wypoczynku sobotnio-niedzielnego (np. zbiornik wodny) oraz aktywnej turystyki pieszej i

21

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów rowerowej. Na terenie gminy znajduj ą si ę równie Ŝ wolne tereny inwestycyjne dla małych i wi ększych podmiotów gospodarczych. Samorz ąd traktuje priorytetowo mo Ŝliwo ść pozyskiwania zewn ętrznych źródeł finansowych, w szczególno ści funduszy unijnych na realizacje zarówno gminnych projektów inwestycyjnych, jak i bezpo średnie wsparcie inwestycyjne, o jakie mog ą si ę ubiega ć miejscowi rolnicy i przedsi ębiorcy.

Najwa Ŝniejszymi słabymi stronami gminy Klimontów są niedoinwestowane gospodarstwa rolne, niewystarczaj ąco rozwini ęte przetwórstwo rolne oraz brak zorganizowanych grup producenckich. Mieszka ńcy gminy nie podejmuj ą równie Ŝ ryzyka zwi ązanego z otwieraniem własnej działalno ści gospodarczej oraz d ąŜ eniem do stworzenia jak najwi ększej liczby pozarolniczych miejsc pracy. Wyraźnie widoczny jest brak szlaków turystycznych wraz z infrastruktur ą towarzysz ącą (np. punkty widokowe, miejsca grillo-wypoczynkowe), promocji turystyki oraz tablic i plansz turystyczno-informacyjnych, co uniemo Ŝliwia pełny rozwój turystyczny gminy Klimontów mimo posiadanych atutów. W sterze infrastruktury technicznej brakuje pełnego zwodoci ągowania gminy oraz brak sieci kanalizacyjnej na terenie gminy Klimontów. Rozwój hamuje równie Ŝ zły stan dróg na terenie gminy, w szczególno ści dróg gminnych i powiatowych. Słabymi stronami w sferze społecznej s ą : zmniejszaj ący si ę rokrocznie przyrost naturalny, zbyt małe środki na opiek ę społeczn ą, niska aktywno ść społeczna oraz zbyt mało działa ń na rzecz osób zagro Ŝonych wykluczeniem społecznym. Mieszka ńcy gminy Klimontów wskazuj ą równie Ŝ na niewystarczaj ąca baz ę sportowo-rekreacyjn ą w ich sołectwach (lokalne boiska piłkarskie, tereny zielone, mini place zabaw, wymagaj ące modernizacji świetlice wiejskie). Najbardziej istotn ą szans ą rozwojow ą gminy Klimontów jest potencjał przyrodniczo- turystyczny oraz potencjał produkcyjny lokalnego sektora rolnego. Rozwój małego przetwórstwa rolno – spo Ŝywczego w gospodarstwach na bazie funduszy UE, produkcja surowców do biopaliw i energii odnawialnej oraz produkcja Ŝywno ści ekologicznej to główne szanse rozwojowe dla lokalnych producentów rolnych Cała gmina charakteryzuje si ę znaczn ą atrakcyjno ści ą osadnicz ą, turystyczn ą, a tak Ŝe dobrym stanem środowiska naturalnego. Du Ŝą szans ą rozwojow ą byłoby pozyskanie inwestorów zewn ętrznych, którzy stworzyliby na terenie gminy pozarolnicze miejsca pracy. Szczególną szans ą rozwojow ą dla mieszka ńców gminy stanowi mo Ŝliwo ść tworzenia gospodarstw agroturystycznych, gdzie mo Ŝna poł ączy ć potencjał przyrodniczo-turystyczny gminy z promocj ą lokalnych produktów kulinarnych. Podsumowuj ąc, nale Ŝy wyra źnie podkre śli ć, Ŝe główn ą mo Ŝliwo ści ą wykorzystania przez gmin ę Klimontów wskazanych powy Ŝej szans rozwojowych jest pozyskiwanie środków

22

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów zewn ętrznych, w szczególno ści funduszy strukturalnych UE, dost ępnych w latach 2007-2013. Dodatkow ą wa Ŝną szans ą rozwojow ą gminy Klimontów stwarzaj ącą mo Ŝliwo ści pozyskania inwestorów jest dobre poło Ŝenie komunikacyjne gminy wzdłu Ŝ mi ędzynarodowej trasy nr 9 Radom-Opatów-Rzeszów-Barwinek (przej ście graniczne ze Słowacj ą)

Głównymi zagroŜeniami zewn ętrznymi dla rozwoju gminy Klimontów s ą zbyt niskie dochody z produkcji rolnej, rokroczne straty w rolnictwie powodowane kl ęskami naturalnymi (susze, przymrozki), w efekcie brak wkładu własnego rolników wymaganego przy inwestycjach z funduszy UE, brak środków finansowych i przygotowania merytorycznego mieszka ńców do otwierania własnej działalno ści gospodarczej oraz znaczne koszty budowy i modernizacji bazy rekreacyjno-turystycznej, która w pełni umo Ŝliwiłaby wykorzystanie potencjału gminy Klimontów.

Analiza problemów i celów.

Analiza problemów i celów Przeprowadzona analiza problemów i celów (poprzedzona diagnoz ą i analiz ą SWOT) pozwoliła na okre ślenie konkretnych i istniej ących „ tu i teraz ” problemów Gminy Klimontów oraz na ustalenie zale Ŝności przyczynowo – skutkowych mi ędzy zidentyfikowanymi problemami. Najwa Ŝniejsze problemy to: • Niewystarczaj ąca infrastruktura techniczna i społeczna • Niski poziom przedsi ębiorczo ści mieszka ńców gminy Klimontów • Brak pełnej infrastruktury rekreacyjnej i turystycznej mimo wielu lokalnych atrakcji • Emigracja ludzi młodych i wykształconych • Zły stan techniczny dróg, brak parkingów przy lokalnych atrakcjach turystycznych • Brak poczucia to Ŝsamo ści, odpowiedzialno ści za miejsce zamieszkania • Niski poziom aktywno ści społecznej • Du Ŝa grupa mieszka ńców zagro Ŝona wykluczeniem społecznym • Mała ilo ść firm działaj ących na terenie gminy Klimontów • Niewystarczaj ące zagospodarowanie przestrzeni publicznej we wsiach ( świetlice, centa wsi, lokalne boiska) • Zły stan obiektów dziedzictwa kulturowego – zabytki, kapliczki

Jednocze śnie nale Ŝy wskaza ć na nast ępuj ące kluczowe cele rozwoju gminy:

23

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

• Poprawa jako ści Ŝycia mieszka ńców gminy Klimontów • Wspieranie aktywnych grup lokalnych działaj ących w zakresie polityki prospołecznej • Zapobieganie wykluczeniom społecznym • Rozwój lokalnej gospodarki, w szczególno ści tworzenie pozarolniczych miejsc pracy, rozwój sektora usług pozarolniczych (lokalne rzemiosło, usługi naprawcze, lokalny handel) oraz wspieranie nowoczesnych upraw rolnych (komponenty do biopaliw, produkcja ekologiczna itd.) • Rozwój rekreacji i turystyki, a w szczególno ści agroturystyki na terenie gminy Klimontów na bazie du Ŝych walorów przyrodniczo-kulturowych.

5. Wizja i misja gminy

Wizja jest uj ęciem koncepcyjnym przyszłego stanu gminy. Dzi ęki ustalonej przez uczestników procesu planowania strategicznego spójnej wizji swojej Gminy zyskujemy czynnik jednocz ący społeczno ść lokaln ą, która od tej pory za swoj ą podstawow ą aspiracj ę będzie uwa Ŝała realizacj ę wspólnego dobra. Zadaniem wizji jest przekonanie mieszka ńców do podj ęcia wysiłku kreowania własnego losu. Dobrze sformułowana wizja strategiczna posiada długofalow ą perspektyw ę, co powala na zmian ę podej ścia zwi ązanego z rozwi ązywaniem jedynie bie Ŝą cych spraw na dbało ść o przyszły stan i rozwój wspólnoty gminnej. Ró Ŝny jest kontekst formułowania wizji dla gminy, mo Ŝe ona przyj ąć charakter cało ściowego uj ęcia funkcjonowania wspólnoty lub wskazywa ć jaki ś przewa Ŝaj ący obszar rozwojowy. Na podstawie analizy SWOT oraz konsultacji społecznych sformułowana została nast ępuj ąca wizja Gminy:

Gmina Klimontów miejscem, gdzie warto Ŝyć, pracowa ć, działa ć i inwestowa ć. Tak sformułowana wizja pozwoli mieszka ńcom i władzom Gminy ukierunkowa ć ich wspólne działania w okre ślonym celu, a co za tym idzie odwa Ŝniej podejmowa ć wyzwania polegaj ące na realizacji konkretnych zada ń na rzecz stabilnego rozwoju. Pierwszym krokiem w formułowaniu misji jest oczywi ście podj ęcie si ę wysiłku wypracowania samej strategii. Poprzez stworzenie spójnego dokumentu wyznaczaj ącego długofalowy rozwój gminy uzyskujemy wi ększ ą aktywno ść władz lokalnych i społeczno ści w ramach tera źniejszych i przyszłych wysiłków na rzecz wspólnoty. Wła śnie ta aktywno ść ma

24

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów by ć podejmowana pod szyldem wspólnej misji, jej sformułowanie jest swoist ą deklaracj ą intencji władz w odniesieniu do skali podejmowanych działa ń. Misja jest szerokim opisem sposobu realizacji wizji przez władze lokalne. Misję w pewnym sensie si ę pełni. Misja wyra Ŝa charakter gminy, a jej skuteczne wypełnienie zaleŜy od zasad, jakimi kieruj ą si ę mieszka ńcy gminy i konsekwencji w osi ąganiu wizji przyszłego stanu. Dobrze sformułowana misja musi posiada ć cechy, które b ędą uwzgl ędniały konkretne kierunki rozwoju, marzenia i wyzwania całej społeczno ści lokalnej oraz w jasny sposób wyra Ŝały: jaki jest nasz cel i co b ędziemy robi ć by ten cel osi ągn ąć . Kieruj ąc si ę tymi wskazówkami Misja Gminy Klimontów brzmi:

„Misj ą Władz Gminy Klimontów jest zapewnienie trwałych i stabilnych podstaw zrównowa Ŝonego rozwoju społeczno-ekonomicznego, prowadz ącego do zapewnienia mieszka ńcom Gminy Klimontów - optymalnych warunków Ŝycia”

Powy Ŝsza misja, okre ślona ju Ŝ w 2004 roku w Planie Rozwoju Lokalnego Gminy Klimontów pozwoli na kontrol ę podejmowanych działa ń przez cał ą wspólnot ę, ale przede wszystkim jej szeroki charakter pozwala na ambitne podejmowanie wyzwa ń sformułowanych w wizji. Podkre śla, i Ŝ spraw ą pierwszorz ędn ą nie jest jedynie wzrost gospodarczy, jednocze śnie wskazuje na walory, jakie ma godne Ŝycie mieszka ńców gminy.

6 . Cele strategiczne i projekty

Przeprowadzone: diagnoza i analiza SWOT oraz analiza problemów pozwoliły na ustalenie celów strategicznych i operacyjnych rozwoju Gminy Klimontów. Cele strategiczne wynikaj ą z uwarunkowa ń przyrodniczych, kulturowych, gospodarczych i społecznych gminy oraz przeprowadzonych konsultacji społecznych. S ą tak Ŝe odpowiedzi ą na zidentyfikowane podczas konsultacji potrzeby społeczno ści lokalnej.

Cel strategiczny 1: Poprawa jako ści Ŝycia mieszka ńców

Cel operacyjny 1: Rozwój infrastruktury technicznej i społecznej oraz ochrona środowiska i zasobów przyrodniczych na terenie Gminy Klimontów:

25

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Zadania: 1. Budowa kanalizacji w Gminie Klimontów (w tym w szczególno ści na terenach atrakcyjnych turystycznie i rekreacyjnie) na bazie wspólnych działa ń z innymi samorz ądami w ramach Funduszu Spójno ści (Zwi ązek Gmin Dorzecza Koprzywianki) oraz realizacja przedsi ęwzi ęć maj ących na celu popraw ę jako ści wód ( w tym lokalnych zbiorników wodnych); 2. Budowa i przebudowa dróg gminnych; 3. Doko ńczenie procesu wodoci ągowania gminy; 4. Uzbrojenie terenów pod inwestycje; 5. Kompleksowe uzbrojenie terenów atrakcyjnych turystycznie i rekreacyjnie (np. nad zbiornikiem wodnym w Szymanowicach); 6. Realizacja projektów zwianych z budow ą przydomowych oczyszczalni ścieków w zabudowie rozproszonej, ze wsparciem z funduszy UE; 7. Realizacja projektów zwi ązanych z wymian ą i utylizacj ą materiałów zawieraj ących azbest oraz zapewnienie wła ściwej gospodarki materiałami niebezpiecznymi dla środowiska naturalnego (np. opakowania po środkach ochrony ro ślin); 8. Zorganizowanie w przyszło ści gminnego systemu zbiórki surowców wtórnych „u źródła” oraz zbiórki odpadów niebezpiecznych ( PET, szkło, papier, baterie). 9. Wła ściwa regulacja cieków wodnych na terenie Gminy Klimontów m.in. poprzez budow ę nowych i modernizacj ę istniej ących w poszczególnych sołectwach uj ęć wody dla celów rolniczych i gospodarczych (sezon oprysków); 10. Rozwój sieci teleinformatycznej, w szczególno ści zapewnienie mieszka ńcom Gminy Klimontów dost ępu do Internetu drog ą radiow ą (jako najbardziej uzasadniony ekonomicznie wariant) oraz stworzenie w przyszło ści lokalnych punktów dost ępu do Internetu (np. Lokalne Centra Informacji, kawiarenki internetowe w świetlicach wiejskich); 11. Modernizacja, remonty oraz poprawa wyposa Ŝenia szkół na terenie gminy Klimontów m.in. budowa boisk wielofunkcyjnych; 12. Zagospodarowanie terenów wokół obiektów o światowych ( rozbudowa parkingów, zakładanie terenów zielonych) przy optymalnym wykorzystaniu środków unijnych np. w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 (Działanie „Odnowa wsi oraz rozwój dziedzictwa kulturowego ”); 13. Unowocze śnienie i poprawa wyposa Ŝenia biblioteki;

26

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

14. Doposa Ŝenie funkcjonuj ących na terenie gminy świetlic wiejskich np. w urz ądzenia sportowe, materiały edukacyjne; 15. Tworzenie centrów informacyjno-edukacyjnych na bazie istniej ących bibliotek; 16. Tworzenie centrów dawnej tradycji i kultury promowanych np. przy okazji Gminnego Świ ęta w sierpniu ka Ŝdego roku czyli św Jacka; . 17. Podniesienie jako ści usług medycznych oraz rozwój i unowocze śnienie wyposa Ŝenia ośrodka zdrowia; 18. Opracowanie koncepcji wykorzystania naturalnych zasobów energetycznych ( np. wiatr, energia słoneczna, spalanie słomy); 19. Wspieranie inwestycji zwi ązanych z wykorzystaniem energii odnawialnej (np. uprawy rzepaku, wierzby energetycznej); 20. Modernizacja i doposa Ŝenie budynku Urz ędu Gminy w Klimontowie; 21. Dbało ść o maszyny i urz ądzenia świadcz ące usługi komunalne (np. od śnie Ŝanie); 22. Docelowo budowa chodników dla pieszych oraz ście Ŝek rowerowych w ruchliwych i atrakcyjnych turystycznie miejscach Gminy Klimontów; 23. Modernizacja budynków remiz stra Ŝackich oraz adaptacja ich pomieszcze ń na cele społeczno-kulturalne; 24. Wspieranie aktywnych grup lokalnych działaj ących w zakresie polityki społecznej; 25. Rozwój instytucji opieki społecznej; 26. Opracowanie Strategii Rozwi ązywania Problemów Społecznych

Cel operacyjny 2: Odnowa i rozwój wsi Zadania: 1. Kształtowanie przestrzeni publicznej w centrach wsi (małe tereny zielone, mała infrastruktura turystyczna (np. punkty widokowo-wypoczynkowe) przy obiektach historycznych i atrakcyjnych turystycznie, mini place zabaw i otwarte wiejskie tereny rekreacyjne); 2. Opracowanie „Strategii Rozwoju Turystyki na terenie Gminy Klimontów na lata 2007-2015”; 3. Modernizacja na terenie Gminy Klimontów obiektów pełni ących funkcje publiczne o charakterze społeczno – kulturalnym (zadania priorytetowe: poprawa stanu istniej ących świetlic wiejskich oraz ich otoczenia, stworzenie izb tradycji, dawnych zawodów np. kowalstwa);

27

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

4. Dostosowanie głównych obiektów u Ŝyteczno ści publicznej np. budynku Urz ędu Gminy w Klimontowie do potrzeb niepełnosprawnych; 5. Modernizacja i doposa Ŝenie obiektów pełni ących funkcje publiczne o charakterze rekreacyjno-sportowym (zadania priorytetowe: budowa wiejskich wielofunkcyjnych boisk sportowych oraz tworzenie otwartych mini terenów rekreacyjno-sportowych m.in. wraz z placami zabaw); 6. Budowa małej infrastruktury turystyczno-promocyjnej na terenie Gminy Klimontów np. ławki, miejsca zadaszone, alejki spacerowe, tablice informacyjne dla turystów; 7. Odnawianie lub konserwacja, obiektów zabytkowych i obiektów architektury sakralnej oraz ich otoczenia np. Ko ściół w Klimontowie; 8. Modernizacja i odtworzenie obiektów zabytkowych oraz charakterystycznych dla tradycji pracy w danym regionie wraz z ich adaptacj ą na cele publiczne; 9. Remont i konserwacja lokalnych pomników historii oraz zagospodarowanie terenów przyległych - utwardzenie terenu, nasadzenia zieleni, tablice informacyjne; 10. Docelowo wytyczenie, oznakowanie oraz wyposa Ŝenie w mał ą infrastruktur ę edukacyjnych ście Ŝek edukacyjno-ekologicznych na terenie Gminy Klimontów;

Cel operacyjny 3: Aktywizacja społeczno ści lokalnej Zadania: 1. Opracowanie w przyszło ści Gminnej Strategii Rozwoju Zasobów Ludzkich prezentuj ącej mo Ŝliwo ści rozwoju zawodowego mieszka ńców gminy Klimontów przy wsparciu funduszy unijnych i innych zewn ętrznych źródeł finansowania; 2. Wspieranie aktywnych grup lokalnych np. Stra Ŝaków, Koła Gospody ń Wiejskich, przygotowanie i wyposa Ŝenie miejsc spotka ń, opracowanie programu działania i harmonogramu spotka ń; 3. Stworzenie Gminnego Centrum Informacjno-Promocyjnego w Klimontowie; 4. Upowszechnienie kształcenia ustawicznego; 5. Wypracowanie systemu wspierania (partycypacji) dostępu dzieci i młodzie Ŝy; do dóbr kultury poza gmin ą (transport do takich atrakcji jak np. Stare Miasto w Sandomierzu 6. Propagowanie twórczo ści dzieci i młodzie Ŝy szkolnej, w szczególno ści edukacji zdrowotnej i profilaktyki – organizacja konkursów artystycznych, sponsorowanie nagród prze Urz ąd Gminy w Klimontowie; 7. Tworzenie mi ędzypokoleniowego zespołu artystycznego;

28

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

8. Wspieranie rozwoju sportu kwalifikowanego dzieci i młodzie Ŝy np. poprzez klub sportowy Klimontowianka. 9. Integracja krajowa i mi ędzynarodowa, w szczególno ści nawi ązanie kontaktów partnerskich Gminy Klimontów z podobnymi gminami z innych pa ństw UE i dawnego ZSRR (np. Ukraina) 10. Unowocze śnienie i wsparcie systemu edukacji przedszkolnej z wykorzystaniem dofinansowania np. ze środków unijnych i innych pochodz ących z zewn ątrz 11. Organizowanie cyklicznych imprez sportowych propaguj ących sport masowy (np. turniej piłki no Ŝnej, siatkowej, biegi przełajowe o Puchar Wójta i Puchar Przewodnicz ącego Rady Gminy w Klimontowie) 12. Organizacja imprez, spotka ń weekendowych w sołectwach propaguj ących zdrowy styl Ŝycia. 13. Wspieranie grup lokalnych chc ących działa ć w zakresie polityki prospołecznej

Cel strategiczny 2: Rozwój lokalnej gospodarki na terenie Gminy Klimontów

Cel operacyjny 1: Tworzenie warunków do rozwoju przedsi ębiorczo ści Zadania: 1. Cykliczne szkolenia rolników i przedsi ębiorców w zakresie pozyskiwania funduszy unijnych 2007-2013, w szczególno ści z zakresu: - inwestycji w gospodarstwach rolnych - rent strukturalnych - gospodarstw niskotowarowych - produkcji ekologicznej - premii dla tzw. młodych rolników - dofinansowania działalno ści gospodarczej na obszarach wiejskich; 2. Opracowanie analizy rynku lokalnego i regionalnego pod k ątem zapotrzebowania na miejscowe produkty i usługi; 3. Szkolenia zawodowe rolników (m.in. w zakresie dywersyfikacji dochodów, produkcji zintegrowanej oraz dobrej praktyki rolniczej); 4. Szkolenia w zakresie tworzenia i funkcjonowania grup producenckich na terenie Gminy Klimontów; 5. Organizacja konkursu dla młodzie Ŝy szkolnej „Mój pomysł na biznes”; 6. Szkolenia i warsztaty dla młodzie Ŝy szkolnej „ABC przedsi ębiorczo ści”;

29

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

7. Wspieranie szkole ń i poradnictwa zawodowego, podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz wspieranie zatrudnienia i samozatrudnienia na terenie Gminy Klimontów; 8. Organizacja szczegółowych kursów i warsztatów tematycznych (ksi ęgowo ść , podstawy prawa, marketing) dla mieszka ńców zainteresowanych prowadzeniem działalno ści gospodarczej; 9. Opracowanie i wdro Ŝenie programu współpracy przedsi ębiorstw lokalnych w ramach przyj ętych kierunków rozwoju Gminy Klimontów, np. promocji turystyki, rozwoju pozarolniczego sektora usług itd.; 10. Opracowanie oferty terenów przeznaczonych pod potencjalne lokalne inwestycje gospodarcze.

Cel operacyjny 2: Ró Ŝnicowanie działalno ści gospodarczej Zadania: 1. Szkolenia i warsztaty w zakresie organizacji i prowadzenia działalno ści usługowej; 2. Szkolenia i warsztaty w zakresie pisania projektów i pozyskiwania funduszy unijnych; 3. Szkolenia i warsztaty dotycz ące świadczenia usług dla gospodarstw rolnych lub le śnictwa np. naprawy, atestowanie opryskiwaczy, przegl ądy techniczne pojazdów i maszyn rolniczych itd.; 4. Szkolenia i warsztaty w zakresie robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych; 5. Szkolenia i warsztaty dotycz ące świadczenia usług transportowych; 6. Szkolenia i warsztaty dotycz ące świadczenia usług komunalnych; 7. Szkolenia i warsztaty dotycz ące zasad certyfikacji lokalnych ekologicznych produktów rolnych; 8. Szkolenia i warsztaty w zakresie rzemiosła i r ękodzielnictwa; 9. Szkolenia i warsztaty dotycz ące świadczenia usług zwi ązanych z agroturystyk ą i rekreacj ą np. pozyskiwanie środków unijnych, zasady kategoryzacji obiektów agroturystycznych, rozliczanie podatkowe itd.; 10. Szkolenia i warsztaty w zakresie wytwarzania energii odnawialnej np. uprawy rzepaku, wierzby energetycznej, lokalna produkcja brykietu.; 11. Szkolenia i warsztaty w zakresie małego przetwórstwa produktów rolnych wspieranego z funduszy unijnych np. kiszenia i pakowania w małe hermetyczne torebki foliowe lokalnych ogórków;

30

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

12. Szkolenia i warsztaty dotycz ące przechowywania owoców np. prezentacja kosztów i pó źniejszych korzy ści modernizacji małych przechowalni jabłek; 13. Szkolenia zawodowe z obszaru rachunkowo ści, doradztwa, podstaw informatyki dla lokalnych przedsi ębiorców z terenu Gminy Klimontów;

Cel operacyjny 3: Promocja gospodarcza, inwestycyjna i turystyczna Gminy Klimontów Zadania: 1. Opracowanie Strategii Rozwoju Turystyki dla Gminy Klimontów na lata 2007-2015; 2. Opracowanie i wydanie informatora dotycz ącego lokalnej przedsi ębiorczo ści na terenie Gminy Klimontów; 3. Udział w targach, festynach i wystawach regionalnych, krajowych oraz, je śli mo Ŝliwe będzie uzyskanie dofinansowanie z funduszy UE, tak Ŝe zagranicznych.; 4. Opracowanie, druk i dystrybucja materiałów promocyjnych ; 5. Opracowanie i wdro Ŝenie systemu współpracy z lokalnymi mediami np. Tygodnik Nadwi śla ński, Echo Dnia (wkładka sandomierska); 6. Opracowanie i wydanie map, folderów i przewodników po Gminie Klimontów i okolicy; 7. Opracowanie i lokalizacja, docelowo w ka Ŝdym sołectwie, tablic informacyjnych dotycz ących zasobów kulturowych.; 8. Intensywna promocja cyklicznego, rokrocznego Świ ęta Gminy promuj ącego Gmin ę Klimontów w skali regionu i kraju, czyli Jarmarku Św. Jacka.; 9. Rozbudowa i oznakowanie szlaków oraz atrakcji kulturowych i turystycznych;

Cel strategiczny 3: Rozwój rekreacji i turystyki

Cel operacyjny 1: Rozwój bazy i usług rekreacyjnych, turystycznych, kulturalnych i sportowych

Zadania: 1. Budowa i rozbudowa małej infrastruktury towarzysz ącej turystyczno-rekreacyjnej na terenie Gminy Klimontów: parkingi, ławki, punkty widokowe i grillowi, mini tereny zielone. 2. Budowa kameralnego stadionu w Klimontowie wraz z infrastruktur ą towarzysz ącą.

31

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

3. Tworzenie miejsc noclegowych w gospodarstwach rolnych, wspieranie lokalnej oferty agroturystycznej oraz stworzenie młodzie Ŝowej bazy turystycznej. 4. Wspieranie organizacji małych i sezonowych punktów gastronomicznych 5. Budowa ci ągów pieszo – rowerowych przy głównych drogach gminnych 6. Wytyczanie i oznakowanie szlaków rowerowych 7. Organizacja usług turystycznych – kuligi, przejazdy saniami lub bryczkami, jazda konna 8. Sprzeda Ŝ lokalnych produktów gastronomicznych bezpo średnio z gospodarstw rolnych 9. Przygotowanie ofert edukacji przyrodniczej w miejscowych gospodarstwach rolnych np. zielone szkoły, plenery malarskie 10. Organizacja otwartych imprez kulturalnych i sportowych o wymiarze lokalnym (odpusty, do Ŝynki) 11. Przygotowanie oferty pobytu poł ączonego z rehabilitacj ą dla osób niepełnosprawnych np. hipoterapia 12. Szkolenia w zakresie turystyki, agroturystyki, i świadczenia usług turystycznych 13. Opracowanie projektów lokalizacji i zagospodarowania miejsc wypoczynku sobotnio – niedzielnego na terenie Gminy Klimontów.

Cel operacyjny 2: Zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego Zadania: 1. Prezentacja i promocja lokalnego dziedzictwa kulturowego Gminy Klimontów 2. Odnawianie lub konserwacja lokalnych pomników historii, obiektów architektury Sakralnej oraz miejsc pami ęci 3. Modernizacja i adaptacja na potrzeby edukacyjne obiektów zabytkowych lub charakterystycznych dla tradycyjnych zawodów 4. Opracowanie gminnych materiałów dydaktycznych dotycz ących tradycji i kultury lokalnej 5. Zachowanie i promocja lokalnego dziedzictwa kulinarnego 6. Propagowanie i zachowanie dziedzictwa kulturowego (zadania priorytetowe: odtworzenie dawnych zwyczajów i obrz ędów oraz historii terenu Gminy Klimontów) 7. Powi ązanie Strategii rozwoju Gminy Klimontów z dokumentami strategicznymi.

32

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Strategia rozwoju Gminy Klimontów jest spójna z rz ądowymi i regionalnymi dokumentami programowymi, co zapewnia mo Ŝliwo ść uczestniczenia w programach operacyjnych, będących podstaw ą wsparcia samorz ądów środkami z bud Ŝetu pa ństwa i środkami z funduszy Unii Europejskiej. W ramach Strategii Rozwoju Gminy Klimontów realizowane b ędą cele ogólne i szczegółowe nast ępuj ących dokumentów strategicznych:

I. Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego na lata 2007–2013.

Cele polityki regionalnej pa ństwa sformułowane zostały w trzech zasadniczych kierunkach: 1.. Rozwój konkurencyjno ści gospodarczej polskich regionów. 2. Wspieranie elastycznego ró Ŝnicowania zamierze ń (celów) i wykorzystywanie potencjału endogenicznego regionów. 3.Wyrównywanie szans rozwojowych województw.

II. Strategii Rozwoju Kraju 2007-2015 (SRK)

Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 (SRK) jest podstawowym dokumentem strategicznym okre ślaj ącym cele i priorytety w obszarze rozwoju społeczno-gospodarczego Polski oraz warunki, które powinny ten rozwój zapewni ć. Strategia wyznacza cele oraz identyfikuje obszary uznane za najwa Ŝniejsze z punktu widzenia osi ągni ęcia tych celów, w których koncentrowane b ędą działania pa ństwa. Uwzgl ędnia jednocze śnie najwa Ŝniejsze trendy rozwoju światowej gospodarki oraz cele, jakie stawia Unia Europejska w Strategii Lizbo ńskiej. SRK nadaje priorytet działaniom, jakie podejmie rz ąd w latach 2007-2015 w celu realizacji wizji Polski. Głównym celem Strategii jest podniesienie poziomu i jako ści Ŝycia mieszka ńców Polski: poszczególnych obywateli i rodzin. Cel główny, a tak Ŝe problemy społeczno- gospodarcze wynikaj ące z zapó źnie ń rozwojowych, niedoinwestowania polskiej gospodarki oraz uwarunkowa ń zewn ętrznych, wskazuj ą na priorytety. Okre ślaj ą one najwa Ŝniejsze obszary działa ń, dzi ęki którym mo Ŝliwe b ędzie osi ągni ęcie głównego celu SRK. Priorytetami tymi s ą: 1. Wzrost konkurencyjno ści i innowacyjno ści gospodarki, 2. Poprawa stanu infrastruktury technicznej i społecznej, 3. Wzrost zatrudnienia i podniesienie jego jako ści,

33

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

4. Budowa zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpiecze ństwa, 5. Rozwój obszarów wiejskich

III. Narodowa Strategia Spójno ści 2007-2013 (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia).

Narodowa Strategia Spójno ści (NSS) (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia) to dokument strategiczny okre ślaj ący priorytety i obszary wykorzystania oraz system wdra Ŝania funduszy unijnych: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) oraz Funduszu Spójno ści w ramach bud Ŝetu Wspólnoty na lata 2007–13. Celem strategicznym NSS (NSRO) jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjno ści gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsi ębiorczo ści, zapewniaj ącej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójno ści społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Cel strategiczny osi ągany b ędzie poprzez realizacj ę horyzontalnych celów szczegółowych. Celami horyzontalnymi NSS (NSRO) s ą: 1. Poprawa jako ści funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów partnerstwa, 2. Poprawa jako ści kapitału ludzkiego i zwi ększenie spójno ści społecznej, 3. Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej maj ącej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjno ści Polski, 4. Podniesienie konkurencyjno ści i innowacyjno ści przedsi ębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej warto ści dodanej oraz rozwój sektora usług, 5. Wzrost konkurencyjno ści polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej, 6. Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich.

NSS realizowana jest przy pomocy Programów Operacyjnych zarz ądzanych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego: 1. Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej 2. Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej 3. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko

34

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

4. Program Operacyjny Konkurencyjna Gospodarka 5. Program Operacyjny Kapitał Ludzki 6. Program Operacyjny Pomoc Techniczna oraz 16 Regionalnych Programów Operacyjnych zarz ądzanych przez samorz ądy województw.

Dla gminy Klimontów najwa Ŝniejszym instrumentem dofinansowania inwestycji w najbli Ŝszych siedmiu latach b ędzie „ Regionalny Program Operacyjny Województwa Świ ętokrzyskiego na lata 2007–2013 ”. Realizacja Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świ ętokrzyskiego na lata 2007 – 2013 ma przynie ść efekt w postaci budowy nowoczesnej gospodarki regionu, bazuj ącej na wiedzy i umiej ętno ściach, otwartej na innowacje, generuj ącej nowe miejsca pracy. Tak postawiony cel jest konsekwencj ą post ępuj ącego procesu globalizacji gospodarki, post ępu technicznego i ambitnej polityki Unii Europejskiej w zakresie rozwoju nowoczesnej gospodarki. Programu nast ąpi poprzez realizacj ę sze ściu celów szczegółowych. Cele szczegółowe: Cel 1. Podniesienie poziomu konkurencyjno ści regionalnej gospodarki poprzez zwi ększanie zdolno ści inwestycyjnej podmiotów gospodarczych; Cel 2. Stworzenie warunków do rozwoju społecze ństwa informacyjnego oraz powi ąza ń mi ędzy sektorem B+R a gospodark ą; Cel 3. Poprawa jako ści systemu komunikacyjnego regionu i jego poł ącze ń z krajowymi i europejskimi korytarzami transportowymi; Cel 4. Poprawa stanu środowiska naturalnego województwa; Cel 5. Zapewnienie dost ępu do wysokiej jako ści usług publicznych i zasobów dziedzictwa kulturowego; Cel 6. Zwi ększenie atrakcyjno ści o środków miejskich i centrów gmin.

35

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Układ celów i osi priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świ ętokrzyskiego na lata 2007-2013.

REGIONALNYPROGRAMOPERACYJNYWOJEWÓDZTWAŚWIĘTOKRZYSKIEGONALATA 20072013

CEL GENERALNY

POPRAWAWARUNKÓWSPRZYJAJĄCYCHBUDOWIEKONKURENCYJNEJ IGENERUJĄCEJNOWEMIEJSCAPRACYREGIONALNEJGOSPODARKI

CELE SZCZEGÓŁOWE

Podniesieniepoziomu Stworzenie Poprawajakości Poprawa Zapewnienie Zwiększenie konkurencyjności warunkówdo systemu stanu dostępudo atrakcyjnoś regionalnejgospodarki rozwoju komunikacyjnego środowiska wysokiej ciośrodków poprzezzwiększanie społeczeństwa regionuijego naturalnego jakościusług miejskichi zdolnościinwestycyjnej informacyjnego połączeńz województwa publicznychi centrów podmiotów orazpowiązań krajowymii zasobów gmin gospodarczych między europejskimi dziedzictwa sektoremB+Ra korytarzami kulturowego gospodarką transportowymi

OSIE PRIORYTETOWE

Rozwój Wsparcie Podniesienie Rozwój Wzrostjakości Wzmocnieni Pomoc przedsiębiorczo innowacyjności, jakości infrastruktury infrastruktury eośrodków techniczna ści budowa systemu ochrony społecznej miejskichi społeczeństwa komunikacyjn środowiskai oraz rewitalizacja informacyjnego egoregionu energetycznej inwestycjew małych orazwzrost dziedzictwo miast potencjału kulturowe, inwestycyjnego turystykęi regionu sport

Źródło: RPOW Ś 2007-2013.

36

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

IV. Strategi ą Rozwoju Obszarów Wiejskich i Rolnictwa na lata 2007 – 2013 z elementami prognozy do roku 2020, która proponuje wdra Ŝanie modelu wielofunkcyjnego rozwoju wsi i wielofunkcyjnego rolnictwa. Jej główne cele: wspieranie zrównowa Ŝonego rozwoju obszarów wiejskich, poprawa konkurencyjno ści rolnictwa oraz wzmocnienie przetwórstwa rolno-spo Ŝywczego w kierunku poprawy jako ści i bezpiecze ństwa Ŝywno ści. W strategii tej zało Ŝono komplementarno ść jej działa ń z działaniami ustalonymi w strategiach i programach rozwoju regionów, w ramach nadrz ędnego celu jakim jest poprawa warunków Ŝycia i pracy mieszka ńców wsi poprzez wzrost gospodarczy, z uwzgl ędnieniem wymogów środowiska. 3. Strategi ą Rozwoju Województwa Świ ętokrzyskiego do roku 2020.

37

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Relacje celów RPOW Ś 2007 - 2013 oraz Strategii Rozwoju Województwa Świ ętokrzyskiego do roku 2020.

źródło: RPOW Ś 2007-2013

38

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Relacje celów RPOW Ś 2007 – 2013 oraz NSRO 2007 - 2013.

źródło: RPOW Ś 2007-2013

39

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

4. Programem Ochrony Środowiska Dla Województwa Świ ętokrzyskiego na lata 2007-2015.

Realizacja "Programu ochrony środowiska dla województwa świ ętokrzyskiego" pozwoli na osi ągni ęcie w perspektywie długoterminowej, zrównowa Ŝonego rozwoju całego województwa, gdzie ochrona środowiska stanowi nierozł ączn ą cz ęść procesów rozwojowych i jest rozpatrywana z nimi. Nadrz ędnym celem wojewódzkiej polityki ekologicznej jest zrównowa Ŝony rozwój województwa, w którym środowisko przyrodnicze i jego ochrona maj ą znacz ący wpływ na przyszły charakter tego obszaru i równocze śnie wspieraj ą jego rozwój gospodarczy i społeczny.

Zadania jakie maj ą zosta ć zrealizowane przez Gmin ę Klimontów w zakresie ochrony środowiska b ędą si ę wpisywały w wojewódzkie priorytety ekologiczne tj: a) Edukacj ę na rzecz zrównowa Ŝonego rozwoju; b) Ochron ę i racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi; c) Gospodark ę odpadami.

5. Programem Rozwoju Infrastruktury Transportowej Województwa Świ ętokrzyskiego na lata 2007 – 2013.

Program Rozwoju Infrastruktury Transportowej Województwa Świ ętokrzyskiego na lata 2007 – 2013 jest kompleksowym programem rozwoju sieci drogowej województwa. Zakłada on m.in. realizacj ę nast ępuj ących celów: a) Doprowadzenia sieci drogowej województwa do wymogów warunków technicznych jakim powinny odpowiada ć drogi i ich usytuowanie (Rozp. MTiGM z dnia 2 marca 1999 r.) b) Wyboru odcinków sieci drogowej na których inwestowanie b ędzie najbardziej efektywne. c) Modernizacji odcinków dróg szczególnie niebezpiecznych dla ruchu. d) Dostosowania przekrojów dróg do wzrastaj ącego ruchu. e) Wskazanie perspektywicznych rozwi ąza ń podnosz ących standard sieci drogowej dla zachowania rezerw terenowych niezb ędnych dla ich realizacji i stopniowego pozyskiwania terenów

Najwi ększ ą szans ą rozwojow ą dla gminy Klimontów w ramach powy Ŝszego dokumentu jest planowana modernizacja międzynarodowej trasy nr 9 Radom-Opatów-Rzeszów-Barwinek (przej ście graniczne ze Słowacj ą), poniewa Ŝ przebiega ona przez teren gminy i mo Ŝe by ć

40

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów kluczowa dla przyci ągni ęcia inwestorów strategicznych oraz wzrostu lokalnego ruchu turystycznego.

VII. Strategi ą rozwoju turystyki w województwie świ ętokrzyskim na lata 2006-2014.

Zgodnie ze Strategi ą rozwoju turystyki w województwie świ ętokrzyskim na lata 2006-2014 turystyka jest kluczowym narz ędziem rozwoju województwa świ ętokrzyskiego, a tak Ŝe jego społeczno-go spodarczej aktywizacji. Rozwój turystyki ma by ć oparty o efektywne i zrównowa Ŝone wykorzystywanie posiadanego potencjału, w tym przede wszystkim niespotykanej ró Ŝnorodno ści zasobów, stanowi ącej najwi ększy atut Regionu. Celem nadrz ędnym ma by ć trwały rozwój turystyki w Regionie, prowadz ący do poprawy jego konkurencyjno ści, skutkuj ący wzrostem dochodów i zwi ększaj ącym si ę zatrudnieniem. Celami po średnimi: 1. Stworzenie zintegrowanej oferty turystycznej województwa świ ętokrzyskiego przy wykorzystaniu potencjału Regionu. 2. Przygotowanie wysoko wykwalifikowanych i profesjonalnych kadr dla turystyki w województwie świ ętokrzyskim. 3. Opracowanie zintegrowanego i skutecznego systemu promocji i marketingu. 4. Kształtowanie przestrzeni turystycznej. 5. Rozwój otoczenia sprzyjaj ącego rozwojowi turystyki w województwie.

VIII. Planem Gospodarki Odpadami dla Województwa Świ ętokrzyskiego 2007-2011.

Podstawowym zadaniem, do zrealizowania w ramach Planu jest uporz ądkowanie gospodarki odpadami w województwie świ ętokrzyskim. Obejmuje ono m.in. rozwijanie selektywnego zbierania odpadów, zapewnienie funkcjonowania wystarczaj ącej ilo ści nowoczesnych instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów, dostosowanie składowisk odpadów do wymogów przepisów o odpadach lub je Ŝeli nie jest to mo Ŝliwe, ich zamykanie i rekultywacj ę, a tak Ŝe szeroko poj ętą edukacj ę ekologiczn ą mieszka ńców naszego województwa. W Planie odniesiono si ę do trzech zasadniczych strumieni odpadów, tj. odpadów z sektora komunalnego (w tym odpady niebezpieczne chemicznie) i gospodarczego oraz odpadów niebezpiecznych.

41

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

IX. Strategi ą Zrównowa Ŝonego Rozwoju Powiatu Sandomierskiego.

W powy Ŝszym dokumencie podkre ślono, Ŝe strategicznie wa Ŝną kwesti ą dla dynamicznego rozwoju powiatu sandomierskiego jest przygotowanie i wła ściwe wykorzystywanie przez gminy tego powiatu europejskich funduszy pomocowych m.in. w celu rozwoju podstawowej infrastruktury technicznej na obszarach wiejskich (m.in. poprzez wspólne składanie wniosków w ramach Zwi ązku Gmin Dorzecza Koprzywianki).

8. Wdra Ŝanie i monitoring strategii

Wdra Ŝanie i realizacja strategii powinny opiera ć si ę na nast ępuj ących zasadach: • podejmowaniu działa ń wynikaj ących z zało Ŝonych celów zgodnie z kompetencjami samorz ądu okre ślonych ustaw ą o samorz ądzie gminnym, • działaniach opartych na partnerstwie publiczno – publicznym (samorz ąd – samorz ąd, samorz ąd – rz ąd, organizacje pozarz ądowe – samorz ąd), • działaniach opartych na zasadach partnerstwa publiczno - prywatnego (z udziałem prywatnych inwestorów), • działaniach opartych na zasadach partnerstwa publiczno - społecznego (z udziałem organizacji pozarz ądowych). Podstawowe warunki wdra Ŝania i realizacji strategii: • zachowanie i ochrona warto ści antropogenicznych i przyrodniczych, • zachowanie istniej ących wi ęzi społecznych, • stosowanie zasad zrównowa Ŝonego rozwoju.

W procesie realizacji Strategii wa Ŝna jest kontrola przebiegu tego procesu oraz ocena uzyskanych efektów społecznych i gospodarczych, a tak Ŝe zmian w środowisku przyrodniczym. Zadanie to, maj ące charakter permanentny, nazywa si ę monitoringiem Strategii lub monitoringiem realizacji Strategii.

Monitoring dotyczy ć musi w zasadzie dwóch podstawowych spraw: • oceny przebiegu realizacji strategii, tj. jej celów i zada ń, • oceny uzyskiwanych efektów rozwoju społecznego i gospodarczego oraz stanu środowiska.

42

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Realizacja Strategii przynie ść powinna pozytywne zmiany (efekty) zakładane na etapie jej opracowania. Mo Ŝe jednak tak Ŝe spowodowa ć, i tego nie nale Ŝy wyklucza ć, niezamierzone i nieoczekiwane zmiany niekorzystne, których nie dało si ę przewidzie ć, lub, które wyst ąpiły w wyniku okre ślonego ukształtowania si ę warunków realizacji strategii, zwłaszcza warunków zewn ętrznych, w szczególno ści mi ędzynarodowych i krajowych. Wła śnie monitoring powinien wskazywa ć wszelkiego rodzaju zmiany, aby mo Ŝna było na bie Ŝą co podejmowa ć korekty umo Ŝliwiaj ące prawidłow ą realizacj ę Strategii. Monitoring realizacji Strategii ma zatem dwie funkcje: sprawdzaj ącą i koryguj ącą. Komitet Monitoruj ący realizacj ę Strategii b ędzie zwoływany cyklicznie raz w roku na wniosek Wójta Gminy Klimontów. Jego działanie b ędzie to Ŝsame z działaniem Komitetu Monitoruj ącego realizacj ę Planu Rozwoju Lokalnego. a) Komitet Monitoruj ący tworzy zespół do spraw sporz ądzania projektów wniosków słu Ŝą cych pozyskiwaniu środków finansowych w ramach funduszy strukturalnych utworzony w ramach Urz ędu Gminy w Klimontowie, b) Komitet Monitoruj ący zapoznaje si ę z przygotowanym przez stosowne referaty raportem z realizacji Strategii, c) Raport z realizacji Strategii zawiera opis realizacji poszczególnych zada ń i projektów inwestycyjnych z wyznaczonym zakresem odpowiedzialno ści i harmonogramem realizacji poszczególnych zada ń, Komitet Monitoruj ący oceni realizacj ę poszczególnych zada ń i projektów inwestycyjnych w zakresie terminowo ści ich realizacji oraz zgodno ści tych zada ń i projektów z przyj ętymi w Strategii zadaniami, polegaj ącymi na poprawie sytuacji na terenie gminy, za ś wnioski przedstawi Wójtowi Gminy Klimontów. Zakres rzeczowy monitoringu nie powinien by ć zbyt obszerny. Strategia jest programem generalnym i z tych wzgl ędów ocena rozwoju powinna posiada ć tak Ŝe generalny charakter. Nie oznacza to, Ŝe powinna by ć powierzchowna. Zestaw wska źników b ędących podstaw ą oceny powinien ujmowa ć w sposób do ść szczegółowy stopie ń realizacji zada ń.

43

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Przykładowe wska źniki monitorowania realizacji Strategii Rozwoju Gminy Klimontów.

Jednostka NAZWA WSKA ŹNIKA miary Długo ść dróg z towarzysz ącą kanalizacj ą teletechniczn ą km Długo ść wybudowanej drogi km Długo ść wybudowanej sieci kanalizacji deszczowej km Długo ść wybudowanych chodników km Długo ść wybudowanych ci ągów pieszo-rowerowych km Długo ść wybudowanych ekranów akustycznych km Długo ść wybudowanych linii autobusowych km Długo ść wybudowanych ście Ŝek rowerowych km Długo ść wybudowanych utwardzonych poboczy km Długo ść zmodernizowanej drogi km Długo ść zmodernizowanej sieci kanalizacji deszczowej km Długo ść zmodernizowanych chodników km Długo ść zmodernizowanych ci ągów pieszo-rowerowych km Długo ść zmodernizowanych ekranów akustycznych km Długo ść zmodernizowanych linii autobusowych km Długo ść zmodernizowanych ście Ŝek rowerowych km Długo ść zmodernizowanych utwardzonych poboczy km Liczba mieszka ńców obsługiwanych przez transport zbiorowy osoby Liczba nowych punktów informacji podró Ŝnych szt Liczba odprawionych pasa Ŝerów szt Liczba operacji lotniczych szt Liczba osób korzystaj ących dziennie z punktu informacji pasa Ŝera osoby Liczba osób korzystaj ących z obiektów infrastruktury drogowej osoby Liczba wybudowanych innych obiektów infrastruktury drogowej szt Liczba wybudowanych miejsc postojowych szt Liczba wybudowanych obiektów mostowych/wiaduktów/estakad/tuneli szt Liczba wybudowanych przej ść dla pieszych szt Liczba wybudowanych przystanków komunikacji zbiorowej szt Liczba wybudowanych punktów o świetleniowych szt Liczba wybudowanych skrzy Ŝowa ń szt Liczba wybudowanych sygnalizacji świetlnych szt Liczba wybudowanych urz ądze ń bezpiecze ństwa ruchu szt Liczba wybudowanych urz ądze ń sterowania ruchem drogowym szt Liczba wybudowanych zajezdni szt Liczba wybudowanych zatok autobusowych szt Liczba wybudowanych zintegrowanych przystanków komunikacji zbiorowej szt Liczba wypadków drogowych szt Liczba zakupionych nowych środków transportu komunikacji zbiorowej – tabor szt kolejowy dla poł ącze ń regionalnych Liczba zakupionych systemów monitoringu bezpiecze ństwa szt Liczba zmodernizowanych innych obiektów infrastruktury drogowej szt Liczba zmodernizowanych miejsc postojowych szt Liczba zmodernizowanych obiektów mostowych/wiaduktów/estakad/tuneli szt Liczba zmodernizowanych przej ść dla pieszych szt Liczba zmodernizowanych przystanków komunikacji zbiorowej szt Liczba zmodernizowanych punktów o świetleniowych szt Liczba zmodernizowanych skrzy Ŝowa ń szt Liczba zmodernizowanych sygnalizacji świetlnych szt Liczba zmodernizowanych urz ądze ń bezpiecze ństwa ruchu szt Liczba zmodernizowanych urz ądze ń sterowania ruchem drogowym szt Liczba zmodernizowanych zajezdni szt

44

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Liczba zmodernizowanych zatok autobusowych szt Nat ęŜ enie ruchu na drodze pojazdy/h No śno ść wybudowanego obiektu (drogi/mostu) kN/o ś No śno ść zmodernizowanego obiektu (drogi/mostu) kN/o ś Pojemno ść nowego taboru komunikacji zbiorowej miejsca Powierzchnia wybudowanej infrastruktury lotniskowej ha Powierzchnia zmodernizowanej infrastruktury lotniskowej ha Średni czas przejazdu mi ędzy dwoma punktami sieci minuty Całkowita moc elektrowni wykorzystuj ących odnawialne źródła energii kW Długo ść dobudowanych sieci ciepłowniczych km Długo ść sieci ciepłowniczych z towarzysz ącą kanalizacj ą teletechniczn ą km Długo ść sieci kanalizacyjnych z towarzysz ącą kanalizacj ą teletechniczn ą km Długo ść sieci wodoci ągowych z towarzysz ącą kanalizacj ą teletechniczn ą km Długo ść wybudowanej sieci ciepłowniczej km Długo ść wybudowanej sieci kanalizacji deszczowej km Długo ść wybudowanej sieci kanalizacji sanitarnej km Długo ść wybudowanej sieci wodoci ągowej km Długo ść wybudowanych elementów zapobiegaj ących powodziom km Długo ść wybudowanych przył ączy (przykanalików) kanalizacji deszczowej km Długo ść zmodernizowanej sieci ciepłowniczej km Długo ść zmodernizowanej sieci kanalizacji deszczowej km Długo ść zmodernizowanej sieci kanalizacji sanitarnej km Długo ść zmodernizowanej sieci wodoci ągowej km Długo ść zmodernizowanych elementów zapobiegaj ących powodziom km Długo ść zmodernizowanych przył ączy (przykanalików) kanalizacji deszczowej km Ilo ści odpadów poddawanych recyklingowi t/rok Ilo ści odpadów poddawanych segregacji t/rok Ilo ść oczyszczonych ścieków m3/doba Ilo ść odpadów poddawanych składowaniu w kompostowni t/rok Ilo ść przetworzonych odpadów t/rok Liczba wybudowanych zbiorników umo Ŝliwiaj ących pozyskiwanie wody pitnej szt Liczba budynków podł ączonych do sieci ciepłowniczej szt Liczba gospodarstw domowych obj ętych programem selektywnej zbiórki odpadów szt Liczba gospodarstw domowych obsługiwanych przez składowisko odpadów szt Liczba gospodarstw domowych obsługiwanych przez zakład utylizacji/spalarni ę szt odpadów Liczba gospodarstw domowych/budynków obsługiwanych przez oczyszczalni ę szt ścieków Liczba gospodarstw domowych/budynków obsługiwanych przez stacj ę uzdatniania szt wody Liczba gospodarstw domowych/budynków podł ączonych do sieci kanalizacji sanitarnej szt Liczba gospodarstw domowych/budynków podł ączonych do sieci wodoci ągowej szt Liczba innych urz ądze ń do oczyszczenia/gromadzenia/odprowadzania/przesyłania szt ścieków Liczba miejscowo ści zabezpieczonych przed powodzi ą szt Liczba mieszka ńców obj ętych selektywn ą zbiórk ą odpadów osoby Liczba osób korzystaj ących z sieci kanalizacyjnej osoby Liczba osób korzystaj ących z sieci wodoci ągowej osoby Liczba pojemników stosowanych do selektywnej zbiórki odpadów szt Liczba wybudowanych elektrowni wykorzystuj ących odnawialne źródła energii szt Liczba wybudowanych elementów zapobiegaj ących powodziom szt Liczba wybudowanych innych obiektów z zakresu gospodarki odpadami szt Liczba wybudowanych obiektów infrastruktury słu Ŝą cej do produkcji/przesyłu energii szt odnawialnej Liczba wybudowanych oczyszczalni ścieków szt Liczba wybudowanych przepompowni ścieków szt Liczba wybudowanych przył ączy (przykanalików) kanalizacji deszczowej szt

45

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Liczba wybudowanych przył ączy do sieci ciepłowniczych szt Liczba wybudowanych separatorów szt Liczba wybudowanych składowisk odpadów szt Liczba zmodernizowanych spalarni odpadów niebezpiecznych szt Liczba wybudowanych stacji uzdatniania wody szt Liczba wybudowanych w ęzłów cieplnych szt Liczba wybudowanych zakładów utylizacji/spalarni odpadów szt Liczba wybudowanych zbiorników małej retencji szt Liczba wybudowanych zbiorników umo Ŝliwiaj ących pozyskiwanie wody pitnej szt Liczba wybudowanych źródeł ciepła szt Liczba zakupionych pojemników do selektywnej zbiórki odpadów szt Liczba zamontowanych instalacji ograniczaj ących emisj ę zanieczyszcze ń pyłowych i szt gazowych Liczba zlikwidowanych składowisk odpadów szt Liczba zlikwidowanych źródeł niskiej emisji szt Liczba zmodenizowanych przepompowni ścieków szt Liczba zmodernizowamych innych obiektów z zakresu gospodarki odpadami szt Liczba zmodernizowanych elektrowni wykorzystuj ących odnawialne źródła energii szt Liczba zmodernizowanych elementów zapobiegaj ących powodziom szt Liczba zmodernizowanych innych obiektów z zakresu gospodarki odpadami szt Liczba zmodernizowanych miejskich systemów ciepłowniczych szt Liczba zmodernizowanych obiektów infrastruktury słuŜą cej do produkcji/przesyłu szt energii odnawialnej Liczba zmodernizowanych oczyszczalni ścieków szt Liczba rozbudowanych oczyszczalni ścieków szt Liczba zmodernizowanych przepompowni ścieków szt Liczba zmodernizowanych przył ączy (przykanalików) kanalizacji deszczowej szt Liczba zmodernizowanych przył ączy do sieci ciepłowniczych szt Liczba zmodernizowanych składowisk odpadów szt Liczba zmodernizowanych stacji uzdatniania wody szt Liczba zmodernizowanych systemów ciepłowniczych szt Liczba zmodernizowanych w ęzłów cieplnych szt Liczba zmodernizowanych zakładów utylizacji/spalarni odpadów szt Liczba zmodernizowanych zbiorników małej retencji szt Liczba zmodernizowanych źródeł ciepła szt Liczba zrekultywowanych składowisk odpadów szt Liczba zrekultywowanych składowisk odpadów komunalnych szt Liczba zrekultywowanych składowisk odpadów niebezpiecznych szt Obj ęto ść wybudowanych składowisk odpadów m3 Obj ętość zlikwidowanych składowisk odpadów m3 Obj ęto ść zmodernizowanych składowisk odpadów m3 Obj ęto ść zrekultywowanych składowisk odpadów m3 Obj ęto ść zrekultywowanych składowisk odpadów niebezpiecznych m3 Ograniczenie pr ędko ści filtracji wałów przeciwpowodziowych % Pojemno ść wybudowanych zbiorników małej retencji dam3 Pojemno ść zmodernizowanych zbiorników małej retencji dam3 Powierzchnia terenów inwestycyjnych obj ęta działaniem oczyszczalni ścieków ha Powierzchnia terenów inwestycyjnych obj ęta działaniem składowiska śmieci ha Powierzchnia terenów inwestycyjnych obj ęta działaniem stacji uzdatniania wody ha Powierzchnia terenów inwestycyjnych z dost ępem do sieci kanalizacji sanitarnej ha Powierzchnia terenów inwestycyjnych z dost ępem do sieci wodoci ągowej ha Powierzchnia terenów obj ęta działaniem separatora ha Powierzchnia terenu obj ęta systemem zarz ądzania ochron ą środowiska ha Powierzchnia terenu zabezpieczona przed powodzi ą ha Powierzchnia wybudowanych innych obiektów z zakresu gospodarki odpadami m2 Powierzchnia wybudowanych składowisk odpadów ha

46

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Powierzchnia zagospodarowanych terenów zielonych ha Powierzchnia zlikwidowanych składowisk odpadów ha Powierzchnia zmodernizowanych innych obiektów z zakresu gospodarki odpadami m2 Powierzchnia zmodernizowanych składowisk odpadów ha Powierzchnia zrekultywowanych składowisk odpadów niebezpiecznych ha Powierzchnia zrekultywowanych składowisk odpadów ha Powierzchnia zrekultywowanych składowiska odpadów komunalnych ha Poziom wska źników fizykochemicznych oczyszczanych ścieków mg/dm3 Poziom wska źników fizykochemicznych uzdatnionej wody mg/dm3 Przepustowo ść kompostowni Mg/doba Przepustowo ść sieci kanalizacyjnej m3/doba Przepustowo ść sortowni odpadów komunalnych Mg/doba Przepustowo ść spalarni odpadów niebezpiecznych Mg/doba Przepustowo ść wybudowanego składowiska odpadów Mg/doba Przepustowo ść wybudowanej oczyszczalni ścieków m3/doba Przepustowo ść zakładów utylizacji odpadów Mg/doba Przepustowo ść zmodernizowanego składowiska odpadów Mg/doba Przepustowo ść zmodernizowanej oczyszczalni ścieków m3/doba Wykorzystywana moc przerobowa zmodernizowanej oczyszczalni ścieków m3/doba Długo ść wytyczonych/odnowionych szlaków turystycznych km Kubatura obiektów zabytkowych poddanych procesom: konserwacji, renowacji, m3 modernizacji, adaptacji Liczba uczniów osoby Liczba dzieci w przedszkolach korzystaj ących z wybudowanej/zmodernizowanej osoby infrastruktury Liczba miejsc parkingowych powstałych przy obiektach adoptowanych na cele szt kulturalne lub turystyczne Liczba nowych miejsc noclegowych szt Liczba nowych miejsc pracy szt Liczba nowych obiektów infrastruktury rekreacyjnej/sportowej/aktywnego wypoczynku szt Liczba nowych punktów informacji turystycznej i kulturalnej szt Liczba nowych stron internetowych po świ ęconych tematyce kulturalnej i turystycznej szt Liczba obiektów wyposa Ŝonych w sprz ęt sportowy/dydaktyczny/społeczno-edukacyjny szt Liczba obiektów zabezpieczonych przed zagro Ŝeniami szt Liczba obiektów zabytkowych zaadaptowanych na cele kulturalne i turystyczne szt. Liczba osób korzystaj ąca z nowej infrastruktury sportowej/rekreacyjnej/aktywnego osoby wypoczynku Liczba osób korzystaj ących z biblioteki osoby Liczba osób korzystaj ących z nowej lokalnej bazy kulturalnej i turystycznej osoby Liczba osób korzystaj ących z obiektów dydaktycznych, sportowych i naukowo- osoby badawczych Liczba osób korzystaj ących z obiektów infrastruktury społeczno-edukacyjnej osoby Liczba osób korzystaj ących z obiektów sportowych osoby Liczba osób niepełnosprawnych korzystaj ących z infrastruktury społecznej osoby Liczba osób odwiedzaj ących miesi ęcznie nowe domeny o tematyce kulturalnej i osoby turystycznej Liczba osób uczestnicz ących w zorganizowanych formach turystyki osoby Liczba studentów osoby Liczba systemów zabezpiecze ń w obiektach dziedzictwa kulturowego szt. Liczba turystów korzystaj ących z nowej infrastruktury noclegowej osobodzie ń Liczba turystów korzystaj ących ze zmodernizowanej infrastruktury noclegowej osobodzie ń Liczba turystów krajowych i zagranicznych osoby Liczba uczniów w szkołach korzystaj ących z wybudowanej/zmodernizowanej osoby infrastruktury sportowej Liczba wybudowanych bibliotek szt Liczba wybudowanych innych obiektów infrastruktury społeczno-edukacyjnej szt Liczba wybudowanych obiektów dydaktycznych szt Liczba wybudowanych obiektów infrastruktury kulturalnej szt.

47

Strategia Rozwoju Gminy Klimontów

Liczba wybudowanych obiektów infrastruktury społeczno-edukacyjnej szt Liczba wybudowanych obiektów infrastruktury turystycznej szt. Liczba wybudowanych obiektów sportowych szt Liczba wybudowanych przedszkoli szt Liczba wybudowanych szkół szt Liczba wychowanków placówek o światowych korzystaj ących z infrastruktury osoby edukacyjnej Liczba zainstalowanych systemów zabezpiecze ń przed po Ŝarem i kradzie Ŝą w szt obiektach zabytkowych Liczba zakupionego sprz ętu na potrzeby obiektów szt sportowych/dydaktycznych/społeczno-edukacyjnych Liczba zmodernizowanych obiektów dydaktycznych szt Liczba zmodernizowanych bibliotek szt Liczba zmodernizowanych innych obiektów infrastruktury społeczno-edukacyjnej szt Liczba zmodernizowanych obiektów dydaktycznych szt Liczba zmodernizowanych obiektów infrastruktury kulturalnej szt. Liczba zmodernizowanych obiektów infrastruktury rekreacyjnej/aktywnego szt wypoczynku Liczba zmodernizowanych obiektów infrastruktury społeczno-edukacyjnej szt Liczba zmodernizowanych obiektów infrastruktury turystycznej szt. Liczba zmodernizowanych obiektów sportowych szt Liczba zmodernizowanych przedszkoli szt Liczba zmodernizowanych punktów informacji turystycznej i kulturalnej szt Liczba zmodernizowanych szkół szt Lokalne punkty informacji kulturalnej i turystycznej szt. Obj ęto ść zarchiwizowanych plików po świ ęconych turystyce i kulturze Mb Powierzchnia nowych obiektów infrastruktury kulturalnej m2 Powierzchnia nowych obiektów infrastruktury turystycznej m2 Powierzchnia obiektów wyposa Ŝonych w sprz ęt sportowy/dydaktyczny/społeczno- m2 edukacyjny Powierzchnia obiektów ze zmodernizowan ą infrastruktur ą techniczn ą/sanitarn ą m2 Powierzchnia obiektu z wybudowan ą infrastruktur ą techniczn ą/sanitarn ą m2 Powierzchnia odrestaurowanych obiektów dziedzictwa kulturowego m2 Powierzchnia terenów zagospodarowanych na cele turystyczne i kulturalne ha Powierzchnia wybudowanych bibliotek m2 Powierzchnia wybudowanych innych obiektów infrastruktury społeczno-edukacyjnej m2 Powierzchnia wybudowanych obiektów dydaktycznych m2 Powierzchnia wybudowanych obiektów infrastruktury społeczno-edukacyjnej m2 Powierzchnia wybudowanych obiektów infrastruktury turystycznej m2 Powierzchnia wybudowanych obiektów sportowych m2 Powierzchnia wybudowanych przedszkoli m2 Powierzchnia wybudowanych szkół m2 Powierzchnia zmodernizowanej lokalnej bazy kulturalnej i turystycznej m2 Powierzchnia zmodernizowanych bibliotek m2 Powierzchnia zmodernizowanych innych obiektów infrastruktury społeczno- m2 edukacyjnej Powierzchnia zmodernizowanych obiektów dydaktycznych m2 Powierzchnia zmodernizowanych obiektów infrastruktury kulturalnej m2 Powierzchnia zmodernizowanych obiektów infrastruktury społeczno-edukacyjnej m2 Powierzchnia zmodernizowanych obiektów infrastruktury turystycznej m2 Powierzchnia zmodernizowanych obiektów sportowych m2 Powierzchnia zmodernizowanych przedszkoli m2 Powierzchnia zmodernizowanych szkół m2 Powierzchnia zrewitalizowanych obiektów dziedzictwa kulturowego m2 Powierzchnia zrewitalizowanych zespołów obiektów zabytkowych ha

48