Download Scans
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
De archieven in Noordliolkind Samsom Alphen aan den Rijn DE ARCHIEVEN IN NOORD-HOLLAND Op het omslag: "Verbael van Uytwatering" van de Schermeer, Starnmeer en de oude landen van het Noorderkwartier, gemaakt door Jan Adriaansz. Leeghwater ten behoeve van de dijkgraaf en hoogheemraden van het hoog- heemraadschap der Uitwaterende Sluizen van Kennemerland en West- Friesland, 24 augustus 1638 (gemeentearchief Alkmaar, Inventaris Starnmeer en Kamerhop, nr. 264). OVERZICHTEN VAN DE ARCHIEVEN EN VERZAMELINGEN IN DE OPENBARE ARCHIEFBEWAARPLAATSEN IN NEDERLAND uitgegeven onder auspiciën van de Vereniging van Archivarissen in Nederland redactie: L.M.Th.L. Hustinx t F.C.J. Ketelaar H.J.H.A.G. Metselaars J.J. Temminck H. Uil DEEL VII DE ARCHIEVEN IN NOORD-HOLLAND DE ARCHIEVEN IN NOORD-HOLLAND (BEHALVE AMSTERDAM) Samsom Uitgeverij bv, Alphen aan den Rijn, 1981 Dit overzicht is bijgewerkt tot 31 december 1980. Voor deze uitgave werd financiële steun verleend door het Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk en het dr. J. E. Baron de Vos van Steenwijk- fonds. Copyright © 1981 Samsom Uitgeverij, The Netherlands. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the prior permission of Samsom Uitgeverij. ISBN 90 14 03117 3 INHOUD Woord vooraf 31 Kaarten 32 Inleiding 35 1 Algemeen 35 2 Archiefwet 1962 35 2.1 Archieven en collecties 35 2.2 Archiefbewaarplaatsen en archiefdiensten 36 2.3 Openbaarheid en toegankelijkheid 37 3 De ontwikkeling van het archiefwezen 38 3.1 Nederland 38 3.2 Het rijksarchief in de provincie Noord-Holland 40 3.3 De gemeentearchieven in Noord-Holland 41 3.4 De waterschapsarchieven in Noord-Holland 43 4 Archiefvormende instellingen 43 4.1 Gewestelijke instellingen 43 4.1.1 Vóór 1572 43 4.1.2 1572-1795 44 4.1.3 1795-1813 46 4.1.4 Vanaf 1814 47 4.2 Plaatselijke bestuursinstellingen 48 4.2.1 Stadsbestuur vóór 1795 48 4.2.2 Stadsbestuur vanaf 1795 49 4.2.3 Bestuursinrichting ten plattelande vóór 1795 50 4.2.4 Bestuursinrichting ten plattelande na 1795 53 4.3 Rechterlijke instellingen 55 4.3.1 Vóór 1795 55 1. Gewestelijke gerechten 55 2. Regionale en plaatselijke gerechten 55 3. Gerechten in de steden vóór 1795 59 4.3.2 1795-1811 62 1. Gewestelijke gerechten 62 2. Regionale en plaatselijke gerechten 62 5 INHOUD 4.3.3 Rechterlijke organisatie vanaf 1811 63 4.4 Notariaat 65 4.5 Waterschappen 66 4.5.1 Polders op het oude land 66 4.5.2 Dijkbesturen 69 4.5.3 Droogmakerijen 69 4.6 Andere plaatselijke en regionale instellingen 70 4.6.1 Economische instellingen in de steden vóór 1811 70 4.6.2 De erfgooiers 72 4.6.3 Kerkelijke instellingen 74 1. Rooms-katholieke kerk 74 2. Oud-katholieke kerk 75 3. Hervormde kerk 76 4. Overige kerkgenootschappen 77 4.6.4 Instellingen van armenzorg 78 4.7 Rijksinstellingen in de provincie sinds 1795 80 4.8 Instellingen buiten Noord-Holland en hun archieven 81 5 Gebruik van het overzicht 82 5.1 Rangschikking van de gegevens 82 5.2 Regionale indeling 85 5.3 Toelichting op de gegevens per bewaarplaats 86 5.4 Toelichting op de gegevens per archief 86 5.5 Lijst van afkortingen 88 RIJKSARCHIEF IN DE PROVINCIE NOORD-HOLLAND 89 1 Archieven van de overheid 89 1.1 Gewestelijke besturen en provinciale instellingen en ambtenaren . 89 – Vóór 1795 89 – 1795-1813 (1815) 90 – Vanaf 1814 91 1.2 Rechterlijke instellingen 93 – Vóór 1811 93 – Vanaf 1811 93 1.3 Notarissen 97 1.4 Registers van de burgerlijke stand en retroacta van de burgerlijke stand 98 1.5 Weeskamers; registers van eigendomsovergang 98 1.6 In de provincie werkzame rijksorganen 99 – Justitie 99 6 INHOUD – Financiën 100 – Verkeer en waterstaat 102 – Volkshuisvesting en ruimtelijke ordening 103 – Defensie 103 – Economische zaken 104 – Landbouw en visserij 105 – Sociale en gezondheidszorg 105 – Onderwijs, wetenschap en cultuur 105 1.8 Gemeenten 106 1.9 Waterschappen 106 2 Niet-overheidsarchieven 106 2.1 Instellingen van economische aard 106 – Ambacht en industrie 106 – Energievoorziening 107 – Verkeer en vervoer 107 – Overige 108 2.5 Instellingen van onderwijs, wetenschap en cultuur 109 2.7 Instellingen op politieke en ideële grondslag 109 2.8 Geloofsgemeenschappen en andere instellingen van godsdienstig leven 109 – Oud-katholieke kerk 109 – Nederlandse Hervormde kerk 109 – Doopsgezinde Broederschap 110 – Evangelisch-Lutherse gemeenten 110 2.9 Huizen en heerlijkheden 111 – Huizen 111 – Heerlijkheden 111 2.10 Families 112 2.11 Personen 113 3 Verzamelingen 114 3.1 Handschriften 114 3.2 Bibliotheek 114 3.3 Kranten 114 3.4 Prenten en kaarten 115 – Kaarten 115 – Prenten 115 – Foto's, dia's, prentbriefkaarten 115 3.5 Zegels en lakafdrukken van zegelstempels 116 3.7 Overige verzamelingen 116 7 INHOUD KOP VAN NOORD-HOLLAND 117 Gemeente Anna Paulowna 117 Gemeente Barsingerhorn 118 Gemeente Callantsoog 119 Gemeente Harenkarspel 120 1 Archieven van de overheid 120 2 Niet-overheidsarchieven 120 Gemeente Den Helder 121 1 Archieven van de overheid 121 1.1 Algemeen plaatselijk bestuur 121 1.2 Plaatselijke instellingen met een specifieke taak 122 – Financiën 122 – Sociale zorg 122 – Onderwijs 122 1.7 Organen van de centrale overheid 122 2 Niet-overheidsarchieven 122 2.1 Instellingen van economische aard 122 2.6 Instellingen op het gebied van sport, recreatie en evenementen 123 2.8 Geloofsgemeenschappen en andere instellingen van godsdienstig leven 123 Gemeente Niedorp 124 1 Archieven van de overheid 124 1.1 Algemeen plaatselijk bestuur 124 1.2 Plaatselijke instellingen met een specifieke taak 124 1.3 Organen van intergemeentelijke samenwerking 125 Gemeente Schagen 126 1 Archieven van de overheid 126 2 Niet-overheidsarchieven 126 3 Verzamelingen 126 Gemeente Sint Maarten 127 Gemeente Texel 128 1 Archieven van de overheid 128 1.1 Algemeen plaatselijk bestuur 128 1.2 Plaatselijke instellingen met een specifieke taak 128 1.4 Organen van stadsheerlijkheden, geannexeerde ambachten en ge- meenten 129 1.5 Organen van waterschappen 129 2 Niet-overheidsarchieven 129 Gemeente Wieringen 130 8 INHOUD Gemeente Zijpe 131 Waterschap De Aangedijkte Landen en Wieringen 132 1 Archieven van de overheid 132 2 Niet-overheidsarchieven 133 Waterschap Texel 135 NOORD-KENNEMERLAND 137 Gemeentearchief Alkmaar 137 1 Archieven van de overheid 137 1.1 Algemeen plaatselijk bestuur 137 1.2 Plaatselijke instellingen met een specifieke taak 138 – Rechtspraak vóór 1811 138 – Bevolking 138 – Financiën 138 – Openbare werken 138 – Openbare orde en veiligheid, defensie 138 – Economische zaken 139 – Sociale zorg 139 – Gezondheidszorg 140 – Onderwijs, wetenschap en cultuur 141 – Sport, recreatie en evenementen 141 1.4 Organen van stadsheerlijkheden, geannexeerde ambachten en ge- meenten 142 Gemeente Oudorp 142 1 Archieven van de overheid 142 1.1 Algemeen plaatselijk bestuur 142 1.2 Plaatselijke instellingen met een specifieke taak 142 1.7 Organen van de centrale overheid 142 2 Niet-overheidsarchieven 142 1.5 Organen van waterschappen 143 1.7 Organen van de centrale overheid 143 2 Niet-overheidsarchieven 143 2.1 Instellingen van economische aard 143 2.2 Instellingen van sociale zorg 144 – Armen- en werklozenzorg 144 – Verstrekking van kleding, levensmiddelen en brandstoffen 145 – Gasthuizen 146 – Zorg voor minderjarigen, maatschappelijk werk 147 – Dienstverlening 148 9 INHOUD – Volkshuisvesting 148 – Hulpverlening in verband met bijzondere omstandigheden ... 148 2.3 Vak- en standsorganisaties en -fondsen 148 2.4 Instellingen op het gebied van volksgezondheid 149 2.5 Instellingen op het gebied van onderwijs, wetenschap en cultuur . 149 – Onderwijs 149 – Wetenschap 150 – Cultuur 150 2.6 Instellingen op het gebied van sport, recreatie en evenementen 152 – Sport 152 – Recreatie 152 – Evenementen 153 2.7 Instellingen op politieke en ideële grondslag 154 2.8 Geloofsgemeenschappen en andere instellingen van godsdienstig leven 155 – Rooms-katholieke kerk 155 – Nederlandse Hervormde kerk 156 – Evangelisch-Lutherse gemeenten 156 – Doopsgezinde Broederschap 156 – Remonstrantse Broederschap 156 – Israëlitisch kerkgenootschap 157 2.10 Families 157 3 Verzamelingen 157 3.1 Handschriften 157 3.2 Bibliotheek 157 3.3 Kranten 158 3.4 Prenten en kaarten 158 3.5 Zegels en lakafdrukken van zegelstempels 159 3.6 Geluidsbanden en grammofoonplaten 160 Bij het streekarchief Alkmaar aangesloten gemeenten 160 Gemeente Akersloot 160 1 Archieven van de overheid 160 1.1 Algemeen plaatselijk bestuur 160 1.2 Plaatselijke instellingen met een specifieke taak 160 1.7 Organen van de centrale overheid 160 2 Niet-overheidsarchieven 160 Gemeente Bergen 160 1 Archieven van de overheid 161 1.1 Algemeen plaatselijk bestuur 161 10 INHOUD 1.2 Plaatselijke instellingen met een specifieke taak 161 1.7 Organen van de centrale overheid 161 2 Niet-overheidsarchieven 161 Gemeente Castricum 161 1 Archieven van de overheid 161 1.1 Algemeen plaatselijk bestuur 161 1.2 Plaatselijke instellingen met een specifieke taak 162 Gemeente Egmond 162 1 Archieven van de overheid 162 1.1 Algemeen plaatselijk bestuur 162 1.2 Plaatselijke instellingen met een specifieke taak 162 1.4 Organen van stadsheerlijkheden, geannexeerde ambachten en gemeenten 163 Gemeente Graft-De Rijp 163 1 Archieven van de overheid 163 1.1 Algemeen plaatselijk bestuur 163 1.2 Plaatselijke instellingen met een specifieke taak 164 1.7 Organen van de centrale overheid 164 2.8 Geloofsgemeenschappen en andere instellingen van gods- dienstig leven 164 Gemeente Heiloo 165 1 Archieven van de overheid 165 1.1 Algemeen plaatselijk bestuur