Oude Niedorp En Winkel 2012
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
’t Veld-Zijdewind, Oude Niedorp en Winkel 2012 samen werken, kernen versterken Dorpsonderzoek ‘t Veld-Zijdewind Oude Niedorp en Winkel Toekomstvisies 1 2 Inhoudsopgave Inleiding 6 Resultaten 12 Wonen 19 Landschap 27 Zorg en Welzijn 33 Bedrijvigheid 41 Mobiliteit en infrastructuur 49 Toekomstvisies 57 De toeristische slagader 58 Ondernemendheid in Hollandskroon 62 Zelfvoorzienende kernen 66 Conclusies en aanbevelingen 68 3 4 Voorwoord De dorpsraden van ’t Veld-Zijdewind, Winkel en Oude Niedorp hebben samen met de gemeente Hollands Kroon en de provincie Noord-Holland Wageningen University gevraagd om een dorpsonderzoek uit te voeren. Studenten hebben met bewoners en betrokken partijen gesproken over hun ideeën, wensen en de mogelijke toekomstige ontwikkelingen. Aan de hand van die gesprekking is een toekomstverkenning gemaakt. De resultaten hiervan zijn in dit boekje samengevat. Wij hopen dat het onderzoek daarmee een goede basis legt voor een mooie toekomst van het gebied. Onze dank gaat uit naar alle mensen die hebben meegeholpen om dit project tot een succes te brengen: de dorpsraden van ’t Veld-Zijdewind, Winkel en Oude Niedorp, de gemeente Hollands Kroon, de provincie Noord-Holland, de Vereniging voor Kleine Kernen Noord-Holland, de Kenniswerkplaats en uiteraard alle bewoners die via gesprekken, interviews en enquêtes hun input hebben geleverd. 5 In opdracht van de gezamenlijke Inleiding dorpsraden hebben eerstejaars Oude Niedorp, ’t Veld, Zijdewind en studenten van Wageningen Universiteit Winkel zijn kleine dorpskernen in het een dorpsonderzoek uitgevoerd gebied ten oosten van Schagen en in de 3 dorpen. Zij hebben aan de ten noorden van Heerhugowaard. hand van gesprekken met bewoners, Alle dorpskernen hebben een actief ondernemers en betrokken organisaties verenigingsleven en verschillende een beeld gevormd van het gebied voorzieningen. Het gebied is landelijk en en de verwachte ontwikkelingen. De er is waterrecreatie in de omgeving. De studenten hebben vanuit een integraal dorpen zijn onderdeel van de gemeente perspectief onderzoek gedaan naar de Hollands Kroon die is ontstaan door een vitaliteit van het gebied, met speciale fusie in 2012. aandacht voor onderwerpen als sociale cohesie, de tevredenheid van De dorpsraden van deze dorpen bewoners, leefbaarheid, woningbouw, willen graag gericht kijken naar voorzieningen, verenigingsleven en toekomst van de dorpen en naar de bereikbaarheid. Belangrijk daarbij was mogelijkheden voor samenwerking. om te achterhalen hoe de bewoners van Belangrijk uitgangspunten hierbij zijn de de dorpen aankijken tegen hun dorp, tevredenheid van de bewoners en hun welke voorzieningen ze belangrijk vinden ideeën over de toekomst van de dorpen. en hoe ze aan kijken tegen huidige en De dorpsraden willen graag weten verwachte ontwikkelingen. Op basis hoe dorpsbewoners hun leefomgeving van dit onderzoek zijn vervolgens een ervaren en waarom mensen er graag aantal visies voor het gebied ontwikkeld wonen. Daarnaast zijn ze benieuwd en uitwerkingen gemaakt voor de hoe in de toekomst met voorzieningen verschillende dorpen. In dit boekje in de dorpen kan worden omgegaan, worden de resultaten van het werk welke daarvan essentieel zijn voor de gepresenteerd. leefbaarheid van de dorpen en hoe de samenhang en kracht binnen het gebied Het project is uitgevoerd in het kader verder ontwikkeld kan worden. van de Kenniswerkplaats Noord-Holland 6 Noord. Via dit dorpsonderzoek wordt het De context van het project leren in de regio op verschillende niveaus Dit dorpsonderzoek sluit aan bij de ingezet en ontwikkeld. In vervolg van dit actuele maatschappelijke trend waarin project kunnen nieuwe vragen gesteld bewoners van dorpen zelf het initiatief worden aan de Kenniswerkplaats en nemen tot het opstellen van dorpsvisies, kunnen ook andere onderwijsinstellingen het uitvoeren van sociaaleconomische een bijdrage leveren aan het leerproces activiteiten en het realiseren van in het gebied. De achterliggende ambitie ruimtelijke ingrepen om de leefbaarheid van het dorpsonderzoek is om de en toekomstbestendigheid van hun bewoners van de dorpen te inspireren dorp te behouden of te versterken. om actief mee te doen in de discussies Tegelijkertijd wordt steeds vaker over de toekomst van hun dorp en zichtbaar dat de leefwereld van tegelijkertijd deze discussies te voeden veel bewoners verder reikt dan de met kennis en creatieve ideeën. dorpsgrenzen. Hoewel een sterke focus op het dorp bewezen voordelen heeft De resultaten van het onderzoek zijn een vanwege de grote betrokkenheid van aantal verschillende toekomstvisies. Deze veel mensen bij hun dorp, heeft het visies vormen input voor de discussies ook als onbedoeld neveneffect dat de die de bewoners zelf gaan voeren wijdere omgeving, het bovenlokale of over de toekomst van hun dorp en de zelfs regionale schaalniveau, uit beeld omgeving daarvan. Het zijn nadrukkelijk verdwijnt in de discussies. Onderzoek geen uitgewerkte plannen. Daarvoor laat zien dat voor de leefbaarheid niet de moeten namelijk eerst keuzes gemaakt aanwezigheid van voorzieningen, maar worden over de gewenste toekomst. Dit de bereikbaarheid ervan belangrijk is. is een taak van bewoners, gemeenten Leefbaarheid is dus een vraagstuk dat en andere betrokken partijen. De visies bovenlokaal geanalyseerd en opgepakt laten wel zien welke uiteenlopende moet worden. Het is dan ook goed om mogelijkheden er zijn en wat de te zien dat de betrokken dorpsraden eventuele consequenties van bepaalde gezamenlijk op zoek gaan naar een keuzes zijn. toekomst van het gebied, waarbij over de grenzen van het dorp heen wordt 7 gekeken. De dorpsraden kunnen een basis van dit materiaal is een analyse belangrijke rol vervullen door zelf gemaakt van het gebied, met speciale bovenlokale initiatieven te ontwikkelen aandacht voor de thema’s wonen, en/of te fungeren als intermediair tussen landschap, zorg en welzijn, bedrijvigheid verschillende partijen. en ondernemendheid en mobiliteit en infrastructuur. In de analyse is Methodiek gekeken naar de stand van zaken in de In de periode van 11 juni tot en met drie afzonderlijke dorpen, maar is ook 22 juni 2012 heeft een groep van 55 inzicht gekregen in de overeenkomsten, eerstejaars studenten van de opleiding de verschillen en de relaties tussen de Landschapsarchitectuur en Ruimtelijke dorpen en de positie van deze dorpen in Planning op basis van een excursie, de regio. interviews, enquêtes en vraaggesprekken met bewoners en betrokken organisaties onderzoek gedaan naar de mogelijke sociaal-ruimtelijke ontwikkelingen in de dorpen ’t Veld-Zijdewind, Oude Niedorp en Winkel op lange termijn en in het perspectief daarvan een aantal toekomstvisies uitgewerkt. Voor dit onderzoek zijn in de week van 11 juni zijn zo’n 150 semigestructureerde interviews en open gesprekken gevoerd. Daarnaast zijn 94 enquêtes afgenomen (zie bijlage 1). De interviews werden voornamelijk gevormd door open vragen die door vijf themagroepen afzonderlijk zijn bedacht en zich voornamelijk toespitsen op het hun betreffende element van de leefbaarheid. Op 8 9 Het uitvoeren van een toekomstverkenning Een toekomstverkenning is een belangrijk onderdeel van het opstellen van ruimtelijk beleid. Zoals in figuur 1 te zien is kan het verkennen van de toekomst op 2 verschillende manieren. In een projectieve benadering worden trends en drijvende krachten onderscheiden en wordt een verkenning gemaakt van de wijze waarop deze een gebied zouden kunnen beïnvloeden. De centrale vraag is “waar gaat het heen?” In een prospectieve benadering staat een wensbeeld centraal en wordt van daaruit terug geredeneerd welke maatregelen nodig zijn om dit wensbeeld te realiseren. De centrale vraag hierbij is “waar willen we naar toe?” Door het met elkaar confronteren van mogelijke gevolgen van (vrijwel) onbeïnvloedbare trends met wensbeelden wordt een breed en integraal inzicht gegeven in Figuur 1. Toekomstverkenning, linksom en mogelijke toekomstige ontwikkelingen en rechtsom maatregelen die kunnen helpen om een gewenste toekomstsituatie te realiseren 10 Figuur 2. Projectieve en prospectieve scenario’s In figuur 2 zijn beide benaderingen a) het analyseren van de verder uitgewerkt. De input voor deze belangrijkste trends en drijvende scenario studies is enerzijds inzicht in krachten en de gevolgen daarvan de achterliggende processen die de voor de ruimtelijke organisatie ruimtelijke organisatie beïnvloeden b) het opstellen van wensbeelden (drijvende krachten) en anderzijds c) het confronteren van A en B en het de wensen van betrokken op basis opstellen van een pakket van maatregelen waarvan verschillende toekomstbeelden geformuleerd kunnen worden. De Het resultaat van deze stap zijn drie verkenningen die de studenten in de eerste toekomstvisies. Deze resultaten zijn in de week uitvoeren vormen op die manier drie dorpen gepresenteerd en toegelicht. een belangrijke inbreng voor het werk In dit rapport zijn de hoofdlijnen van deze dat in de tweede week wordt uitgevoerd. 3 verschillende visies kort beschreven. Stapsgewijs ziet een toekomstverkenning er als volgt uit: 11 hier wel wat verschillen, waar met name Resultaten in Oude Niedorp meer respondenten aangeven van elders te komen, terwijl In dit hoofdstuk is een overzicht van dit bij Winkel juist een kleiner aantal is. de resultaten te vinden die volgen uit Over het algemeen zijn de bewoners erg verschillende interviews en enquêtes die tevreden met hun dorp en geven ze het zijn afgenomen gehouden in de dorpen een ruime voldoende. Alleen jongeren Oude Niedorp, ’t Veld en Winkel in de (onder de 25 jaar) zijn kritischer,