De Publiekswerking in Het Liberaal Archief Van Klantgericht Naar Klantgestuurd?
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.net/publication/322797536 De publiekswerking in het Liberaal Archief: Van klantgericht naar klantgestuurd? Thesis · May 2017 DOI: 10.13140/RG.2.2.35322.80328 CITATIONS READS 0 155 1 author: Julie Bohez Vrije Universiteit Brussel 2 PUBLICATIONS 0 CITATIONS SEE PROFILE All content following this page was uploaded by Julie Bohez on 30 January 2018. The user has requested enhancement of the downloaded file. Vrije Universiteit Brussel Faculteit der Letteren en Wijsbegeerte Studiegebied Archivistiek: Erfgoedbeheer en Hedendaags Documentbeheer Proef ingediend voor het behalen van de graad van Master na Master in de Archivistiek: Erfgoedbeheer en Hedendaags Documentbeheer door Julie Bohez De publiekswerking in het Liberaal Archief Van klantgericht naar klantgestuurd? Promotor: Prof. Dr. Frank Scheelings Academiejaar 2016-2017 Brussel 2017 Vrije Universiteit Brussel Faculteit der Letteren en Wijsbegeerte Studiegebied Archivistiek: Erfgoedbeheer en Hedendaags Documentbeheer Proef ingediend voor het behalen van de graad van Master na Master in de Archivistiek: Erfgoedbeheer en Hedendaags Documentbeheer door Julie Bohez Public Relations in the Liberal Archive From Client-focused to Client-driven? Promotor: Prof. Dr. Frank Scheelings Academiejaar 2016-2017 Brussel 2017 1 De publiekswerking in het Liberaal Archief Van klantgericht naar klantgestuurd? Het Liberaal Archief wil als privaatrechtelijke archiefinstelling meer inzetten op haar algemene publiekswerking en op een meer klantgestuurde organisatie. Om dit doel te bereiken wil ze sterker de nadruk leggen op samenwerkingsverbanden tussen de organisatie en het brede publiek voor bijvoorbeeld het valoriseren van archieven. In deze verhandeling gaan we na waar het Liberaal Archief zich in dit proces bevindt. De omschakeling naar een klantgestuurde werking zorgt bij vele organisaties voor een grote overgang op lange termijn. Dit vergt een stapsgewijze toepassing: Een eerste stap hierin is de verschillende doelgroepen kennen en moet er gekozen worden welke ze wel en niet willen bedienen. Ten tweede moeten de behoeften, de verwachtingen en de wensen van de doelgroepen tot de algemene kennis behoren van het Liberaal Archief. Ten slotte en als derde stap is het aangeraden om tevens de klanttevredenheid regelmatig te meten. Op basis van deze meting kunnen er interne processen en projecten in het leven worden geroepen zodat de behoeften en de wensen van de gebruikers ten allen tijde gegarandeerd worden. Daarnaast, in het verlengde van bovengeschetst kader, is het van belang om de cultuur van het Liberaal Archief beter te leren kennen. Elke onderneming moet de eigen bedrijfscultuur en bedrijfsstructuur kennen waardoor ze bewust worden van hun eigen wijze van beleid. Indien dit niet het geval is ontstaat de onmogelijkheid om bepaalde strategieën te ontwikkelen en op die manier tot een effectieve en efficiënte publiekswerking te komen. De eigen bedrijfscultuur en bedrijfsstructuur kennen is dan ook de basis van elk goed uitgevoerd beleid. Een doeltreffend beleidsplan is hierbij van vitaal belang. Vanaf het jaar 2002 verplichtte de Vlaamse overheid een beleidsplan voor erkende gesubsidieerde privaatrechtelijke archieven. Met dit beleidsplan stimuleert de overheid hen om stil te staan bij expertise-opbouw en competentiemanagement. Hiermee wordt een zogenaamd ‘good governance’ bij archiefinstellingen gecreëerd.1 Ook voor het Liberaal Archief is dit het geval. Een beleidsplan geeft richting aan de prioriteiten die de organisatie stelt. Het omkadert de maatschappelijke functies van de organisatie en het geeft een zeker inzicht in de taken. Het professioneel managen van een archiefinstelling is in onze huidige samenleving dan ook een absolute must. In het beleidsplan wordt de missie en de visie bepaald. Ook wordt er een omgevingsanalyse uitgevoerd en worden de strategische en operationele doelstellingen beschreven. Een bijkomende uitdaging bevat de moeilijke verhouding tussen archiefwerking en erfgoed bij private archiefinstellingen. Het Liberaal Archief probeert hierin een evenwicht te vinden door in te zetten op archiefwerking, historisch onderzoek en erfgoedwerking. De polyvalente ‘Blauwe zaal’ biedt een kader om jaarlijks enkele grotere evenementen te organiseren voor het algemene publiek en verschillende andere publieksactiviteiten. Daarnaast zorgt de archiefinstelling voor wetenschappelijke publicaties die telkens worden afgewisseld met publieksgerichte werken en organiseert het academische lezingen en rondleidingen. Het 1 ‘Good Governance’ staat gelijk aan het bestuur van een instelling dat op efficiënte en effectieve wijze de interne werking uitvoert. 2 zoeken naar een evenwicht wordt ook gestimuleerd en verwacht door de overheid. In dit kader kan er eveneens de vraag gesteld worden hoe er een evenwicht kan bereikt worden tussen de beschikbare middelen, de eigen aspiraties van de instelling en de verschillende behoeften van de doelgroepen. Trefwoorden: publiekswerking, beleidsplan, bedrijfscultuur, cultureel erfgoed, Vlaamse erfgoeddecreten, doelgroepenonderzoek, stakeholdersanalyse, focusgroep, participatie en valoriseringsinitiatieven. 3 Public Relations in the Liberal Archive From Client-focused to Client-driven? The aim of this study is to identify the characteristics of the public relations in the Liberal Archive. The Liberal Archive is an organization that embodies the heritage of liberal thinking and the values of free thought and action. It is located in the city of Ghent, Belgium. As an open archive, public relations are very important. The central question is: How does public relations in the Liberal Archive relate to an increasingly customer-driven heritage activity? To become a client-driven organization you need to know who your targeted customers are. Moreover, it is necessary to know what their expectations, needs and wishes are. Furthermore it is recommended to have some standardized processes to measure the customer satisfaction regularly. To investigate the issues mentioned above, use was made of the policy plan of the Liberal Archive. In addition it is beneficial to research the corporate culture and structure. After defining this, a thorough investigation of the public relations is being held on the basis of an audience research and a stakeholder analysis. There is also a research on the valorization initiatives to identify the pros and cons of public activities. The results of this research provides support and recommendations for a better public relations strategy. Keywords: Public relations, policy plan, corporate culture, cultural heritage, Flemish heritage decrees, Audience audit, stakeholder analysis, focus group, participation and valorization initiatives. 4 Ik verklaar plechtig dat ik de masterproef, “De publiekswerking in het Liberaal Archief: Van klantgericht naar klantgestuurd?”, zelf heb geschreven. Ik ben op de hoogte van de regels i.v.m. plagiaat en heb erop toegezien om deze toe te passen in deze masterproef. Datum Naam 31/05/17 Julie Bohez 5 Woord vooraf Met deze scriptie sluit ik helaas mijn studentenjaren af. Van november 2016 tot mei 2017 liep ik stage in het prachtige Liberaal Archief in het kader van de master-na-master archivistiek en hedendaags documentbeheer. Deze thesis is het resultaat van maandenlang meedraaien in de werking van deze private archiefinstelling. Vooraleer over te gaan naar mijn verhandeling wil ik eerst een paar mensen bedanken. Eerst en vooral wil ik de medewerkers van mijn stageplaats bedanken. Zij hebben mij telkens met grote vriendelijkheid opgevangen en ondersteund. Ik wil in het bijzonder een dankbetuiging richten aan de directeur, Peter Laroy, en de directiesecretaresse, Anouk Turnock. Dankzij Peter Laroy had ik extra steun bij de verwerking van het beleidsplan en het erfgoeddecreet. Door Anouk Turnock werd ik bijgestaan tijdens en na de uitvoering van mijn focusgroepsgesprek. Daarnaast wil ik zeker nog een eervolle vermelding wijden aan wetenschappelijk medewerker Bart D’hondt, mijn stagebegeleider. Hij heeft mij doorheen het academiejaar met veel enthousiasme en geduld bijgestaan. Zonder zijn vele tips, adviezen en ondersteuning had ik nooit zover gestaan en bijgeleerd, waarvoor dank! We hebben er dan ook een mooie vriendschap aan overgehouden. Vervolgens wil ik mijn vriend, mijn ouders, mijn broer en mijn schoonzus bedanken die mij telkens mentaal hebben bijgestaan. Ze hebben mij altijd gesteund en mijn keuzes gerespecteerd. Ten slotte moet ik zeker nog dank zeggen aan mijn promotor voor het vele verbeterwerk, feedback en begeleiding van deze verhandeling. 6 Inhoud Woord vooraf ............................................................................................................................. 6 Lijst met afbeeldingen ................................................................................................................ 8 Inleiding .................................................................................................................................... 10 Bronnencorpus en methodologie ............................................................................................ 13 Theoretisch kader ..................................................................................................................... 17 Hoofdstuk 1: Het Liberaal Archief ............................................................................................ 23 Een beknopte instellingsgeschiedenis .................................................................................