Czynniki I Kierunki Rozwoju Gminy Powidz
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Czynniki i kierunki rozwoju gminy Powidz Pod redakcją Bartłomieja Kołsuta Seria Ekspertyzy i Raporty Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Tom 2 Czynniki i kierunki rozwoju gminy Powidz Pod redakcją Bartłomieja Kołsuta Poznań 2018 Wydawca: Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Recenzent: prof. dr hab. Andrzej Miszczuk Cytowanie: Kołsut B. (red.), 2018. Czynniki i kierunki rozwoju gminy Powidz. Ekspertyzy i Raporty IGSEiGP UAM 2. Poznań. Churski P., 2017. Podstawy zintegrowanego planowania rozwoju. W: B. Kołsut (red.), Czynniki i kierunki rozwoju gminy Powidz. Ekspertyzy i Raporty IGSEiGP UAM, t. 2. Poznań, s. 9–13. Copyright © Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UAM w Poznaniu, Poznań 2018 ISBN 978-83-7986-201-6 Projekt i przygotowanie do druku: Bogucki Wydawnictwo Naukowe ul. Górna Wilda 90 61-576 Poznań [email protected] Fotografia na okładce: Archiwum Urzędu Gminy Powidz Druk: Uni-druk Spis treści Wstęp 7 Paweł Churski 1 Podstawy zintegrowanego planowania rozwoju 9 Bartłomiej Kołsut 2 Metodologia i zakres badań nad czynnikami i kierunkami rozwoju gminy Powidz 14 Bogumił Nowak, Bartosz Pankros 3 Lokalizacyjne i przyrodnicze czynniki rozwoju gminy Powidz 22 Paweł Churski, Martyna Dąbrowska, Magdalena Małachowska, Lidia Ostrowska 4 Demograficzne i społeczne czynniki rozwoju gminy Powidz 30 Bartłomiej Kołsut, Bogumił Nowak, Karolina Matuszak, Paulina Langner, Artur Malicki, Tomasz Wielec 5 Gospodarcze czynniki rozwoju gminy Powidz 45 Paweł Motek, Kinga Jagielska, Malwina Maciejewska, Anna Skalska, Karolina Stolarska, Karolina Szulczewska, Aleksandra Walkówka, Anna Wąsalska 6 Komunalne, infrastrukturalne i finansowe czynniki rozwoju gminy Powidz 62 Bartłomiej Kołsut, Łukasz Gromala, Natalia Perlińska, Weronika Rzanna 7 Syntetyczna ocena czynników rozwoju gminy Powidz 78 Paweł Churski, Bartłomiej Kołsut, Paweł Motek, Bogumił Nowak, Natalia Delążek, Martyna Dłużyńska, Paulina Ewiak, Łukasz Gromala, Kinga Jagielska, Aleksandra Kilichowska, Agata Kordzi, Paulina Langner, Malwina Maciejewska, Artur Malicki, Magdalena Małachowska, Karolina Matuszak, Lidia Ostrowska, Bartosz Pankros, Natalia Perlińska, Weronika Rzanna, Natalia Sierczyńska, Anna Skalska, Weronika Stasikowska, Karolina Stolarska, Zofia Szewczyk, Karolina Szulczewska, Aleksandra Walkówka, Joanna Wawrzyniak, Anna Wąsalska, Tomasz Wielec, Michał Wojcieszak 8 Strategiczne kierunki rozwoju gminy Powidz 85 Bartłomiej Kołsut Podsumowanie 97 Literatura 99 Wstęp Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospo- skierowany był do studentów gospodarki przestrzen- darki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mic- nej, geografii, geoinformacji i geologii, a w ramach kiewicza w Poznaniu od ponad 30 lat stara się dwóch edycji uczestniczyło w nim ponad 300 osób. konsekwentnie realizować przyjętą misję, opierając Dzięki zewnętrznemu finansowaniu przedsięwzięcie swoją działalność na dwóch głównych filarach – pracy to objęło 16 różnego rodzaju certyfikowanych szko- naukowo-badawczej oraz działalności dydaktycz- leń, 11 zajęć warsztatowych, 12 zadań praktycznych nej. Od momentu rozpoczęcia kształcenia na kie- oraz 20 wizyt studyjnych u potencjalnych pracodaw- runku gospodarka przestrzenna naszą podstawową ców, których celowo dobrany profil i zakres ukierun- działalność coraz częściej łączymy ze współpracą kowany był na poszerzenie wiedzy, umiejętności z szeroko pojętym otoczeniem społeczno-gospodar- praktycznych i kompetencji społecznych naszych czym. Dzięki pozyskiwaniu dodatkowego finanso- studentów. W sumie podczas realizacji projektu nasi wania z krajowych i międzynarodowych programów studenci odbyli dodatkowo (czyli równolegle z reali- badawczych, a także dydaktycznych oraz w ramach zowanym programem studiów) ponad 3 tys. godzin współpracy z praktyką możemy realizować nasze cele zajęć w salach dydaktycznych oraz ponad 1,5 tys. i zadania na najwyższym poziomie. Niniejsza publika- godzin zajęć terenowych (w tym zagranicznych cja jest efektem umiejętnego łączenia wewnętrznego w Brukseli, Turynie, Frankfurcie nad Odrą i Wilhel- potencjału naukowego i dydaktycznego Instytutu mshaven). Zespół prowadzących (liczący ponad 130 oraz skutecznego wykorzystania szans w postaci osób) tworzyło grono uznanych, międzynarodowych zewnętrznego finansowania procesu kształcenia. specjalistów oraz krajowych praktyków, reprezentu- Publikacja „Czynniki i kierunki rozwoju gminy jących prywatne i publiczne instytucje powiązane Powidz” jest rezultatem prac badawczych o charak- tematycznie z profilem kształcenia na czterech terze aplikacyjnym, realizowanych przez grupę 27 wymienionych kierunkach studiów. studentów Wydziału Nauk Geograficznych i Geolo- Zadanie praktyczne pn. „Zintegrowane plano- gicznych UAM w ramach zajęć praktycznych pn. „Zin- wanie rozwoju” było od początku planowane jako tegrowane planowanie rozwoju”. Zajęcia odbywały przedsięwzięcie integrujące studentów wszystkich się na terenie gminy Powidz w dniach 5–10 czerwca czterech kierunków studiów (z wiodącą rolą studen- 2017 r. i były częścią projektu „Geocentrum Dosko- tów gospodarki przestrzennej) wokół konkretnego nałości – autorski program dostosowywania studen- problemu badawczego o znaczeniu praktycznym. tów Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych W pierwszej edycji projektu (2016 r.) studenci pra- UAM do współczesnych wymagań rynku pracy”, dofi- cowali nad trzema problemami przestrzennymi, nansowanego w ramach Programu Operacyjnego zidentyfikowanymi przez samorząd lokalny w gmi- Wiedza Edukacja Rozwój, osi priorytetowej III „Szkol- nie Sieraków (polityka reklamowa, efekty zmiany nictwo wyższe dla gospodarki i rozwoju”, działania lokalizacji targowiska miejskiego oraz system dróg 3.1. „Kompetencje w szkolnictwie wyższym” na kwotę rowerowych na terenie gminy). W drugiej edycji blisko 4 mln zł. Projekt Geocentrum Doskonałości koordynatorzy zajęć postanowili podjąć współpracę 8 Czynniki i kierunki rozwoju gminy Powidz z gminą Powidz. Podczas rozmów pomiędzy koordy- Niniejsza publikacja jest drugim, poza formalnym natorami zajęć oraz wójtem gminy Powidz, Jakubem dokumentem strategii, przyjętym przez radę gminy, Gwitem, prowadzonych na początku 2017 r., ustalono, bardzo ważnym efektem prac praktycznych prowa- że jednym z najpilniejszych zadań gminy na najbliż- dzonych przez studentów Wydziału Nauk Geograficz- sze kilka miesięcy jest aktualizacja obowiązującej nych i Geologicznych UAM pod opieką pracowników strategii rozwoju gminy. Zadanie to z uwagi na wiel- naukowych oraz praktyków znających lokalne uwa- kość gminy (najmniejsza pod względem liczby ludno- runkowania rozwoju gminy. Jest też przykładem ści gmina Wielkopolski) i wynikającego z niej stanu naukowej, osadzonej w kontekście teoretycznym budżetu niepokrywającego wszystkich bieżących i bazującej na szczegółowej inwentaryzacji i ocenie potrzeb stanowi dla tej jednostki poważne wyzwanie zasobów lokalnych, zobiektywizowanej analizy czyn- organizacyjne i finansowe. Realizacja tego zadania ników rozwoju lokalnego wpływających na zmiany stała się tym samym celem zajęć, które zaplanowano konkretnej jednostki samorządowej, a także próbą na początek czerwca 2017 r. W zajęciach uczestni- skonstruowania (wspólnie z reprezentantami społecz- czyło 23 studentów gospodarki przestrzennej, 2 stu- ności lokalnej) najważniejszych kierunków rozwoju dentki geologii, 1 studentka geoinformacji oraz gminy. Publikacja pokazuje, że można i należy łączyć 1 student geografii. Prace badawcze wykonywali oni potencjał naukowy z celami dydaktycznymi i aplika- pod opieką zespołu eksperckiego, kierowanego przez cyjnymi, realizując w praktyce ideę research-based prof. UAM dr. hab. Pawła Churskiego. Zespół tworzyli learning, znaną i praktykowaną w krajach anglosa- pracownicy Instytutu – dr Paweł Motek i dr Bartłomiej skich. Efekty tego połączenia są bardzo korzystne dla Kołsut oraz mgr Jakub Gwit (wójt gminy Powidz) i mgr każdej z uczestniczących stron. Inicjatywa i rezultaty Bogumił Nowak (doktorant WNGiG UAM, mieszkaniec prac nad czynnikami i kierunkami rozwoju gminy gminy Powidz). Podczas intensywnych badań tereno- Powidz są same w sobie przykładem zintegrowanego wych studenci przeprowadzili ponad 170 wywiadów rozwoju, opartego na wspólnym budowaniu kapitału kwestionariuszowych z mieszkańcami gminy oraz relacyjnego. Wskazują w praktyce na podstawowe blisko 50 indywidualnych wywiadów pogłębionych znaczenie integracji procesu i aspektów planowania z liderami lokalnej społeczności. Ponadto przeana- działań rozwojowych, które są bardziej istotne niż lizowane zostały dane wtórne pochodzące z wielu często jedynie formalna i deklaratywna integracja źródeł – urzędu gminy, Głównego Urzędu Statystycz- dokumentów. Wskazują również na realne włączanie nego, instytucji środowiskowych i in. Oprócz badań się Uniwersytetu w realizację jego misji społecznej społecznych zorganizowano dwa spotkania konsul- związanej z prowadzeniem badań odpowiedzialnych tacyjne, podczas których wykorzystano warsztatowe społecznie (community-based research). Instytut Geo- metody aktywizacji przedstawicieli lokalnego śro- grafii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Prze- dowiska. Całość prac została zebrana i zredagowana strzennej UAM będzie w przyszłości kontynuował w formie dokumentu strategicznego, który uchwałą i wspierał tego rodzaju inicjatywy, aktywnie wpisując nr XLI/247/17 Rady Gminy Powidz z dnia 21 grudnia się w realizację jednej z podstawowych misji