II. Ogólna Charakterystyka Gminy Leśna Podlaska
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
II. Ogólna charakterystyka gminy Leśna Podlaska II.1. Podstawowe informacje o gminie Gmina Leśna Podlaska położona jest w północnej części powiatu bialskiego w województwie lubelskim, zajmuje obszar 97,69 km 2 i graniczy z gminami: Biała Podlaska, Janów Podlaski i Konstantynów oraz z województwem mazowieckim poprzez granicę z gminą Kornica Stara i Huszlew. Siedzibą gminy jest Leśna Podlaska oddalona o ok. 15 km od miasta Biała Podlaska. W skład gminy wchodzi 17 sołectw: Bukowice, Bukowice – Kolonia, Droblin, Jagodnica, Klukowszczyzna, Leśna Podlaska, Ludwinów, Mariampol, Nosów, Nosów – Kolonia, Nowa Bordziłówka, Ossówka, Stara Bordziłówka, Witulin, Witulin – Kolonia, Zaberbecze. Demografia Łączna liczba mieszkańców na dzień 31 grudnia 2007 r. wynosiła 4510 osób. Liczba ludności w latach 2003 – 2007 została przedstawiona na wykresie 1. W latach 2005 – 2007 zauważa się spadek liczby mieszkańców o 110 osób. Liczba ludności w latach 2003-2007 4650 4620 4600 4590 4570 4550 4520 Liczba ludności Liczba 4500 4510 4450 2003 2004 2005 2006 2007 Lata Wykres 1. Liczba ludności w gminie Leśna Podlaska w latach 2003-2007 Od 2005 roku zauważa się spadek liczby ludności, związany tak z ujemnym przyrostem naturalnym jak i migracjami do większych ośrodków miejskich bądź innych gmin (szczególnie w przypadku związków małżeńskich) Struktura ludności wg wieku i płci Klasyfikację ludności wg płci i wieku przedstawia wykres 2. W strukturze ludności gminy stwierdza się duży udział ludności w wieku produkcyjnym (61%) i zdecydowanie mniejszą liczbę ludności w wieku poprodukcyjnym (16,7%). W związku, z czym należy stwierdzić, że struktura ludności wg grup wiekowych jest korzystna. Struktura wiekowa ma wpływ na szereg sfer życia. Do najważniejszych należą: oświata, gospodarka mieszkaniowa, polityka zatrudnienia, rynek pracy oraz pomoc społeczna. razem 5000 4490 4500 4000 wiek 3500 przedprodukcyny (0-19 lat) 3000 2741 wiek produkcyjny 2250 2240 liczba 2500 (19- k60/m65 lat) 2000 1509 wiek poprodukcyjny 1500 1232 1002 (61/66 i więcej) 747 1000 487 515 493 500 254 0 mężczyźni kobiety ogółem płeć Wykres 2. Struktura wiekowa i płciowa ludności gminy Leśna Podlaska Wskaźnik liczby kobiet na 100 mężczyzn w gminie w 2007 r. wynosił 100%, co świadczy o równowadze struktury płci. 3000 2550 2500 2000 1500 1188 liczba 1000 432 500 240 272 299 0 0-4 5-9 10-14 15-19 20-64 65 i więcej wiek Wykres 3. Struktura osób w poszczególnych grupach wiekowych (stan na dzień 31.12.2007) Migracje Migracje wewnętrzne ludności zarówno napływ, jak i odpływ przedstawiają odpowiednio tabela 3 i tabela 4. Tabela 2. Migracje wewnętrzne - napływ w latach 2000-2006 (dane GUS brak roku 2007 ) Rok Ogółem Płeć Kobiety Mężczyźni 2000 38 21 17 2001 21 10 11 2002 41 24 17 2003 31 12 19 2004 35 14 21 2005 30 14 16 2006 45 27 18 Tabela 3. Migracje wewnętrzne - odpływ w latach 2000-2006 Rok Ogółem Płeć Kobiety Mężczyźni 2000 76 32 44 2001 38 19 19 2002 65 41 24 2003 36 20 16 2004 74 43 31 2005 57 31 26 2006 59 36 23 Należy stwierdzić, iż w gminie Leśna Podlaska mamy do czynienia z ujemnym współczynnikiem migracji, niekorzystnym dla gminy, bowiem większy jest odpływ ludności od napływu. Migracje związane są nie tylko ze zmianą stanu cywilnego, ale również „ucieczką” w ostatnich latach do większych ośrodków miejskich, szczególnie młodzieży, głównie studiującej. Z uwagi na bliskość dużego ośrodka miejskiego – miasta Biała Podlaska, gmina jest atrakcyjnym terenem do zamieszkania, co niejednokrotnie ma wpływ na osiedlanie się na tym terenie osób spoza gminy. Gęstość zaludnienia Gęstość zaludnienia w Gminie Leśna Podlaska na dzień 31 grudnia 2008 roku 2 wyniosła 45 osób/ km i była wyraźnie niższa od średniej w województwie, która 2 wynosiła 87 mieszkańców/km . Przyrost naturalny Przyrost naturalny czyli różnica pomiędzy liczbą urodzeń, a zgonów w danym roku, na obszarze Gminy Leśna Podlaska w latach 2003-2006 obrazuje wykres 4. 60 57 urodzenia 52 50 50 51 zgony 49 48 52 liczba 40 36 30 2003 2004 2005 2006 lata Wykres 3. Liczba urodzeń i zgonów w latach 2002-2006 Przyrost naturalny w gminie Leśna Podlaska jest ujemny i wynosi -5. Bezrobocie Bezrobocie na terenie gminy Leśna Podlaska w latach 2000 – 2006 przedstawia tabela 5. Tabela 4. Liczba i okres pozostawania bez pracy na przestrzeni lat 2000 – 2007 od Rok powyżej powyżej 24 m-ca. 24 m-ca. 6-12 m-ca. 6-12 m-ca. Bezrobotni Bezrobotni Bezrobotni Bezrobotni Bezrobotni ogółem Bezrobotne kobiety Bezrobotni mężczyźni Uprawnieni do zasiłku Bezrobotni absolwenci Bezrobotni do 1-ca m Bezrobotni od m-ca 1-3 Bezrobotni od m-ca 3-6 2000 262 150 112 31 33 12 38 44 40 63 2001 315 158 157 36 32 20 45 39 49 96 2002 298 144 154 17 22 14 26 48 39 110 2003 303 151 152 16 13 15 30 27 40 125 2004 282 129 153 11 - 10 32 24 31 132 2005 298 130 168 15 - 20 54 24 33 127 2006 298 134 164 21 - 12 41 29 39 134 2007 295 137 158 16 - 16 35 39 31 122 Stopa bezrobocia w powiecie bialskim W latach 2004 – 2007 stopa bezrobocia w Polsce widocznie zmniejsza się. Na dzień 31 grudnia 2007 r. stopa bezrobocia wyniosła w powiecie bialskim 14,7% spadek o 1,1 punktu procentowego w stosunku do roku 2006. Z danych PUP wynika, że bezrobocie na terenie działania PUP w Białej Podlaskiej spada wolniej niż w województwie lubelskim i w kraju. Tabela 5. Stopa bezrobocia w Polsce, województwie lubelskim i powiecie bialskim Stopa bezrobocia (w % aktywnych zawodowo) Miesiąc Polska Woj. Lubelskie Powiat bialski XII 2004 19,1 17,8 18,3 XII 2005 17,6 17,0 17,5 XII 2006 14,9 15,5 15,8 XII 2007 11,4 13,0 14,7 Rolnictwo i gospodarka Gmina Leśna Podlaska podobnie jak i pozostałe gminy powiatu bialskiego, należy do grupy gmin o niskim poziomie rozwoju. Sytuacja ta spowodowana jest mało efektywną strukturą gospodarczą z dominującym udziałem niskowydajnego rolnictwa. Słabo rozwinięty jest pozarolniczy rynek pracy. Gospodarka żywnościowa w gminie z racji rolniczych tradycji jest główną funkcją gminy i wymagać będzie przedsięwzięć modernizacyjnych i restrukturyzacyjnych. Przeludnienie agrarne jest powodem niskich relacji wydajnościowych. Aspektem sprzyjającym procesom restrukturyzacji wsi jest dominacja prywatnej gospodarki rodzinnej. Gmina Leśna Podlaska jest gminą rolniczą. Gospodarstwa rolne nastawione są głównie na produkcję roślinną. Struktura gruntów: Grunty orne 5955 ha, Lasy 1476 ha, Sady 81 ha, Łąki i pastwiska 1604 ha, Nieużytki 200 ha, Drogi i pozostałe 453 ha. Średnie gospodarstwo w gminie ma powierzchnię 7,68 ha przy średniej w województwie lubelskim 5,46 ha (dane ODR w Końskowoli). W gminie są 725 gospodarstwa o powierzchni powyżej 1 ha i zajmują 80,6% powierzchni użytków rolnych. Wysoki udział gospodarstw małych do 5 ha (46,6 % ogółu gospodarstw), daje małą szansę rozwoju rolnictwa towarowego. Produkcja roślinna W gminie wśród gruntów ornych przeważają gleby klasy IV, a także V. Występują gleby średniej jakości łatwe do uprawy mechanicznej. Dominują grunty klasy IVa i IVb zajmując 3.821 ha, co stanowi 62,2% ogólnej powierzchni gruntów ornych. Główne kierunki upraw w gminie to zboża, ziemniaki, rośliny pastewne, sady, użytki zielone, rzepak i warzywa. Aż 95% powierzchni zajmują kompleksy gleb żytnich: słaby (42%), dobry (30%), bardzo dobry (15%) i bardzo słaby (8%), pozostałe (5%) to kompleksy zbożowo-pastewne. Organizacja obrotu towarami rolnymi System dystrybucji płodów rolnych w gminie jest słabo rozwinięty, a informacja rynkowa niewystarczająca. Z powodu rozproszonej i rozdrobnionej produkcji, niskich kwalifikacji zawodowych producentów rolnych, braku profesjonalnych umiejętności marketingowych oraz braku grup producenckich, rolnicy nie są w stanie zapewnić dostaw towaru na rynek w wystarczającej ilości i o należytej jakości i jednorodności. Brak w pobliżu dużej giełdy rolnej, poza tym nie wykształciły się w gminie nowoczesne struktury organizacji obrotu produktami rolnymi. Podmioty Gospodarcze Sektor małych i średnich przedsiębiorstw na terenie gminy jest słabo rozwinięty. Gospodarstwa indywidualne, które dotychczas prowadziły produkcję wielokierunkową, w ostatnich latach zaczęły się specjalizować w hodowli trzody chlewnej oraz krów mlecznych. Do ważniejszych podmiotów gospodarczych należą: Bank Spółdzielczy w Łomazach oddział Leśna Podlaska, Spółdzielnia „Leśnianka”, Piekarnia „PARTNER”, Podlaskie Gorzelnie „SURWIN” w Witulinie. Wraz z rozwojem działalności gospodarczej celowe jest zintegrowanie działań przedsiębiorców (lub przyszłych przedsiębiorców) z działaniami władz lokalnych. Władze gminy współpracują z miejscowymi przedsiębiorcami. Współpraca z przedsiębiorcami przyjmuje różne formy w zależności od potrzeb. 30 26 25 24 24 25 20 handel 15 14 14 14 14 transport 10 budownictwo 7 8 8 8 5 0 2004 2005 2006 2007 Wykres 4. Liczba podmiotów gospodarczych w latach 2004-2007 Do najważniejszych z punktu widzenia zatrudnienia i wielkości produkcji na terenie gminy należą następujące przedsiębiorstwa: - Podlaskie Gorzelnie „SURWIN” sp. z o.o 21-560 Międzyrzec ul. Lubelska 67 – zatrudnionych 12 osób-zakład w Witulinie (w tym kobiet:1) - Piekarnia „PARTNER” Krzysztof i Sławomir Rechnio Warszawa – zakład w Leśnej Podlaskiej – zatrudnionych 30 osób (w tym kobiet: 15) - „HAR-DREW” –Haraszkiewicz Wiesław Witulin - Młyn Gospodarczy -Melaniuk Eugeniusz Biała Podlaska ul. Witorożska –zakład w Nosowie - Usługi transportowe Laszuk Piotr – Ossówka - Przedsiębiorstwo Usługowo -Handlowe -Michałek Andrzej –Stara Bordziłówka 86 - Spółdzielnia „Leśnianka” –Leśna Podlaska -zatrudnionych 38 osób (w tym kobiety: 32) Inne zakłady pracy/instytucje – liczba zatrudnionych: - Zespół Placówek Oświatowych – Leśna Podlaska