İSTANBUL’UN TURİZM DERGİSİ İstanbul’s Journal of Tourism

SAYI ISSUE 2 MART MARCH 2019

Tarihe Meydan Okuyan Kule: Galata Kulesi The tower challenging time: “Galata Tower”

Galata Kulesi; Boğaz’dan Haliç’e, Marmara Denizi’nden Adalar’a kadar uzanan İstanbul’un en güzel manzarasını kucaklar.

The Galata Tower embraces the most splendid landscape of İstanbul, stretching from the Bosphorus to the Golden Horn and the Sea of Marmara to the Princes’ Islands.

İstanbul Vali Yardımcısı İstanbul’da bir Bir Bulgar mabedi: İsmail Gültekin: “Turizm Levanten imzası: “Sveti Stefan Kilisesi: sektörü, 2019 yılında çok “Alexandre Vallaury ve Demir Kilise” daha iyi olacak” Eserleri” A Bulgarian house of Deputy Governor İsmail A Levantine mark on worship: “Sveti Stefan Gültekin: “The tourism sector İstanbul: “Alexandre Church: will be better in 2019” Vallaury and his works” Iron Church”

İÇİNDEKİLER CONTENTS Sayı 2 Number: 2 Kıtaların Buluştuğu Şehir: İSTANBUL… The city merging continents: İSTANBUL İstanbul Vali Yardımcısı Telefon, elektrik ve Tarihe meydan okuyan 4 İsmail Gültekin: “Turizm 26 kaloriferin ilk kullanıldığı 54 kule: Galata Kulesi Tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış Anadolu’nun göz sektörü, 2019 yılında çok ev: “Cemil Molla Köşkü” bebeği İstanbul, dünya tarihini belirleyen imparatorlukların yönetildiği, daha iyi olacak” The tower challenging time: The first house with phone, “Galata Tower” siyasi, sosyal ve ekonomik olarak dünyayı etkilemiş önemli bir merkezdir. Deputy Governor İsmail Gültekin: electricity and central heating: İstanbul, the pre-eminent city of Anatolia, has hosted various civilizations “The tourism sector will be better in 2019” “Cemil Molla Mansion” Saç Ekimi Uzmanı throughout history and served as an important center where the empires 58 Songül ALCI shaping the world’s history were governed, having a political, social and Buram buram baharat ve economic impact on the world. 8 tarih kokusu:“Mısır Çarşısı” Hair Transplant Expert Songül ALCI The scent of spice and history everywhere: “The Spice Bazaar” Beyazıt lezzetleri: Asya ile Avrupa’nın kesiştiği noktada, günümüzde İstanbul, the merging point of Asia and Europe, makes the 60 Beyazıt’ın Lezzet Durakları sayısı artan köprüler ve geçitlerle kıtaları birbirine continents closer to each other with its bridges and passways “Day Day Pastanesi” ve daha da yakınlaştıran İstanbul, Napolyon’un increasing day by day. Even Napoleon once said: “If the Earth “Döner Bank” deyişiyle dünya tek bir ülke olsa onun başkenti were a single state, İstanbul would be its capital.” İstanbul, the olacak önemde bir şehirdir. Hiç kuşkusuz destiny of which was changed by Mehmet the Conqueror to Beyazıt’s flavours: Beyazıt’s destination flavours. “Day Day Peygamber Efendimizin (sav) müjdelerine nail assuredly have the honour of the Prophet Muhammad, has İstanbul’un en eski simit Pastanesi” and “Döner Bank” olmak gayesiyle Fatih Sultan Mehmed Han’ın fethi been a city ending an era and starting a new one in the world. 28 fırınları: “Galata Simitçisi” ve ile kaderi değişen İstanbul, aynı zamanda dünyada “Tarihi Yeldeğirmeni Simit Fırını” çağ açıp kapatan bir şehir olmuştur. İstanbul, an unprecedented city with its streets, historical Deniz manzarası ve structures, mosques, fountains, palaces, social and cultural İstanbul’s oldest bagel shops: 64 yeşillikler içinde damak Bir Bulgar mabedi: “Sveti “Galata Simitçisi” and “Tarihi zevki: “Fethipaşa Sosyal Sokakları, tarihi yapıları, camileri, çeşmeleri, sarayları, structure, evokes an outdoor museum. It is the source of Yeldeğirmeni Simit Fırını” 12 Stefan Kilisesi: Demir Kilise” Tesisleri” sosyal ve kültürel yapısı itibariyle dünyada eşi ve inspiration for many poets and authors with its every benzeri olmayan İstanbul, bu yönüyle de adeta bir neighbourhood such as the Grand Bazaar, Topkapı, A sea-view place with the green: A Bulgarian house of worship: Bir daktilo doktoru: açık hava müzesini andırmaktatır. Kapalıçarşı’dan Sultanahmet, Eminönü, Adalar, Kadıköy, Üsküdar, Beşiktaş “Sveti Stefan Church: Iron Church” “Fethipaşa Social Facilities” 32 “Haluk Erçelik” Topkapı’ya, Sultanahmet’ten Eminönü’ne, Adalar’dan and the Bosphorus. This diversity enables İstanbul to become A typewriter doctor: Kadıköy’e, Üsküdar’dan Beşiktaş’a ve Boğaz’a kadar her the capital of culture. As well as that, its parks and gardens “Haluk Erçelik” Bu dünyadan bir semtiyle birçok yazarın ve şairin ilham kaynağı olan create a natural wonder. 66 Ara Güler geçti İstanbul bu çeşitlilik ile bir kültür başkenti olmakla İstanbul’da bir Levanten A legendary mark left on the beraber, parkları ve bahçeleriyle gezilmeye değer bir İstanbul is splendid in all seasons, also it is utterly different 38 imzası: “Alexandre Vallaury ve world: Ara Güler doğa harikasıdır da... in all aspects. Further, taking breath in Tophane, drinking a Eserleri” cup of coffee in Balat, walking along Istiklal Street and feeling İstanbul her yönüyle bambaşka; her mevsim ayrı bir history in Gülhane mean İstanbul. To become an İstanbulite A Levantine mark on İstanbul: “2 Deniz 1 Şehir: Su “Alexandre Vallaury and his works” 68 Altından İstanbul” güzeldir. Tophane’de nefes almak, Balat’ta bir kahve is a privilege that domestic and foreign visitors to İstanbul içmek, İstiklal Caddesi’nde yürümek, Gülhane’de tarihi should experience, also. “Two seas, One city: yaşamak İstanbul demektir. İstanbullu olmak adeta Trabzon’dan İstanbul’a Underwater İstanbul” bir ayrıcalıktır. Bu ayrıcalığı yerli yabancı İstanbul’u Recently, the city has been furnished by our many works with 44 uzanan bir yaşam: “Prof. Dr. ziyaret edenler de yaşamalıdır. the ambition to serve under the guidance of our President. Haliç’in kıyısındaki tarih: Süleyman Saim Tekcan” Mutfakta çeyrek asır: 14 The most outstanding projects such as İstanbul Airport, Kanal ‘‘Fener-Balat’’ 72 “Hüseyin Çelik” A life between Trabzon and İstanbul: Son yıllarda Sayın Cumhurbaşkanımızın öncülüğünde İstanbul, the Marmaray and Eurasia Tunnels have further The history by the shore of Haliç: “Prof. Dr. Süleyman Saim Tekcan” A quarter century in kitchen: şehre hizmet aşkıyla pek çok eser kazandırdık. consolidated İstanbul’s position of global center and captured “Fener-Balat” “Hüseyin Çelik” Bunlardan en önemlileri arasında yer alan İstanbul the world’s attention in tourism. We have set a goal of making Havalimanı, Kanal İstanbul, Marmaray ve Avrasya İstanbul one of the most outstanding tourist cities in the world Turizmde yarım asır: Büyük ülkenin küçük bir İstanbul Kitapçısı’ndan 20 ‘‘Timur Bayındır’’ 52 modeli: “Miniatürk” Tüneli gibi projeler İstanbulumuzun küresel merkez and presenting this city to the world as should be. 74 Editörün Seçtikleri konumunu daha da pekiştirirken, turizm alanında A half century in tourism: A big country in miniature: Editor’s choices from da dünyanın ilgisini buraya çekmeyi başarmıştır. In the light of these thoughts, we invite everyone to this “Timur Bayındır” “Miniaturk” İstanbul Kitapçısı Hedefimiz bu güzel şehrin dünyanın önde gelen splendid city to have the experience of being an İstanbulite turizm şehirleri arasında yer almasını sağlamak, within such a vast culture and history through the 2nd issue İstanbul’u tüm dünyaya layıkıyla tanıtmak… of IBB Tourist journal. İstanbul Büyükşehir Belediyesi ADINA İBB Kasımpaşa Ek Hizmet Binası YAPIM: İstanbul Büyükşehir Belediyesi SAHİBİ GENEL SEKRETER YARDIMCISI Nihat Macit İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı, BASKI: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Basım Evi SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ Halil İbrahim Şan Hacıahmet Mahallesi Muhsin Yazıcıoğlu YAYININ SÜRESİ: Aylık Bu düşünceler ışığında İBB TourIST Dergisi’nin ikinci Cad. No : 1 34440 Kasımpaşa Beyoğlu / İST YAYININ DİLİ: Türkçe - İngilizce sayısıyla İstanbullu olmanın ayrıcalığını yaşamak TOURIST DERGİSİ, İBB TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ TARAFINDAN TEL: (0212) 449 92 76 AYLIK OLARAK YAYIMLANIR. ÜCRETSİZDİR. YAYININ TÜRÜ: Yerel Süreli Yayın üzere herkesi tarihi ve kültürüyle bu kadim şehre davet ediyoruz. Görüş, öneri ve yorumlarınız için; visitistofficial visitist visitist visitist visitist [email protected] - [email protected] 3 tourıst

yer almak, bu görevin bir parçası olmak to become a part of this duty are a great çok büyük bir onur. Göreve geldiğim honour to me. Since I took office, I have been tarihten itibaren mutlulukla hizmet providing service contentedly. veriyorum. One of the fields you are in charge of in the Valilik bünyesinde sorumlu olduğunuz governorship is tourism, culture and art alanlardan biri de turizm ve kültür-sanat organizations. Let’s talk about İstanbul’s İstanbul Vali Yardımcısı İsmail Gültekin: ile ilgili kurumlar. İstanbul turizminden tourism first. On what level is the tourism bahsedelim öncelikle. İstanbul’un potential of İstanbul in recent years? son yıllardaki turizm potansiyeli ne “Turizm sektörü, durumda? In the last four years, İstanbul has undergone a different period we have thought we would 2019 yılında çok daha İstanbul’da son dört yılda bir daha not see again. We have come under the görmeyeceğimizi umduğumuz farklı bir systematic attacks because of some different dönem yaşandı. Etrafımızdaki birtakım affairs around us. But we can easily say iyi olacak” farklı gelişmeler nedeniyle sistematik this menace has been defeated by suitable saldırıların hedefi haline geldik. Ama and quick precautions. Because the tourism Deputy Governor İsmail Gültekin: alınan yerinde ve seri tedbirlerle bu figures of this year show we have reached tehlikenin şu an itibariyle bertaraf better rates than those of 2015 with the “The tourism sector will be better in 2019” edildiğini çok rahatlıkla söyleyebiliriz. highest tourist capacity. Undoubtedly, there İstanbul turizmine katkı sağlayan kurumlarımızdan biri de Çünkü bu yılki turizm verileri, en yüksek are other fields we must make headway in. We İstanbul Valiliği. İstanbul Valiliği, yıl içinde planlanan turizm turist kapasitesine ulaştığımız 2015 have focused on these fields together with all çalışmalarının en iyi şekilde ilerlemesi için sektörün tüm yılından daha iyi rakamlara ulaştığını the tourism stakeholders of our city. İstanbul paydaşlarıyla ortak çalışmalar yürütüyor. gösteriyor. Ama elbette ilerlemek zorunda is aware of its large capacity. Some operations olduğumuz alanlar var. Şehrimizin tüm are performed in order to get this capacity. İstanbul Governorship is one of our institutions that make turizm paydaşlarıyla birlikte, ilerlemek The new airport is one of these operations. We contributions to İstanbul’s tourism. İstanbul Governorship carries zorunda olduğumuz alanlara odaklanmış will achieve the highest figures in İstanbul’s out a common work with all the stakeholders of the sector to durumdayız. İstanbul, kapasitesinin tourism potential thanks to the tourism optimally make tourism operations functional. büyük olduğunun farkında. Bu büyük policies set by the government. kapasitelere ulaşmak için de çalışmalar yürütülüyor. Yeni Havalimanı ile birlikte bu What types of operations are carried out in kapasite daha da artacak. Hükümetimizin tourism by İstanbul Governorship? de belirlediği turizm politikalarıyla birlikte İstanbul’un turizm potansiyelini en yüksek As İstanbul Governorship, we take part rakamlara ulaştıracağız. in the executive board of ICVB (İstanbul Convention and Visitors Bureau) and the İstanbul Valiliği turizm alanında hangi Tourism Development and Education ourIST dergimizin yeni sayısı için İstanbul For the new issue of TourIST journal, we came together “2015 yılından çalışmaları yürütüyor? Foundation (TUGEV); we are the member of Valiliği’nin turizmden sorumlu yöneticisi İstanbul with İstanbul Deputy Governor İsmail Gültekin, who is daha iyi rakamlara these institutions. Also, we have a continuous TVali Yardımcısı İsmail Gültekin ile bir araya geldik. the Tourism Director of İstanbul Governorship. ulaştık” Biz valilik olarak ICVB’nin (İstanbul contact with the joint organizations of the Kongre ve Ziyaretçi Bürosu) ve sector such as TURSAB and TUROB. The “We have reached Sayın Gültekin, 2014 yılından bu yana İstanbul Mr. Gültekin, you have been the incumbent Turizm Geliştirme ve Eğitim Vakfı’nın İstanbul Metropolitan Municipality is also better figures than yönetiminde yer alıyoruz, bu kurumların one of our joint organizations. In short, we Vali Yardımcılığı görevinde bulunuyorsunuz. İstanbul Deputy Governor since 2014. What are the those of 2015” üyesiyiz. Ayrıca, TÜRSAB ve TÜROB have frequent contacts with those concerned İstanbul gibi büyük bir metropolün yönetiminin experiences or privileges of holding office at the top gibi sektörün çatı örgütleriyle sürekli in the sector. We work day and night to host en üst kademelerinde görev alıyor olmak, bir in the administration of such a metropolis for a local temas halindeyiz. İstanbul Büyükşehir our domestic and foreign tourists without any kamu yöneticisine ne gibi deneyimler, farklılıklar administrator? Belediyesi, bir arada çalıştığımız trouble at all. kazandırıyor? kurumumuz. İstanbul Ticaret Odası da There are some challenges in each public service. turizm alanında iş birliği yaptığımız Safety in İstanbul is a matter of concern Her kamu görevinin zorlukları var. Özellikle İstanbul’da Particularly, working as a public officer in İstanbul has kuruluşlardan. Kısacası sektörün tüm for domestic and foreign tourists. What bir kamu görevlisi olmanın zorlukları kadar ayrıcalıkları some privileges as well as challenges because İstanbul ilgilileriyle yoğun ilişkiler kuruyoruz. does İstanbul Governorship perform for da var çünkü İstanbul çok özel bir şehir. Atalarımızın is a special city. To hold office in public services in such Yerli ve yabancı turistlerin en iyi şekilde the safety of tourists? Do you have any başkent olarak kullandığı, bir dünya şehri haline a unique city which was operated as a capital city ağırlanması, sorun yaşamaması adına plans to increase safety measures in the dönüştürdüğü bu eşsiz şehirde bir kamu hizmeti içinde and converted into a world city by our ancestors and gece gündüz mesai harcıyoruz. next period?

4 5 tourıst

İstanbul’u ziyaret etmeyi planlayan yerli ve yabancı turistlerin düşündükleri Now, İstanbul is at least as safe geçmişte daha iyiydik ve bundan sonra da congress tourism in konulardan biri de güvenlik konusu. İstanbul Valiliği, turistlerin güvenliği as Paris and London. In the daha iyi olabiliriz diye çalışmalar yürütüyoruz. the world with our konusunda ne gibi çalışmalar düzenliyor? Gelecek dönem için güvenlik last two or three years, we have Gerek kongre merkezlerimiz, gerek konaklama convention centers, tedbirlerini artırıcı planlarınız var mı? increased the visible security alanlarımız, gerekse ulaşım ağlarımızla accommodations measures for arriving tourists dünyada en iyi kongre turizmi yapan ilk and transportation İstanbul şu an, en az Paris ve Londra kadar güvenli bir şehir. Gelen turistlerin even just from the exit point beş şehir içinde olmak için var gücümüzle network. şehrimizde olumsuz bir durumla karşılaşmaması için havalimanı çıkışlarından of airports to many places in çalışıyoruz. itibaren görünür güvenlik tedbirlerimizi son 2-3 yıl içerisinde arttırmış our city in order to prevent The destinations of bulunuyoruz. Bugün, Sultanahmet bölgesine gelecek herhangi birisinin any trouble. It is impossible 2018 yılında gelen turistlerin destinasyonları arriving tourists in güvenlik görevlilerimizin göz ya da fiili kontrollerinden geçmeden bölgeye to trespass on the area of da farklılaştı. Bu durum şehrimize olan ilginin 2018 have changed. Sultanahmet without safety girmeleri söz konusu değil. Kapalıçarşı’nın 22 tane kapısı ve her kapıda resmi farklı alanlara doğru da yöneldiğini gösteriyor. It indicates that the üniformalı polis memurlarımızla güvenlik görevlileri yer alıyor. Toplu taşıma permission. The Grand Bazaar Son zamanlarda, mesela gastronomi turizmine attention paid to our araçlarımızda görünür güvenlik tedbirleri aldık. Ayrıca, oluşturduğumuz turizm has 22 doors and there are police dair ilgi artmış durumda. Sonra, çok ciddi city has turned into polislerimiz var. Bu birimdeki tüm polis memuru arkadaşlarımız özel seçilmiş, officers in uniform keeping each bir sağlık turizmimiz oluşuyor. Donanımlı different fields. For hepsi en az bir yabancı dil bilen, halkla ilişkileri kuvvetli görevliler. Kısacası, gate. We equipped our public ve konusunda uzman hastanelerimiz ve de example, there has İstanbul turizminin yoğun olduğu her alanda güvenlik tedbirleri fazlasıyla transportation vehicles with sağlık kuruluşlarımız var. Bir de İstanbul’da been an increase in alınmış durumda. visible security measures. There gerçekleşen Ace of Mice fuarı var. Bu fuarla are also tourism police. All the birlikte dünyanın birçok bölgesinden gastronomy tourism Turizmin birçok türünde, İstanbul başkent konumunda. Yıl içinde inançtan police officers in this department kuruluşların gelip kendilerini ifade ettiklerini lately. Further, there sağlığa, kültür-sanattan tarihe, gastronomiden ekonomiye, alışverişten spora are specifically selected, who are görüyoruz. EMITT de çok iyi gidiyor. Turizm is a considerable kadar çeşitli turizm çalışmaları yürütülüyor. Bu turizm türlerinde İstanbul able to speak at least one foreign sektörü olarak tüm kurum ve kuruluşlar increase in health hangi seviyelerde? Öne çıkanlar hangileridir? language and are good at public İstanbul için çalışıyor. tourism. We have relations. That is to say, security many health care İstanbul’da birçok turizm türünü yönetmeye çalışıyoruz. Bunlardan biri de measures are considerably taken Göreviniz gereği sorumlu olduğunuz organizations and cruise turizmi. İstanbul’a Galataport adında yeni bir cruise limanı yapılıyor. wherever there is a tourist influx kültür-sanat kurumları da bulunuyor. hospitals that are well Galataport’da son aşamaya gelmiş durumdayız, 2020 yılında açmayı hedefliyoruz. in İstanbul. Kültür ve sanatın da turizmde önemli equipped and expert Hatta bu limanın bile yetemeyeceğini düşünerek daha uzun vadeli koşmak bir yeri var. Turistlerin kültür-sanat in their field. Also, there is a fair “Ace of Mice,” held in İstanbul. We konusunda yeni liman çalışmaları da düşünülüyor. Kongre turizmi konusunda İstanbul serves as a capital in kurumlarına ilgisi nasıl? see that there are many foreign organizations coming from all over most fields of tourism. Every the world to the fair and introducing themselves. EMITT also goes year, various tourism operations İstanbul’daki kültür-sanat organizasyonlarına well. All the institutions and organizations in the tourism sector do are carried out such as tourism baktığımızda kültür turizmi adına yurt their best for İstanbul. of faith, health, culture-art, dışından ve yurt içinden gelen birçok history, gastronomy, economy, katılımcı görüyoruz. Bu konuda İKSV, Çağdaş In the line of your duty, there are culture-art organizations you shopping, sports and so on… On Sanat Fuarı gibi uluslararası kültür-sanat own up to. Culture and art are also a key issue of tourism. How what level is İstanbul in these organizasyonları düzenleyen kurumlara valilik much attention do tourists pay to culture-art organizations? tourism fields? Which of them olarak destek veriyoruz. Hem kamusal hem de are prominent? özel müzelerimizde bazı yabancı sanatçıların Considering the culture-art organizations in İstanbul, we see many çalışmaları sergileniyor. Bu organizasyonlar domestic and foreign participants as part of the culture tourism. We try to operate a lot of kaçınılmaz bir şekilde turistlerin de ilgisini As İstanbul Governorship, we support the international culture-art tourism fields in İstanbul. çekiyor. Her geçen yıl bu ilgi daha da artacak. organizations such as İKSV, Contemporary İstanbul, so on… Some One of them is cruise tourism. foreign artists’ works are exhibited in both public and personal A new cruise port named as 2019 yılında İstanbul’un turizm hedefleri museums. These organizations inevitably draw tourists’ attention. Galataport is being constructed arasında neler olacak? This attention will increase year by year. in İstanbul. We are about to complete its construction. We 2019 yılındaki beklentimiz, hem sayısal veriler aim to inaugurate it in 2020. hem de gelir açısından daha iyi bir turizm What will there be among the goals of İstanbul’s tourism in 2019? Even considering that this port yılı geçirmek. Önümüzdeki yıl, geçen yıllarda will be insufficient, we think uygulanan çalışmaları daha da iyileştirmek Our expectation in 2019 is to have a better year of tourism with about new port projects for a istiyoruz. Otellerde artan konaklama sayılarını higher figures and revenues. In the following year, we plan to long-term efficacy. We used to be ve turist başına harcama miktarlarını daha üst rehabilitate the previous operations. We will try to increase the better in congress tourism. So, seviyeye çıkarmaya çalışacağız. Müzelerimiz number of accommodations at hotels and average spending per “İstanbul şu an, en az Paris ve Londra “İstanbul is at least as safe as Paris we work up to the much better ve sanat galerilerimize ilginin artması için tourist. We will also increase our announcements in cultural and kadar güvenli bir şehir” and London now” one. We do our best to get in duyurularımızı çoğaltacağız. Turizm sektörü, art events to draw more attention to our museums and art galleries. the top five of the best cities at 2019 yılında çok daha iyi olacak. The tourism sector will be in a better situation in 2019.

6 7 BIR TURIZM KLASIĞI A TOURISM CLASSIC tourıst

Buram buram baharat ve tarih kokusu: “Mısır Çarşısı” The scent of spice and history everywhere: “The Spice Bazaar”

Eminönü semtinin nadide bir çiçeğidir Mısır Çarşısı. Sırf bu tarihi çarşıyı gezebilmek için Eminönü’ne gelen insanlar vardır. Buram buram baharat kadar tarih de kokar. Bizans’tan Osmanlı’ya baharatın da başkentidir Mısır Çarşısı.

The Spice Bazaar is a beauty in the Eminönü district. There are too many people coming to Eminönü to just see this historic bazaar. It smells history everywhere as well as spice. It was also the capital of spice in both the Byzantine Empire and the Ottoman Empire.

coğrafi konumu itibariyle Bizans’a kadar uzanıyor. Bizans döneminde de Eminönü’nün Haliç sahil kısmı önemli bir pazar ve ticaret noktasıydı. Bugünkü Mısır Çarşısı’nın yer aldığı bölge ve çevresi de Makron Envalos adıyla baharatçılar çarşısı olarak faaliyet göstermekteydi.

Mısır Çarşısı’nın yapımı bir hayli uzun sürmüş. Temelleri 1597 yılında III. Murad’ın eşi Safiye Sultan tarafından atılmış, inşası ise 1661 yılında bitmiş. Çarşı, Yeni Camii Külliyesi içinde yer alan bir yapı. Yeni Camii arastası olarak yapılan yapı, 1663 yılında törenle açılır. 17. yüzyılda “Yeni Çarşı” ve “Valide Çarşısı” adıyla bilinir. Kurulduğu dönemlerde aktarlara tahsis stanbul’da yaşayıp da There are probably few people Eminönü’ne hiç adım who have never been to atmamış insan çok azdır Eminönü even if they live in İ The history of the Spice Bazaar goes back to the Byzantines herhalde. Yerli ve yabancı İstanbul. The Spice Bazaar is geographically. The Golden Horn seaboard in Eminönü was turistlerin önemli turizm one of the inevitable tourism a pivotal bazaar and trade point in the Byzantine period. ve alışveriş klasiklerinden and shopping standards of The current location of the Spice Bazaar was a spice bazaar biridir Mısır Çarşısı. İçeri domestic and foreign tourists. At named as Makron Envalos in the past as well. girdiğiniz anda baharat your first step into the bazaar, kokuları ve renk cümbüşü you are welcomed by the scent sizi karşılar. Bir çarşıdan çok of spices and an array of colour. The construction of the Spice Bazaar took quite a long time. daha fazlasını, bir kültürü It represents more than just a Its foundations were laid by Safiye Sultan, Sultan Murad temsil eder Mısır Çarşısı bazaar, actually a culture. III’s wife, in 1597 but it was completed in 1661. The bazaar is aslında. surrounded by the Yeni Camii (New Mosque) Complex. The THE HOMELAND OF SPICES structure, built as an arasta -a covered Ottoman bazaar BIZANS’TAN OSMANLI’YA FOR BOTH THE BYZANTINE where there are side-by-side shops- of the Yeni Camii, was BAHARATIN YURDU AND THE OTTOMAN inaugurated with a ceremony in 1663. It was known as Yeni Mısır Çarşısı’nın geçmişi, EMPIRES Çarşı (New Bazaar) and Valide Çarşısı (Valide Bazaar) in

8 9 BIR TURIZM KLASIĞI A TOURISM CLASSIC tourıst

ihtiyaçlarının karşılandığı, Asya ve Ortadoğu bölgesinden gelen baharat ve ilaçların temin edildiği önemli bir şifa merkezi konumundaydı.

YILLARA MEYDAN OKUYAN YAPI Mısır Çarşısı, yıllar içinde deprem ve yangınlardan dolayı hasar görse de ayakta kalmayı başarmış ve alışverişin merkezi olma misyonunu hep korumuştur. 355 yaşındaki Mısır Çarşısı, günümüzdeki modern yüzünü ise İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) başarıyla yürüttüğü ve 2018 yılında tamamlanan restorasyon çalışması sonucunda kazanmıştır.

GÜNÜMÜZDE DE BIR TURIZM KLASIĞI MISIR ÇARŞISI Tarihi çarşı, günümüzün de en dikkat çekici turistik merkezlerinden biridir. Turistlerin gezilecek ve uğranılacak yerler listesinin başında gelir. Baharatın yanı sıra, hediyelik eşya, and medicines brought from Asia and the Middle kuruyemiş, tatlı, yiyecek, kuyumculuk gibi birçok farklı alışveriş East were supplied. seçeneği çarşıda bulunmaktadır. A STRUCTURE WEARING WELL Even though the Spice Bazaar was damaged by earthquakes and fires over the years, it still withstands and has ever kept the central position of shopping. The 355-year-old Spice Bazaar wears its recent modern face with the latest restoration works carried out by the İstanbul Metropolitan Municipality in 2018.

A TOURISM STANDARD TODAY, THE SPICE BAZAAR The historic bazaar is one of the tourist attractions today. It is the top on the list of “En dikkat çekici turizm merkezi” “The most attractive tourism center” must-see places. Apart from spices, there are also various shopping alternatives such as souvenirs, assorted nuts, sweets and candies, food, jewellery edilen, Hindistan’dan Kuzey Afrika’ya kadar uzanan the 17th century. There were various spices brought from and so on. bölgelerden ve özellikle de Mısır’dan gelen baharatların the regions ranging from India to the North Africa and satıldığı çarşı, 18. yüzyıla gelindiğinde yabancı especially Egypt at the bazaar, allocated to herbalists in the seyyahların notlarında “Mısır Çarşısı” olarak anılmaya beginning. However, the bazaar was already called “Spice başlar. Ünlü yazar ve şair Edmondo de Amicis 1874 Bazaar” in the foreign travellers’ notes in the 18th century. yılında kaleme aldığı İstanbul Seyahatnamesi’nde Mısır The famous writer and poet Edmondo Amicis mentioned Çarşısı’nı şöyle anlatmaktadır: “İçeriye girer girmez, the Spice Bazaar in his work “İstanbul Seyehatnamesi” in insanın burnuna öyle keskin bir nebat kokusu çarpar 1874 and wrote: “When you step in first, such a strong scent ki, neredeyse gerisin geri dönülür. Burası, Hindistan, of herbs hits your noses, you may almost go back. Here Suriye, Mısır ve Arabistan’dan gelen her türlü baharatın is the Spice Bazaar, where every kind of spices is seen as dolanarak, odalıkların ellerini yüzlerini boyayan, essence, pill, powder and balm which colour odalisques’ evlere, hamamlara, ağızlara, sakallara ve yemeklere faces, give off a nice smell into houses, baths, mouths, güzel kokular veren, asabi paşalara kuvvet kazandıran, beards and dishes, also make petulant pashas stronger and muhteşem şehre hayal, keyif dağıtan esans, hap, toz ve sell dreams and joy to the magnificent city. merheme dönüştüğü Mısır Çarşısı’dır. THE SPICE BAZAAR IS A HISTORICAL PHARMACY TARIHI BIR ECZANEDIR MISIR ÇARŞISI The Spice Bazaar was also a pharmacy where a remedy was Mısır Çarşısı, hastalara şifa arandığı bir eczaneydi de sought for sick people. Throughout its history, it was a key aynı zamanda. Tarihsel süreci içinde, insanların tedavi remedy center where health care was provided and spices

10 11 İNANÇLAR KENTI İSTANBUL THE CITY OF FAITHS, İSTANBUL tourıst

Prens Stefan Bogoridi’nin İstanbul’daki Bulgar halka Abdulaziz and the first Bulgarian church. The land donated Bir Bulgar mabedi: bağışladığı arazi ve üzerindeki ahşap bina, Bulgar halkı to the Bulgarian people living in İstanbul by Prince Stefan tarafından gönüllü yardımlarla kiliseye dönüştürüldü. Bogoridi and the wooden building on it were converted into Bulgarların kültürel uyanışı ve dini bilincinin bir simgesi a church by the Bulgarian people with voluntary donations. “Sveti Stefan Kilisesi: Demir Kilise” olan ahşap kilise, geçirdiği yangından sonra kullanılmaz The wooden church, marking the cultural renaissance and A Bulgarian house of worship: “Sveti Stefan Church: Iron Church” bir duruma geldi. Bugün ayakta duran yapı ise, 1898 yılında religious conscience of the Bulgarians, became unusable mimar Hovsep Aznavour tarafından yapıldı. after a fire. Still withstanding, the structure was revamped by Osmanlı Devleti, gerçekleştirdiği fetihler sonucu ulaştığı coğrafi konumu itibariyle içinde pek çok farklı etnik, dini ve the architect Hovsep Aznavour in 1898. DÜNYADAKI TEK DEMIRDEN KILISE kültürel unsuru barındırıyordu. Osmanlı Devleti’nin idaresi altında bulunan halklardan biri de Bulgarlardı. Zamanında, tüm dünyada sadece iki adet bulunan demir THE CHURCH MADE OUT OF CAST IRON UNIQUE IN THE The Ottoman Empire contained a great number of various ethnic, religious and cultural factors as a result of the conquests due to its kiliselerden diğeri zamanla yok olunca, Sveti Stefan WORLD geographic position. One of the peoples dominated by the Ottoman Empire was the Bulgarians. dünyadaki tek demir kilise olarak varlığını sürdürmektedir. One of the only two churches in the world was dilapidated in Kilisenin imalat ve inşaatçı firması Avusturya’da Viyana the past, so the Sveti Stefan remained as the only iron church şehrinde faaliyet gösteren Rudolf von Wagner’dir. Kilisenin still withstanding in the world. The manufacturing and yapımı için toplam 500 ton ağırlığında demir dökülmüş construction company of the church, Rudolf von Wagner, is ve sonradan bu parçalar İstanbul’da birleştirilmiştir. from Vienna, Austria. A total of 500 tons of the disassembled Kilise, zamanının 4 milyon gümüş levasına mal olmuştur. parts of the church were transported by cargo ships from Dökülmüş parçalar, Viyana’dan Tuna ve Boğazlar yoluyla Vienna through the Danube River and the Bosphorus and gemilerle getirilmiştir. Kilise, 08 Eylül 1898 günü Ekzarh Yosif then assembled in İstanbul. The church cost 4 million silver tarafından kutsanarak ibadete açılmıştır. Bulgarian lev in that time. The church was inaugurated by Ekzarh Yosih on September 8, 1898. DEMIR KILISE, İBB’NIN RESTORASYON ÇALIŞMASINDAN SONRA IBADETE AÇILDI İstanbul Büyükşehir Belediyesi, 7 yıl süren başarılı THE IRON CHURCH WAS OPENED TO PRAYER AFTER restorasyon çalışması sonucunda Sveti Stefan Kilisesi’ni THE IMM’S RESTORATION WORKS 2018 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve At the end of the seven-year restoration works, the İstanbul Bulgaristan Başbakan’ı Boyko Borisov ile dini liderlerin Metropolitan Municipality reopened the Sveti Stefan Church katılımıyla yeniden ibadete açtı. Restorasyon çalışmaları to prayer with the participation of President Recep Tayyip kapsamında; taşıyıcı sistem güçlendirme, dış cephe koruma Erdoğan and the Bulgarian President Boyko Borisov in 2018. ve restorasyon, iç restorasyon, çevre düzenlenmesi ve zeminindeki kayma sebebiyle de zemin ıslahı yapıldı. 2011 As part of the restoration works, carrier system yılında başlayan restorasyon çalışmaları kapsamında reinforcement, exterior coating and restoration, interior da, yapının üç cephesi, zemine çimento enjeksiyonu ile restoration, landscape planning and soil amendment due to güçlendirildi. Bodrum katta da ayrıca güçlendirme yapıldı. the soil creep were carried out. Also, as part of the restoration Demir Kilise bugün, başta dünyanın her yanından İstanbul’a works started in 2011, three façades of the church were ener-Balat semtleri Tarihi Yarımada sınırları içinde The Fener and Balat neighbourhoods, within the borders gelmiş Bulgarlar olmak üzere, turistler tarafından büyük ilgi reinforced with a cement grouting. The basement was also kalan, şehrin en eski yerleşkelerinden. Bölge, of the Historical Peninsula, are the two of the oldest sites görmektedir. reinforced. Fgeçmişten günümüze üç semavi dine ve bu dinlerin of İstanbul. The region has hosted the places of worship of farklı mezheplerinin inanç merkezlerine ev sahipliği different sects of three Abrahamic religions from past to yapmış. Kısacası Fener-Balat, İstanbul’un bir inançlar present. In short, Fener and Balat prove that İstanbul is a city kenti olduğunun da kanıtı durumunda. of faiths.

Fener-Balat bölgesinin Haliç kıyısında yer alan Sveti The Sveti Stefan Church, which is located by the Golden Horn Stefan Kilisesi, halk arasında bilinen adıyla Demir Kilise, seaside in the Fener-Balat region and known colloquially İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin başarılı restorasyon as the Iron Church, was reopened to prayer thanks to the çalışması sonucu yeniden ibadete açıldı. rigorous restoration works carried out by the İstanbul Metropolitan Municipality. BULGAR HALKININ GÖZBEBEĞI Haliç kıyısında yükselen abide yapıtın geçmişi 19. yüzyıl THE BULGARIANS’ FAVOURITE sonlarına uzanıyor. Bulgar Ortodoksları için büyük The history of the monumental structure towering over önem arz eden bu tarihi kilise, Osmanlı İmparatorluğu at the Golden Horn seaside goes back to the 19th century. döneminde Sultan Abdülaziz’in fermanıyla inşa edilirken This historical church highly important to the Bulgarian ilk prefabrik yapı ve de ilk Bulgar kilisesi olma özelliğine Orthodox has the quality of being the first prefabricated de sahip. church in the process of its construction decreed by Sultan

12 13 ADIM ADIM SEMTLERIMIZ TO EXPLORE DISTRICTS INCH BY INCH tourıst

Haliç’in kıyısındaki tarih: Fener-Balat Her sokağında ayrı bir renk A different colour in every street The history by the shore of Haliç: “Fener-Balat” Tarih içinde Fener’e Rumlar, Balat’a ise Yahudiler yoğun İstanbul’un öyle semtleri vardır ki, sokaklarında olarak yerleşmişler. İstanbul’un fethinin ardından gezindiğinizde tarih her bir yandan seslenir size. Farkında bölgede yaşayan halklara Fatih Sultan Mehmet’in engin olmadan, geçmişe doğru uzanan bir yolculuğun içinde hoşgörüsüyle ibadetlerini özgürce yapma izni verilirken, bulursunuz kendinizi. İşte Fener ve Balat semtleri de bu Müslüman nüfus da bu tarihten sonra bölgede tarihi atmosfere sahip semtlerdendir. yaşamaya başlamış.

There are such neighbourhoods in İstanbul that history calls you when you walk along its streets. You unwittingly find yourselves in Mahalle kültürünün hâlen yaşandığı, İstanbul’un tarihi a journey to the past. Here is, the Fener and Balat neighbourhoods ve sevimli semtleri Fener ve Balat, son yıllarda özellikle have this historic atmosphere. arka arkaya açılan kafeleri, antika dükkânları ve alışveriş mekânlarıyla dikkatleri çekiyor. Fener ve Balat bir dönüşüm geçirip değişirken, popüler televizyon arihi Yarımada’nın Fener and Balat are dizilerinin platosu olarak da çok rağbet görüyor. en özel the most special Tsemtlerindendir neighbourhoods of the Fener ile Balat. İç içe Historical Peninsula. These getting the attention of people in İstanbul and tourists geçmiş bu iki semt, two neighbourhoods, especially at weekends. sahip oldukları tarihsel mingled with each zenginlikleriyle UNESCO other, are included in In the past, the Rums intensely settled down in Fener and Dünya Mirası Listesi’ne the UNESCO’s World the Jews in Balat. Soon after the conquest of İstanbul, de girdiler. Fener ve Heritage List with their Balat tarih, yeme-içme, historical wealth. With people living in the region were granted the freedom alışveriş, fotoğraf çekimi, the characteristics of worship by Mehmed the Conqueror thanks to his konaklama ve dini of being areas of tolerance with the multifaith approach. Thus, the Muslims mekânları nedeniyle history, refreshment, also began living in this region. özellikle hafta sonları shopping, taking photos, gerek İstanbulluların accommodation and With their culture of neighbourhood still alive, İstanbul’s gerekse turistlerin rağbet religion, Fener and Balat historical and lovely neighbourhoods, Fener and ettiği bölgeler arasındadır. are also among the places Balat, stand out with their cafés, antique shops and

14 15 ADIM ADIM SEMTLERIMIZ TO EXPLORE DISTRICTS INCH BY INCH tourıst

TourIST Dergisi’nin bu sayısında, sizleri yine İstanbul’un shopping places successively opened in the recent years. Ortodoksların manevi olarak büyük değer atfettiği Fener THE CENTER OF ORTHODOXY “ECUMENICAL semtlerinde bir gezintiye çıkarıyor ve Fener - Balat’ın Undergoing a transformation, Fener and Balat have also Rum Patrikhanesi’dir. Tarihi 12. yüzyıla kadar uzanan ORTHODOX PATRIARCHATE” sokaklarına davet ediyoruz. gained a high popularity as a plateau of television series. yapı, aynı zamanda İstanbul’un simge yapılarından ve İstanbul is one of the valuable cities for Orthodox ibadet merkezlerindendir. Her yıl Ortodokslar tarafından Christians. This is because the Ecumenical Orthodox İşte tarihi ve dini yerlerinden, yeme - içme mekânlarına, In this issue of TouIST Journal, we offer you a short trip ziyaret edilen Fener Rum Patrikhanesi, yerli ve yabancı Patriarchate is of an enormous spiritual value to alışveriş noktalarına kadar adım adım Fener ve Balat to İstanbul’s neighbourhoods again and also invite you to turistlerin gezilerinde ziyaret ettikleri yerlerin en Orthodox people. This historical structure, which dates semtlerinin sokakları, caddeleri… Balat and Fener’s streets. başında geliyor. back to the 12th century, is also one of the symbol structures and places of worship. The patriarchate, FENER VE BALAT’IN ÖNEMLİ DİNİ From the historical and religious places visited by Orthodox people every year, is one of the places MEKÂNLARI to the refreshment areas and shopping primarily visited by domestic and foreign tourists on points, here are Fener and Balat’s streets their lists of must-see places. FETIH SONRASININ ILK and roads… CAMILERINDEN “TAHTA “FORNO BALAT” WITH ITS PIZZA, PITTA BREAD, MINARE CAMII” IMPORTANT RELIGIOUS PLACES IN LAHMACUN AND BREAKFAST Tahta Minare Camii, İstanbul’un FENER AND BALAT Forno Balat is one of the true choices for those who fethi sonrasında inşa edilmiş ilk would like to start the day with a breakfast in Balat or camilerindendir ve Fatih Sultan Mehmet ONE OF THE FIRST MOSQUES AFTER have an enjoyable lunch or dinner. Forno means “bakery” tarafından 1458 yılında yaptırılmıştır. THE CONQUEST “TAHTA MİNARE in Italian. This place is famous for its pizza, pitta bread Cami, zamanla harap olunca, hemen CAMİİ” and lahmacun -a Turkish style pizza- and also brunches. yakınında bulunan Tahta Minare Tahta Minare Camii, one of the first Forno, started by Yona Grunberg in 2013, was taken over Hamamı’nın sahibi Kantarizade Sivaslı mosques built after the conquest of by Nurettin Kapıyoldaş after Mrs. Grunberg’s death. It Halil tarafından 1865’te tamir edilmiştir. İstanbul, was constructed by order of the still produces the same quality and service. O tarihten sonra da cami, Tahta Minare Mehmed the Conqueror in 1458. Since the Camii olarak anılmaya başlanmıştır. mosque was devastated over time, it was PIZZASI, PIDESI, LAHMACUNU VE Forno hosts its guests with the recipes left from Mrs. repaired by Kantarizade Sivaslı Halil, the KAHVALTISIYLA “FORNO BALAT” Grunberg. All the recipes on Forno’s menu are prepared BALAT’IN EN BÜYÜK VE EN GÖRKEMLI owner of Tahta Minare Hamamı, which is Güne, Balat’ta kahvaltıyla başlamak ya da öğle ve with quality and natural ingredients. Pizza has the SINAGOGU “AHRIDA SINAGOGU” located just near the mosque, in 1865. The akşam vakti keyifli bir yemek yemek isteyenler için leading role on the menu. On the other hand, Forno’s İstanbul’un Korunması Gereken Kültür mosque began to be called Tahta Minare bölgedeki doğru adreslerden biri de Forno Balat. Forno, lahmacun and pitta bread are almost as delicious as its Varlıkları listesinde yer alan Ahrida Camii since. İtalyanca “fırın” anlamına geliyor. Mekân; pizza, pide ve pizzas. Apricot souffle is a specific dessert among the Sinagogu, Musevi cemaatinin önde gelen lahmacunuyla ve hafta sonu da kahvaltısıyla meşhur. others. It also prepares brilliant and quality food for ibadet merkezlerinden biridir. Tarihi çok BALAT’S BIGGEST AND MOST 2013 yılında Yona Grunberg tarafından açılan Forno’nun breakfast. eskilere kadar uzanan Ahrida Sinagogu, GORGEOUS SYNAGOGUE “AHRIDA işletmesi, Yona Hanım’ın vefatından sonra eşi Roland Bey İstanbul’un fethinden önce de bir SYNAGOGUE” tarafından Nurettin Kapıyoldaş’a devredilerek, aynı kalite BALAT’S NEW GENERATION COFFEE SHOP ibadet yeri olarak kullanılıyordu. Adını, The Ahrida Synagogue, included in ve hizmetle yoluna devam etmiş. “COFFEE DEPARTMENT” kurucularının geldiği Makedonya’nın the list of İstanbul’s Cultural Assets Forno, Yona Hanım’dan kalan tariflerle müşterilerini In recent years, one of İstanbul’s trends of refreshment Ohri kasabasından alan Ahrida Sinagog’u, and Heritage to Be Protected, is one ağırlamaya devam ediyor. Forno’nun menüsünde kullanılan is new generation coffee shops. Balat hosts one of them. Fener ve Balat gezilerinin ilgi gören of the most prominent places of tüm lezzetler, kaliteli ve doğal ürünlerle yapılıyor. Forno Coffee Department was set up by Metin Benbasat in 2014. yerleri arasındadır. worship for the Jewish community. menüsünün başrolünde ise pizza yer alıyor. Ancak He roasts coffee beans brought from the countries which The Ahrida Synagogue, going back a lahmacun ve pide çeşitleri de en az pizzaları kadar are the best in coffee production in the coffee roasting BIR BULGAR KILISESI long time, used to be a place of worship güzel. Tatlıları arasında ise kayısılı sufle özellikle room of the shop. Coffee department is a place “DEMIR KILISE – SVETI STEFAN” before the conquest of İstanbul. This dikkatleri çekiyor. Forno, kahvaltısıyla da where you can drink coffee to your taste for nezih ve kaliteli ürünler sunuyor. Dergimizin bu sayısında “İnançlar Kenti synagogue, named after the Ohrid town quite some time and also buy good coffee İstanbul” sayfasında da detaylı bir şekilde in Macedonia, where its founders came beans. It is a lovely coffee place for those BALAT’IN YENI NESIL KAHVECISI yer verdiğimiz, Bulgar halkının manevi from, is among the places attracting who would like to have a break during “COFFEE DEPARTMENT” dünyasında ve kültüründe yer edinmiş considerable attention in Fener and Balat. Balat trips and drink good coffee. Son yıllarda, İstanbul’un yeme- olan Sveti Stefan Kilisesi (Demir Kilise) içme trendlerinden biri de yeni nesil de bölgenin gezi turları içinde görülecek A BULGARIAN CHURCH “THE IRON THE MOST ORIGINAL WOOD-CRAFT kahve mekânları. Yeni nesil kahve yerler listesinde yer alır. CHURCH - SVETI STEFAN” DESIGNER IN BALAT “ATÖLYE KAFASI” mekânlarının en önemlilerinden bir The Sveti Stefan Church, which is a Atölye Kafası began to be operated in tanesi de Balat’ta yer alıyor. Coffee ORTODOKSLUĞUN MERKEZI “FENER spiritual and cultural symbol for the Tahtakale 70 years ago. The musician Mert Department, 2014 yılında Metin Benbasat RUM PATRIKHANESI” Bulgarian people and one of the must-see Erşahin, a member of the third generation, tarafından kuruldu. Dünyanın en büyük kahve keeps running the shop today. You can find İstanbul, Ortodoks Hristiyanları places of the region, has been given in üreticisi ülkelerinden temin edilen kaliteli kahve special design works appealing to every delight açısından da değer verilen bir details in the page of “the City of Faiths, çekirdekleri, mekânın kahve kavurma atölyesinde Metin in the shop, where many beautiful wooden designs are şehirdir. Bunun en önemli sebebi ise, İstanbul.”

16 17 ADIM ADIM SEMTLERIMIZ TO EXPLORE DISTRICTS INCH BY INCH tourıst

Benbasat tarafından kavruluyor. Coffee Department, hem TAZE TAZE UNLU MAMULLER was opened by Rum shopkeepers in arkadaşlarınızla uzun uzun oturup damak zevkinize göre “TARIHI TAŞ FIRIN EVIN 1923 and Mehmet Evin took over the kahve içebileceğiniz hem de kaliteli kahve çekirdeği satın UNLU MAMULLERI” shop sixty years ago. It has still been alabileceğiniz bir mekân. Fener - Balat gezilerinde mola Fener ve Balat sokaklarında keeping the same recipes and tastes vermek ve nitelikli kahve içmek isteyenlerin keyif alacağı gezerken, nefis poğaça, galeta since. It is possible to see the long yerlerden biri Coffee Department. ve kurabiye kokuları sizi kendine queues formed for the sake of these çeker. Burası Balat’ın en eski BALAT’IN EN ÖZGÜN AHŞAP TASARIMCISI yummy bakery products at all hours fırınlarından Tarihi Taş Fırın Evin “ATÖLYE KAFASI” of the day and night. There are a Unlu Mamulleri’nden başka bir yer Atölye Kafası, 70 yıl evvel lot of tasty bakery products such değildir. 1923 yılından beri var olan bu Tahtakale’de faaliyete as crackers, dried bread rings, tea eski fırın, ilk olarak Rum işletmeciler başlamış. Günümüzde cookies and rusks here for you. 3. kuşak temsilcisi müzisyen tarafından kurulmuş, ardından 60 yıl kadar önce de Mehmet Evin Mert Erşahin ile yoluna FENER’S MONUMENTAL tarafından devralınarak, aynı tarifler devam ediyor. Birbirinden STRUCTURE “FENER RUM LİSESİ” güzel ahşap tasarım ve lezzetlerle yoluna devam etmiş. Fener Rum Lisesi, which is noticeable ürünlerin satıldığı mekânda, Fırının önünde bu güzel lezzetleri with its architectural structure and her zevke göre özel tasarım tatmak için oluşan uzun kuyruklara ürünler bulunabilir. günün her saatinde rastlamak colour looking out onto İstanbul Kültür-sanat etkinlikleri mümkün. Bu dükkânda, sizleri eski from Haliç’s peak, is one of the first de düzenleyen Atölye taş fırında yapılan galeta, halka, çay places coming to mind. It was built Kafası, müzikten tiyatro kurabiyesi ve peksimetten oluşan in 1881. In its time, it was known as oyunlarına, söyleşilerden birbirinden lezzetli unlu mamüller “Red School” because red roof tiles atölyelere kadar pek çok bekliyor. brought from Marseilles were used etkinliğe ev sahipliği in its construction. So, this school de yaparken; dekoru, bought. On the one hand, Atölye Kafası, organizing FENER’IN ABIDEVI YAPISI resembles a chateau in appearance. antika sobası ve güzel yiyecekleriyle de ilgi çekici bir culture and art events also, hosts many events such as “FENER RUM LISESI” yaşam alanına dönüşmüş. Mekân ayrıca, Fener ve Balat music, dramas, chats and workshops; on the other hand, Haliç’in tepesinden İstanbul’a TO HAVE AN UNUSUAL EVENING semtlerinin dönüşümüne katkı sağlayan yerlerin başında it is also an attractive living space with its antique stove bakan mimari yapısı ve rengiyle “MEKÂN ANTİK” geliyor. and delicious food. Further, this place is the leading one dikkat çeken Fener Rum Lisesi, contributing the transformation of the Fener and Balat Balat is one of the places coming Fener ve Balat deyince ilk akla RENGÂRENK ŞEKERLERIYLE neighbourhoods among the other places. to mind first for antiquarians. “BALAT MERKEZ ŞEKERCISI” gelen yerlerden. Yapı, 1881 yılında Many antiquarians attend antique 1876 yılında açılan Balat “BALAT MERKEZ ŞEKERCİSİ” WITH ITS inşa edilmiş. Döneminde “Kırmızı auctions held in Balat periodically. Merkez Şekercisi, tarihte COLOURFUL CANDIES Mektep” olarak da bilinen Fener Rum Mekân Antik is one of the antique birçok seyyahın ziyaret Balat Merkez Şekercisi, opened in 1876 and visited Lisesi’nin yapımında, Marsilya’dan places attracting attention in that ettiği ve bugünlerde getirilmiş kırmızı kiremitler kullanılmış. Okul, görünümü itibariyle daha çok by many travellers in the history, has been one of location. This place hosts antique de yerli ve yabancı the popular hangouts for domestic and foreign bir şatoyu andırıyor. auctions starting by 4 p.m. every turistlerin İstanbul’daki tourists in recent times. This place was added to Thursday, Friday and Saturday. You uğrak yerlerinden the Tangible Cultural Heritage List by UNESCO FARKLI BIR AKŞAM YAŞAMAK IÇIN “MEKÂN ANTIK” biri. Mekân, 2000 can go to see auctioneers performing in 2000. The shop in Tarihi Çıfıt Çarşısı is now Antika meraklıları için Balat, ilk akla gelen merkezlerden biri. Birçok antika yılında UNESCO almost one-man show at Mekân run by Ali Cantürk, who is a member of the fourth meraklısı günün belli saatlerinde, Balat’ta gerçekleşen antika mezatlarına tarafından “Somut Antik even if you generation. There are various colourful candies katılıyor. Bölgenin ilgi çeken antika Kültürel Miras Listesi”ne are not into antique. with different tastes especially hard candy from the mekânlarından biri de Mekân Antik. Bu mekân; dâhil edilmiş. Balat’taki Ottoman traditional sweets at the shop. Also, Balat Mekân Antik, where Tarihi Çıfıt Çarşısı’nın perşembe, cuma ve cumartesi günleri öğleden Merkez Şekercisi has a considerable customer mass with there are many içinde kalan dükkân, şu an sonra 16.00 itibariyle antika mezadına ev its decoration, tea, coffee and sherbet. items belonging 4. kuşaktan Ali Cantürk tarafından sahipliği yapıyor. Antikaya ilginiz yoksa bile to a lot of life işletiliyor. Dükkânda, Osmanlı mutfağının geleneksel FRESH BAKERY PRODUCTS “TARİHİ TAŞ FIRIN EVİN adeta tek kişilik sahne gösterisine benzer bir experiences, is an tatlılarından akide şekeri başta olmak üzere UNLU MAMÜLLERİ” performans sergileyen mezatçıları izlemek için birbirinden farklı tatlarda, rengârenk şeker çeşitleri As you walk along the streets in Fener and Balat, the smell dahi Mekân Antik’e gidilebilir. Yaşanmışlıkların, ideal preference for bulunuyor. Balat Merkez Şekercisi, aynı zamanda of yummy buns, crackers and cookies entice you to enter pek çok insan hikâyesine ait eşyaların those who would dekoru, çayı, kahvesi ve şerbetleriyle de özel bir the shop. It is Tarihi Taş Fırın Evin Unlu Mamülleri, one bulunduğu Mekân Antik, farklı bir akşam like to have an müşteri kitlesine sahip. of the oldest bakery shops in Balat. This old bakery shop yaşamak isteyenler için ideal bir seçim. unusual evening.

18 19 BIR TURIZM DUAYENI A DOYEN OF TOURISM tourıst

veriyorum. Türkiye Seyahat Acentaları I took part in the process of foundation of Birliği’nin (TÜRSAB) kuruluşunda da yer the Association of Turkish Travel Agencies aldım. 30 yıldır da Türkiye Otelciler Birliği (TURSAB). I have still been a member of (TÜROB) içindeyim ve halen TÜROB TUROB for 30 years and I am the incumbent Turizmde yarım asır: başkanlığını yürütüyorum. President of TUROB.

Ülkemizin en önemli sivil toplum You are the President of TUROB, one of Timur Bayındır örgütlerinden TÜROB’un başkanlığını the most important non-governmental yürütüyorsunuz. TÜROB ne zaman organizations in our country. When was A half century in tourism: kuruldu ve ne tür çalışmalar yürütüyor? TUROB founded and what kind of services does it provide? “Timur Bayındır” TÜROB, 1971 yılında Marmara Bölgesi Turistik Otelciler Derneği (TOD) adıyla ve TUROB was founded with the name “the 13 kişi ile kuruldu. 1983 yılında Dernekler Association of Hotels in the Region of Kanunu’nun değişmesi üzerine Turistik Marmara” in 1971, consisting of 13 members. Otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği When the laws of associations changed in (TUROB) olarak çalışmalarına devam etti. 1983, the association maintained its services 2015 yılında resmen Türkiye Otelciler Birliği as TUROB. Then, it got the official name (TÜROB) adını aldı. Uluslararası alanda “Hotel Association of Turkey.” TUROB is a Avrupa Oteller, Restoranlar ve Kafeler member of the European Hotels, Restaurants Birliği (HOTREC) üyesiyiz. and Cafés Association (HOTREC) on the global scene. TÜROB’UN amacı; • Turizmle ilgili konular, sorunlar ve The purpose of TUROB: çözümler üzerinde bilimsel ve pratik • To do scientific and practical studies of çalışmalar yapmak ve bu tür çalışmalara issues, problems and solutions related to katkıda bulunmak, tourism and promote such studies, • Turizmin gereklerine ve değişen • To enhance development of tourism and eğilimlere uygun şekilde turizmin ve tourism facilities in accordance with the turistik tesislerin gelişimini sağlamak, needs and dynamic trends in tourism, TourIST dergimizin bu sayısında turizm sektöründe For the page “A Doyen of Tourism” in this issue of TourIST • Üyeleri ve turizmle ilgisi bulunan daire, • To coordinate with its members and offices, yarım asır geçirmiş, hem akademik hem de ticari journal, we got together with Timur Bayındır, who is the kurum, kuruluş ve kişiler arasındaki institutions, organizations and people in alanlarda hizmetler vermiş, ülkemizin en önemli incumbent president of TUROB (Hotel Association of Turkey), eşgüdümü sağlamak, tourism, turizm birliklerinden TÜROB’un başkanlığını which is one of the most important tourism associations of • Üyelerini sektör içinde ve dışında temsil • To represent its members in and out of the yürüten Timur Bayındır ile “Bir Turizm Duayeni” our country, has spent a half century in tourism sector and etmek, sector, sayfası için bir araya geldik. provided services both academically and commercially. • Ulusal ve uluslararası gelişmeleri • To work on necessary precautions, planning izleyerek, gerekli tedbir, planlama ve and projects by following national and projeler üzerinde çalışmaktır. international developments.

Sayın Timur Bayındır, ülkemizin turizm sektörünün önde Mr. Bayındır, you are one of the prominent names of “İstanbul için kongre İstanbul, ülkemizin en önemli turizm İstanbul is one of the most important gelen isimlerindensiniz. Timur Bayındır’ın hikâyesini the tourism sector in Turkey. How about listening to turizmi çok önemli” başkentlerinden biri. Son yıllardaki tourism centers in our country. What is the sizden dinleyebilir miyiz? Turizm sektörüne girişiniz your story? How did you start in tourism sector? “Congress tourism is turizm faaliyetleriyle İstanbul’un current potential of İstanbul considering its nasıl oldu? important to İstanbul” potansiyeli ne durumda sizce; neler olmalı, recent tourism activities or what should be I graduated from Galatasaray High School. I got a neler yapılmalı turizm adına? done for tourism? Galatasaray Lisesi’nden mezun oldum. Fransız scholarship from the government of France and I went hükümetinin verdiği bursu kazanarak, Fransa’ya gittim. there. I received a practical and theoretical education in İstanbul, sadece turizmde değil, hemen İstanbul is one of the biggest brands of Fransa’da 2 yıl otelcilik üzerine uygulama ve teorik the field of hotel management for two years. When I was her alanda Türkiye’nin en büyük Turkey not only in tourism but almost in eğitim aldım. Türkiye’ye döndüğümde aile otelimizde back in Turkey, I began working at my family’s hotel. I markalarından biridir. Bu markanın every field. We should fuss over such a brand. çalışmaya başladım. Daha önce İktisadi ve Ticari İlimler paid more attention to accounting operations because I üzerine özenle titrememiz gerekiyor. 8 ayda The number of tourists visiting the city in Akademisi’nde okuduğum için otelde muhasebe işlerine had studied at the Academy of Economics and Business şehre gelen turist sayısı, geçen yıla göre the last 8 months has been 9 million 878 ağırlık verdim. Bu arada Gazetecilik Enstitüsü’ne kaydımı Sciences before. In the meantime, I enrolled in the %46 gibi çok önemli bir oranda artarak 9 thousand with a considerable rate of 46 % yaptırdım. Hayat Dergisi’ne hikâyeler tercüme etmeye Institute of Journalism. I began translating stories for milyon 878 bin kişi oldu. Ancak, bu artışı compared to the last year. But incomes do ve rehberlik yapmaya başladım. Turizmin her dalında Hayat Journal and tour guiding. I worked in every field gelirlerde pek hissettiğimiz söylenemez. not seem to have such an increase. What faaliyet gösterdim. 46 yıldır turizm sektörüne hizmet of tourism. I am active in tourism sector for 46 years. Turist sayısındaki artıştan daha da önemli is more important than the increase in

20 21 BIR TURIZM DUAYENI A DOYEN OF TOURISM tourıst

the number of tourists is the Avrupalı turistlerin geri dönüş sinyali olarak constituting a considerable amount of the number of tourists in increase in costs. We should yorumlayabiliriz. Son dönemde Ortadoğu our country, a number of projects and incentive practices in some pay more intense attention to kökenli turistlerin domine ettiği İstanbul fields such as congress, culture, gastronomy, health, shopping and the introduction of İstanbul at turizminde pazar çeşitlenmesinin yeniden thermal tourism appealing to more eligible tourist and income international fairs. The quality başladığını söyleyebiliriz. Dünya çapında veri profile should be put into practice. of our accommodations and ve analiz şirketi STR’nin Türkiye Otelciler the level of service are quite Birliği (TÜROB) için hazırladığı Eylül 2018 Ülke To overcome troubles, some actions and works to be carried out high. But considering costs in Performans Raporu’na göre, Türkiye’nin Eylül in cooperation with public and private sector should be put into the world’s cities, it can be seen 2018 otel dolulukları, 2017 yılının aynı dönemine practice. that we have not reached the göre % 0.8 artarak, % 70.8 olarak kaydedildi. intended level yet. Particularly, Ocak-Eylül 2018 döneminde ise doluluklar, At which level are tourism figures in İstanbul as 2018 draws to a İstanbul had an average cost geçen yılın aynı dönemine göre % 11.7 artarak, close? of 150-200 euros until three % 66.8 olarak gerçekleşti. ADR (Average Daily years ago. So, we should do Rate) olarak adlandırılan ortalama günlük The accommodation sector has gone into the first month of our best so that İstanbul could satılan oda bedeli Eylül 2018’de % 0.2 düşüşle, autumn with a slight increase occurring in occupancy rates regain that level of costs. 76.2 Euro’ya gerilerken, 9 aylık dönemde % nationwide. Despite the faltering occupancy rates in İstanbul, What is necessary is congress 5.1 artışla 72.1 Euro’ya yükseldi. Toplam oda increase in costs is satisfactory. We can interpret the increase in tourism, which is too important sayısı üzerinden odabaşı elde edilen gelirler ise costs as the signal of return of the European tourists. We can say to İstanbul. The trigger (RevPAR), Eylül 2018’de % 0.6 artışla 53.9 Euro, 9 that diversification of market in İstanbul’s tourism, dominated by olan fiyatların artmasıdır. Uluslararası fuarlarda İstanbul’un tanıtılmasına daha factor to increase the costs of ayda % 17.4 artışla 48.2 Euro olarak gerçekleşti. tourists from the Middle East recently, has reappeared. According çok önem verilmeli. Konaklama tesislerimizin kalitesi ve hizmet düzeyi çok yüksek. accommodation in İstanbul is to the Country Performance Report of September 2018 for TUROB, Ancak dünya şehirlerindeki fiyatlara baktığımızda, henüz olması gereken düzeye high-income congress tourists. İstanbul’un Eylül 2017’de % 77.6 olan doluluk issued by STR, a global company of data and analysis, the ulaşamadığımızı görüyoruz. Özellikle 3 yıl öncesine kadar 150-200 Euro ortalama We should take steps to make oranı, Eylül 2018’de % 2.2 azalarak, % 75.4 olarak occupancy rates of September 2018 in Turkey hit 70.8% with a rise fiyatlara sahip olan İstanbul’un yeniden bu fiyat düzeyine dönmesi için elimizden İstanbul a favourite city of ölçüldü. Ortalama günlük satılan oda bedeli, of 0.8% compared to the same month of 2017. The occupancy rates gelen her şeyi yapmalıyız. Bunun için de en önemli enstrüman kongre turizmi congress tourism once again. in the period of January-September 2018 were recorded as 66.8% olacaktır. İstanbul için kongre turizmi çok önemli. Özellikle İstanbul’da konaklama Turkey should aim to increase with a rise of 11.7%. The average daily rate in September 2018 is fiyatlarının yükselmesini sağlayacak olan en önemli itici güç, gelir düzeyi yüksek income rather than the number down by 76.2 euros with a fall of 0.2%; it rose 5.1% to 72.1 euros in a kongre turisti olacaktır. İstanbul’u yeniden kongre turizminin gözde şehirleri of tourists. Also, another field nine-month period. The revenues per available room in total were arasına sokacak adımları atmalıyız. Türkiye’nin hedefi turist sayısından çok advantageous for İstanbul is recorded as 53.9 euros with a rise of 0.6% in September 2018 and cruise tourism. they were figured as 48.2 euros with a rise of 17.4% in 9 months. geliri artırmak olmalı. Ayrıca İstanbul’a kazandıracak olan bir başka turizm alanı kruvaziyerdir. It is inevitable to have an İstanbul’s occupancy rate, figured as 77.6% in September 2017, was increase both in the number of recorded as 75.4% down 2.2% in September 2018. The average daily Mevsimsellik ve turizmin tüm yıla yayılamaması; turizmin Antalya, İstanbul ve Ege tourists and tourism income rate is up 6.5% with 91.3 euros compared to 2017. The revenues per destinasyonları dışında ülke geneline yayılamaması, sadece kitle turizmine (mass if a permanent solution for available room in total increased 4.1% compared to the last year turizm) odaklanan algı ve turizmin diğer türlerinin yeterince önemsenmemesi, persisting problems in the and set 69.3 euros. As the occupancy rates in January-September Türkiye’de ulaşım konusunda alternatif yöntemlerin geliştirilememesi, örneğin sector -seasonality and inability 2017 were figured as 62.1%, the rates in January-September 2018 ucuz maliyetli havayolu seferlerinin (low cost carriers) yok denilecek seviyede to get a year-round tourism, were up 71.4%. Also, the average daily rates soared up to 82.6 euros bulunması gibi sektörümüzün süregelen sorunlarına kalıcı çözüm bulunması, nationwide tourism and a from 76.0 and the revenues per available room increased from 47.2 turizm pazarlarımızın çeşitlendirilmesi, turizmin mevsimsellikten kurtarılarak limited number of destinations euros to 58.9 in the same period. tüm yıla ve ülkeye yaygınlaştırılması halinde, gerek turist sayısı gerekse turizm such as Antalya, İstanbul gelirinde önemli artış yakalanması aşikârdır. Ülkemizin yakaladığı turist sayısının and the region of Aegean, a As Turkey is the first country getting the highest rise in the önemli bölümünü oluşturan deniz-kum-güneş turizminin yanında, daha nitelikli mere focus on mass tourism occupancy rates in the nine-month period, it also ranked second turist profili ve gelir grubuna hitap eden kongre, kültür, gastronomi, sağlık, and underestimation of other following Russia in the revenues per available room with the alışveriş ve termal turizm gibi alanlarda çalışma ve teşvik uygulamaları hayata types of tourism, inability to highest rise compared to the last year. However, we are still below geçirilmelidir. develop alternative ways of the European average. In the nine-month period, the average Sıkıntıların aşılması yönünde kamu-özel sektör iş birliğinde başlatılan adımların ve transportation in Turkey; for occupancy rates among the European countries are at the level of çalışmaların fiiliyata geçirilmesi, süreci hızlandıracaktır. example, the scarcity of low-cost 73%, the average daily rates are 112.4 euros and the revenues per available room on a total of the number of rooms reached 82.0 carriers- can be found, tourism ‘‘İstanbul için kongre turizmi İstanbul’un 2018 yılındaki turizm rakamları ne seviyeye ulaştı? markets can be diversified çok önemli’’ euros. Turkey’s occupancy rates for the nine-month period are and seasonal tourism can be 66.8%, the average daily rates are 72.1 euros and the revenues per Türkiye genelinde konaklama sektörü, sonbaharın ilk ayına doluluk oranlarında converted into year-round and ‘‘Congress tourism is quite important available room on a total of the number of rooms are 48.2 euros. gerçekleşen hafif bir artışla girdi. İstanbul’da doluluk oranlarında düşüş nationwide tourism. In addition for İstanbul’’ Despite the boom in our country this year, we are still below the yaşanmasına karşın, fiyatların yükselmesi memnuniyet verici. Fiyatlardaki artışı, to the sea-sand-sun tourism, European average in occupancies and costs in the nine-month

22 23 BIR TURIZM DUAYENI A DOYEN OF TOURISM tourıst

91.3 Euro ile 2017’ye göre % 6.5 artış gösterdi. Toplam oda sayısı üzerinden oda başı period. Contrary to the fall in hiç bir şüphemiz yok. Bu dev yatırım, Türkiye’ye elde edilen gelirlerde ise, geçen yıla oranla % 4.1 artış yaşandı ve 69.3 Euro oldu. İstanbul’s occupancy rates, the yakışır nitelikte. İstanbul gibi bir metropole 3 Ocak–Eylül 2017’de % 62.1 olan doluluk oranı, Ocak-Eylül 2018’de % 71.4’e; ortalama rise in costs marks that the havaalanı çok değil. Londra’da hepsi de faal olmak günlük satılan oda bedeli 76.0 Euro’dan 82.6 Euro’ya; oda başı elde edilen gelir 47.2 market has just started to be üzere 6 havaalanı bulunuyor. Moskova’da da 6 Euro’dan 58.9 Euro’ya yükseldi. diversified again. havalimanı var. Eğer Atatürk Havalimanı’nın faaliyetlerine devam etmesi söz konusu değilse, 9 aylık dönemde Türkiye, doluluk oranında en yüksek artışı yaşayan ilk ülke On October 29, 2018, the world’s havalimanı terminallerinin yeniden düzenlenerek olurken, oda başı elde edilen gelirde Rusya’dan sonra geçen yıla göre en yüksek biggest airport, İstanbul ‘Fuar ve Kongre Merkezi’ olarak değerlendirilmesi, artış oranını yakalayan ikinci ülke oldu. Buna karşılık, Avrupa ortalamasına Airport, was inaugurated. What bölgenin mevcut gelişmiş altyapısı ve ulaşamadık. 9 aylık dönemde Avrupa ülkeleri arasında ortalama doluluklar % 73, contributions to İstanbul’s ekonomisinin sürdürülebilirliği açısından ortalama günlük satılan oda bedeli 112.4 Euro, toplam oda sayısı üzerinden oda başı tourism will this new airport önem taşıyor. Bölgede bundan sonra otel elde edilen gelirler ise 82.0 Euro oldu. Türkiye’nin 9 aylık dolulukları ortalama % make? yerine iş merkezi projelerine ağırlık verilmesini 66.8, ortalama günlük satılan oda bedeli 72.1, toplam oda sayısı üzerinden odabaşı bekliyoruz. Atatürk Havalimanı bölgesinde elde edilen gelirler ise 48.2 Euro oldu. Bu yıl ülkemizde hızlı artışlara rağmen, 9 We have no doubt about the tekno parklar, spor alanları, tematik parklar, aylık dönem itibariyle doluluklarda ve fiyatlarda Avrupa ortalamasını henüz vitality of a third airport in konser alanları, eğlence merkezleri gibi cazibe yakalayamadık. İstanbul’da, doluluk oranındaki düşüşe karşın fiyat artışlarının parallel with its contributions ve çekim merkezleri oluşturulmalıdır. Havaalanı gerçekleşmesi, pazarın yeniden çeşitlenmeye başlamasının işaretidir. to İstanbul and Turkey. Turkey bölgesinin şehir parkıyla birlikte fuar alanı olarak is worthy of such a huge değerlendirilmesi, bölgeye ayrıca uluslararası bir 29 Ekim 2018’de, dünyanın en büyük havalimanı olan İstanbul Havalimanı açıldı. investment. Three airports nitelik de kazandıracaktır. Yeni havalimanımızın İstanbul turizmine ne gibi katkıları olacak? are no actually extra in such Üçüncü havalimanının gerekliliğinin İstanbul ve Türkiye’ye katkıları noktasında a metropolis like İstanbul. Son olarak, TÜROB’un gelecek dönemlerdeki There are 6 airports active in planlarından bahsedebilir misiniz bizlere? London. In Moscow, there are 6 airports, also. If the Atatürk TÜROB olarak, etkin tanıtım çalışmalarımızı Airport is not available to sürdürüyoruz. Büyük küçük demeden, remain standing, it is further dünyanın dört bir yanında gerçekleşen fuarlara important to redesign the katılıyoruz. Yine dünyanın dört bir yanından airport terminals as a ‘Fair turizm profesyonellerini, medya mensuplarını and Congress Center’ for ağırlıyoruz. Bunların dışında, hedef pazarlara sustainability of economy and uygun projeler geliştiriyoruz. Söz gelimi, Çinli the current infrastructure of the havayolu şirketlerinin yeniden Türkiye’ye region. We expect that there will seferlere başlaması için Türkiye Otelciler be more focus on the projects Birliği’nin girişimiyle ve İstanbul Valiliği, Türk of business centers instead Hava Yolları ve Türkiye Turizm Yatırımcıları of hotels. In the region of the Derneği (TTYD) işbirliğiyle başlattığımız Atatürk Airport, attraction çalışmalar ilk meyvesini verdi. Çin’in en büyük professionals and press members from all over the world. centers such as technoparks, havayolu şirketi China Southern, yeniden Besides, we develop projects suitable for target markets. For sports areas, thematic parks, Türkiye’ye dönme kararı alarak 20 Aralık’ta example, the attempts of TUROB to encourage the Chinese concert arenas and amusement seferlerine başladı. Temasların sürdüğü diğer airline companies to rearrange flights to Turkey with the centers should be created. To Çinli şirketlerinin de yakın zamanda Türkiye cooperation of the Governorship of İstanbul, Turkish Airlines redesign the area of airport as a planlarını açıklaması bekleniyor. Bu şirketler and Turkish Tourism Investors Association (TTYD) have brought city park along with a fair place arasında bulunan Hainan Airlines da Çin-Türkiye results. China’s biggest airline company, China Southern, took will exactly help the region gain arasında seferlere başlamaya hazırlanıyor. Bir a decision to be back in Turkey. Its first flight was arranged on qualification. diğer dikkat çekici çalışmamız da Ukrayna December 20. The other Chinese companies we have ongoing pazarına yönelik. Bu ülkede önemli bir workshop contacts with are expected to make an explanation on their Finally, could you please talk çalışması gerçekleştirdik. Bu tip tanıtım plans for Turkey soon. One of those companies, Hainan about the future plans of çalışmalarıyla hedefimiz, Ukraynalı turistin Airlines, is getting ready for flights between China and Turkey. TUROB? sadece deniz-güneş-kum için değil; kış, kültür Another important work is on Ukraine’s market. We have ve sağlık turizmi için de ülkemizi tercih etmesi. operated an important workshop in Ukraine. Our goal with As TUROB, we are active Bu sezondan itibaren söz konusu çalışmaların such promotional works is to attract the Ukrainian tourists to in promotional works. We da sonuçlarını almaya başlayacağız. Potansiyel Turkey not only for sea-sand-sun tourism but also culture and “İstanbul gibi bir metropole “Three airports are not actually extra in attend many fairs across the vaadeden tüm turizm pazarlarında, ülkeye health tourism. We will get the good results of those works from 3 havaalanı çok değil” such a metropolis like İstanbul” world regardless of their size. uygun tanıtım projelerini hayata geçirmeye this season. We will continue putting promotional works for the Also, we host a lot of tourism devam edeceğiz. country into practice.

24 25 İLKLERIYLE İSTANBUL ‘‘FIRSTS” IN İSTANBUL tourtourıstıst

Telefon, elektrik ve kaloriferin ilk kullanıldığı ev: “Cemil Molla Köşkü” The first house with phone, electricity and central heating: “Cemil Molla Mansion”

19. yüzyıl, Osmanlı Devleti için birçok ilklerin yaşandığı bir dönem. Cemil Molla Köşkü ise Yıldız Sarayı’ndan sonra ilklerin yaşandığı önemli bir 19. yüzyıl yapısı.

The 19th century is a period when many firsts were achieved in the Ottoman Empire. The Cemil Firsts are inevitably important to the THE CEMİL MOLLA MANSION IS Molla Mansion is a notable structure of a period with many firsts following the Yıldız Palace. history of a country. Most particularly THE ADMIRATION OF EVERYONE if the places such firsts were achieved The Cemil Molla Mansion, which was still withstand, it is a must to conserve known as the Beyaz Kuleli Mansion ir ülke tarihi için ilkler daima HALK ARASINDA HAYRANLIK those places attentively. previously, arouse a great interest önemlidir. Hele bir de bu ilklerin hayat UYANDIRAN CEMIL MOLLA KÖŞKÜ and became notable for its location bulduğu yerler hâlâ ayaktaysa, o Döneminde Beyaz Kuleli Köşk olarak B The Cemil Molla Mansion is a with İstanbul view, mission of hosting mekânların itinayla korunması gerekir. da bilinen Cemil Molla Köşkü, İstanbul structure of the 19th century, over the chats about culture, art, literature and manzarasına hâkim konumu, dönemin hills of Kuzguncuk, which is one of the philosophy of that era, gilded ceilings, İstanbul’un eşsiz semtlerinden Kuzguncuk kültür, sanat, edebiyat ve felsefe unique neighbourhoods of İstanbul. leaded bedrooms and private dining sırtlarında kalan bir 19. yüzyıl yapısıdır sohbetlerine ev sahipliği yapması, altın The mansion comes into prominence halls. Cemil Molla Köşkü. Köşk, hem köşkün sahibi yaldız işlemeli tavanları, vitraylarla bezeli with both its firsts and owner. hem de köşkte yaşanan ilkler açısından yatak odaları ve özel yemek salonlarıyla dikkatleri çeker. İstanbul halkı tarafından sıkça CEMİL MOLLA EFENDİ’S DREAM THE FIRST HOUSE WHERE PHONE, konuşulmuş, büyük ilgi uyandırmıştır. MANSION ELECTRICITY AND CENTRAL CEMIL MOLLA EFENDI’NIN Üryanizade Cemil Molla Efendi, who HEATING WERE USED FOLLOWING HAYALINDEKI KÖŞK SARAYDAN SONRA TELEFON, lived between 1865-1941, performed THE YILDIZ PALACE Üryanizade Cemil Molla Efendi, 1865-1941 ELEKTRIK VE KALORIFERIN as the Minister of Justice, Council In the period of Abdulhamid II, when yıllarında yaşamış, Osmanlı Devleti’nde KULLANILDIĞI ILK EV of State President, administrator of a lot of innovations came out in Adliye Nazırlığı (Adalet Bakanı), Şura-i Devlet Bilim ve teknoloji alanında pek çok religious affairs and shaykh al-islam; science and technology, the lighting Başkanlığı (Danıştay Başkanı), Osman-ı Aliye yeniliğin yaşandığı II. Abdülhamid furthermore, became a close friend of system and central heating with diesel Bab-ı Meşihat Başkanlığı (Diyanet İşleri döneminde, Yıldız Sarayı’nda elektrik ve Sultan Abdulhamid and one of Sultan engine were used in a house, the Cemil Başkanı) ve Şeyhülislamlık gibi görevlerde kalorifer kullanımından sonra ilk defa bir Vahdettin’s indispensable advisor. Molla Mansion, for the first time after bulunmuş, Sultan Abdülhamid’in yakın evde, Cemil Molla Köşkü’nde, dizel motorla Yıldız Palace. Not only that, but it dostluğunu kazanmış, Sultan Vahdettin’in de aydınlatma ve kalorifer kullanılmıştır. Cemil Molla Efendi desired only to was also called “the first house with değişmez danışmanlarından biri olmuştur. Ancak Cemil Molla Köşkü bununla da get his dream mansion built when phone” apart from “the first house kalmamış; “ilk elektrik kullanılan ev”, “ilk he was alive. But he just could not with electricity” and “the first house Cemil Molla Efendi, yaşadığı dönemde kaloriferli ev” sıfatlarına bir yenisini daha realize it. Hardly had he given up with central heating.” hayallerini süsleyen bir köşk yaptırmak istemiş ekleyerek bu sefer de “ilk telefonlu ev” chasing his dreams when he ran into ancak bu hayalini bir türlü gerçekleştirememiş. unvanlarına da sahip olmuştur. an Italian architect, Sinyor Alberti, The Cemil Molla Mansion, which Tam hayalinden vazgeçmek üzereyken and uttered his ambition. Thus, Sinyor has a key role in the history of the rastladığı İtalyan asıllı mimar Sinyor Alberti’ye II. Abülhamid döneminde mimari ve Alberti designed a wholly authentic hayalindeki köşkü anlatmış. Bunun üzerine kültür-sanat yaşamında üstlendiği ev masterwork, blending the Western country and İstanbul and is known Sinyor Alberti de, kendi tekniği ile Batılı sahipliği misyonu ve ilkleri kullanmasıyla architectural characteristics with for its firsts and mission of hosting tarzdaki mimari özellikleri birleştirip Cemil ülke ve İstanbul tarihi için önemli the depiction of Cemil Molla Efendi’s architectural and cultural art life Molla Efendi’nin düşlediği köşkün tarifine yeri olan Cemil Molla Köşkü, özel bir dream mansion. Also, Cemil Molla in the period of Abdulhamid II, was ekleyerek, tamamen özgün bir eser tasarlamış. şirket tarafından satın alınarak 2004- Efendi took part in the five-year bought by a private company and Beş yıl süren köşkün yapımı esnasında, bir 2005 yıllarında yürütülen başarılı bir construction works like an architect successfully restored in 2004-2005. It mimar hatta bir ustabaşı gibi Cemil Molla restorasyon çalışmasının ardından and even a foreman. still adorns İstanbul with its new look. Efendi de çalışmalara katılmış. İstanbul’u süslemeye devam ediyor.

26 27 İSTANBUL’UN EN ESKİLERİ İSTANBUL’S OLDEST THINGS tourıst

it tastes so delicious. For a İstanbul’un en eski simit fırınları: Avrupa Yakası’nda Beyoğlu tasty bagel, good flour, Karaköy’deki “Galata Simitçisi” sesame and grape ile Anadolu Yakası’nda Kadıköy molasses are vital as “Galata Simitçisi” ve Yeldeğirmeni’ndeki “Tarihi much as baking in Yeldeğirmeni Simit Fırını” 40 yıla an original brick “Tarihi Yeldeğirmeni Simit Fırını” yakın geçmişleri ve simitlerinin oven. kalite ve lezzetiyle İstanbul’daki Galata Simitçisi in en iyi simit fırınları arasında yer Beyoğlu’s Karaköy İstanbul’s oldest bagel shops: alıyorlar. neighbourhood “Galata Simitçisi” and “Tarihi on the European Yeldeğirmeni Simit Fırını” DEDEDEN TORUNA side and Tarihi KARAKÖY’DEKI Yeldeğirmeni “GALATA SIMITÇISI” Simit Fırını in İstanbul denince aklımıza When it comes to İstanbul, eating Galata Simitçisi, fırın olarak 1985 yılında Kadıköy’s Yeldeğirmeni tarihi ve kültürel yerler and drinking culture comes into açılsa da dükkânın ilk ustası 1. kuşak neighbourhood on the kadar yeme-içme kültürü your mind as well as historical temsilcisi Zeki Sami Özdemir, Tokat’tan Anatolian side are on the top de gelir. İstanbul’dan and cultural places. One of the İstanbul’a list of bagel shops in İstanbul ülkeye yayılan tastes spreading across the geldiğinde, yani with their about 40-year history and lezzetlerden biri de 600 country from İstanbul is the 1970’li yıllarda simitçiliğe tasty bagels. yıllık geçmişiyle simittir. bagel with its 600-year history. başlamış. Zeki Usta, ilk dükkânını 1985 yılında “GALATA SİMİTÇİSİ” FROM GRANDFATHER Karaköy Mumhane TO GRANDCHILD imit, gündelik hayatın en hızlı ve ucuz The bagel is an Caddesi’nde aile işletmesi Galata Simitçisi was opened as a bakeshop tüketilebilen, aynı zamanda da İstanbul’un indispensable food olarak açtıktan sonra in 1985 at the beginning. When the first baker vazgeçilmez lezzetlerinden biridir. Tarihi çok people eat in a fast and S dönemin İstanbul Un-İş of the shop, a first-generation member Zeki eskilere uzanan simit, 14. yüzyıldan bu yana yemek cheap way. Its history Derneği’nin başkanlığını Sami Özdemir, came from Tokat to İstanbul, kültürümüzde yer alıyor. Simide ilk olarak, 16. yüzyılda dates back a long time da yapmış. Sonra dükkân 2. he began baking bagels in 1970s. After Master Üsküdar Şer’iyye Sicilleri’nde has undan yapılan and is a part of our food kuşak temsilcilerine geçmiş. Baker Zeki opened his first shop, a family- halka biçiminde bir çeşit ekmek olarak ve de Evliya culture since the 14th century. Galata Tarihi Simitçisi, run business, on Mumhane Street in Karaköy Çelebi’nin ünlü Seyahatnamesi’nde “simid-i halka”, The name “bagel” was first bugün 3. kuşaktan torun in 1985, he became the chairman of İstanbul “simid-i nam çörek” gibi isimlerle rastlıyoruz. defined as a simply bread roll made Emir Özdemir tarafından Un-İş Foundation in that period. After that, of unbleached flour in the shape of a işletilmekte. Emir Özdemir, the shop was taken over by second-generation Günümüzde simit, halkın en fazla tükettiği yiyecekler ring in Üsküdar’s Court Records (Şer’iyye arasında yer alıyor, ancak geçmişte Osmanlı Saray Sicilleri) in the Ottoman period in the 16th century. It is also seen as “simid-i halka,” and “simid-i yaşamının vazgeçilmez lezzetlerinden biriymiş fırının 2. kuşak temsilcisi nam çörek” in Evliya Çelebi’s famous work “Seyahatname.” bu geleneksel tadımız. Hatta sarayda simit yapımı babası Halil Özdemir’den için özel ustalar bile bulunurmuş. Bir dönem, bazı aldığı bayrağı lâyıkıyla taşıyor. Today, the bagel is one of the most consumed food. Also, padişahlar iftar sonrası yolda saf tutan askerlere özel Dükkân da aile işletmesi this traditional food was one of the indispensable tastes olarak imal edilen simit ikram ettiği için simide hüviyetini hâlâ koruyor. of the Ottoman palace life. Further, there were “padişah hediyesi” de denmiş. Yani kısacası Emir Özdemir’in annesi Filiz masters especially skilled in baking bagels sarayın ünlü yiyeceği, bugün tüm yediden Özdemir satışta güler yüzüyle in the palace. At that time some sultans yetmişe herkesin sevdiği ve kolayca müşterileri karşılarken, Zeki would get bagels baked specially for ulaşabildiği baş tacı bir lezzetimiz Usta’nın eşsiz simidinin troops taking sides on roads after iftar olmuş çıkmış. imalatını da Emir Özdemir’in (breaking the fast), so the bagel was amcası İmalat Müdürü Mehmet called “sultan’s gift.” In short, the Bölgelere göre “gevrek”, “susamlı Özdemir sürdürüyor. kebap” gibi isimlerle de anılan simit, famous food of the palace is a favourite and everyday food for a great many eğer hakkıyla yapıldıysa gerçekten Galata Simitçisi için Avrupa people today. de tadına doyum olmaz. İyi bir simit Yakası’nın en iyi simit fırını için ne kadar kaliteli bir un, susam ve dersek yanlış olmaz. Çünkü The name of the bagel changes from pekmez gerekiyorsa; hakiki taş fırında, bu tarihi fırında simitler region to region such as “crusty” and gerçek odun ateşinde pişirilmesi de bir o geleneksel usullere uygun “sesame kebab.” If a bagel is baked properly, kadar gerekli. olarak yapılıyor ve hakiki

28 29 v

İSTANBUL’UN EN ESKİLERİ İSTANBUL’S OLDEST THINGS tourıst

members. Today, the shop is properly run by 1970 yılında yine bir Tokatlı Bekir Hanoğlu’nun açtığı simit a third-generation grandson, Emir Özdemir, fırını, bugünlerde çocuk yaşlarda fırında çırak olarak çalışmaya who took over the shop from his father, the başlayan Bakan ve Burhan Morkoç kardeşler tarafından second-generation member. The shop is still a işletiliyor. 2007 yılında Bekir Usta’nın vefatıyla fırını devralan family-run business. Emir Özdemir’s mother, Morkoç Kardeşler, ustalarından öğrendikleri tarifi aynı özenle ve Filiz Özdemir, gives a smiling welcome to their aynı geleneksel tadı muhafaza ederek yapmaya devam ediyorlar. customers and his uncle, Mehmet Özdemir, who is also the production manager, still keeps Tarihi Yeldeğirmeni Simit Fırını, eski bir taş fırını kullanan ve the unique taste of Master Baker Zeki’s bagels. simitlerini odun ateşinde pişiren az sayıdaki simit fırınından biri. Eğer yolunuz Yeldeğirmeni’ne düşerse, özellikle sabahın It would not be wrong to call Galata Simitçisi erken saatlerinden itibaren oluşan kuyruğa girerek hakiki as the best bagel shop on the European side. taş fırında, odun ateşiyle pişen simitlerin tadına mutlaka Because bagels are baked in traditional ways; bakmalısınız. in other words, they are baked in original brick ovens. Its original recipe contains Tarihi Yeldeğirmeni Simit Fırını’nı diğer simit fırınlarından natural grape molasses without any artificial sweetener and colouring agents. ayıran diğer bir özellik de bu fırında sadece ve sadece simit yapılıp satılması. Galata Simitçisi is also famous for its mini bagels with mahaleb (kandil simidi). When you Adres: Rasimpaşa Mah. Karakolhane Cad. 53/A go there, you can eat these tasty products as Yeldeğirmeni/Kadıköy hot and fresh.

Address: Kemankeş mah. Mumhane Cad. 47/A, A TRADITION OF BAGEL IN KADIKÖY Karaköy/Beyoğlu “TARİHİ YELDEĞİRMENİ SİMİT FIRINI” Tarihi Yeldeğirmeni Simit Fırını is the best bagel shop on the Anatolian side. The bagel shop has been run on Karakolhane Street in Kadıköy’s historical neighbourhood, Yeldeğirmeni, since 1970.

The bagel shop, which was opened by Bekir Hanoğlu, from Tokat, in 1970, is run by the brothers Bakan and Burhan Morkoç, who began working as apprentice bakers in the shop. After the death of Master Bekir in 2007, the Brothers Morkoç took over the bakeshop. They manage to keep the original taste of bagels in the way they odun ateşinde eski taş fırında pişiriliyor. Kendine has tarifiyle, learned from their master baker. tatlandırıcı ve yapay renklendirici kullanılmadan hakiki pekmezle yapılıyor. Tarihi Yeldeğirmeni Simit Fırını is one of the special bagel shops, baking its bagels in Galata Simitçisi, aynı zamanda mahlepli kandil simidiyle de an old brick oven. If you are on your way to meşhur. Mekâna gittiğinizde bu lezzetleri taze ve sıcak olarak Yeldeğirmeni, you should get in the queue formed yiyebiliyorsunuz. in the early morning hours and taste bagels baked in the brick oven. Adres: Kemankeş Mah. Mumhane Cad. 47/A, Karaköy/Beyoğlu The distinctive quality of Tarihi Yeldeğirmeni KADIKÖY’ÜN SIMIT GELENEĞI Simit Fırını is that just only bagels are baked in “TARIHI YELDEĞIRMENI SIMIT FIRINI” this bakeshop. Tarihi Yeldeğirmeni Simit Fırını, Anadolu Yakası’nın en önemli simit fırını. Fırın, Kadıköy’ün tarihi semti Yeldeğirmeni bölgesinin Address: Rasimpaşa mah. Karakolhane cad. 53/A Karakolhane Caddesi’nde 1970 yılından beri hizmet veriyor. Yeldeğirmeni/Kadıköy

30 31 İŞININ HE KNOWS USTASI HIS STUFF tourıst

craft of typewriter repairing is almost at an end.

To write about this rare craft in this issue of our journal, we met Haluk Erçelik, who is one of the last Bir daktilo doktoru: representatives of typewriters. He is in an effort to keep typewriters alive and revive them, more exactly a “Haluk Erçelik” typewriter doctor. Mr. Haluk Erçelik, we would like hear your life story first. Yazının icadıyla birlikte A typewriter I was born in İstanbul in 1955. My father was an officer at kalem de hayatımızda önem doctor: Eyüp Land Registry Office. My mother was a nurse at the kazanmaya başladı. Ancak “Haluk Erçelik” Social Insurance Institution. I spent my early life in the 19. yüzyılda bulunan bir Eyüp, Kasımpaşa and Tepebaşı districts. yazı makinesi, insanoğlunun yaşamını fazlasıyla İşte bu nadir mesleğin son temsilcilerinden birisi olan We can deem you an old İstanbulite, can’t we? değiştirdi: “Daktilo” Haluk Erçelik ile TourIST dergisi için görüştük. Haluk Yes, my parents were born in İstanbul, plus our elders Erçelik, Beyoğlu’nun eşsiz semti Galata’da her şeye With the invention of writing, rağmen daktiloların yaşaması, yeniden hayat bulması pen gained an indispensable için çaba harcıyor; daktilolara bir anlamda doktorluk place in our lives. However, with yapıyor. the advent of a writing machine, in the 19th century peoples’ lives Haluk Bey, öncelikle hayat hikâyenizi öğrenmek isteriz. greatly changed: “Typewriter” 1955 yılında İstanbul’da doğdum. Babam devlet memuruydu, Eyüp Tapu Dairesi’nde çalışıyordu. Annem de SSK’da hemşireydi. İstanbul’un eski semtleri ilgisayar yaşamımıza Eyüp, Kasımpaşa ve Tepebaşı’nda çocukluk ve gençlik girmeden evvel, tüm yıllarımı geçirdim. Byazınsal işlerin yapıldığı makine daktiloydu. 1900’lü Eski bir İstanbullu diyebiliriz sizin için, değil mi? yılların başından itibaren dünya ve Türk yazınının Evet, anne ve babam da İstanbul doğumludur. en önde gelen eserlerinin Dedelerimiz de küçük yaşlarda Balkanlar’dan göçüp çoğunluğu daktilonun tık-tık- İstanbul’a gelmişler. Haliyle eski İstanbullu sayarım tık sesleri eşliğinde yazıldı. kendimi. İstanbul’un, ailemizin üzerinde çok emeği Kimileri onsuz yapamazdı, vardır. kimileri de on parmak yazmak için büyük çaba sarf Peki, yıllardır emek verdiğiniz daktilo tamirciliğine ederdi. Daktilo, iki binli yıllara nasıl başladınız? kadar yazı hayatının önemli Liseden sonra devam etmedim eğitim hayatıma. parçalarından biri oldu. Askere gitmeden evvel bazı meslek dallarında, çok İki binli yıllarda parlak bir kariyer yapmadan çalıştım. 1978 yılında bilgisayar kullanımının askerden döner dönmez, Kabataş Fındıklı’da daktilo yaygınlaşmasıyla birlikte, ve hesap makinesi tamir eden bir yerde işe başladım. daktilo gittikçe tercih Orada 2 yıl çıraklık yaptıktan sonra meslekte ustalaştım. Dört arkadaş Beşiktaş’ta bir yer açtık. edilmemeye başlandı. Before computers appeared in our lives, all literary works used to be printed out Günümüzde daktilo imal 1983’te Sirkeci’de kendime daktilo atölyesi açtım. by typewriters. By the early 1900s, the most outstanding literary works in Turkey eden bir fabrika kalmadı. O Sonra 1987 yılında, artık Beyoğlu hikâyem başladı. and the world were written by typewriters, accompanied by its sound “clack- yüzden daktilo artık antika 1987’de Karaköy Yüksek Kaldırım’da bir arkadaşımla clack.” Some could not do without it; others would always do their best to be able eşya konumunda. Daktilo ortak bir atölye açtık. 1992 yılında yine tek başıma kullananların sayısı da to touch-type. Tepebaşı’nda Refik Saydam Caddesi’ndeki Şimal iyice azaldı. Haliyle daktilo Han’da bir atölye açtım. Şimal Han, 3 sene evvel otel “Bilgisayardan önce krallık daktiloya aitti” After computers became common in the 2000s, typewriters were no longer yapılacağı için maalesef kapandı. Ben de 3 sene önce tamirciliği de neredeyse “Typewriters were dominant before computers” ölmeye yüz tutmuş bir popular. There is not a factory producing typewriters today. So, typewriters have bugünkü yerime, Galata Kulesi’ne giden caddede yani meslek. an antique attribution now. Typewriter users are in a minority. Accordingly, the Büyük Hendek Caddesi’ndeki Selçuk İş Merkezi’ne

32 33 İŞININ USTASI HE KNOWS HIS STUFF tourıst

taşındım. O gün bugündür de burada faaliyet gösteriyorum. 1987 yılından bu yana Beyoğlu’ndayım.

Haluk Bey, günümüzde daktilo kullanılan bir makine değil. İnsanlar artık yazı yazmak için bilgisayar kullanıyorlar. Sizin mesleğe ilk başladığınız yıllardan bugüne kadar geçen sürede daktilo hangi süreçleri yaşadı? Benim mesleğe başladığım yıllarda daktilo, kamu ve özel sektörün olmazsa olmaz bir makinesiydi. Tüm bankalarda, noterlerde, emniyet birimlerinde, askeriyede, mahkemelerde, iş yerlerinde, basın kuruluşlarında daktilo kullanılırdı. Başka bir yazı makinesi de yoktu zaten. İş yaşamının kalbiydi daktilo. Bilgisayardan önce krallık daktiloya aitti. 2000’li yılların başından itibaren ülkemizde bilgisayarlar kullanılmaya başlanınca daktiloya olan ilgi de hızla azalmaya başladı. Dolayısıyla, bizim işlerimizde de hızlı bir düşüş gerçekleşti. Kenarda köşede kaldık.

moved from the Balkans to İstanbul at early ages. So, I “Gençlerin daktilodan daha yeni “The young have just heard deem myself an İstanbulite. yeni haberi olmaya başladı” typewriters recently” This city has showed generosity toward my family.

Now then, how did you start the in Şimal Han on Refik Saydam Street in Tepebaşı on my own. craft of repairing typewriters, Unfortunately, Şimal Han was closed to be turned into a hotel 3 full of your great efforts for years ago. I moved to Selçuk İş Merkezi, now my workshop, on many years? Büyük Hendek Street to the Galata Tower three years ago. Since I gave up studying after I then, I have been working here. I have been in Beyoğlu since 1987. graduated from high school. I dealt with a few jobs without Mr. Erçelik, typewriter is obsolete today. Now, people use improving myself so much computers to write. From the day you began this job to present, before joining the army. As what process have typewriters undergone? soon as I was back from the In the years when I began this job, typewriters were indispensable army in 1978, I began working writing machines for the public and private sectors. All the at a typewriter and calculator banks, notaries, police stations, military, courts, workplaces, repair shop in Kabataş’s media organizations would use typewriters. There was not Fındıklı neighbourhood. After another writing tool anyway. Typewriters were the heart of the the two-year apprenticeship, business life. Typewriters were dominant before computers. When I became professional in this computers appeared in our country at the beginning of the 2000s, craft. I and three buddies of the interest in typewriters began to be lost. A sudden fall was seen mine opened a shop in Beşiktaş. in our business. We were consigned to oblivion. In 1983, I opened a typewriter Günümüzde artık daktilo kullanılmasa da shop by myself. My story Typewrites are no longer in use today, but they have turned into sizin atölyenizde tamir ettiğiniz daktilolarla began in Beyoğlu in 1987 from antique along with those you repair in your workshop. You are birlikte bir antika eşya haline geldi. Siz ise then on. I opened a workshop one of those who keep the culture of typewriter alive. hâlâ daktilo kültürünü yaşatan birisiniz. together with a buddy of mine Yes, they are not in use any longer. I have been striving for the Evet, maalesef artık daktilo kullanılmıyor. in Kadıköy’s Yüksek Kaldırım in continuation of this culture. I didn’t want this culture to come to 1987. In 1992, I set up a workshop Ben de daktilo kültürünün yaşaması için an end. I strive for it. I get old typewriters, clean and grease them.

34 35 İŞININ USTASI HE KNOWS HIS STUFF tourıst

Then, I repair and refurbish Bir nevi daktilo doktorusunuz diyebiliriz? You have some very old “Daktilo doktorluğu yapıyorum” “I am a typewriter doctor” them. They work again. They Kendimi övmeyi pek sevmem ama meslekte typewriters, don’t you? get a new and clean look. In this dile kolay 40. yılım. Yıllardır daktilolar Yes. I have antique way, young people have heard içindeyim ve onları yaşatma çabasındayım. typewriters from the 1930s such a machine just now. I use and 1940s. I have also 100-year Mütevazı olmadan daktilo doktorluğu bir nevi yel değirmenleriyle savaşıyorum. Bu kültür bitsin istemedim. social media. I have been helping machines. I try to revive them yapıyorum diyebilirim. Bunun için çaba gösteriyorum. Eski daktiloları alıp yıkayıp, yağlıyorum. typewriters revive by using social now. Sonra onları tamir ederek, bakımını yapıyor ve yazı yazar duruma media. The young come to visit getiriyorum. Böylelikle yeni ve temiz bir görünüme de sahip oluyor me. Most of them buy typewriters Zamanın en iyi daktilolarını hangi ülke ya Can we say you are a doctor makineler. Bu sayede, gençlerin böyle bir makineden yeni yeni haberleri as a gift for their beloved or da ülkeler yapardı? of typewriter somehow? olmaya başladı. Sosyal medya kullanıcısıyım. Sosyal medyayı kullanarak friends. My older customers never Daktiloyu ilk önce Amerikalılar yaptı. I am not so boastful. But I am daktilonun yeniden yaşaması adına bir katkı vermeye başladım. Gençler leave me alone. We still have a Daha sonra Almanlar daktilo konusunda in this business for 40 years, dükkânıma ziyarete geliyorlar. Birçoğu yakınlarına, eşlerine hediye olarak contact with each other. After all, uzmanlaştı ve dünyadaki en iyi daktiloları that is easier said than done. daktilo alıyorlar. Eski daktilo kullanan müşterilerim de sağ olsunlar, I try to both revive typewriters I have been dealing with machines and reviving them for many Almanlar yapmaya başladı. Sonra Polonya, yıllardır beni yalnız bırakmıyorlar. Onlarla da hâlâ irtibatımız sürüyor. and buy them, and also earn a years. I can say I am a doctor of typewriter, not pretending to be Çekoslovakya gibi Orta Avrupa ülkelerinde Sonuç olarak, hem daktiloları yaşatmaya çalışıyor, hem satışını yapıyor living in my 40-year business. modest. hem de 40 yıllık mesleğimi sürdürmeye çalışarak hayatımı da kazanmaya de iyi daktilolar yapıldı. Son daktilo devam ediyorum. We know that many well-known fabrikası da, 2011 senesinde Hindistan’da In which countries did the best typewriters use to be produced? people came to you. kapandı. Dünyada şu an daktilo They were Americans, who produced typewriters first. After Tanınmış isimlerin de sizin kapınızı çaldıklarını biliyoruz. Yes, a good many well- üretilmiyor. that, the Germans became professional and began producing Evet, birçok tanınmış gazeteci benden hem daktilo alır hem de eski known journalists would buy the world’s best machines, followed by the Central European daktilolarını tamire getirirler. Rahmetli duayen gazeteci Mehmet Ali typewriters from me and bring Sizi takip etmek, ulaşmak isteyenler countries such as Poland and Czechoslovakia. The last typewriter Birand da müşterimdi. Türk sinemasının usta aktörlerinden Fikret Hakan their old ones for repair. The nereden ve nasıl bulabilirler? factory was closed in India in 2011. There is no longer production da müşterilerim arasındaydı. Birçok tanınmış akademisyen ve gazeteci hâlâ deceased doyen journalist in the world. dükkânıma gelir giderler. Mehmet Ali Birand was one Dükkânım, pazar hariç her gün açık. Sabah 10.00’dan akşam 18.00’e kadar of my customers, plus the How can we contact you? Elinizde çok eski daktilolar bulunuyor değil mi? professional Turkish actor Fikret dükkândayım. Sosyal medya kullananlar My shop is open daily except Sundays. I am at the shop from Evet, evet. Daktilo tarihine göre antika olan, 1930’lu 1940’lı yılların Hakan was a customer of mine. da bana ulaşabilirler: Instagram’da 10 am to 6 pm. Social media users can also contact me: My daktiloları bende bulunuyor. Hatta daha evvel 100 yıllık makinelerim de Many famous academics and “Daktilocu Haluk”, Facebook’ta da “Atıl Instagram account is “Daktilocu Haluk” and Facebook account is vardı. Onlara yeniden hayat vermeye çalışıyorum. journalists still come to my shop. Daktilo Servisi” hesaplarını kullanıyorum. “Atıl Daktilo.”

36 37 ONUN İMZASI HIS MARK tourıst

topraklarında devam ettirerek, ailece burada yaşayıp Osmanlı vatandaşı olan İstanbul’da bir A Levantine mark on İstanbul: başta Fransız ve İtalyan olmak üzere bütün Avrupalıları ifade etmeye başladı. “Alexandre Vallaury and his works” Levanten imzası: Osmanlı’daki Levanten toplulukları İtalya, Fransa, İngiltere, İspanya, Katalonya, Polonya gibi yerlerden gelmekteydi. Levantenler, Osmanlı Devleti’nin Yolunuz düşerse Beyoğlu’na, Taksim’den Karaköy’e kadar genellikle İstanbul, İzmir, Selanik, İskenderiye, Beyrut gibi şehirlerinde yürüdüğünüzde başınızı kaldırıp baktığınızda onu “Alexandre görürsünüz. Ama o, sadece Beyoğlu’nda değildir. Alexandre ikamet etmekteydiler. İstanbul’daki Levantenler ise, Osmanlı’nın en bilinen Vallaury, İstanbul’un birçok yerinde karşılar sizi. Levantenleriydi ve çoğunlukla da o zaman Pera olarak bilinen Beyoğlu’nun Cihangir, Galata ve İstiklal Caddesi civarlarında yaşamaktaydılar. Vallaury ve If you call by on your way into Beyoğlu and walk from Taksim to Karaköy, you can see him when you glance around. However, he BIR FRANSIZ OSMANLI LEVANTENI: ALEXANDRE VALLAURY is not seen in only Beyoğlu. Alexandre Vallaury welcomes you in Alexandre Vallaury, Fransız kökenli bir Levanten ailenin çocuğu olarak 1850 Eserleri” many places of İstanbul. yılında İstanbul’da doğmuş, Paris’te aldığı mimarlık eğitimi dışında tüm yaşamını

stanbul, mimari açıdan Strictly speaking, İstanbul birçok değerli eserin hosts a great many İbulunduğu şehirdir. precious architectural İlk sayımızda, dünya works. In the first issue of all the Europeans especially the çapında bir mimari deha our journal, an architect of French and the Italian who moved olan Mimar Sinan’ı, “Onun worldwide renown, Great to the Ottoman land for trade, then İmzası” sayfalarımıza Architect Sinan, appeared settled with their own families and taşımıştık. Bu sayımızda on the page “His Mark.” became Ottoman citizens. ise, Osmanlı İstanbul’unun In this issue, we have a Batılı tarzdaki mimari coverage to the works of The Levantine communities in the çalışmalarında imzası olan an Ottoman Levantine Ottoman Empire came from Italy, bir Osmanlı Levanten’i architect, Alexandre France, Britain, Spain, Catalonia, Alexandre Vallaury’nin Vallaury, who left his Poland and so forth. They önemli eserlerine mark on many important mostly settled in İstanbul, İzmir, değiniyoruz. architectural works in Thessaloniki, Alexandria, Beirut Western style in İstanbul. within the Ottoman borders. The OSMANLI Levantines in İstanbul were the LEVANTENLERI THE OTTOMAN best-known communities among Levant, “güneşin LEVANTINES the other Ottoman Levantines yükselmesi” anlamındaki The levant is a French word and generally dwelled in the Pera Fransızca kökenli bir referring the rising of the surroundings such as Beyoğlu, kelimedir. Akdeniz’in doğu sun. It has been known as Cihangir, Galata and Istiklal kıyılarına öteden beri the countries and islands of Avenue. “levant” denmekteydi. the eastern Mediterranean all along. A FRENCH OTTOMAN Yunanistan’dan Mısır’a LEVANTINE: ALEXANDRE kadar Osmanlı’nın The Ottoman shores VALLAURY Akdeniz’e kıyısı olan stretching from Greece Alexandre Vallaury, who was born bölgeleri “Levant” to Egypt along the in İstanbul into a French Levantine yerleri olarak bilinirdi. Mediterranean was known family in 1850, lived in İstanbul 16. yüzyılda uluslararası as the places of Levant. The all his life except the years of deniz şirketleri “Levant” international navigation education in architecture in Paris. adını kullandığından, companies used the name He died in İstanbul in 1921. bu şirketlerde çalışan “Levant” in the 16th century. Avrupalılara da “Levanten” Accordingly, the Europeans Vallaury received his education denirdi. Levanten, daha working at these at one of the best colleges of sonraları Osmanlı’ya companies were called as architecture in that period, Ecole ticari amaçla gelen ve “Levantine”. Afterwards, de Bo Arts in Paris. When he was Arkeoloji Müzesi Archeology Museum yaşamlarını da Osmanlı Levantine was used for back in İstanbul, he exhibited

38 39 ONUN İMZASI HIS MARK tourıst

1890 yılında Vallaury tarafından mimari İstanbul’da geçirmiş ve 1921’de İstanbul’da ölmüştür. his works in various galleries. tasarımı çizilen bina, 1892 yılında Bank-ı During the exhibitions, he made a Osmanî-i Şahane yani Osmanlı Bankası Vallaury, dönemin en iyi mimarlık okullarından Paris’teki Ecole de Bo Arts’da close contact with Osman Hamdi için kullanılmıştır. Bina, neo-klasik ve (Ecole des Beaux Arts) eğitimini tamamlamıştır. İstanbul’a döndüğünde ise çeşitli Bey and designed the building oryantalist çizgiler taşır. Günümüzde modern galerilerde çalışmalarını sergilemiştir. Bu sergiler sırasında Osman Hamdi Bey of Sanay-i Nefise Mektebi, now yüzüyle faaliyet gösteren Salt Galata’da ile ilişkilerini ilerletmiş, 1882 yılında kurulan Sanayi-i Nefise Mektebi binasının, Mimar Sinan Fine Arts University, yer alan Osmanlı Bankası Müzesi içinde günümüzdeki adıyla Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nin in Gülhane. He thereupon became Osmanlı Bankası tarihine ait belgelerin, Gülhane’deki binasının tasarımını yapmış ve okulun mimarlık bölümünün de the first instructor assigned to the dönemin paralarının ve hisse senetlerinin başına getirilen ilk hocası olmuştur. Vallaury, Batı mimarisi eğitimi alması ve department of architecture. Since sergilendiği bir müze, modern ve konforlu bir Osmanlı vatandaşı olması nedeniyle de, Batı ile Doğu mimarisine aynı anda he studied the western architecture iç mimarisiyle ilgi gören kütüphane, sergi hâkimdi. Eserlerinde de genellikle bu sentezi kullanmıştır. and he was an Ottoman citizen, he alanları, kitap satış mağazası ve İstanbul had a grasp of both the eastern and manzarası eşliğinde restoran ve de kafeterya Vallaury, çoğunlukla Beyoğlu ve Galata çevresinde eserler vermiş olsa da western architecture. He generally bulunmaktadır. İstanbul’un birçok önemli noktasında camiden okula, saraydan bankaya, used this synthesis in his works. konaktan otele kadar birçok mimari esere imza atmıştır. Eserleri arasında; DÜNDEN BUGÜNE TARIHE TANIKLIK Haydarpaşa’daki Tıbbiye-i Şahane (Marmara Üniversitesi Haydarpaşa Kampüsü), He produced his works mainly EDEN BIR OTEL: PERA PALAS Gülhane’deki İstanbul Arkeoloji Müzesi, Karaköy’deki Osmanlı Bankası (Salt in the certain surroundings such Beyoğlu ve otel deyince akıllara hemen Galata), Demirbank Binası ve Ömer Abed Han, İstiklal Caddesi’ndeki Cercle as Beyoğlu and Galata. Besides, Pera Palas gelir ki, İstanbul’un da simge Otel Pera Palas Hotel Pera Palace d’Orient (Büyük Kulüp-Grand Pera) ve Tokatlıyan Han, Tepebaşı’ndaki Pera Palas he produced a great number of yapılarından biridir. Hoteli, Cağaloğlu’ndaki İstanbul Erkek Lisesi ve Büyükada Yetimhanesi gibi works such as mosques, schools, İstanbul’un en seçkin mimari yapıları bulunmaktadır. palaces, banks, mansions and hotels Ünlü Orient Express, 1888 yılında Street between Karaköy and Galata, serves as a culture-art center and in many important locations in Paris-İstanbul seferlerine başladığında museum and hosts the Ottoman Bank Museum. Bu sayımızda, yerli ve yabancı turistlerin sıklıkla önünden geçtikleri, vakit İstanbul. Among his works, there yolcularının İstanbul’da kalacağı yüksek geçirdikleri, alışveriş yaptıkları, gezdikleri bazı Vallaury eserlerini kısa kısa are İstanbul’s most prominent standartta bir otel bulunmuyordu. Orient The building, designed by Vallaury in 1890, was used for Bank-ı Osmanî-i Şahane, namely the Ottoman Bank, in 1892. The building inceliyoruz. architectural structures such Express yolcularının kalması için de 1892 as Tıbbiye-i Şahane (Marmara yılında Vallaury’nin mimarisini çizdiği otelin has some characteristics of neoclassical and orientalist styles. Today, the structure, wearing a modern outlook, hosts the Ottoman Bank BANKADAN KÜLTÜR-SANAT MERKEZINE: SALT GALATA University Haydarpaşa Campus), temelleri atıldı ve 1895 yılında da görkemli bir museum, where there are many documents, money, stocks and shares, İstanbul’un iç içe geçmiş semtleri Karaköy ve Galata, günümüzde kıymetli İstanbul Archeology Museum in baloyla açılışı yapıldı. a library having a modern and cosy interior design, exhibition halls, a kültür varlıklarının olduğu turistik bölgelerimizin başında gelmektedir. Mimari Gülhane, the Ottoman Bank (Salt bookstore and a café-restaurant with a panoramic view of İstanbul. açıdan bölge, Vallaury’nin birçok eserine de ev sahipliği yapmaktadır. Bu mimari Galata) in Karaköy, Demirbank Art nouveau, neo-klasik ve oryantalist eserlerden biri de günümüzde kültür-sanat merkezi ve müze olarak faaliyet Building, Ömer Abed Han, Cercle mimari tarzların bir arada kullanıldığı Pera A HOTEL BEARING WITNESS TO THE HISTORY FROM PAST TO gösteren, Karaköy ve Galata arasında kalan Bankalar Caddesi’ndeki, içinde d’Orient on Istiklal Avenue (Büyük Palas, 19. yüzyıl sonu İstanbul mimarisinin PRESENT: PERA PALACE Osmanlı Bankası Müzesi’nin de bulunduğu Salt Galata binasıdır. Kulüp-Grand Pera), Tokatlıyan Han, tipik bir örneğidir. the Pera Palace Hotel in Tepebaşı, When it comes to Beyoğlu and hotels, Pera Palace comes into mind. It İstanbul High School in Cağaloğlu Otel, tarihi boyunca birçok tanınmış ismin is one of İstanbul’s symbol structures. When the famous Orient Express and Büyükada Orphanage (the de konakladığı bir yer olmuştur: Mustafa began transporting between Paris and İstanbul in 1888, there was not a Prinkipo Greek Orphanage) and so on. high-standard hotel for its passengers In this issue, we take a look at some in İstanbul. To host works of Vallaury, the favourite the passengers of hangouts for domestic and foreign the Orient Express, tourists. the foundation of the hotel designed BANKS, CULTURE-ART CENTERS: by Vallaury was laid SALT GALATA in 1892 and it was Karaköy and Galata, intermingled inaugurated with a with each other, are the main fabulous ceremony tourism places where there are in 1895. valuable culture properties. In architectural context, the region The blend of hosts many works of Vallaury. One neo-classical, of them is Salt Galata building, art nouveau and Salt Galata Salt Galata which is located on Bankalar oriental style, Pera

40 41 ONUN İMZASI HIS MARK tourtourıstıst

Kemal Atatürk, Kral VIII. Edward, Kraliçe II. Elizabeth, Avusturya-Macaristan Palace is a typical icon of İstanbul’s İmparatoru Franz Joseph, İran Şahı Rıza Pehlevi, Yugoslavya Devlet Başkanı Tito, architecture of the late 19th century. General Franz von Papen, Zsa Zsa Gabor, Greta Garbo, oyuncu Sarah Bernhardt, The hotel was accommodated by yönetmen Alfred Hitchcock, gezgin Pierre Loti, Jacqueline Kennedy, yazar Ernest a great many historical figures. Hemingway, dünyaca ünlü balerin Ninette de Valois, meşhur kadın casus Mata Mustafa Kemal Atatürk, King Hari ve müzisyen Mikis Theodorakis bu tanınmış isimlerden bazılarıdır. Edward VIII, Queen Elizabeth II, the Austro-Hungarian Emperor Pera Palas denilince ilk akla gelen isimlerden biri de kuşkusuz dünyaca ünlü Franz Joseph, the Shah of Iran Rıza polisiye roman yazarı Agatha Christie’dir. Sık sık İstanbul’u ziyaret eden yazar, Pehlevi, the Yugoslavian President bu ziyaretlerinden birinde Pera Palas’ta konakladığı ve dünyaca ünlü “Doğu Tito, General Franz von Papen, Zsa Ekspresi’nde Cinayet” romanını da Pera Palas’taki odasında kaleme aldığı Zsa Gabor, Greta Garbo, the actress söylenmektedir. Sarah Bernhardt, the film director Alfred Hitchcock, the traveler Pera Palas, Beyoğlu’nun Tepebaşı bölgesinde Meşrutiyet Caddesi üzerinde, Pierre Loti, Jacqueline Kennedy, Arkeoloji Müzesi Archeology Museum enfes Haliç manzarası ve tarihe tanıklık eden bir otel unvanıyla yerli ve yabancı the writer Ernest Hemingway, the turistleri ağırlamaya bugün de devam etmektedir. world-renowned ballerina Ninette Türkiye’de ilk kez açılan Madame Grand Pera, which is a shopping and living center. de Valois, the famous female spy Tussauds Müzesi’nin ve tarihi Emek İSTIKLAL CADDESI’NIN ABIDEVI YAPISI: CERCLE D’ORIENT-GRAND PERA Mata Hari and the musician Mikis Sineması’nın yenilenen yüzüyle yer The building, constructed by order of Abraham Pasha, who was one of İstanbul’un Batılı anlamdaki ilk caddesi, Beyoğlu’nun ve Türkiye’nin merkezi olan Theodorakis are some of those aldığı şehrin önemli bir çekim merkezi the well-known pashas of the Ottoman Empire, in 1882, is another work of İstiklal Caddesi, dünden bugüne ayakta duran, mimari açıdan önemli eserlerin figures. olmuştur. Vallaury. It embodies the style of that period as well as his other works. bulunduğu, yerli-yabancı turistlerin akın ettiği bir bölgedir. İstiklal Caddesi’nde yer alan binaların en değerlilerinden biri de bugün Grand Pera adını almış bir Pera Palace also connotes the best- İLK ARKEOLOJI MÜZESI: İSTANBUL The building was leased to Büyük Kulüp, the social club of an important alışveriş merkezi ve yaşam alanı olan Cercle d’Orient ya da halk arasında bilinen known author Agatha Christie. The ARKEOLOJI MÜZESI community of that period, by Abraham Pasha. Büyük Kulüp was adıyla Emek binasıdır. 1882 yılında Osmanlı’nın tanınmış paşalarından Abraham author is said to have frequently Vallaury’nin dergimizdeki son eseri, yerli transferred from the building in the 1960s. Upon catching fire in the 1970s, it Paşa tarafından yaptırılan bina yine bir Vallury imzası taşır. Bina, Vallaury’nin visited İstanbul and supposedly ve yabancı turistlerin İstanbul’daki ilk began to be used as a commercial building. After Melek Cinema Hall behind diğer mimari çalışmaları to have written her famous novel durak noktalarından biri olan İstanbul the building was taken over by the state retirement fund (Emekli Sandığı), gibi dönemin tarzının “Murder on the Orient Express” in Arkeoloji Müzesi’dir. it was named after Emek Cinema Hall. Thus, the building was also named izlerini taşımaktadır. her accommodation at the Pera after Emek and it has been called as Emek Building as ever. Palace Hotel during one of her visits 1887–1888 yıllarında, dönemin en Abraham Paşa tarafından, to İstanbul. The renovated building, bearing the name “Grand Pera,” has been an önemli keşfi olarak kabul edilen Sidon o tarihin önemli bir important center of attraction of the city, which plays host to shops, cafés, (Sayda, Lübnan) Kral Nekropolü zümresinin sosyal kulübü The Pera Palace Hotel on Madame Tussauds Museum, opened in Turkey for the first time, and the kazılarından İstanbul’a getirilen İskender olan Büyük Kulüp’e Meşrutiyet Street in the Tepebaşı historical Emek Cinema Hall, having a refurbished look. Lahdi ve Tabnit Lahdi gibi eserlerin kiralanmıştır. 1960’lı neighbourhood still hosts domestic sergilenebileceği bir müze binasına yıllarda Büyük Kulüp’ün and foreign tourists with its THE FIRST ARCHEOLOGY MUSEUM: İSTANBUL ARCHEOLOGY MUSEUM ihtiyaç duyulmuştur. Bunun üzerine binadan taşınmasıyla stunning panoramic view of The last work of Vallaury to be mentioned in our journal is the İstanbul arkeolog, ressam ve müzeci Osman Hamdi 70’li yıllarda geçirdiği the Golden Horn and historical Archeology Museum, which is one of the primary historical destinations in Bey önderliğinde ve Müze-i Hümayun yangının ardından background. İstanbul for many domestic and foreign tourists. bir iş hanı olarak (İmparatorluk Müzesi) adıyla kurulan kullanılmıştır. Binanın THE MONUMENTAL STRUCTURE Arkeoloji Müzesi, 13 Haziran 1891 tarihinde In 1887-18888, there was a need of museum where some historical artifacts arka kısmında yer alan OF ISTIKLAL AVENUE: CERCLE ziyarete açılmıştır. Dönemin ünlü mimarı discovered in the excavation sites of King of Nekropolis in Sidon, considered Melek Sineması’nın D’ORIENT-GRAND PERA Alexandre Vallaury tarafından inşa edilen the most important exploration, such as Alexandre’s the Great Tomb and Emekli Sandığı’na Istiklal Avenue, the first street of yapıya, daha sonra 1903 ve 1907 yıllarında King Tabnit’s Tomb could be exhibited. Then, the Archeology Museum, devredilmesiyle Emek İstanbul in the western style, is the sol ve sağ kanadın eklenmesi ile bugünkü founded by the name of Müze-i Hümayun (the Imperial Museum) under Sineması adını alan heart of Beyoğlu and Turkey. The ana müze binası oluşmuştur. Osman Hamdi’s guidance, who was an archeologist, painter and museum sinema salonu nedeniyle avenue, where there are a number manager, was opened to visit on June 31, 1891. The structure built by the bina da Emek binası of historically important structures Vallaury, yukarıda saydığımız ve famous architect of that period, Alexandre Vallaury, gained its present form olarak anılmıştır. still remaining, is located in a sayfalarımıza sığmayacak kadar özel with the two additional buildings, one of which was attached in 1903 and favourite area receiving a constant mimari çalışmalarıyla İstanbul’a özel bir the other in 1907. Bina, günümüzde yeniden tourist influx. One of the most imza atmıştır. Onun eserleri neoklasik restore edilerek Grand valuable buildings on the avenue ve oryantalist unsurları barındırmaları Vallaury made a special mark on İstanbul with his numerous works, Pera ismiyle alışveriş is Cercle d’Orient or Emek building, bakımından yaşamımızda bir inci unlikely to be written down only in a few pages. He is truly remarkable for markalarının, kafelerin, which is colloquially used, now değerindedir. his works created with neo-classical and orientalist elements.

42 43 ANLAT İSTANBULLU SAY, THE İSTANBULITE! tourıst

In this issue, Prof. Dr. Süleyman Saim Tekcan told how he crossed his path with İstanbul. He is the founder of IMOGA (İstanbul Museum of Graphic Arts), one of the most important personal museums in İstanbul. Trabzon’dan İstanbul’a You have really made great contributions to İstanbul’s life of art and education. Indeed, your story starts in uzanan bir yaşam: Trabzon. Well, let’s start our chat with Trabzon. I was born in Trabzon in 1940. I spent my early life in Trabzon. Trabzon is the cornerstone of my life. You “Prof. Dr. know that Suleiman the Magnificent was born in Trabzon. This is why my father called me Süleyman. Süleyman Trabzon was an imperial city. It was conquered by Mehmed the Conqueror. Also, Yavuz Sultan Selim Saim Tekcan” was Trabzon’s governor for a while. So, Trabzon has a historical position. It is also important for my history. A life between Trabzon I spent very nice days in Trabzon. I grew up with the and İstanbul: “Prof. Dr. Black Sea dishes in touch with nature and animals. Süleyman Saim Tekcan” Did your art life start there too? Yes, I communed with art in Trabzon. There were some people who were inclined to art in my family. But I was İstanbul yüzyıllar boyunca coğrafi yapısı, actually an athlete. I studied art incidentally. Due to tarihi ve kültürü ile insanları kendine the fact that I had an appendectomy, I could not have çekmiştir. Kimileri için bereketli bir rızık the performance exam of sports. I decided to have kapısıdır İstanbul, kimileri içinse tarih exams of art at least. Then, I studied art teaching at the kokan havasıyla ilham verici bir güzellik. Education Institute of Gazi University in Ankara. After that, I graduated from the Art Faculty of Mimar Sinan İstanbul has attracted people with its geographical characteristics, history University, which was called İstanbul State Academy of and culture for ages. To some, İstanbul Fine Arts previously. is a home to livelihood; to others, it is an inspirational beauty in a historical You came to İstanbul to study at İstanbul State atmosphere. Academy of Fine Arts for the first time, didn’t you? Or did you come here before it? I had come to İstanbul before studying at university. I was at the age of 17-18. When I was studying at Gazi University, the instructor of art history organized a trip in İstanbul. Thus, we visited many museums anat dünyasının duayen ismi Prof. Dr. Süleyman Saim Tekcan A doyen of the art world, Prof. Dr. İstanbul’un sanat ve eğitim yaşamına katkınız çok. and historical places. My uncle lived in Boyacıköy in da, İstanbul’un büyüsüne kapılıp memleketinden ayrılarak Süleyman Saim Tekcan, left his hometown Aslında sizin hikâyeniz Trabzon’da başlıyor. Biz de İstanbul. He had a lovely house. İstanbul entered my life İstanbul’da yeni bir hayat kuranlardan. and set up a new life in İstanbul as people sohbetimize Trabzon’dan başlayalım isterseniz. S in that time. When I graduated from Gazi University, who are captivated by İstanbul’s beauty do. I began my professional life as a teacher in Artvin. Prof. Dr. Süleyman Saim Tekcan, önceleri sadece gezmek ve çalışmak 1940 yılında Trabzon’da doğdum. Çocukluk ve gençlik After that, it was time for military service. We came to amacıyla bu güzeller güzeli şehre gelmiş. Zaman geçtikçe, şehre Initially, Süleyman Saim Tekcan came yıllarım Trabzon’da geçti. Trabzon benim yaşamımın İstanbul for tests of reserve officer once again. daha da bağlanmış ve İstanbul’a demir atmaya karar vermiş. Prof. to see this beautiful city and work here. temel taşlarından biri. Babam boşuna Süleyman Dr. Süleyman Saim Tekcan bugün kurduğu atölyeler, eğitim verdiği In the process of time, he got strongly ismini koymadı bana. Biliyorsunuz Kanuni Sultan Before studying at İstanbul State Academy of Fine Arts, okullar, açtığı sergiler ve müzesiyle şehrin sanat ve akademik attached to the city and decided to live Süleyman Trabzon’da doğdu. Adım Kanuni’den you came to İstanbul one more time, even to “Yeşilçam” dünyasına büyük katkılar sağlıyor. O aynı zamanda hem bir here. Prof. Dr. Süleyman Saim Tekcan geliyor. Trabzon bir imparatorluk şehriydi. Trabzon’u as a reserve officer in Trabzon. How did your adventure Trabzonlu, hem de İstanbullu. makes great contributions to the art Fatih Sultan Mehmet fethetmiştir. Yavuz Sultan of Yeşilçam start? and academic world of the city with Selim de Trabzon’da valilik yapmıştır. O yüzden When I was at Gazi University, İlyas Avcı, who is one of Prof. Dr. Süleyman Saim Tekcan, bu sayımızda bize İstanbul ile the workshops he founded, the schools Trabzon, tarihi bir konumdadır. Benim tarihim için the artists of Ankara State Theatre, trained the theatre yolunun nasıl kesiştiğinin hikâyesini anlattı. Prof. Dr. Süleyman he provided education, exhibitions and de çok önemlidir. Trabzon’da çok güzel günlerim group of our faculty. He put a lot of famous dramas Saim Tekcan, İstanbul’un en önemli şahıs müzelerinden İMOGA’nın museums he opened. He is both from geçti. Karadeniz’e özgü yemeklerle, doğa ve on the stage at the faculty and I performed many da kurucusu. Trabzon and İstanbul. hayvanlarla iç içe büyüdük. important roles in almost every drama. I began dealing

44 45 ANLAT İSTANBULLU SAY, THE İSTANBULITE! tourıst

Sanat hayatınız da mı orada başladı? with acting much more. Then, it was time to join the army. It was Gazi’yi bitirince de Artvin’de öğretmenliğe Sevmek Zamanı / 1965 Evet, sanatla iç içeydim Trabzon’da. Ailemde just fate that I returned to Trabzon to become a reserve officer. başladım. Ardından askerlik dönemi geldi. de sanata yatkın kişiler vardı. Ama ben aslında After I became a reserve officer in Trabzon, we made an amateur Yedek subay sınavları için bir kez daha sporcuydum. Tesadüfen sanat okudum. theatre group. It was so-called amateur but we were a real team. İstanbul’a geldik. Geçirdiğim apandisit ameliyatından dolayı In the meantime, my photos were sent to a famous journal of that spor sınavlarına giremedim. Bari resim time “Ses.” Ses Journal Contest was prestigious for becoming a Sizin İstanbul Devlet Güzel Sanatlar sınavlarına gireyim dedim. Ankara Gazi Eğitim cinema artist back then. I could not come first but second. Thus, I Akademisi’nde okumadan evvel, Trabzon’da Enstitüsü’nde Resim Öğretmenliği okudum. got many role offers. I was supposed to come to İstanbul for movies. yedek subaylık yaptığınız sırada bir kez daha İstanbul’a hatta “Yeşilçam”a gelme Daha sonra da o zamanki adı İstanbul Devlet After the contest, I received tens of letters; the journal had made hikâyeniz var. Nasıl gerçekleşti Yeşilçam Güzel Sanatlar Akademisi olan Mimar Sinan me famous. Finally, we made three films. My first film was “Sevgili maceranız? Üniversitesi Resim Bölümü’nden de mezun Öğretmenim.” All the finalists of Ses Journal Contest took part in Gazi Eğitim Enstitüsü’nde okurken, oldum. the film. There were some famous names in the film such as Hülya Ankara Devlet Tiyatrosu sanatçılarından Koçyiğit, Ediz Hun, Süleyman Turan and Yusuf Sezgin. My role was İstanbul’a ilk gelişiniz, İstanbul Devlet Güzel İlyas Avcı okulumuzun tiyatro ekibini a painter. After that, we made the second film “Çiçekçi Kız.” Finally, çalıştırırdı. Okulda birçok meşhur tiyatro Sanatlar Akademisi’nde okumak için mi the last film was “Sevmek Zamanı,” directed by Metin Erksan and oyunu sahneledi ve ben de bu oyunların oldu; yoksa daha önce de İstanbul’a gelmiş acted by Müşfik Kenter. That film made its mark on the world hemen hemen hepsinde çok önemli roller miydiniz? cinema and I proudly took part in that production. I had such an aldım. Oyunculuk bayağı bir zamanımı Daha önceden de İstanbul’a gelmiştim. Yaşım 17- almaya başladı. Sonra askerlik dönemim 18’di. Gazi’de okurken sanat tarihi derslerimize geldi. Yedek subaylık yapmak için kader giren hocamız bize İstanbul’u görmemiz için beni yeniden Trabzon’a götürdü. Subaylık bir gezi düzenlemişti. Birçok müze ve tarihi “İstanbul çok özel bir yer” yaparken de Trabzon’da amatör bir tiyatro yerleri gezmiştik bu sayede. Dayım da İstanbul ekibi kurduk. Adı amatördü ama biz ‘‘İstanbul is a highly special place’’ Boyacıköy’de yaşıyordu. Çok güzel bir evi bayağı ciddi bir tiyatro ekibiydik. O tiyatro vardı. İstanbul hayatıma o dönemler girdi. ekibindeyken, fotoğraflarımı İstanbul’daki meşhur Ses Dergisi’ne yollamışlar. O zaman, sinema oyunculuğuna giriş için saygın adventure in İstanbul. Then, I became a director assistant at a high bir yarışmaydı, Ses Dergisi yarışması. O school. Because it was not enough to make a living from cinema. At yarışmada birincilikten döndüm, ikinci that moment, I had to make a decision on going on cinema or making oldum. Bu dereceyle de bana birçok sinema an academic career. So, I preferred the latter. In the meantime, I filmi teklifi geldi. Sinema filmleri için de graduated from İstanbul State Academy of Fine Arts. My instructors İstanbul’a gelmem gerekiyordu. Yarışmadan at Gazi University founded Atatürk Education Institute. They offered sonra onlarca mektup almaya başladım, my name to the ministry of that time and wanted me to become an dergi beni meşhur etti. En nihayet üç sinema instructor at the institute. I accepted. So, I anchored in İstanbul. filmi çektik. İlk filmim “Sevgili Öğretmenim” adlı bir çalışmaydı. Tüm Ses Dergisi You made your name with the workshops you founded at İstanbul finalistlerinin yer aldığı bir filmdi. Filmde Atatürk Education Institute. You carried out a lot of special work Hülya Koçyiğit, Ediz Hun, Süleyman Turan, there, didn’t you? Yusuf Sezgin gibi isimler de yer alıyordu. Yes, we did. We improved our ways of working on printing arts. O filmde bir ressam rolündeydim. Ondan Before that, I had been dealing with printing arts, but it was a sonra “Çiçekçi Kız” adlı ikinci film çalışmam different adventure to open a workshop and train students there. geldi. Sonra da üçüncü ve son filmim olan, I got my identity of artist actually there. Thanks to these deeds, I Metin Erksan’ın yönettiği, Müşfik Kenter’in began as an instructor at İstanbul State Academy of Fine Arts. So, başrolde oynadığı “Sevmek Zamanı” gibi I had a higher academic career. On the other hand, my individual dünya sinemasına adını altın harflerle adventure in art continued. In the meantime, I kept my workshop yazdırmış bir çalışmada gururla yer aldım. practices. Those workshops, which made me found museums, are Böyle bir serüven içine girdim İstanbul’da. milestones in my life. A lot of well-known Turkish artists wanted to Sonra bir lisede, müdür yardımcılığı take part in my workshops. Printing arts and engraving were too yapmaya başladım. Çünkü sinemadan gelen important in Europe in those years anyway. Our attempts have made para, geçinmeme yetmiyordu. O an artık the art of printing arts and engraving known. bir karar vermem gerekliydi. Ya sinemada kalacaktım ya da akademik bir kariyer Where were your workshops in İstanbul? yapacaktım. Ben de akademik kariyer First of all, we started in Kuyubaşı, Kadıköy. Then, we moved to yapmaya karar verdim. İstanbul’da aynı

46 47 ANLAT İSTANBULLU SAY, THE İSTANBULITE! tourıst

zamanda İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’ni de bitirmiş oldum. Gazi’deki hocalarım, İstanbul’da Atatürk Eğitim Enstitüsü’nü kurdular. Dönemin bakanlığına da okulda hoca olmam için beni önermişler. Ben de kabul ettim. Böylece İstanbul’a demir atmış oldum.

İstanbul Atatürk Eğitim Enstitüsü’nde kurmuş olduğunuz atölyelerle adınızı duyurdunuz. Birçok özel çalışma yaptınız orada değil mi? Evet, çok özel işler yaptık orada. Baskı tekniği üzerine çok ileri çalışmalar yürüttük atölyede. Daha evvel baskı yapıyordum ama atölye kurmak ve o atölye içinde öğrenci yetiştirmek çok farklı bir serüvendi. Sanatçı kimliğimi, tam anlamıyla orada yaptığım çalışmalarla kazandım diyebilirim. Bu çalışmalar sayesinde İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde hoca olarak göreve başladım. Böylece akademik kariyerim de ilerlemiş oldu. Yirmi yıl kadar akademide hocalık yaptım. Bir dönem dekan olarak da görev aldım. Bir taraftan da bireysel sanat serüvenim devam etti. Atölye çalışmalarımı da sürdürdüm bu arada. Müze kurmama neden olan o atölyeler, benim hayatımda kilometre taşıdır. Atölyelerime birçok tanınmış Türk sanatçısı katılmak istedi. O dönem Avrupa’da baskı ve gravür sanatı çok mühimdi zira. Bu çalışmalarımız neticesinde, bizim ülkemizde de baskı ve gravür sanatı tanınır duruma geldi.

Atölyeleriniz nerelerdeydi İstanbul’da? Kadıköy Kuyubaşı’nda başladık önce. Sonra Söğütlüçeşme’ye taşındık. Ardından Çamlıca’ya geçtik ve adı da “Çamlıca Sanatevi” oldu. Çamlıca Sanatevi, en fazla sanatçının çalıştığı yer oldu. Bu dönemde, atölyeler sayesinde bugün İMOGA’nın yer aldığı arsayı satın aldık. Atölyelerde birçok sanatçının baskı eserleri vardı, günden güne de birikiyordu. Satın aldığım arsayı, ancak on yıl sonra inşa edebildik. 2004 yılında da İMOGA’yı kurduk. İMOGA, kısa zamanda dünyanın sayılı grafik müzelerinden biri oldu.

İstanbul, bir müzeler kenti. İstanbul’daki müzelerin çoğu kamu ve holding yatırımlarına ait. Şahsa ait müze sayısı ise çok az. Bunlardan biri de İMOGA. İstanbul şartlarında müze kurmak zor değil mi? Evet, zor. Şahıs müzesi olarak toplamda belki de Türkiye’de 3-4 müze var. Bu müze sahiplerinin hepsi de tesadüftür ki Trabzonludur. Trabzon doğumlu Kanuni gibi padişah olamadım ama bir müzem oldu. Ancak, Emin Barın imzalı Süleyman Saim Tekcan adına yapılmış bir tuğram var. Akabinde de Süleymanname çalışması çıktı zaten.

Çağdaş bir geleneksel çalışma diyebiliriz değil mi Süleymanname’ye? Evet. Daha evvel de bir Süleymanname çalışması oldu ancak benim yaptığım Süleymanname çalışması, çağdaş ve gelenekseli bir çatıda birleştirir. Bu çalışmam, Köln’deki Art Cologne’da sergilendi ve iki tanesi Söğütlüçeşme. After that, we babam ve babaanneme saygı niteliğindedir. founded IMOGA in 2004. It became one of the world’s special graphic bir müze ve bir koleksiyoncu tarafından satın alındı. changed and went to Çamlıca. It Babam Hoca Mehmet Temel Efendi iyi museums in a short time. was called “Çamlıca Sanatevi.” It bir hattattı. Hat sanatı ile ilişkim de Geçen aylarda İBB Kültür AŞ Şerefiye Sarnıcı’nda “Atlar, Hatlar ve became the place where the most babamdan kaynaklanıyor. Atlarla ilişkim İstanbul is a city of museums. Most of the museums in İstanbul Süleymanname” serginiz vardı. Bu sergi çalışmanızdan bahseder misiniz? artists work. In that time, we bought de babaannemden geliyor. Babaannem belong to public and holding investments. Personal museums are Bu sergi, Süleymanname’den yola çıkarak hazırlanan bir çalışma. At the land which is IMOGA’s present Lale Sümbül Hanım Çerkez’di ve çok iyi ata quite rare. One of them is IMOGA. Is it hard to found a museum in gravürlerim, at heykellerim, hat çalışmalarım, kitaplarım bu harikulade location thanks to the workshops. binerdi. Bizim kültürümüzde atın yeri çok İstanbul? tarihi sarnıcın içinde sergilendi. Muhteşem ambiyansı olan bir sarnıç There were many artists’ works of başkadır. Öncelikle Orta Asya’dan Anadolu Yes, it is. There are about 3-4 personal museums in total in Turkey. ve çalışmalarım da oraya çok yakıştı. Sergiye ilgi çok yoğundu. Günde printing arts in the workshops; they topraklarına at üstünde gelmişiz. Osmanlı Coincidentally, the owners of these museums are from Trabzon. I could 700 kişi sergiyi ziyaret etti. Bu sanırım bir rekor. Daha evvel Tophane-i were increasing day by day. We could tüm fetihlerini at sayesinde kazanmıştır. not become a sultan like Suleiman the Magnificent but I have a museum. Amire’deki “Döngüsel Seyir” sergim de aynı ilgiyi görmüş ve aşağı yukarı barely construct a building on the Further, I have a tughra in the name of Süleyman Saim Tekcan, signed by İşte bu nedenle, at ve hat sanatı bu 10 bin kişi sergiyi ziyaret etmişti. “Atlar, Hatlar, Süleymanname” sergim, land I bought ten years later. We Emin Barın. The work of Süleymanname came up soon after. serginin öznesi.

48 49 ANLAT İSTANBULLU SAY, THE İSTANBULITE! tourıst

horse engraving, horse sculptures, calligraphies and books are exhibited in such a magnificent cistern. It is a cistern having a brilliant atmosphere and my works have gone with it well. There has been a heavy interest in the exhibition. About 700 hundred people have visited the exhibition. I think it is a record. Another exhibition of mine “Döngüsel Seyir,” held at Tophane-i Amire, gathered the same interest before and was visited by about ten thousand people. “Atlar, Hatlar, Süleymanname” is an exhibition of respect of my father and grandmother. My father, Hoca Mehmet Temel Efendi, was a good calligrapher. My interest in calligraphy comes from my father. Besides, another interest of mine in horses appeared with my grandmother, Lale Sümbül Hanım. She was Cherkess and a good horse rider. Horses are indispensable for our culture. We came from the Central Asia to Anatolia on horseback in the past. The Ottoman Empire conquered many lands on horseback. So, the subject of this exhibition is horse and calligraphy.

You have been dealing with İstanbul art life for many years. Could you please evaluate what a change İstanbul art environment has undergone from past to present? Many changes have occurred. First of all, the project of Anatolian Fine Arts Highschool was mine. By means of the schools started following this project, students educated in İstanbul and other cities have got somewhere good. Before it, all the academics of Osman Hamdi Bey’s time received education in Europe. In some way, they produced works of art similar to the European art. They became the followers of the art movements in Europe. But we carried out studies on Turkish painting and art. We created an art environment in İstanbul. In our time, our works we produced in İstanbul drew a great attention. We brought Turkish painting and engraving to a good level. We produced good works through our Uzun yıllardır İstanbul sanat hayatının içindesiniz. Bir değerlendirme We can deem Süleymanname a Son olarak, İstanbul’a dair görüşlerinizi folkloric culture in İstanbul. I brought calligraphy and painting yapmanızı rica etsek. Geçmişten günümüze İstanbul sanat ortamı nasıl bir modern traditional work, can’t we? öğrenebilir miyiz? together. We did all of these things in İstanbul. İstanbul has ever değişime uğradı? Sure. Another work of Ben Trabzon’da doğdum, Trabzonlu been the capital of art environment all the time. So, the place Çok farklılıklar oldu. Öncelikle Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi projesi Süleymanname was produced olmaktan gurur duyuyorum ve de where my exhibition is held is a Byzantine structure and the art of bana aittir. O proje ile başlayan okullar sayesinde İstanbul’da ve diğer previously but my work of İstanbulluyum aynı zamanda. İstanbul calligraphy, which is a type of Islamic and Ottoman art, is exhibited şehirlerde yetişen öğrenciler çok güzel yerlere geldi. Daha da başlangıca Süleymanname brings modernity gittiğimizde Osman Hamdi Bey’in zamanındaki akademi hocalarının and traditionalism together under çok özel bir yer. Burada işler yaptım; in that structure. You could see such a cultural prosperity just in hepsi Avrupa’da eğitim görüp geldiler. Bir nevi Avrupa sanatına benzer the same roof. This work of mine burada çocuklar yetiştirdim, burada İstanbul. We are too rich in history, culture and art. sanat eserleri yaptılar. Avrupa’daki sanat akımlarının takipçileri oldular. was exhibited at Art Cologne in hayatımı kazandım, burada sanat yaptım. Bizse, atölyelerimizde Türk resmine ve sanatına dair araştırmalar yaptık. Kologne and two of them were İstanbul, başka bir kenttir. İstanbul Finally, could you share your opinions on İstanbul? İstanbul’da bir sanat ortamı oluşturduk. Bizlerin zamanında İstanbul’da bought by a museum and a collector. için o kadar çok şiir yazıldı, o kadar çok I was born in Trabzon. I am very proud of it. Also, I am from yaptığımız çalışmalar çok ilgi gördü. Türk resmini, gravürünü İstanbul’da beste yapıldı, o kadar çok resim çizildi ki İstanbul. This city is a very special place. I did many things, iyi bir seviyeye taşıdık. Folklorik kültürümüz üzerinden İstanbul’da iyi Over the past months, you have educated children, made a life and performed art here. It is a çalışmalara imza attık. Ben de hat sanatını resim sanatıyla birleştirdim. had an exhibition “Atlar, Hatlar düşünün ne kadar ilham verici bir şehir different city. It is so inspirational a city that many poems and Bunları da İstanbul’da yaptık. İstanbul, her dönem sanat ortamının and Süleymanname” at İBB Kültür olduğunu. İstanbul, Mimar Sinan demek, başkentiydi. Mesela, şu an benim sergimin olduğu yer bir Bizans yapısı ve Co. Şerefiye Sarnıcı. Could you talk İstanbul Osman Hamdi Bey demek. lyrics have been written and paintings have been made. İstanbul bir İslam ve Osmanlı sanatı olan hat sanatı da o sarnıcın içinde sergileniyor. about this work? İstanbul, bütün o eşsiz sanatçılar demek. means Mimar Sinan, Osman Hamdi… I mean, İstanbul refers to all of those unique artists. It is still alive, no matter how much distress İşte bu kültürel zenginlik ancak İstanbul’da olur. Çok zenginiz tarih, kültür This exhibition is a work prepared İstanbul birçok sıkıntı yaşadı ama her ve sanat konusunda. by looking at Süleymanname. My it has suffered. şeye rağmen yine ayakta.

50 51 MÜZELERLE İSTANBUL İSTANBUL WITH ITS MUSEUMS tourıst

Büyük ülkenin küçük bir modeli: “Miniatürk” A big country in miniature: “Miniaturk”

Türkiye, medeniyetler mozaiği olan coğrafyasının içinde birbirinden değerli tarihi eserlere ev sahipliği yapıyor. Bu eserlerin küçük bir kopyası da İstanbul’da Miniatürk’te bulunuyor.

Turkey is home to numerous valuable historical artifacts in a geography, a mosaic of civilizations. The small copies of these historical structures are exhibited in Miniaturk in İstanbul.

stanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür AŞ tarafından Miniaturk, established by the Istanbul Metropolitan 2003 yılında açılan Miniatürk, İstanbul’un başkentlik Municipality Culture Inc. in 2003, shows its respect İyaptığı medeniyetlerin eserlerine dair bir saygı through the small copies of historical monuments handed Bizans, Selçuklu ve Osmanlı’ya ait kervansaraylar, its time and put together in one place, Miniaturk, ranging duruşu niteliğinde en kıymetli eserlerin küçük birer down by most civilizations having ruled in İstanbul. These külliyeler, medreseler, köprüler, garlar, iskeleler, kaleler, from caravanserais, social complexes, madrasahs, bridges, kopyasını bir araya getirerek, yani “Büyük Ülkenin Küçük copies were put together under the motto “A Big Country in surlar, türbeler, camiler, kiliseler, sinagoglar, saraylar, stations, piers, castles, city walls to tombs, mosques, Bir Modeli” sloganıyla yerli ve yabancı turistlerin bu Miniature.” It enables a great many domestic and foreign yalılar, dikilitaşlar, anıtlar, heykellerin; diğer yandan da churches, synagogues, palaces, mansions, obelisks, eserleri İstanbul’da yakından görmesini sağlamakta. tourists to see these monuments closely. Pamukkale’den Peri Bacaları’na kadar dünyada eşi benzeri monuments and sculptures in the Roman, Byzantine, olmayan doğal oluşumların, uzman bir ekip tarafından, Seljukian and Ottoman period; besides, the unique natural COĞRAFYAMIZIN EN ÖNEMLI ESERLERI BIR ARADA THE MOST OUTSTANDING ARTIFACTS OF OUR titiz bir çalışmayla minyatür modelleri meydana getirilmiş. formations such as Pamukkale Travertines and the Fairy Miniatürk’te, topraklarımızdaki binlerce tarihi eser GEOGRAPHY IN ONE PLACE Chimneys were also involved. These artifacts, selected arasında bilinirliğine ve dönem temsiline göre Türkiye The most outstanding historical artifacts were selected Miniatürk’de 62 eser İstanbul’dan, 59 eser Anadolu’dan ve based on their popularity and period specifications, were ve Osmanlı coğrafyası sınırları içinden seçilen, Roma, among thousands in Turkey and the Ottoman borders in 13 eser de bugün Türkiye sınırları dışında kalan Osmanlı artificially created in small sizes by a team of experts. coğrafyasından olmak üzere 134 mimari eserin, 1/25 A total of 134 historical artifacts, 62 of which were selected oranına küçültülmüş minyatür modeli bulunuyor. from İstanbul, 59 of which from Anatolia and 13 of which Bu titiz çalışma sonucu ortaya çıkan modeller, from the Ottoman geography, out of Turkey’s borders, were ziyaretçileri tarihsel bir yolculuğa çıkarıyor. drawn to scale at 1/25.

600.000 METREKARELIK ALAN These works in miniature, nothing less than perfection, Toplam alanı 600.000 metrekare olan Miniatürk’te, make you set out to discover the history. günümüzde varlığını sürdürememiş fakat dünya tarihinde önemli, antik çağın yedi harikası arasında AN AREA OF 600.000 SQM sayılan Artemis Tapınağı ile Halikarnas Mozolesi de In the 600.000-sqm Miniaturk, the Temple of Artemis sergilenirken, ayrıca içinde Panorama Zafer Müzesi ve and the Mausoleum of Halicarnassus, which are the two Kristal İstanbul Müzeleri gibi müzeler de bulunuyor. monuments of the Seven Wonders of the World, are also involved. In addition, there are a number of museums YERLI VE YABANCI TURIST AKINI such as Panorama Victory Museum and Crystal İstanbul İstanbul’a ziyarete gelen yerli ve yabancı turistlerin ilk Museum. uğrak yerlerinden olan Miniatürk’teki eserler ile ilgili Sesli Rehber Mobil Uygulama hizmeti de verilmektedir. AN INFLUX OF DOMESTIC AND FOREIGN TOURISTS Miniatürk Mobil uygulamasını Apple Store veya Google In Miniaturk, Audio Guide Mobile Application service is Play üzerinden cep telefonunuza indirerek; Türkçe, available for tourists. You can download free Miniaturk İngilizce, Fransızca, Almanca, Rusça, Arapça, Farsça, Mobile Application on App Store or Google Play. The Japonca ve İspanyolca olmak üzere 9 dil seçeneğiyle multilanguage interface is available in 9 different ücretsiz rehberlik hizmetinden yararlanabiliyorsunuz. languages (Turkish, English, French, German, Russian, İstanbul’un tarihi bölgesi Haliç’in kıyısında, Beyoğlu Arabic, Persian, Japanese and Spanish). ilçesinin Sütlüce semtinde yer alan Miniatürk, bayram Miniaturk, located by the seaside of the Golden Horn in günleri de dâhil her gün 09.00-18.00 saatleri arasında Beyoğlu’s Sütlüce neighbourhood, is open to visit every day misafirlerini ağırlıyor. including religious holidays between 9.00 and 18.00.

52 53 İSTANBUL’UN GÖZBEBEKLERİ İSTANBUL’S FAVOURITES tourıst

“Galata Kulesi, İstanbul’un simgesidir” ‘‘The Galata Tower is the symbol of İstanbul’’ Tarihe meydan okuyan Galata Kulesi kule The tower challenging time: “Galata Tower”

İstanbul, hem Asya hem de Avrupa kıtalarında yer alan, eşsiz ve mistik bir kent. İstanbul is a unique and mystic city stretching from Asia to Europe.

first narrative, after the chieftain of the Gauls, Brennus, launched expedition to Byzantion, they settled in the Pera region, so this region was called as Galata, derived from Galatai. Because the Romans called the Gauls as Galatian. The word “Galatian” was also used for the places where the Latin Christians dwelled. According to another narrative, the name “Galata” comes from the word “Caladdo,” which means “steep” in Italian’s Genoa dialect because the Genoese lived in that region. To the last narrative, oğu Roma ile Bizans İmparatorluğu’na When it served as a capital city to the East-Roman and tarihte çeşitli söylenceler var: İlk söylence, there were milk production facilities in the region in the başkentlik yaptığı dönemlerde İstanbul’un the Byzantine Empire, İstanbul was surrounded by the Galyalılar’ın komutanı Brennus’un, Byzantion’a Byzantine period, so the name “Galata” is derived from sınırları, Tarihi Yarımada’nın yani bugünkü city walls stretching from the Historical Peninsula, doğru düzenlediği sefer sonrası Pera bölgesine D the Byzantine Greek word “Galasude,” meaning milk Eminönü’nün, Haliç’in kıyısından Eyüp’e, Marmara namely now Eminönü, the Golden Horn shores, to yerleşmesi ve bölgeye de Galatai’den türetilen production facility. Deniz’i kıyısından da Yedikule’ye kadar uzanan Eyüp through the Sea of Marmara to Yedikule. The Galata denmesidir. Çünkü Romalılar, Galyalılar’a surlar içinde kalmaktaydı. Haliç’in karşı tarafında area with the fig orchards opposite the Golden Horn “Galatlar” derlerdi. Galat sözcüğü, Latin TOWER OF CHRIST: GALATA TOWER incir ormanlarının bulunduğu bölgeye, antik çağda was called “Sykia,” meaning “fig tree” in the ancient Hıristiyanların yaşadıkları yerler için de There is not any exact information about when the Galata incirlik anlamına gelen “Sykia” denirdi. Bizans time. In the Byzantine period, this area was called kullanılırdı. Galata ismine dair diğer bir söylence Tower, a symbol of İstanbul, was built. It is likely that zamanında da bu bölge, dönemin dilinde “karşı/ “Pera,” meaning “across” in the language of that time. de bölgede yaşayan Cenovalılardan dolayı, the tower was built by order of Anastasius I in 528 as a karşı yaka” anlamına gelen Pera ismiyle anılırdı. İtalyanca’nın Cenova lehçesinde “çok yokuş” lighthouse. However, the tower suffered great damage FROM PERA TO GALATA anlamına gelen “Caladdo” kelimesinden türediği. during the Latin invasion, namely the Fourth Crusade, in PERA’DAN GALATA’YA Even if the area was called as Pera due to its location En son söylenceyse, Bizans zamanında bölgede the very beginning of the 13th century. The current look Bölge, Bizans’ın karşı tarafında yer alması opposite the Byzantine side, it began to be called as süt üretim merkezleri bulunduğu ve Bizans of the Galata Tower was worn up by the Genoese in 1348. nedeniyle Pera olarak anılsa da zamanla Galata Galata over time. There are various narratives about Rumcasında süt üretim merkezi anlamına gelen İstanbul was occupied by the Latins and the Geneose olarak bilinmeye başladı. Galata’nın adına dair the name “Galata” in the history. According to the “Galasude” sözcüğünden geldiği. inhabited in the Pera region. They surrounded their

54 55 İSTANBUL’UN GÖZBEBEKLERİ İSTANBUL’S FAVOURITES tourıst

İSA KULESI: GALATA KULESI dwelling site with the walls. The walls, called as Christos İstanbul’un simgesi olan Galata Kulesi’nin ne zaman Walls, consisted of a series of bastions. The biggest bastion yapıldığına dair net bir bilgi yok. Kulenin ilk olarak 528 at the hilltop was named as Christos Tower, also known as yılında, I. Anastasius tarafından fener kulesi olarak Tower of Christ. But we know it as Galata Tower. yapıldığı iddia ediliyor. Ancak, 13. yüzyılın hemen başında 4. Haçlı Seferleri sırasında yani Latin istilası THE FIRST MAN FLYING FROM THE TOP OF THE zamanında, kule oldukça zarar görmüş ve yıkılmıştır. GALATA TOWER Galata Kulesi’nin günümüzdeki şeklini 1348 yılında The tower was used for different purposes over the years Cenevizliler vermiştir. İstanbul’un Latinler tarafından such as a watch-tower, a place for the Mehter Band, işgal edilmesiyle Pera bölgesine Cenevizliler yerleşmeye observatory and prison. When the tower was damaged başladı. Cenevizliler, Pera bölgesinde kendi yaşayacakları by the earthquake in 1509, it was renovated by Architect alanı surlarla çevirmeye başladılar. Hristos Surları Hayrettin. By the end of the 16th century, the astronomer adını taşıyan bu surlar, birçok burcun birleşiminden and mathematician Takıyüddin Efendi set up an oluşmaktaydı. Tepede yer alan en büyük burca da yine observatory at the top of the tower during the reign of Hristos Kulesi, diğer adıyla İsa Kulesi adını verdiler. Biz Sultan Murat III. ise, onu Galata Kulesi olarak bilmekteyiz. To mention a series of incidents having occurred at the Galata Tower, one of them is about Hezarfen Ahmet Çelebi, in the period of Sultan Murat IV. After he researched scientist İsmail Cevheri’s notes about flying, who lived in the 10th century, he flew from the top of the Galata Tower to Üsküdar’s Doğancılar square with the wings he designed; in other words, he became the first man flying from one continent to another. GALATA KULESI’NDEN UÇAN ILK INSAN İSTANBUL’S FAVOURITE, GALATA TOWER Kule, yıllar içinde çeşitli The Galata Tower wears its current look thanks to the last amaçlarla kullanılmıştır: restoration started in 1965 and finished in 1967. Gözetleme kulesi, mehterhane When it comes to İstanbul, the Galata Tower is one of takımı yeri, rasathane, the places first coming into mind. It is also a favourite hapishane. 1509 depreminde landscape location for photographers. hasar gören kule, Mimar Hayrettin tarafından yeniden This historical site hosts a great many visitors all day long. onarıldı. 16. yüzyıl sonlarında The restaurants and cafés at the square of the Galata III. Murat padişahlığı Tower are the top places with tourist influx in İstanbul. döneminde ise astronom The Galata Tower is open to visit at 09.00-19.00 every day. ve matematikçi Takıyüddin The ninth floor of the tower is run as a café in the daytime Efendi, kulenin tepesine bir rasathane kurdu. and as a restaurant in the evenings. The restaurant is open at 20.00-00.30 every day. Birçok hadisenin yaşandığı Galata Kulesi’ndeki en önemli olay ise IV. Murat zamanında gerçekleşti. Hezarfen Ahmet Çelebi, 10. yüzyılda yaşamış olan bilim insanı İsmail Cevheri’nin uçuş ile ilgili notlarını inceledikten sonra tasarladığı kanatlarla Galata Kulesi’nden Üsküdar Doğancılar Meydanı’na, İstanbul’un en önemli simgelerinden olan kule, gün yani bir kıtadan başka bir kıtaya uçan ilk insan içinde çok sayıda ziyaretçiyi ağırlar. Galata Kulesi ve olmuştur. meydanında yer alan yeme-içme mekânları, İstanbul’a gelen yerli ve yabancı turistlerin akın ettiği yerlerin İSTANBUL’UN GÖZBEBEĞI GALATA KULESI başında gelir. Galata Kulesi, 1965’te başlayıp 1967’de biten son tadilatıyla günümüzdeki görünümünü kazanmıştır. Galata Kulesi, her gün 09.00 ile 19.00 saatleri arasında gezilebilir. Galata Kulesi’nin 9. katı ise gündüzleri İstanbul dendiğinde akla gelen ilk yerlerdendir Galata kafeterya, akşam saatlerinde ise restoran olarak hizmet Kulesi. Fotoğrafçılıkla ilgilenenlerin de önemli uğrak vermektedir. Kulenin restoran kısmı her gün 20.00 ile yerlerinden biridir aynı zamanda. 00.30 saatleri arasında açıktır.

56 57 TURIZM TÜRLERI TYPES OF TOURISM tourıst

Saç ekimi turizmi denilince ülkemiz ve İstanbul olarak nasıl bir At which level are our country and İstanbul in hair Saç Ekimi Uzmanı Songül ALCI: seviyedeyiz? transplant tourism? Sağlık turizmi konusunda ülke olarak iyi bir seviyedeyiz. Sağlık turizminin Our country is at a good level in medical tourism. önemli türlerinden olan saç ekimi turizminde İstanbul özelinde dünyada In hair transplant tourism, one of the important “Saç ekimi herkesin bildiği bir yer haline geldik. Saç ekimi denince artık akla sadece types of medical tourism, İstanbul has become İstanbul geliyor. Bunu biz söylemiyoruz sadece. Washington Post’ta 2016 a well-known place in the world. Even, only denince artık yılında yayınlanan bir makalede, “Türkiye, artık bir saç ekimi cenneti.” İstanbul comes to minds when it comes to hair diye bahsediliyor, belgesel kanallarında saç ekimi konusunda ne kadar iyi transplantation. Not only do we say this but olduğumuz anlatılıyor. Amerika’da bir saç ekimi oturumunda ancak 1000 also Washington Post wrote in 2016: “Turkey akla sadece greft ekim yapılabilirken ülkemizde gerçekleşen bir saç ekimi oturumunda is a paradise of hair transplant now.” Also, 5000-6000 greft oranında bir ekim yapabiliyoruz. Bunları yaparken de çok documentary channels say how good we are in İstanbul geliyor” doğal sonuçlar elde ediyoruz. Çünkü çok iyi saç ekimi uzmanlarına, saç hair transplant. In America, only 1000 grafts can ekimi için kullanılan son teknolojilere sahip olduğumuz kadar bu işin iyi Hair Transplant Expert Songül ALCI tanıtılması, yurt içi ve yurt dışından gelen hastaların transferi, konaklaması be transplanted in a session of hair transplant. But “When it comes to hair transplant, only ve gezi planları da dâhil olmak üzere iyi bir organizasyon becerisine de in Turkey, we can transplant 5000-6000 grafts. We İstanbul comes to minds” sahibiz. İşimizi iyi yapıyoruz. Üstelik bu işi İstanbul gibi eşsiz bir tarihi ve can get highly natural results. Because we have turizmi olan bir kentte yapıyoruz. Hem saç ekimi hem de İstanbul birleşince professional hair transplant experts and hi-tech saç ekimi turizmi de kaçınılmaz oluyor. İstanbul’da her sağlıkçı artık birer equipment and techniques for hair transplant. We Ülkemiz, sağlık turizminde yerli ve yabancı turizmci de. can also introduce this operation very well and hastaların önemli uğrak noktalarından. Saç ekimi arrange good organizations including transfer, turizminde ise İstanbul, dünyanın en önemli Saç ekimi turizmine dair neler yapıyoruz? accommodation and trip plans of domestic and lokasyonlarından biri konumunda. İnternet bizim için önemli bir mecra. Bu mecralardan bizi takip eden kişiler foreign patients. We do our job well. Furthermore, Our country is one of the stopovers for domestic and bizlere kolayca ulaşabiliyor. Hangi dili konuşuyorlarsa o dilden kendilerine we do this job in a city having a unique history foreign patients in the context of medical tourism. In hair cevap veriyoruz. Onlar sadece gelecekleri uygun tarihi bizlere bildiriyor. and tourism, İstanbul. Both hair transplant transplant tourism, İstanbul is one of the most important Gelen hastalarımızla aynı dili konuşacak rehberleri ayarlayarak havalimanı and İstanbul merge with each other, so hair locations of the world. transferlerini, konaklanacak otelleri, İstanbul’da gezilecek yerlere kadar transplant tourism inevitably appears. In İstanbul, uzanan bir paketi onlara sunuyoruz. Böylece hastalar hem tedavi oluyor hem every health care professional is also a tourism de tatil yapmış oluyor. Ülke turizmimize önemli katkılar sağlıyoruz. professional today.

stanbul’da 2000’li yılların başlarından itibaren başlayan Hair transplant operations, which have been carried out in Özellikle hangi ülkelerden hastalar geliyor? What do we do regarding hair transplant tourism? saç ekimi çalışmaları, günümüzde ülkemizi saç ekimi ve İstanbul since the beginning of the 2000s, have made our Son 4-5 yıldır bizi özellikle İspanyol hastalar tercih etmeye başladı. Internet is a key portal for us as well. Our followers turizminin dünyadaki başkenti durumuna getirdi. country the world capital of hair transplant and tourism. İspanyol hastalar, saç ekiminde İstanbul’u keşfetmiş durumdalar. İ can reach us easily by using internet. We reply their Almanya’dan, Fransa’dan, İtalya’dan ve Orta Avrupa ülkelerinden de Yaptığı başarılı saç ekimi operasyonlarıyla saç ekimi Songül Alcı, who carries out successful hair transplant hastalarımız var. Hatta Yeni Zelanda, Avustralya’dan ve Kore’den bile questions in their native languages. They only turizminin gelişmesine önemli katkı sağlayan Songül Alcı, operations and accordingly makes important contributions to hastalarımız geliyor. Bizleri yıllardır tercih eden Ortadoğu coğrafyasından inform us about dates of their visits. We prepare a Tourist Dergisi’ne saç ekimi ve turizmini anlattı. the development of hair transplant tourism, has informed us large scale of plans such as guides, accommodations, about hair transplant and tourism in this issue of the journal. must-see places in İstanbul and even world-famous Günümüze geldiğimizde ne gibi saç ekimi yöntemleri var ve steakhouses and so on. Thus, patients both receive saç ekimi süreci ne kadar? To talk about today’s methods, what are they and how long cure and take a holiday. We make important Saç ekiminde ilk zamanlar FUT yöntemi kullanılırdı. Ama is hair transplant process? contributions to the country’s tourism. artık bu yöntem geçmişte kaldı. Günümüzde FUE yöntemini At first, FUT method used to be used in hair transplant. But kullanıyoruz. FUE’de, hastanın saçlarını tamamen kesiyoruz, this method is out of use today. We use FUE method now. In Where do patients come from particularly? enseye yakın kısmında var olan saçları tek tek alarak saç this method, we cut a patient’s hair completely. We extract In the last 4-5 years, especially Spanish patients olmayan bölgeye ekiyoruz. Bu süreç hastanın saç ekilecek individual hair follicles from a donor part, especially the back prefer us. They have searched out İstanbul in hair bölgesinin açıklığına göre 5 ila 8 saat arasında yapılıyor. of the head, and graft the follicles on the hairless part. The transplant. We have a good many patients from Bu işlemin ertesi günü yarım saatlik bir pansumana process of operation can take 5 to 8 hours according to the Germany, France, Italy and Central Europe, also. geliniyor. En son saç yıkaması da yapılarak hastalara saçın width of the hairless parts. The patient should visit the clinic A lot of patients even come from New Zealand, nasıl yıkanacağını gösterip saç ekim sürecinin işlemlerini for a half-an-hour dressing the following day. In the final Australia and Korea. Plus, many patients from Iran, bitirmiş oluyoruz. Ancak, hastalarımıza verdiğimiz 15 process, we wash the hair and show how to wash it. But the Saudi Arabia, Jordan and Lebanon have preferred günlük prosedürü uygulamaları gerekli. Üç ayın sonunda patient should follow the 15-day procedures. At the end of us for a long time. Besides, we have native patients saç ektiğimiz bölgede minik minik kabarıklıklarla saçlar three months, new hair will grow in the transplanted parts. from different cities of our country and our citizens filizlenmeye başlıyor. Onuncu ay sonunda ise yeni, doğal ve Ten months later, the patient will have new, natural and from abroad visit us. In short, İstanbul is preferred sağlıklı saçlara kavuşmuş olunuyor. healthy hair. for hair transplant everywhere in the world.

58 59 KÖŞE BUCAK LEZZETLER DELICACIES IN EVERY NOOK AND CRANNY tourtourıstıst

dishes and identified with the region.

Babadan oğula değişmeyen lezzetler: A TRADITION OF İÇLİ KÖFTE (KIBBEH) “SABIRTAŞI” Since the beginning of the nineties, “Sabırtaşı” ve “Nizam Pide & Sütlaç” you must have certainly run into Ali Topçuoğlu, who is a peddler Yemek, yaşamak için önemli bir unsur olsa da tadına Permanent recipes handed of içli köfte and wears a nice varılarak yapıldığında bir keyfe dönüşür. İstanbul, suitcase underneath his white yemek yemeyi bir keyfe dönüştüren yerli ve yabancı down “Sabırtaşı and clean apron with a gentle smile in gastro turistler için bir gastro şehirdir. Nizam Pide & Sütlaç” front of Atlas Pasajı in the street. In the millennium, Ali Topçuoğlu İstanbul’s Historical Peninsula has always been one of the moved his stall to the entrance favourite destinations with its places to eat out as well as the of the apartment building next heart of tourism throughout history. to Hazzo Pulo Geçidi. In 2004, he opened Sabırtaşı Restaurant on the 5th floor of that apartment stanbul turizminde en önemli destinasyonlardan building. But he pushed forward biri olan Beyoğlu’nun İstiklal Caddesi bölgesi, his tradition of selling içli köfte by İ gastronomi düşkünlerine geniş bir seçenek sunar. his stall. Geçmiş sayılarımızda özel bir yer ayırdığımız İstiklal Caddesi sayfamızda, bölgenin en eski ve Upon his death in 2009, his son, tek şubesi olan, caddeyle özdeşleşmiş yeme-içme Mustafa Topçuoğlu, took over the noktalarına mercek tutmuştuk. Bu sayımızda yine business and keeps his father’s bölgeyle özdeşleşen, lezzetleri için özellikle ziyaret tradition by wearing the same edilen, hatırı sayılır bir müşteri kitlesine hitap eden white apron. “Sabırtaşı” ve “Nizam Pide & Sütlaç”ı sayfalarımıza taşıyoruz. KAHRAMANMARAŞ’S CUISINE IN SABIRTAŞI, ESPECIALLY İÇLİ BİR İÇLİ KÖFTE GELENEĞİ “SABIRTAŞI” KÖFTE 90’lı yılların başından beri yolu İstiklal Caddesi’ne The stall and restaurant start düşen herkes, cadde üzerine Atlas Pasajı’nın önüne service at midday. On Mustafa çıkardığı seyyar tezgâhında temiz beyaz önlüğü, Topçuoğlu’s stall, içli köfte and oldukça güzel takım elbisesi ve kibarlığıyla nefis içli minced meat and potato chebureki köfte satan Ali Topçuoğlu’na mutlaka denk gelmiştir. are served. On the restaurant’s menu, there are a lot of local 2000’li yıllara girdiğimizde tezgâhını Hazzo Pulo dishes from Kahramanmaraş, Geçidi’nin yanındaki apartmanın girişine taşıyan Ali which is the Topçuoğlu family’s Topçuoğlu, 2004 yılında aynı apartmanın 5’inci katına hometown, such as mantı, eşkilaye Sabırtaşı restoranını açsa da geleneği bozmadı ve aynı sulusu, tarhana çorbası, sömelek giysileriyle içli köfte tezgâhını caddeye çıkarmaya köfte, yoğurtlu bulgur köfte, devam etti. One of the most important destinations in İstanbul’s tezgâhında içli köfte ile kıymalı-patatesli-peynirli çiğ börek yer alıyor. yüzük çorbası, eli böğründe and tourism, Beyoğlu’s Istiklal Street and its surroundings, Restoran menüsünde de Topçuoğlu ailesinin memleketi Kahramanmaraş’ın Afşin tava including içli köfte Ali Topçuoğlu 2009 yılında aramızdan ayrılınca, and chebureki. These dishes are offer a vast option to foodies. mutfağından lezzetler bulunuyor. Menüde içli köfte ve çiğ börekle birlikte bayrağı oğlu Mustafa Topçuoğlu devralıp babasının prepared with Kahramanmaraş’s mantı, eşkilaye sulusu, tarhana çorbası, sömelek köfte, yoğurtlu bulgur giysilerini de üzerine geçirerek aile geleneğini local foods by Mustafa On the page of İstiklal Street particularly given coverage köfte, suluyağlı köfte, yüzük çorbası, eli böğründe ve Afşin tava gibi yöresel sürdürmeye devam ediyor. Topçuoğlu’s wife. in our previous issues, we cast some light on a lot of yemekler mevcut. Bu yemekler, Kahramanmaraş’tan gelen ürünlerle Mustafa SABIRTAŞI’NDA İÇLİ KÖFTE BAŞTA OLMAK ÜZERE destinations to eat and drink that are the oldest single- Topçuoğlu’nun eşi tarafından yapılıyor. Sabırtaşı is a destination KAHRAMANMARAŞ MUTFAĞI branch shops and identified with the street. In this issue, restaurant for those who prefer Sabırtaşı’nda, tezgâh ve restoran 12.00’de hizmet we present “Sabırtaşı” and “Nizam Pide & Sütlaç,” having Sabırtaşı, farklı ve yöresel yemek tercih edenlerin memnun olarak eating authentic and local vermeye başlıyor. Mustafa Topçuoğlu’nun seyyar a considerable mass of customers thanks to their tasty ayrılacakları bir lezzet durağı. dishes.

60 61 KÖŞE BUCAK LEZZETLER DELICACIES IN EVERY NOOK AND CRANNY tourtourıstıst

KARADENİZ PİDESİNİN ÖNÜNE GEÇEN LEZZET SÜTLAÇ (RICE PUDDING) AHEAD OF KARADENİZ treat sütlaç as if it was a newborn,” and underlines SÜTLAÇ “NİZAM PİDE & SÜTLAÇ” PİDE “NİZAM PİDE & SÜTLAÇ” how they are attentive to sütlaç. Tatlı, öğünlerden önce ya da sonra vazgeçilemeyen Desserts are favourite sweet food eaten before or bir yemek türü. Özellikle tatlıları hakkıyla yapan after meals. Especially places that make extremely SÜTLAÇ MADE OF SPECIAL MILK BROUGHT FROM mekânlar, ayrı bir müşteri kitlesini ağırlar. good desserts host a particular mass of consumers. KIRKLARELİ Beyoğlu’ndaki Nizam Pide & Sütlaç, hakkıyla Nizam Pide & Sütlaç in Beyoğlu is quite famous for its Nizam Pide & Sütlaç has a permanent recipe of yaptığı meşhur Karadeniz pideleriyle ünlendiği Karadeniz pide. Its fame does also rest on its extremely sütlaç. Even if all the process such as cooking kadar kültürümüzün en önemli sütlü tatlısı olan good sütlaç, which is the indispensable pudding degree and ingredients is important, milk specially sütlacıyla da ayrı bir yere sahiptir. dessert in our culture. produced in Kırklareli is the essential ingredient. They cook sütlaç in eight different types: atom sütlaç (honey, banana, hazelnut, grape, Turkish delight, Nizam Pide & Sütlaç, 1981 yılında Beyoğlu’nda Nizam Pide & Sütlaç was founded in Beyoğlu by blackcurrant), honey-banana sütlaç, hazelnut-grape Nizamettin Kızılkaya tarafında kuruldu. Nizamettin Kızılkaya in 1981. One of Beyoğlu’s icons, sütlaç, dried apricot and fig sütlaç, ice-cream sütlaç Beyoğlu’nun simge dükkânlarından biri olan Nizam Nizam Pide & Sütlaç, has been the representative of and baked sütlaç. Pide & Sütlaç, açıldığı günden zamanımıza kadar a tradition of taste with its pide and sütlaç from the pidesi ve sütlacıyla bir damak geleneğinin temsilcisi beginning. Before founding the shop, Nizamettin Orhan Kızılkaya heralded that Nizam Pide & Sütlaç olmuş. Nizamettin Kızılkaya, mekânını açmadan Kızılkaya had made a thorough search of cooking a would open its branch shops where 20 different types evvel iyi bir sütlaç nasıl yapabilirim diye uzun good sütlaç and headed his kitchen with his recipe sütlaç would be produced very soon. süre araştırmalar yapmış ve geliştirdiği reçetesiyle honed to perfection. mutfağının başına geçmiş. If you come by Beyoğlu, you should absolutely drop Nowadays, the shop is run by Orhan Kızılkaya, in these destination restaurants handed down from Mekânı bugünlerde Nizamettin Kızılkaya’nın Nizamettin Kızılkaya’s son, and other members of the father to son. oğlu Orhan Kızılkaya başta olmak üzere Kızılkaya Kızılkaya family. They keep up with the recipe of sütlaç ailesinin diğer fertleri işletirken, babadan handed down by their father. Orhan Kızılkaya says “We

öğrendikleri sütlaç reçetesini de değiştirmeden sürdürüyorlar. Orhan Kızılkaya “Sütlaca, yeni doğan bir bebek gibi davranıyoruz” diyerek, sütlaca nasıl özen gösterdiklerinin altını çiziyor.

KIRKLARELİ’NDEN GELEN ÖZEL SÜTTEN YAPILAN SÜTLAÇ Nizam Pide & Sütlaç’ta sütlacın değişmeyen bir tarifi var. Pişme derecesinden, konulan malzemelerin oranına kadar tüm süreçler önemli olsa da Kırklareli bölgesindeki özel ineklerden elde edilen süt, olmazsa olmaz ana malzeme. Mekânda 8 farklı çeşitte sütlaç var: Atom sütlaç (bal, muz, fındık, üzüm, lokum, kuş üzümü), ballı-muzlu sütlaç, fındık-üzümlü sütlaç, kuru kayısılı-kuru incirli sütlaç, dondurmalı sütlaç ve fırın sütlaç. Orhan Kızılkaya, yakın zamanda Nizam Pide & Sütlaç’ın 20 çeşit sütlacının yer alacağı sütlaç şubelerinin de açılacağının müjdesini verdi.

Beyoğlu’na yolunuz düştüğünde, babadan oğula devam eden bu lezzet duraklarına mutlaka uğrayın.

62 63 SOSYAL TESISLERIMIZ OUR SOCIAL FACILITIES tourıst

Deniz manzarası ve yeşillikler içinde bir mekân: İBB FETHIPAŞA SOSYAL TESISLERI’NIN IMM FETHİPAŞA SOCIAL FACILITIES’ ÖZEL LEZZETLERI SPECIAL TASTES 2003’ten beri kafeterya ve restoran hizmetleri The facilities, run as a café and restaurant since 2003, “Fethipaşa Sosyal Tesisleri” sunan tesisin en özel lezzetlerini ise domates sosu have some special tastes, one of which is Fethipaşa A sea-view place with the green: “Fethipaşa Social Facilities” ve kaşar peyniriyle tatlandırılmış Fethipaşa Special Special, flavoured with tomato sauce and cheddar and ile kavrulmuş mantar eşliğinde sunulan levrek şiş plus fillet sea bass shish served with fried mushrooms. Sarayburnu’ndan başlayarak Ortaköy’e kadar uzanan muhteşem bir İstanbul manzarasına sahip olan İBB Fethipaşa oluşturmaktadır. Ayrıca, menüde ana yemek olarak In addition, there are lamb shanks, grilled dishes, meat Sosyal Tesisleri, aynı adla anılan tarihi korunun huzur dolu atmosferinde ağırlar misafirlerini. kuzu incik, ızgara çeşitleri, et ve tavuk çoban kavurma, and diced beef and chicken fried on iron plate, pasta makarna ve pilav çeşitleri de bulunuyor. Zeytinyağlı and plau types as main course in the menu. Its olive oil The IMM Fethipaşa Social Facilities, having a stunning landscape of İstanbul stretching out from Sarayburnu to Ortaköy, tabaklarıyla da ünlü mekânda, ara sıcak olarak da dishes and starters such as pastry rolls with pastrami welcome its guests in a serene atmosphere created by the eponymous historical grove. paçanga böreği ve mantar graten, misafirler tarafından and mushroom gratin are customers’ favourites. oldukça ilgi görüyor. DIFFERENT TYPES OF DESSERTS TATLI MENÜSÜ ÇEŞITLERI SIZLERI BEKLIYOR In the dessert menu, a chocolate hot pudding called Tesisin tatlı menüsünde, volkanik adlı çikolatalı sıcak volcanic takes the leading role. The other types are bir tatlı başrolde. Diğer tatlılardan da fıstıklı ve tahinli pistachio and tahini rolled pastry, kadaifi pastry, Tres sarma, kadayıf, trileçe, profiterol, sütlaç, mevsimine Leches cake, profiterole, baked rice pudding, seasonable göre ayva ve kabak tatlıları bulunuyor. candied Turkish quince dessert and pumpkin dessert.

arihi Fethipaşa Korusu, Anadolu yakasının The historical Fethi Paşa Grove, located by the KAFETERYA MENÜSÜNDE FARKLI LEZZETLER DIFFERENT TASTES IN CAFÉ’S MENU Boğaz kıyısında yer alan ve Sultantepe semtinin Bosphorus on the Anatolian side, stretches out from İBB Fethipaşa Sosyal Tesisleri’nin kafeterya menüsünde There are favourite dishes of our daily lives in the café’s TBoğaz’ı gören sırtlarından, Kuzguncuk Tepesi the hills of Sultantepe with the Bosphorus view to the ise gündelik yaşamın popüler tatları yer alıyor. Pizza, tost menu of the social facilities such as pizza, toast types, ve Paşalimanı’na kadar uzanır. Yüzlerce bitki ve ağaç Kuzguncuk Hill and Paşalimanı. The mansion, which çeşitleri, hamburger, dürüm gibi seçenekler kafeterya hamburger and wraps. türünü barındıran bu yemyeşil koruda, bir zamanlar Türk also hosted Cemil Meriç, a Turkish intellectual, once menüsünde yer alıyor. düşüncesinin önde gelen isimlerinden Cemil Meriç’i de Fethipaşa Sosyal Tesisleri’nde, Boğaz’ın eşsiz Additionally, breakfast with a glass of hot tea in the green grove, which was covered with trees and ağırlayan konak, günümüzde Fethipaşa Sosyal Tesisleri manzarasına karşı sıcacık çay eşliğinde yapılacak accompanied by the beautiful view of the Bosphorus and plants, serves as a sea-view restaurant and café today adıyla misafirlerine Boğaz manzarası eşliğinde restoran sabah kahvaltılarının ve dost sohbetleri eşliğinde içilen a cup of coffee going with chit-chats are activities on with the name “Fethipaşa Social Facilities.” ve kafeterya hizmeti sunmaktadır. kahvelerin de tadı bir başka oluyor. occasion at the facilities.

Denizin tüm çekiciliğiyle seyredilebildiği, Fethipaşa The Fethipaşa Social Facilities, where the sea comes into DENIZ MANZARASI VE YEŞILLIKLER SEA VIEW WITH THE GREEN Sosyal Tesisleri, geleneksel Türk mutfağının tadına a fascinating view, welcome those who are very keen to Harika bir tabiat ve erguvan ağaçları eşliğinde A marvelous nature and the judas trees make you have varmak isteyenleri yemyeşil ağaçlar ve kuş sesleri taste the traditional Turkish cuisine, accompanied by unutulmaz bir Boğaz keyfi yaşamak istiyorsanız a joyful time at the true address, the Fethipaşa Social arasında ağırlar. the sound of birds singing and the green.” tartışmasız en doğru adres Fethipaşa Sosyal Tesisleri. Facilities.

64 65 tourtourıstıst

Bu dünyadan bir Ara Güler geçti A legendary mark left on the world: Ara Güler

Fotoğraf makinesi, anları donduran bir icat. Bu icadı da ülkemizde en güzel kullanan isim Ara Güler’di. Bir foto muhabiri olarak İstanbul’un sayısız anını dünden günümüze dondurdu, bize miras bıraktı. Bir İstanbullu olan Ara Güler, geçtiğimiz aylarda aramızdan ayrıldı. Biz de TourIST dergisi olarak, Ara Güler’i, çektiği İstanbul fotoğraflarıyla sayfalarımızda yâd ediyoruz.

Camera is a device freezing the moment. Ara Güler is a poetic photographer of İstanbul, using this device best in our country. As a photojournalist, his collection full of snapshots of a bygone İstanbul was handed down to us. A native of İstanbul, Ara Güler, passed away on October 17, 2018. As TourIST journal, we would like to present a commemorative page in honour of Ara Güler.

66 67 HABER NEWS tourıst

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden bir İstanbul belgeseli: “2 Deniz 1 Şehir: Su Altından İstanbul” A documentary on İstanbul from İstanbul Metropolitan Municipality “Two seas, One city: Underwater İstanbul”

İBB’nin hazırladığı “2 Deniz 1 Şehir: Su Altından İstanbul” The documentary “Two seas, One city: Underwater İstanbul,” zenginliğini dünyaya tanıtmak amacıyla “2 Deniz 1 Şehir: all over the world. The documentary was shot by a belgeselinin ilk gösterimi Cemal Reşit Rey Konser made by the İstanbul Metropolitan Municipality, was Su Altından İstanbul” belgeseli hazırladı. 52 gün boyunca professional crew in 52 days. On the debut night, the Salonu’nda yapıldı. debuted at the Cemal Reşit Rey Concert Hall. profesyonel ekip tarafından özenle hazırlanan belgeselin IMM’s Secretary General Hayri Baraçlı, the IMM’s ilk gösterimi dün akşam Cemal Reşit Rey Konser Deputy Secretary General Nihat Macit, Chairman of stanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanan On the debut night, the IMM’s Secretary General Salonu’nda yapıldı. Gösterime; İBB Genel Sekreteri Hayri Culture Department Rıdvan Duran, Tourism Director “2 Deniz 1 Şehir: Su Altından İstanbul” belgeselinin Hayri Baraçlı said: “We will release this documentary Baraçlı, İBB Genel Sekreter Yardımcısı Nihat Macit, Halil İbrahim Şan and a good many citizens took part. İilk gösterimi yapıldı. Cemal Reşit Rey Konser across İstanbul and the world cities. In this way, we Kültür Daire Başkanı Rıdvan Duran, Turizm Müdürü Salonu’ndaki gösterime katılan İBB Genel Sekreteri Halil İbrahim Şan ve çok sayıda vatandaş katıldı. will showcase our underwater world and make a BARAÇLI: “WE WILL MAKE THE UNDERWATER LIFE Hayri Baraçlı, “Bu belgeselin İstanbul genelinde ve contribution to the development of marine and diving OF İSTANBUL KNOWN IN THE WORLD” dünya şehirlerinde gösterimini yapacağız. Böylece tourism in addition to historical and cultural tourism BARAÇLI: “İSTANBUL’UN SU ALTI ZENGİNLİĞİNİ The documentary was released first at the program. İstanbul’un su altı zenginliğini dünyaya tanıtarak tarih in our country.” DÜNYAYA TANITACAĞIZ” ve kültür turizminin yanı sıra deniz, dalış turizminin de Program belgesel gösterimi ile başladı. Her gün etrafında What marine species live underwater such as Üsküdar, gelişmesine katkı sağlayacağız” dedi. The İstanbul Metropolitan Municipality’s Tourism gezdiğimiz Haliç, Üsküdar, Kadıköy gibi sahil yerlerinin Haliç and Kadıköy shores, where we walk along Directorate has made a documentary called Two Seas, altında ne tür deniz canlılarının yaşadığı gösterildi. every day, was displayed. The 37-min documentary İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Daire Başkanlığı One city: Underwater İstanbul in order to make the 37 dakikalık belgesel katılımcılardan büyük alkış aldı. received a rapturous applause. After the display, Mr. Turizm Müdürlüğü, şehrin saklı kalmış su altı hidden underwater world of the city widely known Gösterimin ardından konuşma yapan Baraçlı, “İstanbul, Hayri Baraçlı said: “İstanbul is a city hosting a lot

68 69 HABER NEWS tourıst

su yolu geçiş güzergâhına sahip olması, iki kıta arasında of various marine species, besides, it has a transit 130 FARKLI DENİZ CANLISI, 4K ÇEKİM KALİTESİ 130 DIFFERENT MARINE SPECIES AND 4K köprü konumunda olmasının yanı sıra su altında waterway and a mission of bridge between the two 52 gün süren belgesel çekimi için 33 farklı dalış RESOLUTION birbirinden farklı binlerce deniz canlısına ev sahipliği continents. We have been given the chance to see this noktasından 120 dalış gerçekleştirildi. 3 su altı The documentary was made in 52 days with 120 dives in yapan bir şehir. Bu belgesel ile de bu zenginliği world closely with this documentary. In 2018, about 13 kameramanı ve 5 su altı fotoğrafçısı 1.500 su altı fotoğrafı 33 different locations. 3 underwater cameramen and 5 yakından tanıma fırsatı bulduk. 2018 yılında İstanbul’a ve 13 saat 4K kalitesinde çekim yaptı. 130 farklı deniz underwater photographers took 1500 sea life photos with million 433 thousand tourists visited İstanbul. We will yaklaşık 13 milyon 433 bin turist geldi. Bu belgeselin canlısı kameralara yansıdı. Yerel yönetimlerde alanında 4K resolution in 13 hours. 130 different marine species try to make this documentary known in İstanbul and İstanbul’da yaygınlaşması ve dünya şehirlerinde ilk olma özelliğine sahip belgesel ile İstanbul’un su altı were shot by cameras. With this documentary to lead the de gösteriminin yapılması için çalışacağız. Böylece release it in the world cities. Thus, we will increase turizmini, canlı çeşitliliğini ve temizlik ekseninde sahip field in local administrations, our purpose is to introduce İstanbul’un tarih ve kültür turizminin yanı sıra the development of historical and cultural tourism in olduğu su altı zenginliğinin dünyaya tanıtılması ve İstanbul’s underwater tourism, various marine species and deniz turizmi, dalış turizmi gibi farklı sektörlerde de İstanbul, besides, in different sectors such as marine su altı canlı türlerinin korunabilmesi için farkındalık underwater richness in the context of pureness and also gelişimine katkı sağlayacağız” dedi. and diving tourism.” oluşturulması amaçlanıyor. create an awareness for the protection of marine species.

2 DENİZ 1 ŞEHİR Su altından İstanbul BELGESEL GÖSTERİMİ ve GALA

SAAT 19:00 GALA SAAT 20:00 BELGESEL GÖSTERİMİ FOTOĞRAF SERGİSİ

İSTANBUL’UN SU ALTI ZENGİNLİKLERİ FOTOĞRAF SERGİSİ CEMAL REŞİT REY KONSER SALONU FUAYE ALANI

70 71 MUTFAĞIN KAPTANI CAPTAIN OF THE KITCHEN tourıst

When did you join the family of the social facilities? Mutfakta çeyrek asır: I began at the Social Facilities seven and half years ago. The first and current workplace is the IMM Fethipaşa Social Facilities. Since then, “Hüseyin Çelik” I have been here. I got a different vision at the social facilities. We prepare special meals in order to satisfy our guests in accordance with the A quarter century TourIST dergimizin ikinci sayısında yine plans of our administrators. in kitchen: bir İBB Sosyal Tesisleri’nin aşçısının evine, yani mutfağına konuk oluyor “Hüseyin Çelik” How long have you been performing in the ve onun mutfak alanındaki serüvenini sayfalarımıza taşımaya devam ediyoruz. kitchen? Bu sayımızda İBB Fethipaşa Sosyal Roughly 25 years. I mean, I’ve been dealing with Sosyal Tesisler bünyesine ne zaman dâhil oldunuz? Tesisleri’ni sizlere tanıtırken hemen this job for a quarter century. Yedi buçuk sene evvel Sosyal Tesisler bünyesine dâhil oldum. Çalışmaya ardında da tesis mutfağının kaptanı Şef ilk başladığım yer şu anda da çalıştığım İBB Fethipaşa Sosyal Tesisleri. Hüseyin Çelik’in hikâyesini dinliyoruz. What are your areas of expertise in cuisine? O zamandan bu yana burada hizmet veriyorum. Sosyal Tesisler bana My areas of expertise are the Ottoman and In this issue of TourIST journal, we continue ayrı bir vizyon kattı. Güzel bir ekip çalışması içinde, yöneticilerimizin Turkish cuisine. I have been performing in to improve our coverage of the kitchen planlamaları doğrultusunda misafirlerimizi memnun etmek için özel these cuisines for a long time. I also make some experiences of the IMM Social Facilities yemekler hazırlıyoruz. specialties from the world cuisine. We prepare as a guest to its chef’s kitchen, namely his food going with our menu. As a team, we try to İBB Sosyal Tesisleri’nin en önemli lokasyonlarından birinde, manzarası home. After a short introduction of the IMM Toplamda kaç yıldır mutfak işinde çalışmaktasınız? cook the best food for our guests. ve hikâyesi olan İBB Fethipaşa Sosyal Tesisleri’nin mutfağında Fethipaşa Social Facilities, we will give ear to Yaklaşık 25 sene oldu. Çeyrek asırdır bu meslek içindeyim yani. kaptansınız. Mutfak hikâyeniz nasıl başladı? Chef Hüseyin Çelik’s story, the captain of the The IMM Fethipaşa Social Facilities is a special Bartın’da Kaleköy’de doğup büyüdüm. 16 yaşıma kadar Bartın’daydım. social facilities’ kitchen. Mutfak olarak hangi mutfaklar uzmanlık alanlarınız? one. There are some your specialities in the 17 yaşıma girdiğimde babamın bir aşçı arkadaşının yanında çırak olarak Benim uzmanlık alanlarım Osmanlı ve Türk mutfağı. Uzun süredir menu. What are these? çalışmak için İstanbul’a geldim. Başladığım yer Üsküdar Bağlarbaşı’nda bu mutfaklarda çalışmalar yapıyorum. Aynı zamanda dünya For example, there is Fethipaşa Special in the You are the captain in the kitchen of the mutfaklarından örnekler de veriyorum. Menümüz doğrultusunda bir lokantaydı. Mesleğe ilk orada adım attım. IMM Fethipaşa Social Facilities with its menu. We sear the steak and blend with a çalışmalar yürütüyoruz. Müşterilerimize en güzel yemekleri sunmaya special tomato sauce. In the final stage, we grate panorama and story in one of the most çalışıyoruz ekip olarak. Peki, o lokantada ne kadar çalıştınız ve sonraki kariyeriniz nasıl important locations of the IMM Social some cheddar on the top and bake it. Another ilerledi? important food is fillet sea bass shish. First, we Facilities. How did your story begin? İBB Fethipaşa Sosyal Tesisleri, özel bir tesis. Buraya ait özel yemekler Mesleğe adım attığım ve inceliklerini öğrendiğim ilk çıraklık yerimde üç fillet the sea bass and put on a twig of bay tree, I was born in Bartın’s Kaleköy village. I was de mevcut menüde. Neler var özel yemekler dâhilinde? buçuk sene kadar çalıştım. Sonra, Kadıköy’de bir mantıcıda çalışmaya placing some vegetables into the fillet pieces. in Bartın by the age of 16. When I was 17, I Örneğin, Fethipaşa Special yemeğimiz var. Bonfilemizi alt ve üst olarak Also, we have a daily changing menu. başladım ve orada farklı bir mutfağı öğrenmiş oldum. Hemen akabinde came to İstanbul to work as an apprentice mühürlüyoruz. Ayrıca özel bir domates sosu ile harmanlıyoruz. Finalinde de yine Kadıköy’de bir restoranda çalışmaya başladım. Bu restoranda of a friend of my father, who was a cook. I de üzerine kaşar rendeleyip fırına veriyoruz. Diğer bir önemli yemeğimiz Beside these, you have different types of food in Osmanlı ve Türk mutfağı konusunda uzmanlaştım ve altı buçuk sene began working at a restaurant in Üsküdar’s levrek şiş. Levreğimizi fileto olarak hazırlayıp, aralarına sebze de the menu. What are those? emek verdim. Kadıköy’deki bu restoranda gelişimimi daha da ilerletmiş Bağlarbaşı neighbourhood. I just stepped koyarak, defne ağacı dalında ızgarada pişirip servise hazırlıyoruz. Ayrıca, The grilled food is the most outstanding one. We oldum. Sonra İstanbul’un önemli lokantalarından Sirkeci’deki meşhur straight into that restaurant. her gün değişen günlük yemeklerimiz de mevcut. Konyalı’da meslek hayatım devam etti. Konyalı’da dört sene kadar prepare grilled chicken, meat, fish and meatball. Diced beef and chicken fried on iron plate are çalışarak aşçıbaşı yardımcılığına yükseldim. Well, how long did you work there and Bunun dışında misafirlerimiz için farklı yemekler de var menüde. Bu favourite dishes. Plus, there are olive oil dishes how did you advance your career? yemekler nelerdir? and starters such as pastry rolls with pastrami I worked for three-and-half years in the Bu yemekler içinde ızgaralarımız başı çekiyor. Tavuk, et, balık ve köfte and mushroom gratin. We have different types of first workplace I began to get skilled. ızgaralarımız var. Piliç ve et çoban kavurma da ilgi gören yemeklerimiz desserts such as pudding and cakes in the menu. Later on, I worked at a Turkish ravioli arasında. Ayrıca, zeytinyağlılarımız ve ara sıcak olarak paçanga böreği, shop in Kadıköy and I got training on mantar graten gibi lezzetlerimiz de ilgi görüyor. Tatlı çeşitlerimiz de sütlü Your team is fond of this job at least as much a different cuisine. Then, I worked at ve hamur işi tatlılar olarak menüde yer alıyor. another restaurant in Kadıköy once as you are. What would you like to say to us again. I became professional in Turkish İşinizi severek yapıyorsunuz. Ekibinize de yansımış bu meslek aşkı. finally? cuisine within six and half years. I Son olarak dergimize neler söylemek istersiniz? I deem cooking an art. I also want my daughter improved myself here all the more. After Ben mutfak işini bir sanat olarak görüyorum. Kızımın bu alanlara yakın to get a profession in this field. Now, she studies that, I continued my professional life in bir meslekte kariyer yapmasını da istemiştim. O şimdi bir üniversitede at the food science of a university. We feel like a a famous restaurant Konyalı, in Sirkeci. gıda mühendisliği eğitimi alıyor. Kurum olarak bir aile gibiyiz. family here. As a team, we get so happy to receive I was promoted to the chef assistant Yöneticilerimiz, çalışma arkadaşlarımızla bu aileye misafir gelen kişileri newcomers in this family with our directors and within 4 years. tesisimizde ağırlamaktan çok mutluluk duyuyoruz. colleagues.

72 73 İSTANBUL KITAPÇISI’NDAN EDITÖRÜN SEÇTIKLERI EDITOR’S CHOICES FROM İSTANBUL KİTAPÇISI tourıst

İbrahim Hakkı Konyalı’nın Kayıp Arşivinden İstanbul’da Mimar Sinan Eserleri İbrahim Hakkı Konyalı’nın Kayıp Arşivinden İstanbul’da Dünya Mirası Mimar Sinan Eserleri İstanbul “İbrahim Hakkı Konyalı’nın Kayıp A World Heritage, İstanbul Arşivinden İstanbul’da Mimar Sinan Eserleri,” İbrahim Hakkı Konyalı’nın 1940- 1941 yıllarında hazırladığı ancak çeşitli İki kıtanın buluştuğu sıra dışı bir konumda sebeplerden dolayı yayımlayamadığı bulunan İstanbul, barındırdığı tarih fotoğraf albümü ve Mimar Sinan’ın Eserleri Erdem Yücel, Belkıs İbrahimhakkıoğlu, Fatih Dalgalı katmanlarıyla günümüz insanını zaman Kolektif adlı çalışmalarından yararlanılarak ve KÜLTÜR AŞ YAYINLARI içinde geriye götüren etkileyici mekânlara KÜLTÜR AŞ Yayınları Konyalı’nın değerlendirmelerine bağlı 456 sayfa / pages sahiptir. Tarihi çevre, damıtılmış bir 327 sayfa / pages kalınarak hazırlanmıştır. yaşam kalitesi ve zevki yansıtmakta, “Kayıp Arşivinden İstanbul’da Mimar Sinan Eserleri” değerini anlayanlara benzersiz hazineler İstanbul, a city of two continents with its Çalışmaya konu olan eserler; Mimar was prepared by using references from the photo sunmaktadır. Tarih öncesi dönemden extraordinary location and a profound history, Sinan’ın İstanbul’da yapmış olduğu cami, album İbrahim Hakkı Konyalı compiled in 1940-1941 yakın çağlara kadar sürekli olarak iskân mescit, türbe, kütüphane, dârülkurrâ ve has such mesmerizing places that it takes today’s but could not publish for many reasons and his work edilen bir yerleşim yerinin sırlarının mektepleri içermektedir. people to the past. The historic atmosphere reflects “Mimar Sinan’ın Eserleri” and referring to Konyalı’s anlaşılması ve keyfine varılması, hakkında a purified quality and joy of life and presents unique assessments. derin bilgi edinmeyi, dolayısıyla yakından Konyalı’ya ait olan bu albüm, Faik Şenol’un incelemeyi gerektirir. treasures to its appreciative lovers. It requires a deep (1912 İstanbul doğumlu fotoğrafçı) The works referred in the book contain the mosques, research about the secrets of such a city perpetually vârislerinden alınan ve içinde çok sayıda masjids, mausoleums, libraries, dârülkurrâ (place Son yıllarda tarihi eserlerin çevresi ile settled from prehistoric times to the modern age. görsel dokümanın bulunduğu koleksiyon for Qur’an recital) and schools Mimar Sinan built in birlikte özgün mimarisine uygun bir arasından çıkmıştır. İstanbul. şekilde korunması ve gelecek nesillere bu In recent years, there has been an increase in studies bilincin aktarılması noktasında yapılan Bu albüme ek olarak, İstanbul Büyükşehir based on the protection of historical artifacts and This album of Konyalı’s came out of the collection with çalışmalarda bir artış gözlenmektedir. Belediyesi Atatürk Kitaplığı’nda their surroundings in their original architecture and many visual documents borrowed from Faik Şenol’s bulunan Mimar Sinan’ın Eserleri adlı the transfer of this sense to the next generations. 473 varaklık yine Konyalı’ya ait olan heirs -who is a photographer, born in İstanbul in 1912. Tarihi Yarımada, Eyüp, Galata, Üsküdar ancak yayınlanmamış ve aynı albüm için ve Boğaz gibi alanlarda şu anda mevcut, Just with extensive and long-term works, it will be hazırlanan daktilo metni kaynak alınarak In addition to this album, Konyalı’s unpublished zevkle seyredilen, içinde dolaşılan yayına hazırlanmıştır. work of 473 pages “Mimar Sinan’ın Eserleri” in eserlerimizin korunması ve gelecek possible to protect our historical places visited with İstanbul Metropolitan Municipality’s Atatürk kuşaklara aktarılması ciddi ve uzun vadeli relish such as the Historical Peninsula, Eyüp, Galata, İbrahim Hakkı Konyalı’nın Kayıp Library and the typescripts compiled for the same çalışmalar ile mümkün olacaktır. Üsküdar and the Bosphorus and to transfer this Arşivinden İstanbul’da Mimar Sinan album were also referred. sense to the next generations. Eserleri adlı bu çalışmada, büyük mimarın “Dünya Mirası İstanbul” adlı eser, yapı tekniğinde uyguladığı yöntemleri, You will read the methods the great architect used in UNESCO’nun miras listesinde yer alan “Dünya Mirası İstanbul” has been worked on by bu yapılardan birçoğunun bakımsızlık construction technique, how most of these structures şehrin daha iyi tanınmasını sağlamak neticesinde nasıl yok olduğunu ve Mimar got dilapidated and Mimar Sinan’s architectural amacıyla alanında uzman isimlerce experts in their fields in order to better promote the Sinan’ın mimari dehasını Konyalı’nın brilliance in Konyalı’s style of writing in Kayıp hazırlanmış olup, okurların beğenisine city in UNESCO’s World Heritage List and introduced dilinden okuyacaksınız. Arşivinden İstanbul’da Mimar Sinan Eserleri. sunulmuştur. to readers.

74 75