L’ À VÉLO Radwandern im Elsass Cycling in Alsace Fietsen in de Elzas

938 m VILLAGES PITTORESQUES ET VIGNOBLE DE 60 km - Malerische Dörfer und Cleebourger Weinland / Picturesque villages and the wine region of Cleebourg 11 Door schilderachtige dorpjes en de wijngaarden van Cleebourg /

ALLEMAGNE

ALLEMAGNE

D77 10 Wingen D3 Rott D264 D3 Geisberg S D186 aue r 12 D77 Parc Naturel D777 D240 Cleebourg D76 Régional

Camp de Drachenbronn Drachenbronn- Birlenbach

D264 D77 Seebach D27 des Vosges

D76 D34 du Nord D51 Siegen D77 D249 D264 Schœnenbourg Gœrsdorf Mitschdorf Trimbach Merkwiller- Crœttwiller Aschbach Pechelbronn Soultz-sous-Forêts Wœrth Kutzenhausen D28 Hohwiller Oberrœdern D77 Oberdorf-Spachbach Départ du circuit / Start der Tour / Hoelschloch D199 Kuhlendorf D28 Start of trail / Vertrekpunt D250 D263 Reimerswiller 9 Sens du circuit / Richtung der Tour / HattenDirection of trail / Rijrichting Schwabwiller Route / Straße / Road / Verharde weg Sauer Voie à circulation restreinte/ Straße mit eingeschränktem Verkehr / 9 Restricted access road / Weg met beperkt verkeer D27 Parcours cyclables en site propre/ Radweg im Gelände / Separate cycle track / Fietspad Bandes cyclables / Radweg auf der Straße / FORÊT DE Cycle lanes / Fietsstrook Gare SNCF / Bahnhof / 0 2,5 5 km Railway station / Treinstation 3 Autres tours / Andere Touren / Légendes Cartographie Other trails / Andere tochten

PFALZ (D)

Soultz-sous-Forêts

Strasbourg

BADEN LORRAINE SCHWARZWALD (D)

Colmar

Mulhouse

BÂLE (CH)

JANVIER 2014 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 1/4 L’ ALSACE À VÉLO 938 m Radwandern im Elsass VILLAGES PITTORESQUES ET VIGNOBLE DE CLEEBOURG 60 km - Malerische Dörfer und Cleebourger Weinland / Picturesque villages and the wine region of Cleebourg Cycling in ALsace Door schilderachtige dorpjes en de wijngaarden van Cleebourg / Fietsen in de Elzas 11

Line. After Steinseltz, from the Geisberg, you can survey C'est une route vallonnée qui conduit de Soultz- Durch eine hügelige Landschaft führt der erste the town of Wissembourg with its fortifications. The sous-Forêts à Hunspach, classé parmi les plus beaux Streckenabschnitt von Soultz- sous- Forêts bis nach town's old houses and the river which runs through it, the villages de . Elle serpente au milieu des champs Hunspach, das zu einem der «Schönsten Dörfer Frank- Lauter, give it a great deal of character. The route route is parsemés de casemates et de vestiges de la Ligne reichs» gekürt wurde. Es ist gesäumt von Bunkern und via the piémont of the Northern Vosges. The trail passes Maginot. Après Steinseltz, depuis le Geisberg, on von Befestigungsruinen der Maginot- Linie. Wenn man through the Cleebourg vineyards and forest, leading the embrasse d'un coup d'œil la ville de Wissembourg et son Steinseltz hinter sich gelassen hat, genießt man vom cyclist through the open countryside, well off the beaten enceinte fortifiée. Retour par le piémont des Vosges du Gipfel des Geisbergs eine wundervolle Sicht auf die track. At the end of the trail, through the vegetation Nord. La forêt et le vignoble de Cleebourg habillent le Stadt Wissembourg und ihre Befestigungsmauern. Der that covers them, you can pick out the slag heaps of the parcours qui guide le randonneur en pleine nature, hors Charakter dieser Stadt ist durch die gut erhaltene al- old asphaltic sand mine at Merkwiller- Pechelbronn and des sentiers battus. tertümliche Architektur des Stadtkerns und durch den some pumps which are still in use. À quelques kilomètres de Soultz-sous-Forêts, Hunspach idyllischen Verlauf des Flüßchens Lauter geprägt. Der séduit le visiteur par son homogénéité architecturale. Rückweg führt über die Ausläufer der nördlichen Voge- Remarquez les vitres des maisons dont beaucoup sont sen. Dieser Streckenabschnitt verläuft, völlig abseits von Een heuvelachtige route van Soultz-sous-Forêts naar bombées vers l'extérieur. Wissembourg n'a pas usurpé überlaufenen Wegen, durch die freie Natur, umgeben Hunspach, een van de ‘Mooiste Dorpen van Frankrijk’. De son surnom de « perle de l'Alsace du Nord ». Ses von den Weinbergen von Cleebourg und von wunder- tocht gaat door met kazematten van de Maginotlinie belles maisons anciennes, son cours d'eau, la Lauter, lui schönen Waldgebieten. Auf dem letzten Abschnitt des bezaaide velden. Vanaf de Geisberg na Steinseltz ziet u in donnent un certain caractère. À l'entrée du faubourg de Rundweges kann man durch die Vegetation hindurch één oogopslag de stad Wissembourg en de vestingmuren. Bitche, un bâtiment Renaissance est doté d'un superbe noch die Halden dieses ehemaligen Ölfördergebietes De prachtige oude woningen langs de Lauter, het riviertje oriel d'angle. À voir aussi le musée Westercamp qui entdecken. In der Gegend um Merkwiller- Pechelbronn dat de stad doorkruist, geven de stad sfeer. Terug via de ranime le passé de la ville. En fin de parcours, entre wurden früher bitumenhaltige Sandvorkommen ausge- uitlopers van de Noordelijke Vogezen. Het bos en het quelques passages en forêt, on distingue à travers la beutet. Einige Pumpen sind sogar noch heute in Betrieb. wijngebied rond Cleebourg vormen de achtergrond van végétation des terrils de l'ancienne exploitation minière deze tocht dwars door de natuur buiten de gebaande de sables bitumineux de Merkwiller-Pechelbronn et wegen. Aan het eind van de tocht, na enkele stukken It is a hilly road that leads from Soultz-sous-Forêts certaines pompes encore en activité. bospad, komen de slakkenbergen in zicht van de to Hunspach, which is classed as one of the most beau- voormalige teerzandmijnen van Merkwiller-Pechelbronn. tiful villages in France. It winds its way through fields Sommige pompen zijn nog in werking. strewn with blockhouses and remains of the Maginot

LE PARCOURS / DER WEG / THE ROUTE / DE ROUTE

Partiel Total Localités Teilabschnitt Gesamt Orte - Towns - Gemeentes Partial Total Soultz-sous-Forêts • - 0 km 0 km ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ Schoenenbourg D264 3,3 km 3,3 km ◆ ◆ Ep Hunspach • D264/D249 2,7 km 6,0 km ◆ ◆ ◆ ◆ Be-Bo ◆ Ingolsheim D76/D264 3,1 km 9,1 km Riedseltz • D264 2,8 km 11,9 km Be Steinseltz D240 2,7 km 14,6 km ◆ Geisberg C1/D186 3,0 km 17,6 km Wissembourg • D186/D264 4,2 km 21,8 km ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆ ◆ Rott D77 3,5 km 25,3 km ◆ Ep-Be Cleebourg D77/D777 3,7 km 29,0 km ◆ Camp de Drachenbronn D777/D76/D77 4,5 km 33,5 km ◆ ◆ ◆ ◆ Lobsann D77/D51 4,1 km 37,6 km ◆ ◆ Lampertsloch D77 (IC) 2,7 km 40,3 km Preuschdorf D77 (IC) 2,6 km 42,9 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be ◆ Surbourg D77/IC/D250 8,4 km 51,3 km ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ Schwabwiller PC 2,3 km 53,6 km ◆ ◆ Reimerswiller C 1,6 km 55,2 km ◆ Hohwiller D199 2,4 km 57,6 km ◆ ◆ Soultz-sous-Forêts • D28 (BC) 2,4 km 60,0 km ◆ ◆ ◆ ◆ Ep-Be-Bo ◆ ◆ ◆

JANVIER 2014 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 2/4 L’ ALSACE À VÉLO 938 m Radwandern im Elsass VILLAGES PITTORESQUES ET VIGNOBLE DE CLEEBOURG 60 km - Malerische Dörfer und Cleebourger Weinland / Picturesque villages and the wine region of Cleebourg Cycling in ALsace Door schilderachtige dorpjes en de wijngaarden van Cleebourg / Fietsen in de Elzas 11

LES SERVICES PAR COMMUNE / SERVICEANGEBOTE DER GEMEINDEN / SERVICES IN EACH TOWN / DIENSTEN PER GEMEENTE

Gare SNCF / Bahnhof / Railway station / Station Camping (*,**,***,****=classement, T=tourisme, L=loisirs, période • Hôtel-restaurant avec garage à bicyclette (H=hôtel, H/R=hôtel-restaurant, d’ouverture) / Campingplätze (*,**,***,**** =Einstufung, T=Tourismus, *,**,***,****=class. officiel, ch=nbre de chambres) / Hotel-Restaurant mit L=Freizeit, Öffnungszeiten) / Campsite (*,**,***,****=classif, T=tourism, Office de Tourisme / Verkehrsbüro / Tourist office / VVV Fahrradgarage (H: Hotel, H/R: Hotel-Restaurant, *,**,***,****=offizielle L=leisure, opening season) / Camping Klassifizierung, ch=Zimmeranzahl / Hotel-restaurant with bicycle shed Hébergement utilisant les énergies renouvelables / Alsatian accommodation (h=hotel, h/r=hotel-restaurant, *,**,***,**** =official classif., ch=no. of rooms) Location de bicyclettes (route, VTC) / Fahrrad-Vermietung / using renewable energy sources / Elsässische Tourismus-Unterkünfte die Bicycle hire (town & country bike) / Fietsenverhuur / Hotel-restaurant met fietsenstalling erneuerbare Energien benützen / Accommodatie met duurzame energie Piscine / Schwimmbad / Swimming pool / Buitenbad Réparation de bicyclettes / Fahrrad-Reparatur / Bicycle repairs / Piscine couverte / Hallenbad / Indoor swimming pool / Binnenbad Restaurant Fietsenmaker Petit déjeuner buffet* / Frühstücksbuffet* / Buffet breakfast* / Ontbijtbuffet* Bistrot-café / Bistro-Cafe / Bistro-café / Café Panier repas pour le déjeuner* / Lunchpaket zum Mitnehmen* / Take-away dinner* / Lunchpakket* Nature de la voirie / Art der Straßen / Alimentation / Lebensmittel / Food shop (Ep : épicerie/Lebensmittel- Outils pour petites réparations/ Werkzeuge für kleine Reparaturen / Types of tracks / Wegsoorten : geschäft/grocer's/Kruidenier - Be : boulangerie/Bäcker/baker's/ Bakker Tools for small repairs / Reparatiekit - Bo : boucherie/Metzgerei/butcher's/Slager) PC Parcours cyclable / Radweg / Cycle track / Fietspad Transport des bagages à l’étape suivante* / Gepäcktransfer zur nächsten Pharmacie / Apotheke / Pharmacy / Apotheek BC Bande cyclable / Radweg auf der Straße / Cycle lane / Fietsstrook Etappe* / Transportation of luggage to next stop* / Bagagevervoer* IC Itinéraire cyclable local / Fahrrad-Strecke / Local cycle trail / *Sur demande préalable / *auf vorige Anfrage / *on prior demand / *op aanvraag Plaatselijke fietstocht Bureau de poste / Post / Post office / Postkantoor RF Route forestière / Waldweg / Forest road / Bosweg Chambre d’hôtes / Gästezimmer / Bed and breakfast / B&B C Route communale / Gemeindestraße / Local road / Gemeenteweg Guichet automatique bancaire / Geldautomat / Cash dispenser / Geldautomaat D Route départementale / Landstraße / "B" road / Departementale weg 100 Hébergement collectif (auberge de jeunesse, gîte d’étape, etc.) / Beherbergungs­vereine (Jugendherbergen, Etappenunterkünfte usw.) Baignade / Bademöglichkeit / Bathing / Zwemmen toegestaan N Route nationale / Schnellstraße / "A" road / Provinciale weg (lits=Bettenanzahl) / Hostel-type accomodation (youth hostel, hikers' hostels, etc.) (lits=no. of beds) / Groepsaccommodatie

ADRESSES UTILES / NÜTZLICHE ADRESSEN / USEFUL ADDRESSES / NUTTIGE ADRESSEN

Comment s’y rendre ■■CLEEBOURG (67160) Où louer une bicyclette rural des arts et traditions popu- ■■HUNSPACH Wie erreicht man Fahrrad-Vermietung laires fait revivre la vie paysanne How to get there 4 chambres d’hôtes 3 épis Where to rent a bicycle Village labellisé / Dorf mit Bereikbaarheid Table d’hôtes Fietsverhuur d’autrefois. Découverte de la mai- Auszeichnung / Village listed son d’habitation, de la grange, des chez Mme Anne KLEIN ■■WISSEMBOURG (67160) as / Dorp met label ‘Mooiste SNCF 36 35 (0,34 € / minute) 03 88 94 50 95 annexes (écurie, étable, basse-cour), Dorpen van Frankrijk’ : « Les www.sncf.fr http://chez.com/cleebourg ESPACE CYCLES du jardin, du verger et rencontre plus beaux villages de France » ■■DRACHENBRONN- 03 88 54 33 77 avec les artisans (forgeron, charron, Ligne/Linie/Line/Lijn tonnelier). Expositions temporaires. -Wissembourg BIRLENBACH (67160) Offices de Tourisme Das Museum befindet sich • Soultz-sous-Forêts 5 chambres d’hôtes 2 et 3 épis Verkehrsämter in einem ehemaligen landwirt- • Hunspach chez M. Claude FINCK Tourist Offices schaftlichen Gebäude aus dem VVV • Riedseltz 03 88 94 50 90 18. Jahrhundert. Das vollkommen • Wissembourg www.auberge7fontaines.com ■ restaurierte Museum zeigt Volkskunst ■■HUNSPACH / • Hoelschloch ■HUNSPACH * 5 chambres d’hôtes 2 épis 03 88 80 59 39 und das frühere Landleben. SCHOENENBOURG chez M. Philippe FINCK www.hunpach.com Entdeckung des Wohnhauses, der Le Fort de Schoenenbourg Où se loger 03 88 94 50 90 Scheune, Nebengebäude (Pferdestall, Unterkünfte ■■WISSEMBOURG ** - Ligne Maginot / Die www.auberge7fontaines.com Viehstall, Hühnerhof) mit Garten und Where to stay 03 88 94 10 11 Schoenenbourg Festung / Accommodatie ■■SOULTZERKOPF Obstgarten. Handwerker (Schmied, www.ot-wissembourg.fr Schoenenbourg Fort / Fort Kesselschmied, Faßmacher). ■■HUNSPACH (67250) Refuge Club Vosgien (38 lits) ■ Schoenenbourg - Maginotlinie 03 88 80 73 25 ■MERKWILLER- Set up in a fully renovated 03 88 80 96 19 3 chambres d’hôtes 3 épis PECHELBRONN th à proximité, à farm dating from the 18 c., the www.lignemaginot.com à la Maison UNGERER MERKWILLER-PECHELBRONN 03 88 90 77 50 rural museum of popular arts and Cet ouvrage se trouve dans les 03 88 80 59 39 www.tourisme-nordalsace.fr traditions evokes peasant life from bois, à 17 km au nord de Haguenau www.maison-ungerer.com (67250) L’Étoile ** H/R 40 ch. a bygone era. Explore the living (accès par la D 263 à partir de Soultz- 2 chambres d’hôtes 2 et 3 épis 03 88 80 71 80 Que visiter quarters, the barn and the depend- sous-Forêts, 1re route à gauche D65 à chez BILLMANN www.hotel-restaurant-etoile.com Besichtigungen encies (stable, cowshed, farmyard), l’entrée du village). Les 620 hommes 03 88 54 76 93 Visits the garden and an orchard and 1 chambre d’hôtes 2 épis Te zien retranchés dans cette fortification à www.gite-billmann.fr chez Mme Annie HAUSHALTER meeting with craftsmen (black- 30 mètres sous terre se sont rendus ■■WISSEMBOURG (67160) 03 88 80 90 87 ■■SOULTZ-SOUS-FORETS smith, wheelwright and cooper). invaincus après la signature de www.gitehaushalter.com A proximité à / in der Nähe in / Temporary exhibitions. l’Armistice (1er juillet 1940). Visite : Au Cygne *** H/R 23 ch Gevestigd in een voormalige boer- 03 88 94 00 16 Nearby in / In de buurt : caserne, cuisine, infirmerie, centrale derij uit het eind van de achttiende www.hostellerie-cygne.com Où réparer une bicyclette KUTZENHAUSEN électrique, centrale de filtrage de l’air, Fahrrad-Reparaturen eeuw, geheel gerestaureerd. Het galerie principale (1200 m), poste de Citôtel d’Alsace ** H 41 ch. Maison rurale de l’Outre- Where to get a bicycle fixed museum beschrijft het boerenleven commandement, bloc de combat 03 88 94 98 43 Forêt / Bauernhofmuseum Fietsreparatie van vroeger via volkskunst en volks- avec sa tourelle équipée de canons www.hotel-alsace.fr / Farm house Museum / tradities. Inrichting van een woonhuis, de 75 mm ainsi que plusieurs exposi- ■■SOULTZ-SOUS-FORÊTS Plattelandsmuseum Moulin de la Walk schuur, bijgebouwen (paardenstal, tions thématiques, le tout dans l’am- (67250) 1, place de l’Église H/R 25 ch. koeienstal, hoenderhof), tuin, boom- biance et les sonorités de l’époque. Cycles LIEGEOIS 03 88 80 53 00 03 88 94 06 44 gaard en ontmoeting met ambachts- 17 km nördlich von Haguenau 03 88 80 41 14 www.maison-rurale.fr www.moulin-walk.com lieden (smid, wagenmaker, kuiper). (D263 ab Soultz-sous-Forêts, 1. Strasse Installé dans un ancien corps ■■WISSEMBOURG (67160) Tijdelijke exposities. links D65 am Eingang des Ortes), de ferme datant de la fin du XVIIIe s., ESPACE CYCLES liegt das Bauwerk im Wald. Eine 620 03 88 54 33 77 entièrement restauré, le musée

JANVIER 2014 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 3/4 L’ ALSACE À VÉLO 938 m Radwandern im Elsass VILLAGES PITTORESQUES ET VIGNOBLE DE CLEEBOURG 60 km - Malerische Dörfer und Cleebourger Weinland / Picturesque villages and the wine region of Cleebourg Cycling in ALsace Door schilderachtige dorpjes en de wijngaarden van Cleebourg / Fietsen in de Elzas 11

Mann starke Besatzung war in der 30 1870. Der Geisberg sperrte den Weg Office de Tourisme / Verkehrsamt / vities / Pinksterweekend : of the refinery in 1970. Visit of the m tief liegenden Festung verschanzt. zum befestigen Wissembourg. Im Jahre Tourist Office/VVV Pinksterfeesten outside installations and of the e e Sie gaben den Kampf erst nach 1961 wurde dort ein Denkmal errichtet; Église protestante (XIII - XV ■■CLEEBOURG “Hélions II” hot spring. dem Waffenstillstand auf (am 1. Juli das Zeugnis trägt von den Schlachten s.). Clocher roman (XIIIe s.). Nef de Geschiedenis van de oliewin- 1940). Besichtigung: Kaserne, Küche, um den Nachlaß Österreichs, der 1504. Visite de cave voir / ning in de Elzas van 1498 tot aan de Krankenstation, Elektrizitätswerk, Befreiung der Gegend durch die franzö- Protestantische Kirche (13. - 15. Weinkellerbesichtigung siehe / sluiting van de raffinaderij in 1970. Belüftungs-Station, Hauptstollen (1200 sische Revolution und der Niederlage Jh). Romanischer Kirchturm (13. Jh.). Visit of wine-cellar see / Bezoek Bezoek aan de installaties buiten en m.), Hauptbefehlsstand, Kampfblok vom 4. August 1870. Einzigartiges Kirchenschiff (1504). aan wijnkelder : de kuurbron ‘Les Hélions II’. mit Panzerturm, seinen 7,5 cm-Kano- Panorama über Wissembourg und das Protestant church (13th-15th c.). www.vinsalsace.com th A proximité à / In der Nähe in / nen sowie thematische Ausstellungen, Pfälzische Weingebiet. Romanesque belltower (13 c.). Nearby in / In de buurt : in der Stimmung und mit den This hillock, 243 m high, over- Nave (1504). WOERTH Geräuschen der damaligen Zeit. looks the battle field of August 4th, Protestante kerk (13e-15e). 17 km North of Haguenau (to 1870. The Geisberg commanded Romaanse kerktoren (13e). Kerkschip Musée de la Bataille du 6 août 1870 / Museum der Schlacht get there, follow road D263 from the fortified town of Wissembourg. uit 1504. 1er dimanche d’août : Fête du Soultz-sous-Forêts, the 1st road A monument was erected in 1961 vom 6. August 1870 / Museum Musée Westercamp / Museum / Crémant /1. Sonntag im August : of the 6th August 1870 Battle on the left D65 at the entry of the to commemorate the battles of st Museum / Westercampmuseum Cremant-fest /1 Sunday of Commemorative Museum / village leading to the forest). 620 the Austrian Succession war, the 3, rue du Musée August : Festival of sparkling Museum van de Slag van 6 soldiers who made up the garrison liberation of French soil during the e 03 88 54 28 14 Cremant wine / 1 zondag van Augustus 1870 continued to fight in 1940 until the French Revolution and the defeat of 03 88 94 10 11 augustus : Crémantfeest August 4th, 1870. Beautiful panorama Château de Woerth Armistice was signed (July 1st 1940). www.ot-wissembourg.fr e overlooking Wissembourg and the 3 dimanche de septembre : 2, rue du Moulin Visit: underground, barracks, kitchen, Reflet du passé de la ville de Fête des vendanges /3. Sonntag 03 88 09 40 96 infirmary, electric station, ventilat- vineyards of the Palatinate. Wissembourg et de sa région, le Deze heuvel van 243 meter hoog im September : Weinlesefest / www.woerth-en-alsace.com ing system, main gallery (1,200 musée est installé dans un magni- rd overzag het slagveld op 4 augustus 3 Sunday of September : Grape Ce musée évoque la sanglante m.), command quarters, combat fique bâtiment Renaissance au cœur e 1870. De Geisberg had de overhand harvest festival / 3 zondag van journée du 6 août 1870 qui vit guard-room and its turret with its 75 de la cité. Section archéologique september : Wijnoogstfeest l’affrontement entre les troupes mm cannons, also several thematic op de vesting Wissembourg. In 1961 (stèles romaines, sculptures du werd een monument opgericht ter Festival International françaises et allemandes (docu- exhibitions, in the atmosphere and Moyen Âge, etc.). Vie quotidienne ments, uniformes, armes blanches, sound of the past. herdenking van aan de veldslagen van et imagerie populaire (mobilier et de musique : de Oostenrijkse successieoorlog, de fin août - début septembre armes à feu, peintures, etc.). Un Dit fort ligt in het bos, 17 kilometer costumes en usage dans la région grand diaporama de 4 000 figurines bevrijding van het Franse grondgebied e e ten noorden van Haguenau (toegan- du XVIII au début du XIX s.), etc. Internationales Musik Festival : en étain, peintes à la main, retrace kelijk via de D263 vanaf Soultz-sous- door de Revolutie en de nederlaag van Attention : fermé pour travaux Ende August - Anfang September 4 augustus 1870. Een uniek uitzicht over les péripéties de la bataille. Forêts, eerste weg links, D65 aan het jusqu’en 2015. International Music Festival : Das Museum erinnert an den blu- begin van het dorp). De 620 man die Wissembourg en het wijngebied van de Als Spiegel der Geschichte der Stadt Palts maken de plek extra interessant. End of August - Beginning of tigen Zusammenstoß deutscher und in dit fort 30 meter onder de grond Wissembourg und ihrer Umgebung, September französischer Truppen, am 6. August verschanst waren, hebben zich na ■■WISSEMBOURG ist das Museum in einem prachtvollen 1870 (Dokumente, Uniformen, Stoß- de ondertekening van de wapenstil- Renaissancegebäude im Herzen der Internationaal Muziekfestival: Ville labellisée / Stadt mit Eind augustus/begin september und Schußwaffen, Gemälde, usw…). stand (1 juli 1940) zonder weerstand Auszeichnung / Town listed Stadt untergebracht. Archäologische Ein großes Diaporama von 4000 overgegeven. Te zien: kazerne, keuken, as/ Stad met label ‘De Mooiste Abteilung (römische Grabsteine, mittel- ■■LAMPERTSLOCH handgemalten Zinnfiguren zeigt den hospitaal, krachtcentrale, ventilatie- Omwegen in Frankrijk’ : « Les alterliche Skulpturen, usw.). Tägliches Marché du terroir : 2e samedi du Verlauf der Schlacht. aggregaat, hoofdtunnel (1.200 m), plus beaux détours de France » Leben und volkstümliche Bildkunst mois (matin) / Markt mit regio- This museum commemorates commandopost, gevechtsblok met (Mobiliar, Kostüme, die im 18. und zu nalen Produkten: 2. Samstag im the glory battle fought between koepel met 75mm-kanonnen, diverse Beginn des 19. Jh. in dieser Gegend Monat (Vormittag) / Regional French and German troops on thema-exposities, en alles in de sfeer en üblich waren), usw. produce market : 2nd Saturday August 6th, 1870 (documents, uni- met de geluiden van toen. Achtung: bis 2015 geschlossen. in the month (morning) / forms, side-arms, fire-arms, paint- ■■STEINSELTZ The museum is housed in a Streekmarkt : 2e zaterdag van de ings, etc…). Noteworthy is the large magnificent Renaissance building in maand (‘s ochtends) diaporama representing the battle Abbatiale Saints-Pierre et Paul the historic center of Wissembourg. and containing 4,000 hand-painted / Peter-und-Paul Abteikirche / Its collections mirror the history of the Dernier week-end de juin : Fête tin soldiers. Marché du terroir : 1er mercredi Saint Peter and Paul’s Abbey / town and its region. Archeological du cheval / Letztes Wochenende Dit museum beschrijft de bloedige du mois (après-midi) / Markt Abdijkerk Saints-Pierre-et-Paul section (Roman stelae, sculptures of im Juni : Pferdefest / Last week- gevechten tussen Franse en Duitse mit regionalen Produkten : 03 88 94 10 11 the Middle-Ages, etc…). Everyday end of June : Horse festival troepen op 6 augustus 1870 (docu- 1. Mittwoch im Monat / Laatste weekend van juni : www.ot-wissembourg.fr life and popular imagery (furniture, menten, uniformen, steekwapens, (Nachmittag) / Regional pro- Paardenfeest Style gothique (XIIIe s.), vitraux costumes in use in the region in the vuurwapens, schilderijen, enz.). De duce market : 1st Wednesday remarquables (XIe au XVIe s.), 18th and beginning of the 19th c.) etc ■■PREUSCHDORF gebeurtenissen van de slag worden of the month (afternoon) / rosaces (XIIe s. et XIIIe s.), cloître Careful: closed until 2015. uitgelegd in een diavertoning waarin Streekmarkt : 1e woensdag van A proximité à / In der Nähe in / (XIVe s.), tourclocher romane (XIe s.). Blik op het verleden van de stad vierduizend handbeschilderde tinnen de maand (middag) Nearby in / In de buurt : Gotischer Baustil (13. Jh.), bemer- Wissembourg en omgeving. Het MERKWILLER-PECHELBRONN soldaatjes de hoofdrollen spelen. ■■GEISBERG kenswerte Buntglasfenster (11. und museum is gevestigd in een prachtig Musée du Pétrole de ■■SURBOURG Office de Tourisme / Verkehrsamt / 16. Jh.), Rosetten (12. und 13. Jh.), renaissancegebouw in de binnenstad. Tourist Office Pechelbronn / Erdölmuseum Eglise St-Arbogast / Kirche / Kreuzgang (14. Jh.), romanischer Archeologische afdeling (Romeinse / Petroleum Museum / 03 88 94 10 11 Church / Kerk St-Arbogast Glockenturm(11. Jh.). zerken, beelden uit de middeleeuwen, Oliemuseum van Pechelbronn www.ot-wissembourg.fr th Place de l’Église Gothic style (18 c.), remark- enz.). Dagelijks leven en volksprenten 4, rue de l’École Cette colline haute de 243 m th 03 88 80 42 60 able stained glass windows (11 (meubilair en klederdracht uit de streek /Fax 03 88 80 91 08 domine l’ancien champ de bataille and 16th c.), rose windows (12th Mairie / Rathaus / Town-hall van de 18e tot begin 19e eeuw), enz. www.musee-du-petrole.com e e du 4 août 1870. Le Geisberg and 13th c.), cloisters (14th c.), Let op: gesloten wegens verbouwing Collégiale romane (XI -XII s.). th Histoire du pétrole en Alsace Romanische Stiftskirche (11.-12 Jh.). commandait la place-forte de Romanesque bell tower (11 c.). tot in 2015. depuis 1498 jusqu’à la fermeture Wissembourg. En 1961, un monu- Romanesque collegiate-church Gotische stijl (13e eeuw), Marché du terroir : samedi de la raffinerie en 1970. Visite th th ment a été érigé : il commémore les opmerkelijke glas-in-loodramen (11 -12 c). matin / Markt mit regiona- d’installations extérieures et de la Romaanse collegiale kerk (11e- batailles de la guerre de succession (11e-16e eeuw), roosvensters (12e len Produkten : Samstag source thermale «Les Hélions II». d’Autriche, la libération du sol 12e eeuw). en 13e eeuw), kloostergang (14e Vormittag / Regional produce Geschichte des Petroleums national par la Révolution Française ■ eeuw), romaanse torenspits (11e market : Saturday morning / in Elsass von 1498 bis zur ■HOHWILLER et la défaite du 4 août 1870. Un eeuw). Streekmarkt : zaterdagochtend Stillegung der Raffinerie im panorama unique sur Wissembourg Eglise St-Jean / Kirche / Church Jahre 1970. Besichtigung von et le vignoble du Palatinat complète Week-end de Pentecôte : / Kerk Außeneinrichtungen und von der l’intérêt du site. Festivités de Pentecôte Rue du Presbytère Thermalquelle „Les Hélions II“. Der 243 m Hügel überragt den / Pfingstwochenende : 03 88 94 10 11 History of petroleum in Alsace Schauplatz der Schlacht vom 4. August Pfingstfestlichkeiten / Whit www.ot-wissembourg.fr week-end : Whitsun festi- from 1498 to the closing down

JANVIER 2014 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com 4/4