Informatiebrochure

Commissie overleg en voorlichting milieuhygiëne 2

Een Cougar helikopter in de sneeuw tijdens een koudweeroefening in Noorwegen. Inhoudsopgave

1. Koninklijke Luchtmacht 3

2. Commissie Overleg en Voorlichting Milieuhygiëne 4

Milieuhygiëne 4

Klachtenbehandeling 4

Geluidsbelasting 5

Geluidszonering 5

Zonebewaking 5

Informatie 6 3 3. Contactinformatie 7

Vliegbasis 7

Vliegbasis Volkel 9

Vliegbasis Gilze-Rijen 11

Vliegbasis Leeuwarden 13

Vliegbasis Woensdrecht 15

Maritiem Vliegkamp De Kooy 17

Vliegbasis Deelen 19 4

De helikopters van de luchtmacht kunnen ook worden ingezet voor het blussen van branden. 1. Koninklijke Luchtmacht

Het Ministerie van Defensie heeft de grondwettelijke taken ter Vliegbasis Volkel, Vliegbasis Eindhoven, Militair Luchtvaartterrein verdediging van het nationale grondgebied, de internationale Deelen, Vliegbasis Gilze-Rijen, Vliegbasis Woensdrecht en rechtsorde en humanitaire operaties. De Koninklijke Luchtmacht Luchtmachtbasis De Peel. heeft hierin een belangrijke bijdrage met haar vliegend materieel. Het personeel en materieel wordt ingezet voor vrede en veiligheid op Vliegoperaties zijn nodig om de inzetbaarheid en getraindheid tal van plaatsen in de wereld, zoals Afghanistan, Soedan, Irak, Bosnië van het materieel en de bemanningen op een hoog niveau te et cetera. Naast deelname aan deze crisisbeheersingsoperaties wordt houden. Dit gaat gepaard met vliegtuiggeluid. Dit geluid is echter de luchtmacht ook ingezet voor humanitaire missies en nationale niet onbeperkt: elke vliegbasis beschikt over een geluidszone die taken. Hierbij valt te denken aan hulpvluchten met transportvliegtui- niet mag worden overschreden. Vaak liggen vliegbases en gen naar Haïtie, het blussen van heidebranden met Chinook en woonwijken dicht bij elkaar. Dit vraagt van iedereen voldoende Cougar transporthelikopters of de inzet van F-16’s voor de bewaking inlevingsvermogen: communicatie is hierbij een sleutelwoord. van het Nederlandse luchtruim. De vloot van de Koninklijke Luchtmacht bestaat uit een mix van jacht- en transportvliegtuigen, Om deze communicatie te bevorderen is door de staatssecretaris gevechts- en transporthelikopters en lesvliegtuigen. Om met deze van Defensie voor elke luchthaven een Commissie Overleg en luchtvloot te kunnen opereren beschikt de Koninklijke Luchtmacht Voorlichting Milieuhygiëne (COVM) ingesteld.1 De COVM is over zeven luchthavens en 1 maritiem vliegkamp (in de wet ook wel bedoeld is voor overleg en voorlichting omtrent alle aspecten met militaire luchthavens genoemd) vanwaar deze vliegtuigen dagelijks betrekking tot milieuaspecten rond de militaire luchthaven. hun trainings- en operationele vliegoperaties uitvoeren: Vliegbasis Leeuwarden, Maritiem Vliegkamp De Kooy, 1 Luchtmachtbasis De Peel beschikt niet over een COVM. 5

De Koninklijke Luchtmacht levert met haar F-16 een belangrijke bijdrage aan vrede en veiligheid over de hele wereld. 6

In de COVM zitten ook vertegenwoordigers van de betrokken vliegbases. 2. Commissie Overleg en Voorlichting Milieuhygiëne

De Commissie Overleg en Voorlichting Milieuhygiëne (COVM) is De interne regels legt iedere commissie vast in een huishoude- een commissie van de staatssecretaris van Defensie, ingesteld lijk reglement. op grond van artikel 28 van de Luchtvaartwet ten behoeve van overleg en voorlichting over de milieuhygiëne rond de militaire Het overleg vindt plaats in vergaderingen die zoveel mogelijk luchthaven2. De commissie functioneert als een platform voor openbaar zijn. Tijd en plaats hiervan worden bekend gemaakt in het uitwisselen van informatie tussen de luchthaven en haar lokale en regionale media. De vergaderstukken liggen ter inzage omgeving. De commissie kan adviezen opstellen of vragen met bij de omliggende gemeenten. betrekking tot milieuhygiëne beantwoorden. Dit betreft alle maatregelen en voorschriften ter vermindering van geluidhin- In de commissie zijn vertegenwoordigd: der rond de luchthaven. Iedere commissie kiest binnen het - de Provincie (een gedeputeerde, deze is ook de voorzitter); wettelijk kader zelf tot een praktische invulling van haar taken. - de Commandant van de vliegbasis; - van iedere gemeente die binnen de geluidszone van de vliegbasis ligt, een bestuurder en een omwonende (in principe 2 Met ingang van het tijdstip waarop voor een militaire luchthaven op basis van iemand die woont binnen de grens van 35 Kosteneenheden); de Wet luchtvaart een luchthavenbesluit is vastgesteld, berust de commissie op - het Hoofd Bureau Geluidhinder, Zonering en Rapportering van artikel 10.25 van de Wet luchtvaart. het Commando Luchtstrijdkrachten; 7

De commissie functioneert als platform voor het uitwisselen van informatie. - de Inspectie van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimte- Wel behoort het tot de taak van de COVM kennis te nemen lijke Ordening en Milieubeheer (VROM); van de ontvangen klachten en de afhandeling daarvan en zich - het Ministerie van Verkeer en Waterstaat (V&W), bij militaire hiervan een totaalbeeld te vormen (klachtbehandeling) luchthavens met structureel commercieel burgermedege- teneinde mogelijke trends en probleemgebieden te onder- bruik; kennen. Hiertoe wordt door de Koninklijke Luchtmacht - de burgerexploitant en een vertegenwoordiger van de periodiek een rapportage opgesteld. Deze rapportage wordt burgermedegebruikers, bij militaire luchthavens met maandelijks aangeboden aan de COVM, zodat de commissie structureel commercieel burgermedegebruik; de rapportage kan bespreken en zonodig over de wijze van - een vertegenwoordiger van milieuorganisaties; afdoening van klachten kan adviseren. Het is niet de taak van - en een vertegenwoorrdiger van de plaatselijke luchtverkeers- de COVM om de klachtenafhandeling over te nemen, maar leiding. wel om te kijken of er belangrijke signalen uit de omgeving zijn en mogelijke trends waarmee rekening gehouden kan De commissie heeft als taak: worden bij de dagelijkse vliegoperaties. - het voeren van overleg om zelfstandig of naar aanleiding van vragen of klachten advies uit te brengen dan wel voorstellen te Geluidsbelasting doen aan de Staatssecretaris van Defensie of andere instanties over alle maatregelen en voorschriften aangaande de Als eenheid voor de geluidsbelasting is voor de militaire milieuhygiëne in relatie tot het gebruik van de betreffende luchtvaart gekozen voor de zogenaamde Kosteneenheid (Ke). militaire luchthaven; Deze eenheid is een geluidshindereenheid genoemd naar de - het verstrekken van informatie en het geven van voorlichting voorzitter van de Adviescommissie geluidhinder door betreffende de geluidsaspecten van het gebruik van de vliegtuigen, Prof. Kosten. De geluidsbelasting in Ke wordt 8 luchthaven; bepaald door het totaal van alle vliegbewegingen in de - het beoordelen van de geluidzonering/jaarcontouren. periode van een jaar.

Milieuhygiëne Geluidszonering

Milieuhygiëne omvat niet alleen geluidhinder van de vliegbewe- Op basis van artikel 25g van de Luchtvaartwet is door de gingen ook al is dat vaak het meest in het oog springende aspect Minister van Defensie het Voorschrift voor de berekening van van militaire luchthavens. Ook aspecten van geluidhinder van de geluidbelasting in Kosteneenheden vastgesteld. Op basis grondgebonden activiteiten, veiligheid en luchtkwaliteit voor van artikel 25 van de Luchtvaartwet is door de Minister van zover dat zich voordoet buiten de luchthaven kunnen in de VROM het Besluit geluidsbelasting grote luchtvaart vastge- commissie geadresseerd worden. steld. In dit besluit is de grenswaarde voor de geluidsbelasting vastgesteld op 35 (Ke). Buiten de geluidszone mag de Klachtenbehandeling geluidsbelasting niet hoger zijn dan 35 Ke. Binnen de geluidszone zal de waarde hoger zijn. In het besluit zijn De commissie heeft - in lijn met de wettekst - geen taak voor de hogere waarden (40, 45, 50, 55, 60 en 65 Ke) vastgesteld. afhandeling van klachten. Belangrijk bij de afhandeling van Hieraan zijn gekoppeld de beperkingen voor nieuwbouw klachten is dat klagers - met name zij die een klacht telefonisch binnen de geluidszone. Nieuwe woningen en andere kenbaar maken - zo snel mogelijk en bij voorkeur direct geluidsgevoelige gebouwen (scholen en medische inrichtin- inhoudelijk worden geïnformeerd. Defensie kiest er daarom gen) die nog mogen worden gebouwd moeten voldoen aan voor dat voor de afhandeling van klachten primair gebruik de eisen voor geluidswering zoals opgenomen in het wordt gemaakt van de afdeling voorlichting & communicatie Bouwbesluit. Bij de militaire luchthavens staan geen van de betreffende vliegbasis of van Bureau Geluidhinder van de woningen en andere geluidsgevoelige gebouwen binnen de staf van de Koninklijke Luchtmacht in . De luchtmacht 65 Ke-contour. heeft daarvoor een gratis 0800-nummer beschikbaar: 0800-022 6033 Geluidszonering heeft drie doelen: - afbakening van de geluidproductie door startende en Ook is het mogelijk via de website van Defensie een klachten- landende vliegtuigen van een luchthaven; formulier in te dienen, waarbij aangegeven kan worden of men - het voorkomen van het ontstaan van nieuwe hindersituaties (telefonisch) geïnformeerd wilt worden over de afhandeling van door beperking van nieuwbouw; de klacht: - het aanbrengen van geluidwerende voorzieningen aan reeds www.defensie.nl/actueel/vliegbewegingen/klachtenformulier. bestaande woningen en andere geluidsgevoelige gebouwen waaronder scholen en medische inrichtingen (geluidsisolatie- geluidszone. De resultaten in de vorm van geluidscontouren- programma). kaarten worden jaarlijks aangeboden aan de COVM. Ook worden in het kader van de handhaving steekproefsgewijs door Zonebewaking het Bureau Geluidhinder, Zonering en Rapportering met behulp van radarapparatuur vliegroutes en –procedures gecontroleerd. De Minister van Defensie is verantwoordelijk voor de handha- De uitkomsten van deze registraties worden aan de COVM en ving van de geluidszone. het Ministerie van VROM aangeboden. Controle vindt plaats door de luchtverkeersleiding met name ten aanzien van vliegprocedures (zowel starts, landingen en Informatie circuitvluchten) en door de Commandant Vliegbasis met name ten aanzien van aantallen en soorten vliegbewegingen. Wilt u meer weten over bijvoorbeeld wet- en regelgeving, Daarnaast beschikt de vliegbasis over een systeem waarin vliegprocedures of geluidzoneringsaspecten, dan kunt u gegevens over de feitelijke vliegbewegingen worden geregis- informatie opvragen bij het secretariaat van de COVM van de treerd. Deze gegevens worden conform artikel 30c van de betreffende vliegbasis of bij de gemeente waarin u woont. Uiter- Luchtvaartwet en in overeenstemming met de Minister van aard bestaat ook de mogelijkheid om contact op te nemen met VROM op jaarbasis gebruikt voor de berekening van de vertegenwoordigers van uw gemeente in de COVM. Naam en zogenoemde jaarcontouren die getoetst worden aan de adresgegevens staan per COVM vermeld in deze folder.

9

De commissie beoordeelt ook de geluidszonering en jaarcontouren. 10 Met het C-130 Hercules vliegtuig kan grote hoeveelheden vracht worden vervoerd.

Vliegbasis Eindhoven is de (lucht)transport luchthaven van de Koninklijke Luchtmacht. 3. Contactinformatie Vliegbasis Eindhoven Secretariaat COVM Vliegbasis Eindhoven De Vliegbasis Eindhoven is de (lucht)transport luchthaven van de Postbus 412 Koninklijke Luchtmacht. De taken zijn het leveren van militair 5000 AK luchttransport en het openstellen van het platform voor militair Telefoon: 013 - 511 78 66 gebruik. Voor het uitvoeren van luchttransport beschikt de www.defensie.nl/cdc/vastgoed vliegbasis over diverse typen transportvliegtuigen zoals de (K)DC-10, C-130 Hercules en de Gulfstream. Ook heeft de vliegbasis een aantal Provincie Noord-Brabant functies voor jachtvliegtuigen, voor zowel Nederlandse als Bondge- Telefoon: 073 - 681 20 37 nootschappelijke jachtvliegtuigen. www.brabant.nl

Over incidentele activiteiten worden omwonenden via lokale Brabantse Milieufederatie media, de internetpagina van de luchtmacht en teletextpagina 766 Telefoon: 013 - 535 62 25 geïnformeerd. In de COVM vergaderingen worden deze activiteiten www.brabantsemilieufederatie.nl door de Commandant Vliegbasis nader toegelicht. Gemeente Eindhoven Voorts is de vliegbasis opengesteld voor burgermedegebruik. Telefoon: 040 - 238 20 22 Eindhoven Airport NV is de commercieel medegebruiker van de www.eindhoven.nl Vliegbasis Eindhoven. Dit houdt in: het medegebruik van de start- en landingsbaan en de diensten van de verkeersleiding, de Gemeente 11 brandweer en de geneeskundige dienst. Op Vliegbasis Eindhoven Telefoon: 0497 - 531 300 wordt ook recreatief medegebruik toegestaan door de Eindhovense www.eersel.nl Aeroclub/Zweefvliegtuigcombinatie en Eindhovense Aeroclub/ motorvliegen. Gemeente Telefoon: 040 - 258 44 11 In het Basis Informatie Centrum, waar de afdeling voorlichting & www.veldhoven.nl communicatie is gehuisvest, is een routebewakingssysteem geïnstalleerd waar omwonenden de gevolgde routes en vlieghoog- Gemeente tes kunnen bekijken. Telefoon: 0499 - 583 333 www.oirschot.nl Bezoekadres: Basis Informatie Centrum: Flight Forum 1550 Gemeente Best 5657 EZ Eindhoven Telefoon: 0499 - 360 911 www.gemeentebest.nl Telefoonnummer : 040 - 289 61 33 040 - 289 61 44 Eindhoven Airport Telefoon: 040 - 291 98 29 COVM Vliegbasis Eindhoven www.eindhovenairport.nl

In de COVM Vliegbasis Eindhoven hebben zitting: een lid van Solid-Air: Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Brabant (tevens Telefoon: 040 - 235 46 66 voorzitter), de Commandant Vliegbasis Eindhoven, een lid van het www.solid-airline.nl gemeentebestuur van gemeente Best, Eersel, Eindhoven, Oirschot en Veldhoven en omwonenden uit deze gemeenten. Verder maken Ministerie van VROM (VROM Inspectie) een directielid van Eindhoven Airport N.V., een directielid namens Telefoon: 040 - 265 29 11 de gebruikers van luchtvaartuigen, een vertegenwoordiger van de www.vrom.nl Brabantse Milieufederatie, een vertegenwoordiger van het ministe- rie van VROM, Ministerie van Verkeer en Waterstaat, het Hoofd Ministerie van Verkeer en Waterstaat Bureau Geluidhinder van het Commando Luchtstrijdkrachten en Telefoon: 070 - 351 96 63 het Hoofd van de Luchtverkeersleiding deel uit van de commissie. www.verkeerenwaterstaat.nl 12 De F-16 kan wereldwijd worden ingezet voor vredes- en crisisbeheersingsoperaties.

De Quick Reaction Alert staat 24 uur per dag, 7 dagen in de week paraat voor de veiligheid van het Nederlandse Luchtruim. Vliegbasis Volkel

Vliegbasis Volkel is één van de twee F-16 bases van de Konink- Secretariaat COVM Vliegbasis Volkel lijke Luchtmacht. Vliegbasis Volkel levert personeel en Postbus 412 materiaal om, waar ook ter wereld, vredes- en crisisbeheersings- 5000 AK Tilburg operaties met F-16 jachtvliegtuigen uit te voeren. Tevens staan Telefoon: 013 - 511 78 64 beurtelings twee F-16´s gereed op de Vliegbasis Volkel en www.defensie.nl/cdc/vastgoed Leeuwarden voor het eventueel onderscheppen van ongeautori- seerd vliegverkeer in het Nederlandse luchtruim. De jachtvlieg- Provincie Noord-Brabant tuigen kunnen worden ingezet voor meerdere taken. Zo leveren Telefoon: 073 - 681 20 37 zij een bijdrage aan de bescherming van het Nederlandse www.brabant.nl luchtruim, maar ook ondersteunen ze grondtroepen tijdens vredesoperaties. Brabantse Milieufederatie Telefoon: 013 - 535 62 25 Om optimaal voorbereid te zijn op deze taken, die vaak onder www.brabantsemilieufederatie.nl moeilijke omstandigheden moeten worden uitgevoerd, trainen vliegers en grondpersoneel voortdurend. Er starten en landen Gemeente daarom dagelijks toestellen op de basis. Gedurende bepaalde Telefoon: 0413 - 28 19 11 periodes van het jaar vinden er avondvliegoefeningen plaats, www.uden.nl voornamelijk tijdens de wintermaanden. Over precieze data en tijden van incidentele activiteiten van de vliegbasis worden Gemeente omwonenden via lokale media, de internetpagina van de Telefoon: 0486 - 45 81 11 13 luchtmacht en teletexpagina 766 geïnformeerd. In de COVM www.landerd.nl vergaderingen worden deze activiteiten door de Commandant Vliegbasis nader toegelicht. Gemeente Mill en St. Hubert Telefoon: 0485 - 460 300 Burgermedegebruik vindt plaats door traumahelikopter van het www.gemeente-mill.nl St Radboudziekenhuis en de luchtvaartuigen van het Korps Landelijke Politie Diensten. Gemeente Telefoon: 0485 - 396 600 Incidenteel wordt er ook gevlogen in het weekend en buiten www.cuijk.nl kantooruren. De bewaking van het Nederlandse luchtruim kan zorgen voor vliegactiviteiten op ongebruikelijke tijden. Gemeente Telefoon: 0492 - 326 800 Bezoekadres: www.boekel.nl Basis Informatie Centrum: Zeelandsedijk 10 5408 ZW Volkel Gemeente Veghel Telefoon: 0413 - 386 644 Telefoonnummer: 0413 - 276 601 www.veghel.nl

COVM Vliegbasis Volkel Ministerie van VROM (VROM Inspectie) Telefoon: 040 - 265 29 11 In de COVM Vliegbasis Volkel hebben zitting: een lid van www.vrom.nl Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Brabant (tevens voorzitter), Commandant Vliegbasis Volkel, vertegenwoordigers Gemeente Veghel van de omliggende gemeentes Uden, Landerd, Mill en St. Telefoon: 0413 - 386 644 Hubert, Cuijk, Boekel en Veghel en omwonenden uit deze www.veghel.nl gemeenten. Daarnaast maken afgevaardigden van de Brabantse Milieufederatie, het Hoofd Bureau Geluidhinder van het Commando Luchtstrijdkrachten en het Hoofd van de Luchtver- keersleiding deel uit van de commissie. 14 De Chinook wordt ingezet voor transport van mensen en goederen.

De Cougar helikopters zijn in Pakistan ingezet tijdens de aardbeving.

Vliegbasis Gilze-Rijen

Op Vliegbasis Gilze-Rijen is het Defensie Helikopter Commando Secretariaat COVM Vliegbasis Gilze-Rijen gehuisvest. De meeste helikopters van Defensie zijn hier Postbus 412 gestationeerd. Met deze helikopters levert Defensie slagkracht 5000 AK Tilburg in de lucht in de vorm van gevechtshelikopters (de Apache Telefoon: 013 - 511 78 64 AH-64) en transporthelikopters (AS-532 Cougar, CH-47 Chinook www.defensie.nl/cdc/vastgoed en NH90 helikopters). De Alouette III helikopters worden niet tactisch ingezet maar gebruikt voor VIP-transport, luchtfotogra- Provincie Noord-Brabant fie en calibratievluchten. De Chinook en Cougar transportheli- Telefoon: 073 - 681 20 37 kopters kunnen ook worden ingezet voor het bestrijden van met www.brabant.nl name natuurbranden. Naar verwachting beschikt het Defensie Helikopter Commando in te toekomst in totaal over ongeveer Brabantse Milieufederatie 80 helikopters. Telefoon: 013 - 535 62 25 www.brabantsemilieufederatie.nl Over incidentele activiteiten worden omwonenden via lokale media, de internetpagina van de luchtmacht en teletexpagina Gemeente 766 geïnformeerd. In de COVM vergaderingen worden deze Telefoon: 0161 - 290 202 activiteiten door de Commandant Vliegbasis nader toegelicht. www.gilzerijen.nl

Naast militair vliegverkeer, wordt de basis ook gebruikt door Gemeente Breda verschillende medegebruikers vanuit Defensie, maar ook Telefoon: 076 - 529 30 00 15 burgermedegebruik door een zweefvliegclub en de “Klu www.breda.nl Historische Vlucht”. Ook heeft de vliegbasis een functie als reservebasis voor jachtvliegtuigen, voor zowel Nederlandse als Gemeente Alphen-Chaam Bondgenootschappelijke jachtvliegtuigen. Telefoon: 013 - 508 66 66 www.alphen-chaam.nl Bezoekadres Basis Informatie Centrum Vliegbasis Gilze-Rijen Gemeente Tilburg Rijksweg 121 Telefoon: 013 - 542 88 11 5121 RD Rijen www.tilburg.nl

Telefoonnummer 0161 - 296 100 Ministerie van VROM (VROM Inspectie) Telefoon: 040 - 265 29 11 www.vrom.nl COVM Vliegbasis Gilze-Rijen

In de COVM van deze vliegbasis hebben zitting: een lid van Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Brabant (tevens voorzitter), Commandant Vliegbasis Gilze-Rijen, vertegenwoor- digers van de gemeenten Breda, Chaam, kernen Molenschot, Hulten, Gilze en Rijen en omwonenden uit deze gemeenten. Verder maken afgevaardigen van de Brabantse Milieufederatie en de ministeries van VROM, het Hoofd Bureau Geluidhinder van het Commando Luchtstrijdkrachten en het Hoofd Luchtver- keersleiding eveneens deel uit van de commissie. 16 Vliegbasis Leeuwarden is tevens thuisbasis voor de Fighter Weapon Instructor Training.

Tijdens het avondvliegen wordt er getraind op vliegen tijdens de duisternis met nachtzichtapparatuur.

Vliegbasis Leeuwarden

Vliegbasis Leeuwarden is één van de twee F-16 bases van de informatie over de COVM, evenals de vergaderstukken van de Koninklijke Luchtmacht. Het is tevens de thuisbasis voor de COVM-vergaderingen Vliegbasis Leeuwarden, is te raadplegen AB-412 Search and Rescue (SAR) helikopters van het Defensie op www.fryslan.nl/luchtvaart. Helikopter Commando. Vliegbasis Leeuwarden levert personeel en materiaal om, waar ook ter wereld, vredes- en crisisbeheer- Secretariaat COVM Vliegbasis Leeuwarden singsoperaties met F-16 jachtvliegtuigen uit te voeren. Tevens Dokter Stolteweg 40 staan beurtelings twee F-16´s gereed op de Vliegbasis Leeuwarden Postbus 40184 en Volkel voor het eventueel onderscheppen van ongeautoriseerd 8004 DD Zwolle vliegverkeer in het Nederlandse luchtruim. De SAR helikopters Tel: 038 - 457 24 01 staan permanent paraat om opsporings- en reddingswerkzaam- www.defensie.nl/cdc/vastgoed heden, patiëntenvluchten en eventuele assistentie aan de Kustwacht te leveren. Provincie Fryslân Tel: 058 - 292 59 25 Om optimaal voorbereid te zijn op deze taken, die vaak onder www.fryslan.nl/luchtvaart moeilijke omstandigheden moeten worden uitgevoerd, trainen vliegers en grondpersoneel voortdurend. Er starten en landen Milieuplatform Leeuwarden daarom dagelijks toestellen op de basis. Gedurende bepaalde Te: 058 - 21 33 989 periodes van het jaar vinden er avondvliegoefeningen plaats, www.91.192.39.108/~milieuplatform/leeuwarden voornamelijk tijdens de wintermaanden. Tevens is Vliegbasis Leeuwarden thuisbasis voor de internationale vliegoefening Gemeente Leeuwarden 17 Frisian Flag en de Fighter Weapon Instructor Training. Over Tel: 058 - 231 40 58 precieze data en tijden van incidentele activiteiten van de www.leeuwarden.nl vliegbasis worden omwonenden via lokale media, de internet- pagina van de luchtmacht en teletexpagina 766 geïnformeerd. Gemeente Menaldumadeel In de COVM vergaderingen worden deze activiteiten door de Tel: 0518 - 45 29 00 Commandant Vliegbasis nader toegelicht. www.menaldumadeel.nl

Incidenteel wordt er ook gevlogen in het weekend en buiten Gemeente Leeuwarderadeel kantooruren. De bewaking van het Nederlandse luchtruim en Tel: 058 - 257 66 66 reddingsoperaties van de SAR kunnen zorgen voor vliegactivitei- www.leeuwarderadeel.nl ten op ongebruikelijke tijden. Gemeente Tytsjerksteradiel Bezoekadres Tel: 0511 - 460 860 Basis Informatie Centrum Vliegbasis Leeuwarden www.tytsjerksteradiel.nl Keegsdijkje 8 8919 AK Leeuwarden Ministerie van VROM (VROM Inspectie) Tel: 040 - 265 29 11 Telefoonnummer 058 - 234 67 00 www.vrom.nl

COVM Vliegbasis Leeuwarden

In de COVM Vliegbasis Leeuwarden hebben zitting: een lid van Gedeputeerde Staten van de provincie Fryslân (tevens voorzit- ter), Commandant Vliegbasis Leeuwarden, vertegenwoordigers van de gemeenten Leeuwarden, Menaldumadeel, Leeuwardera- deel, Tytsjerksteradiel en omwonenden uit deze gemeenten. Daarnaast maken afgevaardigden van het ministerie van VROM, het Milieuplatform Leeuwarden, het Hoofd Bureau Geluidhin- der van het Commando Luchtstrijdkrachten en het Hoofd Luchtverkeersleiding deel uit van de commissie. Verdere 18 De PC-7 is herkenbaar aan zijn bijzondere kleurenpalet.

Leerlingvliegers worden oplgeleid op de PC-7. Vliegbasis Woensdrecht

Op de Vliegbasis Woensdrecht zijn drie zelfstandige onderde- Secretariaat COVM Vliegbasis Woensdrecht len gevestigd: Opleidingen Koninklijke Luchtmacht (OKLu), Postbus 412 het Logistiek Centrum Woensdrecht (LCW) en de Luchtmacht 5000 AK Tilburg Meteorologische Groep (LMG). Deze drie onderdelen leveren Tel: 013 - 511 78 63 ieder hun specifieke bijdrage aan de Koninklijke Luchtmacht www.defensie.nl/cdc/vastgoed en de overige krijgsmachtonderdelen. Het onderdeel Opleidingen Koninklijke Luchtmacht is daarbij verantwoor- Brabantse Milieufederatie delijk voor het openstellen van het platform voor militair Postbus 591 gebruik. Voorts vindt civiel medegebruik plaats. 5000 AN Tilburg Tel: 013- 535 62 25 Het onderdeel OKLu beschikt over lesvliegtuigen, de Pilatus www.brabantsemilieufederatie.nl PC-7 Turbo Trainer, die zijn ondergebracht bij het 131 Elementaire Militaire Vlieger Opleidingen Squadron op de Provincie Noord-Brabant vliegbasis. Tel: 073 - 681 20 37 www.brabant.nl Daarnaast ontvangt de vliegbasis de toestellen die voor regulier onderhoud naar het Logistiek Centrum Woensdrecht Provincie komen. Ook de testvluchten na onderhoud bij het LCW Tel: 0118 - 631 011 vinden plaats op de Vliegbasis Woensdrecht. www.zeeland.nl 19 Over incidentele activiteiten worden omwonenden via lokale Gemeente media, de internetpagina van de luchtmacht en teletexpagina Tel: 0164 - 277 000 766 geïnformeerd. In de COVM vergaderingen worden deze www.bergenopzoom.nl activiteiten door de Commandant Vliegbasis nader toegelicht. Gemeente Fokker Services is medegebruiker van de Vliegbasis Woens- Tel: 0165 - 579 111 drecht. Dit houdt in: het medegebruik van de start- en www.roosendaal.nl landingsbaan en de diensten van de verkeertoren, de brandweer en de geneeskundige dienst. Gemeente Woensdrecht Tel: 0164 - 611 111 Bezoekadres (op afspraak) www.woensdrecht.nl Basis Informatie Centrum Vliegbasis Woensdrecht Kooiweg 40-41 Gemeente Reimerswaal 4631 SZ Hoogerheide Tel: 0113 - 395 000 www.reimerswaal.nl Telefoonnummer 0164 - 693 939 Gemeente Essen (B) Tel: 0032 3 670 01 30 COVM Vliegbasis Woensdrecht www.essen.be

In de COVM Woensdrecht hebben zitting: een lid van Fokker Services Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Brabant en/of Tel: 0164 - 618 000 Zeeland (tevens voorzitter), Commandant Vliegbasis, www.fokkerservices.nl vertegenwoordigers van de gemeenten Bergen op Zoom, Roosendaal, Woensdrecht, Reimerswaal, Essen (Belgie) en Ministerie van V&W omwonenden uit deze gemeenten. Daarnaast maken Telefoon: 070 - 351 96 63 afgevaardigden van het Ministerie van V&W, VROM, de www.verkeerenwaterstaat.nl Brabantse Milieufederatie, het Hoofd Bureau Geluidhinder van de Staf Commando Luchtstrijdkrachten, het Hoofd Ministerie van VROM (VROM Inspectie) Luchtverkeersleiding en Fokker Services deel uit van de Telefoon: 040 - 265 29 11 commissie. www.vrom.nl 20 De NH90 helikopter is computergestuurd.

De Lynx helikopter wordt onder meer ingezet om mensen uit zee te redden. Maritiem Vliegkamp De Kooy Secretariaat COVM Maritiem Vliegkamp De Kooy Maritiem Vliegkamp (MVK) De Kooy is de thuisbasis voor de Postbus 8002 maritieme helikopters van het Defensie Helikopter Com- 3503 RA Utrecht mando, momenteel nog de Lynx helikopter en vanaf 2010 de Tel: 030 - 2456 67 89 NH90. www.defensie.nl/cdc/vastgoed

Ook andere vliegtuigen, waaronder vliegtuigen die de Provincie Noord-Holland sleepdoelen voor de schietoefeningen van de Koninklijke Ma- Postbus 123 rine verzorgen, maken gebruik van het vliegveld. 2000 MD HAARLEM Tel: 023 - 514 31 43 Over incidentele activiteiten worden omwonenden via lokale www.noord-holland.nl media, de internetpagina van de luchtmacht en teletexpagina 766 geïnformeerd. In de COVM vergaderingen worden deze Milieufederatie Noord-Holland activiteiten door de Commandant Vliegbasis nader toege- Stationsstraat 38 licht. 1506 DH Zaandam Tel: 075 - 635 15 98 Den Helder Airport C.V. is medegebruiker van MVK De Kooy. www.milieufederatienoordholland.nl Hierbij moet met name gedacht worden aan off-shore helikopters die de olieplatforms op de Noordzee bevoorraden. Gemeente Den Helder Zij maken intensief gebruik van MVK De Kooy. Dit houdt in: Postbus 36 het medegebruik van de start-en landingsbaan en de diensten 1780 AA DEN HELDER 21 van de verkeersleiding, de brandweer en de medische dienst. Tel: 0223 - 671 200 Op MVK De Kooy wordt ook recreatief medegebruik toegestaan www.denhelder.nl door de Aero Club Maritiem. Gemeente Anna Paulowna Bezoekadres Maritiem Vliegkamp De Kooy Postbus 8 Rijksweg 20 1760 AA ANNA PAULOWNA 1786 PT Den Helder Tel: 0223 - 536 100 www.annapaulowna.nl Telefoonnummer 0223 - 658 670 Den Helder Airport CV COVM MVK De Kooy Luchthavenweg 10A 1786 PP DEN HELDER In de COVM Maritiem Vliegkamp De Kooy hebben zitting: Tel: 0223 - 635 666 een lid van Gedeputeerde Staten van de provincie Noord- www.denhelderairport.nl Holland (tevens voorzitter) de Commandant Defensie Helikopter Commando, vertegenwoordigers van de Ministerie van VROM (VROM Inspectie) gemeenten Den Helder en Anna Paulowna en bewoners van Tel: 040 -265 29 11 deze gemeenten. Daarnaast maken afgevaardigden van het www.vrom.nl Ministerie van VROM, de Milieufederatie Noord-Holland, het Hoofd Bureau Geluidhinder van de Staf Commando Ministerie van Verkeer en Waterstaat: Luchtstrijdkrachten en het Hoofd Luchtverkeersleiding deel Tel: 070 - 351 96 63 uit van de commissie. www.verkeerenwaterstaat.nl

22

De AB-412 SAR helikopter vervoert patiënten van de Waddeneilanden naar het vaste land. De Apache gevechtshelikopter heeft zijn thuisbasis op Vliegbasis Gilze-Rijen. 23

Militair Luchtvaartterrein Deelen Bureau Geluidhinder van het Commando Luchtstrijdkrachten Vliegbasis Deelen maakt deel uit van de Defensie Helikopter en het Hoofd Luchtverkeersleiding deel uit van de commissie. Commando en wordt vooral gebruikt voor het oefenen met helikopters, vaak in samenwerking met Landmachteenheden Secretariaat COVM Vliegbasis Deelen van de 11e Luchtmobiele Brigade te Schaarsbergen. Dokter Stolteweg 40 Over incidentele activiteiten worden omwonenden via lokale 8025 AX Zwolle media, de internetpagina van de luchtmacht en teletexpagina Tel: 038 - 457 24 03 766 geïnformeerd. In de COVM vergaderingen worden deze www.defensie.nl/cdc/vastgoed activiteiten door de Commandant Vliegbasis nader toegelicht. Ook wordt gebruik gemaakt van de luchthaven door een aantal Provincie Gelderland zweefvliegclubs. Tel: 026 - 359 87 44 www.gelderland.nl Bezoekadres: Vliegbasis Deelen Koningsweg 30F Gelderse Milieu Federatie 6816 TH Arnhem Tel: 026 - 352 37 40 www.geldersemilieufederatie.nl Telefoonnummer: 0346 - 335 901 026 - 353 15 54 Gemeente Ede Tel: 0318 - 680 911 COVM Vliegbasis Deelen www.ede.nl

In de COVM Vliegbasis Deelen hebben zitting: een lid van Gemeente Arnhem Gedeputeerde Staten van de provincie Gelderland (tevens Tel: 026 - 377 57 15 voorzitter), de Commandant Defensie Helikopter Commando, www.arnhem.nl vertegenwoordigers van de gemeenten Arnhem, Ede en omwonenden uit deze gemeenten. Daarnaast maken afgevaar- Ministerie van VROM (VROM Inspectie) digden van het Ministerie van VROM, de Milieufederatie Tel: 040 - 265 29 11 Gelderland, het Nationaal Park de Hoge Veluwe, het Hoofd www.vrom.nl Colofon

Dit is een uitgave van Bureau Geluidshinder Zonering en Rapportering van het Commando Luchtstrijdkrachten

Telefoon: 0800-0226033 (gratis)

Opmaak: OBT bv, Den Haag