Plan Kurzelowa
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Zał ącznik do uchwały Nr XXV/153/08 Rady Miejskiej we Włoszczowie z dnia 20 maja 2008 roku PLAN ODNOWY MIEJSCOWO ŚCI KURZELÓW NA LATA 2008-2014 „…Twórzcie kulturę wsi, w której obok nowych wymiarów, jakie niosą czasy, pozostanie - jak u dobrego gospodarza - miejsce na rzeczy dawne, uświęcone tradycją, potwierdzone przez prawdę wieków…” / Jan Paweł II / Kurzelów, maj 2008 rok Spis tre ści Wst ęp 1. Charakterystyka miejscowo ści, w której b ędzie realizowana operacja. 1.1. Charakterystyka ogólna i lokalizacja Kurzelowa 1.2. Legendy i fakty historyczne. 1.3. Elementy wyró Ŝniaj ące miejscowo ść . 2. Zasoby obszaru sołectwa. 2.1. Środowisko przyrodnicze. 2.1.1. Walory krajobrazu. 2.1.2. Walory klimatu. 2.1.3. Walory szaty ro ślinnej. 2.1.4. Gleby. 2.1.5. Zasoby naturalne. 2.2. Środowisko kulturowe. 2.2.1. Obiekty kultu. 2.2.2. Architektura wiejska. 2.2.3. Oświata i szkolnictwo. 2.3. Obiekty i tereny. 2.3.1. Obiekty sportowo - rekreacyjne.. 2.3.2. Ochotnicza Stra Ŝ Po Ŝarna. 2.4. Gospodarka i rolnictwo. 2.4.1. Indywidualna działalno ść gospodarcza. 2.4.2. UŜytkowanie gruntów. 2.4.3. Infrastruktura techniczna. 2.5. Mieszka ńcy, kapitał społeczny. 2.5.1. Mieszka ńcy. 2.5.2. Zwi ązki, stowarzyszenia, organizacje. 2.6. Analiza zasobów miejscowo ści Kurzelów – Gmina Włoszczowa. 3. Ocena mocnych i słabych stron oraz szans i zagroŜeń. 3.1. Mocne strony – atuty rozwoju sołectwa. 3.2. Słabe strony – czynniki ograniczaj ące rozwój miejscowo ści. 3.3. Szanse. 3.4. Zagro Ŝenia. 3.5. Wyniki analizy SWOT. 4. Plan długoterminowy. 4.1. Dlaczego chcemy odnowy wsi? 4.2. Nasze plany -jak b ędziemy Ŝyć w Kurzelowie? 4.3. Opis przedsi ęwzi ęć przewidzianych do realizacji w miejscowo ści Kurzelów. 4.3.1. Szacunkowe koszty realizacji pierwszoplanowych przedsi ęwzi ęć . 4.3.2. Szacunkowe koszty realizacji drugoplanowych przedsi ęwzi ęć . 4.3.3. Harmonogram realizacji. 4.3.4. Zarz ądzanie. 2 Wst ęp Plan Odnowy Miejscowo ści jest jednym z najwa Ŝniejszych elementów odnowy wsi, jej rozwoju oraz poprawy warunków pracy i Ŝycia mieszka ńców. Sporz ądzenie i uchwalenie tego dokumentu stanowi niezb ędny warunek przy aplikowaniu o środki finansowe w ramach „Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013”, jak równie Ŝ stanowi ć b ędzie wytyczne dla władz Gminy Włoszczowa przy opracowaniu kierunków rozwoju miejscowo ści Kurzelów na okres najbli Ŝszych 7 lat. Przeprowadzone analizy i wyartykułowane podczas zebra ń wiejskich potrzeby mieszka ńców Kurzelowa pozwoliły na okre ślenie głównych celów planu. S ą nimi poprawa jako ści Ŝycia poprzez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszka ńców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. Zaplanowane działania umo Ŝliwi ą rozwój to Ŝsamo ści społeczno ści wiejskiej oraz wpłyn ą na wzrost atrakcyjno ści tego dawnego miasteczka. W Kurzelowie pomoc ą finansow ą zostan ą obj ęte projekty dotycz ące: 1) budowy, przebudowy lub remontu obiektów sportowych, placów zabaw, miejsc rekreacji słu Ŝą cych do u Ŝytku publicznego, 2) kształtowania centrów wsi jako obszaru przestrzeni publicznej w szczególno ści poprzez odnawianie lub budow ę placów, parkingów, chodników lub o świetlenia ulicznego, 3) zakupu towarów słu Ŝą cych przedsi ęwzi ęciom zwi ązanym z kultywowaniem tradycji społeczno ści lokalnych. Niniejsze opracowanie zawiera charakterystyk ę miejscowo ści, w której b ędzie realizowana operacja, inwentaryzacj ę zasobów słu Ŝą cą uj ęciu stanu rzeczywistego, analiz ę SWOT czyli ocen ę mocnych i słabych stron, szans i zagro Ŝeń oraz opis planowanych zada ń w perspektywie 7 lat od dnia przyj ęcia dokumentu wraz z szacunkowymi kosztami i harmonogramem działa ń. Plan Odnowy Miejscowo ści Kurzelów jest dokumentem otwartym, co oznacza, iŜ istnieje mo Ŝliwo ść dopisania nowych zada ń w zale Ŝno ści od posiadanych własnych środków finansowych oraz ich dost ępno ści z zewn ątrz. 3 1. Charakterystyka miejscowo ści, w której b ędzie realizowana operacja 1.1 Charakterystyka ogólna i lokalizacja Kurzelowa Kurzelów to dawne miasteczko z bogat ą histori ą, z którego pochodz ą sławni matematycy, profesorowie Akademii Krakowskiej z XVI wieku. Obecnie jest to jedno z sołectw Gminy Włoszczowa licz ące 1132 mieszka ńców (stan na 31.12.2007 r.). Poło Ŝone jest w północno - zachodniej cz ęś ci Gminy Włoszczowa i zajmuje powierzchni ę 2328 ha. Mapa 1. Usytuowanie miejscowo ści Kurzelów na tle Powiatu Włoszczowskiego Źródło: opracowanie własne 4 Wie ś poło Ŝona jest przy drodze wojewódzkiej nr 785 Włoszczowa – Maluszyn w bliskim s ąsiedztwie miasta Włoszczowa, co wi ąŜ e si ę z łatwym dost ępem do o środków administracyjnych, przemysłowych i szkolnych. Kurzelów liczy 333 gospodarstwa domowe i jest drugim pod wzgl ędem zajmowanej powierzchni sołectwem Gminy Włoszczowa. Zestawienie powierzchni poszczególnych sołectw obrazuje poni Ŝsza tabela: Tab. 1. Powierzchnia sołectwa Kurzelów na tle pozostałych sołectw Gminy Włoszczowa Lp Nazwa sołectwa Powierzchnia (ha) 1 Bebelno Kolonia 496 2 Bebelno Wie ś 491 3 Boczkowice 381 4 Czarnca 1.621 5 Danków Du Ŝy 579 6 Danków Mały 298 7 Dąbie 679 8 Go ściencin 2.776 9 Je Ŝowice 961 10 Kąty 986 11 Konieczno 1.528 12 Kurzelów 2.328 13 Kuzki 272 14 Ludwinów 499 15 Łachów 1.113 16 Mi ędzylesie 345 17 Motyczno 533 18 Nieznanowice 2.105 19 Ogarka 361 20 Przygradów 1.106 21 Rogienice 517 22 Rz ąbiec 407 23 Silpia Du Ŝa 870 24 Wola Wi śniowa 669 25 Wymysłów 434 26 miasto Włoszczowa 3.017 Razem 25.372 Źródło: opracowanie własne 5 1.2. Legendy i fakty historyczne Pierwsze wzmianki o Kurzelowie pochodz ą z XII wieku. Wie ś była własno ści ą arcybiskupów gnie źnie ńskich. Prawa miejskie Kurzelów otrzymał w 1285 roku. Od XIII wieku była tu siedziba archidiakonatu. W 1360 roku biskup Jarosław Bogoria Skotnicki ufundował tu kolegiat ę, przy której powstała szkoła. Kurzelów stał si ę pr ęŜ nym o środkiem nauki i kultury ( średniowiecze, renesans). Wykształcili si ę tu m.in. Jan Bro Ŝek – wybitny polski astronom i matematyk, profesor Akademii Krakowskiej oraz Jan Muscenius. Najwi ększy rozkwit Kurzelów prze Ŝywał w XV. Był wówczas du Ŝym o środkiem miejskim. Od 1521 r. czynna tu była bezpłatna ła źnia publiczna. Od pocz ątku XVII wieku ludzie bezdomni oraz starcy mieli przytułek w miejskim szpitalu, o którego funkcjonowanie w 1631 r. zadbał Krzysztof Strasz – dziedzic Włoszczowy. Instytucje te dawały stał ą opiek ę kilkunastu osobom i były pod kuratel ą kapituły kurzelowskiej. W XVI wieku rozwijała si ę tak Ŝe powstała w 1369 r. kurzelowska szkoła kolegiacka, której mury opu ściło wówczas kilkunastu znakomitych uczonych polskich – profesorów Akademii Krakowskiej. Zniszczone w czasie potopu szwedzkiego miasto podupadło. W 1869 roku, na skutek przeprowadzonej w zaborze rosyjskim reformy administracyjnej, Kurzelów utracił bezpowrotnie prawa miejskie. 1.3 Elementy wyró Ŝniaj ące miejscowo ść • Blisko ść w ęzłów komunikacyjnych. • Blisko ść miasta powiatowego. • Poło Ŝenie przy drodze wojewódzkiej. • Poło Ŝenie we Włoszczowsko-Jędrzejowskim Obszarze Chronionego Krajobrazu. • Przebieg ście Ŝki rowerowej. • Jedno z najwi ększych skupisk lasów na terenie sołectwa. • Istnienie o środka zdrowia. • Firmy działaj ące na terenie sołectwa. • Remiza OSP. • Zabytki. • Zespół Placówek O światowych i Przedszkole. • Jedyny w Gminie wiejski Dom Kultury. • Biblioteka. • Atrakcyjne tereny pod budownictwo. 6 • Orkiestra stra Ŝacka z wieloletni ą tradycj ą. • Wyznaczenie w Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego nowych terenów pod zabudow ę zagrodow ą i letniskow ą. • Pomniki przyrody – grupa 19 d ębów „Dronowe Niwy”. • Relikty siedziby mo Ŝnowładczej wpisane do rejestru zabytków archeologicznych. • 2 zbiorniki retencyjne naturalnie zasilane. • Jedyna wie ś Gminy Włoszczowa z zachowanym historycznym układem urbanistycznym – mały i du Ŝy rynek • Rezerwat ornitologiczny „ Ługi”. • Mo Ŝliwo ść rozwoju agroturystyki. 2. Zasoby obszaru sołectwa 2.1. Środowisko przyrodnicze 2.1.1. Walory krajobrazu Kurzelów poło Ŝony jest we Włoszczowsko - J ędrzejowskim Obszarze Chronionego Krajobrazu. Urzekaj ące jest tu wysokie zalesienie. W bezpo średnim s ąsiedztwie miejscowo ści znajduje si ę rezerwat przyrody „Ługi” utworzony w 1981 r. o powierzchni 88,07 ha. Jest to naturalny zespół wodno - błotno-bagienny i le śny z l ęgowiskami i warunkami bytowania rzadkich i chronionych ptaków. Powy Ŝszy rezerwat jest jedynym rezerwatem ornitologicznym w województwie. Poza du Ŝym skupiskiem lasów w krajobrazie dominuj ą równie Ŝ pola uprawne. Na terenie Kurzelowa podobnie jak całej Niecki Włoszczowskiej, wyst ępuj ą obok siebie formy rze źby o charakterze typowym dla ni Ŝu, jak te Ŝ elementy rze źby wy Ŝynnej. Na przedmiotowym obszarze wyst ępuje dolina rzeki Kurzelówki, która zachowała swój naturalny charakter. Nieodł ącznym elementem krajobrazu Kurzelowa i jego okolic s ą łąki. S ą one źródłem dozna ń estetycznych zwłaszcza w okresie kwitnienia. Ubarwiaj ą w wi ększo ści równinny krajobraz badanego obszaru, czyni ąc go bardziej atrakcyjnym. Na opisywanym obszarze wyst ępuje du Ŝe zalesienie. Lasy stanowi ą bowiem blisko 50% powierzchni sołectwa. 2.1.2. Walory klimatu Klimat obszaru wsi Kurzelów podobnie jak klimat województwa charakteryzuje si ę przej ściowo ści ą i ró Ŝnorodno ści ą typów pogody we wszystkich parach roku. Średnia roczna temperatura powietrza wynosi tu 7,5 °C . Na terenie sołectwa przewa Ŝaj ą tak jak na obszarze 7 całej Gminy wiatry zachodnie o średniej pr ędko ści 3,3 m/s. Długo ść okresu wegetacyjnego wynosi 221 dni. 2.1.3. Walory szaty ro ślinnej Wyst ępuj ą tu specyficzne zespoły świata ro ślinnego z rzadkimi gatunkami chronionymi. Godny uwagi jest wyst ępuj ący w okolicach Kurzelowa rezerwat „ Dronowe Niwy”, gdzie ro śnie kilkana ście d ębów szypułkowych, licz ących około 300 lat o obwodach pni maj ących 5 metrów. Uwag ę zwraca równie Ŝ rezerwat „Ługi”. Obejmuje on obszar zarastaj ącego zbiornika wodnego, bagien i lasu. Naliczono w nim koło 220 gatunków ro ślin naczyniowych, z tego 16 chronionych. Nale Ŝy tu wymieni ć wyst ępuj ącą bardzo rzadko rosiczk ę długolistn ą, a tak Ŝe widłaki i płucnic ę islandzk ą.