DOCSLIB.ORG

Drentse Letteren

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Drentse Letteren Drentse Letteren Rouke Broersma Drentse Letteren Het verhaal achter Scheupers van de taol 1837-2016 HET DRENTSE BOEK Van de uitgever Met de uitgave van Drentse Letteren, het verhaal achter Scheupers van de taol 1837-2016, heeft het Drents als eerste Nedersaksische variant de beschikking over een compleet pakket aan secundaire literatuur over de Drentse schrieverij. In de eerste plaats zijn er de twee delen Geschiedenis van de Drentse literatuur door dr. Henk Nijkeuter, waarin zo veel mogelijk informatie rond de Drentse schrieverij en/of schrieverij in Drenthe bij elkaar is gebracht en die als bron van het grootste belang is. Daarnaast is er de bloemlezing Scheupers van de taol, bloemlezing van de Drèentse Schrie- verij 1837-2011 van Rouke Broersma, waarin de schrijver een keuze heeft gemaakt uit de meest belangwekkende bellettrie. Deze bloemlezing is nu gecompleteerd met Drentse Letteren. Aanvankelijk bedoeld als uitgebreide herdruk van Drèentse Schrieverij (1993), maar inmiddels een op zichzelf staand boek voor voortgezet onderwijs, cursussen en de belangstellende lezer. Met kritische en onderbouwde interpretaties van proza en poëzie en prikkelende op mer- kingen die uitdagen tot gesprekken over de streektaal en -literatuur. Het Drentse Boek, Postbus 163, 9410 AD Beilen www.hetdrentseboek.nl / www.huusvandetaol.nl ISBN 978 90 6509 238 0 © Rouke Broersma, Bunne, 2017 Correctie: Ger Veenstra, Borger Opmaak en productie: Het Drentse Boek, Beilen Het Huus van de Taol wordt financieel ondersteund door de provincie Drenthe. Opgedragen aan Gerard Nijenhuis (1932) en Annije Maria Brans (1963) En nou ik old bin en op de grèens van ’t leven, overgang naor ’t niets, blieft mij de stemmen van de kinder bij, geluud dat an de taol veurafgaot en de ene stem, die van mien naoste Uit: Gerard Nijenhuis, Kringloop, Beilen 2015 alles is schriefbaar zoas voldragen dagen zunneschien mit de cadans van wossen en starven zoas water, de òflaandse stroming van een in broezend rietlaand zukend verhaal Uit: Annije Maria Brans, Niks is zo hiete as old ies, Beilen 2015 Algemene inhoud VOORAF: Kroniek van een aangekondigde dood? / 9 1 De feiten spreken andere taal / 9 2 Van Drèentse schrieverij naar Drentse Letteren / 9 3 Drèentse Schrieverij, Scheupers en Drentse Letteren / 10 4 Wegwijzer in het boek / 10 5. Bedankjes / 11 VERANTWOORDING / 13 1 Drents is alleen Drents als er Drents op staat / 13 2 Welke schrijvers? / 13 3 Generaties / 14 4 Een Drents schrijversleven begint bij veertig / 14 5 Vrouwlu an ’t woord / 15 6 De opbouw van Drentse Letteren / 16 7 Summary: Drentse Letteren in ’t kört / 16 DEEL I DRENTS EN LETTEREN / 19 Inhoud deel I / 21 Hoofdstuk 1: Streektaal en landstaal / 22 Hoofdstuk 2: Van spreektaal naar schrijftaal / 28 Hoofdstuk 3: Literair klimaat / 34 Hoofdstuk 4: Taalgereedschap / 44 DEEL II HET VERHAAL / 51 Leeswijzer / 53 Inhoud deel II / 54 TIJDBALK / 57 Hoofdstuk 1: Wanneer is het begonnen? / 59 Hoofdstuk 2: De Romantiek, bron van de streektaalliteratuur / 68 Hoofdstuk 3: Na 1945 / 77 Hoofdstuk 4: Van Oeze Volk naar Maandewark / 86 Hoofdstuk 5: Roet / 93 Hoofdstuk 6: Van Drents-eigen naar eigen in gedichten / 104 Hoofdstuk 7: Van Drents-eigen naar eigen in verhalen / 118 Hoofdstuk 8: Drentse kinderboeken / 134 DEEL III SCHEUPERS VAN DE TAOL / 149 Leeswijzer / 151 Inhoud deel III / 152 Hoofdstuk 1 De eerste generatie / 155 Hoofdstuk 2 De tweede generatie / 169 Hoofdstuk 3 De derde generatie / 183 Hoofdstuk 4 De vierde generatie / 195 Hoofdstuk 5 De vijfde generatie / 217 Hoofdstuk 6 De zesde generatie / 231 Hoofdstuk 7 De zevende generatie / 251 Hoofdstuk 8 De achtste generatie / 283 Hoofdstuk 9 De komende generatie / 299 Geraadpleegde bronnen / 311 Register / 315 Vooraf Kroniek van een aangekondigde dood? 1. De feiten spreken andere taal Volgens sommigen is de Drentse literatuur op sterven na dood. En als we dat maar vaak genoeg roepen, wordt het vanzelf waar. Maar klopt het ook? Ik laat de feiten spreken. In 1993 maakte ik met Stieneke Boerma de voorloper van Drentse Letteren. Dat boek, Drèentse Schrieverij, besloten we met het hoofdstuk Neie schrievers, waarin we een nieuwe generatie schrijvers aangekondigden: Dick Blancke, Lukas Koops, Egbert Hovenkamp II, Erik Hart eveld, Suze Sanders. Daar zou het dan wel bij blijven. In 2003 publiceerde ik Scheupers van de Taol, bloemlezing van de Drèentse schrieverij 1837-2003. Ook dat boek kon ik afsluiten met een hoofdstuk over nieuwe schrijvers: Beate Plenter, J.B. Klönne, Anne Doornbos, Stieneke Boerma, Henk Nijkeuter, Klaas Koops. In 2011 verscheen een tweede, herziene druk van dat boek. En weer met nieuwe auteurs. Van enkelen werd weliswaar niks meer vernomen, maar de anderen zetten door en er kwamen nieuwe schrievers: Jan Germs, Jennie Lambers-Niers, Ria Westerhuis, Delia Bremer, Abel Darwinkel. Toen ik in 2015 begon aan dit boek, Drentse Letteren, dook ik voor alle zekerheid ik in mijn Roet-jaargangen van 2005 tot 2015 en viste meer dan twintig nieuwe namen met Drents werk op. Daar zijn vast wat eendagsvliegen bij. Maar bepaald niet allemaal. Kijk maar naar dit lijstje: • Leny Hamminga publiceerde in Roet vanaf 2010 zes verhalen; ze heeft bovendien een Drents kinderboek op haar naam. • Jan Harbers droeg vanaf 2007 tien keer verhaal, een gedicht of een recensie bij. • Annije Maria Brans publiceerde sinds 2010 tien keer een gedicht in Roet en in 2015 verscheen haar terecht geprezen debuutbundel Niks is zo hiete as kold ies.Van Tieme Woldman werden vanaf 2011 zeventien teksten opgenomen: twee langere en vijftien zeer korte verhalen. Hij publiceerde bovendien een Drentse thriller en een novelle. • Van Chris Canter telde ik vanaf 2006 veertien bijdragen: gedichten (waaronder vertalingen), verhalen, essays. Conclusie: de somberaars hebben ongelijk. De Drentse literatuur leeft en dit boek komt op het juiste moment. 2. Van Drèentse schrieverij naar Drentse Letteren Dit verhaal over de Drentse literatuur heeft zelf ook het een en ander meegemaakt. Het kwam voor het eerst uit in 1991 als studieboek voor Pabo-studenten. Die eerste, ietwat amateuristische versie kreeg in 1993 een professionele, op een breder publiek gerichte opvolger, getiteld Drèentse Schrieverij (kortweg DS). Toen al bestond het idee dat er naast dat geschiedverhaal een bloemlezing moest komen. Die wens ging pas tien jaar later in vervulling met Scheupers van de taol, bloemlezing van de Drèentse Schrieverij 1937-2003 (kortweg Scheupers). Acht jaar later bleek een heruitgave van deze bloemlezing noodzakelijk: Scheupers van de Taol, bloemlezing van de Drèentse Schrieverij 1837-2011. Natuurlijk kon een verbeterde heruitgave van DS niet uitblijven. Die is er nu dus: Drentse Letteren, het verhaal achter Scheupers van de Taol (kortweg DL). 9 3. Drèentse Schrieverij, Scheupers en Drentse Letteren Tussen DS en DL bestaan aanzienlijke verschillen, vooral met betrekking tot taal en structuur. TAAL. DS verscheen in het Drents omdat het bedoeld was voor pabo-studenten met de specialisatie streektaalon- derwijs. Het sprak vanzelf dat tijdens de lessen en in de leerboeken Drents de voertaal was. Een niet onbelangrijk bijkomend argument was dat we zo konden aantonen dat Drents niet alleen bruikbaar is in huis-tuin-en-keuken en zich niet alleen leent voor gedichten of verhalen, maar ook voertuig kan zijn voor beschouwende teksten als een letterkundeboek. Dat kostte enige inspanning en het dwong ons alle gewichtigheid overboord te zetten. Die eenvoud heb ik ook nagestreefd in DL, een Nederlandstalige uitgave, behalve leesboek ook bronboek voor leraren Nederlands en voor scholieren die een Drents boek op hun literatuurlijst willen zetten. Meer in het algemeen: ik hoop dat het boek nu een breed publiek zal aanspreken en ook niet-Drentstalige lezers prikkelt om kennis te nemen van de Drentse schrieverij, een kleine maar verrassend rijke en veelzijdige literatuur, zeker wanneer je de geringe omvang van het taalgebied in aanmerking neemt. STRUCTUUR. Ik heb DL naar vorm, inhoud en structuur afgestemd op Scheupers, zodat beide boeken een twee- eenheid vormen en elkaar wederzijds aanvullen. Zo hanteer ik in DL dezelfde ordening als in Scheupers: een indeling in generaties Drentse schrijvers. 4. Wegwijzer in het boek Voor een goed begrip en een prettig gebruik van dit boek kan de lezer wel een paar wegwijzers gebruiken. Om te beginnen heeft Drentse Letteren een globale inhoudsopgave, getiteld ALGEMENE INHOUD. Daar valt te lezen dat het boek uit drie delen is opgebouwd, te weten: I. Drents en Letteren, II. Het verhaal, III. Scheupers van de Taol, en dat die drie delen weer uit een aantal hoofdstukken bestaan. Elk van de drie delen begint met een schematische beschrijving van inhoud en opbouw, zodat de lezers weten wat ze mogen verwachten en waar ze dat kunnen vinden. Bovendien heeft elk deel een eigen, meer gedetailleerde inhoudsopgave met de hoofdstuktitels en de onderver- deling in paragrafen. Als ik ergens in het boek verwijs naar een paragraaf elders in het boek gebruik ik een verwijscode van drie cijfers: • een romeinse I, II of III, die voor het deel geldt; • het tweede, gewone cijfer noemt het hoofdstuk; • en het derde cijfer de paragraaf in dat hoofdstuk. Een willekeurig voorbeeld: II. 8. 3 verwijst dus naar paragraaf 3, in hoofdstuk 8, in deel II en heet: ‘Oeze volk en oeze buitels’. 10 5. Bedankjes Voor het verschijnen van Drentse Letteren ben ik in de eerste plaats dank verschuldigd aan de uitgever. Ik wist mij gesteund door een zelfbenoemde klankbordgroep, bestaande uit Martin Koster en Ton Peters. Zij hebben me, elk vanuit hun eigen interesse en deskundigheid, aangemoedigd, aanwijzingen gegeven, literair-inhoudelijke, taalkundige en stilistische verbeteringen voorgesteld, en me enkele malen voor uitglijders behoed. Rouke Broersma, Bunne, december 2016 11 12 Verantwoording 1 Drents is alleen Drents als er Drents op staat Wat is Drentse literatuur of Drentse schrieverij? Dit is mijn uitgangspunt: zoals Engelse literatuur literatuur in het Engels is, en Nederlandse literatuur literatuur in het Nederlands en Friese literatuur literatuur in het Fries, zo behoren tot de Drentse literatuur alleen díe teksten die in het Drents gedacht en geschreven zijn.
Load more

Recommended publications
  • Van 1837 Tot Heden
    Streektaal in de Drentse l iteratuur van 1837 tot heden van 1837 tot heden1 H. Nijkeuter In 2003 kwam Geschiedenis van de Drentse literatuur 1816-1956 (Van Gorcum) op de markt. Het is de handelseditie van het proefschrift waarop ik in 2001 aan de RUG promoveerde. Zoals de titel al aanduidt, behandelt de auteur hierin het literaire bedrijf tot 1956, het jaar waarin voor het eerst een volledig Drentstalig tijdschrift (Oeze Volk) verscheen. In 2016 volgde het vervolg, getiteld Waor roet en blommen wortel schiet in ’t veld. Geschiedenis van de Drentse literatuur 1945-2015. Een beschrijving van het literaire bedrijf in Drenthe van de periode na de oorlog. In beide boeken hanteer ik bewust ruime criteria voor het begrip Drentse literatuur. Onder Drentse letteren reken ik het oeuvre van in Drenthe geboren en/of getogen schrijvers, alsmede van schrijvers die hier tijdelijk verbleven, wier werk door taal, locatie, perso- nages, motieven of thema Drents gekleurd is. Voorts de teksten en vertalingen, geschreven in één van de varianten van de Drentse streektaal. In deze bijdrage ligt - voor de overzichtelijkheid en beknoptheid - het accent alleen op schrijvers die de streektaal bedien(d)en. De Drentse literatuur is klein van omvang, het Drents is immers een taal van een minderheid. Maar wil er sprake kun- nen zijn van literatuur dan moet het niveau van de streektaal literatuur zich kunnen meten met de Nederlandse literatuur. Voorwaarde daarvoor is wel dat er begaafde schrijvers aanwezig zijn die de overstap naar literatuur kunnen maken. En dat is dus veel meer dan dat wat Martin Koster ooit badinerend heeft gezegd: “Elk die drei regels van Bartje in het Drèents veurlezen kan, is een Drèentse schriever.” Met dit overzichtsartikel, waarin bijna 200 jaar literatuur wordt beschreven, is de Drentse let- terkunde tot 2017 vervolledigd.
    [Show full text]
  • De Kinderen Van Lesbos in Nood
    OPROEP AAN de volksvertegenwoordigers van het CDA en de CU VAN dominees, pastores en voorgangers in Nederland De kinderen van Lesbos in nood Marcus 10:14 | Jezus zei: ‘Laat de kinderen bij me komen. Houd ze niet tegen. Want Gods nieuwe wereld is er juist voor hen.” 02 Kinderen van Lesbos VOORWOORD Geacht kamerlid van het CDA of de ChristenUnie, Initiatiefnemers Hierbij bieden wij u een oproep aan van dominees, pastores en voorgangers. In de oproep wordt een Ad Wijlhuizen aantal vragen gesteld. Deze vragen komen voort uit breed gedragen christelijke betrokkenheid en zorg; vragen die vragen om een christelijk politiek Bert Sluijer antwoord. De oproep is voortgekomen uit een lokaal initiatief. Carla Troost In 42 dagen tijd zijn mensen in Nederland benaderd, gewoon rechtstreeks via persoonlijk contact. In Claudia van Bruggen deze weken zwol de oproep aan tot een steeds luider klinkende hartenkreet. Het ontroerde om reacties te lezen vol overtuiging en bewogenheid. Freddy Eikelboom Bijvoorbeeld: “Ik teken niet zo vaak, maar deze wel! Jij ook?”, “Ik heb erover nagedacht en voor gebeden en vanmorgen tijdens mijn tijd met Christus werd Joop van Ommen ik bij het Bijbellezen geraakt door het gedeelte waardoor ik de overtuiging kreeg om de brief mede Philip Troost te ondertekenen”, en “Persoonlijk sta ik ervoor open om aan één van deze kinderen een thuis te bieden.” Ruth Stoorvogel Zo leggen wij, in vertrouwen op God, deze oproep aan u voor. Wij willen er zijn voor deze kinderen, en voor u om u te steunen bij uw inzet voor opvang van Sybrena Vonck de kinderen van Lesbos.
    [Show full text]
  • 16 Poze Februari 2020.Indd
    16 pozeapril/mei 2020 Drents Fries Frankisch Gronings Hollands Ingweoons Stellingwerfs Twents Vlaams Westfaals Die Dialekte von Südostdrente und anliegenden Gebiete Twents op sterven na dood? regionale literaire tijdschriften Meisjes Nedersaksische taalontwikkelingen & dialectliteratuur Nedersaksische taalontwikkelingen 1 ISSN 2468-340X Euro 9,50 2468-340X Euro ISSN 4, 148 148 5 Jantsje Renema Renema Jantsje Een indringende beschrijving van het leven van een onderduikster in een Fries gezin in Lollum. Jantsje Renema Lopen in het hoge gras Lútsen en Anna Renema spelen de hoofdrol in Vanmirreg de overleving van het meisje van dertien. Onder de naam Doortje de Krijger vindt Marion Kalker warmte en veiligheid in het Jantsje Renema - Eerste druk,gezin van[Peize] de onderwijzer. Ter Na de oorlog zal ze zeggen: ‘Vrijheid is lopen in het hoge gras.’ Verpoozing, 2020 - 50 pag. Jantsje Renema, het jongere ‘zusje’ zet de gebeurtenissen op een rij. vanmirreg viel ik stil Een indringende beschrijvingNiets verdwijnt in de vanvergetelheid. het dou zun ien koamer scheen leven van een onderduikster in een Fries Lopen in het hoge gras Een geschiedenis uit de Tweede Wereldoorlog Lollum, Friesland veur mie n helder beeld gezin in Lollum. Lútsen en Anna Renema Lopen in het hoge gras Lopen hoge in het tot alles weer verdween spelen de hoofdrol in de overlevingTer Verpoozing, Peize van isbn 978-9492546-64-7 het meisje van dertien. Onder164 NBD Omslag hoge gras 14 jan 2020.indd 1 de naam 16-01-20 12:56 k hoal peerd bie diek vandoan Doortje de Krijger vindt Marion Kalker warmte en en dou hom helster om veiligheid in het gezin van de onderwijzer.
    [Show full text]
  • Folder Voorjaar 2010
    LH voorjaar 2010 opmaak.qxp:Opmaak 1 13-12-09 13:16 Pagina 1 De Literaire Hemel De Literaire Hemel De Literaire Hemel vrijdag 8 januari vrijdag 12 februari vrijdag 12 maart Rick de Leeuw Manon Uphoff Franca Treur (1960) is een in Haarlem geboren zanger, (1962) haar eerste stap in de literatuur was (1979) woonde bijna 20 jaar in Meliskerke, schrijver, dichter en producer. Hij maakte fu - de publicatie van het verhaal “Poep” in 1994 een Christelijk dorp op Walcheren. Zij woont rore als leadzanger van de Tröckener in het literaire tijdschrift De Tweede Ronde. nu in Amsterdam en heeft het geloof inmid - Kecks. Twintig jaar lang speelde hij met Een jaar later verscheen haar debuut, de dels vaarwel gezegd. Ze studeerde Neder - deze rockband alle zalen plat.In 2000 debu - verhalenbundel “Begeerte”, die op de short - lands en literatuurwetenschap aan de teerde hij als schrijver met “De laatste held”, list kwam van de AKO Literatuurprijs. Haar Universiteit Leiden. Ze won in 2006 een es - een autobiografische roman over zijn jeugd, eerste roman “Gemis”(1997) werd genomi - saywedstrijd van nrc.next. Kort daarop die hij noodgedwongen doorbracht op een neerd voor de Libris Literatuur Prijs. Er volgen verhalenbun - mocht ze schrijven voor die krant en voor NRC Handelsblad. katholieke jongenskostschool. In 2003 verscheen zijn eerste dels, novellen en romans. In 2002 krijgt ze de eerste Verhalen zijn altijd heel belangrijk geweest voor haar, niet al - dichtbundel “Planeet jeugd”. Verder toerde hij met pianist Jan C.C.S.Croneprijs, een tweejaarlijkse literaire oeuvreprijs van leen in haar leven maar ook in de cultuur waar ze vandaan Hautekiet langs Vlaamse en Nederlandse theaters met een de stad Utrecht.
    [Show full text]
  • \\Server\Name PSCRIPT Page Separator Technology Play Map (TPM) Decommissioning Technologies for Offshore Installations by M
    Date: 5/9/20063 : P143710 Time: 9:17:36 AM P143710 \\server\name PSCRIPT Page Separator Technology Play Map (TPM) Decommissioning Technologies for Offshore Installations by M. Hartenhof, EPT-RPT Buy Partner In-house Technology Strategy Project name: Technology Play Map (TPM) Decommissioning Technologies for Offshore Installations Sponsor: Ben van den Brule, EPT-RH Reviewed by: Mohd-Shah Rahani, EPT-RPT Approved by: Christiaan Luca, EPT-RPT Date of issue: October 2005 Period of work: February 2005 through October 2005 Account code: A-800047-DD-01 Technology Play Map (TPM) Decommissioning Technologies for Offshore Installations Master Thesis Author: M. Hartenhof University: Technical Business Administration Faculty of Business Administration University of Groningen Landleven 5 9700 AV Groningen University supervisors: Ir J. Slagter Prof. Dr. A.A. Broekhuis Company: Shell International Exploration and Production B.V. Kessler Park 1 2228 GS Rijswijk The Netherlands Company supervisors: M.S. Rahani Ir. C. Luca EXECUTIVE SUMMARY The end of the productive life of offshore oil or gas installations is inevitable. At a certain moment in time, the fields will no longer be commercially viable, and the installations need to be removed, or decommissioned. In this report, decommissioning is defined as dismantling of the entire offshore installations and wells, which includes upfront engineering activities, well plugging and abandonment, structures and facilities removal, cleaning up of seabed, and monitoring the sites after abandonment. Shell Exploration & Production (EP) has been producing oil and gas from offshore and onshore fields for decades, and many of these fields are becoming matured fields, with the operational costs exceeding the revenue, and would become economically unattractive to operate.
    [Show full text]
  • 117 Grenzkontakte 29 Juni 2017.Indd
    11 pozeoktober 2017 GRENZKONTAKTE Über Grenze / Over Grenzen Fakten / Feiten Nedersaksisch Literatuur in Drenthe Kleine Pause tut gut Vom Konzert des Lebens Ik eet den Appel und Risse schlitzen jählings sich Quiz Boeken / Bücher Ter Verpoozing Sonderausgabe Poze Sonderausgabe 7,50 2468-340X Euro ISSN Inhoud Inhalt In deze bijzonder uitgave van Poze, bij de hovo-cursus / In dieser Sonderausgabe von Poze, beim HOVO-Kurs / Se- Seniorenacademie Grenzkontakte (oktober 2017) van de niorenacademie Grenzkontakte (Oktober 2017) an der Uni- Universiteit van Oldenburg en hovo-Groningen (gelieerd versität Oldenburg und HOVO-Groningen (verbunden mit aan de Rijksuniversiteit Groningen), geef ik aandacht aan der Universität Groningen), beachte ich Entwicklungen im ontwikkelingen op taalgebied in Niedersaksen, de Oost- niedersächsischen Sprachenbereich; die Ostseeküste und zeekust en in het Nedersaksisch taalgebied in Nederland. im niedersächsischen Gebiete in den Niederlanden. In taart- en staafdiagrammen vindt u feiten over Neder- In Torten- und Balkendiagramme finden Sie Fakten mit saksische talen. Beziehung niedersächsischen Sprachen. Literatuur in Drenthe an snee bespreekt de state of the Literatur in Drenthe in einen Einschnitt (aufs Niederlän- art aangaande Drentse literatuur. Mutatis mutandis disch) diskutiert the state of the art in Bezug auf Drent- geldt dit ook voor andere Nedersaksische talen. Gro- sche Literatur. Mutatis mutandis gilt dies auch für andere nings is nummer ain. Er verschijnt al jaren geen inte- niedersächsischen Sprachen. Groningen ist wie immer die ressant proza in het Gronings. De website www.oader. Nummer ain. Schon Jahre gibt es kein interessantes Prosa in nl doet een manmoedige en vergeefse poging Gronings Groninger Dialekte. Die Website www.oader.nl lasst einen bij de tijd te houden.
    [Show full text]
  • Verslag Provinciale Ledenvergadering Op Zaterdag 29 November 2014, in Zalencentrum De Linde, Stationslaan 2, 9411 PS Beilen
    Verslag Provinciale Ledenvergadering op zaterdag 29 november 2014, in Zalencentrum de Linde, Stationslaan 2, 9411 PS Beilen Aanwezig Otto Huisman, Huib Knottnerus, Jan Klinkenberg, Rinus Pries (Noordenveld) Agnes Meerman, Klaas Kuipers, Dick Oele, Joke Gerds, Oscar Rietkerk, Arie Meerman, Harm Assies (Tynaarlo) Hans Verhoef, Ina den Breems, Michiel van de Kasteelen, Thijs Zuidema (Westerveld) Lucas Klamer (Z-O Drenthe) Bert Wassink, Gabriëlle van Dinteren, Kristian Maters, Netty Weijenberg (Aa en Hunze) Famke ten Brinke, Henk v/d Leest, Rudie Weima, Wim Holvast (Midden-Drenthe) Ben Buskes, Klaas Woltinge, Gerard Fidom (Hoogeveen) Frank Stoovelaar, Lidy Kuiper (Borger-Odoorn) Laura Punt, Sjoerd Bakker, Henk Nijmeijer, Rob Huizing (Assen) Mark Veermans, Hans Kuipers, Paula van Eerden (Meppel) Pieter Bennink, Marja Reuver, Dirkje Scholte, Bernadette v.d. Woude (Emmen) Afmeldingen Gea Smith, Ergün Sengül, Hans Marskamp (Assen) Martin Koster, Tineke Veldhuis, DerkJan Janse, Bertus Jan Epema (Noordenveld) Hein Ruijgers, Henk Slot, Hank van der Vaart (Z-O Drenthe/Emmen) Jan Poppema, F. Loeff (Hoogeveen) Emmy Pieterson (De Wolden) Engelien Zeinstra (Tynaarlo) Martje Verf (Westerveld) Hennie Peters (Meppel) Barbara Langenkamp (Midden-Drenthe) Johan Creemers, Frits Mulder (Aa en Hunze) 1. Opening om 9:30 uur. Voorzitter Harm Assies heet iedereen welkom. Hij wijst op het belang van deze vergadering. Er komen provinciale verkiezingen aan, die in het teken zullen staan van het leefmilieu en daar heeft de provincie wel degelijk wat over te zeggen. In die zin is het dus belangrijk hoe GroenLinks daar tegenaan kijkt. Hij schetst de situatie en geeft aan dat we er (Europees gezien) niet goed voor staan. De biodiversiteit loopt terug, er is steeds meer vervuiling, de agrarische belasting neemt toe, enz.
    [Show full text]
  • Water Governance
    Unie van Waterschappen Koningskade 40 2596 AA The Hague PO Box 93218 2509 AE The Hague Telephone: +3170 351 97 51 E-mail: [email protected] www.uvw.nl Water governance Unie van Waterschappen Water governance The Dutch regional water authority model Colofon Edition © Unie van Waterschappen, 2010 PO Box 93128 2509 AE The Hague The Netherlands Internet: www.uvw.nl E-mail: [email protected] Authors Herman Havekes Martin Koster Wijnand Dekking Cathelijn Peters Rafaël Lazaroms Rob Uijterlinde Ron Walkier (NWB Bank) Printing Opmeer drukkerij bv Edition 1.000 copies ISBN 9789069041230 Water governance Water 2 Preface Society makes demands on the administrative organisation and the performance of water management services. And rightly so. Water authorities, from the municipal to the European level, are endeavouring to respond adequately. In the Netherlands the regional water authorities (waterschappen), are crucial in providing the required water management services, i.e. flood control, irrigation and drainage and municipal waste water purification. This sets requirements on the way in which these tasks are carried out. Moreover, it sets requirements on the way in which society is involved in water governance. We have produced this booklet for the interested outsider and for those who are direcly or indirectly involved in water management. It provides an understanding of what the Dutch regional water authorities do, with a focus on how they work as independent governmental institutions. Special attention is paid to organisation, management and self financing. These governance issues are frequently raised in contacts with foreign colleagues. The way we organise water management in the Netherlands has received positive attention all over the world.
    [Show full text]
  • Drents Werk Uitgeverij Ter Verpoozing, Peize ISBN: 978-90-73064-60-7 NUR: 303
    Drents Werk Uitgeverij Ter Verpoozing, Peize ISBN: 978-90-73064-60-7 NUR: 303 © Gerard Stout Verzameld werk deel V. Deel I. De grote verzoening Deel II. Bon dia dushi, Anno Ludwig, Otingerzand Deel III. Binnen zonder kloppen Deel IV. Drents Werk Deel V. Drents Werk Eerste druk 2014 POD: vermeerbestseller.nl (Emmen) www.iwemabestseller.nl (Assen) (En bij mij thuis af te halen). Omslag (Onlanden bij Peize) Vormgeving: Gerard Stout Lid van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde Grote Culturele Prijs van Drenthe 2014 Contact.: [email protected] Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en / of openbaar gemaakt door middel van druk, fotocopie, microfilm, digitale bestanden of op welke wijze dan ook zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. U kunt een enkele typefout ontmoeten. Gerard Stout Drents Werk Verzamelde Drèentse schrieverij verhalen, essays, theater Ter Verpoozing de toekomst lig in vandage Over dit boek Korte verhalen, enkele gedichten, beschouwingen en theater over de streek- taal. Natuurlijk, ik had een selectie kunnen maken. Dat heb ik niet gedaan. Alles wat ik vond heb ik opgenomen. Misschien kom ik aan deze (zelf)kritiek tege- moet door de indeling. Vroeg werk, traditioneel – anekdotisch – werk. Sexueel/ seksueel getint (kunt U overslaan). Verhalen van na 2000; diepgaander werk. Frank kan poepen dateert van de jaren tachtig van de vorige eeuw. Plek van bestemming is van 2006 (Ook in het Nederlands in Verzameld werk deel III). De Slim korte verhaalties zijn geïnspireerd op het werk van A.L. Snijders. In het Nederlands: Veenmoord, aangepast aan de modernere tijden. De Drentse versie Liek in ‘t veen staat in Verzameld werk deel IV.
    [Show full text]
  • River Renaturation As a Complex and Dynamic Implementation Process
    1 2 Complex and Dynamic Implementation Processes The renaturalization of the Dutch Regge River Cheryl de Boer Hans Bressers In collaboration with the Dutch Water Governance Centre 1 A publication of the In collaboration with the Dutch Water Governance Centre Research sponsored by A.N.R. Systerra ANR-08STRA-09 project ―New Rurality‖ Publication sponsored by EU Interreg IVB project ―WAVE‖ Cover design: Martine van Dijk, Ontwerpbureau 10 Cover pictures: Mrs. Niens (front), Gijs van Ouwerkerk (back) Copyright 2011: Cheryl de Boer and Hans Bressers Email: [email protected] & [email protected] CSTM – Twente Center for Studies in Technology and Sustainable Development – Institute for Innovation and Governance Studies University of Twente – PO Box 219 – 7500AE – Enschede – The Netherlands With proper citation, the material in this publication may be used for education, research and practice related purposes without the prior permission of the authors. Upon request, Pdf copies can be obtained without charge from the University of Twente repository or provided through contacting the University of Twente: [email protected] or the Dutch Water Governance Centre: [email protected]. Notification of use to the authors is appreciated. ISBN: 978.90.365.3257.0 2 Contents Chapter 1. Introduction ....................................................................................... 7 Introduction ..................................................................................................... 7 River renaturalization as
    [Show full text]
  • 163 NBD OMSLAG Beperkt 9 Feb 2020.Indd
    125 10, 125 32 Uit een boom vol verhalen plukte Martin Koster de vijftien beste. Vijf in het Drents, tien in het Nederlands. Deze erudiete verhalen van een zachtmoedig mens geven een inkijk in de speelse geest van de man die - met afstand – de Gerard Stout Gerard productiefste schrijver van Drenthe is. Gerard Stout (Erica,1950) publiceerde o.m. Ningtien, In paradisum, Erica waer besto bleven, Babs, Goof Petreaus, Anya, Heftig &Zachtmoedig, Gerard Stout De Avonden. Martin Koster (Avereest, 1950) richtte in 1979 het Drents letterkundig tiedschrift Roet op, Beperkt was columnist in de Provinciale Drentsche en Asser Courant, Nieuwsblad van het Noorden houdbaar en Dagblad van het Noorden. Publiceerde de dichtbundel Hotel an ’t spoor en de literaire reisgids Oostwaartsch! De beste verhalen volgens Martin Koster Beperkt houdbaar Beperkt Ter Verpoozing, Peize isbn 978-9492546-63-0 Beperkt houdbaar isbn 978-9492546-63-0 nur 303 © Gerard Stout Vormgeving: Gerard Stout Contact: [email protected] www.gerardstout.nl Druk: Biblion, Zoetermeer Eerste druk: 2020 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotocopie, microfilm, digitale bestanden of op welke wijze dan ook zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Gerard Stout Beperkt houdbaar De beste verhalen volgens Martin Koster Ter Verpoozing Veurof (Martin Koster) 6 Droesjba (1988) 8 An de reize (1993) 12 Kolde kameraod (1995) 19 Oranjekanaol (2005) 31 De steunzolen van mien va (1985) 44 Van het concert des levens (1992) 47 Mooie streek (2013) 51 Impromptu (2012) 67 Blindganger(1998) 78 Skazki (2012) 83 Wrak vee (1997) 96 Beperkt houdbaar (1997) 124 Gehakkelde aurelia (2014) 143 Quattro stagione (1994) 167 Reiger (2019) 172 Verantwoording 190 Beperkt houdbaar De beste verhalen volgens Martin Koster 20 mm 16 mm Veurof In het winternummer 2014-2015 van Drents Letterkundig Tiedschrift Roet stiet een kört artikel* van mij over mèens en schriever Gerard Stout.
    [Show full text]
  • Innovatie in Twente: Voortgangsrapportage 2010-2011
    Innovatie In Twente Voortgangsrapportage 2010-2011 Verantwoording Innovatiefonds Regio Twente Inhoudsopgave Innovatie Samenvatting 4 Bijdragen uit het Investeringsfonds Innovatieplatform Twente 8 Pioneering, vernieuwend ondernemen in de bouw 10 In Twente De tien werkplaatsen Pioneering 12 ISETI 14 MAIN MEP 16 Voortgangsrapportage 2010-2011 Business Cases MAIN MEP 18 Inkjet Technologie in Oost-Nederland 22 Integraal Praktijkcentrum (IPC) Hart van Zuid, Hengelo 24 Verantwoording Innovatiefonds Regio Twente Next Generation Assembly Platform (N-GAP) 26 Field Lab for Client Centered Care 28 Bio-energiepark Twente 30 High Tech Factory 32 Samenvatting deelprojecten High Tech Factory Fase 1 34 Innovatief Materialen Platform Twente (IMPT) 38 VentureLab Twente 40 ThermoPlastic composites Research Center (TPRC) 42 Stil Veilig Wegverkeer 44 Open Innovatiecentrum Texperium 46 Center for Medical Imaging Twente 48 Rapid Manufacturing Center Twente 50 Meesters van de Toekomst in Twente 52 Lijst van betrokken bedrijven Innovatieplatform Twente 54 Projectondersteuning 64 Een voorbeeld van een project dat bijdraagt aan het verminderen van milieubelasting is het Texperium, een open innovatie omgeving waar bedrijven met elkaar onderzoek doen naar het hernieuwd en hoogwaardig inzetten van textiele vezels in producten. Daarmee kan bijvoorbeeld de inzet van katoen in zijn levenscyclus worden verlengd van 4 naar 40 jaar. De kracht van Twente Twente is sterk in Materials & Manufacturing en High Tech Systems. Binnen deze technologiegebieden vindt veel baanbrekende kennisontwikkeling plaats en worden de Samenvatting meeste groeikansen voorspeld voor het bedrijfsleven. Het IPT zet zwaar in op deze technologielijnen, maar doet dat niet vanuit een technology push, maar vanuit een directe relatie met markten (de toepassingen). Vooral van belang zijn de terreinen waarin Twente traditioneel sterk is, te weten voeding, gezondheid, veiligheid en bouw.
    [Show full text]