Z 97 Posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

S e j m Rzeczypospolitej Polskiej Kadencja VI

Sprawozdanie Stenograficzne z 97 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 28 lipca 2011 r. (trzeci dzień obrad)

Wa r s z a w a 2 0 1 1

str. str.

TREŚĆ

97. posiedzenia Sejmu (Obrady w dniu 28 lipca 2011 r.) str. str.

Wznowienie posiedzenia Poseł Jan Religa...... 251 Komunikaty Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Sekretarz Poseł Monika Wielichowska. . . . . 237 Marek Haber ...... 251 Zmiana porządku dziennego Poseł Zdzisława Janowska ...... 251 Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 237 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Punkt 25. porządku dziennego: Pytania Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas . . . . 252 w sprawach bieżących Poseł Krystyna Łybacka ...... 253 Poseł Aldona Młyńczak ...... 238 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Krystyna Szumilas . . . . 253 Spraw Wewnętrznych i Administracji Poseł Adam Krupa ...... 253 Tomasz Siemoniak...... 238 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Poseł Norbert Raba ...... 239 Stanisław Gawłowski...... 254 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Andrzej Buła ...... 255 Spraw Wewnętrznych i Administracji Poseł Zbigniew Girzyński ...... 255 Tomasz Siemoniak...... 239 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Dariusz Bąk ...... 240 Infrastruktury Radosław Stępień...... 255 Poseł Marek Suski ...... 240 Poseł Zbigniew Girzyński ...... 256 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Infrastruktury Radosław Stępień...... 256 Tomasz Siemoniak...... 240 Poseł Tomasz Piotr Nowak ...... 257 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Marek Sawicki ...... 240 Infrastruktury Radosław Stępień...... 257 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Bożena Szydłowska ...... 258 Spraw Wewnętrznych i Administracji Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Tomasz Siemoniak...... 241 Infrastruktury Radosław Stępień...... 258 Poseł Robert Telus...... 241 porządku dziennego Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zmiana Marek Sawicki ...... 242 Wicemarszałek Stefan Niesiołowski ...... 259 Poseł Stanisław Stec ...... 242 Punkt 26. porządku dziennego: Informa- Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi cja bieżąca Marek Sawicki ...... 243 Poseł Tomasz Mirosław Dudziński ...... 259 Poseł Tadeusz Tomaszewski ...... 244 Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski . . 260 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Marek Sawicki ...... 244 Ludwik Kotecki ...... 260 Poseł Krzysztof Borkowski ...... 244 Poseł Tomasz Mirosław Dudziński ...... 262 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Janusz Cichoń ...... 262 Infrastruktury Radosław Stępień...... 245 Poseł Jacek Bogucki...... 263 Poseł Krzysztof Borkowski ...... 246 Poseł Stanisław Stec ...... 263 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Andrzej Walkowiak ...... 264 Infrastruktury Radosław Stępień...... 246 Poseł Jan Kulas ...... 264 Poseł Dariusz Lipiński...... 247 Poseł Krzysztof Tołwiński...... 265 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Romuald Ajchler ...... 265 Sprawiedliwości Zbigniew Wrona ...... 247 Poseł Andrzej Orzechowski...... 265 Poseł Mirosława Nykiel...... 249 Poseł Stanisław Ożóg...... 266 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Henryk Gołębiewski ...... 266 Sprawiedliwości Zbigniew Wrona ...... 249 Poseł Izabela Leszczyna ...... 267 Poseł Jan Religa...... 249 Poseł Maria Zuba ...... 267 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Poseł Tadeusz Tomaszewski ...... 267 Marek Haber ...... 250 Poseł Magdalena Gąsior-Marek ...... 268 str. str.

Poseł Henryk Kowalczyk...... 268 Poseł Barbara Bartuś ...... 293 Poseł Tadeusz Iwiński ...... 269 Poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski ...... 294 Poseł Krystyna Skowrońska ...... 269 Poseł Mirosław Pawlak ...... 294 Poseł Marzena Machałek...... 270 Poseł Jerzy Budnik ...... 294 Poseł Bożena Szydłowska ...... 271 Punkt 29. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Beata Mazurek...... 271 danie Komisji Edukacji, Nauki i Mło- Poseł Elżbieta Rafalska ...... 272 dzieży o poselskim projekcie ustawy Poseł Jan Warzecha ...... 272 o nadaniu nowej nazwy Uniwersyte- Poseł Piotr Polak ...... 273 towi Humanistyczno-Przyrodniczemu Poseł Sławomir Worach...... 273 Jana Kochanowskiego w Kielcach Poseł Gabriela Masłowska...... 274 Poseł Sprawozdawca Irena Tomaszak-Zesiuk. . . 295 Poseł Kazimierz Moskal ...... 274 Poseł Marzena Okła-Drewnowicz ...... 296 Poseł Andrzej Szlachta ...... 274 Poseł Beata Kempa ...... 297 Poseł Witold Sitarz ...... 275 Poseł Sławomir Kopyciński ...... 298 Poseł Konstanty Oświęcimski ...... 275 Poseł Mirosław Pawlak ...... 298 Poseł Tomasz Mirosław Dudziński ...... 276 Poseł Zbysław Owczarski ...... 299 Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski . . 276 Poseł Krzysztof Lipiec ...... 299 Poseł Tadeusz Iwiński ...... 277 Poseł Artur Gierada...... 300 Poseł Kazimierz Moskal ...... 278 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki Poseł Elżbieta Rafalska ...... 278 i Szkolnictwa Wyższego Zbigniew Marciniak . . 300 Poseł Tomasz Mirosław Dudziński ...... 278 Punkt 30. porządku dziennego: Sprawozda- Poseł Gabriela Masłowska...... 279 nie Komisji Kultury i Środków Przekazu Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski . . 279 o komisyjnym projekcie uchwały Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów w sprawie ustanowienia Dnia Pamięci Ludwik Kotecki ...... 279 o Zagładzie Romów i Sinti Poseł Tomasz Mirosław Dudziński ...... 281 Poseł Sprawozdawca Monika Wielichowska . . . 301 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Tomasz Głogowski ...... 302 Skarbu Państwa Zdzisław Gawlik ...... 281 Poseł Robert Kołakowski...... 302 Punkt 27. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Sylwester Pawłowski ...... 303 danie Komisji Finansów Publicznych Poseł Tadeusz Sławecki...... 303 o poselskim projekcie ustawy Poseł Zbigniew Wojciechowski ...... 303 o zmianie ustaw dotyczących kredytu Poseł Wiesław Suchowiejko...... 304 konsumenckiego oraz poselskich pro- Punkt 31. porządku dziennego: Sprawoz- jektach ustaw o zmianie ustawy Prawo danie Komisji Kultury i Środków Prze- bankowe kazu oraz Komisji Spraw Zagranicz- Poseł Sprawozdawca Sławomir Neumann . . .281 nych o rządowym projekcie ustawy Poseł Konstanty Oświęcimski ...... 282 o ratyfikacji Drugiego Protokołu do Poseł Jarosław Stawiarski...... 283 Konwencji o ochronie dóbr kultural- Poseł Sławomir Kopyciński ...... 284 nych w razie konfliktu zbrojnego, pod- Poseł Wiesław Rygiel ...... 285 pisanej w Hadze dnia 14 maja 1954 r., Poseł Lucjan Karasiewicz ...... 286 sporządzonego w Hadze dnia 26 marca Poseł Kazimierz Moskal ...... 288 1999 r. Poseł Izabela Leszczyna ...... 288 Poseł Sprawozdawca Urszula Augustyn. . . . 304 Poseł Wiesław Rygiel ...... 288 Poseł Beata Bublewicz...... 305 Poseł Jarosław Stawiarski...... 289 Poseł Robert Kołakowski...... 306 Poseł Marek Matuszewski...... 289 Poseł Sylwester Pawłowski ...... 306 Poseł Krystyna Skowrońska ...... 290 Poseł Stanisław Witaszczyk ...... 307 Wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji Poseł Mirosław Pawlak ...... 308 i Konsumentów Jarosław Król ...... 290 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Kultury i Dziedzictwa Narodowego Dominik Radziwiłł...... 291 Monika Smoleń-Bromska ...... 308 Poseł Sławomir Neumann...... 291 Punkt 32. porządku dziennego: Sprawoz- Punkt 44. porządku dziennego: Pierwsze danie Komisji Finansów Publicznych czytanie komisyjnego projektu uchwały oraz Komisji Spraw Zagranicznych w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu o rządowym projekcie ustawy o ra- Rzeczypospolitej Polskiej tyfikacji Protokołu między Rządem Poseł Jerzy Budnik ...... 292 Rzeczypospolitej Polskiej Poseł Łukasz Borowiak ...... 293 a Rządem Malty o zmianie Umowy mię- str. str.

dzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej mentami finansowymi oraz o zmianie a Rządem Malty w sprawie unikania niektórych innych ustaw podwójnego opodatkowania Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów i zapobiegania uchylaniu się Dominik Radziwiłł...... 326 od opodatkowania w zakresie podat- Poseł Joanna Mucha ...... 326 ków od dochodu, sporządzonej Poseł Wiesław Janczyk ...... 327 w La Valetta dnia 7 stycznia 1994 r., Poseł Stanisław Stec ...... 328 podpisanego w Warszawie Poseł Wiesław Rygiel ...... 328 dnia 6 kwietnia 2011 r. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Poseł Sprawozdawca Dariusz Lipiński . . . . . 308 Dominik Radziwiłł...... 329 Poseł Tomasz Lenz ...... 310 Punkt 37. porządku dziennego: Pierwsze Poseł Jerzy Materna ...... 310 czytanie rządowego projektu ustawy Poseł Bożena Kotkowska...... 310 o współpracy rozwojowej Poseł Stanisław Witaszczyk ...... 311 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zmiana porządku dziennego Spraw Zagranicznych Krzysztof Stanowski . . . 330 Wicemarszałek Marek Kuchciński ...... 312 Poseł Tadeusz Iwiński ...... 331 Punkt 33. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Adam Lipiński ...... 332 danie Komisji Sprawiedliwości i Praw Poseł Tadeusz Iwiński ...... 333 Człowieka o senackim projekcie ustawy Podsekretarz Stanu w Ministerstwie o zmianie ustawy Spraw Zagranicznych Krzysztof Stanowski . . . 334 o postępowaniu w sprawach nieletnich Poseł Adam Lipiński ...... 335 Poseł Sprawozdawca Jerzy Kozdroń...... 312 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Zenon Durka ...... 314 Spraw Zagranicznych Krzysztof Stanowski . . . 335 Poseł Beata Kempa ...... 314 Punkt 45. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Stanisław Rydzoń...... 315 danie Komisji Finansów Publicznych Poseł Marek Ast...... 316 o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Podsekretarz Stanu w Ministerstwie o zmianie ustawy o zasadach ewidencji Sprawiedliwości Zbigniew Wrona ...... 316 i identyfikacji podatników i płatników Punkt 34. porządku dziennego: Sprawozda- oraz niektórych innych ustaw nie Komisji Sprawiedliwości Poseł Sprawozdawca Jacek Brzezinka . . . . . 336 i Praw Człowieka o rządowym projekcie Poseł Adam Żyliński ...... 336 ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny Poseł Stanisław Stec ...... 336 i niektórych innych ustaw Poseł Wiesław Rygiel ...... 337 Poseł Sprawozdawca Jerzy Kozdroń...... 317 Punkt 28. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Marek Ast...... 318 danie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Podsekretarz Stanu w Ministerstwie oraz Komisji Samorządu Terytorialnego Sprawiedliwości Zbigniew Wrona ...... 319 i Polityki Regionalnej o poselskim pro- Punkt 35. porządku dziennego: Pierwsze jekcie ustawy o zmianie ustawy czytanie rządowego projektu ustawy o scalaniu i wymianie gruntów o zmianie ustawy o odpowiedzialności Poseł Sprawozdawca Krzysztof Jurgiel . . . . 337 za naruszenie dyscypliny finansów Poseł Anna Paluch ...... 338 publicznych oraz niektórych Poseł Stanisław Stec ...... 339 innych ustaw Poseł Józef Racki ...... 339 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Piotr Cybulski ...... 340 Finansów Jacek Dominik ...... 320 Poseł Anna Paluch ...... 340 Poseł Romuald Ajchler ...... 341 (Przerwa w posiedzeniu) Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa Wznowienie posiedzenia i Rozwoju Wsi Kazimierz Plocke...... 341 Punkt 35. porządku dziennego (cd.) Poseł Krzysztof Jurgiel ...... 341 Poseł Stanisław Ożóg...... 323 (Przerwa w posiedzeniu) Poseł Marek Wikiński ...... 323 Poseł Jan Łopata ...... 324 Wznowienie posiedzenia Poseł Stanisław Ożóg ...... 325 Zmiana porządku dziennego Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Marszałek...... 342 Jacek Dominik ...... 325 Punkt 38. porządku dziennego: Sprawoz- Punkt 36. porządku dziennego: Pierwsze danie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi czytanie rządowego projektu ustawy o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o obrocie instru- o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju str. str.

obszarów wiejskich z udziałem środ- Punkt 1. porządku dziennego: Sprawoz- ków Europejskiego Funduszu Rolnego danie Komisji Finansów Publicznych na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich o sprawozdaniu z wykonania budżetu oraz ustawy o wspieraniu rozwoju ob- państwa za okres od 1 stycznia do szarów wiejskich ze środków pochodzą- 31 grudnia 2010 r. wraz z przedsta- cych z Sekcji Gwarancji Europejskiego wioną przez Najwyższą Izbę Kontroli Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej analizą wykonania budżetu państwa – trzecie czytanie i założeń polityki pieniężnej w 2010 r. Poseł Sprawozdawca Piotr Walkowski . . . . . 342 oraz komisyjnym projektem uchwały Głosowanie w przedmiocie absolutorium (cd.) Marszałek...... 343 Głosowanie Punkt 39. porządku dziennego: Sprawoz- Marszałek...... 349 danie Komisji Administracji i Spraw Punkt 2. porządku dziennego: Sprawoz- Wewnętrznych oraz Komisji Kultury danie Komisji Finansów Publicznych Fizycznej, Sportu i Turystyki o: o przedstawionej przez prezesa Rady 1) rządowym projekcie ustawy o zmianie Ministrów informacji o poręczeniach ustawy o bezpieczeństwie imprez i gwarancjach udzielonych w 2010 roku masowych oraz o zmianie niektórych przez Skarb Państwa, niektóre osoby innych ustaw, a także o zapewnieniu prawne oraz Bank Gospodarstwa Kra- (cd.) bezpieczeństwa w związku z organiza- jowego Głosowanie cją Turnieju Finałowego UEFA EURO Marszałek...... 349 2012, Punkt 5. porządku dziennego: Sprawozda- 2) poselskim projekcie ustawy o zmianie nie Komisji Finansów Publicznych ustawy o bezpieczeństwie imprez ma- o rządowym projekcie ustawy o zmianie sowych oraz niektórych innych ustaw ustawy Prawo bankowe (cd.) – trzecie czytanie Głosowanie Poseł Sprawozdawca Paweł Orłowski...... 343 Marszałek...... 349 Poseł Anna Sobecka...... 344 Punkt 6. porządku dziennego: Sprawozda- Głosowanie nie Komisji Infrastruktury o rządowym Marszałek...... 344 projekcie ustawy o przewozie towarów Poseł Jarosław Zieliński ...... 345 niebezpiecznych (cd.) Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Sprawozdawca Jacek Krupa ...... 350 Spraw Wewnętrznych i Administracji Głosowanie Adam Rapacki ...... 345 Marszałek...... 350 Poseł Krystyna Łybacka ...... 346 Poseł Jarosław Żaczek ...... 350 Poseł Beata Kempa ...... 346 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Tadeusz Jarmuziewicz...... 351 Spraw Wewnętrznych i Administracji Punkt 8. porządku dziennego: Sprawoz- Adam Rapacki ...... 347 danie Komisji Infrastruktury, Komisji Poseł Krystyna Łybacka ...... 347 Samorządu Terytorialnego Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski . . 347 i Polityki Regionalnej oraz Komisji Poseł Jarosław Zieliński ...... 348 Sprawiedliwości i Praw Człowieka o: Punkt 40. porządku dziennego: Sprawoz- 1) poselskim projekcie ustawy o zmianie danie Komisji Nadzwyczajnej o posel- ustawy o gospodarce nieruchomo- skim projekcie ustawy o zmianie ustawy ściami, Kodeks wyborczy oraz zmianie ustawy 2) poselskim projekcie ustawy o zmianie Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks ustawy o przekształceniu prawa wyborczy – trzecie czytanie wieczystego użytkowania w prawo wła- Poseł Sprawozdawca Eugeniusz Kłopotek . . .348 sności nieruchomości oraz niektórych Głosowanie innych ustaw, Marszałek...... 348 3) senackim projekcie ustawy o zmianie Punkt 41. porządku dziennego: Głosowanie ustawy o przekształceniu prawa użyt- nad wnioskiem o odrzucenie informacji kowania wieczystego w prawo własno- ministra rolnictwa i rozwoju wsi ści nieruchomości, o aktualnej sytuacji w rolnictwie 4) poselskim projekcie ustawy o zmianie Głosowanie ustawy o gospodarce nieruchomości Marszałek...... 348 oraz o zmianie ustawy o przekształce- str. str.

niu prawa użytkowania wieczystego ustawy o zmianie ustawy o Krajowej w prawo własności nieruchomości (cd.) Szkole Administracji Publicznej (cd.) Poseł Sprawozdawca Stanisław Huskowski . . 353 Głosowanie Poseł Anna Paluch ...... 353 Marszałek...... 357 Poseł Stanisław Huskowski ...... 354 Punkt 15. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Anna Paluch ...... 354 danie Komisji Administracji Głosowanie i Spraw Wewnętrznych o rządowym Marszałek...... 354 projekcie ustawy o zalegalizowaniu Poseł Wiesław Andrzej Szczepański ...... 354 pobytu niektórych cudzoziemców na Podsekretarz Stanu w Ministerstwie terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Infrastruktury Piotr Styczeń ...... 355 oraz o zmianie ustawy o udzielaniu Punkt 9. porządku dziennego: Sprawoz- cudzoziemcom ochrony na terytorium danie Komisji Infrastruktury oraz Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów o cudzoziemcach (cd.) Naturalnych i Leśnictwa o rządowym Głosowanie projekcie ustawy o zmianie ustawy Marszałek...... 357 o zapobieganiu zanieczyszczaniu mo- Punkt 16. porządku dziennego: Spra- rza przez statki oraz o zmianie ustawy wozdanie Komisji Obrony Narodowej o odpowiedzialności podmiotów o przedstawionym przez prezydenta zbiorowych za czyny zabronione pod Rzeczypospolitej Polskiej projekcie groźbą kary (cd.) ustawy o zmianie ustawy o orderach Poseł Sprawozdawca Arkadiusz Litwiński . . .355 i odznaczeniach (cd.) Głosowanie Głosowanie Marszałek...... 355 Marszałek...... 358 Punkt 10. porządku dziennego: Sprawoz- Punkt 17. porządku dziennego: Sprawoz- danie Komisji Infrastruktury danie Komisji Obrony Narodowej oraz o poselskim projekcie ustawy o zmianie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny ustawy o niektórych formach popiera- o rządowym projekcie ustawy o zmia- nia budownictwa mieszkaniowego oraz nie ustawy o powszechnym obowiązku ustawy o spółdzielniach mieszkanio- obrony Rzeczypospolitej Polskiej wych (cd.) oraz ustawy o kombatantach oraz Poseł Sprawozdawca Bożenna Bukiewicz . . . . 356 niektórych osobach będących oﬁarami Głosowanie represji wojennych i okresu powojen- Marszałek...... 356 nego (cd.) Punkt 11. porządku dziennego: Sprawoz- Głosowanie danie Komisji Infrastruktury Marszałek...... 358 o rządowym projekcie ustawy o zmia- Punkt 18. porządku dziennego: Sprawoz- nie ustawy o transporcie kolejowym danie Komisji Polityki Społecznej (cd.) i Rodziny o rządowym projekcie ustawy Głosowanie o zmianie ustawy o organizacji i funk- Marszałek...... 357 cjonowaniu funduszy emerytalnych Punkt 12. porządku dziennego: Sprawoz- (cd.) danie Komisji Infrastruktury Głosowanie o rządowym projekcie ustawy o zmia- Marszałek...... 358 nie ustawy o Funduszu Kolejowym oraz Punkt 19. porządku dziennego: Sprawoz- ustawy o transporcie kolejowym (cd.) danie Komisji Polityki Społecznej Głosowanie i Rodziny o rządowym projekcie ustawy Marszałek...... 357 o zmianie ustawy o świadczeniach Punkt 13. porządku dziennego: Sprawoz- rodzinnych oraz ustawy o pomocy oso- danie Komisji Sprawiedliwości i Praw bom uprawnionym do alimentów (cd.) Człowieka o rządowym projekcie usta- Poseł Sprawozdawca Teresa Piotrowska . . . 358 wy o zmianie ustawy Kodeks spółek Głosowanie handlowych (cd.) Marszałek...... 359 Głosowanie Punkt 20. porządku dziennego: Sprawoz- Marszałek...... 357 danie Komisji Polityki Społecznej Punkt 14. porządku dziennego: Sprawoz- i Rodziny o poselskim projekcie ustawy danie Komisji Administracji i Spraw zmieniającej ustawę o zmianie ustawy Wewnętrznych o rządowym projekcie o systemie ubezpieczeń społecznych str. str.

oraz ustawy Prawo bankowe oraz usta- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji wy o zmianie ustawy o promocji zatrud- Narodowej Zbigniew Włodkowski...... 362 nienia i instytucjach rynku pracy oraz Głosowanie niektórych innych ustaw (cd.) Marszałek...... 363 Poseł Sprawozdawca Magdalena Kochan . . . .359 Poseł Teresa Wargocka ...... 363 Głosowanie Punkt 44. porządku dziennego: Pierwsze Marszałek...... 359 czytanie komisyjnego projektu uchwały Punkt 21. porządku dziennego: Sprawoz- w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu danie Komisji Polityki Społecznej Rzeczypospolitej Polskiej (cd.) i Rodziny o poselskim projekcie ustawy Głosowanie o języku migowym i innych środkach Marszałek...... 364 wspierania komunikowania się (cd.) Punkt 35. porządku dziennego: Pierwsze Poseł Sprawozdawca Marek Plura ...... 360 czytanie rządowego projektu ustawy Głosowanie o zmianie ustawy o odpowiedzialności Marszałek...... 360 za naruszenie dyscypliny ﬁnansów Punkt 22. porządku dziennego: Sprawoz- publicznych oraz niektórych innych danie Komisji Polityki Społecznej ustaw (cd.) i Rodziny o rządowym projekcie ustawy Głosowanie o zmianie ustawy o emeryturach Marszałek...... 364 i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Spo- (Przerwa w posiedzeniu) łecznych (cd.) Poseł Sprawozdawca Anna Bańkowska . . . . 361 Wznowienie posiedzenia Głosowanie Oświadczenia Marszałek...... 361 Poseł Łukasz Zbonikowski ...... 364 Punkt 23. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Maria Nowak ...... 365 danie Komisji Polityki Społecznej Poseł Zbigniew Wojciechowski ...... 366 i Rodziny o rządowym projekcie ustawy Poseł Romuald Ajchler ...... 366 o zmianie ustawy o ochronie roszczeń Poseł Stefan Strzałkowski...... 367 pracowniczych w razie niewypłacalno- Poseł Aleksander Chłopek...... 368 ści pracodawcy oraz ustawy Przepisy Poseł Stanisław Kalemba ...... 369 wprowadzające ustawę o ﬁnansach Poseł Andrzej Szlachta ...... 370 publicznych (cd.) Poseł Marek Kwitek ...... 370 Głosowanie (Przerwa w posiedzeniu) Marszałek...... 361 Punkt 24. porządku dziennego: Sprawoz- Załącznik nr 1 – Teksty wystąpień niewygło- danie Komisji Edukacji, Nauki szonych i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Poseł Wojciech Sokołowski ...... 1 Terytorialnego i Polityki Regionalnej Poseł Mirosław Pawlak ...... 2 o poselskim projekcie ustawy o zmianie Poseł Jan Cichoń ...... 2 ustawy o systemie oświaty oraz o zmia- Poseł Mirosław Pawlak ...... 4 nie niektórych innych ustaw (cd.) Poseł Jan Kulas ...... 4 Poseł Sprawozdawca Domicela Kopaczewska. . 362 Poseł Józef Rojek ...... 6 Poseł Lech Sprawka...... 362 Poseł Elżbieta Zakrzewska ...... 6 (Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 04)

(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu — Samorządu Terytorialnego i Polityki Regional- Grzegorz Schetyna oraz wicemarszałkowie Stefan nej wspólnie z Komisją Ochrony Środowiska, Zaso- Niesiołowski, Jerzy Wenderlich, Ewa Kierzkowska bów Naturalnych i Leśnictwa – godz. 12, i Marek Kuchciński) — Sprawiedliwości i Praw Człowieka – godz. 12.15, — Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfika- cjach – godz. 14, Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: — Obrony Narodowej – godz. 15, — Samorządu Terytorialnego i Polityki Regional- Wznawiam posiedzenie. nej wspólnie z Komisją Ochrony Środowiska, Zaso- Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów bów Naturalnych i Leśnictwa oraz Komisją Rolnic- Monikę Wielowiejską, Piotra Walkowskiego, Magda- twa i Rozwoju Wsi – godz. 15, lenę Gąsior-Marek oraz Jacka Pilcha. — do Spraw Kontroli Państwowej – godz. 15.30, W pierwszej części obrad sekretarzami będą po- słowie Monika Wielowiejska i Piotr Walkowski… — Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfika- (Głos z sali: Wielichowska.) cjach – godz. 16.30, Przepraszam. Wielichowska, oczywiście. Wielo- — Gospodarki – godz. 17. wiejski na razie nie jest posłem. …posłowie Monika Wielichowska – jeszcze raz panią przepraszam – i Piotr Walkowski. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Protokół i listę mówców prowadzić będą posłanki Monika Wielichowska i Magdalena Gąsior-Marek. Dziękuję bardzo, pani poseł. Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich przed- miejsc. łożyła projekt uchwały w sprawie zmiany Regulami- Proszę poseł sekretarz o odczytanie komunika- nu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. tów. Projekt ten został paniom i panom posłom dorę- czony w druku nr 4484. W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Sekretarz Poseł Monika Wielichowska: Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmu- Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się po- jący pierwsze czytanie tego projektu. siedzenia Komisji: Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził — Rolnictwa i Rozwoju Wsi – godz. 9.15, zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sej- — Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii mu oraz aby w dyskusji nad dodanym punktem wy- – godz. 9.30, słuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów — Finansów Publicznych wspólnie z Komisją i koła. Zdrowia – godz. 9.30, Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm — Polityki Społecznej i Rodziny – godz. 9.30, — Finansów Publicznych – godz. 10, propozycję przyjął. — Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych Sprzeciwu nie słyszę. i Leśnictwa – godz. 10, Informuję, że prezes Rady Ministrów zawiadomił — Nadzwyczajnej „Przyjazne Państwo” do spraw Sejm o zamiarze przedłożenia prezydentowi Rzeczy- związanych z ograniczaniem biurokracji – godz. 10, pospolitej Polskiej do ratyfikacji, bez zgody wyrażo- — do Spraw Unii Europejskiej – godz. 11, nej w ustawie: — Zdrowia – godz. 11, — Protokołu w sprawie zmiany artykułu 56 Kon- — Infrastruktury – godz. 12, wencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, pod- — Kultury i Środków Przekazu – godz. 12, pisanego w Montrealu dnia 6 października 1989 r., 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 238 Pytania w sprawach bieżących

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski Czy zatem gminy, które realizują pomoc dla mieszkańców, którzy ucierpieli na skutek właśnie — Protokołu w sprawie zmiany artykułu 50a Kon- ulewnych deszczów w lipcu, mogą przyznać bezzwrot- wencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, pod- ną pomoc finansową do 6 tys. zł wynikającą z usta- pisanego w Montrealu dnia 26 października 1990 r., wy? Czy pomoc ta może być przyznawana niezależnie — Protokołu w sprawie zmiany Konwencji o mię- od tego, czy budynek mieszkalny był ubezpieczony, dzynarodowym lotnictwie cywilnym, podpisanego czy też nie? w Montrealu dnia 29 września 1995 r., Kolejne pytanie dotyczy obowiązujących przepisów. — Protokołu w sprawie zmiany Konwencji o mię- Czy w związku z tegorocznymi zalaniami i podtopie- dzynarodowym lotnictwie cywilnym, podpisanego niami Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Admini- w Montrealu dnia 1 października 1998 r. stracji wyda nowe wytyczne dla gmin, czy też będą Posłowie w określonym terminie nie zgłosili za- obowiązywały funkcjonujące przepisy o pomocy pań- strzeżeń co do zasadności wybranego przez Radę stwa dla powodzian, według ustawy znowelizowanej Ministrów trybu ratyfikacji tych dokumentów. w 2010 r.? Dziękuję. Komisja Spraw Zagranicznych przedłożyła sprawozdania, w których wnosi o przyjęcie tych zawiado- mień premiera bez zastrzeżeń. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Sprawozdania komisji zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 4487, Dziękuję bardzo, pani poseł. 4488, 4489 i 4490. Minister spraw wewnętrznych pan Tomasz Sie- W związku z tym, na podstawie art. 120 ust. 4 moniak. regulaminu Sejmu, informuję o braku zastrzeżeń co Proszę bardzo. do zasadności wybranego przez Radę Ministrów trybu ratyfikacji tych dokumentów. Sekretarz Stanu w Ministerstwie Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 25. Spraw Wewnętrznych i Administracji porządku dziennego: Pytania w sprawach bie- Tomasz Siemoniak: żących. Przypominam, że postawienie pytania nie może Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Najkrótsza od- trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi powiedź na pytanie państwa posłów brzmi: Tak. Po- nie może trwać dłużej niż 6 minut. Prawo do posta- moc w postaci zasiłku do 6 tys. zł jest przyznawana wienia pytania dodatkowego przysługuje wyłącznie na podstawie ustawy o pomocy społecznej. Minister posłowi zadającemu pytanie. Dodatkowe pytanie nie spraw wewnętrznych i administracji skierował do może trwać dłużej niż 1 minutę, a uzupełniająca od- wojewodów pismo, w którym określił, na jakich za- powiedź nie może trwać dłużej niż 3 minuty. Marsza- sadach ta pomoc jest udzielana. To jest bezzwrotny łek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu zasiłek przyznawany niezależnie od ubezpieczenia odpowiedzi na pytanie dodatkowe. budynków mieszkalnych od skutków zdarzeń klęsko- Pierwsze pytanie zadadzą państwo posłowie Al- wych i przeznaczony na zaspokojenie podstawowych dona Młyńczak i Norbert Raba, Platforma Obywa- potrzeb życiowych. Osoby poszkodowane w wyniku telska, w sprawie wynikającej z ustawy bezzwrotnej tegorocznych zdarzeń klęskowych również mogą pomocy finansowej w wysokości do 6 tys. zł dla miesz- otrzymać wyżej wymieniony zasiłek. kańców gmin poszkodowanych przez tegoroczne ule- Oprócz pomocy do 6 tys. zł, zgodnie z decyzją premie- wy. Pytanie skierowane jest do ministra spraw we- ra, została uruchomiona pomoc związana z odbudową wnętrznych i administracji. Odpowiada sekretarz uszkodzonych budynków. W związku z tym 15 lipca stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Admi- nistracji pan Tomasz Siemoniak. minister spraw wewnętrznych i administracji wydał Pytanie pierwsze zada pani posłanka Aldona stosowne wytyczne dla wojewodów: łódzkiego i ma- Młyńczak. zowieckiego. Zgodnie z tymi wytycznymi zasiłki ce- Proszę bardzo, pani poseł. lowe mogą być przyznawane na remont budynków i lokali mieszkalnych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku zdarzeń klęskowych – burz i huraganów. Poseł Aldona Młyńczak: Pomoc jest przyznawana w transzach. Wielkość pierwszej transzy może wynosić do 10 tys. zł. Nie ma Bardzo dziękuję. górnej granicy. Pomoc ta będzie wypłacana w zależ- Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! ności od stopnia uszkodzenia. Mogę powiedzieć, że Zwracam się do pana z pytaniem dotyczącym tego- dzieje się to na wzór sytuacji z roku 2008, kiedy trą- rocznych zalań i podtopień. Słyszeliśmy wczoraj o za- ba powietrzna uszkodziła budynki w kilku wojewódz- laniach w Sandomierzu, o podtopieniach na Podkar- twach. Odbudowanie budynków będzie w tym mo- paciu. Kilka dni wcześniej taka sytuacja miała rów- mencie finansowane na podobnych zasadach. nież miejsce w wielu gminach na Dolnym Śląsku, Jeśli chodzi o kolejne zdarzenia, mające miejsce m.in. w Miękini. 22 lipca i w ostatnich dniach, to pomoc do 6 tys. zł 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Pytania w sprawach bieżących 239

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Siemoniak Tomasz Siemoniak: nie jest obwarowana żadnymi dodatkowymi procedura- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jeśli chodzi o in- mi. Wojewodowie występują po prostu o środki z rezerwy formację o stratach, mogę powiedzieć, że 14 lipca we- na usuwanie skutków klęsk żywiołowych. Te pieniądze są uruchamiane w porozumieniu z ministrem finansów. dług naszych danych w województwie mazowieckim Natomiast wojewodowie zostali zobowiązani do oceny, uszkodzonych zostało 491 budynków mieszkalnych, czy te zjawiska mają taką skalę, że to kwalifikuje się do 648 budynków gospodarczych i 9931 tuneli foliowych. odbudowy, o której mówiłem wcześniej, transz w wyso- Te straty w rolnictwie, głównie w uprawach papryki, kości 10 tys. zł, itd. Z tego, co wiem, wojewoda łódzki są na pewno jednymi z najbardziej znaczących szkód uznał, że dla sąsiadującego z opoczyńskim powiatu też w odniesieniu do wydarzeń z 14 lipca. będzie wnioskował o uruchomienie takich środków. Jeśli chodzi o straty z 20–21 lipca, w wojewódz- Przy okazji powodzi obowiązywały inne przepisy, twie warmińsko-mazurskim zostało uszkodzonych inne zasady, był inny typ zniszczeń. Przypomnę kwo- 46 budynków mieszkalnych, 40 budynków gospodar- ty: do 20 tys., do 100 tys., do 300 tys. Kwota 300 tys. czych, a w przypadku województwa podlaskiego umożliwiała całkowitą odbudowę. Tutaj jest refinan- mamy informację o 27 poszkodowanych rodzinach. sowanie bez górnej granicy i są transze. Ze względu Czekamy na dalsze informacje od wojewodów doty- na typ zniszczeń uznaliśmy, że takie rozwiązanie jest czące zdarzeń z ostatnich dni. bardziej elastyczne. Ponieważ opiera się to na usta- Jeżeli chodzi o drugą część pytania pana posła, chcę wie o pomocy społecznej, nie wiążemy tego z tym, czy powiedzieć, że w rezerwie są dostateczne środki na usu- obiekt był ubezpieczony, czy nie. Niemniej jednak wanie skutków klęsk żywiołowych po to, aby bez żad- w takim przypadku jest brana pod uwagę sytuacja nych problemów móc te środki uruchamiać. Rzeczywi- finansowa poszkodowanego. To nie są odszkodowania, to są zasiłki. Dziękuję bardzo. (Oklaski) ście, tak jak pan poseł zauważył, od lat stosujemy taką praktykę, że do sierpnia czeka się, czy nie dojdzie do ja- kichś wydarzeń, i wtedy ta rezerwa jest rozdysponowy- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: wana do końca. W zeszłym roku udało nam się wykorzy- stać tę rezerwę prawie w 100%. Przypomnę, że to dzięki Dziękuję bardzo panu ministrowi. decyzji Wysokiej Izby, która przekwalifikowała rezerwę Pan poseł Norbert Raba. i przeniosła ją, zwiększając środki trzykrotnie, można Proszę bardzo, panie pośle. było w pełni zaspokoić potrzeby związane ze stratami po powodzi z 2010 r. Do tej pory na te cele zostało urucho- Poseł Norbert Raba: mionych 3300 mln zł. Oczywiście jeżeliby doszło, nie można tego wyklu- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Dość ogólnie czyć, do jakiejś sytuacji – oby nigdy – w październiku znamy sytuację z mediów, wiemy, jak tak naprawdę czy w listopadzie, wtedy rząd będzie miał możliwość obecnie wygląda stan klęski w niektórych powiatach. zwrócenia się do Wysokiej Izby i dokonania stosow- Czy mamy dziś wstępne szacunki co do liczby poszko- nych przesunięć. A więc wiadomo, że dla każdego rzą- dowanych, którzy kwalifikują się do przyznania im pomocy w ramach 6 tys. zł? Moje pytanie jest zwią- du zawsze to będzie priorytet. Dziękuję bardzo. zane również z tym, jak w budżecie państwa kształ- tuje się rezerwa, czyli liczba poszkodowanych osób Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: razy 6 tys. Wiemy, że ta rezerwa jest ograniczona zapisami budżetowymi. Jak to wygląda? Dziękuję bardzo panu ministrowi. Mam jeszcze dodatkowe pytanie. Okres tak zwanych Dziękuję państwu posłom. klęsk żywiołowych w Polsce jeszcze się nie skończył, bo Panowie posłowie Dariusz Bąk, Robert Telus, Marek w sierpniu może być bardzo różnie. (Dzwonek) Czy pana Suski i Artur Górski, Prawo i Sprawiedliwość, pytanie zdaniem, czy z pana doświadczenia wynika, iż rezerwa, w sprawie krytycznej sytuacji na terenie województwa która jeszcze zostaje i jest sukcesywnie wykorzystywana, mazowieckiego i łódzkiego oraz pomocy ze strony rządu gwarantuje to, że w przypadku klęski, która może się w związku z klęską huraganów w lipcu 2011 r. kierują zdarzyć – choć mam nadzieję, że nie – pod koniec sierp- do prezesa Rady Ministrów. Z upoważnienia prezesa nia, będzie również zabezpieczenie w kwocie 6 tys., nie dotacji, ale socjalnej pomocy finansowej? Dziękuję. Rady Ministrów odpowiada sekretarz stanu w Minister- stwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Siemoniak, minister rolnictwa i rozwoju wsi Marek Sa- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: wicki oraz sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Po- lityki Społecznej Jarosław Duda. Dziękuję panu posłowi. Pan poseł Dariusz Bąk. Proszę bardzo, pan minister Siemoniak. Proszę bardzo. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 240 Pytania w sprawach bieżących

Poseł Dariusz Bąk: Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 14 lipca nad Tomasz Siemoniak: województwem łódzkim i mazowieckim w powiatach opoczyńskim, przysuskim, białobrzeskim i radom- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Odpowiadając skim przeszły trąba powietrzna oraz ulewne desz- na pytanie panów posłów, chcę powiedzieć, że następ- cze, wystąpiła klęska żywiołowa, zniszczonych zo- nego dnia po nawałnicy z 14 lipca, 15 lipca, minister stało kilkaset budynków. Pan minister zarysowy- spraw wewnętrznych i administracji uruchomił środ- ki finansowe w wysokości 2 mln zł, po milionie dla wał, ile zostało uszkodzonych tuneli foliowych – kil- każdego z województw – łódzkiego i mazowieckiego. kanaście tysięcy. Ludzie są w dramatycznej sytuacji. Te środki zostały przeznaczone na zasiłki celowe do Tego samego dnia przyjechał pan premier Donald wysokości 6 tys. zł. Jednocześnie tego samego dnia Tusk – oto zdanie z jego wypowiedzi: Każdy poszko- wojewodom zostały przekazane wytyczne dotyczące dowany otrzyma pomoc. Upłynęły 2 tygodnie, do refinansowania całkowitej odbudowy uszkodzonych dnia dzisiejszego praktycznie tej pomocy nie ma. budynków mieszkalnych. Nie została określona gór- Samorządowcy – wójtowie, burmistrzowie, starosto- na granica wysokości świadczenia, nie jest brane pod wie – zostali z problemem i bez pieniędzy. Wpraw- uwagę kryterium dochodowe, jak również nie jest dzie dwudziestego szóstego dla powiatu przysuskie- brany pod uwagę fakt, czy dany budynek był ubez- go wpłynęło troszkę pieniędzy, mam dane, że ok. pieczony, czy nie. Za wypłatę tych zasiłków odpowia- 650 tys., ale tylko w tym powiecie poszkodowanych dają lokalne ośrodki pomocy społecznej i według jest tysiąc osób. 1 tys. razy 6 tys. – można policzyć, naszych informacji do dzisiaj wojewoda łódzki zapo- ile powinno być, a ile jest. trzebował kwotę 3600 tys. zł, która będzie przezna- Mam pytanie do pana premiera: Czy pan premier czona na remonty domów, a do poszkodowanych tyl- wybierze się teraz, kiedy trzeba faktycznie pomagać ko w gminie Białaczów trafiło 256 100 zł – to jest ludziom, czy zrobił to tylko na początku, kiedy cho- najbardziej poszkodowana gmina w województwie łódzkim. dziło o kamery telewizyjne? To jest jedno pytanie. Natomiast w województwie mazowieckim gmi- Pan premier obiecywał, że będzie uruchomiona spe- nom z trzech powiatów, przysuskiego, radomskiego cjalna kwota z Funduszu Pracy. Dlaczego nie została i białobrzeskiego, przyznano łącznie 861 tys. zł na uruchomiona? Dlaczego ludzie nie są kierowani na wypłatę zasiłków do 6 tys. zł. Te pieniądze przez cały roboty interwencyjne? Dziękuję bardzo. czas są wypłacane wszystkim poszkodowanym. We- dług informacji sprzed trzech dni te zasiłki zostały wpłacone 138 rodzinom. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: W kwestii pomocy związanej ze stratami w rolnictwie, jak również w sprawach Funduszu Pracy będzie Jeszcze pan poseł Suski. wypowiadał się pan minister Marek Sawicki. Chcę powiedzieć – miałem okazję mówić o tym, odpowia- dając na poprzednie pytanie – Wysokiej Izbie, że po- Poseł Marek Suski: moc nie jest udzielana przez rząd tylko wtedy, kiedy są media. Jeśli chodzi o pomoc z roku 2010, to udzie- W ramach uzupełnienia chciałbym jeszcze dodać, lamy jej do tej pory. W bezprecedensowej skali do- że na terenie tego jednego powiatu zostało zniszczo- tychczas na różne cele zostało wypłaconych 3300 mln nych ponad 5300 tuneli, zostały uszkodzone 282 zł, w tym poszkodowani na odbudowę swoich domów budynki mieszkalne i 524 budynki gospodarskie. do ręki dostali ok. 900 mln zł. Dziękuję bardzo. Jeśli chodzi o skalę pomocy, która w tej chwili jest (Oklaski) udzielana, to na razie zakwalifikowano ok. 150 decyzji uprawniających do skorzystania z zasiłku do 6 tys. zł, jednak z uwagi na procedury na razie wy- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: płacono go dosłownie kilku osobom, a pieniądze Dziękuję bardzo. obiecane z innych transz na razie nie wpłynęły. Proszę bardzo, minister rolnictwa pan Marek Sa- A więc mam pytanie: Kiedy wreszcie rząd przekaże wicki. te pieniądze i dotrzyma słowa?

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Marek Sawicki:

Dziękuję panom posłom. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! To pytanie wią- Odpowiada pan minister Siemoniak. że się z kolejnym pytaniem przygotowanym przez Proszę bardzo. posłów SLD i trochę nie wiem, jak rozbić swoją wy- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Pytania w sprawach bieżących 241

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi szu Pracy. W pierwszej kolejności chciałbym poinfor- Marek Sawicki mować, że w związku z wystąpieniem w ubiegłym roku powodzi, które objęły znaczne tereny kraju, powiedź na dwie części. Bardzo krótko w tej części po- w planie ﬁnansowym Funduszu Pracy na rok 2011 wiem tak, że oprócz pomocy, o której mówił minister w ustawie budżetowej na podstawie ustawy z czerw- Siemoniak, 26 lipca uruchomiliśmy program pomocy ca o szczególnych rozwiązaniach związanych z usu- społecznej dla gospodarstw poszkodowanych w wyniku waniem skutków powodzi z 2010 r. zarezerwowano klęsk żywiołowych, program socjalny, po 5 tys. zł na środki w łącznej wysokości 39 936 tys. zł. W bieżą- jedno gospodarstwo. Wystarczy, żeby jedna osoba zaj- cym roku minister pracy i polityki społecznej rozdy- mowała się całkowicie rolnictwem, więc była ubezpie- sponował między 26 powiatowych urzędów pracy czona w KRUS. Do udzielenia tej pomocy nie będzie łączną kwotę 39 716 tys. zł. wymagana opinia czy wywiad środowiskowy ośrodka Minister pracy i polityki społecznej może przy- pomocy rodzinie. Do tej pomocy będą wymagane pro- znać samorządom powiatowym dodatkowe kwoty ze tokóły komisji szacujących straty. Chcę także powie- środków Funduszu Pracy pochodzące z rezerwy two- dzieć, że dla rolników uruchomiony jest program kre- rzonej corocznie zgodnie z ustawą z 2004 r. o promo- dytu preferencyjnego z oprocentowaniem 0,1%, a także cji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Ta rezer- trwa nabór wniosków w ramach nowego działania wa wynosi ponad 164 mln zł w tym roku, a 40 mln uruchomionego w ubiegłym roku w związku z powo- z tej rezerwy jest przeznaczonych na aktywizację za- dzią, Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Go- wodową osób na terenach, na których wystąpiły klę- spodarstwa mogą ubiegać się o wsparcie ﬁnansowe ski żywiołowe o znacznym zasięgu. Według informa- do 300 tys. zł na jedno gospodarstwo przy założeniu, że cji, którymi dysponuje minister pracy, jeśli chodzi poziom wsparcia w tym programie nie może wynieść o wnioski dotyczące lat ubiegłych, było ich 33 i roz- więcej niż 130% wartości poniesionych strat i udział dysponowano kwotę ponad 20 mln zł. Jeśli chodzi własny rolnika w tym programie wynosi 10%. Jest to o zdarzenia klęskowe w roku 2011, było 7 wniosków program na odtworzenie działalności rolniczej. Ciągle na sumę 5447 tys. zł. Dziękuję bardzo. podkreślam, że programy, które są przygotowane z resortu rolnictwa, nie mają charakteru programów od- szkodowawczych. Są to programy z jednej strony socjal- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: ne, chodzi o 5 tys. zł na gospodarstwo, natomiast z drugiej strony są to programy na uruchomienie, od- Dziękuję bardzo panu ministrowi. tworzenie działalności rolniczej, jaka została zniszczo- Pan poseł Robert Telus, Prawo i Sprawiedliwość. na w wyniku tych klęsk żywiołowych. Chcę także po- Proszę bardzo. wiedzieć, że obowiązują te same zasady jak w poprzednich latach w zakresie możliwości ubiegania się o odro- czenia, umorzenia lub ulgi, jeśli chodzi o składkę na Poseł Robert Telus: ubezpieczenie emerytalno-rentowe, jak również kwestie związane z podatkiem gruntowym czy też należ- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panowie Mini- nościami wobec agencji nieruchomości rolnych. strowie! Skoro jest tak dobrze, jak mówicie, to czemu Tak że te programy, działania zostały już urucho- jest tak źle, czemu jest tak ciężko? To pięknie wyglą- mione. Wiemy, że w tej chwili trwają prace komisji da, jak się na zewnątrz pokazuje, ale diabeł tkwi szacujących straty. Instrukcja, informacja w zakresie w szczegółach. Panie ministrze. jeżeli chodzi o PROW, protokołów strat została wysłana do wszystkich wo- żadne prawie gospodarstwo nie dostanie złotówki jewodów. Podkreślamy, że straty muszą dotyczyć za- z tej pomocy, dlatego że tam są warunki, których nie równo majątku trwałego, jak bieżącej działalności, można przeskoczyć, m.in. jest warunek, że muszą być produkcji rolniczej. Dziękuję bardzo. szkody w uprawach i w budynkach. W powiecie opo- czyńskim są szkody tylko w budynkach, w powiecie przysuskim tylko w uprawach. Dlatego tego warun- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: ku nie można spełnić i nie dostaniemy pieniędzy. A przecież można by z tego skorzystać, to są pienią- Jeszcze pan minister Siemoniak. dze unijne. Tak jak pan powiedział, jest to duża kwo- Proszę bardzo. ta, bo tego jest w sumie około 100 mln euro, dlatego potrzeba prawdziwego działania ministra, nie tylko takiego na pokaz, jak to zrobił pan premier, tylko Sekretarz Stanu w Ministerstwie wyjścia do ludzi. Pan mówił o Funduszu Pracy. Su- Spraw Wewnętrznych i Administracji per, jest Fundusz Pracy, ale jest jeden warunek: trze- Tomasz Siemoniak: ba pokazać efektywność. Który z tych samorządów pokaże efektywność, jak ci ludzie mają przyjść, po- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W kolejności sprzątać po wichurze i będą wolni. wątków, które zostały poruszone w pytaniu, chciał- Jeszcze jedna rzecz, to jest pytanie do ministra bym przekazać kilka informacji dotyczących Fundu- dziedzictwa narodowego. W powiecie opoczyńskim 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 242 Pytania w sprawach bieżących

Poseł Robert Telus warto jeszcze bardziej dotrzeć do rolników z tą infor- macją. Do tego zobowiązane zostały także ośrodki został doszczętnie zniszczony piękny zespół pałaco- doradztwa rolniczego, żeby wesprzeć ich w szacowaniu wo-parkowy. Jakie możliwości ma Ministerstwo Kul- strat i w przygotowywaniu wniosków. Jeśli będzie po- tury i Dziedzictwa Narodowego, żeby pomóc odbudo- trzeba przedłużenia okresu naboru wniosków po wać piękny pałac w Białaczowie? Dziękuję bardzo. 29 sierpnia, to będzie to zrobione. Nie widzę w związ- ku z tym żadnego problemu. Natomiast to, co dziś jest potrzebne, to dobra informacja dla tych rolników. My- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: ślę, że również posłowie opozycyjni nas w tym wesprą. Dziękuję bardzo. Dziękuję bardzo panu posłowi. Proszę bardzo, pan minister Marek Sawicki. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Dziękuję bardzo panu ministrowi. Marek Sawicki: Panowie posłowie Leszek Aleksandrzak, Stani- sław Stec i Tadeusz Tomaszewski, Sojusz Lewicy Panie Marszałku! Panie Pośle Telus! Zamiast Demokratycznej, zadadzą pytanie w sprawie pomo- straszyć rolników, że nie można skorzystać z progra- cy dla poszkodowanych w wyniku huraganów i in- mów, poświęćcie, przedstawiciele opozycji, trochę tensywnych opadów deszczu oraz zmiany zasady wolnego czasu na pomoc rolnikom w przygotowaniu szacowania strat w rolnictwie spowodowanych klę- wniosków, w ich przeszkoleniu. Mam taką gorącą skami żywiołowymi. Pytanie jest skierowane do prośbę. Bo pamiętam, że jak byłem w opozycji, robi- ministra rozwoju wsi. Odpowiada pan minister Ma- łem rolnikom szkolenia z zakresu składania wnio- rek Sawicki. sków, chodziło o gospodarstwa niskotowarowe, mo- Pierwszy pyta pan poseł Stanisław Stec. dernizację. Jeździłem, gmina po gminie, powiat po Proszę bardzo. powiecie, były tego efekty. Tak więc zachęcam rów- nież do tego. (Poseł Marek Suski: Dajcie pieniądze, niech pan nie ściemnia, panie ministrze.) Poseł Stanisław Stec: Chcę również, chcę również powiedzieć tak, że Dziękuję, panie marszałku. jeśli chodzi o to odtwarzanie, tam rzeczywiście jest wymóg straty w gospodarstwie minimum 30%, na- Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Panie ministrze, tomiast nie ma takiej sytuacji, jak pan mówi, że jeśli bardzo bym prosił teraz już skupić się na pytaniu. w danym powiecie są tylko straty w budynkach trwa- łych, a nie ma w uprawach, to jego mieszkańcy z programu nie skorzystają. Skorzystają na odbudowanie, Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: na odtworzenie tych budynków. Druga sprawa dotyczy gospodarstw, gdzie upra- Proszę mówić, bo czas biegnie, panie pośle. wiono paprykę. To są straty w majątku trwałym, jeśli chodzi o tunele, i każde z tych gospodarstw bę- dzie mogło ubiegać się o środki z tego programu. Poseł Stanisław Stec: Mówiłem o tym wielokrotnie, więc prosiłbym bardzo, żebyśmy nie stwarzali wrażenia, że coś jest niemoż- Pan minister mówi, że warto pomóc rolnikom. liwe, bo jak mówimy, że coś jest niemożliwe, to 90% O to właśnie chodzi, żeby rolnikom pomóc, ale ta po- rolników w ogóle nie wzywa do siebie komisji, nie moc, panie ministrze, musi być autentyczna. podpisuje protokółu strat, bo jeśli wszyscy mówimy, Skupię się już teraz na sprawach związanych że coś jest niemożliwe, to po co robić. Chcę wyraźnie z mrozami, z suszą i nadmiernymi opadami. W Wiel- podkreślić, że w ubiegłym roku na działalność dla kopolsce w ostatnich dniach spadło ponad 100 litrów gospodarstw poszkodowanych w powodziach poszło wody na metr kwadratowy, rolnicy nie mogą wyje- 220 mln zł. Mamy jeszcze około 180 mln zł. Na razie, chać. Wartość zboża, które stoi w tej chwili na polach, dzięki Bogu, straty nie są jeszcze aż tak wielkie, więc spada z dnia na dzień, podobnie jak rzepaku. Zbiory mieścimy się w tym programie. rzepaku są od 3 kwintali z hektara. Wszystkie te pro- Warto pomóc rolnikom. Byłem w powiecie węgrow- tokoły strat trzeba będzie ponownie sporządzać, bo skim, tam są większe straty w uprawach leśnych, więc wówczas, gdy szacowano, zakładano, że te zbiory także w ramach działań dotyczących odtwarzania będą większe i wartość ziarna będzie inna. W związ- zniszczeń po katastrofach żywiołowych w uprawach ku z tym w ogóle konieczna będzie pomoc w przypad- leśnych rolnicy indywidualni, poprzez nadleśnictwa, ku niektórych gospodarstw, jeśli chodzi o materiał będą mogli ubiegać się o środki na odtworzenie swojej siewny, bo nie będą w stanie ze swojego materiału działalności. Tak więc pomoc będzie, tylko, jak mówię, dokonać zasiewu. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Pytania w sprawach bieżących 243

Poseł Stanisław Stec kresie strat oczywiście nie jest łatwe. Tutaj musi być rozsądek komisji, tu musi być solidność, bo też trze- Głównie jednak, panie ministrze, o co chodzi? Gmi- ba pamiętać o tym, że to są publiczne pieniądze, ny, w imieniu rolników, i Wielkopolska Izba Rolnicza które wcześniej czy później także podlegają kontro- – wszyscy są zaskoczeni zmianą sposobu szacowania li. Ludzie, którzy podpisują się pod tymi protokoła- strat. Po prostu strata w całym gospodarstwie musi mi, także podpisują się pod odpowiedzialnością za wynieść ponad 30%. Są takie sytuacje, że gospodarstwo wydane publiczne pieniądze. Zrobiliśmy to, co mo- sprzedaje inwentarz, ponieważ nie ma już bazy paszo- gliśmy, i wydaje mi się, że został przyjęty pewien wej z powodu suszy, to powoduje dodatkowe dochody system, który już funkcjonuje. i zmniejszenie straty, lecz nie bierze się pod uwagę tego, Pamięta pan o tym, że w poprzednich latach ta że to trzeba będzie po prostu odnowić. Ponadto ceny pomoc socjalna to było 2 tys. dla gospodarstwa, 4 tys. prognozowane, przygotowane przez ośrodek doradztwa – w zależności od wielkości gospodarstwa, podnosimy rolniczego odbiegają od cen rynkowych, są w niektórych ją w tej chwili do 5 tys., bo rodzaj szkód w tym roku przypadkach zawyżone. mamy specyﬁczny, bo głównie dotyczy to tej produk- Czy pan minister spotka się z zainteresowanymi cji specjalistycznej. Zaczęło się tak naprawdę od tru- i czy spowoduje pan urealnienie szacowania strat, bo skawek, malin, wiśni w związku z przymrozkami w gminie Kamieniec na 102 wnioski tylko 2 wnioski, majowymi, przerodziło się to w tragedię, w kataklizm przy tym systemie szacowania strat, zostały uznane paprykowy w woj. łódzkim, w woj. mazowieckim. za stratę losową? Brak tej straty pozbawia możliwo- W związku z tym ta pula środków jest zwiększona. ści otrzymania pomocy socjalnej i pomocy kredytowej Ale ta pomoc nie jest w żadnym razie odszkodowa- na wznowienie produkcji rolnej. Dziękuję bardzo. niem czy zadośćuczynieniem, ona jest tylko bieżącym wsparciem na ten start, na początek, w momencie, kiedy ta tragedia dotknęła gospodarstwo. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Jeśli zaś chodzi o drugi element tych programów rozwojowych, programów odtworzeniowych, to jest Dziękuję bardzo panu posłowi. ten kredyt preferencyjny z dopłatą z budżetu pań- Proszę bardzo, pan minister Sawicki. stwa, kredyt praktycznie oprocentowany na zero, i to jest ten program przewidziany na odtworzenie dzia- łalności rolniczej po klęskach żywiołowych. W tym Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi przypadku nie możemy z racji także szczupłości bu- Marek Sawicki: dżetu i szczupłości środków „otworzyć” tego dla wszystkich, którzy mają straty w plonach, nie wiem, Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan poseł Stec w gruncie rzeczy porusza ten sam problem, na który 10–15%, bo często te 10–15% różnicy w plonie – jak przed chwilą odpowiadałem, ale ujmując go zdecydo- pan doskonale wie – może wynikać z błędu agrotech- wanie szerzej. nicznego, z błędu w zakresie ochrony roślin, z błędu Panie pośle, zdaję sobie sprawę z warunków po- także przy zbiorze, weźmy np. rzepak. Tak więc tej godowych, z warunków klimatycznych, z ryzyka, granicy 10% z pewnością w tego typu programach jakie ponoszą rolnicy w trakcie naszej produkcji, bo przyjąć nie można, bo musi być ta bariera rzeczywi- mamy produkcję pod gołym niebem, zależną od wa- stych strat i pomocy, kiedy to gospodarstwo nie może runków atmosferycznych. Chcę jednak powiedzieć, się podnieść. Myślę, że dla dużych gospodarstw panie pośle, że trzeba rozdzielić dwie sprawy, trzeba w Wielkopolsce ta pomoc w wysokości 2 tys., 4 tys. czy rozdzielić sprawę odszkodowawczą w związku z wa- dzisiaj 5 tys. zł nie ma znaczenia, ale wsparcie kredy- runkami pogody w produkcji, trzeba oddzielić kwe- tem preferencyjnym na zero procent czy wsparcie stię ryzyka produkcyjnego od kwestii strat spowodo- programem odtworzeniowym produkcji rolniczej po wanych kataklizmami żywiołowymi. I teraz kwestia, katastrofach do 300 tys. zł to już ma znaczenie. I ten o którą chodzi panu posłowi: owszem, zawsze ta gra- program został właśnie tak pomyślany i tak przygo- nica 30% jest dla ludzi złą granicą. Ale gdyby to była towany, żeby to było realizowane. granica 15%, też nie byłaby dobra, gdyby to była gra- Jeśli chodzi o systemy obliczeń, systemy pomia- nica 50%, też gdzieś na tej granicy ludzie się łapią. rów, to jest przyjęty albo średni za 3 lata, albo średni Te 30% wynika wprost z przepisów unijnych, zgodnie za 5 lat, z odrzuceniem tego roku najlepszego i naj- z którymi pomoc państwa przysługuje rolnikom wte- gorszego. I jeśli w tych szacunkach po przymrozkach dy, kiedy te straty w wyniku klęsk wynoszą powyżej spodziewano się wyższych plonów, wyższych zbiorów, 30%. Chcę wyraźnie podkreślić, że musimy wspólnie a dziś widać wyraźnie, że tego nie ma, to od tego jest nadal pracować nad systemem ubezpieczeń upraw komisja powołana przez wojewodę – wojewoda uwia- i zwierząt, bo to właśnie ten system powinien gwa- rygodnia tę komisję – żeby ewentualnie dokonała rantować nam ubezpieczenie od ryzyka produkcyjne- zmiany, poprawy swojego orzeczenia, bo widać wy- go. Natomiast dzisiaj uchwycenie w programach raźnie, że ten ciąg zdarzeń klimatycznych się nasila odtworzeniowych tych wąskich barier pomiędzy kil- i nie miało to charakteru jednorazowego. Dziękuję kunastoma czy kilkudziesięcioma procentami w za- bardzo. (Oklaski) 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 244 Pytania w sprawach bieżących

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Są też realizowane programy umożliwiające dzieciom odpoczynek na koloniach wyjazdowych i stacjo- Dziękuję bardzo panu ministrowi. narnych. Gminy organizują półkolonie. Uczulę organi- Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, pytanie dodat- zacje, które ubiegały się o wsparcie, o środki na te ko- kowe. lonie, aby w pierwszej kolejności brały pod uwagę poszkodowanych w wyniku powodzi. Chciałbym także potwierdzić, panie pośle, że zgodnie z obietnicą złożoną Poseł Tadeusz Tomaszewski: przez ministerstwo w czasie tamtego spotkania te 5 tys. zł dotyczy także przymrozków majowych, oczy- Panie ministrze, bez potrzeby nawoływania do wiście chodzi o drzewa i krzewy. Podkreślam, że doty- odbywania spotkań 19 maja w Pyzdrach odbyło się czy to upraw wieloletnich. Jeśli chodzi te o programy, takie spotkanie z udziałem 400 rolników, w którym wymóg strat w majątku trwałym jest, w mojej ocenie, miałem zaszczyt uczestniczyć. Był wicewojewoda niezbędny. Musimy rozróżnić kwestie odszkodowawcze, wielkopolski pan Przemysław Pacia i pan poseł Piotr które powinny być realizowane w ramach ubezpieczeń, Walkowski. W trakcie spotkania przekazywaliśmy od kwestii związanych z możliwością odtworzenia, uru- sadownikom, rolnikom informacje na temat tych chomienia, wznowienia produkcji. Tu można sięgnąć form pomocy państwa, o których pan mówił. Ale po kredyt preferencyjny i środki z programu na odtwa- wówczas nie było informacji o tej pomocy socjalnej. rzanie produkcji po katastrofach. To te różnice. W odpowiedzi na moją interpelację też nie było mowy W tym programie socjalnym, jeśli chodzi o te 5 tys. zł o tego rodzaju pomocy. Proszę o potwierdzenie: Czy na wsparcie rolników, jest wymóg wykazania strat. Nie- ten program socjalny dotyczy gospodarstw, w któ- zbędne jest oszacowanie ich przez komisję. Natomiast rych zniszczenia przekraczają 30%? Jeśli bowiem w programie, który jest realizowany przez Ministerstwo tak, to też pojawia się problem, o którym mówił pan Spraw Wewnętrznych i Administracji, typowym progra- poseł Stanisław Stec. Czy ta pomoc socjalna jest ad- mie socjalnym, tego wymogu nie ma. Jest 6 tys. zaliczki. resowana również do tych gospodarstw specjalistycz- Przychodzi pracownik urzędu gminy i to on decyduje, czy nych, które poniosły straty w wyniku majowych gospodarstwo dostanie 6, 4, czy 3. Na ogół jest to ta górna przymrozków? W związku z powyższym bardzo pro- kwota. To są te dwie formy pomocy. W przypadku gospo- szę o udzielenie pisemnej odpowiedzi na temat szcze- darstw rolnych udzielenie pomocy w formie tego pierw- gółów uzyskania pomocy socjalnej przez rolników, bo szego zasiłku, 6 tys. zł, nie eliminuje możliwości otrzyma- tego domagali się m.in. uczestnicy tego spotkania. nia przez gospodarstwo tego drugiego zasiłku, wsparcia Wielu z nich utraciło dochody na ten rok, co wiąże w wysokości 5 tys. zł. Ale tu jest obowiązek, po pierwsze, się m.in. z szansami edukacyjnymi ich dzieci. Chciał- oszacowania tych strat, wymóg poniesienia strat na po- bym zapytać, bo w ubiegłym roku państwo jako rząd ziomie 30%, a po drugie – obowiązek ubezpieczenia upraw uruchomiliście np. pomoc dla dzieci w formie kolonii i zwierząt. Ci, którzy nie mają ubezpieczonych upraw doﬁnansowanych i sﬁnansowanych przez MEN, mi- i zwierząt, dostaną zasiłek, ale o połowę mniejszy. Będzie nisterstwo sportu i KRUS. Teraz też należałoby to to 2,5 tys. zł. Musimy wprowadzać instrumenty zachęca- zrobić, bo tu nie ma takich sztywnych ram dotyczą- jące do tego, aby rolnicy próbowali sami zadbać o swoje cych 30% strat, i można byłoby w przypadku wielu gospodarstwa, swoje mienie, ubezpieczając je. Dziękuję takich gospodarstw uruchomić dla tych dzieci taką bardzo. (Oklaski) pomoc; również chodzi o pomoc np. przy zakupie wy- prawek szkolnych, bo to też wiąże się z utratą docho- dów. Dziękuję. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Dziękuję bardzo panu ministrowi. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Dziękuję panom posłom. Poseł Krzysztof Borkowski, Polskie Stronnictwo Dziękuję bardzo. Ludowe, zadaje pytanie w sprawie znacznego pogor- Pan minister Sawicki. szenia warunków komunikacji na drodze krajowej nr 2 po przeprowadzonej modernizacji tej drogi. Py- tanie kierowane jest do ministra infrastruktury. Od- Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi powiada podsekretarz stanu w Ministerstwie Infra- Marek Sawicki: struktury pan Radosław Stępień. Proszę bardzo, panie pośle. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jeśli chodzi o pomoc socjalną, o te 5 tys., o których mówię, to są tutaj dwa rozporządzenia z 26 lipca: jedno w sprawie Poseł Krzysztof Borkowski: uruchomienia programu, a drugie w sprawie sposobu wypłaty tych zasiłków. Warto więc sięgnąć do tych Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! dwóch rozporządzeń z 26 lipca. Jeśli trzeba, to oczy- Obecnie kończy się modernizacja drogi nr 2 z War- wiście prześlę je panu posłowi. szawy w kierunku wschodnim, do Siedlec. Od Zakrę- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Pytania w sprawach bieżących 245

Poseł Krzysztof Borkowski Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury tu do Siedlec droga przybrała trochę inny kształt, ale Radosław Stępień: wszyscy korzystający z tej drogi spodziewali się, że płynność ruchu będzie znacznie lepsza. Okazało się, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zmiany na drodze że jest inaczej. Tysiące czy setki – nie liczyłem – wy- krajowej nr 2, na odcinku Zakręt – Siedlce, o których sepek, lewoskrętów doprowadziły do tego, że obecnie mówił pan poseł, to zmiany wynikające z analizy, któ- podróż z Warszawy do Siedlec wydłużyła się co naj- rą przeprowadzono przed rozpoczęciem budowy drogi mniej o godzinę. Przejechanie odcinka 90-kilometro- krajowej, oraz z założeń programu Gambit, którego wego zajmuje teraz 2,5 godziny. Dziwi mnie fakt, że celem jest podwyższenie standardu bezpieczeństwa kiedy zimą są opady śniegu, widać, że z niektórych ruchu drogowego. lewoskrętów nawet przez kilka dni nikt nie korzysta. Chciałbym powiedzieć, że taka struktura drogi Ewidentnie daje się to zauważyć, bo leży śnieg. Nie służy upłynnieniu ruchu. Niestety zachowania ob- ma żadnych śladów pojazdów ani pieszych. serwowane na drogach krajowych, polegające na wyprzedzaniu w niedozwolonych miejscach, jeździe W związku z tym pojawia się pytanie: Czy trzeba z nadmierną prędkością, używaniu środkowej części było budować aż tyle wysepek, które szczególnie drogi jako trzeciego pasa, który nie jest tam oznako- w okresie zimowym, kiedy leży błoto pośniegowe, są wany, a w szczególności wyprzedzaniu w rejonie w ogóle niewidoczne i dochodzi do licznych kolizji? skrzyżowań powodują, że Polska ma jeden z najwyż- Korzystający z tej drogi, kierujący pojazdami naszych wskaźników, jeśli chodzi o liczbę kolizji drogo- jeżdżają na te wysepki albo wybierają rowy, które są wych wynikających z agresywnego zachowania kie- bardzo głębokie. Rowy mają po 2–2,5 m. Opinia pu- rowców podczas manewrów, takich jak wyprzedza- bliczna też się tym zainteresowała. W TVN Turbo nie, włączanie się do ruchu, wymijanie. Te zachowa- pokazywano te rowy. Są to najgłębsze rowy w Europie. nia powodują, że skrzyżowania są wyjątkowo niebez- Każdy użytkownik tej drogi zastanawia się, jaki był piecznym miejscem. Dlatego na tej drodze, po prze- cel tego, jakie koszty. Droga została zwężona, a nie prowadzeniu analizy, wprowadzono wysepki, azyle poszerzona. Równie dobrze zamiast wysepek można i oznaczenia, które na drodze o tego typu strukturze było zbudować trzeci pas ruchu i stosować ruch na- umożliwiają płynne włączenie się do ruchu. Szacuje przemienny, raz w jedną, raz w drugą stronę. się, że tam, gdzie są azyle, liczba oﬁar śmiertelnych Dlaczego projektanci, a także właściciel tej drogi, na przykład przy zderzeniach czołowych czy innych Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, tego typu wypadkach spada od 80 do 90%. Ministerstwo Infrastruktury, nie zrobili tego, tylko Oczywiście można zapytać, co jest większą war- nastawiano aż tyle wysepek? Wszyscy o to pytają. tością, którą powinniśmy chronić: życie i zdrowie Nikt tego nie rozumie. (Dzwonek) Korek na tej dro- ludzi, którzy korzystają z tej drogi, czy możliwość dze jest ogromny i coraz bardziej to się nasila. Korzy- szybkiej jazdy, najczęściej z przekraczaniem dopusz- stający z tej drogi wręcz twierdzą, że ruch będzie się czalnej prędkości? Wybraliśmy życie i zdrowie ludzi, podnosząc poziom bezpieczeństwa tej drogi, o czym zmniejszał, a nie – zwiększał. świadczą statystki. Zadawałem ministrowi infrastruktury pytania Jeżeli chodzi o wysepki, o których pan poseł mó- w tej sprawie, ale nie dostałem odpowiedzi. Pona- wił, sprawdziliśmy oznakowanie tych wysepek. Jest wiam to pytanie jako pytanie w sprawach bieżących, ono jak najbardziej prawidłowe, spełnia wszystkie ponieważ nikt nie potraﬁł powiedzieć, czy jest popra- normy związane z oznakowaniem. Są znaki A-30, wa bezpieczeństwa, czy też przeciwnie. które wskazują na „inne niebezpieczeństwo”, znak T-18d, który jest tablicą wskazującą nieoczekiwaną zmianę ruchu wraz z dokładnym wskazaniem, jak ta Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: zmiana ruchu będzie przebiegać, znaki C-9 nakazu- jące jazdę z prawej strony. To są znaki, które każdy Proszę kończyć. kierowca poruszający się z prawidłową prędkością, jeszcze raz to podkreślę: poruszający się z prawidło- wą prędkością po drodze publicznej, może zauważyć Poseł Krzysztof Borkowski: z odległości, która umożliwia dokonanie bezpiecznego manewru w taki sposób, aby nie musiał ani gwał- Wszyscy twierdzą, że bezpieczeństwo na tej dro- townie przyspieszać, ani zwalniać. dze pogorszyło się. Dziękuję. Płynność ruchu a prędkość osiągana na krótkich odcinkach to dwie różne rzeczy. Są opinie, że jest to bardzo często mylone. Płynność polega na tym, że Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: jedzie się zgodnie z przepisami, zgodnie z prędkością, która na danej drodze jest dopuszczalna. Ta droga Dziękuję bardzo. spełnia wszystkie wymagania, które umożliwiają Proszę bardzo, pan minister Stępień. kierowcom poruszanie się płynne, o ile przestrzegają 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 246 Pytania w sprawach bieżących

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie rzysta? Czy nie jest nadmiar tych azylów? Po co po- Infrastruktury Radosław Stępień nosić koszty? Następne pytanie: Czy nie poruszałoby się płyn- przepisów Prawa o ruchu drogowym. Oczywiście dla niej i nie byłoby bezpieczniej, gdyby były trzy pasy tych kierowców, którzy bardzo chętnie wyprzedzają ruchu naprzemiennie? Część drogi została tak wyko- w dowolnym miejscu, przed skrzyżowaniem, tam nana: obwodnica Siedlec. I wszyscy kierowcy bardzo gdzie jest to szczególnie niebezpieczne, wysepki, azy- to chwalą. Nie zgadzam się, bo bezpieczeństwo jest le i tego typu urządzenia BRD rzeczywiście stanowią ważne, ale myślę, że myśmy poprzez takie wprowa- przeszkodę. Przeszkodę w naruszaniu prawa. Jako dzenie znacznie ograniczyli płynność ruchu, a bez- przeszkoda w naruszaniu prawa ma to swoje zasto- pieczeństwo się nie poprawiło, bo nieraz trzy dni czy sowanie i będziemy bronić takiej organizacji ruchu. trzy doby droga jest całkowicie zablokowana. Kiedy Bardzo często korzystam z innej części drogi nr 2 pod Mińskiem Mazowieckim cysterna wpadła do – z Warszawy w kierunku na zachód. Jest ona tak rowu, nikt nie mógł wyjąć jej przez trzy dni. Pojazdy samo zorganizowana. Ruch odbywa się płynnie, licz- uprzywilejowane nie mogą się poruszać po tej drodze, ba wypadków gwałtownie zmalała. Ci, którzy spokoj- jeżdżą pojazdy zaprzęgowe, jeżdżą ciągniki itd. nie trzymają nogę na pedale gazu, jadą płynnie. Ale Myślę, że komuś, kto to robił – projekt i wykonaw- rzeczywiście, panie pośle, ci, którzy chcą trochę pogo- stwo – zabrakło totalnie wyobraźni. Chodziło chyba nić, którzy chcą wyprzedzać przed skrzyżowaniami, tylko o to, żeby przenieść ruch z tej drogi na A2. wykonywać gwałtowne manewry, będą mieli na takiej Tylko że tej A2 po prostu nie. Zgodziłbym się, gdyby drodze problemy i m.in. po to te urządzenia tam są. była A2. I nie porównujmy się do standardów unij- Jeżeli chodzi o skuteczność, to ona rzeczywiście nych. (Dzwonek) Jest to bubel – tak to zostało zrobio- jest chyba największa ze wszystkich, jeżeli chodzi ne i tak oceniają to wszyscy, nie tylko kierowcy – pod o urządzenia drogowe. Drogi krajowe w Polsce będą względem bezpieczeństwa i pod względem przepusto- przygotowywane do standardów uspokojenia ruchu, wości pojazdów. Dziękuję. nie do standardów, które będą umożliwiały wykonywanie różnego rodzaju niebezpiecznych manewrów. Jeżeli zaś chodzi o te miejsca, gdzie w tej chwili projekt się kończy, to oczywiście w tej fazie nie ma Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: możliwości zmiany organizacji ruchu. Planowany Dziękuję bardzo. w przyszłości przebieg autostrady A2 powinien prze- Proszę bardzo, jeszcze pan minister, jeśli zechce. nieść zarówno tranzyt, jak i szybki ruch w tym kierunku na drogę, która jest dostosowana do znacznie większych prędkości niż krajowa droga nr 2 na odcinku Siedlce – Zakręt. Tam właśnie wszyscy ci, którzy Podsekretarz Stanu chcą jechać powyżej 100 km/h, wyprzedzać prawie że w Ministerstwie Infrastruktury w dowolnym miejscu, będą mogli wykonywać takie Radosław Stępień: manewry legalnie, zgodnie z przepisami prawa. Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Or- Chciałbym również zwrócić uwagę, że taka orga- ganizacja ruchu na tego typu drodze przed jej prze- nizacja ruchu i takie urządzenia BRD znajdują się budową jest poprzedzona badaniem ruchu. Miejsca w krajach Europy Zachodniej niemal powszechnie na do skrętu budowane są tam, gdzie ten lewoskręt ist- drogach równoległych i są uznanym elementem organizacji ruchu zmniejszającym liczbę wypadków. nieje, gdzie istnieje, istniał i gdzie pomiar ruchu Reasumując, w konﬂikcie dwóch rzeczy, miano- wskazywał, że w ogóle występuje... wicie ochrony życia i zdrowia ludzi, a także możliwo- (Poseł Krzysztof Borkowski: Przepraszam, panie ści poruszania się czasami poza normami prawnymi, ministrze, ale trzeba pojechać i zobaczyć. Dziękuję.) z prędkością przekraczającą dopuszczalną, zawsze Panie pośle, bardzo trudno jest mi polemizować będziemy zdecydowanie wybierać te rozwiązania, w ten sposób. Myślę też, że nie uzyskamy tak żadnej które będą chronić zdrowie i życie ludzi. Dziękuję. informacji. Droga jest budowana na podstawie pomiaru ruchu, analizy kierunków. Na tej podstawie projektant doko- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: nuje naniesienie kierunków, azylów, wysepek. Projekt jest poddany konsultacjom i jest rzeczą oczywistą, że Bardzo dziękuję panu ministrowi. niektóre pojazdy, tak jak pan poseł zauważył, które Proszę bardzo, pytanie dodatkowe. nawet nie są przystosowane do tego, żeby poruszać się po tego typu drogach – warto zapytać, czy zgodnie Poseł Krzysztof Borkowski: z polskimi przepisami mają prawo do poruszania się taką drogą – mogą tarasować drogę. I rzeczywiście jest Króciutko. tak, że kiedy jest wypadek, to nawet kiedy ten wypadek Panie ministrze, ale nie rozumiem odpowiedzi. Po jest na autostradzie, autostrada doznaje okresowego ru- co budować azyle, z których przez 5 dni nikt nie ko- chu. Nie ma takich dróg, na których zdarzenie niepewne, 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Pytania w sprawach bieżących 247

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie szył 1 czerwca, a skończył się 30 czerwca. W tej sy- Infrastruktury Radosław Stępień tuacji w wielu gminach powstały spore wątpliwości co do stosowania odpowiednich przepisów. Gminy niespotykane, które jest wynikiem wypadku, nie powo- obawiają się, iż kandydaci, którzy nie zostaną wybra- duje perturbacji w ruchu. ni, mogą kwestionować wyniki, powołując się na Nie może być takiej sytuacji, w której rezygnuje- zmianę wymogów w trakcie naboru. my z bezpieczeństwa tylko dlatego, żeby można było Dlatego chcieliśmy zwrócić się do pana ministra rozpędzić się, cały czas jadąc na wprost. Ta droga z prośbą o udzielenie odpowiedzi na następujące pyta- przenosi prędkości dopuszczalne opisane przepisami nia. Jak w opinii pana ministra należy stosować nowe- naszego prawa. lizowane przepisy dotyczące wyboru ławników, aby Jeżeli chodzi o jej konstrukcję w zakresie skrętów, uniknąć wszelkich wątpliwości prawnych co do popraw- to tam, gdzie te skręty występują, tam, gdzie jest do- ności przeprowadzanych procedur? Czy wejście w życie zwolony skręt, tam każdy pojazd w każdej chwili może nowelizacji spowodowało istotne problemy i wątpliwości przygotować się do tego manewru, m.in. dojeżdżając w gminach? Jeżeli tak, to jakie środki zastosowało Mi- do środkowej osi jezdni. Te miejsca służą do tego, żeby nisterstwo Sprawiedliwości, żeby pomóc gminom i wy- on ten manewr wykonał bezpiecznie. To, że przez jakiś jaśnić całą sytuację? Czy pan minister sądzi, że tę kwe- czas nie zauważył pan poseł śladów opon na śniegu, stię można już uznać za opanowaną i rozwiązaną w taki nie jest dla generalnej dyrekcji miarodajnym elemen- sposób, że procedura wyboru ławników przebiegnie bez tem pomiaru ruchu, który umożliwiałby zmiany pro- żadnego problemu? Dziękuję. jektowe i przebudowę drogi. Z całym szacunkiem dla obserwacji, ale nie jest to dokładnie to, co jest podsta- wą projektową. Projektant działa na podstawie tych Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: danych ruchowych, które zarządca drogi przedstawił jako dane wyjściowe do projektu. Bardzo dziękuję panu posłowi. Myślę, że kiedy kierowcy – może rzeczywiście to Proszę bardzo, pan minister Zbigniew Wrona. jest to, czego nam potrzeba – przez jakiś czas zaczną korzystać z tej drogi, docenią to, że płynność ruchu nie musi oznaczać tego, że jest to ruch, który odbywa Podsekretarz Stanu się z prędkościami bliskimi maksymalnych osiąga- w Ministerstwie Sprawiedliwości nych przez samochód, będzie to naprawdę taką dużą Zbigniew Wrona: wartością dodaną do drogi (Dzwonek), że jest właśnie taka, a nie inna organizacja. Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo Trzeci pas robimy wtedy, kiedy wynika to z ana- Posłowie Pytający! Wysoka Izbo! Ustawa z 15 kwiet- lizy ruchu i miejsca. To nie są dokładnie te same od- nia 2011 r. o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów ległości. Nawet jeżeli na oko wydaje się, że pas mógł- powszechnych nie wprowadza regulacji dotyczących by się tam zmieścić, to jednak to, czy trzeci pas tam samego etapu, momentu jego rozpoczęcia i samej in- jest, czy nie, wynika z pomiarów będących podstawą stytucji zgłoszenia kandydata, ale wprowadza pewne projektowania. Dziękuję. modyﬁkacje dotyczące kryteriów dla kandydatów na ławników oraz pewne zmiany w zakresie wzoru do- kumentów, które są zgłaszane. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: W ślad za tymi zmianami ustawowymi zostało wydane rozporządzenie ministra sprawiedliwości z 9 czerw- Dziękuję bardzo panu ministrowi i panu posłowi. ca w sprawie sposobu postępowania z dokumentami Państwo posłowie Dariusz Lipiński i Mirosława Ny- złożonymi radom gmin przy zgłaszaniu kandydatów kiel, Platforma Obywatelska, zadadzą pytanie w spra- na ławników oraz wzoru karty zgłoszenia, która to wie procedur zgłaszania kandydatów na ławników. regulacja wprowadza nowy wzór karty zgłoszenia, Pytanie jest skierowane do ministra sprawiedliwości. obowiązujący od 14 czerwca, czyli od daty wejścia Odpowiada podsekretarz stanu w Ministerstwie Spra- w życie tej ustawy. wiedliwości pan minister Zbigniew Wrona. Przebieg procesu legislacyjnego związanego z nowe- Pierwsze pytanie – pan poseł Lipiński. lizacją ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, Proszę bardzo, panie pośle. uchwaloną 15 kwietnia 2011 r., był przedmiotem stałe- go zainteresowania ministra sprawiedliwości. Depar- tament organizacyjny, który zajmuje się procedurą Poseł Dariusz Lipiński: wyboru ławników, już 21 kwietnia tego roku informo- wał prezesów sądów okręgowych o konsekwencjach Bardzo dziękuję. wynikających ze zmian, które już były w toku pro- Panie Marszałku! Panie Ministrze! W dniu 14 czerw- cedury legislacyjnej w parlamencie, i o interpreta- ca br. zmieniły się przepisy dotyczące wymagań dla cjach związanych z nowymi zasadami. Wraz z tą kandydatów na ławników sądowych. Miało to miejsce informacją przekazano w ramach konsultacji projekt w trakcie procedury naboru kandydatów, który ru- rozporządzenia, o którym mówiłem, który zawiera 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 248 Pytania w sprawach bieżących

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie przedniego rozporządzenia ministra sprawiedliwości Sprawiedliwości Zbigniew Wrona z 15 marca 2006 w sprawie szczegółowego trybu zgła- szania radom gmin kandydatów na ławników oraz nowy wzór karty zgłoszenia. Natomiast dalszy tok po- wzoru karty zgłoszenia, którego przepisy wygasły stępowania po 15 kwietnia rzeczywiście zrodził pewne w dniu 14 czerwca na skutek wejścia w życie nowego kłopoty, bo upłynęło dość dużo czasu, zanim ustawa rozporządzenia, o którym mówiłem. W interpretacji weszła w życie. Powiem szczerze, że nie zakładaliśmy, rozesłanej prezesom sądów okręgowych podkreślono, że tak długo będzie trwał ten ostatni etap, już po że pomimo faktu, iż wybory będą odbywać się według uchwaleniu ustawy przez Sejm. I to, jak się wydaje, nowych regulacji, gminy nie powinny pozostawiać zgło- jest powodem, dla którego nie wprowadzono przepi- szeń bez dalszego biegu – to jest najważniejsza zasada sów intertemporalnych. Ponieważ ustawa weszła – o ile dokumenty zostały zgłoszone przed 14 czerwca. w życie dopiero 14 czerwca, a 15 kwietnia już była (Dzwonek) W kolejnych pismach kierowanych do sądów uchwalona przez Sejm, upłynęły 2 miesiące, to poja- potwierdzono aktualność stanowiska wyrażonego wiły się praktyczne problemy z jej stosowaniem, jako w piśmie z dnia 9 czerwca. że odbywa się to na styku starych i nowych uregulo- Panie marszałku, jeszcze jedno uzupełnienie. Je- wań. Jak pan poseł powiedział, 1 czerwca ruszyła żeli można, oczywiście. procedura, a 14 czerwca weszła w życie modyﬁkacja, o której mówiłem na wstępie. W ocenie ministra sprawiedliwości rozwianie wąt- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: pliwości, jakie mogą w związku z tym powstać, powinno nastąpić z zastosowaniem reguł zawartych w orzecz- Proszę bardzo. nictwie sądowoadministracyjnym. W szczególności ma znaczenie uchwała Naczelnego Sądu Administracyjne- go z 10 kwietnia 2006 r., sygn. akt 1.OPS/1/06, podjęta Podsekretarz Stanu w składzie 7 sędziów, która określa sposób postępowa- nia w sytuacji, gdy nowa ustawa nie reguluje kwestii w Ministerstwie Sprawiedliwości międzyczasowych, tzw. intertemporalnych. Zdaniem Zbigniew Wrona: NSA – minister sprawiedliwości czerpie z tego orzecz- Ważne jest to, że ta ustawa wprowadziła dodatko- nictwa – to organy stosujące prawo powinny poprzez wy wymóg dotyczący umieszczania oświadczenia zastosowanie odpowiednich reguł wykładni rozważyć, o niepozbawieniu władzy rodzicielskiej, czego wcze- który przepis stosować w danej sytuacji: czy stary, czy nowy. Oczywiście wszystko to odbywa się w ramach śniej nie było. We wzorze karty zgłoszenia przewiduje konkretnej sprawy. Zasada bezpośredniego działania się konieczność uzasadnienia pewnych kompetencji nowej ustawy nie może oczywiście naruszać zaufania w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych obywateli do organów państwa i skutki stosowania pra- ławników, którzy będą orzekać w sprawach. To są wa nie mogą prowadzić do rozwiązań niekorzystnych nowe wymogi, dlatego jeżeli stare zgłoszenie przed dla obywatela. To wynika z ustawy, to jedna z podsta- 14 czerwca nie zawiera – siłą rzeczy – tych kwestii, to wowych zasad Kodeksu postępowania administracyj- należy wezwać do uzupełnienia go, aby z materialne- nego, którą tutaj posiłkowo można stosować, myślę go punktu widzenia wszystko było zgodne z nową o zasadzie zaufania czy wręcz pogłębiania zaufania ustawą. Czyli stare zgłoszenie jest, mówiąc krótko, obywateli do organów państwa. W ocenie ministra spra- ważne, ale nowe dodatkowe wymogi materialne po- wiedliwości dokonanej przez pryzmat uchwały Naczel- winny zostać spełnione w trybie wezwania do uzupeł- nego Sądu Administracyjnego w sprawach związanych nienia. Chodzi o oświadczenie o władzy rodzicielskiej z naborem kandydatów na ławników należy stosować i uzasadnienie posiadania kwaliﬁkacji dotyczących przepisy sprzed wejścia w życie nowelizacji w odniesieniu spraw pracowniczych. Natomiast nie przewidujemy do tych zgłoszeń, które zostały dokonane przed 14 czerw- żadnego uzupełnienia, jeżeli chodzi o liczbę podpisów. ca. A jeżeli chodzi o te od 14 czerwca, czyli od dnia wejścia Było 25 podpisów tych, którzy zgłaszają, teraz jest 50, w życie ustawy, to należy stosować nowe przepisy. To jest jeżeli ten wymóg został spełniony przed 14 czerwca, ogólna zasada, ale przejdę do szczegółów. to wszystko w porządku i zgłoszenie jest ważne. Otóż uwzględniając tę ogólną zasadę, departament Panie marszałku, bardzo przepraszam za prze- organizacyjny z polecenia ministra sprawiedliwości kroczenie czasu. przesłał prezesom sądów okręgowych w dniu 9 czerwca br. pismo, w którym poinformował, iż dokumenty zło- żone przez kandydatów na ławników według dotych- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: czasowych przepisów obowiązujących przed 14 czerwca powinny być honorowane niezależnie od tego, jaką wpi- Nie szkodzi, nie gniewam się. sano datę. Oczywiście one muszą być złożone przed Dziękuję bardzo panu ministrowi. 14 czerwca, to jest ważne. Powtarzam, złożone przed Jeszcze sekundę. Teraz pytanie dodatkowe – pani 14 czerwca. Ta zasada dotyczy również zgłoszeń kan- posłanka Mirosława Nykiel. dydatów na kartach stanowiących załącznik do po- Proszę bardzo, pani poseł. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Pytania w sprawach bieżących 249

Poseł Mirosława Nykiel: stąpiło znaczne zmniejszenie zapotrzebowania na ławników do orzekania w sądach, co wpłynęło na Dziękuję bardzo, panie marszałku. wybory tychże w 2007 r. Wybrano tylko 79% zgłoszo- Panie ministrze, dochodzą do nas informacje, że nej liczby. Analogiczna sytuacja jest w tym roku i nie w tym roku zainteresowanie kandydowaniem na ław- widzimy podstaw, by mieć jakiekolwiek obawy, że ników jest nieco mniejsze niż w poprzednich nabo- zabraknie ławników, bo to jest właśnie ta różnica, rach. Czy ministerstwo dysponuje danymi statystycz- która zawsze występuje. nymi dotyczącymi liczby kandydatów? Czy nie ma A gdyby rzeczywiście coś było, to w ustawie o ustro- zagrożenia, iż niektóre stanowiska ławników mogą ju sądów powszechnych mamy instytucję wyborów do- nie zostać obsadzone? Dziękuję. datkowych, które mogą być zarządzone niezwłocznie po zakończeniu tych pierwszych, które się odbyły. Wte- dy, w październiku, w listopadzie, jeżeli byłaby taka Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: potrzeba, prezesi sądów mogą uruchomić tę procedurę. Dziękuję bardzo za uwagę. Dziękuję bardzo, pani poseł. Proszę bardzo, panie ministrze. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Podsekretarz Stanu Bardzo dziękuję panu ministrowi. Dziękuję pań- w Ministerstwie Sprawiedliwości stwu posłom. Zbigniew Wrona: Panowie posłowie Jan Religa, Bolesław Grzegorz Piecha, Andrzej Ćwierz, Sławomir Kłosowski, Józef Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Poseł! Oczy- Rojek i Mariusz Błaszczak, Prawo i Sprawiedliwość, wiście, że się tym bardzo interesujemy. Chciałbym chcą zadać pytanie w sprawie nieprawidłowości poinformować, że na przyszłą kadencję 2012–2015 w organizacji i finansowaniu działalności systemu prezesi sądów okręgowych zgłosili na podstawie art. Państwowego Ratownictwa Medycznego. Pytanie 161 § 1 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych jest skierowane do ministra zdrowia. Odpowiada zapotrzebowanie na 18 639 ławników. Zgodnie z tym podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia pan przepisem liczbę ławników wybieranych przez po- Marek Haber. szczególne rady gmin do wszystkich sądów działają- Pytanie zadaje pan poseł Jan Religa. cych na obszarze właściwości sądu okręgowego, w tym Proszę bardzo, panie pośle. także ławników do orzekania w sprawach prawa pracy, ustala kolegium sądu okręgowego. Liczbę ławni- ków w poszczególnych sądach rejonowych ustala się Poseł Jan Religa: oczywiście po zasięgnięciu opinii prezesów sądów. To jest cała szczegółowa procedura. Dziękuję uprzejmie. Aktualnie procedura wyboru jest w fazie oceny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej- spełniania przez kandydatów kryteriów ustawowych mie! Dyrektorzy kilku szpitali z województwa opol- oraz przez złożoną dokumentację – warunków for- skiego zwrócili się do mnie z prośbą o interwencję malnych. Potem będzie jeszcze opinia, wywiad ko- w sprawie istotnych zastrzeżeń w stosunku do prze- mendanta wojewódzkiego, a w Warszawie stołeczne- biegu postępowań konkursowych w zakresie świad- go. Ministerstwo jest w posiadaniu danych dotyczą- czeń ratownictwa medycznego. cych zapotrzebowania, które wynosi 18 639. Aczkol- Oto ważniejsze nieprawidłowości: przede wszyst- wiek docierają do nas pojedyncze sygnały, iż w nie- kim brak właściwego algorytmu oferty oraz nierze- których miejscowościach liczba zgłoszeń kandydatów telność komisji konkursowej w zakresie oceny zaso- jest mniejsza od zapotrzebowania, to z całym prze- bów ludzkich, następnie nieprawidłowości w zakresie konaniem muszę powiedzieć, że aktualnie jest brak certyfikacji, łączności radiowej i osprzętowienia ka- podstaw do wyciągania z tej okoliczności wniosku, że retki ratunkowej, wątpliwości co do jakości usług zabraknie ławników do pełnienia tej funkcji. Wynika świadczonych przez niektóre firmy prywatne, nie- to z dotychczasowych doświadczeń i szacunków. zgodności w zakresie systemu Państwowego Ratow- Przede wszystkim należy porównać wielkość za- nictwa Medycznego województwa opolskiego sygno- potrzebowania zgłoszonego przez sądy do liczby wy- wanego przez wojewodę opolskiego. Oczywiście cho- branych ławników w poprzednich kadencjach. Za- dzi o niezgodności w ofercie prywatnych firm oraz wsze było tak – badaliśmy to – że zapotrzebowanie naruszanie prawa w postępowaniu odwoławczym. było trochę większe, co najmniej o kilkanaście pro- Chciałbym, panie ministrze, zauważyć, że te uwa- cent. Na przykład na kadencję 2000–2003 wybrano gi dotyczą większości województw, np. w wojewódz- 86% tego, co zgłoszono jako zapotrzebowanie, na ka- twie mazowieckim dotyczą 6 szpitali, w wojewódz- dencję 2004–2007 – 92%, natomiast po zmianie Ko- twie pomorskim – 2, w województwie zachodnio-po- deksu postępowania cywilnego i Kodeksu postępo- morskim – 2, w podkarpackim – 2, na Opolszczyźnie wania karnego, która weszła w życie w 2007 r., na- – 7, w wielkopolskim – 4. W sumie zwolnieniami gru- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 250 Pytania w sprawach bieżących

Poseł Jan Religa dzane konkursy na rejony operacyjne, w których działa kilka zespołów ratownictwa medycznego. powymi zostały dotknięte 23 szpitale, w których pra- Wszystkie te ustalenia znalazły się w planach woje- cę straciło kilka tysięcy osób. wodów, które zostały przygotowane do 31 stycznia. W związku z tym chciałbym zadać panu główne Plany działania systemu zostały w ciągu 30 dni za- pytanie: Jak w ogóle doszło do tego, że do konkursu twierdzone przez ministra zdrowia jako zgodne zostały dopuszczone firmy, które nie spełniały wy- z obowiązującym prawem. To stało się podstawą do mogów? To jest zasadnicza uwaga. Nastąpiło naru- przeprowadzenia postępowań konkursowych. szenie prawa w przedmiocie niezachowania równości Postępowania konkursowe zostały ogłoszone przez wobec prawa wszystkich podmiotów biorących udział Narodowy Fundusz Zdrowia praktycznie na terenie w konkursie. Kolejna sprawa. Czy pan minister widzi całego kraju, oprócz województwa łódzkiego, i dotyczy- możliwość unieważnienia tego procesu konkursowe- ły 252 rejonów operacyjnych. W trakcie postępowań go, czy też będzie pan trwał przy swoim postanowie- konkursowych można protestować i odwoływać się od niu? Czy, powiedzmy, utrzyma pan ważność przepro- decyzji poszczególnych instancji podejmujących decyzję, wadzonego konkursu, a w efekcie narazi się, że tak rozstrzygających postępowanie konkursowe. powiem, na procesy sądowe z dyrektorami szpitali, Wszystkie te zasady zostały opisane w ustawie które wymieniłem? Oczekuję odpowiedzi. Dziękuję. o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środ- ków publicznych. Czyli, po pierwsze, oferent w trakcie postępowania przed komisją konkursową ma możli- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: wość złożenia protestu wobec określonych czynności danej komisji, po drugie, oferent ma możliwość odwo- Dziękuję panu posłowi. łania się od decyzji komisji konkursowej do dyrektora Proszę bardzo, pan minister Marek Haber. oddziału i, po trzecie, oferent ma możliwość odwołania się od decyzji dyrektora oddziału do prezesa Narodowe- go Funduszu Zdrowia. Tylko w ten sposób można in- Podsekretarz Stanu gerować w postępowania komisji konkursowych. Oczy- w Ministerstwie Zdrowia wiście od decyzji prezesa funduszu można się później Marek Haber: odwoływać w postępowaniu przed sądem administra- cyjnym, jest jeszcze taka droga. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Pro- Jeśli chodzi o odwołania w trakcie postępowań ces postępowania konkursowego, który jest przed- konkursowych, to, na poziomie dyrektorów oddzia- miotem zapytania pana posła, był przygotowywany łów, na 252 postępowania konkursowe odwołania do zarówno na podstawie nowelizacji ustawy o Państwo- dyrektora oddziału zostały zgłoszone w 38 rejonach wym Ratownictwie Medycznym, jak i nowelizacji operacyjnych. Do poziomu prezesa funduszu do chwi- rozporządzenia o planach działania systemu. Zasady li obecnej dotarły odwołania z 27 rejonów operacyj- prowadzenia postępowania konkursowego zostały nych, z tych 27 zostały rozpatrzone cztery, trzy zo- przygotowane w oparciu o zmiany, które zostały stały odrzucone, jedno zostało uwzględnione, a decy- wprowadzone w tych aktach prawnych. zja dyrektora oddziału komisji konkursowej została Zgodnie z zapisami ustawy o Państwowym Ra- unieważniona. townictwie Medycznym instytucją przeprowadzającą To jest droga postępowania, z której muszą korzy- postępowanie konkursowe w imieniu wojewody jest stać świadczeniodawcy, którzy chcą uzyskać zmianę Narodowy Fundusz Zdrowia. Postępowanie konkur- decyzji czy to komisji konkursowej, czy to dyrektora sowe przeprowadza się zgodnie z ustawą o świadcze- oddziału. Minister zdrowia nie ma możliwości bezpo- niach zdrowotnych finansowanych ze środków pu- średniego wpływania na przebieg postępowania kon- blicznych. Pozwolę sobie skupić się na tych dwóch kursowego. To, co jest najistotniejsze dla systemu, to aktach prawnych, które regulują zasady przeprowa- bezpieczeństwo pacjentów oraz to, o czym mówimy dzenia postępowania konkursowego. przede wszystkim, i to, co analizujemy, czyli sytuacja, Jeśli chodzi o nowelizację ustawy, to przeprowa- z jaką mieliśmy do czynienia 1 lipca tego roku, kiedy dziliśmy ją w drugiej połowie ubiegłego roku. Upo- doszło albo do przejęcia, albo do utrzymania świadczeń rządkowaliśmy wówczas kwestie dotyczące sposobu przez tych świadczeniodawców, którzy do tej pory wy- przeprowadzania procedury konkursowej i tego, co konywali kontrakty. 1 lipca we wszystkich 250 rejonach może jej podlegać. Zostało wprowadzone pojęcie ob- operacyjnych, w których było przeprowadzane postę- szaru działania zespołu ratownictwa medycznego, powanie konkursowe, z 252, świadczenia ratownictwa rejonu operacyjnego. W nowelizacji wprowadzono medycznego były świadczone, nie doszło tam do żad- również nowe, zmienione zasady przygotowywania nych nieprawidłowości. (Dzwonek) W dwóch rejonach planów działania. Zmiany te miały uporządkować operacyjnych, o których nie wspomniałem, rozstrzy- kwestię tego, na co może być przeprowadzany kon- gnięcia nie uzyskano. Chodzi o dwa zespoły ratownic- kurs w ramach ratownictwa medycznego. Obszarem twa medycznego z województwa pomorskiego, gdzie nie działania jest teren działania jednego zespołu ratow- doszło do wyboru świadczeniodawcy mimo trzykrotne- nictwa medycznego, natomiast mogą być przeprowa- go postępowania konkursowego. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Pytania w sprawach bieżących 251

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia się tak stało, to jest to złamanie prawa i to podlega Marek Haber określonej sankcji. Natomiast z tego, co wiem, wynika, że wszelkie Wszystkie świadczenia, które zostały zakontrak- odwołania, które są składane do dyrektorów oddzia- towane, musiały spełniać wymogi zawarte w rozpo- łów, docierają do prezesa. Śledzimy, jaka jest ilość rządzeniu i zarządzeniu prezesa Narodowego Fun- odwołań, jaki jest ich przedmiot, jakich rejonów ope- duszu Zdrowia. W związku z tym, jeżeli gdzieś doszło racyjnych dotyczą, jakie są zastrzeżenia dotyczące do jakichś nieprawidłowości, to trzeba korzystać tyl- procedury postępowania. Czasami to dotyczy inter- ko i wyłącznie z drogi, o której wspomniałem i którą pretacji np. zapisów rozporządzenia ministra zdro- opisałem. Dziękuję bardzo. wia, tego, w jaki sposób ono jest interpretowane przez płatnika, czyli przeprowadzającego postępowanie konkursowe. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Czy były nieprawidłowości? Na to pytanie nie jestem w stanie odpowiedzieć, ponieważ instytucje, które ba- Dziękuję bardzo panu ministrowi. dają postępowanie konkursowe, należą do prezesa Na- Proszę bardzo, pan poseł Jan Religa, pytanie dodat- rodowego Funduszu Zdrowia. Natomiast, jak wspo- kowe. mniałem, śledzimy rozwój sytuacji, jesteśmy w kontak- cie z prezesem Narodowego Funduszu Zdrowia i jeżeli również przez ministra zdrowia zostanie zauważona Poseł Jan Religa: nieprawidłowość w postępowaniu Narodowego Fundu- szu Zdrowia, to w tym wypadku może on ingerować. Dodatkowe, tak. Natomiast sama procedura postępowania musi być roz- Panie ministrze, zgoda. Ja te informacje, które pan patrywana na drodze, która jest opisana i doprecyzo- przekazał, znałem, natomiast istota mojego pytania po- wana w ustawie o świadczeniach zdrowotnych ﬁnanso- lega na tym, że doszło do nieprawidłowości, doszło, że wanych ze środków publicznych. Tego się trzymamy tak powiem, do naruszenia prawa, i to również w samej i tak będziemy, a przede wszystkim prezes, te wszyst- procedurze odwoławczej. Bo jeżeli dyrektor szpitala kie postępowania sprawdzać. Dziękuję bardzo. chce się odwołać do prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, to musi się odwołać najpierw do dyrektora opolskiego oddziału wojewódzkiego i za pośrednictwem Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: tego dyrektora dopiero do prezesa Narodowego Fundu- szu Zdrowia. I widzi pan, zaskakująca jest decyzja tegoż Dziękuję bardzo panu ministrowi. dyrektora. Mianowicie, on uważa, że jego decyzja jest Dziękuję panu posłowi. ostateczna. Przecież odwołanie jest dwustopniowe, Panie posłanki Zdzisława Janowska i Krystyna a nie jednostopniowe z ostateczną decyzją. Oczekiwa- Łybacka, Sojusz Lewicy Demokratycznej, zadadzą łam odpowiedzi od pana właśnie w tej sprawie, w której pytanie w sprawie likwidacji klas wstępnych i czte- doszło do wystąpienia nieprawidłowości. Dlatego też roletniego kształcenia dwujęzycznego, co skutkuje uważam, że lepiej będzie dla prezesa Narodowego Fun- odebraniem szansy uczniom z terenów pozawielko- duszu Zdrowia, jeżeli w regionach, gdzie wystąpiły nie- miejskich do pełnej wielojęzycznej edukacji do mini- prawidłowości, unieważni postępowanie konkursowe stra edukacji narodowej. Odpowiada sekretarz stanu i nie da się uwikłać w proces sądowy, bo inaczej on bę- w Ministerstwie Edukacji Narodowej pani minister dzie. I to tyle na ten temat, panie ministrze. Dziękuję. Krystyna Szumilas. Pani posłanka Zdzisława Janowska. Proszę bardzo. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Dziękuję panu posłowi. Poseł Zdzisława Janowska: Proszę bardzo, pan minister Haber. Pani minister, chciałabym zadać dwa pytania. Pierwsze, najważniejsze, dotyczy kwestii tego, dla- Podsekretarz Stanu czego pani minister likwiduje cykl kształcenia dwu- w Ministerstwie Zdrowia języcznego czteroletniego w liceach dwujęzycznych, Marek Haber: odbierając szansę kształcenia dwujęzycznego uczniom ze środowisk wiejskich i małych miejscowości? Dla- Panie Marszałku! Panie Pośle! Całkowicie zga- czego w drodze rozporządzenia z dnia 9 maja skraca dzam się z tym, że, tak jak pan wspomniał, procedu- pani proces kształcenia dwujęzycznego, decydując się ra jest kilkustopniowa. I nie ma takiej możliwości, na kształcenie gimnazjalne dwujęzyczne i licealne żeby odwołanie od decyzji dyrektora oddziału, które dwujęzyczne? Powoduje to obniżenie liczby godzin zostało złożone przez świadczeniodawcę, nie traﬁło kształcenia dwujęzycznego, obniżenie jego rangi, ob- do prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Jeżeliby niżenie szans na kształcenie na wyższych studiach 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 252 Pytania w sprawach bieżących

Poseł Zdzisława Janowska mówiła pani poseł, i są takie miejsca, w których ję- zyka francuskiego, czy niemieckiego uczy się od i za granicą. Dobra praktyka, którą mamy od lat, pierwszej klasy szkoły podstawowej. Jeżeli nie, to dowodzi, że umowy międzyrządowe dają szansę można naukę tego języka jako drugiego języka nowo- i gwarancję naszym absolwentom liceów dwujęzycz- żytnego rozpocząć od pierwszej klasy gimnazjum. nych kształcenia się za granicą, otrzymują oni certy- Tak że dzisiaj sytuacja w zakresie nauczania języków ﬁkaty, dyplomy, nie mówiąc o tym, że kształcą się obcych jest dużo lepsza i korzystniejsza dla uczniów również w języku obcym na studiach wyższych, uzy- niż w momencie, kiedy wprowadzano nauczanie dwu- skując z tego tytułu określone punkty. To, co pani języczne i klasy wstępne. proponuje, to powrót do czasów dużo wcześniejszych, Przypomnę, że możliwość tworzenia klasy wstępnej obniżenie rangi kształcenia języków obcych. w liceum ogólnokształcącym z oddziałami dwujęzycz- Przeniesienie oferty, co pani proponuje, do gimna- nymi wprowadzono po raz pierwszy w roku szkolnym zjum sprawi, że nigdy nie osiągnie się tego, co mamy 1992/1993. Wtedy była ośmioklasowa szkoła podstawo- dzisiaj, ponieważ gimnazja dwujęzyczne w środowi- wa i uczeń uczył się języka obcego przez 4 lata tylko, skach miejskich i wielkomiejskich nie będą miały a później kontynuował tę naukę w 4-letnim liceum. szansy kształcenia w języku hiszpańskim, rosyjskim, Kiedy wprowadzono nauczanie dwujęzyczne, konieczne niemieckim, włoskim, co ma miejsce teraz w liceach było w niektórych przypadkach wprowadzenie klasy dwujęzycznych, gdzie proponuje się klasę wstępną. wstępnej, aby to nauczanie miało sens. Natomiast dzi- Jasne jest, że żadne dziecko z ośrodków wiejskich nie siaj, tak jak mówię, sytuacja całkowicie się zmieniła. Po będzie kierowane do klasy gimnazjalnej dwujęzycz- wprowadzeniu nowej podstawy programowej każdy nej, bo nigdy na to nie będzie jego rodziców stać. Kla- uczeń, który rozpocznie edukację w szkole ponadgim- sa wstępna dawała takim dzieciom szansę, 18-go- nazjalnej, będzie miał za sobą co najmniej 9-letnią na- dzinne tygodniowe kształcenie zapewniało możliwość ukę jednego języka obcego i co najmniej 3-letnią naukę poznania języków dogłębnie, i to języków rzadko uży- drugiego języka obcego. wanych – jeszcze raz powtarzam – francuskiego, Aby dać szansę młodzieży, tak jak pani poseł powie- hiszpańskiego, rosyjskiego, niemieckiego. Ta propo- działa, z ośrodków mniejszych – bo generalnie klasy zycja skaże młodzież na kształcenie ubogie i tylko dwujęzyczne powstają w dużych ośrodkach miejskich, to w języku angielskim, odbierając temu nauczaniu do- jest ten szczebel edukacji, który prowadzony jest przez tychczasową rangę. Dziękuję. powiaty – aby dzieciom z terenów wiejskich i z małych miasteczek dać szansę wyboru edukacji dwujęzycznej, wprowadzono możliwość tworzenia gimnazjów dwuję- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: zycznych. W przypadku właśnie tych szkół, które w większości są prowadzone przez powiaty albo miasta Dziękuję, pani poseł. grodzkie, możliwe jest utworzenie gimnazjum i liceum Proszę bardzo, pani minister Krystyna Szumilas. dwujęzycznego w jednym miejscu. Wtedy to edukacja językowa nie zostanie skrócona, a wręcz będziemy mogli mówić o zwiększeniu, ponieważ liczba godzin nauczania Sekretarz Stanu języka obcego w gimnazjum dwujęzycznym i w liceum w Ministerstwie Edukacji Narodowej dwujęzycznym jest dużo większa niż w przypadku, kiedy Krystyna Szumilas: to jest klasa wstępna. Uczeń korzysta również dodatkowo z możliwości kształcenia się w gimnazjum dwujęzycz- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Poseł! Pewne nym i ma taki jakby sześcioletni okres porządnego, so- jest, że to, co się dzieje w ostatnich latach w zakresie lidnego, bardzo szerokiego kształcenia językowego. kształcenia języka obcego, powoduje zwiększanie I tutaj nie jest również przeszkodą to, że gimnazja są szans edukacyjnych, a nie ich odbieranie. Od roku prowadzone przez inne organy prowadzące, przez powia- szkolnego 2008/2009 wprowadzona jest nauka języka ty i miasta grodzkie, ponieważ gimnazja mogą przyjmo- obcego jako obowiązkowa od pierwszej klasy szkoły wać uczniów spoza rejonu. Wydaje się, że takie rozwią- podstawowej. Od roku szkolnego 2008/2009 przy po- zanie jest dużo korzystniejsze i dla uczniów, i dla szkół, dziale na grupy nauczyciel powinien wziąć pod uwagą bo dla liceum dwujęzycznego to również jest szansa na zaawansowanie językowe, tak żeby poziom nauczania rozwój, na przyciągnięcie większej liczby uczniów. języka dopasować do umiejętności uczniów. Od 1 wrze- Jednak mając też na uwadze to, że te zmiany wy- śnia 2009 r. w gimnazjach w związku z wdrażaniem magają pewnego czasu, proponujemy, aby to rozporzą- nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego dzenie, które wprowadza gimnazja dwujęzyczne i licea obowiązuje nauka dwóch języków obcych nowożyt- dwujęzyczne jako pewną kontynuację edukacji, weszło nych, przy czym nauczanie jednego z nich powinno w życie od 1 września 2015 r., aby dać tym klasom, tym być kontynuacją nauki języka obcego nowożytnego szkołom dwujęzycznym, które w tej chwili funkcjonują, poznanego w szkole podstawowej. czas na utworzenie gimnazjów dwujęzycznych, aby nie Ani podstawa programowa, ani programy naucza- przerywać tego cyklu edukacyjnego w trakcie i aby nia nie ograniczają możliwości wyboru różnych języ- wszyscy, zarówno uczniowie, nauczyciele, jak i szkoły, ków obcych nowożytnych, również tych, o których mogli spokojnie dalej funkcjonować. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Pytania w sprawach bieżących 253

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: dla tych, którzy kontynuowali naukę przez co najmniej sześć lat, to wszystko powoduje, że ten poziom naucza- Dziękuję bardzo, pani minister. nia języków obcych będzie rósł i będzie lepsze przygo- Proszę bardzo, pytanie dodatkowe zada pani po- towanie polskich uczniów chociażby do słuchania słanka Krystyna Łybacka. wykładów w języku obcym na polskich uczelniach, ale Proszę bardzo, pani minister. też korzystania z oferty uczelni zagranicznych. Dlate- go też zwiększa się liczba godzin języka obcego, dlatego chcemy zachować to nauczanie dwujęzyczne i dla- Poseł Krystyna Łybacka: tego zmiana rozporządzenia o ramowych planach nauczania w tym zakresie, chodzi właśnie o klasy Bardzo dziękuję, panie marszałku. dwujęzyczne czy klasy wstępne, wejdzie w życie dopie- Pani minister, przede wszystkim dziękuję pani za ro od 1 września 2015 r., żeby dać systemowi możli- ostatnie zdanie, z którego wynika, że to rozporządze- wość dopasowania się do wyzwań nowoczesnego świa- nie wejdzie w życie od roku 2015, co oznacza, że nie ta, do wyzwań cywilizacyjnych, które stoją przed zostanie przerwana nauka polegająca na dwujęzycz- polską szkołą. Dziękuję bardzo. nym kształceniu. Chciałabym jeszcze dać pani minister dodatkowe argumenty, doceniając zmiany, które zaszły w dzie- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: dzinie nauczania języków obcych w obowiązkowym systemie edukacyjnym. Bardzo ważne dla akademic- Dziękuję bardzo, pani minister. kiego nauczania w Polsce jest pozyskanie studentów Dziękuję paniom posłankom. zagranicznych, aby nie tylko nasi młodzi ludzie wy- Panowie posłowie Adam Krupa i Andrzej Buła, jeżdżali za granicę, ale żebyśmy także mogli kształcić Platforma Obywatelska, zadadzą pytanie w sprawie studentów z innych krajów. Abyśmy to mogli robić, budowy zbiornika przeciwpowodziowego w Racibo- wykłady muszą być prowadzone w języku obcym. Nie rzu. Pytanie skierowane jest do ministra środowiska. ma możliwości stworzenia grup wykładowych tylko Odpowiedzi udzieli sekretarz stanu w Ministerstwie z cudzoziemców. Polacy rzadko są przygotowani do Środowiska pan Stanisław Gawłowski. słuchania wykładów w języku obcym. Taką szansę Pan poseł Adam Krupa, proszę bardzo. daje kształcenie dwujęzyczne. Zatem proszę przemy- śleć, czy w tym roku 2015 w ogóle muszą nastąpić te zmiany, czy w ogóle nie warto zrezygnować z tego Poseł Adam Krupa: ograniczania, a wręcz przeciwnie, czy nie należałoby rozszerzać zakresu kształcenia dwujęzycznego. Dzię- Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! kuję bardzo. Budowa zbiornika przeciwpowodziowego w Racibo- rzu na Odrze jest jednym z priorytetowych zadań programu Odra 2006. Jak było mówione nawet tutaj Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: na tej sali, łączna kwota realizacji tej inwestycji to ponad 1,5 mld zł. Jak zapewniano, środki ﬁnansowe Dziękuję, pani poseł. na ten cel są zapewnione i mają pochodzić z budżetu Proszę bardzo, głos zabierze jeszcze pani minister państwa, Banku Światowego oraz Funduszu Spójno- Szumilas. ści Unii Europejskiej. Budowa tego zbiornika ma kluczowe znaczenie dla zabezpieczenia przeciwpowodziowego Odry prak- Sekretarz Stanu tycznie aż do Wrocławia, czyli regionu dolnośląskie- w Ministerstwie Edukacji Narodowej go, śląskiego, a także opolskiego. Jeżeli chodzi o wo- Krystyna Szumilas: jewództwo opolskie, można postawić taką tezę, że gdyby do 2010 r. ten zbiornik był wybudowany, to Myślę, że te wszystkie zmiany dotyczące kształce- straty, jakie poniosły gminy Bierawa, Cisek, miasto nia w zakresie języka obcego, o których mówiłam, Kędzierzyn-Koźle w powodzi z roku 2010, byłyby mi- czyli wprowadzenie obowiązkowej nauki od pierwszej nimalne. Stąd nie dziwi zainteresowanie, a także klasy szkoły podstawowej, a drugiego języka od pierw- momentami zniecierpliwienie mieszkańców i samo- szej klasy gimnazjum, wprowadzenie możliwości rządów gmin nadodrzańskich w województwie opol- kształcenia dwujęzycznego na poziomie gimnazjum skim, jeśli chodzi przede wszystkim o stan prac zwią- i szkoły ponadgimnazjalnej, wprowadzenie obowiąz- zanych z tą inwestycją, w tym najważniejszą sprawę kowego egzaminu z języka obcego w gimnazjum, – kiedy rozpocznie się ﬁzyczna realizacja tej całej in- a także zmiany, które nastąpią w systemie egzaminów westycji. Wiemy bowiem, że prace przygotowawcze, zewnętrznych w 2012 r., czyli obowiązek przystąpienia dokumentacyjne dotyczące tej inwestycji trwają. do egzaminu z języka obcego dla gimnazjalistów na Razem z posłem Bułą zadawaliśmy już to pytanie poziomie podstawowym dla wszystkich i obowiązek w październiku 2009 r. na 51. posiedzeniu Sejmu. przystąpienia do egzaminu na poziomie rozszerzonym Chcielibyśmy od pana ministra usłyszeć, jakie od 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 254 Pytania w sprawach bieżących

Poseł Adam Krupa Trwa proces pozyskania terenu pod obiekty budowlane będące elementami polderu, to znaczy zapo- tego czasu zostały zrealizowane zadania, praktycznie ry czołowe i boczne. Pozostałe grunty niezbędne pod chodzi nam o okres do połowy tego roku, czyli od obiekty budowlane zostaną pozyskane na mocy tej 2010 r. do połowy 2011 r. Czy harmonogram realiza- ustawy, o której wspomniałem wcześniej. W styczniu cji tej inwestycji jest realizowany? I pytanie najważ- 2011 r. została przekazana do Międzynarodowego niejsze, myślę, dla mieszkańców naszego wojewódz- Banku Odbudowy i Rozwoju aktualizacja planu prze- twa: Kiedy rozpocznie się, czy można podać taki siedleń. Ta aktualizacja dotyczy procesu związanego termin, realizacja tej inwestycji? z przesiedleniem wsi Nieboczowy. Trwa również cały proces dotyczący wykupu nieruchomości i przygotowania do budowy wsi Nowe Nieboczowy. Trwają ne- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: gocjacje z właścicielami gruntów w Syryni. Trwa cały proces dotyczący projektowania infrastruktury Dziękuję bardzo. potrzebnej do budowy tej wsi, czyli dróg dojazdowych Proszę bardzo, pan minister Stanisław Gawłowski. itd. Podpisano umowę z gminą Lubomia na budowę wodociągów w celu zapewnienia wody w tejże wspomnianej nowej wsi. Chodzi też o projekty wynikające Sekretarz Stanu z porozumienia z tą gminą, czyli budowę kaplicy, świe- w Ministerstwie Środowiska tlicy i wszystkiego, co będzie rozbierane i likwidowane Stanisław Gawłowski: w czasie budowy zbiornika. W całym tym procesie je- steśmy albo już po podpisaniu umów, w trakcie ich Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie realizacji, albo umowy zostały już wynegocjowane Pośle! Rzeczywiście wielokrotnie już na tej sali roz- i fizycznie ich realizacja będzie się odbywać w kolej- mawialiśmy o sprawach dotyczących budowy zbior- nym etapie. Trwa proces zatwierdzania zmian nika Racibórz Dolny. Jest to arcyważna inwestycja w planie zagospodarowania przestrzennego gminy z punktu widzenia bezpieczeństwa przeciwpowodzio- Lubomia uwzględniających konieczne zmiany zwią- wego w dorzeczu Odry. zane z budową zbiornika. Odpowiadając wprost na pytanie, jakie prace zo- Jeśli chodzi o fizyczną realizację samej budowy, stały zrealizowane pomiędzy tym ostatnim okresem bo jest to, jak rozumiem, najbardziej istotne, to za- odpytywania a dniem dzisiejszym, pozwolę sobie je kończono przetarg na prekwalifikacje wykonawcy tylko przeczytać, bo jest ich sporo. W przypadku tych zbiornika. Startowało 18 oferentów. Aktualnie doku- formalnych, związanych ze złożeniem wniosku o dofi- mentacja podlega ocenie przez Bank Światowy. Bank nansowanie przedsięwzięcia ze środków unijnych, poprosił o dodatkowe informacje i wyjaśnienia zwią- czyli wykonaniem studium wykonalności i samą pro- zane ze zmianami procedur. Po zakończeniu tego cedurą ocenową dla tego typu przedsięwzięć, jest to procesu przystąpimy do przygotowania dokumentacji zawsze żmudne, długie i ta procedura ocenowa została już na ten właściwy przetarg, na podstawie którego zakończona na etapie oceny merytorycznej I stopnia. zostanie wybrany ostateczny wykonawca tych robót. W tej chwili trwa ocena merytoryczna II stopnia. Nie- Zakończono procedurę przetargową na wybór wyko- dawno Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska wy- nawcy wyprzedzających prac archeologicznych. Po- dała decyzję środowiskową dla tej inwestycji. To z kolei nieważ jest to jednak bardzo duży obszar, bardzo się pozwala na to, żeby prowadzić dalej ocenę merytorycz- boimy, że mogą się pojawić różnego rodzaju problemy ną II stopnia. Ta ocena jest z jednej strony prowadzo- przy okazji fizycznej realizacji, więc część prac arche- na przez ekspertów, a z drugiej strony oceniana przez ologicznych będzie zlecana na tym etapie, co sprawi, zespół doradców Komisji Europejskiej JASPERS. Spo- że w przyszłości nie będą się zdarzały jakieś nieprze- rządzono dokumentację do wydania pozwolenia wod- widziane historie. noprawnego dla przedsięwzięcia, przygotowana zosta- Wszystkie te prace odbywały się w zasadzie zgod- ła aktualizacja projektu budowlanego. Przygotowany nie z harmonogramem, czyli tak, jak przyjęliśmy jest wniosek do wojewody o wydanie decyzji o pozwo- przy poszczególnych etapach robót. Oczywiście poja- lenie na realizację inwestycji w trybie ustawy z dnia wiały się różnego rodzaju trudności, bo jest to jednak 8 lipca 2010 r. o szczegółowych zasadach przygotowa- ogromna inwestycja na bardzo dużym obszarze, cho- nia do realizacji inwestycji w zakresie budowli prze- dzi o przeniesienie dwóch wsi i różnego rodzaju ciwpowodziowych. Między innymi w wyniku do- uzgodnienia planistyczne. (Dzwonek) Z punktu wi- świadczeń związanych z budową zbiornika w Racibo- dzenia całej procedury jest to naprawdę bardzo skom- rzu przygotowaliśmy i zaproponowaliśmy odpowied- plikowane, ale harmonogram jest dotrzymywany. Na ni projekt ustawy, która dzisiaj obowiązuje. Bardzo początku 2012 r. planujemy rozpoczęcie fizycznej bu- ułatwia to całą procedurę dotyczącą uzyskania po- dowy, czyli wprowadzenie ekip na plac budowy. Za- zwolenia na budowę i tak naprawdę pozwoli na reali- kładamy, jak wcześniej mówiłem, że zakończenie zację inwestycji, na wywłaszczenie nieruchomości robót nastąpi do 2015 r., czyli zgodnie z harmonogra- niezbędnych do tej realizacji. mem. Dziękuję bardzo. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Pytania w sprawach bieżących 255

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: puszczalnej masie powyżej 18 ton, przez co znowu skierowano tiry na autostradę. W związku z tym są Dziękuję bardzo panu ministrowi. tylko i wyłącznie same problemy. Pan poseł Andrzej Buła, Platforma Obywatelska. Pytam pana ministra, jak mogło dojść do tak ku- riozalnej sytuacji i kiedy wreszcie pan minister weź- mie się do roboty i posprząta cały ten bałagan trans- Poseł Andrzej Buła: portowy, który wywołuje.

Dziękuję bardzo, panie marszałku. Odpowiedź była wyczerpująca. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Dziękuję panu posłowi. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Proszę bardzo, pan minister Stępień.

Dziękuję bardzo. Panowie posłowie Adam Abramowicz, Jerzy Rę- Podsekretarz Stanu bek i Zbigniew Girzyński, Prawo i Sprawiedliwość, w Ministerstwie Infrastruktury zadadzą pytanie w sprawie stawek opłat za przejazd Radosław Stępień: autostradą A2 oraz dróg alternatywnych dla autostrady A2 przeznaczonych dla samochodów ciężaro- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Problem auto- wych. Pytanie jest kierowane do prezesa Rady Mini- strady A2, tego odcinka, o którym pan poseł mówił, strów. Z upoważnienia prezesa Rady Ministrów od- elektronicznego systemu poboru opłat i drogi nr 92 powiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie rzeczywiście wynika z takiego styku nowego syste- Infrastruktury Radosław Stępień. mu poboru opłat z historią, która ukształtowała się Pan poseł Girzyński, proszę bardzo. w roku 1997, bo to wtedy została podpisana umowa z Autostradą Wielkopolską SA, w której to umowie oddano Autostradzie Wielkopolskiej SA prawo do Poseł Zbigniew Girzyński: kształtowania stawek. Stawki, które dzisiaj funkcjonują na tej autostradzie, Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! zostały ustalone we wrześniu 2005 r. Przez ostatnie lata Wysoka Izbo! Pytanie, które zadaję, kieruję nie tylko nie ulegały one żadnym zmianom. Dlaczego? Dlatego, że w imieniu posłów Prawa i Sprawiedliwości, w szcze- w 2005 r. podjęto decyzję, że sporą część tej stawki, tę gólności panów posłów Adama Abramowicza i Jerze- stawkę, będzie refundować państwo w drodze tzw. rego Rębka, ale przede wszystkim w imieniu dziesiątek kompensat, co wynikało z faktu, że było niedopuszczal- tysięcy polskich ﬁrm transportowych, które są bar- ne, szczególnie w prawie europejskim, aby kierowca, aby dzo zaniepokojone tym, co się w tej chwili dzieje na podmiot, do którego ten samochód należy, ponosił po- polskich drogach, zwłaszcza na autostradzie A2. dwójną opłatę, czyli opłatę winietową, a po opłaceniu 1 lipca ruszył elektroniczny system poboru opłat opłaty winietowej, aby jeszcze raz płacił za przejazd au- drogowych dla samochodów powyżej 3,5 tony. Uru- tostradą. Wtedy tak naprawdę powstał model, którego chomienie e-myta oznaczało też wprowadzenie opłat skutki odczuwamy do dzisiaj. Wrzesień 2005 r., model za samochody ciężarowe na autostradach koncesyj- bardzo dobrze zabezpieczony umową na korzyść konce- nych. Do tej pory opłaty te były wnoszone przez prze- sjonariusza, który daje mu możliwość dysponowania tą woźników w ramach winiet. Stawki e-myta są bardzo ceną i ustalania stawek. Nie widać było tego do roku zróżnicowane w zależności od tego, jakich samocho- 2011, do kiedy to państwo dopłacało do przejazdu auto- dów dotyczą. Dla tzw. tirów średnia stawka wynosi stradami. Państwo dopłacało do przejazdu autostradami 35 gr netto, tyle chce państwo w ramach myta. Staw- w taki sposób, że w roku 2008 przychody z winiet i wy- ka opłaty za przejazd kilometra autostrady A2 jest płaty dla koncesjonariuszy się zrównały. Mówiąc inaczej, kilka razy wyższa i wynosi prawie 1,14 zł netto, czy- system funkcjonował, nic z niego nie było, ale nikt nie li ponad trzy razy więcej, tyle chce prywatny konce- czuł tego obciążenia. W 2009 r. i w 2010 r. była nieznacz- sjonariusz. Międzynarodowi przewoźnicy drogowi na poprawa, poprawiliśmy ten model funkcjonowania, mówią, że A2 jest dziś najdroższą drogą w Europie. wiedząc oczywiście o tym, że w 2011 r. on będzie wyga- Na skutek tak wysokich opłat kierowcy uciekli na szony tak, aby saldo netto przychodów z tytułu winiet drogę krajową nr 92, dawniej nr 2, co powoduje zro- było wyższe niż same rekompensaty. To jest, panie pośle, zumiałe protesty mieszkańców okolicznych miejsco- panie i panowie posłowie, źródło problemu, z którym wości, np. Goliny, którzy pamiętają horror, jaki miał dzisiaj mamy do czynienia. miejsce na tej drodze, kiedy nie było autostrady A2, Oczywiście można by powiedzieć, to w takim razie którą teraz, zwłaszcza na odcinku Nowy Tomyśl – Ko- jak funkcjonuje ta umowa? Ta umowa funkcjonuje w ten nin, przewoźnicy nazywają Kulczykową. Co zrobiło sposób, że daje koncesjonariuszowi prawo ustalenia państwo? Państwo postawiło tylko na trasie nr 92 stawki i koncesjonariusz tę stawkę w 2005 r. ustalił. Ta znaki zakazujące poruszania się samochodom o do- stawka to, jak pan poseł powiedział, dużo ponad 1 zł 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 256 Pytania w sprawach bieżących

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie ustępstw. Rozumiem, że te umowy były zawierane wie- Infrastruktury Radosław Stępień le lat temu, że to jest jeszcze w pewien sposób garb po rządach z lat 90., umowy były zawierane chyba w okre- w stosunku do tego 0,35 bądź 0,46, w zależności od tego, sie rządów SLD, z tego co pamiętam, w 1997 r., ale o jakiej klasie czystości pojazdu mówimy. Zwracaliśmy stawki są bardzo, bardzo wysokie, a oczekiwanie tylko się do koncesjonariusza, pokazując mu, że to nie jest tyl- i wyłącznie na to, że ktoś sobie policzy (Dzwonek) i bę- ko kwestia odpływu ruchu, bo to może być poza sferą dzie reﬂeksja, kiedy ma się mechanizmy funkcjonowa- jego zainteresowania, na drogi krajowe, ale jest to także nia państwa, to troszkę za mało, bo ludzie, którzy kwestia odpływu klientów. Nie minął jeszcze pierwszy mieszkają przy drodze alternatywnej 92, mogą tego po miesiąc funkcjonowania elektronicznego systemu pobo- prostu nie wytrzymać. ru opłat, a więc jeszcze za wcześnie na ocenę, jaki skutek ﬁnansowy dla koncesjonariusza będzie miało windowa- nie stawek, które są tutaj najwyższe w Polsce, bo na tej Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: autostradzie mamy stawkę, która jest nieporównywalna nawet ze stawką na drugiej autostradzie, którą prowadzi Dziękuję panu posłowi. się w systemie opłat rzeczywistych, mówimy tu o A4, bo Proszę bardzo, pan minister Stępień. na A4 to jest 0,8 zł, a więc dużo mniej niż na autostradzie A2. Oczywiście autostrada A1, prowadzona przez koncesjonariusza GTC, ale w systemie za dostępność, to Podsekretarz Stanu 0,48 gr, a więc to jest stawka porównywalna z naszą, w Ministerstwie Infrastruktury którą mamy na ETC. Dlaczego? Może dlatego, że to my Radosław Stępień: zawieraliśmy tę umowę i przypilnowaliśmy, żeby była kontrola nad stawkami. Ta kontrola powoduje, że staw- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! To poka na A1, zarządzanej przez GTC, jest bliska stawce jemna formuła, że państwo ma wiele instrumentów. elektronicznego systemu poboru opłat, na A2, zarządza- Państwo jest państwem praworządnym, działającym nej przez AW SA, jest dużo wyższa. w Unii Europejskiej, podlegającym wszystkim regułom To tyle, jeżeli chodzi o źródło i o to, co leży u podstaw relacji z przedsiębiorcami, a te reguły mówią, że jeśli problemu związanego z A2. Chciałbym również zwrócić przedsiębiorca nabył jakieś prawo, to żeby skutecznie go uwagę, że ten problem jest bardzo jednostkowy, bo od- tego prawa pozbawić, należy dać mu stosowną rekom- pływ ruchu z A2 jest bardzo duży, podczas kiedy na A4, pensatę. Tylko w takim zakresie dzisiaj można by mówić która jest zarządzana w tym samym systemie, czyli o narzuceniu zmiany stawek. Tak wygląda stan prawny, oparta na realnych opłatach, ten odpływ jest znacznie nie tylko od wejścia do Unii, tak zawsze wyglądał, jeżeli mniejszy. Myślę, że po pierwszym okresie funkcjonowa- chodzi o relacje, umowy. Państwo może oczywiście pod- nia systemu zarząd Autostrady Wielkopolskiej SA zbi- jąć taką decyzję, żeby stawkę narzucić, co natychmiast lansuje sobie, czy rzeczywiście opłaca mu się utrzymy- spotka się z roszczeniem odszkodowawczym ze strony wać, naszym zdaniem, zbyt wysokie stawki. Jeżeli chodzi o drogę krajową nr 92 odnośnie do koncesjonariusza, bo takie ma prawo i o tym oczywiście zakazu poruszania się (Dzwonek) pojazdów. Otóż za- mówi. Być może jest to takie oczekiwanie: po okresie, kaz nie dotyczy drogi nr 92. Zakaz dotyczy dróg wo- kiedy państwo przelewało potężne kwoty z tytułu re- jewódzkich nr 467 oraz 263 i nie został wystawiony kompensat za przejazd ciężarówek po tej drodze, nastę- przez generalnego dyrektora dróg krajowych i auto- puje próba skłonienia go do tego, żeby znów sztucznie, strad. Dziękuję. czyli jakąś decyzją, obniżając cenę, wyrównało ubytek wpływu. Ale czy to jest droga właściwa, to chyba jeszcze za wcześnie powiedzieć. Oczywiście istnieją modele, Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: w których państwo może podjąć bardziej władcze kroki, jednak skala odszkodowawcza, która wtedy by się poja- Dziękuję bardzo panu ministrowi. wiła, być może byłaby znacznie wyższa niż ta, którą je- Proszę bardzo, pytanie dodatkowe. steśmy w stanie w tej chwili opisywać. A więc to nie jest tak, że państwo jest omnipotentem, który może narzu- cać w każdej chwili i w każdej sytuacji swoje zdanie, bez Poseł Zbigniew Girzyński: należytego odszkodowania. Jeżeli ważymy i ostrożnie gospodarujemy powierzonymi funduszami, to musimy Panie ministrze, nie uzyskałem odpowiedzi na klu- mieć świadomość, że niektóre z tych decyzji, być może czowe pytanie. Jakie działania chce podjąć państwo bardzo akceptowane i spotykające się z bardzo dużą ak- polskie, a w związku z tym ministerstwo, jak rozu- ceptacją, będą kosztować Skarb Państwa bardzo poważ- miem, albo inne organy państwa, aby skłonić koncesjo- ne kwoty tytułem rekompensat. nariusza do tego, żeby obniżył, jak sam pan przyznał, Jest trzeci tydzień funkcjonowania systemu. wysokie opłaty, najwyższe w Europie za kilometr? Przy- Mamy zjawiska, z którymi mogliśmy się liczyć, bo pomnę, że państwo ma wiele mechanizmów, aby skłonić wszystkie systemy wprowadzane we wszystkich kra- także prywatnych przedsiębiorców do pewnych jach Europy powodowały odpływ ruchu z autostrad. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Pytania w sprawach bieżących 257

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie z autostrady, którą zarządza Generalna Dyrekcja Infrastruktury Radosław Stępień Dróg Krajowych i Autostrad, bo, jak się okazało, cena jest ceną niezaporową, wydaje się, że jest ceną ryn- W większości krajów Europy i w przypadku większo- kową. Zjazdy są minimalne. To jest 53 zł za 100 km, ści autostrad po okresie 2–3 miesięcy ruch wracał, a tymczasem u koncesjonariusza jest cena 126 zł za z nieznacznymi wahaniami sytuacji. Myślę, że w tej 100 km. To świadczy o tym, że koncesjonariusz tak chwili jest jeszcze przedwcześnie, aby mówić, jakich naprawdę nie jest zainteresowany tym, ażeby skorzy- narzędzi będziemy używać w sytuacji, kiedy ten od- stać z efektu skali, czyli im więcej samochodów, tym pływ będzie miał charakter trwały. Sądzę, że jeżeli większe przychody dla koncesjonariusza. To samo chodzi o przedsiębiorców, to nie ma skuteczniejszego zjawisko miało miejsce 4 lata temu. Co zaczęły robić narzędzia nacisku na przedsiębiorców niż spadający samorządy? Ano samorządy, podobnie jak koncesjo- wynik ﬁnansowy ich działalności gospodarczej, po- nariusz, zaczęły korzystać z prawa, bowiem jeśli mają nieważ od tego zależy nie tylko poziom ich przycho- drogę o wyporności na przykład do 12 t, to trzeba du, ale i sam fakt ich istnienia. Dziękuję. postawić zakaz, ażeby tam nie jeździły samochody, które mają obciążenie do 18 t. Samorządy to zrobiły, zabezpieczając się prawnie przed możliwością znisz- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: czenia tych dróg. W związku z tym, panie ministrze, z czego wynika ta historyczna zaszłość powodująca, Dziękuję panu ministrowi. że koncesjonariusz nie myśli ekonomicznie? Dlaczego Dziękuję bardzo panu posłowi. nie myśli ekonomicznie? Ponadto chciałbym zapytać, Państwo posłowie Tomasz Piotr Nowak i Bożena czy rząd przewiduje wprowadzenie opłat na odcinku Szydłowska, Platforma Obywatelska, kierują pytanie drogi nr 92 z Konina do Wrześni. w sprawie opłat za korzystanie z autostrady A2 na trasie Stryków – Konin i na trasie Konin – Poznań w ramach dwóch systemów: elektronicznego systemu Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: poboru opłat i cennika koncesjonariusza zarządzają- cego odcinkiem Autostrady Wielkopolskiej A2, do Dziękuję bardzo panu posłowi. ministra infrastruktury. Odpowiedzi udzieli pan mi- Proszę bardzo, pan minister Stępień. nister Stępień. Proszę bardzo, pan poseł Piotr Nowak. Proszę bardzo, panie pośle. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Radosław Stępień: Poseł Tomasz Piotr Nowak: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wyjaśnialiśmy Panie marszałku, Tomasz Piotr Nowak. już historię tej sprawy, ale być może trzeba do końca wyjaśnić pewien aspekt i powiedzieć o nim głośno. Otóż chyba nie bez przyczyny w tym samym czasie Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: ustalono jednocześnie stawki i rekompensaty. Rze- czywiście trochę jest tak, że wysoki poziom stawek, Tak, tak, przepraszam. który wtedy był przyjęty, zderzony z wysokim poziomem rekompensat powodował, że strona przychodo- wa przedsięwzięcia prezentowała się bardzo dobrze. Poseł Tomasz Piotr Nowak: W momencie kiedy rekompensaty ustały, automa- tycznie pozostała stara stawka. W tej chwili Zarząd Panie Ministrze! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Autostrady Wielkopolskiej SA sprawdza, czy przy tej Tak naprawdę to jest pytanie, na które uzyskaliśmy stawce uda się wygenerować taki przychód, który przed chwilą odpowiedź, ponieważ w podobnym du- będzie zapewniał wysoką dochodowość przedsięwzię- chu zapytali posłowie PiS. Chciałbym tylko zwrócić cia. Naszym zdaniem sytuacja ekonomiczna powinna uwagę na to, co wydarzyło się 4 lata temu w Golinie, do tego skłonić. To sytuacja ekonomiczna powinna kiedy były masowe protesty na tym samym tle. Mia- skłonić zarząd do tego, żeby zrekompensować obni- nowicie zaporowa cena, którą wprowadził koncesjo- żające się przychody z powodu odpływu ruchu po- nariusz na autostradzie A2, spowodowała, że przed- przez obniżenie stawki w taki sposób, aby to ruch siębiorcy byli zainteresowani zjechaniem z autostra- zadecydował o zwiększeniu strumienia pieniężnego dy. Kiedy teraz wydłużyła się nam długość autostrad w ramach przedsięwzięcia. w kraju, a rząd wprowadził system e-myta, zastana- Jeśli chodzi o poprzednie pytanie, pan poseł Gi- wialiśmy się w naszym regionie, co to spowoduje, czy rzyński zwrócił się w kierunku narzędzi administra- spowoduje to jakąś globalną katastrofę w naszym cyjnych. Jednak to już nie ten czas. Narzędzia admi- regionie, wiedząc o tym, co wydarzyło się 4 lata temu, nistracyjne, chociaż pozostały w ręku państwa, są to znaczy, że wszystkie TIR-y generalnie zjadą w ogó- narzędziami niezwykle kosztownymi w użyciu, bo le z autostrad. Okazało się, że nie. Nie zjechały może to się skończyć bardzo poważnymi rekompen- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 258 Pytania w sprawach bieżących

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Bożena Szydłowska: Infrastruktury Radosław Stępień Panie Marszałku! Panie Ministrze! Z treści od- satami. Pozwólmy zadziałać przez pewien czas me- powiedzi udzielonych przez pana ministra wynika, chanizmowi rynku. Pozwólmy dokonać bilansu pierw- że to właśnie w 2005 r. Sejm głosami SLD przyznał szego okresu, kiedy te ciężarówki zjechały z autostra- te rekompensaty. Przyznał je firmom eksploatują- dy, tak żebyśmy mogli wszyscy zorientować się, iż ten cym płatne autostrady. Jak wiem, Autostrada Wiel- przymus ekonomiczny, jakim jest konieczność wyge- kopolska wyznaczyła jako operatora spółkę córkę, nerowania odpowiedniego przychodu, ma szanse za- spółkę operatorską Autostrada Eksploatacja. Czy działać, zanim zostaną podjęte decyzje o trudnych do może opłata jest taka wysoka właśnie z tego tytułu, oszacowania skutkach finansowych dla Skarbu Pań- że występuje tu pośrednik? Chciałabym zapytać też, stwa. Dzisiaj samorządy i mieszkańcy mają poważny do którego roku zawarta jest umowa na obsługę problem. Samorząd wojewódzki poradził sobie z tym, operatorską tej części autostrady i jak wygląda wprowadzając zakaz na drogach wojewódzkich nr umowa, którą zawał rząd PO–PSL z Autostradą 467 i 263, które są drogami powiązanymi z drogą Wielkopolską na odcinku z Nowego Tomyśla do krajową nr 92. Na drodze nr 92 – i to chciałbym wy- Świecka. (Dzwonek) jaśnić – pojawiły się znaki informujące o ogranicze- Można jeszcze? niach ruchu na drogach wojewódzkich, nie na drodze krajowej. Chodzi o to, aby kierowca, który porusza się samochodem ciężarowym o masie przekraczającej 18 t po drodze krajowej, mógł szybko zorientować się, Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: że ten zjazd na drogi łączące jest dla niego zamknię- Proszę bardzo. ty. Ale to nie znaczy, że droga nr 92 jest dla tego typu pojazdów zamknięta. Jeżeli chodzi o objęcie elektroniczną opłatą drogi nr 92, badamy taką możliwość i jesteśmy coraz bar- Poseł Bożena Szydłowska: dziej przekonani, że powinno to nastąpić. Istnieją pewne kroki związane z rozwojem systemu i następ- Chciałabym jeszcze powiedzieć, że zaporowe ceny, ny krok zostanie poczyniony 1 stycznia 2012 r. Wy- które stosuje Autostrada Wielkopolska, są tak wyso- nika to również z procedury notyfikacyjnej i z ko- kie, że nawet myto, które zostało wyznaczone na S92, nieczności powiadomienia o tym odpowiednich agend nie hamuje ciężarówek, nie powstrzymuje ich przed Komisji Europejskiej. Nasze stanowisko na dzień dzi- tym, żeby wjeżdżały na S92. Stąd ich kierowcy ucie- siejszy, które nie jest jeszcze stanowiskiem oficjal- kają we Wrześni na S92 i droga z Wrześni do Pozna- nym, zawartym w dokumencie, i raczej wyraża prze- nia przez Swarzędz jest notorycznie blokowana. konanie wynikające z obserwacji struktury ruchu, Dziękuję bardzo. jest takie, że w pakiecie zmian wprowadzanym 1 stycznia 2012 r. droga krajowa nr 92 na odcinku Września – Konin absolutnie powinna się znaleźć. Takie doku- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: menty w resorcie infrastruktury są w tej chwili opra- cowywane. Przed 1 stycznia z przyczyn procedural- Dziękuję, pani poseł. nych będzie to bardzo trudne, również ze względu na Proszę bardzo, pan minister Stępień. procedurę europejską, natomiast jesteśmy coraz bardziej przekonani, że w pakiecie zmian wprowadza- nych od 1 stycznia ta zmiana powinna być uwzględ- Podsekretarz Stanu niona. w Ministerstwie Infrastruktury Zwrócę uwagę na jeszcze jeden aspekt. Otóż my- Radosław Stępień: ślę, że jeżeli Autostrada Wielkopolska przeprowadzi dokładną symulację, zbada skutek odpływu ruchu, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak, rząd Plat- będzie się skłaniać ku konieczności o charakterze formy Obywatelskiej i PSL zawarł zupełnie inną ekonomicznym, która w gospodarce opartej na zasa- umowę, jeżeli chodzi o odcinek Świecko – Nowy To- dach wolnego rynku jest największym przymusem, myśl, m.in. po to, aby w przyszłości uniknąć takich jaki przedsiębiorca odczuwa w swojej działalności. sytuacji. Umowy, które zawarliśmy zarówno z Auto- Dziękuję. stradą Wielkopolską SA na odcinek Świecko – Nowy Tomyśl, jak i z konsorcjum GTC na północny odcinek autostrady A1, to umowy oparte na systemie za do- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: stępność, zgodnie z którym koncesjonariusz zbiera opłaty, my płacimy za dostępność tej autostrady dla Dziękuję, panie ministrze. wszystkich, pozostawiając sobie w ręku ten instru- Pytanie dodatkowe – pani posłanka Bożena Szy- ment, o którym mówił pan poseł Girzyński, czyli dłowska. kształtowanie stawki. Ale to jest zupełnie inna umo- Proszę bardzo. wa. To jest zupełnie inna umowa niż ta, która obo- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Pytania w sprawach bieżących 259

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka przed- Infrastruktury Radosław Stępień stawiła sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny i niektórych innych ustaw. wiązuje na tym starym odcinku Autostrady Wielko- Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom polskiej SA, gdzie stawki swobodnie kształtuje kon- doręczone w druku nr 4342. cesjonariusz. Nie określiłbym tego jako pośrednika, W związku z tym, na podstawie art. 95e regula- ponieważ na większości tego typu odcinków autostra- minu Sejmu, marszałek Sejmu podjął decyzję o uzu- dowych sprawami poboru opłat i czynnościami ope- pełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący ratorskimi zajmują się wyspecjalizowane spółki, co rozpatrzenie tego sprawozdania. wynika przede wszystkim z charakteru tej czynno- Proponuję, aby w dyskusji nad tym punktem Sejm ści. Jest to bardzo skomplikowany system. Z reguły wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klu- zajmuje się tym albo spółka celowa, albo specjalista, bów i koła. który obsługuje wiele takich odcinków. Na pewno ma Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm to jakiś wpływ na strukturę kosztów i na pewno po- propozycję przyjął. biera jakieś wynagrodzenie. Natomiast myślę, że Sprzeciwu nie słyszę. w wypadku Autostrady Wielkopolskiej SA generalny Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 26. poziom kosztów i przyznane koncesjonariuszowi pra- porządku dziennego: Informacja bieżąca. wo do maksymalizacji zysku decydują o tym, że za- Przypominam, że na obecnym posiedzeniu Sejmu zostanie rozpatrzona informacja w sprawie aktual- rząd czuje się w obowiązku wykonywać umowę wła- nego stanu finansów państwa, o której przedstawie- śnie zgodnie z takim zapisem. nie wnosił Klub Parlamentarny Polska jest Najważ- Myślę, że błąd, który został wtedy popełniony, niejsza. polegał na tym, że oddano autostradę w koncesję Przypominam również, że przedstawienie uza- z założeniem firm komercyjnych, skądinąd interesu- sadnienia wniosku przez posła przedstawiciela wnio- jącym i dobrym, że jednym z głównych celów jest skodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a udzie- maksymalizacja zysków. Te nowe umowy, które są lenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady Mini- zawierane przez rząd Platformy Obywatelskiej i PSL, strów – dłużej niż 10 minut. Wystąpienia posłów w dys- to umowy, które opierają się na rachunku ekonomicz- kusji nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty. nym, czyli tak aby saldo wpływów z tytułu opłat Na zakończenie dyskusji głos zabierają kolejno i wydatków z tytułu opłaty za dostępność dla konce- przedstawiciel wnioskodawców oraz przedstawiciel sjonariusza w Krajowym Funduszu Drogowym było Rady Ministrów. Wystąpienie przedstawiciela wnio- jak najbardziej optymalne. Mówiąc inaczej chodzi skodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a wy- o to, żeby jak najmniej do tego dokładać. Z drugiej stąpienie przedstawiciela Rady Ministrów – dłużej strony, mimo że mamy w ręku instrument, jakim jest niż 10 minut. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę ustalanie stawek, proszę zwrócić uwagę, że na auto- na wydłużenie wystąpienia przedstawiciela Rady stradach stawki ustalone są niemal tak samo jak Ministrów. w przypadku elektronicznego systemu poboru opłat. Czas przeznaczony na rozpatrzenie punktu: In- (Dzwonek) Dlaczego? Bo chcielibyśmy, i budujemy formacja bieżąca nie może być jednak dłuższy niż 90 taki system, aby poziom opłat na drogach dla kierow- minut. cy był jednolity, aby nie odczuwał tych ruchów, że oto Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnio- istnieją różnego rodzaju rzeczywistości w związku skodawców pana posła Tomasza Mirosława Du- opłatach. Oczywiście 35-letnia umowa, bo te okresy dzińskiego. Proszę bardzo, panie pośle. koncesyjne są bardzo długie, jest również umową, która zawiera komponent operatorski, czyli umowy operatorskiej. Myślę również, że w najbliższym czasie Poseł Tomasz Mirosław Dudziński: Zarząd Autostrady Wielkopolskiej SA weźmie jednak pod uwagę reakcję rynku na pozostawienie ceny, któ- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! ra – jeszcze raz to podkreślam – nie jest nowa, bo to Polsce, polskim obywatelom potrzebne są prawda i od- jest ta, którą ustalono w 2005 r. Dziękuję bardzo. powiedzialność. Prawda o stanie finansów państwa, zwłaszcza w przededniu zbliżającej się kampanii wyborczej, ale też odpowiedzialne decyzje, które będą Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: mogły naprawić ten stan finansów państwa. Działa- nia rządu premiera Donalda Tuska, pod kierownic- Dziękuję bardzo państwu posłom. twem ministra finansów pana Jana Vincent-Rostow- Dziękuję panu ministrowi. skiego, Jana Wincentego Rostowskiego można na- Wszystkie pytania włączone do porządku dzien- zwać krótko: to jest kreatywna księgowość. nego zostały rozpatrzone. Co rząd zrobił przez ostatnie lata? Otóż dług pu- Kończymy więc rozpatrywanie tego punktu po- bliczny, który narasta w tempie około 10 mld zł w cią- rządku dziennego. gu miesiąca, jest ukrywany. 200 mld zł zabranych ze 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 260 Informacja bieżąca

Poseł Tomasz Mirosław Dudziński z rynku zostało ściągnięte ponad 6 mld zł na inwestycje dla tej grupy (Dzwonek), za 6 mld zł ma być składek OFE na bieżące wypłaty emerytur zostały kupiona przez PGE Energa, czyli znowu 6 mld będzie schowane. To jest 200 mld zł w ciągu 10 lat. Fundusz pompowane do budżetu? Rezerwy Demograficznej ma być uszczuplony o ko- Panie Ministrze! Zbliżają się wybory. Potrzebna lejne 4 mld zł, fundusz, który miał w przyszłości za- jest prawda, ale potrzebna jest też odpowiedzialność. bezpieczać wypłatę emerytur. Ukryto też dług pu- Dziękuję. bliczny w Krajowym Funduszu Drogowym, a także zmiany dotyczące Banku Gospodarstwa Krajowego. Pan premier Donald Tusk 4 lata temu w exposé mó- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: wił: W projekcie budżetu na przyszły rok, czyli 2008 r., poprzedni rząd przewidywał, że koszty te, czyli defi- Dziękuję panu posłowi. cyt, przekroczą 27 mld zł. Dług publiczny nie może O udzielenie odpowiedzi proszę ministra finansów narastać w takim tempie jak do tej pory. W ciągu pana Jacka Vincent-Rostowskiego. kilku lat budżet należy doprowadzić do stanu bliskie- Proszę bardzo, panie ministrze. go równowagi. Pan minister Rostowski kilka dni temu zapo- wiedział, że chce, aby za 4 lata budżet państwa był Minister Finansów zrównoważony. Jak to jest możliwe, i tu jest pyta- Jan Vincent-Rostowski: nie, jaki jest rzeczywisty koszt obsługi długu publicznego, jeżeli miesięcznie, jak podają ekonomi- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Za chwilę szcze- ści, obsługa długu wynosi około 40 mld zł? Mam gółowe informacje przedstawi sekretarz stanu w Mi- pytanie do pana ministra Rostowskiego: Jaki jest nisterstwie Finansów pan minister Ludwik Kotecki. rzeczywisty koszt obsługi długu publicznego w cią- Ja też mam pytanie do pana posła. Jeżeli sytuacja gu roku? finansowa państwa polskiego jest tak groźna i tak W ujęciu dolarowym Gierek potrzebował 10 lat, nieprzejrzysta, jak pan poseł sugeruje, to dlaczego aby zadłużyć Polskę na 70 mld dolarów. Rząd premie- z całego jego klubu na sali jest on sam? Dziękuję. ra Donalda Tuska w ciągu niepełnej jeszcze kadencji (Oklaski) zadłużył ją na większą kwotę. Jest to prosta droga do sytuacji, w jakiej znajdują się obecnie Portugalia, Włochy czy Grecja. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Panie Ministrze! Mam pytanie: Jakie widzi pan szanse na równoważenie budżetu i zmniejszenie Dziękuję bardzo panu ministrowi. długu publicznego? Jeżeli sytuacja jest tak dobra, Proszę o udzielenie odpowiedzi sekretarza stanu jak pan podaje, jak mówi rząd, to dlaczego po raz w Ministerstwie Finansów pana Ludwika Koteckiego. kolejny chce pan sięgnąć do Funduszu Rezerwy De- Proszę bardzo, panie ministrze. mograficznej? Jeżeli sytuacja jest tak dobra, to dlaczego minister skarbu państwa pan Aleksander Grad zapowiada pobranie dywidend zaliczkowych Sekretarz Stanu od Orlenu i Lotosu za 2011 r.? Co to oznacza? To w Ministerstwie Finansów oznacza, że jest wysyłany sygnał do prezesów tych Ludwik Kotecki: spółek, że mają osiągnąć jak największy zysk w 2011 r., aby budżet państwa mógł się posilić dywidendą. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zysk Orlenu za II kwartał to ponad 1 mld zł. Obec- (Głos z sali: Nie jest sam.) nie ceny paliw na stacjach to powyżej 5,20 zł za euro Odpowiadając na te pytania, chciałbym podzielić 95 – najpopularniejszą, najczęściej tankowaną ben- tę krótką wypowiedź na trzy części, zgodnie z pyta- zynę. Jak to jest możliwe, że przy cenach hurtowych niami, które zadał pan poseł. Po pierwsze, chciałbym w marcu tego roku ceny na stacjach były poniżej powiedzieć, jaka jest sytuacja w zakresie stanu finan- 5 zł, a teraz są powyżej 5,20 zł? Czy to jest właśnie sów publicznych w ogólnym ujęciu, to znaczy – jakie polityka drenowania kieszeni tankujących podatni- są główne wskaźniki stanu finansów publicznych. Po ków, ze względu na zapowiedzi dywidend zaliczko- drugie, chciałbym się odnieść do kwestii Funduszu wych? Rezerwy Demograficznej, a w końcu – do kwestii wy- Mam pytanie: Jaki jest rzeczywisty stan finansów płat dywidend. publicznych, jeżeli po prywatyzacji Polkomtelu do Po pierwsze, stan finansów publicznych. Wdrożo- spółek Skarbu Państwa, z udziałem Skarbu Państwa, ny przez rząd pakiet działań konsolidujących jest ma trafić ok. 15 mld zł, a minister Grad zapowiada, najszybszy – o tym też wielokrotnie rozmawialiśmy że połowa tych pieniędzy ma być przeznaczona na – wśród przedstawionych przez państwa Unii Euro- wypłatę dywidend, z czego gros ma trafić do budżetu pejskiej, z wyjątkiem krajów, które korzystają z po- Skarbu Państwa? Jaka jest sytuacja budżetu, jeżeli mocy Unii Europejskiej, bo jest ona uwarunkowana po prywatyzacji Polskiej Grupy Energetycznej, gdzie bardzo restrykcyjnymi wymaganiami ze strony i Ko- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Informacja bieżąca 261

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów 63,4% w stosunku do harmonogramu, czyli jesteśmy Ludwik Kotecki o ponad 36% poniżej harmonogramu, jeżeli chodzi o wykonanie deficytu w tym roku. Przekładając to misji Europejskiej, i Europejskiego Banku Central- na kwotę, jest to ponad 16 mld mniej deficytu, niż nego, i KNF-u, żeby konsolidacja była tam bardzo było to zakładane w harmonogramie. szybka i żeby powróciła wiarygodność tych krajów Należy przy tym zauważyć, co jest niezwykle, jak na rynkach finansowych. mi się wydaje, istotne w kontekście zagrożeń ze- Doświadczenia krajów, które w udany sposób zre- wnętrznych, jakie wciąż powoduje sytuacja w pery- alizowały konsolidację finansową, fiskalną, wskazu- feryjnych krajach strefy euro, że z drugiej strony ją, że o sukcesie takiej konsolidacji decyduje sposób zrealizowano już ponad 80% zaplanowanych na ten jej przeprowadzenia. Dlatego rząd zdecydował się na rok potrzeb pożyczkowych, co pokazuje, że jeżeli cho- wybór konsolidacji opartej przede wszystkim na stro- dzi o obsługę długu, o finansowanie wydatków, to nie wydatkowej. Jedynie 0,8 punktu procentowego w tym roku nie będzie już z tym żadnego problemu, PKB z tych prognozowanych 5 punktów procento- bo, tak jak powiedziałem, jesteśmy po pół roku, wych, o które zmniejszy się deficyt w roku bieżącym mamy zapewnione 80% finansowania. W związku i przyszłym w stosunku do ubiegłego roku, wynika z tym można powiedzieć, że zostało zminimalizowa- ze wzrostu stawek podatkowych, ograniczenia ulg ne potencjalne ryzyko problemów ze sfinansowaniem i innych zmian podatkowych, dochodowych, czyli po wydatków wynikających z ryzyka turbulencji na ryn- stronie dochodowej. Pozostała, lwia część tego dosto- kach finansowych w związku z sytuacją na rynku sowania będzie miała miejsce po stronie wydatkowej, długu niektórych krajów strefy euro. co jest bardzo dobrze ocenianym – także przez insty- Przyglądając się bliżej dochodom budżetu pań- tucje międzynarodowe, KNF, Komisję Europejską – stwa, warto odnotować, że w pierwszych 6 miesią- sposobem przeprowadzenia tej konsolidacji. cach wzrosły one o 17,5% w stosunku do analogicz- Z drugiej strony zakładamy jednocześnie – to też nego okresu roku ubiegłego, osiągając znowu blisko jest bardzo ważny element tego obrazu finansów pu- 50% zapisanych w ustawie budżetowej dochodów blicznych – że w bieżącym roku nastąpi przyrost in- i znowu przewyższając kwoty prognozowane w har- westycji publicznych, w tym finansowanych z fundu- monogramie na ten okres o prawie 8 mld – o 7,7 mld, szy unijnych, co pozwoli na osiągnięcie rekordowego czyli z tych 16 mld niniejszego deficytu 7,7 wynika w skali, z jednej strony, całej Unii Europejskiej, z dru- z dochodów, pozostała część mniejszego deficytu wy- giej, historii Polski, udziału inwestycji sektora pu- nika z mniejszych wydatków. blicznego w PKB. W bieżącym roku będzie to 6,6% Może warto zwrócić uwagę na dochody z podatku PKB. od osób prawnych, z CIT-u, bo była długa dyskusja W związku z tym, tak jak powiedziałem, zgodnie przy omawianiu realizacji budżetu w 2010 r. o tym, z prognozami Komisji Europejskiej, do sprawdzenia jak bardzo dziwne jest zachowanie CIT-u. Tłumaczy- w publikacjach Komisji Europejskiej, pozostaniemy liśmy, że to wynika z możliwości rozliczania strat liderem wśród krajów Unii Europejskiej, biorąc pod z lat ubiegłych, które się skończyły w zeszłym roku, uwagę wysokość udziału wydatkowanych środków i dlatego w tym roku mamy dla odmiany bardzo, bar- na inwestycje w PKB, co oczywiście bardzo korzyst- dzo dobrą, bardzo korzystną dynamikę dochodów nie wpływa na wzrost gospodarczy. z CIT-u, na poziomie, po półroczu, 26%, co pokazuje, Efektem prowadzonych działań będzie znaczna, że polskie przedsiębiorstwa mają się dobrze i rozwi- tak jak powiedziałem, konsolidacja fiskalna. Zakła- jają się w bardzo dobrym kierunku. damy, że w przyszłym roku będzie to poniżej 3%, Jedno zdanie o samorządach. Informacje, które zgodnie z naszymi zobowiązaniami unijnymi, i jed- posiadamy, pokazują, niestety jest to za pierwszy nocześnie, odnosząc się bezpośrednio do pytania, kwartał, za mniej więcej miesiąc będziemy dyspono- prognozujemy, że jeżeli chodzi o relację państwowego wać informacjami za drugi kwartał, że mamy nad- długu publicznego do PKB, jak też długu sektora wyżkę wynoszącą 7,7 mld zł, co też jest dosyć typową instytucji rządowych i samorządowych – czyli meto- sytuacją, bo to jest jednak pierwszy kwartał, wydat- dologia, z jednej strony, krajowa, z drugiej strony, ki i dochody w samorządach są sezonowe, ale jest to unijna – konsolidacja pozwoli na obniżanie się tych więcej o ponad 1 mld zł niż było to w roku ubiegłym, relacji. W przypadku pierwszej, czyli tej krajowej, też widzimy tutaj poprawę. będzie to już w tym roku. Oczekuje się, że ta relacja Odnosząc się do tych dwóch kwestii, o których zmniejszy się o ok. 1 punktu procentowego, czyli już pan poseł mówił, czyli FRD i dywidendy, chciałbym w tym roku zaczynamy schodzić z relacją państwo- powiedzieć, że, po pierwsze, to chyba należy podkre- wego długu publicznego do PKB. Jeżeli chodzi o me- ślić, od tego zacząć, środki z prywatyzacji w wysoko- todologię unijną, to w tym roku mamy stabilizację, ści 40% są przekazywane do FRD dopiero od 2009 r. a w przyszłym roku rozpoczęcie obniżania tej relacji. dzięki nowelizacji przepisów uchwalonych przez Sejm Jeżeli chodzi o tu i teraz, o deficyt budżetu pań- na początku 2009 r. Wcześniej tego źródła dochodów stwa, to mamy informacje o pierwszym półroczu. do FRD nie było. Środki, które w były roku ubiegłym Wyniósł on niewiele ponad 50% zaplanowanego i w roku bieżącym są planowane do użycia, nie naru- w ustawie budżetowej na cały rok 2011 i jedynie szają w żaden sposób składek do FRD. One wykorzy- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 262 Informacja bieżąca

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Poseł Tomasz Mirosław Dudziński: Ludwik Kotecki Sekundę. stują część tych dodatkowych źródeł, które pochodzą z prywatyzacji, z tego 40-procentowego odpisu na FRD. (Dzwonek) Decyzja rządu o wykorzystaniu Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: środków z FRD wynika z przyczyn demograﬁcznych, z niedoboru funduszu emerytalnego. Zgodnie z usta- To nie jest czas. wą o FRD rząd, Rada Ministrów może zarządzić wy- Dziękuję panu, dziękuję bardzo. korzystanie środków FRD na cele emerytalne, mając na względzie konieczność zapewnienia wypłaty świadczeń ﬁnansowanych z funduszu emerytalnego. Poseł Tomasz Mirosław Dudziński: To jest art. 59 ustawy o systemie ubezpieczeń spo- łecznych. Panie marszałku, nie dostałem odpowiedzi. Na tę sytuację, na ten przyrost liczby emerytów w ostatnich latach mają wpływ dwa czynniki. Po pierwsze, zakończenie możliwości przechodzenia na wcześniejszą emeryturę, w związku z tym w 2007, Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: 2008 r... Dziękuję. (Oklaski) Dziękuję, nie, bo czas mija. Są posłowie zapisani (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek do głosu. Może się pan jeszcze zapisać. Sejmu Jerzy Wenderlich) Poseł Tomasz Mirosław Dudziński: Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Co z dywidendami ze spółek Skarbu Państwa? Dziękuję bardzo, panie ministrze. Mogę się dopytać. Przedstawiciele rządu będą mieli jeszcze możli- wość udzielenia odpowiedzi po posłach, którzy będą zabierali głos. Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Panie pośle, zabiera pan czas posłom, którzy zapisali się do zadania pytania, bo tu 90 minut dla ca- Jak pan może się dopytać, skoro jest 90 minut łości jest bardzo bezwzględnie przestrzegane, więc i zabiera pan czas posłom, którzy zapisali się do za- jeśli pan musi, a koledzy ocenią, że pan nie musiał... dania pytania? Nie wiem, czy aż tak bardzo chce się pan narażać Przypominam – 2 minuty. Będę teraz bardzo rygo- posłom. rystyczny, żeby jak najwięcej posłów mogło zabrać głos. Uprzejmie proszę. Otwieram dyskusję. Pan poseł Janusz Cichoń, Platforma Obywatelska. Poseł Tomasz Mirosław Dudziński:

Bardzo krótko, bo nie dostałem jednak odpowie- Poseł Janusz Cichoń: dzi na zasadnicze pytania. Czy rząd zdecydował już o pobraniu tych 4 mld zł Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! z Funduszu Rezerwy Demograficznej, zwłaszcza W najnowszym, opublikowanym kilka dni temu, ra- w kontekście bardzo negatywnych opinii zarówno porcie ONZ-owskiej Konfederacji ds. Handlu i Roz- stron związkowych, czyli „Solidarności” i OPZZ-u, woju Polskę sklasyfikowano na 6. miejscu najbardziej jak i organizacji pracodawców polskich. To nie jest atrakcyjnych krajów świata dla lokowania inwestycji tak, panie ministrze, że w tej chwili problemy z wy- w latach 2011–2013. Jeszcze rok temu byliśmy na 12. płatą emerytur z uwagi na kryzys demograficzny są pozycji, dzisiaj wyprzedzają nas tylko Chiny, Stany większe niż będą w przyszłości, bo te pieniądze mia- Zjednoczone, Indie, Brazylia i Rosja. Za nami są takie ły służyć za kilkanaście lat, a nie już teraz, zwłaszcza kraje, jak Niemcy, Wielka Brytania czy Francja. To że w zeszłym roku pobrano z tego funduszu aż 7,5 z pewnością duży sukces, a także dowód na to, jak mld zł. Pytanie jest następujące: Czy rząd podejmie Polska postrzegana jest na świecie. to rozporządzenie o zabraniu 4 mld zł z Funduszu Jeśli spojrzeć na najważniejsze indeksy gospodar- Rezerwy Demograficznej i, po drugie, czy minister cze, to widać wyraźnie, że pozycja Polski znacznie się finansów w porozumieniu… poprawia. W rankingu globalnego indeksu konku- rencyjności Światowego Forum Ekonomicznego oraz rankingu wolności gospodarczej awansowaliśmy Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: w ciągu ostatniego roku o 12 miejsc. To pokazuje, że obecnie klimat dla biznesu wyraźnie się poprawił. Za To nie jest regulaminowe. tymi dobrymi ocenami, chciałbym to podkreślić, sto- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Informacja bieżąca 263

Poseł Janusz Cichoń dzisiaj słuchałem, to jest to tylko polityka, a w tym czasie deﬁcyt budżetu państwa wzrósł najszybciej od ją realne działania, które istotnie ułatwiły przed- wielu, wielu lat. Najszybciej rósł dług publiczny. Pol- siębiorcom prowadzenie działalności gospodarczej ska pod waszymi rządami żyje podwójnie na kredyt. w Polsce. Z jednej strony mamy po kilkadziesiąt miliardów Wprowadziliśmy domniemanie uczciwości podat- rocznie przyrostu zadłużenia państwa, a z drugiej nika w postępowaniach podatkowych, podnieśliśmy strony – bezsensowną i gwałtowną wyprzedaż ma- z 800 tys. do 1200 tys. euro limit przychodu, od któ- jątku narodowego, w ubiegłym roku 22 mld, i to rego przedsiębiorcy są zobowiązani do prowadzenia wszystko idzie na wydatki bieżące. W tym roku się- księgi rachunkowej, przez co więcej podmiotów może gnęliście także po przyszłe emerytury, po rezerwę prowadzić uproszczoną księgowość, odprowadzać za- demograﬁczną sięgacie kolejny rok, po dochody NBP; liczkę na podatek dochodowy kwartalnie. Skrócili- to wszystko jest przejadane. śmy podstawowy termin zwrotu VAT-u ze 180 do 60 (Poseł Krystyna Skowrońska: Tak jest w ustawie, dni, co korzystnie wpływa na płynność. Umożliwili- panie pośle. Tak było zawsze.) śmy wybór zaliczania kosztów prac rozwojowych do Czy z tych powodów sięgacie po PZU, KGHM, kosztów podatkowych. Można to robić w różnej for- PKO, Lotos, Orlen, energetykę, kopalnie, Polski Cu- mule: co miesiąc, jednorazowo lub poprzez odpisy kier? Jak nazwałby pan minister Rostowski kogoś, amortyzacyjne. Ułatwiliśmy składanie deklaracji kto tak gospodaruje własnym majątkiem: z jednej podatkowych – dzisiaj możemy je składać przez In- strony ciągle zaciąga nowe pożyczki, a z drugiej stro- ternet, w ten sposób dzisiaj można już składać 77 ny wynosi wszystko z domu i sprzedaje w lombardzie? deklaracji. (Dzwonek) Zlikwidowaliśmy 220 rozma- Przez ile lat można tak pociągnąć? Trzeba powie- itych urzędowych zaświadczeń, które wcześniej były dzieć wprost: rząd koalicji PO–PSL żyje na koszt wymagane. (Oklaski) przyszłych pokoleń. To nasze dzieci, nasze wnuki będą musiały spłacić długi, które wy zaciągacie w tej chwili, żeby można było udawać zieloną wyspę. Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: (Poseł Andrzej Orzechowski: A kto chciał zwięk- szać wydatki?) Dziękuję bardzo. To jest kilkaset miliardów za waszych rządów. O zabranie głosu proszę pana posła Jacka Boguc- I co po sobie zostawicie? Z 700 przedsiębiorstw, które kiego z Prawa i Sprawiedliwości. przekazaliśmy, jako rząd Jarosława Kaczyńskiego, po waszym planie prywatyzacji pozostanie 15. Pry- watyzujecie wszystko. Po 4 latach zostawicie po sobie Poseł Janusz Cichoń: prawie dwukrotnie większe zadłużenie państwa (Dzwonek), a przez ten czas udało wam się zainwe- Chciałbym zapytać, jakie są koszty tych działań stować z budżetu państwa... (Oklaski) i ile pieniędzy zostawiliśmy w kieszeniach podat- ników... Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Dziękuję bardzo. Zapraszam pana posła Stanisława Steca z Sojuszu Dziękuję bardzo. Lewicy Demokratycznej. Pan poseł Jacek Bogucki, uprzejmie proszę. Bardzo proszę, pan poseł Stanisław Stec.

Poseł Janusz Cichoń: Poseł Stanisław Stec:

…i jaki to ma wpływ na… (Oklaski) Dziękuję, panie marszałku. Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Najpierw muszę powiedzieć, że jestem pod wrażeniem tego, co powie- Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: dział pan poseł Janusz Cichoń. Jeżeli jednak jest tak dobrze, panie Januszu, to dlaczego inwestorzy polscy Pan poseł Jacek Bogucki. nie inwestują, tylko odkładają środki w ramach de- pozytów? Dlaczego nie ma nagłego przypływu inwestycji zagranicznych? Dlaczego nie ma ograniczenia Poseł Jacek Bogucki: wzrostu bezrobocia, które utrzymuje się na poziomie około 12%? Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! (Poseł Janusz Cichoń: Bezrobocie zmniejsza się Panie ministrze Rostowski, coś pan Polsce zrobił? od 6 miesięcy.) Dotychczas w Polsce na ministrów starano się mia- Ale o 0,1 punktu procentowego, a więc nie ma re- nować fachowców, a pan robi tylko politykę. Gdy pana welacji. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 264 Informacja bieżąca

Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: ministra skarbu państwa pana Grada, aby spółki Skarbu Państwa wypłacały zaliczkowe dywidendy. Proszę o wstrzymanie odmierzania czasu. Jeżeli tak nie jest, to bardzo prosiłbym o wyraźną Chciałbym przypomnieć posłom z Platformy Oby- deklarację, że pan minister finansów jest przeciwny, watelskiej, panu posłowi – panie pośle, do pana mó- aby spółki paliwowe Orlen i Lotos wypłacały dywi- wię – że poseł nie jest krzykaczem ani nie jest odkrzy- dendy, ponieważ jak wiadomo tego typu praktyki kiwaczem, lecz jest mówcą. Proszę, żeby zechciał pan mają bezpośredni wpływ na wzrost cen paliwa. Dzię- o tym pamiętać. Każdemu, kto będzie przeszkadzał kuję bardzo. innym posłom, podobnie będę zwracał uwagę. (Poseł Janusz Cichoń: Tylko grzecznie odpowie- Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: działem.) Proszę kontynuować odmierzanie czasu. Dziękuję bardzo. Proszę, pan poseł Stanisław Stec. Głos zabierze pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywatelska. Poseł Stanisław Stec: Poseł Jan Kulas: Dziękuję, panie marszałku. Mam pytanie do pana ministra. Czy w zakresie Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej- podwyżki VAT, która nam grozi po przekroczeniu mie! Temat jest ważny, ale dyskutujemy na temat drugiego progu ostrożnościowego, będziemy przyj- stanu finansów publicznych nawet nie co pół roku, mować wyliczenia według systemu krajowego, który lecz co kwartał, tak że Ameryki odkrywać nie trzeba. wskazuje, że mamy obecnie zadłużenie w stosunku Regularnie, systematycznie debatujemy o stanie fi- do PKB stanowiące 52,9%, czy według normy unij- nansów publicznych. Po drugie, zdziwiłem się, dla- nej, która wskazuje, że mamy zadłużenie stanowiące czego niektórzy politycy, posłowie, tęsknią za Edwar- 54,9%? Pan w swoim wystąpieniu wspomniał, że dem Gierkiem. Rok temu nawet chwalono Edwarda w tym roku będziemy mieć stabilizację poziomu dłu- Gierka w określonym kontekście. Dzisiaj też przywo- gu liczonego metodą unijną. Stabilizacja może ozna- ływano Edwarda Gierka. Inna epoka, inne realia, nie czać 0,2 punktu więcej lub mniej. Jeżeli będzie więcej ma to żadnego zastosowania. Ale była za to konkret- o 0,2 punktu, to wówczas grozi nam podwyższenie na debata o wykonaniu planu finansowego gospodar- stawki VAT, a to jest najbardziej niebezpieczna rzecz, czego za rok 2010. Przypominam, wzrost gospodar- jaka grozi naszemu krajowi, gdyż oznacza dalszy czy w Polsce w ubiegłym roku wynosił aż 3,8%. wzrost inflacji i ubożenie najuboższej części społe- W tym kontekście Polska jest absolutnie wśród lide- czeństwa. rów Unii Europejskiej. To jest fakt niepodważalny. I drugie pytanie. We wtorek mówiłem o luce w Fun- W kontekście finansów chcę powiedzieć, że polski duszu Ubezpieczeń Społecznych, która wynosi prawie system finansowy, szczególnie system bankowy, jest 80 mld zł. Jak chcecie tę lukę w następnych latach jednym z najbezpieczniejszych, jednym z solidniej- zmniejszać, np. w funduszu rentowym (Dzwonek), któ- szych systemów bankowych w Europie. To jest waż- rego luka wynosi 22 mld zł? Dziękuję. (Oklaski) ne, to ma istotne znaczenie. Myślę, że powinniśmy także zwrócić uwagę na Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: współdziałanie organów władzy państwowej. Funk- cjonuje Komitet Stabilności Finansowej, czyli rząd Dziękuję bardzo panu posłowi Stecowi. współdziała na zewnątrz, szczególnie rząd, minister O zabranie głosu proszę pana posła Stanisława finansów współdziała z Narodowym Bankiem Pol- Kalembę, Polskie Stronnictwo Ludowe. skim. Właśnie to współdziałanie z Narodowym Ban- (Głos z sali: Nie ma.) kiem Polskim dodatkowo wzmacnia stabilność, za- Wobec tego pozwólcie państwo, że w tym czasie ufanie do polskiego systemu finansowego. I opozycja, powitam miłych gości, słuchaczy uniwersytetu trze- i koalicja, wszyscy powinniśmy współdziałać. Bezpie- ciego wieku z Sierakowa Wielkopolskiego. (Oklaski) czeństwo finansowe państwa jest obecnie najważniej- Cieszymy się, że przysłuchujecie się państwo tym szą sprawą. Aby nie pójść drogą Grecji ani Włoch, ani obradom. Hiszpanii, wspólnie powinniśmy troszczyć się o bez- A teraz, skoro nie ma pana posła Kalemby, głos pieczeństwo finansowe państwa. Współdziałajmy zabierze pan poseł Andrzej Walkowiak, Polska jest ponad podziałami, ponad różnicami partyjnymi. Bez- Najważniejsza. pieczeństwo finansowe naszego państwa jest wspól- nym dobrem. Mam dwa pytania, panie ministrze. Dla obywate- Poseł Andrzej Walkowiak: li najważniejsze są oszczędności w bankach. Proszę o informację na ten temat. Proszę o krótką informa- Dziękuję uprzejmie, panie marszałku. cję na temat stanu kredytów dla małych i średnich Mam pytanie do pana ministra finansów. Proszę, przedsiębiorców, podaży tych kredytów. Dziękuję za aby pan jednoznacznie stwierdził, czy naciska pan na uwagę. (Oklaski) 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Informacja bieżąca 265

Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: na kredyt, nie będzie dla obywateli godne zaufania. To są słowa premiera Donalda Tuska, które padły Dziękuję bardzo. w exposé. Nie sposób nie zgodzić się tutaj z panem Parę sekund dosłownie. Wczoraj „Szkło kontak- premierem Donaldem Tuskiem. Pan premier stwo- towe” poinformowało, że jestem najrzadziej mruga- rzył państwo niebudzące zaufania obywateli. Dzię- jącym posłem – minuta i 9 sekund, podobno to jest kuję. (Oklaski) rekord Sejmu. Wobec tego właśnie teraz mrugam dla „Szkła kontaktowego”, żebym zszedł z pierwszego miejsca w tym rankingu. Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: (Poseł Krystyna Skowrońska: Proszę nam nie za- bierać czasu. Po co sobie robić dzisiaj reklamę?) Dziękuję bardzo. Wniosek jest taki, że nie nadaję się do reklamo- Proszę o zabranie głosu pana posła Romualda wania piwa bezalkoholowego. Ajchlera, Sojusz Lewicy Demokratycznej. O zabranie głosu proszę pana posła Krzysztofa Tołwińskiego, Prawo i Sprawiedliwość. Poseł Romuald Ajchler:

Poseł Krzysztof Tołwiński: Dziękuję bardzo, panie marszałku. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polacy płacą wy- Prawie 800 mld długu publicznego, 300 mld w czasie soką cenę za rządy Platformy Obywatelskiej i Pol- rządów Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stron- skiego Stronnictwa Ludowego. Dobre samopoczucie nictwa Ludowego. Te 300 mld to jest około 80 mld władzy, swoisty odlot rządzących od stanu faktycz- rocznie. Robicie rekord świata. Nie pamiętam, a je- nego kosztuje nas w rzeczywistości wzrost długu stem posłem od 1993 r., aby jakikolwiek rząd, z wy- publicznego. Od 16 listopada 2007 r. do dzisiaj, czyli jątkiem rządu AWS, osiągnął tak wspaniałe, w sensie za waszych rządów, to jest prawie 300 mld zł. Ciężką negatywnym, wyniki. pracę rządu Prawa i Sprawiedliwości oraz reformę Panie ministrze, zapowiedział pan wczoraj, iż rok finansów pani minister prof. Zyty Gilowskiej, która 2015 będzie rokiem bez deficytu budżetowego, a czas zainicjowała proces oddłużania, zmniejszania długu biegnie szybko. Jakie reformy zamierza pan wprowa- publicznego – rząd premiera Jarosława Kaczyńskie- dzić, jakie podwyżki VAT, jakie obniżki emerytur go zostawił nawet niewielką nadwyżkę budżetową i brak waloryzacji, aby ten wynik osiągnąć? Jak pań- – pan minister Rostowski z panem premierem Do- stwo się do tego przygotowujecie? Chcielibyśmy, aby naldem Tuskiem zniweczyli, zmarnowali dorobek podzielił się pan tym z Wysoką Izbą i aby nie była to poprzedniego rządu, zostawiając po 4 latach swojego tylko kolejna obietnica rządu. rządzenia spuściznę w postaci długu na pokolenia. Podejrzewamy, że w tym przypadku jest to zwią- 30 lat spłaty będzie nas, jako naród, ta polityka cu- zane ze zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi. dów i miłości kosztować. Chodzi o wmówienie społeczeństwu, że jesteście je- Premier, minister finansów, przedstawiciele rzą- dyni, niezastąpieni i że nikt lepiej od was nie będzie du koalicji jednym głosem mówią, że wszystko jest prowadził finansów publicznych. Jak przed chwilą w porządku. A więc pytam, czy to, że 25% młodych powiedziałem, wyniki mówią same za siebie: dług ludzi, absolwentów szkół, uczelni jest bez pracy, bez publiczny w ciągu 4 lat zwiększył się o 300 mld. Pa- szans na godne życie, a rząd pozabierał jeszcze środ- nie ministrze, trzeba być wybitnie zdolnym, żeby ki na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, doprowadzić finanse publiczne do takiego stanu. Było staże absolwenckie, reperując budżet, okradając oby- wiele zapowiedzi, ale żadnej nie zrealizowaliście. wateli, emerytów skokiem na OFE oraz Fundusz Rezerwy Demograficznej, jest w porządku? Oczywi- ście według was jest to w porządku. Koszty bytowe Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: wzrosły średnio o 30%. Drożyzna żywności i nonsza- lancja ministra rolnictwa powodują, że w Unii Euro- Dziękuję. pejskiej, jeśli chodzi o udział żywności w naszym Pan poseł Andrzej Orzechowski, Platforma Oby- koszyku zakupów, mamy przedostatnie miejsce. A co watelska. rząd potrafi, oprócz zadłużania się oczywiście? Wy- sprzedawać majątek narodowy, ziemię z zasobów Skarbu Państwa, gwałcąc instytucję dzierżaw, która Poseł Andrzej Orzechowski: w Unii Europejskiej jest podstawą struktury własno- ści rolnictwa. Zarządzanie to przypomina, niestety, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zastanawiam się, niechlubne przykłady z przeszłości: fircyka, upadłego jak członek Komisji Finansów Publicznych i wnio- hrabiego, który trwonił dziedzictwo wytworzone nie skodawca może postulować o prawdę i o odpowie- przez niego. To wpisuje się w specyfikę, w charakter dzialność w finansach publicznych. W moim przeko- rządu PO–PSL. Na koniec, cytat: Państwo, które żyje naniu trzeba po prostu czytać i analizować dokumen- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 266 Informacja bieżąca

Poseł Andrzej Orzechowski czynności naszego rządu. Decyzje podjęte na szczycie strefy euro dokładnie przed tygodniem, bo w nocy ty, a nie uprawiać destrukcyjną ocenę. Nie trzeba z czwartku na piątek, świadczą bowiem o tym, że nie płakać nad stanem finansów publicznych, tylko bar- chodziło tylko o tzw. próbę ratowania Grecji. dziej nad sobą. To prawda, że deficyt sektora finan- Prezydent Sarkozy przy wydatnym udziale pani sów publicznych w 2010 r. wyniósł 7,9% PKB, ale Angeli Merkel w ostatnich tygodniach, mimo polskiej pamiętajmy, że coś się zdarzyło, że mieliśmy do czy- prezydencji, skutecznie eliminował ministra Rostow- nienia z największym kryzysem światowym od lat skiego z udziału w spotkaniach ministrów finansów 30. XX w. Wielu analityków, czy to prof. Wernik, czy tzw. eurogrupy. Polski rząd nie powinien dopuścić do prof. Orłowski, uznaje prowadzoną politykę budżeto- sytuacji, w której większy wpływ na losy Europy wą czy szerzej politykę fiskalną za prawidłową. będą miały państwa, które w głównej mierze dopro- Polska, choć nie popadła w recesję, przeszła jed- wadziły do tej bardzo trudnej sytuacji gospodarczej, nak przez silne spowolnienie dynamiki gospodarczej. aniżeli Polska. Dzisiaj w Europie zapadają nieko- To musiało się odbić na dochodach budżetowych rzystne dla nas decyzje, gdyż Polska ze swoją polity- i rzeczywiście się odbiło. Przy realizacji wydatków, ką pozostała w osamotnieniu. Chodzi np. o pakiet choć z surową regułą budżetową, ale jednak ze wzro- klimatyczny. Jaki był cel podpisania paktu stabiliza- stem, przynajmniej inflacyjnym, naturalne jest, że cyjnego euro plus? Co zamierza zrobić polski rząd, nierównowaga w ostatnich latach wzrosła. Trzeba żeby zadbać o interes naszego kraju, wykorzystując wyraźnie podkreślić, że już po wykonaniu budżetu między innymi okres prezydencji? w pierwszych miesiącach 2011 r. widać, że deficyt Panie ministrze, na zakończenie mam do pana budżetu państwa będzie niższy o 20% niż zapisany pytanie, dlaczego tak się dzieje, że nikt w Europie nie w ustawie, że realizowany jest program konsolidacji, chce skorzystać z pańskich ponoć cudownych pomy- słów, nieprzeciętnych umiejętności. Dlaczego bardzo że zwiększa się liczba zatrudnionych, co jest kluczo- często nie chcą się z panem spotykać? Dziękuję bar- we, że zmniejsza się poziom bezrobocia i że rosną dzo. (Oklaski) notowania Polski na rynkach zagranicznych. Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na jeden wskaź- nik, do tej pory niepodnoszony. Jeśli poziom długu publicznego całego sektora finansów publicznych jest Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: na poziomie zbliżonym do 55% PKB, to chciałbym Dziękuję panu posłowi. przypomnieć, że w porównywalnej metodologii unij- Głos zabierze pan poseł Henryk Gołębiewski, So- nej ten poziom w Unii Europejskiej jest średnio na jusz Lewicy Demokratycznej. poziomie 80%, a w strefie euro – na poziomie 85%. Jeśli porównamy się do innych krajów, to nasza sytuacja wcale nie jest taka... (Dzwonek) Poseł Henryk Gołębiewski:

Dziękuję, panie marszałku. Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Kolega poseł Aj- chler wyeksponował troskę dotyczącą realności ob- Dziękuję bardzo, panie pośle... niżenia zadłużenia. Jeżeli aktualnie to zadłużenie wynosi 7,9% PKB, w 2011 r. ma wynosić 2,9, a w 2015 ma wynosić 0, to chciałbym zapytać, czy byłby pan Poseł Andrzej Orzechowski: uprzejmy przekazać informacje, jakimi mechanizma- mi sprawczymi chciałby pan ten wynik uzyskać. Po- …jak państwo mówicie. jawiają się stwierdzenia ekonomistów, że wizja jest piękna, ale mało realna. Chciałbym również poprosić o informacje dotyczą- Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: ce mechanizmów, które sprawią, że w roku 2018 za- dłużenie spadnie z 55% do 40% PKB. Czy ten cel ma ...bo chciałbym, żeby możliwie jak najwięcej po- być osiągnięty kosztem celów społecznych? Przywo- słów zabrało głos. łam tutaj bardzo aktualną informację. Od 2 lat ponad Pan poseł Stanisław Ożóg, Prawo i Sprawiedli- 2 mln Polaków żyje w skrajnej nędzy, a 6,5 mln – wość. w niedostatku. To są najbardziej aktualne informacje GUS. Dlaczego od tak dawna, bo od 1 października 2000 r., nie zmieniono progów dochodowych upraw- Poseł Stanisław Ożóg: niających do przyznania świadczeń z pomocy społecz- nej? Tylko 20% polskich dzieci wypoczywa podczas Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Obecny kryzys tych wakacji. Czy środki z budżetu państwa na ten jest doskonałą okazją do podziału tzw. wspólnej Eu- cel, które wynoszą około 30 mln, są wystarczające? ropy na obszary dwóch prędkości rozwoju. Niestety, Dzieci, które potencjalnie mogą korzystać z wypo- dzieje się to przy bierności, a wręcz bezradności i bez- czynku, jest 6,5 mln. Dziękuję. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Informacja bieżąca 267

Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: nych gmin, największych beneficjentów środków unijnych w Polsce i najlepszych inwestorów? Zadłu- Dziękuję bardzo panu posłowi. żenie gmin w 2010 r. wzrosło do końca trzeciego Pani poseł Izabela Leszczyna, Platforma Obywa- kwartału o 22 mld zł. To są dane ze strony Minister- telska. stwa Finansów. Nie wiem, dlaczego ostatnie dane, jakie są tam prezentowane, dotyczą właśnie końca trzeciego kwartału. Dlaczego brakuje danych za cały Poseł Izabela Leszczyna: rok 2010, dlaczego brakuje danych za pierwsze pół- rocze 2011 r.? I, szanowni państwo, był to skok aż Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- o 50% w porównaniu z końcem 2009 r. W roku 2009 strze! Słuchając dzisiejszej debaty o stanie finansów zadłużenie sektora samorządowego w porównaniu do publicznych, nie sposób oprzeć się wrażeniu, że po- 2008 r. wzrosło nominalnie przeszło o 11 mld zł, tj. słów zabierających głos można podzielić na dwie gru- prawie o 40%. W efekcie, według danych na koniec py. Jedna grupa to posłowie, którzy czytają wykresy, trzeciego kwartału 2010 r., trzy gminy mają zadłu- analizują dane i wiedzą, bo muszą wiedzieć, że Pol- żenie powyżej 60%, natomiast 43 gminy mieszczą się ska w rankingach najważniejszych indeksów gospo- w przedziale zadłużenia 50–60%, między 50 a 60%. darczych jest na coraz wyższej pozycji. Ci posłowie Sytuacja tych właśnie jednostek jest bardzo trudna, wiedzą doskonale, że w czasie kryzysu 20 państw tym bardziej że są to jednostki, których zadłużenie Unii Europejskiej zadłużyło się w stosunku do swo- spowodowane było przede wszystkim tym, że chcąc jego PKB bardziej niż Polska. Ci posłowie doskonale sięgać po środki unijne, żeby móc realizować zadania wiedzą, że bardziej zadłużyli się Niemcy, Finowie, inwestycyjne, musiały mieć własny wkład i stąd to Holendrzy. Ci posłowie znają miejsce Polski w świe- zadłużenie. Po drugie (Dzwonek), zaległości spółek cie, wiedzą, jakie jest ono w rzeczywistości. Skarbu Państwa... Druga grupa posłów to wyznawcy takiego angli- kańskiego biskupa Berkeleya, filozofa, który twier- dził, że obiektywna rzeczywistość nie istnieje. I choć- Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: byśmy podawali państwu twarde fakty, jak na przy- kład rentowność polskich obligacji, która jest niczym Dziękuję bardzo. papierek lakmusowy wiarygodności Polski w świecie, O zabranie głosu proszę pana posła Tadeusza To- to państwo z PiS-u, PJN-u i SLD będziecie twier- maszewskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. dzić, że jest bardzo źle i będzie jeszcze gorzej. Dla- (Poseł Marzena Machałek: Ale powinien pan po- tego – chociaż, panie ministrze, nie mam złudzeń, zwolić skończyć zdanie.) że ten zupełnie irracjonalny obraz w głowach po- słów opozycji dotyczący Polski i jej miejsca w świecie zmieni się – bardzo proszę pana ministra, żeby pan Poseł Maria Zuba: po raz kolejny przedstawił plan konwergencji, który wiosną wysłał pan do Brukseli, żeby po raz kolejny ...w wartości podatku od nieruchomości w stosun- powiedział pan posłom opozycji, jakie działania rząd ku do gmin są bardzo wysokie. (Oklaski) podjął i jeszcze podejmie w roku 2011 i 2012, żeby (Poseł Marzena Machałek: Jak tak można.) obniżyć o te 4,4 pkt deficyt Polski. Dziękuję bardzo. (Oklaski) (Poseł Tadeusz Iwiński: Do której grupy pani na- Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: leży?) (Poseł Izabela Leszczyna: Do pierwszej, panie po- Dziękuję bardzo, pani poseł. śle, zdecydowanie do pierwszej.)

Poseł Tadeusz Tomaszewski: Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Pa- Dziękuję bardzo. nie Ministrze! Z informacji przedstawionej przez pa- Głos zabierze pani poseł Maria Zuba, Prawo i Spra- nów ministrów wynika, że stan ﬁnansów publicznych wiedliwość. w bieżącym roku jest dobry, sytuacja się poprawia. To oczywiście dobre informacje również dla posłów opozycji, ale w związku z powyższym chciałbym za- Poseł Maria Zuba: pytać pana ministra, na jakim etapie u pana na biurku jest stan rozpatrywania wniosku ministra pracy Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! i polityki społecznej w sprawie zwiększenia wydat- Nie będę apelowała do pana ministra, będę pytała ków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu pana ministra i bardzo proszę o odpowiedź. Moje py- z Funduszu Pracy. Ten wniosek, o czym informował tanie brzmi: Jaką pomoc planuje rząd dla zadłużo- pan wczoraj wszystkich posłów, został pozytywnie 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 268 Informacja bieżąca

Poseł Tadeusz Tomaszewski czą o poziomie życia, oraz kluczowych wskaźników socjalnych, które świadczą o jakości życia, na tle kra- zaakceptowany przez Komisję Finansów Publicznych jów Unii Europejskiej. Proszę o takie porównanie. i znajduje się u pana na biurku. Z informacji, której Dziękuję bardzo. (Oklaski) udzielił pan posłom, wynika, że oczywiście – jak wszyscy wiemy – Fundusz Pracy jest częścią sektora finansów publicznych i od początku roku stanowi Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: pewien bufor dotyczący naszych relacji, jeśli chodzi o dług publiczny. Środki finansowe pracodawców, Dziękuję bardzo. które mają być przeznaczane na zwalczanie bezrobo- O zabranie głosu proszę pana posła Henryka Ko- cia, są u pana elementem ogółu finansów publicz- walczyka, Prawo i Sprawiedliwość. nych, czyli chronią nas przed przekroczeniem tych Proszę posłów, których nazwiska się wyświetlają progów ostrożnościowych. – żeby nie zabierać tego czasu 90 minut – o wcześniej- W bieżącym roku tych środków na aktywne formy sze ruszanie z miejsca w kierunku trybuny. przeciwdziałania bezrobociu jest o 54% mniej, a w nie- (Poseł Krystyna Skowrońska: Panie marszałku, których obszarach, takich jak staże, możliwość roz- niech pan nie zagaduje.) poczęcia własnej działalności gospodarczej przy po- Panie pośle, proszę bardzo. mocy dotacji czy inne aktywne formy zwalczania bezrobocia – prawie o 70–80% mniej niż w roku ubie- głym. W Polsce 25% ogółu bezrobotnych to ludzie Poseł Henryk Kowalczyk: młodzi. W małych środowiskach bardzo często brak tych środków na aktywizację powoduje, że wielu lu- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej- dzi nie może rozpocząć swojego startu zawodowego, mie! Rzeczywiście, przysłuchując się tej debacie, nie nie ma doświadczenia i nie może uczestniczyć w kon- wiem, w czyich głowach jest ten irracjonalny obraz kurencji na otwartym rynku pracy. W kontekście finansów państwa, bo skoro mówimy o zadłużeniu, przekazanej przez pana informacji chciałbym zapy- które wzrosło przez ostatnie lata w rekordowym tem- tać: Kiedy podejmie pan pozytywną decyzję i czy pani pie o ponad 300 mld zł, to okazuje się, że to jest irra- minister pracy i polityki społecznej uzyska od pana cjonalny obraz stanu finansów państwa w głowach informację o możliwości zwiększenia środków (Dzwo- opozycji. nek) na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu (Poseł Andrzej Orzechowski: Czy pan spadł z księ- za pośrednictwem Funduszu Pracy? Dziękuję. życa?) Jeśli posłowie koalicji mówią, że jest tak znakomicie i będzie jeszcze lepiej, to jest to obraz realistycz- Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: ny. Nie wiem, co może jeszcze przemówić, bo liczb nie da się oszukać, a jeśli za liczbami stoją pieniądze, tym Dziękuję bardzo, panie pośle. bardziej tych liczb nie da się oszukać, więc nie wiem, O zabranie głosu proszę panią poseł Magdalenę kiedy ten obraz jest realistyczny, a kiedy jest irracjo- Gąsior-Marek, Platforma Obywatelska. nalny. Sądzę, że wszyscy powinni sobie z tego zdawać Pani poseł Zuba, tak myślę, trochę mi wybaczyła, sprawę. może nie w całości, ale troszkę, za to, że jej przerwa- Chciałbym zadać dwa pytania. Po pierwsze, spra- łem w pół zdania. wa tzw. oszczędzania na Funduszu Pracy, czyli blo- Uprzejmie proszę. kowania wydatków, które zresztą są środkami pra- (Głos z sali: Niech pan odliczy czas tych swoich codawców tak naprawdę, a nie budżetu państwa, ale dywagacji.) ponieważ należą do sektora finansów publicznych, więc dzięki nowej ustawie można nimi zatykać dziu- rę budżetową, i to się czyni. Poseł Magdalena Gąsior-Marek: (Głos z sali: Są środkami publicznymi.) Czy jest to jednak działanie sensowne, czy nie jest Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! to działanie krótkowzroczne? Przecież przez to, że Wysoki Sejmie! Chciałabym prosić pana ministra nie pracują ludzie skierowani na roboty publiczne, o przypomnienie porozumienia wynegocjowanego interwencyjne, staże, ileś pieniędzy nie trafi z powro- przez samorządy w sprawie reguły wydatkowej dla tem do budżetu państwa w postaci podatków, składek samorządów: Na jakim etapie jest owo porozumienie na FUS itd., bo do tych pracowników dołożyliby pra- oraz czy są już przepisy wykonawcze? Drugie pyta- codawcy, a więc jest to bardzo krótkowzroczna poli- nie: Czy stabilność i zaufanie do finansów publicz- tyka. Inny przykład krótkowzrocznej polityki to np. nych mają wpływ na rynek pracy? Jak się przedsta- oszczędzanie na zabezpieczeniu powodziowym, na wia nasz rynek pracy na tle krajów Unii Europejskiej melioracjach, na spółkach wodnych. I znów pokazuje i tworzenie nowych miejsc pracy? Jeśli chodzi o trze- nam aura, że odszkodowania (Dzwonek) będziemy cie pytanie, to chciałabym prosić o przedstawienie wypłacać wielokrotnie wyższe niż oszczędności, któ- kluczowych wskaźników gospodarczych, które świad- re tam poczyniliśmy... 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Informacja bieżąca 269

Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

Dziękuję bardzo, panie pośle. Dziękuję, panie pośle.

Poseł Henryk Kowalczyk: Poseł Tadeusz Iwiński:

Myślę, że jest to bardzo krótkowzroczne działa- …poziomu płac tej służby do poziomu… nie, i proponuję od tego odejść. (Oklaski) Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Dziękuję bardzo. Pan profesor Tadeusz Iwiński, Sojusz Lewicy De- mokratycznej. Proszę, panie pośle. Poseł Tadeusz Iwiński: …płac Straży Granicznej. Poseł Tadeusz Iwiński:

Dziękuję. Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dobrze, że odbywa się ta debata, ponieważ obecny rząd z uporem O zabranie głosu proszę panią poseł Krystynę godnym lepszej sprawy od dłuższego czasu unika re- Skowrońską… alizacji wcielenia w życie art. 95 konstytucji, który mówi o tym, że Sejm sprawuje kontrolę nad działal- nością Rady Ministrów. To się odnosi także do stanu Poseł Tadeusz Iwiński: finansów publicznych. Gdy wysłuchałem tutaj przed chwilą wystąpienia jednej z pań posłanek Platformy Czy może pan to uwzględnić w obecnym stanie? Obywatelskiej, która dokonywała klasyfikacji – może (Oklaski) niech to zrobi na piśmie – podziału posłów na dwie grupy, odwołując się do biskupa z Berkeley, to chciałem pani powiedzieć jako człowiek, który spędził pół roku Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: na jednym z najlepszych uniwersytetów amerykań- skich, właśnie w Berkeley pod San Francisco, że ni- …z Platformy Obywatelskiej. komu nie przyszłoby tam do głowy dokonywać takich Pani poseł, uprzejmie proszę. działań. Mówię to, zwracając się do pana ministra. Urodził się pan w Londynie, jest pan przyzwyczajony do tra- Poseł Krystyna Skowrońska: dycji brytyjskiej. Chciałbym zapytać, czy w Izbie Gmin mogłoby się zdarzyć, że w trakcie takiej deba- Szanowny Panie Marszałku! Na początku drobna ty minister finansów wychodzi z Izby Gmin. Taka dygresja. Mój przedmówca mówił, że nie ma ministra rzecz nigdy nie mogłaby się zdarzyć, bo to jest też finansów w trakcie tej debaty, a ja widzę, że w tej chwi- lekceważenie kontrolnej roli parlamentu w stosunku li rozmawia z panem, a wcześniej siedział w ławach do rządu. rządowych w trakcie tego… (Poruszenie na sali) Chciałbym, przechodząc już do spraw par excel- (Poseł Tadeusz Iwiński: Wychodził.) lence merytorycznych, zapytać: Czy w sytuacji obec- Proszę pana, jeśli pan potrzebuje siku, to też pan nego stanu finansów Polski uważa pan, że podjęta wychodzi. przez obecny rząd decyzja dotycząca podtrzymania (Głos z sali: O, matko!) zaproponowanych przez rząd PiS decyzji o obniżeniu (Głos z sali: Może nie chciał siku, tylko kawę.) podatków, o obniżeniu składki rentowej była słusz- na? To po pierwsze. Po wtóre, dlaczego rząd nie wy- stępuje z inicjatywą przedstawienia na forum Unii Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Europejskiej planu rozważenia zmiany kryteriów z Maastricht, jeżeli chodzi o przystąpienie do strefy Nie… euro? Jeżeli jest tak dobrze, to dlaczego obecny rząd nie przedstawił do tej pory harmonogramu, realnego planu wstępowania Polski do strefy euro? Poseł Krystyna Skowrońska: I na koniec: celnicy w całym kraju apelują do po- słów i senatorów, żeby rozważyć możliwość zrówno- Chciałabym powiedzieć, że Podkarpacie to naj- ważenia, doprowadzenia... (Dzwonek) większy plac budowy. Inwestycje wynoszą… 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 270 Informacja bieżąca

Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

Pani poseł, prosiłbym, żeby nie poruszać takich A ja myślę, że nie, bo i tak zatrzymałem czas, kie- toaletowo-urologicznych tematów. dy były te spory, i inni posłowie mieliby do mnie pre- (Głos z sali: Może nie chciał siku?) tensje, że panią ponad wszelką miarę… Proszę zatrzymać czas, żeby nie krzywdzić ponad miarę pani poseł Skowrońskiej. Zwracam się i do pana posła profesora Tadeusza Poseł Krystyna Skowrońska: Iwińskiego, i do wszystkich innych, żeby nie chcieli odkrzykiwać i dokrzykiwać. Od tego jest mównica. 5 sekund. (Poseł Tadeusz Iwiński: Nie można nie reagować na pytania dotyczące sytuacji w żłobkach i przed- szkolach.) Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Panie pośle, wydawało mi się, że już uporządko- wałem sytuację na sali. Teraz jestem tego pewien. Czy pani poseł Zuba zgadza się na 5 sekund? Skoro jestem tego pewien, bardzo proszę panią po- (Głos z sali: Tak.) seł Skowrońską o kontynuowanie wypowiedzi. Proszę, pani poseł.

Poseł Krystyna Skowrońska: Poseł Krystyna Skowrońska: Podkarpacie to największy plac budowy, to inwestycje wielkości ok. 10 mld zł, a zatem to i udział Jakich reform nie przeprowadził PiS, kiedy po- środków budżetu państwa w projektach współfinan- winny one być przeprowadzone? (Oklaski) sowanych przez Unię Europejską. Chciałabym zapy- tać pana ministra, jak dużo tych środków z Unii Europejskiej przeznacza się jako wkład własny na Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: realizację takich inwestycji w kraju. Bezpieczny stan finansów publicznych to również Pani poseł Marzena Machałek, Prawo i Sprawie- pieniądze pozostawione w kieszeni Polaków, to abo- dliwość. licja podatkowa – chciałabym, żeby pan minister o tym Bardzo proszę, 2 minuty i ani sekundy więcej. Tak powiedział – to decyzja obniżająca podatki osób fi- ustaliliśmy. zycznych. W związku z tym ile przez te lata pozosta- ło pieniędzy w kieszeniach Polaków? To też usuwanie skutków powodzi. Chciałabym powiedzieć o tym, że Poseł Marzena Machałek: wszyscy mówią… (Poseł Maria Zuba: Obniżenie podatków.) Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pani poseł Zuba, gdyby pani mi nie przeszkadza- Panie marszałku, rozumiem, że dla pana mruganie ła, byłabym wdzięczna. do „Szkła kontaktowego” jest ważniejsze od debaty (Głos z sali: Spokojnie, spokojnie.) na temat stanu finansów państwa – tak to przez mo- To również wydatki na usuwanie skutków powo- ment wyglądało – a kondycja finansów państwa pol- dzi, szczególnie tej z 2010 r., kiedy przeznaczono na skiego to też i przede wszystkim kondycja finansów to 3,2 mld zł. samorządu terytorialnego. A tak nawiasem mówiąc, panie pośle Ajchler, Rząd Donalda Tuska przerzuca na samorządy wzrost długu publicznego w latach 1997–2001, czyli realizację swoich obietnic wyborczych, nie przekazu- za rządów AWS, wyniósł 3,3% w relacji długu do jąc samorządom odpowiednich środków finansowych. PKB, a w latach 2001–2005 wyniósł 11,3%. To były Mówię o przygotowaniu szkół do przyjęcia 6-latków, rządy SLD. I ostatnia sprawa, o którą chciałabym zapytać o podwyżkach dla nauczycieli, o skutkach ustawy pana ministra. W czasach, kiedy... (Dzwonek) Ostat- żłobkowej, które tak naprawdę spadają na społeczno- nie pytanie. ści lokalne. Myślę też o realizacji, mówiąc w skrócie, tzw. pieczy rodzicielskiej. Samorządy bardzo wzburzyła zapowiedź wprowa- Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: dzenia tzw. reguły wydatkowej. Ta reguła wydatko- wa oznacza bowiem dla samorządów ich duszenie Boję się, że pani poseł już nie zdąży. inwestycyjne, oznacza brak inwestycji w przyszłości, przerwanie aktualnych inwestycji oraz konieczność wypłacania kary. To dla… (Gwar na sali) Poseł Krystyna Skowrońska: Przepraszam, bardzo mi to przeszkadza. Nie mogę się skoncentrować. Czy pan marszałek mógłby Myślę, panie marszałku, że zdążę. zwrócić uwagę, bo to jest… 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Informacja bieżąca 271

Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: ogromne znaczenie dla planowania przyszłego budże- tu, dla samorządów. Dziękuję. (Oklaski) Nic nie słyszę, jest cisza. Przestała pani mówić i jest cisza. (Poseł Tadeusz Iwiński: Nastąpiło historyczne Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: pojednanie.) Panie profesorze, bardzo proszę już nic nie mówić. Dziękuję bardzo. Pani poseł Bożena Szydłowska, Platforma Oby- watelska. Poseł Marzena Machałek:

Jeszcze moment. Prosiłabym o odliczenie mi czasu. Poseł Bożena Szydłowska:

Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Bardzo dobre wiadomości płyną z rynku pracy. Już Sama pani przerwała, więc niczego nie będę pani czwarty miesiąc z rzędu spada w Polsce stopa bezro- odliczał. bocia. W czerwcu wg GUS bezrobocie w Polsce po raz (Głos z sali: Panie marszałku...) kolejny obniżyło się i wynosi 11,8%. Jest to pozytywna zmiana, zwłaszcza że spadek bezrobocia nastąpił we wszystkich województwach, nie tylko tych najbar- Poseł Marzena Machałek: dziej rozwiniętych i bogatych. Sytuacja na rynku pracy, patrząc przez pryzmat badania aktywności Wprowadzenie tej reguły – powiem w skrócie – ekonomicznej ludności, wygląda bardzo dobrze, wy- oznacza duszenie samorządów pod względem inwe- gląda lepiej. Jeszcze 4 lata temu mieliśmy najwyższe stycyjnym. Rzeczywiście nie można się zgodzić, aby bezrobocie w Europie. Dzisiaj jesteśmy w środku łatanie dziury budżetowej przez rząd Donalda Tuska stawki. odbywało się kosztem społeczności lokalnych i ich Warto też zwrócić uwagę na to, że rośnie liczba rozwoju. pracujących. W ciągu ostatnich 3 lat wzrosła ona Niedopuszczalne jest też skandalicznie aroganc- o ponad milion. Ponad połowa miejsc pracy w Unii kie traktowanie samorządowców, co miało miejsce 25 Europejskiej powstała w ostatnich 2 latach właśnie maja na posiedzeniu połączonych Komisji: Samorzą- u nas, w Polsce. Zmniejszyła się przy tym liczba osób du Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Finan- pracujących za granicą. Z badań przeprowadzonych sów Publicznych (Dzwonek), gdzie przedstawiciele przez GUS wynika, że do Polski wróciło prawie 400 PO nie dopuścili do dyskusji z licznie przybyłymi sa- tys. osób. Na polskim rynku jest też zatrudnionych morządowcami z różnych stron Polski. coraz więcej cudzoziemców. W Polsce legalnie pracuje ok. 100 tys. Niemców. W związku z tym mam pytanie: Czy nie warto Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: zastanowić się nad obniżeniem składki na Fundusz Pracy? Myślę, że pozwoliłoby to na obniżenie kosztów Dziękuję bardzo. pracy, poprawiłoby konkurencyjność naszych przed- siębiorców. Czy ministerstwo i rząd rozważają taką możliwość? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Poseł Marzena Machałek:

Pytam się… Jeszcze ostatnie zdanie. Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: O zabranie głosu proszę panią poseł Beatę Mazurek, Prawo i Sprawiedliwość. Przedłużyłem pani czas o kilkanaście sekund. Dziękuję bardzo. O zabranie głosu proszę panią poseł Bożenę… Poseł Beata Mazurek: Dobrze, proszę szybciutko powiedzieć to jedno zdanie. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ekonomiści mówią, że w kasie państwowej tak źle, jak jest obecnie, było na przełomie lat 80. i 90. ubie- Poseł Marzena Machałek: głego wieku. Dług rośnie w zastraszającym tempie – 1 mld co 3 dni. Jeszcze 2–3 lata, a może mniej, i bę- Na jakim etapie są w tej chwili uzgodnienia? Pro- dziemy europejskim bankrutem. W ciągu 3 pełnych szę o bardzo konkretną odpowiedź, bowiem ma to lat 2008–2010 r. zadłużenie kraju zwiększyło się o po- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 272 Informacja bieżąca

Poseł Beata Mazurek rytur i rent. Dodatkowo sięga się po nieoprocentowane – dobrze, że nieoprocentowane, ale jednak – ponad ćwierć biliona złotych. Gdy PO przejmowała wła- życzki z budżetu państwa. W ubiegłym roku otrzy- dzę, wynosiło 510 mld, a dziś jest to z pewnością po- mano 7,5 mld zł z Funduszu Rezerwy Demograficz- nad 800. nej, w tym roku mamy trochę odmienną sytuację, Polska na tle Unii Europejskiej ma bardzo niskie ponieważ nastąpiła zmiana wysokości składek odpro- wydatki na politykę rodzinną – średnia dla Unii Eu- wadzanych do FUS i do otwartych funduszy emery- ropejskiej wynosi ponad 2% PKB, w Polsce poniżej talnych. To wszystko, w mojej ocenie, to takie chwi- 1 – i duży zasięg ubóstwa relatywnego wśród dzieci, lówki, które kiedyś będziemy musieli spłacić. To jest 20% dla Unii i 22% w Polsce. Pytam pana, kiedy to naprawdę krótkowzroczna polityka. się zmieni, kiedy będą zmienione progi uprawniające Proszę powiedzieć, jak pan minister obejmował do świadczeń rodzinnych i pomocy społecznej? swój urząd, jakie miał pan zamiary – w długofalowej Panie ministrze, ministrowie, którzy wchodzą perspektywie – docelowego rozwiązania tego proble- w skład rządu, odpowiadając na moje interpelacje mu. W jakim stopniu zmiana wysokości składek za- i zapytania dotyczące m.in. budowy drogi S12 Piaski łatwia sprawę Funduszu Ubezpieczeń Społecznych? – Chełm – Dorohusk czy północnej obwodnicy Cheł- Panie ministrze, jaki jest stan wykorzystania dotacji ma, odpowiadali mi, że inwestycje te rozpoczną się na dzień 30 czerwca 2011 r.? Czy już dzisiaj wiemy, w 2009, 2012 lub 2013 r. Tymczasem dyrektor Gene- że fundusz realizuje na bieżąco to, co było uwzględ- ralnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Lubli- nione w jego planie finansowym? A odpowiadając na nie mówi, że S12 będzie realizowana po roku 2035. stwierdzenie, które przed chwilą padło (Dzwonek), To chyba jakaś farsa. Dlatego ponieważ pan odpowia- chcę powiedzieć, że bezrobocie, które w tej chwili da za finanse, oczekuję od pana rzetelnej i konkretnej maleje, to bezrobocie sezonowe. odpowiedzi: Kiedy S12 i północna obwodnica Chełma będą budowane? Kiedy będzie realizowana przebu- dowa S12 przebiegającej przez Chełm wraz z poprawą Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: jej bezpieczeństwa? I ostatnia sprawa. Czy i kiedy zamierza pan uru- Dziękuję bardzo. chomić środki Funduszu Pracy dla urzędów pracy, Proszę pana posła Jana Warzechę… by miały one pieniądze na aktywizację bezrobotnych? Pan musi wiedzieć, że tych pieniędzy nie ma. I rzecz dotycząca realizacji wyroku Trybunału Poseł Elżbieta Rafalska: Konstytucyjnego. Kiedy rząd zamierza zrealizować wyrok trybunału w zakresie podniesienia wysokości Jeszcze tylko jedno zdanie, panie marszałku. świadczenia pielęgnacyjnego? Zgodnie z orzeczeniem świadczenie ma rekompensować dochód, a więc powinno być co najmniej w wysokości najniższego wy- Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: nagrodzenia, a nie, tak jak jest dzisiaj, 520 zł. Dzię- kuję. (Oklaski) …Prawo i Sprawiedliwość. Chciałbym, żeby wszyscy zdążyli zabrać głos.

Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Poseł Elżbieta Rafalska: Dziękuję bardzo. Pani poseł Elżbieta Rafalska, Prawo i Sprawiedli- Dobrze, dziękuję bardzo. wość.

Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Poseł Elżbieta Rafalska: Proszę, pan poseł Jan Warzecha. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przepraszam panią poseł, ale mamy szansę zdą- Moje pytanie dotyczy funduszu, który ma kluczowe żyć prawie na styk. znaczenie dla ﬁnansów publicznych, ze względu na wydatki, jakie ponosi, i poziom dotacji, która jest kie- rowana z budżetu państwa. Chciałbym zapytać Poseł Jan Warzecha: o Fundusz Ubezpieczeń Społecznych. Sytuacja FUS z roku na rok się pogarsza, nie widać końca proble- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! mów. Można powiedzieć, że wręcz przeciwnie, w sy- Dlaczego udział podatku dochodowego od osób praw- tuacji demograﬁcznej, w jakiej znajduje się Polska, nych w dochodach budżetu państwa w Polsce był tak problem będzie narastał. Budżet jest zasilany dota- niski i wynosił procentowo znacznie mniej niż w ta- cją, która nie pokrywa w pełni bieżącej wypłaty eme- kich krajach jak Niemcy czy Francja, gdzie sporo 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Informacja bieżąca 273

Poseł Jan Warzecha czego na ostatnim spotkaniu szefów państw Unii Europejskiej grupy euro nie chciano się z panem, pa- przekraczał 10%? Czy rząd ma jakieś plany zwięk- nie ministrze, spotkać (Dzwonek), chociaż przewod- szenia udziału z tych wpływów do budżetu? Panie niczymy Unii? ministrze, czy dostrzega pan problem marnotrawie- (Poseł Izabela Leszczyna: Bo nie jesteśmy w stre- nia pieniędzy unijnych na wiele szkoleń organizowa- fie euro.) nych przez urzędy pracy? Nawet nie zaproponowali mu spotkania. Dlaczego rząd sięga po środki w wysokości 4 mld (Poseł Izabela Leszczyna: Bo nie należymy do tej zł z Funduszu Rezerwy Demograficznej, który został grupy.) utworzony w chwili wejścia w życie reformy systemu emerytalnego jako gwarancja, że gdy kraj dotkną Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: skutki niżu demograficznego, to z tego źródła zosta- ną wykorzystane pieniądze na wypłatę emerytur? Dziękuję, panie pośle. Według ekspertów Polska jeszcze nie była w tak kry- Głos zabierze pan poseł Sławomir Worach, Prawo tycznym momencie demograficznym, w jakim znaj- i Sprawiedliwość. dzie się za kilka czy kilkanaście lat, dlatego przesu- nięcie środków do FUS było przedwczesne. Czy dobry gospodarz powinien łatać dziurę budżetową oszczęd- Poseł Sławomir Worach: nościami na czarną godzinę, kosztem inwestycji realizowanych przez samorządy poprzez regułę wydat- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! kową i przyszłych emerytów? Dziękuję. (Oklaski) Nieustannie mamy do czynienia z pogłębianiem się nierównowagi w sektorze finansów publicznych. Przyrost państwowego długu publicznego był dużo, Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: dużo większy niż w latach poprzednich. Zadłużenie sektora finansów publicznych zwiększyło się w ze- Dziękuję bardzo. szłym roku o 78 mld zł, a jego relacja do produktu Pan poseł Piotr Polak, Prawo i Sprawiedliwość. krajowego brutto osiągnęła 52,8% i ukształtowała się powyżej pierwszego 50-procentowego progu ostrożnościowego. Przy wskazywaniu deficytu bu- Poseł Piotr Polak: dżetu państwa choćby za 2010 r. rząd, oszukując Po- laków, znaczną część operacji finansowych ujął poza Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! rachunkiem wydatków budżetu państwa, na przy- A miało być tak pięknie. W ciągu kilku lat budżet kład dofinansowując PKP środkami z Funduszu Ko- należy doprowadzić do stanu bliskiego równowagi – lejowego. To nie było nic innego jak przeniesienie tyle premier Tusk w sejmowym exposé. A jak jest? wydatków z budżetu państwa do funduszy celowych. Chciałoby się powiedzieć, że każdy widzi. Niestety, Takie ujęcie rozliczeń budżetu państwa, takie ujęcie z tym widzeniem jest różnie, szczególnie jeśli się oglą- deficytu państwa i sektora finansów publicznych zada przekaz zaprzyjaźnionych mediów. Tam o stanie niża faktyczną jego wielkość i jest, można to jasno powiedzieć, nierzetelnością ekonomiczną. finansów publicznych państwa niewiele się mówi. Dług Skarbu Państwa na koniec 2010 r. wyniósł Po 4 latach rządów Platformy Obywatelskiej i Pol- ponad 700 mld zł, osiągając poziom 49,6% PKB, i był skiego Stronnictwa Ludowego zadłużenie państwa to największy kwotowy przyrost od denominacji zło- wzrosło o 300 mld zł, przebiliście państwo 10-letni tego w 1995 r. Największy. Nikt jeszcze nie zadłużył okres rządów Edwarda Gierka i długu, który w tym naszego kraju w takim tempie jak Donald Tusk. czasie został wygenerowany – 200 mld zł. Tylko że W latach 2008–2011 zadłużenie zwiększyło się o po- wtedy Polakom rzeczywiście żyło się lepiej. nad ćwierć biliona złotych. Głównymi „beneficjenta- Chciałbym zapytać pana ministra, ile tak napraw- mi” tej polityki rozpasania będą osoby młode i w śred- dę mamy tego długu na dzień dzisiejszy. Na koniec nim wieku. To głównie ci Polacy poniosą na swoich 2010 r. mieliśmy w Polsce bowiem dwie kategorie: barkach ciężar naszego zadłużenia. Ile lat – to jest gusowską i ministerialną. Według GUS zadłużyliście pytanie, panie ministrze – młodzi Polacy będą spła- państwo kraj w ubiegłym roku o 111 mld zł, czyli cać długi Donalda Tuska? 1 mld co 3 dni. Według pana ministra – o 78 mld. (Poseł Krystyna Skowrońska: Wasze też.) Gdzie leży prawda, panie ministrze? Ile lat, panie ministrze, 20, 30, czy więcej? Dzię- Skoro jest tak dobrze, to dlaczego na poprzednim kuję bardzo. (Oklaski) posiedzeniu Sejmu nie poparliście państwo ustawy Prawa i Sprawiedliwości likwidującej zagrożenie podniesienia VAT do 24 i 25% w latach 2013 i 2014? Sko- Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: ro jest tak dobrze, dlaczego zachodnie banki sprze- dają udziały w polskich bądź wycofują się całkowicie Dziękuję bardzo. z naszego kraju? Myślę tutaj o Banku Millenium. Głos zabierze pani poseł Gabriela Masłowska, Skoro mamy tak dobrego ministra finansów, to dla- Prawo i Sprawiedliwość. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 274 Informacja bieżąca

Poseł Gabriela Masłowska: wskaźników możemy podchodzić różnie. Możemy mówić, że kiedy wzrasta zadłużenie, to ono w sumie Dziękuję, panie marszałku. spada, jeśli bezrobocie jest w porównaniu do 2007 r. Czy minister finansów – ze względu na to, że stre- dużo wyższe, to i tak możemy powiedzieć, że jest cu- fa euro przeżywa kryzys i nadal nazywana jest stre- downie i wspaniale. Tak nie jest. Dlatego, panie mi- fą wolnego wzrostu gospodarczego – rozważa utwo- nistrze, chciałbym, żeby pan minister wyraźnie rzenie koalicji, np. z krajami Europy Środowo- przedstawił dane, w liczbach bezwzględnych, jak -Wschodniej, domagającej się wyłączenia z obowiązku również w procentach, jak to było od 2005 r., jeśli wprowadzenia euro? Mówił o tym ostatnio premier chodzi o produkt krajowy brutto i zadłużenie, o te Bułgarii, kiedy wypowiadał się o tym, że jego kraj nie relacje. Ile wynosił dług publiczny w roku 2005, 2006, ma zamiaru przygotowywać się w najbliższej deka- 2007, 2008, 2009, 2010, 2011? Jaki jest plan na 2012 r.? dzie do przystąpienia do strefy euro i że nie zgadza Myślę, że to też będzie odpowiedź na pytanie, jak się z pakietem dla euro. Tak samo mówili premier faktycznie jest. Czy ten dług się zwiększał, czy nie, Węgier, prezydent i premier Czech. Muszę powie- czy jest dobrze, czy źle? dzieć, że wielokrotnie domagałam się z trybuny sej- Mam też podobnie pytanie, znaczy, podobną uwa- mowej, aby rząd podjął działania w celu wprowadze- gę w sprawie bezrobocia. Jakie było w roku 2007, nia klauzuli output. 2008, 2009, 2010, 2011? Jakie będzie w roku 2012? Drugie pytanie: Czy w Ministerstwie Finansów Też proszę o podanie liczb bezwzględnych, wtedy bę- lub w rządzie są prowadzone prace mające na celu dziemy mówili o czymś realnym, a nie o tym, że pró- utrzymanie własności strategicznych branż, firm bujemy wyciągać pewne dane. w Polsce, wzorem innych krajów, np. Francji czy (Poseł Izabela Leszczyna: Tak, wiemy już, jakie Włoch? Panie ministrze, czy wzorem Francji i Włoch będzie w 2012 r.) rozważacie utworzenie państwowych funduszy inwe- Kolejny problem dotyczy euro, bardzo ważna, bar- stycyjnych mających na celu ochronę narodowej wła- dzo istotna sprawa. (Dzwonek) Czy rząd widzi potrze- sności w tych strategicznych sektorach? Plan sprze- bę wejścia do strefy euro? Zresztą padały tu takie daży ostatnich strategicznych firm, np. Lotosu, pytania. Jeżeli tak, to kiedy ewentualnie jest to moż- udziału w bankach jest skandalem. W związku z tym liwe? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Polacy czasem mówią, że lepiej byłoby, gdyby minister skarbu, tak postępując, przywiązał sobie koło młyńskie do szyi i rzucił się w morze, że użyję tego Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: biblijnego określenia. To, co robi w sprawach prywatyzacji, to jest szkodnictwo społeczne. Dziękuję bar- Dziękuję bardzo. dzo. (Oklaski) O zabranie głosu proszę pana posła Andrzeja Szlachtę.

Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Poseł Andrzej Szlachta: Dziękuję bardzo. Pan poseł Krzysztof Lipiec z Prawa i Sprawiedli- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ministerstwo wości. Finansów planowało w tym roku wprowadzenie tzw. Nie ma pana posła Lipca. reguły wydatkowej dla podsektora samorządowego. Pan poseł Kazimierz Moskal, Prawo i Sprawiedli- Według tej reguły deficyt j.s.t. zostałby ograniczony wość. do określonego poziomu dochodów. Relacja tego deficytu do dochodu miała zostać docelowo obniżona do poziomu 1%. Na te propozycje zareagowały samorzą- Poseł Kazimierz Moskal: dy, które zażądały wycofania rozporządzenia ministra finansów z grudnia 2010 r. dotyczącego klasyfi- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! kacji tytułów dłużnych. Pomysł rządu miał przynieść Finanse publiczne to ważny obszar funkcjonowania oszczędności na poziomie 0,4 punktu procentowego państwa. Jeżeli mówimy o rozwoju państwa, to nie PKB. Pod wpływem opinii samorządów i po skanda- sposób nie mówić też o finansach publicznych. Pew- lu na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, nie każdemu z nas zależy na rozwoju, na tym, żeby kiedy to nie dopuszczono do głosu zaproszonych nasze finanse były w jak najlepszym stanie. Są różne przedstawicieli samorządów, rząd wycofał się z po- spojrzenia, z jednej strony mówi się, że jest bardzo mysłu tak radykalnego obniżenia poziomu zadłuże- dobrze, cudownie, wspaniale, ale z drugiej strony pa- nia samorządów. Pomysł ten burmistrz Krynicy- dają krytyczne uwagi formułowane na podstawie -Zdroju określił jako absurdalny i szkodliwy dla pewnych danych, słyszy się, że mamy do czynienia Polski. Warto dodać, że pomysł polskiego rządu kry- z jakąś destrukcją, atakiem, że nie chcemy, aby Pol- tycznie oceniła też Komisja Europejska. ska się rozwijała. Na pewno tak nie jest, natomiast Po rozmowach rządu z samorządami miał powstać niepokoi nas wiele rzeczy. Rzeczywiście, do różnych nowy model zadłużania się samorządów. Samorządy 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Informacja bieżąca 275

Poseł Andrzej Szlachta zapadła cisza. Chciałbym zapytać pana ministra, czy po tych kilku miesiącach, oczywiście z uwzględnie- zgodziły się, że podstawą do wszczęcia przez ministra niem proporcji czasu, pan minister odczuwa jakieś finansów procedury ograniczenia nadmiernego po- zmniejszenie ciśnienia, jeśli chodzi o potrzeby poziomu deficytu będzie przekroczenie tzw. referencyj- życzkowe kraju. Dziękuję bardzo. nego poziomu deficytu. Samorządy zaproponowały również wprowadzenie zmian w systemie dochodów jednostek samorzą- Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: du terytorialnego, zwiększających ich wydajność, np. przez wzrost udziału w PIT i udziału w podatku VAT. Dziękuję panu posłowi. Na jakim poziomie formalnym są obecnie te wstępne Jako ostatni w tej części obrad głos zabierze pan uzgodnienia z samorządami? Czy Komisja Finansów poseł Konstanty Oświęcimski. Publicznych zostanie zapoznana z planami samorzą- dów jeszcze w tej kadencji? Jakie teraz jest zadłuże- nie polskich samorządów? (Dzwonek) Poseł Konstanty Oświęcimski: Na koniec komentarz do wielkiego placu budowy na Podkarpaciu, o którym mówiła koleżanka z PO. Chcę Panie Marszałku! Panie Ministrze! Moje pierwsze dodać, że obecnie realizowane są projekty PiS-u. pytanie jest może takie trochę z myszką, bo z mów- nicy wielokrotnie podawano przykłady, odwoływano się do lat 70., do epoki gierkowskiej. Ja chciałbym, Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: żeby w ramach takiej historycznej retrospekcji Mini- sterstwo Finansów, pan minister finansów przekazał Dziękuję bardzo. światu, a przynajmniej co poniektórym posłom, in- formację, jak to wtedy było, jaki był dochód narodowy, jaki był produkt brutto, jak się zadłużaliśmy, czy te środki zostały przejedzone, czy później w roku Poseł Andrzej Szlachta: 1980, kiedy Polska o mało nie splajtowała, kiedy zo- stała zamrożona spłata tych kredytów. Bo widzę, że A co dzieje się… wszyscy żyją tu takimi fajnymi wspomnieniami, że sprowadziliśmy coca-colę i to było to, wszyscy pili coca-colę, jeździliśmy maluchami i że przez 10 lat był Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: to kraj, no, można powiedzieć, pełnego dobrobytu. Kolejne pytanie dotyczy reguły wydatkowej dla O zabranie głosu proszę pana posła Witolda Sitarza. samorządów. Ja wywodzę się z samorządu i wielokrotnie pytano mnie, jak to będzie z tym zadłuże- niem, czy będą jakieś reperkusje w stosunku do sa- Poseł Andrzej Szlachta: morządów, które w wyniku tej zmiany przekroczyły granicę 60% zadłużenia. Ostatnio narodził się ruch …ze sztandarową inwestycją, czyli drogą S19 i… antyjanosikowy. Wiem to z doświadczenia, ponieważ wywodzę się z gminy Rewal, która musiała przezna- czać duże środki finansowe na ten podatek. To za- Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: wsze były duże kwoty, które nie mogły być spożytko- wane na terenie gminy, tylko były wysyłane gdzieś Panie pośle. tam do Warszawy. To był jednak dysonans i czy nastąpi pewna zmiana, jeśli chodzi o sposób naliczania tego janosikowego... Poseł Andrzej Szlachta:

…ze zbiornikiem? Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

Dziękuję, panie pośle. Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

Panie pośle Sitarz, proszę o zabranie głosu. Poseł Konstanty Oświęcimski:

…ponieważ wiem, że… Poseł Witold Sitarz:

Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Mam jedno krótkie pytanie. Na wiosnę uchwaliliśmy ustawę o OFE i po kwietniowej awanturze i wrzasku Dziękuję bardzo. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 276 Informacja bieżąca

Poseł Konstanty Oświęcimski: Czy zostanie o 4 mld uszczuplony Fundusz Rezerwy Demograﬁcznej? Ile dzisiaj kosztuje, w tym roku, ile ..szczególnie w województwie mazowieckim, pani kosztować będzie obsługa długu publicznego? Ile bę- prezydent Warszawy… dzie ona kosztowała w najbliższych latach, w roku 2012, 2013? Jaki jest faktyczny stan deﬁcytu? Jeżeli bowiem wzrost gospodarczy będzie niższy, a ekono- Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: miści twierdzą, że tak będzie, to stosunek długu do PKB będzie na poziomie powyżej 50%. Proszę pana Dziękuję bardzo. ministra o osobiste udzielenie odpowiedzi na te pytania, aby te odpowiedzi były zapisane w stenogra- mach. Dziękuję bardzo. Poseł Konstanty Oświęcimski:

Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Jerzy Wenderlich:

Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Proszę o zabranie głosu ministra finansów pana Jacka Vincent-Rostowskiego. Szanowni Państwo! Dzięki pewnemu rygoryzmo- Panie ministrze, uprzejmie proszę. wi w prowadzeniu tej debaty z całą pewnością nara- ziłem się paru osobom. Szczególnie chciałbym raz jeszcze przeprosić panią poseł Zubę, ale cel uświęca Minister Finansów środki. Dzięki temu rygoryzmowi udało się zabrać Jan Vincent-Rostowski: głos wszystkim osobom, które się zapisały. Tak że, jak mówię, cel uświęca środki i przepra- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jest już was szam wszystkich, którym nie pozwoliłem czasem dwóch, to dobrze. Tak więc, panie pośle, naprawdę, dokończyć zdania. trzeba się przygotować do tych debat. Teraz już uprzejmie proszę o zabranie głosu (Poseł Tomasz Mirosław Dudziński: Liczę, że pan przedstawiciela wnioskodawców pana posła Tomasza minister się przygotował.) Mirosława Dudzińskiego. Jeśli chodzi o Czechy, relacja długu publicznego Pan poseł ma 5 minut na wypowiedź. do PKB wynosi 38,5%. Nie można mówić, że 25%. Litwa – 38,2%. Tak nie można, naprawdę. Nie będę mówił tak, jak pan prof. Iwiński, ale po prostu sza- Poseł Tomasz Mirosław Dudziński: cunek dla Izby wymaga, żeby się przygotować do takiej debaty. Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Powiedziałbym jeszcze tak. Tak, w Polsce według Szanowne Panie Posłanki i Panowie Posłowie! W wy- klasyfikacji unijnej w tym roku to jest 55%. Nie jest powiedziach Platformy Obywatelskiej przebrzmiewał taki ton: cieszmy się, że u nas jest źle, bo inni mają to według polskiej klasyfikacji, bo według niej, a ona jeszcze gorzej. Tylko że trzeba porównywać się do kra- istnieje już od wielu, wielu lat, to jest 53%. Panie jów regionu. Dług publiczny w Polsce – ta mapka to pośle, gdybyśmy nie mieli tego systemu OFE, które- obrazuje – jest o wiele większy, ponaddwukrotnie go pan tak bronił, to ta relacja długu do PKB wynio- większy niż w państwach, do których możemy się po- słaby 38% i byłaby taka sama, jak w Czechach, które równywać, czyli do krajów regionu: do Estonii, Litwy, OFE nie mają. Trzeba więc porównywać to, co jest Czech, Słowacji, Rumunii i Bułgarii. Tam wszędzie naprawdę porównywalne. dług jest poniżej 25%. Polityka rządu premiera Donal- Pan poseł Moskal twierdził, że wszyscy chcą, żeby da Tuska i ministra Rostowskiego prowadzi do tego, Polska się rozwijała. Wierzę, że chcecie, tylko nie że Polska w następnych latach będzie miała coraz umiecie i na tym polega problem. (Oklaski) Na tym większy problem z obsługą tego długu. polega problem. Dlatego proszę pana ministra, by pan minister (Poseł Kazimierz Moskal: Ale wy mówicie inaczej.) osobiście odpowiedział na pytania, które zostały za- Gdybyście bowiem w ogóle się na tym znali, to nie dane na tej sali, żeby w przypadku – czego Polsce nie zadawalibyście takich pytań, jak to, czy dług nie jest życzę – gdyby pan minister nadal pozostał na stano- wyższy niż był w 2007 r. i czy relacja długu nie jest wisku po październikowych wyborach, można było wyższa niż była w 2007 r. Wiedzielibyście, że we pana ministra z tych odpowiedzi rozliczyć. To, co pan wrześniu 2008 r. nastąpił światowy kryzys gospodar- minister powie, będzie bowiem zapisane. czy i wiedzielibyście, że tak jest. I tak jak tutaj pani... Dlatego jeszcze raz zwracam się do pana z pyta- (Poruszenie na sali) niami. Czy będą pobrane dywidendy zaliczkowe od (Poseł Andrzej Szlachta: Dziękujemy za uznanie.) Orlenu i Lotosu i pan minister na to naciska, bo to (Głos z sali: ...że nie ma kryzysu.) powoduje wzrost cen paliw na stacjach benzynowych? Ale ja mówię o światowym... 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Informacja bieżąca 277

Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: A teraz odpowie pan minister Kotecki. Dziękuję bardzo. Przepraszam bardzo, panie ministrze. (Poseł Tomasz Mirosław Dudziński: A może by Proszę zatrzymać odliczanie czasu. tak powiedział coś o ﬁnansach?) Będę monotematyczny, kiedy przypomnę, że do (Poseł Maria Zuba: Dziękujemy za tak niepełną Sejmu wybiera się mówców, a nie pokrzykiwaczy odpowiedź.) i krzykaczy. Pragnąłbym, żeby te standardy były tutaj zachowywane. Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: Proszę włączyć zegar. Panie ministrze, uprzejmie proszę o kontynu- Może rzeczywiście zatrzymajmy odliczanie czasu, owanie. dobrze? Czyli teraz będzie pewnego rodzaju komplikacja. Pani poseł Masłowska. Nie słyszałem, żeby pan Minister Finansów minister… Jan Vincent-Rostowski: (Poseł Gabriela Masłowska: Chcę tylko powie- dzieć...) Dziękuję, panie marszałku. (Głos z sali: Była wywołana z nazwiska.) Wysoki Sejmie! W Polsce nie było kryzysu, tak jak Była, tak. Ufam pani poseł Masłowskiej, dlatego panowie mówicie, właśnie dlatego, że pozwoliliśmy zaraz będzie pani prostować. na kontrolowany wzrost deﬁcytu i długu. Właśnie na Proszę o zatrzymanie odliczania czasu, żeby tym to polega. Tak jak powiedziała pani poseł Lesz- przedstawiciele rządu nie byli później pokrzywdzeni. czyna, w tym okresie kryzysowym, w latach 2008, Ja mogę jeszcze wydłużyć czas przeznaczony dla rzą- 2009, 2010, w 20 krajach Unii Europejskiej relacja du, na wypowiedzi rządu. długu do PKB wzrosła bardziej niż w Polsce i trzeba Jako pierwszy, to wiem na pewno, chęć wygłosze- o tym pamiętać. Za czasów SLD, panie pośle, byliśmy nia sprostowania zaanonsował pan poseł Iwiński. na najgorszym, ostatnim miejscu, jeśli chodzi o wzrost Później był pan poseł Moskal, później... relacji długu do PKB. Z kolei za czasów PiS w całej (Poseł Tomasz Mirosław Dudziński: Pani poseł Unii relacja długu do PKB spadała, były to najlepsze Rafalska.) Panie pośle Dudziński, niech pan przymknie na czasy ostatniego dziesięciolecia, w całej Unii Euro- to oko. pejskiej, na całym świecie, i tylko w trzech krajach Pani poseł Rafalska, później pan poseł Dudziński mniej zmniejszono relację długu do PKB niż w Polsce i pani poseł Masłowska. za waszych rządów, a w aż 18 krajach więcej, i to Wierzę, że pan minister Rostowski w swoim nie- w wielu krajach znacznie więcej. opatrznym imiennym tykaniu tylu posłów dalej nie Były dwie takie kwestie, pytanie czy stwierdzenie poszedł i nie ma powodów do dalszych sprostowań. pani poseł Rafalskiej i pytania pana posła, który Uprzejmie proszę, pan profesor Iwiński. chciał poznać te wszystkie dane, które są dostępne oczywiście w rocznikach statystycznych GUS. Myślę, że można by jednak szanować czas i koszty pracy Poseł Tadeusz Iwiński: naszych urzędników i samemu zajrzeć od czasu do czasu do tych roczników. (Oklaski) Jednak powiem, Dziękuję bardzo. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan minister że w pierwszej połowie 2007 r. stopa bezrobocia wy- Rostowski kilkakrotnie wymieniał moje nazwisko, nosiła 13,8... ale bynajmniej nie po to, żeby odpowiedzieć na waż- (Poseł Elżbieta Rafalska: Ale ja nie o to pytałam.) ne pytania, które stawiałem, dotyczące harmonogra- Pani pytała, dlaczego mówi się, że bezrobocie jest mu wejścia Polski do strefy euro, tego, czy Polska niższe. Bo jest niższe. Za waszych rządów, w pierw- zainicjuje debatę na temat kryteriów z Maastricht, szej połowie 2007 r. ta stopa wynosiła 13,8%, a w pierw- oceny zachowania Platformy, która poparła ewident- szej połowie tego roku – 12,7%. I nic tu nie pomoże, nie błędną decyzję PiS-u dotyczącą obniżenia podat- to są po prostu bezwzględne dane. ków i składki emerytalnej, tylko po to, żeby pochwa- Dwa ostatnie krótkie akcenty. Pan prof. Iwiński lić się, że odróżnia biskupa Berkeley od miejscowości mówił o tym, że studiował na uniwersytecie w Ber- Berkeley pod San Francisco. Gratuluję panu, ale ja, keley, ale pani poseł Leszczyna nie mówiła o biskupie choć często pana krytykuję, nie miałem wątpliwości, z Berkeley, tylko o biskupie Berkeley. To jego nazwi- że pan to odróżnia. sko, a nie jego miejsce pochodzenia… Po wtóre, panie ministrze, pracował pan przez (Poseł Tadeusz Iwiński: Proszę, jakiż pan jest in- długie lata i na Uniwersytecie Londyńskim, i na Uni- teligentny.) wersytecie Środkowoeuropejskim w Budapeszcie. …albo jego diecezja. Dobrze pan wie, że to, co jednak nas łączy, to fakt, Pani poseł Masłowska, to też taka mała rzecz, ale że staramy się wyrażać się precyzyjnie. Bowiem jak to jest chyba klauzula opt-out, a nie output. mówi maksyma brytyjska, dżentelmeni – a sądzę, że 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 278 Informacja bieżąca

Poseł Tadeusz Iwiński ku Wysokiej Izby, proszę pamiętać o wzajemności. Ten szacunek, niezależnie od pana poglądów, nale- za takiego pan się uważa i zapewne nim pan jest – nie ży się również opozycji, która może mieć odmienne różnią się, jeśli chodzi o fakty, tylko różnią się w ich poglądy niż pan. Dżentelmeńskich metod pan nam interpretacji. Pan jako bardzo zdolny propagandzista nie pokazuje. Ubolewam nad tym, bo w tym wzglę- (Oklaski) jest żywym dowodem na potwierdzenie sta- dzie trochę więcej sobie po panu, panie ministrze, rej maksymy, że statystyka jest jak kostium bikini obiecywałam. Poza tym nie ma informacji w Inter- – dużo pokazuje, ale najważniejsze ukrywa. Dzięku- necie, jaki jest stan funduszu czy stopień wykorzy- ję bardzo. (Oklaski) stania dotacji na 30 czerwca 2011 r., a takie było moje pytanie. Nie jest to dostępne, ponieważ okres sprawozdawczy dotyczący tego pierwszego półrocza Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: ciągle trwa. W związku z tym proszę nie wykazywać śmieszności pytań, które są całkowicie zasadne. Tak Uprzejmie proszę, pan poseł Kazimierz Moskal. jak mówiłam, poseł ma prawo zadawać pytania, a pana obowiązkiem, tak mi się wydaje, jest udzie- Poseł Kazimierz Moskal: lenie odpowiedzi. Nie zadałam pytania szczegółowego, bo wyczer- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! pałam swój czas i pan marszałek mi przerwał. Miało Wydaje mi się, że ma pan problemy ze zrozumieniem ono dotyczyć bezrobocia. Początkowo prognozowali- czasem prostych pytań. Niejednokrotnie kiedy zada- ście państwo, że będzie to 9,9%, a dzisiaj wiadomo, ję konkretne pytania, nie słyszę odpowiedzi, jest za że jeżeli uda się zejść do poziomu 11%, to i tak będzie to próba analizy, próba jakiejś oceny. Po pierwsze, dobrze. Dzisiejszy spadek bezrobocia związany jest panie ministrze, nikomu nie odbieram prawa do tego, z sezonowością. Tego pytania nie zdążyłam jednak żeby myśleć o rozwoju Polski. Pan cały czas z uporem w ogóle zadać. Polemika, co było za rządów PiS-u, maniaka próbuje powiedzieć, że są tacy, którzy nie naprawdę robi się już nudna. Rozmawiamy o aktual- myślą o rozwoju Polski. Uważam, że wszyscy, którzy nej sytuacji, a nie o tym, co było za rządów PiS-u. są tutaj w Sejmie, myślą o tym rozwoju. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Sprawa kolejna. Zadałem te pytania, bo pojawiło się wiele uwag będących zaprzeczeniem tego, co moż- na wyczytać w roczniku statystycznym czy w spra- Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: wozdaniach z wykonania budżetu. Jeżeli zadaję pytania, to niech pan odpowie, a nie mówi, że można to Dziękuję. tam odczytać. Pan poseł Tomasz Mirosław Dudziński, Polska Jeżeli chodzi o dług publiczny, był on ogromny tak- jest Najważniejsza. że w 2005 r., ale to, co jest teraz, to jest tragedia. Pro- siłem o wskazanie, jak zmieniała się wysokość długu publicznego w kolejnych latach. Wiem, że okropnie. Poseł Tomasz Mirosław Dudziński: Zresztą to było mówione, ale przedstawiciele środka mówią inaczej. Chodziło tylko o to i chodzi o to, panie Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pańskie wy- ministrze. Prawda, prawda i jeszcze raz prawda. Fak- stąpienie to nic innego, jak lekceważenie posłów ty i liczby. Proszę, niech pan to powie, żeby ci, którzy i Wysokiej Izby. Nie odpowiedział pan na żadne py- tak bronią tej propagandy pana ministra i pana pre- tanie wnioskodawcy, nie odpowiedział pan na pyta- miera Tuska, usłyszeli od pana, z pana ust, jakie to są nie, czy będą pobrane dywidendy zaliczkowe od Oklaski liczby. Dziękuję bardzo. ( ) Orlenu i Lotosu, które windują ceny paliw. Nie od- powiedział pan, czy zostanie przyjęte rozporządze- nie w sprawie pobrania 4 mld zł z Funduszu Rezer- Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: wy Demograﬁcznej. Nie odpowiedział pan na pyta- Gdyby pan poseł mówił o maniakalności, przenie, jak będzie wyglądała obsługa długu przez naj- rwałbym, uznając, że jest to niestosowne. Pan jednak bliższe lata, ile to będzie kosztować w tym roku, ile mówił o uporze maniaka, uznałem więc, że jest to w następnych. Nie odpowiedział pan na żadne z py- taki miękki zwrot frazeologiczny, niech będzie. tań. Pan tylko prześlizgnął się po tematach, odno- Pani poseł Elżbieta Rafalska. sząc się głównie do przeszłości. Chcemy, żeby pan dzisiaj, tutaj, w tej Izbie, powiedział, jaki jest stan ﬁnansów państwa i jakie są plany na przyszłość. Poseł Elżbieta Rafalska: Domagamy się prawdy i odpowiedzialności. Prawdy nie usłyszeliśmy, a zadłużanie państwa ponad mia- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Skoro przypi- rę jest przejawem skrajnej nieodpowiedzialności. suje pan sobie prawo do odwoływania się do szacun- Dziękuję bardzo. (Oklaski) 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Informacja bieżąca 279

Wicemarszałek Jerzy Wenderlich: jest to ta formuła, ale odpowiem na to pytanie, bo myślę, że jest charakterystyczne. Kiedy był pan po- Dziękuję bardzo. słem Prawa i Sprawiedliwości, w ubiegłej kadencji, Pani poseł Gabriela Masłowska, Prawo i Sprawie- na końcu 2007 r. w Funduszu Rezerwy Demograficz- dliwość. nej było 3,5 mld zł. Na końcu 2010 r. pod naszymi rządami było 10,1 mld zł, a na końcu tego roku pomimo przekazania części tych środków funduszu do Poseł Gabriela Masłowska: Funduszu Ubezpieczeń Społecznych będzie 14,2 mld zł. Wobec tego myślę, że po zestawieniu tych liczb widać Dziękuję, panie marszałku. jasno, który rząd więcej i bardziej myśli o przyszłych Panie Marszałku! Wydaje mi się, że nie należę emerytach i o naszych dzieciach. w tej Izbie do osób, które, krótko mówiąc, robią wy- Jeśli chodzi o pytanie pani poseł Rafalskiej, to cieczki personalne, uwagi pod adresem posłów czy tylko wspomnę, że nie przypadkiem porównywałem ministrów. To, co pan tutaj prezentuje, panie mini- połowę tego roku z połową 2007 r., czyniłem tak po strze finansów, jest bardzo nieprzykładne. Pomyliły to, żeby móc uwzględnić wszelkie efekty sezonowe. się panu role. To posłowie są od tego, żeby kontrolo- Myślę, że jednak jest na miejscu porównywanie obec- wać rząd. Natomiast pan przyjmuje postawę kryty- nej sytuacji, w której jednak wychodzimy ze stanu kowania posłów, poprawiania ich, ośmieszania. spowolnienia, który wynika z olbrzymiego kryzysu (Oklaski) Nagminnie nie odnosi się pan do meryto- światowego, z sytuacją w 2007 r., kiedy mieliśmy do rycznych pytań. czynienia z największą hossą, najlepszymi czasami Zadałam panu dwa pytania. Jedno dotyczyło klau- w gospodarce światowej w całym 10-leciu. Są to jed- zuli wyłączenia z obowiązku wejścia do strefy euro, nak elementy, które należy wziąć pod uwagę i wła- a drugie – państwowych funduszy inwestycyjnych. śnie to zrobiłem. (Oklaski) Pytałam, czy są jakieś plany, czy podpatrujecie w tym (Głos z sali: A dywidenda, panie ministrze?) względzie Francję i Włochy, żeby ratować resztę stra- Teraz pan minister Kotecki wystąpi. Dziękuję tegicznych firm. Na żadne z tych pytań pan mi nie bardzo. odpowiedział. Panie ministrze, więcej przyzwoitości. Porównu- jąc to, co jest teraz, z początkiem kadencji Sejmu, Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: brnie pan coraz bardziej, jeśli chodzi o nieetyczne zachowania w tej Izbie. Dziękuję. (Oklaski) Dziękuję uprzejmie panu ministrowi. Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Mi- (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek nisterstwie Finansów pana Ludwika Koteckiego. Sejmu Ewa Kierzkowska) Sekretarz Stanu Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: w Ministerstwie Finansów Ludwik Kotecki: Dziękuję uprzejmie, pani poseł. Głos zabierze minister finansów pan Jan Vincent- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pytań było bar- -Rostowski. dzo dużo i na pewno w 4 minuty nie odniosę się do Bardzo proszę, panie ministrze. wszystkich, ale postaram się może tematycznie to omówić. Minister Finansów O FRD pan minister wspomniał. To jednak jest Jan Vincent-Rostowski: ponad 10 mld więcej niż 2000... (Poseł Tomasz Mirosław Dudziński: A o ile mniej?) Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Właśnie konsulto- Jeżeli więcej, to znaczy, że nie mniej (Oklaski). wałem z panem marszałkiem Wenderlichem, czy do- Matematyka jest nieubłagana. brze rozumiem regulamin Sejmu. Potwierdził, że (Poseł Tomasz Mirosław Dudziński: Miało być mamy do czynienia z debatą. Wystąpienia państwa więcej.) posłów to wypowiedzi w ramach debaty, a nie pyta- Jeżeli chodzi o jednostki samorządu terytorialne- nia. Wobec tego na pytania posłów zadane w trakcie go, bo było wiele pytań dotyczących ich zadłużenia, debaty ministrowie mogą odpowiadać, ale nie muszą. a przede wszystkim reguły samorządowej, reguły dla Oczywiście odpowiemy na nie na piśmie, ale jest to samorządów, to informacje o tym, że samorządy się debata, a nie sesja zadawania pytań, która też ma temu sprzeciwiły, były niedokładne, jako że wyszły miejsce w czasie debaty. Prosiłbym, żeby o tym pa- one z konstruktywną propozycją i przedłożyły zgod- miętać. ny z intencjami rządu kształt takiej reguły, która da Panie pośle, chciałbym odpowiedzieć co najmniej tyle samo w zakresie dostosowania czy konsolidacji na jedno pytanie, bo wydaje mi się, że jest dość waż- fiskalnej, ileżeśmy zakładali w aktualizacji naszego ne. Kwestia Funduszu Rezerwy Demograficznej. Nie „Programu konwergencji”, czyli 0,4% PKB. W zeszłym 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 280 Informacja bieżąca

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów samorządy mają o tyle lepiej, że po stronie przycho- Ludwik Kotecki dów, dochodów mają dotację budżetową, która jest takim acyklicznym źródłem dochodów, czyli takim tygodniu spotkaliśmy się z podzespołem komisji wspól- źródłem, na które cykl koniunkturalny nie wpływa nej rządu i samorządów i dyskutowaliśmy o szczegó- w żaden sposób. Mimo że rząd jest narażony na to, łach mechanizmu tej reguły. Mogę zapewnić, że obu że wystąpią różne wahania w jego dochodach, to jest stronom zależy na tym, żeby taki kształt wypracować, zobowiązany do utrzymywania tej dotacji na pozio- żeby było to wspólnie ustalone. W związku z tym mogę mie zaplanowanym w ustawie budżetowej. W związ- potwierdzić, że te 0,4%, które obiecaliśmy Komisji Eu- ku z tym te sytuacje są tu też zupełnie inne. Efektem ropejskiej w „Programie konwergencji” i w ramach takiego ukształtowania dochodów, przychodów i wy- dostosowania fiskalnego w tym podsektorze, może być datków w relacjach pomiędzy samorządami i budże- utrzymane i że jest to bezpieczne. tem centralnym jest oczywiście zadłużenie, ono się I to mi pozwala przejść do punktu dotyczącego bardziej koncentruje w budżecie państwa, mniej dodatkowych wydatków, np. na aktywne formy w jednostkach samorządu terytorialnego, dlatego że wspierania zatrudnienia czy zwalczania bezrobocia. one mają pewniejsze dochody i są mniej narażone na Po pierwsze, o czym mówił pan minister, bezrobocie cykliczne wahania. spada w tym roku, ono będzie (Dzwonek) na koniec Jeżeli chodzi o prywatyzację, to jeszcze tylko krót- roku prawdopodobnie wynosiło poniżej 11%, a w przy- ko odniosę się do dwóch rzeczy. Zgodnie z moimi in- szłym – około 10% w porównaniu z ponad 12% na formacjami, jeżeli chodzi o Grupę Lotos, to w dniu koniec zeszłego, czyli 2010 r. Po drugie, Komisja Eu- 27 czerwca 2011 r. zwyczajne walne zgromadzenie ropejska jednak zobowiązała nas – czy sami się do przeznaczyło zysk netto w wysokości prawie 465 mln zł tego zobowiązaliśmy w stosunku do partnerów eu- na kapitał zapasowy… ropejskich – żeby nie zwiększać wydatków w ciągu (Poseł Tomasz Mirosław Dudziński: A ja pytałem roku, bo to grozi niespełnieniem naszych zobowiązań o rok 2011, zaliczkowo.) wynikających z Paktu Stabilności i Wzrostu, a w szcze- Ostatnie informacje o zwyczajnym walnym zgro- gólności może to grozić jakimiś sankcjami, które madzeniu są takie, że zysk został przeznaczony Unia Europejska mogłaby na nas nałożyć. W związ- w całości na kapitał zapasowy i na zasilenie funduszu ku z tym potrzebna jest tutaj zdyscyplinowana poli- celowego na finansowanie przedsięwzięć społecznych. tyka budżetowa i taką właśnie rząd prowadzi, nie Jeżeli chodzi o Orlen, 29 czerwca zwyczajne walne zwiększając wydatków ponad to, co zostało ustalone zgromadzenie przeznaczyło zysk netto za 2010 r. w budżecie państwa. w wysokości 2,357 mln w całości znowu na kapitał Jeżeli chodzi o obsługę długu, bo pan poseł pytał, zapasowy. To chyba pokazuje, że żadnej presji na to, jak to wygląda, jakie są te koszty, to obsługa długu żeby wypłacać te pieniądze, nie ma. Myślę, że to, po krajowego w ustawie budżetowej na ten rok była pierwsze, sytuacja finansowa, po drugie, polityka zaplanowana na 29,6 mld, zrealizowano po półroczu właścicielska decyduje o tym, w jaki sposób jest roz- 10,3 mld, a jest to 34% całorocznych kosztów. Jest dysponowywany zysk. to też element zmniejszenia deficytu, o którym mó- Jeżeli chodzi o euro, bo to też było jednym z te- wiłem w swoim pierwszym wystąpieniu. Obsługa matów pytań budzących jakieś emocje, to najnow- długu zagranicznego – powiem o tym, żeby pan po- szym dokumentem na temat strategii integracji Pol- seł mógł mieć pełny obraz – była zaplanowana na ski ze strefą euro są „Ramy strategiczne narodowego poziomie 8,8 mld zł w ustawie budżetowej na 2011 r. planu wprowadzenia euro” przyjęte przez rząd w koń- Jeszcze raz powtórzę, że 80% potrzeb pożyczkowych cu zeszłego roku. Ten dokument jest dostępny także mamy już jakby zrealizowanych, w związku z czym w internetowym serwisie pełnomocnika rządu w ję- zostaje 20% na drugą część wydatków, co pokazuje, zyku polskim i angielskim i są tam wszelkie szczegó- że żadnego zagrożenia po stronie finansowania wy- ły dotyczące przygotowań i strategii wprowadzenia datków nie ma. Jedno słowo jeszcze o samorządach. Samorządy Polski do strefy euro. Powiem tylko, że jednym z wa- miały podobnie jak budżet centralny gorszą sytuację runków bezpiecznego przystąpienia jest także znik- finansową związaną z cyklami koniunkturalnymi nięcie niepewności co do zmian, turbulencji w strefie w poprzednich latach, ale podobnie do budżetu cen- euro oraz poprawa zarządzania w strefie euro, co ma tralnego w tym roku po I kwartale dane dotyczące na celu przede wszystkim instytucjonalne wzmocnie- budżetów samorządów wskazują na znaczny wzrost nie tej strefy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) dochodów, co jest związane z ożywieniem gospodarczym, ale także realizacją niższych wydatków. Po Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: I kwartale było to niecałe 19% wydatków planowa- nych. W związku z tym sytuacja w samorządach, Dziękuję uprzejmie panu ministrowi. mimo że podobnie jak w budżecie centralnym była Do sprostowania własnej, źle zrozumianej, wypo- gorsza w poprzednich latach, co było związane z kry- wiedzi zgłosił się pan poseł Tomasz Mirosław Du- zysem światowym, także się poprawia. Przy czym dziński. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekty ustaw: o zmianie ustaw dotyczących kredytu konsumenckiego oraz o zmianie ustawy Prawo bankowe 281

Poseł Tomasz Mirosław Dudziński: Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 27. po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finan- Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Nic sów Publicznych o poselskich projektach ustaw o: dziwnego, że dług publiczny narasta, skoro pan mi- 1) zmianie ustaw dotyczących kredytu konsu- nister nie rozumie tak prostego działania jak odej- menckiego, mowanie. Jeżeli z Funduszu Rezerwy Demograﬁcz- 2) zmianie ustawy Prawo bankowe, nej zabiera się 4 mld zł, to pieniędzy ubywa, a nie 3) zmianie ustawy Prawo bankowe przybywa i w wyniku dwuletnich działań zamiast (druki nr 4350, 4381, 4413 i 4472). 25 mld w tym funduszu będzie tylko 14 mld. Nato- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji miast wyraźnie pytałem o dywidendy zaliczkowe za pana posła Sławomira Neumanna. 2011 r., które zapowiadał minister Grad, i podobnie jak w przypadku innych pytań pan minister na to Poseł Sprawozdawca pytanie nie odpowiedział. Dziękuję bardzo. Sławomir Neumann:

Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: W imieniu Komisji Finansów Publicznych mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie zawarte w druku Dziękuję panu posłowi. nr 4472 o poselskim projekcie ustawy o zmianie Odpowiada pan minister Gawlik. ustaw dotyczących kredytu konsumenckiego oraz o poselskich projektach ustaw o zmianie ustawy Pra- wo bankowe. Podsekretarz Stanu Marszałek Sejmu w dniu 27 czerwca skierował do w Ministerstwie Skarbu Państwa Komisji Finansów Publicznych projekt ustawy o zmia- Zdzisław Gawlik: nie ustaw dotyczących kredytu konsumenckiego, zaś w dniach 30 czerwca i 12 lipca projekty ustaw doty- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Jeśli czące zmiany ustawy Prawo bankowe. Komisja Fi- chodzi o fakty, to obecny rząd podjął decyzję o 40- nansów Publicznych skierowała wszystkie te projek- -procentowym odpisie z przychodów Skarbu Pań- ty do podkomisji stałej do spraw instytucji ﬁnanso- stwa na Fundusz Rezerwy Demograﬁcznej. Tutaj wych, aby do trzech projektów złożonych do komisji wypowiedziano wiele słów w trosce o przyszłe poko- stworzyć jedno sprawozdanie, jedną ustawę, która lenia, ale do 2009 r. te przepisy były przepisami ureguluje problem tzw. wysokich spreadów, czyli pustymi, czyli jest to wyraźny dowód na to, kto my- marży przy zakupie i sprzedaży waluty stosowanej śli i troszczy się. przez banki. Podkomisja, a potem Komisja Finansów Jeżeli chodzi o pytanie o dywidendę zaliczkową, jak Publicznych na kilku posiedzeniach przygotowały pan pewnie znakomicie wie, decyzję o wypłacie dywi- projekt, który przedstawiamy Wysokiej Izbie. Mam dendy zaliczkowej podejmuje zarząd spółki po uzyska- zaszczyt zaprezentować ten projekt oraz złożony do niu pozytywnej opinii rady nadzorczej. Na wypłatę niego na posiedzeniu komisji wniosek mniejszości. dywidendy zaliczkowej może być przeznaczone 50% Wysoka Izbo, projekt, który przedstawia Komisja zysku wypracowanego w danym okresie, za który dy- Finansów Publicznych jako zbiorczy urobek z pracy widenda zaliczkowa jest wypłacana. To zarząd, organy nad trzema najważniejszymi projektami, jakie zosta- korporacyjne spółki decydują o tym, że dokonywana ły złożone, staraliśmy się przygotować w taki sposób, jest wypłata, to reżim określa skutki tych decyzji. Wy- aby był bezwarunkowo wolny od wad prawnych, czy- powiedź pana ministra Grada, jak pan był łaskaw być li staraliśmy się zawrzeć w nim tylko przepisy dające może zauważyć, dotyczyła możliwości, jakie stwarza gwarancję tego, że nie będzie można ich w jakikol- prawo. Prawo, panie pośle, stwarza możliwość wypła- wiek sposób zaskarżyć do Trybunału Konstytucyj- ty dywidendy, a Kodeks spółek handlowych pozosta- nego, że mogą wejść w życie i są zgodne z normami wia decyzję w tym zakresie zarządowi i radom nad- prawnymi funkcjonującymi w Polsce, a jednocześnie zorczym. Czyli jakiekolwiek oddziaływanie dwóch dają rzeczywistą ulgę osobom mającym kredyty ministrów konstytucyjnych czy próba oddziaływania w walutach obcych i przybliżają możliwość równo- jednego ministra konstytucyjnego na zarząd jakiejkol- prawnego traktowania tych osób jako klientów ban- wiek spółki nic by nie dały, gdyby zarząd spółki nie ków z osobami, które mają kredyty złotówkowe. Pro- zechciał skorzystać ze swoich autonomicznych upraw- jekt ma na celu wprowadzenie do zawieranych umów nień. Dziękuję bardzo. (Oklaski) kredytowych pewnych mechanizmów – oprócz podawania w nich przez bank maksymalnych marż, jakie będą stosowane, prowizji i opłat, będzie tam zamiesz- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: czany dodatkowy zapis o maksymalnych marżach, jakie stosowane będą przy skupie i sprzedaży waluty Dziękuję uprzejmie panu ministrowi. przez ten bank. A więc ten projekt pozwala klientom Wypowiedź pana ministra kończy rozpatrywanie zadłużonym dzisiaj we frankach, w euro czy w innej tego punktu porządku dziennego. walucie na spłacenie kredytów w walucie, którą nie- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekty ustaw: o zmianie ustaw dotyczących kredytu konsumenckiego 282 oraz o zmianie ustawy Prawo bankowe

Poseł Sprawozdawca Sławomir Neumann -odsetkowych oraz zasad przeliczania na walutę wy- płaty albo spłaty kredytu”. Art. 69 mówi o zasadach koniecznie nabędą w banku, gdzie mają kredyt. Dzi- ustalania umowy kredytowej i dodaje się w nim jesz- siejsze umowy nie dają im takiej możliwości i z tego cze ust. 3: „W przypadku umowy o kredyt denomino- powodu niektóre banki stosują bardzo wysokie mar- wany lub indeksowany do waluty innej niż waluta że walutowe, czyli spready. Ten projekt daje możli- polska kredytobiorca może dokonywać spłaty rat ka- wość, by swój kredyt spłacać w tej walucie niezależnie pitałowo-odsetkowych oraz dokonać przedtermino- od tego, gdzie pozyska się ją na rynku. Istotne jest wej spłaty pełnej lub częściowej kwoty kredytu bez- także to, że dotyczyć to będzie nie tylko nowych pośrednio w tej walucie”. A więc to jest ta rewolucyj- umów, ale także umów kredytowych już funkcjonu- na zmiana. W tym przypadku w umowie o kredyt jących, które nie zostały jeszcze spłacone. To jest określa się także zasady otwarcia i prowadzenia ra- projekt, który stara się uwzględniać pewien konsen- chunku służącego do gromadzenia środków przezna- sus i zbiór wszystkich rozwiązań proponowanych czonych na spłatę kredytu oraz zasady dokonywania w ostatnich miesiącach przez większość sił politycz- spłaty za pośrednictwem tego rachunku. nych właśnie po to, żeby w sposób sprawny i konkret- Jeszcze do Prawa bankowego: po art. 75a dodaje ny rozwiązać problem dotyczący 700 tys. umów kre- się art. 75b w brzmieniu – tu jest 5 ustępów, w któ- dytowych. Projekt dla prawie 1400 tys. Polaków ma rych najważniejsze jest to, że wykonanie uprawnień znaczenie kapitalne, bo ostatnie wahania na rynkach nie może wiązać się z poniesieniem przez kredyto- walutowych pokazały, że część osób mających kredy- biorcę dodatkowych kosztów. Czyli tutaj bank nie ty w obcych walutach przez banki nie jest traktowa- powinien pobierać żadnych dodatkowych prowizji czy na na równi z innymi klientami. Chcemy tę nierów- też stosować innych form, jeżeli chodzi o umowę, ob- ność tym projektem zlikwidować. Dziękuję bardzo. ciążających kredytobiorcę za spłatę właśnie w danej (Oklaski) walucie. Bank nie może też uzależnić wykonania uprawnień od wprowadzenia dodatkowych ograni- czeń, w szczególności nie może zobowiązać kredyto- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: biorcy do nabywania waluty przeznaczonej na spłatę rat kredytu, jego całości lub części od określonego Dziękuję uprzejmie panu posłowi. podmiotu. Jest też taki warunek, że kredytobiorca jest obowiązany poinformować bank na piśmie, naj- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- później w terminie 14 dni przed dniem wymagalności rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- kolejnej raty kapitałowo-odsetkowej lub dniem nie- czeń w imieniu klubów i koła. przeterminowanej spłaty kredytu, o zmianie sposobu Otwieram dyskusję. wykonywania umowy. Proszę o zabranie głosu pana posła Konstantego W kolejnych dwóch artykułach jest zmiana usta- Oświęcimskiego w imieniu klubu Platforma Obywa- wy o kredycie konsumenckim z dnia 20 lipca 2001 r., telska. która obecnie obowiązuje, oraz ustawy, która została uchwalona w maju, też o kredycie konsumenckim, która w tej chwili jest w okresie vacatio legis i która Poseł Konstanty Oświęcimski: będzie obowiązywała od grudnia. Czyli to są podobne rozwiązania, które w ten sposób zabezpieczają, że Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! można spłacać te raty bezpośrednio w tej walucie, W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Oby- w której jest udzielony kredyt. Tutaj bank nie może watelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko co żądać formy, w jakiej ma być to czynione, na przykład do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych żeby odkupić walutę bezpośrednio od tego banku, z druku nr 4472. Tak jak powiedział poseł sprawoz- który jest zapisany w umowie. dawca, to sprawozdanie jest konsensusem, jaki wy- Z takich ważnych rzeczy, to ta ustawa jest różnie pracowała Komisja Finansów Publicznych, jeżeli nazywana – spreadową ustawą, antyspreadową, moż- chodzi o trzy projekty ustaw zgłoszone do komisji na powiedzieć: jak zwał, tak zwał, najważniejsze są (druki nr 4350, 4381 oraz 4413). Zaprezentowane rozwiązania w niej zawarte. Co prawda, jest jedna sprawozdanie zawiera 6 artykułów, które stanowią negatywna opinia Związku Banków Polskich do tej nowelizację Prawa bankowego oraz ustaw o kredycie ustawy, ale mam nadzieję, że Związek Banków Pol- konsumenckim. skich też zrozumie, powiedzmy, cel, jaki przyświecał Jeżeli chodzi o nowelizację Prawa bankowego, to powstaniu tej ustawy. mówi o tym art. 1. Tutaj w art. 69 w ust. 2 po pkt 4 W ostatnim czasie jesteśmy dopingowani taką dodaje się pkt 4a w brzmieniu: „w przypadku umowy sportową atmosferą, czy Sejm zdąży uchwalić tę usta- o kredyt denominowany lub indeksowany do waluty wę. Wszystko na to wskazuje, że dziś idziemy w do- innej niż waluta polska, szczegółowe zasady określa- brym tempie i meta już naprawdę niedługo, ponieważ nia sposobów i terminów ustalania kursu wymiany najpóźniej jutro ta ustawa będzie poddana pod gło- walut, na podstawie którego w szczególności wylicza- sowanie, Senat rozpatrzy ją na początku sierpnia, na jest kwota kredytu, jego transz i rat kapitałowo- a po podpisaniu przez prezydenta, mam nadzieję, 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekty ustaw: o zmianie ustaw dotyczących kredytu konsumenckiego oraz o zmianie ustawy Prawo bankowe 283

Poseł Konstanty Oświęcimski spłacić kredyt gotówką w walucie, w której go się wzięło. w ciągu 14 dni po uchwaleniu wejdzie ona w życie. Jak tak naprawdę chciałbym tylko państwu przy- Tak że ci kredytobiorcy, którzy mają spłatę na koniec pomnieć, że kredyty hipoteczne – stan na maj 2011 r. (Dzwonek) sierpnia, już być może będą mogli korzy- – wszystkie kredyty to 289 mld, w polskich złotych stać z tych naszych rozwiązań. To jest ponad 1 mln to 122 mld, we frankach szwajcarskich – 146 mld, osób, w tym 700 tys. kredytobiorców ma kredyt we w euro – 18 mld. Po co to mówię? Mówię o skali pro- frankach szwajcarskich. Oczywiście ustawa powodu- blemu, bo problem kredytów hipotecznych we fran- je konkurencyjność na rynku walutowym, tak że kach szwajcarskich doprowadził nas na tej sali do banki w tej chwili będą te spready zapewne obniżać. tego ekstraordynaryjnego uchwalania ustawy o tzw. Każdy kredytobiorca będzie długo zastanawiał się spreadach czy ustawy o zmianie ustawy Prawo ban- nad tym, daje się mu możliwość… kowe i ustawy o kredycie konsumenckim. Chciałbym przytoczyć jeszcze jedne dane, jak będę coś mówił nie tak, to Związek Banków Pol- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: skich mnie poprawi. Wyniki ﬁnansowe netto z ty- tułu różnic kursowych: 2008 r. – 906 mln zł, w 2009 r. Dziękuję panu posłowi. – 2 mld zł, czyli o 100% wzrósł zysk banków ze spre- adów i w 2010 r. – 4 mld. Mówię o tych rzeczach, żeby uświadomić skalę problemu. To opinia publiczna jak Poseł Konstanty Oświęcimski: gdyby wymusiła na nas, żebyśmy się tym zajęli. I co mamy? Mamy tylko możliwość spłaty w okienku. Ży- …skąd wziąć tę walutę. Nie będzie on już przy- czyłbym mojemu przedmówcy, żeby – w tej chwili śred- wiązany do banku, w którym ma kredyt. nia rata to jest może 500, 800 franków – pan poseł Jeszcze raz w imieniu klubu Platformy Obywatel- poszedł i spróbował kupić 800 franków. Do ilu kanto- skiej wnoszę o jak najszybsze uchwalenie powyżej rów trzeba będzie zajść? Tak naprawdę frank to jest ustawy. Dziękuję. (Oklaski) waluta tylko techniczna, waluta w tej chwili spekula- cyjna. Chyba że pan będzie jechał do Szwajcarii i stam- tąd tę walutę przywiezie, jak będzie pan wracał z nart Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: z Davos, to wtedy pan spłaci ewentualnie. Chciałbym jeszcze o jednej rzeczy powiedzieć, że Dziękuję panu posłowi. my jako Prawo i Sprawiedliwość złożyliśmy kilka Dotarliśmy do mety. poprawek do druku kolegów z PSL, do druku nr 4381 Po czasie… chyba, tak? W związku z tym, że te poprawki zostały (Poseł Konstanty Oświęcimski: Po czasie? Nie za- odrzucone, są one zgłoszone jako wnioski mniejszo- uważyłem, pani marszałek. Przepraszam.) ści. Pierwsza poprawka dotyczy, przypomnę, możli- Po czasie, panie pośle, ale w dobrym tempie, wości przewalutowania w ciągu roku dwa razy, dru- zmierza do celu pan poseł Jarosław Stawiarski, któ- ga – możliwości nowego produktu bankowego, by ry zaprezentuje stanowisko klubu Prawo i Sprawie- banki mogły udzielać kredytu z korytarzem waluto- dliwość. wym, i trzecia poprawka, ta najbardziej istotna, któ- Bardzo proszę. ra szła naprzeciw poprawkom Polskiego Stronnictwa Ludowego, których nie ma – ograniczenie spreadu do 3%, żeby banki miały możliwość maksymalnego 3- Poseł Jarosław Stawiarski: -procentowego spreadu. Uważam, że jest to możliwe. Można to podważać różnego rodzaju opiniami Biura Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Analiz Sejmowych, ja je wszystkie szanuję, ale chciał- Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego bym dwa uzasadnienia przeczytać. Jedno uzasadnie- Prawo i Sprawiedliwość przedstawić opinię dotyczą- nie pochodzi od kolegów z Polskiego Stronnictwa cą projektu ustawy o zmianie ustaw dotyczących Ludowego: Obejmując projektem dotychczasowe sto- kredytu konsumenckiego (druk nr 4350) oraz posel- sunki umowne, należy mieć na uwadze konstytucyj- skich projektów ustaw o zmianie ustawy Prawo ban- ne zasady sprawiedliwości społecznej – art. 2, ja do- kowe (druki nr 4381 i 4413). dam teraz – społecznej gospodarki rynkowej – art. 20 Jest to bardzo nieudolna próba podjęcia walki ze – ochrony rodziny – art. 71 – realizacji polityki sprzy- spreadami, czyli, jak to mówił pan poseł Neumann, jającej zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych obywa- z marżą, z tą wysoką marżą, którą banki nam ser- teli – art. 75, oczywiście Konstytucji Rzeczypospolitej wują. Miało być tak pięknie, wspaniale, a tak na- Polskiej – oraz ochronę konsumentów – art. 76 – przed prawdę mamy ustawę skompilowaną z trzech projek- niewłaściwymi praktykami, szczególnie w dowolnym tów ustaw, która tak naprawdę niewiele wnosi. Ja tę kształtowaniu stosunku umownego, jakim jest umo- ustawę będę nazywał ustawą kantorową, ustawą wa kredytowa, na której treść w praktyce konsument okienkową, bo tak naprawdę jej główna idea będzie nie ma rzeczywistego wpływu. Realizacja wyżej wy- sprowadzała się do tego, że będzie można w okienku mienionych konstytucyjnych zasad będzie miała na 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekty ustaw: o zmianie ustaw dotyczących kredytu konsumenckiego 284 oraz o zmianie ustawy Prawo bankowe

Poseł Jarosław Stawiarski wencję ustawodawcy w stosunki kontraktowe i przez to usprawiedliwiałyby zgodnie z art. 22 konstytucji celu dążenie do wyeliminowania prawnej i faktycznej ustawowe ograniczenia… nierówności stron w umowach kredytowych. Tak naprawdę tych pięknych słów w tym projekcie nie zrealizowaliśmy, czy państwo nie zrealizowaliście. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: I jeszcze jedna opinia, prezesa Sądu Najwyższego, która odnosi się do uwag Związku Banków Polskich: Dziękuję, panie pośle, już teraz nie uprzejmie, ale Uwagi o niekonstytucyjności proponowanych rozwią- bardzo stanowczo. zań legislacyjnych, w tym zwłaszcza kolizji z art. 20 konstytucji, wyrażającym zasadę społecznej gospodarki rynkowej. Należy w związku z tym zaznaczyć, Poseł Jarosław Stawiarski: że, po pierwsze, gospodarka jest nie tylko rynkowa, twierdzi Sąd Najwyższy, ale i społeczna. A po drugie, …wolności działalności gospodarczej niewątpliwie zgodnie z art. 76 Konstytucji Rzeczypospolitej Pol- opartej na zasadzie swobody… (Poseł przemawia przy skiej, władze (Dzwonek) publiczne mają obowiązek wyłączonym mikrofonie) ochrony m.in. konsumentów, w tym bez wątpienia kredytobiorców przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Akcentowana w powołanej wyżej opinii Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Związku Banków Polskich ocena projektu nowelizacji Prawa bankowego, przedstawionego w druku Dziękuję bardzo. nr 4381, z art. 20 konstytucji wydaje się zatem nieco Chciałabym prosić o przestrzeganie regulaminu, jednostronna, pominięto bowiem istotny aspekt kon- bo to też jest odpowiedzialność nas wszystkich. stytucyjnych ograniczeń swobody umów, którą to W imieniu klubu Sojusz Lewicy Demokratycznej zasadę Trybunał Konstytucyjny trafnie wiąże za- głos zabierze pan poseł Sławomir Kopyciński. równo z ogólną zasadą wolności jednostki (art. 31 ust. 1 i 2 konstytucji), jak i dopatruje się instrumen- talnego związku tego do przepisu z szeregiem innych Poseł Sławomir Kopyciński: przepisów konstytucyjnych. Dziękuję bardzo. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oma- wiana ustawa dokonuje zmian w ustawach Prawo Dziękuję bardzo. bankowe i ustawie o kredycie konsumenckim. Usta- wa ta ma umożliwić kredytobiorcy dokonywanie spła- ty rat kapitałowo-odsetkowych, dokonanie pełnej lub Poseł Jarosław Stawiarski: częściowej spłaty kwoty kredytu bezpośrednio w tej walucie. Wykonywanie tego uprawnienia nie może Jeszcze jedno zdanie. wiązać się z narzuceniem kredytobiorcy przez bank Realia rynku prawdopodobnie są jednak inne. żadnych dodatkowych kosztów. Banki nie będą mo- Pozycja negocjacyjna banku, zwłaszcza na tak słabo gły również uzależniać prawa do wykonywania tego rozwiniętym rynku ﬁnansowym jak rynek polski, uprawnienia od spełnienia przez kredytobiorcę do- wydaje się bez porównania silniejsza niż pozycja od- datkowych wymogów, w szczególności zaś od tego, że biorców ich usług. Nie trzeba również przekonywać, waluta obca przeznaczona na spłatę zostanie zaku- że istotny wzrost kursu walut obcych powodujący piona od wskazanego przez bank podmiotu. z punktu widzenia kredytobiorców faktyczne rozej- Rozszerzono również zakres obowiązkowych ele- ście się widełek tzw. spreadu potencjalnie zagraża ich mentów umowy kredytowej. W przypadku umowy zdolności do wykonywania zobowiązań, które łatwo kredytowej o kredyt denominowany lub indeksowany można przenieść z poziomu mikro- na poziom ma- do waluty innej niż waluta polska umowa będzie mu- kroekonomiczny. siała określać zasady ustalania kursu wymiany walut, na podstawie którego w szczególności wyliczana Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: się kwoty kredytu, jego transz i rat kapitałowo-odsetkowych. Będzie to element zabezpieczający kredy- Panie pośle, uprzejmie panu dziękuję. tobiorcę przed wykorzystywaniem przez bank swojej, nie kryjmy tego, dominującej roli, jak również zapew- niający mu informacje na temat sposobu przeliczania Poseł Jarosław Stawiarski: i ustalania wysokości spłat rat kredytów denomino- wanych lub indeksowanych. Już ostatnie zdanie. Z kolei aby zabezpieczyć banki przed zaskakiwa- Co do zasady można zatem wskazać ważne wzglę- niem decyzjami kredytobiorców wywołanymi waha- dy interesu publicznego, które uzasadniałyby inter- niami kursów walut, zastrzeżono, że muszą oni po- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekty ustaw: o zmianie ustaw dotyczących kredytu konsumenckiego oraz o zmianie ustawy Prawo bankowe 285

Poseł Sławomir Kopyciński Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: informować bank o chęci skorzystania z możliwości Dziękuję uprzejmie panu posłowi. spłaty rat kredytu w całości lub części jego kwoty co najmniej 14 dni przed dniem wymagalności raty albo przed dniem zamierzonej spłaty całości lub części Poseł Sławomir Kopyciński: kwoty kredytu. Analogiczne regulacje zawarto rów- nież w ustawach o kredycie konsumenckim, zastrze- Uważam, że państwo musi reagować wtedy, gdy gając zakaz obciążania konsumentów kosztami ope- obywatelowi dzieje się krzywda, a w tym wypadku racji związanych z wykorzystywaniem przez nich wydaje się, że niestety niektóre banki, choć jest to prawa do spłata kredytu denominowanego lub indek- bardzo wąski wycinek, stosują nieuczciwe praktyki, sowanego w walucie obcej. musimy więc reagować. W projekcie ustawy w przepisach przejściowych zastrzega się prawo skorzystania z uprawnień w nich zawartych w przypadku umów kredytowych i pożycz- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: kowych, zawartych przed dniem wejścia jej w życie, co do kwot kredytu albo pożyczki pozostałych do Panie pośle, dziękuję. spłacenia po tym terminie. Do sprawozdania komisji został zgłoszony wniosek mniejszości. Zakłada on uprawnienie konsumen- Poseł Sławomir Kopyciński: ta do zmiany waluty kredytu, w której kredyt jest denominowany lub indeksowany, na: złotego polskie- Dlatego dziękuję za ten kompromis. go, euro, dolara amerykańskiego lub funta brytyj- Dziękuję, pani marszałek. skiego. Projektodawcy określili maksymalną wyso- kość opłaty pobieranej przez bank za zmianę waluty kredytu. W projektowanym przepisie ustalono rów- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: nież zasady określające kurs waluty, po którym na- stępuje zmiana waluty kredytu. To rozwiązanie bu- W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowe- dzi jednak bardzo poważne wątpliwości co ich go oświadczenie wygłosi pan poseł Wiesław Rygiel. zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności zaś z zasadą wolności gospodarczej, zasadą ochrony praw nabytych wywodzoną z art. 2 Poseł Wiesław Rygiel: konstytucji oraz zasadą równości określoną w art. 32 konstytucji. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Zakładana we wniosku mniejszości ingerencja Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu parla- w treść już zawartych umów, jak również w zakres mentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego wobec swobody kształtowania umów już zawartych wydaje sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o po- się nadmierna, skoro przecież ten sam cel można selskim projekcie ustawy o zmianie ustaw dotyczą- osiągnąć, stosując mniej rygorystyczne środki. Po- cych kredytu konsumenckiego i o poselskich projek- nadto dokonując ingerencji w treść umów już zawar- tach ustaw o zmianie ustawy Prawo bankowe, druki tych pomiędzy podmiotami gospodarczymi, regulacja nr 4350, 4381 i 4413. zawarta we wniosku mniejszości narusza zasadę Na wstępie pragnę wyrazić satysfakcję, że w swo- ochronę praw nabytych. Z tych względów Klub Po- im sprawozdaniu komisja przyjęła większość propo- selski Sojusz Lewicy Demokratycznej nie będzie gło- zycji i zmian zaproponowanych przez Polskie Stron- sował za wnioskiem mniejszości. nictwo Ludowe i przez wicepremiera Pawlaka, od Chcę powiedzieć również, że ustawa mimo swoje- wielu miesięcy proponowanych, dyskutowanych. Wresz- go szczytnego celu budzi jednak poważne wątpliwości cie doczekaliśmy tego, że znaczna część tych zmian dotyczące intencji projektodawców. Ja, będąc specja- została przyjęta przez komisję. listą w tej dziedzinie, za takiego się uważam, nie Pragnę podkreślić, że zmiany dotyczą bardzo wiem, czy ta ustawa będzie realną pomocą dla kre- istotnego segmentu kredytów, kredytobiorców i po- dytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt denominowany życzkobiorców, którzy zaciągnęli kredyty zwłaszcza lub indeksowany w walucie innej niż waluta polska, indeksowane i denominowane w walutach innych niż czy ta ustawa nie jest tylko i wyłącznie zabiegiem waluta polska, o czym powszechnie wiemy. Szkoda, wyborczym, technicznym obciążonym, powiem to że tak późno, ale dobrze, że wreszcie się to stało, za- wprost, bardzo dużym ryzykiem rozchwiania kursu wsze lepiej późno niż wcale. Problem jest ważki, do- walutowego. Bo wyobraźcie sobie państwo blisko tyczy ponad 700 tys. kredytobiorców, Polaków, ro- 100 tys. kredytobiorców, którzy co miesiąc wybiegną dzin, ponad 2 mln rodaków. W okresie kryzysu, któ- na ulicę, zaczną biegać po kantorach w celu zakupie- ry odczuwamy bardzo dotkliwie, obciążani oni byli nia waluty, w której mają zaciągnięty kredyt. Ale przez wiele banków, nie wszystkie, ale przez wiele zostawmy to ocenie końcowej. z nich, bardzo wysokimi dodatkowymi kosztami czę- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekty ustaw: o zmianie ustaw dotyczących kredytu konsumenckiego 286 oraz o zmianie ustawy Prawo bankowe

Poseł Wiesław Rygiel niezbędny zapis, z uwagi na zanotowane nagminne praktyki przerzucania kosztów na klientów. sto wynikającymi z przyjmowania przez banki wy- Bardzo ważną regulację stanowi również propo- sokich kursów sprzedaży. Poprzez przyjęcie proponowana norma odnosząca się do stosowania wprowa- nowanych zmian w przedłożonym projekcie zawar- dzanych przepisów do umów zawartych przed dniem tym w sprawozdaniu komisji zerwiemy z tym złym, wejścia w życie ustawy. Z dużym zadowoleniem przyj- nagannym zjawiskiem, swoistą patologią w obec- mujemy też fakt, że nowa ustawa umożliwi kredyto- nych stosunkach kredytowych i osiąganiem przez biorcom i pożyczkobiorcom skorzystanie z jej korzyst- część banków zysków nie godziwych, ale wręcz nie- nych zapisów w odniesieniu do tej części kredytu lub godziwych. pożyczki, która pozostała do spłacenia. Na podkre- Oto w niektórych bankach, niechlubnych rekor- ślenie zasługuje jednak fakt, że w wyniku prac nad dzistach, spready sięgnęły nawet 12%. Nie będę wy- ustawą można sformułować nieoptymistyczne wnio- mieniał nazw. Pikanterii tej sytuacji dodaje fakt, że ski, że rekomendacje KNF-u, w których komisja usi- marże przy wymianie walut, zwłaszcza przy waluto- łowała dokonać sanacji niekorzystnych warunków wych kredytach hipotecznych nie są częścią umowy. (Dzwonek) umów… Banki kształtują je tylko w sobie znany sposób, klient Już kończę, pani marszałek. nie ma możliwości poinformowania się, jak ta część, …dla klientów, to już od 2008 r. puste zalecenia ważna część spłacanego kredytu, raty jest kalkulo- i pobożne życzenia. Cześć banków zupełnie je zigno- wana. Na to swoiste kuriozum stosowane w Rzeczy- rowała. pospolitej Polskiej, w końcu demokratycznym pań- Prezentowane stanowisko Związku Banków Pol- stwie prawa w sercu Europy, zwracaliśmy uwagę od skich również nie pozostawia złudzeń. W sytuacji gdy dawna, nie godząc się na to, żeby klient nie był za- banki w pogoni za zyskiem jednostronnie kształtują znajamiany ze wszystkimi warunkami kredytu, żeby stosunki kredytowe, zachowują się jak hodowca, któ- musiał realizować spłaty w wysokości żądanej przez ry strzyże owce i z zachłanności na zysk obcina im kredytodawcę, jednocześnie nie mogąc ani obliczyć, nawet uszy. Takie działanie na pewno jest nie do ani skontrolować wysokości spreadu. Nie do przyjęcia przyjęcia. Banki, największe banki polskie, w pierw- jest również wciąż stosowana przez kredytodawców szym kwartale uzyskały 22% zysku. W drugim kwar- dość powszechna praktyka polegająca na żądaniu tale uzyskają jeszcze lepszy zysk. Niestety, część tego dodatkowych opłat w przypadku zapłaty walutą zysku to… z innego źródła niż od kredytodawcy. To swoista ana- tema na pieniądze przynoszone z innego źródła. Ta- kie opłaty nie bez racji konsumenci nazywają hara- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: czem i przykładem lichwy, zwyczajnej lichwy. Te Panie pośle, dziękuję. praktyki stanowią pogwałcenie zasad sprawiedliwo- ści społecznej, społecznej gospodarki rynkowej, ochrony rodziny, utrudniają zaspokajanie potrzeb miesz- Poseł Wiesław Rygiel: kaniowych obywateli, gdyż gros tych kredytów to przecież kredyty zaciągane na zabezpieczenie pod- …efekt marży. stawowej potrzeby, tj. posiadania mieszkania, dachu Dziękuję, pani marszałek. nad głową. Jeśli nie są one jeszcze łamaniem prawa, Reasumując, klub Polskiego Stronnictwa Ludo- to już na pewno naruszają dobre obyczaje, praktyki wego będzie pozytywnie oceniał projekt, będzie gło- i zaufanie konsumentów do instytucji bankowych. sował za nim, a przeciwko wnioskom mniejszości, Dlatego też z aprobatą przyjmujemy zawarte z uwagi na to, że są niekonstytucyjne. Składamy rów- w sprawozdaniu komisji propozycje zmierzające nież poprawkę. m.in. do zobowiązania banków do określania w umowach kredytowych, jak i w umowach pożyczek pie- niężnych szczegółowych zasad określania sposobów Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: i terminów ustalania kursów walut i zasad przeliczania na walutę wypłaty i spłaty kredytu. Wpro- Dziękuję panu posłowi. wadzą one wreszcie pełną transparentność umów, W imieniu klubu Polska jest Najważniejsza głos ujawnią ukryte dotąd marże. Ważnym udogodnie- zabierze pan poseł Lucjan Karasiewicz. niem dla kredytobiorcy będzie wprowadzona możli- wość spłaty rat kapitałowo-odsetkowych oraz przed- terminowej spłaty kredytu lub pożyczki w walucie Poseł Lucjan Karasiewicz: innej niż polska. Bardzo istotną regulację wprowadza również ni- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! niejszy projekt, ustanawiając zakaz obciążania kredy- Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego tobiorcy dodatkowymi kosztami z tytułu uzyskania Polska jest Najważniejsza odnieść się do projektów tego dodatkowego uprawnienia. Wydaje się, że jest to ustaw o zmianie ustawy Prawo bankowe oraz ustawy 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekty ustaw: o zmianie ustaw dotyczących kredytu konsumenckiego oraz o zmianie ustawy Prawo bankowe 287

Poseł Lucjan Karasiewicz była mowa, co zastosowały również niektóre kraje europejskie, w stosunku do złotego, dzięki czemu o zmianie ustaw dotyczących kredytu konsumenckie- kwota kredytu drastycznie nie wzrośnie. Różnica go. Wszystkie proponowane zapisy tych dwóch ustaw taka, powstała właśnie w wyniku faktycznego wzro- mają dać niejako ustawowe zagwarantowanie kredy- stu kursu franka w stosunku do ustalonego stałego tobiorcom, którzy zaciągnęli kredyt w walucie innej kursu przeliczeniowego, byłaby spłacana przez kre- niż polska, zwłaszcza zabezpieczony hipoteką, na- dytobiorców po 2015 r. To nie jest tak, że ktoś dosta- stępnie denominowany lub indeksowany w walucie je coś za darmo i nigdy tego nie spłaca. Takie usztyw- innej niż waluta polska, spłaty rat kredytowych bez- nienie kursu franka czy innej waluty przede wszyst- pośrednio w walucie tego kraju, w którym kredyt kim dałoby czas kredytobiorcom. Mogliby oni sprze- zaciągnęli. Padało tu już wiele słów na ten temat, dać swoje inne ruchomości i nieruchomości, aby padały wielkości, ilu ten kredyt może dotyczyć. Mówi spłacać bieżące zobowiązania. Taka sytuacja pozwo- się, że właśnie 600–700 tys. osób w naszym kraju ma liłaby też uchronić przed drastycznym wzrostem kredyty w walucie obcej. Z pewnych przecieków, in- wiele polskich rodzin, które odczuwają skutki kryzy- formacji, które otrzymujemy, które podaje prasa, su, m.in. poprzez inﬂację, większy VAT. Jak jeszcze wynika że już ok. 100 do 200 tys. osób ma problem nałożymy na to wzrost kursu franka, to bardzo wie- z bieżącą spłatą rat kredytowych, z obsługiwaniem le polskich rodzin naprawdę ma problemy egzysten- swoich zobowiązań. cjalne, pomimo że dobrze zarabiają. Te wszystkie Oczywiście każdy kredytobiorca – wynika to na- skumulowane zobowiązania powodują jednak, że wet z obecnych przepisów – jest zobowiązany oddać mają realne problemy. Można było nawet dzisiaj wy- tyle, ile pożyczył, plus oczywiście odsetki, jest zobo- czytać w prasie, że największe problemy w naszym wiązany oddać to, co pożyczył, w walucie, w której kraju mają dzisiaj rodziny, które mają czworo i więcej pożyczył, chyba że umawia się w inny sposób z ban- dzieci. 24% żyje prawie na granicy ubóstwa. Gdy sku- kiem czy z kredytodawcą. Wszystko dotyczy tak mulujemy te wszystkie rzeczy, sytuacja wygląda jesz- naprawdę tej otoczki – jak bank to przelicza, jak cze gorzej. odnosi się do tej sytuacji i kto jeszcze na tym zarabia Dlatego uważamy, jako Klub Parlamentarny Pol- bądź traci. Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sytu- ska jest Najważniejsza, że sama ustawa dotycząca acja spreadów bankowych to nie jest sytuacja, o któ- spreadów jest krokiem zbyt mało daleko idącym. Po rej mówi się dzisiaj. Tak naprawdę dzisiaj ta ustawa raz kolejny ponawiamy nasz apel, aby rząd zainicjo- jest tylko dlatego, że za dwa miesiące mamy kampa- wał okrągły stół i aby zamrozić kursy walut, ale na nię wyborczą, bo z tego, co sobie przypominam, pre- zasadzie takiej, że, tak jak wcześniej powiedziałem, mier Pawlak mówił o tym już od 2008 r., kilkakrotnie część tych (Dzwonek) różnic od zamrożenia byłaby toczyła się dyskusja na ten temat przy okazji innych spłacana po 2015 r. albo zwiększyłaby poszczególną debat w parlamencie, m.in. w kontekście rekomenda- kwotę rat, albo wydłużyłaby okres spłaty. Byłyby to cji Komisji Nadzoru Finansowego, rekomendacji S2. naprawdę realne i odczuwalne przez kredytobiorców W komisji ﬁnansów również toczyły się debaty działania. Naszym zdaniem spready, które dotyczą o spreadach. W kwietniu 2009 r. również ja wypowia- raptem małego procenta, jeśli chodzi o całą ratę, są dałem się publicznie, że należy stworzyć jasne regu- działaniami niewystarczającymi. lacje, co wolno, a czego nie wolno, w jaki sposób na- leży te spready przeliczać. My, jako Klub Parlamentarny Polska jest Najważ- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: niejsza, nie sprzeciwiamy się temu. Uważamy, że każde działanie, które ma uchronić polskich obywa- Dziękuję, panie pośle. teli zwłaszcza przed tym, aby nie tracili swojego lo- kum, mieszkania, domu czy innej nieruchomości i w najgorszym wypadku nie byli zmuszeni tułać się Poseł Lucjan Karasiewicz: po noclegowniach bądź lokalach socjalnych, jest dobrym krokiem. Jednak od czerwca tego roku czy jesz- Dziękuję bardzo. cze wcześniej podkreślamy, że wobec kryzysu, wobec rozchwianych walut obcych, zwłaszcza franka szwajcarskiego, to są działania zbyt mało wystarczające, Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: obliczone tylko i wyłącznie na związek z kampanią wyborczą. Do zadania pytania zapisało się sześcioro pań Propozycja PJN opierała się m.in. na założeniu, i panów posłów. że rząd porozumiewa się – jest to coś w rodzaju okrą- Czy ktoś jeszcze chciałby się zapisać do zadania głego stołu – z bankami komercyjnymi, które obsłu- pytania? gują kredyty hipoteczne w walutach obcych. Właśnie Nie widzę. w wyniku tego porozumienia starają się znaleźć pe- Zamykam listę. wien kompromis i usztywnić kurs franka, o czym Czas na zadanie pytania to 1 minuta. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekty ustaw: o zmianie ustaw dotyczących kredytu konsumenckiego 288 oraz o zmianie ustawy Prawo bankowe

Wicemarszałek Ewa Kierzkowska my wnioski mniejszości Prawa i Sprawiedliwości, bo państwo oczekujecie, że każdy kredytobiorca będzie Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Kazimierz wytrawnym, twardym graczem giełdowym o silnych Moskal, Prawo i Sprawiedliwość. nerwach. To, co proponujecie, skutkowałoby tak na- Przypominam, że od godz. 21.30 mamy głosowa- prawdę tym (Dzwonek), że wielu kredytobiorców nia, a opóźnienie wynosi przeszło pół godziny. w najmniej dobrym dla siebie momencie przewaluto- Bardzo proszę, panie pośle. wałoby swój kredyt i konsekwencje tego byłyby na- Pan poseł Kazimierz Moskal, Prawo i Sprawiedli- prawdę groźne dla poszczególnych ludzi, a pewnie dla wość. całego systemu bankowego. Krótkie pytanie do pana posła sprawozdawcy. Pa- nie pośle, jak to będzie z tą dostępnością franka, Poseł Kazimierz Moskal: o którą wszyscy tu się martwią… Dziękuję. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Państwo Ministro- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: wie! To jest poważny problem, problem kilkuset ty- sięcy osób, problem spreadów. Myśląc o wszystkich, Dziękuję bardzo. pewnie dobrze, że też patrzymy i widzimy, że trzeba pewnym osobom, które znalazły się w trudnej sytuacji, pomóc. Poseł Izabela Leszczyna: Mam takie pytanie, czy to do projektodawcy, czy też do przedstawicieli ministerstwa. Po pierwsze, …jak te tabuny kredytobiorców ruszą do kanto- w których bankach – proszę wymienić te banki rów? Dziękuję bardzo. (Oklaski) – udzielono najwięcej kredytów w walucie obcej? Proszę też powiedzieć, które banki są najmniej ludzkie. Jeżeli marża wynosi nawet do 12%, to też Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: należałoby powiedzieć o tym wyraźnie z trybuny, chociaż ktoś powie, że to jest tajemnica, ale mimo Dziękuję. wszystko (Dzwonek), jeżeli są takie sytuacje, należa- Głos ma pan poseł Wiesław Rygiel, Polskie Stron- łoby to napiętnować. nictwo Ludowe. Jeszcze jedno pytanie. Jaka jest sytuacja w Unii Europejskiej, w krajach europejskich, w ogóle w prawie międzynarodowym, jak w innych państwach ten Poseł Wiesław Rygiel: problem został rozstrzygnięty? Dziękuję bardzo. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Mini- strze! Chciałbym zadać pytanie skierowane do mi- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: nisterstwa, ponieważ w toku prac nad projektem, pomimo kilkakrotnego zadawania pytania prezeso- Dziękuję. wi Związku Banków Polskich, który albo nie dosły- Głos zabierze pani posłanka Izabela Leszczyna, szał, albo tak omijał to pytanie, nie usłyszałem na Platforma Obywatelska. nie odpowiedzi. Otóż pytanie brzmiało następująco: Czy banki, Poseł Izabela Leszczyna: które funkcjonują na terenie Polski, w Europie i na świecie, bo one przecież funkcjonują nie tylko na te- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chciałabym renie Polski, wszędzie stosują takie same zasady ka- wyraźnie podkreślić, że nie zgadzam się ze stwier- muﬂowania obliczania spreadu, jak w wypadku pol- dzeniami wielu posłów, wielu mówców, że chcemy skiego konsumenta? To jest pierwsze pytanie. Czy pomóc komuś, kto się znalazł w trudnej sytuacji. tylko na terenie Polski ten spread nie był ujawniany Państwo może pomagać matkom samotnie wycho- w sposób precyzyjny w umowie, to, jaki sposób się wującym dzieci, bezrobotnym, rencistom, emery- kształtuje? tom, ale dlaczego kredytobiorcom? Tą ustawą chce- Drugie pytanie. Przepraszam za trochę prowoka- my wyeliminować pewną złą praktykę, można wręcz cyjny ton tego pytania, o sens rekomendacji Komisji powiedzieć, pazerność banków. Przestańmy mówić, Nadzoru Finansowego. Jaki jest sens tych rekomen- że pomagamy kredytobiorcom, bo zaraz odezwą się dacji, skoro nie są one wiążące? Czy one nie mają inne grupy i powiedzą: Dlaczego nam nie pomaga- czasami charakteru pobożnego życzenia li tylko, cze- cie? Nikomu nie pomagamy, eliminujemy pewną go przykładem jest rekomendacja z 2008 r. (Dzwo- bardzo złą praktykę. nek), czy ten instrument nie powinien być zastąpiony Mam nadzieję, że Wysoka Izba okaże takie poczu- innym w obliczu tak dużych nieprawidłowości i złych cie odpowiedzialności i zdrowy rozsądek, że odrzuci- praktyk? Dziękuję. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekty ustaw: o zmianie ustaw dotyczących kredytu konsumenckiego oraz o zmianie ustawy Prawo bankowe 289

Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Poseł Marek Matuszewski:

Dziękuję panu posłowi. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Pośle Spra- Pytanie zada pan poseł Jarosław Stawiarski, Pra- wozdawco! Kiedy Polacy brali kredyty hipoteczne wo i Sprawiedliwość. w szwajcarskiej walucie, złoty był silny, od 2 zł do 2,50 zł za jednego franka szwajcarskiego. Były to lata Poseł Jarosław Stawiarski: 2006, 2007 i początek 2008 r. Gospodarka była sta- bilna, kraj się rozwijał, zadłużenie było na stabilnym Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! i kontrolowanym poziomie. Gdy władzę objęła Plat- Najpierw odpowiem pani poseł. Nie chodzi o to, żeby forma Obywatelska, złoty systematycznie się osła- była pani wytrawnym graczem giełdowym. Odpo- biał. Jest to konsekwencja zadłużania kraju na wiem pani empirycznie. Wyjeżdża pani do Wielkiej niespotykaną skalę, ponad 300 mld zł w niespełna Brytanii, a wcześniej, 2 czy 3 lata temu wzięła pani 3,5 roku, braku reform, zatrudniania w urzędach na kredyt, w złotówkach czy w czymś takim, i pani pra- ogromną skalę, braku programu obecnego rządu na cując tam, zarabiając funty, musi mieć prawo do prze- rozwój kraju. W konsekwencji inwestorzy sprzedają walutowania, i to wszystko, w każdej chwili. Za rok złotówki, uciekają z naszego rynku, a złoty osiąga pani jedzie do Francji i we Francji jest to samo, do poziom 3,50 za jednego franka szwajcarskiego. Jed- Szwecji, do Danii, a tam są jeszcze korony, we Fran- nocześnie banki, których pan tak broni, w zdecydo- cji euro. To tak gwoli wyjaśnienia pani sensu naszej wanej większości tuczą się niemiłosiernie, na skalę pierwszej poprawki. nienotowaną w całej Unii Europejskiej. Z ostatnio Druga sprawa. Strasznie mnie irytuje, jak pań- opublikowanych danych o dochodach banków w Pol- stwo mówicie, że te poprawki są niekonstytucyjne. sce wynika, że są one na najwyższym w historii tego Przeczytam tylko artykuły z polskiej konstytucji. rynku poziomie. Pan doskonale o tym wie, bo jest pan Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym pań- obrońcą tych banków, a na samych spreadach w 2010 r. stwem prawnym, urzeczywistniającym zasady spra- banki zarobiły ponad 4 mld zł. Wszystko za rządów wiedliwości społecznej – to jest art. 2. Platformy Obywatelskiej. Zaproponowane zmiany Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolno- mają pomóc (Dzwonek) spłacającym kredyty… ści działalności gospodarczej... – art. 20. Jeszcze sekundkę. Władze publiczne prowadzą politykę sprzyjającą …poprzez zmniejszenie marży bankowej na tzw. zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych obywateli... spreadzie. Pytam przedstawicieli wnioskodawców: – art. 75 (Dzwonek) Czy to wystarczy, czy wystarczy franków szwajcar- Art. 76. Władze publiczne chronią konsumentów, skich dla wszystkich? Czy posłowie Platformy Oby- użytkowników i najemców przed działaniami zagra- watelskiej poprą dobry wniosek PIS-u, aby maksy- żającymi ich zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwu malny spread dla banków wynosił do 3%? oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Zakres tej ochrony określa ustawa. Nie mówcie państwo, że coś tutaj jest niekonsty- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: tucyjnego. Czy jest to niekonstytucyjne, to może się wypowiedzieć sąd konstytucyjny, czyli Trybunał Dziękuję uprzejmie, panie pośle. Konstytucyjny.

Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Poseł Marek Matuszewski:

Dziękuję panu posłowi. Byłoby to z korzyścią dla wszystkich Polaków. Dlaczego Platforma Obywatelska nie chce poprzeć dobrych rozwiązań ustawowych, niepozornych, się- Poseł Jarosław Stawiarski: gnąć głębiej do kieszeni bardzo bogatych…

Pytanie do posła sprawozdawcy. Jakie sankcje przewiduje się za to, że banki nie będą chciały przestrzegać Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: rekomendacji tej ustawy? Dziękuję. (Oklaski) Panie pośle, zdecydowanie panu dziękuję.

Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Poseł Marek Matuszewski: Dziękuję panu posłowi. Pytania zada pan poseł Marek Matuszewski, Pra- …dzięki waszym rządom banków? wo i Sprawiedliwość. I ostatnie… (Wesołość na sali) 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekty ustaw: o zmianie ustaw dotyczących kredytu konsumenckiego 290 oraz o zmianie ustawy Prawo bankowe

Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Poseł Krystyna Skowrońska:

Panie pośle, ostatnie słowo należy do mnie i chcia- Mam nadzieję, że projekt ten będzie służył łam panu powiedzieć, że gdyby pan zaczął od… uświadomieniu problemu w przypadku całego ryn- (Głos z sali: Brawo, panie pośle.) ku i klientów, którzy zaciągnęli kredyty walutowe. Gdyby pan zaczął od czytania pytań, a nie od (Oklaski) przypominania historii i martyrologii, to pewnie zmieściłby się pan w czasie. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Ostatnia osoba, pani posłanka Krystyna Skow- rońska, Platforma Obywatelska, zadaje pytanie. Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- Bardzo proszę. pana. (Poseł Marek Matuszewski: Jesteście przedstawi- Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Urzędu cielami zachodnich banków – z panem na czele.) Ochrony Konkurencji i Konsumentów pana Jarosła- wa Króla.

Poseł Krystyna Skowrońska: Wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Pano- Jarosław Król: wie Posłowie! Mój przedmówca zapomniał, że w Pol- sce i na świecie obowiązują reguły rynkowe, z gospo- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Urząd Ochrony darką nakazowo-rozdzielczą skończyliśmy, skończy- Konkurencji i Konsumentów przygotował stanowi- liśmy już. (Oklaski) sko rządu wobec propozycji nowelizacji ustawy Chciałabym powiedzieć, że to ważne, że uświa- o kredycie konsumenckim. Jak już zostało to do- domiliśmy się i ten obowiązek informacyjny, i te kładnie wyjaśnione, procedowany dzisiaj projekt zmiany, które będą wprowadzone tym projektem ustawy przybrał w tym momencie inny kształt ustawy, dadzą możliwość, a przede wszystkim uświa- – ustawy o zmianie ustawy Prawo bankowe i innych domiły klientom możliwość skorzystania z tego, ustaw. Niemniej jednak jeżeli chodzi o stanowisko rządu, które zostało zaprezentowane w stosunku do a nie jak w rekomendacji Komisji Nadzoru Finan- druku nr 4350, to jest ono jak najbardziej pozytyw- sowego z 2008 r., bo wtedy z tego mechanizmu ko- ne. Proszę państwa, poprzez wprowadzenie tych rzystało niewiele osób. rozwiązań poprawimy pozycję konsumenta, która Chciałabym zapytać pana ministra, czy tak jak niewątpliwie w tym momencie jest słabsza w stosun- przy kredycie konsumenckim jest obowiązek poda- ku do pozycji banków w relacjach dotyczących wania rzeczywistej stopy procentowej i możliwość kształtowania spreadu. porównania dla klientów, czy w przypadku ustalania Niezależnie od tego, że nad tym projektem ustawy marż dla banków takiego dodatkowego obowiązku toczyły się intensywne, i w szybkim tempie, prace nie można byłoby wprowadzić? w komisjach, w związku z czym nie ma stanowiska Co do kwestii, o której mówił pan poseł, wysokich rządu do aktualnej wersji projektu ustawy, nad któ- marż walutowych i obowiązku informacyjnego. (Dzwo- rym Sejm dzisiaj proceduje, mogę powiedzieć jako przedstawiciel Urzędu Ochrony Konkurencji i Kon- nek) Chciałabym powiedzieć, że jeśli chodzi o sankcje sumentów, że należy z pełną aprobatą podchodzić do dla banków, nie ma chyba potrzeby o tym mówić, bo rozwiązań, które zostały zaproponowane przez pań- banki muszą oceniać ryzyko zgodności, czyli muszą stwa posłów. W stanowisku rządu, które dotyczyło działać zgodnie z obowiązującymi przepisami. tylko propozycji z druku nr 4350, podkreślaliśmy Na koniec chciałabym powiedzieć, że jeśli chodzi m.in., że projekt wymaga doprecyzowania, jeżeli cho- o poprawki, wnioski mniejszości, które złożyło Pra- dzi o zakres uprawnień konsumenta. Propozycja, nad wo i Sprawiedliwość, wskazuje się na ich niezgod- którą państwo dzisiaj pracujecie, w dużej mierze ność z konstytucją. Inaczej traktowalibyśmy klien- uwzględnia te uwagi. tów, którzy mają kredyty walutowe z możliwością Jeżeli chodzi, proszę państwa, o pytania, które przewalutowania, a inaczej tych, którzy zaciągnęli zostały postawione, to nie wszystkie są skierowane kredyty złotowe i ingerowalibyśmy w swobodę dzia- do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Myślę, że na część odpowie przedstawiciel Minister- łalności umów. stwa Finansów. Jeżeli chodzi o pytanie dotyczące uwidaczniania spreadów, to jest to istotna sprawa. Chcę powiedzieć, Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: że Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów już dawno dostrzegł problem niskiej pozycji konsumenta Dziękuję, pani poseł. w relacjach z bankiem. Być może państwo mieliście 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekty ustaw: o zmianie ustaw dotyczących kredytu konsumenckiego oraz o zmianie ustawy Prawo bankowe 291

Wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji projekt, który został przedłożony Wysokiej Izbie, jak i Konsumentów Jarosław Król najbardziej zasługuje na poparcie. Mój przedmówca, pan prezes Król, udzielił już okazję zapoznać się z raportem spreadowym z wrze- paru odpowiedzi na pytania zadane stronie rządowej. śnia 2009 r., w którym ten mechanizm został dokład- Wobec tego odniosę się tylko do pozostałych pytań. nie opisany. Przeanalizowaliśmy to z tego punktu Jeśli chodzi o pytanie dotyczące sytuacji w in- widzenia, jak ta sytuacja przedstawia się w poszcze- nych krajach Unii Europejskiej, jak również pytanie gólnych bankach. Po przedłożeniu tego raportu zo- pana posła Rygla o politykę informacyjną banków stały podjęte, proszę państwa, działania zmierzające w Polsce i za granicą, to sytuacja jest bardzo różna, w takim kierunku, o jakim mowa w pytaniu, to zna- związana z prawem, które obowiązuje w różnych czy, w stosunku do jednego z banków został wysto- krajach Unii, w krajach Europy Zachodniej. Usta- sowany pozew do sądu ochrony konkurencji i konsu- wodawca nie przewiduje, żeby można było zaciągać mentów. W związku z tym w aspekcie informacyj- kredyty w obcej walucie, w związku z tym ten pro- nym, a więc dotyczącym tego, że konsument nie blem się nie pojawiał. Kwestia kredytów w walucie otrzymuje informacji o zasadach dotyczących spre- obcej jest rozpowszechniona w szeregu krajach Eu- adu, jakie powinny być mu w wystarczającym zakre- ropy Środkowej, na większą skalę na Węgrzech czy sie przekazane, sąd ochrony konkurencji i konsumen- w Rumunii. Tam sytuacja, jeśli chodzi o politykę tów w tej instancji przyznał rację prezesowi Urzędu informacyjną banków, jest mniej więcej podobna, Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Obecnie spra- występuje podobny problem. Wiemy, że są podejmowa jest w apelacji. Tworzenie mechanizmu nakazy- wane próby zmiany tego przez rząd węgierski, ale wania spreadu i porównywania spreadu nie wydaje nie będę tego komentował. mi się zasadne. Istotne jest to, aby konsument posia- Co do rekomendacji i sposobu wpływu nadzorcy dał prawo do spłacania kredytu w walucie obcej, co na działanie banków myślę, że panu posłowi chodzi- przewiduje przedkładany projekt. Istotne jest rów- ło o rekomendacje S i T. Sądzę, że to są miękkie nież, aby konsument został przez bank poinformo- regulacje, ale mają one, wydaje się, dosyć dobry wany w sposób jak najbardziej przejrzysty, transpa- efekt. Banki w dużej mierze je uwzględniają, jeżeli rentny. nie całkowicie. Jest to dobra praktyka i myślę, że Jeżeli chodzi o pytania dotyczące działalności ban- efektem tego jest chociażby fakt, co wielokrotnie ków i praktyk, które banki stosują, to Urząd Ochro- jest poruszane, że pomimo ewidentnego problemu, który państwo w swoim projekcie chcą wyartykuło- ny Konkurencji i Konsumentów podejmuje wiele po- wać, czyli kwestii spreadów, jakość portfela kredy- stępowań przeciwko bankom w sytuacjach, w których tów udzielanych w walutach jest dużo lepsza, czyli zagrożony jest zbiorowy interes konsumentów. Dzię- rekomendacja, którą kiedyś przesłała do banków kuję bardzo za uwagę. KNF, w większości przypadków była uwzględniona, a zatem działała na korzyść systemu bankowego. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

Dziękuję uprzejmie panu prezesowi. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana Dominika Radzi- Dziękuję panu ministrowi. wiłła. Głos zabierze sprawozdawca komisji pan poseł Sławomir Neumann. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Poseł Sławomir Neumann: Dominik Radziwiłł: Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zgodnie z apelem Postaram się odpowiedzieć na kilka pytań, które były pani marszałek będę mówił bardzo krótko. skierowane do mnie. Nie będę wskazywał banków, Jeżeli chodzi o dwie pozostałe ustawy, czyli z dru- które udzielały najwięcej kredytów, bo te dane są ków sejmowych nr 4413 i 4381, to niestety w tej chwi- dostępne na stronach informacyjnych KNF i można li nie ma stanowiska rządu w tej sprawie, natomiast się z nimi zapoznać. To nie jest miejsce, żeby robić mogę przedstawić wyłącznie stanowisko ministra reklamę lub antyreklamę niektórych instytucji ﬁ- ﬁnansów. Chciałbym powiedzieć, że generalnie z apro- nansowych, bo nie to jest celem przedłożenia. batą przyjmujemy propozycję przewidującą ułatwie- Pytanie, które często się pojawiało, dotyczyło do- nia w spłacie kredytów czy też kredytów indeksowa- stępności franka. Mówiono między innymi o tym, że nych w dewizach, umożliwiającą ich spłatę bezpo- za chwilę w kantorach nie będzie franków i że kurs średnio w walucie. Braliśmy udział w wypracowywa- franka będzie jeszcze wyższy. Szanowni państwo, niu tego rozwiązania i popieramy je. Naszym zdaniem Wysoka Izbo, frank jest dostępny nie tylko w kanto- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekty ustaw: o zmianie ustaw dotyczących kredytu konsumenckiego 292 oraz o zmianie ustawy Prawo bankowe

Poseł Sławomir Neumann kę, proponuję, aby Sejm skierował ten projekt ponownie do Komisji Finansów Publicznych w celu przed- rach, ale też i w innych bankach. Jeżeli czytacie pań- stawienia sprawozdania. stwo uważnie prasę ekonomiczną, a także słuchacie Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że pewnych informacji, które płyną z niektórych ban- Sejm propozycję przyjął. ków, to zauważacie, że są już dzisiaj banki, które chcą Sprzeciwu nie słyszę. oferować franki klientom innych banków z 3-procen- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 44. tową marżą. Powoli powstaje między bankami kon- porządku dziennego: Pierwsze czytanie komi- kurencja międzybankowa, która jest bardzo silna syjnego projektu uchwały w sprawie zmiany Re- i która tylko się nasili, tak że otworzy się nowe pole, gulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druk które pozwoli przejmować klientów innych banków. nr 4484). Nie mam obaw co do tego, że Polacy będą musieli Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Bud- szukać w mieście kantorów, a w kantorach szukać nika w celu przedstawienia uzasadnienia projektu franków. Franki będą dostępne w innych bankach, uchwały. które do tej pory nie stosowały wysokich spreadów. Te banki będą miały przewagę konkurencyjną, co jednocześnie zmusi banki, które dzisiaj stosują spre- Poseł Jerzy Budnik: ady w wysokości kilkunastu procent, do obniżenia swoich marż, co z kolei spowoduje spadek stóp spre- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt adowych do poziomów akceptowalnych, czyli kilku w imieniu wnioskodawców, czyli Komisji Regulami- procent. nowej i Spraw Poselskich, omówić i uzasadnić komi- Co do zgodności poprawek z konstytucją, o której syjny projekt uchwały w sprawie zmiany Regulaminu mówił pan poseł Stawiarski, który cytował artyku- Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, druk nr 4484. ły z konstytucji, odsyłam wszystkich, którzy mają Potrzeba dokonania proponowanych przez komi- wątpliwości, do ostatnich analiz dokonanych przez sję zmian wynika z konieczności dostosowania brzmie- Biuro Analiz Sejmowych, związanych z konstytu- nia przepisów regulaminu Sejmu do zmian wynika- cyjnością tych rozwiązań. Te analizy wyraźnie jących z nowelizacji ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. wskazują zapisy konstytucji, które mogą być naru- o działalności lobbingowej w procesie stanowienia szone tymi rozwiązaniami. Komisja, pracując nad prawa, które zostały dokonane ustawą z dnia 25 mar- tym projektem, aby nie było żadnego ryzyka co do ca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych możliwości zaskarżenia tej ustawy, nie chciała wpro- dla obywateli i przedsiębiorców. Do znowelizowanej wadzać takich przepisów, żeby nie dawać Związkowi ustawy o działalności lobbingowej w procesie stano- Banków Polskich czy poszczególnym bankom szans wienia prawa wprowadzono m.in. możliwość alterna- na jej zaskarżenie i w efekcie niewprowadzenie tych tywnego składania oświadczeń zamiast zaświadczeń przepisów w życie. o wpisie do rejestru podmiotów wykonujących zawo- Teoria mówiąca o tym, że złotówka osłabiła się dowo działalność lobbingową. wtedy, kiedy Platforma przejęła władzę, jest rzeczy- Zmiany, które proponuje komisja, dotyczą dwóch wiście dość nowatorska ekonomicznie i trudno z nią artykułów regulaminu Sejmu. Zmiana pierwsza do- w ogóle dyskutować. Jeżeli jest pan taki sprawny tyczy art. 70c, który mówi o dokumentach, jakie na- w liczeniu i przeliczaniu kursu złotego i franka, pro- leży złożyć do zgłoszenia zainteresowania pracami siłbym, aby przeliczył pan kurs dolara do franka nad projektem ustawy. Po uchwaleniu tej zmiany bę- i euro do franka w tym czasie. Wtedy zobaczyłby pan dzie można złożyć alternatywnie zaświadczenie albo poseł, że mechanizmy, które działają na rynku wy- oświadczenie o wpisie do rejestru podmiotów wyko- miany walut, są jednak bardziej skomplikowane niż nujących zawodowo działalność lobbingową. Ponie- się panu posłowi wydaje. Rozumiem jednak, że każdy waż w znowelizowanej ustawie składanie takich może odbierać ekonomię i zasady działające na rynku oświadczeń zostało obwarowane rygorem odpowie- ﬁnansowym tak, jak uważa. dzialności karnej, zmiana w tym artykule została To były główne pytania, które kierowano do spra- uzupełniona o obowiązek zawierania w oświadczeniu wozdawcy komisji. W imieniu komisji jeszcze raz klauzuli następującej treści: Jestem świadomy odpo- dziękuję za szybką i merytoryczną pracę. Wierzę, że wiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświad- na tym posiedzeniu będziemy w stanie tę ustawę czenia. przyjąć. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Druga zmiana dotyczy art. 201b, który traktuje o dokumentach, jakie podmiot wykonujący zawodową działalność lobbingową musi załączyć do wniosku Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: o wydanie okresowej karty wstępu do budynków po- zostających w zarządzie Kancelarii Sejmu. Ten prze- Dziękuję panu posłowi. pis, zgodnie z nowelizowaną ustawą, został uzupełnio- Zamykam dyskusję. ny o obowiązek zawarcia w oświadczeniu klauzuli W związku z tym, że w czasie drugiego czytania następującej treści: Jestem świadomy odpowiedzial- zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- ności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu RP 293

Poseł Jerzy Budnik Szanowni Państwo! Pan poseł Budnik szczegóło- wo uzasadnił zmiany, które zostaną wprowadzone To są wszystkie zmiany proponowane przez wnio- w przedmiotowej uchwale. Mogę tylko jednoznacznie skodawców. Art. 2 przedłożenia komisyjnego dotyczy powiedzieć, że stanowisko Klubu Parlamentarnego natomiast wejścia w życie omawianej przeze mnie Platforma Obywatelska jest pozytywne i będziemy uchwały. Proponujemy, aby weszła ona w życie z dniem za nią głosować. Dziękuję bardzo. (Oklaski) ogłoszenia. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu Ko- misji Regulaminowej i Spraw Poselskich wnioskuję Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: o podjęcie uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Dziękuję uprzejmie panu posłowi. Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w brzmieniu zawar- Stanowisko klubu Prawo i Sprawiedliwość przed- tym w druku nr 4484. Dziękuję bardzo. (Oklaski) stawi pani posłanka Barbara Bartuś. Bardzo proszę. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

Dziękuję uprzejmie panu posłowi. Poseł Barbara Bartuś: Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność czeń w imieniu klubów i koła. i zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamen- Otwieram dyskusję. tarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec projektu Pan poseł Łukasz Borowiak, Platforma Obywa- uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rze- telska. czypospolitej Polskiej, druk nr 4484. Bardzo proszę, panie pośle. Projekt komisyjny pochodzi z 26 lipca br., dzisiaj mamy 28 lipca. Wydaje się, że proponowane zmiany są oczywiste, konieczne i wynikają z wejścia w życie Poseł Łukasz Borowiak: nowelizacji ustawy o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa. Zmiany do tej ustawy zo- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam stały wprowadzone ustawą z 25 marca 2011 r. o ogra- zaszczyt i przyjemność przedstawić stanowisko Klu- niczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przed- bu Parlamentarnego Platforma Obywatelska wobec siębiorców. Jednakże termin przedstawienia projek- komisyjnego projektu uchwały w sprawie zmiany Re- tu i krótki czas pracy komisji nad projektem uchwa- gulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Chodzi ły skłaniają mnie do tego, żeby głębiej się nad tym o zmiany wynikające z nowelizacji ustawy z dnia projektem zastanowić. 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie Tak jak powiedziałam, w tym momencie zmiany stanowienia prawa, które zostały dokonane ustawą wydają się oczywiste, idziemy w kierunku zastępo- z dnia 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, Dz. U. wania zaświadczeń oświadczeniami i wprowadzamy Nr 106, poz. 622, druk nr 4484. tutaj tę możliwość. Pracując już czwarty rok w tej Istotą proponowanych zmian regulaminu w dro- Izbie, przekonałam się niejednokrotnie, że coś, co dze stosownej uchwały Sejmu jest dostosowanie wydaje się bardzo potrzebne, bardzo oczywiste, bar- brzmienia jego zapisów do zmian wynikających z no- dzo proste, później, przy stosowaniu tego uchwalone- welizacji ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności go przez nas prawa, przysparza stosującym wiele lobbingowej w procesie stanowienia prawa, która zo- problemów. Dzisiaj, mając w zasadzie jeden dzień na stała dokonana ustawą z dnia 25 marca 2011 r. analizę, jeden dzień w trakcie prac sejmowych, kiedy o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywa- wszyscy pracujemy też nad innymi ustawami, wyda- teli i przedsiębiorców. je mi się, że jest to zbyt krótki okres, aby jednoznacz- Do ustawy o działalności lobbingowej wprowadzo- nie stwierdzić, że z pewnością ten projekt uchwały no, pod rygorem odpowiedzialności karnej, możliwość musi być w tym momencie pilnie przyjęty i że jest to alternatywnego składania oświadczeń zamiast tylko najlepsze, co dzisiaj proponujemy. W związku z tym, zaświadczeń o wpisie do rejestru podmiotów wyko- skracając swoją wypowiedź, aby można było nadrobić nujących zawodową działalność lobbingową. Powyż- te zaległości czasowe, które już teraz mamy, powiem sze regulacje powodują konieczność zmian w regula- tylko tyle, że Klub Parlamentarny Prawo i Sprawie- minie Sejmu. dliwość, który tutaj reprezentuję, w ramach protestu Zgodnie z uchwałą zmianie ulegnie treść art. 70c przeciwko takiemu stanowieniu prawa, ale też z pew- ust. 4 pkt 1 oraz art. 201b ust. 5 regulaminu Sejmu. nymi wątpliwościami szczególnie co do tej drugiej Artykuły te zawierają wskazania, jakie dokumenty części, co do pkt 2, czy to jest najwłaściwsza regula- musi załączyć osoba wykonująca zawodową działal- cja, którą wprowadzamy, taka regulacja, którą w tym ność lobbingową, składając wniosek o wydanie okre- momencie musimy już wprowadzić, w głosowaniu sowej karty wstępu do budynków pozostających w za- nad tym projektem uchwały wstrzyma się od głosu. rządzie Kancelarii Sejmu. Dziękuję bardzo. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 294 Projekt uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu RP

Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: ba do Prezydium Sejmu, do pana przewodniczącego, żeby być może również tamtym projektom nadać tryb Dziękuję bardzo, pani poseł. nieco lepszy niż ten, który ich dzisiaj dotyczy. Dzię- W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycz- kuję za uwagę. nej głos zabierze pan poseł Witold Gintowt-Dziewał- towski. Bardzo proszę. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

Dziękuję panu posłowi. Poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski: W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowe- go głos zabierze pan poseł Mirosław Pawlak. Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu mojego klubu, Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej, przedkładam nasze stanowisko wo- Poseł Mirosław Pawlak: bec projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Projekt uchwały Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam satysfakcję jest prostą konsekwencją zmian, jakie zostały wpro- w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego wadzone w ustawie o działalności lobbingowej w mar- przedstawić stanowisko w procedowanej materii. cu tego roku. Od tamtej pory upłynęło stosunkowo W miarę upływu czasu, a także pojawiających się niewiele czasu. Ten projekt – jak moja przedmówczy- nowych sytuacji, których nie mógł przewidzieć Sejm ni słusznie zauważyła – jest uchwalany w trybie iście w roku 1992 – w uchwale statuującej jego prace za- ekspresowym i wcale nie jestem pewien, czy koniecz- istniała pilna potrzeba jej nowelizacji. Uzupełnienie nie tak szybko trzeba było w tym zakresie działać. uchwały jako Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Tym bardziej że projekt uchwały nie przewiduje też Polskiej dostosowane jest do zmian ustawy o działal- żadnego vacatio legis. Nie daje żadnej szansy tym, ności lobbingowej, bowiem to do tej ustawy wprowa- którzy mają to prawo stosować, do przygotowania się dzono możliwość alternatywnego składania oświad- do nowych przepisów, albowiem są one nieco nowsze czeń, zamiast tylko zaświadczeń, o wpisie do rejestru od tych, które do tej pory obowiązują. Celem obu no- podmiotów wykonujących zawodową działalność lob- welizacji, tej dotyczącej ustawy lobbingowej, jak też bingową. Składanie przedmiotowych oświadczeń ob- tego regulaminu, było i jest uproszczenie procedur, warowane zostało rygorem odpowiedzialności karnej. które są stosowane zwłaszcza w stosunku do osób, Pierwsza zmiana polega na umożliwieniu złożenia które prowadzą w Sejmie działalność lobbingową, oświadczenia o wpisie do rejestru podmiotów, o któ- ograniczenie barier biurokratycznych, ułatwienie rych mowa powyżej, bądź oświadczenia o wpisie do życia, ale także prowadzenia działalności gospodar- rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Są- czej zarówno obywatelom, jak i przedsiębiorcom. Cel dowym, przy załączeniu stosownych dokumentów. zbożny i należy go niewątpliwie popierać. Natomiast Druga zmiana polega na umożliwieniu złożenia al- pytanie: Czy skutek pożądany zostanie osiągnięty? ternatywnie oświadczenia. Przepis zawiera także Co do tego pewności nie mamy. Wczytując się dokład- wskazanie, jakie dokumenty należy załączyć, skła- nie w treść przedłożenia, można zauważyć, że wpro- dając wniosek o wydanie okresowej karty wstępu do wadzamy pewne rozwiązania, które nie ucieszą osób budynków Kancelarii Sejmu RP. Klub Poselski Pol- mających się do nich dostosować. Wprowadzamy skiego Stronnictwa Ludowego w pełni akceptuje pro- pewne nowe obowiązki, które utrudnią prowadzenie ponowane rozwiązania i opowie się za ich przyjęciem. działalności lobbingowej. A dzisiaj w Sejmie – wszy- Dziękuję. (Oklaski) scy to zauważamy, na posiedzeniu komisji regulaminowej parokrotnie już o tym była mowa i wysłuchi- wano także opinii osób zainteresowanych – ale chyba Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: poza Sejmem też, dużo łatwiej lobbować, nie będąc zawodowym lobbystą. To coś oznacza. To również Dziękuję panu posłowi. oznacza, że prowadzenie tego rodzaju działalności Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- odbywa się, a być może musi odbywać się z pominię- pana. ciem obowiązującego prawa. To jest zły sygnał dla Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wniosko- Wysokiej Izby. dawców pana posła Jerzego Budnika. Niemniej jednak mój klub, pani marszałek, Wy- soka Izbo, poprze proponowaną nowelizację, ale jed- nocześnie chcielibyśmy zwrócić uwagę na to, o czym Poseł Jerzy Budnik: już parokrotnie mówiliśmy, że w szuﬂadach komisji regulaminowej znajdują się propozycje innych zmian Dziękuję. regulaminowych, zalegające tam od miesięcy, a może Pani Marszałek! Chciałbym, po pierwsze, podzię- i lat, które jakoś nie mogą doczekać się uruchomienia kować posłom, którzy zabierali głos w debacie, za prac legislacyjnych z nimi związanych. Stąd też proś- rzeczową dyskusję. Rozumiem uwagi i zastrzeżenia 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu RP 295

Poseł Jerzy Budnik Do trzeciego czytania projektu uchwały przystą- pimy w bloku głosowań. zgłaszane przez panią poseł Bartuś. Chciałbym prze- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 29. prosić za takie tempo pracy nad tym projektem. Wo- porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji lałbym, żeby komisja miała więcej czasu, o co pani Edukacji, Nauki i Młodzieży o poselskim projek- poseł wnosiła czy też jak pani poseł sobie życzyła. cie ustawy o nadaniu nowej nazwy Uniwersyte- Jest tu ewidentne zaniedbanie służb prawnych kan- towi Humanistyczno-Przyrodniczemu Jana Ko- celarii, które za późno zorientowały się, że ustawa chanowskiego w Kielcach (druki nr 4388 i 4448). o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywa- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji teli, która zmieniła ustawę o działalności lobbingowej panią posłankę Irenę Tomaszak-Zesiuk. podczas stanowienia prawa, weszła w życie z dniem 1 lipca tego roku, więc obowiązuje ona już od czterech tygodni. Gdyby dziś zgłosił się lobbysta wykazujący Poseł Sprawozdawca zainteresowanie pracami nad projektem ustawy Irena Tomaszak-Zesiuk: i chciał złożyć oświadczenie, a nie zaświadczenie – teraz ma możliwość wyboru alternatywnego – nie Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt mógłby tego zrobić, bo nie przewidzieliśmy tego przedstawić państwu sprawozdanie Komisji Eduka- w regulaminie. Chodzi o to, żeby od dziś, od momen- cji, Nauki i Młodzieży o poselskim projekcie ustawy tu ogłoszenia tej uchwały – oby to nastąpiło jak naj- o nadaniu nowej nazwy Uniwersytetowi Humani- szybciej – wszyscy, także lobbyści, mieli prawo do styczno-Przyrodniczemu Jana Kochanowskiego w Kiel- skorzystania z tej możliwości wyboru alternatywne- cach, zawartym w drukach nr 4388 i 4448. go: zaświadczenie o wpisie do rejestru albo jego Zgodnie z treścią projektu ustawy Uniwersyteto- oświadczenie z tą klauzulą, o której mówiłem. Tak wi Humanistyczno-Przyrodniczemu Jana Kocha- więc mogę tylko przeprosić za taki szybki tryb. Mam nowskiego w Kielcach nadaje się nazwę Uniwersytet nadzieję, że coraz rzadziej będziemy w takim tempie Jana Kochanowskiego w Kielcach. Ustawa ma wejść w życie z dniem 1 października 2011 r. procedowali nad zmianami w regulaminie Sejmu. Ustawa z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy Pan poseł Gintowt-Dziewałtowski ma rację, że Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach można mieć dużo zastrzeżeń do funkcjonowania naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i ty- przepisów dotyczących lobbingu na terenie Sejmu, tule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych ale to nie jest przedmiot naszego dzisiejszego zainte- innych ustaw zmieniła treść przepisu art. 3 ust. 1 resowania, warto byłoby się rzeczywiście pochylić ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie nad tymi przepisami i podjąć próbę odpowiedzenia wyższym. Zgodnie ze znowelizowanym przepisem sobie na pytanie, dlaczego oficjalny, zawodowy lob- art. 3 ust. 1 ww. ustawy wyraz „uniwersytet” może bing nie cieszy się taką popularnością w Sejmie, jest być używany w nazwie uczelni, której jednostki or- – jak pan poseł słusznie zauważył – obchodzony przez ganizacyjne posiadają uprawnienia do nadawania innego rodzaju aktywny udział lobbystów w procesie stopnia naukowego doktora co najmniej w 10 dyscy- stanowienia prawa. plinach, w tym co najmniej po 2 uprawnienia w każ- To są odpowiedzi na państwa posłów uwagi zgło- dej z następujących grup dziedzin nauki: w dziedzi- szone w trakcie debaty. Pani marszałek, ponieważ nie nauk humanistycznych, prawnych, ekonomicznie został złożony wniosek o odrzucenie projektu nych lub teologicznych, w dziedzinie nauk matema- uchwały w pierwszym czytaniu, wnoszę o niezwłocz- tycznych, fizycznych, nauk o Ziemi lub technicznych, ne przystąpienie do drugiego czytania. Dziękuję bar- w dziedzinie nauk biologicznych, medycznych, che- dzo. (Oklaski) micznych, farmaceutycznych, rolniczych lub wetery- naryjnych. Powołany przepis wchodzi w życie z dniem 1 października 2011 r. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego w Kielcach spełnia kryteria usta- Dziękuję uprzejmie panu posłowi. wowe związane z liczbą posiadanych uprawnień do Zamykam dyskusję. nadawania stopnia naukowego doktora, tj. posiada W dyskusji zgłoszono wniosek o niezwłoczne przy- uprawnienia do nadawania następujących stopni stąpienie do drugiego czytania. naukowych doktora: 4 uprawnienia w dziedzinie Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że nauk humanistycznych w dyscyplinach: historia, Sejm propozycję przyjął. językoznawstwo, nauki o polityce, pedagogika, 2 upraw- Sprzeciwu nie słyszę. nienia w dziedzinie nauk fizycznych i nauk o Ziemi Przystępujemy do drugiego czytania projektu w dyscyplinach: fizyka, geografia, 2 uprawnienia uchwały. w dziedzinach nauk biologicznych i nauk chemicz- Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos nych w dyscyplinach: biologia, chemia. Ponadto w drugim czytaniu tego projektu uchwały? uczelnia posiada uprawnienia do nadawania stopnia Nikt się nie zgłasza. naukowego doktora w dziedzinie nauk plastycznych 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy 296 Uniwersytetowi Humanistyczno-Przyrodniczemu Jana Kochanowskiego w Kielcach

Poseł Sprawozdawca Irena Tomaszak-Zesiuk która mnoży pozytywne efekty dla uczelni, praco- dawców i regionu jako całości. To ogromnie cenne w dyscyplinie sztuki piękne oraz w dziedzinie nauk zjawisko i realna szansa na rozwój regionu. o zdrowiu. Powyższe uprawnienia potwierdzają sto- Powstanie klasycznego uniwersytetu wpłynie po- sowne decyzje Centralnej Komisji do Spraw Stopni zytywnie na rozwój województwa świętokrzyskiego i Tytułów. i jego stolicy – Kielc. Uczelnia miała od samego po- Stosownie do treści przepisu art. 18 ust. 3 ustawy czątku jej istnienia wielki wpływ na rozwój regionu z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym poprzez kształcenie młodych ludzi i zaangażowanie oraz § 66 ust. 2 pkt 21 Statutu Uniwersytetu Hu- środowiska akademickiego w życie kulturalne, na- manistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego ukowe, gospodarcze i społeczne. w Kielcach uchwałą nr 18/2011 Senat Uniwersytetu Dlatego też jako sprawozdawca Komisji Edukacji, Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskie- Nauki i Młodzieży z pełnym przekonaniem przeka- go w Kielcach pozytywnie zaopiniował zmianę nazwy zuję Wysokiej Izbie to sprawozdanie i w imieniu ko- uczelni z dotychczasowej na Uniwersytet Jana Ko- misji rekomenduję Wysokiej Izbie przyjęcie przedło- chanowskiego w Kielcach. żonego projektu ustawy z druku nr 4388 bez popra- Inicjatywa powołania pełnoprawnej uczelni typu wek. Dziękuję bardzo. (Oklaski) uniwersyteckiego znajduje pełne poparcie przedstawicieli terenowej administracji rządowej, władz sa- morządowych wszystkich szczebli i przede wszystkim Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: społeczności lokalnej. Projektowana ustawa dotyczy publicznej uczelni, Dziękuję uprzejmie, pani poseł. jej studentów, doktorantów i pracowników nauko- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- wych i nie jest objęta prawem Unii Europejskiej. rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- Należy też podkreślić, że wejście w życie ustawy czeń w imieniu klubów i koła. nie będzie miało bezpośredniego wpływu na sektor Otwieram dyskusję. finansów publicznych. Koszty związane ze zmianą Głos zabierze pani posłanka Marzena Okła-Drew- nazwy uczelni są niewielkie. To koszty wymiany pie- nowicz w imieniu klubu Platforma Obywatelska. częci, tablic, wizytówek, legitymacji studenckich. Koszty te zostaną pokryte ze środków będących w dyspozycji uczelni. Poseł Marzena Okła-Drewnowicz: Jednocześnie warto podkreślić, co podnoszono podczas dyskusji w Komisji Edukacji, Nauki i Mło- Dziękuję, pani marszałek. dzieży, w której głos zabrała m.in. Jej Magnificencja Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przypadł mi w udzia- rektor Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodnicze- le zaszczyt przedstawienia stanowiska Klubu Parla- go Jana Kochanowskiego w Kielcach prof. Regina mentarnego Platforma Obywatelska dotyczącego Renz, że powstanie klasycznego uniwersytetu stwo- projektu ustawy o nadaniu nowej nazwy Uniwersy- rzy nowe możliwości kształcenia: nowe kierunki stu- tetowi Humanistyczno-Przyrodniczemu Jana Kocha- diów, studiów podyplomowych, nowe specjalności, nowskiego w Kielcach. kształcenie na kierunkach zamawianych, staże, spo- Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana woduje ściślejszą współpracę z przedsiębiorcami i wy- Kochanowskiego w Kielcach spełnia wymogi sta- kreowanie u samych studentów postaw przedsiębior- wiane przez znowelizowane Prawo o szkolnictwie czych, co z pewnością pozytywnie może wpłynąć na wyższym, stawiane stawiane uczelniom ubiegają- zmniejszenie bezrobocia na terenie województwa cym się o tytuł uniwersytetu klasycznego. Uczelnia świętokrzyskiego i nie tylko, bo ponad 60% studen- posiada 10 uprawnień do nadawania stopnia dokto- tów to mieszkańcy województwa świętokrzyskiego, ra, w tym 4 w dziedzinie nauk humanistycznych ale 20% pochodzi już z województwa łódzkiego, a 20% w dyscyplinach: historia, językoznawstwo, nauki z innych regionów Polski. o polityce i pedagogika, 2 uprawnienia do nadawa- Rozwój uczelni skorelowany jest z systematyczną nia stopnia doktora w dziedzinach nauk fizycznych rozbudową jej bazy naukowo-dydaktycznej. Wykorzy- i nauk o ziemi w dyscyplinach fizyka i geografia oraz stywane są w tym celu środki finansowe z Unii Eu- 2 uprawnienia w dziedzinach nauk biologicznych ropejskiej i budżetu państwa. Łączne nakłady finan- i nauk chemicznych w dyscyplinach biologia i che- sowe na inwestycje w latach 2005–2013 to kwota mia. Ponadto uczelnia posiada uprawnienia do blisko 287 mln zł. nadawania stopnia doktora w dziedzinie nauk pla- W 2011 r. rozpoczęła się realizacja kolejnych stycznych, w dyscyplinie sztuki piękne, oraz w dzie- przedsięwzięć inwestycyjnych, m.in. budowa Cen- dzinie nauk o zdrowiu. trum Przedsiębiorczości i Biznesu na łączną kwotę Uniwersytet w Kielcach jest największą uczelnią 31,4 mln zł. Współpraca z instytucjami otoczenia biz- publiczną w regionie świętokrzyskim, zatrudnia nesu i pracodawcami, przedsiębiorcami wpływa nie- 1767 pracowników, w tym 1002 nauczycieli akade- zwykle korzystnie na poprawę konkurencyjności i na mickich, 244 profesorów i doktorów habilitowanych innowacyjność regionu. Wzmacnia przedsiębiorczość, oraz 559 adiunktów i asystentów. Na siedmiu wy- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Uniwersytetowi Humanistyczno-Przyrodniczemu Jana Kochanowskiego w Kielcach 297

Poseł Marzena Okła-Drewnowicz Poseł Beata Kempa: działach uczelni, w tym dwóch w ramach ﬁlii w Piotr- Dziękuję, pani marszałek. kowie Trybunalskim, prowadzone jest kształcenie Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z tego miejsca pra- na 35 kierunkach studiów, w ramach 150 specjalno- gnę przywitać obecnych na galerii przedstawicieli ści. W roku akademickim 2010/2011 studiowało tu i szefów Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodni- łącznie 19 840 studentów i 1730 słuchaczy studiów czego Jana Kochanowskiego w Kielcach, na czele podyplomowych. z panią rektor Reginą Renz, z panem prorektorem Od lat jest to dla tutejszego środowiska akademic- Semaniakiem, z panem profesorem Cabanem. Powi- kiego prawdziwa Alma Mater, której tak zmieniające tajmy ich serdecznie, bo to m.in. dzięki nim i ich pra- się mury przez z górą cztery dekady opuściły legiony cy, a także całej społeczności akademickiej będzie można za chwilę mówić o wielkim sukcesie. ludzi służących dzisiaj regionowi na wielu polach, Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na wstępie pragnę stanowiskach i w rozlicznych dziedzinach życia, tak- podkreślić, że Klub Parlamentarny Prawo i Sprawie- że ludzi kształcących obecnie swoje dzieci i wnuki. dliwość będzie popierał w całej rozciągłości projekt Warto dodać, że kielecka uczelnia należy do szkół ustawy o nadaniu nowej nazwy Uniwersytetowi Hu- wyższych, które od lat prowadzą systematyczną manistyczno-Przyrodniczemu Jana Kochanowskiego współpracę naukową z zagranicą. Owocuje to wielo- w Kielcach. Przypomnę, że pod wnioskiem w projek- ma konferencjami i sympozjami naukowymi organi- cie poselskim podpisał się pan prezes Jarosław Ka- zowanymi wspólnie z placówkami m.in. z Niemiec, czyński. Francji, Czech, Słowacji, Japonii, Litwy, Rosji, Łotwy Przedstawiony poselski projekt ustawy o nadaniu i Ukrainy. nowej nazwy Uniwersytetowi Humanistyczno-Przy- Uczelnia w latach 2005–2011 pozyskała ponad rodniczemu Jana Kochanowskiego przewiduje zmia- 51 mln zł w ramach środków Europejskiego Fundu- nę dotychczasowej nazwy na Uniwersytet Jana Ko- szu Społecznego. Rozwój uczelni skorelowany jest chanowskiego. Jest to zatem przekształcenie w tzw. z systematyczną rozbudową jej bazy naukowo-dydak- uniwersytet klasyczny, po spełnieniu wielu bardzo tycznej. Wykorzystywane w tym celu środki struk- poważnych wymogów, które stawia prawo. To proces, turalne Unii Europejskiej i dotacje z budżetu pań- który był kontynuowany przez wiele lat. Należy pod- stwa zamkną się w latach 2005–2013 kwotą prawie kreślić wielki wkład zarówno środowiska naukow- 300 mln zł. ców, jak i studentów, ale także wielu przyjaciół tej znakomitej uczelni na ziemi świętokrzyskiej. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zmianę nazwy na Jeśli chodzi o tradycję, historię, warto wspomnieć, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach nale- że tradycje kształcenia na poziomie wyższym w Kiel- ży traktować jako konsekwencję dynamicznego roz- cach sięgają początków XIX w., kiedy z inicjatywy woju uczelni i jej infrastruktury naukowo-dydaktycz- księdza Stanisława Staszica powstała Szkoła Akade- nej oraz szerokiej oferty kształcenia powiązanej z wy- miczno-Górnicza (1816-1826), która wykształciła sokim poziomem badań naukowych, udokumentowa- kadrę kilkudziesięciu pierwszych inżynierów górnic- nych m.in. uprawnieniami do nadawania stopni na- twa i hutnictwa. W czasie okupacji istniały konspira- ukowych. Powstanie Uniwersytetu Jana Kochanow- cyjne kursy uniwersyteckie w Kielcach jako agendy skiego w Kielcach wpłynie niewątpliwie pozytywnie tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich. Na bazie na rozwój woj. świętokrzyskiego i jego stolicy Kielc. studiów nauczycielskich w Kielcach, Busku i Ostrow- Będzie to prawdziwe święto dla wszystkich, którym cu, a także częściowo w Radomiu, w 1969 r. powsta- Świętokrzyskie leży na sercu. Dla nas, parlamenta- ła wyższa szkoła zawodowa pod nazwą Wyższa Szko- rzystów w tej Izbie, to rzeczywiście wyjątkowy czas, ła Nauczycielska, przekształcona w 1973 r. w Wyższą ponieważ na początku tej kadencji przekształcaliśmy Szkołę Pedagogiczną. W 1979 r. uczelnia przyjęła za Akademię Świętokrzyską w uniwersytet przymiotni- patrona Jana Kochanowskiego. 1 września 1981 r. kowy, a dzisiaj, na koniec tej kadencji, dane nam bę- utworzono wydział zamiejscowy w Piotrkowie Try- dzie dokonać przekształcenia uniwersytetu przy- bunalskim, z dwoma wydziałami, nauk społecznych i ﬁlologiczno-historycznym. miotnikowego w uniwersytet klasyczny. Pierwsze uprawnienia do doktoryzowania uczel- Dlatego też Klub Parlamentarny Platformy Oby- nia uzyskała w grudniu 1989 r. z zakresu historii. watelskiej poprze projekt ustawy, na którą czeka za- Wtedy liczba profesorów zwyczajnych i nadzwyczaj- równo świętokrzyskie środowisko naukowe, jak i cała nych wynosiła 55, docentów z habilitacją – 12, dok- lokalna społeczność. Dziękuję. (Oklaski) torów – 207, a kształciło się ok. 7 tys. studentów. W 1992 r. powstał nowy wydział, zarządzania i administracji. W grudniu 1998 r. uzyskano uprawnie- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: nia do nadawania stopnia doktora w zakresie języko- znawstwa. Później, w październiku 2000 r., odbyło Dziękuję uprzejmie, pani poseł. się przekształcenie WSP w akademię. 1 października W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość głos za- 2000 r. utworzono Instytut Kształcenia Medycznego. bierze pani posłanka Beata Kempa. W 2002 r. uzyskano uprawnienie do nadawania stop- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy 298 Uniwersytetowi Humanistyczno-Przyrodniczemu Jana Kochanowskiego w Kielcach

Poseł Beata Kempa Poseł Sławomir Kopyciński: nia doktora habilitowanego w zakresie historii, od Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dro- 1 września 2005 r. uprawnienia do doktoryzowania dzy Goście! W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz z fizyki. 13 lutego 2006 r. zawiązano honorowy ko- Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt zaprezento- mitet na rzecz przekształcenia Akademii Święto- wać stanowisko w sprawie poselskiego projektu usta- krzyskiej w uniwersytet. Na czele tego komitetu wy o nadaniu nowej nazwy Uniwersytetowi Huma- stanął nieżyjący już pan poseł Przemysław Gosiew- nistyczno-Przyrodniczemu Jana Kochanowskiego ski. Uprawnienia do doktoryzowania z biologii da- w Kielcach. Czynię to z tym większą przyjemnością, tuje się na marzec 2007 r., z geografii – czerwiec że projekt ten dotyczy uczelni, której sam jestem ab- 2007 r., sztuk plastycznych – wrzesień 2007 r., solwentem. a pedagogiki – październik 2007 r. W marcu 2008 r. Ustawa ta ma doprowadzić do zmiany dotychcza- przekształcono Akademię Świętokrzyską w Uniwer- sowej nazwy Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrod- sytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kocha- niczego Jana Kochanowskiego w Kielcach na Uni- nowskiego. Przypomnijmy, że wtedy studiowało wersytet Jana Kochanowskiego. Wiąże się to z mają- 23 tys. studentów na 72 specjalnościach, na 29 kie- cą wejść w życie w dniu 1 października 2011 r. usta- runkach, a wykładało 230 profesorów i doktorów wą o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, habilitowanych. Uroczysta inauguracja roku akade- ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym mickiego na uniwersytecie w dniu 2 października oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz 2008 r. odbyła się z udziałem wielkiego przyjaciela o zmianie niektórych innych ustaw, która zmieniła uniwersytetu śp. prezydenta profesora Lecha Ka- wymogi dotyczące możliwości używania przez uczel- czyńskiego. (Dzwonek) nie nazwy uniwersytet. Należy zaznaczyć, że w latach 2005–2007 nastą- Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana pił dynamiczny rozwój kadry i badań naukowych, Kochanowskiego w Kielcach oczywiście spełnia te ukazały się liczne publikacje, ok. 12 tys., w tym 2 tys. wymogi. Uchwalenie ustawy w proponowanym kształ- za granicą. Uczelnia współpracuje z placówkami nie cie umożliwi kieleckiej uczelni rozpoczęcie funkcjo- tylko w krajach europejskich, ale także w Stanach nowania jako klasycznego uniwersytetu jednocześnie Zjednoczonych, Kanadzie, Japonii i Chinach. Jest też z wejściem w życie przepisów nowelizacji Prawa nowy wydział matematyczno-przyrodniczy, rozbudo- o szkolnictwie wyższym. Będzie to ukoronowanie wany o dalsze 10 tys. m2, funkcjonuje centrum nowo- długoletnich starań większości kieleckiego środowi- czesnych technologii, biblioteka główna, centrum ska naukowego, ich wielkiego wysiłku organizacyj- języków obcych… nego i finansowego. Będzie to również bardzo ważny nowy impuls rozwojowy dla woj. świętokrzyskiego. Klub Poselski Sojuszu Lewicy Demokratycznej Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: popiera przedmiotową ustawę i prosi o jej poparcie. Z tego miejsca chcę również zaapelować do koleżanek Dziękuję uprzejmie. i kolegów z innych partii politycznych, aby nie wyko- rzystywać uniwersytetu świętokrzyskiego do bieżącej Poseł Beata Kempa: polityki i kampanii wyborczej. To na pewno uniwersytetowi nie pomoże, a myślę, że zaszkodzi. I z taką Już kończę, pani marszałek. dedykacją, z takim apelem zakończę to wystąpienie. …w przygotowaniu są oferty kształcenia posze- Dziękuję bardzo. (Oklaski) rzone o trzy nowe kierunki studiów. Ponadto uczelnia bardzo dobrze współpracuje z Politechniką Święto- krzyską, centrum onkologii, kardiologii, ze Święto- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: krzyskim Parkiem Narodowym. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zarówno bogata Dziękuję uprzejmie panu posłowi. historia, jak i przede wszystkim niebywałe plany na W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludo- wego oświadczenie wygłosi pan poseł Mirosław przyszłość są podstawowymi wyznacznikami pozy- Pawlak. tywnej decyzji Wysokiej Izby dotyczącej nadania nowej nazwy Uniwersytetowi Humanistyczno-Przyrod- niczemu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Dziękuję Poseł Mirosław Pawlak: bardzo. (Oklaski) Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Dzień dzisiejszy Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: kończy długą ścieżkę przekształceń uczelni kieleckiej, bo dzisiaj zmieniamy nazwę Uniwersytetu Hu- Dziękuję, pani poseł. manistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego W imieniu klubu Sojusz Lewicy Demokratycznej w Kielcach na Uniwersytet Jana Kochanowskiego głos zabierze pan poseł Sławomir Kopyciński. w Kielcach, czyli klasyczny uniwersytet. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy Uniwersytetowi Humanistyczno-Przyrodniczemu Jana Kochanowskiego w Kielcach 299

Poseł Mirosław Pawlak cze Wyższej Szkoły Pedagogicznej, co prawda tylko studiów podyplomowych, ale czuję się z nią związany, Powiedziałem, że długa to była ścieżka przenie tylko przez to, że kiedyś tam studiowałem, ale kształceń, i mówię to też po części jako absolwent, także z tego względu, że jestem mieszkańcem północ- ponieważ kończyłem Wyższą Szkołę Pedagogiczną nej Małopolski, powiatu miechowskiego, który jesz- w Kielcach. Potem następowały zmiany, od momentu cze kilkanaście lat temu, przed reformą administra- przekształcenia jej w Akademię Świętokrzyską. Bra- cyjną, wchodził w skład woj. kieleckiego. Wielu miesz- łem w tym udział jako członek Komisji Edukacji Na- kańców Miechowszczyzny w dalszym ciągu bardzo rodowej i osobiście bardzo się cieszę, że cel zostanie lubi przyjeżdżać do Kielc, a także studiować w uczel- dzisiaj osiągnięty, ponieważ kończy się praca polega- ni, która dzisiaj otrzymuje nową nazwę i staje się jąca przecież nie na zmianie szyldów, nazwy uczelni. pełnoprawnym, klasycznym uniwersytetem, gdyż Cały ten okres był wypełniony ciężką, wytężoną pra- wypełnia kryteria wynikające z ustawy Prawo o szkol- cą całej uczelni, na czele z senatem i panią rektor, nictwie wyższym. wcześniej również z panem rektorem Massalskim. O walorach przyjęcia tej ustawy było już sporo Przez ten czas zaszły olbrzymie zmiany jakościowe powiedziane. Daje ona nowe możliwości rozwoju w kształceniu na tej uczelni. uczelni, nowe kierunki kształcenia. Jest to też pod- Ta uczelnia miała, ma i będzie mieć wielkie zna- sumowanie pracy uczelni, jej pracowników dydak- czenie dla regionu świętokrzyskiego. Zgodnie z usta- tyczno-naukowych, którzy zasłużyli na to, żeby ich wą z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy Prawo uczelnia nosiła już miano uniwersytetu klasycznego. o szkolnictwie wyższym spełnia ona ustawowe kry- Zatem gratulacje należą się przede wszystkim pra- teria umożliwiające nadawanie stopnia naukowego cownikom uniwersytetu. doktora oraz wszystkie inne wymogi prawne. Stąd Szanowni Państwo! Z wielką przyjemnością, jak też, w pełni aprobując podjętą przez senat Uniwersy- powiedziałem, i z wielką radością zarówno ja, jak tetu Humanistyczno-Przyrodniczego uchwałę nr 18/ i mój klub Polska jest Najważniejsza poprzemy przy- 2011 o zmianie dotychczasowej nazwy na Uniwersy- jęcie tej ustawy. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) tet Jana Kochanowskiego w Kielcach, mój Klub Po- selski Polskiego Stronnictwa Ludowego z aplauzem przyjmuje do wiadomości tę zmianę i opowie się Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: w głosowaniu za jej przyjęciem. Jako poseł ziemi świętokrzyskiej składam sena- Dziękuję panu posłowi. towi uczelni, wszystkim jej władzom, całej kadrze, Do zadania pytań zapisało się 2 panów posłów. a także studentom gratulacje, że odtąd ich Alma Ma- Czy ktoś jeszcze chciałby wziąć udział w dys- ter nosić będzie imię wielkiego Polaka Jana z Czar- kusji? nolasu. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Więcej chętnych nie widzę. Zamykam listę. Czas na zabranie głosu i zadanie pytań to 1 mi- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: nuta. Jako pierwszy głos ma pan poseł Krzysztof Lipiec, Dziękuję panu posłowi. Prawo i Sprawiedliwość. W imieniu klubu Polska jest Najważniejsza głos zabierze pan poseł Zbysław Owczarski. Poseł Krzysztof Lipiec:

Poseł Zbysław Owczarski: Dziękuję bardzo. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Społeczność woje- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowni zapro- wództwa świętokrzyskiego z wielką radością wita szeni Goście! W imieniu Klubu Parlamentarnego inicjatywę przekształcenia uniwersytetu przymiot- Polska jest Najważniejsza mam zaszczyt i wielką nikowego w uniwersytet klasyczny. To, że tak jest, przyjemność przedstawić stanowisko odnośnie do po- że mieszkańcy województwa świętokrzyskiego z tego selskiego projektu ustawy o nadaniu nowej nazwy się radują, jest faktem. Dzisiaj na galerii sejmowej Uniwersytetowi Humanistyczno-Przyrodniczemu Jana znajduje się liczna reprezentacja przedstawicieli tego Kochanowskiego w Kielcach. województwa, gminy Mirzec. W trakcie tej debaty na Uchwalenie tej ustawy będzie zapewne kolejnym sali obecni są sołtysi, radni, na czele z panem wójtem wielkim wydarzeniem w historii tej uczelni. Będzie Markiem Kukiełką. Pragnę również pokłonić się wła- to także wielkie wydarzenie dla regionu, dla woj. dzom uczelni. świętokrzyskiego, jak i jego stolicy Kielc. O uniwersytecie z prawdziwego zdarzenia myśle- Mam dużą satysfakcję, że mogę w imieniu mojego liśmy w Kielcach już dawno. Mówiono o tym w czasie klubu przedstawiać, recenzować i rekomendować strajków studenckich w 1981 r., podczas rozmów ze uchwalenie tej ustawy. Jako chyba trzeci poseł na tej studentami krakowskiej akademii medycznej, którzy sali także jestem absolwentem tej uczelni, wtedy jesz- na ostatnim roku studiów uczyli się w ośrodku na- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o nadaniu nowej nazwy 300 Uniwersytetowi Humanistyczno-Przyrodniczemu Jana Kochanowskiego w Kielcach

Poseł Krzysztof Lipiec kreślam, dzięki spełnieniu przez uczelnię wszystkich wymagań. Bardzo się cieszę, że obecnie uczelnia uczania klinicznego w Kielcach. Myśleliśmy o uni- otrzymuje jedne z największych środków na rozwój wersytecie klasycznym z wydziałem lekarskim, dzi- i bardzo intensywnie rozwija swoją bazę dydaktycz- siaj prace nad tym zostały zapoczątkowane. ną. Dlatego, korzystając z okazji, pragnę zaprosić Chciałbym zapytać pana ministra, czy kielecki wszystkich młodych ludzi do Kielc, aby tam studio- uniwersytet może liczyć na zdecydowane wsparcie wali, a obecnym i przyszłym studentom chciałbym resortu nauki i szkolnictwa wyższego, aby mógł on pogratulować. Dziękuję bardzo. (Oklaski) nadal tak pięknie się rozwijać, jak do tej pory. Dzię- kuję bardzo. (Oklaski) Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Dziękuję panu posłowi. Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- Dziękuję panu posłowi. pana. Głos ma pan poseł Artur Gierada, Platforma Oby- Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu watelska. w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego pana Bardzo proszę. Zbigniewa Marciniaka. Bardzo proszę, panie ministrze. Poseł Artur Gierada:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Państwo Rektoro- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie wie! Szanowni Państwo! Pani marszałek, muszę Nauki i Szkolnictwa Wyższego przyznać, że trochę nagnę regulamin Sejmu, ponie- Zbigniew Marciniak: waż nie chcę zadać pytania, ale nie mogłem sobie odmówić przyjemności zabrania głosu debacie tak Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym podzię- ważnej dla województwa świętokrzyskiego i dla mo- kować panu posłowi za zadanie pytania, dzięki któ- jego miasta. remu mam przyjemność wystąpić w tej sprawie. Jest to naprawdę uroczysta chwila i sprawa ważna, nie tylko dla regionu świętokrzyskiego, ale w ogóle dla Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Polski. Wykreowanie kolejnego klasycznego uniwersytetu, spełniającego bardzo ostre wymagania, jest Tak podejrzewałam. ważne, bo te uniwersytety są fundamentem systemu szkolnictwa wyższego, one nadają mu ton i dlatego powołanie każdego nowego uniwersytetu wiąże się Poseł Artur Gierada: z bardzo skrupulatną analizę jakości. W ministerstwie wykonaliśmy taką analizą i z całym przeko- Dziękuję bardzo, pani marszałek. naniem i z przyjemnością muszę powiedzieć, że Szanowni Koledzy Posłowie! Szanowne Koleżan- wypadła ona doskonale. Zarówno oceny Państwowej ki! VI kadencja Sejmu, która dobiega już końca, w hi- Komisji Akredytacyjnej kierunków prowadzonych storii tej uczelni rzeczywiście zapisze się złotymi w uczelni, a jest ich niemało, bo 35, jak i analiza zgłoskami. Jedną z pierwszych ustaw, jakie przyjęli- gospodarności, czyli gospodarowania niemałymi środ- śmy w tej kadencji, było nadanie Akademii Święto- kami, które ta uczelnia bardzo umiejętnie wykorzy- krzyskiej im. Jana Kochanowskiego miana uniwer- stuje do rozwoju, wypadły bardzo dobrze. Wszystko sytetu. Był to uniwersytet przymiotnikowy. Kiedy to bez najmniejszych wątpliwości pozwoliło najpierw pani rektor dosyć odważnie mówiła, że chciałaby, aby ministrowi, a potem rządowi zająć stanowiska jeszcze w tej kadencji uczelnia stała się uniwersytetem klasycznym, wszyscy jej kibicowaliśmy, ale pod- w pełni popierające tę inicjatywę. Rzecz jasna, środ- chodziliśmy do tego z przymrużeniem oka. Udało się ki kierowane do najlepszych instytucji są najlepiej to między innymi dzięki nowelizacji ustawy przygo- wydanymi pieniędzmi państwowymi, więc nie wąt- towanej przez panią minister Kudrycką, ale przede pię, że taki sposób zagospodarowywania środków wszystkim dzięki samej uczelni. państwowych będziemy kontynuować, podobnie jak Odczuwam dzisiaj ogromną satysfakcję, że ta de- to dzieje się teraz. Podawano już dzisiaj kwoty, któ- cyzja nie jest decyzją polityczną, bo uniwersytet rze- rymi uczelnia gospodaruje, chodzi o kwoty ekstra, czywiście spełnia wszystkie wymogi. To głównie ponad dotacje na dydaktykę. zasługa uczelni, jak również wspólnego działania Jeszcze raz chciałbym wyrazić radość z powodu wszystkich parlamentarzystów z województwa świę- procedowania tej właśnie ustawy i przypomnieć, choć tokrzyskiego, i tych z prawej, i tych z lewej strony, to czysta formalność, że rząd w pełni ją popiera. Dzię- również samorządu, ale przede wszystkim, co pod- kuję bardzo. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt uchwały w sprawie ustanowienia Dnia Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti 301

Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: odpowiedzialność Niemców za zagładę Romów i Sin- ti. Przyznał również, iż byli oni mordowani z powodu Dziękuję uprzejmie panu ministrowi. ideologii rasistowskiej. Otworzyło to drogę romskim Czy pani sprawozdawczyni chce jeszcze zabrać ofiarom nazistowskich prześladowań do dochodzenia głos? odszkodowań w Republice Federalnej Niemiec, a na- Dziękuję pani uprzejmie. stępnie w innych krajach, w których stali się ofiara- Zamykam dyskusję. mi eksterminacyjnych działań nazistów. W Bunde- Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- stagu w styczniu 2011 r. po raz pierwszy uczczono my w bloku głosowań. pamięć o zagładzie Romów i Sinti przez zaproszenie Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 30. po- świadków zagłady jako gości honorowych obchodów rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultu- Międzynarodowego Dnia Pamięci o Holokauście. ry i Środków Przekazu o komisyjnym projekcie 2 lutego 2011 r., tydzień po obchodach upamięt- uchwały w sprawie ustanowienia Dnia Pamięci niających Holokaust, Parlament Europejski uczcił o Zagładzie Romów i Sinti (druki nr 4358 i 4423). pamięć o zagładzie Romów specjalną debatą podczas Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji posiedzenia plenarnego. Przewodniczący Parlamen- panią posłankę Monikę Wielichowską. tu podkreślił, że jedynie kilka państw uznało oficjal- nie zagładę Romów. Obchody upamiętniające zagładę Romów i Sinti Poseł Sprawozdawca na terenie byłego niemieckiego obozu Auschwitz-Bir- Monika Wielichowska: kenau były organizowane przez stowarzyszenia Ro- mów i Sinti od początku lat 90. XX w., jednak nie Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imie- miały one oficjalnego charakteru, chociaż były wspie- niu Komisji Kultury i Środków Przekazu mam za- rane finansowo przez polskie władze, których przed- szczyt przedstawić sprawozdanie o projekcie uchwa- stawiciele brali w nich udział. ły w sprawie ustanowienia Dnia Pamięci o Zagładzie Narastające od kilku lat zainteresowanie Roma- Romów i Sinti. Projekt uchwały zawarty jest w dru- mi i ich historią także wśród młodzieży i kształtują- kach nr 4358 i 4423. cej się romskiej inteligencji ukazuje, jak istotnym Sejmowa komisja pracowała nad uchwałą 13 lipca elementem romskiej tożsamości jest pamięć o Ro- bieżącego roku w obecności przedstawicieli Minister- mach jako ofiarach nazistowskiego ludobójstwa. stwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Minister- Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych stwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Biura Peł- wraz z przedstawicielami organizacji romskich wy- nomocnika Rządu do Spraw Równego Traktowania stąpiła z inicjatywą nadania oficjalnego charakteru przy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i prezesa obchodom w byłym obozie hitlerowskim Auschwitz- Związku Romów w Polsce. -Birkenau, zwracając się do Sejmu Rzeczypospolitej Nad projektem Komisja Mniejszości Narodowych Polskiej o przyjęcie uchwały ustanawiającej 2 sierp- i Etnicznych pracowała wspólnie z Zespołem do nia Dniem Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti, która Spraw Romskich Komisji Wspólnej Rządu i Mniej- stanie się formalnym akcentem towarzyszącym or- szości Narodowych i Etnicznych. Inicjatywę wspar- ganizowanym od lat 90. obchodom z udziałem władz ło też Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Admi- państwowych i samorządowych. nistracji. Zgodnie z projektem uchwały Dniem Pa- Uchwała ma znaczenie zwłaszcza dziś, kiedy na- mięci o Zagładzie Romów i Sinti ustanowiono dzień rasta fala agresji wobec Romów w wielu krajach Eu- 2 sierpnia. ropy, włącznie z przypadkami zabójstw z pobudek Uchwała ta ma wymiar symboliczny i głęboko rasistowskich, których źródłem i niechlubną inspira- moralny. Przypomina dzień, w którym tzw. cygański cją jest ideologia nazistowska. Konieczne jest nie obóz rodzinny w nazistowskim obozie Auschwitz-Bir- tylko przypomnienie o ludobójstwie Romów, ale ofi- kenau został ostatecznie zlikwidowany. Przywołuje cjalne uznanie potrzeby jego upamiętnienia. obraz śmierci ponad 21 tys. Romów i Sinti deporto- Podczas procedowania uchwały pojawił się głos, wanych do Birkenau z wielu krajów Europy. Przypo- który podniósł kwestię nazewnictwa – czyimi ofia- mina o nazistowskich prześladowaniach i ogromie rami byli Romowie i Sinti. W pierwotnym przedło- strat, jakie ta mniejszość poniosła w czasie II wojny żeniu nazwani zostali ofiarami nazistowskiego lu- światowej. dobójstwa. Padła propozycja dopisania słowa „nie- Zagłada Romów i Sinti miała miejsce także na mieckiego”. Jednocześnie przedstawiciel Minister- ziemiach polskich, a jej ofiarami byli również obywa- stwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego przypo- tele polscy. Do dziś nieznana jest choćby przybliżona mniał o tym, że to właśnie z inicjatywy Polski zo- liczba romskich ofiar. Upamiętnienie ich zagłady po- stała zmieniona oficjalna nazwa byłego obozu Au- winno znaleźć oficjalny oraz godny wymiar. schwitz-Birkenau na liście światowego dziedzictwa Po III kongresie Romów w Getyndze w 1981 r. UNESCO. Ta nazwa to: były niemiecki nazistowski kanclerz Republiki Federalnej Niemiec uznał w 1982 r. obóz koncentracyjny i zagłady Auschwitz-Birkenau. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 302 Projekt uchwały w sprawie ustanowienia Dnia Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti

Poseł Sprawozdawca Monika Wielichowska Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

W związku z autorytetem listy, właśnie ta nazwa Dziękuję uprzejmie panu posłowi. funkcjonuje w obiegu międzynarodowym. Za wpro- Proszę o zabranie głosu pana posła Roberta Ko- wadzeniem poprawki poprzez dopisanie słowa „nie- łakowskiego w imieniu klubu Prawo i Sprawiedli- mieckiego” głosowało 16 posłów, 1 poseł był prze- wość. ciwny, a 2 wstrzymało się od głosu. Poprawka została przyjęta, przez co uchwała otrzymała brzmienie: „W hołdzie Romom i Sinti, ofiarom niemieckiego nazistowskiego ludobójstwa, Sejm Poseł Robert Kołakowski: Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia dzień 2 sierpnia Dniem Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti”. Dzięku- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu ję. (Oklaski) Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustano- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: wienia Dnia Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti. Wspomniany projekt uchwały ustanawiający dzień Dziękuję uprzejmie, pani poseł. 2 sierpnia Dniem Pamięci o Zagładzie Romów i Sin- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- ti przypomina dzień, w którym tzw. cygański obóz rządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświad- rodzinny w niemieckim nazistowskim obozie Au- czeń w imieniu klubów i koła. schwitz-Birkenau został ostatecznie zlikwidowany. Otwieram dyskusję. Tego dnia w 1944 r. w komorach gazowych straciło Głos zabierze pan poseł Tomasz Głowacki w imie- życie 2897 Romów, w tym dzieci, kobiet, mężczyzn. niu klubu Platforma Obywatelska. Od roku 1997 2 sierpnia czczony jest jako dzień pa- (Głos z sali: Głogowski.) mięci o zagładzie Romów. Przepraszam bardzo, poseł Głogowski. Bardzo Obóz Auschwitz-Birkenau jest dla narodu rom- przepraszam, panie pośle. skiego symbolem zagłady. Rokrocznie 2 sierpnia na terenie byłego familijnego obozu cygańskiego Au- Poseł Tomasz Głogowski: schwitz-Birkenau Romowie spotykają się i czczą ofiary Holocaustu. Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Klub Romowie stanowili pod względem liczebności Parlamentarny Platforma Obywatelska oczywiście trzecią grupę deportowanych do obozu w Auschwitz, popiera projekt uchwały ustanawiającej dzień 2 sierp- po Żydach i Polakach. Do Auschwitz pierwsi Romo- nia Dniem Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti. wie trafili 9 lipca 1941 r. Na przełomie 1942 r. i 1943 r. Chciałbym wyrazić podziękowania zarówno Ko- Niemcy rozpoczęli systematyczną rejestrację Cyga- misji Mniejszości Narodowych i Etnicznych, która nów, dzieląc ich na różne kategorie: czystych rasowo, wniosła projekt do marszałka Sejmu, jak i Minister- czyli właśnie Sinti, i Lalleri, czyli mieszańców oraz stwu Spraw Wewnętrznych i Administracji, które Cyganów Roma. pomagało w przygotowaniu tegoż dokumentu. Chciał- Cyganie byli deportowani całymi rodzinami do bym wyrazić zadowolenie, że 2 sierpnia będzie od utworzonego w jednym z sektorów Birkenau obozu tego momentu dniem oficjalnych obchodów Dnia Pa- rodzinnego. Obóz cygański, tak jak już wspominali mięci o Zagładzie Romów i Sinti. Jak już poseł spra- moi przedmówcy, został zlikwidowany w nocy z 2 na wozdawca wspomniała, z takimi obchodami mamy 3 sierpnia z rozkazu Reichsführera SS Heinricha do czynienia już od dwunastu lat w obozie Auschwitz- Himmlera. -Birkenau w rocznicę tej ostatecznej likwidacji tzw. Ogółem w Auschwitz-Birkenau więzionych było cygańskiego obozu rodzinnego w niemieckim nazi- 23 tys. Romów, z czego życie straciło 21 tys. Pochodzi- stowskim obozie. Są to obchody wspierane przez wła- li oni z 12 krajów. Romowie pracowali w przemyśle, dze państwowe finansowo, ale biorą w nich również byli także ofiarami eksperymentów medycznych. udział przedstawiciele władz państwowych. Jednak dopiero teraz, po uchwaleniu tego dnia, będą to ob- Ogólną liczbę Romów w Polsce pod koniec okre- chody oficjalne. su międzywojennego szacuje się na około 75–85 tys. Niewątpliwie tragedia Romów i Sinti, których Zginęło ponad 50 tys. Na terenach okupowanych zginęło ponad 21 tys., do tej pory troszeczkę gubiła przez Niemców życie straciła połowa ludności naro- się w historii innych tragicznych wydarzeń II wojny dowości romskiej. Przed wojną szacowano tę liczbę światowej, zwłaszcza Holocaustu. Miejmy nadzieję, na 900 tys. że ustanowienie przez Sejm tegoż dnia pozwoli lepiej Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość oczy- zapisać tę tragedię w nauczania historii, w pamięci wiście popiera przedstawiony projekt uchwały i będzie o tych wydarzeniach. Dziękuję. (Oklaski) głosował za jego przyjęciem. Dziękuję bardzo. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt uchwały w sprawie ustanowienia Dnia Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti 303

Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Poseł Tadeusz Sławecki:

Dziękuję uprzejmie panu posłowi. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Poselski Pol- Pan poseł Sylwester Pawłowski przedstawi stano- skiego Stronnictwa Ludowego popiera te wszystkie wisko klubu Sojusz Lewicy Demokratycznej. uchwały, które mają za zadanie uczcić pamięć nie- winnie przelanej krwi, bez względu na to, jaką rasę Poseł Sylwester Pawłowski: reprezentują ofiary, jacy to są obywatele. Staramy się nazywać zło złem, zbrodnię zbrodnią. Również mój Szanowna Pani Marszałek! Panie Posłanki i Pa- klub poprze ten projekt uchwały. Przypomnę, że Pol- nowie Posłowie! O tragizmie II wojny światowej na- ska była matką dla wielu Romów. Polska, która była pisano setki naukowych rozpraw, masę publikacji. krajem tolerancyjnym, przyciągała te rzesze, nato- Wszyscy wiemy, jaki był wydźwięk tych wydarzeń, miast najeźdźcy wydali na nich wyrok. Warto o tym jak zapisał się ten okres w historii Europy i świata. pamiętać. Ale Holocaust, który w pierwszej kolejności dotknął Pani Marszałek! Komisja kultury przyjęła dzisiaj ludność żydowską i polską, odnosi się również do projekt ustawy, który będzie w jakiś sposób regulo- grupy etnicznej Romów i Sinti. Szacuje się, że pod- wał stałe finansowanie ochrony tego szczególnego czas II wojny światowej w obozach zagłady zginęło miejsca, jakim jest obóz Auschwitz-Birkenau. Będzie od 200 do 800 tys. przedstawicieli tej grupy etnicznej. to w pewnym sensie zadośćuczynienie dla tej uchwa- Brak szczegółowych danych ma swoje szczegółowe ły, którą przyjmujemy. podłoże, ale nie da się ukryć, że ta grupa etniczna Ale chciałbym powiedzieć o czymś innym. Dzisiaj objęta była systemową metodą zagłady ludności. obchodzimy 116. rocznicę powstania ruchu ludowego. Dzisiaj w różnych krajach Europy zamieszkuje Jakoś tak dziwnie się składa, że polski Sejm nie zajął ponad 10 mln Romów i Sinti. Tym żyjącym współ- się uchwałą upamiętniającą ofiary innego ludobój- cześnie winni jesteśmy pamięć o tych, którzy zginęli stwa, rzezi na Wołyniu. Była gotowa uchwała, wszyst- w czasie II wojny światowej z rąk niemieckich nazi- kie kluby ją akceptowały, a dziwnym trafem Prezy- stowskich oprawców. dium Sejmu, marszałek Sejmu nie dopuścił do zapre- W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy De- zentowania tego. Chodziło o uczczenie także dnia mokratycznej pragnę złożyć hołd i wyrazy szacunku pamięci ofiar rzezi na Wołyniu. Coś jest nie tak. Czy dla żyjących przedstawicieli grupy etnicznej Romów te 100 tys. bestialsko zamordowanych ofiar: Polaków, i Sinti, nisko się im kłaniając. Żydów, Cyganów, przepraszam, Romów, bo to nie tyl- Dobrze się dzieje, że ten projekt uchwały trafia ko byli Polacy, nie zasługuje na upamiętnienie? Pani pod obrady Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej na kilka marszałek, panie posłanki, panowie posłowie, apelu- dni przed międzynarodowym seminarium, które ma ję o refleksję. się odbyć w Krakowie 1 sierpnia br., a które ma być Reasumując, jeśli chodzi o tę uchwałę, mój klub poświęcone zagładzie Romów i Sinti, pamięci, toż- ją poprze. Dziękuję bardzo. (Oklaski) samości, a także zjawiskom współczesnego rasizmu. Dzień później przy okazji cyklicznie odbywanych się obchodów w Auschwitz-Birkenau, podczas Dnia Pa- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: mięci o Zagładzie Romów i Sinti, uchwała, która, jak wierzę, zostanie przyjęta w dniu dzisiejszym Dziękuję. bądź jutro, będzie elementem najważniejszym tych W imieniu klubu Polska jest Najważniejsza proszę obchodów. o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Wojciechow- Jednak niezależnie od tego, co będzie się działo skiego. w Auschwitz-Birkenau i w Krakowie, chcę poinfor- mować, że lokalne samorządy pamiętają o ofiarach II wojny światowej. Najlepszym tego przykładem jest Poseł Zbigniew Wojciechowski: również Łódź, gdzie podczas obchodów likwidacji Litzmannstadt Ghetto hołd składany jest również Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt i przy- Romom i Sinti. jemność przedstawić stanowisko klubu Polska jest W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy De- Najważniejsza w sprawie ustanowienia Dnia Pamię- mokratycznej pragnę wyrazić pełne poparcie dla pro- ci o Zagładzie Romów i Sinti. jektu uchwały, która w sposób krótki, jednozdaniowy, W hołdzie Romom i Sinti, ofiarom niemieckiego lakoniczny odzwierciedla tragizm tamtych lat. Dzię- nazistowskiego ludobójstwa, Sejm Rzeczypospolitej kuję, pani marszałek. Polskiej ustanawia dzień 2 sierpnia Dniem Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti. Tak brzmi tekst projektu Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: uchwały, który posłowie komisji kultury przyjęli z jedną poprawką. Jak mówiła pani poseł sprawoz- Dziękuję panu posłowi. dawca, do słowa „ludobójstwo” dodano określenie Głos zabierze pan poseł Tadeusz Sławecki w imie- „niemieckie”. Autorem tekstu jest Komisja Mniejszo- niu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. ści Narodowych i Etnicznych. Za to jej chwała. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 304 Projekt uchwały w sprawie ustanowienia Dnia Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti

Poseł Zbigniew Wojciechowski Wspomnę tylko, że Związek Romów Polskich, któ- ry powstał w 2000 r., ma siedzibę w Szczecinku. Ustanowienie 2 sierpnia dniem pamięci było ini- Wspólnie z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych cjatywą Zespołu do Spraw Romskich Komisji Wspól- i Administracji oraz Ministerstwem Edukacji Naro- nej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych. dowej prowadzi bardzo wiele projektów, których ad- Było już mówione, że w nocy z 2 na 3 sierpnia 1944 r. resatami są wszyscy Romowie w Polsce, i nie tylko w komorze gazowej spalono w Auschwitz-Birkenau Romowie, bo także Polacy i osoby innych narodowo- prawie 3 tys. cygańskich dzieci, kobiet i mężczyzn. ści. Bez mała 10 lat temu w ramach działalności sta- W ten sposób, zgodnie z rozkazem Himmlera, doko- tutowej Związku Romów Polskich powołano do życia nano likwidacji tzw. rodzinnego obozu cygańskiego. Instytut Pamięci i Dziedzictwa Romów oraz Ofiar Oblicza się, że ogółem w Auschwitz więziono ok. Holocaustu, który prowadzi działalność wydawniczą, 23 tys. Romów z 14 krajów. Około 21 tys. Romów biblioteczną oraz archiwistyczną i także wydatnie straciło tam życie. Dziesiątkowały ich choroby i głód, przyczynił się do tego, że dziś właśnie taką uchwałę podejmujemy. (Dzwonek) ale także eksperymenty doktora Mengele. W przyszłości instytut zamierza dalej działać na Ta liczba od razu przypomina mi inne wydarze- rzecz popularyzowania romskiej historii kultury i twór- nie, inną liczbę. Mam na myśli listę katyńską. Może czości, chcąc, by Romowie byli postrzegani przez to niewłaściwe porównanie, ale warto było o tym pryzmat kultury i twórczości artystycznej, a nie wspomnieć. W pełni zgadzam się z moim szanownym przez ciągle funkcjonujące, stereotypowe wyobraże- przedmówcą z PSL, posłem Sławeckim, że czeka nas nia o nich. również ustanowienie dnia pamięci osób bestialsko Raz jeszcze dziękuję wszystkich osobom zaanga- pomordowanych na Wołyniu. żowanym w powstanie tej uchwały i pozdrawiam Mam nadzieję, że pani marszałek, jako ważna wszystkich Romów, nie tylko szczecinieckich. Dzię- osoba w Konwencie Seniorów, w Prezydium Sejmu, kuję bardzo. przekona pana marszałka Schetynę i zanim jeszcze skończy się ta kadencja, uczcimy i upamiętnimy pa- mięć ofiar na Wołyniu, poprzez właściwą ustawę Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: w polskim Sejmie ustanowimy dzień pamięci o ludo- bójstwie na Wołyniu, co należy się Polsce, a zwłaszcza Dziękuję uprzejmie. rodzinom, dzieciom ofiar. (Poseł Wiesław Suchowiejko: Przepraszam za prze- Jeżeli chodzi o dzień pamięci, mój klub poprze tę kroczenie regulaminu.) godną poparcia uchwałę. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Nie tyle regulaminu, co czasu, panie pośle. Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Czy pani sprawozdawczyni chciałaby zabrać głos? Dziękuję uprzejmie. Dziękuję panu posłowi. Zamykam dyskusję. Do zadania pytania zapisał się pan poseł Wiesław Do głosowania nad projektem uchwały przystąpi- Suchowiejko, Platforma Obywatelska. my w bloku głosowań. Ma pan 1 minutę. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 31. Czy ktoś z państwa chciałby się jeszcze zapisać do porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji dyskusji? Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Spraw Nie widzę. Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Drugiego Protokołu do Konwencji Zamykam listę. o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu Bardzo proszę. zbrojnego, podpisanej w Hadze dnia 14 maja 1954 r., sporządzonego w Hadze dnia 26 marca 1999 r. (druki nr 4283 i 4431). Poseł Wiesław Suchowiejko: Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią posłankę Urszulę Augustyn. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zabierając głos, pragnę podziękować, złożyć wyrazy uznania komisji mniejszości narodowych, pani minister Radziszew- Poseł Sprawozdawca skiej, przedstawicielom rządu, komisji wspólnej, jak Urszula Augustyn: również Związkowi Romów Polskich i jego przewod- niczącemu panu Romanowi Chojnackiemu, bo to Bardzo dziękuję. także jego zaangażowanie i determinacja oraz wielo- Pani Marszałek! Pani Minister! Szanowni Pań- letnie starania doprowadziły do tego, że inicjatywa stwo Posłowie! Mam przyjemność przedstawić spra- upamiętnienia martyrologii Romów i Sinti dziś się wozdanie połączonych Komisji Kultury i Środków ucieleśnia. Przekazu oraz Komisji Spraw Zagranicznych doty- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Drugiego Protokołu do Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego 305

Poseł Sprawozdawca Urszula Augustyn także respektujemy zapisy drugiego protokołu jeszcze przed jego ratyfikacją. czące rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Dru- Po ratyfikacji Polska znajdzie się w grupie giego Protokołu do Konwencji o ochronie dóbr kultu- państw, które przyjęły wszystkie międzynarodowe ralnych w razie konfliktu zbrojnego, podpisanej standardy ochrony dóbr kultury w razie konfliktu. w Hadze dnia 14 maja 1954 r., sporządzonego rów- Obecnie stronami tego protokołu jest 60 państw. nież w Hadze w marcu 1999 r. Należy uznać, że ratyfikacja protokołu jest w pełni Jest oczywiste, że Polska, jako państwo, które uzasadniona zarówno z powodów politycznych, jak poniosło olbrzymie straty w dziedzinie kultury w efek- i potrzebą wzmocnienia ochrony polskiego dziedzic- cie różnych wydarzeń historycznych, a szczególnie twa kulturowego. Nie jest to nowa umowa, jedynie w czasie II wojny światowej, jest zainteresowana tym, rozszerzenie umowy, konwencji haskiej i pierwszego aby skutecznie chronić nasze dziedzictwo kulturowe. protokołu, które Polska ratyfikowała. Przystąpienie Jednym z instrumentów temu służących jest Kon- do drugiego protokołu nie spowoduje konieczności wencja o ochronie dóbr kulturalnych w razie konflik- zmian legislacyjnych w prawie polskim. Co do usta- tu zbrojnego, podpisana w Hadze w maju 1954 r. wy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami to Polska ratyfikowała tę konwencję w 1956 r. i była wszystkie jej postanowienia odnoszą się do regulacji aktywnym uczestnikiem kolejnych prac zmierzają- zawartych w drugim protokole. Konieczne będą na- cych do uzgodnienia tekstu tego protokołu. Przedsta- tomiast pewne zmiany planistyczne i organizacyjne, wiciele naszego kraju uczestniczyli w pracach powo- m.in. przeprowadzenie szkoleń i różnego rodzaju łanych zespołów roboczych. projektów edukacyjnych, zwiększających świado- W 1996 r. zorganizowano w Krakowie międzyna- mość i przygotowujących do wdrożenia postanowień rodową konferencję pod patronatem UNESCO i NATO protokołu. dotyczącą ochrony dóbr kultury na wypadek zagro- Połączone Komisje: Kultury i Środków Przekazu żeń w czasie wojny. Przyjęcie w 1999 r. w Hadze dru- oraz Spraw Zagranicznych rekomendują Wysokiej giego protokołu oraz jego wejście w życie w 2004 r. Izbie przyjęcie ustawy o ratyfikacji Drugiego Proto- stanowi wyraz wieloletnich dążeń społeczności mię- kołu do Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych dzynarodowej do wzmocnienia ochrony dziedzictwa w razie konfliktu zbrojnego. Dziękuję. kulturowego ludzkości oraz poszczególnych państw. Polska posiada znaczący zasób dóbr kultury o wyjąt- kowej wartości także dla całej ludzkości, który to za- Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: sób należy poddać systemowi wzmocnionej ochrony. Drugi protokół składa się preambuły, 9 rozdzia- Dziękuję uprzejmie, pani poseł. łów i 47 artykułów. Definiuje on katalog środków Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- przygotowawczych stosowanych w czasie pokoju rządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświad- w celu zabezpieczenia dóbr kultury przed dającymi czeń w imieniu klubów i koła. się przewidzieć skutkami konfliktu zbrojnego. Wpro- Otwieram dyskusję. wadza także nowy poziom ochrony dóbr kultury, Jako pierwsza głos zabierze pani posłanka Be- czyli tzw. ochronę wzmocnioną. Postanowienia dru- ata Bublewicz w imieniu klubu Platforma Obywa- giego protokołu rozszerzają aktualnie istniejący za- telska. kres zasad ochrony dóbr kultury w razie konfliktu zbrojnego o dorobek prawa międzynarodowego. Umoż- liwiają także Polsce ubieganie się o powołanie jej Poseł Beata Bublewicz: przedstawiciela w skład Komitetu Ochrony Dóbr Kulturalnych w razie Konfliktu Zbrojnego, który bę- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu dzie przyznawał, zawieszał lub cofał ochronę wzmoc- Parlamentarnego Platforma Obywatelska mam za- nioną, a także promował listę dóbr kultury objętych szczyt przedstawić Wysokiej Izbie oświadczenie do- ochroną wzmocnioną. tyczące sprawozdania Komisji Kultury i Środków Podczas posiedzenia połączonych komisji podse- Przekazu oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rzą- kretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa dowym projekcie ustawy o ratyfikacji Drugiego Pro- Narodowego pani minister Smoleń-Bromska wspo- tokołu do Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych mniała o obecności polskiego wojska w Iraku i o re- w razie konfliktu zbrojnego, podpisanej w Hadze dnia alizacji przez cywilnych ekspertów zadań związanych 14 maja 1954 r., sporządzonego w Hadze dnia 26 mar- z ochroną dóbr kultury od pierwszej zmiany polskie- ca 1999 r. ( druki nr 4283 i 4431). go kontyngentu wojskowego do zakończenia misji. Polska jako państwo, które poniosło olbrzymie Polski kontyngent wojskowy były jedynym, który straty w dziedzinie kultury w efekcie różnych wyda- w ramach działań sojuszniczych kompleksowo reali- rzeń historycznych, jest szczególnie zainteresowana zował zadania wynikające ze zobowiązań międzyna- tym, aby ochrona jej dziedzictwa kulturowego była rodowych dotyczących ochrony dóbr kultury w kon- jak najbardziej skuteczna. Jednym z ważnych instru- fliktach zbrojnych, co oznacza, że jako państwo nie mentów tej ochrony jest Konwencja o ochronie dóbr tylko rozumiemy potrzebę ochrony dóbr kultury, ale kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego podpisana 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 306 Projekt ustawy o ratyfikacji Drugiego Protokołu do Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego

Poseł Beata Bublewicz fikując Konwencję o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego. w Hadze 14 maja 1954 r. Polska ratyfikowała tę kon- Warto zauważyć, że Rzeczpospolita Polska wnio- wencję w 1956 r. Przyjęcie w 1999 r. drugiego proto- sła znaczący wkład w przygotowanie końcowej wersji kołu oraz jego wejście w życie w 2004 r. stanowi wy- drugiego protokołu, aktywnie uczestnicząc w pra- raz wieloletnich dążeń społeczności międzynarodo- cach powołanych zespołów roboczych, zgłaszając pro- wej do wzmocnienia ochrony dziedzictwa kulturowe- pozycje zmian i poprawek do kolejnych wersji tego go ludzkości oraz poszczególnych państw. Jest także projektu. Rzeczpospolita Polska była także organiza- jedną z kluczowych przesłanek uzasadniających torem międzynarodowej konferencji na temat ochro- przystąpienie Polski do tej umowy. Polska brała bar- ny dóbr kultury na wypadek zagrożenia czasu wojny dzo czynny udział w przygotowaniu protokołu. Jest i pokoju, która odbyła się w Krakowie w 1996 r. pod także uznawana za jedno z państw najaktywniej patronatem UNESCO i NATO. W konferencji wzięło uczestniczących we wszystkich działaniach legisla- udział 15 państw i wiele organizacji międzynarodo- cyjnych i praktycznych na rzecz ochrony dóbr kultu- wych. Dokument końcowy konferencji zawierał tak- ry, także w sytuacji konfliktu zbrojnego. Najważniej- że propozycje niezbędnych zmian w tekście konwen- szą przesłanką przemawiającą za ratyfikacją drugiego protokołu jest konieczność ochrony polskiego cji z 1954 r. dziedzictwa kulturowego. Drugi protokół rozszerza Podstawową okolicznością przemawiającą za aktualnie istniejący zakres zasad ochrony dóbr kul- ratyfikacją drugiego protokołu jest fakt, że Rzecz- tury w razie konfliktu zbrojnego o dorobek prawa pospolita Polska posiada znaczący zasób dóbr kul- międzynarodowego. Pozwoli to wykorzystanie prze- tury o wyjątkowej wartości nie tylko dla Polski, ale widzianych w nim procedur w działaniach plani- i dla całej ludzkości. Drugi protokół rozszerzy ak- stycznych i organizacyjnych dotyczących ochrony tualnie istniejący zakres zasad ochrony polskich dóbr kultury w czasie pokoju oraz w czasie konfliktu. dóbr kultury w razie konfliktu zbrojnego o dorobek Umożliwi także Polsce ubieganie się o powołanie jej prawa międzynarodowego, umożliwi wykorzystanie przedstawiciela w skład Komitetu Ochrony Dóbr przewidzianych w nim procedur i działań planistycz- Kulturalnych w razie Konfliktu Zbrojnego, który bę- nych i organizacyjnych dotyczących ochrony dóbr dzie przyznawał, zawieszał lub cofał ochronę wzmoc- kultury w czasie pokoju, jak i w razie konfliktu zbroj- nioną, a także promował listę dóbr objętych ochroną nego. Związanie Rzeczypospolitej Polskiej drugim wzmocnioną. Po ratyfikacji Polska znajdzie się w gru- protokołem będzie mieć także pozytywne skutki popie państw, które przyjęły wszystkie międzynarodo- lityczne. Będzie kolejnym wyrazem poparcia dla dzia- we standardy ochrony dóbr kultury w razie konflik- łalności UNESCO oraz wysiłków tej organizacji po- tu zbrojnego. Obecnie stronami protokołu jest 60 państw, dejmowanych w celu ochrony dziedzictwa kulturowe- które już go ratyfikowały. go. Rzeczpospolita Polska znajdzie się w grupie tych Należy uznać, że ratyfikacja protokołu jest w peł- państw świata, które przyjęły wszystkie międzyna- ni uzasadniona zarówno z powodów politycznych, jak rodowe standardy ochrony dóbr kultury w razie kon- i potrzebą wzmocnienia ochrony polskiego dziedzic- fliktu zbrojnego. twa kulturowego. W związku z tym klub Platforma Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość bę- Obywatelska będzie głosować za jej przyjęciem. Dzię- dzie głosował za przyjęciem proponowanego projektu kuję bardzo. ustawy. Dziękuję bardzo.

Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Dziękuję uprzejmie, pani poseł. Głos zabierze pan poseł Robert Kołakowski w imie- Dziękuję panu posłowi. niu klubu Prawo i Sprawiedliwość. Głos ma pan poseł Sylwester Pawłowski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.

Poseł Robert Kołakowski: Poseł Sylwester Pawłowski: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam za- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Mi- szczyt przedstawić stanowisko w sprawie ustawy nister! W 1956 r. Polska jako jedno z pierwszych państw o ratyfikacji Drugiego Protokołu do Konwencji o ochro- ratyfikowała konwencję haską z 14 maja 1954 r., okre- nie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, ślając swoją pozycję w tym obszarze działalności poli- podpisanej w Hadze dnia 14 maja 1954 r., sporządzo- tycznej. Wydarzenia przełomu lat 80. i 90. w Zatoce nego w Hadze dnia 26 marca 1999 r. Perskiej, na Bałkanach wymusiły korektę prawa mię- Drugi protokół stanowi uzupełnienie zobowiązań, dzynarodowego, stąd też wystąpił powód do przygoto- które Rzeczpospolita Polska przyjęła w 1956 r., raty- wania drugiego protokołu do konwencji haskiej. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Drugiego Protokołu do Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego 307

Poseł Sylwester Pawłowski dze dnia 14 maja 1954 r., sporządzonego w Hadze dnia 26 marca 1999 r. Polska, będąc aktywnym uczestnikiem prac nad Należy podkreślić, że Rzeczypospolita Polska za- protokołem oraz organizatorem międzynarodowej wsze bardzo aktywnie uczestniczyła na forum mię- konferencji w Krakowie na ten temat, również wtedy dzynarodowym w pracach nad przygotowaniem akcentowała swój wkład w działania na forum mię- i przyjęciem Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych dzynarodowym. Wejście w życie drugiego protokołu w razie konfliktu zbrojnego, podpisanej w Hadze dnia w 2004 r. nastąpiło niestety bez udziału Polski, gdyż 14 maja 1954 r. Ogrom strat w dobrach kultury, jaki proces ratyfikacji dopiero przed nami. poniósł w swej historii nasz kraj, powoduje, że podej- W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy De- mowane są działania na rzecz ochrony dóbr w posta- mokratycznej pragnę wyrazić poparcie dla prezento- wanej ustawy, wspierając się argumentami, które ci zgłaszania propozycji zmian i poprawek do kolej- pojawiły się również podczas prezentacji materiału nych wersji projektu oraz sprawił, że zorganizowano i dyskusji na posiedzeniu komisji. W naszym przeko- międzynarodową konferencję w tej sprawie, która naniu za ratyfikacją przez Polskę drugiego protokołu odbyła się w Krakowie w 1996 r. pod patronatem przemawiają następujące fakty: istotny wkład w roz- UNESCO i NATO. Wejście w życie drugiego proto- wój cywilizacyjnej Europy i tworzenie dziedzictwa kołu z 9 marca 2004 r. jest wyrazem wieloletnich kulturowego na naszym kontynencie, ogromny doro- starań społeczności międzynarodowych w zakresie bek polityczny Polski i aktywny udział w przygotowa- ochrony dóbr kulturalnych. niach zarówno konwencji haskiej, jak i drugiego pro- Naszym zdaniem dla naszego kraju istotną oko- tokołu czy wreszcie znaczący zasób dóbr kultury licznością przemawiającą za ratyfikacją tego doku- o wyjątkowej wartości materialnej i historycznej na mentu jest fakt, że Polska posiada znaczący zasób terenie naszego kraju. Musimy również kierować się dóbr kultury o wyjątkowej wartości, który powinien aktualnym interesem Rzeczypospolitej Polskiej zwią- być poddany szczególnej ochronie. Możliwość takiej zanym z ratyfikacją drugiego protokołu. Nastąpi moż- ochrony stwarza właśnie ratyfikowanie drugiego liwość szerokiej prezentacji na forum międzynarodo- protokołu, który zarówno rozszerza aktualnie istnie- wym obowiązujących w Polsce rozwiązań prawnych jący zakres ochrony polskich dóbr kultury w razie i organizacyjnych w zakresie ochrony dóbr kultury. konfliktu zbrojnego, jak i umożliwia wykorzystywa- Będziemy mieli również większą możliwość, jeśli cho- nie procedur dotyczących ochrony w czasie pokoju. dzi o ubieganie się o powołanie przedstawiciela Polski w skład Komitetu Ochrony Dóbr Kulturalnych w razie Z tych chociażby powodów związanie się Rzeczypo- Konfliktu Zbrojnego. Wreszcie to, co najważniejsze, spolitej Polskiej przedmiotowym protokołem należy czyli nastąpi poszerzenie zakresu ochrony polskich uznać za w pełni uzasadnione. Drugi protokół nie dóbr kultury na wypadek wojennego konfliktu o ak- tylko definiuje szczegółowo katalog środków na za- tualny dorobek prawa międzynarodowego. bezpieczenie dóbr kultury w razie konfliktu zbrojne- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Doceniając doniosły go, ale także wskazuje zasady działania w celu ich charakter ratyfikacji Drugiego Protokołu do Konwencji zabezpieczenia oraz określa zasady odpowiedzialno- o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbroj- ści karnej i jurysdykcji za ich naruszenie. nego, podpisanej w Hadze dnia 14 maja 1954 r., sporzą- Związanie się Rzeczypospolitej Polskiej drugim dzonego w Hadze dnia 26 marca 1999 r., pragnę wy- protokołem będzie kolejnym wyrazem poparcia dla razić w imieniu mojego klubu pełne poparcie dla działalności UNESCO na rzecz ochrony dziedzictwa przedmiotowej ustawy. Dziękuję, pani marszałek. kulturowego, sytuując jednocześnie nasz kraj w gro- (Oklaski) nie państw najbardziej zabiegających o ochronę dóbr kultury w razie konfliktu zbrojnego. Będzie to zatem miało bardzo pozytywne skutki polityczne na arenie Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: międzynarodowej. W związku z ratyfikacją tego pro- tokołu nie przewiduje się żadnych skutków społecz- Dziękuję panu posłowi. nych i gospodarczych. Związanie się Rzeczypospolitej W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowe- go głos zabierze pan poseł Stanisław Witaszczyk. Polskiej postanowieniami przedmiotowego protokołu nastąpi w drodze jego ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie. (Dzwonek) Poseł Stanisław Witaszczyk: Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludo- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu klu- wego… bu parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludo- wego chciałbym przedstawić nasze stanowisko w sprawie projektu ustawy o ratyfikacji Drugiego Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Protokołu do Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego, podpisanej w Ha- Panie pośle… 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 308 Projekt ustawy o ratyfikacji Drugiego Protokołu do Konwencji o ochronie dóbr kulturalnych w razie konfliktu zbrojnego

Poseł Stanisław Witaszczyk: łaniu specjalnego komitetu, w skład którego wchodzi 12 krajów i który będzie decydował o przyznaniu ty- …wnoszę o podjęcie niezwłocznych działań zmie- tułu obiektom, które mogą być objęte ochroną wzmoc- rzających do uchwalenia ustawy o ratyfikacji Drugie- nioną. To Komitet Ochrony Dóbr Kulturalnych go Protokołu do Konwencji o ochronie dóbr kultural- w razie Konfliktu Zbrojnego będzie przyznawał tę nych w razie konfliktu zbrojnego, podpisanej w Hadze szczególną ochronę, tę wzmocnioną ochroną. Tak jak dnia 14 maja 1954 r., sporządzonego w Hadze dnia mówiliśmy wcześniej, obecnie stronami drugiego pro- 26 marca 1999 r. Dziękuję bardzo. (Oklaski) tokołu jest 60 państw. W skład tego 12-osobowego komitetu w 2009 r. weszła Litwa i w ten sposób Litwa zgłosiła już swoje pierwsze obiekty, co do których Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: chciałaby, aby zostały objęte ochroną wzmocnioną. Stąd w jakimś sensie rozpoczął się praktyczny proces Dziękuję uprzejmie, pani poseł. wdrażania drugiego protokołu. Do zadania pytania zapisał się jeden pan poseł, Mi- Natomiast jeżeli chodzi o odpowiedź na dwa po- rosław Pawlak z Polskiego Stronnictwa Ludowego. zostałe pytania, jeśli można, udzielimy odpowiedzi Czas na zadanie pytania ustalam na 1 minutę. na piśmie. Czy ktoś z państwa chciałby zapisać się jeszcze do zadania pytania? Wicemarszałek Ewa Kierzkowska:

Poseł Mirosław Pawlak: Dziękuję uprzejmie, pani minister. Zamykam dyskusję. Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam trzy pyta- Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- nia. Pierwsze: drugi protokół potwierdza, że zasady my w bloku głosowań. międzynarodowego prawa zwyczajowego nadal będą Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 32. obowiązywały w sprawach nieuregulowanych posta- porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Fi- nowieniami niniejszego protokołu. O jakie sprawy nansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagra- może tutaj chodzić? Pytanie drugie: Czy unikanie nicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyﬁ- rozmieszczania celów wojskowych w pobliżu dóbr kacji Protokołu między Rządem Rzeczypospolitej kultury odnosi się do wszelkich nieruchomości, Polskiej a Rządem Malty o zmianie Umowy mię- w tym zabytków, czy też chodzi o inne dobra, na przy- dzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem kład wystawy? Pytanie trzecie: Który organ i w ja- Malty w sprawie unikania podwójnego opodatko- kich sytuacjach może zawiesić lub cofnąć ochronę wania i zapobiegania uchylaniu się od opodatko- wzmocnioną? Dziękuję. wania w zakresie podatków od dochodu, sporzą- dzonej w La Valetta dnia 7 stycznia 1994 r., podpisanego w Warszawie dnia 6 kwietnia 2011 r. Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: (druki nr 4359 i 4421). Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji Dziękuję uprzejmie panu posłowi. pana posła Dariusza Lipińskiego. Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana. Proszę o zabranie głosu podsekretarz stanu w Mi- Poseł Sprawozdawca Dariusz Lipiński: nisterstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego panią Monikę Smoleń-Bromską. Szanowna Pani Marszałek! – powtórzę dla posła Pani minister, proszę nie denerwować się. Jeżeli Witaszczyka – Szanowna Pani Marszałek! Wysoka czegoś nie jest pani do końca pewna, może pani Izbo! W imieniu Komisji Finansów Publicznych oraz udzielić odpowiedzi na piśmie. Komisji Spraw Zagranicznych mam zaszczyt przed- stawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o ratyﬁkacji Protokołu między Rządem Rzeczypospo- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie litej Polskiej a Rządem Malty o zmianie Umowy mię- Kultury i Dziedzictwa Narodowego dzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Mal- Monika Smoleń-Bromska: ty w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w za- Bardzo dziękuję i przepraszam za pewne zamie- kresie podatków od dochodu, sporządzonej w La Va- szanie, ale rzeczywiście z powodu trudnej sytuacji letta dnia 7 stycznia 1994 r., podpisanego w Warszawie kadrowej w ministerstwie kultury mam przyjemność dnia 6 kwietnia 2011 r. (druki nr 4359 i 4421). reprezentować dzisiaj stanowisko rządu. Nie zajmo- Obowiązująca obecnie umowa o unikaniu podwój- wałam się jednak tą ustawą bezpośrednio, dlatego nego opodatkowania zawarta została przez rząd Rze- pozwolę sobie odpowiedzieć jedynie na trzecie z za- czypospolitej Polskiej z rządem Malty w dniu 7 stycz- danych pytań. W ramach protokołu mówi się o powo- nia 1994 r. Umowa ta nie odpowiada w pełni współ- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Protokołu między Rządem RP a Rządem Malty o zmianie Umowy między Rządem RP a Rządem Malty 309

Poseł Sprawozdawca Dariusz Lipiński na celu przeciwdziałanie uchylaniu się od opodatkowania przez tworzenie sztucznych struktur i transakcji czesnym standardom wynikającym z modelowej gospodarczych, których wyłącznym bądź głównym ce- konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu lem jest unikanie opodatkowania. Analogiczne zapisy i majątku. Ponadto umowa zawiera przepisy tax spa- zamieszczono w przepisach dotyczących opodatkowa- ring, klauzulę umożliwiającą inwestorowi uzyskanie nia odsetek oraz należności licencyjnych. kredytu podatkowego na podatek, który praktycznie Protokół wprowadza zmiany dotyczące opodatko- nie został zapłacony w państwie źródła dochodu wania odsetek i należności licencyjnych. Obecnie z uwagi na zachęty podatkowe skierowane do inwe- storów w tym kraju, która z punktu widzenia intere- obowiązująca umowa przewiduje ich opodatkowanie sów Polski jest niekorzystna. stawką 10-procentową. Strony uzgodniły obniżenie Protokół ma przede wszystkim na celu usunięcie stawki do 5% w celu stworzenia korzystniejszych wa- przepisów zawartych obecnie w art. 23, dotyczących runków dla rozwoju wzajemnych inwestycji. tax sparing. Powyższy zapis pozwala na zaliczenie Usunięte zostają przepisy dotyczące opodatkowa- podatku należnego, w zależności od sytuacji w Polsce nia wolnych zawodów. Tego rodzaju działalność opo- bądź na Malcie, który podlega zapłacie w umawiają- datkowana będzie zgodnie z zasadami przewidziany- cym się państwie, jednakże został on obniżony lub mi dla zysków przedsiębiorstw lub pracy najemnej, zaniechany przez dane państwo na mocy jego prze- w zależności od sposobu jej wykonywania. pisów o zachętach podatkowych. Oznacza to, że zali- W obecnie obowiązującej umowie dochód z pracy czeniu podlega kwota podatku, który tylko w teorii najemnej podlega opodatkowaniu w państwie, w któ- miałby zostać zapłacony, jednakże z powodu ulg po- rym praca jest wykonywana. Przewiduje się wyjątek od datkowych został objęty zwolnieniem. Kwestie zwią- tej reguły. Aby wynagrodzenie zostało zwolnione z opo- zane z usunięciem klauzuli tax sparing z umowy reguluje art. 16 ust. 2 protokołu. datkowania, muszą być spełnione trzy warunki. Pierw- Jeśli chodzi o pozostałe postanowienia przedłożo- szy polega na tym, że odbiorca wynagrodzenia przeby- nego do ratyfikacji protokołu, postaram się je bardzo wa w drugim państwie przez okres bądź okresy nie- krótko scharakteryzować. przekraczające 183 dni podczas każdego roku kalenda- Art. 1 protokołu skreśla art. 2 ust. 5 umowy za- rzowego. Taki przepis umożliwiał jednak nadużycia wierający odniesienie do przepisów regulujących opo- oraz organizowanie prac w taki sposób, aby unikać opodatkowanie produkcji ropy naftowej na Malcie. Zapis datkowania w państwie goszczącym. W protokole prze- został usunięty na wniosek strony maltańskiej. Przy- widuje się dokonanie zmian w tym zakresie i postana- wołane maltańskie przepisy wewnętrzne zostały usu- wia się następnie, że okres 183 dni nie może być prze- nięte z porządku prawnego. kroczony w każdorazowym 12-miesięcznym okresie Protokół przewiduje rozszerzenie definicji osoby rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku o trust w celu uwzględnienia maltańskich regulacji podatkowym. wewnętrznych. Art. 3 protokołu wprowadza zmianę Z uwagi na fakt, że w obecnie obowiązującej umo- zapisów umownych dotyczących zakładu. Uzgodniona wie brak jest tzw. pełnej klauzuli wymiany informa- wersja przepisów jest zgodna z aktualną wersją modelowej konwencji OECD. Skreśla się zapisy dotyczące cji, protokół wprowadza zmiany w tym zakresie. szacowania zysków przedsiębiorstw – są one zwykle Zapisy umowne dotyczące wymiany informacji po- zamieszczane w przepisach wewnętrznych umawiają- datkowych są dla organów podatkowych efektywnym cych się państw, zatem nie istnieje konieczność za- narzędziem służącym weryfikacji prawidłowości de- mieszczania ich w zapisach umownych. Rozszerza się klarowanej podstawy opodatkowania. kategorie zysków pochodzących z eksploatacji statków Szacuje się, że wejście w życie protokołu nie pomorskich lub powietrznych o zyski z wynajmu takich ciągnie za sobą skutków budżetowych w odniesieniu statków użytkowanych w transporcie międzynarodo- do dochodów z pracy najemnej. Nie jest możliwe na- wym. Celem przepisu jest zrównanie sposobu opodat- tomiast oszacowanie wysokości dochodów budżeto- kowania działalności w transporcie międzynarodowym wych związanych z obniżeniem z 10% do 5% stawki niezależnie od sposobu jej wykonywania. podatku pobieranej u źródła od odsetek i należności Protokół zmienia zapisy umowne w zakresie opo- licencyjnych. Zakłada się, że obniżka dochodów bu- datkowania dywidend. Nowe brzmienie umowy ma na dżetowych z tego tytułu zostanie zneutralizowana celu dostosowanie jej zapisów do przepisów unijnych z uwagi na wzrost przepływów inwestycyjnych w re- regulujących opodatkowanie dywidend. Wprowadzony jest zapis mający na celu ograniczenie kwoty podatku lacjach polsko-maltańskich, związanych z korzyst- pobieranej u źródła na Malcie do równowartości kwoty niejszym klimatem inwestycyjnym między krajami. podatku nakładanego na zyski przedsiębiorstw. Jest to Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Komisja Finansów zapis standardowo stosowany w maltańskich umowach, Publicznych oraz Komisja Spraw Zagranicznych re- który jest wynikiem specyfiki maltańskiego prawa we- komendują przyjęcie przedłożonego projektu ustawy wnętrznego. Wprowadza się również klauzulę mającą ratyfikacyjnej. Dziękuję. (Oklaski) 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Protokołu między Rządem RP a Rządem Malty 310 o zmianie Umowy między Rządem RP a Rządem Malty

Wicemarszałek Ewa Kierzkowska: Poseł Jerzy Materna:

A ja uprzejmie dziękuję panu posłowi. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawie- rządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświad- dliwość przedstawić stanowisko wobec projektu usta- czeń w imieniu klubów i koła. wy o rządowym projekcie ustawy zawartym w dru- Otwieram dyskusję. kach nr 4359 i 4421. Proszę pana posła Tomasza Lenza o zabranie gło- Republika Malty to państwo wyspiarskie położone su w imieniu klubu Platforma Obywatelska. w Europie Południowej na Morzu Śródziemnym, na południe od Sycylii. Powierzchnia kraju wynosi 2 2 Poseł Tomasz Lenz: 316 km (Polski – 322 tys. km ), liczba ludności to 408 tys. (Polska – 38 mln). Wartość globalna PKB wy- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu nosi 5,7 mld euro (w Polsce 374,7 mld euro). Sytuacja Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić gospodarcza Malty oparta jest na czterech filarach: stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Finan- eksporcie, turystyce, produkcji tekstyliów i elektroni- sów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych ki. Największe dochody przynoszą usługi – 70% PKB. o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Protokołu W eksporcie dominują maszyny i urządzenia – 50% między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem eksportu kieruje się do krajów Unii Europejskiej, Malty o zmianie Umowy między rządem Rzeczypospo- w imporcie zaś maszyny i urządzenia wykorzystywa- litej Polskiej a Rządem Malty w sprawie unikania po- ne w transporcie – 70% importu pochodzi z Unii. dwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się Polsko-maltańska wymiana handlowa kształtuje od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, się na niskim poziomie wynoszącym 0,02%. Po wej- sporządzonej w La Valetta dnia 7 stycznia 1994 r., ściu Polski i Malty do Unii Europejskiej wartość ob- podpisanego w Warszawie dnia 6 kwietnia 2011 r. rotów towarowych zaczęła wzrastać, dziś jest ona na Omawiany projekt ustawy o ratyfikacji protoko- poziomie 20 mln euro zarówno po stronie importu, łu wprowadzi cztery istotne zmiany, które leżą jak i eksportu. Obydwa kraje deklarują chęć zwięk- w interesie naszego kraju. Zostanie zniesiona klau- szania wzajemnych inwestycji oraz umacniania kon- zula tax sparing, zgodnie z którą inwestor z jednego taktów gospodarczych. Sprzyjać temu może Euro kraju może uzyskać kredyt podatkowy na podatek, 2012 w Polsce. którego faktycznie w drugim kraju nie zapłacił. Zli- Rosną inwestycje bezpośrednie w Polsce, które kwidowana zostanie zasada opodatkowania dywi- sięgają ponad 1 mld euro. Dlatego obowiązująca usta- dend. Według wprowadzonego protokołu będziemy wa z 7 stycznia 1994 r. nie odpowiada w pełni po- zwalniać z podatku od dywidend inwestorów, jeżeli trzebom w sprawie podatku od dochodu i majątku. wysokość udziału przekracza 10% lub udziały są Protokół ma przede wszystkim na celu usunięcie utrzymywane dłużej niż 24 miesiące. Zmienione obecnych przepisów w art. 23 dotyczących tak zwa- będzie również opodatkowanie należności licencyj- nego tax sparingu. Tę kwestię będzie regulował art. nych. Ponadto protokół zawiera klauzulę wymiany 16 ust. 2 protokołu. Protokół obecnie będzie liczył informacji podatkowych. Umożliwia ona wymianę 16 artykułów. Wejście w życie nowej umowy nie bę- informacji znajdujących się w posiadaniu organów dzie miało ujemnych skutków dla dochodów sektora państwa oraz instytucji bankowych i finansowych finansów publicznych. między Maltą a Polską. Panie Marszałku! Klub Parlamentarny Prawo Mając na uwadze powyższe i dbałość o interesy i Sprawiedliwość popiera projekt ustawy i będzie gło- kraju, klub Platformy Obywatelskiej przychyla się do sował za jego przyjęciem. Dziękuję. wniosku komisji i popiera rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Protokołu między Rządem Rzeczypospo- litej Polskiej a Rządem Malty o zmianie Umowy Wicemarszałek Marek Kuchciński: w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakre- Dziękuję. sie podatków od dochodu, sporządzonej w La Valetta Głos ma pani poseł Bożena Kotkowska, Sojusz dnia 7 stycznia 1994 r., podpisanego w Warszawie Lewicy Demokratycznej. dnia 6 kwietnia 2011 r. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Poseł Bożena Kotkowska: Sejmu Marek Kuchciński) Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoka Wicemarszałek Marek Kuchciński: Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojusz Le- wicy Demokratycznej mam zaszczyt i przyjemność Dziękuję. przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o ra- Głos ma poseł Jerzy Materna, Prawo i Sprawie- tyﬁkacji Protokołu między Rządem Rzeczypospolitej dliwość. Polskiej a Rządem Malty o zmianie Umowy między 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o ratyfikacji Protokołu między Rządem RP a Rządem Malty o zmianie Umowy między Rządem RP a Rządem Malty 311

Poseł Bożena Kotkowska Poseł Stanisław Witaszczyk:

Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Malty Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klu- w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i za- bu parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowe- pobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie go chciałbym przedstawić nasze stanowisko w spra- podatków od dochodu, sporządzonej w La Valetta dnia wie projektu ustawy o ratyfikacji Protokołu między 7 stycznia 1994 r. Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Malty Obowiązująca obecnie umowa o unikaniu podwój- o zmianie Umowy między Rządem Rzeczypospolitej nego opodatkowania zawarta została przez rząd Pol- Polskiej a Rządem Malty w sprawie unikania podwój- ski z rządem Malty w dniu 7 stycznia 1994 r. Przed- nego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od miotowa umowa nie odpowiada w pełni współczesnym opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, standardom wynikającym z Modelowej Konwencji sporządzonej w La Valetta dnia 7 stycznia 1994 r., OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku. Po- podpisanego w Warszawie dnia 6 kwietnia 2011 r. nadto umowa zawiera przepisy tak zwanego tax spa- W dniu 7 stycznia 1994 r. pomiędzy rządem Rze- ringu, klauzulę umożliwiającą inwestorowi uzyskanie czypospolitej Polskiej a rządem Malty została podpi- kredytu podatkowego na podatek, który faktycznie sana umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania. nie został zapłacony w państwie źródła dochodów Nie odpowiada ona jednak współczesnym standar- z uwagi na zachęty podatkowe skierowane do inwesto- dom wynikającym z Modelowej Konwencji OECD rów w tym kraju, która to klauzula z punktu widzenia w sprawie podatku od dochodu i majątku. W związku interesów Polski jest niekorzystna. z tym konieczna staje się zmiana przedmiotowej Protokół ma przede wszystkim na celu usunięcie ustawy, co w znacznym stopniu przyczyni się do uła- obecnych przepisów w art. 23 dotyczącym właśnie twienia dwustronnej współpracy w tej dziedzinie. tego tax sparingu. Powyższy zapis pozwala na zali- Należy nadmienić, że obydwa kraje deklarują chęć czenie podatku należnego, w zależności od sytuacji zacieśniania współpracy gospodarczej, co powinno, w Polsce bądź na Malcie, który podlega zapłacie naszym zdaniem, przekładać się w perspektywie cza- w umawiającym się państwie, jednakże został on ob- su na wzrost maltańskich inwestycji bezpośrednich niżony lub zaniechany przez dane państwo na mocy w naszym kraju oraz częstotliwość wzajemnych kon- jego przepisów o zachętach podatkowych. Oznacza taktów na poziomie rządowym i biznesowym. to, że zaliczeniu podlega kwota podatku, który tylko Obywatele Polski mają swobodny dostęp do rynku w teorii miałby zostać zapłacony, jednak z powodu pracy na Malcie, a firmy mogą inwestować i zakładaći ulg podatkowych został objęty zwolnieniem. Kwestie przedsiębiorstwa na takich samych zasadach jak przed- związane z usunięciem tej klauzuli umowy reguluje siębiorcy lokalni. Obecnie na Malcie zarejestrowanych art. 16 ust. 2 protokołu. jest 17 polskich przedsiębiorstw, głównie jako spółki oso- Szacuje się, że wejście w życie protokołu nie po- bowe oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. ciągnie za sobą skutków budżetowych w odniesieniu Przedmiotowy protokół ma na celu uporządkowa- do dochodów z pracy najemnej. Nie jest możliwe na- nie kwestii podwójnego opodatkowania, z których tomiast oszacowanie wysokości dochodów budżeto- najbardziej istotnym jest usunięcie obecnych przepi- wych związanych z obniżeniem z 10 do 5% stawki sów dotyczących tak zwanego tax sparingu, czyli podatku pobieranej u źródła od odsetek i należności niepobierania podatku, z którego na mocy przepisów licencyjnych. Zakłada się, że obniżka dochodów bu- drugiego kraju przedsiębiorca został zwolniony lub dżetowych z tego tytułu zostanie zneutralizowana podatek ten został obniżony. z uwagi na wzrost przepływów inwestycyjnych w re- Wejście w życie protokołu nie będzie miało skut- lacjach polsko-maltańskich związanych z korzyst- ków budżetowych w odniesieniu do dochodów z pracy niejszym klimatem inwestycyjnym między krajami. najemnej. Nadzór nad realizacją protokołu sprawo- Poszerzenie klauzuli wymiany informacji podatko- wał będzie minister finansów. Wejście w życie proto- wej w protokole stanowi ważne narzędzie dla organów kołu nie spowoduje konieczności dokonywania zmian podatkowych w zakresie uzyskiwania informacji nie- w ustawodawstwie wewnętrznym. Projekt ustawy zbędnych do prawidłowego określania podstawy opo- o ratyfikacji na podstawie przedłożonej opinii jest datkowania, co będzie miało pozytywny wpływ na zgodny z prawem Unii Europejskiej. skuteczność weryfikacji deklarowanych podatków. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Szanowni Państwo! Wobec przedstawionych prze- parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, ze mnie faktów Klub Parlamentarny Sojusz Lewicy mając również na uwadze opinię komisji, wnoszę o pod- Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem pro- jęcie niezwłocznych działań zmierzających do uchwale- jektu ustawy. Dziękuję ślicznie. (Oklaski) nia ustawy o ratyfikacji Protokołu między Rządem Rze- czypospolitej Polskiej a Rządem Malty o zmianie Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Wicemarszałek Marek Kuchciński: Malty w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakre- Dziękuję, pani poseł. sie podatków od dochodu, sporządzonej w La Valetta Głos ma pan poseł Stanisław Witaszczyk, Polskie dnia 7 stycznia 1994 r., podpisanego w Warszawie dnia Stronnictwo Ludowe. 6 kwietnia 2011 r. Dziękuję za uwagę. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 312 Projekt ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich

Wicemarszałek Marek Kuchciński: Chodzi o część dotyczącą art. 25, a więc sytuacji, kiedy mówi się o obowiązku kompleksowej diagnozy Dziękuję panu posłowi. osobowości nieletniego sprawcy, wymagającej wiedzy Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- pedagogicznej, psychologicznej i medycznej. W tym pana. zakresie do tej pory przepisy przewidywały zwraca- Nie było pytań, więc wydaje się, że nie ma potrze- nie się o wydawanie tych opinii do rodzinnych ośrod- by, żeby pan minister zabierał głos. ków diagnostyczno-konsultacyjnych. Ustawa ta prze- Czy pan poseł sprawozdawca chciałby zabrać głos? widuje możliwość zwrócenia się przez sąd rodzinny Też nie. Dziękuję bardzo. Wszystko jest jasne. o wydanie takiej opinii do biegłego lub biegłych, Zamykam dyskusję*). a więc nie tylko za pośrednictwem ośrodka diagno- Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- stycznego. Czym to jest podyktowane? Podyktowane my w bloku głosowań. to jest tym, że wystawianie opinii przez wyspecjali- Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o sta- zowane jednostki jest troszeczkę przewlekłe. Być nowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy może wynika to z obłożenia pracą tych ośrodków dia- o zasadach ewidencji i identyﬁkacji podatników i płat- gnostycznych, ponieważ liczba spraw wszczynanych ników oraz niektórych innych ustaw. przeciwko nieletnim, postępowań wyjaśniających, Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom postępowań opiekuńczo-wychowawczych z roku na doręczone w druku nr 4501. rok wzrasta. Już patrząc tu na te statystyki z począt- W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii ku XXI w., widzimy dynamikę wzrostu tych postępo- Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjął decyzję wań w stosunku do nieletnich w związku z kolizją o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmu- z prawem młodocianych przestępców, którzy dopusz- jący rozpatrzenie tego sprawozdania. czają się określonych czynów przestępnych. Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził W związku z tym, żeby usprawnić to postępowanie zgodę na zastosowanie art. 54 ust. 5 regulaminu Sej- w sprawach nieletnich, projektodawca sugeruje, aby mu oraz w dyskusji nad tym punktem wysłuchał można było zwracać się o wydawanie tych opinii rów- 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła. nież do wyspecjalizowanych biegłych czy biegłego Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm w zależności od tego, jak potraktuje to sąd rodzinny. propozycję przyjął. Jednocześnie § 4 tego artykułu przewiduje takie Sprzeciwu nie słyszę. oto rozwiązanie, że jeżeli w ciągu 6 miesięcy wydano Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 33. opinię o osobowości sprawcy i o kierunku podejmo- porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o senackim wanego oddziaływania na nieletniego i znów wszczy- projekcie ustawy o zmianie ustawy o postępowa- na się postępowanie wyjaśniające w sprawie tego niu w sprawach nieletnich (druki nr 4171 i 4446). nieletniego, to można wykorzystać opinię, która znaj- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji duje się już w aktach innej sprawy. pana posła Jerzego Kozdronia. Art. 40 w istocie rzeczy wypełnia lukę prawną, jaka istniała w przepisach tego postępowania, ponie- waż chodzi o umieszczanie w policyjnej izbie dziecka. Poseł Sprawozdawca Jerzy Kozdroń: Wiadomo, że nieletni przestępcy, którzy uciekają, czy dokonują samouwolnienia, ze schronisk dla nielet- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! nich czy z zakładów poprawczych, schwytani przez Mam przyjemność w imieniu Komisji Sprawiedliwości policję, umieszczani są w policyjnych izbach dziecka. i Praw Człowieka przedstawić sprawozdanie o senac- Natomiast takich samych rozwiązań nie było co do kim projekcie ustawy o zmianie ustawy o postępowa- tych nieletnich, którzy uciekali z zakładów opiekuń- niu w sprawach nieletnich, druk sejmowy nr 4446. czo-wychowawczych. W związku z tym chodzi o taką Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka po rzecz, że trzeba było wypełnić tę lukę, dlatego propo- przeprowadzeniu pierwszego czytania i po rozpa- nuje się ten art. 40a, który mówi, że na czas uzasad- trzeniu tego projektu rekomenduje Wysokiej Izbie nionej przerwy w konwoju, nie dłużej niż na 24 go- uchwalenie przedłożonego projektu w zaproponowa- dziny, Policja może podjąć decyzję o umieszczeniu nej treści. nieletniego w policyjnej izbie dziecka. Wysoki Sejmie! Ustawa o postępowaniu w spra- Druga sytuacja dotyczy tego, że na polecenie sądu wach nieletnich uchwalona została w 1982 r., a więc można umieścić nieletniego w policyjnej izbie dziec- ma ponad 25 lat. Od tego czasu ustawa ta nie była ka, jeżeli zachodzi konieczność przeprowadzenia ja- nowelizowana, ale zmiany społeczne wymagają pew- kichś czynności procesowych z udziałem nieletniego. nych korekt w tym dokumencie. W związku z tym Tu zapada decyzja sądu, na którą przysługuje zaża- Senat zaproponował nowelizację tej ustawy w takich lenie. W pierwszym przypadku decyzję podejmuje czterech podstawowych blokach tematycznych. Policja, niemniej jednak w przepisach mówi się, że o decyzji o zatrzymaniu na okres tej przerwy w kon- *) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za- woju w policyjnej izbie dziecka należy zawiadomić sąd łączniku nr 1. rodzinny właściwy miejscowo dla tej izby dziecka. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich 313

Poseł Sprawozdawca Jerzy Kozdroń nazwali – państwowych i hosteli społecznych, prowadzonych przez stowarzyszenia, fundacje i orga- Jeżeli sąd rodzinny podejmie decyzję niewyrażającą nizacje społeczne. zgody, to należy takiego nieletniego zwolnić. Po co są te hostele, można by powiedzieć? Jak jest Następny problem, który dotyczy tej nowelizacji, zakład poprawczy, ktoś kończy pobyt w zakładzie to jest kwestia kuratorów sądowych. Mowa o nowych poprawczym, to po cóż jeszcze hostel? Chodzi w tych przepisach zawartych w art. 70 a–70e. Chodzi tutaj hostelach o to, żeby przygotować młodego człowieka, o to, że były pewne postulaty środowiska kurator- nieletniego, do życia na wolności. Często jest tak, że skiego, kuratorzy dla nieletnich sugerowali, ażeby dyrekcja zakładu poprawczego mogłaby sugerować bardziej aktywnie mogli się włączyć w proces reso- sądowi wcześniejsze zwolnienie go z zakładu popraw- cjalizacji i wychowawczy młodocianych czy nieletnich czego, natomiast jego powrót do tego środowiska, przestępców. W istocie do tej pory całą funkcję reso- w którym dotychczas przebywał, nawet środowiska cjalizacyjną w stosunku do nieletnich wykonywał rodzinnego, graniczy z pewnością, że powróci on na sąd, kurator mógł coś sugerować, ale w zasadzie de- drogę przestępstwa, ponieważ często bywa tak, że to cyzja sądu była dla kuratora wiążąca. Chodzi o to, środowisko, z którego się wywodzi, jest źródłem jego ażeby kurator stał się partnerem dla sądu, żeby był współuczestnikiem procesu wychowawczego w trak- deprawacji i popadania w konﬂikt z prawem. Chodzi cie postępowania wykonawczego. o to, żeby go poza zakładem poprawczym, w warun- W związku z tym w tym art. 70 przewidziano ka- kach hostelowych, przygotować do samodzielności, talog uprawnień, jakie kuratorzy będą posiadać do samodzielnego życia. Mówi się o umieszczaniu w stosunku do tych nieletnich. A więc będzie to już nie w tych hostelach – taką decyzję podejmuje dyrektor tylko, jak do tej pory, wystawianie opinii środowisko- zakładu poprawczego – na czas oznaczony i konkret- wych, tych wywiadów środowiskowych, odwiedzanie nie w celu podjęcia nauki lub wykonywania pracy, szkół, domów, placówek oświatowych, bieżące kontro- czyli dana osoba przebywa w jakimś obiekcie, ma lowanie zachowania się tego nieletniego, ale również w nim zakwaterowanie, wyżywienie, opiekę, a jedno- kurator ma, że tak powiem, aktywną rolę do odegra- cześnie możliwość poruszania się po mieście, po oko- nia. Ma prawo składać wnioski o zmianę środka wy- licy, w której przebywa, chodzi do pracy czy uczęszcza chowawczego, o zarządzenie wykonania środka podo szkoły. Przewiduje się możliwość odpłatności, to prawczego, zawieszonego w okresie próby, jeżeli środ- znaczy ta odpłatność przewidziana jest do 25% kosz- ki wychowawcze zastosowane w okresie zawieszenia tów utrzymania, przy czym jest to taka zasada – do środka poprawczego nie skutkują. Nie dość tego. Ku- 25%. W tych rozwiązaniach komisja przyjęła taką rator ma obowiązek i prawo uczestniczyć w posiedze- możliwość, że nieletni w określonych sytuacjach ro- niach dotyczących nieletniego, obok nieletniego. Ku- dzinnych, majątkowych, kiedy na przykład nie będzie rator jest aktywny i jest niejako partnerem sądu. dla niego pracy, będzie mógł się zwrócić o zwolnienie Chyba trzeba by powiedzieć o jeszcze jednej rze- go w całości lub w części z obowiązku ponoszenia czy. Istotne jest też to, że w sytuacji, kiedy kurator kosztów utrzymania w hostelu. w kontaktach z nieletnim nabierze podejrzenia, że Nowością w tym rozwiązaniu są hostele społecz- nieletni jest w stanie nietrzeźwości czy pod wpływem ne, czyli takie uspołecznienie procesu reedukacji po- jakiegoś środka odurzającego, ma prawo zażądać od przez wykonywanie tego przez stowarzyszenia, fun- nieletniego, żeby się poddał badaniu. Ma prawo go do dacje, które z jednej strony będą pobierały z tego tego zobowiązać. Jeżeli nieletni nie podda się bada- tytułu określone pieniążki, jako dotacje z budżetu niu, to tak, jakby nienależycie zachowywał się państwa, będą też zasilały się z innych źródeł, czy to w okresie nadzoru, a więc uchylał się od nadzoru z dotacji, czy też środków pozabudżetowych, a jedno- sprawowanego przez kuratora. W sytuacji, kiedy oka- załoby się, że jest pod wpływem alkoholu, kurator cześnie będą miały prawo pobierać, jak w hostelach może już składać wniosek o zmianę środka wycho- państwowych, zwrot kosztów utrzymania do 25%. wawczego, jak również o inne rozwiązania. Wydawałoby się, że powiedziałem to, co najistot- Obok sprawy kuratorów sądowych, zawodowych niejsze. Proszę Wysoką Izbę, żeby uchwaliła przedło- przepisy sankcjonują niejako oddawanie pod nadzór żony projekt ustawy. Dziękuję. (Oklaski) nieletnich organizacjom społecznym, młodzieżowym, zakładom pracy, organom, osobom godnym zaufania. Te uprawnienia, które posiadają kuratorzy sądowi, Wicemarszałek Marek Kuchciński: są przyznane również tym czynnikom społecznym, o których mówimy. W związku z tym przyznaje im Dziękuję panu posłowi. się ryczałt w kwocie od 2% do 4% stopy bazowej, jaka Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- przysługuje kuratorom zawodowym. rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- Ostatni kompleks zagadnień, który jest uregulo- czeń w imieniu klubów i koła. wany w tej nowelizacji, dotyczy hosteli. Kwestia Otwieram dyskusję. hosteli – z jednej strony hosteli będących częścią Pierwszy głos zabierze pan poseł Zenon Durka, zakładu poprawczego, czyli takich – jakbyśmy to klub Platforma Obywatelska. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 314 Projekt ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich

Poseł Zenon Durka: Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska popiera Dziękuję bardzo. przedmiotową nowelizację i prosi o jej przyjęcie. Dzię- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! kuję bardzo. (Oklaski) Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska przedstawić stanowisko w sprawie senackiego projektu ustawy o zmianie Wicemarszałek Marek Kuchciński: ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Od czasu wejścia w życie ustawy o postępowaniu Dziękuję. w sprawach nieletnich minęło ponad 25 lat. Potrzeba Głos ma pani poseł Beata Kempa, Prawo i Spra- gruntownego znowelizowania tego aktu wynikała ze wiedliwość. zmian rzeczywistości społecznej, które następują w sposób ciągły i stały, a skutkują w interesującej nas materii wzrostem liczby spraw sądowych z udziałem Poseł Beata Kempa: nieletnich. Ze względu na ograniczony czas wypowiedzi oraz Dziękuję, panie marszałku. to, że problematykę nowelizacji ustawy w sposób zna- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! komity przedstawił mój przedmówca, poseł sprawoz- Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parla- dawca, pozwolę sobie zwrócić uwagę tylko na niektó- mentarnego Prawo i Sprawiedliwość o projekcie ustawy re rozwiązania. o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nielet- I tak zmiana w art. 25 § 1 poprzez umożliwienie nich (druk nr 4171 i sprawozdanie z druku nr 4446). zlecania opinii biegłemu lub zespołowi biegłych spo- W mojej ocenie, Wysoka Izbo, jest to próba, tenże projekt ustawy, swoistej reanimacji częściowej i wyryw- woduje niewątpliwie skrócenie czasu oczekiwania na kowej ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. ekspertyzy. Prawdą jest – co powiedział pan poseł sprawozdawca Dodanie art. 70a–70e podyktowane jest z jednej – że to jest ustawa z 1982 r. i czas najwyższy, żeby tę strony uznaniem wagi działania kuratorów w procesie ustawę nazwać zupełnie inaczej, aby ją przeprocedo- wychowawczym względem nieletniego na etapie postę- wać, napisać zupełnie od nowa. Trochę szkoda, że były powania wykonawczego, a z drugiej strony – zamiarem to cztery lata, krótko mówiąc, zaniechania w tym bar- bardziej aktywnego włączenia w proces wychowawczy dzo poważnym obszarze, jeśli idzie o resocjalizację nie- nieletniego innych niż państwowe podmiotów, tj. orga- letnich, na którą, przypomnę, proszę spojrzeć na budżet nizacji społecznych, młodzieżowych, zakładów pracy, zadaniowy, wydawane są niebotyczne środki przez bar- osób godnych zaufania, które udzieliły poręczenia i któ- dzo wiele ministerstw, bo nie tylko Ministerstwo Spra- rym powierzono nadzór nad nieletnimi. wiedliwości, ale i Ministerstwo Edukacji Narodowej, Właściwe wydaje się wyliczenie w projekcie, na Ministerstwo Zdrowia, MSWiA ma pewne środki na wzór art. 173 Kodeksu karnego wykonawczego, projekty, które przeprowadzała Policja, a jednak mimo czynności kuratorów sądowych wynikające z potrze- wszystko, jak patrzymy na statystyki, jest to niesku- by podziału odpowiedzialności za wynik postępowa- teczne. Aż by się prosiło, żeby wprowadzić zupełnie nia wykonawczego względem nieletniego między sąd nowe rozwiązania. Pozostawiliśmy w biurku w 2007 r. a kuratora. Kuratorzy będą wyposażeni w możli- Kodeks nieletnich. Można było go wziąć, przeprocedo- wość zobowiązania nieletniego do przebadania na wać, zastanowić się, jak kompleksowo rozwiązać ten okoliczność obecności alkoholu lub innego środka potężny problem, jakim jest resocjalizacja nieletnich. użytego w celu odurzenia się nieletniego, co w kon- Tutaj mamy do czynienia z próbą wprowadzenia sekwencji może doprowadzić do złożenia wniosku do bardzo takich praktycznych rozwiązań, które jednak sądu o zmianę środka wychowawczego. nie rozwiązują potężnego problemu. Należało się na Dobrym rozwiązaniem wydaje się być możliwość przykład zastanowić nad tym, jeśli idzie o postępo- umieszczania nieletnich w hostelach i objęcie ich re- wanie wykonawcze, czy nie obniżyć wieku wykona- adaptacją w grupie hostelowej. Nowatorskim rozwią- nia kary, na przykład do osiemnastego roku życia, zaniem jest możliwość tworzenia hosteli społecznych, dlatego że moim zdaniem przebywanie w zakładach zakładanych przez stowarzyszenia, fundacje lub inne poprawczo-wychowawczych piętnasto-, czternasto- organizacje społeczne. czy piętnastolatków razem z dwudziestojednolatka- Projektowana regulacja nie będzie miała znaczą- mi, którzy nie rokują już nadziei poprawy, mimo cego wpływu na sektor ﬁnansów publicznych, ponie- wszystko nie sprzyja możliwie dobrej prognozie reso- waż przyjęte rozwiązania zachowują niemal dotych- cjalizacyjnej, jeśli idzie o czternasto- czy piętnasto- czasowy stan w zakresie realizacji zadań i struktur latków. To tylko taka dygresja. organizacyjnych. Projekt został pozytywnie oceniony Szkoda, że zaniechano tej głębokiej reformy, a to, przez Krajową Radę Sądownictwa, Ministerstwo co jest, powtarzam, jest tylko nieśmiałą próbą. Trze- Sprawiedliwości i rzecznika praw dziecka. ba wyraźnie powiedzieć, że ta próba jest, krótko mó- Nowelizacja nie jest objęta prawem Unii Europej- wiąc, wątpliwa legislacyjnie w bardzo wielu punk- skiej. tach. Uzależniamy poparcie tej ustawy od przyjęcia 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich 315

Poseł Beata Kempa Poseł Stanisław Rydzoń: naszych poprawek, które chciałam dzisiaj przedsta- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! wić podczas drugiego czytania. Poprawki te dotyczą W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demo- art. 1 pkt 1. Proponujemy dodać § 4 – którego brzmie- kratycznej przedstawiam stanowisko wobec sprawoz- nia nie będę w całości przytaczać – w którym propo- dania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka nujemy zmianę okresu ważności opinii. Mówił o tym o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o po- pan poseł Kozdroń. Otóż w innej sprawie opinia nie- stępowaniu w sprawach nieletnich, druk nr 4446. letniego ma, krótko mówiąc, 6-miesięczny okres waż- Senat zaproponował zmianę art. 25 i 40 oraz do- ności, my natomiast proponujemy, aby okres ważno- danie nowych art. 40a, 70a–70e i 90a–90c w ustawie ści wynosił 3 miesiące. Uzasadnieniem jest to, że z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu dynamika, jeśli chodzi o sytuację nieletniego, czasa- w sprawach nieletnich. Nowelizacja ta dotyczy czte- mi jest tak duża, że już w ciągu miesiąca czy dwóch rech obszarów: po pierwsze, zasad i trybu zasięgania miesięcy opinia może być nieaktualna, np. nieletni przez sądy rodzinne opinii o nieletnim, po drugie, może porzucić naukę lub popełnić nowe przestęp- możliwości umieszczania nieletniego w policyjnej stwo. A zatem bardzo ważne jest sprawdzenie aktu- izbie dziecka, po trzecie, praw i obowiązków oraz za- alnej sytuacji nieletniego po to, żeby sąd nie podej- kresu działania kuratora sądowego, organizacji spo- mował błędnej decyzji. Byłoby to pójście na skróty. łecznej i innych podmiotów sprawujących nadzór nad Rozumiem, że to stanowi ułatwienie dla sędziego, ale nieletnim oraz, po czwarte, możliwości skierowania z punktu widzenia poprawności, rzetelności orzeka- nieletniego do hostelu na czas określony przez dyrek- nia w tej materii opinia 6-miesięczna jest opinią prze- tora zakładu poprawczego. starzałą. Wobec tego proponujemy przyjąć termin Uzasadniając potrzebę zmian w wymienionej 3-miesięczny. Nie jest to dobre z punktu widzenia ustawie, Senat podkreślił, że ustawa obowiązuje już nieletniego i dotyczącej go prognozy resocjalizacyjnej, od 25 lat i konieczne stało się jej znowelizowanie. ale nieco poprawia tę sytuację. Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycznej popie- W art. 1 w pkt 4, który dotyczy art. 90, proponujemy ra projekt ustawy, co wyrazili już jego przedstawicie- zupełnie inne podejście do art. 90. Proponujemy zmienić le w trakcie prac w Komisji Sprawiedliwości i Praw brzmienie art. 90a–90c. Nie będę teraz wszystkiego oma- Człowieka. Ustosunkowując się do wymienionych wiać, bo nie ma na to czasu, omówimy to na posiedzeniu czterech obszarów spraw, stwierdzamy, iż nowe ure- komisji, natomiast chodzi o zmianę ﬁlozoﬁi podejmowa- gulowania usprawnią działalność organów i organi- nia decyzji i przerzucenie decyzji na sądy rodzinne, mimo zacji w sprawach nieletnich. iż wiemy, że Platforma Obywatelska zlikwidowała sądy Pierwsza zmiana, która dotyczy art. 25 § 1 usta- rodzinne, co jest niebywałym błędem i co bardzo odbije wy, poszerza możliwość zlecania opinii biegłemu lub się na rodzinach i na sprawach nieletnich. (Dzwonek) biegłym obok dotychczas funkcjonujących ośrodków Decyzje w sprawach nieletnich musi podejmować sąd, diagnostyczno-konsultacyjnych. Skoro wymienione dlatego że obawiamy się – aczkolwiek uważamy, że reso- środki nie zawsze w terminie wywiązywały się z na- cjalizacja przez pracę jest najlepszą resocjalizacją – iż łożonych ustawą obowiązków, to należało sięgnąć po rozwiązania, które proponuje się przyjąć, bez zapewnie- inne możliwości, aby postępowania nie były przedłu- nia odpowiedniej kontroli mogą powodować powstawa- żane. O tym każdorazowo będzie decydował sąd. nie swoistych obozów pracy. Poza tym nie wyobrażam Zmiana ta niewątpliwie poprawi sprawność postępo- sobie, żeby zawierano umowę z osobą nieletnią. Do tej wania. Pozytywny wpływ na sprawność postępowa- pory to było praktykowane z punktu widzenia umowy nia będzie mieć także zapis dotyczący możliwości czy kontraktu resocjalizacyjnego, ale moim zdaniem rezygnacji z przedmiotowej opinii w przypadku, gdy w sprawach na przykład ściągania kosztów dotyczących wnioski biegłych pozostają aktualne. nieletniego musi być stosowana droga sądowa, musi być Druga zmiana dotyczy nowego uregulowania sy- możliwość odwołania, to wszystko musi być w zgodzie tuacji, gdy nieletni samowolnie oddali się z ośrodka z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. wychowawczego lub ośrodka socjoterapii. Dotychcza- Kończąc, chcę powiedzieć, panie marszałku, Wy- sowy zapis był niedoskonały i nie regulował proble- soka Izbo, że w związku z tym uzależniamy przyjęcie mu opieki nad nieletnim po jego zatrzymaniu w trak- tego szczątkowego projektu ustawy o zmianie ustawy cie ucieczki i przed jego przekazaniem dyrektorowi o postępowaniu w sprawach nieletnich od przyjęcia wymienionego ośrodka. Zaproponowana zmiana po- naszych poprawek. Dziękuję bardzo. (Oklaski) zwoli umieszczać nieletnich w policyjnej izbie dziecka w sytuacjach, których obowiązujący art. 40 nie prze- widywał. Przewiduje je dodany art. 40a, tzn.: na czas Wicemarszałek Marek Kuchciński: uzasadnionej przerwy w konwoju do 24 godzin oraz na polecenie sądu na czas niezbędny do wykonywania Dziękuję. czynności do 48 godzin. Dziękuję również za poprawki. Trzecia zmiana jest niezwykle istotna dla funkcjo- Głos ma pan poseł Stanisław Rydzoń, Sojusz Le- nowania kuratorów sądowych w procesie wychowaw- wicy Demokratycznej. czym nieletniego w fazie postępowania wykonawczego. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 316 Projekt ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich

Poseł Stanisław Rydzoń Wicemarszałek Marek Kuchciński:

Dzięki tej zmianie kurator będzie mógł samodzielnie Do pana ministra. zainicjować niektóre działania, takie jak kontrola wy- Dziękuję. konania orzeczeń o zastosowaniu środka wychowaw- Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- czego. Kurator stanie się więc z racji przygotowania pana. zawodowego jeszcze mocniejszym partnerem dla sądu Rząd reprezentuje w tym punkcie porządku dzien- w wykonywaniu jego orzeczeń. Nowela daje też kura- nego podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawie- torom prawo do przebadania nieletniego na obecność dliwości pan Zbigniew Wrona. alkoholu lub narkotyku w organizmie. Nowelizacja na- Proszę bardzo, panie ministrze. wiązuje też do sprawdzonego jeszcze w czasach PRL nadzoru nad nieletnim organizacji młodzieżowej lub innej o charakterze społecznym. Zmianę tę nasz klub Podsekretarz Stanu także przyjmuje z aprobatą. w Ministerstwie Sprawiedliwości Wreszcie czwarta zmiana dotyczy umieszczania Zbigniew Wrona: nieletnich w hostelach, w tym hostelach społecznych Dziękuję. prowadzonych przez organizacje społeczne czy fun- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do omawianego dacje. W przypadku hosteli nowela wprowadza obo- senackiego projektu ustawy rząd ma stosunek pozy- wiązek współﬁnansowania kosztu pobytu przez nie- tywny. Zakres tej regulacji jest wąski, jak już powie- letniego. Zmiana ta ma na celu zaadaptowanie się działa pani poseł Kempa. Rzeczywiście, nie jest sze- nieletniego w społeczeństwie poprzez pracę i ograni- roki, ale dotyka bardzo istotnych zagadnień, zwłasz- czoną swobodę zamieszkiwania. Hostel nie będzie cza ze względu na bardzo specjalistyczny zakres re- przysługiwał nieletnim naruszającym prawo i na gulacji. Zgadzam się, że prawo nieletnich, które przykład regularnie uciekającym z ośrodków. obowiązuje od 1982 r., wymaga szerszych zmian. To Reasumując, oświadczam ponownie, że Klub Po- jest prawda i nikt tego nie neguje. Senat skupił się selski Sojusz Lewicy Demokratycznej popiera projekt jednak – a rząd popiera – akurat na punktowych ustawy i będzie głosował za jego przyjęciem. Jeżeli zmianach i na najbardziej pilnych zagadnieniach. chodzi o poprawki, zdanie wyrazimy na posiedzeniu Jeżeli chodzi o podmioty uprawnione do wyda- komisji. Dziękuję. wania kompleksowych opinii dotyczących nieletniego, to art. 25 § 1 – po zmianie, jeżeli zostanie ona uchwalona – zakłada rozszerzenie kręgu podmiotów Wicemarszałek Marek Kuchciński: uprawnionych do wydawania takich opinii. Wejście w życie tej zmiany umożliwi zatem sądowi zlecanie Dziękuję panu posłowi. opinii biegłemu lub biegłym obok rodzinnych ośrod- Jedna osoba zgłosiła się do zadania pytania. ków konsultacyjno-diagnostycznych albo innych Proszę bardzo, pan poseł Marek Ast. podmiotów opiniujących w sprawach rodzinnych i nieletnich, a zatem poszerza się ten krąg. Jest to chyba krok w dobrym kierunku, ponieważ mamy Poseł Marek Ast: wybitnych specjalistów, dotychczas tylko powoływa- nych, którzy nie są pracownikami ośrodków diagnostycznych. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Uzupełnienie art. 25 ustawy polega na dopuszcze- Moje pytanie dotyczy art. 70c. Mianowicie można niu możliwości wykorzystania opinii sporządzonej powierzyć nadzór nad nieletnim organizacji młodzie- w innej sprawie w okresie sześciu miesięcy poprze- żowej lub innej organizacji społecznej. Proszę powie- dzających wszczęcie postępowania wyjaśniającego. dzieć, jakie warunki powinny spełniać te organizacje, Chciałbym podkreślić, że jest to tylko możliwość. To aby taki nadzór mógł być im powierzony. Jakim or- nie jest tak, że jeśli w innej sprawie będzie istniała ganizacjom młodzieżowym najczęściej powierzany taka opinia, to sąd będzie musiał ją wykorzystać. Je- jest ten obowiązek? Dziękuję. żeli dowody zebrane w sprawie, ich ocena i cały zespół okoliczności będą wskazywać na to, że sytuacja nieletniego się zmieniła, że istnieje potrzeba wyjaśnie- Wicemarszałek Marek Kuchciński: nia pewnych kwestii, to oczywiście mimo istnienia takiej opinii z okresu 6 miesięcy sąd będzie mógł, Do kogo skierowane jest to pytanie, panie pośle? a nawet będzie musiał, zgodnie z zasadą prawdy materialnej, zasięgnąć opinii. Jeżeli nic się nie zmieniło, to taka opinia będzie mogła być wykorzystana. Poseł Marek Ast: Obecnie jest tak, że pomimo braku jakichkolwiek zmian sytuacji, pomimo braku nowych okoliczności, Do pana ministra. sąd nie może wykorzystać tej opinii, tylko musi zasięgać 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny 317

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 34. Sprawiedliwości Zbigniew Wrona: porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym opinii jeszcze raz, co niepotrzebnie wydłuża postępo- projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny wanie, prowadzi do zbędnych czynności i oczywiście i niektórych innych ustaw (druki nr 4342 i 4399). zwiększa koszty. W tym zakresie moje wystąpienie jest Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji odpowiedzią na poprawkę zgłoszoną przez panią poseł pana posła Jerzego Kozdronia. Kempę, która proponuje skrócenie tego okresu do 3 miesięcy z takim uzasadnieniem, że przecież w okresie 6 miesięcy może się wiele zmienić. To prawda, może Poseł Sprawozdawca Jerzy Kozdroń: się wiele zmienić, ale jeszcze raz podkreślam, że to nie jest oblig, tylko możliwość wykorzystania opinii, jeżeli Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! nic się nie zmieniło w sytuacji nieletniego. W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka Druga kwestia dotyczy hosteli. To niezwykle mam przyjemność przedstawić sprawozdanie komisji istotna kwestia. Chciałbym podkreślić, że decyzja o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Ko- o umieszczeniu w hostelu jest cały czas pod kontrolą deks karny i niektórych innych ustaw, druk sejmowy sądu. Co prawda formalnie podejmuje decyzję dyrek- nr 4399. Wnoszę jednocześnie, aby Wysoki Sejm raczył tor zakładu poprawczego, jakby inicjuje tę kwestię, uchwalić projekt ustawy zawarty w sprawozdaniu. ale wymaga to jednak zgody sądu, a zatem nie jest Czego w istocie rzeczy dotyczy projektowana usta- tak, że sąd nie sprawuje tutaj żadnej kontroli. W ten wa? Otóż dotyczy wykonania prawa Unii Europej- sposób ustosunkowuję się do wątpliwości, które skiej. Chodzi tutaj bowiem o implementację trzech przedstawiła pani poseł Kempa. podstawowych decyzji ramowych Unii Europejskiej. Wreszcie kwestia zawierania umów z nieletnim Pierwsza z 28 listopada 2008 r. dotyczy zwalczania związanych z korzystaniem z hostelu. Pragnę tutaj terroryzmu, druga – zwalczania niektórych przeja- podkreślić, że celem umieszczenia w hostelu jest usa- wów ksenofobii i rasizmu. Trzecia z tych decyzji do- modzielnienie się małoletniego. Chodzi o to, żeby to tyczy wzajemnego uznawania i wykonywania orze- był człowiek, który jest w stanie stopniowo wdrażać się do samodzielnego decydowania o sobie, do odpo- czeń zapadłych w państwach Unii Europejskiej pod wiedzialnych decyzji w zakresie swoich bieżących ży- nieobecność sprawcy, czyli in absentia. Chodzi o te ciowych spraw. Stąd taka umowa z tym nieletnim jest wszystkie wyroki zaoczne, które zapadły pod nie- w pełni uzasadniona, zwłaszcza że będzie to dotyczy- obecność sprawcy. ło osób od 17. do 21. roku życia. Przypomnę, że wiek W tej decyzji ramowej sugeruje się, że należy za- 17 lat jest granicą odpowiedzialności karnej, zatem nie gwarantować pewne procesowe uprawnienia dla ta- ma w tym nic dziwnego, że dopuszcza się w tym pro- kich stron, wobec których zapadły orzeczenia pod ich jekcie zawieranie umów związanych z korzystaniem nieobecność. Ten projekt ustawy w istocie rzeczy jest z hostelu. Jeszcze raz podkreślam, że zwiększa to ich implementacją tych trzech podstawowych decyzji ra- odpowiedzialność i samodzielność w decydowaniu mowych. Wnoszę więc do Wysokiego Sejmu o uchwa- i prowadzeniu swoich bieżących spraw. lenie przedłożonego projektu. Dziękuję. Chciałbym z tego miejsca bardzo podziękować podkomisji pod przewodnictwem pana Jerzego Kozdronia za pracę nad tym projektem i Wysokiej Izbie za tę de- Wicemarszałek Marek Kuchciński: batę w drugim czytaniu oraz prosić o uchwalenie ustawy w takim kształcie, jak przedstawiono w sprawoz- Dziękuję panu posłowi. daniu komisji. Dziękuję bardzo. Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- czeń w imieniu klubów i koła. Wicemarszałek Marek Kuchciński: Otwieram dyskusję. Ponownie głos zabierze pan poseł Jerzy Kozdroń, Dziękuję. klub Platforma Obywatelska. Czy sprawozdawca komisji pragnie zabrać głos? Nie, nie będzie zabierał głosu. Zamykam dyskusję. Poseł Jerzy Kozdroń: W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy popraw- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu ki, proponuję, aby Sejm skierował ten projekt ponow- Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanie do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka nowisko wobec sprawozdania komisji o rządowym pro- w celu przedstawienia sprawozdania. jekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny i niektó- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm rych innych ustaw, druk sejmowy nr 4399. propozycję przyjął. Czego w istocie rzeczy dotyczy ta nowelizacja? Jak Sprzeciwu nie słyszę. już wcześniej mówiłem jako poseł sprawozdawca, ta 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 318 Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny

Poseł Jerzy Kozdroń jakiś ładunek, jak się należy zachować, żeby popełnić przestępstwo terrorystyczne, czyli jest tam zawarty nowelizacja obejmuje implementację decyzji ramo- tzw. instruktarz. Obecnie mamy art. 255, który też wych, ale odnosi się do konkretnych rozwiązań w po- przewiduje taką postać przestępstwa (Dzwonek), ale szczególnych przepisach Kodeksu karnego czy Kodek- w sytuacji takiej, kiedy ktoś działa w grupie przesu postępowania karnego, jak również ustawy o odpo- stępczej. Natomiast tutaj ten sprawca po prostu nie wiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabro- zna tych swoich potencjalnych odbiorców i dlatego nione pod groźbą kary. też, mimo że on nie współpracuje z określoną grupą, W Kodeksie karnym, w prawie materialnym, prze- będzie sprawcą tego przestępstwa. widuje się dwie zmiany. W zmianie do art. 240 § 1 jest Panie marszałku, informuję, że więcej przekazać mowa o ustawowym obowiązku zadenuncjowania już nie zdążę. sprawców, jeśli chodzi o przygotowywanie, usiłowanie W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy popełnienia lub popełnienie najgroźniejszych prze- Obywatelskiej popieram wniesiony projekt i będzie- stępstw przewidzianych w Kodeksie karnym, zaczynamy głosować za jego uchwaleniem. Dziękuję. jąc od przestępstw przeciwko pokojowi, ludzkości, jak również przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej oraz naj- ważniejszym organom w Rzeczypospolitej, a kończąc Wicemarszałek Marek Kuchciński: na innych przestępstwach, takich jak zbrodnia zabój- stwa. Kto, mając taką wiadomość o przygotowywanych, Dziękuję. a nawet popełnionych przestępstwach, nie zawiadamia Głos zabierze pan poseł Marek Ast, Prawo i Spra- organów ścigania, podlega karze pozbawienia wolności wiedliwość. do lat 3. W tym przepisie była też przewidziana odpo- wiedzialność m.in. za handel ludźmi. Co się okazało? W praktyce przepis był, natomiast jeżeli przepis ma Poseł Marek Ast: być stosowany, to ma być stosowany powszechnie, bez wyjątku. I ten przepis raptem zaczął wywoływać nie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klu- takie efekty, jakich ustawodawca oczekiwał. Co się bu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam okazało? Pokrzywdzeni, te osoby, które były np. oﬁa- zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządo- rami tych przestępstw w handlu, jednocześnie mogły wego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks być – były takie przypadki – sprawcami przestępstwa, karny i niektórych innych ustaw (druki nr 4342 ponieważ posiadały wiadomość o popełnionych innych i 4399), a konkretnie stanowisko wobec sprawozda- przestępstwach, o których nie donosiły, z uwagi na to, nia Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o tym że się bały czy po prostu było to dla nich tak wielkim projekcie. przeżyciem. Tak więc z jednej strony oﬁara, a z drugiej Sam projekt jako taki nie budzi szczególnych kon- strony jednocześnie przestępca. trowersji. Jak zostało powiedziane, dotyczy imple- Były też sugestie ze strony organizacji pozarzą- mentacji do prawa polskiego decyzji ramowych Rady, dowych, takich jak organizacja La Strada. Chodzi na skutek których wprowadza się zmiany w zakresie: o to, że te organizacje posiadają pewne wiadomości, odpowiedzialności za przestępstwa związane z dzia- ale one nie są powołane do tego, żeby być, że tak łalnością terrorystyczną, umożliwienia sądom uzna- powiem, denuncjatorem o popełnieniu przestępstw, nia w postępowaniu karnym orzeczeń karnych zapa- ponieważ w tym momencie „obcinają sobie” wszel- dłych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kie informacje źródłowe o tym zjawisku. W związku pod nieobecność danej osoby na rozprawie (i analo- z tym proponuje się z tego przestępstwa wyelimino- gicznie orzeczeń polskich w sądach państw Unii Eu- wać przestępstwo polegające na tym, że sprawca nie ropejskiej) oraz zwalczania pewnych form i przeja- denuncjuje do organów ścigania o fakcie handlu wów rasizmu i ksenofobii. Jesteśmy członkiem Unii ludźmi, i w tym w art. 240 ten rodzaj przestępstwa Europejskiej i rozwiązania europejskie jesteśmy zo- nie będzie ujęty. bligowani na nasz grunt wdrażać, również na grunt Drugi art. 255a dotyczy już sensu stricto prze- prawa karnego. Ale jedna kwestia budzi nasze wąt- stępstwa terrorystycznego. Jest to nowy rodzaj po- pliwości. W trakcie prac komisji zwracaliśmy na to pełnienia przestępstwa, ponieważ dotyczy ono rozpo- uwagę. Chodzi o wyjęcie z katalogu czynów zabronio- wszechniania i publicznej prezentacji treści mogą- nych w art. 240 § 1, co do których istnieje obowiązek cych ułatwić popełnienie przestępstwa terrorystycz- o poinformowaniu, jeżeli osoba ma wiarygodną wia- nego, czyli, szeroko rozumiejąc, wszelkiego rodzaju domość o karalnym przygotowaniu albo usiłowaniu przestępstwa popełniane za pomocą środków elektro- takich czynów, przestępstwa z art. 189a, czyli handlu nicznych, w drodze internetowej, że np. w Internecie ludźmi. Rozumiem, że uzasadnienie i postulaty ze jakiś sprawca zamieszcza informacje o metodach po- strony organizacji zasługują też na uwagę, oczywi- pełnienia przestępstwa terrorystycznego, o techni- ście. Natomiast czy tak daleko idąca nowelizacja nie kach. Wskazuje wprost możliwość produkcji, infor- jest wylaniem dziecka z kąpielą, czy po prostu nie muje o tym, jak należy wyprodukować bombę czy utrudni znacząco ścigania tego rodzaju przestęp- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny 319

Poseł Marek Ast Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości stwa? Ma ono przecież bardzo duży ciężar społecznej Zbigniew Wrona: szkodliwości i wydaje mi się, że jest rozwiązanie. Przedstawiciele Klubu Parlamentarnego Prawo Bardzo dziękuję. i Sprawiedliwość w trakcie posiedzenia komisji wy- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję bardzo stąpili z wnioskiem mniejszości, wnosząc stosowną panu przewodniczącemu Kozdroniowi za bardzo pre- poprawkę, ale ona zmierza w takim kierunku, że cyzyjne i obszerne przedstawienie problematyki tej przywraca jedynie stan poprzedni. W związku z po- nowelizacji. Dziękuję również za prace komisyjne. wyższym chciałbym w imieniu klubu zaproponować Od razu może ustosunkuję się do tych kwestii, poprawkę, która będzie w tym art. 240 tworzyć jak- które zostały podniesione jako wątpliwości, a zwłasz- cza do pytania pana posła Asta. Oczywiście, dla po- by kolejny kontratyp, bo art. 240 zawiera kilka kon- rządku, w pełni popieram sprawozdanie, które zosta- tratypów, jeśli chodzi o ten sankcjonowany karnie ło przedstawione, i proszę o uchwalenie w takim obowiązek powiadomienia o przestępstwie. Propo- kształcie. nujemy, aby z odpowiedzialności karnej wyłączone Panie pośle, muszę przypomnieć, że zmiana tego były osoby, które są ofiarami przestępstwa handlu artykułu, który dotyczy obowiązku denuncjacji pod ludźmi. Taką poprawkę wnosimy. Oczywiście od groźbą odpowiedzialności karnej, weszła w życie nie- poparcia tej poprawki uzależniamy też nasze głoso- cały rok temu i została wprowadzona z inicjatywy wanie nad tym rządowym projektem. Dziękuję bar- rządu. Przyznaję, że tak wtedy to odczytywaliśmy, dzo. (Oklaski) wydawało nam się, że jest to najprostsze, najbardziej logiczne odczytanie obowiązków, które na nas spo- czywają, jeżeli chodzi o implementację prawa euro- Wicemarszałek Marek Kuchciński: pejskiego do naszego porządku prawnego. Potem jednak okazało się, że nasze rozumowanie nie Dziękuję. uwzględniało całej specyfiki i trudności tego rodzaju Głos zabierze pan poseł Ryszard Kalisz, Sojusz spraw. Okazało się, że do ministerstwa zgłaszały się Lewicy Demokratycznej. organizacje, które pomagają tym ludziom, pokrzyw- Nie widzę ani nie słyszę. dzonym m.in. właśnie przestępstwem handlu ludźmi, (Poseł Stanisław Rydzoń: Nie ma.) i wskazywały, że nałożenie na nich takiego obowiąz- Dobrze, przystępujemy do pytań. ku pod groźbą odpowiedzialności karnej uniemożli- Jest jedno pytanie, to znaczy jeden pan poseł Ma- wia im, a przynajmniej bardzo ogranicza, pomaganie rek Ast, Prawo i Sprawiedliwość, chce zadać pytanie. tym ludziom. Proszę bardzo. To są bardzo trudne, skomplikowane relacje, bardzo trudne sytuacje psychologiczne tych ludzi i obo- wiązek wyjawienia wszystkiego, a to jest konsekwen- Poseł Marek Ast: cja... Jeżeli ma się obowiązek zawiadomienia o prze- stępstwie, to z tym wiąże się obowiązek wyjawienia Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pytanie do wszystkiego, co ma istotne znaczenie, a zatem wszyst- pana ministra: W jakiej mierze możemy liczyć na po- kich osób, które mogą być uważane za pokrzywdzone, parcie tej naszej poprawki, bo wydaje mi się, że ona wszystkich osób, które uczestniczą w tym w takiej czy w innej roli. Czasami ta rola się zmienia, czasami rozwiązuje problem? Wprowadzenie kolejnego para- ona na początku jest niejasna i osoby pokrzywdzone grafu zawierającego w tym wypadku kontratyp wy- tym przestępstwem, gdy idą do organizacji, która chodzi z jednej strony naprzeciw postulatom organi- oferuje im dyskretną pomoc, wsłuchanie się w ich zacji społecznych, takich jak La Strada, które zajmu- problemy, rozpoznanie tej sytuacji społecznej, psy- ją się pomocą ofiarom przestępstw w handlu ludźmi, chologicznej, w której one się znajdują, nie chcą takiej a z drugiej strony zachowujemy jednak obowiązek oto sytuacji, żeby te organizacje, udzielające im bar- powiadomienia o tym przestępstwie sankcjonowa- dzo intymnej pomocy, opartej na głębokim zaufaniu nym karnie. Dziękuję. jednej strony do drugiej, nieomal takiej jak między księdzem a tym, który się u niego spowiada, jak mię- dzy obrońcą a tym, który potrzebuje tej obrony Wicemarszałek Marek Kuchciński: w sprawie karnej, miały jednocześnie twardy obowią- zek denuncjowania wszystkich, którzy mogą być – po- Dziękuję bardzo. wtarzam – mogą być, bo przecież to jest początek Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- sprawy, uważani za podejrzanych w tej sprawie, pana. i ujawniania wszystkich, którzy mogą być uważani Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Mi- za pokrzywdzonych w tej sprawie, w ogóle ujawniania nisterstwie Sprawiedliwości pana Zbigniewa Wronę. wszystkiego, co o tej sprawie wiedzą. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 320 Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie wymagają rozszerzenia i umocnienia, tak by w pełni Sprawiedliwości Zbigniew Wrona gwarantowały należyte przeprowadzenie postępowa- nia, w rezultacie ukaranie osób odpowiedzialnych za Bardzo doceniam propozycję pana posła, bo ona naruszenie dyscypliny finansów publicznych w spo- oczywiście jest krokiem w dobrym kierunku. Widzę sób adekwatny do popełnionego naruszenia. w tym pewną odpowiedź na te moje opinie, które wy- Powodem podjęcia ingerencji ustawodawczej jest rażałem na posiedzeniu komisji. Oczywiście idzie to także zbyt słabe wypełnianie funkcji represyjnych w dobrym kierunku, żeby wyłączyć kontratypem te postępowania w sprawach o naruszenie dyscypliny osoby, które są pokrzywdzone tym przestępstwem, ale finansów publicznych. System odpowiedzialności wy- to nie rozwiązuje problemu, bo główny, najmocniejszy maga również modyfikacji ze względu na zmiany sygnał, żeby zmienić ten przepis, mieliśmy nie od kon- w prawie finansowym, w szczególności w ustawie kretnych osób pokrzywdzonych, tylko od organizacji, o finansach publicznych, oraz z uwagi na konieczność które zajmują się bardzo szeroko rozumianą pomocą usunięcia wątpliwości interpretacyjnych. tym osobom i mają najróżniejsze, najprzeróżniejsze, Najistotniejsze propozycje zmian zawarte w projek- rozliczne, różnorakie, szerokie kontakty ze środowi- cie nowelizacji ustawy polegają na rozszerzeniu kręgu skiem osób, które były czy są pokrzywdzone. osób, które mogą ponosić odpowiedzialność za narusze- Z tego względu prosiłbym Wysoką Izbę – takie jest nie dyscypliny finansów publicznych, modyfikacji ka- moje stanowisko co do tej poprawki – doceniając ten talogu naruszeń dyscypliny finansów publicznych, do- ruch idący w dobrym kierunku, żeby tej poprawki precyzowaniu i dostosowaniu przepisów do zmienia- jednak nie wprowadzać. A w pozostałym zakresie, nych przepisów innych aktów prawnych, w szczególno- tak jak powiedziałem, bardzo dziękuję za to sprawoz- ści ustawy o finansach publicznych, rozszerzeniu kata- danie i w pełni się z nim identyfikuję. Dziękuję bar- logu naruszeń dyscypliny finansów publicznych, zmia- dzo Wysokiej Izbie. nie zasad odpowiedzialności za naruszenia, zaostrzeniu przepisów dotyczących wymiaru kary, usprawnieniu działania organów właściwych w sprawach o narusze- Wicemarszałek Marek Kuchciński: nie dyscypliny finansów publicznych, usprawnieniu postępowania w sprawach o naruszenie dyscypliny fi- Dziękuję bardzo panu ministrowi. nansów publicznych, wprowadzeniu nadzoru admini- Czy pan poseł Kozdroń chciałbym zabrać głos? stracyjnego ministra finansów nad głównym rzeczni- Dziękuję bardzo. kiem i Główną Komisją Orzekającą w sprawach o na- Zamykam dyskusję. ruszenie dyscypliny finansów publicznych oraz wzmoc- W związku z tym, że w czasie drugiego czytania nieniu nadzoru administracyjnego przewodniczącego zgłoszono do tego projektu ustawy poprawki, propo- GKO nad komisjami orzekającymi oraz głównego rzecz- nujemy, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do nika nad rzecznikami. Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu Jeżeli chodzi o rozszerzenie kręgu osób, które przedstawienia sprawozdania. mogą ponosić odpowiedzialność za naruszenie dys- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm cypliny finansów publicznych, to proponuje się, aby propozycję przyjął. obok pracowników jednostek sektora finansów pu- Sprzeciwu nie słyszę. blicznych odpowiedzialności podlegały także inne Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 35. osoby, których obowiązki wynikają wprost z przepi- porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządo- sów ustawy lub którym powierzono obowiązki na wego projektu ustawy o zmianie ustawy o odpo- podstawie obowiązujących przepisów. wiedzialności za naruszenie dyscypliny finan- Ponadto przewiduje się rozszerzenie kręgu osób, sów publicznych oraz niektórych innych ustaw które mogą ponosić odpowiedzialność za naruszenie (druk nr 4465). dyscypliny związane z udzielaniem zamówienia pu- Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Mi- blicznego, także na inne osoby, którym zamawiający nisterstwie Finansów pana Jacka Dominika w celu powierzył przygotowanie i przeprowadzenie postępo- przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy. wania o udzielenie zamówienia, działające jako peł- nomocnicy zamawiającego. Poza tym z uwagi na specyficzny sposób przyzna- Podsekretarz Stanu wania, wydatkowania i rozliczania środków zagra- w Ministerstwie Finansów nicznych zaproponowano odrębne uregulowanie za- Jacek Dominik: kresu odpowiedzialności osób związanych z realiza- cją programów i projektów finansowanych z udziałem Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed- środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej miotem projektu jest zmiana obowiązującej od 1 lipca oraz niepodlegających zwrotowi środków pochodzą- 2005 r. ustawy z dnia 17 grudnia 2004 o odpowiedzial- cych z pomocy udzielanej przez państwa EFTA, ności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. a także innych środków zagranicznych. Dotychczasowy okres funkcjonowania ustawy po- Jeżeli chodzi o modyfikacje katalogu naruszeń zwolił na dokonanie jej oceny i wskazanie występu- dyscypliny finansów publicznych, to analiza funkcjo- jących w niej niedociągnięć. Obecne rozwiązania nującego obecnie systemu odpowiedzialności za na- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych 321

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie blicznych dotyczącego tych środków, począwszy od ich Finansów Jacek Dominik przyznania aż do przekazania zwróconych kwot. Proponuje się, aby odrębne naruszenie stanowił ruszenie dyscypliny finansów publicznych, a w szcze- czyn polegający na niedopełnieniu obowiązków gólności katalogu tych naruszeń, skłania do wpro- w zakresie kontroli zarządczej przez kierownika jed- wadzenia zmian polegających na uzupełnieniu i do- nostki sektora finansów publicznych. Obecnie taka precyzowaniu tego katalogu, tak aby należycie chro- odpowiedzialność regulowana jest w przepisach art. nił on dobro finansów publicznych. 5 ust. 2, art. 11 ust. 2, art. 16 ust. 2, art. 17 ust. 7 Proponowane zmiany można podzielić na dwie i art. 17a ust. 5 ustawy. Dlatego też zaproponowano grupy. Największą grupę zmian stanowią zmiany zastąpienie tych rozproszonych regulacji odrębnym polegające na uzupełnieniu i dostosowaniu brzmienia przepisem, który dotyczy wyłącznie zakresu odpo- przepisów ustawy określających naruszenia dyscy- wiedzialności kierownika jednostki sektora finansów pliny finansów publicznych do aktualnych przepisów publicznych za zaniedbania lub niewypełnienie obo- ustawy o finansach publicznych oraz ustawy Prawo wiązków w zakresie kontroli zarządczej. zamówień publicznych. Ustawa proponuje również wprowadzenie typu Proponuje się zmianę przepisu dotyczącego zacho- naruszenia polegającego na dokonaniu czynności wań związanych z nieprawidłowym umorzeniem na- bezpośrednio naruszających przepisy o zamówie- leżności publicznoprawnych. W przepisie tym zapro- niach publicznych. Oznacza to rezygnację z dotych- ponowano rozszerzenie znamion czynu o niezgodne czasowej zasady, zgodnie z którą odpowiedzialność z przepisami odroczenie lub rozłożenie na raty spła- ta spoczywa przede wszystkim na osobach udzielają- ty należności Skarbu Państwa, jednostki samorządu cych zamówienia, a obciąża się nią również inne oso- terytorialnego lub innej jednostki sektora finansów by dokonujące istotnych czynności w toku przygoto- publicznych, uwzględniając tym samym przepisy wania i przeprowadzenia postępowania. Odpowie- ustawy o finansach publicznych. dzialność ta będzie dotyczyć wyłącznie przypadku, Proponuje się również, aby naruszeniem dyscy- gdy doszło do udzielenia zamówienia, podpisania pliny finansów publicznych było zaniechanie zatwier- umowy w sprawie zamówień publicznych. dzenia rozliczenia dotacji, a nie – jak dotychczas – Wprowadza się przepis określający zakres odpo- nierozliczenie przekazanej dotacji lub nieterminowe wiedzialności za wykonanie powierzonych zobowią- rozliczenie tej dotacji. zań. Co do zasady chodzi o głównego księgowego. Zaproponowano również rozszerzenie znamion W obowiązującej ustawie nie została uregulowana odpowiedzialność głównego księgowego jednostki czynu polegającego na dokonaniu wydatków ze środ- sektora finansów publicznych za niewykonanie lub ków publicznych bez upoważnienia albo z przekro- niewłaściwe wykonanie obowiązków przypisanych czeniem zakresu upoważnienia o nowy rodzaj zacho- ustawą o finansach publicznych, w szczególności wania, stanowiący naruszenie dyscypliny finansów w zakresie wstępnej kontroli zgodności operacji gospo- publicznych, to jest dokonanie wydatków z narusze- darczych i finansowych z planem finansowym. W tej niem przepisów. sytuacji kierownik jednostki lub osoba upoważniona Analogiczną zmianę zaproponowano w przepisie w tym zakresie mogła ponosić odpowiedzialność za dotyczącym naruszeń związanych z zaciąganiem zobo- wydatek ze środków publicznych bez upoważnienia wiązań bez upoważnienia albo z przekroczeniem zakre- albo z przekroczeniem zakresu upoważnienia, nawet su upoważnienia przez wskazanie, że naruszeniem jeżeli główny księgowy na skutek zaniedbań we wstęp- dyscypliny finansów publicznych jest nie tylko zacią- nej kontroli nie wykazał, iż wydatek ten nie ma zabez- gnięcie zobowiązania bez upoważnienia albo z przekro- pieczenia w planie finansowym. czeniem takiego zakresu, ale również z naruszeniem Jeżeli chodzi o zmiany w zakresie zasad odpowie- przepisów dotyczących zaciągania zobowiązań przez dzialności za naruszenie dyscypliny finansów pu- jednostkę sektora finansów publicznych. blicznych, to projekt przewiduje wprowadzenie nowe- Druga grupa zmian polega na rozszerzeniu kata- go ujęcia opartego na teorii normatywnej winy. Pro- logu naruszeń dyscypliny finansów publicznych. ponuje się doprecyzowanie tego pojęcia w ten sposób, W ramach wyjątku od dotychczasowej zasady prze- aby za zawinione uznać zachowanie stanowiące na- pisów ustawy nie stosuje się do należności celnych ruszenie dyscypliny finansów publicznych, którego i podatkowych. Zaproponowano rozszerzenie karal- można było uniknąć przy dołożeniu staranności wy- ności na zaniechania polegające na niewykonaniu maganej od kierownika jednostki sektora finansów w terminie przez jednostkę sektora finansów publicz- publicznych lub innych osób odpowiedzialnych za nych obowiązku zwrotu należności celnej, podatku, dopełnienie określonych obowiązków, których uchy- nadpłaty lub nienależnie opłaconych składek na bienie stanowi naruszenie tej dyscypliny. ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, czego skut- Projektowany przepis kładzie nacisk na zindywi- kiem jest zapłata odsetek, kar lub opłat albo oprocen- dualizowanie staranności wymaganej od osób wyko- towanie tych należności. nujących różne obowiązki w zakresie szeroko rozu- W celu zapewnienia właściwego gospodarowania mianej gospodarki finansowej. Powyższa zmiana środkami zagranicznymi zaproponowano wprowadze- wynika z konieczności odmiennego podejścia do osób nie nowego typu naruszenia dyscypliny finansów pu- kierujących określonymi jednostkami oraz tych, któ- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 322 Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zmodyfikowano sposób wynagradzania członków Finansów Jacek Dominik komisji orzekających i rzeczników dyscypliny finan- sów publicznych tak, aby odzwierciedlało wkład pra- re wykonują tylko poszczególne czynności w tym cy poszczególnych osób. Zmieniono zakres właściwo- zakresie. W konsekwencji zaproponowano rezygnację ści komisji orzekającej przy Kancelarii Prezesa Rady z dotychczasowego rozróżnienia sposobu popełnienia Ministrów, wskazując na jej właściwość także w spra- czynu na umyślny albo nieumyślny. Zmiana ta spo- wach dotyczących ministrów. Zmodyfikowano wyma- woduje, że osoby nieposiadające odpowiednich kwa- gania, jakie musi spełnić kandydat na członka komi- lifikacji nie będą traktowane łagodnie. sji orzekającej oraz rzecznika dyscypliny finansów Zaproponowano również zmianę w przepisie okre- publicznych w celu zwiększenia wymagań wobec ślającym kwotę wyłączającą odpowiedzialność za naru- osób uprawnionych do orzekania i oskarżania w spra- szenie dyscypliny finansów publicznych. W obecnym wach o naruszenia dyscypliny. stanie prawnym nie stanowią naruszenia dyscypliny W celu usprawnienia postępowania w sprawach finansów publicznych niektóre czyny mające skutek o naruszenie dyscypliny finansów publicznych zniesio- finansowy, o ile nie została przekroczona kwota wska- no możliwość wnoszenia wniosku o ukaranie przez zana w ustawie. Proponuje się, aby takie wyłączenie inne podmioty poza organem właściwym do tego, czyli odpowiedzialności obejmowało wszystkie naruszenia rzecznikiem dyscypliny finansów publicznych. Powyż- dyscypliny finansów publicznych mające wymiar finan- sze rozwiązanie ma na celu zwiększenie przejrzystości sowy, które nie przekraczają określonego pułapu. postępowania prowadzonego przez rzecznika. Wzmoc- Jeżeli chodzi o zmianę przepisów dotyczących wy- niono nadzór administracyjny przewodniczącego Głów- miaru kary za naruszenie dyscypliny finansów publicznej Komisji Orzekającej w Sprawach o Naruszenie nych, to zaproponowano zmodyfikowanie ogólnej dy- Dyscypliny Finansów Publicznych nad komisjami orze- rektywy wymiaru kary w celu szerszego uwzględnienia kającymi w pierwszej instancji oraz głównego rzeczni- stopnia szkodliwości czynu. Uznano za zasadne, aby ka dyscypliny finansów publicznych nad rzecznikami. wymierzając karę za naruszenia wywołujące skutki Zaproponowano wprowadzenie nadzoru administracyj- finansowe, organ orzekający uwzględniał również rela- nego ministra finansów nad głównym rzecznikiem cje między skutkiem naruszenia w wymiarze finanso- i Główną Komisją Orzekającą w Sprawach o Narusze- wym a kwotą wydatków określoną w rocznym planie nie Dyscypliny Finansów Publicznych, doprecyzowanie finansowym. Wprowadzono wytyczne dotyczące wy- przepisów dotyczących udostępnienia akt sprawy o na- miaru poszczególnych kar. Z uwagi na to, iż w obowią- ruszenie dyscypliny finansów publicznych ze względu zującej obecnie ustawie te wytyczne dla komisji orzeka- na konieczność ujednolicenia praktyki w zakresie udo- jących sformułowano jedynie w określeniu do kary stępniania tych akt przez organy prowadzące postępo- upomnienia i kary zakazu pełnienia funkcji związa- wanie, wzmocnienie roli organów właściwych w spra- nych z dysponowaniem środkami publicznymi, zasadne wach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych jest uzupełnienie przepisów o wytyczne odnoszące się i zapobieganie naruszeniom przez sygnalizowanie do wymiaru kary pieniężnej i kary nagany. uchybień w działalności instytucji publicznych. Zaproponowano również dolną granicę wysokości Zaproponowano również zapewnienie rzecznikom kary pieniężnej na poziomie kwoty odpowiadającej dyscypliny możliwości szerszego współdziałania z pod- 1/4 wynagrodzenia miesięcznego obwinionego. Obec- miotami zobowiązanymi do zawiadamiania o ujawnie- nie karę pieniężną wymierza się w wysokości od jed- niu naruszenia dyscypliny finansów publicznych po- nokrotności do trzykrotności miesięcznego wynagro- przez możliwość przekazania informacji o potrzebie dzenia. Celem zmiany jest uelastycznienie, a także przeprowadzenia kontroli w zakresie prawidłowości zracjonalizowanie karania osób spoza sektora finan- gospodarowania mieniem lub środkami publicznymi do sów publicznych, dla których inne kary oprócz pie- właściwego podmiotu uprawnionego do przeprowadze- niężnej mogą nie być dolegliwe, co może prowadzić nia kontroli. do nieosiągnięcia celu jej wymierzenia. Propozycje dotyczą również zwiększenia uprawnień Wprowadzono ograniczenie stosowania instytucji głównego rzecznika jako przełożonego rzeczników dys- odstąpienia od wymierzenia kary. Zmiana polega na cypliny w zakresie prowadzenia sprawowanej funkcji, wyeliminowaniu możliwości stosowania tej instytucji wzmocnienia rozwiązań organizacyjnych związanych w przypadkach najwyższej szkodliwości dla finansów z działalnością organów orzekających w zakresie współ- publicznych, a także w sytuacji niezrekompensowa- pracy z instytucjami państwowymi i samorządowymi nia uszczuplenia środków publicznych. w zakresie uzyskania opinii czy też niezbędnych doku- W celu usprawnienia działania organów właści- mentów, co wpływa na sprawność i terminowość postę- wych w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów powania, oraz doprecyzowano przepisy normujące po- publicznych zaproponowano zmniejszenie liczby ko- stępowanie w sprawach o naruszenia dyscypliny finan- misji orzekających, to jest utworzenie 3 międzyresor- sów publicznych. towych komisji orzekających przy ministrze właści- Biorąc pod uwagę zakres zmian i ich wpływ na wym do spraw finansów publicznych, przy ministrze poprawę dyscypliny finansów publicznych, zwracam właściwym do spraw administracji publicznej i przy się do Wysokiej Izby o uchwalenie przedmiotowego ministrze sprawiedliwości. projektu ustawy. Dziękuję bardzo. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych 323

Wicemarszałek Marek Kuchciński: nalnych Izb Obrachunkowych, budziło co najmniej, powiem delikatnie, zdziwienie, ale tak samo i obawę Dziękuję bardzo panu ministrowi. co do sposobu funkcjonowania RIO. Czy nie należa- Zarządzam 5-minutową przerwę. łoby zacząć od porządkowania prawnego całego systemu kontroli? Te dane były naprawdę zaskakująco (Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 25 niekorzystne. Nie wszystko można też zwalać na jed- do godz. 17 min 33) nostki samorządu terytorialnego. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie będę po kolei omawiał proponowanych w tym projekcie ustawy Wicemarszałek Marek Kuchciński: zmian, bo zrobił to bardzo precyzyjnie, dokładnie pan minister Dominik. Natomiast jeśli chodzi o zda- Wznawiam obrady. nie zapisane w uzasadnieniu odnośnie do oceny skut- Kontynuujemy rozpatrywanie 35. punktu porząd- ków regulacji przedstawionych w tym projekcie, cy- ku dziennego. tuję: Postulowana w projekcie nowa organizacja ko- Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- misji orzekających, uwzględniająca dotychczasowe rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- obłożenie sprawami poszczególnych komisji, przyczy- czeń w imieniu klubów i koła. ni się do zmniejszenia kosztów ich funkcjonowania. Otwieram dyskusję. Panie Ministrze! Wysoka Izbo! To jest naprawdę Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława bardzo mało przekonujące. Nie złożę wniosku o od- Ożoga, Prawo i Sprawiedliwość. rzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu, będę (Głos z sali: A kto z Platformy?) jednak apelował do pana, panie ministrze, do rządu, (Poseł Stanisław Ożóg: Widać, jakie mają na ten do autora tej propozycji, ażebyście się państwo jed- temat zdanie.) nak z niej wycofali. Bardzo bym prosił, aby na posie- Pan poseł Janusz Cichoń z Platformy Obywatelskiej dzeniu Komisji Finansów Publicznych, które ma się złożył oświadczenie do protokołu, niewygłoszone*). odbyć jutro, resort finansów przedstawił wyniki tych Proszę bardzo. pobieżnych, powierzchownych konsultacji, o których mowa w uzasadnieniu tego projektu ustawy. Ten projekt ustawy przedłożono przewodniczącemu Krajowej Poseł Stanisław Ożóg: Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych, rzecznikom dyscypliny finansów publicznych i przewodni- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! czącym komisji orzekających oraz Głównej Komisji Przedmiotem projektu jest nowelizacja ustawy z dnia Orzekającej. Bardzo bym prosił, ażeby taka informa- 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie cja w formie pisemnej była dostarczona na posiedze- dyscypliny finansów publicznych. Mam zaszczyt nie Komisji Finansów Publicznych. Równocześnie w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość przedstawić wyrażam zdziwienie, że tak późno przedłożono ten nasze stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie projekt do zaopiniowania Komisji Wspólnej Rządu ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny i Samorządu Terytorialnego. Panie ministrze, w pod- finansów publicznych oraz niektórych ustaw. sumowaniu tego uzasadnienia projektu ustawy jest Zgodnie z uzasadnieniem, powodem podjęcia in- nawet w sposób jednoznaczny zapisane, że opinia gerencji ustawodawczej jest zbyt słabe wypełnianie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego funkcji represyjnej postępowania w sprawach o na- jest negatywna. Prosiłbym bardzo o uzasadnienie, ruszenie dyscypliny finansów publicznych. Należy się czy też o stanowisko komisji wspólnej, aby było z tym w pełni zgodzić. Mój klub zgadza się, że ko- przedstawione na posiedzeniu Komisji Finansów Pu- nieczne i zasadne jest podjęcie takiego działania. blicznych. Dziękuję za uwagę. Natomiast była na to pora dwa, trzy lata wcześniej, a nie wtedy, kiedy do końca kadencji Sejmu zostały dwa posiedzenia. Wicemarszałek Marek Kuchciński: Ażeby uzasadnić naszą zgodę co do takiego dzia- łania, podam przykład. Mam tu na myśli informację, Dziękuję panu posłowi. że jedna z gmin przekroczyła w roku ubiegłym Głos ma pan poseł Marek Wikiński, Sojusz Lewi- wskaźnik zadłużenia o 106%. Rodzi się pytanie, gdzie cy Demokratycznej. były odpowiednie instytucje powołane do tego, ażeby w odpowiednim momencie reagować, czy przeciw- działać takiej sytuacji. Poseł Marek Wikiński: Sprawozdanie z działalności regionalnych izb obrachunkowych, które przedstawiał wczoraj na posie- Dziękuję bardzo. dzeniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Regionalnej przewodniczący Krajowej Rady Regio- Mam zaszczyt w imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej zaprezentować stanowisko *) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za- odnośnie do rządowego projektu ustawy o zmianie łączniku nr 1. ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 324 Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych

Poseł Marek Wikiński sów publicznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 4465). finansów publicznych oraz niektórych innych ustaw, Na wstępie chciałbym powiedzieć, że jeśli chodzi zawartego w druku sejmowym nr 4465. o spokojną pracę, a niewątpliwie taka jest przy tym Idąc w ślad za moim poprzednikiem, moim przed- projekcie potrzebna, obszerność tego projektu, jego mówcą, po bardzo precyzyjnej, przeprowadzonej dość wrażliwe uregulowania, a także świadomość wręcz z zegarmistrzowską dokładnością analizie kończącej się kadencji nie napawają optymizmem. i prezentacji rządowego projektu ustawy przez pana Jak powiedziałem, dotyczy to bardzo wrażliwej dzie- ministra Jacka Dominika, nie będę omawiał poszcze- dziny. Jednocześnie zbyt wiele jest przykładów z ży- gólnych dziewiętnastu artykułów projektu ustawy, cia wziętych posługiwania się tą ustawą – a może nad którym dzisiaj Wysoka Izba pracuje, ale przejdę należałoby powiedzieć: wykorzystywania tego, że nie do krótkiej analizy, biorąc pod uwagę stronę samo- ma ona precyzyjnych zapisów – w celu eliminowania rządu terytorialnego, który negatywnie opiniuje konkurentów. Przynajmniej więc spróbujmy popra- przedłożony projekt ustawy. Przyznam szczerze, że cować nad tym projektem. nie dziwię się polskim samorządowcom, bo do końca Na wstępie sygnalizuję, że będę wnosił o skierowa- tej kadencji Sejmu zostały zaledwie cztery posiedzenie tego projektu do dalszych prac w Komisji Finan- nia. Procedowanie nad tym projektem ustawy – któ- sów Publicznych. To tyle tego przydługiego wstępu. ra jest tak istotną regulacją dla całej administracji, Teraz powiem, o czym jest ten projekt ustawy. dla wszystkich urzędników w Polsce, ale i nie tylko, Pan minister bardzo precyzyjnie go uzasadnił. Ja bo dotyczy tez beneficjentów pomocy unijnej – w ha- zwrócę uwagę na te aspekty, które wydają mi się naj- zardowym trybie nie znajduje uzasadnienia, w opinii istotniejsze. Otóż mamy poddać dość obszernej nowe- Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej. li ustawę określającą zasady odpowiedzialności za Powiem szczerze, że chyba będę bardziej odważny od naruszenie dyscypliny finansów publicznych, a także mojego przedmówcy i postawię wniosek o odrzucenie katalog podmiotów mogących ponosić odpowiedzial- przedmiotowego projektu ustawy w pierwszym czy- ność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. taniu z powodu – tak jak wspomniałem – negatywnej Ustawa ma określić zamknięty katalog naruszeń opinii samorządów. Po drugie, naprawdę jest zbyt dyscypliny finansów publicznych, za których zawi- mało czasu, aby nad tak poważną materią, która do- nione popełnienie nakładane będą kary. W uzasad- tyczy każdego urzędnika w Polsce, pracować w sprin- nieniu czytamy, że powodem podjęcia ingerencji usta- terskim trybie. Tu potrzeba więcej rozwagi, tu po- wodawczej jest zbyt słabe wypełnienie funkcji repre- trzebne są analizy. Jutro kończymy obrady Sejmu. syjnej postępowania w sprawach o naruszenie dyscy- Biuro Analiz Sejmowych będzie miało kilka tygodni pliny finansów publicznych. na przygotowanie ekspertyz. Będziemy zasięgali opi- Panie ministrze, brzmi to groźnie. Mówiąc szcze- nii wszystkich zainteresowanych. W związku z usta- rze, to uzasadnienie i, co najważniejsze, zamysł są wą o działalności lobbingowej jest informacja, że jeśli jakby autorstwa nie tego rządu. Potwierdził to przed chodzi o ten projekt ustawy, nikt się nie zgłosił. chwilą kolega, poseł Prawa i Sprawiedliwości. Dodaj- Urzędnicy nie mają swoich lobbystów. Trudno, żeby my jeszcze do tego propozycję rezygnacji z przyjętego urzędnicy lobbowali za bardziej racjonalnymi roz- w art. 22 ustawy rozróżnienia charakteru popełnienia wiązaniami prawnymi. czynu, tzn. czy czyn był popełniony umyślnie, czy nie- Panie ministrze, mimo wielkiej sympatii, jaką umyślnie. Stwierdza się tu, że nieumyślność działania pana darzę, w imieniu klubu SLD składam wniosek lub zaniechania nie powoduje, że szkodliwość tego za- o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy chowania dla finansów publicznych jest mniejsza. To zawartego w druku nr 4465. Dziękuję bardzo. niby prawda, ale jeśli kodeksy to rozróżniają, w tym Kodeks karny, to czy ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych ma być Wicemarszałek Marek Kuchciński: bardziej restrykcyjna? To pytanie retoryczne. Inna zmiana zaproponowana w tej noweli mówi, Dziękuję panu posłowi. by rozszerzyć krąg osób wykonujących czynności Głos ma pan poseł Jan Łopata, Polskie Stronnic- przewidziane w przepisach o zamówieniach publicz- two Ludowe. nych, które mogą ponosić odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Proponuje się, by krąg ten obejmował również osoby inne niż Poseł Jan Łopata: pracownicy, którym zamawiający powierzył przygotowanie i przeprowadzenie postępowania o udzielenie Dziękuję, panie marszałku. zamówienia. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Mini- Wydaje się, że zaproponowane uregulowania w do- strowie! W imieniu klubu parlamentarnego Polskie- danym art. 4a również są kontrowersyjne. Dość pogo Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić wiedzieć, że odpowiedzialność przenoszą na poziom stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy instytucji zarządzających, pośredniczących, wdraża- o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finan- jących. Przewiduje się też odpowiedzialność związa- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych 325

Poseł Jan Łopata czy też ograniczenia samodzielności autonomii, sa- morządności jednostek samorządu terytorialnego. ną z wykorzystaniem środków zagranicznych, po- Panie ministrze, przede wszystkim chciałbym cząwszy od beneficjentów poprzez osoby reprezentu- zapytać: Co autor miał na myśli, pisząc w tym uza- jące beneficjentów realizujące ten projekt. sadnieniu o stanowisku strony samorządowej? Pro- W omawianej ustawie zaproponowano jeszcze cały szę o odpowiedź. Dziękuję bardzo. szereg innych doprecyzowań, jak to określono, i roz- szerzeń. Jest chociażby rozszerzenie znamion czynu niedozwolonego na niezgodne z przepisami odroczenie Wicemarszałek Marek Kuchciński: lub rozłożenie na raty spłaty należności Skarbu Pań- stwa, jednostki samorządu terytorialnego lub innej Dziękuję bardzo. jednostki sektora finansów publicznych. Jest też wie- Z pytaniem, co rząd miał na myśli, zwracamy się le innych uregulowń, o których pan minister mówił, do podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów a które wydają się co najmniej kontrowersyjne. pana Jacka Dominika. W związku z powyższym moja propozycja, by (Poseł Jan Łopata: Pan minister musi to skonsul- przekazać projekt do Komisji Finansów Publicznych, tować.) jest uzasadniona. Apeluję o spokojną pracę. Jednak Poczekamy. czy na dwa posiedzenia przed końcem kadencji, jak wynika z tego kalendarza posiedzeń, spokojna praca jest możliwa? To także pytanie retoryczne. Dziękuję Podsekretarz Stanu za uwagę. w Ministerstwie Finansów Jacek Dominik:

Wicemarszałek Marek Kuchciński: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozumiem, że rozbieżność dotyczy progu, jaki jest zaproponowany Dziękuję panu posłowi. w ustawie, dotyczącego tego, od jakiej kwoty wnioski Pewnie trzy posiedzenia, panie pośle, ale… będą kierowane do rozpatrzenia, a od jakiej nie. Pro- (Poseł Jan Łopata: Dwa posiedzenia.) pozycja ustawowa jest taka, żeby było to bardziej ...zaledwie trzy. precyzyjne i mniej arbitralne. Samorząd wolał roz- (Poseł Jan Łopata: Dzisiaj w kalendarzu są dwa.) strzygnięcia oparte bardziej na zasadach arbitralno- Pana posła Dudzińskiego nie ma. ści i uznaniowości w trakcie postępowania. Pytanie zadaje pan poseł Stanisław Ożóg, Prawo Wydaje mi się, że takie rozwiązanie proponowane i Sprawiedliwość. przez samorząd powoduje tylko zwiększenie niepew- Proszę. ności, jeśli chodzi o samo postępowanie. Bo jeżeli mamy coś tak istotnego, i pozostawione to jest pewnej dowolności interpretacji, to będziemy też mieli Poseł Stanisław Ożóg: rozbieżne interpretacje i rozbieżne orzeczenia w przy- szłości. Wydaje mi się, że propozycja rządowa polega- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zwró- jąca na tym, że wprowadza się jednoznacznie próg, cić się do kolegi: Tak, Jasiu, to jest projekt ustawy od którego rozpoczyna się postępowania, jest dużo autorstwa tego rządu – Platformy Obywatelskiej i Pol- korzystniejsza i dużo bardziej przejrzysta. Każdy jed- skiego Stronnictwa Ludowego. nak ma prawo do własnej oceny i własnego sposobu (Poseł Jan Łopata: Miałem tylko inne wrażenie.) podejścia. Panie ministrze, mam pytanie typu: co autor miał (Poseł Stanisław Ożóg: Tak nie lubicie samorzą- na myśli. Na str. 117 rząd pisze: Propozycja strony dowców?) samorządowej wydaje się mieć zupełnie inny cel, dla- To nie jest kwestia, panie pośle, lubienia czy nie- tego trudno wiązać ją wyłącznie ze zmianą art. 26 lubienia. Są różne techniki stanowienia prawa. W nie- ustawy. których ustawach bardzo precyzyjnie określa się O co podejrzewany jest samorząd? Panie mini- wszelkie progi, pozostawia się jak najmniejszą dowol- strze, pan wie, jakie jest oficjalne stanowisko strony ność ich stosowania. W innych przepisach mamy samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu element większej fakultatywności, i tutaj już byśmy Terytorialnego, jak również zespołu finansowego wchodzili w dyskusję bardziej doktrynalną na temat Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialne- tego, które rozwiązanie jest korzystniejsze. Dziękuję go. Natomiast nie wie pan chyba, panie ministrze, co bardzo. samorządowcy mówią o tym projekcie. Twierdzą, że pojawił się tylko dlatego, że samorząd jeszcze we wrześniu ub.r. został oskarżony przez ministra fi- Wicemarszałek Marek Kuchciński: nansów o to, że ponosi winę, odpowiedzialność za dług publiczny, a także za to, że resort finansów nie Dziękuję panu ministrowi. mógł dogadać się w sprawie tzw. reguły wydatkowej Zamykam dyskusję. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 326 Projekt ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi

Wicemarszałek Marek Kuchciński z rejestrowanych na takim rachunku papierów war- tościowych oraz stanów ich posiadania. Z uwagi na W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie pro- niemożność samodzielnego ustalenia przez podmiot jektu ustawy w pierwszym czytaniu. prowadzący rachunek zbiorczy osób uprawnionych Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy z zarejestrowanych na nim papierów wartościowych w bloku głosowań. wprowadza się zasadę obligatoryjnego pośrednictwa Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 36. posiadacza tego rachunku w wykonywaniu praw wy- porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządo- nikających z zapisanych na nim papierów wartościo- wego projektu ustawy o zmianie ustawy o obro- wych. Projektowane zmiany obejmą również ustawę cie instrumentami finansowymi oraz o zmianie o podatku dochodowym od osób fizycznych i praw- niektórych innych ustaw (druk nr 4468). nych. Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu Nie będę wchodził, jeżeli pan marszałek i Wysoka w Ministerstwie Finansów pana Dominika Radziwiłła Izba pozwolą, w szczegóły tych zmian. Podsumowu- w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy. jąc, chcę powiedzieć, że wejście projektowanej ustawy w życie nie wpłynie na sektor finansów publicznych, czyli na budżet państwa i na budżety jednostek Podsekretarz Stanu samorządu terytorialnego, natomiast zdecydowanie w Ministerstwie Finansów powinno ułatwić dostęp inwestorom zagranicznym Dominik Radziwiłł: do polskiego rynku w standardach, które są stosowane w wielu krajach europejskich, tak że sądzimy, że Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym to powinno mieć bardzo pozytywny wpływ na jego przestawić cel projektowanej zmiany ustawy o obro- rozwój. cie instrumentami finansowymi oraz o zmianie nie- Biorąc powyższe pod uwagę, zwracam się do Wy- których innych ustaw (druk nr 4468). sokiej Izby o przyjęcie przedmiotowego projektu. A zatem, mówiąc skrótowo, celem projektowanej Dziękuję bardzo. ustawy jest wprowadzenie do polskiego systemu instytucji rachunków zbiorczych, które staną się obok kont depozytowych oraz rachunków papierów war- Wicemarszałek Marek Kuchciński: tościowych trzecim urządzeniem ewidencyjnym prowadzonym w ramach depozytu papierów wartościo- Dziękuję panu ministrowi. wych. Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- Na rachunkach zbiorczych będą mogły być reje- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- strowane papiery wartościowe nienależące do osób, czeń w imieniu klubów i koła. dla których rachunki te formalnie będą prowadzone, Otwieram dyskusję. lecz należące do innej osoby lub innych osób. Jest to Pierwsza głos ma pani poseł Joanna Mucha, klub rozwiązanie korzystne dla polskiego rynku kapitało- Platforma Obywatelska. wego i powinno zwiększyć jego atrakcyjność i konku- rencyjność. Powinni na tym skorzystać zarówno inwestorzy, emitenci, jak i pośrednicy zagraniczni. Poseł Joanna Mucha: Można uznać, że ogólnie to powinno ułatwić inwestowanie i doprowadzić do zwiększenia napływu kapi- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt tału na polski rynek. zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Zasadnicze zmiany będą wprowadzone w ustawie Platforma Obywatelska w sprawie rządowego projek- o obrocie instrumentami finansowymi, gdzie zosta- tu ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami nie dodana definicja rachunku zbiorczego, wskazany finansowymi oraz zmianie innych ustaw zawartego zostanie krąg podmiotów uprawnionych do prowa- w druku nr 4468. Celem projektu jest wprowadzenie dzenia rachunków zbiorczych, jak również krąg pod- do systemu prawa polskiego instytucji rachunków miotów, dla których możliwe będzie prowadzenie zbiorczych, które w polskim prawie dotychczas nie takich rachunków, określone zostaną zasady ustala- występowały, a które staną się trzecim obok kont nia osób uprawnionych z papierów wartościowych, depozytowych oraz rachunków papierów wartościo- zapisanych na rachunkach zbiorczych, a także skut- wych urządzeniem ewidencyjnym prowadzonym w ra- ki, jakie na terytorium RP wywoływać będą zapisy mach depozytu papierów wartościowych. Na rachun- dokonywane na rachunku zbiorczym. kach zbiorczych będą mogły być rejestrowane papie- W celu przeciwdziałania możliwości wykorzysty- ry wartościowe nienależące do osób, dla których ra- wania rachunków zbiorczych do przeprowadzania chunki te formalnie będą prowadzone, lecz należące transakcji naruszających przepisy prawa zakłada się do innej osoby lub innych osób. Z uwagi na niemoż- nałożenie na posiadaczy rachunków zbiorczych obo- ność samodzielnego ustalenia przez podmiot prowa- wiązku przekazywania, na żądanie Komisji Nadzoru dzący rachunek zbiorczy osób uprawnionych z zare- Finansowego lub generalnego inspektora informacji jestrowanych na nim papierów wartościowych wpro- finansowej, informacji na temat osób uprawnionych wadza się zasadę obligatoryjnego pośrednictwa po- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi 327

Poseł Joanna Mucha rachunki zbiorcze funkcjonują m.in. w Szwajcarii i w Stanach Zjednoczonych. siadacza tego rachunku w wykonywaniu praw wyni- Jeśli chodzi o szczegóły projektu, to zasadnicze kających z zapisanych na nim papierów wartościo- zmiany będą wprowadzone w ustawie o obrocie in- wych. strumentami finansowymi, gdzie m.in. zostanie Celem ekonomicznym i społecznym projektu jest dodana definicja rachunku zbiorczego, wskazany wprowadzenie rozwiązań korzystnych dla polskiego zostanie krąg podmiotów uprawnionych do prowa- rynku kapitałowego, zwiększenie jego konkurencyj- dzenia rachunków zbiorczych, jak również krąg ności i atrakcyjności dla inwestorów, emitentów i po- podmiotów, dla których możliwe będzie prowadze- średników zagranicznych, ułatwienie inwestowania nie takich rachunków, określone zostaną zasady oraz zwiększenie napływu kapitału na rynek polski. ustalania osób uprawnionych z papierów wartościo- W szczególności, po pierwsze, rachunki zbiorcze są wych zapisanych na rachunku zbiorczym, a także szansą na to, by na giełdzie pojawili się nowi inwe- skutki, jakie na terytorium Rzeczypospolitej Pol- storzy zagraniczni – instytucje finansowe, które by- skiej wywoływać będą zmiany dokonywane na ra- łyby zainteresowane inwestycjami portfelowymi w na- chunku zbiorczym. szym regionie. Obecnie podmioty te inwestują w Pol- W celu przeciwdziałania możliwości wykorzy- sce mniej, niż mogłyby, albo nie inwestują wcale. Ko- stywania rachunków zbiorczych do przeprowadza- rzyść główna z ułatwienia inwestowania na polskim nia transakcji naruszających przepisy prawa za- rynku podmiotom zagranicznym to wzrost możliwo- kłada się nałożenie na posiadaczy rachunków ści pozyskiwania finansowania zarówno przez spółki zbiorczych obowiązku przekazania, na żądanie Ko- już notowane na GPW, jak i przez przedsiębiorstwa misji Nadzoru Finansowego lub generalnego in- rozważające debiut na giełdzie. Natomiast na popra- spektora informacji finansowej, informacji na te- wie płynności skorzystają wszyscy, i pośrednicy, czy- mat osób uprawnionych z rejestrowanych na takim li domy maklerskie, i wszystkie grupy inwestorów, rachunku papierów wartościowych oraz stanów ich i wszyscy emitenci. Po drugie, istnieje szansa poja- posiadania. wienia się na naszym rynku inwestorów indywidu- Klub Platforma Obywatelska rekomenduje podję- alnych z zagranicy, bo zlikwidowana zostanie główna cie dalszych prac nad projektem i jego szybkie uchwa- bariera, wskutek której firmy inwestycyjne nie pro- lenie. Jesteśmy przekonani o tym, że ten projekt ponują klientom indywidualnym inwestowania w pol- będzie dobrze służył polskiemu rynkowi kapitałowe- skie papiery. Po trzecie, polski system regulacyjny mu. Dziękuję bardzo. (Oklaski) wzbogaci się o rozwiązanie stosowane na szeregu rynków, którym zależy na absorpcji kapitału z wielu źródeł, a przez to utrwali się nasza marka jako naj- Wicemarszałek Marek Kuchciński: ważniejszego rynku kapitałowego w regionie Europy Środkowej i Wschodniej, poprawiając jego konkuren- Dziękuję. cyjność z korzyścią dla przedsiębiorstw i ogółu inwe- Głos ma poseł Wiesław Janczyk, Prawo i Sprawie- storów, a także instytucji finansowych pośredniczą- dliwość. cych w obrocie kapitałem. Obowiązujące przepisy ustawy o obrocie instrumentami finansowymi nie przewidują możliwości Poseł Wiesław Janczyk: prowadzenia rachunków zbiorczych. Obecny dwu- poziomowy system ewidencji jest przejrzysty, ponie- Dziękuję bardzo. waż umożliwia dokonywanie identyfikacji wszyst- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! kich właścicieli papierów wartościowych, stanowi Mam zaszczyt w imieniu klubu Prawo i Sprawiedli- jednak coraz większą barierę w dalszym rozwoju wość przedstawić stanowisko w odniesieniu do pro- rynku kapitałowego w Polsce, utrudniając inwesto- jektu rządowego zawartego w druku sejmowym rom zagranicznym inwestowanie na polskim rynku nr 4468, dotyczącego zmiany ustawy o obrocie in- kapitałowym. Z punktu widzenia inwestorów zagra- strumentami finansowymi. Proponowana nowela nicznych obecne uregulowania są skomplikowane ustawy dotyczy wprowadzenia definicji rachunku i kosztowne, ponieważ wymuszają zakładanie od- zbiorczego, wskazania podmiotów uprawnionych do rębnego rachunku specjalnie na rynek polski. Takie prowadzenia rachunków zbiorczych, określenia za- rozwiązanie jest korzystne dla polskiego rynku ka- sad ustalania osób uprawnionych z papierów warto- pitałowego w szczególności ze względu na jego kon- ściowych zapisanych na rachunku zbiorczym, a tak- kurencyjność. że określenia skutków, jakie na terytorium RP wy- Należy wskazać, że rachunki zbiorcze funkcjonu- woła ewentualne wprowadzenie takiej zmiany w pol- ją już w wielu krajach Unii Europejskiej i poza nią. skim systemie prawa. Zgodnie z przyjętym rozumie- Wśród krajów unijnych, które wprowadziły konta niem rachunki omnibus accounts są to rachunki zbiorcze, należy wymienić Austrię, Belgię, Danię, prowadzone przez uczestników systemu depozytowo- Finlandię, Francję, Hiszpanię, Portugalię, Niemcy -rozliczeniowego, na których mogą być rejestrowane czy Węgry. Spośród państw spoza Unii Europejskiej papiery wartościowe nienależące do osób, dla których 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 328 Projekt ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi

Poseł Wiesław Janczyk Wicemarszałek Marek Kuchciński: te rachunki formalnie są prowadzone, lecz należące Dziękuję. do innej osoby lub innych osób. Zdaniem autorów Głos ma pan poseł Stanisław Stec, Sojusz Lewicy projektu brak możliwości otwierania rachunków Demokratycznej. zbiorczych przez podmioty uprawnione do prowadzenia rachunków papierów wartościowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanowi coraz większą Poseł Stanisław Stec: barierę dla dalszego rozwoju rynku kapitałowego w Polsce. Rachunki zbiorcze funkcjonują już w wielu Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! krajach Unii Europejskiej, jak i poza nią. Wśród kra- Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Sojusz jów Unii, które wprowadziły konta zbiorcze, należy Lewicy Demokratycznej odnośnie do projektu ustawy wymienić m.in. Austrię, Belgię, Danię, Finlandię, o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finanso- Francję, Hiszpanię, Portugalię, Niemcy czy Węgry, wymi oraz zmianie niektórych innych ustaw. spośród państw spoza Unii – Szwajcarię i Stany Zjed- Projekt ustawy został szczegółowo omówiony przez noczone. Dyrektywa 2004/39/WE w sprawie rynków pana ministra, przez moich poprzedników, panią instrumentów finansowych (MiFID), podstawowa i pana posła. W związku z tym ograniczę się do stwier- dyrektywa w zakresie usług inwestycyjnych i orga- dzenia, że jest to projekt dobrze przygotowany, zawie- nizacji rynków instrumentów finansowych, nie regu- rający korzystne rozwiązania dla polskiego rynku luje ich kwestii. kapitałowego i popieram skierowanie go do rozpatrze- Zdaniem wnioskodawcy obecne rozwiązania istnia przez Komisję Finansów Publicznych. W mojej niejące w polskim systemie finansowym z punktu ocenie projekt ten zasługuje na to, żeby przyjąć go widzenia zagranicznych inwestorów są kosztowne jeszcze w tej kadencji Sejmu. Dziękuję za uwagę. i skomplikowane, ponieważ wymagają podejmowania dodatkowych działań nakierowanych wyłącznie na rynek polski – konieczność posiadania odrębnego ra- Wicemarszałek Marek Kuchciński: chunku utworzonego specjalnie na ten rynek. Wpro- wadzenie rachunków zbiorczych może również przy- Dziękuję panu posłowi. czynić się do zwiększenia płynności polskich skarbo- Głos ma pan poseł Wiesław Rygiel, Polskie Stron- nictwo Ludowe. wych papierów wartościowych. W obecnym stanie prawnym inwestorzy, w tym inwestorzy zagraniczni, chcąc nabywać polskie SPW, muszą zakładać rachunki papierów wartościowych w swoim imieniu. Poseł Wiesław Rygiel: Projekt niewątpliwie zasługuje na uwagę. Klub Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- Prawo i Sprawiedliwość wnioskuje o skierowanie go strze! W imieniu klubu parlamentarnego Polskiego do dalszych prac w Komisji Finansów Publicznych, Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić w tym również celem wysłuchania zdania, opinii śro- stanowisko odnośnie do rządowego projektu ustawy dowisk związanych z rynkiem kapitałowym w Pol- o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finanso- sce. Istotna sprawa, która budzi wątpliwości i która wymi oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druk musi być omówiona w toku prac nad nowelą tej usta- nr 4468). wy, to utrzymanie wysokiego standardu, przejrzy- Niniejsze przedłożenie rządowe odnosi się do ob- stości ewidencji własnościowych papierów warto- szaru usług depozytowych i rozliczeniowych na ro- ściowych, jaką mamy obecnie w Polsce. Jest to bar- dzimym rynku kapitałowym. Przyczynia się ono dzo ważne dla ustalenia liczby głosów na walnym niewątpliwie – po wstępnej analizie tego projektu – do zgromadzeniu spółek, dla celów podatkowych, po- rozwoju tego typu usług na naszym rynku, a także datku PIT i CIT, dla celów windykacyjnych oraz do rozwoju usług transgranicznych, co jest nie bez wzajemnych roszczeń z tytułu transakcji uczestni- znaczenia w integrującej się Europie i w odniesieniu ków, stron tych transakcji, a także dla celów zwią- do rozwoju europejskich rynków kapitałowych. Pro- zanych z realizacją przepisów dotyczących powstrzy- jekt był przedmiotem konsultacji wielu instytucji mania prób ewentualnego wprowadzania do obrotu rynku kapitałowego z udziałem oczywiście organu wartości pieniężnych pochodzących z procederu nadzorującego ten rynek, czyli Komitetu Nadzoru prania pieniędzy bądź finansowania terroryzmu. Finansowego. W szczególności te sprawy muszą być dokładnie Niniejsze przedłożenie ustala między innymi, że omówione i opracowane w ustawie, aby Wysoka Izba posiadaczami rachunków zbiorczych papierów war- mogła widzieć w tym dokumencie te elementy, któ- tościowych mogą być podmioty zagraniczne, a nie re przyczynią się do wzrostu atrakcyjności i konku- daje takiej szansy podmiotom rodzimym. Myślę, że rencyjności polskiej giełdy oraz rynku papierów to trzeba będzie wyjaśnić w toku działań, w toku prac dłużnych w oczach potencjalnych inwestorów zagra- legislacyjnych. Głównym celem tego ograniczenia – nicznych. Dziękuję bardzo. jak pisze, uzasadnia projektodawca – jest konieczność 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi 329

Poseł Wiesław Rygiel z rynkiem europejskim, gdzie mówi się dużo o bez- pieczeństwie obrotu, i wydaje się, iż te rozwiązania, utrzymania transparentności systemu ewidencji i re- przynajmniej na pierwszy rzut oka, są dobre, nato- jestracji papierów wartościowych. Takie rozwiązanie miast niewątpliwie wymagają dopracowania, z uwa- – uzasadnia projektodawca – powinno ułatwić spra- gi na te wszystkie argumenty – pragnę poinformo- wowanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wać, że klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie odpowiedniego nadzoru, odpowiedniej kontroli, za- za skierowaniem tego projektu do dalszych prac. pewnić bezpieczeństwo tego obrotu. Ale pojawiają się Dziękuję. (Oklaski) znaki zapytania. Czy nasze podmioty już na tym etapie nie powinny znaleźć się w gronie tych jakby uprzywilejowanych podmiotów, które mogą świad- Wicemarszałek Marek Kuchciński: czyć tego typu usługi? Tymczasem na etapie przedmiotowego projektu nadal nie przewiduje się udzia- Dziękuję. łu polskich, krajowych podmiotów. Nie wchodzą one Pytanie zadaje poseł Gabriela Masłowska. do grona posiadaczy rachunków zbiorczych papie- Nie ma. rów wartościowych, co jest do przedyskutowania. W takim razie lista posłów zapisanych do głosu Zgodnie z zamierzeniami rządu nastąpi to, jak czy- została wyczerpana. tamy, dopiero na jakimś kolejnym, bliżej nieokreślo- Jeszcze pan poseł Rygiel. nym, etapie. Proszę bardzo – pytanie. Rozwiązania zawarte w ustawie mają na celu przede wszystkim zmniejszenie liczby barier administracyjnych, co przyjmujemy z dużym uznaniem. Poseł Wiesław Rygiel: Proponowane regulacje sprzyjają także integracji rynku krajowego z europejskim, o czym tutaj już Panie Marszałku! Panie Ministrze! Niejako kon- wspominałem, umożliwiają niewątpliwie otwarcie tynuując wystąpienie, które dopiero co zakończyłem, naszego rynku na nowych inwestorów. To należy pragnąłbym zapytać: Jakie powody spowodowały, że przyjąć z dużym uznaniem. Tym samym powinno to odrzucono pomysł między innymi Izby Domów Ma- umożliwić napływ zagranicznego kapitału, co jest klerskich oraz Izby Zarządzających Funduszami i Ak- bardzo istotne dla naszego rynku. Natomiast poważ- tywami, zgodnie z którym polskie podmioty mogłyby nym mankamentem, który dzisiaj występuje, jest jakby dostąpić zaszczytu prowadzenia rachunków konieczność dysponowania przez zagranicznych in- zbiorczych papierów wartościowych? Przyjęto nato- westorów odrębnym rachunkiem, uruchamianym miast stanowisko Krajowego Depozytu Papierów specjalnie do transakcji przeprowadzanych na tere- Wartościowych, który zaproponował między innymi nie Polski, szereg barier administracyjnych, jak to ograniczenie liczby podmiotów do podmiotów zagra- w naszym prawie bywa, często kosztowne, czaso- nicznych. I tutaj wracam jakby do kwestii poruszonej chłonne procedury administracyjne, które musi po- w poprzednim wystąpieniu, czy nie nastąpił właśnie konać tenże inwestor, żeby zafunkcjonować w tego ten moment, tu i teraz, że w ramach tej ustawy pol- rodzaju usługach. Wprowadzenie rachunków zbior- skie podmioty powinny już być dopuszczone jakby do czych powinno przyczynić się do poprawy płynności tego elitarnego kręgu i móc na tym rynku efektywnie skarbowych papierów wartościowych, o czym tutaj rozpocząć działalność. Dziękuję. była mowa, powinno ułatwić wejście na giełdę. W efekcie nowych rozwiązań zaproponowanych w projekcie powinnien się też zwiększyć dostęp do inwestorów Wicemarszałek Marek Kuchciński: zagranicznych na rynku polskich skarbowych papie- rów wartościowych. Jednym z innych licznych uła- Dziękuję. twień, jakie proponuje się w projekcie, jest na przy- Można już śmiało powiedzieć, że lista posłów za- kład możliwość dokonywania operacji na polskich pisanych do głosu została wyczerpana. instrumentach finansowych i szereg innych. Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu Obok przedstawionych regulacji niniejszy projekt w Ministerstwie Finansów pana Dominika Radziwiłła. zawiera szereg takich, które niewątpliwie przyczynią się do poprawy sytuacji na rynku obrotu papierami finansowymi i umożliwią większy progres, jeśli cho- Podsekretarz Stanu dzi o obrót transgraniczny. Niewątpliwie powinno w Ministerstwie Finansów przysłużyć się to rozwojowi zarówno rodzimego ryn- Dominik Radziwiłł: ku finansowego, jak i rynku europejskiego, co rzecz jasna wpłynie, przełoży się, jak mniemam, na rozwój Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odnosząc się do gospodarczy naszego kraju. pytania pana posła, celem w ogóle tej ustawy, celem Stąd w imieniu klubu parlamentarnego Polskiego tego projektu jest stworzenie rachunków…, znaczy, Stronnictwa Ludowego – z uwagi na prorozwojowy tak naprawdę cały pomysł jest skierowany na inwe- charakter rozwiązań, które umożliwią integrację storów zagranicznych. Tutaj chodzi o to, żeby ułatwić 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 330 Projekt ustawy o współpracy rozwojowej

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jest to ustawa, która jest przyjmowana po raz Dominik Radziwiłł pierwszy. Nigdy wcześniej Rzeczpospolita nie potrze- bowała regulacji prawnej w tym obszarze. Rząd, inwestorom zagranicznym dostęp do polskiego ryn- przedstawiając tę ustawę, proponuje uregulować na- ku. W tej chwili jest tak, że jeżeli jakiś inwestor za- stępujące kwestie. Po pierwsze, definiuje pomoc roz- graniczny chciałby zainwestować w Polsce, musiałby wojową oraz pomoc humanitarną. Po drugie, definiu- w Polsce otworzyć rachunek na przykład maklerski, je rolę ministra spraw zagranicznych jako ministra co bardzo podnosi koszty transakcyjne, powoduje odpowiedzialnego za koordynację działań rządu komplikacje i tak dalej. Kierowanie tej oferty do pol- w tym obszarze. Po trzecie, tworzy Radę Programo- skich inwestorów trochę mija się z celem. Polski in- wą Współpracy Rozwojowej przy ministrze spraw westor nie ma problemu, żeby otworzyć swój własny, zagranicznych, radę złożoną z przedstawicieli resor- prywatny rachunek maklerski, bo to jest jakby jego tów, z przedstawicieli organizacji pozarządowych, główny rynek, stąd nie miałoby to szczególnego uza- radę, która ma wspierać ministra spraw zagranicz- sadnienia, żeby polscy inwestorzy trzymali swoje nych w koordynacyjnej roli w obszarze współpracy aktywa na tych, że tak powiem, wspólnych rachun- rozwojowej. kach. Tak że po prostu celem tego projektu jest Kolejnym istotnym elementem jest przyjęcie, że otwarcie się, ułatwienie życia, zwiększenie płynności, Rada Ministrów na okresy co najmniej 5-letnie bę- ale poprzez ściągnięcie i obniżenie kosztów operacyj- dzie przygotowywała wieloletnie plany dotyczące nych, transakcyjnych inwestorów zagranicznych. współpracy rozwojowej. Potrzeba tych planów wyni- Taki jest cel tego projektu. Dziękuję bardzo. ka z charakteru działań realizowanych, z jednej strony, w krajach globalnego południa, z drugiej strony, w naszym wschodnim sąsiedztwie, w takich krajach, Wicemarszałek Marek Kuchciński: jak: Białoruś, Ukraina, Mołdawia czy w Azji Central- nej. Trudno bowiem wyobrazić sobie skuteczną in- Dziękuję bardzo. terwencję, skuteczne działania w sytuacji, w której, Zamykam dyskusję. jak do tej pory, nie ma wieloletniej perspektywy do- Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- tyczącej priorytetów, wieloletniej perspektywy doty- dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy czącej form działania i geograficznego wsparcia. projekt ustawy o zmianie ustawy o obrocie instru- Ustawa określa trzy podstawowe obszary dotyczą- mentami finansowymi oraz o zmianie niektórych ce współpracy rozwojowej. Po pierwsze, jest to pomoc innych ustaw, zawarty w druku nr 4468, do Komisji rozwojowa adresowana do tych krajów, które są na Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia. etapie ekonomicznego i społecznego rozwoju. Po drugie, pomoc humanitarna, wreszcie wsparcie demo- Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę rozumiał, że kratyczne, podobne wsparcie, jakiego dziś Polska Sejm propozycję przyjął. udziela przedstawicielom społeczeństwa obywatel- Sprzeciwu nie słyszę. skiego na Białorusi. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 37. Przez wiele lat problemem w realizacji projektu, porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządo- ważnym ograniczeniem była niemożliwość realizo- wego projektu ustawy o współpracy rozwojowej wania programów wieloletnich. Ustawa daje taką (druk nr 4469). możliwość, daje możliwość tworzenia programów, Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Mi- tworzenia projektów, które będą mogły być realizo- nisterstwie Spraw Zagranicznych pana Krzysztofa wane przez szereg lat. Wreszcie daje możliwość ela- Stanowskiego w celu przedstawienia uzasadnienia styczniejszego działania, niż dzisiejsze prawo na to projektu ustawy. pozwala, w dwóch sytuacjach. Po pierwsze, przy udzielaniu pomocy humanitarnej minister spraw zagranicznych w sytuacjach dotyczących pomocy hu- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie manitarnej będzie mógł bezpośrednio podejmować Spraw Zagranicznych decyzje z pominięciem procedur przetargowych czy Krzysztof Stanowski: procedur konkursowych. Ma to szczególne znaczenie w takich przypadkach, jak dzisiejsza sytuacja w So- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o współ- malii, kiedy czas na reakcję jest bardzo krótki i czę- pracy rozwojowej jest ustawą, na którą podmioty sto decyduje o życiu ludzi, stąd tak duże znaczenie zaangażowane we współpracę rozwojową czekają od możliwości sprawnego podejmowania decyzji. 12 lat. 12 lat temu po raz pierwszy przedstawiciele Kolejnym bardzo istotnym elementem jest umoż- organizacji pozarządowych zwrócili się do przedsta- liwienie w krajach, w których istnieje specyficzna wicieli administracji publicznej, aby kwestie form, sytuacja polityczna, podejmowania wsparcia za po- sposobu dzielenia się polskim doświadczeniem, wspie- średnictwem istniejącej fundacji Skarbu Państwa rania państw, które potrzebują wsparcia w rozwoju, „Wiedzieć jak”. Intencją ministra jest zmiana jej na- w budowaniu demokracji, uregulować na poziomie zwy na Fundację Solidarności Międzynarodowej, tak ustawowym. aby Polska, podobnie jak inne kraje, miała agencję, 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o współpracy rozwojowej 331

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Tadeusz Iwiński: Spraw Zagranicznych Krzysztof Stanowski Widocznie są słabo powiadomione, może to jest która wspiera organizacje pozarządowe przede powiadomienie w ostatniej chwili. W każdym razie ja wszystkim w obszarze wsparcia demokracji w tych przyszedłem tu przez przypadek, ponieważ mamy krajach, gdzie działanie bezpośrednie, gdzie działa- w tej chwili posiedzenie klubu gdzie indziej. nie we współpracy z partnerami, z rządami krajów Ale wróćmy do rzeczy i proszę o doliczenie mi tej odbiorców pomocy jest niemożliwe. Postulaty doty- pół minuty, którą spędziliśmy na wymianie zdań do- czące stworzenia takiej agencji wielokrotnie przed- tyczących spraw formalnych. stawiali i administracji, i Wysokiej Izbie przedstawiciele organizacji pozarządowych. W chwili obecnej ta ustawa nie reguluje kwestii Wicemarszałek Marek Kuchciński: ﬁnansowych. Kwestie dotyczące wielkości wsparcia, wymagające reﬂeksji, są przedmiotem ustawy budże- Proszę bardzo. towej i przy okazji ustawy budżetowej powinniśmy o nich rozmawiać. Dziś mówimy o procedurach, któ- re umożliwią Polsce stanięcie w szeregu tych krajów, Poseł Tadeusz Iwiński: które dzielą się z krajami znajdującymi się w trudnej sytuacji, wspierają obywateli krajów znajdujących się Chciałbym powiedzieć, że z satysfakcją przyjmuję w znacznie trudniejszej sytuacji materialnej w ich przedstawienie przez rząd projektu tej ustawy, na działaniach. Jest rzeczą naturalną, że Polska, koleb- którą czekaliśmy 12 lat. Te prace były podejmowane ka „Solidarności”, jest tym krajem, który dołącza do przez poprzednie rządy. tych, którzy są gotowi dzielić się tym, co mają. Sprawa jest szalenie istotna z wielu względów, Będąc niedawno w obozie Dadaab na granicy so- ponieważ najważniejszą kategorią, bodaj najważniej- malijsko-kenińskiej, będąc niedawno w Sudanie Połu- szą współczesności jest współzależność, współzależ- dniowym w czasie inauguracji, ogłoszenia niepodle- ność siedmiomiliardowego świata – świat się skur- głości tego kraju, widziałem wielokrotnie, jak ta pomoc czył, i to banalnie – oraz solidarność. Tej solidarności brakuje czasem nawet w ramach poszczególnych or- jest potrzebna, jak ta pomoc jest oczekiwana. I chciał- ganizacji, niekiedy na przykład w ramach Unii Eu- bym w imieniu rządu Rzeczypospolitej prosić Wysoką ropejskiej, a z pewnością brakuje pełnej solidarności Izbę o rozpatrzenie tej ustawy. Dziękuję bardzo. w relacji świata lepiej rozwiniętego z tym gorzej roz- winiętym. Dobrze się też stało, że projekt tej ustawy, który Wicemarszałek Marek Kuchciński: rząd zatwierdził w zeszłym tygodniu, zbiegł się z pol- ską prezydencją w Unii Europejskiej, a także dodat- Dziękuję panu ministrowi. kowo z ogromną konferencją, która odbywała się po Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- raz pierwszy w Polsce w naszym parlamencie, na po- rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- czątku tego tygodnia, zorganizowaną przez Stowarzy- czeń w imieniu klubów i koła. szenie Parlamentarzystów Europejskich na rzecz Otwieram dyskusję. Afryki. Mam honor być szefem polskiego oddziału Głos ma pan poseł Tadeusz Iwiński, Sojusz Lewi- AWEPA. Stowarzyszenie zgromadziło tu ponad 150 cy Demokratycznej. wybitnych parlamentarzystów, łącznie z szefami par- lamentów z Czarnego Lądu, także z Unii Europejskiej, właśnie dyskutowaliśmy na temat pomocy rozwojowej Poseł Tadeusz Iwiński: szczególnie dla Afryki, bo to jest sumienie ten miliar- dowy kontynent z 54 państwami – jest ich tu najwię- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę zauwa- cej, jeżeli chodzi o wszystkie kontynenty. Gdy myślimy żyć, że nie wiem, kto za to odpowiada, ale jest przy- o pomocy rozwojowej, to myślimy zwłaszcza o nim spieszenie dwugodzinne w stosunku do planu i nikt i nie tylko w kontekście tego dramatu, który rozgrywa nikogo nie powiadomił. się w ostatnich miesiącach w rogu Afryki, szczególnie Nie, nie, panie ministrze, ja przecież nie mówię w Somalii, o czym mówił trafnie pan minister, ale tak- tego do pana, mówię to do służb sejmowych, bo nie że w Etiopii, w Erytrei, w Dżibuti. może być tak, że nikt nikogo nie powiadamia i dla- Zbieg okoliczności jest więc dobry, tym bardziej że tego nie ma przedstawicieli innych klubów. jesteśmy zobligowani jako kraj od momentu przyjęcia przed 15 laty do OECD, Organizacji Współpracy Go- spodarczej i Rozwoju, a także do Unii Europejskiej. Wicemarszałek Marek Kuchciński: Nie ma czasu, żeby omawiać poszczególne 6 roz- działów, 24 artykuły, które, wydaje się, są bardzo Panie ministrze, kluby są zawsze powiadamiane ogólne i nie ma do nich szczególnych zastrzeżeń. Je- przed rozpoczęciem… żeli dobrze rozumiem, jutro rano odbędzie się drugie 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 332 Projekt ustawy o współpracy rozwojowej

Poseł Tadeusz Iwiński bo to jest sumienie narodu, sumienie świata, to co się dzieje w Afryce. czytanie na posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicz- Witam więc z zadowoleniem, lepiej późno niż wca- nych i tam można określone propozycje zgłaszać, być le, jak mówią ładnie Włosi: meglio tardi che mai, ale może dotyczące uzupełnień, szczególnie że brakuje warto tak jednak szybko debatować, żebyśmy jako jednak wątku finansowego, o czym mówił pan mini- jedną z niewielu ustaw jeszcze przed zakończeniem ster. To jest sprawa najistotniejsza. kadencji ją przyjęli, a później, być może, w miarę Plusem tej ustawy, i tego domagały się organiza- szybko po pewnym okresie, na przykład roku, gdy cje pozarządowe, w tym takie jak Polska Akcja Hu- będzie już jakiś dystans do tego, co funkcjonuje, zno- manitarna, jest to, że bez niej nie można byłoby przy- welizowali ją. Dziękuję bardzo. gotowywać planów długofalowych, wieloletnich, tylko rozliczać się w ciągu roku, a wiadomo, iż tego typu współpraca musi mieć perspektywę kilkuletnią. Rząd Wicemarszałek Marek Kuchciński: proponuje, żeby ta pomoc rozwojowa była prowadzona na podstawie co najmniej pięcioletnich planów, Dziękuję. czyli ten program współpracy wydaje się racjonalny. Głos ma pan poseł Adam Lipiński, Prawo i Spra- Można oczywiście zgłaszać rozmaite uwagi co do wiedliwość. pewnych kwestii organizacyjnych, na przykład do funkcjonowania planowanego krajowego koordynatora międzynarodowej współpracy rozwojowej, który Poseł Adam Lipiński: ma funkcjonować przez trzy lata. Zapewne po pewnym okresie będzie potrzeba nowelizacji tej ustawy, Panie Marszałku! Wysoka Izbo, dwuosobowa tym gdy wypróbujemy określone mechanizmy. razem. Bardzo żałuję, że ten projekt został zgłoszony Zmierzając do końca, chciałbym tylko przypo- dopiero teraz, bo w zasadzie nie ma czasu, żeby de- mnieć, że 11 lat temu ONZ przyjęła tak zwane mile- batować, żeby go poprawiać. Co prawda, będzie dru- nijne cele rozwoju. Jest ich osiem, nie będę ich wy- gie czytanie, będzie głosowanie, ale obawiam się, że mieniał. One miały być zrealizowane do roku 2015. ten czas tak skomprymowany może doprowadzić do Tu chodzi szczególnie o zlikwidowanie skrajnego tego, że przyjmiemy po prostu złą ustawę. ubóstwa i głodu, o zapewnienie powszechnego na- Chciałbym się ustosunkować do kilku konkret- uczania na poziomie podstawowym, o zmniejszenie nych kwestii zawartych w tej ustawie. Na pewno będę wskaźnika umieralności dzieci, o zwalczanie AIDS, zgłaszał poprawki na posiedzeniu komisji, natomiast malarii i innych chorób, a także o zrównoważenie teraz chciałbym o tych moich wątpliwościach powie- w prawach mężczyzn i kobiet, aż po wzmacnianie świa- dzieć parę słów. domego partnerstwa w sprawach rozwoju. (Dzwonek) Otóż przedstawiony projekt ustawy zawiera sze- Panie marszałku, ja mam jeszcze pół minuty, reg istotnych nieścisłości kwestionujących celowość zgodnie z ustaleniem. jej uchwalenia. W obecnej formie nie porządkuje ona pomocy rozwojowej, może natomiast ją utrudnić, wprowadzając chaos prawny. Wicemarszałek Marek Kuchciński: Po pierwsze, w rozdziale 2 art. 3 projekt zawiera listę podmiotów mogących uczestniczyć w realizacji Proszę bardzo, panie pośle. współpracy rozwojowej. Z jednej strony zawiera za- mknięty katalog podmiotów, choć z drugiej, pojawia- ją się tam określenia typu: mogą uczestniczyć oraz: Poseł Tadeusz Iwiński: w szczególności, co oznacza, że lista ta jest otwarta. Pojawia się więc pytanie o celowość tego zapisu, sko- Przyjęcie ustawy o współpracy rozwojowej wierzę, ro jest on z definicji nieścisły i nie ma charakteru że pomoże również w bardziej intensywnym włącze- wiążącego. Zapisy tego rodzaju mogą być w przy- niu się Polski w realizację tych celów w okresie pozo- szłości interpretowane zupełnie dowolnie, co zapew- stałych prawie pięciu lat, a także, jeżeli polska sytu- ne nie jest intencją, w każdym razie nie powinno być acja finansowo-gospodarcza będzie na to zezwalała, intencją ustawodawcy. W podobny sposób ustawa żeby ta pomoc, która obecnie jest na poziomie 300 określa formy współpracy rozwojowej, de facto ich mln euro rocznie, radykalnie zwiększyła się. Uwa- nie określając, chodzi tu o rozdział 2 art. 4. Zacho- żam, że wewnętrznie naszą specjalnością, taką jak wana formuła „w szczególności” będzie w przyszło- mówią Francuzi: spécialité de la maison, są oczywi- ści pozwalała na dowolne traktowanie przepisów ście kraje Partnerstwa Wschodniego, jest też w ja- ustawy, tym samym nie porządkując, a komplikując kiejś mierze Afganistan, dzisiaj zginął 28. żołnierz pomoc rozwojową, co także nie powinno być intencją w Afganistanie. Ale także nie powinniśmy zapomi- ustawodawcy. nać o Afryce i dotychczasowy udział Afryki, na pierw- W tym samym rozdziale 2 w art. 4 w § 2 mówi się szym miejscu do tej pory była Angola, na poziomie o przekazywaniu środków finansowych do budżetu 3% powinien być znacznie, kilkakrotnie wzmocniony, państwa rozwijającego się, znów przy użyciu formuły 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o współpracy rozwojowej 333

Poseł Adam Lipiński ...albo zmniejszenie puli dostępnych środków na pomoc rozwojową. Jest to problem zupełnie nieujęty „w szczególności”, mówiąc o „wsparciu rozwoju okre- w załączonym uzasadnieniu ustawy. ślonego sektora gospodarki”. Po pierwsze, wydaje się, Po trzecie, sposób przeprowadzenia konsultacji że proces przekazywania funduszy do budżetów społecznych, do których nie zaproszono wielu orga- państw trzecich powinien być zdefiniowany znacznie nizacji pozarządowych, nawet realizujących zadania bardziej dokładnie. Po drugie, nie ma powodów, dla pomocy rozwojowej, ograniczając się jedynie do śro- których wsparcie rozwojowe miałoby dotyczyć szcze- dowiska Grupy Zagranica, należy uznać za niewy- gólnie gospodarki, a nie na przykład obszarów nauki starczające. czy edukacji, które mogłyby mieć wpływ na obniżenie W końcu ustawa nie rozwiązuje najbardziej dotych- poziomu ubóstwa w dużo większym stopniu. czas istotnego problemu polskiej pomocy rozwojowej, Kolejna wątpliwość. Projekt ustawy nie definiuje tj. niemożności prowadzenia projektów wieloletnich. także pojęcia państwa rozwijającego się, co czyni po- W aktualnym brzmieniu art. 12 wprowadza się co prawda możliwość podpisania umów dłuższych niż rok wyższy zapis, jak wiele innych zapisów w tej ustawie, budżetowy, jest to jednak zapis obarczony zaostrze- potencjalnie dowolnym w interpretacji. niami czyniącymi ten zapis fikcyjnym. Jednocześnie Projekt ustawy zupełnie niepotrzebnie wprowa- pomoc rozwojowa wymaga często prowadzenia projek- dza do współpracy rozwojowej pojęcie, wiem, że to tów wieloletnich, o długości trwania nawet do 5 lat, pana ministra zaboli, edukacji rozwojowej, i to jako i zapewnienia finansowania tego typu projektów. elementu równoważnego z właściwą pomocą rozwo- Obecna ustawa nie daje takiej możliwości. jową oraz pomocą humanitarną. Definicji tego typu Oczywiście będę składał poprawki na posiedzeniu nie stosują największe światowe agencje rozwojowe komisji. Mam nadzieję, że te poprawki zostaną po- i nie czynią z nich celów swojego działania. parte przez większość komisji i doprowadzą do tego, W polskiej praktyce działania opisane jako edu- że będziemy mogli głosować za tą ustawą. kacja rozwojowa polegały na reklamowaniu organizacji pozarządowych, pomagając im w zbieraniu środ- (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek ków prywatnych. Innymi słowy, dotyczą kwestii PR Sejmu Stefan Niesiołowski) i marketingu polskich organizacji pozarządowych. Uważamy, że choć istotne, zadania te nie powinny znajdować się w projekcie ustawy mającej na celu Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: niesienie pomocy za granicą, na pewno także nie są porównywalne w swej wadze ze współpracą rozwojo- Proszę już kończyć, panie pośle. wą ani pomocą humanitarną. Najistotniejszym elementem projektu ustawy jest w rozdziale 3 art. 10 pkt 3 mówiący o tym, że część Poseł Adam Lipiński: zadań współpracy rozwojowej „polegających na wspieraniu organizacji pozarządowych, niezależnych me- Na pewno nie będziemy głosowali za ustawą w ta- diów, instytucji demokratycznych, rządów prawa oraz kiej wersji. Dziękuję bardzo. promowaniu praw i wolności człowieka” minister może powierzyć „Polskiej Fundacji Międzynarodowej Współpracy i Rozwoju »Fundacja Wiedzieć Jak«”. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Proponowane rozwiązanie wydzielenia części po- Dziękuję panu posłowi. mocy rozwojowej, dotychczas nadzorowanej przez Przechodzimy do pytań. MSZ, rodzi szereg wątpliwości. Jest jedno pytanie. Po pierwsze, przekazywanie za pośrednictwem Czy są jeszcze chętni? ustawy kompetencji MSZ w dziedzinie tak delikatnej, Nie ma. Zamykam listę. jak wymienione w projekcie obszary współpracy roz- Ustalam czas na 1 minutę. wojowej, fundacji, która jeszcze nie funkcjonuje i do- Pan profesor Tadeusz Iwiński. piero zaczęła wyłaniać swoje władze, uzgadniać statut, wydaje się dość ryzykowne. Proponowane rozwiązanie ma wątpliwe uzasadnienie. Na pewno za takie można Poseł Tadeusz Iwiński: uznać podanie w załączonym uzasadnieniu ogólnego stwierdzenia o rzekomej czy nie presji ze strony śro- Panie marszałku, dziwię się, że przy jednym py- dowiska organizacji pozarządowych. taniu w tak ważnej sprawie ogranicza pan czas do Po drugie, kwestią sporną pozostaje efektywność 1 minuty. kosztowa proponowanych rozwiązań. Powołanie do życia nowego podmiotu do zarządzania środkami aktualnie zarządzanymi przez MSZ oznacza albo dodat- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: kowe obciążenia dla budżetu państwa… (Dzwonek) Już kończę. Zmieniam, podwyższam do 2 minut. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 334 Projekt ustawy o współpracy rozwojowej

Poseł Tadeusz Iwiński: kacji i przy reformie podstawy programowej elementy edukacji rozwojowej zostały wprowadzone do obo- Dziękuję bardzo. wiązującej podstawy programowej. Jednym z celów Uważam, że to, o czym mówiła pan poseł Lipiński, takiego potraktowania tej kwestii jest uniknięcie sy- jest bardzo ważne i podzielam szereg jego spostrze- tuacji, z jaką spotykamy się w niektórych rozwinię- żeń. Myślę, że jutro w trakcie drugiego czytania wy- tych krajach, które mają bardzo duże pozytywne pracujemy jakiś kompromis. doświadczenie współpracy rozwojowej, które są zna- Chciałem zapytać pana ministra najpierw o taką ne z wysokiej jakości współpracy rozwojowej, np. rzecz. W pierwotnych planach, formułowanych kilka w Kanadzie. W przypadku społeczeństwa kanadyj- lat temu, mówiło się o powołaniu agencji rozwojowej, skiego wiedza o znaczeniu tych kwestii jest bardzo tak jak ma to miejsce w wielu państwach o bardzo niewielka. Wiedza o tym, co robi kanadyjska CIDA, dużych tradycjach tej pomocy. W końcu stanęło na jest bardzo niewielka. Dziś w Polsce 79% obywateli fundacji, która, jak rozumiem, ma się przeobrazić, jest przekonanych, że państwo polskie powinno po- być może, w taką agencję. Co o tym decyduje? Czy to magać społeczeństwom, które są w trudniejszej sy- jest dostatecznie głęboko przemyślane? tuacji. W oczywisty sposób Afryka powinna być istot- Po wtóre, jeżeli chodzi o funkcjonowanie organów, ną częścią programu polskiej współpracy rozwojowej. przewiduje się, że Rada Programowa Współpracy Dyskutując na temat kształtu priorytetów geogra- Rozwojowej będzie miała kadencję trzyletnią, że bę- ﬁcznych i tematycznych, niewątpliwie mamy świado- dzie powołany także krajowy koordynator między- mość, że te aktualne 3% to zbyt mało. narodowej współpracy rozwojowej, a w założeniach, (Poseł Stanisław Stec: Skąd wziąć więcej?) które rzeczywiście w tekście ustawy nie zostały do- To jest bardzo zasadne pytanie, panie pośle. brze, dostatecznie wyeksponowane, w art. 12 mówiło (Poseł Tadeusz Iwiński: Jest to wewnętrzny po- się, że te plany powinny być co najmniej 5-letnie, czy- dział.) li nie ma kompatybilności między czasem funkcjono- To jest wewnętrzny podział w ramach pieniędzy, wania rady i tymi okresami, które powinny być, które wydajemy dziś na polską pomoc rozwojową. w najlepszym razie, 5-letnie. Panie Marszałku! Panowie Posłowie! Tak, toczy- Rzecz może najistotniejsza. Czy nie byłoby słusz- ła się dyskusja dotycząca agencji. W obecnych warun- ne, biorąc pod uwagę zobowiązania, jakie Polska wie- kach uznano, że powoływanie nowych agencji – rząd le lat temu na siebie przyjęła, nawet w ograniczonej podjął taką decyzję w sierpniu – byłoby niewłaściwe. wersji, że nowe kraje Unii przeznaczają 0,33 produk- Jednocześnie mamy świadomość, że możliwość efektu narodowego brutto na pomoc rozwojową, a pań- tywnego działania bezpośrednio Ministerstwa Spraw stwa rozwinięte – 77%, żeby w ustawie znalazły się Zagranicznych na terenie krajów, które, powiedzmy zobowiązania do przestrzegania takich zapisów? sobie, są autorytarne, jest ograniczona, szczególnie Dziękuję bardzo. jeśli chodzi o wsparcie demokracji w takich krajach jak Białoruś bądź możliwość działania w takich krajach jak Kuba czy Birma. W tym wypadku bezpośred- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: nie działanie za pośrednictwem ministerstwa byłoby niewłaściwe. Stąd decyzja powierzenia funkcji agen- Dziękuję panu posłowi. cji instytucji, która jest zależna od ministra spraw Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- zagranicznych, ponieważ to minister spraw zagra- pana. nicznych sprawuje nad nią nadzór, i zależnej od mi- Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Mi- nistra spraw zagranicznych, ponieważ to minister nisterstwie Spraw Zagranicznych pana Krzysztofa spraw zagranicznych mianuje radę tej fundacji, a więc Stanowskiego. gwarantuje, że będzie ona realizowała cele polityki Proszę bardzo, panie ministrze. zagranicznej. Jednocześnie kwestią niesłychanie istotną jest to, aby ta agencja działała na zasadzie szerokiego kon- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie sensusu politycznego. Nie powinna być związana Spraw Zagranicznych z jednym ugrupowaniem czy z jedną partią politycz- Krzysztof Stanowski: ną. Nie jest również intencją ministra spraw zagranicznych – w przeciwieństwie do pewnych doświad- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym dołą- czeń tego typu w przeszłości – aby agencja konkuro- czyć się do tego żalu, że w wyniku przyspieszenia mamy wała z organizacjami pozarządowymi. Zadaniem mniej czasu na rozmowę ze wszystkimi klubami. agencji ma być regranting, współpraca z partnerami, Mam cztery uwagi. Pierwsza uwaga dotyczy edu- a nie samodzielne przejmowanie realizacji projektów. kacji rozwojowej. Edukacja rozwojowa jest dziś czę- Stąd nie obawiałbym się zwiększenia kosztów pro- ścią polskiego systemu edukacji. W wielu krajach wadzenia działalności. Wydaje się – i doświadczenia w różny sposób traktuje się kwestie edukacji rozwo- wielu krajów to potwierdzają – że lekka struktura jowej czy edukacji globalnej. W Polsce uznano, że jest zajmująca się regrantingiem może być tańsza i efek- to obowiązkowy element publicznego systemu edu- tywniejsza niż administracja publiczna. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o współpracy rozwojowej 335

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Spraw Zagranicznych Krzysztof Stanowski Dobrze, proszę. Kwestia krajowego koordynatora. Krajowym ko- ordynatorem z urzędu będzie członek kierownictwa Ministerstwa Spraw Zagranicznych odpowiedzialny Poseł Adam Lipiński: za obszar współpracy rozwojowej i pomocy humanitarnej. Większość członków rady będą stanowili Panie ministrze, jakie byłyby koszty utrzymania przedstawiciele resortów i decyzja dotycząca ich po- tej fundacji? Czy były dokonywane jakieś analizy wołania będzie decyzją właściwych resortów. W naj- z tym związane i jaki to byłby procent pieniędzy prze- większym stopniu zmienny charakter czy kadencyj- znaczonych na cele pomocowe? To pytanie było po- ność dotyczy tych członków rady, którzy reprezentu- stawione w moim wystąpieniu. ją polskie organizacje pozarządowe. Myślę, że może- my się nad tym zastanowić w komisji. Jesteśmy otwarci na wszelkie propozycje dotyczące tego pro- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: jektu. Intencją rządu jest przyjęcie rozwiązania, któ- Dziękuję bardzo panu posłowi. re pozwoli sprawniej wspierać polską współpracę Pan minister Stanowski. rozwojową, pozwoli sprawniej funkcjonować i wywią- zywać się z naszych zobowiązań, również jako człon- ka Unii Europejskiej, a jeżeli okaże się, że któreś Podsekretarz Stanu w Ministerstwie z tych rozwiązań wymaga rewizji, zastanowienia się, Spraw Zagranicznych to z całą pewnością rząd jest otwarty na wspólne my- Krzysztof Stanowski: ślenie na ten temat. Chciałbym podkreślić jeszcze raz fakt, że jest to Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie pośle, po- pierwsza ustawa regulująca tę kwestię. Nigdy do tej wiem jako praktyk. Przed siedmioma, sześcioma laty pory takiej regulacji nie było i jest czas, aby to zrobić. miałem okazję koordynować program polsko-kana- Tak jak powiedziałem, sam próbowałem zajmować dyjskiej współpracy rozwojowej, wspólny program się tą kwestią od 12 lat. Dziś z ramienia rządu mam rządów polskiego i kanadyjskiego, po raz pierwszy zaszczyt przedstawiać ten projekt Wysokiej Komisji. zlecony tego typu regranting organizacji pozarządo- Dziękuję. wej porównywalnej pod względem funkcjonowania z fundacją, o której mówimy. Wówczas koszt całej obsługi konkursu, rozliczenia, monitoringu, koszt Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: całego tego projektu, był wyznaczony na 3,5% war- tości tego projektu. To zdecydowanie poniżej kosz- Dziękuję bardzo panu ministrowi. tów, jakie należałoby ponieść, gdyby zajmowała się Zamykam... tym administracja publiczna. Dziękuję. (Poseł Adam Lipiński: Czy mogę jeszcze?) Proszę? Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: (Poseł Adam Lipiński: Czy mogę?) Proszę, proszę. Dziękuję bardzo panu ministrowi. W trybie sprostowania, tak? Zamykam dyskusję*). Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezy- dium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy Poseł Adam Lipiński: projekt ustawy o współpracy rozwojowej, zawarty w druku nr 4469, do Komisji Spraw Zagranicznych Bardzo dziękuję, panie marszałku. w celu rozpatrzenia. Panie ministrze, a jakie… Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął. Sprzeciwu nie słyszę. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 45. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Fi- W jakim trybie? W trybie sprostowania, tak? nansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zasadach ewidencji i identyﬁkacji podatników i płatników oraz Poseł Adam Lipiński: niektórych innych ustaw (druki nr 4492 i 4501).

W moim wystąpieniu było pytanie i nie uzyska- *) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za- łem odpowiedzi. łączniku nr 1. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 336 Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Finansów Publicznych rozpatrzyła poprawki Senatu na dzisiej- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji szym posiedzeniu i rekomenduje Wysokiej Izbie przy- pan posła Jacka Brzezinkę. jęcie wszystkich 17 poprawek. Dziękuję. (Oklaski) Proszę bardzo, panie pośle.

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Poseł Sprawozdawca Jacek Brzezinka: Dziękuję panu posłowi. Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- W imieniu Komisji Finansów Publicznych przedsta- rządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświad- wiam sprawozdanie komisji o stanowisku Senatu czeń w imieniu klubów i koła. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zasadach ewi- Otwieram dyskusję. dencji i identyfikacji podatników i płatników oraz Głos zabierze pan poseł Adam Żyliński, Platforma niektórych innych ustaw. Sprawozdanie Komisji Fi- Obywatelska. nansów Publicznych zostało przedłożone w druku nr 4501. Do przedmiotowego projektu ustawy Senat wniósł Poseł Adam Żyliński: 17 poprawek. Zaproponowane przez Senat zmiany nie zmieniają istoty i celu nowelizacji, którym – przypo- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadł mi mnę – z punktu widzenia podatnika jest, po pierwsze, w udziale zaszczyt zaprezentowania stanowiska Klu- ograniczenie liczby identyfikatorów, którymi posłu- bu Parlamentarnego Platforma Obywatelska wobec gują się podatnicy będący osobami fizycznymi obję- sprawozdania Komisji Finansów Publicznych opa- tymi rejestrem PESEL, jeżeli nie prowadzą działal- trzonego numerem 4501. ności gospodarczej lub nie są zarejestrowanymi po- Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu datnikami podatku od towarów i usług, po drugie, w dniu 28 lipca 2011 r. rozpatrzyła poprawki uchwa- ograniczenie obciążeń biurokratycznych poprzez lone przez Senat do ustawy o zmianie ustawy o zasa- zwolnienie z obowiązku wielokrotnego podawania dach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników danych, które są już w posiadaniu administracji pu- oraz niektórych innych ustaw. Senat uchwalił do blicznej. omawianej ustawy 17 poprawek, które porządkują, Zdecydowana większość poprawek Senatu ma na korygują i uzupełniają regulacje uchwalone przez celu zachowanie jednoznaczności przepisów i spójno- Sejm. Pan poseł sprawozdawca wyczerpująco omówił ści systemu prawnego. Taki charakter mają poprawki: 2., 5., 6., 7., 8., 9., 10. i 12., zmieniające przepisy istotę wszystkich poprawek, więc nie ma potrzeby w ustawach o swobodzie działalności gospodarczej, powtarzania argumentów przemawiających za ich o zawodach pielęgniarki i położnej, Prawo lotnicze, przyjęciem. o opiece nad dziećmi do lat 3 czy w ustawie o utrzy- Klub Platforma Obywatelska będzie głosował za maniu czystości i porządku w gminach. Konieczność przyjęciem wszystkich 17 poprawek Senatu. Dzięku- wprowadzenia tych zmian wynika m.in. z tego, że te ję, panie marszałku. ustawy zostały znowelizowane w trakcie prac w Sej- mie nad projektem ustawy o zmianie ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: bądź też z tego, że w niektórych przypadkach przepisy znowelizowanych ustaw weszły w życie już po Dziękuję bardzo panu posłowi. uchwaleniu przez Sejm ustawy, która jest przedmio- Pan poseł Dariusz Kaczanowski, Prawo i Spra- tem dzisiejszej debaty. Część tych zmian była już wiedliwość. zresztą sygnalizowana na etapie prac w podkomisji Nie ma. nadzwyczajnej, jednak wówczas ich wprowadzenie W takim razie pan poseł Stanisław Stec, Sojusz nie było możliwe, gdyż, jak powiedziałem wcześniej, Lewicy Demokratycznej. trwały jeszcze prace nad stosownymi projektami ustaw. W poprawce 1. i związanej z nią poprawce 11. Se- Poseł Stanisław Stec: nat proponuje wprowadzenie przepisów przesądzają- cych o braku obowiązku ewidencyjnego wszystkich Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu mo- podatników, o których mowa w art. 132 ust. 5 oraz jego klubu chciałbym oświadczyć, że w sprawie sta- we wchodzącym w życie z dniem 1 stycznia 2012 r. nowiska Senatu odnośnie do ustawy o zmianie usta- art. 134a ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług. wy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników Ponadto Senat w trosce o precyzyjność i jednoznacz- i płatników oraz niektórych innych ustaw będziemy ność przepisów ustawy proponuje też kilka zmian głosować zgodnie z rekomendacją Komisji Finansów legislacyjnych. Publicznych. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów 337

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Marszałek Sejmu w dniu 7 czerwca 2011 r. skie- rował powyższy projekt ustawy do Komisji Rolnictwa Dziękuję panu posłowi. i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu Terytorial- Pan poseł Wiesław Rygiel, Polskie Stronnictwo nego i Polityki Regionalnej do pierwszego czytania. Ludowe. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisja Sa- morządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpa- Poseł Wiesław Rygiel: trzeniu projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 29 czerwca wnoszą, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Mini- załączony do sprawozdania projekt ustawy. strze! W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludo- Wysoka Izbo! Przepisy obecnie obowiązującej wego pragnę przedstawić stanowisko wobec sprawoz- ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie dania Komisji Finansów Publicznych o stanowisku gruntów tworzą realne możliwości prowadzenia prac Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zasa- mających na celu poprawę struktury obszarowej go- dach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników spodarstw rolnych. Po wieloletnich doświadczeniach, oraz niektórych innych ustaw, druk nr 4501. bo ustawa, przypomnę, jest z 1982 r., wymagają jed- Na posiedzeniu w dniu 28 lipca Komisja Finansów nak zmian ukierunkowanych m.in. na bardziej do- Publicznych zaakceptowała wszystkie poprawki, kładne uregulowanie kwestii zagospodarowania uznając je za uzasadnione. Poprawki w liczbie 17 nie poscaleniowego oraz określenie podmiotu zobowią- zmieniają ducha ustawy i jej istoty. Sprowadzają się zanego do jego przeprowadzenia i sfinansowania. generalnie do potwierdzenia dwóch głównych zadań, W związku z powyższym poselski projekt ustawy które ustawa ma do spełnienia, a więc ograniczenia wprowadza definicję pojęcia zagospodarowania po- liczby identyfikatorów, którymi posługują się podat- scaleniowego oraz określa obowiązki starosty doty- nicy, i zwolnienia z obowiązku wielokrotnego poda- czące wykonania zadań także z zakresu zagospoda- wania przez podatników danych, które są już w po- rowania poscaleniowego oraz dofinansowania tych siadaniu administracji publicznej. Chodzi też o szereg zadań. Do roku 1990, kiedy to odzyskaliśmy niepod- zmian legislacyjnych o charakterze porządkującym ległość, sprawy te były załatwiane przez wojewódzkie i redakcyjnym. biura geodezji terenów rolnych jako organy wojewo- W związku z tym klub Polskiego Stronnictwa Lu- dów. Po 1990 r. brak kompetencji często uniemożli- dowego stwierdza, że te zmiany są istotne, a sama wiał realizację scaleń, nie były też określone zasady ustawa jest bardzo pożyteczna i oczekiwana, więc finansowania i podmioty odpowiedzialne za to finan- będzie głosował za przyjęciem poprawek Senatu. sowanie. Dziękuję. (Oklaski) W przedłożonej ustawie zmiana art. 3 ust. 1 wynika właśnie z konieczności uznania zagospodarowa- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: nia poscaleniowego jako integralnej części scalenia gruntów, będącego także zadaniem zleconym staro- Dziękuję bardzo panu posłowi. ście z zakresu administracji rządowej i finansowane- Nie ma pytań. go ze środków budżetu państwa. Zagospodarowanie Ze strony rządu nikt nie zabiera głosu. poscaleniowe jest elementem integralnym samego Zamykam dyskusję. scalenia gruntów, a jego wykonanie jest niezbędne Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy do objęcia w posiadanie gruntów przez uczestników w bloku głosowań. scalenia, zgodnie z decyzją o zatwierdzeniu projektu Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 28. scalenia gruntów. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rol- Ponadto obecne zapisy ustawowe nie określają nictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu jednoznacznie, z jakich środków powinno być finan- Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim sowane scalenie. Powyższa zmiana doprowadzi do projekcie ustawy o zmianie ustawy o scalaniu usprawnienia wykorzystania wszystkich środków i wymianie gruntów (druki nr 4284 i 4374). przeznaczonych na działanie: Poprawianie i rozwija- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji nie infrastruktury związanej z rozwojem i dostoso- pana posła Krzysztofa Jurgiela. wywaniem rolnictwa i leśnictwa przez scalanie grun- Proszę bardzo, panie pośle. tów, objęte Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013. Jako komisja proponujemy też uregulowanie ob- Poseł Sprawozdawca Krzysztof Jurgiel: jaśnienia terminów ustawowych w początkowej czę- ści aktu prawnego. Projekt zakłada mianowicie uchy- Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawoz- lenie art. 34 ustawy i umieszczenie tzw. słowniczka danie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji w dodanym ust. 2 w art. 1, co pozwala na właściwy Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o po- układ przepisów merytorycznych. Zgodnie bowiem selskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o scala- z § 21 rozporządzenia prezesa Rady Ministrów z dnia niu i wymianie gruntów. 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki pra- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 338 Projekt ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów

Poseł Sprawozdawca Krzysztof Jurgiel Poseł Anna Paluch: wodawczej” objaśnienie użytych w ustawie określeń Dziękuję bardzo. i skrótów zamieszcza się w przepisach ogólnych, je- Wysoka Izbo! Grunty, jak każdy przedmiot wła- żeli takie zostały wydzielone. W przedmiotowej usta- sności, mogą być przedmiotem obrotu gospodarczego, wie, mówię o ustawie z 1982 r., nie zostały wydzielo- są dziedziczone, są przekazywane z pokolenia na po- ne przepisy ogólne, jednak zgodnie z powyższą zasa- kolenie. Ten naturalny ruch powoduje ich rozdrab- dą tzw. słowniczek powinien znajdować się w począt- nianie, czego efektem jest coraz mniej dogodny układ kowej części ustawy. Proponowana zmiana stanowi przestrzenny gospodarstw rolnych, a w konsekwencji wypełnienie wyżej wymienionej zasady. Ponadto pro- – coraz trudniejsze warunki gospodarowania. Aby ponuje się odmienne ustalenie definicji dla użytych temu przeciwdziałać, prowadzi się postępowania sca- w słowniczku wyjaśnień albo zdefiniowanie pojęć, lenia i wymiany gruntów. Z oczywistych względów których definicja nie została w słowniczku zamiesz- scalenie gruntów może być przeprowadzone pod wa- czona, a mianowicie proponuje się odmienne ustale- runkiem zgody większości jego uczestników, nato- nie albo ustalenie definicji dla następujących pojęć: miast dla przeprowadzenia wymiany konieczna jest grunty zabudowane, drogi dojazdowe, rozłóg grun- zgoda wszystkich uczestników tego postępowania. tów, uczestnik scalenia, wieś, inwestor, prace scale- Wszczęcie postępowania, oszacowanie wartości sca- niowe i zagospodarowanie poscaleniowe. Ponadto lanych gruntów, opracowanie i zatwierdzenie projek- proponuje się zastąpić wyrażenie „grunty bez bliż- tu scalenia – wszystkie te etapy procedury scalenio- szego ich określenia” określeniem „grunty”. wej prowadzą do nowego ukształtowania struktury Jeśli chodzi o finansowanie ustawy, to przedmio- własnościowej gospodarstw rolnych, co wymaga towe zmiany, które proponujemy, spowodują koniecz- oczywiście przeprowadzenia zagospodarowania po- ność zabezpieczenia w budżecie państwa środków fi- scaleniowego, tzn. wykonania nowo wyznaczonych nansowych na zagospodarowanie poscaleniowe, a tak- dróg, likwidacji zbędnych miedz i innych prac, ta- że zabezpieczenia w budżecie państwa środków na podatek VAT. Zagospodarowanie poscaleniowe, zgod- kich, które są niezbędne do objęcia w posiadanie nie z projektem ustawy, wykonuje starosta jako zada- gruntów przez uczestników scalenia, zgodnie z decy- nie z zakresu administracji rządowej i winien dla sca- zją o zatwierdzeniu projektu scalenia gruntów. leń finansowanych z udziałem środków Europejskiego W dotychczasowym brzmieniu ustawa z dnia 26 mar- Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiej- ca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów nie okre- skich otrzymać dotację również na podatek VAT. ślała podmiotu zobowiązanego do przeprowadzenia Dla scaleń finansowanych z udziałem środków i sfinansowania zagospodarowania poscaleniowego, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju co było niejednokrotnie przeszkodą w zakończeniu Obszarów Wiejskich należałoby w budżecie w kolej- postępowań scalenia i wymiany gruntów. I tu mała nych latach zwiększyć dotację o podatek VAT, które- uwaga na marginesie – uzyskanie konsensusu go wielkość należy oszacować na 24 mln zł rocznie. wszystkich uczestników scalenia co do kształtu no- Umożliwiłoby to do końca okresu programowania, wego prawa własności jest zawsze niezmiernie trud- a więc tych programów rozwoju obszarów wiejskich, ne i to niezamknięcie postępowania scaleniowego do 2015 r., przeprowadzenie postępowań scalenio- polegającego na wykonaniu niezbędnych prac niejed- wych na łącznej powierzchni ok. 133 tys. ha. Przed- nokrotnie jest powodem, dla którego scalenia nie miotowy projekt ustawy nie jest objęty prawem Unii dochodzą do skutku. Europejskiej. W imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwo- Przechodzę do projektu omawianej dzisiaj ustawy. ju Wsi, a także Komisji Samorządu Terytorialnego Otóż art. 3 ust. 1 w nowym brzmieniu nadanym ni- i Polityki Regionalnej wnoszę o uchwalenie niniejsze- niejszą ustawą, stanowi, że zagospodarowanie posca- go projektu ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski) leniowe jest obowiązkiem starosty jako zadanie z zakresu administracji rządowej finansowane ze środków budżetu państwa. Należy tu tylko wyrazić Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: nadzieję, że budżet państwa będzie się z tych zobo- wiązań wywiązywał. Niniejszy projekt wprowadza Dziękuję panu posłowi. również zmiany do objaśnień terminów ustawowych. Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem po- W zmianie trzeciej uchyla art. 34 ustawy, w którym rządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświad- dotąd były zamieszczone definicje używanych w usta- czeń w imieniu klubów i koła. wie pojęć. Zgodnie z „Zasadami techniki prawodaw- Otwieram dyskusję. czej”, już tutaj przywoływanymi przez posła sprawoz- Oświadczenie klubu Platformy Obywatelskiej zo- dawcę, słownik powinien być na początku, a nie na stało dołączono do protokołu*). końcu ustawy, bo zawiera wszystkie podstawowe po- Głos zabierze zatem pani posłanka Anna Paluch, jęcia niezbędne do jej właściwego zrozumienia. Prawo i Sprawiedliwość. A zatem art. 34 zostaje uchylony, natomiast słownik zostaje przeniesiony do początkowej części ustawy, *) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za- tzn. do art. 1 w dodawanym ust. 2. Słownik został łączniku nr 1. rozszerzony o nowe pojęcia. Dotychczas w słowniku 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów 339

Poseł Anna Paluch Poseł Stanisław Stec: było 7 definicji, a po zmianach, które omawiamy, bę- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt dzie zdefiniowanych 9 pojęć, w tym takie pojęcia, jak: w imieniu Klubu Poselskiego Sojuszu Lewicy Demo- grunty, grunty zabudowane, rozłóg gruntów – to jest kratycznej przedstawić stanowisko wobec sprawoz- istotne pojęcie, bo rozłóg powinien być korzystny, dania Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji czyli gospodarz powinien mieć pola stosunkowo naj- Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej mniej rozrzucone, żeby mu się wygodnie pracowało o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o sca- – właściciel, uczestnik scalenia, wieś, prace scalenio- laniu i wymianie gruntów. Muszę powiedzieć tak: we. Te pojęcia są zdefiniowane. Zostało szczegółowo dobrze, że ten projekt powstał, szkoda, że to jest pro- zdefiniowane pojęcie najważniejsze, które już tutaj jekt poselski, a nie rządowy. Widzę, że rząd nie jest było przywoływane, a mianowicie „zagospodarowa- specjalnie zainteresowany tym projektem, bo nie ma nie poscaleniowe”, przez co rozumie się prace umoż- przedstawiciela rządu, a jest to, trzeba powiedzieć, liwiające objęcie w posiadanie przez uczestników dobry projekt, bo co prawda późno, ale zmierza do scalenia wydzielonych im w ramach postępowania wykorzystania środków PROW na scalenia gruntów, scaleniowego gruntów, polegające na: po pierwsze, a przeprowadzenie scaleń gruntów jest dla polskich budowie lub przebudowie dróg dojazdowych do grun- gospodarstw rolnych bardzo ważne, gdyż może do- tów rolnych i leśnych oraz dojazdów do zabudowań prowadzić do zmniejszenia kosztów eksploatacji, poszczególnych uczestników scalenia; po drugie, ko- kosztów uprawy i poprawy gospodarności. rekcie przebiegu oraz poprawie parametrów tech- Z kolei w art. 3 ust. 1 wyraźnie stwierdza się, że nicznych urządzeń melioracji wodnych; po trzecie, postępowanie wymienne oraz zagospodarowanie po- likwidacji zbędnych miedz i dróg oraz wykonywaniu scaleniowe przeprowadza i wykonuje starosta jako zabiegów rekultywacyjnych umożliwiających uprawę zadanie administracji rządowej. Teraz jest ważne, mechaniczną gruntów. żeby w czasie rozpatrywania przez Wysoką Izbę bu- Wysoka Izbo, kończąc swoje wystąpienie, chciała- dżetu na rok 2012 zostało przypilnowane, aby zabez- bym jednak zadać pytanie. Mam nadzieję, że słucha pieczyć w budżecie państwa środki na zagospodaro- nas któryś z panów ministrów, choć jest protokół, że wanie poscaleniowe, podobnie jak i środki na podatek tak powiem, obrad, więc mam nadzieję, że rząd się VAT, o którym wspominał pan poseł Jurgiel. wywiąże z obowiązku i udzieli odpowiedzi na pyta- Analizując słowniczek, chciałbym zadać pytanie panu posłowi sprawozdawcy, bo nie bardzo rozumiem nie, które pozwolę sobie zadać. Dlaczego tak późno tego, że ilekroć w ustawie jest mowa o wsi, rozumie powstał stosowny projekt ustawy, skoro na wykorzy- się przez to również miasto. Czyżbyśmy teraz Poznań stanie na cele scaleń czeka 1 929 191 814 zł środków albo Warszawę zaliczali już do wsi? Bardzo bym więc z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwo- prosił o wyjaśnienie tej kwestii. ju (Dzwonek) Obszarów Wiejskich, ujętych w PROW, Niemniej uważam, że projekt w zakresie główne- a w połączeniu z funduszami krajowymi daje to kwo- go celu, jakim jest zabezpieczenie środków na scala- tę ponad 2,5 mld zł? nie i zagospodarowanie poscaleniowe, idzie w dobrym Na marginesie jeszcze, panie marszałku, szu- kierunku. Dlatego mój klub poprze ten projekt usta- kając tych danych liczbowych, pozwoliłam sobie wy. Dziękuję za uwagę. (Oklaski) wejść na stronę ministra do biuletynu interneto- wego PROWieści i z osłupieniem zauważyłam błąd ortograficzny w rządowym biuletynie. Nie chce mi Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: się wierzyć, że właściwy urzędnik odpowiedzialny za kształt tego biuletynu nie zna polskiej ortogra- Dziękuję panu posłowi. fii, bo w sformułowaniu: gdzie znaleźć formularz Pan poseł Józef Racki, Polskie Stronnictwo Ludowe. wniosków, wyraz „znaleźć” pisany jest przez „ść” – to jest po prostu oburzające. Mam nadzieję, że minister sprawi, iż w rządowych dokumentach Poseł Józef Racki: i rządowych biuletynach zasady polskiej ortografii nie będą naruszane w sposób tak dotkliwy. Przy- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klu- kład idzie z góry, ale nie zawsze trzeba z niego ko- bu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego rzystać. (Oklaski) mam zaszczyt odnieść się do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów, druk nr 4284, złożonego przez klub Polskie- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: go Stronnictwa Ludowego. W 2008 r. pracami scaleniowymi objęto w kraju Dziękuję, pani poseł. 12279 ha, a w 2010 r. już tylko 6951 ha. Przyczyną Pan poseł Stanisław Stec, Sojusz Lewicy Demo- tak drastycznego spadku wykonywania prac scale- kratycznej. niowych jest niezaliczenie do kosztów kwalifikowa- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 340 Projekt ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów

Poseł Józef Racki Poseł Piotr Cybulski: nych podatku VAT na prace związane z zagospoda- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! rowaniem poscaleniowym. Mam pytanie do posła sprawozdawcy. Obecne zapisy Przepisy obecnie obowiązującej ustawy z 26 mar- ustawowe nie określają jednoznacznie, z jakich środ- ca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów tworzą ków powinno być finansowane zagospodarowanie realne możliwości prowadzenia prac mających na poscaleniowe. Czy wprowadzenie takiego zapisu nie celu poprawę struktury obszarowej gospodarstw rol- spowoduje, że wszystkie prace tego typu będą obliga- nych. Wymagają one jednak zmian ukierunkowanych toryjnie finansowane z budżetu państwa bez udziału na bardziej dokładne uregulowania kwestii zagospo- środków zewnętrznych? Jakiego rzędu wydatkami darowania poscaleniowego oraz określenia podmiotu zostanie obciążony budżet po wprowadzeniu tych zobowiązanego do jego przeprowadzenia i sfinanso- zapisów? Dziękuję bardzo. wania. W związku z powyższym projekt wprowadza de- finicję pojęcia „zagospodarowanie poscaleniowe”, Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: określa obowiązki starosty co do wykonania zadań w zakresie zagospodarowania postscaleniowego oraz Bardzo dziękuję panu posłowi. finansowanie tych zadań. Pani posłanka Anna Paluch, Prawo i Sprawiedli- Zmiana w art. 3 ust. 1 określa zagospodarowanie wość. poscaleniowe jako integralną część scalenia gruntów, będącego zadaniem zleconym staroście z zakresu administracji rządowej i finansowanego ze środków Poseł Anna Paluch: budżetu państwa. Wykonanie zagospodarowania poscaleniowego jest elementem niezbędnym do objęcia Dziękuję bardzo. w posiadanie gruntów przez uczestników scalenia. Mam pytanie do pana ministra. Otóż szukałam Powyższa zmiana doprowadzi do usprawnienia danych dotyczących dostępnych środków z funduszy i wykorzystania środków przeznaczonych na działa- europejskich, z Programu Rozwoju Obszarów Wiej- nie: Poprawianie i rozwijanie infrastruktury zwią- skich. W PROW w osi 1: Poprawa konkurencyjności zanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnic- sektora rolnego i leśnego jest to działanie: Poprawia- twa przez scalanie gruntów. nie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem Mając na uwadze pozytywne stanowisko Komisji i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa. Są tam, panie Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu ministrze, dwa schematy. Schemat I dotyczy scaleń. Terytorialnego i Polityki Regionalnej zawarte w spra- Są to cele dotyczące poprawy struktury obszarowej wozdaniu z druku nr 4374, Klub Poselski Polskiego gospodarstw rolnych, wytyczania i urządzania funk- Stronnictwa Ludowego będzie głosował zgodnie ze cjonalnej sieci dróg dojazdowych, wydzielania grun- stanowiskiem komisji. Dziękuję za uwagę. tów niezbędnych pod infrastrukturę techniczną i społeczną. Te cele są w schemacie I. Jest też oczy- wiście schemat II, dotyczący poprawy jakości gleb Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: przez regulację stosunków wodnych, zwiększenia retencji wodnych, poprawy ochrony użytków rolnych Dziękuję panu posłowi. przed powodziami. Pan poseł Wojciech Mojzesowicz, ale nie widzę. A więc są dwa schematy i w zasadzie środki finan- Chyba nie ma pana posła. sowe, o których jest informacja na stronie minister- W takim razie przechodzimy do pytań. stwa, dotyczą tych dwóch schematów. Krótko mó- Są trzy osoby. wiąc, jest 2,5 mld zł, złożonych wniosków jest nieca- Czy są jeszcze chętni? łe 400, liczba umów wynosi niecałe 300, wykonanie Nie ma. wydatków wynosi 2,8% i nie wiadomo, czy w ogóle są Zamykam listę. jakieś scalenia. (Poseł Romuald Ajchler: Nie ma więcej na sali.) A więc mam jedno krótkie pytanie: Czy w ogóle Nie, przepraszam, panie pośle, są więcej niż trzy są jakieś wnioski dotyczące scaleń? (Dzwonek) Bo jak osoby. na razie te rzeczy są ujęte wspólnie dla schematów (Poseł Romuald Ajchler: Na sali?) I i II. Czy wpłynęły jakieś wnioski dotyczące scaleń? Na sali są więcej niż trzy osoby. Raz, dwa, trzy, Dziękuję bardzo. (Oklaski) cztery, pięć, sześć osób. (Poseł Romuald Ajchler: Pana marszałka nie li- czymy.) Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Beze mnie, dobrze, nie spierajmy się o to. Ustalam czas na 1,5 minuty. Dziękuję, pani poseł. Pan poseł Piotr Cybulski, Prawo i Sprawiedli- Pan poseł Romuald Ajchler, Sojusz Lewicy Demo- wość. kratycznej. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów 341

Poseł Romuald Ajchler: Zadanie w schemacie pierwszym. Scalanie grun- tów jest ujęte w Programie Rozwoju Obszarów Wiej- Dziękuję bardzo. skich i mamy na ten cel 160 mln euro, na dzisiaj z tej Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! ogólnej puli jest wykorzystane 10%. Pojawia się tu Otóż jest to bardzo ważna ustawa, dlatego że daje podstawowy problem, że VAT nie jest kosztem kwa- ona możliwość scalania gruntów i zmniejsza koszty lifikowanym, w związku z tym starostowie nie mają użytkowania tychże poprzez komasację tegoż. Wtedy specjalnego zabezpieczenia w swoich budżetach, by rolnik nie będzie musiał ponosić kosztów, które po- to zadanie realizować. Dlatego szukamy perspekty- nosi w tej chwili. Ta ustawa jest na czasie i komisja wy, możliwości, aby rozstrzygnąć to tak, by VAT ją poparła. mógł być zabezpieczony w budżecie państwa, tak by Chodzi mi jednak o tę kwotę 1921 mln środków te zadania były realizowane w sposób ciągły. zewnętrznych, bo skoro, panie ministrze, jesteśmy na Chcę też zwrócić uwagę, że chociażby w roku 2008 półmetku czy już poza półmetkiem wykorzystania przeprowadzono postępowania scaleniowe na obsza- środków europejskich, a na ten cel jest przeznaczona rze 12 tys. ha, w roku 2009 to już było 9,5 tys., a w roku dosyć znacząca kwota, to chciałbym zapytać się pana 2010 – 6,5 tys. A więc mamy tendencję malejącą ze ministra, w jaki sposób resort zamierza zdynamizo- względu na VAT. Natomiast chcę zwrócić uwagę na wać temat wymiany gruntów, gdyż jak do tej pory fakt, że średni koszt wykonania scalenia gruntów zainteresowanie z uwagi na koszty było nieznaczne. w roku 2010 kształtował się na poziomie 1300 zł, zaś I druga kwestia. Jest to zadanie starosty. Oczy- zagospodarowanie poscaleniowe to wydatek na po- wiście za chwilę starostowie będą opracowywali bu- ziomie 2800 zł do 1 ha. Chcielibyśmy, aby w roku dżet na rok 2012, a w naszym budżecie jak do tej pory 2012 można było wykonać zadanie na poziomie oko- te środki nie są zapisane. Chciałbym w takim razie ło 10 tys. hektarów scaleń, co pochłonęłoby kwotę dowiedzieć się o to, bo w założeniach, które komisja około 13 mln w przypadku scaleń i około 28 mln zł rolnictwa miała do dyspozycji, nigdzie nie doczyta- w przypadku zagospodarowania poscaleniowego. łem się takiej pozycji. Dlatego chciałbym zapytać, ile Mam nadzieję, że takie środki zostaną uruchomione środków państwo przewidujecie na rok 2012. Skoro i będzie można te zadania wykonać w pełni. bowiem będzie ustawa i ona daje takie możliwości, to Na dzisiaj zgłaszam, że rzeczywiście jest problem chciałbym dowiedzieć się, ile środków na ten cel pla- związany z VAT. Mam nadzieję, że będziemy mogli nujecie państwo zapewnić i w której pozycji będzie jeszcze dalej pracować z ministrem finansów, by zna- można to potem ewentualnie skontrolować czy z któ- leźć rozwiązanie, które umożliwi wykorzystanie rej pozycji wykorzystać? (Dzwonek) środków, jakie są w Programie Rozwoju Obszarów I ostatnia kwestia: Czy w takiej sytuacji nie ma Wiejskich w schemacie pierwszym. Dziękuję. zagrożenia niewykorzystania przeznaczonych na ten (Poseł Anna Paluch: Poprawcie na stronie inter- cel środków, o których mówiła pani poseł Paluch? Czy netowej ministerstwa błąd ortograficzny.) nie ma w tym zakresie niebezpieczeństwa? Czy one przypadkiem nam nie przepadną? Tyle. Dziękuję. Wicemarszałek Stefan Niesiołowski:

Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: Bardzo dziękuję panu ministrowi. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji Dziękuję panu posłowi. pana posła Krzysztofa Jurgiela. Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- Proszę bardzo, panie pośle. pana. Głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pan minister Kazimierz Poseł Krzysztof Jurgiel: Plocke. Proszę bardzo, panie ministrze. Wysoka Izbo! Były do mnie 2 pytania. Pierwsze dotyczyło wyjaśnienia zapisu, że poprzez słowo „wsi” rozumie się szumnie „miasta”. Taki przepis funkcjo- Sekretarz Stanu w Ministerstwie nował w art. 34 pkt 5 ustawy. Komisja dyskutowała Rolnictwa i Rozwoju Wsi na ten temat i uznała, że należy tak zapisać, dlatego Kazimierz Plocke: że grunty rolne, które podlegają scaleniu, często znaj- dują się w tzw. gminach miejsko-wiejskich, a także Dziękuję. w gminach miejskich. Komisja postanowiła tego nie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym po- zmieniać, gdyż stwierdziła, że do celów ustawy takie wiedzieć, że ustawa zaproponowana w projekcie po- określenie może być używane. selskim z punktu widzenia interesów całego naszego Druga sprawa, pytanie pana posła, jakie to są sektora jest istotna, choć nie ma do niej na dzisiaj koszty i czy wszystko musi pokrywać budżet pań- stanowiska rządu. Natomiast odniosę się do kwestii, stwa. Uregulowano ten problem w taki sposób, że o których wyjaśnienie państwo prosicie. postępowanie scaleniowe przeprowadza i wykonuje 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 342 Projekt ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów

Poseł Krzysztof Jurgiel nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednoro- dzinnego. starosta jako zadanie z zakresu administracji rządo- Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom wej, finansowane ze środków budżetu państwa. Po- doręczone w druku nr 4482. nieważ oczywiście w budżecie państwa jest też wy- W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii dzielona część środków Unii Europejskiej... Te środ- Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie- ki mogą być i są łączone ze środkami budżetu pań- niu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpa- stwa. Mówiła o tym pani poseł, ale była też debata trzenie tego sprawozdania. na ten temat w komisji. Nie udało się jeszcze w tej Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził kadencji, w tej perspektywie finansowej wykorzystać zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sej- zdecydowanej części środków, które są przewidziane mu oraz w dyskusji nad tym punktem wysłuchał 5- chyba w czwartym działaniu, tym gospodarczym. Miejmy jednak nadzieję, że wprowadzenie tych roz- -minutowych oświadczeń w imieniu klubów i koła. wiązań przyśpieszy i umożliwi do końca tej perspek- Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będą uważał, że tywy finansowej wykorzystanie wspomnianych środ- Sejm propozycję przyjął. ków. Wnioskodawcy też przewidzieli, że VAT powi- Sprzeciwu nie słyszę. nien być zwracany z budżetu państwa i że na ten cel, Komisja Infrastruktury przedłożyła sprawozda- przy obecnej skali przeprowadzania scaleń, trzeba nie o rządowym projekcie ustawy o bezpieczeństwie przewidzieć w budżecie państwa, począwszy od 2012 morskim. r., 24 mln zł rocznie. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 4502. W związku z tym, na podstawie art. 95e regula- Wicemarszałek Stefan Niesiołowski: minu Sejmu, podjąłem decyzję o uzupełnieniu po- rządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie Dziękuję panu posłowi. tego sprawozdania. Zamykam dyskusję. Proponuję, aby w dyskusji nad tym punktem Sejm Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpi- wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klu- my w bloku głosowań. bów i koła. Proszę państwa, zarządzam przerwę w obradach Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm do godz. 21.30. propozycję przyjął. Przypominam, że o tej godzinie rozpoczną się gło- sowania. Dziękuję bardzo. Sprzeciwu nie słyszę. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 38. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 19 min 26 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do godz. 21 min 30) Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Euro- Marszałek: pejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz ustawy o wspieraniu Dobry wieczór. Wznawiam obrady. rozwoju obszarów wiejskich ze środków pocho- Właściwe komisje przedłożyły dodatkowe spra- dzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Fun- wozdania: duszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (druki nr 4331, — o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy 4383 i 4383-A) – trzecie czytanie. o bezpieczeństwie imprez masowych oraz o zmianie Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji niektórych innych ustaw, a także o zapewnieniu bez- pana posła Piotra Walkowskiego. pieczeństwa w związku z organizacją Turnieju Fina- łowego UEFA EURO 2012 oraz o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie imprez Poseł Sprawozdawca masowych oraz niektórych innych ustaw, Piotr Walkowski: — o zmianie ustawy Kodeks wyborczy oraz zmianie ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Pań- wyborczy. stwo! W czasie drugiego czytania zgłoszone zostały Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 4414-A i 4426-A. dwie poprawki. Dotyczyły one zmiany tytułu ustawy W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii i zmian związanych z ustawą o podatku dochodowym Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnie- od osób fizycznych oraz ustawą o podatku dochodo- niu porządku dziennego o punkty obejmujące trzecie wym od osób prawnych. Komisja rekomenduje przyję- czytania tych projektów ustaw. cie obydwu poprawek, które będą głosowane łącznie. Komisja Infrastruktury przedłożyła sprawozda- Oprócz tego są dwa wnioski mniejszości. Komisja nie o poselskim projekcie ustawy o ochronie praw jest przeciw tym poprawkom. Dziękuję. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Punkty 38. i 39. porządku dziennego – głosowanie 343

Marszałek: Orientacji i Gwarancji Rolnej, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi, wraz Dziękuję bardzo. z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i na- Przechodzimy do głosowania. cisnąć przycisk. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Kto jest przeciw? wartego w sprawozdaniu w druku nr 4383. Kto się wstrzymał? Komisja przedstawia również wnioski mniejszości W głosowaniu wzięło udział 427 posłów. 287 było oraz, w dodatkowym sprawozdaniu, poprawki, nad za, 137 – przeciw, 3 osoby wstrzymały się od głosu. którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie W 1. poprawce wnioskodawcy proponują, aby ty- ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich tułowi ustawy nadać nowe brzmienie. z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolne- Z poprawką tą łączy się 2. poprawka polegająca go na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz o zmiana dodaniu art. 1a i 1b dotyczących zmian w ustawie nie niektórych innych ustaw. o podatku dochodowym od osób ﬁzycznych oraz Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 39. w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ad- Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. ministracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Komisja wnosi o ich przyjęcie. Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki o: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- 1) rządowym projekcie ustawy o zmianie wek 1. i 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych Kto jest przeciw? oraz o zmianie niektórych innych ustaw, a także Kto się wstrzymał? o zapewnieniu bezpieczeństwa w związku z or- W głosowaniu wzięło udział 416 posłów. Wszyscy ganizacją Turnieju Finałowego UEFA EURO byli za. 2012, Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął. 2) poselskim projekcie ustawy o zmianie usta- Wszystkie wnioski mniejszości zostały zgłoszone wy o bezpieczeństwie imprez masowych oraz do art. 1 projektu ustawy nowelizującej zawierające- niektórych innych ustaw go zmiany do ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów (druki nr 4281 i 4280, 4414 i 4414-A) – trzecie czy- wiejskich z udziałem środków Europejskiego Fundu- tanie. szu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji W 1. wniosku mniejszości wnioskodawcy propo- pana posła Pawła Orłowskiego. nują utrzymać przepisy art. 6 i 7 w brzmieniu dotychczasowym. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Poseł Sprawozdawca Paweł Orłowski: przycisk. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W czasie drugie- Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? go czytania zostało zgłoszonych 19 poprawek. Połą- W głosowaniu wzięło udział 424 posłów. 155 było czone komisje: Komisja Administracji i Spraw We- za, 269 – przeciw. wnętrznych oraz Komisja Kultury Fizycznej, Sportu Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. i Turystyki na posiedzeniu w dniu 26 lipca przeana- W 2. wniosku mniejszości wnioskodawcy propo- lizowały wskazane poprawki i rekomendują: odrzu- nują utrzymać przepis art. 36 w brzmieniu dotych- cenie poprawek 1., 2., 7. i 17., odrzucenie poprawek czasowym. 3., 4., i 13., jak również 5. i od 8. do 12., przyjęcie Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki 6., poprawki 14., odrzucenie poprawek: 15., wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć 16., 18. i przyjęcie poprawki 19. przycisk. W ramach procedury legislacyjnej zostały rów- Kto jest przeciw? nież zgłoszone trzy wnioski mniejszości. Dziękuję. Kto się wstrzymał? (Oklaski) W głosowaniu wzięło udział 423 posłów. 150 było za, 273 – przeciw. Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. Marszałek: Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy. Dziękuję bardzo. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o wspie- zawartego w sprawozdaniu w druku nr 4414. raniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środ- Komisje przedstawiają również wnioski mniejszo- ków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Roz- ści oraz poprawki, nad którymi głosować będziemy woju Obszarów Wiejskich oraz ustawy o wspieraniu w pierwszej kolejności. rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzą- Poprawki od 1. do 17. oraz 1. wniosek mniejszości cych z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu zostały zgłoszone do art. 1 projektu ustawy noweli- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 344 Punkt 39. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Marszałek: zującej zawierającego zmiany do ustawy o bezpie- Pani poseł, czy może pani… czeństwie imprez masowych. W 1. wniosku mniejszości wnioskodawcy propo- nują zmianę tytułu ustawy oraz systematyki jej prze- Poseł Anna Sobecka: pisów. Dwa pytania. Mam pytanie do ministra spraw wewnętrznych, Pani poseł Krystyna Łybacka. który nadzoruje władze samorządowe. (Poseł Krystyna Łybacka: Do 3. wniosku mniej- szości.) Marszałek: Do trzeciego? Pani poseł Anna Sobecka, klub PiS, 1 minuta. To jest inna ustawa. Jesteśmy przy ustawie o bez- pieczeństwie imprez masowych. (Wesołość na sali, oklaski) Poseł Anna Sobecka:

Dziękuję. Poseł Anna Sobecka: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiciele władz Warszawy odmówili Telewizji Trwam rejestra- Jak zamierza na to zareagować? Dziękuję. cji uroczystości związanych z 67. rocznicą powstania (Oklaski) warszawskiego. (Gwar na sali) Panie marszałku, mogę zadawać pytanie? Jest to decyzja zdumiewająca, wskazująca na to… Marszałek: Dziękuję bardzo. Marszałek: Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Ale my jesteśmy… przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Poseł Anna Sobecka: W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. 258 było za, 29 – przeciw, 138 wstrzymało się od głosu. ...że władza publiczna… Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości przyjął. W poprawce 1. wnioskodawcy proponują dodać pkt 9a w art. 3. Marszałek: Z poprawką tą łączą się poprawki 2., 7. i 17. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Pani poseł… Komisje wnoszą o ich odrzucenie. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 1., 2., 7. i 17., zechce podnieść rękę i nacisnąć Poseł Anna Sobecka: przycisk. Kto jest przeciw? ...jaką jest prezydent miasta Warszawy (Oklaski), Kto się wstrzymał? szykanuje jedną z telewizji ze względu na jej proﬁl W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. 149 było programowy. za, 276 – przeciw. Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. Czy tak ma wyglądać wolność słowa w Polsce? Czy W poprawce 3. do art. 8 wnioskodawcy poprzez katolicy oglądający Telewizję Trwam... dodanie ust. 3 proponują, aby na imprezie masowej, w tym na meczu piłki nożnej, zakazane było sprze- dawanie, podawanie i spożywanie napojów alkoho- Marszałek: lowych. Z poprawką tą łączą się poprawki 4. i 13. To jest inna ustawa! Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Komisje wnoszą o ich odrzucenie. Pytanie ma pani poseł Krystyna Łybacka, klub Poseł Anna Sobecka: SLD. (Poseł Krystyna Łybacka: Mam pytanie w sprawie ...to już obywatele drugiej kategorii? 3. wniosku mniejszości.) 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Punkt 39. porządku dziennego – głosowanie 345

Marszałek Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Pan poseł Jarosław Zieliński, klub PiS. Adam Rapacki: 1 minuta. Bardzo proszę. Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Tak, rząd weźmie odpowiedzialność za bezpieczeństwo na imprezach masowych. (Oklaski) Poseł Jarosław Zieliński: (Głos z sali: Brawo!)

Wysoki Sejmie! Teraz będziemy głosowali nad poprawką zasadniczą dla tej ustawy i związanymi Marszałek: z nią innymi poprawkami. Mianowicie chodzi o sprze- daż, podawanie i spożywanie piwa, napojów alkoho- Dziękuję. lowych na stadionach. Chciałbym zapytać rząd pana Przystępujemy do głosowania. premiera, którego nie ma – nie wiem, co teraz robi, Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- powinien być w Sejmie o tej porze – jak zamierza prawek: 3., 4. i 13., zechce podnieść rękę i nacisnąć skutecznie walczyć o bezpieczeństwo na stadionach przycisk. z pijanymi kibicami, jeżeli nie potraﬁł walczyć z tymi, Kto jest przeciw? którzy przekraczają prawo na trzeźwo. Czy pan pre- Kto się wstrzymał? mier weźmie odpowiedzialność za to, jakie będą kon- W głosowaniu wzięło udział 413 posłów. 165 było sekwencje pozwolenia na sprzedaż alkoholu na sta- za, 241 – przeciw, 7 wstrzymało się od głosu. dionach podczas imprez masowych? Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. Pan minister Rapacki, reprezentujący rząd pod- W poprawce 5. wnioskodawcy proponują m.in. czas prac nad tym projektem ustawy w komisji, po- dodanie ust. 1a w art. 14. wiedział, że to tylko możliwość. Szanowni państwo, Z poprawką tą łączą się poprawki od 8. do 12. no to wprowadźmy obowiązek sprzedawania napojów Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. alkoholowych na stadionach. Będzie jeszcze lepiej. Komisje wnoszą o ich odrzucenie. (Dzwonek) Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Krótko mówiąc, mam pytanie do rządu: Czy rząd prawek: 5. oraz od 8. do 12., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. weźmie odpowiedzialność za to, co się będzie działo Kto jest przeciw? pod rządami tej ustawy… Kto się wstrzymał? (Głos z sali: Tak!) W głosowaniu wzięło udział 424 posłów. 152 było … kiedy będzie alkohol na stadionach? (Oklaski) za, 271 – przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. W poprawce 6. do art. 15 ust. 2 wnioskodawcy pro- Marszałek: ponują, aby na dokumentach, o których mowa w tym przepisie, umieszczane były również: numer PESEL, To jest pytanie retoryczne. a w razie gdy nie został on nadany – rodzaj, seria Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem… i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość. (Poseł Jarosław Zieliński: Jeszcze ja.) Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. Proszę? Ale do kogo ma być pytanie? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. (Poseł Jarosław Zieliński: Do ministra.) poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Proszę? Kto jest przeciw? (Głos z sali: Panie marszałku, jak można tak?) Kto się wstrzymał? (Głos z sali: Ten głos już był. Bez przesady.) W głosowaniu wzięło udział 426 posłów. 415 było (Głos z sali: Do ministra…) za, 11 – przeciw. Pan minister Rapacki. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Bardzo proszę o odpowiedź. Poprawki od 7. do 13. już rozpatrzyliśmy. W poprawce 14. wnioskodawcy proponują nowe brzmienie ust. 3 w art. 58. Poseł Jarosław Zieliński: Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 14. To nie jest pytanie retoryczne. To jest pytanie poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. skierowane do rządu, dlatego proszę o odpowiedź. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 427 posłów. 419 było Marszałek: za, 6 – przeciw, 2 wstrzymało się od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Bardzo proszę o odpowiedź pana ministra Rapac- W poprawce 15. wnioskodawcy proponują nowe kiego brzmienie art. 60. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 346 Punkt 39. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Pytanie – pani poseł Krystyna Łybacka, klub SLD. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. 1 minuta. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 15. Bardzo proszę. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Poseł Krystyna Łybacka: W głosowaniu wzięło udział 427 posłów. 149 było za, 277 – przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. pana ministra Rapackiego. Panie ministrze, czy W poprawce 16. poprzez dodanie art. 60a wnio- prawdą jest, że wskazana w art. 23 w ust. 1 procedo- skodawcy proponują karę ograniczenia wolności wanej ustawy kwota w wysokości 20 800 tys. zł, któ- oraz grzywnę nie mniejszą niż 240 stawek dzien- ra ma sfinansować zadania określone dla Policji nych za używanie elementu odzieży lub przedmiotu w art. 16 ustawy, jest dalece niewystarczająca? Czy do zakrycia twarzy w celu uniemożliwienia rozpo- prawdą jest, że kwota potrzebna na sfinansowanie znania lub utrudniania rozpoznania osoby na im- tych zadań wynosi ok. 46 mln zł? Czy zatem prawdą prezie masowej. jest, że przyjęcie wniosku mniejszości, w którym Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. wnosi się o kwotę 40 mln, jest i tak niepełnym za- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 16. gwarantowaniem sfinansowania zadań, ale równo- poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. cześnie eliminuje się bardzo kuriozalny zapis ust. 2 Kto jest przeciw? tegoż artykułu, że gdyby nie starczyło środków, to Kto się wstrzymał? wtedy policjantom będzie naliczało się nadgodziny? W głosowaniu wzięło udział 427 posłów. 153 było Dziękuję bardzo. (Oklaski) za, 273 – przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Poprawkę 17. już rozpatrzyliśmy. Marszałek: W poprawce 18. do ustawy o broni i amunicji Dziękuję. wnioskodawcy proponują m.in. poprzez dodanie tiret Pytanie – pani poseł Beata Kempa, klub PiS. piątego w art. 4 ust. 1 pkt 4 lit. a, aby za narzędzie 1 minuta. i urządzenie, których używanie może zagrażać życiu Proszę bardzo. lub zdrowiu, uważać również wszelkie inne przed- mioty mające charakter broni ofensywnej, z wyjąt- kiem noży o jednej krawędzi roboczej i długości ostrza Poseł Beata Kempa: poniżej 8 cm. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 18. Skoro rząd bierze pełną odpowiedzialność za bezpie- poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. czeństwo przy Euro 2012, to chcę pana zapytać – Kto jest przeciw? w związku z tą kwotą, którą zamierzacie państwo Kto się wstrzymał? przyklepać bądź nie – w jaki sposób wyobraża pan W głosowaniu wzięło udział 424 posłów. 150 było sobie zapewnienie bezpieczeństwa imprez, bo chodzi za, 273 – przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. nie tylko o rozgrywki, panie ministrze, ale również Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. o przejazd z miasta organizatora do miasta organi- W 2. wniosku mniejszości do ustawy o wykony- zatora, na przykład z Wrocławia do Warszawy. Jeże- waniu kary pozbawienia wolności poza zakładem li będzie tak, że rozgrywki będą wylosowane dzień karnym w systemie dozoru elektronicznego wniosko- po dniu, to jak pan, panie ministrze, zamierza za- dawcy proponują nowe brzmienie art. 6. pewnić bezpieczeństwo, skoro trasy S8 nie ma i nie Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem będzie, pociąg InterCity ma ograniczone składy, 2. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i naci- przez Leszno i Poznań jedzie 5 godz.… snąć przycisk. (Poseł Andrzej Biernat: Przecież pani w życiu nie Kto jest przeciw? była na meczu.) Kto się wstrzymał? …a przepustowość lotniska jest żadna. A więc W głosowaniu wzięło udział 428 posłów. 48 było jak pan zamierza zapewnić przy użyciu środków, sił, za, 237 – przeciw, 143 wstrzymało się od głosu. które pan ma, bezpieczeństwo przejazdu wszystkich Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. kibiców z miasta organizatora do miasta organiza- W 3. wniosku mniejszości do art. 23 ust. 1 pkt 1 tora? ustawy nowelizującej wnioskodawcy proponują zwięk- Zapewniam pana, panie ministrze (Dzwonek), że szyć maksymalny limit wydatków budżetu państwa bezpieczeństwo w tym zakresie jest naprawdę bardzo do 40 mln zł. wątpliwe. Dziękuję bardzo. (Oklaski) 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Punkt 39. porządku dziennego – głosowanie 347

Marszałek: Przepraszam, panie ministrze, bo tak naprawdę wprawiłam pana w zakłopotanie zupełnie niechcący. Dziękuję. W gruncie rzeczy jest tu minister ﬁnansów i do niego Odpowiada pan minister Adam Rapacki. kieruję pytanie. Bardzo proszę. Panie ministrze, jak można przy jednej z najważ- niejszych imprez, oczekiwanej, w sytuacji pełnej zgody narodowej co do jej rangi, z góry zakładać tak irracjo- Podsekretarz Stanu w Ministerstwie nalne kwoty i w ustawie zapisywać, że jeśli nie starczy Spraw Wewnętrznych i Administracji – to „jeśli” jest zbędne, bo na pewno nie starczy, jak Adam Rapacki: powiedział pan minister. Zatem pytam pana ministra: Czy budżet państwa stać na pokrycie kosztów dodat- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście kowej pracy policji, żeby po Euro Polacy nie musieli kwota, którą przewidzieliśmy na nadgodziny dla bać się o swoje bezpieczeństwo, bo zabraknie policjan- funkcjonariuszy służb podległych ministrowi spraw tów, którzy będą mieli tyle nadgodzin? (Oklaski) wewnętrznych, nie wystarczy na pokrycie pełnej liczby nadgodzin. Robiliśmy szacunki, zakładając, że w miastach gospodarzach będzie w nadgodzinach Marszałek: pracowało około 75% stanu, do tego jeszcze będzie- my musieli delegować około 5 tys. funkcjonariuszy Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. wnio- z innych rejonów, co w sumie daje około 36 tys. funk- sku mniejszości... (Poruszenie na sali) cjonariuszy Policji. Zakładając, że będzie to w wy- (Głosy z sali: Nie, będziemy wygrywać...) miarze dwóch godzin dodatkowo przez 20 dni, to Odpowiada minister ﬁnansów pan Jacek Ro- wychodzi około 1460 tys. nadgodzin. Gdy porówna- stowski. my i w podobny sposób wyliczymy, oszacujemy, bo to wszystko są szacunki, nadgodziny wszystkich pozostałych służb podległych ministrowi spraw we- Minister Finansów wnętrznych i administracji, wychodzi około 2700 tys. Jan Vincent-Rostowski: nadgodzin. Zakładamy, że te 20 mln, które są zarezerwowane Panie Marszałku! Pani Poseł! Jest 100 tys. poli- w rezerwie celowej budżetu na rok przyszły, wystar- cjantów, jeśli to jest 1 mln nadgodzin, to wypada 10 czą na pokrycie około 50% tych nadgodzin, pozosta- godzin na każdego policjanta. Dziękuję. (Oklaski) łe nadgodziny będziemy musieli po prostu oddawać funkcjonariuszom w postaci wolnego. (Wesołość na sali) Dzisiaj również funkcjonariusze w taki sposób Marszałek: odbierają nadgodziny, nie mają podstaw prawnych do tego, żeby te nadgodziny... Przystępujemy do głosowania. (Głos z sali: Milion godzin?) Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. Jeżeli chodzi o zapewnienie bezpieczeństwa na wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Euro, gwarantuję państwu, że to bezpieczeństwo bę- przycisk. dzie zapewnione. Jeżeli ktoś z państwa zechciałby Kto jest przeciw? przyjść na posiedzenie komitetu ds. bezpieczeństwa, Kto się wstrzymał? wtedy bardzo precyzyjnie moglibyśmy porozmawiać, W głosowaniu wzięło udział 426 posłów. 192 było dłużej, jak się przygotowujemy we wszystkich aspek- za, 233 – przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. tach, na wszystkich płaszczyznach. Naprawdę jest to Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. ciekawe doświadczenia, zachęcam. Dzisiaj przez pół W poprawce 19. do art. 24 ustawy nowelizującej dnia prowadziłem spotkanie takiego komitetu, z wiel- ką przyjemnością zaproszę reprezentantów parla- wnioskodawcy proponują zmianę terminu wejścia mentu. Dziękuję bardzo. w życie niektórych przepisów ustawy. Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 19. Marszałek: poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? W trybie sprostowania pani poseł Łybacka. Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 423 posłów. 414 było za, 2 – przeciw, 7 wstrzymało się od głosu. Poseł Krystyna Łybacka: Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Przystępujemy do głosowania nad całością pro- Panie marszałku, chciałabym doprecyzować i spro- jektu ustawy. stować swoje pytanie. Pytanie, pan poseł Zieliński, klub PiS, 1 minuta. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 348 Punkty 39. i 40. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Jarosław Zieliński: Proszę o zabranie głosu pana posła Eugeniusza Kłopotka w celu przedstawienia dodatkowego spra- Już wiemy z odpowiedzi pana ministra Rapackie- wozdania komisji. go, że rząd bierze odpowiedzialność za pijanych kibi- (Głosy z sali: Ooo...) ców. (Poruszenie na sali) Za wprowadzeniem rozwią- zania, aby można było... Panie marszałku, czy może pan uciszyć salę? Poseł Sprawozdawca Eugeniusz Kłopotek: Marszałek: Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W trakcie prac Po co pan prowokuje? Proszę zadać pytanie. komisji w drugim czytaniu zgłoszono 4 poprawki, (Oklaski) które komisja rekomenduje odrzucić. (Oklaski) (Głos z sali: Brawo!) Poseł Jarosław Zieliński: Marszałek: Już wiemy, że żadne racje nie stoją za tym, żeby wprowadzić możliwość sprzedaży, podawania, spoży- Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- wania napojów alkoholowych. Wszelkie racje przema- wartego w sprawozdaniu w druku nr 4426. wiają przeciw temu. W takim razie chciałbym zapy- Komisja przedstawia również poprawki, nad któ- tać pana ministra, jakie ﬁrmy za tym stoją, bo coś za rymi głosować będziemy w pierwszej kolejności. tym stać musi: jak nie racje, to jakie ﬁrmy produku- Wszystkie poprawki zgłoszone zostały do art. 1 jące to piwo? (Oklaski) projektu ustawy zawierającego zmiany do ustawy (Poseł Tomasz Tomczykiewicz: PiS-owskie.) Kodeks wyborczy. Proszę o odpowiedź na to pytanie, panie ministrze. W 1. poprawce w dodawanym § 2b w art. 383 wnio- Mam nadzieję, że media tu obecne też tym się zainte- resują. Będziemy tego dociekać, kto za tym tak na- skodawcy proponują określić postępowanie w przy- prawdę stoi, bo nie ma żadnych racji merytorycznych padku, gdy komisarz wyborczy nie stwierdzi w okre- (Poruszenie na sali), tylko jakiś biznes zapewne stoi. ślonym terminie wygaśnięcia mandatu radnego. Bardzo proszę o odpowiedź. (Poruszenie na sali) Z poprawką tą łączą się poprawki od 2. do 4. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Komisja wnosi o ich odrzucenie. Marszałek: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek od 1. do 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć Dziękuję. przycisk. Pan minister Rapacki może nie wiedzieć. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania nad całością pro- Kto się wstrzymał? jektu ustawy. W głosowaniu wzięło udział 427 posłów. 426 było Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem przeciw, 1 osoba wstrzymała się od głosu. w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o bez- Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. pieczeństwie imprez masowych oraz o zmianie nie- Przystępujemy do głosowania nad całością pro- których innych ustaw, a także o zapewnieniu bezpie- jektu ustawy. czeństwa w związku z organizacją Turnieju Finało- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- wego UEFA EURO 2012, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrz- łości projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks wy- nych oraz Komisję Kultury Fizycznej, Sportu i Tu- borczy oraz zmianie ustawy Przepisy wprowadzające rystyki, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce pod- ustawę Kodeks wyborczy, w brzmieniu proponowa- nieść rękę i nacisnąć przycisk. nym przez Komisję Nadzwyczajną, zechce podnieść Kto jest przeciw? rękę i nacisnąć przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? W głosowaniu wzięło udział 429 posłów. 277 było Kto się wstrzymał? za, 150 – przeciw, 2 wstrzymało się od głosu. W głosowaniu wzięło udział 428 posłów. 425 było Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie za, 2 – przeciw, 1 osoba wstrzymała się od głosu. ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych oraz Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie niektórych innych ustaw. ustawy Kodeks wyborczy oraz niektórych innych Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 40. ustaw. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nad- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 41. po- zwyczajnej o poselskim projekcie ustawy o zmia- rządku dziennego: Głosowanie nad wnioskiem nie ustawy Kodeks wyborczy oraz zmianie usta- o odrzucenie informacji ministra rolnictwa i roz- wy Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks wy- woju wsi o aktualnej sytuacji w rolnictwie. borczy (druki nr 4227, 4426 i 4426-A) – trzecie czy- Na 96. posiedzeniu Sejm wysłuchał informacji tanie. przedstawionej przez ministra rolnictwa i rozwoju 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Punkty 41., 1., 2. i 5. porządku dziennego – głosowanie 349

Marszałek Powracamy do rozpatrzenia punktu 2. po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finan- wsi pana Marka Sawickiego oraz przeprowadził dys- sów Publicznych o przedstawionej przez prezesa kusję. Rady Ministrów informacji o poręczeniach i gwa- W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przed- rancjach udzielonych w 2010 roku przez Skarb stawionej informacji. Państwa, niektóre osoby prawne oraz Bank Go- Poddam ten wniosek pod głosowanie. spodarstwa Krajowego. Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Sejm przyjął informację do wiadomości. wionego przez pana posła Witolda Sitarza oraz prze- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- prowadził dyskusję. sku o odrzucenie informacji ministra rolnictwa W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie infor- i rozwoju wsi o aktualnej sytuacji w rolnictwie, ze- macji. chce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Poddam ten wniosek pod głosowanie. Kto jest przeciw? Odrzucenie wniosku będzie oznaczało, że Sejm Kto się wstrzymał? przyjął informację do wiadomości. W głosowaniu wzięło udział 429 posłów. 191 posłów Przypominam, że komisja wnosi, aby Sejm przy- było za, 236 – przeciw, 2 wstrzymało się od głosu. Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym sa- jął informację. mym przyjął informację do wiadomości. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- Powracamy do rozpatrzenia punktu 1. po- sku o odrzucenie informacji o poręczeniach i gwaran- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Fi- cjach udzielonych w 2010 roku przez Skarb Państwa, nansów Publicznych o sprawozdaniu z wykona- niektóre osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa nia budżetu państwa za okres od 1 stycznia do Krajowego, zawartej w druku nr 4271, zechce pod- 31 grudnia 2010 r. wraz z przedstawioną przez nieść rękę i nacisnąć przycisk. Najwyższą Izbę Kontroli analizą wykonania bu- Kto jest przeciw? dżetu państwa i założeń polityki pieniężnej Kto się wstrzymał? w 2010 r. oraz komisyjnym projektem uchwały W głosowaniu wzięło udział 428 posłów. 150 było za, w przedmiocie absolutorium. 236 – przeciw, 42 wstrzymało się od głosu. (Oklaski) Sejm wysłuchał pana posła Pawła Arndta, który Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym sa- przedstawił sprawozdanie komisji z wykonania bu- mym przyjął informację do wiadomości. dżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia Powracamy do rozpatrzenia punktu 5. porząd- 2010 r. oraz projekt uchwały w sprawie absolutorium ku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów dla Rady Ministrów, a także prezesa Najwyższej Izby Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmia- Kontroli pana Jacka Jezierskiego, który przedstawił nie ustawy Prawo bankowe. analizę wykonania budżetu państwa i założeń poli- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- tyki pieniężnej w 2010 r. wionego przez pana posła Witolda Sitarza i przepro- Sejm przeprowadził nad tymi przedłożeniami dys- wadził dyskusję. kusję. W dyskusji nie zgłoszono poprawek. W dyskusji nie zgłoszono poprawek do projektu Przystępujemy do trzeciego czytania. uchwały. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Przechodzimy do głosowania. wartego w sprawozdaniu w druku nr 4411. Komisja wnosi o uchwalenie projektu uchwały Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem zawartego w sprawozdaniu w druku nr 4456. w całości projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem bankowe, w brzmieniu proponowanym przez Komisję w całości projektu uchwały w sprawie przyjęcia spra- Finansów Publicznych, zechce podnieść rękę i naci- wozdania z wykonania budżetu państwa za okres od snąć przycisk. dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2010 r. oraz w sprawie absolutorium dla Rady Ministrów, w brzmie- Kto jest przeciw? niu proponowanym przez Komisję Finansów Publicz- Kto się wstrzymał? nych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. W głosowaniu wzięło udział 423 posłów. 422 było Kto jest przeciw? za, 1 – przeciw. Kto się wstrzymał? Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie W głosowaniu wzięło udział 428 posłów. 235 ustawy Prawo bankowe. było za, 151 – przeciw, 42 wstrzymało się od głosu. Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. po- (Oklaski) rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra- Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie struktury o rządowym projekcie ustawy o prze- przyjęcia sprawozdania z wykonania budżetu pań- wozie towarów niebezpiecznych. stwa za okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawio- 2010 r. oraz w sprawie absolutorium dla Rady Mini- nego przez pana posła Jacka Krupę oraz przeprowadził strów. dyskusję, w trakcie której zgłoszono poprawki. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 350 Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek urządzenia transportowego w celu jego dystrybucji lub użytkowania na rynku unijnym. W związku z tym Sejm skierował ponownie pro- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. jekt ustawy do komisji w celu ich rozpatrzenia. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom 3. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. i panom posłom doręczone w druku nr 4405-A. Kto jest przeciw? Przystępujemy do trzeciego czytania. Kto się wstrzymał? Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji W głosowaniu wzięło udział 423 posłów. Wszyscy pana posła Jacka Krupę. (Oklaski) byli za. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Poprawkę 4. już rozpatrzyliśmy. Poseł Sprawozdawca Jacek Krupa: W 5. poprawce do art. 5 projektu ustawy wnioskodawcy proponują skreślić ust. 4. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W drugim czyta- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. niu zgłoszono 48 poprawek. 27 lipca Komisja Infra- Pytanie – pan poseł Jarosław Żaczek, klub PiS. struktury rozpatrzyła te poprawki i rekomenduje Jedna minuta. Wysokiej Izbie odrzucenie poprawek nr 8, 11 i 16 oraz przyjęcie pozostałych poprawek. Dziękuję. (Oklaski) Poseł Jarosław Żaczek:

Marszałek: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Mini- strowie! Poprawka 5. polega na skreśleniu ust. 4 Dziękuję. w art. 5. Chcę przypomnieć, że przepis ust. 4 został Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- wypracowany w Komisji Infrastruktury, został przy- wartego w sprawozdaniu w druku nr 4405. jęty, dostał również akceptację strony rządowej. Prze- Komisja przedstawia jednocześnie wniosek mniej- szości oraz poprawki, nad którymi głosować będzie- pis ten miał na celu umożliwienie rolnikom przewozu my w pierwszej kolejności. drogowego takich towarów, jak: nawozy sztuczne, W 1. poprawce do art. 2 pkt 9, 16, 17, 21, 22 i 24 olej napędowy, środki ochrony roślin, przy użyciu projektu ustawy wnioskodawcy proponują zmiany ciągnika z przyczepą. Oczywiście w zakresie, w ilo- o charakterze redakcyjno-legislacyjnym. ściach i opakowaniach, które nie zostały zabronione Z poprawką tą łączą się poprawki 4., 6., 7., 10., 12., w umowach międzynarodowych dotyczących przewo- od 17. do 25., od 27. do 34., od 36. do 39., 43. i 48. zu towarów niebezpiecznych. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Chciałbym zapytać pana ministra: Co stało się Komisja wnosi o ich przyjęcie. w ciągu tych dwóch tygodni, jakie argumenty zade- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- cydowały, że poprawka polegająca na usunięciu tego prawek: 1., 4., 6., 7., 10., 12., od 17. do 25., od 27. do ustępu (Dzwonek), została zgłoszona przez Platformę 34., od 36. do 39., 43. i 48., zechce podnieść rękę Obywatelską? Za chwilę usłyszymy w odpowiedzi i nacisnąć przycisk. pana ministra, że zadecydowała o tym niezgodność Kto jest przeciw? z przepisami Unii Europejskiej. Te uwagi zgłosił mi- Kto się wstrzymał? nister spraw zagranicznych. To pismo mam tutaj W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. Wszyscy przy sobie. Nie wynika z niego absolutnie niezgod- byli za. ność z przepisami Unii Europejskiej. Minister spraw Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął. zagranicznych używa słów: wydaje się… W 2. poprawce do art. 2 pkt 18 projektu ustawy wnioskodawcy proponują m.in., aby pojęcie ciśnienio- wych urządzeń transportowych nie obejmowało Marszałek: wszelkich naczyń ciśnieniowych. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Dziękuję bardzo. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Poseł Jarosław Żaczek: Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 420 posłów. Wszyscy …budzi wątpliwości i proponuje tylko dokonać tej byli za. poprawki. Mam pytanie: Czy musimy być zawsze tak Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. bardzo nadgorliwi i robić więcej, niż musimy, w tym W 3. poprawce do art. 2 pkt 19 projektu ustawy przypadku szkodząc przede wszystkim rolnikom? wnioskodawcy proponują, aby udostępnienie na ryn- Proszę wszystkich państwa posłów o głosowanie ku polegało na każdym dostarczeniu ciśnieniowego przeciwko tej poprawce. Dziękuję. (Oklaski) 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie 351

Marszałek: Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. W 9. poprawce w dodawanym art. 21a projektu Dziękuję. ustawy wnioskodawcy proponują przepisy dotyczące Odpowiada minister Tadeusz Jarmuziewicz, sekre- egzaminu kończącego kurs ADR początkowy lub do- tarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury. skonalący dla kierowców pojazdów należących do Sił Bardzo proszę. Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Sekretarz Stanu 9. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. w Ministerstwie Infrastruktury Kto jest przeciw? Tadeusz Jarmuziewicz: Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 423 posłów. Wszyscy Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszyst- byli za. kim nie ucierpią na tym niczyje interesy. Pan poseł Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. zadał pytanie, lecz skoro zna odpowiedź, to się tro- Poprawkę 10. już rozpatrzyliśmy. chę dziwię, że pyta. Natomiast w rzeczy samej na- W 11. poprawce do art. 22 ust. 1, 3 i 4 projektu leżało dostosować ten zapis do brzmienia przepisów ustawy wnioskodawcy proponują m.in., aby marsza- unijnych, na co zwrócił uwagę minister spraw za- łek województwa wydawał kierowcy zaświadczenie granicznych. ADR w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu zawierającego wykaz kierowców, którzy uzyskali pozytywny wynik egzaminu. Marszałek: Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Przystępujemy do głosowania, 11. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Kto jest przeciw? 5. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? W głosowaniu wzięło udział 421 posłów. 7 było za, Kto się wstrzymał? 413 – przeciw, 1 osoba wstrzymała się od głosu. W głosowaniu wzięło udział 421 posłów. 265 było Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. za, 155 – przeciw, 1 osoba wstrzymała się od głosu. Poprawkę 12. już rozpatrzyliśmy. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. W 13. poprawce wnioskodawcy proponują nowe We wniosku mniejszości do art. 6 projektu ustawy brzmienie art. 24. wnioskodawcy proponują, aby zagwarantowany przez Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. uczestników przewozu poziom bezpieczeństwa przy Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem przewozie, o którym mowa w tym przepisie, był zgod- 13. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. ny z Regulaminem dla międzynarodowego przewozu Kto jest przeciw? kolejami towarów niebezpiecznych. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- W głosowaniu wzięło udział 421 posłów. 405 było sku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć za, 16 – przeciw. przycisk. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Kto jest przeciw? W 14. poprawce do ust. 1 oraz dodawanego ust. 7 Kto się wstrzymał? w art. 26 projektu ustawy wnioskodawcy proponują W głosowaniu wzięło udział 423 posłów. 188 było m.in., aby za wydanie zaświadczenia ADR dla kie- za, 229 – przeciw, 6 wstrzymało się od głosu. rowcy pojazdów należących do Sił Zbrojnych Rzeczy- Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- pospolitej Polskiej nie pobierano opłaty. rzucił. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Poprawki 6. i 7. już rozpatrzyliśmy. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem W 8. poprawce wnioskodawcy proponują nowe 14. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. brzmienie art. 21. Kto jest przeciw? Z poprawką tą łączy się poprawka 16. do art. 29 Kto się wstrzymał? pkt 1, 5 i 6 projektu ustawy. W głosowaniu wzięło udział 422 posłów. Wszyscy Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. byli za. Komisja wnosi o ich odrzucenie. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- W 15. poprawce do dodawanego art. 28a projektu prawek 8. i 16., zechce podnieść rękę i nacisnąć ustawy wnioskodawcy proponują określenie realizo- przycisk. wanych przez marszałka województwa zadań, o któ- Kto jest przeciw? rych mowa w tym przepisie, jako zadań zleconych Kto się wstrzymał? z zakresu administracji rządowej oraz wyznaczenie W głosowaniu wzięło udział 420 posłów. 6 było za, ministra właściwego do spraw transportu jako wła- 413 – przeciw, 1 osoba wstrzymała się od głosu. ściwego do sprawowania nadzoru nad wykonywa- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 352 Punkt 6. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek W 42. poprawce wnioskodawcy proponują nowe brzmienie ust. 1 w art. 107. niem przez marszałka województwa tych zadań pod Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. względem legalności i rzetelności. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. 42. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Kto jest przeciw? 15. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? W głosowaniu wzięło udział 423 posłów. Wszyscy Kto się wstrzymał? byli za. W głosowaniu wzięło udział 421 posłów. 420 było Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. za, 1 – przeciw. Poprawkę 43. już rozpatrzyliśmy. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. W 44. poprawce do dodawanego ust. 5 w art. 1 Poprawki od 16. do 25. już rozpatrzyliśmy. ustawy o systemie oceny zgodności wnioskodawcy W 26. poprawce wnioskodawcy proponują nowe proponują, aby kontrola ciśnieniowych urządzeń brzmienie art. 64. transportowych prowadzona była zgodnie z ustawą Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. o przewozie towarów niebezpiecznych z uwzględnie- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem niem zmian wynikających z przepisów rozdziału 6 26. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. ustawy o systemie oceny zgodności. Kto jest przeciw? Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem W głosowaniu wzięło udział 421 posłów. 420 było 44. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. za, 1 – przeciw. Kto jest przeciw? Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Kto się wstrzymał? Poprawki od 27. do 34. już rozpatrzyliśmy. W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. Wszyscy W 35. poprawce do art. 90 projektu ustawy wnio- byli za. skodawcy proponują skreślić ust. 2. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. W 45. poprawce wnioskodawcy proponują nowe Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem brzmienie art. 13 ust. 2 pkt 5 ustawy o transporcie 35. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. kolejowym. Kto jest przeciw? Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem W głosowaniu wzięło udział 418 posłów. Wszyscy 45. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. byli za. Kto jest przeciw? Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Poprawki od 36. do 39. już rozpatrzyliśmy. Kto się wstrzymał? W 40. poprawce do art. 105 ust. 1, ust. 4 pkt 1–3 W głosowaniu wzięło udział 420 posłów. Wszyscy oraz ust. 5 projektu ustawy wnioskodawcy proponu- byli za. ją m.in., aby karze pieniężnej określonej w tym prze- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. pisie podlegał uczestnik przewozu towarów niebez- W 46. poprawce wnioskodawcy proponują skreślić piecznych. art. 124 projektu ustawy. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 40. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. 46. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 423 posłów. 419 było W głosowaniu wzięło udział 424 posłów. Wszyscy za, 4 – przeciw. byli za. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. W 41. poprawce do dodawanego art. 106a i 106b W 47. poprawce do art. 132 projektu ustawy wnio- projektu ustawy wnioskodawcy proponują przepisy skodawcy proponują zmianę terminu wejścia w życie dotyczące nienakładania kary pieniężnej, o której ustawy. mowa w art. 105 i 106 projektu ustawy. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 47. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. 41. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 423 posłów. Wszyscy W głosowaniu wzięło udział 422 posłów. Wszyscy byli za. byli za. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Poprawkę 48. już rozpatrzyliśmy. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Punkty 6. i 8. porządku dziennego – głosowanie 353

Marszałek Marszałek:

Przystępujemy do głosowania nad całością pro- Dziękuję. jektu ustawy. Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem zawartego w sprawozdaniu w druku nr 4449. w całości projektu ustawy o przewozie towarów nie- Komisje przedstawiają jednocześnie wniosek bezpiecznych, w brzmieniu proponowanym przez mniejszości oraz poprawki, nad którymi głosować Komisję Infrastruktury, wraz z przyjętymi popraw- będziemy w pierwszej kolejności. kami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. W poprawkach od 1. do 9. wnioskodawcy propo- Kto jest przeciw? nują między innymi, aby z dniem wejścia w życie Kto się wstrzymał? ustawy prawo użytkowania wieczystego przekształ- W głosowaniu wzięło udział 419 posłów. Wszyscy ciło się z mocy prawa w prawo własności nierucho- byli za. mości, a także aby z tym dniem nie ustanawiało się Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o przewozie prawa użytkowania wieczystego. towarów niebezpiecznych. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Powracamy do rozpatrzenia punktu 8. po- Komisje wnoszą o ich odrzucenie. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra- Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość wnio- struktury, Komisji Samorządu Terytorialnego sku mniejszości. i Polityki Regionalnej oraz Komisji Sprawiedli- Pytanie zada pani poseł Anna Paluch, klub PiS. wości i Praw Człowieka o: 1 minuta. 1) poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami, 2) poselskim projekcie ustawy o zmianie usta- Poseł Anna Paluch: wy o przekształceniu prawa wieczystego użyt- kowania w prawo własności nieruchomości oraz Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do Wysokiej niektórych innych ustaw, Izby wpłynęły trzy projekty, 6 sierpnia ubiegłego 3) senackim projekcie ustawy o zmianie usta- roku wpłynął projekt Klubu Parlamentarnego Pra- wy o przekształceniu prawa użytkowania wie- wo i Sprawiedliwość, który czekał na pierwsze czy- czystego w prawo własności nieruchomości, tanie siedem miesięcy, projekt drugiego klubu opo- 4) poselskim projekcie ustawy o zmianie usta- zycyjnego... wy o gospodarce nieruchomości oraz o zmianie (Głos z sali: Drugi to jest projekt SLD.) ustawy o przekształceniu prawa użytkowania …który spotkał podobny los, oczywiście SLD, jak wieczystego w prawo własności nieruchomości. mi tu podpowiada pan poseł, i projekt Platformy Oby- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- watelskiej, który wpłynął 7 czerwca, a 29 czerwca, wionego przez pana posła Stanisława Huskowskiego po trzech tygodniach odbyło się jego pierwsze czyta- i przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono nie. No, istny ekspres, tylko oczywiście nie taki, jak poprawki. te nasze ekspresy. Otóż projekt Platformy Obywatel- W związku z tym Sejm postanowił o ponownym skiej jest w istocie kompilacją dwóch wcześniej złożo- skierowaniu tego projektu ustawy do komisji w celu nych projektów klubów opozycyjnych. ich rozpatrzenia. (Poseł Tomasz Tomczykiewicz: Był najlepszy.) Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom Stąd moje pierwsze pytanie, skierowane do pana i panom posłom doręczone w druku nr 4449-A. posła sprawozdawcy: Dlaczego ściąganie z projektów Przystępujemy zatem do trzeciego czytania. złożonych przez kluby opozycyjne zajęło państwu tyle Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji czasu? Ludzie czekali na rozwiązanie problemu czyn- pana posła Stanisława Huskowskiego. szów, opłat za użytkowanie wieczyste. (Oklaski) To Bardzo proszę. jest pierwsze moje pytanie (Dzwonek). (Poseł Teresa Piotrowska: Czas się skończył.) Drugie moje pytanie jest następujące. My propono- Poseł Sprawozdawca waliśmy zniesienie użytkowania wieczystego, tego Stanisław Huskowski: reliktu w polskim prawie po poprzednim, słusznie mi- nionym ustroju. Dlaczego państwo udajecie, że chcecie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W czasie drugie- zniesienia użytkowania wieczystego, skoro w istocie go czytania zgłoszono 9 poprawek. Połączone Komi- odmówiliście pracy nad projektem, w którym propo- sje Infrastruktury, Sprawiedliwości i Praw Człowie- nowano najdalej idące rozwiązania? Spłynęły trzy ka oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regio- projekty, wszystkie zostały krytycznie ocenione przez nalnej rozpatrzyły je na wczorajszym posiedzeniu ekspertów a nie chcieliście pracować nad naszym pro- i postanowiły rekomendować Wysokiej Izbie odrzu- jektem, tylko nad tą swoją kompilacją będącą efektem cenie wszystkich poprawek w głosowaniu łącznym. ściągania. Czy to w ogóle ładnie jest tak ściągać? Dzię- Dziękuję. kuję bardzo. (Wesołość na sali, oklaski) 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 354 Punkt 8. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek: Marszałek:

Pan poseł Huskowski, poseł sprawozdawca. Umożliwiam, ale proszę nie czytać ekspertyzy, Czy to jest ładnie? tylko sprostować wypowiedź posła sprawozdawcy. Proszę bardzo. Poseł Anna Paluch: Poseł Stanisław Huskowski: Nie wiem, dlaczego posłowie Platformy Obywatel- W odpowiedzi chciałem udzielić informacji, że skiej nie wiedzą, nie mają świadomości, jakie są tytu- projekt Prawa i Sprawiedliwości tak długo czekał, ły sędziowskie. Proszę ich pouczyć, panie marszałku. ponieważ otrzymał fatalne opinie konstytucyjne, (Wesołość na sali) Otóż zacytuję tutaj jeden z akapitów w związku z czym musiał przejść dużo dłuższą pro- ekspertyzy: Nie kwestionując zgodności z konstytucją wyeliminowania z systemu prawnego prawa użytko- cedurę w Komisji Ustawodawczej, żeby mógł być do- wania wieczystego itd. No więc, panowie, po prostu puszczony. (Gwar na sali) Poza opinią konstytucyjną czytajcie ze zrozumieniem (Oklaski) samego Klubu Prawa i Sprawiedliwości, która jest pozytywna. (Oklaski) Marszałek:

Marszałek: Dziękuję bardzo. Przystępujemy do głosowania. Pani poseł Paluch w trybie sprostowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek od 1. do 9., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Poseł Anna Paluch: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? No, pan poseł sprawozdawca wyraźnie przekro- W głosowaniu wzięło udział 420 posłów. 182 było czył, że tak powiem, swoje uprawnienia. za, 228 – przeciw, 10 wstrzymało się od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. We wniosku mniejszości do art. 77 ustawy o go- Marszałek: spodarce nieruchomościami wnioskodawca w doda- wanych ust. 2a i 2b proponuje, aby odrębnie określić Ale to ja oceniam, czy przekroczył, czy nie, jeżeli zasady wnoszenia zaktualizowanej opłaty rocznej dla pani pozwoli. przypadku, gdy jej wysokość przewyższa pięciokrot- ność dotychczasowej opłaty. Przystępujemy do głosowania. Poseł Anna Paluch: Pytanie? (Poseł Wiesław Andrzej Szczepański: Tak) Ja sobie pozwolę zacytować... Sprawozdawca Pan poseł Wiesław Szczepański, klub SLD. w oczywisty sposób nie zrozumiał, panie marszałku, 1 minuta. mojej wypowiedzi. Poseł Wiesław Andrzej Szczepański: Marszałek: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W projekcie ustawy Sojuszu Lewicy Demokratycznej była propozycja, Nie zrozumiał, to nie znaczy, że przekroczył. aby podwyżki opłat za użytkowanie wieczyste nie były większe niż 20% w każdym roku. Państwo za- proponowaliście w swoim rozwiązaniu, że jeżeli będą Poseł Anna Paluch: one wyższe niż 100 czy 200%, będą rozkładane na trzy lata. Trzeba przyjrzeć się sytuacji panującej ...więc widzę, że trzeba to po prostu powiedzieć w polskich miastach. Jak czytamy w artykułach, krótko, zwięźle, wywalić kawę na ławę. (Wesołość na opłaty są zwiększane 1500–2000 razy. My proponu- sali) jemy, aby one były rozłożone na 5 lat, jeśli przekroczą Panie pośle sprawozdawco, mamy tutaj eksperty- 500%. zę Stanisława Rudnickiego, sędziego Sądu Najwyż- Mam pytanie do pana ministra i do pana posła szego w stanie spoczynku, w której... sprawozdawcy. Dlaczego w przypadku, kiedy podwyż- (Głos z sali: Czyli jest w stanie spoczynku.) ka za użytkowanie wieczyste sięga powyżej 500%, Czy pan marszałek umożliwi mi zabranie głosu nie chcecie się państwo zgodzić, aby rozłożyć to na i uspokoi posłów? 5 lat, tylko mowa jest o 3 latach? To powoduje, że 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Punkty 8. i 9. porządku dziennego – głosowanie 355

Poseł Wiesław Andrzej Szczepański Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? znaczna część ludzi płaci nie po 200, a po 1500, 3000 W głosowaniu wzięło udział 423 posłów. 283 było czy nawet 40 000, jeśli chodzi o podmioty gospodarza, 1 – przeciw, 139 wstrzymało się od głosu. cze, po wzroście stawek za użytkowanie wieczyste. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie (Oklaski) ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektó- (Głos z sali: ...wy macie prawo.) rych innych ustaw. Powracamy do rozpatrzenia punktu 9. po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji In- Marszałek: frastruktury oraz Komisji Ochrony Środowi- ska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządo- Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Mini- wym projekcie ustawy o zmianie ustawy o za- sterstwie Infrastruktury pan Piotr Styczeń. pobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki oraz o zmianie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione Podsekretarz Stanu pod groźbą kary. w Ministerstwie Infrastruktury Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Piotr Styczeń: wionego przez pana posła Arkadiusza Litwińskiego oraz przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgło- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wydaje się, że szono poprawki. propozycja rozłożenia tego na 5 lat, jeśli chodzi W związku z tym Sejm ponownie skierował pro- o skutki, które wynikają z aktualizacji wielkości opłat jekt ustawy do komisji w celu ich rozpatrzenia. z tytułu wieczystego użytkowania, jest propozycją Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom zmierzającą do uszczuplenia przede wszystkim docho- i panom posłom doręczone w druku nr 4453-A. dów samorządu terytorialnego i to w realnie krótkim Przystępujemy do trzeciego czytania. czasie, który jest określony w przedłożeniu propono- Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji wanym Wysokiej Izbie, w okresie 3 lat. To i tak jest pana posła Arkadiusza Litwińskiego. pewnego rodzaju kompromis pomiędzy interesem sa- morządu lokalnego, który dąży między innymi do tego, żeby pozyskać środki na prawidłowe funkcjono- Poseł Sprawozdawca wanie gmin, a interesem tych, którzy podlegają tej Arkadiusz Litwiński: maszynerii, temu oprzyrządowaniu zmierzającemu do aktualizacji opłat i z tym skutkiem spotykają się jako Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu wczoraj- właściciele wieczystego prawa użytkowania nierucho- szym zostały zgłoszone dwie poprawki. W dniu dzi- mości. Dziękuję bardzo. (Oklaski) siejszym w godzinach porannych połączone komisje rozpatrzyły je i rekomendują przyjęcie 1. poprawki dotyczącej art. 1 i odrzucenie poprawki 2. dotyczącej Marszałek: art. 2. Dziękuję. (Oklaski)

Dziękuję. Przystępujemy do głosowania. Marszałek: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Dziękuję. przycisk. Przechodzimy do głosowania. Kto jest przeciw? Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy Kto się wstrzymał? zawartego w sprawozdaniu w druku nr 4453. W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. 52 było Komisje w dodatkowym sprawozdaniu przedsta- za, 235 – przeciw, 138 wstrzymało się od głosu. wiają także poprawki, nad którymi głosować będzie- Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- my w pierwszej kolejności. rzucił. Poprawka 1. została zgłoszona do art. 1 zawiera- Przystępujemy do głosowania nad całością pro- jącego zmiany do ustawy o zapobieganiu zanieczysz- jektu ustawy. czaniu morza przez statki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem W poprawce tej, do dodanego rozdziału 6a, wnio- w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o gospo- skodawcy proponują powrót brzmienia treści art. 35a darce nieruchomościami oraz niektórych innych ust. 1 do brzmienia z projektu ustawy. ustaw, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. Infrastruktury, Komisję Samorządu Terytorialnego Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem i Polityki Regionalnej oraz Komisję Sprawiedliwości 1. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. i Praw Człowieka, zechce podnieść rękę i nacisnąć Kto jest przeciw? przycisk. Kto się wstrzymał? 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 356 Punkty 9. i 10. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Poseł Sprawozdawca Bożenna Bukiewicz: W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. 286 było za, 139 – przeciw. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podczas drugiego Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. czytania zgłoszono jedną poprawkę, którą to na wczo- Poprawka 2. została zgłoszona do art. 2 zawiera- rajszym posiedzeniu Komisji Infrastruktury przyję- jącego zmiany do ustawy o odpowiedzialności pod- to jednogłośnie. Proszę o przyjęcie tej poprawki. miotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą Dziękuję. (Oklaski) kary. W poprawce tej wnioskodawcy proponują między innymi dodać odnośnik do tytułu ustawy oraz aby Marszałek: zmiana w tej ustawie dotyczyła art. 16 ust. 1 pkt 8 lit. f, a nie, jak proponują komisje, lit h. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. wartego w sprawozdaniu w druku nr 4436. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedsta- 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. wia poprawkę, nad którą głosować będziemy w pierw- Kto jest przeciw? szej kolejności. W jedynej poprawce do art. 1 projektu ustawy no- Kto się wstrzymał? welizującej zawierającego zmiany do ustawy o nie- W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. 12 było których formach popierania budownictwa mieszka- za, 413 – przeciw. niowego wnioskodawcy proponują w art. 33h inne Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. zasady rozliczania środków uzyskanych ze sprzedaży Przystępujemy do głosowania nad całością pro- lokali, o których mowa w rozdziale 4b. jektu ustawy. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o zapo- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. bieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki oraz Kto jest przeciw? o zmianie ustawy o odpowiedzialności podmiotów Kto się wstrzymał? zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary, W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. 420 było w brzmieniu proponowanym przez Komisję Infra- za, 5 – przeciw. struktury oraz Komisję Ochrony Środowiska, Za- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. sobów Naturalnych i Leśnictwa, wraz z przyjętą Przystępujemy do głosowania nad całością pro- jedną poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć jektu ustawy. przycisk. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Kto jest przeciw? w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o niektó- Kto się wstrzymał? rych formach popierania budownictwa mieszkanio- W głosowaniu wzięło udział 422 posłów. 282 było wego oraz ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, za, 139 – przeciw, 1 osoba wstrzymała się od głosu. w brzmieniu proponowanym przez Komisję Infra- Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie struktury, wraz z przyjętą poprawką, zechce pod- ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez nieść rękę i nacisnąć przycisk. statki oraz o zmianie ustawy o odpowiedzialności Kto jest przeciw? podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groź- Kto się wstrzymał? bą kary. W głosowaniu wzięło udział 413 posłów. Wszyscy byli za. Powracamy do rozpatrzenia punktu 10. po- Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra- ustawy o niektórych formach popierania budownic- struktury o poselskim projekcie ustawy o zmia- twa mieszkaniowego oraz ustawy o spółdzielniach nie ustawy o niektórych formach popierania mieszkaniowych. budownictwa mieszkaniowego oraz ustawy o spół- Powracamy do rozpatrzenia punktu 11. po- dzielniach mieszkaniowych. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- struktury o rządowym projekcie ustawy o zmia- wionego przez panią poseł Bożennę Bukiewicz oraz nie ustawy o transporcie kolejowym. przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- poprawkę. wionego przez panią poseł Elżbietę Pierzchałę oraz W związku z tym Sejm ponownie skierował pro- przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono jekt ustawy do komisji w celu jej rozpatrzenia. poprawki. Dodatkowe sprawozdanie zostało paniom i panom Informuję, że wszystkie poprawki zostały wyco- posłom doręczone w druku nr 4436-A. fane. Przystępujemy do trzeciego czytania. Przystępujemy do trzeciego czytania. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- panią poseł Bożennę Bukiewicz. wartego w sprawozdaniu w druku nr 4452. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Punkty 11., 12., 13., 14. i 15. porządku dziennego – głosowanie 357

Marszałek Powracamy do rozpatrzenia punktu 14. po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Admi- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem nistracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o trans- projekcie ustawy o zmianie ustawy o Krajowej porcie kolejowym, w brzmieniu proponowanym przez Szkole Administracji Publicznej. Komisję Infrastruktury, zechce podnieść rękę i na- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- cisnąć przycisk. wionego przez pana posła Jarosława Stolarczyka Kto jest przeciw? oraz przeprowadził dyskusję. Kto się wstrzymał? W dyskusji nie zgłoszono poprawek. W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. 424 było Przystępujemy do trzeciego czytania. za, 1 – przeciw. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie wartego w sprawozdaniu w druku nr 4427. ustawy o transporcie kolejowym. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Powracamy do rozpatrzenia punktu 12. po- w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o Kra- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra- jowej Szkole Administracji Publicznej, w brzmieniu struktury o rządowym projekcie ustawy o zmia- proponowanym przez Komisję Administracji i Spraw nie ustawy o Funduszu Kolejowym oraz ustawy Wewnętrznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć o transporcie kolejowym. przycisk. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Kto jest przeciw? wionego przez pana posła Krzysztofa Tchórzewskie- Kto się wstrzymał? go oraz przeprowadził dyskusję. W głosowaniu wzięło udział 421 posłów. Wszyscy W dyskusji nie zgłoszono poprawek. byli za. Przystępujemy do trzeciego czytania. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy w brzmie- ustawy o Krajowej Szkole Administracji Publicznej. niu przedłożenia zawartego w druku nr 4397. Powracamy do rozpatrzenia punktu 15. po- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ad- w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o Fun- ministracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym duszu Kolejowym oraz ustawy o transporcie kolejo- projekcie ustawy o zalegalizowaniu pobytu wym, w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku niektórych cudzoziemców na terytorium Rze- nr 4397, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. czypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy Kto jest przeciw? o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na tery- Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 424 posłów. 422 było torium Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy o cu- za, 2 – przeciw. dzoziemcach. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- ustawy o Funduszu Kolejowym oraz ustawy o trans- wionego przez pana posła Józefa Piotra Klima oraz porcie kolejowym. przeprowadził dyskusję. Powracamy do rozpatrzenia punktu 13. po- W dyskusji nie zgłoszono poprawek. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spra- Przystępujemy do trzeciego czytania. wiedliwości i Praw Człowieka o rządowym pro- Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- jekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek wartego w sprawozdaniu w druku nr 4458. handlowych. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- w całości projektu ustawy o zalegalizowaniu pobytu wionego przez pana posła Roberta Kropiwnickiego niektórych cudzoziemców na terytorium Rzeczypo- oraz przeprowadził dyskusję. spolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu W dyskusji nie zgłoszono poprawek. cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospo- Przystępujemy do trzeciego czytania. litej Polskiej i ustawy o cudzoziemcach, w brzmieniu Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- proponowanym przez Komisję Administracji i Spraw wartego w sprawozdaniu w druku nr 4430. Wewnętrznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem przycisk. w całości projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks Kto jest przeciw? spółek handlowych, w brzmieniu proponowanym Kto się wstrzymał? przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka, W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. 291 było zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. za, 133 – przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. Kto jest przeciw? Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zalega- Kto się wstrzymał? lizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na te- W głosowaniu wzięło udział 426 posłów. Wszyscy rytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie byli za. ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na te- Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie rytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy o cu- ustawy Kodeks spółek handlowych. dzoziemcach. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 358 Punkty 16., 17., 18. i 19. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Powracamy do rozpatrzenia punktu 16. po- Powracamy do rozpatrzenia punktu 18. po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Obro- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Poli- ny Narodowej o przedstawionym przez prezy- tyki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie denta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie usta- ustawy o zmianie ustawy o organizacji i funkcjo- wy o zmianie ustawy o orderach i odznacze- nowaniu funduszy emerytalnych. niach. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Norberta Rabę i przepro- wionego przez panią poseł Jadwigę Zakrzewską oraz wadził dyskusję, w trakcie której nie zgłoszono po- przeprowadził dyskusję. W dyskusji nie zgłoszono poprawek. prawek. Przystępujemy do trzeciego czytania. Przystępujemy do trzeciego czytania. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 4435. wartego w sprawozdaniu w druku nr 4447. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o orde- w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o orga- rach i odznaczeniach, w brzmieniu proponowanym nizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, przez Komisję Obrony Narodowej, zechce podnieść w brzmieniu proponowanym przez Komisję Polityki rękę i nacisnąć przycisk. Społecznej i Rodziny, zechce podnieść rękę i nacisnąć Kto jest przeciw? przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? W głosowaniu wzięło udział 428 posłów. 426 było Kto się wstrzymał? za, 2 – przeciw. W głosowaniu wzięło udział 426 posłów. Wszyscy Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie byli za. ustawy o orderach i odznaczeniach oraz zmienia- Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie jącą ustawę o zmianie ustawy o orderach i odzna- ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy eme- czeniach. rytalnych. Powracamy do rozpatrzenia punktu 17. po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Obro- Powracamy do rozpatrzenia punktu 19. po- ny Narodowej oraz Komisji Polityki Społecznej rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Poli- i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmia- tyki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie nie ustawy o powszechnym obowiązku obrony ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach ro- Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o komba- dzinnych oraz ustawy o pomocy osobom upraw- tantach oraz niektórych osobach będących ofia- nionym do alimentów. rami represji wojennych i okresu powojennego. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Teresę Piotrowską oraz wionego przez pana posła Czesława Mroczka oraz przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono przeprowadził dyskusję. poprawkę. W dyskusji nie zgłoszono poprawek. W związku z tym Sejm skierował przedłożony Przystępujemy do trzeciego czytania. projekt ustawy ponownie do Komisji Polityki Spo- Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy łecznej i Rodziny w celu rozpatrzenia poprawki. zawartego w sprawozdaniu w druku nr 4455. Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem i panom posłom doręczone w druku nr 4428-A. w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o po- Przystępujemy do trzeciego czytania. wszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Pol- Proszę panią poseł Teresę Piotrowską o zabranie skiej oraz ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okre- głosu w celu przedstawienia dodatkowego sprawoz- su powojennego, w brzmieniu proponowanym przez dania komisji. Komisję Obrony Narodowej oraz Komisję Polityki Społecznej i Rodziny, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Poseł Sprawozdawca Kto jest przeciw? Teresa Piotrowska: Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 424 posłów. Wszyscy Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Po- byli za. słowie! Podczas drugiego czytania zgłoszono jedną Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie poprawkę. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny roz- ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczy- patrzyła tę poprawkę i rekomenduje Wysokiej Izbie pospolitej Polskiej oraz ustawy o kombatantach oraz jej odrzucenie. (Oklaski) 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Punkty 19. i 20. porządku dziennego – głosowanie 359

Marszałek: Poseł Sprawozdawca Magdalena Kochan: Dziękuję bardzo. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- Podczas drugiego czytania zgłoszono dwie po- wartego w sprawozdaniu w druku nr 4428. prawki. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny rekomenduje… Komisja przedstawia również poprawkę, nad któ- (Głos z sali: Trzy.) rą będziemy głosować w pierwszej kolejności. (Głos z sali: To nie ta ustawa.) W jedynej poprawce do art. 17 ustawy o świad- czeniach rodzinnych wnioskodawcy proponują do- dać ust. 1b. Marszałek: Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Sala uważa, że trzy poprawki. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Poseł Sprawozdawca Kto się wstrzymał? Magdalena Kochan: W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. 189 było za, 236 – przeciw. Zgłoszono dwie poprawki. Komisja Polityki Spo- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. łecznej i Rodziny rekomenduje przyjęcie jednej i od- Przystępujemy do głosowania nad całością pro- rzucenie drugiej. Dziękuję bardzo. jektu ustawy. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Marszałek: w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o świad- czeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom To nie to. (Wesołość na sali, oklaski) uprawnionym do alimentów, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Poseł Sprawozdawca Magdalena Kochan: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Przepraszam bardzo. W głosowaniu wzięło udział 420 posłów. 278 było Panie marszałku, prowadziłam dwie ustawy za, 142 wstrzymało się od głosu. i w związku z tym ta pomyłka. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Do ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpie- ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy czeń społecznych oraz ustawy Prawo bankowe zgło- o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. szono trzy poprawki. Komisja rekomenduje przyjąć Powracamy do rozpatrzenia punktu 20. po- wszystkie trzy. Dziękuję. (Oklaski) rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Poli- tyki Społecznej i Rodziny o poselskim projekcie Marszałek: ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy Dziękuję bardzo. Prawo bankowe oraz ustawy o zmianie ustawy Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku wartego w sprawozdaniu w druku nr 4459. Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedsta- pracy oraz niektórych innych ustaw. wia poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierw- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- szej kolejności. wionego przez panią poseł Magdalenę Kochan oraz Poprawki 1. i 2. zostały zgłoszone do art. 1 pro- przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono jektu ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do poprawki. ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń W związku z tym Sejm ponownie skierował pro- społecznych. jekt ustawy do komisji w celu ich rozpatrzenia. W 1. poprawce wnioskodawcy proponują skreślić Dodatkowe sprawozdanie zostało paniom i panom art. 6. posłom doręczone w druku nr 4459-A. W 2. poprawce do art. 7 ust. 1 wnioskodawcy pro- ponują, aby w przypadku uwzględnienia wniosku, Przystępujemy do trzeciego czytania. o którym mowa w art. 3 ust. 1, złożonego po dniu Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji 1 września 2010 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych panią poseł Magdalenę Kochan. zewidencjonował całość składek na ubezpieczenia Panią poseł Magdalenę Kochan proszę o przed- emerytalne i rentowe za okres pobierania zasiłku stawienie sprawozdania – chodzi o dodatkowe spra- macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku wozdanie. (Oklaski) macierzyńskiego, ustalonych od podstawy odpowia- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 360 Punkty 20. i 21. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek nione przez pana marszałka w zakresie ustawy do- tyczącej języka migowego i przyjęła następującą re- dającej kwocie tego zasiłku, w terminie roku od dnia komendację. W zakresie poprawki 1. komisja wnosi, złożenia wniosku. aby Wysoki Sejm poprawkę odrzucił, zaś w zakresie W 3. poprawce wnioskodawcy proponują skreślić poprawki 2. komisja wnosi, by Wysoki Sejm popraw- art. 9 w ustawie z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie kę przyjąć raczył. Dziękuję. (Oklaski) ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. Marszałek: Komisja wnosi o ich przyjęcie. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- Dziękuję bardzo. prawek od 1. do 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- przycisk. wartego w sprawozdaniu w druku nr 4478. Kto jest przeciw? Komisja przedstawia również poprawki, nad któ- Kto się wstrzymał? rymi głosować będziemy w pierwszej kolejności. W głosowaniu wzięło udział 429 posłów. Wszyscy W poprawce 1. do art. 12 ust. 2 wnioskodawcy byli za. proponują, aby w zgłoszeniu osoba uprawniona mo- Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął. gła zaproponować, wraz z uzasadnieniem, wybór Przystępujemy do głosowania nad całością pro- tłumacza z rejestru, o którym mowa w art. 14. jektu ustawy. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. w całości projektu ustawy zmieniającej ustawę Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecz- prawki 1., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. nych oraz ustawy Prawo bankowe oraz ustawy Kto jest przeciw? o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytu- Kto się wstrzymał? cjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw, W głosowaniu wzięło udział 428 posłów. 196 było w brzmieniu proponowanym przez Komisję Polityki za, 231 – przeciw, 1 wstrzymał się od głosu. Społecznej i Rodziny, wraz z przyjętymi poprawkami, Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. W poprawce 2. wnioskodawcy proponują dodać Kto jest przeciw? art. 12a. Kto się wstrzymał? Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. W głosowaniu wzięło udział 418 posłów. Wszyscy Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem po- byli za. prawki 2., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę zmieniają- Kto jest przeciw? cą ustawę o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń Kto się wstrzymał? społecznych oraz ustawy Prawo bankowe oraz usta- W głosowaniu wzięło udział 423 posłów. Wszyscy wę o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i insty- byli za. tucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Powracamy do rozpatrzenia punktu 21. po- Przystępujemy do głosowania nad całością pro- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Poli- jektu ustawy. tyki Społecznej i Rodziny o poselskim projekcie Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem ustawy o języku migowym i innych środkach w całości projektu ustawy o języku migowym i innych wspierania komunikowania się. środkach wspierania komunikowania się, w brzmie- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- niu proponowanym przez Komisję Polityki Społecz- wionego przez pana posła Marka Plurę oraz prze- nej i Rodziny, wraz z przyjętą poprawką, zechce pod- prowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono po- nieść rękę i nacisnąć przycisk. prawki. Kto jest przeciw? W związku z tym Sejm skierował ponownie projekt ustawy do komisji w celu ich rozpatrzenia. Kto się wstrzymał? Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom W głosowaniu wzięło udział 417 posłów. Wszyscy i panom posłom doręczone w druku nr 4478-A. byli za. (Oklaski) Przystępujemy do trzeciego czytania. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o języku Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji migowym i innych środkach komunikowania się. pana posła Marka Plurę. Powracamy do rozpatrzenia punktu 22. po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Poli- tyki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie Poseł Sprawozdawca Marek Plura: ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Polityki Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Społecznej i Rodziny zaopiniowała poprawki wymie- wionego przez panią poseł Annę Bańkowską oraz 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Punkty 22. i 23. porządku dziennego – głosowanie 361

Marszałek Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 426 posłów. 416 było przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono za, 10 – przeciw. poprawki. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. W związku z tym Sejm ponownie skierował pro- Przystępujemy do głosowania nad całością projekt ustawy do komisji w celu ich rozpatrzenia. jektu ustawy. Dodatkowe sprawozdanie zostało paniom i panom (Głos z sali: Wniosek mniejszości bezprzedmio- posłom doręczone w druku nr 4481-A. towy.) Przystępujemy do trzeciego czytania. Wniosek stał się bezprzedmiotowy. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem panią poseł Annę Bańkowską. w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecz- nych, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Poseł Sprawozdawca Polityki Społecznej i Rodziny, wraz z przyjętymi po- Anna Bańkowska: prawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trakcie drugie- Kto się wstrzymał? go czytania wpłynęły 2 poprawki do tego projektu W głosowaniu wzięło udział 426 posłów. 286 było ustawy. Komisja rozpatrzyła je i zwraca się do Wyso- za, 140 – przeciw. kiego Sejmu o to, żeby Sejm raczył pierwszą popraw- Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie kę odrzucić, a drugą przyjąć. Dziękuję. (Oklaski) ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubez- pieczeń Społecznych. Powracamy do rozpatrzenia punktu 23. po- Marszałek: rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Poli- tyki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie Dziękuję bardzo. ustawy o zmianie ustawy o ochronie roszczeń Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- pracowniczych w razie niewypłacalności praco- wartego w sprawozdaniu w druku nr 4481. dawcy oraz ustawy Przepisy wprowadzające Komisja przedstawia również wniosek mniejszo- ustawę o ﬁnansach publicznych. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- ści i poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierw- wionego przez panią poseł Izabelę Mrzygłocką oraz szej kolejności. przeprowadził dyskusję. Wniosek mniejszości i 1. poprawka zostały zgło- W dyskusji nie zgłoszono poprawek. szone do art. 1 projektu ustawy nowelizującej zawie- Przystępujemy do trzeciego czytania. rającego zmiany do ustawy o emeryturach i rentach Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. wartego w sprawozdaniu w druku nr 4480. W 1. poprawce do art. 58 ust. 4 wnioskodawcy Komisja przedstawia również wnioski mniejszo- proponują, aby przepis ten dotyczył wyłącznie okresu ści, nad którymi głosować będziemy w pierwszej ko- składkowego. lejności. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. W 1. wniosku mniejszości do art. 91, 99 oraz Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość wnio- art. 123 pkt 4 i 6 ustawy Przepisy wprowadzające sku mniejszości. ustawę o ﬁnansach publicznych wnioskodawcy pro- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem ponują m.in., aby Państwowy Fundusz Rehabilitacji 1. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Osób Niepełnosprawnych oraz Fundusz Gwaranto- Kto jest przeciw? wanych Świadczeń Pracowniczych stały się państwo- Kto się wstrzymał? wymi funduszami celowymi z dniem 1 stycznia 2015 r. W głosowaniu wzięło udział 426 posłów. 220 było Z wnioskiem tym łączy się 2. wniosek mniejszości za, 206 – przeciw. polegający na skreśleniu art. 5 projektu ustawy no- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. welizującej. Wniosek mniejszości stał się bezprzedmiotowy. Nad tymi wnioskami głosować będziemy łącznie. W 2. poprawce do art. 2 projektu ustawy noweli- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. zującej wnioskodawcy proponują dodać ust. 2 stano- i 2. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i na- wiący, że decyzję w sprawie ponownego ustalenia cisnąć przycisk. wysokości emerytury, z uwzględnieniem przeliczone- Kto jest przeciw? go kapitału początkowego, organ rentowy wydaje Kto się wstrzymał? w ciągu 60 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okolicz- W głosowaniu wzięło udział 425 posłów. 191 było ności niezbędnej do wydania decyzji. za, 234 – przeciw. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości od- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem rzucił. 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Przystępujemy do głosowania nad całością pro- Kto jest przeciw? jektu ustawy. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 362 Punkty 23. i 24. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek aby w katalogu szkół ponadgimnazjalnych pozosta- wić dwuletnie uzupełniające liceum ogólnokształcące Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem oraz trzyletnie technikum uzupełniające. w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o ochro- Konsekwencją przyjęcia tego wniosku będą odpo- nie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności wiednie zmiany w projekcie ustawy. pracodawcy oraz ustawy Przepisy wprowadzające Pytanie zada pan poseł Lech Sprawka, klub PiS. ustawę o finansach publicznych, w brzmieniu propo- Czas – 1 minuta. nowanym przez Komisję Polityki Społecznej i Rodzi- ny, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Poseł Lech Sprawka: Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 419 posłów. 415 było Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Mini- za, 4 – przeciw. strze! Przyjęcie wniosku klubu Prawo i Sprawie- Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie dliwość oznacza pozostanie w systemie edukacji ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie liceum uzupełniającego i technikum uzupełniają- niewypłacalności pracodawcy oraz niektórych innych cego dla młodzieży po ukończeniu zasadniczej szko- ustaw. ły zawodowej. Powracamy do rozpatrzenia punktu 24. po- Dlaczego Ministerstwo Edukacji Narodowej, po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edu- słowie PSL będący wnioskodawcami tego projektu kacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorzą- ustawy i koalicja PO–PSL chcą zlikwidować ten typ du Terytorialnego i Polityki Regionalnej o po- szkół? Dlaczego jedyną drogą dalszego kształcenia selskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o sys- tej młodzieży, niejednokrotnie niemającej ukończo- temie oświaty oraz o zmianie niektórych innych nych 18 lat, ma być liceum ogólnokształcące dla do- ustaw. rosłych i zawodowy kurs kwalifikacyjny? Dlaczego Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- duża grupa młodzieży niepełnosprawnej, o którą po- wionego przez panią poseł Domicelę Kopaczewską winniśmy się szczególnie troszczyć, nie będzie mogła oraz przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgło- kontynuować nauki w szkole młodzieżowej w dotych- szono poprawki. czasowym ośrodku, gdzie jest doświadczona kadra W związku z tym Sejm skierował ponownie pro- nauczycielska z odpowiednimi kwalifikacjami? jekt ustawy do komisji w celu ich rozpatrzenia. Dlaczego ta grupa młodzieży nie będzie mogła Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom uczyć się w szkole, w której podstawa programowa, i panom posłom doręczone w druku nr 4466-A. szczególnie z języka polskiego i matematyki, może Przystępujemy do trzeciego czytania. być dobrze skorelowana z podstawą programową Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji kształcenia ogólnego szkół ponadgimnazjalnych? panią poseł Domicelę Kopaczewską. (Dzwonek) Dlaczego chcecie państwo pozbawić absol- wentów zasadniczych szkół zawodowych możliwości kształcenia w technikum uzupełniającym, które in- Poseł Sprawozdawca tegruje kształcenie ogólne, zawodowe i proces wycho- Domicela Kopaczewska: wania, zastępując je kształceniem w ogólniaku dla dorosłych lub na kursie zawodowym? Dziękuję bar- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podczas drugiego dzo. (Oklaski) czytania projektu ustawy zgłoszono cztery poprawki. W dniu dzisiejszym komisje rozpatrzyły poprawki i rekomendują Wysokiemu Sejmowi ich przyjęcie. Marszałek: Dziękuję. (Oklaski) Dziękuję. Odpowiada pan minister Zbigniew Włodkowski, Marszałek: podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Naro- dowej. Dziękuję. Bardzo proszę. Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 4466. Komisje przedstawiają również wniosek mniejszo- Podsekretarz Stanu ści oraz w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad w Ministerstwie Edukacji Narodowej którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności. Zbigniew Włodkowski: Wszystkie poprawki oraz wniosek mniejszości zo- stały zgłoszone do art. 1 projektu ustawy zawierają- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wczoraj panu cego zmiany do ustawy o systemie oświaty. posłowi dokładnie wyjaśniliśmy, że młodzież niepeł- W jedynym wniosku mniejszości do art. 9 ust. 1 nosprawna będzie mogła się kształcić tak jak dzisiaj, pkt 2 i 3 oraz ust. 1a i 1b wnioskodawcy proponują, ponieważ w szkołach tych można nadal będzie powo- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Punkt 24. porządku dziennego – głosowanie 363

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie W głosowaniu wzięło udział 420 posłów. 417 było Edukacji Narodowej Zbigniew Włodkowski za, 2 – przeciw, 1 osoba wstrzymała się od głosu. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. ływać licea ogólnokształcące. Młodzież ta będzie mo- Kto z pań i panów posłów... gła kształcić się już od drugiej klasy liceum ogólno- Pytanie – pani poseł Teresa Wargocka, klub PiS. kształcącego. Dziękuję bardzo. Jedna minuta.

Marszałek: Poseł Teresa Wargocka:

Dziękuję. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przystępujemy do głosowania. Zmiany w ustawie o systemie oświaty dotyczące Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- kształcenia w zakresie szkolnictwa zawodowego, nad sku mniejszości wraz z konsekwencją, zechce pod- którymi dzisiaj procedujemy, są zmianami, które idą nieść rękę i nacisnąć przycisk. w dobrym kierunku, przygotowują tę reformę od 2012 r., Kto jest przeciw? natomiast stwierdzamy, że absolutnie nie spełniają Kto się wstrzymał? oczekiwań środowiska pracodawców i nauczycieli W głosowaniu wzięło udział 423 posłów. 193 było szkół zawodowych, liczących na gruntowne zreformo- za, 229 – przeciw, 1 osoba wstrzymała się od głosu. wanie systemu kształcenia zawodowego. Dla młodzie- Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. ży w szkołach zawodowych, dla potrzeb rynku pracy W 1. poprawce do art. 24 ust. 3 zdanie wstępne ta ustawa niewiele wnosi. Szanowni państwo, praco- wnioskodawcy proponują zmianę redakcyjną. waliśmy nad tą ustawą bardzo szybko, ale efektywnie, Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. dobre poprawki Prawa i Sprawiedliwości zostały przy- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem jęte. Zagwarantowaliśmy środki budżetowe na reali- 1. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. zację tej ustawy oraz uregulowaliśmy kwestię wyna- Kto jest przeciw? gradzania (Dzwonek) nauczycieli prowadzących kursy Kto się wstrzymał? zawodowe. Biorąc pod uwagę te dwa elementy, tego W głosowaniu wzięło udział 422 posłów. 421 było niedosytu, jeżeli chodzi o rozwiązania merytoryczne, za, 1 osoba była przeciw. i dobrych rozwiązań od 2012 r. ... Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. W 2. poprawce do art. 64 wnioskodawcy proponu- ją skreślić ust. 3. Marszałek: Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. Dziękuję bardzo. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Poseł Teresa Wargocka: Kto się wstrzymał? W głosowaniu wzięło udział 420 posłów. 417 było ...wstrzymamy się od głosowania nad tą ustawą. za, 3 – przeciw. Dziękuję. Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. W 3. poprawce do art. 80 wnioskodawcy proponu- ją zmianę legislacyjną. Marszałek: Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. Konsekwencją przyjęcia 3. poprawki będzie nada- Przystępujemy do głosowania nad całością pro- nie nowego brzmienia art. 17. jektu ustawy. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. poprawki wraz z konsekwencją, zechce podnieść w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o sys- rękę i nacisnąć przycisk. temie oświaty oraz o zmianie niektórych innych Kto jest przeciw? ustaw, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Kto się wstrzymał? Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisję Samorzą- W głosowaniu wzięło udział 423 posłów. Wszyscy du Terytorialnego i Polityki Regionalnej, wraz byli za. z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. i nacisnąć przycisk. W 4. poprawce do art. 90 wnioskodawcy proponu- Kto jest przeciw? ją skreślić ust. 9. Kto się wstrzymał? Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. W głosowaniu wzięło udział 423 posłów. 281 było Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem za, 2 – przeciw, 140 wstrzymało się od głosu. 4. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Kto jest przeciw? ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych Kto się wstrzymał? ustaw. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Punkty 44. i 35. porządku dziennego – głosowanie. 364 Oświadczenia poselskie

Marszałek Wicemarszałek Marek Kuchciński:

Powracamy do rozpatrzenia punktu 44. po- Wznawiam obrady. rządku dziennego: Pierwsze czytanie komisyj- Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów nego projektu uchwały w sprawie zmiany Regu- porządku dziennego zaplanowanych na dzień 28 laminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. lipca br. Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu uchwały Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło- przedstawionego przez pana posła Jerzego Budnika szenia oświadczeń poselskich. oraz przeprowadził pierwsze i drugie czytanie tego Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze projektu. wygłosić oświadczenie? W drugim czytaniu nie zgłoszono poprawek. Jest dziewięcioro państwa posłów. Nikt się nie zgłasza. Przystępujemy do trzeciego czytania. Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem za zamkniętą. w całości projektu uchwały w sprawie zmiany Regu- Pierwszą osobą wygłaszającą oświadczenie bę- laminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, w brzmieniu dzie poseł Łukasz Zbonikowski, Prawo i Sprawie- przedłożenia zawartego w druku nr 4484, zechce dliwość. podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Poseł Łukasz Zbonikowski: W głosowaniu wzięło udział 415 posłów. 277 było za, 1 – przeciw, 137 wstrzymało się od głosu. Dziękuję. Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę wygłosić zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Pol- oświadczenie w sprawie kolejnej próby prywatyzacji skiej. zakładów azotowych Anwil we Włocławku. Powracamy do rozpatrzenia punktu 35. po- Z informacji medialnych, jakie do nas docierają, rządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego dowiadujemy się o kolejnej próbie prywatyzacji wło- projektu ustawy o zmianie ustawy o odpowie- cławskich zakładów chemicznych Anwil. Nie pierwszy raz zabieram głos w tej sprawie, ale to temat dzialności za naruszenie dyscypliny finansów niezwykle ważny dla społeczności Włocławka. Spółka publicznych oraz niektórych innych ustaw. Anwil to największy pracodawca, a także podatnik, Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy jednocześnie mecenas wielu wydarzeń kulturalnych przedstawionego przez podsekretarza stanu w Mini- i sportowych. Zmiany właścicielskie budzą więc za- sterstwie Finansów pana Dominika Radziwiłła oraz wsze gorącą dyskusję. Zaniechano pomysłu utworze- przeprowadził dyskusję. nia grupy chemicznej skupionej wokół Anwilu, co jest W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie tego elementem nowej strategii Ministerstwa Skarbu projektu ustawy w pierwszym czytaniu. Państwa. Nie ma również mowy o wprowadzeniu Poddam ten wniosek pod głosowanie. spółki na giełdę, dzięki czemu udałoby się uzyskać Odrzucenie tego wniosku będzie oznaczało, że kapitał na stworzenie takiej grupy. Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Pre- Zamiast tej dalekowzrocznej polityki mamy do zydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Ko- czynienia z chaotyczną i nieprzewidywalną polityką misji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia. ministerstwa pod rządami Aleksandra Grada. Mie- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- liśmy już kilka odsłon coraz to nowych pomysłów. sku o odrzucenie w pierwszym czytaniu rządowego Dziś czytamy w prasie o ponownym uruchomieniu projektu ustawy o zmianie ustawy o odpowiedzialno- procesu sprzedaży spółki. Tym razem, jak donoszą ści za naruszenie dyscypliny finansów publicznych media, Orlen chce wystawić na sprzedaż nie cały za- oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku kład, lecz poszczególne jego części. Władze spółki chcą przede wszystkim pozbyć się części nawozowej. nr 4465, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Powodem ma być fakt, że branża nawozowa przeży- Kto jest przeciw? wa dobry okres, a wycena aktywów z tego sektora się Kto się wstrzymał? poprawia i dlatego zainteresowanie zakupem tej czę- W głosowaniu wzięło udział 417 posłów. 183 było ści spółki może być duże. Władze Orlenu dodają, że za, 234 – przeciw. chętnie sprzedadzą też część produkującą PCW. Jed- Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym sa- nak wśród potencjalnych nabywców nawozowej czę- mym skierował projekt ustawy do Komisji Finansów ści Anwilu kolejny już raz analitycy wymieniają Publicznych w celu rozpatrzenia. przede wszystkim Puławy oraz Azoty Tarnów. Już 5 minut przerwy, do godz. 23.20. w 2008 r. pytałem ministra Grada, czemu ma służyć ratowanie tarnowskich zakładów kosztem zakładów (Przerwa w posiedzeniu od godz. 23 min 13 we Włocławku, tym bardziej że Tarnów jest w dużo do godz. 23 min 20) gorszej sytuacji finansowej niż Anwil. Temat znów 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Oświadczenia poselskie 365

Poseł Łukasz Zbonikowski Jego dziennikarstwo to nie tylko „Kocynder”. Przy mikrofonie Polskiego Radia Katowice stanął po wraca. Czy wystarczającym argumentem przema- raz pierwszy już w 1927 r., w pierwszym roku istnie- wiającym za tym rozwiązaniem jest fakt, że minister nia stacji. Można więc powiedzieć, że był jednym pochodzi z Tarnowa? Na tych zabiegach straci z pew- z ojców założycieli tej regionalnej rozgłośni. Prowa- nością społeczeństwo Włocławka, jak również samo dził stałe audycje „Bery i Bojki”, „Przy sobocie po miasto, tracąc podatki. O tym jednak minister nie robocie”, „Co niedziela u Karlika brzmi pieśniczka, pamięta. gro kapela”. Kontynuacją tych programów w latach Na koniec dowiadujemy się, że jesienią Minister- 50. była „Radiowa czelodka”, której popularności stwo Skarbu Państwa chce wystawić na sprzedaż współczesny słuchacz radia nie jest w stanie sobie pakiety Ciechu oraz Puław. Oferta prywatyzacyjna wyobrazić. Cały Śląsk żył tymi audycjami, zaśmie- może więc stać w kolizji z propozycją Orlenu, co wając się z dowcipów, komentując wydarzenia. z pewnością nie wpłynie korzystnie na oferty cenowe. Ligoń posługiwał się w programach spolszczoną Czyżby dziura budżetowa wymagała zasypania za gwarą śląską, co dodawało im szczególnego waloru wszelką cenę? A może szukamy miliarda złotych na i uroku. W 1934 r. popularny „Karlik” został dyrek- pomoc Grecji, które tak ochoczo chciał oddać Premier torem katowickiej rozgłośni Polskiego Radia. Tusk? Dziękuję bardzo. (Oklaski) Wkrótce w audycjach regionalnych i satyryczno- -politycznych pojawiły się elementy patriotyczne, skierowane przede wszystkim przeciwko silnej na Wicemarszałek Marek Kuchciński: Śląsku hitlerowskiej propagandzie. We wrześniu 1939 r. musiał ze Śląska i Polski uciekać, bo Niemcy Dziękuję. bez wątpienia nie wybaczyliby mu dowcipów o Hi- Oświadczenie wygłosi poseł Maria Nowak, Prawo tlerze. Powrócił do Katowic i rozgłośni po wojnie, i Sprawiedliwość. stając się autorem najpopularniejszej audycji na Ślą- sku. Zmarł w Katowicach w 1954 r., a jego pogrzeb był wielką manifestacją tysięcy słuchaczy regional- Poseł Maria Nowak: nego radia. Niedawno na rynku księgarskim ukazała się pu- Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Tę blikacja zatytułowana „Karlikowy dom”, wydana postać znałam od dziecka, w wielu śląskich domach przez Muzeum Historii Katowic, a przedstawiająca czytało się bowiem, czasem nawet całą rodziną, do- tego wybitnego Ślązaka. Na treść tej publikacji skła- skonałą książkę o tytule „Bery i bojki śląskie”, czyli dają się trzy teksty: historyka doktora Jacka Siebla zbiór legend, podań i dowcipów napisanych spolszczo- ną gwarą śląską. W tym samym języku można było pod tytułem „Karlik z Kocyndra”, samego Stanisła- słuchać w Radiu Katowice jeszcze w latach 50. niewa Ligonia „W małym domku”, który jest wspomnie- zwykle popularnej audycji „Radiowa czelodka”. Au- niem z jego lat dziecinnych, oraz tekst wnuka Ligo- torem zarówno książki, jak i programu był Stanisław nia, Andrzeja Sas-Jaworskiego, pod tytułem „Mój Ligoń. dziadek Karlik”. 27 lipca przypada 132. rocznica jego urodzin. Moja Kiedy patrzę na dokonania Stanisława Ligonia pamięć o nim jest szczególnie żywa także dlatego, że oczami Ślązaczki z początku XXI w., nie mogę oprzeć urodził się w jednej z dzielnic dzisiejszego Chorzowa, się reﬂeksji, że i dzisiaj wartości bliskie Ligoniowi, czyli mojego rodzinnego miasta. jego sposób działania, kreatywność, znalazłyby swo- Ród Ligoniów zapisał się trwale w historii Śląska. je miejsce w naszym życiu społeczno-politycznym. Protoplasta Juliusz był kowalem i poetą, jego syn Jan Wykształcony w Berlinie i Krakowie Ligoń po- maszynistą w kopalni, poetą i działaczem społecz- traﬁł docenić i pokochać swoją małą ojczyznę, Śląsk, nym. Stanisław kontynuował rodzinną tradycję uważając go za integralną część Polski. Cenił i sza- w sposób renesansowy. Był pisarzem, malarzem, ilu- nował swe życie rodzinne, rozumiejąc, że rodzina stratorem, działaczem kulturalnym i narodowym, jest ostoją i fundamentem społeczeństwa. (Dzwo- reżyserem, aktorem, a może przede wszystkim dzien- nek) Był niezwykle utalentowanym menedżerem nikarzem. kultury niezależnie od miejsca, w którym przeby- Po pierwszej wojnie światowej zaczął pisać i ryso- wał. Na prowincji, w Truskolasach koło Kłobucka wać w polityczno-satyrycznym piśmie „Kocynder”, założył dom ludowy, bibliotekę i teatr. W Katowi- podpisując się „Karlik”. Ten pseudonim na długo stał cach, stolicy regionu, był kierownikiem Śląskiego się jego drugim imieniem, artystycznym i publicy- Związku Teatrów Ludowych, prezesem Związku stycznym alter ego. Stanisław Ligoń był mistrzem Zawodowego Polskich Artystów Plastyków, dyrek- w posługiwaniu się niebezpieczną bronią w sprawach torem radia, działaczem Rady Muzealniczej przy politycznych i obyczajowych, miał bowiem dar humo- tworzącym się Muzeum Śląskim. rystycznego i satyrycznego widzenia świata, przy Odnoszę nieodparte wrażenie, że dziś taki Ligoń czym odznaczał się niemałą odwagą cywilną, opowia- bardzo by się Śląskowi przydał. Dziękuję bardzo. dając ryzykowne w trudnych czasach dowcipy. (Oklaski) 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 366 Oświadczenia poselskie

Wicemarszałek Marek Kuchciński: E. coli. Na posiedzenie zaproszono przedstawicieli trzech ministerstw. Wiceministrowie przyszli poin- Dziękuję, pani poseł. formować komisję o sytuacji, jaka miała miejsce, Teraz głos ma poseł Zbigniew Wojciechowski, Pol- związanej z embargiem i zakazem sprzedaży warzyw ska jest Najważniejsza. świeżych na rynek rosyjski. Członkowie komisji chcieli dowiedzieć się, poznać przyczyny wprowadzenia, utrzymywania embarga przez Federację Rosyj- Poseł Zbigniew Wojciechowski: ską, a szczególnie chodzi o działania kierowane w stronę Polski, chcieli spytać o to, dlaczego takim Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ramach krajom jak Dania, Holandia, Belgia, Hiszpania znie- oświadczenia poselskiego pragnę przekazać słowa siono embargo, a co było powodem utrzymywania solidarności i głębokiego współczucia dla rodzin ofiar tego embarga w przypadku Polski. bestialskiego mordu w Norwegii. W obliczu drama- Chciałem również zadać pytania dotyczące przy- tycznego zdarzenia, jakim był zamach bombowy gotowania wizyty wiceministra rolnictwa w Federa- w dzielnicy rządowej w Oslo i zastrzelenie tylu nie- cji Rosyjskiej, wielkości strat, jakie ponieśli polscy winnych i bezbronnych młodych ludzi na wyspie rolnicy w wyniku wprowadzenia embarga, czy wy- Utoya, pragnę złożyć najszczersze kondolencje rodzinom i bliskim ofiar tej niewyobrażalnej tragedii. Jako płat odszkodowań, jakie mają miejsce. Przede wszyst- poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej i członek Klu- kim chcieliśmy jednak dowiedzieć się o pewną kwe- bu Parlamentarnego Polska jest Najważniejsza wy- stię i naszą dyskusją przeciwdziałać takim sytuacjom, rażam również głębokie współczucie dla całego na- które były naganne. Chodzi tutaj o próbę przekony- rodu norweskiego. wania strony rosyjskiej i zniesienie embarga na pol- Dramat zawsze powiększa się, kiedy tak wiele skie warzywa. Chciałem się dowiedzieć także o wiel- osób ginie z ręki jednego człowieka, owładniętego kość reeksportu, która ponoć była główną przyczyną ideologią nienawiści i nietolerancji dla innych naro- blokady na polskie warzywa ze strony rosyjskiej. dów i religii, który w imię tej ideologii podnosi rękę I stała się, panie marszałku, Wysoka Izbo, rzecz na obywateli własnego kraju. niebywała. Po rozpoczęciu obrad przez przewodni- W obecnych czasach nie może być miejsca na wy- czącego komisji, nieudzieleniu głosu przedstawicie- stępowanie przeciwko wartości wolności, tolerancji lom rządu celem przekazania informacji, na wniosek i demokracji za pomocą brutalnej przemocy. Tak jak jednego z posłów koalicji zakończono posiedzenie Ko- powiedziałem, wygłaszając słowa solidarności z ro- misji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, gdyż embargo zosta- dzinami ofiar katastrofy statku „Bułgaria”, ta tra- ło zniesione, nie było powodu wsłuchiwać się w infor- gedia jest straszliwa również z tego powodu, że życie macje, jakie ministrowie poszczególnych resortów straciło wielu młodych ludzi, którzy mieli przed mieli komisji przekazać. sobą wielką i piękną przyszłość. Nie ma wtedy słów, Jestem posłem od 1993 r. i jeszcze nigdy nie zda- aby wyrazić ból i cierpienie, które ogarnia serca naj- rzyła się taka sytuacja, aby zostało zwołane posie- bliższych, kiedy w nicość obracają się ich marzenia dzenie jakiejkolwiek komisji i bez podania jakichkol- i plany. wiek przyczyn padł wniosek i komisja przestała funk- Przekazuję wyrazy solidarności i głębokiego du- cjonować. Można było zrobić inaczej. Prezydium ko- chowego wsparcia. Pamiętam w modlitwie o ofiarach misji czy sam przewodniczący mógł odwołać posie- zamachu terrorystycznego oraz o tych, którzy są po- dzenie komisji, nie zapraszać gości albo odwołać za- grążeni w smutku po stracie swoich bliskich. Dzięku- proszenia. ję bardzo. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam jednak wąt- pliwości, czy postąpiono zgodnie z regulaminem, Wicemarszałek Marek Kuchciński: a jeżeli nawet postąpiono zgodnie z regulaminem, to regulamin obrad powinien być tak dopracowany, Dziękuję panu posłowi. żeby takie sytuacje nie miały miejsca. Bo tym sposo- Głos ma poseł Romuald Ajchler, Sojusz Lewicy bem można zamknąć usta opozycji, a wtedy możemy Demokratycznej. nigdy nie dowiedzieć się o pewnych kwestiach. Ubo- lewam nad tym, że tak się stało. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Poseł Romuald Ajchler:

Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! We wtorek Wicemarszałek Marek Kuchciński: w bieżącym tygodniu miało odbyć się posiedzenie sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie Dziękuję, panie pośle. embarga wprowadzonego przez Federację Rosyjską Głos ma poseł Stefan Strzałkowski, Prawo i Spra- na świeże warzywa w wyniku wystąpienia bakterii wiedliwość. 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Oświadczenia poselskie 367

Poseł Stefan Strzałkowski: Pomorzanami a Branderburczykami. Prowadzącym spór po stronie świdwinian był Kristof von Polentzke, Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje syn kasztelana. Po stronie białogardzkiej przywódcą oświadczenie chciałbym poświęcić tradycyjnemu tur- był Karsten von Wapersnow. niejowi miast Białogardu i Świdwina, zwanemu „Bi- Annały głoszą, że ze strony białogardzkiej pozo- twą o krowę”. stało 300 mężczyzn na placu boju, a 100 mężczyzn „Bitwa o krowę” to tradycyjny turniej miast Bia- jako niewolników zabrano wraz z 50 wozami pełnymi łogardu i Świdwina, rozgrywany corocznie na pa- sprzętu wojennego do Świdwina. Niewolników wrzu- miątkę wydarzeń z 1469 r. Na początku chciałbym cono do wieży, którą zwano wówczas „Kieck in Pom- w kilku zdaniach przybliżyć historię i ideę tego tur- mern”. Niewolnicy nie byli w stanie uwolnić się nieju. Informacje zaczerpnięte zostały z monograﬁi i ponieśli śmierć głodową, a sztandary, które zabrano Białogardu oraz „Gazety Świdwińskiej”. białogardzianom, były wywieszone w kościele i uległy Otóż pewien chłop z Remmin przekazał innemu spaleniu w 1689 r. chłopu ze wsi białogardzkiej krowę na pastwisko, pod Dla przypomnienia potomnym burmistrzowie tak warunkiem że mieszkaniec Białogardu przetrzyma zwaśnionych onegdaj grodów organizują czasów przez zimę tę krowę u siebie. Na wiosnę 1469 r. onych warcholnych bezkrwawe obnowienie. W wilię mieszkaniec Remmin zażądał zwrotu swojej krowy, na podzamczu zapłonąć ma ognisko przedbitewne dla jednak otrzymał odmowę, na co kilku chłopów armujących się wojów, mieszczan i przychodźców. z Remmin z przyjaciółmi ze Świdwina pewnej nocy wzięli siłą. Mieszkaniec Pomorza wykorzystał sytu- W dniu sądnym, miast mieczów i włóczni, hońce ację i sprowadził sobie pewną liczbę krów z Remmin. a maszkarnicy obu grodów siłę i rozum swój zaprzę- Teraz uskarżali się mieszkańcy Remmin u Jakoba gając, turniej uczynią ku radowaniu się tak mężów von Polenz, który przekazał dalej skargę do Karstena i matron statecznych, jak i pospólstwa oraz gawiedzi. von Wapersnow, władcy zamku w Białogardzie. Ten Po igracach owych biesiada wielka wydana będzie, jednak wyrzucił oskarżycieli. Na rozkaz wójta biało- a pląsy i gody trwać będą do zaranka białego. gardzkiego bydło zostało zebrane i przypędzone do W latach 60. XX w. narodził się turniej miast Bia- Świdwina. Wściekły Karsten von Wapersnow zbudo- łogardu i Świdwina pod nazwą „Bitwa o krowę”. Im- wał duży stos, aby napaść na Świdwin. Jakob von preza nawiązuje do sporu o krowę między miastami Polenz przewidział sytuację. Pod wodzą rycerza Chri- z 1469 r. Każdego roku przedstawiciele obu miast stopha von Polenz naprzeciw wrogowi nadciągnęła walczą o trofeum – krowie rogi. Inicjatywa organiza- duża liczba rycerza, pachołków, mieszczan i chłopów. cji turnieju wypłynęła od instruktora Państwowego W Langenschen, borze między „Ziezenow” a Lengen, Domu Kultury Leona Zdanowicza ze Świdwina, doszło do bitwy, która dzięki działalności Christopha a pierwszy turniej odbył się w 1969 r., czyli dokładnie i jego rycerzy zakończyła się po 3 godzinach zwycię- 500 lat po historycznym wydarzeniu. Symboliczną stwem mieszkańców Świdwina. Informowano o 300 nagrodę stanowią pięknie (Dzwonek) spreparowane zabitych i 100 wziętych do niewoli, a także 100 za- krowie rogi oprawione na desce, które zdobią „kom- kładnikach, którzy zostali przewiezieni do Świdwina naty rycerskie” zwycięskiej drużyny, by znowu za rok 50 zdobytymi wozami. stać się celem zmagań. Konkurencje ustalane są Karsten von Wapersnow z biedą uciekł. Zamknię- przez obie drużyny zawsze od nowa. to więźniów w wąskiej wieży „Kieck in Pommern”. Panie marszałku, jeszcze sekundę. Kto nie opłacił okupu, temu z zimną krwią pozwolo- Większość z nich, takich jak: strzelanie z łuku, no umrzeć z głodu. Flaga mieszkańców Białogardu ścięcie toporem drewnianego niedźwiedzia, rzut oszcze- została powieszona w kościele, a w bramie kamiennej pem i toporem do celu, rozpalanie rozklepanym do duży żelazny pierścień miał być wykonany z obroży czerwoności drutem ogniska, nawiązuje do czasów na szyję woła, na którym miał przyjechać burmistrz średniowiecznych. Turniejowe spotkania odbywają Białogardu. W Świdwinie napisano pieśń zwycięstwa, się na przemian w Świdwinie i w Białogardzie. Każ- która Christopha von Polenz uświetnia, a mieszkań- ców Białogardu wyszydza. Karsten von Wapersnow da bitwa kończy się pokojową ucztą z wołowiną przy- poradził kobietom w Białogardzie, że muszą pocie- gotowaną przez białogardzian i piwem fundowanym szyć się po stracie swoich mężów i poślubić swoich przez świdwinian. parobków. „Bitwa o krowę” do dziś pozostaje jedną z najważ- Głoszono, że stało się to 15 lipca 1469 r. W pie- niejszych letnich imprez kulturalnych, a obecnie sta- śniach wyśpiewywano, że świdwińscy mieszczanie ła się całodniowym festynem dla mieszkańców miast. i rycerze odbyli zwycięską bitwę polową z białogar- Jest to najstarszy turniej miast rozgrywany w pół- dzianami na rozległym wrzosowisku. W świdwiń- nocnej Polsce. Pięć ostatnich „bitew” wygrał Biało- skich annałach jest utrwalony spór o zabranie krowy gard. Tegoroczna odbyła się w Białogardzie w dniu ze strony jednego gospodarza zamieszkałego w po- 12 czerwca. I tym razem zawodnicy z Białogardu wiecie białogardzkim. W rzeczywistości jednak pod- okazali się lepsi o 2 punkty, wygrywając 23:21. Bar- stawą walki były ciągłe niepokoje i zatargi między dzo dziękuję. (Oklaski) 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 368 Oświadczenia poselskie

Wicemarszałek Marek Kuchciński: aktorzy tego spektaklu. Dla nich fakty i dokumenty nie mają znaczenia, prawdą i tak jest to, co ustali się Dziękuję. i poda się do wierzenia i do wykonania, na przykład Ciekawe to. Bitwa o krowę, tak? absurdalny wniosek o Trybunał Stanu dla premiera (Poseł Stefan Strzałkowski: Jest to impreza finan- Jarosława Kaczyńskiego i ministra Zbigniewa Zio- sowana przez Unię.) bry. Czasem miało się wrażenie, że nieźle się bawią. Jeszcze Unia Europejska. To bardzo ciekawe. Ro- Można próbować obracać wszystko w żart, kpinę, zumiem, że Unia Europejska finansuje eventy, m.in. anegdotę, ale i tak nie ucieknie się od rzeczywistości, „Bitwę o krowę”. Dobrze. bo rzeczywistość niespodziewanie potrafi objawić się Proszę bardzo, poseł Aleksander Chłopek, Prawo z całym swym okrucieństwem, jak teraz w Oslo, i Sprawiedliwość. a wcześniej w Smoleńsku. Publicyści i politycy piszą komentarze, szukają przyczyn tego, co wydarzyło się Poseł Aleksander Chłopek: w Norwegii, przyczyn politycznych, narodowych, re- ligijnych – jak komu pasuje. A morderstwo jest po Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Żyjemy w złud- prostu morderstwem, jest złem, które narusza natu- nym przekonaniu, że ludzie, którzy nie mają skrupu- ralny ład świata, podważa sens europejskiej cywili- łów ukrywać przed nami prawdy o tragedii smoleń- zacji, neguje fundamentalne znaczenie dekalogu. skiej, powiedzą nam prawdę o dzisiejszym stanie Etycy od zawsze wskazywali, że zło zazwyczaj rodzi państwa, że są w ogóle zdolni do ujawniania prawdy, się z kłamstwa. Skąd wzięły się nikczemne czyny szczególnie tej trudnej prawdy. Parę dni temu wysłu- Ryszarda C. żałującego, że nie ma większej broni, by chałem prasowej konferencji prokuratury wojskowej skutecznie rozprawić się z sympatykami i członkami o ostatnich sekundach lotu TU-154 i uzyskałem, Prawa i Sprawiedliwości, z samym prezesem Jarosła- przyznam bez satysfakcji, potwierdzenie informacji, wem Kaczyńskim? Na to pytanie niech odpowie sobie która przecież znana była już od dawna, że na mniej większość polskich mediów. A czyż tragedia w Smo- więcej 2 sekundy przed zderzeniem z ziemią doszło leńsku nie jest naturalną konsekwencją wszystkich do uszkodzenia systemu zasilania – od dawna, czyli wcześniejszych działań i kłamstw wymierzonych dokładnie od 7 maja 2010 r., kiedy to odczytane zo- w dobre imię prezydenta dziś śp. prof. Lecha Kaczyń- stały zapisy rejestratora potwierdzające obezwład- skiego? Nie uczyniono nawet tego, by zabezpieczyć nienie samolotu na wysokości około 15 m. Tę infor- rosyjskie lotnisko, posiadając pełną wiedzę, że takie mację ukrywano przed nami ponad rok. Dlaczego? zabezpieczenia miał wcześniej lot premiera Tuska, Pytanie „dlaczego” pojawia się niemal przy każ- dym fakcie dotyczącym tamtych dramatycznych wy- bo jego lądowanie skoordynowano w czasie z lądowa- darzeń. Dlaczego nie mamy oryginalnych czarnych niem premiera Putina, oczywiście na znakomicie skrzynek? Dlaczego nie mamy wraku? Dlaczego nie w tym celu przygotowanym lotnisku. Ale i ten fakt mamy autentycznych sekcji zwłok? Od pierwszych ukrywa się przed społeczeństwem. chwil, od świadomie sfałszowanej godziny katastrofy Jednym wielkim kłamstwem jest polityka miłości – pamiętamy obowiązującą przez kilka tygodni godzi- Tuska. W imię tej polityki zamiata się pod dywan nę 8:56 – wszystko, co dotyczyło tamtych tragicznych afery hazardową i stoczniową; udaje się, że nie widzi wydarzeń, poddane zostało terrorowi kłamstwa. się, jak przez granicę polsko-ukraińską przemyca się Czy możemy czegoś innego się spodziewać po ra- spirytus, na którym to procederze Skarb Państwa porcie Millera? Wątpię. Nawet dziś nie jestem pewien, traci (Dzwonek) miliardy złotych; trzyma się na sta- czy pojawi się ten raport jutro, skoro od stycznia ko- nowisku nieudaczników, ministrów nieradzących lejne terminy przesuwano bez specjalnych skrupu- sobie z budową autostrad i stadionów; honoruje się łów. A jeżeli się już pojawi, bo innego wyjścia, zdaje w swojej partii polityków wypowiadających słowa się, nie mieć pan minister, to dominantą, jak słyszy- nacechowane wyjątkową nienawiścią i agresją. Pod- my, będzie oczywiście informacja o winie polskich czas swojej kadencji zaliczyło się jedyny w ostatnich pilotów. Tak bowiem ustalono już w kilka chwil po 20 latach przypadek politycznego morderstwa, a poza tragedii i taką wykładnię od wczoraj przekazują tym „nic na działkach się nie dzieje”, mamy pokój światu papierowe media Federacji Rosyjskiej. „Kom- i spokój. somolskaja Prawda” pisze: „Polska wina” „Moskiew- Panie marszałku, jeszcze chwilę. skije Nowosti”: „Winę ponosi polska strona”. Jakby już znały główne tezy raportu Millera. Od czterech lat żyjemy w wirtualnej rzeczywisto- Jest zupełnie tak samo jak z niedawnym finałem ści raportów Millera, Kalisza, Rostowskiego – ot, pań- Komisji Śledczej w sprawie samobójstwa pani Barba- stwo Tuska. Prawdy możemy czasem dowiedzieć się ry Blidy. Ponad 3 lata zmarnowanego czasu, zmar- jeszcze od jedynej niezależnej instytucji, czyli od NIK. nowanego, bo winnych ustalono już na początku. Na razie jedynej, bo wierzymy, że po wyborach Przewodniczący komisji zafundował nam w ostatnich wszystko się zmieni. Przecież kłamstwo, jak mówi dniach odpychające w swym zakłamaniu widowisko. nasze polskie przysłowie, ma krótkie nogi, nawet je- Tak jak wyjątkowo mało sympatyczni byli niektórzy śli są to nogi piłkarzy. Dziękuję. (Oklaski) 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Oświadczenia poselskie 369

Wicemarszałek Marek Kuchciński: Przez szeroką działalność organizacyjną partie ludowe w znacznym stopniu przyczyniły się do wzro- Dziękuję panu posłowi. stu świadomości narodowej, społecznej i politycznej Głos ma poseł Stanisław Kalemba, Polskie Stron- Polaków. Ludowcy z wielką determinacją realizowa- nictwo Ludowe. li trzy zasady sformułowane przez trzykrotnego premiera Wincentego Witosa: „Pierwsza i najważniejsza to utrzymanie niepodległości państwa i jego potęgi. Poseł Stanisław Kalemba: Druga to staranie się o wprowadzenie w całej pełni w życie demokratycznego ustroju naszego państwa. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To oświadczenie Trzecia to stała i trwała ochrona praw obywatelskich wygłaszam dla uczczenia 116 lat funkcjonowania i swoich ludowych interesów”. polskiego ruchu ludowego. Dokładnie 28 lipca 1895 r., Dla ruchu ludowego najwyższym dobrem narodu równo 116 lat temu, w gmachu „Sokoła” w Rzeszowie polskiego zawsze była wolna, suwerenna i demokra- powstało Stronnictwo Ludowe. Jestem dumny z tego, tyczna Polska. Wielki był wkład działaczy i ugrupo- że jako syn chłopa wielkopolskiego, powstańca wiel- wań ludowych w roku 1920, kiedy i chłopi, i Rząd kopolskiego, uczestnika Bitwy Warszawskiej 1920 r., Obrony Narodowej, kierowany przez Wincentego Wi- żołnierza armii „Poznań” podczas II wojny świato- tosa, przyczynili się do obrony państwowości odro- wej, obecnie poseł na Sejm RP, członek klubu parla- dzonej Polski, zagrożonej rewolucją i najazdem bol- mentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mogę szewickim. być aktywnym uczestnikiem polskiego dziedzictwa Chlubą polskiego parlamentaryzmu był polityk narodowego. ludowy, marszałek Sejmu w latach 1922–1928, Maciej Polskie Stronnictwo Ludowe działające w okresie Rataj. To on dwukrotnie ratował Polskę od wojny tych 116 lat funkcjonowania polskiego ruchu ludowe- domowej – raz po śmierci Gabriela Narutowicza, dru- go dzisiaj jest jednym z czterech głównych ugrupo- gi raz po przewrocie majowym Józefa Piłsudskiego wań politycznych w Polsce, jedynym, które ma tak w 1926 r. piękną kartę historii i dorobku dla Polski. Warto W okresie międzywojennym ruch ludowy był głównym obrońcą polskiej demokracji. Powstałe podkreślić, że 116 lat to także te ostatnie ponad w marcu 1931 r. w wyniku zjednoczenia stronnictw 20 lat tak dynamicznych i głębokich zmian ustrojo- chłopskich Stronnictwo Ludowe było jednym z głów- wych, politycznych, gospodarczych, społecznych i cy- nych reprezentantów interesów wsi. Było też najlicz- wilizacyjnych. Polskie Stronnictwo Ludowe jest niejszą opozycyjną partią polityczną, która w sierp- wyjątkowym podmiotem politycznym, który w swej niu 1937 r. wystąpiła przeciwko łamaniu praw oby- idei, treści i formie funkcjonuje przez tak długi watelskich i demokratycznych przez rządy sanacji okres. Polski ruch ludowy jest rdzennie polskim ru- w wielkim strajku chłopskim. chem politycznym, który wyrósł i ukształtował się W czasie drugiej wojny światowej ruch ludowy był na ziemiach polskich i w Polsce. To jedna z najstar- współtwórcą i jednym z głównych ﬁlarów Polskiego szych formacji politycznych w Europie, która była Państwa Podziemnego. Po tragicznej śmierci genera- ważną częścią składową procesu historycznego. ła Władysława Sikorskiego Stanisław Mikołajczyk... Ruch ludowy był jednym z trzech wielkich obozów (Dzwonek) politycznych, obok narodowego i socjalistycznego, Jeśli pan marszałek pozwoli, zaraz dokończę. które wywarły największy wpływ na losy państwa ...był premierem rządu polskiego w Londynie. i narodu w XX w. W podziemiu ludowcy stworzyli silną konspiracyjną Dnia 28 lipca 1895 r. w gmachu Sokoła w Rzeszo- partię Stronnictwo Ludowe „Roch” oraz powoli wła- wie powstało Stronnictwo Ludowe, pierwsza na zie- sną organizację zbrojną – Bataliony Chłopskie, liczą- miach polskich polityczna reprezentacja chłopów. cą około 157 tys. żołnierzy, drugą siłę państwa pod- Miała ona za cel poprowadzić chłopów do uobywatel- ziemnego z legendarnym przywódcą generałem Fran- nienia, do wolności narodowej i równości społecznej. ciszkiem Kamińskim. W 1946 r. uchwalony zostaje W ten sposób rozpoczął się nowy etap dla chłopów, program Polskiego Stronnictwa Ludowego z preze- wsi i Polski. sem Stanisławem Mikołajczykiem. To stronnictwo Polski ruch ludowy zawsze manifestował swój na- było ogólnonarodowe, liczyło ponad 1 mln członków rodowy charakter. Od zarania i dzisiaj odwołuje się i cieszyło się ponad 80-procentowym poparciem. PSL do tradycji niepodległościowych, narodowych i chrze- w owym czasie był polską „Solidarnością”, i narodo- ścijańskich. Ruch ludowy to nie tylko partia politycz- wą, i patriotyczną, ugrupowaniem politycznym, któ- na, ale znaczący ruch społeczny, organizacje społecz- re podjęło walkę o suwerenność państwa i wprowa- ne, gospodarcze, kulturalne i oświatowe, które orien- dzenie ustroju demokratycznego. Stanisław Mikołaj- towały się politycznie na system wartości reprezen- czyk był przywódcą całej demokratycznej opozycji towany przez ludowców. To kółka rolnicze, spółdziel- i z nim Polacy wiązali swoje nadzieje. czość, straże ogniowe, chóry amatorskie, zespoły W wyniku represji komunistycznych dziesiątki artystyczne, teatry ludowe, Związek Młodzieży Wiej- tysięcy chłopów i działaczy zamknięto w więzieniach, skiej, uniwersytety ludowe, szkolnictwo rolnicze. a bojówki UB, SB, PPR wymordowały około 170 naj- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. 370 Oświadczenia poselskie

Poseł Stanisław Kalemba i Senatu i między innymi do parlamentarzystów z Podkarpacia. Napisał w nim również o propozycji bardziej oddanych ludowców. W wyniku represji ko- rozwiązania tego problemu komunikacyjnego, pole- munistycznych PSL Stanisława Mikołajczyka zosta- gającej na wybudowaniu łącznika z autostrady do ło rozbite i w 1947 r. zakończyło samodzielny byt drogi krajowej nr 4, zgodnie z zapisami „Planu zago- polityczny i organizacyjny. spodarowania przestrzennego województwa podkar- Zakończę, przywołując treść tablicy odsłoniętej packiego” oraz „Studium uwarunkowań i kierunków w katedrze warszawskiej przez kardynała Stefana zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Wyszyńskiego, Prymasa Tysiąclecia, 28 grudnia Sędziszów Małopolski” z 2002 r. Rozwiązanie to prze- 1975 r., na której są zapisane piękne treści z działal- widuje bezkolizyjną lokalizację łącznika poza tere- ności Wincentego Witosa. Oto słowa zapisane na tej nem zabudowanym. Uchroni to miasto przed parali- tablicy: Potęgi państwa i jego przyszłości nie zabez- żem komunikacyjnym oraz niezadowoleniem i prote- pieczy żaden choćby największy geniusz – uczynić to stami lokalnej społeczności. Samorządy lokalne pod- może cały świadomy swych praw i obowiązków Na- jęły już stosowne decyzje w postaci przystąpienia ród. Dziękuję za uwagę. Dziękuję za cierpliwość, pa- przez gminę Sędziszów Małopolski i gminę Ropczyce nie marszałku. do opracowania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w którym zabezpieczone będą niezbędne tereny pod łącznik autostradowy. Wicemarszałek Marek Kuchciński: Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Podejmując strategiczne decyzje o budowie potrzebnych auto- Dziękuję bardzo, panie pośle. strad w Polsce, w tym autostrady A4 biegnącej przez Zachęcam również do przedstawienia dziejów Pol- Podkarpacie, należy brać pod uwagę rozsądne, prze- skiego Stronnictwa Ludowego po 1947 r. To rzeczy- myślane decyzje samorządów, które najlepiej znają wiście ważne, ale to ważne wydarzenia. lokalne problemy i sposoby ich rozwiązania. Dlatego (Poseł Stanisław Kalemba: Będzie też oświadcze- z trybuny sejmowej kieruję prośbę w imieniu pana nie na ten temat.) burmistrza Sędziszowa Małopolskiego do ministra Proszę bardzo, poseł Andrzej Szlachta, Prawo infrastruktury o przeanalizowanie powyższych pro- i Sprawiedliwość. pozycji i włączenie ich przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad do swoich planów, opracowanie projektu budowlanego, a w perspektywie Poseł Andrzej Szlachta: najbliższych lat budowę przedmiotowego łącznika. Bardzo dziękuję. (Oklaski) Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Swoje oświad- czenie poselskie adresuję do ministra infrastruktury w sprawie łącznika autostrady A4 z drogą krajo- Wicemarszałek Marek Kuchciński: wą E40. Aktualnie realizowana jest na Podkarpaciu budo- Dziękuje panu posłowi. wa autostrady A4, której fragment zlokalizowany jest Głos zabierze pan poseł Marek Kwitek, Prawo i Spra- na terenie powiatu ropczycko-sędziszowskiego, a zjazd wiedliwość. w miejscowości Borek Wielki w gminie Sędziszów Małopolski. Projekt układu komunikacyjnego stano- wiącego połączenie autostrady A4 z drogą krajową Poseł Marek Kwitek: E40 zakłada włączenie zjazdu do drogi powiatowej nr 1225R na odcinku Kamionka – Sędziszów Mało- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę wygłosić polski, a następnie ulicami powiatowymi i miejskimi. oświadczenie o kolejnej tragedii, jaka dotknęła moje Trasa tego układu komunikacyjnego przebiega mię- miasto. dzy innymi przez przejazd kolejowy zlokalizowany W dniu 26 lipca 2011 r. przeszła nad Sandomie- w ciągu ul. Borkowskiej i Partyzantów w mieście Sę- rzem ogromna nawałnica. Nastąpiło oberwanie dziszów Małopolski. Według planów przejazd ten chmury. Koszmar mieszkańców rozpoczął się po zostanie zlikwidowany i zastąpiony zaprojektowa- godz. 20 i trwał przez 3 godziny, podczas których na nym w sąsiedztwie wiaduktem w ciągu ul. Partyzan- 1m2 spadło 140 l wody. Ten intensywny opad deszczu tów. Ta inwestycja będzie realizowana w ramach przekroczył dwa razy średnią miesiąca lipca i dopro- modernizacji infrastruktury kolejowej. wadził do ogromnych podtopień. Ulice Sandomierza Wybudowanie autostrady A4 spowoduje paradok- zamieniły się w rwące potoki i wielkie rozlewiska. salnie zwiększenie ruchu kołowego na terenie Sędzi- Woda, której nie zbierały studzienki i rowy meliora- szowa w wyniku skierowania ruchu z autostrady na cyjne, wdzierała się wszędzie, doprowadzając do za- drogi powiatowe i gminne. Burmistrz Sędziszowa, lania blisko 250 domów i posesji. Kataklizm dotknął pan Kazimierz Kiełb, skierował pismo do Generalnej zarówno lewobrzeżną, jak i prawobrzeżną część mia- Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w omawianej sta. Nastąpiły również groźne osuwiska na Starym sprawie, a jego kopie skierował do marszałków Sejmu Mieście, gdzie osunęła się skarpa w pobliżu zabytko- 97. posiedzenie Sejmu w dniu 28 lipca 2011 r. Oświadczenia poselskie 371

Poseł Marek Kwitek pełniają obrazu nieszczęścia, jakie ma miejsce w Sandomierzu i w sąsiednich gminach. wych budynków Collegium Gostomianum i Domu Mieszkańcy mają żal do rządu, władz samorządo- Długosza, oraz na Wzgórzu Zamkowym i Podwalu wych, że nie została odbudowana infrastruktura Górnym. Zdewastowaniu uległy także przepiękne melioracyjna, nie udrożniono kanalizacji, że nie pomniki przyrody: wąwozy Salve Regina i Piszczele. otrzymali powiadomień SMS o zagrożeniu podtopie- Uszkodzonych zostało wiele ulic, chodników, sklepów, niami, że nie zadział system informacji o nadchodzą- firm, placów szkolnych, samochodów, drzew i krze- cej nawałnicy. Są także zniecierpliwieni zbyt wolnym wów. Największe zniszczenia nastąpiły na ulicy Kra- wypompowywaniem wody ze swoich posesji. Mają kowskiej i Trześniowskiej, gdzie poziom wody osią- poważne obawy, czy jest wystarczająca ilość pomp, gnął prawie półtora metra. Zalane zostały osiedla gdyż grozi to zwiększeniem i tak ogromnych strat. mieszkaniowe w prawobrzeżnym Sandomierzu. Za- Obecnie ważne jest szybkie i skuteczne działanie grożona była również huta szkła. Zwołano posiedze- służb, dobra informacja oraz realna pomoc finansowa nie Powiatowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego, państwa i samorządu w usuwaniu skutków klęski który natychmiast przystąpił do działania. Do pomo- żywiołowej, o którą powinien natychmiast wystąpić cy mieszkańcom przybyło kilkadziesiąt zastępów wojewoda świętokrzyski. Sandomierz znów musi straży pożarnej, która rozpoczęła wypompowywanie zmierzyć się z przeciwnościami losu i podjąć odbudo- wody. Policja zabezpieczała miejsca zagrożone, zwłasz- cza odcinki dróg wyłączone z ruchu. wę, co nie raz w swojej bogatej historii czynił, ale Nawałnica dotknęła również gminy Samborzec, zawsze dźwigał się z upadku. Dwikozy i Wilczyce, gdzie podtopieniu uległo ponad Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako poseł tej 150 budynków, zalanych zostało wiele upraw rol- ziemi zwracam się z gorącym apelem do rządu o pod- nych, nastąpiły uszkodzenia dróg i chodników. jęcie skutecznych działań i udzielenie realnej pomocy Ogromne straty, jakie wystąpiły w wyniku nawał- wszystkim poszkodowanym, odbudowę infrastruk- nicy, są obecnie trudne do oszacowania. Tragiczne tury drogowej oraz przeznaczenie środków finanso- jest to, że ten straszliwy kataklizm dotknął ludzi, wych na zabezpieczenie skarpy staromiejskiej, na którzy tak mocno ucierpieli w wyniku ubiegłorocz- której znajduje się tak wiele cennych zabytków. San- nej powodzi. Część mieszkańców jeszcze nie zdąży- domierz i mieszkający tam ludzie, którzy w ostatnim ła otrząsnąć się z traumy, jaką przeżyli w 2010 r. Nie czasie przeżywają dramatyczne chwile, zasługują na wszystkie domy zostały odbudowane i wyremonto- szczególną pomoc i opiekę państwa polskiego. Dzię- wane, gdyż zabrakło środków finansowych. Pomoc kuję bardzo. (Oklaski) państwa nie mogła zrekompensować strat, które nastąpiły w wyniku powodzi, gdzie ludzie utracili dorobek całego życia, a teraz dramat znowu się po- Wicemarszałek Marek Kuchciński: wtórzył i dotknęła ich kolejna tragedia. Sandomie- rzanie i mieszkańcy gmin powiatu sandomierskiego Dziękuję panu posłowi. z niepokojem patrzą w niebo i obserwują stan wody Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie*). w Wiśle, gdyż obawiają się następnej powodzi, która Zarządzam przerwę w posiedzeniu do 29 lipca byłaby dramatem nie do przeżycia. Mają świado- 2011 r. do godz. 9. mość, że stan zabezpieczenia przeciwpowodziowego jest gorszy niż w 2010 r., a wykonane prace są dale- *) Teksty wystąpień niewygłoszonych – w za- ce niewystarczające. Rozpacz, frustracja i gniew do- łączniku nr 1.

(Przerwa w posiedzeniu o godz. 00 min 04) Załącznik nr 1

Teksty wystąpień niewygłoszonych

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Obserwujemy stały choć powolny wzrost wielko- Wsi oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Po- ści gospodarstw. To jest pozytywna tendencja. Jed- lityki Regionalnej o poselskim projekcie usta- nak nadal średnia wielkość gospodarstwa rolnego wy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie w Polsce, składającego wniosek o przyznanie płatno- gruntów ści to 10,5 ha (a w województwie małopolskim czy – punkt 28. porządku dziennego świętokrzyskim nawet połowa z tego). Jest wiele kil- kuhektarowych gospodarstw rolnych mających grunty rozproszone w kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu Poseł Wojciech Sokołowski (Klub Parlamen- kawałkach, często bez dróg dojazdowych. Bardzo tarny Platforma Obywatelska) trudno jest efektywnie gospodarować w takich wa- runkach. Scalenie gruntów może podnieść efektyw- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sej- ność gospodarowania nawet o 25%. mie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Wysoka Izbo! Jeśli zależy nam na podniesieniu Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko siły ekonomicznej gospodarstw, czyli tzw. ESU wskaź- wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy nika, który służy do porównywania gospodarstw o scalaniu i wymianie gruntów. rolnych w Unii Europejskiej, jeśli zależy nam na po- Jednym z ważnych obowiązków państwa w rol- prawie warunków gospodarowania również wobec nictwie jest tworzenie warunków do poprawy gospo- innych państw unijnych, to skorzystajmy z możliwo- darowania, w tym do poprawy gospodarowania w pro- ści, jakie daje nam ta nowelizacja. dukcji roślinnej. Czynnikiem, który bardzo istotnie Projekt ustawy o scalaniu i wymianie gruntów wpływa na te warunki, jest prawidłowy rozłóg ziemi obejmuje także zagospodarowanie poscaleniowe, czy- w gospodarstwie. Rozłóg, czyli odległość pól od cen- li dostosowanie istniejącej infrastruktury, tj. dróg trum gospodarstwa, kształt tych pól uprawnych oraz dojazdowych, meliorację, likwidację zbędnych miedz rozczłonkowanie. Idealny rozłóg to pole w kształcie itp. Jest to ważne, bowiem wymiana gruntów jest zbliżonym do kwadratu z siedzibą gospodarstwa po- pełnym scaleniem dopiero po dostosowaniu starej środku. Jednak takie sytuacje prawie się nie zdarza- infrastruktury do nowej sytuacji. Projekt ustawy ją. Większość gospodarstw rolnych ma pola rozrzu- określa również obowiązki starosty przy przeprowa- cone w terenie często na przemian z polami sąsiadów. dzaniu prac scaleniowych oraz sposób ﬁnansowania Sytuację tę można zmienić i poprawić przez sąsiedz- tych zadań. Obawy, że koszt prowadzenia prac sca- ką wymianę gruntów prowadzącą do scalenia gospo- leniowych i poscaleniowych, w tym podatek VAT, darstw. Proces scalania jest zadaniem rządowym może nadmiernie obciążyć budżet państwa, są nie- wykonywanym przez starostów powiatowych. W bu- uzasadnione. Wykorzystanie tych środków jest limi- dżecie państwa są na ten cel przewidziane odpowied- towane, a wojewodowie nie mogą przekroczyć przynie środki. Niestety są duże opóźnienia w wykonaniu znawanych im na ten cel kwot z budżetu. ustawy o scalaniu gruntów z dnia 26 marca 1982 r. Wysoki Sejmie! Ostatnimi czasy mamy do czynie- (Dz. U. z 2003 r.). nia ze znacznym spadkiem liczby przeprowadzanych Omawiana obecnie nowelizacja ustawy ma na scaleń. Wykorzystanie środków przeznaczonych na celu poprawę tej sytuacji. Proponuje ona zmiany, któ- ten cel jest niezadowalające. Regulacje zawarte w pro- re będą korzystne dla polskiego rolnictwa, dla pol- jekcie ustawy mają poprawić tę sytuację. Tego ocze- skich rolników. kuje polskie rolnictwo. Dlatego Klub Parlamentarny 2

PO popiera ten projekt. Będziemy głosować za przy- nansów publicznych skutecznie służył eliminowaniu jęciem ustawy. Dziękuję państwu. niezgodnych z prawem zachowań w zakresie gospodarowania środkami publicznymi, wynika z koniecz- ności: poprawy skuteczności i sprawności egzekwo- Sprawozdanie Komisji Finansów Publicz- wania odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny nych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rzą- finansów publicznych, usprawnienia postępowania dowym projekcie ustawy o ratyfikacji Protoko- w sprawach o naruszenie tej dyscypliny, usprawnie- łu między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej nia działania organów orzekających w sprawach o na- a Rządem Malty o zmianie Umowy między Rzą- ruszenie dyscypliny finansów publicznych, racjona- dem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Mal- lizacji kosztów dochodzenia odpowiedzialności za ty w sprawie unikania podwójnego opodatko- ten czyn przez zmniejszenie liczby komisji orzekają- wania i zapobiegania uchylaniu się od opodat- cych, wzmocnienia zapobiegawczej i dyscyplinującej kowania w zakresie podatków od dochodu, roli postępowania w tych sprawach w sferze finansów sporządzonej w La Valetta dnia 7 stycznia 1994 r., publicznych i wreszcie uporządkowania regulacji podpisanego w Warszawie dnia 6 kwietnia oraz zwiększenia precyzji niektórych przepisów. 2011 r. W imieniu klubu parlamentarnego chcę oświad- – punkt 32. porządku dziennego czyć, że podzielamy pogląd, iż osiągnięcie zakładane- go celu wymaga po pierwsze, poszerzenia zakresu Poseł Mirosław Pawlak (Klub Poselski Pol- podmiotowego osób objętych odpowiedzialnością za skiego Stronnictwa Ludowego) naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Propo- nuje się zatem rozszerzenie kręgu osób wykonują- W jakim przedziale czasowym od podpisania umo- cych czynności przewidziane w przepisach o zamó- wy rząd polski zorientował się, że zawarte w niej wieniach publicznych, które to osoby mogą ponosić przepisy, tzw. tax sparing, są niekorzystne dla inte- odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny fi- resów Polski? nansów publicznych. Krąg ten obejmie także osoby Jak można by usytuować procentowo Polskę jako inne niż pracownicy, którym zamawiający powierzył partnera handlowego Malty? przygotowanie i przeprowadzenie postępowania o udzie- Proszę o skonkretyzowanie, przytoczenie w tym lenie zamówienia, działające jako pełnomocnicy za- miejscu konkretnych efektów współpracy obu krajów mawiającego. Odrębnie reguluje się też zakres pod- w zakresie współpracy inwestycyjno-kapitałowej. miotowy odpowiedzialności związanej z realizacją programów i projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej Pierwsze czytanie rządowego projektu usta- oraz niepodlegających zwrotowi środków z pomocy wy o zmianie ustawy o odpowiedzialności za udzielanej przez państwa członkowskie Europejskie- naruszenie dyscypliny finansów publicznych go Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), a tak- oraz niektórych innych ustaw że innych środków pochodzących ze źródeł zagra- – punkt 35. porządku dziennego nicznych, niepodlegających zwrotowi. Odpowiedzialność na poziomie instytucji zaanga- Poseł Janusz Cichoń (Klub Parlamentarny żowanych we wdrażanie programów (tj. w zakresie Platforma Obywatelska) przyznawania środków zagranicznych, ich przekazywania, rozliczania itp.) będzie związana z realizacją Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! tychże przez podmioty pełniące funkcje instytu- Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić opinię KP cji zarządzających, pośredniczących i wdrażają- PO do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy cych, a także Bank Gospodarstwa Krajowego oraz o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finan- inne podmioty funkcjonujące w systemie wdrażania sów publicznych oraz niektórych innych ustaw. Zmia- funduszy strukturalnych, którym na mocy ustawy ny te dotyczą ustawy o regionalnych izbach obra- albo w drodze porozumienia, umowy lub odrębnego chunkowych, ustawy o NIK, ustawy o działach ad- upoważnienia powierzono obowiązki związane z re- ministracji rządowej, ustawy Prawo zamówień pu- alizacją programów. blicznych oraz ustawy o finansach publicznych. Po drugie, osiągnięcie zakładanego celu wymaga Dotychczasowe rozwiązania zapisane w ustawie dostosowania katalogu naruszeń dyscypliny finan- z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za na- sów publicznych tak, aby tworzył on spójny system ruszenie dyscypliny finansów publicznych budziły penalizujący działania sprzeczne z podstawowymi spore problemy interpretacyjne, nie w pełni gwa- zasadami gospodarowania środkami publicznymi. rantowały należyte przeprowadzenie postępowania, Proponowane rozszerzenie zakresu odpowiedzialno- a w rezultacie ukaranie osób odpowiedzialnych za ści zdyscyplinuje też kierowników jednostek sektora naruszenie tej dyscypliny w sposób adekwatny do finansów publicznych do dopełniania obowiązków popełnionego czynu. w zakresie ustanawiania procedur pozwalających Potrzeba zmiany przepisów ustawy, tak aby sys- ustalić w sposób niebudzący wątpliwości zakres tem odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny fi- obowiązków pracowników jednostek tego sektora 3 i ich upoważnienia do dokonywania czynności. Zmiany proponowane w art. 34 ustawy polegają Podejmowanie czynności przez nieupoważnio- na usunięciu przykładowych przesłanek wymierze- nych pracowników powoduje w praktyce także pro- nia kary zakazu pełnienia funkcji związanych z dys- blemy w egzekwowaniu odpowiedzialności za naru- ponowaniem środkami publicznymi. Katalog tych szenie dyscypliny finansów publicznych. Z praktyki przesłanek nie spełniał swojej funkcji, jaką miała być orzeczniczej wynika, że w takich sytuacjach komisje pomoc w interpretacji pojęcia: rażące naruszenie dys- orzekające uniewinniały osoby, które nie miały for- cypliny finansów publicznych. Wydaje się, iż słowo malnie powierzonych zadań lub czynności, nie przy- „rażące” w znaczeniu, zgodnie ze słownikiem języka pisując także winy kierownikowi jednostki z tytułu polskiego: rzucające się w oczy, bardzo duże, oczywi- odpowiedzialności za całość gospodarki finansowej, ste, nie wymaga dodatkowego definiowania przez bowiem nie był on bezpośrednim sprawcą czynu. Pro- użycie pojęć: znaczący, znaczny, uporczywy, naganny. pozycja ta oznacza, że w sytuacji, gdy odpowiedzial- Ponadto sprecyzowano, że oba ustępy tego artykułu ności nie będzie ponosiła osoba, która nie posiadając regulują niezależne przesłanki do ukarania omawia- upoważnienia, bezpośrednio wykonywała czynności ną karą. naruszające dyscyplinę finansów publicznych, odpo- W art. 35 ustawy uzupełniono regulację o wytycz- wiedzialność będzie samodzielnie ponosił kierownik ne do wymiaru kary pieniężnej i kary nagany, wska- jednostki, jeżeli zostanie udowodnione, iż nie dopeł- zując jako podstawową przesłankę ich wymierzenia nił obowiązków w zakresie kontroli zarządczej, co znaczny stopień szkodliwości dla finansów publicz- przyczyniło się do niezgodnego z prawem działania nych. Dodatkowe okoliczności (obejmujące określone pracowników bez upoważnienia. skutki naruszenia) stanowić będą obligatoryjną prze- Po trzecie, ważnym obszarem jest zmodyfikowa- słankę wyboru spośród tych kar kary pieniężnej. nie wymiaru kar oraz ograniczenie stosowania in- Zmodyfikowano także wytyczną do wymiaru kary stytucji odstąpienia od wymierzenia kary. Obecnie upomnienia w związku z rezygnacją z rozróżnienia dolna granica kary pieniężnej, określona w art. 31 umyślności i nieumyślności naruszenia dyscypliny ust. 2 ustawy, jest stosunkowo wysoka i wynosi jed- finansów publicznych. Dotychczasowy przepis oce- nokrotność miesięcznego wynagrodzenia obwinione- niany był także jako ograniczający zasadę swobody go w roku, w którym doszło do naruszenia dyscypli- uznania organu orzekającego przy wymiarze kary. ny finansów, obliczonej jak za czas urlopu wypoczyn- Przyjmowano bowiem, że w każdym przypadku, gdy kowego. Proponuje się obniżenie dolnej granicy wy- naruszenie było popełnione nieumyślnie, niezależnie sokości kary pieniężnej i określenie jej na poziomie od pozostałych okoliczności, które mogły wpływać na kwoty odpowiadającej 1/4 wynagrodzenia miesięcz- wymiar kary, komisja mogła co najwyżej wymierzyć nego obwinionego (analogiczną zmianę proponuje się karę upomnienia. Zaproponowane brzmienie art. 35 w art. 31 ust. 3 ustawy). Znacząca dla obwinionego ust. 2 ustawy powinno wyeliminować tego rodzaju wysokość dolnej granicy kary pieniężnej jest bowiem ograniczenie, tj. stanowić wytyczną do wymiaru kary jedną z przyczyn, dla których komisje orzekające upomnienia, ale równocześnie nie eliminować stoso- rzadko ją wymierzają, oceniając, że byłaby ona zbyt wania ogólnych zasad wymiaru kary określonych dolegliwa w stosunku do popełnionego naruszenia. w art. 33 ustawy. Powyższa zmiana uelastyczni, a także zracjonalizuje Analiza stosowania art. 36 ust. l ustawy wskazu- karanie osób spoza sektora finansów publicznych, dla je na bardzo częste stosowanie przez organy orzeka- których inne kary oprócz pieniężnej mogą nie być jące instytucji odstąpienia od wymierzenia kary. dolegliwe, co może prowadzić do nieosiągnięcia celu W celu zaostrzenia wymiaru kar za naruszenie dys- jej wymierzenia. cypliny finansów publicznych proponuje się dodatko- Proponuje się modyfikację ogólnych zasad wymia- we ograniczenia stosowania tej instytucji. Wyelimi- ru kary określonych w art. 33 ustawy. Wymierzając nują one możliwość niewymierzenia kary w przypad- karę za naruszenia wywołujące skutki finansowe, kach najwyższej szkodliwości dla finansów publicz- organ orzekający powinien uwzględniać również re- nych, a także w sytuacji niezrekompensowania lację między skutkiem naruszenia w wymiarze fi- uszczuplenia środków publicznych. nansowym a kwotą wydatków (kosztów) określoną Osiągnięcie zamierzonego celu wymagało rów- w rocznym planie finansowym jednostki sektora fi- nież: utworzenia komisji właściwych dla kilku resor- nansów publicznych, a w przypadku podmiotów nie- tów (zmniejszenie liczby komisji orzekających), zmia- zaliczanych do tego sektora – wielkością środków ny sposobu wynagradzania osób pełniących funkcje publicznych przekazanych w danym roku budżeto- w organach właściwych w sprawach o naruszenie wym do dyspozycji lub do wykorzystania. Powyższa dyscypliny finansów publicznych, zwiększenia przej- wytyczna odzwierciedla potencjał finansowy danej rzystości postępowania prowadzonego przez rzeczni- jednostki lub wielkość środków publicznych przeka- ka dyscypliny oraz zniesienia możliwości wnoszenia zanych podmiotowi niezaliczanemu do sektora finan- wniosku o ukaranie przez podmioty inne niż rzecz- sów publicznych i pozwala precyzyjniej uwzględnić nik dyscypliny, zwiększenia zakresu współpracy mię- przy wymiarze kary skutki nieprawidłowego wyko- dzy rzecznikiem dyscypliny a zawiadamiającym o oko- nania obowiązków zarówno dla danej jednostki, jak licznościach wskazujących na popełnienie narusze- i dla finansów publicznych. nia, wzmocnienia roli organów właściwych w spra- 4 wach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych Panie i Panowie Posłowie! Rzeczpospolita Polska w zapobieganiu naruszeniom przez sygnalizowanie objęła przewodnictwo – prezydencję w Unii Europej- uchybień w działalności instytucji publicznych, wzmoc- skiej. Ze smutkiem należy zauważyć, że rząd spóźnił nienia nadzoru administracyjnego przewodniczącego się nieco z tak ważnymi i znaczącymi regulacjami. głównej komisji orzekającej nad komisjami orzekają- Uważam, że jesteśmy postawieni przed faktem doko- cymi I instancji, zwiększenia uprawnień głównego nanym i zmuszeni w pośpiechu procedować projekt, rzecznika jako przełożonego rzeczników dyscypliny który leży w Sejmie raptem od sześciu dni. Trudno w zakresie sprawowanej funkcji, wprowadzenia nad- jest tak naprawdę ocenić wpływ projektowanej usta- zoru administracyjnego ministra finansów nad głów- wy na sektor finansów publicznych, w tym środki nym rzecznikiem i główną komisją orzekającą, do- obligatoryjne, quasi-obligatoryjne czy uznaniowe. precyzowania przepisów normujących postępowanie Projektowana ustawa będzie miała marginalny w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów pu- wpływ na rynek pracy, a także na sytuację i rozwój blicznych, doprecyzowania przepisów dotyczących regionalny. udostępniania akt sprawy o naruszenie dyscypliny finansów publicznych ze względu na konieczność ujednolicenia praktyki w zakresie udostępniania Oświadczenia poselskie tych akt przez organy prowadzące postępowanie, zmian innych ustaw, w tym w szczególności ustawy Poseł Jan Kulas (Klub Parlamentarny Platfor- o finansach publicznych w zakresie określenia obo- ma Obywatelska) wiązków jednostek sektora finansów publicznych odnośnie do przysługujących im należności. Moje oświadczenie poselskie poświęcam pamięci Brak jest czasu na szczegółową analizę propono- Michała Sczanieckiego (1838–1920) – ziemianina, wanych w projekcie rozwiązań. Mój klub parlamen- Wielkopolanina i Pomorzanina, uczestnika powsta- tarny stoi na stanowisku, że zmiany te idą we wła- nia styczniowego, wybitnego działacza narodowego ściwym kierunku, wzmocnią one prewencyjną i re- i społecznego pod zaborem pruskim, twórcy cen- presyjną, ale również, co warto podkreślić, edukacyj- trum polskiego dziedzictwa kulturowego w miejsco- ną funkcję prawa w zakresie odpowiedzialności za wości Nawra, trzykrotnego posła polskiego do par- naruszenie dyscypliny finansów publicznych. lamentu Rzeszy, animatora organizacji narodowych na Pomorzu. Michał Leon Sczaniecki urodził się w znanej ro- Pierwsze czytanie rządowego projektu usta- dzinie ziemiańskiej, dnia 13 kwietnia 1838 r. w Łasz- wy o współpracy rozwojowej czynie k. Rawicza. Był synem Ignacego i Filipiny – punkt 37. porządku dziennego z Mielżyńskich. Początkowo Michał Sczaniecki uczył się w domu. Poseł Mirosław Pawlak (Klub Poselski Pol- skiego Stronnictwa Ludowego) Gimnazjum rozpoczął w Lesznie, ale od jesieni 1848 r. uczęszczał do Gimnazjum św. Macieja we Wrocławiu. W latach 1857–1863 Michał studiował na Wydziale Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Podstawowym Filozoficznym Uniwersytetu we Wrocławiu. W czasie celem niniejszego projektu jest uregulowanie organi- studiów należał do Towarzystwa Literacko-Słowiań- zacji – zasad i form współpracy, które podejmuje skiego. W latach 1857–1859 pełnił w nim obowiązki Rzeczpospolita Polska wobec państw rozwijających bibliotekarza. się. Jest ona istotną częścią stosunków międzynaro- W roku 1859 Michał Sczaniecki rozpoczął roczną dowych. Winna posiadać walor i przymiot aspektu służbę w wojsku pruskim. Został podoficerem, a w jego wieloobszarowego. Pomoże to zlikwidować, a przy- aktach służbowych wpisano, iż kwalifikuje się na najmniej zmniejszyć lukę rozwojową w XXI w. Jest oficera landwery. W maju 1862 r. otrzymał nawet to nowy obszar polskiej polityki, dotychczas nieobję- przydział do 1. Batalionu 2. Poznańskiego Regimen- ty kompleksową regulacją. Szanując zapisy i posta- tu Landwery, jednakże nie podjął tak bliskiej, jak się nowienia przyjętych deklaracji, nasz kraj zobowiązu- wydawało, kariery wojskowej. je się do dbania o efektywność działań współpracy Wybuch powstania styczniowego poruszył serca rozwojowej. Pozwolę sobie przytoczyć jeden z priory- i umysły Polaków we wszystkich zaborach. Rodzina tetów – pomoc humanitarną w wyniku konfliktów Sczanieckich zaliczała się do patriotycznych rodów zbrojnych, klęsk żywiołowych lub katastrof. Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Michał Sczaniec- Niebagatelne znaczenie będzie mieć koordynacja ki wraz z braćmi, Stanisławem i Ludwikiem, wziął za pośrednictwem krajowego koordynatora między- udział w powstańczym oddziale generała Edmunda narodowej współpracy rozwojowej. W skład powoła- Taczanowskiego. Dnia 8 maja 1863 r. Michał został nej rady będzie wchodzić także poseł i senator. Do ranny w bitwie pod Ignacewem. Z konieczności po- członków rady będą miały zastosowanie zaostrzone wrócił do rodzinnego Łaszczyna. kryteria. Rząd przewidział dzień 1 stycznia 2012 r. W 1865 r. Michał Sczniecki objął spadek po śmier- jako datę wejścia w życie ustawy. ci ojca. W tym też roku ożenił się z Bogusławą z Kru- 5 szyńskich (właściciele Nawry), ze znanego rodu w ziemi M. Sczaniecki należał również do współzałożycieli chełmińskiej. Z tego szczęśliwego związku małżeń- Towarzystwa Naukowego w Toruniu (TNT). W TNT skiego urodziło się pięcioro dzieci, w tym syn Jan pełnił funkcję skarbnika, a od roku 1918 – wicepre- oraz córki: Izabela, Maria, Władysława i Felicja. zesa. Niejednokrotnie też z własnej kieszeni pokry- W roku 1870, w wieku 32 lat, Michał Sczaniecki wał niedobory finansowe towarzystwa. W 1915 r. przeniósł się z rodziną na Pomorze, do rodowej sie- został także jego członkiem honorowym, co było naj- dziby żony – Nawry (dziś gmina Chełmża). W Nawrze wyższym wyróżnieniem. spędzi on blisko 50 lat niezwykle aktywnego i płod- W wieku ok. 40 lat Michał Sczaniecki zaangażo- nego życia publicznego. Dzięki jego wielorakim sta- wał się w działalność polityczną. Brał udział w zgro- raniom Nawra stanie się w końcu XIX w. jednym madzeniach ludowych i dał się poznać z jak najlepszej z centrów kultury i nauki życia polskiego pod zabo- strony. W 1878 r. został wybrany posłem do parla- rem pruskim. mentu Rzeszy z okręgu toruńsko-chełmińsko-wą- Michał Sczaniecki pierwsze sukcesy osiągnął na brzeskiego. M. Sczaniecki mandat posła polskiego polu gospodarczym i społecznym. Jako ziemianin w parlamencie niemieckim sprawował przez trzy ko- zastosował najnowsze metody gospodarcze. Rozwinął lejne kadencje: 1878–1881, 1881–1884 i 1884–1887. hodowlę krów i owiec. W uznaniu zasług został pre- Jako poseł występował w obronie języka polskiego zesem towarzystwa rolniczego na powiat toruński. i domagał się prawa do wyboru ojczystego języka Wchodził też w skład rady nadzorczej banku Doni- w szkolnictwie. Po zakończeniu kariery parlamen- mirski, Kalkstein, Łyskowski w Toruniu. Brał też tarnej M. Sczaniecki nie zaniechał aktywności poli- udział w sejmikach gospodarskich zwoływanych co- tycznej. W latach 1888–1914 był prezesem polskiego rocznie w Toruniu od 1867 r. W 1874 r. na zebraniu Powiatowego Komitetu Wyborczego w Toruniu. Był Centralnego Zarządu Towarzystw Rolniczych w Pru- też delegatem Polskiego Centralnego Komitetu Wy- sach Zachodnich M. Sczaniecki został wybrany se- borczego na Rzeszę Niemiecką. kretarzem zarządu. Był też jednym z pomysłodawców W 1915 r. Michał Sczaniecki obchodził 50-lecie wystawy rolniczo-przemysłowej, która w 1874 r. pracy społecznej. Miał wówczas 77 lat. Z okazji pięk- odbyła się w Toruniu. Sam, jako hodowca i wystaw- nego jubileuszu otrzymał m.in. godność honorowego ca, zdobył kilka nagród. Wkrótce M. Sczaniecki członka Centralnego Towarzystwa Gospodarczego wszedł do grona najzamożniejszych i najbardziej dla Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Z kolei Towa- wpływowych ziemian pomorskich. W 1908 r. powo- rzystwo Przyjaciół Nauk w Poznaniu obdarowało go łał Towarzystwo Ekonomiczno-Rolnicze dla Prus pamiątkowym albumem. W tymże 1915 r. doceniono Zachodnich. działalność M. Sczanieckiego na rzecz Kościoła ka- W pałacu w Nawrze Michał Sczaniecki rozbudo- tolickiego, a mianowicie został on tajnym szambela- wywał zbiory biblioteczne i archiwalne. Gromadził nem papieskim. wszelkie dobra kultury i sztuki polskiej, w tym druki dokumentujące spuściznę narodową. Przechowy- W 1915 r. Michał Sczaniecki scedował prowadze- wał źródła dokumentujące świadectwa walki Pomo- nie gospodarstwa na syna Jana. W roku 1919 za- rzan o polskość. Z myślą o upowszechnianiu swoich mieszkał w Poznaniu u zięcia Dobrogosta Lossowa, bogatych zbiorów zlecił znanemu historykowi Wojcie- prezesa Ziemstwa Kredytowego. chowi Kętrzyńskiemu ich uporządkowanie i skatalo- Michał Sczaniecki zmarł 15 listopada 1920 r. gowanie. Ze zbiorów M. Sczanieckiego korzystali w Komorzy, podczas pobytu u swojej córki Izabeli m.in. tak wybitni badacze i historycy Pomorza, jak Skórzewskiej. Dożył zacnego wieku 82 lat. Kiedy ksiądz Stanisław Kujot i Alfons Mańkowski. Sam umierał, był świadkiem odrodzonej Polski oraz po- W. Kętrzyński napisał dzieło pt. „O ludności polskiej wrotu Pomorza i Wielkopolski do macierzy. Jako po- w Prusiech Zachodnich” (1874 r.). Właściciel Nawry wstaniec styczniowy szczęśliwie doczekał wolnej oj- gościł również u siebie Oskara Kolberga w czasie jego czyzny. wędrówek etnograficznych po Pomorzu. Osobiście Michał Sczaniecki wychował się w Wielkopolsce, interesował się archeologią i antropologią. Dodajmy, ale większość swojego aktywnego i niezwykle owoc- że centrum dziedzictwa polskiego w Nawrze promie- nego życia spędził na Pomorzu. W powstaniu stycz- niowało także poza ziemie zaboru pruskiego. niowym zaryzykował własnym życiem. W czasach Dokonania Michała Sczanieckiego w sferze oświa- pracy organicznej okazał się znakomitym gospoda- ty, nauki i kultury polskich organizacji narodowych rzem. Z Nawry uczynił kwitnący ośrodek polskiego są wielkie i liczne. Był członkiem Towarzystwa Mo- życia kulturowego i naukowego. M. Sczaniecki ponad ralnych Interesów Ludności Polskiej pod Panowa- pół wieku udzielał się w głównych polskich organiza- niem Pruskim w Toruniu. Mocno zaangażował się cjach narodowych na Pomorzu. Dla sprawy narodo- w Towarzystwo Pomocy Naukowej (TPN) dla Mło- wej nie szczędził własnych pieniędzy. Był znany i sza- dzieży Prus Zachodnich w Chełmnie. Początkowo był nowany na wszystkich ziemiach zaboru pruskiego. członkiem dyrekcji TPN, a w latach 1913–1918 jego Niewątpliwie M. Sczaniecki zajmuje jedno z najważ- prezesem. Dzięki zacnej fundacji stypendialnej niejszych miejsc w panteonie bohaterów narodowych kształciły się na Pomorzu kadry inteligencji polskiej. Pomorza. Dobrze zasłużył się Polsce. 6

Poseł Józef Rojek (Klub Parlamentarny Prawo kręgu osób uprawnionych do nabycia własności spół- i Sprawiedliwość) dzielczego lokalu mieszkalnego, który przed przeję- ciem przez spółdzielnię był mieszkaniem przedsię- Jeszcze w ubiegłym roku sytuację w naszej Policji biorstwa państwowego, państwowej osoby prawnej określano mianem dramatycznej. W maju 2010 r. lub państwowej jednostki organizacyjnej; liczba nieobsadzonych policyjnych etatów wyniosła — poselski projekt ustawy o zmianie ustawy Pra- prawie 7 tys. Oznaczało to, że w służbie znajdowało wo spółdzielcze i ustawy o spółdzielniach mieszka- się najmniej policjantów od dwudziestu lat. W tym niowych – ma on na celu uwzględnienie dwóch wyro- samym czasie nastąpił gwałtowny wzrost przestęp- ków Trybunału Konstytucyjnego, a także przewidu- czości. Szczególnie szybko rosła liczba kradzieży je m.in. zmianę zasad kadencyjności członków rad i oszustw gospodarczych. nadzorczych w spółdzielniach mieszkaniowych, wraz W bieżącym roku rząd podjął pewne działania ze wzmocnieniem praw członków rady nadzorczej, naprawcze, jednak ich rezultaty najlepiej jest obser- oraz uporządkowanie stosunków własnościowych wować na poziomie poszczególnych komisariatów w spółdzielniach własnościowych; i posterunków. Tam, tak jak poprzednio, nie zmieni- — senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o spół- ło się prawie nic. Nadal brakuje funkcjonariuszy i te dzielniach mieszkaniowych – przewiduje on zmianę braki są niejednokrotnie tak dotkliwe, że czasami zasad zabezpieczeń hipotecznych na nieruchomo- bardzo duże obszary są patrolowane przez zaledwie ściach stanowiących własność spółdzielni mieszka- jeden radiowóz, czyli de facto patrolowanie jest bar- niowych; dzo mało skuteczne. Oczywiście funkcjonariusze — poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o spół- dalej, tak jak w ubiegłych latach, spotykają się z pra- dzielniach mieszkaniowych – przewiduje on, że spół- wie absurdalnymi wewnętrznymi poleceniami doty- dzielnia mieszkaniowa nie może odnosić korzyści czącymi oszczędzania paliwa, papieru do ksero czy majątkowych kosztem swoich członków, w szczegól- też opon samochodowych. ności z tytułu przekształceń praw do lokali, ponadto Jednak to nie te zarządzenia czy wprowadzane wprowadza przepis, zgodnie z którym lokalem o in- ograniczenia i oszczędności najbardziej niepokoją nym przeznaczeniu jest również dom zawierający naszych policjantów, lecz widmo zbliżających się mi- jeden lokal, a także samodzielna część domu bliźnia- strzostw Euro 2012. Pytania o zbliżające się mistrzo- czego lub szeregowego przeznaczona do zaspokojenia stwa powinny dotyczyć nie tylko stanu dróg i postę- innych potrzeb niż mieszkaniowe; pów w budowie stadionów, lecz także bezpieczeństwa — poselski projekt ustawy o spółdzielniach miesz- wszystkich meczy i imprez. Wielu ze znajdujących się kaniowych – dotyczy on nowelizacji obecnie obowią- w służbie funkcjonariuszy doskonale zdaje sobie zującej ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, sprawę z tego, że formacja, która z powodu ciężkiej uznanej przez Trybunał Konstytucyjny za skompli- sytuacji ﬁnansowej z trudem radzi sobie z wykony- kowaną i nieczytelną; waniem codziennych obowiązków, może nie poradzić — poselski projekt ustawy o spółdzielniach – do- sobie ze wszystkimi zadaniami w czasie mistrzostw. tyczy on określenia zasad zakładania, organizacji, Oczywiście jestem przekonany, że nasza Policja zrobi działalności i ustania spółdzielni oraz praw i obo- wszystko, aby podołać temu zadaniu, ale z drugiej wiązków członków spółdzielni, także zasad powo- strony wielu Polaków zadaje sobie pytanie, jak w tym ływania i organizacji związków spółdzielczych, Kra- czasie będzie wyglądać stan bezpieczeństwa w rejo- jowej Rady Spółdzielczej oraz zasad nadzoru nad nach, gdzie akurat nie odbywa się żaden mecz, oraz spółdzielniami i związkami spółdzielczymi. skąd przerzucono funkcjonariuszy w inny rejon wo- Nieźle, tyle tylko, że Ogólnopolskie Forum Spół- jewództwa czy nawet kraju. dzielcze poprzez Krajową Radę Spółdzielczą oraz Nie byłoby tych pytań, wątpliwości czy nawet po- Zarząd Robotniczej Spółdzielni Mieszkaniowej Pra- ważnych obaw, gdyby przez ostatnie lata dostatecznie ga (wymieniam tylko te, które bezpośrednio do mnie zwiększono szeregi Policji, zmodernizowano jej jed- skierowały swoje pisma), ale także inne spółdzielnie nostki i tym samym naprawdę przygotowano nas na i ich władze, mają na temat tych projektów zdanie tak ważną międzynarodową imprezę. bardzo negatywne. Wspomniane forum, które odbyło się w Warszawie w czerwcu tego roku (uczestniczyło w nim ponad Poseł Elżbieta Zakrzewska (Klub Poselski So- 3 tys. przedstawicieli wszystkich branż spółdziel- jusz Lewicy Demokratycznej) czych), a którego celem była ocena aktualnego stanu spółdzielczości i polityki państwa wobec tego syste- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie mu gospodarowania, wyraziło „dezaprobatę dla dzia- Posłowie! Obecnie w Sejmie jest sześć projektów ustaw łań władz Rzeczypospolitej zmierzających do wyeli- dotyczących spółdzielczości mieszkaniowej. Są to: minowania spółdzielczości z systemu społeczno-go- — poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o spół- spodarczego państwa”. dzielniach mieszkaniowych – dotyczy on dostosowa- IV Walne Zgromadzenie wspomnianej spółdzielni nia prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego Praga informuje, że „proponowane zmiany spotkały w zakresie organizacji walnych zgromadzeń oraz się z powszechną krytyką uczestników (...) spółdziel- 7 ni zrzeszającej 16 256 członków (...). W dyskusji człon- dzenie właściwej gospodarki remontowej, a efektem kowie spółdzielni wyrażali swoje głębokie zaniepoko- tego może być wzrost opłat (czynszów czy zaliczek jenie proponowanymi zmianami, a szczególnie pro- na poczet zarządu) oraz ograniczenie zakresu prac pozycją obligatoryjnego przekształcenia spółdzielni remontowych. Zmiany te mogą także doprowadzić we wspólnoty mieszkaniowe”. do wieloletnich sporów sądowych o majątek spół- W przyjętym stanowisku zdecydowaną większo- dzielni pomiędzy poszczególnymi wspólnotami, czy- ścią 97% głosów uczestnicy protestują przeciwko pro- li miast realizowania prac remontowych i moderni- ponowanym zmianom ustawy o spółdzielniach miesz- zacyjnych uwaga skoncentrowana zostanie właśnie kaniowych oraz ustawy Prawo spółdzielcze, przedło- na tych sporach. żonych w sprawozdaniu podkomisji nadzwyczajnej „Odpowiedzialność za ten stan spadnie na te ugru- (dotyczy wszystkich powyższych projektów ustaw). powania polityczne i posłów, którzy będą głosować za Twierdzą, że proponowane zmiany doprowadzą przyjęciem proponowanych zmian” – ostrzegają i do- do zastąpienia spółdzielni mieszkaniowych wspólno- tami mieszkaniowymi, a w konsekwencji do ich li- dają, że nie życzą sobie, aby o majątku spółdzielni kwidacji. Uważają, że decyzja o powstaniu wspólnot decydowano bez ich udziału, bez udziału współwła- mieszkaniowych w miejsce spółdzielni mieszkanio- ścicieli tego majątku. wych winna przynależeć wyłącznie do mieszkańców, Na koniec apelują „o wycofanie się posłów z po- a nie być arbitralnie narzucana ustawą sejmową, i to pierania tych projektów ustaw”. bez pytania o to najbardziej zainteresowanych. Coś w tym wszystkim jest na rzeczy. Nie można Na dodatek zmiany te mogą doprowadzić do de- bowiem lekceważyć powyższych obaw i zatroskania gradacji technicznej i estetycznej budynków i osiedli wspólnym majątkiem. Sprawę należy dogłębnie prze- spółdzielczych, bowiem pojedynczych niewielkich myśleć i o to apeluję do swoich koleżanek i kolegów wspólnot mieszkaniowych nie będzie stać na prowa- posłów, do odnośnego ministerstwa.