REFORMATIE in KAMPEN Reformatie En Rebellie

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

REFORMATIE in KAMPEN Reformatie En Rebellie 1 REFORMATIE IN KAMPEN ACADEMISCH PROEFSCHRIFT Door Dr. Frank van der Pol Uitgeversmaatschappij J.H. KOK – Kampen 1990 Reformatie en rebellie De Unie van Utrecht als hoeksteen van de Hervorming in Overijssel door DR. R.H. BREMMER en DIVERSE AUTEURS STICHTING DE GIHONBRON MIDDELBURG 2019 2 INHOUD DE REFORMATIE TE KAMPEN IN DE ZESTIENDE EEUW Door Dr. Frank van der Pol DOOPSGEZINDE MARTELAREN. Blz. 170 Kampen: Ghele Hame en Michiel. Deventer: Maria van Beckum en Ursula, de vrouw van haar broer. 1544. Twaalf Christenen te Deventer. 1571. Blz 177 Ydse Gaukus. Dirk van Wezel, met Anneke en Janneke hun huisvrouwen. Harmen de Verwer. Bruyn. Antheunis de Wever. (K)Claas Opreyder. Lijsbeth en Catharina Somer-huis. Lijntjen Joris en Trijntjen haar dochter. Reformatie en rebellie. De Unie van Utrecht als hoeksteen van de Hervorming in Overijssel. Door DR. R.H. BREMMER. Blz 193 Overijssel soeverein (1578-1795). Jan ten Hove. Blz 212 GRAAF WILLEM VAN DEN BERGH. 1537 – 1586. Blz 215 DE GRAAF VAN RENNENBERG. Blz 217 DE REFORMATIE TEN PLATTEN LANDE IN DE CLASSIS DEVENTER. J. C. VAN SLEE. Blz. 220 ONTSTAAN STAD KAMPEN. Blz 232 De Reformatie in Kampen. Geert van Wou. Blz 235 KAMPEN BELEGERD EN INGENOMEN 1578. Blz. 238-242 Historie der Nederlandse oorlogen, onpartijdig beschreven door P. BOR Christiaansz. Deventer en de reformatie van de geestelijke en kerkelijke goederen 1591-1650 H. DE BEER. Blz. 242 Joden in Kampen. Blz. 245 3 THEOLOGISCHE UNIVERSITEIT VAN DE GEREFORMEERDE KERKEN IN NEDERLAND TE KAMPEN DE REFORMATIE TE KAMPEN IN DE ZESTIENDE EEUW ACADEMISCH PROEFSCHRIFT TER VERKRIJGING VAN DE GRAAD VAN DOCTOR IN DE THEOLOGIE, OP GEZAG VAN DE RECTOR DR. J. VAN BRUGGEN, HOOGLERAAR IN DE THEOLOGIE, ZO GOD WIL IN HET OPENBAAR TE VERDEDIGEN OP DONDERDAG 15 MAART 1990 DES NAMIDDAGS TE 3.00 UUR IN DE LEMKERZAAL, BROEDERSTRAAT 16 TE KAMPEN door Frank van der Pol UITGEVERSMAATSCHAPPIJ J.H. KOK - KAMPEN 1990 4 III. DE AANTASTING VAN DE BESTAANDE KERK TOT IN HET NAJAAR 1566 EERSTE AANZET VOOR EEN GEREFORMEERD KERKELIJK LEVEN In het voorgaande hoofdstuk werden de eerste signalen van kritiek op de bestaande kerk tot het eind van de jaren vijftig nagegaan. Dat in de samenleving ieder hetzelfde geloofde en het traditionele Rooms-katholieke geloof beleed, bleek niet meer vanzelfsprekend. Wat eeuwenlang als waarheid gegolden had, werd in twijfel getrokken of zelfs ontkend. In dit hoofdstuk wordt de aantasting van het kerkelijk systeem tot in het najaar van 1566 beschreven. 1. Maatregelen van de centrale regering Na de regeringsoverdracht continueert Filips II de ketterbestrijding van zijn vader. Zowel Karel V als hij voerden een godsdienstpolitiek, die erop gericht was, dat de maatschappij godsdienstig homogeen moest blijven. Beiden stonden een samenleving voor in Rooms-orthodoxe zin. Beiden waren intolerant ten aanzien van aanhangers van nieuwe godsdienstige opvattingen. Filips' eerste godsdienstplakkaat van 20 augustus 1556 werd ook in Overijssel afgekondigd.1 Namens de koning schreef stadhouder Aremberg op 23 december van hetzelfde jaar aan de stad bovendien nog een brief in dezelfde geest. Het stadsbestuur diende over te gaan tot de publicatie van een keizerlijk plakkaat uit 1550, 'tot exterpatie van den heresiën ende gereprobeerden secten'.2 De stadhouder beval de magistraat met klem op naleving van deze publicatie toe te zien.3 In verband met zijn vertrek naar Spanje gaf koning Filips enkele jaren later zijn strenge godsdienstpolitiek nog eens nadrukkelijk aan stadhouders en gewestelijke afgevaardigden door. Te Gent in 1559 met hen vergaderd, eiste hij bij monde van de bisschop van Atrecht, van gewestelijke en lokale autoriteiten 1 De inhuldiging vond binnen het gewest Overijssel zelf plaats op 16 december 1556, waarbij ridderschap en steden enerzijds en namens de nieuwe landsheer stadhouder Aremberg anderzijds zich onder ede verbonden. Filips beloofde al de privileges van Overijssel te zullen handhaven, conform het landsheerlijk traktaat tussen Karel Ven het gewest in 1528 overeengekomen. Hij beloofde 'Campen mit haren toebehoren [te] laten blijven ende onderholden in alle hare lantrechten, stadtrechten, leenrechten, dijckrechten, in allen anderen hare privilegiën, possesiën ende costumen, elck in 't sijne soowel van der Anze als andere vrijheiden , die se hebben'. Net als zijn vader zwoer Filips, dat hij in het gewest 'die heilige kercke sall voorstaen'. OA 2679. 2 Overijsselsche Plakkatenlijst, 45, no. 56. 3 OA 93, 23 december 1556. 127 onvoorwaardelijke 'behoedenisse van de leere der Roomsche kercke en d' uitroejing der ketterij'. Burgemeester Hendrick de Wolff van Kampen kon over de harde opstelling van de koning uit de eerste hand aan het stadbestuur verslag uitbrengen. Als afgevaardigde van de Overijsselse ridderschap en steden woonde hij de vergadering bij.' Kort voor zijn vertrek schreef de koning nogmaals alle stadhouders aan, 'dat se geen excusatie souden admitteren van rigeur [strengheid] in de voernoemde 5 plakkaten'. Hij stond in geen enkel gewest moderatie van de plakkaten toe, maar wilde die 'punxtuelijk geëxecuteert' hebben. Op stadsbestuurders die in het stuk van de religie koel waren, moesten de stadhouders nauwlettend toezien.' Tegen deze achtergrond valt een stadhouderlijk schrijven van 30 december 1559 aan het Kamper stadsbestuur te verklaren. Aremberg herinnert de magistraat nogmaals aan de godsdienst-politiek van de koning. Hij grijpt terug op de vergadering te Gent.' Alle autoriteiten, dus ook die van Kampen, moeten de christelijke religie met vlijt bevor- deren 'ende tot conservatie, ruste ende eendrachticheyt derselver to procederen tegen die innebrekers ende overtreders'. In het bijzonder had de koning bevolen te letten op verboden boeken en op vreemdelingen die inheemsen met verkeerde godsdienstige ideeën zouden willen besmetten. In de brief past Aremberg het standpunt van de koning op de situatie te Kampen toe. De stadhouder vreest dat in Kampen 'vele verboden ende ongodlycke boecken ver- cocht, verhandelt ende gebruyckt worden'. Ook vermoedt hij dat zich de laatste tijd veel mensen van buitenaf binnen de stad hebben gevestigd die de 'simpele ende welmeyndende personen van onsen rechten christelijcken gelove in grote dwalingen, boese secten, ongodlijcke en gereprobeerde opiniën vueren'. In opdracht van de koning beveelt Aremberg dat er scherp toezicht op verboden boeken zal worden uitgeoefend en dat bestraffing van overtreders conform de koninklijke plakkaten zal plaatsvinden. Vreemdelingen die zich in de stad willen vestigen, zullen een attestatie van pastoor of overheid betreffende leer en leven dienen over te leggen. En vreemdelingen die zich reeds in Kampen hádden gevestigd, zullen op eventuele heresieën onderzocht moeten worden. Worden er ketterse gevoelens geconstateerd, dan zullen deze naar koninklijk plakkaat dienen te worden gestraft. De opmerking over verboden boeken is niet uit de lucht gegrepen. Want op de Cataloghe ende Intitulatie van de qua- den verboden boecken namens de koning in 1558 op advies van de universiteit van Leuven uitgegeven, stond ook een door de Kamper drukker Peter Warnersz. gedrukt werkje vermeld, Eenen schoonen troostelycken Dialogus.' 4 Nagge, Historie van Overijssel, II, 268, 269. 5 Brandt, Historie der Reformatie, I, 235. 6 OA 94, 30 december 1559. 7 Volledige titel: Eenen schoonen troostelycken Dialogus, van twee personnaigen. Te weten 't geslachte der menschen, diewelcke hem seer beclaghende is, hoe hy in der weerelt geen ruste vinden en can: die andere is ghenaempt, Die godlicke liefde, die welcke hem vertroostende is, met veel godtlycke schrifturen, ende wtlegginghe der thien gheboden Gods. Sepp, Verboden Lectuur, 135 vermeldt dit boek zonder naam- en plaatsaanduiding, voorzien van de opmerking: 'Dit geschrift 128 Na de regeringsoverdracht aan Filips valt er eind jaren vijftig dus een toenemende druk van de centrale regering op de gewestelijke en lokale autoriteiten tot optreden tegen ketterij te constateren. Ook het stadsbestuur van Kampen wordt tot scherper toezicht aangezet. De verdediging van de bestaande kerk wordt in 1559 door de koning verder ingepast in zijn politieke conceptie van de eenheidsstaat. Daartoe richt hij in dat jaar een centraal regeringsapparaat op, om toezicht op heel de kerk te kunnen uitoefenen. De Nederlandse gewesten worden daarmee tot een kerkelijke eenheid georganiseerd, bestaande uit een nationaal geheel van drie kerkprovincies. Ook het gewest Overijssel wordt in deze vernieuwing van de kerkelijke hiërarchie betrokken. Binnen het tot 6 aartsbisdom verheven bisdom Utrecht wordt Deventer namelijk zetel van een nieuwe bisschop. Deze bisschop moet een door de koning te benoemen kerkelijk ambtenaar zijn, loyaal aan het koninklijk streven naar centralisme. Hij zal gaan dienen onder de kerkelijke hoofdambtenaar Granvelle, primaat van Mechelen. De facto wordt de koning zelf de opperste kerkheer. Daarmee is de godsdienst voorwerp van totale staatsbemoeiing geworden. Deze reorganisatie krijgt haar beslag in de pauselijke op- richtingsbul 'Super Universos'. Als motieven worden onder meer de afschaffing van veel misbruiken en de uitroeiing van de ketterij aangevoerd. Via de nieuwe bisschop proberen koning en paus de Contra-Reformatie in het nieuwe bisdom door te zetten. Dit blijkt uit de circumscriptiebul van 7 augustus 1561, waarbij Johannes Mahusius tot eerste bisschop van Deventer wordt benoemd: 'ObpullantesHaereticorum et Schismaticorum'.8 Vanuit hun streven naar kerkelijke, gewestelijke en stedelijke autonomie verzetten zowel ridderschap en steden als het
Recommended publications
  • Viral and Bacterial Infection Elicit Distinct Changes in Plasma Lipids in Febrile Children
    bioRxiv preprint doi: https://doi.org/10.1101/655704; this version posted May 31, 2019. The copyright holder for this preprint (which was not certified by peer review) is the author/funder. All rights reserved. No reuse allowed without permission. 1 Viral and bacterial infection elicit distinct changes in plasma lipids in febrile children 2 Xinzhu Wang1, Ruud Nijman2, Stephane Camuzeaux3, Caroline Sands3, Heather 3 Jackson2, Myrsini Kaforou2, Marieke Emonts4,5,6, Jethro Herberg2, Ian Maconochie7, 4 Enitan D Carrol8,9,10, Stephane C Paulus 9,10, Werner Zenz11, Michiel Van der Flier12,13, 5 Ronald de Groot13, Federico Martinon-Torres14, Luregn J Schlapbach15, Andrew J 6 Pollard16, Colin Fink17, Taco T Kuijpers18, Suzanne Anderson19, Matthew Lewis3, Michael 7 Levin2, Myra McClure1 on behalf of EUCLIDS consortium* 8 1. Jefferiss Research Trust Laboratories, Department of Medicine, Imperial College 9 London 10 2. Section of Paediatrics, Department of Medicine, Imperial College London 11 3. National Phenome Centre and Imperial Clinical Phenotyping Centre, Department of 12 Surgery and Cancer, IRDB Building, Du Cane Road, Imperial College London, 13 London, W12 0NN, United Kingdom 14 4. Great North Children’s Hospital, Paediatric Immunology, Infectious Diseases & 15 Allergy, Newcastle upon Tyne Hospitals NHS Foundation Trust, Newcastle upon 16 Tyne, United Kingdom. 17 5. Institute of Cellular Medicine, Newcastle University, Newcastle upon Tyne, United 18 Kingdom 19 6. NIHR Newcastle Biomedical Research Centre based at Newcastle upon Tyne 20 Hospitals NHS Trust and Newcastle University, Newcastle upon Tyne, United 21 Kingdom 22 7. Department of Paediatric Emergency Medicine, St Mary’s Hospital, Imperial College 23 NHS Healthcare Trust, London, United Kingdom 24 8.
    [Show full text]
  • German Rail Pass Holders Are Not Granted (“Uniform Rules Concerning the Contract Access to DB Lounges
    7 McArthurGlen Designer Outlets The German Rail Pass German Rail Pass Bonuses German Rail Pass holders are entitled to a free Fashion Pass- port (10 % discount on selected brands) plus a complimentary Are you planning a trip to Germany? Are you longing to feel the Transportation: coffee specialty in the following Designer Outlets: Hamburg atmosphere of the vibrant German cities like Berlin, Munich, 1 Köln-Düsseldorf Rheinschiffahrt AG (Neumünster), Berlin (Wustermark), Salzburg/Austria, Dresden, Cologne or Hamburg or to enjoy a walk through the (KD Rhine Line) (www.k-d.de) Roermond/Netherlands, Venice (Noventa di Piave)/Italy medieval streets of Heidelberg or Rothenburg/Tauber? Do you German Rail Pass holders are granted prefer sunbathing on the beaches of the Baltic Sea or downhill 20 % reduction on boats of the 8 Designer Outlets Wolfsburg skiing in the Bavarian Alps? Do you dream of splendid castles Köln-Düsseldorfer Rheinschiffahrt AG: German Rail Pass holders will get special Designer Coupons like Neuschwanstein or Sanssouci or are you headed on a on the river Rhine between of 10% discount for 3 shops. business trip to Frankfurt, Stuttgart and Düsseldorf? Cologne and Mainz Here is our solution for all your travel plans: A German Rail on the river Moselle between City Experiences: Pass will take you comfortably and flexibly to almost any German Koblenz and Cochem Historic Highlights of Germany* destination on our rail network. Whether day or night, our trains A free CityCard or WelcomeCard in the following cities: are on time and fast – see for yourself on one of our Intercity- 2 Lake Constance Augsburg, Erfurt, Freiburg, Koblenz, Mainz, Münster, Express trains, the famous ICE high-speed services.
    [Show full text]
  • De Opkomst Van De Nederlandsche Republiek. Deel 8 (Vert
    De opkomst van de Nederlandsche Republiek. Deel 8 J.L. Motley vertaling R.C. Bakhuizen van den Brink bron J.L. Motley, De opkomst van de Nederlandsche Republiek. Deel 8 (vert. R.C. Bakhuizen van den Brink). Van Stockum, Den Haag 1880 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/motl001opko08_01/colofon.htm © 2008 dbnl 5 Een woord vooraf Zooals de lezer zal ontwaren, is van het oorspronkelijk plan van dit werk afgeweken, voor zooveel het tijdperk betreft, waarmede deze afdeeling besluit. In plaats van de geschiedenis der Nederlanden te vervolgen tot aan de Synode van Dordrecht achtte de schrijver het meer in overeenstemming met zijn algemeen plan en verkieslijker voor den lezer, om zijn verhaal af te breken met het Twaalfjarig Bestand, waardoor de Republiek in de rij der Staten opgenomen en hare onafhankelijkheid door Spanje erkend werd. De geschiedenis toch van den Dertigjarigen Oorlog, waarmede de hernieuwde worsteling tusschen de Nederlandsche Republiek en de spaansche monarchie tot aan den europeeschen vrede van Westfalen samenvalt, omvat uit den aard der zaak al de belangrijkste gebeurtenissen die betrekking hebben tot Nederland. Met deze geschiedenis, die de voltooiing mag heeten van des schrijvers ‘Opkomst der Nederlandsche Republiek,’ houdt hij zich thans onledig; en hij hoopt eenmaal ook voor dat gedeelte te mogen rekenen op dezelfde welwillendheid, die zoo ruimschoots aan zijn vorigen arbeid is ten deel gevallen. Londen, Augustus 1867. J.L. Motley, De opkomst van de Nederlandsche Republiek. Deel 8 7 Eenentwintigste hoofdstuk Gevolgen van het vermoorden van Hendrik III. - Toebereidselen tot den inval in Frankrijk. - De Nederlanders besluiten een poging in het belang der vrijheid te wagen.
    [Show full text]
  • Earthquake Hazard Zones - Europe
    Property Risk Consulting Guidelines PRC.15.2.3.4 A Publication of AXA XL Risk Consulting EARTHQUAKE HAZARD ZONES - EUROPE Albania Hazard Zones ......................................... 5,6 Cities: Shkoder ..................................... 6 Tirane ......................................... 6 Andorra Hazard Zone ........................................... 4 100 Constitution Plaza, Hartford, Connecticut 06103 Copyright 2020, AXA XL Risk Consulting Global Asset Protection Services, LLC, AXA Matrix Risk Consultants S.A. and their affiliates (“AXA XL Risk Consulting”) provide loss prevention and risk assessment reports and other risk consulting services, as requested. In this respect, our property loss prevention publications, services, and surveys do not address life safety or third party liability issues. This document shall not be construed as indicating the existence or availability under any policy of coverage for any particular type of loss or damage. The provision of any service does not imply that every possible hazard has been identified at a facility or that no other hazards exist. AXA XL Risk Consulting does not assume, and shall have no liability for the control, correction, continuation or modification of any existing conditions or operations. We specifically disclaim any warranty or representation that compliance with any advice or recommendation in any document or other communication will make a facility or operation safe or healthful, or put it in compliance with any standard, code, law, rule or regulation. Save where expressly agreed in writing, AXA XL Risk Consulting and its related and affiliated companies disclaim all liability for loss or damage suffered by any party arising out of or in connection with our services, including indirect or consequential loss or damage, howsoever arising.
    [Show full text]
  • Review of Geotechnical Investigations Resulting from the Roermond April 13, 1992 Earthquake
    Missouri University of Science and Technology Scholars' Mine International Conferences on Recent Advances 1995 - Third International Conference on Recent in Geotechnical Earthquake Engineering and Advances in Geotechnical Earthquake Soil Dynamics Engineering & Soil Dynamics 07 Apr 1995, 10:30 am - 11:30 am Review of Geotechnical Investigations Resulting from the Roermond April 13, 1992 Earthquake P. M. Maurenbrecher TU Delft, The Netherlands A. Den Outer TU Delft, The Netherlands H. J. Luger Delft Geotechnics, The Netherlands Follow this and additional works at: https://scholarsmine.mst.edu/icrageesd Part of the Geotechnical Engineering Commons Recommended Citation Maurenbrecher, P. M.; Den Outer, A.; and Luger, H. J., "Review of Geotechnical Investigations Resulting from the Roermond April 13, 1992 Earthquake" (1995). International Conferences on Recent Advances in Geotechnical Earthquake Engineering and Soil Dynamics. 5. https://scholarsmine.mst.edu/icrageesd/03icrageesd/session09/5 This work is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 4.0 License. This Article - Conference proceedings is brought to you for free and open access by Scholars' Mine. It has been accepted for inclusion in International Conferences on Recent Advances in Geotechnical Earthquake Engineering and Soil Dynamics by an authorized administrator of Scholars' Mine. This work is protected by U. S. Copyright Law. Unauthorized use including reproduction for redistribution requires the permission of the copyright holder. For more information, please contact [email protected]. (\ Proceedings: Third International Conference on Recent Advances in Geotechnical Earthquake Engineering and Soil Dynamics, t..\ April 2-7, 1995, Volume II, St. Louis, Missouri Review of Geotechnical Investigations Resulting from the Roermond April 13, 1992 Earthquake Paper No.
    [Show full text]
  • Parenteel Van Constantinus De Monte. Generatie I
    Index Parenteel van Constantinus de Monte. Generatie I I. Constantinus de Monte heer van bergh, geboren omstreeks 1050, een Armeense prins, overleden (ongeveer 90 jaar oud) in 1140, begraven, trouwde met van Tecklenburg, begraven. Uit dit huwelijk 3 zonen. 1. Rabodo I van den Bergh, overleden tussen 1140 en 1174, volgt II [blz. 3]. 2. Everwinus van den Bergh, begraven. 3. Constantinus van den Bergh, overleden omstreeks 1186, begraven. Constantinus de Monte. Toon van Dalen (1) wees in Bergh; Heren, Land en Volk op een oudere naam van Constantinus de Monte, namelijk Constantinus van Melegarde. Deze naam verwijst naar het huidige dorp Malgarten ten noorden van Osnabrück. Hier hadden de graven van Tecklenburg een kasteel, dat aan het eind van de twaalfde eeuw werd omgebouwd tot een klooster. Constantinus, of Constantijn, zou uit de omgeving van Melegarde/Malgarten stammen en zijn naam te danken hebben aan de invloed die de Oost-Romeinse ofwel Byzantijnse cultuur in die tijd had. De eerste Duitse keizers wilden het aanzien van hun rijk - dat bekend stond als het Heilige Roomse Rijk - vergroten door de banden met het Oost-Romeinse Rijk aan te halen. Echter, er zijn maar een paar Constantijnen bekend, die ook nog familie van elkaar zijn. Het lijkt er dus niet op dat de eerste heer van Bergh zijn voornaam te danken had aan het beleid van de eerste Duitse keizers. Als de Byzantijnse cultuur echt invloed gehad zou hebben op de naamgeving in het Heilige Roomse Rijk, dan zouden er veel meer Constantijnen geweest moeten zijn. Dit vooral omdat Constantijn niet zo maar een Byzantijnse naam was.
    [Show full text]
  • Inventory of Main Standards and Parameters of the E Waterway Network (“Blue Book”)
    Неофициальный документ №2 Informal document No.2 Пункт 6 b) повестки дня Agenda item 6 (b) Подготовлен секретариатом Prepared by the secretariat DRAFT ECONOMIC COMMISSION FOR EUROPE INLAND TRANSPORT COMMITTEE Working Party on Inland Water Transport Geneva INVENTORY OF MAIN STANDARDS AND PARAMETERS OF THE E WATERWAY NETWORK (“BLUE BOOK”) Revision 1 UNITED NATIONS New York and Geneva, 2006 NOTE The designations employed and the presentation of the material in this publication do not imply the expression of any opinion whatsoever on the part of the Secretariat of the United Nations concerning the legal status of any country, territory, city or area, or of its authorities, or concerning the delimitation of its frontiers or boundaries. * * * TRANS/SC.3/144/Rev.1 page 1 INVENTORY OF MAIN STANDARDS AND PARAMETERS OF THE E WATERWAY NETWORK ("BLUE BOOK") 1. INTRODUCTION At its fortieth session, the UN/ECE Working Party on Inland Water Transport (SC.3) agreed to proceed with the drafting of the so-called "blue book" which would contain technical characteristics of European inland waterways and ports of international importance (E waterways and ports) identified in the European Agreement on Main Inland Waterways of International Importance (AGN). The objective of this publication is to establish an inventory of existing and envisaged standards and parameters of E waterways and ports in Europe and to show, on an internationally comparable basis, the current inland navigation infrastructure parameters in Europe as compared to the minimum standards and parameters prescribed in the AGN Agreement. This would enable member Governments and intergovernmental organizations concerned to use the “Blue book” as a basic instrument for monitoring the progress made in the implementation of the AGN.
    [Show full text]
  • The Path to the FAIR HANSA FAIR for More Than 600 Years, a Unique Network HANSA of Merchants Existed in Northern Europe
    The path to the FAIR HANSA FAIR For more than 600 years, a unique network HANSA of merchants existed in Northern Europe. The cooperation of this consortium of merchants for the promotion of their foreign trade gave rise to an association of cities, to which around 200 coastal and inland cities belonged in the course of time. The Hanseatic League in the Middle Ages These cities were located in an area that today encom- passes seven European countries: from the Dutch Zui- derzee in the west to Baltic Estonia in the east, and from Sweden‘s Visby / Gotland in the north to the Cologne- Erfurt-Wroclaw-Krakow perimeter in the south. From this base, the Hanseatic traders developed a strong economic in uence, which during the 16th century extended from Portugal to Russia and from Scandinavia to Italy, an area that now includes 20 European states. Honest merchants – Fair Trade? Merchants, who often shared family ties to each other, were not always fair to producers and craftsmen. There is ample evidence of routine fraud and young traders in far- ung posts who led dissolute lives. It has also been proven that slave labor was used. ̇ ̆ Trading was conducted with goods that were typically regional, and sometimes with luxury goods: for example, wax and furs from Novgorod, cloth, silver, metal goods, salt, herrings and Chronology: grain from Hanseatic cities such as Lübeck, Münster or Dortmund 12th–14th Century - “Kaufmannshanse”. Establishment of Hanseatic trading posts (Hanseatic kontors) with common privi- leges for Low German merchants 14th–17th Century - “Städtehanse”. Cooperation between the Hanseatic cit- ies to defend their trade privileges and Merchants from di erent cities in di erent enforce common interests, especially at countries formed convoys and partnerships.
    [Show full text]
  • Not Just Wilberforce
    Not Just Wilberforce Champions of Human Rights in Hull and East Yorkshire essays for Amnesty International Edited by Ekkehard Kopp and Cecile Oxaal First published in 2014 by Amnesty International UK The Human Rights Action Centre 17-25 New Inn Yard London EC2A 3EA in association with Hull Amnesty Group Copyright rests with individual authors and copyright for the volume is with the Hull Amnesty Group ISBN: 978 1 873328 77 4 Design and typesetting by Kall Kwik Centre Hull, Centre 1292, The Woollen Warehouse, South Church Side, Hull HU1 1RR Printed in Great Britain by Kall Kwik Centre Hull, Centre 1292, The Woollen Warehouse, South Church Side, Hull HU1 1RR Foreword This book is about freedom and Hull. Its contributors have all been variously embedded in the cultural, intellectual and political life of the city over many years: they know of what they speak. Freedom—unlike poetry and prose—does not just happen anywhere. Indeed, it is the case that, although men may be born free, they are too often in chains. Freedom has to be won, sustained and protected. It is always at risk, the fact as well as the word. The argument of this irresistible volume is that, as a city and area, Hull has a proud and distinctive history of resisting forms of oppression, of using an angular independence of thought to challenge the orthodox and of fghting for principles and practical change. Why should this be so? The introduction suggests that it may have had something to do with Hull’s relative isolation and the space it affords for thought.
    [Show full text]
  • De Vrij E Fri Es
    DE VRIJ E FRI ES TIJDSCHRIFT UITGEGEVEN DOOR HET FRIESCH GENOOTSCHAP VAN GESCHIED-, OUDHEID­ EN TAALKUNDE TWEE EN DERTIGSTE DEEL LEEUWARDEN N .V . NOORD-NEDERLANDSCHE BOEKHANDEL 1934 - FRYSKB JUOU:Jr.MY BIBLETEEK lJOUWEKT DE VRIJE FRIiÈS 'r~';3~ TIJDSCHRIFT UITGEGEVEN DOOR HET FRIESCH GENOOTSCHAP VAN GESCHIED-, OUDHEID­ EN TAALKUNDE REDACTIE : Mr. P. C. J. A. BOELES, Mejuffrouw R. VISSCHER en Dr. S. CUPERUS TWEE EN DERTIGSTE DEEL LEEUWARDEN N.V. NOORD-NEDERLANDSCHE BOEKHANDEL 1934 t INHOUDSOPGA VE Bladz. Dr. J. SCHOO, Over gelijkluidende kerkbouwsagen uit Fries­ land, Sleeswijk-Holstein en het Berner Oberland R. VISSCHER, Iets over eenige huizen in de Groote Kerk- straat te Leeuwarden. • . 0 0 0 57 J. KLEIJNTJENS SO Jo, Graaf Frederik van den Bergh en de mislukte onderneming tegen Friesland . 0 0 • 0 0 0 0 75 AREND LANG, Die "Normannenpoorten" der friesischen Dorfkirchen, ihre Entstehung und Bedeutung 0 0 • • 0 90 Or. A. L. HEERMA VAN VOSS, Adie Lambertszo en de zijnen. 113 Bespreking van Literatuur 0 • • • • • 0 • • • • • • • 137 • Over ~elijkluidende kerkbouwsa~en uit Friesland, Sleeswijk-Holstein en het Berner Oberland. Door Dr. J. SCHOO. (met twee bijlagen) I. SAGEN, WAARIN DE KERKBOUWPLAATS DOOR RUNDEREN IS AANGEGEVEN. Talrijk zijn de sagen, die over wonderbaarlijke gebeurtenissen weten te berichten, welke zich bij den bouw van kerken hebben afgespeeld. Vooral wordt gaarne verteld, wat de 'aanleiding is geweest, dat de kerk op haar tegenwoordige standplaats is verrezen. In vele gevallen wilde het aanvankelijk met den kerkbouw niet vlotten. Onoverkomelijke moeilijkheden deden zich voor en vaak waren wonderte.ekens noodig of moest de beslissing van het lot worden ingeroepen, voordat de juiste plek was gevonden en de bouw zonder stoornis kon worden vol­ tooid.
    [Show full text]
  • Assessing Damage for Herkenbosch, the Netherlands, Due to The
    Transactions on the Built Environment vol 14, © 1995 WIT Press, www.witpress.com, ISSN 1743-3509 Assessing damage for Herkenbosch, The Netherlands, due to the Roermond earthquake of April 13, 1992 P.M. Maurenbrecher, G. de Vries Faculty of Mining and Petroleum Engineering, University of 2629 Abstract During the April 13 1992 Roermond earthquake the town of Herkenbosch suffered extensive damage. To examine the extent of the damage a door to door enquiry survey was carried out. 75% of the households replied to the survey, which is based on "yes" or "no" replies to questions on the residents' experience during the earthquake, the damage to their homes and other observations. The replies were entered into a database. Examples of selected replies are given to show their geographical distribution. The study requires further input data to enable more effective use of the information. To facilitate this, the present database is structured in a way that further information can be easily added; for example reports from the Rampenfonds (Disaster Fund) survey, municipality information on house lay-outs and building details, and ground conditions. With sufficient data the survey should indicate which house styles or building methods are vulnerable to earthquake damage and identify those factors which influence such damage. 1. Introduction Subsequent to earthquakes two types of damage survey are normally carried out; one for reparations and one for research. In the Netherlands several surveys were executed soon after the Roermond earthquake; one for the Disaster Fund and a macroseismic KNMI survey *\ In addition an earthquake survey team from the UK visited Heinsberg in Germany and Roermond in the Netherlands^.
    [Show full text]
  • The Birth of an Empire of Two Churches : Church Property
    The Birth of an Empire of Two Churches: Church Property, Theologians, and the League of Schmalkalden CHRISTOPHER OCKER ID THE CREATION OF PROTESTANT CHURCHES IN GERMANY during Luther’s generation follow someone’s intentions? Heiko Oberman, appealing to a medieval DLuther, portrays the reformer as herald of a dawning apocalypse, a monk at war with the devil, who expected God to judge the world and rescue Christians with no help from human institutions, abilities, and processes.1 This Luther could not have intended the creation of a new church. Dorothea Wendebourg and Hans-Jürgen Goertz stress the diversity of early evangelical movements. Goertz argues that anticlericalism helped the early Reformation’s gamut of spiritual, political, economic, and social trends to coalesce into moderate and radical groups, whereas Wendebourg suggests that the movements were only united in the judgment of the Counter Reformation.2 Many scholars concede this diversity. “There were very many different Reformations,” Diarmaid McCulloch has recently observed, aimed “at recreating authentic Catholic Christianity.”3 But some intention to form a new church existed, even if the intention was indirect. Scholars have identified the princely reaction to the revolting peasants of 1524–1525 as the first impetus toward political and institutional Protestantism.4 There was a 1Heiko A. Oberman, Die Wirkung der Reformation: Probleme und Perspektiven, Institut für Europäische Geschichte Mainz Vorträge 80 (Wiesbaden, 1987), 46; idem, Luther: Man between God and the Devil (New York, 1992), passim; idem, “Martin Luther zwischen Mittelalter und Neuzeit,” in Die Reformation: Von Wittenberg nach Genf (Göttingen, 1987), 189–207; Scott Hendrix, “‘More Than a Prophet’: Martin Luther in the Work of Heiko Oberman,” in The Work of Heiko A.
    [Show full text]