Noordoost Eryslan
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
/ / ,",um .' , \. ~/ Noordoost Eryslan Prov incie Fryslan Gemeenten Leeuwa rden, Ferwerderadiel, Dongeradeel, Dantumadeel, Tytsjerksteradiel, Kollumerland en Achtkarspelen Rijkswaterstaat Directie Noord-Nederland juJi 2000 Colofon Boersma Van Alteren beleidsadvisering en projectmanagement opdrachtgevcr: Provincie FtysJan met mcdcwcrking vau: Gemeenten Leeuwarden, Ferwerderadie!, Dongeracleel, Dantumadee!, Tytsjerksteradiel, Kollumerland en Achtkarspelen Rijkswaterstaat Directie Noord-Nededand ontwcrp: Signet media bY, Henk Tuinema Groningen, juni 2000 ~ \- J Inhe ucJ: Deel A: de keuze 1 Inleiding 5 2 Problematiek 7 2. 1 Sociaal-economische problematiek 7 2. 2 Verkeers- en vervoerproblematiek 7 3 Alternatieven 11 4 Effecten verkeer en vervoer 13 4.1 In leiding 13 4. 2 Effecten verkeer en vervoer centrale as 13 4.3 Effecten verkeer en vervoer flanken-optie 15 5 Effecten natuur, landschap, functioneel-ruimtelijke opbouw 17 5.1 lnleiding 17 5.2 Effecten natuur, landschap, functioneel-ruimtelijke opbouw centrale as 17 5.] Effecten natuur, landschap, fun ctioneel-ruimtelijke opbouw flanken-optie 18 6 Kostenramingen 21 7 Conclusie 23 Deel B: uitwerking van het voorkeursalternatief Het voorkeursalternatief 27 2 Financiering 28 3 Prioritering 29 4 Vervolgstappen 30 ~1.I1lI -r-> ~ ./ f / I ~ ( (' I ~ ~..r /' - ~~ \ ,.,.. , / ~. I. nl~itltl1g 5 Op de wegen in Noordoost FrysHin komen voor "uitwerking van de centrale as, a!gezet tegen relatief veel verkeersongevallen voor en is sprake de zogenaamde terugvaloptie over de flanken ". van regelmatige filevorming en relatief vee! Eigenlijk betekent dit dat geen keus is gemaakt en sluipverkeer. De oorzaak hiervan is het ontbreken dat aile mogelijkheden weer open staan. Provin van een duidelijk hierarchische verkeersstructuur ciale staten van Fryslan hebben, bij de besluit in Noordoost Fryslan. De ontsluiting op het lan vorming over het PVVP, een defmitief besluit over delijk hoofdwegennet is onvoldoende. Mede op de wegenstructuur van Noordoost Fryslan afhan basis van het concept Duurzaam Veilig geldt voor kelijk gesteld van nadere studie en inzicht in co diverse wegen in Noordoost Fryslan dat functie, fmanciering door de betreffende gemeenten. inrichting en gebruik niet met elkaar in overeen stemming zijn. Het treffen van maatregelen is In feite bieden de gebiedsstudie Noordoost dan ook noodzakelijk. Fryslfm en de studie Rondom Leeuwarden vol doende informatie om een besluit te nemen over In het ontwerp-Provinciaal Verkeer- en de meest gewenste ontsluitingsstructuur. Daarom Vervoerplan is gekozen voor het (in versoberde is er voor gekozen om de beschikbare informatie vorm) inrichten van de centrale as Dokkum - nog eens goed in rij en gelid te zetten als grond Veenwouden - Burgum - Nijega/Garyp als slag voor de defmitieve keuzes. Dit moet tot stroomweg B. Daarmee gaat deze wegverbinding besluitvorming leiden over de volgende punten: voor Noordoost Fryslan de ontsluiting naar het landelijk hoofdwegennet (de N31) vormen. de gewenste wegenstructuur voor Noordoost Fryslan; Deze keuze betekent dat voor de overige de prioriteitenvolgorde bij de voorbereiding provinciale wegen in Noordoost Frysl<in kan en uitvoering van de investeringen; worden volstaan met een meer knelpuntgerichte een eerste aanzet tot fmanciering van de benadering van de verkeersproblematiek; minder centrale as. ingrijpende en daarmee minder kostbare maatre gel en ter verbetering van de weginfrastructuur. Sam en met de zeven gemeenten Leeuwar Daarbij ligt dan de nadruk op de verbetering van den, Ferwerderadiel, Dongeradeel, Dantumadeel, de verkeersveiligheid. Tytsjerksteradiel, Kollumerland en Ac htkarspelen en Rijkswaterstaat Directie Noord-Nederland is De keuze voor de centrale as als hoofdont dit opgepakt en verder uitgewerkt. sluiting naar het landelijk hoofdwegennet is tot stand gekomen op basis van grondige studie (o.a. De resultaten zijn verwoord in dit rapport. de gebiedsstudie Noordoost Fryslfm en de studie Het rapport is opgebouwd uit twee del en. In deel Rondom Leeuwarden) en na jarenlange discussie A "de keuze" worden de problematiek, de alter tussen de betrokken overheden. Op 8 mei 1998 is natieven en varianten en de effecten van de alter hierover bestuurlijk commitment bereikt. natieven en varianten beschreven. Deel A wordt besloten met conclusies. In deel B wordt ingegaan Tijdens de behandeling van het ontwerp op de nadere uitwerking van het voorkeursalter PVVP in provincia Ie staten is echter gekozen natief, de fmanciering en de prioriteri ng. 6 '" /' atiek 7 2.1 Sociaal - economische problematiek Hoewel de werkgelegenheid stij gt en de be volking stagneert blijft de werkgelegenheidssitu In Noord oost Fryslii n geldt dat de bevolking atie in de regio problema tisch. fen van de reden nauwelij ks groeit, hoewel de verschill en tussen hiervoor is dat de omva ng van de werkgelegen de gemeenten groot zijn. Noo rd oost Fryslii n heid in absolute termen vrij klein is: circa 20.000 onderscheidt zich op di t punt in negatieve zin banen. De potentiele beroepsbevolking (inwo ners va n de provincie als geheel, terwijl de Neder tussen 15 en 65 j aa r) bedraagt zo'n 60.000; de landse groei nog hoger ligt (zie onderstaande beroepsbevolking (werke nden plus niet-werkende tabel) . werkzoekenden) een kleine 35.000. De beroeps bevolking is dan ook voor een aanzienlijk dee! gemeente bevolkingsomva ng groei aangewezen op werkgelegenheid buiten de regio. 1999 1989- 1999 Achtkarspelen 28.047 2% In de in opdracht van het ANO F (Actiepro Dantumadeel 19.854 3% gramma Noordoost Fryslii n) door KPMG opge Dongeradeel 24.372 -1 % stelde "Kompas voor Noordoost Fryslii n" wordt Ferwerderadiel 8.725 -5% aangegeven dat de zwakke sociale structuur, de Kollumerland 13.007 5% (perifere) li gging en de gebrekldge in frastructuur Tytsj erksteradiel 3 1.939 5,7% zwakke punten van de regio Noordoost Fryslan Fryslim 621.222 4% zij n. In de "Kompas voor Noordoost Fryslan" Nederland 15.760.225 6% wo rd t aa ngegeven dat wordt ingezet op een hoge bron: CBS, Statistisc/l Des/ (/ mi Nederlamlse Gemeell tell woonkwaliteit met goede voorzieningen en vol doende werkgelegenheid passend bij de aard van De reden van de stagnatie in de bevolkings het gebied (hoogwaardig en milieuvri endelij kl. omvang is niet de "natuurlij ke aanwas" waardoor ook de ui tgaande pendel tot een mini (geboorte- en sterftecijfe r) , maar het migratiesal mum wordt teruggebracht. do. Een relatief groot deel van de inwoners ver laat j aarlij ks het gebied. De arbeidsmarktsituatie en de inkomensposi tie in Noordoost Fryslii n zijn vrij zwak. Va n aile 2.2 Verkeers- en vervoerproblematiek inwoners tussen de 15 en 65 jaar heeft in Noord oost Fryslii n slechts 51% een baan voor tenmin De kiem van de huidige verkeerspro blema ste 12 uur per week. Voor Frysliin als geheel is tiek ligt feitelijk bij het niet gerealiseerd zijn van dat 56%. De werkloosheid ligt daarmee boven het de zogenaamde rijksweg 9. Deze rij ksweg zou de Friese gemiddelde. Ook het percentage mensen in verbinding vormen tussen Leeuwarden en Gro de WAO ligt boven het provinciale gemiddelde. ningen. Daarmee zou Noordoost Fryslan vrij cen Dit alles leidt er toe dat ook het gemiddelde traal aangesloten zijn op het landelijk hoofdwe inkomen in de regio aanzienlij k onder het pro gennet met twee goede verbindingen naar Leeu vinciaal gemiddelde ligt (ruim S% lager). warden en Groningen. Uiteindelijk is deze ver- binding omgelegd via Drachten over de N3 1 en werkgelegenheid te bevorderen. de A7 . Daarmee ligt Noo rdoost Fryslftn, zeker in Op basis van deze studie heeft het college vergelijking met andere delen van Fryslan, op van gedeputeerde staten in 1988 gekozen voor de re latief grote afstand van het landelijk hoofdwe zogenaamde spreidingsvariant. gennet, waarbij de toeleidende wegen onvol In deze spreidingsvariant is wei enige orde doende zijn meegegroeid met de gew ij zigde ont ning aangebracht, waarbij de centrale as als de sluiti ngsstructuur. belangrijkste noord-zuid-verbinding (2e orde) is aangemerkt. Aan de verbindingen via de oost 8 - flank werd een lagere orde toegekend, te weten de verbinding Drachten-Rottevalle-Kootstertille als 3e orde en de verbinding A7 -Scheiding Buitenpost als 4e orde. De spreidingsvariant voorzag met name in maatregelen ter verbetering van het wegennet op de oostflank (verbetering Scheiding, Betonwei en de rondwegen Drogeham, Rottevall e, Buitenpost en Surhuisterveen. Niet werd voorzien in een structurele verbetering van de centrale as, dit va nwege de ingrijpende co nsequenties, zowel ruimtelijk als fmancieel. Daarmee is de bereikbaarheid van het gebied achtergebleven bij de rest van Fryslan, waar de afgelopen decennia deze structureel is verbeterd door verbetering en uitbreiding van het rijkswe gennet. Gebleven is een fIjnmazige diffuse wegen Met andere woorden, de investeringen heb structuur. Deze wegenstructuur wordt geken ben zich met name gericht op de oostflank. merkt door een relatief hoge verkeersbelasting, Voor het gebied rond de centrale as is dui vooral veroorzaakt door gebiedseigen verkeer. delijk sprake van een achterblijvend investe Doorgaand verkeer beperkt zich met name tot de ringsniveau. relatie met de Waddeneilanden en Lauwersoog. De gevolgen worden steeds zichtbaarder, waarbij zich in toenemende mate knelpunten De relatief hoge verkeersbelasting heeft te voordoen met betrekking tot de verkeersafwikke maken met het feit dat Noordoost Fryslan een ling, bereikbaarheid, verkeersveiligheid en leef relatief dichte bebouwingsstructuur,