Urząd Gminy Lesznowola ul. Gminnej Rady Narodowej 60 05-506 Lesznowola

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Lesznowola, czerwiec 2015 r.

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Prognoza oddziaływania na środowisko do Tytuł: Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Urząd Gminy Lesznowola Zamawiający: ul. Gminnej Rady Narodowej 60 05-506 Lesznowola

Koordynacja obowiązków umownych mgr inż. Katarzyna Trębicka ze strony Zamawiającego:

IGO Sp. z o.o. Sp. k. ul. Barbary 21 a Wykonawca: 40 - 053 Katowice

Koordynacja obowiązków umownych mgr inż. Marta Majka ze strony Wykonawcy:

mgr inż. Marta Majka Zespół autorski: mgr inż. Patrycja Jędras

Zatwierdziła: mgr inż. Marta Majka

Lesznowola, czerwiec 2015 r.

2

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

SPIS TREŚCI Wprowadzenie ...... 4 1. Informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami...... 4 2. Informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy ...... 16 3. Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu ...... 16 4. Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem 24 5. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody ...... 24 6. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu...... 26 7. Przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, a także na środowisko ...... 28 7.1 Identyfikacja i ocena potencjalnych oddziaływań na środowisko zadań ujętych w projekcie PGN ...... 28 Działania ujęte w Planie gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola oddziałują w sposób pozytywny bezpośredni i pośredni na ludzi i jakość powietrza atmosferycznego, nie oddziałują natomiast na obszary Natura 2000 oraz Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu...... 33 7.2. Przewidywane oddziaływanie na istniejące formy ochrony przyrody w tym obszar Natura 2000 ...... 33 8. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru...... 34 9. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie PGN...... 35 10. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania...... 36 11. Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko...... 37 Streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym...... 38

3

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Wprowadzenie

Podstawą formalną opracowania Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola jest Uchwała Nr 471/XXXVIII/2014 Rady Gminy Lesznowola z dnia 24 stycznia 2014 r. w sprawie wyrażenia woli do opracowania i wdrażania planu gospodarki niskoemisyjnej realizowanego w ramach Priorytetu IX Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna – Działanie 9.3 Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej – plany gospodarki niskoemisyjnej współfinansowanego ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013. Diagnoza istniejącego stanu w zakresie jakości powietrza wskazała, że istotną przyczyną przekroczeń poziomów dopuszczalnych i docelowych substancji w powietrzu jest tzw. „niska emisja”. Emisja ta pochodzi ze spalania paliw w piecach i kotłach domowych jak również ze spalania paliw w silnikach pojazdów samochodowych (tzw. emisja komunikacyjna). Często dochodzą do tego również praktyki spalania w kotłach odpadów z gospodarstw domowych. Podstawowym nośnikiem energii pierwotnej dla ogrzewania budynków i obiektów w Gminie Lesznowola jest gaz ziemny. Dużo mniejsze nośniki stanowi węgiel kamienny w postaci pierwotnej, w tym również gorszej jakości, np. miał, a także olej opałowy i energia elektryczna.

1. Informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami

Cel i zakres Prognozy Prognozy oddziaływania na środowisko projektów programów, planów, strategii i polityk sektorowych, określających ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, sporządzane są jako jeden z wymaganych elementów procedury strategicznej oceny oddziaływania na środowisko przeprowadzanej dla takich projektów. Prognoza wpływu na środowisko jest narzędziem prewencji podczas procesu decyzyjnego i w fazie przechodzenia do realizacji celów zrównoważonego rozwoju. Ocena środowiskowych skutków realizacji strategii, polityk, programów i planów winna być podstawowym narzędziem weryfikacji zamierzeń administracji samorządowej pod kątem spełnienia zasad zrównoważonego rozwoju. Zgodnie z zapisami ustawowymi rolą Prognozy jest sprawdzenie, czy w przyjętych w projekcie Planu rozwiązaniach zabezpieczony został we właściwy sposób interes środowiska przyrodniczego i kulturowego. Ma ona również wykazać, w jakim stopniu realizacja poszczególnych działań zaproponowanych w Planie gospodarki niskoemisyjnej może wpływać na stan środowiska naturalnego, a także czy konieczne jest przyjęcie rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczenie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań zaproponowanych działań na środowisko oraz podanie ich zakresu.

Zakres zagadnień, które należy uwzględnić w Prognozie określa ustawa z dnia 03 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. 2013, poz. 1235 ze zm.) (art. 51. ust. 2).

4

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Niniejsza Prognoza zawiera:  Wprowadzenie.  Informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami.  Informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy.  Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu.  Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem.  Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.  Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu.  Przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, a także na środowisko:  Identyfikacja i ocena potencjalnych oddziaływań na środowisko zadań ujętych w projekcie PGN.  Przewidywane oddziaływanie na istniejące formy ochrony przyrody w tym obszar Natura 2000.  Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru.  Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie PGN.  Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania.  Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko.  Streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym.  Wykaz materiałów. Ponadto w Prognozie przedstawiono wpływ realizacji zapisów projektu „Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola” na Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu, w którym obowiązują przepisy rozporządzenia nr 3 Wojewody Mazowieckiego z dnia 13 lutego 2007 r. w sprawie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Maz. Z 2007 r. Nr 42, poz. 870 ze zm.) oraz na chronione gatunki zwierząt, roślin i grzybów.

Cele Planu gospodarki niskoemisyjnej Celem Planu jest przedstawienie zakresu działań możliwych do realizacji w związku z ograniczeniem zużycia energii finalnej oraz zmniejszeniem emisji zanieczyszczeń oraz gazów cieplarnianych do atmosfery. Opracowanie zawiera wyniki inwentaryzacji emisji zanieczyszczeń gazów cieplarnianych oraz analizę działań przyjętych do realizacji. W Planie wyznaczono cele strategiczne i szczegółowe oraz przedstawiono bilans emisji dwutlenku węgla z obszaru Gminy. Określono także harmonogram działań Planu, w którym sprecyzowano zadania do realizacji wraz ze wskazaniem podmiotu odpowiedzialnego 5

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

i szacunkowych kosztów Określono system monitoringu Planu i wskazano możliwości współfinansowania założonych w opracowaniu zadań.

W „Planie gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola” zdefiniowano główny, strategiczny cel, który brzmi następująco: „Poprawa jakości powietrza atmosferycznego na terenie Gminy Lesznowola poprzez dążenie do osiągnięcia celów określonych w pakiecie klimatyczno-energetycznym do roku 2020”. Cel główny Planu jest zgodny z założeniami dokumentów nadrzędnych wymienionych i opisanych poniżej, w tym wszystkich trzech Programów ochrony powietrza województwa mazowieckiego. Cele szczegółowe i kierunki działań przyczynią się do realizacji działań określonych w „Projekcie założeń do planu zaopatrzenia gminy Lesznowola w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe”. Ponadto przedmiotowy Plan zgodny jest z zapisami innych dokumentów utworzonych na szczeblu gminnym takich jak: Strategia Rozwoju Gminy Lesznowola do 2021 roku oraz miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Należy podkreślić także, iż wyznaczone do realizacji kierunki działań Planu znajdują się w ścisłej korelacji z wytycznymi „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Lesznowola”. Do najważniejszych wytycznych należy: wprowadzenie zasady ochrony powietrza atmosferycznego poprzez kontrolę w zakresie dopuszczalnych emisji zanieczyszczeń i karanie emitentów nadmiernej emisji, wprowadzenie zakazu ogrzewania nowelizowanych obiektów paliwami stałymi i konieczność wymiany systemów grzewczych w starych budynkach w trakcie ich modernizacji, ochrona terenów otwartych położonych na północ od Lesznowoli wchodzących w skład systemów regeneracji powietrza m.st. Warszawy, a także w obszarach skupionej intensywnej zabudowy mieszkaniowej eliminowanie ciężkiego ruchu samochodowego i skażenia terenu spalinami. Cele szczegółowe i kierunki działań przedstawiają się następująco:  osiągnięcie zmniejszenia emisji CO2 do roku 2020 o minimum 10% w stosunku do wielkości emisji wyznaczonej dla roku bazowego 2010 (wymagana emisja na poziomie 63 164,07 Mg CO2 w 2020 r.),  modernizacja lokalnych kotłowni oraz prowadzenie działań termomodernizacyjnych w obiektach użyteczności publicznej,  stworzenie systemu zachęt finansowych do wymiany/modernizacji systemów grzewczych po uzyskaniu zewnętrznych środków finansowania,  modernizacja lokalnych źródeł ciepła - wymiana niskosprawnych kotłów na nowe kotły na biomasę lub na kotły gazowe, kotły olejowe albo kotły węglowe - retortowe o wysokiej sprawności,  zwiększenie udziału energii z odnawialnych źródeł w bilansie energetycznym gminy - montaż instalacji kolektorów słonecznych, instalacja pomp ciepła, instalacja paneli fotowoltaicznych,  wspomaganie wprowadzania nowych technologii, modernizacji lub nowych inwestycji prowadzonych przez podmioty gospodarcze na terenie Gminy poprzez usuwanie barier administracyjnych, pomoc w uzyskaniu środków finansowych, uzyskanie wymaganych decyzji administracyjnych,  zastosowanie energooszczędnych źródeł oświetlenia ulic,  działania promocyjne i edukacyjne (ulotki, imprezy, akcje szkolne, audycje) w zakresie podnoszenia świadomości ekologicznej mieszkańców, w tym promocja wykorzystywania OZE,  uwzględnianie w zamówieniach publicznych problemów ochrony powietrza, poprzez odpowiednie przygotowanie specyfikacji zamówień publicznych,

6

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

 uwzględnianie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego wymogów dotyczących zaopatrywania mieszkań w ciepło z nośników nie powodujących nadmiernej „niskiej emisji” pyłów, dwutlenku siarki i tlenków azotu i dwutlenku węgla,  kontrola gospodarstw domowych w zakresie gospodarowania odpadami,  usprawnianie zarządzania energią w budynkach użyteczności publicznej będących własnością Gminy.

Plan może być, w miarę potrzeb, weryfikowany i uaktualniany w oparciu o monitoring jego realizacji i zmian. Jednakże ustalone założenia główne, dotyczące głównie sposobu realizacji planu, źródeł finansowania inwestycji, metody poprawy jakości powietrza i kontroli efektów wdrażania przedsięwzięć inwestycyjnych, uznaje się za właściwe dla całego Planu.

Informacje o zawartości Planu gospodarki niskoemisyjnej Plan gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola zawiera następujące informacje:  Wprowadzenie.  Cel przygotowania Planu gospodarki niskoemisyjnej.  Uwarunkowania prawne.  Dokumenty strategiczne kraju, województwa i gminy.  Metodologia i zakres dokumentu.  Wykaz skrótów.  Charakterystyka stanu obecnego.  Lokalizacja i uwarunkowania Gminy.  Opis stanu bieżącego w zakresie zanieczyszczeń do atmosfery.  Wyniki bazowej inwentaryzacji emisji dwutlenku węgla.  Czynniki wpływające na emisję CO2.  Metodologia opracowania inwentaryzacji emisji.  Wyniki bazowej inwentaryzacji emisji dwutlenku węgla w Gminie Lesznowola.  Budynki użyteczności publicznej.  Obiekty usługowo-przemysłowe.  Budynki mieszkalne.  Oświetlenie uliczne.  Transport.  Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w Gminie Lesznowola.  Bilans emisji CO2 z obszaru Gminy Lesznowola.  Cele strategiczne i szczegółowe.  Harmonogram działań.  Monitoring i ewaluacja realizacji Planu.  Źródła współfinansowania Planu.  Podsumowanie.  Wykaz materiałów.  Spis załączników.

Informacje o powiązaniach zapisów Planu z innymi dokumentami strategicznymi Przy opracowywaniu „Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola”, wykorzystano następujące opracowania sporządzone na szczeblu krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym: a) na szczeblu krajowym:  z ustaleniami i rekomendacjami wynikającymi z „Polityki Energetycznej Polski do 7

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

2030 roku”,  ze Strategią rozwoju energetyki odnawialnej,  z Polityką Klimatyczną Polski,  z ustawą o efektywności energetycznej,  z Polityką Ekologiczną Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016, b) na szczeblu wojewódzkim:  z wytycznymi Programu Ochrony Powietrza dla strefy mazowieckiej, w której został przekroczony poziom docelowy ozonu w powietrzu,  z Programem Ochrony Powietrza dla strefy mazowieckiej, w której zostały przekroczone poziomy dopuszczalne pyłu zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego PM2,5 w powietrzu,  z wytycznymi Programu Ochrony Powietrza dla stref województwa mazowieckiego, w których został przekroczony poziom docelowy benzo(a)pirenu w powietrzu,  z Programem Ochrony Środowiska Województwa Mazowieckiego na lata 2011-2014 z uwzględnieniem perspektywy do 2018 roku,  ze Strategią Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2030 roku, Innowacyjne Mazowsze, Warszawa 2013 r., c) na szczeblu powiatowym:  z Programem Ochrony Środowiska dla Powiatu Piaseczyńskiego na lata 2012-2015 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2016-2019,  ze Strategią Zrównoważonego Rozwoju Powiatu Piaseczyńskiego, d) na szczeblu gminnym:  z Projektem założeń do planu zaopatrzenia gminy Lesznowola w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe,  ze Strategią Rozwoju Gminy Lesznowola do 2021 roku (aktualizacja),  ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Lesznowola,  z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego.

Zgodnie z przyjętym w 2009 r. pakietem energetyczno-klimatycznym do 2020 r. Unia Europejska:  o 20% zredukuje emisję gazów cieplarnianych w stosunku do poziomu emisji z 1990 r.,  o 20% zwiększy udział energii odnawialnej w finalnej konsumpcji energii (dla Polski 15%),  o 20% zwiększy efektywność energetyczną, w stosunku do prognoz BAU (ang. business as usual) na rok 2020 (dla Polski 17%). Plany gospodarki niskoemisyjnej mają m.in. przyczynić się do osiągnięcia celów określonych w pakiecie klimatyczno-energetycznym do roku 2020, tj.:  redukcji emisji gazów cieplarnianych;  zwiększenia udziału energii pochodzącej z źródeł odnawialnych;  redukcji zużycia energii finalnej, co ma zostać zrealizowane poprzez podniesienie efektywności energetycznej, a także do poprawy jakości powietrza na obszarach, na których odnotowano przekroczenia jakości poziomów dopuszczalnych stężeń w powietrzu i realizowane są programy (naprawcze) ochrony powietrza (POP) oraz plany działań krótkoterminowych (PDK). Działania zawarte w planach gospodarki niskoemisyjnej muszą być spójne z tworzonymi POP i PDK oraz w efekcie doprowadzić do redukcji emisji zanieczyszczeń do powietrza (w tym: pyłów, dwutlenku siarki oraz tlenków azotu).

8

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Polityka energetyczna Polski do 2030 roku Polityka energetyczna Polski została przyjęta uchwałą Nr 202/2009 Rady Ministrów z dnia 10 listopada 2009 r. Polska, jako kraj członkowski Unii Europejskiej, czynnie uczestniczy w tworzeniu wspólnotowej polityki energetycznej, a także dokonuje implementacji jej głównych celów w specyficznych warunkach krajowych, biorąc pod uwagę ochronę interesów odbiorców, posiadane zasoby energetyczne oraz uwarunkowania technologiczne wytwarzania i przesyłu energii. Podstawowymi kierunkami polskiej polityki energetycznej są:  poprawa efektywności energetycznej,  wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii,  dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez wprowadzenie energetyki jądrowej,  rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw,  rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii,  ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko. Polityka energetyczna ma być oparta na zasobach własnych - chodzi w szczególności o węgiel kamienny i brunatny, co ma zapewnić uniezależnienie produkcji energii elektrycznej od surowców sprowadzanych. Kontynuowane będą również działania związane ze zróżnicowaniem dostaw paliw do Polski, a także ze zróżnicowaniem technologii produkcji. Wspierany ma być również rozwój technologii pozwalających na pozyskiwanie paliw płynnych i gazowych z surowców krajowych. Polityka zakłada także stworzenie stabilnych perspektyw dla inwestowania w infrastrukturę przesyłową i dystrybucyjną. Na operatorów sieciowych nałożony zostaje obowiązek opracowania planów rozwoju sieci, lokalizacji nowych mocy wytwórczych oraz kosztów ich przyłączenia. Przyjęty dokument zakłada również rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii oraz rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii. Zakłada też ograniczenie wpływu energetyki na środowisko.

Strategia rozwoju energetyki odnawialnej „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej” (przyjęta przez Sejm 23 sierpnia 2001 r.) zakłada wzrost udziału energii ze źródeł odnawialnych w bilansie paliwowo-energetycznym kraju do 14% w 2020 r., w strukturze zużycia nośników pierwotnych. Wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii (OZE) ułatwi przede wszystkim osiągnięcie założonych w polityce ekologicznej celów w zakresie obniżenia emisji zanieczyszczeń odpowiedzialnych za zmiany klimatyczne oraz zanieczyszczeń powietrza.

Polityka Klimatyczna Polski „Polityka Klimatyczna Polski” (przyjęta przez Radę Ministrów w listopadzie 2003 r.) zawierająca strategie redukcji emisji gazów cieplarnianych w Polsce do roku 2020. Celem strategicznym polityki klimatycznej jest „włączenie się Polski do wysiłków społeczności międzynarodowej na rzecz ochrony klimatu globalnego poprzez wdrażanie zasad zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza w zakresie poprawy wykorzystania energii, zwiększania zasobów leśnych i glebowych kraju, racjonalizacji wykorzystania surowców i produktów przemysłu oraz racjonalizacji zagospodarowania odpadów, w sposób zapewniający osiągnięcie maksymalnych, długoterminowych korzyści gospodarczych, społecznych i politycznych”.

Ustawa o efektywności energetycznej Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. z 2011 r. Nr 94, poz. 551 ze zm.) określa cel w zakresie oszczędności energii, z uwzględnieniem wiodącej roli

9

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola sektora publicznego, ustanawia mechanizmy wspierające oraz system monitorowania i gromadzenia niezbędnych danych. Ustawa zapewni także pełne wdrożenie dyrektyw europejskich w zakresie efektywności energetycznej, w tym zwłaszcza zapisów Dyrektywy 2006/32/WE w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych. Celem jest stworzenie ram prawnych dla działań na rzecz poprawy efektywności energetycznej oraz promocja innowacyjnych technologii zmniejszających szkodliwe oddziaływanie sektora energetycznego na środowisko. Głównym założeniem ustawy jest wprowadzenie systemu tzw. białych certyfikatów. Obowiązek uzyskania oszczędności nałożono na dwie grupy: przedsiębiorstwa energetyczne produkujące, sprzedające lub dystrybuujące energię, ciepło lub gaz oraz na jednostki samorządów terytorialnych. Przepisy ustawy weszły w życie z dniem 11 sierpnia 2011 r.

Polityka Ekologiczna Państwa Polityka ekologiczna państwa oparta jest na konstytucyjnej zasadzie zrównoważonego rozwoju, dlatego zasada ta musi być uwzględniona we wszystkich dokumentach strategicznych oraz programach opracowywanych na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym. W praktyce zasada zrównoważonego rozwoju powinna być stosowana wraz z wieloma zasadami pomocniczymi i konkretyzującymi tj.:  zasada prewencji (zapobiegania) oznacza przede wszystkim zapobieganie powstawaniu zanieczyszczeń, recykling a także wprowadzanie pro - środowiskowych systemów zarządzania środowiskiem,  zasada „zanieczyszczający płaci” wskazuje jednostki użytkujące środowisko jako podmioty odpowiedzialne za skutki zanieczyszczeń i innych zagrożeń środowiska,  zasada integracji oznacza uwzględnienie w politykach sektorowych celów ekologicznych na równi z celami gospodarczymi i społecznymi,  zasada skuteczności ekologicznej i efektywności ekonomicznej oznacza potrzebę minimalizacji nakładów na jednostkę uzyskanego efektu ekologicznego,  zasada uspołecznienia oznacza dostęp ludności do informacji o środowisku. W polityce ekologicznej zostały określone działania pozwalające na osiągnięcie następujących celów: w zakresie działań systemowych:  doprowadzenie do sytuacji, w której projekty dokumentów strategicznych wszystkich sektorów gospodarki będą zgodne z obowiązującym w tym zakresie prawem, poddawane procedurze oceny oddziaływania na środowisko i wyniki tej oceny będą uwzględniane w ostatecznych wersjach tych dokumentów,  uruchomienie takich mechanizmów prawnych, ekonomicznych i edukacyjnych, które prowadziłyby do rozwoju proekologicznej produkcji towarów oraz świadomych postaw konsumenckich zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju,  jak najszersze przystępowanie do systemu EMAS, rozpowszechnianie wiedzy wśród społeczeństwa o tym systemie i tworzenie korzyści ekonomicznych dla firm i instytucji będących w systemie,  podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa,  zwiększenie roli polskich placówek we wdrażaniu ekoinnowacji w przemyśle oraz w produkcji wyrobów przyjaznych dla środowiska oraz doprowadzenie do zadawalającego stanu monitoringu środowiska,  stworzenie systemu prewencyjnego, mającego na celu zapobieganie szkodom w środowisku i sygnalizującego możliwości wystąpienia szkody oraz zapewniającego, że koszty szkód w środowisku oraz koszty zapobiegania powstaniu tych szkód ponosić będą sprawcy, 10

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

 integracja problematyki środowiskowej i planowania przestrzennego. w zakresie ochrony zasobów naturalnych:  ochrona i zachowanie różnorodności biologicznej na różnym poziomie organizacji,  racjonalne użytkowanie zasobów leśnych przez kształtowanie właściwej struktury gatunkowej i wiekowej,  rozwijanie zróżnicowanej i wielofunkcyjnej gospodarki leśnej,  racjonalizacja gospodarowania zasobami wód powierzchniowych i podziemnych w taki sposób, aby uchronić gospodarkę narodową od deficytów wody i zabezpieczyć przed skutkami powodzi,  rozpowszechnianie dobrych praktyk rolnych i leśnych, zgodnie z zasadami rozwoju zrównoważonego,  przeciwdziałanie degradacji terenów rolnych, łąkowych i wodno-błotnych przez czynniki antropogenne,  rekultywacja terenów zdegradowanych,  racjonalizacja zaopatrzenia ludności oraz sektorów gospodarczych w kopaliny i wodę z zasobów podziemnych oraz ich ochrona przed ilościową i jakościową degradacją, w zakresie poprawy jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego:  dalsza poprawa stanu zdrowotnego obywateli w wyniku wspólnych działań sektora ochrony środowiska z sektorem zdrowia oraz skuteczny nadzór nad wszystkimi instytucjami będącymi potencjalnymi źródłami awarii przemysłowych,  dążenie do spełnienia przez RP zobowiązań wynikających z Traktatu Akcesyjnego oraz z dwóch dyrektyw unijnych (dyrektywa 2001/80/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2001 r. w sprawie ograniczenia emisji zanieczyszczeń powietrza z dużych obiektów energetycznego spalania - tzw. dyrektywa LCP oraz dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy w sprawie czystszego powietrza dla Europy - dyrektywa CAFE),  utrzymanie lub osiągniecie dobrego stanu wszystkich wód,  zmniejszenie ilości powstających odpadów oraz ich odzysk,  dokonanie wiarygodnej oceny narażenia społeczeństwa na ponadnormatywny hałas i promieniowanie elektromagnetyczne oraz podjęcie kroków do zmniejszenia tego zagrożenia tam, gdzie jest ono największe.

Program ochrony powietrza dla strefy mazowieckiej, w której został przekroczony poziom docelowy ozonu w powietrzu Program ochrony powietrza (POP) dla strefy mazowieckiej, w której został przekroczony poziom docelowy ozonu w powietrzu został przyjęty uchwałą Nr 222/09 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 21 grudnia 2009 r. Termin realizacji Programu został ustalony do dnia 31 grudnia 2010 r. Program ten został opracowany ze względu na stwierdzone wówczas przekroczenia poziomu docelowego ozonu w powietrzu w latach 2003-2007 w strefie mazowieckiej.

Program ochrony powietrza dla strefy mazowieckiej, w której zostały przekroczone poziomy dopuszczalne pyłu zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego PM2,5 w powietrzu Program ochrony powietrza dla strefy mazowieckiej, w której zostały przekroczone poziomy dopuszczalne pyłu zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego PM2,5 w powietrzu został przyjęty uchwałą Nr 164/13 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 28 października 2013 r. Termin realizacji Programu został ustalony do dnia 31 grudnia 2024 r. 11

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Program został opracowany ze względu na konieczność osiągnięcia poziomów dopuszczalnych: pyłu zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego PM2,5. Obszar przekroczeń poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM10 w okresie uśredniania wyników 24 godziny występuje w Piasecznie.

Program ochrony powietrza dla stref województwa mazowieckiego, w których został przekroczony poziom docelowy benzo(a)pirenu w powietrzu Program ochrony powietrza dla stref województwa mazowieckiego, w których został przekroczony poziom docelowy benzo(a)pirenu w powietrzu został przyjęty uchwałą Nr 184/13 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 25 listopada 2013 r. Termin realizacji Programu został ustalony do dnia 31 grudnia 2024 r. Program został opracowany ze względu na konieczność osiągnięcia poziomów docelowych benzo(a)pirenu. Obszar przekroczeń benzo(a)pirenu obejmuje powiat piaseczyński, na terenie którego leży Lesznowola.

Program ochrony środowiska Województwa Mazowieckiego na lata 2011-2014 z uwzględnieniem perspektywy do 2018 r. Program zawiera ocenę stanu środowiska województwa mazowieckiego z uwzględnieniem prognozowanych danych oraz wskaźników ilościowych charakteryzujących poszczególne komponenty środowiska. Został on sporządzony w układzie zbliżonym do układu Polityki ekologicznej Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016. W WPOŚ wyznaczono pięć obszarów priorytetowych. Obszar priorytetowy I to poprawa jakości środowiska, w ramach, której sprecyzowano cele średniookresowe do 2018, jeden z tych celów brzmi: poprawa jakości powietrza, w tym dążenie do osiągnięcia poziomu celu długoterminowego dla ozonu do 2020 r.

Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2030 roku Innowacyjne Mazowsze Strategia jest dokumentem, którego zapisy mają wpływ na kształt przyszłego rozwoju przez określenie długookresowych procesów rozwojowych w regionie. Strategia rozwoju województwa mazowieckiego do 2030 roku stanowi odpowiedź na wyzwania, którym musi sprostać województwo, aby podnieść jakość życia mieszkańców, ograniczyć wykluczenie społeczne i bezrobocie oraz realizować politykę spójności terytorialnej, a także politykę inteligentnego i zrównoważonego rozwoju. Istotą strategii jest wskazanie celów rozwojowych, których realizacja zapewni utrzymanie trwałego rozwoju. Strategia dotyczy wszystkich uczestników życia społeczno-gospodarczego województwa. Wskazuje działania, które należy realizować, aby osiągnąć przyjęte cele rozwojowe. Strategia jest wyrazem dążeń województwa i uwzględnia kierunki rozwoju Polski i Unii Europejskiej. Przyjęta konstrukcja celów i podporządkowanych im działań zapewnia zgodność pomiędzy różnymi dokumentami, przy zachowaniu autonomii samorządu województwa. Z uwagi na duże zróżnicowanie przestrzenne rozwoju województwa mazowieckiego, konieczne jest prowadzenie polityki zmniejszającej te dysproporcje. Nadrzędnym (głównym) celem Strategii jest zatem spójność terytorialna, rozumiana jako zmniejszenie dysproporcji rozwoju w województwie mazowieckim oraz wzrost znaczenia Obszaru Metropolitalnego Warszawy w Europie, co w konsekwencji przyczyni się do poprawy jakości życia mieszkańców. Osiągnięcie tego celu będzie możliwe poprzez przyspieszenie wzrostu gospodarczego, generowanego przez rozwój produkcji i przemysłu ukierunkowanego na eksport, szczególnie w branży średniozaawansowanych i zaawansowanych technologii. Potrzeba zwiększenia produktywności przemysłu i związanych z nim usług uzasadnia zatem wybór priorytetowego celu strategicznego. 12

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Piaseczyńskiego na lata 2012-2015 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2016-2019 Celem przygotowania Programu Ochrony Środowiska jest realizacja założeń dokumentów strategicznych kraju ze szczególnym uwzględnieniem Polityki Ekologicznej Państwa i Programu Ochrony Środowiska dla Województwa Mazowieckiego. Jego istotą jest skoordynowanie, zaplanowanych w Programie, działań z administracją rządową i samorządową (Urząd Marszałkowski, Urzędy Miast i Gmin) oraz przedsiębiorcami i społeczeństwem Powiatu. Nadrzędnym celem niniejszego Programu jest długotrwały, zrównoważony rozwój Powiatu Piaseczyńskiego, w którym kwestie ochrony środowiska są rozważane na równi z kwestiami rozwoju społecznego i gospodarczego. Jednym z elementów PPOŚ jest ochrona powietrza atmosferycznego, w ramach którego sprecyzowano cel systemowy jako: poprawa stanu jakości powietrza atmosferycznego. Ograniczenie zużycia energii i wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych. Pośród kierunków działań sprecyzowano:  ograniczenie niskiej emisji,  ograniczenie emisji przemysłowej,  ograniczenie uciążliwości systemu komunikacyjnego.

Strategia Zrównoważonego Rozwoju Powiatu Piaseczyńskiego Misją Powiatu Piaseczyńskiego jest prowadzenie polityki równoważenia rozwoju społeczno-gospodarczego i przestrzennego powiatu w ramach złożonego układu osadniczego, jakim jest Obszar Metropolitalny Warszawy – w celu poprawy warunków życia mieszkańców, kształtowania ładu przestrzennego oraz trwałego zachowania walorów przyrodniczych i kulturowych. Jako strategiczne przyjęto cztery równorzędne cele: A. poprawę stanu sanitarnego i wzmocnienie kondycji przyrodniczej powiatu, B. usprawnienie komunikacji - zbiorowej i indywidualnej, C. rozwój rekreacji i turystyki dla mieszkańców powiatu i Warszawy, D. zapewnienie mieszkańcom dostępności do usług ponadpodstawowych oraz wysokiego ich standardu.

W/w cele, priorytety i kierunki działań sprecyzowane w dokumentach wyższego rzędu (krajowego, wojewódzkiego i powiatowego), posłużyły do sprecyzowania celów i kierunków działań określonych w Planie gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola.

Projekt założeń do planu zaopatrzenia gminy Lesznowola w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe W Projekcie założeń oszacownano zapotrzebowanie mocy elektrycznej na cele tradycyjne i c.w.u. w Gminie Lesznowola w 2004 r. Bazujac na danych prezentowanych na „II Forum Operatorów Systemów I Odbiorców Energii i Paliw (Bezpieczenstwo Energetyczne Warszawy)” można stwierdzic, że rozwój Warszawskiego Wezła Energetycznego w perspektywie do 2020 roku obejmuje również obszar do którego należy Gmina Lesznowola. Rozbudowa i przebudowa systemu przesyłowego najwyższych napięć przewiduje lokalizację na pograniczu gmin Lesznowola i nowoczesnej stacji systemowej, będącej źródłem zasilania dla istniejących i postulowanych stacji 110/15 kV. Rozwój urbanistyczny gmin podwarszawskich wymusza konieczność rozbudowy systemu sieci dystrybucyjnych WN 110 kV, SN 15 kV i nN 0,4 kV zapewniając bezpieczeństwo całego Obszaru Metropolitalnego Warszawy. 13

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Z gazu ziemnego przewodowego w 2004 r. korzystało około 95% mieszkańców Gminy. Gaz dostarczany jest do zaspokajania potrzeb bytowych i grzewczych oraz dla przemysłu bez ograniczeń do prawie wszystkich miejscowości. Paliwem gazowym jest gaz ziemny wysokometanowy grupy E o cieple spalania 39,5 MJ/m3, dostarczany z krajowego systemu rurociągów przesyłowych. Przez teren Gminy przechodzą dwa gazociągi wysokiego ciśnienia, d 400 mm relacji Świerk – Mory i d 300 mm relacji Radom – Lesznowola. W skład dystrybucyjnej sieci gazowej wchodzą:  gazociągi średniego ciśnienia o ciśnieniu roboczym do 0,4 MPa, zasilane z sieci gazociągów wysokiego ciśnienia, przez stacje redukcyjne I stopnia,  gazociągi niskiego ciśnienia o ciśnieniu roboczym do 2,5 kPa, zasilane z gazociągów średniego ciśnienia, przez stacje redukcyjne II stopnia. Rozwój sieci gazowej uzależniony jest od tempa rozwoju Gminy Lesznowola oraz od wzrostu zapotrzebowania na gaz ziemny, niemniej jednak z przeprowadzonej inwentaryzacji wynika, iż zdecydowana większość gospodarstw domowych w Gminie Lesznowola zużywa gaz ziemny do celów grzewczych i ogrzewania c.w.u. W 2004 r. zapotrzebowanie na ciepło na obszarze Gminy Lesznowola pokrywane było z lokalnych źródeł ciepła, wykorzystujących jako paliwo węgiel kamienny, gaz ziemny oraz w znacznie mniejszym stopniu, olej opałowy i gaz płynny. Jako paliwo wykorzystywane było, w niewielkim stopniu, drewno. Służyło ono jako paliwo dodatkowe w przypadku stosowania kotłów opalanych węglem. W niektórych domach, wyposażonych w nowoczesne kominki z zamkniętym paleniskiem, drewno było i jest nadal używane jako źródło energii do ogrzewania pomieszczeń. Alternatywne źródła ciepła, takie jak systemy solarne i układy z pompami ciepła, stosowane były sporadycznie. Rozwój w tym zakresie nastapił po 2010 r. Energia elektryczna, jako źródło ciepła, stosowana jest w szerszym zakresie do podgrzewania ciepłej wody użytkowej. Takie rozwiązanie jest spotykane bardzo często tam, gdzie do ogrzania budynku stosowany jest węgiel kamienny (decydują względy technologiczne - zachodzi konieczność uruchomiania kotła latem 2÷3 razy dziennie do przygotowania c.w.u.), natomiast rzadziej przy stosowaniu oleju opałowego lub gazu płynnego na potrzeby c.o. (względy ekonomiczne - porównywalny koszt przygotowania c.w.u., lecz szybsze zużycie kotłów i palników kotłowych).

Strategia Rozwoju Gminy Lesznowola do 2021 roku Strategia rozwoju Gminy to koncepcja systemowego działania, polegająca na: formułowaniu długookresowych celów rozwoju i ich modyfikacji w zależności od zmian zachodzących w otoczeniu, określaniu zasobów i środków niezbędnych do realizacji tych celów oraz sposobów postępowania zapewniających optymalne ich rozmieszczenie i wykorzystanie w celu elastycznego reagowania na wyzwania otoczenia i zapewnienia gminie korzystnych warunków egzystencji i rozwoju. Gmina Lesznowola jest dzisiaj jedną z wyróżniających się inicjatywą i osiągnięciami gmin w województwie mazowieckim W celu dalszej poprawy warunków życia niezbędna jest kontynuacja szybkiego rozwoju Gminy Lesznowola. Zapewnienie zrównoważonego rozwoju Gminy wymaga planowania strategicznego, które łączy problematykę społeczną, ekologiczną, gospodarczą i przestrzenną. Strategia rozwoju jest podstawowym dokumentem decyzyjnym kierunkującym działalność organów samorządu terytorialnego w dłuższych okresach. W Strategii omówiono ochronę powietrza, powtórzono wytyczne ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Lesznowola.

14

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Lesznowola Do najważniejszych wytycznych Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Lesznowola w kwestii ochrony powietrza atmosferycznego należy:  wprowadzenie zasady ochrony powietrza atmosferycznego poprzez kontrolę w zakresie dopuszczalnych emisji zanieczyszczeń i karanie emitentów nadmiernej emisji,  wprowadzenie zakazu ogrzewania nowelizowanych obiektów paliwami stałymi i konieczność wymiany systemów grzewczych w starych budynkach w trakcie ich modernizacji,  ochrona terenów otwartych położonych na północ od Lesznowoli wchodzących w skład systemów regeneracji powietrza m.st. Warszawy,  w obszarach skupionej intensywnej zabudowy mieszkaniowej eliminowanie ciężkiego ruchu samochodowego i skażenia terenu spalinami.

Studium omawia również zagadnienia związane z zaopatrzeniem w energię elektryczną, w energię cieplną i gaz. Na terenie Gminy Lesznowola nie występują źródła wytwarzania energii elektrycznej. Z uwagi na brak własnej stacji 110/15kV gmina zasilana jest głównie z Piaseczna, gdzie znajduje się rejonowy punkt zasilania - stacja redukcyjna 220/110/15 kV, zwana RPZ oraz z GPZ Tarczyn 110/15 kV i GPZ Sękocin 110/15 kV. Ze stacji tych wyprowadzonych jest szereg linii napowietrznych, z których część stanowi sieć gminną średniego napięcia. W gminie funkcjonuje jeden system średniego napięcia 15 kV. Sieci, w przeważającej mierze napowietrzne, doprowadzają napięcie do stacji transformatorowych, w których następuje obniżenie napięcia średniego do wartości 0,4 kV, które jest napięciem sieci konsumpcyjnej i oświetleniowej. Łącznie na terenie gminy Lesznowola ustawiono 109 stacji transformatorowych. Sieć energetyczna, na terenie gminy jest administrowana i eksploatowana przez Zakład Energetyczny Warszawa – Teren, Rejon Energetyczny Jeziorna. Na terenie Gminy nie istnieją zbiorcze systemy ogrzewania. Budownictwo jednorodzinne, zakłady usługowe i szkoły posiadają indywidualne systemy grzewcze oparte na paliwach stałych, oleju opałowym, prądzie lub gazie. Gaz ziemny jest dostarczany do wszystkich miejscowości w Gminie Lesznowola. Łączna długość sieci rozdzielczej wynosi 150 km. Korzysta z niego ponad 95% mieszkańców gminy. Przez obszar Gminy Lesznowola, przechodzą dwa gazociągi wysokiego ciśnienia: w północnej jej części przebiega gazociąg wysokiego ciśnienia DN 400 „Obwód gazu wysokiego ciśnienia wokół Warszawy”, odcinek Świerk – Mory oraz DN Lubienia – Sękocin. Na terenie gminy znajdują się dwie stacje redukcyjno-pomiarowe Iº w Mrokowie i Łazach. Wzdłuż gazociągu DN 400 obowiązuje strefa bezpieczeństwa o szerokości maksymalnej do 69 m od osi gazociągu, które ogranicza zainwestowanie w jego rejonie. Długość sieci przesyłowej w gminie wynosi 25,1 km.

Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego Uchwalone mpzp przewidują wielofunkcyjny rozwój Gminy Lesznowola. Rozwój zakładanych funkcji nie może naruszać naturalnych wartości przyrodniczych Gminy, naturalnych ciągów przyrodniczych przez nią przebiegających oraz istniejących i projektowanych terenów leśnych. Dla terenów położonych w sąsiedztwie lasów proponuje się realizacje zorganizowanych zespołów zabudowy. Usługi o charakterze społecznym zlokalizowano w rejonach lokalnych ośrodków usługowych (Mysiadło, , 15

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Lesznowola, Łazy, Mroków), obejmujących swoim zasięgiem tereny podlegające urbanizacji. Studium przewiduje zachowanie części obszaru gminy nie podlegającej zabudowie – tereny lasów, zieleni naturalnej, tereny wód, tereny otwarte oraz częściowo tereny rolne i sadownicze. Należy dążyć do pełnego zaspokojenia potrzeb mieszkańców w usługi oświaty, kultury, zdrowia, sportu i rekreacji oraz opieki społecznej. Plany zagospodarowania przestrzennego przewidują, że potrzeby grzewcze nowo powstających obiektów, maja być zaspokajane z indywidualnych źródeł ciepła, opalanych paliwami płynnymi (głównie gaz ziemny z sieci, a ponadto olej opałowy i gaz płynny). Nie dopuszczają możliwości spalania paliw stałych (węgla i drewna).

Zapisy Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola zgodne są z zapisami wszystkich w/w dokumentów na szczeblu gminnym.

2. Informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy

Prognoza oddziaływania na środowisko jest jednym z podstawowych dokumentów przygotowywanych w ramach procedury postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji „Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola”. Pozwala na przeprowadzenie oceny potencjalnych (pozytywnych i negatywnych) skutków środowiskowych przedsięwzięć określonych w projekcie Planu. Zakres prognozy został określony w oparciu o art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 03 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013 r., poz. 1235, t.j. ze zm.). Ponadto w Prognozie przedstawiono wpływ realizacji zapisów projektu „Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola” na Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu, w którym obowiązują przepisy rozporządzenia nr 3 Wojewody Mazowieckiego z dnia 13 lutego 2007 r. w sprawie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Maz. Z 2007 r. Nr 42, poz. 870 ze zm.) oraz na chronione gatunki zwierząt, roślin i grzybów.

W Prognozie przeanalizowano aktualny stan w zakresie jakości powietrza na terenie Gminy Lesznowola, określono cele strategiczne i szczegółowe przewidziane do realizacji w projekcie Planu, których zadaniem jest dążenie do osiągnięcia celów pakietu klimatyczno- energetycznego do roku 2020. Wynikające z przeprowadzonej analizy wnioski odniesiono do stanu jakości powietrza w Gminie i przeanalizowano możliwe skutki środowiskowe realizacji Planu. Identyfikację i ocenę poszczególnych zadań dokonano w tzw. macierzach skutków środowiskowych na poszczególne elementy środowiska takie jak: różnorodność biologiczną, zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze i klimat, powierzchnię ziemi, krajobraz, zasoby naturalne. Oceniono także wpływ na zdrowie ludzi i dobra materialne, Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu oraz Naturę 2000.

3. Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu

Istniejący stan środowiska

Ogólna charakterystyka Gminy Gmina Lesznowola to gmina wiejska w województwie mazowieckim, w północnej części powiatu piaseczyńskiego. Gmina położona jest w środkowej części Województwa Mazowieckiego. Obszar Gminy Lesznowola leży na Równinie Warszawskiej wyniesionej 16

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

20-30 m nad lustro wiślanej wody. Gmina usytuowana jest w zlewniach dwóch rzek: Utraty i Jeziorki, jej teren jest lekko nachylony w kierunku północno-wschodnim. Od centrum Warszawy dzieli ją zaledwie 17 km. Lesznowola graniczy ze zurbanizowanymi obszarami Piaseczna. W skład Gminy wchodzą 22 sołectwa: Garbata, , , Lesznowola, Łazy, Łazy II, Marysin, Mroków, Mysiadło, Nowa Wola, Nowa Iwiczna, , Stara Iwicza, Stefanowo, Wilcza Góra, Władysławów, , Wólka Kosowska, Zgorzała, Magdalenka, Zamienie i Jabłonowo. Powierzchnia Gminy wynosi ponad 69 km2. Z danych Urzędu Gminy Lesznowola (źródło danych: Ewidencja Ludności) wynika, iż liczba mieszkańców, stan na 31.12.2014 r. wynosi 24 440 osób (pobyty stałe i czasowe), z kolei liczba mieszkańców, stan na 31.12.2010 r. wynosi 19 844 osoby (pobyty stałe i czasowe). Liczba budynków mieszkalnych wg oszacowanych danych z Urzędu Gminy Lesznowola przedstawia się następująco: 7 500 nieruchomości zabudowanych (stan na 31.12.2014 r.), a 5 750 nieruchomości zabudowanych (stan na 31.12.2010 r.). Z kolei Liczba budynków mieszkalnych w Lesznowoli, stan na 31.12.2013 r. wynosi 6 652 szt. (dane z GUS), natomiast stan na 31.12.2010 r. wynosi 5 090 szt. (dane z GUS).

Według fizyczno-geograficznego podziału regionalnego Polski, opracowanego przez J. Kondrackiego obszar Gminy znajduje się w obrębie mezoregionu Kotlina Warszawska, wchodzącego w skład makroregionu Nizina Środkowomazowiecka, podprowincji Niziny Środkowopolskie i prowincji Niż Środkowoeuropejski.

Ocena stanu jakości powietrza Na podstawie art. 87 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r., poz. 1232, t. j. ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 2 sierpnia 2012 r. w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza (Dz. U. z 2012 r., poz. 914), w województwie mazowieckim wyznaczone zostały 4 strefy, dla których przeprowadzana jest coroczna ocena jakości powietrza. Gmina Lesznowola została zaliczona do strefy „strefa mazowiecka”. Strefa ta została utworzona ze względu na przekroczenie dopuszczalnej częstości przekroczeń dopuszczalnego poziomu 24-godz. pyłu PM10, PM2,5, ozonu oraz przekroczenie poziomu docelowego benzo(α)pirenu w roku kalendarzowym. Strefa mazowiecka jest powierzchniowo największą strefą znajdującą się w centrum województwa mazowieckiego i otacza strefę aglomeracja warszawska, w południowej części strefę miasto Radom, a w północno zachodniej części strefę miasto Płock.

Ocenę jakości powietrza dla strefy mazowieckiej, w której leży Gmina Lesznowola oparto na „Rocznej ocenie jakości powietrza w województwie mazowieckim, raport za 2014 rok” przeprowadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ).

Ocena jakości powietrza w danej strefie zgodnie z art. 89 w/w ustawy dokonywana jest w oparciu o prowadzony monitoring stanu powietrza. Stanowi to podstawę do klasyfikacji stref na:  strefy, w których poziom choćby jednej substancji przekracza poziom dopuszczalny powiększony o margines tolerancji (strefa C),  strefy, w których poziom choćby jednej substancji mieści się pomiędzy poziomem dopuszczalnym, a poziomem dopuszczalnym powiększonym o margines tolerancji (strefa B),

17

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

 strefy, w których poziom substancji nie przekracza poziomu dopuszczalnego (strefa A). Wynikowe klasy dla strefy mazowieckiej dla poszczególnych zanieczyszczeń z uwzględnieniem kryteriów dla ochrony zdrowia i ochrony roślin za 2014 r. przedstawiono w tab. 1. Przyczyny przekroczeń związane są z dużym ruchem samochodowym w centrum miasta oraz z emisją związaną z indywidualnym ogrzewaniem budynków.

Tabela 1. Wynikowe klasy dla strefy mazowieckiej dla poszczególnych zanieczyszczeń z uwzględnieniem kryteriów dla ochrony zdrowia i ochrony roślin za 2014 r. Symbol klasy wynikowej w 2014 r. Symbol klasy wynikowej w 2014 r. dla poszczególnych zanieczyszczeń dla poszczególnych zanieczyszczeń Nazwa substancji dla obszaru gminy wg kryteriów dla obszaru gminy wg kryteriów określonych w celu ochrony określonych w celu ochrony roślin zdrowia Pył zawieszony PM10 C - Pył zawieszony PM2,51) C - Pył zawieszony PM2,52) C2 - Dwutlenek siarki A A Dwutlenek azotu A - Tlenki azotu - A Tlenek węgla A - Ozon2) A A Ozon3) D2 D2 Ołów A - Kadm A - Nikiel A - Arsen A - Benzen - - Benzo(a)piren C - Źródło: WIOŚ Warszawa, raport kwiecień 2015 r. Objaśnienia: 1) – wg poziomu dopuszczalnego powiększonego o margines tolerancji 2) – wg poziomu docelowego, 3) – wg poziomu celu długoterminowego.

Charakterystyka sieci gazowej Z ziemnego gazu przewodowego korzysta około 95% mieszkańców Gminy Lesznowola. Gaz dostarczany jest do zaspokajania potrzeb bytowych i grzewczych oraz dla przemysłu bez ograniczeń do prawie wszystkich mieszkańców Gminy. Paliwo stanowi gaz ziemny wysokometanowy grupy E o cieple spalania 39,5 MJ/m3, dostarczany z krajowego systemu rurociągów przesyłowych. Przez teren Gminy przechodzą dwa gazociągi wysokiego ciśnienia, d 400 mm relacji Świerk – Mory i d 300 mm relacji Radom – Lesznowola. Jak wynika z zapisów Strategii Rozwoju Gminy Lesznowola do 2021 roku, nie przewiduje się ograniczeń w dostawie gazu w przyszłości. System zasilania Gminy w gaz ziemny jest zdolny sprostać zwiększonemu zapotrzebowaniu.

Docelowym źródłem zaopatrywania odbiorców zlokalizowanych na terenie Gminy będzie sieć gazowa średniego zasilania z istniejących stacji redukcyjno-pomiarowych I stopnia:  „Piaseczno” o przepustowości 25 tys.m³/h, usytuowana w rejonie ul Mleczarskiej i Sękocińskiej w Starej Iwicznej;  „Sękocin” w Gminie Raszyn; 18

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

 „Wola Mrokowska”;  „Lesznowola”. Źródłem uzupełniającym jest stacja II stopnia w Mysiadle dla potrzeb budownictwa wielorodzinnego. Odbiorcy gazu zaopatrywani będą z sieci. Gaz może być wykorzystany dla potrzeb bytowych takich jak przygotowanie posiłków, ciepłej wody użytkowej czy ogrzewania pomieszczeń oraz technologii przemysłowych.

Z sieci gazowej wg GUS w 2010 r. korzystało 18 937 mieszkańców, natomiast w 2013 r. 20 008 mieszkańców, co stanowi około 95 % ogólnej liczby mieszkańców w danym roku. W GUS nie ma jeszcze większości statystyk na 2014 r.

Energia elektryczna Jak wynika z zapisów Strategii Rozwoju Gminy Lesznowola do 2021 roku, system elektroenergetyczny Gminy dysponuje znacznymi rezerwami mocy. W Gminie nie ogranicza się przydziałów mocy, w tym na cele grzewcze. Okresowe niewydolności podsystemu mają charakter lokalny i związane są z przeciążeniami sieci NN. Zakłada się, że wzrost zapotrzebowania na moc elektryczną ponad obecne zapotrzebowanie pokrywany będzie w dalszej perspektywie z rezerw istniejącego podsystemu. Przyjmuje się, że energia elektryczna dostarczana będzie wszystkim odbiorcom. Przewiduje się pełne pokrycie ich potrzeb w zakresie zużycia energii elektrycznej na cele tradycyjne. Nie przewiduje się wykorzystania energii elektrycznej do przygotowania posiłków oraz podgrzewania wody użytkowej, natomiast zużycie jej do celów ogrzewania pomieszczeń przy pomocy pieców akumulacyjnych, a także wentylacji i klimatyzacji przewiduje się w niewielkim zakresie. Stan techniczny urządzeń pracujących na napięciu 110 kV i wyższym jest zadowalający i w najbliższych latach nie przewiduje się w nich remontów kapitalnych. Podstawowym problemem jest ograniczona możliwość wykorzystywania rozdzielni 15 kV stacji „Piaseczno” i „Sękocin”, z uwagi na ich peryferyjne położenie względem obszaru zasilanego i trudności w wyprowadzeniu nowych linii 15 kV. Docelowo planuje się wzmocnienie zasilania obszaru gminy w energię elektryczną z planowanych stacji 110/15 kV „Głosków” i „Szczaki” zlokalizowanych w Gminie Piaseczno.

Dane dotyczące sieci elektroenergetycznej w 2014 r. znajdującej się na terenie Gminy Lesznowola pozyskano od PGE Dystrybucja S.A. Oddział w Warszawie i przedstawiono w „Planie gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola”.

Uwarunkowania przyrodnicze Obszar Gminy Lesznowola położony jest w obrębie Niziny Środkowopolskiej, na Równinie Warszawskiej wyniesionej 20-30 m nad lustro wiślanej wody. Powierzchnia terenu charakteryzuje się lekkim nachyleniem z południowego zachodu 128-130 m n.p.m. w rejonie Woli Mrokowskiej, ku północnemu wschodowi 105-107 m n.p.m. w rejonie Mysiadła. Średnia roczna temperatura na tym obszarze wynosi 7°C. W styczniu średnie temperatury wahają się pomiędzy -4,5°C a -4°C. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec (średnia temperatur 17-18°C). Średni opad atmosferyczny wynosi 500-600 mm. Gmina Lesznowola znajduje się w zlewniach dwóch rzek: Utraty oraz Jeziorki. Dział wodny przebiega z południa na północ dzieląc Gminę na dwie części. Warunki wodne są zróżnicowane. Występują zarówno rejony o swobodnym zwierciadle, jak również obszary, na których brak ciągłej warstwy wodonośnej, a wody gruntowe występują okresowo w cienkiej pokrywie piaszczystej na gruntach nieprzepuszczalnych lub jako sączenie w gruntach 19

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola spoistych. Generalnie znaczna część obszaru gminy charakteryzuje się stałą lub okresową obecnością płytkich wód powierzchniowych. Na terenie Gminy przeważają gleby dobre – klasy III i IV. Zajmują one około 65% powierzchni. W części zachodniej przeważają gleby klasy IV z udziałem gleb klasy III i V. W środkowej części dominują gleby słabsze V klasy z niewielkim udziałem klasy IV. Część wschodnia to kompleks gleb dobrych i bardzo dobrych o dużych wartościach rolniczych – klasa II z małym udziałem klasy IV. Na całym obszarze dominują grunty nośne nadające się do bezpośredniego posadowienia. Na części terenów występują grunty o trudnych warunkach geotechnicznych oraz grunty nie budowlane nie nadające się do bezpośredniego posadowienia (głównie w dnach dolin oraz obniżeniach). Teren Gminy jest zróżnicowany krajobrazowo i pod względem okrycia szatą roślinną charakteryzuje się wysoką wartością zachowanej przyrody. Część wschodnia Gminy w znacznej mierze została zurbanizowana. Na pozostałym obszarze dominują pola uprawne z nielicznymi pojedynczymi drzewami. Istotny kompleks leśny to obszar na terenie miejscowości Magdalenka obejmujący około 230 ha, porośnięty jest głównie sosną pospolitą. Występują pojedyncze okazy (głównie na wydmie zwanej Kuropiem) bardzo rzadkiego gatunku – Sosny Banksa, pochodzącej z Ameryki Północnej. Nieliczne miejsca porasta także brzoza, dąb i świerk, a na obszarach podmokłych spotyka się również olchę. Rzadziej spotykanym drzewem jest świerk i dąb bezszypułkowy. Wśród krzewów pospolitych możemy spotkać jarzębinę oraz kalinę. Swoje siedliska znalazła również kruszyna, czeremcha, jałowiec i czarny bez. Dużą osobliwością tego terenu jest rzadko spotykany w Polsce – wiciokrzew pomorski, roślina pnąca o pięknych żółtych kwiatach. W magdaleńskich lasach rośnie również trująca bylina zwana naparstnicą purpurową i kruszyna o czarnych, przypominających wiśnie, trujących jagodach. Rzadko już spotykany jest żarnowiec, wawrzynek wilczełyko, jasnota biała, a także dzwonki, fiołki, borówka czarna, jak również kwitnący wiosną zawilec – rośliny objęte ochroną. Coraz rzadziej występuje konwalia majowa. Rośliny runa to mchy, porosty, skrzypy i widłaki. Świat zwierząt jest równie bogaty jak świat roślin i istnieją między nimi ścisłe wzajemne powiązania. Jaszczurka zwinka, rzekotka i padalec, zaskroniec i gniewosz plamisty to osobliwości tego terenu. Z ptaków – myszołowy i rzadziej pustułki. Po głosie werbla poznajemy dzięcioła, najczęściej gości tu dzięcioł pstry z czerwoną czapeczką. W Uroczysku nierzadko można spotkać dzika.

W Gminie Lesznowola nie występują żadne obszary Natura 2000, stąd projektowane w Planie działania nie będą realizowane na obszarach Natura 2000. Do najbliżej położonych tego typu obszarów należą:  Dolina Środkowej Wisły położona pomiędzy Puławami a Płockiem,  Łąki Soleckie - obszar położony jest na Równinie Warszawskiej i obejmuje zatorfioną dolinę rzeki Małej,  Stawy w Żabieńcu - obszar położony jest w dolinie rzeki Czarnej.

Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu obejmuje tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowy ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem, a także pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych. W jego granicach wyodrębniono trzy strefy: strefę szczególnej ochrony ekologicznej, obejmującą tereny, które decydują o potencjale biotycznym obszarów oraz istotnym 20

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola znaczeniu dla rozprzestrzeniania organizmów; strefę ochrony urbanistycznej obejmującą wybrane tereny miast i wsi oraz grunty o wzmożonym naporze urbanizacyjnym, mające szczególne wartości przyrodnicze oraz strefę zwykłą obejmującą pozostałe tereny. Obszar ten to cały system powiązanych ze sobą przestrzennie terenów związanych z przebiegiem przecinających aglomerację dolin rzecznych Wisły i Narwi wraz z dopływami oraz towarzyszącymi im kompleksami lasów. Są to m.in.: od północnego wschodu Lasy Chotomowskie i Legionowskie, na południu Lasy Otwockie i Celestynowskie włączone do Mazowieckiego Parku Krajobrazowego oraz Lasy Chojnowskie włączone do Chojnowskiego Parku Krajobrazowego. Pierścień lasów wokół Warszawy zamyka kompleks Lasów Sękocińskich, Nadarzyńskich i Młochowskich oraz największy i najcenniejszy na Mazowszu kompleks leśny Parku Narodowego Puszczy Kampinoskiej. W granicach WOCHK, w części związanej z doliną Wisły utworzono obszar Natura 2000, w którym znalazły się wcześniej utworzone dwa faunistyczne rezerwaty przyrody chroniące ptaki wodno-błotne: Wyspy Zawadowskie na północy i Ławice Kiełpińskie na południu. Znajdujące się w WOCHK kompleksy leśne tworzą otulinę dla terenów objętych wyższymi formami ochrony. Razem stanowią spójny system wszystkich zatwierdzonych i projektowanych rezerwatów i pomników przyrody, zabytkowych parków podworskich, a także wszystkich zorganizowanych terenów wypoczynkowych, zabudowy letniskowej i podmiejskich ogródków działkowych. Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu obejmuje część Gminy Lesznowola.

Mapę z lokalizacją najbliżej położonych obszarów chronionych pokazano już na rys. 2 w „Planie gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola” na str. 21. Ponadto mapę tych obszarów wraz z lokalizacją Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu na tle Gminy Lesznowola pokazano na rys. 1 do niniejszej Prognozy.

Warto podkreślić, iż wszystkie działania ujęte w harmonogramie rzeczowo-finansowym „Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola” realizowane będą poza Warszawskim Obszarem Chronionego Krajobrazu. Działanie o nazwie: Budowa parkingów „Parkuj i Jedź” polegające na budowie jednego parkingu planowane jest w sołectwie Nowa Iwiczna. Jego przewidziana lokalizacja to: ul. Krasickiego (przy stacji kolejowej Nowa Iwiczna na trasie PKP Warszawa-Radom), z dala od Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. W bezpośrednim sąsiedztwie parkingu będzie się znajdowała kolej (linia nr 8) oraz bus (węzeł), ZTM (publiczna komunikacja zbiorowa – linia uzupełniająca L4). Podobnie w przypadku pozostałych inwestycji, w tym działania polegającego na budowie i modernizacji dróg gminnych, realizowane będą poza terenem Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Działania związane z pracami termomodernizacyjnymi czy instalowaniem odnawialnych źródeł energii będą odbywały się w zabudowanej, części Gminy. Żaden z elementów środowiska nie koliduje z tymi działaniami, jest wręcz odwrotnie – działania te są niezbędne dla poprawy jakości powietrza i zmniejszenia zużycia energii, a co za tym idzie jakości życia mieszkańców Gminy Lesznowola.

21

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Rysunek 1. Mapa obszarów chronionych, w tym Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu położonych w okolicach oraz na terenie Gminy Lesznowola Źródło: http://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/ 22

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Podsumowując powyższe informacje realizacja założeń analizowanego Planu nie będzie mieć znaczącego i potencjalnego znaczącego wpływu na środowisko.

Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu Wszystkie działania przewidziane do realizacji w ramach projektu Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola mają na celu poprawę stanu jakości powietrza, w tym redukcję emisji dwutlenku węgla, podniesienie efektywności energetycznej i zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w produkcji energii. Z kolei poprawa jakości powietrza wpłynie pozytywnie na standard życia mieszkańców i ich zdrowie. W przypadku braku realizacji wytyczonych celów Planu potencjalne zmiany stanu środowiska będą przede wszystkim związane z utrzymaniem obecnego lub pogorszeniem stanu powietrza atmosferycznego na terenie Gminy Lesznowola, gdyż brak działań w grupie budynków mieszkalnych i publicznych oraz obecny stopień termomodernizacji przyczyniają się do dalszego powstawania, głównie w sezonie grzewczym tzw. emisji niskiej, uciążliwej dla mieszkańców emisji zanieczyszczeń rozprzestrzeniającej się w najbliższej okolicy.

W ostatnich latach zauważalna jest realizowana globalnie polityka w zakresie ochrony jakości powietrza atmosferycznego. Szczególna uwaga i dbałość o stan powietrza Unii Europejskiej wyrażona jest w Dyrektywie 2008/50/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 21 maja 2008 r. (dyrektywa CAFE). Dokument ten zawiera regulacje dotyczące głównie drobnego pyłu zawieszonego PM2,5, ale konsoliduje również inne dyrektywy i przepisy odnoszące się do obecności w powietrzu, takich substancji jak: benzen, dwutlenek azotu, tlenki azotu, dwutlenek siarki, ołów, pył zawieszony PM10, tlenek węgla oraz ozon.

Jakość powietrza w dużej mierze wpływa na stan zdrowia mieszkańców zanieczyszczonych terenów. Należy podejmować więc starania, co do minimalizowania wpływu działalności człowieka na środowisko. Odstąpienie od realizacji Planu wpłynie na zdrowie obywateli, szczególnie tam, gdzie gęstość zaludnienia jest duża i kumulują się zanieczyszczenia ze wszystkich źródeł, takich jak: transport, gospodarka komunalna, przemysł. Skutki zanieczyszczenia nie są łatwe do oszacowania, jednak wiele prac naukowych powstałych w tej tematyce, wskazuje na wzrost częstości zachorowań (m.in. na choroby układu oddechowego, astmę, alergie, zawały serca) i przedwczesne zgony. Zwracana jest również uwaga wpływu zanieczyszczeń na podwyższone koszty leczenia oraz koszty społeczne (np. niezdolność do pracy).

Niedotrzymanie norm jakości powietrza może także spowodować nałożenie kar finansowych za przekroczenie określonych w pozwoleniach ilości lub rodzaju gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza. Nie zwalnia to jednak z obowiązku podjęcia działań naprawczych.

W związku z powyższym zaniechanie realizacji ustaleń Planu gospodarki niskoemisyjnej jest działaniem zdecydowanie negatywnym. W przypadku, gdy analizowany Plan dla Gminy Lesznowola nie zostanie wdrożony, negatywne trendy będą się pogłębiać, a zanieczyszczenie powierza wzrastać, dlatego realizacja Planu jest konieczna.

23

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

4. Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem

Z punktu widzenia ocenianego dokumentu do najważniejszych problemów wymagających rozwiązania należy ograniczenie emisji zanieczyszczeń powietrza w celu dotrzymania norm jakości powietrza w strefach, w których zostały one przekroczone. W strefie mazowieckiej, w której leży Gmina Lesznowola odnotowano przekroczenie dopuszczalnej częstości przekraczania poziomu dopuszczalnego stężeń pyłu zawieszonego PM10 w roku kalendarzowym, przekroczenie poziomu dopuszczalnego powiększonego o margines tolerancji oraz poziomu docelowego pyłu zawieszonego PM2,5 oraz przekroczenie średniorocznych stężeń benzo(a)pirenu. Związane jest to głównie z:  emisją pyłu ze źródeł powierzchniowych związanych ze zużyciem paliw na cele komunalne i bytowe,  emisją liniową związaną z ruchem samochodowym (w tym wtórny unos pyłu),  emisją ze źródeł punktowych (w tym również ze scentralizowanych systemów grzewczych),  emisją napływową i emisją tła. Na wielkość stężenia zanieczyszczeń w powietrzu wpływ ma również komunikacja. Poziom zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym PM10 jest zależny w największym stopniu od natężenia ruchu na poszczególnych trasach komunikacyjnych oraz stanu technicznego dróg. Duże znaczenie w gminie ma również zwarta zabudowa, gdyż w znacznym stopniu ogranicza wymianę mas powietrza. Efektem tego jest gromadzenie się pyłu w przyziemnej warstwie atmosfery. Wielkość emisji z komunikacji zależna jest od ilości i rodzaju samochodów oraz od rodzaju stosowanego paliwa. Należy również uwzględnić wpływ zanieczyszczeń pochodzących z procesów zużycia opon, hamulców, a także ścierania nawierzchni dróg. Istotne znaczenie ma również emisja wtórna (z unoszenia) pyłu PM10 z nawierzchni dróg. Jej wielkość zależna jest od stanu technicznego drogi, stopnia utwardzenia pobocza itp. Emisja pozaspalinowa stanowi od 50 do 70% emisji całkowitej z komunikacji.

W związku z powyższym priorytetem powinno stać się dalsze ograniczanie niskiej emisji ze źródeł komunalnych oraz emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych pochodzących ze spalania paliw w silnikach samochodowych.

Aktualny stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem na środowisko został opisany w Rozdziale 3 niniejszego dokumentu. Na terenie Gminy Lesznowola brak jest obszarów Natura 2000, a projektowane działania nie będą wpływały na Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu.

5. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody

Z punktu widzenia gospodarki niskoemisyjnej podstawowe problemy w zakresie ochrony środowiska występują w jednym elemencie - jakość powietrza atmosferycznego. Głównym źródłem emisjiCO2, benzo(a)pirenu, pyłów zawieszonych PM10 i PM2,5 są kotłownie lokalne i indywidualne systemy grzewcze tzw. źródła niskiej emisji. Emitują one wiele substancji wpływających negatywnie na zdrowie człowieka i środowisko przyrodnicze, m.in.: CO, SO2, NOx, pyły, zanieczyszczenia organiczne, w tym wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, dioksyny i furany oraz węglowodory alifatyczne. 24

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Negatywny efekt tego typu ogrzewania wynika z eksploatowania niskosprawnych urządzeń grzewczych oraz spalania paliw złej jakości (zasiarczony, zapopielony i niskokaloryczny węgiel występujący w Gminie Lesznowola w dużo mniejszym zakresie niż gaz ziemny, a w szczególności odpady z gospodarstw domowych). Ponadto mała wysokość takich emitorów (kilka lub kilkanaście metrów) zmniejsza skuteczność rozpraszania się zanieczyszczeń, a występujące w okresie zimowym częste inwersje temperatury dodatkowo sprzyjają kumulacji zanieczyszczeń z niskich emitorów. Wprowadzanie do powietrza zanieczyszczeń z palenisk domowych nie podlega ograniczeniom prawnym, organizacyjnym czy ekonomicznym. Osoby ogrzewające mieszkania (w budynkach istniejących, inaczej jest przy budowie nowych domów, gdzie sposób ogrzewania może być narzucony) nie muszą uzyskiwać zgody na funkcjonowanie pieców domowych, nie podlegają kontroli w zakresie wielkości emisji i nie wnoszą opłat za korzystanie ze środowiska, nie podlegają praktycznie także kontroli w zakresie rodzaju i jakości spalanych paliw. Bardzo istotne dla jakości powietrza w Gminie jest podłączenie budownictwa mieszkaniowego do sieci gazowej oraz podjęcie inicjatywy dofinansowania do OZE tj. dotacji do montażu kolektorów słonecznych, co przyniosło już efekty w redukcji emisji CO2, zwłaszcza, że możliwości korzystania z energii odnawialnej, w indywidualnych systemach grzewczych, są dla większości mieszkańców ograniczone ze względu na bariery finansowe i techniczne. Z ziemnego gazu przewodowego korzysta aktualnie już około 95% mieszkańców Gminy Lesznowola.

Budynki użyteczności publicznej mają możliwości ochrony powietrza atmosferycznego poprzez oszczędzanie energii. Jednym z podstawowych działań, mających na celu ograniczenie zużycia energii cieplnej w sektorze budynków publicznych, jest ich termomodernizacja poprzez docieplanie ścian, wymianę lub doszczelnienie okien i drzwi zewnętrznych. Termomodernizacja ogranicza bezpośrednio stratę ciepła do otoczenia, co zmniejsza ilość spalanych paliw w kotłowniach i indywidualnych piecach, a więc zmniejsza emisję zanieczyszczeń powietrza, a w przypadku spalania paliw stałych także emisję odpadów paleniskowych. Pozytywny wpływ na jakość powietrza powinna mieć budowa ścieżek rowerowych na terenie Gminy, dzięki czemu część mieszkańców Gminy skorzysta z alternatywnego źródła transportu jakim jest rower zamiast używania samochodu. Ważnym działaniem jest także lokalny transport zbiorowy na terenie Gminy, dzięki któremu mieszkańcy skorzystają z jazdy autobusem zamiast samochodem.

Kolejnym istotnym zagadnieniem w Planach gospodarki niskoemisyjnej jest wpływ działań w nich zaproponowanych na klimat. Globalnie emisja gazów cieplarnianych wpływa znacząco na klimat. Jednak trudno oszacować wpływ emisji CO2 z Gminy Lesznowola na klimat, czyli średni stan atmosfery i oceanu w skali od kilku lat do kilku milionów lat. Szczególnie biorąc pod uwagę, iż na całą Europę przypada jedynie 10% światowej emisji dwutlenku węgla podczas, gdy za ponad 50% wytwarzanego na świecie CO2 odpowiadają trzy kraje: USA, Indie i Chiny. W całkowitej produkcji CO2 w Polsce (ok. 399 Tg w 2012 r. zgodnie z raportem KOBiZE), emisja z Gminy Lesznowola, stanowi ułamek procenta emisji krajowej. Również ograniczenie tej emisji z terenu Gminy praktycznie nie wpłynie na zahamowanie zmian w klimacie. Jednak suma działań w celu oszczędności energii i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych podejmowanych we wszsytkicj gminach w Polsce i innych krajach Europy może wspomóc zahamowanie negatywnych tendencji klimatycznych. 25

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Ponadto bardzo ważnym zagadnieniem jest świadomość ekologiczna mieszkańców Gminy, którzy nie mają czasami świadomości, że paląc węgiel w piecach domowych emitują do powietrza duże ilości różnorodnych zanieczyszczeń, w tym CO2, pyły drobne, substancje rakotwórcze i inne. Jeżeli natomiast spalają odpady (stare meble, butelki PET i inne) to ilość emitowanych zanieczyszczeń gwałtownie wzrasta. Ponadto zanieczyszczają powietrze na małej wysokości, a więc to, którym potem oddychają. Wpływ na zdrowie ludzi zanieczyszczeń znajdujących się w powietrzu, które oni sami tam emitują jest olbrzymi. Edukacja ekologiczna powinna dotyczyć także energooszczędności, które można uzyskać w każdym gospodarstwie domowym. Częściowo mieszkańcy uświadomili sobie jakie mają możliwości oszczędności energii, kiedy ta energia zaczęła stawać się coraz droższa, jednak nadal nie wiedzą jaki to ma wpływ na środowisko. Tak więc niezbędnym działaniem w Planie musi być edukacja ekologiczna lokalnej społeczności, jak i edukacja przedsiębiorców i pracowników administracji publicznej.

6. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu

Główne zobowiązania międzynarodowe Polski w kwestii ochrony środowiska, w tym ochrony powietrza, wynikają z członkostwa w Unii Europejskiej. Projekt Planu jest zgodny z dokumentami strategicznymi na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym. Założenia tych dokumentów przedstawiono poniżej.

Spośród dokumentów programowych Unii istotną dla wprowadzania działań wymienionych w PGN dla Gminy Lesznowola jest przyjęta na szczeblu międzynarodowym Dyrektywa CAFE. Ma ona na celu określenie działań mających na celu poprawę jakości środowiska, a zwłaszcza stanu powietrza. Dyrektywa ta wprowadziła po raz pierwszy w Europie normowanie stężeń pyłu zawieszonego PM2,5. W dniu 18 grudnia 2013 r. przyjęto nowy pakiet dotyczący czystego powietrza, aktualizujący istniejące przepisy i dalej redukujący szkodliwe emisje z przemysłu, transportu, elektrowni i rolnictwa w celu ograniczenia ich wpływu na zdrowie ludzi oraz środowisko. Elementy, które są wymienione w tym Pakiecie i stanowią podstawę do określenia działań określonych w Planie gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola to:  nowy program „Czyste powietrze dla Europy” - zawierający środki służące zagwarantowaniu osiągnięcia celów w perspektywie krótkoterminowej i nowe cele w zakresie jakości powietrza w okresie do roku 2030. Pakiet zawiera również środki uzupełniające mające na celu ograniczenie zanieczyszczenia powietrza, poprawę jakości powietrza w miastach, wspieranie badań i innowacji i promowanie współpracy międzynarodowej,  dyrektywy w sprawie krajowych poziomów emisji z bardziej restrykcyjnymi krajowymi poziomami emisji dla sześciu głównych zanieczyszczeń,  wniosek dotyczący nowej dyrektywy mającej na celu ograniczenie zanieczyszczeń powodowanych przez średniej wielkości instalacje energetycznego spalania (indywidualne kotłownie dla bloków mieszkalnych lub dużych budynków i małych zakładów przemysłowych).

Najważniejszym dokumentem funkcjonującym aktualnie na poziomie Wspólnoty jest Strategia Tematyczna dla zrównoważonego rozwoju miast, która została ostatecznie 26

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola przyjęta przez Komisję Europejską 11 stycznia 2006 r. (Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego dotyczący strategii tematycznej w sprawie środowiska miejskiego, Bruksela, dnia 11 stycznia 2006 r.). Główny cel, jaki założony został w w/w Strategii to: „Poprawa stanu środowiska i jakości terenów zurbanizowanych oraz zapewnienie zdrowego środowiska życia mieszkańcom europejskich miast, zwiększenie znaczenia kwestii środowiskowych w rozwoju zrównoważonym terenów miejskich przy uwzględnieniu związanych z tym kwestii gospodarczych i społecznych” (Komisja Wspólnot Europejskich 2004, W stronę Strategii tematycznej środowiska miejskiego). Przygotowany Dokument ma za zadanie określać ramy oraz zasadnicze kierunki działań władz państwowych i lokalnych, promować dobre praktyki oraz inicjatywy integrujące wszelkie dziedziny życia w dążeniu do ożywienia miast europejskich. Chociaż Programy Ochrony Powietrza sporządzane są dla obszernych stref (aglomeracje, miasta powyżej 100 tys. oraz reszta województwa), to problemy związane z nadmiernymi stężeniami zanieczyszczeń w powietrzu dotyczą obszarów miejskich/gminnych, tak więc założenia Strategii są jak najbardziej zbieżne z celami Planu.

Karta Miast Europejskich na rzecz Ekorozwoju podpisana przez przedstawicieli rządów krajów europejskich, władz lokalnych, organizacji pozarządowych i środowisk naukowych w 1994 r. w Aalborgu to jedna z istotnych inicjatyw mających na celu promowanie ekorozwoju na terenach miejskich. Jej sygnatariusze podjęli zobowiązanie do mniejszego zużywania paliw nieodnawialnych, na rzecz zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii, energooszczędności i powiększania areałów zieleni w miastach.

Przyjęta w Prawie polskim w 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej zakłada, że Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju (art. 5). Konstytucja ustala także (zgodnie z art. 74), że ochrona środowiska jest obowiązkiem m. in. władz publicznych, które poprzez swą politykę powinny zapewnić bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom

Podstawowe przepisy w prawie polskim w zakresie jakości powietrza reguluje Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity, Dz. U. z 2013 r., poz. 1232 ze zm.). Art. 85 Ustawy POŚ określa, iż ochrona powietrza polega na „zapewnieniu jak najlepszej jego jakości” przez:  utrzymanie poziomów substancji w powietrzu poniżej dopuszczalnych dla nich poziomów lub co najmniej na tych poziomach,  zmniejszanie poziomów substancji w powietrzu co najmniej do dopuszczalnych, gdy nie są one dotrzymane,  zmniejszanie i utrzymanie poziomów substancji w powietrzu poniżej poziomów docelowych albo poziomów celów długoterminowych lub co najmniej na tych poziomach.

Polityka Ekologiczna Państwa. Dokument ten wskazuje narzędzia ochrony środowiska: instytucjonalne, prawne, gospodarcze, naukowe, a także problemy związane ze współpracą międzynarodową ze szczególnym uwzględnieniem UE. Dokument został już opisany w rozdziale 1 niniejszej Prognozy.

Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KZK) jest aktualizacją „Koncepcji polityki przestrzennego zagospodarowania kraju” wykonanej przez Rządowe Centrum Studiów Strategicznych pod kierunkiem prof. Jerzego Kołodziejskiego, przyjętej w dniu 5 października1999 r. przez Radę Ministrów oraz w dniu 17 listopada 2000 r. przez Sejm 27

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. Nr 26, poz. 432). Koncepcja jest podstawowym dokumentem określającym politykę przestrzennego zagospodarowania państwa, w perspektywie najbliższych 20 lat (w horyzoncie 2030 r.). KPZK jako cel strategiczny wskazuje efektywne wykorzystanie przestrzeni kraju i jej zróżnicowanych potencjałów rozwojowych. Cele spójne z tymi określonymi w PGN to:  kształtowanie struktur przestrzennych wspierających osiągnięcie i utrzymanie wysokiej jakości środowiska przyrodniczego i walorów krajobrazowych Polski,  zwiększenie odporności struktury przestrzennej kraju na zagrożenia naturalne i utraty bezpieczeństwa energetycznego oraz kształtowanie struktur przestrzennych wspierających zdolności obronne państwa.

Narodowa Strategia Spójności. Jest to dokument strategiczny, przygotowany na potrzeby określenia priorytetów i wskazania obszarów wykorzystania środków unijnych i krajowych w latach 2014-2020. Dokument ten definiuje również system wdrażania funduszy strukturalnych: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności w ramach Perspektywy Finansowej 2014-2020. W ramach zreformowanej polityki spójności udostępnione zostaną środki w wysokości 366,8 mld euro na inwestycje w europejskich regionach i miastach. Będzie to podstawowe narzędzie inwestycyjne UE, umożliwiające realizację celów strategii „Europa 2020” takich jak: zapewnienie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, walka ze zmianą klimatu, uporanie się z problemem zależności energetycznej oraz ograniczenie ubóstwa i wykluczenia społecznego. Towarzyszyć temu będzie ukierunkowanie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na priorytety takie jak wsparcie małych i średnich przedsiębiorstw. Celem strategicznym NSS jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej Polski w ramach Unii Europejskiej i wewnątrz kraju. Oprócz wymienionych dokumentów o charakterze ogólnym, wymienić można programy szczegółowe utworzone w oparciu o przepisy Ustawy Prawo ochrony środowiska. Zaliczamy do nich:  Polityka Energetyczna Polski do roku 2030, która jest kontynuacją Polityki Energetycznej Polski do roku 2025. Dokument ten został już opisany w rozdziale 1 niniejszej Prognozy.  Strategia Rozwoju Energetyki Odnawialnej (przyjęta została przez RM w dniu 5 września 2000 r., a przez Sejm 23 sierpnia 2001 r.). Dokument ten został opisany w rozdziale 1 niniejszego opracowania.

7. Przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, a także na środowisko

7.1 Identyfikacja i ocena potencjalnych oddziaływań na środowisko zadań ujętych w projekcie PGN

Szczegółowa prognoza oddziaływania na środowisko została sporządzona zgodnie z art. 51 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko prognoza oddziaływania na środowisko określa, analizuje i ocenia przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, 28

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, a także na środowisko, a w szczególności na:  różnorodność biologiczną,  ludzi,  zwierzęta,  rośliny,  wodę,  powietrze,  powierzchnię ziemi,  krajobraz,  klimat,  zasoby naturalne,  zabytki,  dobra materialne, z uwzględnieniem zależności między tymi elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy.

W poniższych rozdziałach nr 7.1 i 7.2 szczegółowo zostało przedstawione oddziaływanie proponowanych rozwiązań na środowisko w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne.

Rodzaje oddziaływań – definicje: Bezpośrednie (B) - bez interwału czasowego, bez przekształcenia substancji, bez procesów pośrednich, np. budowa drogi czy parkingu – zniszczenie powierzchni gruntów, Pośrednie (P) - z interwałem czasowym, z przekształceniem substancji, z procesami pośrednimi, np. budowa drogi czy parkingu – na wodę, rośliny.

Charakter prawdopodobnych oddziaływań - oznaczenia: Prawdopodobne umiarkowane negatywne oddziaływanie (wyłącznie podczas realizacji inwestycji) 0 Prawdopodobny brak oddziaływania Prawdopodobne pozytywne oddziaływanie Prawdopodobne oddziaływanie o charakterze zarówno pozytywnym jak i negatywnym

29

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Tabela. Ocena zadań uwzględnionych do realizacji w projekcie Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Komponent

Opis przedsięwzięcia

by naturalne

Różnorodność biologiczna Ludzie Zwierzęta Rośliny Woda klimat i Powietrze Powierzchnia ziemi Krajobraz Zaso Dobra materialne 2000 NATURA WARSZAWSKI OBSZAR CHRONIONEGO KRAJOBRAZU

Termomodernizacja budynków użyteczności 0 B B P 0 B 0 P 0 P 0 0 publicznej na terenie Gminy Lesznowola

0 B P P 0 B 0 P 0 P 0 0 Remont budynków komunalnych

0 B P 0 0 P 0 0 0 P 0 0 Konserwacja klimatyzacji w Urzędzie Gminy

Konserwacja kotłowni w świetlicy w 0 B P 0 0 P 0 0 0 P 0 0 Janczewicach

0 B P 0 0 P 0 0 0 P 0 0 Konserwacja kotłowni w świetlicy w Łazach

0 B P 0 0 P 0 0 0 P 0 0 Konserwacja wentylacji świetlicy w Łazach

0 B 0 0 0 P 0 P 0 0 0 0 Konserwacja oświetlenia ulicznego

0 B P P 0 B B B 0 P 0 0 Budowa i modernizacja dróg gminnych Przedsięwzięcia inwestycyjne Przedsięwzięcia

0 B P P 0 B B B 0 P 0 0 Remont dróg gminnych

0 B P P 0 B P B 0 P 0 0 Budowa ścieżek rowerowych na terenie gminy

Budowa parkingów „Parkuj i Jedź” 0 B P P 0 P P B 0 P 0 0

30

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Komponent

Opis przedsięwzięcia

by naturalne

Różnorodność biologiczna Ludzie Zwierzęta Rośliny Woda klimat i Powietrze Powierzchnia ziemi Krajobraz Zaso Dobra materialne 2000 NATURA WARSZAWSKI OBSZAR CHRONIONEGO KRAJOBRAZU

Szkolenia dla pracowników administracji 0 B P P P P P P P P 0 P publicznej i wszystkich jednostek podległych Urzędowi Gminy

Promocja mechanizmów finansowych dotyczących montażu kolektorów słonecznych, 0 B 0 0 0 B 0 0 0 0 0 0 ogniw fotowoltaicznych i innych źródeł energii

realizowanych przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Edukacja ekologiczna lokalnej społeczności, promocja efektywności energetycznej, 0 B P P P P P P P P 0 P odnawialnych źródeł energii, ekologicznego trybu życia

Edukacja przedsiębiorców prowadzących 0 B P P P P P P P P 0 P

Przedsięwzięcia edukacyjne Przedsięwzięcia działalność na terenie gminy

Promocja i wsparcie transportu publicznego 0 B 0 0 0 B 0 0 0 0 0 0

Promowanie zachowań energooszczędnych w 0 B 0 0 0 P 0 0 0 0 0 0 transporcie – ECODRIVING

31

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Komponent

Opis przedsięwzięcia

by naturalne

Różnorodność biologiczna Ludzie Zwierzęta Rośliny Woda klimat i Powietrze Powierzchnia ziemi Krajobraz Zaso Dobra materialne 2000 NATURA WARSZAWSKI OBSZAR CHRONIONEGO KRAJOBRAZU

Wprowadzenie systemu zielonych zamówień 0 P 0 0 0 P 0 0 P 0 0 0 publicznych

Uwzględnianie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego wymogów dotyczących zaopatrywania mieszkań w ciepło z nośników nie powodujących nadmiernej „niskiej 0 B 0 0 0 P 0 0 P 0 0 0 emisji” pyłów, dwutlenku siarki i tlenków azotu i dwutlenku węgla oraz dopuszczanie wykorzystania alternatywnych, niekonwencjonalnych źródeł energii

Przedsięwzięcia administracyjne Przedsięwzięcia Kontrola gospodarstw domowych w zakresie 0 B P 0 0 B 0 0 0 0 0 0 gospodarowania odpadami

0 B 0 0 0 B 0 P 0 0 0 0 Odśnieżanie dróg gminnych

0 B 0 0 0 B 0 0 0 0 0 0 Lokalny transport zbiorowy na terenie Gminy

0 B 0 0 0 B 0 0 0 0 0 0 Transport uczniów do szkół i ze szkół

Przeprowadzenie przeglądów technicznych 0 B 0 0 0 P 0 0 0 B 0 0 budynków komunalnych

Przedsięwzięcia pozostałe Przedsięwzięcia Przeprowadzenie przeglądów technicznych 0 B 0 0 0 P 0 0 0 B 0 0 budynku Urzędu Gminy

32

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Działania ujęte w Planie gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola oddziałują w sposób pozytywny bezpośredni i pośredni na ludzi i jakość powietrza atmosferycznego, nie oddziałują natomiast na obszary Natura 2000 oraz Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu. Do oddziaływań tych należą m.in.: racjonalizacja wykorzystania energii, zmniejszenie zużycia energii i paliw, poprawa jakości powietrza (dodatni efekt ekologiczny), wyeliminowanie spalania odpadów w piecach domowych, a także spełnienie wymagań krajowych i unijnych dotyczących poprawy jakości powietrza.

7.2. Przewidywane oddziaływanie na istniejące formy ochrony przyrody w tym obszar Natura 2000

Zgodnie z ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r., poz. 627 t.j. ze zm.) formami ochrony przyrody są:  parki narodowe,  rezerwaty przyrody,  parki krajobrazowe,  obszary chronionego krajobrazu,  obszary Natura 2000,  pomniki przyrody,  stanowiska dokumentacyjne,  użytki ekologiczne,  zespoły przyrodniczo - krajobrazowe,  ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów. Istniejące walory przyrodniczo-krajobrazowe na terenie Gminy Lesznowola omówiono w rozdziale 3 niniejszej Prognozy. Nie przewiduje się żadnego bezpośredniego lub pośredniego znaczącego negatywnego wpływu na cel i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000 (w tym – na integralność i spójność sieci Natura 2000), a także na Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu. Zadania przewidziane do realizacji obejmują także działania inwestycyjne: np. budowę i modernizację dróg gminnych, czy budowę ścieżek rowerowych i parkingów. Ponadto do zadań inwestycyjnych należy także Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej czy konserwacja kotłowni, wentylacji w budynkach oraz konserwacja oświetlenia ulicznego. Przedsięwzięcia te mają charakter proekologiczny, nie mniej jednak lokalnie mogą powodować oddziaływania środowiskowe. Na etapie budowy będą to m.in.:  naruszenia powierzchni ziemi,  zakłócenia ruchu drogowego (zwiększona emisja spalin i hałasu z ruchu samochodowego, pylenie z dróg),  wytwarzanie odpadów budowlanych oraz powstawanie nieużytecznych w danym miejscu mas ziemnych,  emisja spalin i hałasu z maszyn budowlanych.

Oddziaływania te będą minimalizowane oraz kompensowane w związku z czym nie przewiduje się znacząco negatywnego oddziaływania na środowisko. Zasięg oddziaływania nie będzie obejmował obszarów zaliczanych do sieci Natura 2000 ani do Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Wszystkie uciążliwości ograniczone będą czasowo i przestrzennie i ustąpią zaraz po zakończeniu prac inwestycyjnych.

33

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

8. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru

Realizacja zadań określonych w „Planie gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola” ma za zadanie doprowadzenie do poprawy stanu jakości powietrza na terenie gminy. Realizacja działań opisanych w Planie powinna mieć na uwadze podjęcie środków zapobiegających bądź ograniczających prawdopodobnie negatywne oddziaływanie na środowisko. Do ogólnych działań ograniczających oddziaływanie należą:  utrzymanie ścisłego nadzoru merytorycznego nad prawidłową realizacją Planu,  miarodajny monitoring ewentualnych zmian stanu środowiska w celu podejmowania ewentualnych działań zapobiegawczych,  zapewnienie zgodności wydawanych decyzji administracyjnych z Planu oraz z zasadami ochrony środowiska, m.in. poprzez włączanie się do postępowań administracyjnych różnych podmiotów na prawach strony (m.in. służb administracji),  ścisła egzekucja zapisów określonych w decyzjach administracyjnych, regulaminach oraz w przepisach prawnych,  działania edukacyjno-informacyjne dla społeczeństwa,  wzmocnienie (np. finansowe, merytoryczne, sprzętowe, kadrowe) funkcji kontrolnych służb ochrony środowiska.

Powyżej w rozdziale 7 przedstawione zostały działania, które mogą oddziaływać na środowisko. Realizacja części przedsięwzięć wymagać będzie uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, dla której uzyskania konieczne jest opracowanie karty informacyjnej przedsięwzięcia i raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, a także przeprowadzenia kompensacji przyrodniczej. W trakcie realizacji działań Planu gospodarki niskoemisyjnej należy podjąć przede wszystkim środki zapobiegające oraz ograniczające prawdopodobnie negatywne oddziaływanie na środowisko tj.:  zapewnienie wysokiego poziomu przebiegu procedur oceny oddziaływania na środowisko dla poszczególnych przedsięwzięć z realizacji Planu,  miarodajny monitoring stanu środowiska, analiza wyników monitoringu oraz podejmowanie działań adekwatnych do otrzymanych wyników,  zapewnienie zgodności wydawanych decyzji administracyjnych z przepisami prawa oraz zasadami ochrony środowiska,  egzekucja zapisów określonych w decyzjach administracyjnych, regulaminach utrzymania czystości i porządku w gminach oraz w przepisach prawnych,  konsolidacja informacji o stanie i ochronie środowiska (obecnie są one w posiadaniu różnych podmiotów – Urząd Marszałkowski, WIOŚ, RDOŚ, Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny, Starostwo Powiatowe, Urząd Gminy i inne),  wzmocnienie (finansowe, merytoryczne, sprzętowe, kadrowe) funkcji kontrolnej służb ochrony środowiska,  cykl działań edukacyjnych dla społeczeństwa.

Inwestycje, które można uznać za wymagające lub mogące wymagać raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko kwalifikuje się na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2010 r. Nr 213, poz. 1397) oraz rozporządzenia Rady 34

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Ministrów z dnia 25 czerwca 2013 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2013 r., poz. 817). Do przedsięwzięć tych będą należały przedsięwzięcia w zakresie remontów i modernizacji dróg, budowy ścieżek rowerowych, a także budowy parkingów „Parkuj i Jedź”. Należy zaznaczyć, że jest to jedynie wstępna, bardzo ogólna kwalifikacja przedsięwzięć do procedury oceny oddziaływania na środowisko, natomiast szczegółowe kwalifikowanie należy prowadzić na etapie projektowania i realizacji przedsięwzięć.

Potencjalne negatywne oddziaływanie ww. inwestycji na środowisko można ograniczyć do racjonalnego poziomu poprzez dobrze przemyślany wybór lokalizacji oraz odpowiedni dobór rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych, ponieważ wielkość wywoływanych przez nie oddziaływań środowiskowych zależeć będzie w znacznym stopniu od lokalnych uwarunkowań i zastosowanych rozwiązań ograniczających negatywny wpływ na środowisko. Ponadto prawidłowy projekt, uwzględniający potrzeby ochrony środowiska zarówno na etapie budowy jak i w fazie eksploatacji, także pozwoli istotnie ograniczyć te oddziaływania. Do ogólnych działań ograniczających potencjalnie negatywne oddziaływanie należą:  prawidłowe zabezpieczenie techniczne sprzętu i placu budowy, w tym zwłaszcza w miejscach styku z ekosystemami szczególnie wrażliwymi na zmiany warunków siedliskowych,  selektywne gromadzenie powstających odpadów oraz przekazywanie ich uprawnionym firmom do unieszkodliwienia lub odzysku,  stosowanie odpowiednich technologii, materiałów i rozwiązań konstrukcyjnych,  maskowanie elementów dysharmonijnych dla krajobrazu,  prowadzenie konsultacji ze społecznością lokalną w celu uniknięcia konfliktów społecznych.

9. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie PGN

Z przeprowadzonej analizy wpływu realizacji działań projektu PGN dla Gminy Lesznowola wynika, iż mają one szczególnie korzystny wpływ na ludzi. Dokument ten został opracowany w celu dążenia do osiągnięcia celów okreslonych w pakiecie klimatyczno- energetycznym oraz w Dyrektywie CAFE (Clean Air for Europe), m.in.: ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, wzrost efektywności energetycznej oraz wzrost wykorzystania energii z OZE. Żadne z działań nie zostało zakwalifikowane jako oddziaływujące zdecydowanie negatywnie lub ze zdecydowaną przewagą oddziaływań negatywnych na któryś z elementów środowiska, przeważają natomiast oddziaływania pozytywne. Uwaga ta nie dotyczy jednak działań będących przedsięwzięciami, które muszą być poddane osobnej procedurze przeprowadzenia takiej oceny np. budowa i modernizacja dróg, budowa parkingów i ścieżek rowerowych. W przypadku niektórych działań oddziaływanie niekorzystne będzie występować jedynie na etapie budowy, natomiast w długotrwałej perspektywie zadania przyniosą korzystne skutki występujące w wyniku oddziaływań skumulowanych, długotrwałych o charakterze stałym. Wobec powyższego nie ma uzasadnienia przedstawienie rozwiązań alternatywnych ze względu na ochronę środowiska. Rozwiązania alternatywne dla przedsięwzięć poprawiających walory środowiskowe nie

35

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

mają uzasadnienia zarówno z formalnego jak i z ekologicznego punktu widzenia.

Skutki środowiskowe podejmowanych działań zależą od lokalnej chłonności środowiska lub też od występowania w rejonie realizacji przedsięwzięcia tzw. obszarów wrażliwych, dlatego przy budowie tj. na etapie projektowania nowych inwestycji takich jak np. budowa drogi czy ścieżek rowerowych albo parkingów należy rozważyć kilka wariantów tak, aby możliwy był wybór takiego, który w najmniejszym stopniu będzie negatywnie oddziaływać na środowisko. Warianty alternatywne mogą być rozpatrywane pod względem: lokalizacji, konstrukcji i technologii, organizacji oraz niepodjęcia realizacji przedsięwzięcia, podczas procedury uzyskania decyzji środowiskowej.

10. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania

Zakłada się, że Plan w całym okresie realizacji będzie wdrażany, a rolę koordynującą i kontrolną będą pełnili pracownicy Urzędu Gminy w Lesznowoli. W związku z tym przewiduje się możliwość aktualizacji treści całego Planu, w tym wprowadzenie zmian w harmonogramie działań, w oparciu o monitoring realizacji i potrzeb. Wykaz wskaźników przedstawiono w tab. 2 poniżej.

Tabela 2. Wskaźniki monitorowania Planu Stan wyjściowy Stan wyjściowy Lp. Wskaźnik Wymiar wskaźnika za za 2010 r. 2014 r. 1. Jakość powietrza Pył zawieszony PM10 C* C* Pył zawieszony PM2,5 B* C* Dwutlenek siarki A*/A^ A*/A^ Dwutlenek azotu A* A* Tlenki azotu A^ A^ Tlenek węgla A* A* Ozon A*/A^ A*/A^ Ołów A* A* Kadm A* A* Nikiel A* A* Arsen A* A* Benzen A* - Benzo(a)piren C* C* 2. Monitoring zmian w Całkowite zużycie energii finalnej 396 126,34 257 481,53 mieszkalnictwie w gospodarstwach domowych [MWh] Całkowite zużycie gazu w 9 708 472,40 13 301 641,10 gospodarstwach domowych [m3] 3. Monitoring zmian w Całkowite zużycie energii finalnej b.d. 2 633,43 budynkach użyteczności w budynkach użyteczności publicznej publicznej [MWh] Całkowite zużycie gazu w b.d. 717 024 budynkach użyteczności publicznej [m3] 4. Zużycie energii Całkowite zużycie energii 48,814 46,864 elektrycznej w sektorze elektrycznej w gospodarstwach publicznym i domowych [GWh] mieszkaniowym 5. Monitoring zmian w Całkowite zużycie energii finalnej 10 530,71 18 881,28 sektorze przemysłowo- w sektorze przemysłowo- usługowym usługowym [MWh] 36

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Stan wyjściowy Stan wyjściowy Lp. Wskaźnik Wymiar wskaźnika za za 2010 r. 2014 r. Całkowite zużycie energii 52,841 36,441 elektrycznej sektorze przemysłowo-usługowym [GWh] Całkowite zużycie gazu w 859 958,0 1 387 322,05 sektorze przemysłowo- usługowym [m3] 6. Poziom redukcji emisji Emisja CO2 z Gminy [Mg CO2] 70 182,30 91 863,15 CO2 w stosunku do roku Wymagany poziom redukcji 7018,23 - bazowego emisji do 2020 r. [Mg CO2] Redukcja emisji CO2 w stosunku 63 164,07 - do roku 2010 [Mg] 7. Poziom redukcji zużycia Zużycie energii finalnej [MWh] 544 869,46 445 112,12 energii finalnej w stosunku Redukcja zużycia energii finalnej - 99 757,34 do roku bazowego w stosunku do roku 2010 [MWh] 8. % całkowitego zużycia energii z - Udział zużytej energii 17,6 drewna pochodzącej ze źródeł % całkowitego zużycia energii z - odnawialnych 6,75 instalacji solarnych Źródło: WIOŚ, GUS, inwentaryzacja emisji dwutlenku węgla Objaśnienia: * - monitoring WIOŚ za 2013 r., wg kryteriów określonych w celu ochrony zdrowia, ^ - monitoring WIOŚ za 2013 r., wg kryteriów określonych w celu ochrony roślin. # - dane zostaną określone po wykonaniu aktualizacji bazy inwentaryzacji dwutlenku węgla

Ryzyko związane z realizacją „Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola” zostało określone w tab. 3, gdzie określono działania zaradcze zmniejszające ryzyko niepowodzenia Planu. Niniejszy Plan został zoptymalizowany tak, aby minimalizować zagrożenia, które mogą wystąpić w trakcie jego realizacji.

Tabela 3. Ryzyko związane z realizacją PGN Lp. Rodzaj ryzyka Działania zaradcze 1. Brak zainteresowania społeczeństwa czy Podjęcie działań promocyjnych oraz zwiększenie przedsiębiorców proponowanymi akcjami atrakcyjności proponowanych przedsięwzięć szkoleniowymi i informacyjnymi 2. Niedostateczne środki finansowe na Korzystanie z zewnętrznych źródeł finansowania realizację działań

11. Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko

Gmina Lesznowola nie jest położona w obszarze przygranicznym, a realizacja projektowanych przedsięwzięć w Planie nie tworzy żadnych konsekwencji dla ewentualnych skutków środowiskowych, których charakter mógłby posiadać znaczenie transgraniczne. Skala przedsięwzięć zaproponowanych do realizacji w ramach Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola ma charakter lokalny i ewentualne negatywne oddziaływanie projektowanych przedsięwzięć będzie miało zasięg lokalny. Na etapie sporządzania prognozy stwierdzono, że realizacja działań określonych w projekcie Planu nie wskazuje na możliwość negatywnego transgranicznego oddziaływania na środowisko, mogącego objąć terytorium innych państw.

37

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym

Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola wykonana została w oparciu o art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 03 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013 r., poz. 1235, t.j. ze zm.). Ponadto w Prognozie przedstawiono wpływ realizacji zapisów projektu „Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola” na Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu, w którym obowiązują przepisy rozporządzenia nr 3 Wojewody Mazowieckiego z dnia 13 lutego 2007 r. w sprawie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Maz. Z 2007 r. Nr 42, poz. 870 ze zm.) oraz na chronione gatunki zwierząt, roślin i grzybów.

Celem prognozy jest identyfikacja potencjalnych oddziaływań skutków wykonania analizowanego Planu na środowisko i stwierdzenie czy realizacja proponowanych zadań sprzyjać będzie ochronie środowiska i zrównoważonemu rozwojowi. Analiza celów ustanowionych w Planie wykazała, że są zgodne i realizują cele środowiskowe wyznaczone w dokumentach strategicznych województwa, kraju i na szczeblu gminnym tj.: e) na szczeblu krajowym:  z ustaleniami i rekomendacjami wynikającymi z „Polityki Energetycznej Polski do 2030 roku”,  ze Strategią rozwoju energetyki odnawialnej,  z Polityką Klimatyczną Polski,  z ustawą o efektywności energetycznej,  z Polityką Ekologiczną Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016, f) na szczeblu wojewódzkim:  z wytycznymi Programu Ochrony Powietrza dla strefy mazowieckiej, w której został przekroczony poziom docelowy ozonu w powietrzu,  z Programem Ochrony Powietrza dla strefy mazowieckiej, w której zostały przekroczone poziomy dopuszczalne pyłu zawieszonego PM10 i pyłu zawieszonego PM2,5 w powietrzu,  z wytycznymi Programu Ochrony Powietrza dla stref województwa mazowieckiego, w których został przekroczony poziom docelowy benzo(a)pirenu w powietrzu,  z Programem Ochrony Środowiska Województwa Mazowieckiego na lata 2011-2014 z uwzględnieniem perspektywy do 2018 roku,  ze Strategią Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2030 roku, Innowacyjne Mazowsze, Warszawa 2013 r., g) na szczeblu powiatowym:  z Programem Ochrony Środowiska dla Powiatu Piaseczyńskiego na lata 2012-2015 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2016-2019,  ze Strategią Zrównoważonego Rozwoju Powiatu Piaseczyńskiego, h) na szczeblu gminnym:  z Projektem założeń do planu zaopatrzenia gminy Lesznowola w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe,  ze Strategią Rozwoju Gminy Lesznowola do 2021 roku (aktualizacja),  ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Lesznowola, 38

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

 z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego. W „Planie gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola” zdefiniowano główny, strategiczny cel, który brzmi następująco: „Poprawa jakości powietrza atmosferycznego na terenie Gminy Lesznowola poprzez dążenie do osiągnięcia celów określonych w pakiecie klimatyczno-energetycznym do roku 2020”. Cel główny Planu jest zgodny z założeniami dokumentów nadrzędnych wymienionych i opisanych poniżej, w tym wszystkich trzech Programów ochrony powietrza województwa mazowieckiego. Cele szczegółowe i kierunki działań przyczynią się do realizacji działań określonych w „Projekcie założeń do planu zaopatrzenia gminy Lesznowola w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe”. Ponadto przedmiotowy Plan zgodny jest z zapisami innych dokumentów utworzonych na szczeblu gminnym takich jak: Strategia Rozwoju Gminy Lesznowola do 2021 roku oraz miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Należy podkreślić także, iż wyznaczone do realizacji kierunki działań Planu znajdują się w ścisłej korelacji z wytycznymi „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Lesznowola”. Do najważniejszych wytycznych należy: wprowadzenie zasady ochrony powietrza atmosferycznego poprzez kontrolę w zakresie dopuszczalnych emisji zanieczyszczeń i karanie emitentów nadmiernej emisji, wprowadzenie zakazu ogrzewania nowelizowanych obiektów paliwami stałymi i konieczność wymiany systemów grzewczych w starych budynkach w trakcie ich modernizacji, ochrona terenów otwartych położonych na północ od Lesznowoli wchodzących w skład systemów regeneracji powietrza m.st. Warszawy, a także w obszarach skupionej intensywnej zabudowy mieszkaniowej eliminowanie ciężkiego ruchu samochodowego i skażenia terenu spalinami.

Podstawowym źródłem zanieczyszczeń powietrza na terenie Gminy Lesznowola jest niska emisja i emisja komunikacyjna. Niska emisja pochodzi z lokalnych kotłowni, w których paliwem jest głównie gaz ziemny, rzadziej węgiel gorszego gatunku. Wielkość emisji z tych źródeł jest trudna do oszacowania i wykazuje zmienność sezonową (związaną z okresem grzewczym). Może wystąpić również spalanie różnego rodzaju materiałów odpadowych, w tym odpadów komunalnych, które mogą być źródłem emisji dioksyn, ponieważ proces spalania jest niepełny i zachodzi w niższych temperaturach. W wyniku spalania paliw w silnikach samochodowych do atmosfery przedostają się zanieczyszczenia gazowe: tlenki azotu, tlenek węgla, dwutlenek węgla i węglowodory (szczególnie benzen) oraz pyły zawierające m. in. związki ołowiu, kadmu, niklu i miedzi. W okresie zimowym, zanieczyszczenia komunikacyjne mogą powodować powstawanie smogu a w okresie letnim tzw. smogu fotochemicznego. Zanieczyszczenia emitowane przez pojazdy w wyniku reakcji fotochemicznej przyczyniają się do tworzenia ozonu przyziemnego. Największa emisja tych zanieczyszczeń zlokalizowana jest w rejonach dróg o dużym natężeniu ruchu. W związku z realizacją inwestycji zagrożeniem może być zwiększona emisja zanieczyszczeń powietrza pochodząca z maszyn i środków transportu wykorzystywanych w trakcie prac.

Wskazane problemy w zakresie emisji do powietrza na terenie Gminy znajdują rozwiązanie w ramach zaproponowanych w projekcie Planu działań. Natomiast w Prognozie przeanalizowano możliwy wpływ tych zadań na poszczególne elementy środowiska, dziedzictwo kulturowe oraz zdrowie ludzi.

Realizacja Planu nie pociągnie za sobą transgranicznego oddziaływania na środowisko. Większość proponowanych do realizacji przedsięwzięć w ramach Planu ma pozytywny wpływ na środowisko i proponowanie rozwiązań alternatywnych nie ma uzasadnienia. 39

Prognoza oddziaływania na środowisko do Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Lesznowola

Rozwiązania alternatywne dla przedsięwzięć poprawiających walory środowiskowe nie mają uzasadnienia zarówno z formalnego jak i ekologicznego punktu widzenia. W niniejszym dokumencie przedstawione zostały działania, które mogą oddziaływać na środowisko. Realizacja części przedsięwzięć wymagać będzie uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, dla której uzyskania konieczne jest opracowanie karty informacyjnej przedsięwzięcia i raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, a także przeprowadzenia kompensacji przyrodniczej. W trakcie realizacji działań Programu Ochrony Środowiska należy podjąć przede wszystkim środki zapobiegające oraz ograniczające prawdopodobnie negatywne oddziaływanie na środowisko tj.:  zapewnienie wysokiego poziomu przebiegu procedur oceny oddziaływania na środowisko dla poszczególnych przedsięwzięć z realizacji POŚ,  miarodajny monitoring stanu środowiska, analiza wyników monitoringu oraz podejmowanie działań adekwatnych do otrzymanych wyników,  zapewnienie zgodności wydawanych decyzji administracyjnych z POŚ oraz zasadami ochrony środowiska,  egzekucja zapisów określonych w decyzjach administracyjnych, regulaminach utrzymania czystości i porządku w gminach oraz w przepisach prawnych,  konsolidacja informacji o stanie i ochronie środowiska (obecnie są one w posiadaniu różnych podmiotów – Urząd Marszałkowski, WIOŚ, RDOŚ, Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny, Starostwo Powiatowe, Urząd Gminy i inne),  wzmocnienie (finansowe, merytoryczne, sprzętowe, kadrowe) funkcji kontrolnej służb ochrony środowiska,  cykl działań edukacyjnych dla społeczeństwa.

40