Contraportada
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
CAMIÑO INGLÉS O camiño inglés é unha das rutas usadas polos pe- OROSO regrinos procedentes dos portos da Coruña e Ferrol que van de camiño cara Santiago de Compostela. Esta vía xacobea era elixida na Idade Media po- los viaxeiros británicos e do norte de Europa que chegaban en barco ata os dous peiraos coruñeses. Os Ánxeles, Calvente, Cardama, Deixebre, A Gán- Fronte a outras máis masificadas, é unha magnífi- dara, Marzoa, Oroso, Pasarelos, Senra, Trasmonte e ca opción para os camiñantes que buscan natureza, Vilarromaríz, estes son os nomes das once parroquias historia e tranquilidade durante o seu periplo. que conforman o municipio de Oroso. Grazas á súa proximidade á cidade de Santiago (dez quilómetros A vía atravesa unha boa parte do municipio de Oro- de distancia) e a unhas inmellorables comunicacións so e os camiñantes que se dirixen a Santiago de por estrada, o concello duplicou nas últimas décadas Compostela atopan ao seu paso fermosas paisaxes o número de veciños. A súa capital municipal, Sigüei- nicipio, Sigüeiro, acolle durante tres días a milleiros de e pequenas xoias patrimoniais (Fonte da Satiña, OROSO ro, é, canda a propia vila de Ordes, o núcleo urbano veciños e forasteiros que buscan gastronomía, cultura Castro de Vilalbarro, Ponte Ulloa, e a Ponte de de referencia na comarca. e lecer. Sigüeiro). Atravesado o Tambre, e deixadas atrás as moito que ver que moito Civil terras de Oroso, os peregrinos saben que pouco fal- Oroso atrae xente nova, non só pola proximidade a Mais Oroso tamén pode presumir dunha cociña basea- ta para acadar a meta. Compostela senón tamén pola súa oferta cultural, de- O concello de Oroso pode presumir dun patrimonio ci- da na sinxeleza de elaboración e na indiscutible calida- portiva e turística. Un concello cheo de actividades vil ben destacado. O mundo dos pazos de das casas de do produto local. Ao longo do concello hai nume- culturais para todas as idades e gran apostante pola grandes ten aquí unha mostra de como as familias fidal- rosos establecementos que son boa mostra disto. Os vida saudable como amosan as súas asociacións de- gas e determinadas casas labregas gozaban dunha po- queixos deste municipio están amparados pola deno- minación Arzúa-Ulloa. Mais tamén merece mención a portivas, de fútbol, patinaxe, hóckey, béisbol, tenis, sición social privilexiada nos séculos XVIII e XIX: Pazo cociña arredor da caza, grelos e nabizas, dos cocidos e pádel, tenis de mesa, ximnasia rítmica e xadrez entre de Meimixe co seu portentoso hórreo (Os Ánxeles); das carnes de vacún. outros. Casa, Escudo e Panteón dos Somoza (Marzoa); Casa dos Rapelas (Deixebre); Casa de Carril (Oroso); Casa Ao longo dos seus 72 quilómetros de territorio, existe do Carralés (Senra); e Escudo da Casa de Gadamil (Vi- un rico patrimonio que é sen dúbida, un reclamo para larromariz). os amantes da historia, da cultura e da natureza. CULTURA E LECER No capítulo da enxeñería civil reparamos en tres cons- trucións ben destacables: Ponte Carollo, Ponte Ulloa e Ponte Sigüeiro. Este último viaduto de cantería, que é o máis célebre, serve para cruzar o Tambre. Foi cons- A NATUREZA COMO BANDEIRA truído no século XII e XIII e modificado no XIV por Fer- nán Pérez de Andrade. Nas súas inmediacións tivo lugar Aínda que Oroso é o segundo concello máis habitan- en 1846 unha sonada batalla que enfrontou as tropas tes da comarca de Ordes (e o primeiro en densidade partidarias do presidente Ramón María Narváez contra de poboación), é un municipio que fai bandeira da súa as forzas progresistas sublevadas ao mando do coronel natureza. Non é para menos, algunhas das súas áreas Miguel Solís. fluviais son das máis esplendorosas de toda a contorna. Tamén cómpre non esquecer edificios, que aínda que O visitante non pode pasar por estas terras sen buscar Asociación de hoxe estean en desuso, noutrora foron fundamentais a tranquilidade da área recreativa da Illa do Refuxio, Desenvolvemento Na procura dos primeiros pasos na vida da veciñanza, como é o caso da Estación de unha exuberante insua no medio do río Tambre, cuber- Comarca de Ordes Garga, en Trasmonte, que, a pesar do paso do tempo, ta de carballos, ameneiros e salgueiros á que se pode enderezo Para buscar as primeiras pegadas humanas no conce- conserva a fermosura das vellas paradas ferroviarias. acceder a pé por dúas pasarelas. Outras áreas recrea- Oficina Comarcal tivas de referencia son A Ponte de Arderís, A Pena Xunta de Galicia - 1º Andar llo temos que situarnos entre 3500 a.C. e o 1500 a.C., Rúa Galicia, s/n momento en que aparece a cultura megalítica, desta- Teixa e O Cachopal, todas elas preparadas para gozar 15680 Ordes - A Coruña da natureza, da soidade ou das amizades. Tampouco Tel: +CONTRAPORTADA 34 981 697 832 cando as mámoas de Marzoa, Senra, Trasmonte, Vila- [email protected] rromariz e Deixebre; nesta última parroquia atopouse deberiamos deixar de citar o conxunto de Rego Tella- www. asdecomor.com un dos restos arqueolóxicos máis destacados do mu- do, un diminuto espazo natural que conta cun muíño nicipio, a chamada Punta de Lanza de Deixebre. rehabilitado. Posteriormente, coma en toda Galicia, desenvolvera- se a cultura castrexa; no noso municipio están cata- MAPA TERRITORIAL OROSO logados máis dunha vintena de castros, dos cales os A TROITA COMO MANXAR mellores conservados son o e castro de Vilalbarro Se a comarca é ben o (San Martiño de Oroso), tamén castro de Vilares coñecida pola súa debemos destacar o (Marzoa) no castro de Recouso idoneidade para a que se descubriu unha mostra de ourivaría realizada pesca fluvial, Oroso, en ouro chamada o Tesouro de Recouso. que conta con seis ríos ben apreciados polos afeccionados Unha das grandes apostas de Oroso é manter unha PATRIMONIO (Tambre, Carboeiro, programación cultural estable ao longo de todo o ano Samo, Cabrón, Len- e que estea dirixida a todas as franxas de idade. Boa güelle e Maruzo) de- parte desa programación centralízase no Centro Cultu- Relixioso cidiu reivindicar a raí- ral Fernando de Casas e Novoa. No mesmo atópase ña da auga doce cun a biblioteca municipal, o Centro de Estudos e Inves- Dentro do patrimonio relixioso local podemos desta- evento gastronómico tigación do Camiño Inglés e salas onde son habituais car os templos parroquiais de San Miguel da Gánda- que hoxe é coñeci- presentacións, mesas redondas e exposicións artísticas. ra e de Santa Eulalia de Senra, este último aínda que do en toda Galicia: A é de orixe románica foi reconstruído no século XVIII. Festa da Troita, de- No verán as horas de lecer trasládanse ás rúas, ás áreas Tamén merecen unha mención especial os cruceiros clarada de Interese recreativas fluviais ou á piscina municipal de Sigüeiro, de Oroso, Senra e Trasmonte, a chamada Lápida de Turístico. No mes de que conta con espazos pensados para os máis cativos e Cardama e a Cruz da Pena de Valiño, nos Ánxeles. maio a capital do mu- cunha importante zona verde para o descanso. CONSELLERÍA DO MEDIO RURAL MAPA TURÍSTICO, COMARCA DE ORDES SIMBOLOXÍA Museo da Minería Meirama Camiño Inglés Museo Monte Arte urbana Paseo / fluvial Paraxe natural Igrexa Dolmen Parque acuático Castelo Pazo de ceña - braña Lavandeiras Lago de Ecomuseo Encrobas Somos unha entidade sen fin de lucro, integrada por Hermida - Capela Castro Xardín Botánico Río - lago Albergue un conxunto representativo das institucións e dos axentes económicos da Comarca de Ordes. Igrexa de San Complexo Turístico Roman das Encrobas Área recreativa Encrobas Cruceiro Piscina Férveda Casa Rural A Asociación nace no ano 2001 coa finalidade de Museo do Moucho xestionar iniciativas e programas de Desenvolvemen- Parque Xardín Tren acuático Botánico Castro do Coto Pazo Vista panorámica Muíño to Rural, sendo seleccionada para a xestión da Inicia- de Guichar tiva Comunitaria Leader + e como entidade colabo- Pico Pena Cedeira radora de AGADER na xestión do Programa Leader (595 m.) Río do Pórtigo de Vilasenín Capela San Lourenzo 2007-2013. Actualmente xestionamos, como entida- Ardemil de Bruma de colaboradora de AGADER, a medida LEADER do PDR de Galicia 20014-2020 na Comarca de Ordes. Bruma Igrexa de San Martiño de Rodís A Asociación de Desenvolvemento “Comarca de Or- Encoro de Albergue Área Vilasenín Ruta da Fraga des” está integrada por un número ilimitado de so- Rodís recreativa aos muíños cios, que deberán ser entidades de carácter público da Portabrea Pazo de Boedo ou privado, con implantación local representativas Camiño Inglés dos colectivos existentes no territorio debendo ter Río de Biduido Área recreativa tamén un carácter equilibrado e representativo no Boicalvo Cabrui Castelo plano territorial. Non poderán formar parte da aso- Andoio Bardaos Brañas de Valga ciación as persoas físicas e as sociedades mercantís, Mercurín Pazo do Codeseda excepto as seguintes entidades de economía social: Río da Pontepedra Bascoi Casa do Coronel Igrexa de Santa Rego de Cestaños cooperativas, sociedades agrarias de transformación María de Bardaos e sociedades laborais. Rexerá o principio de portas Igrexa de San Lesta Paio de Buscás abertas, de xeito que se garanta permanentemente Férveda de Anxeriz Rego do Valado Río Samo a incorporación de asociados e se potencia o equili- Encoro de Viladabade Vilagudín Buscás Capela Cruceiro Capela brio territorial mediante a representación que apor- Paseo San Cidre Férveda de Vilamaior Santo Antón ten os asociados. Santaia Fluvial Ponte Rego do Molar Dolmen de Ramiro Carballa Área Pazo do Recouso Igrexa de San Río da Viladabade Cabaleiros Bidueiro recreativa A participación dos socios do sector público e re- Camiño Inglés de Mata Cibrán de Viladabade Río Bustelo presentantes políticos nos órganos de dirección da Cabaleiros Muiño de Xan Río Cabrón Casa Grande Cumbraos Asociación será inferior, en todo caso ó 50% da por- Igrexa de Santa de Xanceda María de Pazo do centaxe de votos dos devanditos órganos.