Lokalni Ekološki Akcioni Plan (Leap) 2015. - 2020

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Lokalni Ekološki Akcioni Plan (Leap) 2015. - 2020 OPĆINA KONJIC LOKALNI EKOLOŠKI AKCIONI PLAN (LEAP) 2015. - 2020. Konjic, januar 2016. SADRŽAJ SADRŽAJ ............................................................................................................................................... 2 PREDGOVOR......................................................................................................................................... 3 1.UVOD .................................................................................................................................................. 4 2.1. Geološke i geomorfološke karakteristike .................................................................................. 12 2.2. Klimatske karakteristike ............................................................................................................. 13 2.3. Hidrološke karakteristike ........................................................................................................... 15 2.4. Stanovništvo .............................................................................................................................. 17 2.5. Naselja ........................................................................................................................................ 18 2.6. Infrastruktura .............................................................................................................................. 20 3.1. Upravljanje kvalitetom zraka ..................................................................................................... 24 3.1.1.Stanje na području ................................................................................................................ 24 3.1.2. Identifikacija i analiza problema, ciljevi i mjere ................................................................. 25 3.2. Korištenje, zaštita i upravljanje vodnim resursima .................................................................... 27 3.2.1. Stanje na području ............................................................................................................... 27 3.2.2. Identifikacija i analiza problema, ciljevi i mjere ................................................................. 36 3.3. Korištenje, zaštita i upravljanje zemljištem ................................................................................ 43 3.3.1. Stanje na području ............................................................................................................... 43 3.3.2.Identifikacija i analiza problema, ciljevi i mjere .................................................................. 48 3.4. Korištenje, zaštita i upravljanje šumama i šumskim zemljištem ................................................ 50 3.4.1. Stanje na području ............................................................................................................... 50 3.4.2. Identifikacija i analiza problema, ciljevi i mjere ................................................................. 56 3.5. Upravljanjem otpadom ............................................................................................................... 58 3.5.1. Stanje na području ............................................................................................................... 58 3.5.2. Identifikacija i analiza problema, ciljevi i mjere ................................................................. 68 3.6. Upravljanje prostorom ................................................................................................................ 70 3.6.1. Stanje na području ............................................................................................................... 70 3.6.2. Identifikacija i analiza problema, ciljevi i mjere ................................................................. 72 3.7. Zaštita biodiverziteta, prirodnog i kulturno-historijskog naslijeđa............................................. 73 3.7.1. Stanje na području .............................................................................................................. 73 3.7.2. Identifikacija i analiza problema, ciljevi i mjere ................................................................ 78 3.8. Privreda i okoliš .......................................................................................................................... 80 2 LOKALNI EKOLOŠKI AKCIONI PLAN 3.8.1. Stanje na području ............................................................................................................... 80 3.8.2. Identifikacija i analiza problema, ciljevi i mjere ................................................................ 84 3.9. Socijalna i zdravstvena zaštita stanovništva ............................................................................... 86 3.9.1. Stanje na području ............................................................................................................... 86 4. AKCIONI PLAN ............................................................................................................................. 104 5. IMPLEMENTACIJA LEAP-A ....................................................................................................... 124 6. LITERATURA ................................................................................................................................ 125 PRILOG: REZULTATI ANKETE..................................................................................................... 126 PRILOG: SPISAK TABELARNIH, GRAFIČKIH I KARTOGRAFSKIH PRILOGA .................... 138 3 LOKALNI EKOLOŠKI AKCIONI PLAN PREDGOVOR Životna sredina je strateško pitanje budućnosti čovjeka, naroda, kolektiva i pojedinca; političke, ekonomske i sve druge slobode ostaju u tami ukoliko građani ne ostvaruju prirodno pravo – pravo na zdrav život sadašnjih i budućih generacija. Na globalnom nivou održivi razvoj nije moguće postići ako se on ne postigne na lokalnom niovu. Lokalni nivo uočava većinu problema okoline tj. ona je mjesto gdje građani mogu utjecati na njihovo rješavanje. Ovaj nivo je ključan u procesu stvaranja uslova za mijenjanje životnih navika, proizvodnje, potrošnje, iskorištavanja prostora u cilju ostvarivanja modela privredno – ekološkog pristupa i borbe protiv siromaštva. Kako država tako i lokalne zajednice susreću se s ozbiljnim problemima u oblasti okoliša. To se posebno odnosi na nedovoljno razvijene kapacitete, te mnoge društveno - privredne i institucionalne probleme. Sagledavanjem stanja u Općini Konjic došli smo do zaključka da se osnovni okolišni problemi manifestuju u sljedećim oblastima: Stanje kvaliteta zraka, Nezaštićeni vodni resursi, onečišćenja Devastacija i kontaminacija tla, erozija i klizišta Velike količine nezbrinutog komunalnog i industrijskog otpada, te posebnih vrsta otpada (toksičnog otpada) Pravilno korištenje šumskih ekosistema i urbanog zelenila, Utjecaj privrednih i industrijskih aktivnosti na okoliš i još niz problema na koje ćemo ukazati i dati eventualna rješenja kroz ovaj dokument. U izradu ovog dokumenta bila je uključena šira javnost, stručna lica iz različitih oblasti. Dodatna vrijednost ovog dokumenta ogleda se u obezbjeđivanju pristupa i sticanju povoljnih referenci kod razvojnih fondova i finansijskih institucija, kako domaćih tako i međunarodnih. Iskreno se nadamo da će ovaj dokument naići na odobravanje i potporu svih relevantnih aktera u razvitku Općine Konjic. 4 LOKALNI EKOLOŠKI AKCIONI PLAN 1. UVOD Izrada i implementacija Lokalnog Akcionog Ekološkog Plana zasniva se na načelima održivog razvoja, što znači balans između ekonomskih, društvenih i prirodnih zahtjeva. Okolišni problemi su zapravo posljedica ekonomskog i socijalnog stanja u općini, te se okolišni problemi ne mogu posmatrati odvojeno od ekonomskih i socijalnih. Brza okolinska procjena je metoda procjene društveno-ekonomskih uslova, prirodnih karakteristika područja (uključujući i efekte uticaja društva na prirodu (iscrpljivanje resursa – uzvodno i zagađivanje – nizvodno)), te upravljanje zajednicom. Cilj je utvrđivanje, ne samo stanja ovih komponenti, nego i njihovih odnosa, kako bi se ustanovile mjere kojim bi se konvergiralo ka održivom razvoju. Održivi razvoj je vid razvoja gdje se istovremeno vodi računa o društveno-ekonomskom razvoju, kao i očuvanju prirode, kako bi se zadovoljile potrebe ne samo današnjih, nego i budućih geneacija. Ne postoji opšte pravilo kako se uspostavlja relacija među ovim komponentama razvoja, nego svaka sredina treba da iznađe svoje vidove održivog razvoja, zavisno od socijalnog stanja, ekonomske snage, nivoa društva, uslova i zahtjeva koje postavlja priroda. LEAP je strateški dokument kojim se daje plan djelovanja za ostvarenje boljih uslova života,ciljevi LEAP-a su unapređenje zaštite zdravlja i prirodne okoline. On se temelji na načelima partnerstva i podijeljene odgovornosti cjelokupne zajednice, te na principima prava građana na dostupnost informacijama, odlučivanje u donošenju i provođenju politike planiranje zaštite okoline. Niz je razloga zbog kojih se ukazala potreba izrade LEAP-a: potreba poboljšanja stanja kvalitete okoline i racionalizacija potrošnjom resursa i snižavanje nivoa zagađivanja potencijalno opasnog po zdravlje, sigurnost i okolinu; omogućuje da se pitanja društveno-eknomskog razvoja rješavaju paralelno sa smanjivanjem ekoloških opterećenja, odnosno da se razvoj usmjeri na bazi prirodnih uslova i zahtjeva; da se sektorski planovi povežu i budu optimalna za društvenu zajednicu; uspostavi partnerski pristup, pri čemu bi proces izrade LEAP-a trebalo da posluži
Recommended publications
  • Biodiversity of Herpetofauna of the Prenj and Čvrsnica Mts. (Bosnia and Herzegovina)
    Original Scientific Paper Hyla VOL. 2014., No. 2, Str. 4 - 19 Šunje et al. 2014 ISSN: 1848-2007 Biodiversity of herpetofauna of the Prenj and Čvrsnica Mts. (Bosnia and Herzegovina) Bioraznolikost herpetofaune planina Prenj i Čvrsnica (Bosna i Hercegovina) 1 1 1 1 1 1 EMINA ŠUNJE* , ADNAN ZIMIĆ , BORIS STJEPANOVIĆ , BENJAMIN JUSIĆ , MIRZA ČENGIĆ , MAJA BRADARIĆ , 1 SAUDIN MERDAN 1Herpetological Association in Bosnia and Hercegovina ATRA, Sarajevo, Bosnia and Hercegovina; *Corresponding author: [email protected] Abstract Herpetological research of the Prenj and Čvrsnica mountains has a relatively long tradition, but not enough scientific attention was devoted to them. Literature data on herpetofauna of Prenj and Čvrsnica is old, sporadic and rare. The aim of this research was to collect all data on the herpetofauna for the given mountains and determine the importance of the area for the herpetofaunal biodiversity of Bosnia and Herzegovina (B-H). The analysis of data showed that the area of Prenj and Čvrsnica is inhabited by 11 species of amphibians (55 % of the total number of amphibians in B-H) and 24 species of reptiles (83% of the total number of reptiles in B-H) which differ in vertical and horizontal distribution. The registered biodiversity is extremely high and is a consequence of the geographical position of these mountains which border the Mediterranean climate zone in B-H. Key words: distribution, submediterranean, amphibians, reptiles, biodiversity. Sažetak Herpetološka istraživanja planina Prenj i Čvrsnica imaju relativno dugu tradiciju, no znanje o njima još uvijek nije zadovoljavajuće. Literaturni podaci o herpetofauni Prenja i Čvrsnice su stari, sporadični i rijetki.
    [Show full text]
  • Final Report
    The Rufford Foundation Final Report Congratulations on the completion of your project that was supported by The Rufford Foundation. We ask all grant recipients to complete a Final Report Form that helps us to gauge the success of our grant giving. The Final Report must be sent in word format and not PDF format or any other format. We understand that projects often do not follow the predicted course but knowledge of your experiences is valuable to us and others who may be undertaking similar work. Please be as honest as you can in answering the questions – remember that negative experiences are just as valuable as positive ones if they help others to learn from them. Please complete the form in English and be as clear and concise as you can. Please note that the information may be edited for clarity. We will ask for further information if required. If you have any other materials produced by the project, particularly a few relevant photographs, please send these to us separately. Please submit your final report to [email protected]. Thank you for your help. Josh Cole, Grants Director Grant Recipient Details Your name Nedim Jukić Research and Contribution to the Conservation of Project title Pezizales (Fungi) in Bosnia and Herzegovina RSG reference 13188-1 Reporting period April 2016 – May 2017 Amount of grant £4985 Your email address [email protected] Date of this report 30.05.2017. 1. Please indicate the level of achievement of the project’s original objectives and include any relevant comments on factors affecting this. Objective achieved Not achieved Partially achieved Fully Comments 1.
    [Show full text]
  • Neretva and Trebišnjica River Basin (NTRB)
    E1468 Consulting Services for Environment Impact Assessment Public Disclosure Authorized in the Neretva and Trebišnjica River Basin (NTRB) No. TF052845/GE-P084608 Public Disclosure Authorized F I N A L EIA R E P O R T Public Disclosure Authorized Public Disclosure Authorized Sarajevo/Banja Luka, August 2006 Bosnia and Herzegovina and Croatia Proposed Integrated Ecosystem Management of the Nerteva and Trebišnjica River Basin (NTRB) Project Table of Contents Abbreviations and Acronyms EXECUTIVE SUMMARY List of Tables List of Pictures List of Annexes References 1. PROJECT DESCRIPTION .....................................................................................14 1.1. Background .............................................................................................. 14 1.2. Project objectives..................................................................................... 15 1.3. Project components ................................................................................. 16 2. POLICY, LEGAL AND ADMINISTRATIVE FRAMEWORK ......................................21 2.1. Overall Project Implementation Arrangements....................................... 21 2.2. Requirements of the WB .......................................................................... 22 2.3. Bosnia and Herzegovina environmental policy ........................................ 23 2.4. Legislation of Republic of Croatia ............................................................ 26 2.5. Evaluation of project environmental aspects .................................................27
    [Show full text]
  • SUMMARIES of IURISPRUDENCE Gender-Based Violence
    SUMMARIES OF JURISPRUDENCE Gender-based Violence Centro por la Justicia y el Derecho Internacional Center for Justice and International Law Centro pela Justiça e o Direito Internacional Pemonton Kowantok Wacüpe Yuwanin Pataset Summaries of Jurisprudence / Gender-based Violence Compiled by Liliana Tojo Center for Justice and International Law - CEJIL, 2010. 416 p.; 24 x 17 cm. Reproduction of the contents of this publication is authorized as long as the source is quoted. Compilation: Liliana Tojo Compilation Assistant (Spanish edition): Claudia M. Martínez Compilation Assistants (English edition): Anne Bigot (volunteer) Pilar Elizalde Translation Team (Spanish edition): Carla Goretti (intern) Nancy V. Piñeiro (intern) Guillermo A. Tóffolo (intern) Edition, editorial and cover design: Folio Uno S.A. The Center for Justice and International Law (CEJIL) is a non-governmental, non- profit organization with consultative sta- tus before the Organization of American States (OAS), the Economic and Social Council of the United Nations (ECOSOC- UN), and the African Commission on Human and Peoples’ Rights. SUMMARIES OF JURISPRUDENCE Gender-based Violence CEJIL´S WORK IS POSSIBLE THANKS TO THE GENEROUS CONTRIBUTION OF THE FOLLOWING SUPPORTERS: Dan Church Aid Diakonia Foundation to Promote Open Society (FOSI) HIVOS Ministry of Foreign Affairs of Norway Ministry of Foreign Affairs of the Kingdom of Denmark Misereor National Endowment for Democracy Save the Children - Sweden The Ford Foundation The John D. and Catherine T. MacArthur Foundation The John Merck Fund The Moriah Fund The Oak Philanthropy The Sigrid Rausing Trust United Nations Development Fund for Women (UNIFEM) – Regional Offi- ce for Brazil and the Southern Cone United Nations Voluntary Fund for Victims of Torture W.
    [Show full text]
  • Copepoda I Cladocera) U Jezerskim I Izvorskim Staništima Donjeg Toka Rijeke Neretve
    PRIRODOSLOVNO-MATEMATI ČKI FAKULTET BIOLOŠKI ODSJEK Adriana Planini ć FAUNISTI ČKA I EKOLOŠKA KARAKTERIZACIJA ZAJEDNICA MIKROSKOPSKIH RAKOVA (COPEPODA I CLADOCERA) U JEZERSKIM I IZVORSKIM STANIŠTIMA DONJEG TOKA RIJEKE NERETVE DOKTORSKI RAD Zagreb, 2017. FACULTY OF SCIENCE DEPARTMENT OF BIOLOGY Adriana Planini ć FAUNISTIC AND ECOLOGICAL CHARACTERIZATION OF MICROSRUSTACEAN COMMUNITY (COPEPODA AND CLADOCERA) OF LACUSTRINE AND CRENAL HABITATS IN THE LOWER COURSE OF THE NERETVA RIVER DOCTORAL THESIS Zagreb, 2017. Ovaj je doktorski rad izra đen na Biološkom odjelu Fakulteta prirodoslovno-matemati čkih i odgojnih znanosti Sveu čilišta u Mostaru, pod vodstvom prof. dr. sc. Svjetlane Stani ć- Koštroman te u Zoologijskom zavodu Biološkog odsjeka Prirodoslovno-matemati čkog fakulteta Sveu čilišta u Zagrebu, pod vodstvom prof. dr. sc. Ivan čice Ternjej, u sklopu Sveu čilišnog poslijediplomskog doktorskog studija Biologije pri Biološkom odsjeku Prirodoslovno-matemati čkog fakulteta Sveu čilišta u Zagrebu. Veliko hvala mojim mentoricama prof. dr. sc. Svjetlani Stani ć-Koštroman i prof. dr. sc. Ivan čici Ternjej na nesebi čnoj podršci te stru čnoj i tehni čkoj pomo ći u svim fazama izrade ove disertacije. Hvala im na korisnim savjetima, ispravkama teksta, strpljenju i prijateljstvu. Hvala Federalnom ministarstvu obrazovanja i nauke na sufinanciranju projekta pod nazivom “Faunisti čka i ekološka obilježja mikroskopskih rakova (Copepoda i Cladocera) u staništima donjeg toka rijeke Neretve“ u sklopu kojeg je provedeno istraživanje za izradu ove disertacije. Zahvaljujem prof. dr. sc. Jasni Lajtner, prof. dr. sc. Mariji Špoljar i prof. dr. sc. Tomislavu Treeru na čitanju rada, ispravcima i korisnim savjetima. Hvala kolegicama i prijateljicama Boji Artukovi ć na partnerstvu u terenskom radu i Lejli Bevanda na moralnoj podršci tijekom cijelog procesa izrade disertacije.
    [Show full text]
  • LIFE HISTORY TRAITS of NERETVA ROACH Rutilus Basak (Heckel
    C ! " " #$ P. Tutman et al.: Life history traits of Neretva roach Rutilus basak () * +,- ./01 23 +)( .3) )) . D%&' CODEN RIBAEG ISSN 1330-061X (print), 1848-0586 (online) LIFE HISTORY TRAITS OF NERETVA ROACH Rutilus basak (Heckel, 1843) (Pisces, Cyprinidae): BIOLOGICAL AND ECOLOGICAL CONTRIBUTION FOR BIODIVERSITY CONSERVATION OF FRESHWATER FISH Pero Tutman 1*, Sanja Matić-Skoko1, Adem Hamzić2, Jakov Dulčić1, Branko Glamuzina 3 1Institute of Oceanography and Fisheries, 21000 Split, Croatia. 2University of Sarajevo, Faculty of Science, 71000 Sarajevo, Bosnia and Herzegovina 3University of Dubrovnik, Department of Aquaculture, 20000 Dubrovnik, Croatia *Corresponding Author, Email: [email protected] ¢¦§¨ A ¡ ¢£ ¤¥ ABSTRACT Received: 24 October 2017 This paper is a review of the relevant scientific literature on the present Received in revised form: 5 March 2018 status, distribution, habitat, ecological traits, population structure and Accepted: 6 March 2018 threats of Neretva roach Rutilus basak (Heckel, 1843). The species inhabits Online first: 11 May 2018 a restricted area of the Adriatic Sea watershed in Croatia and Bosnia and Herzegovina. The major threats are habitat loss caused by significant hydrological changes in the water regime in the area of distribution and the introduction of non-indigenous species. Still, R. basak is quite widespread Keywords: and often abundant. Information brought together in this study will improve Adriatic Sea watershed our knowledge about this species. Status Distribution Threats Conservation © H© Tutman, P., Matić-Skoko, S., Hamzić, A., Dulčić, J., Glamuzina, B. (2018): Life history traits of Neretva roach Rutilus basak (Heckel, 1843) (Pisces, Cyprinidae): Biological–ecological contribution for biodiversity conservation of freshwater fish. Croatian Journal of Fisheries, 76, 66-71.
    [Show full text]
  • Mostar South Environmental and Social Impact Assessment
    CORRIDOR Vc IN FBIH: MOSTAR MOTORWAY Mostar North-Mostar South Environmental and Social Impact Assessment 1 CORRIDOR Vc IN FBIH: MOSTAR MOTORWAY Mostar North-Mostar South Environmental and Social Impact Assessment Table of Contents 1 INTRODUCTION ................................................................................................................................ 13 1.1 Overview ................................................................................................................................................................. 13 1.2 Objectives ............................................................................................................................................................... 13 1.3 Project parties ........................................................................................................................................................ 13 1.4 ESIA report structure ............................................................................................................................................. 14 1.5 Contact details........................................................................................................................................................ 15 2 PROJECT DESCRIPTION ...................................................................................................................... 16 2.1 Project overview....................................................................................................................................................
    [Show full text]
  • Geomorphological Characteristics of the Massif Prenj
    COBISS: 1.01 GEOMORPHOLOGICAL CHARACTERISTICS OF THE MASSIF PRENJ Geomorfološke značilnosti Prenjskega masiva Alen LEPIRICA1 Abstract UDC 911.2:551.435.1(497.6) Izvleček UDK 911.2:551.435.1(497.6) Alen Lepirica: Geomorphological characteristics of the massif Alen Lepirica: Geomorfološke značilnosti Prenjskega masiva Prenj Obravnavano območje Prenjskega gorskega masiva, ki ob- The researched area of the mountain massif Prenj with sur- sega površino 463 km2, se nahaja na predelu Visokega krasa face of 463 km² is located in the zone of high karst of Outer Zunanjih Dinaridov v Bosni in Hercegovini. Masiv označuje Dinarides of Bosnia and Herzegovina. It is circular mountain krožna gorska morfostruktura z asimetričnim prečnim profi- morphostructure with assymetrical transversal profile. Devel- lom. Območje gradijo subhorizontalne plasti apnencev in do- oped in Mesozoic subhorizontal layers of limestone and dolo- lomitov, ki so debele preko 3500 metrov in prepredene z vrsto mite over 3500 thick, fissured by numerous reverse and normal reverznih in normalnih prelomov. Prenj je gorski masiv nariv- faults. Prenj is folded-thrusted mountain massif (2103 m a.s.l.) no nagubane zgradbe (2103 m n.v.), dvignjen med neotekton- uplifted during neotectonic phase of Dinarides development, sko fazo razvoja Dinaridov. Strukturno je razdeljen na tri bloke. structurally represented by three blocks. A high degree of cor- Določena je bila visoka korelacija med litologijo, prelomnimi relation between lithology, fault structures and relief has been strukturami in reliefom. Glavne prelomne strukture, ki jih je determinated. The main fault structures caused by rotation povzročila rotacija prenjskih blokov odražajo različno orient- of Prenj blocks which were reflected on different orientations acijo raztezanja gorskih grebenov in sestavljenih dolin Neretve, of stretching of the mountain ridges and composite valleys of Konjičke Bijele, Mostarske Bijele, Glogošnice in Idbar.
    [Show full text]
  • Vernacular Architecture Sustainability Principles: a Case Study of Bosnian Stone Houses in Idbar Village
    Periodicals of Engineering and Natural Sciences ISSN 2303-4521 Vol. 8, No. 4, December 2020, pp.2564-2574 Vernacular architecture sustainability principles: A case study of Bosnian stone houses in Idbar village Maida Halilovic1 1 International University of Sarajevo, Architecture department ABSTRACT To ensure architecture built on sustainable principles and safeguard cultural heritage exposed to destruction are challenges Bosnia is facing in the modern age. The case study of this research, Bosnian village Idbar, with its important historical, traditional and architectural values, showcases the challenges mentioned above, and examines whether Bosnian vernacular rural architecture follows criteria of sustainability and was built on hypothesis that Bosnian vernacular rural architecture fulfills sustainability principles. It was addressed by analytical historical method with auxiliary method of case study which incorporated recordings of site conditions. Sustainability classification of cluster dwelling units in Idbar was examined in accordance to the conventionally accepted sustainability principles: minimal start up environmental impact, contextualization, adaptability, water usage sustainability, energy efficiency, self-conserving, and biodegradability. The research established set of evaluation principles and criteria concerning sustainability of vernacular architecture that can be universally applicable in Bosnia. Keywords: Vernacular architecture, Cultural heritage, Architecture without architects, Sustainability, Local technology and materials Corresponding Author: Maida Halilovic Architecture department International University of Sarajevo, Hrasnicka cesta, 15 E-mail: [email protected] 1. Introduction Vernacular architecture, by its nature, has been exposed to changes and adaptations that testify about the social, cultural and natural mutations. The isolated “islands” of remaining vernacular architecture ensembles in Bosnia have survived in the hardly approachable countryside areas that have remained out of the impact of the major development flows.
    [Show full text]
  • Gornja Neretva Brosura.Pdf
    Udruženje za zaštitu okoline Zeleni Neretva Konjic gornja NERETVA gornji tok rijeke Neretve gornja NERETVA Gornji tok rijeke Neretve odliku- je se bistrom i čistom vodom gdje ri- jeka protiče kroz kanjonsko-klisuraste predjele i rijetke doline pri čemu stvara niz atraktivnih brzaka, slapova i virova. UVOD 1. GEOGRAFSKO ODREĐENJE Ovo je priča o gornjem toku rijeke Neretve Neretva je najveća i jedina rijeka u BiH koja i prostoru u okruženju vodotoka nazvanog Gornja se ulijeva u Jadransko more (izuzmu li se podzemne Neretva, koji predstavlja izuzetnu prirodnu vrijednost vode Trebišnjice). Kao i sve bh. rijeke koje izviru u i rijetkost, ne samo u Bosni i Hercegovini već i u širem području Dinarida i Neretva se od izvorišta usmjerava okruženju. Područje Gornje Neretve je do danas osta- prema sjeveru, tačnije teče u smjeru sjeverozapada lo sačuvano i netaknuto u svom izvornom prirodnom sve do ušća desne pritoke Rame, kada mijenja pravac ambijentu. prema jugu. Dužina rijeke Neretve je oko 230 km. Gornji tok Neretve do 50-ih godina prošlog stoljeća upravo je bio od izvora do Rame, ali se re- ducirao pod čovjekovim uticajem, izgradnjom brane HE Jablanica i formiranjem akumulacije poznate pod nazivom Jablaničko jezero. Danas se pojam Gornja Neretva odnosi na tok rijeke od izvora do Konjica u dužini od 84 km. 2. GEOMORFOLOŠKE ODREDNICE Gornji tok Neretve, odnosno Gornja Neretva svojim tokom u pravcu jugoistok-sjeverozapad upravo se podudara sa pravcem planinskog masiva Dinarida. U neposrednom okruženju rijeke nalaze se planine Zelengora i Čemerno u izvorišnom dijelu, Visočica, Treskavica i Bjelašnica sa sjeverne, te Crvanj i Prenj sa južne, odnosno jugozapadne strane vodotoka.
    [Show full text]
  • HE Mostarsko Blato HE Mostar
    HE Mostar HE Mostarsko blato Sadržaj Poštovani čitatelji, već dugi niz godina JP Elektroprivreda HZ HB d.d. Mostar priprema i objavljuje brošure o svojim HE Mostar proizvodnim objektima. Kao kratki, specijalizirani medij kojim se predstavljaju važni proizvodni objek- Uvod 6 ti JP Elektroprivreda HZ HB d.d. Mostar do sada je Neretva 9 objavljena: Brošura o CHE Čapljina (2009.); Brošura O HE Mostar 11 o HE Rama (2008. i dopunjeno izdanje 2012.); Pu- Tehničke karakteristike 14 blikacija o 20 godina JP Elektroprivreda HZ HB d.d. Dijelovi HE Mostar 18 Mostar (2012.). Devastacija 1992.-1995. 35 I kroz ovu knjigu nastavljen je rad na predstav- Radovi na obnovi, održavanju i modernizaciji 37 ljanju Elektroprivrede HZ HB, posebice njezina vrlo Zaštita okoliša 45 važnoga organizacijskoga dijela – Proizvodnje elek- Turistički i gospodarski milje 46 trične energije. O važnosti HE Mostar i HE Mostar- sko blato možete pročitati u nastavku, a razlog zašto HE Mostarsko blato tiskamo podatke o objema hidoelektranama zajedno Uvod 52 je područje na kojem se nalaze. Uz općinu Jajce, još O hercegovačkim kraškim poljima i jedino Grad Mostar na svojem području ima dvije vodnom potencijalu 54 hidroelektrane koje se nalaze u elektroenergetskome O HE Mostarsko blato 56 sustavu ovoga poduzeća. Postrojenja 63 Svakako ćemo nastaviti s daljnjim predstav- Tehničke karakteristike 78 ljanjem proizvodnih objekata tako da uskoro sli- jede brošure o hidroelektranama na slivu rijeke S otvorenja 81 Vrbas i prve hidroelektrane koju je izgradila ova Zaštita okoliša 85 elektroprivreda. JP Elektroprivreda HZ HB d.d. Mostar HE Mostar Uvod E Mostar obilježila je već 25 Hgodina rada.
    [Show full text]
  • Strategija Upravljanja Vodama Federacije Bosne I Hercegovine 2010. – 2022
    STRATEGIJA UPRAVLJANJA VODAMA FEDERACIJE BOSNE I HERCEGOVINE 2010. – 2022. STRATEGIJA UPRAVLJANJA VODAMA FEDERACIJE BOSNE I HERCEGOVINE 2010. – 2022. Sarajevo, mart 2012. godine NARUýITELJI: Federalno ministarstvo poljoprivrede, vodoprivrede i šumarstva Titova 15, 71.000 Sarajevo Agencija za vodno podruþje rijeke Save, Sarajevo Grbaviþka 4/III, 71.000 Sarajevo Agencija za vodno podruþje Jadranskog mora, Mostar Dr. Ante Starþeviüa b.b., 88.000 Mostar KONZORCIJ ZA IZRADU STRATEGIJE UPRAVLJANJA VODAMA FBiH: Društvo za istraživanje, studije, projektiranje i konzalting Zavod za vodoprivredu d.o.o. Mostar Zavod za vodoprivredu d.d. Sarajevo Zavod za vodoprivredu d.o.o. Mostar April 2010. 2 bos. Vlada Federacije Bosne i Hercegovine je na 47. sjednici, održanoj 17.6.2010. godine, utvrdila Prijedlog Strategije upravljanja vodama Federacije Bosne i Hercegovine. Predstavniþki dom Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine je na 33. sjednici održanoj 20.10.2010. godine usvojio prijedlog Strategije upravljanja vodama Federacije Bosne i Hercegovine, u tekstu kako ga je predložila Vlada Federacije Bosne i Hercegovine. Dom naroda Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine je na 5. Izvanrednoj sjednici, održanoj 20.12.2011.godine, usvojio prijedlog Strategije upravljanja vodama Federacije Bosne i Hercegovine u istom tekstu. Zavod za vodoprivredu d.d. Sarajevo Zavod za vodoprivredu d.o.o. Mostar April 2010. 3 bos. TIMOVI UKLJUýENI U IZRADU STRATEGIJE UPRAVLJANJA VODAMA: KOMISIJA ZA PRAûENJE REALIZACIJE PROJEKTNOG ZADATKA ZA IZRADU STRATEGIJE UPRAVLJANJA VODAMA FEDERACIJE BIH: Hazima Hadžoviü dipl.ing. Federalno ministarstvo poljoprivrede vod. i šumarstva Aziz ýomor dipl.ing. Federalno ministarstvo poljoprivrede vod. i šumarstva Damir Mrÿen dipl.ing. AVP Jadransko more, Mostar Mirko Šarac dipl.ing. AVP Jadransko more, Mostar Sejad Deliü dipl.ing.
    [Show full text]