Raport Z Wykonania Programu Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego Za Lata 2017-2018
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Zarząd Województwa Podlaskiego Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego za lata 2017-2018 Białystok, 2019 r. Strona | 1 Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego za lata 2017-2018 Opracowanie wykonano na zlecenie: Zarząd Województwa Podlaskiego ul. Kard. S. Wyszyoskiego 1 15-188 Białystok Wykonawca: Instytut Zrównoważonego Rozwoju Sp. z o.o. ul. Elewatorska 17 lok. 1 15-620 Białystok tel. 85 744 54 99, fax 85 307 64 76 e-mail: [email protected], www.izr.pl Zespół autorski: mgr inż. Elwira Chociej mgr inż. Agnieszka Kasperowicz Strona | 2 Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego za lata 2017-2018 Wykaz skrótów - BPN - Białowieski Park Narodowy - BbPN - Biebrzaoski park Narodowy - GUS - Główny Urząd Statystyczny - GIOŚ - Główny Inspektor Ochrony Środowiska - JCWP - Jednolite Części Wód Powierzchniowych - JST - Jednostka/ki samorządu terytorialnego - ŁPNDN - Łomżyoski Park Krajobrazowy Doliny Narwi - NPN - Narwiaoski Park Narodowy - NFOŚiGW - Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie - OZE - odnawialne źródła energii - PGW Wody Polskie - Paostwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie - PIG - Paostwowy Instytut Geologiczny - POIiŚ - Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2022 - PROW - Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 - Program - Program Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego na lata 2017-2020 z perspektywą do 2024 roku - PKPK - Park Krajobrazowy Puszczy Knyszyoskiej - Raport - Raport z wykonania „Programu Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego na lata 2017-2020 z perspektywą do 2024 roku” za okres 2017-2018 - RDOŚ - Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Białymstoku - RPO WP - Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata 2014-2020 - RZGW - Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej PGW Wody Polskie - SPK - Suwalski Park Krajobrazowy - UE - Unia Europejska - UMWP - Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego - WFOŚiGW - Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku - WPN - Wigierski Park Narodowy - WIOŚ - Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Białymstoku - WSSE - Paostwowa Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Białymstoku - ZZ - Zarząd Zlewni PGW Wody Polskie Strona | 3 Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego za lata 2017-2018 Spis treści 1. Wprowadzenie 5 Omówienie realizacji przyjętych w Programie Ochrony Środowiska Województwa 2. 6 Podlaskiego celów i kierunków interwencji 2.1. Stan i ocena wykonania zadao własnych Zarządu Województwa Podlaskiego 7 2.2. Stan i ocena wykonania wyznaczonych celów i kierunków interwencji 30 2.2.1. Ochrona powietrza atmosferycznego 30 2.2.2. Zagrożenia hałasem 47 2.2.3. Ochrona przed oddziaływaniem pól elektromagnetycznych 55 2.2.4. Gospodarowanie wodami 57 2.2.5. Gospodarka wodno - ściekowa 62 2.2.6. Gleby i ich zanieczyszczenie 77 2.2.7. Zasoby geologiczne 81 2.2.8. Gospodarka odpadami i zapobieganie powstawaniu odpadów 88 2.2.9. Ochrona zasobów przyrodniczych 97 2.2.10. Ochrona przed skutkami poważnych awarii 117 3. Ocena uzyskanych efektów ekologicznych 124 4. Źródła finansowania przewidzianych do realizacji zadao 129 5. Podsumowanie 135 6. Załącznik – wzór ankiety 142 7. Spis tabel 152 8. Spis rysunków 154 Strona | 4 Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego za lata 2017-2018 1. Wprowadzenie Zgodnie z art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2019 r. poz. 1396 ze zm.), zwanej dalej „ustawą Prawo ochrony środowiska”, organ wykonawczy województwa sporządza co 2 lata raport z wykonania programu ochrony środowiska i przedstawia go sejmikowi województwa. Program ochrony środowiska jest dokumentem planowania strategicznego, zawierającym cele i kierunki polityki w zakresie środowiska prowadzonej przez województwo i określającym wynikające z nich cele oraz kierunki działao (interwencji). Podstawą prawną tego dokumentu jest art. 17 ustawy Prawo ochrony środowiska, który nakłada na zarząd województwa obowiązek jego wykonania i uchwalenia. Program ten nie pełni roli aktu prawa miejscowego. Raport stanowi element monitoringu stanu środowiska naturalnego, w tym również w zakresie infrastruktury służącej ochronie środowiska na terenie województwa. Raport jest narzędziem, za pomocą którego zarząd województwa (jako organ wykonawczy województwa) sprawuje nadzór nad stopniem zaawansowania działao i zamierzeo zaplanowanych do realizacji w poszczególnych obszarach interwencji programie ochrony środowiska o charakterze strategicznym. Przepisy ustawy Prawo ochrony środowiska nie określają wymagao dotyczących zakresu i formy raportu z realizacji Programu ochrony środowiska, wobec czego przyjęto, że Raport będzie służył ocenie realizacji celów długoterminowych i krótkoterminowych oraz zadao przyjętych w programie ochrony środowiska. Zawiera on kompleksową analizę stopnia realizacji zaplanowanych zadao ze wskazaniem obszarów newralgicznych, w których należałoby zintensyfikowad działania, a które pomogą w realizacji przepisów krajowych, jak również strategii i programów ramowych Unii Europejskiej. Niniejszy dokument jest Raportem z realizacji "Programu Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego na lata 2017-2020 z perspektywą do 2024 r." i obejmuje okres od 01.01.2017 r. do 31.12.2018 r. Głównym zadaniem Raportu jest dostarczenie niezbędnej wiedzy do określenia priorytetowych działao służących zrównoważonemu rozwojowi oraz poprawie aktualnego stanu środowiska, dlatego został on sporządzony na podstawie ankietyzacji – zebrania informacji z jednostek samorządowych i podmiotów realizujących zadania w zakresie szeroko rozumianej ochrony środowiska. Przy jego opracowaniu zostały wykorzystane materiały udostępnione przez: Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego, urzędy miast i gmin oraz starostwa powiatowe z terenu województwa podlaskiego, Główny Urząd Statystyczny, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Białymstoku, Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku, Paostwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, Parki Narodowe i Krajobrazowe z terenu województwa podlaskiego. Na potrzeby opracowania dokonano ankietyzacji wszystkich jednostek samorządu terytorialnego województwa podlaskiego - łącznie wysłano 235 ankiet - 118 do gmin, Strona | 5 Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego za lata 2017-2018 w tym do 3 miast na prawach powiatu (powiaty grodzkie), 14 starostw powiatowych (powiaty ziemskie), jednostek podległych pod JST, 4 parków narodowych, 3 parków krajobrazowych, WIOŚ w Białymstoku i w Warszawie, RDOŚ w Białymstoku, RDLP w Białymstoku, PGW Wody Polskie (Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Białymstoku i Zarządu Zlewni w Białymstoku) oraz UMWP. Wypełnione ankiety odesłało 190 jednostek (80,85%). Należy mied na uwadze, że nie wszystkie ankiety zostały odesłane lub wypełnione kompleksowo, w związku, z czym na potrzeby realizacji niniejszego dokumentu wykorzystano także dane statystyczne, w szczególności pochodzące z: Głównego Urzędu Statystycznego oraz Inspekcji Ochrony Środowiska, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku czy PGW Wody Polskie. W Raporcie nie omówiono szczegółowo zagadnieo z zakresu gospodarki odpadami, ponieważ kwestie tę reguluje Plan Gospodarki Odpadami Województwa Podlaskiego na lata 2016-2022 przyjęty Uchwałą Nr XXXII/280/16 Sejmiku Województwa Podlaskiego w dniu 19 grudnia 2016 r. 2. Omówienie realizacji przyjętych w Programie ochrony środowiska Województwa Podlaskiego celów i zadao W Programie ochrony środowiska dla województwa podlaskiego zdefiniowano najważniejsze walory środowiska naturalnego i zagrożenia w tym, wynikające z zanieczyszczenia środowiska, według modelu: siły sprawcze – presja – stan – wpływ – reakcja (opracowany przez Organizacje Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) dla poszczególnych obszarów interwencji, wskazano cele i kierunki inwestycyjne oraz zadania zmierzające do poprawy stanu środowiska i zachowania równowagi ekologiczno-społeczno-gospodarczej zgodnie z wymogami polityki ochrony środowiska i dyrektywami UE, oszacowano niezbędne nakłady na inwestycje proekologiczne oraz ustalono priorytety i źródła ich finansowania. Nadmienid należy nadto, że szeroko rozumiana polityka ochrony środowiska prowadzona jest w oparciu o strategie rozwoju, programy i dokumenty programowe, o których mowa w ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2019 r. poz. 1925). Przedstawione w ww. dokumencie cele i kierunki działao w zakresie poszczególnych obszarów interwencji zostały wyznaczone na podstawie zdefiniowanych zagrożeo i problemów dla tych obszarów wskazanych w analizie SWOT. Ponadto są one wynikiem potrzeb, jakie zaistniały w środowisku regionu i całej Polsce na przestrzeni ostatnich lat. Definiując je wzięto pod uwagę przede wszystkim główne problemy oraz ich hierarchię, uwarunkowania województwa podlaskiego, jak również bariery i możliwości finansowania działao. Określone w Programie ochrony środowiska cele i kierunki, a także konkretne zamierzenia inwestycyjne im przypisane są spójne, zarówno z krajowymi, jak i wojewódzkimi programami, strategiami i planami w zakresie ochrony środowiska. Odzwierciedlają obecne trendy w zakresie jego ochrony, które przyczynią się także do realizacji polityk krajowych. Nadto wymienione